Prawa autorskie do grafiki internetowej

Co to za prawa?
Prawie kada grafika, zdjcie, tekst, utwr, znajdujce si w internecie s chronione prawami
autorskimi. Bezpiecznie jest zakada, e jeli co nie zostao oznaczone jako nie chronione,
to podlega ochronie przed prawa autorskie.
Prawa autorskie mona podzieli na osobiste i majtkowe. Prawo autorskie osobiste s
niezbywalne i stanowi przede wszystkim o twrcy. To znaczy, e autor zawsze pozostaje
autorem. Nie moe nikomu autorstwa przekaza ani si go zrzec. Moe co najwyej
zobowiza si do nie wykonywania tych praw np. pozosta anonimowym.
Prawa majtkowe z kolei mog by przekazywane, dziedziczone i sprzedawane. To one
pozwalaj nabywcom korzysta z grafiki i zarabia na niej zgodnie z umow zawart z jej
autorem.

Kiedy amiemy prawa autorskie?

Kade wykorzystanie (rwnie modyfikacja) grafiki znalezionej w internecie bez wiedzy i
zgody jej autora (waciciela praw majtkowych) jest naruszeniem praw autorskich. Bdzie
tak niezalenie od tego, czy zrobimy to w celach komercyjnych, reklamowych czy po prostu
zamiecimy na stronie druyny, eby zaproszenie na zbirk adniej wygldao. Wyjtkiem
jest sytuacja gdy wykorzystujemy grafik w celach osobistych, a osobami, ktrym j
pokazujemy bdzie rodzina, najblisi przyjaciele.
Nie pomoe te podanie rda czy podpisanie autora, bo mimo, e nie amiemy wtedy praw
autorskich osobistych, to majtkowe owszem. Nawet jeli autor jest nieznany, jego dzieo
nadal jest chronione prawami autorskimi (zawsze moe przesta by anonimowym).

Co grozi za naruszenie praw autorskich?

Zgodnie z ustaw o ochronie praw autorskich, w przypadku naruszenia praw autorskich
osobistych autor moe da od nas: zaniechania bezprawnego dziaania, usunicie skutkw
naruszenia, zadouczynienia lub wpaty na cel spoeczny.
Przy naruszeniu praw autorskich majtkowych do powyszych moliwoci dochodzi jeszcze
zapata autorowi sumy rwnej dwu- lub trzykrotnoci wynagrodzenia, ktre byoby nalene
gdyby autor wyrazi zgod na wykorzystanie grafiki.
O naruszeniu praw autorskich stanowi take prawo karne:
Art. 115: "kto przywaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w bd co do autorstwa caoci
lub czci cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze
ograniczenia wolnoci albo pozbawienia wolnoci do lat 3. Takiej samej karze podlega, kto
rozpowszechnia bez podania nazwiska lub pseudonimu twrcy cudzy utwr w wersji
oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie albo publicznie znieksztaca
taki utwr, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie".

Jak unika amania tych praw?

S dwa wyjcia jeli chcemy wykorzysta grafik za darmo i legalnie. Albo uzyska zgod
autora na uycie jego grafiki w tym konkretnym celu albo znale tak grafik, ktra nie
podlega prawu autorskiemu.
Jeli wybierzemy pierwszy wariant, wystarczy napisa maila do autora grafiki z odpowiednim
pytaniem. Gdy autor jest nieznany powinnimy skontaktowa si z wacicielem grafiki bd
administratorem strony, na ktrej j znalelimy.
Druga opcja dotyczy grafik, ktrych twrcy zrzekli si praw majtkowych, prawa te wygasy
(70 lat po mierci twrcy) lub nigdy nie obowizyway (symbole i dokumenty urzdowe,
patenty). Wchodz one w skad tzw. domeny publicznej, czyli puli, w ktrej znajduje si
twrczo nie chroniona prawami autorskimi. Organizacja Creative Commons promuje
przenoszenie utworw do domeny publicznej wol autorw. Jest to tzw. licencja CCO. W
Polsce z powodu odmiennego prawa odbywa si to przez owiadczenie twrcy o nie
wykonywaniu praw autorskich.

Gdzie szuka darmowej grafiki?

Istnieje wiele serwisw internetowych, ktre gromadz i udostpniaj za darmo zdjcia i
grafiki:

pixabay.com (menu w jzyku polskim)

foter.com
sxc.hu
flickr.com/search/advanced/ (pamitaj, eby zaznaczy opcj "Only search within
Creative Commons-licensed content")

Bardzo wygodnym narzdziem, umoliwiajcym wyszukiwanie darmowej grafiki na licencji

CCO za pomoc wielu popularnych wyszukiwarek (m.in. google) jest strona:
search.creativecommons.org
Zawsze upewnij si, e grafika, ktr pobierasz z powyszych portali jest udostpniana na
licencji CCO i moe by przez ciebie wykorzystana.