Professional Documents
Culture Documents
a b c
1 1 1
9.
a b c
*Phn tch:
V tri cha a, b, c > 0 v cc nghch o ca chng. V vy ta ngh n vic
dng bt ng thc Csi.
Li gii:
Cch 1: p dng bt ng thc Csi cho cc b s a, b, c v
1 1 1
, ,
a b c
ta c:
a b c 3 3 abc
1
1 1
1
33
a
b
c
abc
Nhn tng v ca hai bt ng thc trn ta c:
a b c
1 1 1
9
a
b c
(pcm).
Cch 2:
a b c
1 1 1
c a
b a
b c
3
3 2 2 2 9
a c
a b c
a b
c b
Du "=" xy ra
abc
a b c
3 (a, b, c > 0)
b c a
b. a 2 b 2 c 2 ab bc ca
a.
x2 2
x 1
2
2 x R
x 8
6 x > 1.
x 1
a b ab 1 4ab
a, b 0
p dng BT Csi ta c
a b 2 ab
ab 1 2 ab
1
b. a 1 b
2
b 1 c c 1 a 6abc
2
n
1 1
1
L
a1 a2
an
n a1a2 ...an
a
b
c
3
a, b, c > 0.
bc ac ab 2
Gii.
t x= b + c, y = a + c, z = a +b
Khi x, y, z > 0 v
yzx
xz y
x yz
,b
,c
2
2
2
Ta c:
a
b
c
1 y z x x z y x y z
b c a c a b 2
2
2
2
1 x y x z y z
1
3
3 2 2 2 3 .
2 y x z x z x
2
2
Du "=" xy ra khi v ch khi x= y= z.
Cch khc:
a
b
c
1 x y z x y z x y z
6
b c a c a b 2
x
y
z
1 1 1
1
1
3
x y z 6 9 6
2
2
2
x y z
bc ca ab abc
a2
b2
c2
abc
2.
bc ca ab
2
1.
1 1
4
x y x y
(1)
xy
x y
1 1
4
x y x y
2
Cch 2. Xt hiu ca 2 v:
1 1 1
x
4
y x y x x y 4 xy
x y 0
0
0
(2)
x y
xy x y
xy x y
2
2 trong p
pa pb pc
2
a b c
Bi tp tng t:
Bi 1. Chng minh rng:
a2 b2 c2
a2 b2 b2 c2 a2 c2
3
ab
cb
ac
abc
2
2
2
2
2
2
2
2
4
a b a b b c b c c d c d d a d a
2
bc ac ab
a b c
x
yz
4
2
2
3
x xy y
x6 y6
y2 x2
4 ab
3.
bc a ac b abc
Gii:
Cch 1.
t x = b + c a; y = a + c - b; z = a + b c.
Khi x, y, z > 0 v a
x y
xz
yz
,b
,c
.
2
2
2
V tri:
a
b
c
1 x y yz zx
b c a a c b a b c 2
z
x
y
1 x y x z y z
1
2 2 2 3
2 y x z x z y
2
Du bng xy ra
x y
y x 2
x z
2 x y z a b c.
z x
y z
z y 2
Cch 2.
Nhn xt: Do a, b, c, l di 3 cnh ca tam gic nn ta c:
a + b - c > 0; a + c b > 0; b + c - a > 0
p dng BT Csi cho cc cp s dng:
abca cb
a
2
a c b b c a c
a b c a c b
b c a (a b c) b
Nhn thy cc v ca BT trn l cc s dng v 3 BT ny cng chiu, nhn tng
v ca chng ta c:
a b c a c b b c a abc.
Ta c:
a
b
c
abc
33
bc a a c b a bc
b c a a c b a b c
33
abc
3
abc
2b c 2
9bc
4b 4bc c 2 9bc
2
4b 2 4bc c 2 bc
2b c bc
2
Ta c:
0 2b c 2b b b
2
2b c bc
0 2b c 2c c c
(pcm)
b c
2
b
3
c a
2
c
3
a b
2
2.3 4
(*)
Tht vy:
1
b c 2
4
1 4 b 3 c 3 b 3 c 3 3b 2 c 3bc 2
b 3 c 3 b 2 c bc 2 0
b 2 b c c 2 b c 0
b c b 2 c 2 0
b c b c 0
2
Tng t:
Do :
a
3
b2 c2
b
c2 a2
c
a 2 b2
a
b
c
(3)
bc ac ab
3 4
M:
a
b
c
2a
2b
2c
2(b c) 2( a c) 2(a b)
bc ac ab
(4)
2a
2b
2c
2
bac abc abc
Do:
ab c
bc a
ac b
a 2 b c a b 2 a c b c 2 a b c 3abc
1 1 1 3 a b b c c a
9
abc
a b c
a b 2 ab , du = xy ra a = b
* Vi n s khng m: a1 , a2 , , an ta c:
Du = xy ra a1 = = an
* T BT trn ta suy ra:
+ Nu a.b = k (const) th min(a + b) = 2
k a=b
k2
a=b
+ Nu a + b = k (const) th max(a.b) =
4
* M rng i vi n s khng m:
+ Nu a1.a2an = k (const) th min(a1 + a2 + + an) = n n
a1 = a2 = = an
k
+ Nu a1 + a2 + + an = k (const) th max(a1.a2an) =
n
a1 = a2 = = an
V d: Cho x > 0, y > 0 tho mn:
Tm GTNN ca A =
1 1 1
x y 2
x y
Bi lm:
V x > 0, y > 0 nn
1
x
> 0,
1 1 Cs 1 1 1
.
x y 2 x y
1
y
> 0,
x > 0,
1
1
xy 4
xy 4
x
y 2
y 2 44
Vy min A = 4 x = y = 4
y > 0 . Ta c:
Nhn xt: Trong v d trn ta s dng BT Csi theo 2 chiu ngc nhau:
+ Dng
ab
1 1 1
ab
t c
dng iu kin tng
2
x y 2
x y dng kt qu
xy 4
xy 4
3x 5 7 3x
Bi gii
iu kin:
5
7
x
3
3
Ta c: A2 = ( 3x 5 ) + ( 7 3x ) + 2
A2
3x 5 7 3x
( 3x 5 + 7 3x ) + 2 = 4
3x 5 = 7 3x x = 2
Vy max A2 = 4 max A = 2 x = 2
Du = xy ra
khng i (bng 2). V vy, nu bnh phng A s xut hin hng t l 2 ln tch
ca 2 cn thc. n y c th vn dng BT Csi
2 ab a b
x 9
5x
Bi gii:
iu kin: x 9. Ta c:
x9
5x
Du = xy ra
Vy max A =
1 x 9
x 9
x99
3
.3
1
2 3
3
3
5x
5x
10 x
30
x 9
3 x 18
3
1
x 18
30
x 9
.3 khi vn dng BT Csi
3
x 9
1
3 x c dng kx c th rt gn cho x mu.
3
3
9 , s 9 c trong bi)
* Cch 3: Bin i biu thc cho thnh tng ca cc biu thc sao cho
tch ca chng l mt hng s.
V d 1: ( Tch mt hng t thnh tng ca nhiu hng t bng nhau)
3 x 4 16
Cho x > 0, tm GTNN ca A =
x3
Bi gii
A=
16
16
16
3 x 4 16
4 x.x.x.
= 3x
4
x3
x3
x3
x3
A 4.2 = 8 ( du = xy ra x
16
x2)
x3
Vy min A = 8 khi x = 2
V d 2: (Tch mt hng t cha bin thnh tng ca mt hng s vi mt hng t
cha bin sao cho hng t ny l nghch o ca mt hng t khc c trong biu
thc cho)
Cho 0 < x < 2, tm GTNN ca A =
9x
2
2 x x
Bi gii
9x
2 x
9x 2 x
1 2
.
1 2 9 1 7
2 x
x
2 x x
Du = xy ra
9x
2 x
1
x
2 x
x
2
Vy min A = 7 x
1
2
o vi
2
2 x
2 x
1 . Hng t
thnh tng
nghch
x
x
x
x
nn khi vn dng BT Csi ta c tch ca chng l mt hng s.
2 x
x2
y2
z2
Tm GTNN ca P =
yz zx x y
Bi gii
V x, y, z > 0 ta c:
x2
yz
p dng BT Csi i vi 2 s dng
v
ta c:
4
yz
x2
yz
x2 y z
x
2
.
2. x
yz
4
yz 4
2
(1) . Tng t ta c:
y2
x z
y (2)
xz
4
z2
x y
z (3)
x y
4
x2
y2
z2
x yx
x y z
z
z
x
x
y
2
yz
4
vo hng t th nht
x2
yz
xyz
x2
y2
z2
;
;
yz xz x y
2
3
th ta cng kh
1
1 1
1
1
a
b c
9
3 abc
1
3
abc
P 1
1 1 1 1
1
1
1
a b c ab bc ac abc
33 27
abc
1
33
(1)
Mt khc:
2
1
1
1
1
3
33
3 27
ab ac bc
abc
(2)
1 1 1
1
33
32
a b c
abc
(1) + (2) ta c:
P 1 32 27 27 64 . Vy min P = 64
Cch 2:
a 1 b 1 c 1
1
.
.
. a 1 b 1 c 1
a
b
c
abc
1
P
a a b c b a b c c a b c
abc
43 4 4 4 4
P
a b c 43 64
abc
P
VD 2: Tm GTLN ca B =
1
1 1
1 1 1
a
b c
x 1
y2
y
Bi gii
1.( x 1) 1 x 1 1
x 1
x
x
x
2
2. y 2 2 y 2
y2
1
2
y
y
y
4
2 2
max B =
x 1 1 x 2
1
2 2 2
2 4
4
y2 2 y 4
10
VD 3: Cho 2 s dng x, y c x + y = 1
Tm GTNN ca B =
1
1 2
x
y 2
Bi gii
Ta c: B =
1
1 2
x
1 x y
Vy min B = 9
y 2
2
xy
2
8 B 9
xy
CS
4 xy
x y
=1+
1
2
1
1
1
2
1 x 1 y 1 z
Tm GTNN ca P = xyz
Bi gii
Ta c:
1
1
1
y
z
2
1
1 x
1 y
1
z
1
y
1
Tng t:
1
2
1 y
zx
1 x 1 z
1
2
1 z
xy
1 x 1 y
Vy max P =
P xyz
yz
1 y 1 z
1
8
1
1
x yz
8
2
CS
x y 4 xy 4
2
x y 2
xy 1
x y 2
Khi x = y = 1 hoc x = y = - 1
+ Khi x = y = 1 th M = 9
+ Khi x = y = - 1 th M = 17
VD 6:
Cho cc s thc khng m a1, , a5 tho mn: a1 + + a5 =1
Tm GTLN ca A = a1a2 + a2a3 + a3a4 + a4a5
11
Bi gii
Ta c: A = a1a2 + a2a3 + a3a4 + a4a5 (a1 + a3 + a5)(a2 + a4)
a1 a3 a5 a2 a4
2
a1 a3 a5 a2 a4
1
a1 a3 a5 a2 a4
2
1
A
4
1
1
1
a1 a2
a1 a3 a5 a2 a4
Vy max A =
2
2
4
a3 a4 a5 0
VD 7: Cho a, b > 0. Tm GTNN ca A =
x a x b
A
x
x a x b
x
( x > 0)
Bi gii
x 2 ax bx ab
ab
ab x
x
x
A a b 2 ab min A a b 2 ab .
ab
Du = xy ra x
x ab
x
2
1
VD 8: Tm GTNN ca hm y =
vi 0 < x < 1
1 x x
Bi gii
2
1
2 2x 2x 1 x x
Ta c: y = 1 x
( 0 < x < 1)
x
1 x
x
2x 1 x
2x 1 x
3 2
.
3 2 2
1 x
x
1 x x
2x 1 x
Du = xy ra
x 2 1
1 x
x
=
a b
1
x y
12
Ta c:
a b
a b
bx y
1 S x y a b
x y
y x
x y
S ab 2
bx ay
.
a b 2 ab
y x
min S a b 2 ab
M
ay bx
x
y
x a ab
a b
1
x y
y b ab
VD 10: Tm GTNN ca P =
4 x 4 16 x 3 56 x 2 80 x 356
x2 2 x 5
Bi gii
4 x 4 16 x 3 56 x 2 80 x 356
Ta c: P =
x2 2x 5
CS
256
2
= 4 x 2 x 5 2
64
x 2x 5
Suy ra min P = 64 x = 1 hoc x = - 3
Bi tp tng t
BT 1: Cho x, y > 0 tho mn x. y = 1. Tm GTLN ca A =
BT 2: Tm GTLN ca cc biu thc sau:
A x 1 x2
B
yz x 1 xz y 2 xy z 3
xyz
x2 1
; x 0
x2
8
D 2
3x 2
x2 1
E 2
x 1
x2 x 1
F 2
; x 0
x x 1
x2 x 1
G 2
x 2x 1
x
H
; x 0
2
x 2000
C
13
x
y
2
2
x y
x y4
4
1
1
1
abc.
BT 4: Cho x, y > 0 tho mn x + y = 1. Tm GTNN ca biu thc
P=
1
1
x
1
1
y
x2 4x 4
; x 0
x
x2
B
; x 1
x 1
x2 x 2
C
x2 x 1
1
D 1 x 1 ; x 0
x
x2
E x 1
2 ; x 1
x 1
2
x
5
; x 0,1
1 x x
x
2
G
; x 1
2 x 1
F
x 2 y 2 4 . Tm GTNN ca
1
1
E = x y
y
x
BT 7: Tm GTLN v GTNN ca A =
BT 8: Tm GTLN ca A =
3 x 6 x ; 3 x 6
x 1 y 1 bit
biu thc
1
1.
b
a b
b a
a3
BT 11: Cho a, b > 0 tho mn
.
ab
Tm GTNN ca A =
14
x, y 1
x y 2
Tm GTNN ca S =
a 2 b2
x a2
mn
1
4
y a 4
x8 a
x
BT 14: Tm GTNN ca A =
a1000 a900 a 90 a 5
1995
a
BT 16: Tm GTNN ca C =
x 2 xy y 2
; x 0, y 0
BT 17: Tm GTLN ca E = 2
x xy y 2
BT 18: Tm GTLN ca tch
Bit
1
xi ; i 1, n
n
BT 19: Tm GTLN ca B =
x1 x2 ...xn ; n 2
v
x 1995
; x 0
5
bit rng x, y > 0
x y x y
BT 20: Tm GTNN ca N =
BT 21: Tm GTLN ca H =
x 1 x2
vi
1 x 1
x
y
z
1 x 1 y 1 z
1 y z 1 x z 1 x y
BT 24: Tm GTLN ca
BT 25: Tm GTLN ca
f x, y x
1
x, y 0
;
xy x y x y
x2 2
x2 1
x 8
x 1
0 x, y , z 1
vi x > 1
15
16