V. N.

KAKAR

Over a Cup of Coffee

Biïn dõch:
VIÏÅT KHÛÚNG - HAÅNH NGUYÏN

First News

NHAÂ XUÊËT BAÃN TÖÍNG HÚÅP TP. HÖÌ CHÑ MINH

 Lúâi giúái thiïåu

V.N. Kakar laâ möåt trong nhûäng taác giaã nöíi tiïëng
nhêët ÊËn Àöå úã thïí loaåi truyïån ngùæn. Öng cuäng laâ möåt
cêy buát xuêët sùæc trong lônh vûåc baáo chñ. Caác baâi viïët
cuãa öng àaä àûúåc àùng taãi trïn rêët nhiïìu túâ baáo vaâ taåp
chñ lúán cuãa ÊËn Àöå. Öng sinh ra úã Peshawar vaâo nùm
1923, lêëy bùçng Thaåc sô Vùn chûúng úã Àaåi hoåc Punjab
vaâo nùm 1948.
Sau khi àêët nûúác ÊËn Àöå bõ chia cùæt, nùm 1948,
Kakar tham gia vaâo böå maáy chñnh phuã bang Uttar
Pradesh, chuyïn traách maãng Thöng tin. Öng tûâng
laâm cöë vêën cho nhiïìu töí chûác nhû Chûúng trònh phaát
triïín quöëc gia (UNDP), Viïån phaát triïín khu vûåc chêu
AÁ – Thaái Bònh Dûúng, Viïån quöëc gia Húåp taác cöång
àöìng vaâ Treã em, Liïn àoaân Nghõ trûúâng ÊËn Àöå vïì
vêën àïì dên söë vaâ phaát triïín…
V.N. Kakar àûúåc moåi têìng lúáp àöåc giaã ÊËn Àöå biïët
àïën nhúâ nhûäng cêu chuyïån suy tûúãng ngùæn goån, suác
tñch vaâ haâi hûúác, thïí hiïån möåt têm höìn rêët nhaåy caãm
vaâ möåt caái nhòn sùæc beán. Öng lûu giûä toaân böå nhûäng
kyá ûác khöng bao giúâ cuä trong cuöåc àúâi mònh theo

5
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

möåt phong caách rêët sinh àöång. Söëng vaâ Suy ngêîm
laâ möåt tuyïín têåp göìm nhûäng cêu chuyïån thuá võ,
nhûäng doâng suy tûúãng tinh tïë. Trong cuöën saách naây,
öng àaä lêëy tû liïåu tûâ nhiïìu sûå kiïån trong cuöåc söëng
cuãa chñnh mònh cuäng nhû cuãa xaä höåi ÊËn Àöå vaâ thïí
hiïån chuáng theo möåt phong caách rêët thuá võ, hoám
hónh vaâ àêåm neát traâo phuáng.
ÚÃ Söëng vaâ Suy ngêîm, àùåc àiïím nöíi bêåt nhêët
trong vùn phong cuãa Kakar chñnh laâ ngön tûâ giaãn dõ
maâ nhuêìn nhuyïîn, tinh tïë; caách sùæp xïëp, trònh baây yá
tûúãng àêìy múái meã, thuyïët phuåc. Nhûäng thïë maånh àoá
àaä thêåt sûå taåo nïn neát hêëp dêîn, quyïën ruä cho Söëng
vaâ Suy ngêîm, khiïën àöåc giaã khöng thïí buöng rúâi
cuöën saách ngay tûâ nhûäng doâng àêìu tiïn.

- First News

6
 Xe buyát
trong thaânh phöë

Khi coá bêët cûá rùæc röëi naâo xaãy ra úã bêët kyâ
núi naâo trïn thïë giúái thò chiïëc xe buyát cuä kyä àaáng
thûúng úã Delhi laåi phaãi traã giaá, ñt nhêët laâ trong
möåt chûâng mûåc naâo àoá.
Duâ àaä meáo moá vò thúâi gian, nùång nïì vò nhûäng
traách nhiïåm phaãi thûåc hiïån, laåi thïm thûúng tñch
àêìy mònh nhûng chiïëc xe khöng möåt lúâi than
vaän trong caác baãn baáo caáo. Noá vêîn tiïëp tuåc thûåc
hiïån nhiïåm vuå àêìy tinh thêìn yïu nûúác cuãa mònh
laâ chúã haânh khaách ài tûâ núi naây sang núi khaác
vúái möåt thaái àöå phuåc vuå tuyïåt vúâi.
Chiïëc xe chó rúâi khoãi mùåt àûúâng trong möåt
vaâi trûúâng húåp bêët khaã khaáng: vaâo giúâ giúái
nghiïm hoùåc bõ hoãng quaá nùång. Nïëu laâ úã Myä hay
úã Nhêåt, coá leä noá àaä bõ nghiïìn naát thaânh nhûäng
maãnh vuån trong baäi raác.

7
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

ÚÃ ÊËn Àöå, chiïëc xe naây vêîn lui túái thûúâng

xuyïn xûúãng sûãa chûäa – ngöi nhaâ cuãa nhûäng
chiïëc xe cuä kyä nhû noá. ÚÃ àêy, noá àûúåc sûãa chûäa,
tu böí laåi vaâ àûúåc gia haån húåp àöìng cho thuï.
Möåt khi quay vïì vúái nhûäng con àûúâng, noá laåi
phaãi àöëi mùåt vúái nhûäng troâ cöng kñch, coá khi búãi
nhûäng ngûúâi Mandal, Ayodhya, Iraq hay Israel
quaá khñch; nhûng cuäng coá khi chó vò chaán hoåc
maâ caác sinh viïn àaä neám àaá vaâo chiïëc xe buyát töåi
nghiïåp. Vaâ duâ trong trûúâng húåp naâo thò noá vêîn
khöng àûúåc pheáp than phiïìn.
Haäy nghô vïì sûå nghiïåp vô àaåi maâ noá phuång sûå, bïn
caånh viïåc thu ngùæn khoaãng caách cho nhûäng ngûúâi di
chuyïín nhúâ noá. Chiïëc xe naây mang ngûúâi ta àïën vúái
nhau, duâ hoå úã Bùæc hay Nam, Àöng hay Têy. Noá àêíy
maånh sûå thöëng nhêët quöëc gia hún bêët cûá àiïìu gò khaác.
Vúái thaái àöå nhêîn nhõn tuyïåt vúâi, noá hûáng chõu sûå vö
kyã luêåt, thiïëu kiïn nhêîn, nhûäng cún giêån dûä cuäng
nhû bao troâ hïì cuãa haânh khaách. Àöìng thúâi, noá cuãng
cöë niïìm tin cuãa hoå àöëi vúái söë phêån vaâ niïìm tin vaâo
khaã nùng vûúåt qua khoá khùn cuãa mònh. Duâ chiïëc xe
buyát coá chêåt chöåi àïën àêu, ngûúâi ta vêîn biïët laâ mònh
coá thïí bûúác lïn xe. Vaâ hoå àaä bûúác lïn xe. Nïëu khöng
bûúác vaâo trong xe àûúåc, hoå cuäng àûáng trïn bêåc lïn
xuöëng, hay thêåm chñ laâ baám vaâo raâo chùæn úã àuöi xe.

8
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Töi rêët khêm phuåc caái vêåt vö cuâng kheáo leáo,

taâi tònh coá tïn goåi laâ xe buyát mi-ni naây. Bïì ngoaâi
noá giöëng nhû möåt caái xe tang nhoã, nhûng khi
chaåy trïn àûúâng, noá nhû möåt caái höåp queåt bõ vûát
ài maâ vêîn coân xùng bïn trong. Khöng giöëng nhû
úã caác nûúác khaác, ngûúâi ÊËn Àöå chuáng töi khöng
vûát ài bêët cûá caái höåp queåt naâo vêîn coân xùng bïn
trong. Chuáng töi tiïëp tuåc sûã duång noá bùçng caách
naåp vaâo bêët cûá nhiïn liïåu naâo khaác coá thïí taåo ra
lûãa. Nhûäng cêåu nhoác baán haâng nhêåp khêíu úã chúå
laâm cöng viïåc naây möåt caách sung sûúáng vúái caái
giaá hai àöìng rupi * cho möåt lêìn naåp xùng höåp
( )

queåt nhû thïë.

Töi phaãi thuá nhêån rùçng mònh khöng coá nhiïìu
traãi nghiïåm trong viïåc ài àêy àoá úã Delhi bùçng xe
buyát, àùåc biïåt laâ xe buyát mi-ni. Nhûng àïí àaáp laåi
têët caã nhûäng lúâi kïu goåi “tiïët kiïåm xùng dêìu”, töi
àaä ài xe buyát mi-ni vaâo ngaây 31 thaáng Giïng
nùm 1991, tûâ Tara àïën Kasturba Gandhi Marg.
Nhû möåt àiïìm gúã, àoá laâ chuyïën xe söë 13. Khi
àoán chuyïën xe naây, töi thêëy noá àaä àêìy ngheåt
ngûúâi bïn trong. Nhûng ngûúâi baán veá vêîn giuåc
töi bûúác lïn xe. Anh ta cuäng àoán thïm nhiïìu
ngûúâi nûäa. Möîi lêìn nhû vêåy, chuáng töi laåi phaãi
döìn túái trûúác àïí nhûúâng chöî cho ngûúâi múái lïn.
* Rupi: Àún võ tiïìn tïå ÊËn Àöå.
( )

9
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Thêåt ra khöng hïì coá khaái niïåm “phña trûúác”

naâo caã. Têët caã chuáng töi àïìu phaãi àûáng úã löëi ài
giûäa hai daäy ghïë. Döìn vïì phña trûúác coá nghôa laâ
chuáng töi seä ngöìi lïn vai ngûúâi khaác. Chiïëc xe
buyát naây chó coá thïí chúã töëi àa 20 ngûúâi nhûng
sûác chûáa cuãa noá vêîn khöng ngûâng tùng lïn úã möîi
traåm dûâng. Àïën luác chiïëc xe túái chúå Khan, töi
ûúác chûâng noá àang chúã khoaãng 70 ngûúâi. Duâ
vêåy, noá vêîn chaåy bon bon vaâ thûåc hiïån nhûäng
àûúâng cua àiïåu nghïå, khiïën àöi lêìn ngûúâi ta phaãi
ngaä lïn nhau.
Àïën traåm Kasturba Gandhi, töi phaãi rêët khoá
khùn múái ra khoãi àûúåc chiïëc xe. Ngûúâi baán veá tûã
tïë àaä yïu cêìu nhûäng ngûúâi àang àûáng khaác
nhûúâng chöî cho töi ra, vaâ hoå àaä laâm nhû thïë. Khi
anh ta bûúác ra ngoaâi àïí àoán thïm khaách, töi hoãi:
- Coá phaãi àang giúâ abadi * nïn xe múái àöng
( )

nhû thïë naây khöng?

- Vêng, àang laâ giúâ abadi. - Anh ta traã lúâi vúái
möåt nuå cûúâi hoám hónh. - ÚÃ àêët nûúác chuáng ta,
giúâ naâo cuäng laâ giúâ abadi. Nïëu söë lûúång khaách
vêîn khöng ngûâng tùng lïn nhû thïë naây, chuáng
töi seä phaãi súám gùæn möåt têìng nûäa cho chiïëc xe
nhoã beá töåi nghiïåp cuãa mònh thöi.
* Abadi: Giúâ cao àiïím.
( )

10
 Tùæm úã Luên Àön

Trong möåt chuyïën ài ngùæn túái Luên Àön tûâ

trûúâng Àaåi hoåc Sussex úã Brighton, núi töi àaä
tûâng theo hoåc höìi giûäa nhûäng nùm 70, töi tònh cúâ
dûâng chên laåi nhaâ möåt ngûúâi hoå haâng cuãa baån töi.
Trûúác àoá, töi khöng hïì biïët ngûúâi naây, nhûng töi
àaä chêëp nhêån lúâi àïì nghõ röång lûúång cuãa anh êëy
laâ nguã laåi nhaâ anh thay vò ài thuï khaách saån.
Anh coá möåt cùn höå hai phoâng nguã caách South
Hall khöng xa, núi hêìu hïët nhûäng ngûúâi ÊËn vaâ
Pakistan di cû àïën Anh àïìu söëng úã àoá. Anh laâ
möåt nhên viïn baán haâng, coân ngûúâi vúå laâm viïåc úã
bûu àiïån. Hai cö con gaái cuãa anh thò àang ài hoåc.
Ngöi nhaâ naây coá möåt phoâng ùn nhoã vaâ giaãn dõ
ngay bïn dûúái cêìu thang. Mêëy cùn phoâng nguã
nùçm trïn têìng möåt, coân phoâng khaách vaâ nhaâ bïëp
thò úã dûúái têìng trïåt. Àêy laâ ngöi nhaâ khiïm töën
cuãa möåt ngûúâi àaân öng khiïm töën nhûng têëm
loâng röång raäi.

11
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Caånh phoâng khaách, núi töi qua àïm trïn möåt

chiïëc sö-pha, laâ phoâng tùæm. Vaâo buöíi saáng, khi
bûúác chên vaâo, töi múái thêëy noá coá möåt têëm thaãm
phuã kñn saân. Vúå cuãa ngûúâi chuã nhaâ àaä àïí sùén cho
töi möåt caái khùn tùæm múái trïn giaá vaâ möåt baánh
xaâ phoâng múái trong höåp. Phña trïn böìn tùæm,
àûúåc laâm bùçng xi-mùng trùæng hay àaá cêím thaåch
gò àoá, coá hai voâi nûúác, möåt cho nûúác noáng vaâ
möåt cho nûúác laånh. Nhûng baãn thên caái böìn
cuäng àûúåc bao boåc búãi thaãm àoã. Khöng gian
quanh toa-leát vaâ dûúái böìn rûãa cuäng vêåy.
Laâm sao coá thïí tùæm maâ khöng àïí cho nûúác
bùæn ra bïn ngoaâi böìn àûúåc cú chûá? Töi khöng
biïët nghïå thuêåt naây, vaâ thïë laâ quyïët àõnh khöng
tùæm nûäa. Trong khi caåo rêu, töi hïët sûác chuá yá àïí
khöng thûá gò coá thïí bùæn ra khoãi böìn rûãa. Tuy
nhiïn, vaâi miïëng boåt caåo rêu vêîn rúi xuöëng thaãm.
Töi àaä phaãi lau saåch chuáng bùçng khùn tùæm.
ÚÃ Luên Àön, hay bêët cûá núi naâo khaác úã chêu
Êu, ngûúâi ta àaä quen vúái caách “tùæm khö”. ÚÃ
Phaáp, ngûúâi ta coá caác nhaâ tùæm cöng cöång, ai
muöën tùæm phaãi traã möåt khoaãn tiïìn nhoã. Vïì sau,
võ chuã nhaâ àaä noái vúái töi rùçng coá möåt nhaâ tùæm
kiïíu thöng thûúâng trong nhaâ, tûác laâ nhaâ tùæm
khöng coá thaãm àoã. Song, noá laåi nùçm trïn lêìu
12
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

möåt, giûäa hai phoâng nguã, vaâ mùåc cho nhûäng lúâi
khêín naâi cuãa anh, töi vêîn khöng cho rùçng viïåc
mònh sûã duång noá laâ àuáng àùæn.
“Nhaâ töi khöng coá phoâng tùæm naâo, chó coá
nhûäng cùn phoâng huyïìn aão maâ thöi”, möåt cö gaái
xinh àeåp àaä noái thïë trong möåt àoaån quaãng caáo
trïn truyïìn hònh. Cö êëy àang quaãng caáo cho caác
mùåt haâng vïå sinh – böìn rûãa, böìn tùæm, bïí chûáa vaâ
nhûäng thûá tûúng tûå nhû thïë – àûúåc lùæp àùåt trong
möåt phoâng tùæm. Mêíu quaãng caáo têåp trung vaâo
nhûäng hònh daáng, àûúâng cong vaâ àûúâng neát cuãa
nhûäng moán àöì cuäng nhû cuãa cö gaái. Ban àêìu, cö
ta choaâng khùn tùæm vaâ sau àoá laâ mùåc quêìn aáo àêìy
àuã. Töi cho rùçng giûäa hai hònh aãnh naây, chùæc hùèn
cö êëy àaä phaãi ài tùæm.
Vêåy thò tùæm úã àêu – nïëu cö êëy khöng coá möåt
nhaâ tùæm trong nhaâ mònh? Hay, phoâng tùæm àoá
cuäng coá möåt têëm thaãm phuã kñn saân, nhû núi töi
àaä dûâng chên àïm höm àoá úã Luên Àön?
Töi khöng biïët traã lúâi thïë naâo cho cêu hoãi naây.
Coá thïí chuáng ta àang àïën gêìn thúâi àiïím maâ cêu
noái “sûå trong saåch bïn trong coá trûúác” trúã thaânh
möåt troâ àuâa nhû trong cuöåc gùåp thûúång àónh vïì
vêën àïì Traái Àêët úã Rio de Janerio vûâa qua.

13
 Khi àaân öng ài chúå

-C oá hai loaåi bñ, - vúå töi noái, - möåt loaåi daâi

vaâ maâu xanh, goåi laâ bñ àao. Loaåi kia thò troân vaâ
maâu vaâng, goåi laâ bñ àoã. ÚÃ Delhi, àöi khi ngûúâi
ta goåi caã hai loaåi naây chó àún giaãn laâ “bñ”. Àûâng
nhêìm lêîn nheá. Haäy mua bñ àoã chûá àûâng mua bñ
àao. Baâ baán rau bïn ngoaâi toâa nhaâ Yamuna biïët
àêëy. Haäy cûá noái vúái baâ ta laâ möåt phuå nûä söëng úã
Tara Apartments àaä nhúâ anh túái. Baâ êëy seä hiïíu.
Töi ài thùèng túái cûãa haâng rau bïn ngoaâi toâa
nhaâ Yamuna. Töi phaãi laâm nhû thïë. Vúå töi bõ
àau vaâ baác sô àaä khuyïn cö êëy giaãm thiïíu viïåc ài
laåi, vaâ nhêët laâ khöng nïn leo cêìu thang. Vò thïë
höm êëy, töi múái phaãi ài mua rau quaã möåt mònh.
Vúå töi nghô rùçng, gùåp möåt ngûúâi àaân öng
khöng raânh viïåc chúå buáa nhû töi ài mua, ngûúâi
ta seä noái thaách. Töi chûa bao giúâ hiïíu àûúåc sûå
húåp lyá trong lêåp luêån naây cuãa vúå mònh. Tuy
nhiïn, trong bêët cûá trûúâng húåp naâo, töi cuäng

14
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

khöng thêëy phiïìn loâng. Noá phuâ húåp vúái moåi ngûúâi
chöìng khöng cöë gùæng hiïíu nhûäng àiïìu maâ vúå hoå
laâm hay noái. Vaâ àoá laâ chên lyá cuãa Thûúång àïë.
Baâ chuã cûãa haâng rêët tûã tïë, baâ hoãi thùm sûác
khoãe cuãa vúå töi vaâ hiïíu cö êëy muöën mua gò. Tuy
vêåy, àïí cho chùæc ùn, töi hoãi möåt thiïëu phuå ngûúâi
vuâng Nam ÊËn cuäng àang mua rau xem loaåi bñ
troân maâ baâ chuã tiïåm àûa coá àuáng laâ bñ àoã khöng.
Cö êëy nhòn töi, cûúâi vaâ xaác nhêån laâ àuáng, àöìng
thúâi böí sung thïm möåt thöng tin rêët coá ñch laâ
ngûúâi vuâng Punjabis goåi loaåi bñ naây chó laâ “bñ”.
Cö êëy cuäng giaãi thñch cho töi nghe rùçng bñ àoã
coá maâu giöëng nhau úã caã bïn trong lêîn bïn ngoaâi,
trong khi bñ àao thò bïn trong coá maâu trùæng coân
bïn ngoaâi coá maâu xanh. Töi hoãi baâ chuã tiïåm xem
giaá caã thïë naâo. Baâ êëy noái möåt caách haâo hiïåp:
- Vúái ngûúâi khaác, hoå phaãi traã 10 rupi, coân anh
thò chó phaãi traã 8 rupi thöi. Anh lêëy bao nhiïu
cên naâo?
Cêu hoãi naây lêåp tûác khiïën töi böëi röëi. Vúå töi
maãi dùån töi caách phên biïåt bñ àao vaâ bñ àoã maâ
quïn khöng noái nïn mua bao nhiïu cên. Töi
nhòn ngûúâi thiïëu phuå vuâng Nam Ên möåt lêìn
nûäa, gêìn nhû khêín naâi, vaâ hoãi cö xem töi nïn
15
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

mua bao nhiïu. Cö êëy àaáp laåi cuâng möåt nuå cûúâi:
- Noá tuây thuöåc vaâo viïåc anh muöën ùn bao
nhiïu.
- Chuáng töi chó coá hai ngûúâi, - töi àaáp, - vaâ
chuáng töi khöng ùn nhiïìu lùæm àêu.
- Trong trûúâng húåp êëy, - ngûúâi thiïëu phuå bêåt
cûúâi, - thò möåt cên thöi laâ àuã röìi.
Töi mua möåt cên thûá quaái quyã àoá vaâ xaách noá
vïì nhaâ. Vúå töi rêët vui vò töi àaä vûúåt qua àûúåc baâi
kiïím tra ngùåt ngheâo naây. Dô nhiïn, phêìn thûúãng
cho viïåc naây cêìn àûúåc tñnh cho ngûúâi thiïëu phuå
xa laå vuâng Nam ÊËn noå. Nïëu cö êëy coá àang àoåc
àûúåc nhûäng doâng chûä naây, thò xin cho pheáp töi
àûúåc noái “Caãm ún, quyá cö töët buång”.

16
 Cuöån baáo ài laåc

Chuáng töi coá möåt con choá caái dïî thûúng

giöëng Labrador vúái böå löng maâu nêu sêåm. Noá
chó khoaãng möåt nùm tuöíi nhûng rêët ngoan, tònh
caãm vaâ coá traách nhiïåm. Nhû moåi chuá choá giöëng
Labrador, noá rêët khoá chõu vúái caái noáng cuãa
Delhi. Vò thïë, trong suöët muâa heâ, noá nùçm úã
phoâng nguã trïn lêìu cuãa Prem vaâ Rita, con trai vaâ
con dêu töi, ngay dûúái caái maáy àiïìu hoâa.
Möîi buöíi saáng, ngûúâi giao baáo neám nhûäng
cuöån baáo àûúåc cöåt chùåt bùçng möåt súåi dêy thun
lïn haânh lang chung giûäa nhaâ chuáng töi vúái nhaâ
möåt ngûúâi haâng xoám khaá nöíi tiïëng. Quyá öng àoá
chó àùåt mua möåt túâ baáo, coân chuáng töi mua ba
túâ. Do àoá, cuöån baáo cuãa chuáng töi nùång hún cuãa
öng ta. Bêët cûá ai nhòn vaâo cuäng àïìu xaác àõnh
àûúåc àiïìu naây maâ khöng töën nhiïìu thúâi gian.
Ngay khi cuöån baáo chaåm vaâo cûãa nhaâ chuáng
töi, Brandy * phoáng ra, ngoaåm noá lïn vaâ mang
( )

* Brandy: Tïn con choá - ND.

( )

17
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

thùèng àïën phoâng nguã cuãa Rita vaâ Prem. Brandy

phên biïåt àûúåc cuöån baáo naâo laâ cuãa nhaâ naâo. Noá
khöng hïì mùæc sai lêìm trong viïåc nhùåt àuáng cuöån
baáo cuãa chuáng töi.
Ngûúâi haâng xoám cuãa gia àònh töi thónh
thoaãng ra lêëy baáo trûúác Brandy. Duâ laâ do sûå toâ
moâ, nhêìm lêîn hay bêët cûá àiïìu gò khaác, thò caái
viïåc khöng hay dûúái àêy cuäng àaä xaãy ra. Öng ta
cêìm cuöån baáo cuãa chuáng töi lïn, múã ra, àoåc lûúát
qua nhûäng tin chñnh trong nhûäng túâ baáo maâ öng
êëy khöng àùåt mua, sau àoá cuöån chuáng laåi àuáng
võ trñ, duâ khöng àûúåc chùåt lùæm, vaâ thaã noá nheå
nhaâng trûúác cûãa nhaâ chuáng töi.
Möåt àöi lêìn, coá thïí vò àaä tòm thêëy àiïìu hêëp
dêîn naâo àoá trong nhûäng túâ baáo mònh khöng àùåt
mua, öng ta lêëy têët caã baáo vaâo nhaâ mònh.
Khi Brandy ra ngoaâi vaâ khöng thêëy cuöån baáo,
noá lêåp tûác àaánh húi xung quanh àïí doâ tòm. Coá
khi noá chaåy vaâo bïëp àïí xem Sushma, ngûúâi àêìu
bïëp cuãa chuáng töi, àaä mang cuöån baáo vaâo chûa.
Khi biïët chùæc nhûäng túâ baáo chûa hïì àûúåc àûa
vaâo nhaâ, Brandy quay laåi, àaánh húi xung quanh
möåt lêìn nûäa, röìi goä cûãa nhaâ haâng xoám bùçng chên
trûúác, vaâ thïë laâ cuöån baáo àûúåc neám traã bùçng
18
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

àûúâng cûãa söí. Nhûäng túâ baáo bay tung toáe, löån
xöån. Brandy nhòn chùçm chùçm vaâo cùn höå cuãa
quyá öng noå möåt caách giêån dûä, àoaån, nhùåt lêëy
cuöån baáo cuãa chuáng töi mang vïì.
Thïë röìi, möåt buöíi saáng àeåp trúâi noå, chuöng
cûãa nhaâ chuáng töi bêët chúåt reo lïn khöng ngûâng.
Êm thanh êëy nghe nhû tiïëng chuöng baáo àöång
cuöåc chiïën giûäa ÊËn Àöå – Pakistan vêåy. Cho rùçng
Sushma coá leä àang úã trong nhaâ tùæm, con trai töi
àaä bûúác xuöëng, múã cûãa. Quyá öng haâng xoám cuãa
chuáng töi àang àûáng àoá, khöng ngúát tuön ra
nhûäng lúâi phaân naân vúái veã caáu kónh quaá àöå.
- Thûa baác, coá chuyïån gò vêåy aå? - Con trai töi
hoãi, àoaán chûâng coá leä möåt cún àau dûä döåi àaä bêët
ngúâ xaãy àïën vúái caái bao tûã cuãa öng ta.
Öng êëy bùæt àêìu lúán tiïëng:
- Con choá nhaâ anh àaä lêëy caã baáo cuãa töi.
Con trai töi giaãi thñch cho öng êëy möåt caách
hïët sûác lõch sûå rùçng, Brandy khöng laâm nhû thïë.
Nhû möåt quy luêåt, noá chó nhùåt lêëy cuöån baáo cuãa
nhaâ chuáng töi maâ thöi.
Brandy àûúåc goåi àïën. Bêët cûá khi naâo gêy ra löîi
lêìm gò, noá cuäng àïìu tröën dûúái baân ùn. Noá bûúác
19
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

ra, nhòn ngûúâi àaân öng tûâ àêìu àïën chên, röìi bêët
thêìn neám vaâo öng ta túâ baáo lêëy ra tûâ möåt xoá xónh
naâo àoá, vúái möåt thaái àöå khinh khónh. Ngûúâi àaân
öng khöng noái gò caã. Öng ta coân coá thïí noái gò
nûäa bêy giúâ?
Àaä nhiïìu thaáng tröi qua tûâ khi sûå viïåc naây xaãy
ra, vaâ baáo cuãa chuáng töi khöng coân biïën mêët úã
trûúác cûãa nhaâ nûäa.

20
 Núi thïë giúái
chûa thay àöíi

Vaâo khoaãng nùm 1939-1940, töi laâ sinh

viïn trong möåt khoáa hoåc ngùæn haån úã trûúâng Cao
àùèng S. A. Jain taåi thaânh phöë Ambala. Chuáng töi
söëng trong möåt doanh traåi, caách núi cha töi àang
bõ giam giûä khoaãng nùm dùåm. Töi àaä tûâng ài
àïën trûúâng bùçng xe lûãa. Coá khoaãng 20 sinh viïn
khaác söëng trong doanh traåi cuäng ài hoåc nhû thïë.
Chó coá duy nhêët möåt loaåi phûúng tiïån vêån
chuyïín khaác laâ xe ngûåa hai baánh. Di chuyïín
bùçng xe ngûåa töën rêët nhiïìu thúâi gian. Bïn caånh
àoá, coá vaâi ngoån àöìi nhoã giûäa doanh traåi vaâ thaânh
phöë. Nhûäng ngoån àöìi naây coá thïí êín chûáa nhiïìu
nguy hiïím.
Thúâi êëy, taâu lûãa coá böën haång: haång möåt, haång
hai, haång Inter vaâ haång ba. Khöng coá haång AC.
Chuáng töi thûúâng ài toa haång ba vaâ tiïìn veá hùçng
thaáng khoaãng 2 rupi. Lûúåt vïì, chuyïën taâu àïën tûâ
21
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Rajpura thûúâng vaâo ga muöån giúâ. Rêët khoá àïí

giïët thúâi gian taåi ga taâu lûãa. Möåt ngûúâi coá thïí
laâm àûúåc bao nhiïu troâ tinh nghõch cú chûá?
Ngûúâi chuã ga biïët roä nhûäng cêåu nhoác nhû
chuáng töi seä chùèng bao giúâ khön lúán. Öng ta
luön khoáa cûãa phoâng chúâ toa taâu haång hai. Öng
khöng cho pheáp chuáng töi vaâo àoá vò chuáng töi laâ
haânh khaách cuãa toa haång ba. Ngaây noå, möåt
ngûúâi trong söë chuáng töi mua veá haång hai tûâ
thaânh phöë Ambala àïën doanh traåi vúái giaá böën
àöìng anna * . Cêåu baån êëy àaä buöåc võ chuã ga phaãi
( )

múã cûãa phoâng chúâ toa haång hai. Cêåu ta bûúác vaâo
möåt caách àêìy kiïu haänh, theo sau laâ luä chuáng töi.
Ngaây höm sau, möåt cêåu baån khaác mua veá
haång hai. Nhûng trong khi cêåu êëy bûúác vaâo
phoâng chúâ toa taâu haång hai maâ khöng gùåp bêët cûá
khoá khùn naâo thò nhûäng ngûúâi coân laåi chuáng töi
bõ àêíy ra. Coá möåt raâo caãn giûäa chuáng töi vaâ võ
quaãn lyá ga. Tuy nhiïn, cuöëi cuâng, võ quaãn lyá ga,
mùåc cho sûå thêåt laâ öng ta coá àûúåc sûå hêåu thuêîn
cuãa àïë chïë Anh huâng maånh, vêîn phaãi àêìu haâng.
Nhûäng ngaây sau àoá, tûâng ngûúâi trong chuáng töi
lêìn lûúåt mua veá taâu haång hai vaâ nhúâ àoá, nhûäng
ngûúâi coân laåi seä àúåi taâu trong phoâng chúâ daânh
cho toa haång hai. Thêåt laâ tuyïåt vúâi!
* Àöìng anna: Àún võ tiïìn tïå nhoã nhêët cuãa ÊËn Àöå.
( )

22
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Vaâo tuêìn lïî cuöëi cuâng cuãa thaáng Taám nùm

1993, töi ài tûâ Central Secretariat àïën Tara
Apartments trïn möåt chiïëc xe buyát cuãa haäng
Blue Line. Xe chaåy àûúåc möåt àoaån thò coá khoaãng
10 nûä sinh mùåc àöìng phuåc àoán xe. Chiïëc xe buyát
àaä àêìy ngheåt ngûúâi röìi. Caác cö beá vêîn cöë gùæng
bûúác vaâo.
- Ñt nhêët cuäng phaãi àûa veá chûá, Guddi! - Nhên
viïn soaát veá noái to, cûúâi vúái möåt em trong söë àoá.
- Höm nay àïën lûúåt cuãa Munni. - Cö beá traã
lúâi.
Cö gaái coá tïn Munni vung vêíy têëm veá trûúác
cùåp mùæt cuãa nhên viïn soaát veá.
- Thïë nhûäng ngûúâi coân laåi thò sao? - Öng ta
lúán tiïëng hoãi.
- Ngaây naâo öng cuäng hoãi chuáng töi möåt cêu
nhû thïë! – Vaâi ngûúâi trong söë caác cö tùåc lûúäi. -
Möåt ngûúâi àaä mua veá, thïë laâ àuã röìi. Noá àaä tñnh
luön phêìn cuãa nhûäng ngûúâi khaác!

23
 Kyá ûác thúâi gian

- A nh muöën cùæt toác kiïíu naâo? Anh, Phaáp

hay kiïíu ÊËn àún giaãn? - Baghi Jaan hoãi töi.
Töi khöng biïët kiïíu naâo thò tröng ra sao caã
nïn àïì nghõ Baghi Jaan giaãi thñch sûå khaác nhau
giûäa caác kiïíu toác maâ anh vûâa noái.
- Kiïíu Anh nghôa laâ coá reä ngöi, traái hay phaãi
tuây anh choån. – Anh ta söët sùæng. - Kiïíu Phaáp
khöng reä ngöi gò caã.
- Coân kiïíu ÊËn thò sao?
- Nhû sên boáng àaá vêåy, - anh ta traã lúâi, - möåt
maãnh àêët boã hoang, hoaân toaân troåc loác.
Baghi Jaan vaâ Kale Khan laâ hai anh em. Hoå
cuâng nhau múã möåt hiïåu cùæt toác úã Peshawar coá tïn
laâ “Aalishan”. Vaâo khoaãng àêìu nhûäng nùm böën
mûúi, tiïåm cùæt toác duy nhêët maâ töi biïët àïën laâ
möåt cûãa hiïåu úã Anarkali, Lahore coá tïn laâ
“Victoria”. ÚÃ àoá, hoå lêëy möåt rupi tiïìn cöng cho

24
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

viïåc cùæt toác vaâ göåi àêìu. Töi tûâng coá möåt cö baån
gaái söëng úã söë 2 Mahabir Gali, àûúâng Nisbet.
Trûúác khi àïën gùåp ngûúâi cha vô àaåi cuãa cö êëy, töi
àaä chónh trang laåi veã ngoaâi úã “Victoria”.
“Aalishan” cuãa Baghi Jaan vaâ Kale Khan thua
xa “Victoria”, mùåc duâ noá laâ hiïåu cùæt toác haâng àêìu
úã thaânh phöë Peshawar.
- Taåi sao anh khöng laâm thïë naây nhó. - Töi noái
vúái Baghi Jann. - Anh cûá cùæt têët caã nhûäng phêìn
thûâa ra laâ àûúåc, yá töi laâ nhûäng chöî naâo toác moåc
daâi quaá êëy?
Anh ta nhùåt dao caåo lïn, chaâ qua chaâ laåi trïn
miïëng vaãi da àïí maâi sùæc vaâ vung vêíy noá möåt caách
àêìy hùm doåa.
- Anh laâm caái quaái gò thïë? - Töi buöåt miïång hoãi.
- Yïn lùång. - Anh ta cau coá noái. - Caái naây chó
daânh àïí caåo phêìn toác thûâa cuãa anh thöi. Nhûng
nïëu anh cûá laãi nhaãi khöng ngûâng nhû thïë thò töi
khöng thïí baão àaãm noá seä haå caánh xuöëng chöî naâo
àêu. Nïëu noá àêåu xuöëng hoång anh, chó coá
Thûúång àïë múái giuáp anh àûúåc maâ thöi.
Töi àaânh phaãi im lùång vaâ àïí Baghi Jaan taân
phaá caái àêìu töi theo yá anh ta. Khi anh ta bùæt àêìu

25
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

chuá têm vaâo cöng viïåc cuãa mònh, töi khöng thïí
kiïìm àûúåc viïåc àoåc möåt caái khung kñnh coá möåt
cêu tiïëng Urdu phña trïn têëm gûúng trûúác mùåt.
Trïn àoá viïët: “Húäi con ngûúâi xinh àeåp kia, haäy
nhòn núi veã àeåp cuãa ngûúi luåi taân; haäy nhòn xem
söë phêån cuãa mùåt trúâi möîi luác hoaâng hön”.

Dô nhiïn laâ töi rêët kinh ngaåc. Àoá khöng phaãi laâ
thûá seä khiïën cho möåt tiïåm chùm soác sùæc àeåp ùn nïn
laâm ra. ÚÃ núi naây, hoå laâm cho baån tröng àeåp hún
tûâng ngaây cú maâ. Doâng chûä trïn caái khung kñnh
kia laåi tuyïn böë möåt àiïìu hoaân toaân ngûúåc laåi!
- Anh coá biïët noá coá nghôa laâ gò khöng? - Töi
hoãi Baghi Jaan.
- Töi khöng quan têm. Moåi lúâi trñch dêîn cuäng
giöëng nhû con trêu maâ thöi!
Àoá laâ cêu traã lúâi mang àêìy tñnh triïët lyá cuãa
anh ta!
Àoaån, anh ta böí sung thïm:
- ÚÃ chúå Kissa Kahani, coá ngûúâi baán moåi thûá
vúái giaá hai àöìng rûúäi. Töi thñch caái khung naây vaâ
àaä mua noá úã chöî öng ta.
Töi biïët vúái Baghi Jaan, möåt chûä tiïëng Urdu

26
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

anh ta cuäng khöng hiïíu. Khi töi giaãi thñch yá nghôa

cuãa doâng chûä ghi trïn khung, anh ta àaä bõ söëc.
- Àöì con lúån! - Anh ta giêån dûä. - Laäo êëy àaä lûâa
töi. Töi seä cho laäo biïët tay.
Chó coá Thûúång àïë múái biïët Baghi Jaan seä laâm
gò sau àoá. Têët caã nhûäng gò töi biïët laâ anh êëy àaä
gúä caái khung coá doâng chûä tiïëng Urdu kia xuöëng
ngay tûác khùæc.
Àaä nhiïìu nùm tröi qua. Höm nay, àöåt nhiïn kyá
ûác vïì caái cûãa hiïåu cùæt toác cuãa Baghi Jaan vaâ Kale
Khan laåi quay vïì vúái töi. Roä raâng noá àaä quay laåi, vò
töi àaä àoåc quaá nhiïìu vïì nhûäng gò maâ Musharaf * ( )

cuâng vêy caánh cuãa öng ta àaä laâm úã Pakistan vaâ

Afghanistan. Hoå àaä taåo ra möåt con quaái vêåt coá tïn
goåi “Taliban”, trang bõ vuä khñ cho noá, giuáp àúä noá
moåi mùåt, àïí röìi giúâ àêy laåi àang cuâng Myä tòm caách
tiïu diïåt noá.

*
( ) Musharaf: Sinh nùm 1943, laâ Töíng thöëng Pakistan vaâ laâ Töíng tû
lïånh Böå tham mûu cuãa Quên àöåi Pakistan. Öng lïn nùæm chûác töíng thöëng
thöng qua möåt cuöåc àaão chñnh. Öng lïn nùæm quyïìn ngaây 12 thaáng 10 nùm
1999, sau khi lêåt àöí Nawaz Sharif, Thuã tûúáng àûúåc bêìu cûã, vaâ tûâ àoá öng
nùæm quyïìn àûáng àêìu cú quan haânh phaáp. Sau àoá öng giûä chûác Töíng thöëng
Pakistan.

27
 Nhûäng chuá rïí
cuãa nïìn dên chuã

Vaâo ngaây lïî thaânh hön, chuá rïí úã Peshawar

phaãi vûúåt qua baãy nghi thûác rêët thuá võ trûúác khi
àïën àûúåc chöî cö dêu cuãa mònh. Möåt, anh ta phaãi
tùæm trong nûúác laånh hay nûúác húi êëm vúái vaâi
gioåt Gangajal hoâa vaâo. Hai, anh ta phaãi mùåc möåt
böå quêìn aáo truyïìn thöëng ÊËn Àöå múái may (bùçng
vaãi luåa àùæt tiïìn).
Ba, vaâ àêy laâ àiïìu àöåc àaáo chó coá úã Peshawar,
chuá rïí phaãi cho pheáp nhûäng cö gaái vaâ treã con, dô
nhiïn laâ coá hoå haâng vúái anh, xeá böå quêìn aáo êëy úã
nhiïìu chöî khaác nhau. Nhûng khöng ai löåt trêìn anh
êëy caã. Hoå seä chó àïën gêìn, trïu choåc anh vaâ tham gia
vaâo nghi thûác xeá àöì, luön chuá yá sao cho nhûäng
miïëng vaãi khöng tuöåt hùèn khoãi ngûúâi anh ta.
Böën, sau nghi thûác xeá àöì, chuá rïí seä tûå biïën
mònh thaânh anh hïì hoaân haão. Àiïìu naây coá nghôa

28
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

laâ anh ta seä lêìn lûúåt khoaác lïn mònh böå àöì sarkari
mulazims vaâ möåt böå pathan truyïìn thöëng. Thïm
möåt yïëu töë khöng keám quan troång àoá laâ chiïëc muä
kulah coá chó vaâng vaâ möåt caái mushaddi lungi rêët
àùæt tiïìn trïn choáp muä. Treo quanh muä vaâ phuã
xuöëng mùåt chuá rïí laâ nhûäng súåi dêy kïët hoa nhaâi
daây nhûng rêët nheå. Anh ta coá thïí nhòn thêëy moåi
ngûúâi qua têëm maânh hêëp dêîn àoá.
Nùm, chuá rïí seä phaãi cûúäi lïn möåt con ngûåa
trùæng hay möåt con lûâa. Cha meå, chõ gaái vaâ võ chuã
hön seä tiïën vïì phña trûúác vaâ di chuyïín baân tay
phaãi nùæm àêìy tiïìn giêëy cuãa hoå quanh böå muä àöåi
àêìu cuãa anh ta. Nghi thûác naây goåi laâ sirwarna.
Söë tiïìn naây sau àoá àûúåc chuyïín àïën cho ngûúâi
quaãn lyá ban nhaåc phuåc vuå suöët quaá trònh àaám
cûúái diïîn ra.
Saáu, chuá rïí bõ àem ra baán àêëu giaá. Nghi thûác
naây àûúåc goåi laâ tambol. Àiïìu naây coá nghôa laâ bêët
cûá ai muöën àûa bêët cûá söë tiïìn naâo cho cha meå
cuãa anh trong dõp vui naây cuäng àïìu àûúåc hoan
nghïnh. Möåt ngûúâi seä cöng böë söë tiïìn thu àûúåc,
chùèng haån “Söë tiïìn tambol 500 rupi tûâ Rai
Bahadur Hukam Chand Chopra, cêåu cuãa chuá
rïí”. Tïn cuãa ngûúâi cho vaâ söë tiïìn phaãi àûúåc
xûúáng lïn vaâi lêìn.
29
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Baãy, con ngûåa hay lûâa seä bùæt àêìu di chuyïín,

trong khi àoá, ban nhaåc chúi nhûäng giai àiïåu röån
raâng vaâ khaách dûå tiïåc say sûa nhaãy muáa. Cha cuãa
chuá rïí seä ài túái trûúác, vöëc möåt nùæm àöìng xu, àûa
möåt voâng quanh àêìu con trai àïí laâm dêëu biïíu
trûng röìi neám chuáng vïì phña sau. Nhûäng àûáa beá
rêët thñch thuá vúái viïåc thu nhùåt caác àöìng xu naây.
Töi chûa bao giúâ coá àûúåc àùåc ên trúã thaânh
möåt chuá rïí úã Peshawar. Trûúác khi töí chûác lïî
thaânh hön, töi bõ töëng khoãi thõ trêën vaâo nùm
1947. Nhûng bi kõch cuãa nhûäng nghi thûác dïî
thûúng àoá àïën vúái têm trñ töi khi töi thêëy nhûäng
chuá rïí cuãa nïìn dên chuã, nhûäng võ nghõ sô saáng giaá
cuãa chuáng ra, rêët sùén saâng àïí diïîu haânh vaâo
Quöëc höåi múái vúái böå ngûåc ûúän ra. Vaâ töi thêëy
mònh àang tûå nhuã: “Nhûäng quyá öng, quyá baâ töët
àeåp kia úi, chuáng töi àaä bêìu cho caác baån, vò
Thûúång àïë, haäy bùæt àêìu vêåt löån vúái nhûäng vêën àïì
khöng laâm caác ngaâi khoá chõu maâ laâm têët caã chuáng
töi thêëy khoá chõu ài”.

30
 Tiïëng goåi
cuãa lûúng têm

Quaá chaán gheát cuöåc söëng, möåt ngûúâi àaân

öng úã thaânh phöë noå thuöåc nûúác Myä àaä quyïët
àõnh tûå kïët liïîu àúâi mònh. Anh ta tòm àïën möåt
con söng àïí trêìm mònh tûå vêîn. Trúâi bùæt àêìu töëi.
Vêîn coân coá ngûúâi úã búâ söng, thû giaän vui veã; hoå
khöng vöåi vaâng gò. Ngûúâi àaân öng khöng muöën
ai nhòn thêëy vaâ ngùn caãn anh laâm àiïìu daåi döåt.
Khöng coá thêët baåi naâo ghï gúám bùçng thêët baåi
trong viïåc tûå tûã.
Anh ta àúåi moåi ngûúâi vïì hïët. Cuöëi cuâng, anh
àaåp xe àïën chöî chiïëc cêìu. Anh boã chiïëc xe dûúái
chên cêìu röìi ài böå ra giûäa cêìu. Anh dûâng laåi úã àoá
vaâ quan saát xung quanh àïí baão àaãm rùçng khöng
ai coá thïí nhòn thêëy anh. Sau àoá, anh nêng ngûúâi
mònh lïn bùçng àöi tay, àu ngûúâi qua caác chêën
song sùæt, nêng chên lïn vaâ nhaãy xuöëng.

31
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Möåt nhiïëp aãnh gia luác àoá àang quan saát anh
ta. Anh ta khöng thêëy ngûúâi naây. Tuy nhiïn,
nhiïëp aãnh gia noå àaä caãm thêëy àûúåc àiïìu anh ta
sùæp laâm. Öng chôa maáy aãnh vïì phña ngûúâi àaân
öng àang tûå tûã vaâ chuåp möåt loaåt aãnh luác anh ta
thûåc hiïån thaânh cöng haânh àöång cuãa mònh.
Möåt trong nhûäng bûác aãnh naây cho ngûúâi xem
thêëy caãnh ngûúâi àaân öng noå àang rúi xuöëng
doâng söng, àaä trúã thaânh bûác aãnh àeåp nhêët trïn
toaân nûúác Myä nùm àoá. Noá àûúåc àùng taãi trïn
nhiïìu taåp chñ vaâ àaåt àûúåc rêët nhiïìu giaãi thûúãng.
Nhiïëp aãnh gia noå böîng chöëc trúã thaânh triïåu phuá.
Möåt cuöåc tranh luêån vö cuâng dûä döåi àaä nöí ra.
Liïåu nhiïëp aãnh gia noå coá nghôa vuå phaãi ngùn
ngûúâi àaân öng tûå tûã hay khöng, khi öng êëy biïët
laâ anh ta seä laâm nhû thïë? Liïåu coá àuáng àùæn
khöng khi ngûúâi nhiïëp aãnh cho pheáp möëi quan
têm caá nhên, lúåi ñch nghïì nghiïåp dêåp tùæt tiïëng
goåi cuãa lûúng têm? Öng ta coân chuát lûúng têm
naâo khöng? Hay öng ta coá hai lûúng têm, möåt
vúái tû caách laâ möåt nhiïëp aãnh gia vaâ möåt vúái tû
caách laâ möåt con ngûúâi.
Coá möåt cuöåc tranh caäi vïì àïì taâi naây trïn vaâi
taåp chñ. Nhûäng nhaâ àaåo àûác hoåc cho rùçng, thay

32
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

vò àûúåc trao tùång nhûäng giaãi thûúãng, võ nhiïëp

aãnh gia noå nïn bõ caãnh saát bùæt giûä vaâ töëng vaâo tuâ.
Möåt vaâi àöìng nghiïåp cuãa anh ta laåi noái rùçng,
cöng viïåc cuãa möåt nhaâ nhiïëp aãnh laâ nùæm bùæt sûå
viïåc chûá khöng phaãi ngùn chùån noá.
Töi khöng nhúá chñnh xaác thúâi àiïím diïîn ra
cêu chuyïån trïn, coá leä laâ àêìu nhûäng nùm 50. Àoá
laâ quaäng thúâi gian maâ töi àoåc quaá nhiïìu taåp chñ;
vaâi túâ àïën nay àaä khöng coân hoaåt àöång nûäa. Vúái
nhûäng túâ khaác, töi khöng coân àoåc chuáng nhiïìu
nûäa. Nhûng khi lang thang vaâo buöíi saáng súám
trong khu rûâng cuãa thaânh phöë Jahanpanah úã
ngoaåi ö Delhi, noái chuyïån vúái cêy cöëi, thò thêìm
vúái gioá, huyát saáo theo nhûäng chuá chim, töi
thûúâng tòm vïì vúái quaá khûá. Hoaåt àöång naây àoáng
goáp chêët lûúång àaáng kïí trong viïåc mang laåi cho
con ngûúâi nhûäng kho baáu tuyïåt vúâi.
Meå thiïn nhiïn nùæm quyïìn lûåc töëi cao trong
khu rûâng naây. Dûúâng nhû luác naâo, baâ cuäng noái
vúái töi:
“Sûác söëng tûâ khu rûâng muâa xuên

Coá thïí daåy con nhiïìu hún vïì con ngûúâi,

Vïì lûúng têm, caái xêëu vaâ àiïìu töët

33
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Hún caã nhûäng gò caác nhaâ thöng thaái coá thïí daåy
cho con.”

Töi àaä thêëy vö söë ngûúâi, caã treã lêîn giaâ, àaân
öng lêîn àaân baâ, coá àûúåc sûác khoãe cûúâng traáng tûâ
meå thiïn nhiïn. Vaâi ngûúâi ài böå möåt caách maånh
meä, vaâi ngûúâi chaåy, söë khaác chaåy àûúâng daâi, coá
ngûúâi laåi têåp yoga. Têët caã àïìu traân àêìy sûác söëng,
vaâ nhiïåt têm muöën söëng lêu hún.
Trong möi trûúâng tûúi àeåp naây, vêën àïì vïì nhaâ
nhiïëp aãnh vaâ ngûúâi àaân öng tûå tûã noå laåi hiïån ra
lú lûãng trûúác mùæt töi. Quaá khûá àaä cho rùçng noá
cêìn thiïët àïí tûå taái hiïån. Töi khöng biïët vò sao. Coá
thïí laâ vò töi àaä àoåc quaá nhiïìu vïì lûúng têm vaâ
àiïìu àoá liïn quan àïën möåt phiïn toâa töëi cao, àïën
cuöåc tranh caäi, xó vaã àang diïîn ra úã Quöëc höåi?
Cuäng coá thïí laâ vò sûå chòm lùæng cuãa möåt saãn phêím
coá tïn goåi laâ lûúng têm trong thúâi gian bêìu cûã.

34
 Bùng qua àûúâng
úã chöî coá vaåch trùæng

Höm àoá laâ möåt trong nhûäng ngaây noáng

nhêët cuãa thaáng Nùm. Trúâi àaä nhêåp nhoaång vaâ
boáng àïm sùæp sûãa bao truâm lïn moåi vêåt. Àoá laâ
luác maâ moåi ngûúâi, vöën bõ giam haäm trong
nhûäng cùn höå, bûúác ra àûúâng àïí hñt thúã khöng
khñ maát meã maâ hoaâng hön mang àïën. Nhûng
caái noáng bûác cuãa ngaây höm àoá cuäng tûúng
àûúng nhau úã bïn trong lêîn bïn ngoaâi nhûäng
caánh cûãa àoáng kñn. Töi khöng thêëy nhiïìu ngûúâi
lùæm trïn àûúâng.
Möåt öng giaâ toác baåc trùæng, tröng rêët bònh
thûúâng, àang ài trûúác töi. Möåt öng giaâ mùåc aáo
nêu, tröng cuäng rêët àöîi bònh thûúâng, àïën tûâ
hûúáng ngûúåc laåi. Caã hai chaâo nhau vaâ sau àoá,
öng giaâ aáo nêu quay ngûúåc laåi ài chung vúái baån
mònh, theo cuâng möåt hûúáng.

35
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

- Lalaji, anh àaä vûúåt qua moåi giúái haån. – Öng

giaâ aáo nêu cêët tiïëng. – Quaá nhiïìu lûãa trïn bêìu
trúâi àaä löåt saåch aáo cuãa anh, àïën mûác anh phaãi
lang thang trïn àûúâng phöë Delhi vúái àöåc möåt caái
“ba löî”. Boån treã seä cûúâi vaâo muäi anh.
- Àùçng naâo thò boån treã cuäng cûúâi nhaåo töi röìi.
– Öng giaâ toác trùæng noái. – Mùåc hay khöng mùåc
aáo laâ viïåc vùåt maâ thöi. Nhûng haäy noái cho töi
biïët möåt àiïìu, caái “ba löî” cuãa töi vaâ aáo cuãa boån
chuáng khaác nhau úã chöî naâo? Ñt nhêët thò aáo cuãa
töi cuäng coá maâu cuãa möåt quyá öng - maâu trùæng.
Coân nhûäng thûá maâ boån treã ngaây nay mùåc coá quaá
nhiïìu maâu, hún caã nhûäng gò maâ Thûúång àïë àaä
taåo ra. Coá nhûäng caái àoã rûåc nhû vûâa tûâ loâ nûúáng
ra, nhûäng caái khaác thò xanh leâ nhû coã barsat vaâ
coá caái thò àen thui nhû than vêåy. Vaâ kia, haäy
nhòn maâ xem, caái thûá vö nghôa gò àaä àûúåc viïët lïn
chuáng vêåy? “Anh yïu em”, “Haäy hön töi”,
“Traánh xa ra”…
- Àuáng thïë! - Ngûúâi àaân öng mùåc aáo nêu noái.
– Boån treã mùåc chuáng ngay caã khi cha hoå qua àúâi.
Caã hai phaá lïn cûúâi.
- Nhûng… - öng giaâ aáo nêu tiïëp tuåc, - nhûäng
gò anh noái vïì nhûäng chiïëc aáo thun laâ àuáng. Thúâi
36
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

thïë àaä thay àöíi. Vaâo thúâi chuáng ta, thúâi trang
àûúåc bùæt àêìu úã Luên Àön vaâ sau àoá àïën ÊËn Àöå.
Bêy giúâ thò noá bùæt àêìu úã Connaught Place vaâ sau
àoá àïën Villayat qua àûúâng Karol Bagh. Nhûng
duâ sao, àiïìu àoá cuäng khöng coá nghôa laâ anh nïn
thûåc hiïån chuyïën baách böå cuãa mònh chó vúái àöåc
möåt chiïëc “ba löî”.
Möåt tònh huöëng rêët û laâ thuá võ! Hai con ngûúâi,
hònh nhû úã trong hai hoaân caãnh giöëng nhau,
àang chia seã vúái nhau vaâi khoaãnh khùæc cuöåc àúâi
mònh, laâm cho nhau caãm thêëy vui veã, nheå nhoäm.
Nhûäng cêu trao àöíi – nhû töi àaä noái úã trïn - gêìn
nhû tuön ra cuâng luác vúái möîi nhõp bûúác cuãa hoå.
Töi khöng thïí kiïìm àûúåc viïåc lùæng nghe “nhûäng
thûá linh tinh ngoåt ngaâo” cuãa hoå.
Khi chuyïën daåo böå kïët thuác, ngûúâi àaân öng
aáo nêu noái vúái baån mònh, húi lúán gioång möåt
chuát:
- Töët hún laâ ài sang bïn kia àûúâng. Nhûng
àûâng sang àûúâng úã àêy, haäy sang úã chöî coá keã
vaåch trùæng daânh cho ngûúâi qua àûúâng. Ngûúâi ta
baão nïëu anh bõ xe töng úã ngay chöî coá vaåch, con
caái anh seä nhêån àûúåc tiïìn àïìn buâ gêëp àöi àêëy.

37
 Cuöåc gùåp gúä
thaáng Taám

Möîi buöíi saáng, öng êëy laåi hoãi töi, hoùåc

“Höm nay laâ ngaây mêëy?”, hoùåc “Àöìng höì cuãa
anh chó mêëy giúâ röìi?”. Töi traã lúâi öng, öng caãm
ún röìi bûúác ài.
Töi khöng biïët öng êëy laâ ai, vaâ cuöåc gùåp mùåt
cuãa chuáng töi chó giúái haån vaâo buöíi saáng súám,
khi töi ài daåo. Öng êëy àaä khaá giaâ, àoáng möåt caái
khöë, lûng coâng, ài chêìm chêåm tûâng bûúác.
Tay phaãi öng cêìm möåt cêy gêåy, nhûng khöng
phaãi luác naâo öng cuäng duâng noá - chó khi öng bõ
vêëp thöi, hay noái caách khaác, khi öng nghô mònh
bõ vêëp. Töi chûa thêëy öng vêëp lêìn naâo, nhûng coá
phaãi luác naâo töi cuäng thêëy öng êëy àêu.
Tay traái öng cêìm möåt caái tuái laâm bùçng súåi àay.
Caái tuái khöng àeåp àeä gò. Noá giöëng nhû caái tuái
maâ ngûúâi ta thûúâng duâng àïí àûång rau quaã.
38
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Öng haái hoa tûâ cöng viïn lúán Greater Kailash-

II, nùçm trïn trûúâng Don Bosco. Öng êëy khöng
bûúác vaâo cöng viïn. Öng khöng thïí bûúác vaâo
àûúåc. Coá möåt caái raâo chùæn ngùn caách cöng viïn
vúái vóa heâ. Vaâ doåc theo raâo chùæn, coá möåt têëm
biïín to ghi “Taâi saãn cuãa DLF (1), cêëm vaâo”.
Nhûäng buåi cêy moåc lïn cao, phuã lïn caái raâo
chùæn àoá. Öng vûún tay vïì phña chuáng vaâ haái
nhûäng böng hoa cuãa mònh, phêìn lúán laâ cuác vaån
thoå coá maâu vaâng nêu. Öng haái chuáng möåt caách
nheå nhaâng vaâ àùåt chuáng vaâo gioã, tûâng böng möåt.
Töi khöng thñch àiïìu naây. Töi khöng thñch
bêët cûá ai haái hoa caã. Vaâ töi khöng thñch nhûäng
böng hoa bõ àùåt vaâo trong tuái àay. Taåi sao öng êëy
laåi laâm nhû thïë? Coá thïí laâ cho lïî pooja (2) cuãa öng.
Coá thïí öng êëy ra khoãi nhaâ chó àïí tòm hoa cho
buöíi lïî pooja cuãa mònh maâ thöi.
Vaâo ngaây 28 thaáng Taám, töi àaä cho öng möåt
cêu traã lúâi sai. Töi noái höm êëy laâ ngaây 29.
- Ngaây 29 sao? – Öng êëy hoãi.
- Vêng. - Töi traã lúâi. Nhûng töi khöng hoaân

(1): DLF: Möåt cöng ty àõa öëc lúán úã ÊËn Àöå.

(2): Lïî pooja: Möåt nghi thûác truyïìn thöëng cuãa ngûúâi Hindu.

39
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

toaân chùæc chùæn, thïë nïn töi nhòn àöìng höì. Töi coá
thïí àoåc àûúåc giúâ trïn êëy, nhûng khöng thïí àoåc
àûúåc ngaây thaáng: nhûäng con chûä quaá nhoã vaâ múâ.
Khi töi vïì nhaâ, túâ lõch trïn tûúâng xaác nhêån
rùçng töi àaä sai.
- Höm nay múái laâ ngaây 29. - Saáng höm sau,
töi noái vúái öng ta nhû thïë. - Höm qua laâ ngaây 28.
Töi xin löîi, töi àaä nhêìm.
- Töi biïët. – Öng êëy noái.
- Öng biïët sao?
- Àuáng.
- Thïë öng coân hoãi töi laâm gò?
Öng êëy nhòn töi, cûúâi vaâ noái:
- Töi chó muöën noái chuyïån vúái ai àoá. Thïë nïn
töi múái hoãi anh. Töi biïët ngaây thaáng, thúâi gian
vaâ caã thûá nûäa. Chuáng tröi qua thêåt chêåm. Anh coá
nghô thïë khöng?

40
 Möåt buöíi töëi
úã Thiïn àûúâng Xanh

Cö tiïëp viïn treã tuöíi trïn chiïëc maáy bay cuãa

haäng haâng khöng Thaái Lan vêîn quyïën ruä nhû
thûúâng lïå. Thïë nhûng, ngûúâi àêìu tiïn chaâo töi úã
sên bay Bangkok laåi hiïån nguyïn hònh laâ möåt tïn
ma cö thûá thiïåt. Hùæn àûa cho töi danh thiïëp cuãa
möåt cûãa hiïåu maát-xa úã Bangkok, vaâ àïì nghõ rùçng
hùæn coá thïí àïën àoán töi taåi khaách saån Hayat
Rama, núi töi sùæp àïën úã, vaâo bêët cûá ngaây naâo, giúâ
naâo, tuây yá töi lûåa choån.
Laâm sao maâ hùæn biïët töi seä úã khaách saån Hayat
Rama cú chûá? Liïåu hùæn coá möëi liïn hïå naâo vúái
WHO * úã Bangkok? Töi àang ài cöng taác vúái tû
( )

caách laâ möåt àaåi biïíu cuãa ÊËn Àöå tham gia möåt höåi
thaão cuãa WHO vïì giaáo duåc giúái tñnh cho thanh
thiïëu niïn. Hùæn ta laâm töi thêëy húi khoá chõu möåt
chuát. Nhûng sau khi àaä nhêån àõnh rùçng töi khöng
* WHO: Töí chûác Y tïë Thïë giúái.
( )

41
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

phaãi laâ miïëng möìi ngon, hùæn chuyïín sang duå döî
möåt haânh khaách khaác.
Töi vaâo phoâng khaách saån. Sau khi rûãa mùåt, töi
thêëy möåt têëm thiïëp nhoã nhûng rêët nöíi bêåt dûång
trïn baân viïët, trïn àoá coá ghi: “Chaâo mûâng túái
Hayat Rama, haäy bûúác vaâo Thiïn àûúâng Xanh úã têìng
ba àïí àûúåc phuåc vuå miïîn phñ”. Khöng coá viïåc gò
laâm, töi quyïët àõnh thûã xem caái dõch vuå miïîn phñ
àoá laâ gò. Ngûúâi Thaái vöën nöíi tiïëng vúái sûå haâo
phoáng vaâ nhên aái cuãa hoå.
Möåt cö gaái treã rêët àeåp àoán chaâo töi úã Thiïn
àûúâng Xanh. Cö êëy dêîn töi túái möåt caái baân tröëng
vaâ úã àoá, möåt thiïn thêìn khaác xuêët hiïån vúái möåt
thûåc àún àöì uöëng.
- Haäy choån bêët cûá thûá gò öng thñch. - Cö êëy
noái. - Rûúåu naây chuã quaán thïët.
Àêìu tiïn, töi nghô mònh seä choån loaåi Black
Label quen thuöåc, nhûng kyâ laå thay, dûúái möåt
lûåc thuác àêíy vö hònh naâo àoá, töi àaä choån vodka.
Chêåm chaåp, thoaãi maái, vûâa nhòn quanh xem
coá ai quen khöng, töi vûâa nhêëp möåt nguåm rûúåu.
Töi vûâa uöëng xong thò thiïn thêìn noå laåi àïën vúái
caái khay quen thuöåc cuãa cö, trïn àoá coá möåt chai
vodka vaâ möåt caái ly saåch boáng.
42
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

- Chuã quaán thïët, thûa öng. - Gêìn nhû chêm

choåc, cö ta noái khi roát tiïëp cho töi möåt ly àêìy
khaác.
Töi cuäng nhêëp möåt nguåm trong caái ly àoá,
chêåm raäi, nhaân nhaä hún ly àêìu möåt chuát. Nhûng
möåt laát sau, khi töi vûâa uöëng xong ly rûúåu, cö gaái
noå laåi àïën vúái caái khay coá àùåt chai rûúåu vodka vaâ
möåt caái ly khaác.
Vodka laâ möåt loaåi rûúåu maånh. Cöë hïët sûác, töi
cuäng chó coá thïí uöëng hai ly. Töi tûâ chöëi ly thûá ba
cuãa cö gaái.
- Thûa ngaâi, - cö gaái nhoã nheå, - trong trûúâng
húåp àoá, ngaâi seä phaãi traã tiïìn cho hai ly àêìu tiïn.
Miïîn phñ coá nghôa laâ ñt nhêët böën ly. Nïëu ñt hún
söë àoá, ngaâi phaãi traã tiïìn.
Töi khöng nhúá mònh àaä phaãi traã bao nhiïu
àö-la cho caái dõch vuå miïîn phñ êëy. Nhûng möîi
lêìn nhòn thêëy möåt quaãng caáo hêëp dêîn cho möåt
thûá gò àoá miïîn phñ, vñ duå seä àûúåc tùång möåt caái
bïëp àiïån khi mua möåt caái xe húi chùèng haån, töi
àïìu liïëm möi mònh.

43
Cuá va chaåm àõnh mïånh

Roä raâng öng ta khöng hïì chaåy quaá töëc àöå,

nhûng chiïëc mö tö cuãa öng ta laåi àang ài bïn
phña lïì phaãi. Töi àang chaåy tûâ hûúáng ngûúåc laåi,
boáp coâi, giaãm töëc àöå vaâ cuöëi cuâng phaãi àaåp
thùæng.
Ngûúâi àaân öng Sardarji êëy nhêån ra sai lêìm cuãa
mònh khaá muöån. Öng ta beã ngoùåt tay laái. Nhûng
khöng kõp nûäa röìi, chiïëc xe hai baánh àêm sêìm
vaâo xe húi cuãa töi vaâ trûúåt daâi trïn àûúâng.
Töi bûúác ra khoãi xe giuáp ngûúâi àaân öng àûáng
dêåy. Öng ta bõ thûúng vaâ roä raâng tröng khaá àau.
- Xin löîi öng, taåi töi maãi suy nghô. – Ngûúâi
àaân öng kheä noái.
Coá maáu trïn quêìn vaâ tay aáo cuãa öng. Öng tûå
phuãi saåch buåi trïn quêìn aáo vaâ noái:
- Nhúâ ún Thûúång àïë cûáu maång, töi chó bõ

44
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

thûúng nheå. Nhûng laâm ún haäy àûa töi túái bïånh

viïån. Àêy hoaân toaân laâ löîi cuãa töi. Seä khöng coá
chuyïån gò xaãy ra vúái öng àêu.
Chiïëc mö tö bõ hoãng khaá nghiïm troång. Möåt
caái àeân úã àêìu muäi xe húi cuãa töi cuäng bõ vúä.
Ngûúâi àaân öng noå, khoaãng trïn 50 tuöíi, àêíy
chiïëc mö tö sang vïå àûúâng vaâ tiïëp tuåc khêín naâi
töi:
- Laâm ún àûa töi túái bïånh viïån. Töi baão àaãm
seä khöng coá chuyïån gò xaãy ra vúái öng àêu.
Trong möåt khùæc, töi nghô vïì cuöåc hoåp quan
troång taåi Trung têm Quöëc tïë ÊËn Àöå maâ töi seä
phaãi tham dûå trong voâng vaâi phuát nûäa. Song, yá
nghô àoá nhanh choáng tan biïën.
- Öng gùåp phaãi chuyïån gò cùng thùèng sao? -
Töi hoãi öng ta trïn àûúâng túái bïånh viïån Lohia.
- Nhûäng gò Thûúång àïë àaä sùæp àùåt seä phaãi diïîn
ra. - Öng traã lúâi möåt caách triïët lyá. - Naâo ai coá thïí
tröën traánh àûúåc? Pakistan, röìi nhûäng cuöåc baåo
loaån úã Delhi naây; chuáng ta coá thïí ngùn caãn
chùng? Àêëng Töëi cao àaä sùæp àùåt nhûäng chuyïån
êëy phaãi nhû thïë. Ngûúâi cuäng laâm nhû vêåy àöëi vúái
vuå tai naån naây.

45
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Luác àoá chó múái khoaãng möåt nùm sau vuå aám
saát baâ Indira Gandhi. Taåi phoâng cêëp cûáu cuãa
bïånh viïån, caác baác sô chó vûâa nghe thêëy tûâ “tai
naån” laâ àaä nhanh choáng thöng baáo cho caác viïn
chûác coá thêím quyïìn biïët. Hai ngûúâi caãnh saát,
dûúâng nhû chõu traách nhiïåm thûúâng xuyïn taåi
núi naây, lêåp tûác chaåy túái vúái veã àe doåa. Hoå luön
sùén saâng àïí ghi cheáp lúâi tûúâng trònh cuãa naån
nhên lïn möåt xêëp giêëp rúâi àûúåc keåp laåi bùçng
möåt thanh kim loaåi cuä kyä trïn möåt têëm bòa cuäng
cuä kyä nöët.
AÁnh nhòn cuãa hoå laâm töi khoá chõu. Liïåu töi coá
àang vûúáng vaâo rùæc röëi? Nöîi súå haäi àoá quaã thêåt
coá xuêët hiïån nhûng sau àoá, töi bònh tônh laåi vaâ
noái vúái baác sô:
- Xin haäy chùm soác vïët thûúng cho öng ta
trûúác.
Baác sô àaáp ûáng lúâi àïì nghõ cuãa töi. Ngûúâi àaân
öng Sardarji nhòn töi, röìi nhòn hai ngûúâi caãnh
saát, noái:
- ÚÃ àêy chùèng coá viïåc gò cho caác anh àêu. Töi
àang laái xe mö tö. Xe bõ ngaä. Quyá öng naây nhòn
thêëy töi. Anh êëy àaä àûa töi túái àêy. Cêìu Thûúång
àïë ban phûúác laânh cho anh êëy.
46
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Khi cuâng öng ài mua thuöëc theo toa cuãa baác

sô, töi hoãi:
- Coân xe cuãa öng thò sao?
- Töi seä goåi con trai cuãa töi túái lêëy.
- Töi àûa öng vïì nheá? - Töi àïì nghõ.
- Öng söëng úã àêu? - Öng ta hoãi.
- Tara Apartments úã Nam Delhi. - Töi traã lúâi.
- Vêåy thò thöi, thûa öng. – Öng ta chùæp tay laåi,
toã yá caãm ún. - Töi úã xa lùæm, gêìn Gandhi Nagar.
Töi khöng sao. Töi seä tûå xoay xúã àûúåc maâ.
Nhûng öng coá thïí laâm ún giuáp töi thïm möåt
chuyïån àûúåc khöng?
Khi thêëy töi nhòn möåt caách toâ moâ, öng ta noái:
- Xin öng haäy àïí laåi àõa chó cho töi. Töi seä noái
con trai töi túái chöî öng àïí thanh toaán chi phñ vïì
nhûäng thiïåt haåi maâ töi àaä gêy ra cho xe húi cuãa
öng.

47
 Chuyïån
möåt con àûúâng

Trong quaäng thúâi gian töi úã taåi Kausani,

thuöåc quêån Almora cuãa UP (bêy giúâ laâ
Uttaranchal), vaâi àiïìu rêët vui àaä xaãy ra.
Nûúác chaãy ra tûâ voâi àöåt nhiïn ngûâng laåi. Khöng
coá gò laâ bêët thûúâng caã. Búãi vò, nïëu coá àiïìu gò àûúåc
coi laâ thêët thûúâng nhêët úã ÊËn Àöå thò àoá laâ nûúác. Noá
àïën röìi ài tuây thñch. Coá luác bïn ngoaâi trúâi mûa nhû
truát trong khi trong nhaâ baån khöng coá lêëy möåt gioåt
nûúác àïí uöëng. Ngûúâi ta phaãi chõu àûång caãnh naây
nhiïìu ngaây liïìn ngay caã úã Cherapunji - núi coá
nhûäng cún mûa nùång haåt nhêët möîi nùm.
Haäy cho pheáp töi àûúåc noái chi tiïët hún.
Coá möåt võ böå trûúãng danh dûå àang úã trong
phoâng tùæm cuãa möåt raåp haát úã Kausani. Öng êëy
àang tùæm. Vaâ ngay luác öng ta vûâa hoaân têët viïåc

48
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

böi sûäa tùæm lïn khùæp ngûúâi, thò nûúác tûâ voâi àöåt
ngöåt ngûng chaãy. Võ böå trûúãng heát lïn. Nhûng
khöng ai nghe tiïëng öng caã. Khöng coá ai baão vïå
bïn ngoaâi nhaâ tùæm. Ngûúâi àaân öng töåi nghiïåp
naây khöng coân lûåa choån naâo khaác ngoaâi caách lau
saåch sûäa tùæm vúái têët caã söë khùn tùæm maâ öng ta coá
thïí lêëy àûúåc. Àiïìu àêìu tiïn maâ öng êëy laâm sau
khi ra khoãi nhaâ tùæm laâ goåi cho võ Phoá phoâng
Quaãn lyá Luêåt phaáp vaâ Trêåt tûå cuãa khu vûåc.
Ngûúâi àaân öng töåi nghiïåp àoá phaãi giaãi thñch
vúái võ böå trûúãng rùçng àiïìu naây khöng phaãi laâ
hiïëm gùåp úã Kausani. Ngûúâi dên söëng úã vuâng cao
hún thûúâng cùæt àûúâng öëng dêîn nûúác àïí nûúác
chaãy vaâo caánh àöìng cuãa hoå.
- Bùæt lêëy chuáng, bùæt têët. - Võ böå trûúãng theát lïn.
Töi khöng thïí noái àûúåc chuyïån gò xaãy ra sau
àoá. Nhûng àiïìu töi biïët laâ möåt buöíi töëi noå, khi
àang úã cuâng võ Phoá chaánh Toâa aán àõa phûúng
trong möåt nhaâ nghó caånh khu rûâng, chuáng töi
thêëy möåt chiïëc Buick àen rêët lúán chaåy vaâo nhaâ
nghó Cöng àoaân bïn dûúái. Coá nhiïìu hoaåt àöång
rêët söi nöíi diïîn ra sau khi chiïëc xe àoá àïën.
- Xe cuãa ai thïë nhó? – Töi hoãi võ Phoá chaánh
Toâa aán àõa phûúng.
49
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

- Àoá laâ xe cuãa ngaâi àöëc cöng. Haäy nghô xem.

Möåt quan chûác vùåt khöng àûúåc böí nhiïåm söëng
trong caãnh giaâu coá huy hoaâng.
Töi àïì nghõ öng múã vaâi àiïìu vïì sûå vô àaåi cuãa
ngûúâi àaân öng naây.
- Öng ta cöë vêën viïåc xêy nhûäng con àûúâng. -
Võ Phoá chaánh Toâa aán thò thaâo. - Chi phñ xêy möåt
con àûúâng trïn àöìi lúán gêëp mûúâi lêìn so vúái chi
phñ cho möåt con àûúâng úã àöìng bùçng. Nhûng duâ
xêy úã bêët cûá àêu, öng êëy cuäng àïìu xem nhû laâ
xêy trïn àöìi.
- Sao anh khöng khúãi töë laäo ta? - Bõ söëc vaâ
baâng hoaâng, töi hoãi öng êëy.
- Àïí bõ mêët viïåc aâ? – Öng êëy noái, gaäi gaäi àêìu.
- Rêët nhiïìu ngûúâi tiïìn nhiïåm cuãa töi àaä thûã vaâ bõ
àêíy ra khoãi vuâng naây. Anh coá biïët hùæn ta laâ ai
khöng?
Töi khöng biïët thêåt vaâ lùæc àêìu möåt caách ngêy
thú.
- Hùæn àûúåc biïët àïën úã àêy vúái tû caách laâ
Hoaâng tûã xûá Wales. – Öng êëy noái. – Hùæn laâ anh
cuãa chöìng chaáu gaái võ Böå trûúãng àêëy.

50
 Tònh yïu
cuãa nûúác Myä

Möîi ngûúâi Myä söëng caách nhaâ 50 dùåm laâ

möåt chuyïn gia trong möåt lônh vûåc naâo àoá. Àoá
cuäng laâ con àûúâng àûa cuöåc Caách maång Xanh
àïën vúái ÊËn Àöå.
Puran Chand Batra, ngûúâi coá nöng traåi úã
Rohtak maâ töi tûâng gheá thùm, àaä kïí laåi cêu
chuyïån naây. Vaâi chuyïn gia nöng nghiïåp cuãa Myä
töët nghiïåp tûâ trûúâng Àaåi hoåc Nöng nghiïåp úã
Ludhiana cuäng trûúãng thaânh dûúái sûå dòu dùæt cuãa
öng. Möåt àiïìu húi kyâ quùåc laâ trûúác àoá, hoå àaä cöë
gùæng daåy cho Puran Chand, cha öng vaâ con trai
öng, ba thïë hïå ngûúâi ÊËn Àöå, caách laâm thïë naâo àïí
tröìng nho úã Rohtak.
Höm àoá, Puran Chand àaä dêîn hoå àïën möåt
goác nhoã trong nöng traåi cuãa öng.
- Chuáa úi! - Nhûäng ngûúâi Myä thöët lïn. - Öng
51
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

àaä tröìng àûúåc nho úã àêy röìi sao? Taåi sao öng
khöng àïën California vaâ noái vúái nhûäng ngûúâi úã
àoá biïët laâm caách naâo öng àaä xoay xúã àïí gùåt haái
àûúåc nhiïìu àïën thïë tûâ möåt nïìn taãng rêët sú saâi?
Nïëu viïåc tröìng troåt quy mö gia àònh bõ thêët
baåi úã ÊËn Àöå, vúái möåt con söë khöng nhoã, thò
nguyïn nhên laâ do yá kiïën chuyïn mön cuãa ngûúâi
Myä àaä àûúåc aáp duång quaá mûác trïn àêët nûúác naây.
ÚÃ khu vûåc 24 - Parganas, Têy Bengal, hoå àaä cöë
gùæng giúái thiïåu voâng traánh thai cho phuå nûä
Bengal. “Phûúng phaáp àún giaãn, an toaân vaâ chùæc
chùæn nhêët”, hoå tuyïn böë chùæc nõch nhû thïë. Rêët
nhiïìu phuå nûä àaä àaáp laåi hoå. Nhûng sau àoá, coá
ngûúâi bõ chaãy maáu rêët nhiïìu, coá ngûúâi mùæc phaãi
caác biïën chûáng khaác; vaâ thïë laâ dên söë Bengal vêîn
khöng ngûâng tùng lïn. Ngûúâi Myä vaâ caác àöëi taác
ÊËn Àöå cuãa hoå khöng mêët tñ thúâi gian naâo - hoå
goái gheám vaâ boã chaåy.
Röìi hoå àïën vuâng Àöng UP.
Nhûäng con söng traân búâ àaä gêy nïn ngêåp luåt
lúán. Rêët nhiïìu ngöi laâng bõ luä nuöët chûãng. “Khi
luä ruát”, ngûúâi Myä khuyïn, “taåi sao chñnh phuã
khöng nêng nhûäng ngöi laâng naây lïn?”. Vúái rêët

52
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

nhiïìu tiïìn baåc àöí ra, hoå àaä àêìu tû haâng triïåu àö-
la àïí nêng cao khoaãng 5.000 ngöi laâng. Nùm
sau, cún luä trúã nïn dûä döåi hún möåt chuát vaâ têët caã
nhûäng ngöi laâng àaä àûúåc nêng lïn êëy cuäng bõ
queát saåch.
ÚÃ Lucknow, töi àaä àûúåc xem möåt vúã kõch
tuyïåt vúâi taåi möåt höåi thaão vïì sûác khoãe liïn quan
àïën caác bïånh vïì mùæt. Möåt chuyïn gia ngûúâi Myä
heát lïn: “Taåi sao caác anh khöng cung cêëp bïëp aáp
suêët cho ngûúâi dên úã nöng thön àïí hoå coá thïí giûä
cho mùæt khöng bõ aãnh hûúãng búãi khoái bïëp?”. Hoå
sùén saâng giuáp giaãi quyïët vêën àïì naây. Nhûng àaä tûâ
lêu lùæm röìi, bïëp aáp suêët khöng àûúåc ngûúâi dên
biïët àïën, ngay caã trong thõ xaä Lucknow.
Khöng phaãi chó úã ÊËn Àöå maâ laâ trïn toaân thïë
giúái, ngûúâi Myä nöíi tiïëng vò nhûäng yá kiïën can
thiïåp cuãa mònh. ÚÃ YÁ, hoå àaä ài thùm nhûäng taân
tñch cuãa thaânh La Maä. Khöng biïët rùçng àoá laâ möåt
phêìn di saãn cuãa ngûúâi dên thaânh Rome, hoå àïì
nghõ: “Caác anh nïn hoåc vaâi baâi hoåc tûâ New York.
ÚÃ àoá, chuáng töi àaä xêy àûúåc caác toâa nhaâ choåc trúâi
trïn nhûäng vuâng àêët xêëu. Dô nhiïn, caác anh
cuäng coá thïí laâm àûúåc nhû thïë trïn vuâng àêët
hoang taân naây”.

53
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Mùåc cho viïåc àang chiïëm thïë thûúång phong,

mùåc cho nhûäng khñ chêët riïng, mùåc cho nhûäng
gò hoå noái vaâ laâm, tûâ Bill Clinton trúã xuöëng, töi
vêîn thñch ngûúâi Myä. Nhûng vúái hoå, thïë giúái naây
vêîn chûa àuã maâu sùæc nhû àaáng ra noá phaãi thïë.

54
 Nhûäng quy tùæc
cuãa chñnh phuã

Chuáng ta coá thïí caâu nhaâu vïì giaá cuãa nhûäng

túâ baáo maâ chuáng ta àoåc, nhûng chuáng ta hiïëm
khi phaãi bûåc mònh vïì caách noá àïën vúái chuáng ta.
Ngûúâi àaân öng mang noá àïën trïn chiïëc xe àaåp
cuãa mònh laâ möåt tay thiïån xaå. Tûâ bïn dûúái, öng
êëy neám noá lïn ban cöng cùn höå chuáng töi trïn
têìng möåt, hoùåc coá thïí laâ têìng hai. Öng ta ñt khi
neám trûúåt. Àöi khi, chó àöi khi thöi nheá, túâ baáo
rúi xuöëng, öng laåi neám lïn lêìn nûäa. Vaâ túâ baáo àaä
àïën àûúåc núi noá cêìn phaãi àïën.
Chuáng töi coá niïìm tin úã öng. Chuáng töi tröng
chúâ öng möåt caách haáo hûác vaâo möîi buöíi saáng vaâ
hiïëm khi öng ta laâm chuáng töi thêët voång. Nhû
möåt quy luêåt, öng àïën rêët àïìu. Vaâ hêìu nhû öng
luön àïën àuáng giúâ. Öng ta coân rêët trung thûåc
nûäa. Nhûäng gò öng àem àïën cho chuáng töi àïìu

55
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

mang tñnh choån loåc vaâ thuêìn khiïët; yá töi laâ, nhû
khi noá àïën vúái öng tûâ toâa soaån hay àaåi lyá cuãa túâ
baáo. Laâ möåt ngûúâi trung niïn, öng êëy khöng
dñnh vaâo troâ bõp búåm naâo caã.
Öng êëy rêët quan têm àïën moåi ngûúâi. Nhûäng
khi caác túâ baáo cuãa töi coá keâm theo êën phêím àõnh
kyâ, öng êëy ài lïn cùn höå nùçm trïn têìng hai cuãa
töi vaâ àûa chuáng àïën têån tay töi. Khi trúâi mûa,
öng êëy cuäng laâm nhû thïë. Öng êëy chûa bao giúâ
giao cho töi möåt túâ baáo bõ raách hay bõ ûúát caã.
Trong suöët muâa mûa, öng êëy goái nhûäng cuöån
baáo vaâo nhûäng têëm ni-löng daây; öng êëy coá thïí bõ
ûúát suäng, nhûng öng khöng cho pheáp nhûäng túâ
baáo cuãa mònh bõ ûúát.
Khöng giöëng nhû ngûúâi àaân öng phuå traách
maång truyïìn hònh caáp trong khu chuáng töi söëng,
khöng àûa hoáa àún cho nhûäng gò maâ öng ta thu
àûúåc tûâ khaách haâng, ngûúâi giao baáo rêët cúãi múã.
Öng êëy lïn danh saách cho têët caã nhûäng gò maâ
öng êëy giao vaâ mang hoáa àún àïën cho tûâng
ngûúâi chuáng töi vaâo buöíi chiïìu, vaâ noái chung laâ
khöng phaãi vaâo ngaây àêìu tiïn cuãa thaáng. Öng
biïët rùçng ngûúâi ta khöng muöën phaãi chi tiïìn vaâo
ngaây àêìu tiïn cuãa thaáng. Öng êëy àûa àuáng hoáa
àún cho nhûäng gò maâ öng êëy thu.
56
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Öng êëy nhêån àûúåc bao nhiïu cho cöng viïåc

cuãa mònh? Töi biïët rùçng àêy chó laâ möåt viïåc thuöåc
daång baán thúâi gian, chó laâm vaâo luác saáng súám
thöi. Khöng ai coá thïí mûu sinh chó nhúâ vaâo noá
caã. Nhûng töi rêët ngaåc nhiïn khi biïët rùçng öng êëy
coá thïí kiïëm àûúåc hún 1.500 rupi möîi thaáng.
“Vêåy quaäng thúâi gian coân laåi trong ngaây öng
laâm gò?”, töi àaä hoãi öng nhû thïë vaâo möåt buöíi
töëi thaáng Giïng. Öng àïì cêåp àïën möåt töí chûác
cuãa Chñnh phuã maâ trong àoá, öng àûúåc thuï laâm
ngûúâi àûa tin vaâo nhûäng dõp àùåc biïåt. Töí chûác
naây phaãi laâm viïåc vúái dên chuáng vaâ bõ tai tiïëng
búãi sûå thúâ ú cuãa noá àöëi vúái àöëi tûúång maâ noá
phuåc vuå, cuäng nhû búãi caác xò-cùng-àan lúåi duång
chûác quyïìn àaä àûúåc baáo chñ phanh phui. Töi hoãi
öng:
- Laâm sao maâ anh laâm viïåc töët nhû thïë, trong
khi töí chûác cuãa anh laåi coá tiïëng xêëu nhû vêåy?
- Cöng viïåc chñnh phuã laâ thuöåc vïì chñnh phuã,
- öng êëy traã lúâi keâm theo möåt nuå cûúâi nheå, - noá
àûúåc vêån haânh theo nhûäng quy tùæc cuãa chñnh
phuã, thïë thöi.

57
 Möåt thïë giúái
thên thiïån

Haäy hoãi bêët cûá ngûúâi naâo söëng úã Anh xem

ngûúâi êëy coá bao nhiïu àûáa con. Trong trûúâng
húåp àoá, töi àoan chùæc rùçng suöët quaäng thúâi gian
coân laåi, ngûúâi àoá seä khöng theâm noái chuyïån vúái
baån nûäa. Haäy hoãi möåt cêu hïåt nhû thïë vúái möåt
anh chaâng úã Chandigarh, anh ta seä noái thïë naây:
- Hai con trai, möåt laâ baác sô, möåt laâ kyä sû, caã
hai àïìu àaä an cû úã Myä. Ba con gaái, möåt àûáa àang
söëng úã Canada, möåt àûáa úã Bombay vaâ möåt àûáa
úã Calcutta. Têët caã àïìu maånh khoãe, nhúâ lúâi chuác
töët àeåp cuãa baån vaâ ên àiïín cuãa Thûúång àïë.
Khöng ngêìn ngaåi, khöng höëi tiïëc, anh ta seä
noái cho baån biïët möåt caách vui veã têët caã nhûäng gò
baån cêìn.
Duâ coá söëng úã àêu trïn àêët ÊËn Àöå ài chùng

58
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

nûäa, chuáng töi vêîn laâ ngûúâi dên cuãa möåt quöëc
gia vö cuâng thên thiïån. Töi tòm thêëy nhûäng bùçng
chûáng rêët tuyïåt vúâi cho àiïìu naây vaâo möîi buöíi
saáng, khi töi thùm khu rûâng thaânh phöë
Jahanpanah úã ngoaåi ö Delhi. Töi thûúâng gùåp
möåt nhoám khoaãng 20 - 30 ngûúâi àaân öng, têët caã
àïìu àaä vaâo tuöíi xïë chiïìu, chúi troâ “möåt hai ba”.
Möåt ngûúâi bûúác ra vaâ kïu to: “Möåt”. Têët caã giú
tay lïn. Öng ta laåi hö: “Hai”. Têët caã àùåt tay
ngang vai. “Ba”, moåi ngûúâi boã tay xuöëng.
Àöi luác, ngûúâi quaãn troâ hö “Möåt” maâ tay cuãa
ai àoá khöng chõu giú lïn thò chñnh ngûúâi naây seä
giuáp öng ta laâm quaãn troâ. Laâ nhûäng ngûúâi lúán
tuöíi, hoå tûå goåi mònh laâ cöng dên danh dûå. Hoå
mang traâ àûång sùén trong bònh tûâ nhaâ ài vaâ thûåc
hiïån kiïíu daä ngoaåi nhû thïë.
Tiïën sêu vaâo cöng viïn, baån seä thêëy caãnh
tûúång dïî thûúng sau àêy. Möåt nhaâ hiïìn triïët
Hindu àang daåy yoga cho nhûäng ngûúâi phuå nûä,
hêìu hïët àïìu àaä lïn chûác baâ, muöën giaãm cên möåt
chuát hoùåc muöën búát ài cún àau úã khúáp göëi. Hoå
mang theo nhûäng têëm duree * vaâ nùçm trïn àoá
( )

maâ têåp. Võ hiïìn triïët cuäng biïët caã nhûäng vêën àïì
bñ mêåt cuãa hoå - laâm sao àïí treã hún vaâ tröng àaáng
* Duree: Möåt loaåi nïåm àùåc trûng cuãa ÊËn Àöå.
( )

59
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

yïu hún tûâng ngaây. Öng giuáp hoå thûåc hiïån àiïìu
àoá, trong khaã nùng chuyïn mön cuãa mònh.
Têët caã moåi ngûúâi àïën cöng viïn naây, hoùåc têåp
thïí duåc, hoùåc àïí thû giaän, hoùåc vui chúi, àïìu
quen biïët nhau. Têët caã hoå àïìu coá nhûäng cuöåc
thùm viïëng lêîn nhau. Möåt söë ngûúâi, chuã yïëu laâ
àaân öng, sau khi kïët thuác buöíi ài daåo cuãa mònh
thûúâng ngöìi caånh möåt caái thaáp nûúác giûäa rûâng,
baân luêån vïì nhûäng chuyïån tûâ ngaây xûãa ngaây xûa
cho àïën nhûäng vêën àïì thúâi sûå noáng höíi nhêët, tûâ
Lalloo cuãa Hum Log cho àïën Laloo cuãa Bihar.
- Saáng nay anh àaä duâng thuöëc sarbitrate trûúác
khi àïën àêy chûa? - Möåt ngûúâi hoãi.
- Chûa, - ngûúâi kia traã lúâi, - töi àaä gheá thùm
baác sô chuyïn khoa tim cuãa mònh töëi qua vaâ öng
êëy noái rùçng, chó àûúåc duâng sarbitrate khi bõ lïn
cún àau tim. Khöng nïn duâng noá haâng ngaây.
- Laâm sao anh biïët àûúåc khi naâo thò mònh lïn
cún àau tim? - Möåt ngûúâi nûäa xen vaâo, veã nhû
cuäng coá kinh nghiïåm vïì bïånh tim vaâ thuöëc sar-
bitrate. - Vaâ öng ta seä gûãi noá cho anh bùçng caách
naâo nïëu anh àang trïn búâ vûåc giûäa sûå söëng vaâ caái
chïët?

60
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Möåt cuöåc tranh luêån söi nöíi àaä diïîn ra xoay

quanh viïåc khi naâo nïn duâng sarbitrate – haâng
ngaây, trûúác cún àau hay sau cún àau.
- Haäy àïí noá úã àêy. - Ngûúâi coá veã kinh nghiïåm
nhêët trong söë hoå àûa tay chó vaâo tuái aáo mònh, kïët
luêån. - Trong 10 nùm qua, töi thûúâng xuyïn
mang sarbitrate trong tuái. Töi chûa bao giúâ cêìn
àïën noá caã. Nhûng duâ sao ài nûäa töi vêîn giûä noá.
Sao maâ biïët àûúåc liïåu ai àoá seä cêìn noá úã àêu àoá
vaâ vaâo möåt luác naâo àoá chûá?

61
 Hûúng võ
cuãa Kashmiriat

K ashmiriat laâ gò? Laâm sao chuáng ta àõnh

nghôa àûúåc noá? Noá laâ daång thuöëc con nhöång cuãa
möåt loaåi dûúåc phêím kñch duåc rêët phöí biïën úã ÊËn
Àöå? Vêåy, loaåi tònh dûúåc naây laâ gò? Töi seä khöng
cöë gùæng àûa ra cêu traã lúâi cho nhûäng cêu hoãi nhû
thïë naây. Töi thaâ traã lúâi nhû baác phuåc vuå cao lúán
úã raåp haát Srinagar – núi töi thûúâng úã möîi lêìn àïën
Kashmir.
- Caái aáo thuång naây, caái niïu àêët naây, têët caã àïìu
laâ di saãn cuãa chuáng ta. Cha öng cuãa chuáng ta àaä
truyïìn laåi noá cho chuáng ta. Nhûng dûúâng nhû
coân chûa àuã, giúâ àêy, Delhi cuäng goáp phêìn vaâo.
Nïëu khöng phaát àiïn, hoå coá thïí ra sao àûúåc cú
chûá? - Öng êëy àaä noái vúái töi nhû thïë vaâo möåt
àïm noå, sau bûäa ùn töëi, khi mang àïën möåt êëm
traâ xanh.

62
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Töi muöën hoãi öng vò sao öng khöng phuåc vuå

moán gushtaba * cho võ giaáo sû àaáng kñnh àïën tûâ
( )

trûúâng Àaåi hoåc Aligarh; öng êëy cuäng úã trong raåp

haát, dô nhiïn laâ trong möåt phoâng khaác. Chuáng töi
khöng hïì quen biïët nhau.
Öng êëy àaä phuåc vuå cho töi bûäa töëi coá moán
gushtaba. Nhûng khi ngûúâi àaân öng àïën tûâ
Aligarh hoãi, öng êëy àaä noái laâ khöng coá moán
gushtaba. Võ giaáo sû khaã kñnh noå àaä nhòn vaâo àôa
cuãa töi möåt caách theâm thuöìng. Öng ta khaão saát
söë miïëng thõt cûâu coá trong àoá. Söë thõt naây roä
raâng laâ nhiïìu hún so vúái àôa cuãa öng. Öng êëy beân
xin thïm möåt ñt thõt cûâu nûäa. Baác phuåc vuå noái
rùçng moán àoá cuäng khöng coân.
Saáng höm sau, töi àûúåc phuåc vuå baánh nguä cöëc
vaâ möåt bònh sûäa nhoã. Sau àoá laâ baánh mò nûúáng
vaâ trûáng chiïn. Võ giaáo sû àïën tûâ Aligarh chó
àûúåc mang cho baánh mò nûúáng vaâ trûáng.
- Thïë baánh nguä cöëc cuãa töi àêu? - Öng êëy hoãi.
- Thûa ngaâi, hïët caã röìi. – Baác phuåc vuå àaáp.
Töi biïët rùçng thêåt ra khöng phaãi thïë. Baác ta àaä
múã möåt goái baánh nguä cöëc múái vaâ cêët ài sau khi
phuåc vuå cho töi xong.
* Gushtaba: thõt Kashmiri vaâ trûáng.
( )

63
SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

- Nhûng laâm sao maâ anh cho quyá öng naây

baánh nguä cöëc trong khi töi laåi nhêån àûúåc ñt àöì
ùn hún? - Võ giaáo sû noå phaãn àöëi. - Chùèng phaãi
khêíu phêìn cho moåi ngûúâi laâ nhû nhau caã sao?
Taåi sao laåi coá sûå phên biïåt nhû thïë naây chûá?
Baác phuåc vuå toã veã khoá chõu nhûng vêîn lùång
thinh. Vaâo giúâ uöëng traâ buöíi töëi, töi àaä hoãi öng
êëy vò sao laåi phuåc vuå cho võ giaáo sû àïën tûâ Aligarh
quaá khaác biïåt nhû vêåy?
- Töi khöng thñch gaä àoá, - baác êëy noái, khöng
chuát ngêìn ngaåi, - töi khöng thñch nhûäng ngûúâi
nhû öng ta. Öng ta laâ möåt tñn àöì Höìi giaáo. Töi
cuäng thïë. Nhûng töi khöng phaãi tuyïn böë cho caã
thïë giúái biïët rùçng töi laâ tñn àöì Höìi giaáo. Töi cêìu
nguyïån nùm lêìn möåt ngaây. Thïë laâ àuã.
Baác êëy tiïëp tuåc, cûá nhû thïí töi àaä thöíi buâng
lïn ngoån lûãa giêån dûä trong loâng baác vêåy:
- Gaä ta laâ loaåi ngûúâi chia cùæt anh em vúái nhau,
chia cùæt Dhar ÊËn Àöå giaáo vúái Dhar Höìi giaáo,
Bhatt ÊËn Àöå giaáo vúái Bahtt Höìi giaáo, Pandit ÊËn
Àöå giaáo vúái Pandit Höìi giaáo. Coá leä töi phaãi hoãi
gaä xem Thûúång àïë laâ ngûúâi ÊËn Àöå giaáo hay Höìi
giaáo chùæc. Nhûng chaã ñch lúåi gò, seä nhû nûúác àöí
àêìu võt thöi.
64
 SÖËNG VAÂ SUY NGÊÎM

Tuy vêîn khöng biïët nguyïn do vò sao võ hoåc

giaã noå khöng àûúåc phuåc vuå moán gushtaba
nhûng töi hiïíu rùçng, öng naây chùæc hùèn àaä noái vúái
baác phuåc vuå àiïìu gò àoá xuác phaåm àïën têët caã
nhûäng gò maâ baác ta xem laâ möåt phêìn cuãa con
ngûúâi Kashmir trong mònh. Àún giaãn thïë thöi.
Vaâ baác ta àaä traã àuäa theo caách cuãa mònh laâ tûâ
chöëi öng êëy nhûäng gò chñnh àaáng maâ öng coá
quyïìn àûúåc hûúãng.

65