TRNG I HC NGOI THNG

KHOA L LUN CHNH TR

=================

Tiu lun ng li cch mng ca

ng Cng Sn Vit Nam
V PHT TRIN KINH T BIN
Nhm

:1

Lp/Ngnh

: Khi 1- Kinh t - K52

Ging vin hng dn

:Nguyn Thu Thy

H Ni, 2014

MC LC
M u ........................................................................................................................................ 1
Ni dung ..................................................................................................................................... 2
Khi qut v bin o Vit Nam v vai tr ca kinh t bin .......................................... 2

I.
1.

Khi qut v bin, o Vit Nam ............................................................................... 2

2.

S cn thit ca pht trin kinh t bin ...................................................................... 2

Thc trng pht trin kinh t bin Vit Nam hin nay ................................................... 3

II.
1.

2.

Ch trng ca ng v chnh sch ca Nh nc v pht trin kinh t bin ........... 3

1.1.

C s l lun.......................................................................................................... 3

1.2.

Cc ch th v nh hnh chin lc kinh t bin .................................................. 4

Thc trng pht trin kinh t bin Vit Nam ........................................................... 8

2.1.

nh bt, nui trng v ch bin hi sn .............................................................. 8

2.2.

Du lch bin .......................................................................................................... 8

2.3.

Khai thc v ch bin khong sn ........................................................................ 9

2.4.

Giao thng vn ti bin ......................................................................................... 9

2.5.

Ngh lm mui ................................................................................................... 10

2.6.

Kinh t o ......................................................................................................... 10

2.7.

Cc lnh vc kinh t bin khc ........................................................................... 10

III.
nh hng v gii php pht trin kinh t bin p ng yu cu Cng nghip ha,
Hin i ha t nc ........................................................................................................... 11
1.

nh hng ............................................................................................................... 11

2.

Mt s gii php v kin ngh .................................................................................. 11

KT LUN .............................................................................................................................. 14
DANH MC TI LIU THAM KHO ................................................................................. 15

M u
Trc thm th k XXI, nhn loi xc nh, th k XXI l Th k ca i dng. V
s tht, trong s pht trin ton din v mnh m ca th gii, trc ht ti cc quc gia c
bin v hng ra bin, hn mt thp nin va qua, chng minh rt sinh ng v y thuyt
phc iu d bo y.
i vi Vit Nam, nu nhn gn nht, ngay t nhng nm 90 ca th k XX, ngha l
khong hn hai mi nm trc, ng ta h quyt tm chnh tr chin lc v t chc pht
trin mnh m kinh t vng bin v kinh t bin, o. i hi i biu ton quc ln th VIII
ca ng (thng 6-1996), xc nh: Vng bin v ven bin l a bn chin lc v kinh t
v an ninh, quc phng, c nhiu li th pht trin v l ca m ln ca c nc y mnh
giao lu quc t, thu ht u t nc ngoi. Khai thc ti a tim nng v cc li th ca
vng bin, ven bin, kt hp vi an ninh, quc phng, to th v lc pht trin mnh kinh
t x hi, bo v v lm ch vng bin ca T quc.
Nc ta c din tch khong 329000 km, vng c quyn kinh t bin ng hn 1
triu km. Bin c ngun ti nguyn thin nhin phong ph v a dng: thc vt, ng vt c
gi tr kinh t cao, ti nguyn nng lng rt thun li cho pht trin KT XH, bin c nhiu
thun li pht trin GTVT, cng nghip bin, dch c du lch, thng mi Bin ng
c nhn dn ta khai thc t lu, nhng tim nng v tm quan trng v kinh t cha c
nhn thc ng gi tr, lm lng ph v nhim mi trng. V vy, chng ti chn ti ny
vi mc ich phn tch thc trng v a ra nhng gii php cho vn pht trin kinh t
bin nc ta mt cch ton din v hiu qu.
Vi tiu lun ny, chng ti hng ti hon thnh ba nhim v chnh sau: a ra v
phn tch cc chnh sch nh nc v vn pht trin kinh t bin; tm hiu thc trng bin
o Vit Nam t 1986 n nay; t rt ra bi hc kinh nghim cho cng cuc pht trin
kinh t bin trong giai on hin ti v tng lai.
Tiu lun tp trung vo nghin cu hai i tng: thc trng kinh t bin ng nc
ta v cc chnh sch ca nh nc thng qua cc hi ngh v vn ny t nm 1986 n nay.
Vi l do, mc ch v nhim v nu trn, chng ti hi vng rng tiu lun s gp phn
lm sng r hn v vn pht trin kinh t bin ca nc ta hin nay, cng nh xut mt
s nh hng cng cuc ny c din ra ton din hn.

Ni dung
I.

Khi qut v bin o Vit Nam v vai tr ca kinh t bin

1. Khi qut v bin, o Vit Nam
Vit Nam l quc gia ven bin nm bn b Ty ca Bin ng, c a chnh tr v a

kinh t rt quan trng khng phi bt k quc gia no cng c.

Theo Cng c ca Lin Hip Quc v Lut Bin nm 1982 th nc ta c din tch
bin khong trn 1 triu km, gp 3 ln din tch t lin, chim gn 30% din tch Bin ng
(c Bin ng gn 3,5 triu km), b bin di trn 3.260 km tri di t Bc xung Nam, ng
th 27 trong s 157 quc gia ven bin, cc quc o v cc lnh th trn th gii. Dc b bin
c hn 100 cng bin, 48 vng, vnh v trn 112 ca sng, ca lch ra bin. Vng bin
Vit Nam c hn 3.000 o ln, nh vi din tch phn t ni khong 1.636 km2, c phn
b ch yu vng bin ng Bc v Ty Nam vi nhng o ni ting giu, p v v tr
chin lc nh Bch Long V, Ph quc, Th Chu, Cn Sn, Cn C, Ph Qu, Ct B,
Hong Sa, Trng Sa... Vit Nam trong 63 tnh, thnh ph ca c nc th 28 tnh, thnh
ph c bin v gn mt na dn s sinh sng ti cc tnh, thnh ven bin.
2. S cn thit ca pht trin kinh t bin
Kinh t bin hiu theo ngha rng bao gm ton b cc hot ng kinh t din ra trn
bin v cc hot ng kinh t din ra trn t lin nhng trc tip lin quan n khai thc
bin. C th l:
Cc hot ng kinh t din ra trn bin, ch yu bao gm: (1) Kinh t hng hi (vn
ti bin v dch v cng bin); (2) Hi sn (nh bt v nui trng hi sn); (3) Khai thc du
kh ngoi khi; (4) Du lch bin; (5) Lm mui; (6) Dch v tm kim, cu h, cu nn; v (7)
Kinh t o.
Cc hot ng kinh t trc tip lin quan n khai thc bin, tuy khng phi din ra
trn bin nhng nhng hot ng kinh t ny l nh vo yu t bin hoc trc tip phc v
cc hot ng kinh t bin di t lin ven bin, bao gm: (1) ng v sa cha tu bin
(hot ng ny cng c xp chung vo lnh vc kinh t hng hi); (2) Cng nghip ch bin
du, kh; (3) Cng nghip ch bin thu, hi sn; (4) Cung cp dch v bin; (5) Thng tin
lin lc bin; (6) Nghin cu khoa hc - cng ngh bin; (7) o to nhn lc phc v pht
trin kinh t bin; v (8) iu tra c bn v ti nguyn - mi trng bin.

Vi c cu ngnh, ngh a dng, trong c nhiu ngnh, ngh then cht nh khai
thc du kh, hi sn, hng hi, khai thc bin cho pht trin kinh t l mt cch lm y ha
hn, mang tnh chin lc v c nh gi l ng vai tr ngy cng quan trng trong cng
cuc i mi v pht trin kinh t - x hi ca nc ta.
II.

Thc trng pht trin kinh t bin Vit Nam hin nay
1. Ch trng ca ng v chnh sch ca Nh nc v pht trin kinh t bin
1.1. C s l lun
Kinh t bin ca Vit Nam ngy cng pht trin mnh vi hai li th quan trng sau:
Mt l tim nng t nhin (li th tnh) to ln (b bin di, din tch lnh hi thuc

ch quyn rng, kh nng tip cn d dng n cc i dng, c cc ngun ti nguyn thin

nhin giu c thy sn, du kh v nhiu loi khong sn khc, nhiu bi bin p, v.v.).
Hai l v tr a - kinh t v a - chin lc c bit (nm trn cc tuyn hi hnh v
cc lung giao thng quc t ch yu ca th gii, nht l trong thi i bng n pht trin
ca chu Thi Bnh dng).
Trn thc t, cch t duy c phn nh trong vic u t cho nghin cu, cho vic
pht trin nng lc v cc lnh vc kinh t bin c th - tp trung cho cc ngnh khai thc ti
nguyn bin - thy sn, du kh, lm mui, v.v.- di dng th. Khai thc hng hi, du lch
v cng bin cha pht trin, trnh nhn chung cn thp. Nhiu loi ti nguyn bin qu
bu khc, n su trong lng bin, di y i dng, hon ton cha c khai thc, cha
ni n nhng ngnh cng nghip bin da trn cng ngh cao. S thin lch l kt qu
t nhin, tt yu ca s tip ni t duy pht trin truyn thng, coi khai thc ti nguyn th,
da vo trnh k thut, cng ngh thp v nhng nng lc hn ch l cch thc ch o ca
qu trnh tng trng v pht trin kinh t. cn c nhng t ph mi trong t duy v chin
lc pht trin kinh t bin. Phi chuyn nhanh t phng thc m cua bt c sang phng
thc kt hp: khai thc mt tin (bin li th a chin lc) + t do ha (th ch vt
trc). y l cng thc thnh cng ca nhiu quc gia i trc trong n lc pht trin kinh
t bin tr thnh cng quc bin.
Vi cch tip cn bin truyn thng nh vy, trong iu kin ca th gii hin i, tht
kh k vng t c nhng kt qu mang tnh t ph trong n lc chinh phc bin thng
qua vic trin khai chin lc kinh t bin u tin ca Vit Nam, c thng qua ti Hi
ngh Trung ng ng 4 kha X, nm 2007. Chnh v th cn c nhng chin lc chnh xc
hng ra bin, pht trin kinh t bin mt cch chin lc nh Ngh quyt v Chin lc

pht trin kinh t bin xc nh: Lm cho pht trin kinh t bin tr thnh mt nhu cu bc
bc bch, mt trng tm chin lc hng u ca quc gia.
1.2. Cc ch th v nh hnh chin lc kinh t bin
Vi c cu ngnh, ngh a dng, trong c nhiu ngnh, ngh ng vai tr c bit
quan trng, ng gp cho tng trng v pht trin kinh t ca nc ta. Trong my thp k
gn y, ng v Nh nc ta ra nhng ch trng, chnh sch, bin php quan trng
nhm qun l, bo v, khai thc bin Chnh tip cn vi chin lc pht trin bin, m rng
mt khng gian pht trin mi, tng cng ng lc pht trin hin i tm chin lc.
C ngha quan trng i vi cc hot ng kinh t bin phi k n Ngh quyt 03NQ/TW ngy 6/5/1993 ca B Chnh tr v mt s nhim v pht trin kinh t bin trong
nhng nm trc mt, trong khng nh rng, phi y mnh pht trin kinh t bin i i
vi tng cng kh nng bo v ch quyn v li ch quc gia. Song song vi nhim v l
bo v ti nguyn v mi trng sinh thi bin, phn u tr thnh mt nc mnh v bin
vo nm 2020. Sau Ngh quyt ny, Th tng Chnh ph c cc ch th trin khai thc
hin nh Ch th 399 ngy 5/8/1993 v mt s nhim v pht trin kinh t bin trong nhng
nm trc mt v Ch th 171/TTg nm 1995 trin khai Ngh quyt 03-NQ/TW.
Ngy 22/9/1997, B Chnh tr ban hnh Ch th s 20-CT/TW v y mnh pht trin
kinh t bin theo hng cng nghip ha, hin i ha, a ra mt s quan im trong pht
trin kinh t bin. l: Thc hin cng nghip ho, hin i ho kinh t bin hng mnh
vo xut khu, da trn nhng tin b khoa hc, cng ngh lm ng lc; va thc y
nghin cu, qun l, khai thc tim nng bin c hiu qu, va ti to ti nguyn bin, bo v
mi trng, o to nhn lc. Quan im ny c c th ho bng cc gii php: u t
thch ng cho khoa hc- cng ngh; tng cng nng lc iu tra kho st, nghin cu kh
tng- thu vn v mi trng, thc trng ti nguyn v d bo xu th bin ng trong nhng
thp k ti. T nay n nm 2000 cn tng cng u t cho nghin cu khoa hc bin, tm
kim thm d du kh, khong sn bin, ngun li hi sn v nng lng bin, nghin cu v
bo v mi trng bin, tip tc hin i ho kh tng- thu vn. Thi hnh Ch th ny, mt
lot k hoch v pht trin kinh t bin c thng qua nh: Chin lc pht trin thu sn
2010; Chin lc pht trin du lch 2010; Chin lc pht trin giao thng vn ti 2010
i hi ng ln th IX (2001) khng nh mc tiu: Xy dng chin lc pht
trin kinh t bin v hi o, pht huy th mnh c th ca hn 1 triu km 2 thm lc a.
Tng cng iu tra c bn lm c s cho cc quy hoch, k hoch pht trin kinh t bin.
y mnh cng tc nui trng, khai thc, ch bin hi sn; thm d, khai thc v ch bin du
4

kh; pht trin ng tu thuyn v vn ti bin; m mang du lch; bo v mi trng; tin

mnh ra bin v lm ch vng bin. Pht trin tng hp kinh t bin v ven bin, khai thc li
th ca cc khu vc ca bin, hi cng to thnh vng pht trin cao, thc y cc vng
khc. Xy dng cn c hu cn mt s o tin ra bin khi. Kt hp cht ch pht trin
kinh t vi bo v an ninh trn bin. Nhng ni dung nu trn tip tc c khng nh ti
i hi ng ln th X (2006).
T nhng quan im, bin php nu trn, cng vi vic tip tc nhn mnh ch trng
ln xy dng Vit Nam tr thnh mt nc mnh v bin, pht trin kinh t- x hi vng
bin, hi o, ven bin phi gn kt vi yu cu bo v t nc, c th thy r hn ch
trng rt quan trng l: cn t kinh t bin trong tng th kinh t c nc, trong quan h
tng tc vi cc vng v trong xu th hi nhp kinh t vi khu vc v th gii.
Vic thc hin nhng ch trng, chnh sch nu trn t c mt s thnh tu
quan trng. n nay, kinh t bin v vng ven bin ng gp gn 50% GDP ca c nc
(trong ring kinh t trn bin chim hn 20% GDP), vi quy m tng kh nhanh, c cu
ngnh ngh chuyn dch theo hng phc v xut khu em v mt lng ngoi t ln cho s
nghip cng nghip ha, hnh thnh mt s trung tm pht trin hng ra bin... Tuy nhin,
xt c v mt ch quan v khch quan, thc t hin nay cho thy trong vic khai thc li th
t bin cn khng t hn ch, kh khn v yu km. Quy m kinh t bin v vng ven bin
nc ta vn cha tng xng vi tim nng, gi tr tng sn phm hng nm cn nh b, ch
bng 1/20 ca Trung Quc, 1/94 ca Nht Bn, 1/7 ca Hn Quc v 1/260 kinh t bin ca
th gii. Tnh ng b ca cc ch trng, chnh sch tm v m, nhn thc v vai tr, v tr
ca bin, s quan tm pht trin cc lnh vc lin quan n bin ca mt s cp y ng,
chnh quyn cc cp, cc ngnh, c Trung ng v a phng cn nhiu hn ch. Cho n
trc k hp th nht Quc hi kha XII, cng cha c c quan chuyn trch gip Chnh ph
qun l, iu hnh chung, dn n nhng hot ng u t manh mn, cha ng b, hiu
qu thp, kinh t bin pht trin chm, thiu bn vng v c cu cha hp l.
Thc t trn t ra yu cu cp bch l ng v Nh nc ta cn nng cc quan im
ch o nu trn ln tm ca mt vn bn chin lc. Hi ngh ln th t Ban Chp hnh
Trung ng ng Kha X thng qua Ngh quyt v Chin lc bin Vit Nam n nm
2020 (Ngh quyt 09-NQ/TW ngy 9/2/2007), nhm p ng yu cu nu trn. Quan im ch
o c nu trong phn nh hng Chin lc bin Vit Nam n nm 2020 l "nc ta
phi tr thnh quc gia mnh v bin, lm giu t bin trn c s pht huy mi tim nng t
bin, pht trin ton din cc ngnh, ngh bin vi c cu phong ph, hin i, to ra tc
5

pht trin nhanh, bn vng, hiu qu cao vi tm nhn di hn". Phn u n nm 2020, kinh
t bin ng gp khong 53 55% GDP, 55 60% kim ngch xut khu ca c nc, gii
quyt tt cc vn x hi, ci thin mt bc ng k i sng ca nhn dn vng bin v
ven bin. Trong , nhim v chin lc kinh t "lm giu t bin" c ch o bi quan
im: kt hp cht ch gia pht trin kinh t - x hi vi bo m quc phng - an ninh, hp
tc quc t v bo v mi trng. S pht trin cc ngnh kinh t bin c gn kt hu c
vi nhau trn c s pht huy cao nht li th ca mi ngnh.
Tip ngy 24/04/2012, chng trnh hnh ng ca chnh ph ban hnh km theo
ngh quyt s 10/NQ-CP, cn c vo Hin Php nc Cng Ha x hi ch ngha Vit Nam
nm 1992 c sa i, b sung mt s iu theo Ngh quyt s 51/2001/QH10; Quc hi
ban hnh lut bin ban hnh 09/08/2012 c quy inh r cc iu lut sau v nh hng pht
trin kinh t bin:
- Nguyn tc pht trin kinh t bin (iu 42)
Cc nguyn tc pht trin kinh t bin l phc v xy dng v pht trin kinh t - x
hi ca t nc; gn vi s nghip bo v ch quyn quc gia, quc phng, an ninh v trt
t an ton trn bin; ph hp vi yu cu qun l ti nguyn v bo v mi trng bin; gn
vi pht trin kinh t - x hi ca cc a phng ven bin v hi o.
- Pht trin cc ngnh kinh t bin (iu 43)
Lut bin Vit Nam quy nh Nh nc u tin tp trung pht trin cc ngnh kinh t
bin: tm kim, thm d, khai thc, ch bin du, kh v cc loi ti nguyn, khong sn bin;
vn ti bin, cng bin, ng mi v sa cha tu thuyn, phng tin i bin v cc dch v
hng hi khc; du lch bin v kinh t o; khai thc, nui trng, ch bin hi sn; pht trin,
nghin cu, ng dng v chuyn giao khoa hc - cng ngh v khai thc v pht trin kinh t
bin; xy dng v pht trin ngun nhn lc bin.
- Quy hoch pht trin kinh t bin (iu 44)
Trc ht vic lp quy hoch pht trin kinh t bin phi cn c vo chin lc, quy
hoch tng th pht trin kinh t - x hi ca c nc, nh hng chin lc pht trin bn
vng v chin lc bin ca ta; c im, v tr a l, quy lut t nhin ca cc vng bin,
vng ven bin, hi o; kt qu iu tra c bn v ti nguyn v mi trng bin, ngun lc
thc hin.

Lut bin Vit Nam xc nh nhng ni dung chnh ca quy hoch pht trin kinh t
bin nh phn tch, nh gi iu kin t nhin, kinh t - x hi, xc nh phng hng
mc tiu v nh hng s dng hp l ti nguyn; phn vng s dng bin v.v...
- Xy dng v pht trin kinh t bin (iu 45)
Trn c s Chin lc Bin Vit Nam n nm 2020, Lut bin Vit Nam quy nh
vic xy dng v pht trin kinh t bin da trn nguyn tc Nh nc u t xy dng, pht
trin cc khu kinh t tng hp, cm cng nghip ven bin, kinh t huyn o theo quy hoch,
m bo hiu qu, pht trin bn vng v vic s dng bin ca cc c nhn, t chc phi
c thc hin theo ng quy nh ca Chnh ph.
- Khuyn khch, u i u t pht trin kinh t bin trn cc o v hot ng
trn bin (iu 46)
Nhng hot ng ca nhn dn trn cc o, qun o v trn cc vng bin ca nc
ta c ngha c bit quan trng trong vic th hin ch quyn quc gia trn cc vng bin,
o v thc hin pht trin kinh t bin. Do , Lut bin Vit Nam quy nh Nh nc u
tin u t xy dng c s h tng, mng li hu cn, pht trin kinh t bin, c chnh sch
u i nng cao i sng ca dn c sinh sng trn cc o; ng thi, khuyn khch, u
i v thu, vn, to iu kin thun li cho t chc, c nhn u t trn cc o v hot
ng ca ng dn trn bin.
Vi Chin lc pht trin kinh t bin c xy dng, cng vi vic Vit Nam tr
thnh thnh vin ca nhiu t chc quc t v bi cnh th gii ang chuyn mnh sang thi
i ton cu ha (t do ha) v cng ngh cao, khi pht trin kinh t bin c mi quc gia
coi l mt trng tm chin lc hng u, vic nh hng pht trin c nu r trong ngh
quyt nh gp phn ti cu trc m hnh tng trng, trong , vic np kinh t bin mt
tm nhn mi vo m hnh tng trng mi l mt ni dung ht sc quan trng.
C th ni rng, Ngh quyt v Chin lc bin Vit Nam n nm 2020 k tha
nhng quan im v pht trin kinh t bin v cc lnh vc khc lin quan n bin ban
hnh trc , nhng phi khng nh rng, y l Ngh quyt ca Trung ng ton din u
tin v bin, m ra mt chng mi trong t duy v bin i vi s nghip xy dng v bo
v T quc trong nhng thp k u ca th k 21.
Trong bi cnh th gii ang bc vo thi i ton cu ha, c dn dt bi cng
ngh cao v b chi phi bi hai thuc tnh t do ha v tc cao, cng thm vo l xu
hng tranh chp v xung t trn bin (bin ng) tng nhanh, vic pht trin kinh t bin
lun i km nhng thch thc to ln cng nh nhng c hi tim tng m Vit Nam i mt
7

trong n lc pht trin kinh t bin vi nhng mc tiu chin lc to ln, c th ni l y

tham vng.
2. Thc trng pht trin kinh t bin Vit Nam
2.1. nh bt, nui trng v ch bin hi sn
2.1.1. V nh bt, nui trng hi sn:
nh bt hi sn l ngh bin truyn thng c th mnh ca nc ta, l lc lng nng
ct trong vic thc hin ba mc tiu chin lc pht trin ngnh thy sn Vit Nam. T nm
1993, sau khi thu sn c coi l ngnh kinh t mi nhn, ngh nh bt thu sn c
nhng bc pht trin ng k. Trong giai on 1995-2005, sn lng thu sn tng bnh
qun 7,7%/nm, sn lng khai thc tng bnh qun 5%/nm. nh bt hi sn to vic
lm cho hn 5 vn lao ng nh c trc tip v 10 vn lao ng dch v ngh c. S lng
tu thuyn cng tng u n qua cc nm, theo thng k trong khong 20 nm (1990 - 2010),
tu c Vit Nam tng 4,7 ln v s lng v 5,7 ln v cng sut, bnh qun cng sut vt
qu 60 CV/tu. Tuy nhin, ngh khai thc hi sn ca Vit Nam cng ang ng trc khng
t kh khn v bt cp.
Bn cnh nh bt hi sn, nui trng hi sn cng c nhiu tim nng v li th. Tnh
trn phm vi c nc, din tch c kh nng nui trng hi sn trn bin gm hn 400.000 ha
vng vnh v m ph; nhiu vng bin c iu kin pht trin nh Qung Ninh - Hi Phng,
khu vc ven bin min trung t Tha Thin - Hu n B Ra - Vng Tu, khu vc ng v
Ty Nam B,... Ging loi thy sn nui phong ph, i tng nui ch yu l tm hm, c
song, c gi, cua, gh, hi sm, bo ng, nui trai ly ngc, nui ngao, nghu, hu, trng rong
sn, nui sa v san h...
2.1.2. V ch bin hi sn:
Ngnh ch bin hi sn cng nhn c s ch trng c bit ca cc cp, cc ngnh
v cc a phng. n nay, c nc c tng s hn 470 c s - doanh nghip ch bin
thy sn. Trong , 248 c s - doanh nghip (chim gn 53%) t tiu chun ca th
trng EU - mt th trng kh tnh vo bc nht th gii. Hin nay, hng thy sn Vit Nam
c mt trn 140 nc v vng lnh th trn th gii, c ch ng vng chc cc th
trng ln nh Nht Bn, EU v Bc M. V gi tr kim ngch xut khu, thy sn Vit Nam
hin vn ln ng hng th 7 trn th gii. Nm 2006, sn lng thu sn Vit Nam t
3,75 triu tn, gi tr kim ngch xut khu t 3,75 t USD.
2.2. Du lch bin

Vng bin v ven bin ca Vit Nam tp trung ti ba phn t khu du lch tng hp v
10/17 khu du lch chuyn ca c nc. Hng nm, vng bin thu ht 73% s lt khch du
lch quc t, vi tc tng trng bnh qun khong 12,6%/ nm, v thu ht hn 50% s
lt khch du lch ni a, vi tc tng trng bnh qun 16%/nm vi tuyn im du lch
bin ang tr nn ni ting vi du khch trong v ngoi nc nh Vng Tu, Nha Trang, Ph
Quc, Phan Thit, H Long. H thng c s lu tr vng ven bin khng ngng tng ln, c
bit s lng nhng c s lu tr t 3 sao tr ln phn ln tp trung cc a phng ven
bin. i ng lao ng du lch vng ven bin hin chim khong 65% tng s lao ng trc
tip lm du lch ca c nc, tp trung nhiu nht Thnh ph H Ch Minh, B Ra - Vng
Tu (trn 60%); Tha Thin - Hu, Nng (8,5%); Hi Phng - Qung Ninh (8,1%). Bn
cnh , s pht trin ca du lch bin cn to vic lm gin tip cho 60 vn lao ng l cc
dn c ven bin.
Nhiu nh u t du lch ln quc t v ang chn Vit Nam lm a im u t.
Sn phm du lch bt u a sc, khng ch cn gi gn loi hnh ngh dng m m rng
sang du lch kt hp tm hiu vn ha lch s truyn thng, th thao, hi ngh hi tho, t chc
s kin quy m hn.
2.3. Khai thc v ch bin khong sn
Cc nh khoa hc a cht cho rng, phn ln a hnh y bin trn vng bin Vit
Nam c v tuyn trng vi hng tch gin ca Bin ng nn v vy ti nguyn khong sn
ca Vit Nam a dng v chng loi v tng i phong ph. Ngnh khai khong ng gp
GDP mi nm khong 10% - 11%, thu ngn sch nh nc khong 25%, v c bn ngnh ny
p ng kp thi nguyn liu (than , thic, km, st, ng, apatit v.v.) cho cc ngnh
kinh t s dng nguyn liu khong (nhit in, ximng, ha cht, luyn kim...). Cng nghip
khai khong gp phn quan trng trong s nghip pht trin kinh t - x hi, y nhanh
qu trnh cng nghip ho, hin i ho t nc.
Tuy nhin, hot ng khai thc, ch bin khong sn cn bc l nhiu bt cp: Do ch
trng vo kinh t, nht l tng trng GDP, t ch n bo v mi trng nn tnh trng khai
thc khong sn ba bi gy suy thoi mi trng. Khai thc s dng ti nguyn khong sn
cha hp l, lng ph ti nguyn quc gia v gy bc xc, p lc ln cho x hi khu vc c
hot ng khong sn. Vic phn cp cho cc a phng trong cp php, qun l khai thc,
ch bin khong sn, bo v mi trng c tin hnh, nhng cha thanh tra, kim tra kp
thi x l cc vi phm php lut.
2.4. Giao thng vn ti bin
9

Hin nay nc ta c 49 cng c xp loi (trong c 17 cng bin loi I, 23 cng

bin loi II v 9 cng bin loi III) v 166 bn cng. Cc cng bin v cm cng quan trng
l: Hi Phng, Ci Ln, Nng Lin Chiu Chn My, Dung Qut, Nha Trang, Si Gn
Vng Tu Th Vi. Do trn di b bin ca nc ta v s hnh thnh mt h thng
cng ln nh t Bc vo Nam, h thng ny v ang phc v c lc cho s nghip cng
nghip ha v hin i ha ca t nc. So vi cc loi hnh giao thng vn ti, vn ti
ng bin c khi lng vn chuyn hng ha ng ba, sau ngnh vn ti ng t v
ng ni thy, nhng li ng u v lun chuyn hng ha.
2.5. Ngh lm mui
Ngh lm mui l mt ngh c truyn thng lu i ca Vit Nam, gn cht vi bin
v ph thuc nhiu vo iu kin t nhin, thi tit. C nc hin nay c 20 tnh thnh c
ngh sn xut mui bin vi tng din tch hn 12 nghn ha v sn lng bnh qun t t 800
nghn tn n 1,2 triu tn mui/nm, to vic lm cho hn 90 nghn lao ng. Tuy nhin,
hin nay ngnh mui cha hi t cc yu t pht trin n nh v bn vng v nhiu
nguyn nhn: din tch quy hoch cc vng sn xut mui lun b thay i; mt s a phng
vng bin li khng mn m vi ngh mui, i sng ca dim dn nhiu vng bp bnh v
din tch t dnh cho sn xut mui ln, nhng ngun thu cho ngn sch li khng nhiu,
nn lnh o a phng cha quan tm y n vic ch o v to ngun vn u t pht
trin ngnh ny cng nh h tr cho dim dn; nhiu sc p cnh tranh, nht l v cht lng
v gi c, phng tin lc hu, thao tc th cng, quy m nh, phn tn, cho nn nng sut v
cht lng sn phm thp.
2.6. Kinh t o
Vi hn 3.000 hn o ln nh phn b tp trung vng ven b v cc qun o
ngoi khi, nc ta c tim nng ln pht trin kinh t hi o. Mi o l mt thi bc,
bn cnh cc gi tr cnh quan ni, quanh o cn quy t cc h sinh thi quan trng i vi
ngun li hi sn, i vi pht trin ngh c v du lch sinh thi bin. Ngoi ra, mt s hn
o cn c li th v tr a l pht trin dch v cng bin, hng hi. D cc hi o ca
nc ta a dng, giu tim nng, song cho n nay cha c ti liu iu tra kho st, cng
trnh nghin cu y v ton din no v hin trng, tim nng v kh nng pht trin ca
cc hi o. Th mnh ca cc hi o cha c t ng v tr trong chin lc pht trin
ca t nc.
2.7. Cc lnh vc kinh t bin khc

10

Mt s lnh vc kinh t bin khc nh cu nn trn bin, thng tin lin lc bin, khoa
hc, gio dc, o to bin trong nhng nm qua cng c cc cp, cc ngnh quan tm
u t, to c hi pht trin. Tuy nhin, nhn chung cc lnh vc ny cn km pht trin (so
vi cc lnh vc khc v so vi cc nc trong khu vc v trn th gii), ng gp cha nhiu
cho pht trin kinh t bin ni chung.
III.

nh hng v gii php pht trin kinh t bin p ng yu cu Cng nghip ha,
Hin i ha t nc
1. nh hng
Mt l, nh hng chin lc pht trin kinh t x hi: y mnh cng tc iu tra

c bn v ti nguyn bin v bo v mi trng bin, pht trin khoa hc - cng ngh bin;
xy dng kt cu h tng bin gn vi pht trin mnh cc ngnh dch v, pht trin giao
thng bin,
Hai l, n nm 2020, pht trin thnh cng c bc i t ph v kinh t bin, ven
bin, nh: khai thc ch bin du kh; kinh t hng hi; khai thc v ch bin hi sn; du lch
bin v kinh t hi o; xy dng cc khu kinh t, cc khu cng nghip tp trung v cc khu
ch xut ven bin gn vi pht trin cc khu th ven bin
Ba l, nh hng chin lc quc phng, an ninh, i ngoi. Nhim v c bn lu di
l bo v, qun l vng chc ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn quc gia trong
cc vng bin, thm lc a, hai qun o Hong Sa v Trng Sa v cc qun o khc thuc
ch quyn Vit Nam. Nhim v trc mt l bo v ton vn ch quyn v li ch quc gia
trn cc vng bin, o, duy tr ho bnh, n nh v hp tc pht trin.
2. Mt s gii php v kin ngh
Tim nng ti nguyn bin ca Vit Nam kh phong ph v c ngha quan trng i
vi s pht trin ca t nc. Chnh v vy, vic y mnh pht trin v ng dng khoa hc
cng ngh trong iu tra nghin cu cng nh khai thc tim nng bin c xc nh l nhn
t quan trng hng u trong vic thc y nn kinh t bin pht trin mnh m hn. Trong
cng cuc i mi t nc hin nay, ng ta c bit quan tm n vic pht huy li th ca
t nc v bin, kt hp vi pht huy sc mnh ca khi i on kt ton dn tc trong bo
v ch quyn bin, o Vit Nam, coi l mt trong nhng ng lc c bn cho s pht
trin bn vng ca t nc. V vy, pht huy tim nng, li th phc v s nghip pht
trin kinh t - x hi kt hp vi bo v ch quyn bin, o Vit Nam trc mt v lu di,
cn tp trung thc hin tt mt s ni dung sau:

11

Mt l, xy dng v thc hin chin lc pht trin kinh t bin ton din, c trng
tm, trng im; sm a nc ta tr thnh quc gia mnh v kinh t bin trong khu vc, gn
vi bo m quc phng, an ninh v hp tc quc t

Pht trin mnh ngh nh bt xa b thng qua vic h tr cho ng dn vay vn v

pht trin t chc kinh t tp th, nghip on nh c.

Chng nhim mi trng bin, sng ngi, ao h v nghim cm khai thc thu hi

sn bng phng php hu dit.

Pht trin h thng cng bin, vn ti bin, khai thc v ch bin du kh, hi sn, dch

v bin; y mnh pht trin ngnh cng nghip khai thc, ch bin hi sn, v tp trung vo
cc a bn trng im chin lc trn ven bin, o.

Xy dng cng nghip quc phng trong h thng cng nghip quc gia di s ch

o, qun l iu hnh trc tip ca Chnh ph, u t c chn lc theo hng hin i, va
phc v quc phng va phc v dn sinh.

Tip tc iu tra ti nguyn v sinh vt bin c k hoch khai thc, bo v.

Pht trin nhanh mt s khu kinh t, khu cng nghip ven bin, u tin pht trin cc

ngnh cng nghip nng lng, cng nghip hng hi, ng v sa cha tu bin, nui trng,
khai thc v ch bin thy sn cht lng cao... Pht trin kinh t cc vng o, qun o ph
hp vi v tr, tim nng v li th ca tng o, qun o, nng cao tim lc ti ch gp phn
gi vng c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th. M rng quan h i ngoi,
ch ng hi nhp, nng cao v th ca Vit Nam trn trng quc t.
Hai l, xy dng lc lng bo v bin, o vng mnh, p ng yu cu qun l,
khai thc v bo v ch quyn bin, o Vit Nam trong tnh hnh mi.
Trong iu kin khoa hc, cng ngh pht trin cao, mi hot ng trn bin din ra
mau l, vic qun l, bo v ch quyn bin, o s gp nhiu kh khn, phc tp. thc
hin tt nhim v quan trng ny, cn phi pht huy sc mnh tng hp ca ton dn tc,
trong , lc lng trc tip v ti ch l nng ct. V vy, xy dng, cng c lc lng trc
tip lm nhim v bo v ch quyn bin, o nh lc lng Hi qun, Bin phng, Cnh st
bin, dn qun t v bin mnh, c s lng hp l, cht lng tng hp cao, ly cht
lng chnh tr lm c s. Ch trng xy dng trnh k, chin thut, trnh hp ng tc
chin gia cc lc lng, m bo kh nng x l linh hot v hiu qu cc tnh hung c th
xy ra trn bin. Quan tm ng mc n cng tc bo m v kh, trang b k thut cho cc
lc lng nng ct nh Hi qun v Cnh st bin ph hp vi xu th pht trin trong khu

12

vc v yu cu nhim v ca tng n v. Kt hp cht ch gia sc mnh, uy lc ca b i

ch lc vi kh nng x l tnh hung mau l, trc tip ca cc lc lng qun s v dn s
cc a phng ven bin.
Ba l, kin tr i thoi tm kim mt gii php c bn v lu di thng qua i thoi,
tham gia hiu qu trong vic xy dng B quy tc ng x trn Bin ng, kt hp cht ch
cc hnh thc, bin php chnh tr, ngoi giao, php l, kinh t, quc phng trong qun l
vng tri, bo v bin, o
Tip tc m rng v tng cng hp tc hu ngh vi cc quc gia trong khu vc v
trn th gii cng nh vi cc t chc quc t trong cc vn c lin quan n bin, o trn
c s tn trng ch quyn, li ch quc gia v php lut quc t, bo m an ninh v an ton
hng hi quc t; cng nhau xy dng khu vc ha bnh, n nh, hp tc v pht trin.
Bn l, kt hp cht ch gia thc y nhanh qu trnh dn s ha trn bin, nht l
mt s vng bin, o c v tr chin lc kinh t vixy dng th trn quc phng - an ninh
trn bin vng mnh, kh nng bo v ch quyn quc gia trn bin
Dn s ha cc vng bin, o va l c s chng ta khai thc c hiu qu cc
ngun ti nguyn trn bin, va l tin xy dng, cng c v pht huy lc lng ti ch
phc v chin lc quc phng - an ninh trn bin.
Qun trit ng li, ch trng ca ng v Nh nc, cng tc dn s ha trn cc
vng bin, o, nht l nhng vng bin, o chin lc c y mnh, tc ng tch cc
n s pht trin kinh t - x hi, to iu kin thun li cng c v xy dng th trn lng
dn trn bin. Cng vi qu trnh dn s ha cc vng bin, o, vic bo v ch quyn bin
o v duy tr li ch quc gia trn bin hin nay cn kt hp cht ch hn na gia pht trin
kinh t - x hi vi tng cng quc phng - an ninh. Qu trnh thit k, xy dng kt cu h
tng trn bin, o phi mang tnh lng dng cao, khng ch bn vng trc tc ng ca
mi trng bin m cn phi bn vng khi chuyn sang phc v mc ch quc phng - an
ninh.
Nm l, cn xy dng mt lc lng kim ng mnh bo v vic khai thc,
nh bt hi sn ca ng dn trn bin, sn sng thc hin nhim v cu h, cu nn trn
bin; ng thi kim tra, gim st, pht hin, ngn chn cc hnh ng khai thc hi sn tri
php ca nc ngoi trn vng bin ca Vit Nam. Cc a phng ven bin, huyn o phi
c lc lng dn qun t v va tham gia sn xut, khai thc hi sn, va lm nhim v gi
gn an ninh trt t trn bin, kp thi pht hin, u tranh ngn chn cc hnh ng xm phm
li ch, ch quyn quc gia.
13

KT LUN
Bin ng mt vai tr v cng quan trng, chim gn 50% GDP nc ta. Ngoi cung
cp ngun thy hi sn phong ph v a dng, dng lm lng thc, l nguyn liu cho ngnh
cng nghip ch bin thc phm, bin cn ng vai tr quan trng trong chin lc pht trin
du lch nc ta. Bn cnh nhng c hi to ln v du lch bin th ta cn phi i mt vi
nhng kh khn v thch thc khng nh nh c s h tng k thut cha ng b, chnh
sch qun l gim st ca chnh ph cn nhiu bt cp, ngun nhn lc cha p ng c
nhu cu Sau i hi ng ln th IX kinh t bin ng c nhng bc pht trin nhy vt,
gii quyt nhiu cng n vic lm cho nhn dn. Kinh t ca cc ngnh thy sn, hi sn,
du lch, nng lng, u c s tng trng ng b gp phn rt ln cho bc tin cng
nghip ha hin i ha ca nc ta.
Do Vit Nam l nc ang trn ng hi nhp vi Th gii bn ngoi, v vy i vi
bin chng ta cn nghin cu v a ra mt ng li hp tc h hiu vi cc quc gia
nhm phc v cho vic khai thc cc tim nng bin, pht trin kinh t v bo v t nc
Tuy nhin trong qu trnh khai thc v s dng s gy ra nhng nh hng khng tt n mi
trng x hi. v vy t c pht trin vng bn ta cn phi s dng v khai thc ti
nguyn mt cch hp l v bo v mi trng, sinh thi xung quanh ta. Chng ta - c bit l
lp tr, nhng hc sinh sinh vin trn ging ng cn phi c nhng hiu bit, thc kinh t
bin t nc ni chung v ngnh du lch bin ni ring tip tc xy dng v pht trin lm
cho nc nh thm giu mnh.

14

DANH MC TI LIU THAM KHO

1.

Bo in t ng Cng Sn Vit Nam Vn kin i hi ng ton quc ln th X

(18/4-25/4/2006)
http://dangcongsan.vn/cpv/Modules/News/ListObjectNews.aspx?co_id=30396
2.

B gio dc v o to Gio trnh ng li Cch Mng ng Cng Sn Vit Nam

NXB Chnh tr quc gia nm 2011

3.

Cng TTT Chnh ph nc cng ha x hi ch ngha Vit Nam TIP TC

NNG CAO NNG LC LNH O V SC CHIN U CA NG, PHT HUY

SC MNH TON DN TC, Y MNH TON DIN CNG CUC I MI, TO
NN TNG N NM 2020 NC TA C BN TR THNH NC CNG
NGHIP THEO HNG HIN I
http://chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/NuocCHXHCNVietNam/ThongTinTongHop/
noidungvankiendaihoidang?categoryId=10000716&articleId=10038382
4.

i t, ThS. Nguyn c Thng y mnh thc hin Ngh quyt 09-NQ/TW, V

chin lc bin Vit Nam n nm 2020 http://www.tapchicongsan.org.vn/Home/Dan-sovung-bien-dao/2014/29111/Day-manh-thuc-hien-Nghi-quyet-09NQTW-Ve-chien-luoc-bienViet.aspx

5.

TS. H Vn Siu Pht trin du lch bin, o Vit Nam trong tnh hnh mi

http://www.tapchicongsan.org.vn/Home/Viet-nam-tren-duong-doi-moi/2014/29123/Phattrien-du-lich-bien-dao-Viet-Nam-trong-tinh-hinh-moi.aspx
6.

Vn phng ng y trng i hc Cn Th Vn kin i hi i biu ton quc

ln th XI ca ng Cng sn Vit Nam

http://cpv.ctu.edu.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=135:vn-kin-i-hi-i-biutoan-quc-ln-th-xi-ca-ng-cng-sn-vit-nam&catid=36:trung-ng&Itemid=64
7.

Wikipedia Bin ng

http://vi.wikipedia.org/wiki/Bi%E1%BB%83n_%C4%90%C3%B4ng

15