You are on page 1of 3

ĐIỀU CHỈNH ĐIỆN ÁP XOAY CHIỀU

Bộ điều chỉnh điện áp xoay chiều được sử dụng vào nhiều mục đích khác
nhau như để điều chỉnh nhiệt độ trong lò điện trở, điều chỉnh độ chiếu sáng
trong các hệ thống chiếu sáng . Trong một số trường hợp người ta sử dụng bộ
điều chỉnh điện áp xoay chiều để điều chỉnh tốc độ quay của động cơ xoay
chiều như động cơ không đồng bộ ,động cơ vạn năng . . . .
3.1 Các mạch cơ bản điều chỉnh điện áp
Mạch dùng hai SCR mắc song song và ngược chiều nhau

Với yêu cầu phụ tải nhỏ ta có thể dùng một Triac duy nhất

Mạch dùng hai SCR mắc nối tiếp và ngược chiều nhau với hai diod chỉnh
lưu

Mạch dùng một SCR và cầu diod chỉnh lưu

Ñ
Maïch ñieàu khieån aùnh saùng
Raát deã ñieàu khieån ñoä saùng
cuûa boùng ñeøn troøn (loïai boùng daây VR
toùc) vì chæ caàn thay ñoåi ñieän aùp 200K
trung bình aùp duïng cho ñeøn .Maïch laøm
vieäc naøy ñöôïc goïi UAC
laø maïch laøm môø aùnh saùng (light dimmer) .
C
0,1µ

TRANG 1
ÔÛ baùn kyø döông khi nguoàn xoay
chieàu taêng ,tuï baét ñaàu naïp vaø ñieän
aùp treân tuï baét ñaàu taêng leân nhöng
chaäm hôn .Khi ñieän aùp cuûa tuï baèng ñieän aùp UBO cuûa Diac thì
Diac daãn
maïnh taïo doøng ñi vaøo cöïc coång G laøm Triac daãn ngay vaø tieáp
tuïc daãn cho ñeán heát phaàn coøn laïi cuûa baùn kyø döông .ÔÛ ñaàu
baùn kyø aâm tieáp theo tuï naïp ñieän theo chieàu ngöôïc laïi vaø khi
ñieän aùp treân tuï
ñaït ñeán –UBO cuûa Diac thì Diac laïi daãn cho doøng ñi vaøo cöïc coång
G laøm Triac daãn ngay vaø tieáp tuïc daãn cho ñeán heát phaàn coøn laïi
cuûa baùn kyø aâm .Nhö vaäy Triac daãn trong thôøi gian xaáp xæ nhau
ôû baùn kyø döông vaø aâm .Baèng caùch thay ñoåi thôøi haèng naïp
ñieän Rcta coù theå thay ñoåi goùc kích cuûa Triac ôû 2 baùn kyø vaø do
ñoù ñieän aùp trung bình caáp cho ñeøn thay ñoåi laøm aùnh saùng ñeøn
thay ñoåi . L 100µ H
2. Maïch ñieàu khieàn ñoäng cô ÑC
Triac coù theå
C4
ñieàu chænh toác ñoä VR 0,22
ñoäng cô xoay chieàu nhö 100K R1 µ
C1
ñoäng cô vaïn naêng UAC
0,1µ 15K
.Maïch duøng hai thôøi 350V R2
haèng ñeå coù theå kích C2 C3 100
Triac daãn .ÔÛ baùn kyø 0,1µ 0,1µ
döông khi nguoàn xoay
chieàu taêng leân thì tuï
C2 naïp qua bieán trôû VR
vôùi thôøi haèng
τ 1 = VR.C2
ñieän aùp treân tuï taêng daàn vaø naïp tieáp vaøo tuï C3 thoâng qua
ñieän trôû R1 vôùi thôøi haèng thöù hai laø :
τ 2 = R1.C3
khi ñieän aùp treân tuï C3 ñaït baèng giaù trò UBO cuûa Diac ,Diac cho
doøng qua kích Triac daãn heát phaàn coøn laïi cuûa baùn kyø döông
.Töông töï qua baùn kyø aâm keá tieáp tuï C2 vaø C3 naïp theo chieàu
ngöôïc laïi .
Thôøi gian kích daãn Triac sôùm hay treã laø tuøy thuoäc vaøo
vieäc thay ñoåi giaù trò cuûa bieán trôû VR .
Nguyên lý họat động của mạch điều khiển dung hai SCR mắc song
song và ngược chiều

TRANG 2
Ở bán kỳ dương tụ C1 nạp qua D2 – VR – R3 ,tới điện áp bẻ gãy UBO của
diac DA1 có dòng điều khiển cho T1 dẫn tại thời điểm θ1 .T1 dẫn từ θ1 đến hết
phần còn lại của bán kỳ dương .Khi điện áp nguồn chuyển sang bán kỳ âm , tụ
C2 được nạp qua D1 – VR – R3, tới điện áp bẻ gãy UBO của diac DA2 có dòng
điều khiển cho T2 dẫn tại thời điểm θ2 .T2 dẫn từ θ2 đến hết phần còn lại của bán
kỳ âm. Việc điều khiển hai SCR song song ngược chiều đôi khi mất đối xứng
Để điều khiển đối xứng có thể điều khiển bốn diod một SCR dưới
.Nguyên lý họat động họat động tương tự như hình trên.

Một trong những sơ đồ điều khiển hay dùng là sơ đồ điều khiển sử dụng
transistor đơn nối (UJT) .Nguyên lý họat động như sau: Khi điện áp nguồn đổi
trạng thái thì điện áp trên anod của SCR tăng dần , tụ C nạp đến ngưỡng UJT
dẫn ,tụ C phóng điện qua UJT ,UJT dẫn cho dòng điện chạy vào cực điều khiển
của SCR ,làm SCR dẫn cho hết phần còn lại của bán kỳ
U U2
R1
U2 VR
D1 D2

θ2 θ U1 Z T1 D0
UJT
θ1
R2
UC D4 D3 C

TRANG 3

You might also like