Professional Documents
Culture Documents
y2
M
exp 2
2 .u. y z
2. y
Z H e 2
Z H e 2
3
exp
exp
, g/m
2
2
2 z
2 z
(1)
Trong :
- M: Lng cht nhim thi ra t ngun thi trong mt n v thi gian, m/s.
- u: Vn tc gi m/s.
- y , z : H s khuch tn ca kh quyn theo chiu ngang (y) v theo chiu ng (z); n
v ca y , z l h m v ph thuc vo to x ca im tnh, trng thi kh tng, gradian
nhit v vn tc gi u.
- He : Chiu cao hiu qu ca ng khi, m.
Khi tnh ton nng nhim trn mt t th z = 0 v cng thc (1) s tr thnh:
C(x,y,0) =
y2
M
exp 2
2 .u. y z
2. y
exp H e
2. 2
y
, g/m 3
(2)
Trng hp tnh s phn b nng trn mt t dc theo trc gi (trc x) ta cho y = 0 v thu
c:
C(x,0,0) =
H e2
M
exp
2
2 .u. y z
2. y
, g/m3
(3)
(4)
Trong :
- He: Chiu cao hiu qu ca ng khi, m;
- h: chiu cao thc ca ng khi, m;
- h : nng cao tng cng ca lung khi do ng nng ban u v do chnh lch nhit ,
m.
C nhiu tc gi xut cng thc xc nh nng cao tng cng ca lung khi:
2.1. Cng thc ca W.F Davidson
Da vo kt qu thc nghim tin hnh trn ng kh ng, W.F Davidson a ra cng thc
xc nh nng tng cng ca lung khi nh sau:
h hv ht
(5)
Trong :
hv D
u
(6)
1, 4
T
ht D .
u Tkhi
(7)
u ( z ) = u (10 )
Z
,m/s
10
(8)
Trong :
u (10 ) : Vn tc gi cao 10m ( cao ca tr o gi ca cc Trm quan trc kh tng);
T Txq
.D
1,5 2,68.10 3 P.D. Kh
u
TKh
, m
(9)
Trong :
- P: p sut kh quyn, milibar (1atm = 1013mbar);
i vi cc cp n nh ca kh quyn khc nhau, kt qu tnh ton theo cng thc trn c
nhn vi h s tng ng c th l:
i vi cp A, B, C nhn h s 1,1 hoc 1,2 i vi cp D, E, F nhn h s 0,8 hoc 0,9.
2.3. Cng thc ca H. Stumke
Theo H. Stumke:
T Kh T xq
TKh
1,5 D. 65 3 / 2
h
.D
u
u
1/
,m
(10)
Txq
F = g.r2. 1
Tkh
(11)
Trong :
- F: Tham s nng cao lung khi, m4/s3;
- g: Gia tc trng trng (9,8m/s2);
- r: Bn knh trong ca ming ng khi, m;
- : Tc pht ca khi thi, m/s;
- Txq ; Tkh : Nhit ca khng kh xung quanh v nhit khi thi, 0K.
i vi trng hp kh quyn trung tnh v khng n nh (cp n nh kh quyn t A D)
th cng thc xc nh nng cao lung khi c dng:
h
1,6 F 1 / 3 . X t2 / 3
,m
u
Trong :
(12)
- Xt: Khong cch t im kt thc nng trung bnh ca lung khi n chn ng khi theo
chiu gi thi, m;
- Nu F>55m4/s3 th Xf = 120.F0,4
- Nu F<55m4/s3 th Xf = 50.F5/8
i vi kh quyn n nh v c gi thi (cp n nh E v F), dng cng thc sau xc
nh nng cao ca lung khi:
1/ 3
F
h 2,4.
u.S
,m
(13)
Trong :
S=
g
Txq
dTxq
, s 2
dZ
(14)
Trong :
- : gim nhit on nhit, 0,01 0/m;
- dTxq / dZ : thay i nhit theo chiu cao thc t ca mi trng khng kh (ch n
c du dng khi nhit tng theo chiu cao).
2.5. Cng thc ca P.I. Andreep
Andreep a ra cng thc xc nh nng cao lung khi nh sau:
h
1,9.D,
,m
u
(15)
D.
g .L.T
1,6 3
,m
u10
u10 .Txq
(16)
Trong :
- L: Lu lng khi thi m3/s
2.7. Cc nhn xt
Cc cng thc xc nh nng tng cng ca lung kh h nu trn ph thuc vo nhiu
tham s, nhng ch yu l cc tham s nh sau:
+ Vn tc khi pht ra ming ng khi , m/s;
+ Nhit khi thi Tkh, 0k;
+ ng knh ng khi D, m;
+ Vn tc gi ti ming ng khi u, m/s; hay gin tip qua chiu cao hnh hc ca ng khi h,
vn tc gi ti a phng u10, cp n nh kh quyn v g gh b mt ti ni tnh ton.
Tuy nhin, mc nh hng nhiu hay t cn ph thuc vo tng trng hp c th, chng
ta s xt trong cc trng hp c th di y.
3. Tnh ton, so snh cc phng php xc nh chiu cao hiu qu He
Mt nh my t nhin liu l than. ng khi c chiu cao hnh hc h = 30m. Nhit khng
kh xung quanh l 29 0C, gradian nhit theo chiu cao 1 0C/100m. Sau y chng ta s xt
s nh hng ca cc tham s n chiu cao hiu qu ng khi.
3.1. nh hng tc pht ca lung khi.
Gi nguyn cc thng s: ng knh ng khi D= 1m, nhit khi Tkh = 2000C, vn tc gi
u10 = 2.5m/s, n nh khi quyn cp C, g gh b mt Zo = 1m. Cho vn tc khi ti
ming ng khi ( ) thay i t 6.5 m/s n 20 m/s, ta thu c chiu cao hiu qu He nh
sau:
Vn tc khi
(m/s)
6.5
33.53
34.89
48.26
54.35
33.75
37.75
34.72
36.02
48.94
58.44
34.62
39.54
9.5
36.00
37.15
49.63
62.35
35.49
41.33
11
37.37
38.28
50.31
66.11
36.35
43.12
12.5
38.81
39.41
51.00
69.74
37.22
44.91
14
40.32
40.53
51.68
73.26
38.08
46.69
15.5
41.90
41.66
52.36
76.69
38.95
48.48
17
43.55
42.79
53.05
80.03
39.82
50.27
18.5
45.25
43.92
53.73
83.31
40.68
52.06
20
47.01
45.05
54.41
95.86
41.55
53.85
Nhn xt: Ta thy cc cng thc ca Davidsion, Holland, Stumke, Andreep, Berliand cho kt
qu l tng ng nhau, chiu cao hiu qu He so vi chiu cao hnh hc ca ng khi dao
ng t 1.4 - 1.8 ln v iu ny kh ph hp vi thc t. Duy ch c cng thc ca Briggs
cho kt qu qu ln, He = 95.86 m, gp 3.2 ln so vi chiu cao hnh hc ca ng khi, iu
ny cho thy cng thc ca Briggs sai kh nhiu so vi cc cng thc khc.
3.2. nh hng ca nhit khi
Gi nguyn cc thng s: c hnh ng khi D = 1m, vn tc khi = 15m/s, vn tc gi
u10 = 2.5 m/s, n nh kh quyn cp C, g gh b mt Zo = 1m. Cho nhit khi ti
ming ng khi thay i t 3030K (300C) n 483 0K (2100C) ta thu c cc kt qu nh sau:
Nhit khi
(0K)
Davidson
Holland
Stumke
Briggs
Andreep
Berliand
303
38.36
36.84
36.84
30.00
38.66
41.25
323
38.88
37.60
46.69
42.20
38.66
42.03
343
39.34
38.28
48.38
49.60
38.66
42.81
363
39.75
38.88
49.44
55.46
38.66
43.59
383
40.11
39.42
50.19
60.33
38.66
44.37
403
40.44
39.91
50.78
64.51
38.66
45.15
423
40.74
40.35
51.26
68.16
38.66
45.93
443
41.01
40.75
51.65
71.37
38.66
46.72
463
41.25
41.12
51.99
74.23
38.66
47.50
483
41.48
41.45
52.27
76.81
38.66
48.28
Nhn xt: Ta thy cc cng thc ca Davidsion, Holland, Stumke, Berliand cho kt qu l
tng ng nhau, chiu cao hiu qu He so vi chiu cao hnh hc ca ng khi dao ng t
1.4 - 1.8 ln. Cng thc ca Briggs cho kt qu t 30m n 76.81m, chiu cao hiu qu He
ln hn chiu cao hnh hc 2.6 ln. Duy ch c cng thc ca Andreep cho kt qu l khng
thay i, He = 38.66m, iu ny cho thy cng thc ca Andreep khng tnh n s nh
hng ca nhit khi.
3.3. nh hng ca ng knh ng khi.
Gi nguyn cc thng s: nhit khi Tkh = 4830K, vn tc khi = 15m/s, vn tc gi u10
= 2.5 m/s, n nh kh quyn cp C, g gh b mt Z0 = 1m. Cho ng knh trong ca
ng khi thay i t 1m n 3.7 m , ta thu c cc kt qu nh sau:
ng knh
ng khi
(m)
41.48
41.45
52.27
76.81
38.66
48.28
1.3
44.93
46.69
61.77
99.35
41.26
56.50
1.6
48.37
52.75
72.18
124.67
43.86
65.99
1.9
51.81
59.64
83.42
152.47
46.46
76.74
2.2
55.26
67.37
95.41
175.77
49.06
88.76
2.5
58.70
75.92
108.11
199.91
51.66
102.04
2.8
62.15
85.31
121.47
224.63
54.25
116.59
3.1
65.59
95.53
135.45
249.89
56.85
132.40
3.4
69.04
106.57
150.02
275.64
59.45
149.48
3.7
72.48
118.45
165.16
301.85
62.05
167.82
Nhn xt: Ta thy cc cng thc ca Holland, Stumke v Berliand cho kt qu rt cao, chiu
cao hiu qu He cao hn chiu cao hnh hc ca ng khi dao ng t 4 - 6 ln v iu ny
kh xy ra trong thc t. Cng thc ca Davidson cho kt qu kh hp l, chiu cao hiu qu
He cao hn chiu cao hnh hc ca ng khi dao ng t 1.38 - 2.4 ln.
4. Nhn xt v kt lun
Cc cng thc tnh chiu cao hiu qu ng khi He v nng tng cng ca lung khi h
nu trn ph thuc vo nhiu tham s:
+ T l thun vi vn tc khi pht ra ming ng khi , m/s;
+ T l thun vi nhit khi thi Tkh , 0K;
+ T l thun vi ng knh ng khi D, m;
+ T l nghch vi vn tc gi u, m/s;
+ Ph thuc vo cp n nh kh quyn,
Ta thy nhng cng thc xc nh chiu cao hiu qu ng khi ca mt s tc gi nu trn
xt n cc yu t nh hng , nhng nh hng nhiu hay t cn ph thuc vo tng
trng hp c th. Qua cc v d trn ta thy kt qu tnh ton chiu cao hiu qu He v
nng cao tng cng lung khi h tnh theo cc cng thc khc nhau l rt khc nhau. Song
trong cc v d trn ch c cng thc ca Davidson l cho kt qu kh n nh.
Kt qu nghin cu ca GS.TS Trn ngc Chn, Trng i hc Xy dng (HXD) cho thy
khi s dng cng thc tnh chiu cao hiu qu ca W.F Davidson trong m hnh Gauss xc
nh nng nhim kh c hi, bi trn mt t cho kt qu gn vi kt qu nng ca
kh c hi, bi trn mt t khi tnh ton theo phng php ca M.E. Berliand. GS.TS Trn
Ngc Chn v PGS TS Bi S L, Trng HXD cng dng cng thc tnh chiu cao
hiu qu ca W.F Davidson trong m hnh Gauss xc nh nng nhim kh c hi,
bi trn mt t khu cng nghip Minh Khai - Vnh Tuy v so vi kt qu kho st thc t
ti hin trng l ph hp.
T nhng phn tch v so snh trn, chng ti kin ngh nn dng cng thc ca W.F
Davidson xc nh chiu cao hiu qu ng khi khi tnh ton khuch tn cc cht nhim
khng kh v n tng i n gin v cho kt qu tnh ton tin cy.
Ngun: TC Xy dng, s 7/2008