You are on page 1of 27

Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000

100
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
Hc xong bi ny, bn s nm c:

- Thng s k thut ca card Hocdelam USB-9001 v HDL-9000
- Cch thu thp d liu nhanh chng vi Card Hocdelam-USB 9001
- iu khin vn tc v v tr ng c DC theo thut ton PID s dng
b th nghim a nng HDL-9000

10.1 Gii thiu card Hocdelam USB-9001
Card giao tip my tnh a nng gi r Hocdelam USB 9001 c chc nng
tng ng cc card thu thp d liu USB do cc hng nc ngoi sn
xut c trn th trng trong v ngoi nc nh NI USB 6008/6009-Hoa
k, Advantech i Loan, vv. Card Hocdelam USB-9001 c th dng
giao tip vi my tnh qua cng USB da theo chun RS232. c bit, y
l sn phm phn cng do Hocdelam Group sn xut v lp trnh th vin
y v d s dng hn nhng sn phm trn th trng. Vi card ny,
ngi s dng c h tr ti liu ting Vit y v h tr trc tuyn
thng qua kho v d mu ti website http://labview.hocdelam.org nhanh
chng xy dng cc ng dng ca mnh.
Xem v d LabVIEW mu: CD> Bai 10> Vi du Hocdelam-9000
PI.vi bit cch lp trnh PID iu khin ng c DC. V Video
clip demo: CD/Demo/DC motor control.

Hnh 10.1 iu khin v tr ng c DC theo thut ton PID
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

101
Mt v d khc l s dng card Hocdelam USB 9001 iu khin mt
mobile robot nh hnh 10.2. Chi tit v lp trnh Robot 3D v iu khin
PID vn tc robot s c cp nht trong ln ti bn tip theo ca cun
sch ny.


Hnh 10.2 Thu thp d liu t cc cm bin vo my tnh phc v iu
khin mobile robot

Bn cng c th s dng card Hocdelam USB-9001 thc hin bi ton
iu khin vn tc ng c DC thng gp trong cng nghip.

Hnh 10.3 iu khin vn tc ng c DC theo thut ton PID
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
102
Ti by ny, bn c th ngh n vic t trang b cho mnh mt b dng
c hc tp, nghin cu LabVIEW gi thnh thp (h tr gio dc) nh sau:
STT Tn S lng Gi tham kho
1 Card Hocdelam USB-9001(*) 1 ci 890.000
2 Cm bin nhit LM35,
bin tr, LED, TIP 122
1 b 30.000
3 Dy din c nh, li cng 1 m 5000
4 Dy USB 1 ci 20.000
5 ng c DC loi b 1 ci 30.000
6 Tua vt nh, kim, vv.. 1 ci 15000
Tng cng (VN) 990.000
Gim gi sinh vin v ging vin | Lin h: http://sanpham.hocdelam.org
Hnh 10.4 B dng c hc tp v nghin cu LabVIEW gi thp
Gi trn b: 990 000VN
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

103
10.2 Cc ng dng vi Card Hocdelam USB-9001
Phn ny ln lt hng dn cc bn thc hin xy dng cc ng dng
thc t vi card Hocdelam USB-9001 gm:
Thu thp d liu t cc cm bin nhit , bin tr, nh sng,
khong cch, vv.
iu khin ng c DC theo thu ton P trong b PID.
iu khin h thng lm mt
thc hin mt ng dng vi LabVIEW, ta phi: 1-Kt ni phn cng
cn thit, 2-ci t phn mm cn thit, v 3-tin hnh lp trnh.

10.2.1 Phn cng
Trng hp 1: Bn s dng card Hocdelam USB-9001
- Kt ni phn cng theo s hnh 10.15: Ni chn Vout (chn
gia ca bin tr, hoc chn Vout ca cm bin LM35 vo chn
ADC 1 ca card Hocdelam USB-9001)

Hnh 10.5: Cch kt ni bin tr vo mch in
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
104
Trng hp 1: Nu bn s dng b th nghim a nng HDL-9000
B th nghim a nng HDL-9000 l mt gi gii php ton din gi thnh
thp (gm phn cng, phn mm ting Vit, bi ging son sn, v kho th
vin v d mu) trong k thut dng o to o lng cm bin, iu khin
thit b theo thut ton PID, Fuzzy logic, iu khin v gim st qua mng
Internet, vv. trong cc ngnh c in t, t, t ng ha, vt l, vv. Hin
ti c hn 400 lt ngi v doanh nghip trong v ngoi nc s
dng b th nghim ny. Xem hnh 10.16.

Hnh 10.6 B th nghim a nng HDL-9000
o cm bin nhit hoc bin tr vi HDL-9000, bn ni cm bin vo mch
in nh hnh di 10.17
:
out
V Chn tn hiu ca cm bin. V d: Nu l bin tr th chn tn hiu chnh l
chn gia. Hai chn ngun V v V 0 5 l hai chn ba ca bin tr.
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

105


Hnh 10.7 Kt ni cm bin vo b th nghim a nng HDL-9000
Ti y, bn hon tt phn cng, gi hy bt tay thc hin vic ci t
phn mm.

10.2.2 Phn mm
Khi giao tip ta cn ci t mt s phn mm nh sau: NI VISA, Hocdelam
USB-9001 Driver. Bn c th ti cc phn mm ny trn website:
http://labview.hocdelam.org >Mc ti liu.
Ci t NI-VISA (l cng c LabVIEW hiu c cc cng giao tip,
y ta dng cng USB). M CD km theo sch bn s thy NI-VISA theo
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
106
ng dn: CD> Phan mem> NI VISA 4.2. (Cc hnh hng dn ci t
s khng c t tn)
1. Gii nn

2. Chn OK

3. Chn Unzip gii nn.


4. Sau khi gii nn chn Run WinZip ri chn Next


5. Chn Next

Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

107

6. Chn Next


7. Chn Next


8. Sau khi ch ci t xong, bn chn Finish

Ci t Hocdelam USB 9001 Driver card Hocdelam USB-9001 c th
giao tip c vi my tnh (H iu hnh) ca bn.
Nu my tnh ca bn l Windows XP
Bn vo CD> Phan mem> 002 Hocdelam USB 9001 Driver> Gii
nn Hocdelam USB 9001 Driver Windows XP.rar
Chy file: DRVINSTSE.EXE
Chng trnh t ng ci t trong vi giy l hon thnh.
Bn thy hp thoi sau xut hin v t bin mt nhanh trn mn hnh th qu trnh
ci t thnh cng.

Nu my tnh ca bn l Windows Vista hoc Windows 7
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
108
Bn vo CD> Phan mem> 002 Hocdelam USB 9001 Driver> Gii
nn Hocdelam USB 9001 Windows7 Driver.rar
Chy file: Hocdelam USB 9001 Windows7 Driver.exe v lm theo
hng dn.
Chn Next khi hp thoi sau xut hin.

Chn Finish kt thc vic ci t.

n y bn hon thnh cng vic chun b. Gi ta bt tay vo lp trnh
LabVIEW thu thp d liu t mt bin tr hoc mt cm bin nhit
LM35.
10.2.3 o nhit LM35
Mc tiu ta phi thu thp c tn hiu t cm bin nhit ln my tnh
v v mt th ca cm bin ny theo thi gian thc (thi gian o)
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

109

Hnh 10.8: Kt qu t c
Hy cng bt tay vo thc hin vic lp trnh
Bc 1: Kim tra cng kt ni ca card giao tip vi my tnh
Kim tra xem my tnh nhn card cha.
RC ln My computer> Chn Tab Hardware> Chn vo Port.
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
110

Card nhn ng khi v ch khi c dng ch t xanh trong hnh.

Kim tra cm bin xem cn tt khng
o Cp ngun 5V cho cm bin. chn Vout t do.
o o Vout bng ng h o in. Khi o, xoay bin tr th bn thy
Vout s thay i tng ng vi s thay i ca v tr bin tr.

Bc 2: Lp trnh thu thp d liu
- lp trnh thu thp d liu ta ti file mi bng cch click vo File> New
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

111

Chn select a VI

Chn IO Library Hocdelam USB 9001 2009.


Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
112
- Right click ln Card port> Create control

To Indicator ADC1 (Tn hiu u ra ca bin tr phi c ni vi chn ADC 1
ca card Hocdelam USB 9001).

To While loop nh hnh


Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

113
Chnh sa li front panel cho tin dng v quan st.

Kim tra s cng COM ca Card Hocdelam USB 9001.

Chn card ph hp

Vic cn lm tip theo l chuyn tn hiu ca vi iu khin (0-255) thnh tn
hiu in p (0-5Volt). Ta bit rng, phn gii ca knh ADC ca card
Hocdelam USB-9001 l 8bit nn gi tr t 0 n 5Volt ca cm bin s c chia
thnh 2
8
=256 gi tr (tc t 0 n 255). Do vy ta c cng thc chuyn gi tr s
thnh gi tr in p thc nh sau:
255
5
card
o
S
V
Nh vy,
o
V ny chnh l gi tr in p Vout ca cm bin m ta o c bng
ng h Voltmeter.
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
114

Bn hon thnh tt bi ton thu thp d liu t bin tr hoc cm bin nhit
ln my tnh. Cng chng trnh ny, bn c th thay th cm bin nhit hoc
bin tr, ng thi thay ng h bng mt ct ch th nhit nh hnh 10.16.
tin quan st.

Tho lun v data flow, kiu d liu v kt ni phn cng
Trc khi kt thc phn ny, chng ta hy cng tho lun v data flow (dng d
liu), v kiu d liu trong LabVIEW.
Data flow LabVIEW thc thi cc lnh t tri qua phi. quan st iu ny, bn
chn hnh bng n bn cnh nt Pause, sau chy chng trnh. Bn s thy
cc ht tn hiu chy t tri qua phi.


Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

115
Kiu d liu l cng c gn di gi tr cho mt bin no . C nhiu loi
kiu d liu vi s bit khc nhau. S bit cng cao th bin gn vi kiu d liu
cng c gi tr ln. i khi, cn phi thay i kiu d liu gi tr o c hin th
ra mt cch chnh xc.
Lu : Trong LabVIEW, dy hoc control, hoc indicator mu xanh th c gi tr l
Unsigned 8 bit. Tc gi tr ti a ca cc khi ny l 255).


Lu khi lm vic vi phn cng trong LabVIEW l trc khi khi ng phn
mm LabVIEW, ta phi cm card USB vo my. Nu LabVIEW ang c m v
card cha cm th ta tt LabVIEW i v cm card vo, sau khi ng LabVIEW
ln. Nu lm ng ht cc bc m bn khng giao tip c phn cng
c tn hiu t cm bin th hy lin lc supports@hocdelam.org hoc
labview.help@gmail.com c h tr.
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
116
10.3 iu khin PID ng c DC
10.3.1 L thuyt iu khin PID
C th ni b iu khin PID (vit tt ca: ProportionalIntegralDerivative
Controller) l mt trong nhng b iu khin ph bin v quan trng nht
trong cc thit b v h thng cng nghip t a CD ti vn tc xe t
u c thc hin bi cc thut ton PID. Ti liu ny dng iu khin
cc h thng vt l nh ng c DC (Xem hnh 10.9), h thng li t ng
trn robot, t, l nhit, vv.

Hnh 10.9 S iu khin ng c DC theo thut ton PID
iu khin PID l g? B iu khin PID (ProportionalIntegralDerivative
Controller) l mt b hiu chnh c phn hi nhm lm gi tr sai lch
ca mt tn hiu ang c iu khin bng khng. B PID c ba thnh
phn: proportional - t l, integral - tch phn, v derivative - o hm), ba
thnh phn ny u c vai tr a sai lch v khng. Tnh cht tc ng
ca mi thnh phn c c im ring c kho st chi tit trong phn
sau. Tn hiu phn hi (feedback signal) thng l tn hiu thc c o
bng cm bin. Gi tr sai lch l hiu ca tn hiu t (setpoint) tr cho
tn hiu phn hi.
- PID l b iu khin thng dng nht trong cng nghip v tnh d p
dng, v mang li cht lng iu khin n nh cho h thng. C th, b
iu khin PID thng s dng trong iu khin ng c DC, robot, cc h
thng trong t, iu khin p xut, bng truyn, vv.
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

117
V d: Bi iu khin ng c trong hnh 10.9 c gi s c dng
iu khin v tr ca u 1 gn trn thanh kim loi trt khng ma st trn
b mt 3 thanh di chuyn t A n B nh hnh 10.10.

Hnh 10.10 C cu cn iu khin v tr
10.3.2 Bn cht ton hc ca thut ton PID
S ca h thng trong hnh 10.9 c v li thnh hnh 10.11.

Hnh 10.11 B PID iu khin v tr
Mt b iu khin PID c s nh hnh trn. Trong b iu khin PID, sai
lch e c tnh bng hiu gi tr t hoc im t (Set point
s
) tr cho
gi tr thc t o c (measured value ca h thng
m
).
m s
e = (10.1)
B iu
khin
B vo/ra
(I/O)
B khuch i
Cm bin o gi tr thc
(Tn hiu phn hi)
Gi tr t (mong mun)
+
-
+
e
u(t)
u(t)
i tng
iu khin
U(t
Gi tr thc
(t c)
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
118
Hot ng ca h thng iu khin v tr. B PID ny s c v hiu gi
tr m ngi iu khin mong mun (gi l gi tr t, y l v tr ca B
c ta xB=20cm), thng ngi iu khin a gi tr t vo b iu
khin PID thng qua GUI (Graphical user interface - giao din ngi dng
ha). B iu khin PID s tnh sai lch e, v qua b PID thnh tn hiu
iu khin u(t)1 tnh theo cng thc 10.2, sai lch sau khi tnh ton c
truyn ra ngoi h thng thc thng qua card vo/ra (I/O) nh card
Hocdelam USB-9001 hoc NI 6009 y tn hiu lc ny l tn hiu in
p v c gi l u(t)2. Sau , tn hiu ny c khuch i nh mt b
Driver (v d Motor driver) tng tn hiu cng sut iu khin c cu
chp hnh (ng c DC), gi l tn hiu U(t). Tn hiu iu khin ng c
s iu khin c cu 5, khi ng c quay th thanh kim loi trc theo
phng X v u 1 di chuyn dn t A ti B. Hon thnh mt vng iu
khin.
Sau b iu khin PID s lin tc thc hin li vic tnh ton sai lch
ca v tr t (v tr B) so vi gi tr v tr thc t (measured signal) ca u 1
(nh vo b o v tr gn vi ng c), Nu gi tr sai lch vn cn th b
iu khin PID tip tc pht ra tn hiu quay ng c cho ti khi gi
tr thc t ca dng c trng khp vi gi tr t. Tc khi sai lch s
bng 0. Chng no cn sai lch th b iu khin PID cn hot ng
hiu chnh tn hiu iu khin. Bn cht ton hc ca b PID s c gii
thch trong cng thc 10.2. Gi tr tn hiu a vo ng c c tnh l:
) ( ) ( ) ( ) (
0
t e
dt
d
K d e K t e K t u
d
t
i p
+ + =


(10.2)
) (t u : tn hiu iu khin, l tn hiu do b PID sinh ra, (thng tn
hiu ny i qua mt module cng sut) v i vo h thng (ng c
mt chiu). C n v ph thuc phn cng, nh i vi iu khin
ng c mt chiu 24V thng qua module cng sut l mt Motor
driver 24V th ) (t u c n v l Volt.
) (t e K
p
: Khu t l.

d i p
K K K , , : cc h s t l, tch phn v vi phn ca b PID
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

119
) (t e sai lch ti thi im hin ti.
) ( ) ( d e : Din tch S to bi ng cong gi tr thc t (xem
hnh 1.21), ng thng gi tr t, v cc cn l thi im trc
v sau mt vng iu khin (cng chnh l thi gian thc hin ht
mt vng lp ton b chng trnh iu khin K trong th 10.12)
hay ni cch khc K chnh l n v thi gian trch mu ) ( d
(thng thi gian trch ) ( d mu b khong ms thm ch nano
giy). Vy tch phn t 0 t ca sai lch nhn vi thi gian ly
mu (trong cng thc 10.2) chnh l tng hp cc sai lch t khi h
thng bt u c iu khin ti thi im h thng ang hot
ng hin ti.

Hnh 10.12 M t gi tr t, gi tr o c v din tch sai lch
Cc h s lun khng m: Tc 0 , ,
d i p
K K K
Gi tr
t
K
H
s
Gi tr o c
(gi tr thc t)
Thi gian (giy)
V tr
c cu
(cm)
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
120
dt t e d / )] ( [ : Tc thay i ca sai lch ti thi im hin ti.

ngha cc h s gain trong b PID khi tng cc h s
d i p
K K K , c
lp nhau
Vi cng mt gi tr ) (t e , nu tng
p
K , th tn hiu iu khin ) (t u
tng. ) (t u tng ng ngha in p tc ng vo ng c mt chiu
tng ln, in p tng s lm lm gim ) (t e nhanh hn c ngha
hiu gi tr t v gi tr o c s gim nhanh hn. Khi ta gi
kh nng p ng ca thng nhanh. p ng ca h thng c
xem l cng nhanh khi thi gian cn thit tn hiu u ra ca h
thng t ti gi tr t cng nh. Tuy nhin, khi
p
K qu ln, th h
thng khng n nh v c hin tng gi tr o c ca h thng
vt qu gi tr t, gi l vt l (overshoot).

i
K c tc dng lm tng tc p ng v n cng lm tng in
p (U(t)) t vo ng c. ng thi khu ny lm sai lch tnh
(steady-state error) tr v 0 nh vo c tnh cng dn sai lch ca
php ton tch phn. Sai lch tnh l sai lch sau khi tn hiu u ra
ca h thng n nh.

d
K Khu D c tc dng lm n nh h thng. Khi ) (t e i du tc
gi tr phn hi ln hn gi tr setpoint, th khu D n c tc dng
lm gim tn hiu iu khin ) (t u

Phng php nh b thng s
d i p
K K K , (Cc h s gain) th cng
thng da vo vic th nghim cc thng s. Ta xc lp cc h s Kp,
d i
K K , bng khng. Sau tng dn Kp cho ti khi vt l t bng gn 1,5
ln gi tr t. Hiu chnh
i
K cho sai lch tnh bng khng. V hiu chnh
d
K cho h thng gim rung lc.
Ngoi ra bn cn c th thc hin vic chn cc h s ny bng phng
php tm cc h s ca ZiglerNichols nh bng 10.1.
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

121
Bng 10.1: Phng php chnh PID (Phng php ZieglerNichols)
Dng iu
khin

K
p


K
i


K
d


P
0.50K
u



PI
0.45K 1.2K
p
/ P
u



PID
0.60K
u
2K
p
/ P
u
K
p
P
u
/ 8

K
u:
Gi tr Kp lm cho h thng mt n nh 150%.

P
u
: Khong thi gian dao ng ca tn hiu o c.

Cao hn phng php xc nh cc h s bng tay th cn phng php
xc nh b gain Kp, Ki, v Kd t ng s c cp nht cc tp sch
tip theo cng tc gi.
10.3.4 Thc hnh iu khin PID cho ng c DC
thc hnh b iu khin PID, chng ti chn card Hocdelam USB 9001,
phn cng hon thin nh hnh 10.13 v s mch in hnh 10.14.

Hnh 10.13 S kt ni phn cng iu khin PID ng c DC
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
122

Hnh 10.14 S mch in kt ni phn cng iu khin PID ng
c DC
Thut ton iu khin ng c DC trong LabVIEW c lu di dng File
CD>Bai 10> DC motor P control.vi

Hnh 10.23 Kt qu lp trnh P control cho ng c DC
Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

123

Hnh 10.16 Giao din ngi dng iu khin P cho ng c DC

p ng ca v tr ng c DC theo thut ton P kh tt. Thi gian p
ng l 0.2 giy vi 562 . 0 =
p
K . Sai lch tin ti khng sau 0.5 giy. Xem
hnh 10.17. ng mu trng l gi tr t, ng mu l gi tr p
ng (gi tr o c t Encoder), mu vng l sai lch.

Hnh 10.17 p ng ca v tr ng c DC
Do gii hn cun sch ny ch cp cc vn c bn nht trong
LabVIEW nn m rng v t lp trnh c bi ton PID, bn hy c
bi iu khin ng c DC theo thut ton PID cho mi ngi, TS.
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
124
Nguyn B Hi ti website LabVIEW Hocdelam theo ng dn :
http://labview.hocdelam.org> Nghin cu> Bo khoa hc
Qua CD km theo sch, tc gi cng tng v d mu iu khin PI cho cc
bn t tm hiu v khm ph. BD ca bi ton iu khin PI c cho
hnh 10.26. Xem v d mu ti CD> Bai 10> Vi du Hocdelam-9000 PI.vi

Hnh 10.26 iu khin khu PI v tr ng c DC

Bn c bit?
Xem video demo v iu khin PID trong CD> Demo> DC Motor
Control. Bn c th lin lc supports@hocdelam.org hoc hotline:
0937 159 700 ng k thc min ph hnh bi ton iu khin
ng c DC theo thut ton PID ti phng th nghim ca
Hocdelam Group (ti Th c, Qun 6, v H Ni). Do lch ng k
thc hnh kh ng, nn bn s phi ch theo th t ng k.
Thng thng, bn s c xp lch sau 4 ngy tnh t khi ng
k.


Lp trnh LabVIEW TS. Nguyn B Hi

125
Bi tp:
Cu 1: Thc hnh o lng cm bin nhit LM35 vo my tnh v v
th nhit da vo card Hocdelam USB-9001.
Cu 2: Thu thp tn hiu t mt Encoder vo my tnh qua card Hocdelam
USB-9001. (Gi : Xem v d mu: CD> Bai 10> Doc encoder.vi)
Cu 3: Thc hnh iu khin khu P cho ng c DC (v tr v vn tc).
Cu 4: Hy m t hot ng ca b iu khin PID v cch chn cc h s
trong b iu khin.
Cu 5: Thc hnh lp trnh iu khin khu PI v tr ng CD
Cu 6: Hy gii thch ti sao khu I trong b iu khin PID c th kh
c sai lch tnh ca h thng?
Cu 7: Bn cn nm mt s thut ng ting Anh trong iu khin t ng
trong hnh sau (hy s dng t in tra t).

Ngun hnh: Wikipedia)
Bi 10: Cc ng dng vi card Hocdelam USB 9001 v HDL-9000
126
Tham kho bi 10
[1] Wikipedia.org
[2] Controls.ame.nd.edu/ame437/S2003/hw1
[3] TS. Nguyn B Hi, iu khin PID v tr ng c DC vi LabVIEW,
Hocdelam Group, 2009.
[4] TS. Nguyn B Hi, Thc S Ng Hi Bc, PGS. TS. Jee-Hwan Ryu
iu khin bn vng ng c DC Hi tho khoa hc quc t URAI,
Seoul, Hn Quc.

You might also like