Professional Documents
Culture Documents
PDA
View Full Version : CHUYN NG - CHUYN TY (An Chi)
08-03-2007, 07:21 AM
Nhn Hung va mi sang Hoa Ky c tng Mt Gi mt b CHUYN NG - CHUYN TY ca (Hu Thin/An
Chi/V Thin Hoa) c mt mnh khng sung nn post t t ln y cho mi ngui cng c coi nhu chung
vui mn qu Tt ca Hung (Ch xi c khc. Chu o gh, c qu cho mem nuc ngoi. Chc phi thnh lp
phn hi Nam Cali qu). Cng xin cm on ban cayphong goi cho ch ny.
08-03-2007, 07:24 AM
[ nghi ghi r Ngun: www.thuvien-ebook.com (http://www.thuvien-ebook/) nu ban chia s ni dung nhng
bi ny]
1- (KTNN 95, ngy 01-11-1992)
Sa Tng c cng bo v ung Tam Tang i thnh kinh, cui cng c ao v tr thnh Kim thn La Hn. V c
g m thnh thong vn nghe ngui ta chi l " qu SaTng?
AN CHI: y l hai Sa Tng khc nhau. Sa Tng trong ting chi l Sa Tng bn Cha Jesus, cn SaTng m
ban ni n l Sa Tng bn Pht Thch Ca. Sa Tng bn ao Thin Cha l trm ca loi qu, thung uoc ni
n trong Tn Uc ca Kinh Thnh, chnghan: "Ngi noi ng vng chiu qu Satan cm d bn muoi ngy,
chung vi th rng, v c thin-s hu vic Ngi" (Mc, 1:3). Satan y chnh l tn con qu m ngui ta vn
pht m thnh "Sa Tng". Vy xin phn bit r ko oan cho Sa Ng Tinh trong Ty du k.
08-03-2007, 07:31 AM
2- (KTNN 95, ngy 01-11-1992)
Mui hai bn nuc trong "phn gi 12 bn nuc" l g? C phi chng l 12 cuong vi trong x hi xua ca ta v
Trung Quc nhu: Cao l cng, hu khanh, tung; trung l s, nng, cng, thuong; v thp l ngu, tiu, canh,
mc? cn trong v c c phi l thanh khit, trong sach v nho bn, tham hay khng?
AN CHI: Nhiu ngui vn quan nim mui hai bn nuc ng nhu ng nu. Chng ti khng tin cch gii
thch trn m cho rng Hunh-tinh Paulus Ca ging c l hon:
"Con gi mui hai bn nuc: Thn con gi nhu chic , hoc gp bn trong, hoc mc bn c, hoc ua ngui
tt, hoc ua ngui xu, may th nh, ri th chiu. Ting ni mui hai bn nuc l ni cho vn".
(ai Nam quc m t vi, tp I, Si Gn, 1895. . ch bn, tr. 4-7).
iu m tc gi ging rng "Ting ni mui hai bn nuc l ni cho vn" th chng ti lai quan nim l do t
nguyn dn gian m ra. i vi thnh ng ang xt r rng l hai ting trong, c phi uoc hiu rng hon cch
hiu m ng nu.
08-03-2007, 08:02 AM
3. (KTNN 95, ngy 01-11-1992)
ng sn c phi mun ni ng cung thi t? Du Nam ging c phi mun ni tch trn ni Nam Ging
(nng Ging Tin) hay khng?
AN CHI: Truc ht xin ni rng y l r ng sng, du Nam gin ch khng phi l "ng sn" v Nam
ging". Sng l giung: vy ng sng l giung pha ng. Gin l khe ni: vy Nam gin l khe ni pha
Nam. V r ng sng bt ngun tch ng sng thn phc, ngha l nm thng bng trn giung pha ng.
Chuyn rng nh Vuong ao c nhiu con trai chua vo nn Hy Gim mi cho ngui sang kn chng cho
con gi. m con trai nh h Vuong bit th nn anh no cng lng xng tm cch lm cho khch . Ch c
Vuong Hy Chi l nm khnh trn giuong pha ng, coi nhu khng c chuyn g xy ra. Nghe ngui nh thut
lai, Hy Gim bit Hy Chi t l r qu, bn chn ngy lnh thng tt m g con gi cho. Qu Vuong Hy Chi l thu
gia (caligrapher) ni ting; ngy nay h ni n thu php (calligraphie) Trung Hoa th phi nhc n Vuong Hy
Chi. Vy r ng sng khng lin quan g n ng Cung thi t.
Cn v du Nam gin th bt ngun t li ca mt bi trong Kinh Thi ca Trung Hoa: Vu d th tn, Nam gin chi
tn ngha l i hi rau tn bn khe ni pha Nam. Ch s tn to ca ngui con gi. Du Nam gin l con du
chiu thuong chiu kh. Vy Nam gin khng lin quan g n Ging Huong ca T Thc hoc Ging Kiu ca T
Uyn c. Truyn Lc Vn Tin c cu:
em p ha hai:
Ny du Nam gin, n trai ng sng.
Nathun!
08-03-2007, 03:5 PM
Natphung ngung m Hu Thin - An Chi t lu lm ri, v ngay t lc ban u khi Hu Thin xut hin trn
Kin Thc Ngy Nay trong mc Chuyn ng ChuynTy, Natphung ny suu tm uoc tt c KTNN t cun
u tin cho n khong cun 300 my. Sau v l do c nhn nn lm mt ht. S d hng tun mong ch
mua KTNN cng ch l c Hu Thin m thi.
Nay nh Goldish mi bit uoc Hu Thin v An Chi l mt ngui. Tuy rng lc truc cng hoi ng ngo.
Vit n y lai chot nh n cu " Thiu gi an chi, lo gi hoi", lm hoi bi ngi mt cht, mi y m
mui my nm ri ...
Nay uoc bit c cun Chuyn ng ChuynTy ca An Chi v c nh post ln TVE cho cc ban cng thung
thc, Natphung ny cm kch v cng, nhung c k lai th thy ch post ln t t, lai m ra gin ... Ni choi
thi, ch Natphung cng mong ch ngy lm thnh ebook c th c mt mach t u n cui. Cm on
truc.
08-03-2007, 04:27 PM
Nay uoc bit c cun Chuyn ng ChuynTy ca An Chi v c nh post ln TVE cho cc ban cng thung
thc, Natphung ny cm kch v cng, nhung c k lai th thy ch post ln t t, lai m ra gin ... Ni choi
thi, ch Natphung cng mong ch ngy lm thnh ebook c th c mt mach t u n cui. Cm on
truc.
H h. "ung v xa lm ngui oi".
Nhn b Chuyn ng ChuynTy 1 chng cun dy nhu b "C Gi Long" th chc ngy lm ebook cn xa
lm. NatPhung chiu kh c t t vy. Nu ch khng uoc th hm no ung c ph photocopy cho vi quyn.
inh bng va post va c c uoc lu mt cht, v nh uoc lu hon thm mt cht...
"a#$hon!
08-03-2007, 05:01 PM
Tri Nhanh tay qu anh , hc lm mnh mt mi ri >" Nhung khng sao, anh c post i, cayphong post ph
vi
08-03-2007, 11:33 PM
4. (KTNN 95, ngy 01-11-1992)
Nh Ng (939-95) tuy c bi Duong Tam Kh cup ngi nhung Ng Quyn cng xung vuong, ng
CLoa; sau Ng uong Ngp v Ng uong Vn cng uoc sgi l Hu Ng vuong. V l do g m ca
ming dn gian lunlun ni: "inh, L, L, Trn, L, Nguyn m khng nhc nnh Ng"? Phi chng do bi
hich ca c Nguyn Tri?
AN CHI: ban cho rng do nh hung ca Nguyn Tri trong bi Bnh Ng ai co (khng nhc n nh Ng)
nn ngui ta vn c thi quen ni "inh,L, L, Trn " thi m khng nhc n nh Ng mc d nh Ng c
truc nh inh. Qu l ngui ta c thi quen da vo Bnh Ng ai co m ni nhu th tht, nhung y ch l
da vo bn dich ca Bi K uoc Trn Trng Kim s dng trong Vit Nam s luoc ch khng phi da vo
nguyn vn ca Nguyn Tri. Bi K dich: "T inh, L, L, Trn gy nn c lp; cng Hn, ung, Tng,
Nguyn hng c mt phuong". Nhung chnh Nguyn Tri th lai vit: "T Triu, inh,L, Trn chi triu tao ng
quc; d Hn, ung, Tng,Nguyn nhi cc nht phuong" ngha l "T khi (cc triu ai) Triu, inh, L,
Trn bt u dng nn nuc ta (th chng ta) cng vi (cc triu) Hn, ung, Tng, Nguyn mi bn mi lm
ch mt phuong (ring ca u Lac ca Thc Phn bi Triu gm thu vo nuc Nam Vit nn ngui xua vn
quan nim rng Triu l vua ca nuc ta. Bng chng l n th Triu vn cn tn tai mi cho n ngy
nay tai ng Sm, x Hng Thi, huyn Kin uong, tnh Thi Bnh.
Vy Nguyn Tri khng vit "inh, L, L, Trn" m vit "Triu, inh, L, Trn". Nh Triu uoc quan nim
nhu triu ai u tin ca Vit Nam xung , ngang hng v ng thi vi nh Hn bn Trung Hoa do Hn
Cao t Luu Bang khai sng nm 20 truc Cng nguyn. Cn nh Trn, triu ai lin truc nh L (nh H th bi
xem l ngy triu) ca Vit Nam, l triu ai ng thi vi nh Nguyn, triu ai lin truc nh Minh ca Trung
Hoa. Chnh v th m Nguyn Tri mi t nh Triu u v nh Trn cui ca v "Triu,inh, L, Trn" m
i vi v "Hn, ung, Tng, Nguyn" trong Triu i vi Hn cn Trn i vi Nguyn.
Th l Nguyn Tri khng nhng khng ni n nh Ng ca Ng Quyn m cng khng ni n nh L ca L
ai Hnh tc L Hon. Ta khng nn i hiNguyn Tri phi ni cho y v y ng khng vit s k m
ch lm vn hng bin tuyn co v mt thng loi v ai ca dn tc i vi qun xm luoc nh Minh. Nu bt
b v thiu st, th t nh Hn n nh ung, ng cn "b qun" cc nh sau y na: Ngy, Thc, Ng (thi
Tam quc); Ty Tn, ng Tn, Tng, T, Luong, Trn, Bc Ngy, Ty Ngy v ng Ngy, Bc T, Bc Chu
(thi Nam Bc triu); Tng vTy. Tng cng n 1 nh, u phi l t.
Ghi ch ca :
Bnh ng ai co nguyn bn Hn vn, m Hn-Vit, cng 2 bn dich ca Ng Tt T v Bi K xem y
(http://www.thuvien-ebook.com/orums/showthread.php?p28393post28393)
08-03-2007, 11:40 PM
5. (KTNN 58, ngy 15-11-1992)
C ngui ni rng ngui Php ly con g trng lm vt t cho dn tc mnh. in cho bit tai sao?
AN CHI: Truc ht, xin ci chnh rng con g trng khng phi l vt t (totem) ca dn tc Php.Th n,
ngui ta cng khng ni con g trng m phi ni y l con g trng G-loa (con gaulois). V con g trng
G-loa l mt biu tuong (emblme) - ch khng phi "vt t" - ca dn tc Php. Vt t v biu tuong l hai
khi nim khc nhau. Vic ly con g trng G-loa lm biu tuong c bao hm mt s choi ch nhi trong .
T tin ca ngui Php l ngui G-loa(Gauiois). Ngui G-loa, ting La Tinh gi l Gallus. Danh t Gallus trong
ting La Tinh lai c mt t ng m tuyt i l gallus, c ngha l con g trng. Th l ci v ng m gallus ca
ting La Tinh va biu hin khi nim "ngui G-loa" lai va biu hin khi nim con g trng". Vy c theo
ngn ng ny, ngui ta c th choi ch bng ng thc:
Ngui G-loa (Gallus) con g trng (gallus).
l l do tai sao ngui Php lai ly con g trng G-loa lm biu tuong ca dn tc mnh. Nu ta bit rng
ting Php hin ai l do ting La Tinh thng tc (latin populaire) m ra th ta cng s khng ly lm la tai sao
ngui Php lai cn c vo ting La Tinh chn biu tuong cho dn tc mnh nhu th.
Ghi ch ca :
Ngy nay c my ai bit vt t ca nuc mnh l g? biu tuong ca nuc mnh l g?
Ngay c Vit Nam, th hi t hc sinh cp hai n ... cp bn, c nhng vi c vn bng Tin S, Lut Su,... cu
hi trn, c l chng ta s c nhiu cu tr li ... cui ra nuc mt.
Theo cc ban :
Vt t ca Vit Nam l:
1. Con ng.
2. Con ng v ... b Tin.
3. Thn Kim Quy.
3. Chim bng (ai bng) vt t ca u Vit.
4. Thung lung (c su) vt t ca Lac Vit.
5. kin khc.
Biu tuong ca Vit Nam l:
1. Cy tre.
2. Cy la.
3. Trng ng.
4. Hoa sen.
5. Bn Vit Nam hnh ch S.
. Quc ky.
7. kin khc.
10-03-2007, 0:22 AM
- (KTNN 9, ngy 15-11-1992)
Hoa Ky hin nay c bao nhiu tiu bang? Tn ca cc tiu bang ?
AN CHI:
Hoa Ky c 50 bang:
1. Alabama, 2.Alaska, 3. Ariona, 4. Arkansas, 5. Caliornia, .Colorado, 7. Connecticut, 8. Delaware, 9. loria,
10.Georgia, 1l. Hawaii, 12. Idaho, 13. Illinois, 14. Indiana, 15. Iowa, 1. Kansas, 17. Kentucky, 18. Louisiana,
19.Maine, 20. Maryland, 21. Massachusetts, 22. Michigan, 23. Minnesota, 24. Mississippi, 25. Missouri, 2.
Montana, 27. Nebraska, 28. Nevaa, 29. New Hampshire, 30. New Jersey, 31. New Mexico, 32. NewYork (ch :
thuc bang ny c thnh ph cng tn NewYork, truc vn phin bng m Hn Vit l Nu uc.Nhung th ph
ca bang New York lai l Albany), 33.North Carolina, 34. North Dakota, 35. Ohio, 3. Oklahoma, 37. Oregon,
38. Pennsylvania, 39. hode Island, 40. South Carol1na, 41. South Dakota, 42.Tennessee, 43. Texas, 44. Utah,
45. Vermont, 4.Virginia, 47. ashington, 48. est Virginia, 49.isconsin, 50. yoming.
Vng Alaska, nm pha TyBc ca Hoa Ky, l t m nuc Nga Sa hong nhuong cho Hoa Ky t nm 187,
tr thnh bang th 49 canuc ny t nm 1958. Qun o Hawaii (tn c lSandwich), th ph l Honolulu, l
lnh th ca Hoa Ky t nm 1898, tr thnh bang th 50 ca nuc ny cng t nm 1958.
10-03-2007, 0:23 AM
7- (KTNN 9, ngy 15-11-1992)
Tai sao lai gi nhng ngui bn nam bn n (lai ci) l "p-.
AN CHI: Ci tn p- dng ch nhng ngui bn nam bn n l kt qu ca mt li hiu sai lch nay tr
thnh thng dng. l do ting Php pd, dang tt ca pdraste. y l mt danh t gm hai t cn gc Hy
Lap: pd- (paidos tr con) v -raste(erasts si m). Vy pdraste l ngui si m tr con. Cn ci
ngha ch thc ca t ny l: k n ng hnh dm vo hu mn ca mt b trai. Ngha ny cho ra ngha
rng thng dng hin nay l: k loan dm hu mn. Vy pd trong ting Php khng h c ngha l "lai ci".
Ghi ch ca :
Trong ting Anh th ch lai ci c 2 ch: gay dng ch n ng v lesbian dng ch n b.
10-03-2007, 0:24 AM
8- (KTNN 9, ngy 15-11-1992)
Mt ng ban ca ti c thc mc khng bit tai sao thu tich xua (bng ch Hn) khng u c ni n tn
Hng H m ch ghi c tn Nhi H. in tm gip xem sch xua c ghi tn Hng H l nhng sch no?
AN CHI: in thua, s d sch xua khng c tn Hng H v y l mt ci tn rt mi do chnh ngui Vit chng
ta dich t ting Php, gi nm na hon mt cht l sng Hng. Sng Hng c c im ni bt l nuc ca n v
ma l th rt , nn ngui Php da vo m gi n l leuve ouge (sng ). Cng cng mt cch t tn
nhu th h gi sng l rivire Noire (sng en) cn sng L th lai l rivire Claire (sng Trong). H cng
dich tn sng Hong H ca Trung Hoa sang ting Php l leuve Jaune (sng Vng) ri lai da theo cch din
ny m dich tn con song Duong T (Duong T Giang) thnh leuve Bleu (sng anh) mc d h cng c
mt tn phin m t Duong T Giang thnh Yang-tseu-kiang (truc thungvit l Yang-ts-kiang). Vy Hng H
hay sng Hng ch l nhng "bn dich" sang ting Vit ca ting Php leuve ouge m thi. in phn bit vi
Hng Giang, mt chi luu xua ca sng Hng, chy qua tnh Hi Duong.
Ghi ch ca :
(Sao lc t wikipedia)
Sng Hng cn c cc tn gi khc nhu Hng H (Ting Hoa (http://vi.wikipedia.org/wiki/TiE1BA
BngHoa): Honghe), hay sng Ci (ngui Php phin tn gi ny thnh Song-Ko). oan chy trn
lnh th Trung Quc (http://vi.wikipedia.org/wiki/TrungQuE1BB91c) uoc gi l Nguyn Giang (,
pinyin (http://vi.wikipedia.org/wiki/Pinyin) yuan2 iang1), oan u ngun c tn l L Giang (). oan
t Lo Cai n Vit Tr gi l Sng Thao, oan qua H Ni cn gi l Nh H hoc Nhi H.
Sng Hng bt ngun t dy Ngy Son, tnh Vn Nam (http://vi.wikipedia.org/wiki/VC3A2nNam), Trung
Quc cao 1.77 m (http://vi.wikipedia.org/wiki/MC3A9t). Ch yu n chy theo hung ty bc-ng
nam, qua huyn t tri (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleHuyE1BB87ntE1BBB1tr
E1BB 8BTrungQuE1BB91c&actionedit) Nguyn Giang (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?
titleHuyE1BB87ntE1BBB1trE1BB 8BNguyC3AAnGiang&actionedit) ca ngui Thi
(http://vi.wikipedia.org/wiki/NgCB0E1BB9DiThC3A1i) ( Di), Di
(http://vi.wikipedia.org/wiki/NgCB0E1BB9DiDi) (), Cp N (http://vi.wikipedia.org/wiki/Ng
CB0E1BB9DiCC3A1pNC3AA) ( Hani, Vit Nam gi l ngui H Nh
(http://vi.wikipedia.org/wiki/NgCB0E1BB9DiHC3A0NhC3AC)) truc khi sang Vit Nam
thi trn H Khu (http://vi.wikipedia.org/wiki/HC3A0KhE1BAA9u) (Trung Quc), gip gii vi thnh
ph Lo Cai (http://vi.wikipedia.org/wiki/LC3A0oCai) ca Vit Nam, ri chy qua pha ng th H Ni
(http://vi.wikipedia.org/wiki/HC3A0NE1BB99i) truc khi ra bin ng
(http://vi.wikipedia.org/wiki/BiE1BB83nC490C3B4ng) ca Ba Lat (ranh gii gia hai tnh Thi
Bnh (http://vi.wikipedia.org/wiki/ThC3A1iBC3ACnh) v Nam inh (http://vi.wikipedia.org/wiki/Nam
C490E1BB8Bnh)). ng bng sng Hng (http://vi.wikipedia.org/wiki/C490E1BB93ngb
E1BAB1ngsC3B4ngHE1BB9 3ng) nm trn luu vc con sng ny. Cc sng nhnh chnh ca
sng Hng c th k n l sng (http://vi.wikipedia.org/wiki/SC3B4ngC490C3A0), sng L
(http://vi.wikipedia.org/wiki/SC3B4ngLC3B4) (vi ph luu l sng Chy
(http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleSC3B4ngChE1BAA3y&actionedit) v sng Gm
(http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleSC3B4ngGC3A2m&actionedit)). Sng Hng c phn luu
pha t ngan (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleTE1BAA3ngE1BAA1n&actionedit) l sng
ung (http://vi.wikipedia.org/wiki/SC3B4ngC490uE1BB91ng)Hi Duong
(http://vi.wikipedia.org/wiki/HE1BAA3iDCB0CA1ng) v sng Luc
(http://vi.wikipedia.org/wiki/SC3B4ngLuE1BB99c) chy t Hung Yn (http://vi.wikipedia.org/wiki/H
CB0ngYC3AAn) n huyn Vnh Bo (http://vi.wikipedia.org/wiki/VC4A9nhBE1BAA3o),
thnh ph Hi Phng (http://vi.wikipedia.org/wiki/HE1BAA3iPhC3B2ng). Hai sng ny ni sng Hng
vi h thng sng Thi Bnh (http://vi.wikipedia.org/wiki/SC3B4ngThC3A1iBC3ACnh). Phn luu
pha hu ngan (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleHE1BBAungE1BAA1n&actionedit) l
sng y (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleSC3B4ngC490C3A1y&actionedit) v sng
i (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleSC3B4ngC490C3A0i&actionedit) (cn gi l Lach
Giang), ni sng Hng v sng y l hai sng Ph L (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleS
C3B4ngPhE1BBA7LC3BD&actionedit) v sng Nam inh
(http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleSC3B4ngNamC490E1BB8Bnh&actionedit).
Trung Quc, cc sng nhu sng L Tin (tc sng (http://vi.wikipedia.org/wiki/SC3B4ng
C490C3A0)), sng ng iu (tc sng Nm Na (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleNE1BA
ADmNa&actionedit)), sng Bn Long (tc sng L (http://vi.wikipedia.org/wiki/SC3B4ngLC3B4))
v sng Ph Mai (tc sng Nho Qu (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleSC3B4ngNhoQuE1BA
B&actionedit)) cng mt s sng nh khc nhu sng M Phc (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?titleS
C3B4ngME1BB85PhC3BAc&actionedit), sng Nam Kh (http://vi.wikipedia.org/w/index.php?
titleSC3B4ngNamKhC3AA&actionedit) chy qua bin gii hai nuc vo Vit Nam.
Hnh ca Nasa v h thng sng Hng
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/3/34/SongHong.pg
10-03-2007, 0:2 AM
9. (KTNN 97, ngy 01-12-1992)
Tai sao t tp 1 n tp 5, i truyn hnh Thnh ph H Ch Minh khng gi lun b phim di ca Mexico bng
ci tn "Ngui giu cng khc" m gi l "Nuc mt ngui giu sau lai phi thay i tn gi t tp tr
i? Hai cch gi c g khc nhau khng?
AN CHI: Tn gc ca b phim ny ng ra l Ngui giu cng khc. Tn phim bng ting Ty Ban Nha (Ngui
Mexico ni ting Ty Ban Nha) l Los ricostambien lloran. S d 5 tp u ca b phim uoc gi l Nuc mt
ngui giu c l v theo bn dich ca o Minh Hip, ngui dich li phim (t ting Nga) cho i truyn
hnh Ph Yn (. Tui tr ch nht, s 40-92, tr.17). Hai cch gi trn y c khc nhau hay khng? Sau y l
li ca o Minh Hip: "Qu tht ti phi suy ngh rt lu truc khi quyt inh dich l Nuc mt ngui giu
m vn bo m chuyn ti uoc ngha chnh xc ca tn phim (...), ng thi nghe hay hon(.) Ti ngh
khng c g khc nhau gia hai tn phim (Tui tr ch nht, s 40-92). S tht th qu l c khc nhau. Nuc
mt nguigiu l mt cu trc phi vi ng tnh (non-prdicativ) cn Ngui giu cng khc th l mt cu. Hai
cu trc khc nhau n nhu th th khng th ni rng hm ngha ca chng hon ton nhu nhau uoc. Nu
cn th cc tc gi ni Las Ingrimas de los ricos (Nuc mt ngui giu) ri. Nhung h lai ni Los ricos
tambien lloran. Vy tung c nn dich thnh Ngui giu cng khc cho st vi nguyn vn.
10-03-2007, 0:28 AM
10 (KTNN 97, ngy 01-12-1992)
Tai sao Colomb c cng tm ra chu M m tn ng lai khng uoc dng gi chu ny? Tn nuc Colombia
clin quan g n tn ca Colomb hay khng?
AN CHI: Chnh Christophe Colomb gi chu M l Ty n (Indes occidentales) v nhm tung rng
l nuc n . Do cch t tn ny ca Colomb m th dn da chu M uoc gi l Indien (ting Php),
Indian (ting Anh), ngha l ngui n . Saukhi bit r s tht, ngui ta mi dn dn gi chu M bng ci tn
Amerique (ting Php), America (ting Anh) nhu hin nay. ng l trong tn nuc Colombia c tn ca Colomb.
ng n min t ny nm 1502 nhung truc th Alonso de Hoeda pht hin ra n t 1499. Sau khi
hon thnh vic chinh phc t ny vo nm 1539 th Gonalo Jimne de Quesada gi n l Nueva
Granada; mi v sau n mi uoc gi l Colombia.
%inh&nho"
13-03-2007, 02:39 PM
Cm on khng thy chua nn phi vit mt li ng vin cho ngui vit: C gng ln bc , em ang ch cu
chuyn sau y.:smile:
14-03-2007, 07:54 AM
11. (KTNN 98, ngy 15-12-1992)
Tam tc trong "tru di tam tc" l nhng tc no?
AN CHI: Hai ting tam tc c t nht l bn cch hiu m T nguyn (mt b t in ting Hn ra mt nm
1915) cho nhu sau:
1. Cha m, anh em, vo con l tam tc (Ph mu, huynh , th t vi tam tc).
2. H cha, h m, h vo l tam tc (Ph tc, mu tc, th tc vi tam tc).
3. Cha, con, chu ( con ca con) l tam tc (Ph, t, tn vi tam tc).
4. Anh em ca cha, anh em ca mnh, anh em ca con l tam tc (Ph cn , k cn , t cn vi tam tc).
V c nhiu cch hiu nhu trn cho nn ngay v n Nguyn Tri cch y 555 nm (1442) cng uoc ngui thi
nay hiu khc nhau. Cao Huy Gi dich ai Vit s k ton thu vit nhu sau:"Ngy 1 (thng 8 nm Nhm
Tut - AC), git hnh khin Nguyn Tri v vo l l Nguyn Thi L, git n ba i" (t.III, H Ni, 1972, ti.131).
Ba i uong nhin ch c th l i cha, i con v i chu (ng vi ngha 3 ca T nguyn) m thi. Nhung
Phan Huy L th laivit: "(.) Nguyn Tri bi ghen ght gim pha, c ln bi ha ngc v cui cng bi tru di ba h"
(K nim 00 nm sinh Nguyn Tri (tp k yu), H Ni, 1982, tr.75). Ba h, theo cch hiu thng thung l
h cha, h m v h vo (ng vi ngha 2 ca T nguyn), uong nhin phi nhiu v nng hon ba i v ba i
ch thuc c mt h m thi.
14-03-2007, 07:57 AM
12- (KTNN 98, ngy 15-12-1992)
Tai sao lai ni "rut au chn chiu'? l nhng chiu no, hung no? Hay l chn bui chiu?
AN CHI: Ch chiu y chnh l ch m Hunh-Tinh Paulus Ca vit chu v ging l "ch ut khc, vay v",
(ai Nam quc m t vi, tp I, Si Gn, 1895,tr. 145). y chnh l ci ngha gc cho ra ngha thng dng
hin ai ca chiu trong chiu hung, ung mt chiu, v.v. ut au chn chiu l dich ca my ting Hn
cu hi trung ngha l "chn (ln) qun rut". Gin Vn nh Luong c vit: "Bi dao da h, cu hi trung"
(m bun di dc h, chn ln rut qun). Tu M Thin cng vit: "Trung nht nht nhi cu hi" (Mt ngy
m rut qun chn ln). Ci nt ngha "ut khc, vay v" ca t chu, m Hunh-tinh Paulus Ca ghi, rt n
khp vi ci ngha ca ting hi l "quanh", l "qun". Vy chn chiu l "bn dich" rt st ca cu hi (cu
chn, hi chiu, ngha l qun) nhung do cu trc ca n v mt thun ty hnh thc rt ging vi cu trc
ca "(ung) mt chiu hoc" (mt sm) mt chiu nn mi dn n hai cch hiu nhm uoc ghi nhn
trong cu hi. Cui cng, cng phi nhc lai rng nu theo ng chnh t hin nay th ch chu ca Hunh-tinh
Paulus Ca phi uoc vit l chiu (Nhng ch chiu trong chiu theo, chiu lng, trm chiu, v.v. u uoc ng
nht loat vit thnh chu).
14-03-2007, 02:31 PM
13. (KTNN 98, ngy 15-12-1992)
Tai sao c ngui lai cho rng cu "Mi dai li phi chiu n" ng ra phi l "Mi vay li phi chiu n"?
AN CHI: Hnh thc gc v ng l Mi vay li phi chiu n. Cu tc ng ny bt ngun t c im ca ngh
ghe thuyn. Mi vay l mi lch, mi khng i ng hung cn thit, c th do nuc xoy hoc nuc xit. Trong
iu kin ny ngui cm li uong nhin phi vt v v phi vng tay v anh ta l ngui chiu n. Chiu n
ngon lnh th thuyn s ngon lnh vuot qua dng nuc xit hoc con nuc xoy. Chiu n km ci th thuyn s
chng chnh, thm ch c th bi lt. Vy chiu n l g? L dng sc ca mnh m gh cy n li cho vng,
khng cho ci bnh li bi dng nuc lm chao o, qut quo gy nguy him cho con thuyn. Cu tc ng
mun ni n vai tr v trchnhim ca ngui ch huy trong tnh th kh khn, nguy him. T nguyn dn gian
bin n thnh "Mi dai li phi chiu n" ua n cch hiu hin nay rng dai l t tri ngha vi khn cn
chiu n l bi nh bng roi vt. Tuy nhin, ci ngha v von ca cu ny th lai khng khc lm so vi ci ngha
ca cu gc.
15-03-2007, 04:41 AM
14. (KTNN 98, ngy 15-12-1992)
Trong cu "u cua tai nheo" th "tai nheo" l g? c cu l g?
AN CHI: T in ting Vit do Vn Tn ch bin ging cu nhu sau: "Ch nhng chuyn chp nht, khng u
vo u. Tai l mt t Vit gc Hn c theo m Hn Vit, c ngha l (ci) mang c. y l mt t c, xua vn
uoc dng vi tnh cch l mt t c lp, chng han nhu trong cu: "L cu c vc bn tai" (Ch nam ngc m
gii ngha, Trn un Ngc Lan phin m v ch gii, H Ni, 1985, tr.201 - Nh ch gii khng ging ch
tai trong cu ny). Khng bn n chuyn c tht con c vc c bn tai, ngha l bn mang, hay khng, y
chng ti ch mun dn chng v ci ngha m mnh nu. Ch tai, Hn t vit l , uoc Dictionnaire
classique de la langue chinoise ca .S. Couvreur ging l "ouiles de poisson" cn Mathews' Chinese-english
Dictionary cng ging l "the gills o a ish". Vy tai theo l mang c nheo. Mang c nheo m i vi u con cua
th r rng l chuyn chp v chng u vo u
Ghi ch ca :
Tai sao ba ch "u" "cua" v "nheo" l ting Vit lai c mt ch "tai" ting Hn chun v gia vy c? Nu ng
"tai nheo" l "mang con c nheo" th chc tc ng cng phi c cu "u cua mang nheo" ng tn tai vi cu
"u cua tai nheo" ch.
Chnh An Chi cng ni thung ngui ta trai t mt t kh sang mt t d ch khng ai lm nguoc lai. Nhung
"mang" m chuyn thnh "tai" xong ri th tiu ch "mang" lun th khng ging vi cch l lun ny.
15-03-2007, 09:08 PM
15- (KTNN 98, ngy 15-12-1992)
n c ph uoc mo hay khng? Nu khng, tai sao mt s noi min Bc lai c luu hnh cu"n ph 1.
mo"?
AN CHI: V chuyn "rn ph mo", trong Chn tri khoa hc (ca bo Khoa hc ph thng) thng11.1990, k
su Nguyn Quc Thng gii thch r rng nhu sau: "n thuc lp b st cn mo thuc lp ng vt c v,
hai lp ny rt xa nhau v mt tin ha. Theo nguyn tc ca sinh vt hc, 2 loi khc nhau ca cng mt ging
rt kh giao phi vi nhau hung h y rn v mo c cu tao co quan sinh dc hon ton khc nhau, s
luong nhim sc th trong t bo cng khc nhau, do khng inh chng khng th giao phivi nhau uoc"
(tr.5).
Tt nhin l c nhiu ngui qu quyt rng chnh mt h nhn thy rn ph mo. Nhung s tht th hoc l
h nhn g ha cuc hoc l iu ny c nhiu phn chc chn hon - h "tung tin vit mt cch v ti va
m thi. Cn "rn ph l. mo" ch l mt bin dang ca thnh ng dn ba l. mo, mt phn hn l cng c do
ngui ta vn bi m nh bi ci chuyn "rn ph mo". L. mo l ci u hi nh, tc l ci phn hnh tam gic
bn hng nh m nh l noi hai mi nh gip nhau. Ngy xua khi tho mc ct nh xong, h thung dn mt l
ba vo ci l. mo nh theo tn ngung, m c khi cng ch on gin l theo thi quen ngh nghip. Cu dn
ba l. mo bt ngun t thc t ny; v sau n bi t nguyn dn gian bp mo nn mi thnh rn ph l.
mo.
Ghi ch ca :
1. "Ln mo: u hi, gc gim hnh tam gic noi hai mi nh gip nhau: Dn ba ln mo." (Vuong Hng Sn).
Ch ny cn gi l "khu " trong phuong ng min bc.
2. em thm bi "Khu . v l. mo (http://www.thuvien-ebook.com/orums/showthread.php?
p27742post27742)" trong Phng c trc tuyn.
1-03-2007, 04:23 AM
1. (KTNN 99, ngy 01-01-1993)
T "Bt t nin canh" c phi l t ng k kt hn ngy xua hay khng? C phi "bt t" c ngha l tm t
cn "nin canh" l c gi tri trong mt nm hay khng?
AN CHI: Ni cho ng c php ting Hn th l nin canh bt t, c ngha l tm ch thuc v tui tc. l
tm ch CAN CHI (th d: Mu T, K Su, Canh Dn, t Mi, v.v.) gm c hai ch ch gi, hai ch ch ngy,
hai ch ch thng v hai ch ch nm m mt con ngui ra i. T nin canh bt t l t ghi gi, ngy, thng
v nm sinh theo m lich ca chng trai hoc c gi trao cho nh gi hoc nh trai i coi thy xem tui hai
bn c hap nhau hay khng. H hap tui vi nhau th mi bn tnh n chuyn hn nhn chnh thc. Vy
khng phi l t ng k kt hn. V lai, chng c khi tnh chuyn hn nhn mi c khai nin canh bt t. Ch
cn i xem t vi bit chuyn bn mang th cng phi khai tm ch cho thy ri (khng c tm ch th
thy lm sao ln bng uoc).
1-03-2007, 11:58 PM
17. (KTNN 99, ngy 01-01-1993)
Hai ting c l trong "du c l" xut x t u? C phi tn mt loai cy no khng?
AN CHI: C ngui lin h hai ting c l ny vi hai ting C L l tn m ngui xua mit dui dng
gi nuc Min in. S l truc y c mt loai du c l mang nhn hiu Mac Phsu, sn xut tai Min in,
uoc ng gi b c trong Nam ua chung. Ngui ta cho rng v th u ny uoc sn xut tai nuc C L
(Min in) nn n mi uoc gi l du c l (du sn xut tai nuc C L). Sau khi hai ting c l tr thnh
thng dng trong phuong ng Nam B th ng danh t du c l uoc dng rng ri ch tt c cc loai du
cao, bt k chng uoc sn xut tai nuc no, uong nhin l k c tai nuc Tu. Cn chnh ngui Tu th lai gi
du c l l van kim du (ting Qung ng: mn cm y du) bt ngun t nhn hiu ca mt th du c l l
hiu Van Kim. Hin chng ti chua tm uoc tn ca mt loai cy no gi l cy "c l".
18-03-2007, 12:55 AM
18. (KTNN 99, ngy 01-01-1993)
Trong bi 'Hong hu Hiu Vn, lng C Trai v t Minh Linh" ng trn Ca Vit s 15, thng -1992, T Am
Nguyn Toai da vo thu tich ca Trung Quc khng inh rng Mac ng Dung khng phi l ngui Vit
m l ngui n t Trung Quc luu lac sang. in hi ngui ph trch mc"Chuyn ng chuyn Ty" ngh sao
v iu khng inh ny?
AN CHI: Ngui u tin pht hin ra rng Mac ng Dung thuc sc dn n Man l Trn Quc Vuong tai Hi
nghi khoa hc v Nguyn Bnh Khim t chc Hi Phng thng 2.1985. C liu ca ng l mt s iu ghi
chp trong Minh s. By nm sau, T Am NguynToai lai tip tc khng inh ging nhu Trn Quc Vuong. Ngoi
Minh s ra, ng cn nu tn sch ng Hon huyn ch ca Trn B o i Thanh. Chng ti cho rng chng
qua Trn B o cng ch vit theo Minh s m thi v rng nhng iu m sch ny chp v thnh phn
dn tc ca Mac ng Dung l hon ton khng th tin tung uoc.
Ch ring mt vic ngui ai Minh "bit qu r" v lai lich ca Mac ng Dung trong khi chnh ngui ai Vit th
lai hon ton m tit v iu , ch ring mtvic thi, cng l iu hon ton ng ng ri. Hung h ch
tuyn c v ch bo c quan chc ca nuc ta vo thi L tht cht ch v chu o, th lm sao mt tn
cha cng ch kit - nu qu ng ta l ngui n Man - nhu Mac ng Dung lai c th len li vo lm ch huy
s t nm 1508 ln ngi hong 19 nm sau ?
Theo truyn thuyt th Mac ng Dung xut than t ngh nh c - cn chng ti th cho rng by gi ng ta l
mt Khuong Thuong ch thi - nn Minh s mi da vo m ghi chp mt cch h rng ng l ngui n
Man, v n Man l mt sc dn chuyn sng luu ng trn ghe thuyn lm ngh nh c v c khi l c
ngh cup bin na. Hoc cng c th Minh s c ghi chp nhu th gin tip nhn nh mt cch trich
thuong rng mt tn n Man cng kh nng lm vua nuc ai Vit nhu thung. D th no mc lng,
chng ti cho rng ngui Vit Nam khng th t lng tin tuyt i ca mnh vo sch Tu uoc, nht l sch
Tu m lai vit v nhng vn lich s t nhica Vit Nam.
18-03-2007, 10:41 PM
19. (KTNN 99, ngy 01-01-1993)
Ting Anh c t Christmas ch l Ging sinh, lai cn c c t Yule na. in cho bit xut x ca t ny.
AN CHI: Yule l hnh thi hin ai bt ngun t ting Anh trung ai yol, ting Anh c ai geol, vi bin th
geohhol. ng ngha v cng gc vi n hin nay l ting Thy in, ting Na Uy v ting an Mach ul m
ting Phn Lan lng ging muon v pht m thnh oulu. Theo Eric Partridge, hnh thi c ai geol bt ngun
t mt hnh thi tin thn l geol, mt kiu hon vi ng m (metathesis) cng gc vi ting La Tinh gelu, c
ngha l bng gi. Do m ting Anh c ai cn c danh t geola ch thng December (thng Chap duong
lich), m ngha t nguyn l thng bng gi. Cn geol, nay l Yule, l ngy l ca thng geola, tc l ngy
Ging sinh.
18-03-2007, 10:43 PM
20. (KTNN 100, ngy 15-01-1993)
Tai sao lai gi l "ng To"? "To" l g?
AN CHI: To l ting Hn c theo m Hn Vit, c ngha I bp. ai to l bp to, nu cho chin s (qun i)
hoc nhn vin (co quan) n tp th rt ng ngui. Trung to l bp va, nu cho cn b trung cp. Cn tiu
to l bp nh, nu ring cho cn b cao cp. Lai cn c c to l bp nh loai c bit thuong ho hang. Theo
tn ngung xua, bp c thn bp gi l to qun, to vuong hoc to thn, khu ng cn gi l to cng. Ngui
Vit Nam dich to cng thnh ng to. Dn gian Vit Nam cn ly hai ting ng to ch tng hn trong ba
hn t dng bc cho bc ni ln m xo m nu. Nhng hn t ny thoat u th chy nm, ri lu ngy
di thng, tr nn en thi en thui (v vy m trong khu ng Nam B truc y, ngui ta cn dng hai ting
ng to gi a ngui n , ri v sau c lnh da en na).
21-03-2007, 07:55 AM
21- (KTNN 100, ngy 15-01-1993)
Tai sao lai ni "ngy tu ngy tt" v tu nin" (l quanh nm). Hai ting "tu ny c lin quan g vi nhau hay
khng?
AN CHI: Hn ng c mt t ghi bng ch , m m Hn Vit l tu, c ngha l nm, l ma. Mathews' Chinese-
English Dictionary (p.1023. ch.935) ging l: "A year, a season. Sch L thi xun thu c cu: Kim tu m ha,
lai tu m mach ngha l ma ny tt la gao, ma ti tt la m. V n cng mt trung ngha vi tt nn ngui
ta ghp n vi t ny thnh tu tt, ri lai xen ngy vo m ni thnh ngy tu ngy tt.
Cn tu trong "tu nin th lai khng lin quan g n tu trong "ngy tu ngy tt" c. N l tu trong tu b, tu
ma, ngha l mt bin th ng m ca t l bn. Tu b l bn b, ngha l mi pha; tu ma l sut bn ma,
ngha l quanh nm. S di chuyn t nhin v hop l t bn sang mi, sang quanh trong ngha ca tu b, tu
ma dn n cch hiu sai lch rng tu c ngha l quanh, l khp, l c, v.v.. Vi cch hiu sai lch ny,
ngui ta ni tu nin m hiu l quanh nm.
21-03-2007, 10:25 PM
22. (KTNN 100, ngy 15-01-1993)
Con ln l con g? C phi cng l con ky ln hay khng? Tai sao ngoi Bc gi l "ma su t" m trong Nam
lai gi l "ma ln"?
AN CHI: Con ln cng gi l con ky ln. Nguyn ky l tn ca con c, cn ln l tn ca con ci. Ngui ta ghp
lai m gi chung l ky ln. Ngy nay ln hoc ky ln ch c con c ln con ci. Ting Php dich l unicorne,
ting Anh l unicorn. Ln l con vt ng hng th hai trong t linh: long (rng), ln, qui (ra), phng (phuong
hong). N l mt con vt thn thoai thn huou, mng nga, ui b, ming rng, mi to, c mt sng, lng
trn lung th ng sc m dui bng th mu vng. Tc truyn rng n l mt con vt hin lnh (nhn th),
khng ap ln c tuoi v khng lm hai cc vt sng. Tc cn truyn rng v n l mt con th c nhn nhu th
cho nn vua cha ai l ngui c nhn th mi uoc nhn thy n. Ma ln tc l ma ky ln. S d trong Nam gi
ma ln m ngoi Bc gi l ma su t l v nhc trng th con ln ging con su t (ai Nam quc m t vi ca
Hunh-tinh Paulus Ca cng ging ln l mt "con th ging con su t"). V vy, ngui ta nhm ma ln
thnh "ma su t ri c th m gi lu ngy thnh quen. Nhung c nhn vo ci u ln ( ma) vi ci
ming rng, ci mi to v ci sng ni cm th bit ngay khng phi l con su t ri.
Ghi ch ca :
Mc d ngui chu u dng ch Unicorn gi con ky ln ca chu nhung con Unicorn ca chu u l con
nga c 1 sng thng gia trn.
Tuong t nhu trung hop h dng ch Dragon gi con rng ca chu . Ky thc, trong vn ha u Ty,
Dragon l loi khng long c cnh, qui th phun la, biu tuog ca ci c lm hai loi ngui. V khng hiu r
con ng chu l linh vt lm mua gip con ngui, v l biu tuong ti cao ca hong tc, nn nhiu ngui
chu u vn cn tung ngui chu th qu d.
22-03-2007, 09:58 PM
23. (KTNN 100, ngy 15-01-1993)
Tai sao lai gi l "con gip"? Mi con gip c bao nhiu nm?
AN CHI: Hai ting con gip l mt li ni ca phuong ng Nam B. Trong phuong ng ny con gip l mt chu
ky 12 nm m lich gi bng tn ca 12 ia chi t T n Hoi. Ngha ny cho ra mt ngha rng l chu ky thi
gian t mt nm cho n nm cng mt tn chi vi n sau 12 nm, chng han t nm Nhm Thn 1832
n nm Gip Thn 1844, hoc t nm inh Hoi 1947 n nm K Hoi 1959, v.v.. Do m ngui sanh nm
Nhm Thn 1832 ln hon ngui sanh nm Gip Thn 1844 mt con gip, cn ngui snh nm K Hoi 1959 th
nh hon ngui snh nm inh Hoi 1947 mt con gip. Ngoi ra, trong khu ng ca ting ia phuong Nam B,
con gip cn c ngha l con vt tuong trung ca mi chi trong 12 ia chi na (chng han con chut cho nm
T, con tru cho nm Su, v.v. Do mi c cu "Mui hai con gip khng ging con no.
Vy tai sao lai gi l con gip? Nguyn ngy xua ngui ta theo th t truc sau ca thp can v thp nhi chi
m phi hop cc can v cc chi vi nhau sao cho c uoc mt chu ky gm 0 on vi bt u t Gip T cho n
Qu Hoi, trong mi on vi uoc gi bng mt tn kp gm c mt tn can v mt tn chi. Chu ky ny uoc
trnh by thnh mt bng gm c 0 . Bng ny gi l hoa gip. Trong phuong ng Bc B, hoa gip uoc
ni tt thnh gip. Gip thoat u vn uoc hiu l mt chu ky gm 0 nm, v sau lai uoc linh ng hiu
thnh mt chu ky 12 nm nhu cch hiu thong thung hin nay. Tuy cng cng mt cch chuyn ngha nhu
trn nhung trong phuong ng Nam B th hoa gip lai tr thnh con gip v hai l do. Mt l ngui ta vn bi m
nh bi cc con vt tuong trung cho mi chi khi ni n hoa gip. Hai l ting con va c tc dng nhc nh n
cc con vt nhu ni trn, lai va ng m vi con l mt t ch chu ky nhu trong con nuc, con trng v.v.
m hoa gip th r rng l mt chu ky. V hai l do m con thay th cho hoa.
24-03-2007, 07:2 AM
24- (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
C GI: in cho bit xut x ca tn gi Ba Son (Nh my Ba Son).
AN CHI: V tn Ba Son, trong Si Gn nm xua, Vuong Hng Sn ghi nhn bn cch gii thch sau y
1. Truc kia c mt anh tho ngui tn Son, th ba, vo lm s ny. Ngui ta bn ly th v tn ca anh
m gi tn s l Ba Son.
2. Truc khi Ba Son uoc thnh lp th noi c mt con xo chy qua. o ny c nhiu c. Ngui Php
thung n cu v gi n l "mare aux poissons (ao c). Khi xy dng xung Ba Son, con xo tuy bi lp
nhung tn vn cn. Ngui ta bn phin m poissons thnh Ba Son gi xung mi thnh lp.
3. Ba Son l do ting Php reparation c ngha l cng vic sa cha m ra (Ba Son vn l noi sa cha tu
thy).
4. Ba Son l do "bassin de radoub"ngha l " sa cha v tu m ra (bassin > Ba Son). ng Vuong Hng Sn
vit r nhu sau: "Theo quyn Promenades dans Saigon, tc gi, b Hilda Arnold, ghi rng bui u ngui Php
xut ra trn by triu quan thi y lp t v xy ci tu "bassin de radoub" ny, c th sa cha
cc th tu chin, tu bun tai y khi em v tn Php quc. Thi y, cuc chuyn vn u do ung thy,
nn ci "bassin de radoub" gip h nm vn mang x ny trong tay". Trong bn cch trn, ch c cch gii thch
th tu l ng tin nht m thi.
V phn mnh, chng ti cho rng Ba Son l do ting Php bastion ( pho i) m ra v tin rng s c ngy
chng ti chng minh uoc mi quan h ny.
Ghi ch ca :
Cch th nht, nh v ba l tham kho cho vui ch khng hop l v mt ngun gc hay ng m v ngui mnh,
c bit l ngui min Nam s pht m cc t:
1. Tai sao l anh tho ngui m khng ly tn ca ng gim c?
2. poissons "boa-dng" hay "boa-ng".
3. rparation "r-ba-ra-xng".
4. Cch th tu cng khng thuyt phc lm v mt ng m, v nu m t ch bassin th ngui mnh s gi
thnh Bat-xanh hay Bat-xe ch khng thnh Ba son.
Suy lun ca An Chi v ch bastion (Ba-xng Ba-xoong Ba Son) d chp nhn hon v mt ng m v
ngun gc.
V ng m, nn nh a s sch bo Vit Ng thi xua u gi v vit l Ba-xoong ch t vit l Ba Son nhu sau
ny.
Ngoi ra, khu vc dc theo b sng Si Gn-Thi Ngh ngy xua l khu vc thnh Gia inh (bastion de Gia Dinh)
m Phan Thanh Gin v L Vn Duyt tng c gng trn th chng lai qun Php. Cho nn nghing v gi
thuyt bastion hon.
27-03-2007, 03:02 AM
25. (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
Lc dc, tht tnh l nhng tnh cm no?
AN CHI:
1. Lc dc l ting nh Pht ch su iu ham mun do lc cn (mt, tai, mi, lui, thn v ) m ra: mt mun
nhn p, tai mun nghe hay, mi mun ngi thom, lui mun nm ngon, thn mun hung sung v mun
bit ht.
2. Tht tnh l by th tnh cm thung khuy ng lng ngui: h (mng), n (gin), ai (lo), c (so), i (yu),
(ght) v dc (mun).
Ghi ch ca :
Trong lc dc th a s thnh vin ca TVE bi vung ci dc th su ( mun bit ht, c ht, hiu
ht,...download ht). Nng nht l cc admin v MOD...
27-03-2007, 10:45 PM
2. (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
in nh l ngh thut th by. in cho bit su ngh thut kia.
AN CHI: Su ngh thut kia l:
1. m nhac,
2. ma,
3. hi ha,
4. iu khc,
5. kin trc,
. kich.
Ghi ch ca :
Vy lnh vc sng tc khng uoc lit vo hng ngh thut. Bun nh. Ch v ngy xua cc nh vit sch chu
u hay chu u l cc nh tu tung nn vn hc uoc xp chung vi philosophy (u) hay Thi Thu ()
C ai bit ngh thut th tm l mn no khng? (Hi nghim tc nh. Khng phi l 888). C vi ln nghe bo
ch hay i nhc n ngh thut th tm nhung ngui th m ch ngnh ha, ngui th m ch mt ngnh
khc no nn mnh rt mo h v ci gi l ngh thut th tm.
Ghi ch ca Caravan:
Trong ngh thut trn, em nh l uoc chia l 2 mng
+ Ngh thut lin quan khng gian: hi ha, kin trc, iu khc
+ Ngh thut lin quan thi gian(ci ny khng nh chnh xc): m nhac, ma, kich.
Ngoi ra em thy v tru tuong khng gian th lin quan n bn cu no tri, cn 3 ngh thut kia lin quan
n bn cu no phi
28-03-2007, 07:28 AM
27. (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
Con du ca vua gi l g? Tai sao con r ca vua lai gi l ph m?
AN CHI: Con du ca vua gi l hong tc. Hong l mt thnh t ch nhng g thuc v vua, lin quan n vua.
Tc l dang tt ca tc ph tr nn thng dng, c ngha l con du. Con r ca vua vn uoc gi l hong
t (t l r). T i Ngy, i Tn, chng r uoc phong lm ph m y, gi tt l ph m, m xua l ph
m. y l mt chc quan chuyn trch vic nga xe cho vua, anh chng hong t uoc ci tn ph m l nh
chc ny.
Ghi ch ca :
Trn thin nh th chc "quan chuyn trch vic nga" gi l bt m n. Ai c xem Ty du k chc cn nh. Lc
nu gi M Hu Vuong l ph m chc chng xy ra chuyn ai no thin nh. C l tai Ngc Hong
khng c con gi?
"hithien
28-03-2007, 10:42 PM
Canh g ng a c con ung tn l ng Tin ng . Theo em bit hnh nhu ng ny tn l ng Tin Gin .
Do hai ch ny t dang ging nhau nn gii " Vt bt lng i git bt ch " nhm . C phi th khng cc c ?
29-03-2007, 0:57 AM
Canh g ng a c con ung tn l ng Tin ng . Theo em bit hnh nhu ng ny tn l ng Tin Gin .
Do hai ch ny t dang ging nhau nn gii " Vt bt lng i git bt ch " nhm . C phi th khng cc c ?
- c Hng trong " c ng Tin ng" vit v tiu s v s nghip ng Tin ng th cho rng ng l
mt trong s cc s phu Bc H sm thy sc manh mi phong tro Ty Son v em lai ht tm huyt
phc v vuong triu mi ny. ng uoc Nguyn Hu phong lm c ng Tri, tuc ng lnh hu, gi chc
trn th x Thanh Ho. Dui s t chc v lnh ao tuyt vi ca Quang Trung - Nguyn Hu c ng Tin
ng ch huy qun Ty Son nh thng trn ng a.
- Phan Huy L trong bi vit " c Long v mt s di vt thi Ty Son mi pht hin" chng minh rng
c Long (1) hay c Muu (2) (3) chnh l c ng Tin ng ngui lng Duong (Chuong M, H
Ty),mt vi tung tin phong ca Quang Trung, Nguyn Hu, c cng ln trong cuc khng chin chng qun
xm luoc Thanh vo cui th k 18.
- Nguyn Trng Tr gii thiu 14 vi tung Ty Son trong sch "Ty Son luong tung ngoai truyn" trong
tc gi cho rng c Long chnh l ng Vn Long, t l T Vn, qu huyn Tuy Vin, ph Quy Nhon (Bnh
inh).
- Nguyn Quang Thng chng minh trong "Qung Nam t nuc v nhn vt" rng c Long chnh l L Vn
Long, ngui lng Ph un Trung, huyn L Duong, chu Thng Hoa (nay thuc thi x Tam Ky, Qung Nam).
- ng un Vnh phn i cc tc gi cho rng ngui c cng nh trn ng a khng phi l ng Tin
ng m l ng Tin Gin . Bng cc c liu lich s tc gi khng inh ng Tin ng l ngui c cng trong
chin thng ma xun nm K Du v l gii mt vi khuyt im ca ng.
- Ng Th Long trong "Mt s tu liu lin quan n c ng Tin ng i Ty Son" trch dn oan tu liu
t cc ngun khc nhau lin quan n c ng Tin ng i Ty Son chng minh rng ng Tin ng
th tai nh th h ng l vi tung Ty Son c Long.
oan 1: t sc phong cho c ng Tin ng.
oan 2: Bia cha Thu Lm.
oan 3: chung cha Thu Lm v chung cha Trm Gian.
oan 4: Trch gia ph h ng.
oan 5: V mt s hoat ng khc ca ng Tin ng.
oan : Mt s bi Ai Vn (vn bun) do Phan Huy ch lm gip iu ng c Luong .
- Vn Ninh trong bi " c ng Tin ng hay c ng Tin Gin" khng inh l c ng
Tin Gin vi ng Tin ng l hai nhn vt khc nhau. Theo th t tu liu cng b trong bi vit ca Phan
Huy L v bn sc phong nay cn gi uoc tai nh th h ng, v tm bia truc cha Thu Lm thn Luong
, v bc tuong ca c ng xem xt v phn tch s nhm ln v c ng Tin ng, ng chnh
l ng Tin Gin mt vi cu thn nh L theo hng Ty Son. Cn c Long mi chnh l ngui c cng ln
cm ao qun tin phong ca Ty Son nh trn ng a ly lng.
...
(1) Hong L nht thng ch - Ng Gia Vn Phi.
(2) ai nam chnh bin lit truyn - Quc s qun triu Nguyn
(3) Ty Son thy mat kho ca o Nguyn Ph
C qu nhiu nh nghin cu lich s ua ra cc ti liu khc nhau v nguyn qun cng nhu thn th ca hai vi
ny.
Theo Natphung, hai ngui c chung tuc, chung nh, ng chung giung, c chung vo vn c th l hai ngui
khc nhau nhu trung hop... hai ng to cng, chng ca b to.
11-04-2007, 05:42 AM
28. (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
"T h" l g? C phi cng l "t khoi" hay khng?
AN CHI: T khoi l quan nim ca ngui Vit Nam gm c: n, ng, . v i. y l bn ci th c tnh cht
sinh l. Cn t h l mt quan nim ca ngui Trung Hoa, c ngha l bn iu mng, bn iu tt lnh. Quan
nim ny bt ngun t mt bi tho dn gian, tc gi l T h thi (bi tho v bn iu vui mng). y l mt bi
tho m cc trung hc thn qu Trung Hoa ngy xua vn day cho hc sinh. N uoc chp trong Dung trai
ty bt ca Hng Mai i Tng, Nguyn vn (phin m Hn Vit) nhu sau:
ai han phng cam v;
Tha huong ng c tri;
ng phng hoa chc da;
Kim bng qui danh th.
Dich ngha:
Nng han lu ngy gp mua nhun
Noi x ngui gp uoc ban c
m uc hoa trong phng c du
Lc thi bng vng treo tn.
Mi cu tho ni ln mt iu vui mng. Tuy cu th ba ni ln iu vui mng v m tn hn, c phn no
trng vi ci khoi th ba, nhung r rng t khoi v t h l hai quan nim ring bit.
Ghi ch ca :
C mt giai thoai vn hc v Th Khoa Ngha, tc ng Bi Hu Ngha Cho Gao, Tin Giang, lin quan n bi
T H Thi ny. Chuyn k ng l ngui dng ch rt tit kim, lun tm cch ct bt ch cu vn sc tch hon
nn ni ting v ti gin luoc cc bi tho m vn gi nguyn .
Mt hm c ngui em bi T h thi ra nh ng ct bt ch. Tuy nhin, ng bo bi tho ny khng th ct bt,
nguoc lai micu phi thm hai ch cho mach vn manh m, t tun tro hon. Truc s ngac nhin ca mi
ngui ng ngm nga.
Cu nin ai han phng cam v;
Thin l tha huong ng c tri;
Ha thuong ng phng hoa chc da;
Thiu nin kim bng qui danh th.
i ng chm ri ging gii (*)
"Nng han lu ngy gp mua" th khng manh m nhu chn nm han hn mi gp mua th ci h, ci nim vui
sau "chn nm trung hn" n khng dm n, ung khng dm ung m by gi c c nuc ... tm th mi tht
l thng khoi.
"Noi x ngui gp uoc ban c" th cng vui nhung nim vui khi qua lng bn gp ngui quen u c mng
bng i na vng tri t tn Caliornia hay lorida, m gp ngui quen nhu tovanhung.
"m uc hoa trong phng c du" sung th sung nhung cng "th gian s thung", sao sung bng ci
sung vi ha thuong c i tr gii, nay ph l hon tc v ... cui vo.
"Thi bng vng treo tn" lc lm cm c 20 nm sau ra ung khng ai thm nhn, th sao sung bng
chng thiu nin tui tr git gii trang nguyn trong nh th r rng tng mn, m ra ung th bit bao nhiu
ngui p lic mt ua tnh.
---------------------
(*) lu ngy khng nh nguyn vn, xin v php c Th Khoa Ngha m k lai theo ci kiu ca .
11-04-2007, 05:51 AM
29. (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
in cho bit tn nuc ta qua cc thi ky lich s
AN CHI: Sau y l quc hiu qua cc i:
1. ch Qu (thi Kinh Duong Vuong),
2. Vn Lang (thi HngVuong),
3. u Lac (i An Duong Vuong),
4. Van un (i L Nam , 541-547),
5. ai C Vit (i inhTin hong, 98-979),
. ai Vit t i L ThnhTng, 1055-1072),
7. ai Ngu (i H Qu Ly, 1400),
8. ai Vit (t i L Thi T, 1428-1433),
9. Vit Nam (t i Gia Long, 1802-1819),
10. ai Nam (t i MinhMang, 1820-1840),
11. Vit Nam (Dn ch Cng ha) t 2.9.1945.
Sau khi An Duong Vuong mt C Loa v t t th nuc u Lac bi Triu st nhp vo qun Nam Hi lp
thnh nuc Nam Vit. Nuc ny lai bi nh Hn chim ri t thnh Giao Ch b chia lm 9 qun trong 3 qun
Giao Ch, Cu Chn v Nht Nam, ch yu l Giao Ch, ri n Cu Chn, c nhng phn t c ca u Lac.
Nm 203, Hn Hin ci gi l Giao Chu. Nm 79, ung Cao Tng t lm An Nam h ph. Thi php
thuc, nuc ta bi chia lm Tonkin, Annam v Cochinchine. Truc nm 1945, vn dich thnh Bc Ky, Trung Ky v
Nam Ky. T nm 1945, chnh ph lm thi ca nuc Vit Nam Dn ch Cng ha gi l Bc B, Trung B v
Nam B. Sau , chnh quyn thn Php gi l Bc Phn, Trung Phn v Nam Phn, ri Bc Vit, Trung Vit v
Nam Vit. Truc 1945, tn Vit Nam vn c uoc dng nhung ch l ngn t ca sch bo hoc l yu t
trong tn ca t chc (nhu: Vit Nam Quc dn ng, Vit Nam c lp ng minh hi, v.v. ) m thi.
11-04-2007, 09:20 PM
LOM LT THM:
in hi tai sao ngui Vit mnh lai ni "cht mt ca t" (du sc) m khng ni "cht mt ca t". T mi l
cht ch. Mong uoc ch dn. t cm on.
NGUYN NG DANH
(viethoc.org)
Thnh ng "cht mt ca t" c ngha bng l sp bi thua l, sp gp vic khng may mn v.v.. Theo ch hiu
bit ca ti, thnh ng ny bt ngun t mn choi xm hung (c ngui gi trai ra l tam hung). Ti khng r
ngy nay Vit nam ngui ta c cn choi mn ny hay khng.
Truc ht xin ni v ci tn, xm l th (nhu xin xm), hung l mu hung. Nguyn thu tr choi ny c tn l
xm hng, nhung v Hng-Nhm l tn ca vua T-c, dn gian so pham hu nn phi gi l xm hung. Mt
b sm hung gm c 3 chic th (lm bng ng hay bng xuong th, bng ct tre), con sc sc (ht x
ngu) v mt ci t. Mi th sm c khc mt ch, hoc l Trang nguyn (hc vi cao nht), hay Bng nhn,
Thm hoa v.v. cho n T ti (hc vi thp nht). Cn con sc sc (x ngu) th ai cng bit c su mt, mi mt
l mt s. S 1 v 4 mu , hai - ba - nm - su mu en.
Ngui choi ht sc sc trong ci t v thang im co bn da trn mt t (mu ) gm: nht hung (c 1
mt t), nhi hung (2 mt t) v.v. cho n lc ph hung (uoc mt t ca ht sc sc). Ngui uoc
mt t s oat tt c cc th c trong cuc choi, k c th thuc v tay ngui khc v uoc thng gp i s
im quy inh. y l trung hop him hoi, uoc coi l tt nh ca vn may. Nhung ngui Vit lai c nim tin
di oan rng khi at uoc lc ph hung, th mng t m lo nhiu, v h ngh rng sau vn may mn trong c
bac tt s gp nhiu xui xo bt hanh trong cc cng vic khc, nht l nhng ai choi xm hung trong ngy
u nm on vn hn xui ca mnh.
Tm lai, trong mn choi xm hung vo nhng ngy Tt, ai gp ton ca t (bn nt mu ca ht sc sc)
th sau c lo ngay ngy so gp nhng vic xui xo trong sut c nm. Do m c thnh ng cht mt ca
t.
12-04-2007, 0:19 AM
30. (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
"Ba hn by va" l nhng hn no, va no? Tai sao c ngui cn cho rng n ng c by va m n b lai c
ti chn va?
AN CHI: Ba hn by va l mt quan nim xut pht t Trung Hoa. y l mt quan nim ca ao gio. Ting
Hn l tam hn tht phch. Sch Bo Phc T ca Ct Hng i Tn c vit: "Mun tr nn thn thng th phi
luyn php chia mnh bng nuc, la. Chia mnh uoc th thy uoc ba hn by va ca bn thn". Sch Vn cp
tht tim ca Truong Qun Phng i Tng ni r ba hn l: thai quang, sng linh v u tinh cn by va l: thi
cu, phc th, tuc m, thn tc, phi c, tr u v x ph. S phn bit by va ca n ng vi chn va ca
n b c th ch l do mt s ngui Vit Nam t ra. H gii thch rng s d nhu th l v n ng c by l
m n b th c ti chn l. By l th by va cn chn l th chn va. By l ng vi by va th ng vi quan
nim ca dn gian cho rng l by hn bng: bng nhn, bng nghe, bng th v bng ni. Hai l mt
nhn, hai l tai nghe, hai l mi th v l ming ni th ng l by l. By l ny th n ng v n
b u c. Cn chn l l nhng l no? L by l trn cng vi l tiu tin v l ai tin. Vy chng c l n
ng th khng c hai l sau ny chng? rng cch phn bit n ng by l vi n b chn l l iu v l:
v phuong din ny th nam n "tuyt i bnh ng".
Nhung do u m lai c quan nim trn y? C th l do mt s hiu nhm. Ting Hn gi by l l tht khiu
v chn l l cu khiu. Trong cu khiu th by l trn gi l thuong khiu cn hai l dui gi l ha khiu.
Thuong khiu cng gi l duong khiu cn ha khiu cng gi l m khiu. Chng ti ng rng ngui ta hiu
nhm m khiu l l... ring ca ph n, nn mi cho rng n b hon n ng hai l. C l v th m sinh ra
chuyn "nam tht n cu chng?
Ghi ch ca :
* Sch ca o Duy Anh ("Vit Nam vn ha s cuong", (1938), Nh xut bn Tng hop ng Thp (ti bn),
1998), thin th ba, chuong VI "Tn ngung v t t" ghi rng:
Hn l ci linh ph vo phn kh ca ngui, l phn khinh thanh, ngui ta cht th bay ln khng; cn phch l
ci linh ph vo phn hnh ca ngui, l phn trng trc, khi ngui ta cht th tiu xung t. n ng c ba
hn ph vo tam tiu v by phch (va) ph vo tht khiu, n b th c chn phch (va) ph vo cu khiu.
V ch thch:
* Tam tiu l min ming trn da dy l thuong tiu, min gia da dy l trung tiu, min trn bng quang l
ha tiu.
* Tht khiu l by ci l trn mt: hai mt, hai tai, hai l mi, v ming.
* Cu khiu l tht khiu vi hai khiu: l sinh thc kh v hu mn
* Sch ca Hong Quc Hi ("Vn ha phong tc", Nh xut bn Ph N, 2005), chuong "Vic tang vic hiu"
ghi rng:
Theo quan nim c xua, con ngui c 7 l (tht khiu) hp th vt cht, tinh thn m trung thnh. By l
l : hai mt, hai tai, hai l mi v ming. n b c thm l v v l sinh dc v nui con. Khi ht
chc nng sinh lai tr v tht khiu (Pht gio phn bit cc ng vt cao cp, h c cu khiu (9 l) u
c th tu Pht. V vy, trong lich s c Tn Hnh gi gc t con kh. Cu khiu trong trung hop ny k c n
ng v n b tnh theo th n inh : 2 l tai, 2 l mt, hai l mi, ming, l sinh dc, l bi tit).
Hong Quc Hi cng nhu bt ky ngui no khc cng c quyn suy din cch ca mnh.
Cch suy din 2 ci khiu l nh khiu, hoc mt ci din gii khc gn cho l m ao vo hu mn ca ngui
n l mt suy din ch c Vit Nam.
V lai, cch suy din ca HQH th n b c n 10 khiu (hai mt, hai tai, hai l mi v ming. n b c thm
l v v l sinh dc v nui con.) ch khng cn l tht khiu hay cu khiu na. Nu suy din th ngui
ta cn nhiu ci khiu (ci l) khc na, nhu my ci khiu nhn tao (x l tai) khiu... ch (kh chiu)
Ni cho vui thi. Tuy nhin khi tm hiu ngha ca mt t/ng ta phi da vo t in, v t nguyn ch khng
th suy din.
Trong cc t in ting Hn, nhu T Hi chng han, u gii thch v tht khiu (cng gi l duong khiu) nhu
An Chi gii thch. Tuy nhin, cn c thm mt inh ngha v cu khiu l duong khiu (7) + m khiu (2).
m khiu l hai l tiu tin v ai tin (bn dui m) cng vi tht khiu (bn trn duong) thnh cu khiu.
C l ngui Vit mnh hiu lm ch m khiu v cho rng m ngha l thuc v n gii nn mi gn hai ci
khiu cho n b chng.
Nu ban th s trong sch Tu, ngui bi u c (nhu V ai Lang) hay tai nan chn thuong th bi "mu
tro ra tht khiu" ch chng ai ni "mu tro ra cu khiu".
12-04-2007, 12:59 PM
31. (KTNN 101, ngy 01-02-1993)
"Tin cheo" l tin g?
AN CHI: Trong Vit Nam vn ha s cuong, o Duy Anh lin h l np cheo Vit Nam vi tc lan nhai
(chn ung) ca Trung Hoa. Cn Phan K Bnh th ni r nhu sau: "L cui xin phi np tin lan nhai cho
lng, th gi l np cheo. Ngui trong lng ly nhau th np mt vi ng bac, gi l cheo ni, ngui ngoi
ly gi lng th bao gi cng phi np nng hon, hoc nm su ng hoc muoi ng hoc mt vi chc, ty tc
ring tng lng, gi l cheo ngoai. C noi khng ly tin, bt np bng gach bt trng, hoc noi th bt np
bng mm ng, bt s, ty lng cn dng thc g th np thc y ch khng np tin, nhung chiu gi tin th
cng tuong uong nhau. Ngoi l cheo lng, lai c l cheo hng xm, cheo bn tc, cheo bn thn, hoc nm ba
tin km hoc mt vi quan hay mt hai ng bac, v.v.. H c cheo ri mi thnh gia tht. Cheo tc l phn
bua vi lng nuc. Ly nhau c cui cheo l s hn th phn minh, v sau vo chng c iu g khng d m
ly di uoc nhau v ngui ngoi cng khng c php m tranh canh uoc na (Vit Nam phong tc, Nxb ng
Thp, 1990, tr.180-181).
Th l Phan K Bnh ni rt r v khi nim cheo. Nhung vic c ng ln o y Anh lin h l np cheo vi
tc lan nhai th lai l mt vic khng ng. Lan nhai (chn ung) l mt tc l khc m chnh Phan K Bnh
cng c ni n khi ng m t l ging dy: "Trong lc i ung th nhng k hn ha hoc ly soi ch , hoc
mnh vi, la ging ngang gia ung, m cui i n phi ni t t m cho chng n vi ho th chng n
mi ci dy cho i. Ch th chng n by huong n, ch i n, t mt bnh pho n mng, ch y phi i h
mt vi ng mi xui. Nu bn xn m khng cho chng n tin, th chng ct ch, ct dy ni by ni ba,
chng xng ng cho vic vui mng, v vy m no cng phi ch (Sd, tr.59). y mi ch thi l tc lan
nhai.
Nathun!
14-04-2007, 05:29 PM
Trong Chuyn ng Chuyn Ty cu 28 ca tc gi An Chi ni v t h nhu sau :
y l mt bi tho m cc trung hc thn qu Trung Hoa ngy xua vn day cho hc sinh. N uoc chp
trong Dung trai ty bt ca Hng Mai i Tng, Nguyn vn (phin m Hn Vit) nhu sau:
ai han phng cam v;
Tha huong ng c tri;
ng phng hoa chc da;
Kim bng qui danh th.
Dich ngha:
Nng han lu ngy gp mua nhun
Noi x ngui gp uoc ban c
m uc hoa trong phng c du
Lc thi bng vng treo tn.
Nhung tnh c NatPhung c uoc trong Thn ng Thi ca tc gi Ung Chu () cng c ng bn cu trn.
Vy thc ra bi t h thi ny l ca ai ? Hng Mai hay Ung Chu ? Hay Hng Mai chnh l Ung Chu cng nhu
Hu Thin chnh l An Chi ?
Trong T in nhn danh, ia danh v tc phm vn hc ngh thut Trung Quc ca tc gi BS. Hong un
Chnh (2000) c vit nhu sau :
Sheng Tong Shi - Thn ng Thi - Do thn ng Ung Th () i nh Tng bin soan, gm 34 bi tho lm
theo th tuyt c, mi cu nm ch. uoc sng tc khi tc gi mi 9 tui. (tr. 382).
y ta thy noi th gi l Chu, ch th gi l Th, nhung gc ch Hn vn l (do l mt).
T in Thiu Chu : Th cng c l Chu
Mong cao nhn ch day.
Nathun!
15-04-2007, 01:11 AM
V chua tm ra uoc bi Dung Trai ty bt ca Hng Mai, nn Natphung khng bit ni dung ra sao. Tuy nhin,
trong bi Thn ng thi ca Ung Chu c hai ch khc vi bn T h thi do An Chi phin m. l ch "cu "
thay v "ai" v ch "ng " thay v "ng".
Sau y l 4 cu trong bi Thn ng thi (ngun : vnthuquan) :
cu han phng cam v, tha huong ng c tri;
!"#$%
ng phng hoa chc da, kim bng qui danh th.
T in Thiu Chu : : ng, ng.
Nathun!
15-04-2007, 09:40 AM
Do bc bn cng vic khc, nn Natphung s tip tc ua ln Chuyn ng Chuyn Ty cc ban cng
thung lm. Tuy nhin s bt hp dn rt nhiu do thiu phn ghi ch (nhu li bn Mao Tn Cuong) uyn bc
nhung khng km phn d dm ca bc , nn Natphung mong mi cc ban s tip tay Natphung cho mc ny
thm phong ph v cng mong bc tuy thi gian eo hp cng lu lu gh mt v thm kin cho xm t.
32. (KTNN 102, ngy 15-02-1993)
Ch D.C. sau ch ashington (ashington D.C.) l ch g ?
AN CHI : D.C. l 2 ch u ca District (o) Columbia. District o Columbia l mt hat lin bang, khc vi
Columbia l th ph ca bang South Carolina. V ashington, th Hoa Ky, nm trong hat lin bang Columbia
nn ngui ta thung vit ashington D.C. phn bit n vi ashington l tn mt bang min ty bc Hoa
Ky m th ph l Olympia.
33. (KTNN 102, ngy 15-02-1993)
Tai sao lai ni con gi con a ch con gi v n ng n ang ch n ng ?
AN CHI : T in ting Vit 1992 ging rng con gi con a, l mt li ni ca khu ng hm ch bai ch
gi con gi ni chung. y ch l cch ging theo ngha hin ai. Cn xt v lich ai th con gi con a lai c
ngha l con gi con trai. Trai l ngha xua ca a. Ngha ny bin mt khi ting Vit hin ai nhung trong
ting Mung - mt ngn ng cng gc vi ting Vit - th a vn cn c ngha l trai (em, chng han, N.K.
Skolovskaa, Nguyn Vn Ti, Jauk muong, Moskva, 1987, tr. 189, t 1830). V khng cn bit uoc ngha ca
a na nn ngui ta mi dng cm t con gi con a ch con gi mt cch khi qut.
Trung hop ca n ng ng ang cng tuong t. Ang l bin th ng m ca ng trong ng n m T in Vit
- B - La ca A. de hodes v ai Nam quc m t vi ca Hunh-Tinh Paulus Ca u ging l cha m. Vy
ang l cha v n ng n ang l bc ng bc cha (so snh vi n anh n chi, chng han). V khng cn bit
ngha ca ang l g na, nn ngui ta mi dng cm t trn y m ch n ng ni chung, c hm a cot,
tung rng y n ng i ngha vi n b v cm t ang xt l kiu t lp ly (m khng ng rng y
n ng l bc ng, cng nhu n anh l bc anh v n chi l bc chi.
Li bn (ra) ca Natphung : Nhu vy t xua n nay n chi vn l "bc chi" cn n b .... ch l n b,
chng c bc g ro tri ... sao ?
Li bn ca : Vit nam c cu "Trong cc loai n, n no ku ln nht?" Cu tr li cho Natphung: n b.
Vy n b l bc nht ri. C khi cn ln lnh hon c cc ng, cc "ang" na. Chng vy m ngy xua "dn
choi" c c T uong cng than:
"Mt tr mt ruou mt n b,
Ba ci lng nhng n quy ta.
Cha uoc th no hay th y.
C chng cha ruou vi cha tr."
Ngy nay, "in" nhu Bi Ging cn phi gi l "b tri". (Hnh nhu trong TVE cng c vi ngui nhu vy).
Vy l coi nhu n b cng c th bc ri, m cn l bc cao na. Ch cn lai 2 nhm m chua bit c bc g
khng: "n em thn yu" v "mt na l n ng, mt na l n b". ng coi thung my "n" ny nhe.
"ai biu" ca h cng khng thiu bc anh hng : Chng han Hoi Vn Hu Trn quc Ton v T qun L
vn Duyt.
34. (KTNN 102, ngy 15-02-1993)
Truc y ti c tung bnh v l bnh do ngui ta tung tuong m v ra nn hai ting bnh v mi dng
ch ci g khng c tht. Nhung trn Tui Tr ch nht s 28-92 (19.7.1992), trang 20, tc gi bi Bnh v l
c Vn Hoa lai vit rng l mt mn bnh c sn c truyn ca lng V, thn ng Ngac, huyn T Lim,
ngoai thnh H Ni ngy nay v cu v :
Kht nuc ng canh b ao
i n bnh v chim bao uoc vng
chnh l ni n th bnh ca lng V.
AN CHI : Trong bi Ch v Ngha (Ngn ng, s 1, 199 tr. 85-89) nh vn Nguyn Cng Hoan cng tng
ni nhu c Vn Hoa. Khc nhau l ch Nguyn Cng Hoan ni rng bnh v l loai bnh thu a nhp thiu
v n to bng qu ping pong, nhung khi n, b vo ming, bnh c nuc di lm tan ra th n ch tp lai c mt
t cn c Vn Hoa th ni rng l loai bnh nap thiu thu a v bnh v khi chua rn chn ch l mt
ming bt mng, b t to, nhung khi rn chn s n phng to nhu ci chn ung nuc. Nguyn Cng Hoan cn
nghi vit hoa ch v thnh V na Nhung c Nguyn Cng Hoan ln c Vn Hoa u khng c l: bnh
lng V, d l thu a nhp thiu hay nap thiu thu a th cng l th bnh c tht cn bnh v lai l mt th
bnh hu tuyt i, ngha l hon ton khng tht
Bnh v l mt on vi t vng ting Vit ra i bng hnh thc vay muon theo li dich ngha (ting Php:
calque, ting Anh: calque, heteronym, loan translation) t ting Hn l ha bnh. Sch Tam Quc Ch, phn
Ngy ch, truyn Lu Dc, c oan sau y : Ting tm nhu bnh v trn t, khng th n uoc (Danh nhu
ha ia tc bnh, bt kh am d). Sch Truyn ng lc cng c ghi lai li ni ca Tr Nhn: Bnh v khng
th lm cho ht i (Ha bnh bt kh sung co). Tho ca L Thuong n cng c cu: Cp bc (ca quan) nhu
bnh v (Quan hm ng ha bnh). Thnh ng ha bnh sung co (v bnh lm ngui con i) vn cn tn tai
trong ting Hn hin ai.
Hunh-Tinh Paulus Ca cng ging trong ai Nam quc m t vi nhu sau: Bnh v. Cuc di gi, ch gi l
ha bnh.
Vy iu m ban tung chnh lai l iu hon ton ng s tht v bnh v chng c lin quan g n bnh
ca lng V c.
Li bn ca :
i thung khi bnh v ngon hon bnh tht, bi ci tr tung tuong ca ta n lm cho ci bnh v lun to hon,
ngon hon, thch hon l bnh tht.
M hnh nhu bnh v cng c nhiu ngui "n" hon l bnh tht. Ch c iu l ngui ta khng bit v n uoc
gi bng ci tn khc: "php lich s", "li chc", "x giao", "ng vin", "khu hiu", "khen thung", "at thnh
tch", "ng h v mt tinh thn",
V d:
- Chi un tc kiu ny trng tr hn ra (trong bng th ngh: ". Gi m cn nga")
- Co quan ta nm nay at thnh tch cao, vuot ch tiu 15 so vi cng ky nm ngoi. (C ai bit nm nay lam
pht tng bao nhiu phn trm khng? Vy tin thung c tng khng?)
- Cc anh chi cn tr, cn rt nhiu co hi nn phi lun c gng phn u (ch chng ti th ... gi ri nn
min ci v phn u...)
- Nuc ta bin bac rng vng, ti nguyn thin nhin phong ph (c cn khng?)
V d cn di, ai c kin hay xin ghi vo. tam kt bng cu tho ca Bt Tre.
Thi ua ta quyt thi ua,
Thi ua ta quyt tin ln hng u.
Hng u ri bit i u.
i u khng bit hng u c ln.
15-04-2007, 03:35 PM
V chua tm ra uoc bi Dung Trai ty bt ca Hng Mai, nn Natphung khng bit ni dung ra sao. Tuy nhin,
trong bi Thn ng thi ca Ung Chu c hai ch khc vi bn T h thi do An Chi phin m. l ch "cu "
thay v "ai" v ch "ng " thay v "ng".
Sau y l 4 cu trong bi Thn ng thi (ngun : vnthuquan) :
cu han phng cam v, tha huong ng c tri;
!"#$%
ng phng hoa chc da, kim bng qui danh th.
T in Thiu Chu : : ng, ng.
Khng dm nhn hai ch cao nhn ca anh Natphung, m chc cng chng c ai lai nhy vo t nhn mnh l
cao nhn cho d c ... cao 1 thuc tm nhu cu th bng r. Thi th bit g ni ny coi nhu thy bi s voi.
Dung trai ty bt l mt b sch ca Hng Mai, mt hc gi i Tng chp lai nhng iu hay cho i sau suy
gm, cng kiu nhu "Thuong Kinh K S" ca L Hu Trc hay Si-gn nm xua ca Vuong Hng Sn. V vy
An Chi mi ghi l "chp trong Dung trai ty bt..." ch khng ni l ca Hng Mai.
Bi Thn ng thi tuong truyn l ca Ung Chu (m hin ai c Ung Th) sng tc nm chn tui. Hin nay
c nhiu gio su ai hc tai Trung Quc ang xt lai nhiu tc phm uoc gn cho l ca thn ng Ung Chu,
v cng ng vi quan nim ny.
Hy c vi cu trong "Thn ng thi" cc ban c ngh rng y l suy ngh,v khu kh ca mt a b, cho
du n l thn ng nhu Trn ng Khoa.
&'()*+,-./
xun du phuong tho ia, ha thung lc h tr;
012345678%
thu m hong hoa tu, ng ngm bach tuyt thi.
...
9:;<=>?@AB
khuynh quc tu dung bit, a khai ph qu gia;
...
CDEFGHIJ
nhn tai dim duong trung, o hoa nh din hng;
KKLMNOPQ&R%
nin nin nhi tam nguyt, s tiu xun phong.
Con nt chn tui m i ma xun dao ng c, ma ha ngm h xanh, ma thu nhu ruou thuc, ma ng
ngi ngm tho vinh tuyt trng. i th nhng to tung giai nhn sc p khuynh quc, ngui p m nh hoa
o nhu Thi H, ri th mi nm thng hai ba ly vy-cy-xng (vacation) ngh mt m cui cot gi un ...
th khu kh ln qu khng? Hay l ng bu ca thn ng cng choi tr khai gian... st tui?
ing v ch cu v ch ai th c l l di bn.
a s cc sch Vit u in l "ai han" nhung cc sch/website Tu lai ghi "Cu han". Du c hai u mang
ngha "Han hn ln" Nhung ch "Cu" hay hon ch "ai". "ai han" l han ln ni chung nhung c th chng
mt hai nm nay. Cn "Cu" (nhu cu ngung, trung cu,...) l lu lm ri, l maximum. Cho nn Cu han th
n han lu ri, han ... d lm.
15-04-2007, 04:58 PM
LOM LT:
Cho hi trn tay vn vi nuc nh tm hay nh v sinh thung c hai ch "H" v "C" trn tay vn ngha l g?
T LI:
Khi ban hi, ti ngh rng d ban vn tay nm bn no th vi nuc ca ban cng ch c ... nuc lanh chy ra
cho nn ban mi hi nhu trn. nhng noi c trang bi nuc nng v nuc lanh th thung vi bn tri (c ch
H) c nuc nng khong 50-55 C, v vi bn phi (c ch C) l nuc lanh nhit bnh thung.
Ch H l ch Hot (nng) ting Anh vit tt.
Ch C l ch Cold (lanh) ting Anh vit tt
Nu ban mua vi nuc ca chu u th c th thy ch C v ch .
Ch C l Chaud (nng) v ch l roid (lanh).
Li bn (ra) ca :
Nu bn ch H khng c nuc, ch c nuc 1 bn ch C th ch H l "Ht" v ch C l "Cn"
Nathun!
18-04-2007, 03:09 PM
35. (KTNN 102, ngy 15-02-1993)
Trong T in thnh ng v tc ng Vit Nam, tc gi Nguyn Ln ging cu Nm gi khc mng nhu sau:
Theo mt truyn trong Nhi thp t hiu, mt ngui con c hiu i kim mng cho m, khng thy mng, nm
trn tuyt khc, mng thuong tnh () mc ln cho anh ly. Nu ti nh khng nhm th nm gi v khc mng
l hai tch khc nhau. in nh gii p gip.
AN CHI : Vng, ng nh khng nhm. l hai tch khc nhau uoc tc gi Nguyn Ln gp lai lm mt.
Anh nm gi l Vuong Tung i Tn. M ci m phi sng vi d gh c c, Vuong Tung vn mt lng hiu
tho. C ln ang ma ng nuc ng bng m d gh thm n c tuoi. Vuong Tung phi ci trn m nm
trn gi ch bt c. T nhin thy bng nt i ri t dui khe nt c hai con c chp nhy ln. Vuong Tung
bt em v cho d gh n v nh m cm ha uoc m ny. Cn anh khc mng lai l Manh Tng i
Tam quc, m ci cha v ch hiu vi m. ang ma him mng m m bnh lai thm n mng. Khng bit lm
cch no, Manh Tng nh ra ngi bi tre to sau vun m khc. Bng chc c my mt mng t dui t mc
ln. Manh Tng xn mng em v lm thc n cho m. Nh th m m khi bnh.
Vy nm gi v khc mng l hai chuyn ca hai anh ch khng phi ca mt anh v nm gi khc mng phi
uoc vit c du phy sau v truc thnh nm gi, khc mng ch khng phi lin mach nhu Nguyn Ln
vit
Li bn (ra) ca goldish:
Cn anh khc mng lai l Manh Tng i Tam quc, m ci cha v ch hiu vi m. ang ma him mng m
m bnh lai thm n mng. Khng bit lm cch no, Manh Tng nh ra ngi bi tre to sau vun m khc.
Bng chc c my mt mng t dui t mc ln. Manh Tng xn mng em v lm thc n cho m. Nh th
m m khi bnh.Mng tre t lu uoc dng lm thc n v lm thuc (xem
http://www2.thanhnien.com.vn/Suckhoe/200/4/25/14558.tno)
(http://www2.thanhnien.com.vn/Suckhoe/200/4/25/14558.tno29). Tuy nhin trong mng c cht c HCN
nn: loai b HCN trong mng, cn luc v ngm k. Trong 100 g mng tuoi chua luc c 32-38 mg HCN.
mng luc k ( nuc), luong cht ny cn 2,7 mg, mng tuoi ngm chua l 2,2 mg, nuc luc mng l
10 mg (xem http://www.amthucvietnam.com/health/19052003-2.asp)
(http://www.amthucvietnam.com/health/19052003-2.asp29).
Cc hiu t ngy nay ngh sao?
Li bn (ra) ca :
Truyn ni l mng "thn" chc khng c c.
Truyn cng ni m ca Manh Tng bnh nn thm n mng. C iu khng r b bi bnh g m thm n
mng. Chc khng phi m nghn, v sau khi n mng th "ht bnh". Cho nn c l b n mng tri bnh g
.
Cng khng bit b "n" kiu no. Hm, luc, hay ... tn thnh than lm cao on hon tn. Bi v trong ting
Tu th ngui ta ni l "n" thuc, ch khng ni "ung" thuc nhu ngui Vit. Phi c thy lang no ra tay chn
on nhu Bc S L Vn Son chn on nhn vt Tam quc (http://vnexpress.net/Vietnam/Suc-
khoe/2003/01/3B9C4095/) th may ra mi bit.
Nathun!
18-04-2007, 03:19 PM
3. (KTNN 102, ngy 15-02-1993)
Tai m cui ngui ta hay trang tr hai con vt Long v Phng v bo l tuong trung cho s ha hop vo chng
(?). Tai sao th uoc, khi m hai con vt hon ton khc ging vi nhau. u , c ngui ni : con trng l
Loan, con mi l Phng. Vy Loan-Phng ng hay Long-Phng ng ?
AN CHI : Phng hong l mt ging chim huyn thoai m theo m t th thuc loai g (gallinac), uoc ng
Tc Tn ng nht vi con cng. Phng l con trng, hong l con mi. Cn loan ch l mt ging chim uoc m
t l ging nhu phng hong m thi. Vy loan khng phi l con trng v phng khng phi l con mi (v n
l cp trng) trong cp loan-phng.
Trong Hn ng, hai ting loan phng uoc dng ch cc ngha m T hi cho nhu sau :
1. ch nhng ngui trung ngha (d d thin loai)
2. ch ngui ti gii xut sc (d d anh tun chi nhn)
3. ch vo chng (d d khng l)
Do ngha 3 m c cc thnh ng nhu: loan phng ho minh (loan phng cng ht) ch vo chng ha hop,
loan tin phng gin (t loan th phng) ch giy t hn s ca c du ch r. Tuy nhin, ngha 3 ch l
ngha n d m thi v loan khng phi l con mi ca con phng. V con loan khng phi l con phng mi nn
trong m cui ngui ta khng th trang tr con loan con phng cho thnh cp i uoc.
Nguoc lai, trong m cui ngui ta trang tr con long (rng) v con phng v y l hai con vt trong hng t
linh tuong trung cho s cao sang v im ct tung. Tn v hnh ca chng thung i chung vi nhau. V th
m c cc thnh ng nhu: long bn phng dt (rng nm phng np) ch ngui c ti m chua gp thi, long
duoc phng minh (rng nhy phng ht) ch ti ba pht tit ra ngoi, long chuong phng tu (v rng dng
phng) ch s cao nh, ho phng, long phng trnh tung ( rng phng mang iu lnh n) ch vn s
cc ho, hoc long u phng v (u rng ui phng) ch s tt p t thy ch chung. Vy hnh con long
con phng trang tr trong m cui chnh l tuong trung cho s cao sang vn l uc mun chnh ng ca mi
ngui, nht l tuong trung cho long u phng v vn l mt li chc bng hoa l tuoi p (dng kt thnh
hnh long phng) cho i tn lang v tn giai nhn uoc mi mi hanh phc t pht tn hn n lc u bac
rng long.
!ol'(ish
19-04-2007, 04:03 PM
Bc Natphung ghi:
Sau y l 4 cu trong bi Thn ng thi (ngun: vnthuquan):