Thc trng p dng m hnh qun l cng ti Vit Nam

- M hnh qun l theo kiu cng dch v cng Vit Nam

Ti cc iu 18, 19, 20, 21 ca Ngh nh s 71/2006/N-CP ngy 25/7/2006
ca Chnh ph v qun l cng bin v lung hng hi quy nh nguyn tc
qun l khai thc, s dng cng bin theo hnh thc cho thu kt cu h tng cng
bin.
Chng ta ch yu vn ang p dng m hnh qun l theo kiu cng dch v
cng trong nh nc u t, xy dng kt cu h tng cng ri giao cho cc
doanh nghip nh nc qun l, kinh doanh, khai thc v np cc khon thu ngn
sch, thu li cho nh nc.
- nh gi m hnh qun l
Cch lm nh vy, theo nh gi ca cc chuyn gia khng pht huy c sc
mnh tng hp, c bit l khng tn dng c sc mnh ca cc thnh phn kinh
t phi nh nc (bao gm cc cng ty c phn, t nhn trong nc v nc ngoi,
lin doanh) tham gia vo u t xy dng v kinh doanh khai thc kt cu h
tng cng bin, khng pht huy c s nng ng trong kinh doanh ca cc thnh
phn kinh t .
Mt nhc im ln khng th khng nhc ti ca m hnh ny l vic qun
l ti chnh v thu hi vn u t gp rt nhiu kh khn. H thng cng bin
Vit Nam ang ch yu u t bng vn ngn sch (trong c vay ODA). Ch
my nm gn y, pha Nam mi c t nhn u t, lin doanh hoc c u t
bng FDI. Sau khi u t xong, Nh nc li giao cho doanh nghip nh nc
qun l khai thc nn tin vn u t cng bin ca Nh nc phi lm sao c
thu hi ti u t th chng ta cha x l c. Hn na, khi doanh nghip c
nhu cu u t, nng cp c s h tng cng bin, Nh nc li tip tc cp vn
ngn sch, vic ny lm cho ngun vn ngn sch dnh cho c s h tng cng
bin ngy cng b chia nh, thiu ht. Do s u t dn tri, khng tp trung nn
mc d s lng cng nhiu nhng hiu qu khai thc cng nh kh nng cnh
tranh vi cc cng trong khu vc cn thp, thm ch gia cc cng hin nay ang
c s cnh tranh dn n vic t gim gi thu ht khch hng m khng ch
n vic nng cao cht lng dch v.
- Tnh hnh pht trin m hnh qun l cng
Khng th ph nhn rng, thi gian gn y, vic qun l nh nc i vi
kinh doanh khai thc kt cu h tng cng bin ca ta c c bc i u tin
theo nh hng th trng m c th l vic k kt Hp ng cho thu khai thc
kt cu h tng cng Ci Ln, Qung Ninh.
Theo , thay v c tip nhn, qun l, khai thc kt cu h tng ri np
ngn sch theo cch lm c, cng Qung Ninh phi tr tin thu kt cu h tng
cho ngn sch nh nc. Trn thc t, vi m hnh ny, Nh nc c th ch ng
iu hnh v quy m cng nh cng nng ca cc cng bin, bc u tch bch
c hot ng kinh doanh khai thc kt cu h tng vi hot ng kinh doanh xp
d hng ho, qua c th d dng hn trong vic nh gi hiu qu u t kt cu
h tng cng bin v hiu qu hot ng ca cc doanh nghip kinh doanh dch v.
Tuy nhin ti nhiu cng m hnh t chc qun l cng bin rt chng cho v
qu nhiu bt cp. H thng kt cu h tng cng cng cng bin (lung, bo hiu
hng hi v cc cng trnh ph tr,...) c u t xy dng t ngn sch Nh
nc v ngun thu ph hng hi, do cc c quan qun l, doanh nghip nh nc
u t, qun l, vn hnh. Trong khi , kt cu h tng bn cng (cu cng, kho,
bi, nh xng,) c u t v qun l khai thc theo nhiu m hnh. Ni th
ca Nh nc xy dng, qun l khai thc, ni li do cng ty lin doanh gp vn
u t,... dn n tnh trng mnh ai ny lm, thiu ng b trong pht trin
cng.
Trong qun l, khai thc cng bin hin nay vn ang nhm vo li ch cc
b, li ch ca doanh nghip m cha c tng th, cha tip cn c cch qun l
cng bin tin tin ca nc ngoi. Ti nhiu cng, xut hin s cnh tranh
khng lnh mnh, lm suy yu v thit hi ln nhau gia cc nh u t, khai thc.
C th v d Qung Ninh v Hi Phng, hai a phng tip gip nhau trong phm
vi cha y 200km m c 3 cng nc su l cng Hi Phng, Lch Huyn v
Ci Ln c th tip nhn tu 50.000 DWT hoc tu container 3.000 TEU. Trong
quy hoch n nm 2020, s c thm cng Hi H (Mng Ci) cho php tip nhn
tu 200.000DWT hoc tu container siu trng ti 14.500 TEU. Tuy nhin, xt v
a l, cng Hi H nm v tr khng thun li cho hng hi, cch xa cc tuyn
ng bin quc t, rt bt li cho vic thuyt phc cc ch tu ln ca th gii
a tu vo y. l cha k ngun hng khu vc ny c bo m vi cng
sut mt cng ln hay khng l iu cha c cu tr li xc ng! Nh vy, vic c
thm mt cng bin, trong khi cc cng trn cha s dng ht cng sut, phi
chng l s lng ph? Thc t c bao nhiu cng bin s dng cng nng km hiu
qu? Con s ny hin nay rt nhiu, cn phi c mt cuc ti c cu ngnh cng
bin mi to nn tng cho s pht trin v sau.
ng trc c hi v thch thc ca vic tr thnh thnh vin chnh thc ca
WTO, h thng cng bin Vit Nam c nhim v phi tip nhn nhiu chng loi
tu, c bit l cc tu c trng ti ln, thng qua hu ht khi lng hng ho
XNK v gp phn gim chi ph, tng kh nng cnh tranh ca hng ho Vit Nam
trn trng quc t. p ng yu cu , h thng cng bin Vit Nam cn phi
c pht trin c v phn cng ln phn mm, tc l phi pht trin kt cu
h tng (KCHT), p dng m hnh qun l tin tin v nng cao nng lc khai thc
cng bin.