1- CURSO DE FORMAO DE BRIGADISTA DE COMBATE A INCNDIO Professor: Luiz Espedito Calazans e equipe. INTRODUO Este Curso foi elaborado segundo as prescries da NBR 14276 (ABNT! "ue estabelece as condies #$ni#as para a elabora%o de u# &rogra#a de Brigada de 'nc(ndio! )isando proteger a )ida e o patri#*nio! be# co#o redu+ir as conse",(ncias sociais do sinistro e dos danos ao #eio a#biente- .ste progra#a / aplic0)el a edificaes industriais! co#erciais e de ser)io! be# co#o 1s destinadas 1 2abita%o (residenciais ou #istas- U!TI"IC#TI$# 3egundo a NR 24 da 5ei n6 6-714 de 22 de 8e+e#bro de 1977! todas as e#presas de)er%o possuir: a prote%o contra inc(ndio; b sa$das suficientes para r0pida retirada do pessoal e# ser)io! e# caso de inc(ndio; c e"uipa#ento suficiente para co#bater o fogo e# seu in$cio; d pessoas adestradas no uso correto desses e"uipa#entos; Assi#! este curso foi pro<etado para adestrar pessoas! confor#e as nor#as t/cnicas oficiais brasileiras! )isando suprir 1s necessidades regula#entares! (especifica#ente do ite# d! aci#a- O%ETI$O! Capacitar os funcion0rios da e#presa a dese#pen2ar a fun%o de Brigadista de 'nc(ndio dentro da t/cnica! de acordo co# o pre)isto na NBR 14 276- 'nfor#ar aos respons0)eis pela segurana do trabal2o e segurana patri#onial da e#presa sobre a for#a%o de brigada de inc(ndio- P&%LICO #L$O Respons0)eis na 0rea de segurana! "u$#ica! encarregados e e#presas- Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 1 Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. CONTE&DO PRO'R#()TICO =unes do Brigadista > 'dentificar as funes da Brigada de 'nc(ndio; > 'dentificar as funes de cada Brigadista; > Con2ecer as responsabilidades legais do Brigadista de 'nc(ndio- &re)en%o e co#bate a 'nc(ndio > .le#entos da co#bust%o; > Classes de inc(ndios; > 3iste#as de pre)en%o e co#bate a inc(ndio > Agentes e?tintores; > .?tintores de 'nc(ndio; > @peraes co# e?tintores; > @peraes co# #angueiras; > Aula pr0tica co# e?tintores e 2idrantes- 3al)a#ento de &essoas > &rocedi#entos da B'! e# locais de sinistro; > &enetra%o e# locais sinistrados; > Retirada de pessoas de locais sinistrados; > Retirada de acidentada de locais de dif$cil acesso- Atendi#ento &r/>2ospitalar (pri#eiros socorros > A)alia%o da cena do acidente; Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 2 Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. > Aerifica%o dos sinais )itais; > .stabili+a%o dos sinais )itais; > Reani#a%o c0dio>pul#onar; > .stabili+a%o de feri#entos trau#0ticos- (*TODO! > .?posi%o interati)a; > 8e#onstra%o; > Trabal2o pr0tico e# grupo; RECUR!O! > 3er0 fornecida u#a apostila i#pressa para cada aluno; > .?tintores de inc(ndio para a aula pr0tica; > Bangueiras de inc(ndio co# esguic2os; > Co#bust$)el para "uei#ar no treina#ento pr0tico; > Bane"uins de RC& para o treina#ento de pri#eiros socorros; #$#LI#O A a)alia%o do apro)eita#ento dos alunos ser0 reali+ada atra)/s da obser)a%o na reali+a%o das ati)idades pr0ticas! "uanto ao e#prego da t/cnica trans#itida no curso e u#a pro)a ob<eti)a co# "uestes! co#o pre)( a NBR 14276- #CO(P#N+#(ENTO @s alunos ser%o aco#pan2ados pelo instrutor! durante todo o te#po do curso! ocasi%o e# "ue o aluno poder0! a "ual"uer #o#ento interro#per para "uestiona#entos- IN!TRUTORE! Aera Cristina 3il)/rio 3egurana do Trabal2o ."uipe da &&C' Consultoria e Treina#ento !UPER$I!O T/cnica de 3egurana do Trabal2o Aera Cristina 3il)/rio Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 3 Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. C#R'# +OR)RI# DO CUR!O 16 2oras aula- IN!CRIO ,uero ins-re.er/0e no Curso de "or0a12o de %ri3a dista de In-4ndio CUR!O DE "OR(#O DE %RI'#DI!T# DE E(ER'5NCI#6 789 aula N%R :8.7;<6 NR/:= e NR/7> Introdu12o .ste Curso foi elaborado segundo as prescries da NBR 14276 (ABNT! "ue estabelece as condies #$ni#as para a elabora%o de u# &rogra#a de Brigada de 'nc(ndio! )isando proteger a )ida e o patri#*nio! be# co#o redu+ir as conse",(ncias sociais do sinistro e dos danos ao #eio a#biente! adicionado do progra#a C2 de resposta 1 e#erg(ncias a#bientais- 'ndicado para e#presas de =ogos e &irot/cnicos- O?@eti.os Capacitar funcion0rios da e#presa a dese#pen2ar a fun%o de Brigadista de .#erg(ncia dentro da t/cnica! de acordo co# o pre)isto na NBR 14276 e NR>19- Datas: AAAABAAAAAABAAAAAAAAAAAA Parti-ipantes: 6 funcion0rios por tur#a- Car3a 9orCria do curso: 16 2oras aula- ConteDdo Pro3ra0Cti-o :. "un1Ees do %ri3adista e da %ri3ada > 'dentificar as funes da Brigada de 'nc(ndio; > 'dentificar as funes de cada Brigadista; Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. > Con2ecer as responsabilidades legais do Brigadista de 'nc(ndio- 7. Pre.en12o e -o0?ate a In-4ndio > .le#entos da co#bust%o; > Classes de inc(ndios; > 3iste#as de pre)en%o e co#bate a inc(ndio > Agentes e?tintores; > .?tintores de 'nc(ndio; > @peraes co# e?tintores; > @peraes co# #angueiras do trator tan"ue pipa; > Aula pr0tica co# e?tintores e trator tan"ue pipa; > Aula pr0tica co# e?tintores de A& e c2ibatas! en?adas e etc- >. Ris-os elFtri-os > Aula pr0tica co# e?tintores de &DEs! C@2- 8. !al.a0ento de Pessoas > &rocedi#entos da B'! e# locais de sinistro; > &enetra%o e# locais sinistrados; > Retirada de pessoas de locais sinistrados; > Retirada de pessoa acidentada de locais de dif$cil aceso- Atendi#ento &r/>2ospitalar (pri#eiros socorros: > A)alia%o da cena do acidente; > Aerifica%o dos sinais )itais; > .stabili+a%o dos sinais )itais; > Reani#a%o c0rdio>pul#onar; Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. ! Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. > .stabili+a%o de feri#entos trau#0ticos- G. E0er34n-ias #0?ientais ToHi-olo3ia apli-ada =or#as f$sicas #ais i#portantes dos agentes "u$#icos Ter#os usados e# rFtulos e outras fontes de infor#a%o To?icologia > @ "ue /G Caracteri+a%o de perigo e a)alia%o de risco de substHncias tF?icas- @ "ue / risco e inc(ndio e e?plos%o- @ "ue / Risco aceit0)el principio de inc(ndios- .?posi%o a substHncias potencial#ente tF?icas e absor%o pelo 2o#e# .feitos ad)ersos Rela%o 8ose > Resposta e Concentra%o > Resposta Classifica%o dos produtos "u$#icos "uanto aos riscos de acidentes e danos 1 saIde- !e3uran1a quI0i-a 'dentifica%o dos riscos "u$#icos &es"uisa dos locais associados co# substHncias potencial#ente tF?icas Bedidas gen/ricas de controle dos agentes a#bientais Cuidados para pre)en%o dos riscos de inc(ndio e e?plos%o e#: .# laboratFrios "u$#icos! e# industrias "u$#icas e depFsitos de produtos- =ic2a de 'nfor#aes de 3egurana de &rodutos Du$#icos > NBR 14727 ='3&D Produtos peri3osos &ropriedades dos produtos perigosos 3e",(ncia de atendi#ento Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. " Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. Co#o proceder na e#erg(ncia 'dentifica%o do produto 3iste#a de classifica%o de risco Prote12o RespiratJria 'ntrodu%o: .feitos da fu#aa sobre as pessoas- ."uipa#ento de prote%o respiratFria dependente &ref0cio 2istFrico Co#posi%o de ar at#osf/rico Ar respir0)el significa Consu#o de ar- Riscos de absor%o de gases ou )apores tF?icos- 8iferena entre gases e )apores- .feitos conta#inantes- AerodispersFides- Tipos de e"uipa#entos de prote%o respiratFria- =iltros de prote%o respiratFria Tipos de filtros e #0scaras =or#as construti)as dos filtros Reten%o do Agente Conta#inante- Condicionantes do uso do e"uipa#ento de prote%o respiratFria dependente- Tipos cone?es- &artes de u#a B0scara contra Jases e poeira ."uipa#ento de prote%o respiratFria independente Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. # Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. Conceito Necessidade de prote%o respiratFria .sp/cies de prote%o respiratFria aut*no#a > Aparel2o Aut*no#o co# Respirador Cil$ndrico > 5in2a de Ar C0lculo da autono#ia 8a inspe%o! #anuten%o e reparos do e"uipa#ento- Tipos de cilindros 8iferena entre press%o positi)a e press%o negati)a &artes de u# e"uipa#ento de &rote%o RespiratFria 'ndependente (B0scara Aut*no#a PrCti-o &rocedi#entos de li#pe+a de 0rea afetada por produto "u$#ico no solo e na 0gua- Coloca%o do aparel2o de prote%o respiratFria aut*no#a- (Ftodo > .?posi%o interati)a; > 8e#onstra%o; > Trabal2o pr0tico e# grupo; #.alia12o K u# estudo dirigido! de acordo co# as #ais #odernas t/cnicas de aprendi+ado! baseado na apostila- .# tur#as fec2adas! ser0 aplicada pelo T/cnico de 3egurana do contratante! e# 2or0rio e?traclasse- #-o0pan9a0ento @s alunos ser%o aco#pan2ados pelo instrutor! durante todo o te#po do curso! ocasi%o e# "ue o aluno poder0 a "ual"uer #o#ento interro#per para "uestiona#entos- Instrutora Aera Cristina 3il)/rio L T/cnica de 3egurana do Trabal2o Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. $ Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. 2% PREVENO CONTRA INCNDIO Pre.en12o -ontra in-4ndio
# pre.en12o -ontra in-4ndio -onsiste nu0a serie de 0edidas que te0 por o?@eti.o: '#pedir o apareci#ento de principio de inc(ndio! 8ificultar seu desen)ol)i#ento &roporcionar sua e?tin%o Pode0os -itar -o0o 0edidas de Pre.en12o: @bedi(ncia 1 legisla%o e# )igor tanto no plane<a#ento co#o na constru%o de u#a resid(ncia u#a grande fabrica ou ate u#a cidade; essa legisla%o tra+ instrues especificas e por#enori+adas! "ue decae# a detal2es co#o: tipo de #aterial; nI#eros e locali+a%o de sa$das de e#erg(ncias nos locais de sa$da e grande aflu(ncia de pessoas! largura e e?tens%o de corredores; portas contra fogo escadas e assessores; tipo! "uantidade e locali+a%o de e?tintores; siste#a de alar#es e de sinali+a%o etc-; @bedi(ncia 1 legisla%o e# )igor "uanto a produ%o! ar#a+ena#ento transporte e utili+a%o de #ateriais infla#0)eis! co#burentes e o?idantes- Treina#ento de e"uipe de pre)en%o e co#bate a inc(ndio na fabrica =or#a%o de brigada contra inc(ndio-
3- NOES E TEORIA GERAL DE COMBATE A INCNDIO C@B@ 3. =@RBA @ =@J@ Nor#al#ente! para 2a)er co#bust%o / necess0ria a e?ist(ncia de tr(s ele#entos essenciais: Co#bust$)el: K o "ue ali#enta o fogo! facilita sua propaga%o e! co# pe"uenas e?cees! co#preende todos os #ateriais sFlidos! l$"uidos e gasosos- Co0?ustI.el sJlido: te# a propriedade de se "uei#are# e# sua superf$cie e profundidade! dei?ando res$duos (e?e#plo: #adeira pap/is tecidos etc- A #aioria dos #ateriais de orige# orgHnica (Badeira! tecidos e papel antes de "uei#ar! gasifica#>se- Co0?ustI.el lIquido: te# a propriedade de se "uei#are# na superf$cie! n%o dei?ando res$duos (e?e#plo: gasolina! 0lcool! Fleo! diesel! gra?as etc- Co0?ustI.el 'asoso: s%o gases ou )apores "ue se "uei#a#! podendo ser inodoros ou incolores (por e?e#plo! J5& L g0s li"uefeito de co+in2a! butano! propano! acetileno etc-- Calor: K o ele#ento "ue d0 in$cio ao fogo! "ue o #ant/# e a#plia sua propaga%o- Nos inc(ndio! @ calor pro)e da transfor#a%o de energia "u$#ica! sendo u# dos fatores "ue #ais dificulta# a a%o dos bo#beiros- Aarias causas pode# produ+ir calor co#o por e?e#plo: curto>circuito! atritos cigarros supera"ueci#ento! reaes "u$#icas etc- Co#burente: Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. & Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. Trata>se do o?ig(nio! presente e# "uase todas as co#bustes- .# a#bientes co# pouco o?ig(nio o fogo n%o te# c2a#as entretanto! na"ueles onde o o?ig(nio / abundante! o fogo te# c2a#as bril2antes! atingindo ele)adas te#peraturas- .# u# ta#bor gasta Calor Co#burente Co#bust%o .?iste ainda u# "uarto ele#ento! a R.AMN@ .B CA8.'A- Neste ponto surge a CA8.'A 8. C@BBO3TN@! produ+indo seu prFprio calor- &or/#! )e#o> nos li#itar apenas aos tr(s pri#eiros ele#entos! pois seu con2eci#ento <0 / suficiente para a pre)en%o e co#bate a inc(ndios- Conclu$#os ent%o "ue co#bust$)el! calor e co#burente co#pe# o "ue c2a#a#os de PTR'QNJO5A8@ 8@ =@J@R e! a presena destes tr(s ele#entos / "ue deter#ina a C@BBO3TN@- Co#bust%o S toda a rea%o "u$#ica "ue 20 entre substHncia "ual"uer (co#bust$)el e o o?ig(nio do ar (co#burente! na presena de u#a fonte de calor- Caracter$sticas f$sicas e "u$#icas @s dados "ue )ere#os a seguir s%o de #0?i#a i#portHncia para a pre)en%o de inc(ndio! principal#ente no "ue se relaciona aos co#bust$)eis- &onto de fulgor K a te#peratura #$ni#a! na "ual os corpos co#bust$)eis co#ea# a desprender )apores! "ue se incendeia# e# contato co# u#a fonte e?terna de calor; entretanto a c2a#a n%o se #ant/# de)ido a insufici(ncia da "ualidade de )apores desprendidos- &onto de co#bust%o K a te#peratura #$ni#a na "ual os )apores desprendidos dos corpos co#bust$)eis! ao entrar e# contado co# u#a fonte e?terna do calor! entra# e# co#bust%o e continua# a "uei#ar- &onto de igni%o K a te#peratura #$ni#a! na "ual os gases desprendidos dos co#bust$)eis entra# e# co#bust%o! apenas pelo contato co# o o?ig(nio do ar! independente de "ual"uer outra fonte de calor- a fi# de ilustrar#os o "ue aci#a foi dito! cita#os a seguinte e?peri(ncia bastante si#ples: colo"ue#os e# u# frasco pe"uenos pedaos de #adeira! es"uentando>os nu#a c2a#a de g0s; co# o desen)ol)i#ento do calor passare#os a obser)ar os seguintes fen*#enos: "uando a te#peratura alcanar 1TT6C! co#ea a se desprender o )apor dE0gua; continuando o a"ueci#ento! obser)are#os "ue a #adeira co#ea a ficar a#arela! #arro# e final#ente negra a partir dos 17T6C- 3e no #o#ento e# "ue co#ear a enegrecer acender#os u# fFsforo na boca do frasco! notare#os "ue os )apores se incendiar%o e# contato co# a c2a#a! #as n%o se sustentar0- Neste #o#ento foi atingido o &onto de =ulgor- Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 1' Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. 4- EVOLUO DO INCNDIO @ 8esen)ol)i#ento de inc(ndio co#preende cinco fases! ou #enos n$tida- ECLO!O =ogo principal ou inicio e a fase e#brion0ria do inc(ndio INCU%#O .le)a%o da te#peratura e# )irtude da concentra%o de calor- As duas pri#eiras fases! eclos%o e incuba%o! constitue# o "ue se c2a#a princ$pio de inc(ndios- Co#preende o estagio e# "ue ele pode ser! ainda! debelado co# relati)a facilidade- DE"L#'R#O A "uantidade de calor do fogo depender0 do poder calor$fico de #at/ria co#bust$)el e de r0pida "ue se incendeia- &or esta ra+%o / "ue nos inc(ndio cri#inoso! o fogo e geral#ente preparado co# u# infla#0)el de alto poder calor$fico e de r0pida co#bust%o 2a)endo produ%o i#ediata de u#a grande "uantidade de calor! facilitado o desen)ol)i#ento do inc(ndio- PROP#'#O K a fase e# "ue o inc(ndio e)olui para a generali+a%o- Todas as #at/rias entra# e# co#bust%o tal propaga%o do inc(ndio poder0 se efetuada por: Con.e-12o o calor se propaga atra)/s de u# #eio de trans#issor circulante li"uido! ou gasoso .?: desloca#ento de bales de ar supera"uecido "ue pro)oca# igni%o e# outro ponto de edifica%o-
Condu12o o calor se propaga de u# corpo para o outro atra)/s de #ol/cula ou #at/ria para #at/ria se# inter)alo entre os corpos .?: u#a barra de ferro a"uecida propaga o calor condu+indo a te#peratura pelas #ol/culas e?istente e# seu corpo- Irradia12o o calor se propaga atra)/s de ondas calor$ficas irradiadas por u# corpo a"uecido e ou e# co#bust%o- .?: irradia%o solar! trans#iss%o de lH#pada a"uecida etc- EKTINO Duando o fogo / e?tinto por total consu#o do co#bust$)el e?istente-
Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 11 Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. 5- CLASSES DE INCNDIO @3 'NCUN8'@3 3N@ C5A33'='CA8@3 8. AC@R8@ C@B A3 CARACT.RV3T'CA3 8@3 BAT.R'A'3! 5.AAN8@>3. .B C@NTA! A'N8A! A3 C@N8'MW.3 .B DO. 3. DO.'BAB- &@R '33@! @3 'NCUN8'@3 3N@ 8'A'8'8@3 .B TRU3 C5A33.3 &R'NC'&A'3: A! B! C! CL#!!E DE INCENDIO Classe L#M )3ua Pressurizada: co#bust$)eis ordin0rios 3er)e para Badeira! &apel! Tecido! Borrac2a e etc- para esta classe de inc(ndio! e necess0rio o uso de argente e?tinto co# grande a%o de resfria#ento e penetra%o dos "uais principais e a 0gua- =ogo produ+ido por #ateriais sFlidos! dei?ando cin+as e res$duos- Classe L%M: lIquidos infla0C.eis 3er)e para Jasolina! T2inner! Fleos! gra?as e gases- &ara e?tin%o deste tipo de inc(ndio usa>se a t/cnica de abafa#ento! ou se<a! o agente e?tintor de)e eli#inar o o?ig(nio N%o dei?a# res$duos apFs a "uei#a- Classe LCM: equipa0entos elFtri-os Botores el/tricos! geradores! transfor#adores etc- s%o inc(ndio e# e"uipa#entos energi+ados caracteri+ando>se por oferecer riscos #aiores a "ue# irar co#bater- ."uipa#ento P.5KTR'C@3R energi+ados- 8epois de desligar a eletricidade pode ser usado o e?tintor de classe PAR- .?iste ainda a classe P8R! onde est%o inclu$dos os inc(ndios e# #etais pirofFricos! Bagn/sio! TitHnio! Alu#$nio! inc(ndios estes "ue e?ige# co#bate 1 inc(ndio especiais "ue s%o areia- @bser)a%o: e# nossa e#presa s%o utili+ados e?tintores de classe Ap-! &DEs e C@2- A pessoa de)er0 est0 capacitada e treinada para usa>los os e?tintores- 6- MANUSEIO DE EXTINTORES 8.N@B'NA>3. ARJ.NT. .XT'T@R T@8@ BATKR'A5 O5T'5'YA8@ &ARA A&AJAR =@J@ &@RTANT@ @ BAT.R'A5 DO. K 'B&@RTANT. &ARA .XT'NMN@! &A33A 3.R 8.N@B'NA8@ AJ.NT. .XT'NT@R TA'3 C@B@: T.RRA! AR.'A! JRA='T.! ABA=A8@R.3! 5.NMW.3- #'ENTE! EKTINTORE! )'U# > A 0gua e o argente e?tintor #ais co#u# e te# sido utili+ada! 20 s/culos! por sua propriedade de resfria#ento! abafa#ento e sua utili+a%o pode se dar de )arias for#as! #as a aplica%o b0sica /: <atos sFlidos! neblina e )apor- EKTINTORE! > @s e?tintores for#a criados para eli#inar focos de inc(ndio no seu inicio! ou #es#o para e?tinguir pe"uenos inc(ndios- Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 12 Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. > &ode# ser port0teis! "uando destinados a sere# operados por u#a Inica pessoa! ou carretas! "uando e?ige# #ais de u#a pessoa para opera>los- > Todo e?tintor de)era ter e# sua face e?terna u#a eti"ueta e# "ue conte# a data e# "ue foi carregado! a data para recarga e seu nu#ero de identifica%o- .ssa eti"ueta de)e estar con)eniente#ente protegida! afi# de e)itar danos aos dados- > Ale# disso todo e?tintor se obriga a ter u# selo da associa%o brasileira de nor#as t/cnicas L ABNT- 'ndicando a data de )alidade de seu teste 2idrost0tico- Todo e?tintor de)era ter ta#b/# u#a fic2a de controle de inspe%o confor#e o #odelo apresentado ao final deste #odulo- > @s locais e# "ue est%o instalados os e?tintores de)er%o ser assinalados por c$rculos ou seta )er#el2as! co# bordas a#arelas- 8e)e ta#b/# ser pintada u#a 0rea #$ni#a de 1# 2 (u# #etro "uadrado no piso logo abai?o do e?tintor- > A parte superior do e?tintor nuca poder0 ser instalada nu#a altura superior a 1!6T# aci#a do piso- No caso de baldes de areia os rebordos de)er%o ficar no Ba?i#o 1!7T# do piso- Nunca obstruir o ca#in2o para "ue facilite sua retirada e# caso de e#erg(ncia-
)3ua pressurizada sob essa for#a! co#o a%o de resfria#ento! a 0gua e prFpria para ser utili+ada e# inc(ndio da classe A- n%o de)e ser utili+ada e# classe B pois ale# de espal2ar o li"uido infla#0)el por ser #ais densa "ue o co#bust$)el! deposita>se no fundo do co#bust$)el li"uido podendo fa+er transborda o recipiente- Nunca de)e ser usada e# classe de inc(ndio da classe C! pois a 0gua e condutora de eletricidade-
"UNO =un%o principal / resfriar e segundo e abafar #LC#NCE DO #TO 8e 1T a 12 Betros DUR#O D# C#R'# 7T 3egundo DiJHido de -ar?ono N CO7 sob essa for#a! co#o a%o de abafa#ento! o diF?ido de carbono e utilizado na -lasse % e C e pe"uenos inc(ndio de classe A e Bas ele n%o de)e ser usado e# a#bientes fec2ados6 e e0 equipa0ento de -lasse C o diJHido de -ar?ono pode danifi-ar o equipa0ento elFtri-o =ONMN@ =un%o principal e abafar e segundo resfriar A5CANC. 8@ ZAT@ 8e 1!7 a T4 Betros 8ORAMN@ 8A CARJA 42 a 47 3egundos Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 13 Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. PJ ,uI0i-o !e-o o agente e?tintor encontra>se sob for#a de press%o de u# g0s propulsor! o pF utili+ado e o bicarbonato de sFdio n%o 2igroscFpio (isto e "ue n%o absor)e u#idade- @ e?tintor de pF "u$#ico seco e indicado para inc(ndio de classe C sendo #ais eficiente do "ue o de diF?ido de carbono pois sofre #enos influencia da corrente de ar! e ta#b/# par classe B! agindo por abafa#ento- N%o indicado para classe A! #as controla pe"ueno inc(ndio- =ONMN@ =un%o principal e Abafar A5CANC. 8@ ZAT@ 8e T2 a T4 Betros 8ORAMN@ 8A CARJA 22 3egundos %alde de areia Otili+ado co#o agente e?tintor nos casos de inc(ndio das classes B e 8! apaga# o fogo pelo processo de abafa#ento- 7- FOGO! SAIBA COMO AGIR EM CASO DE INCNDIO 'eral - N%o tente sal)ar ob<etos! pri#eiro sal)e sua )ida: - Acal#e>se e ao outros ta#b/#: > Banten2a>se )estido se poss$)el! #ol2e as roupas: - 3e 2ou)er fu#aa fi"ue abai?ado! pois ela te# de subir- Colo"ue ta#b/# u# leno #ol2ado sobre a boca e o nari+ - 3e esti)er preso! tente arro#bar a porta- > Teste a te#peratura das portas ante de abri>la- 3e esti)er "uente NN@ abra e tente outro ca#in2o para fuga: - =ec2e as porta ao passare# se# tranca>las- Assi# )oc( retarda a propor%o do fogo: > 3e n%o puder sair fi"ue prF?i#o a u#a <anela aberta- A fu#aa sair0 por ci#a e o ar fresco entrara por bai?o: - N%o suba use as escadas so#ente para descer- @ fogo e o calor se#pre sobe# e o corte de energia pode para o ele)ador: > N%o co#bata o fogo se# con2eci#ento de co#o fa+e>lo: - Bes#o se 2ou)er pHnico resista 1 tenta%o de saltar- &rocure outra sa$da e espere socorro! "ue pode c2egar a "ual"uer #o#ento: - 8epois de escapar n%o retorne e# 2ipFtese algu#a e n%o atrapal2e "ue esti)er trabal2ando no co#bate ao inc(ndio e no socorro das )iti#as: Espe-ifi-a - Ao perceber u# inicio de fogo e# u# pa)il2%o co# e?plosi)o! a)isar aos colegas i#ediata#ente gritando =ogo[ =ogo[ =ogo[[[[[[[[[[[[[[[[[! - N%o tentar apagar por se tratar de u# co#bust$)el de alta propaga%o e e?plos%o; Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 1 Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. - Tentar retira o Ba?i#o de e?plosi)o e# outras 0reas por #oti)o- 3e 2ou)er e?plos%o para "ue o fogo n%o se propaga atra)/s de estil2ao: - N%o se se apro?i#a do local se# ter certe+a de "ue todo o #aterial foi "uei#ado; - ApFs a "uei#a de todo #aterial! fa+er o co#bate de inc(ndio no local e ao seu redor para "ue o fogo n%o se propague atra)/s do pasto ou por #eios de con)ec%o: - .# caso de )iti#as n%o passar nada no local e ne# tenta retira a roupa do acidentado- 3F pode piora o feri#ento! se esti)er pegando fogo rola! ou cubra co# u# pano esterili+ado pode ser #ol2ado e enca#in2a i#ediata#ente ao atendi#ento #edico: - N%o dei?ar "ue outras pessoas se# con2eci#entos desa# no local do inc(ndio! A n%o ser so#ente #/dicos! brigadista! respons0)el t/cnico! T/cnico de 3egurana! autoridade estaduais ou federais- - Retira todo os funcion0rio para u# local seguro para "ue possa receber cuidados #edico de)ido o susto- 8- PROCEDIMENTOS OPERACIONAIS PADRO >> Co#bata o inc(ndio agressi)a#ente #as le#bre>se "ue segurana )e# e# pri#eiro lugar- >> 'nicie todas as aes baseada e# co#porta#ento atuais e esperada do fogo- >> Assegure>se "ue as instrues fora# dadas e entendidas-
>> @bten2a infor#aes atuali+adas das condies do inc(ndio-
>> &er#anea e# co#unica%o constante co# os #e#bros da guarni%o\grupo! seus superiores i#ediatos e outro grupo
>> 8eter#ine +ona de segurana e rota de fuga-
>> faa obser)aes constantes de situaes de risco- >> Banten2a controle total o te#po todo- >> =i"ue alerta! #anten2a a cal#a! pense clara#ente! e atue fir#e#ente-
>> @pera todo o procedi#ento de guarni%o a fa)or do )ento- >> @bter con2eci#ento da fic2a de e#erg(ncia do produto "ue esta sendo "uei#ado- 3e o produto e tF?ico e "ual o #el2or #/todo de e?tin%o; 9- SITUAES DE RISCO !C"EC"LEST DE SOBREVIVNCIA# >> 5ocal de inc(ndio n%o e?plorado ne# #edido; >> .# terreno n%o e?plorado a lu+ do dia; Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 1! Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. >> &essoal n%o fa#iliari+ado co# cli#a e fatores "ue influencia# o co#porta#ento do fogo; >> Yonas de segurana e fuga n%o identificada; >> 8esinfor#a%o sobre estrat/gia! t0ticas e risco; >> 'nstrues e #isses n%o claras; >> Nen2u#a lin2a de co#unica%o co# #e#bros das guarnies e respecti)os c2efes; >> Abertura de aceiro #orro abai?o estando o fogo abai?o da guarni%o; >> Abertura de aceiro se# u# ponto de ancorage#; >> Tentar co#bater o fogo frontal#ente; >> Co#bust$)el n%o "uei#ado entre )oc( e o fogo; >> =ogo principal n%o locali+ado e fora de contato co# "ue# o locali+ou; >> Nu#a colina onde o #aterial pode e reiniciar o fogo abai?o do aceiro; >> Te#po ficando #ais "uente e seco; >> Aento au#enta e\ou #udando de dire%o; >> @bser)ando pontos isolados de fogo fre",ente#ente de outro lado de aceiro; >> Terreno e co#bust$)eis dificulta# a fuga para a +ona de segurana; 1$- ABORDAGEM EM LOCAL DE INCNDIO% >> O#a abordage# #al feita derruba e destrFi por co#pleto todo o siste#a de controle ao inc(ndio! #uito ocorr(ncias n%o )%o )e# sucedidas pro)enientes de u#a abordage# sobre o inc(ndio para se fa+er u#a boa abordage# no local e co#bate>lo- #lF0 do Co0andante da Opera12o6 ne-essita/se de: >> @ficial Co#unica%o L / a"uele "ue )ai solicitar reforos se preciso (a/reo e resgate; >> @ficial de 3aIde L ad#inistra a#bulHncia! e"uipe e e"uipa#ento #/dicos e resgate; >> @ficial de '#prensa L este d0 suporte 0 i#prensa no local! fornecendo a ela segurana e infor#aes; Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 1" Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. >> @ficial de Apoio L #onta u#a barraca para suprir as necessidades dos funcion0rios e?postos direta ou indireta#ente ao inc(ndio co# leite! o?ig(nio! #angueiras! e"uipa#entos )erificar se n%o falta 0gua! ou pF "u$#ico etc- >> @ficial de co#bate 1"uele "ue )ai 1 lin2a de frente! no co#bate ao inc(ndio; #o -9e3ar o lo-al de in-4ndio: >> @ pri#eiro passo / apro?i#ar e parar as )iaturas e# local seguro! co# boa possibilidade e facilidade de acesso de entrada e sa$da se# nen2u#a dificuldade; >> .stas )iaturas ale# de! n%o obstruir o ca#in2o de)e au?iliar o acesso dos co#bates e a<udar no reforo se for preciso; >> ] i#portante )erificar a posi%o dos )entos a fi# de proteger a )iatura e os co#batentes do e?cesso de fu#aa! be# co#o da propaga%o do inc(ndio; >> Apro?i#ar as )iaturas obedecendo 1 prioridade para o sal)a#ento de pessoas; >> ] i#portante! pri#eira#ente a apro?i#a%o do co#andante da @pera%o! a fi# de a)aliar o local (co#o! a posi%o do inc(ndio! a propaga%o do fogo! a fu#aa! os )entos! o cesso #ais seguro! a locali+a%o de pessoas etc!a)aliar a situa%o de #odo a facilitar a opera%o! "ue te# por ob<eti)o sal)aguardar a )ida de seus co#batentes e das pessoa a sere# sal)as; >> As )iaturas de)e# apro?i#ar>se do local de inc(ndio de)e# sal)as; >> As )$ti#a! ao apro?i#ara#>se do local de inc(ndio de)e# est0 e# condies e e"uipa#ento de segurana! co#o: e?tintores prFprios e\ou ta#bores dE0gua- >> &rioridade de sal)a#ento: &ri#eiro > Criana 3egundo L #ul2eres gr0)idas! doentes e deficientes f$sicas; Terceiro L 2o#ens- >> A Abordage#: Na abordage# de)e#os le#brar>nos de: Rapide+! se# se es"uecer da segurana; &ro)idenciar a e)acua%o do local de risco; &roceder a r0pido o isola#ento do local sinistrado- >> Rescaldo: Nada #ais / do "ue o trabal2o dos 2o#ens do corpo de Bo#beiro re)irando os destroos a procura de eli#inar todos os no)os focos de inc(ndio <ogando 0gua e# todo o local "uei#ado! e e?a#inando a 0rea! para "ue o inc(ndio n%o retorne! pois! nen2u#a pessoa gosta de apagar o #es#o inc(ndio duas )e+es- Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 1# Brigada de Incndio Artesanato de Fogos Bandeirante Ltda. >> 5.BBR.>3.: A fu#aa / t%o perigosa "uanto ao fogo- Con-lus2o @ fogo #ata- Duantas )idas s%o por ele ceifadas! diaria#ente! e# todo o #undo--- &ara "ue )oc( n%o se torne #ais u#a )$ti#a! procure con2ecer os #eios #ais efica+es de co#o co#bate> lo- Aprenda sobre "uais as classes de fogo e procure se certificar pelo #eio do &5AN@ 8. .B.RJUNJ'A . C@BBAT. A 'NCUN8'@ da sua e#presa- 'nfor#e>se a respeito da locali+a%o dos e?tintores de inc(ndios e procure aprender a utili+ar ade"uada#ente no co#bate a cada tipo de fogo- 8e)e#os estar conscientes de "ue! co# rela%o ao fogo ne# se#pre te#os u#a segunda c2ance- Elaborado por Luiz Espedito Calazans Tcnico de Segurana do Trabalho pg. 1$