St xut huyt l bnh g, c nguy him

khng
Cc triu chng nng: sc l mt din tin nng ca bnh st xut
huyt (SXH). Sc thng xy ra t ng y th 3 - 6 ca bnh. V vy, trong
nhng ng y n y tr cn c theo di k pht hin kp thi.
Cc xt nghim cn l m vi bnh st xut huyt
Hai xt nghim cn phi l m chn on ban u v cng theo
di din tin ca bnh l Hct (dung tch hng cu) v m s lng tiu
cu trong mu. Hct v m s lng tiu cu s c thc hin mi
ng y trn bnh nhn t ng y http://bibomart.com.vn/binh-sua-va-phu-kien-c87.html th
3 ca bnh: s tng dn ca Hct, gim dn ca s lng tiu cu gi
bnh ang din tin nng, bnh cn theo di st c nhng can thip
thch hp. Cc xt nghim khc s c bc s ch nh khi cn.
Chm sc ti nh
Khi tr khng c nhng du hiu nng, bc s s ngh theo di, chm
sc b ti nh . V vy, lc n o cng phi c ngi thng trc theo
di v chm sc b c ng y ln m. H st khi tr st > 38oC, s dng
paracetamol vi liu: 10-15mg/kg cn nng/ mi 6 gi. Nu st < 38oC th ch
cn cho tr mc qun o thong, ung nhiu nc. Trng hp tr st
qu cao > 39oC th ngo i vic h st bng thuc, cn cho tr lau mt bng
nc m nhit thot nhanh, trnh tnh trng st cao co git.
Trnh co gi, ct l, v nh th s rt kh theo di tnh trng xut
huyt ca tr.
V vy, trong nhng ng y n y tr cn c theo di k pht hin kp
thi nhng triu chng sau:
- H nhit t ngt, da lnh nhp m hi, tay chn lnh, m.
- Chy mu mi.
- Chy mu nu rng.
- i ra mu hoc ra dch m u nu.
- Tiu ra mu hoc tiu ra phn en.
- Tiu ra mu.
- Ht st, nhng li b, vt v hoc bt rt, kch ng.
- Than au bng ng y c ng tng.

Khi thy mt trong nhng triu chng trn xy ra trong ng y th 3 n ng y

th 6 ca http://bibomart.com.vn/binh-sua-va-phu-kien-c87.html bnh, cn cho tr n
khm ngay ti bnh vin (khng i BS t, v c th tr phi nhp vin
iu tr).
Ch ng phng bnh st xut huyt
Thu gn, sp xp gn g ng trong nh , khng treo qun o ba bi, c bit
l nhng qun o ang mc d dang.
Tng v sinh thng xuyn dn b rc ph thi, ch nhng loi
rc c kh nng cha nc ma nh: lp xe, hp ng cc vt dng,
mnh t, chn b, chum vi
nc du hoc mui v o bt k chn t.
Thay nc thng xuyn cc l hoa.
Thng xuyn c ra chum vi 7 ng y/ln.
Th c by m u n lng qung nu nh c b ln cha nc, cc b
nc cn c np y.
Khi ng phi mc mng, k c ban ng y (c bit l cc tr nh), cho tr
mc qun d i, o d i tay.
Phun thuc dit mui trn phm vi rng ln khi c xy ra dch ti a
phng.
sot xuat huyet
Mui l tc nhn truyn bnh st xut huyt
Triu chng bnh st xut huyt
- St: st cao t ngt, nhit 39-40oC, st lin tc, ko d i. Cch tnh
ng y bnh trong SXH: ng y u tin ca st c tnh l ng y th 1 ca
bnh.
St km mt mi, chn n, au bng vng thng v hoc h sn
phi.
- Xut huyt: thng xut hin t ng y th 2 ca bnh, xut huyt t
nhin hoc xut huyt do tim chch. Khi xut huyt xy ra nhiu ni s c
bin chng nng.
- Xut huyt ngo i da: biu hin di dng chm xut huyt hoc vt bm
mu, v tr thng gp l mt trc 2 cng chn, mt trong 2 cng tay, gan
b n tay, lng b n chn.
- Xut huyt nim mc: chy mu mi, chy mu nu, xut huyt kt

mc mt, tiu ra mu, kinh nguyt ko d i.

- Xut huyt ng tiu ha: nn ra mu, tiu ra mu.
- Cc triu chng khc: au ngi, au c, au khp, nhc u, i
vi tr nh c th c co git do st cao, ht hong.
Cho tr mc thong mt khi b st.Cc triu chng nng: sc l mt
din tin nng ca bnh SXH. Sc thng xy ra t ng y th 3 - 6 ca
bnh.
CHM SC, IU TR CHO TR ST XUT HUYT
Nhng trng hp tr st xut huyt c bc s cho iu tr
ngoi tr ti nh , ph huynh cn bit cch chm sc tr, trong khng th
b qua khu hi kin bc s trc khi p dng
a.H st ng cch cho tr
Khi tr st cao 380 5C, cho tr ung thuc h st Paracetamol n cht
vi liu 10-15mg/kg cn nng, ung lp li 4-6 gi mt ln nu tr st, lau
mt bng nc m trnh bin chng st cao, gy co git.
b. Ch dinh dng ph hp
- Thc n: cho tr n nhng th n lng, gi u dinh dng, d tiu ha
nh cho, sp, sa v nn cho nhiu ba nh
- Nc ung: cho tr ung nhiu nc hn bnh thng. Loi nc
c khuyn khch cho tr ung l nc in gii Oresol, nc lc,
nc si ngui, nc tri cy, nc cam, nc chanh,
- Vitamin: tr cn cung cp thm vitamin cc nhm A, B, C tng cng hot
ng chuyn ha cho c th v tng cng min dch, sc khng
cho c th chng li bnh tt.
c. Ti khm mi ng y theo hn ca bc s. Ngay c sng, chiu trong nhng
ng y cao im ca bnh.
Nu c mt trong cc du hiu sau cn phi a tr ngay v o bnh vin:
Quy khc, bt rt, trn tr kh chu hoc li bau bngChy mu cam,
mu rng hoc i ra mu, tiu phn enTay chn lnh, nm mt ch khng
chi, b b, b n ung
sot xut huyet 1
Khng mui t v rt d nhim bnh st xut huyt
Dinh dng khi tr b st xut huyt

BS. NGUYN TH NGC H NG/ SKS

sot xuat huyet 2
Biu hin ca bnh st xut huyt
d. Tuyt i trnh nhng tc ng khng tt sau y :
- Khng nn co gi, ct l v s l m au v c th gy chy mu, nhim
trng cho tr.
- Khng t cho tr ung thuc.
- Khng cho tr ung nhng loi nc c m u en hoc nh Coca, Pepsi,
X x v c th gy nhm ln vi tnh trng xut huyt tiu ha
tr.
- Khng cho tr st xut huyt truyn dch ti cc phng khm t hoc c
s y t khng iu kin v c khng t trng hp truyn
dch khng ng l m bnh tr nng khi chuyn n bnh vin th
qu tr khng th cu sng tr. Trong qu trnh hi phc bnh tr cha
th n ung ngon ming nh bnh thng cng l m chm qu trnh hi
phc, b sung thm thuc b cho tr trong trng hp n y l cn thit, theo
hng dn ca nhn vin y t.
- Khng dng h st bng Aspirin, Ibuprofen (v d gy xut huyt nng)
Th.s Bs H Hng Khoa Nhi/ Bnh vin Ho n M

Thc n: tr b SXH b st cao lin tc nn cn c cung cp nhiu

nng lng hn ng y thng, nhng do tnh trng bnh tr tr nn mt
mi v bing n, v vy nn chn nhng thc n tr thch, nu tr n

c t th nn cho n nhiu ln, khng king khem.

nc ta, bnh SXH pht trin theo ma, v c s khc bit theo min:
- Min Bc: bnh xy ra nhiu t thng 7 n thng 9.
- Min Trung: bnh xut hin quanh nm v tn sut mc bnh nhiu nht
t thng 7 n thng 10.
- Min Nam: bnh lu h nh cao nht, quanh nm v tr em mc bnh nhiu
hn ngi ln. Thi gian t lc b mui chch n lc pht bnh l t 3
- 14 ng y.
Nc ung: lng nc cn cung cp cho tr b SXH cng nhiu hn
lc khng bnh (do st cao dn n mt nc qua da, nim mc nhiu).
Loi nc c khuyn khch cho tr ung l nc cam, nc chanh
ti nc chanh mui, nc da v nhng loi nc n y ngo i vic b
nc cho tr, cn b c mt s in gii b mt do st cao, c
thm mt lng vitamin C ng k gip th nh mch mu bn vng gim
bt tnh trng xut huyt cc ni trong c th. Cn ch khi l m nc
tri cy cho tr phi bo m v sinh, c bit l nc da: da phi
c ra sch lp v bn ngo i (v ngi bn thng cc tri
da di t), khi cht da ly nc cn dng dao sch, chn ni sch,
khng cht da di nn t, hoc nn st t d nhim bn.