El Senatus Consultum de BacchanalibusNota 1 (Decreto senatorial sobre las fiesta
s bacanales) es una importante inscripcin latina de poca arcaica, del ao 186 a. C. (568 AUC). Fue descubierta en 1648 en la localidad de Tirolo, en el sur de Itali a. Bsicamente se trata de un decreto que prohbe la celebracin de estas fiestas, sal vo en determinadas circunstancias. Estas ceremonias suponan un riesgo para la seg uridad del Estado romano, por lo que fueron prohibidas. Destaca el hecho de que se fija la pena capital para los principales organizadores de estas fiestas. Com o quiera que sea, al parecer estas celebraciones continuaron, al menos en el sur de Italia. Reproduccin de la inscripcin. La original est en el Museo de Historia del Arte de V iena. ndice [ocultar] 1 Texto 2 Transliteracin en latn clsico, con notacin de las cantidades voclicas largas. 3 Traduccin 4 Ortografa 5 Comentario lingstico 5.1 Fontica 5.1.1 Fontica consonntica 5.1.1.1 Oclusivas 5.1.1.1.1 Labiales 5.1.1.1.2 Dentales 5.1.1.1.3 Guturales 5.1.1.1.4 Labiovelares 5.1.1.2 La silbante /s/ 5.1.1.3 La fricativa labiodental /f/ 5.1.2 Fontica voclica 5.1.2.1 Apofona sncopa y apcope 5.1.2.2 Los diptongos 5.1.3 Morfologa 5.1.3.1 Morfologa nominal 5.1.3.2 Morfologa pronominal. Conjunciones 5.1.3.3 Morfologa verbal 5.1.4 Lxico 5.1.5 Bibliografa lingstica 6 Notas 7 Enlaces externos Texto[editar] Commons-emblem-doc.svg Este artculo o seccin contiene textos originales o documentos de dominio pblico, co ntenido no enciclopdico que debera estar en Wikisource [buscar en Wikisource] Wikisource-logo.svg [Q]MARCIVS L F S POSTVMIVS L F COS SENATVM CONSOLVERUNT N OCTOB APVD AEDEM DVELONAI SC ARF M CLAUDI M F L VALERI P F Q MINVCI C F DE BACANALIBUS QUEI FOIDE RATEI ESENT ITA EXDEICENDVM CENSVERE NEIQUIS EORVM BACANAL HABVISE VELET SEI QUES ESENT QUEI SIBEI DEICERENT NECESVS ESE BACANAL HABERE EEIS VTEI AD PR URBANUM ROMAM VENIRENT DEQUE EEIS REBVS VBEI EORVM VER[B]A AVDITA ESENT VTEI SENATVS NOSTER DECERNERET DVM NE MINVS SENATOR[I]BVS C ADESENT [QVVM E]A RES COSOLORETVR BACAS VIR NEQVIS ADIESE VELET CEIVIS ROMANVS NEVE NOMINVS LATINI NEVE SOCIVM QVISQVAM NISEI PR URBANUM ADIESENT ISQUE [D]E SENATVOS SENTENTIAD DVM NE MINVS SENATORIBVS C ADESENT QVOM EA RES COSOLERETVR IOVSISENT CE[N]SVERE SACERDOS NEQUIS VIR ESET MAGISTER NEQUE VIR NEQUE MVLIER QVISQUAM ESET NEVE PECVNIAM QUISQUAM EORVM COMOINE[M H]ABVISE VE[L]ET NEVE MAGISTRATVM NEVE PRO MAGISTRATVD NEQUE VIRUM [NEQUE MUL]IEREM QVISQUAM FECISE VELET NEVE POST HAC INTER SED CONIOURA[SE NEV]E COMVOVISE NEVE CONSPONDISE NEVE CONPROMESISE VELET NEVE QVISQUAM FIDEM INTER SED DEDISE VELET
SACRA IN OQVOLTOD NE QVISQUAM FECISE VELET NEVE IN POPLICOD NEVE IN
PREIVATOD NEVE EXSTRAD VRBEM SACRA QVISQUAM FECISE VELET NISEI PR URBANUM ADIESET ISQUE DE SENATVOS SENTENTIAD DUM NE MINVS SENATORIBVS C ADESENT QVOM EA RES COSOLERETUR IOVSISENT CENSUERE HOMINES PLOVS V OINVORSEI VIREI ATQUE MULIERES SACRA NE QVISQUAM FECISE VELET NEVE INTER IBEI VIREI PLOUS DVOBVS MULIERIBVS PLOVS TRIBVS ARFVISE VELENT NISEI DE PR VRBANI SENATVOSQUE SENTENTIAD VTEI SUPRAD SCRIPTVM EST HAICE VTEI IN COVENTIONID EXDEICATIS NE MINVS TRINVM NOUNDINVM SENATVOSQUE SENTENTIAM VTEI SCIENTES ESETIS EORVM SENTENTIA ITA FVIT SEI QUES ESENT QVEI ARVORSVM EAD FECISENT QVAM SUPRAD SCRIPTVM EST EEIS REM CAPVTALEM FACIENDAM CENSVERE ATQUE VTEI HOCE IN TABOLAM AHENAM INCEIDERETIS ITA SENATVS AIQVOM CENSUIT VTEIQUE EAM FIGIER IOVBEATIS VBI FACILVMED GNOSCIER POTISIT ATQUE VTEI EA BACANALIA SEI QVA SUNT EXSTRAD QUAM SEI QVID IBEI SACRI EST ITA VTEI SVPRAD SCRIPTVM EST IN DIEBVS X QVIBVS VOBEIS TABELAI DATAI ERVNT FACIATIS VTEI DISMOTA SIENT IN AGRO TEVRANO Transliteracin en latn clsico, con notacin de las cantidades voclicas largas.[editar] [Quintus] Marcius L(ucii) f(ilius), S(purius) Postumius L(ucii) f(ilius) co(n)s( ules) senatum consuluerunt N(onis) Octob(ribus), apud aedem Bellonae. Sc(ribendo) adf(uerunt) M(arcus) Claudi(us) M(arci) f(ilius), L(ucius) Valeri(us) P(ublii) f(ilius), Q(uintus) Minuci(us) C (=Gaii) f(ilius). De Bacch analibus qui foederati essent, ita edicendum censuere: Nequis eorum [B]acchanal habuisse vellet. Si quis essent, qui sibi dicerent necesse esse Bacchanal habere, eis uti ad pr(aetorem) urbanum Romam venirent, deque eis rebus, ubi eorum v[e]r[b]a audita essent, uti senatus noster decerneret, dum ne minus senator[i]bus C adessent, [cum e]a res consulere tur. Bacchas vir nequis adiisse vellet civis Romanus neve nominis Latini neve socioru m quisquam, nisi pr(aetorem) urbanum adiissent, isque [d]e senatus sententia, dum ne minus senatoribus C adessent, cum ea res consuleretur, iussissent. Censuere. Sacerdos nequis vir esset; magister neque vir neque mulier quisquam esset. Neve pecuniam quisquam eorum commune[m h]abuisse vellet; neve magistratum, neve pro magistratu, neque virum [neque mul]ierem qui[s]quam fecisse vellet, neve posthac inter se coniuras[se nev]e convovisse neve conspondisse neve compromisisse vellet, neve quisquam fidem inter se dedisse vellet. Sacra in occulto ne quisquam fecisse vellet. Neve in pblico neve in privato neve extra urbem sacra quisquam fecisse vellet, nisi pr(aetorem) urbanum adiisset, isque de senatus sententia, dum ne minus senatoribus C adessent, cum ea res consuleretur, iussissent. Censuere. Homines plus V universi viri atque mulieres sacra ne quisquam fecisse vellet, neve inter ibi viri plus duobus, mulieribus plus tribus adfuisse vellent, nisi de pr(aetoris) urbani senatusque sententia, uti supra scriptum est. Haec uti in contione edicatis ne minus trinum nundinum, senatusque sententiam uti scientes essetis, eorum sententia ita fuit: Si quis essent, qui adversum ea fecissent, quam supra scriptum est, eis rem capitalem faciendam censuere. Atque uti hoc in tabulam ahenam incideretis, ita senatus aequum censuit, utique eam figi iubeatis, ubi facillime nosci possit; atque uti ea Bacchanalia, si quae sunt, extra quam si quid ibi sacri est, (ita uti supra scriptum est) in diebus X, quibus vobis tabellae datae erunt, faciatis uti dimota sint. In agro Teurano. Traduccin[editar] Quinto Marcio, hijo de Lucio, y Espurio Postumio, hijo de Lucio, consultaron al Senado en las nonas de Octubre, junto al templo de Bellona. Marco Claudio, hijo de Marco, Lucio Valerio, hijo de Publio, y Quinto Minucio, hijo de Gayo, estuvie ron presentes en el acto de redaccin y escritura.
Sobre las Bacanales de aquellos que fuesen federados, as se vot determinar:
Nadie de ellos puede celebrar Bacanales. Si hubiese algunos que dijesen que les era necesario celebrar estas fiestas Bacanales, que vengan ellos a Roma ante el pretor urbano, y que nuestro senado decida sobre ello una vez que haya escuchado sus palabras, y siempre que no menos de cien senadores estn presentes cuando est e asunto sea discutido. Ningn hombre sea bacante, ni un ciudadano romano, ni ning uno de los de nombre latino, ni ninguno de los otros aliados, sin que haya venid o antes ante el pretor urbano y ste de acuerdo a la sentencia del senado lo haya concedido, una vez haya sido discutido ese asunto y siempre que no haya menos de cien senadores presentes en este acto. Se vota. Las fiestas Bacanales han sido fuente de inspiracin del arte durante siglos. "Los borrachos", Velzquez Que nadie ejerza la funcin de sacerdote; que nadie ya sea hombre o ya sea mujer, sea maestro de ceremonias. Que nadie recaude dinero comn; que nadie, ya sea hombr e, ya sea mujer, sea magistrado o haga de magistrado; que nadie conspire, que na die se rena, ni se comprometa, ni haga pactos; que nadie celebre ritos en oculto. Ni en lugar pblico ni en privado, ni siquiera fuera de la ciudad, podr llevarse a cabo rito alguno, a no ser que previamente se hayan personado ante el pretor ur bano que junto al Senado podr dictaminar sobre ello, y siempre que estuvieran pre sentes no menos de cien senadores cuando este asunto sea tratado. Se vota. Nadie en grupos de ms de cinco personas juntas, hombres y mujeres, puede celebrar ritos, ni puede haber entre ellos ms de dos hombres y ms de tres mujeres, excepto con la sancin del pretor urbano y del senado, como se ha escrito antes. Esto se proclama en asamblea y es sancionado por el Senado, que en no menos de t res nundinas, para los que fueran conocedores, la condena sea as: Si hay alguien q ue acta de manera contraria a lo que est escrito arriba, ser condenados a la pena c apital ; y adems el Senado decreta que esto sea inciso en una tabla de bronce y ord ena que sea fijada esta tabla donde se pueda conocer ms fcilmente. Se falla que ha gis que las cofradas de la Bacanales, si las hay, excepto en lo que haya de sagrad o, tal como est escrito anteriormente, se disuelvan en diez das desde que esta tab la sea entregada. En el campo Teurano. Ortografa[editar] En algunos puntos la ortografa del Senatus consultum de Bacchanalibus es distinta de la usual en latn clsico. Es importante que las consonantes geminadas no son no tadas como tal en ningn caso: <C> por <CC>: HOCE (26:1) *hocce < *hodce, BACANALI BVS (2:17) Bacchanalibus, BACANAL (3:7, 4:7) Bacchanal, BACAS (7:1) Bacchas, BAC ANALIA (28:3) Bacchanalia. <L> por <LL> en DVELONAI (2) Bellonae, VELET (3 et pa ssim) vellet, VELENT (21) vellent, FACILVMED (27) facillime, TABELAI (29) tabell ae <M> por <MM> in COMOINE[M] (11) communem (<*kom-moinem). por <CC> in OQVOLTOD (15) occulto <.S> por <SS> in ADESENT (6.9.18) adessent, ADIESE (7:4) adiisse, ADIESENT (8:5) adiissent, ADIESET (17) adiisset, ARFVISE (21) adfuisse, COMVOVIS E (13) convovisse, CONPROMESISE (14) compromisisse, CONSPONDISE (13) conspondiss e, DEDISE (14) dedisse, ESE (4), ESENT (3.4.5.24) essent, ESET (10:4, 10:11), ES ETIS (23:6) essetis, FECISE (12:9, 15:6, 16:7, 20:1) fecisse, FECISENT (24:10) f ecissent, HABVISE (3:8) habuisse, IOVSISENT (9:9) iussissent, NECESVS (4:5) nece ssus.