Nhung Neo Duong Ha Noi (Tan Van Bang Son)

NHNG NEO NG HA NI
Muc luc
Ch "hang" gi cam ..................................................................................2
Bai th ao dai ............................................................................................8
Hng m Ha Ni .................................................................................12
Ngo Ha Ni ..............................................................................................16
Ma trn ph ...........................................................................................21
Ha Ni mu sng ....................................................................................25
Cy xanh net ring Ha Ni....................................................................30
Ting hoa .................................................................................................33
My neo ngoai ......................................................................................37
Qua Ha Ni va ngi Ha Ni n qua ....................................................42
Hoa sa ....................................................................................................55
Cm Vong.................................................................................................59
Cy quanh h Gm ...............................................................................65
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NHNG NEO NG HA NI
Ch "hang" gi cam
Ha Ni ba mi sau ph phng, mi ph la mt phng hay
mi phng la mt ph? Khng hn th. Bi mi ngh con gi lai
trn tn ph Ha Ni nay a qua bao thay i, con n hn sau mi
ph bt u bng ch Hang nh Hang ao, Hang Tre, Hang St,
Hang Manh, Hang Bun, Hang Be... trong hn ba trm sau mi ph
cua Ha Ni hin nay.
Ha Ni ln ln khng ngng. Gng mt tng ph ngay mi i
thay va hn trong long no, trong long mi ph, trong long mi cn
nha va mi con ngi Ha Ni. Cuc i la mt dong sng chay i bt
tn, mang lp lp phu sa mi bi p vao cuc i mnh. Co nhng
ph nguyn co ch Hang nhng a c mang tn mi nh Hang Co
(Trn Hng ao), Hang y (Nguyn Thai Hoc), Hang Gio (Ba Triu
pha trn), Hang Long (ng Nam B ri L Dun), Hang Nu
(Trn Nht Dut), Hang Ken, (Quang Trung), Hang Bt (Tn c
Thng) v.v...
Trong ky c cua nhng ngi Ha Ni, mt cn nha, mt goc
ph, mt gc cy, co khi ch la mt m thanh, mt lan hng, mt
mau sc... cung hin ln bao hnh anh thn yu, gi cam.
ng nhin cai mi phai sinh ra, phai vn ln, cai cu phai
nhng ch. Mng thay tre. Con sng tip nhn nhng dong sui.
Nhng cy mng ch qun bui tre a m p che ch mnh. Dong sng
hnh thanh sao c nu khng co nhng con sui cn cu nm thang
trong rng su im vng? Ngi Ha Ni hm nay i quanh H Gm,
i vong H Ty, i thuyn trn h Thng Nht, tha hn trn ng
Thanh Nin co hoa phng hoa ban tm (con goi la cy mong bo), vao
NHNG NEO NG HA NI
bao tang H Ch Minh, ngm vn hng ng Bc Sn, ra in

Bin nhn lai Ct C c knh, vong v ch ng Xun, re ra b sng
Cai co cu Chng Dng, bc ln con xanh... co bao gi qun
c nhng tn ph thn thng, gi nh ca mt thi xa xa oanh
lit va tr tnh.
Ha Ni co nhng ngh c truyn, co am, co phng, co nhng
mon n thanh lch, nhng canh tr th mng va ca nhng nim vui
mc mac gian d cua mt vung qu Bc B.
Hang Bai khng con la bai la, tam cuc, t tm co nhng cy xe
hng, tnh vang xut hin trn rm nhng ngay tt m cung trong
bao gia nh, nhng cy bat sach, cu van ma cu ca dao a phai
tht ln: "Lam trai bit anh t tm, ung tra man hao, xem nm
Thuy Kiu" la ba cai thu, ba s lch lam mt thi; nhng qun bai a
thanh ky nim in trong ky c bao th h. Nay y co trng Trng
Vng, nha trin lam, hiu ban sach khoa hoc, ban bng nhac, co ca
hang bach hoa ln nht Thu .
Hang Bac khng con nhng c gai kiu ky kiu cng chua cm
cung, n cai gia cung phai ngt lam i, cai ph tng san xut
nhng vong, xuyn, ki ng vang cho lp giau sang, san xut nhng
i khuyn vang va tch bac cho c du v nha chng, cho nhng
vung xa v kinh ky ke ch sm ci; ch con rap T Nh cu (rap
Chung Vang-Vn Lang) ni sinh ra Trung oan Thu bt t trong
nhng ngay khang chin oanh lit cua Lin khu Mt nm 1946.
Nha c Be Ty a thay i hoan toan, khng con ai nh n na,
nh Hang Bac cung hoang tan, nhng ngi th bac Chu Kh
(Cm Bnh Hai Hng) co nh th ring, nay lang bat i u, hiu
thuc cam co Con Hu, con y, nhng em be nao con n th thuc
cam y (co n bn nm hiu cung co Con Hu, cung hi phin).
Hang Chui tng co nhng bai chui bat ngan chn an voi
cho nha vua phu chua, nay la mt ph dai cy xanh rp bong, nhng
bit th yn lng nh vng tran trm t trong tch mch. Cai mau
NHNG NEO NG HA NI
xanh t bai y mt i chng? Khng, no lai hi sinh trong mau la

hai bn ng cy, xun v, ong a, t non, tao ra cai mai nha xanh
cua thu rt Ha Ni. Tru s Hi Phu n luc nao cung co bong cy
du mat, cai du mat cua cy hay cua ngi phu n Vit Nam? Ban
tay nao kheo leo, tm hn nao giau rung ng, a t mt ng tre,
mt qua bu kh, mt ming da rn... tao ra cy nh cy h nht la
cy an bu bt hu.
Hang an hn mt thi nao nhit nhng giai nhn tai t, ngh
s n so dy, nn phm. Nhng trai tim y a ra i nhng tai hoa
con lai vi t nc nghn nm vn vt.
Hn ho cung a qua bc tat sang Hang Quat bn canh tha
cai quat thc, chic quat tm trang kim, chic quat g an hng
thoang gio thm, chic quat g trm ngao ngat, khin yu cai quat
yu ca ngi cm quat, noi nh n s Xun Hng: "Mi by hay la
mi tam y Cho ta yu du chng ri tay...
... Yu m cha ph lai yu ngay..." Quat tao ra gio mat, quat
con che na mt hoa cho khoi ram ma hng tra nng, lam duyn
cho tao nhn...
Hang Non sao lai khng tng tng lin anh lin ch t Kinh
Bc nhng chic non thung quai thao : "Yu nhau gi non cho
nhau V nha di me qua cu gio bay..." Nhng chic non y a lai
mai mai vi cu ca say m long ngi, trng tn vi dn tc tai hoa
va tha thit.
Hang Khay co nhng ngi th kham tr danh. T manh g
n s, t chic vo con trai chng gia tr g, ho a tao ra nhng ta c
phm thc s, ong anh, bay sc cu vng; nhng ng net, phong
canh, tng nh ang hin hin trc mt ma ta ang bc vao o
trn oan ng ta ang i dao. Bn sng Nh Ha xa con n su vao
t lin hn by gi nhiu. T rng nui, theo nhng con nga th,
nhng chic xe th s va ca nhng con thuyn ln... nhng cu nu xu
NHNG NEO NG HA NI
x nhng bn b sc mau dn da qu hng a v y nhum cho

me cho ch nhng tm ao che mt nng my sng.
Doc Hang Nu xung Hang Chnh, Hang Mm, Hang Mui,
Hang Tre. Nc Mm Ngh, mui ch Cn Vn Ly, ang chnh Th
Ha, tre vu rng Bc... a theo nhng manh bum, nhng be ni
lnh nh v vi kinh ky. i nhng con thuyn a rong rui bao dm
trng song nc, neo vao bn Cu t, gi cho Ha Ni nhng mon
qua bn chc, nng mn m a, ma nh nhau mai mai nh cu
ca dao: "Gng cay mui mn xin ng..."
Ngi Ha Ni tai hoa, tao nha, hiu hoc, Hang Giy, Hang But
con o. Nhng khoa thi nao, anh khoa, cu tu, bac c i chon giy
but tung hoanh trn trng vn trn but. Cai "cng danh xa ma"
y tng a lam kh bao ngi, nhng anh dai lng tn vai, nhng
ngi phu n c m vong anh i trc vong nang theo sau, lui cui ca
mt i cho tui tre tri qua luc nao khng bit.
Tuy nhin chung ta cung t hao con lu lai c nhiu ang th
vn thin c ky tai, nhng tui tn con khc y trn hn tam chuc
tm bia a ni Vn Miu kia.
Con cuc i thng cua ngi dn lao ng vi nhng nhu cu
khng th thiu c th a co Hang Gao, Hang Ca, Hang ng,
Hang Khoai, Hang u, Hang Du, Hang Bt (Tn c Thng).
Mun sm sa th ln Hang Bat an, Bat S, Hang ua (Ng S
Lin).
Cha gia me heo cn mt c ao th a co Hang Su gn kia. Thang
chn thang mi gi tri, au ca xng ct, mon ri cua vung Hai
ng (Hai Dng Hai Phong ngay nay) v kinh ky khng t. Khen
ai la ngi u tin a bit chon vo quyt lam gia v cho mon cha ri,
qua la tai tnh, qua la ngh thut. Cai li con ngi tinh t n th
la cung.
Hang Ri cung la ni hop ch hoa ngay tt. C gai i mua hoa,
canh ao hay canh mn, nhanh hai ng hay bng van tho, c co
NHNG NEO NG HA NI
th sm thm gng lc ma im trang cho thm nhan sc, cho ep

ca mua xun, co Hang Lc o.
Ha Ni co mt cai dc kha cao. o la Hang Than. Cai thi cha
co in, cha co than a, than qua bang, hn y lun lun bn rn
nhng hang ban than hoa thm lng v cha nng, m nng
nhng lng p, thanh tao nhng chen tra cua cac cu trong
sng sm. Sau nay, Hang Than con ni ting vi mon banh cm
ngon la thng, mt mon qua c bit, ch Ha Ni mi co tai lam
ngon n th. Cm xanh bic, nhn xanh vang hm, cui da
trng tinh, im vai vin hat sen nh ti; c goi trong la chui
ti, lai mt mau xanh ong chut cua qu hng ng bai, buc cht
bng chic lat o canh sen, gi mua ci chan cha n tnh. "Nm
t vi ch hang hng"...
Hang Hng c hang, ngi thm tho g hoang an, thoang
mui xa, phang pht hng trm... Tt, ngay gi ma khng co hng
sao con goi la tt, la gi? Ngi chua c Vit Nam, ngi nh lang
trang nghim sao co th thiu c nhng nen hng en, nhng
cun hng vong, nhng cy hng sao thp mt ngay cha ht, ph
Hang Hng tuy nho nhng thc s la mt ph mang lai cai cn
thit cho Ha Ni, cho ca vung v y ma mua ma ct, mt cai duyn
ring vy.
Mau sc ong anh trong chic tht lng hoa ly, hoa ao, h thuy,
thin thanh, dai ym o, ao i vai nu non... c php phi ln trn
ph Hang ao, nht la nhng ngay phin ch t. Cac th lua t t
Ba La Trinh Tit cua tnh , cua ng Tnh Hu Cu cua tnh
Bc... mang n.
Con Hang Vai thm la ni i v cua ngi dn ao vai. C gai
nh Bang, Cu Lim mc vay ca vong cap iu mang vai v y
nhum hoc tra cho khach hn tng lam xao xuyn bao chang trai
kinh thanh.
NHNG NEO NG HA NI
Trung thu, ting trng ch rn rang. Trng hoc nao cn bng

lai mt trng da tru kp khai trng, nh lang nao cn mt chic
trng ei vao am ging hai, Hang Trng sn sang ch on. Ph
nay n nay vn con my nha co ngh lam trng c truyn, dng
tang trng, thuc da, ln mt trng... u bng phng phap thu
cng nhng chic trng hang chuc nm vn ku vang, khng hong.
Ha Ni a sng gn ngan nm di ch vua quan. Co bao cai
ep va cung co bao cai phai mt i nhng cho cai mi.
Hang Long (ph L Dun) co ga Hang Co tp np ngay m,
on va a nhng con tau Nam Bc, ra cang Hai Phong, ln tnh co
che ngon ni ting Thai Nguyn...
Vi trn sau mi ph mang ch Hang, ve xa xa cha ht,
Hang Manh vn lam manh. Hang Hom vn ong hom, va li g, Hang
Thic lam thung tn, ng mang, ct knh, lam chi trung thu cho
tre, ch tic chi t thay i, khng theo kp s phat trin cua xa
hi va ln nhanh cua tm ly thiu nhi. Hang Ma vn lam en lng
hoa giy. Hang Bng vn con nhiu nha lam ct chn bng. Bn canh
o nhiu ph mang tn cu nhng khng con mt ai lam ngh cu y
na: Hang Ga, Hang Ca, Hang Gai, Hang Bun, Hang Cot, Hang B...
Vn cam ng khi bc chn n nhng khu nha khp khnh
nh tranh Bui Xun Phai: Hang Cn, Hang Ch, Hang Chai, Hang
Hanh, Hang Be, Hang Giy, Hang Vi, Hang Chao...
Th ky hm mt sp n, cha hnh dung ni nhng i thay.
Nhng con ngi va sinh ra trong thp ky cui nay se lam chu t
nc, lam chu Ha Ni. Ho tht la hanh phuc. Ho se sung sng hn
chung ta, va y ep long hn chung ta cung nh chung ta sung sng
hn cha ng chung ta xa.
Qua nhng ch Hang, ta cang yu Ha Ni hn, yu nh yu
mau tht me cha cho, bi chnh o la mt trong nhng kha canh cua
nn vn hoa Vit Nam t bn nghn nm.
NHNG NEO NG HA NI
Bai th ao dai
a co khng t ngi nc ngoai ngac nhin n sng s trc
ve ep ky diu cua tm ao dai Vit Nam, mc du nc ho, ngi
phu n cung co nhng b ao vay dn tc thu rua vi nhiu ve ep.
Mt net duyn dang nh my thu m h hay cai ep lng ly
cua ngay he choi chang hoa phng co gio lng xao xac ngon . Kho
ma noi c nim bay nhe nhe cua ta ao tm bn h hay ve lng lng
cua mau ao trng nh tung ua trong sc xanh cy la.
Ngay gia cai n ao tp np ua chen, ta ao dai nh hoa cung
mang lai s thanh than nh sau mt ting th dai. Dam oan chc
khng mt c gai Vit Nam nao lai khng sung sng c mc tm
ao dai trong ngay hi, ngay l, ngay tt va nht la ngay bc xung
chuyn o hanh phuc, khe cui xung nhn ta ao dai ma mm ci e l
va sung sng hi hp bn ngi yu a thanh chu r ngng ngung.
Va cung dam oan chc rng khng mt ngi an ng nao du
cc ta hay cc hu, du ang yu hay trai tim a ran v bao ln, lai
khng a thch ta ao dai, khng ngm cai ep ang chp chn pha
trc nh canh bm trong gic mng Trang Chu, v n nha bn
ngi v thuy chung vn con bang lang bong hnh cua cu th bt
cht y lam xao xuyn.
Tm ao dai Vit Nam khng hn hm nay mi co. Chng qua
no b bo qun, b anh ri trong d vang. Song thc ra no c sinh ra
t d vang y vn hin cua dn tc ta n ngan i, k ca nhng th
ky co ke mun ng hoa dn ta bng nhng tm "ao khach". Cu
NHNG NEO NG HA NI
chung ta, ba chung ta, me chung ta tng chng mc ao dai o ? Cai

ao nm thn, t thn bung ta hay tht vat, cai ao m ba, m bay i
vai hoc khng i vai i cung vi vay si hoc qun lnh ta... a vao
ca dao, thanh cu v, nn hnh anh cua net n dang mc thanh nha,
hao hoa, nn na.
Co th hun chng nao tng cho tac gia cai ao i vai. Ni vai
nhng lai so le, mt ng gp khuc, tao manh hnh khng ng i
nhng a nhn, ging nh cai rng khnh trn khun mt trai xoan,
hoc mt bn lum ng tin cua c gai dy th. u co phai v ngheo,
v ao rach vai sn ma phai i vai, gi lai phn lanh thay i phn
rach, ma chnh la mt kiu khoe kheo, cai kheo tay v ng kim
mui ch, v cach chon mau, v s cach iu va o chnh la tai hoa, la
sang tao vy.
Thi gian du bao th ky cung khng bao mon c tinh hoa dn
tc. No c sng sng thach thc cung bin thin. Tm ao dai vai
rng, mt th vai mong nh sa, nh the, san phm cua x Sn Nam,
ri c nhum mau nu ca ng Lm t Thng Long, nn no
thanh vai ng Lm, chic ao dai ng Lm a tn tai bao th h.
Tng hnh thanh np sng i ra ng, i ra khoi nha la khng
th khng mc ao dai, du trng hay en, h thuy hay thin thanh,
nu non hay cu gia, du sang hay hen, gia hay tre...
t Thng Long -Ha Ni, ngay ca c ban bun cha rong, ch cp
thung ban rao qua bi, bac i chn bng i i, ba hang xi cha o
ban tra, ch thuyn chai tam ri con thuyn nan ln b ban m ca
mi anh c... Cung phai co tm ao dai trn thn, thong tha th
bung chung, vi vang th tht vat trc, ma hi ha hn th tht vat
sau lng ma chay gn cho tin. Nng hay ma cung vy. u nm
hay sp tt cung th.
Nhng nm ba mi cua th ky nay, tm ao dai c cach iu
i, khng tht vat, khng i vai ma thanh ao tn thi. Ch tn thi
a mang mt ngha mi, cung nh ch cai lng trong hat cai lng.
NHNG NEO NG HA NI
10
ao nhung, ao gm, ao mnh kh hoa t, ao l-muya, ao c thp ri c

cao, tay thung hay tay bo, tay dai hay tay lng... a nhiu thay i,
nhiu "mt" tuy thch.
Ring ch hai cai ta nh hai canh bm, nh hai dai liu bay,
nh hai la th tnh, nh hai ni am anh tm hn nam gii, nh linh
hn cua chic ao va cua ngi mc... la vn c trn trong gi
nguyn. No vn gi chiu dai gn sat got co a tung bay, co khi
nhp nh nh song ln, co a vy goi nhng con mt doi theo. ao
dai nhung o i vi king vang, ao dai nhung en co chui hat trai
sang lp lanh, ao dai trng co mai toc en huyn tha bung lng sau
lng ao, ao tm hang Vn co chic non bai th nga trng... o la s
tuyt nh hai hoa hay lng ly khn cung, cung ta nh tm ao
ng Lm co tht lng h thuy hay hoa ao cung vy.
Nhng ai nay con sot lai cua th h n sinh trng ng
Khanh Trng Vng, chiu h Gm khoan thai nhp bc, cp cp
trc ngc, toc ung a sau lng, con hai ta ao dai c nh tru ct,
nh ua n, nh v tnh ma nghi ng, ma nhn nhu ma xa xi... vi
bao mau sc t m n nhat, nh cung bc cy an t thp n cao,
gn xa bung bt. Ta ao dai gn chm got nhng ngay y u sc
chuyn tro cung gio. Mm mai, uyn chuyn, run ry, lung linh...
hnh nh a lan truyn sang ca song h nn h c ln tn, lan truyn
ca vao tng la nn cy la c r rm, lay ng.
Co phai luc nay la luc hn Ha Ni a m mang nh bat ru
np sang mung nm thang nm i vi c thiu n cha quen men
ru, la luc cung an a tu ln vi trai tim nhac s, "toan" a cng
trn gia ve trc nha tao hnh, nang th a p mt cach b him vao
nha th, va mua mang chn r lam rao rc ngi gieo cy...
Ai g a co th dng dng c trc net thanh tn y ma
lc cua ta ao dai c la lt nh song can ma bt mt hn ngi y,
bi no va ngp ngng lai va thach thc. Mi nm tr lai y, ta
ao dai Ha Ni b ngn i, ch con trn u gi. No khng con u sc
NHNG NEO NG HA NI
11
bay, co luc cht cng trn na thn ngi, nh con bm b cht cut
b canh rc r.
Tht tic. Ta ao dai vi chiu dai cn thit, la s truyn cam
cua ng kim khu tay, cua net eo tht ay, cua s m rng cua h ai
ta xoe ra bn pha. Rut ngn phn bay ln xoe rng y khac nao ct
i cai tng tng va ao tng cua nha th.
Phu n mc ao dai ch ep thm. Nam gii cung c thm ly.
Cuc i rc r la iu hn ai cung mong mun, co phai khng hi
bai th ao dai?
NHNG NEO NG HA NI
12
Hng m Ha Ni
Co nhng ngi thch i ngu sm dy sm th cung co
nhng ngi co thoi quen ngc lai: thch thc khuya nn thng
dy mun.
Sang sm, Ha Ni co nhng net ep, ve nn th th m khuya,
Ha Ni cung co nhng iu d lam say long ngi, nhng iu nh
trong m va i khi con nh m trong m na. Nhiu ngi co nhn
xet Ha Ni la thanh ph xinh ep, duyn dang. Co nhng khu vc
trm lng, c knh, y ve thanh bnh tinh khit. iu nhn xet nay
la thc t v no a gy c n tng tt ep vi nhng con
ngi khng my a n ao, nhim, x b. Net xinh ep duyn dang
y con c bnh phng ln trong m.
Ha Ni v m mang mau ao khac, hi th khac, hnh dang
khac. Nht la khi co nhng lan hng y ky ao khin Ha Ni nh
mang mt tm hn khac, y ve tr tnh th mng. Nhng mai nha
trm nm a ta vai nhau, ru nhau vao gic ngu chp chn trc
khi gp nhng gic m hin v t thi con rng vang bay ln on Ly
Cng Un, t thi con rua vang ni ln chao L Li, t thi ting
chung h Ty vang khin con tru vang t phng Bc phai lng
sang on con nghe o... Nhng con ng nh cung c th gian gn
ct sau mt ngay phai gng ln toan b sc lc di gung xe hi ha.
Nhng tng cy ban ngay xanh bic a chuyn sang mau thm nh
nhum anh m. Hoa khng cn khoe sc goi bm ong, goi
mt ngi ma a lam mt vic khac m mang hn: toa hng
vao bu tri thanh sach.
NHNG NEO NG HA NI
13
Mua nao Ha Ni cung co ring mt th hng m, ging nh

ngi phu n bit im trang, mi thi im bit dung mt loai phn
son ring anh nng gio mat... hai hoa cung mau sc, nng nhan
sc ln gp nhiu ln.
Cung khng hiu mua tao ra hng hay hng goi mua v, hi
Ha Ni mn yu i. Mua thu la mua Ha Ni mang trn mnh nhng
net yu kiu dim ao nht chng? C gai a bc qua tui thiu n
cha phat trin ht, bc vao tui thanh nin rc r nhng hi ang
s, va c gai cung cha bc vao tui thiu phu dc i bn kia thp
thoang anh ta. i, sc ep cua tui va u chn cua mn ma,
m thm, ny tron nh qua chn cy. Ha Ni mua thu la th chng?
Nha Ha Ni hoc con mai i tm mt vn bia, mt vin a lat, mt
cun gia pha. Con ngi th i tm g o hi thi nhn?
Mua thu khng b m t cua ma phun, khng b nng xem ca
la cy. Cung khng b gio mua ng bc lam t tai. Ln trong la bay
vang rm mt ng, ln trong sng lam m h trn mt song...
thi tit c du du nh t chng, loc gio cho mat vai ngi, cho deo
bc chn. Ln vao nhng nim m man y la nhng lan hng t
u o lan toa vao khng gian nh tng si m thanh cua cy v cm
v hnh ma rt thc.
Nhng lan hng c reo rt qua vom la gn xa, qua tng cy
thc ngu, qua nhng cng trnh kin truc, nhng con ng, nhng
nga t y hao hoa thanh lch. Hoa da hp nng nan trng mut, va
tnh khoi mt cn mng nng nan, khi nhng ngon en ng sp
thc dy.
Chng d g tm thy cy na thng na leo y, thy nhng
canh mm cho bn canh hoa mp map, cong nh mong con rng
thing b mt. Ch cam thy u y n bng hoa nh s co
mt cua ngi v hnh, ngi thch tro u tim n hin, ngi hen ho
vi ta nhng con np vao ch nao ta phai hi hp kim tm. Khu
vn bit th nao trn ng Phan nh Phung y b n kia c xoe
ban tay co nm ngon tay xanh mm mai tung ra nhng con song
NHNG NEO NG HA NI
14
hng hoang lan thoang nhe, va hng ngoc lan nh ngon tay thap
but, trng mut, sc sao hn, khiu khch hn. Ngo Tc Mac, Cung
Thiu nhi va nhng ni nao, cy hoang lan my trm nm con bn
long xc nc hoa cho Ha Ni.
Xin nhng i ngi hay thuy chung n bac u nu mt ln
a song bc di ng thm hoa sa ph Trn Hng ao, Nguyn
Du. Hn co ngi kho ngu nu bn ca s co xoa mt canh sa mua
thu.
Co le sng thu a ln at, a bt hng sa ch c bay
ngang, hoc sa xung thp, sng thu chim phn chiu cao? V vy
ma hng sa c t m toc nhng i ngi. a co nhng ngi
tai hoa cua Ha Ni ngi ca hoa sa bng kch th, bng th va bng
nhac. a co nhng em be ra i sau m hoa sa cua ngi yu nhau
say m va trong sach. i, bit bao tm hn a thao thc khc khoai
khi nh v Ha Ni co hoa sa m thu, co hoang lan, ngoc lan man
mac.
Du phng tri nao, hng y chng mt i, chng tan
ra, ma no c ong lai, m lai nh khi ngoc Trng Chi. Co ngi
nh v hoa sa, hoa hoang lan, ngoc lan tng nim tui hoa nin
cua mnh, tng nim thi hoc tro, tui yu ng, nhng thang nm
m mng...
Thc s co i ngi a co chau ni chau ngoai nm nao ho
cung phai mt ln dt tay nhau i trong m sng thu y hoa sa.
Luc y ho noi g vi nhau, ho ngh g bn nhau, ho ngh g v Ha Ni,
hi mua thu i qua ma chng bao gi mt.
Ha Ni u phai ch co hoang lan, ngoc lan, hoa sa, da hp...
Vn Ch Linh co my khom da lan hng, m he hoa n nh nu
chn ngi qua lai tm s iu g. Doc bao ph cy xum xu tron
bong, nhng hang su c thu c thang ba lai khim tn toa mt
th hng ra xung quanh.
NHNG NEO NG HA NI
15
Khng thm ngat, khng tnh t, ch thoang nhe nh khng co,

cht hin ri cht bin, khi nhng bng hoa nh cai chung nho xu
trng nga ri nhe khng mt m vang. Ca hng va hoa c bay c
ri, con mang mang nh liu bn h, khng y co khi ngi v tnh
khng thy.
i trong m, nht la khuya Ha Ni, mau m a loc i nhng
m thanh n a, nh loc i nhng tap cht, con lai trong hn ta s
tinh khit, thanh tao, cho ta cam nhn c hoan toan cht thin
nhin tinh khi trong hng thm hoa la. i khi him hoi
bt gp t ban cng chung chim nha ai mt chut hng nhai khu
gi ma kn ao, la li ma thc thom, khng u sc bay xa hoc qua
mt ngo nha co ngi chua c knh trm nm, mt gc bi cn nao o
bng toa lan hng mc mac ng qu, gi nh n a banh tri
banh chay thang ba co hi lang rn ra, va co nhng lan ma ly phy
lam duyn cho canh ng, cy co...
Hng m Ha Ni khng phai la nc thm nhn tao, ma la
mon qua thanh sach cua thin nhin, tri t gi cho ngi. Cai lng
nan ngc thiu dng kh thng xuyn kia c no n nhng lan
hng nay se ti lai dong mau, mat du lai cam giac, tre trung lai
tm hn, say m lai tnh ngi...
Yu bit bao nhiu la nhng lan hng y va cung la khng
ung ph, nu phai thc nhng m dai i dao trn nhng con
ng ngan ngat cua Ha Ni thanh lch.
NHNG NEO NG HA NI
16
Ngo Ha Ni
Ngi cac ni v Ha Ni th nao cung phai n hai ni: B H
va ch ng Xun. Co th mi la hoan thanh chuyn "i Ha Ni".
Nc xanh cu o, thap nhon en thing, hoa ti c thu... nh
thu nh dt, nh mi nh on. Phn hoa tp np y ma lng lng
thoat tuc cung ngay y. Gia nhng ua chen ma co ni trm lng
tch liu. Bt ra khoi bao cht chi la my bay song ui thoang
ang... H Gm a thanh nim ao c, say m, lu nim cua bao
ngi.
ng Xun lai khac - y la noi cai ch cha xy lai - thiu mt
vt cn dung, ngi nay dn, ke kia nh, c n ng Xun la
co, la xong. Ni tp hp moi tai hoa, u thi trn, ngn ngn san vt
bn phng tu hi, t hoa qua n con ca la rau, qu him trai mua
cung co, t hang cao cp lp lanh n cai tm thng re tin cho con
tre nh t giy thm, cai ngoi but, con ging bng bt nn hay ngi
chua be bng ngon tay ng gia gn ln non b...
ng Xun a thanh nim ho hen, ch i v, ni thoa man nhu
cu cho trm min t nc. Ai xa v chng phai a chn n o.
Vi ngi Ha Ni th hai ni y a thanh quen thuc, quen nh net
mt v hin ly nhau t thu i mi nay toc a nga mau sng
khoi, quen nh tm ao sut bn mua ma gio nng ni, quen nh
chnh ting noi, chnh hi th, chnh da tht mnh.
Co mt ni nh khac, mt nim vui khac. Khi long ngn ngang,
khi tr khng yn n, cn mt ni tnh lng ma trm t, suy lng, ma
NHNG NEO NG HA NI
17
hi tng hay kim tm vi long mnh... co ngo Trang An kia. Cai ngo
mang tn rt xa xi nh thi gian, nh hoai nim cua ngi chua c
gn nh b lang qun gia ph phng. No hin hu y. Trang An
khng con la kinh , la thanh , nhng ngo Trang An vn gi trong
long bao vang bong.
Ngo Trang An hin din nh mt ni bt ng ngay gia ph
Hu lam nhiu ngi phai ngac nhin khi gp ngo. Ngi chua c vi
ba ch ei t Trang An T, co gc ba tiu, co cy ei c thu, co khom
hoa mc, thoang mt hi m h ngu chn, co thn cau nh ngon
vy xom thn gn lai.
Ph Hu, ch Hm vi vang chen chuc ngay gn y, nhng ch
my bc chn, ta a mt khng gian khac, mt th gii ring. Ngo
tng la cut bng m ra mt nga ba, cht ngot mt ng thng.
Phai chng ngo la mt cy dng cm cha y b mt, hay mt si
an bu, cang cham n cang hng khi la ky. Mui nhang th m,
tng Pht vang son lp lanh, nhng tm hnh a phai nc anh
trong hng khoi thi gian. Ngi thn cua ai o? Ngi ang vi va
thit k cho tng lai chng nn vao y, bi mt chut hoai nim se
nu chn ta, mt hng hoa cau lam ta nh nhung day dt mt
mai toc xa xa nao, mt ting ma trn tau chui lam m v kho
ngu. C s n ca ngon co ven tng, gian nho hoang da.
Ngo Trang An nh mt ngi gia ky tn mnh vao lng im tch
mch. Bu tri y thu hep my vung sn xanh l va trng uc
theo mua lam bng khung ca ting chung ting mo, cu kinh tng
khim cung nhe nhe nh s c Pht cung git mnh, s tng nha
xao xuyn.
Lang qu nao o nh, lng i u chng co i b lau, ng ma
xac xao va dong sng lng l xui v u chng bit. Khng. o ch la
ao giac do ting chung ting mo di trong ta. Vao y, long trn cua
ngi phn hoa cua t bon chen cung ngui ngoai i phn na. Hay
ua chi i em be th ngy, ch co gio dt my trn gian nho va
nng mt he, khng xe c nao e doa c. Ha Ni khng th co ngo
NHNG NEO NG HA NI
18
th hai nh Trang An u, du sau nay ln ln, em phai nhiu cng i

tm i khao.
Hnh nh linh hn ngi a khut chng mun ri ngo, c nh
thng ma tan man bay v, ln khut u y trong m cung khoi
nhang trong m h siu thoat. Bc hai thu, net giay nhung khua
ng khng gian thp thoang sau canh ca h chnh mang, khin
mnh tng sp co mt ky n trong Liu Trai Ch D bc ra. Khng
co h nc ma tim ta song sanh. Thang hoc mt mui ng nng
khoai lui thoang bay t u ngo pha ph Hu lam ta cht tnh vi
i thng.
Nu ngo Trang An la mt khng gian khep kn y bt ng th
ngo Pht Lc lai co net khac rt ring. Ti tng co mt ba ch nui
sng trong ngo Pht Lc. Ch hn ti gn chuc tui, ngi chng ep,
gia th thanh ma ch vn m thm le loi nn ch thng dn u ym
cho ti. Ch trong ngi nha c, thp, qua giang, cu u am khoi,
tng vi long l. Ngo c hay ngi c ma ch ly cht m thm, h
ch Quy cua em?
Ngo Pht Lc n thng t Hang Mm sang ph Nguyn Hu
Hun - ph Bc Ninh cu - thm mt nhanh n thng Lng Ngoc
Quan. ang giam sinh ho Bui lang Pht Lc huyn ng Quan Thai
Bnh ln y dng lu tro hoc. Ri thanh xom thanh lang, thanh tn
ngo a my i, ch con n th va ngi chua c nhng hoang ph
na phn.
Khang chin chng Phap, Pht Lc la trung tm cua Khu Mt,
tng on hoa ao Nht Tn vao n tt, tng ung ln ca Uatki,
Canhkina con Meo vi nc ging, la th giai khat cua chin s
Trung oan Thu . Dn tan c con eo king vang, hoa ht nhng
ngu trn canh ca bc ban nga ra, gi u bng tay nai.
Khng trm t khng u un. i thng a xm nhp kha
nhiu vao Pht Lc. Nha a ra, ban cng bn nay sp cham ban
cng bn kia. u ngo u hang qua: banh cun, ca ph, bun moc, ph
NHNG NEO NG HA NI
19
ga, chao tim gan... ca che chen "nc ma"... Ting xe ln xung cu
Chng Dng rt ro.
Pht Lc khng con im lng hoai nim nh thi ch ti o. Tat
vao y xuyn qua ngo ch chi, nha hai bn nh va quen va la,
ph cht ngi ng hoa cung ru phong c knh.
Pht Lc co vao tranh Bui Xun Phai khng nh? Ngo sng mai
nh hoa s hay hoa s se bt t nh vao net ring bit c ao cua
ngo? Tru ct trn noc nha, tng khp khnh nhp nh, nha tho ra
thut vao, ng i lt leo, cai nm ru ca chua bng xi mng p
bet trng thng th y ru, trng nghing ch la manh ba... a
thanh mt mang tm hn Ha Ni hao hoa ma anh dung, lam lu ma
kin cng, m say ma d di...
Ha Ni co bao nhiu ngo nh Trang An, Pht Lc? Con ai la
ngi sng st khi gp ngo nh gp hoa la gia rng, gp ngi yu
xa lu ung luc mnh khng ch i? Ngo Tc Mac co cy hoang lan
c thu thm sut m thu. Ngo Hu khng co g c bit lm, b My
nem bom ti ta. Ngo ch Khm Thin ly li cht hep vt va lem
luc. Ngo Vn Chng ngot ngoeo chng cht. Ngo Sm Cng n ao
nao nhit bao nhiu vi mui xao nu mon n tu th ngo Lin Tr lai
thanh vng am bac by nhiu, sut ngay nh ngu mt m.
Ngi Ha Ni co luc nao nhan tan, tam qun dn vt lo u cua
i thng lam phat chong mt, qun nhng cn st gia gao, gia
du, gia in... t cho mnh tha hn vao cai ngo lng cung hn
kinh ky xa cu, cung hn t nc trng tn, cua qu hng ngan
nm vn vt... hn se thy mnh giau thm cam xuc, thng yu
thm, nhn ai thm, say m thm... H Ty bat ngat qua. Lng Bac
thing ling va lanh leo na. B sng rng dai qua. Cu Thng Long
xa va cao qua. Vin bao tang trang nghim qua...
Ngo Ha Ni thn thng hn nhiu, nho hep ma yn vui, c xa
ma m m, khut khuc ma chng hng h... Xin mt ln ghe thm
ng qun la Ha Ni vn con nhiu ngo nho rt ring Ha Ni, nh
NHNG NEO NG HA NI
20
tm hn ta vn con nhng khoang su lng i khi mi co dp

ln gi n... vao mt hm nao tr gio...
Mong sao nhng ngo nho y, nhng goc su trong tm hn y
ng b nhng ao at cua xy dng pha phach, xm lng mt. Cn
bao tn lm.
NHNG NEO NG HA NI
21
Ma trn ph
Nhn ma d sinh bun. Nhng si ma u oai mang nim hoai
vong cho trai tim thi s, nhng hat ma khng co hnh hai a tm
trang con ngi vao ni nh nhung v c.
Ha Ni co nhng ngay ma khin i ngi ban phai bt ca
i ma tm nhau. Luc y, ma la ting goi khng co m thanh, la
li thm th rt m h nh my ang t hoa thn thanh mt ban th
khac. Tach ca ph toa khoi thm, pha hi nong vao i ban tay va
dm trong ma lanh gia. Nhng giot ca ph lng le ro vao long tach
trng, no co mau h phach, co v ng ngot ngao, co hng m hoc...
con ngoai kia ma ang thang tht rao rao, ang m thm thanh
thot hay ang m h l ang bay lt khng gian... o la trn ma
"tri ky", trn ma lay phay, khng ra mt trn, c r ra keo dai, c
m trm lng nh cung an tn hn vi tit tu la lung ch ring
ma co.
Ging hai, ma bui phu trng nhng bng cuc mun, chc ma
nay la hi quang, la ip khuc cua trn ma ng lam m ao nhanh
mai trc tit ei han. Hnh nh tranh ph Phai khng co ma hoc
rt t ma.
Phai chng ma bay nh phn thng y la net nhoe tai hoa cua
bc tranh lua lam bng hoa a thanh canh bm, ngon thap ru
phong cung khoac ao choang voan; khng nh net cng cap dt
khoat cua sn khc, net th nhap qun quei cua sn du, net vang
son loe sang cua sn mai c in.
NHNG NEO NG HA NI
22
Thang bay, ni ma Ngu con xa cach nh thng lam rn long

ngi n bao gi? Con sng tri sng t c dunh ln v mi tnh
thuy chung ma oan khut cua Ngu Lang Chc N t nghn thu
trc n sau nay nghn thu. Ni cach xa v ng tri c ac khin
an chim a Thc phai ng long trc n bc cu cho giot l ri,
cho ma ngng ngh. Va ni cach xa khc khoai lam ngi hoa a
hay con kia, va bao ni xa cach khac na ma nu ong ln hn phai
y tran con sng Cai Ngn Ha, ni cach xa y u a ht, ma u
a ra ht cho ngi.
Ngh s thch ma. Nha doanh nghip lai chng a ma, bi
ma th vng khach, li nhun cung vng theo. Phai nng. Nng
phai qut queo ca da tht th kem mi nhiu ngi n, quat in mi
nhiu ngi sm, khach san va xe du lch mi ng ngi dung, cac
quan bia bot mi dp du khach nhu, thm ch cm bui mi lm
kha c h n...
Gia mua he choi chang, co cy nng tru canh v bui, bng mt
trn ma ao ao nh vi va, xi xa nh mi tnh mun mang cua tui
qua nin, lam tre con ua ra ng ma ho het ln ln, ma te nc ma
nc ung vao nhau gia ng ph b bom.
Tui th, tui reo hat cung ma, reo hat cung moi cai ung
cung nh sai, reo hat cung nhng iu ngi ln khng th nao hiu
ni. y. Ma ung kh bao ngi. Cng ta thoat nc in u,
nhng tre con bt cn, c reo hat. Co ngi hai hc, d dom noi ua:
Trn ma nay la ma ra tre con y... Khi anh v k hoach v tri
ma mat me...
Co nhng m ma, nm mai khng ngu c v ting ma th
thao trn hang cy mai ph. Ting g xa vng th? Ting g nh hi
th dai to dn ln, xoet qua tai ri lai nho dn i va mt hut vao
ma? Chic xe nao i vi trong ma, banh xe xit vao lan nc, tng
nh nhn thy hai lan nc hnh de quat toe s ang hai bn trong anh
en vang choe.
NHNG NEO NG HA NI
23
Sang mai, trn ma lam ng ph sang ln, cy ci tinh khit

sach se, ti tn nh gai dy th. Bui bm a tan i trong ma, ch
con lai bng trinh va non lc. Ban tay cua tri thanh phep la. Va H
Gm y ln, chan cha, nh rng ra, mnh mng hn, t xanh hn
nhng lua cai mat lanh ln ng cho ao mnh nh mong i trong
thng thoang. Co th ng trn b khoa ban chn xung nc h ti
roi nc ma, cho cai lanh thm tn gan ban chn, cht ngh rng
mnh la ngi th bao nhiu triu c hng cai nim vui sng
nay. Bnh ru trn noc thap Hoa Phong kia co y ln th ru tri
khng nh? Nc ma gia tri trong vt, ngot lanh, cham vao u
li a rung mnh, co lam ngy ngt nhng linh hn ang chp chn
bay trn thanh ph qu hng, du th gii bn kia cung khng th
nao t bo nhng con ng quen thuc, ni co bao nhiu yu thng
ky nim, ni co nhng trn ma nao long...
t Bc Ha la th, con ngi Bc Ha la th. Nhng cn ma
vui, ma sach, nhng cn ma thm m long mnh ta tnh ban
thm giao, nh tnh yu vin man, nh ch bn em, nh me cho con,
nh ni thc tnh sau cn mng ep khin ngi bang hoang. Mua
ging t, sau cn bao nng n tan bao, la nhng trn ma r rch tran
y, lanh lanh. Ma n cy y. Kh thn nhng gc c thu nga
ba nga t nao, thn muc rng t luc nao khng bit, nay anh guc
nga trc phong ba. Thng cho cy non cha cng cap, con cha u
r, a gy canh rung la trc gio dp ma vui.
Trc canh y tri cung phai xot thng, cho ma v n ap,
cho nc mat ti nhun, cho ma hiu hiu du du. S tan ac nao, du
la cua tri t cung phai co tha tr. Ta nh sau cn lu tan pha,
phu sa ong lai cho mua sau ti tt. Con con ngi th sao? Thang
mi tri mau bac, ngi lanh hai vai. Con ri sp tr v, goi vo
quyt tha la thm t bp nha nay sang goc ph khac. Cai ao len
ct i t thang ging hai, con thm mui bng phin trong tu, ta i
trn ph chng s co m hi nn khng cn mt th nc hoa nao
trn ao. Cht mt tra nao, tri nh chuyn mnh, ngi nay ngi
no ku au xng ct, my khng ti sang cung khng m u, ma c
NHNG NEO NG HA NI
24
rp rnh nhng am my khng ra day khng ra mong cho lc rc

chut ma tru ngi. Ma ri y. Con ri nho t ma u sc lam
bu tri chuyn ng theo mnh. Ky la th la con ri cho tri co ma
ri.
Co anh chang nao hi tuc t mt chut bng ng long, khng
phai ng long h hai bn phng nh T Hai, ma ch ng long nh
mon mc tn. Ma ri co goi la ma thu c khng. Nhng m
ma thu bun phin ra rch trn mai la, tu tiu. Nu ma phun la
hin du, ma rao la d di th ma thu ra sao nh? Ma trn mai
ngoi co m thanh ring. Ma tr n mai tn tht phu phang. Ma thu
hnh nh khng co ting, vy ma no co th lam nat gach, mun tng
va khn kh cho nhng ai thiu mt mai m gia nh ma nng ta.
Hoa chng ch co i ngi ang say nhau, ang m trong nhau, sn
sang choang chung mt tm vai ma ma i, co th i n cung tri
cui t, mc k u t sung, vai nng trch (nng v ma hay nng
v ta vao nhau), chn lanh but... Ma thu trn tng nm khac ma
thu trn tng trt, cung khac ma thu trn nhng ei l toan bit
th, cang khac hn trn nhng ngo hep quanh co ly li.
Thm Tm co cu th: Cui thu ma nat long du bin... ta
cai dai dng va quai ac nay, nht la khi mua thu ban giao khng
gian cho mua ng th nhng si ma a bin thanh nhng con dao
v hnh nhng rt thc, ct vao da tht ngi. Qun ao mong, mau
cung mong phai nhng ch cho len da, khn quang mau sm, nng
n i chut.
Ma trn thanh ph, trn tng nha, trn mai cy la tac phm
cua thin nhin im xuyt cho canh vt, la tng phm cua vu tru
cho con ngi. Hay c ma sng cuc i ma gio cua mnh, du
ma o la cua thi nhn y cam hng, hay cai hao hc cua chang
nghin ru cn nhu nhet ma co thm ngha ly, du ma o vao
mua nao, vao luc nao...
NHNG NEO NG HA NI
25
Ha Ni mu sng
Nu mua xun rc r cac loai hoa co ma bay m toc... mua he
choi chang nng loa, ngut la trn canh phng, tm huy hoang trn
ngon bng lng nc, mua thu co gio heo may nhe nh ni nh... th
mua ng tuy khc nghit vn co sc thai ring lam long ngi nh
mun xch lai gn nhau cho thm m ap.
Vao nhng ngay ret ngot hanh kh, i qua ph Trang Thi,
tng nh nghe thy ting st soat cua tng trang sach m ra, trong
khi trn ng rng bang tung nhng t la o, nh tm th tri gi
cho ngi bao hiu mua ng sp ht, ma y la nhng anh nng
cui cung. Hang phng v ng Thanh Nin a tt ht en ch con
lai nhng qua kh nh nhng si bc en cha ng trong o cai hat
nu vn vn, ng la cho mua sau.
Hang cm ngui ph Ly Thng Kit hnh nh mn cam vi
sng ng trc ht. Chung ch con tr lai nhng canh trong bang
bac mau tri. Nhng ng tng nhm, chnh chung lai bt mm
on mua xun trc nht, ma co le ro nht la my cy trc ca tru
s uy ban Nhn dn thanh ph, ma xa kia goi la Toa Th chnh.
Cai vn hoa be t teo nhng xinh xn v cung Ca Nam kia
mi la lung sao. Ch vai bc chn a ht. Nhng th tng tng
nu khng co no, thanh ph se trng trai bit bao. Vai nm trc khi
nhng t sng bt u ging mc trn thanh ph, mi gia mua
ng, my cy mn trng a then thung ph ra dm oa hoa gy
mong manh trng mut. i nhng bng hoa mn ct cach chng kem
g hoa mai y, by gi u, hn hoa u, co nhp vao cun truyn
NHNG NEO NG HA NI
26
Truyn Ky Man Luc cua Nguyn D khng? Co th nao khng nhc

n H Gm, Cu Th Huc, n Ngoc Sn.
Thap Rua luc nao cung m ao trong sng nh net nhoe trong
bc tranh lua kit tac cua ngi hoa s tai hoa. Tng t gio chi tro
ui nhau, t pha ao Ngoc v Hang Khay, lam c gai nao phai kn
ao keo nghim ta ao v cai lanh tru ngi.
Thiu n Ha Ni vn phat huy truyn thng vn hin, bit
trang im gi gn va ph trng ve ep mt cach thanh lch bng
trinh. Nht la nhng ngay sng lanh u cac mau ao c choang
ln vai tron, t hoang yn, tm hoa ca, o rc r n xanh luc thm,
va hang trm c ung bc cua mau nh m thanh cua cy an diu ky,
ma nt thng nt giang cung m i khng con phn bit. Tnh lng la
nhng m ng khi gio c mt mnh lng ln tm ban trn noc cy
long nao, xa c. Sao ma nh ngi ban a i xa, khng con c
hng nhng ting th thm y khi sng va gio lam m thc tai x
b. Phai chng li ban vong v trong gio y ban i.
Ha Ni vn mang dang ve trm t duyn dang, gn nh hoang
s trong nhng ng ngo quanh co m to cua mnh.
Ngo Trang An co ngi chua nh mt lang xa. Ngo Pht Lc co
hnh ch chi. Ngo Tc Mac co cy hoang lan c thu. Ngo Ha Ni
thot n thot hin vi nhng ngi nha nh khng bao gi co ai to
ti n g. Ri ngo Tam Thng, ngo Lin Tr nho be, ri n Quan
Thanh co nhng cy mum gia trm tui, tha la kh xung sn n
khng mt ting vang, lam sng ng cung khng th git mnh.
Phai chng hn Thng Long vn con n hin trong lan sng
mong mau lam kia? a qua mua hoa sa. Cy sa by gi treo manh
bng nhng chum qua, thnh thoang lai rc cai hat y lng nu ra
t pha, co luc mnh tng nhm la con su, hoa ch la cai hat cy,
chc mun u vao vai ngi tm hi m.
Co nhiu loai cy vn ti xanh trong sng ng, than nhin
mc cho cai gio ua chi vt va. Nhng tin gio mua ng bc lin tip
NHNG NEO NG HA NI
27
nh hi trng bao ng, cy vn thach thc bng mau xanh hu nh

sut ca bn mua.
Hang Da ng in Bin, nhng cy sao en ph Lo uc,
nhng cy cho xanh t n Hung c di v gn ni Bac H yn
ngh, hang long nao la tron va thm nhe nhe ph L Vn Hu xinh
xn... Mau xanh y chnh la cuc i, la s sng, dam vt moi phin
toai cua vu tru.
Mt bui ti nao ta khoac tay ngi ban thn i dao trn ph
Ha Ni c. Be cao c ao ln, cam thy ca hi m ban be bn vai mnh,
ri t mt nga t chp c hn nao, mt ct en nao nhoa trong sng
co anh sang m ao trong sng... Mt mui thm m nong bay ln.
Mui thm a tr nn hu tnh. Ta gp anh than hng lp loe theo tay
c gai co hi ve ngheo, vi chic quat nan cu. Mt ngi cung luc
sang luc ti cung nh li ai luc noi luc ngng, nh trong gic m sang
mai khng th nh lai c. Xin mt phut c ngi lai bn chu
than hoa hng rc, trong mui thm ch i n thc thom, ch s
cha n phn mnh khi c gai lt gi bp ng va chn ti sang mt
goc, bp ng vang ong gn nh trong sut ma phn ngoai a lm tm
en v hi la. Ng a chn y. Cm cai bp ng y lai ng ln i
tip oan ng sng, va i va ta tng hat ma n. Mui thm
qun quyt vi ta, hi m lan truyn t gn tay vao khp ng gn
th tht.
Hnh nh mon ng nng sinh ra khng phai cho mua khac,
cung khng phai cho luc khac. Trong hi sng, trong gio ret,
trong bc i th tha cua mt m ang v, ng nng la mt phn
cua m sng y. Co le T Ky cn mt Ba Nha th ng nng trn
ng sng Ha Ni cung cn co nhng tm long, nhng ban tay...
bit thng thc no vao ung luc nay chng? Cai bp ng mang
hng ng gio bai y a hoa thn thanh nim vui ni m cho ngi
Ha Ni vao khuya, ma yu thm cai thanh ph khng to nhng lai
y nga ba nga t cho ta i t ph nay sang ph khac vi cam giac va
suy ngh c thay i lun nh hnh trn man anh.
NHNG NEO NG HA NI
28
My chuc nm trc ngi Ha Ni con ru nhau i n khuya

mon banh cun ba Hai Tu ph Hu. Nay khng con na. Nhng vn
con nhng ganh luc tao xa, nhng ganh ma hp rao ngn nga mt
ngo vng nao.
Nhng mon qua va ngot va lanh, nh tm long thm thao
cua t qu cho ta, chng tn bao nhiu tin ma chng th cao lng
my v nao ln at c.
Nhng bui sang Ha Ni choang tm ao sng lam thanh ph
i khac hn nh c gai ngay thng lam lu, hm nay choang tm
voan ci ln u tr thanh c du dim l, bt ng cho tt ca moi
ngi du quen du la. B co b H Gm u o con vng vn nhng
vin ngoc li ti. m qua co ai lam tung toe nhng hat ngoc trai vy
nh. Hay la si dy chuyn t c c gai thanh tn t ra, v qua vi
v tri khng kp nht, ma ngi trn gian chung ta cung khng th
nng ln, v c a ym phep tin no sn sang tan ra cung tri t.
Ha Ni a boc i gn ht ng tau in c xa. Xe c dp du
hn trc. Mau sc lp lanh hn xa. Cuc sng mi co ve tp np
vi vang, nht la nhng ngay gio lanh hun hut nay, my ai i hng
cai lanh leo vao mnh. Rau xanh, th lai khac, vn phai vt qua
sng gio vao thanh ph. Su hao xanh mt, cai bp cun tron.
Cai be mn mn. Ca rt ti non. Ca chua o mong. u vang, u
xanh mong nc...
Ca nhng bo rau cn hen mt ba n tht hp dn lam sao. y
la cha k n hung Lang, rau mui, tha la, cn ty... lam ba n
nh c p hng thm cua ngoai thanh xanh ngat. Ri mt hm
nao, nh cht tnh ra, ta thy my cai quan dng ln. Ch hoa sp
hop. Mua sng sp ht. Xun ang i thp tho ngoai thm Ha
Ni... Hang bia tin s trong Vn Miu sp ht nhng ngay tm
sng gia but. Bao nhiu cy ang lam nha di gc kia ch
xun, tung mau xanh vao i, tin mt mua sng gia ra i.
NHNG NEO NG HA NI
29
Va Ha Ni lai ep cach khac. Ha Ni vn c ep, nh cha

tng bao gi thua thi gian mt keo nao.
NHNG NEO NG HA NI
30
Cy xanh - net ring Ha Ni

Cang ngay ngi thanh ph mi cang thy cy xanh cn thit
cho con ngi bit chng nao. Cang cht ci, cy xanh cang quy gia,
no nh canh v chng ngheo cang bit thng yu hn, nh c gai
qua th c yu cang nng nan m m hn...
Co hai loai cy xanh thng gp. Mt la cy xanh trn va he
cng cng. Hai la cy xanh trn he trn thm trong sn mi gia nh.
Trong nhng cn nha c Ha Ni cu, thng lp nha trn cach lp nha
di khoang sn con. o thng co non b, mt vai chu cy canh
nh mt chu a lan, mac lan, hac nh lan, mt khom soi, khom
hng, gio cuc. Co khi la mt gc inh lng xanh bic ln tn (luc n
goi ca khoi phai i kim), cung co th la mt cy xng rng, mt cy
cuc mc, mt gc chi mai, mt khom lin ai (hoa a)...
Dm chuc nm trc, hoa giy (tn chnh la hoa moc diu) con
him, ch mt mau tm thng cho leo trn hang rao st vai bit th.
Nay hoa giy thanh ph bin, u mau: tm, trng, canh sen, ca
vang... co khi con la cy th, co hai ba mau hoa ghep. T trong nha i
ra, bc xung bc tam cp la gp ngay cy xanh ti mat, b khuyt
cho cai cht chi tc mt m u cua mau nu g, mau en cua cu
i hoanh phi, mau xn cua gach la nem, vang cua tng vi, xam
cua rui me trn noc... Cy xanh thanh nt nhac pha i cai trm lng
cua khng gian tch mch, no con thoang nhe mt mui hng cho
thanh thoat tm hn i chut...
Cuc sng phat trin, nha hp, a p, a ra, nhng ng
thng song song nm ngang hay thng ng cng , thng n
NHNG NEO NG HA NI
31
iu, nn nhiu ngi a phai ph chut cy xanh vao cho trng

lanh bng cy a la o, cy c tong, trc bach dip, cy van nin
thanh thng ng ma la co nhng chm trng li ti nh sao moc tri
m.
Nhng chu nhn cua th ky trc thng ao the qun ng s
ti cy chm soc cai mm xanh nh ngi tri ky, ly ca nc ra
mt ti cy, dung nc iu tut mui cho la lan quen eo la, ch
tng cai nu quynh mi nhu bng u tm... Con by gi ng chu ba
chu sng theo tc xe may, qun bo vay mc, mm o mt xanh, coi
cy la th phuc vu, la mt th lam sang cho mnh, ch khng phai la
ngi an ui mnh, nn i vi cy kha phu phang.
Khng trach c ho, bi ho sng trong cai gung keo i khng
th l , n a ma c. Con loai cy trn va he cng cng
thanh ph th sao? Cng ta cng vin co i bong mat chm cho
cy, nao trng dm, b sung, ha nhng cy su muc, ta canh mua
bao (ch tic co khi anh em qua tay, cai cy con khn kh hn gp
bao).
Ha Ni co nhng hang cy ep la lung, la ni nh cua ngi i
xa, la nim yu cua ngi gn, la bng khung cho tnh ai, la...
nhiu lm. Lo uc co sao en thng vut. Nguyn Du co hoa sa.
Trn Hng ao co ca hoa sa, ca su um tum. Phan nh Phung co
hoang lan. Ng Quan con sot lai mi cy me c thu. in Bin Phu
co hn bn chuc cy a c on mnh ma xanh bic bn mua. Th
Nhum co bng lng nc, ng Thanh Nin co xoan ty.
Xung quanh b H co bao cy c bit: cy mo thn thng canh
xoa rng, cy lc vng nh cy th khng l, lai co cy lc vng chn
gc, cy g tch thng vut, bai vng hoa o rc luc chm he, gc gao
goi chim v ru rt cung hoa khi cui xun, nhng cy vang anh rc
r nhng chum hoa da cam m thm, cy co nh chng tri
xanh, my cy a hao phong bong mat va bup cho con tre ua chi...
NHNG NEO NG HA NI
32
i vn hoa bit th thp thoang mt vai gc tre ng nga

thn vang ong nh ma vang, keo nhng lang qu gn lai. Lu nay
Hang Du co cy sa, mua xun hoa n trng nh tuyt phu. Hang
Be, Hang ao co du da xoan la loai cy d trng d sng, toa bong
mat ri, hoa thm thoang xa du hi pham tuc.
Cy xa c a kha quen thuc vi Ha Ni, cy cao bong ca, ch
tic to xac nhng t chu c bao to gio ln v r n ngang, khng
deo dai nh cy su, gc co ve co banh, la thng xanh bn mua, hoa
rung trng thang ba, tre nht chi y ky nim.
Th tng tng nu Ha Ni khng co cy xanh. o la c thiu
n ep nhng lai cao troc u, khng k chung ta se ngat th khoi
nha may do cac th cua con ngi thai vao khng kh. Ha Ni ep
mt phn chnh v cy xanh, cy lam thanh ph mang y v cua thanh
ph xinh xn trm mc c knh, mat me, y nhn tnh lu luyn, la
ni khc khoai cua ngi xa thanh ph qu hng, la nim u ym
cua ngi hang ngay phai co mt trn ng ph. Tic co luc co
nhng gc cy b xy bo lai lam ch ban hang, ban nc, hoc co khi
b tan pha nh m giao tha, ngi ta hai lc.
Ngi Ha Ni th h nay tip t h h khac khng th nao qun
bao ky nim gn i mnh vi nhng hang cy quen thuc. Hoa tm
bng lng nc trn ng Th Nhum, hoa phng o choi trn
ng Thanh Nin, hoa su trn nhiu con ng um tum rp bong,
hoa lc vng choi o rp rn trn mt h thu... ca n cy mt trong
chua ngo Trang An, cy mun trong Quan Thanh, cy mum n c
moc gia he trn ph Trn Hng ao (ch ca s quan I-rc). Cy
xanh a thanh net, nu khng noi la chu ao th cung la mt net
mau quan trong cua bc tranh Ha Ni sp bc vao nghn tui.
NHNG NEO NG HA NI
33
Ting hoa
Ting mua xun a r rm trong mach t. Nng hanh va ma
bui. Trng lanh va sm mai hng. Gio nm va my phiu bat... Hn
hoa thu nhn ting khng gian y hoa thanh tinh khi oa cuc,
khi phai tan con ln li trong chen ru hoang hoa, thanh bng thc
dc rc r nh thiu phu u y chan cha, thanh canh hai ng
loe la trong ke dip luc xanh nga, thanh bng hoa manh nh t,
nh lua, c ti roi ln trong hng xun rao rc.
Mua xun, mua ep nht mt nm. Tui xun, tui ep nht
mt i va hoa xun... thiu hoa xun th xun tr thanh goa bua, cai
ep mun long ch i kia ch con la ni vt v, khc khoai, chia xa,
l lang, hiu quanh... Chiu lng lng hoa ly. m bat ngat hng
quynh. Ngu o v c ma bt rt. Hoa mc i thm v u ma kn
nh li gai qu khng ngo, khac hn da lan hng rn ln tng t
tru ua nh c gai a tnh vay tung bay trong gio lng... ng tra
bong tre ven lang, nhe bng lan sen. Con thuyn thung long lanh tay
sao, chm khut trong nhng chic xanh ngc mau xanh bac,
c tha nhng con bm v hnh mang y hng trn canh u vao
ma vao ngc ta ma noi nhng li ng qu rng long m on, u ca
su thm long ta th hng th li ma thanh ph x b lam sao co
c. Co li thu va i qua, dung dng ni ca s, bt ta hoa thn doi
tm. Ngoc lan nh ngon but mau nga, mc la g nh hay ch la ni
lnh lang tm t, khin hoa c bay, canh c rung ma vit mai chng
thanh khuc iu. Hoang lan gi ngon tay eo la vy theo ta, ri vut
bin i, ch con lai mt h la mm nh toc m su vng ve. Ngi
a xa nghn trung. Ngi a thanh d vang, vy ma hoa sa nh mui
NHNG NEO NG HA NI
34
qua doi chn mong u mi, nh mui mng m... lai v t luc chang
vang n khi anh en m uc ph khuya. Hoa bay i u, v tn neo
nao co mang i ni ngo cua ta khng th noi cung ai. ng, ng vi
th ngi i ma vp vao gio y, nga trong gio th ai ni. Hoa sa
lam ch ta , nhng hoa sa cung nga theo ri. Sc nng cua mai
u nga bn vai ta con nng hn trai t, nhng lan toc bu tung kia
la my lt pht xoay vao da tht m. Nao ta i bn nhau, sut
mua hoa, sut mua i, sut mua tnh ai. Tra nao ng quanh
chang chang, hoa sung noi g trong canh tm, nhon sc nh li ai oan,
con hoa trang trng tinh lai nho li ti, khim tn nh tm long thm
thao, ch bit cho ma khng cn nhn, ch bit v ke khac ma cha
ngh n mnh, cai mnh nho nhoi ti nghip...
ng bt ta ngu, m hoa bi nhe. B ging hay rng dui
u thn, ting sng hay ting loc boc ro t chic gu thung ay
xung long su mt ging, co le ch la ting hoa bi hin nguyn
hnh ta ao trng canh hoa, chut nh vang nh cai choang vang cua
chen ru mt ong qua liu dai dt.
Qua ng ret mt, mua a chuyn sang nm, khng gian m
nh ban tay, mm nh s nhn li trong cai gt u ri u te chay.
Bun i, khng anh i. Hay t cai vi vang xung he ng, mt
ln mc nim nhng vong hoa ang chm rai ra i. Li hoa thanh
mau en trn dai vai vt ngang cuc sng hnh tron hay bu duc
thanh ting ken gia lam nc n va ting trng cm nao nung a
linh em ca nhng vong hoa ti kia vao heo ht, mi bng hoa con
cha ca linh hn nui tic m m i sng trn gian.
m nay, ngi co tr lai ng nay, tm theo du vt nhng
li hng vang vong du mau sc cua hoa a tan loang thanh en,
v vi cn phong vui anh en oan tu. Chc ngi khng anh mt i
la mai mai boi khun hnh cua cun phim i vn ln ting goi thit
tha, bi nhng nt nhac trn cy an a m np ch tay ngi bm
phm.
NHNG NEO NG HA NI
35
Cang am anh hn, cang xot thng hn, khi o la vong hoa
trng. Nao hu nao cuc trng, nao bach dng, nao loa ken... hoa con
ngm su nhng li p ung cha h ngo, con phong kn mt tm hn
nh chic bu an cha co ban tay rung ngon. Xin c khuy khoa
i hai mt bng ng thao, nho nhoi, khim tn, moc ln vao trong
co, khim tn n ni ngi qua khng ngoai lai n tn cung b
lang qun, khng con ai goi la vilet ma c nhm vi Chn chim m
nhat, co sc tm ma chng co li hng. ng thao i, vilet i, pha ca
tri xanh vao sc tm nay, hoa ca anh hng pha lam vao canh mong,
th ma vn c le loi chut la vang, nh mt chic lng con chim
hoang yn khin ta nghe lanh lot, li hot nho nh ting sng cha
ong giot luc vao m. Phong lan sng bng gio. a lan da vao t.
Dung d ma cung cao sang, khin i khi ta thy mnh ch la
chang trai xu s, xu ngi Trng Chi gi lm tnh yu vao nang
hoa vng gia My Nng. u dam sam s, cung chng dam th
kch cung hoa, nhng li c nh bc manh ven na trn lu, con ta
la ngon co b sng. Nhng ta co th am m bng hng nhung ham
tiu, kiu sa vn gn k co th nghe nhng tia mt tri toa m trong
bng hoa ng tin o rc, hay tm s cung khom png-x mn mn,
luc nao cung nh an bm sp bay ra, sa vao long ta y tm va
nhng li lu luyn cung tm nh m. i khi ta nga mnh trn bai
co ng xa, cham tay vao cy trinh n, cy lin vi khep la mi nhng
bng hoa mau sen vn rung rinh nh bng hoa tai cua ai va bo
qun trc ta giy phut, c hng h mc ngi tru ct. Cung co khi
ta gp am hoa mua lup xup ven ng, hoa ln ting mi ta ngm
ngha cho qun mt nhoc ng dai, ma tn hng cai hoang da
trong sc tm chng c ai n ng niu chm soc.
Bao m mt mnh, ta tha hn ta lang thang vao gio, hn gio
cung dng nhng ta ao mong manh dt thanh canh vong co li ru
siu thoat, dn ta n khu vn ma ban ngay chng th co trn trn,
hoa noi cung ta li mt m cua ngi i tm tri m b t oan thu
nao.
NHNG NEO NG HA NI
36
Ta nghe, hoa i. Ta m li hoa vao da tht cho bt ra cung iu

ma ngi con gai c nht trn i nay a cho ta, cho ta t phut
chm run ry u tin cho ti v cung...
NHNG NEO NG HA NI
37
My neo ngoai
a co mt thi cha xa, H Gm mnh mng trong mt, con
ni thanh lai tn hoen nhng ng hep ngo nho quanh co. T thap
Hoa Phong trm lng, t gc cy gao gia ca n Ngoc Sn xu nhng
trm bu thi gian... ta hng ra cac neo ngoai ma thy xa hut
nhng ng trng moi nga.
Ngay nay, H Gm hnh nh thu mnh lai, hep i, khng cha
ht c bong nhng ngi nha cao tng soi xung. Con nhng neo
ngoai sao ma gn th.
Gia ng ph Hu, xui ch Hm my bc chn ma a phai
co cai quan Trung tc "quan gia ng" ngi dng chn,
nga tam ngh khi a c linh cu v coi vnh hng mu mt. Nay, ch
y la s nha 260, mt trong nhng trung tm thanh ph, con ngha
trang Quynh Li cung chng xa g, thanh khu nha , thanh nha may
dt vai, dt khn mt khn tay, thanh con ng mang tn ngi n
lit s Minh Khai ch huy cuc khi ngha Nam Ky.
i thm chut na, ta gp hoa hng Vnh Tuy thay cho Ngoc Ha,
Quang Ba lang hoa nghn tui, va nu dn "ga" thm chut t, ta gp
lang Thanh Tr banh cun lua mong mat mm truyn thng qua
ngon Ha Ni.
ui Ca la u, hnh nh ngut ngan tt tp, cai nga ba co con
ng cheo tao ra chic ui con ngi ca chep, ca r m Set, con
phang pht ngi chua Set xy gach Bat Trang va m ao dp dnh
beo ong beo Nht Ban, sn sang cho ngh i chn ngi trn ng
NHNG NEO NG HA NI
38
thin ly v Nam. Trc nm 1940, ng st quang y goi la Cu

Tin, mt ln chuyn tau Vn in m vao chuyn tc hanh Sai
Gon, hn hai trm ngi t nan lam ca nc xn xao lo lng, khn
goi qua mp i tm ngi thn, nhng ri "ng Sp ga" ngi Ty
ch b phat Mt ng bac ng Dng danh d. (?) Nay ga Giap Bat
la ga lp tau, no cha ngoai , no y tp np, no thuc qun ni
thanh Hai Ba Trng ng uc.
Pha Ty thanh ph, nga t Hang Long, Khm Thin a m u
le loi ngon en du, ch loe sang Mng Sng chat tom son phn chen
vao ao va chn trn khi nhng Chu Th Bn, Chu Th Nm, Mng
Hoan snh phach cm ca. Trn Huyn Trn, nha th tai hoa Ngo
Trng gia ph ma nh lac loai xa la vi phn hoa n a cach xa ch
dm trm thc, nn ng th than: Ti lu gianh Cng Trng nay
Chanh nim ca nhay vi chim bay m m keo ket ng ba thc
Ging phai hn ti mt li y...
Khm Thin by gi la ph th may, dai gn hai nghn thc,
bat ngan qun ao bnh dn, ka ki co ua, bo mai bo mc, du nng i
mt vong cung t ng sang ty t sm n chiu, ma tan bang c
non t, khng at i mau nhit i, ca sau trn bom B.52 hn 250
ngi ra i cho Ha Ni ng thng lam ngi.
Ch Da la mt ca gia hn bt c ai gia nht Ha Ni. ng
hai chiu nha phng ap-phan, chp mt a n Nga T S tng heo
hut chia tay hai tai nng ln Tan a va Vu Trong Phung, lin s nha
nhau, nay khng con du vt. Trung tm thng mai nm k bn b
con sng T Lch mt thu tr tnh, con sng nghe m h ni nh
nhung nh khng h co thc, nay ai vi phong xe hn khng kp
nhn ra Cu Mi bc ngang, bi cu Kiu ta ung: Nga xe nh nc
ao qun nh nm Ngha trang Quang Thin -Thanh Xun la u, khi
mua xun ta i thp nhang trn m ngi ch gai toc dai Ha Ni.
Nay ta i tm nha ban khu Thanh Xun Nam va Bc, nha da vai
nha. Tnh tc th xa Ha ng co lang dt lua hnh nh a t di
chuyn cho gn k Ha Ni, bi sao ma gn th. Va i khoi nha th
Hang Bt (S ng-toan), ni tng dung nap nhng c gai dai dt n
NHNG NEO NG HA NI
39
y man nguyt khai hoa cho kn ao di ban tay y nhn ao

nhng ba S mu h bt trng tinh nhng trai tim sut mt i o
thm. Va qua y, nay khng nhn ra thap chung nha th, ma a
n th xa.
Khai nim a d vi nm ca thn thanh khng con chnh
xac. Ta ln ln hay Ha Ni vn vai ng Giong? Con ng Giang Vo
hoang vu, cao co rm, nha nguyn tn quan nm Phap Henri
Riviere a chm vao qua kh. Hang xa c a c thu che rp nghn
nha ban tu sach, ging ty m-ec, tu gng choang ln. Bn kia
ng la Cu Giy i t Kim Ma "Con nga vang" a lng vo phi
nc ei cho nhng lan xe dn n cu Thng Long, sn bay va Sn
Ty x oai my trng co nha th Quang Dung, Nguyn Ha, Doan
Trang, Tan a yn ngh.
Con h nao gm, con voi nao hu, con ca su nao quy ui ni
vn Thu L, tng co rng truc lao xao, rng i qun quei soi nc h
trm mc lng t nh t my nghn nm. Rng mung hoa vang va
hang cy bng lng hoa tm c r r on khach t H Gm n y
th gian, va bao lu na, lang Dch Vong co mon cm Vong se la mt
phng ni th nh lang Lang rau thm, lang hoa Phu Thng?
Tram Tri, ph Nhn, th trn Phung, trng x oai vng vc, gio
canh ng thm hng... c nh hang xom nha ta, thot i thot
n... ch gang tc a k bn, ch lat giy a han huyn co th n
mon nem Phung thm nc va nhai ngon rau mung Sn Ty xanh
rn gion tan nh phao.
Sng Hng bao ln i dong t cu phao Tn S Ngh v toang,
n cu Long Bin trm tui, cu Chng Dng thng tp, cu
Thng Long chnh vnh... Gia Lm, B , Thng Cat, C Bi, Du
Keo, ch Sui... lu lt rau xanh thanh dong sng mat ri ba cm
hang ngay, c kn kn vao Ha Ni, khng con ch la quang ganh,
ma a xe th, xe may, t cho ti non m tng giot sng mai
thm thao.
NHNG NEO NG HA NI
40
Con ng s 5 tnh t u nh? T trung tm Bu in B H

hay t cu Chui a c nng cao? Sn bay Gia Lm nghe xa nh
lch s a co may bay ln thng on khach rong chi ra Ha Long, Tra
C trong nhay mt. Khng ai con nh v t thng r mau ngay dn
Gia Lm, ng D, Th Khi ... nh lua trng ay va sau o nh ay
m rng bai tu bay cho Nht.
Ngay nha ga xe la Gia Lm cung khut chm vao khu nha
gia ph, nhng con tau ngc ng ng, Yn Bai... keo coi chng
lam th be git mnh. No c i, ni oan ng gn vi Ha Ni thnh
thang.
Nhng neo ng vt cac ca xa ra ngoai thanh hu nh
khng con ranh gii. Nhng Ty Long (hay Ty Lung), Hang Mm,
Trng Thanh, Yn Hoa, Th Khi, Thach Tn, ng Lm, ng Mac,
Trung Hin, Cu Gin a mt m tim thc chng co bin nhc
nh. Ch co nhng con ng vn dai, vn mai, vn xa cho trung
tm Ha Ni n bng nh hat ng n ra bng hoa mai xoe rng.
H Gm cht chi, ng nhin. Ngoai khng hin hnh ca
cu th, ngoai tr chic cng xy gach Bat Trang co lnh quan Tng
c Hoang Diu nhc qun quan khng c nhung nhiu dn lanh:
a Quan Chng, la chng nhn duy nht, ni ba Th L t Ty H
xung y ban chiu, gp ngi tnh mun kip la ngi sao sang c
Trai.
Ngi Ha Ni hm nay, ai con qu quan nhng neo ng i ra
bn pha, ngay "ra i" la ngay tr lai qu nha? Banh gai Ninh
Giang, banh day Quan Ganh, vai Thanh Ha, Luc Ngan, nhan Hng
Yn, rau sng Chua Hng, hng Hac Tr, na ng Mo, chui Phu
Tho... a m ru nh nm ni ma vao ni thanh Ha Ni. Mt ngay
bnh thng, co ai i ht c nhng dm ngoai a hnh thanh va
con ang qua hoach? T nhng cai cng tre phn co anh tun inh
canh gac mt thi xa th ky n bn lan ng, sau lan ng xe
chay...
NHNG NEO NG HA NI
41
Ha Ni ang la vn ng vin in kinh thi tc dung nap

ngi i b ba nghn bc chn quanh H Gm, cho n ngi lai
may bay vao thanh ph H Ch Minh, ln in Bin, ra Cat Ba... hay
xui ngc sng Hng trn tau du lch ghe bn Chem hay ln bai
Tin Dung t mnh o Ha Ni bng cai thc o tnh yu Ha Ni...
Ta bng cung mun lam cuc ng trnh, ra cung cac neo ngoai
khoang at mun trung nh th.
NHNG NEO NG HA NI
42
Qua Ha Ni va ngi Ha Ni n qua

Loai tr mt vai trng hp nh qua Tt, qua biu, qua ci...
qua mang mt ngha khac, con thng thng qua ngha la mt mon
n phu, n cho vui, cho ngon, cho thch... ch khng phai mon n cho
no nh hai ba chnh mi ngay.
Nhng thanh ph cang ln th cang co nhiu hang qua. Nhng
ni cang thanh lch th cang co nhiu mon qua ngon, y hp dn, co
khi vt ra ca mt a phng ma tr thanh ni ting trong ca nc,
tng trng cho ca mt vung. Ti cha c n nhiu mon qua cua
Hu, thanh ph H Ch Minh va cac vung khac, nghe noi co nhiu
mon rt ngon rt la. Ring qua Ha Ni th ti a c thng thc
tam goi la nhiu.
T lu ri, Ha Ni vn ni ting la co nhiu qua ngon, t ni
sanh kp. Khng phai v qua yu thanh ph cua mnh ma ti thin
lch, a phng chu ngha, nhng t lu, d lun chung va cac tac
phm vn chng, bao ch a cng nhn iu o. ng nhin, Hu
cung nh thanh ph H Ch Minh cung nhiu ni khac u co qua
ngon cua mnh nh banh bt loc bao tm, banh beo Hu, cha gio Sai
Gon (mon nay ra n Ha Ni lai mang tn Nem Ran, c ghi vao t
in Larousse), tht bo bay mon, m Quang, banh canh a Nng,
banh u xanh Hai Dng, banh cun Lang Sn v.v...
Nhng Nguyn Tun, Thach Lam, Vu Bng... a co nhng
trang sach chan cha yu mn va tm hn say m v nhiu mon
qua Ha Ni nh net vn hoa ang chn trong, bao t n, nh gio lua,
ph, bun cha, bun bung, bun c, ri, banh day banh gio v.v... noi n
NHNG NEO NG HA NI
43
Ha Ni ngi ta lin tng n hoa ao ngay Tt, thiu n bn H

Gm, ng thi ngh ngay n banh cun Thanh Tr, cm Vong,
mt sen trn... Nh nh mt loai hoa la nh ngay n mau sc va
hng thm cua no. Vu Bng vit "thng nh mi hai" bng nc
mt, ng goi hat ru np la con rp, con ca cung la con rn rng...
tinh t n mc kho tnh ma trch c ra mt cu cho lon ngha.
Thach Lam vit v bun c nh sau:
-"Co ai bui tra vng hay bui chiu, m khuya, i qua cac
nha c ao va cac ch em thanh lu, thy ho n cai qua y mt cach
chm chu va tha thit n u k hng? Nc c chua lam nhn cac
net mt tan phn va mt la, ming t cay lam xuyt xoa nhng cp
mi heo ht, va khin i khi gio nhng giot l tht tha hn ca
nhng giot l tnh..." (Ha Ni bm sau ph phng -Tha c h Lam).
Sinh thi, Thach Lam ch ph ga la nhat nheo, va ng con cho
rng ph thm hng ca cung vn ngon, ng vit "Rau thm ti, h
tiu bc, giot chanh cm ngat lai im thm mt chut ca cung
thoang nhe nh mt nghi ng..." (Sach a dn). Cu vn y n nay
hu nh cha ai vt c ng v ngh thut m thc va tai hoa. Du
rng ngay nay ph ga i khi ln at ph bo.
Nguyn Tun sinh thi cung ghet ph ga, va khng bao gi ng
Nguyn chu n ph tai, ma ch la ph tht chn co mau nu, bui,
thm, mm... Cho n thi im nay, nhiu ngi Ha Ni vn khng
chu chp nhn ph tai, ph cht tu hu, ph trng...
Lp ngi sau cac ng, con thch thu mt mon qua c bit. Co
ln nha vn T Hoai vit mt bai v Ha Ni cho rng ph Mai Xun
Thng gn ng C Ng la ngn nht: 56 met. Va ng xem ai
tm ra mt ph ngn hn. Vn la mt hoc sinh Ha Ni, quen thuc
vi mon qua cc re nhng cc hp dn, n ma chay nc mt, ma
nng nan, cai li n hang gi la mon tht bo kh cua my chu Hoa
Kiu ban mt cai ph ngn nht Ha Ni: Ph H Hoan Kim, ch
dai 52 met, tc khoang mt ct en. No la cai ngach ngang t h
Hoan Kim sang ph Cu G, t ai y n du B H quen thuc n
NHNG NEO NG HA NI
44
th. Mon tht bo kh ban y thanh net c bit cua B H, co le

khng mt hoc sinh Ha Ni nao, khng mt ngi Ha Ni tre nao lai
khng ghe vao n mon qua chua cay mn chat ngot bui y. Nha vn
T Hoai a ci xoa, cng nhn ph y la ngn nht va mon qua y
la c bit, khng mt ch nao ngon bng.
Qua la mon n mang y cht vn hoa, vy th no cung khng
la cai g bt bin, trm trong. No lun thay i, co th mt i, co th
sinh ra, co th thut lui, co th tin b. Nhng nm cui thp ky nay,
qua nm trong qua lut y. Tuy nhin, ti xin phep c im qua
mt vai mon a co mt t lu, vt qua nm thang, vt pham vi Ha
Ni, no hp dn nh mt giai iu tr tnh, nh bai th c thi
gian sang loc, nh ni am m cua tnh trai gai, nh bc tranh sn
du nong bong cam giac.
Trc ht xin noi v Ph la mon qua ni nao cung co. D ch
bin, d n, n luc nao cung c. Nhng ph Ha Ni co cai duyn
ring, ta nh ngi con gai ta yu, th gian co triu ngi con gai
nhng ch co mt mnh nang la nang trong s huyn diu, nang
mang lai cho ring ta, ta ch nhn thy ring nang. Cha th ma
nhiu a phng lam mon ph, c phai trng cai bin ln la: "Ph
Bc", Ph Ha Ni"... mi ng khach.
Co le no cung nh mon banh beo Hu, hu tiu Sai Gon chng?
Ph la Ha Ni. T u th ky nay, ph con ban rong goi la ph ganh
th no a co tm hn va khun mt ring. Mi xut hin Ha Ni,
c cng nhn nh anh khoa ri lang i thi, lin mt luc my
khoa, nh c gai chng cn qua vong loai cung c cng nhn hoa
khi, hoa hu tc th. Banh ph trang khng mong khng day. Tht
bo luc trong thung nc dung, vt ra ngui co mau nu, c thai
ngang th, mong gn nh t giy plure, no ngot, ngy, bui, thm,
mm, khng dai, khng nat. Bat ph phai y u gia v, hanh la thai
nho ln vi rau mui ta, rau hung Lang (th rau ch lang Lang mi
trng c) hanh chn tai, hat tiu, t ti. No khng chp nhn mui
toi, rau hung doi hay con goi la hung qu hay hung cho, cang khng
th co gia sng trn ln.
NHNG NEO NG HA NI
45
Linh hn cua Ph la "nc dung" xng bo, xng ln ninh t

hm trc, sau khi si sung suc th nho la ch ln tn, mt ngi
ng canh, lin tuc ht ht bot, nc dung se trong vt nh nc
ma, nh mt th tra loang, nga nga vang v trong o co nc mm
ngon, loai hao hang. Nc dung khng th thiu vai xu tm he kh,
hoc sa sung, nht la mt cai ui bo. Mui hng cua nc dung la
li mi goi t rt xa, lam nn nao con ngi, kho lang tranh no c.
o la mt chut qu chi, mt chut thao qua (con goi la qua to ho)
nng chn.
My tang gng gia a nng, mt vc hanh tai cung nng qua,
tha vao ni nc dung m y si n ht mt ngay, ht n bat cui
cung, n luc v khuya, my Lu Linh tm ph phng net ep
m thanh ph, ngi lai nha hang nghing cai thung, dc toan b
s xng a mm ti ca cai ui bo chc a quy n mt moi trong
o, va ho n, ho mut, ho ung, ho kha, ho rung ui, nhm mt. Mon
khuya y, goi la mon "Bc ma", thng ch co canh an ng thch thu.
Con my ba khu cac chng oai hoai.
Mi giai oan dm bay nm, Ha Ni lai ni ln mt vai hang
ph ni ting, nhng Trng Ca hang Bac, Ph Giang va ng My
ph Cu G, ph Tnh, ph Thn ph B H, ph T Lun ph Ng
Quyn, ph tau bay ph Ba Triu v.v... Nhiu hang trong s nay treo
ca na hoc mt phn t con bo ngay ngoai ca, khach c chon
ming tht nao tuy thch. Chu hang hu dao nh trang s Lng Sn
Bac, con dao phay ch nht, phm phm, ri mit mt cai cho mm,
trn chut gng a thai ch, t ln bat, chan nc dung cho thanh
th tht tai hi mt chut hng hng, nm bn ming gio, (th tht bo
ca m ca nac, em hp chn) ming gu ming nam... Va nc beo
nc trong, tuy y khach. C ng ma n, ng Phan s cng, cu ky s
t, anh nha bao, chu xe hang, chu hiu bun... ni ui nhau ma
thng th c th qua va nong ran ngi, va t u li, va ngot c
hong, va thm ic mui ma gia ca chng ang bao nhiu.
Nhiu nha vn, nha th ru nhau i n ph, khng goi la n ph,
ma bao nhau la "i lam hong cai li", bi ng n xong mt bat ph
NHNG NEO NG HA NI
46
nh th, cai li mang cam giac khac hn, khng con nhan nhat cua
sang sm mi dy, khng hc mui kem rng, va cung nht nh
khng c trang ming bng th nc tra nhat thch cua hiu ph
cho ngi d tnh suc ming.
i loanh quanh u o khoang na gi, v ph a tan i nhng
cai li con d v mi "nga" vao mt quan ca ph nao o, nhm nhi
cht nc mau nu o, sanh c bam vao thanh tach s, va mt khoi
thuc thm "a i".
a nhiu thi gian, ngi Ha Ni khng dung tha n ph.
Ch mt i ua, nao va, nao hup, nao mm mai gia hai ham rng,
nao ng c... khng phai la tuc t pham phu hay bt lch s, ma la
thng thc n cui cung cai ngon ngot. Nay co ngi cm ua
su si banh ph ln tha ri cm tha a ln ming, ming ph a
ngui i qua nhiu. Tht chng khac nao n qua chui tiu trng
cuc mua thu ma ch n cai vo con tht chui thm lng v thu my
gio lai n bo i.
Ha Ni hin nay co rt nhiu hang ph. Ph trong ca hang,
bn quy nho, ph chong va he, ph ganh ban rong... Ph bo, ph ga,
ph ngan, ph vt, ph cht, ph trng... Co ngi n cho no ch
khng phai n cho ngon. Ph c chiu bng my chen ru trng,
vi vai vei bia cng bao t... Bit noi th nao, v o la s thch, la
khu v, la tui tin... Ngi Ha Ni anh th dai.
Ph la mt mon qua mn, ph thng, hp vi khu v tt ca moi
ngi. n ph luc nao cung c. im tm bui sang, l ba bui
tra, thay qua x chiu, bui ti rong chi, m khuya cho m bung
hoc mi ban tnh xa v, n trong ch hay ngoai ca ga, ni bn xe
khach hay trong ngo nho...
Nhng hin nay, nu ti khng lm th Ha Ni co rt nhiu
hang ph nhng khng co mt hang nao ngon ni bt ln, vt xa cac
hang khac. No ging nh ca nhac va th hin nay, c san san bng
nhau, co nn ma khng co nh, c na na ging nhau. Ph Thn co
NHNG NEO NG HA NI
47
n nm bay hang. Ph ph Ly Quc S, ph Nguyn Hu Hun,

tam c. Ph ga ph L Vn hu tng ni ting nhng hnh nh
ngi ta n y khoe giau ch khng phai n mt bat ph
ngon ra ph anh Ch chuyn lam ph ga ph Trn Huyn Trn a
khng con anh Giang ph Cu G ban ph my nm a tu c
nha cung a ra i... ph Sinh T y ma nhat...
Ngoai ph, Ha Ni con rt nhiu mon qua khac nh bun thang,
bun bung, banh cun Thanh Tr, banh day banh gio, xi lua xi lap
sng cho n cha ca La Vong, banh tm H Ty, sui cao ph Mai
Hc , ga tn thuc bc ph Tng Duy Tn, cac quan c hp thuc
bc va ca vung Quang Ba Nghi Tam, tht cho Nht Tn, chn ga
nng pha Trung T, chn cho hm ngo L Vn Hu, khng k
nhng mon n vi bia nh nem chua, nm v.v...
Xin cp n mt mon qua khac cung kha c bit Ha Ni:
Bun Cha. Nguyn t nhng th ky trc, con ca hay ming tht ln
em nng, nhm vi ru, goi la mon Khoai Tra. Co le v khi n no,
ngi ta co cam giac rt khoai tra chng? Lu dn, Tra oc chch ra
thanh Cha. Cha trong bun cha khng phai la cha lam bng tht ln
nac gia nhuyn, hp ri ran trong mon Cm Tam Gio Cha. Cha nay
la tht ba ch cua con ln nho va phai, kh m khng day, hoc tht
vai, tht mng sn, ln nac va m bm nho. o la cha ming va cha
bm, cp vao v st hoc xu tre, nng trn than hng, th than
hoa, than hm xa dung cho lng ap si chn quy tc, ch nht
thit khng c dung than a hay loai than nao khac.
Than ng trong chic hp hay chic chu nhm nho, c phng
phng anh o theo tay quat nan, (nay co th la quat in -ma ph
Nguyn Khuyn, ngi ta canh tranh nhau bng cach nha nay quat
khoi sang nha kia, nha kia quat manh hn, nha nay quat manh hn
na...) n bun cha hnh nh ngi ta con n ca ky nim, v trong lan
khoi mong mau lam kia, thc dy ca nhng g nm im lu nay, by
gi no anh thc ln, no goi hn ngi m ca. t th tht d chu.
Nhng nhiu th sc sua. V giao s Nguyn Tn Gi Trong v sc
khoi bun cha t tng di xng ln, ba gop y, th la cai nhau vi
NHNG NEO NG HA NI
48
ngi thu nha tng di, tc qua, ba t mach mau nao. Kt qua
cua ba bun cha o.
Tng co thi ky bun cha ban rong. C hang bun cha mc ao dai
nu ng Lm, chn i t, toc bo ui ga, t ngoai thanh vao Ha
Ni luc x tra, ch mt loang a ht ganh hang. C rao khng b n g
li ma bng lan khoi xanh lang ang m ti kia. Mt nep (hay met)
bun cha c bng vao nha cho khach gm co mt bat con lng lng th
nc chm a pha bng nc mm tht ngon, thm nc loc, dm,
ng, u u xanh vung vn, ming t o bo ht hat nh chic thoi
hng rng rut, hat tiu en m chm ln di ay. Rp rn chm ni
trong nc chm y la my ming cha ming, cha bm a chay canh,
mau canh gian, va chn ti, thm phc. Canh no la lng khng t
rau sng gm rau mung Sn Ty xanh la ma, che nho, xon tt nh
ni long y tm s, chen vao y la ta t tm thm, kinh gii nut
na, ng ba la y hng ng ni, rau mui ta lon xon, rau hung
Lang thm du, i khi con co la mui tau canh rng ca thm manh.
ng nhin phai co bun.
o la nhng ng bac hoa xoe, la nhng bng cuc trng ngn,
th bun gao tam c tha ring cho mon nay. No cun tron, khng
ti ra trong bat nc chm, no khng la bun con cung khng la bun
ri. Lat sau c quay lai ly met ly tin, ngi ban ngi mua, a
quen nhau t nao khng ro, ging nh chic met nho bng cai
khay, a ln nc nu nu, nhe tnh ma hp dn...
Lu ri, nhng c hang bun cha rong a gia chng, a i ly
chng ht ri chng, a sang ngang lai bn sng nim ng ngn
nh chng? May sao, a co nhiu ca hiu ban bun cha, ma ni ting
la bun cha Hang Manh, cung co nhiu cai chong con bay ngay ra trn
goc ph, va he mon qua ngon nay, va cht lng u c anh gia
t trung bnh tr ln, co th n chi, n cho vui, n thay mt ba cm
bui bui tra cung c. Bun cha thng c n vao khoang t tra
n bn gi chiu. t ai n sang va cang khng phai la mon n m
hay n khuya.
NHNG NEO NG HA NI
49
Sau khi gii thiu vai mon qua mn, by gi ti xin phep mi
quy v nm th mt vai mon qua ngot cua Ha Ni cung rt ang c
nhc ti. Qua ngot co nhiu th, co sut ngay t sang n khuya, co
sut mua t xun sang ha, qua thu n mua ng. Co th la do ni
khac em n, co th do ngi Ha Ni t lam. Banh gai Ninh Giang,
banh u xanh Hai Dng, banh xu x nh Bang, banh gio cua
ngoai thanh, banh dy Quan Ganh, luc tao xa cua Hoa Kiu... va
nhng th nay u kha ph bin cac a phng.
Co mt mon qua ch ring Ha Ni, va cung ch mt lang ngoai
Ha Ni lam c: o la cm, cm lang Vong. Ha Ni co mua thu y
xao xuyn, mt th thu lam kinh d hn th khi lan gio heo may thi
giat song H Gm t Hang ao v pha Hang Khay, dp dnh hoa
lc vng o lam ta tng mnh ang sng trong khng kh Truyn Ky
Man Luc cua Nguyn D. Sen a bt u tan, tin sen a rach, ch
con lp lo nhng gng sen ua trong nng hanh mat lanh ri ri.
Vai ao mong mua he khin ta t t cam giac vi chiu o hoang hn
va bay bay liu ru.
Hoa sa ph Nguyn Du cha thc gic mng m chuyn
tnh yu. o la luc mua cm bt u. Lang Kim Lu tn nm la lang
Lu cung co ngh lam cm: Cm Lu. Nhng qu hng cua Nguyn
Siu tc thn Siu ban thanh Quat ch lam c th cm gia, cm
kh, lao xao, day mnh, bac trng.
Ch co lang Dch Vong tn nm la lang Vong pha ca Cu
Giy tc Ty Dng mi co my trm nm ngh cm tai hoa.
Nhng rung lua np cai a bung cu, nhng vn nguyn mau xanh
la ma, gieo cy ring cho cng vic nay, c ct tng bng, tng
lm, nhe nhang xe ganh v lang. m trng, mt khuc nhac bng
tng bng rn ra, t giai iu n tit tu, vang qua con ng lang
lat gach, qua la tre c s, qua rng si bic la. o la anh la rang
thoc, la nhp chay gia cm thu m. Rang tng me thoc, bao nhiu
ln rang la by nhiu ln gia, by nhiu ln sang say. Ting ci noi
rm ran, ting gio thu th thm, anh ma hng nang gai, bp tay cun
NHNG NEO NG HA NI
50
cun chang trai, nhp quay tron chic gin chic sang, m m nh hi
th ngi tnh...
Hat thoc non ngm sa, qua nhiu au n y se hoa thn
thanh hat ngoc lu la, xanh ong, xanh rn, mn mang va mm mai,
thm xa nh hng ng gio ni ngoai kia... Hat cm mang ca bong
lang qu, mang ca net tai tnh, mang ca khng kh mua thu sm
mai i v ao Ha Ni.
Cm u nia, cm dot la th cm ngon. Tng me cm t mt
c nm m mang gia chn m la tau la sen gia con gi lai chut
d hng, la chic la ray to nh cai bang pha mau cua hoa s, ong
anh xanh nh mt th xa tanh m mat lm.
Mi lp nh th, chung cung nhau nm vao chic thung a lu
ngay, th tre an cung ao m nm thang. Chic on ganh gac trn
gac bp hay trong goc bung c em ra. y la mt gc tre con
nguyn ca gc, ao ln, che i, thanh chic on ganh cong mt u,
i ba truyn cho me, me truyn lai cho con du... No ch cong mt
u nh chic thuyn rng, nh con thuyn ui en. Lu nay chic
on ganh cong y a mai mt dn nn co hoa s tre minh hoa lai ve
no thanh cong hai u nh canh vong, kha bun ci. Ai tut lua,
rang, gia c lam. Ai bn chi c bn. Con ai ban cm th chun b ma
i ban. Chuyn tau in u tin Cu Giy -B H se on ganh cm
ln toa. Bn xung tuy y. Hang Bng, Hang Gai, Ca Nam hay B
H, c hang cm toa vao Ha Ni khng bng li rao ma bng hnh
anh chic on ganh cong mt u nh th, trn u quang tre co
buc thm vai cai chi mi bn bng rm mi, xanh tai ch cha
vang, ng mau vi bo rm lam lat, ong a va thm xa. Co gia nh
th nao cung phai mua cm kem theo chic chi y treo ln cho thm
thoang canh ng hng lua. Ganh cm ch dm bay cn, i my ph
quen la ht. Goi cm lng khng ht nh goi hoa cung cua c gai
hang hoa lang Ngoc Ha, c buc nhe nhang bng si rm ti nh
chic tht lng bao xanh trn nn xanh quan luc cua la sen la ray
mn cht qu lang. Goi cm c gi ra, vn nm nguyn trong la,
t trn a, ln ban th thp hng ng ba tin t, dng th thi
NHNG NEO NG HA NI
51
trn, th qua u mua mi nm ch co mt ln... ri mi nhon hai

ngon tay, nhum ly my hat cm tha vao u li, nghe v thanh
thanh, nghe mau xanh mt, nghe cai ngot thm thm vao c th
trong hi thu man mac.
Khng ai n cm bng ua hay bng tha. Cung khng ai va
cm bng bat t. Cm khng phai la th n nhiu hay n trong luc
vi vang hp tp, luc oi ngu, luc no cng, luc say b t... Co ngi
n cm vi hng ngoc o, vi chui tiu trng cuc.
Nhng nhiu ngi Ha Ni khac lai co thoi quen ch n ring
cm ma khng kem vi bt c th g, co th mi thng thc ht c
nhng hng v t ngot ngao n thanh mat, t mau sc n cai
mm cai thm cua cm. No ch la no ma khng cn g b tr, nh c
gai ep cha cn n nhng th trang sc bac vang nao.
Cung t cm lam nguyn liu, ngi Ha Ni ch bin ra nhng
mon khac: banh cm Hang Than, goi trong la chui xanh, buc lat
canh sen, la th qua Ha Ni gi v qu biu ng ba chu bac rt c
quy trong. Nht la am n hoi, am su, hay tt... No va la qua
ngon va mang y ngha l hi va cung con la mau sc m nng, hoa
iu. Mon che cm th co khac, o la th che ng, ang le la
xanh v i, thi chn, lng l trong chen che, th y la nhng hat
cm c n bung nh mt loai hoa mai chiu thuy. Cm xao la cm
ngao ng, trn a nh mt th che con ong, ngot sc, ch co th
n vai ming a chan.
Con mt mon khac na la cha cm. Cha tht ln, trc khi em
hp c trn mt t cm xanh, khi n, ming cha cm con vng mt
chut hng thm va c bit la rt deo. Co ngi cho rng no khng
hp vi v mn moi, ma nn cm gi nguyn c cht cm thanh
tao..
c n mt nhum cm Vong trong hng thu Ha Ni, trong
gio heo may, trong lan nng nh t ging mi thy ht c cai
thanh cai quy, cai tai tnh, cai hng v cua mon qua qu hng,
NHNG NEO NG HA NI
52
sng vt thi gian, va no cung a vt ca khng gian ra vi nhiu

ni. Chng khac nao ting an bu phai vang trong m trng thanh
vng. Cu ca tru phai co nhp phach dn dp. Bai th hay phai c
ngm ln bng thanh i cua con chim hoa mi lanh lo t, khin ca quy
ca thn cung phai gt gu nghing nga.
Qua Ha Ni co hang trm mon, khng th k xit. Ti cung
khng dam lam ban v ky thut ch bin, bi a co nhiu ngh nhn,
nhiu chuyn gia bc thy v lnh vc nay. Mua ru qua mt th la
c ti. Ti ch dam nhc n net vn hoa m thc, tc mt vai cach
thng thc mon qua ma ngi nay ng tnh nhng cung co th co
ngi khac phan bac. Ti cung khng dam chu quan cho qua H a Ni
la nht, la khng u bng, ma ch noi n mt vai c im cua no,
qua kinh nghim chu quan cua gia nh mnh va ban thn mnh. Noi
n qua, khng th khng nhc n cach n qua cua ngi Ha Ni.
Do i sng kinh t kha gia, do np sng thanh lch lu ngay a
thanh phong tuc, l thoi, nn ngi Ha Ni n qua co khac nhiu ni
khac. o la s ky cang, tinh khit, n cho ngon ch khng phai n
cho no. n ly thch ly vui ch khng phai cho y bung, n cam
ng mnh vi tri t thin nhin, ma nng, m ngay ch khng
phai n th g vao luc nao cung c. T nguyn liu ch bin n
cach goi m trnh bay, xp t u c con mt tinh sanh chu y.
Banh gio phai lam bng bt loc, lat banh cm phai la mau canh
sen. am ci hoi co xi gc con am tang co xi hoa cau. Chic banh
nng banh deo ct ra c t tr lai nguyn hnh, hoc xp thanh
bng hoa ch khng l n thanh mt ng tu hu. Xi vo, che ng
khng bao gi bay ra nhiu v no la mon nc, ch thng thc...
Mua nao thc ny. Ch tit thanh minh, thang ba mi n banh tri,
banh chay, khi vng vn chut hng hoa bi va qua mua, n no
trong lan nng mi cha oi nng cung khng con lanh gia. Mung
nm thang nm, tt oan Ngo n ru np, ma phai n bng cai bat
(con goi la chen) be xu, cung i ua cung be xu nh mt th
chi. Trung thu mi n banh nng banh deo. Mua ng n ng
nng bn va he hay lac rang (con goi la pha xang) ban bn B H
NHNG NEO NG HA NI
53
Hoan Kim. Mua he ln ng C Ng n banh tm H Ty nghe gio

h Truc Bach thi lng ngc mnh... Mua he n chui ta, th chui
qua mp nh c tay con tre, mua thu mi n chui tiu trng cuc v
mua nay chui mi c nhum mau thu, ngot thm nh mt loai
hoa, gn vi mong rng, da hp... Tt phn ln n mt b, mt sen
trn t dung keo hay banh qua, banh ga t...
Con trong mt ngay, ngi Ha Ni cung khng x b gp g n
ny. Xi lua la mon n bui sang, khng ai n bui tra hay chiu.
Nhng sang lai khng phai la cua mon bun cha. Bun c bun bung
khng n bui ti, ma ti la cua chao, cua m, cua luc tao xa, ch ma
phu. Khuya co th n xi lap xng tc l mai phan... hoc m vn
thn tc mon xc tc ma khng n banh my ba-t nng bung...
Nhn mt ngi n qua, nhai nho nhe hay nhm nhoam, va lua
hay thanh canh, nhai top tep hay ngm ming, ngi ta co th oan
ngi o thuc thanh phn nao, co phai la ngi Ha Ni gc hay
khng? Va n mon qua nao vao luc nao, ngi ta cung co th bit o
la ngi sanh n, co vn hoa hay tuc tn th l. ng nhin cai g
cung ch tng i.
Ngay nay, ngi Ha Ni da pha tap i nhiu, mon qua thay i,
cach n cung tuy theo tnh cach mi ngi, nn i khi kho phn
bit, khng xac nh c chn gia tr. Va hnh nh v phai sng theo
mt np sng hnh thanh t lu ri, nn nhiu hang qua, lam qua va
ban qua cung phai theo qua lut y. Mon sang, mon tra, mon ti,
mon khuya... u co nhng hang chuyn ban ring. Mua cung vy, co
ngi ch ban banh tri banh chay t ngay thang ba, con mua khac
lai ban th khac. Co nha san xut mi nm ch hoat ng vai thang,
la lam banh Trung Thu va mt Tt. Thi gian khac chuyn ngh.
Nh trn a trnh bay, Ha Ni cung nh toan quc ang i
thay nhanh chong, keo theo no la np sng vn hoa cung i hay
theo, th chuyn m thc, chuyn n qua khng con nh xa la iu
d hiu va phai chp nhn mt mc nao o. V du nhiu ngi
n xi, n chao vi ca tng t (lap ch chng) ma qun hat tiu n
NHNG NEO NG HA NI
54
ph vi gia sng n c luc m khuya... ring mon banh u xanh

Hai Dng a co ti trn bay chuc nha san xut, nn Ha Ni khng
lam ra na. Ma banh u khng co hai loai: Kh va t, ch mt loai
khng ra kh chng ra t...
Ha Ni cho n nay vn c cng nhn la mt trong nhng ni
co nhiu mon qua ngon, co sut ngay, co quanh nm, ap ng tt ca
moi khu v khac nhau nh mt bin co th chp nhn moi loai tau
thuyn. Ti, ch la mt con thuyn nho be trong s o, nn ei din
cho nhiu ngi. V vy, ma nu co sai sot, nhm ln hoc chu quan,
khing cng, cung xin c tha th hoc trao i thm.
NHNG NEO NG HA NI
55
Hoa sa
b H Hoan Kim co hai cy lc vng. Mt cy qun quai vi
cai th vn ln tranh bong cm cua cy "mo". Con cy kia c nga la
a chn gc soi xung mt song h va xun thu hai ky, tha hoa o
xung mt nc ma chi. o la hai cy qu him cua Ha Ni.
Mua sng, thanh ph gn nghn nm con mt loai hoa khac
kha c bit, no ly hng cua mnh khc vao hn ngi nh vt
khc khng phai m. Va la ma cung la thng thng, co ngi nh
b d ng, khng chu c mui hng y nn ghet cay, ghet ng,
mi mua hoa n ch mong cho thu chong tan ri xa no. Nhng
phn ln ngi Ha Ni lai say no nh mi tnh y ch i, i c
sang thu c m mnh vao mt th hng tnh khng ni nao co
c. Co ngi c thc thom t khi con trng u thang thu s,
nhm tnh xem bao gi hoa sa n nh hm nao co cm Vong, chim
ngoi. Co ngi t tn no la Hng tnh yu, la Hoa Ha Ni. Ngi
khac na cho no la hn, la mng cua sum hop, chia la, gn th bng
khung, xa th day dt.
Khng ai ly cy xa c, cy nhi, cy a... lam cy Ha Ni, k
ca bng lng tm rc tri hay hoa phng chay o mua he. C phai la
khc khoai mt mui hng hoa sa. Hang cy cao vut, thn co ve co
banh, canh m ngang tha tht, la moc thanh chum thanh tia nh
hoa th bic xanh. T long hoa th y, khi sng lam bang lang, lai
bung ra nhng ngon la xanh mau la ma non, tha lan hng v hnh
nh "hu xa" vao m phng ph cho ngi phai tm nhau, cho ai
dung dng bc chn, cho ngp ngng banh xe quay, cho gic ngu
NHNG NEO NG HA NI
56
thao thc y mng m nh u y quanh qut mt ta ao m xanh

cua hn ma, hn tin khi sng th mang cai xac la hoa, khi tan tac
hnh hai th vng vn ct tru ngi a tnh cua t ngan nm vn
hin...
Mua thu thng khng co hoang hn ma ch co nhng bui
chiu trng uc. en ng con ng sng, im lm, nhm mt. o la
luc hoa sa nh mt nha th, ngi trm t tm y th con mng lung
cha nh, nh c gai con mai im trang cha vi n ch hen ho,
nh ba c ci mi k ban gh ma bat ua con nm trong r. y la
luc nhng "be em" hoa sa cung ang sa soan hanh trang t trong
su thm long hoa chun b ln ng, ng y hng trong ta
ao dt bng canh hoa va sng mong se se cam giac, mt ln nay i,
se khng bao gi tr lai long hoa, nn hng chng vi vang. Lat na
thi, nhng ngon co ven h cha kp m t hi thu, la cy vang anh
a khep r em mi, ngi th va vao ca m, quan ru thuc, c luc
nong bt u nga gh ra bn he... la luc hng sa an tay, ch bn
em, tha got, u ta ao dai nhe tnh cua mnh vao i vai thm th tm
s va con d sc, th lang thang dao y o m h.
Doc con ph to rng Trn Hng ao, mt mat tan su tron
xoe, theo ng Nguyn Du bn h Thuyn Quang m a, lao xao song
h, gia ph Ba Triu va le te dm ba ni khac... nhng hang cy sa
thng vut, tui khoang gn trm a thanh kho nc hoa v tn xc
cho Ha Ni.
Co ln gia Trng Sn bom an, ng hng gp nhau, sau
khi n no nhng mon tng tng, nao tht bo kho cay chua, mn
ngot, nao lac rang hung lu thm nc, nao ng nng u ngo Trang
An, ca ph Hang Vi, banh gio Mng, ngi ta m nhau ma hoi
xem hng g la hng Ha Ni. Tt ca a oa ln ting n n khi u
noi chung tn mt loai hoa ph pht gio: Hoa sa.
Nu ng Phan nh Phung va cui ph in Bin Phu c
ngan ngat hoang lan sut m thu nh th nc hoa Charnel qu
phai, th hoa sa pham trn hoan, th tuc hn, m c hn, thc goi
NHNG NEO NG HA NI
57
hn. Hoang lan la c gai cm cung hi eo la voc mai gy . Con hoa sa

lai la thiu phu "trng mon con mt", mp map, ma au ln sc sng
tran cng bng bng, oi hoi mt iu g d di hn, m m hn. Ai
hay i ngu sm chc nhe tnh cung hoa sa. Con mai u nao thch
chung en thi vi m thu, hn khi thanh ph ln en con go bc
chn nhng nga ba, nga t cho vai ao mnh l bong thu, cho toc
mnh ngat ngao loai hng tnh ai y. Khng th m ht a co bao
nhiu bai th tnh cha hn hoa cung tinh cht th nh thng, th
ky nim, nh mt thi cua mi i ngi y.
Nhng ai tng k vai i trong m hng sa cua thu Ha Ni
chc khng ai cn bit n cai tn La tinh rt kho thuc cua no la:
alatonia acholaria (LR.Br) ma ho c t tn cho no la cy che ch, la
hoa ng tnh... bi cy sa nh chic du che, con hng hoa nh
giuc ho hay ghe sat u vao nhau hn na keo mai ngay se nui tic
khn ngui. m dai n u ri cung phai qua. Hoa sa mt moi
khi ngay mi lai bt u. Nh kip con phu du ngn ngui, quanh gc
cy, hoa rung thanh tm tham li ti day c. Hnh nh hn hoa a
tan vao thinh khng, con xac hoa nm lai c noi khng thanh m
thanh: "ng phu phang, ng n gim ln hoa ngi hi..." se lai
n bui chiu xam bac, an em nho khac sinh ra, lai lang thang, lai
lnh nh tm ngi ma ch che, ma phu hoa...
Mua ng ri cung n, vn hng Lng Bac se r mua hoa.
Nhng gc ao vi va n sm mt sc hng trc xun, con c gai
nha ai mai m tm kim ao mi dy hn, m hn nhng khng lam
thn hnh c th kch. Mua ng gia dn tng ngay. Nhng cy hoa
sa bun trong gio mua ng bc ht hiu. No em nhng cai manh
t dt bng hoa ra treo sut canh cao, canh thp, nh che bt lan
gio but, che bt ni bun c n vng hi ngi di gc.
Nhng i ngi y a m ap trong t uyn ng hay chia tay
hai phng tri thng nh, hoa sa cung u se chia vi y
chuych choang mt mua qua. 125 126 Prev Page 4 Next Cui ng,
ngi Ha Ni i trn ng, co luc mun gi tay ra bt ly cai bng
xu hay mt con g l lng tru ua trc mt. Qua sa y, no lang
NHNG NEO NG HA NI
58
thang v nh, cha bit gi thn mnh vao u; nh s phn nang

Kiu co luc dat tri nh th. Cy sa chn chn trong thang cui
nm, chng ghen vi Nht Tn, Quang Ba rm rch ch xun, c im
lng lui vao hu trng cuc i nh ky nim mi trai tim Ha Ni.
Hoa sa a hat xong khuc hat co giai iu lang du y quyn
ru. Hng sa a khc xong nhng ng khc vao hn ngi, lai
y mai mai, du ngi ang y hay a bin bit cui chn tri.
Loai hng ngao ngat y hnh nh a thanh mt manh nho cua hn
Ha Ni, a kt tinh thanh cht m say trong ngi trai, ngi gai
t bao gi... va con n cha bit tn bao gi...
NHNG NEO NG HA NI
59
Cm Vong
Nhng ai tng Ha Ni, nay i xa, khi thu v co mt luc nao
long mnh hoai nh v ni co mua thu ky la khng nh? i thng
dn da, khng quan cach giau sang, cung u cam nhn c nhng
lan gio heo may tran ngp hn mnh khi liu bung rem xanh ngat
bn H Gm, khi co nhng ngi t u khng bit, i rong khp
ph phng ban tng lng chim ngoi, loai chim ch xut hin vi mua
thu.
Mua tri cao ln, t kh i, cy t nhum mnh cho la mang
mau vang mau o, long ngi nh thng nhau, tm n tri m tri ky
thanh tao th ung mt tach ca ph, dung tuc th n quan mc tn...
y la luc co mon qua c bit ch co Ha Ni co, va ch co mua thu Ha
Ni no mi c ngon n th. Cm i, cm mang ca nim truyn
thng dn tc, kheo leo tai hoa, cn cu sang tao, va ca cai ngheo ch
bit trng vao hat lua.. ma tai sinh vao mon ngon khng th so
sanh vi mt th g khac trn th gian nay.
Cung ch la hat thoc np ma thi, gim chn r vao bun nc
cua mt rung ng qu, ung nng va th gio bao la tri Vit ma
thi... vy ma khi cy lua lam ong, ngm sa non, ng c lai
thanh sa gia, thanh hat ngoc lu xanh mau lu la mm mai, ong
chut... nhng bng lua cha co mau chn vang cua canh ng mua
vao vu gt, ngi ta hai tng bng, gt tng lm em v, tao ra
thanh sinh vt mi: cm. Khp t nc, u cha co canh ng lua
chn. Ta la nng nghip ngan i. Sao th nh, ch co mt lang
huyn T Lim, mt vung t c, qua ca Cu Giy chng vai
NHNG NEO NG HA NI
60
nghn thc cai lang Dch Vong, tn dn da nm na la lang Vong,

mi co th cm vong nh th.
Ngay cach y t lang, con co lang Kim Lu, goi la lang Lu, cung
lam cm, nhng cm Lu ch co th lam bong cho tre em n, cach xa
mt tri mt vc vi cm Vong. Hnh nh la mt b quat thing
ling, mt th "gien di truyn" trong mau nhng ngi dn cm, nn
con du v y bit ngh, con con gai y i ly chng ni khac,
anh chu khng bit g v cm.
Hay noi n n cm xong ri mi k v la m cm. Cm la qua,
ch khng h la mon n cho no. n cm la n mua thu vao long, vao
tm kham. Mua thu Ha Ni c bit ch no trong veo nh tm hn
thiu n, no thanh sach mat du nh c loc ht bui trn cua mt
ln con ca chep vt Vu Mn... Nhng ngay thu nh th, sang hi
sng, chiu du du, ti m m... th nhng ngay nh th, khoang
gia bui sang, t ca Cu Giy vao thanh ph, trn nhng toa tau
in leng keng, co nhng ba nhng ch hang cm bc xung tau,
mi ngi mt li quen, i toa ra khp ph phng Ha Ni. t ngi
cn rao hang. Ai cung co mt s khach hang quen cua mnh, co khi
quen a hang chuc nm v trc.
Nu la khach la, th c nhn cai on ganh cong mt u, phn
bit hoan toan vi nhng mon qua khac. Chic on ganh la mt gc
cy tre, nguyn gc, ao ln che i, nn no cong mt u nh du
hoi, hoi ln tri, nh cai cu lim, moc vao tri l y mua thu xung, u
vao thung cm, du rng cm a c u thanh tng lp mong trong la
sen gia, trong la khoai ray non nguyn cai mm cai deo, cai thm,
cai ngot trong long cm va ca ngoai thn cm. n mt dum cm nh
th se cam nhn c hi gio heo may, lan hng cua m sen toa
ngat...
Chic on ganh cong mt u, nht thit khng phai la th on
ganh thng ganh nhng th khac, hoc cong ca hai u nh co
hoa s sinh ra sau nay, cha hnh dung c anh hnh c ban cm.
Chic on ganh la cua re tin vao bc nht, nhng no lai la cua gia
NHNG NEO NG HA NI
61
bao, qu bau bng bc nht, i ba truyn cho me, me truyn cho con,
va by gi no ang lng lng i trn ng ph, dam thach thc vi
cac th cao lng my v, banh trai ty tau nhp ngoai. No c gac
trn gac bp, mi nm ch co dp nay bc xung, i vao ph cung vai
ao ng lm i vai mau nu non, nng nhng lp cm non vao t ay
ngi yu Ha Ni, bit nhai thong tha, nhe nhang tng hat, nh s
cm au cm tui n cm ch dum ly t hat tha vao long ban tay, t
y ma lai tha no vao ming, va nhai va ngm ngh vi mua thu.
Tng hat ngoc lu la xanh ong, mm nh lua, mat nh da trinh
n, ngot nh... khng nh g ca ma ch nh cm... Khng ai n cm
bng cach xi cm vao bat ri dung ua va lua nh n bun, n banh
uc riu. Co th ch n cm khng thi, ring no thi, mt mnh no
thi, mi thy cai sang tao tai hoa cua ngi ngh ra cach bin hat
lua non kia thanh mon tuyt vi. Hng ng gio ni, mui thm
ng lang ngay mua ngp y rm ra, mau xanh canh ng lua rp
rn, sc m sen thoang kn ni nao... tt ca a nm trong tng hat
mong, thanh, thm, deo...
Co ngi thch n cm vi hng chn o, loai hng ngoc, hoc
chui tiu trng cuc, ma ca hai loai qua qu nay, cung ch mua thu
mi co. (Nm 94 nay, Ha Ni co loai chui tiu vang rt ep, nhng
lai rt chua, nhat, v ngi ta rm chui rt kheo, rt "lam hang", ch
co cai ma, ma cai long th hong, phu hp vi vic ln chua cung bai,
ch a mt i mt th qua ngon). Cung co th nu thanh che cm,
cm xao, banh cm, cha cm... Trc y (va nay mi phuc hi) co
my nha lam banh cm Hang Than, Hang Giy, ni ting: Banh
cm Nguyn Ninh Hang Than tng lng danh khp nc va ra ca
nc ngoai.
Hin nhac s Duy Quang la ngi cua gia nh nay, anh vit
nhac cho cac em, rt thanh cng. Goi banh cm xanh mt mau la
chui ti, buc ch thp bng si lat dang nhum canh sen hng,
ti thm nh mi tnh son st, co phai v th ma ngi ta dung
banh cm lam su tt, dn ci? Chung qua cm ch la no, mi
nguyn lanh la cm. Cai duyn cua cm khng cn s im trang
NHNG NEO NG HA NI
62
thai qua, khng cn phai thm s iu ang hay nnh b. Cm la

thanh cao, no ch la no, co th v no vi ngi cao thng c khng
nh, khi no coi thng nhng s p vao no t bn ngoai... C hang
cm c ng quen nm trc ma i, c nha quen ma n. Ht ganh
cm luc nao khng bit. Va chuyn tau in chiu ang i c ga B
H kia ri, hai cai thung chng vao nhau, chic on ganh cong u
quang mt bn nh chic gy thn, ma sang nay, no nng cm ln,
no con eo thm my cai chi rm mi, nhng thn rm thn ra,
nhng ch da cua hat thoc mm, nay no vao thanh ph tin chn
hat cm lam cui cung, khng bao gi con gp nhau na. Ca si rm,
dung thay lat goi cm cung thm mui lua chn, cung nga mau la
ma, no quang goi cm lng khng, nh cac ba kheo tay Ngoc Ha goi
hoa cung cho ngay rm mung mt, t ln ban th tng nh t tin.
Nh th, cm cung linh thing, no khng con la mon n thng
thng, no a tr thanh net vn hoa ch co mt vung t nc, mt
mua t nc c san sinh ra. Va t y, no tng bc i may bay
ra nc ngoai, vao tt tn cung min Nam, cm n vi nhn gian
xa la, vn ti nguyn, thm lanh, ngot thanh, deo mm nim u
ym cua tm hn dn tc.
Ngi xa Ha Ni i, cm co gi nh v, co nhc ky nim trong
nhau, co la mi tnh mt thi tre trung ta a hn mt ln n cm
cung nhau trong gio thu Ha Ni? Cm lai v ri y, ngi i. Hnh
nh by gi cm lai co mt vi Sai Gon nh nhiu nm trc.
Cm mang hng thu cua Ha Ni vao cho ngi tri ky vung
nhiu nng, cho mat long nhau, cho vn hoa va truyn thng mi
ngay thm thm thm nng, bt chp nui ngn sng cach. Con
chuyn lam cm th sao? Khng cn hiu va nh nhiu lam g nhng
cai ri tinh ky thut. Hnh nh khng th em may gt p lin
hoan ra ng gt lua np v lam cm. C ung khng th dung may tut
lua hay ni sup de ma ch bin cm. Khi nhng bng lua np un
cu, cha vao chn vang, a c tut mang v.
NHNG NEO NG HA NI
63
Lang Dch Vong xa nay xanh tre, ti truc, y tran anh

nng, ngp mnh mng gio mat, in hnh cho lang qu Vit Nam
nh trong ca dao, nh trong c tch. Trong trng thanh gio mat y,
thoc c tut, ri em rang tng me, t mt, ri em gia, ri gin
sang, ri lai gia, ri lai gin sang... Nhiu lt nh th, hat sa kia
mong ra, nhng vn mm, vn ngot. No con c h thm mt chut
la cy gi nguyn mau xanh ngoc, c u ngay vao la sen la ray
cho hng khng vi bay v ng, bay vao trong tre truc, bay vao gio
vao trng...
Mua trng thang tam, qua lang Vong, se nghe ting chay gia
cm thu m. Tre gia trai gai mi ngi mt vic, khng ngng tay
ma vui nh hi, nao la ni rang, nao ting th thm cua tru quay
trn mt gin, nao rm ku loat xoat, nao ca em be hoc bn ly cai
chi t hon cua mnh bng rm mi...
Cm khng th n nhiu. C hang cm vao thanh ph cung
khng ganh nhiu n ni lc le nh ganh gao, ganh rau. Va lam
cm cung khng co th lam nhiu, kiu ei tra, san xut hang loat
nh nha may san xut bia hp hay banh bch qui. Co le net ang
trn trong cua cm con nm trong net y na. T hat lua np cm
c hi sinh thanh mt kip khac.
o chnh la tai hoa dn tc, sang tao dn gian. Cung v ngheo
na, ch co bn mnh la hat lua quen thuc thi, nn mi co banh
day, banh chng, xi nen... Nhng cm la c ao t mt nguyn
thuy n mt trng tn. Mt thi cm Vong tng b tuyt dit.
May, nay lai co mt vi mua thu Ha Ni, mua thu t nc, lam cho
con ngi th dai sung sng v gp lai cm nh gp lai mi tnh xa
sau nhiu nm nh nhung xa cach, khut mt ma chng xa long...
Ngi ban mt phng tri cach tr, mua thu nay, ban da
c thng thc cm Vong cha, thm mt ln cho Ha Ni sng
ng trong tm linh, trong cam giac, trong tm hn, trong c th...
Ngi Ha Ni con co thoi quen: mua cm, m cm u tin, bao gi
ba, hay me, cung trn trong t goi cm ln ban th tin t, trc khi
NHNG NEO NG HA NI
64
mi ca nha thng thc mua thu, th a co hng hn ngi xa bit

ti...
NHNG NEO NG HA NI
65
Cy quanh h Gm
t lu nay xung quanh H Gm c chm soc, sa sang kha
ep, lat ng, cy co, trng thm cy, t thm gh a, mc thm
en... o la iu ang khen, nh c gai ep c trang im thm
chut phn son, hp dn nhiu chang trai a nhan sc.
H Gm u con ch la cua Ha Ni, no a tr thanh gia tai v
gia cua ca nc, la vin ngoc lu la, la nim t hao cua t nc,
ng thi con la nim say cho bao du khach khp nm chu bn
bin...
Sinh thi, nha vn Nguyn Tun la ngi kho tnh, ty my, tng
m xem cu Hin Lng co bao nhiu tm van... vy ma cha thy
ng a vao bai vit nao cua mnh xem xung quanh H Gm co bao
nhiu loai cy, va mi loai cy co bao nhiu ca th cy. Cung khng
hiu h s lu tr cua Trai m cy, nay la Cng ta Cng vin va cy
xanh co ghi lai c xem trn oan ng dai gn hai nghn met
xung quanh h, cu th co bao nhiu loai cy, cy nao cao tui nht,
cy na o ang c trng thm, nhng cy nao b gio bao phu phang
quat nga, cy nao chu thua nhng con su con mot...
Rng liu hn mi cy trng pha Hang Khay, ng sau ch
trc y la quan hoa, ang xanh tt th bao be gy gn ht, bao
khng thng ca phn "liu yu ao t", nay mi trng lai, bt u
bung manh xanh. Noi nh mt nha th trc ta cy liu hay ta
ngi con gai ai trang: Liu xinh xinh thon dang Liu cong i net
may... Mong sao hang cy ln nay, gm my chuc cy khng gp bao,
khng b nhng ban tay "thiu vn hoa" lam thui cht. Cung khoang
NHNG NEO NG HA NI
66
quan hoa cu nay, co vai cy hoa ban trng, loai hoa cua Ty Bc, vn
co th vui trong Ha Ni. y khng phai la loai hoa ban tm nh
ng Thanh Nin.
Nha vn Vu Ngoc Phan tng rt ngac nhin v th cy la mt
nay anh goi no la cy "Mong bo" v hai cai la ging nh mong chn
con bo, rt cn i, nu up lai, chng kht ln nhau. Mt ln vui
chuyn, nha vn T Hoai, ngi hiu bit su sc v Ha Ni co noi
ng rt sung sng va ngac nhin n vui thch v phat hin ra b H
Gm co cy mi, th cy ch co mt min Nam t nc, hoa n
tng bng choi o, con hn ca hoa phng, hoa ao, hoa gao...
Tic sao, n nay, ti vn cha tm thy cy mi y, khng
bit no moc quang nao, mc du ca bn mua ti u co y tm mau
hoa o y, ca nhng bui sang, bui tra, bui chiu, v s nh no
nh hoa phu dung, mi luc mt mau chng?
Xin c m mt ng vong, mt vong nh "vong phn
Caucase" trong v kch cua tac gia c Berton Bretch, la ch noi n
deo t quanh H Gm, loai tr va he pha bn kia cua cac ph
xung quanh. Nhng he ph y xin tam goi la khach, cy ci cung la
ngi n chi. Ga cho con tau chn ti xut phat la Ca n Ngoc
Sn, ngi n tng co hai bc tng rt cao, tao thanh mt li i su
hun hut, cach bit hn chn phn hoa hi vi nim u tch lng le
thing ling cua tiu bng lai.
Nm 1952, cu Th Huc b guc gy m giao tha, tng vn
con, vn che bong cho hang chuc cai chong tre cua nhng ng thay
boi ao lng khn xp va nhng ba hang hoa cung, ngi cua Ngoc
Ha n ban cho khach hanh hng. Khoang u nhng nm sau
mi, thi nha vit kch Nguyn Bc lam giam c S Vn hoa, ng
a cho pha bc tng y i, thay bng bc tng thp, ma tre em co
th nhay ln, treo qua nh hin nay. Cng vic ch lam trong mt
m. Co le ng s d lun phan i chng, nh tng phan i quet
vi trng cho Thap Rua va trng bn cy liu bn chn thap. May ma
vic xy tng "cai tin" nay, hnh nh khng ai phan i. Bt u
NHNG NEO NG HA NI
67
chuyn cy ci bng cy sung. B H co hai cy sung. Mt cy moc

ngay chn hon nui a gia, chn Thap But. Co le v a xanh cng qua,
nn cy sung cn ci, my chuc nm khng thanh c thu. Mt cy
sung na qua pha di mt chut, gn li i, trng sang nha en.
Nhiu khi qua sung tng chum xanh xanh o o, ri lp bp nhng
khng ai bun nht, du qua sung n c, ch phai ui ht an mui
chui vao rut qua t bao gi. La sung co th n goi ca, nem chua
cung ngon, nhng mi cai nem chua nh Bang hay an Phng
cung a co sn mt chic la sung ri, nn cy sung nay vn an toan.
Cng n Ngoc Sn co cy hoa gao. Chc no mang s tui ma
khng mt ngi Ha Ni hm nay nao co, co khi t thi ch ai phun
nc tc quang trng ng Kinh Ngha Thuc con mang tn Bai
Gao, la ch Ty chem u nhng ngi ni dy chng lai chung. Cy
gao ng o, xu ra trm con mt, chp vao y bao bin thin Ha
Ni, ong lai thanh th g, mua xun lai o mt tri hoa.
Quanh h cung ch co hai cy gao. Mt la no, cy th hai xa
mt chut, trng sang vn hoa Gng i, cung cao to, canh m
ngang, hoa mp map. Hoa cua cy gao th hai nay hnh nh sung
sng hn v mi khi rung, no c ln mnh trn co xanh, ngup ln
vao nc h, mat me, vui ti nh cac th h cha ng xa, khng b
nghin nat nh nhng bng hoa rung trc cng n, ri trn nn xi
mng lanh cng.
Canh cy gao th hai nay, B H co mt cy da du duy nht,
vn cao nh mt cy cau khng l. ng pha b bn kia, thy no
ni bt ln trn nn tan la cac cy khac. Bai Vng la tn nhiu ngi
t cho ch gn Thap But. Trai ra mt quang rng, co 7 gc vng
ang thanh c thu, mi gc ang t vn mnh ma vn ln cho tre
trung hn. Nhng cai la vng mp map mup mp, xanh ong mau
quan luc, toa mat du mt vung bong rm d chu. Sau khi hoa gao
rung ht th hoa vng n on mua he. Mt bng hoa vng khng ep,
nhng nhn mt cy vng on mua he th kho co g so sanh c
rc r y. Ch mt cy le loi, cy th 8, moc canh nha Thuy Ta, ch
NHNG NEO NG HA NI
68
ngi ta un bp, lam banh, nhiu khi cung a thy tng bng nh
hi.
Nhng tan la vng hnh cy bai chun, co th vo ra lam thuc
an thn cho ngi mt ngu, nn c o luc thy tre em hai la vng khng
thng tic, hai thu cho ai o.
Vt qua bai Vng mt chut, ta gp cy lc vng chn gc. Ca
chn gc, choai chn vao t b h, la ca canh thp canh cao trn
mt nc. Cy a c vao nhiu tranh nhiu anh, va la mt canh
"Bonsai" to ln khac thng.
Con mt cy lc vng n le na, o la cy qua cai "lu ai"
tuy mt my quan nhng lai rt cn thit cho nhng ai cn thit khi
cn thit. Cy lc vng nay qun quai nh mt cy th trong chu
canh, vn ln kho nhoc, mi nm hai ln, bung nhng chum hoa
o nh si phao, lp lo trong la xanh. Gp mua thu, hoa rung ti bi,
gio giat v pha Hang Khay nh mt tm tham o trong chuyn h
tinh. Nhng ai mt thi tre tui, co nh mt ln nm tay nhau di
bong lc vng nay. Cy vn con o. Tnh vn su nng hay a phi
pha? Gp ky hoa n, nhiu nha th nha hoa hen nhau i ngm lc
vng, mt iu ky thu cua H Gm ma nhiu ngi khng chu y.
Gn khoang nay co my cy c thu, hn hai ngi m, thn rt
thng, la rt to, nhng hoa lai rt be, chng co hng thm, tuy vy
y la loai g qu. Bn cy g tch y. G tch co th ban theo ki l
ma khng ban cy ban tm. a co ln ti va nha th Nguyn Ha i
quanh H Gm mt m chia tay nhau. Anh mang Ha Ni ra i,
ti mang Ha Ni cht vao long. Chung ti ngi trn nhng "cy r"
cua gc a co hnh ch N hoa, mt cy a bup, nhng cai bup o cho
tre nht chi. Cy a a b bao m 9 -6-1991. Nay, ung ch y,
a trng mt cum a thay th. Cung a. Hay lm. Nhng my nm
ri, nhng si r bo ngn ngang trn mt co a lui tan, cy a mi
cung ch bng bp chn. Th ra co c mt cy, tht kho, phai mt
hang trm nm, ch pha i, cht i mt cn, ch cn mt luc. Co c
nhng hang cy nh nay u phai khng t cng phu, ngi nh?
NHNG NEO NG HA NI
69
Cu cho linh hn cy a kia siu sinh tnh trn thin ang cac loai
cy, cy tuy mt i khoi mt t, nhng a sng trong long ngi. a
bup, a lng, co kha nhiu. Nhiu cy co voc dang cua ngi lc s,
gia lang. Cung co cy lam xic, soi bong xung h, lam thanh cai cu
nhay cho tre tinh nghch, t y nhay xung h ma bi. Xem bi
chai, lt van ma treo ra canh, rung rung, ngi trong tan la, tht hp
dn vi tui th. La mt iu, nhng cy a xoai xung mt h lun
lun co non mi, xanh mt mau rau xa lach, ngon lanh, mat ri.
Pha b ty, my cy a sng sng, co luc con tinh nghch tha
la vang xung cc kem canh ki t, nhng khach khng coi la mt v
sinh, ma ch coi nh ban tay cua c gio, ch tri, nang trinh n c y
tru mnh chut nh. Nhi co kha nhiu.
Su cung vy. Pha b ng, chung moc thanh hai hang nh
oan qun danh d, chao mi ngi Ha Ni qua y. Cy nhi khim
tn, khng co g c bit. Cy su quen thuc hn nhiu, t thang
hai thay la, thang ba li ti hoa trng, u mua he, qua su non, gia
mua thu qua su gia... u la c san cua Ha Ni.
Canh thap Hoa Phong co my cy i lu khu, luc nao cung rung
ru, phn chn. Thap hng ru tri vao be trn noc, con i hng gio
vao ru, co luc cung nga nghing, ngi ta phai dung dy cap thep
cu cho cy khoi , nh cy i trong n Ngoc Sn a c cu sng
nh th.
Qua la ngi khng phu cy th cy chng phu ngi. Cy i la
nho nhng chi cht nhng con mt xanh, c nhn ta mat me. Tng
phan hoa hp. Gn my cu i gia la lp thiu n non t n tr ong
hn cy liu. y la loai cy trng lai ln th hai, a bt u bung
manh nh tht lng hoa ly cua cac nang trinh n, ch no khng
bun nh th Xun Diu "Toc bun bung xung l ngan hang" mt
thi nao. Nhn hang liu tt ti ma hi da, nh thy cai chum cau
trn ngc tui dy th. Va cung tic, co nhng cy b be ca canh, trui
ca lc. Sao co ngi tan ac th?
NHNG NEO NG HA NI
70
Doc Hang Khay, thay vao ng ph mang s chn thng l, th

y la cy, la gio h, song h... rt nhiu cy xa c a trng thanh,
hin ngang rp bong. Xa c va su vn chen vai nhau, lac ac con co
mt vai cy hoa sa cung chen vao.
Ca su va sa u khng xanh tt hoc ng vui, tron tan nh
ph Trn Hng ao hoc ph Nguyn Du. Sa n hoa m thm,
treo manh m thm khi thu v, ng ti. Ch trc ca Trung tm
phng phap Cu Lac B, xa c khep tan, luc nao cung mat ri, la
ch i dao, ngi anh c ly tng cho cac lao gia Ha Ni.
Co le xa c, su va nhi chim u th quanh h, nhng vai ba
chuc nm nay, khng at i c mau bang lang nc, ma khng hiu
sao lai thanh bng lng. Mua he hoa tm n r bat ngan trn ph Th
Nhum th B H, c quang quang lai bt gp mt chut tm bng
lng xao xuyn, hoa sc vao mau hoa phng qua nong bc, rt hp
vi tui hoc tro. Thc ra phai goi loai hoa o mau xi gc nay la hoa
soan ty mi ung, phn bit vi loai kim phng, cy nho hn,
hoa cung thm hn. i, thoi quen, thay i mt cach goi, cach noi,
u co d. Bng lng nc quen moc thng. Con soan ty nhiu khi
lai c tho ca nhng ngon tay la xung mt nc ma ua chi, nhng
chic la xanh nh cm ma nho nh cm. Trc o, cui xun, lac ac
u o, mau hoa vang cua cy vang anh cung r ln, tng chum,
trong khi la cung tng chum day c va mi chiu v la vang anh
cung bit khep mt i vao gic ngu.
Phai chng Ha Ni tai hoa nn cy bn H Gm cung tai hoa
nh th, khoe nhiu mau sc m nhat, thp cao, nh th? Co ai
bng khung trc mt cy co cao vut nhng a cut ngon. Cy ang
thanh mt T Hai cht ng, ai la ngi xot xa, gi cho no mt cai
hn gio nao nung nh tin bit mt ngi ban ra i khng bao gi tr
lai? B H ngoai cy co cht; a cht i y, con 11 cy co ang sng
va mt cy cung mi cht. Chung thng ng canh mep nc, chen
vai vao tri xanh, thn thng vut, khng tn t, cung khng chen
canh chen la vi ai. Chung la ngi qun t chng, mc cho giem
pha, nu ao. C theo mnh, ch nghe mnh.
NHNG NEO NG HA NI
71
Pha b ty co loai cy tn xu nhng dang ep. Cy dai nga,

nhiu ngi mun thanh lch, oc chch i la trai nga. Cy cho mt
th qua ging nh th, mau nh qua hng xim. La cy xanh ong,
thn nt ne, gn ging nh cy sao en ph Lo uc. Khng hiu no
thay la chnh xac vao mua nao ma hnh nh thng xanh. Lc non
mong nh lua, o nh la bang lang, khi gia mi chuyn thanh xanh.
Cy mung vang tha tht ch nay, ch khac. Mau hoa vang
chanh, vang hoa mp, nho ma rc r trong nng, trn ngon la mt
sc xanh rn. My nm trc, trc ca rap chiu bong Hoa Bnh con
co mt cy mung ao. Mua xun hoa n mau ao mau o, chen ca
chut trng trinh bach. Hoa tng chum giong nh qua ca ph chn
cha kp hai. Tic, cy mung ao nay a bin mt. Nay ng t rap
Mua Ri, khng con nhn thy no na.
Ch gn ai phun nc, co mt cy c nht, cung a gn
trm tui. Kim mt ngi thch n tht cho kha d. Nhng tm mt
ngi yu mn va ng cam vi cac loai cy khng d chut nao. B
H ch co mt cy mung ao nh th. No cht i, vng ca ni long.
Ch bn xe in, nay la ni trng gi t, hang cy mi trng
nhiu loai: sa mu, tch... sao no coi coc, mai khng ln ln c. V
hi xng, hi ma dut chng? Khng bit. Ging nh my cy cha la
(khng phai loai cy cha la a Rp cho qua ngot) la nhon nh kim, co
th m chay mau u ngon tay, va rng phi lao b xen cut ngon,
che cho cai nha "cn thit" kia, cung khng ln c.
Con ng i b pha ty, la vic lam con lai cua dc s
Thm Hoang Tn khi ng nay lam Th trng Ha Ni, c hu yu la loai
cy su, cung la mt con ng ep hin nay lam H Gm ch nay
c th dan chut t.
Th tng tng nu B H khng co cy, hoc qua mt m,
co ai o in r, cht ht cy i (y la noi dai nh th) th B H se ra
sao? No co ging nh mt ba hoang hu xim y lng ly, u l b ma
lai co cai u troc lc?? No co ging nh c gai thi hoa hu, ma lai co
NHNG NEO NG HA NI
72
mi mt con mt nm doc trn tran? Tht khng th tng tn g

c, nh vy cang thy cy a ong vai tro quan trong nh th nao,
nht la xung quanh B H Gm.
Vai nm nay, B H lun c tu b, con co cy trong chu,
tng khom dt trong khung g, thay i ch, va thay cy lun cho
ti la vic lam tt, trong o co cac loai hoa, co cy a la o, cy co
tong (tc ui ln), cau chu Phi, co non v.v... Cung khen mt bn
cy mi co nui non, nhng phin a lua do th tri phai tac bng
ma gio triu nm, t mt cach mt trt t c y, cho hai hoa vi cy
van tu cao thp non gia khac nhau. ep. Quanh h, ch tic t loai
cy toa hng, tr hoa sa va my khom da lan hng bn vn Ch
Linh. Co th ti k cha ht nhng loai cy quanh H Gm.
Kho ma thng k chnh xac, v co th co cy do ma, co cy c
trng mi hm nao...
Bin thin la le thng tnh. Quan trong la co no va co ngi
hiu no, yu no. Cy gao, cy a, cy i, cy sung, cy vng, cy tch,
cy su, cy lc vng, cy mo, cy xoan ty, cy bang lang nc, cy
trai nga, cy co, cy sa, cy liu, cy vang anh, cy mung ao,
mung vang, cy cha la, cy phi lao, cy cm ngui, cy bang, cy sa
mu, cy hoa ban, cy mum, cy van tu, cy trc bach dip, cy rm
but, cy nhi...
Ti khng th chnh xac va cung khng mun chnh xac nh
mt cai may vi tnh. Cy quanh h a sng cho Ha Ni, a sng trong
long nhiu ngi Ha Ni, trong long ti, va mong sao, co ngi cung
yu Ha Ni, yu cy quanh h nh th.

Nhung Neo Duong Ha Noi (Tan Van Bang Son)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nhung Neo Duong Ha Noi (Tan Van Bang Son)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NHNG NEO NG HA NI

bao tang H Ch Minh, ngm vn hng ng Bc Sn, ra in

xanh t bai y mt i chng? Khng, no lai hi sinh trong mau la

x nhng bn b sc mau dn da qu hng a v y nhum cho

th sm thm gng lc ma im trang cho thm nhan sc, cho ep

Trung thu, ting trng ch rn rang. Trng hoc nao cn bng

chung ta, ba chung ta, me chung ta tng chng mc ao dai o ? Cai

ao nhung, ao gm, ao mnh kh hoa t, ao l-muya, ao c thp ri c

Mua nao Ha Ni cung co ring mt th hng m, ging nh

Khng thm ngat, khng tnh t, ch thoang nhe nh khng co,

th hai nh Trang An u, du sau nay ln ln, em phai nhiu cng i

tm hn ta vn con nhng khoang su lng i khi mi co dp

Thang bay, ni ma Ngu con xa cach nh thng lam rn long

Sang mai, trn ma lam ng ph sang ln, cy ci tinh khit

rp rnh nhng am my khng ra day khng ra mong cho lc rc

Truyn Ky Man Luc cua Nguyn D khng? Co th nao khng nhc

nh hi trng bao ng, cy vn thach thc bng mau xanh hu nh

My chuc nm trc ngi Ha Ni con ru nhau i n khuya

Va Ha Ni lai ep cach khac. Ha Ni vn c ep, nh cha

Cy xanh - net ring Ha Ni

iu, nn nhiu ngi a phai ph chut cy xanh vao cho trng

i vn hoa bit th thp thoang mt vai gc tre ng nga

Ta nghe, hoa i. Ta m li hoa vao da tht cho bt ra cung iu

thin ly v Nam. Trc nm 1940, ng st quang y goi la Cu

y man nguyt khai hoa cho kn ao di ban tay y nhn ao

Con ng s 5 tnh t u nh? T trung tm Bu in B H

Ha Ni ang la vn ng vin in kinh thi tc dung nap

Qua Ha Ni va ngi Ha Ni n qua

Ha Ni ngi ta lin tng n hoa ao ngay Tt, thiu n bn H

th. Mon tht bo kh ban y thanh net c bit cua B H, co le

Linh hn cua Ph la "nc dung" xng bo, xng ln ninh t

n nm bay hang. Ph ph Ly Quc S, ph Nguyn Hu Hun,

trn, th qua u mua mi nm ch co mt ln... ri mi nhon hai

sng vt thi gian, va no cung a vt ca khng gian ra vi nhiu

Hoan Kim. Mua he ln ng C Ng n banh tm H Ty nghe gio

ph vi gia sng n c luc m khuya... ring mon banh u xanh

thao thc y mng m nh u y quanh qut mt ta ao m xanh

hn. Hoang lan la c gai cm cung hi eo la voc mai gy . Con hoa sa

thang v nh, cha bit gi thn mnh vao u; nh s phn nang

nghn thc cai lang Dch Vong, tn dn da nm na la lang Vong,

thai qua, khng cn phai thm s iu ang hay nnh b. Cm la

Lang Dch Vong xa nay xanh tre, ti truc, y tran anh

mi ca nha thng thc mua thu, th a co hng hn ngi xa bit

chuyn cy ci bng cy sung. B H co hai cy sung. Mt cy moc

Doc Hang Khay, thay vao ng ph mang s chn thng l, th

Pha b ty co loai cy tn xu nhng dang ep. Cy dai nga,

mi mt con mt nm doc trn tran? Tht khng th tng tn g

You might also like