Chu Vn Thnh, 2009 1

KINH T V M C BN
CU HI V BI TP H THNG
1

TNG QUAN

1. Kinh t v m khc vi kinh t vi m nh th no? Nhng vn chnh yu ca
kinh t v m l g? Mi lin h gia cc vn kinh t v m ny nh th no?

2. Phn bit gia 2 ch s gi: CPI (ch s gi tiu dng, Laspeyres) v GDP deflator
(ch s gim pht GDP, ch s iu chnh lm pht GDP)?

3. Lm pht l g? v chi ph ca lm pht?

4. Tht nghip? Cc dng tht nghip trong nn kinh t?

5. Giao dch quc t ca mt quc gia v phn cn li ca th gii?

6. Tng trng kinh t l g? v v sao tng trng kinh t l quan trng?

O LNG HOT NG KINH T

1. Vng chu chuyn kinh t v m v cc khu vc trong nn kinh t?

2. Gii thch 3 cch khc nhau o lng thu nhp quc dn (GDP)?

3. Gii thch tm quan trng ca gi tr gia tng trong vic xc nh thu nhp quc
dn?

4. Phn bit gia GDP v GNI?

5. Phn bit gia GNI v NI?

6. Phn bit gia GDP thc v danh ngha?

7. T s liu sau y ca ngnh cng nghip xy dng nh , hy tnh ton ng gp
ca ngnh ny vo GDP (gi s sn phm ca 4 nh sn xut cui cng c mua
bi ngi xy nh).

Doanh s bn Mua hng ho trung gian
Ngi xy nh 5000 1900
Ngi sn xut ca s 200 100

1
Bin dch theo A Short Course of Economics, David Blake
V c b sung cc bi tp ng dng m rng t FETP.
Chu Vn Thnh, 2009 2
Ngi sn xut ngi,
mi nh
300 200
Ngi sn xut g 400 300
Ngi sn xut gch 1000 800

8. S liu sau y cung cp cc thnh phn ca GNI:

Thu nhp t lao ng (lm vic) 600
Thu trc thu 350
Thanh ton chuyn nhng 50
Chi tiu tiu dng 550
Khu hao 100
Thu gin thu 230
Tr gi 30
Chi tiu du t 250
Thu nhp t vic lm ca gia nh 100
Chi tiu ca chnh ph 150
Thu nhp t cho thu 100
Xut khu 350
Nhp khu 100
Thu nhp yu t rng t nc ngoi 100
Li nhun 220
C phiu ln gi 20

Tnh:
a. GDP theo gi th trng
b. GDP theo chi ph sn xut
c. GNI theo gi th trng
d. GNI theo chi ph sn xut
e. Thu nhp quc dn NI t chi tiu v t thu nhp
f. Thu nhp kh dng

9. Gi s bn c bng s liu sau:

Nm GDP theo gi th trng hin hnh Ch s kh lm pht GDP
2001 120,5 1,00
2002 132,6 1,08
2003 139,2 1,17
2004 152,7 1,28
2005 155,7 1,34
2006 172,3 1,43

a. Tnh GDP thc cho cc nm 2001 n 2006 theo gi 2001
b. Tnh tc tng hng nm ca c GDP danh ngha v GDP thc cc nm
t 2001 n 2006. Bnh lun v kt qu tnh c ca bn.
Chu Vn Thnh, 2009 3
XC NH THU NHP QUC DN M HNH KT V M N GIN

1. Cc thnh phn ch yu ca tng cu (AE hay AD) l g?

2. Gii thch cc khi nim Tiu dng t nh v Khuynh hng tiu dng bin,
MPC?

3. Cc thnh phn ch yu ca chi tiu u t (I)?

4. Gii thch s khc nhau gia chi tiu cho vic mua sm hng ho v dch v ca
chnh ph (G) vi cc khon chi chuyn nhng ca chnh ph (Tr)?

5. Gii thch S nhn chi tiu, Khon bm vo v Khon r r, cho v d mi
loi?

6. Xem xt m hnh kinh t v m sau:
AE = C + I + G
C = a + b.Y
I = I
0

G = G
0

a. Sn lng cn bng c tnh nh th no?
b. S nhn c dng nh th no?
c. Tnh sn lng cn bng nu bit a = 200, b = 0,6, I
0
= 500, v G
0
= 300?
d. S nhn bng bao nhiu?

7. Gi s C = 0,8.Y, u t d kin (k hoch) l 500, v khng c khu vc chnh
ph (G = 0).
a. ng vi mc cu bn trn, hy tnh mc sn lng cn bng?
b. Nu mc sn lng thc t ban u l 2000, y c phi l mc cn bng
khng? Nu khng, hy m t cch thc cn bng c xc lp?

8. Gi s c mt m hnh nh sau:
AE = C + I + G
C = a + b.Y
d

I = I
0

G = G
0

T = t.Y
Y
d
= Y T = (1 t).Y

vi t l thu sut, Y
d
l thu nhp kh dng, bit b = 0,7 v t = 0,2. Hy tnh gi tr
ca s nhn?

9. M hnh IS-LM l g? Hy th vit ra h phng trnh c bn ca m hnh IS-LM
ca mt nn kinh t ng?

10. ng IS l g? Ti sao ng IS dc xung?
Chu Vn Thnh, 2009 4

11. Nu hm tiu dng c cho bi: C = a + b.Y v u t I = h k.r. Hy vit ra
phng trnh ca ng IS?

12. ng LM l g? Ti sao ng LM dc ln?

13. Nu hm cu tin c dng: M
D
= d + e.Y g.r, v cung tin c nh mc M
S
=
M
0
. Vit phng trnh ng LM?

14. Gii thch cch thc cn bng kinh t v m c xc nh trong m hnh IS-LM?

15. S dng thng tin bi 11 v 13, tnh mc sn lng v li sut cn bng, nu bit
a = 0, b = 0,8, h = 7, k = 0,2, d = 0, e = 1, g = 2, v M
0
= 20?

16. Gii thch s khc nhau gia ti sn thc (real assets) v ti sn ti chnh
(financial assets)?

17. Gii thch s khc nhau gia c phiu (shares) v tri phiu (bonds)?

Khuyn khch thc hnh

Cu 1:
Trong th ng 45
0
ca Keynes, xt mt nn kinh t ng v hm tiu dng c cho
bi: C = 200 + 0,75(Y T); u t d kin l 100, chi mua hng ho v dch v ca
chnh ph G v thu T u l 100.
a. Hy v hm tng chi tiu d kin (AE hay E) nh mt hm theo thu nhp.
b. Mc thu nhp (Y) trng thi cn bng l bao nhiu?
c. Nu chi mua hng ho v dch v ca chnh ph G tng ln n 125 (thu T
khng i), thu nhp Y trng thi cn bng mi l bao nhiu?
d. Mc chi mua hng ho v dch v ca chnh ph G cn t c thu nhp 1600
l bao nhiu?

Cu 2:
Gi s hm cu tin thc c cho bi:
r
P
M
d
100 1000 = |
.
|

\
|

Trong r l li sut thc tnh bng phn trm. Cung tin l 1000 v mc gi P l 2.
a. V th ng cung v cu tin thc.
b. Li sut trng thi cn bng l bao nhiu?
c. Gi s mc gi l c nh, iu g xy ra cho li sut cn bng nu cung tin tng
t 1000 n 1200?
d. Nu ngn hng trung ng mun tng li sut n 7 phn trm, th mc cung tin
nn c n nh l bao nhiu?

Cu 3:
Chu Vn Thnh, 2009 5
Dng m hnh IS-LM, minh ho iu g xy ra cho li sut, thu nhp, tiu dng v u t
khi:
a. Ngn hng trung ng gim cung tin.
b. Chnh ph tng chi mua hng ho v dch v v tng thu nhng khon bng
nhau.

Cu 4:
Gi s chnh ph mun thc y tng u t ca nn kinh t m khng lm tng tng cu.
Dng m hnh IS-LM trnh by hn hp chnh sch tin t v ti kho g s gip t
c mc ch ny?

Bi tp b sung: Tin t v lm pht

Cu 1:
Xt phng trnh cung tin:
1
,
cr
M B
cr rr
+
| |
=
|
+
\ .
vi M l khi tin, B (hay MB) l c s
tin, t l tin trong lu thng so tin gi cr = C/D, t l d tr theo yu cu bt buc rr =
R/D.

a. Nu bit cr = 0,35 v rr = 0,10. Gi s rng ngn hng nh nc mun tng
1.000 cung tin, thng qua mt hot ng th trng m. Ngn hng nh nc
cn phi lm g?

b. Ngoi nghip v th trng m, ngn hng nh nc cn cch no khc c th
tng cung tin khng?

c. Sau khi tin hnh hot ng th trng m nh phn a trn, liu ngn hng
trung ng c th chc chn 100% cung tin s tng ln mt mc bng 1.000 hay
khng? Gii thch ngn gn lp lun ca anh ch.

Cu 2:
Trong mt bui tho lun v th trng tin t, hai sinh vin A v B nu kin tranh lun
nh sau:
Sinh vin A: trong hm cu tin cho thy mi quan h nghch bin gia cu tin
v li sut. Ta thy, khi li sut tng th cu tin gim v khi li sut gim th cu
tin tng.

Sinh vin B: Trong mt phn tch ti lp, ti thy ging vin lp lun rng ...cu
tin tng ko theo li sut tng. Nh vy y u phi l mi quan h nghch bin.

Bn pht hin ra iu g cha gp nhau gia hai pht biu ny?

Cu 3:
c quyn thu li t vic pht hnh thm tin (Seigniorage) l g? c quyn ny c lin
quan g n hin tng Thu lm pht? Vic pht hnh thm tin ca ngn hng nh
nc hng nm c phi l hot ng bao gi cng to ra p lc lm pht khng?
Chu Vn Thnh, 2009 6

Cu 4:
Mt quan chc trong lnh vc ngn hng ca mt quc gia lm vo cuc khng hong ti
chnh khu vc pht biu trong mt cuc hi tho: Tht l bt cng khi m cc nc
ngho nh chng ta ang c gng sn xut ra nhiu hng ho xut khu i ly la,
trong khi Hoa K l nc in ra ngy cng nhiu la i ly hng ho v dch v ca
chng ta.

Bn bnh lun g v li pht biu ny.

Cu 5:
hu ht cc lp hc nhp mn kinh t v m, hc vin thng ln ln gia Thuyt s
lng tin v phng trnh s lng. L mt chuyn gia chnh sch v cng l mt
nh l thuyt, bn hy gip lm r hai vn ny.

Cu 6:
Theo hiu ng Fisher, li sut danh ngha bng li sut thc cng vi t l lm pht (d
kin). Hai sinh vin A v B tranh lun vi nhau:
Sinh vin A: Tnh hnh gi c bin ng theo chiu hng gia tng hin nay c
th dn n tnh trng lm pht v s lm tng li sut danh ngha.

Sinh vin B: Ti ng l lm pht c th gia tng nhng kt qu r rng s lm
gim li sut thc.

Bn hy bnh lun v hai kin trn.

CHNH SCH KINH T V M

1. Chnh sch ti kho (Fiscal policy) l g? Mc ch ca chnh sch ti kho?

2. Hin tng s ln t (Crowding out) l g?

3. S dng m hnh IS-LM ch r tc ng ca mt chnh sch m rng ti kho?
Trong nhng trng hp no chnh sch ti kho: (a) c tc ng hu hiu trong
vic lm gia tng sn lng v (b) khng c tc ng hu hiu lm gia tng sn
lng?

4. Gii thch ti sao cc nh kinh t theo trng phi Keynes ng h chnh sch ti
kho trong khi cc nh kinh t theo trng phi tin t phn i li la chn ny?

5. Chnh sch tin t (Monetary policy) l g? Mc ch ca chnh sch tin t?

6. S dng m hnh IS-LM ch r tc ng ca mt chnh sch m rng tin t?
Trong nhng trng hp no chnh sch tin t: (a) c tc ng hu hiu trong
Chu Vn Thnh, 2009 7
vic lm gia tng sn lng v (b) khng c tc ng hu hiu lm gia tng sn
lng?

7. Hin tng by tin (Liquidity trap) l g?

8. Gii thch 3 phng php ch yu chnh ph c th s dng ti tr cho chi tiu
ca mnh?

9. Gi s chnh ph ct gim thu thu nhp. Hy ch ra trong m hnh IS-LM tc
ng ca chnh sch ct gim thu di 2 loi chnh sch tin t sau:
a. Chnh ph mun gi li sut khng i thng qua vic kt hp vi chnh
sch tin t
b. Cung tin duy tr khng i.
Gii thch s khc nhau ca kt qu ca bn.

10. S dng m hnh IS-LM nghin cu s tc ng ca vic gia tng chi tiu ca
chnh ph c ti tr bi tng: (a) Thu, (b) Vay mn, v (c) Cung tin.

11. Gii hn ngn sch hay rng buc ngn sch ca chnh ph c ngha l g?

12. Gii hn ngn sch ca chnh ph khng phi l mt gii hn tht bi v chnh
ph hon ton c th ti tr cho mc thm ht ngn sch bng cch in mt lng
tin va hay bng cch bn mt lng tri phiu va . Bn c ng vi lp
lun ny khng?

13. So snh v tng phn tc ng ca chnh sch ti kho v chnh sch tin t
trong m hnh IS-LM.

14. Xem xt mt m hnh kinh t v m sau y:
Y = C + I + G
C = a + b.Y
d

I = I
0
G = G
0
Y
d
= Y T
0


Vi Y
d
l thu nhp kh dng, T
0
l doanh thu thu. Chnh ph tng chi tiu v
thu nhng khon bng nhau.

a. y c phi l ngn sch trung lp hay ngn sch cn bng khng (hay c
th hiu l chnh sch ny khng lm thay i sn lng khng)?

b. Nu khng, hy xc nh mc thay i rng ca sn lng, v s nhn
ngn sch cn bng trong trng hp ny l bao nhiu?

Chu Vn Thnh, 2009 8
NHNG BIN NG KINH T V M: SN LNG, THT NGHIP,
LM PHT, V LI SUT

1. Mc sn lng ton dng nhn cng l g?

2. Phn bit gia tng cu thc v tng cu danh ngha?

3. Ti sao ng tng cu c dc i xung so vi mc gi trn to (Y, P)?

4. Nn kinh t ang mc ton dng nhn cng. By gi chnh ph mun thay i
thnh phn ca tng cu theo hng thc y u t v gim tiu dng, Tuy
nhin, chnh ph khng mun lm tng tng cu vt khi mc ton dng nhn
cng. Mt hn hp chnh sch g c th c thc hin? S dng m hnh IS-LM
ch ra tc ng ca ngh chnh sch ca bn?

5. Khi p dng cc chnh sch ti kho m rng v chnh sch tin t m rng, c
hai u lm dch chuyn ng tng cu sang phi, c vn g hay s khc bit
g khng khi m mt trong hai chnh sch ny c s dng?

6. Sn phm bin ca lao ng (MPL) l g v ti sao MPL khi c nhiu lao ng
hn tham gia vo qu trnh sn xut?

7. Gii thch cch thc cn bng trn th trng lao ng c xc nh? Kh nng
vn c tht nghip ti mc tin lng thc cn bng xy ra nh th no?

8. Kim nh v t l t nhin (natural rate hypothesis) l g? Nhng ngi ng h
kim nh ny tin rng tht nghip c th c gim bng cch no?

9. Hy th tho lun mt vi li gii thch v tnh trng tht nghip vn tip tc tin
trin?

10. Hy gii thch kh nng ng tng cung: (a) dc ln trong ngn hn; thng ng
trong di hn (so vi mc gi trn to (Y,P))

11. ng cong Phillips l g?

12. Ngun gc hay nguyn nhn ca cc c sc kinh t v m l g? Hy a ra 2 v
d v: (a) cc c sc v pha cu v; (b) cc c sc pha cung; v hy xem xt cc
kh nng tc ng ca chng i vi sn lng v mc gi?

13. Hy nghin cu hay xem xt cc loi phn ng chnh sch khc nhau i vi cc
c sc kinh t v m theo quan im ca: (a) cc nh kinh t theo Keynes; (b) cc
nh kinh t tin t.

14. Phng trnh s lng l g? Phn tch vai tr ca phng trnh s lng trong
vic gii thch nguyn nhn ca lm pht?
Chu Vn Thnh, 2009 9

15. Phng trnh Fisher l g?

16. Gii thch v sao chi ph c hi ca vic gi tin li bng vi mc li sut danh
ngha?

17. Nu thu nhp danh ngha tng 8% nm, cung tin tng 12% nm, v gi tng 6%
nm, hy tnh: (a) tc tng ca thu nhp thc; (b) tc tng ca cung tin
thc; v (c) tc thay i vng quay ca tin.

KINH T V M CHO NN KINH T M

1. Mt m hnh ca nn kinh t v m c dng nh sau:
Y = C + I + G + X M
C = a + b.Y
I = I
0
G = G
0
X = X
0
M = m.Y

vi X l xut khu, M l nhp khu, m (hay MPM) l khuynh hng nhp khu
bin.

Nu m = 0,2 v b = 0,7. S nhn c dng nh th no v c gi tr bng bao
nhiu?

2. Nhng bn hng thng mi ch yu ca Vit Nam ri vo tnh trng suy thoi.
Chuyn g c th xy ra vi cn cn thng mi ca Vit Nam v mc sn lng
ca Vit Nam?

3. Hy tm hiu vai tr ca kh nng cnh tranh v s khc bit v li sut trong kinh
t hc v m quc t?

4. Nhng yu t no xc nh t gi hi oi danh ngha?

5. Ngn hng trung ng duy tr t gi hi oi c nh bng cch no?

6. Cn cn thanh ton l g? Phn bit gia cn cn thanh ton, cn cn vng lai (hay
cn cn thanh ton vng lai), v cn cn thng mi?

7. Cc thnh phn ch yu ca: (a) ti khon vng lai?; (b) ti khon vn (hay ti
khon ti chnh)?

8. Ti tr chnh thc l g v ti sao cn c khon mc ny?

Chu Vn Thnh, 2009 10
9. T gi hi oi thc l g?

10. Thay i no sau y lm tng kh nng cnh tranh ca mt quc gia:
a. Tng mc gi trong nc.
b. Tng mc gi nc ngoi.
c. Tng t gi hi oi danh ngha.
d. Tng t gi hi oi thc.

11. T gi hi oi danh ngha ngang bng sc mua l g? Tnh t gi hi oi danh
ngha ngang bng sc mua cho nm 2006, nu bit:
2000: t gi hi oi thc l 1,2
2006: mc gi Vit Nam l: 199
2006: mc gi M l: 152
Gii thch ngn gn ngha kinh t kt qu tnh ton c ca bn?

12. Hy so snh tc ng ca chnh sch tin t m rng v chnh sch ti kho m
rng i vi sn lng v li sut trong: (a) mt nn kinh t ng, (b) mt nn
kinh t m vi c ch t gi hi oi c nh v vn di chuyn hon ton t do.

13. Hy nhn xt v lp lun sau y: Di c ch t gi hi oi th ni, chnh sch
tin t c tc ng mnh hn so vi nn kinh t ng, nhng chnh sch ti kho
th yu hn; iu ngc li l ng trong c ch t gi hi oi c nh

14. Gii thch ti sao chnh ph khng th kim sot c c cung tin v t gi khi
c s di chuyn ca dng vn quc t. Bn s t vn iu g vi chnh ph khi c
mt n lc kim gi t gi hi oi c nh v ng thi vi kim sot lm pht
(trong bi cnh t ho dng vn)?

Cu hi khuyn khch suy ngh thm:

15. Ba iu khng tng thch hay ba iu khng th xy ra ng thi (Trilemma)
trong chnh sch ca mt quc gia l g?

16. Gii thch ti sao chnh sch tin t hon ton khng c hiu qu trong vic gia
tng sn lng khi c 3 iu sau y xy ra ng thi:
a. Gi c linh hot.
b. C ch t gi th ni.
c. Vn quc t di chuyn t do.

17. Gi s nn kinh t ang gn vi mc ton dng, nhng cn cn thng mi thm
ht ngy cng ln v ni t b nh gi qu cao. Hy m t s thay i cn thit
ca chnh sch tin t v chnh sch ti kho nhm gip nn kinh t t trng thi
ton dng, nhng ng thi cng lm h thp gi ni t v ci thin thm ht
thng mi.

18.
Chu Vn Thnh, 2009 11
a. T gi hi oi k hn (Forward exchange rate) l g?
b. (Covered interest parity) l g?

19.
a. Nu li sut hin ti ca nc Anh l 10% nm v li sut M l 6% nm,
t l mt gi k vng ca Bng Anh nm ti l bao nhiu?
b. Nu t gi giao ngay (spot exchange rate) l 3 c Mc i ly 1 Bng
Anh v t gi tng lai hay k hn (forward exchange rate) l 2,76. Li
sut nc Anh hin ti l 14% nm, li sut hin ti nc c l bao
nhiu?

Khuyn khch thc hnh

Cu 1:
Dng m hnh Mundell-Fleming biu din iu g xy ra cho tng thu nhp, t gi hi
oi v cn cn thng mi trong c hai trng hp t gi hi oi c nh v th ni khi
nim tin v tng lai ca ngi tiu dng gim st khin h tiu dng t hn v tit kim
nhiu hn.

Cu 2:
Trong m hnh Mundell-Fleming, li sut thc th gii r* l mt bin ngoi sinh.
a. iu g c th lm cho li sut thc ca th gii thay i?
b. ng vi c ch t gi hi oi th ni, iu g xy ra cho tng thu nhp, t gi hi
oi v cn cn thng mi khi li sut th gii tng?
c. ng vi c ch t gi hi oi c nh, iu g xy ra cho tng thu nhp, t gi
hi oi v cn cn thng mi khi li sut th gii tng?

Bi tp b sung:
Tng cung

Cu 1:
Phng trnh ca ng tng cung ngn hn SRAS c dng nh th no? Ba c tnh ca
phng trnh ny l g? Gii thch v sao ng tng cung SRAS trong m hnh tin
lng cng nhc c dc thp hn so vi ng tng cung trong m hnh nhn thc
nhm ca cng nhn?

Cu 2:
Cc yu t lm dch chuyn ng tng cung ngn hn? V cng cu hi cho ng tng
cung di hn?

Cu 3:
Mt nn kinh t b xem l suy thoi khi c nhng du hiu no? Ngc li u l nhng
du hiu c th c ca mt nn kinh t ang nng ln?

Chu Vn Thnh, 2009 12
Cu 4:
Mc sn lng ton dng nhn cng l g? Ti mc sn lng ton dng nhn cng, t l
tht nghip v t l lm pht phi bng zero c phi khng? Gii thch?

Cu 5:
Mt cch o lng chi ph ct gim lm pht gi l t l hy sinh (sacrifice ratio). T l hy
sinh l g? Cho v d?

Cu 6:
Phn bit gia ng cong Phillips trong ngn hn v trong di hn?

Tng cung - Tng cu
1. Nn kinh t ang trng thi cn bng kinh t v m ngn hn ti im E
1
trong hnh
di y.


a. Nn kinh t ang ng trc h cch lm pht hay suy thoi?
b. Chnh ph c th thc hin nhng chnh sch g a nn kinh t tr li trng
thi cn bng kinh t v m di hn? Minh ho bng th.
c. Nu chnh ph khng can thip khp li h cch ny, liu nn kinh t c tr li
trng thi cn bng kinh t v m di hn khng? Gii thch v minh ha bng
th.
d. Nhng u im v nhc im ca vic chnh ph thc hin chnh sch khp
li h cch l g?

2. Trong biu di y, nn kinh t ang trng thi cn bng kinh t v m di hn
ti im E
1
th mt c sc du lm dch chuyn ng tng cung ngn hn n v tr
SRAS
2
.
a. Mc gi chung v tng sn lng s thay i nh th no trong ngn hn v c sc
du ? Hin tng ny c gi l g?
SRAS
1
E
AD
1
Mc gi chung
GDP thc
Y
1
P
1
LRAS

Y
P
Chu Vn Thnh, 2009 13
b. Chnh ph c th s dng chnh sch tin t hay chnh sch ngn sch no xoa
du nh hng ca c sc cung tiu cc?
c. Ti sao c sc cung tiu cc li tng trng cho mt tnh trng tin thoi lng
nan ca cc nh hoch nh chnh sch?

SRAS
2
E
1
AD
1
Mc gi chung
GDP thc
P
1
LRAS

Y
1
SRAS
1