1.

§éng c¬ ho¹t ®éng cña con ngêi, ®éng c¬ thóc ®Èy c«ng
viÖc
HÖ thèng c¸c c¬ quan tæ chøc nhµ níc bao gåm nh÷ng con ngêi lµ
träng t©m cña viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng vµ lµ vÊn ®Ò hiÖu qu¶
tæ chøc. §éng c¬ thóc ®Èy c«ng viÖc lµ mét trong nh÷ng qu¸
tr×nh t©m lý c¬ b¶n nhÊt trong th¸i ®é cña c«ng chøc trong c¸c c¬
quan nhµ níc. Con ngêi kh«ng chØ kh¸c nhau vÒ kh¶ n¨ng hµnh
®éng mµ cßn kh¸c nhau c¶ vÒ ý chÝ hµnh ®éng hoÆc sù thóc ®Èy.
Sù thóc ®Èy phô thuéc vµo søc m¹nh cña ®éng c¬. §éng c¬ ®«i khi
cßn ®îc x¸c ®Þnh nh lµ nhu cÇu, ý muèn, nghÞ lùc hoÆc sù th«i
thóc cña c¸ nh©n. §éng c¬ híng tíi môc ®Ých - c¸i môc ®Ých cã thÓ
lµ ý thøc hoÆc chØ trong tiÒm thøc
§éng c¬ lµ nguyªn nh©n cña hµnh vi, chóng thøc tØnh vµ duy tr×
hµnh ®éng, ®Þnh híng hµnh vi chung cña c¸ nh©n. Thùc chÊt
®éng c¬ hoÆc nhu cÇu lµ nh÷ng yÕu tè chÝnh cña hµnh ®éng vµ
nhu cÇu m¹nh nhÊt t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh sÏ dÉn tíi hµnh
®éng. C¸c nhu cÇu ®· ®îc gi¶i to¶ sÏ bít c¨ng th¼ng vµ th«ng thêng
kh«ng cßn thóc ®Èy c¸ nh©n t×m kiÕm môc ®Ých ®Ó tho¶ m·n
chóng
VÒ mÆt t©m lý ®éng c¬ thóc ®Èy con ngêi cã liªn quan ®Õn c¸c
®iÒu kiÖn hay lµ tr¹ng th¸i bªn trong nã mang tÝnh trõu tîng. MÆt
kh¸c ®éng c¬ thóc ®Èy lµ vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt gi¶ thuyÕt, nã dùa
vµo c¸i mµ chóng ta pháng ®o¸n vÒ nh÷ng yªu cÇu bªn trong, vÒ
sù ho¹t ®éng hoÆc th¸i ®é liªn quan
Tõ ®ã cã thÓ ®Þnh nghÜa nh sau: ®éng c¬ lµ mét tr¹ng th¸i bªn
trong thóc ®Èy kh¶ n¨ng lµm viÖc, lµm t¨ng sù nhiÖt t×nh ®èi víi
c«ng viÖc vµ nã híng th¸i ®é cña chñ thÓ vµo nh÷ng môc ®Ých”
Nh÷ng môc ®Ých mµ ®éng c¬ thóc ®Èy híng vµo lµ mong muèn
cña c¸ nh©n ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu. Nh÷ng nhu cÇu nµy tån t¹i ë
bªn trong mçi con ngêi, cßn sù khuyÕn khÝch hoÆc c¸c môc ®Ých
tån t¹i ë bªn ngoµi. C¬ quan, tæ chøc nµo ®¸p øng ®îc nh÷ng môc
®Ých nh÷ng khuyÕn khÝch thÝch hîp ®èi víi sù tho¶ m·n c¸c nhu
cÇu cña c¸c thµnh viªn sÏ lµm cho c¸n bé c«ng chøc lµm viÖc mét
c¸ch tÝch cùc
§Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc ®Ých cña tæ chøc th× c¸c n¨ng lùc vµ c¸c
ho¹t ®éng cña toµn thÓ c¸n bé c«ng chøc trong c¬ quan ph¶i ®îc
®Æt ra vµ híng tíi
Nãi c¸ch kh¸c ®éng c¬ thóc ®Èy lµ sù ph¶n ¸nh thÕ giíi kh¸ch quan
vµo trong bé ãc con ngêi. Nã thóc ®Èy con ngêi ho¹t ®éng theo mét
môc tiªu nhÊt ®Þnh nh»m lµm tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu t×nh c¶m,
xu híng, íc m¬ nguyÖn väng vµ nh÷ng th«i thóc kh¸c cña con ngêi
§éng c¬ thóc ®Èy lµ mét thuËt ng÷ chung ¸p dông cho toµn bé
nhãm c¸c xu híng íc m¬ nhu cÇu nguyÖn väng nh÷ng th«i thóc t-
¬ng tù. Cho nªn khi nãi r»ng nhµ qu¶n lý thóc ®Èy c¸c c¸n bé, c«ng
chøc nghÜa lµ ta nãi hä lµm nh÷ng viÖc mµ hä hy väng sÏ ®¸p øng
nh÷ng xu híng vµ nguyÖn väng ®ã, thóc ®Èy c¸n bé, c«ng chøc
hµnh ®éng theo mét c¸ch thøc mong muèn( t¹o nªn ®éng c¬ thóc
®Èy ë ngêi díi quyÒn)
Chóng ta cã thÓ xem ®éng c¬ thóc ®Èy nh lµ mét ph¶n øng nèi
tiÕp b¾t ®Çu víi sù c¶m thÊy cã nhu cÇu, dÉn ®Õn c¸c mong muèn
vµ c¸c môc tiªu cÇn t×m ®a tíi nh÷ng tr¹ng th¸i c¨ng th¼ng th«i
thóc ( tøc lµ nh÷ng mong muèn cÇn ph¶i ®îc tho· m·n) vµ tiÕp ®ã
dÉn ®Õn nh÷ng hµnh ®éng ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu vµ cuèi
cïng tho¶ m·n ®îc nh÷ng ®iÒu mong muèn
§éng c¬ thóc ®Èy vµ sù tho¶ m·n lµ kh¸c nhau. §éng c¬ thóc ®Èy
lµ xu híng vµ lµ sù cè g¾ng ®Ó tho¶ m·n mét mong muèn hoÆc
mét môc tiªu, cßn sù tho¶ m·n lµ sù to¹i nguyÖn khi ®iÒu mong mái
®îc ®¸p øng. Nãi c¸ch kh¸c, ®éng c¬ thóc ®Èy lµ xu thÕ ®i tíi mét
kÕt qu¶ cßn sù tho¶ m·n lµ kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc th«ng qua ho¹t
®éng
Sù kh¸c nhau gi÷a ®éng c¬ thóc ®Èy vµ sù tho¶ m·n.
§éng c¬ thóc ®Èy lµ mét xu thÕ ®Ó tho¶ m·n mét mong muèn
( ®¹t ®îc mét kÕt qu¶)
Sù tho¶ m·n ®îc thùc hiÖn khi kÕt qu¶ ®· ®¹t ®ùoc
Nh vËy ngêi qu¶n lý cÇn hiÓu ®îc lµ mét ngêi cã thÓ cã sù tho¶ m·n
cao vÒ c«ng viÖc nhng l¹i cã møc ®é thÊp vÒ ®éng c¬ thóc ®Èy
c«ng viÖc hoÆc ngîc l¹i. §iÒu nµy x¶y ra trong thùc tÕ lµ nh÷ng ng-
êi cã ®éng c¬ thóc ®Èy m¹nh nhng Ýt tho¶ m·n vÒ c«ng viÖc th×
hä cã xu híng so s¸nh vµ hay t×m kiÕm nh÷ng vÞ trÝ c«ng t¸c kh¸c
Nh÷ng ngêi cã ®éng c¬ thóc ®Èy cao Ýt cÇn sù l·nh ®aä vµ kiÓm
so¸t h¬n, cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong c«ng viÖc. Trong qu¶n lý c¸c
ph¬ng ph¸p ®¸p øng nhu cÇu con ngêi sÏ ¶nh hëng tèt tíi ®éng c¬
thóc ®Èy c¸ nh©n vµ dÉn tíi cã ®iÒu kiÖn lµm t¨ng hiÖu qu¶ c«ng
viÖc. Tuy nhiªn ®Ó qu¶n lý tèt cßn cÇn cã sù gi¸m s¸t hiÖu qu¶
§éng c¬ thóc ®Èy c«ng viÖc lµ mét mèi quan t©m quan träng cña
tæ chøc, bëi v×:
-Nã lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Ó mäi ngêi tham gia trong mét tæ
chøc.
-Nã ¶nh hëng ®Õn viÖc hä phÊn ®Êu ®Ó hoµn thµnh môc tiªu cña
tæ chøc hoÆc cña c¸ nh©n
-Ngêi thñ trëng kiÓm so¸t ®îc th¸i ®é cña c¸n bé c«ng chøc
TÊt c¶ c¸c c«ng chøc kh«ng cïng møc ®é ®éng c¬ thóc ®Èy, mçi c¸
nh©n cã sù u tiªn cho mét trong 5 ®éng c¬ an toµn, thu nhËp,
quyÒn lùc, uy tÝn, danh väng
Tõ c¬ cÊu ®éng c¬ thóc ®Èy t¹o nªn hai lo¹i hµnh vi c«ng chøc cã
b¶n chÊt kh¸c nhau ( t ®ã còng h×nh thµnh nh©n c¸ch kh¸c nhau)
Hµnh vi cña hä ®îc híng tíi c¸c môc tiªu chung cña nÒn hµnh chÝnh,
v× nh©n d©n mµ phôc vô
Hµnh vi cña hä, mét phÇn híng vµo môc tiªu chung vµ phÇn kh¸c h-
íng vµo tÝnh t lîi cho b¶n th©n. Nh vËy hä theo ®uæi c¸c môc ®Ých
n»m trong lîi Ých cña chÝnh hä, tøc lµ cã sù pha trén gi÷a mét phÇn
t lîi Ých vµ mét phÇn v× lîi Ých ngêi kh¸c, v× lîi Ých ngêi kh¸c, v× lîi
Ých chung
Trªn c¬ së ®éng c¬ thóc ®Èy ngêi ta chia ra 5 kiÓu (mÉu) ngêi cña
c«ng chøc : bon chen, b¶o thñ, nhiÖt t×nh, ñng hé vµ chÝnh kh¸c.
Hai lo¹i ®Çu( bon chen vµ b¶o thñ ) lµ lo¹i xuÊt ph¸t tõ ®éng c¬ t lîi
thóc ®Èy.
Ba lo¹i sau lµ lo¹i ®éng c¬ thóc ®Èy hçn hîp. §éng c¬ cña hä tæng
hîp gi÷a t lîi, ®îc chñ thÓ ý thøc gi÷a lîi Ých c¸ nh©n vµ lîi Ých tËp
thÓ, lßng trung thµnh, vÞ tha vµ c¸c gi¸ trÞ lín h¬n v× lîi Ých chung
mµ hä phôc vô cèng hiÕn
Nh÷ng ngêi bon chen
Ngêi bon chen t×m c¸ch tèi ®a ho¸ quyÒn lùc thu nhËp cña m×nh
b»ng viÖc th¨ng tiÕn, t¨ng quyÒn vµ t×m c¬ héi nh¶y ngang ®Ó
th¨ng tiÕn nh»m giµnh lîi Ých c¸ nh©n lín nhÊt. Nh÷ng ngêi bon
chen lµ nh÷ng ngêi lÜnh héi nhanh ®èi víi nh÷ng thay ®æi vÒ tæ
chøc v× nã cã thÓ t¹o nªn c¬ héi míi cho c¶ sù th¨ng tiÕn lÉn quyÒn
hµnh
Ngêi b¶o thñ
Duy tr× nhiÖm vô ë møc thÊp cã thÓ chÊp nhËn ®îc
KiÒm chÕ nh÷ng hµnh ®éng cã thÓ thay ®æi tæ chøc
kÐm s¸ng t¹o
Nguyªn nh©n: t duy theo lèi mßn, Ýt giao tiÕp víi bªn ngoµi, cã thÓ
lµ nh÷ng lý do chñ quan nh: tuæi t¸c, tr×nh ®é v¨n ho¸, tr×nh ®é
chuyªn m«n
Nh÷ng ngêi nhiÖt t×nh
Cã nghÞ lùc lín trong gi¶i quyÕt c«ng viÖc
Mong muèn cã sù thay ®æi míi vµ ñng hé c¸i míi
DÔ g©y ra xung ®ét vµ øc chÕ víi ngêi kh¸c thuéc bé phËn b¶o thñ
Nh÷ng ngêi ñng hé
Nh÷ng ngêi nµy lµm viÖc v× lîi Ých cña c¬ quan m×nh
Hä næi bËt trong c¬ quan vµ næi bËt khi thùc hiÖn nhiÖm vô trong
ph¹m vi quyÒn h¹n cña m×nh
Hä lµ ngêi ®èi xö c«ng b»ng hµi hoµ gi÷a c¸c mèi quan hÖ bªn
ngoµi vµ bªn trong tæ chøc
Hä kiªn tr× thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ®îc giao
Hä ñng hé sù ®æi míi vµ ph¸t triÓn tæ chøc
Nh÷ng chÝnh kh¸ch
Nh÷ng chÝnh kh¸c nµy cã ®éng c¬ thóc ®Èy lµ lßng trung thµnh víi
nÒn c«ng vô níc nhµ, phôc vô v× lîi Ých c«ng. Hµnh vi cña nh÷ng
chÝnh kh¸ch cã ®Æc ®iÓm:
-HÕt m×nh v× lîi Ých c«ng, do vËy ®îc mäi ngêi ñng hé
-HÕt m×nh phôc vô lîi Ých c«ng v× tËp thÓ
-Cã tµi diÔn thuyÕt, cæ vò mäi ngêi
-Lu«n cèng hiÕn søc lùc trÝ tuÖ cho sù ph¸t triÓn tæ chøc cña nÒn
hµnh chÝnh

2.Nh÷ng yÕu tè hîp thµnh uy tÝn ngêi l·nh ®¹o,

qu¶n lý
Uy tÝn lµ mét nh©n tè quan träng gãp phÇn vµo thµnh c«ng trong
c«ng t¸c cña ngêi l·nh ®¹o, qu¶n lý vµ ®ã lµ mét yªu cÇu vµ tiªu
chuÈn cã tÝnh tæng hîp nhiÒu mÆt ®èi víi c¸n bé c¸c cÊp
XÐt vÒ thùc chÊt uy tÝn ngêi l·nh ®¹o chÝnh lµ quyÒn uy vµ ¶nh h-
ëng t¸c ®éng cña ngêi ®èi víi tËp thÓ lao ®éng cña ngêi ®ã ®èi víi
tËp thÓ lao ®éng c¬ quan xÝ nghiÖp tíi ngêi kh¸c, tæ chøc kh¸c. Uy
tÝn ngêi l·nh ®¹o qu¶n lý cßn lµ sù thõa nhËn cña quÇn chóng lao
®éng ®èi víi vai trß l·nh ®¹o, qu¶n lý cña chñ thÓ, sù thõa nhËn
mét nh©n c¸ch l·nh ®¹o lý tëng, tiªu biÓu cho ý chÝ cña nh©n d©n,
cña §¶ng vµ nhµ níc ta, cã søc l«i cuèn, tæ chøc mäi ngêi thùc hiÖn
®îc ý chÝ ®ã. Nh÷ng ngêi l·nh ®¹o cã uy tÝn trong tËp thÓ hîp l¹i
thµnh nhãm h¹t nh©n l·nh ®¹o cña tËp thÓ. Víi nhãm nµy quÇn
chóng lao ®éng biÓu lé niÒm tin, kÝnh träng vµ sù phôc tïng tù
nguyÖn.
Chøc tr¸ch nhiÖm vô vµ quyÒn lùc nhÊt ®Þnh cña ngêi l·nh ®¹o,
qu¶n lý ®Ó thùc thi ®îc c«ng viÖc lµ mét ®iÒu kiÖn vµ yÕu tè hîp
thµnh uy tÝn l·nh ®¹o, uy tÝn c¸ nh©n vµ uy tÝn quyÒn lùc.
CÇn lµm s¸ng tá mèi quan hÖ gi÷a uy tÝn c¸ nh©n ngêi l·nh ®¹o víi
uy tÝn cña tæ chøc mµ ngêi ®ã ®¹i diÖn tríc hÕt lµ uy tÝn cña
§¶ng vµ nhµ níc, ngîc l¹i uy tÝn cña tõng ngêi l·nh ®¹o l¹i lµ c¬ së
®Ó cñng cè vµ n©ng cao uy tÝn cña §¶ng nhµ níc vµ c¸c ®oµn thÓ
Trªn c¬ së ®ã ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng uy tÝn l·nh ®¹o qu¶n lý
lµ mét hiÖn tîng t©m lý x· héi. §ã kh«ng chØ lµ phÈm chÊt riªng cña
mét chñ thÓ cña mét c¸ nh©n mµ ®ã lµ sù ph¶n ¸nh thùc chÊt c¸c
mèi quan hÖ x· héi vµ ®ã lµ tµi s¶n chung cña c¶ tæ chøc, ®¬n vÞ,
lµ sù ®¸nh gi¸ vµ x¸c nhËn cña quÇn chóng ®èi víi quyÒn lùc l·nh
®¹o, qu¶n lý theo nguyªn t¾c tËp d©n chñ
Do vËy uy tÝn ngêi l·nh ®¹o ph¶i bao gåm nh÷ng yÕu tè hîp thµnh
quan träng nhÊt nh, quyÒn ®îc giao phã vµ thõa nhËn, phÈm chÊt
n¨ng lùc ®¸p øng yªu cÇu chøc tr¸ch ®îc giao, thùc hiÖn cã kÕt qu¶
nh÷ng quyÒn h¹n vµ nhiÖm vô cña ngêi l·nh ®¹o, qu¶n lý, sù tÝn
nhiÖm vµ phôc tïng tù nguyÖn cña c¸c ®èi tîng tiÕp nhËn ¶nh hëng
vµ t¸c ®éng qu¶n lý, sù tin tëng, ®¸nh gi¸ cao cña tæ chøc vµ
®ång nghiÖp..

3.Con ®êng vµ biÖn ph¸p n©ng cao uy tÝn cña

ngêi l·nh ®¹o
Nh÷ng con ®êng c¬ b¶n
Tù phÊn ®Êu rÌn luyÖn:
#Duy tr× høng thó kh¸t väng vµ ý chÝ lµm l·nh ®¹o ®Ó phôc vô tæ
chøc, phôc vô con ngêi vµ x· héi
Høng thó vµ kh¸t väng ý chÝ lµm l·nh ®¹o cã thÓ cã ë nhiÒu ngêi
nhng x¸c ®Þnh lµm l·nh ®¹o ®Ó phôc vô con ngêi vµ x· héi th×
kh«ng ph¶i tÊt c¶ l·nh ®¹o ®Òu cã. Lao ®éng cña ngêi l·nh ®¹o lµ
khoa häc vµ nghÖ thuËt vµ ®Çy vÊt v¶ khã kh¨n. V× lÏ ®ã ®Ó cã
uy tÝn vµ n©ng cao uy tÝn cña m×nh ngêi l·nh ®¹o ph¶i kiªn ®Þnh
víi môc ®Ých phôc vô, gióp Ých cho d©n cho níc víi mét kh¸t väng
vµ ý chÝ m·nh liÖt
-Thêng xuyªn tù kiÓm tra tù phª b×nh vµ tù phª trªn c¬ së tù kiÓm
tra lµ t×m ra ®îc nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn c¸c sai lÖch trong
ho¹t cña ngêi l·nh ®¹o tõ ®ã xö lý nghiªm kh¾c, cã kÕ ho¹ch söa
ch÷a kÞp thêi b»ng nh÷ng viÖc lµm cô thÓ.
-Gi÷ v÷ng vµ n©ng cao uy tÝn qua c¸c mèi quan hÖ. Quan hÖ víi
mäi ngêi khiªm tèn vµ cã nguyªn t¾c, ch©n thµnh vµ gÇn gòi víi
quÇn chóng, quan hÖ ®óng møc víi cÊp trªn vµ ®ång nghiÖp
-Thùc hiÖn d©n chñ c«ng khai
Nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ n©ng cao uy
tÝn cña ngêi l·nh ®¹o.
N©ng cao uy tÝn cña b¶n th©n lµ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t
®éng qu¶n lý, l·nh ®¹o cña ngêi l·nh ®¹o chø kh«ng ph¶i nh»m ®Ò
cao vai trß ®éc t«n cña ngêi l·nh ®¹o trong tæ chøc, v× lÏ ®ã trong
qu¸ tr×nh x©y dùng vµ n©ng cao uy tÝn cña m×nh, ngêi l·nh ®¹o
cÇn quan t©m mét sè vÊn ®Ò sau:
Kh«ng lÊy uy tÝn lµm môc ®Ých cuèi cïng mµ chØ coi ®ã lµ ph¬ng
tiÖn cÇn thiÕt ®Ó ®¹t môc ®Ých l·nh ®¹o qu¶n lý
Uy tÝn ngêi l·nh ®¹o ®îc x©y dùng vµ n©ng cao trong suèt qu¸
tr×nh ho¹t ®éng, trong thùc tiÔn c«ng t¸c tæ chøc vµ thùc tiÔn
c«ng t¸c ë c¸c lÜnh vùc kh¸c mµ ngêi l·nh ®¹o tæ chøc, ®iÒu khiÓn.
Do vËy cµng g¾n liÒn víi thùc tiÔn cµng tham gia tÝch cùc vµo c¸c
ho¹t ®éng uy tÝn cña ngêi l·nh ®¹o cµng cã ®iÒu kiÖn ®îc n©ng
cao.
LÊy nh÷ng chuÈn mùc trong phong c¸ch c«ng t¸c Hå ChÝ Minh lµm
®Þnh híng cho qu¸ tr×nh rÌn luyÖn phÊn ®Êu cña ngêi l·nh ®¹o
Nh÷ng nh©n tè t©m lý x· héi cã ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖc
x©y dùng vµ n©ng cao uy tÝn cña ngêi l·nh ®¹o. V× lÏ ®ã ngêi l·nh
®¹o ph¶i l·nh ®¹o ph¶i quan t©m tho¶ ®¸ng ®Õn c¸c vÊn ®Ò nh:
x©y dùng d luËn tËp thÓ, t¹o dùng t©m thÕ ( c¸ nh©n vµ x· héi) vµ
duy tr× bÇu kh«ng khÝ tËp thÓ thuËn lîi cho ho¹t ®éng chung cña
tæ chøc