1

PHNG PHAP X LY SO LIEU THONG

KE
TRONG NGHIEN CU KHOA HOC GD
Pham Phuc
Tuy
Khoa CBQL & Nghiep vu
Trng CSP Bnh Dng
Tiep theo bai Phng phap thiet ke phieu phong van (
an-ket ) trong nghien cu khoa hoc giao duc , toi xin trnh bay
phng phap x ly so lieu thong ke thu c trong cac cuoc
ieu tra phuc vu viec tien hanh mot e tai nghien cu khoa
hoc .
Trong nghien cu khoa hoc, sau khi a thu thap c
nhng so lieu ieu tra th van e rat quan trong la phai trnh
bay, x ly nhng so lieu o nh the nao e khai thac co
hieu qua nhng so lieu thc te o, rut ra c nhng nhan
xet ket luan khoa hoc, khach quan oi vi nhng van e
can nghien cu , khao sat.Hien nay co nhng phan mem
x ly so lieu thong ke nh SPSS.Phan mem nay giup nha
nghien cu x ly nhanh, chnh xac cac so lieu thu c t
cac cuoc ieu tra xa hoi hoc. Tuy nhien oi vi nhng
ngi cha co ieu kien tiep can phan mem nay, hn na
trong pham vi mot e tai nho, so lieu ieu tra khong nhieu
th chung ta co the ap dung nhng phng phap tng oi
n gian.Trong pham vi bai nay toi ch xin gii thieu mt vai
cach lap bang thong ke, x ly n gian e cac ong
nghiep co the tham khao. Nhng cach thc phc tap khac
( bieu o, phep th trong thc nghiem) toi khong trnh bay
ay.
1. Phng phap tnh t le % : ay la phng phap n
gian nhat,thng ap dung cho nhng cau hoi c
soan theo thang nh danh
V du : Vi cau hoi :
Nhng kho khan chu yeu khi trien khai thc hien
chng trnh mon hoc HGDNGLL trng cua anh ( ch ) la :

che

Khong co thi gian e xep TKB

CSVC han che
Kinh ph han hep
Nang lc to chc hoat ong cua GVCN con han

HS khong hng thu hoat ong

Chung ta co the lap bang thong ke cac so lieu thu
c va tnh ty le % cua moi kho khan c chon trong
tong so nhng ngi tra li cau hoi tren:
Bang 1: NHNG KHO KHAN TRONG VIEC THC HIEN
CHNG TRNH
HGDNGLL
TS
ngi tra li: 200
KHO KHAN
TS y
T le
kien
%
126
63%
1. Khong co thi gian e xep TKB
140
70%
2. CSVC han che
144
72%
3. Kinh ph han hep
48
24%
4. Nang lc to chc hoat ong cua
72
36%
GVCN con han che
5. HS khong hng thu hoat ong
T o chung ta co the xep th t cac kho khan c
chon theo ty le % giam dan va ly giai van e theo ket
qua a thu thap c.
2. Phng phap tnh iem trung bnh, xep th bac:
Phng phap nay ap dung co hieu qua e x ly
nhng thong tin thu c t nhng cau hoi c soan thao
theo thang th t, thang khoang cach hoac thang Likert.
Viec cho iem va tnh iem trung bnh ( gia tr trung bnh ) cua
tng yeu to c xem xet giup ngi nghien cu xac nh
mc o gia tr, xep hang cac yeu to va t o co the
rut ra nhng ket luan, nhan xet khach quan, khoa hoc.
V du 1: Vi cau hoi:
e tien hanh thc hien tot chng trnh mon
hoc HGDNGLL,theo anh ( ch ) cac yeu to sau ay co tam
quan trong nh the nao?(anh dau X vao cot mc o quan
trong tng ng vi tng yeu to )
MC O QUAN TRONG
YEU TO
Rat Kha
Qua
t
Kho
quan
n
quan ng
tron quan tron tron quan
g
tron g
g
tron
g
g
1. S ch ao quyet tam

3
cua hieu trng
2. Phoi hp chat che vi
hoat ong oi
3. CSVC ay u
4. GVCN nhiet tnh, trach
nhiem cao
5. Boi dng t quan cho HS
6. Chon ND, hnh thc H phu
hp
Chung ta thiet lap bang thong ke so lieu thu nhan
c nh di ay:

Bang 1 : NHNG YEU TO QUAN TRONG TRONG VIEC

THC HIEN
CHNG TRNH HGDNGLL
TS ngi
tra li: 20
YEU TO
So y kien chon theo tng ie Th
mc o
m TB

ba
Rat Kha Quan
t
Kho
c
quan quan tron quan
ng
tron tron
g
tron quan
g
g
g
tron
g
1.S ch ao
12
6
2
3,5
1
2.Phoi hp chat 6
9
4
1
3
5
che
3.CSVC ay u 8
9
3
3,1
4
4.GVCN
nhiet 11
8
1
3,5
1
tnh
5.Boi dng t 9
9
3,15
3
quan
6.Chon ND,HT.
7
5
3
3
2
2,6
6
Trong o iem trung bnh cua moi yeu to c tnh bang
cach:
* Cho iem 4 , 3 , 2 , 1 , 0 tng ng vi moi y kien
chon rat quan trong, kha quan trong, quan trong, t
quan trong hoac khong quan trong
*Cong thc tnh iem trung bnh cua tng yeu to:
iem trung bnh(cua yeu to ) =

4 A 3B 2C D
N

4
Trong o: A , B , C , D lan lt la so y kien chon
rat quan trong, kha quan trong, quan trong, t quan
trong , khong quan trong. N la tong so ngi c hoi.
V du: TB ( yeu to 1 ) = ( 12x4 + 6x3 + 2x2 ) / 20 = 3,5
* anh gia mc o quan trong cua tng yeu to can
c vao gia tr iem trung bnh cua yeu to o: - T 3,2
en 4
: Rat quan trong
- T 2,4 en can 3,2 : Kha quan trong
- T 1,6 en can 2,4 : Quan trong
- T 0,8 en can 1,6 : t quan trong
- T 0 en can 0,8 : Khong quan trong
* Da vao iem trung bnh cua cac yeu to e xep th
bac ve mc o quan trong cua cac yeu to o. Rut ra
nhng nhan xet can thiet.
Trong loai cau hoi c soan theo thang Likert co the cho
iem moi yeu to can xem xet theo thang khang nh hoac
thang phu nh:
Thang
Thang
khang
phu
nh
nh
Hoan toan ong
5
1
y
ong y
4
2
Phan van
3
3
Khong ong y
2
4
Hoan toan khong
1
5
ong y
Trong thang khang nh, gia tr trung bnh cua mot yeu
to nao cang cao th mc o chap nhan cua no cang cao.
Ngc lai trong thang phu nh, gia tr trung bnh cua yeu
to nao cang cao th mc o c chap nhan cua no
cang thap ( mc o khong chap nhan cang cao ).
V du 2: Vi cau hoi:
Theo anh ( ch ), tam quan trong cua cac yeu to sau ay
nh the nao oi vi nha quan ly giao duc ? ( 1=khong quan
trong, 7= rat quan trong ). oi vi moi yeu to, anh ( ch )
khoanh tron ch so bieu th mc o tam quan trong cua
yeu to o theo y kien cua mnh.
1. Am hieu lnh vc mnh ang 1
2
3
4
5
6
7
quan ly
2. Co trnh o hoc van cao
1
2
3
4
5
6
7
3. Co nang lc quan ly, lanh 1
2
3
4
5
6
7
ao
4. ao c gng mau
1
2
3
4
5
6
7
5. c moi ngi ton trong
1
2
3
4
5
6
7

5
6. Co sc khoe tot
1
2
3
4
5
6
7
Chung ta thiet lap bang thong ke so lieu thu c t
cac phieu tra li nh trnh bay di ay:
Bang 2: TAM QUAN TRONG CUA CAC YEU TO OI
VI NHA QUAN LY
GIAO DUC
TS
ngi tra li: 20
So y kien la chon
CAC YEU TO
theo tng mc o
T
Ha
B
ng
1 2
3 4
5 6
7
1.Am hieu lnh vc mnh
5
2
3
10 5,5
3
ang quan ly
5
2. Co trnh o hoc van 1
1
2
3
2
4
7
5,2
5
cao
3. Co nang lc quan
4
1
5
10 6,0
1
ly, lanh ao
5
4. ao c gng mau
1
3
3
5
9
5,5
2
7
5. c moi ngi ton 9
5
3
3
2,3
6
trong
6. Co sc khoe tot
1
2
2
3
6
7
5,3
4
Trong o cach tnh iem trung bnh ( TB ) tng t nh trong v
du 1.Theo o cho iem 1, 2 ,3, 4, 5, 6, 7tng ng vi moi y
kien chon mc o la 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.Can c iem trung bnh
e xac nh mc o gia tr va xep hang cac yeu to theo
mc o gia tr o
V du 3: Vi cau hoi:
Trong cac loai hoat ong sau ay, em hay xep th bac
t thch nhat en khong thch ( 1: thch nhat 6:khong thch
nhat ) bang cach ghi ch so ch th bac vao o tng ng
vi tng hoat ong.

Nghi thc oi
Sinh hoat chu e
Lam ke hoach nho
Cam trai
Phu trach sao nhi ong
Cong tac Tran Quoc Toan
So lieu thu c t cau hoi tren c trnh bay trong
bang thong ke di ay:

6
Bang 3: MC O HNG THU CUA HOC SINH OI
CAC HOAT ONG
TS hoc sinh tra
li: 40
HOAT ONG
Th bac cua H c TB HAN
HS la chon
G
1
2
3
4
5
6
Nghi thc oi
2
5
8
10
15
4,7
6
75
Sinh hoat chu e
5
10
7
8
7
3
3,2
3
75
Lam ke hoach nho
5
11
5
9
10
4,2
4
00
Cam trai
25
6
4
5
1,7
1
25
Phu trach sao nhi 10 15
8
4
3
2,7
2
ong
35
Cong
tac
Tran
2
5
10
11
12
4,6
5
Quoc Toan
50
Trong o iem trung bnh ( TB) cua moi hoat c tnh theo
cong thc:
TB ( cua H) =

A 2 B 3C 4 D 5 E 6 F
N

Trong o A, B, C, D, E, F lan lt la so y kien ma hoat

ong c la chon th bac la 1, 2, 3, 4, 5, 6.
Vi cach tnh nay, hoat ong nao co iem trung bnh thap
hn th hoat ong o c hoc sinh a thch hn.
Chu y: Trong viec tnh gia tr trung bnh cua cac yeu to
nghien cu nh trnh bay tren, neu chung ta tnh phng
sai va o lech chuan e xac ng o phan tan cua cac
bien lng chung quanh gia tr trung bnh th ket luan se
xac ang hn.
3/ Tnh he so tng quan th bac:
+ Cong thc tnh he so tng quan th bac ( Spearman):

R 1

6 ( X Y ) 2
N ( N 2 1)

( -1 R 1 )

Trong o: N la so lng cac n v c xep hang.

R la mot so nho hn 1. Gia tr cua R cang gan
1 th chng to moi tng quan cang chat.
Neu R< 0 : Tng quan nghch
R> 0 : Tng quan thuan
0,7 R < 1 : Tng quan chat
0,5 R < 0,7 : Tng quan
0,3 R < 0,5 : Tng quan khong chat

7
Chu y: Thng ngi ta tnh R vi N gia 5 va 30; Vi N
qua nho ( N<5 ) th gia tr cua R du ln cung khong u
y ngha; vi N ln ( N>30) th viec xep hang thc s la
kho khan.
V du : iem kiem tra ve nhan thc va ky
nang trong mot mon hoc cua 10 hoc sinh thu c nh trong
bang thong ke di ay:
HS
iem nhan
iem ky
thc
na
ng
A
10
18
B
6
13
C
8
14
D
12
19
E
11
17
F
15
18
G
22
28
H
19
25
I
18
23
J
21
27
e tm s tng quan gia iem nhan thc va iem ky
nang cua HS, trc het chung ta phai xep hang cac HS
theo iem nhan thc ( X ),theo iem ky nang ( Y ). Neu co
nhieu HS trung cung mot th hang th th hang cua moi
HS o tnh la trung bnh cong cua cac th hang trong pham
vi cac th hang trung o. V du:
+ Neu co 2 HS ong hang 5, th th hang cua moi hoc
sinh se la :
( 5 + 6 ) / 2 = 5,5
+ Neu co 3 HS ong hang 5, th th hang cua moi HS
se la :
(5 + 6 + 7 ) / 3 = 6
N =
10
HS
A
B
C
D
E
F
G
H

iem
nhan
thc
10
6
8
12
11
15
22
19

Th
bac
(X)
8
10
9
6
7
5
1
3

iem
ky
nang
18
13
14
19
17
18
28
25

Th
bac
(Y)
6.5
10
9
5
8
6.5
1
3

(X Y ) 2

2.25
0
0
1
1
2.25
0
0

8
I
J

18
21

0
0
Tng: 6.5
He so tng quan th bac ( gia nhan thc va ky nang ):
6 * 6.5

4
2

23
27

4
2

39

R = 1 - 10(100 1) = 1 = 0.8696 ( tng quan chat )

990
Ket luan : Nhan thc va ky nang cua HS co tng quan
chat vi nhau.Ngha la hoc sinh co iem nhan thc th
cung co iem ky nang tot.
Trong trng hp mot trong hai bien la bien lng ( bien
kia la nh hang ) th co the xep th t cac gia tr cua
bien lng, t o xep hang cac nh v va tnh he so R
nh tren.
Ngoai ra phng phap nay con co the s dung e tm
hieu s tng quan gia y kien cua nhieu oi tng ieu
tra ve mot van e nao o.V du, trong mot e tai
nghien cu khoa hoc, ngi nghien cu tien hanh tm hieu
y kien ve tam quan trong cua mot so bien phap trien
khai chng trnh hoat ong giao duc ngoai gi len lp cua
cac oi tng :
+ Cac can bo lanh ao nganh giao duc
+ Cac can bo quan ly nha trng
+ Cac giao vien chu nhiem lp
oi vi y kien cua moi loai oi tng sau khi tong
hp, tnh iem trung bnh, xep th bac ve tam quan trong
cua cac bien phap (theo quan iem cua oi tng o ),
ngi nghien cu s dung phng phap tnh he so tng
quan th bac :
+ Gia y kien cua can bo lanh ao nganh GD
vi y kien cua cac CBQL nha trng
+ Gia y kien cua cac CBQL nha trng vi y
kien cua cac cac GVCN
+ Gia y kien cua cac can bo lanh ao nganh
GD vi y kien cua cac giao vien chu nhiem lp.
Can c vao cac he so tng quan ( chat hay
khong chat ) e ly giai ve van e can nghien cu.
Can lu y: Cac phng phap tnh iem trung bnh,he so
tng quan th bac can c phoi hp vi cac phng
phap khac, cac cau hoi khac e co the ly giai ay
u nguyen nhan. Ban chat cua van e can nghien cu.
4/ Tnh he so theo thong so o (e anh gia ve
mc o thng xuyen, mc o can thiet cua nhng
bien phap, yeu to nao o )
+ Cong thc :

9
k

mo
M

Trong o : m la so y kien tra li thng xuyen

O la so y kien tra li khong thng
xuyen
M la tong so y kien
+ Ket qua: 0,7 k < 1
: Thng xuyen
0,5 k < 0,7 : Tng oi thng xuyen
0,1 k < 0,5 : t thng xuyen
+ V du: Trong mot cuoc khao sat tm hieu ve mc o
thng xuyen trong viec ap dung cac bien phap A,B,C,D
qua cau hoi:
Anh ( ch ) vui long cho biet mc o thng xuyen ma
anh ( ch ) ap dung cac bien phap sau ay:
BIEN PHAP
MC O AP DUNG
Thng
Thnh
Khong bao
xuyen
thoang
gi
A
B
C
D
Ngi ta thu c cac so lieu thong ke va tnh he so
bieu th mc o thng xuyen cua cac bien phap trong
bang di ay
Tong so
ngi tra li : 45
Bien
Mc o ap dung
phap
Ch
Th
Thn
Thnh
Khong
so
hang
g
thoang
bao
xuyen
gi
A
36
6
3
0,73
1
B
12
24
9
0,06
4
C
25
14
6
0,42
2
D
30
3
12
0,40
3
Trong bang tren he so thng xuyen cua bien phap A
la:
k (A) = ( 36 3 ) / 45 = 0,73
Nh vay theo ket qua tren th bien phap A co mc o
ap dung la thng xuyen, cac bien phap C & D co mc
o tng oi thng xuyen, con bien phap B co mc o
t thng xuyen.

10
---------------------------------------