Tuyen Tap Truyen Ngan Thai Ba Tan 1

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN
Muc luc
i iu v ban thn va ngh nghip .......................................3
Nhng vin cui nhiu mau .......................................................7
Chuyn cy chui ........................................................................9
avt ...........................................................................................10
Mna Liza ..................................................................................11
A phong cung.............................................................................12
Mon qua tng me.......................................................................13
Hoa gia, hoa tht .......................................................................14
Tp xe ap ..................................................................................15
Lai chuyn cy chui.................................................................16
Hai chic gng.........................................................................17
Ngi khng nh tn mnh.......................................................19
Cng chua, qua tao vang va trai tim nha th ........................21
Ru Thn......................................................................................23
iu nhay chm.........................................................................26
i tay ep ................................................................................31
Chuyn nha chua - 1.................................................................33
Chuyn nha chua - 2.................................................................36
Chuyn nha chua - 3.................................................................38
Chuyn nha chua - 4.................................................................39
V ngh thut - 1.......................................................................40
V ngh thut - 2.......................................................................42
http://ebooks.vdcmedia.com
THAI BA TN
V ngh thut - 3.......................................................................44

V s ni ting...........................................................................45
V le sng va hanh phuc ...........................................................47
V phai yu ................................................................................49
Nero - ngh s, bao chua ...........................................................51
Chan i .....................................................................................53
Mac gia th kim......................................................................59
Mui sa.......................................................................................72
Sa pa my phu ...........................................................................78
Bng hng cha tng ................................................................90
C gai ban hoa ...........................................................................98
Giot nng bn thm ................................................................106
Gi nang elizer........................................................................114
Ngi khng l mt xanh.......................................................121
Chin tranh..............................................................................128
Mt ngi vt i ......................................................................135
Tm...........................................................................................140
Cuc tr v cua a con lm li .............................................147
m, mt ga yn tnh...........................................................153
K s v mt ngon en a tt .................................................160
Thin thn be nho cua ba.......................................................170
Anh Dung Cam va anh Hen...................................................178
Ha ni, nhng ngay trc Tt ................................................186
Say nng...................................................................................194
Mt ngi lac quan..................................................................204
i hoa tai................................................................................212
i iu v ban thn va ngh nghip

Ti sinh ra va ln ln mt vung nng thn ngheo, trong mt
gia nh nng dn, tt nhin cung ngheo, va bao i nay ch bit
mi ngh la lam rung. Tui th cung chng co g c bit, hang
ngay chn tru va i hoc nh nhng a tre khac trong lang, may
ti hoc khng n ni nn c ln cp ba, ri i hoc nc ngoai.
Hnh nh ti la ngi u tin trong xa co c vinh d y.
Chng hiu sao. Hoc xong ph thng, nm 1967, ca lp vit n
tnh nguyn ra mt trn, nhng vn co mt s t, rt t c gi lai
hoc cac trng ai hoc trong va ngoai nc. Nm y khng phai
thi, c tt nghip xong, ai c phn i u c i. Khng khng
la chon, khng ku ca, va co le cung khng co tiu cc. Vy la
mi bay tui, cha bao gi i xa hn ph huyn, cha thy nha
hai tng, ung mt cai ti c a sang Matxcva, Lin X.
hoc ting Anh, cai th ting thi y phe xa hi chu ngha chng ai
dung va khng hy vong sau nay co luc se dung n. Qua ung th,
ti v nc nm 1974, nhng mai n nm 1992 mi s dung lai
ting Anh mt cach thng xuyn. day hoc thm tng thu nhp
nui ngh vn chng. T by n nay ti vn hang ngay u u
i day, vi cam giac hai long rng mnh con kha nng giup c g
o cho th h tre.
Co th noi ti bc vao con ng vn hoc khng chu y, mc
du thi ph thng ti a co mt s bai th ng bao, c chon i
thi hoc sinh gioi vn toan Min Bc, va hnh nh con c giai ba.
Sut bay nm nc ngoai, ti rt m m nhac, thng bo hoc
trng chnh sang hoc trng nhac, va suyt b ui v nc v
THAI BA TN
chuyn nay. Hoc xong, bit khng th i tip con ng m nhac,

ti mi quyt nh eo ui ngh vn chng.
Ti co ba mang hoat ng ln, la dch th, sang tac th, va
nhng nm gn y la vit truyn ngn. Thm thot cung a gn
ba mi nm. Nu t nhn xet v mc thanh cng th ti co th
xp dch ln hang u, tip n la th sang tac, va cui cung la
truyn ngn.
Bai th dch u tin la Mt tri cua nhng ngi khng ngu
cua Byron, nm 1973, ngu nhin oc thy thch th dch chi ch
cha co chu nh nao cu th trong u. Hai nm sau ti mi bt
u chuyn tm vao dch thut. Chng lam g khac ngoai dch th.
Khi dch, ti t hang u nhim vu chuyn at hnh thc, vn
iu va cht nhac. Chnh xac hn, ti oc hiu, cam nhn va vit
lai theo cach cua mnh. V vy ma ti lun coi th dich cung la th
ti sang tac. Co th nu mt s cun ti tm c nht: n Juan
cua Byron, Th c phng ng, nht th bn cu cua ma
Khayam, Th tr tnh Robert Burns, tp th thiu nhi Goc tri
tui th, Nghch ly cua ban tay cua Megielaitis, Bai th bach
dng, va c bit la tp C thi tac dch. Ti la ngi lun co chu
ch, a quyt lam g th c lam bng c.
n nay, vi my chuc tp th dch a in, ti coi nh lam
xong mt vic ln, va quyt nh thi khng dch na, tr mt mon
n ma sm mun ti se phai tra, la dch tp La ng Di Cao Thi
Tp cua cu t Thai Thun. Nhn tin xin noi thm la dong ho Thai
Ba chung ti hin nay khng my ni bt, nhng trc kia vn la
dong ho lu i va rt danh gia. Theo gia pha th ngi u tin
mang dong ho nay vao Vit Nam la cu Thai Ba oi, t Vn Nam,
Trung Quc, n ngu ng Triu, Quang Ninh, vao nm 1350.
Ban thn cu ch la mt nha nho lam ngh day hoc, nhng sau nay
chau cht cu u lam quan to. V vn th ni bt nht la nha th
ln Thai Thun, ngu Thun Thanh, Bc Ninh, tin s nm
1475, c c cach phong lam Tao an pho nguyn suy, ngha la
ch sau vua L Thanh Tng trong cu lac b th ni ting mt
thi. Trong Truyn ky man luc, Nguyn D co hn mt truyn vit
v cu, la Kim hoa thi thoai ky. Tuy nhin, cac nhn vt kit xut
dong ho Thai Ba chu yu v ng trn mac, tiu biu la Thai pho
Chn qun cng Thai Ba Du cung tam ngi con trai cua cu, tt ca
u la danh tng i L . n th cu va cung la nha th chung
cua ca dong ho chung ti hin Ngh An, nm 1995 c Nha
nc cp bng cng nhn di tch lch s, vn hoa (Xem thm
truyn Kim qun cng Thai Ba Ky).
Quan nim sang tac th cua ti khac nhiu ngi. Ti khng
bao gi tm cac hnh thc mi trong th. Li va y cung dung d, d
hiu. Chu yu ti vit th ch noi nhng g khng th hoc
khng tin noi bng vn xui. Hin a xut ban ba tp day, mi
tp ba, bn trm trang. Ti ngh ti a at c iu g o trong
tp Luc ngn thi tp va Ban tay hnh chic la xut ban gn y.
Ti cung quyt nh thi khng bao gi vit th na.
Vy ch con lai vn xui, cu th la truyn ngn. Tac phm
vn xui u tin cua ti la truyn Nhng con thin nga bng
giy, in bao Vn Ngh nm 1976. Sau o trong nhng nm t
1979 n 1984 ti vit rai rac mt s truyn, phn nhiu mang
tnh ngu hng, sau tp hp lai in thanh tp Thai Ba Tn. Truyn
ngn, gn 600 trang, 1996. Nm ngoai, sau khi bo th, ti tp
trung vit mt mach khoang hn ba mi truyn, va xut ban
trong cun ng gia va chic an pian. Cach y my thang, ngu
nhin ti ny y nh vit mt tp truyn co cac chi tit ly ky, phi
hin thc, tam goi la truyn ma, du cht ma trong o rt t.
Hin a xong vai chuc truyn, phn nhiu a in trn cac bao,
va nu moi vic din ra ung k hoach, thang mi hai nay se co
sach, di tn Tiu ai. Chng bit la hay hay d, ti thng vit
rt nhanh, trung bnh mi tun mt truyn, nu mun, va thng
th sau my thang vit lin tuc, ti phai ngh mt thi gian cho oc
va y ngh y lai. Hin gi ti ang ngh vit. Ch oc va suy ngh.
oc rt nhiu, bit cai hay, cai khng hay cua ngi khac ma
tranh hoc hoc hoi. Cach y khoang chuc nm, ti nh vit mt
b tiu thuyt ln, thm ch a ln xong dan y va bt u c
dm chuc trang. Nhng sau lai thi, va ct truyn cua cun tiu
thuyt khng thanh y c ti xe nho thanh mt s truyn ngn,
nh m mt ga yn tnh, Ch Tm, Mt chuyn au long, Ch
i, Ha Ni nhng ngay trc Tt , vn vn. n nay, ti a vit
c hn mt trm truyn, nu tri con cho sng lu va khoe
THAI BA TN
manh, ti se c vit thm ba, bn trm truyn na. Ti chu trng

vit tht nhiu, theo kiu chuyn t lng sang cht. Vi ti, cam
hng gi vai tro rt nho. Moi cai u theo k hoach va muc ch cu
th t t ra cho mnh trong tng giai oan.
Hin nay ti co mt li th so vi nhiu ng nghip khac, la
khng phai bn bu cng vic c quan (ti xin ngh hu non nm
1999, luc mi 50 tui), co nhiu thi gian mun lam g th lam.
Chuyn gia nh, v con, kinh t sun se, tinh thn thoai mai, t
am m, khng cay cu, ghen t, va thc long, cung chng t mang
danh vong. Ti vit v n gian y la y ngha cuc sng. Mong
mun duy nht cua ti la mang lai chut li ch nao o cho i, qua
nhng trang vit va cac gi day hoc cua mnh. Nhiu ngi goi ti
la ngi may mn, hanh phuc. Ti ngh co le ung th tht. Hanh
phuc nht la c thy t nc thanh bnh, n nh va cang ngay
cang phat trin.
Ha Ni, ngay 2 thang Mi nm 2002

Thai Ba Tn
Nhng vin cui nhiu mau

Ngay be chn tru, chung ti thng hay vao khe Ru Bac tm
nht nhng vin cui co mau sc khac nhau. o la ca ming mt
con sui ngm n su vao long nui, c nhng bui cy mua va
cy mm xi um tum che kn pha trn.
Trong khe co nhiu cui, nhng vin cui mau trng nga b
nc bao mon lu ngay thanh trn nhn. Nhng lu tre chung ti
lai cn nhng vin co mau cang sc s cang tt. Nhng vin nh
th t lm, thng phai vao tht su trong khe, phai ngm mnh
di nc, chu lanh, chu u th lo s va kh s, may lm mi tm
c mt vai vin va y. Tre con bao gi cung la tre con, va chung
ti a lam cai cng vic tm kim nhng hon a v tch s y mt
cach say m, nh ngi ln say m sn lung c hoc nhng th
khac ma chung ti cho la v b.
Chc by gi ti con gi c b su tp ang yu y cua
mnh, nu nm 1967 nha ti khng b trung bom va bin thanh
ng gach vun. Luc y ti a la ngi ln va ang xa, rt xa.
Trc khi i, ti goi nhng vin cui nhiu mau cua ti vao mt
chic tui nho, lng le giu vao ch kn nht trong nha.
Con khe Ru Bac? Tic thay khe Ru Bac ngay nay khng con
na. Ch o by gi la mt cai h dai va rt su, nc trong xanh
n rn ngi. S la cach y my nm, ngi cua Nha may b
tng uc sn thanh ph Vinh phat hin ra no. Th la hang chuc
chic xe tai khng l rm r keo n. Nghe noi cha y mt
thang, chung a ch ht tt ca soi cua khe Ru Bac, tt nhin trong
o co ca nhng vin cui nhiu mau ma ngay nho chung ti hng
mong c...
THAI BA TN
T lu ti khng con la mt cu be. Ti khng qua tic nhng

vin cui kia cua mnh, cung chng ln an nhng ngi lam hong
khe Ru Bac. Ngc lai, ly tr con nhc ti phai vui mng, v t ra,
nhng vin cui ch lam chi cua ngay xa xa y, by gi tm
c cuc sng mi co ch hn trong nhng ngi nha cao tng xinh
ep cua thanh ph qu hng ti.
Qui lut cuc sng la th, rt thit thc va l-gch... y vy
ma by gi, mi ln ngh lai, khng hiu sao ti c cam thy bun
bun. Bun con v ca nhng ly do khac. T cu be chn tru ngay
nao, vng, mi ngay nao, nay ti a thuc th h ngi gia. Ti
lam th, vit vn, ngha la suy cho cung, cung ging nh ngay xa,
ti say m tm cach lam giu thm b su tp y ngh va cam xuc
cua mnh. Trong trng hp nay, khe Ru Bac la u ti, con nhng
vin cui nhiu mau la nhng y ngh loe sang ma v tnh ti bt
gp trong cuc sng hang ngay.
y, chung y, ti tp hp nhng vin cui - y ngh cua ti
y y. Rt khac nhau v mau sc, kch thc, va tt nhin, ca
v cht lng.
Chuyn cy chui
Ca i mnh, mi cy chui ch cho mt bung qua, va khi
bung qua y b ct, no se cht. o la quy lut phat trin t nhin
cua loai cy nay.
Ti bit th, nhng vn cam thy ng ngang khi nhn nhng
cy chui xanh ti y nha sng hm h tr hoa, ngha la hm
h vn ti cai cht. Hn th, ti cung bun ca khi chung ta, con
ngi, chung ta gin d, kho chu nu co cy nao o trong s
nhng cy chui hin lanh mm yu y khng chu cht hoc
khng mun cht v chung ta.
THAI BA TN
10
avt
T mt tang a ln ngu nhin co sn nha th m,
thanh ph Flrngx, trong bn nm, Miklngi a lam nn bc
tng avt tuyt ep.
Lam th nao? Tht n gian: nha iu khc thin tai ly mt
chic uc st bnh thng, mt chic bua cung bnh thng, va ri
ht ngay nay sang ngay khac, ht mu nay n mu khac, ng boc
i cac ch tha, l dn dn, co th luc u la vng tran, i mt,
i tay, ri n thn ngi, i chn... Ri mt hm, khng con g
na ngoai mt chang trai bng a, cao hn nm met, vi cac ng
net hai hoa, khoe manh va co mt ma lc hp dn u bin tac gia
cua no, mt thanh nin hai mi t tui mi vao ngh, thanh mt
trong ba ngi khng l cua ngh thut y thi Phuc Hng.
Tht kho tin rng t mt tang a th va xu x co th lam
nn mt bc tng v ai nh th. Va cung tht kho tin mt c th
sng, hoan hao, khoe manh nh avt a b giam trong tang a
kia hang triu hay thm ch hang chuc triu nm trc khi
Miklnggi n giai thoat a v cuc sng.
Trai t co nhiu, rt nhiu nui a, ngha la trai t con co
nhiu, rt nhiu nhng avt ang b giam cm, ngt ngat, ch
ngi n giai phong.
Ai se lam iu o?
11
Mna Liza
V nu ci b him cua nang Mna Liza trong tranh cua
Lna Vanhxi, a co hang ng sach c vit. Sut bn, nm
th ky nay bit bao giy mc, cng sc va thi gian a ph tn v
no!
Co ngi noi: Nang ang ci nhng cai yu, cai khng hoan
thin cua loai ngi.
Nu qua ung nang ang ci chung ta, th theo ti, cai ang
ci hn ca la gia cuc sng si ng, ba bn nhng vic ln va
cp thit ang ch lam nh th, ma sut bn, nm trm nm nay
chung ta a hao tn chng y giy mc, chng y cng sc va
chng y thi gian cho nu mt ci, hay ung hn, na nu ci.
Ma lai trn tranh ve!
THAI BA TN
12
A phong cung
Sut hang chuc nm, Tn Thuy Hoang bt bay mi van
ngi Trung Quc dng mt lu ai bng g khng l Ham
Dng bn b sng V, goi la A Phong Cung. Mt cng trnh kin
truc thuc loai co mt khng hai cua thi c ai - ch ring tng
trn cua no a co th cha c mi van ngi.
Tht v ai! Tht nng n! - cai nng cua s sang tao.
Sau nay, khi anh nha Tn, Hang Vu cho phong la t
chay toan b A Phong Cung. Theo s ky T Ma Thin, phai mt ba
thang mi chay ht.
Tht gh gm! Tht nng n - cai nng cua s huy dit.
Va hai cai nng y treo hai u chic on ganh e ln vai
bay mi van ngi a dng nn A Phong Cung, nhng ngi
khng c s dung, cung nh khng phong la t no.
13
Mon qua tng me

Khng bit bao gi va u, nhng co ngi a k ti nghe
mt cu chuyn th nay:
Mt thanh nin n hoi mua qua g y mt ba ban hang
no. Ba kia, khi thy bao la mua cho me, lin vi vang chon cho anh
ta mt qua to nht, ngon nht va noi:
- T sang n gi bit bao ngi mua hang cua ti, nhng
anh la ngi u tin hoi mua cho me. V long tt cua anh va v
ngi me a sinh ra anh, ti xin biu anh qua nay...
By gi, bt cht nh n cu chuyn trn, ti i lai mt ba
ban da, bao ba ta chon cho ti mt qua tht ngon, nhc to hai ln
la mang v Din Chu cho me.
Ba ban da ngc nhn ln, suy ngh mt lat ri than nhin
bao ti:
- Mua cho me th anh phai t mnh chon ly. Va cung khng
nn qua nhiu li nh th v mon qua anh sp tng me.
THAI BA TN
14
Hoa gia, hoa tht

a be ch vao lo hoa co cm my bng lay-dn nha mau
trng uc, hoi:
- Sao hoa kia khng heo ha me?
- V o la hoa gia, con a.
- Sao hoa gia lai khng heo?
- V... v khng nh hoa tht, hoa gia khng sng, nn no
cung chng bao gi cht.
- Th hoa gia va hoa tht, hoa nao tt hn?
- Tt nhin la hoa tht, con gai yu cua me a.
- Vy sao nha ta dung hoa gia?
Ba me khng ap, ch m con vao long, du dang hn ln mai
toc cua no. a be chng hoi g thm, bo sn chi vi cac ban.
Ch con i khoi, ba me n bn lo hoa, cm my bng lay-dn
nha trn tay, tn ngn nhn hi lu nh cn nhc co nn em ra
vt sot rac hay khng. Cui cung, ba khe th dai, lng le cm hoa
vao lo nh cu.
15
Tp xe ap
Ngay con be tp xe ap, h anh ti tha tay, ngng y la th
nao ti cung nga. Mi ln nga, anh ti lai cc cho mt cai vao u,
noi: "Xem y!" Ri anh ti dng xe dy, tot ln yn, phong vu i.
Ti ng nhn theo, tm tc. La tht, khi ti tp, co ngi
cn thn, i chm nh ng yn mt ch, th ma vn nga. Con
anh ti, trng kia, c bon bon d nh chi ma xe ng thng. Ti
hoi tai sao, nhng anh ti, co th v ang bc mnh, cung co th v
khng bit tra li th nao, nn chng noi g.
Ln ln, ti hiu y la quy lut thng bng. Con by gi,
khi u a hai th toc, ti lai hay suy ngh mt cach trit ly, rng
chic xe ap kia cung nh chnh ban thn cuc sng, ch tn tai va
ng thng c trong mt s chuyn ng khng ngng v pha
trc.
THAI BA TN
16
Lai chuyn cy chui

Cy chui moc b ao. Trn u la tan la xum xu cua cy
i gia, ni hang ngay chim ua nhau n hot. Pha di la mt
nc ao mat lanh vi nhng bng hoa beo ty thanh nha mau tm
nhat. Ch t no moc, ngu nhin, cung la ch mu m nht,
thanh ra cy chui c th ln ln, xanh ti, mn mn. No thy
cuc i xung quanh tht ep. Vn chn tht va y long bit n,
no mun lam vic g y tht tt, tht phi thng bu lai nhng
g cuc i a cho no.
Th la, trong nim hanh phuc ngt ngy cua mnh, cy chui
bit n y a tr mt bung chui co th noi la phi thng nh no
mun. Bung chui tht to, dai va ngay mt ln thm, ln thm,
n mc no keo cy chui lch hn v pha ao. Con cy chui th
qua v t va hanh phuc a khng nhn ra iu y, vn khng
ngng vt kit nhng cht dinh dng con lai trong c th manh
mai, qua non tre va cha tng trai cua no nui ln bung
chui...
Mt sang no, ba chu nha ra ao, thy cy chui b nga gay
xung nc v khng chu ni sc nng cua bung qua qua ln. Ba
th dai tic re, ri ly dao n cy chui vao lam thc n cho by
ln hau oi. Ca bung qua non cung phai chu chung s phn.
17
Hai chic gng

Tnh c, nha ti co hai chic gng ging nhau - ca kch
thc, khung g, ngay, ni san xut, thm ch ca t giy cng dan
pha sau cung th. Ngha la hoan toan ging nhau, duy co mt
iu la khac, khac c ban: Mt chic cho anh tht, con chic kia th
khng, ai soi vao cung thy mnh ep hn. Tt nhin anh se co
cam tnh vi chic gng bit cha cac khuyt tt bm sinh nay.
Co le anh se nng niu s dung no sut i, nu khng v mt cam
giac bt tin, m khng anh yn, rng no la... mt ke noi di.
Mt ke noi di du dang va ang yu!
Vng, nha ti co hai chic gng nh th. Nhng trong mt
cn phong nho ma treo hai chic gng ln (hn na lai ging
nhau) la tha. Th la chung ti (ti va hai c em cua ti) quyt
nh ct i mt chic. Chic nao? Tt nhin khng phai chic cho
anh tht - chung ti la nhng ngi bit yu chn ly va cm ghet
gia di.
Ti bit chc hai c em ti, tuy khng noi ra, nhng trong
long rt tic khi phai thao bo chic gng ang yu kia. Vi t
cach la anh ca, ti bt chung phai lam vic o, nhng chung c un
y nhau mai. Cui cung mt a ngh c treo ca hai, mc
cho ai a nnh tha h soi vao chic gng gia di. Ti ng y.
Cho n nay, ca hai chic gng vn nguyn v tr cu trong
cn phong be nho cua chung ti. Hai chic k bn nhau. V tnh,
chic gng th hai a tr thanh s cam d y th thach i vi
mi chung ti. Cung d hiu: ai chng mun c thy mnh xinh
ep, nht la phu n va mt ngi b ngoai khng my hp dn
nh ti. Thanh ra, nhiu khi phai vt va lm ti mi khng bo
chic gng nay sang soi vao chic gng khac.
THAI BA TN
18
Mt vai ln ti bt gp cac em ti len lut ng trc chic

gng gia di. Nhng ti l nh khng nhn thy, phn s chung
xu h, phn ngh con gai vn yu ui, iu nay i luc co th tha
th c.
Con ti? La an ng, ti cng quyt khng b cam d. Ti
co th t hao ma noi rng ti a lun ng vng, tr mt ln,
vng, ch mt ln thi, y la khi ti chun b cho bui hen u tin
vi mt c gai.
Ti n mc rt chnh t, ht sc chai chut, nhng khn ni,
nh a noi, ti khng thuc loai ngi ep trai, hn th lai bt u
gia, nn tt nhin chic gng tht a khng lam ti hai long. Ti
gin mnh, ri gin ly ca no. Th nay th ti khng th i gp
ngi yu c. Ti lai bo i thay qun ao, lai chai chut. My
phut sau, ti a c tnh nhm, n ng trc chic gng gia di
ang yu kia (th hai chic rt ging nhau ma!) Lp tc ti thy ti
d coi hn, cac np nhn trn tran dan ra, cac ng net tr nn
thanh tu hn. Ch luc y ti mi u can am i n ch hen.
19
Ngi khng nh tn mnh

Trong ln iu tra dn s gn y, ngi ta n hoi mt ba
cu nghnh ngang gn tam mi tui lang Vnh Lc:
- Tn cu la g?
Phai hi lu, sau khi nhc lai cu hoi ti ln th ba, ba cu
mi hiu ra, va va mom mem nhai tru va thong tha ap:
- Con la g na, ngi ta vn goi ti la C Chuyn.
- Nhng o la tn a be nay, - mt ngi trong tp can b
ch a be hai tui ang ngi chi bn canh. - Trc khi co no, tn
cu la g?
- La Chnh, theo tn chau ni ti.
- Th trc y?
- Trc y ti mang tn con gai ti.
- Trc na?
- Trc na ti c goi theo tn chng...
- Nhng xin li, cui cung th tn tht cua cu la g? - Mt
ngi khac st rut hoi .
- Tt ca nhng tn trn cua ti u la tn tht, - ba cu bnh
than ap.
- Khng, tha cu, chung ti mun bit tn cu, tn ring cua
cu c! Tn thi con gai y!
- lam g?
THAI BA TN
20
Ngi ta lai phai dai dong giai thch cho ba cu hiu th nao
la iu tra dn s va tn cua cu i vi ho quan trong ra sao.
Ba cu ngi im hi lu, c dng lai trong u oc chm chap, lu
ln cua mnh nhng hnh anh ri rac a b bo qun t nhng nm
xa xa m mt.
- Ti khng nh ni, - cui cung ba cu noi, giong bun bun. Sau mi nm ri con g, va trong sut chng y nm, cac ng cac
ba la ngi u tin nhc ti chuyn nay. Va lai, ti con cn g n
no, cai tn ring y, mt khi ti a co tn chng, tn con, tn chau,
va nay la tn cua thng be nay?
Ri ba cu quay sang chi vi chau. My anh can b iu tra
dn s nhn nhau bt lc, anh ghi vao s tn ba cu bng tn cua
ngi chng a cht cach y bn mi nm.
qu ti, bao i nay b me lun c goi bng tn con ca,
sau con n chau, sau chau n chut cht. Mt truyn thng dn
da, mc mac, tt ep? Ch t cung v hai? Vng. Ban thn ti thch
cai truyn thng y. lang ngi ta lun goi b me ti la ng Tn
ba Tn. Nhiu ngi thc mc sao mai n gi hai cu cha c
goi tn mi la ng Hin ba Hin, theo tn con gai ti. V ti la con
ca nhng sng Ha Ni. Ban thn cac cu cung ly lam kho chu,
thm ch nh th b xuc pham. Mt phong tuc tt ep, hn th,
nhng xet ky, no cung tan nhn khng kem, v n cp i cai qu
nht cua con ngi la tn cua ho.
21
Cng chua, qua tao vang va trai tim nha

th
Ngay nho ti co oc cu chuyn ni dung ai khai th nay:
Mt cng chua xinh ep n tui ly chng, c vua cha m
hi cho chon pho ma. Tt nhin, ngi n d hi rt ng, va ai
cung mun c thanh ngi k tuc ngi bau. Nhiu ngay tri qua
ma cng chua vn khng chon c ai va y.
Mt hm co hai ngi cung mt luc n xin ra mt cng
chua. Ngi th nht la mt hoang t. Chang mang n mt qua
tao bng vang lam l hoi. Ngi th hai la mt nha th ngheo co
tai. V ngheo nn chang chng co g ngoai nhng bai th bt hu va
trai tim yu thng cua chang. Va chang a dng trai tim y ln
cng chua.
Tt ca hi hp ch i. Cng chua im lng hi lu. Nang
thng minh, v vy khng bao gi vi va khi la chon. Nang thch
qua tao vang, hn th, nhng nang cung thch nghe nhng li th
ca ngi nang, thch co trai tim chn thanh yu nang. Tht tic,
nang phai chon mt trong hai cai o. Chon cai g by gi?
oc n y, ti, ma co le phn ln chung ta cung th, c
ngh cng chua se chon nha th. y th ma cui cung nang a lng
le cm qua tao vang ri khoac tay hoang t n trnh vua cha.
Luc y con nho, tin vao s co tht cua cu chuyn, ti rt
gin c cng chua kia. Ti cho c ta tham lam, thin cn, hay t ra
cung khng x s ging cac cng chua khac trong nhng chuyn c
tch ti a oc hoc nghe k rt nhiu trc o. Ln ln, hiu hn
c nhiu th, ti trach nha vn cho cu chuyn kt thuc nh
vy. anh rng trong cuc sng, nhng vic tng t co th va
THAI BA TN
22
thng vn xy ra. Nhng vn hoc vi chc nng thm my va giao

duc cua no th sao? Khng le vn hoc ch miu ta cuc sng mt
cach thu ng, ng tnh hay im lng trc nhng hanh ng nh
th?
By gi, nhiu nm a tri qua, chnh ti cung tr thanh mt
ngi cm but nh nha vn kia. Ti phai vit th nao by gi?
Khng le bt cng chua chon trai tim, khi thc t, c ta yu qua
tao vang hn? Va bng cach y, ti se la di ban oc? Hay ti c
th nao vit th y, chuc ly nhng oan gin cua ngi khac
nh thi nho ti tng oan gin nha vn no?
Ti a suy ngh va phn vn khng t, nh co le a tng suy
ngh va phn vn khng t nha vn tui th cua ti, trc khi ng
vit cu chuyn trn v mt s la chon tan nhn cua cuc sng.
23
Ru Thn
Ngay sat b Knh Nha L canh lang ti co mt ngon nui nho
goi la Ru Thn. Ting la nui nhng thc ra no ch la mt go t
cao ln nhn nhng tang a ln, ni bt ln gia mt vung bng
phng.
Ru Thn thing lm - cac cu gia trong lang thng hay
k nhng cu chuyn ly ky, rung rn v no, khin hi nho lu tre
chung ti nghe phai rn ca ngi. Di chn nui co mt ngi n
c, tuy ln ln ti khng thy dn lang i l na, nhng no vn con
nguyn ven, vn gi c voi quy nga ng, cung ngh hac, gm
ao va nhng th cn thit khac ma mt ngi n c knh phai co.
Trc n la chic h nho, cung goi la H Thn, ngun cung cp
nc ung cho ca lang ti bao i nay.
Thu be, chung ti thng chn tru y. Ru Thn ngay y
rt rm. Vut ln cao, xum xu la nhng cy th la c thu qua
chn vang to nh qua chanh, thm va ngot. Pha di chng cht
nhng bui dy leo, phai kheo leo lach ngi mi qua ni. Chung ti
ua nghch, chi trn tm trong o, hoc lung hai nhng qua sim
n tm ca rng va li, hoc ngi yn hang gi hi hp theo doi hai
b con ng lao lang bn by co, nhng an co vn thng keo n
rt ng vao nhng ngay xun tri m...
Ru Thn tui th cua ti, trong thc t va trong tr nh cua
ti, bao gi cung th - xinh ep, thing ling va ti mat. Ri ln
ln, ti ri lang ra i. Sau nay mi dp tr lai, ti c chng kin
nhng i thay - ln hoc nho, bun hoc vui - cua qu hng. D
nhin, mt trong nhng cai ti quan tm nht la s phn cua Ru
Thn.
THAI BA TN
24
May thay, trong sut cuc chin tranh pha hoai cua gic My,
no vn c yn khng h suy xuyn. Nhng sau o th tai hoa
a lin tip xung u no. u tin la ngi n. Hoa bnh, cn
mt tru s hp tac xa to hn, ang hoang hn. Th la no c cai
tao thanh ch lam vic lun np np ngi ra vao. Tt ca nhng
cai tha nh voi nga, gm ao u b pha bo - cho hp vi tinh
thn va phong cach cua thi ai. Tip n la nhng cy th la.
Cung v nhu cu xy dng cp thit va d hiu cua mt vung b
chin tranh tan pha nng n, chung b cht xung, ca thanh tng
tm ln nho khac nhau. Trong mt dp v thm qu khac, ti lai
thy Ru Thn b ao xi nham nh ly cat va a xy nha. Con
ln nay th trn ng t ga v lang, ti a dng lai kha lu trc
Ru Thn ti nghip cua ti. Di chn no, ba chic may ui c ln
ang ng i sn.
- Sang nm xa ta se xy trng mi y. Hai tng, mai
bng hn hoi! - mt ngi cung lang vui ve noi, giong khng giu
ni ve t hao.
Tt nhin, nghe mt tin nh th khng ngi yu qu nao
khng cam thy sung sng. Th ma luc nay trong ti vn co cai g
bng khung, luyn tic. Ti bun ru nhn phn con lai ang
thng cua Ru Thn, nhn nhng chic may ui to ln, th kch biu tng cua sc manh ky thut. Sp ti, chung se hm h san
bng Ru Thn, se vnh vin chm dt s tn tai bao i nay cua
no.
S kt thuc cai cu bao gi cung la s bt u cua cai mi.
Nay mai, trn ch vn xa la Ru Thn se moc ln mt ngi trng
hai tng to ep co nhng ca s rng thoang gio. Lu tre lang ti
se c ngi hoc trong o - c quang khn o, net mt ti vui,
ting ci vang xa khng dt. o la cuc sng mi, la hanh phuc.
Nhng du sao, du sao...
Nu la ti, ti se cho xy ngi trng xinh ep y bn chn
Ru Thn (ch khng phai ngay trn ngi no, chim ch cua no)...
Nu la ti, ti se lam ht sc mnh chm soc va gi Ru Thn
nguyn ven, lp tre by gi, ngoai cai hanh phuc c hng
hm nay, chung con c hng ca cai hanh phuc cua chung ti
ngay xa - c chi trn tm, ung a trn nhng dy leo chng
cht cua Ru Thn, c ngm nhng an co bay xung u ngay
bn ngi trng cua mnh, c n nhng qua th la vang thm
25
va ngot ma ti, du i nhiu, thy nhiu, cha h gp bt ky ni

nao khac.
Nu la ti, ti se chng cho pha ngi n c knh, du co th
no khng mang lai li ch g thit thc. Nhng no la mt phn cua
qua kh, mt san phm vn hoa cua dn lang ti, ma nhng g
thuc v qua kh va vn hoa th nh ta bit, cn c o bng
nhng ai lng o lng ring bit.
Tic la nhiu khi chung ta, v nhng nhu cu cp thit cua
cuc sng, v u oc thc dung y tnh toan, chung ta a vnh
vin tut khoi tay nhng cai ep ma sau nay se co luc chung ta
hi hn, c cu vt lai mt cach bt lc. Chung ta qun rng ngoai
tnh thc t, con ngi cung cn - rt cn - ca tnh lang man, mt
trong nhng ng lc chnh thuc y cuc sng i ln pha trc.
THAI BA TN
26
iu nhay chm
Sang mng bay thang Ba va ri, ngu dy, nh thng l ti
m email va nhn c bc th in t cua Rodney Dickson, mt
ngi ban hoa s New York. y la loai chain letter, tc th gi
chuyn nhau qua mang cho nhiu ngi khp ni trn th gii,
khng co tnh ring t va thng v mt vn xa hi, nhn ao
nao y. Rodney nhn c t ai o ri n lt mnh gi cho ti
va mt s ban be khac cua anh. Bc th m u bng my dong
cua nhng ngi tham gia cha tr cho mt be gai New York:
"Cac ban thn mn,
Xin hay gi bc th in t nay cho tt ca nhng ngi cac
ban quen bit va khng quen bit. y la mong mun cui cung
cua mt c be ch con sau thang na sng v cn bnh ung th
him ngheo. y cung la cach duy nht chung ta co th mang lai
cho em va gia nh em chut t hy vong, v c thm mt ngi nhn
c th, Hi ung th My se tai tr thm cho em 3 xu My thc
hin n lc cu cha cui cung. Co ngi a gi th nay cho 500
ngi khac. Chung ti hy vong mi chung ta t nht cung gi thm
cho 5-6 ngi na. C be New York ti nghip n gian ch mong
mun chung ta oc bai th nay cua em sng tt hn, co y ngha
hn, va quan tm nhiu hn n nhng ngi xung quanh.
Bac s Yeou Cheng Ma,
Giao s Dennis Shields,
Khoa sinh hoc phn t va phat trin,
1300 Moris Park Avenue
27
Bronx, New York 10461"

Va y la bai th cua em (khng thy ghi tn tui, sc tc va
hoan canh gia nh). Mt bai th hay, cam ng va cung y cht
trit ly. t ra, qua nguyn ban ting Anh ti cam nhn c nh
vy. Xin tam dch nh sau:
iu nhay chm
C chu tng thy tre
N ua chi u quay,
Hay nghe ma thanh thot
Ri trn tng la cy?
Tng thch thu chay theo con bm nho
Hay trm t ngm hoang hn rc o?
Nhay chm thi, nhay chm
lng nghe moi ngi
V thi gian va nhac
Khng keo dai sut i.
a bao gi v vi,
C chu chao rt nhanh,
Vi n mc khng kp
Nghe ngi khac chao mnh?
Va ti ln ging ngu,
V vi, ngu rt mau.
a bao gi y ngh
THAI BA TN
28
Vng vn mai trong u?

Tt hn nn nhay chm
lng nghe moi ngi,
V thi gian va nhac
Khng keo dai sut i.
a bao gi c chu
Bao con: Ch ngay mai!
Va v vi, khng thy
Con bun khoc, th dai?
Hay a tng mt
Mt tnh ban ep sao,
Ch v c chu bn
Khng noi ni ting "Chao!"?
Nhay chm thi, nhay chm
lng nghe moi ngi,
V thi gian va nhac
Khng keo dai sut i.
V vic vi, lo kp i u y,
a la mt na nim vui vic y.
Va mt khi c lo, vi sut ngay,
Th cuc i ta mt khng hay.
Khng phai ua tc ,
29
i - ban nhac khng dai.

Hay lng nghe chm chm,
Khng qun ai, sot ai.
Bai th c lam ti bng khung suy ngh mai. Trc ht v
s lng ngi a oc no va kem theo y la s tin Vin ung th
My tai tr cu em, nu co th. No lam ti nh lai cu chuyn
cua c be Nht cach y khoang bn mi nm. C b nhim xa
bom nguyn t, mc bnh mau trng, va cung phai nm nhm
m nhng ngay con lai t oi cua i mnh. C be Nht th ngy y
a tin vao mt truyn thuyt c noi rng nu gp u mt nghn
con thin nga bng giy trng, c se khoi bnh. C khng mun
cht. C a lng le, kin nhn thc hin y nh cua mnh. Bit
chuyn, tre em cua thanh ph Hirshima qu hng c, cua ca
toan nc Nht va nhiu ni khac trn th gii a ti tp gi n
cho c hang nghn, hang van con thin nga bng giy. Du khng
cu c c, vic lam nay cua cac em a la mt cai g y tht cam
ng va y y ngha, khin ngi ln phai suy ngh. Nhng em be
New York ln nay khng yu cu chung ta cu em thoat cht (cai
sang kin tai tr cua Vin ung th My ch la y nh ep e cua
ngi ln). Em ch mun trc khi cht nhn nhu chung ta mt
iu gian d, la chung ta hay nhay chm trong iu nhay cuc i,
(nu qua tht cuc i la mt iu nhay), co thi gian chu y va
quan tm nhiu hn n ngi khac.
Ti oc bai th ma nh thy em, mt c be khng quen bit
tn bn kia b ai dng, ang khin trach ti, rng sut my
chuc nm qua hnh nh ti a noi qua nhiu, sng va vit qua ao
at, qua nhanh, va do vy a bo qua khng nhn thy nhiu iu
xung quanh, vui cung nh bun, rng ti phn nao ch ky ch bit
n mnh, t oc hiu ng nghip. Co th v lun vi va, ti a
t chao ngi khac hoc ngi khac chao mnh ma khng bit
ap lai. Cung v ly do y, tht xu h, mai gn y ti mi bit n
ngi ng hng v ai cua ti, nha ao hoc, nha t tng, giao s
Cao Xun Huy cach lang ti ch mt canh ng. Con ngi y
sng tht thanh than, tht thin, t noi, t oi hoi, ch lng le oc
va suy ngm. Trong i, con ngi y i tht chm, tht khe, y
th ma n ch tht vinh quang va du n lai cho i tht su
m.
THAI BA TN
30
y ch la nhng y ngh chn thanh, co th phn nao hi bt

phat cua ti. Ti hy vong bai th trn se gi c ban oc mt vai
lin tng v ban thn, v ban be, cng vic va v cuc sng noi
chung.
Phn ti, ti a nh Rodney Dickson, nu c, hay noi vi c
be New York y rng ti cung a gi bai th cua em ti t nht 5-6
ngi (cung co ngha la ong gop thm khoang 20u My cho n lc
cu cha em), va rng ti cam n em a nhc ti mt iu tng
nh rt gian d nhng khng phai luc nao ta cung nh, rng "cuc
i khng phai cuc ua tc , ma ch la ch la ban nhac khng
dai, va do vy, phai lng nghe chm chm khng qun ai, sot
ai".
31
i tay ep
Khng hiu sao ti c b am anh mai bi mt cu chuyn c
Trung Quc. Chng ro thc h th nao, nhng cu chuyn co ni
dung th nay.
Kinh Kha la mt thch khach ni ting cua nc Nguy. Noi
theo ngn ng hin ai, la mt tay m thu chem mn rt thao
ngh va rt c tn nhim. Vi tham vong thng nht sau nc
hong ba chu thin ha, Thai t an nc Yn a thu Kinh Kha
git vua nc Tn la Doanh Chnh, tc Tn Thuy Hoang. Tic
rng luc nay Kinh Kha ang co y giai ngh nn khng my mn
ma vi s tin cng ln khach hang ngh c tra. mua
chuc, Thai t an cho m tic sut ngay m vi u cac thc
ngon vt la va v s my n lun hu ha, mua vui bn canh.
Mt ti no, khi t l nghe mt n cng chi an, Kinh Kha v
tnh tht ln li khen nang co i tay tuyt ep. Sang hm sau,
Kinh Kha thy ngi cua Thai t an mang n mt hp qua phu
lua o. M ra, thy bn trong la i tay thon nho cua c gai chi
an ti nghip... Hn, tn m thu chem mn khng gh tay y,
sng s xuc ng, chn ct i tay cn thn ri ln ng i ti
nc Tn. Nhng hn c tnh khng git Doanh Chnh, va a phai
em mang sng cua mnh tra gia cho vic nay.
Cu chuyn ch co th, nhng no gy n tng u manh
chung ta thm tha ht thn phn beo bot cua ngi dn bnh
thng, cung nh s c ac v lim s cua nhng ke cm quyn.
No cung lam ti nh lai chuyn "Cu Tri" ng Mu Tn,
em trai ng Th Hu ngay xa. Mi ln ra ng, gp c gai nao
xinh ep, hn lin sai lnh chn lai ham hip ngay tai ch. Gn
THAI BA TN
32
y thi, chnh xac la vao na u cua th ky hai mi, Lin X

cung co mt "Cu Tri" tng t. o la Bria, b trng b ni vu,
va nu khng b kp thi ngn chn, hn a co th leo ln chc
ng u t nc rng ln va hung manh nay. Co iu, hn
khng cng khai hip ngi trn ng ph, ma thch ai th bt v
nha, va sau khi thoa man thu tnh, hn cho nem nhng phu n
xu s y vao mt bn tm bng a hoa cng khng l cha a-xt
lam "bc hi" xac ho. Vic nay keo dai hang chuc nm ma khng
ai bit, hay bit nhng khng ai dam noi. Nan nhn cua hn vt
xa con s hai trm.
Lch s th gii xa nay co nhiu, rt nhiu nhng chuyn
nh th. Ca nhng chuyn a bit va nhng chuyn cha bit.
Ti la mt phn rt nho cua s ng nhng con ngi bnh
thng. Hn th, lai con la nha vn, ngha la cung chng khac
my so vi c gai a chi an cho Kinh Kha nghe. Tt nhin ti
khng mun lam nan dn cua ngi khac, nhng cung chng bao
gi mun lam ke co quyn sinh quyn sat. khoi b cht tay hoc
phai cht tay ai o.
33
Chuyn nha chua - 1

chua N. mi thang ngi ta m hom cng c mt ln, vao
ngay rm. Vic nay c giao cho mt nha s cha gia lm nhng
thng thao vic giao tip vi i thng trn tuc. Mc du c
ting linh thing, lai ni thun tin va thng co nhiu khach,
nhng tin cng c thu c chng la bao, thng leo teo my t
giy bac loai mt vai nghn, cao nht ch mi hoc hai mi
nghn ng. Ma nu co cung rt him.
y th ma mt hm nha s kia m hom ra lai thy co nhiu
t giy bac loai nm mi nghn ng. Chnh xac la chn t, con
mi. Nha s ngac nhin, c nh trong thang qua nhng ai a ti
y va ai a hao phong cung nha chua mt s tin ln nh vy.
y ch co th cua mt ngi khach la ch khng phai my ba gia
cac lang bn vn thng n u n vao ngay rm, ngay mng
mt va cac dp l hi. Nhng ai? Nha s chu khng nh ni.
ng mn m nhng t giy bac trn tay ri thoang git
mnh, ngac nhin ln na. Tin gia! Hnh nh la tin gia. Ca chn
t. Cac bao cho bit dao nay ang co nhiu tin gia lu hanh. Hm
qua mt bao con ng bai phn tch ky s khac nhau gia tin gia
va tht. ng va oc xong con trong nha. Phai oc lai xem tht
gia th nao!
"ung tin gia tht ri. Khng nghi ng g na". Nha s
bung t bao xung, th dai, va tic va gin ke ang tm la ca
nha Pht. ng gi ln mt tri soi. Khng thy hnh in chm.
Khng thy ca si ch an toan. Mt loai bac gia khng my tinh vi,
ch tinh y nhn la bit. "Lam th nao by gi nh? Vt i th tic,
em ra tiu cung khng c. Lai ung luc nha chua ang cn
THAI BA TN
34
tin..." ng lng l hi lu ri quyt nh tha lai chuyn nay vi

v s gia tru tr.
- Bach cu, trong s tin hom cng c hm nay co my t
bac gia...
V s gia luc y ang ngi thin nh thng l trong phong
mnh. ng kia phai ch kha lu mi dam ln ting, va lai lng le
ng ch bn canh. Cui cung ng gia ap, giong u u, dng
dng:
- Khng co tin cung nha chua nao la tin gia. Ch co nhng
tm long gia.
- Vy cu bao con phai lam g vi nhng t giy bac nay a?
Lai ln na phai ch rt lu.
- c Pht day cai g ly cua i th phai tra lai cho i. - v
s tru tr noi mt cu trit ly chung chung nh vy, ri lai chm
vao th gii thin cua mnh. ng kia khng dam hoi thm, anh i
ra, mc du cha tht hiu cu th phai lam g.
"Cai g ly cua i, phai tra lai cho i! Nh th ngha la g?
Khng co tin cung nha chua nao la tin gia? Tc la nhng t giy
bac nay la tin tht? Va ngi i a cho mnh th mnh tra lai
bng cach c em tiu nh tin tht? Nhng ng nh ngi ta
phat hin thy th sao?"
Sut bui chiu hm y nha s c bn khun mai vi nhng
cu hoi nh vy. chua nay ng la ngi chm lo phn i, tc la
moi chuyn lin quan n cuc sng vt cht cua ca chua, va ng
lun nht nht lam theo y cua v s gia. Tic ln nay cu chng
chu noi ro, c bt ng phai suy oan va t giai quyt theo cach
suy oan y.
Hm sau, vi nim tin tuyt i vn co vao v s tru tr, va
phn nao b hoan canh thuc bach - cai b tng quanh chua t lu
a hong cn xy lai phong ke gian va lu tre con vao pha
vn, - ng ap xe i ra ca hang vt liu xy dng duy nht
ph huyn cach chua khng xa. Khi chu ca hang - mt ngi an
ba to beo ma ng nh mang mang nh a co ln tng vao l chua
N. m tin ri cn thn a tng t giy bac vao may kim tra,
ng thoang git mnh lo s. May thay, moi chuyn u m ep. Tt
ca u tin tht.
35
Xong vic, ba kia vn va mi ng ung nc, con lic mt

nhn tnh t, nhng ng vi chp tay "m pht" ri xin lui.
Doc ng v nha, ng thm ngac nhin khng hiu v sao
chic may hin ai kia khng phat hin thy o la nhng t bac
gia. Hay chung la tin tht ma mnh c tng gia? Khng, khng
th th c. Hay c Pht toan nng a hoa phep bin chung t
gia thanh tht?
Chua N. c xy lai b tng rao mi, c sa sang chut t,
va vn lng le on khach ti l hoc van chua nh trc. Nha s
kia vn tn tuy chm lo phn i cua ca chua, vn u n mi
thang mt ln m hom cng c vao ngay rm. Lai vn leo teo
nhng t giy bac gia tr nho, co khi ch my trm ng.
Mt hm, ba chu ca hang vt liu xy dng ph huyn
mang l n chua. Mt mm l kha sang so vi ngi khac. Ba ta
t l ln ban th, thp hng, vai lay ri bt u khn lay say
sa va thanh khn. V ba to beo, chc quen n to noi ln nn luc
y nha s ang ng canh a nghe ht.
"Nam m a di a Pht, ln trc con trot dai dam tru ua
ni ca Pht. Con a b Ngai trng phat, lam n thua l, con suyt
b cng an bt v ti lu hanh tin gia. Nay con sm chut l mon
nay mong Ngai xung tay xa ti, cho con c bnh an phat at
nh trc".
Ri ba ta moc tui bo vao hom cng c mt xp giy bac loai
nm mi nghn ng con mi. Nha s quay mt mm ci hai
long. ng bit tt ca co chn t va toan tin tht.
THAI BA TN
36
Chuyn nha chua - 2

Mt nha nghin cu vn hoa bt ng phat hin thy chua
no mt s tht khng my thu v. Th ra sut hai trm nm qua
ngi chua nay (v nhng ly do d hiu, ti xin phep khng noi tn,
k ca tn nhng ngi lin quan) a th mt nhn vt khng xng
ang, thm ch con la ngi xu, ke a khn kheo leo ln buc th
nh cac mu m xao quyt cua mnh. Ngay xa, nhng chuyn
nh th vn xy ra, mt s vua triu Nguyn con co lut tr
nghim ti nay.
Vy la bao i nay hang ngay khach thp phng hao hc
keo n dng hng l, cung phung, tn vinh hn va nh hn ban
n giup . Con hn th nghim nhin ngi trn b th, c sn
son thp vang, tn nghim, thanh thin ngang hang cac v anh
hung dn tc.
- ng khng nhm y ch? - ti hoi nha nghin cu vn hoa
kia, cung la mt ngi ban cua ti.
- Khng. Ti a bo ra ba thang tm oc hang ng tai liu
mi kham pha c vu nay. Hn la mt tn quan xao quyt va y
quyn lc cua triu vua T c. Quyn lc va s xao quyt y cua
hn a lam nhiu trung thn thit mang, giup hn dng nn chua
nay th chnh hn va mt chua na th b me hn. Nhng chua
y a b pha thi cai cach rung t.
- Th by gi ta pha nt chua nay! - ti hng hai noi.
- Khng c. - Ban ti to y tht vong.
- V sao?
37
- V cai thi pha chua p tng qua ri. Xa hi vn minh

khng bao gi lam nhng vic tng t.
- Nhng y la chua rm, tng rm. Hn a va ang la di
bit bao nhiu ngi...
- ung th. Nhng thi gian a kp bin cai rm y thanh di
san vn hoa. Ma di san vn hoa th khng th pha c. Hn th,
no a c xp hang, thuc din cm xm pham.
- Th cac ng xp hang y co bit khng?
- Chc la khng. Ma co bit cung chng lam g c.
- Ca v s tru tr ngi chua?
- Tt nhin.
- Th ng bo cng kham pha ra cai s tht nay lam g?
- Chng lam g ca. Cung lm ch bit ngi i d b la
gat th nao.
Ti im lng, tm tc chng bit noi g thm. Nhn ra iu o,
anh ban ti ha giong noi thm, ht nh mt nha hin trit:
- Cai g trot a ln ban th th c gi nguyn nh th.
Khng phai moi cai c tn th u thing ling. Va lai, ngi ta
n chua nay thc cht khng v thng kia. Thm ch khng bit
va cung chng mun bit hn la ai.
My hm sau, co vic i ngang, hai chung ti re vao ngi
chua nay. Rt t nhin va vi ve cua mt ngi m ao, ban ti,
nha nghin cu vn hoa co cng kham pha iu gia di y, a thp
mt nen hng, knh cn cm trc bc tng g tn gian thn.
Con hn th t trn cao khinh khnh nhn xung lu chung sinh
thng minh qua ma thanh ngu ngc ang xun xoe khum num
trc hn bng cai nhn ban n va vi nu ci gia di cung c
sn son thp vang cua hn.
THAI BA TN
38
Chuyn nha chua - 3

Nhng ting cu xin rt thanh tm,
Nhng cai chp tay l ...
Th ma Pht vn lam ng Pht la ngi hay la g?
Mt ng lao mu loa
Cha tay xin nhng ngi kia
Rt thanh tm, l ,
Th ma ho vn lam ng i qua Ho la ngi hay la g?
Chuyn nha chua - 4

Ting mo u u.
Ting tung kinh.
Khoi. Hoa.
Nhng ng gia bng g...
i, bun sao!
Th ma nhng c gai ang yu,
Hin ai va xinh
Lai lng xng trc ho...
i, bun sao!
39
THAI BA TN
40
V ngh thut - 1
Mi y mt bac s ngi Anh a bo ra 33 nghn -la
mua mt bc tranh sn du thuc trng phai hin ai. Hin ai
n mc trn bc tranh y khng co g khac ngoai mau trng cua
toan ve! Ngi mua tuyn b y la mt tac phm tuyt ep rt
xng ang vi chng y tin ng ta bo ra. Con hai ngi ban thn
cua ng th bao la ng in r, d hi, vn vn. C th ho tranh cai
nhau v "gia tr ngh thut". Khng ai chu ai, cui cung dn n
u a.
Chuyn tng nh ua, nhng ma co tht. Da theo o,
ngi ta a vit mt v kch co tn la "Ngh thut" ang c
trnh din nhiu sn khu Lun n va mt s ni khac. Cung
co tht ca vic nhng "bc tranh" tru tng do voi ve hoc sung
phun mc tre con te bn ma thanh, co gia nhiu nghn -la.
Th hiu mi ngi mt khac, tt nhin, va gia tr cac tac
phm ngh thut, c cho bc tranh khng ve g kia la mt tac
phm ngh thut, phu thuc vao th hiu cua tng ngi cu th.
Tt nhin, ng bac s kia co quyn tiu tin theo cach ng ta mun.
Ti la ngi bao thu, khng ch trong hi hoa ma ca vn
chng, m nhac va kin truc. Co th y la han ch va thit thoi
cua ti, v t ti tc i cua mnh cam thu cai ep cua s mi me,
khng khun phep. Tt nhin, nh ngi khac, ti cung co quyn
gi cho mnh cach anh gia ring v ngh thut.
Ti co dp i nhiu nc, thm nhiu bao tang danh ting th
gii. Mi ln ng trc mt tac phm tru tng, siu hin ai
kiu va noi, ti lun cam thy lung tung khng bit nn ngh g.
Ti khng co ly do nao phu nhn chung. Chng qua khng
41
thch, n gian th thi. Va ti bo i. Tuy nhin, ln nao trong u

vn quanh qun mai cu hoi ma n by gi vn khng tra li ni:
Phai chng o la nhng tac phm ngh thut ch thc, chung
xng ang vi li khen va cai gia cua ngi i? Con ti th do ngu
dt nn khng nhn ra gia tr cua chung? Thng nhng luc y ti
lai nh n cu chuyn c tch ni ting cua Andersen v ng vua
ci trung.
Xin thm mt y nho: Nu y, ta se thy hin nay s lng
hoa s ve tranh tru tng rt nhiu, con ngi ve theo phong cach
c in (vi ngha ging tht) th rt t. Chc phai co ly do cua no.
Trong s nhng ngi ti quen bit, khng t ngi xa nay vn xa
la vi hi hoa bng dng i ngh thanh hoa s, cung m trin lam
va i khi ban c tranh. Co iu ti cha thy ngi nao trong
s ho gia chng chuyn sang chi nhac c in. Chi pian nh
ng Thai Sn chng han. co th bc ln sn khu, ng
Thai Sn phai tp an mi ngay khoang sau n mi gi lin tuc
trong hai mi nm. t nht cung phai mi lm nm.
Thang trc ti nghch, ly mt toan ve cua v ti (cung mt
dang hoa s nhng may ch ve phong canh), bi nhng nht cac
mau ln o, t cho mt cai tn cung nhng nht khng kem, ri
ong khung ep treo ln tng. Phn ln moi ngi xem khng noi
g. Nhng cung co ngi khen ep.
THAI BA TN
42
V ngh thut - 2
Yehudi Menuhin, ngh s vilng hang u th gii, thng
cam thy bn khon khi nhiu ngi than phin khng mua c
ve vao cac phong hoa nhac ln nghe ng biu din.
Mt hm, nghe k lai, ng cai trang thanh ng gia ngheo kh
ri mang an ra Times Square, quang trng ln nht va cung
ng ngi qua lai nht thanh ph New York.
ng chic mu nhau nat trc mt, bt u an. ng chon
nhng bai ni ting nht, quen thuc nht va an mt cach say
sa nh nhng ln trnh din trc cng chung. Co iu ln nay
khng co anh sang rc r cua phong hoa nhac thng lu va
nhng li tan dng nng nhit cua ngi gii thiu chng trnh.
Co le v thiu nhng cai y hoc v nhng ly do khac ma sut ba
gi lin hu nh chng ai lng nghe hoc chu y n ng, tr mt
s rt t ngi dng lai vai giy to mo nhn hoc nem cho ng
vai ng xu.
Tri ang chuyn sang ng, kha lanh, va do yu tim sn,
ng a ngt xu trong luc chi an. Canh sat a ng vao bnh
vin cp cu, cho thng bao ai la ngi nha cua mt ng gia
Yehudi Menuhin nao o hay ti bnh vin thanh toan vin ph
va a ng v nha.
Ln y ng m kha nng. o la cai gia ng phai tra cho y
nh kim nghim trnh thng thc ngh thut cua ngi i.
Sau y ng lai tip tuc biu din cac phong hoa nhac danh ting
cua chnh cai thanh ph New York y va cho chnh nhng con
ngi a th i qua ng trong sut ba gi khi ng chi an
43
quang trng Times. Nh trc, ng lai tip tuc c nghe nhng

li than phin v vic kho mua ve cac bui ng biu din.
Tt nhin co s khac nhau gia ng gia ngheo kh ma ng
cai trang va ngh s bc thy Yehudi Menuhin, mt ngi New
York chnh gc (sinh nm 1916 va hin con sng) nhng mang
quc tch va tuc hiu qu tc Anh cung v s phn thng cao qu
khac cua toan th gii. Nhng ting an cua ng th ch mt.
Cu hoi c t ra la: Phai chng i khi gia tr mt tac
phm ngh thut chnh cai tn con ngi tao ra no ch khng
phai ban thn tac phm y?
THAI BA TN
44
V ngh thut - 3
Co mt chi tit ngi i t bit v Tn Thuy Hoang, tn bao
chua thi Trung Hoa c ai, tng ra lnh t sach va chn sng
nhng ngi co hoc. o la vic hn, mt ke cm ghet vn hoa nh
vy, lai cung rt yu m nhac.
Cao Tim Ly thi sao rt hay, n mc mc du bit ng la
ngi cua nhom nh git hn khng thanh va ang le phai b
chem u nh nhiu ngi khac, Tn Thuy Hoang vn cho ng
sng hang ngay thi sao hn nghe. Co iu, tranh bt trc,
hn choc mu ca hai mt ng. Hn khng ng ngi ngh s mu y
vn nui ch cm thu, va a len ch vao ng sao ch dp anh
vao u hn.
Nu Tn Thuy Hoang khng lm bnh cht t ngt, rt co
th s mang git hn, ke huy dit vn hoa, se c trao cho ngi
sang tao vn hoa la Cao Tim Ly.
y co hai iu ang suy ngm: Mt bao chua bit yu m
nhac, va mt ngh s co y nh git ngi, cho du ngi y ang b
git.
45
V s ni ting
Nh tin bac va quyn lc, i vi nhiu ngi, s ni ting
la muc ch ti thng, va ho sn sang tm cach at c bng moi
gia.
Thi c ai, o la trng hp cua rstrat, mt ke tm
thng, mt tn lai bun ti tin thanh Ephes. Ch vi y mun
duy nht la c moi ngi bit n, nm 356 trc cng nguyn,
hn a khng ngn ngai chm la t trui n th n thn
Artmis, mt trong bay ky quan th gii. Hn a b cac cng dn
lng thin Hy Lap trng tr, tt nhin. Hn th, ngi ta con ban
lnh cm nhc tn hn moi ni, moi luc. Tc la ngn khng cho
hn tr thanh "ni ting", la iu hn lun them mun mt cach
bnh hoan. y th ma tht tr tru, by gi, gn 2500 nm sau
ngay hn cht, ti va cac ban lai ang nhc n cai tn rstrat
ang nguyn rua y. Du ch vi muc ch nhc nh ngi i v
him hoa tim n trong nhng rstrat khac ang ln vn quanh
ta.
Ngay nay, cung nhm muc ch ni ting, khng t ngi lam
u tro quai d. Nht la cac "ngi sao" ngh thut ln be u c.
Nhiu khi ch la nhng tro v hai khng gy tai hoa tm c
rstrat. Ho t dng nn cac vu x-cng-an v mnh, t noi xu
mnh, thm ch con tng ngng i gia ph tr thanh c ao,
tc la thanh ni ting. Va ho a thanh ni ting. Ho, nhng ngi
trn trung ni cng cng, ch khng phai chung ta, nhng ngi
t trong n mc bnh thng.
ho, lun co mt im chung. o la s bt tai.
THAI BA TN
46
Trong i sng vn hoc nc ta thi gian gn y, tic thay,

hin tng nay vn tn tai va co xu hng gia tng. Mt ngi tai
nng khng n ni, t ra mt thi la th, a t bin mnh thanh
anh h trong lang vn chng. H ca ngoai i ln trong cu ch.
Mt nha th n con tre, rt tre, nu khng mun noi con tre con,
vit th tuc tu va tr tren n mc, theo nhn xet cua nhiu
ngi, ang "ci trung vnh vang gia ph". y la noi theo ngha
bong vi y ph phan nhng vn th tnh duc l tr tren cua nang.
Mt v ang knh t vit mt bai khen mnh ht li, ri ky tn
ngi khac a n bao in. Hn th, ng ta con khuyn ban be
cung nn lam th. Mt li khuyn chn thanh vi giong cung rt
chn thanh, va khng chut ngng ngp.
Nh trong hi hoa, khi cac hoa s khng co kha nng ve
ging tht th ho ngh ra cach bi bac loe i nhn danh u loai
chu ngha nay no. Trong lang vn hin nay khng him ngi vit
nham nh to ra mnh khac ngi, khac i, va t goi cai m
nham nh y la "cach tn", "kham pha"... Nhng chuyn nh th
tht l bch va ang la. Nhng con l bch va ang la hn la vic
nhng "cach tn" va "kham pha" y khng t khi c tung h,
khen ngi (chu yu theo n t hang va trn c s co i co lai).
Thm ch ngi ta con trao giai, hoc t chc hi thao khoa hoc v
cac "tac gia" va "tac phm" y. Ri dn dn noi mai, nghe mai
thanh quen, ho cung thanh ni ting va bt u nhn nhng ngi
t t bng con mt khinh mit.
Nhng ke hao danh k trn, t rstrat n n nha th tre
con tng ngng gia ph kia, con co mt im chung na - s v
lim s.
47
V le sng va hanh phuc

Xa nay ngi ta ban lun rt nhiu v tai nay. Moi vic
dng nh a ro. Ti chng mun, va cung khng bit noi g thm.
Ngu nhin tm luc trong ng ban thao cu, ti thy co bai th bai
th di y cua nha th My hin ai E. Robinson ti dch t luc
nao chng nh. Hy vong no se giup ta suy ngm thm i iu.
Richard Cory
Richard Cory ma co vic i u,
La chung ti c ng nhn lac mt:
ng cao qu sut t chn n u,
Lun lch s, thng mnh va din nht.
ng xa nay rt t nh, t li,
Lun giup nhng ngi ngheo, au kh,
Khng tit kim cu chao hoi, nu ci.
ng n u la sang ln o.
ng rt giau, con giau hn vua nhiu.
ng la gng cho moi ngi hoc hoi.
Chung ti ngh: Trong tt ca moi iu,
THAI BA TN
48
Ai cung mong c nh ng, khoi noi.

Chung ti sng, mong mt ngay khng xa
Se sng hn, khng thiu n, oi ret.
Con Cory, mt ti no v nha
Cm sung bn vao u mnh - va cht!
49
V phai yu
T mt c gai con nha bnh dn, Vo My Nng (623-705) a
ngoi ln lam Vo Tc Thin, n Hoang duy nht cua lch s
3000 nm Trung Hoa phong kin. Tam gat sang mt bn cac thu
oan xao quyt va c ac at bng c muc tiu a nh, ring
iu nay u thy quyt tm va ngh lc cua phu n ang knh
phuc va ang s nhng nao.
Sut nm mi nm thc quyn cai tr, Vo Tc Thin a tin
hanh nhiu cai cach to ln trong vic tr nc, dung ngi, bin
triu ai cua ba thanh mt trong nhng giai oan phat trin nht
cua thi Thnh ng.
n.
iu nay ln na khng nh sc manh va tai nng cua phu
Ln ngi nm 60 tui, Vo Tc Thin tuyn b: "Cac nam

hoang co bit bao cung tn my n, tai sao cac n hoang
khng c co nhiu phi tn dung nam cho mnh?" Va ba lin cho
lp Nam Cung Tn vi hang nghn thanh nin khoe manh m
ngay thng trc bn canh. Trong s ho khng t ngi thuc gii
ao s va tng l. Cha ht, cac v tn quan cung thng c ba
cho triu vao hu cung, co khi hai ba ngay hoc lu hn, tt nhin
khng phai ban "quc s". S chep rng, mi ln co ngi vao
nh vy, ba gia canh cng hu cung lai chep ming: "Th la toi
thm mt mang ngi na!" Nhiu ngi v nha c t hm th
cht. Cung co ngi "cht ngay tai trn". Tt nhin khng phai ai
cung cht v "qua sc". Co rt nhiu giai thoai v kha nng tnh
duc "siu pham" va s c ac cua ba.
THAI BA TN
50
V mt nay, chc t ai a oc tiu s Vo Tc Thin con tip

tuc bao thu cho rng phu n la "phai yu".
51
Nero - ngh s, bao chua

Nh Tn Thuy Hoang Trung Hoa thi c, Nero (37- 68 sau
CN, v hoang th nm cua ch La Ma) la tn bao chua khet
ting phng ty. Ln ngi nm mi bay tui, hn ci va sau
y treo c ch gai ng thi la v mnh, git anh trai, git me v
ti dem pha nhn tnh cua hn, git ngi thy va la nha trit hoc
ni ting Seneca. Ri hn git nhn tnh, git mt nha qu tc
cp v ngi y... Danh sach cac nan nhn b hn git co th keo
dai v tn.
V thanh tch chem git, cng bng ma noi, hn cung chng
khac my nhng tn bao chua trc va sau hn. Nhng hn a
dam lam mt vic co th xem la c nht v nh. Thang Bay nm
64, ch giai tr, hn ra lnh t chay ca thanh Rm hoa l. Chc
ngon la v ai y khng lam hn vui lu, nn mt phn ba thanh
ph con gi lai c.
S c ac cung nhng tro chem git, t pha quai an cua
hn co th giai thch bng s in r. Nhng iu khng th giai
thch ni la tai sao thn dn quc La Ma rng ln, luc y bao
gm hu ht chu u, keo dai ti Ai Cp, Ty Phi va Jerusalem,
lai cho phep hn ngi trn ngai vang cai tr mnh nhng mi bn
nm lin tuc? Liu co th t cu hoi nghi ng v cai goi la sc
manh va vai tro lch s cua nhn dn c khng?
Va phai chng chnh v in loan ma Nero bao chua trn
thc t lai con la mt ngh s vi ung ngha cua t nay. Theo s
sach, hn a cho dng lai thanh ph hn va t, xy nha t bn
cho nhng ngi khng ni nng ta va cp khng lng thc cho
dn chung. ng thi hn con la nha bao tr hao phong cua ngh
THAI BA TN
52
thut sn khu. Hn t nguyn tham gia cac v kch vi t cach

mt din vin bnh thng, va nghe noi din xut khng n ni.
Trc sc ep cua Vin Nguyn lao, ngay 9 thang Sau nm 68
hn buc phai t t. Theo Bairn trong tiu thuyt th ni ting
n Juan, m hm y, trong khi ca thanh Rm reo ho vui mng
v thoat c tn bao chua ang nguyn rua, th co ai y a len
lut t mt bng hng bn xac hn.
Bng hoa y cho ai - Nero bao chua hay Nero ngh s? n
nay iu nay vn con la iu b n.
Ha Ni, 1983 - 2001
53
Chan i
Trn chic c thon dai va rt trng cua nang co vai nt rui
nho mau hng hng, ngay di nhng si toc tha mm va ngn
gay. Toc nang bui tum ngc ng sau theo kiu cua ngi chng
chac ch khng nh cac c mi ln. Anh c bit nhay cam vi
nhng si toc nh th trn nn trng mn c phu n. Theo anh,
ho o la ch hp dn nht. By gi s hp dn y c tn ln bi
my nt nho ang yu kia, lai cng thm mang m hi m t
trng tht quyn ru, n mc anh mun, rt mun c cham khe
i mi mnh ln o.
My phut trc nang con ngi mt mnh ban bn. Mt
mnh vi chic ly ln ru ngoai. Ri bt cht nang ng dy, than
nhin i n ban anh, va cung than nhin nh th, nang noi: Anh
cho em ngi cung vi.
Nha hang ang luc vng ngi. y la mt trong nhng
im ngh ngi giai tr cui tun cua dn giau thu , vung i
nui cach trung tm thanh ph cha y na gi t, co u cac tin
nghi hin ai cho nhu cu n ngu va giai tr. Moi cai c thit k
theo kiu nc ngoai, du i ch hi ph trng, khng hp lm vi
canh quan xung quanh, nhng noi chung tht ep, yn tnh va d
chu. Nha hang nm ngay bn con sui nc chay roc rach vi tm
nhn rng trng ra mt vung xanh ngat nhp nh. ang thang t,
mt tri cha qua nong va mi nh ln khoi day nui. Co cam giac
nh anh nng cung lanh, n t nh mun dnh vao tay. Trc
o hnh nh co ma v thoang thoang mui m, mui la muc, thm
ch, nh co nha th a noi, ca mui hoang hn, du luc nay mi con
bui sang. Tc la phang pht cai g o bun bun, du du. Trc
nha hang, ngay bn kia ng co my con bo ang thong tha gm
THAI BA TN
54
co. Khng thy lu tre chn chung, tt nhin cung khng co ting
sao muc ng, nhng quang canh tht in vin, th mng. Trong
phong, hnh nh nhac cung c c tnh chon bai thch hp va vi
m lng va phai.
ng vi ngh xu v em! nang nomoo ri ung mt hi ht
cc ru va mang n.
Anh co th ngh g v nang, mt c gai khng quen t nhin
san n, ung ru, va chc chn chc na se hoi xin mt iu
thuc. Mt phu n xinh ep trac ba mi, ba lm tui, n din
hin ai nhng lch s. Khun mt nang thanh tu, hi bun, i
mt su tron, chic mui thon thng, nhn toan cuc co nhiu net
ging c me ng trinh. Tuy nhin anh khng tht chc lm khi
thm nhn xet khun mt y. Cung mt luc dng nh no co ca ve
trac tang ln s thanh khit thanh thin. Nhng v thi bui nay
t ngi thanh thin nhiu gai lam tin, nn du khng mun, anh
vn thin v ngh nang thuc loai th hai. Cang tt, v anh cung
ang c n, va nu gp dp se khng t chi cun vao nhng
cuc phiu lu nho nho. Khng nhiu, khng chu ng tm, nhng
nhng cuc phiu lu nh th vn co, v anh cung thuc loai co
tin va cha gia.
Em bun lm, nang lai noi va vi tay ly bao thuc. Khng
hoi xin. Khi vn ngi v pha anh, u cui xung, chic c trng
non cua nang cung nhng tum lng mn kia trn gay gn nh
cham mt anh. Anh co cam giac nu cui xung hn ln o, chc
nang khng phan i.
do.
Lam sao mt ngi nh em co th bun c? anh noi thm
Nang khng ap ngay, ra hiu goi mt chai Martelle, ri

thanh thuc m nut, rot cho hai ngi.
Anh thoang git mnh v s t nhin qua ang na, ca v gia
tin chai ru ngoai ma chc chn anh se phai thanh toan, nhng
khng noi g, ch ngh ti chic c va thn hnh tuyt my bn trong
chic ao thun mong mau mn chn va chic vay m xe qua u
gi. Ca ng chn thon thng cua nang cung co nhng nt rui nho,
xm mau hn.
an ba ai chng bun, nht la em. - Anh y thy nang
khng goi mnh la con gai, ma an ba. - Ma thi, chuyn y khng
55
lin quan g n anh. Khng quan trong. Anh la ngi t t. V

vy em mi n vi anh...
Sao em bit anh t t?
Cung v em la an ba. Nhn la bit. Em con bit anh ang
mun em. ung th khng?
Anh gt u.
Th th ta i! Nang cha ban tay nho be cho anh. Ban tay
rt nong, khin anh tng nh nang ang st.
quy l tn, nang hoi xin mt phong, vi ve thanh thuc va
t tin khin anh khng con chut nghi ng nang thuc loai ngi
nao. Thm ch anh ngh co th nang la nhn vin c chu ging
ra by khach, va chc na se co mt vu chem ep. Nhng luc nay
iu y vi anh a khng con quan trong.
*
Em khng nh anh tng u. V Chua, ng ngh xu v
em! - Nang noi khi hai ngi t cu thang i xung. Ri nh th
giai thch v sao nhc n Chua, nang noi thm: - Em theo ao
y. Ma bn ao, chuyn th nay la ti ln lm. Ti cht. Tt
nhin y la ln u va cung ln cui. Vi anh cung ngu nhin
thi. Khng anh th ngi khac. Giong nang run run, co ve nh
khoc.
Nang vi n quy l tn, rut v thanh toan tin phong, tin
chai ru va nhng th khac goi trc y. Anh nh tranh tra
nhng nang nht quyt khng chu. Khng c ngh xu v em!
Em noi ri. Nang gi ngon tay tro trc mui.
Co phai anh ang ngh em la ngi an ba h hong khng?
Nang hoi khi hai ngi ngi xung chic ban vi chai ru ung d
luc nay.
Anh khng ngh g ca. Cang khng ngh em h. Ch thy hi
la. Em tht xinh ma cung tht ky la.
Nang rot hai cc ru y, y mt cc v pha anh, cc kia
ung mt hi ht sach, ri lai rot cho mnh cc na. Mt nang o
THAI BA TN
56
ng, v ru va co le ca v xu h. Bt cht nang ngc nhn anh,

i mt long lanh, n t.
Co luc con ngi ta th y. Em chng hiu mnh ra lam sao
na. Em thy ngt ngat kho th. Ca hai ngha.Thm ch mun
cht. Bun ci tht. ang le gi la luc em ang sng nht. Em
giau. Anh khng tng tng ni em giau n mc nao u! ung
hn la chng em giau. Cai g cung co. Mun g cung c.Th ma
bun, chan. Mun cht. Mun p pha cai g o. Cui cung lai p
pha chnh cuc i mnh. V vy mi co chuyn hm nay. Trc
y em ngheo nh moi ngi, va tt nhin sng bnh thng nh
moi ngi. Ngheo cung sng, anh nh. c co cai vui khi gop u
tin mua chic ao mi, hay thm ch thoi son Han Quc my nghn
ng. c bon chen tt bt, c thy ngi khac nhiu tin ma
them. Con by gi...
By gi th sao?
By gi tt ca ch la s chan chng, trng trai va v ngha.
Chng thit g. Chng mun lam g. Chng bit lam g.
Con chng con?
Em cha co con. Chan khng mun co. Chan ca chng, nht
la cach kim tin va cach nhn nhn tin cua ng ta. ng chu
Cng ty vn tai V and T ph Lo uc y. (T la tn em. Tuyt).
Mt doanh nhn thanh at va ang knh. Bao ca ngi nhiu ln,
chc anh bit. Em bit hn ngi khac ng ta ang knh mc
nao.
Con ng ta i vi em?
Yu. Rt yu. Gn bng yu kim tin. K ra khng n ni,
nhng bn ng ta em thy nghet th. Em thy nghet th ca khi
mt mnh trong toa nha bn tng H Ty. Nay, co ln em nh
git ng ta y, anh co tin khng? Git bng dao khi ng ta trn
trung nm bn, ngu vi ve mt lng thin nh mt v thanh.
Nhng em a khng git. Em chng bao gi dam git ai. Ch ra
toa-let nn thc nn thao. Chc anh cho em la con in. Ma co le
em in tht. Khng in ai em nhng chuyn nay noi vi ngi
la? Nhiu khi em c co canh bay ln tri nh con chim. Bay
tht xa khoi cuc sng tm lm hin co. Hoc bo tt ca v qu lam
rung, hay lam c cng nhn bt khn kn mt nha ng gia
nng. Hm no em con dng xe hi lu ngm my c nh th lam
57
vic y Ninh Bnh. Vic nng nhoc nn ho khng co thi gian

ngh vn v nh em. Va chc phai vui lm khi cui thang nhn
bn, nm trm nghn ng tin lng.
Nang ung can cc ru va rot thm cc na.
Anh ung i va ng bc mnh v nhng li nham nh cua
em. Coi nh s n bu cho vic anh khoi phai bo tin li mt
con im ln ging. - Ri nang ngc nhn anh vi ve rt nghim
tuc: - Anh a bao gi ngh ngi ta co th bt hanh khi co qua
nhiu tin khng? Va rng em a tr thanh cai nh cac cu noi
sng qua hoa r?
Anh chng bit tra li th nao, to mo nhn ngi an ba ngi
i din. Thng th ngi ta kh v thiu tin ch khng ngc
lai. Tin co th lam sa oa ngi yu ban lnh, gy ti ac va nhiu
chuyn khac. Nhng trong trng hp nay, nu nhng g nang noi
la ung s tht, th au kh, bun chan, thm ch mun cht ch v
qua giau th k cung la. Hay nang in tht, ch t cung mc bnh
trm cam? Hay qua ung nang ang trong cn tuyt vong cung
cc, va con nhng bi kch ln khac ma nang cha noi? Bng nhin
anh thy ai ngai cho nang.
Em ng ung nhiu nh th. Khng tt u, anh noi khi
nang lai ung can cc ru.
Cam n anh. Cam n ca chuyn trn ging. Nang ng
dy, i v pha chic Land Cruser mi tinh ma anh c tng cua
ng chu khu nay.
Em khng i by gi c u! - Anh chay theo, cm tay
nang. - Em ang....
Khoi lo. Co luc em ung nhiu hn ma chng sao. Va lai, co
chuyn g i na th cung th ca.
Nang ong dp ca xe va r may phong i.
Luc y a qua tra, ca nha hang ch con lai mnh anh va mt
i con rt tre ang n cm goc xa pha trong. Chai ru trn
ban con gn mt na. Anh ngi ung mt mnh, l ang nhn ra
ngoai.
My con bo gm co bn kia ng luc sang khng thy u
na. Con sui vn roc rach, th va n iu. Con vet trong chic
THAI BA TN
58
lng cu ky treo bn ca ra vao chc chc nga ming lai ku

Chao khach! Chao khach! Hnh nh sp ma. Tri bng ti hn
lai. Co th ch do am my day bay ngang che lp mt tri. Nhng
gio th ro la ang mi luc mt manh.
Mt chic la b gio thi vao, ri ngay trc mt, canh cc
ru. Anh chng bit la g. Ma cung chng mun bit. Anh vn
khng thi ngh v ngi phu n ky cuc vi cam giac m h ln
ln. V khai nim giau ngheo, hanh phuc, kh au. V ca ban thn
anh, mt ngi cung ang gp thi, thanh at, cha n mc qua
nhiu nhng co tin, u cho phep mnh va v bo vic nha nc
a ba nm nay. Anh th lo bn lam n. V anh chng lam g, chng
phai lam g, va co le cung khng bit lam g, khng thiu thn cai
g. V anh co hanh phuc khng? Co cam thy cuc i v ngha,
trng rng, nghet th va bun chan khng? a bao gi c y mun
git anh cha? K cung la, t trc n nay y la ln u anh t
hoi mnh nhng cu nh vy.
Cui cung, khi khng con ru na ung, anh lai xe v Ha
Ni theo ng Lang - Hoa Lac, con ng nang a i trc o hai
gi, du ang le anh con co vic phai ti th xa Sn Ty. Ch la chic
Camry, khng con mi nhng i chot.
Ti oan re vao Chua Thy, anh thy co chic xe khng l
ch cng-te-n, gm thp, ng bn ng. Pha sau no la chic
Land Cruser bep rum. Xe cua nang. Loai xe nay ma b bep nh th
th chc phai lao vao ui chic kia vi tc rt ln. t co kha
nng ngi lai con sng sot. Gn o ch co anh cng an ao vang va
vai ngi hiu ky, chng to tai nan xy ra a lu. Anh rung mnh
cho xe i tip.
Mt tun sau, ngu nhin oc bao, anh thy co tin ng
Nguyn c Bach, chu Cng ty vn tai V and T t t. ng lai
bc th tuyt mnh noi ro ng i ti quyt nh cc oan nay ch
v khng chu ni cai cht bi tham cua ngi v ng yu qu. Tuy
vy, cng an vn tin hanh iu tra xem co vn tai chnh hoc
thu hn g lin quan n vu nay khng.
59
Mac gia th kim

Mt sang no, ti ang ngi ung ca ph ngoai vn th ba
giup vic mang ti mt bc th, noi ngi ta a t chiu hm qua
nhng qun mt. Ba vn qun nh vy, co khi my ngay lin. V
th nhiu va thng chng co g c bit nn ti khng gin.
Bc th vit:
Tha ng,
Moi ngi se cho rng cu chuyn Tiu ai ng in tap ch
Nha Vn thang trc la chuyn ba nh hu ht nhng truyn
ngn khac xa nay. Nhng ti th ti tin tng ch ng vit. ng
hoi v sao. Cung ng ngh ti in. Ti tng la nha khao c hoc,
hang chuc nm nay chuyn nghin cu in tch Trung Quc,
thm ch co th cung cp thm mt s chi tit lin quan n Tiu
ai. Hn th, nu mun, ng con c tn mt nhn thy nha ti
mt trong hai chic kim cua Can Tng ma ti ngh mt ngi
nh ng khng th cha nghe noi n. Hn hanh c on ng.
ch.
Cui th co ch ky cua ngi vit la Cao Kim Ngac, va a
Co chuyn g vy? v ti luc y ngi bn, hoi khi thy ti

t bc th xung ban, mt bn thn.
Mt ng in nao o nhn xet v truyn Tiu ai. By gi
nhiu ngi in tht. Nghe noi ring Ha Ni a hn mi
nghn.
V ti cm bc th oc qua ri ng dy sa soan i lam.
kia!
, in tht. Co le ng cung la mt trong con s mi nghn
THAI BA TN
60
*
Co nhiu truyn thuyt khac nhau v hai thanh kim ni
ting Can Tng, Mac Gia, hay con goi Hung kim (kim ng) va
Th kim (kim ba).
Theo ng Chu Lit Quc th Can Tng la th kim kh gioi
cua nc Ng. Mt ln, vua Ng luc y la Hap L sai ng uc mt
thanh kim tht tt, tht qu. ng cho m lo ngay ca Tng
Mn, ri chon gi tt, sai ba trm ng nam, ng n ngay m
tuc trc t than bn lo, nhng sut ba thang lin vang va st vn
khng chay. ng bun lm, v bit uc kim tt, ngoai kim kh,
cn co thm nhn kh. Tc la thn linh ang mun c t bng
ngi sng, ma phai ngi cao qu, thn thch. ng ngh ngay ti
Mac Gia, v ng. Trc kia ngi thy cua ng cung phai bt v
mnh hy sinh nh vy. Theo ao ly tong phu, trung qun, cui
cung Mac Gia chp nhn. Ba tm ra sach se, mc qun ao mi ri
nhay vao lo la ang chay rng rc. Qua mt luc sau st va vang
u chay, Can Tng em uc c hai thanh kim tt. Thanh uc
trc t tn la Can Tng, co mau sang trng. Thanh sau nho
hn chut t, mau xanh nhat bun bun, goi la Mac Gia. Ca hai u
rt sc, n mc con rui v y u ln li se b ct lam i. ng
em thanh uc trc dng ln vua Ng, c vua tng mt trm
nen vang. Sau nay co ngi mach con thanh na, vua cho qun
n ly. Can Tng khng chu, rut kim Mac Gia nh chng tra.
Thanh kim bng hoa thanh con rng xanh. ng ci ln lng
rng ri bay mt, t y khng tin tc g na. n i nha Tn,
tc khoang sau trm nm sau, huyn lnh Phong Thanh la Li
Hoan ngu nhin ao c cai rng bng a dai sau thc, rng
ba thc, m ra thy hai thanh kim c, ly t nui Ty Sn ma
anh th mt thanh sang choi, thanh kia mau lam nhat. Trn
kim, ch sat tay cm co ghi hai ch Can Tng va Mac Gia. ng
em thanh Hung kim tng tha tng Trng Hoa. Mt hm, hai
ngi mang kim bau i chi, n bn Din Bnh Ty th bng
nhin ca hai thanh kim nhay xung sng, bin thanh hai con
rng ngu sc. T y khng ai bit g thm v ca hai thanh Can
Tng va Mac Gia.
61
Sach Lit D Truyn, tng truyn cua Tao Phi, th chep

nh sau: Can Tng ren kim cho vua S ba nm mi xong. ng
dng Th kim cho vua, con Hung kim th du i, bao v: Ta du
kim pha bc Nam Sn, pha ng Bc Sn, canh cy tung moc
trn a. Nu vua bit ma git ta, va nu mnh sinh con trai, th
hay bao no ti y ly kim ma tra thu. Qua nhin vua bit
chuyn, git Can Tng. Mac Gia e con trai, t tn la Xch Ty.
Ln ln, Ty ao bi khp ni, cht ht ca tung bach Nam Sn va
Bc Sn vn khng thy kim u, tnh c ao di ct nha mnh
lai thy. Vua S chim bao thy co ngi mun hai mnh, ben sai
qun n git Xch Ty. Ty trn vao nui Chu Hng, gp c ngi
ng y giup chang bao thu cha. Theo k, Ty dung Mac Gia kim t
ct u mnh, a cho ngi y mang vao cung np vua S. Vua
sai nem vao vac du, nhng nu ba ngay m u Ty vn khng
chm. Thy la, vua ghe lai xem, lin b ngi kia dung kim chem
u ri xung vac, ri ng ta cung t ct u mnh nem vao o.
Mt luc sau ca ba u u chm, da tht troc ht, khng phn bit
c cua ai la cai nao. Ngi ta anh em ca ba chn chung mt
m, goi la m ba vua. Vn hao L Tn v sau da trn tch nay
vit truyn ngn Luyn Kim ni ting cua ng.
Cun Su Thn Ky cua Can Bao i Tn, cun S Vng Tru
Kim Ky cua Triu Hoa i Hu Han va chc con nhiu cun khac
ma ti khng bit cung nhc n hai thanh kim Can Tng va
Mac Gia. Tt ca ch la nhng truyn thuyt, ngi ta oc nh oc
nhng cu chuyn c tch ly ky. Ring ti ch thy hay va xuc ng
nhng chi tit lin quan n Mac Gia, ngi an ba - nan nhn
mun thu cua an ng va nhng giao ly c ac ho ngh ra.
Con cai ng Cao Kim Ngac ky cuc nay th lin quan g? Lam
sao mt trong hai thanh kim kia ri vao tay ng ta, nu qua trn
i co nhng thanh kim nh th? ng ta la ke in khung, hn
th. Nhng sao dam ha cho ti xem? Hay co m mu m am g
chng? Ti c bn khun mai iu y. Cui cung, do b am anh
khng sao thoat ra ni, tnh to mo a khin ti quyt nh n gp
ng ta theo a ch a ghi. Ti ru v i cung nhng ba y khng
chu.
*
THAI BA TN
62
Hoa ra ng Ngac trong mt ngi nha t t, khu ph t t.

Ban thn ng hnh nh cung la ngi t t nt. Ch t khng in
hoc d hi nh ti vn ngai. o la mt ng gia gy go trong b vet
rng mau xam kiu c, a cu nhng con tm tt. Thoat nhn,
trng ng ta ta mt con chim. Con cu xam. Mai toc ng bac gn
ht, chic mui nhon, khun mt dai nho va qut. Luc ti bc vao,
ng ang ngi trn chic gh khng lng ta canh ban va cui
xung lam g o, ung cai th mt con cu co ro trn cy, nn ti
mi nay ra s so sanh y, ch ban thn con ngi ng khng toat
ln s gian tra hay c ac nao. Mt ngi t t nh a noi.
ng ngc i mt chim nhn ti, u hi ngoeo .
Ti bit th nao ng cung n, ng noi, co ve bit ro ti la
ai, va khng may may ngac nhin. Ma n la ung. ng se khng
hi tic u.
V to mo, - ti thanh tht ap. - Ch chng v tin nhng g
ng noi.
Khng sao. Ri ng se tin.
Noi oan, ng nhe nhang bc vao phong trong. Ca cach i
cua ng cung ging loai chim. Ti a mt nhn quanh. Khng g
c bit, ngoai vic trong phong co rt nhiu c rai rac trong
tu, cac goc va trn tng. Ca cn phong cung thuc loai phong xa,
sach va ngn np theo cach ring cua mnh. iu nay lam ti oan
ng sng mt mnh.
Lat sau chu nha quay ra vi mt thanh g det hnh ch nht
en xam v thi gian, nhn ky thy ging chic vo kim.
No y! Thanh Mac Gia th kim ti noi y! ung chic
Can Tng a uc. Co phn mau tht cua v ng ta trong y!
bn.
ng Ngac lai chm chu nhn ti, u vn ngoeo sang mt
Ti bit ng khng tin. Nu co tin th ang t hoi bng cach

nao no lot vao tay ti. ung khng?
Ti gt u.
Trc ht ta thng nht vi nhau mt iu. Nh ti tin va
khng cn vn g v cu chuyn Tiu ai cua ng, xin ng c tin
nhng g nghe, thy hm nay, va khng hoi nhng cu ngc
nghch. i co nhiu s la, tic by gi ngi ta qua thin cn
63
khng nhn ra. Ti la hu du cua cu Cao Bin Trung Hoa ngay

xa. Chc ng bit cu. Cu ngi Bt Hai, mt nha th ln i
ng. Hnh nh ng co dch mt s bai t tuyt cua cu? - Ti lai
gt u, thm ngac nhin ng gia nay cung oc tp C Thi Tac
Dch ti in my nm trc. - Vy th nh ng bit, cu c phong
Chinh Nam Tng Qun sang trn tr Giao Chu t nm 864 ti
nm 875. Cu co cng khai khn nhiu vung t, gop lam nn nc
Vit Nam ta ngay nay. Tt ca ngi Vit mang ho Cao u con
chau cu. Cu gioi phong thuy, thng ci diu i khp ni ym
a mach. Cac giai thoai v cu chc ng con bit nhiu hn ti. Tic
rng sau khi c goi v nc lam Tit s H Nam, cu b bon
gian thn giem pha ma buc phai t t. T t ch khng b git
nh s sach chep. Cu u khn ngoan bit trc s vic va lo k
tru liu. Mt thang trc khi cht, cu sai ngi con ut la Cao Kim
mang bau vt duy nht cua gia tc la thanh kim nay sang Giao
Chu ct giu. Rt tic ti khng bit cu co no t bao gi va cach
nao. Ch bit Cao Kim nh c hn Giao Chu, chnh xac la
tng An Lao, Bc Ninh ngay nay, va lp nn dong ho Cao ng uc
cua chung ti o. Con thanh bao kim th c truyn ht i
nay sang i khac cho n ti.
ng Ngac ng dy, rut thanh kim khoi vo. No mong va
kha dai. Khng phai mau xanh nhat ma hi trng xn, i ch en
nh vt g. Trng no kha bnh thng, la iu t nhiu lam ti tht
vong.
ng co thy hai ch Mac Gia y khng?
Ti cui xung nhn nhng chng thy g ngoai my net m
vong veo ch sat ui kim. Tuy vy, ti vn co cai cam giac hi
hp tht la khi cham ngon tay vao thanh kim mat lanh nh cham
vao qua kh xa xi cung nhng truyn thuyt ly ky cua no, du
thc ra cha tin lm nhng g ang c chng kin.
ng cham vao li. Sc lm y!
Ri nh chng minh cho sc cua thanh kim, ng vung
tay chem cy nn con mi nguyn dai bng gang tay trn chic n
g lim canh y.
ng xem nay! - ng Ngac noi, cha cy nn cho ti. - Ti mi
chem ngang qua no, nhng li kim sc n mc du b ct lam
i, cy nn vn con nguyn, n gian v khng co thi gian t.
THAI BA TN
64
Ch lai mt nhat ct rt manh, nu mt kem, chc ng khng

thy.
Ti nhn thy vt ct y, thy ca li kim chem ung gia
thn nn, nhng khng th tin cach ng giai thch.
Bit ti ang bn khun, ng Ngac a mt nhn quanh nh
mun th ln na. Bng nhin ti thy s. Mt ni s m h nh
ang b li vao mt m mu m am, du con ngi ang cm
thanh kim st ngot trc mt co ve t t va chc khng mun hai
ti.
Cht mt con meo tam th rt to nhng gy t phong trong
i ra. No nhay ln ng trn goc xa chic ban ln ti ang ngi, ri
u oai vn c ngap ung luc ng Ngac vy li kim v pha no.
Con meo ku mt ting. Chng hiu v b chem hay no vn ku
nh vy mi ln ngap.
Ti mi chem t c no xong. t ma khng t nh va
noi. By gi chc ng a tin?
Ti ngi im, phn v sng s, phn chng bit noi g.
Vy hoa ra chem ma khng chem? Cui cung ti ln ting.
Theo cach ng ngh th ung th. - ng Ngac mai mt luc
sau mi ap. ng cn thn cho kim vao vo. Ti len th dai nhe
nhom. May ng khng co y nh th chem ngi. - Tc la mt
thanh kim v tch s v khng con chc nng chem git? Khng.
y la Mac Gia Th kim, bau vt co mt khng hai trn i.
Chuyn no hoa rng xanh cung nhiu chuyn khac la do ngi ta
pha, nhng qua ung thanh kim co phep la. Mun git ai, ch
cn ch mui kim vao ngi o. ng lai ngac nhin? V no sc va
manh n mc co th lam cht ngi qua khoang cach, tt nhin
nu khoang cach y khng qua ln.
Th th tht nguy him, - ti ngh. - V v y hoc do ua,
ngi ta co th gy an mang.
ung. Nhng khng phai trong bt ky tay ai no cung co
c phep la y ng Ngac noi. (Ti thm ngac nhin sao ng oan
hiu iu ti ngh. Hay ti a noi ln thanh li?) Ch nhng ngi
chu hp phap cua no mi lam c. Ma luc cha mui kim, phai co
y ngh mun git ngi y. ng co mun ti th cho xem khng?
Khng, cam n, ti vi ap.
65
ng ta k mnh nghe, cho mnh xem tt ca nhng iu nay

lam g nh? - Ti lai ngh. - ng ta cn g mnh? Chc mnh
c mi n y khng phai v c .
Vng, ti mun thng lng vi ng mt chuyn.
ng Ngac noi ngay. Ln nay th ti tin chc ng co kha nng
oc c y ngh ngi khac, va thm nhc mnh phai cn thn.
Chuyn g? ti hoi.
Nu ng ng y, ti xin c i thanh kim gia bao nay ly
canh tay nang Tiu ai.
Nhng o la cu chuyn ti pha hoan toan. - Ti ku ln,
suyt na ph ci. - Ti la nha vn nh ng bit, va chng co canh
tay Tiu ai nao ca. Cai tn y cung do ti pha ra!
Khng quan trong! Tiu ai hay khng Tiu ai khng quan
trong. Cai quan trong la tng co mt c gai b cht tay nh th, va
nh ng, c gai y a sng lai, c moi ngi bit n, c cung
ai o lam an ba trn ging. Co th ng khng co canh tay Tiu
ai tht, nhng ti ngh chc ng con gi c cai gai lng bng
nha hnh ban tay ngi mua nm ngoai Trung Quc. Cai ma
ng vit b con cho con gm mt mt ngon va ba v ghen em du
i y ma. By gi ng vn co no ch?
Co. Lun ngay trn ban lam vic cua ti. Nhng ti cung
pha ca chi tit no b v du...
Khng quan trong. Vy ng co ng y i no cho ti ly
thanh kim nay khng? Mt khi chng xem trong no nh th th
chc ng khng tic. Xin ng khoi bn tm ti cn no lam g. Ti la
ngi t t nh ng vn ngh, va tt nhin ch lam nhng vic t
t.
ng?
Nhng y la Mac Gia Th kim, bao bi v gia cua dong ho
Th canh tay Tiu ai, hay cai gai lng nha re tin trn ban
nh ng noi, cung la vt qu him khng kem. Va lai, ti a gia,
sng mt mnh va hin khng ngi thn thch. Lp ngi tre chi
ho Cao Kim chung ti ngay nay chng a nao ra hn, khng
ang truyn lai mt vt qu him th nay. Trong tay ke xu, no co
th gy tai hoa. Tha giao cho ng con hn. Lai c thm nang
Tiu ai! Th nao, ng ng y ch?
THAI BA TN
66
Ti se lam g vi mt thanh kim qu nh th? Ti hoi,

thm ngh ng gia nay co le in tht, nhng vi o mt khi cht
nh ng ta bit oc y ngh ngi khac. Qua co in mi ngh ra
c mt vu i chac ky cuc nh th. Tc la ng ta cho khng ti
thanh kim.
o la vic cua ng. Cung nh vic cua ti mun lam g vi
Tiu ai th lam. Hy vong ng se khng git ngi mt cach v c...
Ti khng bao gi git ngi.
Vy th hay gi no nh mt th c. ng chng thch c
lm o sao?
Thy ti co ve xui xui, ng Ngac noi thm:
Xin ng ng lo ti thit. Co th ng cha bit ht gia tr cai
gai lng cua ng. Ti se co cach ly no ma chng phin ng mang
n y. Con cy kim nay th coi nh a thuc v ng. Hoan toan
hp phap. Th la chung ta thoa thun xong. Cam n ng.
ng Ngac lai nghing u nhn ti bng i mt chim mau
xam cua mnh, ri ng dy, ng thong tha i vao pha trong.
Chic ao vet rng mau xam xoe hai thn nh hai canh chim ang
v. Mt chc sau ng bin mt (co cam giac nh ng nhe nhang
bay i), ti mt mnh ng ngac bn ban vi thanh kim Mac Gia
trn tay.
*
V nha, vic u tin ti lam la chay ti ban xem chic gai
lng co con y khng. Khng. Ti ngi xung ging, th ngi
mt luc. Vy la ng Cao Kim Ngac a ly no i. Bao gi, cach nao
khng bit, nhng chc chn la ng. No vn lun nm ch c
nh y va chng ai ngoai ti ng n no.
Cai ng Ngac nay la ai nh? Ngi hay ma? Hay chim cu?
Hay n gian tt ca ch la mt tro ua chng my thu v?
Con ban tn ban nghi, nhng ti b kch ng thc s va rt
hi hp. Du trong nha chng co ai tr ba giup vic lun trong
bp, ti vn ong cht ca phong mnh va quyt nh th chic
67
kim. Ti run run rut no khoi vo, nga ln mt ban, va cung

run run nh th, t ln li kim mt t giy trng mi cng.
Ngay lp tc t giy b ct lam i. Lng ti t m t luc nao.
Sn trn ban co cy nn, khng con nguyn nhng kha dai, ti vi
cm kim ct ngang. Chm thi, co le v vy oan b ct ri xung
ch khng dnh lin nh nha ng Ngac. Ti th ln na, nhanh
hn, manh hn, ri cm ln xem, con be be ch mi b chem. Qua
no khng sao. Thm ch khng thy ca vt chem. Ti lai ngi th
ngi nhn thanh kim, khng phai khng thoang lo s. Tuy
nhin, vn con mt iu na phai th. Nha ti khng nui meo
nhng co con cho con nghch ngm, hay sua vu v. No la con cho d
thng. Dng nh no yu ti nht v khng b mng va hay cho
n. Ti khng th em no lam vt th nghim. Cui cung, ngi
trc ban lam vic nhn ra ngoai qua ca s co knh che, ti gi
thanh kim nheo mt ch ung vao mt qua trn cy cau trc
nha, khoang cach khoang bay met. Ca bung con xanh non,
khng hiu sao no co mau vang. Va ngm, ti va mong no rung.
My giy sau, no rung tht, hnh nh b b lam i. Ri ti cha
mui kim vao qua bong nha mau xanh bon tre a ln mai nha
hang xom t bao gi. Lp tc no cung ri xung t. Ti con th
mt s khoang cach khac, va phat hin thy no ch co tac dung
trong vong hai mi lm, ba mi met. Th cung u xa lm ri.
Ti cho kim vao vo, giu ky di gm tu ri ln ging nm
suy ngh min man.
*
Vng, khng nghi ng g na, ti ang co trong tay Mac Gia
th kim, thanh kim qu gia nht trn i, qu hn ca nang Tiu
ai kiu dim, nu qua tht nang ang n mnh trong chic gai
lng re tin cua ti ma ng Cao Kim Ngac ang gi. Ti thm
mm ci thng hai ng gia ti nghip. Mong ng c hanh phuc
vi nang.
Nhng ti se lam g vi thanh kim qu co phep la y? Trc
ht ti quyt nh giu kn khng cho ai bit, v s v ti v to mo
co th b t tay hoc thm ch lam cht ti hay ai o. Ti co th
n gian gi no nh gi mt th c qu him. ng Ngac cung
tng noi nh vy. Tt nhin, nhng no khng ch la c, ma con
THAI BA TN
68
la th vu kh li hai. Ngu nhin ti c trao phep la co th huy

dit cai g o, ai o ma khng ai bit. Chng phai y khng la
mt cam d ln? Tuy nhin, vn hin lanh, lai a qua t lu cai
thi co th hung hng gy g, nn by gi ti hoan toan khng co
nhu cu git ngi. Ma cung khng co ai thu oan n mc phai
git.
Ti co anh hang xom la mt chu doanh nghip t nhn tre.
Mt tay hanh tin lm tin nhiu th lc. K ra anh ta cung chng
qua ti so vi ngi khac, co iu thch khoe khoang giau co mt
cach l liu nn b ca xom ghen ghet, chnh xac hn la ghen t. Ti
th dng dng, ch hi kho chu v chic Mercedes mi toanh cua
anh ta hay t ngt bm coi ( nhc ngi khac chu y n s hin
din cua no), lai thng xuyn chnh nh trc nha ti, lam
vng li i. Hm no thy ti vi va ra bn xe buyt, anh ta ngo y
mi ln xe i cung v tin ng. Co th chn thanh ch chng y
g, nhng ti vn thy nh th b xuc pham. Luc nay, t trong
phong nhn ra, vi thanh kim co phep la bn canh, ti bt cht
thy mnh co y ngh mun cha mui kim sc nhon vao lp hay lp
sn bong ln cua chic xe, biu tng giau co va a v xa hi, ng
thi cung la cai lam ngi s hu no tr nn kch cm. Chc thy
xe xep lp hoc thn b choc thung, anh ta se au n lm. Hay c
day cho anh ta mt bai hoc?
V khng la ngi ac, tt nhin ti a khng lam iu y.
Nhng y ngh ky cuc nay c ln qut mai trong u, n mc
khng tp trung lam vic c. Cui cung ti giu kim vao ch cu
va bo i dao.
Thng vn th, khi ta c khng ngh n cai g o, th
dng nh cai y cang am anh ta nhiu hn. ung, ti ang b
thanh kim am anh, am anh gh gm. Sut bui chiu hm y ti
khng ngh c g khac ngoai no. Thm ch tay nh nga ngay.
Bc i trn he ph, ti hnh dung ang cm kim git ke ac giup
i. Git ca bon khung b quc t nh Bin Laden chng han. Ng
ngn, nhng qua tht ti co nhng y ngh nh vy. Ht nh mt
tn khat mau git ngi khng gh tay. Thy con cho chay ngang,
ti ngh, k cung hay nu chem no t i ma khng t i nh
cy nn nha ng Ngac. Chiu hm y ti phong xe n nha ng,
va khng tin ni mt mnh khi thy ung s nha trn ph hm
trc ti a n theo ung a ch ghi trong th, by gi la mt
nha khac hn vi ba lao chu nha ang ngi ban my th vt vanh
69
trc ca. Vy la ng Ngac nay khng phai ngi ma ma qu! Ti

lo lng ngh ri bo i lun.
Bui ti ngi n cm, ti nhn chic c trng hi y a cua
v, va lai ngh n thanh kim. Ti rung mnh hnh dung thy
thanh kim sc ngot chem t cai c trng y a y ma u vn
khng ri. Khng co mau. Khng cht.
ng nhn g th? V ti hoi.
Hnh nh dao nay ba beo ra.
V vn. n i. Lai pha ra mt nang Tiu ai nao na chc?
a in con lam ngi khac in theo.
V ti vn co cai kiu noi nh vy, nhng thng lai ngh
khac nn ti khng bao gi cai lai. Ln nay th la chuyn tht
y, va khng ua chut nao u! ti ngh, nhng tt nhin khng
noi ra ming.
hai.
Ti ngu mt m chp chn nhng gic m ky cuc va kinh
Luc gn sang ng dy luc tu lanh y a? V ti hoi khi ngi

vao ban n sang.
Khng, - ti ap. - Th sao?
Chng sao ca. Ti nghe co ting ng.
Hnh nh nha ta co ma..., ba giup vic rut re ln ting.
m qua, luc gn sang, chau thy ng phong khach, s con
meo nha ba Nguyt nhay vao lam my lo s, nn chay vao xem.
Chau hoang hn ng lng ngi khi thy ai o mc mc xanh
ang mua may quay cung nh tm vai ln ln vong vi cai g o
sang loang trong tay. Chau s qua khng ku ln ni. Nhng khi
dui mt nhn ky th chng thy g na. Noi ng ba ng ci,
nhng ngi y, tm vai y mua th nay nay... Ba a ban tay
ang cm ua khua mt vong trc mt. Sau o chau chng dam
ngu na, cung chng dam vao phong khach, nhng chc chn
ngi o con mua thm mt luc mi thi.
Nham nh. Ma vi qu! ti noi at i, bt cht lai ngh ti
thanh kim.
Ngi ta bao xom ta trc y la ngha a phai khng a?
THAI BA TN
70
Cung nham nh nt. Ao mung ch ngha a nao? Ti ap,

du bit qua ung nh th. Ngha a lang Ngoc Lm. Nhng chc
iu nay khng lin quan g n chuyn ba ta k. Chung ti sng
y gn chuc nm ma chng co g xy ra.
Ca ba ngay tip theo ba giup vic vn ku nha co ma, mt
ph phac hn i do mt ngu va lo s. V ti khng noi g thm,
nhng chc ngh chng m m vn luc tu lanh.
Ti lai ly thanh kim ra xem. No vn ch cu, lanh leo, v
hn. T trong phong, qua lp knh ca s, ti th nghch, lam t
mt canh ln hoa giy, cach ch ngi khoang dm met. Nhng y
ngh v vn lai ln vn trong u. Hai tay lai nh nga ngay mun
lam iu g. S nga ngay cua ngi co sc manh mun em ra s
dung. y la mt s la, v xa nay ti t b phn tan t tng, cang
khng ngh vn v vic chem git. Ngha la a xut hin mt s
thay i nao o trong ti. V tnh ti lai ngh n thanh kim.
Chnh sc manh va phep la cua no lam ti thay i. Thay i theo
hng nguy him. Th th tht ang s...
Ti y, ang ngu, ti cht m mt va thy ng ngay u
ging la mt ngi phu n, hay ung hn cai g o ging ging
mt ngi phu n vi thanh kim sang loang trong tay. Tng
mnh m, ti dui mt, vn thy ngi y ng yn va ang chm
chu nhn ti. Dui lai ln na th chng con thy u. Sang hm
sau, cha kp dy, ti a nghe bn ngoai nhn nhao ting ngi.
Th ra co ke ghen t c ac nao o a dung dao m thung hai vt
ln vao thn xe bong ln chic Mercedes cua anh hang xom vn
bn cng nha ti nh moi ln...
P.S.
Chuyn nay xy ra cach y ba ngay. Trong khoang thi
gian y cng an a kp a cu Hoang ln n v vu chic xe. Cu
ta thuc loai thanh nin chm tin, con mt gia nh trong xom
va co trn cai nhau vi chu chic Mercedes. Ti kp thuyt phuc
ba giup vic ng v s ma vu v ma bo v qu. Trong ba ngay y,
ti cung kp len lut em thanh Mac Gia Th kim qu him n
mt lo ren ph Sinh T nh ren thanh my chic lim ct co. V
sao lai lim ct co? n gian luc y ti khng ngh c g khac
ngoai chung. Ti vn t nng thn, ngay be tng chn tru ct co.
ng chu lo ren co ve tic khi phai em thanh kim c lam thanh
71
nhng vt tm thng nh vy. ng ga mua, tra gia cao nhng ti

khng chu. Cui cung, sau ba gi my ngi lam vic ct lc, ti
co c bn chic lim mang v nha. Nhng chic lim bnh
thng, thm ch hi th. Ti nh gi mt chic cho mnh lam ky
nim, con lai co dp se gi v qu.
Vy la thoat c thanh kim qu. Tht la rng ti co th
giai quyt moi vic n gian va nhanh chong nh vy. Thm ch
khng may may luyn tic. Ba giup vic khng con thy ma va do
vy m ngu khng bt en sang trng nh trc. Ti cung ly lai
c s thanh than, trong u khng con lun qun nhng y ngh
ky cuc, tr mt y ngh nho rng mt ngi bnh thng co th sng
thanh thi, hanh phuc sut i nu khng v bng nhin co c
sc manh hay loai vu kh phi thng nao o. Luc y moi vic se
phc tap va nguy him hn nhiu. Cho mnh va cho ngi khac.
a, con thm iu nay na. m qua ti a gp Mac Gia.
Vng, ung th. S la ang ngu, ti co cam giac nh ai ang chm
chu nhn mnh. M mt ra th thy ngi an ba ao xanh hm no.
Ba xng tn va cho bit trc y ba ch la c gai nng thn ngheo
bnh d, v co chut nhan sc nn b Can Tng bt v lam le, sau
cung chnh ng ta x ba vao lo luyn kim ch chng phai t ba hy
sinh v chng nh ngi ta noi. T y ba phai lam cai vic chem
git ma ba lun kinh tm. Nay c giai phong v vi cai mnh vn
quen thuc la lam rung, ba rt mng, do vy ba n cam n ti
trc khi ln ng tr lai qu cu. Cu chuyn ly ky n mc ti
khng dam tin la tht, va du c tn mt nhn thy ba, nghe ba
noi, ti vn ngh co th y n gian ch la mt gic m. Dao nay
gia, thnh thoang ti vn co nhng gic m nh vy.
Ha Ni, 11. 4. 2003

T.B.T
THAI BA TN
72
Mui sa
Ngi an ng - mt ng gia sau mi, kh gy, vi mai toc
bac gn ht va net mt cng thng - t t keo dy khoa chic ao
len mong mn cua ngi an ba ang nm trn ging, hai mt
nhm ch i, tran lm tm m hi du luc y a cui thu, tri
lanh.
Bn trong la chic s-mi lua sm mau vi mt day cuc dai
bng xa c lp lanh. Tuy c gi bnh tnh, nhng ngon tay thon
dai cua ng vn run run khi ln m chic cuc th nht sat c, ri
chic th hai, th ba, l dn lan da rt trng va mn. Cac ng
tac cua ng thong tha, du dang nh khi ngi ta nhm nhi tach
tra ngon, du ban nng an ng ang rao rc thi thuc.
Bng mt y ngh ng ng xut hin trong u. ng co cam
giac vic ng ang ci qun ao ngi an ba nay cung ging nh
khi thn trong m hp an vi--lng. u tin la keo khoa lp vai
n cng boc ngoai, ri m chic hp g bn trong lot n, cui cung
bo tm nhung mm phu kn chic an. V hnh dang, khng loai
nhac cu nao ep bng an vi--lng. Mt tac phm ngh thut
tuyt my lun c boc di nhiu lp vai.
Phai mt my phut ng mi a c chic an - ngi ra
khoi hp qun ao cua mnh. Va ng cht sng s trc ve ep c
th trn trung cua ngi an ba, mt c gai tre, con rt tre. V c
ban, no co nhiu ng cong ging chic an. Va ch ve ep cua no
mi sanh c.
My phut trc o, c gai tre y noi vi ng:
Sm hoc mun, con cung thanh an ba. Con mun iu y
xy ra vi thy!
73
Ri lng le ln ging nm ch, nhm mt khoi phai thy

ng phan ng th nao. Co le ca v xu h.
ng ng lng, ngm c rt lu. C gai vn nm bt ng.
Hnh nh a thip i. Co th ngu c trong nhng trng hp
th nay ?
C a hai mi hai tui nhng dng nh c th cha phat
trin hoan toan. Cp vu nho va nhon, num hng hng. Tum lng
di bung tha, ngn va mm. Ngi c nho nhng khng gy, co
th noi mum mm. S mum mm cua mt a tre hn mt c gai
trng thanh. Ca kiu nm ngoeo u mt bn, mi chum lai
phung phu cung ging mt a tre. ng cui xung, gi tay nh
cham vao cai c th tre con y nhng bng ban tay ng chng lai,
treo l lng trn ngi c. Ban tay xng xng, lm m nhng
nt i mi tr nn en xam, xu x trn nn trng mn cua da tht
c gai.
. . . ng la giao s vi--lng. C gai la hoc tro yu cua ng
hn mi nm qua, t s cp cho n ht ai hoc. Ngay mai c i
Pari hoc cao hoc, co th quay v, ma cung co th khng, c bao th.
Va hm nay c n t bit ng.
C lun la mt hoc tro gioi, ngoan, thng minh, xinh ep, va
cung rt ca tnh. Con gai cua ngi quen, mt tr thc ni ting.
ng c bit cam tnh vi c, coi nh con, va oan c cung ngh th
v ng. Khi con nho, i u ng cung a c theo, co khi ca my
ngay. Nm ngoai ng i ngh Sn mt mnh, c cung oi theo.
ng thy bt tin nn t chi, c khoc xin, ng phai bao vi b me
c va ho nh ng cho i. Tt nhin ng thu phong ring va hai
ngi i x vi nhau nh b con. T be c lun goi thy xng con.
ng cung th. Mt mc thn mt hn so vi quan h thy tro bnh
thng. Tuy nhin, khi tr thanh c gai, mi quan h trong sang
y bt u co t thay i, nhng thay i rt tinh t, t pha c ch
khng phai ng. C tr nn hay rut re e then. i khi ng cht bt
gp c nhn ng vi cai nhn khac hn. Mai sau nay mi oan hiu
c yu ng. ng ch mm ci, tuy luc u thoang chut bi ri. ng
la ngi co tai, ang knh v moi mt, t nh va hay mc cam. S
t nh, mc cam y khng cho phep ng vt qua mc chnh lch
bn mi tui gia hai ngi. Nhng dng nh c th khng. C
ngng m, yu ng mt cach bng bt, bt chp tt ca, tt nhin
khng bc l ra ngoai. Ch do tinh t ng mi nhn ra iu y.
THAI BA TN
74
Nhn ra ma v nh khng nhn ra khoi lam c bi ri va cung

t kim ch mnh.
Hm nay th t c noi thng, lai con nay ra cai y nh xin
c ng cho thanh an ba. C ang nm kia, trn ging, trn
trung, sau khi c ng ci bo ht qun ao nh nh ci nhiu ln
vai boc chic an vi--lng.
ng b bt ng trc li ngh khac thng y. Tuy co tui
nhng con la ngi an ng khoe manh, sau chut t do d, ng a
bung mnh cho tnh cam li cun. Va lai, ng ngh nu lam khac,
co th c se thy b xuc pham va au kh. Tt nhin gia hai ngi
khng th co cai tnh yu theo ngha thng thng, nhng le nao
ng khng th vt qua mc cam chiu c va cung la chiu
mnh mt ln, ch mt ln duy nht trc khi hai ngi chia tay,
co th chia tay mai mai?
ung th, trn nn da trng cua c gai, ban tay ng, vn
thon dai va ep nh nhng ngh s vi--lng khac, bng tr nn
xu x, en ui. Nh tay phu thuy, ng ngh va thm ngac nhin
vi phat hin mi cua mnh. Tui gia. Chnh tui gia a tao nn s
tng phan y. Gia ng tre hn hai, ba mi tui th chng sao.
Luc y chc moi vic se din ra mt cach t nhin, ng khoi b mc
cam, ban tay ng khoi b treo l lng th nay. ng co cam giac nh
nu cham vao, no se lai nhng vt en bn, lam u c th
thanh khit cua c.
Cui cung, ban tay y ch dam khe cham mai toc c, u ym
ve vut, nht la pha sau gay. C gai dng nh a thip i tht.
Cung co th con thc nhng c tnh nm yn, mt vn nhm, hi
th u u.
ng cui xung nh hn c, vn cha quyt nh se hn vao
u - mt, tran hay mi. Trc y ng nhiu ln hn ln tran va
mt c, nhng mi th cha ln nao. Cung tng cham vao ngi, c
tnh cham, v iu o mang cho ng mt cam giac thch thu kho ta.
Thm ch ng co th lam hn nu mun, nhng ng a lun km
mnh khng bc qua cai vach ngn cach v hnh do ng t ra.
Co th ln nay se khac chng?...
Khi cui xung sat mt c gai, ln na bt cht ng chng lai.
Co mui g nh mui sa. Mui sa t ming nhng a tre con bu
me! Khng hoi gt, ch thoang thoang d chu, nhng ung la cai
mui y. Tht ky cuc, ng thm ngh. C gai nay a hai mi hai
75
tui va ch co th ung sa c, sa ti, sa cc-ty... Hay t vu?

Khng, y ch co mui thm mat cua da tht, mui tui tre.
Vn mc nguyn qun ao, ng lng le nm xung canh c
gai. S ham mun thi thuc giam nhiu t khi khng dam cham
tay vao ngi c, gi b cai mui kia lam tan bin. V sao, ng khng
hiu va ang c hiu.
My nm trc, trong mt cuc vui vi ban be, b hoan canh
a y, ng a bo tin mua tnh yu cua mt c gai. Ngm vu c,
ng thy trn li co cai g ngon ngot. Khi c hoi, c kia bao mi
sinh, cn tin nui con nn phai lam ngh nay. ng mt ht hng
thu, ng dy mc qun ao, cho c kia gp i s tin a ha ri
bo v nha vi cam giac gn nh ti li. Sau y ng khng bao gi
ti nhng ch tng t.
ng co a chau ngoai con be va thng thch thu m no
trn tay ngi mui sa me thoang thoang t ming no. Sao cung
chnh mt mui trong ba trng hp lai co cai g y va ging, va
khac hn nhau? V tnh, ng lin tng c gai ang trn trung
nm bn vi a chau ma khng t khi ng cung b trn trung
nh th. Ma sao c hoc tro cua ng lai lam th nh? V tnh yu?
Hin dng v ngng m, bit n? Hay n gian ch la cn bt phat
cua tui tre? Thanh nin by gi hin ai tht. Nhiu ngi gia
by gi cung hin ai khng kem. Ho t cho phep mnh nhng
iu ma ang le v tui tac va a v, ho khng c phep lam. Con
ng, ng hin ai hay c hu? ng co c phep c x vi c be nm
bn nh vi mt ngi an ba khng? Co phai la s sa oa ao c
khng, khi mt ngi gia nh ng hm h chim oat mt c th
tre trung, trong trng nh th?
ng quay ngi, du dang lun tay vao mai toc c, t mi
mnh ln i mt ang nhm, ht mt nay n mt khac. Co v
mn mn. Vn phang pht mui sa...
ng nh a oc u y cun sach noi Nht co nhng nha
ngh danh ring cho cac ng gia bt lc. y, ho vao nhng cn
phong co cac c gai nm ch sn, trn trung va ang ngu. Ho ch
cn c co cam giac sut m nm canh mt c gai tre con trinh
tit. C gai c cho ung thuc ngu c bit, khng th tnh dy
trc gi a nh, nn khach khng b mc cam v s bt lc cua
mnh. Cac c giup ho sng lai nhng ky nim thi tre, vui cung
nh bun, va ln na chim nghim ca cuc i dai mnh a sng.
THAI BA TN
76
Cach giai tr nay mang lai cho ho s th gian la lung. Nhiu ngi
mun c cht vi mt c gai nh th bn canh. Trong truyn co
mt ng ngu nhin cht tht, nhng chu nha ngh kp a ng ta
i ni khac, con c gai th, nh nhng c gai khac, sang dy khng
h bit ai a qua m vi mnh, khng bit co ngi a cht bn c.
Ngi Nht ngh ra lm tro ky cuc tht, ng thm ngh va
cht nh trong cun truyn y cung co mt ng gia ging ng luc
nay, cha bt lc, sut m nm bn c gai trinh tit trn trung
ma khng dam cham tay vao ngi c, s lam u tui tre trong
trng. ng ta cung ngi thy mui sa t hi th c gai. Mui hoi
hoi sa me. Tic la m y, c ngu say bn c, ng ta ung
thuc ngu qua liu, va trong m a bop c c gai. Xac cht b a
i ngay, mt c khac c em vao th ch, va sang ngu dy ng ta
khng h bit mnh a pham ti git ngi. Thm ch khng nhn
thy co g khac la.
ng rung mnh khi ngh v chi tit kinh khung y. ang le
ng nha vn kia khng nn vit no, ca khi co tht nhng chuyn
nh th.
Cui cung ng nhom dy, lai hn ln mt c gai. Vn co v
mn mn.
Con ngu a? ng hoi.
C gai khe gt u.
Con cha bao gi hn ngi an ng nao, va cung cha c
hn?
Gt u.
ng im lng mt luc, ve bi ri:
Thy xin li. Thy mc qun ao cho con nhe?
C gai lai gt u, mt vn nhm.
ng bt u mc qun ao cho c, tng cai mt, thong tha va
thn trong nh khi mi ln biu din xong ng cho an vao hp.
C gai vn nm yn, ch khe c ng nhng luc cn giup ng. Khi
c th tuyt ep cua c lai c boc trong chic hp qun ao, ng co
cam giac nh hng hut iu g.
C gai ng dy, nhn ng vi ve ng ngac ri bt cht bo
chay ra ngoai. Hnh nh c khoc.
77
Sang hm sau ng ra sn bay tin c. Khi phai bc vao khu

vc ch danh ring cho hanh khach, c bng m chm ly ng,
nc mt dan dua:
Em yu anh!... Chnh v vy ma em phai ra i va co le khng
quay v na...
ng hn nhe ln tran c, nh noi Thy cung yu con. Mt
cu noi co th hiu theo hai cach - tnh yu gia an ng, an ba,
va tnh yu gia bc cao tui vi con chau. Nhng ng ch ng im,
ln na t mi ln mai toc cua c. Tht la, ca mai toc cung phang
pht mui sa.
Bt cht, ng thy mnh nh gia hn thm chuc tui.
Ha Ni, 12. 5. 2003
THAI BA TN
78
Sa pa my phu
Ho n Sa Pa luc tri gn ti. Mt tri thang Ba khut sau
nui, anh ln mt vng sang mau da cam lanh va bun. Ca khng
kh cung m bun, cai bun vng ngi va vung nui qua yn
tnh. T t nhn xung, mt vai ngi nha mi xy mai o tng
trng trng lac long gia mt mau xanh thm sung hi sng.
Ngi sau tay lai la mt ngi an ng ng tui eo knh
trng mt day chng to ng cn nng, net mt hin hu tuy khc
kh. V ng, mt phu n be nho con gi c ve ep thanh thoat
thi tre, ngi pha sau, l ang nhn ra ngoai. Ca hai u co ve
giau co, ang knh, th hin qua cach n mc, iu b, va ca chic
Ford Mondeo mau en bong, loai t My ni ting mi thy xut
hin Ha Ni.
Ti khng hiu ng ln y lam g. Tri lanh th nay.
Ba noi khi hm sau hai ngi ngi n sang khach san sang
nht cua th trn trn mt ngon i. Ma qua ret tht. Ba ngi co
ro, quang ln ngi chic khn len to mau xanh. Nh thng l
khi ngu dy, ba trang im chut t, ung kiu ngi gia quen n
din nhng y t.
ng lng yn cm chai ru vang rot vao hai chic li chn
cao, mt luc sau mi ap:
Co le ba noi ung, nhng ti khng mun i ni khac. Va
lai, y co chut ky nim...
Ky nim? Sao ng khng bao gi k ti nghe?
Tai ti ngh ba khng cn bit, khng mun bit. Chuyn
xa y ma.
79
Hm nay ti thy ng nh bun bun iu g. Chc v cai ky

nim y?
ng khng ap, lai rot ru cho mnh.
Mt thin tnh s lang man? Mt thn n xinh ep va hoang
da? Ba khe ci, pha chut chm bim.
, khng hoan toan nhng ung th. Mt c gai ngi Thai,
rt xinh, nng chay va pha chut t hoang da nh ba noi.
Sao ng khng ly c ta lam v?
V ti bit se gp ba, ly ba.
Cam n. ng k nghim tuc cho ti nghe vi nao. Khi thy
chng c mn m mai ly ru, ba noi thm: Hay y, t mnh
khi chuyn ri lai im lng khng chu noi g na!
Thc ra chng co nhiu noi. V chung ti quen nhau c
ba thang th c y cht. Thi gian yu nhau con t hn.
Cht? Ba nh hoi v sao, nhng lai thi.
ng cung chng noi g thm.
Mt tri a nh ln qua hang cy trc khach san, vt va
lm mi chui ra khoi am my day c. Gio se se thi. Xa xa pha
di, nhng mang sng mu mong mau trng uc nh ng yn
mt ch, nhng ng bit chung ang tri chm chm v co gio. Con
y th khng co sng mu, ch m t, trn la cy lm tm
nhng giot nc nho. Khng kh trong lanh, thoang thoang mui g
o ng khng tm c tn goi.
Ti nh ti o. ng lai ln ting khi c hu ban mc ao dai
mau hng va b bat a i, ch cha lai chai ru va hai chic cc.
Ba co i vi ti khng?
Ti o la ti u?
Ban Veo. Ngay xa ti c phn v day hoc o, ni ti a
gp va yu c y... Cach y ch mi cy s, nhng ng xu.
Khng. ng i i. Hm nay ti mt, ba noi ri ng dy bo
ln phong.
a qua cai thi co th ghen tung, va lai thc ra chng co g
ghen, nhng ba vn thy m c v c. Ba sng vi ng gn ba
mi nm nay, co th noi yn m, hanh phuc. ng la ngi chng
THAI BA TN
80
tt, chu ao vi v con, nhng vi nhay cam cua ngi an ba tinh

t, ba bit hnh nh sut chng y nm vn co cai g y, ai y
ng xen gia v chng ho. Ba nhiu ln c oan ma khng oan
ra. By gi ba bit ngi y la ai. Du khng nho nhen c chp, ba
vn khng km c thai hn di cua mnh. ng bit. Ban thn
ng cung khng thc s mun v i cung. Ch l m thy nh
mnh co li.
Qua ng xu tht, g gh va nhao nhoet. Co le hm trc
va co ma. Chic t lm y bun, va phai sau hn mt gi mi
ti c ni cn ti.
ng bc ra khoi xe, ngi pht xung am co t bn chic
h nho nc nng va trong, l lp ay bun mau gach.
*
o la mt ngay ma tm ta vao thang Chn nm 1967, khi
tt nghip xong ai hoc s pham anh c phn v vung nay. V ly
do sc khoe, cu th mt cn ba i-p, ngi ta khng goi anh nhp
ngu nh nhiu ban cung lp. Ra i t sang sm vi chic ba l con
coc tong teng trn lng, mai gn ti mi n c ni cn n,
trng cp ba Cm Yn, nhng anh chng thy ai trong my ngi
nha na tunh toang y, anh hoi thm nha ng chu tch xa
nh xin ngu qua m ri sau hng hay. Lai phai i ma dm
bun thm ba cy s na n nha ng chu tch. Hoa ra ng nay
a c bao trc anh se n, va c giao nhim vu tm cho anh
mt nha dn tro v trng khng co nha ring cho giao vin.
Tm ni nao kha kha mt chut. Tay nay dn Ha Ni gc, co th
kho tnh y! Ban Veo cua ng sng qui tu, ngi Kinh nhiu hn
ngi Thng, do trc y co nng trng che gn y, nay a
giai th. ng ngi Thai, v ng vn la mt trong nhng c gai t
di xui ln cua cai nng trng y. Ca bui chiu trc o ng
au u khng bit phai b tr anh chang Ha Ni kho tnh nay
u. Trong ban nha nao cung ngheo. Thm chic ging khng
kho, ch n ung, sinh hoat, v sinh mi phin. Lai thm cai
chuyn nm ngoai co anh giao vin min xui, cung cua trng
Cm Yn, leng pheng vi mt c gai trong ban, co cha, b ui
vic ri ln i u mt. Khng kheo ri anh chang nay cung gy
tai hoa. Tuy nhin, la ngi ng u a phng, lai vn s khng
81
mun ngi ta khinh thng xa mnh, cui cung ng quyt nh

cho anh ta sng ngay trong nha ng, mt gia nh t ng anh gia
co vn hoa nht va kha nht trong ca xa. Tam thi th a, ri sau
ng se dng cho trng my nha tranh lam ch cua giao vin.
Ngi nha nht xa y co tng xy, trat va mt mt pha
trong, mai ngoi hn hoi du i ch dt, un un bn gian nho
nh nha tp th. Anh c gian trng cui, co chic ca s khng
canh, che bng vai nha nhn ra mt bai sn. Xa hn t na la
chic h nho bnh thng nhng vi anh lai rt th mng. Nha t
ngi so vi dn trong vung, ngoai ng chu tch xa co v ng, mt
ngi an ba qu Hng Yn, hn bn mi tui, t noi, co ve mt
thi xinh ep nhng by gi gy et, da xam nh ngi b st ret
lu ngay. Anh thy hai a tre, mt cu be khoang mi ba va
a con gai tho lo mui xanh. Thy noi con a na, a ln, luc anh
n khng co nha.
Anh tm git, thay qun ao xong va ang ngi ung nc,
noi chuyn vi ng ba chu tch th co ngi bc vao nha. Bn
ngoai tri vn ma nng hat. Luc y a ti hn va cn nha c
chiu sang bng chic en bao to nh qua da b, bong am mui
do lu ngay khng lau. Trong goc phong thy treo chic en mngxng chc ch danh cho nhng dp long trong phuc vu nhiu ngi.
Cai Bnh, con gai ti y! ng chu nha noi. Co v ngi
Kinh, my nm i b i, lai lam chu tch xa xung huyn hi hop
thng xuyn nn ng a b xui hoa t lu, d nhn thy qua
cach c x, noi nng va cach t tn cho con. Nm nay xong lp
mi, tt nghip ph thng, con cha bit lam g, i u y. Ri
ng quay sang con gai: y la thy Tho mi t Ha Ni ln. Se day
trng con y.
C gai lung bung chao thy, quay sang nhn anh, rung
mnh ht mai toc dai v pha sau ri i xung bp.
Di anh en du tu mu anh kp nhn thy mt khun mt
tuyt ep, ep n mc khin anh sng s chc lat. No khac hn
ve ep thng thy cac c gai ep thu . Co cai g o mi me,
tinh khit, b n, thm ch hoang da. Khun mt xinh ep y ang
t sung nc ma (khng hiu sao c i u v khng mu non g
ca), b qun ao mong dnh cht c th con gai mi ln vi nhng
ng nt tht mm mai va gi cam. Anh co cam giac nh nhn
thy da tht c qua lp vai t. Co th cai nhn y lam c xu h
THAI BA TN
82
cui mt. Cung co th ch do anh tng tng v luc o ang trong

mt cn sc thc s, sc trc ve ep ng ngang, bt ng. i chn
c trn, cung rt trng va ep, theo o, nc t ngi chay
xung thanh vt loang lp lanh di anh en.
m y va nhiu hm sau anh con b am anh mai bi cuc
gp ln u nay. Anh git mnh lo lng khi phai t thu rng hnh
nh anh a yu c, yu ngay t cai nhn u tin nh ngi ta vn
noi. Xa nay anh khng tin vao kiu tnh yu set anh nh th.
Anh ngh co le do tnh anh d xuc ng, do b choang chut t v i
ng mt va thi tit, ri moi vic u se vao y. Nhng anh
nhm...
Trng cp ba Cm Yn ch ven ven mt lp mi, hai lp
chn va ba lp tam. Anh c phn day s, kim lun ca mn a
lp tam va chn. Thi y khng ch hoc sinh t ma thy cung thiu.
Vic giang day chng my vt va. Ch bun, cai bun min nui
sut ngay chng co g lam, chng i u, chng bit noi chuyn vi
ai. Hn th, tri hay ma, khng ma th sng mu phu day c,
da tht lun m t nh m hi mua he. Khng kh co mui g
nh mui mc, lm luc bun nn. Rt t ngay tri ep. May anh
mang theo my cun tiu thuyt, chu yu tiu thuyt c in Nga,
trong o co cun Ti ac va Trng phat cua txtiepxki, oc nhiu
ln n mc b am anh mun t mnh pham mt ti ac nao o. Co
ca cun Axia cua Tucghnhep ma anh thy Bnh, c con gai ng
chu tch xa, na na ging mt n nhn vt trong o.
Anh va Bnh t gp nhau, ngoai mt ngay hai ba n tra va
ti. t khi co n sang. Bui sang i hoc, bui chiu hm nao c cung
theo me ln i trng g ngoai y n ti mi v. Trong ba n, t
khi co anh, c thng cui mt hoc nhn i ni khac. Noi chuyn
th hu nh khng, ngoai nhng cu chao hoi bt buc. Chnh iu
nay khin anh, co th ca b me c na, oan hiu c khng th
vi anh. i khi anh thy nhn trm mnh, va ln nao ngu nhin
gp nhau ma c cung o bng. Con anh th by gi, c quan sat
ky hn, bnh tnh hn, anh cang thy c xinh ep va c bit hp
dn. Nh con thu nho va nhut nhat, va co cai g y manh lit
vung v che giu bn trong. Tt nhin anh phai c gi kn tnh
cam tht cua mnh, lam nh khng y ti c, ch thnh thoang
giup cu em lam bai khi cn. Cu nay hoc dt nhng thch oc
sach, co th do vy nn rt qu anh, v vi cu, anh la ngun sach
v tn. Thnh thoang, theo yu cu cua ba me, anh noi nu Bnh co
83
g khng hiu, anh lam giup, nhng ln nao c cung lng le lc

u. Anh chng hiu y ba th nao. Co th v tnh, cung co th lo
xa, ba ngh ti cuc hn nhn tng lai gia con gai ba va anh
chang th sinh Ha Ni ep trai, lai la ng giao, cai ngh rt c
coi trong vung nay. Suy cho cung, im mt tt ca, ba thy
chng ai xng ang hn. Chc ba cung nhn thy tnh cam cua
anh i vi Bnh. Con ng b th khng quan tm, hay t ra to ve
khng quan tm. Co le ng cung khng phan i. Con ng a mi
tam, cai tui nn lo chuyn chng con. Anh cung mi hm hai. ng
ch s nh anh chang nm ngoai, lam con ngi ta nh bung ri
ln mt tm. Vy la co ve nh moi chuyn thun li, nhng anh
vn cha dam.
Mt hm, i u v, anh cht thy Bnh chay b t trong nha
ra, bi ri va xu h. Hnh nh t phong anh. Anh vi bc vao va
thy mt mu giy nho trn ban xe t cun v hoc tro. Ti nay em
ch anh bn h.
Anh ngi th trn gh, ngac nhin va mng lo ln ln.
Ba n ti din ra nh thng l. Bnh khng mt ln nhn
anh. n xong, c bao me sang nha ban hoc bai ri i lun. V thnh
thoang vn i dao vao bui ti, nn anh co th ra i ma khng b ai
nghi ng. Khn ni hm y cu em c nng nc nh giai giup bai
toan kho, nn khi anh ra khoi nha a gn chn gi.
u thang, anh trng bang bac, mong va m t. Bn b yn
ng, ch bun bun ting cn trung u o vong lai. Anh bc
nhanh qua bai sn v pha h, tim p manh v hi hp. Thm ch
khng ngh ti hu qua. Khng ngh g ngoai vic co ngi ang
ch anh bn h.
Bnh ngi trn tang a ln trn b. Bn canh co tang khac
nho hn. Ca hai u trn nhn do ma gio va ca do ngi ngi.
Anh cung tng nhiu ln ngi ln o, vao bui chiu ch khng
phai ban m th nay, va tt nhin ch mt mnh. C m gi, u
cui guc, im lng ca khi anh ln ting goi. Anh lai gn, khe t tay
ln vai c va bit c ang khoc. Anh ngi xung canh, hi lu
khng bit noi g, cui cung nhe nhang nng u c ln va hn vao
i mt t.
Ngi ta noi con gai dn tc manh lit lm, anh ngh.
Nhng chu ng hen th nay th chc Bnh phai yu anh gh
gm, u tranh gh gm va cung bt chp gh gm.
THAI BA TN
84
Anh yu em! Yu ngay t cai nhn u tin nh trong tiu

thuyt. Anh noi mt cach gian d ri ci thanh ting, c ly ve
tht t nhin. Hnh nh ting ci nay giup ca hai vt qua s
lung tung ban u.
Anh vong tay m c, xoay v pha mnh. Ngi c run ln
nh b st.
Em co yu anh khng?
lu.
C khe gt u, ap mt vao ngc anh. Hai ngi im lng hi

Cung t cai nhn u tin?
Khng. Phai my ngay sau. Ri em tr thanh nh a mt

hn, c noi, cung tht gian d. Anh khng nhn thy a?
Co, anh ap. Thc ra anh khng nhn thy g ca. Lai cang
khng bit c mt hn v anh.
Con em, em co bit anh rt yu em khng, yu ngay t
u?
Co. Va em ch. Sao anh khng noi g vi em? Sao anh bt
em ch lu th, cho n luc khng ch c na?
Tai anh s. Du sao cung mi ba thang. Anh s moi ngi
ngh anh nh anh chang nm ngoai. Nhng ngay ngay mai anh se
noi chuyn vi b me em...
ng. Khoan a. Ri c ngc nhn ln, nghim tuc hoi:
Anh se ci em?
Tt nhin!
Anh th i!
Khng cn th, anh ci. Anh cung mt hn v em. Khng
phai my ngay sau, ma ngay t hm u mi gp. Tt nhin anh
se ly em. Con em?
Em la con gai. Khng cn hoi.
Hai ngi lai im lng, ri anh noi, tht tha n mc ngy
ng, nhng khng ai y n s ngy ng y:
Vy la chung ta yu nhau va se ly nhau!
Vng. Ri anh se a em v Ha Ni? Em thch c sng
Ha Ni. y bun lm.
85
Anh se a em v Ha Ni. Ma thi, ta phai v, keo moi

ngi nghi.
Hai ngi ng dy. Ch luc nay ho mi hn nhau. Mt cai
hn vung v. Anh thy ngi c nong rc va run run.
Mai ta lai ra y nhe?
, mai. Anh ap, va hai ngi lai hn nhau.
Trng co ve m hn, sng cung nhiu hn nh mun che ho
khoi nhng con mt to mo.
Nhng ngay tip theo m nao ho cung hen gp nhau bn h
ma khng ai bit, hoc co th bit nhng gia v khng. Tuy nhin,
by gi, khi nha vng ngi, ho vui ve noi chuyn vi nhau, hn
nhau trong nim hanh phuc ngy ngt.
Mt ti no, khi hai ngi va ra ti h, c bao anh:
Ta xung tm i!
Anh cha kp tra li th c a nhanh nhen ci ht qun ao,
ngay trc mt anh ma khng chut e then, ri mt mnh li xung
nc.
Con gai min nui hn nhin tht!
Anh thm ngh va mm ci mt mnh. Nhng anh khng
xung tm, ch ngi ch trn b. Lai cang khng mun tm trung.
Khng hiu sao anh thy ngng, du y ngh c tm trung vi
ngi yu di m trng tht hp dn. Thch nhng vn ngng,
v tnh anh vn nhut nhat va hay ca then.
Mi lm phut sau, c ln.
Anh lau ngi cho em i! C noi ri m gh ly anh nc
thm ht ca qun ao.
Phai noi anh hi thoang chut bi ri. Tt nhin anh hiu c
mun g va anh co th lam g. Anh m cht c. Ngi anh cung run
ln, hng hc. Nhng mt luc sau anh t t bung c ra:
Em mc qun ao vao, keo lanh.
C ngoan ngoan nghe theo, ri ho ra v trong im lng.
Ba hm sau anh c bit c a vit n xung phong ra mt
trn, va sp phai ln ng.
Tri! Sao em lam th? Anh ku ln, gn nh hoang ht.
THAI BA TN
86
Ca lp vit. Ngi ta ch chon ba a. Em la lp trng nn

c chon.
Em mun bo anh ma i tht a?
Khng. Em khng mun i. Nhng em la lp trng... Em
mun lai vi anh!
Vy sao xung phong?
Ca lp xung phong...
C thut tht khoc. Khng bit noi g hn, anh m c vao long,
nh s bung ra, c se bin i mt.
Hay anh va em cung bo trn? Vao rng chng han. Em bit
mt ch rng rm lm, khng ai tm thy u! Cui cung c
ngc nhn anh, giong nghim tuc.
Anh thy bun ci vi y ngh tre con y.
Khng c. Phai tm cach khac. Khng co em, anh cht
mt. Ma em cung co th cht. Chin tranh khng ua vi ai u...
Em khng s cht. Ch s xa anh, c trm ngm mt luc ri
noi: Ma co cht cung chng sao. Em se ch anh di y!
Em ch noi v vn. Cht th nao c.
Em noi tht ma. Nu ra i va khng may phai cht, em se
ch anh di y. Ch sut i. Em se khng yu ai, khng ly ai
ca! Anh khng thch em lam th sao?
c.
Anh khng ap, ch m cht c hn va hn ti tp khp mt
Hm y la m cui cung trng con sang. Trng ang b my

che khut pha ng ty. Khng hiu sao am my co mau vang
bch va ung ung.
Mt tun sau c ln ng. c na thang th co tin c cht
khi oan xe ch c va nhng c gai nh c b trung bom luc ang
vt cu Ham Rng.
*
87
ng ngh ngi g th? n i keo ngui. Ba noi bn ban n

sang ngay hm sau.
Chng ngh g ca, ng th ap. Hm nay Sa Pa nhiu
my qua.
Sa Pa th luc nao chng vy.
, nhng hm nay nhiu hn. Ba khng thy th sao?
Ti thy bnh thng. Ch co ng khng bnh thng. Lai
chuyn nang kia, cai nang ngi Thng xinh ep va hoang da y
ch g?
ng lng thinh rot y cc ru cho mnh. Khng hiu a la
cc th my. ung, ng ang ngh v Bnh, mi tnh u ngn
ngui, ep e va au n. Thc ra sut my mi nm qua luc nao
ng cung ngh n no. Chuyn ch co th. n gian ma tht chua
xot. ung nh ng noi vi ba: quen nhau ba thang, yu nhau con
t hn. Thm ch cha co ca chuyn y. Th ma vi ng, no la mi
tnh ep nht, quan trong nht, co le con duy nht. ng cam thy
sau khi ngi yu cht, ng khng con sng vi ung ngha cua no.
Moi chuyn tr nn v ngha, ca chuyn sau nay ng ly v
va sng hanh phuc vi ba trong con mt cua nhiu ngi. ung,
co th ng qua a cam, co th qua nng niu, thi v hoa nhng ky
nim cu, nhng qua thc ng khng th nao qun du nhiu ln a
c. Hm qua ng ngi gn nh sut ngay trn tang a ni c chu
ng hen ng n. ng ngi, nh lai ln u nhn thy c trong cai
m ma gio y. Khun mt xinh ep hp hn cua c. i mt to
tron. B qun ao t mong dnh bam sat c th manh mai vi
nhng ng cong tuyt my du cha phat trin hoan toan. ng
nh nhng cai hn, nhng tro ua nghch tre con. Nh ln ca hai
ht hoang git bn ngi khi ang hn nhau th bt cht ng b
v, may cha kp nhn thy. Tt nhin nh ca m trng cui cung
bn h, khi c trn trung trong vong tay ng, sn sang hin dng
ma ng a ngu ngc chi t. iu nay c bit lam ng day dt.
Chc luc y c xu h va gin ng lm. ng thy thng cho c va
ca cho mnh rng chuyn y a khng xy ra. Ma c th ch my
ngay sau a cht.
Chc hm qua ng vao thm gia nh c y? ba hoi.
Chng con ai na. Sau cai cht cua c y hai nm, ng b
ngi Thai cht v ung th. Ba v ngi Kinh a hai con v qu
THAI BA TN
88
cu Hng Yn. Thnh thoang ti co ti thm, nhng iu y chng

lin quan g n chuyn nay.
ng cha k ti nghe v sao c y cht?
Cha a? n gian thi. Xung phong ra mt trn. Cha anh
m g, ca xe ch my chuc c gai hoc sinh b trung bom Ham
Rng. Cht ht. o la iu khung khip nht cua chin tranh. Ba
hai long cha?
ng th l qua y!
, ti xin li.
Ma sao ng ung nhiu vy? T nay n gi ti m c
nm cc ri y.
Xin li. y la cc cui cung.
Khng le sut my chuc nm qua ng khng th nao qun
c c y?
Khng.
Va vn yu c y?
Vn.
Tc la sut chng y nm ng sng vi ti ma lun ngh n
ngi an ba khac?
Khng ch cu tra li, ba t ngt ng dy bo ln phong.
Ti xin li ba. Khng hn nh vy. Ti cung yu ba. Nhng
o la chuyn khac. Xin li! ng noi khi ch con lai mt mnh, vi
tay ly chai ru.
Bui chiu hm y ho tr v Ha Ni. Ba ngi sau tay lai, vi
ly do ng cha tnh hn ru. ng ngi pha sau, l nhn ra
ngoai. Vn canh cu Sa Pa my phu trng. Bt cht ng co cam giac
nh u o di nhng am my m t kia co ai ang ng ch
ng. Ch a lu. Ch mt cach mon moi va au n.
Em se ch anh di y.
C Bnh ngay xa cua ng a noi nh th. Con gai min nui
ky lm. a noi nht nh th nao cung lam.
89
Ha Ni, 23. 5. 2003

T.B.T
THAI BA TN
90
Bng hng cha tng

Tam gi kem mi. Ln na chung rung dai pha trong Nha
Hat Ln.
My ngi n mun ang vi va leo ln cac bc a lat i
qua chic ca st nho co ba soat ve to beo ng canh, va xe ve
va giuc ho nhanh ln v bui biu din sp bt u. ung tam
gi, chic ca st b khoa. Ba kia lui sang bn, l ang nhn ra
ngoai.
Cui cung, trc nha hat chng con ai ngoai my ngi ban
hang rong, mt thanh nin mc qun ao b i vn ngi trn yn
xe ap, chn chng xung t, mt c gai tre mc ao khoac mau
sang lun nhn ng h, i lai ve st rut, va ti.
Ti khng i lai, khng st rut v chng ch ai, ch bun do
khng mua c ve vao nghe bui hoa nhac cua mt ngh s pian
ni ting ngi Nga ma ti hm m.
ang cui thang Hai, mi Tt xong, tri con kha lanh. Lai
thm chut ma phun lt pht, nho thi, va ch nhn thy trong
anh sang vang nhat cua my ct en gn o.
Anh thanh nin a ap xe i. C gai vn nn na ch ngi
nh hen. Ti th ng ngay di canh ca st v con hy vong bit
u ai y vao phut chot co th tha ve nhng lai.
C gai khng i mu. Mai toc phi-d ct ngn xi phng vi
nhng giot nc li ti bam pha trn. Ti ngac nhin thy chung co
mau khac nhau. T nh khng nhn lu, nhng khi nang i ngang
ti cung kp nhn thy mt khun mt rt xinh, hi gy, trng va
thanh thoat, co le nh chic mui thng va i mt su. Mt ve ep
c in, sang trong cua ngi co vn hoa. My ln ti nh nhng
91
khng dam hoi mua lai mt trong hai chic ve ma ti tin chc nang
ang gi trong chic v m eo bn hng.
Bt cht nang i lai gn ti va noi, rt than nhin, gian d:
Anh co mun i dao vi em mt chc khng?
Luc y ti mi hai mi tam tui, a tp tanh bc vao ngh
vn va ang yu. Ti yu mt ca s, nghip d thi nhng ang
ni, t ra cung my ln oat giai tai cac cuc thi vn ngh phong
trao. Nang cung xinh, va chung ti yu nhau thc s. Co iu,
khac hn ti, nang khng thch nhac c in nn chng bao gi
chung ti cung vao Nha Hat Ln, mc du chiu nang, ti lun co
mt nhng m ca nhac ti chng my thch thu.
C gai hi lung tung khi ti, v ngac nhin, bi ri cha bit
tra li th nao. Tuy nhin, chi my phut sau, chung ti a song i
i dao doc theo ph Trang Tin ri vong quanh b h Hoan Kim.
Thanh ph ban m tht ep va yn tnh. anh in ht ln
mt h thanh tng vung tron nh nhng chic trng trang trong
chao. Pha nha Thuy Ta co my ngon en xanh, in ngc xung
nc thanh nhng chic coc run ry, tt nhin cung mau xanh,
nh mun khuyu di sc nng cua chic quan hai tng trn o.
Co ting ken xc-x-phn bun bun vong lai, xuyn qua lp sng
mu mau trng m t.
Chung ti lng le i mt oan dai khng ai noi g. Cui cung
ti ln ting:
Ch va ch ai nhng ngi y khng ti?
Em ch chng em, nang ap, cung rt t nhin. Nhng
khng sao, em quen vi canh nay ri.
nay?
Va tra thu chng, ch mi ti, mt ngi la i chi th
Nang khng ap. Ti cung im, ly lam tic a hoi cai iu

ang le khng nn hoi. Ti thy la trc cach c x cua nang. C
nh trong tiu thuyt hoc mt nc phng Ty nao o. Ro
rang nang khng thuc loai phu n d dai, cha hn a thch
phiu lu, v nang ti cam thy cai g o sach se, nghim tuc.
Th th sao nang, mt ngi co chng nh nang noi, lai chu ng
mi ti i dao? Co n y g y chng? Nang la ai va cn g ti?
THAI BA TN
92
V luc y con tre va ang b tr to mo kch thch, ti chng

bn khon nhiu vi nhng cu hoi nh th, ch thy sung sng
c i dao cung ngi ep trong mt m Ha Ni m mng.
Chung ti vao Thuy Ta n kem, nhng hai sut. Nang ti
tra tin khng chut kiu cach. Ri chung ti thong tha i thm
mt vong quanh h, sau khi quanh sang ph Nha Th, ph Hang
Trng va mt oan ph Hang Gai. Khi tr lai Nha Hat Ln th va
ung mi gi ri, cung la luc bui din kt thuc va lac ac a co
vai ngi i ra. Ti ngh c a nang v nhng nang lc u.
Nang cha ban tay nho be cua mnh cho ti. Ban tay mm va
m, ln u ti c cham vao no.
Anh d thng tht y. Sut ca my ting ng h khng
hoi mt cu ngc nghch nao. Em thch nhng ngi nh vy. Em
cung thch anh. Nu anh hay n nha hat nay th chc ta con
nhiu dp gp nhau. Tam bit va cam n!
Ri nang bo i, n ng chch pha bn phai nha hat. Mt
luc sau co chic t mau en i ti a nang i. Mt c gai ky la
ma luc y ti cha bit tn va cung cha bit tn ti.
Khng phai ti khng hoi cu nao. Theo yu cu cua ti,
nang noi chng nang la mt quan chc quan trong, hn nang
nhng hai mi lm tui. Va nang ng y ly ng v b me bt th
ch chng v tnh yu. Tuy nhin, o chng phai ly do nang
khng qu trong ng hoc cam thy bt hanh. n gian nang ngh
mt khi a la v chng th phai c x theo ung ao v chng.
Xut thn t gia nh gia giao, nang ngh cn phai th. Ch tic
ng khng hiu va khng knh trong ngh nang. (Ti hoi ngh g
nhng nang ch ci). Phn ti, ti noi ang yu va cung c yu
lai. Mt cach xa giao va hi ky cuc, chung ti chuc nhau hanh
phuc. Ngoai ra khng hoi nhau g hn v i t mi ngi.
Mt tun sau ti lai vao Nha Hat Ln, xem v ba-l
Giselle do mt ao din ngi Phap giup Vit Nam dan dng. Va
lai gp nang. Khng phai trc nha hat ma ngay trn san din.
Hn th, trong vai chnh, tc la nang Giselle xinh ep phai chu
nhiu au kh trc khi tm c hanh phuc cua mnh nh phn
kt hu ht cac v ba-l khac. Xem t ri gii thiu ni dung, ti
bit tn nang la L Trinh, din vin tre y trin vong cua Nha
hat Nhac, Vu kch Trung ng, mi tt nghip trng ba-l danh
ting nht Lin X, chnh thanh ph ti tng hoc trc o my
93
nm. Vi cam giac ngac nhin, xuc ng va lng lng, sut bui
din ti ch ngm nhn mt mnh nang trong b ba-l trng
mong tinh khit, (ca ngi nang cung trng mong tinh khit),
thon thot bc i trn hai u ngon chn be nho, xen nhng cu
nhay nhe tng nh khng trong lng. Nang ep mt cach lng
ly. Cai ep hoan thin, thoat tuc, n mc trong ti ch con lai
cam giac ngng m nh khi ngi ta ngng m mt n thn.
Tht kho tin mi ch my ngay trc o ti c n thn y mi i
dao, thm ch c cham tay nang.
Sau bui din, ng khut pha xa trc nha hat, ti thy
nang, vn chic ao khoac hm no, ang cung mt ngi an ng
cao to mc com-l en u ym dn nang n chic t mau en i
sn. Chic t ch nang ln trc. Trong v din, nang c chang
hoang t nng trn i tay khoe manh cua mnh, con ngoai i,
nng nang la chic t cua chng, chc vu va co le ca i tay
cung rt khoe cua ng ta. Ti th dai, thm mm ci vi s so
sanh ng ng y.
Ti th thn bc i gia ph, ung l trnh ti va nang a i
ln trc. Ln nay tri quang ang va y sao. Nhng ngi sao
kha ln chen chuc trn mt nc h Hoan Kim. Ti ng kha lu
trn cu Th Huc, tay vn vao thanh cu m hi sng nhng
khng hiu sao lam nham nhng hat cat nho. Ti l m thy mnh
ang yu. ung, yu nang. Nhng la th tnh yu khac hn vi
tnh yu i vi c ca s nghip d ang ni. Mt tnh yu tru
tng, v vong va pha chut mc cam ti li, v nang a co chng.
Xa nay ngoai sach, nhac c in la am m ln nht cua ti,
nn hu nh ti khng bo sot bui hoa nhac nao loai nay Ha Ni.
Thm ch thi sinh vin, ti tng m c tr thanh nhac s hoc
ch huy dan nhac giao hng.
My hm sau ti lai co mt Nha Hat Ln nghe mt
chng trnh nhac Beethoven, gm ban cac giao hng s Mt, s
Sau va khuc dao u (ouverture) Coriolant. Ln nay may ti mua
c ve, tt nhin ch i mt mnh.
Nang xut hin ung luc ti sp bc vao nha hat, mc qun
jeans, i day da va khoac trn ngi chic ao len rng mau xanh
nhat. Ti co cam giac mt nang o ng, hi th gp, co le do trc
o phai chay mt quang.
THAI BA TN
94
Chao L Trinh, ti ln ting trc, c giu ve hi hp. Hm

nay chng ch lai nh hen na a?
tn.
Hnh nh nang khng ly lam ngac nhin khi ti goi ung
Khng. Em i mt mnh. Em n y v anh, nang ap,

cung t nhin va gian d nh ln trc. Anh co sn sang bo bui
hoa nhac i dao vi em khng?
Chung ti lai i theo cac ph cu, co ghe vao Thuy Ta nhng
khng n kem ma ung ca ph. Va ung va ngm mt h ban
m va n chuyn Lin X. Dng nh tai nay lam hai ngi t
nhin va thn mt hn. Tnh khng mt li v i sng ring cua
nhau. Sau o, nh ln trc, ti a nang tr lai nha hat ch my
phut trc khi chng nang anh t n on nang v.
Nhng thang tip theo ti con my ln c nang ru i chi
nh th. My ln thy chng nang cung vao nha hat. Tuy nhin,
nang chng to ra thn mt hn trc, ngoai vic ti co th gi tay
nang lu hn, thm ch mt ln con nng ln hn ma khng b rut
lai. Thnh thoang, nh v tnh, nang hoi chuyn tnh yu cua ti
vi c kia, va ti noi moi chuyn vn bnh thng.
Phai chng nang cung yu ti, hay chng qua o ch la tro
ua cua nhng ngi xinh ep, giau co va rt hiu ro a v cua
mnh? Cu hoi y c lam ti bn khon mai. Vn hay mc cam va
khng mun ri vao th l bch, du rt yu, ti lun to ra kim
ch khng bc l tnh cam mnh. Du sao nang cung a co chng.
Mt ln ti con chun b sn mt bng hng giu trong cp
nh tng nang, nhng khi gp lai khng u can am trao nang
bng hng y.
Ri mt thi gian rt lu, ti khng thy nang xut hin, ca
trn san din ln trc ca Nha Hat Ln. Linh tnh bao ti co
chuyn khac thng. Ti nh ngi do hoi va c bit chng nang
b bt cach y khng lu (v ly do g khng ro), ang b giam u
o tn Ty Nguyn, va nang a bo hn vao y chm soc ng.
*
95
T o ti chng bit g thm L Trinh. Ri moi cai cung qua

i, k ca tnh yu cua ti i vi nang, con lai by gi ch la s
luyn tic m h, mt ky nim ep. Ti ly v, co con, khng phai
ly c ca s xinh ep khng yu nhac c in, cung khng phai vai
ngi na ti yu sau o. Cuc i dn dn i vao np n nh. Ti
ly th lam hai long va chng co g phai than phin. Ti vn u
n vao Nha Hat Ln nghe hoa nhac hoc xem ba-l. Ch nhng
luc y, ti mi nh n L Trinh, c bit hm u tin thy nang
trn san din trong vai c gai Giselle xinh ep, tinh khit va dng
nh khng trong lng. Ti cung nh ca nhng m c i dao
bn nang hoc phai lang thang mt mnh gia cac ph Ha Ni cho
n tn sang nh moi chang trai si tnh khac. Ri ti thng cho
nang ang le c ng chng to khoe, ao mao, y chc quyn kia
nng trn tay i ht cuc i, th lai phai vao tn chn rng nui
hoang vu min Nam nui ng, nng cai c th to khoe kia cua
ng bng chnh i tay be nho cua nang, trn i chn i nhng
bc nho bng ngon kiu ba-l cua nang. By gi nang th nao va
ang u?
Mt hm, bt ng ti nhn c bc th t My. Th cua L
Trinh.
Chc anh khng con nh em va ang ngac nhin? Em la L
Trinh, ngi cung anh my ln i dao quanh h Hoan Kim cach
y a nhiu nm. Nang vit, vn bng cai giong t nhin, chn
thanh nh xa. By gi, khi a rt xa ca v a ly ln thi gian,
em mi dam noi vi anh iu nay. Em yu anh! Em a rt yu anh
nhng ngay c gp va khng c gp anh thi y. Anh khng
bit, hay ung hn, em khng cho anh bit iu o, v em a co
chng, con anh th ang yu ngi khac. Du manh lit, tnh cam
cua em i vi anh vn khng thng c y thc ao ngha v
chng trong em. Va lai, em cung khng th cho phep mnh cp i
hanh phuc cua c gai anh yu va yu anh. i vi em, o la nhng
ngay hanh phuc nht, ang sng nht. Con sau o ch la mt s
tn tai, thun tuy mt s tn tai theo cac khun phep ao c do
xa hi qui nh.
Du khng yu, em a ht long tn tuy vi chng, cho n khi
ng y cht bnh sau ba nm trong tu. Sau o em theo my ngi
THAI BA TN
96
ban vt bin va hin ang sng My. Em a co chng, co con,

dng nh co tt ca, ch tr tnh yu. Anh la tnh yu duy nht cua
em. Le ra em a co th n vi anh, nu em u dung cam thoat ra
khoi nhng rang buc cua qui c xa hi.
Vit th nay, em khng co mong mun nao khac ngoai c
bc l vi anh nhng suy ngh thm kn cua mnh. Em nhng
mun, va a c, khng bao gi noi ra, nhng khng c.
Hay tha th cho em.
L Trinh.
PS. Xin anh ng vit th cho em. iu y khng cn thit.
Hn th, no se lam em thm au kh.
Bc th ngay... thang... nm 1989. Mi lm nm k t
m ti nhn thy nang ln cui.
*
Thang Nm nm 2000, trong ln i du lch mt thang vi v
My, ti a tm n nha nang theo a ch ghi trn b th. Tt
nhin mt mnh. Ti khng co y nh gp hay tro chuyn vi nang
v nang khng mun iu y. n gian ti ch mun c nhn qua
ngi nha nang ang sng. ng t xa ma nhn. o la mt ngi nha
nho, bnh thng nh bao ngi nha khac xung quanh ngoai
thanh ph Raleigh, tiu bang North Carolina. Nha ong ca, ch
hai ca s la khng, nhng c che bng nhng chic manh
trng mong. Ti thong tha i hai ln qua ngi nha y, ngi xung
canh mt gc cy i din, hut ht mt iu thuc ri tr v khach
san.
Thang trc, ti lai nhn c mt bc th na t My. Bc
th ch my dong, c vit bng net ch an ng rn roi, gn nh
t tng net.
97
Theo yu cu cua ngi a khut, ti xin bao ng bit rng

v ti, ba L Trinh, a t trn ngay...v nhi mau c tim. V ti
cung nh noi lai rng ba y a nhn thy ng ngi hut thuc trc
ca nha chung ti cach y hn hai nm. John Nguyen Van Bach.
*
o la toan b cu chuyn v L Trinh ma chc ti se khng
vit ra nu khng nhn c bc th ngn nay cua chng nang.
Ti chng con g noi thm, ngoai vic nu co dp ti My ln na,
nht nh ti se tm n m nang va t ln o bng hng nm
nao ti nh ma cha kp tng.
Ha Ni, 22. 6. 2003

T.B.T
THAI BA TN
98
C gai ban hoa

Thanh ph m trng. en sang rc khp ni nhng khng
at c th anh sang huyn ao co mau va bang bac va xanh l
cua trng rm thang Sau cao trn u. Tri khng my. Gio m
thi nhe tht d chu. Thm ch phang pht mui g y cac thi s
thng hng ln goi mui trng. ung hn, co le o la mui hanh
phuc.
ng ang cam thy hanh phuc, cai hanh phuc bnh d cua
mt ngi khng oi hoi nhiu i. Ch mong mun cho, nu co
cai cho. Mt ngi tt, chn thanh n mc ngy th, do vy
nhiu khi lac long va d b tn thng. Ngi tt thng d tn
thng.
ng di vanh trng tron vng vc y, ng thy ngi lng
lng nh bay ln c. Cam giac nay lam ng nh ti chuyn khoa
hoc a chng minh rng khi ng ung di trng tron, trong
lng ta se nhe hn chut t. Nhe hn bao nhiu? ng khng bit,
nhng qua ngi ng ang rt nhe. ng con nhun ngi, nhay ln
mt cai nh tre con.
ng mm ci, a mt nhn quanh, hai long thy ai cung no
u, n mc ep, ph xa khang trang, xe c bong ln ni ui nhau
nm np. ng hanh phuc vi y ngh rng ng va ca dn tc a
phai chu vt va, hy sinh my mi nm khng ung co c
ngay hm nay.
Khi hanh phuc, ngi ta d xuc ng, d ny ra y nh lam
mt vic g y tht ln lao, phi thng, tht tt cho ngi khac.
Nhn vt chnh cu chuyn nay cua chung ta ang tm
trang ung nh th khi ng nn got giay i dao doc theo mt trong
nhng ng ph ep nht cua Ha Ni.
99
Cac ban to mo mun bit ngi o la ai? Chnh la giao s N.

xu s ti vit trong truyn Say Nng nm ngoai! ng giao s
th ngy, mc bnh tim to va c thn a ngh hu y, mt hm
tri nng ep quyt nh dao ph, t cho phep mnh hut thuc ba
con nm, ung ru vang Phap, vao hiu gi u may lanh, ni
ng, v say nng mnh lot vao vong tay mt c gai tre ri b
a ln n cng an... ng la ban thn cua ti. Chuyn xy ra
ung nh th. Co iu, ng khng treo c t t khi b bao nu ch
danh, mc du co y nh y, may ti va my ngi ban na kp can
ngn. Thng vn th, trong i moi vic khng n gian va quyt
lit nh trong truyn. Ti phai xin li ban oc v cai kt pha
nhng theo ti hp l-gich y. Tuy nhin, lm vao hoan canh tng
t, co le ti cung co cai y ngh cc oan kia nh ng. Chung ti a
la nhng ngi gia, hn th, lai co hoc, t trong va con bit xu h.
Vy la giao s N., ln nay ban m di anh trng, lai lng
lng bc i trn ng ph thu xinh ep. Co noi ng b say
trng cung chng sai nhiu lm. anh trng lam ngi ng mm
ra, hi hi mt mt cach d chu. y tng v vic lam tt, v ai
vn ln vn trong u. Tic rng ng khng con tre, ngi gy
nhom, lai gia luc thanh bnh hanh phuc th nay, chc co t iu
kin giup ng thc hin c cai y tng ang khen y. Nn ng
c thong tha bc i, cho n luc bt cht nhn thy mt c gai
ng bn goc ph, tay cm bo hoa cha pha trc. Ngi, xe i
ngang qua c rt ng, nhng chng ai y. Cung ung thi, ban
m ai mua hoa? Ma ri hnh nh hoa a heo, chng ep t nao.
Khng hiu hoa g, ch thy trng trng mt cuc. Con c gai th ro
rang ang tuyt vong v m. Chc c ta bun va cam thy bt
hanh... Bt hanh? Gia m trng tuyt ep th nay, mt thanh
ph cung tuyt ep vi bao con ngi hanh phuc th nay ma bt
hanh?
Giao s N. nh khng lai, nhn tran mt cach kho hiu,
nhng ri ng hng hai i lai gn c gai. C hi thc hin vic lam
v ai a n.
ng moc tui ly ht s tin mnh co a cho c (khng nhiu,
nhng cung kha kha), ri cm bo hoa heo ln tay. Vy la ng a
bin c con ngi bt hanh, co le duy nht cua thu m nay,
thanh ngi hanh phuc! ng mm ci, sung sng va hn nhin
nh a tre.
Bac... Anh khng mua hoa g na a?
THAI BA TN
100
ng khng hiu, ng ra hi lu.

Ti gia ri. C goi bac cho tin. Cui cung ng noi. Ti a
mua ht hoa cua c ri y thi.
Em ban ca hoa kia na. C kia p ung noi, pht l yu cu
thay i cach xng h.
Hoa nao?
C gai co ve lung tung, chc ln u gp phai ng khach
chm hiu th nay. C phai anh noi tht:
Em la gai ban hoa... Nu thch, anh a em i u o, lam
g th lam. Ch cn cho em dm chuc nghn. Ba chuc cung c.
Gi th ng giao s gia hiu. ng thy co cai g nhoi nhoi
trong ngc. Nhn ky, ng thy c gai con tre, chc cha n hai
mi, khng xinh ep nhng a nhn, co ve tht tha cht phac
kiu nha qu.
Bac t qu ln a? C gai hoi, chuyn sang bac, xng em.
Em cung t qu ln y. Qu em Thai Bnh. Bac u?
Ti ngi Ha Ni, sng y sau mi nm ri.
ng ap, vn cha ht ng ngang. No hng con la mt con be.
Mt con be ngc nghch!
Sao chau khng qu, lai ln y lam ngh nay?
i, sao an ng ngi nao cung hoi em cu y nh? Nht la
cac ng gia. C gai noi to, giong kho chu va thach thc. Hoi ra ve
thng lm. Ri sau li con ngi ta ti xo xnh nao o! Tai sao
khng c ln y? Ha Ni cua ring cac ngi a? Ha Ni khng
cn nhng a nha qu nh em a? Ch gioi ao c gia. Thi,
khng cn dai dong. Co mun th ta i. a ma luc nay a nhiu
tin ri y. u cho ca hai loai hoa. Khng phai tra thm na u.
Dn qu bon em cung t trong, song phng nh ai!
Gi th giao s N., nha vt ly ly thuyt a oc hang nui sach
v chuyn mn mnh trong cn h hang chut mt nha chung
c kiu cu hiu cn ke cac hat vt cht va phi vt cht v hnh,
ang bi ri thc s khng hiu c gai tre con trc mt ang noi
g, v sao co th noi nh th, va quan trong hn ca la ng phai lam
g by gi. Hnh nh vu gi u th gian quan Minh Hng nm
ngoai khng giup ng hiu bit thm nhiu v cuc sng hin ai.
101
Thng vn th, nhng ngi qua chn thanh, ca tin chng bao
gi rut c bai hoc nao cho mnh.
ng im lng kha lu, cho n luc suyt b c kia ui i th
bng noi, giong qua quyt:
Th th i!
i u?
V nha ti.
Khng s s t Ha ng a?
Ti sng mt mnh.
c y. Vy ta i. Nhng nha anh co xa khng? Em
khng mun i b lu, mt thi gian. Hm nay cha c khach
nao. Anh khng con tin thu xe a?
ng nhn c, nghim giong noi:
Ti nhc lai: ng xng anh em. Bac chau d nghe hn.
Cung c. Nhng bac bac chau chau, ri lam chuyn y
ngng lm. Co ngi va lam va hoi co sng khng con. Kinh!
Se khng co chuyn y!
Khng? Vy v nha lam g?
thi.
Ri chau se bit. Yn tm. Bac ch mong iu tt cho chau
Hay bac nh a chau v n cng an? ng, ng! Chau

van bac. S lm. Chau b bt mt ln ri...
Cng an nao! V vn. Thi, khng noi nhiu na. Nao ta i!
Ri ng cm tay c gai dt i.
Trn cao trng vn sang, th mng va quyn ru. Vn ngay
trn nh u, nhng ng khng con cai cam giac lng lng luc
nay. Co th cac nha khoa hoc a sai khi kt lun v s giam trong
lng do sc hut mt trng. Quang canh ph xa, ngi xe vn th,
tuy nhin, bc tranh hanh phuc by gi khng con tron ven nh
trc, v trn no ng phat hin thy mt vt nho, la c be nay.
Khng hiu sao ng thy nh mnh co li a no xut hin. t
ngt va nhanh chong, ng phac qua trong u mt k hoach thay
i vt y. Lam c, o mi chnh la vic tt, v ai ng vn
mong c.
THAI BA TN
102
*
Ba hang xom to beo va tt bung rt ngac nhin khi b giao s
N. go ca vao m khuya - luc y mi ri va ba a i ngu. Ba
sng mt mnh vi a chau gai c gi t qu ra nh nui h.
Hn th, ng con xin ba cho mt c gai khng quen bit ngu tam, t
nht cung my ti.
Ngi ba con bac a?
Khng. Ch mt c gai ban hoa ti gp ngoai ph.
La ngi tng trai, ba hiu ung ngha cua t nay.
Tri! Lai con dn v nha? Nu qua bac cn c y th sao
khng a v phong mnh?
Ba hiu sai ri, ti ch n gian mun giup c y i ngh.
Giup cach nao?
Tam thi cha ro lm, nhng phai giup, va chc giup c.
Nha ti rng, nhng cho y khng tin. Vy mi nh n ba. Co
th c y oi, ba co g cho n h. Mai ti noi ht moi chuyn.
Vy la ti hm y c gai ban hoa ngu lai nha ba hang xom.
Ba nay thng ngi, lai rt qu ng giao s nn a nhn li. Ba
khng ch cho c n ma con bt tm ra tht ky. Khi nao mon ht
na banh xa phong nay mi thi, ba dn th. Con c gai th sut
doc ng i trc o a c nghe noi v k hoach cua ng nn
cung yn tm. C cung k nhiu v mnh va c ng tin mt cach
tuyt i nh tt ca nhng ngi tt bung co long trc n khac.
Du co b la nhiu ln, ho vn khng bao gi thay i c s ca
tin y.
Sau o ng goi in cho ti, bao phai n ngay co chuyn
quan trong. Hiu tnh ban, ti ng y ma khng cn vn iu g,
du a mi mt gi m.
Ti co long, ng co tin. Vy ta th giup con be! ng noi
sau khi k ti nghe vn tt s vic.
Ti cung co long, ti ap, hi chut t ai. ng mai vn
khng cha c cai tnh bc ng. Khng kheo lai chuc va vao
thn.
103
Th a sao? Suy cho cung, nhng g ti lam my mi nm

qua trong lnh vc vt ly ly thuyt, cung nh ca trm truyn ngn
nhn ao, day i cua ng, khng bng cu c mt con ngi cu
th nh c gai nay...
Co th nh vy. Nhng L Tn bo ngh y chuyn sang vit
vn vi y ngh cung mt luc giup c nhiu ngi hn.
ng khng v mnh vi vn hao L Tn y ch? Giao s N.
nhn ti chm choc. Ti ua thi. Cng bng ma noi, truyn ng
khng n ni. t ra oc xong ngi ta thy yu i va con mun
sng. Ch nh nhiu v by gi vit g ma khip - c ac, tuc tu,
toan mt mau en xt. Tuy nhin, cai tt, cai thng ngi cua ng
vn ch trn trang giy, con y la mt c gai ti nghip, bng
xng bng tht va ang ch ta keo ra khoi vung bun...
Nu c ta khng mun c keo ra th sao?
Khng th co chuyn y. Khng ai mun sng trong bun
nhp nhua
y?
Nu c ta la ng, hoc sau bao nhiu vt va, u lai vao
Th coi nh ti tnh sai mt con s, ng vit mt cu vn sai

ng phap. i con dai ma. Va lai, co sai mi co ung.
Ti thy ui ly trc nhng lp lun gian d y.
Hai ngay sau, vi tin cua ti (ng bao mn, sau con gi v
se tra), s nng n ang khm phuc cua ng va ca s giup cua
ba ba hang xom, c gai ban hoa c trong cn phong mi lm
met vung tng bn mt ngi nha chung c vi gia thu ba trm
nm mi nghn ng mt thang, tra trc ba thang. ng bo tin
sm cho c nhng vt dung cn thit cung nm mi cn gao, hai
chai nc mm va mt ni ca kho ln. Nhng th nay do ba hang
xom gi y va lo liu. t nui sng mnh, ng thu cho c mt goc
ca hang (ch cach ni ng gp c ln u my chuc met) cung mt
triu ng lam vn c mua hoa v ban. Ti hoi sao nht thit
ban hoa ch khng phai cai g khac, ng noi c vn la c gai ban
hoa nh ng ngh luc u. Ban hoa lam ep cho i ch khng
ngc lai. Mt y tng tht c ao va ang yu!
Moi vic co ve sun se. ng hn h ra mt. Ti cung vui ly
vi ng, mt ln con i theo n ca hang hoa va cn phong mi
thu. C gai to ra ch thu va cung ngoan. Tuy nhin, mt thang
THAI BA TN
104
sau, bng mt thng leo kheo mt y mun va hay ngap vt tm

n nha giao s N. lam m ln, nh th ng n cp v hn. May
co anh bao v tng hn ra ngoai, nhng cung khi ngi trong
chung c nghi ng lam iu bt chnh. Sau o vai tun th ng chu
nha em tin n tra, khng cho thn, vi ly do nha ng b bin
thanh nha cha, va rng c gai ban hoa vn m m ra ng
ng ban hoa ch cu, bt c khach lai dt v phong mnh.
Giao s N. nht quyt khng tin, ang m bt ti cung ti
o xem thc h th nao. N ban, ti phai i theo. C gai ti y
nha. Khi chung ti go ca bc vao th hai anh cng an khu vc
t ngt xut hin (chc rnh sn t trc u o). Mt anh
nghim mt noi: ang le cac cu nn lam gng cho con chau,
ng nay... May ng chu nha kp n thanh minh h.
Hm sau th c gai ban hoa bin mt, tt nhin em theo tt
ca nhng g co th em theo c.
*
Nhiu ban oc c hoi nhng g ti vit co ung tht s xy ra
nh th khng. Cu hoi tht kho. Va ung lai va khng. Vn
noi lao, bao noi phet, ngi i hay noi th. Vit vn la h cu, tt
nhin, nhng khng phai hoan toan. Mun hay khng, vn phai co
mt liu lng s tht nht nh, ri t y thm tht, khai quat
thanh cu chuyn con tht hn ca ngoai i co tht. Khng th ai
chng vit c vn, nu a hoc ng phap va t nhiu bit cach k
chuyn. C tin ti i, nu ai o vit gia di hoc pha hoan toan,
sm mun ngi ta cung phat hin ra. Khng mt ky thut ngh
nghip nao co th che giu c iu y. nhng net c ban, cu
chuyn ti k trn y la co tht, xy ra vi ng ban gia cua ti la
giao s N., va trong chng mc nao o, ca vi ti na. Vn lac
quan va lun tin vao s tt ep i, ti thch va thng vit
nhng cu chuyn co hu.
Thc t cuc sng con co nhng ngi nh c gai ban hoa
kia. Ti ngh t thi nhng vn co. Hay ung hn, ti mong mun
no t. V vy ti ang vt oc tm mt phn kt ep hn cho truyn
ngn nay. Tam thi cha tm ra. Ti se rt bit n nu ai o trong
ban oc gi y h. Ca ba v c ti hoi y kin cung lc u (Ti co
105
thoi quen chuyn g cung hoi v, ca chuyn vit lach). Ba y ch

phan mt cu, vi cai giong chm bim khng ac y hang ngay: Ro
my ng gia lm cm!
Ti khng hoi giao s N., thm ch giu khng cho bit ti
vit truyn nay. ng va nha ti v xong. Nh cu say nng
nm ngoai, ln say trng nay cung lam ng bun. Vn chng
tin bac va cng sc. ng bun v c kia bo i khng noi mt li.
ng bao ti chc c lam th v hoan canh bt buc, va rng nu noi
ra, co th ng se giup c. Tnh ng d bun, nhng bun khng
lu, va ri cui cung bao gi cai ban cht tin ngi, thng ngi
cung tri ln ln at tt ca. Ti dam chc nay mai ng se lai b say
ln na, va ln na ng se lai hm h lao vao mt vic nao o tt
va v ai giup ngi khac. Th ng a noi, nu b la, o n
gian cung ch la phep tnh ng tnh sai. Sai th tnh lai! Cuc i la
ca triu phep tnh, tnh sai mt phep cung chng sao.
Con ti? Ti cung tha giy mc va ngh lc. Trot vit sai
mt cu th vit lai. No problem, nh ngi Anh thng noi. Hn
th, by gi ti sang tac trn may vi tnh, tha h xoa, tha h vit,
cho n khi tm c cai cn tm mi thi! Du khng c nh L
Tn, ti cung mong ban oc khng v mt c ban hoa trao tr nao
o ma bun. i vn ep. Suy cho cung, theo cach noi cua giao s
N., c ta cung ch la con s sai trong ca triu con s ung cua cuc
i. Trong ngh cua ti, mt cu vn cha chun khng th lam
hong ca mt truyn ngn hay. Min la ca giao s N., ti, va tt ca
chung ta con co long vi i.
Ha Ni, 29. 5. 2003
T.B.T
THAI BA TN
106
Giot nng bn thm

Xe va vt qua eo th cht may. Cu lai xe bc xung, hy
huay mt luc ri noi:
Co ve hong nng, thu trng a. Phai mt vai gi mi cha
xong.
Co chc cha c khng?
Cha c. Em bit bnh nay ri. Co iu hi lu. Khoang
cy s na la n th trn Xun Yn. Thu trng chu kho i b ti
y, ngh ngi, n ung ch em.
ng im lng ve do d.
Thi c. lai y cung chng ch g. T ti y trc vy.
Luc y ang gia tra, nhng may tri khng nong lm v
hnh nh sp co ging. Dp nay min trung du hay co ging, chong
n va cung chong tan. My en un un xut hin t pha chn tri
sau ngon eo by gi a nga mau xanh thm. Nhng am my
thp, bu xu bay nhanh theo gio. Tuy nhin, cao pha trn, bu tri
vn sang, va qua cac khe h nng vn chiu xung. Ngha la co th
ma ma cung co th khng. Cu lai xe se khng b t. ng ht
tht su lan khng kh mat lanh ri bc tip theo con ng nho
rai nha nt loang l, vng ngi.
Quang canh hai bn tht bun. Nhng ngon i troc khng
cy xanh gi vao nhau, ch tha tht vai am co ua, chng cht
nhng ranh nc xoi tr t o. Phong tm mt tht xa mi thy
lac ac vai ngi nha mai ngoi en xn. Khng thy nhng con bo
quen thuc cung lu tre chn chung. Lu lm ng mi co dp thoat
107
ra khoi thanh ph nhn nh ngm thin nhin, lai khng may

gp canh am am th nay.
ng la nhn vt quan trong cua mt b cung rt quan trong.
Chiu nay co cuc hop lam vic vi lanh ao tnh s tai, nhng
kiu nay co le khng kp. Tt nhin ngi ta se ch, hoc hoan
sang hm sau, nhng vic gia ng hong xe va ng phai cuc b
ca cy s th qua lam ng kho chu. Co th v th ma ng thy
vung nay tiu iu? Tiu iu n mc khng gi c chut cam
hng nao trong tm hn thi s bm sinh cua ng. Vng, ng vn
trc la nha th, hi vin Hi Nha vn Trung ng hn hoi, thm
ch tng ni ting mt thi vi nhiu bai in trn bao. Ri sau
khng hiu sao ng chuyn tm chm lo ng quan chc. n
nay, ng c ua goi la ngi lam quan cao nht trong gii th va
ngc lai, nha th co chc vu cao nht trong gii quan.
Vn khng quen i b nn khi ti c th trn Xun Yn i
chn ng moi d, ao t m m hi. ng bc vao cai quan u
tin ng cho la t t va thch hp. o la ngi nha hai tng mi xy
lp tn xanh co bui hoa giy xum xu pha trc. ng ngi xung
chic gh a bn canh, ci mt luc hai cuc ao s mi cho mat. ng
bit ch chc na se co ngi ra hoi ng mun n g, ung g. Quan
nho nhng kha sach se vi ba chic ban luc y khng co ai ngi.
Trn chic ban ngoai cung thm ch co chic cc thuy tinh vi my
bng hng con ti. Trc ca co tm bang mi-ca khung nhm in
to hai ch c San. Chng bit y ban loai c san g.
Bt cht ng nh mnh tng ti th trn Xun Yn nay. Hn
th con y ba thang thi s tan chin tranh. Tt nhin by gi
no khac nhiu, hu nh khng nhn ra ni, tr my ngon nui xa
xa pha ng va chc ca dong sui nho u o sau nhng ngi nha
tao nn con ph duy nht cua th trn. Ngoai ra ng khng nh g,
ma thc s cung chng co g ang nh.
T trong nha bc ra mt phu n trac nm mi tui, dang
manh de va con gi c nhng ng net xinh ep, thanh tu thi
tre. Cach n mc, iu b cung cho thy ba thuc loai ngi co hoc
va lch s. ng theo ba vao ngi xung chic ban co lo hoa. Khoang
mi lm phut sau ba b ra chic mm vi nhng th ng yu cu,
kem theo chai ru m ng yu thch. Chc ba la chu quan nhng
do t khach nn t mnh lam moi vic.
THAI BA TN
108
ng thoang ngac nhin khi thy ba ngi xung chic ban

cach o khng xa, va nht rau, va chc chc ngc nhn v pha
khach. Nhng cai nhn co g o khac thng.
n xong, va cung ung can gn na chai ru m pha a, ng
thy ngi phn chn hn ln. Bn ngoai, tri a quang, ngha la
cn ging khng n. By gi ch mong cu lai xe xong vic sm
i tip, may con kp hop.
Th trn Xun Yn by gi i khac nhiu qua ba nh? ng
ln ting, giong to va vui ve hn thng ngay.
Vng. Ba chu quan ap. T by n nay a ba mi lm
nm ri con g.
T by n nay ngha la th nao? ng ngac nhin hoi.
Tc la t ngay ng s tan v y nm 1972 tranh may bay
My rai tham Ha Ni. ng qun ri a, ng Minh?
Ln u tin ho nhn thng vao nhau. Nhn lu.
Ba bit tn ti?
Vng, luc y ti la giao vin trng cp mt th trn. ng va
my ngi cua bao ng nha bn canh, gn ng re xung sui
cach y hai trm met. Nhng by gi ngi nha y ngi ta pha i
ri. Ca trng cua ti cung khng con nh trc. Moi cai u thay
i. Ti thanh ba chu cai quan nay. Con ng la ngi nh hm
nay. Chng dam trach ng khng nh v chc ng lun bn nhng
vic nha nc quan trong. Th ma co thi ng a yu ti y. Ti
va ng yu nhau. Say m na la khac. Ri ng bo ri ti v Ha
Ni...
than.
Ba cui u, mt chp chp, tuy giong noi vn nho nhe, bnh
Khng t cho mnh co tr nh tt, ng th nh ma mai vn

khng nh ni a yu ai o cai th trn heo lanh nay. Yu say
m lai cang khng. Nn ch bit ngi yn, bi ri nhn ba. Nhng
ung tn ng la Minh, ung ng va my ngi na tng s tan v
y ba thang cui nm 1972, canh mt trng hoc khng ro cp
mt hay cp hai, ni co nhiu c giao tre ma ng va cac ban thng
gp. La tht. Ba ta nhm? Hay ba chuyn yu ng co muc ch
g chng? Tuy nhin, ng khng cam thy co g gia di, khut tt
109
ngi an ba nho be, ang yu nay. Chc ngay trc ba phai xinh
ep lm.
Thi y ng thng lam th. Th ng hay lm. Ba khe noi
ri bt cht th dai. V th ma ti em long yu ng ngay. ng co
nh bai th u tin ng tng ti khng? Ngi con gai nao chng
xiu long khi c vit tng nhng bai th nh th. Bai th v
hoang hn, v nhng giot nng bn thm nao o, mc du luc y
ng va ti ngi trong nha vao bui tra sau gi day nh thng l.
Cung co th ng vit v chiu hm trc khi ru ti cung i dao trn
i. Trn i ch khng phai bn thm. Nhng thi, iu y khng
quan trong. Cai chnh la ng yu ti va a vit no tng ti. Ti
oc lai ng nghe nhe!
Hoang hn. Giot nng bn thm,
Anh nht cho vao tay em.
Giot nng lung linh nh ngoc,
Em nh cai ln mai toc.
Nhng m bay n, va m
Mang i giot nng cua em.
Luc y tri sp ti, sng bt u ri, ti trum khn che u
nn tt nhin khng co giot nng nao, ma nu co cung khng th
cai ln toc. Nhng ung la mt bai th hay. Con gai tnh le chung
ti vn d xuc ng, d yu v c nnh bng th...
Bt cht ba ngng li, nh ng co thi gian bi tm trong
tr nh nhng ky nim cu b lang qun.
ung la th cua ng. Thi y ng vit mt loat nhng bai th
ngn, ch sau cu mi bai va khng co u . Bai th nay th ng
nh. Nhng ng khng nh a tng bao gi i dao trn i vi mt
trong nhng c giao trng bn, va tng vit no tng ngi y.
Nhng bai th lang man, pha chut uy m, sao rng mai gn y
ng mi cho in vao mt tuyn tp ln nm trm trang, vi s ban
rt t nh moi tp th khac. ng khng ngh ngi an ba lung
THAI BA TN
110
tui min trung du heo hut nay co th bit ti no mua, oc

va thuc mt vai bai trong o. Vy la ng a vit tng ba ma
khng nh? Nhng sao ngi ta co th khng nh ca mt mi tnh
vi nhng chi tit ang nh nh th? Trong i ng, ca thi tre,
u phai co qua nhiu mi tnh!
K cung la, cui cung ng ln ting vi giong cua ngi co
li. ung la th ti, nhng thc tnh ti khng nh co ln cung i
dao vi ba trn i...
Nhiu ln ch khng phai mt, ba xen ngang.
Vng, co th. Du sao ti cung a co tui, tr nh khng con
nh xa. Hay ba oc no trong tp th gn y nht cua ti?
Khng. Rt tic ti cha co c tp th nao cua ng, tuy
thnh thoang vn thy ng trn ti vi. Hm y ng oc ti nghe, va
ti nh n tn by gi. Mt ln na, chc by gi ng cung qun
ri, cung nhau ngi bn b sui cho n luc trn tri xut hin
nhng ngi sao u tin, ng bng cm tay ti u ym noi:
c g xu c sao m
Thanh vong eo ln c em,
Va nhng gic m ep nht
Anh se trai hng di t
em bc ln... c g
Em ng v canh bay i...
Tht bun ci. Co nh bay i u ma phai s. Ti ang yu
va mun bn ng mai mai. Tt nhin o ch la mt bai th na
ng mi ngh trong u, v ti va danh ring cho ti v luc o ng
cung rt yu ti. Yu chn thanh va bng bt nh ti yu ng vy.
Chc ng ch nh th ch khng nh a cung ti ngi bn b sui.
Trn tang a ln canh li mon i xung, ni bon con gai chung ti
va cac ng thng n tm va ly nc. By gi con sui, tang a
y vn con, nu mun ng co th ra xem lai, nhng phai vong qua
111
Bu in th trn mi ti c, v ngi ta a xy nha, bt mt li

i cu...
Vng, qua tht ti khng nh g ca. Bai th a c in
thanh sach...
Con ti th lun gi no trong tim. Sng vi no va nh no ma
sng, ba nhe nhang ct ngang.
Ti nh thnh thoang co ra sui vi cac c giao, nhng khng
nh co ln nao vi ba khng, ng nh noi, nhng lai thi.
Ba ng dy i vao pha trong, lat sau quay ra vi t giy a
vang.
y la cai ng dui vao tay ti khi ti va bc ra khoi cng
trng ung hai tun trc khi ng v Ha Ni. Mt bai th, va
cung la li hen gp.
ng ly t giy. ung net ch cua ng, c vit trn loai
giy s tay kh nho co ke hang, bng mc tm by gi a nga mau.
Hay n cung anh m m.
Chc khng ai nhn thy em
Khi em men theo li nho
Cua gic m y hoa o.
Hay vi anh tht lu.
Anh khng lam g em u.
Theo li hen, ti a n va lai vi ng tht lu. Mai n
gn sang mi v. Khng phai trong nha ng ma trn i. Nhng
ng a khng gi li ha khng lam g em u. Ti khng cng
lai c tnh cam cua mnh. Ti yu ng, tin ng, va tt nhin
khng ngh ch my ngay sau ng bo ri ti. Tuy nhin, ti chng
oan trach ng. Khng ngi an ba nao co th oan trach ngi an
ng a tng mnh nhng giot nng bn thm, nhng ngi sao
THAI BA TN
112
ep e c xu thanh vong eo ln c. V chung, cung khng ai co

th qun ngi an ng y yu ngi khac...
ng cam thy nghet th, cay cay mt. Vy la chnh ng a
tng ba bai th y. Tc la moi chuyn co tht, ch do ng khng
nh? Va ba a yu, a ch i ng sut chng y nm va khng
yu ngi khac? Co th ba a co con, con ng? ng rt mun hoi
bit nhng iu y ma khng dam, khng noi nn li.
ang luc lung tung khng bit c x th nao th bng co ba
ting coi t vang ln lin tuc. Xe a cha xong va ang goi tm
ng. ng vi ng dy, moc v ly t giy bac mt trm nghn
ln ban. No b chic quat trn thi bay xung chn gh.
ng i lai gn ba, hung hng ho ri noi:
Ngi ta ang goi ti. Cu chuyn ba k hm nay nghe tht
la. Ti chng nh g va cung chng bit noi g by gi ngoai vic
nu qua ti a lam iu g khng tt vi ba th mong ba hay tha li
cho ti.
Ba chu quan im lng. ng ng thm chut na ri quay
ngi bc i, gn nh chay. Khi a ngi trn xe, ng giuc cu lai
cho chay tht nhanh.
Nhng em con cha n tra.
Chc na n ni se n!
a hai gi chiu. Tri khng ma nhng u am. Khng hoang
hn. Khng giot nng bn thm. Khng nhng v sao va gic m
hng trai trn mt t. Khng co g ngoai nhng ngon i nhp
nh bun te va s trng rng xen thoang lo s m h trong long.
ng l ang nhn ra ngoai, thm im lai cuc i mnh vn
c coi la thanh at nhng thc ra y bt hanh, nht la chuyn
gia nh, con cai. By gi ng gn nh tin hoan toan vao s co tht
nhng iu ba noi.
Va thm hnh dung se th nao nu ng khng hen ha bo ri
ba ngay y. Cung co th la bo ri ca hanh phuc cua chnh ng cung
nhng giot nng va chui sao m c ng hai xung xu thanh
vong lp lanh.
113
Ha Ni, 10. 7. 2003

T.B.T
THAI BA TN
114
Gi nang elizer
Chic xe buyt du lch cao ngt ngng, sn mau sc s chm
chap i theo nhng tuyn ng rai nha nha ngoeo trong cng
vin - vn thu Safari ngoai Bng Cc.
Nu c phong tm mt chut na, ngi ta se co cam giac
nh ang i trong cac vn quc gia chu Phi, hoc trc tip tham
gia quay phim Th gii ng vt cua chng trnh Discovery. Tht
phn khch, ng ngang ky la. Thnh thoang chic xe dng lai
nhng ng cho mt an hu cao c. Mt an ch khng phai
vai con. Nhng con vt vung v tuyt ep vi chic c cao lu u
ngt ngng i ngay bn canh. Co con con dng lai, cham chic
u be mt cach mt cn i vao lp knh thanh xe nh to mo
mun bit bn trong cai hp bit i ky cuc nay co nhng g. Xa
hn chut t la by t giac, mt hoc hai sng, con nm con ng,
con tr tren ht ht mng con khac. My con h (hoc s t, gu,
tuy luc y xe i ti u) ang nm phi nng trn t cao bn
khe nc. Hnh nh mi loai co mt khu ring, nhng khng thy
co g ngn cach. La mt iu la cac loai hin lanh nh nai, d sng
canh nhng loai n tht ma chng thy canh sn ui cht choc.
Trn xe co khoang bn chuc khach du lch ngi Vit, phn
ln gm cac ng, cac ba a co tui mi ra nc ngoai ln u c
c quan bao tron goi ca tua du lch nm ngay sang Thai Lan. Mi
c quan my ngi, gp lai thanh oan. Cung co gia nh bo tin
tui i ring, nn hu ht n y mi gp nhau ln u. Hai xe i
trc va sau ho cung co thanh phn nh th. Sau dch SARS, theo
s liu cua nc chu nha, khach du lch t Vit nam ti Thai Lan
chim s ng, thm ch hn ca t Trung Quc va Hng Cng cng
lai.
115
Hng dn cho oan sut ca tua la mt Vit Kiu sang y

a hn hai mi nm, bn mi tui nhng cha v, ngi gy, da
en, hom hnh va thch pha tro, tuy i khi khng ung ch. Ngoai
ra con co mt c ngi Thai tre ep noi ting Anh rt soi, th ting
t ngi bit trao i, nn c lun im lng vi nu ci thng
trc trn mi.
Xe ang i qua mt khu co rt nhiu chim. Anh hng dn
ngi Vit bng ngng li quang cao cac tro giai tr Bng Cc, si
ni noi:
Cac v hay nhn kia! y la loai chim ni ting chung thuy
nht trong cac loai chim. iu y co ang biu dng hay khng
th lai la chuyn khac, nhng qua chung bao gi cung sng co i.
Va khi mt con cht, con kia se bay tt ln cao lao u xung
cht theo!
Tuyt nh! mt ba tht ln. Ba mc chic vay soc to, ngi
y a, mt o l v hay xuc ng.
Ng ngn. Th la ngu! ng ngi bn ap. ng nay nho con,
mai toc bac gn ht, co ve phong trn nhng giong nho nhe, chng
tng xng chut nao vi cu th l ng va noi.
Ba kia cut hng, nhn tran kho chu nhng khng ap lai.
Moi ngi nhn theo hng c ch. Trn mt canh cy cut
co i chim g o to ln ang u, mau sc s va ui dai nh chim
cng.
Ti dam chc ch con cai lao xung cht ch con c th
khng. Mt ng khac ln ting.
Anh hng dn do d mt chc ri ap:
Rt tic rng qua ung nh th. Ch con cai. Ch phai yu
mi bit hy sinh v tnh yu. Do vy, trong vn nay ho cao hn
hn an ng chung ta.
Va ca khi con cai cua mnh con sng, ng u bac noi, con
c vn thng xuyn lng nhng vi cac con cai khac?
Ti khng chc lm, nhng co le iu y cung co.
Vy ti noi ngu khng ung ? y la ti noi v nhng con
chim cai kia, tt nhin, ch khng phai cac ba. n gian nhiu ba
cha c nh th.
THAI BA TN
116
Ba vay soc quay sang nhn ng, mt a o cang o hn:

ng la ngi th l him thy!
Xe dng, v lai co con rn ln nm chn ng. Nhn dp nay
anh Vit Kiu chuyn tai, noi rng co loai rn thi gian giao
cu keo dai nhng ba mi t ting ng h. Moi ngi co ve ngac
nhin nhng khng ai noi g. Ch mt ba khe tht ln Khip, ri
khng hiu sao ci khuc khch mt mnh.
Bui tra n xong, ngi ngh bn sui nc y nhng con ca
to bng bp chn u mau, ch bui biu din m phong mt s
canh trong phim ip vin 007, ng u bac quay sang noi vi ba
vay soc:
Ba ng gin na. Ti noi la noi cho vui th thi. Nhng
chc ba cung phai ng y vi ti rng trong tnh yu qua co nhiu
iu ky cuc khng giai thch ni.
Ba kia im lng. Mt ngi xen vao:
Co th mi la tnh yu. Ch khng th chan cht.
Nm ngoai ph ti co ngi v cht, bun qua ma t t
y. ng bao th cung ng ngn sao? mt ngi na hoi.
ung. Ng ngn! Cht cha phai la bng chng mt tnh
yu ln.
Th theo ng th la g?
Ch nhng ngi yu ui mi cht v tnh. Sng yu mi
kho! Ai o bnh lun.
Ti th cho la ngc lai.
Th la do ri vic, ca v do khng co chuyn g na noi,
ngi ta bt u tranh lun v tnh yu. Khng my hng hai. Co
ngi ngu gt. Cui cung ng u bac ln ting:
ti k cac v nghe chuyn nay. Sau o ai mun kt lun
th nao th tuy.
ng ngo nguy trn gh, khe hng giong ri bt u.
*
117
Trong tnh yu qua co nhiu s la tht, ma chu yu t pha

phu n. Ti bit mt ngi, co th noi tron ven v moi mt. Xinh
ep, co hoc, gia nh m m vi mt ng chng tr thc va hai a
con rt ngoan. y la ti noi trc y, khi cu chuyn mi xy ra
my chuc nm v trc. Th ma con ngi co hoc thng minh va
ang hanh phuc y bng dng bo chng con chay theo mt ga trai
chng ra g. Luc y ba ta a hn ba mi, con thng kia mi hm
lm, cha v nhng ni ting chim gai nht nh thanh ph. Cac v
mun bit v sao? n gian v mt hm ngu nhin gp nhau u
o va ba ta c hn (luc y mi tt nghip khoa pian Nhac Vin
Ha Ni) chi cho nghe mt ban nhac ngn. Vy ma tri xui t
khin th nao, ba ta em long si m hn, va ba hm sau theo hn
i chi xa ung mt tun. Luc v th cng quyt oi li d chng,
khng c, lin khn goi sang hn vi ngi tnh mi.
Chc co v bao ti pha, v nhng chuyn nh th ch bn Ty
mi co ch khng phai ta, nht la vao cai thi oi kh y. Ban
thn ti cung khng hiu, nhng s tht no xy nh ung nh th.
Th a bao s la ma. Ti ngh trong b nao con ngi, hay noi trai
tim cung c, co mt ch nao y rt mm, rt nhay cam va d b
tn thng bi s xuc ng manh, sau o th khng sao lanh lai
c. Co th trng hp cai ba ti ang k cung vy. Ban nhac kia
a lam ba ta mt tr. Nu khng chng sao giai thch ni nhng
vic ba ta lam sau nay. xom ti co mt ng nh oc sach Lun
Ng cua Khng T va ao c Kinh cua Lao T ma tr thanh
ngi khac hn y. Theo hng tt hn, tt nhin. Ti cung oc
nhng chng thay i g. Ngha la tuy ngi, tuy hoan canh.
o la ban nhac c in Fur Elizer, Gi nang Elizer, cua ng
nhac s ngi c Beethoven. No ngn thi, lai n gian, nhng
phai noi rt hay, d gy xuc ng, nht la khi ngi nghe c k
rng ng nhac s thin tai gia ic nay gi no thay th cho mt
nang Elizer nao o ng lng le yu say m ma khng c yu
lai. Chc thng kia va an va pha thm cho cu chuyn tnh
lang man o nhiu chi tit lm ly gy anh hng vi ngi hn
nh tan. Va hn a thanh cng nh ta thy.
Ti chng hiu chuyn g a xy ra trong cai u thng minh
ma ngu ngc kia cua ba ta. Ban nhac lam ba ta mu ngi, n mc
co th yu, yu mt cach si m mt ngi nh hn - mt li cay,
mt ti h, gy nhom nh thng nghin, lai ban tnh th l, li
nhac va ch ky nht hang. Sau ba thang sng vi nhau nh v
THAI BA TN
118
chng, hn chan ri thng tay ui ngi tnh ra khoi nha. Trong

ba thang y ba kim tin nui hn sng, cung phung, tn th hn
nh mt con n l, tt ca ch c thnh thoang hn chi cho
nghe ban nhac Gi nang Elizer kia! May b me giau, mua cho ngi
nha nho trong ngo ch nn ba khng phai quay lai vi chng, du
ng nay a tha th va c thuyt phuc nhng ba nht nh khng
nghe. Co th v tnh yu vi hn, cung co th ba xu h vi chng
con nn quyt nh a m lao th phai theo lao.
Vai tun sau, quen c ngi cung phung, thng kia mo
n tm. Ba vi va i theo hn nh s b thay i y kin, khng
mt li cn vn, trach moc. Co iu ln nay hn tr nn qua qut
hn, th l hn, va tt nhin khng them gi y t, tan tnh nh
trc. Hn ngang nhin dn gai v nha, ca khi ba ang co mt.
Tht ky la, ba nhn nhuc chu ng tt ca. V hn. V bai Gi
nang Elizer cua hn! Ti khng la bac s, khng bit g v thuyt
phn tm cua Freud, nhng ti cho rng co th y la mt dang
bnh tm thn. ai khai nh tm thn tnh yu chng han.
Ri cui cung b me thng kia cung bt hn ly v. Ba lai lui
thui quay v vi ngi nha trong ngo ch. Lui thui heo hon ch i
mi thang i ln hn n xin tin. Ba nhn n, ki cop tng xu, co
khi phai i vay a cho hn. Nhng luc y, mt ba rang r
hanh phuc, noi nng p ung v xuc ng. Co th t lu ba ngh
mnh la nang Elizer va ngi tnh la Beethoven chng? Thng
Beethoven nay khng tht tnh au kh ma lun khinh khnh
nhn ba, va h co c tin la tm cach chun ngay.
C th keo dai ung hai mi nm. Cac v lai ngac nhin?
Th ti mi noi la ngu, la ng ngn. Trong hai mi nm y ba co
th quay lai vi chng con bt ky luc nao, nhng ba a khng lam
th. ng chng u n hang thang gi tin cho ngi v cha li
d cua mnh - chng hiu v tnh yu hay long thng. Sau nay anh
con ln i lam thnh thoang cho thm. Tt nhin ba a hu ht s
tin o cho Beethoven cua mnh. V hn, ba a b ui vic t lu
do t y ngh qua nhiu.
Sut thi gian y ba sng lng le, vt v nh cai bong, khng
co s c g c bit, tr hai ln b y n tt nh cua hanh phuc
va s hai. Chnh xac la mt hm cui nm 1978, ba ng y kim
cho mt khoan tin khng nho, hn a a ba vao Nha Hat Ln
nghe bui hoa nhac cua mt ngh sy dng cm ngi Nga. Trong
chng trnh co ban Fur Elizer. Ba danh tron ba ngay chun b
119
cho s kin trong ai o. S kin th hai xy ra khoang my nm

sau. Mt s kin bun. Ba b v hn tat a-xit do ghen tung. May
khng trung mt. Ch b bong nhe ban tay phai. Sau y v lo s,
ba m mt mt thang mi khoi.
By gi ba a la mt mu gia. Mt mu gia khn kh nhng
man nguyn v a mi nm nay c sng vi ngi mnh yu. S
la v thng kia khng chu ni chng cui cung a bo i, lai hn
mt mnh khng vic lam, khng ng xu dnh tui, hn th lai mc
bnh hen xuyn va x gan nng v ru. Thi gian gn y th hn
hu nh nm mt ch, thm ch co mun cung khng chi ni bai
Fur Elizer goi la tra cng cho moi lo toan vt va cua mu. V yu
va bt ng, hn khng th th l va trng trao nh trc, nhng
thnh thoang vn quat mu bng giong kho khe the the khi cn cai
g o. Nhng luc y ngi an ba ti nghip nay lai cung ln lo
chay thoa man yu cu cua hn, ming xuyt xoa n cam ng...
*
ung la mt mu in! Ai o ln ting khi ngi k chuyn
dng li.
Du sao cung la mt tnh yu ln. Ngi yu c nh th t
lm. Mt ngi khac noi, khng hiu sao th dai ro to.
Ba vay soc quay sang ng u bac, thai luc nay co ve thn
thin hn:
ng khng la nha vn y ch? ng pha gioi lm. Phi ly
nhng nghe mui mn. Hay ng oc c u o ?
Tin hay khng hoc ngh th nao tuy ba. Ti a noi trc ri
ma. Nhng chuyn co tht y. Trm phn trm, du ung la ng
ngn va phi ly nh ba noi. Ma ri suy cho cung, ngi an ba nao
cung co chut t cht ng ngn va phi ly y, c bit khi chuyn lin
quan n tnh yu. Vn ch mc . Ba khng tin, hm nao v
Ha Ni ti dn n gp ngi an ba y. Ba ta co quan nc tra
Nga Nm Lo uc. co tin, ba ta con lam thm bao nhiu vic,
t git thu, trng tre cho n trng xe. Khng t khi con gi tro
lau lnh tnh gian tin cua khach. Vt va lm, nhng man nguyn
ra mt. Ba c n ri khc thy. Thm ch ngi a bt u phat
ph.
THAI BA TN
120
Th con ng chng cu? mt ngi hoi.

Chng sao ca. ng y khng li d v ma cung chng ly v
khac. Mt ngi tt nh ti noi. n gi vn u u hang thang
gi tin cho ba. Nghe noi ng con t hoc pian chi bai Gi
nang Elizer cho ba nghe. Nhng tic ting an cua ng khng lam
ba xuc ng ma quay lai.
Cung lai mt thng ngc nt!
Co th. Tnh yu cung bin an ng chung ta thanh nhng
thng ngc. Hn th, chung ta dng nh khng ch au kh ma
con ly lam hanh phuc v s ngu ngc y.
Ti nghi khng kheo ng chnh la chng cua ba ta?
Ba mc vay soc ci noi, nhng ng u bac khng ap. Ch
quay mt hng khac.
n gi i tham quan tip. Khng kh chng my hng khi,
phn v ba n no ang goi cn bun ngu, co le con phn ca v cu
chuyn va ri. Khng ai nhc ti no, nhng chc con vng vn
suy ngh, chuyn ngi khac va chuyn cua mnh. Thm ch
nhng con hu cao c, t giac, h bao trc o lam ho phn khch
n th by gi dng nh cung ch la nhng con vt bnh thng.
Bui ti khach san, trc khi i dao ph, ng u bac ngi
xung trc chic an pian loai ln bong loang mau en tai phong
n. Nhng ngon tay long ngong cua ng ron ren dao trn cac phm
an. Ban Fur Elizer cua Beethoven! ng an hai ln, may u lu
loat, tr mt ch vp oan gia. Ting an con vung v nhng
din cam va ung nhp.
Moi ngoi quay sang nhn. an xong, ng t tay ln u
gi, noi vi my ba ang ng canh:
Khng ai si m ti a?
Ha Ni, 16.9.2003
T.B.T
121
Ngi khng l mt xanh

Mt ln n chi nha ngi quen, ngu nhin ng oc c
bai th trong cun tap ch cu. Sau o ng ngi th ngi hi lu,
lng ta vao chic gh banh boc da, hai tay t ngay ngn trn
u gi, mt nhm, n mc chu nha hoang ht tng khach t
t v nhi mau c tim, chng bnh ng mc hai mi nm nay va
theo li bac s th co th cht bt c luc nao.
Bai th cua mt tac gia nc ngoai, co u Ngi khng
l mt xanh. Toan b ch th nay:
Co mt ngi khng l mt xanh
Yu mt ngi an ba be nho.
Ngi an ba ch m c lam sao
Co ngi nha xinh xinh
Cung gian hoa bn ca s.
Ngi khng l yu theo cach khng l,
Va lam vic, quen lam iu to tat,
Nn a khng xy tng ngi yu
Mt ngi nha con con
Cung gian hoa rm mat.
Co mt ngi khng l mt xanh
THAI BA TN
122
Yu mt ngi an ba be nho.
Ngi an ba i theo chang, moi chn,
Mun ngi ngh trong vn u o.
Ri nang noi vi i mt xanh:
Chao vnh bit!
Mt ngi lun t t
Dn nang vao mt ngi nha xinh xinh
Cung gian hoa nho be.
Gi th chang khng l hiu ra
Rng tnh yu khng l chang co
Khng u ch cho ngi nha con con
Cung gian hoa bn ca s.
Bai th khin ng nh lai qua kh, cai qua kh xa xm tng
nh khng co co tht. Hn th, ng ngac nhin thy nh bai th
phn nao noi v chnh mnh.
ng khng la ngi khng l, tt nhin, mt cung chng
xanh, nhng xam nhat, khac mau mt ngi a ng. Co le khi
nhn cai g o mau xanh, cung co th no co mau xanh tht. Nm
1942, ang theo hoc nm cui khoa trit trng Sorbonne Paris,
ng yu mt c gai, cung ngi Vit, hoc mn canh nng nhng
sau ng hai lp. Luc y c co dang ngi nho be, nh nhanh va
cung xinh. Ba nm sau, theo ting goi t quc, ca hai tr v Ha Ni
tham gia xy dng ch mi. Ri khang chin, ho cung ln chin
khu, va chng bao lu sau th hai ngi chia tay. Chu yu do ba.
Khng phai v ng khng xy c cho ba mt ngi nha con con
cung dan hoa be nho. Vit Bc khng phai Paris, khng ai co
lng va cung chng co nhu cu xy mt ngi nha nh th. Ba bit
nn chng trach ng iu y. Tuy nhin, v tnh yu, ba theo ng
v Vit Nam. Cung v tnh yu ba bo lai moi tin nghi thu
ln y. Cho nn ba ngh ba co quyn oi hoi ng mt tnh yu
tn tuy, i thng, qua nhng c ch chm soc nho nht va co
123
tnh thng trc, la cai ng khng co va cung khng mun co, du

rt yu ba, v du khng la ngi khng l nhng ng lun bn
lam nhng iu to tat. ng nghin cu trit hoc. T trit hoc c
Hy Lap n nhng trng phai phng Ty hin ai nht. Trit
hoc phng ng mai sau nay ng mi quan tm. Khang chin
thi y cha cn nhng nghin cu tru tng co ve v b y. Nn
d hiu v sao ngi ta khng anh gia cao ng, ngoai cai danh tr
thc Vit Kiu yu nc.
Chng co ngi lun t t nao n dn ba i. ung hn, ba
i theo ng ta, mt chnh uy s oan cao to, co nc da ngm en
cua ngi nng dn vung chim trung Ha Bc. Khi v tip quan
Thu nm 1955, hai ngi nghim nhin c vao mt trong
nhng ngi nha ep nht khu Ba nh. Mt ngi nha ln, co vn
rng, hai tng, nhiu ca s va bn cua s nao cung co hoa. Sau
nay ng chng lam ti cp tng, con ba khi v hu la vu trng
mt b quan trong. Nu khng v tui tac, co th con c bat
thanh th trng.
Vy la gn sau mi nm tri qua k t ngay y. ng nay a
tam mi hai tui nhng con minh mn va khoe manh. Vn mt
mnh sng trong cn phong tp th mi lm met vung ph
Hang Chui, vn lam nhng iu to tat la nghin cu trit hoc
(khac chng, by gi ng a ni ting, khng ch trong ma ca ngoai
nc). My chuc nm gn y ng con thm mt am m mi la
nhac c in. Chc ca nc khng ai co c b su tp a ln nh
ng, bit nghe nhac nghim tuc va bai ban nh ng. Nh trong
trit hoc, ng thch cai li t duy m nhac va kh khan nhng
cung va lang man, kch tnh cua ngi c. Hin ng ang ngt
ngy sng trong nhng ban giao hng dai l th va kho hiu cua
Gustav Mahler, mn cua Richard Wagner, ngi ng m n
mc nh hiu phong to anh treo ngay u ging. Thanh ra trai
tim cua ng, du to ln va y cam xuc nhng a qua cht v
Socrat, Platon, Kant, Nieztsche ... by gi thm ca Beethoven,
Schubert, Wagner va Mahler, khng con ch trng cho ngi an
ba be nho nao na.
Thc ra xa nay ng cung khng cn ho, khng ngh nhiu
ti ho. Th ma oc bai th nay, bng nhin nh co cai g o khang
khac trong ngi. Mt s uy m m h. u oc duy ly, ranh rot cua
ng bng tr nn m mt, ln ln...
THAI BA TN
124
*
No m mt, ln ln n mc chng v c g, ng thong tha
chng gy i ti khu ph co ngi nha con con ma ngi an ba
be nho cua ng ang sng.
Canh y co vn hoa nho. ng ngi xung chic gh a i
din, l ang nhn ngi nha.
V tng gia (ngi lun) ang va si nng va ngu gt trn
ban cng tng hai. Bn bui hoa giy mau o gt di anh nng
vang hoe bui chiu. Mai toc bac l th xoa kn mt. Chc chc ng
ta lai git mnh ngi thng ngi u khoi va vao thanh lan
can, ni chc co dnh mt t nc dai ang ri r t khoe ming.
Ngi an ba be nho cua ng luc y va i ch v, tay xach
chic lan vai nha nng cau bn. Mt ba gia chng be nho chut
nao. Ngi thp lun, dang uc ch, va i va th kho khe v chng
bnh hen xuyn. i ma x, mt hi li. Hn th, n mc cung
chng ly g lam trau chut. Vai nm mt ln, ng vn ngu nhin
gp ba ngoai ph. Ch gt u chao ch chng bao gi dng lai noi
chuyn. Ba la ngi nho nhen, thm ch c ac. Thi chin khu
ba tng xui ngi ta u ng v ti tiu t san, mt lp trng.
Sau nay ba con nhiu ln tm cach hai ng v nhng ly do su xa
nao y khng ai hiu. Nhng v lun bn vi nhng y tng cao
siu cua mnh nn ng khng quan tm lm, ma cung chng gin.
ng ch thy la lung va kho chu khi ngh rng mt thi ng tng
yu ngi an ba nay.
Lat sau co ting ai mng chi the the vang ln t trong nha.
Ri mt con be chay ra, ba gia kia cm ngc can chi ui theo.
May cut v nha qu may i! Dam nhn luc tao i vng n
cp nhng hai mi nghn ng! To gan tht! Liu tra lai cho tao,
khng th tao ui. ui v vi thng b, con me may!
T nhin ng thy bun, l m nh lai nhng bui chiu hai
ngi cm tay nhau dao chi trn b sng Seine hoc vao bao tang
Louvre.
125
Con be nha qu chng mi mt, mi hai tui. No ang

thut tht khoc, l nh ku oan. Co le no b oan tht va ang lo mt
vic.
ng ra hiu goi no lai gn, rut ra t mt trm nghn ng
con mi.
Mang vao a cho ba y. Bao co ng ban cung Paris ngay
xa cho n cho ba!
Con be lng l mt chc ri cm t giy bac chay vao nha.
Khng con nghe ting chi. Ba kia cung chng bc ra khoi
nha, ch t to mo nhn lai ngi khng l cua mnh. Mt tri
khut sau rng cy. V tng gia thy ht nng, chc a vao
ging ngu t luc nao.
Chng con g nhn, nghe, nhng ng vn ngi yn trn
gh a. ung la ng gia tht ri, tm tr mu m, ln ln. Trong u
ng cung mt luc vang ln giai iu be vilng cao tinh khit n
mc thn thanh ban Ouverture v pra Lohengrin cua Wagner
(nhiu ln ng a qu xung, rm rm nc mt khi nghe ban nhac
nay), ting chi the the cua ba gia kia, va ca ting thut tht cua
con be ti nghip.
ng lu ln n mc khng hiu v trai tim ng qua ln hay
qua be ma khng cha ni ngi nha co nhiu hoa trc mt cung
ba gia chu no. Ma no con con hay to ln nh? ng la ngi khng
l hay anh lun?
Trong tm trang mp m ln ln nh th, ng nga ngi ln
thanh gh va ngu thip. Cung co th ng a cht, v mai rt lu
khng thy ng ng y...
PS. Ngi k cu chuyn nay xin noi thm mt cu.

Ln y nha ngi quen, trong cun tap ch cu ng con oc
mt bai th na ch khng ch bai Ngi khng l mt xanh. Tuy
nhin, bai th hai nay, cung cua mt tac gia nc ngoai, chng n
nhp g vao y, lai cang khng lin quan g n ngi an ba kia.
Thy no hay th nhn tin trch ra y. Ai cho rng v th ma lam
hong ca cu chuyn th c coi nh khng co no.
THAI BA TN
126
Gia hoang t mt ln
Nang la mt que dim be nho
Tre trung va manh mai,
Mc chic ao khim nhng mau o.
Mt hm, ngu nhin
Nang va vao bc tng th rap.
Va th la bung chay ln Nang em la trai tim mnh
Trao cho ngi u tin nang gp.
Vn tre trung, manh mai,
Mc chic ao hng hng be nho,
Nay nang b chay thanh tro,
Xac vt vao mt xo
Cung nhng que dim khac ging nang,
Dung xong, b rung bo phu phang...
Gia hoang t mt ln
c nhn thy nang
Manh mai, tre trung,
chic ao hng be nho...
Nhng hoang t khng dung dim.
Chang ch dung may la.
127
Ha Ni, 18. 7. 2003

T.B.T
THAI BA TN
128
Chin tranh
Cac ban th hnh dung mt chuyn nh sau:
Co mt i trai gai yu nhau, rt yu nhau. Ci xong c t
hm th chang trai ln ng ra mt trn, lai ngi v tre
nha, mt mnh va lam lung vt va, va moi mon ch i. Ma nao
ch i mt hai nm! Khng, ung mi nm. Va trong sut mi
nm dai y, c gai khng h nhn c tin tc nao v chng. V sao
th kho ma ai bit c. Th ri chin tranh kt thuc, chang trai
tr v, sung sng cam ng khi thy v vn chung thuy. Nhng
khi hai ngi a ln ging nm, t mt tay ln bung v, chang
trai bng ngi bt dy:
- Em co cha?
- Vng.
Im lng keo dai.
- Vi ai?
- Vi anh, tt nhin, - c gai bnh than ap. Em con co cha
vi ai c na, ngoai anh?
Chang trai khng noi g, lng lng chui ra khoi man, mc
qun ao, ri n ngi hut thuc bn ban - mt gi, hai gi, cung co
th lu hn. Sau o, v ca nha ch co mt ging, anh luc ba l ly
tm vai nha trai xung san va nm xung.
Moi chuyn bt u t m y, cai m chm dt mi nm
ch i, thng nh cua mt cuc chin tranh v cung ac lit, va
cung la m m u nhng th thach mi, ni con ngi lai ln
na phai mt i mt vi chin tranh, loai chin tranh khng sung
an sau cuc chin tranh sung an ma ho va vt qua mt cach
thng li.
129
Liu ln nay, ho lai ng vng, hay se b anh guc? Tra li

cu hoi nay tht kho, v nhng th thach mi trc mt oi hoi
khng phai sc chu ng gh gm v gian kh va thiu thn, ma
la mt cai g y con to ln hn, phc tap va t nh hn: o la s
tnh tao, tnh thng va long v tha.
Ban oc thn mn, bc tranh ti miu ta trn khng phai
trch t cun sach nao o, cung khng phai do ti ngh ra, ma la
chuyn co tht lang ti. Nhn y, ti xin phep dng lai noi
i li v no, cai lang be nho y, ban oc hiu thm nhng g ti
sp k.
Nh phn ln cac lang khac cua min Trung gian kh, lang
ti ngheo, thng xuyn b cha xat, vui dp bi bom an ke thu,
bi han han, lu lut, gio Lao va ging bao. Co le cung chnh v th
ma theo quy lut t v ban nng, tm hn va khun mt nhn hu
cua lang ti c giu rt su di lp vo ngoai cn kh, x xac, cai
vn lam e ngai khng t cac c dn tnh khac, thm ch ca mt s
ngi vn sinh ra va ln ln ngay trong long no.
Trong thi gian chin tranh, lang ti c goi la lang tui
bom, ngha la, v nm chnh gia im ni cac truc giao thng
thuy, b va ng st, nn ngoai nhng trn anh pha thng
xuyn, no con phai hng chu s bom an tha cua may bay My
va anh pha u o v khng dung ht. Th nhm mt vai giy
hnh dung mt phn s khung khip cua chin tranh, xet v s
ngi cht, s nha ca b san bng, s trai lang ra i khng tr lai,
chung ta se khng th khng bang hoang ngac nhin, va mt cam
giac hi hn pha ln xu h se xm chim long ta, nhng ngi
con ri lang i xa t lu, cam giac rng trong sut nhiu nm
chung ta a qua v t bo qua khng bit, hay bit mt cach hi
ht mt ni au nh th.
lang ti chin tranh kt thuc a mi nm nay, nhng
chin tranh, hay ung hn - hu qua cua no - vn con tip tuc. Mt
ba lao nghe tin con hi sinh a phat in, va sut t nm 1969 ti
nay hang ngay ba ra ngo ngi ch con trai, gp ai cung nu lai hoi
thm tin tc. Chc ba lao con tip tuc ra ngo ngi ch con lu rt
lu na, nu thang trc khng v cam lanh ma cht. Khoang mt
phn ba s nha trong lang, trn ban th t tin la nhng khun
mt b i tre mng, nhng ngi cht i lai cung chng y c
gai mun chng va co th khng ly c chng. Mt a be sinh
ra ung luc gic My nem bom. No b chn thng so nao va ln ln
THAI BA TN
130
hoan toan ng ngn. Cho n nay du a hai mi bay tui, no vn

cha bit noi. Vn vn va vn vn.
Tr lai cu chuyn trn. Nh a noi, no xay ra lang ti,
hoan toan co tht, va ung nh ti a k phn u.
i trai gai y la Nam va Xuyn. Sut m o khng ai noi
thm mt li nao, du ca hai khng h chp mt. Sang hm sau,
Nam i vong quanh lang thm hoi moi ngi, nhng thc cht
ct do bit tin tc v v nhng nm anh i vng. Anh ngac nhin,
bi ri khi nghe moi ngi nhn xet rt tt v Xuyn, rng c cn
cu, nt na va c bit nghim tuc trong quan h.
"Chc c ta kheo giu nn ngi ta khng bit - Nam ngh
th. V nha, khng km c na, anh lai hoi v, vn cu hoi cu:
- C cha vi ai?
- Vi anh, - vn cai giong nho nhe, bnh tnh y.
- Vi ti? Sao lai co th vi ti c? C khinh ti qua! - Nam
gin d quat to. - C th giai thch ti nghe nao?
Xuyn ngc ln nhn chng, hai mt rm rm nh mun
khoc, khun mt c ng o v ngng ngung.
- Nao, c noi i, noi i!
- Anh Nam, - Xuyn noi. - Anh ng mng em nh th. Em
van anh... Em yu anh, bao gi cung yu anh, bao gi cung chung
thuy vi anh! Gia anh bit, du ch mt phn thi, rng em phai vt
va, au kh va lo s th nao trong sut mi nm ch anh va qua.
Con v vic v sao em co cha th n gian thi. V trong sut
chng y nm, ti nao i ngu em cung k sn mt chic gi cho
anh canh gi em. Nhiu hm sang dy, em thm xu h khi nh
lai chuyn anh va em ti trc. Cach y khng lu, anh cung v
vi em nh th. Ln nay hnh nh em cam thy anh gn hn, cu
th hn. Khi tnh dy, em vn thy em mt mnh nh bao ln
khac, nhng em bit chc la anh va bn em, thm ch hi m
cua anh con bam vao da tht em, thm ch chn con nhau nat...
- C pha ra chuyn y bt ti tin, va ri dn dn chnh c
cung tin vao cai iu nham nh y ch g?
h...
- khng, anh Nam, anh ng noi th, oan em. Em khng

Nhng Nam a bo ra ngoai.
131
Nhng li Xuyn va noi, thc ra, khng phai khng lam

anh cam ng va suy ngh. Anh rt hiu va thng cam vi Xuyn,
v ban thn anh trc y cung nhiu m nm m co v bn canh.
Nhng khng le v th ma v anh co cha? "Khng! Khng th nh
th c!" - anh ngh, tuy rt mun tin vao iu v noi. Anh tm
moi cach bao cha cho c, thm ch vin ca cai thuyt ng giao
cach cam ma gn y ngi ta hay nhc ti, nhng cui cung anh
vn phai au kh ma tha nhn rng Xuyn a khng chung thuy
vi anh, a n nm vi mt ngi an ng khac. Ma iu y th
qua sc anh chu ng, mt tr ngai qua ln anh khng vt qua
ni, thm ch ca khi anh rt yu thng v, trc kia cung nh by
gi. Bit lam th nao c, con ngi anh la th, anh khng th lai
m mt ngi an ba, khi ngi y a tng trong vong tay mt
ngi an ng khac.
Ho, hai v chng va thng be mi sinh, vn chung, trong
cung cn nha cht hep. Khng ai nghe ho to ting vi nhau ln
nao. Chng - anh Nam - la ngi an ng khoe manh va ch thu.
Anh lam khoe, khng nhng u n ma con co tha thoc ban cho
Nha nc. Trong mt thi gian ngn, anh sm u th cn thit cho
gia nh. Tnh anh hin, t noi. Ca vi v, anh cung ch noi khi
tht cn thit. Ban ngay anh lam lun tay, lam hung huc moi vic.
Ht vic, anh ngi im, thng nhn trn trn mt im nao o
trc mt. Va rt bun. Ti n, anh vn ngu ring, tt nhin
khng phai gia san nha, ma trn mt chic ging nho mi mua,
t sat ca s. Ch v th sau khi sinh e, vn nho be, lai cang tr
nn nho be hn, bao gi cung lng le nh cai bong. Vi y thc mt
ngi co li, ch rt mun chiu chung chng, mun san se bt
nhng y ngh nng n anh ang chu ng, nhng rt tic, moi c
gng cua ch u v ch trc ve lanh am tan nhn cua anh, nn
ch c tranh gp mt va thng ngi im mt goc nao y.
Con thng be th tht la, cang ln ln cang ging Nam. Mt s
ngu nhin? Hay ln na buc phai suy ngh v li giai thch v l
cua Xuyn? iu nay qua co lam Nam bn khon khng t. a be
tht khau. Nam khng co chut ac cam nao vi no, du chnh no la tr
ngai ngn cach hai v chng, la nguyn nhn cua moi bt hanh
trong gia nh. Ngc lai, anh thng no, nh thng Xuyn, v
anh, va anh cam thy thc s kh s khi phai giu khng bc l
tnh cam o. Nhiu luc cao hng, hoc v v bn, anh con b va git
ca ta cho con. Tuy nhin, sau nhng ln u tranh, dn vt nh
THAI BA TN
132
vn thng xay ra, cui cung cai con ngi nh kin, c chp trong
anh vn thng, va anh vn cng quyt khng chu cho thng be
mang ho anh, vn bt cha lai thanh "bac" mi khi no quen ming
goi anh bng "b". Nhiu m nghe v m con khoc ging bn,
anh nhng mun lai gn v vut ve, an ui c, mun lam iu g o
tht tt ep cho c, y th ma anh vn nm yn, trn trn nhn ln
trn nha, hoc bo ra ngoai sn hut thuc cho ti tn sang. Nhng
luc y anh rt cau gin. Anh gin Xuyn, gin a be, gin ban
thn anh - nht la ban thn anh. Con ngi anh, cai tnh anh la
th, bit lam th nao c?
Mt hm, Nam sang nha ti chi.
- c my ngay v thm qu ma c ngi ly nha mai th a?
- vao ti ngo, anh noi to thay cho li chao. - Lai vit lach?
- Khng, - ti ap. - Mi anh ngi chi.
Luc nay a be a ln, bit chay lon ton khp lang, nhng
gia nh anh th vn nh cu. Nghe noi ba con va chnh quyn a
nhiu ln khuyn anh lam lanh vi v, nhng anh khng nghe.
Th y, ngi dn lang ti, ti bit - rt chn thanh va ca tin,
nhng mt khi co y ngh nao o chui vao u th khng d ma giu
ra ni.
- Th nao, anh Nam, vn "chin tranh" a? - ti m hoi.
Nam khng ap, nhng net mt bun hn xung. Mai luc
sau anh mi noi:
- Anh xem, ti con bit lam th nao khac c?
- Sao lai lam th nao? - ti cao giong. - Th "hoa bnh" i! Anh
khng thy rng anh ang lam kh ch y a?
- Th anh tng ti sung sng lm chc? - Nam vn lai.
- Chnh v vy ma cn phai bo qua cho nhau, va cang sm
cang tt.
Nam ngi im, ri bt cht nghim mt hoi ti:
- Co iu nay, ti hoi tht anh nhe?
- Vng, anh c hoi.
ma?
- Anh co tin c Xuyn khng? V chuyn c y co cha y
133
- Tin, ti tin, - ti ap.

- V sao?
- V sao th khng bit, nhng ti tin.
- Con ti th khng! - anh bt ng dy noi to mt cach gin
d. - Khng! Khng bao gi!
- Nhng suy cho cung iu y khng quan trong, - ti cung
ni nong. - Quan trong la c y a ch anh chng y nm! Quan
trong la c y vn yu anh! Quan trong la anh khng th va khng
co quyn i x vi c y nh th!
- Anh noi d lm, anh nha vn a, - Nam nhch mep ci vi
ve ma mai khng che giu. - Vi cac anh, moi chuyn tht n
gian.
Ri khng noi thm mt li nao, anh bo i.
y, cac ban xem: mt con ngi a mi nm ln ln khoi
la chin trng, co th a lp nhiu chin cng phi thng, a
vt qua trm nghn th thach gh gm, y th ma by gi con
ngi tng trai c ti luyn y khng vt qua ni cai tr ngai
tng nh rt be kia, chm dt au kh cho chnh ban thn va
cho ngi mnh yu quy nht. Tht bt cng, va cung tht chua
xot! Nhng ca ti, ca cac ban c th thuyt phuc anh ta i!
Thang hai nm 1979, khi xay ra chin tranh bin gii pha
Bc, Nam tnh nguyn gia nhp lai qun i. V anh khng gi,
ch noi:
- Anh i, em se ch. Bao lu em cung ch...
- Va c se tip tuc m m m ti v thm, va co th c se
lai co cha? - anh chm choc.
- Vng. - v anh ap nh khng h nhn thy s chm choc
y. - Nhng anh hay tin bao gi em cung yu anh, va nu co cha
th cung ch vi anh, mt mnh anh...
T y a hn nhiu nm tri qua. C Xuyn nay a la ba
Xuyn. Ba gia va yu hn i mt cach nhanh chong. Ba vn mon
moi ch chng nh nm nao, va vn nh nm nao, ba khng h
nhn c mt bc th nho cua chng, xa la anh, by gi la ng
Nam.
THAI BA TN
134
y la chuyn ring cua hai ngi, luc u ti khng co y

nh vit ln giy, nhng ri cn nhc ky nhiu mt, cui cung, bt
chc nha vn Phap Angr Mroa trong truyn Cuc tr v cua
ngi tu, ti vit va cho ng bao chuyn nay, vi hi vong mong
manh, rng bit u oc no, ng Nam se ngh lai. Ti, ng Nam va
ba Xuyn du sao cung la ngi cung lang vi nhau, ma a la ngi
cung lang th, ti ngh, khng ai co quyn th vi s phn cua
ngi khac.
Din Chu, 1987
135
Mt ngi vt i
Hu, ngoai nhng chic xe lam chay du ma dut nha khoi
mu mt va ku tanh tach tng trang dai nh sung may, phng
tin i lai chu yu trong thanh ph la xch l va xe ap th. Xe ap
th mi xut hin my nm trc o, thoat trng d lam ngi ta
mt cam tnh, nhng ri nhn mai cung quen. Va lai, cai chnh la
s dung no thun li va re. Ch cn bc ra ph, gi tay la lp tc
co ngay my chic xe oi vic cung ap n mt luc. Anh chon mt
chic trong s o, thoa thun gia ca - mt, ba hoc nm ng tuy i
xa hay gn - ngi ln pooc-ba-ga pha sau (thng c lot bng
ming mut boc vai nha khach ngi cho m va cung phn
bit vi nhng chic xe ap bnh thng, ngha la khng ch ngi
ly tin), th la ngi kia se ch anh i. Nu anh la khach t xa
n, anh ta se kim lun ca vai ngi hng dn tham quan thanh
ph. Anh hoi bt k iu g, k ca vic ring t, anh ta u sn
sang tra li, tt nhin trong thm tm hi vong anh se tra thm t
tin cho dch vu o.
Ln y, hai ngay sau khi n Hu, lam xong nhng vic cn
lam, ti mun i thm cac lng m ni ting cua C , trc ht
la Lng Khai nh. Va ti a chon cai phng tin giao thng tuy
th s nhng thun tin va re tin nay.
Thng thng, nhng ngi ngh khach san "Sng Hng"
nh ti, i tham quan bng xe con, t buyt, hay bet ra cung bng
xch l. Cho nn, thy ti t khach san bc ra, lai n mc nghim
chnh, eo may anh, ngi ap xe th b ti ra hiu dng lai co ve
ngac nhin khi c thu ch ra lng Khai nh, cach y hang
chuc cy s, ch xem xong lai ch lai khach san. Tuy nhin, hai
phut sau, chung ti a ln ng. Anh ta ngi ap pha trc, ti
THAI BA TN
136
ngi sau, hai chn bung thong hai bn - ung nh nhng tay chi
"ban a".
Anh ban ng cua ti t noi, mt am am nh ang co iu
g kho chu. Sau vai cu hoi thm mang tnh xa giao, hu nh anh
ta khng noi g thm. Tra li cac cu hoi cua ti, anh ta hoc m
ting mt, hoc l nh khng nghe thy. iu nay lam ti - mt
ngi to mo t nhiu tht vong. Ti a bt u hi hn v cai
quyt nh lang man cua mnh. Ti a co th i nh xe buyt cua
mt oan ngh cung khach san.
Hm y tri ep, canh nn th, ch tic ng lm dc va
nhiu luc ti phai xung un xe tng oan kha dai. Anh kia - con
tre nhng gy yu, da en, ngc lep nh ngi ho lao - nhn ti vi
ve bit n, nhng vn im lng mt cach bng bnh. C th, chung
ti i tip.
- Anh co ln xem khng? - Ti hoi khi hai chung ti n ni,
dng xe, ngi vao mt quan giai khat.
- Khng.
- Th ti phai anh ch y a?
- Khng sao, - anh kia ap. - ng c xem bao lu tuy thch.
Ti i.
Mc du con tre, co khi t tui hn, khng hiu sao ti c goi
bng ng. Anh ta mun bc l thai bng cach y chng?
So vi cac lng khac, lng Khai nh c nhiu ngi noi
n va hay ti tham quan hn ca. Cung co l do cua no. Toan b
khu lng c xy trn mt ngon i t chn ln nh phai hn
mt trm bc a ln. y cung la lng duy nht xac nh c ch
chn ngi cht - tc la ngay di ngai vang bc tng ngi
toan thn bng ng ma vang cua Khai nh. Phong m c
trang tr lng ly, vi nhng net cham tr va nhng hnh ghep s
ht sc t mn. Nghe noi phai nhiu ngi, nhiu nm mi lam
nn cai tac phm ngh thut c ao nay. Cung nghe noi khng t
ngi phai cht v no.
Vao phong m, khach phai bo giay dep ngoai, i nhe, noi
khe, va nht thit phai nghe mt ba gia ngi be nho ngi canh
ca nhc nh nhng iu cn thit v ni qui tham quan, hoc mi
mua bu anh, thuc la, nc ngot - nhng th ba ta lun sn
trn chic ban con bn canh. Nu anh i mt mnh va cn ngi
137
hng dn, ba ta se lam iu o, hn th, con tra li mt cach y

u, t m tt ca cac cu anh hoi. Tt nhin, sau o anh se phai tra
tin cng.
Khi ti xem xong quay xung, anh ap xe th vn ngi ch
cu, tay chng cm t ln goc ban, hai mt lim dim - chc ang ngu
gt. Thy ti, anh ta chng to ra mng, tuy phai ch kha lu.
Mt tri a nga sang pha Ty, nhng tri vn nong va ngt
ngat. Anh ta ng dy, bung bung vao i lp xe.
- Ngi ngh a, - ti noi. - Chc na mat hng v. Anh khng
vi ch?
Anh ta lc u, lai min cng ngi xung. Ti goi hai a
banh va hai cc nc ngot.
- Anh la dn y, chc xem lng nay nhiu ln ri nh?
- Hai ln. Luc con be va nm kia.
- Sao t th?
- Ti khng thch.
Hai chung ti lai ngi im. Mt luc sau, anh ta cht hoi:
- Hm nay, cai ba ban bu anh co hng dn ng xem khng?
- Khng.
- Cung khng k ng nghe ai xy va bao nhiu ngi a cht
khi xy cai lng nay?
- Khng, - ti ngac nhin nhn anh ta. - Sao anh lai hoi th?
- Chng sao ca. - Anh ta ap, co ve khng lm l nh trc.
Nhng i mt l ve gin d c ac. Ti oan anh ta ang co
iu g mun noi ra cho nhe ngi. Ti kin nhn ch.
- Tic la ng khng c nghe ba ta k, k mt cach say sa
va thch thu, v cai cht th tham cua ng ni ba ta... Va cung la
ng ni cua ti na.
- Ra ba ta la ngi ba con vi anh?
- Ch gai ti.
- ng ni anh la mt trong nhng ngi xy lng nay?..
- Vng.
- Va xy xong cung b Khai nh git cht?
THAI BA TN
138
- ung th.
Ti khng hoi g thm, ch im lng ngi ung nc. Ti tng
tip xuc vi nhiu loai ngi, trong nhiu hoan canh khac nhau,
nn bit gn nh chc chn rng trong nhng trng hp th nay,
ngi noi chuyn se chng bao gi chu ri anh, nu cha k ht
nhng g anh ta va bt u.
ung th, mt luc sau, ngi ban ng cua ti ln ting, ve
trm ngm nh t noi vi mnh nhiu hn la vi ti:
- Cung v cai lng nay ma ch em ti gin nhau, thm
ch con t nhau na. Ch ti la mt ngi tt, rt tt, ch khng
phai loai vt i nh ti. Khng chng, khng con, sut i ch
vy nui em, ri em ln - giup cac chau. Th ma, ng bit
khng, ch ti lai lam cai cng vic... - anh ta dng lai tm t, - cai
cng vic khn nan y. Tc la t nguyn m ngay hu ha cai
thng a git ng ni mnh. Quet nha cho no, lau chn, phui bui
cho no! Ma mai thay, lai con say sa k cho ngi khac nghe vic
no a git ng ni mnh th nao! Ti khuyn ngn, ti cm, ch ti
vn khng nghe, ti nay vn tip tuc lam cai vic nh ng thy.
Tht xu h! Tht nhuc nha!...
Ti vn ngi im, to mo lng nghe.
- ng xem, th th hoi con chu sao ni. Ti c ln ca rut khi
ngh n canh ch ti xun xoe trc no, ho khng dam ho, noi
khng dam noi. Nhiu luc ti nhng mun leo ln, gia co sung, lia
cho no, tc la cai tng bng vang hay ma vang g o cua no, vai
bng vao mt. Ti la ngi dt nat, khng hiu g, nhng cung bit
rng luc lam vua, hn la thng ban nc va gy khng t ti ac cho
nhn dn. Th ma tai sao by gi ngi ta ua nhau n y
chim ngng hn? Phai leo ung mt trm bc mi c nhn
hn! Phai nhn ln, phai nn th! Phai dep ngoai ca! Phai co
gi, co ngay! Co ung la bt cng khng? ung, bt cng! Mt s
bt cng c t ln ngai vang! Ti tht khng sao hiu ni.
Trc kia, thi thng My, thng nguy la mt nhe, con by gi cac
ng - Vit cng, Cach mang, - sao cac ng chu th? Lai nghe noi
th gii nh bo hang chuc triu bac t ve thm cho no na.
y, ng noi ti nghe i, v sao, v sao lai th?
- V ng nhm ln gia vua Khai nh va tng vua Khai
nh. - Ti ap. - Cai ngi ta n y xem khng phai mt con
139
ngi cu th nao o cung nhng vic lam xu tt cua ng ta, ma la

mt tac phm ngh thut do nhn dn tao ra...
- Ha, ha, ha! Tac phm ngh thut! - Anh ta ci to ngt li
ti. - Vng, nhng le nao ng khng hiu rng chnh nh cai tac
phm ngh thut y cua ng ma no sng c qua cac ch , sng
cho ti ngay nay va se con sng na? Th mi la vua! Th mi la
Khai nh! Hn bit anh vao ch yu cua ngi khac. Hn la con
mot bit bam vao ban th t tin ngi khac ma sng. My ai d
vt bo t tin mnh ch v mt con mot? Nn con mot y c ang
hoang sng. Ma th hoi sng u, sng th nao? Ha, ha!... - anh
ta ci to nh mt ngi in, ri ngng mt giy, noi tip: - ng
khng y thy mt thng Khai nh ang vnh ln a? V no bit
khng nhng no c an toan, cung phung chu ao, ma no con la
n nhn, hay ung hn la ngun sng cua nhiu ngi khac. Nh
ch ti chng han...
- Va ca nhng ngi ap xe th ch khach tham quan na, ti chm choc.
- Vng, ca ti na, - anh ta cut hng, cui u th dai. Nhng ti th noi lam g. Ti la mt ngi vt i. Ti la con s
khng, con s khng ca vi nm ming n trong nha. Ti ghet ch
ti nh th, nhng ti a lam ng v ti u n nhn tin giup
cua ngi ti ghet... Vng, ti la thng vt i. Ti khng bao gi
xem mnh ngang hang vi ch ti, vi cac ng. Cac ng phai khac,
phai khac c... ng noi cho ti hiu i!...
Anh ta nhn chm chm vao mt ti, mt mu mao nh
mun khoc. Ti ly lam tic a anh vao ch yu cua anh ta. Ti
tra tin ri ng dy, khng mun keo dai thm cu chuyn.
Chung ti lai ln xe. Khng ai noi thm cu nao na. ng
tr lai thanh ph kho i hn, nng gt, nhiu dc ngc. Ln nay,
hu nh chung ti i ch hn cho nhau. Ti ngi trc cong lng
ap xe, con anh ta, con ngi vt i y, ngi pha sau, thnh
thoang nhay xung un xe cho ti.
Hu - Ha Ni, 1982
THAI BA TN
140
Tm
- Thi, chau khng tp na u, - Tm, mt c gai mi by
tui, sinh vin trng mua, co dang ngi gy va nhe nh luc nao
cung co th bay ln cao, ang mua cha ht bai Thin nga giay
cht cua Xanh-Xng ma ti keo vilng lam nhac, bng bao ti nh
th vi ve gin di cua mt a tre quen lam nung. Ri c mt moi
ngi xung san xi mng con cha mt ht cai nong cua mt ngay
he oi bc, u guc xung, hai tay xoai v pha trc, gn ging cai
th con thin nga hp hi c mua luc nay.
- V sao? - ti hoi, lng le xp an vao hp.
- Chng v sao ca, - Tm ap, vn khng ngng u ln.
- Hay mua iu khac, Melody cua Gluck? Con thin nga nho
cua Traicpxki?
- Khng.
- Hm nay chau mi bt u tp, ma chng trnh thi th
nh chau noi, rt nng. Va lai, chau cung bit chu bn, khng th
c gia chng bo d cng vic, leo ln sn thng ngi nha sau
tng nay giup chau tp mi, mi lm phut va...
- Chau chan lm ri.
- Chan? Nhng v sao?
- V sao? V sao? - Tm noi to nh thet ln, i th ngi, nhn
ti bng i mt m to y xuc ng va gin d ma luc nay ti
thy rt ro, thm ch ca di anh trng u thang m uc. - Khng
le chu khng bit noi g hn ngoai hai ch "v sao" ngu ngc y?
Khng bit lam g hn ngoai vic hang ngay chui u trn trang
141
giy hoc co ca cai an vilng be t y? V sao a? V chau mun

cht!
- V vn!
Ti noi ri bun ba xach an i xung, lai Tm mt mnh,
hai tay m u ngi trn sn thng nha ngh Bai Chay rng va
hoan toan vng ngi gia m khuya yn tnh. Ti khng gin v
nhng li xuc pham kia cua c, do bit xa nay tnh c vn th hn nhin ang yu, nhng tht thng, hay nh mt s ban be
quen goi - ng bong.
T pha bai bin co ting ken co trm va mm nh nhung
ang bun bun vong lai - hnh nh mt giai iu nao y cua
Rakhmanhinp. o la Quan, con c goi la Quan Bi (bi at, bi
quan), sinh vin nm cui Nhac vin Ha Ni. Cu ta yu Tm m
mn, cung v th ma theo c xung y. Con Tm th chng h chu
y n tnh yu cua cu ta. Cung co th chu y nhng ti khng bit
- thanh nin by gi la th, khi yu khi khng, kho long oan ni.
Ch bit Tm rt ghet ken co, nn khng bao gi Quan dam mang
ken lai gn nu khng c phep. Ti nghip, anh chang c thui
thui nh th mt mnh vi chic ken sut m ngoai bai bin, dai
dng thi nhng bai bun ai oan bay to ni long vi ngi yu.
Thi trong nha th khng c, v ng chu nhim nha ngh a hai
ln doa ui, nu c tip tuc lam mt yn tnh cua ngi khac".
Cu ta cung chng bit chi vi ai. Tm th hoc la ngu hoc tp
mua, con ti luc nao cung bn, khng m an cho Tm th trn
tm ch yn tnh ngi vit. Cung i vi chung ti xung y con co
mt i na, u dn Nhac Vin. Chang chi pian, nang hat, nhng mi ngay ch xut hin nha ba ln vao gi n, con th anh
ch dt nhau i chi u bit tm.
"Phai n bao Quan ln vi Tm mi c", ti ngh,
thm hnh dung thy Tm ang ngi khoc, i vai gy run run
theo ting nc...
Hm sau, chung ti lai tp. Vn bai "Thin nga giay cht"
cua Xanh-Xng. Phai tha nhn Tm mua rt ep. i chn thon
nho nhe nhang di ng trn u ngon chn, hai tay dang rng
mm mai v ln v xung nh i canh thin nga. Ti co cam giac
nh ch cn nhun mt cai ly a, la c co th bay ln mt hut trong
bu tri m Ha Long huyn ao.
THAI BA TN
142
Tuy nhin, cung ging nhng ln trc, chng bao lu, c lai
chan nan ngi xung.
Ti im lng, kin nhn ch i.
Mt luc sau, trai vi iu ti d oan, Tm ngc ln noi vi
ti, giong m bun:
- Chau noi chu ng ci nhe. Chau mun bay lm. Chau
ngh chau co th bay c. Chu tin khng?
- Co, - ti ap.
- Chu xem, Ha Long ban m ep cha ka! - Tm ng dy,
si ni cha tay v pha Vnh lm m anh en cua v s thuyn
anh ca va nhng chic tau ln tha neo ch n than hoc bc hang.
- H nhm mt la chau thy ngi chau nhe tnh, ri chau t t
bay ln cao, tht cao, lai di t tt ca: Ky thi sp ti, cuc
sng hang ngay bun te. Ca chu na... - C pha ln ci to sung
sng: - Chu tin khng?
vy...
- Tin, - ti noi. - Trc chau cung tng co mt c gai bay nh

- Ai th? - Vn chm trong cn m quyn ru, Tm l ang hoi.
- Mt c gai Bungary, tn la rta. m m, c ta bay t

sn thng mt ngi nha mi hai tng Xphia...
- Chu noi tht y ch? - Tm chay lai tum ly tay ti,
nghim mt hoi. - C y bay bng cach nao?
- Bng cach chau va noi - nhm mt, vung hai tay ly a,
va th la bay.
Ri ti k Tm nghe ni dung cun tiu thuyt "Barie" cua
nha vn Paven Vginp ti va oc. Tm chm chu nghe ti nh
ung ly tng li, khng chen ngang mt cu nao.
- Co ln c ta con giup mt ngi na cung bay. Ho cm tay
nhau ln my vong trn bu tri Xphia tuyt ep. Di chn ho
la ca thanh ph rc r anh en, trn u, mun van v sao nhp
nhay... C rta y tht hanh phuc...
- Nhng ri cui cung c ta cht!
Chung ti cung ngoai u lai nhn, thy Quan a ln ngi
bn t bao gi.
143
- Va th la ung! - cu ta noi tip, giong ma mai. - C ta ch

la mt ngi in!
- Khng ai mi anh xen vao chuyn ngi khac, - Tm kho
chu v tr tng tng bay bng cua mnh b ct t bi mt cu
phu phang nh th. - Anh i i, hay i trn i chn t nng n,
vi tm nhn khng cao qua u mui tet cua anh.
Quan ngoan ngoan ng dy.
- Vng, nu Tm khng thch th ti khng noi na. Ti i.
Ti bit ti khng bay c, nn ti i bng chn trn mt t.
Chm, xu x nhng an toan va hp vi kha nng co tht cua ti.
Con nhng chuyn vin vng ep e kia ch la san phm cua
nhng b oc tm thn. ng tin, Tm. Cung ng tin ca nhng y
ngh nham nh va nguy him ang cha y trong u Tm. Ti
a oc cun sach y. ng nha vn Vginp kia la mt tay ai bp.
Mun vt bo nhng troi buc ang km ham mnh, con ngi cn
tm cach khac thc t hn, ch khng phai bay ln mt cach ngu
ngc nh vy. ri cht... ng tin, Tm, va hay cn thn...
- Anh i i! u ri. - Tm xua tay.
Khi ch con hai ngi, Tm quay sang nhn ti, net mt ht
sc nghim tuc:
- Co ung c ta b in khng?
- t ra moi ngi xung quanh cho la th. C ta b nht vao
bnh vin tm thn, ch thnh thoang mi c ra khoi o.
- Nhng c ta a bay?
- ung th, bay nhiu ln. C ta gioi lm, con co th oc c
y ngh ngi khac, hoc li xung nc ma khng chm...
- Th ma cui cung lai cht...
- Vng, v tai nan. Nh ngi khac co th cht v tai nan may
bay, v trt chn ri xung vc...
Tm khng hoi g thm. C ngi im, thn th nhn mai mt
im nao y trc mt. Cui cung c ln ting, khng ro vi ti
hay vi chnh mnh:
- Nhng cht ma c bay, c bit th nao la hanh phuc
thc s th cung bo. Con hn sng th nay... Con hn nh anh
Quan, bao gi cung ng tin, cn thn, bao gi cung thc t...
THAI BA TN
144
- Nhng iu cu ta noi khng phai khng co cai ung. Ma

sao chau tan nhn vi Quan th? Chau khng yu a? Theo chu,
cu ta la ngi tt y ch - tnh tao, tht tha, tt bung...
- Chnh v th ma chau khng th yu c.
- La tht. Th th chau yu ai?
- Yu chu.
Tm noi hai ch y tht t nhin, nh th khng phai v
mnh, ma v mt ngi nao y. Ti th v qua t ngt, khng tm
c cu nao hn ngoai cu ti thng noi trong nhng trng hp
tng t.
- V vn. Chau in ri sao?
Tm ngi, hai tay m gi, u guc xung. Chic ao mong
dnh cht vao c th gy nhng cn i. Luc y ti rt mun lai
gn, mun t tay ln vai c noi vai li an ui, nhng khng hiu
sao, mt cai g y a gi ti lai. Co le o la cam giac xu h, v du
sao ti cung ln hn Tm gp hai ln tui. Xa nay ti lun xem
Tm la mt c be, va vi t cach la ban cua b me c, ti co trach
nhim phai giup , che ch.
- Vng, chau in, chau la rta. Nhng ngi ta khng
in, ngi ta khng bit g ca, khng thy g ca!...
Tm tm tc noi lin mt mach nh s b ngt gia chng.
Ri c bo chay xung phong mnh.
T pha bai bin lai vang ln ting ken cua Quan, bun va da
dit nh moi ln.
*
*
Ti hm sau, va ca nhng hm tip theo, nh khng co

chuyn g xay ra, Tm vn tp mua va ti vn m an cho c. Mi
ln tp xong, Tm lai say sa th l vi ti cai y ngh ang nung
nu trong u, rng c mun bay va co th bay nh rta. Con
ti th, sau khi khng con g noi na v cun sach cua Paven
Vginp, ti bt u dai dong noi v chc nng cua ngh thut,
rng ngh thut phai chp canh cho c m cua con ngi, nng
145
con ngi ln cao hn cuc sng hang ngay bun te, vn ti

nhng hanh ng phi thng, ep e, vn vn...
Tt ca nhng iu y c Tm lng nghe mt cach ht sc
chm chu.
*
*
Mt bui sang, ti ang ngu th Quan bng t u x ca

chay vao.
- Tm a c a i bnh vin cp cu.
- Co chuyn g xay ra vy? - Ti tung chn vung dy, hoi.
- Ri t sn thng tng sau xung sn phu tng bn! Theo
chun oan ban u - gay xng sn va mt tay. Mt chic canh
ma Tm m c dung bay ra Vnh Ha Long... - Quan mm ci
mt cach ma mai.
- Cu noi th ma khng bit xu h a? - Khng gi c bnh
tnh, ti quat to. - K lai ro rang xem nao. Bao gi? V sao?
- Rt n gian. Hai gi sang hm qua, ang i tun, ng gia
bao v nha ngh bng nghe co ting ngi rn. Chay ln th thy
Tm. ng lao cho la Tm ngi s y nga xung. Khng mun lam
huyn nao nha ngh, ng y lng le bao vi ng Chu nhim, xin xe
a vao bnh vin. Nhng ti th ti hiu v sao Tm gp tai nan
nay. C ta nh bay, ngha la nh lam cai iu khng bao gi co
th lam c. C ta b xuc ng, thn kinh qua cng thng va
ang khng kim ch ni ban thn. Trong trng hp nay, ang le
giup a c ta tr lai trang thai thng bng, vi nhng iu co
thc bnh thng trong cuc sng, th cac ng, ng va Paven
Vginp, bng cai vn hoc v vn va v b cua mnh, cac ng a...
Ti se vit n kin cac ng v vic a y mt c gai ang thng
nh Tm n ch tan ph.
Ri Quan bo i, sp manh canh ca mt cach gin d.
Con lai mt mnh, ti va sa soan vao bnh vin thm Tm,
va suy ngh v nhng li buc ti cua Quan, va ca v nhng chc
THAI BA TN
146
nng cao ca cua vn hoc ma ti a si ni noi vi Tm nhng m

trc o.
Quang Ninh, 1984
147
Cuc tr v cua a con lm li

1
Hang nm, c vao ngay mng bay thang Ging m lch la ca
lang D.T nhn nhp hn ln. Cai nhn nhp y con lan sang nhng
lang ln cn. Vao ngay y, t sang sm, ngi ta i goi nhau i
ch, n tra th nha nao trn ban th t tin cung co mt mm c
vi nhng que hng trm nghi ngut khoi. Trong khi lu tre hoc
am thanh nin mi ln v t ci noi bn canh, nhng ngi gia
ng chp tay trc ban th, cui u lm rm cu khn iu g
ch mnh ho bit. Cui cung mm c c ha xung, mt ln na,
khi canh tre n ung vui ve, nhng ngi gia - thng ngi ring
vi nhau mm trn, - va nhm nhap ung ru, va khe khe
nhc lai nhng g a xy ra vao cai ngay khung khip y...
o la ngay mng bay thang Ging m lch nm 1954, ngha
la lu, lu lm ri, n mc by gi nh lai, ngi ta khng khoi
khng mu thun vi nhau v chi tit, thm ch ca nhng chi tit
quan trong. Mi ngi k mt cach, tt nhin, ai cung cho mnh
ung. ai khai s vic xy ra th nay.
Vao nm gi sang cai ngay khung khip y, mt chic
may bay khu truc Phap bt ng t pha bin bay vao, nem mt
loat nm qua bom xung D.T. luc y hng con la mt lang nho nha
ca ng sat st bn nhau. Chic may bay y con ln thm hai
vong na, sau mi vong ln no lai chuc xung nem nhng loat
bom dai va chnh xac nh trc. Ri vut ln, no bay mt hut v
pha bin.
THAI BA TN
148
Sau y la mt ni kinh hoang tht s. Lang D.T nm dai

thanh mt vt, b ba ln nem bom trung ngay vao ba phn u,
gia va cui, thanh ra ca lang, hu nh khng con ngi nha nao
nguyn ven. S ngi cht lai cang khung khip hn, v luc y con
sm, hoc ngi ta ngu cha dy, hoc dy ri nhng cha i u
khoi lang. Co ngi bao cht hai trm, co ngi bao ba, cung co
ngi noi nhiu hn. Con vic v sao lang D.T. b nem bom ch
khng phai lang nao khac, ma lai mt cach da man, mang tnh
huy dit nh th, trong khi sut mt thi gian dai trc y ca
huyn Din Chu rng ln cha b nem bom ln nao, th khng ai
hiu ni, mc du ngi ta a a ra nhiu gia thit khac nhau.
T y hang nm ung ngay mng bay thang Ging m lch
la ca lang D.T nha nao cung co gi. Kem theo gi la nhng cu
chuyn rm ra, nhng hi tng au bun, nhng ting khoc...
2
Nm nay v D.T d "gi lang" co thm mt ngi. Ngi y
lp tc thu hut s chu y cua dn lang. o la mt ng gia khoang
65 tui, toc bac trng, da de trng hng hao nhng hnh nh
khng c khoe lm, v ng phai dung gy i lai. ng v lang
trc ngay co gi hai hm, tc la vao ngay mng nm thang Ging.
Khng ai nhn ra ng, co le ng cung chng nhn ra ai quen trong
lang, t ra vao nhng phut u. ng noi tn nhng ngi ng
mun gp, ngi ta lc u khng bit. ng phai tm hoi ngi
cung tui, t gii thic mnh la ai, t u ti, vn vn, luc y ngi
ta mi ng thanh "", "a" ca ln.
Th ra ng gia la dn lang nay, co iu ng a xa no hn bn
mi nm, va nay, sau bn mi nm dai y, ng mi tr lai thm
lang ln u. Khng phai khng mun, ng noi, ma v ng xa, rt
xa, tn bn nc Thuy S hay g g y chu u. Con nhng ngi
ng hoi gp th thuc gia nh mt a chu ln ngay xa vung
nay. Co iu by gi cai gia nh y chng con ai, tr ba Sen, mt
ba gia n c sng cui lang.
- Cht ht ri, - ngi ta th dai bao ng. - Cht vao cai ngay
khung khip y. Bom, may bay nem bom... ng bit ch? - Ri nh
149
an ui, ngi ta ai ngai nhn ng, noi thm: - Khng ring g gia
nh nha bac, ma ca lang, nhiu lm...
- Co, ti co nghe noi, - ng gia lng le ly khn mu-xoa lau
lau i mt hoe o v xuc ng. - Cung v th ma ti v y xem
thc h th nao. Kinh khung qua, tri, kinh khung qua...
ng gia lai ly khn chm chm vao mt. Giong ng run
run. i tay kh va nhn nheo cua ng cung run run. Mt chc sau
lu tre dn ng chng gy chm chap i v pha nha ba Sen.
m hm y, d nhin ng va ba Sen thc, tro chuyn vi
nhau rt lu.
- Tri, bac anh, khng le bac con sng y a? - Ba Sen ku
ln khi nhn ra khach la ai. Ba va ng la con chu con bac vi nhau,
tuy t hn ng my tui, ba co ve gia yu hn. - Chng y nm bac
u? Sng th nao?
Khng ch khach tra li, ba vi bo i ly gh, muc nc. Con
ng gia th c to ra bnh tnh. ng thong tha a ca hai tay b bat
nc che vi ngui ln tn ming, ri cung thong tha nh th, ng
ung tng ngum nho cho n ht bat nc, trong khi ba Sen ngi
i din, va to mo quan sat, va kin nhn ch nghe ng noi.
- Ba bit ri y. Nm bn mi, ti ra Ha Ni hoc. Ri sang
Phap. Ri lai v nc, lam cai thng lnh. n nm nm t th ti
theo ngi Phap ri Vit Nam, sang sng vi b me nc ngoai.
, ma hai cu cht a lu, hai mi nm ri. Con ti vn sng mt
mnh, khng v con, nhng tng chng bao gi c thm lai qu
cu, th ma ti vn ln c v. Ti mun bit...
- Vng, - oan hiu y ng, ba Sen vi tip li, - ngay kia la gi
lang ri. Ca lang, cu a, - nhng hai ba trm ngi cht ch u
t...
- Nhiu th c a? - ng anh khe hoi.
- Vng, tht khung khip! T m sang, bac a. Mt chic may
bay... i! - Ba Sen th dai, ri ngi im, rm rm nc mt.
- Hai cu nha c cung cht ln y?
- Vng, ca chng va con trai ti na. Mt qua bom ri trung
nha. May ti luc y ra vn hai rau chun b lam cm sang nn
mi thoat.
THAI BA TN
150
- Con gia nh bac V ? (Bac V la anh trai ca cua b me ng

anh, ba Sen).
- Cung th. Co iu bac gai b thng, phai na nm sau mi
cht c.
- Con chu Xun?
- Chu Xun luc y khng nha. Chu y trn i b i t hai
nm trc, sau nay hy sinh in Bin.
- Con lang xom?
- Lang xom th bac thy y, nha nao cung b, khng ngi
nay th ngi no. Ngay kia gi, ri bac xem.
ng anh khng hoi g thm. ng cui u ngi im, hai tay m
mai toc bac. Ngoai sn, tri a ti t lu. Trong anh sang o nh
cua chic en du ma-dut, ba thy khoe mt ng co hai giot nc
lp lanh ang mi luc mt to dn. Ba cung ngi im thn th, cho
n luc bt cht vut ng dy v sc nh phai lam cm cho khach.
m y hai ngi con ngi noi vi nhau nhiu chuyn, nhng
nh a hen trc, ai cung c khng nhc ti tai luc nay.
Ri cao mt, ng anh ln ging. T bung trong, ba Sen
nghe ro ting ng nm trn tr mai, cho n khi ba thip i luc
nao khng bit.
Hm sau, tc la ngay mng sau, anh nh ba Sen dn ra thm
m nhng ngi b bom cht trong cai ngay xa xa y. n ni,
ng bao ba i v ng lai mt mnh. Tuy khng hiu y ng
mun lam g, ba Sen chng hoi, lng lng ra v.
Ngha a Gia Quan nm trn me i thoai thoai bao quanh
bi nhng bui gai coi coc thp te. M c xp thanh tng hang
dai, mi ho mt khu, chic nay dnh lin chic kia nh mt lung
khoai ln, pha trn ni ln nhng m t nho anh du tng
chic. Phn b ma xoi, phn do tru bo xeo, nhiu chic sut l,
meo mo. t cn, co khng moc ni, khng bong cy, khng lng
bia, m ch. Noi chung quang canh kha tiu iu va am am.
ng anh thn trong chng gy i n trc hang m ngi
thn cua ng ba Sen va ch. Tay cm hp dim, run run, ng bt
la chm my bo hng mang theo, cm xung y nm que. S
con lai ng chia u cho tt ca nhng hang m bn canh. Sau o,
151
ng chon mt hon a phng, ngi xung, hi lu th thn nhn mt

im nao y trc mt...
Ti n, ng chng gy i ht nha nay sang nha khac. n
u ng cung gi chu nha noi v cai s kin khung khip kia a
xay ra cach y my mi nm. Con ng, ng ch im lng ngi
nghe, thnh thoang mi thm i li ct gi cho cu chuyn khoi b
ngt quang.
Ai cung ai ngai cho ng gia sau chng y nm xa cach nay
tr lai qu hng, phai nghe nhng chuyn bun nh vy.
3
Rang sang ngay mng bay, khi mt tri cha ln va sng
mu con dy c, co mt ba ganh rau cai xung ch ban sm. n
cy a cut cui lang, v mai nhn xung ng tranh nhng
vung nc ong lai sau cn ma, ba bng thy u mnh va phai
cai g y kh cng.
Ba ngc nhn ln, ku to mt ting v ngac nhin va s hai,
ri vt ganh, u te chay tr lai. Cha y mi lm phut sau, co le
phai mt phn ba dn lang D.T. a co mt. Moi ngi ng quanh
cy a cut, sng s nhn canh tng trc mt.
Trn canh cy choai ra pha mt ng, co mt ngi treo c
cht, xac lung lng, mm ha hc, u ngoeo sang mt bn, m toc
bac loa xoa dnh bt vao tran - co th v m hi, cung co the v
sng t.
Ngi o la ng anh. Chic gy cua ng ta gc cy. Trn
gy la chic mu da vi mt t giy c gp t cn thn, to bng
long ban tay. Theo yu cu cua moi ngi, mt thanh nin ron ren
lai gn gc a, cm t giy ln, oc to:
"Tha ba con dn lang,
Chnh ti la ngi lai may bay nem bom lang ta bn mi
nm v trc. Ti a xin cp trn c lam iu o, v nghe tin gia
nh ti b Cng San cp ht rung t va nha ca, chia cho dn
ngheo. Luc y ti con tre va nng ni. Ti them khat tra thu, lai
sn bom an trong tay, th la ti a gy nn ti ac khung khip
kia, cai ma t ngay y cho n nay khng lng tm ti thanh
THAI BA TN
152
than mt phut nao. Ti a pham mt sai lm khng cu van ni,

la tach ri khai nim "Cng San" khoi khai nim qu hng lang
nc...
By gi a bn gi hai mi phut, ngha la ti con phai ch
thm mi phut na t kt liu i mnh. Thc ra, ti xem ti
a cht vao ung cai gi phut y cach y ba mi nm, khi ti
bm nut nem qua bom u tin xung khu lang a sinh va nui ti
ln.
Ti chng dam xin c ba con tha th cho ti, mt a con
ti li sau bao nhiu nm lu lac, nay tr v qu cu t n ti.
Trong tui ti hin con t tin, nu c, nh ba con cho thu ngi
chn ti ngha a Gia Quan, canh nhng ngi ti a git.
Nguyn Vn anh
Din Chu, 1985
153
m, mt ga yn tnh
Chuyn tau Ha Ni - Vinh hi ha chay qua, trong chc lat
pha tan s yn tnh cua mt m mua he lng gio. ng bn ca
s phong mnh, ng Phat nhn theo cho n khi ngon en o tn
hiu sau ui oan tau ch con la mt chm nho, rung rinh ri tt
hn. Theo lch la chn ri, nhng tau thng v chm, nn by
gi chc a mun hn.
S yn tnh lai bao trum ln khu xom nho nm doc theo chn
nui Bac, ngay sat ga My Ly. Lp khng kh day c, m hi sng
va b oan tau nh mui thuyn gia mt nc phng chia ra lam
i, gi c ni lin tr lai.
ng vn ng yn bn ca s. T mt ni nao y pha knh
Nha L co ting may bm nc u u vong lai. ng ng nh
th a lu, b ngoai bnh tnh va thanh than, nhng trong long
ang rt bn chn. y ngh cua ng ri rac, ln ln, va ng kho chu
vi s ri rac, ln ln o. Ri vic no xo vic kia, ng kho chu ca
vi anh con trai mai khng thy v, du ng bit gi nay no cha
th v c. Khi i, con ng bao nh th. "m nay, vng, nht
nh m nay mnh se noi vi no iu y. Noi ht tt ca. khoi
do d thm na. No v la bt u ngay! Bt u thng vao iu
cn noi nht!" Vi quyt nh dt khoat va ro rang nh th, ng
thy nhe nhom hn chut t. "Nhng mnh nn bt u th nao
nh? Khng le c noi: Bc nay, con ln ri, b ngh a n luc co
th cho con bit s tht, cai s tht b phai mang nng trong long
hang chuc nm nay. Con se ngac nhin nhng ng vi oan ghet
b. B... B khng phai la b cua con. Hn th, b la mt thng
git ngi, ma ngi b git lai chnh la b e cua con, mt ng
ch cua b..."
THAI BA TN
154
ng Phat khng dam ngh tip. ng tng tng thy trc

thng Bc se phan ng th nao. Luc u, vn v t, bng bt, no se
ng nghe ng mt cach l nh nh moi khi, nhng khi y ngha
cua cu noi kia n c vi no, mt cach kho khn va chm chap,
no se ng ngac nhn ng, hai mt m to v ngac nhin. Sau o...
Sau o co th no se hoang s lui lai my bc, co th se tip tuc
ng yn khng noi g, hai mt y gh tm va cm gin. Cung co
th no la ngi chn chn hn ng tng, bnh tnh nghe k ht
moi chuyn va se tha th cho ng. Nhiu tnh hung co th xay ra,
ng khng hnh dung ht. ng ch bit chc mt iu, la sau
chuyn nay quan h gia hai b con ng se khng con nh trc.
Thm ch co th ng se chng con c goi no la con. iu y se
lam ng rt au kh.
ng Phat ng lng ngi. Mt s mt moi gh gm p n,
lam c th ng run ra, lao ao nh sp nga. ng a tay nm cht
hai song st quet sn mat lanh, nhn m m vao man m trc
mt. Xa xa, nhng tha rung mi gt anh ln mau nc bang
bac. m khng trng, sang th, chc tri phai nhiu sao lm...
*
*
Chuyn a lu, nhng trong u ng Phat tt ca vn con mi

nguyn nh va xay ra hm qua. Vng, chnh ng a git b thng
Bc. Bng chnh i tay nay y. o la mt s tht khng th chi
cai, ma ri ng cung khng bao gi nh chi cai s tht o. Ngc
lai, hm nay ng con mun t mnh noi ra tt ca.
Nm y, trong chuyn tau thc dn Phap ch ng va nhiu
tu chnh tr khac ra Cn ao, ngi ta phat hin thy mt tn ch
im tra trn trong anh em tu nhn. Hn a gy khng t tai hoa.
Cui cung, t chc ang b mt quyt nh trng tr hn. K
hoach tht n gian: m n, ch tt ca ngu say, li dung bong ti
va bon cai tu vng mt, ba ngi se ln n ch hn nm - trc
y a c xac nh va anh du cn thn - trum chn ln ngi
hn; mt ngi gi chn, mt gi tay, ngi con lai bop c; xong,
lng le qung xac hn xung bin. V la ngi khoe hn ca, ng
Phat c phn cng bop c. K hoach c thc hin m thm http://ebooks.vdcmedia.com
155
khng ting ng, khng chng c, xung quanh khng ai hay bit.
m y, ng Phat trn troc mai khng sao ngu c. Du sao y
cung la ln u tin ng git ngi, tuy o la con ngi xu xa,
xng ang vi cai cht nhuc nha cua hn.
Th ma sang hm sau, la lung thay, khi tnh dy, ngi u
tin ng nhn thy khng ng lai chnh la tn ch im no. Trong
i, cha bao gi ng ngac nhin va t ngac nhin tr thanh lo s
n th. Ngha la ng va cac ban ng a git nhm ai o. Ai? Ch
na ting sau, ng bit c o la mt ng ch trung kin, rt tt,
ng mi quen trn tau. Sut my ngay lin, ng nh ngi mt
hn, m thm au xot, dn vt lng tm va hi hn.
Hoa bnh lp lai, tr v t lin, ng tm n gia nh ngi
cht vi y nh k ht moi chuyn. Co th, long ng mi thanh
than tr lai. Tuy nhin khi n ni, ng ch thy mt ngi phu n
tre ang bnh nng va a be khoang nm tui. Hai me con sng
vi nhau, khng ba con, khng ngi giup . iu y khng cho
phep ng thc hin y nh y, t nht vao luc nay. B hoan canh
bt buc, ng anh t gii thiu la ban thn cung tu vi chng
ch, k nhiu chuyn tt ep va v cai cht anh dung cua ngi
chnh ng a git. ng pha chuyn a ha vi ngi cht, va by
gi xin c giup - chm soc a be, chay cha thuc thang cho
me no. ng nh khi nao ch khoi bnh, se t thu ht ri ra i. Oai
om thay, ngi an ba c m yu mai. Cui cung, hp phap
hoa s co mt keo dai cua mnh, ng xin c ci ch. Mt nm,
hai nm tri qua, v ng vn khng khoi bnh, hu nh luc nao
cung nm mt ch trn ging, thanh ra ng c nn na mai khng
dam noi g. C th, ht ngay nay sang ngay khac, ng sng trong
la di, mt s la di bt buc v li ch ngi khac, cho n luc
v ng cht nm nm sau o.
T y n nay ng sng mt mnh nui thng Bc, con ring
cua v va by gi ng nhin cung la con ng. ng quyt nh ch
no n tui trng thanh se noi ht cho no bit. He va ri, con
ng tt nghip ph thng, thy no vui qua, ng lai chn ch. Thi,
no yn tm thi ai hoc a, sau hng hay,- ng ngh. - By nhiu
nm con ch c, mt vai thang na co la bao. Ri con ng thi
u ai hoc, co giy goi tp trung mi ngay nay ma ng vn cha
noi c nhng iu mun noi. c, ngay mai! Nht nh ngay
mai mnh se noi! Tic thay, ngay hm sau lai din ra ung nh
ngay trc o. Bao gi ng cung tm c ly do tr hoan. Cang
THAI BA TN
156
gn ti ngay con ln ng, ngha la cang gn ti thi han cui

cung ma ng co th cho phep mnh keo dai, long ng cang bi ri,
hi hp. ng va s, va ch i giy phut ma ng ngh phai n
va nht nh th nao cung n.
*
*
ng Phat vn ng yn bn ca s, trm ngm nhn khoang

khng m ao trc mt. Ting may bm pha knh Nha L ang
chay u u khng hiu sao bng nhin im bt. Xung quanh la
mt s yn tnh hu nh tuyt i, iu o cang lam ng thm nn
nao kho ta. Thng Bc vn cha v. ng khng gin, v mai a la
ngay no ln ng. No con phai gp g, tam bit ban be cua no. No
la thng be tt, ng bit th, nhng du sao ng vn co cam giac cua
mt ngi t nhiu b xuc pham. ng la b ma vao cai m cui
cung nay no n ng nha mt mnh ch no lu nh th. Nh
phn ln nhng ngi co tui khac, ng sng vi qua kh nhiu
hn hin tai, luc nao cung chm ngp trong suy ngh va nhng li
c thoai m thm bt tn. Con con ng th ngc lai - si ni, ao
at, v t. V t n mc nhiu luc ng cho la nng ni, hi ht.
Cang ngay ng cang bun ru nhn thy cai h ngn cach gia hai
b con ng tr nn ln hn. Con ngay mai th nh con chim u lng
u canh, no se xa ng, co th xa mai mai, nu khng k sau nay
mt nm i ln no tr lai thm ng cai ga xep bep nho, yn tnh
nay...
Th la ngay mai con ng ra i. ng bun hay vui? Tht kho
noi. ng bit ng ch la mt phn cua qua kh con sot lai - gia yu,
mt moi, con con ng la ca tng lai ang lao v pha trc, t tin
va khoe manh. ng ch la chic la vang trn cy xanh cuc i ri
xung, nhp vao t, lam phn nui sng nhng chic la khac non
hn, khoe hn, la con ng va nhng a nh no. ng bit th. ng
bit ca vic ng ang lng le hy sinh v con, cung nh chic la vang
lng le la canh, nhng ch cho nhng chi non mi nhu. o la
quy lut. o cung la iu cn thit. Nhng phai chng v th ma
ng khng co quyn oi hoi ngi khac bit n s hy sinh cua
ng? Phai chng by gi, sau bao nm gi kn iu y trong long, v con ng, v cuc sng thanh than cua no, - ng vn cha co
157
quyn noi ht s tht no, mt thanh nin khoe manh, san se

bt ganh nng ma luc nay c th gia nua, ru ra cua ng a bt
u khng kham ni? Khng! Nht nh ng phai noi!
*
*
Thng Bc ch tr v khi con ga trng nha bn rut re ct

ting gay u tin.
- y cht, b vn cha ngu a? - No hoi. - B thc lam g
khuya th?
- B i con, - ng Phat ap. Va khoi do d thm, ng
quyt nh i thng vao cu chuyn. C gi bnh tnh, ng khe bt
u bng cai cu ma ng ngh rt ky trc o: - Bc nay, b co
chuyn mun noi vi con. B...
- B ch con t nhe,- thng Bc noi ri chay vi ra b nc.
o, no va n khoat nc ln mt, va m hat bai hat ng
nghnh nao o. Ro rang no ang vui. Vui v cuc gp ban be va
ri. V ca nhng g ang ch no pha trc.
ng trong nha, ng Phat hnh dung ro tng bp c trn c
th trn khoe manh cua no. Bt giac, ngh n mnh, ng lai
thy bun. Ln na, qua kh lai hin ln trc mt, ranh rot va
u n nh cun phim chiu ht by gi c cho ln may quay
lai. Nhng li ng chun b sn nh noi bng bin u mt. Cai y
ngh rng ng la mt ke gia di, mt thng git ngi, lai tr v
day vo ng. y ngh y lam ng au kh sut my mi nm nay, du
trong thm tm t thy mnh khng co li. Khng co li, tt nhin,
nhng du sao... ng ngh, du sao... Cai mt t u bng lai p n.
i vai gy cua ng nh cao, lng cong xung, ngi nh be hn
lai, i chn run run, n ni ng s nga khuyu lin vi ngi xung
chic gh u bn canh.
Ngoai sn, thng Bc vn khoat nc ra ray n , vn m
hat tip bai hat ng nghnh cua no. Ln na ng Phat lai hnh
dung ro tng bp tht khoe manh cua no. ng nhm mt, thy cai
c th to khoe y tr nn to dn, to dn, con hnh ngi meo mo,
xc xch cua ng th ngay mt be i, cui cung ch con lai mt
THAI BA TN
158
chm nho ri mt hn. Ri ng bt u tng tng khi ng trut

c ganh nng qua kh sang ngi no th ngc lai, c th khoe
manh kia cua con ng se thi te nc n , thi m hat, ri bt
u xut hin nhng np nhn, bt u teo lai, be dn, be dn cho
n luc thanh chnh ban thn ng hm nay, hay thm ch con ti
t hn. Con ng th ln thm, ln thm mai, thanh mt lao gia beo
nn, to x... n ni khng con mc va chic ao nao. Cam giac
kho chu v s cht chi y a a ng Phat tr lai vi hin tai.
Ngay mai con ng ln ng, se bc vao i, bt u cuc sng t
lp hanh phuc va gian kho cua mnh. ng co g cho con vao cai
ngay trong ai nay cua no? ng co th lam c g giup no? y
nh noi ht s tht cua ng th sao? Du khng mun, bt cht
trc mt ng Phat lai hin ln cai hnh anh ma ng va tng
tng. ng xu h, m to mt ri lc manh u, c xua no i nh
xua mt con rui dai dng.
Thng Bc quay lai t luc nao, hnh nh qun vic b nh
noi iu g o. No vui ve bao ng:
- Hm nay y ma, b a, chung con lin hoan vi nhau vui
lm. n nh con ma cung hat my bai c y, b xem co ng
khng? Thng Qun, con bac Vi trng ga cung phai hat. No trung
tuyn b i, ngay mai i. Tic la khng cung ng. Con cai Lin,
Lin lun y, a nhn c giy bao trung cp thu y ri, nhng
nhng mt thang na mi tp trung. Chung con gp lai, lin hoan
mt ln tt. Quy lm...
Thy b ngi im, thng Bc bng dng lai. No ngh ngi mt
phut ri ha giong noi:
- Thi b i ngh i, mai con dy sm i lam. Con thy dao
nay b co ve mt moi, gia i trng thy.
ng Phat vn ngi im. , co le mnh gia tht ri. n phai
v hu thi...
Thng Bc vn ng yn trc mt ng.
- Hnh nh luc nay b co iu g mun noi vi con?...
B co iu g mun noi vi con khng a? ng Phat a i
mt mt moi nhn con trai. Co ch! B co nhiu, rt nhiu iu
mun noi vi con. B mun noi rng con, chng y nm vi b,
ln ln bn b, con khng h bit, va hnh nh chng to ra mun
bit, rng v con, b a phai au kh th nao. Con ch sng vi hin
159
tai va tng lai, ma b ch la qua kh, nn b ng yn, lam cai h

cha ng moi s nng n cua cuc sng. Ngay mai con i, v t
va sung sng, con se bay nh con chim, qun rng con a lai
pha sau cho b mt ganh nng khng nho. Cung th bao nm nay,
lam ngi be ghi cai ga xep be nho nay, cha ngi nao trn
nhng oan tau vun vut lao qua y n b, mt ngi be nho, m
yu ang ng gi c hiu an toan cho oan tau i qua. Vng, b
be nho, m yu, b sut i ng yn mt ch, nhng th hoi thiu
b, oan tau co dam ao at lao qua nh th khng? Thiu b, con co
c sng nh con ang sng hm nay va se sng ngay mai khng?
B khng trach, nhng qua con a khng ngh ti iu o, nhng
ngi i tau cung khng mt ln ngh ti iu o?...
ng Phat ngh nh th, mun noi nh th. Mt ng meo
xch, i mi mp may khng thanh ting. Di anh trng m
chiu qua ca s, hai giot nc mt ln ang ln trn ma ng nga
thanh mau trng uc.
- Ka b, co chuyn g th b? - Anh con lo lng hoi.
ng Phat khng ap, th thn nhn pha trc. Mai luc sau,
ng mi ln ting:
- Khng, khuya ri, con vao ngu i, - ng hung hng ho. - B
ch mun dn con mai i, c gng hoc tp, ng bn tm lo ngh g
v b...
Va nh chm dt cu chuyn, ng Phat ng dy, do dm
bc v pha ca s.
Mt oan tau, khng hiu la tau g, lai rm rp i qua khu
ga yn tnh. ng Phat ng nhn theo va ngh ti vic ngay mai,
trn sn ga be nho nay, ng se ng cm c ra hiu an toan cho
mt oan tau khac, trong o co con ng, cung se lao i, khoe manh
va vng tin nh th.
Din Chu, 9, 1982
THAI BA TN
160
K s v mt ngon en a tt
1
cng ty S.B, khi c hoi ai la in hnh tt cua cng nhn
en bin nhng nm gn y, moi ngi nht tr nu tn Nguyn
Thiu Sn, ao trng ao en Hon mc. Sau y la mt s y kin
nhn xet v anh ta.
Giam c cng ty:
, o la mt anh chang tuyt diu. "Ngi hung" cua chung
ti y. Nm nm lin chin s thi ua. Tuy khng phai nhim vu
cua mnh, nhng cu y tnh nguyn ra ao va lin mt mach
cho n tn by gi. Cung trong chng y nm, cha xay ra mt
s c nao, c bit khng bao gi ku ca kho khn, khng bao gi
xin v t lin! Mt anh chang t li, khim tn, thng minh, co y
thc k lut tt. Th ma trc y thuc loai "co vn " c y.
Th nao nha bao cung phai ra Hon Mc thm cu y, nu co th,
xin vit cho mt bai kha kha vao. Chung ti mun moi ngi hiu
hn na cai ngh gian kh thm lng nay. Va lai, cung cn nu
mt cai gng cho lp tre noi theo, ch noi tht, bon chung quen
sung sng t lin, ra ao cha m ch la oi v ngay.
Th k cng oan:
Him co trng hp nao nh cu Sn - nm nm lin khng
i phep ln nao. Hnh nh cu y khng mun ri ao i u, du
ch t ngay. Cung chng co nhu cu tip xuc vi ai. Ngi ta k vi
161
ti rng cu ta thng cho a ban cung nha en v t lin, co

khi n ca thang. Con lai mt mnh, cu ta am nhim ht moi
vic. Tt nhin nh th la vi pham nguyn tc, la mao him,
nhng du sao theo ti, phai la mt ngi thc s yu ngh va
thng cam vi be ban mi x s nh vy. a, ma sau thang u
nm nay Cng oan Tng cuc ng bin lai co giy khen cho Nha
en Hon Mc, khi nao i, cac anh nh nhc ti gi ra cho cu y.
Mt cng nhn, ban cu cua Sn:
Em th em ngh moi chuyn khng n gian nh th. Sng
vi nhau nhiu, em bit. ung la no "an tm cng tac" nh ngi
ta noi, sut nm nm khng ngh phep ln nao, khng ku ca,
khng oi v t lin. Nhng th hoi v sao? Nht la trc kia no
tng hiu ng, ham hiu bit va a giao tip. Chnh v th ma
bao ln mang va vao thn, ri khng hiu sao cui cung tnh
nguyn ra ao, rt n tn by gi. Nu co dp, anh th tm hiu
xem.
Mt thuy trn tau VS.735, chuyn tip t cho cac ao en khu
vc pha Bc:
Sn Hon Mc y a? o la mt thng hm t .
2
Nhng tm hiu thm khi i trn tu VS.735.
Nguyn Thiu Sn qu Thai Bnh, nm nay va tron 32
tui, m ci ca cha ln me va hin khng con ai thn thch. Ht
ph thng, Sn c chon sang Rostok, Cng hoa Dn chu c,
hoc trung cp k thut, nganh sa cha may tau bin trong ba
nm. Sau o lai lam vic tai nc ban bn nm na la by. V
nc, c phn cng tac cng ty S.B nay, tt nhin theo chuyn
mn a hoc - sa cha may thuy.
V cng ty cha bao lu, Sn a ni ting mt anh chang lp
d. Thc ra anh moi cai - ca cach n mc ln c x - u bnh
thng, th nhng ngi ta vn thy co cai g y kho noi, va
chng chng va bun ci, trc ht la s tht tha qua ang,
THAI BA TN
162
nhiu khi n mc khng t nh. Co le anh qua n gian moi

chuyn, ngh ai cung nh mnh nn sng ci m, ht sc thoai mai
ma khng may may y nhng mi quan h tinh vi, phc tap cua
cuc sng xung quanh chng?
Anh la ngi thng minh, nhanh nhen va co trnh chuyn
mn gioi, lam vic hng hai - qua hng hai - thng hoan thanh
cac vic c giao nhanh va tt n mc ai cung phai ngac nhin.
Khng kho hnh dung anh la ngi th nao gia mt tp th xa
nay vn tr tr nh phn xng ni anh n cng tac.
Luc u moi ngi lng le quan sat, khng khen cung chng
ch, ngh tay nay cung chng my ma "xt" nh nhiu lnh mi
hung hng trc o, t hoa vao cai khng kh chung y va tr
thanh nh ho.
Nhng thc t ngc lai. Sn to ra la ngi co ban lnh. Anh
vn gi c phong cach lam vic nhng ngay mi n. Hn th,
anh con bt u cng khai ph phan tnh trang k lut long leo va
nhng iu bt hp l trong qua trnh san xut cua phn xng.
Nhng y kin anh nu u ung, tuy nhin, phn v do cach ph
bnh qua cng, phn v ngi b ph t ai khng chu tip thu, nn
dn dn anh b dn vao th c lp, mt mnh choi ca tp th. Anh
khng nao nung, thm ch con ly lam thch trong s c n kiu
hanh cua mnh. Ngi khac tuy kho chu nhng cung chng lam g
c, v anh lam vic tt, khng co g bt be, cho n mt hm...
y la ln va cham ln u tin. S kt sau thang u nm,
Sn kin quyt khng nhn danh hiu Lao ng Tin tin, noi
rng mnh ch lam vic bnh thng. Con t chi ca mon tin
thng phn xng "Hoan thanh vt mc k hoach", v theo anh,
thc ra phn xng khng nhng khng vt, ma con cha at k
hoach c giao.
Ln nay, v uy tn va quyn li cua ca phn xng b e doa,
ai cung nhao ln phan i quyt lit. Ho kt anh u cac th ti,
tm u moi cach, ca cng ln mm, c thuyt phuc, nhng anh
khng nhn nhng. Ln u tin, s lam n di tra b cng khai
vach trn, bng nhng s liu chnh xac.
Sn khng la ngi thch chi tri, khng co ng c ca nhn
nao, ma n gian vi nhit tnh, tnh ngay thng trong sang cua
tui tre, anh ch u tranh v le phai. Anh vit n bao cao tt ca
ln cng ty. Mt thi gian sau, anh tht vong khi thy phn xng
163
vn c cng nhn vt mc k hoach, tt ca moi ngi, tr anh,

u Lao ng Tin tin va lnh thng.
Sau vu nay, tnh hnh phn xng vn y nguyn. Sn cang b
c lp hn. By gi, thay cho thai khng khen, khng ch trc
kia, ngi ta bt u chu y ti nhng iu nho nht nht anh
bi moc. D nht la u toc va cach n mc. Khng th noi toc anh
qua dai, th ma trong mt cuc hop vn b em ra ph bnh. Anh
ch nhu tran ngi nghe, sau o, khng nhng khng ct ngn, ma
con c tnh dai hn nh mun thach thc. Kt qua la toc anh
dai tht, dai lut gay, n ni mt ln b cng an khu ph bt vao
n ct trng na u. Hm sau va sut ca thang tip theo, anh
n phn xng vi cai u b ct troc mt na y, ai khuyn can
th nao cung khng chu cha lai. Khi Giam c Cng ty nhc nh,
anh noi: " toc th nao la quyn cua ti. B xuc pham mt cach
th bao, ti phai moi ngi thy ro iu y".
t s kt sau thang tip theo, phn xng lai vt k hoach,
la i chia thng, va Sn lai t chi khng nhn, sau khi chng
minh xac ang rng cai vt k hoach y chng qua ch la tro ao
thut trong tnh toan cua ng quan c. Ngha la chuyn cu lp
lai, nhng ln nay anh lam cng hn. Anh n vn phong lanh ao
Cng ty, ang uy c quan, ri lam m ln nhng ni o. Ngi ta
lng nghe anh, tuy khng tht chm chu lm, va ha se cho iu
tra lai. Trc khi chia tay, ho danh hn na ting ng h nhc
anh v tac phong sinh hoat, v s khim tn, oan kt ni b.
My ngay sau, nghe tin phn xng vn c cng nhn
vt k hoach, Sn bo khng i lam sut ca tun. Luc tr lai, anh
h hng nhn quyt nh canh cao toan Cng ty v ti ngh vic v
l do. ang sn bun bc do truc trc vi ngi yu, ngay hm y
anh vit n xin ra ao lam cng nhn gac en bin, mt vic lun
thiu ngi va xa nay cha co ai tnh nguyn...
3
Hon Mc la mt ao a nho nhng kha cao xa ngoai bin,
nm trn lung tau chay vao cang Ca ng. Khi tau VS.735 ch
chung ti t ao Long Chu n, tri a nga v chiu. Gio thi
THAI BA TN
164
manh, song ln, co le phai n cp nm, cp sau - y mua nay

bao gi song cung ln.
Khac vi cac nha en khac thng oan ngay gi tau t t
lin ra ng ch sn t trc, nha en Hon Mc nay to ra rt
th . Tau chung ti phai keo coi my ln mi thy mt bong ng i
chui ra khoi ngi nha chung chim treo chnh vnh trn vach a.
Ngi y thong tha tut xung theo chic thang st thng ng,
ri lai gn tau chung ti bng chic thuyn nan nho.
- May lai cho thng Ba vao t lin ri ha Sn ?
ng trng tram hoi, khi chic thuyn nan ap vao thanh tau.
ng la mt ng gia nho be, da en xam, nghe noi tng coi en
ao hn ba mi nm. Ln nay ng i kim tra khp mt lt cac
nha en di quyn ng phu trach. Cung i vi ng con co mt
ngi na, th cha may n, nu cn, cha lun ca may v tuyn
in.
- Hn bao nha co vic g y quan trong... - Sn ap.
- Lu cha?
- Tun trc.
- Th sau hn ra bng cach nao?
- Chc i nh tau Hai qun.
ng trng tram th dai ri bung mt cu ma co le ng a
noi nhiu ln nhng khng tin lm vao hiu qua cua no:
- Cu phai liu liu y, ch th la khng n u. y mt
mnh, nh cu m cht, ai chu trach nhim? Thi, - ng ha giong, cu cho t va anh nha bao nay vao trc, ri on ng may n va
my th tip t.
Mt gi sau, khi kim tra ht moi vic khng thy co vn
g, ng trng tram giao tip t cho Sn va Ba (vng mt),
thng bao s qua tnh hnh cng ty. Ri bt cht t manh cc
nc xung ban, ng noi:
- Thi, Hon Mc th la c. By gi tranh thu con sm i
lun ra C T. Anh nha bao thy th nao? - ng quay sang ti. Ngoai y song ln y. Nha en C T lai khng co thuyn con ra
on nh y. Phai bi vao b, nhng hai trm met, khng ngai
ch? Hay anh y mt hm, mai chung ti quay lai on i Mong
Cai lun th?
165
Ti khng s song ln, khng ngai bi hai trm met, nhng

a ng y lai Hon Mc. Ti mun tm hiu nhiu hn v Sn.
*
*
Phai noi ngay t u ti co ac cam vi con ngi nay, du

trong thm tm rt mun ngc lai. anh co cai g y va lanh
lung, va khinh khnh khiu khch. Ngi anh dong dong, n mc
cn thn (iu t thy dn en bin); khun mt co th noi a
nhn, nu khng k i mt mt moi nhiu khi bng anh ln
nhng tia hn hoc.
- Ti khng thch nhng ngi lam vn, vit bao nh anh. o la cu u tin anh noi khi ch con hai ngi.
- V sao?
- V cac anh noi di khng bit ngng.
- Co th cu th hn c khng?
Sn lng le nhn t u n chn, ri nhch mep ci khinh
khnh:
- Ring vic anh v khng bit u chng to anh ang noi di.
- Hnh nh cam thy mnh qua li, anh ha giong noi tip, chn a
vao goi sach bao ng trng tram va mang ra con ngn ngang
gia nn nha cung my qua b o: - Ra y yn tnh, anh oc lai
cai m nay se ro.
Ti t ai, mun p lai vai cu tht au, nhng ri ngh th
nao lai thi, va bo i ra ray. Sn cung lng lng xach b ngh
leo ln nh nui, ni co ngon en cung chic may phat in chay
bng sc gio.
Ngi nha lp ngoi hin Sn ang c xy trn mt ch
tng i bng phng lng chng nui, din tch khoang ba mi
met vung, bao gm ca nha , sn, bp va hai met vung c
phu t ch t t lin trng rau sam. Ra ngoai gii han ba
mi met y, hoc la ri xung bin, hoc va u vao vach a dng
ng.
THAI BA TN
166
Ti a mt nhn mt lt khp nha. Co hai chic gng

mt. Mt chic khng chiu, khng man, chong ch my cai xoong
en nhem. Gia nha la chic ban vung g mot vi hai chic gh,
trn ban co chic en du, chiu iu cay, ban c tng ang anh
d va mt b tu l-kh a qua nhau nat. Trong mt goc tng treo
hai khu sung trng, chic ban nga vang va chic ai ban dn
chc ht pin t lu. Ngay pha di, trn chic hom g khng khoa
la chng sach ln xn, co ca my cun ba cng kha day, ti
oan la sach k thut bng ting c.
t lin, ngi ta k vi ti rng nm 1955, mai rut chay
khoi nc ta, ngi Phap qun khng tip t cho ao Hon Mc va
a ng gia coi en cht oi. Khi ta ra tip quan th xac ng a
thi ra nm trn san xi mng. Nghe noi by gi, gp hm tri m,
nn nha lai ni ln hnh ngi ng gia, u ca u va tay chn. Luc
nay, nh lai chuyn y, bt giac ti cui xung nhn, nhng may
khng thy g.
Khng con ch nao khac, ti t chic tui du lch kha mt
mi mua xung chic gng khng man, khng chiu, cung mt
hang vi my chic xoong bn. Bn gi chiu, chung ti n ti,
khng ai noi vi ai cu nao.
y la ba cm u tin ti c n vi cng nhn en bin
trn ao. S kham kh cua no lam ti ngac nhin n sng st, du
ti chng la ngi kho tnh v n ung, va tng nm mui cac bp
n sinh vin nhng ngay gian kh nht. t trn t bao cu nhau
nat la mt bat nc mui mau vang nhat (do mui bn), mt a
rau sam luc hai t t hai met vung noi trn, mt xoong canh
long bong my ming b o va ch t t lin ra, va ni cm gao
hm bc mui sc sua. Hay Sn c tnh don th nay th thach
hoc to thai vi ti? Khng, sau nay i cac ao khac, ti hoi va
bit i sng nhng ngi coi en bao gi cung kham kh nh vy.
Mt thang mi co mt ln tau t t lin ra, chu yu mang sach
bao, tin lng, gao va t rau xanh, thi thoang thm i cn ca
kh. Gao va nc ngot thuc "hang chin lc", phai d tr t nht
u dung my thang, nn quanh nm anh em lun n gao hm.
n xong, ti thong tha m tui ly ra t giy khen ngi ta
nh mang cho Sn. Anh cm ly, ngm ngha nhn no vi nu ci
giu ct ri vt xung t. Lat sau anh ra bp mang vao siu nc
si meo mo, en xt ang pha hi ph ph, ri than nhin t ln t
giy khen sc s vi nhng dong ch nn not.
167
- Anh tht qua ang! - Khng chu thm c na, ti ln

ting.
Sn im lng hi lu vi ve khiu khch. Cui cung anh ta
nhn thng vao mt ti, ap dn tng ting:
- Cung nh moi ngi ca thi! Cac ln trc ti danh chung
vao nhng vic con t hn nhiu.
- Nhng v sao? y la phn thng, la s anh gia cua tp
th, la...
- La s gia di u cang va trng trn! Ti khng tin nhng
t giy loai nay. Ti khng tin nhng li cac anh noi. Khng tin
bt k ai.
- Nhng chng phai moi ngi vn tt vi anh y sao? Ho
anh gia cao vic anh lam, ho thng tin va giy khen cho anh! Ti cung cao giong.
- Chnh v th ma ti cang kinh tm ho. o la vic lam ao
c gia. Trc kia, mt thi ti tng ngu ngc tin vao nhng iu
nham nh nh th. Nhng nay th ng hong! ng hong!
Sn nem hai ch cui cung y vao mt ti, cung vi tt ca s
gin d b e nen lu nay. Nh ra hiu chm dt cu chuyn,
anh ta cm chic bat va i ua cua mnh, ng dy:
- y co l n xong, bat ngi nao, ngi y ra.
- Th a va xoong ni th sao? - Ti chm choc.
Anh ta khng ap, ch lng lng i ra b nc.
Sau o, sut my gi lin ti va Sn khng ai noi thm cu
nao. Sn ngi anh c mt mnh trong nha, con ti mang sach ra
hin oc.
Ti n, ti quyt nh i ngu sm. Thy ti loay hoay sa
soan ging chiu, vn khng them ngoai u lai, Sn noi:
- Nu li don xoong ni trn gng th co th trai chiu
xung t ma ngu. Ngay trn ch ng gia ngay xa nm cht cang
tt! - Anh ta p manh qun c xung ban. - Chng co g ang s.
Khng phai hm nao hnh ng ta cung hin ln u. Ma co hin
cung chng sao, ung th khng, ng nha vn?
Lai chm choc! Ti nghim mt nhn thng vao mt anh ta,
c km gin khng but ra mt li nao ang tic. Sn vn l lm
THAI BA TN
168
khng chu ne tranh cua nhn cua ti. Khun mt tre, co th noi la
ep trai cua anh ta vnh ln mt cach kho chu. Trong i mt
su, lanh lung va hn hoc y khng con du vt mt con ngi
khac hn nh ti c bit. Anh ta a thanh ke hn hoc, cc oan
va lun sn sang bung n.
Tuy nhin, n su pha trong cai ve ngoai kho chu, gia tao
va t nhiu b y ln qua mc kia, ti vn nhn thy Sn cai g
o khac hn, mt ni au nhc nhi thm kn, mt s them khat
c tr lai cuc sng bnh thng, c tin vao nhng iu tt
ep nh mt thi trc kia tng tin.
Bng ti thy thng hn gin. anh ta khng ngh mnh
hen nhat, ti lng le quet nn nha, trai chiu, tm cach mc chic
man ca nhn bao gi ti cung mang theo, ri chui vao nm ung
ch Sn gi y, ni ng gia gac en bin ngay xa a cht.
Sn quay lai anh c mt mnh. Du rt mt, ti nm trn
troc mai vn khng sao ngu c. Nhng y ngh ri rac, hai hung
c bam cht ly ti. u o pha di, ting song v vao vach nui
dng ng nghe u u, d di, nhiu khi to nh trang phao
ngn dai. Cui cung ti cung thip i, nhng na m lai cht thc
gic. Chic en du vn leo let chay trn ban c t trn ging
Sn, tuy nhin ti khng thy anh ta vi dang ngi quen thuc bn
canh. Ti a mt nhn quanh. Anh ta ang ng trong goc phong,
tay mn m khu sung trng mi c lau sach bong. "Hn nh
lam g th nh?"- ti lo lng t hoi, sng lng bng thy lanh lanh.
Ti nhng mun ku to hay vung dy bo chay, nhng sc nh
mnh ang u, anh tip tuc nm im gia v ang ngu say. Tht
may, mt luc sau, ngm ngha chan khu sung, Sn treo no ln
tng, ri leo ln gng vi van c bo d.
Anh ta ngi bt ng, u ngoeo sang mt bn, mt tay
chng cm, tay kia lun gi mt qun c bn en hoc bn trng,
tuy luc. C th, mnh chng lai chnh mnh, anh ta ngi im lng
ht gi nay n gi khac, ngay nay n ngay khac, nm nay n
nm khac.
Ti bng cam thy ngt ngat kho th va quyt nh dy, leo
ln choi en ngi mt chc cho mat. Tht la lung, nh oan c y
ti, khi thy ti va chui ra khoi man, vn khng quay lai, Sn
noi:
- i ung vao, ng ln trn kia nhiu rn lm y!
169
Ti lng le tm ung ri i ra ngoai. Nm phut sau, men theo

vach nui, ti a ln n choi en, khoan khoai ng ta vao chic
lan can bng st sn trng bao quanh. Chic en hai ng cc
manh vn t t quay, chiu ra bn pha nhng lung anh sang
dai, khi tt, khi o do c che bi nhng ming kim loai cach
nhau u n.
Ban m, bin tht ep. Tri y sao. Trng mi moc nhng
con b che khut sau mt trong v s nhng ngon nui nho gia
vnh. Mt bin ti en, lm m nhng ngon en xanh cua cac con
thuyn anh ca. Chc t o, hang trm con mt ang hng v
Hon Mc quen thuc. Ngon hai ng vn sang, ngha la tt ca vn
bnh thng. Nhng ngi i bin nhn no nh hng, co th
yn tm cho tau thuyn i lai ma khng s b va a ngm hay mc
can.
T xa, mt chic tau ln nh toa nha nhiu tng rc anh
sang t t tin vao cang Ca ng n than. c Hon Mc ch
ng, no vng tin lao ln pha trc.
Bt cht, ti bng mun anh tn hiu cp cu, mun ku to,
ku ln tht to vi ngi thuyn trng con tau kia, vi nhng
chic thuyn anh ca, vi cng ty S.B, trong t lin, vi tt ca moi
ngi, rng y ngon en hai ng vn sang, nhng mt ngon
en khac con quan trong hn nhiu, ngon en chiu sang cho no,
ngon en trong trai tim ngi coi en a tt va ang cn c
nhanh chong thp lai! S.O.S!
Quang Ninh - a Lat,

22.4.1987
THAI BA TN
170
Thin thn be nho cua ba

Ht nh Ch Pheo ngay trc, hn va i va chi. Co iu
hn khng chi ca lang Vu ai, tc la ca ph, ma ch lu bu chi
thng con nm tui ngu va dut dat khng dam lao vao xe ngi
ta, chu "st t u, gay t chn" n va.
- Nhng con s lm! - thng con mu mao. - Con s au!
Hn tat bp mt cai, lam thng be loang choang, suyt nga
xung ng.
- Ngu! Khng st u gay chn th cho no chu n tin cho
thng b may sng ha? - Hn trn mt quat ri gi tay nh tat cai
na. Thng be ti nghip vi qu xung lay hn nh ngi ta lay
Pht chua. No lam iu nay kha thanh thao, chc kt qua cua
nhng trn on thng nht.
- Xin b ng anh con! ng anh! Ngay mai con se lao vao
xe ngi ta...
- Lao vao xe may?
- Vng a, lao vao xe may. c n nhiu tin nh b dn.
- c, ri tao xem. Mai ma khng thanh th liu hn! Tao se
git! Git! - Hn rt qua ke rng, sui ca bot mep. - Phai nh lao vao
xe may. Nhng chic ang phong nhanh y, nghe cha?
- Da, con nghe ri a.
Ri hn i tip, ming vn khng ngt chi rua. Thng con
i sau, c gi khoang cach an toan v con nm np s hn bng cau
ln lai anh. Hn i n u, ngi trong ngo ph lai lng le ne
xa. My c ban hang rong th vi quay ganh u te chay nh chay
171
cng an. ng t trng dn ph, ngi can am nht, thm ch

cung lui hai bc khi hn i ngang, ri ng lc u nhn theo, lm
bm:
- Khn kh thng be!
Khng ring ngo ph ma ca cai khu nay chng ai la g hn
cung cai ngh n va cua hn. Co sng lai, chc anh Ch phai phuc
hn lm. Nhng thi nay ngi ta khn, ngu ng lm cung ch mc
vai ln, thanh ra hn lai tht nghip. Thy hn, ngi ta tranh
tht xa. Co ba con cn thn xung dt xe i cho chc. Hn lun
thu mt chic xi-ranh trong ngi. H co chuyn g la li ra, gia v
chnh vao canh tay ri d v pha trc, trng trao noi:
- Co thch si-a th lai y!
Tt nhin khng ai dam lai, du chng bit chnh xac hn co
b si-a hay khng. Nghe noi ca my ng cng an khu vc cung
khng mun li thi vi hn. Bt mai cung chan, lai phai nht,
phai nui. Hn a my ln vao tu. Khn ni toan v ti trm cp
lt vt, cha u t hnh hoc chung thn cho dn ph nh, nn
sm hoc mun hn lai vac mt v. Dn dn, thy bong hn, chnh
cac ng cng an cung lnh nt. Th la hn chng con s ai, mun
lam g th lam. Ngang nhin ly qua cam, chic banh trong thung
ngi ta la chuyn thng, con noi g n vic vng tuc, chi rua
v c. Hn con a ca trn he ph, v nha hn khng co h x, ma ra
nha v sinh cng cng th xa, hn li.
Cai tro dung con n va la mt sang kin mi cua hn. co
tin, hn ngh ra nhiu sang kin lm. Nhng xem chng ca cai
tro nay kho ma keo dai c lu. Nh vi chnh hn, sau my ln
t nga vao xe ngi ta, lu loa bt n, va hn c n kha kha,
chng ai chu mc mu hn na. Hn chuyn sang bt con phai t
lao xung ng. Khn ni thng be lai s, s hn ca b anh.
Nhng hn ang cn tin. Rt cn. co cai cho vao bung,
va quan trong hn la chch. V hn la mt thng nghin.
Nghin nng. Thuc loai co thm nin cao nht khu ph nay.
Mt hn sn sui, y mun l. Ngi loeo khoeo. i mt l .
Chc chc hn ngoac ming ngap, l nhng chic rng vang
khe. Biu hin mun thu cua dn nghin nng. Hn cung tng co
mt cai tn nh moi ngi, tn ep na la khac, nhng t lu ri,
ai cung goi hn la Thng Nghin. Hn co ve t hao vi cai tn y,
THAI BA TN
172
nh nhng tay anh ch t hao khoe chuyn tu ti cua mnh doa

i.
y th ma co mt ngi lun goi hn la Thin Thn, goi
nghim tuc ch khng phai diu ct. Ngay hn con con nt la
Thin Thn Be Nho, by gi n gian ch Thin Thn. o la ba
ngoai hn, mt ba cu bay mi tui vn hang ngay bi nht cac
thung rac tm cai n. Cho mnh, cho Thin Thn cua ba va
thng con hn. By gi hn ang i v nha vi ba hn. Cai g cha
ro, nhng hn bit chc chn se c n. Thm ch, nu ba hn co
chut tin, hn se bit cach moi bng c i chch. V ba hn
thng hn, yu hn lm. Mt tnh thng yu lu ln cua ngi
gia, khng ct ngha ni, nh co tnh nh mnh.
*
Hn m ci t nho. B la lit s. Me hn cht trong t may
bay My nem bom rai tham Ha Ni 1972. Chng con ai thn thch,
hn c ba ngoai, vn goa chng sng c thn t lu, a v
nui. Ngay be hn thng minh, xinh ep va khau khnh lm. Co le
mt phn v th mi co cai tn Thin Thn kia. Nghe noi dao y
mt ng gioi tng s nhn hn hi lu ri tuyn b nh inh ong
ct: "Thng nay ln ln hoc la thin tai, hoc la thng khn nan!"
V khng chu hoc hanh, lai sm hng cai thng minh tri phu
vao nhng chuyn lu lao, nn hn thanh thng khn nan nh
ngay nay. Con hn ca khn nan. Hn la mt thng nghin.
Trc kia ba hn khng n ni nao, kha gia na la khac. Ba
tng co mt ngi nha mt ph ln hn hoi. Nha thu cua nha nc
nhng gia tr lm. Ring tin cho thu na ngoai lam ca hang a
tha u ba sng sung tuc. y la cha noi khoan lng hu
cng nhn va tin tr cp lit s. n nng ni nay cung ch v hn,
thin thn be nho cua ba.
Khng bit hoc u ch mi nt mt, hn a nhim toan
thoi xu. T hi con be t, hn a la bc thy v ong kch, noi di
va phnh nnh. Tri i, hn noi kheo lm, gia v th ngy cung
kheo lm. Ngi tnh tao, nghim khc chc cung tin, noi g mt
ba gia ang thng yu chau n mt ht ly tr. Th la ba co bao
nhiu tin, hn ngon ngot tan tnh moi ht. Luc u ch n qua
173
nh nhng a tre khac, sau th hn anh bac. Con nho ma a

anh bac n tin. Vic nay hn cung rt gioi va thng thng. Nu
bit gi, chc hn a giau to. Tip n hn hoan thin ngh thut
n cp, luc u tt nhin vn la cua ba hn. Cui cung th hn sa
vao nghin ngp. Ma a nghin th chng con g noi na. Hn
bp vao th cht ngi nay t khi thanh ph mi xut hin dm
ba con nghin. Ma khng them t t nh ngi khac. Hn chi
lun heroin trng. Tin trn cua ba khng u, hn ngang nhin
mang ac i ban. Ht ac co th ban c, hn n cp. Vao
tu, ra tu, ri lai vao tu...Vic hn n trai cai nghin cung lp i
lp lai nh vy.
Mt ln ra trai, hn mang v mt a an ba, cung nghin
nh hn, va tuyn b vi moi ngi la v. Hn bt ba lo tin cho
hn ci v, ci ang hoang. Ba lao mng lm, cung cung van
v ni nay, ni no kim tin a cho hn. Ti hm y, hai a cm
tin i hut chch, c bac hoc n nhu u o sut m. Sang hm
sau chung bao khng cn ci na, con bt ba lao ra bp ngu v
chng hn phong ln.
My thang sau th ba lao co chau. Cha y thang, v hn
vt con cho ba "i lam". Tc la ra ch M la ao va n cp.
Thng chng cung "i lam". Lam g chng bit, ch thy chng bao
lu sau ca hai a cung i tu. Ln nay kha lu, nhng bn nm.
Ba lao mt mnh nui chau. Vt va lm, tt nhin, nhng ba vui,
v co chau ch tn, v vng v chng hn, moi ngi trong ph lai
n chi. Xa nay ho qu ba, coi ba gn nh thanh thin, ch ti
thng chau qua thanh lu ln. m m ba khng ngt cu tri
Pht che ch cho thin thn cua ba va a hn tr lai con ng
chnh ai. K cung la, n nc nay ma ba lao vn tin rng bng
thai chu ng nhn nhuc va tnh thng yu cua minh, ba co
th cam hoa hn, dn dn bin hn thanh ngi tt ung nh cai
tn ba vn u ym goi.
Vic u tin hai v chng hn lam khi ra tu la bt ba lao
ban nha. Khach thu na ngoai lam ca hang bo i t lu v hay
b hn xin u, va cung v m do s hin din cua hn.
- Ba ban cai nha nay i. n nhiu ch my. - Hn noi nh
ra lnh.
- Nhng y la nha cua nha nc... - ba lao yu t chng lai. Ma ri, ban i th u?
THAI BA TN
174
- Mua ni khac nho hn ma , ch u na.

Con v hn chm vao:
- Gia cht n t ri ma con tham rng. Ngu th khng bit.
- Khng, ba khng ban. Ca i ba sng y, ba con quen
bit u y. Ca ban th t tin na... Ba khng ban u.
- T vi cha tin, - hn lu bu. - Vt me cai t tin i. Tin!
Tin trn ht. - Ri hn cao giong: - Nao, cu co ban khng th bao?
T lu hn a khng cn n cai ngh thut gia v khn
kheo. Vu lc nhanh va tin hn. Co ln hn a ba lao nga quy v
chm cho hn tin.
Ba lao ngi yn khng ap. Ba nghim thy mi ln ra tu,
tnh kh hn cang tr nn hung d hn, cung nh mi ln ht cai
trai, hn lai nghin nng hn. Hai a bo i. Hm sau chung dn
khach mua nha n. Hn tuyn b y la nha hn, ng tn hn,
t hn t gia va mc ca. Khach mun xem giy t nha, ba lao
khng a. Hn quat cung khng a. Thy co iu khng n,
khach bo i khng quay lai na.
m hm y hn ly dao ra mai. Mt con dao choc tit ln
nhon va sc. Hn mai rt lu, ngay trc mt ba hn. Mai th
thi, khng noi lam g, nhng ba lao hiu, va cc chng a anh
nghe theo hn.
Khng hiu sao chuyn lot n tai ng t trng dn ph.
ng nay ln bao cng an. Cng an hoi, ba bao t mnh quyt nh
ban ch chng b ai ep. Ho khng tin nhng anh chu. Cui cung,
v thng ba, t dn ph nh cng an can thip ban h ri mua cho
ba mt cn nha cp bn trong ngo. Con lai bao nhiu tin, em gi
tit kim ht, ng tn ba va ch ba mi c rut ra.
Thng chau thin thn tuy kho chu ra mt, nhng im khng
noi g. Du sao hn cung mi tu ra va ang trong thi gian quan
thuc. "Cac ngi tng lam th th gi c tin ha? - hn thm
ngh. - ri xem". Hn a co cach.
Vn cach cu. Mai dao. Ln nao ba lao khng chu a tin
cho v chng hn hut chch, hn lai ly con dao choc tit ln vn
a rt sc nhon ra mai. Ht nh ln trc. Mai mt cach kin
nhn va lng le. Chng mt li e doa git ai, nhng sau o ba
hn c u u t nguyn rut tin a cho hn. Khng ku ca,
175
cung khng trach moc, v ba vn thng yu hn va thc s ngh

se cam hoa c hn.
Hang ngay, luc v hn i n cp ngoai ch cha v, ba ron
ren n ch hn ngu, ly khn dp nc m lau mt mui, tay chn
cho hn. Hn khng cho ba lam vic nay khi con thc, khng thch
ca vic ba u ym goi hn la "thin thn cua ba". "Thin thn cai
con c... ang oi thuc y. Tin chng co, c v vn".
Nhng luc y ba lao ti nghip ch con bit quay lai cai xo
cua ba, lng le khoc khng thanh ting, khng nc mt. Ba nh
luc hn con nho, hai ba chau thng chi vi nhau vui lm. Ba k
hn nghe u chuyn, lai con pha bao nhiu cu th ng nghnh
ru hn ngu. Mt ln hn hoi nu ba cht, hn se sng th nao. Ba
hat: "Bao gi trm tui qui tin, Ba ln trn y bn chua tri.
Nh ba, c goi ba i, Ba lai bay xung cung chi sut ngay..."
By gi ba hn gia yu va mt moi lm ri. Ba nhng mun
c ln vi chua nhng khng th bo mc thin thn cua ba trong
luc kho khn th nay. No ang b qu am, ang thay moi ngi
ganh chu hnh phat gh gm cua s phn v mt ti li nao y
cua ai y ngay trc. Ba phai sng giup no vt qua s trng
phat nghit nga nay. Bao li khuyn can cua hang xom, chnh
quyn va ca cac c quy tit kim u c ba chm chu lng
nghe, gt u tan thanh, nhng cui cung ba vn lam theo cach
mnh. Cung khng hn v ba s con dao cua thng chau.
Chng my chc s tin ban nha gi tit kim, du kha ln,
a ht. V chng hn lai quat: Ban nha! Ba nhn nhuc chp
nhn nh mt nh mnh. Khng mt li phan i. Khng cn ch
n luc thin thn ly dao ra mai. Ba c gia nh mt ngi ba
con xa thng tnh cho n nh cung a con hn luc y mi ba
tui. V chng hn th sng vt va nay y mai o cung lu ban nh
chung, vi toan b s tin ban nha mi co. Khi chnh quyn bit
chuyn th vic a ri, mun can thip cung chng c. iu duy
nht ho co th lam la cp cho ba mt cn nha tnh ngha theo ch
lit s, du ang ra phai nm sau hoc sau na mi n lt. Rut
kinh nghim, ln nay chnh quyn gi ht giy t cn nha nay,
tuyn b dt khoat khng ai c phep mua ban no.
Hai a lai keo nhau v vi ba trong cn nha tnh ngha y.
Chung my ln tm cach ban nhng khng c. Th mi gi c
n by gi. Tuy nhin, ba lao cung chng v th ma sng hn.
THAI BA TN
176
Khng co tin, chung i x vi ba t hn trc. Khoan lng hu

nho ma ba phai chia lam mi ln i nhn khoi b hn cp
lun mt luc. Mi ln nhn tin, ba em mua ht ngay lp tc
nhng th ti cn thit.
Cach y na nm, khng hiu sao con v hn t nhin bin
i u mt. Co th a cht u o, co th lai vao tu hoc theo
thng khac. Ban thn hn chng bit, ma cung chng bn khun
lu iu y. Hn ch bc mnh v mt i mt khoan thu nhp nht
nh. Vy th hn phai trn cua ba hn hn na. Th la ba lao i
bi rac, i n xin cung phung hn. Con dao choc tit ln c
hn em ra mai thng xuyn hn, n mc no a nho i trng
thy. Ban thn hn cung phai tch cc kim tin hn trc, theo
cai cach a noi.
*
Khi hn va thng con v n nha, tri a ti t lu ma trong
nha vn ti om. Hn ly lam la nhng chng bn tm tm hiu v
sao. Hn ln nh xung ging, gia v ngu ch ba hn ron ren
em khn m n lau mt mui, tay chn va cho hn n nh
thng ngay. Hn ch kha lu khng thy ng tnh g, ben quat
vi sang ng chn bn ging canh:
- nh ngi ta cht oi hay sao ma khng chu dy?
Ba hn khng ap.
- Cm ri ha? - hn gm ln.
Vn im lng.
Hn vut ng dy, keo manh chic chn trn giong ba hn,
gin d vt xung t.
Di anh en in tu mu mi bt, hn thy ba lao nm cong
queo bt ng, hai mt nhm nghin. Ba hn cht t luc nao. Hn
ngon tay tro ln mui th. ung, ba hn a cht, net mt vn
y ve lo u, nh s cht i, chng con ai chm soc cho thin thn
cua ba.
Hn ng ngi hi lu, khng bit nn lam g. Thng con
bng oa ln khoc. Cau tit, hn a cho mt cai bay vao goc tng,
va no c th ng y ti t khoc mt mnh.
177
Cui cung, hn ngi pht xung ging, hai tay m chic u

bu xu cau bn. Hnh nh hn khoc. Chng hiu hn khoc v
thng ba hay v tic khng con ai nui hn. Cung chng hiu ri
thnh thoang hn co goi ba t trn tri xung cho hn tin hut
chch hay khng...
*
Cu chuyn nay xy ra ngo 15, ph L.X.D, Ha Ni. Ti ch
mun noi thm hai iu. Th nht la nu ngi nao trong s ban
oc co vic qua y, hay canh giac vi Thng Nghin, v n nay
hn con sng va vn hang ngay dt con ra kim n y. Th hai
la ti mun cac cp chnh quyn va oan th lin quan nn co cach
nhn khac hn vi cai goi la "dung tnh thng yu cam hoa
nhng ngi sa nga". Ch t nhng a nh hn.
ng t trng dn ph mt hm bao ti:
- Ti ma la nha nc, cai bon y ti bn, bn ht! Bn ht!
Anh ngh th nao?
Ha Ni, Nen 2000
THAI BA TN
178
Anh Dung Cam va anh Hen

ng Skhp co mt truyn c ao va thu v, la "Anh Beo va
anh Gy". Cu chuyn ang vit y, vn b hoan nhiu ln ch v
khng tm c mt cai tn va y, ti bt chc ng, tam goi la
"Anh Dung Cam va anh Hen".
Xin bt u cu chuyn cua ti, chuyn "Anh Dung Cam va
anh Hen". Trc ht v anh Dung Cam.
huyn ngoai thanh Ha Ni no co mt ngi ni ting dung
cam, khng phai chuyn chin trng hoc sn bt cp, du ca hai
vic nay anh tng trai qua va chc khng la thng hen. Dung cam
y vi ngha u tranh chng nhng iu chng tai gai mt,
cai by gi c goi la "hin tng tiu cc", va rt tic ang y
ry khp ni, n mc nhiu ngi khac cung dung cam nh anh
m nan ma thi. Nhng anh th khng, cng quyt khng. Anh
a qua cai tui ba mi lm, to con, khoe manh, tng la lnh c
cng nn nghe n gioi vo lm. Tic la trong cuc chin nay anh
khng c phep phat huy nhng s trng o.
Hoa ra i lam ngi t t va dung cam tht kho. Cai gia
phai tra cho s dung cam y cung khng nho. T chin trng tr
v vi u loai hun huy chng, cac bng dung s, anh c ngi
ta h hi chao on va b tr mt chn trong chnh quyn a
phng, phu hp vi cng trang. Nhng ri dn dn, cung chnh
"ngi ta" y a kheo leo gat anh ra ngoai, tru dp anh mt cach
tinh t, khin anh bit y ma khng bt be vao u c. Cui
cung anh ch con la mt tay lc in cay su cuc bm nh bao
ngi khac, nui c v hay au m va ba a con con nho. Tt
ca ch v anh khng ging cac can b khac - qua thng thn, qua
tht tha, qua yu cng ly va cung v qua dung cam.
179
Lam rung la mt s trng na cua anh, v anh vn t ng

rung ma ln ln ri ra trn. Anh thao vat, bit lo toan, lai chu
kho nn noi chung cuc sng khng n ni. Anh chng co g
phan nan. Cai lam anh kho chu la nhng chuyn bt cng xung
quanh, "nhng vic u u" nh v anh thng noi. Mc du
khng phai luc nao chung cung lin quan n anh, nhng h thy
la anh c lao vao "u tranh", theo kiu "u co gic la ta c i"
cua ngay trc. Ma anh u tranh manh me, trc din, khng
chut khoan nhng, i luc thiu mt s khn kheo t nh cn
thit. Nhiu khi anh lam qua, khng ch khng mang lai hiu qua
ma con b hiu lm, b coi la hm gan va khng hiu thi cuc.
Mt kiu ng Kist ma ngi ta thy va ang yu va ti
nghip.
Mt hm, v anh ln cn hen nng, phai i bnh vin cp
cu. Vic nay nm nao cung xy ra, t th mt, nhiu co khi ba bn
ln, nn anh co chut kinh nghim, t ra cung bit phai lam g.
Ging moi ln, ngi ta cho v anh ht th qua mt loai may
c bit ba ng Ventolin Nebule, loai 5 mg. Ba ng thuc nay c
mt c bac s tre vit ln t giy ri ch cho anh sang phong bn
mua. Ngi trong phong cp cu, du lo lng va thng v, anh vn
gi c ve bnh tnh. Anh bit chc na v anh se tnh lai, th
c, va nu khng co g nghim trong th sau my ting ho co th
v nha t iu tr tip. Bnh hen la vy.
Anh lng le a mt nhn quanh. Vn nhng canh quen
thuc. Phn ln bnh nhn la dn qu, vi ve ng ngac s st
thng trc trn mt va s khum num trong thai . Lo cho bnh
tnh a kh, ho con b am anh bi mt cai kh khac con gh gm
hn, la t phiu thanh toan vin ph va thuc men ang i. T
phiu vi nhng con s ang s, nht la khi qui ra thoc, th hang
duy nht ho co ma lai ang ngay cang xung gia.
Cac nhn vin y t th vn cai ve bnh tnh ngh nghip y,
(bnh tnh n mc ngi nha bnh nhn cam thy st rut va
ngh hay v mnh cha lam nhng thu thuc khng qui nh thanh
vn nao o), vn thai t nhiu mang tnh ban n y cua nhng
ngi y thc ro quyn lc va tm quan trong cua mnh. Anh qua
quen vi canh nay, lun nhc mnh kim ch khng "u tranh v
le phai" bnh vin va nhng "thin thn ao trng" o. Ho co
chuyn mn, cung phai lam vic vt va, va tng cu sng nhiu
ngi, trong o co v anh. y la lnh vc t nh, anh thm ngh,
THAI BA TN
180
co tiu cc chut t cung khng nn c chp. ao lam ngi khng

cho phep ly oan tra n. Xa nay anh cha bao gi to ting bnh
vin nay, va theo l chung, ngi ta lam g anh lam ny, ca nhng
vic ma ni khac, anh nht nh khng bo qua. Tt nhin anh
cam thy bt rt, kho chu.
Ba ting sau, cung tai phong cp cu, anh c yu cu
thanh toan xut vin. Anh bnh tnh, lng le thc hin cai yu
cu chnh ang o. Nhng anh bng nhu may hi lu nhn t giy
thanh toan. Suy ngh mt luc nh n o iu g, anh hoi ngi
thu tin:
- Xin li ch, cho ti hoi. Loai thuc Ventolin Nebule nay
ngoai quy thuc bnh vin gia bn mi nghn ng mt v nm
ng, sao y thy ghi hai mi nghn ng mt ng? Tc la mt
trm nghn ng mt v, t hn sau mi nghn...
- Ti khng bit. - Ngi kia kho chu ap. - Ti ch thu tin.
- Vy ai bit? - Anh bnh tnh hoi lai, c ly giong nhe nhang.
- Ti a bao khng bit ma. Cu c ngi ri, khng lo ma
v, con thc mc rach vic.
Anh lai ng suy ngh, n o, ri i tm c bac s tre. Anh
nhc lai thc mc cua mnh, mt cach mm mong va lch s.
- Anh nay hay nh, - c ta ap, hnh nh c tnh to ting
lam anh phai xu h. - Anh bit th sao khng ra hiu thuc ma
mua, by gi khoi me nheo v tic tin. a tic tin sao con a
v n y nh cp cu?
Anh thy nong mt tc gin v thai hn xc cua c,
nhng vn c gi bnh tnh.
- Nhng chnh ch ch cho ti sang phong kia mua, ch khng
ra quy thuc ch cach y vai chuc bc. Ti xin hoi ch: Cai gia
nay do bnh vin chnh thc qui nh hay cac ch t t ra, thch
bao nhiu th ban by nhiu?
Thy giong anh co ve cng rn, lp lun chc chn, khac hn
cach noi cua nhng ng ba nng dn khac, c bac s thoang chut
bi ri, nhng c noi at:
- Thi bui th trng, mi ni mt gia. Gia cai sng va cai
cht ma anh con so o mt vai chuc nghn! Tic t th ln sau t
cha ly nha, ng n y na.
181
- Vy la cac ngi thng ng vi nhau, li dung chnh cai

iu ma cac ngi goi la "gia cai sng va cai cht" y bt chet,
n chn, n cp nhng bnh nhn ngheo, chu yu la nhng ngi
nha qu nh ti. - Anh noi to, ranh rot tng ting. Anh a khng
co n gi c bnh tnh va qun hn s kim ch vn lun nhc
mnh khi vao bnh vin. - Cac ngi la mt lu n cp!
- Anh noi sao? Anh dam bao chung ti n cp? - C kia lu loa.
- Vng, ung th, - anh ha giong, cui sat mt c ta. - Ti a
noi va xin nhc lai rng c, chnh c la mt con n cp, cng khai,
trng trn va v lim s. C n cp ht ngay nay sang ngay khac.
Nhng hm nay ti bt c qua tang. Va theo lut, ti phai a c
n n cng an giai quyt nh vi nhng con n cp chuyn
nghip khac. i, by gi c phai i theo ti. - Anh tum cht tay c
ta, nh li i.
- i lang nc i, cu ti vi! - C kia la ln. - Co mt thng
in, mt thng mt day ang lam nhuc ti.
- Cm mm! Nu may khng phai an ba th tao anh v
mt. n cp con gia mm.
Thy ng, moi ngi nhanh chong keo lai. Khi bit chuyn,
nhiu bnh nhn va ngi nha to y ng tnh. Ho mng ra mt v
bng dng co c anh chang lp d noi h iu ho ang m c.
- Xa nay ho vn th y ma chng ai dam noi g!
- Lng y nh t mu. ep gm!
- mt day, phai tr cho chung mt me!
- Tra tin lai cho ngi ta, khng nut c u!
- Nhng ma cai ng kia cung qua ang. Phai cho ngi ta
sng vi ch. Lam vt va, lng t. Co my ng bac...
- Ba noi chan bo me. Vic g ra vic y. Lng t th oi nha
nc tng. Lam vt va th ngi ta a tra hai mi lm nghn
ng tin cp cu ri con g. Ba tnh xem, mt ngi chung n chet
my chuc nghn nh th, trong khi mi ngay chung cp cu bao
nhiu ngi, chia nhau mi a bao nhiu?
- anh bo me no i!
THAI BA TN
182
Mt thanh nin mc ao trng hung h i lai, x manh vao

ngc ngi Dung Cam, nh g c bac s vn b anh tum cht c
tay.
- Bo ra. Bo ra ngay! Anh nh gy ri a?
- Cm mm! No th tao khng anh, ch may th tao anh
y. - Anh quc mt noi, va bop manh mt cai vao vai hn bng
ban tay con lai, khin hn ng ra bt ng, chng noi thm
c li nao na. - Nao, by gi th may phai theo tao ra n cng
an, con n cp!
Ri anh keo c bac s, luc nay ang khoc va a bt u hiu
ro mc nghim trong cua vn .
- Chung ti la cng an y. Anh cn g? Co chuyn g vy? Hai anh cng an va vi va bc lai gn, va noi.
- , th th hay qua. Cac anh n rt ung luc. - Anh Dung
Cam sung sng noi. Ri anh vn tt k lai nhng g a xy ra. By gi nh cac anh a h con n cp nay v n x ly theo ung
lut phap nha nc. Cac anh co mang cong theo khng. Cn nhiu
y, khng phai mt u.
Hai anh kia to ve lung tung. Ho khng th khng nhn thy
anh Dung Cam noi co ly. Xung quanh lai nhao nhao ting ng
tnh cua nhiu ngi.
- Chung ti ch la cng an bao v bnh vin, - mt ngi noi. Va lai, theo ti, goi y la hanh vi tiu cc th ung hn, ch bao
la n cp nh anh k cung hi qua...
- n cp, theo ti, la li dung luc ngi khac khng y hoc
ca tin, khng hiu bit ly tin cua ngi ta. Vy y ung la
hanh vi n cp ch khng phai tiu cc. Cha noi n tnh cao qu
cua nganh y va s ngheo oi cua ngi nng dn.
nh?
- anh th, nhng du sao... Bit noi vi anh th nao c
- Cac anh la ngi ai din va bao v phap lut. Hn cac anh

bit x ly th nao. - Anh Dung Cam ha giong. - Ti a bt qua
tang. Giy thanh toan y, thuc y, gia y. By gi cac anh
nh giai quyt th nao?
Mt chc sau ho, gm anh Dung Cam, hai nhn vin cng an
va c bac s, cung ln phong giam c bnh vin.
183
ng giam c la mt ngi nghim khc, mt giao s ni

ting va ang knh trong nganh. ng chm chu nghe anh Dung
Cam, chc chc lai gt u to ve ng y. Nghe xong, ng ngi im
luc lu, mt ng o, mt bn ma dt dt. Cui cung ng noi, thong
tha va dt khoat. C bac s - n cp cui nhn xung t, va vn con
khoc.
- Th nht, thay mt toan bnh vin, ti thanh tht xin li
anh va nhng ngi nh anh. Vi t cach la thu trng c quan,
ti cung co li, va v vy ti xin li anh. Th hai, ti ng y vi anh
khi goi vic lam ang xu h nay la hanh vi n cp, v noi g th
noi, y qua ung la n cp. Mt cach co h thng, hang ngay,
trng trn va u gia nh anh noi. Ti thc s ly lam au long va
xu h v vic lam nay cua cac nhn vin ti.
Ri ng cho ngi goi trng khoa cp cu n, bt ngay lp
tc phai mang tin chnh lch tra lai cho ngi b hai.
- Ti ha vi anh se ky lut nghim khc nhng ngi co li,
va se khng lp lai hin tng nay.
- Cam n giao s, - anh Dung Cam noi. - Xin giao s cho bit
bnh vin se ky lut nh th nao?
- Chung ti se em vu nay ra Hi ng ky lut cua bnh vin
va x ly theo qui nh cua b.
- Nhng y la hanh vi n cp nh chnh giao s a tha
nhn. Ma ti n cp, theo ti bit, th phai truy cu hnh s, tc la
phai x toa an ch khng giai quyt ni b qua Hi ng ky lut.
n lt ng giao s lung tung.
- Vng, co le anh noi ung. Qua tht y la ln u ti gp
ngi nhn nhn s vic theo hng nay. Ma ti lai khng am hiu
lm v lut phap. Ti se nu y kin cua anh, thm ch bnh vc
anh trc Hi ng ky lut va cac c quan chc nng. Anh bit
y, u cung co ngi tt, ngi xu. Ti rt mong va hy vong
khng v vic nay ma anh mt nim tin vao bnh vin chung ti va
nhng ngi ang lam vic y. Xin anh cho bit a ch. Ti se
ch thn thng bao kt qua x ly vu nay cho anh.
Ri anh Dung Cam, nhn vt cua chung ta, a v v nha.
Doc ng i, khng hiu sao anh bng thy tht bun. Anh at
c cai cng ly anh mun, v anh a qua cn nguy him, s tc
gin khng con na. y vy ma anh vn cam thy bun, nh co cai
THAI BA TN
184
g y hng hut trong long. Anh khng hiu va khng th xac nh

ro o la cai g. Anh cm ghet tt ca bon n cp, nht la bon n cp
mc ao blu trng. Nhng chnh cai bon n cp th hai y lai va
cu v anh thoat cht. Anh co lam qua khng, co thc s anh a
ly oan tra n khng? Nu con be n cp kia b ui vic, b tu ti
tht th sao? Chuyn g se xy ra vi no va gia nh no? Cang ngh,
anh cang thy ri. Sut m y anh c qun quanh mai vi nhng
suy ngh chng my vui ve nay. Cui cung, anh quyt nh khi
nhn c tin bao cua ng giao s giam c bnh vin, anh se t
mnh xin tha cho c kia, nu mc trng phat qua nng.
y, chuyn v anh Dung Cam la nh th. By gi chc cac
ban se hoi: "Con chuyn anh Hen th sao?"
*
Anh Hen la ti. Ti phai xin li ban oc rng chng h co anh
Dung Cam nao ca. Cung nh khng h co chuyn anh ta sng
ngoai thanh, a v cp cu cung nhng vic dung cam ang khen
cua anh. Tt ca u do ti h cu, hay "pha" nh ngi ta vn noi.
Ti la nha vn ma. Pha, nhng trn c s nhng chuyn co tht.
Cai s tht o la: Cach y khng lu ti phai a v ti vao bnh
vin cp cu. Cung bnh hen, cung b nhn vin phong cp cu
thng ng nhau bt mua mi ng Ventolin Nebule vi gia cua ho
la hai mi nghn ng, trong khi quy thuc bnh vin y ban
mi v nm ng vi gia bn mi nghn. Ti cung ngac nhin va
bt bnh khng kem. Thm ch ti suyt lam m ln, tt nhin
khng mc nh anh Dung Cam. Nhng ti a nhn nhuc im
lng chng noi g. Th nht v v ti khng cho lam. Ba y ang
m nng, lai d xuc ng, lam sao ti co th hy sinh mang sng v
v cai cng ly tru tng nao o? Sau na, ma y mi la ly do
quan trong nht, v ti hen. Trong y ngh, ti hnh dung, ti mun
ti phai la anh Dung Cam kia, phai lam ung nhng vic anh a
lam. Nhng trong thc t rt tic ti khng co c s dung cam
y. Ti s lam v bun, s mt thi gian, s cng thng thn kinh,
s ngi khac ci ch v tic my nghn bac ma lam m , s mnh
co noi cung chng giai quyt c g. Chnh c nhn vin quy
thuc bnh vin bao ti vic y vn xy ra thng xuyn, trc y
185
cung nh by gi va co le ca sau nay na. u cung th. Tom lai la

ti hen, va co c xac ang hen.
Chng ai em cai hen cua mnh ra khoe. Ti cung vy.
Nhng s tht th nao th phai cng nhn ung th y. Th ma
trc y, cac ban bit khng, ti cung thuc loai ngi "h thy
bt cng u la xng vao anh" c y. Va tt nhin, cung lanh
u, nhng ti cha mt ln hi tic v vic mnh lam. Chng qua
mi tui mt cach suy ngh, hanh ng, hay "sng co khuc, ngi
co luc" nh cac cu noi. By gi ti a gia, an phn vi s ym th
cua ngi v hu. Ti vit vn, sut ngay go go bn chic may vi
tnh. Cai trong lng c th hn tam mi kil c nh keo ti dnh
cht vao chic gh, khng cho bay vut ln cao nh ngay nao. Cac
hoai bao, ham mun, ca th xac ln tinh thn, c teo dn, teo dn,
va cung vi no la cai quyt tm u tranh v cng ly va le phai.
Ngha la trong chng mc nao o, ti a la ngi thoai hoa. Tuy
nhin, ti vn lun c cng lai khng chu u hang, chng nao
con co th. Truyn ngn nay ti vit cung nhm muc ch y. Ti
hy vong no n c tay nhng ngi cn n. Bit u ho se lam
cai g o ngn chn hin tng tiu cc trn. a bit phn mnh
hen th ch dam t muc tiu khim tn th thi.
V khng mun bin truyn ngn cua mnh thanh bai phong
s, ti xin phep khng nu ch danh tn ngi, tn bnh vin
cung ngay gi xy ra nhng vic co tht o. Tuy nhin, du hen,
ti vn khng co y nh giu tn mnh, ngi, nh cac ban thy,
con u dung cam vit ra cu chuyn nay.
Ha Ni, 10.3.2001
THAI BA TN
186
Ha ni, nhng ngay trc Tt

T nm 1947 n nay vy la a 53 nm, nu k ca nm va
n la 54. Luc y ng la mt trung uy qun i Phap 27 tui, co
ngha by gi ng a gia, rt gia. Lai yu na. Cung chng con
sng c bao lu. D nh t nhiu nm trc, nhng mai n
luc nay ng mi thc hin c c m cua mnh la quay lai Vit
Nam tm gp n nhn, mt chin s Vit Minh c lnh thu
tiu ng, nhng a t y tha cho ng sng. Trong chin tranh o la
mt ti ln, ng bit. u, thi nao cung vy. Hn na, ngi y
la cng san, lai vao luc ho mi b anh bt khoi Ha Ni va khng
kh chng Phap ang rt cao. Ti to lm. Ti phan bi, vng, ng
bit. Ngi ta khng ngn ngai t hnh nhng ke pham cac ti loai
nay. Co th n nhn cua ng a phai cht thay ng. Cung co th
khng. Cuc i chng bit th nao ma lng. Trong trng hp
y, tai sao ng khng th tm, du ch mt ln, du hu nh khng
co hy vong tm thy? t ra cung noi hai ting "cam n" ma ln
y v vi, v s, ng cha kp noi. Co th, ng mi cam thy thanh
than khi ri khoi cuc i nay.
Vy la v chng ng mua ve mt tour du lch tron goi mi
hai ngay ti Vit Nam cung ba chuc ngi Phap khac, phn ln
u gia va t nhiu co ky nim ring vi thuc a An Nam xa. Ca
oan tr v Phap t thanh ph H Ch Minh, con v chng ng th
quay lai Ha Ni bt u thc hin muc ch chnh cua chuyn
i.
Ha Ni nm nay ret mun. Luc nay, khi ch con na thang
na la Tt mi co t gio mua mang theo chut ma phun va gia
lanh. ng ph m t, nhiu ch loet nhoet bun bn. ng ba
thong tha i doc theo cac ph, sau moi chn phai thu xch l.
187
Thanh ph by gi khac hn cai thi ng bit no. Hu nh khng

nhn ra, tr khu Ba nh va mt vai ph c. Ho chng bit nn
bt u cng vic tm kim t u va bng cach nao.
*
ng sang Vit Nam t trc 1945, luc u ch la anh lnh
bnh thng, nhng vn con nha giau, gia nh co nhiu quan h
nn ng nhanh chong thng chc va c iu v lam vic ngay
trong s ch huy qun i Phap Ha Ni. Nhiu ln ng theo vin
s quan cp trn cua mnh ti chi nha mt t san Vit Nam ni
ting giau, am hiu ngh thut va giao lu rng thi o. Tai y
ng lam quen vi con gai chu nha, mt thiu n tn thi xinh ep,
thng minh va a tng sng Pari my nm vi gia nh mt
ngi ba con xa. ng chng hiu co phai tnh yu khng, nhng
hai ngi co ve hp va mn nhau. Tuy nhin, ho ch dng lai o.
Phn v chc c gai khng u dung cam mang ting "ly Ty", con
ng th cha bit phan ng cua b me th nao. Va lai con tre, ng
khng mun sm chuc vao thn cai ganh nng v con.
Mt ln, luc y la u nm 47, qun Phap va tr lai Ha Ni,
ngi ta giai n n v ng phu trach "mt tn Vit Minh nguy
him" b bt trong khi tm cach t nhp mt trai lnh Phap vi
qua bc pha con giu trong ngi. Hoa ra "tn Vit Minh nguy
him y" lai chnh la anh trai c gai Vit Nam ng quen, va ng a
tng mt vai ln noi chuyn vi anh ta. Hnh nh tn Thanh hoc
Thanh g y, sinh vin nm th t trng lut khi ln cui ho
gp nhau. ng ngac nhin sao anh ta con Ha Ni, v ca nha a
sang Phap t trc cach mang. Lai con lam Vit Minh na. Phai
x s th nao by gi? Theo lut thi chin luc y, anh ta phai b
em bn.
Hai ngi im lng nhn nhau hi lu. Cui cung ng noi:
- Ti khuyn anh khng nn lam nhng vic dai dt. Tt
nht hay sang Phap cung gia nh. Nu khng, ng lai Ha Ni.
Ln sau ti se khng tha u. Anh co th i.
Anh ta ch mp may mi noi hai ting "cam n" ri bc ra
khoi phong. ng bit co th sp ti ng se gp rc ri v vic nay,
nhng ky nim v c gai, v nhng bui ti vui ve nha c va
THAI BA TN
188
nhng ln noi chuyn thn thin vi anh ta khng cho ng lam

khac. ng ngh ho se khng bao gi con gp lai. Khng ng my
thang sau hai ngi lai cham tran ln na.
Trong mt trn anh i pho lai chin dch Thu ng cua
Vit Minh cui nm 47, ng b ch bt L. Luc y qun tip vin
Phap ang ti va n v Vit Minh kia phai rut lui. Ho mang theo
ng v cn c. ng b thng chn trai khng t i c, phai
du hoc i khi phai cong, nn ho khng th rut nhanh, qun
Phap lai ang ui gp pha sau. Cui cung ho quyt nh thu tiu
ng. Trong chin tranh nhng vic nh th thng xy ra, ca hai
pha. ng bit vy, va sn sang chp nhn s phn. Khng ng
ngi c giao lam vic nay lai chnh la ngi chu n ng tha
cht trc y. Mai luc nay ho mi nhn thy nhau, nhng khng
ai to ra tng quen bit. Anh ta lng lng cm sung a ng vao
khu rng bn canh. n ni, ng khng nhc lai chuyn cu, khng
van xin tha cht. Anh ta cung im lng.
- Ti cung khuyn ng nn v Phap, - cui cung anh ta ln
ting, giong bnh than, pha chut diu ct. - Ln sau ti khng tha
u.
Ri anh ta ht ham bao ng i i. Lat sau, ng nghe ba ting
sung n anh gia tri chiu tnh mch.
Na nm sau, ng v Phap, bt u sng cuc sng bnh
thng nh hang triu ngi Phap khac. ng co u trm mi lo
i thng quan tm, qun i nhng nm thang khng my
vui ve ng Dng. Nhng chuyn nay th ng khng qun c.
Thc ra, gia ng va ngi kia coi nh thanh toan song phng vi
nhau. Hai ngi a dung cam vt hang rao ngn cach thu ch
v giai cp, ly tng x s vi nhau nh nhng con ngi n
ngha. Vy ma bao nm nay ng vn lun bn khun khng hiu
s phn ngi kia sau y th nao. ng bit ky lut cng san
nghim lm. Liu chuyn co l va ngi y a b x bn thay ng
ri khng, hay bit u con sng, va nh phep la nao y co th
ng gp lai c? Phap, nhiu ln ng bo cng tm c ban gai
ngi Vit cung gia nh c hoi thm, nhng iu duy nht ng
bit la u nm nm mi ca nha ho chuyn sang My sng. Cu th
u khng ro.
*
189
Tr lai Ha Ni, v chng ng thu phong mt khach san

mini ngay trong khu ph c, va re tin, va tin i lai. Khach san
ch co mi bung nhng t t, ch ti hi cht. Luc ho n ang co
mt i v chng tre ngi My, hai c gai du lch ngi Anh, mt
giam c t Sai Gon ra cng tac va mt ng gia Vit Nam co ve
nh lu dai tai y. Cac nhn vin khach san co thai knh
cn i vi ng gia kia. ng la hoa s, khng hiu nghip d hay
chuyn nghip, ch thy sang sang xach gia ra b h Hoan Kim
ngi ve, tra mi v, co khi chng ve c g. Bui chiu ng nha
oc sach. My ngi nc ngoai kia la Ty ba l, tin u n y,
con v giam c ngi Vit th ngay nao cung bn chiu ai, thanh
ra ch co v chng ng va ng gia hoa s n khach san. Ngay ba
ba, ca sang, tra va ti. ng hoa s la ngi lch thip, hiu bit
rng, noi ting Phap rt soi nhng t noi, thm ch co ve kho gn.
Thanh ra hang ngay khi ngi n chung vi nhau, ho ch trao i
nhng cu xa giao, khng ai hoi ai v vic ring ngi khac.
Sang nay n xong, ng ngi Phap hoi:
- ng la ngi gc Ha Ni?
- Vng, - ng hoa s lch s ap. - Ti co th giup c g cho
ng ba?
- ng ph Ha Ni by gi tn mi, lai thay i nhiu qua,
khng nhn ra ni.
- Th ng ba mun n ph nao?
ng kia noi mt cai tn Phap:
- Ti n y co t vic.
ng hoa s bao anh xch l thu bao cua khach san ch hai
ngi ti ni ho cn n, ri thong tha xach gia ve ra i nh moi
ngay.
o chnh la ng ph hm trc hai ng ba ngi Phap a
n va ng ng ngh co th la ph co ngi bit th cua n nhn
mnh. May ph nay t nha va khng thay i nhiu lm. Nhng
nha nao y? ng c nh ma khng sao nh ni. Cai nay chng?
Hay cai nay? Ho i i lai lai hi lu trn va he, luc bn nay, luc
bn no, doc theo ng ph ngn ma rng nm canh quang trng
Ba nh.
THAI BA TN
190
Tri lm thm ma phun. Gio lanh thi. Chc chc nhng

chic la vang lng le ri xung. ng cui nht mt la, tn ngn
ngm ngha hi lu nh ky vt mt thi xa xa by gi ang sng
lai trong ng thanh nhng mang hnh thu khng ro net. y o
ngi ta bt u trang tr cac dy en mau va cac tm pa-n
chun b on Tt.
Cui cung, ng anh bao dt v vao mt ngi nha ma ng cho
la ging hn ca. o la ai s quan mt nc ng u. ng hoi mt
ngi Vit Nam ng tui lam vic y co phai trc kia y la
nha cua ng Vn Long, chu nha in Minh Tm ni ting khng.
Ngi kia tra li khng bit v ng ta mi v Ha Ni lam vic sau
nm 60. ng cung nu cu hoi tng t khi ngi quan ca ph ph
canh. C chu quan tre tui ch ci lc u va quay sang hoi lai
mt ng gia khach quen ngi ban bn. ng nay bao co bit,
nhng khng phai nha y ma nha bn, hin nay la mt vu cua b
ngoai giao.
- Th ng bit gia nh ng Vn Long ch? - ng ngi Phap
vi hoi.
- Bit. Ti sng khu nay ma. Trc y ti cung tp tanh
lam th va tng in nha in ng y. Ca nha ho sang Phap t thi
trc cach mang.
- ng Vn Long co mt ngi con la b i Vit Minh...
- Vng, hnh nh th.
- ng khng bit cu th a? Ngi y by gi con sng khng?
- iu y th ti khng bit. It ra t y n nay ti khng gp
va khng nghe noi g v ng y. ng la ban cua ng y a?
- Co th goi nh vy. Ti co vic mun gp, nu ng y con
sng, tt nhin.
- Rt tic ti khng giup c ng. Nhng ti ngh ng co th
n hoi b quc phong. Bn kia ka. - ng gia noi ri chao khach,
tay cm vt i v pha sn tennis Khuc Hao.
Hai ng ba ngi Phap ngi thm chc na ri quyt nh ti
b quc phong thanh ni, la ni ng tng sng va bit rt ro.
y, ho c mt s quan tre tip on lch s, ghi chep cn thn
nhng cu ng hoi, ca a ch cua ho Phap, ha se tm trong kho
h s lu tr va thng bao ngay khi co kt qua.
191
Ho tr v khach san vi t nhiu hy vong, du rt mong manh.

Hm sau, qua mt cng ty du lch, ho thu t ln L, ni ng tng
b bt va c tha cht.
Hai ngay sau ho tr lai Ha Ni va lai cung ngi n ti vi ng
gia hoa s. Luc nay, qua c l tn, ho bit ng la mt v tng v
hu, ng ni cua chu khach san nay, va rng gia nh ng a cht
gn ht trong t My nem bom Ha Ni cui nm 1972. "Mt anh
hung y! Anh hung Thiu Sn! - c ta thm th ve b mt quan
trong. - ng ba cha bao gi nghe tn a?"
- Hm nay ng co i ve khng? - ng ngi Phap ln ting
trc, khi ho ngi vao ban va ang ch mang thc n ti.
- Co. - ng hoa s vn t li nh moi ngay.
- ng thng ve g?
- Gp g, hng g ve y thi ma, - ng ci ap. Mt nu ci
him hoi.
- Xin li, chung ti co th xem c ch? - ng kia hoi, ch tay
vao chic gia ve vi bc phac hoa con canh, cha mang ln
phong.
- Tt nhin, nu ng ba mun. Ti ch ve cho vui thi.
Ho ngac nhin khi thy ng khng ve canh thin nhin, h
nc, cy hoa nh ho tng. Thay vao o la canh Ha Ni o nat,
bc chay, vi nhn vt trung tm la mt chin s mu cal, ao trn
thu ang m bom ba cang lao ti. V khng am hiu lm v hi hoa
nn ho khng nhn xet g, va chuyn sang tai khac.
- Ha Ni by gi ep lm. Vit Nam cung khac hn xa. Ch
ti ma nhiu va hi lanh.
- Vng. Ln nay ma lu tht. Khng hiu n Tt co m ln
khng.
Sau ba n, ho con ngi noi chuyn thm chc na.
- Ngay mai chung ti v nc, - ng ngi Phap noi khi bt
tay xin phep ln phong.
- Chuc ng ba thng l bnh an. - ng hoa s ap.
THAI BA TN
192
ng con ngi lai rt lu bn ban n, l ang nhn ra ph.

Tri vn ma lc rc. Trong lan ma bui nhe nhe, anh en nhiu
mau nh nhoe ra, tao cho Ha Ni nhng ngay trc Tt mt ve
ep khac thng, lung linh, ky ao. Vn khng to mo chuyn ngi
khac, ng khng hoi va khng bit hai ng ba gia ngi Phap kia
sang Vit Nam vi muc ch g. Va ho cung khng th ng rng
ngi ho ang tm lai chnh la ng, ngi hoa s gia cung chung
mt khach san, gp nhau hang ngay va n cung mt ban.
Vng, chnh ng la con trai chu nha in Vn Long ngay trc,
la anh Vit Minh co tn la Thanh c ng tha cht va ap lai, a
khng bn ng theo lnh trn. Nm thang va s thay i cua con
ngi theo tui tac khin ho khng nhn ra nhau. Phn ng, moi
vic sau o khng qua bi at nh ng gia ngi Phap lo ngh. Luc
y, s b ky lut nng, ng trn vao chin trng min trung, thay
i tn ho, chin u dung cam, c bat nhanh chong va chng
bao lu thanh mt v ch huy ni ting. n khi thy thch hp, t
ng bao vi t chc moi chuyn va xin nhn bt ky hnh thc ky
lut nao. "Ti la chin s cach mang, nhng ti cung la mt con
ngi. Hn a tha cht cho ti, va ti khng th git hn tra cai
n y!" - o la li giai thch duy nht ng a ra. Cp trn thy
khng phai khng co ly. V chuyn xy ra a lu, lai t ng thanh
tht khai bao, hn na ng ang la mt s quan co nng lc, mt
ang vin gng mu v moi mt, cui cung ng ch b ky lut nhe
va tip tuc phuc vu trong qun i. Cai tn Thiu Sn th ng vn
gi v no a tr nn qua quen thuc, vi moi ngi va ca vi chnh
ng.
Chuyn ch co th, rt tic ng gia ngi Phap kia khng
bit. ng cung khng bit rng c ban gai Vit Nam cua ng ngay
nao a ri chnh khach san mini nay v My ch hai ngay trc khi
ng n. Hu nh nm nao ba cung v thm qu cung mt lu chau
cht.
*
Ba thang sau, b quc phong Vit Nam gi sang Pari cho ng
mt bc th dai thng bao moi chi tit v cuc i cua tng Thiu
Sn, ngi ng nh b tm giup. Cui th co ghi ro rng nu ng
mun gp lai n nhn cua mnh th hay n khach san y, ph y,
193
ni tng Thiu Sn ang sng va hang ngay vn ra b h Hoan

Kim ngi ve.
Ch tic bc th n chm. ng a cht na thang trc y.
Ha Ni, 16.1.2001
THAI BA TN
194
Say nng
Sang th bay hm y tri tht ep. Sau t ret keo dai kem
theo nhng t ma phun dai dng m t va kho chu, bng
nhin Ha Ni co c mt ngay nng m va kh rao bt ng, du
trc o ngi ta d bao khng kh lanh t pha bc ang tran
xung. Co th v th ma ph xa nh nhn nhp hn ln. Nhiu
ngi a thay nhng chic ao m xm mau bng nhng b canh
nhe sc s hn.
Nng ban mai yu t, hoe vang. Gio thi nhe lam nhng
canh cy cao khe xao ng nh ang rung mnh mun ru sach cai
m va nhng giot nc nho con sot lai. Cac im ra xe tp np
ngi vao ra. Trn gh a cng vin cac cu gia ngi si nng hoc
chi c. Tre con n ua bn cac tham hoa trn va he nhng ng
ph rng mi m. Co cam giac nh ca thanh ph cht bng tnh
dy sau gic ngu chp chn sut mua ng am am. Nhng tia
nng m u xun lam moi ngi bng thy ng ngang, ngy
ngt. Ho bc ra ph trong cai tm trang ng ngang ngy ngt y,
du chng hiu lam g, ng ngac nhn quanh nh ngi t tnh
xa mi ti.
Giao s N. la mt ngi trong s ho, cung tm trang tng
t. Ti qua ng ngu mun vit nt bai bao khoa hoc. Sang dy, con
nm trong chn, ng quyt nh se danh ca ngay oc cun tap ch
chuyn nganh con gai va gi t nc ngoai v. Nhng khi va
bc ra ban cng vn vai, ht th mt chc nh thng l, ng
cht hiu d nh cua ng hm nay se khng thc hin c.
Ba mi phut sau, ng bc ra khoi cn h tp th cua mnh
ma ng thng ua goi la hang chut. By gi ng ang i doc
ph Nguyn Du, ch giap h Thuyn Quang. Mt h phng lng,
195
xanh trong, di anh mt tri rc r tr nn sang loang n choi

mt. C khng suy ngh g va bc tht chm, ng dao mt vong
quanh h. Sau o ng re vao quan ca ph xinh xn thuc loai t
tin ph H Xun Hng, ni ng thong tha n ba im tm
kem theo mt cc vang o va mt iu ba s. ng t khi ung ru,
nhng nghin thuc nng va ch hut Thng Long, loai thuc ng
hut t lu va thy thch hp nht, ca v hng v ln gia tin. ng
goi hai th trn cai quan cao cp nay n gian v mun lam cai g
o nhn manh thm y ngha cua mt ngay nh hm nay, mt
ngay nng ep, ri rai ma ng t cho phep mnh bung tha chut
t, va hng thu cuc sng nh ban be i khi vn noi. Ri ng
i tip, t nhiu phn chn hn nh cc ru va nhng y ngh lac
quan v cuc i. ng quay lai ph Quang Trung, qua Trn Bnh
Trong ri theo ph Quan S i tip v pha B H.
ng va qua cai tui sau mi cui nm ngoai, mc du b
ngoai trng tre hn nhiu. Hn ba mi nm ng giang day mn
vt ly ly thuyt mt trng ai hoc ln cua thu , mt nha
nghin cu va chuyn gia u nganh co uy tn khng ch trong ma
ca ngoai nc, mt nha giao u tu c ca sinh vin ln ng
nghip knh trong. Theo ch , ang le ng phai ngh hu, nhng
B linh ng iu ng v mt c quan nghin cu, chu yu lam
vic nha. ng nhn kem cac nghin cu sinh, thnh thoang vn
ln lp, ca trng mnh va nhiu trng khac trong nc. Hu
nh u n mi nm mt ln ng c c i nc ngoai tham d
cac cuc hop hoc hi thao quc t cua nganh mnh.
Trong giao tip, ng t noi, khim tn. Di con mt mt s
ngi, ng co ve nh hi lanh lung, ao mao, mc du thc ra tnh
ng gian d, nhit tnh va tt bung. Nh phn ln cac nha khoa
hoc chn chnh khac, ng khng y my n cuc sng bn ngoai,
ma ch chu tm vao cng vic. Co th noi ng sng kha n iu va
bun te, t khi ra khoi "hang chut" cua mnh, tr nhng trng
hp bt buc. i dao ph nh hm nay lai cang him. V ng mc
bnh ung th vu cht cach y hai mi nm, lai hai ngi con
gai hin ang lam vic nc ngoai, mt Singapore, mt ly
chng, sng hn Cng hoa Sec. Co th v qua say m khoa hoc,
cung co th v nhng ly do khac khng ai bit, t y n nay ng
vy nui con, khng giao du vi mt ngi an ba nao ngoai cng
vic. Mc lng giao s cng cac khoan nhun but va thnh thoang
thm tin d an tha u cho cuc sng gian d cua ng hin nay,
THAI BA TN
196
nn ng t chi moi khoan giup cua cac con, tr nhng cun

sach hoc tap ch chung gi theo yu cu.
Thong tha bc i doc cac ph Ha Ni luc nay, giao s N.
cam thy mnh qua ung nh con chut lu ngay mai trong hang
mi chui ra anh sang, vi cam giac to mo, ng ngac. ng khng
ng cuc sng quanh ng thay i nhiu va nhanh n th. By gi
co dp quan sat ky, ng nhn thy con ngi, canh vt va li sng
khac hn trc y, va thm vui v iu o.
Nh anh nha qu ln u ra tnh, ng dng lai kha lu trc
toa nha Hanoi Tower trn nn cu nha tu Hoa Lo, con ngc mt
m s tng. m ln u b nhm, ng m lai ln na. Ri ng
i tip, vui vui vi vic lam tre con y cua mnh. Trc y, chua
Quan S, la ni ln cui cung ng ti co le cach y hn ba mi
nm cung v nhn mt dp nao o, ng ngac nhin thy co rt
nhiu thanh nin n mc hin ai ang va vai lay trc ban th,
va lm bm cu xin thn pht. Trong nhng trng hp khac,
chc ng a kho chu thm trach ho con tre ma m tn, nhng ln
nay ng thy bnh thng, thm ch con xem nh mt biu hin
cua vn hoa tn ngng. ng cam thy ngi mm ra, yu i, yu
ngi va bao dung hn. Mt th tnh cam mi me, co th goi pha
mau uy m. Vn la ngi thin v ly tr, ng hi ngng ngng vi
chnh ban thn mnh v s thay i bt ng o.
C th, nh ngi choang vang v cn say nng nhe, ng
bc i, khng cn bit i u, t ph nay n ph khac, vi nhng
kham pha mi, nhng y ngh mi. Cui cung, luc y a gn mt
gi chiu va ng va n xong ba tra tai nha hang Phu Gia, cung
vi mt cc vang Phap va mt iu ba s, ng thm mt. Cai cam
giac say nng tr nn ro net hn. i chn khng quen i b bt
u moi, nhng nhc hai got.
Sau mt thoang do d, ng bc vao mt tim gi u (tim
th t ng nhn thy trn oan ph ngn va i qua) vi tm bin
ln co dong ch ma ng khng hiu lm: "Ht toc may lanh". May
lanh ngha la g? a, chc quang cao ca hang co may iu hoa
nhit . Nhng iu hoa nhit th co g phai khoe, nht la vao
mua ng? Xa nay ng t gi u nha, nhng by gi bng
nhin ng mun ngi khac lam iu y h ng. anh du mt
ngay nh hm nay. c ngh ngi chut t sau cuc i dao keo
dai. bit thm v cuc sng mi cung rt nhiu cac loai dch vu
ang mi chao nhan nhan trn cac ph.
197
- Ti mun gi u. - ng noi vi mt phu n ang ngi oc

bao trong goc phong. Ngi nay to beo, a co tui, mt tron, tran
thp, da b mt lp phn day, khng ra trng cung chng hng.
Ngi khac hoc dp khac, chc ba ta se b cho la xu x, kch cm,
nhng luc nay giao s N. thy chng sao. "an ba phai co xng,
co tht, thm chut son phn cang hay, - ng thm ngh vi long
lng. - Co iu sao mi khng o ma lai tm en th nh?"
- Vng, mi bac. Xin ch cho mt lat a. - Ba kia bo t bao
xung, i vao phong trong.
ng a mt nhn quanh, ngac nhin khng thy ban gh,
dung cu ct toc, gi u nh quang cao ngoai ca hiu. Trong
phong chng co g ngoai chic ban tra mt knh, chic gh spha
ba kia va ngi, chic gh da khng tay vn ng ang ngi, chic tivi loai ln va my bc anh phu n na kn na h trn tng.
Lat sau, mt c gai con tre va xinh ep i ra, mm ci rt
ti vi ng ri noi nh hat:
- Mi anh i theo em.
"ua, sao ch kia gia goi mnh bng bac, ma c gai tre nay lai
anh em? - giao s N. ngac nhin t hoi. - Ma i u? Sao khng gi
y con phai i u?" Ro rang ng ang lung tung, khng bit x
s th nao. ng thy mnh l ng nh anh nha qu ln tnh. Va
che giu s l ng nha qu y, ng quyt nh khng hoi nhng
cu ngc ngch. "By gi moi th hin ai, u con nh xa na.
C th ri khc bit. Mnh lac hu qua ri".
Th la ng lng le i theo c kia. C ta co dang ngi cao,
thon thng nh cac th sinh hoa hu. Chiu cao y cang c tn
thm bi i giay xp mi xngtimet va chic vay bo qua ngn.
ng thoang ngng khi bt gp mnh ang nhn b ngc cng
phng va chic mng rt n cua c.
C a ng vao mt cn phong be t ch khoang bn met
vung, khng co may lanh, c ngn bng knh m, bn canh mt
day cac phong khac tng t nm su pha trong. ng khng hiu
v sao gi u lai phai vao phong kn va keo ht ri che bn pha,
nhng a quyt nh khng hoi g nn ng im lng, b ng lam
theo nhng iu c gai yu cu.
Sau khi bo cp knh cn va ao ngoai, ng c i tay ngi
ep nhe nhang nm xung chic gh da mm, gn nh song
THAI BA TN
198
song vi mt san nha. C gai bt u lam vic. Con ng th nhm

mt va cung bt u tn hng nhng giy phut thoai mai. i
chn nhc moi cua ng ang c ngh trn chic gh k cao, cung
bng nm da. Cai u nga ang c nhng ngon tay bup mng
co mong cng va nhon cao cao, manh ma d chu. Mui nc gi
u, mui nc hoa va son phn cua c gai lam ng thch. ng cung
thy thy thch mui da tht va nhng ngon tay mn trn cua c.
Hnh nh con thch hn ca mui son phn va nc gi u. Khi bt
gp mnh ngh ti iu nay, ng lai thy xu h nh va lam vic
g khng t nh. ng tha long cac c bp, th gian va c khng
ngh. Mt luc sau ng ri vao trang thai na thc, na ngu...
Trong trang thai na ngu na thc m h va m y, ng
co cam giac nh c gai c keo dai cng vic gi u n gian cua
mnh. "Cung chng sao, - ng ngh. - Th gian thm chut na cang
hay. i u ma vi". Ri ng, vn nhm mt khoan khoai c gai
du dang xoa bop mt, thai dng va c ng. Tip n, nhng ngon
tay thon dai cua c ln xung su hn, su hn, va cung u ym,
mn trn hn.
Vic nay lam ng cht git mnh, gn nh hoang s. ng a
nh ngn lai, vy ma vn nm yn, phn v ng thch th, phn to
mo mun bit chuyn g se xy ra tip. "Thi by gi t nhin va
hin ai tht, - ng ngh. (ng tranh khng dung t trng trao va
h n ang ln vn trong u) - Nhng con gai th th cung hi
qua. Hay nhng chuyn th nay a thanh bnh thng, ch tai
mnh nm mai trong "hang" nn khng bit?"
Trong khi o c gai vn tip tuc "gi u". Khng hiu v
tnh hay c y, cp vu cng tron cua c thnh thoang lai cham vao
ngi ng. Cham ca ln hai ma. ng cam nhn c lan da mm
m cua cp vu o, lan da trn ch khng phai sau lp vai mong.
Nhng ng khng tin vao cam giac cua mnh. "C y mc ao c
ma? Chic ao ngn, c rt su va rng, nhng du sao vn la ao.
Hay c ta ci ra ri?" ng lai git mnh, vn khng m mt bit
s tht, v ng ngng. Con v ca trong thm tm, ng mun c
tip tuc lam th, du bit no "khng ep lm" (cai t ng noi tranh
cho hai ch "i bai" ang len loi u o rt su trong tim thc).
C th, ng tip tuc bung mnh ri vao mt th gii mi,
xa la nhng cung y cam d, khac hn cai th gii be nho, khc
kh va bun te cua ng trong "hang chut" sut my mi nm
199
qua. V tnh, nhng cu ua cua ban be v "xa hi', "hng thu

cuc sng" thoang xut hin trong u.
Bng c gai nm vt ln ngi ng, nh vi tay xoa bop
pha bn kia thai dng ng. Khe vu trng non cua c cham vao
mui ng. ung la c ta trn. Ln nay th ng bit chc nh th.
Ca thn hnh mm m cua c ang e nng ln ng. ng vi vang
nhom dy, nhng khng noi g. Lam sao ng n trach mt ngi
phu n a cho ng cai cam giac d chu va mi la n th? ng ch
mm ci, mt nu ci ng bit chc phai ng ngn lm.
C gai keo ao xung, vong tay m c ng va hn ln mi. ng
nh lui ra nhng khng u sc.
- Anh khng thch em a? - c gai nung nu hoi.
- Thch, - ng khe ap nh cai may. Trong trng hp nh
th va trc mt cu hoi nh th, chc t ngi an ng nao co th
tra li khac.
- Vy em chiu anh nhe?
ng khng hiu chiu ngha la g. Qua tnh khng hiu
tht. t ra th luc u. ng ng ngn ngi.
- Ta ln tng trn i anh. Trn y kn ao. Thoai mai lm.
Ln na, ng lai thu ng c gai keo tay dt ln theo chic
cu thang m ti. By gi th ng bit ang i u va cai g ang
i. Nhng ng bt lc khng cng lai c, ma ri hnh nh ng
cung chng quyt tm lm trong c gng cng lai y. ng thy b
choang, nh cai choang say nng ban tra. Tuy nhin, ln n
tng ba, khi c gai m ca phong va ng nhn thy mt chic
ging i co m mut phu vai trng vi chic gng ln hnh ch
nht treo thp sat mep ging, ng chng lai, nh kin quyt
khng vao. Nhng c gai a nhanh tay keo ng vao phong va cht
ca lai.
*
- Ho tn?
ng noi ho tn mnh.
- Ngh nghip?
THAI BA TN
200
ng noi ngh nghip mnh.

- ng co giy t tuy thn khng?
- Hnh nh co, - ng ap ri lung tung moi tui ao vet, tm mai
khng thy giy chng minh, cui cung li ra cun h chiu cng
vu cung mt s giy t kem theo ma ng a dung i nc ngoai
my thang trc, khng hiu sao vn con nm trong tui ao. ng
run run t tm h chiu ln ban, bng ca hai tay. ng thy xu
h v thai khum num o. cha lai, ng c ngi thng ngi
vi ve bnh tnh nht co th c.
Anh cng an ngi i din ng con rt tre nhng khun mt
tht nghim tuc. Ca giong noi va c ch cung nghim tuc. Anh ta
hi lu lt gi cun h chiu, to mo xem ng a i my nc va
nhng nc nao. Cui cung anh ta hoi:
- Vy ng... Vy bac la giao s?
- Vng.
- Nha giao u tu?
- Vng.
- Va thng i cng tac nc ngoai?
- Vng.
- Bac a b bt qua tang v hanh vi mua dm tai cua hang
ct toc kim cha Minh Hng cung c nay. - Anh ta ht ham ch
c gai xinh ep a gi u cho ng, hin ang cui mt ngi trn
chic gh dai canh o vi ngi an ba to beo cung hai i nam n
khac. Hai ngi an ng kia chc cung khach nh ng. Mt ngi
trac 25 tui, mt sn sui, tai xam va mt moi nh ngi nghin
ma tuy. Ngi kia co dang can b nha nc, giong min Nam.
- Ti vao ca hiu gi u. Sau c kia ru ln gac, ri cac ng
p n. Nu o la ti mua ban dm th ung la ti pham ti y. ng thanh tht noi. - Cac ng c x ly theo lut phap. Ti la cng
dn gng mu...
- Gng mu gm! Gia ri ma con d! - hai phu n mc ng
phuc cng an i ngang, lm ng ri noi, khng hiu vi nhau hay
vi ng. - Lai con giao s, nha giao u tu na!
ng cam thy au but trong ngc. au v o la s tht. au
ca v y la ln u ngi ta cng khai x va ng nh th ma anh
201
bt lc. Mnh lam mnh chu thi, con ku vao u c na.

Thm ch ng khng oan gin c gai kia a a ng n ni nay.
Ngay t khi b bt v n, ng ch s, s n nghet th vic cac
ng nghip, hoc tro va tt ca nhng ngi quen bit ng xa nay
se ngh g khi bit tin nay. Do vy, cu hoi u tin va quan trong
nht i vi ng by gi la liu ngi ta co ng bao, nu ch
danh tn ng hay khng? Nu co th liu co cach nao ngn c
khng? ng mun noi iu nay vi anh cng an nhng khng dam.
- Bac a vi pham muc...iu...cua b lut hnh s. - Anh cng
an ln ting, ct t dong suy ngh cua ng. Ri anh ta nhn thng
vao mt ng, vi ve khng hiu thng hai hay khinh b: - Mt
ngi nh bac, ang le phai nu gng tt cho lp tre. ng
nay...Bac co hay ti hiu nay khng?
- Khng, y la ln u. Cung ln u ti vao hiu gi u
hay cac im dch vu tng t. - ng nh noi bi hm nay tri
ep, nng m qua, nhng ngh th nao lai thi.
- y la mt mai dm trng trn. Mt cai ung nhot a
ban chung ti, cn phai nh tn gc. Chung ti theo doi sut my
ngay qua, hm nay quyt nh pha an. Vi mt ngi nh bac,
thit ngh khng cn noi nhiu v tac hai cua t nan mai dm. T
bac bit ro iu y va rut ra bai hoc cho mnh. Theo lut, bac se b
x phat hanh chnh, thng bao v c quan x ly ni b. Sau o
chung ti se cho mi v bac n a v.
- Ti sng c thn. V ti cht cach y hai mi nm. Cac
con u i lam xa. Ti xin chu moi trach nhim v hanh vi cua
mnh. Co iu... - ng dng lai, co y thm do. - Ti mun hoi ng
ch mt cu, c khng a?
- Bac c noi, - anh cng an ap, giong nghim khc hn.
- Nu c, ti xin cac ng ch ng bao v c quan, nht la
ng a ch danh tn ti ln bao. ng ch thy th nao? Du
sao, ti...
- Vic nay khng thuc thm quyn ti. Ti hiu hoan canh
bac. Theo lut th tt ca cac bn lin quan u phai chu trach
nhim, tt nhin mc khac nhau, va phai b cng lun ln an.
Dao nay thanh ph ang co chin dch truy quet t nan xa hi, va
co chu trng nghim tr nhng can b thoai hoa. Thi, by gi bac
THAI BA TN
202
ngi sang day gh kia ti lam vic vi ngi khac. Sau o, bac
se phai lam mt s thu tuc na ri co th v nha.
*
Phai hn hai ting sau, luc nay a nm gi chiu, giao s N.
mi c ri n cng an. ng chm chap l bc nh ngi mt
hn, khac hn trang thai hng phn lng lng bui sang. Khi leo
n ca cn h "hang chut" cua mnh, ng loang choang suyt nga.
- y cht, bac N., bac sao th, m a? - Ba hang xom luc y
ang xach x rac xung sn tnh c nhn thy, lo lng ku ln. Ba
vn thnh thoang giup ng mua cai nay cai no ngoai ch nhng luc
ng thi cm nha ch khng n tai hang cm bui ph canh.
- Khng, cam n ba, - ng c mm ci yu t. - Ti ch hi b
choang. Hm nay ep tri, ti i dao hi lu nn co le b say nng
chut t.
- Bac phai cn thn. Nhng luc thi tit thay i bt ng la
d m lm y. Va lai, u con tre na. - Ba kia im lng mt chc
ri khng hiu sao lai th dai. - Ma hm nay k tri ep tht. Ti
cung dao loanh quanh mt chc. Ch mt chc thi, ch khng chc
lai say nng nh bac khng chng.
Ri ba xach x rac i xung. Ba ngi y a, bc chn
manh con m vang mai trn cu thang.
*
Hai ngay sau, cung ba hang xom tt bung y thy canh ca
cn h giao s N. ong im m bng sinh nghi. Ba go ca nhng
khng co ting tra li. Ba go ln na, to hn. Vn im lng. By gi
th ba lo lng thc s. Ba m ca thnh thnh. Bit chc chn co
chuyn chng lanh, ba u te chay goi thm my ngi na, trong o
co ng trng khu tp th.
Khi ho pha ca vao nha th thy giao s N. ang treo lung
lng trn si dy ni-lng ct vao chic quat trn. C ng ngoeo
sang mt bn, mt sng phu, mai toc im bac xoa xung tran.
203
Chic gh cao b ap nm chong ch di san nha. Trn mt

ban tra co cc ca ph en ung d, chic gat tan y p mu thuc
la. Bn canh la t bao X. s ra hm qua, gi ung trang co bai vit
v thanh tch cng an trit pha mai dm tai hiu "Ht toc may
lanh Minh Hng. Bai bao ng anh mu tu ba cung ba nhn vin
ban dm ang cui u nn khng nhn ro mt. Pha di ghi ro tn
tui, qu quan, ngh nghip cua ba khach mua dm, gm mt tn
trm cp tng co nhiu tin an, tin s, lai nghin ma tuy nng.
Mt ngi na la pho giam c mt cng ty ln ng Nai ra Ha
Ni cng tac. Ngi cui cung la mt v giao s ang knh, mt nha
giao u tu, mt nha khoa hoc co danh ting. Lin quan n hai
ngi sau, bai bao danh mt oan dai noi v s thoai hoa, sa oa
cua mt b phn can b, ang vin trong c quan nha nc, coi o
nh mt bai hoc au xot moi ngi phai ghi nh.
Ha Ni. 23.2.2001
THAI BA TN
204
Mt ngi lac quan

Mt ti no, nh thng l, xem xong chng trnh thi s bay
gi, ng thong tha dao b doc theo ph N. v pha quan ca ph
Trung Nguyn mi m u cu Chng Dng, ni ng thng
ngi rt lu, va nhm nhap tach ca ph nong, va hut thuc. K
cung la, quan ng khach, lai trn mt ph ln nhiu xe qua lai,
th ma y ng thy thanh than hn, du nha ng co mt phong
lam vic ring u tin nghi va chng b ai quy ry. Hn th, ngi
y, du chng tp trung suy ngh iu g, khng t khi trong u
ng cht xut hin nhng y tng c ao sau o c ng phat
trin thanh mt truyn ngn. a nhiu ln nh th, thanh ra ng
quen, nh mt dang m tn, du thm tm ng cho o ch la chuyn
v vn.
ng la nha vn chuyn nghip, ngha la sut i ch phai
lam mi mt vic la vit. Trc n lng nha nc vit. By gi
v hu th vit nh tin lng hu va nhun but. Khng nhiu,
nhng vn la khoan thu nhp ang k. Ngi ta coi ng thuc loai
ngi may mn va thanh at. Sut nhng nm chin tranh ac lit
ng du hoc nc ngoai, v nc cng tac ngay trong c quan Hi
nha vn. i t, k ca cuc sng vt cht, dng nh sun se. t va
cham, t bi kch, t tng trai, ma cung chng co am m g ln,
ngoai vic c yn n sang tac. Trong gii, ng co ve hi lac
long, hiu bit vn hoc, vn hoa phng Ty nhiu hn Vit Nam.
Nh cach sng, vn ng chn chu, nghim tuc (co ngi nhn xet
nh vn hoc tro), cu vn y u chu ng, v ng va chm phy.
Co cam giac ng sng bng sach v va m nhac c in nhiu hn
thc t cuc sng ang din ra xung quanh, phc tap va i khi
phu phang. o la iu khng my thun li i vi ngi cm but
205
mun phan anh cuc sng hin ai. Th ma ng vit c, vit

nhiu, va cng bng ma noi, khng phai khng co nhng tac phm
gy xuc ng. Ngi ta khng thch ng nhng ng thi cung yu
ng v s trai khuay y, c bit v s hn nhin trong sang (co
ngi bao gia v) trong cach ng nhn nhn cuc i. ng khng
bit noi di, d xuc ng, ai noi g ng cung tin, nhiu khi n mc
bun ci. ng la mt trong s t ngi co th sng va vit ma
chng my quan tm n nhng g ngi khac ngh v mnh. ng
bit nh th cha hn a hay, nhng con ngi ng la vy, co
mun cung chng thay i c.
Tuy nhin, ti hm y khi n quan ca ph, khng hiu sao
ng i y, i tip ti chn cu ri re trai theo con ng b v
hng Bat Trang.
Mi u thang Mi nhng tri a chm lanh, lai co sng
mu. Gio thi manh t pha sng Hng ang trai dai trc mt.
ng ngi xung mt phin a phng sat chn ri l ang nhn
v van nhng chm en u mau nhp nhoe trong lp sng mu
cua thanh ph bn kia sng. ng keo cao c ao, khoan khoai chm
thuc hut. Nhng y ngh ri rac, chu yu yu i va hanh phuc,
quanh qun trong u, cung lng lng va khng ro net nh chnh
tm trang ng luc nay. ng mng v t nc a i thay, khng
con canh chin tranh, oi n, thiu thn nh trc. Quan trong
hn ca la ng thy cuc i tht ep va ang sng.
ng ngi bng qu suy ngh nh th rt lu. m a v
khuya. Canh vt xung quanh tht yn tnh, ngoai tr chc chc
mt chic xe may hay t phong qua, keo theo nhng vt sang
mau vang va ting ng c choi tai lac long. Nhng ng khng ly
th lam kho chu.
Bng trong bui cy rm rap bn canh co ting g st soat, tip
n la ting tre khoc. ng git mnh, chm chu lng nghe. a
tre, qua giong, ng oan con nho, im mt chc ri lai khoc, ln nay
to va lu hn. Sau y co ting phu n c d no nn va noi g o
ng khng nghe ro. a be vn khoc.
- Ai di y? - ng hoi, hung hng ho. Im lng. - Ai y? Ai
lam g di y? - ng cao giong hoi tip.
- Chau y a. - Cui cung co ting phu n ap lai.
THAI BA TN
206
ng bt la, vach la cy bc xung. Trong anh sang tu mu

cua ngon la nho ng thy mt ngi me tre ang m con nm
cong queo trn chic bao tai nha di bui cy cach ni ng ngi
ch my bc ma t nay n gi ng khng bit. Thy ng, ngi
kia vi ngi dy, i mt m to, n va ng ngac.
- Sao c lai y - ng phai nhc to hai ln cu hoi y, c ta
mi cui u khe ap, giong l nh:
- V chau chng con ni nao na...
- Co chuyn g vi a be vy?
- No st, t chiu qua. Cung v no oi na. Hai me con chau
khng co g n a hn mt ngay ri.
a be khoang hai, ba tui, khng hiu con trai hay con gai,
ang ot oeo trn tay me, mt c gai con tre, chc ch ngoai hai
mi mt chut, net mt gy nhng thanh tu. ng s tay thy tran
a be nong bng. Hnh nh no la i, chng con u sc khoc.
ng nh bao sao khng a no vao bnh vin, nhng cht nhn
thy hoi th la tha nn lai thi.
- C i theo ti. Nao, i! - ng suy ngh mt chc ri noi nh
ra lnh. C gai ng ngac ngc nhn, ve ng vc. - i, c c i theo
ti! Khng th th nay c. Nao, ng dy. ng s. - Ri ng
nm tay c ta, keo i. Chic bt la ht ga phut tt. Hai ngi do
dm bc ln mt .
Vn thng ngi va d xuc ng, ng cung ln, vi va a
hai me con c gai vao mt trong nhiu nha ngh canh o. ng xin
c gp chu nha ngh.
- y la me con mt ngi c nh. Ngu nhin ti gp ngoai
. a be ang st nng. ng cho ti thu mt phong ho
tam. Tra tin trc.
Ri vi s thao vat, nhanh nhay khac thng, ng quay sang
a tin cho c l tn nh chay ra ph mua gium mt bat ph va
mt bat chao ga. Trong khi c kia va n va bon chao cho a be,
ng goi in thoai cho mt ng ban bac s nao o, quat to vao may,
bao phai n ngay cung ngh va cac th thuc cn thit, "moi
chuyn se giai thch sau".
207
Vn yu mn va bit tnh ban, ng bac s cha y na gi

sau a phong xe ti. Ho a hai me con ln phong. ng bac s o
nhit , tim thuc cho a be ri quay sang hai ngi ang lo
lng ng bn, noi:
- n ri. Mt cn st bnh thng. May c cha kp thi,
lu chut na co th nguy him. Mai se khoi.
Luc y la mi mt gi ri. a be a ngu yn. Hai ng ban
gia ra v, hen sang hm sau quay lai xem tnh hnh th nao va noi
chuyn thm. Trc khi ri nha ngh ng nha vn a thm tin
cho c l tn ngay mai c mua thc n v phong cho c gai kia,
khng qun nhc hng dn c cach tm ra, v sinh. Qua b
ngoai ng oan c ta khng phai ngi thanh ph.
- ng cung la tht y, - ng bac s noi khi hai ngi chia tay
nhau. - a bit c ta la ai ma cung ln th. Khng kheo ch la con
im hay con n cp. Thi by gi chng bit u ma lng. ng
c nh ngi trn my y...
- Con im hay con n cp th khng la ngi sao, va khng
cn phai giup ?
ng kia ui ly chng bit ap lai th nao.
- Thu tht, ti khng ng by gi con co ngi kh th.
mai ti hoi xem v sao n nng ni nay.
- Con ti th lun ly lam la lam sao mt ngi nh ng co
th vit vn c. anh rng vit vn la pha, nhng pha cung
phai trn c s thc t. ng nay ng chng hiu g v cuc sng .
- Cam n ng a giup . Chuyn y ta noi sau. Ti chng
mu nh ng tng u. Co iu, mi ngi nhn nhn cuc sng
theo mt cach, va ng nn ap t cach cua mnh ln ngi khac.
Khi anh nha vn cung v cai "thc t cuc sng" y ma vn toan
mt mau xam xt, th tuc, oc ma khip!
*
Hm sau, hai ng ban gia n nha ngh t sang sm. ng
nha vn mua cho hai me con c gai mi ngi mt b qun ao mi.
a be a ha st, ang chi quanh qun trong phong. Me
no
THAI BA TN
208
cung ti tnh tr lai do c n no va tm ra sach se, nhng i

mt vn con ve ng ngac s hai.
Ho hoi chuyn va c bit c qu Tnh Gia, Thanh Hoa,
bt chp li khuyn can cua gia nh, ly phai thng chng va
nat ru, va mau m c bac. Khi khng con ng nao cho hn moi
na, hn thng tay anh p va ui c ra khoi nha. Xu h chng
dam quay v nha b me, c m con ra Ha Ni, ni c khng co
ngi quen thn nao va cha bao gi t chn ti. C khng hnh
dung ni se kim sng y ra sao, nhng chng con ni nao khac,
anh c nhm mt liu i. Sut mt thang qua c kim n bng
cach luc i xin, luc bi rac. My ln nh ng ng bt khach
nhng v co con nho nn khng thanh. Luc u c ngu di gm
cu Chng Dng, sau bao v cu ui, phai chui vao bui cy kia.
Tom lai, o la mt chuyn kha au long, nu qua ung nh
vy, va ngi ta thng c nghe t cac c gai nha qu ra tnh.
Nhng i vi ng nha vn "t thc t" kia th no thc s gy mt
chn ng gh gm. Chc chc ng lai xuyt xoa noi chen vao "n
th c a? Tri, n th c a?" Khng phai v y la ln u ng
c bit nhng trng hp tng t. Ch tai tnh ng no vy. ng
khng mun tin, khng mun nghe va khng mun chp nhn no.
- By gi c nh th nao ? - ng bac s hoi.
- Chau cung chng bit na, - c gai ap, hai mt rng rng.
- C phai v nha! V qu ngay! - ng nha vn si ni noi.
- Khng. No anh chau cht mt. Chau s.
- Vy th v nha b me. Chng vic g phai xu h.
- Khng. Khng c. Cac bac khng hiu gia nh, b me
chau. Cht, chau cung chng quay v u.
Hai ng gia ngi im, lung tung chng bit noi g thm.
- Nhng lai Ha Ni kiu nay cung khng c, - cui cung
mt ng th dai noi.
- Cam n hai bac a giup me con chau. Chung chau chng
dam phin hai bac thm na. - C gai noi. - Hm nay chau se i
khoi y. Chau se t xoay x.
- Khng, - ng nha vn cng quyt noi. - C khng th lai
Ha Ni. chung ti ngh xem co cach nao giup c c khng.
By gi c c y, nha ngh nay a. Khng i u ht. Va lai,
209
thng be con cha khoi hn. Ngh ngi i. Chiu chung ti quay
lai.
Ri ng keo ng ban bac s ra quan ca ph Trung Nguyn.
- Khng le khng con cach nao na a ? - ng hoi.
- Ti ngh la khng. Chung ta a lam nhng g co th lam.
- Nghe noi ng co cn h bo khng. Hay cho me con c y v
y tam?
- ng kheo ua. ngi ta ngh ti co v be a? Ba lao nha
ti chu cho chc? Ma ri gia s cho c ta y, ri sau th sao? Ti
va ng se nui bao c sut i a?
- , gay nh. Nhng du sao cung phai lam cai g y giup
ngi ta.
- Ti th chu thi. Tr phi ai o au m ng cn ti giup . ng bac s ap ri ng dy chia tay ban ra v.
ng nha vn ngi lai, goi thm hai tach ca ph na, c vt oc
tm ra "cai g y" ma khng tm c. Nh khng mun tin va
tha nhn s tht phu phang, ng cung khng mun tin va tha
nhn s bt lc cua mnh trc ni bt hanh cua ngi khac.
Thm ch ng con ngh n vic thuyt phuc v cho a me con c
kia v sng tai nha ng mt thi gian, sau se hay, nhng ri chnh
ng cung t lc u cam thy khng n khi hnh dung moi s phc
tap sau o.
Bui chiu, nh a ha, ng quay lai nha ngh. ng noi
chuyn vi c gai rt lu, la li an ui, khch l va yu cu c k lai
cn ke chuyn gia nh, ba con. Nh th ma ng bit c co mt
ngi chu ang lam vic nng trng che Mc Chu. Ngay lp
tc ng ngh me con c ln y nh ng chu giup , kim cho
vic g y ma lam. "Trn o che ca rng, lo g khng tm c
vic!" Sau mt hi lng l, c gai ng y.
Sang hm sau ng a hai me con c ra bn xe, mua ve, dt
ln tn gh ngi va cho thm mt s tin kha kha. Ri ng ng
vy tay theo xe nh vy tay t bit con gai mnh i xa. ng cung
khng qun a cho c chic danh thip cua mnh, dn phai vit
th hoc goi in cho ng ngay khi ti Mc Chu. Sau o ng tr
v nha, long thanh than nh va trut c ganh nng.
THAI BA TN
210
*
Mai ba ngay sau ng mi phat hin ng mt chic v da trong
o co my t ngn phiu tr gia hai triu ng, giy chng minh
va chic the hi vin nha vn. o la s tin ngi ta mi tra n, v
ng bao luc nao tin th n ngn hang i ly tin mt. ng t khi
dung n chic v nay va lun ct no tui trong chic ao khoac ng
thng mc.
Luc loi khp nha khng thy, ng ngi th ngi. ng thm
im lai tng ngay va qua ng a i u, lam g, vi ai, trong o
co chi tit ng bo lai chic ao khoac phong ngh cua me con c gai
no (v luc y tri khng lanh) khi ng dn ng ban bac s ra quan
ca ph Trung Nguyn. Khng le chnh c ta? T nhin ng nh n
my ting "con im", "con n cp" ma ban ng co ln nhc ti.
Vn tin ngi va nhn hu, ng tm cach gat c gai khoi i tng
nghi ng. "Chc mnh v y anh ri u o", ng thm ngh va bt
mnh tin nh vy.
Nhng ngay tip theo ng c khng ngh ti chuyn nay,
nhng thnh thoang, mun hay khng, ng vn bt cht thy mnh
vn v suy ngh rng co th chnh c ta a ly cp tin cua ng, va
rng nhng iu c ta k la hoan toan ba t. Mt tin ng bun,
tt nhin. Nhng cai lam ng bun hn la cuc i lai co th xu
xa va trao tr nh vy. y ngh nay nh vt dao sc ct nhe vao
nim tin trong sang cua ng v mt cuc i khac tt ep hn,
trong o con ngi yu thng nhau, tin nhau va giup nhau
mt cach khng vu li. ng cam thy b choang vang va nhoi nhoi
trong long. Du sao, chnh cai nim tin lac quan y vao cuc i a
giup ng sng va lam vic bao nm nay, va du b ci ch th ngy,
khng thc t, ng vn thy no phu hp vi ng, va ng rt khng
mun no b st me.
Tuy nhin, dn dn do b am anh, ng gn nh tin chc
chnh c gai ng ht long giup va thng cam y a lam cai iu
nhuc nha kia. ng khng oan gin ma ch ly lam bun va tic cho
c. ng khng cho ai bit vic nay, k ca ng ban bac s, t nht
khoi b ci ch ln na.
Ri moi vic cung ngui ngoai dn. ng lai quay v vi trang
thai tinh thn vn co - lac quan yu i, yu ngi va ca tin. ng
vn u u ra quan ca ph Trung Nguyn vao cac bui ti, va nu
211
ngu nhin gp lai mt trng hp tng t, chc ng vn x s y

ht nh ng a lam vi hai me con c gai no.
Mt hm, vic nay xay ra cach ln gp u khoang mt
thang, ng nhn c th cua c ta, khoe a xin c vao lam
mt i trng che su trong rng cua nng trng (khng thy ghi
nng trng nao, u), va rng a con c gi nha tre, ham
chi, khoe manh. Cui bc th ngn ngui vi net ch to va cng y
la nhng li cam n nghe rt chn thanh.
"Lai con trng trao dam vit th na!" o la y ngh u tin
cht n trong u khi ng oc xong th. Nhng ti y ng vn
ngi vit th tra li, vi tm trang bun vui, thng ghet ln ln.
"Bac rt mng rng me con chau a thu xp cuc sng n
thoa. Chau hay c gng lam vic tht tt, sng lanh manh, va iu
quan trong nht la ng bao gi mt nim tin vao con ngi va
cuc sng, du no phu phang, cay nghit. iu nay co le chau bit
ro hn bac. Luc nao co dp v Ha Ni, nh tranh thu ghe thm
bac".
*
Hm sau, co ngi n tm ng, noi rng khi k lai ac
trong cn phong ng thu cho hai me con c gai c nh nha ngh
no, ngi ta tm thy mt chic v da co tin cung t giy t. Nu
ung cua ng th xin mi ti nhn.
Ha Ni, 6.1.2001
THAI BA TN
212
i hoa tai
1
ang gia mua ng, nhng thi tit nhng ngay nay San
Francisco rt ep. Bin xanh, tri xanh, nng hoe vang, m va d
chu nh mua thu Vit Nam. Ban ngay, ca luc sang sm va
hoang hn, khi co t sng mu va gio lanh t Thai Bnh Dng
thi vao, chung ti co th mc ao s mi mong i dao gia cac ph.
Ti ngay th hai sau khi n thanh ph nay, va i thm
Vn Bach Thao va cu Cng Vang v, luc ti ang ngh, chun b
ti lai i chi u o, th George Evans, ngi ban M cung i vi
oan, vao bao co mt ba gia mun gp ti va hin ang ch tng
mt khach san.
- Ba gia nao, va v sao mun gp ti?
- ung ra ba y
ch cn gp bt k ai trong s cac anh, George ap, - nhng v anh duy nht bit ting Anh, nn ti goi
anh. Con ba ta la ai th ti khng bit. Chc co chuyn g y
mun noi vi cac anh, nhng ngi t Vit Nam sang. Co le ba y
quen ai o trong s ban be cua ti va bit ti ang giup cac anh
y.
Ti min cng thay qun ao, cung George i xung.
o la mt ba gia da trng nho be, trac bay mi tui, co
khun mt phuc hu pha chut u t quy phai. Cach n mc, c x
va giong noi khin ti ngh ba thuc lp ngi giau co.
Ba cha cho ti ban tay mm, m, ri nho nhe noi:
213
- Tn ti la Susan. Susan Smith. ng co th goi ti la ba

Smith.
Ba Smith xin li v s ng t cua mnh. Ba co vic nh
chung ti giup , rng vic nay co lin quan n Vit Nam va
quan trong, rt quan trong i vi ba.
- Nha ti cach y khng xa, - ba noi thm. Nu c phep,
ti se rt vui mng mi hai ng n chi. Chung ta se noi chuyn
o. Cu chuyn hi dai...
u:
Ti a mt nhn George. George suy ngh mt lat ri gt
- Vng, cam n ba. Rt sn long. y cung la dp tt anh

ban nha vn Vit Nam cua ti bit thm v cuc sng gia nh M.
Chung ti ln xe. Ba Smith ngi sau banh lai va cho chic xe
to qua c, bong ln hiu "Lincohn" vt qua cu Bay Bridge v
pha Oakland.
George ghe tai ti:
- Chung ta ang i ti khu nha giau cua San Francisco.
Hai mi phut sau, chung ti a ngi trong phong khach mt
bit th nho trn sn i cy ci um tum.
Mt phu n con tre, theo cach n mc ti oan la ngi hu,
b ra mt khay ng hai chai ru va my chic cc pha l. C
kheo leo rot whisky cho chung ti va vang trng cho ba chu ri
nhun chn, l chao i ra, ht nh cac c hu phong ngay xa
chu u.
Trn ban co chic bat lco, cung bng pha l, ng y hoa
qua, va hp keo scla. Ti a mt nhn quanh - cn phong c
b tr gian d nhng sang trong. Trn tng treo my bc chn
dung sn du ve theo li c, khung to va cu k. Trong goc phong
la chic lo si cung kiu c y than hng va my thanh cui ang
chay, du luc nay tri khng lanh lm.
- Ti sng y mt mnh, - ba Smith t gii thiu. - Chng
ti cht a lu. Ngi nha nay va tt ca nhng g ti ang co u do
ba ch goa cua ti lai, cng vi t c phn trong mt cng ti bt
ng san, nay la ngun thu nhp chnh cua ti. Trc y ti cung
ngheo lm.
THAI BA TN
214
Lat sau ba sang phong bn, ly ra mt chic hp nho t ln

ban trc mt chung ti. Trong hp co i hoa tai bng vang la
anh mong, nn trng co ve to nhng thc ra rt t vang. Hn th,
chic kim xuyn qua l tai khng phai vang ma bng ng, mau
bac thch. Tom lai, y la th trang sc re tin cua dn ngheo va
chng my gia tr. Ti va George nhn chu nha, ve khng hiu.
Ba Smith sa sa lai th ngi, ri nhn thng vao chung ti,
thong tha noi:
- Ti man phep mi cac ng n la v cai nay. y la i hoa
tai cua mt phu n Vit Nam, co th ng y a nhn ra iu o.
Ti tnh c thy no trong va-li con trai ti khi no tr v M t chin
trng Vit Nam vao gia nm 1970. Ti a phai nhiu m mt
ngu v i hoa tai nay. Ngay luc y ti l m hnh dung vic con
trai ti co th a git mt phu n Vit Nam nao o ly no. Tht
kinh khung. Nhng le nao thng Bob, a con trai duy nht, rt
ngoan, rt hin cua ti, lai ang tm lam mt vic nh th? Ti
bit trong chin tranh chuyn g cung co th xay ra, va rng chin
tranh, vi tt ca s man r va kinh khung cua no, rt co th lam
ngi ta thay i tnh cach. No co th bn cht ai o pha bn kia,
hoc b pha bn kia bn cht. Chin tranh la vy, ti bit th va
sn sang chp nhn. Nhng git mt phu n v ti cp
trang sc th la chuyn khac hn. o la ti ac, mt ti ac gh tm.
Phai chng ke gy nn ti ac y chnh la con ti, va ti, vi t cach
la me, t nay se phai sng sut i bn canh mt tn git ngi
hen ha nh th? Nhiu ln ti nh hoi no nhng khng dam. Con
ti khng noi di bao gi, co th no se noi ra chnh cai iu ti lo s
nht. Ti v nh khng phat hin thy g, ch lng le theo doi. Noi
chung khng thay i nhiu lm, tr vic no mt hn tnh hn
nhin vn co, tr nn t noi va hay cau gin mt cach v c. Ti ch
con bit t an ui, rng i hoa nay lot vao tay con ti la do no tnh
c nht c, hoc ai y cho no, hoc co th no tm thy trong tui
mt ngi lnh Vit Cng a cht, vn vn va vn vn...
Ba Smith ngng k, nhp mt ngum ru, nhng ngon tay
con thon dai nh con gai lun mn m chic cc. Ti va George vn
ngi im, kin nhn ch nghe tip.
- Th ri sau thang sau khi v M, con trai ti cht trong mt
tai nan t, khi no, khng hiu v l do g, ang m phong xe
xung Los Angeles cach y ca nghn cy s. No ri xung vc, gn
Santa Barbara. Canh sat noi khng loai tr kha nng y la mt
215
vu t t. Th la no cht, lai ti mt mnh trong cn nha rng

ln, trng trai nay, cung s dn vt am anh khng ngui sut my
mi nm qua...
Ba im, va lai ung ru.
- Vy chung ti co th giup c g cho ba? - cui cung ti ln
ting.
Ba Smith ngc nhn ti, ve cu xin trong anh mt.
- ng hay giup ti thoat khoi cai nay, - ba ch i hoa tai
ang nm trn ban. - Ti bit ng t Vit Nam sang, lai la nha
vn, ng co th lam c iu g o.
- iu g?
- Nu c, ti nh ng em nhng g ti va k vit ln bao
nc ng. Ti mun tra lai i hoa tai nay cho chu nhn cua no,
hoc thn nhn ngi y. Bit u oc bao, se chng co ngi
nhn ra.
- Vic nay rt kho, tha ba.
- Vng, rt kho, ti bit, nhng la cach giai quyt duy nht
ti co th ngh ra, va cung la hi vong cui cung cua ti. V Chua,
ng lam n mang v Vit Nam tm tra lai cho ngi chu ch thc
cua no. Con ti ch Vit Nam mt nm. B Quc phong ngi ta
cho bit trong quang thi gian y no ong qun cn c ng Du,
cach Sai Gon ch ba bn chuc cy s. No hu nh khng i u xa,
tr nhng cuc hanh qun ti cac vung ln cn. Vy la thi gian
va pham vi hoat ng khng ln. Anh hay vit ro iu o, miu ta
k i hoa tai nay, may ra, nu con sng va nhn ra no, ngi ta se
tm n... Cu Chua sao cho moi vic hoa ra khng nh ti ngh,
va con trai ti khng phai la tn git ngi hen ha. Ti a gia,
khng th t mnh lam c vic nay, va ch con bit trng ch vao
s giup cua ng. Ngoai ra, ti con co y nh... ti mun... - Ba
Smith ngp ngng, nhn ti vi ve do xet. - Nh ng thy, co le ti
khng con sng bao lu na. Ti co y nh, nu tm c ngi chu
cua i hoa tai nay, ti se giup ngi y di hnh thc nao o...
Nh di chuc lai mt phn tai san cua mnh chng han. ng thy
th nao?
Ti ngi im, khng bit tra li ba ra sao.
THAI BA TN
216
- Ti hi vong ng khng hiu nhm y nh cua ti. Ti lam

iu nay ca v ngi y ln v ti. Trong trng hp nao, vic con
ti ly i hoa tai kia cung la iu khng tt. By lu nay ti gi
no nh gi mt ni au, mt s sam hi. Trao dc no cho cac ng,
long ti mi thanh than t nhiu. Ln na ti xin ng hay v Chua,
v ba gia ang thng nay ma ng t chi.
Trong khi nghe ba Smith noi, ti mn m, quan sat k i
hoa tai. Va suy ngh min man, ti va hnh dung nhng tnh
hung khac nhau v sao no lot c vao y, vao bit th sang
trong nay tai thanh ph San Francisco vn c xem la ep nht
nc M...
2
Ti nhn li giup ba Smith, theo cach ba gi y, nhng
cng quyt khng em theo i hoa tai y v Vit Nam. Ti xin
ba a ch, s in thoai va ha co tin g se bao ngay cho ba bit.
Luc y ba gi no cho ti cung cha mun.
Tr v Ha Ni, vic u tin ti lam la vit mt bai ngn di
dang nhn tin ri gi cho mt s t bao co nhiu ngi oc thanh
ph H Ch Minh. Trong bai o ti noi v cuc gp g gia ti va
ba Smith, v lai lch i hoa tai, tr mt chi tit nho la cai mu
cua no c lam bng ng o ch khng phai bng vang. iu
nay se giup ti phn bit c chu nhn ch thc va nhng ngi
mao nhn. Ti cung noi ca vic ba Smith mun danh mt phn tai
san cua mnh cho ngi a mt i hoa tai kia, va yu cu chu
nhn hoc ngi nha chu nhn cua no lin h trc tip vi ti theo
a ch ghi trong bai bao. Tt nhin ti khng qun yu cu cho
bit chi tit c bit cua i hoa tai ma ti a c tnh giu. Kem
vi bai bao, ti co gi th ring cho ng tng bin tp nh giup ,
nn cha y mt tun sau, bai bao a c ng. Va ti bt u
ch i.
Ti khng ng se nhn c hi m nhanh va nhiu nh th.
Trong thang u tin, ti nhn c bn th. Xin trch y mt s
oan nh sau:
Bc th th nht.
217
"Knh gi nha vn...

Em chnh la chu nhn i hoa tai y! Khng th khac c.
Vic o xay ra vao cui nm 1969, chnh xac la ngay 25 thang 11,
bui sang, em con nh rt ro. Luc y em mi 15 tui, va c ba
ma mua cho i hoa tai eo. Sang hm y em theo ngoai xung
Sai Gon co vic, khi i qua cn c ng Du th b mt thng M da
en to nh con tru li vao bui ham hip, ngay trc mt ngoai
em. Sau o hn con moc tui ly ht cua em tin bac va ca i hoa
tai y. Nay ngoai em khng con na, nhng nhiu ngi con sng
c em k lai co th lam chng vi ng iu y. Con v c im
khac thng cua i hoa tai th em khng nh lm, nhng hnh
nh mt chic b mop gia..."
Bc th th hai.
"ng... thn mn!
Ti vit cho ng th nay khng phai v mun ly lai i hoa
tai a mt va v s tin ba gia kia ha se cho. Ti ngheo tht,
nhng ti nh toet vao tin ba ta! Nu mun, ng co th noi thng
vi ba ta nh vy. Nhng ti co th khng nh vi ng mt cach
chc chn rng i hoa tai y ung la cua con gai ti. Ti nm nay
a 70 tui va cha tng mt ln noi di trong i. ng co th yn
tm v iu o.
Trong mt trn can vao u nm 1970, mt thng lnh M da
trng mt non choet a ham hip ri bn cht con gai ti ngay
trc mt ti. Luc y ti b hn bn gay chn nm canh, nu
khng, chc hn khng thoat khoi con dao qum cua ti. Ti con
nh rt ro vic hn sau o cui xung xac con ti va bnh than thao
i hoa tai cua no, chc lam k nim cho ti ac tay tri cua hn.
ng noi v M hn a cht v tai nan t? Khng phai u.
Tri git hn y. Ti a lun cu tri khn pht trng tr hn h
ti, va tri pht a giup ti. Ti cam n ng cho bit tin nay. By
gi ngi ta hay noi n "hoa giai", "khep lai qua kh" va "tha th
cho nhau"... nhng ti th khng, cng quyt khng! n cht ti
cung khng th qun, cang khng th tha th nhng g bon M a
lam vi con gai ti va ba con, xom ging cua ti y. Nu ng
cung co con gai b chung hip va git cht, chc ng se hiu ti hn.
THAI BA TN
218
Tha ng, v khng co y nh ly lai i hoa tai kia nn ti se

khng noi ng bit c im d nhn thy cua no, cung nh khng
cho ng bit a ch cua ti. Con v s tin ba Smith ha tng th
nh ng hoi h liu ba ta va ca nc M giau co cua ba ta co u
giau bi thng cho cai cht au thng cua con gai ti va hang
triu ngi Vit Nam khac khng?
(Ky tn)
Mt ngi sut i cm thu gic My.
Bc th th ba.
Tha nha vn,
Ti rt xuc ng khi oc bai bao cua ng. No lam ti nh lai
nhng k nim au thng cu. Trc khi hi sinh my ngay vao u
nm 1970, chng cha ci cua ti, mt chin s giai phong thuc
ai i 3, tiu oan 105, s oan 2 Mt trn Min Ty, co vit th
cho bit anh a mua tng ti mt i hoa tai bng vang. La b i
khng co tin, nn ti chc anh y ch co th mua c mt mon
qua nho khng gia tr lm. Nhng trong s qun ao va t ac
khac ngi ta gi cho ti sau khi anh hy sinh, ti khng tm thy
i hoa tai o. Phai chng chnh con trai ba Smith git cht anh,
hoc ai o git cht anh, va anh ta a ly i hoa tai y? Ti khng
cn s tin tng cua ba Smith, nhng nu c va qua ung y la
i hoa tai chng cha ci cua ti ha tng, th ti rt mun co
no, nh mt k nim cua ngi a khut...
Bc th th t.
Tha ng,
Ti la chu mt hiu kim hoan thanh ph H Ch Minh. Nh
ng bao h vi ba Smith rng con trai ba y hoan toan khng phai
la tn git ngi cp cua hen ha nh ba y vn lo s. Ti nh vao
cui nm 1969 mt ngi lnh M tre, da trng, toc vang vao ca
hang ti va a chon mua mt i hoa tai rt bnh thng nh ng
miu ta. Ca hang ti luc y co nhiu trang sc nc ngoai ep,
t tin, nhng khng hiu sao anh ta lai chon mua i nay.
219
Chnh v vy ma ti mi nh lu n th. Trc o my ngay, mt

c gai mang no n nn n ti mua, khng hiu cua c ta hay n
cp, va thu tht vi ng, ti a mua no vi gia ch bng mt na
gia thc.
ng noi ba Smith ha thng cho ai lam ro lai lch i hoa
tai a khin ba ta dn vt by lu nay? Vy ngi o chnh la ti,
khng th sai c. Ti nh ng lo h vic nay. La ngi kinh
doanh quen song phng, ti xin ha danh d vi ng rng khi moi
vic xong xui, ti se khng qun ng, t nht, xin gi ng mt na
s tin ti nhn c. Xin ng ng bn khon. ng hoan toan
xng ang vi s tin y.
Nong long ch tin ng!
3
Thang tip theo, ti con nhn c hang chuc th na. Co ca
nhng th c gi t cac tnh ng bng sng Hng va Min
Trung. Ti thm ngac nhin v s a dang cua cac cu chuyn
ngi ta k ti nghe trong nhng bc th cua ho. Tam gac sang
mt bn mc chn thc, chung tht s lam ti xuc ng va suy
ngh nhiu v nhng tnh hung eo le, nhng mt mat, au
thng cua cuc chin tranh va qua. Ti co cam giac nh bng
bai bao cua mnh, ti a khi dy ni au cua nhiu ngi, va ho
vit th cho ti khng phai v i hoa tai hay v tin bac cua ba
Smith, ma ct chia se vi ngi khac ni au lun m u o
su trong long ho sut bao nm nay. Tt nhin ti bit cung co
ngi lin h vi ti v ng c vu li. iu nay d nhn thy qua
cach ho pha chuyn, qua nhng li am ch bong gio hoc ngh
chia chac thng thng nh ng chu hiu kim hoan trn. Thm ch
co ngi con tm n tn nha ring cua ti v muc ch nay.
Trong khi o, k t ngay c ti bao a vit bai ng bao,
ba Smith u n mi tun mt ln goi in t San Fransisco hoi
xem co kt qua g cha, nhng ti quyt nh tam thi cha noi vi
ba iu g. Ti ngh cn ch thm, nhng cu th ch g th chnh ti
cung khng ro.
Thi gian tri, ht ngay nay sang ngay khac. Nhng bc th
mi vn tip tuc gi n. Khi vit nhng dong nay, trn ban lam
THAI BA TN
220
vic cua ti la ca mt tp day nhng bc th nho to u c. Ni

dung, net ch, giong k va tnh cam nhng ngi vit chung cung
khac nhau, rt khac nhau, nhng tt ca u co mt im chung,
o la cai bun, cai au cua vt thng cu tai phat. Cang nhn c
nhiu th, ti thy nh cang b ngp su hn vao m bong bong
cac s kin khng ro hnh thu xay ra trong cai qua kh tng rt
xa ma cung rt gn y. Va quan trong hn ca, ti thy kha nng
tm ra ngi chu ch thc cua i hoa tai kia cang tr nn xa vi
hn.
T My, ba Smith vn u n goi in cho ti. Ba nong long
mun bit thc s con trai ba a lam nhng g, hay suy rng ra,
thc s ca nc My cua ba a lam nhng g khi dnh lu vao cuc
chin tranh cach xa bin gii mnh hang chuc nghn cy s. Ti
bit sm mun cung phai tra li ba. Nhng ti bit noi g y? Nh
ng gia Nam B co con gai b ham hip no, ti khng qun va co le
khng bao gi qun c hnh anh may bay M nem bom rai tham,
lam sp nhiu nha, git cht nhiu ngi dn lang ti, mt lang
ngh nng hin lanh nho be Din Chu, Ngh An. Nhng ti
cung u tnh tao hiu rng ca ng gia kia cung con gai ng, ca
ba Smith va con trai ba, cung nh dn lang ti va nhiu ngi
khac Vit Nam va My, u la nan nhn chnh sach sai lm cua
chnh phu My. V vy ti khng mun bt k ai phai chu au kh
thm v s sai lm y...
Du sao, ti vn phai tm cach tra li ba Smith. Cach nao?
o la iu ti ang cn nhc.
4
Ba Smith knh mn,
Ti thng cam va trn trong tnh cam cua ba, va thc s rt
mun giup ba. Theo cach ba gi y, ti a cho ng bao cu chuyn
ba k lam ro lai lch i hoa tai kia, nu co th, tm lai ngi
chu cua no. Ti co nhn c mt s th phan hi, nhng rt tic
cha u tnh xac thc khng nh vi ba bt k iu g. Hn th,
tha ba, trong thm tm ti ngh kho co th luc nao o iu nay
c lam sang to. Chung ta co quyn hi vong va ch i, tt nhin,
nhng trong khi hi vong va ch i cai iu rt t kha nng xay ra
221
y, ti ngh tam thi chung ta anh chp nhn s tht nh no

ang co vi tt ca nhng iu khng ro rang lin quan n no.
Chin tranh kt thuc t lu, tha ba, nhng iu nay mi ch
co ngha la khng con ting sung va khng con mau . Cac vt
thng chin tranh, c bit cac vt thng trong long nhiu nan
nhn cua no ca hai pha, vn tip tuc m nhc nhi. Lch s
quan h gia hai nc, hai dn tc chung ta a sang trang. o la
iu rt tt. Vit Nam ang m rng ca on cac nha u t My
n lam n. Con ti th co vinh d c ba mi ti thm nha ring
cua ba. Nhng lch s vn la lch s, s tht v cuc chin tranh
vn con o, va khng ai co th lam g thay i c no. No se con
tip tuc am anh chung ta mt thi gian dai, va co mun, chung ta
cung khng th nao thoat khoi s am anh o. Tuy nhin, ti ngh
cung la iu khng nn nu chung ta qua kh can bc mnh
hng ti tng lai, mt tng lai y ha hen.
Tha ba, cu chuyn cua ba a lam sng lai trong long nhiu
ngi Vit Nam nhng k nim au bun. Nh co le ba a bit,
ngi Vit Nam vn co long v tha. Lch s xa nay nhiu ln a
chng minh iu o. Chung ti bit phn bit ro ban thu. Do vy,
trong bt k trng hp nao, cho du con trai ba co c i hoa tai
kia mt cach ngu nhin - ti thc tnh rt mong nh vy, - hoc
thc s a lam cai iu ba lo s, ti ngh nhng ngi chu cua no
cung co th phn nao thng cam vi anh ta, v ho bit suy cho cung
anh ta cung ch la mt nan nhn nh ho. V nhng le trn, ti
ngh ba c tip tuc gi i hoa tai y, ng tm cach trn thoat
iu khng th trn thoat c. Con v y nh cao quy cua ba mun
giup vt cht cho ai o Vit Nam th o la vic ring cua ba,
ti xin phep khng c can thip. Tuy nhin, nu ba mun, ti co
th cung cp cho ba a ch mt s trai tre m ci hoc nan nhn
cht c mau da cam ma qun i nc ba a rai xung Vit Nam.
Ho ang rt cn c giup , ca t pha chnh phu va xa hi
chung ti, cung nh t pha cac ban be quc t.
Xin gi ba li chao trn trong".
San Fransisco - Hanoi, 2.1997
THAI BA TN
222
4
Sang hm sau, ri lang Knh, ti ra ch Mu mua mt i b
cu - tic khng co mau trng - nhet vao chic cp da to ma ti
vn xach i cng tac thay va-li, ri lng le i v pha mom nui a
ni trc o tng co mt ngi n ni ting.
Bui sang, tri tht ep. Bin lng, gio nhe, nhng song vn
v manh vao nhng tang a ln nm ngay sat chn. Ti ng lng
mt phut, thm cu mong vong linh ba ti c yn ngh ni chn
sui. Nh cu be rut re ngay nao, ti m cp, nhe nhang gi hai
con chim trong long tay, gi ln cao va t t ni m cac ngon. c
t do, i chim con ng ngac m to mt nhn quanh my giy mi
p canh bay i...
Mt cai g y t t, m du bng chay qua tim. Ti cht hiu:
cung i chim y, tui th va tut khoi tay ti bay i. Bay i vnh
vin.
Trn khng, i chim a bin mt t luc nao. Ch con lai la
nhng chic lng t nhe mau trng ang nghing nga ln thanh
vong trong gio.
Quang Ba, 11.5.1985.

Tuyen Tap Truyen Ngan Thai Ba Tan 1

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tuyen Tap Truyen Ngan Thai Ba Tan 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

V ngh thut - 3.......................................................................44

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

i iu v ban thn va ngh nghip

chuyn nay. Hoc xong, bit khng th i tip con ng m nhac,

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

manh, ti se c vit thm ba, bn trm truyn na. Ti chu trng

Ha Ni, ngay 2 thang Mi nm 2002

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Nhng vin cui nhiu mau

T lu ti khng con la mt cu be. Ti khng qua tic nhng

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Mon qua tng me

Hoa gia, hoa tht

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Lai chuyn cy chui

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Hai chic gng

Mt vai ln ti bt gp cac em ti len lut ng trc chic

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Ngi khng nh tn mnh

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Cng chua, qua tao vang va trai tim nha

thng vn xy ra. Nhng vn hoc vi chc nng thm my va giao

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

va ngot ma ti, du i nhiu, thy nhiu, cha h gp bt ky ni

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Bronx, New York 10461"

Vng vn mai trong u?

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

i - ban nhac khng dai.

y ch la nhng y ngh chn thanh, co th phn nao hi bt

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

y thi, chnh xac la vao na u cua th ky hai mi, Lin X

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Chuyn nha chua - 1

tin..." ng lng l hi lu ri quyt nh tha lai chuyn nay vi

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Xong vic, ba kia vn va mi ng ung nc, con lic mt

Chuyn nha chua - 2

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

- V cai thi pha chua p tng qua ri. Xa hi vn minh

Chuyn nha chua - 3

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Chuyn nha chua - 4

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

thch, n gian th thi. Va ti bo i. Tuy nhin, ln nao trong u

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

quang trng Times. Nh trc, ng lai tip tuc c nghe nhng

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Trong i sng vn hoc nc ta thi gian gn y, tic thay,

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

V le sng va hanh phuc

Ai cung mong c nh ng, khoi noi.

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

iu nay ln na khng nh sc manh va tai nng cua phu

Ln ngi nm 60 tui, Vo Tc Thin tuyn b: "Cac nam

V mt nay, chc t ai a oc tiu s Vo Tc Thin con tip

TUYN TP TRUYN NGN THAI BA TN

Nero - ngh s, bao chua

thut sn khu. Hn t nguyn tham gia cac v kch vi t cach