Ly Thuyet Va Bai Tap Hoa Hoc 10 (Hay Lam)

BAØI TAÄP Lôùp 10
Löu Huyønh Vaïn Long

Email: vanlongthpt@gmail.com
0986.616.225
CAÁU TAÏO NGUYEÂN TÖÛ
1. CAÁU TAÏO NGUYEÂN TÖÛ
Nguyeân töû ñöôïc caáu taïo bôûi hai phaàn : voû vaø haït nhaân.
1. VOÛ NGUYEÂN TÖÛ Goàm caùc haït electron (e)
Moãi haït electron coù:
- Ñieän tích laø : –1,6 x 10-19 (c) hay 1-
- Khoái löôïng laø : 9,1x10-28 (g) hay 0,55x10-3 ñvC
2. HAÏT NHAÂN NGUYEÂN TÖÛ Goàm caùc haït proton (p) vaø
nôtron (n).
Moãi haït proton coù:
- Ñieän tích +1,6 x 10-19 (c) hay 1+
- Khoái löôïng laø :1,67x10-24 (g) hay 1 ñvC
Moãi haït nôtron coù :
- Ñieän tích baèng khoâng.
- Khoái löôïng laø :1,67x10-24 (g) hay 1 ñvC
3. KHOÁI LÖÔÏNG NGUYEÂN TÖÛ laø toång khoái löôïng caùc haït
electron , proton , nôtron. Nhöng vì khoái löôïng electron quaù beù do ñoù
khoái löôïng nguyeân töû ñöôïc xem nhö laø khoái löôïng cuûa proton vaø
nôtron.
4. ÑIEÄN TÍCH HAÏT NHAÂN (Z+) laø ñieän tích döông cuûa toång
caùc proton
Ñieän tích haït nhaân (Z+) = Soá proton
5. SOÁ KHOÁI (A) laø toång soá proton vaø soá nôtron
A = Z + N. A laø soá khoái, Z laø soá proton, N laø soá
nôtron
6. NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC laø taäp hôïp nhöõng nguyeân töû
coù cuøng ñieän tích haït nhaân.
8. SOÁ HIEÄU NGUYEÂN TÖÛ (Z) laø giaù trò ñaëc tröng cho
nguyeân toá hoùa hoïc vì:
trang 1
Soá hieäu nguyeân töû (Z) = ÑTHN = Soá proton = Soá electron
9. KYÙ HIEÄU NGUYEÂN TÖÛ Duøng ñeå dieãn ñaït nguyeân
töû vôùi ñaày ñuû caùc chæ daãn .
A
Z X
X laø kyù hieäu hoùa hoïc cuûa nguyeân toá
Z laø soá hieäu nguyeân töû
A laø soá khoái
10. ÑOÀNG VÒ laø taäp hôïp nhöõng nguyeân töû coù cuøng soá
proton, khaùc soá nôtron.
11. CAÁU TRUÙC ELECTRON TRONG NGUYEÂN TÖÛ trong
nguyeân töû caùc electron chuyeån ñoäng khoâng theo moät quyõ ñaïo
xaùc ñònh naøo vôùi vaän toác cöïc kyø lôùn taïo thaønh maây electron
ôû xung quanh haït nhaân.
Trong ñoù moãi electron coù möùc naêng löôïng töông öùng.
Caùc electron coù möùc naêng löôïng gaàn baèng nhau taïo thaønh lôùp
electron (töông öùng vôùi soá n, hieän nay coù 7 lôùp, ñaùnh soá : n = 1
ñeán 7 hay töø K ñeán Q). Caùc electron coù möùc naêng löôïng baèng
nhau ñöôïc xeáp vaøo moät phaân lôùp ( coù nhieàu phaân lôùp vaø ñöôïc
kyù hieäu s, p, d, f…)
Trong nguyeân töû caùc electron chieám caùc möùc naêng löôïng
töø thaáp ñeán cao theo daõy: 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s 4d 5p 6s …
Ñeå nhôù ta duøng quy taéc Klechkowsky
1s
2s 2p
3s 3p 3d
4s 4p 4d 4f
5s 5p 5d 5f…
6s 6p 6d 6f…
7s 7p 7d 7f…
Khi saép xeáp caùc electron vaøo theo qui taéc treân ta coù caáu
hình electron trong nguyeân töû (theo möùc naêng löôïng taêng daàn),
neáu saép theo lôùp e ta coù caáu truùc electron.
trang 2
VD :
Vieát caáu hình electron cuûa caùc nguyeân toá :
1
K(Z=19): 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 K

8
8
2
2)8)8)1
7
18
Br
Br(Z=25) 1s2 2s2 3p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p5 8
2
2)8)18)7
Vaäy caáu hình e cuûa Br laø 1s2 2s2 3p6 3s2 3p6 3d104s2 4p5
Khi saép xeáp caùc electron vaøo caùc obitan thì ta tuaân theo qui
taéc Hund “Trong cuøng phaân lôùp caùc electron ñöôïc phaân boá treân
caùc obitan sao cho soá electron ñoäc thaân laø toá ña”
VD :
O (Z = 8) 1s2 2s2 3p4
Töø caáu truùc electron, coù theå tính soá electron lôùp ngoaøi
cuøng töø ñoù coù theå bieát ñöôïc ñaëc ñieåm cô baûn cuûa caùc
nguyeân töû: Lôùp ngoaøi cuøng coù toái ña 8 e, nguyeân töû coù 8e ôû
lôùp ngoaøi cuøng ñeàu raát beàn vöõng ñoù laø caùc khí hieám ( rieâng
khí hieám Heli chæ coù 2e ôû lôùp ngoaøi cuøng), nguyeân töû coù 1,2,3
electron ôû lôùp ngoaøi cuøng laø caùc nguyeân töû kim loaïi, nguyeân
töû coù 5,6,7 electron ôû lôùp ngoaøi cuøng laø caùc nguyeân töû phi
kim.
12. OBITAN Obitan laø khu vöïc khoâng gian xung quanh haït nhaân
maø ôû ñoù coù khaû naêng hieän dieän electron laø lôùn nhaát.
Tuøy theo moãi phaân lôùp maø coù soá obitan khaùc nhau:
phaân lôùp s coù 1 obitan s (hình caàu), phaân lôùp p coù 3 obitan p (hình
soá 8 noåi), phaân lôùp d coù 5 obitan d vaø phaân lôùp f coù 7 obitan
(ñieàu coù hình daïng phöùc taïp )
Moãi obitan chæ chöùa toái ña 2 electron vôùi spin ngöôïc nhau:
obitan coù ñuû 2e goïi laø e gheùp ñoâi, chöùa moät e goïi laø e ñoäc
thaân, khoâng chöùa e goïi laø obitan troáng.
13. TOÙM TAÉT
Nguyeân töûcaáu taïo bôûi ba loaïi haït laø e ( ñieän tích -1, khoái
löôïng 0) naèm ôû lôùp voû); p ( ñieän tích +1, khoái löôïng 1 ñvC), n
( ñieän tích 0, khoái löôïng 1 ñvC) naèm trong nhaân. Vaäy trong nguyeân
töû thì caùc haït mang ñieän laø p vaø e, haït khoâng mang ñieän laø n.
Nguyeân töû trung hoøa ñieän: Z = soá p = soá e = /ÑTHN/
trang 3
mnguyeân töû = mp + mn, A = Z +N. do ñoù veà trò soá thì A = m nguyeân
töû .
Kim loaïi coù xu höôùng nhöôøng taát caû electron ngoaøi cuøng
taïo ion döông töông öùng coù caáu hình e beàn vöõng (8e lôùp ngoaøi
cuøng)
Phi kim coù xu höôùng nhaän theâm e ( ñuùng baèng soá e thieáu
ñeå ñaït 8 electron lôùp ngoaøi cuøng) taïo ion aâm töông öùng.
BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP
1) Neâu thaønh phaàn caáu taïo cuûa nguyeân töû ? So saùnh ñieän tích
vaø khoái löôïng cuûa p, n, e?
2) a) Haõy tính khoái löôïng nguyeân töû cuûa caùc nguyeân töû sau:
Nguyeân töû C (6e, 6p, 6n).
Nguyeân töû Na (11e, 11p, 12n).
Nguyeân töû Al (13e, 13p, 14n).
b) Tính tæ soá khoái löôïng nguyeân töû so vôùi khoái löôïng haït
nhaân?
c) Töø ñoù coù theå coi khoái löôïng nguyeân töû thöïc teá baèng
khoái löôïng haït nhaân ñöôïc khoâng?
ÑS: 20,1.10-27 (kg) ; 38,51.10-27 (kg) ; 45,21.10-27 (kg)
3) Cho bieát 1 nguyeân töû Mg coù 12e, 12p, 12n.
a) Tính khoái löôïng 1 nguyeân töû Mg?
b) 1 (mol) nguyeân töû Mg naëng 24,305 (g). Tính soá nguyeân
töû Mg coù trong 1 (mol) Mg?
ÑS: a) 40,18.10-24 (g) ; b) 6,049.1023 nguyeân töû
4) Tính khoái löôïng cuûa:
a) 2,5.1024 nguyeân töû Na
b) 1025 nguyeân töû Br
ÑS: a) 95,47 (g) ; b) 1328,24 (g)
2 . HAÏT NHAÂN NGUYEÂN TÖÛ – NGUYEÂN

TOÁ HOÙA HOÏC – ÑOÀNG VÒ
1) Ñònh nghóa nguyeân toá hoùa hoïc? Vì sao soá hieäu nguyeân töû laïi
ñaëc tröng cho moät nguyeân toá hoùa hoïc?
trang 4
2) Nguyeân töû laø gì ? Phaân töû laø gì ? Phaân töû cuûa ñôn chaát vaø
hôïp chaát khaùc nhau choã naøo ?
3) Neâu söï khaùc nhau giöõa ñieän tích haït nhaân vaø soá khoái? Ñònh
nghóa ñoàng vò?
4) Haõy phaân bieät caùc khaùi nieäm: soá khoái, nguyeân töû khoái,
khoái löôïng nguyeân töû, khoái löôïng mol.
5) Xaùc ñònh ñieän tích haït nhaân, soá p, soá n, soá e, khoái löôïng
nguyeân töû cuûa nguyeân toá coù kí hieäu nguyeân töû sau:
7
3 Li; 199 F ; 11
23
Na; 2040Ca; 1632 S ; 35
79
Br
6) Vieát kí hieäu nguyeân töû cuûa nguyeân toá sau, bieát:
a) Silic coù ñieän tích haït nhaân laø 14 +, soá n laø 14.
b) Keõm coù 30e vaø 35n.
c) Kali coù 19p vaø 20n.
d) Neon coù soá khoái laø 20, soá p baèng soá n.
7) Vieát kí hieäu nguyeân töû cuûa nguyeân toá X, bieát:
a) X coù 6p vaø 8n.
b) X coù soá khoái laø 27 vaø 14n.
c) X coù soá khoái laø 35 vaø soá p keùm soá n laø 1 haït.
d) X coù soá khoái laø 39 vaø soá n baèng 1,053 laàn soá p.
8) Xaùc ñònh caáu taïo haït (tìm soá e, soá p, soá n), vieát kí hieäu
nguyeân töû cuûa caùc nguyeân töû sau, bieát:
a) Toång soá haït cô baûn laø 115, soá haït mang ñieän nhieàu
hôn soá haït khoâng mang ñieän laø 25 haït.
b) Toång soá haït cô baûn laø 95, soá haït mang ñieän nhieàu hôn
soá haït khoâng mang ñieän laø 25 haït.
c) Toång soá haït cô baûn laø 40, soá haït khoâng mang ñieän
nhieàu hôn soá haït mang ñieän döông laø 1 haït.
d) Toång soá haït cô baûn laø 36, soá haït mang ñieän gaáp ñoâi
soá haït khoâng mang ñieän.
e) Toång soá haït cô baûn laø 52, soá haït khoâng mang ñieän
baèng 1,06 laàn soá haït mang ñieän aâm.
f) Toång soá haït cô baûn laø 49, soá haït khoâng mang ñieän
baèng 53,125% soá haït mang ñieän.
trang 5
80 65 27 24 35 33
ÑS: a ) X ; b) X ; c ) X ; d ) X ; e) X ; f ) X
35 30 13 12 17 16
9) Xaùc ñònh caáu taïo haït (tìm soá e, soá p, soá n), vieát kí hieäu
nguyeân töû cuûa caùc nguyeân töû sau, bieát:
a) Toång soá haït cô baûn laø 13.
b) Toång soá haït cô baûn laø 18.
c) Toång soá haït cô baûn laø 52, soá p lôùn hôn 16.
d) Toång soá haït cô baûn laø 58, soá khoái nhoû hôn 40.
9 12 35 39
ÑS: a ) 4 X ; b) 6 X ; c) 17 X ; d ) 19 X
10) Tính nguyeân töû löôïng trung bình cuûa caùc nguyeân toá sau, bieát
trong töï nhieân chuùng coù caùc ñoàng vò laø:
a ) 2858 Ni (67, 76%); 2860 Ni (26,16%); 2861Ni (2, 42%); 28
62
Ni (3, 66%)
b) 168 O(99, 757%); 178 O(0, 039%); 188 O(0, 204%)
c) 2655 Fe(5,84%); 2656 Fe(91, 68%); 26
57
Fe(2,17%); 2658 Fe(0,31%)
d ) 204 206 207 208
82 Pb(2,5%); 82 Pb(23, 7%); 82 Pb(22, 4%); 82 Pb(51, 4%)
ÑS: a) 58,74 ; b) 16,00 ; c) 55,97 ; d) 207,20
35 37
11) Clo coù hai ñoàng vò laø 17 Cl ; 17 Cl . Tæ leä soá nguyeân töû cuûa hai
ñoàng vò naøy laø 3 : 1. Tính nguyeân töû löôïng trung bình cuûa
Clo.
ÑS: 35,5
79 81
12) Brom coù hai ñoàng vò laø 35 Br ; 35 Br . Tæ leä soá nguyeân töû cuûa
hai ñoàng vò naøy laø 27 : 23. Tính nguyeân töû löôïng trung bình
cuûa Brom.
ÑS: 79,91
13) Bo coù hai ñoàng vò, moãi ñoàng vò ñeàu coù 5 proton. Ñoàng vò
thöù nhaát coù soá proton baèng soá nôtron. Ñoàng vò thöù hai coù
soá nôtron baèng 1,2 laàn soá proton. Bieát nguyeân töû löôïng trung
bình cuûa B laø 10,812. Tìm % moãi ñoàng vò.
ÑS: 18,89% ; 81,11%
trang 6
14) Ñoàng coù hai ñoàng vò coù soá khoái laø 63 vaø 65. Haõy tính xem
öùng vôùi 27 ñoàng vò coù soá khoái laø 65 thì coù bao nhieâu ñoàng
vò coù soá khoái laø 63? Bieát M Cu  63,54 .
ÑS: 73
15) Neon coù hai ñoàng vò laø 20Ne vaø 22Ne. Haõy tính xem öùng vôùi
18 nguyeân töû 22Ne thì coù bao nhieâu nguyeân töû 20Ne? Bieát
M Ne  20,18 .
ÑS: 182
16) Brom coù hai ñoàng vò, trong ñoù ñoàng vò 79Br chieám 54,5%.
Xaùc ñònh ñoàng vò coøn laïi, bieát M Br  79,91 .
ÑS: 81
17) Cho nguyeân töû löôïng trung bình cuûa Magie laø 24,327. Soá khoái
caùc ñoàng vò laàn löôït laø 24 , 25 vaø A 3. Phaàn traêm soá nguyeân
töû töông öùng cuûa A1 vaø A2 laø 78,6% vaø 10,9%. Tìm A3.
ÑS: 26
18) Nguyeân toá X coù hai ñoàng vò laø X 1 , X2 , M X  24,8 . Ñoàng vò
X2 coù nhieàu hôn ñoàng vò X 1 laø 2 nôtron. Tính soá khoái vaø tæ
leä phaàn traêm cuûa moãi ñoàng vò , bieát tæ leä soá nguyeân töû
cuûa hai ñoàng vò laø X1 : X2 = 3 : 2.
ÑS: 24 (60%) ; 26 (40%)
19) Nguyeân töû X cuûa nguyeân toá R coù toång soá haït cô baûn laø 46.
8
Soá haït khoâng mang ñieän baèng soá haït mang ñieän.
15
a) Xaùc ñònh teân R.
b) Y laø ñoàng vò cuûa X. Y coù ít hôn X laø 1 nôtron vaø Y
chieám 4% veà soá nguyeân töû cuûa R. Tính nguyeân töû löôïng trung
bình cuûa R.
ÑS: a) P ; b) 30,96
20) Nguyeân toá A coù hai ñoàng vò X vaø Y. Tæ leä soá nguyeân töû
cuûa X : Y laø 45 : 455. Toång soá haït trong nguyeân töû cuûa X
trang 7
baèng 32. X nhieàu hôn Y laø 2 nôtron. Trong Y soá haït mang ñieän
gaáp 2 laàn soá haït khoâng mang ñieän. Tính nguyeân töû löôïng
trung bình cuûa A.
ÑS: 20,18
21) Khoái löôïng nguyeân töû cuûa B baèng 10,81. B trong töï nhieân
goàm hai ñoàng vò 10B vaø 11B. Hoûi coù bao nhieâu phaàn traêm 11B
trong axit boric H3BO3. Cho H3BO3 =61,81.
trang 8
3 . VOÛ NGUYEÂN TÖÛ
1) Döïa vaøo ñaâu ñeå saép xeáp caùc e theo töøng lôùp trong voû
nguyeân töû? Trong nguyeân töû, e thuoäc lôùp naøo lieân keát vôùi
haït nhaân chaët nhaát, yeáu nhaát? Trong nguyeân töû, e naøo quyeát
ñònh tính chaát hoùa hoïc cuûa nguyeân toá?
2) Vieát caáu hình e cuûa nguyeân toá coù soá hieäu nguyeân töû töø 1
ñeán 20. Nhaän xeùt veà söï bieán ñoåi soá e lôùp ngoaøi cuøng?
Nhöõng nguyeân toá naøo laø kim loaïi? Phi kim? Khí hieám? Vì
sao?
3) Toång soá haït cô baûn trong nguyeân töû X laø 13. Xaùc ñònh khoái
löôïng nguyeân töû cuûa X vaø vieát caáu hình e.
4) Cho bieát caáu hình e cuûa caùc nguyeân toá sau:
1s2 2s2 2p6 3s1
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2
1s2 2s2 2p6 3s2 3p4
1s2 2s2 2p6 3s2 3p5
a) Goïi teân caùc nguyeân toá.
b) Nguyeân toá naøo laø kim loaïi, phi kim, khí hieám? Vì sao?
c) Ñoái vôùi moãi nguyeân töû, lôùp e naøo lieân keát vôùi haït
nhaân chaët nhaát, yeáu nhaát?
d) Coù theå xaùc ñònh khoái löôïng nguyeân töû cuûa caùc
nguyeân toá ñoù ñöôïc khoâng? Vì sao?
5) Cho bieát caáu hình e ôû phaân lôùp ngoaøi cuøng cuûa caùc nguyeân
töû sau laàn löôït laø 3p1 ; 3d5 ; 4p3 ; 5s2 ; 4p6.
a) Vieát caáu hình e ñaày ñuû cuûa moãi nguyeân töû.
b) Cho bieát moãi nguyeân töû coù maáy lôùp e, soá e treân moãi
lôùp laø bao nhieâu?
c) Nguyeân toá naøo laø kim loaïi, phi kim, khí hieám? Giaûi
thích?
6) Cho caùc nguyeân töû sau:
A coù ñieän tích haït nhaân laø 36+.
B coù soá hieäu nguyeân töû laø 20.
trang 9
C coù 3 lôùp e, lôùp M chöùa 6 e.
D coù toång soá e treân phaân lôùp p laø 9.
a) Vieát caáu hình e cuûa A, B, C, D.
b) Veõ sô ñoà caáu taïo nguyeân töû.
c) ÔÛ moãi nguyeân töû, lôùp e naøo ñaõ chöùa soá e toái ña?
7) Cho caùc nguyeân töû vaø ion sau:
Nguyeân töû A coù 3 e ngoaøi cuøng thuoäc phaân lôùp 4s vaø
4p.
Ion B2+ coù 10 e.
Ion C1- coù 8 e ngoaøi cuøng ôû lôùp N.
Nguyeân töû D coù caáu hình e lôùp ngoaøi cuøng laø 6s1.
1
Nguyeân töû E coù soá e treân phaân lôùp s baèng soá e treân
2
phaân lôùp p vaø soá e treân phaân lôùp s keùm soá e treân phaân lôùp p
laø 6 haït.
a) Vieát caáu hình e ñaày ñuû cuûa A, B, C, D, E.
b) Bieåu dieãn caáu taïo nguyeân töû.
c) ÔÛ moãi nguyeân töû, lôùp e naøo ñaõ chöùa soá e toái ña?
d) Tính chaát hoùa hoïc cô baûn cuûa chuùng?
8) Ba nguyeân töû A, B, C coù soá hieäu nguyeân töû laø 3 soá töï
nhieân lieân tieáp. Toång soá e cuûa chuùng laø 51. Haõy vieát caáu
hình e vaø cho bieát teân cuûa chuùng.
ÑS: 16 S, 17 Cl, 18 Ar
9) Phaân lôùp e ngoaøi cuøng cuûa hai nguyeân töû A vaø B laàn löôït
laø 3p vaø 4s. Toång soá e cuûa hai phaân lôùp laø 5 vaø hieäu soá e
cuûa hai phaân lôùp laø 3.
a) Vieát caáu hình e cuûa chuùng, xaùc ñònh soá hieäu nguyeân
töû, tìm teân nguyeân toá.
b) Hai nguyeân töû coù soá n hôn keùm nhau 4 haït vaø coù
toång khoái löôïng nguyeân töû laø 71 ñvC. Tính soá n vaø soá khoái
moãi nguyeân töû.
32 39
ÑS: 16 S ; 19 K
10) a) Caùc ion X+ , Y- vaø nguyeân töû Z naøo coù caáu hình e laø 1s 2
2s2 2p6 ?
trang 10
b) Vieát caáu hình e cuûa caùc nguyeân töû trung hoøa X vaø Y.
ÖÙng vôùi moãi nguyeân töû, haõy neâu moät tính chaát hoaù hoïc ñaëc
tröng vaø moät phaûn öùng minh hoïa.
11) Toång soá haït trong ion R+ laø 57. Trong nguyeân töû R, soá haït
mang ñieän nhieàu hôn soá haït khoâng mang ñieän laø 18 haït.
a) Tìm soá p, n, e cuûa R.
b) Vieát caáu hình e cuûa R, R+.
ÑS: 19e, 19p, 20n
12) Moät hôïp chaát coù coâng thöùc MX3 . Cho bieát:
Toång soá haït p, n, e cuûa MX 3 laø 196, trong ñoù soá haït mang
ñieän nhieàu hôn soá haït khoâng mang ñieän laø 60.
Khoái löôïng nguyeân töû cuûa X lôùn hôn cuûa M laø 8.
Toång ba loaïi haït trong ion X- nhieàu hôn trong ion M3+ laø 16.
a) Xaùc ñònh M vaø X thuoäc ñoàng vò naøo cuûa hai nguyeân
toá ñoù?
b) Vieát caáu hình e cuûa M vaø X.
c) Vieát phöông trình phaûn öùng taïo thaønh MX 3 töø caùc ñôn
chaát.
27 35
ÑS: 13 M ; 17 X
13) Toång soá haït proton, nôtron, electron cuûa nguyeân töû moät
nguyeân toá laø 21.
a) Haõy xaùc ñònh teân nguyeân toá ñoù.
b) Vieát caáu hình electron nguyeân töû cuûa nguyeân toá ñoù.
c) Tính toång soá electron trong nguyeân töû cuûa nguyeân toá ñoù.
trang 11
4 . HEÄ THOÁNG TUAÀN HOAØN CAÙC

NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC
1) Caên cöù vaøo ñaâu maø ngöôøi ta saép xeáp caùc nguyeân toá
thaønh chu kyø, nhoùm, phaân nhoùm?Theá naøo laø chu kyø? Trong
heä thoáng tuaàn hoaøn coù bao nhieâu chu kyø? Moãi chu kyø goàm
bao nhieâu nguyeân toá? Theá naøo laø nhoùm, phaân nhoùm?Caùc
nguyeân toá trong cuøng nhoùm, phaân nhoùm coù tính chaát gì
chung?
2) Nguyeân töû cuûa moät soá nguyeân toá coù caáu hình e nhö sau
a) 1s2 2s2 2p1
b) 1s2 2s2 2p5
c) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
d) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5
Haõy xaùc ñònh vò trí cuûa chuùng trong heä thoáng tuaàn hoaøn
(stt, chu kyø, nhoùm, phaân nhoùm).
3) Moät nguyeân toá thuoäc chu kyø 3, phaân nhoùm chính nhoùm VI
trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Hoûi:
- Nguyeân töû cuûa nguyeân toá ñoù coù bao nhieâu e ôû lôùp
ngoaøi cuøng?
- Caùc e ngoaøi cuøng naèm ôû lôùp thöù maáy?
- Vieát soá e trong töøng lôùp?
4) Toång soá haït p, n, e trong nguyeân töû cuûa moät nguyeân toá
thuoäc phaân nhoùm chính nhoùm VII laø 28.
a) Tính khoái löôïng nguyeân töû?
b) Vieát caáu hình e ?
19
ÑS: 9 F
5) Cho 5 nguyeân toá sau: Be (Z = 4) ; N (Z = 7) ; Sc (Z =21) ; Se (Z =
34); Ar (Z = 18).
a) Vieát caáu hình e cuûa chuùng?
b) Xaùc ñònh vò trí moãi nguyeân toá trong heä thoáng tuaàn
hoaøn.
c) Neâu tính chaát hoùa hoïc cô baûn cuûa chuùng? Giaûi thích?
6) Nguyeân töû A, B, C coù caáu hình e ôû phaân lôùp ngoaøi cuøng
laàn löôït laø 5s1 , 3d6 , 4p3 .
trang 12
a) Vieát caáu hình e ñaày ñuû cuûa A, B, C.
b) Veõ sô ñoà caáu taïo nguyeân töû.
c) Xaùc ñònh vò trí trong heä thoáng tuaàn hoaøn, goïi teân.
d) Nguyeân töû naøo laø kim loaïi, phi kim? Giaûi thích?
7) Vieát caáu hình e cuûa nguyeân töû caùc nguyeân toá sau, bieát vò trí
cuûa chuùng trong heä thoáng tuaàn hoaøn laø:
A ôû chu kyø 2, phaân nhoùm chính nhoùm IV.
B ôû chu kyø 3, phaân nhoùm chính nhoùm II.
C ôû chu kyø 4, phaân nhoùm phuï nhoùm III.
D ôû chu kyø 5, phaân nhoùm chính nhoùm II.
8) Cho caáu hình e ngoaøi cuøng cuûa caùc nguyeân töû sau laø:
A : 3s1 B : 4s2
a) Vieát caáu hình e cuûa chuùng. Tìm A, B.
b) Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra khi cho A, B taùc
duïng: H2O, dung dòch HCl, clo, löu huyønh, oxi.
9) Coù 3 nguyeân toá X, Y, Z. Bieát X ôû chu kyø 3, phaân nhoùm chính
nhoùm VI; Y ôû chu kyø 4, phaân nhoùm chính nhoùm VIII; Z ôû chu
kyø 5, phaân nhoùm chính nhoùm I.
a) Vieát caáu hình e. Cho bieát soá lôùp e, soá e treân moãi lôùp
cuûa moãi nguyeân töû?
b) Nguyeân toá naøo laø kim loaïi, phi kim, khí trô? Vì sao?
c) Cho bieát teân moãi nguyeân toá.
10) Nguyeân toá R thuoäc phaân nhoùm chính nhoùm III vaø coù toång
soá haït cô baûn laø 40.
a) Xaùc ñònh soá hieäu nguyeân töû vaø vieát caáu hình e cuûa R.
b) Tính % theo khoái löôïng cuûa R trong oxit cao nhaát cuûa
noù.
27
ÑS: a ) 13 R; b)52,94%
11) Nguyeân töû cuûa nguyeân toá X thuoäc nhoùm VI, coù toång soá
haït laø 24.
a) Vieát caáu hình e, xaùc ñònh vò trí cuûa X trong heä thoáng
tuaàn hoaøn vaø goïi teân.
b) Y coù ít hôn X laø 2 proton. Xaùc ñònh Y.
c) X vaø Y keát hôïp vôùi nhau taïo thaønh hôïp chaát Z, trong
ñoù X chieám 4 phaàn vaø Y chieám 3 phaàn veà khoái löôïng. Xaùc
ñònh coâng thöùc phaân töû cuûa Z.
ÑS: a) O ; b) C ; c) CO
trang 13
12) A vaø B laø hai nguyeân toá thuoäc cuøng moät phaân nhoùm chính
vaø ôû hai chu kyø nhoû lieân tieáp trong heä thoáng tuaàn hoaøn.
Toång soá p cuûa chuùng laø 32. Xaùc ñònh soá hieäu nguyeân töû
vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.
ÑS: 12 ; 20
13) A vaø B laø hai nguyeân toá thuoäc cuøng moät phaân nhoùm chính
vaø ôû hai chu kyø lieân tieáp trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång
soá ñieän tích haït nhaân cuûa chuùng laø 24. Tìm soá hieäu nguyeân
töû vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.
ÑS: 8 ; 16
14) A vaø B laø hai nguyeân toá ñöùng keá tieáp nhau ôû moät chu kyø
trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá p cuûa chuùng laø 25. Xaùc
ñònh soá hieäu nguyeân töû vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.
ÑS: 12 ; 13
15) A vaø B laø hai nguyeân toá ôû hai phaân nhoùm chính lieân tieáp
nhau trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá hieäu nguyeân töû
cuûa chuùng laø 31. Xaùc ñònh vò trí vaø vieát caáu hình e cuûa A,
B.
ÑS: 15 ; 16
16) C vaø D laø hai nguyeân toá ñöùng keá tieáp nhau ôû moät chu kyø
trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá khoái cuûa chuùng laø 51.
Soá nôtron cuûa D lôùn hôn C laø 2 haït. Trong nguyeân töû C, soá
electron baèng vôùi soá nôtron. Xaùc ñònh vò trí vaø vieát caáu hình
e cuûa C, D.
ÑS: ZA = 12 ; ZB = 13
17) Cho 10 (g) moät kim loaïi A hoùa trò II taùc duïng heát vôùi nöôùc thì
thu ñöôïc 5,6 (l) khí H2 (ñkc). Tìm teân kim loaïi ñoù.
ÑS: Ca
18) Hoøa tan hoaøn toaøn 5,85 (g) moät kim loaïi B hoùa trò I vaøo nöôùc
thì thu ñöôïc 1,68 (l) khí (ñkc). Xaùc ñònh teân kim loaïi ñoù.
ÑS: K
19) Cho 3,33 (g) moät kim loaïi kieàm M taùc duïng hoaøn toaøn vôùi
100 ml nöôùc (d = 1 g/ml) thì thu ñöôïc 0,48 (g) khí H2 (ñkc).
a) Tìm teân kim loaïi ñoù.
b) Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch thu ñöôïc.
ÑS: a) Li ; b) 11,2%
trang 14
20) Cho 0,72 (g) moät kim loaïi M hoùa trò II taùc duïng heát vôùi dung
dòch HCl dö thì thu ñöôïc 672 (ml) khí H2 (ñkc). Xaùc ñònh teân kim
loaïi ñoù.
ÑS: Mg
21) Hoøa tan hoaøn toaøn 6,85 (g) moät kim loaïi kieàm thoå R baèng
200 (ml) dung dòch HCl 2 (M). Ñeå trung hoøa löôïng axit dö caàn
100 (ml) dung dòch NaOH 3 (M). Xaùc ñònh teân kim loaïi treân.
ÑS: Ba
22) Ñeå hoøa tan hoaøn toaøn 1,16 (g) moät hiñroxit kim loaïi R hoaù trò
II caàn duøng 1,46 (g) HCl.
a) Xaùc ñònh teân kim loaïi R, coâng thöùc hiñroxit.
b) Vieát caáu hình e cuûa R bieát R coù soá p baèng soá n.
ÑS: Mg
23) Khi cho 8 (g) oxit kim loaïi M phaân nhoùm chính nhoùm II taùc
duïng hoaøn toaøn vôùi dung dòch HCl 20% thu ñöôïc 19 (g) muoái
clorua.
a) Xaùc ñònh teân kim loaïi M.
b) Tính khoái löôïng dung dòch HCl ñaõ duøng.
ÑS: a) Mg ; b) 73 (g)
24) Hoøa tan hoaøn toaøn 3,68 (g) moät kim loaïi kieàm A vaøo 200 (g)
nöôùc thì thu ñöôïc dung dòch X vaø moät löôïng khí H2. Neáu cho
löôïng khí naøy qua CuO dö ôû nhieät ñoä cao thì sinh ra 5,12 (g) Cu.
a) Xaùc ñònh teân kim loaïi A.
b) Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch X.
ÑS: a) Na ; b) 3,14%
25) Hoøa tan 20,2 (g) hoãn hôïp 2 kim loaïi naèm ôû hai chu kyø lieân
tieáp thuoäc phaân nhoùm chính nhoùm I vaøo nöôùc thu ñöôïc 6,72
(l) khí (ñkc) vaø dung dòch A.
a) Tìm teân hai kim loaïi.
b) Tính theå tích dung dòch H2SO4 2 (M) caàn duøng ñeå trung
hoøa dung dòch A.
ÑS: a) Na ; K ; b) 150 (ml)
26) Oxit cao nhaát cuûa nguyeân toá R coù coâng thöùc RO 3. Hôïp chaát
khí cuûa noù vôùi hiñro coù 5,88 % hiñro veà khoái löôïng. Tìm R.
ÑS: S
27) Oxit cao nhaát cuûa nguyeân toá R coù coâng thöùc R 2O5. Trong hôïp
chaát khí vôùi hiñro, R chieám 82,35 % veà khoái löôïng. Tìm R.
trang 15
ÑS: N
28) Hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa nguyeân toá R laø RH 4. Trong oxit cao
nhaát cuûa R coù 53,3 % oxi veà khoái löôïng. Tìm R.
ÑS: Si
29) Hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa nguyeân toá R laø RH 2. Trong oxit cao
nhaát, tæ leä khoái löôïng giöõa R vaø oxi laø 2 : 3. Tìm R.
ÑS: S
30) Nguyeân toá R thuoäc phaân nhoùm chính nhoùm V. Tæ leä veà
khoái löôïng giöõa hôïp chaát khí vôùi hiñro vaø oxit cao nhaát cuûa
R laø 17 : 71. Xaùc ñònh teân R.
ÑS: P
31) X laø nguyeân toá thuoäc phaân nhoùm chính nhoùm VII. Oxit cao
nhaát cuûa noù coù phaân töû khoái laø 183 ñvC.
a) Xaùc ñònh teân X.
b) Y laø kim loaïi hoùa trò III. Cho 10,08 (l) khí X (ñkc) taùc
duïng Y thu ñöôïc 40,05 (g) muoái. Tìm teân Y.
ÑS: a) Cl ; b) Al
trang 16
Chöông LIEÂN KEÁT HOÙA HOÏC

II ÑÒNH LUAÄT TUAÀN HOAØN
MENÑEÂLEÂEP
1. LIEÂN KEÁT HOAÙ HOÏC
Caùc nguyeân töû coù xu höôùng lieân keát vôùi nhau ñeå
ñaït caáu hình electron beàn vöõng cuûa khí hieám. Coù caùc kieåu
lieân keát sau:
1. LIEÂN KEÁT COÄNG HOÙA TRÒ laø lieân keát taïo bôûi
söï goùp chung electron.
..
Phaân töû HCl : H: Cl :
..
hay H – Cl
..
Phaân töû H2O : H: O:H
..
hay H – O – H
.. ..
Phaân töû CO2 : O ::C:: O
.. ..
hay O=C=
O
..
Phaân töû NH3 : H: N :H hay H– N
I
..
–H
H H
Lieân keát coäng hoùa trò khoâng phaân cöïc laø lieân keát
coäng hoùa trò maø trong ñoù caëp electron duøng chung khoâng
bò leach veà phía nguyeân töû naøo. Vd Cl2, H2.
trang 17
Lieân keát coäng hoùa trò coù cöïc laø lieân keát coäng
hoùa trò maø caëp electron duøng chung bò leäch veà phía nguyeân
töû coù ñoä aâm ñieän lôùn hôn. Vd HCl, H2O.
2. LIEÂN KEÁT ÑÔN laø lieân keát coäng hoùa trò do moät caëp
..
electron chung Vd H : Cl : ..
3. LIEÂN KEÁT ÑOÂI laø lieân keát coäng hoùa trò do hai caëp
.. ..
electron chung Vd: O : : C: : O
.. ..
4. LIEÂN KEÁT BA laø lieän keát coäng hoùa trò do ba caëp ..
.. .. ..
..
electron chung Vd:
N N
5. LIEÂN KEÁT ION Lieân keát ion laø lieân keát hoaù hoïc hình
thaønh do löïc huùt tónh ñieän giöõa caùc ion traùi daáu. Xeùt
phaûn öùng giöõa Na vaø Cl2.
Phöông trình hoaù hoïc :
2.1e
2Na + Cl2  2NaCl

Sô ñoà hình thaønh lieân keát:
+ Cl-  NaCl
Na  1e  Na  
 +
 Na
Cl  1e  Cl


Lieân keát hoaù hoïc hình thaønh do löïc huùt tónh ñieän
giöõa ion Na+ vaø ion Cl- goïi laø lieân keát ion , taïo thaønh hôïp
chaát ion.
6. ELECTRON HOÙA TRÒ laø nhöõng electron ôû lôùp beân
ngoaøi coù khaû naêng tham gia vaøo vieäc taïo thaønh lieân keát
hoùa hoïc.
Nguyeân toá thuoäc PNC : e hoùa trò laø caùc e cuûa lôùp
ngoaøi cuøng .
Nguyeân toá thuoäc PNP : e hoùa trò laø caùc e cuûa lôùp
ngoaøi cuøng vaø caùc e phaân lôùp coù möùc naêng löôïng cao
nhaát chöa baõo hoøa.
trang 18
Al (Z = 13) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 coù 3e hoùa trò.
Sc (Z = 21) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d1 coù 3e hoùa trò.
7. HOÙA TRÒ laø bieåu thò khaû naêng nguyeân töû nguyeân toá
naøy lieân keát vôùi moät soá nhaát ñònh nguyeân töû nguyeân toá
khaùc.
Ñieän hoùa trò laø hoùa trò cuûa moät nguyeân toá trong
hôïp chaát ion, tính baèng ñieän tích cuûa ion ñoù. Vd CaCl 2 laø
hôïp chaát ion, hoùa trò Canxi laø 2+ , Clo laø 1-
Coäng hoùa trò laø hoùa trò cuûa moät nguyeân toá trong
hôïp chaát coäng hoùa trò, tính baèng soá lieân keát maø nguyeân
töû cuûa nguyeân toá ñoù coù theå taïo thaønh vôùi nguyeân töû
cuûa nguyeân toá khaùc. Vd CH4 laø hôïp chaát coäng hoùa trò,
hoùa trò cuûa Cacbon laø 4, Hidroâ laø 1.
1) Vì sao caùc nguyeân töû khoâng toàn taïi ñôn leû maø ña soá laïi lieân
keát vôùi nhau thaønh phaân töû? Neâu ñònh nghóa lieân keát coäng
hoaùtrò, lieân keát ion? Ñieàu kieän hình thaønh lieân keát coäng
hoaù trò, lieân keát ion? So saùnh lieân keát coäng hoaù trò khoâng
cöïc vaø coù cöïc. Cho ví duï.
1 12 16 14 32 35
2) Cho 1 H; 6 C; 8 O; 7 N; 16 S; 17 Cl
a) Vieát caáu hình electron cuûa chuùng.
b) Vieát coâng thöùc caáu taïo vaø coâng thöùc electron cuûa
CH4 ; NH3 ; N2 ; CO2 ; HCl ; H2S ; C2H6 ; C2H4 ; C2H2 ; C2H6O. Xaùc ñònh
hoaù trò caùc nguyeân toá.
c) Phaân töû naøo coù lieân keát ñôn? lieân keát ñoâi? lieân keát
ba? Lieân keát coäng hoaù trò coù cöïc vaø khoâng cöïc?
3) X thuoäc chu kyø 3, PNC nhoùm VI. Y thuoäc chu kyø 1, PNC
nhoùm I. Z thuoäc PNC nhoùm VI, coù toång soá haït laø 24.
a) Haõy xaùc ñònh teân X, Y, Z.
b) Vieát coâng thöùc caáu taïo cuûa XY2, XZ2.
4) Vieát coâng thöùc electron vaø coâng thöùc caáu taïo cuûa caùc phaân
töû sau vaø xaùc ñònh hoùa trò caùc nguyeân toá trong caùc phaân
trang 19
töû ñoù: N2O3 ; Cl2O ; SO2 ; SO3 ; N2O5 ; HNO2 ; H2CO3 ; Cl2O3 ;
HNO3 ; H3PO4.
5) Bieát raèng tính phi kim giaûm daàn theo thöù töï C, N, O, Cl. Vieát
coâng thöùc caáu taïo cuûa caùc phaân töû sau ñaây vaø xem xeùt
phaân töû naøo coù lieân keát phaân cöïc maïnh nhaát, vì sao? CH 4 ;
NH3 ; H2O ; HCl.
6) Vieát phöông trình taïo thaønh caùc ion töø caùc nguyeân töû töông
öùng: Fe2+ ; Fe3+ ; K+ ; N3- ; O2- ; Cl- ; S2- ; Al3+ ; P 3-.
7) Vieát phöông trình phaûn öùng coù söï di chuyeån electron khi cho:
a) Kali taùc duïng vôùi khí clor.
b) Magie taùc duïng vôùi khí oxy.
c) Natri taùc duïng vôùi löu huyønh.
d) Nhoâm taùc duïng vôùi khí oxy.
e) Canxi taùc duïng vôùi löu huyønh.
f) Magie taùc duïng vôùi khí clor.
23 24 14 16 35
8) Cho 5 nguyeân töû : 11 Na; 12 Mg; 7 N; 8 O; 17 Cl.
a) Cho bieát soá p; n; e vaø vieát caáu hình electron cuûa chuùng.
b) Xaùc ñònh vò trí cuûa chuùng trong heä thoáng tuaàn hoaøn?
Neâu tính chaát hoaù hoïc cô baûn.
c) Vieát caáu hình electron cuûa Na+, Mg2+, N3-, Cl-, O2-.
d) Cho bieát caùch taïo thaønh lieân keát ion trong: Na 2O ;
MgO ; NaCl ; MgCl2 ; Na3N.
9) Hai nguyeân toá X, Y coù:
- Toång soá ñieän tích haït nhaân baèng 15.
- Hieäu soá ñieän tích haït nhaân baèng 1.
a) Xaùc ñònh vò trí cuûa X, Y trong heä thoáng tuaàn hoaøn.
b) Vieát coâng thöùc electron vaø coâng thöùc caáu taïo cuûa
hôïp chaát taïo thaønh bôûi X, Y vaø H.
10) Theá naøo laø lieân keát ion, lieân keát coäng hoùa trò ?
11) Lieân keát cho - nhaän thuoäc loaïi lieân keát naøo?Cho ví duï minh
hoïa.
12) Vieát caáu hình electron cuûa caùc ion S4+, Fe2+ vaø vieát caùc phaûn
öùng chöùng minh caùc ion naøy vöøa coù tính oxi hoùa vöøa coù
tính khöû. Cho bieát soá thöù töï cuûa S, Fe laàn löôïc baèng 16, 26
trang 20
13) Neâu baûn chaát lieân keát giöõa caùc nguyeân töû trong phaân töû
caùc chaát sau: NH3, NH4NO3, Al2(SO4)3. Vieát coâng thöùc caáu taïo
cuûa chuùng.
14) So saùnh söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa lieân keát ion vaø
lieân keát coäng hoùa trò .Cho thí duï minh hoïa .
15) Theá naøo laø lieân keát lim loaïi ?
16) Lieân keát cho nhaän laø gì ? Haõy so saùnh caùc loaïi lieân keát sau:
a) Lieân keát cho nhaän vaø lieân keát coäng hoùa trò.
b) Lieân keát coäng hoùa trò vaø lieân keát kim loaïi.
17) Döïa vaøo ñoä aâm ñieän,haõy neâu baûn chaát lieân keát trong caùc
phaân töû vaø ion:HClO, KHS, HCO3- .
Cho: Nguyeân toá: K H C S Cl O
Ñoä aâm ñieän: 0,8 2,1 2,5 2,5 3,0 3,5
18) Haõy neâu baûn chaát cuûa caùc daïng lieân keát trong phaân töû caùc
chaát: N2, AgCl, HBr, NH3, H2O2, NH4NO3 .
(Cho ñoä aâm ñieän cuûa Ag laø 0,9 ; cuûa Cl laø 3)
19) Theá naøo laø lieân keát  vaø  ?
20) Baèng hình veõ moâ taû söï xen phuû obital nguyeân töû taïo ra lieân
keát trong phaân töû H2, Br2 vaø HCl.
21) Phaân bieät caùc khaùi nieäm:hoùa trò, electron hoùa trò, ñieän hoùa
trò, coäng hoùa trò.
22) Ñoát chaùy chaát X baèng löôïng O2 vöøa ñuû ta thu ñöôïc hoãn hôïp
khí duy nhaát laø CO2 vaø SO2 coù tæ khoái so vôùi hidro baèng
28,667 vaø tæ khoái (hôi) cuûa X so vôùi khoâng khí nhoû hôn 3.
Xaùc ñònh coâng thöùc phaân töû, vieát coâng thöùc electron vaø
coâng thöùc caáu taïo cuûa X.
23) Töø hoaù trò caùc nguyeân toá, vieát coâng thöùc caáu taïo cuûa caùc
chaát :CaOCl2, Al(OH)3, Cr2O3, FeSO4.
24) Hôïp chaát A coù coâng thöùc laø MX X, trong M chieám 46,670/0 veà
khoái löôïng, M laø kim loaïi, X laø phi kim ôû chu 3.
25) Trong haït nhaân M coù: n – p = 4 ; cuûa X coù: n’= p’ (trong ñoù n,
n’, p, p’ laø soá nôtron vaø proton). Toång soá proton trong MX X laø
58.
a) Xaùc ñònh teân, soá khoái cuûa M. Soá thöù töï nguyeân toá X
trong baûng tuaàn hoaøn.
b) Vieát caáu hình electron cuûa X.
trang 21
2. MOL –TYÛ KHOÁI
1. MOL laø löôïng chaát chöùa 6,023.1023 haït vi moâ (Nguyeân töû ,
phaân töû hay ion)
Khoái löôïng mol laø khoái löôïng cuûa 1 mol haït vi moâ
(6,023.1023 haït vi moâ), g/mol.
m m
M= (g/mol)  n = (mol)  m = M.n (g)
n M
2. ÑÒNH LUAÄT AVOGADRO “ÔÛ nhöõng ñieàu kieän nhieät ñoä
vaø aùp suaát nhö nhau nhöõng theå tích baèng nhau cuûa moïi chaát khí
ñeàu chöùa cuøng moät soá phaân töû .
Coâng thöùc lieân quan PV = nRT (P:at, V:l, n:mol, R:22,4/273,
T:0C+273)
Vaäy: Cuøng nhieät ñoä , aùp suaát neáu VA = VB  nA = nB
Theå tích cuûa moät mol phaân töû baát kyø chaát khí
naøo ôû ñieàu kieän tieâu chuaån (0 oC , 1atm) ñeàu chieám baèng
22,4 lít.
3. TÆ KHOÁI CUÛA CHAÁT KHÍ laø tæ soá khoái löôïng cuûa moät
theå tích khí naøy chia cho khoái löôïng cuûa cuøng theå tích khí kia ôû
MA
A
cuøng ñieàu kieän veà nhieät ñoä vaø aùp suaát. d B = MB

1) Tính tyû khoái hôi cuûa:
a) Nitô ñoái vôùi Hyñro c) Oxy ñoái vôùi Metan (CH4).
b) Clor ñoái vôùi Oxy d) Khí cacbonic ñoái vôùi Nitô
2) Trong caùc khí sau, khí naøo naëng hôn khoâng khí; khí naøo nheï
hôn khoâng khí: Cl2, CO2, O2, NH3, C2H6, C2H4, N2, NO.
trang 22
3) ÔÛ ñkc, 0,5 (l) khí X coù khoái löôïng laø 1.25 (g).
a) Tính khoái löôïng mol phaân töû cuûa khí X.
b) Tính tyû khoái hôi cuûa X ñoái vôùi khoâng khí, vôùi CO2 vaø
ñoái vôùi CH4.
ÑS: a) 56 ; b) 1,93 ; 1,27 ; 3,5
4) Cho hoãn hôïp khí X goàm 6.8gr NH3, 8.4gr CO.
a) Tính phaân töû löôïng trung bình cuûa hoãn hôïp X.
b) Tính tyû khoâí hôi cuûa X so vôùi CO2 vaø vôùi Nitô.
ÑS: a) 21,71 ; b) 0,49 ; 0,78
5) Tính tyû khoái hôi trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) Hoãn hôïp khí X goàm 0,5 mol H2, 1,5 mol CO; 2 mol O2 ñoái
vôí khí NO.
b) Hoãn hôïp khí Y goàm 11 gr CO2; 11,2 gr N2; 9,8 gr C2H4
ñoái vôùi khoâng khí.
c) Hoãn hôïp khí Z goàm 5 lit H2S; 8 lit CH4; 7lit O2 ñoái vôùi
CO2.
d) Hoãn hôïp khí G goàm 3,36 lit khíO 2; 4,48 lit NO2; 5,6lit H2
ôû ñkc ñoái vôùi CH4.
e) Hoãn hôïp khí A goàm 40% H2; 30% NH3; 30% NO theo theå
tích ñoái vôùi He.
f) Hoãn hôïp khí B ñoàng theå tích chöùa Cl 2 vaø O2 ñoái vôùi
Ne.
g) Hoãn hôïp khí C ñoàng khoái löôïng chöùa C3H6 vaø N2 so
vôùi H2.
ÑS: a) M X = 26,75 ; 0,891 e) M A = 14,9 ; 3,725
b) M Y = 32 ; 1,1 f) M B = 51,5 ; 2,575
c) M Z = 26,1 ; 0,593 g) M C = 33,6 ; 16,8
d) M G = 24,17 ; 1,51
6) Cho 3,36 lit khí A coù cuøng theå tích khí CO 2 (ñkc). Bieát raèng khí
A naëng gaáp 2 laàn khí CO2. Tính khoái löôïng moãi khí.
ÑS: mA = 13,2 (g) ; mCO2 = 6,6 (g)
7) A coù coâng thöùc phaân töû CxHy. B coù coâng thöùc phaân töû
C2xHy. Xaùc ñònh coâng thöùc phaân töû cuûa A, B bieát tyû khoái
hôi cuûa A ñoái vôi H2 laø 15 vaø tyû khoái hôi cuûa B ñoái vôùi A
laø 1,8.
8) Xaùc ñònh coâng thöùc phaân töû caùc chaát trong caùc tröôøng hôïp
sau:
trang 23
a) A laø oxit cuûa löu huyønh coù tyû khoái hôi so vôùi Ne laø
3,2.
b) B laø oxit cuûa nitô coù tyû khoái hôi so vôùi meâtan (CH 4) laø
1,875.
c) C laø hôïp chaát CxHy coù tyû khoái hôi ñoái vôùi H2 laø 15
bieát cacbon chieám 80% khoái löôïng phaân töû.
9) A laø hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa nguyeân toá R. ÔÛ ñkc, khoái
löôïng rieâng cuûa khí A laø 1,579 (g/l). Haõy xaùc ñònh khoái löôïng
mol phaân töû? Coâng thöùc phaân töû ? Coâng thöùc caáu taïo cuûa
khí A.
ÑS: MA = 34.
10) Hai chaát khí X vaø Y coù ñaëc ñieåm:
- Tyû khoái hôi cuûa hoãn hôïp ñoàng theå tích ( X+Y) so vôùi
hoãn hôïp 2 khí CO2 vaø C3H8 laø 1,2045.
- Tyû khoái hôi cuûa hoãn hôïp khoái löôïng (X+Y) so vôùi khí
NH3 laø 3,09.
a) Tính phaân töû khoái cuûa X vaø Y.
b) Tìm coâng thöùc phaân töû, coâng thöùc caáu taïo cuûa X bieát
raèng X laø ñôn chaát.
c) Tìm coâng thöùc phaân töû, coâng thöùc caáu taïo cuûa Y bieát
raèng Y laø hiñrocacbon CxHy.
ÑS: a) MX = 48 ; MY = 58
3 . ÑÒNH LUAÄT TUAÀN HOAØN

MENÑEÂLEÂEP
Tính chaát cuûa caùc ñôn chaát cuõng nhö thaønh phaàn vaø tính
chaát cuûa caùc hôïp chaát taïo neân bôûi caùc nguyeân toá bieán thieân
tuaàn hoaøn theo chieàu taêng cuûa ñieän tích haït nhaân.
1. NGUYEÂN TAÉC SAÉP XEÁP caùc nguyeân toá trong baûng heä
thoáng tuaàn hoaøn (HTTH) ñöôïc saép theo chieàutaêng daàn cuûa ñieän
tích haït nhaân; nhöõng nguyeân toá coù cuøng soá lôùp electron ñöôïc
xeáp vaøo moät chu kyø ( coù baûy chu kyø, tröø chu kyø 1 coù hai
nguyeân toá laø Hidroâ vaø Heli, chu kyø baûy chöa nay ñuû, coøn chu
trang 24
kyø naøo cuõng baét ñaàu laø moät nuyeân toá kim loaïi kieàm vaø keát
thuùc laø moät nguyeân toá khí hieám); caùc nguyeân toá coù caáu truùc
töông töï nhau (coù cuøng electron hoùa trò) xeáp vaøo cuøng nhoùm
( coù 8 nhoùm, goàm coù phaân nhoùm chính chöùa caùc nguyeân toá hoï
s hay p vaø phaân nhoùm phuï chöùa caùc nguyeân toá hoï d hay f).
2. SÖÏ BIEÁN ÑOÅI TUAÀN HOAØN TÍNH CHAÁT CUÛA CAÙC
NGUYEÂN TOÁ
Trong moät chu kyø theo chieàu Z taêng, tính phi kim,
ñoä aâm ñieän, tính axit cuûa oxit cao nhaát vôùi oxi vaø hidroâxit töông
öùng taêng ( coøn tính kim loaïi cuõng nhö tính bazô cuûa caùc hôïp chaát
töông öùng giaûm).
Trong moät PNC theo chieàu Z taêng, tính phi kim, ñoä aâm
ñieän, tính axit cuûa oxit cao nhaát vôùi oxi vaø hidroâxit töông öùng
giam ( coøn tính kim loaïi cuõng nhö tính bazô cuûa caùc hôïp chaát
töông öùng taêng).

1) Cho bieát caáu hình electron cuûa nguyeân toá Al: 1s 22s22p63s23p1
vaø nguyeân toá S:1s22s22p63s23p4. Haõy suy ra vò trí, tính chaát hoaù
hoïc cô baûn cuûa Al, S trong heä thoáng tuaàn hoaøn.
2) Döïa vaøo vò trí cuûa Broâm (Z = 35) trong heä thoáng tuaàn hoaøn
haõy neâu tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa noù:
- Laø kim loaïi hay phi kim.
- Hoaù trò cao nhaát.
- Vieát coâng thöùc cuûa oxit cao nhaát vaø hiñroxit. Chuùng coù
tính axit hay bazô?
- So saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa Br vôùi Cl (Z = 17); I (Z =
53).
3) Döïa vaøo vò trí cuûa Magie (Z = 12) trong heä thoáng tuaàn hoaøn
haõy neâu tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa noù:
- Laø kim loaïi hay phi kim.
- Hoaù trò cao nhaát.
- Vieát coâng thöùc cuûa oxit vaø hiñroxit. Coù tính axit hay
bazô?
trang 25
4) a) So saùnh tính phi kim cuûa 35 Br; 53 I; 17 Cl.
b) So saùnh tính axit cuûa H2CO3 vaø HNO3.

c) So saùnh tính bazô cuûa NaOH; Be(OH) 2 vaø Mg(OH)2.
5) Moät nguyeân toá R ôû nhoùm IIA. Trong hôïp chaát chaát vôùi oxy,
R chieám 71,43% veà khoái löôïng.
a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa R.
b) Cho 16 (g) R treân taùc duïng hoaøn toaøn vôùi nöôùc thu
ñöôïc hiñroxit. Tính khoái löôïng hiñroxit thu ñöôïc.
6) Nguyeân toá R coù oxit cao nhaát laø RO 2, trong hôïp chaát vôùi
hiñro thì R chieám 87,5% veà khoái löôïng.
a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa R.
b) Bieát nguyeân töû khoái = soá khoái vaø soá notron = soá
proton. Vieát caáu hình electron, xaùc ñònh vò trí, tính chaát hoaù hoïc cô
baûn R trong heä thoáng tuaàn hoaøn.
c) Vieát coâng thöùc electron, coâng thöùc caáu taïo cuûa RO 2.
7) Moät nguyeân toá A ôû nhoùm IIIA. Trong oxit cao nhaát, Oxi
chieám 47,06% veà khoái löôïng.
a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa A.
b) Cho 15,3 gr oxit treân taùc duïng vöøa ñuû vôùi dung dòch
HCl 25%. Tính khoái löôïng dung dòch HCl 25% caàn duøng.
8) Xaùc ñònh teân cuûa caùc nguyeân toá trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) Cho 23,4 (g) kim loaïi kieàm M taùc duïng vôùi nöôùc thu
ñöôïc 6,72 (l) khí H2 (ñkc).
b) Cho 4,48 (l) khí halogen X taùc duïng vôùi ñoàng thu ñöôïc 27
(g) muoái.
c) Cho 6,9 (g) kim loaïi kieàm M taùc duïng vôùi dung dòch
H2SO4 ta thu ñöôïc 21,3 (g) muoái.
d) Cho 12,75 (g) oxit cuûa kim loaïi R hoaù trò III taùc duïng
vöøa ñuû vôùi 20 (ml) dung dòch HCl 3,75 (M).
9) Cho 6,75 (g) moät kim loaïi R phaûn öùng vöøa ñuû vôùi 8,4 (l) khí
clor (ñkc). Xaùc ñònh teân nguyeân toá R.
trang 26
10) Hoaø tan hoaøn toaøn 42,55 (g) hoãn hôïp hai kim loaïi kieàm thoå ôû
hai chu kyø keá tieáp nhau vaøo nöôùc thu ñöôïc 8,96 (l) khí (ñkc)
vaø dung dòch A.
a) Xaùc ñònh hai kim loaïi A, B.
b) Trung hoaø dung dòch A baèng 200 (ml) dung dòch HCl. Tính
CM cuûa dung dòch HCl ñaõ duøng.
11) X laø hôïp chaát cuûa A vôùi hiñro coù chöùa 98,561% A veà khoái
löôïng. Cho 5,07 (g) hôïp chaát Y taïo bôûi A vaø löu huyønh taùc
duïng vôùi 20,95 (g) dung dòch axit HCl 12,196% thu ñöôïc dung
dòch D vaø V(l) khí H2S (ñkc).
a) Xaùc ñònh M A vaø vò trí A trong baûng heä thoáng tuaàn
hoaøn.
b) Vieát coâng thöùc electron, coâng thöùc caáu taïo cuûa X, Y.
c) Tính giaù trò V vaø khoái löôïng dung dòch D.
12) Trình baøy vaø giaûi thích quy luaät bieán thieân tính chaát kim loaïi
vaø phi kim cuûa caùc nguyeân toá trong chu kyø vaø trong phaân
nhoùm chính.
13) Cho caùc nguyeân toá thuoäc chu kyø 3: P, Si, Cl, S.
a) Saép xeáp caùc nguyeân toá theo chieàu taêng daàn tính phi kim
vaø giaûi thích.
b) Vieát coâng thöùc phaân töû caùc axit coù oxi vôùi soá oxi hoùa
cao nhaát cuûa caùc nguyeân toá treân vaø so saùnh tính axit cuûa
chuùng.
14) Döïa vaøo caáu taïo nguyeân töû,haõy giaûi thích taïi sao ñi töø ñaàu
ñeán cuoái caùc chu kyø,tính kim loaïi giaûm vaø tính phi kim
taêng;coøn ñi töø treân xuoáng döôùi trong phaân nhoùm chính,tính
kim loaïi taêng vaø tính phi kim giaûm?
15) Nguyeân toá X coù soá thöù töï laø 8,nguyeân toá Y coù soá thöù töï
laø 17 vaø ngeân toá Z coù soá thöù töï laø 19.
a) Vieát caáu hình electron cuûa chuùng (theo caùc lôùp vaø caùc
phaân lôùp).
b) Chuùng thuoäc chu kyø naøo,nhoùm naøo trong heä thoáng tuaàn
hoaøn.
c) Tính chaát hoùa hoïc ñaëc tröng chung cuûa caùc nguyeân toá
naøy.
trang 27
16) Vieát caáu hình electron cuûa S(Z=16),coâng thöùc electron cuûa
SO2, SO3. Bieát trong caùc hôïp chaát naøy, xung quanh O coù 8
electron.
17) Ca ôû oâ thöù 20 ; Br ôû oâ thöù 35 trong baûng heä thoáng tuaàn
hoaøn.
a) Vieát caáu hình electron cuûa Ca,Ca2+,Br,Br-.
b) Xaùc ñònh vò trí cuûa Ca vaø Br (ôû chu kyø naøo,phaân nhoùm
naøo?)
18) Cation M+ coù caáu hình electron phaân lôùp ngoaøi cuøng laø 2p6.
a) Vieát caáu hình electron vaø trình baøy söï phaân boá caùc
electron treân caùc obital (caùc oâ vuoâng löôïng töû) nguyeân
töû M.
b) Cho bieát vò trí cuûa M trong heä thoáng tuaàn hoaøn caùc
nguyeân toá hoùa hoïc.Goïi teân M.
c) Anion X– coù caáu hình electron gioáng cuûa cation M +, X laø
nguyeân toá naøo ?
19) Nguyeân töû cuûa nguyeân toá R coù caáu hình electron nhö sau1s2
2s2 2p6 3s2 3p6.
a) Cho bieát vò trí cuûa R trong baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân
toá vaø teân cuûa noù.
b) Nhöõng anion naøo coù caáu hình electron treân ?
20) Vieát caáu hình lôùp voû electron cuûa nguyeân töû Fe, ion Fe 3+ ,ion
Fe2+ ,nguyeân töû Mn vaø ion Mn2+,bieát raèng Fe ôû oâ thöù 26, Mn
ôû oâ thöù 25 trong baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoùa hoïc.
21) Croâm laø nguyeân toá coù caáu hình electron phaân lôùp ngoaøi
cuøng laø 3d5 4s1. Vieát caáu hình electron cuûa nguyeân töû Croâm
vaø töø ñoù haõy xaùc ñònh vò trí cuûa Croâm trong baûng tuaàn
hoaøn. Giaûi thích caùch xaùc ñònh.
22) Vieát caáu hình electron cuûa nguyeân töû F (Z = 9) vaø ion F –. Xaùc
ñònh vò trí(oâ,nhoùm chu kyø) cuûa caùc nguyeân toá X vaø Y, bieát
raèng chuùng taïo ñöôïc anion X 2– vaø cation Y+ coù caáu hình
electron gioáng F–.
23) Caùc ion X+ , Y– vaø nguyeân töû Z naøo coù caáu hình electron: 1s 2
2s2 2p6 ?
24) Vieát caáu hình electron cuûa caùc nguyeân töû trung hoøa X vaø Y.
ÖÙng vôùi moãi nguyeân töû neâu moät tính chaát hoùa hoïc ñaëc
tröng vaø moät phaûn öùng ñeå chöùng minh.
trang 28
25) Caùc nguyeân toá A, B, C coù caáu hình electron phaân lôùp ngoaøi
cuøng laàn löôït laø: 3s2 3p1, 3s2 3p4, 2s2 2p2.
a) Haõy xaùc ñònh vò trí (soá thöù töï, chu kyø, phaân nhoùm) vaø
teân cuûa A, B, C.
b) Haõy vieát caùc phöông trình phaûn öùng khi cho A laàn löôït
taùc duïng vôùi B vaø C ôû nhieät ñoä cao. Goïi teân saûn phaåm
taïo thaønh.
26) Cho caùc nguyeân toá N,S coù ñieän tích haït nhaân laàn löôït
laø7+,16+, haõy vieát caáu hình electron cuûa N, N-3, N+2, S, S-2, S+4.
27) Vieát caáu hình electron cuûa Fe vaø S bieát Fe ôû oâ thöù 26 coøn S
ôû oâ thöù 16 cuûa baûng heä thoáng tuaàn hoaøn. Töø ñoù suy ra
caáu hình electron cuûa ion Fe2+ vaø ion Fe3+. Hai ion Fe2+ vaø Fe3+ ion
naøo beàn hôn ? Taïi sao ?
28) Vieát caáu hình electron cuûa nguyeân toá R coù ñieän tích haït nhaân
baèng 17+.Cho bieát soá oxi hoùa döông cöïc ñaïi vaø soá oxi hoùa
aâm cöïc ñaïi cuûa nguyeân toá R .Vieát coâng thöùc oxit baäc cao
RxOy.
29) Haõy vieát caáu hình electron cuûa caùc nguyeân toá coù hai electron
ñoäc thaân ôû lôùp ngoaøi cuøng vôùi ñieàu kieän: nguyeân töû soá Z
< 20.
a) Coù bao nhieâu nguyeân toá öùng vôùi töøng caáu hình electron
noùi treân,cho bieát teân cuûa chuùng.
b) Vieát coâng thöùc phaân töû cuûa caùc hôïp chaát coù theå coù
ñöôïc chæ töø caùc nguyeân toá noùi treân. Vieát coâng thöùc
caáu taïo caùc hôïp chaát ñoù vaø giaûi thích lieân keát hoùa hoïc.
30) Theá naøo laø obital nguyeân töû. Haõy neâu maët giôùi haïn trong
khoâng gian cuûa obital s vaø p.
31) Cu coù Z = 29. Vieát caáu hình electron cuûa Cu. Caáu hình ñoù coù
bình thöôøng khoâng ? Taïi sao ? Ñoàng coù theå coù soá oxi hoaù
baèng bao nhieâu?Taïi sao?Xeùt ví duï hôïp chaát vôùi oxi.
32) Ñoä aâm ñieän laø gì ? Bieán thieân ñoä aâm ñieän cuûa caùc
nguyeân toá trong moät chu kyø, trong moät nhoùm ? Döïa vaøo ñoä
aâm ñieän ngöôøi ta phaân loaïi lieân keát nhö theá naøo ?
trang 29
Chöông
III PHAÛN ÖÙNG
OXY HOÙA – KHÖÛ
PHAÛN ÖÙNG OÂXI HOÙA KHÖÛ laø phaûn öùng trong

ñoù nguyeân töû (hay ion) naøy nhöôøng electron cho nguyeân töû (hay
ion) kia.
Trong moät phaûn öùng oxi hoa ù - khöû thì quaù trình oxi hoaù
vaø quaù trình khöû luoân luoân xaûy ra ñoàng thôøi.
Ñieàu kieän phaûn öùng oâxihoùa khöû laø chaát oâxihoùa maïnh
taùc duïng vôùi chaát khöû maïnh ñeå taïo thaønh chaát oxihoùa vaø chaát
khöû yeáu hôn.
1. CHAÁT OÂXIHOÙA laø chaát nhaän electron, keát quaû laø soá
oxihoùa giaûm.
Neáu hôïp chaát coù nguyeân töû (hay ion) mang soh cao nhaát
laø chaát oâxihoùa (SOH cao nhaát öùng vôùi STT nhoùm) hay soh trung
gian (seõ laø chaát khöû neâu gaëp chaát oxihoùa maïnh).
Ion kim loaïi coù soh cao nhaát Fe3+, Cu2+, Ag+…

ANION NO 3 trong moâi tröôøng axit laø chaát oâxihoùa maïnh
(saûn phaåm taïo thaønh laø NO 2, NO, N2O, N2, hay NH 4 ); trong moâi
tröôøng kieàm taïo saûn phaåm laø NH 3 (thöôøng taùc duïng vôùi kim
loaïi maø oxit vaø hiñroâxit laø chaát löôõng tính); trong moâi tröôøng
trung tính thì xem nhö khoâng laø chaát oxihoùa.
H2SO4 ÑAËC laø chaát oxihoùa maïnh( taïo SO2, S hay H2S)
MnO 4 coøn goïi laø thuoác tím (KMnO 4) trong moâi tröôøng H+
taïo Mn2+ (khoâng maøu hay hoàng nhaït), moâi tröôøng trung tính taïo
MnO2 (keát tuûa ñen), moâi tröôøng OH- taïo MnO42- (xanh).
HALOGEN
OÂZOÂN
2. CHAÁT KHÖÛ laø chaát nhöôøng electron, keát quaû laø soá oxhoùa
taêng.
trang 30
Neáu hôïp chaát coù nguyeân töû (hay ion) mang soh thaáp nhaát laø
chaát khöû (soh thaáp nhaát öùng vôùi 8 - STT nhoùm)hay chöùa soh
trung gian (coù theålaø chaát oxihoùa khi gaëp chaát khöû maïnh)
Ñôn chaát kim loaïi , ñôn chaát phi kim (C, S, P, N…).
Hôïp chaát (muoái, bazô, axit, oxit) nhö: FeCl 2, CuS2 ,Fe(OH)3, HBr,
H2S, CO, Cu2O…
Ion (cation, anion) nhö: Fe2+, Cl-, SO32--…
3. QUAÙ TRÌNH OXIHOÙA laø quaù trình (söï) nhöôøng electron.
4. QUAÙ TRÌNH KHÖÛ laø quaù trình (söï) nhaän electron.
5. SOÁ OXI HOAÙ laø ñieän tích cuûa nguyeân töû (ñieän tích hình
thöùc) trong phaân töû neáu giaû ñònh raèng caùc caëp electron chung coi
nhö chuyeån haún veà phía nguyeân töû coù ñoä aâm ñieän lôùn hôn .
Qui öôùc 1 Soá oxi hoaù cuûa nguyeân töû daïng ñôn chaát
baèng khoâng Fe0 Al0 H 02 O 02 Cl 02
Qui öôùc 2 Trong phaân töû hôïp chaát , soá oxi hoaù cuûa
nguyeân töû Kim loaïi nhoùm A laø +n; Phi kim nhoùm A trong hôïp
chaát vôùi kim loaïi hoaëc hyñro laø 8 - n (n laø STT nhoùm)
Kim loaïi hoaù trò 1 laø +1 : Ag+1Cl Na  1
2 SO4 K+1NO3
Kim loaïi hoaù trò 2 laø +2 : Mg+2Cl2 Ca+2CO3 Fe+2SO4
+3 3
Kim loaïi hoaù trò 3 laø +3 : Al Cl3 Fe 2 (SO4)3
Cuûa oxi thöôøng laø –2 : H2O-2 CO 
2
2
H2SO 
4
2
KNO
2
3
Rieâng H2O 
2
1
F2O+2
Cuûa Hidro thöôøng laø +1 : H+1Cl H+1NO3 H  1
2 S
Qui öôùc 3 Trong moät phaân töû toång soá oxi hoaù cuûa caùc
nguyeân töû baèng khoâng.
H2SO4 2(+1) + x + 4(-2) = 0  x = +6
K2Cr2O7 2(+1) + 2x + 7(-2) = 0  x = +6
Qui öôùc 4 Vôùi ion mang ñieän tích thì toång soá oxi hoaù cuûa
caùc nguyeân töû baèng ñieän tích ion. Mg 2+ soá oxi hoaù Mg laø +2,
MnO  4 soá oxi hoaù Mn laø : x + 4(-2) = -1
 x = +7
6. CAÂN BAÈNG PHÖÔNG TRÌNH PHAÛN ÖÙNG OXI HOAÙ
KHÖÛ:
B1. Xaùc ñònh soá oxi hoaù caùc nguyeân toá. Tìm ra nguyeân toá coù
soá oxi hoaù thay ñoåi .
trang 31
B2. Vieát caùc quaù trình laøm thay ñoåi soá oxi hoaù
Chaát coù oxi hoaù taêng : Chaát khöû - ne  soá oxi hoaù taêng
Chaát coù soá oxi hoaù giaûm: Chaát oxi hoaù + me  soá oxi
hoaù giaûm
B3. Xaùc ñònh heä soá caân baèng sao cho soá e cho = soá e nhaän
B4. Ñöa heä soá caân baèng vaøo phöông trình , ñuùng chaát vaø kieåm
tra laïi theo traät töï : kim loaïi – phi kim – hidro – oxi
Fe 
2
3
2 O3 + H 02  Fe0 + H  1
2 O
-2
2Fe+3 + 6e  2Fe0 quaù trình khöû Fe3+

0 +
2H – 2e  2H quaù trình oxi hoaù H2
+3 0
(2Fe + 3H2  2Fe + 3H2O)
Caân baèng :
Fe2O3 + 3H2  2Fe + 3H2O
Chaát oxi hoaù chaát khöû
Fe3+ laø chaát oxi hoaù H2 laø chaát khöû
7. PHAÂN LOAÏIPHAÛN ÖÙNG OÂXIHOÙA KHÖÛ
Moâi tröôøng
Moâi tröôøng axit MnO 4 + Cl- + H+   Mn2+ + Cl2 +
H2O
2
Moâi tröôøng kieàm : MnO 4 + SO 3 + OH-  2
 MnO 4 +
SO 24  + H2O
Moâi tröôøng trung tính : MnO 4 + SO 3 + H2O 
 MnO2 +
2
SO 24  +OH-
Chaát phaûn öùng
Phaûn öùng oxi hoùa- khöû noäi phaân töû: Laø phaûn öùng
oxihoùa- khöû trong ñoù chaát khöû vaø chaát oxihoùa ñeàu thuoäc cuøng
phaân töû.
KClO3  
nung 3
MnO2 KCl + 2 O2
Phaûn öùng töï oxihoùa- töï khöû laø phaûn öùng oxihoùa – khöû
trong ñoù chaát khöû vaø chaát oxi hoùa ñeàu thuoäc cuøng moät
nguyeân toá hoùa hoïc, vaø ñeàu cuøng bò bieán ñoåi töø moät soá oxi
hoùa ban ñaàu.
Cl2 + 2 NaOH   NaCl + NaClO + H2O
trang 32
8. CAÂN BAÈNG ION – ELECTRON
Phaûn öùng trong moâi tröôøng axit maïnh ( coù H + tham
giaphaûn öùng ) thì veá naøo thöøa Oxi thì theâm H + ñeå taïo nöôùc ôû
veá kia.
Phaûn öùng trong moâi tröôøng kieàm maïnh ( coù OH - tham gia
phaûn öùng ) thì veá naøo thöøa Oxi thì theâm nöôùc ñeå taïo OH - ôû
veá kia.
Phaûn öùng trong moâi tröôøng trung tính ( coù H 2O tham gia
phaûn öùng) neáu taïo H+, coi nhö H+ phaûn öùng; neáu taïo OH- coi nhö
OH- phaûn öùng nghóa laø tuaân theo caùc nguyeân taéc ñaõ neâu treân.
9. CAËP OXIHOÙA – KHÖÛ laø daïng oxihoùa vaø daïng khöû cuûa
cuøng moät nguyeân toá. Cu2+/Cu; H+/H2.
10. DAÕY ÑIEÄN HOÙA laø daõy nhöõng caëp oxihoùa khöû ñöôïc
α
xeáp theo chieàu taêng tính oxihoùa vaø chieàu giaûm tính khöû.
Chaát oxihoùa yeáu Chaát oxihoùa maïnh
Chaát khöû maïnh Chaát khöû yeáu
11. CAÙC CHUÙ YÙ ÑEÅ LAØM BAØI TAÄP
Khi hoaøn thaønh chuoãi phaûn öùng tính soá oxihoùa ñeå bieát ñoù
laø phaûn öùng oxihoùa–- khöû hay khoâng.
Ñeå chöùng minh hoaëc giaûi thích vai troø cuûa moät chaát trong
phaûn öùng thì tröôùc heát duøng soá oxihoùa ñeå xaùc ñònh vai troø vaø
löïa chaát phaûn öùng.
Toaùn nhôù aùp duïng ñònh luaät baûo toaøn electron döïa treân ñònh
luaät baûo toaøn nguyeân toá theo sô ñoà.
Moät chaát coù hai khaû naêng axit-bazô maïnh vaø oxihoùa-khöû
maïnh thì xeùt ñoàng thôøi
Rieâng moät chaát khi phaûn öùng vôùi chaát khaùc maø coù caû 2
khaû naêng phaûn öùng axit- bazô vaø oxihoaù- khöû thì ñöôïc xeùt
ñoàng thôøi ( thí duï Fe3O4 +H+ + NO3-
Hoãn hôïp goàm Mn+, H+, NO3- thì xeùt vai troø oxihoùa nhö sau (H+,
NO3-), H+, Mn+
trang 33
1) Phaân bieät caùc khaùi nieäm sau ñaây. Cho ví duï: Phaûn öùng oxy
hoùa khöû – Phaûn öùng trao ñoåi.Quaù trình oxy hoùa- Quaù trình
khöû. Chaát oxy hoùa – Chaát khöû.
2) Haõy xaùc ñònh soá oxi hoaù cuûa löu huyønh, clor, mangan trong
caùc chaát:
a) H2S, S, H2SO3, SO3, H2SO4, Al2(SO4)3, SO42-, HSO4-.

b) HCl, HClO, NaClO2, KClO3, Cl2O7, ClO4 , Cl2.
c) Mn, MnCl2, MnO2, KMnO4, H2MnO2, MnSO4, Mn2O, MnO4

.
3) Haõy xaùc ñònh soá oxy hoaù cuûa N trong :


NH3 N2H4 NH4NO4 HNO2 NH4 .

N2O NO2 N2O3 N2O5 NO3 .
4) Xaùc ñònh soá oxy hoaù cuûa C trong;

CH4 CO2 CH3OH Na2CO3 Al4C3
CH2O C2H2 HCOOH C2H6O C2H4O2.
5) Tính SOH cuûa Cr trong caùc tröôøng hôïp sau : Cr2O3, K2CrO4,
CrO3, K2Cr2O7, Cr2(SO4)4.
6) Vieát sô ñoà electron bieåu dieãn caùc quaù trình bieán ñoåi sau vaø
cho bieát quaù trình naøo laø quaù trình oâxihoùa, quaù trình naøo laø
quaù trình khöû.
a) S-2  So S+6  S+4  S+6  S-2  S0.
b) N+5  N+2  N0  N-3  N+4  N+1  N0.
c) Mn+2  Mn+4  Mn+7 Mn0  Mn+2+..
d) Cl   Cl0  Cl+7  Cl+5  Cl+1 Cl-.
7) Caân baèng caùc phöông trình phaûn öùng sau:
A. Daïng cô baûn:
a) P + KClO3  P2O5 + KCl.
b) P + H2 SO4  H3PO4 + SO2 +H2O.
c) S+ HNO3  H2SO4 + NO.
d) C3H8 + HNO3  CO2 + NO + H2O.
e) H2S + HClO3  HCl +H2SO4.
trang 34
f) H2SO4 + C 2H2  CO2 +SO2 + H2O.
B. Daïng coù moâi tröôøng:
a) Mg + HNO3  Mg(NO3)2 + NO + H2O.
b) Fe + H2SO4  Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O.
c) Mg + H2SO4  MgSO4 + H2S + H2O.
d) Al + HNO3  Al(NO3)3 + NH4NO3 + H2O.
e) FeCO3 + H2SO4  Fe2(SO4)3 + S + CO2 + H2O.
f) Fe3O4 + HNO3  Fe(NO3)3 + N2O + H2O.
g) Al + HNO3  Al(NO3)3 + N2O + H2O.
h) FeSO4 + H2SO4 + KMnO4  Fe2(SO4)3 + MnSO4 + K2SO4 +
H2O.
i) KMnO4 + HCl KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O.
j) K2Cr2O7 + HCl KCl + CrCl3 + Cl2 + H2O.
C. Daïng töï oxi hoaù khöû:
a) S + NaOH  Na2S + Na2SO4 + H2O.
b) Cl2 +KOH  KCl + KClO3 + H2O.
c) NO2 + NaOH NaNO2 + NaNO3 + H2O.
d) P+ NaOH + H2O  PH3 + NaH2PO2.
D. Daïng phaûn öùng noäi oxi hoaù khöû (caùc nguyeân toá
thay ñoåi SOH naèm trong cuøng 1 chaát):
a) KClO3  KCl + O2.
b) KMnO4  K2MnO4 + MnO2 + O2
c) NaNO3  NaNO2 + O2.
d) NH4NO3  N2O + H2O.
E. Daïng phaûn öùng oxi hoaù khöû phöùc taïp (treân 3
nguyeân toá thay ñoåi SOH ).
a) FeS2 + O2  Fe2O3 + SO2 .
b) FeS2 + HNO3  Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO + H2O.
c) As2S3 + HNO3  H3AsO4 + H2SO4 + NO.
F. Daïng coù aån soá:
a) CxHy + H2SO4  SO2 + CO2 + H2O.
b) FexOy +H2SO4  Fe(NO3)3 + S + H2O.
c) M + HNO3  M(NO3)n + NO + H2O.
d) MxOy + HNO3  M(NO3)n +NO + H2O.
e) FexOy + O2  FenOm.
8) Caân baèng caùc phaûn öùng oxy hoaù khöû sau baèng phöông phaùp
thaêng baèng electron. Xaùc ñònh chaát khöû, chaát oxi hoaù:
trang 35
1. NH3 + O2  NO + H2O.
2. Na + H2O  NaOH + H2 .
3. Cu + H2SO4  CuSO4 + SO2 + H2O.
4. Fe3O4 + H2  Fe + H2O.
5. NO2 + O2 + H2O HNO3.
6. Ag + HNO3  AgNO3 + NO2 + H2O.
7. Cu + HNO3  Cu(NO3)2 + NO2 + H2O.
8. Zn + HNO3  Zn(NO3)2 + NO + NO2 +H2O.
9. Mg + HNO3  Mg(NO3)2 + N2 +H2O.
10. Al + HNO3  Al(NO3)3 +N2O + N2 +H2O.
11. MnO2 + HCl  MnCl2 + Cl2 + H2O.
12. KClO3  KCl + KClO4.
13. NaBr + H2SO4 + KMnO4  Na2SO4+ K2SO4 + MnSO4 + Br2 +H2O.
14. K2Cr2O7 + FeSO4 + H2SO4  Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 +H2O.
15. Cl2 +KOH  KCl + KClO + H2O.
16. C + HNO3  CO2 + NO + H2O.
17. Cu(NO3)2  CuO + NO2 + O2.
18. FeSO4 + H2SO4 + HNO3  Fe2(SO4)3 + NO + H2O.
19. NaNO2  NaNO3 + Na2O + NO.
20. CuS+ HNO3  Cu(NO3)2 + NO + S +H2O.
21. FeCu2S2 + O2  Fe2O3 + CuO + SO2.
22. MnO2 + K2MnO4 + H2SO4  K2SO4 + MnSO4 +KMnO4 +H2O.
23. SO2 + FeCl3 +H2O  FeCl2 + HCl + H2SO4 .
24. O3 + KI + H2O  KOH + O2 + I2.
25. KMnO4 + HNO2 + H2SO4  K2SO4 + MnSO4 + HNO3 +H2O.
26. KNO3 + S + C  K2S + N2 + CO2.
27. HO-CH2-CHO + KMnO4 + H2O CO2 + KOH + MnO2 + H2O.
28. Al + NaOH + H2O  NaAlO2 + H2 
29. CrI3 + KOH + Cl2  K2CrO4 + KIO4 + KCl + H2O.
30. HNO3  NO2 + O2 + H2O.
31. KMnO4 + Na2SO3 + NaOH  K2MnO4 +Na2SO4 +H2O.
32. FeCO3 + HNO3  Fe(NO3)3 + CO2 + NO2 + H2O.
33. KMnO4 + H2C2O4 +H2SO4  K2SO4 + MnSO4 + CO2 + H2O.
34. CH3OH +KMnO4 + H2SO4  HCOOH + K2SO4 + MnSO4 +H2O.
35. CH3-CH= CH2 + KMnO4 + H2O  CH3-CHOH-CH2OH + KOH +MnO2 .
36. FexOy + H2SO4  Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O.
trang 36
37. NaClO2 + Cl2  NaCl + ClO2.
38. K2Cr2O7 + NaNO2 +H2SO4  Cr2(SO4)3 + K2SO4 + NaNO3 + H2O.
39. Cu2S.FeS2 + HNO3  Fe(NO3)3 + Cu(NO3)2 + H2SO4 + NO + H2O.
40. KHSO4 + KMnO4 + H2SO4  K2SO4 + MnSO4 + H2O.
9) Theá naøo laø hoaù trò vaø soá oxi hoaù cuûa nguyeân töû cuûa
moät nguyeân toá ? Vieát coâng thöùc caáu taïo cuûa clorua
voâi vaø 2–cloetan, cho bieát hoùa trò vaø soá oxi hoùa cuûa
moãi nguyeân töû trong caùc phaân töû naøy.
10) Neâu qui taéc xaùc ñònh soá oxi hoùa.
11) Ñònh nghóa phaûn öùng oxi-hoùa khöû, chaát oxi–hoùa, chaát khöû.
Caùc loaïi phaûn öùng : hoùa hôïp, phaân tích, theá, thuûy phaân coù
phaûi laø caùc phaûn öùng oxi hoùa–khöû khoâng ? Cho ví duï minh hoïa.
1) Döïa vaøo soá oxi hoùa ngöôøi ta coù theå chia caùc phaûn öùng hoùa
hoïc thaønh maáy loaïi ? Ñoù laø nhöõng loaïi phaûn öùng hoùa hoïc
gì ? Cho ví duï.
2) Haõy cho bieát chieàu phaûn öùng cuûa caùc caëp oxi hoùa–khöû.
3) Cho 3 phaûn öùng minh hoïa raèng trong phaûn öùng oxi–hoùa khöû,
caùc axit coù theå ñoùng vai troø chaát oxi hoùa, chaát khöû, moâi
tröôøng. Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra vaø caân baèng
4) Phaûn öùng oxi hoùa khöû laø gì ? Cho phaûn öùng
nA + mBn+  nAm+ + mB (1)
Haõy so saùnh tính oxi hoùa-khöû cuûa caùc caëp A m+/A vaø
Bn+/B ñeå phaûn öùng (1) xaûy ra theo chieàu thuaän.
5) Caân baèng caùc phaûn öùng sau:
a) K + H2O 
b) Na2O2 + H2O  NaOH + O2
c) KBrO3 + KBr + H2SO4  K2SO4 + Br2 + H2O
d) FeS + HNO3  Fe(NO3) 3 + H2SO4 + NO + H2O
e) As2S3 + KClO3 + H2O  H3AsO4 + H2SO4 + KCl
6) Hoaøn thaønh caùc phöông trình sau
a) Al + HNO3  N2 + E + D
b) KMnO4 + H2S + H2SO4  S + MnSO4 + M + D
7) Haõy caân baèng caùc phöông trình phaûn öùng oxi hoùa–khöû sau
baèng phöông phaùp thaêng baèng electron:
a) K2S + K2Cr2O7 + H2SO4  S + Cr2 (SO4) 3 + K2SO4 + H2O
b) Fe3O4 + HNO3  Fe(NO3) 3 + NO + H2O
c) K2SO3 + KMnO4 + KHSO4  K2SO4 + MnSO4 + H2O
d) SO2 + KMnO4 + H2O  K2SO4 + MnSO4 + H2SO4
trang 37
e) K2S + KMnO4 + H2SO4  S + MnSO4 + K2SO4 + H2O
f) Mg + HNO3  Mg(NO3) 2 + NH4NO3 + H2O
g) CuS2 + HNO3  Cu(NO3) 2 + H2SO4 + N2O + H2O
h) K2Cr2O7 + KI + H2SO4  Cr2(SO4) 3 + I2 + K2SO4 + H2O
i) FeSO4 + Cl2 + H2SO4  Fe2(SO4) 3 + HCl
j) KI + KClO3 + H2SO4  K2SO4 + I2 + KCl + H2O
k) Cu2S + HNO3 (loaõng)  Cu(NO3)2 + CuSO4 + NO + H2O
l) FeS2 + HNO3  NO + SO42- + …
m) FeBr2 + KMnO4 + H2SO4  …
n) FexOy + H2SO4 ñaëc  tO SO  + …
2
o) Fe(NO3)2 + HNO3 loaõng  NO + …
p) FeCl3 + dung dòch Na2CO3  khí A + …
8) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng sau
a) Ca + dd Na2CO3
b) Na + dd AlCl3
c) Zn + dd FeCl3
d) Fe(NO3) 2 + dd AgNO3
e) Ba(HCO3) 2 + dd ZnCl2
f) CaC2 + H2O 
g) K + H2O  H+
h) CH2 = CH2 + H2O  OH–
i) C2H5Cl + H2O 
j) NaH + H2O  NaOH + H2
k) Na2O2 + H2O  NaOH + O2
l) F2 + H2O 
m) FeO + HNO3  Fe(NO3) 3 + NO + …
n) FeSO4+KMnO4+H2SO4 Fe2(SO4) 3+ MnSO4 + K2SO4 + …
o) As2S3+HNO3(loaõng) + H2O H3AsO4 + H2SO4 + NO + …
p) KMnO4 + H2C2O4 +H2SO4  K2SO4 + MnSO4 + CO2 + H2O
q) CuSO4 + KI  CuI + … + …
r) CuFeS2 + O2 + SiO2  Cu + FeSiO3 + …
s) FeCl3 + KI  FeCl2 + KCl + I2
t) AgNO3 + FeCl3 
u) MnO4– + C6H12O6 + H+  Mn2+ + CO2 + …
v) FexOy + H+ + SO42-  SO2 + …
w) FeSO4 + HNO3  NO + …
x) Fe3O4 + HCl 
y) Ca(OH) 2 dung dòch, dö + NH4HCO3 
trang 38
z) FeSO4 + HNO3  NO + A + B + D
9) Caùc chaát vaø ion döôùi ñaây coù theå ñoùng vai troø chaát oxi hoùa
hay chaát khöû: Al, Cl2, S, SO2, Fe2+, Ag+ vaø NO3+. Vieát caùc
phöông trình phaûn öùng minh hoïa.
10) Trong caùc chaát vaø ion sau ñaây ñoùng vai troø gì (chaát oxi hoùa
hay chaát khöû) trong caùc phaûn öùng oxi hoùa–khöû xaûy ra trong
dung dòch Cl–, SO32–, SO2, S, S2–.
11) Haõy saép xeáp caùc ion cho döôùi ñaây theo chieàu taêng daàn tính
(khaû naêng) oxi hoùa, cho phaûn öùng minh hoïa: Al3+, Fe3+, Cu2+,.
12) Cho caùc caëp oxi hoùa–khöû sau Na +/Na Cu2+/Cu ; Al3+/Al ; Fe3+/
Fe2+ ; 2H+/H2 ; Fe2+/Fe. Haõy saép xeáp caùc caëp theo thöù töï taêng
daàn khaû naêng oxi hoùa cuûa caùc daïng oxi hoùa. Daãn ra phöông
trình phaûn öùng minh hoïa söï saép xeáp ñoù.
13) Döï ñoaùn caùc phaûn öùng sau coù xaûy ra khoâng ? Vieát phöông
trình phaûn öùng neáu coù
a) Cu + FeCl3 
b) SnCl2 + FeCl3 
14) Cho bieát 4 caëp oxi hoùa–khöû sau Fe 2+/Fe ; Fe3+/ Fe2+ ; Cu2+/Cu ;
2H+/H2. Haõy saép xeáp thöù töï tính oxi hoùa taêng daàn cuûa caùc
caëp treân. Töø ñoù cho bieát chaát naøo coù theå phaûn öùng vôùi
nhau trong caùc chaát sau
a) Cu, Fe, dung dòch HCl.
b) Dung dòch CuSO4 ; dung dòch FeCl2 ; dung dòch FeCl3.
15) Trong moâi tröôøng axit, MnO2, O3, MnO4–, Cr2O42– ñeàu oxi hoùa
ñöôïc Cl- thaønh Cl2 vaø Mn4+ bò khöû thaønh Mn2+, Mn+7 bò khöû
thaønh Mn+2, Cr+6 bò khöû thaønh Cr+3 vaø O3 thaønh O2.
Vieát caùc phöông trình phaûn öùng xaûy ra.
16) Cho dung dòch CuSO4, Fe2(SO4) 3, MgSO4 , AgNO3 vaø kim loaïi Cu,
Mg, Ag, Fe. Nhöõng caëp chaát naøo phaûn öùng ñöôïc vôùi nhau ?
Vieát phöông trình phaûn öùng. Haõy xeáp theo thöù töï taêng daàn
tính oxi hoùa cuûa ion vaø tính khöû cuûa kim loaïi.
17) Vieát phöông trình phaûn öùng khi cho dung dòch KMnO4 (trong
moâi tröôøng axit) taùc duïng vôùi HCl, FeSO 4, C6H12O6, H2O2 vaø
H2S (phaûn öùng sinh ra S).
18) Cho Cu taùc duïng vôùi HNO3 ñaëc ñöôïc khí A, cho MnO2 taùc vôùi
dung dòch HCl ñöôïc khí B, cho Na 2SO3 taùc duïng vôùi dung dòch
H2SO4 ñöôïc khí. Cho caùc khí A, B, C tan trong dung dòch NaOH.
trang 39
Neâu nhaän xeùt veà tính oxi hoùa khöû cuûa moãi khí trong phaûn
öùng vôùi dung dòch NaOH.
19) Vieát caùc phöông trình cuûa Cu, CuO vôùi H 2; dung dòch H2SO4
loaõng ; dung dòch H2SO4 ñaëc, noùng; dung dòch AgNO 3 ; dung
dòch HNO3 loaõng
trang 40
Chöôn
g
PHAÂN NHOÙM CHÍNH
IV NHOÙM VII – NHOÙM HALOGEN
1. VÒ TRÍ CAÙC HALOGEN TRONG HEÄ THOÁNG
TUAÀN HOAØN
Goàm coù caùc nguyeân toá 9F 17Cl 35Br 53I 85At. Phaân töû
daïng X2 nhö F2 khí maøu luïc nhaït, Cl2 khí maøu vaøng luïc, Br2 loûng
maøu naâu ñoû, I2 tinh theå tím.
Deã nhaän theâm moät electron ñeå ñaït caáu hình beàn vöõng
cuûa khí hieám
X + 1e = X- (X : F , Cl , Br , I )
F coù ñoä aâm ñieän lôùn nhaát , chæ coù soá oxi hoaù –1. Caùc
halogen coøn laïi ngoaøi soá oxi hoaù –1 coøn coù soá oxi hoaù döông
nhö +1 , +3 , +5 , +7
Tính tan cuûa muoái baïc AgF AgCl AgBr AgI
tan nhieàu traéng vaøng luïc vaøng
ñaäm
35 37
2. CLO trong töï nhieân Clo coù 2 ñoàng vò 17 Cl (75%) vaø 17 Cl
(25%)  M Cl=35,5
Cl2 coù moät lieân keát coäng hoùa trò, deã daøng tham gia phaûn
öùng, laø moät chaát oxihoùa maïnh.
Cl2 tham gia phaûn öùng vôùi H2, kim loaïi taïo clorua vôùi
soh-1.
TAÙC DUÏNG VÔÙI KIM LOAÏI (ña soá kim loaïi vaø coù t0
ñeå khôi maøu phaûn öùng) taïo muoái clorua
2Na + Cl2  2NaCl
0
t
2Fe + 3Cl2  2FeCl3

0
t
Cu + Cl2  CuCl2

0
t
TAÙC DUÏNG VÔÙI HIDRO (caàn coù nhieät ñoä hoaëc coù
aùnh saùng)
H2 + Cl2  2HCl
as
Khí hidro clorua khoâng coù tính axit ( khoâng taùc vôùi Fe) , khi
hoaø tan HCl vaøo nöôùc môùi taïo thaønh dung dòch axit.
trang 41
TAÙC DUÏNG MOÄT SOÁ HÔÏP CHAÁT COÙ TÍNH KHÖÛ
FeCl2 + ½ Cl2  FeCl3
H2S + Cl2  2HCl + S
0
t
Cl2 coøn tham gia phaûn öùng vôùi vai troø vöøa laø chaát
oâxihoùa, vöøa laø chaát khöû.
TAÙC DUÏNG VÔÙI NÖÔÙC khi hoaø tan vaøo nöôùc , moät
phaàn Clo taùc duïng (Thuaän nghòch)
Cl 02 + H2O HCl+ HClO ( Axit hipo clorô)
TAÙC DUÏNG VÔÙI NaOH taïo nöôùc Javen
Cl2 + 2NaOH  NaCl + NaClO + H2O
3. FLO laø chaát oxihoùa maïnh, tham gia phaûn öùng vôùi haàu heát
caùc ñôn chaát vaø hôïp chaát taïo florua vôùi soh -1.
TAÙC DUÏNG KIM LOAÏI
Ca + F2  CaF2
2Ag + F2  2AgF
TAÙC DUÏNG VÔÙI HIDRO phaûn öùng xaûy ra maïnh hôn
caùc halogen khaùc , hoãn hôïp H2 , F2 noå maïnh trong boùng toái.
H2 + F2  2HF
Khí HF tan vaøo nöôùc taïo dung dòch HF. Dung dòch HF laø
axit yeáu, ñaëc bieät laø hoøa tan ñöôïc SiO2
4HF + SiO2  2H2O + SiF4 (söï aên moøn thuûy tinh ñöôïc öùng
0
t
duïng trong kó thuaät khaéc treân kính nhö veõ tranh khaéc chöõ).
TAÙC DUÏNG NÖÔÙC khí flo qua nöôùc seõ laøm boác chaùy
nöôùc (do giaûi phoùng O2).
2F2 + 2H2O  4HF + O2
Phaûn öùng naøy giaûi thích vì sao F2 khoâng ñaåy Cl2 , Br2 , I2 ra
khoûi dung dòch muoái hoaëc axit trong khi flo coù tính oxihoùa maïnh
hôn .
4. BROÂM VAØ IOÂT laø caùc chaát oâxihoùa yeáu hôn clo.
TAÙC DUÏNG VÔÙI KIM LOAÏI taïo muoái töông öùng
2Na + Br2  2NaBr
0
t
2Na + I2  2NaI

0
t
2Al + 3Br2  2AlBr3

0
t
2Al + 3I2  2AlI3

0
t
TAÙC DUÏNG VÔÙI HIDRO

trang 42
H2 + Br2 ñun    2HBr 
noùng
H2 + I2 ñun noùng
   2 HI phaûn öùng xaûy ra thuaän nghòch.
Ñoä hoaït ñoäng giaûm daàn töø Cl  Br  I
Caùc khí HBr, HI tan vaøo nöôùc taïo dung dich axit
HBr H2O ddaxit HBr HI H2O dd axit HI.
Veà ñoä maïnh axit thì laïi taêng daàn töø HCl < HBr < HI
5. AXIT CLOHIDRIC (HCl) dung dòch axit HCl coù ñaày ñuû
tính chaát hoaù hoïc cuûa moät axit maïnh
TAÙC DUÏNG CHAÁT CHÆ THÒ dung dòch HCl laøm quì
tím hoaù ñoû (nhaän bieát axit)
HCl  H+ + Cl-
TAÙC DUÏNG KIM LOAÏI (ñöùng tröôùc H trong daõy
Beâkeâtoâp) taïo muoái (vôùi hoùa trò thaáp cuûa kim loaïi) vaø giaûi
phoùng khí hidroâ
Fe + 2HCl  FeCl2 + H2
0
t
2 Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H2

0
t
Cu + HCl  khoâng coù phaûn öùng

TAÙC DUÏNG OXIT BAZÔ , BAZÔ taïo muoái vaø nöôùc
NaOH + HCl  NaCl + H2O
CuO + 2HCl  CuCl2 + H2O
0
t
Fe2O3 + 6HCl  2FeCl3 + 3H2O

0
t
TAÙC DUÏNG MUOÁI (theo ñieàu kieän phaûn öùng trao ñoåi)
CaCO3 + 2HCl  CaCl2 + H2O + CO2 
AgNO3 + HCl  AgCl  + HNO3
( duøng ñeå nhaän bieát goác clorua )
Ngoaøi tính chaát ñaëc tröng laø axit , dung dòch axit HCl
ñaëc coøn theå hieän vai troø chaát khöû khi taùc duïng chaát oxi hoaù
maïnh nhö KMnO4 , MnO2 ……
4HCl- + MnO2  MnCl2 + Cl 02  + 2H2O
0
t
6. MUOÁI CLORUA chöùa ion aâm clorua (Cl-) vaø caùc ion döông kim
loaïi, NH 
4 nhö NaCl ZnCl2 CuCl2 AlCl3
NaCl duøng ñeå aên, saûn xuaát Cl2, NaOH, axit HCl
KCl phaân kali
ZnCl2 taåy gæ khi haøn, choáng muïc goå
BaCl2 chaát ñoäc
trang 43
CaCl2 chaát choáng aåm
AlCl3 chaát xuùc taùc
7. NHAÄN BIEÁT duøng Ag+ (AgNO3) ñeå nhaän bieát caùc goác
halogenua.
Ag+ + Cl-  AgCl  (traéng)
(2AgCl  2Ag  + Cl2  )
AS
Ag + Br-  AgBr  (vaøng nhaït)

+
Ag+ + I-  AgI  (vaøng ñaäm)

I2 + hoà tinh boät  xanh lam
8. HÔÏP CHAÁT CHÖÙA OÂXI CUÛA CLO
Trong caùc hôïp chaát chöùa oâxi cuûa clo, clo coù soh döông,
ñöôïc ñieàu cheá giaùn tieáp.
Cl2O Clo (I) oxit Cl2O7 Clo(VII) oxit
HClO Axit hipo clorô NaClO Natri hipoclorit
HClO2 Axit clorô NaClO2 Natri clorit
HClO3 Axit cloric KClO3 kali clorat
HClO4 Axit pe cloric KClO4 kali pe clorat
Taát caû hôïp chaát chöùa oxi cuûa clo ñieàu laø chaát oâxihoùa
maïnh.
NÖÔÙC ZAVEN laø hoãn hôïp goàm NaCl, NaClO vaø H 2O
coù tính oâxi hoùa maïnh, ñöôïc ñieàu cheá baèng caùch daãn khí Clo
vaøo dung dòch NaOH (KOH)
Cl2 + 2NaOH  NaCl + NaClO + H2O
(Cl2 + 2KOH  KCl + KClO + H2O)
KALI CLORAT coâng thöùc phaân töû KClO3 laø chaát
oâxihoùa maïnh thöôøng duøng ñieàu cheá O2 trong phoøng thí nghieäm
 t  2KCl + O2 
0
2KClO3 MnO2
KClO3 ñöôïc ñieàu cheá khi daãn khí clo vaøo dung dòch kieàm
ñaëc ñaõ ñöôïc ñun noùng ñeán 1000c
3Cl2 + 6KOH 100 5KCl + KClO3 + 3H2O
0
CLORUA VOÂI coâng thöùc phaân töû CaOCl2 laø chaát

oâxihoùa maïnh, ñöôïc ñieàu cheá baèng caùch daãn clo vaøo
dung dòch Ca(OH)2 ñaëc
Cl2 + Ca(OH)2  CaOCl2 + H2O
Neáu Ca(OH)2 loaõng 2Ca(OH)2 + 2Cl2  CaCl2 + Ca(OCl)2 +
2H2O
trang 44
9. ÑIEÀU CHEÁ CLO nguyeân taéc laø khöû caùc hôïp chaát Cl - taïo
Cl0
TRONG PHOØNG THÍ NGHIEÄM cho HCl ñaäm ñaëc taùc
duïng vôùi caùc chaát oâxihoùa maïnh
2KMnO4 + 16HCl  2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2  + 8H2O
MnCl2 + Cl2  + 2H2O
0
MnO2 + 4HCl  t
TRONG COÂNG NGHIEÄP duøng phöông phaùp ñieän phaân

2NaCl + 2H2O   
ÑP DD CMN
 H2  + 2NaOH + Cl2 
2NaCl  2Na+ Cl2 
ÑP NC
10. ÑIEÀU CHEÁ HCl

PHÖÔNG PHAÙP SUNFAT cho NaCl tinh theå vaøo dung
dòch H2SO4 ñaäm ñaëc
0
2NaCltt + H2SO4  Na2SO4 + 2HCl 

t cao
NaCltt + H2SO4  NaHSO4 + HCl 

t thaáp
PHÖÔNG PHAÙP TOÅNG HÔÏP ñoát hoãn hôïp khí hidro vaø
khí clo
H2 + Cl2  2HCl hidro clorua
as
11. ÑIEÀU CHEÁ HF baèng phöông phaùp sunfat

CaF2(tt) + H2SO4(ññ)  CaSO4 + 2HF 
0
t

1.2 . CAÙC HALOGEN . CLO
1) Neâu ñieåm gioáng vaø khaùc nhau giöõa caùc Halogen veà caáu taïo
vaø hoùa tính.
2) Töø caáu taïo cuûa nguyeân töû clo, haõy neâu tính chaát hoùa hoïc
ñaëc tröng vaø vieát caùc phaûn öùng minh hoïa.
3) Vì sao clo aåm coù tính taåy traéng coøn clo khoâ thì khoâng?
4) Vieát 3 phöông trình phaûn öùng chöùng toû clo coù tính oxi hoùa, 2
phöông trình phaûn öùng chöùng toû clo coù tính khöû.
5) Clo coù theå taùc duïng vôùi chaát naøo sau ñaây? Vieát phöông trình
phaûn öùng xaûy ra: Al (t o) ; Fe (to) ; H2O ; KOH ; KBr; Au (t O) ;
NaI ; dung dòch SO2
trang 45
6) Hoaøn thaønh chuoãi phaûn öùng sau:
a)MnO2  Cl2  HCl  Cl2  CaCl2  Ca(OH)2 Clorua voâi
b) KMnO4  Cl2  KCl  Cl2  axit hipoclorô
 NaClO  NaCl  Cl2  FeCl3
 HClO  HCl  NaCl
c) Cl2  Br2  I2
 HCl  FeCl2  Fe(OH)2
7) Caân baèng caùc phaûn öùng oxi hoùa – khöû sau:
a) KMnO4 + HCl  KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O
b) KClO3 + HCl  KCl + Cl2 + H2O
c) KOH + Cl2  KCl + KClO3 + H2O
d) Cl2 + SO2 + H2O  HCl + H2SO4
e) Fe3O4 + HCl  FeCl2 + FeCl3 + H2O
f) CrO3 + HCl  CrCl3 + Cl2 + H2O
g) Cl2 + Ca(OH)2  CaCl2 + Ca(OCl)2 + H2O
8) a) Töø MnO2, HCl ñaëc, Fe haõy vieát caùc phöông trình phaûn öùng
ñieàu cheá Cl2, FeCl2 vaø FeCl3.
b) Töø muoái aên, nöôùc vaø caùc thieát bò caàn thieát, haõy vieát
caùc phöông trình phaûn öùng ñieàu cheá Cl2 , HCl vaø nöôùc Javel .
9) Ñoát nhoâm trong bình ñöïng khí clo thì thu ñöôïc 26,7 (g) muoái.
Tìm khoái löôïng clo vaø nhoâm ñaõ tham gia phaûn öùng?
ÑS: 21,3 (g) ; 5,4 (g)
10) Tính theå tích clo thu ñöôïc (ñkc) khi cho 15,8 (g) kali pemanganat
(KMnO4) taùc duïng axit clohiñric ñaäm ñaëc.
ÑS: 5,6 (l)
11) Ñieàu cheá moät dung dòch axit clohiñric baèng caùch hoøa tan 2
(mol) hiñro clorua vaøo nöôùc. Ñun axit thu ñöôïc vôùi mangan ñioxit
coù dö. Hoûi khí clo thu ñöôïc sau phaûn öùng coù ñuû taùc duïng
vôùi 28 (g) saét hay khoâng?
ÑS: Khoâng
12) Gaây noå hoãn hôïp ba khí A, B, C trong bình kín. Khí A ñieàu cheá
baèng caùch cho axit HCl dö taùc duïng 21,45 (g) Zn. Khí B thu ñöôïc
khi phaân huûy 25,5 (g) natri nitrat (2NaNO 3 to
 NaNO2 + O2).
Khí C thu ñöôïc do axit HCl dö taùc duïng 2,61 (g) mangan ñioxit.
Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa chaát trong dung dòch thu ñöôïc
sau khi gaây noå.
ÑS: 28,85%
trang 46
13) Cho 3,9 (g) kali taùc duïng hoaøn toaøn vôùi clo. Saûn phaåm thu
ñöôïc hoøa tan vaøo nöôùc thaønh 250 (g) dung dòch.
a) Tính theå tích clo ñaõ phaûn öùng (ñkc).
b) Tính noàng ñoä phaàn traêm dung dòch thu ñöôïc.
ÑS: a) 1,12 (l) ; b) 2,98%
14) Cho 10,44 (g) MnO2 taùc duïng axit HCl ñaëc. Khí sinh ra (ñkc) cho
taùc duïng vöøa ñuû vôùi dung dòch NaOH 2 (M).
a) Tính theå tích khí sinh ra (ñkc).
b) Tính theå tích dung dòch NaOH ñaõ phaûn öùng vaø noàng
ñoä (mol/l) caùc chaát trong dung dòch thu ñöôïc.
ÑS: a) 2,688 (l) ; b) 0,12 (l) ; 1 (M) ; 1 (M)
trang 47
3 . HIÑRO CLORUA – AXIT CLOHIÑRIC – MUOÁI

CLORUA
1) Haõy vieát caùc phöông trình phaûn öùng chöùng minh raèng axit
clohiñric coù ñaày ñuû tính chaát hoùa hoïc cuûa moät axit.
2) Vieát 1 phöông trình phaûn öùng chöùng toû axit HCl coù tính oxi
hoùa, 1 phöông trình phaûn öùng chuùng toû HCl coù tính khöû.
3) Cho caùc chaát sau: KCl, CaCl 2 , MnO2 , H2SO4 ñaëc. Troän 2 hoaëc
3 chaát vôùi nhau. Troän nhö theá naøo ñeå taïo thaønh hiñro clorua?
Troän nhö theá naøo ñeå taïo thaønh clo? Vieát phöông trình phaûn
öùng.
4) Vieát 3 phöông trình phaûn öùng ñieàu cheá saét (III) clorua.
5) Neâu hieän töôïng xaûy ra khi ñöa ra ngoaøi aùnh saùng oáng
nghieäm chöùa baïc clorua coù nhoû theâm ít gioït dung dòch quyø
tím. Giaûi thích.
6) Axit HCl coù theå taùc duïng nhöõng chaát naøo sau ñaây? Vieát
phaûn öùng xaûy ra: Al, Mg(OH)2 , Na2SO4 , FeS, Fe2O3 , Ag2SO4 ,
K2O, CaCO3 , Mg(NO3)2 .
7) Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra khi cho laàn löôït caùc chaát
trong nhoùm A {HCl, Cl2} taùc duïng vôùi laàn löôït caùc chaát trong
nhoùm B {Cu, AgNO3 , NaOH, CaCO3}.
8) Töø KCl, H2SO4 ñaëc, MnO2 , Fe, CuO, Zn, haõy ñieàu cheá FeCl 3 ,
CuCl2 , ZnCl2 .
9) Töø NaCl, H2O, Fe vaø caùc thieát bò caàn thieát, haõy ñieàu cheá
FeCl3 , FeCl2 , Fe(OH)2 , Fe(OH)3.
10) Nhaän bieát caùc dung dòch maát nhaõn sau baèng phöông phaùp
hoùa hoïc:
a) KOH, K2SO4 , KCl, K2SO4 , KNO3
b) HCl, NaOH, Ba(OH)2 , Na2SO4
c) HCl, HNO3 , H2SO4 , HBr
d) KCl, K2SO4 , KNO3 , KI
e) BaCl2 , K2SO4 , Al(NO3)3 , Na2CO3
11) Nhaän bieát caùc dung dòch sau baèng phöông phaùp hoùa hoïc:
a) NaNO3 , NaCl, HCl.
b) NaCl, HCl, H2SO4
12) Hoøa tan 1 (mol) hiñro clorua vaøo nöôùc roài cho vaøo dung dòch
ñoù 300 (g) dung dòch NaOH 10%. Dung dòch thu ñöôïc coù phaûn
öùng gì? Axit, bazô hay trung hoøa?
trang 48
ÑS: Tính axit
13) Cho axit H2SO4 ñaëc taùc duïng heát vôùi 58,5 (g) NaCl, ñun noùng.
Hoøa tan khí taïo thaønh vaøo 146 (g) nöôùc. Tính C% dung dòch thu
ñöôïc.
ÑS: 33,3%
14) Coù moät dung dòch chöùa ñoàng thôøi HCl vaø H2SO4 . Cho 200 (g)
dung dòch ñoù taùc duïng dung dòch BaCl2 dö taïo ñöôïc 46,6 (g) keát
tuûa. Loïc keát tuûa, trung hoaø nöôùc loïc phaûi duøng 500 (ml)
dung dòch NaOH 1,6 (M). Tính C% moãi axit trong dung dòch ñaàu.
ÑS: H2SO4 9,8% ; HCl 7,3%
15) Ñieàn caùc hôïp chaát chöùa clo vaøo caùc kyù töï A, B cho phuø
hôïp:
a) A1 + H2SO4 = B1 + Na2SO4
b) A2 + CuO = B2 + CuCl2
c) A3 + CuSO4 = B3 + BaSO4
d) A4 + AgNO3 = B4 + HNO3
e) A5 + Na2S = B5 + H2S
f) A6 + Pb(NO3)2 = B6 + KNO3
g) A7 + Mg(OH)2 = B7 + H2O
h) A8 + CaCO3 = B8 + H2O + CO2
i) A9 + FeS = B9 + H2S
16) Thöïc hieän chuoãi phaûn öùng sau:
a) NaCl  HCl  Cl2  HClO  HCl
 
AgCl  Ag CuCl2  HCl
b) KMnO4  Cl2  CuCl2  FeCl2  HCl

HCl  CaCl2  Ca(OH)2
c) KCl  HCl  Cl2  Br2  I2

FeCl3  AgCl  Ag
17) Hoøa tan 31,2 (g) hoãn hôïp A goàm Na 2CO3 vaø CaCO3 vaøo dung
dòch HCl dö thu ñöôïc 6,72 (l) CO 2 (ñkc). Tính khoái löôïng töøng
chaát trong A.
ÑS: 21,2 (g) Na2CO3 ; 10 (g) CaCO3
18) Cho 27,8 (g) hoãn hôïp B goàm Al vaø Fe taùc duïng vôùi dung dòch
HCl dö thu ñöôïc 15,68 (l) H2 (ñkc). Tính % khoái löôïng töøng chaát
trong B.
trang 49
ÑS: 19,42% Al ; 80,58% Fe
19) Cho 24 (g) hoãn hôïp G goàm Mg vaø MgCO 3 taùc duïng vôùi dung
dòch HCl dö thu ñöôïc 11,2 (l) hoãn hôïp khí goàm H 2 vaø CO2 (ñkc).
Tính % khoái löôïng töøng chaát trong G.
ÑS: 30% Mg ; 70% MgCO3
20) Hoøa tan 34 (g) hoãn hôïp G goàm MgO vaø Zn vaøo dung dòch HCl
dö thu ñöôïc 73,4 (g) hoãn hôïp muoái G’. Tính % khoái löôïng töøng
chaát trong G.
ÑS: 23,53% MgO ; 76,47% Zn
21) Cho 31,4 (g) hoãn hôïp G goàm Al vaø Zn taùc duïng vöøa ñuû vôùi
dung dòch HCl 2 (M) thu ñöôïc 15,68 (l) H2 (ñkc).
a) Tính % khoái löôïng töøng chaát trong G.
b) Tính theå tích HCl ñaõ duøng.
ÑS: 17,20% Al ; 82,80% Zn
22) Hoøa tan 64 (g) hoãn hôïp X goàm CuO vaø Fe 2O3 vaøo dung dòch
HCl 20%. Sau phaûn öùng, coâ caïn dung dòch thu ñöôïc 124,5 (g)
hoãn hôïp muoái khan G’.
a) Tính % khoái löôïng töøng chaát trong X.
b) Tính khoái löôïng dung dòch HCl ñaõ duøng.
ÑS: 75% ; 25% ; 219 (g)
23) Cho 11,9 (g) hoãn hôïp G goàm Al vaø Zn taùc duïng vöøa ñuû vôùi
400 (ml) dung dòch HCl 2 (M) thu ñöôïc m (g) hoãn hôïp muoái
G’vaø V (l) khí (ñkc).
a) Tính khoái löôïng töøng chaát trong G.
b) Tính theå tích khí thoaùt ra (ñkc).
c) Tính khoái löôïng hoãn hôïp muoái G’.
ÑS: 5,4 (g) ; 6,5 (g) ; 8,96 (l) ; 40,3 (g)
24) Cho a (g) hoãn hôïp A goàm CaO vaø CaCO 3 taùc duïng vöøa ñuû
vôùi 300 (ml) dung dòch HCl thu ñöôïc 33,3 (g) muoái CaCl 2 vaø
4480 (ml) khí CO2 (ñkc).
a) Tính khoái löôïng hoãn hôïp A.
b) Tính noàng ñoä HCl ñaõ duøng.
ÑS: 25,6 (g) ; 2 (M)
25) Hoøa tan hoaøn toaøn 20 (g) hoãn hôïp Y goàm Zn vaø Cu vaøo moät
löôïng vöøa ñuû dung dòch HCl 0,5 (M) thu ñöôïc 4,48 (l) H 2 (ñkc).
Tính % khoái löôïng töøng chaát trong Y vaø theå tích axit ñaõ
duøng.
ÑS: 65% Zn ; 35% Cu ; 800 (ml)
trang 50
26) Cho 13,6 (g) hoãn hôïp X goàm Fe vaø Fe 2O3 taùc duïng vöøa ñuû
vôùi 91,25 (g) dung dòch HCl 20%.
a) Tính % khoái löôïng töøng chaát trong X.
b) Tính noàng ñoä % dung dòch sau phaûn öùng.
ÑS: 41,18% Fe ; 58,82% Fe2O3
27) Coù 26, 6 (g) hoãn hôïp goàm hai muoái KCl vaø NaCl. Hoøa tan
hoãn hôïp vaøo nöôùc thaønh 500 (g) dung dòch. Cho dung dòch taùc
duïng vôùi AgNO3 vöøa ñuû thì taïo thaønh 57,4 (g) keát tuûa. Tính
noàng ñoä % moãi muoái trong dung dòch ñaàu.
ÑS: KCl 2,98% ; NaCl 2,34%
28) Hoøa tan hoaøn toaøn moät hoãn hôïp A goàm Zn vaø ZnO caàn
duøng 100,8 (ml) dung dòch HCl 36,5% (d = 1,19) thu ñöôïc 8,96 (l)
khí (ñkc). Tính khoái löôïng A.
ÑS: 42,2 (g)
29) Chia 35 (g) hoãn hôïp X chöùa Fe, Cu, Al thaønh 2 phaàn baèng
nhau:
Phaàn I: cho taùc duïng hoaøn toaøn dung dòch HCl dö thu 6,72
(l) khí (ñkc).
Phaàn II: cho taùc duïng vöøa ñuû 10,64 (l) khí clo (ñkc).
Tính % khoái löôïng töøng chaát trong X.
ÑS:
30) Cho 25,3 (g) hoãn hôïp A goàm Al, Fe, Mg taùc duïng vöøa ñuû vôùi
400 (ml) dung dòch HCl 2,75 (M) thu ñöôïc m (g) hoãn hôïp muoái X
vaø V (ml) khí (ñkc). Xaùc ñònh m (g) vaø V (ml).
ÑS: 64,35 (g) ; 12,32 (l)
31) Hoøa tan 23,8 (g) hoãn hôïp muoái goàm moät muoái cacbonat cuûa
kim loaïi hoùa trò I vaø moät muoái cacbonat cuûa kim loaïi hoùa trò
II vaøo dung dòch HCl dö thì thu ñöôïc 0,4 (g) khí. Ñem coâ caïn
dung dòch sau phaûn öùng thì thu ñöôïc bao nhieâu gam muoái khan?
ÑS: 26 (g)
32) Ñeå hoøa tan 4,8 (g) kim loaïi R hoùa trò II phaûi duøng 200 (ml)
dung dòch HCl 2(M). Tìm R.
ÑS: Mg
33) Cho 19,2 (g) kim loaïi R thuoäc nhoùm II vaøo dung dòch HCl dö thu
ñöôïc 17,92 (l) khí (ñkc). Tìm R.
ÑS: Mg
34) Hoøa tan 16 (g) oxit cuûa kim loaïi R hoùa trò III caàn duøng 109,5
(g) dung dòch HCl 20%. Xaùc ñònh teân R.
trang 51
ÑS:Fe
35) Hoøa tan 15,3 (g) oxit cuûa kim loaïi M hoùa trò II vaøo moät löôïng
dung dòch HCl 18,25% thu ñöôïc 20,8 (g) muoái. Xaùc ñònh teân M
vaø khoái löôïng dung dòch HCl ñaõ duøng.
ÑS: Ba ; 40 (g)
36) Hoøa tan 21,2 (g) muoái R2CO3 vaøo moät löôïng dung dòch HCl 2
(M) thu ñöôïc 23,4 (g) muoái. Xaùc ñònh teân R vaø theå tích dung
dòch HCl ñaõ duøng.
ÑS: Na ; 200 (ml)
37) Hoøa tan hoaøn toaøn 1,17 (g) moät kim loaïi A coù hoaù trò khoâng
ñoåi vaøo dung dòch HCl 1,2 (M) thì thu ñöôïc 0,336 (l) khí. Tìm teân
kim loaïi A vaø theå tích dung dòch HCl ñaõ duøng.
ÑS: K ; 25 (ml)
trang 52
4. HÔÏP CHAÁT CHÖÙA OXY CUÛA CLO

1) Keå teân moät soá muoái cuûa axit chöùa oxi cuûa clo. Neâu phöông
phaùp chung ñeå ñieàu cheá chuùng? Vieát phöông trình phaûn öùng
minh hoïa cho töøng chaát.
2) Vieát phöông trình phaûn öùng thöïc hieän chuoãi bieán hoùa sau:
a) Kali clorat  kali clorua  hiñro clorua  ñoàng (II) clorua
 bari clorua  baïc clorua  clo  kali clorat
b) Axit clohiñric  clo  nöôùc Javen

clorua voâi  clo  brom  iot
c) CaCO3  CaCl2  NaCl  NaOH  NaClO  NaCl  Cl2
 FeCl3  AgCl
3) Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra khi cho caùc chaát trong
nhoùm A laàn löôït taùc duïng caùc chaát trong nhoùm B.
a) A: HCl, Cl2
B: KOH ñaëc (to), dung dòch AgNO3 , Fe, dung dòch KBr
b) A: HCl, Cl2
B: KOH (to thöôøng), CaCO3 , MgO , Ag
4) Khi ñun noùng muoái kali clorat khoâng xuùc taùc thì muoái bò
phaân huûy ñoàng thôøi theo hai phöông trình sau:
(a) 2KClO3  2KCl + 3O2
(b) 4KClO3  3KClO4 + KCl
Haõy tính: Bao nhieâu % khoái löôïng bò phaân huûy theo (a)?
Bao nhieâu % khoái löôïng bò phaân huûy theo (b)? Bieát raèng khi phaân
huûy hoaøn toaøn 73,5 (g) KClO3 thì thu ñöôïc 33,5 (g) KCl.
5) Cho 69,8 (g) MnO2 taùc duïng vôùi axit HCl ñaëc. Daãn khí clo thu
ñöôïc vaøo 500 (ml) dung dòch NaOH 4 (M) ôû nhieät ñoä thöôøng.
a) Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra.
b) Tính noàng ñoä mol cuûa caùc muoái trong dung dòch thu
ñöôïc, coi theå tích dung dòch thay ñoåi khoâng ñaùng keå.
5.6. FLO – BROM - IOT

1) So saùnh tính chaát hoùa hoïc cuûa flo, brom vaø iot vôùi clo.
trang 53
2) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng ñeå chöùng toû quy luaät: hoaït
ñoäng hoùa hoïc cuûa caùc halogen giaûm daàn theo chieàu taêng
ñieän tích haït nhaân nguyeân töû cuûa chuùng. Giaûi thích?
3) Taïi sao coù theå ñieàu cheá nöôùc clo nhöng khoâng theå ñieàu cheá
nöôùc flo?
4) Hiñro florua thöôøng ñöôïc ñieàu cheá baèng caùch cho axit sunfuric
ñaëc taùc duïng vôùi canxi florua. Haõy tính khoái löôïng canxi florua
caàn thieát ñeå ñieàu cheá 2,5 (kg) dung dòch axit flohiñric 40%.
5) Thöïc hieän chuoãi phaûn öùng sau:
a) I2  KI  KBr  Br2  NaBr  NaCl  Cl2
 
HI  AgI HBr  AgBr
b) H2

F2  CaF2  HF  SiF4
c) KMnO4  Cl2  KClO3  KCl  HCl  CuCl2  AgCl 
Cl2  clorua voâi
d) HBr  Br2  AlBr3  MgBr2  Mg(OH)2

I2  NaI  AgI
6) Nhaän bieát caùc hoaù chaát maát nhaõn sau:
a) Dung dòch: HCl, KCl, KBr, NaI.
b) Dung dòch: I2 , Na2CO3 , NaCl, NaBr.
c) Dung dòch: KOH, HCl, HNO3 , K2SO4 , BaCl2 .
d) Chaát raén: CaCO3 , K2CO3 , NaCl, KNO3 .
e) Chaát raén: AgCl, KCl, BaCO3 , KI.
7) Ñun noùng MnO2 vôùi axit HCl ñaëc, dö thu ñöôïc khí A. Troän khí
A vôùi 5,6 (l) H2 döôùi taùc duïng cuûa aùnh saùng thì phaûn öùng
xaûy ra. Khí A coøn dö sau phaûn öùng cho taùc duïng vôùi dung
dòch KI thì thu ñöôïc 63,5 (g) I 2. Tính khoái löôïng MnO2 ñaõ duøng,
bieát caùc theå tích khí ñeàu ño ôû ñkc.
MOÄT SOÁ CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CHUNG
1) Vieát phöông trình maø trong ñoù:

a. Clo theå hieän tính oxi-hoùa .
trang 54
b. Clo vöøa theå hieän tính oxi-hoùa vöøa theå hieän tính
khöû.
c. HCl theå hieän tính oxi-hoùa.
d. HCl theå hieän tính khöû
e. HF theå hieän tính chaát ñaëc bieät cuûa moät axit .
f. HCl theå hieän tính axit.
2) Vieát phöông trình chöùng minh:
a. Tính oâxi hoaù cuûa caùc halogen giaûm daàn töø Flo
ñeán Iot.
b. Vieát hai phöông trình chöùng minh Cl 2 coù tính oxihoùa.
Vieát hai phöông trình trong ñoù Cl 2 vöøa theå hieän tính oxihoùa
vöøa theå hieän tính khöû.
c. Vieát phöông trình trong ñoù coù axít clohidric tham gia
vôùi vai troø laø chaát oxihoaù, chaát khöû, laø moät phaûn öùng
trao ñoåi.
3) Haõy cho bieát:
a. Taïi sao khi ñieàu cheá HCl töø NaCl ta phaûi duøng
NaCl daïng tinh theå vaø H2SO4 ñaäm ñaëc
b. Taïi sao nöôùc clo coù tính taåy maøu nhöng ñeå laâu
ngoaøi khoâng khí khoâng coøn tính chaát naøy.
c. Taïi sao ta coù theå ñieàu cheá HF, HCl töø muoái töông
öùng vaø axít H2SO4 ñaäm ñaëc maø khoâng ñieàu cheá ñöôïc
HBr, HI baèng caùch naøy.
d. Nöôùc clo laø gì? Taïi sao nöôùc clo coù tính taåy maøu?
Neáu ñeå laâu ngoaøi khoâng khí thì nöôùc clo coøn tính taåy
maøu khoâng?
e. Nöôùc Javen laø gì? Clorua voâi? Kaliclorat?
f. Taïi sao khoâng duøng bình thuyû tinh ñeå ñöïng dung
dòch HF?
g. Taïi sao ñieàu cheá Cl 2, Br2, I2 töø HX vaø MnO2 maø
khoâng duøng caùc töông töï ñeå ñieàu cheá F2? Ñeà nghò
phöông phaùp ñieàu cheá F2.
h. Taïi sao ñieàu cheá ñöôïc nöôùc clo maø khoâng ñieàu
cheá ñöôïc nöôùc flo?
i. Taïi sao khoâng duøng bình theùp aåm ñeå ñöïng khí clo?
j. Khi ñieàu cheá Cl2 töø NaCl baèng phöông phaùp ñieän
phaân dung dòch thì thieát bò phaûi coù maøng ngaên, taïi sao?
k. Taïi sao duøng dd HF ñeå khaét kieáng?
trang 55
l. Baèng caùch naøo coù theå phaùt hieän trong bình ñöïng
khí HCl coù laãn khí Cl2?
4) Giaûi thích caùc hieän töôïng sau:
a. Môû bình ñöïng khí hidroâclorua trong khoâng khí aåm
thì xuaát hieän khoùi.
b. Cho maãu giaáy quyø tím aåm vaøo bình ñöïng khí clo
thì luùc ñaàu quyø chuyeån sang maøu ñoû sau ñoù chuyeån sang
maøu traéng (khoâng maøu), taïi sao?
c. Daãn khí clo qua bình ñöïng dung dòch KI coù hoà tinh
boät thì dung dòch daàn chuyeån sang maøu xanh ñaëc tröng.
d. Cho boät CuO (maøu ñen) vaøo dung dòch HCl thì dung
dòch daàn chuyeån sang maøu xanh.
5) Quan saùt hieän töôïng, giaûi thích hieän töôïng, vieát phöông
trình phaûn öùng:
a. Khi khí Clo suïc qua dung dòch hoãn hôïp KI vaø hoà
tinh boät.
b. Ñöa oáng nghieäm ñöïng AgCl coù vaøi gioït quyø tím ra
ngoaøi aùnh saùng.
c. Daãn khí Cl2 laàn löôït vaøo caùc dung dòch: NaCl, KI
coù hoà tinh boät, NaBr. Neáu thay baèng Br2.
6) Vieát phaûn öùng khi cho khí Clo taùc duïng vôùi Fe, H 2O, KOH.
Töø caùc phaûn öùng haõy cho bieát vai troø cuûa Clo.
7) Vieát phöông trình phaûn öùng (neáu coù)
a. Cho Cl2 gaëp laàn löôït caùc chaát sau: Khí H 2S, dung
dòch H2S, NaBr, HI, CaF2, Al, Cu, Fe, NH3 dung dòch Na2SO3,
dung dòch Na2S, dung dòch KOH.
b. Cho HCl gaëp laàn löôït caùc chaát sau: CaCO 3, KOH,
NaClO, KClO3, MnO2, KMnO4, AgNO3, NaBr, CuO, Mg, Fe, Cu.
c. Cho axít H2SO4 ñaäm ñaëc taùc duïng laàn löôït vôùi caùc
muoái khan sau: CaF2, NaCl, NaBr, KI. Neáu thay baèng dung
dòch H2SO4 vaø dung dòch caùc muoái ñoù thì coù xaûy ra phaûn
öùng hay khoâng?
d. CO2 taùc duïng vôùi dung dòch CaOCl2,
e. Dung dòch HCl ñaäm ñaëc taùc duïng vôùi CaOCl 2 coù
nhieät.
trang 56
8) Cho caùc chaát sau : KCl, MnO2, CaCl2, H2SO4 . Ñem troän 2
hoaëc 3 chaát vôùi nhau nhö theá naøo ñeå thu ñöôïc khí
Hidroclorua ? khí Clo ? Vieát caùc phöông trình phaûn öùng.
9) Duøng phaûn öùng hoaù hoïc naøo ñeå saép xeáp ñöôïc tính chaát
ñaëc tröng ñoù giöõa caùc halogen ?
10) Baèng phöông phaùp hoaù hoïc haõy phaân bieät caùc dung dòch
sau (chæ duøng 1 thuoác thöû):
a. HCl, AgNO3, KBr, KI, CaF2, KOH.
b. HCl, AgNO3, HBr, HI, KOH, nöôùc clo.
c. HCl, AgNO3, HBr, KI, HF, KOH.
d. HCl, HI, NaCl, KBr, KOH, CaF, Nöôùc Clo (ñöôïc duøng
thuoác thöû tuøy yù).
11) Chæ duøng moät thuoác thöû nhaän bieát caùc dung dòch sau:
a. HCl, MgCl2, KBr, KI, NaOH, AgNO3, CaF2.
b. NH4Cl, FeCl3, MgBr2, KI.
12) Hoaøn thaøng caùc phöông trình phaûn öùng sau ( ghi roõ ñieàu
kieän)
a. NaCl  (1)
HCl  (2)
FeCl2 
( 3)
FeCl3  ( 4)
AgCl  ( 5)
Cl2
 Clorua voâi
( 6)
b. NaCl  (1)

Cl2 (2)
KClO3 
( 3)
KCl  ( 4)
HCl ( 5)
FeCl3
 NaCl
( 6)
c. KClO3  (1)

Cl2  ( 2)
Clorua voâi  ( 3)
Cl2  ( 4)
NaClO  ( 5)
Cl2 
( 6)
nöôùc clo
d. Natriclorua  (1)
Hidroâclorua  ( 2)
Magieâclorua  ( 3)
Kaliclorua  Khí clo  Kaliclorat  Kalipeclorat

( 4) ( 5) ( 6)
e. MnO2  Cl2  HCl  Cl2  NaClO  NaCl 

Cl2.
f. NaCl  NaOH  NaCl  HCl  Cl2  KClO3 
KCl  KNO3.
g. KMnO4  Cl2  NaCl  HCl  CuCl2
h. NaCl  Cl2  NaClO  NaCl  HCl.
i. MnO2  Cl2  HCl  NaCl  Cl2  Br2
j. KClO3  KCl  Cl2  NaCl  HCl
k. A C E
NaCl NaCl NaCl NaCl
trang 57
B D F
l. KMnO4 1 Cl2 2 NaCl 3 HCl 
4
FeCl2
5
nöôùc Javen
m. NaCl 1 HCl 2 Cl2 3 HCl  4
CuCl2
5
nöôùc clo
n. NaCl 1 Cl2 2 HCl 3 FeCl3  4
Fe(NO3)3
5
Nöôùc Javen
o. Natriclorua  (1)
Hidroâclorua  ( 2)
Magieâclorua 
( 3)
Kaliclorua  Khí clo  Kaliclorat  Kalipeclorat

( 4) ( 5) ( 6)
13) Cho bieát caùc chaát sau coù cuøng toàn taïi hay khoâng? Taïi
sao?
a. Cl2 & dung dòch H2S
b. NaCl & Br2
c. Cl2 & dung dòch KI
d. HCl & Na2CO3
e. Cl2 & khí H2S
f. N2 & Cl2
g. dd HCl& AgNO3
h. CuO & dd HCl
i. Cl2 & dd NaBr
j. dd NaOH & Cl2
k. dd HCl& Fe3O4
l. Ag2O & dd HCl
14) Töø NaCl, H2SO4, Fe Vieát phöông trình phaûn öùng ñieàu cheá
FeCl3, FeCl2.
15) Töø KCl vaø H2O vieát phöông trình ñieàu cheá: nöôùc Javen,
Kalipeclorat
16) Töø MnO2, NaCl, H2O vieát phöông trình ñieàu cheá HCl vaø O2 .
17) Cho 19,5 g Zn taùc duïng vôùi 7 lít khí clo (ñkc) thu ñöôïc 36,72
g muoái. Tính hieäu suaát phaûn öùng.
18) Cho 10,3 g hoãn hôïp Cu, Al, Fe vaøo dung dòch HCl dö thu
ñöôïc 5,6 lít khí (ñkc) vaø 2 g chaát khoâng tan.
a. Vieát caùc phaûn öùng xaûy ra vaø tính % khoái löôïng
moãi chaát trong hoãn hôïp.
trang 58
b. Neáu nung noùng hoãn hôïp treân sau ñoù cho taùc duïng
vôùi khí clo. Tính theå tích clo caàn duøng ñeå phaûn öùng vöøa
ñuû.
19) Cho 30,6 g hoãn hôïp Na2CO3 vaø CaCO3 taùc duïng vôùi moät
löôïng vöøa ñuû dd HCl 20% taïo thaønh 6,72 lít moät chaát khí (ñkc)
vaø moät dung dòch A.
a. Tính khoái löôïng moãi chaát trong hoãn hôïp ñaàu.
b. Tính khoái löôïng dung dòch HCl caàn duøng.
c. Tính noàng ñoä % caùc chaát trong dung dòch A.
20) Hoaø tan m g hoãn hôïp Zn vaø ZnO caàn vöøa ñuû 100,8 ml dd
HCl 36,5% (d=1,19g/ml) thaáy thoaùt moät chaát khí vaø 161,352 g
dung dòch A.
a. Tính m.
b. Tính noàng ñoä % caùc chaát trong dung dòch A.
21) Cho 3,87 hoãn hôïp goàm Mg vaø Al taùc duïng vôùi 500 ml
dung dòch HCl 1M, sau khi phaûn öùng xaûy ra hoaøn toaøn thu
ñöôïc 4,368 lít khí (ñkc).
a. Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp trong
hoãn hôïp.
b. Tính noàng ñoä mol caùc chaát coù trong dung dòch sau
phaûn öùng, bieát theå tích dung dòch khoâng ñoåi trong quaù
trình phaûn öùng.
c. Tính khoái löôïng NaCl (coù 5% taïp chaát) caàn duøng
ñeå ñieàu cheá ñuû löôïng axít ôû treân bieát hieäu suaát phaûn
öùng ñieàu cheá laø 75%.
22) Moät hoãn hôïp goàm Cu vaø Fe coù toång khoái löôïng laø 12 g
ñöôïc cho vaøo 400ml dung dòch HCl 1M. Sau phaûn öùng thu ñöôïc
6,4 g chaát raén, dung dòch A vaø V lít khí (ñkc).
a. Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi.
b. Tính V.
c. Laáy 360 ml dung dòch NaOH 1M cho vaøo dung dòch
A, tính khoái löôïng keát tuûa thu ñöôïc.
23) Cho 2,02 g hoãn hôïp Mg vaø Zn vaøo coác (1) ñöïng 200ml
dung dòch HCl. Sau phaûn öùng coâ caïn dung dòch ñöôïc 4,86 g
chaát raén. Cho 2,02 g hoãn hôïp treân vaøo coác (2) ñöïng 400ml ung
dòch HCl nhö treân, sau phaûn öùng coâ caïn dung dòch ñöôïc 5,57 g
chaát raén.
a. Tính theå tích khí thoaùt ra ôû coác (1) (ñkc)
trang 59
b. Tính noàng ñoä mol/l cuûa dung dòch HCl.
c. Tính % khoái löôïng noãi kim loaïi.
24) Moät hoãn hôïp goàm Zn vaø CaCO3 cho taùc duïng vôùi dung
dòch HCl dö thì thu ñöôïc 17,92 lít (ñkc). Cho hoãn hôïp khí qua dung
dòch KOH 32% (D= 1,25g/ml) thì thu ñöôïc moät muoái trung tính
vaø theå tích khí giaûm ñi 8,96 lít.
a. Tính % khoái löôïng moãi chaát trong hoãn hôïp ñaàu.
b. Tính theå tích dung dòch KOH caàn duøng.
25) Cho 14,2 g hoãn hôïp A goàm 3 kim loaïi ñoàng, nhoâm vaø saét
taùc duïng vôùi 1500 ml dung dòch axit HCl a M dö, sau phaûn öùng
thu ñöôïc 8,96 lít khí (ñkc) vaø 3,2 g moät chaát raén.
a. Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp A.
b. Tìm a, bieát theå tích dung dòch HCl duøng dö 30% so
vôùi lyù thuyeát.
c. Cho b g hoãn hôïp A taùc duïng vöøa ñuû vôùi Clo thì thu
ñöôïc 13,419 g hoãn hôïp caùc muoái khan. Tìm a, bieát hieäu
suaát phaûn öùng laø 90%.
taùc duïng vôùi V lít dung dòch axit HCl 1M dö, sau phaûn öùng thu
ñöôïc 8,96 lít khí (ñkc) vaø 3,2 g moät chaát raén.
b. Tìm V, bieát theå tích dung dòch HCl duøng dö 20 % so
c. Cho a g hoãn hôïp A taùc duïng vöøa ñuû vôùi Clo thì thu
27) Hoøa tan 10,55g hoãn hôïp Zn vaø ZnO vaøo moät löông vöøa
ñuû dung dòch HCl 10% thì thu ñöôïc 2,24lít khí H2(ñkc).
b. Tính noàng ñoä % cuûa muoái trong dung dòch thu ñöôïc.
c. Cho 6,33 g hoãn hôïp treân taùc duïng vôùi Cl 2, tính
khoái löôïng muoái taïo thaønh, bieát hieäu suaát phaûn öùng laø
85%.
28) Hoøa tan hoaøn toaøn 9g hoãn hôïp Fe vaø Mg vaøo dung dòch
HCl thu ñöôïc 4,48lít khí (ñkc) vaø moät dung dòch A.
a. Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp .
trang 60
b. Daãn khí Clo dö vaøo dung dòch A, sau ñoù coâ caïn
dung dòch thì thu ñöôïc bao nhieâu gam chaát raén.
c. Dung dòch HCl ôû treân coù C M= 1M (d=0,98g/ml) vaø
duøng dö 30 % so vôùi lyù thuyeát. Tính khoái löôïng dung dòch
HCl ñaõ duøng.
29) Hoøa tan hoaøn toaøn 13,6 g hoãn hôïp saét vaø oxit vôùi hoùa
trò cao cuûa noù vaøo 600 ml dung dòch axit HCl 1M. thu ñöôïc
2240 ml khí (ñkc).
a. Xaùc ñònh % khoái löôïng caùc chaát trong hoãn hôïp.
b. Tính CM caùc chaát thu ñöôïc sau phaûn öùng, giaû söû
theå tích dung dòch khoâng ñoåi trong quaù trình phaûn öùng.
c. Tính khoái löôïng NaCl caàn thieát ñeå ñieàu cheá löôïng
axít treân, bieát hieäu suaát phaûn öùng ñieàu cheá laø 75%.
30) Cho 12 g hoãn hôïp goàm saét vaø ñoàng taùc duïng vôùi dd HCl
dö thu ñöôïc 2240 ml khí (ñkc).
b. Neáu cho hoãn hôïp treân taùc duïng vôùi khí Clo, tính %
khoái löôïng caùc muoái thu ñöôïc.
c. c. Tính khoái löôïng NaCl caàn thieát ñeå ñieàu cheá
löôïng clo treân, bieát hieäu suaát phaûn öùng ñieàu cheá laø
75%.
31) Hoaø tan hoaøn toaøn 5,7 g hoãn hôïp CaCO 3 vaø Fe trong 250 ml
dd HCl 1M thu ñöôïc 2,464 ml khí (ñkc)
b. b. Tính CM caùc chaát trong dung dòch thu ñöôïc, bieát
theå tích dung dòch khoâng ñoåi trong quaù trình phaûn
öùng.
c. Tính khoái löôïng H2 caàn thieát ñeå ñieàu cheá löôïng
HCl treân, bieát hieäu suaát phaûn öùng ñieàu cheá laø 75%.
taùc duïng vôùi 1500 ml dung dòch axit HCl a M dö, sau phaûn öùng
thu ñöôïc 8,96 lít khí (ñkc) vaø 3,2 g moät chaát raén.
b. Tìm a, bieát theå tích dung dòch HCl duøng dö 30% so
c. Cho b g hoãn hôïp A taùc duïng vöøa ñuû vôùi Clo thì thu
trang 61
33) Hoøa tan 10,55g hoãn hôïp Zn vaø ZnO vaøo moät löông vöøa
ñuû dung dòch HCl 10% thì thu ñöôïc 2,24lít khí H2(ñkc).
b. Tính noàng ñoä % cuûa muoái trong dung dòch thu ñöôïc.
c. Cho 6,33 g hoãn hôïp treân taùc duïng vôùi Cl 2, tính
khoái löôïng muoái taïo thaønh, bieát hieäu suaát phaûn öùng laø
85%.
34) Hoøa tan hoaøn toaøn 9g hoãn hôïp Fe vaø Mg vaøo dung dòch
HCl thu ñöôïc 4,48lít khí (ñkc) vaø moät dung dòch A.
b. Daãn khí Clo dö vaøo dung dòch A, sau ñoù coâ caïn
dung dòch thì thu ñöôïc bao nhieâu gam chaát raén.
c. Dung dòch HCl ôû treân coù C M= 1M (d=0,98g/ml) vaø
duøng dö 30 % so vôùi lyù thuyeát. Tính khoái löôïng dung dòch
HCl ñaõ duøng.
trang 62
CAÙC PHAÛN ÖÙNG CHÍNH TRONG CHÖÔNG
HALOGEN
1) Na + Cl2
2) Fe + Cl2
3) Cu + Cl2
4) H2 + Cl2
5) P + Cl2
6) N2 + Cl2
7) H2O + Cl2.
8) NaOH + Cl2
9) KOH + Cl2 (nhieät ñoä)
10).........HI + Cl2
11)........HBr + Cl2.......
12) NaBr + Cl2
13) NaF + Cl2
14) SO2 + H2O +Cl2
15) FeCl2+ Cl2
16) FeBr2 +Cl2
17) Ca(OH)2+Cl2
18).........FeSO4+.......Cl2
19) Na2CO3+Cl2
20) Na2SO3+Cl2
21) Na2S+Cl2
22) MnO2 +HCl
23) KMnO4+HCl
24) NaClO +HCl
25) KClO3 +HCl
26) Mg+HCl
27) Fe+HCl
trang 63
28) Cu+HCl
29) CuO+HCl
30) Fe3O4+HCl
31) FeO+HCl
32) Fe2O3 +HCl
33) Fe3O4 +HCl
34) Mg(OH)2+HCl
35) Fe(OH)2+HCl
36) Fe(OH)3+HCl
37) CaCO3 +HCl
38) Na2S +HCl
39) NaHSO3+HCl
40) Na2SO3+HCl
41) NaHSO4+HCl
42) AgNO3+HCl
43) Ba(NO3)2+HCl
44) PbO2+HCl
45) K2Cr2O3+HCl
46) NaCltt +H2SO4
47) NaCltt +H2SO4
48) AgNO2+NaCl
49) NaClO + H2O +CO2
50) CaOCl2+HCl
51) CaOCl2 + H2O +CO2
52) KClO3 (t0,xt/ k xt)
53) F2+H2
54) F2+H2O
55) CaF2+H2SO4
56) SiO2+HF
57) Br2+H2
trang 64
58) I2+H2
59) Br2+NaI
60) Br2+ FeCl2
61) Br2+H2O
62) Br2 +Cl2 + H2O
63) PBr3+H2O
64) HBr+H2SO4
65) HI+H2SO4
66) AgNO3+NaI
67) AgNO3+NaBr
68) Br2+Al
69) I2+Al
70) Cl2+NaI
71) I2+H2SO4
72) Br2+H2SO4
73) HI+O2
74) HBr+O2
75) HI+FeCl3
76) NaHCO3 taïo Na2CO3:
77) NaHCO3 taïo BaCO3:
78) NaHSO3 taïo Na2SO3:
79) NaHSO3 taïo BaSO4:
80) NaHSO3 taïo K2SO3
81) NaHCO3 taïo NaCl:
82) Na2CO3 taïo BaCO3:
83) Na2 SO3 taïo NaH SO3:
84) Na2SO3 taïo NaHCO3:
trang 65
Chöông
V OXI- LÖU HUYØNH
LÍ THUYEÁT VEÀ PHAÛN ÖÙNG
HOÙA HOÏC
PHAÂN NHOÙM CHÍNH NHOÙM VI, OXI – LÖU HUYØNH
1. VÒ TRÍ CAÙC NGUYEÂN TOÁ NHOÙM VIA TRONG HEÄ

THOÁNG TUAÀN HOAØN
Caùc nguyeân toá thuoäc PNC nhoùm VI goàm 8O 16S 34Se 52Te
84 Po coù 6 electron ngoaøi cuøng do ñoù deã daøng nhaän 2e ñeå ñaït caáu
hình beàn vöõng cuûa khí hieám. Vaäy tính oâxihoùa laø tính chaát chuû
yeáu.
16 17 18
2. OÂXI trong töï nhieân coù 3 ñoàng vò 8 O 8 O 8 O , Oxi laø
moät phi kim hoaït ñoäng vaø laø moät chaát oâxihoùa maïnh vì theá
trong taát caû caùc daïng hôïp chaát , oxi theå hieän soá oxi hoaù –2
1 2 1 1
(tröø : F O, H O caùc peoxit Na O 2 )
2 2 2 2
TAÙC DUÏNG HAÀU HEÁT MOÏI KIM LOAÏI (tröø Au vaø
Pt), caàn coù t0 taïo oâxit
2Mg + O2  2MgO Magieâ oxit
o
t
4Al + 3O2  2Al2O3 Nhoâm oxit

o
t
3Fe + 2O2  Fe3O4 Oxit saét töø (FeO, Fe2O3)

o
t
TAÙC DUÏNG TRÖÏC TIEÁP CAÙC PHI KIM (tröø halogen),

caàn coù t0 taïo ra oxit
S + O2  SO2
o
t
C + O2  CO2
o
t
N2 + O2  2NO t0 khoaûng 30000C hay hoà quang ñieän

o
t
TAÙC DUÏNG H2 (noå maïnh theo tæ leä 2 :1 veà soá mol), t0

2H2 + O2  2H2O
o
t
TAÙC DUÏNG VÔÙI CAÙC HÔÏP CHAÁT COÙ TÍNH

KHÖÛ
2SO2 + O2 V2O5 3000C 2SO3
CH4 + 2O2  CO2 + 2H2O
o
t
trang 66
3. OÂZOÂN laø daïng thuø hình cuûa oxi vaø coù tính oâxhoùa maïnh
hôn O2 raát nhieàu
O3 + 2KI + H2O  I2 + 2KOH + O2 (oxi khoâng coù)
Do taïo ra KOH neân O 3 laøm xanh quì taåm dd KI (duøng trong
nhaän bieát ozon)
2Ag + O3  Ag2O + O2 (oxi khoâng coù phaûn öùng)
4. LÖU HUYØNH laø chaát oâxihoùa nhöng yeáu hôn O2, ngoaøi ra S
coøn ñoùng vai troø laø chaát khöû khi taùc duïng vôùi oxi
S laø chaát oxihoùa khi taùc duïng vôùi kim loaïi vaø H 2 taïo
sunfua chöùa S2-
TAÙC DUÏNG VÔÙI NHIEÀU KIM LOAÏI ( coù t0, taïo saûn
phaåm öùng soh thaáp cuûa kim loaïi)
Fe + S0 FeS-2 saét II sunfua
o

t
Zn + S0 ZnS-2 keõm sunfua

o
t
Hg + S  HgS-2 thuûy ngaân sunfua, phaûn öùng xaûy

ra ôû t0 thöôøng
TAÙC DUÏNG HIDRO taïo hidro sunfua muøi tröùng ung
H2 + S  H2S-2 hidrosunfua
o
t
S laø chaát khöû khi taùc duïng vôùi chaát oâxihoùa taïo hôïp
chaát vôùi soh döông (+4, +6)
TAÙC DUÏNG PHI KIM (tröø Nitô vaø Iod)
S + O2 SO2 khí sunfurô, löu huyønh ñioâxit, löu
o
t
huyønh (IV) oâxit.

Ngoaøi ra khi gaëp chaât oâxihoùa khaùc nhö HNO3 taïo H2SO4
4. HIDROÂSUNFUA (H2S) laø chaát khöû maïnh vì trong H 2S löu
huyønh coù soá oxi hoaù thaáp nhaát (-2), taùc duïng haàu heát caùc chaát
oâxihoùa taïo saûn phaåm öùng vôùi soh cao hôn.
TAÙC DUÏNG OXI coùtheå taïo S hoaëc SO2 tuøy löôïng oâxi
vaø caùch tieán haønh phaûn öùng.
0
2H2S + 3O2  2H2O + 2SO2 (dö oâxi, ñoát chaùy)

t
2H2S + O2  2H2O + 2S  (Dung dòch H2S trong khoâng

t tthaáp
khí hoaëc laøm laïnh ngoïn löûa H2S ñang chaùy)

TAÙC DUÏNG VÔÙI CLO coù theå taïo S hay H 2SO4 tuøy ñieàu
kieän phaûn öùng
H2S + 4Cl2 + 4H2O  8HCl + H2SO4
H2S + Cl2  2 HCl + S (khí clo gaëp khí H2S)
trang 67
DUNG DÒCH H2S COÙ TÍNH AXIT YEÁU : Khi taùc duïng
dung dòch kieàm coù theå taïo muoái axit hoaëc muoái trung hoaø
H2S + NaOH  1:1
NaHS + H2O
H2S + 2NaOH 1 ::2
Na2S + 2H2O
5. LÖU HUYØNH (IV) OXIT coâng thöùc hoùa hoïc SO2, ngoaøi ra coù
caùc teân goïi khaùc laø löu huyønh dioxit hay khí sunfurô, hoaëc anhidrit
sunfurô.
4
Vôùi soá oxi hoaù trung gian +4 ( S O2). Khí SO2 vöøa laø
chaát khöû, vöøa laø chaát oxi hoaù vaø laø moät oxit axit.
SO2 LAØ CHAÁT KHÖÛ ( S - 2e  S ) Khi gaëp chaát
4 6
oxi hoaù maïnh nhö O2, Cl2, Br2 : khí SO2 ñoùng vai troø laø chaát khöû.
4
2 S O2 + O2 V2O5 4500 2SO3
6
4
SO2 + Cl2 + 2H2O  2HCl + H2 S O 4
SO2 LAØ CHAÁT OXI HOAÙ ( S + 4e

4
 S0 ) Khi taùc
duïng chaát khöû maïnh
4 0
S O 2 + 2H2S  2H2O + 3 S
4
SO2 + Mg  MgO + S
Ngoaøi ra SO2 laø moät oxit axit
nNaOH
SO2 + NaOH 
1:1
NaHSO3 (  2)
nSO2
nNaOH
SO2 + 2 NaOH 
1:2
Na2SO3 + H2O (  1)
nSO2
nNaOH
Neáu 1< < 2 thì taïo ra caû hai muoái
nSO2
 NaHSO3 : x mol
 Na SO : y mol
 2 3
6. LÖU HUYØNH (VI) OXIT coâng thöùc hoùa hoïc SO3, ngoaøi ra
coøn teân goïi khaùc löu huyønh tri oxit, anhidrit sunfuric.
Laø moät oâxit axit
trang 68
TAÙC DUÏNG VÔÙI H2O taïo axit sunfuric
SO3 + H2O  H2SO4 + Q
SO3 tan voâ haïn trong H2SO4 taïo oâleum : H2SO4.nSO3
TAÙC DUÏNG BAZÔ taïo muoái
SO3 + 2 NaOH  Na2SO4 + H2O
7. AXÍT SUNFURIC H2SO4 ôû traïng thaùi loaõng laø moät axit maïnh,
ôû traïng thaùi ñaëc laø moät chaát oâxihoùa maïnh.
ÔÛ daïng loaõng laø axít maïnh laøm ñoû quì tím, taùc duïng
kim loaïi(tröôùc H) giaûi phoùng H2, taùc duïng bazô, oxit bazô vaø nhieàu
muoái.
H2SO4  2H+ + SO42- laø quì tím hoaù maøu ñoû.
H2SO4 + Fe  FeSO4 + H2
H2SO4 + NaOH  NaHSO4 + H2O
H2SO4 + 2NaOH  Na2SO4 + 2H2O
H2SO4 + CuO  CuSO4 + H2O
H2SO4 + BaCl2  BaSO4 + 2 HCl
H2SO4 + Na2SO3  Na2SO4 + H2O + SO2
H2SO4 + CaCO3  CaSO4 + H2O + CO2
ÔÛ daïng ñaëc laø moät chaát oâxihoùa maïnh
TAÙC DUÏNG KIM LOAÏI oxi hoaù haàu heát caùc kim loaïi
(tröø Au vaø Pt) taïo muoái hoaù trò cao vaø thöôøng giaûi phoùng SO 2
(coù theå H2S, S neáu kim loaïi khöû maïnh)
0
2Fe + 6 H2SO4  Fe2(SO4)3+ 3SO2+ 6H2O

t
Cu + 2 H2SO4  CuSO4 + SO2+ 2H2O

t
Al, Fe, Cr khoâng taùc duïng vôùi H 2SO4 ñaëc nguoäi, vì kim
loaïi bò thuï ñoäng hoùa.
TAÙC DUÏNG VÔÙI CAÙC PHI KIM (taùc duïng vôùi caùc
phi kim daïng raén, t0) taïo hôïp chaát cuûa phi kim öùng vôùi soh cao
nhaát
0
2H2SO4(ñ) + C  CO2 + 2SO2 + 2H2O

t
2H2SO4(ñ) + S  3SO2 + 2H2O

t
TAÙC DUÏNG MOÄT SOÁ HÔÏP CHAÁT COÙ TÍNH KHÖÛ

0
FeO + H2SO4 (ñ)  Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O

t
2HBr + H2SO4 (ñ)  Br2 + SO2 + 2H2O

t
HUÙT NÖÔÙC MOÄT SOÁ CHAÁT HÖÕU CÔ

C12H22O11 + H2SO4(ñ)  12C + H2SO4.11H2O
trang 69
8. MUOÁI SUNFUA VAØ NHAÄN BIEÁT GOÁC SUNFUA (S 2- )
haàu nhö caùc muoái sunfua ñieàu khoâng tan, chæ coù muoái cuûa kim
loaïi kieàm vaø kieàm thoå tan (Na2S, K2S, CaS, BaS). Moät soá muoái
khoâng tan vaø coù maøu ñaëc tröng CuS ñen, PbS ñen, CdS vaøng, SnS
ñoû gaïch, MnS hoàng.
Ñeå nhaän bieát S2- duøng dung dòch Pb(NO3)2
9. MUOÁI SUNFAT VAØ NHAÄN BIEÁT GOÁC SUNFAT (SO42-)
Coù hai loaïi muoái laø muoái trung hoøa (sunfat) vaø muoái axit
(hidroâsunfat).
Phaàn lôùn muoái sunfat tan, chæ coù BaSO 4, PbSO4 khoâng tan
coù maøu traéng, CaSO4 ít tan coù maøu traéng.
Nhaän bieát goác sunfat duøng dung dòch chöùa SO42-
10. ÑIEÀU CHEÁ OÂXI
0
2KClO3  2KCl + 3O2 (xuùc taùc MnO2), ñieàu cheá trong PTN
t
Trong CN chöng caát phaân ñoaïn khoâng khí loûng.

11. ÑIEÀU CHEÁ HIDROÂSUNFUA (H2S)
CHO FES HOAËC ZNS TAÙC DUÏNG VÔÙI DUNG DÒCH
HCl
FeS + 2HCl  FeCl2 + H2S
ÑOÁT S TRONG KHÍ HIDRO
0
H2 + S  H2S
t
12. ÑIEÀU CHEÁ SO2 coù raát nhieàu phaûn öùng ñieàu cheá
S + O2  SO2
0
t
Na2SO4 + H2O + SO2 

0
Na2SO3 + H2SO4(ñ) 
t
Cu +2H2SO4(ñ)  CuSO4 + 2H2O +SO2 

0
t
4FeS2 + 11O2  2Fe2O3 + 8SO2

0
t
Ñoát ZnS, FeS, H2S, S trong oxi ta cuõng thu ñöôïc SO2.
13. ÑIEÀU CHEÁ SO3
2SO2 + O2  2 SO3 (xuùc taùc V2O5, t0)
SO3 laø saûn phaåm trung gian ñieàu cheá axit sunfuric.
14. SAÛN XUAÁT AXIT SUNFURIC ( trong CN)
TÖØ QUAËNG PYRIT SAÉT FES2
Ñoát FeS2 to
4FeS2 + 11O2  2Fe2O3 + 8SO2
Oxi hoaù SO2 2SO2 + O2 2 5  2SO3
V O ,t o
Hôïp nöôùc: SO3 + H2O  H2SO4

TÖØ LÖU HUYØNH
Ñoát S taïo SO2: to
S + O2  SO2
trang 70
Oxi hoaù SO2 2SO2 + O2 V2O5 ,
to
 2SO3
SO3 hôïp nöôùc SO3 + H2O  H2SO4
trang 71
1.2 . OXI – LÖU HUYØNH

1) Vieát caáu hình electron cuûa oxy, döï ñoaùn khaû naêng bieåu hieän
SOH cuûa oxy trong caùc hôïp chaát.
2) Tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa oxy laø gì? Vieát 4 phöông trình
phaûn öùng minh hoaï.
3) Coù 2 bình ñöïng rieâng bieät 2 khí oxy vaø ozon. Trình baøy phöông
phaùp hoaù hoïc ñeå phaân bieät hai khí ñoù.
4) Oxy taùc duïng ñöôïc vôùi caùc chaát naøo sau ñaây? Vieát phöông
trình phaûn öùng: H2; Cl2; S; C; CO; Fe; Na; Ag; SO2; SO3; Fe2O3;
CH4.
5) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng khi cho oxy taùc duïng laàn löôït
caùc hôïp chaát sau: CS2 ; FeS2; C2H6O; C3H4O2; C3H7N; CxHy;
C3H5Cl; CxHyOz; CxHyOzNt.
6) Thöïc hieän chuoãi phaûn öùng sau (ghi roõ ñieàu kieän phaûn öùng
neáu coù):
a) KNO3  O2  FeO  Fe3O4  Fe2O3  FeCl3
b) KClO3  O2  CO2  CaCO3  CaCl2  Ca(NO3)2  O2
c) Al2O3  O2  P2O5  H3PO4 Cu3(PO4)2

KMnO4
d) FeS  H2S  S  Na2S  ZnS  ZnSO4

SO2  SO3  H2SO4
7) Vieát caùc phöông trình khi cho löu huyønh taùc duïng vôùi:
a. Keõm b. Nhoâm c. Cacbon d. Oxy
8) Vieát 4 phöông trình phaûn öùng chöùng minh : löu huyønh vöøa coù
tính oxi hoaù vöøa coù tính khöû.
9) Löu huyønh taùc duïng ñöôïc vôùi caùc chaát naøo sau ñaây, vieát
phöông trình phaûn öùng minh hoïa: Cl 2; O2; Hg; Al; HCl; Fe; H2O;
Ag; HNO3; H2.
10) Neâu söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa oxy vaø löu huyønh veà
hoùa tính.
trang 72
11) Tyû khoái hôi cuûa moät hoãn hôïp X goàm ozon vaø oxy so vôùi
hiñro baèng 18. Xaùc ñònh % veà theå tích cuûa X.
12) Cho 30,4 (g) hoãn hôïp X chöùa Cu vaø Al taùc duïng hoaøn toaøn
vôùi oxy thu ñöôïc 40 (g) hoãn hôïp CuO vaø Fe 2O3. Tính % khoái
löôïng moãi kim loaïi trong X.
13) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 18,8 (g) hoãn hôïp A chöùa H 2S vaø C3H8O
ta thu ñöôïc 17,92 (l) hoãn hôïp CO 2 vaø SO2 .Tính % khoái löôïng
caùc chaát trong hoãn hôïp A.
14) Ñeå ñoát chaùy heát 10 (l) CH 4 ta duøng 16 (l) hoãn hôïp khí G goàm
oxy vaø ozon. Tính % theå tích cuûa G.
ÑS: 50%
15) Cho 2,24 (l) khí ozon (ñkc) vaøo dung dòch KI 0,5 (M). Tính V dd KI
caàn duøng vaø khoái löôïng ioât sinh ra.
16) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 17,92 (l) hoãn hôïp khí G goàm CH 4 vaø
C2H4 thu ñöôïc 48,4 (g) CO2. Tính % veà theå tích cuûa G vaø theå
tích O2 caàn duøng.
ÑS: 62,5%; 37,5 % ; VO2 = 42,56 lit
17) Nung 360 (g) FeS2 trong khoâng khí thu ñöôïc 264 (g) hoãn hôïp raén
G. Tính hieäu suaát phaûn öùng vaø theå tích SO2 sinh ra (ñkc).
18) Trong PTN, ñeå ñieàu cheá O2 ngöôøi ta duøng caùc phaûn öùng sau:
2 KClO3  to
 2 KCl + 3O2
2 KMnO4  to
 K2 MnO4 + MnO2 + O2
Nung 80,6 (g) hoãn hôïp G goàm KMnO 4 vaø KClO3 thu ñöôïc
15,68 (l) O2 ( ñkc). Tính khoái löôïng moãi chaát trong G.
19) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 12 (g) hoãn hôïp G goàm C vaø S thu ñöôïc
11,2 (l) hoãn hôïp khí G’. Tính % veà khoái löôïng moãi chaát trong
G vaø tyû khoái hôi cuûa G’ ñoái vôùi hiñro.
ÑS: 20% ; 80%; M = 56; d = 28
20) Ñoát chaùy hoaøn toaøn hoãn hôïp X goàm H 2S vaø S ta caàn 8,96 (l)
O2 thu ñöôïc 7,84 (l) SO2. Tính % khoái löôïng caùc chaát trong hoãn
hôïp X, caùc khí ño ôû ñkc.
21) Khi ñoát 18,4 (g) hoãn hôïp Zn vaø Al thì caàn 5,6 (l) khí O 2
(ñkc).Tính % khoái löôïng hoãn hôïp ñaàu.
22) Ñun noùng moät hoãn hôïp goàm 6,4 (g) S vaø 14,3 (g) Zn trong 1
bình kín. Sau phaûn öùng thu ñöôïc chaát naøo? Khoái löôïng laø bao
nhieâu? Neáu ñun hoãn hôïp treân ngoaøi khoâng khí thì sau phaûn
öùng thu ñöôïc nhöõng chaát naøo? Bao nhieâu gam?
trang 73
23) Cho saûn phaåm taïo thaønh khi ñun noùng hoãn hôïp G goàm 5,6 (g)
boät Fe vaø 1,6 (g) boät löu huyønh vaøo 500 ml dung dòch HCl thì
thu ñöôïc hoãn hôïp khí G’ bay ra vaø dung dòch A.
a) Tính % veà theå tích caùc khí trong G’.
b) Ñeå trung hoøa axit coøn dö trong dung dòch A caàn duøng
125 ml dung dòch NaOH 2 M. Tính CM cuûa dung dòch HCl.
ÑS: 50% ; 50% ; 0,9 M
3 . CAÙC HÔÏP CHAÁT CUÛA LÖU HUYØNH

1) Vieát 4 phöông trình phaûn öùng chöùng minh:
a) H2S vöøa coù tính axit yeáu vöøa coù tính khöû maïnh.
b) SO2 vöøa coù tính oxi hoaù vöøa coù tính khöû .
c) H2SO4 vöøa coù tính axit maïnh vöøa coù tính oxi hoaù maïnh.
2) Khí H2 coù laãn taïp chaát H2S. Coù theå duøng dung dòch naøo sau
ñaây ñeå loaïi H2S: NaOH; HCl; Pb(NO3)2; Br2. Vieát caùc phöông
trình phaûn öùng xaûy ra.
3) Thöïc hieän chuoãi phaûn öùng sau (ghi roõ ñieàu kieän phaûn öùng
neáu coù):
a) S FeS  H2S  CuS

SO2  SO3  H2SO4
b) Zn  ZnS  H2S  S  SO2  BaSO3  BaCl2
c) SO2  S  FeS  H2S  Na2S  PbS
d) FeS2  SO2  S H2S  H2SO4  HCl Cl2  KClO3
 O2.
trang 74
e) H2  H2S  SO2  SO3 H2SO4  HCl Cl2


S  FeS  Fe2(SO4)3  FeCl3
f) FeS2  SO2  HBr  NaBr  Br2  I2

SO3 H2SO4  KHSO4  K2SO4  KCl KNO3
FeSO4  Fe(OH)2
FeS  Fe2O3  Fe 
Fe2(SO4)3  Fe(OH)3
g) S SO2  SO3  NaHSO4  K2SO4  BaSO4
4) Boå tuùc caùc phöông trình phaûn öùng vaø goïi teân caùc chaát:
a) FeS2 + O2  (A) + (B) (raén)
(A) + O2  (C) 
(C) + (D) (loûng)  (E)
(E) + Cu  (F) + (A) + (D)
(A) + (D)  (G)
(G) + NaOH dö  (H) + (D)
(H) + HCl  (A) + (D) + (I)
b) Mg + H2SO4 ñaëc  (A) + (B)+ (C)
(B) + (D)  S + (C)
(A) + (E)  (F) + K2SO4
(F) + (H)  (A) + (C)
(B) + O2  (G)
(G) + (C)  (H)
c) H2S + O2  (A) (raén) + (B) (loûng)
(A) + O2  (C)
MnO2 + HCl (D) + (E) + (B)
(B) + (C) + (D)  (F) + (G)
(G) + Ba  (H) + (I)
5) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng xaûy ra khi cho caùc chaát
nhoùm A {KOH; FeO; CaSO3; BaCl2; Zn} taùc duïng vôùi caùc chaát
nhoùm B {dd HCl; H2SO4 loaõng; H2SO4 ñ, noùng; dd CuSO4}.
trang 75
6) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng sau ( neáu coù):

a) Bari + H2SO4 loaõng n) Natri clorua + H2SO4 ñ,
b) Al + H2SO4 loaõng noùng
c) Cu + H2SO4 ñ, noùng o) Mg + H2SO4 ñ (S+6 bò khöû
d) Fe + H2SO4 loaõng xuoáng S-2 )
e) Fe + H2SO4 ñ, noùng p) Zn + H2SO4 ñ (S+6 bò khöû
f) Zn + H2SO4 ñ, noùng xuoáng S0 )
g) Bari clorua + H2SO4 q) C + H2SO4 ñ, noùng
h) Cu + H2SO4 loaõng r) Fe2O3 + H2SO4 ñ, noùng
i) Ag + H2SO4 ñ, noùng s) Fe3O4 + H2SO4 loaõng
j) Ag + H2SO4 loaõng t) Fe3O4 + H2SO4 ñ, noùng
k) Cu + H2SO4 ñ, nguoäi u) FeO + H2SO4 loaõng
l) Al + H2SO4ñ, nguoäi v) FeO + H2SO4 ñ, noùng
m) Chì nitrat + H2SO4
7) a) Töø S, Fe, HCl neâu 2 phöông phaùp ñieàu cheá H2S.
b) Töø FeS2, NaCl, H2O, khoâng khí, chaát xuùc taùc coù ñu,û ñieàu
cheá caùc chaát sau: FeCl2, FeCl3, Fe2(SO4)3, Na2SO4, nöôùc Javel,
Na2SO3, Fe(OH)2, Fe(OH)3.
c) Töø NaCl, H2SO4, Fe, Cu, H2S, H2O ñieàu cheá : NaOH, FeCl 3,
Fe2(SO4)3, FeSO4, CuCl2, CuSO4.
8) Phaân bieät caùc loï maát nhaõn sau:
a) Dung dòch : NaOH, H2SO4, HCl, BaCl2.
b) Dung dòch : H2SO4, HCl, NaCl, Na2SO4.
c) Dung dòch : KCl, Na2CO3, NaI, CuSO4, BaCl2.
d) Dung dòch : Ca(NO3)2, K2SO4; K2CO3, NaBr.
e) Dung dòch : NaCl, NaNO3, Na2CO3, Na2SO4.
f) Dung dòch : Na2SO3, Na2CO3, NaCl, MgSO4, NaNO3.
g) Dung dòch : I2, Na2SO4, KCl, KI, Na2S.
h) Boät : Na2CO3, CaCO3, BaSO4, Na2SO4.
i) Boät : Na2S. Na2SO3, Na2SO4, BaSO4.
9) Phaân bieät caùc khí maát nhaõn sau:
a) O2, SO2, Cl2, CO2.
b) Cl2, SO2, CO2, H2S, O2, O3.
c) SO2, CO2, H2S, H2, N2¸, Cl2, O2.
d) O2, H2, CO2, HCl.
10) Moät dung dòch chöùa 2 chaát tan : NaCl vaø Na 2SO4.Laøm theá
naøo taùch thaønh dung dòch chæ chöùa NaCl.
trang 76
11) a) Muoái NaCl coù laãn taïp chaát Na 2CO3. Laøm theá naøo ñeå coù
NaCl tinh khieát.
b) Tinh cheá H2SO4 coù laãn HCl.
12) a) Neáu trong BaSO4 coù laãn taïp chaát laø BaCl 2 laøm theá naøo
ñeå nhaän ra taïp chaát ñoù. Vieát phöông trình phanû öùng xaûy ra.
b) Tinh cheá NaCl coù laãn NaBr, NaI, NaOH.
13) Daãn khí hiñro sunfua vaøo 66,2 (g) dung dòch Pb(NO 3)2 thì thu
ñöôïc 4,78 (g) keát tuûa. Tính C% cuûa dung dòch muoái chì ban
ñaàu.
14) Coù 20,16 (l) (ñkc) hoãn hôïp goàm H 2S vaø O2 trong bình kín, bieát
tyû khoái hoãn hôïp so vôùi hiñro laø 16,22.
a) Tìm thaønh phaàn theå tích cuûa hoãn hôïp khí.
b) Ñoát chaùy hoaøn toaøn hoãn hôïp treân, saûn phaåm cuûa
phaûn öùng ñöôïc hoaø tan vaøo 94,6 (ml) nöôùc. Tính C M, C% cuûa caùc
chaát coù trong dung dòch thu ñöôïc.
ÑS: a. H2S = 4,48 lit ; O2 = 15,68 lit .
b. 2,1 M ; 15%.
15) Cho 855 (g) dung dòch Ba(OH)2 20% vaøo 500 (g) dung dòch H2SO4.
Loïc boû keát tuûa, ñeå trung hoaø nöôùc loïc, ngöôøi ta phaûi duøng
200 (ml) dung dòch 2,5 (M). Tính C% cuûa dung dòch H2SO4.
ÑS: 24,5%.
16) Cho 25,38 (g) BaSO4 coù laãn BaCl2. Sau khi loïc boû chaát raén,
ngöôøi ta cho vaøo nöôùc loïc dung dòch H2SO4 1 (M) ñeán ñuû thì
thu ñöôïc 2,33 (g) keát tuûa.
a) Tìm % khoái löôïng BaCl2.
b) Tính theå tích dung dòch H2SO4.
ÑS: a. 8,2% b. 0,01 lit
17) Cho 5,6 lit khí SO2 (ñkc) vaøo:
a) 400 ml dung dòch KOH 1,5 M.
b) 250 ml dung dòch NaOH 0,8 M.
c) 200 ml dung dòch KOH 2 M.
Tính noàng ñoä caùc chaât trong dung dòch thu ñöôïc .
d) 200 ml dung dòch Ba(OH)2 ta ñöôïc 44,125 (g) hoãn hôïp
BaSO3 vaø Ba(HCO3)2. Tính noàng ñoä dung dòch Ba(OH)2.
18) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 8,98 lit H2S (ñkc) roài hoaø tan taát caû saûn
phaåm sinh ra vaøo 80 ml dung dòch NaOH 25% ( d= 1,28 g/ml).
Tính C% cuûa dung dòch muoái thu ñöôïc.
trang 77
19) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 12,8 gr löu huyønh. Khí sinh ra ñöôïc haáp
thuï heát bôûi 150 ml dung dòch NaOH 20% (d= 1,28 g/ml). Tìm C M,
C% cuûa caùc chaát trong dung dòch thu ñöôïc sau phaûn öùng.
ÑS: Na2SO3 : 2,67 M ; 23,2%.
NaOH : 2,67 M ; 7,35%.
20) Ñoát chaùy hoaøn toaøn 6,72 lit ( ñkc) H2S.
a) Tính löôïng SO2 thu ñöôïc.
b) Cho löôïng SO2 noùi treân ñi qua 37,5 ml dung dòch NaOH
25% (d=1,28) thì muoái gì taïo thaønh. Tính C% muoái trong
dung dòch thu ñöôïc .
c) Neáu cho löôïng SO2 thu ñöôïc treân a) ñi vaøo 500 ml dung
dòch KOH 1,6 M thì coù muoái gì ñöôïc taïo thaønh .Tính C M
caùc chaát trong dung dòch sau phaûn öùng.
ÑS: a. 19,2 gr ; b. 46.43% ; c. 0,6 M ; 0,4M.
21) Chia 600 ml dung dòch H2SO4 thaønh 3 phaàn ñeàu nhau.Duøng
250ml dung dòch NaOH 25% (d=1,28) thì trung hoaø 1 phaàn cuûa
dung dòch.
a) Tìm CM cuûa dung dòch H2SO4.
b) Hai phaàn coøn laïi cuûa dung dòch H 2SO4 ñöôïc roùt vaøo
600 ml dung dòch NaOH 5M.Tìm C M cuûa caùc chaát coù
trong dung dòch thu ñöôïc .
ÑS: a. 5M b. NaHSO4 1M c. Na2SO4 1M.
22) Hoaø tan 4,8 gr moät kim loaïi M hoaù trò II vöøa ñuû taùc duïng
vôùi 392 gr dung dòch H2SO4 10%. Xaùc ñònh M.
23) Cho 40 gr hoãn hôïp A chöùa Cu vaø Al taùc duïng vôùi dung dòch
H2SO4 dö thu ñöôïc 22,4 lit khí (ñkc). Tính % khoái löôïng moãi kim
loaïi?
24) Cho 36 gr hoãn hôïp X chöùa Fe 2O3 vaø CuO taùc duïng vöøa ñuû
vôùi dung dòch H2SO420% thu ñöôïc 80 gr hoãn hôïp muoái.
a) Tính % khoái löôïng töøng chaát trong hoãn hôïp X.
b) Tính khoái löôïng dung dòch H2SO4 ñaõ duøng.
ÑS: a. 44,4% ; 55,6% b. m dd = 269,5gr.
25) Cho 6,8 gr hoãn hôïp X goàm Mg vaø Fe vaøo dung dòch H 2SO4
loaõng thì thu ñöôïc 3,36 lit khí bay ra (ñkc).
a) Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong X?
b) Neáu cho hoãn hôïp treân taùc duïng vôùi H 2SO4 ñ,
noùng.Tính VSO2 (ñkc)?
ÑS: a. 17,65% ; 82,35% ; VSO2 = 4,48 lit.
trang 78
26) Cho 35,2 gr hoãn hôïp X goàm Fe vaø CuO taùc duïng vöøa ñuû vôùi
800 gr dung dòch H2SO4 loaõng thì thu ñöôïc 4,48 lit khí (ñkc) vaø
dung dòch A.
a) Tính % khoái löôïng moãi chaát trong X.
b) Tính C% dung dòch H2SO4 ñaõ duøng.
c) Tính khoái löôïng caùc muoái trong dung dòch A.
ÑS: a. Fe :31,82% ; CuO : 68,18%.
b. C% = 6,125.
c. mFeSO4 = 30,4 g : mCuSO4 = 48 g.
27) Cho m(gr) hoãn hôïp X goàm Al, Fe taùc duïng vôùi 250 ml dung
dòch H2SO4 loaõng thu ñöôïc 72,2 gr hoãn hôïp muoái vaø 12,32 lit
khí (ñkc).
a. Tính % khoái löôïng töøng chaát trong X.
b. Tính CM dung dòch H2SO4 ñaõ duøng.
ÑS: a. Al : 27,84% ; Fe :71,26%.
b.CM = 2,2 M.
28) Cho 55 gr hoãn hôïp 2 muoái Na2SO3 vaø Na2CO3 taùc duïng heát
vôùi H2SO4 loaõng thu ñöôïc hoãn hôïp khí A coù tyû khoái hôi ñoái
vôùi hiñro laø 24.Tính % khoái löôïng moãi muoái trong hoãn hôïp
ñaàu.
ÑS: 22,9% ; 77,1%
29) Cho m(gr) hoãn hôïp G chöùa Mg vaø ZnS taùc duïng 250 gr dung
dòch H2SO4 ñöôïc 34,51 gr hoãn hôïp khí A goàm H 2 vaø H2S coù tyû
khoái hôi so vôùi oxi laø 0,8.
a.Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong G.
b.Tính noàng ñoä dung dòch axit ñaõ duøng.
ÑS: a. 8,03 ; 91,97 b. 9,016%.
30) Cho 40 gr hoãn hôïp Fe – Cu taùc duïng vöøa ñuû vôùi dung dòch
H2SO4 98% noùng thu ñöôïc 15,68 lit SO2 (ñkc).
a.Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp?
b.Tính khoái löôïng dung dòch H2SO4 ñaõ duøng?
31) Cho 20,8 gr hoãn hôïp Cu vaø CuO taùc duïng vöøa ñuû dung dòch
H2SO4 ñ, noùng thu ñöôïc 4,48 lit khí (ñkc).
a. Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp?
b.Tính khoái löôïng dung dòch H2SO4 80% caàn duøng vaø khoái
löôïng muoái sinh ra.
32) Cho 7,6 gr hoãn hôïp goàm Fe, Mg, Cu vaøo dung dòch H 2SO4 ñ,
nguoäi dö thì thu ñöôïc 6,16 lit khí SO2 (ñkc). Phaàn khoâng tan cho
trang 79
taùc duïng vôùi dung dòch HCl dö thu ñöôïc 1,12 lit khí (ñkc).Tính %
khoái löôïng hoãn hôïp ñaàu.
ÑS: Fe : 36,8% ; Mg : 31,58% ; Cu: 31,62%.
33) Cho 10,38 gr hoãn hôïp goàm Fe, Al vaø Ag chia laøm 2 phaàn baèng
nhau:
- Phaàn 1: Taùc duïng vôùi dung dòch H2SO4 loaõng dö thu
ñöôïc 2,352 lit khi (ñkc).
- Phaàn 2: Taùc duïng vôùi dung dòch H 2SO4 ñ, noùng dö
thu ñöôïc 2,912lit khí SO2 (ñkc).
Tính khoái löôïng töøng kim loaïi trong hoãn hôïp ban ñaàu.
ÑS: mFe = 3,36 gr ; mAl = 2,7 gr ; mAg = 4,32 gr.
34) Nung noùng hoãn hôïp goàm 11,2 gr boät Fe vaø 3,2 gr boät löu
huyønh. Cho saûn phaåm taïo thaønh vaøo 200 ml dung dòch H 2SO4
thì thu ñöôïc hoãn hôïp khí A bay ra vaø dung dòch B( Hpö = 100%).
a. Tìm % theå tích cuûa hoãn hôïp A.
b. Ñeå trung hoøa dung dòch B phaûi duøng 200 ml dung dòch
KOH 2M.Tìm CM cuûa dung dòch H2SO4 ñaõ duøng.
ÑS: a. H2S: 50%; H2: 50%.
b. 2M.
35)
f Cho 12,6 gr hoãn hôïp A chöùa Mg vaø Al ñöôïc troän theo tæ leä mol
3:2 taùc duïng vöøa ñuû vôùi dung dòch H 2SO4 ñaëc, noùng thu ñöôïc khí
SO2 (ñkc).
a. Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp A?
b. Tính VSO2 ( 270 C; 5 atm).
c. Cho toaøn boä khí SO 2 ôû treân vaøo 400 ml dung dòch NaOH
2,5 M. Tính CM caùc chaát trong dung dòch
thu ñöôïc.
ÑS: a. 57,14% ; 42,86%. 2,95 lit.
36) Cho 20,4 gr hoãn hôïp X goàm Fe, Zn, Al taùc duïng vôùi dung dòch
HCl dö thu ñöïôc 10,08 lit H2 (ñkc).
Maët khaùc cho 0,2 mol X taùc duïng vöøa ñuû vôùi 6,16 lit Cl 2
(ñkc).Tính khoái löôïng moõi kim loaïi.
37) Cho 24,582 gr hoãn hôïp 3 kim loaïi X, Y, Z coù tæ leä khoái löôïng
nguyeân töû laø 10: 11: 23, coù tæ leä mol laø 1: 2: 3.Neáu cho löôïng
kim loaïi X coù trong hoãn hôïp treân phaûn öùng vôùi dung dòch
HCl thì thu ñöôïc 2,24 lit H2 (ñkc).Xaùc ñònh teân 3 kim loaïi.
trang 80
38) Cho H2SO4 loaõng dö taùc duïng vôùi 6,66 gr hoãn hôïp goàm 2 kim
loaïi A,B ñeàu hoaù trò II thu ñöôïc 0,1 mol khí ñoàng thôøi khoái
löôïng giaûm 6,5 gr.
Hoaø tan phaàn raén coøn laïi baèng H 2SO4ñaëc, noùng thì thu
ñöôïc 0,16 gr SO2.
a) Ñònh teân 2 kim loaïi A, B ( giaû söû MA > MB ).
b) Tính thaønh phaàn khoái löôïng vaø thaønh phaàn % khoái löôïng
cuûa chuùng coù trong hoãn hôïp.
c) Cho phöông phaùp taùch rôøi töøng chaát sau ñaây ra khoûi hoãn
hôïp A, B, oxit B vaø ASO4 ( muoái sunfat).
MOÄT SOÁ BAØI TAÄP CHUNG

1) Vieát phöông trình phaûn öùng chöùng minh: H2S laø moät axit
vaø laø moät chaát khöû.
2) Taïi sao ñieàu cheá Hidroâsunfua töø sun fua kim loaïi thì ta
thöôøng duøng axit HCl maø khoâng duøng H2SO4 ñaäm ñaëc?
3) Taïi sao pha loaõng axit H2SO4 ta phaûi cho töø töø H2SO4 vaøo
nöôùc vaø khuaáy ñieàu maø khoâng laøm ngöôïc laïi.
4) Taïi sao khi ñieàu cheá H2S ta khong duøng muoái sunfua cuûa
Pb, Cu, Ag…?
5) Ñeå ñieàu cheá moät axit ta thöôøng duøng nguyeân taéc: duøng
moät axit maïnh ñaåy axít yeáu ra khoûi muoái, nhöng cuõng coù
tröôøng hôïp ngöôïc laïi, haõy chöùng minh.
6) Moät thanh saét ñeå laâu trong khoâng khí sau moät thôøi gian
khoâng coøn saùng boùng maø maø coù nhöõng veát ñoû cuûa gæ
saét?
7) Daãn khí clo vaøo dung dòch Na2CO3 coù khí CO2 thoaùt ra, neáu
thay khí clo baèng: SO 2, SO3, H2S thì coù hieän töôïng nhö theá
khoâng?
8) Vieát phöông trình chöùng minh SO2 vöøa coù tính oxihoùa vöøa
coù tính khöû.
9) Vieát 5 pt chöùng minh O2 laø moät chaát oxihoùa
10) Vieát 5 pt ñieàu cheá O2.
11) Phaân bieät O2 vaø O3.
trang 81
12) Vieát 2 pt chöùng minh S laø moät chaát oxihoùa, 2 pt chöùng
minh S laø chaát khöû.
13) Caùch thu gom Hg rôi rôùt.
14) Vieát 3 pt maø trong ñoù H2S laø chaát khöû, 2 pt maø trong ñoù
H2S laø moät axit.
15) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng chöùng toû H2S laø moät axit
yeáu nhöng laø chaát khöû maïnh.
16) Vieát 3 pt chöùng minh SO2 laø moät chaát khöû, 1 pt chöùng
minh SO2 laø moät chaát oxi hoùa, 2 pt chöùng minh SO 2 laø moät
oxit axit.
17) Ñieàu cheá SO2 töø Cu, Na2SO3.
18) So saùnh tính chaát cuûa dd HCl vaø dd H2SO4 loaõng.
19) Neâu tính chaát hoaù hoïc gioáng vaø khaùc nhau cuûa H 2SO4
loaõng vaø H2SO4 ñaëc. Vieát caùc phöông trình phaûn öùng ñeå
minh hoaï, töø ñoù ruùt ra keát luaän gì ñoái vôùi tính chaát hoaù
hoïc cuûa H2SO4
20) Giaáy quì tím taåm öôùt baèng dung dòch KI ngaõ sang maøu
xanh khi gaëp Ozoân. Giaûi thích hieän töôïng vaø vieát phöông trình
phaûn öùng.
21) Neáu duøng FeS coù laån Fe ñeå ñieàu cheá H 2S thì coù taïp chaát
naøo trong H2S? Neâu caùch nhaän ra taïp chaát ñoù.
22) Vieát phöông trình phaûn öùng(neáu coù) khi cho H 2SO4 loaõng
taùc duïng vôùi: Mg, Cu, CuO, NaCl, CaCO 3, FeS. [Zn, Ag, Fe2O3,
KNO3, Na2CO3, CuS].
23) Vieát phöông trình phaûn öùng khi H 2SO4 loaõng vaø H2SO4
ñaëc noùng taùc duïng vôùi caùc chaát sau: Fe, Cu, FeO, Na 2CO3. Töø
caùc phaûn öùng treân ruùt ra keát luaän gì vôùi axit sunfuric.
24) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng khi cho H 2SO4 ñaëc noùng
taùc duïng vôùi : Cu, S, NaCl, FeS.
25) Vieát phöông trình phaûn öùng khi cho khí Sunfurô taùc duïng
vôùi : H2S, O2, CaO, dung dòch NaOH, dung dòch Broâm. Haõy cho
bieát tính chaát cuûa khí Sunfurô trong töøng phaûn öùng .
26) Khí H2 coù laãn moät ít H2S, coù theå duøng dung dòch naøo sau
ñaây ñeå loaïi boû H2S ra khoûi H2: dung dòch natrihidroâxit, dung
dòch hidroâclorua, dung dòch chìnitrat
27) chæ duøng theâm moät hoùa chaát haõy phaân bieät caùc chaá
sau:
a. 5 dung dòch: K2SO4, FeCl2, Na2SO3, NH4HS, FeCl3.
trang 82
b. KOH, NaCl, MgCl2, AgNO3, HCl, HI.
sau: Na2SO4, Na2SO3, H2SO4 , HCl. [Na2SO4, Na2S, H2SO4 , HCl].
29) Nhaän bieát caùc tröôøng hôïp sau:
a. Dung dòch: Na2SO4, NaOH, H2SO4 , HCl.
b. K2S, Na2SO4, KNO3, KCl
c. Na2S, Na2SO3, NaHSO3, Na2SO4.
30) Baèng phöông phaùp hoaù hoïc haõy phaân bieät caùc khí sau:
O2, O3, H2S, SO2.
sau : NaCl, BaCl2, Na2CO3, Na2SO3
sau : Na2S, Na2SO3, Na2SO4, BaCl2.
33) Chæ duøng theâm moät thuoác thöû (khoâng duøng chaát chæ thò
maøu), haõy nhaän bieát caùc dung dòch sau: Natri sunfat, Axit
sunfuric, Natri cacbonat, Axit clohidric.
trang 83
34) Baèng pp hoùa hoïc haõy phaân bieät caùc dd sau:

a) KCl, K2CO3, MgSO4, Mg(NO3)2.
b) Na2SO4, NaNO3, Na2CO3, NaCl.
c) Na2SO3, Na2S, NaCl, NaNO3.
d) HCl, H2SO4, BaCl2, Na2CO3.
e) AgNO3, Na2CO3, NaCl, K2SO4.
f) HCl, H2SO4, BaCl2, K2CO3.
g) Na2SO4, Na2CO3, BaCl2, NaNO3, BaCl2, AgNO3.
h) HCl, Na2SO4, NaCl, Ba(OH)2.
35) Hoaøn thaønh chuoãi: ZnS  SO2  H2S  Na2S  NaHS 
Na2SO4.
36) Hoaøn thaønh sô ñoà bieán hoaù sau: S  FeS  SO2 
Na2SO3  NaHSO3  BaSO3
37) Hoaøn thaønh phöông trình phaûn öùng:
a) FeS2  SO2  SO3  H2SO4  CuSO4  CuCl2  AgCl 
Cl2  Kaliclorat.
b) Na2S  CuS  SO2  H2SO4  Na2SO4  NaCl  HCl 
Cl2.
c) FeS  H2S  FeS  Fe2O3  FeCl3  Fe2SO4  FeCl3
d) Keõm  Keõm sunfua  Hidroâsunfua  Löu huyønh 
Khí sufurô  Caxisunfit  Canxihidroâsunfit  Canxisunfit 
Canxiclorua.
e) (A) + HCl  MnCl2 + (B) + (C).

(B) + NaOH  (D) + (E) + (F).
(B) + KOH  Nöôùc Javen.
(E)  (D) + (G).
Fe + HCl  (H) + (K)
(K) + (B)  (L).
S + (H)  (I).
(I) + (B) + (F)  (J) + HCl.
(J) + Fe  (K) + (F) + (M).
(M) + (B) + (F)  (J) + HCl.
38) Thöïc hieän caùc phaûn öùng cuûa caùc chuoåi bieán hoaù sau:
a) FeS  SO2  SO3  H2SO4  CuSO4  CuS  CuO
 CuSO4.
trang 84
b) H2SO4  S  MgS  H2S  Na2S  CuS  CuO 
CuCl2  NaCl  Cl2.
c) S  SO2  NaHSO3  Na2SO3 Na2SO4  NaCl 
AgCl  Cl2  H2SO4  HCl  Cl2  CaOCl2.
39) Trình baøy hai phöông phaùp ñieàu cheá Hidroâsufua töø caùc
chaát sau: S, Fe, axit HCl.
40) Vieát phöông trình ñieàu cheá H2SO4 töø quaëng pyrit.
41) Töø S, KCl, Al2O3 vaø H2O haõy ñieàu cheá KOH, KClO 3, AlCl3,
pheøn ñôn, pheøn keùp?
42) Töø quaëng pyrit saét, muoái aên vaø nöôùc, vieát phöông trình
ñieàu cheá: Fe(OH)3, Na2SO3, NaSO4.
43) Töø quaëng pyrit saét, muoái aên, khoâng khí, nöôùc, khoâng
khí; haõy vieát phöông trình ñieàu cheá: Fe 2(SO4)3, Na2SO4, nöôùc
Javen, Na2SO3, Fe(OH)3, Natri, Natriclorat, NaHSO4, NaHSO3.
44) Töø muoái aên, nöôùc, H2SO4 ñaëc. Vieát caùc phöông trình
phaûn öùng (ghi ñieàu kieän phaûn öùng neáu coù) ñieàu cheá: Khí
Cl2, H2S, SO2 , nöôùc Javen, Na2SO4
45) Töø quaëng pyrit saét, muoái aên vaø nöôùc, vieát phöông trình
ñieàu cheá: Fe(OH)3, Na2SO3, NaSO4.
46) Töø quaëng pyrit saét, muoái aên, khoâng khí, nöôùc, khoâng khí;
haõy vieát phöông trình ñieàu cheá: Fe 2(SO4)3, Na2SO4, nöôùc Javen,
Na2SO3, Fe(OH)3, Natri, Natriclorat, NaHSO4, NaHSO3.
47) Töø piryt saét, khoâng khí, nöôùc, muoái aên (ñieàu kieän vaø
chaát xuùc taùc coù ñuû); haõy ñieàu cheá: Fe2(SO4)3, FeCl3.
48) Cho Hidroxit cuûa kim loaïi hoaù trò II taùc duïng vöøa ñuû vôùi
dung dòch H2SO4 20% thì thu ñöôïc dung dòch muoái coù noàng ñoä
24,12%. Xaùc ñònh coâng thöùc hidroxit.
49) 2,8 gam Oxit cuûa kim loaïi hoaù trò II taùc duïng vöøa heát vôùi
0,5 lít dung dòch H2SO4 1M. Xaùc ñònh Oxit ñoù.
50) Hoøa tan 7 gam hoãn hôïp goàm Mg vaø 1 kim loaïi kieàm A
vaøo dung dòch H2SO4 loaõng dö, sau phaûn öùng thu ñöôïc 4,48lít
khí(ñkc) vaø hoãn hôïp muoái B. Xaùc ñònh kim loaïi kieàm A vaø
% khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp ñaàu.Tính khoái
löôïng B, bieát raèng neáu duøng 60ml dung dòch H 2SO4 1M thì
khoâng hoøa tan heát 3,45 gam kim loaïi A.
51) Cho dung dòch H2SO4 taùc duïng vôùi dung dòch NaOH. Sau
phaûn öùng coâ caïn dung dòch thu ñöôïc 7,2 gam muoái axit vaø
trang 85
56,8 gam muoái trung hoaø.Xaùc ñònh löôïng H 2SO4 vaø NaOH ñaõ
laáy.
52) Hoøa tan 3,2 gam hoãn hôïp Cu vaø CuO vaøo H 2SO4
ñaëc,noùng thu ñöôïc 672ml khí (ñkc). Tính phaàn hoãn hôïp, khoái
löôïng muoái thu ñöôïc vaø khoái löôïng dung dòch H 2SO4 98% caàn
laáy.
53) Hoøa tan 11,5gam hoãn hôïp Cu, Mg, Al vaøo dung dòch HCl thu
ñöôïc 5,6 lít khí(ñkc). Phaàn khoâng tan cho vaøo H 2SO4 ñaëc,noùng
thu ñöôïc 2,24 lít khí(ñkc). Tính % khoái löôïng cuûa moãi kim loaïi
trong hoãn hôïp .
54) Hoøa tan hoaøn toaøn 9,1g[18,4g] hoãn hôïp Al vaø Cu [Fe vaø
Cu] vaøo H2SO4 ñaëc noùng thì thu ñöôïc 5,6lít[8,96lít] khí SO2(ñkc).
b. Tính theå tích khí H2(ñkc) thoaùt ra khi cho hoãn hôïp
treân taùc duïng vôùi H2SO4 loaõng.
55) Hoøa tan hoaøn toaøn Vlít khí SO 2 (ñkc) vaøo nöôùc, cho nöôùc
broâm vaøo dung dòch ñeán khi broâm khoâng coøn maát maøu thì
tieáp tuïc cho dung dòch BaCl2 vaøo ñeán dö, loïc laáy keát tuûa caân
ñöôïc 1,165g. Tính V lít khí SO2.
56) Cho 4,8g Mg taùc duïng vôùi 250ml dung dòch H2SO4 10%(d=
1,176g/ml) thu ñöôïc khí H2 vaø dung dòch A.
a. Tính theå tích khí H2(ñkc) thu ñöôïc.
b. Tính noàng ñoä % caùc chaát trong dung dòch A.
57) Moät hoãn hôïp A goàm Fe vaø moät kim loaïi M hoaù trò 2.
-Hoøa tan hoaøn toaøn 12,1g hoãn hôïp A baèng H 2SO4 loaõng
thì thu ñöôïc 4,48lít khí H2(ñkc).
-Hoøa tan hoaøn toaøn 12,1g hoãn hôïp A baèng H 2SO4 ñaëc
noùng thì thu ñöôïc 5,6 lít khí SO2(ñkc).
a. Vieát caùc phöông trình phaûn öùng coù theå xaûy ra.
b. Xaùc ñònh kim loaïi M.
58) Hoaø tan 29,4 g hh Al, Cu, Mg vaøo dd HCl dö taïo 14 lít khí ôû
00C, 0,8 atm. Phaàn khoâng tan cho taùc duïng vôùi dd H 2SO4 ññ taïo
6,72 lít khí SO2 ôû ñkc.
a. Xaùc ñònh % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hh.
b. Cho ½ hh treân taùc duïng vôùi H2SO4 ññ khí taïo thaønh
ñöôïc daãn qua dung dòch Ca(OH)2 sau 1 thôøi gian thu ñöôïc
54 g keát tuûa. Tính V Ca(OH)2 caàn duøng.
trang 86
59) Hoaø tan 24,8g hh X goàm Fe, Mg, Cu trong dd H 2SO4 ññ, noùng
dö thu ñöôïc dung dòch A. Sau khi coâ caïn dd A thu ñöôïc 132 g
muoái khan. 24,8 g X taùc duïng vôùi dd HCl dö thì thu ñöôïc 11,2 lít
khí (ñkc).
a. Vieát phöông trình phaûn öùng
b. Tính % khoái löôïng moãi kim loaïi trong hh X.
60) Cho 8,3 g hoãn hôïp A goàm 3 kim loaïi Ñoàng, Nhoâm vaø
Magieâ taùc duïng vöøa ñuû vôùi dd H 2SO4 20% (loaõng). Sau phaûn
öùng coøn chaát khoâng tan B vaø thu ñöôïc 5,6 lít khí (ñkc). Hoaø
tan hoaøn toaøn B trong H2SO4 ññ, noùng, dö; thu ñöôïc 1,12 lít khí
SO2 (ñkc).
a. Tính % soá mol moãi kim loaïi trong hoãn hôïp A.
b. Tính C% caùc chaát coù trong dung dòch B, bieát löôïng
H2SO4 phaûn öùng laø vöøa ñuû.
c. Daãn toaøn boä khí SO2 ôû treân vaøo dd Ca(OH) 2 sau
moät thôøi gian thu ñöôïc 3 g keát tuûa vaø dd D. Loïc boû
keát tuûa cho Ca(OH)2 ñeán dö vaøo dd D, tìm khoái löôïng
keát tuûa thu ñöôïc.
CAÙC PHAÛN ÖÙNG CHÍNH TRONG CHÖÔNG

OXI-LÖU HUYØNH
1) HI+O2
2) HBr+O2
3) HI+FeCl3
4) Na+O2
5) Fe+O2
6) Cu+O2
7) H2+O2
8) P+O2
9) N2+O2
10) S+O2
11) C+O2
12) H2S+O2
13) C2H5OH+O2
14) H2S+O2
15) FeS+O2
trang 87
16) FeS2+ O2
17) CuFeS2+O2
18) Na2S+O2
19) Fe(OH)2 +O2
20) KMnO4(nhieät phaân)
21) H2O(ñpdd)
22) CO2+H2O
23) Ag+O3
24) KI+ H2O +O3
25) Na+S
26) Fe+S
27) Cu+S
28) H2+S
29) O2+S
30) HNO3+S
31) F2+S
32) H2S+O2
33) H2S + Cl2 + H2O
34) SO2 + KMnO4 + H2O
35) SO2 +H2O
36) Na2SO3 +H2SO4
37) NaHSO3+H2SO4
38) H2S+ Cl2
39) SO2 + Br2 + H2O
40) SO2+K2MnO4+H2SO4
41) SO3 +H2O
42) H2SO4 ñđ+ Fe
43) H2SO4 ññ +Cu
44) H2SO4 ññ+FeO
45) H2SO4 ññ+ Fe2O3
46) H2SO4 ññ +Fe3O4
47) H2SO4 ññ+FeS
48) H2SO4 ññ +FeCl2
49) H2SO4 ññ +FeCO3
50) H2SO4 ññ +Na2S
trang 88
51) H2SO4 ññ +CuS
52) H2SO4 l+Fe
53) H2SO4 l +Cu
54) H2SO4 l+FeO
55) H2SO4l+Fe2O3
56) H2SO4l+Fe3O4
57) H2SO4l+FeS
58) H2SO4l+FeCl2
59) H2SO4l+FeCO3
60) H2SO4l+ CuS
61) H2SO4l+Na2S
62) H2SO4l+CuS
63) NaHCO3 taïo Na2CO3:
64) NaHCO3 taïo BaCO3:
65) NaHSO3 taïo Na2SO3:
66) NaHSO3 taïo BaSO4:
67) NaHCO3 taïo NaCl:
68) Na2CO3 taïo BaCO3:
69) Na2 SO3 taïo NaH SO3:
TOÁC ÑOÄ PHAÛN ÖÙNG – CAÂN BAÈNG HOAÙ

HOÏC
1) Caân baèng cuûa phaûn öùng sau seõ chuyeån dòch veà phía naøo
khi:
Taêng nhieät ñoä cuûa heä.
Haï aùp suaát cuûa heä .
Taêng noàng ñoä caùc chaát tham gia phaûn öùng.

 2 NH3 + Q.
a) N2 + 3H2 

b) CaCO3 

 CaO + CO2 – Q.
c) N2 + O2 
 2NO + Q.



 H2O + CO – Q.
d) CO2 + H2 


 C2H5OH + Q.
e) C2H4 + H2O 

trang 89
f) 2NO + O2 

 2NO2 + Q.
g) Cl2 + H2 
 2HCl + Q.


h) 2SO3 
 2SO2 + O2 – Q.


2) Cho 2SO2 + O2 
 2SO3 + 44 Kcal.
Cho bieát caân baèng cuûa phaûn öùng chuyeàn dòch theo chieàu
naøo khi:
a. Taêng nhieät ñoä cuûa heä.
b. Taêng noàng ñoä cuûa O2 leân gaáp ñoâi .

 2 HI.
3) Cho H2 + I2 

Vaän toác phaûn öùng thay ñoåi theá naøo khi noàng ñoä cuûa hiñro taêng
gaáp hai laàn.

 CO + H2O ñöôïc thieát laäp
4) Caân baèng phaûn öùng CO2 + H2 

ôû t0C khi noàng ñoä caùc chaát ôû traïng thaùi caân baèng nhö sau:
[ CO2] = 0,2 M; [H2] = 0,8 M ; [CO] =0,3 M; [H2O] = 0,3 M.
a) Tính haèng soá caân baèng?
b) Tính noàng ñoä H2, CO2 ban ñaàu.
trang 90

Ly Thuyet Va Bai Tap Hoa Hoc 10 (Hay Lam)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ly Thuyet Va Bai Tap Hoa Hoc 10 (Hay Lam)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BAØI TAÄP Lôùp 10

Löu Huyønh Vaïn Long

CAÁU TAÏO NGUYEÂN TÖÛ

1. CAÁU TAÏO NGUYEÂN TÖÛ

K(Z=19): 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 K

BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP

2 . HAÏT NHAÂN NGUYEÂN TÖÛ – NGUYEÂN

3 . VOÛ NGUYEÂN TÖÛ

4 . HEÄ THOÁNG TUAÀN HOAØN CAÙC

Chöông LIEÂN KEÁT HOÙA HOÏC

1. LIEÂN KEÁT HOAÙ HOÏC

2Na + Cl2  2NaCl

BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP

BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP

3 . ÑÒNH LUAÄT TUAÀN HOAØN

BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP

b) So saùnh tính axit cuûa H2CO3 vaø HNO3.

PHAÛN ÖÙNG OÂXI HOÙA KHÖÛ laø phaûn öùng trong

2Fe+3 + 6e  2Fe0 quaù trình khöû Fe3+

3) Haõy xaùc ñònh soá oxy hoaù cuûa N trong :

4) Xaùc ñònh soá oxy hoaù cuûa C trong;

2Fe + 3Cl2  2FeCl3

Cu + Cl2  CuCl2

2Na + I2  2NaI

2Al + 3Br2  2AlBr3

2Al + 3I2  2AlI3

TAÙC DUÏNG VÔÙI HIDRO

2 Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H2

Cu + HCl  khoâng coù phaûn öùng

Fe2O3 + 6HCl  2FeCl3 + 3H2O

Ag + Br-  AgBr  (vaøng nhaït)

Ag+ + I-  AgI  (vaøng ñaäm)

CLORUA VOÂI coâng thöùc phaân töû CaOCl2 laø chaát

TRONG COÂNG NGHIEÄP duøng phöông phaùp ñieän phaân

10. ÑIEÀU CHEÁ HCl

2NaCltt + H2SO4  Na2SO4 + 2HCl 

NaCltt + H2SO4  NaHSO4 + HCl 

11. ÑIEÀU CHEÁ HF baèng phöông phaùp sunfat

BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP

3 . HIÑRO CLORUA – AXIT CLOHIÑRIC – MUOÁI

4. HÔÏP CHAÁT CHÖÙA OXY CUÛA CLO

5.6. FLO – BROM - IOT

MOÄT SOÁ CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CHUNG

1) Vieát phöông trình maø trong ñoù:

b. NaCl  (1)

c. KClO3  (1)

Kaliclorua  Khí clo  Kaliclorat  Kalipeclorat

e. MnO2  Cl2  HCl  Cl2  NaClO  NaCl 

Kaliclorua  Khí clo  Kaliclorat  Kalipeclorat

PHAÂN NHOÙM CHÍNH NHOÙM VI, OXI – LÖU HUYØNH

1. VÒ TRÍ CAÙC NGUYEÂN TOÁ NHOÙM VIA TRONG HEÄ

4Al + 3O2  2Al2O3 Nhoâm oxit

3Fe + 2O2  Fe3O4 Oxit saét töø (FeO, Fe2O3)

TAÙC DUÏNG TRÖÏC TIEÁP CAÙC PHI KIM (tröø halogen),

N2 + O2  2NO t0 khoaûng 30000C hay hoà quang ñieän

TAÙC DUÏNG H2 (noå maïnh theo tæ leä 2 :1 veà soá mol), t0

TAÙC DUÏNG VÔÙI CAÙC HÔÏP CHAÁT COÙ TÍNH

Zn + S0 ZnS-2 keõm sunfua

Hg + S  HgS-2 thuûy ngaân sunfua, phaûn öùng xaûy

huyønh (IV) oâxit.

2H2S + 3O2  2H2O + 2SO2 (dö oâxi, ñoát chaùy)

2H2S + O2  2H2O + 2S  (Dung dòch H2S trong khoâng

khí hoaëc laøm laïnh ngoïn löûa H2S ñang chaùy)

SO2 LAØ CHAÁT OXI HOAÙ ( S + 4e