Jednostka Strzelecka 4018 Gdask

Czyszczenie karabinka AK

Czyszczenie karabinka AK
Na wiecie panuje powszechna opinia o niezawodnoci karabinka Automatycznego
Kaasznikowa. Jest oczywicie prawd, e przez rozwizania konstrukcyjne ten popularny
karabinek jest bardziej odporny na wymagajcego uytkownika, niemniej waciwa
konserwacja oraz dbao o podstawowe narzdzie kadego onierza to przede wszystkim
przeduenie jego ywotnoci oraz wiksza pewno, e w tym najwaniejszym momencie
karabinek nie zawiedzie. Musimy pamita jednak, e karabinek AK to tylko narzdzie, psuje
si i zacina jak kada inna bro. Tylko troch rzadziej.
W pierwszej kolejnoci naley zaznaczy, e karabinek powinien by wyczyszczony z
nagaru (jest to spalony proch) oraz innych zanieczyszcze po kadym uytkowaniu oraz
strzelaniu. Gwnym powodem jest to, e nagar w poczeniu z wod staj si substancj,
ktra bardzo szybko powoduje rdzewienie metalu. Oczywicie wszystko zaley od tego czy
nasz karabinek jest oksydowany czy nie, poniewa metal pokryty oksyd jest bardziej
podatny na korozj, ale strzelajc z rnych egzemplarzy AK, stwierdzam, e w Polsce
wikszo AK jest oksydowana. Kolejnym powodem jest sama awaryjno broni, ktra
zwiksza si po tym jak pozostawimy j zanieczyszczon (zatkany przewd gazowy,
zapchany pazur wycigu, zapchane prowadnice suwada i najgorszy przypadek czyli
skorodowana lufa). Ostatnim i najwaniejszym powodem jest wpyw zanieczyszcze na
celno naszej broni.
Z powyszego wynika, e warto czyci bro. Jednak take zbytnia i przesadna dbao o
karabinek sprawia, e mimowolnie tracimy na jego celnoci. Jest to spowodowane tym, e po
kilkuset strzaach gwint w lufie si dociera, kolejne pociski pozbawiaj luf opikw metalu
pozostawionych tam po obrbce w fabryce, a kumulujcy si nagar uszczelnia gwint i luf
sprawiajc, e zyskuje ona swj powtarzalny, redni punkt trafienia.
Gdzie w takim razie jest zoty rodek dbaoci o karabinek? Mwic w skrcie, mona zawsze
zastosowa zasad "karabinek suy do strzelania, a nie do czyszczenia". Oznacza to tylko
tyle, e naley skupi si w codziennym uytkowaniu broni na jej oglnym stanie, a w
zalenoci od czstotliwoci uytkowania raz na p lub raz na rok przeprowadza tzw.
obsug caociow czyli rozoenie karabinka na czci pierwsze oraz dokadne
wyczyszczenie z zanieczyszcze.
Jaki powinien by schemat czyszczenia karabinka AK? Odpowied na to pytanie powinnimy
zacz od wypisania najwaniejszych czci skadowych przeznaczonych do czyszczenia
(kolejno od najwaniejszego do najmniej istotnego elementu w celnoci, mechanice i
sprawnoci kbk AK):

A
Zm.

2015-08-12
Data

Utworzenie dokumentu
Zakres

Jednostka Strzelecka 4018 Gdask: Czyszczenie karabinka AK

lufa (odpowiada za celno karabinka, jest najwaniejszym elementem, ktry

powinien pozostawa jak najduej w dobrym stanie, jest take najdroszym
elementem karabinka i wymiana jej na nowy egzemplarz powoduje, e na nowo trzeba
przystrzela bro)
zamek (zamek z iglic i pazurem wycigu odpowiada za prawidowe podanie do
komory, uszczelnienie i odpalenie naboju oraz ekstrakcj uski po strzale)
prowadnice suwada (zarwno te na szkielecie broni jak i na samym suwadle,
odpowiadaj za prawidowy ruch suwada podczas przeadowania si broni)
mechanizm spustowy (odpowiada za prawidow prac jzyka spustowego oraz kurka)
suwado (szczeglnie komora zamka odpowiada za prawidowy obrt zamka i jego
ruch w paszczynie poziomej)
przewd skony (odpowiada za prawidowy przepyw gazw do komory, a nastpnie
rury gazowej)
gwint na kocu lufy (tylko jeeli uywamy kompensatora lub innych mocowanych na
gwincie urzdze wylotowych)
magazynek (bardzo czsto pomijany element, odpowiada za prawidowe podanie
naboju do komory nabojowej)

To s najwaniejsze elementy, ktre w powyszej kolejnoci powinny by czyszczone

podczas kadorazowego czyszczenia karabinka po strzelaniu. Czy reszta elementw nie musi
by czyszczona? Wedug mnie nie musi. Tok, rura gazowa, szkielet broni, spryna oporopowrotna to elementy, ktrych zuycia w trakcie dugoletniego uytkowania rnych
karabinkw AK nie stwierdziem, a jeeli nawet si zuywaj to nie ma to wikszego wpywu
na powtarzalno strzau. Czyszcz te elementy raz na rok i jest to wystarczajce.

Czym czyci karabinek AK

Potrzebujemy narzdzi oraz rodkw do czyszczenia, aby mc wyczyci kbk AK. Poniej
lista przydatnych narzdzi do czyszczenia karabinka:

sznur do lufy najlepszy wynalazek do szybkiego czyszczenia lufy, nie czyci zbyt
dokadnie gwintu, ale za to jest niezastpiony w dziaaniach polowych, gdzie szybko
trzeba przygotowa luf do ponownego dziaania, osobicie uywam sznurw firmy
Luszczek lub OTIS
szmata niezawodna od lat, najlepsze i najtasze szmaty to biae przecierada z
wszelkiego rodzaju Lumpeksw
mooltitool najlepiej taki z paskim rubokrtem, ktrym w poczeniu z szmat
dojdziemy do niewielkich i wskich miejsc z brudem, przydaj si take kombinerki
do wycigania utknitych w lufie lub komorze nabojowej usek, sznurkw, wyciorw,
paku i szmat
patyczki do uszu przydaj si do czyszczenia zakamarkw w karabinku np. pazura
wycigu, mechanizmu spustowego

Strona 2 z 8

Jednostka Strzelecka 4018 Gdask: Czyszczenie karabinka AK

rozwiertak do przewodu gazowego tylko rozwiertak od zestawu kaacha lub

podobny o rednicy 4,25mm
szczotka mosina do 7,62mm oraz do strzelby kal. 12 razem z skadanym wyciorem
pierwsza oczywicie do czyszczenia lufy, druga wietnie nadaje si do czyszczenia
rury gazowej (jeeli kto j czyci), najlepszy jest wycior skrcany z kilku czci
poniewa mieci si do kadego podrcznego zestawu czyszczenia
przecieraki filcowe i adapter do przecierakw bardzo dobrze narzdzie do
dokadnego czyszczenia lufy, niemniej naley tak dugo nimi czyci, dopki nie
wycigniemy po przejciu przez luf czystego przecieraka

Rysunek 1 - Od prawej: adapter do przecierakw, przecieraki filcowe do kalibru 7,62mm, szmatka, wycior sznurowy
firmy OTIS z przykrcon szczotk, skrcany wycior, szczotka do kal. 7,62mm, rozwiertak, szczotka do strzelby kal.
12, patyczki do uszu, mooltitool

rodki do czyszczenia karabinka:

najpopularniejsze rodki do czyszczenia broni Brunox, Balistol, Penetrator,

McKenic itd. wana sprawa by byy tanie poniewa bd najczciej wykorzystywane,
ich najwiksz wad jest szybkie parowanie, przez co nie nadaj si jako rodki
konserwujce, jeeli zamierzamy duo strzela, polecam zakupi bak 5L i
przelewa pyn do spryskiwacza do rolin/szyb, WD40 z braku lepszego rodka te si
nada ale, bardzo wysusza czci kbk AK, a kaach mimo wszystko lubi troch wilgoci
rodek do konserwacji BreakFree, Olej Milfoam Forrest itd. gdy odstawiamy swoj
bro na duszy czas lub wiemy, e bdzie musiaa przej przez cikie warunki
zanim oddamy pierwszy strza (np. patrol zim z powrotami do ciepego wozu,
ulewny deszcz itd.) to warto bro zakonserwowa
rodek do dokadnego czyszczenia broni i lufy Pianka Milfoam Forrest to wedug
mnie najlepszy rodek do dokadnego czyszczenia, szczeglnie przewodu lufy, w
poczeniu z mosin szczotk i przecierakami da efekt lustrzanej lufy, nie polecam
Strona 3 z 8

Jednostka Strzelecka 4018 Gdask: Czyszczenie karabinka AK

stosowania tego rodka na czarn i niedokadnie naoon oksyd poniewa oksyda
zejdzie wam razem z pierwszym przetarciem szmatk

Rysunek 2 - Od prawej: Olej Milfoam Forrest do konserwacji, Brunox, Pianka Milfoam Forest do dokadnego
czyszczenia przewodu lufy, BreakFree rodek do konserwacji i smarowania

Rysunek 3 - Brunox z 5L baniaka przelany do spryskiwacza do kwiatw

Strona 4 z 8

Jednostka Strzelecka 4018 Gdask: Czyszczenie karabinka AK

Miej przy sobie zawsze zestaw podrczny do czyszczenie broni. Taki zestaw powinien
skada si z maego dozownika rodka do czyszczenia (np. Brunox 25ml), sznurka do
czyszczenia lufy oraz kawaka szmatki, w ktry zawiniemy dozownik oraz sznurek.
Cao pakujemy w wodoodporny worek i zabieramy zawsze z sob w kiszeni munduru
lub oporzdzenia.

Rysunek 4 - Polowy zestaw do czyszczenia kbk AK: sznurek firmy Luszczek, szmatka oraz Brunox 25ml

Rysunek 5 - Polowy zestaw do czyszczenia kbk AK po zoeniu, nabj 7,62x39mm do porwnania rozmiaru

Strona 5 z 8

Jednostka Strzelecka 4018 Gdask: Czyszczenie karabinka AK

Etapy czyszczenia broni po kadym uytkowaniu lub strzelaniu:

roz karabinek do czyszczenia (dowiedz si jak to zrobi od swojego przeoonego

lub z YouTube)
pokryj wszystkie elementy rodkiem czyszczcym
daj karabinkowi "spoci si" lub wrci do "pokojowej" temperatury jeeli
wczeniej kbk by uytkowany podczas niskich temperatur to po wstawieniu go do
ciepego pomieszczenia zauwaymy po jakim czasie efekt "pocenia si" czyli
pokrycia si metalu przez kropelki wody, czekamy do momentu a metal uzyska
podobn temperatur jak otoczenie, w adnym wypadku nie podgrzewamy kbk na
ogniu lub przy kaloryferze w celu przyspieszenia efektu
jeszcze raz moesz pokry wszystkie elementy rodkiem czyszczcym
wyczy luf za pomoc mosinej szczotki, nastpnie kilkukrotnie przetrzyj
wyciorem z kawakiem szmatki (zawsze nakadaj czysty kawaek szmatki) lub
przecierakami, gdy szmatki lub przecieraki bd ju czyste, przeczy luf sznurem
wyczy zamek, zwr szczegln uwag na czysto za pazurem wycigu oraz
swobodne dziaanie iglicy, pazur wycigu najatwiej czyci maym, paskim
rubokrtem z nacignit szmatk lub patyczkami do uszu
wyczy prowadnice po ktrych przemieszcza si suwado, mechanizm spustowy oraz
suwado za pomoc patyczkw do uszu lub szmaty nawinitej na paski rubokrt
za pomoc rozwiertaka przeczy przewd skony, pamitaj eby po przeczyszczeniu
przewodu skonego jeszcze raz przecign sznurek przez luf
roz i wyczy magazynki, szczegln uwag powi na cianki wewntrzne
skorupy, zewntrzne cianki podajnika oraz spryn
jeeli uywasz kompensatora lub innego urzdzenia wylotowego, to odkr je i
przeczy dokadnie samo urzdzenie wylotowe jak i gwint na kocu lufy

Powyszy schemat powinien by wykonywany po kadym strzelaniu lub uyciu broni w

terenie w cikich warunkach (deszcz, przeniesienie broni z niskiej do wysokiej temperatury,
sona woda, bro zabrudzona przez ziemi/piach). Bardzo czsto zdarza si tak, e po
strzelaniu lub polowych zajciach jeszcze przez duszy czas bro bdzie wystawiona na
cikie warunki i nie ma czasu na czyszczenie jej. W takiej sytuacji naleytym utrzymaniem
sprawnoci bojowej karabinka bdzie tylko spryskanie lufy, zamka i zespou spustu rodkiem
czyszczcym oraz przeczyszczenie przewodu lufy z grubsza za pomoc sznurka oraz zamka
za pomoc szmatki.
Raz na rok lub przy intensywnych treningach strzeleckich raz na p roku naley wykona
obsug caociow, czyli rozoy kbk AK na czci pierwsze. Oprcz standardowego
rozoenia, naley wycign trzy piny mocujce bezpiecznik, kurek i mechanizm spustowy,
wycign przecznik rodzaju ognia, zdj oe, z zamka wyj iglic i pazur wycigu,
rozoy spryn oporo-powrotn oraz cign nakadk termiczn z rury gazowej.
Nastpnie dokadnie przeczyci wszystkie czci.

Strona 6 z 8

Jednostka Strzelecka 4018 Gdask: Czyszczenie karabinka AK

Jeeli wanie zakoczye intensywny trening strzelecki i nie ma czasu nawet na szybkie
czyszczenie broni, a czeka Ci jeszcze co najmniej dzie i noc w terenie to spryskaj luf,
zamek, mechanizm spustowy i suwado rodkiem czyszczcym. Da to pewn ochron
przed rdz. Zabieg naley powtarza codziennie ze wzgldu na parowanie rodkw
czyszczcych.

Najczstsze przypadki niesprawnoci kbk AK

Podczas uytkowania karabinka AK spotkaem si z nastpujcymi niesprawnociami
wynikajcymi z intensywnej eksploatacji:

przytkany (ale nie cakowicie zatkany) przewd skony przez nieczyszczenie

przewodu zosta on czciowo przytkany, co spowodowao wolniejszy ruch suwada i
w dalszej kolejnoci przekoszenie naboju (ten sam efekt powstaje, gdy podczas
przeadowania karabinka bdziemy do powrotu suwada w przednie pooenie trzyma
rczk suwada), przekoszenia naboju wystpoway dopiero po okoo 100 strzaach
(efekt nagrzania i pcznienia komory gazowej, przewodu skonego oraz dodatkowego
zabrudzenia tych elementw)
wypadajcy pin trzymajcy mechanizm spustowy po wielokrotnym rozoeniu kbk
AK do ostatniej rubki czsto zdarza si poluzowa drut trzymajcy wszystkie 3 piny
(piny bezpiecznika, kurka i zespou spustu), po poluzowaniu drucika lub nagiciu go
w kierunku pokrywy po kilku strzaach zaczyna on wypada z wgbienia w pinie
trzymajcym mechanizm spustowy co powoduje, e karabinek po naciniciu spustu
zaczyna samowolnie strzela ogniem cigym, aby temu zapobiec naley podczas
skadania kbk AK po obsudze caociowej zwrci uwag by drut mocujcy dobrze
zaskoczy w wytoczenia na pinach, jeeli tak si nie stao musimy nagi go lekko w
kierunku lewego dou cianki komory zamkowej
wyrobiona spryna magazynka lub zgnieciona cianka magazynka o ile w
przypadku wyrobionej spryny da si j jeszcze rozcign, o tyle w przypadku
zgniecionej cianki niewiele moemy pomc, taki magazynek niestety jest spisany na
straty i moe by uywany jedynie do wicze, bez odpowiedniej wytoczki nie
jestemy w stanie odda ponownie ksztatu magazynka, najlepszym rozwizaniem jest
zakup magazynkw plastikowych zachodnich producentw takich jak Tapco,
Magpull, TDI Arms; plastikowe magazynki s prawie niezniszczalne
piasek skrzypicy w zespole spustu naley wycign pin trzymajcy mechanizm
spustowy i jak najszybciej przeczy wszystkie elementy zespou, poniewa
zgrzytajcy piasek jest pierwszym sygnaem, e ze chwilk oddanie strzau bdzie
mocno utrudnione (zupenie inna praca jzyka spustowego oraz inny moment
"resetu") lub jzyk spustowy bdzie si blokowa w tylnym pooeniu
suwado omija bezpiecznik (pooony przy prawej ciance komory zamkowej)
podczas przemieszczania si w kierunku komory nabojowej mona to pozna po
tym, e podczas strzelania, kiedy kbk AK powinien si sam przeadowa, jzyk
spustowy pozostaje mikki (tak jak by kbk AK by nieprzeadowany), a suwado
pozostaje w przednim pooeniu (pomaga ponowne przeadowanie, ale jeeli dzieje si

Strona 7 z 8

Jednostka Strzelecka 4018 Gdask: Czyszczenie karabinka AK

tak notorycznie, naley wycign bezpiecznik i dospawa na jego kocwce kawaek

spawu, nastpnie doszlifowa do takiego momentu, w ktrym suwado bdzie o niego
zahacza, a rygiel zamka omija
wypadajca iglica wymieni iglic i koki mocujce w zamku
ciko przeczajcy si przecznik rodzaju ognia we usk od AK, zgnie j na
szyjce, pod pod kocwk przecznika i uderz kilka razy w rodek pytki
przecznika, po kadym uderzeniu sprawdzajc, czy tym razem chodzi wystarczajco
pynnie, uwaaj by nie przedobrzy i zbyt nie poluni przecznika bo powrt do
poprzedniego ksztatu jest uciliwy
zbyt lekko przeczajcy si przecznik rodzaju ognia naley dospawa na
kocwce przecznika, od strony cianki komory zamkowej kropk spawu, ktra
bdzie lepiej wpada w wgbienia przy rodzajach ognia

Zwracaj uwag na to jak strzela Twj kbk AK. Jeeli usyszysz, e pad strza, ale nie
byo charakterystycznego odrzutu broni lub sporo dymu z spalonego prochu ulotnio si
przez wylot usek, natychmiast rozaduj bro i sprawd czy w przewodzie lufy nie
utkn pocisk. Jeeli tego nie zrobisz i strzelisz drugi raz ryzykujesz rozsadzenie lufy.
Ma to szczeglne znaczenie wtedy kiedy strzelasz z taniej amunicji z puszki rnego
pochodzenia. Nie bez powodu ta amunicja jest w tak niskiej cenie.

Strona 8 z 8