You are on page 1of 204

B GIO DC V O TO

VIN KHOA HC GIO DC VIT NAM


************

INH TH HNG MINH

PHT TRIN NNG LC C LP


SNG TO CHO SINH VIN I HC
K THUT THNG QUA DY HC
HA HC HU C

LUN N TIN S KHOA HC GIO DC

H NI, 2013

B GIO DC V O TO
VIN KHOA HC GIO DC VIT NAM
************

INH TH HNG MINH

PHT TRIN NNG LC C LP


SNG TO CHO SINH VIN I HC
K THUT THNG QUA DY HC
HA HC HU C
LUN N TIN S KHOA HC GIO DC
Chuyn ngnh: L lun v Phng php dy hc b mn Ha hc
M s: 62.14.01.11
Ngi hng dn khoa hc: 1. PGS.TS. Phm Vn Hoan

2. TS. Cao Th Thng

H NI, 2013

LI CAM OAN
Ti xin cam oan y l cng trnh nghin cu ca ring ti. Kt
qu nu trong lun n l trung thc v cha t ng c ai cng b
trong bt k cng trnh nghin cu no.
Tc gi lun n

inh Th Hng Minh

Li cam n
Trong sut qu trnh hc tp v hon thnh lun n ny, ti nhn c
s hng dn, gip qu bu ca cc thy c, cc anh ch, cc em v cc bn.
Vi lng knh trng v bit n su sc ti xin c by t li cm n chn thnh
ti:
Ban Gim c, Trung tm o to v Bi dng Vin Khoa hc Gio dc
Vit Nam to mi iu kin thun li gip ti trong qu trnh hc tp v
hon thnh lun n.
Ph gio s- Tin s Phm Vn Hoan, ngi thy knh mn ht lng
gip , dy bo, ng vin v to mi iu kin thun li cho ti trong sut qu
trnh hc tp v hon thnh lun n.
Tin s Cao Th Thng, mt ngi ng knh trong cng vic cng nh
trong cuc sng. C ng vin gip v ch bo cho ti rt nhiu ti c
th hon thnh c lun n ny.
Xin chn thnh cm n cc thy c trong hi ng chm lun n cho
ti nhng ng gp qu bu hon chnh lun n ny.
Xin cm n Ban Gim hiu, B mn Ho cc tr ng: Hc vin Qun y,
i hc Cng Nghip H Ni, i hc y khoa Vinh, Hc vin Y Dc hc c
truyn Vit Nam, cc thy c gio cng tc, cc bn ng nghip nhit tnh
gip ti trong qu trnh tin hnh thc nghim cho lun n .
Xin cm n Ban Gim c, Phng Qun l Khoa hc, B mn Ho Hc
vin Y Dc hc c truyn Vit Nam to iu kin v thi gian v ng vin
ti nghin cu hon thnh lun n .
Xin chn thnh cm n b m anh ch em v, ngi chng yu qu
lun bn cnh ng vin v gip ti hc tp lm vic v hon thnh lun
n.

H Ni, thng 12 nm 2013

MC LC
Trang
1. Danh mc cc ch vit tt
2. Danh mc cc bng
3. Danh mc cc hnh v, th
M U ........................................................................................................ 1
1. L do chn ti .......................................................................................... 1
2. Mc ch nghin cu ................................................................................... 3
3. Nhim v nghin cu .................................................................................. 3
4. Khch th v i tng nghin cu ............................................................ 3
5. Gi thuyt khoa hc..................................................................................... 3
6. Phng php nghin cu ............................................................................. 3
7. Nhng ng gp mi ca lun n ............................................................... 4
8. Cu trc ca lun n

............................................................................. 5

CHNG 1: C S L LUN V THC TIN V PHT TRIN NNG


LC C LP SNG TO CHO SINH VIN I HC K THUT 6
1.1. Khi nim v nng lc, nng lc ngh nghip, sng to, t duy sng to, tnh
c lp ..6
1.1.1. Nng lc v nng lc ngh nghip6
1.1.2. Sng to.....8
1.1.3. T duy sng to.....9
1.1.4. Tnh c lp.11
1.2. Nng lc c lp sng to ca sinh vin12
1.2.1. Khi nim12

1.2.2. c im ca ngi c nng lc c lp sng to...13


1.2.3. Biu hin ca nng lc c lp sng to ............................................ 16
1.2.4. Kim tra nh gi nng lc..17
1.3. Mt s kt qu nghin cu trong v ngoi nc c lin quan n vic pht
trin nng lc c lp sng to thng qua dy hc ho hc..................23
1.4. Mt s phng php dy hc tch cc c th p dng dy hc Ha hc Hu c
trng i hc k thut ......................................................................................26
1.4.1. nh hng i mi phng php dy hc i h c27
1.4.2. Nhng du hiu c trng ca cc phng php tch cc ................. 28
1.4.3. Mt s phng php/k thut dy hc tch cc c th p dng trng i
hc..28
1.5. S dng thit b dy hc ha hc theo hng tch cc ..................... 44
1.5.1. Thit b dy hc l ngun cung cp kin thc .................................... 44
1.5.2. S d ng th nghim ho hc trong dy hc tch cc ........................... 44
1.6. S dng bi tp ha hc theo hng dy hc tch cc .. ...45
1.7. Thc trng dy hc Ha hc hu c mt s trng i hc ngnh k
thut...46
1.7.1. Kho st thc trng p dng phng php dy hc tch cc......46
1.7.2. Chng trnh Ha hc hu c cc trng i hc ng nh k thut..49
1.7.3. c im ca sinh vin trng i hc k thut .........51
Tiu kt chng 1 ........................................................................................ 52
CHNG 2: MT S BIN PHP PHT TRIN NNG LC C LP
SNG TO CHO SINH VIN I HC K THUT THNG QUA DY
HC HA HC HU C ........................................................................ 53
2.1. Biu hin nng lc c lp sng to ca SV H k thut ..................... 53
2.2. Thit k b cng c nh g i nng lc c lp sng to ca sinh vin i
hc k thut thng qua dy hc Ho hc hu c ........................................... 53

2.2.1. Yu cu b cng c nh gi nng lc................................................54


2.2.2. Thit k b cng c nh gi c th............................................... .....54
2.3. nh hng v nguyn tc xut cc bin php pht trin nng lc c lp
sng to cho sinh vin i hc k thut thng qua dy hc Ho hc hu c
..................................................................................................................61
2.3.1. nh hng pht trin nng lc c lp sng to........................... .....61
2.3.2. Nguyn tc xut cc bin php ....................................................... 64
2.3.3. Thit k gio n bi dy theo hng pht trin nng lc c lp sng to
65
2.4. xut mt s bin php pht trin nng lc c lp sng to cho sinh vin
i hc k thut thng qua dy hc Ho hc hu c

69

2.4.1. Bin php 1: S dng phng php dy hc theo hp ng ............. 69


2.4.2. Bin php 2: S dng phng php dy hc d n ............................ 86
2.4.3. Bin php 3: S dng phng php dy thc hnh ho hc theo Spickler
107
2.4.4. Bin php 4: S dng k thut s t duy ..................................... 117
Tiu kt chng 2 ...................................................................................... 125
CHNG 3: THC NGHIM S PHM ............................... 126
3.1. Mc ch thc nghim 126
3.2. Nhim v thc nghim ......................................................................... 126
3.3. Phng php thc nghim .............................. 126
3.3.1. K hoch thc nghim .. ............... 126
3.3.2. Quy trnh thc nghim. . 127
3.4. Kt qu thc nghim ............................................................................ 129
3.4.1. Cch x l v nh gi kt qu dy thc nghim 129
3.4.2. Kt qu thc nghim s phm ..132

Tiu kt chng 3 ...................................................................................... 161


KT LUN CHUNG V KIN NGH ..................................................... 162
DANH MC CC CNG TRNH KHOA HC CNG B CA TC
GI..165
TI LIU THAM KHO...166
PH LC CA LUN N..176
PH LC 1: Phiu iu tra thc trng vic dy v hc Ho hc hu c trng
i hc k thut176
PH LC 2: Phiu hi v gi dy p dng PPDH tch cc nhm pht trin nng
lc c lp sng to cho SV...............................................181
PH LC 3: Phiu hi v gi hc s dng PPDH tch cc ..183
PH LC 4: Bng kim st biu hin nng lc c lp sng to..187
PH LC 5: Cc gio n dy thc nghim194
PH LC 6: Hng dn chm kim tra Ha hc hu c 247
PH LC 7: B cu hi ha hu c nh gi nng lc c lp sng to ca sinh
vin..256
PH LC 8: Kt qu nh gi qua bi kim tra thc nghim vng2.263
PH LC 9: Bng s trng, s lp, s sinh vin trong mi vng thc
nghim.276

DANH MC CC K HIU, CC CH VIT TT

B GD&T
C
CNTT
CTCT
CTPT
DA
dd
DH
DHDA
DHH
H
C
GV
H
HS
NXB
PP
PPDH
PTHH
SV
STD
TBDH
THPT
TN
TNKQ
TNSP

B Gio dc v o to
Cao ng
Cng ngh thng tin
Cng thc cu to
Cng thc phn t
D n
Dung dch
Dy hc
Dy hc d n
Dy hc hp ng
i hc
i chng
Ging vin
Hp ng
Hc sinh
Nh xut bn
Phng php
Phng php dy hc
Phng trnh ha hc
Sinh vin
S t duy
Thit b dy hc
Trung hc ph thng
Thc nghim
Trc nghim khch quan
Thc nghim s phm

DANH MC BNG BIU


TT

S bng
biu

Tn bng biu

Trang

Bng 3.1

Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc


c lp sng to khi DH theo H

140

Bng 3.2

Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc


c lp sng to khi DH theo DA

140

Bng 3.3

Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc


c lp sng to khi DH theo Spickler

141

Bng 3.4

Bng 3.5

Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc


c lp sng to khi DH bng STD
Kt qu ly thng tin ca GV v PPDH tch cc gip pht
trin nng lc c lp sng to cho SV

142
143

Kt qu phiu hi SV v gi hc c s dng 4 bin php


6

Bng 3.6

Bng 3.7

Bng 3.8

Bng 3. 9

Bng 3.10

10

Bng 3.1 1

11

Bng 3.12 Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C

pht trin nng lc c sng to


Kt qu phiu nh gi sn phm d n
Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 1 vng 1 )
Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 1 vng 1 )
Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 1 vng 1 )
Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp
C ( bin php 1 vng 1 )

144
146
147
148
149
149
150

( bin php 1 vng 1 )


12

Bng 3.1 3

13

Bng 3.14

14

Bng 3.15

15

Bng 3.16

16

Bng 3.17

17

Bng 3.18

18

Bng 3.19

19

Bng 3.20

20

Bng 3.21

21

Bng 3.22

22

Bng 3.23

23

Bng 3.24

24

Bng 3.25

Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 2 vng 1 )
Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 2 vng 1 )
Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 2 vng 1 )
Bng % s SV t im Xi tr xungca lp TN v lp
C ( bin php 2 vng 1 )
Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
( bin php 2 vng 1 )
Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 3 vng 1 )
Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 3 vng 1 )
Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 3 vng 1 )
Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp
C (bin php 3 vng 1 )
Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
( bin php 3 vng 1 )
Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 4 vng 1 )
Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 4 vng 1 )
Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 4 vng 1 )

150
151
152
152
153
153
154
155
155
156
156
157
158

Bng % s SV t im Xi tr xungca lp TN v lp
C (bin php 4 vng 1)

25

Bng 3.26

26

Bng 3.27

27

Bng 3.28

28

Bng 3.29

29

Bng 3.30

30

Bng 3.31

31

Bng 3.32

32

Bng 3.33

33

Bng 3.34

34

Bng 3.35

35

Bng 3.36

36

Bng 3.37

37

Bng 3.38

38

Bng 3.39 Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C

Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C


( bin php 4 vng 1 )
Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 1 vng 2 )
Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 1 vng 2 )
Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 1 vng 2 )
Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp
C ( bin php 1 vng 2)
Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
( bin php 1 vng 2 )
Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 2 vng 2 )
Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 2 vng 2 )
Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 2 vng 2 )
Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp
C ( bin php 2 vng 2 )
Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
( bin php 2 vng 2 )
Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 3 vng 2 )

158
159
263
263
264
264
265
266
266
267
267
268
269
269

( bin php 3 vng 2 )


39

Bng 3.40

40

Bng 3.41

41

Bng 3.42

42

Bng 3.43

43

Bng 3.44

44

Bng 3.45

45

Bng 3.46

46

Bng 3.47

Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 3 vng 2 )
Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp
C ( bin php 3 vng 2 )
Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
( bin php 3 vng 2 )
Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
( bin php 4 vng 2 )
Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 4 vng 2 )
Bng tn sut ca lp TN v lp C
( bin php 4 vng 2 )
Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp
C ( bin php 4 vng 2 )
Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
( bin php 4 vng 2 )

270
270
271
272
273
273
274
274

DANH MC TH, HNH V

S hnh
v, th
Hnh 1.1

Hnh nh minh ha mt s t duy

45

Hnh 3.1

SV bo co kt qu H

133

Hnh 3.2

SV tho lun v hon thnh phiu hc tp

133

Hnh 3.3

SV bo co sn phm H v GV ang hng dn tho


lun

134

Hnh 3.4

SV bo co sn phm d n v monoancol

136

Hnh 3.5

136

Hnh 3.6

SV tho lun sau khi cc nhm bo co


SV bo co sn phm DA v monosacarit v GV nhn
xt

Hnh 3.7

137

Hnh 3.8

SV ang tin hnh chit xut rutin


SV trnh by sn phm STD do nhm thit k

10

Hnh 3.9

Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C ( bin php 1 vng 1 )

148

11

Hnh 3.10 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 1 vng 1 )

12

Hnh 3.11

13

Hnh 3.12 Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C ( bin php 2 vng 1 )

151

14

Hnh 3.13 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 2 vng 1 )

152

15

Hnh 3.14

16

Hnh 3.15 Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C ( bin php 3 vng 1 )

154

17

Hnh 3.16 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 3 vng 1 )
Hnh 3.17 ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C

154

TT

18

Tn th, hnh v

ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


( bin php 1 vng 1 )

ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


( bin php 2 vng 1 )

Trang

136
138

149
149

152

155

( bin php 3 vng 1 )


19

Hnh 3.18 Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C ( bin php 4 vng 1 )

157

20

Hnh 3.19 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 4 vng 1 )

158

21

Hnh 3.20

22

Hnh 3.21 Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C ( bin php 1 vng 2 )

263

23

Hnh 3.22 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 1 vng 3 )

264

24

Hnh 3.23

25

Hnh 3.24 Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C( bin php 2 vng 2 )

266

26

Hnh 3.25 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 2 vng 2 )

267

27

Hnh 3.26

28

Hnh 3.27 Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C ( bin php 3 vng 2 )

269

29

Hnh 3.28 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 3 vng 2 )
ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C
Hnh 3.29
( bin php 3 vng 2 )

270

31

Hnh 3.30 Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp


TN v C ( bin php 4 vng 2 )

272

32

Hnh 3.31 Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim


tra ca lp TN v lp C ( bin php 4 vng 2 )

273

33

Hnh 3.32

30

ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


( bin php 4 vng 1 )

ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


( bin php 1 vng 2 )

ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


( bin php 2 vng 2 )

ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


( bin php 4 vng 2 )

158

265

268

271

274

1
M U
1. L do chn ti
t nc ta ang trong tin trnh hi nhp kinh t quc t, nng cao
nng lc cnh tranh ca nn kinh t. iu ny i hi nn gio dc i hc
(H) nc ta phi i mi mnh m nng cao cht lng o to, nhm cung
cp cho nn kinh t ngun nhn lc c trnh v nng lc vn hnh nn
kinh t trong mi lnh vc. iu ny cng c ngha l cc trng H phi tng
bc chuyn mnh tr thnh ni pht trin cho ngi hc nhng nng lc cn
thit, gip ngi hc c kh nng hnh ng sng to v c lp , c kh nng t
hc, t tm kim thng tin, x l thng tin tr thnh nhng ngi lao ng c
tr thc p ng yu cu ca x hi, thch ng c vi mi trng sng lun
lun bin ng v t tin hi nhp quc t.
Bo co chnh tr ca ng ti i hi XI ghi r: i mi cn bn v
ton din v gio dc, o to,...i mi chng trnh, ni dung, phng php
dy v hc, phng php thi, kim tra..., nng cao cht lng gio dc ton
din, c bit coi trng gio dc l tng..., o c, li sng, nng lc sng
to, k nng thc hnh, tc phong cng nghip, thc trch nhim x hi . Do
, nng cao cht lng gio dc v o to ni chung, cht lng ging dy cao
ng (C) v H chnh quy ni ring l vn mang tnh cp thit, l gii php
quan trng nht nn gio dc nc ta trong giai on u th k 21 c th
tin kp vi s pht trin ca khoa hc trn th gii, p ng yu cu hi nhp
kinh t quc t hin nay.
Lut Gio dc ca Vit Nam, phn mc tiu gio dc H ghi r: Mc
tiu ca gio dc i hc l o to ngi hc c phm cht chnh tr, o c,
c thc phc v nhn dn, c kin thc v nng lc thc hnh ngh nghip
tng xng vi trnh o to, c sc kho p yu cu xy dng v bo v T
quc

2
Trong thi i ngy nay, khi nhn thc ca con ngi t n mt trnh
cao hn, th nng lc t duy khng cn gi nguyn ngha m cn tr thnh
nng lc hnh ng . Bi l ngi ta khng ch t duy c nhng khi nim v
th gii, m cn sng to nhm thay i th gii, lm cho th gii ngy cng tt
p hn. Tm quan trng ca s sng to vn tng ln hng nm mi thnh
phn x hi nh l mt kt qu phn hi t cuc sng trong th gii v mi
trng kinh doanh si ng. Mi lc mi ni u khuyn khch sng to. Hng
kinh doanh tm hiu n hng ci tin cho cc sn phm mi v cc chin dch
Marketing y tnh sng to; Cc nh khoa hc tm kim cc phng thc sng
to thc hin nhng gii php cng ngh; cn cng ng v gia nh th tm
cc phng php (PP) sng to to ra cht ln g mi ca cuc sng,...
Vic p dng cc phng php dy hc (PPDH) tch cc trong dy hc
(DH) mn Ha hc kt hp s dng cc thit b dy hc (TBDH) c vai tr quan
trng pht trin nng lc c lp, sng to ca sinh vin (SV).
Ha hc l mt trong nhng mn hc thuc nhm mn Khoa hc t nhin
c vai tr quan trng trong vic thc hin mc tiu gio dc H trong c pht
trin nng lc ca SV, gip SV c kh nng lm vic c lp sng to v gii
quyt nhng vn thuc chuyn ngnh c o to. Chng trnh Ho hu c
trng H k thut c nhiu ni dung c th p dng cc PPDH tch cc
pht trin nng lc c lp sng to c hiu qu.
Qua kt qu iu tra thc t, cho thy rng vic p dng PPDH tch cc
trong DH mn Ho hc hu c trng H cn hn ch. Thng thng, cc
GV ch s dng PP thuyt trnh l ch yu , SV nghe, ghi... nn cha pht huy
c tnh tch cc, ch ng ca SV. Mt s t GV p dng PPDH tch cc
nhng cha hng ti pht trin nng lc c lp sng to cho SV.

3
Do ti Pht trin nng lc c lp sng to ca SV H k thut
thng qua dy hc Ho hu c mang tnh cp thit, c ngha v mt l lun
v thc tin gp phn nng cao cht lng gio dc H.
2. Mc ch nghin cu
Nghin cu mt s bin php vn dng PPDH tch cc trong DH mn
Ho hc hu c nhm pht trin nng lc c lp sng to ca SV, gp phn
thit thc nng cao cht lng DH ho hc ni ring v nng cao hiu qu o
to trng H k thut ni chung.
3. Nhim v nghin cu
3.1. Nghin cu c s l lun v thc tin ca vn pht trin nng lc c lp
sng to cho SV H k thut.
3.2. Nghin cu xut nh hng, nguyn tc v mt s bin php pht trin
nng lc c lp sng to cho SV H k thut.
3.3. Thc nghim s phm (TNSP) nhm xc nh hiu qu v tnh kh thi ca
cc bin php xut.
4. Khch th v i tng nghin cu
4.1. Khch th nghin cu: Qu trnh DH mn Ha hc hu c trng H k
thut.
4.2. i tng nghin cu: Cc bin php nhm pht trin nng lc c lp sng
to ca SV thng qua DH mn Ha hc hu c trng H k thut, gp phn
nng cao cht lng DH bc H hin nay.
5. Gi thuyt khoa hc
Nu s dng c hiu qu mt s PPDH tch cc ch yu: PPDH theo hp
ng (H), PPDH theo d n (DA), PPDH theo Spickler, k thut s t duy
(STD),.... kt hp vi mt s PPDH ph hp khc c s h tr ca cc TBDH

4
(my tnh, a hnh, dng c ha cht, my nh, .... ) trong DH mn Ha hc hu
c th s pht trin c nng lc c lp sng to ca SV H k thut.
6. Phng php nghin cu

6.1. Phm vi nghin cu


Pht trin nng lc c lp sng to cho SV H k thut ngnh Ha v
ngnh Y Dc thng qua DH mn Ha hc hu c.
6.2. Phng php nghin cu
- Nghin cu l lun:
+ Cc vn c lin quan n nng lc c lp sng to v pht trin
nng lc c lp sng to.
+ Mt s PPDH tch cc v s dng TBDH theo hng tch cc.
- Nghin cu thc tin:
+ iu tra thc trng vic s dng PPDH tch cc trong DH mn Ho hc
hu c trng H k thut (H k thut ngnh Ha v ngnh Y Dc) hin
nay.
+ Chng trnh Ho hc hu c trng H k thut (H k thut ngnh
Ha v ngnh Y Dc).
+ TNSP v cc bin php pht trin nng lc c lp sng to xut.
- Phng php thng k ton hc x l kt qu TNSP.
7. Nhng ng gp mi ca lun n
C ng gp mi v l lun v thc tin, c th l:
- h thng ha v lm sng t mt s vn l lun lm c s pht
trin nng lc c lp sng to: cc khi nim nng lc, sng to, t duy sng

5
to, tnh c lp, nng lc c lp sng to ca SV, mt s biu hin ca nng
lc c lp sng to v cch kim tra nh gi nng lc ca SV, mt s PPDH
tch cc gp phn pht trin nng lc c lp sng to cho SV nh: PPDH theo
H, PPDH theo DA, PPDH theo Spickler, k thut STD, s dng thit b DH
theo hng DH tch cc.
- tin hnh iu tra v lm r thc trng ca vic s dng PPDH tch
cc cng nh vn pht trin nng lc c lp sng to mt s trng H k
thut. So snh ni dung Ha hc hu c trng H k thut vi trng ph
thng thy c s ging nhau v khc nhau v mc ni dung gia cc
trng, lm r c im ca SV cc trng H k thut.
- c xut mi v pht trin nng lc c lp sng to cho SV H k
thut: Xc nh mt s biu hin nng lc c lp sng to ca SV H k thut;
Thit k b cng c nh gi nng lc c lp sng to cho SV H k thut ;
xut nh hng, nguyn tc pht trin nng lc c lp sng to cho SV H k
thut; xut 4 bin php pht trin nng lc c lp sng to ca SV ngnh k
thut thng qua dy mn Ha hc hu c:
Bin php 1: S dng PPDH theo H
Bin php 2: S dng PPDH theo DA
Bin php 3: S dng PP dy thc hnh ho hc theo Spickler
Bin php 4: S dng k thut STD
- La chn ni dung v thit k cc gio n minh ha cho cc bin php
trn. Kt qu TNSP chng t vic p dng cc bin php pht trin nng lc
c lp sng to ca SV H ngnh k thut l kh thi v hiu qu.
8. Cu trc ca lun n

6
Ngoi phn m u, kt lun, ti liu tham kho v ph lc, ni dung lun
n gm 3 chng:
Chng 1: C s l lun v thc tin ca vn pht trin nng lc c lp
sng to cho SV H k thut (47 trang)
Chng 2: Mt s bin php pht trin nng lc c sng to cho SV H k
thut thng qua DH Ha hc hu c (74 trang)
Chng 3: Thc nghim s phm (35 trang)

CHNG 1
C S L LUN V THC TIN V PHT TRIN NNG LC
C LP SNG TO CHO SINH VIN I HC K THUT
1.1. Khi nim v nng lc, nng lc ngh nghip, sng to, t duy sng to,
tnh c lp
1.1.1. Nng lc v nng lc ngh nghip
Khi nim nng lc c ngun gc ting Latinh competentia. Ngy nay
khi nim nng lc c hiu di nhiu cch khc nhau.
Theo Barnett: Nng lc l mt tp hp cc kin thc, k nng v thi
ph hp vi mt hot ng thc tin [19]. Ch trng hn n tnh thc hnh
ca nng lc, Rogiers cho rng: Nng lc l bit s dng cc kin thc v k
nng trong mt tnh hung c ngha [108]. cp n tnh nh lng ca
nng lc, Howard Gardner khng nh: Nng lc phi c th hin thng qua
hot ng c kt qu v c th nh gi hoc o c [90, tr.11].
Ph hp vi cc kin trn l quan im ca F.E. Weinert khi tc gi cho
rng: Nng lc l nhng k nng k xo hc c hoc sn c ca c th nhm
gii quyt cc tnh hung xc nh, cng nh s sn sng v ng c x hiv
kh nng vn dng cc cch gii quyt vn mt cch c trch nhim v hiu
qu trong nhng tnh hung linh hot [100, tr.12].

7
Denys Tremblay, nh tm l hc ngi Php quan nim rng: Nng lc l
kh nng hnh ng, t c thnh cng v chng minh s tin b nh vo
kh nng huy ng v s dng hiu qu nhiu ngun lc tch hp ca c nhn
khi gii quyt cc vn ca cuc sng [88, tr.12].
OECD (T chc cc nc kinh t pht trin) cho rng: Nng lc l kh
nng c nhn p ng cc yu cu phc hp v thc hin thnh cng nhim v
trong mt bi cnh c th [96, tr.12].
Theo Bernd Meier, Nguyn Vn Cng: Nng lc l mt thuc tnh tm l
phc hp, l im hi t ca nhiu yu t nh tri th c, k nng, k xo, kinh
nghim, s sn sng hnh ng v trch nhim o c [5].
Vit Nam, vn nng lc cng sm c cp. Theo tc gi Trn
Trng Thy v Nguyn Quang Un: Nng lc l tng hp nhng thuc tnh
c o ca c nhn ph hp v i nhng yu cu c trng ca mt hot ng
nht nh, nhm m bo vic hon thnh c kt qu tt trong lnh vc hot
ng y [63,tr.11]. Vi i tng c th l hc sinh THPT, tc gi Nguyn Th
Minh Phng cho rng Nng lc cn t c ca hc sinh THPT l t hp
nhiu kh nng v gi tr c c nhn th hin thng qua cc hot ng c kt
qu [44, tr.12].
Trong lun n ny chng ti cng ng vi quan nim: Nng lc l kh
nng thc hin c hiu qu v c trch nhim cc hnh ng, gii quyt c c
nhim v, vn thuc lnh vc ngh nghip, x hi hay c nhn trong
nhng tnh hung khc nhau trn c s kt hp s hiu bit, k nng, k xo
v kinh nghim.
Nng lc l nhng thuc tnh tm l ring ca c nhn, nh nhng thuc
tnh ny m con ngi hon thnh tt p mt hot ng no , ch phi b ra t
sc lao ng m t hiu qu cao. Nng lc ca SV s l ch cui cng ca qu
trnh DH, gio dc. Bi vy, nhng yu cu v pht trin nng lc ca SV cn
c t ng ch trong mc ch DH .

8
Nng lc ca mi ngi mt phn da trn c s t cht. Nhng iu ch
yu l nng lc hnh thnh, pht trin v th hin trong hot ng tch cc ca
con ngi di s tc ng ca rn luyn, DH v gio dc. Vic hnh thnh v
pht trin cc phm cht nhn cch l phng tin c hiu qu nht pht trin
nng lc [63,tr.90].
Hin nay, vic pht trin nng lc thng qua DH c hiu ng ngha vi
pht trin nng lc hnh ng. Nng lc hnh ng bao gm:
Nng lc chuyn mn : L kh nng thc hin cc nhim v v chuyn mn
cng nh nh gi kt qu mt cch c lp, c PP v m bo chnh xc v mt
chuyn mn (bao gm c kh nng t duy logic, phn tch, tng hp v tru tng;
kh nng nhn bit cc mi quan h thng nht trong qu trnh).
Nng lc PP: L kh nng i vi nhng hnh ng c k hoch, nh
hng mc ch trong cng vic gii quyt cc nhim v v vn t ra. Trng
tm ca nng lc PP l nhng PP nhn thc, x l, nh gi, truyn th v gii
thiu.
Nng lc x hi: L kh nng t c mc ch trong nhng tnh hung
x hi cng nh trong nhng nhim v khc nhau vi s phi hp cht ch vi
nhng thnh vin khc.
Trng tm ca nng lc x hi l thc c trch nhim ca bn thn
cng nh ca nhng ngi khc, t chu trch nhim , t t chc; c kh nng
thc hin cc hnh ng x hi, kh nng cng tc v gii quyt xung t.
Nng lc c th: L kh nng suy ngh v nh gi c nhng c hi pht
trin cng nh nhng gii hn ca mnh; pht trin c nng khiu c nhn
cng nh xy dng v thc hin k hoch cho cuc sng ring; nhng quan
im, chun gi tr o c v ng c chi phi cc hnh vi ng x. Cc thnh
phn nng lc gp nhau to thnh nng lc hnh ng.
Nng lc ngh nghip l s tng ng gia nhng c im tm l v sinh
l ca con ngi vi nhng yu cu do ngh nghip t ra. Khng c s tng

9
ng ny th con ngi khng th theo ui ngh c. Nng lc ngh nghip vn
khng c sn trong con ngi, khng phi l nhng phm cht bm sinh. N hnh
thnh v pht trin qua hot ng hc tp v lao ng. Trong qu trnh lm vic,
nng lc ny tip tc c pht trin hon thin. Hc hi v lao ng khng mt
mi l con ng pht trin nng lc ngh nghip.
1.1.2. Sng to
Trong tm l hc, Henry Gleitman nh ngha: Sng to, l nng lc
to ra nhng gii php mi hoc duy nht cho mt vn thc tin v hu ch
[32].
Karen Huffman trong Tm l hc hnh ng cho rng: ngi c tnh
sng to l ngi to ra c gii php mi m v thch hp gii quyt vn
[66].
F.Raynay v A.Rieunier: Tnh sng to l nng lc tng tng nhanh,
nhiu li gii c o khi i u vi mt vn [84,tr.17].
R.L Solsor cho rng: S sng to l mt hot ng nhn thc m n em
li mt cch nhn nhn hay gii quyt mi m i vi mt vn hay mt tnh
hung [64].
Theo nh ngha trong t in Ting Vit th: sng to l tm ra ci mi,
cch gii quyt mi, khng b g b, ph thuc vo ci c [43].
Nguyn Cnh Ton th quan nim: Ngi c c sng to l ngi c kinh
nghim v pht hin v gii quyt vn t ra [65].
Theo Phan nh Diu: Ci chung nht ca sng to l tm kim nhng ci
mi, mt tri thc mi hay mt cch vn dng mi ca nhng tri thc c, mt
PP mi hay mt gii php mi cho mt vn tng rng c. V d sng to
ca cng nhn c th l mt sng kin ci cch k thut i mi sn phm ; Sng
to ca mt doanh nhn c th l mt ci tin v tip th, mt gii php mi v
qun l kinh doanh; Sng to ca mt GV c th l i mi v PPDH, mt cch

10
gi cm trong DH; Sng to ca nh khoa hc c th l mt pht minh ra tri thc
cha tng bit [110].
Nh vy, c th thy, d pht biu di cc gc khc nhau, nhng im
chung ca cc nh khoa hc th sng to l mt tin trnh pht kin ra cc
tng, gii php, quan nim mi, c o, hu ch ph hp vi hon cnh.
1.1.3. T duy sng to
1.3.1.1. Quan nim v t duy sng to
Theo cc nh tm l hc, con ngi ch bt u t duy tch cc khi ny sinh
nhu cu t duy, tc l khi ng trc mt kh khn v nhn thc cn phi khc
phc, mt tnh hung gi vn . Rubinstein pht biu: T duy sng to
lun lun bt u bng mt tnh hung nu vn [29, tr.115].
Nh tm l hc c G.Mehlhorn cho rng: T duy sng to l ht nhn
ca s sng to c nhn ng thi l mc tiu c bn ca gio dc [109]. Theo
ng t duy sng to c trng bi mc cao ca cht lng hot ng tr tu
nh tnh mm do, tnh nhy cm, tnh k hoch, tnh chnh xc.
J. Danton th quan nim T duy sng to l nng lc tm thy nhng
ngha mi, nhng mi quan h mi, l nng lc cha ng s khm ph, s pht
minh, s i mi, tr tng tng, [49].
Di con mt ca nh s phm, G. Polya cho rng: C th gi l t duy c
hiu qu nu dn n gii quyt vn c th no . C th coi l sng to nu
t duy to ra nhng t liu, phng tin gii quyt vn [21].
Theo I. Ia. Lerner: c hai kiu t duy c nhn, mt kiu l t duy ti to li
ci bit, gp. Mt kiu l t duy sng to, tc l t duy tm ra ci mi.
Nh vy t duy sng to, theo ngha thng thng v ph bin th l t duy
to ra tri thc mi v th gii t nhin v cc phng thc hot ng.
Khi cp n vn dy v hc Ton hc, Tn Thn nhn mnh: T duy
sng to l mt dng ca t duy c lp, to ra tng mi, c o v c hiu
qu gii quyt vn [52].

11
Xem xt vn di kha cnh t rit hc, Nguyn Cnh Ton cho rng:
Sng to l s vn ng ca t duy, t nhng hiu bit c n nhng hiu
bit mi. Vn ng i lin vi bin chng nn c th ni t duy sng to v c
bn l t duy bin chng [65].
Nh vy, d pht biu di gc no th im chung ca cc tc gi u
nhn mnh n vai tr ca t duy c lp trong vic xut nhng quan nim
mi, nhng gii php mi hiu qu.
Trong lun n ny chng ti quan nim : T duy sng to l qu trnh
nhn thc khng theo ng mn, a ra cch nhn thc mi, PP hnh
ng mi,...c hiu qu cao trong gii quyt vn hc tp cng nh thc
tin i sng nhm t c mc ch t ra.
tng mi l th hin ch pht hin vn mi, tm ra hng i mi,
to ra kt qu mi, mi i vi ch th, cao hn na mi i vi x hi, mi i
vi nhn loi. Vi trnh ca SV th vic tm ra vn mi cng khng phi l
d, cho nn vic pht hin vn mi i vi ch th nhiu khi cn quan trng
hn vic gii quyt vn .
1.3.1.2. Cc c im v biu hin ca t duy sng to
Tng hp cc kt qu nghin cu v t duy sng to ca cc nh khoa hc,
chng ti thy cc biu hin ca t duy sng to nh sau [21 ], [29], [65], [89],
[109]:
- Tnh mm do th hin kh nng d dng chuyn t hot ng tr tu
ny sang hot ng tr tu khc.
- Tnh nhun nhuyn th hin kh nng tm c nhiu gii php trn
nhiu gc v tnh hung khc nhau.
- Tnh c o th hin kh nng tm kim v quyt nh phng thc
gii quyt c bit mi m.
- Tnh hon thin th hin kh nng lp k hoch, phi hp cc ngh v
hnh ng, pht trin tng, kim tra v chng minh tng.

12
- Tnh nhy cm vn th hin vic nhanh chng pht hin ra vn ,
mu thun, sai lm, s thiu logic, cha ti u do ny sinh mun to ra ci
mi hp l.
1.1.4. Tnh c lp
Theo t in ting Vit, c lp c cc ngha nh mt tnh t, c lp
(independent) l t mnh tn ti, hot ng, khng nng ta hoc ph thuc
vo ai, vo ci g khc [43].
Theo tm l hc, c lp l sng t lp, khng b chi phi bi t tng hay
vt cht ca ngi khc. c l p l mt th ng t tin hn tin ti, th lc v s
gip ca bn ngoi bi v n lm cho con ngi thm cao thng v sn g
ng vi nhn thc ca mnh g ip con ngi vt qua nhng tr ngi v chin
thng c kh khn [109].
C mt s ngi thch da dm vo ngi k hc, ch v bn tnh qu li
bing. ngi khc suy ngh lp k hoch, thc hin k hoch cho mnh . Quan
nim ny s khin cho chng ta khng c c s c gng trong mi lnh vc,
khng th hin c bn thn cng nh s mi khng bit c bn th n mnh
c rt nhiu tim nng.
Khi ni n c lp trong hc tp, mt s tc gi cho rng: c lp c
ngha l ngi hc c t do la chn cc ti liu hc, nhim v hc cho bn
thn, hoc c th nh n s can thip, gip ca gio vin trong vic la
chn ti liu hc. H t la chn cch hc cng nh t b tr thi gian hoc
[109].
C nhiu biu hin ca tnh c lp, t ch ca ngi hc . Nhng chng ti
ng vi quan nim ngi c tnh c lp, t ch trong hc tp l phi c cc
c im chnh sau y:
- Xc nh c cc mc ch hc tp ca bn thn v c cc chin lc
hc tp hiu qu t c cc mc ch .
- Bit pht trin cc ti liu hc tp khc da trn c c ti liu hc trn lp.

13
- Bit s dng mt cch c lp, hiu qu cc ngun hc liu, thit b hc
tp.
- Hc c t duy tch cc.
- Bit iu chnh cc chin lc hc ca bn thn khi cn thit c kt
qu hc tp cao hn.
- Bit sp xp, b tr qu th i gian dnh cho hc tp mt cch hp l .
- Khng ph thuc, li vo gio vin. T tin, da vo chnh mnh, c
trch nhim vi vic hc tp ca mnh.
1.2. Nng lc c lp sng to ca sinh vin
1.2.1. Khi nim
Qu trnh sng to ca con ngi thng bt u t mt tng mi, bt
ngun t t duy sng to ca con ngi. Theo cc nh tm l hc, nng lc c
lp sng to biu hin r nt nht kh nng t duy sng to, l nh cao nht
ca cc qu trnh hot n g tr tu ca con ngi [35 ].
Nng lc c lp sng to khoa hc ca mi c nhn th hin ch c nhn
c th mang li nhng gi tr mi, nhng sn phm qu gi i vi nhn loi
[49].
i vi SV, nng lc c lp sng to trong hc tp chnh l nng lc bit
t gii quyt vn hc tp tm ra ci mi mt mc no th hin
c khuynh hng, nng lc, kinh nghim ca c nhn. c c lp sng to,
ch th phi trong tnh hung c vn , tm cch gii quyt mu thun nhn
thc hoc hnh ng v kt qu l ra c phng n gii quyt khng ging
bnh thng m c tnh mi m i vi SV (nu ch th l SV) hoc c tnh mi
m i vi loi ngi (ch th l nh nghin cu).
Nh vy nng lc c lp sng to chnh l kh nng thc hin c nhng
iu sng to. l bit lm thnh tho v lun i mi, c nhng nt c o
ring lun lun ph hp vi thc t. Lun bit v ra nhng ci mi khi ch a

14
c hc, cha c nghe ging hay c ti liu, hoc tham quan v vic ,
nhng vn t kt qu cao.
Tm l hc v l lun dy hc hin i khng nh: con ng c hiu qu
nht lm cho SV nm vng kin thc v pht trin c nng lc c lp
sng to l phi a SV vo v tr ca ch th hot ng nhn thc, thng qua
hot ng t lc ca bn thn m chim lnh kin thc, pht trin n ng lc sng
to v hnh thnh quan im o c.
Nng lc ni chung v n ng lc c lp sng to ni ring khng phi l
bm sinh m c hnh thnh v pht trin trong qu trnh hot ng ca ch
th. Bi vy mun hnh thnh n ng lc c lp sng to, phi chun b cho SV
nhng iu kin cn thit h c th thc hin thnh cng hot ng , nhng
iu kin l:
- La chn mt logic ni dung thch hp c th chuyn kin thc khoa
hc thnh kin th c ca SV ph hp vi trnh ca h.
- To ng c hng th hot ng nhn thc sng to.
- Rn luyn k nng, k xo, PP hot ng nhn thc.
- Cung cp nhng phng tin hot ng nhn thc v hun luyn s dng
cc phng tin hot ng nhn thc.
- Kim tra, nh gi, ng vin, khuyn khch kp thi.
1.2.2. c im ca ngi c nng lc c lp sng to
Nhy cm l c im cn thit cho c sng to trong nhiu mt: Trong vic
nhn thc kh khn, nhng g bit v cha bit. S nhy cm gip con ngui
nhn thc mi th d dng hn.
Bit thch nghi l mt c im d nhn thy ngi c nng lc c lp
sng to. Nu thiu kh nng thch nghi con ngui kh c th sng to c.
Nhng thay v thch nghi vi mi th , ngi sng to chn cch th ch nghi v i
nhng g h thy ph hp.

15
Ngi c nng lc c lp sng to lun kin nhn trc s khng r rng .
Nh c tnh ny, nhng tung c th thch hp trong cng mt hon cnh
thch thc suy ngh ca nhng ngi sng to. H thch khng r rng thch
thc ngi khc hay nhng tung khc. S m h gip h quan st mi th t
nhiu pha khc nhau trong cng mt lc.
Quan st tt l mt yu t khng th thiu nu mun sng to. Nh ng
ngi sng to lun lun s dng tt c cc gic quan ca mnh mt cch c
thc, hoc v thc xem xt s vic di nhiu gc thng qua nhng du
hiu m khng phi ai cng d nhn thy. Chnh t s quan st tinh t ny m
nhiu vn tng nh nh nht nht li gp phn hnh thnh nhng gii php
c o.
Nhn thc th gii theo cch khc , i khi c v nh chng c c s khoa
hc, l mt c trng ca ngi c nng lc c lp sng to. H c nhng quan
im ring , t (hoc khng) ph thuc vo quan im ca nhng ngi xung
quanh. V nhng xut ca h i khi l kh hiu hoc thm ch l khng
tng i vi s ng. Cch thc nhn thc s vic ca ngi c nng lc c
lp sng to i khi cng rt khc so vi s ng: H s dng tt c cc gic
quan (thnh gic, th gic, xc gic, khu gic, v gic) cm nhn s vic.
Bit t ra nhng cu hi l c tnh khng th thiu c ca nhng ngi
sng to. Nhng ngi sng to, c bit l nhng ngi c tnh sng to cao ,
thng bi t vt qua ci bng ca mnh t ra nhng cu h i, nhng cu hi
khng phi l nhng li ph phn. Nhng cht vn t nhin ca h c v
thng b nhm ln l s ch trch trong khi n n gin ch l cht vn, thm d,
hay cch x s vi mi th nh l h c th.
X l tnh hung mt cch linh hot , nhng ngi sng to u rt linh
hot trong vic xoay chuyn nhng tng ca mnh. H thch quan st mi th
t nhiu quan im khc nhau v t ra hng lot nhng li gii trong khi nhng
ngi khc hi lng vi mt cu tr li hay gii php.

16
Tng tng , ngi s ng to thch dng tr tung t ng ca mnh bin
nhng g c th thnh th nghim.
Trc gic l mt sn phm c ban tng cho nhng ngi kin tr nghin
cu, theo ui tng ca mnh. Mt ngi cng sng to bao nhiu th cng
dng nhiu by nhiu n k nng trc gic, kh nng nhn ra cc li gii vi c
s lp lun ti thiu, nhn thc c cc kh khn ngay c khi chng cha xy
ra. Tuy nhin, trc gic cng nh cc c tnh khc khng th t c. N c
hnh thnh, pht trin trn c s tch ly ca c mt qu trnh nghin cu lin tc
v mt vn no .
c o l c im trong t duy ca ngi sng to v l c im sn
phm sng to ca ngi c nng lc c lp sng to, bi nhng tng sng
to thng l nm ngoi s suy lun theo logic mt cch thng thng.
Mnh m trong t duy l mt c tnh ca ngi c kh nng sng to.
Nu khng c mt c tnh mnh m th khng th sng to v khng dm sng
to. V khi a ra nhng tng khc, l, ngi xut phi bn lnh v
tnh cch v mnh m trong t duy bo v c quan im ca mnh. i vi
ngi c kh nng sng to, nhng thch thc, kh khn, nhng tng mi
thc s khuyn khch v cung cp cho h nhng nng lng tung nh v tn
theo ui nhng tng ca bn thn.
Ngi sng to cng thng l ngi c khiu hi hc . S hi hc khoa
hc, ngoi vic gip cho gim bt s cng thng cng vic, i khi li l tin
cho nhng tng sn g to. Nhiu chuyn gia cho rng s sng to kh c th
xut hin nu nh thiu khiu hi hc. H cng cho rng: s nghim tc c th
chm dt tnh sng to hay nhng suy ngh sng to.
c lp l c im khng th thiu ca ngi sng to. c lp trong t
duy gip ngi sng to dm xut tng ca mnh m khng s khc vi
tng ca ngi khc. Ngi sng to lun khao kht v i hi c tinh thn c
lp cao.

17
i hi kht khe l c s ca nhng sn phm khoa hc nghim tc. Nhng
ngi sng to lun thch thc hu ht mi th, mi tung, mi quy tc. H
thch thc, thch thc v thch thc nhiu hn cho n ni ngi khc nhn
nhn thch thc ca h nh nhng i hi kht khe.
T tin cng l mt c im r rng na nhng ngi sng to. Khi h
sng to, h rt t tin . Ch khi c nim tin tuyt i vo s ng n trong t
duy, trong hnh ng ca bn thn mnh, ngi ta m i dm cng b nhng
xut khc, l so vi ng nghip, thm ch so vi thi i h ang sng.
Nh vy, ngi c nng lc c lp sng to c hi rt nhiu c tnh
m nhng ngi bnh thng khng th c c.
1.2.3. Biu hin ca nng lc c lp sng to
Tng hp kt qu nghin cu v biu hin ca nng lc c lp sng to
ca mt s tc gi [18], [25] nh sau:
Trong [18] tc gi a ra mt s biu hin nng lc sng to ca SV s
phm thng qua DH hc phn L lun DH v Ha hc v c C s phm l:
- xut cch gii quyt mi, ngn gn hn i vi mt vn quen
thuc.
- T lp k hoch, t thc hin k hoch t c kt qu vi nhng bi
tp, nhim v xc nh.
- Pht trin nhiu tng t mt vn , xut nhiu PP (cch gii) khc
nhau.
- Vn dng kin thc k nng bit vo thc t xut phng n gii
quyt vn trong thc tin.
- B sung, thit k li m hnh th nghim, dng DH ban u thnh mt
m hnh mi hp l hn.
- Tn dng nhng ci c trong thc t thay th to ra ci mi m vn
m bo yu cu, t kt qu tt.
- Pht hin, phn tch ra gi thuyt v nh gi ng vn .

18
- xut v thc hin cch lm mi khng theo ng mn, khng theo
nhng quy tc c.
Trong [25] tc gi xut mt s biu hin nng lc sng to ca hc
sinh THPT thng qua DH Ha hc v c l:
- Bit pht hin vn , tm phng n gii quyt vn .
- Lp k hoch v thc hin k hoch t kt qu.
- xut cch thc hin nhanh v hiu qu.
- xut phng n gii quyt theo cch ca ring mnh.
- xut nhiu phng n gii quyt khc nhau.
- Bit thu thp x l thng tin, bo co kt qu mt vn cn tm hiu.
- Bit cch ci tin cch lm c.
- Bit d on kt qu, kim tra v k t lun.
- To ra sn phm mi, tng mi.
- Bit t nh gi v nh gi kt qu, sn phm khc v xut hng
hon thin.
Cha c tc gi no xut biu hin nng lc c lp sng to cho SV H
k thut thng qua DH Ha hc hu c.
1.2.4. Kim tra nh gi nng lc [7]
1.2.4.1. Ti sao phi nh gi nng lc
Nng lc chnh l mt thnh t quan trng nht trong mc tiu o to .
Ngoi kin thc, k nng th cao hn l nng lc bit vn dng kin thc k nng
vo thc tin. o to theo hng pht trin nng lc ngi hc v ang tr
thnh mt xu th tt yu ca gio dc trn th gii. Vic ch trng n s pht
trin nng lc, k nng sng cho SV l iu rt cn thit.
c c nng lc, ngi hc phi vn dng tch hp nhng iu bit,
hc (kin thc, k nng, phm cht, thi , nim tin,...)
nh gi nng lc ca ngi hc, cn c bit nhn mnh n nh gi
qu trnh hc. Vic nh gi qu trnh hc kt hp vi nh gi kt qu hc s

19
em li nhng thng tin phn hi c ngi dy v ngi hc iu chnh hot
ng dy hc ca mnh.
nh gi nng lc c th hin thng qua:
- Sn phm hc tp hoc phiu bi tp: Tnh khoa hc, thc tin, tnh c
o, sng to ca sn phm hc tp th hin trong bi lun, bi bo co.
- Kt qu quan st trong qu trnh hc.
1.2.4.2. Mt s hnh thc nh gi nng lc
a. nh gi qua quan st
nh gi qua quan st l thng qua quan st m nh gi cc thao tc, ng
c, cc hnh vi, k nng thc hnh v k nng nhn thc, chng hn nh cch
gii quyt vn trong mt tnh hung c th. Vic quan st c th c thc
hin trc tip trong qu trnh hc tp ca SV hoc gin tip (qua nghin cu cc
sn phm ca qu trnh hc tp ca h).
nh gi qua quan st, GV cn xc nh mc ch, xc nh cch thc
thu thp thng tin t pha SV sau t chc quan st, ghi bin bn . Trn c s
kt qu quan st, GV nh gi cch thc hot ng ca SV, phn tch thng tin,
nhn xt kt qu, ra quyt nh.
Qua quan st, GV hiu c cc hnh vi ca SV trong bi cnh c th.
Nhng quan st ny cung cp cc d liu lin quan trc tip n tnh hung v
hnh vi in hnh ca SV.
Hn ch ln nht ca vic nh gi qua quan st l nhng ghi chp, nh
gi mang m tnh ch quan ca ngi quan st. T rong k thut quan st ch l
s can thip.
b. nh gi qua h s hc tp
H s hc tp: l s theo di, trao i, ghi chp c ca chnh SV nhng
g h ni, hi, lm cng nh thi , thc ca SV vi qu trnh hc tp ca
mnh cng nh i vi mi ngi.

20
H s hc tp l ti liu minh chng cho s tin b ca SV trong SV t
nh gi bn thn mnh, nu ln nhng im mnh, im yu, s thch ca mnh,
t ghi li kt qu hc tp, t nh gi i chiu vi mc tiu hc tp t ra
nhn ra c s tin b hoc cha tin b, tm nguyn nhn v cch khc phc
trong thi gian ti.
ngha ca h s hc tp
- L khng gian cho s sng to v tm hiu v bn thn, khuyn khc h
nim say m trong hc tp, SV khng ch tp trung vo hot ng hc tp m
cn to hng th cho hot ng nh gi.
- L mt nh hng hc tp ti hc su v hc tp lu di.
- Thc y SV ch tm vo vic hc ca bn thn, yu thch v c
trch nhim vi nhim v hc tp qua vic nh n thy k nng hc tp tim
n ca mnh.
- L cu ni SV - GV, SV - SV.
- Th hin s tin b ca SV trong qu trnh hc tp mt vn , trong mt
giai on hay c qu trnh hc tp.
- Gip GV iu chnh cch hot ng ging dy, gio dc; gip SV iu
chnh hnh vi.
nh gi qua h s hc tp
nh gi qua h s hc tp ca SV cho php GV nh gi cc k nng ca
ngi hc thng qua cc hnh vi hoc cc sn phm ca h, ng thi cho php
SV nng cao nng lc t nh gi thy r mt mnh, mt yu ca mnh trong
qu trnh hot ng v lm cho ngi hc c thc trch nhim i vi vic
hc.
Vic nh gi qua h s c th thc hin theo cc bc sau:
- Trao i v tho lun vi cc ng nghip v sn phm yu cu SV thc
hin lu gi trong h s.

21
- Cung cp cho SV mt s mu, v d h s hc tp SV bit cch xy
dng h s hc tp ca mnh.
- T chc cho SV thc hin cc hot ng hc tp.
- Trong qu trnh din ra hot ng, GV tc ng hp l, kp thi bng
cch t cu hi, gi , khuyn khch ging gii hay b sung.
- SV thu thp cc sn phm hot ng: giy t, ti liu, bi bo, bn bo
co trnh by trc lp ,...
- SV nh gi cc hot ng v mc t c ca mnh qua h s t
c nhng iu chnh hot ng hc.
nh gi qua h s hc tp c mt s u im r rt: Gip SV ch ng
theo di, t nh gi thy c kh nng v nhng tin b r rt ca mnh, t
c s iu chnh PP hc, xc nh ng c, mc tiu hc tp. Gip GV h tr
kp thi vic hc tp ca SV v iu chnh cch dy cho ph hp.Tuy nhin,
nh gi h s hc tp ca SV mt cch chnh xc, c hiu qu gio dc cao i
hi GV cn c s quan tm nhiu hn n tng SV, nm c tnh chnh xc
ca cc thng tin ghi trong h s hc tp ca h. Ngoi ra, cng nh mi s
nh gi khc, ngi GV cn c s khch quan, khuyn khch s thay i tch
cc, d nh, ca mi SV, gip h c nim tin vo s tin b ca bn thn mnh.
c. nh gi qua cc bi xmina
Xmina l mt trong nhng dng bi hc thc h nh c bn, t chc SV
tho lun nhng thng bo, bo co hay nhng bng tm tt v kt qu nghin
cu khoa hc mt cch c lp m h lm di s hng dn ca GV, nhng
chuyn gia trong lnh vc ca vn khoa hc c a ra nghin cu trong
xmina (theo T in bch khoa X Vit Matxcva 1996).
Qua cc bi xmina, GV nh gi ni dung bo co ca SV, s tham gia
ca cc SV khc, s chun b k lng v ti liu, phng tin, ni dung v qu
trnh trao i, bo v quan im ca SV ch tr bo co.

22
GV cn nh gi SV ln thuyt trnh v vn ca mnh c r rng, mch
lc hay khng? Tr li cc cu hi ca mi ngi t ra c chnh xc khng?
Cc bn trong lp tham gia t cu hi v ti thuyt trnh c si ni, nhit tnh
hay khng?
Qua mc tham gia qu trnh tho lun m GV nh gi kt qu lm vic
c a SV xem SV c tch cc khng, pht biu c ng trng tm kh ng? nh
gi qua kt qu bi x mina.
Xmina gip SV pht huy c tnh tch cc, c lp tm ti tri thc, vn
dng tri thc v tp dt nghin cu khoa hc. Xmi na va mang tc dng nhn
thc, tc dng gio dc v tc dng kim tra nh gi.
V nhn thc: qua xmina, tri thc SV c cng c, m rng v o su.
V ngha gio dc, xmina gp phn hnh thnh nim tin, tnh tch cc nhn
thc v hot ng, gp ph n xy dng nhn cch ngi cn b.
Thng qua xmina, GV c th kim tra, nh gi trnh hiu bit, kh
nng c lp hc tp, PP hc v nghin cu ca SV. Xmina hi t v tng hp
kh nhiu k thut dy hc, pht trin tr tu ca con ngi t nhiu kha cnh
khc nhau.
Hn ch ln nht ca xmina l tn thi gian. Hnh thc ny ph hp vi
bc H v sau H hn.
d. nh gi qua sn phm (bi tp nghin cu)
Bi tp nghin cu l mt hnh thc t chc nghin cu khoa hc do mt
ngi hoc mt nhm ng i thc hin. c s dng trong qu trnh hc, GV
giao ti cho SV (c th cho nhm hay c nhn). Kt thc GV c nhn xt,
nh gi kt qu t c.
Qua bi tp nghin cu SV c tch cc c lp tm ti tri thc, vn dng
tri thc v tp dt nghin cu khoa hc.
Bi tp nghin cu c kt qu l nhng sn phm nht nh. GV nh gi
kt qu nghin cu ca SV thng qua kt qu thu c.

23
V ni dung yu cu phi y , chnh xc, r rng.
V PP phi trnh by logic, khoa hc, c tnh thuyt phc.
nh gi qua cc bi tp nghin cu khoa hc v qua cc bi xmina c
nhc im l tn thi gian nn t c s dng trng THPT m ch yu
cc trng H v C.
e. nh gi qua bi kim tra
L mt hnh thc GV nh gi nng lc SV bng cch GV cho kim tra
trong mt thi gian nht nh SV hon thnh, sau GV chm bi v cho
im.
Qua bi kim tra, GV nh gi c SV nhng k nng v kin thc, qua
GV c th iu chnh cc hot ng DH v gip n tng SV .
f. nh gi thng qua vic nhn li qu trnh v nh gi ng ng
nh gi qua vic nhn li qu trnh gip ngi hc t nh gi im mnh,
im yu trong qu trnh hc cng nh nhng kh khn gp phi cng nh cc
gii php khc phc cc kh khn nhm ci thin vic hc, lm cho vic hc
t hiu qu cao hn.
T nh gi trong hc tp l mt hnh thc nh gi m SV t lin h phn
nhim v thc hin vi cc mc tiu ca qu trnh hc. SV s hc cch nh
gi cc n lc v tin b c nhn, nhn l i qu trnh v pht hin nhng im cn
thay i hon thin bn thn.
Vic nh gi thng qua vic nhn li qu trnh c th thc hin theo cc
bc sau:
- Tm ngng v suy ngm. SV nh gi mc t c ca bn thn bng
cch tm ngng hot ng v suy ngm v nhng g mnh v ang hc c .
- Kt ni cc yu t bng cc tiu ch xc nh.
- So snh vi mt mu lm tt (mt v d, mt p n,) .
Mc ch ca vic nh gi thng qua vic nhn li qu trnh l lm cho SV
hiu rng mi c nhn lun tim n nhng nng lc ring. SV ch pht trin khi

24
nhng kh nng ca chng c nh gi mt cch trung thc v c nh
hng pht huy ht tim nng. iu bao gm c vic sn sng hnh ng
ln kh nng bit nh gi v cng nhn u th ca bn b.
Tuy nhin, m bo tnh khch quan trong nh gi cn c s nh
hng ca GV da trn cc tiu ch nh gi c GV cng SV xy dng. Nhn
li qu trnh l mt trong cc knh thng tin trong qu trnh nh gi nng l c
hc tp ca SV.
nh gi ng ng l mt qu trnh trong cc nhm SV cng tui
hoc cng lp s nh gi cng vic ln nhau. Mt SV s theo di bn hc ca
mnh trong sut qu trnh hc v do s bit thm cc kin thc c th v cng
vic ca mnh khi trao i vi GV.
Cch t chc nh gi ng ng v t nh gi l:
- Gii thiu tng bc nh gi ng ng t quy m nh cho n khi SV
cm thy thnh tho. ng qun rng SV cng cha tng c kinh nghim vi
cch nh gi ny.
- Thng bo SV c bit v gii thch cho SV l do GV quyt nh p
dng nh gi ng ng. GV ni r y l s la chn hon ho c thc .
- Thng nht cc tiu ch c th cng vi SV.
- Luyn tp cch nh gi ng ng cho SV c hi thc hnh tr nn
thun thc nhng khng cho im s. Trong bi tp ny, GV cn gp cng
nhiu cng tt SV thay i.
- nh gi c ngha: khng nn s dng t nh gi l cch nh gi duy
nht m nn coi n l mt phn ca nh gi kt qu.
1.3. Mt s kt qu nghin cu trong v ngoi nc c lin quan n vic
pht trin nng lc c lp sng to thng qua dy hc ho hc
Vo nhng nm 70 ca th k XX, cc nh Gio dc hc X Vit bt u
quan tm v cp n vn rn luyn t duy s ng to cho HS trong nh
trng. Cc cng trnh nghin cu ca cc tc gi: I.Ia.Lecne, M.I.Macmutov,

25
M.N.Xcatcain, V.kon, ra i. Cc cng trnh nu bt vai tr ca DH
nu vn trong vic pht trin tnh c lp, sng to ca HS [28], [40].
n nm 1996, Howard Gardner, gio s tm l hc ca H Harvard (M)
cp n khi nim nng lc qua vic phn tch by mt biu hin ca tr
tu con ngi: ngn ng, logic ton hc, m nhc, khng gian, hnh th, giao
cm v ni cm. ng khng nh: mi mt biu hin ca tr tu u phi c
th hin hoc bc l di dng s ng hoc sng to nh cao. gii quyt
mt vn c thc trong cuc sng th con ngi khng th huy ng duy
nht mt mt biu hin ca tr tu no m phi kt hp nhiu mt biu hin
ca tr tu lin quan n nhau. S kt hp to thnh nng lc c nhn. Tc gi
kt lun rng: Nng lc phi c th hin thng qua hot ng c kt qu v
c th nh gi hoc o c c [90 , tr.11].
Tony Buzan xut s t duy (Mind Map) gip ngi hc pht
trin t duy. y l hnh thc ghi chp bng hnh v c s dng mu sc v hnh
nh m rng, nhn mnh cc tng. Nh s kt ni gia cc nhnh, cc
tng c lin kt vi nhau khin s t duy c th bao qut c cc
tng trn mt phm vi su rng. Tnh hp dn ca hnh nh, m thanh,gy ra
nhng kch thch rt mnh ln h thng ra ca no gip cho vic ghi nh c
lu bn v to ra nhng iu kin thun li v no phn tch, x l,... t
gip ngi hc rt ra kt lun hoc xy dng m hnh v i tng cn nghin
cu [68], [69 ].
Robert J. Sternberg v Wendy M.Williams cho rng sng to cn i hi
mt s cn bng gia kh nng tng hp, phn tch v thc t. V vy phi
hng HS ti s cn bng gia cc kh nng ny [97].
Nm 1984 nghin cu ca nh gio dc hc Spickler v mt s nh gio
dc hc Bc M v vic kho st nhim v thc hnh trong cc mn khoa hc
bc i hc cho thy: phi gn SV vo qu trnh hc tp tch cc; lm cho SV
c trch nhim hc v la chn tin hnh th nghim mt cch hng th; i hi

26
SV phi p dng nhiu k nng x l th nghim bao qut hn, p ng c
yu cu SV t nghin cu, t hc, t pht trin t duy v pht huy tnh sng to
[99].
Nm 2010, nghin cu ca Hc vin Cng ngh v ti nguyn Khoa hc, i
hc Ch to Sn ng, Trung Quc cp n vic bi dng nng lc luyn
tp, nng lc t tm ti c ti liu, nng lc nghin cu ca SV [101].
Vit Nam, trc y, vic pht trin nng lc cho ngi hc cng c
quan tm trin khai p dng trong dy hc mc d cha c nghin cu, thc
hin mt cch h thng. Tuy nhin, phi n nhng nm cui th k XX v u
th k XXI, mi c mt s cng trnh nghin cu mt cch bi bn v vic i
mi PPDH theo hng tch cc, pht huy tnh ch ng, sng to ca HS ph
thng [2], [6], [7], [9], [15], [18]. Cc tc gi gii thiu mt s PP v k thut
DH tch cc nh: DH theo DA, DH theo H, DH theo gc, k thut mnh ghp, k
thut 6 chic m,... nhm tch cc ha hot ng ca ngi hc [7], [55], [56].
Chng hn, trong bi Pht trin tr sng to ca HS v vai tr ca gio vin,
GS.TS. Trn B Honh cp n: Mun pht trin tr sng to ca HS, gio
vin phi bit luyn tp cho cc em nhn nhn mi s kin di nhng gc
khc nhau, bit t ra nhiu gi thuyt khi phi l gii mt hin tng, bit
xut nhng gii php khc nhau khi phi x l mt tnh hung. Phi gio dc cho
HS khng vi v bng lng vi gii php u tin c xut, khng suy ngh
cng nhc theo nhng quy tc l thuyt hc trc , khng my mc vn
dng nhng m hnh hnh ng gp trong sch v ng x trc tnh
hung mi [24]. Vi tnh khi qut hn, PGS.TS. Phm Thnh Ngh v PGS.TS.
Nguyn Huy T cp mt s kh a cnh v bn cht ca sng to, cu trc,
c ch v PP chn on sng to [35].
r n luyn nng lc sng to cho ngi hc mt cch hiu qu,
GS.TSKH. Nguyn Cng cho rng cn phi la chn mt logic ni dung thch
hp chuyn kin thc khoa hc thnh kin thc ca HS ; to ng c hng

27
th, tnh hung c vn cho SV sng to ; t chc hot ng sng to gn
lin vi qu trnh xy dng kin thc mi; t chc hot ng sng to khi luyn
tp, gii bi tp sng to ; luyn tp s suy lun, phng on v xy dng gi thuyt;
tp cho HS, SV t lc lm cc ti nh ; rn luyn k nng, k xo lin h l
thuyt vi thc tin; kim tra nh gi kp thi nhng biu hin sng to ca HS
[9], [12].
Trong kt qu nghin cu ti cp Vin, PGS .TS. Nguyn Th Minh
Phng cp n nng lc ca HS c th hin kh nng thc hin hnh
ng c nhn trong vic gii quyt cc nhim v hc tp hoc nng lc tin hnh
hot ng hc tp ca c nhn ngi hc. Theo tc gi, nng lc ni chung lun
c xem xt trong mi quan h vi dng hot ng hoc quan h nht nh no
[44].
TS. Cao Th Thng c mt s nghin cu c th v pht trin nng lc
ngh nghip cho SV s phm Ha [53 ], pht trin nng l c gii quyt vn
[58], pht trin cc nng lc thng qua PPDH tch cc, th d PPDH theo gc,
DH theo H, theo DA, PP bn tay nn bt nhm pht trin nng lc cho HS
trung hc ph thng (THPT) v SV C s phm [55], [56], [61], [62].
Nhm nghin cu gm: TS. Cao Th Thng, GS.TSKH. Nguyn Cng v
cc nghin cu sinh Trn Th Thu Hu v Nguyn Th Hng Gm c mt s
kt qu nghin cu v pht trin nng lc cho HS ph thng v SV s phm c
th l: Trn Th Thu Hu xut cc bin php pht trin mt s nng lc
ca HS trung hc ph thng (THPT) qua PP v s dng thit b trong DH ha
hc v c, l: S dng PPDH theo gc v TBDH; S dng PPDH theo H v
TBDH; S dng PPDH theo DA [25]. Nguyn Th Hng Gm xut 4 bin
php pht trin nng lc sng to cho SV thng qua DH phn Ha v c v L
lun - PPDH ha hc trn g C s phm, l : Vn dng PPDH theo DA
pht trin nng lc sng to cho SV trong DH Ha v c trng C S phm;

28
Yu cu SV thc hin nhim v Thit k gio n theo hng DH tch cc ph hp
vi thc t DH ph thng trong hc phn L lun - PPDH ha hc II; S dng
cc bi tp Ha v c a dng trong DH ha v c v PPDH ha hc III; Pht trin
nng lc sng to cho SV qua yu cu xut gii php thay th trong th nghim
thc hnh ha v c III v L lun - PPDH ha hc III [18].
Cho n nay cha c ti no nghin cu mt cch h thng v vn
pht trin nng lc c lp sng to cho SV thng qua s dng PPDH tch cc
trong DH mn Ho hc hu c trng H k thut ngnh Ho v ngnh Y
Dc.
1.4. Mt s phng php dy hc tch cc c th p dng dy hc Ha hc
Hu c trng i hc k thut
1.4.1. nh hng i mi phng php dy hc i hc
Hin nay vn i mi PPDH ang c ngnh gio dc rt quan tm.
c bit, trong xu th hi nhp, m ca giao lu vi th gii, vn o to
ngun nhn lc p ng nhu cu x hi l mt nhim v nng n ca ngnh gio
dc ni chung v ca cc trng H ni ring. t c iu ny i hi
phi i mi PPDH, trong , vic vn dng cc TBDH hin i trong DH cng
l mt trong nhng yu cu cp thit.
Ngh quyt s 14/2005/NQ -CP ca Chnh ph ngy 02 thng 11 nm
2005 V i mi c bn v ton din gio dc i hc Vit Nam giai on
2006-2020 xc nh: Trin khai i mi phng php o to theo 3 tiu
ch: trang b cch hc; pht huy tnh ch ng ca ngi hc; s dng CNTT v
truyn thng trong hot ng dy v hc. Khai thc cc ngun t liu gio dc
m v ngun t liu trn mng Internet. La chn, s dng cc chng trnh,
gio trnh tin tin ca cc nc .

29
Vn i mi PPDH H l mt i hi bc thit khng ch t ra cho
ngnh gio dc m cn l mi quan tm ca ton x hi. Vit Nam, nhiu
trng H cng trin khai vic i mi PPDH. Tuy nhin, thc t cho thy
vic p dng cc PPDH cc trng H cha t c nhiu kt qu. Mc
d cho n thi im ny, gio dc H v ang thay i t mc tiu n ni
dung cng nh c s h tng, trang thit b dy v hc, c ch qun l , ... nhng
PPDH vn ch dng li s t h nghim, m mm, nng v hnh thc, cha c s
t ph, cha c c ch tr thnh mt phong tro su, rng.
Hin nay hu ht cc trng H u dy theo hc ch tn ch, mt vn
thng c GV quan tm khi dy theo hc ch tn ch l thi gian l n lp. S
gi dnh cho GV dy l thuyt v tho lun khi o to tn ch gim nhiu so
vi khi o to theo hc phn nin ch. Thc t vic o to tn ch thnh
cng mt s trng, cho php khng nh o to tn ch khng lm gim m
cn c th nng cao cht lng ca SV tt nghip. Mt cu hi t ra l ti sao
thi gian ln lp ca GV gim i kh nhiu m o to theo tn ch vn c th
tng cht lng o to. Vn y chnh l i mi PPDH c quan tm
c bit trong o to tn ch.
i mi PPDH H, trc ht phi i mi ni dung chng trnh,
PP dy, PP hc theo mc tiu o to trng H. Ni dung chng trnh phi
c xy dng theo mc tiu nh sn, cn ch n nhng yu cu mi trong
mc tiu o to H bi dng nng lc cho SV trc khi tt nghip. i
mi PP dy ca GV: cn dy cho SV nng lc nhn thc, k nng, k xo, nng
lc c lp sng to. thc hin c iu th GV phi s dng nhiu
PPDH khc nhau, ty theo mc tiu, tnh cht mn hc v c im ca SV. i
mi PP hc ca SV: ch trng PP t hc, ch ng, tch cc hc theo nhm,
theo lp trong xmina, lm th nghim, thc hnh v nghin cu khoa hc.

30
i mi vic kim tra nh gi theo mc tiu o to ca tng mn hc,
cn p dng nhiu PP khc nhau kim tra nh gi nh: vit, vn p, TNKQ,
bi tp nh, bi tp ln,...
Ngoi ra cn phi t chc cho cc GV nghin cu i mi PP dy v hc,
nghin cu ci tin cng tc qun l, trong quan trng l bi dng nhn thc
v tri thc v PPDH trn g H.
1.4.2. Nhng du hiu c trng ca cc phng php tch cc
C bn du hiu c trng c bn phn bit cc PPDH tch cc vi PP
th ng:
- DH thng qua t chc cc hot ng hc tp ca SV: Trong PP tch cc,
ngi hc, i tng ca hot ng dy, ng thi l ch th ca hot ng hc,
c cun ht vo cc hot ng hc tp do gio vin t chc v ch o. Thng
qua , ngi hc t lc khm ph nhng iu mnh cha bit ch khng phi l
th ng tip thu nhng tr thc c gio vin s p t ra theo cch suy ngh
ca mnh, va nm c kin thc, k nng mi, va nm c PP tm ra kin
thc, k nng , khng rp theo khun mu c sn, c bc l v pht huy
tim nng sng to.
- DH ch trng rn luyn PP t hc: PP tch cc ch trng rn luyn PP t
hc cho SV khng ch l bin php nng cao hiu qu DH m cn l mt mc
tiu hc. Nu rn luyn cho ngi hc c c PP, k nng, thi quen, ch t
hc th s to cho h c c lng ham hc, khi dy ni lc vn c ca mi
ngi, kt qu hc tp s c nhn ln gp bi.
- Tng cng hc tp c th phi hp vi hc nhm: Nu trnh kin
thc t duy ca SV khng th ng u tuyt i th khi p dng PP tch cc
buc phi chp nhn s phn ha v cng , tin hon thnh nhim v hc
tp, nht l khi bi hc c thit k thnh mt chui cng tc c lp.

31
- Kt hp nh gi ca GV vi t nh gi ca SV: Trong DH, vic nh
gi SV khng ch nhm mc ch nhn nh thc trng v iu chnh hot ng
hc tp ca tr m cn ng thi to iu kin nhn nh thc trng v iu
chnh hot ng dy ca thy. PP tch cc, GV phi hng dn SV t nh gi
iu chnh cch hc.
Vi PP tch cc, GV tr thnh ngi thit k, t chc, hng dn cc hot
ng c lp hoc theo nhm nh SV t chim lnh ni dung hc tp, ch
ng t mc tiu kin thc, k nng, thi theo yu cu ca chng trnh.
Vi PP tch cc ny th SV hot ng l chnh, GV l ngi t chc cho hot
ng . Khi son gio n GV phi u t cng sc, thi gian nhiu hn so vi
kiu DH th ng, mi c th thc hin bi ln lp vi vai tr l ngi gi m,
xc tc ng vin, c vn, trng ti trong cc hot ng tm ti ho hng, tranh
lun si ni ca SV.
1.4.3. Mt s phng php/k thut dy hc tch cc c th p dng
trng i hc
1.4.3.1. Phng php xmina [12]
a. Khi nim
PP xmina l mt trong nhng PPDH c bn trng H, trong SV
trnh by, tho lun, tranh lun v nhng vn khoa hc nht nh di s iu
khin trc tip ca GV (hoc SV) rt am hiu v vn ny.
PP xmina l mt hnh thc t hc kt hp vi tho lun khoa hc
trng H. Xmina c xem nh mt bi hc t hc bt buc, l khu thc
hnh u tin trong SV tp dt v t nghin cu khoa hc.
Trong xmina ch yu ch yu cu SV tm hiu nhng ti liu tham kho
c v mt vn ln no trong chng trnh o to m GV khng trnh
by hoc trnh by khng y ; hay GV gii thiu cc phng n gii quyt
mt vn ri yu cn SV phn tc h u nhc im ca tng phng n v a
ra kin la chn ca mnh. iu quan trng l SV phi bit trnh by kin

32
ca mnh v tranh lun bo v kin trc tp th. y cha yu cu SV
phi xy dng ni dung mi hay xut phng n mi gii quyt vn . T
chc v iu khin mt bui xmina khng phi l iu d dng, i hi GV
phi c kin thc tht vng vng v nhanh nhy trong gii quyt cc tnh hung
xy ra.
b. Quy trnh thc hin
Bc1: Chun b
+ GV chia lp thnh cc t, giao nh im v cho cc t.
+ Gii thiu ti liu tham kho: Bao gm cc ti liu c lin quan.
+ Hng n SV thu thp x l thng tin.
+ SV son cc ni dung c giao vo v bi tp theo mu sau: t vn
, ni dung, kt qu v ngh.
Bc 2 : Hng dn SV th o lun, tranh lun trn lp
+ GV kim tra s chun b ca SV, c ngi iu khin v th k ghi
chp cc kin nu ra trong tho lun, tranh lun.
+ GV thng bo chng trnh ni dung v cch thc tho lun.
+ Yu cu SV ln trnh by ni dung chun b.
+ Sau khi SV trnh by, GV ty tnh hnh c th h tr ngi iu khin
nhm bng cch nu nhng cu hi b sung, pht hin nhng vn cn tranh
lun v lm trng ti khi SV tham gia xmina yu cu.
Bc 3 : nh gi
+ SV t nh gi.
+ GV nhn xt, nh gi kt qu v s chun b, cch trnh by, ni dung
th hin, thc tham gia,...
Tiu ch nh gi gm: i vi bo co vin (cht lng bo co, cch
trnh by, kh nng lp lun bo v vn a ra); i vi ngi tham gia
(nu c nhng cu h i v vn cn tranh lun, nhn xt bo co ca bn,
kh nng lp lun, a ra cc kin b sung).

33
c. u im v hn ch
PP xmina gip ngi hc ch ng, pht huy c y cc k nng
nh: k nng gii quyt vn , k nng lm vic nhm, k nng giao tip, PP
ny rt ph hp dy bc C v H.
Tuy nhin vic s dng PP xmina khng d dng, i hi ngi GV phi
nhit tnh v thn thin vi SV. PP ny cng i hi u t nhiu thi gian hn
cc PPDH khc.
1.4.3.2. Dy hc theo d n (Project Based Learning) [4], [7], [12], [15], [22]
a. Khi nim dy hc theo d n
Thut ng DA (project), c gc ting La tinh l projicere c hiu l
mt n, d tho hay k hoch cn thc hin t mc ch t ra. Khi nim
DA c s dng trong sn xut, kinh doanh, nghin cu khoa hc cng nh
trong qun l x hi v c s dng trong lnh vc gio d c o to nh mt
PP hay hnh thc DH.
T u th k XX, cc nh s phm M xy dng c s l lun cho
PPDH theo DA (Project method) v coi y l PPDH quan trng thc hin
hng vo ngi hc nhm khc phc nhc im ca DH truyn thng.
Dy hc d n (DHDA) hay PPDH theo DA l mt hnh thc DH , trong
ngi hc thc hin mt nhim v phc hp, c s kt hp gia l thuyt v
thc tin, thc hnh. Nhim v ny c ngi hc thc hin vi tnh t lc cao
trong qu trnh hc tp, t vic xc nh mc ch, lp k hoch, n vic thc
hin DA, kim tra, iu chnh, nh gi qu trnh v kt qu thc hin.
b. Quy trnh thc hin
Bc 1: Chn ti v xc nh mc ch ca DA
GV t chc cho SV tho lun, xut, xc nh ti v mc ch DA
(ch n vic lin h hon cnh th c tin x hi v i sng, n hng th
ngi hc cng nh ngha x hi ca ti ).
Bc 2: Xc nh cng, k hoch thc hin

34
- Xy dng cng, k hoch thc hin.
- Cn xc nh cng vic phi lm, thi gian d kin, d kin vt liu,
kinh ph, PP tin hnh v phn cng cho mi thnh vin trong nhm.
V d bng phn cng cho mi thnh vin trong nhm v DA tm hiu axit
nucleic.
Tn thnh vin

Nhim v

Phng tin Thi

gian D kin sn

hon thnh

phm

6 ngy

- Bo co

Phm Minh Kin

Tm

V H Anh

thng tin v - Gio trnh

- STD

cu to axit Ha

- nh

kim - Internet
hc

hu c

nuleic.
Trng Vn Dng

Tm

kim - Internet

6 ngy

ng Huy Hong

thng tin v - Gio trnh

- STD

tnh cht l Ha

- nh

hc

- Bo co

hc, ha hc hu c
axit nuleic.
Trn Xun Mi

Tm

Ng Hoi Thanh

thng tin v - Gio trnh

ng dng axit Ha

kim - Internet

nuleic.
Nhm trng v Tm hiu ni
cc thnh vin
dung lin h
gia cu to,
tnh cht l
hc, ha hc
axit
ca
nocleic.
Bc 3: Thc hin DA

6 ngy

hc

- Bo co
- STD
- nh

hu c
- Internet
6 ngy
- Gio trnh
Ha
hc
hu c

- Bo co
- STD
- nh

35
- Thu thp thng tin: C th thu thp thng tin qua sch bo, internet,
quan st, iu tra, phng vn th nghim,
- X l thng tin: So snh i chiu cc d liu thu thp c t internet,
th vin, sch bo. Sau tng hp bng bng biu gii thch.
- Cc nhm tng hp kt qu v chun b bo co.
Bc 4: Tin hnh bo co
- i din nhm SV bo co kt qu DA. Cc nhm khc lng nghe, tho
lun, tranh lun. GV ty tnh hnh c th h tr ngi iu khin nhm bng
cch nu nhng cu hi b sung, pht hin nhng vn cn tranh lun v lm
trng ti khi SV tham gia tho l un yu cu.
- Trng nhm tm tt kin bo co.
Bc 5 : nh gi
- GV v SV t nh gi v nh gi ln nhau qu trnh thc hin kt qu
cng nh kinh nghim t c. T rt ra nhng kinh nghim cho vic thc
hin cc DA tip theo.
c. u im v hn ch
u im
- DH theo DA thng gn l thuyt vi thc hnh, t duy v hnh ng,

nh trng v x hi, gip vic hc tp trong nh trng, cng mt ni dung


nhng theo nhng cch khc nhau to ra nhng sn phm khc nhau.
- Kch thch ng c, h ng th hc tp, pht huy tnh t lc, tnh trch

nhim ca c nhn v nhm.


- Pht trin nng lc sng to, nng lc gii quyt cc vn phc hp,

thc y suy ngh su hn khi gp cc vn khc nhau.


- ng thi rn luyn nng lc cng tc lm vic ca ngi hc, pht trin

nng lc nh gi.
Hn ch

36
- DHDA i hi nhiu thi gian, n khng th thay th PP thuyt trnh

trong vic truyn th nhng tri thc l thuyt h thng.


- Hot ng thc hnh, thc tin khi thc hin dy hc DA i hi phng

tin vt cht v ti chnh ph hp.


- Khng th p dng DHDA trn lan m thng p dng vi nhng bi c

lin quan n vn thc tin. V d trong DH ha hu c hu nh tt c cc


hp cht hu c u c trong thin nhin, gn gi vi thc tin nn vic p dng
DHDA l rt ph hp.
1.4.3.3. Dy hc theo hp ng [4], [7], [56]
a. Khi nim
DH theo H (contract work) l mt cch t chc mi trng hc tp trong
mi SV c giao mt H trn gi cc nhim v/ bi tp khc nhau thc
hin trong mt khong thi gian nht nh. SV c quyn ch ng quyt nh
chn nhim v t chn, quyt nh v thi gian cho mi nhim v /bi tp v th
t thc hin cc nhim v/bi tp trong khong thi gian chung.
Hc theo H cho php phn ha trnh ngi hc, to iu kin cho
ngi hc thc hin nhim v v c trch nhim thc hin nhim v theo kh
nng ph hp vi trnh pht trin c a c nhn ngi hc. H l mt bin bn
thng nht v kh thi gia hai bn l GV v c nhn hoc nhm SV, theo cam
kt ca SV s hon thnh nhim v chn trong mt thi gian nht nh. Mi
SV c th t lp k hoch thc hin ni dung hc tp cho bn thn mnh (quyt
nh ni dung no cn nghin cu trc v c th dnh bao nhiu thi gian cho
ni dung ).
V d: Bn hp ng
CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM
c lp - T do - Hnh phc

HP NG HC TP

37
Ti l : NGUYN TH THU HNG
Chc v: GV b mn Ho - Hc Vin Qun Y.
in thoi: 0983521961.
Mail: huongkhue19@yahoo.com.vn
V mt bn l nhm SV: NGUYN QUANG NG
Chc v: SV nm1, lp DY11A2, Hc vin Qun Y.
Mail: nguyenquangdong@gmail.com
1. Thi hn v nhim v hp ng
- Thi gian thc hin H: 6 ngy. T ngy 10 thng 4 nm 201 3 n ngy 17
thng 4 nm 2013.
- a im lm vic: t chn c th l th vin, phng th nghim,
- Cc nhim v ca H:
STT Nhim v

Bt buc Nhim Nhim


Sn phm
T
h
hay
t v m v
nh
chn
hay
tr hay
gi
ng
khng
h tr
Tm hiu v Bt buc Nhim Nhim
Bn bo co
hirocacbon no
v m v h tr kt qu thc
H,
hin
STD
Tm hiu v Bt buc Nhim Nhim
Bn bo co
hirocacbon
v m v
kt qu thc
khng no
khng
hin
H,
h tr
STD
Tm hiu v Bt buc Nhim Nhim
Bn bo co
hirocacbon
v
v c h kt qu thc
H,
thm
ng
tr
hin
STD

Tm hiu v T chn
hirocacbon a
nhn thm

Tm hiu v ng T chn
ca
dng
hirocacbon

Nhim Nhim
v m v
khng
h tr
Nhim Nhim
v m v
khng
h tr

Bn bo
kt qu
hin
STD
Bn bo
kt qu
hin
STD

co
thc
H,
co
thc
H,

38
- iu kin ca mi H: mi nhm thc hin 4/5 nhim v, gm 3 nhim v bt
buc v 1 nhim v t chn (Chi tit theo ph lc H).
2. Ch lm vic
- Thi gian lm vic: Theo nhim v c giao
- Phng tin lm vic : Gio trnh Ho hc hu c, my tnh,...
- Ni thc hin nhim v: th vin, nh ,
3. Ngha v ca ngi k hp ng hc tp
- Hon thnh nhng nhim v cam kt trong H.
- Chp hnh ni quy, quy ch ca lp hc.
- Chp hnh vic x l k lut theo quy nh ca nh trng.
4. iu khon thi hnh
H ny lm thnh hai bn c gi tr ngang nhau, mi bn gi mt bn v
c hiu lc t ngy 10 thng 4 nm 2013.
Chng ti xin cam kt thc hin n g nhng iu ghi trong H.
Ging vin

i din nhm sinh vin

b. Quy trnh thc hin


Bc 1: Chn ni dung v quy nh thi gian
- GV xc nh ni dung ph hp m bo ng c im ca PPDH
theo H, c th chn mt bi n tp hoc luyn tp, hoc c th vi bi hc mi
trong thc hin cc nhim v khng theo th t bt buc. GV quyt nh thi
gian ca hc theo H. Thi gian ti thiu nn dnh cho H l 2 tit (90 pht)
ty vo ni dung ca H.
Bc 2: Thit k k hoch hc theo H
- Xc nh mc tiu ca bi hc: Ngoi mc tiu nh bi hc bnh thng
quy nh trong chng trnh, nn xc nh thm mt s k nng, thi cn t
khi thc hin PPDH theo H.
- Xc nh PPDH ch yu: PP c bn l hc theo H, c th s dng
phi hp vi cc PP, k thut DH khc, v d nh hc hp tc, pht hin v gii

39
quyt vn ,... tng cng s tham gia, m bo cho SV hc su v hc thoi
mi.
- Chun b ca GV v SV: Cn chun b cc ti liu, phiu bi tp, sch
tham kho, dng c, thit b cn thit cho H ca GV v SV t hiu qu. c
bit, GV phi chun b mt bn H chi tit SV c th hiu d dng, k H
v thc hin cc nhim mt cch c lp.
- Thit k vn bn H: Hc theo H ch kh thi khi SV c th c, hiu
v thc thi cc nhim v mt cch tng i c lp. Cc nhim v t chn
c GV thit k c th l bi tp mang tnh cng c, m rng, nng cao hoc
cu hi c lin quan n ni dung bi hc.
- Thit k cc dng bi tp/nhim v: Mt H lun phi m bo tnh a
dng ca cc bi tp/nhim v. S a dng ca bi tp/nhim v s m bo
trong mi H c tt c cc PP hc tp ca mi SV u c cp. Trong bn
H, GV c th kt hp cc nhim v c nhn c t h vi s hng dn ca GV,
bi tp trong nhm nh, bi tp chuyn su hn. V d, khi dy H bi n tp
axit cacboxylic v dn xut ca axit cacboxylic chng ti thit k cc dng
bi tp nh: bi tp bt buc, t chn, bi tp c phiu h tr v khng c h tr
(xem ph lc 5).
- Thit k cc nhim v bt buc v t chn: Nhim v bt buc yu cu
SV u t c chun kin thc v k nng ca bi hc. Nhim v t chn yu
cu SV vn dng, m rng, lm su sc kin thc v rn luyn k nng c lin
quan n kin thc hc. V d: khi dy H bi hirocacbon chng ti thit
k 5 nhim v trong c 3 nhim v bt buc v kin thc c bn SV bt buc
phi nm c v 2 nhim v t chn (xem ph lc 5).
- Thit k bi tp/nhim v m v nhim v ng: Nhim v ng nu r
nhng g SV phi lm trong mt gii hn xc nh. Dng bi tp ny dng cho
nhng SV s tht bi v m bo an ton. Dng bi tp m thng cha ng

40
mt vi th thch v kh khn hn, khuyn khch SV b cch suy ngh c v tm
kim nhng cch lm mi, gip SV pht trin t duy bc cao.
- Thit k nhim v/bi tp c nhn kt hp nhim v/bi tp hp tc theo
nhm: Trong H, ngoi quy nh SV thc hin theo c nhn cng cn c nhim
v SV yu cu lm vic hp tc, theo cp, nhm nh. D o c th ca cc trng
H k thut ng SV thng thit k cc nhim v/bi tp theo nhm. Tuy
nhin, i vi mi nhm SV u thit k cc nhim v c nhn cc thnh vin
trong nhm c c la chn. Chng ti p dng trong cc H v dy bi
c kin thc mi.
- Thit k nhim v/bi tp c lp v nhim v/bi tp c hng dn
vi mc h tr khc nhau: Khng phi nhim v no cng thc hin mt
cch c lp vi tt c cc SV. SV gii c th thc hin nhim v m khng cn
s h tr no. N hng SV trung bnh v yu th s cn s h tr cc mc
khc nhau hon thnh nhim v. V d: khi dy H bi n tp axit
cacboxylic v dn xut axit cacboxylic chng ti thit k nhng nhim v/bi
tp c mc h tr khc nhau SV c th hon thnh nhim v (xem ph lc 5).
- Thit k cc hot ng DH: Trong k hoch bi hc cn thit k cc hot
ng ca GV v SV trong khi thc hin, nh k H, thc hin H, thanh l H.
Bc 3: T chc dy hc theo H
- B tr khng gian lp hc: Trong PPDH th eo H, khng cn thit phi
sp xp li lp hc. Tuy nhin PPDH theo H s tr nn thoi mi v chuyn
su hn nu bn gh trong lp hc c iu chnh, t chc v sp xp li mt
cch hp l.
- T chc k hp ng: GV nu mc ch bi hc, PP hc tp ch yu, gii
thiu ni dung bn H, nhn mnh cc nhim v v trao H cho SV. SV nghin
cu H mt cch k lng hiu cc nhim v trong H. GV v SV trao i
nhng iu cn cha r trong H. SV quyt nh chn nhim v v k vo bn
H, nh du nhng nhim v t chn.

41
- T chc, hng dn SV thc hin hp ng: Sau khi k H, SV t lp k
hoch thc hin cc nhim v. Ty thi gian v ni dung ca H, GV t
chc cho SV c th thc hin trn lp, nh, th vin,... hon thnh
nhim v trong H. GV yu cu SV thc hin nhim v mt cch c lp nhng
nu cn vn c th nhn tr gip ca GV v cc SV khc. Vi nhim v thc
hin hp tc theo nhm th sau khi hon thnh nhim v c nhn, SV c th t
chc hot ng nhm hon thnh nhim v.
- T chc nghim thu hp ng: Trc khi kt thc cc nhim v theo
thi gian quy nh, GV thng bo cho SV mt khong thi gian nht nh trn
lp cc em nhanh chng hon thnh H ca mnh.
c. u im v hn ch
u im
- Cho php phn ha nhp v trnh ca SV. V d: khi dy H v
ancol, phenol, ete, c nhn SV c t quyt nh chn th t thc hin cc
nhim v, chn nhim v, thi gian thc hin,... theo kh nng ca mnh ph
hp vi nhp v trnh pht huy kh nng ti a ca mi c nh n.
- Rn luyn kh nng lm vic c lp ca SV. SV c th c lp thc
hin cc nhim v khng cn s h tr ca GV.
- To iu kin cho SV c h tr c nhn m khng h tr ng lot,
bi v nu h tr hng lot th s khng pht huy c tnh ch ng sng to
ca SV gii.
- Tng cng s tng tc gia SV v GV (GV khng ging bi nn c
thi gian i li ti mi SV cn s tr gip v tng cng s tng tc gia GV
v SV).
- Hot ng ca SV a dng phong ph hn, do c nhiu hnh thc bi
tp/nhim v phong ph.

42
- To iu kin cho SV c la chn ph hp vi nng lc, bi v c SV
yu m li bt buc chn cc nhim v kh, khng c mc h tr ph hp th
SV s khng hon thnh c nhim v.
- Tng cng trch nhim hc tp i vi SV. V d khi SV k bn H
vi GV th SV s cm thy mnh phi c trch nhim vic thc hin nhim v
theo H k kt.
Hn ch
- C GV v SV phi cn thi gian nht nh lm quen vi PPDH ny.
- Khng phi mi ni dung u c th t chc hc theo H.
- Thit k H hc tp i hi cng phu v kh khn vi GV.
1.4.3.4. Phng php dy hc thc hnh theo Spickler
a. Phng php thc hnh theo Spickler
Nm 1984, nghin cu ca Spickler v mt s nh gio dc hc Bc M
v vic kho st nhim v thc hnh trong cc mn khoa hc bc H [99] cho
thy: Phi gn SV vo qu trnh hc tp tch cc; lm cho SV c trch nhim hc
v la chn tin hnh th nghim mt cch hng th; i hi SV phi p dng nhiu
k nng x l th nghim bao qut hn, p ng c yu cu SV t nghin cu, t
hc, t pht trin t duy v pht huy tnh sng to.
b. Quy trnh thc hin
Theo Spickler, mun pht huy c tnh tch cc ca s hc qua thc
hnh, cn tin hnh ba bc :
Bc 1: SV xut th nghim.
Bc 2: SV t thit k cch tin hnh, phn tch s liu v hnh thnh gi
thuyt.
Bc 3: Kim chng kt qu nghin cu v rt ra kt lun.
Bng 1 : So snh cch dy truyn thng v PP Spickler
TT Ni dung

Cch dy truyn thng

Cch dy theo PP Spickler

43
1

Cch tin hnh

Th

nghim

kim - Th nghim do SV t kho

chng, cung cp cho SV st theo hng dn.


qua ti liu

+ C th cung cp l thuyt

+ L thuyt th nghim th nghim hoc yu cu SV


trc khi tin hnh th tm ti nhng th nghim theo
nghim.

yu cu ca GV.

+ Tin hnh th nghim +GV Hng dn s dng


chnh xc v t m nh ti thit b v dng c th
liu hng dn.

nghim.

+ M t chi tit nh cng + SV trnh by cch tin hnh


thc Ha hc, hin tng v GV kim tra li tnh kh
quan st, cch tnh ton, thi ca th nghim hoc c
phn tch kt qu th gi kp thi s b sau khi
nghim v gii thch kt SV trnh by cch ca
qu v hin tng quan mnh.
st c.

+ GV khng cung cp cc m
t chi tit cch tin hnh th
nghim, cch tnh ton, phn
tch kt qu th nghim, gii
thch kt qu th nghim.

Mc ch - SV kim tra li hin - SV t vch ra cc bc tin


t c

tng Ha hc v tnh hnh th nghim.


cht Ha hc c hc - SV t thu thp s liu.
ti lp.

- SV phn tch nhng g thu


thp c v a ra kt lun .

Qu trnh - Tun theo nhng th - Qu trnh thc hin tm ti


hc tp

nghim cho sn v theo v khm ph.

44
tng bc mt ca th - GV nhn xt v nh gi
nghim.

qu trnh hc v cng c kin

- GV ging trc khi SV thc.


tin hnh th nghim.
c. u im v hn ch
u im
- S dng PPDH thc hnh theo Spickler gip kch thch SV t nghin
cu, pht trin t duy c lp sng to.
- SV lm vic hng th v kch thch tnh tch cc.
- SV c t nghin cu su cc th nghim.
Hn ch
- i hi SV phi p dng nhiu k nng x l th nghim hn.
- SV phi t tm ti nhng th nghim theo yu cu ca GV. cng l
mt kh khn i vi SV trung bnh v yu.
- i hi tn km nhiu ha cht v dng c th nghim.
1.4.3.5. K thut s t duy (Mind Map)
a. Khi nim
S t d uy hay bn t duy (Mind Map) [7], [68], [69] l hnh thc
ghi chp c th s dng mu sc v hnh nh m rng v o su cc tng.
Nh s kt ni gia cc nhnh, cc tng c lin kt vi nhau khin STD
c th bao qut c cc tng trn mt phm vi su rng. Tnh hp dn ca
hnh nh, m thanh,gy ra nhng kch thch rt mnh ln h thng v no gip
cho vic ghi nh c lu b n v to ra nhng iu kin thun li v no
phn tch, x l, rt ra kt lun hoc xy dng m hnh v i tng cn nghin
cu.

45

Hnh1.1. Hnh nh minh ha 1 s t duy


Trong DH: Vic s dng STD huy ng ti a tim nng ca b no,
gip SV hc tp tch cc, h tr hiu qu cc PPDH tch cc.
b. Quy trnh thc hin
Bc 1: v tr trung tm s l mt hnh nh hay mt t kha th hin
mt tng hay khi nim/ch /ni dung chnh.
Bc 2: T trung tm s c pht trin ni vi cc hn h nh hay t
kha/tiu ch cp 1 lin quan bng cc nhnh chnh (thng t m nt).
Bc 3: T cc nhnh chnh tip tc pht trin phn nhnh n cc hnh
nh hay t kha/tiu ch cp 2 c lin quan n nhnh chnh (trn cc nhnh,
c th thm cc h nh nh hay cc k hiu cn thit).
Bc 4: C th, s phn nhnh c tip tc v cc khi nim/ni dung/vn
lin quan lun c kt ni vi nhau. Chnh s lin kt ny s to ra mt bc
tranh tng th m t v khi nim/ni dung/ch trung tm mt cch y v
r rng.
c. Nhng ch khi thc hin dy hc theo k thut s t duy

46
- Mu sc cng c tc dng kch thch no nh hnh nh. Tu y nhin, cng
khng cn phi s dng qu nhiu mu sc, c th ch cn dng mt hai mu nu
thch v mun tit kim thi gian.
- Nu thy mt qu nhiu thi gian t m mu trong mt nhnh, c th
th gch cho, nh du cng, hay chm bi trong , cch rt mi m v tn
t thi gian.
- V nhiu nhnh cong hn l ng thng trnh s bun t, to s
mm mi, cun ht.
- Khi s dng nhng t kha ring l, mi t kha u khng b rng
buc, c kh nng khi dy cc tng mi, cc suy ngh mi.
- Nu trn mi nhnh vit y c c u th s dp tt kh nng gi m v
lin tng ca b no. No s mt ht hng th khi tip nhn mt thng tin hon
chnh. V vy, hy nh trn mi nhnh ch vit mt, hai t kha m thi. Khi , s
vit rt nhanh v khi c li, no s c kch thch l m vic ni kt thng tin,
thc y nng lc gi nh v dn dn nng cao kh nng ghi nh.
d. u im ca k thut s t duy
- Nn thng xuyn s dng STD khi lm vic nhm v h thng kin
thc hc trong cc mn hc trng, c bit l thng dng t chc cc
tng, n tp cho bi hc, hoc c dng ghi chp mt cch sng to cho
mt bi ging, tho lun, lp k hoch hot ng,
- S dng STD gip SV sng to hn, tit kim thi gian hn, ghi nh
tt hn.
1.5. S dng thit b dy hc ha hc theo hng tch cc [11], [20]
1.5.1. Thit b dy hc l ngun cung cp kin thc
- Thit b trc quan
+ SV quan st trng thi, mu sc t cc mu vt v th tnh cht ca cc
cht ha hc c th rt ra tnh cht vt l ca cht.

47
+ Quan st m hnh cu to nguyn t, phn t, cu trc khng gian ca
cc cht c th rt ra cc c im cu to v suy on tnh cht ha hc tnh
cht ha hc ca cc cht.
- Thit b k thut DH
+ My chiu ht c th dng khi ging bi mi, n tp cng c, kim tra
nh gi, khi SV tho lun c th quan st c gp kin kp thi.
+ Bn trong c th s dng thit k nhiu loi bi khc nhau. SV c th t
thit k bng tay, v mu sc a dng, phong ph.
- S dng CNTT v truyn thng trong DH ha h c
+ Vic s dng my tnh, my chiu projector, my camera, phn mm
DH gip cho SV t hc, t nghin cu, t thit k cc STD theo cc cch khc
nhau, t thit k cc k hoch nhanh chng, t trnh by c cc kt qu a
dng, phong ph.
1.5.2. S dng th nghim ho hc trong dy hc tch cc [12]
Trong DH ha hc khng th thiu th nghim ha hc. Th nghim ha
hc c s dng gip SV thu thp v x l cc thng tin nhm kim tra tnh
cht hoc cng c bi hc. C th dng th nghim kim chng, i chng,
nghin cu ti liu mi, nu v gii quyt vn , luyn tp, thc hnh. Ty theo
mc s dng m GV hng dn SV khai thc hiu qu nht.
- S dng th nghim theo hng nghin cu bi hc
+ GV nu hoc hng dn SV pht hin vn cn tm hiu.
+ SV nghin cu th nghim: Xc nh mc ch th nghim, tin hnh th
nghim, quan st hin tng v gii thch.
+ Rt ra kt lun v vn cn tm hiu.
- S dng th nghim trong bi luyn tp, thc hnh.
+ GV nu nhim v, hng dn SV xut cc th nghim nu cn.
+ SV nm c mc ch, cch tin hnh th nghim v thc hin. GV
quan st c th gp kp thi nu cn.

48
+ SV quan st hin tng, gii thch v rt ra kt lun.
+ SV vit bo co th nghim.
- S dng th nghim kim chng, i chng
+ SV xut th nghim
+ SV tin hnh th nghim theo xut
+ Kim chng kt qu xut, so snh vi mu chun c cng
nhn.
1.6. S dng bi tp ha hc theo hng dy hc tch cc [12]
Bi tp ha hc c vai tr quan trng trong DH ha hc.
- S dng bi tp nh mt bi ton nhn thc gip SV hnh thnh khi
nim, tnh cht nhm pht trin nng lc nhn thc ca SV.
+ GV nu vn cn nhn thc.
+ GV nu bi tp.
+ SV gii bi tp v rt ra vn cn nhn thc.
- Bi tp ha hc gip rn luyn cho SV cc kin thc hc, o su v
m rng kin thc, n tp, cng c, h thng ha kin thc, k nng thc hnh,
gii thch, xut, d on cc tnh cht hin tng th nghim,
- Bi tp ha hc ng gp ln trong vic DH tch cc.
+ Bi tp l ngun SV tm ti pht hin kin thc, k nng.
+ Bi tp gip SV vn dng tnh hung thc t trong i sng.
+ Bi tp c nu nh l mt tnh hung c vn .
- S dng cng c, khc su cc khi nim, tnh cht, gip pht trin
c cc k nng cho SV.
+ GV nu bi tp.
+ SV gii bi tp.
+ SV vn dng v khc su kin thc hc.

49
- S dng bi tp gip SV vn dng kin thc gii quyt vn lin
quan n thc tin, gip pht trin c nng lc gii quyt vn v nng lc
c lp sng to cho SV.
+ GV nu bi tp nh l mt vn c lin quan n thc tin.
+ SV gii bi tp bng cch vn dng kin thc v k nng hc.
1.7. Thc trng dy hc Ha hc hu c mt s trng i hc ngnh k
thut
1.7.1. Kho st thc trng p dng phng php dy hc tch cc
tm hiu thc trng v vic DH mn Ha hu c mt s trng H
k thut, chng ti s dng PP iu tra gio dc hc.
Chng ti lp phiu iu tra v phng vn 32 GV dy mn ha hu c ti
cc trng H k thut : H Cng nghip H Ni, H Cng nghip Vit Tr, H
Cng nghip Thnh ph H Ch Minh , Hc vin Y Dc hc c truyn Vit
Nam, Hc vin Qun y, H Y khoa Vinh. ng thi iu tra 758 SV H k
thut (xem ph lc 1).
Mc ch ca vic iu tra l:
- Tm hiu thc trng vic DH mn Ha hc hu c theo hng p dng
PPDH tch cc v pht trin nng lc c lp sng to ca SV trong mt s
trng H k thut.
- Tm hiu cch hc ca cc SV ca cc trng ny.
- Nhng kin mong mun ca SV v cch dy v hc hin nay.
Kt qu thu c nh sau:
a. i vi vic dy hc ca GV
Thc t iu tra 32 GV cc trng H k thut: H Cng nghip H
Ni, H Cng nghip Vit Tr, H Cng nghip Thnh ph H Ch Minh, Hc
vin Y Dc hc c truyn Vit N am, Hc vin Qun y, H Y khoa Vinh, cho
thy:

50
Kt qu kho st
Ni dung

STT

S lng

T l

ng

(%)

(GV)
1

GV p dng PP din ging, PP pht hin v

13/32

40.63

gii quyt vn , thuyt trnh gip rn luyn


k nng pht hin v gii quyt vn .
2

GV s dng cc k thut DH nh STD

1/32

3.13

GV p dng PP tho lun nhm gip pht

7/32

21.88

3/32

9.38

trin nng lc lm vic nhm, nng lc lnh


o...
4

GV p dng PPDH theo DA, DH theo H


nhng khng thng xuyn.

Ch : khi phng vn trc tip cc GV cho rng p dng PPDH theo DA


v DH theo H nhng cha ch pht trin nng lc c lp, sng to
cho SV.
b. Vic hc ca SV
Thc t iu tra 758 SV cc trng H k thut: H Cng nghip H Ni,
H Cng nghip Vit Tr, H Cng nghip Thnh ph H Ch Minh, Hc vin
Y Dc hc c truyn Vit Nam, Hc vin Qun y, H Y khoa Vinh, cho thy:
Kt qu kho st
Ni dung

STT

S lng

T l

ng

(%)

(SV)
1

SV c cung cp y ti liu v cng 758/758

100

mn hc.
2

SV khng thng xuyn tm v c ti liu

606/758

79.95

51
sch, gio trnh, internet v ni dung bi hc
trc khi n lp.
3

SV ch hc theo v ghi trn lp t tham kho ti 599/758

79.02

liu.
4

SV tham gia lm vic nhm trong gi hc c 293/758

38.65

tho lun.
5

SV cha bao gi c la chn nhim v hc 660/758

87.07

tp.
6

SV t do xc nh qu trnh thc hin mt 143/758

18.87

nhim v/bi tp bt buc hay t chn.


7

SV xut tng mi khi thc hin 1 nhim 57/758

7.52

v/bi tp.
8

SV thnh thong lp k hoch thc hin k hoch 107/758

14.12

v nh gi cho cng vic ca mnh v cho nhm.


9

SV cha bao gi xut nhiu cch lm khc 691/758

91.16

nhau khi thc hin 1 nhim v/bi tp.


10

SV cha bao gi xut ci tin a ra cch 678/758

89.45

lm mi khi tin hnh th nghim.


11

SV th ng ch i GV hng dn t rong gi 668/758

88.13

hc th nghim thc hnh ha hu c.


Kt qu iu tra thc trng vic dy v hc ca GV, SV cho thy:
Vn p dng cc PPDH tch cc ca GV nh sau: nhiu GV cha c
bi dng v PPDH tch cc nn vic c ti liu p dng cn hn ch, cha
pht huy c nhng mt mnh ca cc PP ny. Hin nay cc GV mi ch bit
p dng i mi PPDH ni chung; cn vic pht trin nng lc c lp sng
to thng qua DH Ha hu c th cc GV cn cha c bit n.

52
Phn ln cc GV vn dy theo PP thuyt trnh, hng dn SV t c ti
liu. Cch dy ny, khin cho cc SV th ng, chp nhn, lm thui cht thc
ch ng, tch cc v sng to ca SV. V vy nhiu SV khng cn cm thy
hng th hc tp.
1.7.2. Chng trnh Ha hc hu c mt s trng i hc ngnh k
thut
1.7.2.1. Ni dung chng trnh Ho hc hu c i hc k thut ng nh Ho
Mn Ha hc hu c l mn hc c s cho SV nm th nht H k thut
ngnh Ha.
Chng trnh ho hu c gm 4 tn ch (3 l thuyt, 1 thc hnh) tng
ng vi 60 tit.
Ni dung chi tit nh sau:
Thi gian (tit/gi)

Tn chng

STT

Tng

LT

BT+
TH

s
1

Chng 1: i cng v H a hc hu c

Chng

2,3,4:

Hirocacbon

15

no, 5

2+5

0+5

Hirocacbon khng no, Hirocacbon thm.


Bi thc hnh s 1
5

Chng 5: Ngun hi rocacbon thin nhin

Chng 6: Dn xut halogen v hp cht c 3

nguyn t
7

Chng 7: Ancol - Phenol - Ete. Bi thc 5

hnh s 2
8

Chng 8: Anehit v Xeton

Chng 9: Axit cacboxylic - Dn xut ca 5

axit - Lipit. Bi thc hnh s 3

KT

53
10

Chng 10: Hp cht hu c cha nit.

11

Chng 11: Cacbohidrat.

10

2+5

Tng cng

60

31

14+15

1.7.2.2. Ni dung chng trnh Ho hc hu c i hc k thut ngnh Y


Dc
Mn Ha hc hu c l mn hc c s cho SV nm th nht H k thut
ngnh Y Dc.
Chng trnh Ha hu c gm 3 tn ch (45 tit) trong 30 tit l thuyt v
15 tit thc hnh.
Ni dung chi tit nh sau:
Thi gian (tit/gi)

Tn chng

STT

Tng s

LT

BT+

KT

TH
7

Chng 1: i cng v ha hc hu c .
Bi thc hnh s 1
Chng 2: Hirocacbon. Bi thc hnh s 2.

Chng 3: Dn xut halogen.

Chng 4: Ancol, phenol, ete

Chng 5: Anehit, xeton.

Chng 6: Axit cacboxylic v dn xut.

Chng 7: Hp cht cha nit .


Chng 8: Cacbohidrat. Bi thc hnh s 3.

Chng 9: Amino axit, peptit, protit


Chng 10: Hp cht d vng
Chng 11: Hp cht thin nhin. Bi thc
hnh s 4.

(c
thm)

7
8
10

Tng cng

3
45

26 4+15

+ So snh chng trnh Ha hc hu c i hc k thut ngnh Ha v


ngnh Y Dc vi chng trnh Ha hc hu c trng ph thng

54
Qua vic phn tch so snh chng trnh, rt ra nhn xt sau:
- Chng trnh Ha hu c H K thut gia 2 ngnh k thut Ha v ngnh
Y Dc nhn chung tng ng nhau v mc l thuyt hu c, v tnh cht,
ng dng, iu ch ca cc hp cht c bn. Tuy nhin gia hai chng trnh c
im khc nhau, th d nh: thi lng dnh cho thc hnh cc trng H
ngnhY Dc chim t l cao hn, ni dung thc tin ca cc tr ng H ngnh
Y Dc gn vi cc hp cht thin nhin cn cc trng H k thut ngnh Ha
gn vi cng ngh v thit b. Ni dung Ha hc hu c rt cn thit SV tip
thu kin thc k nng v chuyn ngnh Ha k thut cng nh l c s quan
trng pht trin cc nng lc chuyn ngnh k thut Ha v ngnh Y Dc.
- Chng trnh Ha hc hu c ph thng bao gm nhng kin thc l thuyt,
cc hp cht hu c c tng t vi chng trnh Ha hc hu c H k thut
nhng mc thp hn, thi lng th c hnh th nghim t hn.
C th ni chng trnh Ha hc hu c t ph thng n chng trnh Ha
hc hu c c s thuc H k thut c pht trin theo nguyn tc ng tm,
c m rng nng cao v ph hp vi ngnh ngh H.
1.7.3. c im ca sinh vin trng i hc k thut
SV trng H k thut u c kin thc k nng ha hc ph thng kh tt
v mn Ha hc trong c Ha hc hu c l mt trong 3 mn thi tuyn sinh
H khi A v B. Do y l iu kin tt pht trin nng lc c lp sng
to cho SV trong DH Ha hu c trng H K thut.
Sau 12 nm hc ph thng, t duy ca SV H k thut c pht trin nht
l t duy logic, t duy khi nim, kh nng lm vic c lp cao hn.
trng H k thut, SV c mc ch, ng c hc tp r rng tr
thnh k s hoc bc s, dc s. y l qu trnh o to ngh nghip nn SV
cn phi i mi PP hc, cch hc tr thnh ngi lao ng mi, nng ng,
sng to c nng lc ngh nghip r rng p ng yu cu ca x hi.

55

TIU KT CHNG 1
Trong chng 1, chng ti nghin cu c s l lun v thc tin ca
ti bao gm nhng ni dung chnh sau:
h thng ha lm sng t mt s vn l lun lin quan n vic ph t
trin nng lc c lp sng to ca SV H k thut.
- H thng ha mt s kin ca tc gi trong v ngoi nc v nng lc nng lc ngh nghip, sng to, t duy sng to, tnh c lp, nng lc c lp
sng to. Biu hin ca nng lc c lp sng to v cch kim tra nh gi.
- Trnh by bn cht, c im, u nhc im ca mt s PPDH tch cc
c th vn dng pht trin nng lc c lp sng to cho SV trong DH Ha
hc hu c
- tin hnh nghin cu ni dung chng trnh Ha hc hu c trng
H k thut thy nhng im tng ng v s khc bit gia chng cng
nh khc nhau v mc l thuyt v thc tin so vi ni dung ha hc ph
thng.
- iu tra thc trng s dng PPDH tch cc trong DH Ha hc hu c
trng H ngnh k t hut.
- nghin cu c im tm sinh l, nng lc hc ha hc ca SV H k
thut.

56
l c s l lun v thc tin lm c s khoa hc cho vic xut bin
php pht trin nng lc c lp sng to cho SV trong DH Ha hc hu c
cc trng H k thut.

CHNG 2
MT S BIN PHP PHT TRIN NNG LC C LP
SNG TO CHO SINH VIN I HC K THU T THNG QUA DY
HC HA HC HU C
2.1. Biu hin nng lc c lp sng to ca sinh vin i hc k thut
pht trin v nh gi nng lc c l p sng to cn phi xc nh
c nhng biu hin c th.
Sau khi nghin cu khi nim v nng lc c lp sng to v xut pht t
thc tin DH, chng ti xc nh mt s biu hin nng lc c lp sng to ca
SV H k thut l:
1- Bit xut, la chn s dng mt cch c lp, hiu qu cc ngun
ti liu, thit b hc tp , thi gian,.. to ra sn phm mi .
2- C nhn hoc nhm SV t xut cch lm ring.
3- Bit xut tng mi , cch lm mi trong cc hot ng hc tp.
4- Bit lp k hoch, thc hin k hoch nhim v c giao mt cch
khoa hc.
5- Bit xut nhiu cch lm khc nhau thc hin mt nhim v. Bit
la chn ph hp vi iu kin hon cnh thc t .

57
6- Bit nh gi v t nh gi kt qu cng vic ca c nhn v nhm.
Bit tranh lun, phn bc v bo v kin ca c nhn hoc nhm.
7- Bit xut cu hi cho mt vn nghin cu.
8- Bit xut th nghim kim chng gi thuyt, tr li cho cu hi
nghin cu,
9- Bit d on, kim tra v kt lu n v vn nu ra.
Thc t cho thy khng phi cc hot ng c lp sng to no ca SV
cng c y cc biu hin trn m cng c th ch c mt vi biu hin.
2.2. Thit k b cng c nh gi nng lc c lp sng to ca sinh vin
i hc k thut thng qua dy hc Ho hc hu c
y l vn rt mi v trc y GV ch yu l thit k kim tra Ha
hc hu c nhm kim tra nh gi kin thc, k nng ha hc.
2.2.1. Yu cu b cng c nh gi nng lc
B cng c nh gi cn th hin s a dng, phong ph gn vi c th b
mn Ha hc hu c v nh gi c mc tiu v nng lc c lp sng to.
Ngoi bi kim tra nh bit, nh gi nng lc c lp sng to cn
c thm cc b cng c khc nh bng kim quan st, p hiu hi, phiu phng
vn, phiu nh gi v phiu t nh gi ca SV trong nhng tnh hung c th.
2.2.2. Thit k b cng c nh gi c th
2.2.2.1. Thit k bng kim quan st
+ Mc ch:
Bng kim quan st gip quan st c ch ch cc biu hin ca nng lc
c lp sng to ca SV thng qua cc hot ng hc tp.
Thng qua quan st theo tiu ch m nh gi c cc hnh vi, k nng
thc hnh , nng lc c lp sng to,...chng hn nh cch SV gii quyt vn
trong mt tnh hung c th.

58
Bng tri gic (mt thy, tai nghe) ngi quan st ghi li mi yu t lin
quan n i tng nghin cu ph hp vi mc tiu nghin cu nhm m t,
phn tch, nhn nh v nh gi kt qu.
+Yu cu:
Bng kim quan st phi c nhng tiu ch c th r rng c th nh
gi c cc biu hin ca nng lc.
+ Quy trnh thit k:
Bc 1: Xc nh mc tiu quan st, i tng qu an st v nng lc cn
nh gi, thi im quan st.
Bc 2: Xc nh cc tiu ch cn quan s t nh gi.
Bc 3: Xc nh thang o mc ca biu hin nng lc, th d: c
hoc khng hoc tng ng vi cc mc rt tt, tt, bnh thng, khng tt, rt
yu. i khi c mc ti a l thang im 10 v im c th do ngi nh gi
ghi nhn
+V d:
Quan st nng lc c lp sng to trong DA Tm hiu v cacbohidrat
trong thin nhin.
BNG KIM QUAN ST BIU HIN NNG LC C LP SNG
TO KHI DY HC THEO D N
(Dng cho GV)
STT
1

Biu hin

Tiu ch

im ti a im

Nng lc c T chn ch d n v pht 10


lp sng to khi trin tng v ch .
lp k hoch d Bit s dng mt cch c lp, 10
n
hiu qu cc ngun ti liu,
thit b hc tp, thi gian.
Bit lp k hoch nhim v 10

59
c giao mt cch khoa hc.
2

Nng lc c T thu thp v x l thng tin

10

lp sng to khi C nhn hoc nhm SV t 15


thc

hin

k xut cch lm ring.

hoch

Bit xut nhiu cch lm 15


khc nhau thc hin mt
nhim v. Bit la chn ph
hp vi iu kin hon cnh
thc t.
Bit tranh lun, phn bc v 10
bo v kin ca c nhn hoc
nhm.

Nng lc c Trnh by r rng, p, hp l, 10


lp sng to khi c tnh sng to .
vit

bo

trnh

by

nh

gi

phm d n.

co, SV v nhm SV t bo co 10
v theo cch ring ca mnh.
sn Bit nh gi v t nh gi 10
kt qu DA ca c nhn v
nhm.
Tng im
Xp loi

Xp loi theo 4 mc :
- T 0 n di 50 im: Yu
- T 50 n di 65 im: Trung bnh
- T 65 n di 80 im: Kh
- T 80 n 100 im: Gii

100

60
Ging vin (ghi r h tn v k tn): ........
Nhm (ghi r h tn v k tn):
2.2.2.2. Thit k phiu hi
+ Mc ch:
GV c th dng phiu hi hi trc tip SV hoc c th dng phng
vn. Sau khi tin hnh dy TN, GV c th pht phiu hi cho SV vi cc tiu
ch nh gi nng lc c lp sng to ca SV.
+Yu cu :
Phiu hi gm nhiu cu hi theo nhng tiu ch c th r rng c th
nh gi c nng lc.
+ Quy trnh thit k:
Bc 1: Xc nh mc tiu, i tng v nng lc cn nh gi, thi
im phng vn hoc pht phiu hi.
Bc 2: Xc nh cc tiu ch cn nh gi.
Bc 3: Xc nh thang o mc ca biu hin nng lc
+V d:
Phiu hi nhm thu thp thng tin nh gi nng lc c lp sng to
ca SV.
PHIU HI V GI DY P DNG PPDH TCH CC NHM PHT
TRIN NNG LC C LP SNG TO CHO SV
STT

1
2

Tiu ch

Bit xut, la chn s dng mt cch


c lp, hiu qu cc ngun ti liu,
thit b hc tp to ra sn phm mi.
C nhn hoc nhm SV t xut cch

Mc pht trin nng


lc c lp sng to ca
SV
Rt Tt
Kh Khng
tt
tt
Tt

61
lm ring.
3
Bit xut tng mi , cch lm mi
trong cc hot ng hc tp.
4
Bit lp k hoch, thc hin k hoch v
nh gi cng vic ca c nhn v
nhm.
5
Bit xut nhiu cch lm khc nhau
thc hin mt nhim v.
6
Bit tranh lun, phn bc v bo v
kin ca c nhn hoc nhm.
7
Bit xut cu hi cho mt vn
nghin cu.
8
Bit xut th nghim kim chng
gi thuyt, tr li cho cu hi nghin
cu .
9
Bit d on, kim tra v kt lun v
vn nu ra.
2.2.2.3. Thit k phiu nh gi sn phm ca SV
+ Mc ch:
nh gi sn phm ca SV sau qu trnh hc tp v nghin cu, v d nh
nh gi sn phm DA, nh gi sn phm H, STD, qua thy c s
th hin nng lc c sng to ca SV nh th no.
+ Yu cu:
Phiu nh gi sn phm ca SV phi c nhng tiu ch c th r rng
c th nh gi c cc biu hin ca nng lc cng nh mc c th.
+ Quy trnh thit k:
Bc 1: Xc nh mc tiu, i tng v nng lc cn nh gi, thi im
nh gi.
Bc 2: Xc nh cc tiu ch cn nh gi sn phm . Ty theo dc im
ca mi loi sn phm hot ng ca SV m c nhng tiu ch khc nhau.
Bc 3: Xc nh thang o mc ca biu hin nng lc, th d; c hoc
khng hoc tng ng vi cc mc rt tt, tt, bnh t hng, khng tt, rt yu.

62
i khi c mc ti a l thang im 10 v im c th do ngi nh gi xc
nh.
+ V d: Phiu t nh gi sn phm DA ca SV
PHIU T NH GI SN PHM CHO D N
H v tn:Lp: .
Tiu ch ca sn phm d n

STT
1
2
3
4
5
6
7

t c mc tiu ca bi hc dy hc d n
nu.
B cc cht ch, linh hot.
Th hin s a dng, phong ph ca trnh by
sp xp thng tin .
Th hin tnh mi, c o, thc tin.
Thu thp, phn tch d liu, bn lun kt qu
logic ph hp.
c th ca khoa hc thc nghim.
Th hin r kt qu hp tc ca cc thnh
vin trong nhm.

Mc
Tt t Cha Yu
t

2.2.2.4. Thit k cu hi v bi tp Ha hc hu c nhm nh gi nng lc


c lp sng to ca SV.
+ Mc ch:
Dng nh gi nng lc ca SV, bng cch GV cho kim tra vi
thi gian nht nh SV hon thnh, sau GV chm im.
Thng qua kt qu kim tra, GV s kim tra c nhng k nng/nng lc
ca SV: hiu, bit, vn dng, c lp, sng to v nh gi,... qua c th nh
gi s pht trin nng lc c lp sng to ca SV.
+ Yu cu:
Khc vi cu hi, bi tp kim tra kin thc k nng. cu hi bi tp nh
gi nng lc phi l cu hi bi tp m, gip SV th hin c tnh linh hot,
c kh nng xut cu hi, th nghim, tng, d on, gn vi nhng tiu

63
ch c th r rng c th nh gi s pht trin nng lc c lp sng to ca
SV. phi l dng cu hi v bi tp mi i hi sng to m khng ch nhc
li kin thc hc.
+ Quy trnh thit k:
Bc 1: Xc nh mc tiu, i tng v nn g lc cn nh gi, thi
im nh gi.
Bc 2: Xc nh cc tiu ch cn nh gi. Ty theo c im ca mi
loi bi hc, PP p dng, ni dung Ha hc hu c c th m c th c tiu ch
nh gi khc nhau.
Bc 3: Thit k cu hi, p n v thang im tng ng.
Mt s dng bi nh gi nng lc c lp sng to cho SV nh sau:
Dng 1: xut cch lm khc
V d: Hy xut cc cch lm khc trong ti liu chit xut rutin t
hoa he. Hy nu bin php xc nhn sn phm v cho bit u im cng nh
hn ch ca xut.
Dng 2: Nu cc phng n v la chn phng n kh thi trong mt
tnh hung c th.
V d: Vit cc phng trnh ha hc (PTHH) biu din cc phn ng ha
hc c th c iu ch ancol etylic t tinh bt v cc hirocacbon trong thin
nhin. Hy xc nh mt s PTHH c th s dng iu ch ancol etylic trong
phng th nghim v trong cng nghip, gii thch?
Dng 3: xut la chn ca nhm theo cch ring
V d: Hy tho lun chn cc thit b ph hp trong nhm c th c
(dng c th nghim, ha cht, my nh, my ghi m,) thu thp thng tin v
ngun dc liu cha axit hu c v d kin cc sn phm thu c.

64
Dng 4: Tnh ton xc nh cng thc phn t, vit cc CTCT c
th c v d on tnh cht c bn ca mi cht tng ng
V d: t chy hon ton a mol hp cht hu c X (C xHyOz , x>2) cn
4mol O2 thu c CO 2 v H2O vi nCO2 nH2O. Xc nh cng thc phn t
(CTPT) ca X. Vit cc cng thc cu to (CTCT) c th c ca X v d on
tnh cht c bn ca cc cht .
Dng 5: xut quy trnh thc hi n v la chn phng n ti u
V d: T nguyn liu thin nhin ban u , hy xut cc quy trnh
chit xut tinh du x, hng nhu, hoa bi, bc hHy la chn 1 quy trnh
cho l kh thi vi iu kin phng th nghim ca trng em.
Dng 6: Thit k s t duy
V d: Hy thit k mt STD lp k hoch thc hin DA ng hin cu v
mono ancol ca nhm.
Dng 7: xut cu hi nghin cu
V d: Hy xut cc cu hi nghin cu v cacbohidrat. Theo em trong
cc cu hi cu hi no c th nghin cu c trong iu kin hin nay?
Dng 8: D on tnh cht. xut cc th nghim kim tra v kt
lun v tnh cht ca mt hp cht hu c c th
V d: Cho cht A c cng thc cu to nh sau: H 2N- R- CH2- COOH. R
l gc phenyl.
a. D on mt s tnh cht ha hc c bn ca A.
b. Hy xut dng c, ha cht v cch tin hnh th nghim kim tra d
on. Nu kt lun tnh cht ha hc ca A.

65
2.3. nh hng v nguyn tc xut cc bin php pht trin nng lc
c lp sng to cho sinh vin i hc k thut thng qua dy hc Ho hc
hu c
2.3.1. nh hng pht trin nng lc c lp sng to
c nng lc c lp sng to, ch th phi trong tnh hung c vn ,
tm cch gii quyt mu thun nhn thc hoc hnh ng v kt qu l ra
c phng n gii quyt khng ging bnh thng m c tnh mi m i v i
SV (nu ch th l SV) hoc c tnh mi m i vi loi ngi (ch th l nh
nghin cu).
2.3.1.1. To iu kin cho SV t mnh lp k hoch v thc hin k hoch
ra theo iu kin ca c nhn v nhm
GV to iu kin cho SV mi trng hc tp thoi mi, an ton SV c
th t ln k hoch, lp k hoch, xy dng tng theo iu kin ca tng c
nhn v nhm. Chnh iu lm SV c c t tin sng to.
V d: Trong dy hc DA, khi thu thp thng tin, nhm no c iu kin th
dng my camera, nhm khng c iu kin th c th dng giy bt ghi
chp.
2.3.1.2. Thit k cc bi tp/nhim v a dng (bi tp/nhim v bt buc v
bi tp/nhim v t chn, bi tp m v bi tp ng, bi tp c h tr v bi
tp khng c h tr) to iu kin cho SV c th la chn thc hin bi
tp/nhim v theo nng lc, nhp v trnh
- GV s phi thit k cc dng bi tp/nhim v bt buc v bi tp/nhim
v t chn: Nhim v bt buc l yu cu SV t c chun kin thc v k
nng ca bi hc. Nhim v t chn yu cu SV vn dng, m rng, lm su sc
kin thc v rn luyn nng lc c lp sng to.
V d: Bi n tp v axit cacboxylic v cc dn xut ca axit cacboxylic.
Ni dung bi n tp gm 2 phn chnh l: Kin thc cn nh v phn bi tp.

66
Ni dung kin thc cn nh c th cho SV thc hin trc nh l nhim v
bt buc.
xy dng cc nhim v bt buc, c th chn cu hi, bi tp ngay trong
bi n tp nhng phi m bo kin thc chun v axit cacboxylic v cc dn
xut ca axit cacboxylic.
Cc nhim v t chn gm mt s bi tp gip SV vn dng gii bi tp c
tnh cht thc tin SV p dng cc kin thc, k nng theo cch khc nhau.
Mi bi tp kh c th c 2 3 mc h tr dnh cho SV c kh khn.
Ni dung cc nhim v bt buc c th gm:
Nhim v 1: Bi tp trc nghim khch quan (TNKQ) v t lun v tnh
cht ho hc ca axit cacboxylic.
Nhim v 2: Bi tp TNKQ v t lun v iu ch, tnh cht v ng dng
ca d n xut ca axit cacboxylic.
Nhim v 3: Bi tp c ni dung thc tin. Phn ny gm nhng cu hi v
nhng vn lin quan n cc quy trnh sn xut, nhng ng dng trong i
sng ca axit cacboxylic v dn xut (Ch to thuc, thc phm chc nng cha
cc axit khng no thuc loi -3, -6,... - i vi SV khi ngnh Y-Dc; sn
xut cht ty ra, polyme,.. - i vi SV khi ngnh Cng ngh Ho hc;...).
Ni dung t chn c th gm 3 - 4 bi tp.
- Nhim v ng v nhim v m. Nhim v ng: nu r nhng g SV
phi lm trong mt thi gian xc nh. Dng bi tp ny i hi SV tr li nhng
vn c bn v kin thc k nng c bn cn t c, v ch c mt p n
duy nht. V d, khi dy H v ancol, phenol, ete, c th l bi tp TNKQ nhiu
la chn hi v tn, cng thc cu t o ca cht, hay mt tnh cht c trng no
. V d: Tn h thng ca ancol isoamylic l
A. 2-metylbutan-1-ol.

B. 2-etylpropan-1-ol

C. 2-metylbutan- 4-ol.

D. 3-metylbutan-1-ol.

67
Nhim v m thng cha ng mt vi th thch v kh khn hn.
Nhng bi tp m c xy dng vi mc ch khuyn khch SV suy ngh vn
mt cch ton din, a chiu, t vn cn gii quyt trong rt nhiu cc
mi quan h, t c th pht hin, tm kim c nhng cch lm mi. Nhng
nhim v kiu ny thch hp vi nhng SV c kh nng sng to v x l vn
nhanh nhy. Dng bi tp ny s gip SV pht huy c t duy logic, khoa hc
v c tr tng tng phong ph. Nhng xut i khi c v khng thc t vo
thi im hin ti, nhng rt c th li l nhng hin th c trong tng lai.
V d: Khi dy H bi ancol, phenol, ete, GV c th a ra cu hi m
nh sau: C nhng cch no c th iu ch c ancol? phenol?...
Nhim v c h tr v nhim v khng c h tr. y thng l bi tp
kh, bi tp tng hp. i vi SV gii c th thc hin nhim v m khng cn
s h tr no, nhng i vi nhng SV trung bnh, yu th s cn h tr vi cc
mc khc nhau hon thnh nhim v.
V d: Vit cc PTHH ca cc phn ng i t benzen iu ch cc cht
sau: p-Bromphenol; 2,4,6-tribromphenol.
Mc h tr 1: Bit cng thc cu to ca phenol, p-bromphenol,
tribromphenol l: C6H5OH; p-BrC6H4OH; 2,4,6-Br3C6H2OH.
Mc h tr 2: Bit rng trong cng nghip hin nay, ngi ta iu ch
phenol bng cch oxi ho cumen (isopropylbenzen) trong khng kh sau thu
phn bng dung dch axit H 2SO4 long.
Mc h tr 3: Nu ra s iu ch p-bromphenol, tribromphenol t
benzen:
CH CHCH
1.O
Br 2 ( Fe ,to )
C6H6
B
A

p-BrC6H4OH
2. H O
2

Br /H O
B
2,4,6-Br3C6H2OH
2

68
2.3.1.3. To tnh hung cho SV c th xut cc cch lm khc nhau t
kt qu tt hn
Khi dy thc hnh ha hu c, vic yu cu SV xut cc cch tin hnh
th nghim khc nhau s gip SV pht trin c t duy sng to.
V d khi cho SV thc hnh chit xut r utin t n hoa he. GV c th yu
cu SV phn tch PP chit c gii thiu trong gio trnh, t t xut
nhiu cch chit khc nhau tm ra cch chit t hiu sut cao nht.
2.3.1.4. To iu kin khuyn khch SV c kh nng to ra cc sn phm
a dng, phong ph thng qua cc hot ng t lc
SV l nhng ngi tr dm lm, dm sng to nu c to mt mi trng
tt v c s hng dn ph hp. Khi , nu c giao nhng nhim v khng
qu g b, khin cng v mc tiu bt buc phi t c, SV s th hin c
tnh t lp, sng to. C th giao cho SV nhng nhim v mang tnh m,
khng qu gii hn v phm vi vn v mc tiu t c.
V d: Khi dy bi n tp hp cht nit c s dng STD, GV yu cu mi
nhm SV t lp STD ni dung kin thc c giao (GV c th khuyn khch
cc em c th to ra cc STD khc nhau to nn s phong ph a dng v
ni dung, hnh dng, mu sc, cu trc).
V d: Khi p dng DH theo DA bi cacbohidrat, GV c th khuyn khch
cc nhm SV lp k hoch thu thp thng tin theo nhiu cch khc nhau, d kin
cc sn phm khc nhau. Khi s dng cc TBDH c nhm thu thp bng cc vt
tht, c nhm thu thp bng tranh nh,
Khi vn dng PPDH theo H bi hirocacbon, GV khuyn khch to iu
kin thun li cc nhm SV bo co sn phm bng nhiu cch khc nhau
nh: bng tranh nh, bng vt tht, hoc bng powerpoint,
2.3.2. Nguyn tc xut cc bin php
Nguyn tc 1: p ng mc tiu o to ca trng H k thut .

69
Mc tiu o to ca cc trng H k thut l: o to nhng con ngi
c phm cht o c, sn sng ng u vi kh khn, c o c ngh
nghip, o c x hi. o to nhng con ngi c kin thc v k nng ngh
nghip pht hin v gii quyt vn , k nng nghin cu v khm ph, c nng
lc sng to, pht trin v kh nng thay i chuyn mn, c k nng t ch, k
nng lm vic nhm, k nng qun l v lnh o, giao tip, sau khi tt
nghip c kh nng hc tp nng cao trnh p ng ngun nhn lc cho t
nc . Do vy cc bin php a ra cn xy dng cho hp l, m bo p ng
mc tiu o to.
Nguyn tc 2: To mi trng thun li SV t do sng to, dm ngh,
dm lm, dm xut khng s sai.
GV to mi trng an ton thun li cho SV t khm ph nhng thng tin
cn thit xung quanh nh: c th SV ln th vin, ln mng ni chuyn trao
i thng tin vi nhau hoc trc tip vi GV thu thp c nhng thng tin
cn thit. Nu cc ngun thng tin trng khng , GV c th t chc cho SV
nghin cu ngoi phm vi trng hc. GV lu n to mi trng thn thin SV
t do sng to v khm ph.
Nguyn tc 3: m bo tnh ph hp.
Cc bin php c xy dng phi ph hp vi :
+ Ni dung ca chng trnh Ha hc hu c.
+ c im tm sinh l, nng lc nhn thc, vn kin thc, k nng v Ha
hc hu c ca SV.
Nguyn tc 4: m bo tnh thc tin, kh thi.
Vic xy dng cc bin php cng cn da trn nhng iu kin thc tin
nh c s vt cht, TBDH ca nh trng.
Nguyn tc 5: m bo tnh hiu qu .
Cc bin php m bo to iu kin cho SV c th pht trin nng lc c
lp sng to lm tng hng th cng nh kt qu hc tp c tt hn.

70
2.3.3. Thit k gio n bi dy theo hng pht trin nng lc c lp sng
to
2.3.3.1. La chn ni dung v phng php dy hc
Chng trnh Ho hc hu c cc trng H k thut kh phc tp, nht
l v mt thc nghim i hi cc iu kin kht khe do quy trnh th nghim v
yu cu an ton v tnh c hi, chy n. V vy, khng phi d dng la chn
c ni dung ph hp vi cc PPDH.
- PPDH theo H ph hp vi cc dng bi: cng c, n tp, tng kt
chng, nhng cng c th p dng vo vic ging dy cc bi l thuyt mi. V
PPDH ny cho php DH phn ha trnh ca SV trn c s xy dng cc
nhim v bt buc v nhim v t chn, nhim v ng v nhim v m, nhim
v c h tr v nhim v khng c h tr.
- PPDH theo DA ph hp vi cc dng bi mang tnh tng hp ca mn
hc hoc tch hp (lin mn), nhng bi c kin thc lin quan n kin thc
thc tin v nhng ni dung gn gia l thuyt v thc hnh pht trin nhn
thc, t duy v kch thch SV khm ph, sng to.
- PPDH theo Spickler ph hp vi vic nghin cu tm ra nhng phng
n th nghim ph hp, ti u hn; c th l phng n th nghim mi (i khi
chnh l nhng gi cho vic xy dng nhng quy trnh cng ngh mi), tng
hp c nhng hp cht hu c mi phc v cho cc ngnh Y hc, Cng
nghip v cc ngnh khc.
- K thut STD ph hp vi tt c cc dng bi: bi hc kin thc mi,
n tp, thc hnh v k thut ny gip SV c kh nng sng to ra nhng sn
phm a dng, phong ph, kh nng t hc mt cch c lp, t h thng ha
kin thc, rt ngn thi gian n tp, ghi nh tt hn.
Sau y l mt s xut la chn ni dung v PPDH thch hp
Stt

Ch

PPDH ch yu

Cc PPDH phi hp

71
1

Hirocacbon (Ph hp c PPDH theo H


2 hai ngnh H k thut)

Ancol-Phenol-Ete
PPDH theo H
(Ph hp c 2 hai ngnh
H k thut)

n tp v axit cacboxylic PPDH theo H


v dn xut ca axit
cacboxylic (Ph hp c 2
hai ngnh H k thut)

Tm hiu v dc liu PPDH theo DA


cha axit hu c (Ph hp
vi H k thut ngnh Y
Dc)

PP hp tc, PP pht
hin v gii quyt vn
, xmina, k thut
STD, s dng thit b,
bi tp ha hc.
PP hp tc, PP pht
hin v gii quyt vn
, xmina, k thut
STD, s dng thit b,
bi tp ha hc.
PP hp tc, PP pht
hin v gii quyt vn
, xmina, k thut
STD, s dng thit b,
bi tp ha hc.
PP pht hin v gii
quyt vn , PP hp
tc nhm, k thut
STD, xmina, s
dng thit b, bi tp
ha hc.

Tm hiu v cacbohi drat


PPDH theo DA
(Ph hp c 2 hai ngnh
H k thut)

Tm hiu v hp cht PPDH theo DA


thin nhin (Ph hp vi
H k thut ngnh Y
Dc)

PP pht hin v gii


quyt vn , PP hp
tc nhm, k thut
STD, xmina, s
dng thit b, bi tp
ha hc.
PP pht hin v gii
quyt vn , PP hp
tc nhm, k thut
STD, xmina, s

72

Bi thc hnh: Chit xut PPDH


rutin t hoa he (Ph hp Spickler
vi H ngnh k thut
ngnh Y Dc)

dng thit b, bi tp
ha hc.
theo PPDH hp tc , PP pht
hin v gii quyt vn
, xmina, s dng
thit b, bi tp ha
hc, th nghim.
theo PPDH hp tc , PP pht
hin v gii quyt vn
, xmina, s dng
thit b, bi tp ha
hc , th nghim .

Bi thc hnh: Chit xut PPDH


becberin t cy vng ng Spickler
(Ph hp vi H ngnh
k thut ngnh Y Dc)

Bi thc hnh: iu ch PPDH


v tnh cht ca axetilen Spickler
(Ph hp c 2 hai ngnh
H k thut)

10

Anehit Xeton (Ph hp PP s dng k PP xmina, PP pht


c 2 hai ngnh H k thut STD
hin v gii quyt vn
thut)
, PP hp tc nhm,
s dng thit b, bi t p
ha hc.

11

n tp v hp cht cha PP s dng k PP xmina, PP pht


nit
thut STD
hin v gii quyt vn
(Ph hp c 2 hai ngnh
, PP hp tc nhm,
H k thut)
s dng thit b, bi tp
ha hc.

theo

PPDH hp tc, PP pht


hin v gii quyt vn
, xmina, s dng
thit b, bi tp ha
hc , th nghim.

2.3.3.2. Quy trnh thit k gio n bi dy theo hng pht trin nng lc
c lp sng to
Bc 1: Xc nh mc tiu, la chn ni dung

73
Ngoi kin thc k nng chun cn thit, GV ch mc tiu v ni dung
pht trin nng lc c lp sng to cho SV, y chnh l im khc so vi
gio n bnh thng .
Bc 2: La chn PPDH ch yu
Chn PPDH phi pht trin c mt s nng lc cn thit cho SV, nht
l nng lc c lp sng to. Ngoi ra cn phi kt hp thm mt s PPDH khc
tng tnh hiu qu pht trin nng lc.
Bc 3: Chun b ca GV v SV
Ty theo cc PPDH ch yu v ni dung c th m GV v SV c th
chun b khc nhau. V d: p dng cc PPDH H th GV phi chun b bn
H, phiu hc tp, phiu h tr, dng c, ha cht, TBDH hin i,...SV cn
chun b giy A0, bt d, bng dnh,...
Bc 4: Thit k cc hot ng ca GV v SV theo hng pht trin nng
lc c lp sng to
Xc nh r tng hot ng, mi hot ng ng vi mt ni dung ca bi
hc v c thi gian c th.
Trong mi hot ng cn d kin chi tit cc hot ng ca GV v SV
theo hng pht trin nng lc c sng to. SV phi c t do khm ph, sng
to v t chim lnh kin thc. GV ch l ngi t chc, nh hng, gip cng
c kin thc.
Bc 5: T chc nh gi nng lc c lp sng to ca SV
Cui bui hc, GV t chc nh gi qua mt s b cng c c thit
k, v d nh: bng kim quan st, phiu hi, phiu nh gi sn phm ca SV,
kim tra Ha hc hu c.
2.4. xut mt s bin php pht trin nng lc c lp sng to cho sinh
vin i hc k thut thng q ua dy hc Ho hc hu c
2.4.1. Bin php 1: S dng phng php dy hc theo hp ng
2.4.1.1. Mc ch

74
- Pht trin nng lc c lp sng to cho SV thng qua cc nhim v bt
buc v t chn, nhim v m v nhim v ng, nhim v c nhiu mc h tr
v khng h tr.
- Tng cng kh nng hp tc.
- Cho SV H tip cn vi PP hc tp tch cc mi.
2.4.1.2. Quy trnh thc hin
Bc 1: Chn ni dung
- GV cho SV tm hiu v PPDH theo H, cng SV tho lun la chn
ni dung (ch : ch dng vi gio n u tin khi SV hc PP ny).
- GV cung cp ti liu v PPDH theo H cho SV.
- Yu cu SV nghin cu, so snh, tho lun thy s khc bit vi cc
PPDH khc.
Bc 2: Thit k bi dy p dng PPDH theo H
- GV thit k k hoch bi dy p dng PPDH theo H.
+ Nghin cu ni dung ca bi hc, xc nh ni dung c th p dng PPDH
theo H.
+ Bin son vn bn H.
+Thit k cc nhim v/hot ng bao gm cc phng tin, ti liu (t
liu ngun, bn hng dn theo mc h tr, p n,).
+ Thit k cc nhim v bt buc v nhim v t chn, nhim v ng v
nhim v m, nhim v c mc h tr v nhim v khng c mc h tr.
+ Thit k cc nhim v c nhn kt hp vi nhim v hp tc theo nhm.
+ Thit k cc hot ng DH: T chc k H, thc hin H, nghim thu H.
Bc 3: T chc DH theo PPDH H
- B tr khng gian lp hc.
- T chc k H nhim v hc tp.
- T chc hng dn SV thc hin H.
- T chc nghim thu H.

75
Bc 4: nh gi nng lc c lp sng to ca SV
- nh gi qua quan st, nh gi qua phiu hi.
- nh gi qua bi kim tra Ha hc hu c.
2.4.1.3. Mt s gio n minh ho
Chng ti thit k 3 gio n DH theo H: Hirocacbon, ancol-phenol-ete,
n tp axit cacboxylic v dn xut ca axit cacboxylic (xem ph lc 5). Sau y
gii thiu mt gio n minh ha.
GIO N S 2
ANCOL-PHENOL-ETE
A. Mc tiu
1. Kin thc
Hiu c:
- Cu to, c ch cc phn ng, cch iu ch v ng dng ca ancol,
phenol, ete.
- Danh php, cc loi ng phn ca ancol, phenol, ete.
- C ch cc phn ng tch.
- Tnh cht c bn, ng dng thc tin ca ancol etylic, phenol, imetyl
ete c trong thnh phn ca mt s loi thuc.
2. K nng
- Bit pht trin cc t ng c nhn v ancol-phenol-ete.
- Bit cch gi tn, vit CTCT cc ng phn, vit PTHH, suy on tnh
cht t cu to,....
- K nng hc theo H: Chn nhim v v thc hin nhim v.
- K nng lm vic theo nhm.
3. Nng lc c lp sng to
- T la chn nhim v, th i gian, mc h tr theo nhp , trnh ,
nng lc.

76
- Thu thp thng tin t nhiu ngun khc nhau v x l cc thng tin rt
ra kt lun.
- T xut cu hi thc hin 1 nhim v/bi tp.
- T xut th nghim kim chng tnh cht ha hc ca cht c th.
- Da vo CTCT d on tnh cht c bn, xut th nghim kim tra d
on.
- To sn phm mi: STD, bo co kt qu ca nhim v v trnh by theo
cch ring.
B. Chun b
1. Thit b dy hc
- Bn hp ng, bng ph, phiu hc tp, cc th giy, cc ghim giy.
- My tnh, my chiu projector, ba mu, bng dnh, ko,
- Sch, gio trnh: Ha hc hu c, bi tp Ha hc hu c,...
2. Phng php
- PP ch yu l DH theo H.
- Cc PP phi hp: PP hp tc, PP pht hin v gii quyt vn , xmina,
k thut STD, s dng thit b, bi tp ha hc.
C. Cc hot ng dy v hc
Bi hc ny c t chc thnh 3 tit.
Hot ng 1 (45 pht)
Nghin cu, k kt hp ng
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV nu mc ch bi hc, PP - SV nghin cu ni dung ca H k lng


hc tp ch yu, gii thiu ni hiu cc nhim v trong H.
dung bn H, nhn mnh cc - Quan st, theo di ghi nhn ni dung ca
nhim v v trao H cho cc tng nhim v.
SV.

- H gm 6 nhim v; trong c 3 nhim

77
v bt buc (kin thc c bn) v 3 nhim v
t chn (ni dung m rng v nng cao) .
Cc nhim v lm vic theo nhm.
- SV trao i nhng iu cn cha r trong
H.
- La chn nhim v v k H.
Hot ng 2 (6 ngy ngoi gi ln lp)
Thc hin hp ng
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV t chc cho SV thc hin - SV t la chn thc hin nhim v


ngoi lp: th vin, phng th khng cn theo th t trc sau.
nghim hon thnh nhim - Cc nhm thc hin nhim v theo k
v trong H.
hoch lp.
- GV cn theo di v hng dn - Cc nhm trng chia nhim v cho tng
kp thi khi SV gp kh khn SV thc hin mt cch c lp, nu cn vn
cn h tr.

c th nhn tr gip ca GV.


- Sau khi hon thnh nhim v c nhn, SV
t chc hot ng nhm hon thnh nhim
v chung.
Hot ng 3 (60 pht)

Bo co kt qu thc hin hp ng
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- Trc khi kt thc cc nhim - Cc nhm tng hp cc sn phm thnh bo


v khong 15 pht theo thi co chung.
gian quy nh, GV thng bo - i din nhm bo co kt qu thng qua
cho cc nhm nhanh chng cc sn phm trn.

78
- SV nhn xt, gp , tho lun, phn bc,

hon thnh H.

bo v kin.
Hot ng 4: nh gi nng lc c lp sng to
(30 pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV nhn xt nh gi nng - SV t nhn xt v nh gi ln nhau.


lc c lp sng to ca mi
nhm qua sn phm H.
- Pht kim tra Ha hc hu - Lm bi kim tra
c.
- GV pht phiu hi cho SV.

- SV t nh gi vo phiu hi.

D. Ph lc
1. Bn hp ng
CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM
c lp - T do - Hnh phc
-----------------H Ni, ngy 2 thng 4 nm 2013

HP NG HC TP
Ti l : NGUYN TH H
Chc v: GV b mn Ho - Hc Vin Y - Dc hc c truyn Vit Nam.
in thoi: 0979861689

Mail: binhhathanhnguyen@gmail.com

V mt bn l nhm SV: L HONG MINH


Chc v: SV Lp Y1C, Hc vin Y Dc hc c truyn Vit Nam
in thoi: 0983220909

Email: lopy1c@gmail.com

1. Thi hn v nhim v hp ng
- Thi gian thc hin H: 6 ngy, t ngy 2/4/2013 n 9/4/2013.
- a im lm vic: lp Y1C, Hc vin Y Dc hc c truyn Vit Nam
- Cc nhim v ca H:

79
STT Nhim v

Bt buc Nhim v Nhim v


hay

t m

chn

Sn phm

hay h tr hay

nh

khng h

ng

T
gi

tr
1

Tm

hiu Bt buc

Nhim

Bn bo co kt

qu thc hin H,

Monoancol
2

Tm

hiu Bt buc

v phenol

STD
Nhim

v Nhim v Bn bo co kt

h tr

qu thc hin H,
STD

Tm

hiu Bt buc

v ete

Nhim

v Nhim v Bn bo co kt

khng
tr

Tm
v

hiu T chn
ancol

Nhim

Tm

khng
tr

hiu T chn

Nhim
m

khng
tr

Tm

hiu T chn

Nhim

ng

dng

ca

h qu thc hin H,
STD

v Nhim v Bn bo co kt

Polyancol
6

STD

v Nhim v Bn bo co kt

cha no
5

h qu thc hin H,

h qu thc hin H,
STD
Bn bo co kt
qu thc hin H,
STD

ancol,
phenol,
ete.
- iu kin ca mi H: mi nhm thc hin 5/6 nhim v, gm 3 nhim v
bt buc v 2 nhim v t chn ( chi tit theo ph lc H ).

80
2. Ch lm vic
- Thi gian lm vic: Theo nhim v c giao
- Phng tin lm vic : Gio trnh Ho hc hu c, my tnh,...
- Ni thc hin nhim v: th vin, nh,
3. Ngha v ca ngi k hp ng hc tp
- Hon thnh nhng nhim v cam kt trong H.
- Chp hnh ni quy, quy ch ca lp hc.
- Chp hnh vic x l k lut theo quy nh ca nh trng.
4. iu khon thi hnh
H ny lm thnh hai bn c gi tr ngang nhau, mi bn gi mt bn v c
hiu lc t ngy 2 thng 4 nm 2013.
Chng ti xin cam kt thc hin ng nhng iu ghi trong H.
H ny lm ti lp Y1C, Hc vin Y- Dc hc c truyn Vit Nam.
Ging vin

i din nhm sinh vin 2.

Cc nhim v
Nhim v 1: Tm hiu v monoancol
Hy tm hiu ni dung v: cu to phn t, ng phn, danh php, PP iu
ch, tnh cht vt l, tnh cht ha hc ca monoancol trong cc gio trnh Ha
hc hu c, trn mng internet v thc hin nhim v :
- Vit cng thc cu to cc ng phn c th c v gi tn , d on, tnh
cht ha hc v nu cc PP iu ch c th c ca ancol c CTPT l C3H8O. Vit
cc PTHH.
Nhim v 2: Tm hiu v phenol
Tm hiu ni dung v: cu to phn t, ng phn, danh php, PP iu
ch, tnh cht vt l, tnh cht ha hc ca phenol trong cc gio trnh Ha hc
hu c , trn mng internet v tr li cu hi :
Cho hp cht hu c c CTPT l C8H10O.
- Hy vit CTCT cc ng phn ca phenol c th c, gi tn chng.

81
- D on tnh cht ha hc c bn, xut th nghim kim chng.
- Nu cc PP iu ch c th c v vit PTHH.
Nhim v 3: Tm hiu v ete
Tm hiu ni dung v: cu to phn t, ng phn, danh php, PP iu
ch, tnh cht vt l, tnh cht ha hc ca ete trong cc gio trnh Ha hc hu
c, trn mng internet v tr li cu hi:
Cho hp cht hu c c CTPT l C4H10O.
- Hy vit CTCT cc ng phn ca ete c th c v gi tn.
- D on tnh cht ha hc v nu cc PP iu ch c th c v vit
PTHH.
Nhim v 4: Tm hiu v ancol cha no
Tm hiu ni dung v cu to phn t, ng phn, danh php, PP iu ch,
tnh cht vt l, tnh cht ha hc ca ancol cha no trong cc gio trnh Ha hc
hu c, trn mng internet v thc hin nhim v :
- xut cc th nghim kim chng nhng tnh cht ha hc c bn ca
ancol cha no c CTPT l C3H6O.
- Hy nu cch phn bit ancol allylic vi ancol propylic bng PP ha hc
v vit PTHH.
Nhim v 5: Tm hiu v polyancol
Tm hiu ni dung v cu to phn t, ng phn, danh php, PP iu ch,
tnh cht vt l, tnh cht ha hc ca polyancol trong cc gio trnh Ha hc
hu c, trn mng internet v tr li cu hi:
- xut cc th nghim kim chng nhng tnh cht ha hc c bn ca
glixerol.
- Nu cch phn bit glixerol vi ancol propylic bng PP ha hc v vit
PTHH.
Nhim v 6: Tm hiu v ng dng ca ancol, phenol, ete.

82
Tm hiu thc tin , qua mng internet kt hp vic nghin cu cc gio
trnh Ha hc hu c, trnh by mt s ng dng quan trng ca ancol, phenol,
ete. C minh ha hnh nh v s dng STD.
3. Bng kim quan st biu hin nng lc c lp sng to
BNG KIM QUAN ST BIU HIN NNG LC C SNG TO
KHI DY HC THEO HP NG
(Dng cho ging vin)
STT
1

Biu hin

Tiu ch

im ti a im

Nng lc c La chn nhim v/bi tp bt 10


lp sng to khi buc v t chn, nhim v/bi
la chn nhim tp m v ng.
v/bi tp

La chn thi gian cho tng 10


nhim v.
La chn nhim v/bi tp 10
theo mc h tr, theo nhp
, trnh , nng lc .

Nng lc c Thu thp thng tin t nhiu 10


lp sng to khi ngun khc nhau v x l cc
thc hin hp thng tin rt ra kt lun.
ng

T xut cu hi thc 10
hin 1 nhim v/bi tp.
T xut th nghim kim 10
chng tnh cht ha hc ca cht
c th.
Da vo CTCT d on tnh 10
cht c bn, xut th nghim
kim tra d on.

83
Nng lc c Trnh by r rng, p, hp l, 10

lp sng to khi c tnh sng to .


vit bo co v To sn phm mi th d bng 15
trnh by sn STD a dng, phong ph v
phm hp ng

mu sc v cu trc.
Bo co kt qu ca nhim v v 15
trnh by theo cch ring.
Tng im

100

Xp loi
Xp loi theo 4 mc :
T 0 n di 50 im: Yu ;

T 50 n di 65 im: Trung bnh

T 65 n di 80 im: Kh;

T 80 n 100 im: Gii

Ging vin (ghi r h tn v k tn): ........


Nhm (ghi r h tn v k tn):
4. Phiu hi v gi hc s dng phng php dy hc theo hp ng
PHIU HI V GI HC S DNG PHNG PHP DY HC THEO
HP NG (Dnh cho sinh vin)
STT

Cc tiu ch

T la chn nhim v, thi gian, mc


h tr theo nhp , trnh , nng lc .
Thu thp thng tin t nhiu ngun khc
nhau v x l cc thng tin rt ra kt
lun . Ch c th mn ha hc.
T xut cu hi thc hin 1 nhim
v/bi tp.
T xut th nghim kim chng tnh
cht ha hc ca cht c th.
Da vo CTCT d on tnh cht c bn,
xut th nghim kim tra d on.

2
3
4
5

Mc pht trin nng lc


c lp sng to ca SV
t
Khng t

84
To sn phm mi: STD, bo co kt qu
ca nhim v v trnh by theo cch ring.

Tiu ch cho cc mc nh sau:


Mc t: Thc hin c tt c cc tiu ch a ra nh: SV c th t la
chn nhim v, mc h tr theo nhp , trnh , nng lc,
Mc khng t: Khng thc hin hoc cha thc hin c cc tiu ch
a ra.
5. kim tra Ha hc hu c
KIM TRA
(Thi gian: 15 pht)
(Sau khi thc hin hp ng: Tm hiu v ancol, phenol, ete)
H v tn: Lp:.
Cu 1: (5 im) Vit PTHH biu din cc phn ng ha hc c th c
iu ch cc phenol t benzen (c mc h tr).
a. p-bromphenol.
b. 2,4,6- tribromphenol.
Mc h tr 1 (4 im): Cng thc cu to ca phenol, p-bromphenol,
tribromphenol l: C6H5OH, p-BrC6H4OH, 2,4,6-Br3C6H2OH
Mc h tr 2 (2 im): Tnh cht ha hc ca benzen, phenol l tham gia
phn ng th vo vng thm. iu ch phenol t cumen l PP cng nghip hin
nay
Mc h tr 3 (1 im): in cng thc thch hp vo s iu ch v
vit PTHH.
CH CHCH
1.O
Br 2 ( Fe ,to )
C6H6
B
A

p-BrC6H4OH
2. H O
2

Br /H O
B
2,4,6-Br3C6H2OH
2

85
Ch : C nhn SV cn ng k c th nhn t 1 n 2 h tr nu c
nhu cu. Ty mc nhn h tr, im ti a s gim t 1 n 2 im. SV
khng c nhu cu h tr th khng ng k. Khuyn khch cc SV trung bnh,
yu th nn nhn h tr.
Cu 2: (5 im) Vit cc PTHH biu din cc phn ng ha hc c th c
iu ch ancol etylic t tinh bt v cc hirocacbon trong thin nhin. Hy
xc nh mt s PTHH c th s dng iu ch ancol etylic trong phng th
nghim v trong cng nghip, gii thch?
4. Sn phm ca sinh vin

86

87

88

89

90

91

92

2.4.2. Bin php 2: S dng phng php dy hc theo d n


2.4.2.1. Mc ch
- PPDH theo DA gip cho SV pht trin nng lc c lp sng to, nng
lc pht hin v gii quyt vn p dng gii quyt cc vn phc hp, thc
y suy ngh su hn khi gp cc vn khc nhau thng qua vic pht trin
tng, lp k hoch, thc hin k hoch, bo co kt qu DA.
- Kch thch ng c, hng th hc tp, pht huy tnh t lc, tnh trch nhi m.
- Rn luyn nng lc lm vic nhm.
2.4.2.2. Quy trnh thc hin
Bc 1: Chun b
- T chc cho SV tm hiu PPDH theo DA (ch : ch dng v i gio n
u tin khi SV hc PP ny).
+ GV cung cp ti liu v DHDA cho SV.
+ T chc cho SV nghin cu, tho lun.
- GV chun b k hoch DH theo DA.
+ Nghin cu, la chn ni dung DH theo DA.
+ D kin cc ch c ni dung thc tin.
+ Lp k hoch DH theo DA.
+ Thit k cng c nh gi nng lc sng to cho SV.
Bc 2: Chn ch v lp k hoch
L bc quan trng, GV cn t chc cho SV cng tham gia xc nh:
- La chn ch : GV chn ch chung.
- SV tho lun v cc tiu ch . Mi nhm t nhn mt tiu ch lm
DA cho nhm. SV lp STD tm cc vn c lin quan n tiu ch (GV
c th gi SV pht trin tng da trn k thut 5W1H).

93
- Lp k hoch thc hin DA cho c nhn, nhm bao gm: Tn SV, nhim
v, phng tin, thi gian hon thnh, d kin sn phm,
Ch : GV khuyn khch cc nhm to ra s a dng v cch lp k
hoch, phng tin s dng, cch thu thp thng tin, x l thng tin,..cho ph
hp vi iu kin hon cnh to ra sn phm a dng phong ph.
Bc 3: Thc hin DA
- SV thc hin nhim v c phn cng theo k hoch thu thp thng
tin, x l kt qu (GV theo di v trao i vi nhm trng un nn kp thi).
- Cc nhm tng hp kt qu v vit th nh bo co.
Ch c th mang tnh nghin cu ca sn phm d n c lin quan ti
thu thp d liu, phn tch d liu v bn lun kt qu.
Bc 4: Bo co kt qu
- i din nhm SV bo co kt qu DA. Cc nhm khc lng nghe, tho
lun, tranh lun. GV ty tnh hnh c th h tr ngi iu khin nhm bng
cch nu nhng cu hi b sung, pht hin nhng vn cn tranh lun v lm
trng ti khi SV tham gia tho lun yu cu.
- Th k tm tt kin gp .
Bc 5: nh gi nng lc c lp sng to ca SV
- nh gi qua quan st.
- nh gi qua phiu hi .
- nh gi qua bi kim tra ha hu c.
2.4.2.3. Mt s gio n minh ho
Chng ti thit k 3 gio n DH theo DA: Dc liu cha axit hu c,
cacbohidrat trong t nhin, hp cht thin nhin (xem ph lc 5). Sau y gii
thiu mt gio n minh ha.
GIO N S 5
CACBOHIDRAT TRONG T NHIN
A. Mc tiu

94
1. Kin thc
Hiu c :
- PPDH theo DA.
- Phn loi cacbohidrat, cng thc cu to tng ng cho mi loi.
-Tnh cht l hc, ha hc, cch sn xut v cng dng ca cacbohidrat .
2. K nng
K nng hc tp theo DA:
+ K nng thu thp thng tin, x l thng tin.
+ K nng tho lun nhm.
+ K nng nh gi DA.
3. Nng lc c lp sng to
hc.

- Bit lp k hoch, thc hin k hoch nhim v c giao mt cch khoa

- Bit s dng mt cch c lp, hiu qu cc ngun ti liu, thit b hc


tp, thi gian,.. to ra sn phm DA.
- C nhn hoc nhm SV t xut cch lm ring.
- Bit xut nhiu cch lm khc nhau thc hin mt nhim v. Bit
la chn ph hp vi iu kin hon cnh thc t .
- Bit nh gi v t nh gi kt qu DA ca c nhn v nhm. Bit tranh
lun, phn bc v bo v kin c a c nhn hoc nhm.
B. Chun b
1. Thit b dy hc
- Chun b s lm h s ca nhm, bng lp k hoch thc hin DA.
Phiu hi, b cu hi, phiu nh gi DA.
- Giy A4, A0. Mu vt cc sn phm nh: glu coz, tinh bt (go),
saccaroz (ng ma),
- Sch, gio trnh: Ha hc hu c, Bi tp Ha hc hu c,...
- My tnh, my nh, cu hi phng vn, my ghi m, s ghi chp,
2. Phng php
- PP dy hc ch yu l DH theo DA.
- Cc PP phi hp: PP pht hin v gii quyt vn , PP hp tc nhm, k
thut STD, xmina, s dng thit b, bi tp ha hc.

95
C. Cc hot ng dy v hc
Bi hc ny c t chc thnh 3 tit.
Hot ng 1: Lp k hoch d n
(45 pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

96
- GV la chn ch chung - SV t la chn cc tiu ch .
l: cacbohidrat
- GV yu cu SV tho lun tm - Chn nhm, c nhm trng, th k.
cc tiu ch .
- SV xut cc tng ca mnh.
- GV c th gi SV pht - Tho lun cht li tiu ch chnh cn
trin tng.
nghin cu v chia nhm tng ng vi
ch :
Ch 1:Tm hiu v monosaccarit trong
t nhin.
Ch 2: Tm hiu v disaccarit trong t
nhin.
Ch 3: Tm hiu v polysaccarit trong
t nhin.
- GV Yu cu cc nhm lp - Cc nhm cng tho lun, lp STD
STD pht trin cc tng pht trin tng c lin quan n tiu
v tiu ch , lp k hoch thc ch .
Ch 1: Nhm 1
hin
- Theo di gp gip cc nhm
xy dng k hoch c th, chi
tit. Gi cho SV cch tm kim
thng tin.

Ch 2: Nhm 2
Ch 3: Nhm 3
- T lp k hoch thc hin DA (ni
dung, thi gian, cch ly thng tin, d
kin sn phm). Trng nhm phn cng
nhim v cho cc thnh vin.

- Cc nhm t bo co k hoch thc hin


- Nhn xt v b sung cho hon v phn cng nhim v ca tng nhm
theo cc cch khc nhau.
chnh.
- Lu k hoch thc hin ca cc - B sung hon thin theo gp kin ca
nhm.

GV.

97
Hot ng 2: Thc hin k hoch d n
(Thc hin trong 6 ngy vo thi gian ngoi gi ln lp)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV thng xuyn lin lc nm - Cc nhm SV thc hin theo k hoch


bt tnh hnh ca cc nhm.

v bng phn cng nhi m v.

- H tr phiu kho st hoc cu - Lin lc vi GV khi cn s t vn, tr


hi phng vn.

gip.

- Duy tr nhit huyt ca cc - Cc nhm trng bo co tin thc


nhm. Hng dn la chn v hin vi GV.
- Cc nhm tng hp kt qu v chun b

phn tch d liu.

bo co.
Hot ng 3: Bo co kt qu
(60 pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- Theo di, t chc cho SV bo - i din nhm SV bo co kt qu DA


co, mi nhm bo co trong 10- theo cc cch khc nhau. Cc nhm khc
15 pht.

lng nghe, tho lun, tranh lun.


- SV c th xut cc cu hi v ch
ang nghin cu.
- GV ty tnh hnh c th h tr ngi
iu khin nhm bng cch nu nhng cu
hi b sung, pht hin nhng vn cn
tranh lun v lm trng ti khi SV tham
gia tho lun yu cu.
- Th k tm tt kin gp .
Hot ng 4: nh gi nng lc sng to c a SV
(30 pht)

98
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV nh gi nng lc c lp
sng to ca mi nhm thng qua
sn phm DA.
- Pht kim tra.

- SV lm bi kim tra.

- GV pht phiu hi cho SV.

- SV hon thnh phiu hi, phiu t nh

- Pht phiu t nh gi DA.

gi DA.

D. Ph lc
1. K hoch thc hin d n ca cc nhm
K HOCH THC HIN D N NHM 1
Tm hiu v monosaccarit trong t nhin
1- Mc ch: Tm hiu cc vn v phn loi, cu to, phn b trong t nhin,
tnh cht l, ha hc, iu ch, ng dng ca monosaccarit.
2- Thnh vin trong nhm: Nhm trng, th k, cc thnh vin khc.
3- Thi gian thc hin d n : T ngy 2/5/ 2012 n ngy 9/5/2012.
4- Phn cng nhim v
- Nhm trng: Qun l chung
- Th k: Ghi chp cc kin trong cc cuc hp ca nhm, ph trch h
s hc tp.
- Tm kim thng tin: Cc thng tin lin quan n monosaccarit
- Tng hp thng tin: (Cc thnh vin trong nhm t phn c ng nhau cc
cng vic: qun l chung, th k ghi chp cc kin trong cc cuc hp ca
nhm, ghi chp h s hc tp , tm kim thng tin, tng h p thng tin, tham gia
ng gp kin cho cc nhm khc, SV no c ghi tn s chu trch nhim
chnh, cc thnh vin khc vn tham gia. Mt s nhim v c th c nhiu hn 1
thnh vin chu trch nhim. C th lit k thm mt s cng vic khc.) .

99
5- K hoch thc hin d n:
Tn thnh vin

Nhim v

Phng

Thi

tin

hon thnh sn phm

Nguyn Hi H

Tm thng tin - Internet

Trn Th M

ng

cu

6 ngy

to, - Gio trnh


phn Ha

gian D

kin

- Bo co
- STD

hc

- nh

hu c.

monosaccrit
L Minh Quang

Tm kim thng - Internet

Nguyn Thu Nga

tin v s phn - Gio trnh

- STD

- nh

t Ha

trong

nhin,

ng hu c.

dng

ca

6 ngy

hc

- Bo co

monosaccarit
Nguyn Bch H

Tm kim thng - Internet

L Hi Anh

tin v tnh cht - Gio trnh

- STD

l hc, ha hc, Ha

- nh

iu

6 ngy

hc

ch ca hu c.

- Bo co

- xut

monosaccarit.

th nghim

kim

chng tnh
cht

ha

hc.
Nhm trng

Tm hiu mi - Internet

V cc thnh vin

lin h gia cu - Gio trnh

- STD

to, tnh cht, Ha

- nh

ng dng v PP hu c.
iu

ch

ca

hc

6 ngy

- Bo co

100
monosacarit.

K HOCH THC HIN D N NHM 2


Tm hiu v isaccarit trong t nhin
1- Mc ch : Tm hiu cc vn v phn loi, cu to, phn b trong t nhin,
tnh cht l, ha hc, iu ch, ng dng ca isaccarit.
2- Thnh vin trong nhm: Nhm trng, th k, cc thnh vin khc.
3- Thi gian thc hin d n: T ngy 2/5/2012 n ngy 9/5/ 2012.
4- Phn cng nhim v
- Nhm trng: Qun l chung
- Th k: Ghi chp cc kin trong cc cuc hp ca nhm, ph trch h
s hc tp.
- Tm kim thng tin: Cc thng tin lin quan n disaccarit
- Tng hp thng tin: (Cc thnh vin trong nhm t phn cng nhau cc
cng vic: qun l chung, th k ghi chp cc kin trong cc cuc hp ca
nhm, ghi chp h s hc tp, tm kim thng tin, tng hp thng tin, tham gia
ng gp kin cho cc nhm khc, SV no c ghi tn s chu trch nhim
chnh, cc thnh vin khc vn tham gia. Mt s nhim v c th c nhiu hn 1
thnh vin chu trch nhim. C th lit k th m mt s cng vic khc.)
5- K hoch thc hin d n:
Tn thnh vin

Nhim v

Phng

Thi

tin

hon thnh sn phm

Nguyn Vit Anh

Tm kim cc - Internet

Nguyn Sn Tng

thng tin v - Gio trnh

isaccarit

Ha

hc

6 ngy

gian D

kin

- STD
- nh
- ng

101
trong t nhin hu c.
NguynT Phng Tm
Trn H My,

(vt tht)

kim - Internet

6 ngy

thng tin v - Gio trnh


sn

xut Ha

- Tranh
- Hnh nh

hc

hu c.

ng

- Bo co

minh

ha

saccaroz v

quy

trnh

ng dng.

sn

xut

ng ma.
Hong Thu Thy

Tm kim cc - Internet

6 ngy

Nguyn Hi c,.. thng tin v - Gio trnh


cu to, tnh Ha
cht

- Bo co
- STD

hc

- nh

ca hu c.

- xut th

saccaroz

nghim

kim chng
tnh

cht

ha hc.
Trng nhm v Tm hiu mi - Internet
cc thnh vin

6 ngy

- Bo co

lin h gia - Gio trnh

- STD

cu to, tnh Ha

- nh

cht,

hc

ng hu c.

dng v PP
iu ch ca
saccaroz.
K HOCH THC HIN D N NHM 3
Tm hiu v polysaccarit trong t nhin

102
1- Mc ch : Tm hiu cc vn v phn loi, cu to, phn b trong t nhin,
tnh cht l, ha hc, ng dng ca polysaccarit.
2- Thnh vin trong nhm: Nhm trng, th k, cc thnh vin khc.
3- Thi gian thc hin d n: T ngy 2/5/2012 n ngy 9/5/ 2012.
4- Phn cng nhim v
- Nhm trng: Qun l chung
- Th k : Ghi chp cc kin trong cc cuc hp ca nhm, ph trch h
s hc tp.
- Tm kim thng tin: Cc thng tin lin quan n polysaccarit
- Tng hp thng tin: (Cc thnh vin trong nhm t phn cng nhau cc
cng vic: qun l chung, th k ghi chp cc kin trong cc cuc hp ca
nhm, ghi chp h s hc tp , tm kim thng tin, tng h p thng tin, tham gia
ng gp kin cho cc nhm khc , SV no c ghi tn s chu trch nhim
chnh, cc thnh vin khc vn tham gia. Mt s nhim v c th c nhiu hn 1
thnh vin chu trch nhim. C th lit k thm mt s cng vic khc.)
5- K hoch thc hin d n:
Tn thnh vin

Nhim v

Phng

Thi

tin

hon thnh sn phm

kin

Trn Vn Quyt

Tm

L Hng Ngc

thng tin v - Gio trnh

- Hnh nh

cu to, ng Ha

- Cy sn

phn

kim -Internet

gian D

6 ngy
hc

ca hu c.

- STD

dy, ht d

polysaccarit.
ng Chu Anh

Tm

kim - Internet

Lu Ngc Anh

thng tin v - Sch

- STD

cc loi dc - Hiu thuc

- nh

6 ngy

- Bo co

103
liu cha tinh ng Y.

- xut

bt.

cch

nhn

bit tinh bt
c

trong

dc liu.
Nguyn Th H

Tm

Nguyn Vn B

thng tin v - Gio trnh

tnh cht l Ha

kim - Internet

6 ngy

- Bo co
- STD

hc

hc, ha hc, hu c.
ng dng ca - Bo,...
tinh bt.
Nhm trng v Tm hiu mi -Internet
cc thnh vin.

6 ngy

- STD

lin h gia - Gio trnh

- Bo co

cu to, tnh Ha

- Tranh

cht,

hc

ng hu c.

- nh

dng v PP
iu ch ca
polysaccarit.
2. Bin bn tho lun
BIN BN THO LUN NHM 1
Tm hiu v monosaccarit trong t nhin
Ngy
2/5/2012

Ni dung tho lun


- SV xut cc cu hi tho lun:

Kt qu
- Bo co sn phm

1. Trong t nhin monosaccarit c theo tng cu hi, ch


nhng dng no? Nhng minh ha c : STD, tranh, nh,
th?

vt tht, m hnh cu

2. Hy nu c im cu to ca to.

104
monosaccarit v cc loi ng phn - Bo co chung ca
c th c ca monosaccarit ng vi nhm trnh by
CTPT l C6H12O6.

trc lp.

3. Hy xut cc th nghim xc
nh thnh phn cu to ca fructoz.
Vit cc PTHH?
4. Nu mt s ng dng quan trng
ca monosaccarit. Cho bit ng dng
da tr n tnh cht vt l v ha hc
no? Nu cc hnh nh minh ha v
vit PTHH.
- Tho lun theo tng cu hi c s
tranh lun, phn bc v bo v kin.

BIN BN THO LUN NHM 2


Tm hiu v isaccarit trong t nhin
Ngy
2/5/2012

Ni dung tho lun


- SV xut cc cu hi tho lun:

Kt qu
- Bo co sn phm

1. Trong t nhin i saccarit tn ti theo tng cu hi, ch


u? Nhng minh ha c th?

: STD, tranh, nh,

2. Hy nu c im cu to ca vt tht, m hnh cu
isaccarit v cc loi ng phn c th to.
c ca isaccarit trong t nhin ng - Bo co chung ca
vi CTPT l C 12H22O11.

nhm trnh by

3. Hy xut cc th nghim phn trc lp.


bit tinh bt sn vi ng knh bng

105
PP ha hc. Nu hin t ng v vit
cc PTHH?
4. Hy cho bit mt s PP sn xut
ng trong phng th nghim v
trong cng nghip. Nu cc hnh nh
minh ha v vit PTHH.
Cho bit ti sao ngi b bnh tiu
ng khng nn n ng knh.
- Tho lun theo tng cu hi c s
tranh lun, phn bc v bo v kin.
5. Hy cho bit mt s quy trnh sn
xut ng trong thc tin v trong
cng nghip.
- Nu cc hnh nh minh ha v vit
phng trnh ha hc.
BIN BN THO LUN NHM 3
Tm hiu v polysaccarit trong t nhin
Ngy
2/5/2012

Ni dung tho lun


- SV xut cc cu hi tho lun:

Kt qu
- Bo co sn phm

1. Trong t nhin tinh bt c trong theo tng cu hi, ch


dc liu no? Hy nu xut th : STD, tranh, nh,
nghim chng t c tinh bt. vt tht, m hnh cu
Nhng minh ha c th?

to.

2. So snh c im cu to ca tinh - Bo co chung ca


bt v xenluloz. T c im cu to nhm trnh by
hy suy on nhng tnh cht chung trc lp.

106
ca tinh bt v xenluloz? Hy
xut th nghim kim ch ng cc d
on trn.
3. Hy xut th nghim phn
bit mt mu g v mu sn dy bng
PP ha hc. Nu hin tng v vit
PTP nu c?
4. Nu mt s ng dng quan trng
ca dc liu c cha polysaccarit.
Nu cc hnh nh minh ha.
- Tho lun theo tng cu hi c s
tranh lun, phn bc v bo v kin.
3. Bng kim quan st nng lc c lp sng to
BNG KIM QUAN ST BIU HIN NNG LC C LP SNG
TO KHI DY HC THEO D N
(Dng cho GV)
STT
1

Biu hin

Tiu ch

im ti a im

Nng lc c T chn ch d n v pht 10


lp sng to khi trin tng v ch .
lp k hoch d
n
Bit s dng mt cch c lp, 10
hiu qu cc ngun ti liu,
thit b hc tp , thi gian .
Bit lp k hoch nhim v 10
c giao mt cch khoa hc.

Nng lc c T thu thp v x l thng tin

10

107
lp sng to khi C nhn hoc nhm SV t 15
thc hin k xut cch lm ring.
hoch
Bit xut nhiu cch lm 15
khc nhau thc hin mt
nhim v. Bit la chn ph
hp vi iu kin hon cnh
thc t .
Bit tranh lun, phn bc v 10
bo v kin ca c nhn hoc
nhm.
3

Nng lc c
lp sng to khi
vit bo co,
trnh by v
nh gi sn
phm d n.

Trnh by r rng, p, hp l, 10
c tnh sng to.
SV v nhm SV t bo co 10
theo cch ring ca mnh.
Bit nh gi v t nh gi 10
kt qu DA ca c nhn v
nhm.

Tng im

100

Xp loi
Xp loi theo 4 mc :
T 0 n di 50 im: Yu;

T 50 n di 65 im: Trung bnh

T 65 n di 80 im: Kh;

T 80 n 100 im: Gii

Ging vin (ghi r h tn v k tn): ........


Nhm (ghi r h tn v k tn):
4. Phiu hi v gi dy s dng phng php dy hc theo d n
PHIU HI V GI HC S DNG PHNG PHP DY HC THEO
D N (Dnh cho sinh vin)
Mc pht trin nng lc
STT

Cc tiu ch

c lp sng to ca SV

108
t
1

Khng t

Lp k hoch, thc hin k hoch nhim


v c giao mt cch khoa hc.

S dng mt cch c lp, hiu qu cc


ngun ti liu, thit b hc tp, thi
gian,.. to ra sn phm DA.

T xut cch lm ring.

xut nhiu cch lm khc nhau


thc hin mt nhim v. Bit la chn
ph hp vi iu kin hon cnh thc t.
nh gi v t nh gi kt qu DA ca

c nhn v nhm. Bit tranh lun, phn


bc v bo v kin ca c nhn hoc
nhm.
Tiu ch cho cc mc nh sau:
Mc t: Thc hin c tt c cc tiu ch a ra nh: SV c th t la
chn nhim v, mc h tr theo nhp , trnh , nng lc,
Mc khng t: Khng thc hin hoc cha thc hin c cc tiu ch
a ra.
5. Phiu nh gi sn phm d n
PHIU NH GI SN PHM D N
H v tn:Lp: .
Mc
STT

Tiu ch ca sn phm d n

Tt t Cha Yu
t

t c mc tiu ca bi hc dy hc d n

109
nu.
2

B cc cht ch, linh hot.

Th hin s a dng, phong ph ca trnh by


sp xp thng tin .

Th hin tnh mi, c o, thc tin.

Thu thp, phn tch d liu, bn lun kt qu


logic ph hp.

c th ca khoa hc thc nghim.

Th hin r kt qu hp tc ca cc thnh
vin trong nhm.

6. kim tra Ha hc hu c
KIM TRA
(Thi gian: 15 pht)
(Sau khi thc hin d n: Tm hiu v cacbohidrat trong t nhin)
H v tn: Lp:
Cu 1: (5 im) Hy xut cc cu hi nghin cu v cacbohidrat. Theo
em trong cc cu hi cu no c th nghin cu c trong iu kin trng
em.
Cu 2: (5 im) T nguyn liu thin nhin ban u l cy ma, hy nu
cc cch thng dng sn xut ng. Hy la chn mt cch cho l kh thi
vi iu kin phng th nghim ca trng em.
4. Sn phm ca sinh vin

110

111

112

113

114

115

116

117

2.4.3. Bin php 3: S dng phng php dy thc hnh ho hc theo


Spickler
2.4.3.1. Mc ch
Pht trin nng lc c lp sng to cho SV thng qua vic xut v la
chn, cch tin hnh th nghim ph hp vi thc t.
2.4.3.2. Quy trnh thc hin
Bc 1: Chn ni dung thc hnh
- Nghin cu, la chn ni dung ca bi thc hnh pht trin nng lc
c lp sng to cho SV.
- Thit k hot ng dy.
- Xy dng cng c nh gi nng lc sng to.
Bc 2: T chc cho SV xut la chn th nghim
- SV tho lun v xut la chn th nghim (SV c th tham kho cc
sch, gio trnh, Internet,), GV c th h tr.
- GV cht li cc xut ca SV. Cc nhm nhn ha cht v dng c.
Bc 3: SV tin hnh th nghim
- Cc nhm SV t vch ra cch tin hnh, thu thp s liu, phn tch s
liu, hnh thnh gi thuyt, GV theo di v gip khi cn thit.
- Tng hp kt qu nghin cu.
Bc 4: Kim chng gi thuyt v rt ra kt lun
- i din cc nhm SV bo co kt qu th nghim lm.
- SV so snh kt qu thu c vi kt qu mu chun c cng nhn v
rt ra kt lun.
- Vit bo co kt qu th nghim.
Bc 5: nh gi nng lc c lp sng to ca SV
- nh gi qua quan st, nh gi qua phiu hi.
- nh gi qua kim tra Ha hc hu c v bo co kt qu th nghim.

118
2.4.3.3. Mt s gio n minh ho
Chng ti thit k 3 gio n DH theo PP thc hnh Spickler: Chit xut
rutin t hoa he, chit xut becberin t vng ng, bi thc hnh iu ch v tnh
cht ca axetilen (xem ph lc 5). Sau y gii thiu mt gio n minh ha.
GIO N S 7
BI THC HNH CHIT XUT RUTIN T HOA HE
(Sophora japonica L)
A. Mc tiu
1. Kin thc
Hiu c :
- PP thc hnh ho hc theo Spickler.
- PP chit, tch cc hp cht h u c.
2. K nng
- K nng tm ti v khm ph.
- C k nng chit, tch rutin t hoa he m bo chnh xc, an ton
v ngi v cc thit b.
- C k nng chn dng c, ha cht, phn tch kt qu, bo co kt
qu,
3. Nng lc c lp sng to
- T xut cc th nghim khc nhau chit xut rutin. La chn th
nghim ph hp vi iu kin thc t to ra sn phm.
- S dng cc thit b, dng c ha cht ph hp vi th nghim chn
m bo th nghim c kt qu.
- T vit bo co kt qu v trnh by theo cch ring ca mnh .
- T nh gi cng vic ca c nhn v nh gi ln nhau.
B. Chun b
1. Thit b dy hc

119
- Dng c th nghim v ha cht : SV t chun b cc dng c, thit b
v ha cht lm th nghim theo cc phng n xut .
* Dng c th nghim c th l:
- ng nghim, giy lc, my chit, tch, n t ngoi
- Dng c sc k lp mng
* Ho cht c th gm :
- B t Hoa ho, etanol 90%, axit clohiric, bt magie, dd natri hiroxit
20% , dd st (III) clorua 5%, bn mng: s ilica-gel GF25, dung mi khai trin:
butanol- axit axetic - nc (4: 1:2), dd chun: ho tan rutin trong etanol 90%.
2. Phng php
- PP ch yu l th c hnh theo Spickler.
- PP phi hp: PPDH hp tc , PP pht hin v gii quyt vn , xmina,
s dng thit b, bi tp ha hc , th nghim .
C. Cc hot ng dy v hc
Bi hc ny c t chc thnh 4 tit thc hnh (180 pht).
Hot ng 1: Nhm SV xut v la chn th nghim
(40 pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- Nu nhim v ca bui thc Nhm SV nhn nhim v v tin hnh tho


hnh.

lun.

- T chc cho SV tho lun, - Cc nhm SV tho lun , xut cc PP


xut cc cch lm c th c v chit rutin t hoa he (SV c th tham kho
la chn cc cch chit rutin t sch, gio trnh, internet trc bui thc
hoa he t hiu sut cao.

hnh):
Cch 1: chit xut bng nc nng
Cch 2: chit xut bng dd kim
Cch 3: chit xut bng cn,...

120
Ch : cc nhm SV xut cc PP phi
ph vi iu kin c s vt cht tin
hnh v phn tch s liu.
GV cht li cc xut ca - Cc nhm SV chn PP xut chit rutin
cho nhm ca mnh.

SV.

- i din nhm trnh by xut trc lp.


Hot ng 2: Nhm SV tin hnh th nghim
(80 pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV theo di v gip khi - Cc nhm SV t thit k quy trnh v tin


cn thit.

hnh th nghim, thu thp s liu, phn tch


s liu, tng hp kt qu.
- Ch : Ty iu kin tng trng SV c
th xut cc cch phn tch s liu. C th
phn tch s liu bng my sc k lng hiu
nng cao Hitachi (HPLC). Nu khng c
iu kin, c th dng nhng cch phn tch
s liu n gin nh: nhn vo mu nc
xc nh m c ca rutin mc cao,
trung bnh v thp. Nu mu nc l vng
nht th m c ca rutin mc thp,
nu mu nc vng th m c ca rutin
mc trung bnh, nu mu nc vng sm
th m c ca rutin mc cao.
Hot ng 3: Kim chng kt qu
(30 pht)

121
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- Theo di v gip khi cn - Cc nhm SV so snh kt qu nghin cu


thit.

thu c vi mu chun do GV cung cp.

- Chun b mu chun.

- i din cc nhm bo co kt qu nghin


cu lm.
- So snh hiu qu ca cc PP xut
(nu c iu kin thc hin tt c cc cch).
- Vit bo co tng hp kt qu.

Hot ng 4: nh gi nng lc c lp sng to ca SV


(30pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV nhn xt, nh gi nng


lc c lp sng to qua kt
qu th nghim ca mi nhm.
- Pht kim tra Ha hc hu - Lm bi kim tra Ha hc hu c.
c.
- Pht phiu hi cho SV.

- SV tr li vo phiu hi.

-Thu bo co kt qu nghin
cu.
D. Ph lc
1. Phiu xut th nghim
PHIU XUT TH NGHIM
H v tn sinh vin :.
Lp.
Tn bi th nghim.
Hy tho lun nhm v hon thnh nhim v sau:
- xut cc cch tin hnh th nghim c th c chit rutin t hoa he? Hy
d kin cc dng c ha cht, bin php k thut, cch kim chng cht lng

122
sn phm tng ng cho mi cch? Cn c vo iu kin phng th nghim ca
trng em, hy la chn cch lm ph hp.
- C i din trnh by trc lp.
Cc cch th nghim xut l:
.
.
La chn th nghim tin hnh l:
.
.
2. Phiu bo co th nghim
PHIU BO CO TH NGHIM
H v tn sinh vin :.
Lp:
Tn bi th nghim:.
Mc ch:.
A. Chun b
1. Dng c th nghim
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
2. Ha cht
.............................................................................................................................
B. Tin hnh th nghim
STT
1
2
3

Tn cc bc Cch tin hnh

Kt qu

Ch

123
C. Kt qu th nghim:
.
Xc nhn ca gio vin hng dn th nghim
3. Bng kim quan st biu hin nng lc c lp sng to
BNG KIM QUAN ST BIU HIN NNG LC C LP SNG
TO KHI S DNG PP SPICKLER TRONG DH
(Dng cho ging vin)
STT
1

Biu hin

Tiu ch

im ti a

Nng lc c T xut cc cch th nghim 15


lp sng to khi khc nhau v la chn th nghim
t xut cch ph hp vi iu kin thc t ca
lm khc nhau

trng to ra sn phm.
S dng cc thit b, dng c ha 15
cht ph hp vi th nghim
chn m bo th nghim c kt
qu.

Nng lc c Sng to, linh hot gia kin thc 10


lp sng to khi l thuyt trong bi thc hnh vi
tin

hnh

nghim.

th kt qu th nghim .
T ch ng cng vic c giao 15
v hon thnh ng thi gian.
xut cch x l kt qu khc 15
nhau.

Nng lc c Trnh by r rng, p, hp l , c 10


lp sng to khi tnh sng to.
vit bo co v T vit bo co kt qu v trnh 10
trnh

by sn by theo cch ring ca mnh .

im

124
T nh gi cng vic ca c nhn 10

phm.

v nh gi ln nhau.
Tng im

100

Xp loi
Xp loi theo 4 mc :
T 0 n di 50 im: Yu;

T 50 n di 65 im: Trung bnh

T 65 n di 80 im: Kh;

T 80 n 100 im: Gii

Ging vin (ghi r h tn v k tn): ........


Nhm (ghi r h tn v k tn):
4. Phiu hi v gi hc s dng phng php dy hc theo Spickler
PHIU HI V GI HC S DNG PHNG PHP DY HC THEO
SPICKLER (Dnh cho sinh vin)
Mc pht trin nng lc
STT

Cc tiu ch

c lp sng to ca SV
t

T xut cc th nghim khc nhau


chit xut rutin. La chn th nghim
ph hp vi iu kin thc t to ra
sn phm.

S dng cc thit b, dng c ha cht


ph hp vi th nghim chn m
bo th nghim c kt qu.

T vit bo co kt qu v trnh by theo


cch ring ca mnh .

T nh gi cng vic ca c nhn v


nh gi ln nhau.

Khng t

125
Tiu ch cho cc mc nh sau:
Mc t: Thc hin c tt c cc tiu ch a ra nh: SV c th t la
chn nhim v, mc h tr theo nhp , trnh , nng lc,
Mc khng t: Khng thc hin hoc cha thc hin c cc tiu ch
a ra.
5. kim tra Ha hc hu c
KIM TRA (Thi gian: 15 pht)
H v tn: Lp:
Cu 1: (7 im) Hy xut cc th nghim v nu cch tin hnh
chng t s nh hng ca nhit n cht lng ca sn phm rutin c
chit xut t hoa he.
Cu 2: (3 im) Hy cho bit cc thit b, dng c, ha cht cn thit
thc hin cc th nghim trn. Gi thit cc dng c ha cht coi nh c .
6. Sn phm ca SV

126

127

128

129

2.4.4. Bin php 4: S dng k thut s t duy


2.4.4.1. Mc ch
- Pht trin nng lc c lp sng to cho SV thng qua vic to iu kin
SV pht trin cc tng, h thng ha kin thc theo cc cch khc nhau.
- Gip SV c lp ghi chp hay tng kt mt vn , mt ch hc,
theo cch hiu ca SV di dng STD.
2.4.4.2. Quy trnh thc hin
Bc 1: Lp k hoch
- GV nghin cu, la chn ni dung bi hc c th s dng STD pht
trin nng lc c lp sng to cho SV.
- La chn PPDH v PTDH ph hp .
- Thit k hot ng DH.
- Hng dn SV t xy dng STD cho bi hc.
- Xy dng cng c nh gi nng lc.
Bc 2: T chc hot ng DH
- GV yu cu cho cc nhm SV t lp STD ni dung kin thc c giao.
Mi nhm chun b mt STD theo cch ring v nhim v c giao.
Ch : c 3 bc lp STD
+ ng no pht trin tng t do.
+ Xem xt, sp xp cc tng v b sung.
+ Hon thnh s .
Bc 3: T chc nghim thu
- i din nhm SV bo co kt qu STD ca nhm mnh.
- Cc nhm khc lng nghe, tho lun, tranh lun. GV ty tnh hnh c th
h tr ngi iu khin nhm bng cch nu nhng cu hi b sung, pht hin
nhng vn cn tranh lun v lm trng ti khi SV tham gia tho lun yu cu.
- Trng nhm tm tt kin bo co.

130
Bc 4: nh gi nng lc c lp sng to ca SV
- nh gi qua bng kim st. nh gi qua phiu hi.
- nh gi qua sn phm STD ca cc nhm.
- nh gi qua kim tra Ha hu c.
2.4.4.3. Mt s gio n minh ho
Chng ti thit k 2 gio n s dng k thut STD: Aehit-Xeton, n tp
hp cht cha nit (xem ph lc 5). Sau y gii thiu mt gio n minh ha.
GIO N S 10: ANEHIT- XETON
A. Mc tiu
1. Kin thc
- Hiu k thut DH bng STD.
- Hiu k hi nim, ng phn, danh php, tnh cht l ha hc, i u ch,
ng dng ca anehit, xeton.
2. K nng
p dng c cc k nng hc tp:
- K nng tho lun nhm
- K nng giao tip
- K nng gii quyt vn
- K nng tp hp v ghi ch p ti liu
3. Nng lc c lp sng to
- To ra c c sn phm mi di dng STD vi cc m hnh phong ph
a dng c v ni dung v hnh dng.
- T xut cc tng khc nhau v STD c th ca c nhn v nhm.
- T trnh by kt qu bng STD theo cch ring ca mnh.
- T nh gi STD ca c nhn v nhm, nh gi kt qu ca nhm
khc.
B. Chun b
1. Thit b dy hc

131
- Chun b kim tra, giy A0, A4, bt d , my chiu, my tnh .
2. Phng php
- PPDH ch yu l k thut STD.
- Cc PP kt hp: PP pht hin v gii quyt vn , PP hc tp hp tc,
xmina.
C. Cc hot ng dy v hc
Bi hc ny c t chc thnh 3 tit
Hot ng 1: SV thit k STD theo kin thc c
(35 pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- GV yu cu cc SV thit k - Mi SV xut cc tng khc nhau


STD v anehit v xeton vi thit k STD cho cng mt t kha
nhng kin thc c hc ph ban u l anehit hoc xeton.
thng.
- GV chia lp thnh 4 hoc 6 - Nhm SV tho lun v kt hp cc
nhm, yu cu cc nhm tng hp tng khc nhau xy dng mt STD
cc kt qu ca tng SV.

chung ca nhm.
+ Nhm 1, 2, 3: hon thin STD v
anehit trn giy A0.
+ Nhm 4, 5, 6: hon thin STD v

Ch : yu cu STD ca SV phi xeton trn giy A0.


pht trin a dng, phong ph v - i din nhm treo ln tng.
mu sc, cu trc,...

- Mi nhm c cc th giy ghi cng


thc tng qut, danh php, tng tnh cht
ha hc, cch iu ch ca cc hp cht
ln cnh STD ca tng nhm.
- Lu cc th giy c th cha thng
tin cn thit th cc nhm c th b sung.

132

Hot ng 2: SV thit k STD theo kin thc mi, c tham kho kt qu


hot ng 1 (35 pht)
Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

Giao nhim v cho SV thc hin.

- SV c ni dung v aehit, xeton trong


gio trnh.
- SV xut cu hi cn tm hiu m

Lu c th ca b mn Ha rng, nng cao v anehit, xeton.


trong pht trin cc tng - SV tho lun nhm v hon thin v
xy dng STD.

pht trin STD.


Hot ng 3: Bo co kt qu bng STD
(35 pht)

Hot ng ca GV

Hot ng ca SV

- Yu cu mi nhm bo co t 8- - i din nhm SV bo co kt qu


10 pht.
bng STD cc cch ring khc nhau.
- GV theo di t chc SV tho Cc nhm khc lng nghe, tho lun,
tranh lun. GV ty tnh hnh c th h tr
lun.
ngi iu khin nhm bng cch nu
nhng cu hi b sung, pht hin nhng
vn cn tranh lun v lm trng ti khi
SV tham gia tho lun yu cu.
- Trng nhm tm tt kin bo co v
b sung vo s ca nhm mnh.

Hot ng 4: nh gi nng lc c lp sng to


(30 pht)
Hot ng ca GV
Hot ng ca SV
- GV nhn xt nh gi nng lc - SV lng nghe, hon thin.
c lp sng to qua sn phm
STD ca mi nhm.
- Pht kim tra Ha hc hu - SV lm bi kim tra Ha hc hu c.

133
c.
- Pht phiu hi cho SV.

- Hon thnh phiu hi .

D. Ph lc
1. Bng kim quan st nng lc c lp sng to
BNG KIM QUAN ST BIU HIN NNG LC C SNG TO
KHI DY HC BNG S T DUY
(Dng cho ging vin)
STT
1

Biu hin

Tiu ch

im ti a im

Nng lc c Sng to tm mt t kha th 15


lp sng to khi hin ch chnh v cc tiu
thc hin quy ch nh.
trnh lp s To ra cc sn phm mi di 20
t duy

dng STD vi cc m hnh


phong ph a dng c v ni
dung v hnh dng.
T xut cc tng khc 15
nhau v STD

Nng lc c Trnh by r rng, p, hp l, 15


lp sng to khi c tnh sng to.
vit bo co v T trnh by kt qu bng 15
trnh by sn STD theo cch ring ca
phm.

mnh, th hin c th b mn
ha.
T nh gi STD ca c 20
nhn v nhm, nh gi kt
qu ca nhm khc.

134
Tng im

100

Xp loi
Xp loi theo 4 mc :
T 0 n di 50 im: Yu;

T 50 n di 65 im: Trung bnh

T 65 n di 80 im: Kh;

T 80 n 100 im: Gii

Ging vin (ghi r h tn v k tn): ......


2. Phiu hi v gi hc s dng k thut s t duy
PHIU HI V GI HC S DNG K THUT S T DUY (Dnh
cho sinh vin)
STT

Cc tiu ch

Mc pht trin nng lc


c lp sng to ca SV
t

Khng t

To ra cc sn phm mi di dng

STD vi cc m hnh phong ph a


dng c v ni dung v hnh dng .
T xut cc tng khc nhau v

STD c th ca c nhn v nhm.


T trnh by kt qu bng STD theo

cch ring ca mnh, th hin c th b


mn Ha hc.
T nh gi STD ca c nhn v

nhm, nh gi kt qu ca nhm khc.


Tiu ch cho cc mc nh sau:
Mc t: Thc hin c tt c cc tiu ch a ra nh: SV c th t la
chn nhim v, mc h tr theo nhp , trnh , nng lc,
Mc khng t: Khng thc hin hoc cha thc hin c cc tiu ch
a ra.

135
3. kim tra Ha hc hu c
KIM TRA (Thi gian: 15 pht )
H v tn: Lp:
Cho cht A c CTCT nh sau: R- CH2 - CHO. R l gc phenyl.
Cu 1. (5 im) D on mt s tnh cht ha hc c bn ca A.
Cu 2. (5 im) Hy xut th nghim phn bit A vi axeton. Nu hin
tng v vit PTHH nu c.
4. Sn phm ca sinh vin

136

137

138

139
TIU KT CHNG 2
Trn c s nghin cu cc vn l lun v thc tin c lin quan, c
xut mi v pht trin nng lc c lp sng to cho SV H k thut, c th
l:
+ Xc nh 9 biu hin nng lc c lp sng to ca SV H k thut.
+ Thit k b cng c (trong c 8 dng bi tp gm 44 cu hi ha hu
c) nh gi nng lc c lp sng to cho SV H k thut.
+ xut nh hng, nguyn tc pht trin nng lc c lp sng to cho
SV H k thut.
+ xut 4 bin php pht trin nng lc c lp sng to ca SV ngnh
k thut thng qua dy mn Ha hc hu c, l:
Bin php 1: S dng PPDH theo H
Bin php 2: S dng PPDH theo DA
Bin php 3: S dng PP dy thc hnh ho hc theo Spickler
Bin php 4: S dng k thut STD
mi bin php u c thc hin theo mt cu trc chung nhm pht trin
nng lc c lp sng to cho SV l: Mc ch, quy trnh gm cc bc c th v
mt s gio n minh ha.
thit k 11 gio n minh ha cho 4 bin php nhm pht trin nng lc
c lp sng to cho SV.

140

CHNG 3
THC NGHIM S PHM
3.1. Mc ch thc nghim s phm
Chng ti tin hnh TNS P 11 gio n thit k chng 2 nhm mc
ch:
- Kim chng tnh ng n ca gi thuyt khoa hc ca lun n ra.
- nh gi tnh kh thi v hiu qu ca 4 bin php ra nhm pht trin
nng lc c lp sng to ca SV H ngnh k thut trn c s phn tch kt qu
nh tnh v nh lng mt cch khch quan khoa hc.
3.2. Nhim v thc nghim
- Chn ni dung v phng php thc nghim s phm.
- Chn a bn, i tn g t chc thc nghim s phm .
- Tin hnh thc nghim s phm.
- o lng, phn tch kt qu theo phng php thng k ton hc rt
ra kt qu nh tnh v nh lng.
3.3. Phng php thc nghim
3.3.1. K hoch thc nghim
3.3.1.1. Chn a bn thc nghim
Vi mc ti u kim nghim tnh hiu qu v kh nng p dng PPDH tch
cc pht trin nng lc c lp sng to ca SV trng H k thut, nn
chng ti la chn cc trng H k thut cc a bn thnh ph ln v nh
nh: H Cng nghip H Ni, Hc vin Y Dc hc c truyn Vit Nam, Hc
vin Qun y, H Y khoa Vinh.
3.3.1.2. Chn ging vin thc nghim
Chng ti chn cc GV dy TN theo tiu chun sau:

141
- Tt nghip s phm, c trnh chuyn mn tt v c thm nin cng
tc t 6 nm tr ln.
- Bit s dng CNTT& truyn thng.
- Nhit tnh v c trch nhim trong cng vic.
3.3.1.3. Chn i tng thc nghim
Chn cc lp TN v lp C theo tiu chun sau:
- S lng SV tng ng nhau.
- Trnh nhn thc, mi mt lp chn mt s SV c kt qu u vo
tng ng nhau.
- Cng mt GV dy.
- Cng tin v thi gian.
- Cng ni dung bi dy.
3.3.2. Quy trnh thc nghim
3.3.2.1. Hng dn ging vin trc khi thc nghim
- Trao i vi GV dy TN r TN, cc bin php pht trin nng lc
c lp sng to v vn dng mi bin php trong tng gio n c th, phn tch
im mi v s khc bit so vi cch dy m hin nay cc GV ang thc hin,
d kin nhng kh khn v cch khc phc.
- Yu cu GV TN nghin cu bi, nu nhng thc mc v nhng kh
khn. Nghin cu sinh cng hon chnh gio n trc v sau mi ln TN.
3.3.2.2. T chc dy thc nghim
- Thc nghim thm d
+ Trc khi tin hnh TN chnh thc, chng ti bin son cho mi bin
php l mt gio n minh ha v tin hnh thc hin thm d trong nm hc
2009, lp ha 1, 2 K3, trng H Cng nghip H Ni do chnh nghin cu sinh
thc hin.
+ Sau khi c kt qu ca TN thm d, hon thin v tip tc pht trin cc
gio n minh ha cho 4 bin php.

142
- Thc nghim vng 1
+ Tin hnh TN v nh gi kt qu theo tng bin php pht trin nng
lc c lp sng to xut.
+ Trong khi SV thc hin nhim v, GV s dng bng kim quan st
nh gi cc biu hin ca nng lc c lp sng to ca SV.
+ Cui mi bi hoc cui mi bin php thng c kim tra 15 pht v
phiu hi GV v SV.
+ Thu thp kt qu v phn tch kt qu theo tng bin php r i tin hnh
rt kinh nghim, hon thin gio n tip tc TN vng 2.
- Thc nghim vng 2
+ Vic tin hnh TNSP vng 2 tng t vng 1. Thu thp kt qu v phn
tch kt qu theo tng bin php. Cui cng tp hp kt qu chung.
Vic tin hnh TN c th hin bng sau:
Lp TN

Lp C

(s SV)

(S SV)

Tn trng

Tn GV

H Cng

TS. Nguyn

Ha 1 K6 (35) Ha 2 K6 (34)

Nghip H Ni

Ngc Thanh

Ha 4 K7 (24)

Ha 3K7 (26)

DY11A2 (39)

DY11A1(42)

DH 45A (38)

DH 45B (39)

D2B (38)

D2A (39)

Y1C (35)

Y1D (33)

Y1A (45)

Y1B (44)

Y4C (21)

Y4C (22)

Hc vin Qun
y

Ths. Nguyn
Th Thu
Hng

H Y Khoa

Ths. Trn T.

Vinh

Thanh Nga

Hc vin Y
Dc c truyn
Vit Nam

CN. Nguyn
Th H
NCS. inh T.
H. Minh

Vng Vng
1

2012

2013

2012

2013

2013

2012

2013

143
3.4. Kt qu thc nghim
3.4.1. Cch x l v nh gi kt qu dy thc nghim
Mi bin php chng ti u phn tch nh gi nh tnh v nh lng
kt qu TNSP.
3.4.1.1. nh gi nh tnh
Da vo quan st chung, khi d gi v ly kin nh gi ca GV v SV.
Phiu t nh gi sn phm ca SV cho DA, STD.
3.4.1.2. nh gi nh lng
- Thit k cng c o: bng kim quan st nh gi biu hin nng lc c
lp sng to ca SV trong cc hot ng. Phiu hi SV, yu cu SV t nh gi
v nh gi ng ng. Phiu hi GV, yu cu GV nh gi hiu qu pht trin
nng lc c lp sng to ca SV. kim tra nh gi nng lc c lp sng
to (thi gian 15 pht).
- Thu thp d liu: kt qu bng kim quan st, phiu hi, phiu nh gi
sn phm, kt qu bi kim tra 15 pht.
- Phn tch kt qu: x l, phn tch s liu TN bng PP thng k ton hc
[8], biu din bng cc bng phn phi, biu tn s, tn sut, cc tham s c
trng, c th nh sau:
+ Lp cc bng phn phi: Tn s, tn sut, tn sut ly tch
+ V biu tn s v tn sut t bng s liu tng ng
+ V ng ly tch t bng phn phi tn sut ly tch
+ Tnh cc tham s thng k c trng :
Trung bnh cng: c trng cho s tp trung s liu:
k

n x n 2 x 2 ... n k x k
x 1 1

n1 n 2 ... n k

n x
i

i 1

xi: im ca bi kim tra, trong 0 xi 10

(3.1)

144
ni: tn s ca cc gi tr x i
n: S SV tham gia TN
Phng sai S2 v lnh chun S: L cc tham s o mc phn tn ca cc
s liu quanh gi tr trung bnh cng.

S2

n (x
i

x) 2

n 1

n (x
i

(3.2)

x) 2

(3.3)

n 1

Gi tr ca lch chun S cng nh, chng t s liu cng t phn tn.

H s bin thin V : so snh hai tp hp c x khc nhau.


V=

S
x100% (3.4)
x

+ Khi 2 bng s liu c gi tr trung bnh cng bng nhau th ta tnh lch
chun S, nhm no c lch chun S b th nhm c cht lng tt hn.
+ Nu hai bng s liu cho gi tr trung bnh cng khc nhau, ngi ta so
snh mc phn tn ca cc s liu bng h s bin thin V. Nhm no c V

nh hn th nhm c cht lng ng u hn, nhm no c x ln th c


trnh cao hn.
Quy m nh hng (ES)
Gi tr quy m nh hng cho bit nhng tc ng ca nghin cu c nh
hng n mc no.
ES =

X TN X
S DC

DC

(3.5)

nh gi gi tr quy m nh hng, ta s dng bng Hopkins


Gi tr ES

nh hng

145
< 0,2

Khng ng k

0,2 - 0,6

Nh

0,6 1,2

Trung bnh

1,2 - 2,0

Ln

2,0 4,0

Rt ln

> 4,0

Gn nh hon ton

khng nh chnh lch gi tr trung bnh x TN v x DC l c ngha vi xc


xut sai s ca c lng hay mc ngha l , dng php th studen (Theo ti
liu thng k ng dng trong nghin cu khoa hc gio dc ca tc gi Dng
Thiu Tng) [71]
X TN X DC

td
(1 / nTN

2
(n 1) S DC
1 / n DC ) TN
nTN n DC 2

(3.6)

Trong :
+ nTN, nC: Ln lt l s SV ca nhm TN v nhm C

+ Gi tr ti hn ca t l t. Chn xc xut (t 0,01 0,05) Tra bng


phn b t ca Student tm gi tr t ,

df

vi t do df = nTN+ nC 2. Nu

t d t a ,tf th s khc nhau gia X TN v X DC l c ngha vi mc ngha .


t d t a ,tf th s khc nhau gia X TN v X DC cha ngha vi mc ngha .

3.4.2. Kt qu thc nghim s phm


3.4.2.1. nh gi nh tnh
Qua quan st d gi v ly kin ca GV lp C v lp TN, chng ti
nhn thy:
- lp C GV s dng PP thuyt trnh l ch yu nn SV th ng, t
c to iu kin hot ng chim lnh kin thc, do hu ht cc SV cha

146
c nhng biu hin ca nng lc c lp sng to. Cc SV ch yu l nghe, ghi,
thc hin cc bi tp ch yu cu ti hin kin thc.
- lp TN cc GV tin hnh DH p dng cc bin php pht trin nng
lc c lp sng to, GV ng vai tr t chc nh hng, nh gi l chn h. SV
c to iu kin tham gia cc hot ng t lc theo H hc tp, lp v thc
hin k hoch DA, pht trin tng h thng ha kin thc theo STD, t
xut tin hnh cc th nghim theo cc cch khc nhau. Do cc lp TN
nhiu SV tch cc hot ng hn v c nhng biu hin ca nng lc c lp
sng to.
V d 1: SV ch ng, tch cc sng to thc hin nhim v ca H
bi: ancol-phenol-ete v bo co kt qu trc lp.
+ Ti Hc vin Qun y, SV tch cc, ch ng vi cc nhim v t chn .
C th GV thit k 6 nhim v, trong c 3 nhim v bt buc v 3 nhim v
t chn.
C th khi bo co nhim v 6: tm hiu v ng dng ca ancol, phenol,
ete. Nhm SV bo co bng PowerPoint kt hp vi hnh nh minh ha v ng
dng ca ancol, phenol, ete trong Y hc v cc ngnh khc. Ngoi ra cn ni v
tnh c hi ca ancol metylic cng nh cc ng ng khc. c bit nu ung
mt lng ln ancol etylic v thi gian di th gan s kit sc, t bo gan b tn
thng to thnh m so, khng phc hi c gi l bnh s gan dn n t
vong.
+ Ti trng H Y khoa Vinh, C GV v SV rt thch PPDH ny, GV cn
xin thm gio n dy, bi v h hu nh khng c tip cn vi cc PP ny.
Mt s nhm bo co bng PowerPoint, mt s nhm bo co bng tranh nh t
thit k trn giy A0 (do iu kin c s vt cht). Khi bo co nhim v tm
hiu v ete, SV v bc tranh v phng m, c bc s ang gy m cho bnh
nhn, t SV nu v n lin quan n ete nh: cu trc, tnh cht, iu ch.

147

Hnh 3.1. SV bo co kt qu H

Hnh 3.2. SV tho lun v hon thnh phiu hc tp

Hnh 3.3. SV bo co sn phm H v GV ang hng dn tho lun


V d 2: SV hot ng tch cc ch ng sng to trong vic nghin cu
DA bi: cacbohidrat trong t nhin v bo co kt qu trc lp.

148
+ Ti Hc vin Y Dc hc c truyn Vit Nam, cc nhm SV t do
sng to a kin thc c bn gn vi thc tin ngh ngh ip. C th SV chia
lm 3 nhm nghin cu theo 3 ch :
Ch 1: Monosaccarit trong t nhin
Ch 2: isaccarit trong t nhin
Ch 3: Polisaccarit trong t nhin
Cc nhm phn cng nhim v cho tng thnh vin, d kin cch ly
thng tin, sn phm v cch bo co.
Ch 1: Bo co bng tranh nh, SV a ra mt bc tranh v ngi mc
bnh tiu ng. t vn nguyn nhn ti sao con ngi li mc bnh tiu
ng? Vy ng (glucoz) l g? T bt u khai thc cc vn lin
quan n kin thc v glucoz nh: cu trc, tnh cht, iu ch, ng dng.
Ch 2: Bo co bng PowerPoint kt hp vi hnh nh minh ha v
mt nh my sn xut ng ma (saccaroz), ng dng ca saccaroz, SV t
vn vy cu trc v tnh cht ca n nh th no? Sau SV gii quyt vn
.
Ch 3: Bo co bng PowerPoint kt hp vi hnh nh minh ha, km
video v polisaccarit. SV a ra mt on bng video ni v mt Thy thuc
ng y ang khm v bc thuc cho bnh nhn, mt s thuc nh: C t cn hay
gi l sn dy ( Pueraria thomsonii), t l tinh bt khong 12 15% (theo ti).
Theo y hc c truyn, Ct cn l v thuc cha st nhc u, kht nc, kit l,
ban si. d l ht ca cy d (Coix lachryma-jobi), thnh phn c cha tinh
bt. Theo y hc c truyn d c dng lm thuc gip tiu ha, cha tiu
chy do chc phn tiu ha km, vim rut, l, lm thuc thng tiu trong
trng hp ph, tiu tin t. Ngoi ra cn dng cha vim khp, lm thuc
bi dng c th, b phi Polisaccarit c cu to bi nhiu monosaccarit
nh: tinh bt ( tinh bt la m, tinh bt go, ). T SV trnh by cc vn c
lin quan n tinh bt nh: cu to, tnh cht, ng dng.

149
+Ti trng H Y khoa Vinh, SV chia lm 4 nhm nghin cu theo 4 ch
:
Ch 1: Tm hiu v s phn b trong t nhin, cu to, ng phn, tnh
cht l hc, ha hc ca monosaccarit.
Ch 2: Tm hiu v s phn b trong t nhin, cu to, ng phn, tnh
cht l hc, ha hc ca isaccarit.
Ch 3: Tm hiu v s phn b trong t nhin, cu to, ng phn, tnh
cht l hc, ha hc ca polisaccarit.
Ch 4: Tm hiu ng dng ca monosaccarit , isaccarit, polisaccarit.
Cc nhm tch cc, ch ng thc hin nhim v ca mnh. Kt qu cc
nhm bo co khc nhau c hnh nh minh ha rt sinh ng v phong ph.

Hnh 3.4. SV bo co sn phm d n v monoancol

Hnh 3.5. SV tho lun sau khi cc nhm bo co

150

Hnh 3.6. SV bo co sn phm DA v monosacarit v GV nhn xt


V d 3: Cc SV tch cc xut cc cch lm khc nhau v tin hnh th
nghim: chit xut rutin t hoa he theo PP thc hnh theo Spickler.
+ Ti Hc Vin Y Dc hc c truyn Vit Nam, cc nhm SV ch ng
tch cc tm trong dn gian v trong ti liu sch bo, gio trnh, cc PP chit
xut rutin t hoa he. Nhm SV xut v la chn PP chit khc nhau nhng vn
t hiu sut cao.
Nhm 1: Chit bng nc nng
La chn PP dn gian, cc SV rt tch cc tm ti, pht trin nhiu tng
mi. Nhm a ra tng dng nc nng cc nhit khc nhau, xc
nh nhit thch hp chit xut c rutin t hiu sut cao nht.
Nhm 2: Chit bng dd kim
Trong qu trnh tin hnh th nghim nhm sng to lp dng c t lm
chit rutin mt cch nhanh nht, khng phi ch i lu.
Nhm 3: Chit bng cn
Nhm SV xut s dng PP chit Soxchlet tit kim dung mi v
thi gian.
+ Ti Hc Vin Qun y, phng th nghim ha hu c cn thiu nhiu dng
c chit, do chng ti a SV sang thc hnh ti Hc Vin Y Dc hc c
truyn Vit Nam. Cc em SV rt ho hng v nhit tnh tham gia. Tuy ln u

151
c lm quen vi dng c chit nhng cc em cng rt sng to, tm cc tng
lm sao chit c nhanh nht v thu c hiu sut ca o nht.

Hnh 3.7. SV ang tin hnh chit xut rutin


V d 4: SV tch cc, ch ng, sng to thit k STD a dng, phong ph
h thng kin thc v hp cht cha nit.
+ Ti Hc vin Y Dc hc c truyn Vit Nam. Mi SV t thit k cc
STD h thng ha kin thc lin quan hp cht cha nit vi hnh nh v mu
st pho ng ph. Sau tng nhm li tho lun hon thin STD chung ca
nhm:
Nhm 1: STD v a min
Nhm 2: STD v hp cht nitro
Nhm 3: STD v hp cht iazo
Nhm 4: STD v mui iazo
Cc nhm SV c nhng tng mi xy dng STD theo cch
ring ca nhm vi hnh nh phong ph , a dng v mu sc v ni dung .

152

Hnh 3.8. SV trnh by sn phm STD do nhm thit k


kin ca cc GV TN c ng nh gi cao cc bin php pht trin nng
lc c lp sng to thng qua DH mt s lp TN. Vic s dng PPDH theo
H, DH theo DA, DH theo Spickler, s dung STD gip cho nhiu SV lp
TN th hin c mt s biu hin ca nng lc c lp sng t o nh: to ra
c sn phm mi trong hc tp, xut cch lm khc nhau, xut cu hi
nghin cu, xut th nghim,
ThS. Nguyn Th Thu Hng, GV b mn Ha Hc Vin Qun Y cho
rng: s dng cc PPDH trn gip SV pht huy tt nng lc c lp sng to.
Trong gi hc TN cc SV tch cc, ch ng, xut, lp k hoch, t mnh
thc hin k hoch to ra cc sn phm mim theo cch dy hc thng
thng khng c c.
ThS. Trn Th Thanh Nga, GV b mn Ha trng H Y Khoa Vinh
nhn xt: So vi cc lp C th SV lp TN c to mi trng tt SV tch
cc, c lp, sng to trong hc tp, c th bit xut cc gii php, gii
quyt cc xut ,
C nhn Nguyn Th H, GV b mn ha Hc Vin Y Dc hc c
truyn Vit Nam cho rng: Cc SV bit s dng mt cch c lp, hiu qu
cc ngun ti liu, thit b hc tp ca c nhn v nhm thc hin nhim v
c giao.

153
Qua trao i vi mt s SV lp TN, nhn thy SV rt ho hng khi c
hc tp theo cc PP mi, bi v theo h ln u tin cc SV c ch ng thc
hin nhim v hc tp theo cch ring ca mnh m khng b p t bi GV v
gip cho h hiu su, nh lu v bit cch tm ti kin thc mi.
3.4.2.2. nh gi nh lng
a. Kt qu bng kim quan st
X l bng kim quan st bng PP nghin cu khoa hc s phm ng
dng, ta tnh c cc i l ng sau (c th s dng phn mm Excel) [8]:
M t d liu
- Gi tr trung bnh (Mean) l im trung bnh cng ca cc im s.
- lch chun (Standard Deviation) cho bit quy m phn b cc im s.
Cng thc tnh gi tr trong phn mm Excel:
Gi tr trung bnh =Average (number 1, number 2,..., number n)
lch chun
=Stdev (number 1, number 2,..., number n)
Chng ti tng hp cc kt qu nh gi qua bng ki m st ca 7 lp TN
v 7 lp C, GV quan st v nh gi s pht trin nng lc c lp sng to
ca SV thng qua bng kim quan st (ph lc 4). Kt qu TN c m t d
liu trong cc bng sau:
Bng 3.1. Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc c lp sng
to khi DH theo H
Trng

Lp TN

im quan st

Lp C

im quan st

H Cng nghip H

Ha 1 K 6

75

Ha 2 K 6

40

Ni

Ho 4 K 7

70

Ho 3 K 7

40

DY 11A2

75

DY11A1

50

DH 45A

70

DH 45B

50

H Y khoa Vinh

D2B

70

D2A

45

Hc vin Y Dc

Y1A

70

Y1B

50

Hc vin Qun y

154
hc c truyn vit
Nam

Y1C

80

Y1D

50

Gi tr trung bnh

72.86

46.43

lch chun

3.93

4.76

chnh lch gi tr

26.43

trung bnh
Mc nh hng

5.55

ES

Bng 3.2. Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc c lp


sng to khi DH theo DA
Trng
H Cng nghip H
Ni
Hc vin Qun Y
H Y Khoa Vinh
Hc vin Y Dc c
truyn vit Nam

Lp TN

im quan st

Lp C

im quan st

Ho 1 K 6

75

Ho 2 K 6

45

Ha 4 K 7

80

Ha 3 K 7

45

DH 45A

70

DH 45B

50

DY 11A2

75

DY 11A1

45

D2B

75

D2A

40

Y1C

70

Y1D

45

Y1A

75

Y1B

50

Gi tr trung bnh
lch chun
Chnh lch gi tr
trung bnh
Mc nh hng

74.29

45.71

3.45

3.45
28.58
8.28

ES

Bng 3.3. Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc c lp sng
to khi DH theo Spickler
Trng

Lp TN

im quan st

Lp C

im quan st

155
H Cng nghip
H Ni
Hc vin Qun y
Hc vin Y Dc
c hc truyn vit
Nam
Gi tr trung bnh
lch chun

Ha 1 K 6

70

Ha 2 K 6

40

Ho 4 K 7

70

Ho 3 K 7

40

DH 45A

75

DH 45B

45

DY 11A2

80

DY 11A1

40

Y1C

70

Y1D

40

Y4C

75

Y4C

45

73.57

41.67

3.78

2.58

Chnh lch gi tr
trung bnh
Mc nh hng

31.9
12.36

ES

Bng 3.4. Tng hp kt qu bng kim quan st biu hin nng lc c lp sng
to khi DH bng STD
Trng

Lp TN

im quan st

Lp C

im quan st

H Cng nghip H

Ha 4 K 7

75

Ha 3 K 7

45

Ni

Ho 1 K6

70

Ho 2 K 6

50

DY 11A2

75

DY 11A1

45

DH 45A

75

DH 45B

50

H Y Khoa Vinh

D2B

75

D2A

45

Hc vin Y Dc c

Y1C

80

Y1D

45

truyn vit Nam

Y1A

70

Y1B

50

Hc vin Qun Y

Gi tr trung bnh

74.29

47.14

lch chun

3.45

2.67

Chnh lch gi tr
trung bnh
Mc nh hng

27.15
10.17

156
ES
Theo cch x l s liu TN [8] v s dng phn mm excel tnh cc kt qu
gi tr tr trung bnh, lch chun cho thy :
- T gi tr trung bnh khi DH theo H, DH theo DA, DH theo Spickler, DH
s dng k thut STD , lp TN SV c im quan st cao hn so vi khi dy theo
cch thng thng. iu chng t rng DH theo H, DH theo DA, DH theo
Spickler, DH s dng k thut STD to ra mi trng thun li cho SV ch
ng, t do sng to v pht trin c nng lc c lp sng to cho SV.
- Mc nh hng ES > 4,0 tra bng Hopkin cho thy vic s dng PPDH
theo H, DH theo DA, DH theo Spickler, DH s dng k thut STD lp TN
tc ng gn nh hon ton n vic pht trin nng lc c lp sng to cho SV.
b. Kt qu phiu hi ging vin
- Thng qua phiu hi GV: cc GV u cho rng khi s dng cc PP trn
kt hp s dng TBDH v mt s PPDH h tr khc pht trin c nng
lc c sng to ca SV. C th chng ti ly thng tin ca 5 GV trc tip
dy TN ti cc trng TN thu c kt qu nh sau:
Bng 3.5. Kt qu ly thng tin ca GV v PPDH tch cc gip pht trin nng
lc c lp sng to cho SV
Mc pht trin nng lc c
lp sng to ca SV
STT

Tiu ch

Rt
tt
(%)

Tt
(%)

Kh

Khng

tt

Tt

(%)

(%)

Bit s dng mt cch c lp,


1

hiu qu cc ngun ti liu, thit

1/5(20) 3/5(60) 1/5(20) 0/5(0)

b hc tp to ra sn phm mi.
2

C nhn hoc nhm SV t xut 2/5(40) 3/5(60) 0/5(0)

0/5(0)

157
cch lm ring.
Bit xut tng mi , cch
3

lm mi trong cc hot ng hc

1/5(20) 3/5(60) 1/5(20) 0/5(0)

tp.
Bit lp k hoch, thc hin k
4

hoch v nh gi cng vic ca

1/5(20) 3/5(60) 1/5(20) 0/5(0)

c nhn v nhm.
5
6
7

Bit xut nhiu cch lm khc


nhau thc hin mt nhim v.
Bit tranh lun, phn bc v bo
v kin ca c nhn hoc nhm.
Bit xut cu hi cho mt vn
nghin cu .

0/5(0) 4/5(80) 1/5(20) 0/5(0)


2/5(40) 3/5(60) 0/5(0)

0/5(0)

1/5(20) 4/5(80) 0/5( 0)

0/5(0)

2/5(40) 3/5(60) 0/5(0)

0/5(0)

3/5(60) 2/5(40) 0/5(0)

0/5(0)

Bit xut th nghim kim


8

chng gi thuyt, tr li cho cu


hi nghin cu .

Bit d on, kim tra v kt lun


v vn nu ra.

Kt qu trn chng t rng 4 bin php pht trin nng lc c lp sng


to do chng ti xut pht trin c nng lc c lp sng to ca SV
cc lp TN. a s cc kin GV TN u nh gi mc tt v rt tt.
c. Kt qu phiu hi sinh vin
- Thng qua phiu hi SV, chng ti thu c kt qu nh sau:
Bng 3.6. Kt qu phiu hi SV v gi hc c s dng 4 bin php pht trin
nng lc c sng to

158

STT

PPDH

Cc tiu ch

S SV

T l

t nh

(%)

gi t
1

Gi hc

T la chn nhim v, thi gian, mc h tr

256/406

63.05

312/406

76.84

238/406

58.62

T xut th nghim kim chng tnh cht ha 252/406

62.07

s dng theo nhp , trnh , nng lc .


PP H

Thu thp thng tin t nhiu ngun khc nhau


v x l cc thng tin rt ra kt lun .
T xut cu hi thc hin 1 nhim v/bi
tp.
hc ca cht c th.
Da vo CTCT d on tnh cht c bn, xut

381/406

93.84

To sn phm mi: STD, bo co kt qu ca 329/406

81.03

th nghim kim tra d on.


nhim v v trnh by theo cch ring.
2

Gi hc

Bit lp k hoch, thc hin k hoch nhim v

355/406

87.44

376/406

92.61

C nhn hoc nhm SV t xut cch lm 341/406

83.99

s dng c giao mt cch khoa hc.


PP

Bit s dng mt cch c lp, hiu qu cc

DA

ngun ti liu, thit b hc tp, thi gian,.. to


ra sn phm DA.
ring.
Bit xut nhiu cch lm khc nhau thc 312/406

76.85

hin mt nhim v. Bit la chn ph hp vi


iu kin hon cnh thc t.
Bit nh gi v t nh gi kt qu DA ca c
nhn v nhm. Bit tranh lun, phn bc v bo

362/406

89.16

159
v kin ca c nhn hoc nhm.
3

Gi hc

T xut cc th nghim khc nhau chit 134/204

65.69

s dng xut dc liu. La chn th nghim ph hp


PP

vi iu kin thc t to ra sn phm.

spickler S dng cc thit b, dng c ha cht ph hp 168/204

82.35

vi th nghim chn m bo th nghim


c kt qu.
T vit bo co kt qu v trnh by theo cch 172/204

84.31

ring ca mnh.
T nh gi cng vic ca c nhn v nh gi 156/204

76.47

ln nhau.
4

Gi hc

To ra cc sn phm mi di dng STD vi 322/406

79.31

s dng cc m hnh phong ph a dng c v ni dung


k thut
STD

v hnh dng.
T xut cc tng khc nhau v STD c

346/406

85.22

366/406

90.15

305/406

75.12

th ca c nhn v nhm.
T trnh by kt qu bng STD theo cch
ring ca mnh, th hin c th b mn Ha
hc.
T nh gi STD ca c nhn v nhm, nh
gi kt qu ca nhm khc.
T kt qu trn cho thy: Nhiu SV t nh gi mc t c nng lc c
sng to thng qua DH p dng 4 bin php pht trin nng lc c lp sng to.
d. Kt qu nh gi sn phm d n
S dng phiu nh gi sn phm cho DA SV t nh gi, chng ti thu
c kt qu nh sau:

160
Bng 3.7. Kt qu phiu nh gi sn phm d n
Mc
Tiu ch ca sn phm d n

STT
1

Tt

Cha t

Yu

(%)

(%)

(%)

(%)

0/406

0/406

t c mc tiu ca bi hc dy 313/406 93/406

hc d n nu.

(77.09)

B cc cht ch, linh hot.

256/406 150/406
(63.05)

(22.91)

(0)

(36.95)

Th hin s a dng, phong ph ca 341/406 65/406

trnh by sp xp thng tin.

(84.0)

(16.0)

Th hin tnh mi, c o, thc 377/406 29/406

tin.
5

(92.86)

Thu thp,

(7.14)

phn tch d liu, bn 287/406 119/406

lun kt qu logic ph hp.

(70.69)

c th ca khoa hc thc nghim.

215/406 191/406
(52.96)

(29.31)
(47.04)

Th hin r kt qu hp tc ca cc 383/406 23/406

thnh vin trong nhm.

(94.33)

(5.67)

(0)

0/406

0/406

(0)

(0)

0/406

0/406

(0)

(0)

0/406

0/406

(0)

(0)

0/406

0/406

(0)

(0)

0/406

0/406

(0)

(0)

0/406

0/406

(0)

(0)

T kt qu bng trn cho thy kt qu SV t nh gi sn phm d n u


mc t v tt, khng c sn phm cha t v yu.
e. Kt qu nh gi qua bi kim tra
- Bin php 1: S dng phng php dy hc theo hp ng

+ Kt qu thc nghim vng 1 nm 2012


Bng 3.8. Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C (bin php 1 vng 1)
Lp

im X i

S
SV

10

161
C 360

11

28

48

83

99

58

18

11

5.54

TN 357

29

45

70

118

59

27

7.52

120
100
80
C

60

TN

40
20
0
0

10

Hnh 3.9. Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp TN v C


( bin php 1 vng 1 )
Bng 3.9. Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
( bin php 1 vng 1 )
im s

0-4

Phngn

TN

S SV

87

T l %

5-6
C
182

7-8

9- 10

TN

TN

TN

C TN

74

76

188

15

86

360 357

24.17 2.52 50.56 20.73 21.11 52.66 4.17 24.09 100 100

162
60
50
40
C

30

TN

20
10
0
Yu

TB

Kh

Gii

Hnh 3.10. Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim tra ca lp TN
v lp C (bin php 1 vng 1)
Bng 3.10. Bng tn sut ca lp TN v lp C (bin php 1 vng 1)

Lp

S
SV 0 1

S % SV t im X i
2

C 360 0 0 3.06 7.78 13.33 23.06 27.5


TN 357 0 0

2.52

8.12

16.11 5.00

10

3.06

1.11

12.61 19.61 33.05 16.53 7.56

Bng 3.11. Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp C


(bin php 1 vng 1)

Lp

S % SV t im X i tr xung

S
SV 0 1

360 0 0 3.06 10.83 24.17 47.22 74.72 90.83 95.83

TN

357 0 0

2.52

10.64

10

98.89 100

23.25 42.86 75.91 92.44

100

163
120
100
80
C

60

TN

40
20
0
0

10

Hnh 3.11. ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


(bin php 1 vng 1 )
Bng 3.12 . Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
(Bin php 1 vng 1 )
Lp

Xi

V(%)

C 5,54 1.60 28.88


TN 7,52 1.44 19.15

ES

1.24 23.48

Theo cng thc tnh t do df = n TN+ nC 2 tnh c df = 715. Chn xc


sut =0,05 tra bng phn b t ca Student tm c t, df = 1,98. So snh gi tr
t=23.48 bng 3.12 ta thy t> t, df, chng t s khc bit im trung bnh ca lp

TN v im trung bnh ca lp C ( x TN v x DC ) l c ngha: do tc ng ca cc


bin php pht trin nng lc c lp sng to p dng m khng phi do ngu
nhin. Gi tr ES =1.24 nm trong vng c nh hng ln, chng t mc nh
hng ca cc bin php pht trin nng lc c lp sng to l ln.
- Bin php 2: S dng phng php dy hc theo d n
+ Kt qu TN vng 1 nm 2012
Bng 3.1 3. Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C

164
(bin php 2 vng 1)

Lp

im X i

SV

C 360

15 38

65

TN 357

11

59

104 44

21

11

29

40

92

53

34 7.47

98

10

5.36

120
100
80
C

60

TN

40
20
0
0

10

Hnh 3.12. Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp TN v C


(bin php 2 vng 1)
Bng 3. 14. Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
(bin php 2 vng 1)
im s
Phngn
S SV
T l %

0-4
C
118

5-6

78

9- 10

TN

TN

TN

TN

C TN

11

163

69

65

190

14

87

360 357

32.78 3.08 45.28 19.33 18.06 53.22 3.89 24.37 100 100

165
60
50
40
C

30

TN

20
10
0
Yu

TB

Kh

Gii

Hnh 3.13. Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim tra ca lp
TN v lp C (bin php 2 vng 1 )
L
p
C
TN

S % SV t im X i

SV 0 1
36
0
35
7

0 0
0 0

4.1 10.5
7

18.0

16.3

28.8

12.2

3.08

8.12

5.83

3.06

10
0.8
3

11.2

27.4

25.7

14.8

9.5

Bng 3.15. Bng tn sut ca lp TN v lp C


(bin php 2 vng 1)
Bng 3.16. Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp C
(bin php 2 vng 1)
Lp

S
SV 0 1

S % SV t im Xi tr xung
2

360 0 0 4.17 14.72 32.78 49.17 78.06 90.28

TN

357 0 0

3.08

10

96.11 99.17

100

11.20 22.41 49.86 75.63 90.48

100

166
120
100
80
C

60

TN

40
20
0
0

10

Hnh 3.14. ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


(bin php 2 vng 1)
Bng 3.17. Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
(bin php 2 vng 1)
Lp

Xi

V(%)

C 5.36 1.69 31.53


TN 7.47 1.48 19.81

ES

1.25 23.70

Theo cng thc tnh t do df = n TN+ nC 2 tnh c df = 715. Chn xc


sut =0,05 tra bng phn b t ca Student tm c t, df = 1,98. So snh gi tr
t= 23.70 bng 3.17 ta thy t> t, df, chng t s khc bit im trung bnh ca

lp TN v im trung bnh ca lp C ( x TN v x DC ) l c ngha: do tc ng ca


cc bin php pht trin nng lc c lp sng to p dng m khng phi do
ngu nhin. Gi tr ES =1.25 nm trong vng c nh hng ln, chng t mc
nh hng ca cc bin php pht trin nng lc c lp sng to l ln.
- Bin php 3: S dng phng php dy thc hnh ho hc theo Spickler

167
+ Kt qu TN vng 1 nm 2012
Bng 3.18. Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
(bin php 3 vng 1)

Lp

im X i

SV

10

C 146

15

19

30

34

21

13

5.45

TN 147

14

39

46

25

16

7.79

50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0

C
TN

10

Hnh 3.15. Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp TN v C


(bin php 3 vng 1)
Bng 3.19. Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
(bin php 3 vng 1)
im s
Phngn
S SV
T l %

0-4
C
42

TN
0

28.77 0

5-6
C
64

TN
21

78
C
34

TN
85

9- 10
C
6

TN
41

TN

146 147

43.83 14.29 23.29 57.82 4.11 27.89 100 100

168
60
50
40
C

30

TN

20
10
0
Yu

TB

Kh

Gii

Hnh 3.16. Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim tra ca lp TN
v lp C (bin php 3 vng 1)
Bng 3.20. Bng tn sut ca lp TN v lp C (bin php 3 vng 1)
L
p
C
TN

S % SV t im X i

SV 0 1
14
6
14
7

0 0
0 0

5.4 10.2
8

13.0

20.5

23.2

14.3

4.76

9.52

26.5
3

8,90

4.11

31.2

17.0 10.8

10

Bng 3.21. Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp C


(bin php 3 vng 1)
L
p
C
TN

S % SV t im Xi tr xung

SV 0 1
14
6

0 0

14 0 0

5.4

15.7

28.7

49.3

72.6

86.9

95.8

4.76

14.2

40.8

72.1

8
0

9
100
89.1

10
10
0
10

169
7

120
100
80
C

60

TN

40
20
0
0

10

Hnh 3.17. ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


(bin php 3 vng 1 )
Bng 3.22. Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
(bin php 3 vng 1)
Lp

Xi

V(%)

C 5.45 1.77 32.48


TN 7.79 1.28 16.43

ES

1.32 15.97

Theo cng thc tnh t do df = n TN+ nC 2 tnh c df = 291. Chn xc


sut =0,05 tra bng phn b t ca Student tm c t, df = 1,98. So snh gi tr
t=15.97 bng 3.22 ta thy t> t, df, chng t s khc bit im trung bnh ca lp

TN v im trung bnh ca lp C ( x TN v x DC ) l c ngha: do tc ng ca cc


bin php pht trin nng lc c lp sng to p dng m khng phi do ngu
nhin. Gi tr ES =1.32 nm trong vng c nh hng ln, chng t mc nh
hng ca cc bin php pht trin nng lc c lp sng to l ln.

170
- Bin php 4 : S dn g k thut s t duy
+ Kt qu TN vng 1 nm 2012
Bng 3.23. Kt qu im kim tra ca cc lp TN v C
(bin php 4 vng 1)

Lp

im X i

SV

10

C 240

11

22

38

56

60

36

10

5.32

TN 238

12

21

25

56

62

36

26

7.46

70
60
50
40

30

TN

20
10
0
0

10

Hnh 3.18. Biu tn sut biu din kt qu im kim tra ca lp TN v C


(bin php 4 vng 1 )
Bng 3.24 . Phn loi kt qu im kim tra ca lp TN v lp C
(bin php 4 vng 1)
im s
Phngn
S SV
T l %

0-4
C
71

5-6

7-8

TN

TN

12

116

46

C
46

9- 10

TN

TN

C TN

118

62

240 238

29.58 5.04 48.33 19.33 19.17 49.58 2.92 26.05 100 100

171

50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0

C
TN

Yu

TB

Kh

Gii

Hnh 3.19. Biu tn sut biu din phn loi kt qu im kim tra ca lp
TN v lp C (bin php 4 vng 1 )
vng 11)
Bng 3 .25. Bng tn sut ca lp TN v lp C (bin php 4 vng
Lp

S % SV t im Xi

S
SV 0 1

C 240 0 0 4.58 9.17 15.83 23.33 25.00 15.00 4.17


TN 238 0 0

5.04

8.82

10

2.08

0.83

10.50 23.53 26.05 15.13 10.92

Bng 3.26. Bng % s SV t im Xi tr xung ca lp TN v lp C


(bin php 4 vng 1)
L
p
C
TN

S % SV t im Xi tr xung

SV 0 1
24
0
23
8

0 0
0 0

10

4.5

13.7

29.5

52.9

77.9

92.9

97.0

99.1

10

13.8

24.3

47.8

73.9

89.0

10

5.04

172

120
100
80
C

60

TN

40
20
0
0

10

Hnh

3.20. ng ly tch biu din kt qu ca lp TN v lp C


(bin php 4 vng 1 )
Bng 3 .27. Tng hp cc tham s c trng ca lp TN v lp C
bin php 4 vng 1)
Lp

Xi

V(%)

C 5.32 1.62 30.45


TN 7.46 1.60 21.45

ES

1.32 20.44

Theo cng thc tnh t do df = n TN+ nC 2 tnh c df = 475. Chn xc


sut =0,05 tra bng phn b t ca Student tm c t, df = 1,98. So snh gi tr
t= 20.44 bng 3.27 ta thy t> t, df, chng t s khc bit im trung bnh ca

lp TN v im trung bnh ca lp C ( x TN v x DC ) l c ngha: do tc ng ca


cc bin php pht trin nng lc c lp sng to p dng m khng phi do
ngu nhin. Gi tr ES =1.32 nm trong vng c nh hng ln, chng t mc
nh hng ca cc bin php pht trin nng lc c lp sng to l ln.

173
T kt qu x l s liu TNSP cho thy kt qu hc tp ca SV cc lp
TN cao hn lp C tng ng, c th l:
- T l % SV yu, km v trung bnh (t 2 6 im) ca cc nhm TN
lun thp hn so vi nhm C tng ng.
- T l SV kh, gii (t 7 10 im) ca cc nhm TN lun cao hn so
vi nhm C tng ng.
- th cc ng lu tch ca nhm TN lun nm v pha bn phi v
pha di th cc ng lu tch c a nhm C.
- im trung bnh cng ca SV cc lp TN cao hn so vi im trung
bnh cng ca SV cc lp C.
- H s bin thin (V) u nh hn 30% chng t dao ng l ng tin
cy. H s bin thin lp TN nh hn so vi h s bin thin lp C ch o
thy kt qu lp TN ng u hn.
- t> t,

df,

chng t x TN v x DC khc nhau l c ngha vi mc ngha

=0,05. Gi tr ES nm trong vng c nh hng ln, iu chng t s chnh


lch gi tr trung bnh im kim tra ca lp TN v lp C l do tc ng ca cc
bin php pht trin nng lc c lp sng to p dng m khng phi do ngu
nhin.

174

TIU KT CHNG 3
Trong chng ny, chng ti hon thnh cc ni dung sau:
1. La chn 4 trng H k thut ngnh Ha v ngnh Y Dc, vi s tham
gia ca 5 GV dy TN.
2. Mi bin php a ra u c TN v kim tra nh gi v mt nh tnh
v nh lng. TNSP c 11 gio n, c th nh sau:
- Bin php 1: S dng PPDH theo H. TN 3 gio n theo 2 vng. Kt qu
pht trin nng lc c lp sng to c nh gi qua kt qu phiu hi GV v
SV, kt qu bi kim tra, kt qu bng kim quan st. Kt qu cho thy p dng
DH theo H pht trin c nng lc c lp sng to ca SV v c tnh kh
thi.
- Bin php 2: S dng PPDH theo DA. TN 3 gio n theo 2 vng. Kt qu
pht trin nng lc c lp sng to c nh gi qua kt qu phiu hi GV v
SV, kt qu nh gi sn phm DA, kt qu bi kim tra, kt qu bng kim quan
st. Kt qu cho thy p dng DH DA pht trin c nng lc c lp sng to
ca SV v c tnh kh thi.
- Bin php 3: S dng PPDH theo Spickler. TN 3 gio n theo 2 vng, kt
qu phn tch nh tnh v nh lng (kt qu phiu hi GV v SV, kt qu bi

175
kim tra, kt qu bng kim quan st) chng t: vic s dng PPDH theo Spickler
pht trin c nng lc c lp sng to cho SV v c tnh kh thi.
- Bin php 4: S dng k thut STD. TN 2 gio n theo 2 vng, kt qu
nh tnh v nh lng cho thy: s dng k thut STD pht trin c nng
lc c lp sng to cho SV v c tnh kh thi cao.
Qua cc kt qu TNSP khng nh tnh ng n, kh thi v c hiu qu
ca 4 bin php pht trin nng lc c lp sng to cho SV H k thut.

KT LUN CHUNG V KIN NGH


A. Kt lun chung
Lun n thc hin c mc ch v nhim v ra v t c cc kt qu
mi nh sau:
1. V l lun
h thng ha, lm sng t mt s vn l lun lin quan n vic pht
trin nng lc c lp sng to ca SV H k thut.
- H thng ha mt s kin ca tc gi trong v ngoi nc v nng lc,
nng lc ngh nghip, sng to, t duy sng to, tnh c lp, nng lc c lp
sng to, biu hin ca nng lc sng to v cch kim tra nh gi.
- Trnh by bn cht, c im, u nhc im ca mt s PPDH tch cc
c th vn dng pht trin nng lc c lp sng to cho SV trong DH Ha
hc hu c.
2. V thc tin
- tin hnh nghin cu, iu tra phn tch mt s vn thc tin c
lin quan n vic pht trin nng lc c lp sng to ca SV H k thut thng
qua DH Ha hc hu c .
- tin hnh nghin cu ni dung chng trnh Ha hc hu c trng
H k thut ngnh Ha v ngnh Y Dc thy nhng im tng ng v s

176
khc bit gia chng cng nh khc nhau v mc l thuy t v thc tin so
vi ni dung Ha hc hu c trng ph thng.
- iu tra thc trng vic s dng PPDH tch cc trong DH Ha hc hu
c trng H ngnh k thut.
- phn tch c im tm sinh l, nng lc hc ha hc ca SV H k
thut.
3. Trn c s l lun v thc tin, xut mi v pht trin nng lc c lp
sng to cho SV H k thut c th l:
+ xc nh mt s biu hin nng lc c lp sng to ca SV H k
thut.
+ xut thit k b cng c nh gi nng lc c lp sng to cho SV
H k thut gm: bng kim quan st, phiu hi, phiu nh gi sn phm,
kim tra ha hu c (trong c 8 dng bi tp gm 44 cu hi ha hu c).
+ xut 4 nh hng, 5 nguyn tc pht trin nng lc c lp sng to
cho SV H k thut.
+ xut 4 bin php pht trin nng lc c lp sng to ca SV ngnh
k thut thng qua dy hc mn Ha hc hu c, l:
Bin php 1: S dng PPDH theo H
Bin php 2: S dng PPDH theo DA
Bin php 3: S dng PP dy thc hnh ho hc theo Spickler
Bin php 4: S dng k thut STD
4. thit k 11 gio n minh ha cho cc bin php pht trin nng lc c lp
sng to ca SV ngnh k thut thng qua dy hc mn Ha hc hu c gm: 3
gio n dy theo H, 3 gio n dy theo DA, 3 gio n theo Spickler, 2 gio n
s dng STD.
tin hnh TNSP ti 4 trng H k thut ngnh Ha v ngnh Y Dc
vi s tham gia ca 5 GV. Kt qu TNSP c nh gi thng qua phiu hi GV
v SV, qua bng kim quan st, qua phiu nh gi sn phm DA, qua bi kim tra

177
Ha hc hu c. Cc s liu TN c x l bng PP thng k cho thy im trung
bnh cng ca cc lp TN u cao hn cc lp C , s khc bit l c ngha v
quy m nh hng nm trong khong ln.
Kt qu nh tnh v nh lng chng t tnh kh thi v hiu qu ca cc
bin php pht trin nng lc c lp sng to cho SV H k thut, ng thi
khng nh s ng n ca gi thuyt khoa hc ra .
B. Kin ngh
Qua qu trnh nghin cu v TN ti, chng ti c mt s kin ngh nh
sau:
1. Kt qu nghin cu ca ti lun n c tip tc trin khai v p dng rng
ri trong h thng cc trng H k thut Vit Nam.
2. ti s tip tc c pht trin v m rng nghin c u sang cc mn c s
khc v cc mn chuyn ngnh.

178

DANH MC CC CNG TRNH KHOA HC CNG B CA TC GI


1. inh Th Hng Minh (2013), Thc trng v phng php dy hc tch cc mn Ha
hc mt s trng i hc ngnh Y Dc , Tp ch Gio dc (4/2013), trang 101.
2. inh Th Hng Minh, Phm Vn Hoan, Hong Th Chin (2012), Nghin cu p
dng dy hc d n hc phn hirocacbon cho sinh vin i hc ngnh Y Dc, Tp
ch Gio dc (11/201 2), trang 140.
3. inh Th Hng Minh, Cao Th Thng (2013), i mi phng php dy thc hnh
Ha hu c ti hc Vin Y Dc c truyn Vit Nam , Tp c h Ha hc v ng dng, s
4(20)/2013, trang 6.
4. inh Th Hng Minh, p dng dy hc theo d n trong bi ancol, Tp ch Gio
dc (11/2012), trang 143.
5. inh Th Hng Minh, Nguyn Th H (2013), Tch hp ni dung dc liu thng qua
phng php thc h nh Spickler trong thc hnh Ha hu c Hc Vin Y Dc hc
c truyn vit Nam, Tp ch Y hc Thc hnh, s 3, trang 15.
6. inh Th Hng Minh (2013), p dng phng php thc hnh Spickler trong Ha
hc hu c bi chit xut Berberin t cy Vng ng (C oscinium usitatum pierre), Tp
ch Ha hc v ng dng, s 4(20)/2013, trang 28.
7. inh Th Hng Minh (2008), p dng phng php dy hc nu v gii quyt vn
trong bi anken trng i hc cng nghip H Ni , Tp ch Ha hc v ng dng,
s 6(78)/2008, trang 44.

179
8. Cao Th Thng, inh Th Hng Minh, Thit k b cng c nh gi nng lc c lp
sng to ca sinh vin cc trng i hc k thut thng qua dy hc mn Ha hu c,
Tp ch Khoa hc Gio dc, s 97, thng 10/2013, trang 38.
9. Cao Th Thng, Phm Vn Hoan, inh Th Hng Minh, Mt s kt qu nghin cu
v pht trin nng lc c lp sng to cho sinh vin khi trng i hc k thut thng
qua dy hc Ha hc hu c, Tp ch Gio dc , s 320 k 2 (10/2013), trang 53.
TI LIU THAM KHO
Ting Vit
1. ng nh Bch (Ch bin) (2005), Ho hc Hu c Tp III - NXBGD.
2. Nguyn Ngc Bo (1995), Pht huy tnh tch cc, tnh t lc ca hc sinh trong
qu trnh dy hc, B Gio dc v o to , H Ni.
3. B Gio dc v o to (12/2000), Hi ngh tp hun PPDH ha hc, H Ni.
4. B Gio dc v o to, D n Vit B (2010), Dy v hc tch cc - Mt s
phng php v k thut dy hc, NXB HSP, H Ni.
5. Bernd Meier, Nguyn Vn Cng (2005), Pht trin nng lc thng qua
phng php v phng tin dy hc mi, Ti liu tp hun d n pht trin gio
dc THPT.
6. Bernd Meier, Nguyn vn Cng (2007), Mt s vn chung v i mi
PPDH trng Trung hc ph thng . B GD & T, D n pht trin gio dc
THPT (Loan No 1979 VIE), H Ni.
7. Nguyn Lng Bnh (ch bin), Hng Tr, Nguyn Phng Hng, Cao Th
Thng (2010), Dy v hc tch cc. Mt s phng php v k thut dy hc . NXB
HSP, H Ni.
8. Hong Chng (1993), Phng php thng k ton hc trong khoa hc gio dc .
NXB Gio d c, H Ni.
9. Nguyn Cng (1995), Mt s bin php pht trin HS nng lc gii quyt
vn trong dy hc ha hc trng ph thng, K yu hi tho khoa hc: i

180
mi PPDH theo hng hot ng ha ngi hc . i hc S phm H Ni, tr 24 36.
10. Nguyn Cng (1999), PPDH v th nghim ha hc, NXB GD, H Ni.
11. Nguyn Cng(2003), "S dng phi hp cc PPDH hin i v phng tin
k thut dy hc nng cao cht lng dy hc ha hc" . K yu hi tho ton
quc "i mi phng php dy v o to gi o vin ha hc" , i hc Vinh, tr
7-19.
12. Nguyn Cng (2007), PPDH Ha hc trng ph thng v i hc - Nhng
vn c bn . NXB Gio dc, H Ni.
13. Nguyn Cng (ch bin) Nguyn Xun Trng, Nguyn Th Su, ng Th
Oanh, Nguyn Mai Dung, Ho ng Vn Ci, Trn Trung Ninh, Nguyn c Dng
(2008), Th nghim thc hnh PPDH ha hc . NXB HSP, H Ni.
14. Nguyn Thng Dong (2008), K thut chit xut dc liu . NXB Khoa hc
v K thut, H Ni.
15. D n Vit - B. Ti liu tp hun dy v hc tch cc cho ging vin cc
trng CSP, gio vin trng thc hnh tiu hc, THCS, ph thng dn tc ni
tr 14 tnh min ni pha bc. H Ni 1118/5/2007.
16. Nguyn Vn n, Nguyn Vit Tu (1985), Phng php nghin cu ha hc
cy thuc. NXB Y hc, c hi nhnh TP H Ch Minh.
17. Nguyn Hu nh (Ch bin) (2003), Ho hc Hu c Tp I - NXBGD.
18. Nguyn Th Hng Gm (2012), Pht trin nng lc sng to cho sinh vin
thng qua dy hc phn Ha v c v L lun - Phng php dy hc ha hc
trng Cao ng s phm . Lun n Tin s Khoa hc gio dc. Vin Khoa hc
gio dc Vit Nam.
19. Gnblin PH.N (1977), Nhng phm cht tm l ca ngi gio vin, Tp 1.
NXBGD, H Ni.
20. T Xun Gip (2000), phng tin dy hc . NXB Gio dc, H Ni.
21. G. Polya. (1977), Gii bi ton nh th no? . NXB Gio dc, H Ni.

181
22. Bi Th Hnh, Trn Trung Ninh (2008), p dng dy hc d n trong dy hc
phn Ho hu c trng Cao ng thu sn . Tuyn tp bo co hi tho quc
gia i mi ni dung v phng php o to, bi dng Ho hc cc trng
i hc v Cao ng . H Ni, 4/2008, 21-27.
23. Bi Th Hnh (2010), ng dng cng ngh thng tin v truyn thng trong dy
hc ha hc hu c trng i hc v Cao ng . Lun n tin s Gio dc hc,
Trng HSP H Ni.
24. Trn B Honh (1999), Pht trin tr sng to ca HS v vai tr ca GV . Tp
ch nghin cu Gio dc, s 9/1999, tr.8-9.
25. Trn Th Thu Hu (2011), Pht trin mt s nng lc ca hc sinh trung hc
ph thng qua phng php v s dng th it b trong dy hc ha hc v c , Lun
n tin s Gio dc hc, Vin Khoa hc Gio dc Vit Nam, H Ni.
26. Nguyn Th Hu (2011), Sng to di gc tm l hc v ng dng ca n
trong gio dc nhn cch sng to . Tp ch gio dc, s 253, tr 18 -20
27. ng V Hot (ch bin), H Th c (2004), L lun dy hc i hc. NXB
HSP, H Ni.
28. Kal Russell (2008), Pht trin t duy sng to . NXB Hng c.
29. Nguyn B Kim (ch bin), V Dng Thy (2000), Phng php dy hc
mn ton. NXB Gio dc, H Ni.
30. Chng Th K (Ch bin), Nguyn Anh Tun, Phm Khnh Phong Lan,
Th Thy, ng Vn Tnh, Trng Ngc Tuyn (2006), Ho hc Hu c Tp I,
tp II. NXB Y hc, H Ni.
31. Nguyn Vn L (1998), C s khoa hc ca s sng to. NXBGD.
32. Lvitp N. (1971), Tm l hc tr em v tm l hc s phm , Tp II. NXB
Gio dc, H Ni.
33. L Nguyn Long (1999), Hy tr thnh ngi thng minh, sng to . NXB
Gio dc, H Ni.

182
34. Trn Lun (1996), Vn dng t tng s phm ca G.Polya xy dng ni
dung v phng php dy hc trn c s cc h thng bi tp theo ch nhm
pht huy nng lc sng to ca hc sinh chuyn ton cp II , Lun n Ph Tin s
khoa hc s phm Tm l. Vin Khoa hc Gio dc, H Ni.
35. Phm Thnh Ngh, Nguyn Huy T (1993), "Sng to Bn cht v phng
php chn on", Tp ch Thng tin Khoa hc gio dc , s 39/1993, tr.47 -51.
36. Phan Trng Ng (2005), Dy hc v phng php dy hc trong nh
trng. NXB HSP, H Ni.
37. L c Ngc (2005), Gio dc i hc phng php dy v hc . NXB
HQG H Ni.
38. H Th Ng, ng V Hot (1998), Gio dc hc, Tp 1 v 2. NXB Gio
dc, H Ni.
39. nh Rng (Ch bin) (2004), Ho hc Hu c Tp II - NXB Gio dc.
40. Robert Z.Strenberg, Wendy M.William (2008), Rn luyn t duy siu tc. NXB
Hng c.
41. Tuyt Nhung, Vng Trang (2008), Pht trin kh nng sng to. NXB
Hng c.
42. Trn Th Tuyt Oanh (2009), nh gi v o lng kt qu hc tp. NXB
HSP, H Ni.
43. Hong Ph (ch bin) (1992), T in ting Vit . Trung tm t in v ngn
ng, H Ni.
44. Nguyn Th Minh Phng (2007), Tng quan v cc khung nng lc cn t
c HS trong mc tiu gio dc ph thng . ti NCKH ca Vin Khoa hc
Gio dc Vit Nam.
45. Nguyn Ngc Quang (1994), L lun dy hc Ha hc, tp I. NXBGD .
46. Salvia.J.&Yseldyke.J.A (1998), nh gi, Boston Houghton Mifflin.
47. Phan Tng Sn, Trn Quc Sn, ng Nh Ti (1980), C s ha hc hu
c, Tp 1, 2. NXB Gio dc, H Ni.

183
48. Trn Quc Sn, ng Vn Liu, C s l thuyt Ha hu c , Tp 1, 2, 3.
NXB Gio dc, H Ni.
49. Tp th tc gi (1975), cng bi ging tm l hc i cng (ti liu
dng trong cc trng i hc s phm), i hc s phm H Ni.
50. T chc hp tc pht trin v h tr k thut vng Flamng, Vng quc B
(VVOB) (2010), M un Dy hc da trn gii quyt vn (Ti liu tp hun).
NXB Gio dc, H Ni.
51. Ngc Thanh, Bi Tt Tm (2006), Gio trnh l lun dy hc. NXB H
Ni.
52. Tn Thn (1995), Xy dng h thng cu hi v bi tp nhm bi d ng mt
s yu t ca t duy sng to cho hc sinh kh v gii trng trung hc c s
Vit Nam, (th hin qua cc chng "Cc trng hp bng nhau ca tam gic"
lp 7), Lun n Ph Tin s khoa hc S phm - Tm l. Vin Khoa hc Gio
dc, H Ni.
53. Cao Th Thng (2012), Mt s kin v pht trin nng lc ngh nghip cho
sinh vin s phm Ha hc trong giai on mi - K yu hi tho khoa hc
Pht trin ngh nghip cho sinh vin s phm ha hc. Trng HSP H ni NXB i hc s phm 27/12/2012.
54. Cao Th Thng (2010), S dng mt s phng php v k thut dy hc tch
cc - hng pht trin mt s nng lc c bn cho hc sinh trong dy hc ha
hc. Tp ch khoa hc, Trng HSP H Ni, No.8 (tr.46 -53).
55. Cao Th Thng (2010), Mt s vn v dy hc theo gc v bc u
trin khai p dng Vit Nam. Tp ch gio dc, s 236, tr 10.
56. Cao Th Thng (2010), Mt s vn "Dy hc theo hp ng" v bc u
trin khai p dng Vit Nam. Tp ch gio dc, s 239, tr. 18-21.
57. Cao Th Thng, Nguyn Th Thu Hng (2012), Nghin cu dy hc v kim
tra nh gi theo chun kin thc k nng hng ti pht trin mt s nng lc
cho sinh vin s phm. Tp ch khoa hc gio dc s 4 -2012.

184
58. Cao Th Thng (2010), Mt s vn pht trin nng lc gii quyt vn
cho HS trong mn ha hc trng ph thng . Tp ch Khoa hc Gio dc, s
53, tr.21.
59. Cao Th Thng, Nguyn Th Hng Gm (2012), Xy dng v s dng bi tp
ha v c theo hng pht trin nng lc sng to cho sinh vin trong d y hc
ha hc trng CSP. Tp ch Gio dc s 280, tr47-50.
60. Cao Th Thng, Nguyn Th Hng Gm (2012), Thit k gio n dy hc
tch cc ph hp vi thc t dy hc ph thng gp phn pht trin nng lc
sng to cho sinh vin Ha trng s ph m. Tp ch Gio dc s 78, tr22-24.
61. Cao Th Thng, Nguyn Cng, Trn Th Thu Hu, Nguyn Th Hng Gm
(2011), Mt s kt qu nghin cu v pht trin nng lc hc sinh THPT v sinh
vin s phm thng qua dy hc ha hc, gp phn i mi gio dc mn hc.
K yu hi tho i mi cn bn ton din nn gio dc Vit Nam. Vin
KHGD Vit Nam, tr 400 -406.
62. Cao Th Thng, Nguyn Th Thu Hng (2012), Bc u nghin cu p
dng phng php Bn tay nn bt b mn Ha hc theo hng pht
trin mt s nng lc cho hc sinh ph thng. Tp ch Gio dc, thng 4/
2012.
63. Trn Trng Thy, Nguyn Quang Un (1998), Tm l hc i cng . NXB
Gio dc, H Ni.
64. Trn Trng Thy (2000), Sng to - Mt chc nng quan trng ca tr tu,
Thng tin Khoa hc Gio dc, (81), tr. 16-20.
65. Nguyn Cnh Ton (1997), Phng php lun duy vt bin chng vi vic
dy, hc, nghin cu ton hc, (tp 1, 2). NXB H Quc Gia, H Ni.
66. Trn Thc Trnh (1998), C s l lun dy hc nng cao. Vin Khoa hc
Gio dc, H Ni .

185
67. Thi Duy Tuyn (2000), Gio dc hc hin i. NXB i hc Quc Gia, H
Ni.
68. Tony Buzan, Barry Buzan, L Huy Lm dch (2008), S t duy . NXB
Tng hp, TP. H Ch Minh.
69. Tony Buzan, New Thinking Group, dch: Hi H, Hng Hoa hiu nh,
(2009), S t duy trong cng vic . NXB Lao ng X hi, H Ni.
70. Dng Thiu Tng (1995), Trc nghim v o lng thnh qu hc tp , B
GD & T, H Ni.
71. Dng Thiu Tng (2005), Thng k ng dng trong nghin cu khoa hc
gio dc, NXB khoa hc x hi.
72. Ng Th Thun (1999), Ha hc hu c. Phn bi tp . NXB Khoa hc v k
thut.
73. Thi Don Tnh (2008), C s l thuyt Ha hc hu c , Tp 1, 2. NXB
Khoa hc v k thut.
74. L Cng Trim (ch bin), Nguyn c V, Trn Th T Anh (2002), Mt
s vn hin nay ca phng php dy hc i hc. NXBGD.
75. Nguyn Xun Trng (2005), PPDH ha hc trng ph thng . NXB
Gio dc, H Ni.
76. Nguyn Xun Trng (2006), Trc nghim v s dng trc nghim trong
dy hc ha hc trn g ph thng. NXB HSP, H Ni.
77. Nguyn Xun Trng (tng ch bin), L Mu Quyn (ch bin), Phm Vn
Hoan, L Ch Kin (2009), Ha hc 11. NXB Gio dc, H Ni.
78. Nguyn Xun Trng (ch bin), Phm Vn Hoan, T Vng Nghi, nh
Rng, Nguyn Ph Tun (2009), Ha hc 12. NXB Gio dc, H Ni.

186
79. Nguyn Ph Tun (2001), Hon thin phng php s dng th nghim ha
hc v mt s thit b dy hc nng cao cht lng dy hc ha hc trng
ph thng min ni. Lun n Tin s Gio dc hc, H Ni.
80. Thi Duy Tuyn (1999), Nhng vn c bn gio dc hc hin i. NXB
Gio dc, H Ni.
81. Phng Quc Vit, Dng Thy Linh (2006), "Tch cc ha hot ng nhn
thc ca hc sinh thng qua cc bi tp ha hc". Tp ch gio dc, s 147, tr
33-34.
82. Phng Quc Vit (2007), Trc nghim khch quan mn Ha hc. NXB Gio
dc, H Ni.
83. Phm Vit Vng (2004), Phng php lun nghin cu khoa hc . NXB
HQG, H Ni.
84. L Hi Yn (2008), Dy v hc cch t duy . NXB i hc s phm, H Ni.
85. c Uy (1999), Tm l hc sng to. NXB Gio dc.
Ting Anh
86. Bonwell C. C., and Eison J. A. (1991), Active Learning: Creating Excitement
in the Classroom, ASHE-ERIC Higher Education Report No. 1, George
Washington University School of Education and Human Development,
Washington, DC.
87. Bradford J. and Stein B. (1993), The IDEAL problem solver, 2nd ed., New
York, NY: Freeman.
88. Denyse Tremblay (2002), Adult Education A Lifelong Journey The
Competency Based approach" Helping learners become autonomous".
89. Danton. J.(1985), Advantures in thinnking Australia: Thomas Nelson.
90. Gardner, Howard (1999), Intelligence Reframed " Multiple intelligences for
the 21st century". Basic books.

187
91. Hmelo-Silver C. E. (2004), Problem-based learning: What and how do students
learn? Educational Psychology Review, 16: 235266.
92. Jenifer Doherty (2004), Intel teach to the future, USA.
93. Jones B. F., Rasmussen C., and Moffitt M. (1996), Real-life problem solving: A
collaborative approach to interdisciplinary learning. Washington DC: American
Psychological Association.
94. Keith W Prichard and R.mclaran Sawyer (1994), Hand book of College
teaching theory and application, Greenwood press, Westport Connectial
London.
95. Pai Obanya, Juma Shabani, Peter Okebukola Guide to Teaching and
Learning in Higher Education http://www.breda-guide.tripod.com
96. OECD (2002), Definition and seletion of Competencies: Theoretical and
Conceptual Foundation. http://www.oecd.org/dataoecd/47/61/35070367.pdf
97. River, Wilga M (1992), Interactive Language Teaching, Cambridge
University Press.
98. Seameo Regional Language Center (1996), Teaching Listening and
Speaking, Singapore
99. Spickler, T.R (1984), An experiment on the efficacy of intuition
development in improving higher levels of learning and reasoning in physical
science. Dissertation Abstracts International, I, 143A.
100. Weiner, F.E. (2001), Comparative performance measurement in schools.
Weinheim and Basejl: Beltz Verlag, pp.17-31.

188
Ting Trung
101.

102.

103.

a ch trang Web
104.http://www.vietsciences.Free.fr/thuctap_khoahoc/renluyen_sangtao/resume.
htm
105. http://www.breda-guide.tripod.com
106. http://www.dayhoc.net
107. http://www.khoahoc.com
108. http://www.tailieu.vn
109. http://www.google.com.vn
110. http://www.toilaai.vn./trac-nghiem_ chi- so - sang -tao-cq.html

189

You might also like