Professional Documents
Culture Documents
Kh nen
Giao trnh trnh o c ban
2
Muc luc
So at hang:
Mieu ta:
Ma hang:
Xuat ban:
Trnh bay:
o hoa:
Tac gia :
Bien dch:
093131
PNEUM.GS.LEHRB
D.LB-TP101-1-GB
07/1999
B. Huber
D. Schwarzenberger, T. Ocker
P. Croser, F. Ebel
Nguyen Van Minh, Provina Hanoi
Ban quyen Festo Didactic GmbH & Co., D-73770 Denkendorf 2000
Sao chep, phan phoi va s dung tai lieu nay cung nh lien he noi dung
cua tai lieu nay sang tai lieu khac khong c s ong y cua tac gia b
ngan cam. Ngi sai pham se phai chu hoan toan trach nhiem phap ly
ve boi thng thiet hai. Ban quyen a c ang ky, ac biet quyen ve
cac quy nh lien quan en bang phat minh, thiet ke va kieu dang.
Mot phan cua giao trnh nay co the nhan ban n le cho muc ch ao
tao bi nhng ngi c uy quyen ve van e nay.
3
Muc luc
4
Noi dung
5
Muc luc
Chng 6 Phat trien mach kh nen nhieu c cau chap hanh ...... 101
6.1 ieu khien nhieu c cau chap hanh ........................................ 102
6.2 V du 8: Chuyen ong phoi hp .............................................. 102
6.3 V du 9: S trung tn hieu ........................................................ 107
6.4 Kh trung tn hieu bang van ao chieu .................................... 109
6.5 V du 10: Van ao chieu.................................... ...................... 109
6.6 V du 11: Van ao chieu .......................................................... 112
Chng 7 Sa loi cua he kh nen .............................................. 115
7.1 Tai lieu ................................................................................. 116
7.2 Nguyen nhan va hieu ng cua s truc trac ............................... 116
7.3 Bao tr
................................................................................. 120
Phan B: Ly thuyet
Chng 1 C s ly thuyet ve kh nen ........................................ 123
1.1 Nguyen tac vat ly c ban ........................................................ 124
1.2 ac tnh cua khong kh ........................................................... 126
6
Noi dung
................................................................................176
3.7 Ch th ...................................................................................178
Chng 4 Van ieu khien hng ...............................................179
4.1 Cau hnh va cau truc ................................................................180
4.2 Van 2/2 ................................................. ..................................181
4.3 Van 3/2 ...................................................... .............................181
4.4 Van 4/2
...............................................................................193
...............................................................................195
...............................................................................197
...............................................................................200
7
Muc luc
8
Noi dung
Phan B: Ly thuyet
Phan nay bao gom thong tin chi tiet ve cac c s ly thuyet. Cac chu e
c sap at theo kha canh lo gc. Sinh vien co the thc hien qua phan
nay theo tng chng hoac s dung no cho muc ch tham khao.
9
Phn A
Phn A
Kho hc
10
Phn A
11
Chng A-1
Chng 1
Cc c tnh v
ng dng ca kh nn
12
Chng A-1
1.1
Tng quan v kh nn
Chi ph tng i r,
d dng lp t,
cu trc n gin v chc chn v
sn sng cung cp cc kch thc v chiu di hnh trnh khc nhau
ng knh
Chiu di hnh trnh
Cc gi tr lc c th
Tc piston
2,5 n 320mm
1 n 2000mm
2 n 45000N p sut 6 bar
0,1 n 1.5 m/giy
13
Chng A-1
Hnh. 1.1
Xy lanh tc dng n
Thng
Xoay
Quay
Cc ng dng ni chung:
ng gi
Rt cht lng
o lng
Kho hm
Dn ng cc trc
iu khin trt hoc iu khin ca ra vo
Chuyn di vt liu
Quay v o ngc cc b phn
Phn loi cc chi tit
Sp xp cc linh kin
p p v chm ni cc b phn
14
Chng A-1
Hnh1.2
Im chuyn i cho 2
bng chuyn
Hnh1.3
My ct dng kh nn
Khoan
Tin
Mi
Ca
Hon thin
nh dng
iu khin cht lng
15
Chng A-1
Kh nng
Vn chuyn
Tch tr
Nhit
Chng chy
n
Sch s
Phn t
Tc
An ton qu
ti
T 1.1
u im v c im tiu
biu ca kh nn
16
Chng A-1
Chun b
S nn
Yu cu v
lc
Kh nn ch kinh t vi mt gi tr lc yu cu no . iu kin lm
vic bnh thng, p sut cng tc t 600 n 700 kPa (6 n 7 bar) v
ph thuc vo dch chuyn v tc , gii hn lc u ra khong 40000
N v 50000 N
Mc n
17
Chng A-1
Dng in (in)
Cht lng (thu lc)
Kh nn (kh lc)
Kt hp cc phn trn.
Lc
Hnh trnh
Kiu ca truyn ng (thng, xoay, quay)
Tc
Thi hn s dng
An ton v tin cy
Chi ph nng lng
Kh nng iu khin
Lu gi.
Kt ni my mc (c hc)
Dng in (in, in t)
Cht lng (thu lc)
Kh nn (kh p lc, dng kh p sut thp)
tin cy ca cc thit b
nhy vi nh hng mi trng
D dng bo dng v sa cha
Thi gian chuyn mch ca cc b phn
Tc tn hiu
Tui th
Thay i ca h thng iu khin
Yu cu o to cho ngi iu khin v ngi bo dng
18
Chng A-1
Cc b khi ng
Cc cm bin v thit b u vo
Cc b x l
Cc ph tng
Cc h thng iu khin
tin cy
D dng bo dng
Chi ph cho ph tng thay th
Cc chi ph cho bo dng v sa cha
Kh nng thay i v kh nng thch nghi
Thit k nh gn
Hiu qu kinh t
Ti liu.
19
Chng A-1
20
Chng A-1
21
Chng A-1
22
Chng A-1
23
Chng A-2
Chng 2
Cc phn t trong h thng kh nn
24
Chng A-2
2.1
My nn kh v phn phi kh nn
Yu cu p sut
Yu cu tch tr
Yu cu v kh sch
25
Chng A-2
T l lu lng
Chiu di ng ng
Tn tht p sut cho php
p sut lm vic
S cc tit lu trn ng dn.
Hnh 2.1
H thng phn phi kh
26
Chng A-2
B lc kh (c tch nc)
iu p
B bi trn kh nn.
Tuy nhin, vic s dng thit b bi trn khng cn thit phi cung cp
trong phn ngun ca h thng iu khin nu khng cn thit, bi l
kh nn trong phn iu khin khng cn phi bi trn.
S kt hp chnh xc, c v kiu ca nhng thit b ny c xc nh
bi ng dng v yu cu ca h thng iu khin. B x l kh c gn
thch hp ti mi h thng iu khin trong mng m bo cht lng
kh nn cho cc nhim v ring r.
Hnh 2.2
B x l kh nn
27
Chng A-2
B lc kh nn
iu chnh p sut
kh nn
Bi trn kh nn
2.2
Cc van
28
Chng A-2
Cc van
iu khin hng
S lng ca hoc ng m :
S cc v tr :
Phng php tc ng ca van:
tc ng c hc,
Phng php tc ng hi tr li:
v.v
29
Chng A-2
30
Chng A-2
Van mt chiu
Hnh 2.6
Van mt chiu v cc dng
khc ca n
Cc van iu khin
lu lng
Hnh 2.7
Cc van iu khin
lu lng
31
Chng A-2
Van iu khin p
sut
32
Chng A-2
Cc van t hp
Hnh 2.9
Van r le thi gian
33
Chng A-2
2.3
Cc thit b x l tn hiu (b x l)
Van con thoi cho php kt hp hai tn hiu vo trong mt chc nng OR.
Ca OR c hai u vo v mt u ra. Mt tn hiu ra c to ra, nu
p sut c cung cp ti mt hoc c hai u vo.
2
1
1/3
Hnh 2.10
Van con thoi
34
Chng A-2
2.4
Phn t ng lc
Truyn ng quay
ng c kh nn
Xy lanh quay
Hnh 2.13
Truyn ng, thng v quay
35
Chng A-2
2.5
H thng
Vn in hnh
Gii php
36
Chng A-2
37
Chng A-2
Vn in hnh
Gii php
Xy lanh tc dng kp
Van iu khin hng 5 ca 2 v tr: nt n cho hot ng v l xo
cho lc phn hi
Ngun cp kh c kt ni ti van 5/2
Ni kh gia van v xy lanh
Hnh 2.15
iu khin mt xy lanh
tc dng kp
38
Chng A-2
V tr ban u:
Ti v tr ban u (mch bn tay tri) tt c cc kt ni c to ra v
khng c s can thip bng tay ca ngi iu khin. Ti v tr khng
c tc ng, kh nn cung cp ti bn c cn piston ca xy lanh, trong
khi p sut bn mt piston ca xy lanh c x kh.
Khi ng nt n:
Nhn nt n khi ng van 5/2 chng li lc l xo t hi. S (mch
bn tay phi) th hin van v tr hot ng hay c tc ng. v tr
ny, p sut cung cp c kt ni ti mt piston ca xy lanh, trong khi
mt c cn piston c x kh. p sut trn mt piston y cn piston.
Khi s tin ra ca cn piston t c n v tr cui cng, p sut kh
trn mt piston t ti mt gi tr cc i.
Khi nh nt n:
Khi nt n c nh ra, l xo t hi y van v v tr ban u. p sut
cung cp lc ny c cung cp ti mt c cn piston, trong khi mt
piston x kh thng qua ca x ca van. Cn piston co v.
Ch :
39
Chng A-3
Chng 3
Cc k hiu v
cc tiu chun trong kh nn
40
Chng A-3
3.1
Cc k hiu v m t cc phn t
41
Chng A-3
Ngun cp kh v to
kh nn
Hnh 3.1
Cc k hiu c dng
trong qu trnh trao i v
chun b nng lng
42
Chng A-3
Hnh 3.2
Cc van iu khin hng:
trnh by cc k hiu
43
Chng A-3
Cc van iu khin
hng
Hnh 3.3
Cc van iu khin hng:
cc ca v cc v tr
44
Chng A-3
Cc ng iu khin
Ghi ch
ISO 5599-3
H thng ch
Ca hoc ni ng
2, 4
A, B
Cc ng lm vic
3, 5
R, S
Cc ca x
10
12
Y, Z
iu khin ni tn hiu t ca 1 n ca 2
14
iu khin ni tn hiu t ca 1 n ca 4
81, 91
Pz
Iu khin ph tr
Cc ng ni ngun
Hnh 3.4
Cc v d v ch nh ca
45
Chng A-3
Tc ng bng tay
Tc ng c hc
Tc ng bng kh
Tc ng bng in
Tc ng kt hp
Cc phng php tc
ng
46
Chng A-3
Hnh 3.5
Cc phng php tc ng
47
Chng A-3
Van mt chiu v cc
van dn xut
Hnh 3.6
Van mt chiu v cc van
dn xut
Van Iu khin lu
lng
Hnh 3.7
Van Iu khin lu lng
48
Chng A-3
Cc van p sut
Hnh 3.8
Cc van p sut
49
Chng A-3
50
Chng A-3
C cu chp
hnh quay
Hnh 3.10
Chuyn ng quay
Cc k hiu ph
Hnh 3.11
K hiu ph
51
Chng A-3
An ton
Yu cu an ton cho
cc thit b kp kh
52
Chng A-3
nhim mi trng
n kh x
Thit b kp c kh
Thit b kp t kho
Cc bnh tch kh
n: gy ra bi kh thot ra ngoi
Bi m du: gy ra bi cc thit b bi trn c a vo ti my nn
kh hoc thng qua mt n v x l kh v c thi ra kh quyn
trong qu trnh x.
B tiu m
53
Chng A-3
Du bi trn dng
sng m
An ton vn hnh
54
Chng A-3
55
Chng A-4
Chng 4
Cc phng php pht trin h thng kh nn
56
Chng A-4
4.1
S chc nng
S mch
M t hot ng ca h thng
Thng s k thut trn cc b phn
Ti liu kt hp b sung
57
Chng A-4
58
Chng A-4
59
Chng A-4
V d
60
Chng A-4
61
Chng A-4
4.4 B tr mch
Cn piston ca xy lanh tc dng kp tin ra nu mt nt n bng tay
hoc mt bn p bng chn c tc ng.
Vn in hnh
Li gii
62
Chng A-4
t k hiu bng s
T 4.1
t k hiu bng s
t k hiu bng ch
T 4.2
t k hiu bng ch
Cc b phn truyn ng
Cc phn t iu khin
63
Chng A-4
Summary
64
Chng A-4
Hnh 4.7
Tui th ca cc h thng
kh nn
65
Chng A-4
Phn tch vn iu
khin kh nn
Thit k
Thc hin
nh gi
66
Chng A-4
Bo dng
67
Chng A-5
Chng 5
68
Chng A-5
5.1
5.2
Vn
Hnh 5.1
Phc tho v tr
69
Chng A-5
Li gii
Hnh 5. S mch
Ghi ch
70
Chng A-5
5.3
Vn
Bi tp
V s mch cho vn .
nh danh r cc van v ch r h thng nh s cho cc kt ni (cc
ca)
Hnh 5.3
Phc tho v tr
71
Chng A-5
Cu hi
72
Chng A-5
5.4
5.5
Vn
Hnh 5.5
Phc tho v tr
73
Chng A-5
Li gii
Hnh 5.6
S mch
74
Chng A-5
5.6
Vn
Bi tp
Hnh 5.7
Phc tho v tr
75
Chng A-5
Cu hi
M t hot ng ca mch
Hnh 5.8
S mch
76
Chng A-5
5.7
5.8
Vn
Hnh 5.9
S mch
77
Chng A-5
Li gii
78
Chng A-5
Hnh 5.10
S mch
Ghi ch
79
Chng A-5
5.9
Vn
Bi tp
80
Chng A-5
Cu hi
Hnh 5.12
S mch
81
Chng A-5
5.10
Vn
Hnh 5.13
S mch
Li gii
82
Chng A-5
M rng vn
nh ngha
Hnh 5.14
S mch
83
Chng A-5
5.11
Vn
V s mch ca vn trn
Bi tp
84
Chng A-5
Cu hi
Hnh 5.17
S mch
85
Chng A-5
5.12
Vn
Hnh 5.18
S mch vi van iu
khin hng hai pha 4/2
86
Chng A-5
Li gii
Cc van iu khin hng hai pha 4/2 hoc 5/2 thc hin chc nng
yu cu ca b nh. Van gi v tr chuyn mch cui cng ca n cho ti
khi nhn c mt tn hiu i lp. c tnh ny khng ph thuc vo
khong thi gian, trong tn hiu c cp ti van chuyn mch.
Cc van iu khin lu lng mt chiu iu khin tc xy lanh theo
c hai hng v iu chnh c lp. V dng kh b tit lu trong mi
trng hp, y l mt iu khin lu lng kh x.
Hnh 5.19
S mch vi van iu
khin hng hai pha 5 ca
2 v tr
87
Chng A-5
88
Chng A-5
5.13
Vn
Bi tp
V s mch ca vn trn.
Xc nh cc van v ch r h thng nh s cho cc kt ni (cc ca).
Hnh 5.20
Phc tho v tr
89
Chng A-5
Cu hi
90
Chng A-5
5.14
Bi tp 6: Van x nhanh
Vn
Bi tp
Hnh 5.22
Phc tho v tr
91
Chng A-5
Cu hi
92
Chng A-5
5.15
Vn
Hnh 5.24
Phc tho v tr
Li gii
93
Chng A-5
94
Chng A-5
Bi tp
Hnh 5.26
Phc tho v tr
95
Chng A-5
Cu hi
96
Chng A-5
5.17
Vn
Hnh 5.28
Phc tho v tr
Li gii
97
Chng A-5
1A
1S2
1V4
1V5
1V3
14
12
5
1V1
Hnh 5.29
S mch
1S3
1V2
1(3)
12
1S1
1S2
1S3
98
Chng A-5
Sau nhng iu ny, iu kin AND (V) ti van song p 1V1 c tho
mn khng lu v tn hiu ti ca iu khin 14 ca van iu khin hai
pha 1V3 c xc lp li, trong khi v tr chuyn mch ca n (c lu
gi) khng thay i. Mt tc ng lp li ca van 1S1 by gi khng c
nh hng cho ti khi h thng tr li trng thi ban u ca n ln na.
Khi v tr chm ni c t ti, cng tc gii hn 1S3 c tc ng.
Bnh tch kh trong Van r le thi gian 1V2 bt u c in y thng
qua van tit lu mt chiu tch hp. T l ca lu lng tng ph thuc
vo xc lp ca hn ch tch hp. Khi p sut cao, van 3/2 chuyn
mch v mt tn hiu c cp ti ca iu khin 12 ca van iu khin
hai pha 1V3. Van 1V3 o ngc, p sut c cp ti mt cn piston
ca xy lanh v cn piston co v. Tc co v ph thuc vo xc lp ca
van tit lu mt chiu 1V4.
Khi ang li, cng tc gii hn 1S3 o chiu v bnh tch kh ca Van r
le thi gian 1V2 c x ra kh quyn thng qua van mt chiu v cng
tc gii hn 1S3. Kt qu ca iu ny, van 3/2 ca Van r le thi gian
chuyn mch ti v tr ban u ca n. Tn hiu ti ca iu khin 12 ca
van iu khin hai pha 1V3 sau c xc lp li.
Khi cn piston vn ti v tr ban u ca n, cng tc gii hn 1S2 c
tc ng v mt chu trnh mi c th c bt u.
99
Chng A-5
5.18
Vn
Bi tp
100
Chng A-5
Cu hi
Hnh 5.31
S mch
101
Chng A-6
Chng 6
102
Chng A-6
6.1
6.2
Vn
V d 8: Chuyn ng phi hp
103
Chng A-6
Hnh6.1
Phc tho v tr
Hnh6.2
S dch chuyn - bc
104
Chng A-6
Hnh6.3
S mch:
v tr ban u
Li gii
1S1 v 2S1 c tc ng
1S3 c tc ng
2S2 c tc ng
1S2 c tc ng
2S1 c tc ng
Xy lanh 1A tin ra
Xy lanh 2A tin ra
Xy lanh 1A co v
Xy lanh 2A co v
V tr ban u
105
Chng A-6
106
Chng A-6
Hnh6.4
Th hin ca cc bc
1 n 5
107
Chng A-6
6.3
V d 9: Chng tn hiu
Vn
Cu hi
Hnh 6.6
S mch vi chng
tn hiu
108
Chng A-6
Li gii
Hnh6.7
S mch
109
Chng A-6
6.4
6.5
Vn
110
Chng A-6
Li gii
111
Chng A-6
Hnh6.8
S mch
112
Chng A-6
6.6
Vn
Hnh6.9
Phc tho v tr
Hnh6.10
S dch chuyn-bc
113
Chng A-6
Hnh6.11 S mch
114
Chng A-6
Li gii
101
Chng A-7
Chng 7
S c trong h thng kh nn
102
Chng A-7
7.1
Ti liu
S chc nng
S mch
Cc ch dn hot ng
Bng thng s
7.2
Tc ng dn
Kt cc linh kin
Nt, v
D r
Tt p
Chuyn mch sai
103
Chng A-7
Cc li ni chung xy ra bi:
104
Chng A-7
Bo dng phng
105
Chng A-7
106
Chng A-7
7.3
Bo dng
B x l kh
Kim tra b lc.
X nc thng xuyn.
B xung v xc lp bi trn, nu thit b bi trn c s dng.
Kim tra b pht tn hiu xem c b nhim bn v mt st
Cng vic bo dng sau c th c thc hin trong khong thi gian
di:
101
Phn B
Phn B
L thuyt
102
Phn B
123
Chng B-1
Chng 1
Nhng l thuyt c bn v kh nn
124
Chng B-1
1.1
C s vt l
N cng cha ng cc thnh phn khc CO2, Ag, H, Ne, He, kryton v
xnon.
c th hiu r hn cc quy lut t nhin cng nh tc ng ca
khng kh, cc th nguyn vt l c s dng. D liu c ly t
H thng cc n v quc t, vit tt SI.
Cc n v c bn
Cc n v chuyn ho
S lng
K hiu
n v
Chiu di
Khi lng
Thi gian
Nhit
L
m
t
T
Mt (m)
Kilgram (kg)
Giy (s)
Kelvin (K, 0OC =273,15K)
S lng
K hiu
n v
Lc
Din tch
Th tch
Lu lng ring
p sut
F
A
V
qv
p
125
Chng B-1
126
Chng B-1
1.2
c im ca khng kh
nh lut
Boyle-Mariottes
127
Chng B-1
Example calculation
p1 V1 = p2 V2
p 2 = p1
V1
V2
Ch : V2 / V1 = 1/7
V1 T1
=
V2 T2
Hoc
V
= Constant
T
Th tch thay i V th:
V = V2 V1 = V1
T2 T1
T1
V2 = V1 + V = V1 +
V1
(T2 T1 )
T1
nh lut Gay-Lussac
128
Chng B-1
V2 = V1 +
V d tnh ton
V1
(T2 T1 )
273C + T1
0.8m 3
(344K 293K)
293K
V2 = 0.8m 3 + 0.14m 3 = 0.94.m 3
V2 = 0.8m 3 +
p 1 T1
=
p 2 T2
hoc
p
= Constant
T
Phng trnh kh
tng qut
p 1 V1 p 2 V2
=
= Constant
T1
T2
129
Chng B-2
Chng 2
To kh nn v phn phi
130
Chng B-2
2.1
Chun b kh
Ti p sut c yu cu
Kh v
Sch
131
Chng B-2
2.2
Mc p sut
Cc my nn kh
Kiu ca my
nn kh
My nn kh piston
tc ng qua li
My nn kh
piston
My nn kh
piston quay
My nn
kh kiu mng
My nn kh
cnh gt
My nn kh
lu lng
My nn kh lu
lng hng knh
My nn kh
trc vt
My nn kh lu
lng hng trc
My nn kh
chn khng
My nn kh piston
Mt piston nn kh a vo thng qua mt van u vo. Kh c i ra
thng qua mt u ra ca van.
My nn kh piston rt thng dng v cung cp mt dy rng ln ca p
sut v t l phn phi. Vi nhiu trng thi p sut cao hn s nn
c dng vi phn lm mt trung gian gia mi giai on ca s nn.
132
Chng B-2
Dy p sut ti u cho my nn kh l xp x:
Ln ti 400kPa
Ln ti 1500kPa
Trn 1500kPa
(4bar)
(15bar)
(>15bar)
Nn n cp
Nn hai cp
Nn ba cp hoc nhiu cp
(12bar)
(30bar)
(>30bar)
Nn n cp
Nn hai cp
Nn ba cp hoc nhiu cp
My nn kh kiu mng
My nn kh piston
quay
My nn kh trc vt
Hai trc vt (rto) quay theo hng i din. S n khp nghing ca hai
trc vt lm cho dng kh b nn.
My nn kh dng
kiu tuc bin
133
Chng B-2
iu chnh
iu khin mt
phn ti
iu khin gin on
134
Chng B-2
2.3
Cc bnh tch kh
135
Chng B-2
Th tch ca bnh
tch kh
Hnh 2.3
S : Xc nh th tch
ca mt bnh tch kh
qL
z
p
= 20 m3/min
= 20 1/h
= 100 kPa (1 bar)
V d
136
Chng B-2
2.4
Sy kh kh
m t ng i =
m tuyt i
.100%
bo ho
im p sut to sng
137
Chng B-2
Sy kh kh nhit
thp
138
Chng B-2
Sy kh kh bng hp ph
Hnh 2.5
Sy kh kh bng hp ph
139
Chng B-2
Sy kh kh bng
hp th
Hnh 2.6
Sy kh kh bng hp th
Lp t thit b n gin.
Mn c hc thp bi v khng c cc b phn di chuyn trong b sy
kh.
Khng yu cu nng lng bn ngoi.
140
Chng B-2
141
Chng B-2
Lu lng ht
p sut tuyt i
Th tch kh nn mi gi
Nhit ht
Nhit sau khi nn
m tng i
1000 m3/h
700 kPa (7 bar)
143 m3
293 K (200C)
313 K (400C)
50%
V d tnh ton
2.5
Phn phi kh
Kch thc ng ng
ca h thng
142
Chng B-2
Vt liu ng
La chn vt liu ng ng ph hp c xc nh bi yu cu da
trn mt h thng kh nn hin i:
143
Chng B-2
B tr ng ng
Hnh 2.9
Mch vng
144
Chng B-2
2.6
B x l kh
145
Chng B-2
B lc kh nn
Hnh 2.11
B lc kh nn
146
Chng B-2
147
Chng B-2
Bo dng
B iu chnh p sut
kh nn
148
Chng B-2
Hnh 2.12
B iu p: gim p
Nguyn l hot ng
149
Chng B-2
Hnh 2.13
B iu p: khng gim p
Nguyn l hot ng
Bi trn kh nn
150
Chng B-2
Hnh 2.14
B phun du
151
Chng B-2
Nguyn l hot ng
Loi b du
152
Chng B-2
B x l kh
Hnh 2.15
B x l kh:
Nguyn l hot ng
153
Chng B-2
Hnh 2.16
K hiu b x l kh
B lc kh nn:
Mc ngng t phi c kim tra thng xuyn, phi khng c
vt qu cao danh ngha trn du hiu cc. S tch t cht ngng
t c th xm nhp vo trong cc ng ng dn kh. Vt x trn cc
phi c m x nc ngng t. V lc trong b lc cng phi
c c sch nu qu bn.
B iu chnh p sut kh nn:
B phn ny khng yu cu bo dng, cung cp trc n bi mt
b lc kh nn.
B bi trn kh nn:
Nu c lp kim tra mc du trong knh quan st v du y p,
nu cn thit, ch th mc. B lc nha v cc bi trn phi khng
c lau chi vi etylen-triclorua. Ch du m mi c th c s
dng cho bi b bi trn.
Bo dng ca cc b
x l kh
154
Chng B-2
155
Chng B-3
Chng 3
156
Chng B-3
3.1
Chuyn ng thng
Cc xy lanh tc dng n
Cc xy lanh tc dng kp
Chuyn ng quay
ng c kh nn
Cc xy lanh quay
C cu dn ng quay
Cc xy lanh tc dng n
157
Chng B-3
Dch chuyn
Phn nhnh
Hi t
Phn phi
Kp
y
Cu trc
Xy lanh mng
Xy lanh mng cun
158
Chng B-3
Hnh 3.3
Xy lanh tc dng kp
159
Chng B-3
Hnh 3.4
Xy lanh vi gim chn cui
hnh trnh
160
Chng B-3
Xy lanh tc dng kp
kiu ni tip
Hnh 3.5
Xy lanh tc dng kp
kiu ni tip
Xy lanh vi cn piston
hai pha
Hnh 3.6
Xy lanh vi cn piston
hai pha
161
Chng B-3
Xy lanh nhiu v tr
Hnh 3.7
Xy lanh nhiu v tr
Hnh 3.8
Xy lanh chu va chm
162
Chng B-3
Hnh 3.9
Xy lanh quay
163
Chng B-3
C cu truyn ng
quay
Hnh 3.10
C cu truyn ng quay
Nh v kho
C th gn vi cc cm bin khng tip im
C th iu chnh gc dch chuyn
D dng lp t
164
Chng B-3
3.3
Hnh 3.11
Xy lanh dy ai
165
Chng B-3
Xy lanh dy ai lm kn
Hnh 3.12
Xy lanh dy ai lm kn
166
Chng B-3
Xy lanh vi kt ni
t tnh
Hnh 3.13
Xy lanh vi kt ni t tnh
167
Chng B-3
3.4
Cu trc xy lanh
168
Chng B-3
for 20 C
for 20 C
for 80 C
to
to
to
+ 80 C
+ 150 C
+ 200 C
169
Chng B-3
G lp
Hnh 3.16
Cc g lp cho xy lanh
170
Chng B-3
3.5
Cc c im lm vic ca xy lanh
=
=
=
=
Ap
Lc piston l thuyt (N)
Din tch c ch ca piston (m2)
p sut hot ng (Pa)
(A p) - (FR + FF)
171
Chng B-3
Xy lanh tc dng kp
Hnh trnh tin Feff
Hnh trnh co v Feff
Feff
A
(A p) - FR
(A' p) - FR
Lc tc ng ca piston (N)
Din tch c ch ca piston (m2)
D2
(
)
4
Din tch vnh khuyn c ch (m2)
(D 2 d 2 )
=
=
=
=
=
A'
p
FR
FF
D
d
=
=
=
=
=
4
p sut hot ng (Pa)
Lc ma st (xp x 10% Dt h) (N)
Lc l xo phn hi (N)
ng knh xy lanh (m)
ng knh cn piston (m).
Hnh 3.17
S l cng nh p sut
172
Chng B-3
Hnh 3.18
S un
173
Chng B-3
Tc piston
174
Chng B-3
Tiu th kh nn
chun b kh nn, v nhn bit chi ph truyn ng, bit lng kh tiu
th ca h thng l rt quan trng. Kh nn tiu th c xc nh bng
s lt kh nn tiu th trong mi pht. Vi mt p sut hot ng c th,
ng knh piston, hnh trnh v s hnh trnh, kh nn tiu th c tnh
bi cng thc:
Lng kh tiu th =
t s nn Din tch piston Hnh trnh S hnh trnh mi pht
t s nn =
Hnh 3.20
Biu tiu th kh nn
=
=
=
=
175
Chng B-3
ng knh
piston
in mm
Pha bn
np
cm3
Pha bn
cm3
ng knh
piston
in mm
Pha bn
np
cm3
Pha bn
cm3
12
0.5
70
27
31
16
1.2
100
80
88
25
140
128
150
35
10
13
200
425
448
50
16
19
250
2005
2337
T 3.1
Vng khng hot ng ca
xy lanh (1000 cm = 1l)
176
Chng B-3
3.6
Cc ng c kh nn
ng c piston
ng c cnh gt
ng c bnh rng
Tua bin (lu lng cao)
Hnh 3.21
ng c kh nn
ng c kiu
piston
177
Chng B-3
ng c kiu
cnh gt
ng c kiu
bnh rng
Tuc bin
(ng c dng)
c im ca cc ng c kh nn l:
iu chnh tc v mmen m
Kch thc nh (trng lng nh)
An ton qu ti
Khng nhy cm vi bi, nc, nng, lnh
Chng kch n
La chn tc rng hn
Bo dng t
Hng xoay d dng o chiu
178
Chng B-3
3.7
Ch th
Ch th quang
T 3.2
Ch th quang
Cc b m, hin th cc vng m
ng h p sut, ch th gi tr p sut kh
B thi gian, vi ch th th gic ca thi gian c th hin
Cc ch th quang hc
Mu sc
ngha
Vng
Ch
Xanh l cy
Khi ng, bt
Xanh da tri
Trng hoc
trng khng
Ch thch
Trng thi my hoc tnh hung yu cu
can thip ngay lp tc
Thay i hoc thay i sp xy ra cc
iu kin
Hot ng bnh thng, trng thi an
ton, i vo t do
ngha c bit khng th r rng nh
, vng, xanh l cy
Khng c ngha c bit. Cng c th
s dng trong trng hp khi c s nghi
ng nh s thch hp ca ba mu ,
vng, xanh l cy
179
Chng B-4
Chng 4
180
Chng B-4
4.1
Cu hnh v cu trc
Cc van a:
Van bi
Van a
Cc van trt:
Van trt dc (van cun)
Van trt theo chiu dc phng
Van tm phng trt
Cc van a
Cc van trt
181
Chng B-4
4.2
Van 2 ca 2 v tr
4.3
Van 3 ca 2 v tr
182
Chng B-4
183
Chng B-4
Hnh 4.3
Van 3 ca 2 v tr: mt ta
a thng ng, khng
c tc ng
184
Chng B-4
185
Chng B-4
Hnh 4.6
Van 3 ca 2 v tr: mt ta
a thng m, c tc
ng.
Hnh 4.7
S mch: iu khin mt
xy lanh tc dng n
186
Chng B-4
Hnh 4.8
Van trt tay 3 ca 2 v tr
187
Chng B-4
Tc ng kh nn:
van 3/2
Hnh 4.9
Van dn hng mt pha
3/2, thng ng, vi l xo
t hi, khng c tc ng.
188
Chng B-4
Hnh 4.10
Van dn hng mt pha
3/2, thng ng, vi l xo
t hi, c tc ng.
Hnh 4.11
S mch: iu khin mt
xy lanh tc dng n
189
Chng B-4
190
Chng B-4
iu khin tr ng
(servo): van n by
con ln 3/2
Hnh 4.14
Van iu khin ph tr:
khng tc ng bn tri, tc
ng bn phi.
191
Chng B-4
Hnh 4.15
Van n by con ln 3/2,
iu khin bn trong,
thng ng
Hnh 4.16
Van n by con ln 3/2,
iu khin bn trong,
thng m
192
Chng B-4
Van n by con ln
mt chiu
Hnh 4.17
Van n by con ln
mt chiu
193
Chng B-4
4.4
Van 4 ca 2 v tr
194
Chng B-4
195
Chng B-4
Hnh 4.21
Van iu khin 2 pha 4/2,
a trt theo chiu dc.
4.5
Van 4 ca 3 v tr
196
Chng B-4
Hnh 4.23
Van a trt 4/3,
mt ct ngang
197
Chng B-4
4.6
Van 5 ca 2 v tr
198
Chng B-4
Ni chung van 4/2 c thay th bng van 5/2. Van 5/2 c u im trong
cu trc ng dn v cho php x trong c hnh trnh tin ra v co v
xy lanh c iu khin ring r. Mch van 5 ca 2 v tr thc hin
cc chc nng iu khin c bn ging nh mch van 4/2.
199
Chng B-4
200
Chng B-4
4.7
Van 5 ca 3 v tr
201
Chng B-4
4.8
Cc gi tr lu lng ca cc van
Th tch v tc ca xy lanh
Tn s chuyn mch yu cu
St gim p sut cho php
202
Chng B-4
4.9
S lng cc b phn
T chc khng gian quan st
Ti liu tng hp
203
Chng B-5
Chapter 5
204
Chng B-5
5.1
Van mt chiu
Hnh 5.1
van mt chiu
205
Chng B-5
Hnh 5.2
Van song p: Chc nng
lgic v
206
Chng B-5
Hnh 5.3
S mch vi van
song p
207
Chng B-5
208
Chng B-5
209
Chng B-5
Van x nhanh
Hnh 5.8
Van x nhanh: dng t ca
1 n 2
210
Chng B-5
Fig 5.10
S mch vi van
x nhanh
211
Chng B-5
Cc van ng ngt
Hnh 5.11
Van kho
5.2
Hnh 5.12
Van tit lu
212
Chng B-5
Hnh 5.13
Van tit lu mt chiu
213
Chng B-5
Tit lu kh cung cp
Tit lu kh x
Tit lu kh cung cp
214
Chng B-5
Tit lu kh x
Hnh 5.15
Tit lu kh x
215
Chng B-5
Hnh 5.16
Van tit lu mt chiu c th
iu chnh c bng c kh
216
Chng B-5
5.3
Cc van p sut
Hnh 5.17
Van iu chnh p sut
217
Chng B-5
218
Chng B-5
5.4
Cc van t hp
219
Chng B-5
Van r le thi gian c kt hp van 3/2, van tit lu v bnh tch kh.
Van 3/2 c th l mt van vi v tr thng ng hoc thng m. Thi
gian tr vo khong 0 30 giy trong c hai kiu ca van.
Hnh 5.20
Van r le thi gian: Thng
ng
220
Chng B-5
Nguyn l hot ng
Hnh 5.21
Van r le thi gian: thng
m
221
Chng B-5
222
Chng B-5
223
Chng B-6
Chng 6
Cc h thng kh nn
224
Chng B-6
6.1
Yu cu lm vic v u ra.
Phng php iu khin thch hp.
Cc ngun v cc cng ngh p ng cho cng trnh.
Cc h thng c lp t hin ti c tch hp c vi cng trnh
mi.
225
Chng B-6
T. 6.1
Mi trng lm vic
Tiu chun
Kh nn
Thu lc
in
Lc thng
Lc ln do p sut cao
Lc quay
Dch
chuyn,
thng
To ra n gin, iu chnh d
dng
Phc tp v t do chuyn i
qua cc thit b c hoc trong
trng hp khong cch ngn
thng qua cun in t v cho
lc thp hn, cc ng c tnh
tin
Dch
chuyn,
quay hoc
xoay
Cc ng c kh nn vi tc
v cng cao, chi ph hot ng
cao, t hiu qu, chuyn ng
quay thng qua chuyn i
thanh rng v bnh rng truyn
ng
Kh nng
iu chnh
iu chnh xut sc lc v tc
, c th iu chnh chnh xc
thm ch trong dy tc thp
Tch tr
nng
lng v
vn
chuyn
Ch gii hn kh nng lu tr c
th s dng phng tin ph
bng bnh tch kh ga hoc l xo
gia ti, c th dch chuyn theo
cc ng dn ln ti 100m
Lu tr kh khn v t (c quy,
pin), d dng vn chuyn vi
khong cch ln bng ng
thng
nh
hng ca
mi
trng
Chi ph
nng
lng
Bm n ti p sut cao, cc b
phn chu c qu ti
Tng qut
226
Chng B-6
T. 6.2
Mi trng iu khin
Tiu chun
in
in t
p sut kh thp
bn ca thit b
Nhy cm vi tc
ng mi trng,
c th bi, m,
v v. . .
Rt nhy cm vi
mi trng, c th
bi, m, trng
nhiu, rung v xc,
tui th di
Rt t nhy cm vi mi
trng, tui th di nu
kh sch
Rt t nhy cm vi
tc ng mi
trng, nhy cm
vi kh nhim bn,
tui th di
>10m/giy
<<1m/giy
>5m/giy
>1m/giy
Tc tn hiu
Tc thp
Tc thp
Xp x 10-4-m/giy
Xp x 100200m/giy
Gii hn bi tc tn hiu
Khng gian yu cu
Nh
Rt nh
Nh
Nh
X l tn hiu chnh
K thut s
K thut s, tng t
K thut s
K thut s, tng
t
227
Chng B-6
6.2
L thuyt iu khin
H thng iu khin nh
Khi lnh hoc gi tr tham chiu c dch chuyn li hoc b hu b,
trong thc t sau khi hon thnh tn hiu vo, gi tr u ra t c
c gi li (c nh). Mt gi tr lnh khc hoc mt tn hiu vo i
din c yu cu gi tr u ra tr li ti mt gi tr ban u. Cc h
thng iu khin nh lun lun c mt chc nng lu gi.
228
Chng B-6
Cc kiu h thng
iu khin
iu khin s bc
Trong trng hp ca iu khin s bc, bin tham chiu c
cung cp bi mt b lp trnh (chng trnh nh), bin u ra ca n
ph thuc vo ng dn hoc ph thuc vo v tr ca mt vt di
chuyn trong h thng c iu khin.
H thng iu khin tun t
Chng trnh iu khin tun t c gi trong mt b lp trnh. B
ny chy chng trnh tng bc mt theo trng thi t c bi h
thng c iu khin. Chng trnh ny c th c lp t c nh
hoc c c t th c l hoc bng t tnh hoc cc b nh ph
hp khc.
iu khin theo thi gian (trnh t)
Trong mt h thng iu khin theo (trnh t) thi gian, cc gi tr
lnh c cung cp bi b lp trnh ph thuc thi gian. c im
ca mt h thng iu khin theo thi gian l, s tn ti ca mt b
lp trnh v mt trnh t chng trnh ph thuc thi gian. Cc b to
chng trnh c th l:
Trc cam
Cc cam
Th c l
Bng c l
Cc chng trnh trong mt b nh in t
229
Chng B-6
230
Chng B-6
Hnh thc x l
tn hiu
H thng iu khin ng b
L h thng iu khin x l tn hiu c ng b ti mt xung
ng h.
231
Chng B-6
6.3
Phc tho v tr
S bc dch chuyn
S chc nng
Biu chc nng
S mch
232
Chng B-6
Phc tho v tr
Hnh 6.4
V d phc tho v tr
S bc dch
chuyn
Ch
233
Chng B-6
Hnh 6.5
S bc dch chuyn
234
Chng B-6
Biu iu khin
Hnh 6.7
Biu iu khin
S chc nng
Hnh 6.8
S chc nng
235
Chng B-6
236
Chng B-6
Hnh 6.10
Th hin ca cc thit b
u ra
237
Chng B-6
Chui
2A1Ac c nh sau:
Xy lanh 1A tin ra, xy lanh 2A tin ra v xy lanh1A co v xy lanh 2A
co v. Cc dch chuyn ng thi c vit theo chiu dc.
1A+
2A+
K hiu vit tt
238
Chng B-6
Hnh 6.12
Biu x l tn inh.
239
Chng B-6
S mch
240
Chng B-6
6.4
a)
b)
241
Chng B-6
6.5
xy lanh nhiu v tr
Hnh 6.15
xy lanh nhiu v tr
Stroke 1
Stroke 2
Stroke 1
Stroke 2
242
Chng B-6
C bp kh nn
Hnh 6.16
V d p dng vi
C bp kh nn
243
Chng B-6
Hnh 6.17
V d ng dng vi m un
tay my
Hnh 6.18
Xy lanh quay v tnh tin
244
Chng B-6
Cc bn kp kh nn
Hnh 6.19
Bn tay kp kh nn
a)
Bn kp hng tm
b)
Bn kp song song
c)
Bn kp 3 im
d)
Bn kp gc
Cc b to
chn khng
a)
b)
c)
d)
Hnh 6.20
B to chn khng
a) Cc ht phng
b) Cc ht dng ng xp
a)
b)
245
Chng B-6
Phn C
246
Chng B-6
Hnh 1
S mch vi van 5/2
247
Chng B-6
Li gii
Van 5/2
Van 4/2
248
Chng B-6
Hnh 3
S mch
vi van 4/2
249
Chng B-6
Li gii
250
Chng B-6
Hnh 5
S mch
251
Chng B-6
Li gii
252
Chng B-6
Hnh 6
S mch
253
Chng B-6
Li gii
254
Chng B-6
Hnh 7
S mch
255
Chng B-6
Tr li cu hi 1
Tr li cu hi 2
Tr li cu hi 3
Tr li cu hi 4
256
Chng B-6
Bi tp 6: Van x nhanh
Xc nh vn
Hnh 8
S mch
257
Chng B-6
Li gii
258
Chng B-6
Hnh 9
S mch
259
Chng B-6
Li gii
260
Chng B-6
Hnh 10
S mch
261
Chng B-6
Li gii
262
Chng B-6
263
Chng B-6
264
Chng B-6
DIN/EN 292-1
DIN/EN 292-2
DIN/EN 418
DIN/EN 983
DIN/ISO 1219-1
ISO/DIS 11727
DIN 1343
DIN 24558
DIN 40719
DIN/EN 60073
DIN/EN 60617-8
265
Chng B-6
Gevatter, H.-J.
Automatisierungstechnik 2, Gerte
Springer Verlag, Berlin Heidelberg 2000
Stoll, K.:
Stoll, K.:
List of References
266
Chng B-6
267
Chng B-6
Index
268
Chng B-6