You are on page 1of 11

ha dc 1

cu 1: Dc ng hc
s phn ca thuc trong c th ph thuc vo 4 qu trnh hp thu , phn b , chuyn ha v
thi tr . 4 qu trnh ny sy ra ng thi hoc tun t
hp thu thuc : l s xm nhp ca thuc vo vng tun hon chung ca c th . ngi ta c
th a thuc vo c th bng nhiu ng khc nhau nh ng tim , ng tiu ha ,
ng h hp v ng da.
Hp thu qua ng tiu ha : bao gm qua nim mc rut , qua d dy , qua nim mc rut
non , qua nim mc rut gi
hp thu qua nim mc ming : ming c h thng mao mch phong ph thuc hp thu
nhanh , thuc khng b ph hy bi mi trng acid d dy VD mt s thuc c t di
li nh Nifedipin
hp thu qua nim mc d dy : trong di dy Ph tn ti t 1 - 3 ( Ph acid ) thuc hp thu ti
d dy khng ion ha c tnh acid yu. thuc hp thu ti d dy b hn ch v h thng mao
mch v din tip xc nh
hp thu qua nim mc rut non : rut non l v tr hp thu ti u v PH nm trong di acid yu
, kim yu , to iu kin hp thu nhiu thuc . H thng mao mch phong ph.B mt rut
non c nhiu nhung mao , din tch tip xc ln. Rut non c y dch tiu ha nh dch
ty , dch mt , dch rut.
Hp thu qua rut gi : kh nng hp thu thuc rut gi km hn nhiu so vi rut non v h
thng mao mch t , din tch tip xc nh t dch tiu ha . s dng vi 1 s thuc t trc
trng tuy nhin thuc t trc trng gy kch ng ti ch v vy khng dng lin tc.
hp thu qua ng tim : thuc c hp thu qua ng tim nhanh v khng b nh hng
bi dch tiu ha , dng cho ngi khng dng c ng ung nh ngi b hn m v
ngi b ngt.
Hp thu qua ng tim bao gm : tim tnh mch , tim bp v tim di da.
tim tnh mch : l a thuc trc tip vo mu v vy m thuc c hp thu hon ton v
tc dng nhanh
nhc im : d gy tc dng ph , gy sc, v dn ti t vong, khng dng cho ngi cao
huyt p v ph...
tim bp tht : l a thuc vo c th sau thuc c hp th d dng vo mu . tc
hp th ph thuc vo tan, nng thuc v v tr tim
nhc im : gy au v hp thu chm hn so vi ng tim tnh mch
tim di da : thuc hp thu chm hn v au hn so vi tim bp

Hp thu qua ng h hp : thuc th kh hoc cc cht lng d bay hi . Thuc hp thu


qua ng h hp vo phi qua mao mch ph nang vo mu VD thuc gy m .
thuc hp thu qua da : thuc c tc dng ti ch dng st khun , chng nm iu tr mn
nga ngoi da
lu i vi tr em s dng trn din rng s gy tc dng ph khng s dng c corticoid (
lm chm lin so , gy lot d dy )
Phn b thuc trong c th : thuc c phn b trong c th di 2 dng t do v lin kt
protein huyt tng
kh nng lin kt vi protein huyt tng : mnh hay yu ty thuc vo tng loi thuc :
thuc ch c tc dng dng t do
dng lin kt vi protein huyt tng l dng d tr khng c tc dng
dng t do v dng lin kt protein huyt tng trong mu lun cn bng nhau
khi nng t do gim th thuc di dng lin kt s c gii phng di dng t do
t l thuc di dng t do cng nhiu th thuc c tc dng cng nhanh. thuc c t l lin
kt vi protein lu hn trong c th
khi dng ng thi 2 thuc tr nn c th sy ra s cnh tranh gia cc lin kt thuc no cso
i lc cao so vi protein huyt tng th c th y c thuc kia ra khi v tr lin kt lm
cho thuc b y di dng t do nhiu hn bnh thng
s phn b thuc ti t chc : thuc c s phn b chn lc mt s t chc nht nh s
phn b thuc ph thuc nhiu vo yu t nh : tnh cht ca thuc , lng mu ti t chc ,
tnh thm thu ca h thng mao mch
c 2 t chc c bit trong s phn b ca thuc l : phn b thuc vo no v dch no
ty . Phn b thuc qua nhau thai v vy ngi m khi mang thai cn thn trng khi dng
thuc c bit trong ba thng u ca thai k.
Chuyn ha thuc trong c th : chuyn ha thuc l qu trnh bin i thuc trong c th
nh tc dng ca cc enzym
mt s thuc c chuyn ha vn gi nguyn c tc dng dc l nh cht ban u . Mt s
thuc li ch c tc dng sau khi chuyn ha
gan l c quan gi vai tr quan trng nht trong qu trnh chuyn ha ngoi ra c thn phi,
mu
cc phn ng chuyn ha ca thuc c s tham gia ca nhiu enzym
Thi tr thuc : l qu trnh dn n gim nng ca thuc trong c th

thuc thi tr ch yu ra khi c th l qua thn ngoi ra c th thi qua cc ng khc nh


ng tiu ha , h hp , qua da , qua m hi, qua sa m , qua nc mt .
mi thuc c ng thi tr ch yu ca mnh ty thuc vo tnh cht cu trc ha hc dng
bo ch v ng dng
cu 2 : cc yu t nh hng ti tc dng ca thuc :
yu t thuc v thuc : cu trc ha hc, dng bo ch, liu lng thuc, tng tc thuc
yu t thuc v con ngi : la tui , gii tnh , trng thi bnh l
cu trc ha hc :bao gm cu trc nhn , hnh dng , kch thc phn t v bn cht mi lin
h gia cc nguyn t. Tt c cc yu t trn nh hng ti tc dng ca thuc i vi c th
. Cu trc thay i dn n thay i v tc dng ca thuc .
tnh cht l ha : tnh tan c xc nh bi h s ca lipit trong nc.
Nu h s phn b cng ln th thuc tan nhiu hn trong lipit
Nu h s phn b cng nh th thuc tan nhiu hn trong nc
Nhng thuc tan trong lipit v tan trong nc kh hp thu
Mc phn ly ca thuc ph thu vo PH ca mi trng
Thuc c cng bn cht kh phn ly th s hp thu ngc li
Kch thc ca phn t cng nh th thuc cng d hp thu
dng bo ch : vi cng mt thuc nhng dng bo ch khc nhau th c tc dng khc nhau
. VD : MgSO4 dng ung --> c tc dng nhun trng
dng tim --> c tc dng chng co git
i vi mi dng bo ch , t dc , dung mi , k thut bo ch , ch bo qun c nh
hng ln ti hiu lc tc dng ca thuc
liu lng ca thuc : l liu lng thuc a vo c th nhm mc ch iu tr , phng
bnh , chun on bnh
liu ti thiu l liu thp nht
liu iu tr l liu cha bnh
liu ti a l liu cao nht c th s dng . khi vt qua liu ti a c th gy nguy hi ti con
ngi
liu tn cng l liu tng i cao t nng cao ti ni c tc dng

liu duy tr s dng ngay sau liu tn cng v liu duy tr tc dng ca thuc
ngi ta s dng liu tn cng v liu iu tr trong iu tr tng huyt p
theo thi gian dng thuc ngi ta c th chia thnh liu 1 ln , liu 1 ngy , liu cho 1 i
iu tr
khi liu tng --> thuc tng --> tc dng ph cng tng
tng tc thuc : l s tng tc gia 2 thuc hoc c mt thuc s dng trc. Tng tc
c th lm tng hoc gim tc dng ca thuc
tng tc thuc gm 5 loi :
tng tc dc lc hc : l nhng tng tc lm thay i tc dng ca thuc khi 2 thuc cng
tc dng trn 1 ricepter hoc cng 1 t chc
tng tp hip ng v tng tc i khng
tng tc trong qu trnh phn b : trong mu thuc tn ti 2 dng t do v lin kt protein
huyt tng . Nu dng ng thi 2 hay nhiu loi thuc th thuc no c i lc vi protein
mnh hn s y thuc kia ra khi v tr lin kt
tng tc trong qu trnh chuyn ha : trong qu trnh chuyn ha thuc qua gan v tc dng
nn cc enzym gan
thuc c ch cc enzym s lm tng tc dng ca thuc gy ng c v ngc li thuc lm
cm ng enzym s lm gim tc dng ca thuc
tng tc trong qu trnh o thi tr sy ra thn : phn ln cc thuc thi tr qua thn theo
c ch lc qua cu thn ti hp thu ng thn , nhng cht lm nh hng ti qu trnh trn
s lm thay i thi tr thuc lm thay i tc dng ca thuc
yu t thuc v ngi bnh bao gm : la tui , gii tnh, trng thi bnh l
la tui : gm tr em v ngi gi
tr em : qu trnh hp thu thuc qua ng tiu ha ko n nh nh ngi ln v rut cha
trng thnh . T l lin kt vi protein huyt tng thp lm cho nng thuc cao --> ng
c
chc nng gan thn ca tr cha hon chnh --> s chuyn ha thuc v thi tr thuc km -> tc dng ph cao.
mt s thuc nhy cm lin kt h thn kinh trung ng
mt s thuc tc dng nn da , da tr em rt nhy cm
ngi cao tui : l giai on suy gim chc nng cc c quan --> thi tr thuc gim --> hp
thu thuc gim

ngi cao tui thng mc nhiu bnh mt lc s dng nhiu thuc mt lc --> tng tc vi
t l cao --> tc dng ph ln
chuyn ha thuc qua gan v thi tr thuc qua thn gim --> thuc chm chuyn ha qua
gan v thi tr qua thn --> thuc lu trong c th lu --> tc dng ph ln
khc phc khng nn s dng nhiu loi thuc 1 lc . Hiu chnh gim liu thuc cho ngi
cao tui khi s dng thuc
gii tnh gm : ph n mang thai , thi k cho con b , thi k kinh nguyt
ph n mang thai : khi s dng thuc cho ngi m s tc dng nn thai nhi . s dng thuc
cho ngi m s tc dng nn thai nhi. s dng thuc cho ngi m iu chnh bnh cho thai
nhi VD ri lon nhp tim
s dng thuc cho ngi m mang thai thuc c kh nng phn b qua nhau thai --> tc dng
ph
hn ch s dng thuc cho ph n mang thai
ch s dng thuc an ton cho ph n mang thai
thi k cho con b : thuc c kh nng bi tit qua sa m nh hng trc tip n tr ang
b
ch s dng thuc khng bi tit qua sa m
khng nn dng thuc c ch ln h thn kinh trung ng
nn ung sau khi cho con b t 30 60p hoc trc khi con b 3 4h nu ko cho con b th vt
b sa i
thi k kinh nguyt : khng s dng cc thuc chng ng mu do lm tng nguy c chy
mu v thiu mu
trng thi bnh l : ch ti ngi suy gan v suy thn
suy gan : gan l c quan chuyn ha thuc chnh nu suy gan --> kh nng chuyn ha thuc
km --> thuc tn ti di dng t do cao --> tng c tnh
suy thn : ngi b suy thn --> thuc thi tr qua thn km --> thuc lu tr trong c th lu
--> tc dng ko di --> tng nguy c tc dng ph
ch gim liu i vi bnh nhn suy gn v suy thn , chn thuc t chuyn ha qua gan v
thi tr qua thn
cu 3 thuc an thn gy ng
i cng : thuc an thn gy ng l thuc c ch thn kinh trung ng c tc dng lm
gim kch thch lm mt cng thng , lo u , bun chn

thuc gy ng l nhng thuc c ch thn kinh trung ng c tc dng to ra trng thi bun
ng v a n gic ng duy tr 1 gic ng nh gic ng sinh l
da trn liu lng ngi ta phn bit thuc an thn v thuc gy ng : liu thp th c tc
dng an thn , liu va v trung bnh c tc dng gy ng
thuc an thn cn c tc dng chng co git trong cc trng hp un vn st cao
5 tn thuc trong nhm : Diazepam, Nitrazepam , Oxazepam , Lorazepam v Bromazepam
cu 4 : thuc gim au chng vim h st
i cng :
thuc gim chng vim l thuc c tc dng gim au chng vim thuc nhm opiat cu to
khng c cu trc steroid nn cn gi l cc thuc chng vim khng steriod
TD : gim au chng vim mt s thuc c tc dng h st nh
cc dn xut salicylat : aspirin
cc dn xut ko salicylat : piroxicam
Ch nh : khi dng liu n l cc thuc c tc dng gim au khi dng liu ko di cc
thuc c c 2 tc dng gim au v chng vim
tc dng gim au ca cc thuc ny khng khc nhau l my ch khc nhau nguy c , kiu
tc dng , s p ng ca ngi bnh i vi thuc
TDKMM : xut huyt ng tiu ha , vim lot d dy
ko di thi gian ng mu
gy c thn c gan
gy mn cm
ko di thi gian mang thai v g kh
CC : bnh nhn vim lot d dy v t trng . Ngi c thi gian ng mu ko di hoc
ang dng thuc ng mu hay ang b xut huyt
Thuc h st gim au : ch c tc dng gim au m ko c tc dng h st
thng c s dng h st do mi nguyn nhn
gim au trong cc trng hp nh ti trung bnh
thuc im hnh l paracetamol

DECLOFENAC
TD : gim au chng vim v h st nh
C : gim au trong cc trng hp vim khp , au thn kinh , v au do cc nguyn nhn
khc
TDKMM : gy vim lot d dy , xut huyt ng tiu ha
ko di thi gian ng mu
gy c cho gan thn
gy mn cm
ko di thi gian mang thai v gy kh
CC : bnh nhn vim lot d dy t trng
ngi c thi gian ng mu ko di hoc ang dng thuc ng mu , ang b xut huyt
CD : ung , tim, t trc trng 75mg/ln ngy 2, 3 ln
tr em t trc trng 1 -3mg / ln ngy 2 3 ln
PARACETAMOL
TD : gim au h st do mi nguyn nhn khng c tc dng chng vim
gim au t nh n trung bnh
C : h st do mi nguyn nhn
gim au trong cc trng hp t nh ti trung bnh nh au u au rng
kt hp vi 1 s thuc chng d ng tr cm cm
TDKMM : ni chung paracetamol c tc dng tng i an ton
nu dng liu cao trn 4g/ngy --> gy hi cho gan --> hoi t gan
nu dng trn 10g /ngy -> gy hoi t t bo gan ko th hi phc
CC : ngi suy gan, suy thn . Khng ru bia khi s dng paracetamol
CD : Ngi ln : ung 0,3 -0,6g / ln . 2 - 4 ln / ngy . Liu ti a 1g/ln . 3 ln/ngy
tr em di 5 tui : 0,06 - 0,25g ln/ngy . 4 ln /ngy
tr em 6 - 12 tui : 0,5g /ln 3 ln /ngy

cu 5 thuc h huyt p
i cng : tng huyt p l tnh trng tng huyt p tm thu ( huyt p ti a ) v huyt p
tm trng ( huyt p ti thiu ) hoc tng mt trong 2 c hay ko c nguyn nhn
tng huyt p khng tm c nguyn nhn gi l trng hp v cn
thuc iu tr tng huyt p lm gin tnh mch lm gim cung lng tim dn n h huyt p
trog iu tr h huyt p ngi ta thng phi hp thuc gin mch li v thuc li tiu
TD : lm gim nhu cu s dng oxy c tim
c tc dng gin mch
C : iu tr tng huyt p
iu tr au tht ngc c dng cho bnh nhn suy gan , thn
TDKMM : gy au bng bun nn
au u chng mt bun ng
h huyt p th ng --> t vong
lu vi cc bnh nhn suy gan thn , thn trng vi ph n mang thai v cho con b
CC : bnh nhn b try tim mch, hp ng mch ch
bnh nhn b mn cm
au tht ngc khng n nh, nhi mu c tim
ph n mang thai v cho con b
CD : bo ch di vin nn 10mg - 30mg/ln 2 ln /ngy
5 tn thuc trng nhm : Nifedipin , Amlodipin , Methyldopa, Hydralazin , Verapamin
cu 6 thuc tr ho hen
i cng :
Ho : l phn x ca c th nhm y cc d vt nh m di cht nhy ra khi h thng
ng h hp
ho nhiu dn n tn thng mao mch , mt ng , suy nhc c th
thuc iu tr ho khan : c ch trung tm ho hnh ty, lm gim kch thch ngn cc dy
thn kinh cm gic gy nn phn x ho

cc thuc iu tr ho nh : codein , dextromethophan v mt s thuc chng d ng


thuc iu tr ho c m : lm long m dch ph qun
lm tiu cht nhy --> thi ra ng h hp
Hen : l hi chng tc nghn ng h hp c phc hi vi biu hin kh th do ph qun b
co tht t ngt km theo di lon xut huyt tit m di
hen thng gp ngi : c c a d ng, vim ph qun ,khi ht phi 1 s thuc d ng
thuc iu tr hen : c tc dng chng vim lm gin ph qun , m rng ng dn ph qun
lm cho ngi bnh d th
thuc lm gin ph qun nh : Sabutamol , Theophylin
thuc chng vin ko steroid nh Prednisolon
thuc khng sinh histamin H1 : loratadin
DEXTROMETHORPHAM
TD : c ch trung tm ho hnh ty
u im ko gy nghin , bnh nhn d dung lp thuc tt tng i an ton
nhc im : gy tc dng gim ho yu hn codein
C : iu tr ho khan
TDKMM : c ch h hp gy suy h hp
CC : mn cm vi thuc , ngi b suy h hp, tr em di 1 tui
CD : Ngi ln : ung 10 - 20mg/ ln 3-4 ln / ngy
tr em ty theo n bc s
N-ACETYL CYSTEIN
TD : lm long m v long m gip c th d y ra ngoi
gii c khi qu liu paracetamol
C : cha ho long m , gii c khi q liu paracetamol
TDKMM : lm tng ho y n di ra khi c tht
CC : ngi hen ph qun k dng , ngi mn cm vi thuc

CD : cha ho : ung 200mg /ln 2-3lan/ngy


tr e di 2 tui : 100mg/lan x 2lan/ngy
cu 7 thuc cha vim lot d dy t trng
i cng :
1 nguyn nhn gy bnh : l do mt cn bng gia yu t bo v v yu t tn cng
yu t tn cng gm : HCL , men pepsin , vi khun H. pylori , mt s thuc chng vim
khng steroid
yu t bo v gm : cht nhy bao ph , vai tr ca ion HCO3
2 phn loi :
a, hn ch cc yu t tn cng gm 3 loi :
- trung ha acid dch v Al(OH)3 , Mg(OH)2 , MgCO3
+ nhm khng Histamin H2 : cimetidin , famotidin
+nhm c ch proton nh Omeprazpl , Lansoprazol
- gim dch tit d dy
- nhm dit vi khun H. pylori
b. thuc c tc dng tng cng yu t bo v
- cc thuc ny hoc c tc dng che ph , bao bc , bo v vt lot trnh cc yu t tn cng
hoc tng tit cc cht nhy bo v nim mc d dy
CIMETIDIN
TD : c ch bi tit H+ ln lm gim s lng dch v v nng acid HCL ca dch v
C : iu tr lot d dy
cc hi chng tng tit d dy
hi chng tro ngc d dy thc qun
gim tit dch acid d dy
nh hng ti s tiu ha ca thc n
khng b nh hng ca dch v acid d dy

bo ch di dng vin nn bao ph vt lot


CC : bnh nhn suy thn , mn cm , ph n mang thai v cho con b
CD : ung 200 mg /lan 3-4 lan/ngy v ung 400mg trk khi i ng. hoc ung liu duy nht
800mg trk khi i ng
LANSAOPRAZOL
TD : gim tit acid dch v
C : iu tr lot d dy
cc hi chng tng tit d dy
hi chng tro ngi d dy thc qun
gim dch tit acid d dy
khng b nh hng ti s tiu ha ca thc n
b ph hy bi acid dch v d dy
bo ch di dng bao tan trong rut
CC : lot d dy c tnh , mn cm , ph n mang thai v cho con b
CD : iu tr lot d dy t trng 30mg/lan/ngay
iu tr tro ngc d dy thc qun : 15mg/lan/mga
iu tr tng tit acid qu mc : 60mg/lan/ngay

You might also like