You are on page 1of 138

B TI CHNH

CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM

c lp - T do - Hnh phc

H Ni, ngy 22 thng 12 nm 2014

S: 202/2014/TT-BTC

THNG T
5f

Hng dn phng php lp v trnh by Bo co ti chnh hp nht

Cn c Lut K ton ngy 17 thng 06 nm 2003;


Cn c Ngh nh s 129/2004/N- CP ngy 31 thng 05 nm 2004 ca
Chnh ph quy nh ch tit v hng dn thi hnh mt s iu ca Lut K ton
trong hot ng knh doanh;
Cn c Ngh nh s 215/2013/N-CP ngy 13 thng 12 nm 2013 ca
Chnh ph quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca B
Ti chnh;
Theo ngh ca V trng V Ch k ton v kim ton,
B trng B Ti chnh ban hnh Thng t hng dn phng php lp
v trnh by Bo co ti chnh hp nht.
CHNG I
NHNG QUY NH CHUNG
iu 1. Phm vi iu chnh v i tng p dng
1. Thng t ny hng dn phng php lp v trnh by Bo co ti
chnh hp nht i vi cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh,
lin kt v phng php k ton x l cc giao dch gia cc n v trong ni b
tp on, gia tp on v cng ty lin doanh, lin kt.
2. Thng t ny p dng cho cc doanh nghip hot ng di hnh thc
cng ty m - cng ty con thuc cc ngnh, cc thnh phn kinh t khi lp v
trnh by Bo co ti chnh hp nht.
3. Doanh nghip c vn dng cc nguyn tc hp nht ca Thng t
ny lp Bo co ti chnh tng hp gia doanh nghip v cc n v trc
thuc khng c t cch php nhn hch ton ph thuc.
iu 2. Gii thch thut ng
1

Trong Thng t ny cc thut ng c hiu nh sau:


l Cng ty con cp 1 l cng ty con b cng ty m kim sot trc tip
thng qua quyn biu quyt trc tip ca cng ty m.
2 Cng ty con cp 2 l cng ty con b cng ty m kim sot gin tip
thng qua cc cng ty con khc.
3. Cng ty m thuc s hu Nh nc l cc cng ty TNHH mt thnh
vin do Nh nc nm gi 100% vn iu l bao gm cng ty m ca cc tp
on kinh t, cng ty m ca Tng cng ty Nh nc, cng ty m trong m hnh
cng ty m - cng ty con theo quy nh ca php lut.
4. Tp on gm cng ty m v cc cng ty con.
5. Tp on a cp l tp on gm cng ty m, cc cng ty con cp 1 v
cng ty con cp 2.
6. Giao dch theo chiu xui l giao dch gia cc n v trong ni b tp
on trong bn bn l cng ty m hoc giao dch gia nh u t v cng ty
lin doanh, lin kt trong bn bn hoc gp vn l nh u t.
7. Giao dch theo chiu ngc l giao dch gia cc n v trong ni b
tp on trong bn bn l cng ty con hoc giao dch gia nh u t v cng
ty lin doanh, lin kt trong bn bn l cng ty lin doanh, lin kt.
8. n v c li ch cng chng l doanh nghip, t chc m tnh cht v
quy m hot ng c lin quan nhiu n li ch ca cng chng, gm:
- Cng ty i chng, t chc nim yt, t chc pht hnh chng khon ra
cng chng, cng ty chng khon, cng ty u t chng khon, qu v cc cng
ty qun l qu, doanh nghip bo him, doanh nghip ti bo him, doanh
nghip mi gii bo him;
- Doanh nghip, t chc khc c lin quan n li ch ca cng chng do
tnh cht, quy m hot ng ca n v theo quy nh ca php lut.
Khi nim cng ty i chng c quy nh ti khon 1 iu 2 Thng t
s 52/2012/TT-BTC ngy 5/4/2012 ca B Ti chnh hng dn vic cng b
thng tin trn th trng chng khon v cc vn bn sa i, b sung, thay th
(nu c).
9. Li t giao dch mua gi r: L khon chnh lch gia gi ph khon
u t vo cng ty con nh hn phn s hu ca cng ty m trong gi tr hp l
2

ca ti sn thun ca cng ty con ti ngy mua (thut ng ny trc y gi l


bt li thng mi hoc li th thng mi m).
10. C ng khng kim sot: L c ng khng c quyn kim sot cng
ty con (trc y gi l c ng thiu s).
iu 3. Yu cu ca Bo co ti chnh hp nht
l Tng hp v trnh by mt cch tng qut, ton din tnh hnh ti sn,
n phi tr, ngun vn ch s hu ti thi im kt thc k k ton, kt qu hot
ng kinh doanh v lu chuyn tin t trong k k ton ca tp on nh mt
doanh nghip c lp khng tnh n ranh gii php l ca cc php nhn ring
bit l cng ty m hay cc cng ty con trong tp on.
2. Cung cp thng tin kinh t, ti chnh cho vic nh gi tnh hnh ti
chnh, kt qu kinh doanh v kh nng to tin ca tp on trong k k ton
qua v d on trong tng lai, lm c s cho vic ra quyt nh v qun l,
iu hnh hot ng kinh doanh hoc u t vo tp on ca cc ch s hu,
nh u t, ch n hin ti v tng lai v cc i tng khc s dng Bo co
ti chnh.
iu 4. K lp Bo co ti chnh hp nht
1. Bo co ti chnh hp nht gm Bo co ti chnh hp nht nm v Bo
co ti chnh hp nht gia nin (bo co qu, gm c qu IV v bo co bn
nin). Bo co ti chnh hp nht nm c lp di dng y , Bo co ti
chnh hp nht gia nin c lp di dng y hoc dng tm lc.
2. Bo co ti chnh hp nht nm v Bo co ti chnh hp nht gia
nin gm:
- Bng cn i k ton hp nht;
- Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht;
- Bo co lu chuyn tin t hp nht;
- Bn thuyt minh Bo co ti chnh hp nht.
iu 5. Trch nhim lp Bo co ti chnh hp nht
1. Kt thc k k ton, cng ty m c trch nhim lp Bo co ti chnh
hp nht ca c tp on, c th:
a) Cng ty m l t chc nim yt trn th trng chng khon, cng ty
i chng quy m ln v cng ty m thuc s hu Nh nc phi lp Bo co
ti chnh hp nht hng nm v Bo co ti chnh hp nht bn nin dng y
3

, Bo co ti chnh hp nht qu dng tm lc (c lp Bo co ti chnh


hp nht qu dng y nu c nhu cu)
b) i vi cng ty m khng thuc cc i tng ti im a nu trn:
- Phi lp Bo co ti chnh hp nht nm dng y ;
- Khuyn khch lp Bo co ti chnh hp nht gia nin dng y
hoc dng tm lc (nu c nhu cu).
2. Cng ty m khng phi lp Bo co ti chnh hp nht khi tho mn tt
c nhng iu kin sau:
a) Cng ty m khng phi l n v c li ch cng chng;
b) Cng ty m khng phi l thuc s hu Nh nc hoc do Nh nc
nam gi c phn chi phi;
c) Cng ty m ng thi l cng ty con b s hu bi mt cng ty khc v
vic khng lp Bo co ti chnh hp nht t c s ng thun ca cc c
ng, k c c ng khng c quyn biu quyt;
d) Cng c vn hoc cng c n ca cng ty m khng c giao dch
trn th trng (k c th trng trong nc, ngoi nc, th trng phi tp trung
(OTC), th trng a phng v th trng khu vc);
) Cng ty m khng lp h s hoc khng trong qu trnh np h s ln
c quan c thm quyn xin php pht hnh cc loi cng c ti chnh ra cng
chng;
e) Cng ty s hu cng ty m lp Bo co ti chnh hp nht cho mc
ch cng b thng tin ra cng chng ph hp vi quy nh ca Chun mc k
ton Vit Nam.
iu 6. Thi hn np v cng khai Bo co ti chnh hp nht
1. Bo co ti chnh hp nht nm phi np cho ch s hu v cc c
quan qun l Nh nc c thm quyn chm nht l 90 ngy k t ngy kt thc
k k ton nm v c cng khai trong thi hn 120 ngy k t ngy kt thc
k k ton nm. Cng ty m l n v c li ch cng chng thuc lnh vc
chng khon phi np Bo co ti chnh hp nht nm v cng khai theo quy
nh ca php lut v chng khon.
2. Bo co ti chnh hp nht gia nin phi np cho cc ch s hu v
cc c quan cun l Nh nc c thm quyn chm nht l 45 ngy k t ngy
kt thc k k ton. Cng ty m l n v c li ch cng chng thuc lnh vc

chng khon phi np v cng khai Bo co ti chnh gia nin theo quy
nh ca php lut v chng khon.
iu 7. Ni nhn Bo co ti chnh hp nht
Bo co ti chnh hp nht nm v gia nin (qu) phi np cho c
quan ti chnh, c quan thu, c quan thng k v c quan cp Giy php u t
hoc Giy ng k kinh doanh, U ban chng khon Nh nc v S Giao dch
chng khon, c th nh sau:
1. C quan ti chnh:
Tp on, cng ty m thuc s hu Nh nc do UBND cp tnh thnh
lp phi np Bo co ti chnh hp nht ca cho S Ti chnh. Cc Tp on,
cng ty m thuc s hu Nh nc do cc B, c quan ngang B, c quan thuc
chnh ph hoc Th tng Chnh ph quyt nh thnh lp phi np Bo co ti
chnh hp nht cho B Ti chnh (Cc Ti chnh doanh nghip), tr cc trng
hp sau:
- Tp on, cng ty m thuc s hu Nh nc hot ng trong cc lnh
vc Ngn hng, u t ti chnh np Bo co ti chnh hp nht cho B Ti
chnh (V Ti chnh Ngn hng v cc t chc ti chnh). Ring Tng cng ty
u t v kinh doanh vn Nh nc (SCIC); Cng ty TNHH mua bn n v ti
sn tn ng (DATC); Tp on Bo Vit ngoi vic np bo co ti chnh hp
nht theo quy nh nu trn cn phi np cho Cc Ti chnh doanh nghip;
- Tp on, cng ty m thuc s hu Nh nc hot ng trong cc lnh
vc bo him np Bo co ti chnh hp nht cho B Ti chnh (Cc Qun l v
gim st Bo him);
- Tp on, cng ty m thuc s hu Nh nc hot ng trong lnh vc
chng khon phi np Bo co ti chnh hp nht cho U ban Chng khon Nh
nc v S giao dch chng khon
2. Cng ty m thuc s hu Nh nc ngoi vic np bo co theo quy
nh ti khon 1 iu ny cn phi np Bo co ti chnh hp nht cho cc n
v thc hin quyn ch s hu theo phn cng, phn cp ti Ngh nh s
99/2012/N-CP ngy 15/11/2012 ca Chnh ph v cc vn bn sa i, b sung
(nu c).
3 C quan thu v c quan thng k:
a) Tp on, cng ty m thuc s hu Nh nc do cc B, c quan
ngang B, c quan thuc Chnh ph hoc Th tng Chnh ph quyt nh

thnh lp phi np Bo co ti chnh hp nht cho Tng cc Thu, c quan thu


a phng, Tng Cc thng k, c quan thng k a phng.
b) Tp on, cng ty m khc phi np Bo co ti chnh hp nht cho c
quan Thu v c quan Thng k a phng.
4. C quan cp Giy php u t hoc Giy ng k kinh doanh:
Cng ty m khng thuc s hu Nh nc np Bo co ti chnh hp nht
cho c quan cp Giy php u t hoc Giy ng k kinh doanh.
5. Cng ty i chng, t chc nim yt, t chc pht hnh chng khon ra
cng chng, cng ty chng khon, cng ty u t chng khon, qu v cc cng
ty qun l qu phi np Bo co ti chnh hp nht cho ban chng khon
Nh nc v S Giao dch chng khon ni cng ty nim yt.
iu 8 Xc nh cng ty m
1. Mt cng ty c coi l cng ty m ca mt cng ty khc nu c
quyn kim sot thng qua vic chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng
nhm thu c li ch kinh t t cc hot ng ca cng ty ny m khng ch
xt ti hnh thc php l, hay tn gi ca cng ty . Cng ty m c quyn chi
phi cc chnh sch ti chnh v hot ng trong cc trng hp sau y:
a) Nm gi trn 50% quyn biu quyt trc tip hoc gin tip Cng ty
con. Trng hp c s khc bit gia t l quyn biu quyt theo giy ng k
kinh doanh v t l quyn biu quyt tnh trn c s vn thc gp th quyn biu
quyt c xc nh theo iu l doanh nghip hoc theo s thng nht gia cc
bn;
b) C quyn trc tip hoc gin tip b nhim hoc bi min a s cc
thnh vin Hi ng qun tr, Gim c hoc Tng gim c ca cng ty con;
c) C quyn b a s phiu ti cc cuc hp ca Hi ng qun tr hoc
cp qun l tng ng;
d) C quyn quyt nh vic sa i, b sung iu l ca cng ty con;
) Cc nh u t khc tho thun dnh cho cng ty m hn 50% quyn
biu quyt;
e) C quyn chi phi cc chnh sch ti chnh v hot ng theo quy ch
tho thun
6

2. Khi xc nh quyn kim sot ca cng ty m, ngoi cc quy nh ti


khon 1 iu ny, doanh nghip phi xem xt quyn biu quyt tim nng pht
sinh t cc quyn chn mua hoc cc cng c n v cng c vn c th chuyn
i thnh c phiu ph thng ti thi im hin ti. Neu cc cng c n v cng
c vn nu trn khng c php chuyn i thnh c phiu ph thng ti thi
im hin ti, v d khng th chuyn i trc mt thi im no trong
tng lai hoc cho n khi mt s kin trong tng lai xy ra th khng c s
dng xc nh quyn kim sot.
iu 9. Nguyn tc xc nh quyn kim sot, t l li ch ca cng ty
m v c ng khng kim sot nm gi trong cng ty con
1. Quyn kim sot c thit lp khi cng ty m nm gi trc tip hoc
gin tip thng qua cc cng ty con khc trn 50% quyn biu quyt cng ty
con tr nhng trng hp c bit khi c th chng minh c rng vic nm
gi ni trn khng gn lin vi quyn kim sot
2. Li ch cng ty m v c ng khng kim sot nm gi ti cng ty con
bao gm li ch trc tip v gin tip c c thng qua cng ty con khc. Vic
xc nh li ch ca cc bn c cn c vo t l vn gp (trc tip v gin
tip) tng ng ca tng bn trong cng ty con, tr khi c tho thun khc.
Trng hp c s khc bit gia t l vn gp theo giy ng k kinh doanh v
t l vn thc gp th t l li ch c xc nh theo iu l doanh nghip hoc
theo s thng nht gia cc bn.
3. Khi c quyn biu quyt tim nng hoc cc cng c ti chnh phi sinh
khc c quyn biu quyt tim nng, li ch ca cng ty m ch c xc nh
trn c s phn vn gp nm gi (trc tip v gin tip) trong cng ty con ti
thi im hin ti, khng tnh n vic thc hin hoc chuyn i quyn biu
quyt tim nng, ngoi tr c tho thun khc vi c ng khng kim sot
4. Nu cng ty con c c phiu u i c tc lu k cha thanh ton b
nam gi bi cc i tng bn ngoi tp on, cng ty m ch c xc nh
phn kt qu li, l ca mnh sau khi iu chnh cho s c tc u i ca
cng ty con phi tr cho d c tc c cng b hay cha.
5. Xc nh quyn kim sot v t l li ch ca cng ty m, c ng
khng kim sot trong mt s trng hp:
a) Xc nh quyn biu quyt: Cng ty m c th nm gi trc tip quyn
biu quyt cng ty con thng qua s vn cng ty m u t trc tip vo cng
ty con.

- V d: Cng ty A s hu 2.600 c phiu ph thng c quyn biu quyt


trong tng s 5.000 c phiu ph thng c quyn biu quyt ang lu hnh ca
cng ty c phn B. Nh vy cng t A nm gi trc tip 52% (2.600/5.000)
quyn biu quyt ti cng ly B. Theo , cng ty A l cng ty m ca cng ty c
phn B, cng ty c phn B l cng ty con ca cng ty A. T l li ch ca cng
ty m v c ng khng kim sot s tng ng vi s vn gp ca cc bn, tr
khi c tho thun khc.
- V d: Cng ty m c th nm gi gin tip quyn biu quyt ti mt
cng ty con thng qua mt cng ty con khc trong tp on
Cng ty c phn X s hu 8.000 c phiu c quyn biu quyt trong tng
s 10.000 c phiu c quyn biu quyt ang lu hnh ca cng ty c phn Y.
Cng ty Y u t vo Cng ty TNHH z vi tng s vn l: 600 triu ng trong
tng s 1.000 triu ng vn iu l gp ca z. Cng ty c phn X u t
tip vo cng ty TNHH z l 200 triu ng trong 1.000 triu ng vn iu l
gp ca z.
Quyn biu quyt trc tip ca Cng ty X ti Cng ty c phn Y l:
(8.000 C phiu/10.000 c phiu) X 100% = 80% .
Quyn biu quyt trc tip ca Cng ty Y ti Cng ty TNHH z l.
(600/1.000) X 100% = 60%.
Nh vy, quyn biu quyt ca cng ty c phn X vi cng ty TNHH z
gm hai phn: Quyn biu quyt trc tip l 20% (200/1.000); Quyn biu quyt
gin tip qua cng ty c phn Y l 60%. Tng t l biu quyt ca cng ty X
nm gi trc tip v gin tip l 80% quyn biu quyt ca cng ty TNHH z.
Theo cng ty z l cng ty con ca cng ty X.
b) Xc nh t l li ch ca cng ty m v cc c ng khng kim sot
i vi cng ty con
- Xc nh t l li ch trc tip
Cng ty m c li ch trc tip trong cng ty con nu cng ty m s hu
mt phn hoc ton b ti sn thun ca cng ty con. Neu cng ty con khng b
s hu ton b bi cng ty m th cc c ng khng kim sot ca cng ty con
cng c li ch trc tip trong cng ty con Li ch trc tip c xc nh trn
c s t l s hu ca nh u t trong gi tr ti sn thun ca bn nhn u t.
V d: Cng ty m A u t trc tip vo ba cng ty con Bl, B2, B3 vi
t l s hu ti sn thun ca cc cng ty ny ln lt l 75%, 100% v 60%. Li
8

ch trc tip ca cng ty m A v li ch trc tip ca cc c ng khng kim


sot trong cc cng ty Bl, B2, B3 c tnh ton nh sau:

Li ch trc tip ca cng ty m


Li ch trc tip ca c ng khng kim sot

BI

B2

B3

75%
25%
100%

100%
0%
100%

60%
40%
100%

Theo v d nu trn, cng ty m A c t l li ch trc tip trong cc cng


ty con Bl, B2 v B3 ln lt l 75%; 100% v 60%. c ng khng kim sot
c t l li ch trc tip trong cc cng ty Bl, B2 v B3 ln lt l 25%; 0% v
40%.
- Xc nh t l li ch gin tip: Cng ty m nm gi li ch gin tip
trong mt cng ty con nu mt phn ti sn thun ca cng ty con ny c nm
gi trc tip bi mt cng ty con khc trong tp on.
T l li ch gin tip ca cng ty m cng ty con c xc nh thng
qua t l li ch ca cng ty con u t trc tip.
T l (%) li ch gin
tip ca cng ty m
ti cng ty con

T l (%) li ch
ti cng ty con
u t trc tip

T l (%) li ch ca cng
ty con u t trc tip ti
cng ty con u t gin tip

V d: Cng ty m A s hu 80% gi tr ti sn thun ca cng ty B. Cng


ty B s hu 75% gi tr ti sn thun ca cng ty c. Cng ty A kim sot cng
ty c thng qua cng ty B do cng ty c l cng ty con ca cng ty A Trng
hp ny li ch ca cng ty m A trong cng ty con B v c c xc nh nh
sau:
B
Cng ty m A
Li ch trc tip
80%
Li ch gin tip
60%

C ng khng kim sot


Li ch trc tip
Li ch gin tip

20%

100%

25%
15%
100%

T l li ch gin tip ca Cng ty m A trong cng ty con


nh l 60% (80% X 75%).

c c xc
9

T l li ch ca cc c ng khng kim sot trong cng ty c l 40%


trong t l li ch gin tip l 15% ((100% - 80%) X 75%) v t l li ch trc
tip l 25% (100% - 75%).
V d: Cng ty A s hu 80% gi tr ti sn thun ca cng ty B v 15%
gi tr ti sn thun ca cng ty c. Cng ty B s hu 60% gi tr ti sn thun
ca cng ty c. Trng hp ny cng ty A kim sot cng ty c. T l li ch ca
cng ty m A trong cc cng ty con B v c c xc nh nh sau:
B
Cng ty m A
Li ch trc tip
Li ch gin tip
C ng khng kim sot
Li ch trc tip
Li ch gin tip

80%

20%
100%

15%
48%

25%
12%
100%

T l li ch trc tip ca cng ty A trong cng ty B l 80% v cng ty c


l 15% T l li ch gin tip ca cng ty m A trong cng ty c l 48% (80% X
60%). Vy t l li ch ca cng ty m A trong cng ty c l 63% (15% + 48%);
v c

T l li ch trc tip ca cc c ng khng kim sot trong Cng ty B


ln lt i 20% (100% - 80%) v 25/ (100% - 60% - 15%);

T l li ch gin tip ca cc c ng khng kim sot trong cng ty


12% {(100% '- 80%) X 60%}.

c l

iu 10. Nguyn tc chung khi lp v trnh by Bo co ti chnh hp


nht
1. Cng ty m khi lp Bo co ti chnh hp nht phi hp nht Bo co
ti chnh ring ca mnh v ca tt c cc cng ty con trong nc v ngoi
nc do cng ty m kim sot trc tip hoc gin tip, tr cc trng hp:
a) Quyn kim sot ca cng ty m ch l tm thi v cng ty con ny ch
c mua v nm gi cho mc ch bn li trong thi gian khng qu 12 thng.
- Quyn kim sot tm thi phi c xc nh ngay ti thi im mua
cng ty con v khon u t c quyn kim sot tm thi khng c trnh by
l khon u t vo cng ty con m phi phn loi l u t ngn hn nm gi v
mc ch kinh doanh.

10

- Nu ti thi im mua, cng ty m phn loi khon u t l cng ty


con, sau cng ty m d kin thoi vn trong thi gian di 12 thng hoc
cng ty con d kin ph sn, gii th, chia tch, sp nhp, chm dt hot ng
trong thi gian di 12 thng th khng c coi quyn kim sot l tm thi.
b) Hot ng ca cng ty con b hn ch trong thi gian trn 12 thng v
iu ny nh hng ng k ti kh nng chuyn vn cho cng ty m.
2. Cng ty m khng c loi tr khi Bo co ti chnh hp nht i
vi:
a) Cng ty con c hot ng kinh doanh khc bit vi hot ng ca cng
ty m v cng ty con khc trong tp on;
b) Cng ty con l Qu tn thc, Qu tng h, Qu u t mo him hoc
cc doanh nghip tng t.
3. Bo co ti chnh hp nht c lp v trnh by theo cc nguyn tc
k ton nh Bo co ti chnh ca doanh nghip c lp theo qui nh ca
Chun mc k ton Vit Nam "Trnh by bo co ti chnh" v qui nh ca cc
Chun mc k ton khc c lin quan.
4. Bo co ti chnh hp nht c lp trn c s p dng chnh sch k
ton thng nht cho cc giao dch v s kin cng loi trong nhng hon cnh
tng t trong ton Tp on.
a) Trng hp cng ty con s dng cc chnh sch k ton khc vi chnh
sch k ton p dng thng nht trong tp on th Bo co ti chnh c s
dng hp nht phi c iu chnh li theo chnh sch chung ca tp on.
Cng ty m c trch nhim hng dn cng ty con thc hin vic iu chnh li
Bo co ti chnh da trn bn cht ca cc giao dch v s kin.
V d: S dng chnh sch k ton thng nht:
- Cng ty con nc ngoi p dng m hnh nh gi li i vi TSC,
cng ty m Vit Nam p dng m hnh gi gc. Trc khi hp nht Bo co
ti chnh, tp on phi chuyn i bo co ti chnh ca cng ty con theo m
hnh gi gc;
- Cng ty m ti Vit Nam p dng phng php vn ha li vay i vi
vic xy dng ti sn d dang, cng ty con nc ngoi ghi nhn chi ph li vay
i vi ti sn d dang vo chi ph trong k. Trc khi hp nht Bo co ti
chnh, tp on phi chuyn i Bo co ti chnh ca cng ty con theo phng
php vn ha li vay i vi ti sn d dang.
11

b) Trng hp cng ty con khng th s dng cng mt chnh sch k


ton vi chnh sch chung ca tp on th trong Bn thuyt minh Bo co ti
chnh hp nht phi trnh by r v cc khon mc c ghi nhn v trnh
by theo cc chnh sch k ton khc nhau v phi thuyt minh r cc chnh sch
k ton khc .
5. Bo co ti chnh ring ca cng ty m v Bo co ti chnh ca cng
ty con s dng hp nht phi c lp cho cng mt k k ton.
Nu ngy kt thc k k ton l khc nhau, cng ty con phi lp thm mt
b Bo co ti chnh cho mc ch hp nht c k k ton trng vi k k ton
ca cng ty m. Neu iu ny khng th thc hin c, cc Bo co ti chnh
c lp vo thi im khc nhau c th c s dng vi iu kin l thi gian
chnh lch khng vt qu 3 thng. Trong trng hp ny, Bo co ti chnh
s dng hp nht phi c iu chnh cho nh hng ca nhng giao dch
v s kin quan trng xy ra gia ngy kt thc k k ton ca cng ty con v
ngy kt thc k k ton ca tp on. di ca k bo co v s khc nhau
v thi im lp Bo co ti chnh phi c thng nht qua cc k.
6. Ket qu hot ng kinh doanh ca cng ty con phi c a vo Bo
co ti chnh hp nht k t ngy cng ty m nm quyn kim sot cng ty con
v chm dt vo ngy cng ty m thc s chm dt quyn kim sot cng ty
con. Khon u t vo doanh nghip phi hch ton theo Chun mc k ton
"Cng c ti chnh" k t khi doanh nghip khng cn l cng ty con v cng
khng tr thnh cng ty lin doanh, lin kt.
7 Phn s hu ca cng ty m v c ng khng kim sot trong ti sn
thun c th xc nh c ca cng ty con ti ngy mua phi c trnh by
theo gi tr hp l, c th:
a) Ti sn thun ca cng ty con ti ngy mua c ghi nhn trn Bng
cn i k ton hp nht theo gi tr hp l. Nu cng ty m khng s hu 100%
cng ty con th phn chnh lch gia gi tr ghi s v gi tr hp l phi phn b
cho c c ng m v c ng khng kim sot.
b) Sau ngy mua, nu cc ti sn ca cng ty con ti ngy mua (c gi tr
hp l khc bit so vi gi tr ghi s) c khu hao, thanh l hoc bn th phn
chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s c coi l thc hin v phi
iu chnh vo:
- Li nhun sau thu cha phn phi tng ng vi phn s hu ca c
ng m;
- Li ch c ng khng kim sot tng ng vi phn s hu ca c
ng khng kim sot.

8. Nu c chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn thun


ca cng ty con ti ngy mua, cng ty m phi ghi nhn thu thu nhp doanh
nghip hon li pht sinh t giao dch hp nht kinh doanh.
9 Li th thng mi hoc li t giao dch mua r c xc nh l chnh
lch gia gi ph khon u t v gi tr hp l ca ti sn thun c th xc nh
c ca cng ty con ti ngy mua do cng ty m nm gi (thi im cng ty
m nm gi quyn kim sot cng ty con).
a) Thi gian phn b li th thng mi khng qu 10 nm, bt u k t
ngy cng ty m kim sot cng ty con theo nguyn tc: Vic phn b phi thc
hin dn u qua cc nm. nh k cng ty m phi nh gi tn tht i th
thng mi ti cng ty con, nu c bng chng cho thy s li th thng mi b
tn tht ln hn s phn b hng nm th phn b theo s li th thng mi b
tn tht ngay trong k pht sinh. Mt s bng chng v vic li th thng mi
b tn tht nh:
- Sau ngy kim sot cng ty con, nu gi ph khon u t thm nh hn
phn s hu ca cng ty m trong gi tr ghi s ca ti sn thun ca cng ty con
c mua thm;
- Gi tr th trng ca cng ty con b gim (v d gi tr th trng c
phiu cng ty con b gim ng k do cng ty con lin tc lm n thua l);
- Hng sp xp tn nhim b gim trong thi gian di; Cng ty con lm
vo tnh trng mt kh nng thanh ton, tm ngng hot ng hoc c nguy c
gii th, ph sn, chm dt hot ng;
- Cc ch tiu v ti chnh b suy gim mt cch nghim trng v c h
thng...
V d: Gi s li th thng mi pht sinh l 10 t ng c phn b 10
nm (mi nm 1 t ng). Sau khi phn b 3 nm (3 t ng), nu c bng chng
cho thy li th thng mi tn tht ht th nm th 4 s li th thng mi
c phn b l 7 t ng.
b) Trong giao dch hp nht kinh doanh qua nhiu giai on, khi xc nh
li th thng mi hoc li t giao dch mua gi r (li th thng mi m), gi
ph khon u t vo cng ty con c tnh l tng ca gi ph khon u t ti
ngy t c quyn kim sot cng ty con cng vi gi ph khon u t ca
nhng ln trao i trc c nh gi li theo gi tr hp l ti ngy cng ty
m kim sot cng ty con.
10. Nu sau khi kim sot cng ty con, nu cng ty m tip tc u t
vo cng ty con tng t l li ch nm gi, phn chnh lch gia gi ph
khon u t thm v gi tr ghi s ca ti sn thun ca cng ty con mua thm

phi c ghi nhn trc tip vo li nhun sau thu cha phn phi v c coi
l cc giao dch vn ch s hu (khng ghi nhn nh li th thng mi hoc li
t giao dch mua gi r). Trong trng hp ny, cng ty m khng thc hin
vic ghi nhn ti sn thun ca cng ty con theo gi tr hp l nh ti thi im
kim sot cng ty con.
11. Cc ch tiu trong Bng cn i k ton hp nht v Bo co kt qu
hot ng kinh doanh hp nht c lp bng cch cng tng ch tiu thuc
Bng cn i k ton v Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca Cng ty m
v cc cng ty con trong tp on sau thc hin iu chnh cho cc ni dung

a) Gi tr ghi s khon u t ca cng ty m trong tng cng ty con v


phn vn ca cng ty m trong vn ch s hu ca cng ty con phi c loi
tr ton b ng thi ghi nhn li th thng mi hoc li t giao dch mua gi
r (nu c);
b) Phn b li th thng mi;
c) Li ch c ng khng kim sot c trnh by trong Bng cn i k
ton hp nht thnh mt ch tiu ring thuc phn vn ch s hu. Phn s hu
ca c ng khng kim sot trong Bo co kt qu kinh doanh ca tp on
cng phi c trnh by thnh ch tiu ring bit trong Bo co kt qu hot
ng kinh doanh hp nht;
d) S d cc khon mc phi thu, phi tr, cho vay... gia cc n v
trong cng tp on phi c loi tr hon ton;
) Cc khon doanh thu, thu nhp, chi ph pht sinh t cc giao dch trong
ni b tp on phi c loi tr ton b;
e) Cc khon li cha thc hin pht sinh t cc giao dch trong ni b tp
on ang nm trong gi tr ti sn (nh hng tn kho, ti sn c nh..) phi
c loi tr hon ton. Cc khon l cha thc hin pht sinh t cc giao dch
ni b ang phn nh trong gi tr ti sn (hng tn kho, ti sn c nh...) cng
phi c loi b tr khi chi ph gy ra khon l khng th thu hi c.
12. S chnh lch gia s thu t vic thoi vn ti cng ty con v gi tr
phn ti sn thun ca cng ty con b thoi vn cng vi (+) gi tr phn li th
thng mi cha phn b ht c ghi nhn ngay trong k pht sinh theo
nguyn tc:

14

- Nu giao dch thoi vn khng lm cng ty m mt quyn kim sot i


vi cng ty con, ton b chnh lch nu trn c ghi nhn vo ch tiu "Li
nhun sau thu cha phn phi" trn Bng cn i k ton hp nht.
- Nu giao dch thoi vn dn n vic cng ty m mt quyn kim sot
i vi cng ty con, ton b chnh lch nu trn c ghi nhn vo Bo co kt
qu hot ng kinh doanh hp nht. Khon u t vo cng ty con s c hch
ton nh mt khon u t ti chnh thng thng hoc k ton theo phng
php vn ch s hu k t khi cng ty m khng cn nm quyn kim sot cng
ty con.
13. Sau khi thc hin tt c cc bt ton iu chnh, phn chnh lch pht
sinh do vic iu chnh cc ch tiu thuc Bo co kt qu kinh doanh phi c
kt chuyn vo li nhun sau thu cha phn phi.
14. Bo co lu chuyn tin t hp nht c lp cn c vo Bng cn i
k ton hp nht, Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht, bo co lu
chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con theo nguyn tc:
Bo co lu chuyn tin t hp nht ch trnh by lung tin gia tp on
vi cc n v bn ngoi tp on, bao gm c lung tin pht sinh t cc giao
dch vi cc cng ty lin doanh, lin kt v c ng khng kim sot ca tp
on v c trnh by trn Bo co lu chuyn tin t hp nht theo 3 loi hot
ng: Hot ng kinh doanh, hot ng u t v hot ng ti chnh. Ton b
cc lung tin pht sinh t cc giao dch gia cng ty m v cng ty con trong
ni b tp on phi c loi tr hon ton trn Bo co lu chuyn tin t hp
nht.
15. Trng hp cng ty m c cc cng ty con lp Bo co ti chnh bng
ng tin khc vi ng tin bo co ca cng ty m, trc khi hp nht Bo
co ti chnh, cng ty m phi chuyn i ton b Bo co ti chnh ca cc
cng ty con sang ng tin bo co ca cng ty m theo quy nh ti Chng VI
Thng t ny.
16. Bn thuyt minh bo co ti chnh hp nht c lp gii thch
thm cc thng tin v ti chnh v phi ti chnh, c cn c vo Bng cn i
k ton hp nht, Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht; Bo co lu
chuyn tin t hp nht v cc ti liu c lin quan trong qu trnh hp nht Bo
co ti chnh.
iu 11. Trnh t hp nht Bng cn i k ton v bo co kt qu
hot ng kinh doanh gia cng ty m v cng ty con
15

1. Hp cng cc ch tiu trong Bng cn i k ton v Bo co kt qu


hot ng kinh doanh ca cng ty m v cc cng ty con trong tp on.
2 Loi tr ton b gi tr ghi s khon u t ca cng ty m trong tng
cng ty con, phn ti sn thun ca cng ty m nm gi trong vn ch s hu
ca cng ty con v ghi nhn li th thng mi hoc li t giao dch mua gi r
(nu c).
3 Phn b li th thng mi (nu c).
4. Tch li ch c ng khng kim sot.
5 Loi tr ton b cc giao dch ni b trong tp on.
6. Lp Bng tng hp bt ton iu chnh v Bng tng hp cc ch tiu
hp nht. Sau khi lp cc bt ton iu chnh, cn c vo chnh lch gia s
iu chnh tng v s iu chnh gim ca cc ch tiu thuc Bo co kt qu
hot ng kinh doanh, k ton thc hin bt ton kt chuyn phn nh tng
nh hng pht sinh t vic iu chnh doanh thu, chi ph ti li nhun sau thu
cha phn phi
7. Lp Bo co ti chnh hp nht cn c vo Bng tng hp cc ch tiu
hp nht sau khi c iu chnh v loi tr cho cc giao dch pht sinh trong
ni b tp on.
iu 12. Bng tng hp bt ton iu chnh v Bng tng hp cc ch
tiu hp nht
1. Bng tng hp bt ton iu chnh c lp cho tng ch tiu nhm
tng hp cc khon c iu chnh v loi tr khi hp nht Bo co ti chnh
(theo mu s BTH 01 - HN, ph lc s 2 Thng t ny).
2. Bng tng hp cc ch tiu hp nht c lp tng hp cc ch tiu
trn Bo co ti chnh ca cng ty m v cc cng ty con trong tp on ng
thi phn nh tng nh hng ca cc bt ton loi tr v iu chnh khi hp
nht n mi ch tiu trong Bo co ti chnh hp nht (mu s BTH 02 - HN,
ph lc s 2 Thng t ny).
iu 13. Biu mu Bo co ti chnh hp nht
l Bo co ti chnh hp nht p dng biu mu Bo co ti chnh ca
doanh nghip c lp quy nh ti Ch k ton doanh nghip v b sung cc
ch tiu nh sau:
16

a) B sung cc ch tiu trong Bng cn i k ton hp nht:


- B sung ch tiu VI "Li th thng mi"- M s 269 trong phn "Ti
sn" phn nh li th thng mi pht sinh trong giao dch hp nht kinh
doanh;
- B sung ch tiu "Li ch c ng khng kim sot" - M s 429 v
c trnh by l mt ch tiu thuc phn vn ch s hu phn nh gi tr li
ch ca c ng khng kim sot trong cc cng ty con.
b) B sung cc ch tiu trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp
nht:
- B sung ch tiu "Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt" M s 24 phn nh phn li hoc l thuc s hu ca nh u t trong li
hoc l ca cng ty lin doanh, lin kt khi nh u t p dng phng php vn
ch s hu.
- B sung ch tiu "Li nhun sau thu ca cng ty m" - M s 61
phn nh gi tr phn li nhun sau thu thuc c ng m trong k.
- B sung ch tiu "Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot" M s 62 phn nh gi tr phn li nhun sau thu ca c ng khng kim
sot trong k.
2. Cc thng tin phi trnh by trong Bn thuyt minh Bo co ti chnh
hp nht thc hin theo quy nh ti ph lc s 1 Thng t ny.
CHNG II
PHNG PHP HP NHT BO CO TI CHNH MT S
GIAO DCH
C BN GIA CNG TY M V CC CNG TY CON

MC 1
LOI TR KHON U T
CA CNG TY M VO CNG TY CON
iu 14. Nguyn tc k ton loi tr khon u t ca cng ty m vo
cng ty con trong giao dch hp nht kinh doanh t c quyn kim
sot qua mt ln mua
1. Trong Bng cn i k ton hp nht, gi tr ghi s ca khon u t
ca cng ty m vo cng ty con v phn s hu ca cng ty m trong gi tr
hp l ca ti sn thun ca cng ty con ti ngy mua phi c loi tr hon
ton, theo nguyn tc:
- Cng ty m phi ghi nhn ti sn, n phi tr ca cng ty con theo gi tr
hp l ti ngy mua;

- Cng ty m phi ghi nhn ring r phn s hu ca c ng khng kim


sot trong phn chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn thun
ca cng ty con ti ngy mua.
- Cng ty m ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr i vi cc ti sn,
n phi tr ca cng ty con c gi tr hp l cao hn gi tr ghi s; Ghi nhn ti
sn thu hon li i vi cc ti sn, n phi tr ca cng ty con c gi tr hp
l nh hn gi tr ghi s;
- Trng hp sau ngy mua, cng ty con khu hao, thanh l, nhng bn
hoc thanh ton nhng ti sn v n phi tr c ghi nhn theo gi tr hp
l th phn chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc khon mc ti
sn, n phi tr ti ngy mua tng ng vi phn s hu ca cng ty m c
coi l thc hin v c ghi nhn trc tip vo khon mc "Li nhun sau
thu cha phn phi".
2 Khon li th thng mi hoc khon li pht sinh t giao dch mua r
trong qu trnh mua cng ty con (nu c) c ghi nhn ng thi khi loi tr
khon u t ca cng ty m vo cng ty con. Trng hp sau khi nm gi
quyn kim sot ti cng ty con, cng ty m tip tc mua thm ti sn thun
ca cng ty con t cc c ng khng kim sot nng t l s hu th thc
hin nh sau:
- Nu gi ph khon u t thm ln hn gi tr ghi s ca ti sn thun
c mua th phn chnh lch c iu chnh trc tip lm gim li nhun
sau thu cha phn phi.
- Nu gi ph khon u t thm nh hn gi tr ghi s ca ti sn thun
c mua th phn chnh lch c iu chnh trc tip lm tng li nhun sau
thu cha phn phi. Trng hp ny l du hiu ca s tn tht li th thng
mi, cng ty m phi nh gi tn tht, nu gi tr tn tht ln hn s phn b
nh k th phi ghi gim li th thng mi theo s tn tht.
- Trng hp cng ty m u t thm vo cng ty con do cng ty con huy
ng thm vn t cc ch s hu th thc hin theo quy nh ti iu 54
Thng t ny.
3. Cc bin ng lm thay i vn ch s hu ca cng ty con pht sinh
sau ngy mua, nh: Bin ng ca cc qu v li nhun sau thu cha phn
phi, chnh lch nh gi li ti sn, chnh lch t gi (nu c) khng c
loi tr ra khi Bng cn i k ton hp nht.

18

4. Trng hp cng ty con s dng thng d vn c phn, qu u t pht


trin hoc li nhun sau thu cha phn phi pht sinh sau ngy mua tng
vn u t ca ch s hu, khi loi tr khon u t ca cng ty m vo cng
ty con, cng ty m ghi nhn gi tr phn vn u t ca ch s hu (ca cng
ty con) tng thm (tng ng vi phn cng ty m c hng) vo ch tiu
vn khc ca ch s hu.
i vi cc doanh nghip do Nh nc nm gi 100% vn iu l, nu
php lut quy nh phi ghi nhn doanh thu i vi khon co tc bng c phiu
th phi ghi gim khon doanh thu c tc bng c phiu c ghi nhn.
5. i vi cc cng ty m c c phn ho t cng ty Nh nc, khi xc
nh gi tr doanh nghip, cng ty m phi nh gi li gi tr cc khon u t
vo cng ty con. Khon chnh lch gia gi tr ghi s khon u t ca cng ty
m v phn s hu ca cng ty m trong vn ch s hu ca cng ty con (nu
c) c trnh by vo ch tiu "Chnh lch nh gi li ti sn" ca Bng cn
i k ton hp nht.
6. Trng hp c cu vn ch s hu ca cng ty con ti ngy mua c s
thay i (do phn phi li nhun sau thu ti ngy mua, s dng thng d vn
c phn, cc qu ti ngy mua tng vn u t ca ch s hu) th khi loi
tr gi tr ghi s khon u t vo cng ty con, k ton phi xc nh li phn
s hu ca cng ty m trong tng ch tiu thuc vn ch s hu ca cng ty
con ti ngy mua thc hin bt ton loi tr mt cch thch hp.
iu 15. Nguyn tc k ton loi tr khon u t ca cng ty m vo
cng t con trong giao dch hp nht kinh doanh qua nhiu giai on
l Trong giao dch hp nht kinh doanh qua nhiu giai on, trc khi
thc hin vic loi tr khon u t ca cng ty m v cng ty con, k ton
phi thc hin mt s iu chnh i vi gi ph khon u t ca cng ty m
trn Bo co ti chnh hp nht nh sau:
a) Trng hp trc ngy cng ty m t c quyn kim sot, cng ty
m khng c nh hng ng k vi cng ty con v khon u t c trnh
by theo phng php gi gc: Khi t c quyn kim sot i vi cng ty
con, trn Bo co ti chnh hp nht cng ty m phi nh gi li gi tr khon
u t trc y theo gi tr hp l ti ngy kim sot cng ty con. Phn chnh
lch gia gi nh gi li v gi gc khon u t c ghi nhn vo Bo co
kt qu hot ng kinh doanh hp nht.
b) Trng hp trc ngy cng ty m t c quyn kim sot, cng ty
con l cng ty lin kt ca cng ty m v c trnh by theo phng php
vn ch s hu: Khi t c quyn kim sot, trn Bo co ti chnh hp nht
19

cng ty m phi nh gi li gi tr khon u t theo gi tr hp lv Phn


chnh lch gia gi nh gi li v gi tr khon u t theo phng php vn
ch s hu c ghi nhn vo bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht;
Phn chnh lch gia gi tr khon u t theo phng php vn ch s hru v
gi gc khon u t c ghi nhn trc tip vo cc ch tiu thuc phn vn
ch s hu ca Bng cn i k ton hp nht.
2. Sau khi iu chnh gi ph khon u t, cng ty m thc hin loi tr
khon u t vo cng ty con theo nguyn tc chung quy nh ti iu 14
Thng t ny.
iu 16 Phng php k ton loi tr khon u t ca cng ty m
vo cng ty con
1. Trc khi loi tr khon u t ca cng ty m vo cng ty con, trn
Bo co ti chnh hp nht, k ton phi iu chnh gi tr khon u t ca
cng ty m vo cng ty con nu vic kim sot cng ty con c thc hin qua
nhiu ln mua (Hp nht kinh doanh qua nhiu giao on).
a) Trng hp trc ngy kim sot, cng ty m khng c nh hng
ng k vi cng ty con, khon u t c trnh by theo phng php gi
gc: Khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m nh gi li khon u t
trc y theo gi tr hp l ti ngy dt c quyn kim sot v ghi nhn
phn chnh lch gia gi tr hp l v gi gc khon u t:
- Trng hp gi tr hp l cao hn gi gc khon u t, k ton ghi
nhn li trn Bo co kt qu kinh doanh hp nht, ghi:
N u t vo cng ty con
C Doanh thu hot ng ti chnh (li) (k c quyn kim sot)
C LNST cha phn phi ly k n cui k trc (k sau).
- Trng hp gi tr hp l nh hn gi gc khon u t, k ton ghi
nhn l trn Bo co kt qu kinh doanh hp nht, ghi:
N Chi ph ti chnh (l) (k t c quyn kim sot)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (k sau)
C u t vo cng ty con.
b) Trng hp trc ngy kim sot, cng ty con l cng ty lin kt cua
cng ty m, khon u t c trnh by theo phng php vn ch s hu:
Khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m nh gi li khon du t trc
y theo gi tr hp l ti ngy t c quyn kim sot v thc hin cc iu
chnh sau:

20

bl) iu chnh gi tr khon u t theo phng php vn ch s hu


(chnh lch gia gi gc v gi tr khon u t theo phng php vn ch s
hu):
- Nu iu chnh tng gi tr khon u t vo cng ty lin kt trc y:
N u t vo cng ty con
C cc ch tiu lin quan thuc phn vn ch s hu.
- Nu iu chnh gim gi tr khon u t vo cng ty lin kt trc y:
N cc ch tiu lin quan thuc phn vn ch s hu
C u t vo cng ty con.
b2. Ghi phn chnh lch gia gi tr hp l v gi tr khon u t vo
cng ty lin kt theo phng php vn ch s hu vo Bo co kt qu hot
ng kinh doanh hp nht:
- Trng hp gi tr hp l cao hn gi gc khon u t, k ton ghi
nhn li trn Bo co kt qu kinh doanh hp nht, ghi:
N u t vo cng ty con
C Doanh thu hot ng ti chnh (li) (k c quyn kim sot)
C LNST cha phn phi ly k n cui k trc (k sau).
- Trng hp gi tr hp l nh hn gi gc khon u t, k ton ghi
nhn l trn Bo co kt qu kinh doanh hp nht, ghi:
N Chi ph ti chnh (l) (k t c quyn kim sot)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (k sau)
C u t vo cng ty con.
2 loi tr gi tr ghi s khon mc "u t vo cng ty con" trong
Bo co ti chnh ca cng ty m vi phn s hu ca cng ty m trong gi tr
hp l ca ti sn thun ti ngy mua ca cc cng ty con, k ton phi tnh
ton gi tr phn s hu ca cng ty m trong tng ch tiu thuc vn ch s
hu ti ngy mua ca cng ty con, ng thi tnh ton li th thng mi pht
sinh (hoc li t giao dch mua r - nu c) ti ngy mua, xc nh phn chnh
lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca tng ti sn, n phi tr ca cng ty
con ti ngy mua, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ca ch s hu (theo gi tr ghi s)
N Li th thng mi (trng hp pht sinh LTTM)
N cc khon mc ti sn (nu gi tr hp l cao hn gi tr ghi s)
N cc khon mc n phi tr (nu GTHL thp hn GTGS)
N Li ch c ng khng kim sot (phn s hu trong chnh lch gia
gi tr hp l ca ti sn thun nh hn gi tr ghi s)
C cc khon mc n phi tr (nu GTHL cao hn GTGS)
C cc khon mc ti sn (gi tr hp l thp hon gi tr ghi s)
21

C Thu nhp khc (trng hp pht sinh li t giao dch mua r)


C u t vo cng ty con
C Li ch c ng khng kim sot (phn s hu trong chnh lch
gia gi tr hp l ca ti sn thun cao hn gi tr ghi s)
- Trng hp cc ch tiu thuc vn ch s hu ti ngy mua c gi tr m
th khi loi tr cc ch tiu ny k ton ghi C vo ch tiu thay v ghi N nh
bt ton trn. Khi lp Bo co ti chnh hp nht cho cc k sau khi mua ti sn
thun ca cng ty con, khon li pht sinh t vic mua r c iu chnh tng
khon mc "Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc",
khng ghi tng "Thu nhp khc"
- Khi c cu vn ch s hu ca cng ty con ti ngy mua c bin ng,
k ton phi tnh ton li cc ch tiu phi loi tr mt cch thch hp.
2. Trng hp cng ty m v cng ty con cng u t vo mt cng ty
con khc m trong Bo co ti chnh ring ca cng ty con khon u t vo
cng ty con kia trong tp on c phn nh trong ch tiu "u t vo cng ty
lin doanh, lin kt" hoc "u t khc vo cng c vn" th khi loi tr gi tr
khon u t c ghi nhn bi cng ty con ca tp on, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ca ch s hu (theo gi tr ghi s)
N Li th thng mi (trng hp pht sinh LTTM)
N cc khon mc ti sn (nu gi tr hp l cao hn gi tr ghi s)
N cc khon mc n phi tr (nu GTHL thp hn GTGS)
N Li ch c ng khng kim sot (phn s hu trong chnh lch gia
gi tr hp l ca ti sn thun nh hn gi tr ghi s)
C cc khon mc n phi tr (nu GTHL cao hn GTGS)
C cc khon mc ti sn (gi tr hp l thp hn gi tr ghi s)
C Thu nhp khc (trng hp pht sinh li t giao dch mua r)
C u t vo cng ty con
C Li ch c ng khng kim sot (phn s hu trong chnh lch
gia gi tr hp l ca ti sn thun cao hn gi tr ghi s)
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C u t gp vn vo n v khc.
3. Trng hp cng ty con s dng thng d vn c phn, qu u t pht
trin hoc li nhun sau thu cha phn phi pht sinh sa ngy mua pht
hnh thm c phiu, cng ty m ghi nhn gi tr phn vn c phn ca cng ty
con tng thm tng ng vi phn cng ty m c hng vo ch tiu vn khc
ca ch s hu, ghi:
N Vn gp ca ch s hu
C Vn khc ca ch s hu.

22

4. i vi cc cng ty m c c phn ho t cng ty Nh nc, khi


pht sinh khon chnh lch gia gi tr ghi s khon u t ca cng ty m v
phn s hu ca cng ty m trong vn ch s hu ca cng ty con (nu c),
ghi:
N Cc ch tiu thuc vn ca ch s hu (theo gi tr ghi s)
N Chnh lch nh gi li ti sn (phn chnh lch gia gi tr khon
u t ca cng ty m cao hn gi tr phn s hu ca cng ty m
trong vn ch s hu ca cng ty con)
C Chnh lch nh gi li ti sn (phn chnh lch gia gi tr
khon u t ca cng ty m thp hn gi tr phn s hu
ca cng ty m trong vn ch s hu ca cng ty con)
C u t vo cng ty con.
5. Trng hp sau ngy kim sot cng ty con, cng ty m u t tip tc
vo cng ty con:
Khi u thm vo cng ty con, k ton phi xc nh gi ph khon u t
thm v phn s hu tng thm trong gi tr ghi s ca ti sn thun ca cng ty
con (khng tnh theo gi tr hp l nh ti ngy mua). Khon chnh lch gia
gi ph u t thm v gi tr ghi s ti sn thun c ghi nhn trc tip vo li
nhun sau thu cha phn phi (nh giao dch gia cc c ng ni b)
N Li ch c ng khng kim sot
N Li nhun sau thu cha phn phi k ny (nu gi tr khon u t
thm vo cng ty con ln hn phn gi tr ti sn thun ca
c ng khng kim sot chuyn nhng cho cng ty m)
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny (nu gi tr khon
u t thm vo cng ty con nh hn phn gi tr ti
sn thun gi tr ti sn thun ca c ng khng kim
sot chuyn nhng cho cng ty m)
C u t vo cng ty con.
iu 17. Ke ton giao dch cng ty con, cng ty lin kt mua li c
phiu pht hnh (c phiu qu) v u t ngc li cng ty m
1. Trng hp cng ty con mua c phiu qu
a) Khi cng ty con mua li c phiu qu t c ng khng kim sot, t l
s hu ca cng ty m trong ti sn thun ca cng ty con s tng ln. Tuy nhin
sau khi cng ty con mua c phiu qu, phn gi tr ti sn thun ca cng ty con
do cng ty m nm gi c th tng hoc gim so vi trc khi cng ty con mua
c phiu qu ty thuc vo gi mua c phiu qu.
23

b) Cng ty m phi xc nh phn s hu ca mnh trong gi tr ti sn


thun ca cng ty con ti thi im trc v sau khi cng ty con mua c phiu
qu. Phn chnh lch trong gi tr ti sn thun c ghi nhn trc tip vo
ch tiu "Li nhun sau thu cha phn phi" ca Bng cn i k ton hp
nht.
- Trng hp gi tr ti sn thun do cng ty m nm gi ti cng ty con
tng ln sau khi cng ty con mua c phiu qu, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny (k cng ty con mua
c phiu qu)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc(cc
k sau khi cng ty con mua c phiu qu)
- Trng hp gi tr ti sn thun do cng ty m nm gi ti cng ty con
gim sau khi cng ty con mua c phiu qu, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi k ny (k mua c phiu qu)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (k sau)
C Li ch c ng khng kim sot.
2 Trng hp cng ty lin kt mua c phiu qu
Khi cng ty lin kt mua c phiu qu, t l s hu ca nh u t trong
ti sn thun ca cng ty lin kt s tng ln v nu kim sot, nh u t
s tr thnh cng ty m, cng ty lin kt tr thnh cng ty con. Trng hp ny,
nh u t p dng phng php k ton hp nht kinh doanh qua nhiu giai
on theo quy nh ti iu 15 v khon 1 iu 16 Thng t ny.
3. Trng hp cng ty con u t ngc li cng ty m
a) i vi cc cng ty con khng b hn ch bi php lut khi mua li c
phiu ca cng ty m, k ton phi trnh by gi tr ghi s khon c phiu cng
ty con mua ca cng ty m trong ch tiu "C phiu qu" ca Bng cn di k
ton hp nht. Cn c vo Bng cn i k ton ca cng ty con, k ton ghi
gim gi tr s c phiu ca cng ty m ang c nm gi bi cng ty con
(ang phn nh ti cc ch tiu lin quan), ghi:
N C phiu qu
C Chng khon kinh doanh, hoc
C u t gp vn vo n v khc.
24

b) Cc cng ty con nu u t gp vn vo cng ty m m cng ty m


khng phi l cng ty c phn th cng thc hin theo bt ton quy nh ti im
a nu trn nhng phi trnh by r trong Bn thuyt minh Bo co ti chnh hp
nht l ch tiu "C phiu qu" phn nh gi tr phn vn gp ca cng ty con
vo cng ty m c thc hin di hnh thc khc vi hnh thc u t mua cc
phieu
iu 18. Ghi nhn thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t
giao dch hp nht knh doanh
1. Khi gi tr ghi s ca ti sn, n phi tr trn bo co ti chnh ring
ca cng ty con khc bit so vi gi tr hp l, khi lp Bo co ti chnh hp
nht, cng ty m phi ghi nhn thu thu nhp hon li:
a) Trng hp gi tr hp l ca ti sn thun c th xc nh c ca
cng ty con cao hn gi tr ghi s, khi loi tr khon u t ca cng ty m vo
cng ty con, k ton ghi nhn thu hon li phi tr, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ca ch s hu (theo gi tr ghi s)
N Li th thng mi (trng hp pht sinh LTTM)
N Ti sn thun (nu gi tr hp l cao hn gi tr ghi s)
C Thu nhp khc (trng hp pht sinh li t giao dch mua r)
C u t vo cng ty con
C Li ch c ng khng kim sot (phn s hu trong chnh lch
gia gi tr hp l ca ti sn thun cao hn gi tr ghi s)
C Thu thu nhp hon li phi tr.
b) Trng hp gi tr hp l ca ti sn thun c th xc nh c ca
cng ty con nh hn gi tr ghi s, khi loi tr khon u t ca cng ty m vo
cng ty con, k ton ghi nhn ti sn thu hon li, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ca ch s hu (theo gi tr ghi s)
N Li th thng mi (trng hp pht sinh LTTM)
N Li ch c ng khng kim sot (phn s hu trong chnh lch gia
gi tr hp l ca ti sn thun nh hon gi tr ghi s)
N Ti sn thu thu nhp hon li
C Ti sn thun (gi tr hp l thp hn gi tr ghi s)
C Thu nhp khc (trng hp pht sinh li t giao dch mua r)
C u t vo cng ty con.
2. Cng ty m khng c ghi nhn thu hon li phi tr i vi li th
thng mi pht sinh t giao dch hp nht kinh doanh.
25

MC 2
X L NH HNG CA CHNH LCH GIA GI TR HP L
V GI TR GHI S KHI THU HI TI SN, THANH TON N PHI
TR V NH HNG CA THU THU NHP HON LI
PHT SINH T GIAO DCH HP NHT KINH DOANH
iu 19. iu chnh nh hng ca chnh lch gia gi tr hp l v
gi tr ghi s khi thu hi ti sn v thanh ton n phi tr ca cng ty con
khi lp Bo co ti chnh hp nht
1. i vi ti sn c nh, bt ng sn u t
a) Khi hp nht bo co ti chnh, ti sn c nh v bt ng sn u t
ca cng ty con c trnh by theo gi tr hp l. Do vic khu hao v ghi nhn
hao mn lu k trn Bo co ti chnh ca cng ty con da trn gi tr ghi s ca
ti sn nhng vic khu hao v ghi nhn hao mn lu k trn Bo co ti chnh
hp nht c cn c vo gi tr hp l nn k ton phi thc hin mt s iu
chnh thch hp, c th:
- Ton b chi ph khu hao v hao mn lu k ca ti sn c nh v bt
ng sn u t phi c iu chnh ph hp vi gi tr hp l. Vic iu chnh
ny ch c chm dt khi cng ty con thanh l, nhng bn cc ti sn ny.
- Cng ty m khng thc hin iu chnh thu thu nhp hon li i vi
chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn c nh v bt ng sn
u t
b) Phng php k ton iu chnh nh hng chnh lch ca chi ph
khu hao theo gi tr hp l v chi ph khu hao theo gi tr ghi s
- iu chnh hao mn lu k v chi ph khu hao trong trng hp gi tr
hp l ca ti sn c nh, bt ng sn u t cao hn gi tr ghi s, ghi:
N cc khon mc chi ph (chnh lch gia mc khu hao theo gi tr hp
l v gi tr ghi s pht sinh trong k)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s chnh
lch lu k n u k)
C Gi tr hao mn lu k (s chnh lch lu k n cui k)
- iu chnh hao mn lu k v chi ph khu hao trong trng hp gi tr
hp l ca ti sn c nh, bt ng sn u t thp hn gi tr ghi s, ghi:
N Gi tr hao mn lu k (s chnh lch lu k n cui k)
C cc khon mc chi ph (chnh lch gia mc khu hao theo gi tr
hp l v gi tr ghi s pht sinh trong k)
26

C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc


(chnh lch lu k n u k)
- Khi ti sn c nh v bt ng sn u t khu hao ht nhng cha
thanh l, nhng bn, k ton thc hin vic iu chnh hao mn lu k v ghi
nhn ton b vo li nhun sau thu cha phn phi.
+ Nu gi tr hp l ca TSC, BST thp hn gi tr ghi s:
N Gi tr hao mn lu k (chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
+ Nu gi tr hp l ca TSC, BST cao hn gi tr ghi s:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Gi tr hao mn lu k (chnh lch gia gi tr hp l v GTGS)
2. i vi cc loi ti sn v n phi tr khc
a) Khon chnh lch gia gi tr ghi s v gi tr hp l ca ti sn v n
phi tr ti ngy mua c thc hin trong qu trnh loi tr khon u t ca
cng ty m vo cng ty con theo quy nh ti Mc 1 Chng ny.
b) Trng hp sau ngy mua, cng ty con thanh l, nhng bn hoc
thanh ton nhng ti sn v n phi tr th phn chnh lch gia gi tr hp l v
gi tr ghi s ca cc khon mc ti sn, n phi tr ti ngy mua c coi l
thc hin v c ghi nhn trc tip vo "Li nhun sau thu cha phn phi"
i vi phn do cng ty m s hu. Vic ghi nhn ny c thc hin ngay
trong bt ton loi tr khon u t ca cng ty m vo cng ty con, ghi:
- Trng hp gi tr hp l cao hn gi tr ghi s, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ch s hu (gi tr ti ngy mua)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (phn
chnh lch gia gi tr hp l ca ti sn v n
phi tr cao hn gi tr ghi s ca cng ty m)
C u t vo cng ty con
- Trng hp gi tr hp l nh hn gi tr ghi s, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ch s hu (gi tr ti ngy mua)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cu k trc
(chnh lch gia gi tr hp l nh hn gi tr
ghi s ti sn v n phi tr ca cng ty m)
C u t vo cng ty con.
27

- Cng ty m khng iu chnh phn chnh lch gia gi tr hp l v gi


tr ghi s ca ti sn v n phi tr khi thu hi ti sn hoc thanh ton n phi
tr.
3. K ton hon nhp thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh ti
thi im nm gi quyn kim sot cng ty con
a) Trng hp ti ngy mua, gi tr hp l ca ti sn thun ca cng ty
con cao hn gi tr ghi s v k ton ghi nhn thu hon li phi tr, khi thu
hi ti sn hoc thanh ton n phi tr, k ton hon nhp thu hon li phi tr,
ghi:
,
,
,
N Thu thu nhp hon li phi tr (tng s hon nhp ly k)
C Chi ph thu TNDN hon li (s hon nhp k bo co)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
hon nhp ly k n cui k trc)
b) Trng hp ti ngy mua, gi tr hp l ca ti sn thun ca cng ty
con nh hn gi tr ghi s v k ton ghi nhn ti sn thu hon li, khi thu
hi ti sn hoc thanh ton n phi tr, k ton hon nhp ti sn thu hon li,
ghi:
^
^
N Chi ph thu TNDN hon li (s hon nhp k bo co)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s hon
nhp ly k n cui k trc)
C Ti sn thu thu nhp hon li (tng s hon nhp ly k)
MC 3
PHN B LI TH THNG MI
iu 20. Phng php k ton phn b li th thng mi
1 Li th thng mi pht sinh ti ngy mua c phn b dn u vo
kt qu hot ng kinh doanh hp nht theo phng php ng thng trong
thi gian khng qu 10 nm Trng hp s li th thng mi b tn tht trong
nm cao hn s phn b hng nm theo phng php ng thng th thc hin
phn b theo s b tn tht.
2 Trng hp phn b li th thng mi trong k u tin, k ton xc
nh li th thng mi phi phn b trong k, ghi:
N Chi ph qun l doanh nghip (Li th thng mi phn b trong k)
C Li th thng mi (Li th thng mi pht sinh trong k).

28

3. Trng hp phn b li th thng mi t k th hai tr i, k ton


phi phn nh s phn b trong k ny v s lu k phn b t ngy mua n
ngy u k bo co v ghi nhn nh sau:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc(s LTTM
phn b lu k n cui k trc)
N Chi ph qun l doanh nghip (S LTTM phn b trong k bo co)
C Li th thng mi (LTTM phn b lu k n cui k bo co)
4. Sau khi phn b ht li th thng mi, bt ton iu chnh nh sau:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Li th thng mi.
MC 4
TCH LI CH CA C NG KHNG KIM SOT
iu 21. Nguyn tc xc nh gi tr v tch li ch c ng khng
kim sot cui k
1. Trong Bng cn i k ton hp nht, li ch c ng khng kim sot
trong gi tr hp l ca ti sn thun ca cc Cng ty con c xc nh v trnh
by thnh mt ch tiu ring bit thuc phn vn ch s hu. Gi tr li ch c
ng khng kim sot trong gi tr ti sn thun ca cc Cng ty con hp nht,
gm:
- Li ch c ng khng kim sot ti ngy mua c xc nh theo gi tr
hp l ti sn thun ca cng ty con ti ngy mua;
- Li ch c ng khng kim sot trong s bin ng ca tng vn ch s
hu k t ngy mua n u k bo co;
- Li ch c ng khng kim sot trong s bin ng ca tng vn ch s
hu pht sinh trong k bo co.
2. Cc khon l pht sinh ti cng ty con phi c phn b tng ng
vi phn s hu ca c ng khng kim sot, k c trng hp s l ln
hon phn s hu ca c ng khng kim sot trong ti sn thun ca cng ty
con.
3. Trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht, li ch c ng
khng kim sot c xc nh v trnh by ring bit trong mc "Li nhun sau
thu ca c ng khng kim sot". Li ch c ng khng kim sot c xc
nh cn c vo t l li ch c ng khng kim sot v li nhun sau thu thu
nhp doanh nghip ca cc cng ty con. Thu nhp ca c ng khng kim sot
29

trong kt qu hot ng kinh doanh ca cng ty con c phn nh trong mc


"Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot - M s 62".
4. Khi xc nh gi tr phn li ch c ng khng kim sot cui k phi
loi tr nh hng ca:
- C tc u i phi tr;
- Qu khen thng phc li phi trch lp trong k.
5. Ngoi nhng quy nh t khon 1 n khon 4 iu ny, li ch c
ng khng kim sot cn b nh hng bi cc giao dch ni b khc.
iu 22. Phng php k ton tch li ch c ng khng kim sot
trong gi tr ghi s ca ti sn thun ca cng ty con ti thi im cui k
1 Phng php 1:
Li ch c ng khng
kim sot cui k

Li ch c ng khng
kim sot u k

Li ch c ng
khng kim sot pht
sinh trong k

a) Tch li ch c ng khng kim sot ti ngy u k bo co


- Cn c vo li ch c ng khng kim sot c xc nh ti ngy
u k bo co, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ch s hu
C Li ch c ng khng kim sot
Trng hp gi tr cc khon mc thuc vn ch s hu ca cng ty con
ti ngy u k l s m th k ton ghi C cc khon mc thay v ghi N vo
cc khon mc nh trong bt ton trn.
- Trng hp ti thi im mua, gi tr hp l ca ti sn thun ti cc
cng ty con khng bng vi gi tr ghi s ca n th k ton phi lp bt ton
iu chnh theo quy nh ti mc 1 Chng ny ghi nhn chnh lch gia gi
tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn v n phi tr thuc s hu ca c ng
khng kim sot.
b) Ghi nhn li ch c ng khng kim sot t kt qu hot ng kinh
doanh trong k.

30

- Trng hp kt qu hot ng kinh doanh trong nm c li, k ton xc


nh li ch c ng khng kim sot trong thu nhp sau thu ca cng ty con
pht sinh trong k, ghi:
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot
C Li ch c ng khng kim sot.
- Trng hp kt qu hot ng kinh doanh trong nm l, k ton xc
nh s l c ng khng kim sot phi gnh chu trong tng s l ca cng ty
con pht sinh trong k, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot.
- Trng hp trong k n v trch lp cc qu t li nhun sau thu cha
phn phi, k ton ghi:
N cc Qu thuc vn ch s hu (chi tit tng Qu)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
- Trng hp trong nm n v phn phi li nhun v tr c tc bng
tin cho cc c ng, k ton cn c vo s phn chia cho cc c ng khng
kim sot ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu cha phn phi (chi tit li nhun k trc
hoc k ny).
2. Phng php 2: p dng trong trng hp trong k khng c cc giao
dch theo chiu ngc (cng ty con khng phi l bn bn) v cng ty con khng
thu c cc khon c tc t cc n v trong ni b tp on.
a) Gi tr phn li ch c ng khng kim sot cui k trong gi tr ghi s
ca ti sn thun ca cng ty con (ngoi phn s hu trong chnh lch gia gi
tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn thun ti ngy mua) c xc nh theo
cng thc sau:

Li ch c ng khng
kim sot cui k
=

vn ch s hu ca
cng ty con ti
thi im cui k

T l s hu ca c ng
khng kim sot ti thi
im cui k

b) Do li ch c ng khng kim sot cui k c tch t vn ch ca


cng ty con cui k nn cc bt ton iu chnh khi cng ty con trch lp cc
qu v tr c tc cho c ng khng kim sot khng c tip tc thc hin.
c) e tch ring gi tr khon mc "Li ch c ng khng kim sot"
trong ti sn thun ca cng ty con trn Bng cn i k ton hp nht phi iu
31

chnh gim cc khon mc thuc vn ch s hu nh "Vn gp ca ch s


hu", "Qu u t pht trin", "Li nhun sau thu cha phn phi",. v iu
chnh tng khon mc "Li ch c ng khng kim sot" trn Bng cn i k
ton hp nht.
d) Cn c vo bo co ti chnh ring ca tng cng ty con cui k, k
ton tch li ch c ng khng kim sot ti thi im cui k bo co, ghi:
N Vn gp ca ch s hu
N Thng d vn c phn
N Li nhun sau thu cha phn phi
N Qu khc thuc vn ch s hu
N Chnh lch nh gi li ti sn
N Chnh lch t gi hi oi.
C Li ch c ng khng kim sot.
Trng hp gi tr cc khon mc thuc vn ch s hu ca cng ty con
ti ngy u k l so m th k ton ghi C cc khon mc thay v ghi N vo
cc khon mc nh trong bt ton trn.
MC 5
X L C TC U I CA C NG KHNG KIM SOT
V Q KHEN THNG, PHC LI
iu 23. Nguyn tc x l c tc u i v qu khen thng, phc li
Trc khi xc nh phn s hu ca cng ty m v c ng khng kim
sot trong cng ty con, cng ty m phi thc hin mt s iu chnh sau y:
1. C tc u i ca c ng khng kim sot
a) i vi c phiu u i c phn loi l n phi tr: c tc u i
c hch ton l chi ph ti chnh, cng ty m khng phi thc hin iu chnh
khi hp nht bo co ti chnh
b) i vi c phiu u i c phn loi l vn ch s hu: Cng ty m
phi xc nh ring phn c tc u i ca c ng khng kim sot theo
nguyn tc:
- Xc nh ring phn c tc u i t li nhun sau thu trong k trc
khi phn b li nhun sau thu cho cc c ng nm gi c phiu ph thng.
Gi tr ca c tc u i phn b cho c ng khng kim sot c cn c theo
t l nm gi c phiu u i.
32

- Phn c tc u i lu k ca cc k trc cha tr cho c ng khng


kim sot phi c tch ra khi li nhun sau thu cha phn phi u k trn
Bng cn i k ton ca cng ty con trc khi tnh phn s hu ca c ng
nm gi c phiu ph thng.
- Vic tch c tc u i phi c thc hin trc khi trch qu khen
thng, phc li.
- Do t l nm gi c phiu u i v c phiu ph thng ca c ng m
v c ng khng kim sot c th khc nhau, vic xc nh phn s hu ca
cc c ng trong ti sn thun ca cng ty con v li th thng mi (nu c)
c thc hin theo nguyn tc:
+ Phn b cho c ng nm gi c phiu u i gi tr ca vn c phn
u i tng ng vi t l s hu ca tng c ng;
+ Phn b cho c ng nm gi c phiu ph thng tng gi tr ca vn
ch s hu cn li sau khi tr phn vn c phn u i.
2. i vi qu khen thng, phc li
- Trng hp bo co ti chnh ca cng ty con dng hp nht trch
qu khen thng, phc li theo iu l, khi lp Bo co ti chnh hp nht cng
ty m ch thc hin iu chnh phn Li ch c ng khng kim sot.
- Trng hp bo co ti chnh ca cng ty con dng hp nht cha
trch qu khen thng, phc li theo iu l, khi lp Bo co ti chnh hp nht
cng ty m phi c tnh s qu khen thng phc li cng ty con phi trch
trong k v loi tr ra khi li nhun sau thu cha phn phi trc khi xc nh
phn s hu ca cng ty m v c ng khng kim sot.
iu 24. Phung php k ton c tc u i ca c ng khng kim
sot
1. Nu cng ty con c c tc u i lu k ca cc k trc nhng cha
tr, khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi tch ring s c tc u
i lu k cng ty con cha tr cho c ng khng kim sot trc khi xc nh
phn s hu ca c ng nm gi c phiu ph thng, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Li ch c ng khng kim sot
2. Li ch sau thu ca c ng khng kim sot pht sinh trong k c
xc nh l tng ca c tc u i cng vi (+) phn s hu trong li (hoc l)
sau thu trn bo co kt qu kinh doanh ca cng ty con phn b cho c ng

khng kim sot. Bt ton tch li ch c ng khng kim sot pht sinh trong
k c thc hin nh quy nh ti Mc 4 Chng ny
iu 25 Phng php iu chnh qu khen thung, phc li chua
trch t li nhun sau thu chua phn phi
l Nu bo co ti chnh ca cng ty con dng hp nht cha trch qu
khen thng, phc li theo iu l, khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty
m c tnh s qu khen thng, phc li cng ty con phi trch trong k trc
khi xc nh phn s hu ca c ng m v c ng khng kim sot trong li
nhun sau thu cha phn phi, ghi:
- i vi phn qu khen thng phc li tng ng vi phn s hu ca
cng ty m trong li nhun sau thu ca cng ty con, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi
C Qu khen thng, phc li.
- i vi phn qu khen thng phc li tng ng vi phn s hu ca
c ng khng kim sot, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Qu khen thng, phc li.
2. Nu bo co ti chnh ca cng ty con dng hp nht trch qu
khen thng, phc li theo iu l, khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty
iu chnh li li ch c ng khng kim sot tng ng vi phn s hu ca
c ng khng kim sot, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Qu khen thng, phc li.
MC 6
LOI TR CC GIAO DCH NI B
iu 26 Loi tr nh hng ca giao dch bn hng tn kho trong
ni b tp on
1. Nguyn tc loi tr
- Trong Bo co ti chnh hp nht, doanh thu v gi vn ca hng tiu
th trong ni b tp on phi c loi tr ton b. Cc khon li, l cha thc
hin t cc giao dch bn hng ang phn nh trong gi tr ca hng tn kho
cng phi c loi tr hon ton.
- Li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k c xc
nh nh sau:
34

Li hoc l cha thc


hin trong hng tn kho
cui k

Gi tr ca hng tn
=
kho cui k tnh
theo gi bn ni b

Gi tr ca hng tn kho
cui k tnh theo gi vn
ca bn bn hng

- Li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k phi c


loi tr khi gi tr hng tn kho cui k, ng thi li hoc l cha thc hin
trong gi tr hng tn kho u k cng phi c loi tr khi gi vn hng bn
trong k.
- Vic loi tr li hoc l cha thc hin trong giao dch cng ty m bn
hng cho cng ty con khng nh hng n vic phn chia li ch cho cc c
ng khng kim sot ca cng ty con v ton b li hoc l cha thc hin
thuc v cng ty m.
- Trng hp cng ty con ghi nhn li hoc l t giao dch bn hng ni
b trong tp on th li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho phi
c phn b gia cng ty m v cc c ng khng kim sot theo t l li ch
ca cc bn.
- Cc khon l cha thc hin pht sinh t cc giao dch bn hng ni b
cng phi c loi b, tr khi chi ph to nn khon l khng th thu hi
c. Trng hp gi bn hng ni b thp hn gi gc ca hng ha mua vo,
k ton phi nh gi kh nng bn mua hng s bn c hng tn kho ny vi
gi cao hn gi gc ca tp on. Trng hp xt thy bn mua hng khng th
bn c hng vi gi cao hn gi gc ca tp on th vic phn nh khon l
cha thc hin l ph hp vi vic ghi nhn hng tn kho theo gi thp hn gia
gi gc v gi tr thun c th thc hin c ca tp on do khng cn phi
thc hin vic loi tr.
- Nu n cui k k ton bn mua hng vn cha tr ht tin th khon
mc phi thu ca khch hng v khon mc phi tr cho ngi bn trn Bng
cn i k ton hp nht cng phi loi tr s tin cn n gia cc on v trong
tp on.
- Gi tr ghi s ca hng tn kho trong Bo co ti chnh hp nht loi
tr li hoc l cha thc hin pht sinh t giao dch ni b, tuy nhin c s tnh
thu ca hng tn kho c xc nh trn c s ho n mua hng c li hoc
l t cc giao dch bn hng ni b.
- Vic loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k pht
sinh t giao dch bn hng gia cc n v trong ni b tp on s lm cho gi
tr ghi s ca hng tn kho cui k trong Bo co ti chnh hp nht nh hn c
35

s tnh thu ca n. Trng hp ny s pht sinh mt khon chnh lch tm thi


c khu tr theo quy nh ca Chun mc k ton "Thu thu nhp doanh
nghip". Khon chnh lch tm thi c khu tr ny s lm pht sinh ti sn
thu thu nhp hon li, ng thi lm gim chi ph thu thu nhp doanh nghip
hon li trong k ca c tp on. Do , k ton phi phn nh ti sn thu thu
nhp hon li trong Bng cn i k ton hp nht.
- Vic loi tr khon l trong gi tr hng tn kho cui k pht sinh t
giao dch ni b ch c thc hin khi chc chn rng gi vn xt trn phng
din tp on i vi l hng ny vn nh hn gi tr thun c th thc hin
c ca chng. Trong trng hp , vic loi tr khon l trong gi tr hng
tn kho cui k pht sinh t giao ch bn hng gia cc n v trong ni b lp
on s lm cho gi tr ghi s ca hng tn kho trong Bo co ti chnh hp nht
ln hn c s tnh thu ca n. Trng hp ny s to ra chnh lch tm thi
phi chu thu v lm pht sinh thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr v
lm tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li ca c tp on. Do , k
ton phi phn nh thu thu nhp hon li phi tr trong BCKT hp nht.
2. Bt ton iu chnh
a) Loi tr doanh thu, gi vn hng bn v li hoc l cha thc hin pht
sinh t giao dch bn hng ni b trong k: Ke ton phi tnh ton, xc nh s
li hoc l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k pht sinh t cc
giao dch bn hng ni b, ghi:
- Trng hp c li:
N Doanh thu bn hng v cung cp dch v (doanh thu bn hng ni b).
C Gi vn hng bn (doanh thu bn hng ni b - Li cha thc
hin trong hng tn kho cui k)
C Hng tn kho (Li cha thc hin trong hng tn kho cui k).
- Trng hp l:
+ Nu gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho nh hn gi
gc ca s hng tn kho tiu th ni b (gi tr ti bn bn) th k ton khng
thc hin loi tr l cha thc hin m ch loi tr doanh thu bn hng v gi
vn hng bn nh sau:
N Doanh thu bn hng v cung cp dch v (doanh thu bn hng ni b).
C Gi vn hng bn (doanh thu bn hng ni b).
+ Khi gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho cui k pht
sinh t giao dch bn hng ni b trong k ln hn gi gc ca s hng tn kho
36

trong ni b (gi tr ti bn bn) th k ton thc hin loi tr khon l cha thc
hin. Trng hp ny k ton ghi:
N Doanh thu bn hng v cung cp dch v (doanh thu bn hng ni b)
N Hng tn kho (l cha thc hin trong hng tn kho cui k)
C Gi vn hng bn (doanh thu bn hng ni b + l cha thc
hin trong hng tn kho cui k).
b) Loi tr gi vn hng bn v li nhun sau thu cha phn phi u k
do nh hng ca li nhun cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k khi
bn hng k sau.
Li nhun cha thc hin trong gi tr hng tn kho u k s c
chuyn vo gi vn hng bn trong k khi bn mua hng bn hng tn kho c
mua t cc n v trong ni b ra ngoi tp on lm tng ch tiu gi vn hng
bn ca c tp on. Do trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp
nht k ton phi loi tr nh hng ca li nhun cha thc hin trong gi tr
hng tn kho u k c ghi nhn vo ch tiu gi vn hng bn ca k ny
bng cch ghi gim gi vn hng bn, ng thi ghi gim li nhun cha phn
phi (u k).
- Trng hp nm trc loi tr li cha thc hin trong gi tr hng
tn kho u k ny, k ton ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (li cha
thc hin trong hng tn kho u k)
C Gi vn hng bn (li cha thc hin trong hng tn kho u k).
- Trng hp nm trc loi tr l cha thc hin trong gi tr hng tn
kho u k ny, k ton ghi:
N Gi vn hng bn (l cha thc hin trong hng tn kho u k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (l
cha thc hin trong hng tn kho u k).
c) iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do loi tr li
nhun cha thc hin trong hng tn kho cui k.
- Trng hp loi tr li cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k
trong Bo co ti chnh hp nht lm pht sinh chnh lch tm thi c khu
tr, k ton phi xc nh ti sn thu thu nhp hon li v ghi nhn nh sau:
N Ti sn thu thu nhp hon li
C Chi ph thu TNDN hon li.
- Trng hp loi tr l cha thc hin trong gi tr hng tn kho cui k
trong Bo co ti chnh hp nht lm pht sinh chnh lch tm thi phi chu
thu, k ton phi xc nh thu thu nhp hon li phi tr v ghi nhn nh sau:

N Chi ph thu TNDN hon li


C Thu thu nhp hon li phi tr
d) iu chnh nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do loi tr li
hoc l cha thc hin trong hng tn kho u k.
Sang k sau khi bn mua bn hng tn kho mua t cc n v trong ni
b ra ngoi tp on, cng vi vic loi tr li, l cha thc hin trong hng tn
kho u k, k ton phi tnh ton nh hng ca thu thu nhp doanh nghip
hon li v ghi nhn nh sau:
- Trng hp nm trc loi tr li cha thc hin trong hng tn kho
k ton phi tnh ton ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong k,
ghi:
^
N Chi ph thu TNDN hon li
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
- Trng hp nm trc loi tr l cha thc hin trong hng tn kho
k ton phi tnh ton thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong k,
ghi:
,
, ,
,
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Chi ph thu TNDN hon li.
) iu chnh nh hng ca vic loi tr li cha thc hin trong giao
dch cng ty con bn hng ho cho cng ty m n li ch c ng khng kim
sot
Khi loi tr li cha thc hin ca cng ty con, k ton tnh ton nh
hng ca vic loi tr li cha thc hin n li ch c ng khng kim sot
v ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot.
Khi loi tr l cha thc hin ca cng ty con, k ton tnh ton nh
hng ca vic loi tr l cha thc hin n li ch c ng khng kim sot
v ghi:
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot
C Li ch c ng khng kim sot.
iu 27. Loi tr nh hirng ca giao dch bn ti sn c nh trong
ni b
A

1. Nguyn tc iu chnh
38

- Cc khon thu nhp khc, chi ph khc, li hoc l cha thc hin pht
sinh t cc giao dch bn ti sn c nh trong ni b tp on phi c loi tr
hon ton. Trong Bo co ti chnh hp nht, gi tr ghi s ca TSC (nguyn
gi, hao mn ly k) phi c iu chnh li nh th khng pht sinh giao dch
bn ti sn c nh trong ni b tp on.
- Trng hp ti sn c nh c bn c li th chi ph khu hao ang
c ghi nhn trong Bo co ti chnh ring ca bn mua ti sn c nh s cao
hn chi ph khu hao xt trn phng din ca c tp on, do trong Bo co
ti chnh hp nht k ton phi iu chnh gim chi ph khu hao v hao mn lu
k do nh hng ca giao dch bn ti sn c nh trong ni b tp on.
- Khi loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh trong
ni b tp on th gi tr ghi s ca ti sn c nh trong Bo co ti chnh hp
nht s nh hn c s tnh thu ca n nn k ton phi phn nh ti sn thu
thu nhp hon li tng ng vi s li cha thc hin b loi tr khi gi tr
TSC. Trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh, khon mc chi ph thu
thu nhp doanh nghip hon li cng phi c ghi gim s tin tng ng vi
thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic loi tr li cha thc hin
ca tp on. Ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t giao dch bn ti sn c
nh gia cc n v trong ni b tp on s c hon nhp dn hng k khi
k ton iu chnh gim chi ph khu hao ca tp on.
- Trng hp giao dch bn TSC gia cc n v thuc tp on lm
pht sinh mt khon l th gi tr ghi s ca ti sn c nh xt trn phng din
tp on s ln hn c s tnh thu ca n nn Bo co ti chnh hp nht phi
phn nh c phn thu thu nhp hon li tng ng vi s l cha thc hin
nm trong gi tr TSC. Bo co kt qu hot ng kinh doanh phi phn nh
c s tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li tng ng vi vic
tng li nhun ca tp on. Thu thu nhp hon li pht sinh t giao dch bn
ti sn c nh gia cc n v trong ni b tp on s c hon nhp dn
hng k khi k ton iu chnh tng chi ph khu hao ca tp on.
- Trng hp pht sinh li hoc l cha thc hin t giao dch cng ty con
bn TSC trong ni b tp on th khi xc nh li ch c ng khng kim
sot, k ton phi xc nh phn li hoc l cha thc hin cn phn b cho cc
c ng khng kim sot v iu chnh li ch c ng khng kim sot.
2. Bt ton iu chnh
a) Loi tr thu nhp khc, chi ph khc, li nhun cha thc hin v iu
chnh li gi tr ghi s ca ti sn c nh pht sinh t giao dch bn ti sn c
nh gia cc n v trong ni b tp on trong k.
39

- Trng hp giao dch bn TSC c li v gi bn nh hn nguyn gi


ti sn c nh, k ton ghi:
N Nguyn gi TSC (phn chnh lch gia nguyn gi - gi bn )
N Thu nhp khc (phn chnh lch gia gi bn cao hn GTCL TSC
v chi ph thanh l, nhng bn TSC)
C Gi tr hao mn lu k TSC (hao mn lu k n ngy bn)
- Trng hp giao dch bn TSC c li v gi bn ln hn nguyn gi
ti sn c nh, k ton ghi:
N Thu nhp khc phn chnh lch gia gi bn cao hn GTCL TSC v
chi ph thanh l, nhng bn TSC)
C Nguyn gi TSC (phn chnh lch gia gi bn - nguyn gi)
C Gi tr hao mn lu k TSC (hao mn lu k n ngy bn)
- Trng hp giao dch bn TSC b l, k ton ghi:
N Nguyn gi TSC (phn chnh lch gia nguyn gi - gi bn )
C Gi tr hao mn lu k TSC (hao mn lu k n ngy bn)
C Chi ph khc (chnh lch gia gi bn nh hn GTCL TSC v
chi ph thanh l, nhng bn TSC)
b) Loi tr li hoc l cha thc hin pht sinh t giao dch bn ti sn c
nh gia cc n v trong ni b tp on trong k trc.
- Trng hp giao dch bn ti sn c nh pht sinh li v nguyn gi ti
sn c nh ln hn gi bn, k ton ghi:
N Nguyn gi TSC (phn chnh lch gia nguyn gi - gi bn)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (li gp
t giao dch bn TSC )
C Gi tr hao mn lu k TSC (hao mn lu k).
- Trng hp giao dch bn ti sn c nh pht sinh li v nguyn gi ti
sn c nh nh hn gi bn k ton ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (li t
giao dch bn TSC trong ni b)
C Nguyn gi TSC (Phn chnh lch gia gi bn - nguyn gi)
C Gi tr hao mn lu k TSC (hao mn lu k).
- Trng hp giao dch bn ti sn c nh pht sinh l, k ton ghi:
N Nguyn gi TSC (phn chnh lch gia nguyn gi - gi bn)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (l
t giao dch bn TSC trong ni b)
C Gi tr hao mn lu k TSC (Hao mn lu k).

40

c) iu chnh chi ph khu hao v hao mn lu k do nh hng ca li


cha thc hin trong giao dch bn TSC.
Ke ton phi xc nh nh hng ca li cha thc hin phn nh trong
gi tr TSC n chi ph khu hao trong k v hao mn lu k n cui k. Tu
thuc vo ti sn c nh c s dng trong sn xut, kinh doanh hay trong
qun l doanh nghip hoc bn hng k ton s loi tr chi ph khu hao vo cc
khon mc chi ph tng ng. Do Bo co ti chnh c lp t cc Bo co ti
chnh ring ca cng ty m v cc cng ty con trong tp on nn khi lp Bo
co ti chnh hp nht cho k bo co, ngoi vic iu chnh li chi ph khu ha
trong k k ton cn phi iu chnh nh hng ca hao mn lu k c
iu chnh n u k bo co.
- Trng hp ti sn c s dng trong hot ng qun l, hot ng
bn hng, k ton ghi:
N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k )
C Chi ph qun l doanh nghip (s iu chnh pht sinh trong k)
C Chi ph bn hng (s iu chnh pht sinh trong k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
hao mn lu k n cui k trc).
- Trng hp ti sn c s dng trong sn xut sn phm, hoc kinh
doanh dch v, k ton phi xc nh nh hng ca chi ph khu hao n gi
vn hng bn ghi:
N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k )
C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
hao mn lu k n cui k trc)
- Nu vic loi tr chi ph khu hao c nh hng trng yu n ch tiu
hng tn kho th k ton phi phn b chi ph khu hao phi loi tr gia gi vn
hng bn v hng tn kho loi tr cho ph hp. Trong trng hp bt ton
loi tr nh sau:
N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k )
C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k)
C Hng tn kho (s iu chnh pht sinh trong k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
hao mn lu k n cui k trc).
d) iu chnh chi ph khu hao v hao mn ly k do nh hng ca l
cha thc hin trong gi tr cn li ca TSC.
Ke ton phi xc nh nh hng ca l cha thc hin phn nh trong
gi tr cn li ca TSC n chi ph khu hao trong k v hao mn lu k n
41

cui k. Tu thuc vo ti sn c nh c s dng trong sn xut, kinh doanh


hay trong qun l doanh nghip hoc bn hng k ton s b sung chi ph khu
hao vo cc khon mc chi ph tng ng. Do Bo co ti chnh c lp t cc
Bo co ti chnh ring ca cng ty m v cc cng ty con trong tp on nn
khi lp Bo co ti chnh hp nht cho k bo co, ngoi vic iu chnh li chi
ph khu hao trong k, k ton cn phi iu chnh nh hng ca hao mn lu
k c iu chnh n u k bo co.
- Trng hp ti sn c dng trong qun l hoc cho b phn bn hng,
k ton ghi:
N Chi ph qun l doanh nghip (s iu chnh pht sinh trong k)
N Chi ph bn hng (s iu chnh pht sinh trong k)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s hao
mn lu k n cui k trc)
C Gi tr hao mn lu k TSC(s iu chnh ly k n cui k).
- Trng hp ti sn c dng sn xut, k ton ghi:
N Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s hao
mn lu k n cui k trc)
C Gi tr hao mn lu k TSC(s iu chnh ly k n cui k).
- Nu vic loi tr chi ph khu hao c nh hng trng yu n ch tiu
hng tn kho th k ton phi phn b nh hng ca chi ph khu hao c loi
tr gia hai ch tiu gi vn hng bn v hng tn kho cui k v ghi:
N Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k)
N Hng tn kho (s iu chnh pht sinh trong k)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s hao
mn lu k n cui k trc)
C Gi tr hao mn lu k TSC(s iu chnh ly k n cui k).
) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hns, ca
giao dch bn ti sn c nh trong ni b tp on khi ti sn vn ang s dng.
- Ke ton phi xc nh thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh l
giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp on v phn nh nh
hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li n Bo co ti chnh. ng
thi vi vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh gia
cc n v ni b trong tp on, k ton ghi:
N Ti sn thu thu nhp hon li
C Chi ph thu TNDN hon li.
Cc k sau k ton iu chnh nh hng ca thu pht sinh t vic loi
tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh k trc ghi:
42

N Ti sn thu thu nhp hon li


C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
'

'

'

'

'

- ng thi vi vic loi tr l cha thc hin trong giao dch bn ti sn


c nh gia cc n v ni b trong tp on, k ton ghi:
N Chi ph thu TNDN hon li
C Thu thu nhp hon li phi tr.
Cc k sau k ton iu chnh nh hng ca thu pht sinh t vic loi
tr l cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh k trc ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Thu thu nhp hon li phi tr.
e) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca
vic iu chnh chi ph khu hao khi ti sn c nh vn ang s dng: Khi ti
sn vn cn ang c s dng v ang c trch khu hao th ng thi vi
vic iu chnh nh hng ca chi ph khu hao ti sn c nh v hao mn lu
k ti sn c nh, k ton phi iu chnh nh hng v thu thu nhp doanh
nghip ca vic iu chnh trn.
- Trng hp loi tr li t giao dch bn ti sn c nh trong ni b dn
n vic iu chnh gim chi ph khu hao v hao mn lu k, k ton iu
chnh nh hng ca thu nh sau:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (nh
hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi
ph khu hao lu k n u k)
N Chi ph thu TNDN hon li (nh hng ca thu thu nhp t vic
loi tr chi ph khu hao trong k)
C Ti sn thu thu nhp hon li (nh hng ca thu thu nhp
doanh nghip hon li lu k n cui k).
- Trng hp loi tr l t giao dch bn ti sn c nh trong ni b dn
n vic iu chnh tng chi ph khu hao v hao mn lu k, k ton iu chnh
nh hng ca thu nh sau:
N Thu thu nhp hon li phi tr (nh hng ca thu thu nhp lu k
n cui k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
(nh hng ca thu thu nhp t vic loi tr chi
ph khu hao lu k n u k)
C Chi ph thu TNDN hon li (nh hng ca thu thu nhp t
vic loi tr chi ph khu hao trong k).
Khi ti sn c nh vn cn ang c s dng nhng khu hao ht
theo nguyn gi th ton b li cha thc hin pht sinh t giao dch bn ti sn

c nh trong ni b tp on chuyn thnh li thc ca tp on thng qua


vic gim tr chi ph khu hao hng k. T thi im ny khng cn pht sinh
thu thu nhp hon li.
g) nh hng ca vic loi tr li nhun cha thc hin n li ch c
ng khng kim sot.
- Giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp on c the nh
hng n li ch c ng khng kim sot.
- Nu cng ty con l bn bn th vic loi tr li hoc l cha thc hin s
nh hng n kt qu kinh doanh ca cng ty con v theo nh hng n
vic xc nh li ch c ng khng kim sot pht sinh trong k.
- Neu cng ty con l bn mua th vic loi tr li hoc l cha thc hin
s nh hng n chi ph khu hao ti sn c nh ca cng ty con v theo
nh hng n vic xc nh li ch c ng khng kim sot pht sinh trong k.
- Sau khi xc nh nh hng ca vic loi tr li hoc l cha thc hin
trong giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp on, nu li ch c
ng khng kim sot b gim xung, k ton ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot.
- Sau khi xc nh nh hng ca vic loi tr li hoc l cha thc hin
trong giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp on, nu li ch c
ng khng kim sot tng ln, k ton ghi:
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot
C Li ch c ng khng kim sot.
h) nh hng ca giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp
on trong cc nm trc i vi cc TSC c bn mua khu hao ht theo
nguyn gi v vn ang s dng.
- Trng hp gi bn ni b ln hn nguyn gi k ton phi iu chnh
bng cch ghi:
N Nguyn gi TSC (phn chnh lch gia nguyn gi - gi bn)
C Gi tr hao mn lu k TSC (nguyn gi - gi bn).
- Trng hp gi bn ni b trc y nh hn nguyn gi, k ton ghi:
N Gi tr hao mn lu k TSC (gia gi bn - nguyn gi)
C Nguyn gi TSC (gi bn - nguyn gi).

44

Cc trng hp ny khng pht sinh chnh lch tm thi v khng nh


hng n thu thu nhp hon li.
i) Trng hp TSC mua t mt n v trong ni b tp on c bn
khi cha khu hao ht.
Khi TSC mua t mt on v trong ni b tp on c bn khi cha
khu hao ht th k ton phi phn nh vic hon nhp gi tr cn li ca ti sn
thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic loi tr li cha thc hin
cn nm trong gi tr cn li ca TSC, k ton ghi:
N Chi ph thu TNDN hon li
C Ti sn thu thu nhp hon li.
iu 28. iu chnh v loi tr nh hng ca giao dch chuyn hng
tn kho thnh ti sn c nh trong ni b tp on
1. Nguyn tc iu chnh
- Trng hp mt n v trong tp on bn hng ho, thnh phm cho
n v khc trong tp on s dng lm ti sn c nh th ton b doanh thu bn
hng ho, gi vn hng bn v li nhun cha thc hin trong nguyn gi TSC
phi c loi tr hon ton.
- Nu giao dch bn hng ni b c li th chi ph khu hao ang c ghi
nhn trong Bo co ti chnh ring ca bn mua ti sn c nh s cao hn chi
ph khu hao xt trn phng din ca c tp on, do trong Bo co ti
chnh hp nht k ton phi iu chnh chi ph khu hao v hao mn lu k do
nh hng ca giao dch chuyn hng tn kho thnh ti sn c nh trong ni b
tp on.
- Khi loi tr li cha thc hin trong nguyn gi ti sn c nh trong ni
b tp on th gi tr ghi s ca ti sn c nh trong Bo co ti chnh hp nht
s nh hn c s tnh thu ca n nn k ton phi phn nh ti sn thu thu
nhp hon li tng ng vi s li cha thc hin nm trong nguyn gi TSC.
Trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh, khon mc chi ph thu thu nhp
doanh nghip hon li cng phi c ghi gim s tin tng ng vi thu thu
nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic gim li nhun ca tp on. Ti
sn thu thu nhp hon li pht sinh do vic loi tr li cha thc hin trong
nguyn gi ti sn c nh ca bn mua hng s c hon nhp dn hng k khi
k ton iu chnh gim chi ph khu hao ca tp on.
- Trng hp hng tn kho c bn l thng th hin li ch kinh t
mang li trong tng lai ca ti sn nh hn gi gc ca n. Trng hp ny k
45

ton s khng loi tr l t giao dch bn hng trong ni b tp on tr khi


chc chn rng khon l ny c th c thu hi
- Khi loi tr li (l) cha thc hin pht sinh t li nhun trong giao dch
cng ty con bn hng ho, thnh phm th k ton phi xc nh phn li, l
cha thc hin cn phn b cho cc c ng khng kim sot khi xc nh li
ch c ng khng kim sot.
2. Bt ton iu chnh
a) Bt ton loi tr doanh thu, gi vn hng bn v li nhun cha thc
hin trong nguyn gi ti sn c nh pht sinh t giao dch bn hng ni b m
hng ho, thnh phm ca bn bn c s dng l ti sn c nh ca bn mua.
Trng hp giao dch ni b lm pht sinh li cha thc hin, k ton
iu chnh nh sau:
N Doanh thu bn hng ho v dch v (doanh thu bn hng ni b)
C Gi vn hng bn (gi vn hng tiu th ni b)
C Nguyn gi TSC (li cha thc hin).
b) Bt ton loi tr li cha thc hin pht sinh t giao dch ni b trong
hng ho, thnh phm ti bn bn c s dng l ti sn c nh ti bn mua
pht sinh trong k trc
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (li cha
thc hin t k trc)
C Nguyn gi TSC (li cha thc hin).
c) iu chnh chi ph khu hao v hao mn lu k do nh hng ca li
cha thc hin trong gi tr TSC
K ton phi xc nh nh hng ca li cha thc hin phn nh trong
nguyn gi TSC n chi ph khu hao trong k v hao mn lu k n cui k
Tu thuc vo ti sn c nh c s dng trong sn xut, kinh doanh hay
trong qun l doanh nghip hoc bn hng k ton s loi tr chi ph khu hao
vo cc ch tiu chi ph tng ng Do Bo co ti chnh c lp t cc Bo
co ti chnh ring ca cng ty m v cc cng ty con trong tp on nn khi lp
Bo co ti chnh hp nht cho k bo co, ngoi vic iu chnh li chi ph
khu hao trong k k ton cn phi iu chnh nh hng ca hao mn lu k d
c iu chnh n u k bo co.
- Trng hp ti sn c s dng trong hot ng qun l hoc bn
hng, k ton ghi:
N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k )
46

C Chi ph qun l doanh nghip (s iu chnh pht sinh trong k)


C Chi ph bn hng (s iu chnh pht sinh trong k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
(iu chnh lu k n u k).
- Trng hp ti sn c s dng trong sn xut sn phm, k ton phi
xc nh nh hng ca chi ph khu hao n gi vn hng bn ghi:
N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k )
C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
iu chnh lu k n u k).
- Nu vic loi tr chi ph khu hao c nh hng trng yu n ch tiu
hng tn kho th k ton phi phn b s phi loi tr gia gi vn hng bn v
hng tn kho cho ph hp. Trong trng hp bt ton loi tr nh sau:
N Gi tr hao mn lu k TSC (s iu chnh lu k n cui k )
C Gi vn hng bn (s iu chnh pht sinh trong k)
C Hng tn kho (s iu chnh pht sinh trong k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
iu chnh lu k n u k).
- Trng hp ti sn c nh ht khu hao theo nguyn gi nhng vn
ang s dng bt ton iu chnh nh sau:
N Gi tr hao mn lu k TSC (li gp trong giao dch ni b)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
d) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca
vic loi tr li t giao dch bn hng ho khi ti sn c nh ti bn mua vn
ang s dng v ang cn khu hao.
- Ke ton phi xc nh thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t
giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp on v phn nh nh
hng ca thu thu nhp doanh nghip hon li n Bo co ti chnh. ng
thi vi vic loi tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh gia
cc n v ni b trong tp on, k ton ghi:
N Ti sn thu thu nhp hon li
C Chi ph thu TNDN hon li.
- Cc k sau k ton iu chnh nh hng ca thu pht sinh t vic loi
tr li cha thc hin trong giao dch bn ti sn c nh k trc ghi:
N Ti sn thu thu nhp hon li
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
47

) Ghi nhn nh hng ca thu thu nhp doanh nghip do nh hng ca


vic iu chnh chi ph khu hao khi ti sn c nh vn ang s dng v ang
cn khu hao.
Khi ti sn vn cn ang c s dng v ang c trch khu hao th
ng thi vi vic iu chnh nh hng ca chi ph khu hao ti sn c nh v
hao mn lu k ti sn c nh, k ton phi iu chnh nh hng v thu thu
nhp doanh nghip ca vic iu chnh trn, k ton ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (nh hng
ca thu thu nhp t vic loi tr chi ph khu hao lu k n u k)
N Chi ph thu TNDN hon li (nh hng ca thu thu nhp t vic loi
tr chi ph khu hao trong k)
C Ti sn thu thu nhp hon li (nh hng ca thu thu nhp lu
n cui k).
e) nh hng ca vic loi tr li nhun cha thc hin n li ch c
ng khng kim sot.
- Nu cng ty con l bn bn th vic loi tr li hoc l cha thc hin s
nh hng n kt qu kinh doanh ca cng ty con v theo nh hng n
vic xc nh li ch c ng khng kim sot pht sinh trong k.
- Neu cng ty con l bn mua th vic loi tr li hoc l cha thc hin
s nh hng n chi ph khu hao ti sn c nh ca cng ty con v theo
nh hng n vic xc nh li ch c ng khng kim sot pht sinh trong k.
- Sau khi xc nh nh hng ca vic loi tr li hoc l cha thc hin
trong giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp on, nu li ch c
ng khng kim sot b gim xung, k ton ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot.
- Sau khi xc nh nh hng ca vic loi tr li hoc l cha thc hin
trong giao dch bn TSC gia cc n v trong ni b tp on, nu li ch c
ng khng kim sot tng ln, k ton ghi:
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot
C Li ch c ng khng kim sot.
g) nh hng ca thu thu nhp doanh nghip khi ti sn c nh ang s
dng nhng khu hao ht theo nguyn gi.

48

Khi ti sn c nh vn cn ang c s dng nhng khu hao ht


theo nguyn gi th ton b li cha thc hin pht sinh t giao dch bn ti sn
c nh trong ni b tp on chuyn thnh li thc ca tp on thng qua
vic gim tr chi ph khu hao hng k. T thi im ny khng cn pht sinh
thu thu nhp hon li.
iu 29. iu chnh v loi tr nh hng ca giao dch gp vn bng
ti sn phi tin t vo cng ty con
1. Nguyn tc iu chnh:
- Khi gp vn bng ti sn phi tin t vo cng ty con, cng ty m phi
ghi nhn khon u t vo cng ty con v thc hin loi tr gi tr khon u t
vo cng ty con, ghi nhn li th thng mi (hoc li t giao dch mua r nu

- Trng hp c chnh lch gia gi nh gi li vi gi tr cn li ca ti


sn mang i gp vn th s pht sinh li hoc l trn bo co ti chnh ring ca
cng ty m. Tuy nhin, khon li, l ny c coi l cha thc hin nn phi b
loi tr hon ton khi lp Bo co ti chnh hp nht.
- Do li, l pht sinh t giao dch ny c coi l cha thc hin nn gi
tr ghi s ca ti sn trn Bo co ti chnh hp nht s khc c s tnh thu ca
n. Vi vy, k ton phi ghi nhn ti sn thu hon li hoc thu hon li phi tr
i vi cc khon chnh lch tm thi pht sinh t giao dch ny.
- Do gi tr ghi s mi ca ti sn trn bo co ti chnh ca bn mua khc
so vi gi tr ghi s ban u trn bo co ti chnh ca bn bn nn khi lp Bo
co ti chnh hp nht, k ton phi iu chnh gi tr ghi so mi ca ti sn v
gi tr ghi s ban u, loi tr nh hng ca s thay i trong hao mn lu k
v chi ph khu hao.
2. Phng php k ton
- Vic loi tr gi tr khon u t vo cng ty con, ghi nhn li th
thng mi (hoc li t giao dch mua r nu c) trong giao dch gp vn bng
ti sn phi tin t c thc hin ph hp vi quy nh ti mc I Chng ny.
- Vic loi tr li, l cha thc hin, iu chnh gi tr ghi s ca ti sn,
hao mn lu k, chi ph khu hao, ghi nhn v hon nhp thu hon li c
thc hin tng t nh giao dch bn ti sn c nh trong ni b tp on.

49

iu 30. Loi tr c tc cng ty m c chia t li nhun sau ngy


mua ca cng ty con
1. Ton b c tc c chia t li nhun sau ngy mua t cc cng ty con
trong tp on phi c loi tr hon ton trong Bo co ti chnh hp nht.
Neu cng ty m cha nhn c s c tc hoc li nhun c chia ny do cng
ty con cha chuyn tin th khi lp Bo co ti chnh hp nht phi loi tr s
phi thu, phi tr v s c tc li nhun c chia ang phn nh trong khon
mc phi thu khc trong Bo co ti chnh ring ca cng ty m v khon mc
phi tr khc trong Bo co ti chnh ring ca cng ty con chia li nhun.
2 Trng hp cng ty con tr c tc bng c phiu:
a) Cc cng ty m thuc s hu Nh nc nu ghi tng doanh thu hot
ng ti chnh v gi tr khon u t trn bo co ti chnh ring th khi lp Bo
co ti chnh hp nht phi ghi gim ton b s doanh thu hot ng ti chnh
(trong k pht sinh) hoc ghi gim li nhun sau thu cha phn phi (trong cc
k sau) v ghi gim gi tr khon u t ghi nhn trn bo co ti chnh ring.
b) Cc cng ty m khng thuc i tng ti im a nu trn khng c
ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh trn bo co ti chnh ring.
c) Gi tr c phiu cng ty con pht hnh thm do tr c tc ang c
trnh by ti ch tiu "Vn gp ca ch s hu" thuc Bng cn i k ton ca
cng ty con c chuyn sang trnh by ti ch tiu "Vn khc ca ch s hu"
thuc Bng cn i k ton hp nht.
3 Bt ton iu chnh
a) Khi cng ty con tr c tc sau ngy mua cho cng ty m bng lin, k
ton phi loi tr c tc, li nhun cng ty m c chia t cc cng ty con phi
sinh trong k, ghi:
N Doanh thu hot ng ti chnh
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny.
b) Trng hp cng ty con tr c tc sau ngy mua cho cng ty m bng
c phiu:
- Trng hp cng ty m khng phi l doanh nghip do Nh nc nam
gi 100% vn iu l, cng ty m phn nh gi tr s c phiu nhn c l vn
khc ca ch s hu, ghi:
N Von gp ca ch s hu
C Vn khc ca ch s hu
50

- Trng hp cng ty m l doanh nghip do Nh nc nm gi 100%


vn iu l, nu cng ty m hch ton tng doanh thu hot ng ti chnh v
tng gi tr khon u t ra ngoi doanh nghip tng ng vi s tin c tc
c chia trn bo co ti chnh ring th khi lp Bo co ti chnh hp nht,
cng ty m phi iu chnh gim doanh thu hot ng ti chnh v gi tr khon
u t vo cng ty con:
N Doanh thu hot ng ti chnh
C u t vo cng ty con.
iu 31. Cc khon vay trong ni b
1. Cc khon vay trong ni b tp on cha tr phi c loi tr hon
ton khi lp Bo co ti chnh hp nht. Theo , cc khon thu nhp t cho vay
v chi ph i vay cng phi loi tr ton b trong Bo co ti chnh hp nht.
2. Nu cc n v trong mt tp on c quan h vay mn ln nhau th
s d tin vay trong ni b tp on ang phn nh trong cc khon mc "Vay
v n thu ti chnh ngn hn", "Vay v n thu ti chnh di hn", khon mc
"Phi thu v cho vay ngn hn", "Phi thu v cho vay di hn khc" phi c
loi tr ton b.
3. Trng hp vay ni b u t xy dng hoc sn xut ti sn d
dang:
- Cc khon chi ph i vay iu kin c vn ho vo gi tr ti sn
d dang phi c loi tr hon ton.
- Trng hp mt n v trong tp on i vay bn th ba (ngoi tp
on) cho n v khc cng trong ni b tp on vay li th s tin tr li
cho bn th ba c ghi nhn l chi ph ti chnh trn bo co ti chnh ring ca
bn i vay nhng phi c vn ho trn Bo co ti chnh hp nht. V vy,
phi thc hin bt ton iu chnh i vi khon chi ph li vay ghi nhn vo
chi ph ti chnh trong k.
- Khon mc "Doanh thu hot ng ti chnh" trong Bo co kt qu hot
ng kinh doanh ca bn cho vay phi c loi tr. Trng hp ny lm pht
sinh ti sn thu thu nhp hon li do gi tr ghi s ca ti sn d dang trn Bo
co ti chnh hp nht thp hn c s tnh thu ca n. Khi kt thc thi k u
t hoc xy dng ti sn, s li nhun cha thc hin ny thng qua chi ph
khu hao s chuyn thnh li nhun thc hin. Thi gian khu hao ca TSC l
thi k hon nhp ca ti sn thu thu nhp hon li.
51

4. Trng hp li vay cha c thanh ton v ang phn nh trong cc


khon mc phi thu, khon mc phi tr th cc khon mc cha ng s phi
thu, phi tr ny cng phi c loi tr hon ton.
5. Bt ton iu chnh
a) Loi tr s d tin vay gia cc n v trong tp on, ghi:
N Vay v n thu ti chnh ngn hn
N Vay v n thu ti chnh di hn
C Phi thu v cho vay ngn hn
C Phi thu v cho vay di hn.
Nu cc khon vay c th hin trong khon mc khc th k ton phi
iu chnh bt ton loi tr cho ph hp nhm m bo rng trong Bng cn i
k ton hp nht khng cn s d cc khon vay trong ni b tp on.
b) Loi tr doanh thu ti chnh v chi ph ti chnh pht sinh t khon vay
trong ni b s dng cho hot ng sn xut kinh doanh thng thng:
Khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton phi loi tr doanh thu hot
ng ti chnh ghi nhn ti bn cho vay v chi ph ti chnh ghi nhn ti bn i
vay, ghi:
N Doanh thu hot ng ti chnh
C Chi ph ti chnh.
c) Loi tr doanh thu ti chnh v li vay c vn ho pht sinh t khon
vay trong ni b s dng cho hot ng u t, xy dng, sn xut ti sn d
dang:
cl) Trng hp bn cho vay s dng vn t c cho vay
- Trng hp chi ph i vay pht sinh t cc khon vay ni b c vn
ho vo gi tr ti sn d dang, k ton loi tr thu nhp t hot ng cho vay
pht sinh trong k, nh hng lu k ca vic loi tr chi ph i vay trong gi tr
ti sn d dang lu k n thi im u k bo co, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (Chi ph
i vay ni b phn nh vo gi tr ti sn u
t xy dng d dang n u k bo co)
N Doanh thu hot ng ti chnh (li tin vay pht sinh trong k)
C Chi ph xy dng c bn d dang (lu k li tin vay ni b
phn nh vo gi tr ti sn u t xy dng d dang).
C Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (li vay pht sinh trong k
52

c vn ho vo hng tn kho).
- Trn Bo co ti chnh hp nht, k ton phi ghi nhn ti sn thu hon
li pht sinh t vic loi tr li vay trong ni b tp on, ghi:
N Ti sn thu thu nhp hon li
C Chi ph thu TNDN hon li (s iu chnh trong k)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
iu chnh lu k n u k)
- Khi ti sn hon thnh, bn giao i vo hot ng, chi ph li vay khng
tip tc c vn ho, khi loi tr li vay ni b thc hin theo quy nh ti
im b iu ny.
- Trong cc k sau, khi ti sn i vo hot ng, k ton phi loi tr v
thc hin iu chnh gim nguyn gi ti sn e loi tr phn li vay ni b
c vn ho, iu chnh gim chi ph khu hao v hao mn lu k, hon nhp
ti sn thu thu nhp hon li v cc iu chnh khc.. tng t nh hng dn
trong phn loi tr giao dch mua, bn ti sn trong ni b tp on ca Thng
t ny.
c2) Trng hp bn cho vay s dng vn vay ring bit t bn th ba
(ngoi tp on) cho mt n v khc trong ni b tp on vay li:
- Bn cho vay phi hch ton li vay tr cho bn th ba l chi ph ti
chnh; Bn i vay vn ho khon li vay phi tr ni b. Tuy nhin, lung tin
tr li ni b vn cn c phn nh l c vn ho trn Bo co ti chnh hp
nht. V vy vic loi tr li vay pht sinh trong ni b phi c thc hin bng
cch ghi gim chi ph ti chnh, ghi:
N Doanh thu hot ng ti chnh
C Chi ph ti chnh
- K ton khng phi loi tr cc khon li ni b, vic iu chnh i vi
nguyn gi ti sn, khu hao v hao mn lu k, ti sn thu hon li c thc
hin nh quy nh ti mc cl, do bn cht khon li vay c vn ho trn Bo
co ti chnh hp nht pht sinh t khon vay bn ngoi tp on.
iu 32 iu chnh cc khon muc ni b khc

1. S d cc khon mc pht sinh t cc giao dch gia cc n v trong


ni b tp on, nh phi thu, phi tr, doanh thu cha thc hin, chi ph tr
trc.. .phi c loi tr hon ton khi lp Bo co ti chnh hp nht.
53

2. Ke ton cn lp Bng tng hp v i chiu s d cc khon mc pht


sinh t cc giao dch gia cc n v trong ni b tp on sau thc hin vic
loi tr.
3 Cc khon doanh thu, thu nhp, gi vn, chi ph pht sinh t cc giao
dch khc trong ni b tp on, nh cc khon doanh thu hot ng ti chnh v
chi ph ti chnh pht sinh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t,
doanh thu cho thu, cung cp dch v.. trong ni b tp on phi c loi tr
hon ton
4. Bt ton iu chnh
N Phi tr ngi bn ngn hn, di hn
N Phi tr ngn hn khc
N Chi ph phi tr ngn hn, di hn
N Doanh thu cha thc hin ngn hn, di hn
N Doanh thu bn hng v cung cp dch v
N Doanh thu hot ng ti chnh
C Phi thu ngn hn, di hn ca khch hng
C Phi thu ngn hn, di hn khc
C Chi ph tr trc di hn
C Gi vn hng bn
C Chi ph ti chnh

iu 33. Bt ton kt chuyn


1. Nguyn tc: Bt ton kt chuyn c lp kt chuyn tng nh
hng ca cc bt ton iu chnh n Bo co kt qu hot ng kinh doanh
sang ch tiu Li nhun sau thu cha phn phi trn Bng Cn i k ton.
2. Sau khi thc hin cc bt ton iu chnh v loi tr, nu tng gi tr
iu chnh n cc ch tiu trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh lm tng
kt qu hot ng kinh doanh, k ton ghi:
N Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny.
3. Ngc li, nu tng gi tr iu chnh n cc ch tiu trong Bo co
kt qu hot ng kinh doanh lm gim kt qu hot ng kinh doanh k ton
ghi:
^
^
N Li nhun sau thu cha phn phi k ny
C Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip.

CHNG III
PHNG PHP X L CC KHON D PHNG
PHT SINH T CC GIAO DCH TRONG Ni B TP ON
KHI LP
V TRNH BY BO CO TI CHNH HP
NHT
MC 1
PHNG PHP X L KHON D PHNG PHI TH KH I
PHT SINH T CC GIAO DCH TRONG NI B TP ON
KHI LP
V TRNH BY BO CO TI CHNH HP
NHT
iu 34. Nguyn tc x l cc khon d phng phi thu kh i pht
sinh t cc giao dch trong ni b tp on trn Bo co ti chnh hp nht
1 Cng ty m phi loi tr ton b s d khon d phng phi thu kh
i c trch lp trn Bo co ti chnh ring ca cng ty m v trn Bo cc
ti chnh ca cc cng ty con (k c cng ty con s hu gin tip) nu khon d
phng phi thu kh i pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on (gia
cng ty m v cc cng ty con, gia cc cng ty con vi nhau).
Ring cc khon d phng phi thu kh i gia cc n v trong ni b
tp on v cc cng ty lin doanh, lin kt ca tp on vn c gi nguyn
v trnh by trong Bo co ti chnh hp nht.
2. Cng ty m c trch nhim loi tr ton b s chi ph pht sinh trong
k lin quan n s d phng phi thu kh i b loi tr khi Bo co ti chnh
hp nht.
3. Khon hon nhp d phng phi thu kh i pht sinh trong k lin
quan n cc khon phi thu trong ni b tp on phi c loi tr khi lp
Bo co ti chnh hp nht
4. Ke ton phi xc nh nh hng t vic loi tr cc khon d phng
phi thu kh i ti Bo co kt qu hot ng kinh doanh ghi nhn hoc
hon nhp thu hon li phi tr ph hp vi tng trng hp c th.
5. Cng ty m v cc cng ty con phi lp bo co tng hp v cc khon
d phng phi thu kh i pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on vi
cc ni dung sau:
- S d u k;
- S d phng trch lp b sung hoc hon nhp trong k;
- S d cui k;
- Thu sut thu TNDN n v c hng.
55

iu 35. Phng php k ton cc khon d phng phi thu kh i


pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on trn Bo co ti chnh hp
nht
1. X l khon d phng phi thu kh i c trch lp trong k
a) i vi khon d phng phi thu kh i c trch lp trong k lin
quan n cc khon phi thu trong ni b tp on, khi lp Bo co ti chnh
hp nht, k ton thc hin bt ton iu chnh loi tr s d phng c
trch lp trong k, ghi:
N D phng phi thu ngn hn, di hn kh i
C Chi ph qun l doanh nghip.
b) Khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton ghi nhn thu hon li phi
tr pht sinh t vic loi tr khon d phng phi thu kh i trch lp trong k
nu s d phng trch lp c tnh l chi ph c tr khi xc nh thu nhp
chu thu ca n v trch lp. Gi tr khon thu thu nhp hon li phi tr c
ghi nhn bng s d phng trch lp trong k nhn (x) thu sut thu TNDN:
N Chi ph thu TNDN hon li
C Thu thu nhp hon li phi tr.
2. X l khon d phng phi thu kh i trch lp t k trc
a) i vi khon d phng phi thu kh i trch lp t k trc lin
quan n cc khon phi thu trong ni b tp on, khi lp Bo co ti chnh
hp nht, k ton thc hin bt ton iu chnh loi tr s d phng, ghi:
N D phng phi thu ngn hn, di hn kh i
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
b) Khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton ghi nhn thu hon li phi
tr pht sinh t vic loi tr khon d phng phi thu kh i trch lp t k
trc nu s d phng trch lp c tnh l chi ph c tr khi xc nh thu
nhp chu thu trong k trc ca n v trch lp. Gi tr khon thu thu nhp
hon li phi tr c ghi nhn bng s d phng trch lp t k trc nhn
(x) thu sut thu TNDN: ^
,
, ,
,
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Thu thu nhp hon li phi tr.
3. X l khon hon nhp d phng phi thu kh i trong k
a) Trng hp pht sinh vic hon nhp d phng phi thu kh i lin
quan n cc khon phi thu trong ni b tp on, khi lp Bo co ti chnh
hp nht, k ton thc hin bt ton iu chnh loi tr khon hon nhp d
phng trong k, ghi:
56

N Chi ph qun l doanh nghip


C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
b) Nu khon d phng trch lp t k trc cha c hon nhp ht,
khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton phi loi tr s d cn li ca khon
d phng theo quy nh ti im a khon 2 iu ny.
c) X l thu thu nhp hon li phi tr khi hon nhp d phng phi thu
kh i:
- Khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton phi ghi nhn thu hon li
phi tr bng ton b s d khon d phng ti thi im u k (cha tnh n
s c hon nhp trong k ny), ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Thu thu nhp hon li phi tr
- Khi hon nhp d phng phi thu kh i, k ton phi ghi gim s thu
hon li phi tr bng s d phng c hon nhp nhn (x) thu sut thu
TNDN, ghi:
N Thu thu nhp hon li phi tr
C Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
MC 2
PHNG PHP X L KHON D PHNG U T TI CHNH
TRN BO CO TI CHNH HP NHT
iu 36. Nguyn tc x l cc khon d phng lin quan n cc
khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt
1. i vi khon u t vo cng ty con:
a) Do cu trc ca tp on l phc tp, cng ty con c th c s hu
trc tip hoc gin tip nn khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi
xc nh tt c cc khon d phng trch lp lin quan n cng ty con, nh:
- i vi cng ty con s hu trc tip, khon d phng trch lp l
khon d phng tn tht u t vo n v khc;
- i vi cng ty con s hu gin tip, khon d phng c th c trch
lp di hnh thc d phng tn tht u t vo n v khc hoc d phng
gim gi chng khon kinh doanh.

57

b) Tt c cc khon d phng c lin quan n cng ty con c trch


lp trn bo co ti chnh ring ca cng ty m hoc bo co ti chnh ca cc
cng ty con khc u c loi tr khi Bo co ti chnh hp nht.
2. i vi khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt (k c s hu trc
tip v gin tip): Khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi loi tr
ton b s d phng tn tht u t do cc cng ty lin doanh, lin kt b l d
c trch lp trn bo co ti chnh ring ca cng ty m v bo co ti chnh
ca cc cng ty con khc trong ni b tp on.
3 Cc khon chi ph ti chnh hoc ghi gim chi ph ti chnh (do hon
nhp d phng) pht sinh tng ng vi s d phng c iu chnh trong k
cng phi c loi tr khi Bo co ti chnh hp nht.
4. Ke ton phi xc nh nh hng t vic loi tr cc khon d phng
u t ti chnh ti bo co kt qu hot ng kinh doanh ghi nhn hoc hon
nhp thu hon li phi tr ph hp vi tng trng hp c th.
5. Cng ty m v cc cng ty con phi lp bo co tng hp v cc khon
d phng u t ti chnh lin quan n cc khon u t vo cng ty con, lin
doanh, lin kt vi cc ni dung sau:
- S d u k; s d phng trch lp b sung hoc hon nhp trong k;
- S d cui k;
- Thu sut thu TNDN n v c hng.
iu 37 Phng php k ton cc khon d phng lin quan n cc
khon u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt
1 Phng php x l d phng quy nh ti iu ny p dng cho c d'
phng u t ti chnh di hn v d phng gim gi chng khon kinh doanh
(gi chung l d phng u t ti chnh) lin quan n cc khon u t vo
cng ty con, lin doanh, lin kt
2. X l khon d phng u t ti chnh c trch lp trong k
a) i vi khon d phng u t ti chnh c trch lp trong k lin
quan n khon u t vo cng ty con, lin doanh, lin kt ca tp on, khi
lp Bo co ti chnh hp nht, k ton thc hin bt ton iu chnh loi tr
s d phng c trch lp trong k, ghi:
58

N D phng u t ti chnh di hn
C Chi ph ti chnh
b) Khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton ghi nhn thu hon li phi
tr pht sinh t vic loi tr khon d phng u t ti chnh trch lp trong k
nu s d phng trch lp c tnh l chi ph c tr khi xc nh thu nhp
chu thu ca n v trch lp. Gi tr khon thu thu nhp hon li phi tr c
ghi nhn bng s d phng trch lp trong k nhn (x) thu sut thu TNDN:
N Chi ph thu TNDN hon li
C Thu thu nhp hon li phi tr.
3. X l khon d phng u t ti chnh trch lp t k trc
a) i vi khon d phng u t ti chnh trch lp t k trc lin
quan n cc khon u t vo cng ty con, lin doanh, lin kt ca tp on,
khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton thc hin bt ton iu chnh loi
tr s d phng trch lp t cc k trc, ghi:
N D phng u t ti chnh di hn
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
b) Khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton ghi nhn thu hon li phi
tr pht sinh t vic loi tr khon d phng u t ti chnh trch lp t k
trc nu s d phng trch lp c tnh l chi ph c tr khi xc nh thu
nhp chu thu trong k trc ca n v trch lp. Gi tr khon thu thu nhp
hon li phi tr c ghi nhn bng s d phng trch lp t k trc nhn
(x) thu sut thu TNDN:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Thu thu nhp hon li phi tr.
4. X l khon hon nhp d phng u t ti chnh trong k
a) Trng hp pht sinh vic hon nhp d phng u t ti chnh lin
quan n cc khon u t vo cng ty con, lin doanh, lin kt ca tp on,
khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton thc hin bt ton iu chnh loi
tr khon hon nhp d phng trong k, ghi:
N Chi ph ti chnh
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.

59

b) Nu khon d phng trch lp t k trc cha c hon nhp ht,


khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton phi loi tr s d cn li ca khon
d phng theo quy nh ti im a khon 2 iu ny.
c) X l thu thu nhp hon li phi tr khi hon nhp d phng u t ti
chnh:
- Khi lp Bo co ti chnh hp nht, k ton phi ghi nhn thu hon li
phi tr bng ton b s d khon d phng ti thi im u k (cha tnh n
s c hon nhp trong k ny), ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Thu thu nhp hon li phi tr.
- Khi hon nhp d phng u t ti chnh, k ton phi ghi gim s thu
hon li phi tr bng s d phng c hon nhp nhn (x) thu sut thu
TNDN:
N Thu thu nhp hon li phi tr
C Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.
MC 3
PHNG PHP X L KHON D PHNG GIM GI HNG TN
KHO KHI LP V TRNH BY BO CO TI CHNH HP NHT
iu 38. Nguyn tc x l khon d phng gim gi hng tn kho
1. Khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi iu chnh s d
khon d phng gim gi hng tn kho (c lp trn Bo co ti chnh ring
ca cc n v trong ni b tp on) i vi s hng tn kho mua t cc n v
trong ni b tp on nhng cha bn ra bn ngoi tp on ti thi im cui

2. i vi d phng gim gi hng tn kho, ch xem xt cc khon d


phng trch lp cho s hng tn kho c mua trong ni b tp on c du
hiu b gim gi so vi gi tr ghi s ca bn mua. s d phng c chp nhn
trnh by trn Bo co ti chnh hp nht phi m bo iu kin khi cng vi
gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho trn bo co ti chnh ca
bn mua khng ln hn gi gc ca hng tn kho ti bn bn.
3. Trng hp bn hng tn kho l
Trng hp khi bn hng tn kho, bn bn xt thy gi tr thun c th
thc hin c ca hng tn kho nh hn gi tr ghi s nn chp nhn bn hng
tn kho vi mc gi tr thun c th thc hin c th khi lp Bo co ti chnh
hp nht khng phi iu chnh khon l do bn hng tn kho v y l l
60

thc hin. Nu cui k, gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho ti


bn mua li tip tc gim so vi gi tr ghi s (gi mua) th bn mua phi trch
lp d phng gim gi hng tn kho Trng hp ny, khng phi iu chnh d
phng gim gi hng tn kho trn Bo co ti chnh hp nht.
4. Trng hp bn hng tn kho li
Trng hp bn hng tn kho c li, khi lp Bo co ti chnh hp nht,
k ton phi loi tr khon li cha thc hin. Neu cui k gi tr thun c th
thc hin c ca hng tn kho nh hn gi tr ghi s ca bn mua hng, bn
mua s trch lp d phng gim gi hng tn kho, vic iu chnh khon d
phng ny trn Bo co ti chnh hp nht c x l nh sau:
- Trng hp gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho nh
hn gi tr ghi s ca bn mua nhng ln hn gi gc ca bn bn, khi lp Bo
co ti chnh hp nht, k ton phi loi tr ton b gi tr khon d phng
trch lp trn bo co ti chnh ring ca bn mua do gi tr hng tn kho c
phn nh trn Bo co ti chnh hp nht l gi gc ti bn bn.
- Trng hp gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho nh
hn gi tr ghi s ca bn mua v nh hn gi gc ca bn bn, khi lp Bo co
ti chnh hp nht phi loi b phn gi tr khon d phng trch lp trn bo
co ti chnh ring ca bn mua tng ng vi khon li cha thc hin. Ch
phn chnh lch gia gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho cui
k nh hn gi gc ti bn bn mi c trnh by trn ch tiu d phng gim
gi hng tn kho ca Bo co ti chnh hp nht.
5. Vic ghi nhn v hon nhp thu thu nhp hon li phi tr lin quan
n khon d phng gim gi hng tn kho c thc hin tng t nh i vi
d phng phi thu kh i v d phng u t ti chnh.
iu 39. Phng php k ton cc khon d phng gim gi hng tn
kho trn Bo co ti chnh hp nht
1. Trng hp gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho nh
hn gi tr ghi s ca bn mua nhng ln hn gi gc ca bn bn, khi lp Bo
co ti chnh hp nht, k ton phi loi tr ton b gi tr khon d phng
trch lp trn bo co ti chnh ring ca bn mua, ghi:
N D phng gim gi hng tn kho
C Gi vn hng bn

61

2. i vi s d phng gim gi hng tn kho trch lp t cc k trc,


nu lng hng tn kho ny n k sau vn cha c bn cho mt bn th ba
bn ngoi tp on v khon d phng cha c hon nhp, ghi:
N D phng gim gi hng tn kho
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
3. Khi hon nhp d phng gim gi hng tn kho
- iu chnh s hon nhp d phng trong k
N Gi vn hng bn
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
- iu chnh s d d phng cha hon nhp ht
N D phng gim gi hng tn kho
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
4. Cc bt ton ghi nhn v hon nhp thu thu nhp hon li phi tr lin
quan n khon d phng gim gi hng tn kho c thc hin tng t nh
i vi d phng phi thu kh i v d phng u t ti chnh.
MC 4
PHNG PHP X L KHON D PHNG
BO HNH SN PHM HNG HO, CNG TRNH XY DNG
KHI LP V TRNH BY BO CO TI CHNH HP NHAT
iu 40. Nguyn tc x l khon d phng bo hnh sn phm hng
ho v bo hnh cng trnh xy dng
1. Khi doanh nghip bn hng ho hoc cng trnh xy dng, doanh
nghip phi trch d phng bo hnh nu hng ho hoc cng trnh xy dng c
hng hc, sai st. Vic bo hnh c th c thc hin bi bn thn doanh
nghip, thu mt n v trong ni b tp on hoc thu ngoi. Khi trch lp d
phng bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy dng c th doanh nghip
cha xc nh c ngha v bo hnh c thc t xy ra hay khng v n v
thc hin vic bo hnh. V vy, khi trch lp d phng bo hnh sn phm hng
ho, cng trnh xy dng khng cn phi iu chnh trn BCTC hp nht.
2. Khi vic bo hnh sn phm hng ho, cng trnh xy dng xy ra, nu
doanh nghip t thc hin vic bo hnh hoc thu mt bn th ba bn ngoi tp
on thc hin vic bo hnh th ton b doanh thu v chi ph pht sinh u
khng phi l cc giao dch trong ni b tp on nn khng thc hin iu
chnh trn Bo co ti chnh hp nht.
62

3. Trng hp doanh nghip thu mt n v trong tp on thc hin


vic bo hnh th s pht sinh giao dch ni b do bn thc hin bo hnh ghi
nhn doanh thu, bn thu bo hnh pht sinh chi ph. Trng hp ny cn phi
loi tr cc khon mc doanh thu, chi ph trong ni b tp on khi lp Bo co
ti chnh hp nht.
4. Doanh nghip khng ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh
lin quan n cc khon d phng bo hnh sn phm hng ho, bo hnh cng
trnh xy dng.
iu 41. Phng php k ton khon d phng bo hnh sn phm
hng ho v bo hnh cng trnh xy dng
1. i vi bo hnh sn phm, hng ho, nu cc n v trong ni b tp
on thc hin vic bo hnh, ghi:
N Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C Chi ph bn hng (nu bo hnh pht sinh trong k lp d phng)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (nu
pht sinh trong k sau)
2. i vi bo hnh cng trnh xy dng, nu cc on v trong ni b tp
on thc hin vic bo hnh, ghi:
N Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C Gi vn hng bn (nu bo hnh pht sinh trong k lp d phng)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (nu
pht sinh trong k sau)
CHNG IV
HP NHT BO CO TI CHNH CA
TP ON A CP V S HU CHO
MC 1
QUY NH CHUNG
iu 42. Xc nh quyn biu quyt, gi ph khon u t, li ch ca
cng ty m v li ch c ng khng kim sot trong tp on a cp
1. Khi xc nh quyn biu quyt ca cng ty m trong cng ty con cp 2,
k ton phi xem xt tng hp quyn biu quyt ca c cng ty m v cc cng
ty khc do trn bo co ti chnh ring ca cc n v trong tp on c th
khon u t vo cng ty con cp 2 ang c trnh by nh khon u t vo
cng ty lin doanh, cng ty lin kt hoc khon u t thng thng.
63

2. Trng hp cng ty m khng nm gi 100% vn ti cng ty con cp


1, vic xc nh gi ph khon u t v li ch ca cng ty m trong cng ty con
cp 2 c thc hin nh sau:
- Gi ph khon u t ca cng ty m vo cng ty con cp 2 bao gm gi
ph khon u t trc tip v gi ph khon u t gin tip ca cng ty m
(thng qua cc cng ty con cp 1 khc). Gi ph khon u t gin tip vo cng
ty con cp 2 c xc nh theo t l nm gi ca cng ty m trong ti sn thun
ca cng ty con cp 1
Li ch ca cng ty m trong cng ty con cp 2 bao gm li ch trc tip
v li ch gin tip. Khon li ch gin tip ca cng ty m trong cng ty con
cp 2 c xc nh bng t l nm gi ti sn thun ca cng ty m trong cng
ty con cp 1 nhn (x) vi t l nm gi ti sn thun ca cng ty con cp 1 trong
cng ty con cp 2 (tr khi c tha thun khc gia cc c ng).
3. Li ch ca c ng khng kim sot trong cng ty con cp 2 gm li
ch trc tip v li ch gin tip (trong trng hp cng ty m khng kim sot
100% cng ty con cp 1) v phn li ch ny c th cao hn phn li ch thuc
s hu ca cng ty m. Li ch gin tip ca c ng khng kim sot trong
cng ty con cp 2 c xc nh bng t l nm gi ti sn thun ca c ng
khng kim sot trong cng ty con cp 1 nhn (x) vi t l nm gi ti sn thun
ca cng tv con cp 1 trong cng ty con cp 2 (tr khi c tha thun khc gia
cc c ng).
iu 43. Phng php hp nht
1. Quy trnh, nguyn tc, phng php v k thut hp nht bo co ti
chnh i vi cc cng ty con cp 2 c thc hin tng t nh i vi cng ty
con cp 1. Ngoi ra, khi hp nht cc cng ty con cp 2, cng ty m thc hin
thm mt s iu chnh theo quy nh ti chng ny.
2. Cng ty m c la chn mt trong 2 phng php sau hp nht
cc cng ty con cp 2
a) Phng php trc tip: Cng ty m hp nht trc tip vi bo co ti
chnh ca cng ty con cp 2 Phng php ny thng c s dng khi:
- Cng ty con cp 2 l cng ty lin doanh, lin kt ca cng ty con cp 1
nhng cng ty con chu s kim sot gin tip ca cng ty m ;
- Cng ty con cp 2 l cng ty con ca cng ty con cp 1 nhng cng ty
con cp 1 khng thuc i tng bt buc phi lp Bo co ti chnh hp nht
theo quy nh ca php lut.

b) Phng php gin tip: Cng ty con cp 2 c hp nht vi cng ty


con cp 1 to ra mt Bo co ti chnh hp nht, sau bo co ny li c
hp nht vi bo co ca cng ty m c c Bo co ti chnh hp nht ca
c tp on.
MC 2
HP NHT BO CO TI CHNH
CA CNG TY CON CP 2 KHNG c S HU CHO
BI CC N V KHC TRONG NI B TP ON
iu 44. Hp nht bo co ti chnh ca cng ty con cp 2 theo
phirong php gin tip
1. Khi hp nht Bo co ti chnh ca cng ty con cp 2 theo phng
php gin tip, cng ty m s dng Bo co ti chnh hp nht ca cng ty con
cp 1. Neu cng ty m khng nm gi 100% cng ty con cp 1 th khi cng ty
m cn iu chnh li li th thng mi v li ch c ng khng kim sot vi
nguyn tc nh sau:
- Nu cng ty m khng nm gi 100% cng ty con cp 1 th gi ph
khon u t ca c ng m vo cng ty con cp 2 ch tng ng vi phn s
hu ca cng ty m trong cng ty con cp 1, phn gi ph cn li ca khon u
t thuc v c ng khng kim sot trong cng ty con cp 1.
V d: Cng ty m nm gi 80% ti sn thun ca cng ty con cp 1, cng
ty con cp 1 u t 10 t ng vo con cp 2. Trong trng hp ny, thc cht
c ng m ch u t 8 t ng vo con cp 2, gi tr khon u t cn li 2t
ng l phn ca c ng khng kim sot trong cng ty con cp 1 u t vo
cng ty con cp 2.
- Khon li th thng mi pht sinh lin quan n cng ty con cp 2 trn
Bo co ti chnh hp nht ca cng ty con cp 1 c xc nh l tng gi ph
ca khon u t ca cng ty con cp 1 tr i (-) gi tr hp l ti sn thun ca
cng ty con cp 2 do cng ty con cp 1 nm gi, dn n li th thng mi
trong Bo co ti chnh hp nht ca cng ty con cp 1 s bao gm c phn ca
c ng khng kim sot.
Tuy nhin, li th thng mi c trnh by trn Bo co ti chnh hp
nht ca cng ty m ch tng ng vi phn s hu ca c ng m, v vy phn
li th thng mi tng ng vi phn ca c ng khng kim sot trong con
cp 1 phi c ghi gim km theo phn li ch c ng khng kim sot
cng b ghi gim.
65

2. Bt ton iu chnh:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li th thng mi
iu 45. Hp nht bo co ti chnh ca cng ty con cp 2 theo
phng php trc tip
Theo phng php trc tip, cng ty m s hp nht trc tip bo co ti
chnh ca cng ty con cp 2 m khng thng qua bo co ti chnh ca cng ty
con cp 1. Trng hp ny ngoi quy trnh hp nht thng thng theo quy
nh, cng ty m cn thc hin mt s iu chnh b sung nh sau:
1. Xc nh li th thng mi trong cng ty con cp 2
a) Gi ph ca khon u t ca cng ty m trong cng ty con cp 2 c
xc nh l phn s hu ca cng ty m trong gi ph khon u t ca cng ty
con cp 1 khi mua cng ty con cp 2.
b) Ti sn thun cng ty m nm gi trong cng ty con cp 2 c xc
nh theo t l s hu ca cng ty m trong cng ty con cp 1 nhn vi (x) t l
s hu ca cng ty con cp 1 trong cng ty con cp 2
2. Xc nh li ch c ng khng kim sot trong cng ty con cp 2
Li ch c ng khng kim sot trong cng ty con cp 2 c xc nh l
tng li ch c ng khng kim sot trc tip v gin tip.
3. Loi tr gi ph khon u t vo cng ty con cp 2 ca c ng khng
kim sot trong cng ty con cp 1
Khi lp Bo co ti chnh hp nht ca cng ty m, gi ph khon u t
vo cng ty con cp 2 phi c phn b v loi tr tng ng vi phn s hu
ca c ng m v cc c ng khng kim sot trong cng ty con cp 1. Vic
loi tr gi ph khon u t ca cng ty m trong cng ty con cp 2 c thc
hin bnh thng, vic loi tr gi ph ca c ng khng kim sot c thc
hin nh sau:
N Li ch c ng khng kim sot
C u t vo cng ty con (phn s hu ca c ng khng kim
sot trong cng ty con cp 1 nm gi ti cng ty con cp 2)
4. X l giao dch ni b v s d trong cng ty con cp 2.

66

v nguyn tc, cc bt ton iu chnh cho cc giao dch ni b vi cng


ty con cp 2 cng tng t nh vi cng ty con cp 1. Tuy nhin cng ty m cn
xem xt vic iu chnh li li ch c ng khng kim sot do nh hng ca
vic loi tr li, l t cc giao dch ni b nh sau:
a) Li ch c ng khng kim sot
Khi cng ty con cp 2 bn hng ho, TSC, cung cp dch v cho mt
n v khc trong ni b tp on, li nhun nm trong hng tn kho c xem
l cha thc hin nu bn mua cha bn ra ngoi tp on. Trng hp ny, li
hoc l cha thc hin phi c iu chnh cho li ch c ng khng kim
sot trong cng ty con cp 2.
- Trng hp li ch c ng khng kim sot phi iu chnh gim do
loi tr li cha thc hin, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot
- Trng hp li ch c ng khng kim sot c iu chnh tng do
loi tr l cha thc hin, ghi:
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot
C Li ch c ng khng kim sot
b) C tc tr bi cng ty con cp 2
- Khi cng ty con cp 2 tr c tc cho cng ty con cp 1, cng ty m phi
thc hin bt ton loi tr c tc tr bi cng ty con cp 2, ghi:
N Doanh thu hot ng ti chnh
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny
- Do ghi gim bo co kt qu kinh doanh ca cng ty con cp 1 i
vi phn c tc nhn t cng ty con cp 2 nn li ch c ng khng kim sot
trong cng ty con cp 1 cng phi c ghi gim tng ng theo t l, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca co ng khng kim sot
5. Giao dch trc ngy mua l giao dch cng ty con cp 1 mua v nm
gi quyn kim sot trong cng ty con cp 2 trc khi cng ty m mua v kim
sot cng ty con cp 1. Trong trng hp ny, cng ty con cp 2 khng b kim
sot bi cng ty m cho n khi cng ty m mua cng ty con cp 1 v v vy li
nhun thu c bi cng ty con cp 2 trc khi cng ty m mua cng ty con cp
1 c coi l li nhun trc ngy mua xt trn phng din c tp on. V
67

vy, khi xc nh li th thng mi, cng ty m phi cn c vo gi tr ti sn


thun ca cng ty con cp 2 ti ngy mua cng ty con cp 1.
MC 3
HP NHT BO CO TI CHNH CA CNG TY CON
C S HU CHO BI CC N V TRONG TP ON
iu 46. Hp nht bo co ti chnh ca cng ty con cp 1 ng thi
l cng ty lin doanh, lin kt hoc c vn gp ca cc on v khc trong tp
on
1. Nguyn tc hp nht bo co ti chnh: Cng ty m phi tun th dy
quy trnh hp nht bo co ti chnh nh i vi cc cng ty con khc, ngoi
ra thc hin thm mt s nguyn tc sau:
a) Xc nh li ch ca c ng m v c ng khng kim sot:
- Cng ty m phi xc nh t l phn s hu trong cng ty con bng tng
phn s hu trc tip v gin tip;
- Li ch c ng khng kim sot trong cng ty con bng tng phn s
hu trc tip v gin tip.
b) Khi loi tr khon u t, xc nh li th thng mi v nhng vn
khc c lin quan, cng ty m phi p dng cc nguyn tc c quy nh ti
iu 53 Thng t ny
c) Trng hp Bo co ti chnh ca cc n v khc trong tp on trnh
by khon u t vo cng ty con l u t vo cng ty lin doanh, lin kt theo
phng php vn ch s hu th khi lp Bo co ti chnh hp nht phi iu
chnh ton b nh hng ca vic p dng phng php vn ch s hu.
2. Phng php hp nht
a) Loi tr khon u t ca tp on trong cng ty con
- Loi tr khon u t ca m vo con
N vn gp ca ch s hu (t l s hu ca tp on trong cng ty con)
N Li th thng mi
N Li ch c ng khng kim sot (phn s hu gin tip ca c ng
khng kim sot trong cng ty con)
C u t vo cng ty con (BCTC m)
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt (trn Bo co ti chnh
ca cc n v trong ni b tp on)
68

C u t gp vn vo n v khc
C Li t giao dch mua r.
- Ngoi ra, nu c chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca ti
sn v n phi tr ca cng ty con ti ngy mua th cng ty m phi iu chnh
gi tr ti sn v n phi tr theo gi tr ghi s v ghi nhn phn s hu ca c
ng khng kim sot trong khon chnh lch ny nh quy nh ti iu 15
Thng t ny.
- Sau khi ghi nhn ti sn v n phi tr theo gi tr hp l, cng ty m
tip tc thc hin vic iu chnh chi ph khu hao ca TSC, bt ng sn u
t v ghi nhn thu hon li (nu c) theo quy nh ti iu 18 v 19 Thng t
ny.
b) Tch li ch c ng khng kim sot u k trong cng ty con
N cc ch tiu thuc vn ch s hu (t l s hu trc tip v gin tip)
C li ch c ng khng kim sot.
c) Xc nh li ch c ng khng kim sot pht sinh t li nhun sau
thu trong k:
- Trng hp cng ty con c li
N Li nhun sau thu ca c ng khoog kim sot (theo t l s hu
trc tip v gin tip)
C Li ch c ng khng kim sot.
- Trng hp cng ty con b l
N Li ch c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot (theo t l s
hu trc tip v gin tip).
d) Nu bo co ti chnh ca cc n v khc trong tp on phn nh
khon u t vo cng ty con di dng u t vo lin doanh, lin kt, khi lp
Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi thc hin loi tr ton b nh
hng ca s thay i trong gi tr khon u t vo cng ty lin kt theo
phng php vn ch s hu.
- Neu bo co ti chnh dng hp nht ca cc n v trong tp on
iu chnh tng gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt, cng ty m
phi loi tr khon iu chnh tng, ghi:
N Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt (s iu chnh trong
k tnh vo bo co kt qu kinh doanh)
N Li nhun sau thu cha phn phi lu k n cui k trc (s iu
chnh vo bo co kt qu kinh doanh lu k n u k)

N Chnh lch t gi hi oi (S lu k n cui k - nu c)


N Chnh lch nh gi li ti sn (S lu k n cui k - nu c)
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
- Nu bo co ti chnh dng hp nht ca cc n v trong tp on
iu chnh gim gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt, cng ty m
phi loi tr khon iu chnh gim bng bt ton ngc li vi bt ton trn.
) iu chnh li ch c ng khng kim sot do nh hng ca vic p
dng phng php vn ch s hu
- iu chnh li ch c ng khng kim sot u k do iu chnh gi tr
khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt:
+ Nu iu chnh gim, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C cc ch tiu thuc vn ch s hu lin quan
+ Nu iu chnh tng ghi ngc li bt ton trn
- iu chnh li ch c ng khng kim sot pht sinh trong k do iu
chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt
+ Nu iu chnh gim:
N Li ch ca c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot (Phn s hu
ca c ng khng kim sot tng ng vi
phn li, hoc l trong k ca cng ty lin
doanh, lin kt b ghi gim)
C cc ch tiu thuc vn ch s hu c lin quan (Phn s hu ca
c ng khng kim sot tng ng vi phn
c ghi nhn vo vn ch s hu ca cng ly
lin doanh, lin kt b ghi gim).
+ Neu iu chnh tng ghi ngc li bt ton trn.
CHNG V
TI CU TRC TP ON
iu 47. Cc hnh thc ti cu trc tp on
l Vic ti cu trc tp on dn n s thay i trong t l s hu ca
cng ty m trong cc cng ty con hoc thay i trong c cu s hu ca tp
on.
70

2. Vic ti cu trc tp on c th thc hin di cc hnh thc:


a) Cng ty m thoi mt phn hoc ton b vn u t vo cng ty con
(thoi u t);
b) Cng ty con huy ng thm vn gp t cc ch s hu dn n t l s
hu ca cng ty m v c ng khng kim sot trong ti sn thun ca cng ty
con thay i;
c) Chuyn giao ton b hoc mt phn vn ca mt cng ty con cho mt
(hoc nhiu) n v khc trong ni b tp on, nh vic cng ty con cp 1 bn
mt cng ty con cp 2 cho cng ty m hoc cng ty m bn mt cng ty con cho
mt cng ty con khc (giao dch hp nht kinh doanh di s kim sot chung).
MC 1
THOI U T
iu 48. Nguyn tc trnh by khon u t vo cng ty con sau khi
thoi vn v ghi nhn kt qu t vic thoi vn ti cng ty con
1. Cng ty m c coi l thoi u t khi bn ton b hoc mt phn vn
u t ti cng ty con cho mt (hoc nhiu) bn th ba c lp bn ngoi tp
on. Cc trng hp thoi vn cho cc n v khc trong ni b tp on
khng c coi l thoi u t.
2. Trng hp cng ty m thoi mt phn vn ti cng ty con nhng vn
gi quyn kim sot, cng ty m phi hp nht Bo co ti chnh ca cng ty
con v ghi nhn kt qu ca vic thoi vn vo li nhun sau thu cha phn
phi ca Bng cn i k ton hp nht.
3. Trng hp cng ty m thoi mt phn vn nm gi ti cng ty con,
sau khi thoi vn cng ty m mt quyn kim sot v cng ty con tr thnh cng
ty lin doanh, lin kt ca tp on th cng ty m phi trnh by khon u t
vo cng ty lin doanh, lin kt theo phng php vn ch s hu. Ket qu
ca vic thoi vn c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp
nht.
4. Trng hp cng ty m thoi mt phn vn nm gi ti cng ty con,
sau khi thoi vn cng ty m mt quyn kim sot v cng ty con tr thnh
khon u t thng thng ca tp on th cng ty m phi trnh by khon u
t theo quy nh ca Chun mc k ton v Ch k ton doanh nghip.
71

Kt qu ca vic thoi vn c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh


doanh hp nht.
5. Trng hp cng ty m thoi ton b vn ti cng ty con th kt qu
ca vic thoi vn c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp
nht nu cng ty m vn cn cc cng ty con khc v phi lp Bo co ti chnh
hp nht. Neu cng ty m c duy nht mt cng ty con v thoi ton b vn ti
cng ty con th sau khi thoi vn, cng ty m khng phi lp Bo co ti
chnh hp nht. Ket qu t vic thoi vn chnh l s c ghi nhn trn Bo
co ti chnh ring ca cng ty m.
iu 49 Nguyn tc xc nh kt qu ca vic thoi vn trn Bo co
ti chnh hp nht
1. Trong Bo co ti chnh hp nht, khon li, l khi thoi vn ti cng
ty con c xc nh l chnh lch gia khon cng ty m thu c t vic thoi
vn tr i (-) phn ti sn thun ca cng ty con c cng ty m chuyn giao
cho cc bn khc v phn li th thng mi cha c phn b n thi im
cng ty m thoi vn.
2. Ti sn phi tin t, cng c vn hoc cng c n cng ty m thu c
t vic thoi vn ti cng ty con phi c ghi nhn theo gi tr hp l ti ngy
giao dch.
iu 50. Th tc k ton khi thoi vn u t vo cng ty con
l Khi thoi vn u t vo cng ty con, cng ty m phi cn c vo Bo
co ti chnh ca cng ty con ti thi im thoi vn, nu cng ty con l cng ty
m th cn c vo Bo co ti chnh hp nht ca cng ty con. Trng hp cng
ty con khng th lp c Bo co ti chnh ti thi im b cng ty m thoi
vn th cng ty m cn c vo Bo co ti chnh qu gn nht ca cng ty con
sau iu chnh cho cc giao dch trng yu pht sinh k t thi im cui qu
gn nht n thi im thoi vn.
2. Trng hp sau khi thoi mt phn vn cng ty m vn nm gi quyn
kim sot i vi cng ty con
a) Cng ty m phi xc nh gi tr ghi s ti sn thun ca cng ty con
c chuyn nhng cho c ng khng kim sot bng cch ly gi tr ti sn
thun ca cng ty con ti thi im thoi vn nhn vi (x) t l vn b chuyn
nhng
72

b) Cng ty m xc nh s li th thng mi c ghi gim bng cch


ly s li th thng mi cn cha c phn b ti thi im thoi vn nhn
vi (x) t l vn b thoi trn tng s vn nm gi ti cng ty con.
c) Loi b kt qu t vic thoi vn c ghi nhn trn Bo co ti chnh
ring ca cng ty m. Khon li, l ghi nhn trn Bo co ti chnh hp nht
c xc nh l chnh lch gia s thu t vic thoi vn v gi tr ti sn thun
chuyn nhng cho c ng khng kim sot cng vi s li th thng mi
c ghi gim.
d) Cng ty m lp bt ton thoi vn :
- Ghi nhn kt qu t vic thoi vn tnh trn c s hp nht vo ch tiu
"Li nhun sau thu cha phn phi k ny";
- iu chnh li ch c ng khng kim sot nm gi ti cng ty con;
- Ghi gim s li th thng mi tng ng vi t l vn b thoi.
e) Sau khi thoi vn, nh k cng ty m vn phi hp nht ton b ti
sn, n phi tr, vn ch s hu v kt qu kinh doanh ca cng ty con. Li ch
c ng khng kim sot pht sinh trong k c xc nh gm 2 phn:
- Phn li ch c ng khng kim sot t thi im u k bo co n
thi im thoi vn: c xc nh trn c s ly t l s hu ca c ng
khng kim sot trc thi im thoi vn nhn vi kt qu kinh doanh ca
cng ty con t u k bo co n thi im thoi vn;
- Phn li ch c ng khng kim sot t thi im thoi vn n thi
im cui k bo co: c xc nh trn c s ly t l s hu ca c ng
khng kim sot sau thi im thoi vn nhn vi kt qu kinh doanh ca cng
ty con t thi im thoi vn n cui k bo co.
3 Trng hp sau khi thoi mt phn vn cng ty m mt quyn kim
sot i vi cng ty con, cng ty con tr thnh cng ty lin kt ca cng ty m
a) Cng ty m phi xc nh gi tr ghi s ti sn thun ca cng ty con
c chuyn nhng bng cch ly gi tr ti sn thun ca cng ty con ti thi
im thoi vn nhn vi (x) t l vn b chuyn nhng.
b) Khon li, l ghi nhn trn Bo co ti chnh hp nht c xc nh l
chnh lch gia s thu t vic thoi vn v gi tr ti sn thun chuyn nhng
73

cng vi s li th thng mi c ghi gim (l ton b s li th thng mi


cn cha phn b);
c) Xc nh gi tr khon u t vo cng ty lin kt theo phng php
vn ch s hu: L gi tr ghi s cn li ca khon u t trn Bo co ti chnh
ring ca cng ty m sau iu chnh theo t l tng ng cho nhng thay i
trong vn ch s hu ca cng ty lin kt k t ngy u t (ngy kim sot
cng ty con trc y) n ngy bo co.
d) Loi b kt qu t vic thoi vn c ghi nhn trn Bo co ti chnh
ring ca cng ty m v ghi nhn kt qu t vic thoi vn trn c s hp nht
vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht. Ke ton c th la chn
mt trong hai phng php sau thc hin ty thuc vo thi im thoi vn:
- Trng hp thi im thoi vn cch xa thi im lp bo co: Do cng
ty con tr thnh cng ty lin kt nn trn Bo co ti chnh hp nht, cng ty
m khng tip tc hp nht ton b cng ty con m ch hp nht kt qu ca
cng ty con k t u k n thi im thoi vn. Bo co ti chnh ca cng ty
m c s dng hp nht l Bo co ti chnh ghi nhn kt qu t vic
thoi vn ti cng ty con. Khi p dng phng php ny, cng ty m phi:
+ Lp bt ton iu chnh khon u t vo cng ty lin kt theo
phng php vn ch s hu (iu chnh ly k n thi im thoi vn v iu
chnh cho nhng thay i pht sinh sau thi im thoi vn);
+ Lp bt ton iu chnh kt qu thoi vn c ghi nhn trn Bo co
ti chnh ring ca cng ty m v mc c ghi nhn trn Bo co ti chnh hp
nht.
+ Hp nht kt qu kinh doanh ca cng ty con t u k n thi im
thoi vn mt quyn kim sot.
- Trng hp thi im thoi vn gn vi thi im lp bo co: Do cng
ty m phi hp nht hu nh ton b kt qu kinh doanh ca cng ty con nn c
th p dng phng php hp nht ton b (c Bng cn i k ton v Bo co
kt qu kinh doanh), sau s dng bt ton thoi vn loi cng ty con ra
khi Bo co ti chnh hp nht. Bo co ti chnh ca cng ty m c s dng
hp nht l Bo co ti chnh ring trn c s loi tr ton b nh hng
ca vic thoi vn ti cng ty con, Khi p dng phng php ny, cng ty m
phi:
,
+ Khi phc li trn Bng cn i k ton ring gi tr khon u t vo
cng ty con ti thi im trc khi thoi vn v loi b ton b kt qu t vic
thoi vn c xc nh trn Bo co ti chnh ring;
4- Cng ty m hp nht cng ty con nh vn cn quyn kim sot;
+ Cng ty m s dng bt ton thoi vn : Loi b ton b ti sn, n
phi tr ca cng ty con; Xa s li th thng mi v li ch c ng khng

kim sot; Ghi nhn gi tr khon u t vo cng ty lin kt theo phng php
vn ch s hu v ghi nhn kt qu thoi vn trn c s hp nht.
e) Trng hp trc y cng ty m thoi mt phn vn ti cng ty
con v ghi nhn kt qu t vic thoi phn vn trong li nhun sau thu
cha phn phi ca Bng cn i k ton hp nht, nay thoi thm mt phn
vn u t ti cng ty con dn n mt quyn kim sot th cng ty m phi kt
chuyn phn li, l ghi nhn trc y trong li nhun sau thu cha phn
phi sang Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht.
iu 51. Phng php lp v trnh by Bo co ti chnh hp nht
trong trirng hp cng ty m thoi mt phn vn u t ti cng ty con
nhung vn nm gi quyn kim sot
1. Loi b li, l thoi vn trn Bo co ti chnh ring ca cng ty m:
N Doanh thu hot ng ti chnh ( loi b li)
N u t vo cng ty con ( khi phc li khon u t ban u)
C Chi ph ti chnh ( loi b l)
C Li ch c ng khng kim sot (s tin c ng khng kim
sot chi ra mua li phn vn ca cng ty con).
2. Ghi nhn kt qu t vic thoi vn trn c s hp nht, ghi gim li th
thng mi v iu chnh li ch c ng khng kim sot:
- Nu kt qu t vic thoi vn l li, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot (chnh lch gia s tin c ng
khng kim sot b ra v phn s hu ca c ng khng
kim sot trong ti sn thun ca cng ty con tng thm)
C Li nhun sau thu cha phn phi (s li)
C Li th thng mi (s ghi gim).
- Nu kt qu t vic thoi vn l l, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi (s l)
C Li th thng mi (s ghi gim)
C Li ch c ng khng kim sot (chnh lch gia s tin c ng
khng kim sot b ra v phn s hu ca c ng khng kim
sot trong ti sn thun ca cng ty con tng thm).
3. Cng ty m phi hp nht Bo co ti chnh ca cng ty con b thoi
vn theo quy nh do vn nm gi quyn kim sot i vi cng ty con, cc bt
ton hp nht khc c thc hin theo quy nh ti Thng t ny

75

iu 52 Phng php k ton, lp v trnh by Bo co ti chnh hp


nht trong trng hp cng ty m thoi mt phn vn u t ti cng ty
con dn n mt quyn kim sot
1. Trng hp cng ty con tr thnh cng ty lin doanh, lin kt
ll Trng hp thi im thoi vn cch xa thi im lp bo co, k
ton ch hp nht kt qu kinh doanh t u k n thi im thoi vn m
khng hp nht ton b ti sn thun ca cng ty con, cng ty m thc hin cc
bt ton iu chnh nh sau:
a) Cn c vo thay i ly k trong vn ch s hu ca cng ty con k t
ngy kim sot n thi im u k, k ton iu chnh gi tr khon u t vo
cng ty lin kt theo t l nm gi cn li ti cng ty lin kt, ghi:
- Trng hp iu chnh tng khon u t vo cng ty lin kt, ghi:
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Li nhun sau thu cha phn phi n cui k trc
C cc ch tiu khc thuc vn ch s hu.
- Trng hp iu chnh gim khon u t vo cng ty lin kt, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi n cui k trc
N cc ch tiu khc thuc vn ch s hu
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
b) Cn c vo kt qu kinh doanh ca cng ty lin kt t thi im thoi
vn n thi im cui k, k ton iu chnh gi tr khon u t vo cng ty
lin kt pht sinh trong k theo t l nm gi cn li ti cng ty lin kt, ghi:
- Trng hp cng ty lin kt c li, k ton iu chnh tng khon u t
vo cng ty lin kt, ghi:
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt.
- Trng hp cng ty lin kt l, k ton iu chnh gim khon u t
vo cng ty lin kt, ghi:
N Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
c) Hp nht kt qu kinh doanh t thi im u k n thi im thoi
vn v loi b li, l trn Bo co ti chnh ring ghi nhn li, l trn Bo co
ti chnh hp nht

76

cl) Trng hp kt qu kinh doanh ca cng ty con t u k n thi


im thoi vn l li:
- Trng hp mc li trn Bo co ti chnh ring cao hn mc li xc
nh trn c s hp nht, ghi:
N cc khon mc chi ph (t u k n thi im thoi vn)
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot (BCKQKD)
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt (s iu chnh tng gi tr
khon u t vo cng ty lin kt t u k n thi im
thoi vn)
N Doanh thu hot ng ti chnh (chi tit phn li t vic thoi vn)
C cc khon mc doanh thu, thu nhp khc (t u k n thi
im thoi vn)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s
li thoi vn phi c iu chnh tng
li nhun sau thu cha phn phi ca
k trc trn BCTC hp nht).
- Trng hp mc li trn Bo co ti chnh ring thp hn mc li xc
nh trn c s hp nht, ghi:
N cc khon mc chi ph (t u k n thi im thoi vn)
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot (BCKQKD)
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt (s iu chnh tng gi tr
khon u t vo cng ty lin kt t u k n thi
im thoi vn)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (s li
thoi vn phi c iu chnh gim li nhun sau
thu cha phn phi ca k trc trn BCTCHN)
C Doanh thu hot ng ti chnh (chi tit li thoi vn trong k)
C cc khon mc doanh thu, thu nhp khc (t u k n thi
im thoi vn).
c2) Trng hp kt qu kinh doanh ca cng ty con t u k n thi
im thoi vn l l: Ke ton thc hin cc bt ton tng t nh trng hp
trn nhng ghi C ch tiu "u t vo cng ty lin doanh, lin kt"
1.2. Trng hp thi im thoi vn gn thi im lp bo co, k ton
hp nht ton b ti sn thun ca cng ty con v thc hin cc bt ton hp
nht nh sau:
a) iu chnh li Bo co ti chnh ring ca cng ty m nh cha thoi
vn ti cng ty con;
77

b) Cng ngang Bo co ti chnh ca cng ty m v cng ty con b thoi


vn;
c) Thc hin cc bt ton hp nht thng thng theo quy nh ti Thng
t ny, nh: Loi tr khon u t ca cng ty m vo cng ty con; Phn b li
th thng mi, tch li ch c ng khng kim sot, Loi tr li, l cha thc
hin v s d cc khon mc ni b.
d) Thc hin bt ton thoi vn ghi nhn kt qu thoi vn trn Bo
co ti chnh hp nht, ghi nhn gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin
kt; Xa s li th thng mi v li ch c ng khng kim sot; loi b ton
b ti sn v n phi tr ca cng ty con b thoi vn khi BCTC hp nht.
- Trng hp thoi vn c li, ghi:
N s tin thu t vic thoi vn
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt (theo phng php vn ch)
N Li ch c ng khng kim sot
N cc khon mc n phi tr
C cc khon mc ti sn
C Li th thng mi (s cha phn b ht)
C Doanh thu hot ng ti chnh (chi tit li thoi vn).
- Trng hp thoi vn l, ghi:
N s tin thu t vic thoi vn
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt (theo phng php vn ch)
N Li ch c ng khng kim sot
N Chi ph ti chnh (L thoi vn)
N cc khon mc n phi tr
C cc khon mc ti sn
C Li th thng mi (s cha phn b ht)
e) Loi tr phn doanh thu, chi ph v kt qu kinh doanh k t thi im
thoi vn n thi im bo co:
N cc khon doanh thu, thu nhp (t thi im thoi vn n cui k)
N Li nhun sau thu (iu chnh gim li)
C cc khon mc chi ph (t thi im thoi vn n cui k)
C Li nhun sau thu (iu chnh gim l).
2. Trng hp cng ty con tr thnh khon u t thng thng (nh u
t khng c nh hng ng k hoc quyn ng kim sot):
Vic thoi vn thc hin tng t nh nguyn tc ti khon 1 iu ny.
Tuy nhin do khon u t thng thng c ghi nhn theo phng php gi
78

gc, k ton khng iu chnh gi tr khon u t theo phng php vn ch s


hu, v vy cc bt ton iu chnh nh ti tit a,b im 1.1 khon 1 iu ny
khng phi thc hin.
3. Trng hp trc y cng ty m thoi mt phn vn ti cng ty
con v ghi nhn kt qu t vic thoi phn vn trong li nhun sau thu
cha phn phi ca Bng cn i k ton hp nht, nay thoi thm mt phn
vn u t ti cng ty con dn n mt quyn kim sot th cng ty m phi kt
chuyn phn li, l ghi nhn trc y trong li nhun sau thu cha phn
phi sang Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht, ghi:
- Trng hp kt chuyn li
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp kt chuyn l
N Chi ph ti chnh
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
iu 53. Phng php k ton, lp v trnh by Bo co ti chnh hp
nht trong trng hp cng ty m thoi ton b 100% vn u t vo cng
ty con (truxrng hp ny sau y gi l thanh l cng ty con)
1. Trng hp thi im thoi vn cch xa thi im lp bo co, k ton
ch hp nht kt qu kinh doanh t u k n thi im thoi vn m khng
hp nht ton b ti sn thun ca cng ty con: Cng ty m thc hin cc bt
ton hp nht kt qu kinh doanh t thi im u k n thi im thoi vn
v loi b li, l trn Bo co ti chnh ring ghi nhn li, l trn Bo co ti
chnh hp nht
a) Trng hp kt qu kinh doanh ca cng ty con t u k n thi
im thoi vn l li:
N cc khon mc chi ph (t u k n thi im thoi vn)
N Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot (BCKQKD)
N Li nhun sau thu cha phn phi k ny
C cc khon mc doanh thu, thu nhp khc (t u k n thi
im thoi vn).
b) Trng hp kt qu kinh doanh ca cng ty con t u k n thi
im thoi vn l l:
N cc khon mc chi ph (t u k n thi im thoi vn)
C Li nhun sau thu ca c ng khng kim sot (BCKQKD)
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny
C cc khon mc doanh thu, thu nhp khc (t u k n thi
im thoi vn).

c) iu chnh kt qu ca vic thoi vn theo c s hp nht


- Trng hp mc li thoi vn trn Bo co ti chnh ring ln hn trn
Bo co ti chnh hp nht phi iu chnh gim li, ghi:
N Doanh thu hot ng ti chnh (chi tit phn li t vic thoi vn)
C Li nhun sau thu cha phn phi ly en cui k trc.
Trng hp mc li thoi vn trn BCTC ring nh hn trn BCTC hp
nht phi iu chnh tng li th ghi ngc li bt ton trn.
- Trng hp mc l thoi vn trn Bo co ti chnh ring ln hn trn
Bo co ti chnh hp nht phi iu chnh gim l, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Chi ph ti chnh (chi tit phn l t vic thoi vn)
Trng hp mc l thoi vn trn BCTC ring nh hn trn BCTC hp
nht phi iu chnh tng l th ghi ngc li bt ton trn.
2. Trng hp thi im thoi vn gn thi im lp bo co, k ton
hp nht ton b ti sn thun ca cng ty con v thc hin cc bt ton hp
nht nh sau:
a) iu chnh li Bo co ti chnh ring ca cng ty m nh cha thoi
vn ti cng ty con;
b) Cng ngang Bo co ti chnh ca cng ty m v cng ty con b thoi
vn;
c) Thc hin cc bt ton hp nht thng thng theo quy nh ti Thng
t ny, nh: Loi tr khon u t ca cng ty m vo cng ty con; Phn b li
th thng mi, tch li ch c ng khng kim sot, Loi tr li, l cha thc
hin v s d cc khon mc ni b...
d) Thc hin bt ton thoi vn ghi nhn kt qu thoi vn trn Bo
co ti chnh hp nht, ghi nhn gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin
kt; Xa s li th thng mi v li ch c ng khng kim sot; loi b ton
b ti sn v n phi tr ca cng ty con b thoi vn khi BCTC hp nht.
- Trng hp thoi vn c li, ghi:
N s tin thu t vic thoi vn
N Li ch c ng khng kim sot
N cc khon mc n phi tr
C cc khon mc ti sn
80

C Li th thng mi (s cha phn b ht)


C Doanh thu hot ng ti chnh (chi tit li thoi vn).
- Trng hp thoi vn l, ghi:
N s tin thu t vic thoi vn
N Li ch c ng khng kim sot
N Chi ph ti chnh (L thoi vn)
N cc khon mc n phi tr
C Li th thng mi (s cha phn b ht)
C cc khon mc ti sn.
e) Loi tr phn doanh thu, chi ph v kt qu kinh doanh k t thi im
thoi vn n thi im bo co:
N cc khon doanh thu, thu nhp (t thi im thoi vn n cui k)
N Li nhun sau thu (iu chnh gim li)
C cc khon mc chi ph (t thi im thoi vn n cui k)
C Li nhun sau thu (iu chnh gim l).

3. Trng hp trc y cng ty m thoi mt phn vn ti cng ty


con v ghi nhn kt qu t vic thoi phn vn trong li nhun sau thu
cha phn phi ca Bng cn i k ton hp nht, nay thoi thm mt phn
vn u t ti cng ty con dn n mt quyn kim sot th cng ty m phi kt
chuyn phn li, l ghi nhn trc y trong li nhun sau thu cha phn
phi sang Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht, ghi:
- Trng hp kt chuyn li
N LNST cha phn phi ly k n cui k trc
C Doanh thu hot ng ti chnh.
- Trng hp kt chuyn l
N Chi ph ti chnh
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
MC 2
THAY I C CU V LI CH DO CNG TY CON
HUY NG THM VN GP T CC CH S HU
iu 54. Hp nht bo co ti chnh trong trng hp cng ty con
huy ng thm vn gp t ch s hu
1. Khi cng ty con huy ng thm vn gp t cc ch s hu, nu t l
vn gp thm ca cc bn khng tng ng vi t l hin hnh th s c s thay
i v t l v phn s hu ca cc bn trong ti sn thun ca cng ty con.

2. Trnh t xc nh v ghi nhn s bin ng trong ti sn thun ca cng


ty con v t l s hu ca cc bn thc hin nh sau:
- Xc nh t l v phn s hu ca cc bn trong ti sn thun ca cng
ty con ti thi im trc khi huy ng thm vn gp;
- Xc nh t l v phn s hu ca cc bn trong ti sn thun ca cng
ty con sau khi huy ng thm vn gp;
- Xc nh phn vn gp thm ca cc bn vo cng ty con;
- Xc nh phn s hu tng thm ca cc bn trong ti sn thun ca
cng ty con sau khi huy ng thm vn;
- Ghi nhn phn chnh lch gia s vn gp thm ca cc bn v phn s'
hu tng thm ca cc bn trong ti sn thun ca cng ty con vo li nhun sau
thu cha phn phi.
3. Khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi xc nh v ghi
nhn s bin ng i vi phn s hu ca mnh v ca c ng khng kim
sot trong ti sn thun ca cng ty con ti thi im trc v sau khi huy ng
thm vn, c th:
a) Ke ton ghi nhn phn tng thm ca cng ty m trong ti sn thun
ca cng ty con cao hn s vn cng ty m gp thm (trng hp ny phn tng
thm ca c ng khng kim sot trong ti sn thun ca cng ty con s nh
hn s vn c ng khng kim sot gp thm):
N Li ch ca c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu cha phn phi.
b) K ton ghi nhn phn tng thm ca cng ty m trong ti sn thun
ca cng ty con nh hn s vn cng ty m gp thm (trng hp ny phn tng
thm ca c ng khng kim sot trong ti sn thun ca cng ty con s cao
hn s vn c ng khng kim sot gp thm):
N Li nhun sau thu cha phn phi
C Li ch ca c ng khng kim sot.

82

MC 3
HP
NHT KINH DOANH DI s
KIM SOT CHUNG
iu 55. Hp nht bo co ti chnh trong trng hp chuyn cng ty
con s hu gin tip (cng ty con cp 2) thnh cng ty con s hu trc tip
(cng ty con cp 1)
1. Trng hp cng ty m mua li cng ty con cp 2 t cng ty con cp 1
(chuyn cng ty con s hu gin tip thnh s hu trc tip), mc d cu trc
ca tp on c s thay i nhng v bn cht, cc thng tin ti chnh trn Bo
co ti chnh hp nht ca ton b tp on khng thay i.
2. Khi lp Bo co ti chnh hp nht ca ton tp on, ngoi cc iu
chnh nh khi hp nht cng ty con trong tp on a cp, cng ty m phi thc
hin thm cc iu chnh sau:
a) Loi tr khon li hoc l c ghi nhn bi cng ty con cp 1 do bn
cng ty con cp 2:
- Trng hp cng ty con cp 1 ghi nhn khon li t vic bn cng ty
con cp 2 cho cng ty m, ghi:
N Doanh thu hot ng ti chnh (k pht sinh)
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc (k sau)
C u t vo cng ty con.
- Trng hp cng ty con cp 1 ghi nhn khon l t vic bn cng ty con
cp 2 cho cng ty m, ghi:
N u t vo cng ty con
C Chi ph ti chnh (k bo co)
C LNST cha phn phi ly k n cui k trc (Cc k sau).
b) Xc nh v ghi nhn s thay i trong phn s hu ca c ng m v
c ng khng kim sot do thay i c cu s hu trong cng ty con
- Trng hp tng gi tr phn s hu ca cng ty m nm gi trong ti
sn thun ca cc cng ty con tng sau khi cng ty con cp 1 bn cng ty con
cp 2, ghi:
N Li ch ca c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny.
- Trng hp tng gi tr phn s hu ca cng ty m nm gi trong ti
sn thun ca cc cng ty con tng gim khi cng ty con cp 1 bn cng ty con
cp 2, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi k ny
C Li ch ca c ng khng kim sot.

iu 56. Hp nht bo co ti chnh trong trng hp chuyn cng ty


con s hu trc tip (cng ty con cp 1) thnh cng ty con s hu gin tip
(cng ty con cp 2)
1. Trng hp cng ty m bn cng ty con cp 1 cho cng ty con khc
(chuyn cng ty con s hu trc tip thnh s hu gin tip), mc d cu trc
ca tp on c s thay i nhng v bn cht, cc thng tin ti chnh trn Bo
co ti chnh hp nht ca ton b tp on khng thay i.
2 Khi lp Bo co ti chnh hp nht ca ton tp on, ngoi cc iu
chnh nh khi hp nht cng ty con trong tp on a cp, cng ty m phi thc
hin thm cc iu chnh sau:
a) Loi tr khon li hoc l c ghi nhn bi cng ty m do bn cng ty
con:
- Trng hp cng ty m hp nht trc tip vi cng ty con cp 2, vic
loi tr khon li hoc l c thc hin trong bt ton loi tr khon u t
vo cng ty con cp 2.
- Trng hp cng ty m hp nht gin tip vi cng ty con cp 2 bng
cch s dng Bo co ti chnh hp nht ca cng ty con cp 1, khi loi tr
khon li hoc l do bn cng ty con, ghi:
+ Trng hp loi tr li, ghi:
N Doanh thu hot ng ti chnh
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny.
+ Trng hp loi tr l, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi k ny
C Chi ph ti chnh.
b) Khon li th thng mi pht sinh ban u khi mua cng ty con s
khng thay i trc v sau khi ti cu trc trn Bo co ti chnh hp nht ca
c tp on. Cng ty m phi iu chnh chnh lch gia khon li th thng
mi (nu c) pht sinh trn Bo co ti chnh hp nht ca cng ty con cp 1 v
mc ban u nu s dng Bo co ti chnh hp nht ca cng ty con cp 1
hp nht vi ton tp on.
c) Xc nh v ghi nhn s thay i trong phn s hu ca c ng m v
c ng khng kim sot sau khi ti cu trc do thay i c cu s hu trong li
sn thun ca cng ty con c bn:

- Trng hp phn s hu ca c ng khng kim sot trong gi ph


khon u t vo cng ty con cp 2 (c ghi nhn trn Bng cn i k ton
ca bn mua) nh hn phn s hu ca c ng khng kim sot trong ti sn
thun ca cng ty con:
N Li ch ca c ng khng kim sot
C Li nhun sau thu cha phn phi k ny.
- Trng hp phn s hu ca c ng khng kim sot trong gi ph
khon u t vo cng ty con cp 2 (c ghi nhn trn Bng cn i k ton
ca bn mua) ln hn phn s hu ca c ng khng kim sot trong ti sn
thun ca cng ty con:
N Li nhun sau thu cha phn phi k ny
C Li ch ca c ng khng kim sot.
CHNG VI
CHUYN I BO CO TI CHNH CA CNG TY CON SANG
NG TIN BO CO CA CNG TY M
iu 57 Quy nh chung i vi vic chuyn i bo co ti chnh
ca cng ty con sang ng tin bo co ca cng ty m
1. Khi hp nht bo co ti chnh, nu bo co ti chnh ca cng ty con
c lp bng ng tin khc vi ng tin trn bo co ti chnh ca cng ty
m, cng ty m phi chuyn i bo co ti chnh ca cng ty con sang ng
tin bo co ca cng ty m.
2. Khi chuyn i bo co ti chnh ca cng ty con, cng ty m phi:
- Xc nh t gi hi oi c s dng chuyn i bo co ca cng
ty con bng cch la chn mt ngn hng thng mi ni thng xuyn c giao
dch lm cn c xc nh t gi chuyn i bo co ti chnh;
- X l chnh lch t gi hi oi pht sinh (li hoc l) khi chuyn i
bo co ti chnh ca cng ty con c lp bng ng ngoi t sang n v tin
t k ton ca cng ty m.
3. T gi giao dch thc t s dng khi chuyn i bo co ti chnh ca
cng ty con c xc nh nh sau:
- i vi ti sn, t gi giao dch thc t s dng chuyn i bo ti
chnh l t gi mua ca ngn hng ti thi im bo co;
- i vi n phi tr, t gi giao dch thc t s dng chuyn i bo
ti chnh l t gi bn ca ngn hng ti thi im bo co;

- Trng hp t gi bn v t gi mua ca ngn hng ti thi im bo


co chnh lch khng qu 0,2% th c p dng t gi mua - bn bnh qun.
iu 58. T gi hi oi p dng chuyn i Bo co ti chnh ca
cng ty con lp bng ng ngoi t sang n v tin t k ton ca cng ty

Khi chuyn i Bo co ti chnh ca cng ty con c lp bng ng


tin khc vi ng tin bo co ca cng ty m, k ton phi quy i cc ch tiu
ca Bo co ti chnh theo cc loi t gi nh sau:
- Ti sn, n phi tr v li th thng mi pht sinh khi mua cng ty con
nc ngoi c quy i theo t gi giao dch thc t cui k;
- Gi tr ti sn thun ca cng ty con do cng ty m nm gi ti ngy
mua c quy i theo t gi ghi s ti ngy mua;
- Li nhun sau thu cha phn phi pht sinh sau ngy mua cng ty con
c quy i bng cch tnh ton theo cc khon mc doanh thu, chi ph ca
Bo co kt qu hot ng kinh doanh;
- C tc tr c quy i theo t gi giao dch thc t ti ngy Ir c

- Cc khon mc thuc Bo co kt qu hot ng kinh doanh v Bo co


lu chuyn tin t c quy i theo t gi giao dch thc t ti thi im pht
sinh giao dch. Trng hp t gi bnh qun k bo co xp x t gi giao dch
thc t ti thi im pht sinh giao dch (chnh lch khng qu 2%) th c p
dng t gi bnh qun. Trng hp bin giao ng ca t gi gia thi im
u k v cui k trn 20% th p dng theo t gi cui k.
iu 59. Phng php k ton chuyn i Bo co ti chnh ca cng
ty con sang ng tin bo co ca cng ty m
1. Khi chuyn i bo co ti chnh ca cng ty con, cng ty m phi xc
nh nh hng ca chnh lch t gi pht sinh trong k v nh hng lu k
ca chnh lch t gi k t ngy mua n thi im u k.
2. Cng ty m phi xc nh nh hng ca chnh lch t gi lin quan
n tng khon mc trong vn ch s hu ca cng ty con, nh vn c phn,
cc qu thuc vn ch s hru v li nhun sau thu cha phn phi... thc
hin cc iu chnh thch hp.
86

3. Chnh lch t gi hi oi pht sinh khi chuyn i bo co ti chnh


ca cng ty con c phn nh lu k trong phn vn ch s hu ca Bng cn
i k ton hp nht theo nguyn tc:
- Phn chnh lch t gi hi oi phn b cho cng ty m c trnh by
ti ch tiu "Chnh lch t gi hi oi" thuc phn vn ch s hu ca Bng
cn i k ton hp nht;
- Phn chnh lch t gi hi oi phn b cho c ng khng kim soi
c trnh by ti ch tiu "Li ch c ng khng kim sot".
4. Chnh lch t gi hi oi pht sinh lin quan n vic quy i khon
li th thng mi cha phn b ht cui k c tnh ton b cho cng ty m
v c ghi nhn vo ch tiu "Chnh lch t gi hi oi" thuc phn vn ch
s hu ca Bng cn i k ton hp nht
5. Khi thanh l cng ty con, ton b s chnh lch t gi hi oi lu k
trn phn vn ch s hu ca Bng cn i k ton hp nht do chuyn i bo
co ti chnh ca cng ty con s c ghi nhn vo doanh thu ti chnh hoc
chi ph ti chnh cng k thanh l cng ty con.
6. Khi lp v trnh by Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi thc
hin cc bt ton iu chnh ghi nhn chnh lch t gi do chuyn i bo
co ti chnh ca cng ty con nh sau:
a) Trng hp pht sinh li t gi, ghi:
- i vi phn li t gi phn b cho c ng l cng ty m, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ch s hu
C Chnh lch t gi hi oi.
- i vi phn li t gi phn b cho c ng khng kim sot, ghi:
N cc ch tiu thuc vn ch s hu
C Li ch c ng khng kim sot.
b) Trng hp pht sinh l t gi, ghi:
- i vi phn l t gi phn b cho c ng l cng ty m, ghi:
N Chnh lch t gi hi oi
C cc ch tiu thuc vn ch s hu.
- i vi phn l t gi phn b cho c ng khng kim sot, ghi:
N Li ch c ng khng kim sot
C cc ch tiu thuc vn ch s hu.

c) Khi thanh l cng ty con, cng ty m kt chuyn s chnh lch t gi


lu k ang ghi nhn trong Bng cn i k ton sang bo co kt qu hot ng
kinh doanh, ghi:
- Nu kt chuyn li chnh lch t gi, ghi:
N Chnh lch t gi hi oi
C Doanh thu hot ng ti chnh.
- Nu kt chuyn l chnh lch t gi, ghi:
N Chnh lch t gi hi oi
C Doanh thu hot ng ti chnh.
Cng ty m khng phi thc hin bt ton x l phn chnh lch t gi
lu k phn b cho cc c ng khng kim sot do ton b li ch c ng
khng kim sot c loi tr ra khi Bo co ti chnh hp nht theo ca
Chng IV - Thng t ny quy nh phng php k ton cng ty m thoi u
t ti cng ty con.
CHNG VII
K TON CC KHON U T VO CNG TY LIN DOANH, LIN
KT THEO PHNG PHP VN CH S HU
MC 1
QUY NH CHUNG KHI P DNG
PHNG PHP VN CH S HU
iu 60. Phm vi p dng phng php vn ch s hu
1. Nh u t phi p dng phng php vn ch s hu trnh by
khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt khi lp Bo co ti chnh hp nht.
- Trng hp bo co ti chnh ring ca cng ty m v cc cng ty con
trnh by khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt theo phng php vn
ch s hu th khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m khng phi iu
chnh i vi phn c x l trn bo co ti chnh ring.
- Trng hp bo co ti chnh ring ca cng ty m v cc cng ty con
cha trnh by khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt theo phng php
vn ch s hu th khi lp Bo co ti chnh hp nht, cng ty m phi iu
chnh li theo quy nh ca Thng t ny.
2. Nh u t khng phi p dng phng php vn ch s hu i vi
cc khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt nu doanh nghip l cng ty
88

m c min lp Bo co ti chnh hp nht theo quy nh ca php lut hoc


nu tho mn ng thi tt c cc iu kin sau:
- L cng ty con b s hu ton b hoc mt phn bi mt doanh nghip
khc v cc c ng ca doanh nghip (k c cc c ng khng c quyn biu
quyt) chp thun;
- Cng c vn v cng c n ca doanh nghip khng c giao dch trn
th trng (khng c giao dch trn s giao dch chng khon trong nc hoc
nc ngoi, thi trng OTC a phng v khu vc);
- Khng trong qu trnh np h s v bo co ti chnh ln c quan c
thm quyn pht hnh cc cng c ti chnh ra th trng;
- Cng ty m ca doanh nghip lp Bo co ti chnh hp nht cho mc
ch pht hnh ra cng chng theo quy nh ca Chun mc k ton.
3. Cc t chc u t mo him, cc qu tng h, cng ty tn thc v cc
n v tng t k c cc qu bo him gn vi u t c cc khon u t trc
tip hoc gin tip vo cng ty lin doanh, lin kt th c min p dng
phng php vn ch s hu.
4. Khi doanh nghip c khon u t vo cng ty lin kt trong mt
phn khon u t c nm gi gin tip thng qua t chc u t mo him,
qu tng h, cng ty tn thc v cc n v tng t th doanh nghip ghi nhn
phn u t theo gi tr hp l. Gi tr phn u t cn li trong cng ty lin
doanh, lin kt phi c xc nh theo phng php vn ch s hu.
5. Khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt c min p dng
phng php vn ch s hu nu c phn loi l ti sn nm gi bn theo
yu cu ca Chun mc k ton "Ti sn di hn nm gi bn v hot ng
khng lin tc", c th:
- Nu ton b hoc mt phn khon u t vo cng ty lin doanh, lin
kt p ng c tiu chun phn loi l ti sn nm gi bn, doanh
nghip phi p dng Chun mc k ton "Ti sn di hn nm gi bn v
hot ng khng lin tc" i vi ton b hoc mt phn khon u t . Gi
tr khon u t cn li trong cng ty lin doanh, lin kt khng c phn loi
nm gi e bn vn tip tc c s dng phng php vn ch s hu cho
n khi doanh nghip thanh l phn khon u t c phn loi l nm gi
bn v khng cn quyn ng kim sot hoc nh hng ng k vi bn c
u t.

89

- Khi mt phn hoc ton b khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt


trc y c phn loi l ti sn nm gi bn nay khng cn tiu chun
phn loi nh vy na, doanh nghip s phi p dng hi t phng php vn
ch s hu i vi khon u t k t thi im c phn loi l nm gi
bn. Bo co ti chnh ca cc k c k t khi phn loi khon u t l nm gi
bn cng phi c iu chnh hi t.
iu 61. Cn c xc nh nh u t c nh hng ng k
1. Khi xc nh s nh hng ng k ca nh u t i vi cng ty lin
kt, ngoi cc quy nh trong Chun mc k ton "Ke ton cc khon u t vo
cng ty lin doanh, lin kt", doanh nghip phi xem xt thm yu t quyn biu
quyt tim nng pht sinh t cc quyn chn mua hoc cc cng c n v cng
c vn c th chuyn i thnh c phiu ph thng. Ncu cc cng c n v cng
c vn nu trn khng c php chuyn i thnh c phiu pho thng ti thi
im hin ti, v d khng th chuyn i trc mt thi im no trong
tng lai hoc cho n khi mt s kin trong tng lai xy ra th khng c s
dng e xc nh s nh hng ng k ca nh u t.
2. Khi tn ti quyn biu quyt tim nng hoc cc cng c ti chnh phi
sinh khc c quyn biu quyt tim nng, li ch ca nh u t trong cng ty
lin doanh, lin kt ch c xc nh trn c s phn von gp nm gi trong
cng ty lin doanh, lin kt ti thi im hin ti, khng tnh n vic thc hin
hoc chuyn i quyn biu quyt tim nng, ngoi tr c tho thun khc vi
cng ty lin doanh, lin kt.
3. Phn s hu ca tp on trong cng ty lin doanh, lin kt c xc
nh trn c s tng hp phn s hu ca cng ty m v cc cng ty con trong
cng ty lin doanh, lin kt
iu 62. Nguyn tc k ton v quy trnh p dng phong php vn
ch s' hu i vi khon u t vo cng ty lin doanh, lin ket
1. Theo phng php von ch s hu, khon u t vo cng ty lin
doanh, lin kt c ghi nhn ban u theo gi gc. Sau , gi tr ghi s ca
khon u t c iu chnh tng hoc gim tng ng vi phn s hu ca
nh u t trong li hoc l ca bn c u t sau ngy u t. Phn s hu
ca nh u t trong kt qu kinh doanh ca bn c u t c ghi nhn vo
Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca nh u t. Cc khon c chia t
bn c u t phi hch ton gim gi tr ghi s ca khon u t. Vic iu
chnh gi tr ghi s cng phi thc hin khi li ch ca nh u t thay i pht
sinh t cc khon thu nhp c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu ca bn
c u t, nh vic nh gi li TSC, chnh lch t gi do chuyn i bo
co ti chnh.
90

2. Li hoc l t cc giao dch gia tp on vi cc cng ty lin doanh,


lin kt ch c ghi nhn trong Bo co ti chnh hp nht tng ng vi phn
s hu ca cc bn khc theo nguyn tc:
a) i vi giao dch theo chiu xui
- Nu pht sinh khon l khi gp vn bng ti sn phi tin t hoc bn ti
sn cho cng ty lin doanh, lin kt, nh u t phi ghi nhn ngay ton b
khon l trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht.
- Nu pht sinh li khi gp vn bng ti sn phi tin t hoc bn ti sn
cho cng ty lin doanh, lin kt, nh u t ch ghi nhn khon li tng ng vi
phn s hu ca cc bn khc trong cng ty lin doanh, lin kt. Khon li cha
thc hin tng ng vi phn s hu ca tp on c phn b dn vo bo
co kt qu hot ng kinh doanh, c th:
+ i vi ti sn c nh, bt ng sn u t: Vic phn b dn khon li
cha thc hin c cn c vo thi gian khu hao ca cng ty lin doanh, lin
kt;
+ i vi ti sn v n phi tr khc: Vic phn b khon li cha thc
hin c cn c vo thi gian thu hi ti sn hoc thanh ton n phi tr.
b) i vi giao dch theo chiu ngc:
- Khi cng ty lin doanh, lin kt pht sinh khon l t vic bn ti sn
cho tp on, nh u t ch ghi nhn phn l tng ng vi phn s hu ca
tp on trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht.
- Neu pht sinh li, nh u t khng c ghi nhn phn li tng ng
vi phn s hu ca mnh t giao dch .
3. Khon u t c k ton theo phng php vn ch s hu k t
ngy bn c u t tr thnh cng ty lin doanh hoc lin kt. Khi mua khon
u t, phn chnh lch gia gi ph khon u t v phn s hu ca nh u
t trong gi tr hp l ca ti sn thun c th xc nh c ca bn c u
t c k ton nh sau:
a) Li th thng mi pht sinh khi mua khon u t vo cng ty lin
doanh, lin kt c trnh by gp vo gi tr ghi s ca khon u t. Doanh
nghip khng c phn b dn khon li th thng mi ny.

91

b) Phn chnh lch gia phn s hu ca nh u t trong gi tr hp l


ca ti sn thun c th xc nh c ca bn c u t ln hn gi ph
khon u t c ghi nhn ngay l thu nhp khi xc nh phn s hu ca nh
u t trong kt qu kinh doanh ca cng ty lin doanh, lin kt ph hp vi k
mua khon u t.
c) Cc iu chnh i vi phn s hu ca nh u t trong kt qu kinh
doanh ca cng ty lin doanh, lin kt sau ngy mua phi c thc hin, v d
nh s suy gim gi tr TSC hoc khu hao TSC da vo gi tr hp l ca
TSC ti ngy mua.
4. Khi t l s hu ca tp on trong cng ty lin doanh, lin kt gim
xung, Nh u t phi ti phn loi cc khon trc y c ghi nhn trong
vn ch s hu vo bo co kt qu hot ng kinh doanh theo quy nh ca cc
Chun mc k ton c lin quan.
5. Nh u t p dng phng php vn ch s hu phi s dng bo co
ti chnh ca cng ty lin doanh, lin kt c lp cng ngy vi bo co ti
chnh ca nh u t Khi bo co ti chnh hin hnh ca cng ty lin doanh,
lin kt c lp khc ngy vi bo co ti chnh ca nh u t, vic iu chnh
phi c thc hin cho cc nh hng ca cc s kin v giao dch trng yu
gia nh u t v cng ty lin doanh, lin kt pht sinh gia ngy lp bo co
ti chnh ca nh u t v ngy lp bo co ti chnh ca cng ty lin doanh,
lin kt. Trong mi trng hp, s khc bit v ngy lp Bo co ti chnh gia
nh u t v cng ty lin doanh, lin kt khng c qu 3 thng v di ca
k k ton ca cc Bo co ti chnh phi nh nhau.
6. Bo co ti chnh ca nh u t v cng ty lin doanh, lin kt phi p
dng cc chnh sch k ton thng nht cho cc giao dch v s kin ging nhau
pht sinh trong cc trng hp tng t. Trng hp cng ty lin doanh, lin kt
p dng chnh sch k ton khc vi nh u t cho cc giao dch v s kin
ging nhau pht sinh trong cc trng hp tng t, khi s dng bo co ti
chnh ca cng ty lin doanh, lin kt, nh u t phi thc hin cc diu chnh
thch hp k ton theo phng php vn ch s hu.
7. Nu cng ty lin doanh, lin kt c c phiu u i c tc lu k ang
lun hnh c nm gi bi cc c ng bn ngoi v c phn loi l vn ch
s hu th nh u t phi tnh ton phn s hu ca mnh trong li hoc l t
cng ty lin kt sau khi iu chnh c tc u i, k c khi vic tr c tc cha
c thng bo.
8. Khi phn s hu ca nh u t trong khon l ca cng ty lin kt
bng hoc vt qu gi tr ghi s ca khon u t, nh u t khng phi tip
tc phn nh cc khon l pht sinh sau . Sau khi phn s hu ca nh u l
92

trong vn ch ca cng ty lin doanh, lin kt gim xung bng khng, nh u


t ch phi ghi nhn thm khon l hoc n phi tr nu nh u t c ngha v
php l theo hp ng hoc thc hin thanh ton thay cho cng ty lin doanh,
lin kt cc khon n m nh u t m bo hoc cam kt tr. Neu sau
cng ty lin doanh, lin kt hot ng c li, nh u t ch c ghi nhn phn
s hu ca mnh trong khon li sau khi b p c phn l thun cha
c hch ton trc y.
9. Sau khi p dng phng php vn ch s hu, bao gm c vic ghi
nhn khon l trong cng ty lin doanh, lin kt, nh u t phi p dng cc
quy nh ca Chun mc k ton v cng c ti chnh xc nh xem c cn
phi ghi nhn thm khon l do gim gi tr khon u t thun ca nh u t
vo cng ty lin doanh, lin kt hay khng. Vic xc nh gi tr khon u t
thun vo cng ty lin doanh, lin kt b suy gim c thc hin theo quy nh
ca Chun mc k ton "Tn tht ti sn".
iu 63. Dng p dng phng php vn ch s hu
1. Nh u t dng p dng phng php vn ch s hu k t thi im
bn c u t khng cn l cng ty lin doanh, lin kt, c th:
a) Nu cng ty lin doanh, lin kt tr thnh cng ty con, nh u t k
ton khon u t theo quy nh ca Chun mc k ton "Hp nht kinh
doanh"; Chun mc k ton "Bo co ti chnh hp nht", Chun mc k ton
"Bo co ti chnh ring" v cc chun mc k ton khc c lin quan;
b) Neu khon u t cn li trong cng ty lin doanh, lin kt tr thnh ti
sn ti chnh thng thng, khon u t c ghi nhn theo gi tr hp l v
c coi l gi tr hp l (gi gc) ti thi im ghi nhn ban u. Nh u t
phi ghi nhn vo bo co kt qu hot ng kinh doanh phn chnh lch ca:
- Gi tr hp l ca khon u t cn li cng vi khon thu t bn phn
vn ti cng ty lin doanh, lin kt; v
- Gi tr ghi s ca khon u t ti thi im dng p dng phng php
vn ch s hu.
2. Khi dng p dng phng php vn ch s hu, doanh nghip phi ti
phn loi ton b cc khon c ghi nhn trc y trong Bo co thu nhp
ton din theo cch thc tng t nh khi bn c u t trc tip thanh l cc
ti sn v n phi tr lin quan, v d: Neu cng ty lin doanh, lin kt c khon
chnh lch t gi luv k lin quan n hot ng nc ngoi v doanh nghip
dng p dng phng php vn ch s hu, doanh nghip phi ti phn loi
khon li, l lin quan n hot ng nc ngoi trc y ghi nhn
93

trong Bo co cc khon thu nhp c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu


sang Bo co kt qu hot ng kinh doanh.
MC 2
K TON KHON U T VO CNG TY LIN DOANH, LIN KT
THEO PHNG PHP VN CH S H
iu 64. Cn c xc nh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt theo phng php vn ch s hu
1. Nh u t cn c vo Bo co ti chnh ring ca mnh, Bo co ti
chnh ca cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt v cc ti liu c lin quan
khi mua khon u t e xc nh gi tr khon u t theo phng php vn
ch s hu.
2. Nh u t phi lp Bng tng hp xc nh phn chnh lch gia
gi tr hp l v gi tr ghi s ca ti sn thun ca cng ty lin doanh, lin kt
ti ngy mua v theo di qu trnh phn b cc khon chnh lch ny trong k.
3. Nh u t phi lp Bng xc nh cc khon iu chnh gi tr khon
u t vo cng ty lin doanh, lin kt pht sinh trong k c ghi nhn vo Bo
co kt qu hot ng kinh doanh hp nht vi mt s ch tiu c bn nh: Phn
li nhun hoc l pht sinh trong k t li nhun sau thu ca cng ty lin
doanh, lin kt; c tc, li nhun nhn trong k; Phn b chnh lch gia gi
tr hp l v gi tr ghi s TSC c th xc nh c.
4. Nh u t phi lp Bng tng hp xc nh gi tr khon u t
vo cng ty lin doanh, lin kt theo phng php vn ch s hu ti thi dim
lp bo co gm cc ch tiu c bn sau: Gi tr ghi s khon u t vo cng ty
lin kt; Khon iu chnh vo cui mi nm ti chnh tng ng vi phn s
hu ca nh u t trong li nhun hoc l ca cng ty lin kt; Phn iu chnh
tng (gim) khon u t theo gi tr thay i ca vn ch s hu ca cng ty
lin kt nhng khng c phn nh vo Bo co kt qu kinh doanh ca cng
ty lin kt; Khon iu chnh do bo co ti chnh ca nh u t v cng ty lin
kt c lp khc ngy; Khon iu chnh do nh u t v cng ty lin kt
khng p dng thong nht chnh sch k ton.
iu 65. iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin
kt t sau ngy u t n u k bo co
l i vi phn iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca cc k
trc, Nh u t xc nh s iu chnh (lu k) thun, ghi:
94

- Nu iu chnh tng gi tr khon u t, ghi:


N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
- Nu iu chnh gim gi tr khon u t, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
2. i vi phn iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt do chnh lch nh gi li ti sn c ghi nhn vo Bng cn i k
ton ca cc k trc, Nh u t xc nh s iu chnh (lu k) thun, ghi:
- Nu iu chnh tng gi tr khon u t, ghi:
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Chnh lch nh gi li ti sn.
- Nu iu chnh gim gi tr khon u t, ghi:
N Chnh lch nh gi li ti sn.
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
3. i vi phn iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt do chnh lch t gi hi oi c ghi nhn vo Bng cn i k ton
ca cc k trc, Nh u t xc nh s iu chnh (lu k) thun, ghi:
- Nu iu chnh tng gi tr khon u t, ghi:
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Chnh lch t gi hi oi.
- Nu iu chnh gim gi tr khon u t, ghi:
N Chnh lch t gi hi oi.
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
iu 66. iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin
kt pht sinh trong k
1. Xc nh phn iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht trong
k.
'
'
'
a) Trc khi xc nh phn s hu ca Nh u t trong li nhun hoc l
ca cng ty lin doanh, lin kt k bo co, Nh u t phi loi tr:

95

- Phn c tc u i ca cc c ng khc (nu c phiu u i c phn


loi l vn ch s hu);
- S d kin trch qu khen thng, phc li ca cng ty lin doanh, lin
kt
^
^
^
- Phn li lin quan ti giao dch cng ty lin doanh, lin kt gp vn hoc
bn ti sn cho tp on.
b) Trng hp khon l trong cng ty lin doanh, lin kt m Nh u t
phi gnh chu ln hn gi tr ghi s ca khon u t trn Bo co ti chnh hp
nht th Nh u t ch ghi gim gi tr khon u t trong Bo co ti chnh hp
nht cho n khi n bng khng.
c) Trng hp Nh u t c ngha v thanh ton thay cho cng ty lin
doanh, lin kt cc khon n m bo hoc cam kt tr th phn chnh lch
gia khon l trong cng ty lin doanh, lin kt Nh u t gnh chu v gi tr
ghi s ca khon u t trn Bo co ti chnh hp nht c ghi nhn l mt
khon chi ph phi tr. Neu sau cng ty lin kt hot ng c li, Nh u t
ch c ghi tng gi tr khon u t sau khi b p c phn l thun
c ghi nhn vo chi ph trc y.
d) Ngoi phn iu chnh gi tr khon u t tng ng vi phn s hu
trong li, l ca cng ty lin doanh, lin kt, Nh u t phi iu chnh gi ti
khon u t v ghi nhn ngay vo bo co kt qu hot ng kinh doanh hp
nht, c th:
- Ghi tng gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt i vi
khon li pht sinh t giao dch mua r;
- Ghi gim gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt i vi:
+ Khon c tc c nhn sau ngy mua;
+ Khon phn b chnh lch gia gi tr hp l cao hn gi tr ghi s ca
ti sn thun ti ngy u t tng ng vi phn s hu ca cng ty m;
+ Cc khon tn tht do suy gim gi tr khon u t ph hp vi Chun
mc k ton "Gim gi ti sn".
) Li th thng mi pht sinh c ghi nhn gp trong gi tr khon u
t. Nh u t khng thc hin phn b khon li th thng mi ny cho n
khi cng ty lin doanh, lin kt tr thnh cng ty con (Ti ngy tr thnh cng ty
con, cng ty m phi xc nh li khon li th thng mi trn c s cn c vo
gi tr hp l ca ti sn thun ti ngy kim sot cng ty con).
e) Khon iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt
phi c ghi nhn v trnh by thnh mt khon mc ring bit trn Bo co
kt qu hot ng kinh doanh hp nht.

g) Cn c Bng xc nh cc khon iu chnh gi tr khon u t vo


cng ty lin doanh, lin kt pht sinh trong k c ghi nhn vo Bo co kt
qu hot ng kinh doanh, Nh u t ghi:
- Nu iu chnh tng gi tr khon u t, ghi:
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt.
- Nu iu chnh gim gi tr khon u t, ghi:
N Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
2. Xc nh phn iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt c ghi nhn vo Bng cn i k ton hp nht trong k: Trng hp
vn ch s hu ca cng ty lin doanh, lin kt c thay i (nhng khng c
phn nh qua Bo co kt qu hot ng kinh doanh trong k, nh chnh lch
nh gi li ti sn, chnh lch t gi khng c ghi nhn l li, l trong k),
k ton cn c vo Bng cn i k ton ca cng ty lin kt xc nh v ghi
nhn phn s hu ca Nh u t trong gi tr thay i vn ch s hu ca cng
ty lin kt Khon ny c ghi tng (gim) gi tr khon u t vo cng ty lin
doanh, lin kt v cc khon mc tng ng ca vn ch s hu ca Nh u t.
a) i vi phn iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt do chnh lch nh gi li ti sn c ghi nhn vo Bng cn i k
ton pht sinh trong k, ghi:
- Nu iu chnh tng gi tr khon u t, ghi:
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Chnh lch nh gi li ti sn.
- Neu iu chnh gim gi tr khon u t, ghi:
N Chnh lch nh gi li ti sn.
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
b) i vi phn iu chnh gi tr khon u t vo cng ty lin doanh,
lin kt do chnh lch t gi hi oi c ghi nhn vo Bng cn i k ton
pht sinh trong k, ghi:
- Neu iu chnh tng gi tr khon u t, ghi:
N u t vo cng ty lin doanh, lin kt
C Chnh lch t gi hi oi.
- Nu iu chnh gim gi tr khon u t, ghi:
N Chnh lch t gi hi oi.
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
97

3. Khi cc khon trc y c ghi nhn vo vn ch s hu, nay c


ti phn loi vo bo co kt qu hot ng kinh doanh theo quy nh ca cc
Chun mc k ton c lin quan, ghi:
- Trng hp kt chuyn li, ghi:
N cc khon mc vn ch s hu c lin quan
C Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt.
- Trng hp kt chuyn l, ghi:
N Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt
C cc khon mc vn ch s hu c lin quan.
iu 67. Ke ton cc khon li, l pht sinh t giao dch bn ti sn
hoc gp vn bng ti sn phi tin t gia nh u t v cng ty lin doanh,
lin kt
l Trng hp giao dch theo chiu xui
1 1. Nh u t gp vn bng hng tn kho hoc bn hng tn kho cho
cng ty lin doanh, lin kt'
a) Trng hp pht sinh l: Nh u t khng cn iu chnh Bo co ti
chnh hp nht do khon l c ghi nhn ton b ngay trong k.
b) Trng hp pht sinh li:
- Ghi nhn doanh thu cha thc hin tng ng vi phn li ca bn gp
vn hoc bn bn hng tn kho trong k: Khi lp Bo co ti chnh hp nht,
cn c vo gi tr hng tn kho em i gp vn hoc bn c li cho cng t
lin doanh, lin kt trong k nhng cng ty lin doanh, lin kt cha bn hng
tn kho cho bn th 3 bn ngoi tp on, nh u t phi phn nh hon li v
ghi nhn l doanh thu cha thc hin i vi phn li do gp vn hoc bn hng
tn kho tng ng vi phn li ch ca tp on trong cng ty lin doanh, lin
kt, ghi:
+ Trng hp gp vn bng hng tn kho c li, ghi:
N Thu nhp khc (Phn thu nhp hon li do gp vn bng hng tn kho
tng ng vi phn li ch ca tp on
trong cng ty lin doanh, lin kt)
C Chi ph khc (phn chi ph phi hon li)
C Doanh thu cha thc hin (phn li hon li)
+ Trng hp bn hng tn kho c li, ghi:
98

N Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Phn doanh thu hon li do


bn hng tn kho tng ng vi phn li ch ca
tp on trong cng ty lin doanh, lin kt)
C Gi vn hng bn (phn gi vn hon li)
C Doanh thu cha thc hin (phn li hon li).
+ Ghi nhn ti sn thu hon li (nu c) do ghi nhn doanh thu cha thc
hin pht sinh t giao dch gp vn bng hng tn kho hoc bn hng tn kho
trong k, ghi:
N Ti sn thu thu nhp hon li
C Chi ph thu TNDN hon li .
- Khi cng ty lin doanh, lin kt bn hng tn kho (do nhn vn gp hoc
mua t tp on) cho bn th ba k sau:
+ Nh u t ghi nhn li cha thc hin k trc chuyn thnh thc hin
k bo co, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
N Gi vn hng bn (phn thc hin trong k)
C Doanh thu bn hng v cung cp dch v (s thc hin trong k)
+ Hon nhp ti sn thu hon tng ng vi phn doanh thu cha thc
hin chuyn thnh thc hin trong k:
N Chi ph thu TNDN hon li
C li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc.
1.2. Trng hp gp vn bng ti sn c nh, bt ng sn u t hoc
bn ti sn c nh, bt ng sn u t cho cng ty lin doanh, lin kt: Nh
u t thc hin cc iu chnh theo nguyn tc tng t nh i vi hng tn
kho nhng iu chnh vo ch tiu "Thu nhp khc" hoc "Chi ph khc".
2. Giao dch theo chiu ngc
a) Khi cng ty lin doanh, lin kt pht sinh khon l t vic bn ti sn
cho tp on, nh u t ch ghi nhn phn l tng ng vi phn s hu ca
tp on trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht.
b) Nu pht sinh li, nh u t khng c ghi nhn phn li tng ng
vi phn s hu ca mnh t giao dch .

99

- iu chnh gim gi tr khon u t tng ng vi phn s hu ca nh


u t trong li ca cng ty lin doanh, lin kt, ghi:
N Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt
C u t vo cng ty lin doanh, lin kt.
- K sau khi nh u t bn ti sn cho mt bn th ba c lp bn ngoi
tp on (hoc khu hao), k ton ghi nhn khon li cha thc hin nm trc
thnh thc hin nm nay, ghi:
N Li nhun sau thu cha phn phi ly k n cui k trc
C Phn li hoc l trong cng ty lin doanh, lin kt.

CHNG VIII
BO CO LU CHUYN TIN T HP NHT
MC 1
QUY NH CHUNG
iu 68. C s lp Bo co lu chuyn tin t hp nht
1. Bo co lu chuyn tin t hp nht l mt b phn khng th tch ri
trong h thng Bo co ti chnh hp nht, cung cp thng tin hu ch cho ngi
s dng Bo co ti chnh v kh nng to tin, kh nng thanh ton ca ton b
Tp on.
2. Vic lp Bo co lu chuyn tin t hp nht c cn c vo:
- Bng Cn i k ton hp nht;
- Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht;
- Thuyt minh Bo co ti chnh hp nht;
- Bo co lu chuyn tin t hp nht k trc;
- Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v tng cng con, cng ty
lin kt, lin doanh k bo co;
- Thng tin ti chnh v ti sn, n phi tr cc cng ty con c mua
hoc b thanh l trong k bo co;
- Bng tng hp cc khon li vay, c tc, li nhun tr/ nhn trong
ni b tp on k bo co; s liu tng hp cc khon c tc, li nhun c
chia t cng ty lin doanh, lin kt k bo co;
- Bng tng hp cc khon u t, cho vay, i vay trong ni b tp on
k bo co; Bng tng hp mua, bn hng tn kho, TSC trong ni b tp on
k bo co;
100

- Bng tng hp tnh v phn b khu hao TSC, nh gi li TSC


trong k v cc bo co, bng tng hp cc thng tin b sung khc.
iu 69 Nguyn tc lp v trnh by Bo co lu chuyn tin t hp
nht
Ngoi cc nguyn tc lp Bo co lu chuyn tin t thng thng cho
tng doanh nghip c lp, khi lp Bo co lu chuyn tin t hp nht cn phi
tn trng mt s nguyn tc sau:
1 Bo co lu chuyn tin t hp nht ch phn nh cc dng tin pht
sinh gia tp on vi cc i tng bn ngoi tp on nh khch hng v nh
cung cp bn ngoi; Ngi cho vay bn ngoi, c ng, cc cng ty lin doanh,
lin kt..., khng phn nh cc lung tin ni b pht sinh gia cng ty m v
cng ty con, gia cc cng ty con vi nhau.
2. Lung tin t hot ng kinh doanh ch c lp theo phng php
gin tip (khng p dng phng php trc tip) trn c s s dng Bo co kt
qu sn xut kinh doanh hp nht v Bng cn i k ton hp nht (xc nh
phn chnh lch gia s u k v cui k ca tng ch tiu) sau iu chnh
cho cc giao dch mua hoc thanh l cng ty con:
Khi mt cng ty con c mua hoc bn trong nm th s u nm v s
cui nm ca Bng cn i k ton hp nht ca ton tp on s khng nht
qun. S u nm ca Bng cn i k ton hp nht s bao gm s liu ca
cng ty con c thanh l trong nm nhng khng bao gm trong s cui
nm. Ngc li s u nm ca Bng cn i k ton hp nht khng bao gm
s liu ca cng ty con c mua trong nm nhng li gm trong s cui nm.
Trong qu trnh tnh ton cn phi thc hin nhng iu chnh ph hp cho s
liu u k nh sau:
- Cng thm s d ti sn, n phi tr ca cng ty con c mua trong k
theo s liu ti thi im mua;
- Loi tr s d ti sn, n phi tr ca cng ty con c bn trong k
theo s liu ti thi im bn.
3. Lung tin t hot ng u t v hot ng ti chnh c lp theo
phng php trc tip hoc trc tip c iu chnh:
101

a) Phng php trc tip c iu chnh: Trong mi trng hp, k c


trng hp cng ty m mua thm hoc thanh l cng ty con trong k, cng ty
m u tin p dng phng php ny khi lp Bo co lu chuyn tin t hp
nht. Phng php trc tip c iu chnh c lp trn c s Bng Cn i k
ton hp nht (xc nh phn chnh lch gia s u k v cui k ca tng ch
tiu) v Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht v iu chnh cho cc
giao dch phi tin t; Cc giao dch mua, bn cng ty con trong k. Khi lp Bo
co lu chuyn tin t hp nht, doanh nghip phi xc nh c nh hng
trc tip v gin tip n dng tin khi mua, bn cc cng ty con trong k bo
co, c th:
- Neu cng ty con c s d tin v tng ng tin ti ngy cng ty m
mua hoc thanh l cng ty con th s tin chi ra khi mua hoc nhn v khi thanh
l cng ty con c trnh by trn c s thun (sau khi loi tr nh hng i
vi s d tin hoc tng ng tin ca cng ty con c mua hoc b thanh
l).
'
'
'
- Cng thm s d ti sn, n phi tr ca cng ty con c mua trong k
theo s liu ti thi im mua;
- Loi tr s d ti sn, n phi tr ca cng ty con c bn trong k
theo s liu ti thi im bn.
b) Phng php trc tip ch c lp trong trng hp cng ty m khng
mua thm hoc thanh l cng ty con trong k v khng th p dng phng
php trc tip c iu chnh. Phng php ny c lp trn c s cng gp cc
ch tiu ca lung tin t hot ng u t v lung tin t hot ng ti chnh
trn bo co lu chuyn tin t ring ca cng ty m v tng cng ty con, sau d
loi tr nh hng ca cc lung tin pht sinh t cc giao dch trong ni b tp
on:
- Cc khon tin thu hoc chi t giao dch mua, bn TSC, BST trong
ni b tp on k bo co phi c loi tr;
- Cc khon tin u t hoc thu hi cng c vn, cng c n; Cc khon
tin i vay, nhn vn gp, tr n gc vay, tr li vn gp trong ni b tp on
k bo co phi c loi tr;
- Cc lung tin lin quan n li cho vay thu c, c tc, li nhun
c chia hoc tr bng tin trong ni b tp on k bo co cn phi c
c loi tr.
102

MC 2
NGUYN TC IU CHNH NH HNG CA
GIAO DCH MUA, THANH L CNG TY CON N CC LNG

TIN TRONG BO CO Lu CHUYN TIN T HP NHT


iu 70. Nguyn tc iu chnh nh hng t giao dch mua, thanh l
cng ty con trong k n Bo co lu chuyn tin t hp nht
1 Lung tin mua hoc thanh l cng ty con b nh hng bi s d tin
v tng ng tin ca cng ty con ti thi im cng ty m mua hoc thanh l
cng ty con. V vy cng ty m phi iu chnh trn Bo co lu chuyn tin t
hp nht i vi s d tin v tng ng tin ti cng ty con c bn hoc
thanh l.
2. Khi mua hoc thanh l cng ty con, cng ty m phi loi tr ton b
cc khon phi tin t chi tr hoc thu c ra khi Bo co lu chuyn tin t
hp nht. Cng ty m phi xc nh chi tit:
a) Tng gi mua hoc gi thanh l cng ty con;
b) Phn gi mua hoc gi thanh l c thanh ton bng tin, tng
ng tin v bng cc ti sn phi tin t hoc cc khon n phi tr pht sinh
lin quan trc tip ti vic mua, thanh l cng ty con.
3 Khi cng ty m mua hoc thanh l cng ty con, ti sn v n phi tr
ca cng ty con c mua hoc b thanh l s nh hng n Bng cn i k
ton hp nht. Do cng ty m phi iu chnh trn Bo co lu chuyn tin t
hp nht i vi gi tr cc ti sn hoc n phi tr (ngoi cc khon tin v
tng ng tin) ca cng ty con c mua hoc thanh l (bao gm c li th
thng mi nu c).
iu 71. iu chnh nh hng trc tip ca giao dch mua, thanh l
cc cng ty con n lung tin t hot ng u t
1. Cc khon tin chi ra khi mua hoc thu v thanh l cng ty con c
phn loi l lung tin t hot ng u t.
2. Khi lp Bo co lu chuyn tin t hp nht, Cng ty m phi trnh by
lung tin thu v hoc chi ra trn c s thun bng cch iu chnh vi s tin
v tng ng tin ca cng ty con sn c ti thi im mua hoc thanh l:
- S tin hoc tng ng tin chi ra mua cng ty con c gim tr
vi s tin hoc tng ng tin cng ty con c sn ti thi im c mua;
103

- s tin hoc tng ng tin thu v khi thanh l cng ty con uc


gim tr vi s tin hoc tng ng tin cng ty con c sn ti thi im b
thanh l.
V d: Trnh by lung tin mua, thanh l cng ty con
- Cng ty m thanh l ton b mt cng ty con vi gi 75 t VND. Hnh
thc thanh ton m bn mua tr cho cng ty m nh sau:
Tri phiu
48 t
Tin
27 t
75 t
Ti thi im thanh l, cng ty con c s d tin l 5 t
Ch tiu "Tin thu hi u t gp vn vo n v khc" trn Bo co lu
chuyn tin t hp nht c trnh by l 22 t (27 t - 5 t)
- Cng ty m mua mt cng ty con vi gi 100 t VND, hnh thc thanh
ton ca cng ty m nh sau:
Pht hnh c phiu cho bn bn (gi tr hp l):
60 t
Thanh ton bng tin:
^
30 t
Thanh ton bng ti sn phi tin t (gi tr hp l):
10 t
100 t
Ti thi im mua, cng ty con c s d tin l 12 t
Ch tiu "Tin chi u t gp vn vo n v khc" trn bo co lu
chuyn tin t hp nht c trnh by l 18 t (30 t - 12 t) bng s m di
hnh thc ghi trong ngoc n (...)
iu 72 iu chnh nh hng gin tip ca giao dch mua, thanh l
cc cng ty con n cc lung tin trong Bo co lu chuyn tin t hp
nht
1. Khi cng ty con c mua hoc b thanh l trong k th s u k v s
cui k trn Bng cn i k ton hp nht ca ton tp on khng nht qun,
cng ty m phi thc hin nhng iu chnh ph hp cho s liu u k khi lp
Bo co lu chuyn tin t hp nht.
2. Vic iu chnh s d ti sn u k khi mua v thanh l cng ty con
trong k c thc hin nh sau:
- Cng thm s d ti sn v n phi tr ca cng ty con c mua trong
k theo s liu ti thi im mua;
- Loi tr s d ti sn v n phi tr ca cng ty con c thanh l trong
k theo s liu ti thi im thanh l
104

V d: Di y l thng tin c ly t Bng cn i k ton hp nht


ca cng ty M, bit rng ton b TSC hu hnh mua trong k c thanh
ton bng tin.

TSC hu hnh

S cui k
15t

S u k
12t

a) Nu Cng ty m khng mua hoc thanh l cng ty con trong k v ton


b gi tr TSC hu hnh mua c tr bng tin th ch tiu "Tin chi mua
sm, xy dng TSC v cc ti sn di hn khc" trn bo co lu chuyn tin
t hp nht s c trnh by l 3 t.
b) Nu cng ty m c mua mt cng ty con trong k, ti ngy mua cng ty
con c gi tr TSC hu hnh c phn nh trn Bng cn i k ton l 2 t
th gi tr TSC hu hnh mua trong k c trnh by trong ch tiu "Tin chi
mua sm, xy dng TSC v cc ti sn di hn khc" trn bo co lu chuyn
tin t hp nht s c xc nh nh sau:
- Gi tr TSC hu hnh u k
- Gi tr TSC hu hnh tng t vic mua cng ty con
- Tng gi tr TSC hu hnh u k c iu chnh
- Gi tr TSC hu hnh cui k
- Tin mua TSC hu hnh trong k

12 t
2 t
14 t
15 t
1 t

Mc d tng gi tr TSC hu hnh ti thi im cui k tng thm 3


t so vi thi im u k nhng tp on thc s khng b ra 3 t mua
TSC hu hnh v 2 t gi tr TSC hu hnh tng thm l pht sinh t vic
mua cng ty con (Tp on khng mua t m mua cng ty con).
c) Ngoi cc thng tin c cung cp trong phn (a) v (b), trong k
cng ty m cn thanh l mt cng ty con Ti ngy thanh l, gi tr TSC hu
hnh ca cng ty con l 3 t.Ch tiu "Tin chi mua sm, xy dng TSC v cc
ti sn di hn khc" s c xc nh nh sau:
- Gi tr TSC hu hnh u k
- Gi tr TSC hu hnh tng t vic mua cng ty con
- Gi tr TSC hu hnh gim t vic bn cng ty con
- Tng gi tr TSC hu hnh u k c iu chnh
- Gi tr TSC hu hnh cui k
- Tin mua TSC hu hnh trong k

12 t
2 t
(3) t
11 t
15 t
4 t

Ch tiu "Tin thu t thanh l, nhng bn TSC" khng c s liu trn


bo co lu chuyn tin t hp nht v thc cht tp on khng bn TSC hu
hnh, tp on ch thanh l cng ty con.
105

Mc 3
QUY NH C TH V PHNG PHP LP V TRNH BY
BO CO LU CHYN TIN T HP NHT

iu 73 Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng kinh doanh


theo phng php gin tip
. Li nhun trc thu - M s 01

Ch tiu ny c ly t ch tiu Tng li nhun k ton trc thu (M


s 50) trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht trong k bo co.
Neu s liu ny l s m (trng hp l), th ghi trong ngoc n (***).
2. Khu hao TSC - M s 02.

- Trng hp doanh nghip bc tch ring c s khu hao TSC cn


nm trong hng tn kho v khu hao s c tnh vo bo co kt qu hot
ng kinh doanh trong k: Ch tiu "Khu hao TSC" ch bao gm s khu hao
TSC c tnh vo bo co kt qu hot ng kinh doanh trong k; Ch tiu
"Tng, gim hng tn kho" khng bao gm s khu hao TSC nm trong gi tr
hng tn kho cui k (cha c xc nh l tiu th trong k);
- Trng hp doanh nghip khng th bc tch ring c s khu hao
TSC cn nm trong hng tn kho v khu hao s c tnh vo bo co kt
qu hot ng kinh doanh trong k th thc hin theo nguyn tc: Ch tiu
"Khu hao TSC" bao gm s khu hao TSC c tnh vo bo co kt
qu hot ng kinh doanh trong k cng vi s khu hao TSC lin quan n
hng tn kho cha tiu th; Ch tiu "Tng, gim hng tn kho" bao gm c s
khu hao TSC nm trong gi tr hng tn kho cui k (cha c xc nh l
tiu th trong k)
- Ch tiu ny c lp cn c vo s khu hao TSC trch trong k
trn Bng tnh v phn b khu hao TSC ca cng ty m v tng cng ly con
(i chiu vi ch tiu khu hao TSC trn Bo co lu chuyn tin t ca cng
ty m v cc cng ty con trong tp on).
- Trong mi trng hp, doanh nghip u phi loi tr khi bo co lu
chuyn tin t s khu hao TSC nm trong gi tr xy dng c bn d dang,
ghi gim ngun kinh ph, qu khen thng phc li hnh thnh TSC, Qu
pht trin KH&CN hnh thnh TSC pht sinh trong k. Ngoi ra, khi c
giao dch gp vn, bn TSC hoc chuyn hng tn kho thnh TSC trong ni
b tp on, cn phi cn c vo Bng tng hp mua, bn TSC trong ni b
106

tp on; Bng tng hp bn hng tn kho chuyn thnh TSC trong ni b tp


on.
- Khi lp ch tiu ny phi iu chnh tng hoc gim s khu hao TSC
trch trong k lin quan n giao dch gp vn, mua, bn TSC trong ni b
tp on hoc chuyn hng tn kho thnh TSC trong ni b tp on v TSC
hnh thnh qua hot ng u t xy dng s dng ngun vn vay trong ni b
tp on, c th:
+ Nu trong k pht sinh giao dch gp vn bng TSC hoc bn TSC
c li trong ni b tp on, dn n mc khu hao theo nguyn gi mi cao
hn mc khu hao theo nguyn gi c th phi ghi gim s khu hao c trnh
by trong ch tiu ny v mc khu hao theo nguyn gi c. V d: Neu nguyn
gi TSC ti bn bn l 1.000 triu ng, thi gian s dng trong 10 nm dn
n mc khu hao ti bn bn l lOOtriu ng/nm. Gi s bn bn s dng
v khu hao trong 6 nm (gi tr cn li l 400 triu ng) ri chuyn giao
TSC cho bn mua vi gi 600 triu ng, bn mua tip tc khu hao thm 4
nm na vi mc 150triu ng/nm. Khi lp ch tiu ny, phi ghi gim 50
triu ng a mc khu hao mi v mc khu hao c.
+ Nu trong k pht sinh giao dch gp vn bng TSC hoc bn TSC
b l trong ni b tp on, dn n mc khu hao theo nguyn gi mi thp hn
mc khu hao theo nguyn gi c th phi ghi tng s khu hao c trnh by
trong ch tiu ny v mc khu hao theo nguyn gi c.
+ Nu TSC hnh thnh qua qu trnh u t, xy dng s dng ngun
vn vay t cc n v trong ni b tp on th nguyn gi TSC trn bo co
ti chnh s bao gm c s chi ph i vay c vn ho. Tuy nhin s chi ph i
vay c vn ho trong nguyn gi TSC s b loi tr khi lp Bo co ti
chnh hp nht nn mc khu hao theo nguyn gi s bao gm c chi ph li vay
ni b v do cn phi loi tr ra khi bo co lu chuyn tin t hp nht.
- Vic kim tra, i chiu s liu ca ch tiu ny trn Bo co lu chuyn
tin t hp nht c thc hin bng cch ly s d cui k ca khon mc hao
mn TSC trn Bng cn i k ton hp nht tr s d u k, sau khi loi
b nh hng ca:
+ Khon hao mn lu k tng do trch khu hao trong nm ca TSC
dng cho mc ch s nghip, d n, vn ho, phc li...;
+ Khon hao mn lu k gim do thanh l, nhng bn TSC trong nm;
+ Khon hao mn lu k tng (k t thi im u k n thi im mua
cng ty con) do mua thm cng ty con trong k;
107

+ Khon hao mn lu k gim do thanh l bt cng ty con trong k.


- Ch tiu ny cn bao gm c s li th thng mi c phn b vo chi
ph qun l doanh nghip trong k. Trng hp c li th thng mi m (li t
giao dch mua gi r) th ton b gi tr ca li th thng mi m c tnh
gim tr vo ch tiu ny.
- S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu "Li nhun trc
thu" (v c tr khi ch tiu "Li nhun trc thu i vi phn li th
thng mi m).
3. Cc khon d phng - M s 03

- Ch tiu ny phn nh nh hng ca vic trch lp, hon nhp v s


dng cc khon d phng en cc lung tin trong k bo co. Ch tiu ny
c lp cn c vo: Bng cn i k ton hp nht; Bng tng hp cc khon
"D phng gim gi chng khon kinh doanh"; D phng tn tht u t vo
n v khc"; "D phng gim gi hng tn kho", "D phng phi thu kh i",
"D phng phi tr" do cng tv m v cc cng ty con lp, v s d phng
c iu chnh trn Bng tng hp iu chnh cc khon d phng trong ni b
tp on.
- S liu ca ch tiu ny c xc nh bng s chnh lch gia s d
u k v s d cui k ca cc khon d phng tn tht ti sn (d phng gim
gi chng khon kinh doanh, d phng tn tht u t ti chnh, d phng gim
gi hng tn kho, d phng n phi thu kh i) v d phng phi tr trn Bng
cn i k ton hp nht.
+ i vi cng ty con c mua trong k, ch tiu ny khng bao gm s
d phng trch lp hoc hon nhp trc thi im mua cng t con; i vi
cng ty con c thanh l trong k, ch tiu ny khng bao gm s d phng
trch lp hoc hong nhp sau thi im thanh l.
+ S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu chi tiu "Li nhun trc
thu". Trng hp cc khon d phng nu trn c hon nhp ghi gim chi
ph sn xut kinh doanh trong k bo co th c tr (-) vo ch tiu "Li
nhun trc thu" v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n

- Vic i chiu s liu ca ch tiu ny c th thc hin bng cch ly s


chi tit d phng trch lp hoc hon nhp trong k ca cng ty m v cc
cng ty con trn bng tng hp trch lp v s dng cc khon d phng sau khi
iu chnh vi bin ng ca s d phng pht sinh trong k lin quan n cc
108

cng ty con c mua hoc b thanh l trong k v cc khon d phng b iu


chnh khi lp Bng cn i k ton hp nht.
4. Li/l chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin
t c gc ngoi t (M s 04)

- Ch tiu ny phn nh li (hoc l) chnh lch t gi hi oi do nh


gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui k ca cng ty m v cc cng
ty con c phn nh vo li nhun k ton trc thu trn Bo co kt qu
hot ng kinh doanh hp nht trong k bo co.
- Ch tiu ny c lp cn c vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh
hp nht, Bng tne hp chnh lch t gi pht sinh do nh gi li cui k cc
khon mc tin t c gc ngoi t do cng ty m v cc cng ty con lp trn c
s loi tr nh hng v chnh lch t gi ca cc khon phi thu, phi tr c
gc ngoi t trong ni b tp on.
- S liu ca ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly s chi tit v
doanh thu ti chnh (hoc chi ph ti chnh) lin quan n chnh lch t gi pht
sinh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui k trn Bo co
kt qu hot ng kinh doanh hp nht.
Vic i chiu c thc hin bng cch hp cng ch tiu tng ng trn
bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, tr i (-) cc
khon li, l chnh lch t gi do nh gi li cc khon mc tin t c gc
ngoi t trong ni b tp on, s liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch
tiu "Li nhun trc thu", nu c li chnh lch t gi hi oi cha thc hin,
hoc c cng (+) vo ch tiu trn, nu c l chnh lch t gi hi oi cha
thc hin.
5. Li/l t hot ng u t - M s 05

- Ch tiu ny phn nh li/l ca cng ty m v cng ty con pht sinh


trong k c phn nh vo li nhun k ton trc thu trn Bo co kt
qu kinh doanh hp nht nhng c phn loi l lung tin t hot ng u
t, nh:
+ Li, l t vic thanh l, nhng bn TSC, BST;
+ Li, l t vic nh gi li ti sn phi tin t mang i gp vn, u t
vo n v khc
+ Li, l t vic bn, thu hi cc khon u t ti chnh (khng bao gm
li, l mua bn chng khon kinh doanh), nh: Cc khon u t vo cng ty
con, lin doanh, lin kt; Cc khon u t nm gi n ngy o hn;
109

+ Khon tn tht hoc hon nhp tn tht ca cc khon u t nm gi


n ngy o hn;
+ Li cho vay, li tin gi, c tc v li nhun c chia.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ Cc khon li, l c phn loi l hot ng u t pht sinh t cc
giao dch trong ni b tp on, nh: Li cho vay phi thu, li vay phi tr, c
tc, li nhun c chia hoc phi tr, li, l cha thc hin t cc giao dch
gp vn, thanh l nhng bn TSC ... trong ni b tp on.
+ Cc khon li, l phn loi l hot ng u t t thi im u k ti
thi im mua cng ty con (i vi cng y con c mua trong k) v t thi
im thanh l ti thi im cui k (oi vi cng ty con b thanh l trong k)
- Ch tiu ny c lp cn c vo s chi tit trn Bo co kt qu hot
dng kinh doanh hp nht, Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc
cng ty con; Bo co hoc bng tng hp cc khon li cho vay, c tc, li
nhun c chia; Bo co gp von, thanh l, nhng bn TSC trong ni b tp
on k bo co.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly s chi tit v cc
khon li, l trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht khng c
tnh vo lung tin t hot ng kinh doanh. Vic i chiu ch tiu ny c
thc hin bng cch hp cng ch tiu tng ng trn Bo co lu chuyn tin t
ca cng ty m v cc cng ty con, tr i:
+ Cc khon li cho vay, c tc, li nhun c chia t cc n v ni b
tp on;
+ Li/l cha thc hin t vic gp vn, thanh l, nhng bn TSC,
BST v cc khon u t vo cc n v trong ni b tp on
- S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu chi tiu "Li nhun thun
trc thu", nu c li hot ng u t v c ghi bng s m i hnh thc
ghi trong ngoc n (***); hoc c cng (+) vo ch tiu trn, nu c l hot
ng u t.
6. Ch ph li vay - M s 06

- Ch tiu ny phn nh chi ph li vay ca ton b tp on ghi nhn


vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht, k c phn chi ph li vay
hng k tnh theo li sut thc t c ghi tng cu phn n ca tri phiu
chuyn i. Ch tiu ny khng bao gm cc khon li vay c ghi nhn l chi
110

ph pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on trong k bo co v s chi


ph li vay lu k k t thi im u k n thi im mua cng ty con (i vi
cng ty con c mua trong k) v chi ph li vay k t thi im thanh l n
thi im cui k (i vi cng ty con b thanh l trong k)
- Ch tiu ny c lp cn c vo ch tiu "chi ph li vay" trong Bo co
kt qu hot ng kinh doanh hp nht, i chiu vi cc bo co chi ph li vay
trong k ca cng ty m v cc cng ty con v Bng tng hp iu chnh chi ph
li vay trong ni b tp on, s liu ch tiu ny c cng vo s liu ch tiu
"Li nhun trc thu".
7. Cc khon iu chnh khc (M s 07)
Ch tiu ny phn nh s trch lp hoc hon nhp Qu Bnh n gi hoc
Qu pht trin khoa hc v cng ngh trong k.
Ch tiu ny c lp bng cch cng ngang cc ch tiu tng ng trn
Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con. s liu ch tiu
ny c cng vo s liu ch tiu "Li nhun trc thu" nu trong k trch lp
thm cc Qu hoc c tr khi ch tiu "Li nhun trc thu" nu trong k
hon nhp cc qu.
8. Tng, gim cc khon phi thu - M s 09

- Ch tiu ny phn nh tnh hnh thanh ton v bin ng cc khon phi


thu t cc n v bn ngoi tp on lin quan n: Cc khon Phi thu ngn
hn ca khch hng; Phi thu di hn ca khch hng; Tr trc cho ngi bn;
Phi thu theo tin k hoch hp ng xy dng; Cc khon phi thu ngn hn
khc; Phi thu di hn khc; Thu GTGT c khu tr; Thu v cc khon
phi thu Nh nc; Ti sn ngn hn khc trong k bo co. Khi lp ch tiu ny
phi loi tr bin ng v cc khon phi thu khi mua hoc thanh l cng ty con
mt quyn kim sot trong k;
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ Cc khon phi thu lin quan n hot ng u t, nh: s tin ng
trc cho nh thu XDCB; Phi thu v cho vay (c gc v li); Phi thu v li
tin gi, c tc v li nhun c chia; Phi thu v thanh l, nhng bn TSC,
BST, cc khon u t ti chnh; Gi tr TSC mang i cm c, th chp...
+ S d cc khon phi thu (ti thi im mua cng ty con) ca cng ty
con c mua trong k;
+ Cc khon phi thu gia cc n v trong ni b tp on;
111

+ Khon phi thu do np tha thu TNDN cho Nh nc.


- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Cc ch tiu trn bng Cn i k ton hp nht, nh: Ch tiu "Phi thu
ngn hn ca khch hng"; "Phi thu di hn ca khch hng"; "Tr trc cho
ngi bn"; "Phi thu theo tin k hoch hp ng xy dng"; "Cc khon
phi thu ngn hn khc"; "Phi thu di hn khc"; "Thu GTGT c khu tr";
"Thu v cc khon phi thu Nh nc"; "Ti sn ngn hn khc";
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v: Cc khon phi thu,
phi tr gia cc n v trong ni b tp on; Cc khon phi thu li cho vay,
phi thu v c tc, li nhun c chia; Cc khon phi thu lin quan n hoi
ng u t (nh thanh l, nhng bn TSC, BST);
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch:
+ Ly tng s d cui k tr i (-) tng s d u k trn Bng Cn i
k ton hp nht ca cc ch tiu: "Phi thu ngn hn ca khch hng"; "Phi
thu di hn ca khch hng"; "Tr trc cho ngi bn"; "Phi thu theo tin
k hoch hp ng xy dng"; "Cc khon phi thu ngn hn khc"; "Phi thu
di hn khc"; "Thu GTGT c khu tr"; "Thu v cc khon phi thu Nh
nc" (khng bao gm thu TNDN);
+ Cng vi s d (ti ngy thanh l) cc khon phi thu ca cng ly con
b thanh l trong k v tr i (-) s d (ti ngy mua) cc khon phi thu ca
cng ty con c mua trong k;
+ Sau tr i (-) s d chi tit trn Bo co ca cng ty m v cc cng
ty con v cc khon phi thu li cho vay, phi thu v c tc, li nhun c
chia; Cc khon phi thu lin quan n hot ng u t (nh thanh l, nhng
bn TSC, BST);
- Vic i chiu s liu ca ch tiu ny c thc hin bng cch hp
cng ch tiu tng ng trn Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc
cng ty con tr i cc khon phi thu gia cc n v trong ni b tp on, sau
iu chnh i vi bin ng ca cc khon phi thu do mua thm hoc thanh
l cng ty con trong k.
- S liu ch tiu ny c cng (+) vo ch tiu "Li nhun kinh doanh
trc nhng thay i vn lu ng" nu tng cc s d cui k nh hn tng
cc s d u k s liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li
nhun kinh doanh trc nhng thay i vn lu ng" nu tng cc s d cui
112

k ln hn tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi


trong ngoc n: (***).
9. Tng, gim hng tn kho - M s 10

- Ch tiu ny phn nh tnh hnh thanh ton v bin ng ca Hng tn


kho pht sinh gia tp on v cc n v bn ngoi tp on.
+ Trng hp doanh nghip bc tch ring c s khu hao TSC cn
nm trong hng tn kho v khu hao s c tnh vo bo co kt qu hot
ng kinh doanh trong k (ch tiu "Khu hao TSC" - m s 02 ch bao gm
s khu hao TSC c tnh vo bo co kt qu hot ng kinh doanh trong
k) th ch tiu ny khng bao gm s khu hao TSC nm trong gi tr hng
tn kho cui k (cha c xc nh l tiu th trong k);
+ Trng hp doanh nghip khng th bc tch ring c s khu hao
TSC cn nm trong hng tn kho v khu hao s c tnh vo bo co kt
qu hot ng kinh doanh trong k (ch tiu "Khu hao TSC" - m s 02 bao
gm c s khu hao TSC lin quan n hng tn kho cha tiu th) th ch tiu
ny bao gom c s khu hao TSC nm trong gi tr hng tn kho cui k (cha
c xc nh l tiu th trong k).
- Ch tiu ny khng bao gm:
+ Gi tr hng tn kho lun chuyn gia cc n v trong ni b tp on
k bo co;
+ S hng tn kho dng cho hot ng u t XDCB hoc hng tn kho
dng trao i ly TSC, BST; Chi ph sn xut th c tnh vo nguyn
gi TSC hnh thnh t XDCB. Trng hp trong k mua hng tn kho nhng
cha xc nh c mc ch s dng (cho hot ng kinh doanh hay u t
XDCB) th gi tr hng tn kho c tnh trong ch tiu ny;
+ S d cc hng tn kho (ti thi im mua cng ty con) ca cng ty con
c mua trong k;
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bng Cn i k ton hp nht k bo co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh s dng hng
tn kho cho hot ng u t, xy dng TSC k bo co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con hoc bng tng hp mua,
bn hng tn kho hoc chuyn hng tn kho thnh TSC trong ni b tp on.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch:
+ Ly tng s d cui k tr i (-) tng s d u k ca ch tiu "Hng
tn kho" (Khng bao gm s d ca ch tiu "D phng gim gi hng tn
kho") trong Bng cn i k ton hp nht k bo co;
113

+ Tr i s d chi tit trn Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v


cc khon hng tn kho s dng cho hot ng u t, xy dng TSC;
BST;
+ Cng vi s d hng tn kho (ti ngy thanh l) ca cng ty con b
thanh l trong k v tr i (-) s d hng tn kho (ti ngy mua) ca cng ty con
c mua trong k;
- Vic i chiu s liu ca ch tiu ny c thc hin bng cch hp
cng ch tiu tng ng trn BCLCTT ca cng ty m v cc cng ty con tr i
s hng tn kho lun chuyn trong ni b tp on k bo co, sau iu chnh
i vi bin ng ca hng tn kho do mua thm hoc thanh l cng ty con
trong k
- S liu ch tiu ny c cng (+) vo ch tiu "Li nhun kinh doanh
trc nhng thay i vn lu ng" nu tng cc s d cui k nh hn tng
cc s d u k. s liu ch tiu ny c tr (-) vo ch tiu li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn
tng cc s d u k v c ghi bang s m di hnh thc ghi trong ngoc
n: (***).
10. Tng, gim cc khon phi tr - M s 11

- Ch tiu ny phn nh tnh hnh thanh ton v bin ng cc khon phi


tr cho cc n v bn ngoi tp on lin quan n: Cc khon phi tr cho
ngi bn; Ngi mua tr tin trc; Thu v cc khon phi np Nh nc;
Phi tr cng nhn vin; Chi ph phi tr; Phi tr ni b; Phi tr, phi np
khc. Khi lp ch tiu ny phi loi tr bin ng v cc khon phi tr khi mua
hoc thanh l cng ty con mt quyn kim sot trong k;
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S d cc khon phi tr (ti thi im mua cng ty con) ca cng ty
con c mua trong k;
+ Cc khon phi tr v thu TNDN phi np; Li tin vay phi tr
+ Cc khon phi tr v li tin vay, phi tr v c tc, li nhun cho ch
s hu vn;
+ Cc khon phi tr lin quan n hot ng u t nh: s tin ngi
mua tr trc lin quan n vic thanh l, nhng bn TSC, BST; Cc
khon phi tr lin quan n hot ng mua sm, xy dng TSC, BST; Cc
khon phi tr mua cc cng c vn v cng c n.; v cc khon phi tr lin
quan n hot ng ti chnh, nh: Phi tr gc vay, gc tri phiu, n thu ti
chnh; c tc, li nhun phi tr;
+ Cc khon phi tr lin quan n hot ng ti chnh (Vay v n ngn
hn, di hn..);
114

+ Cc khon phi tr gia cc n v trong ni b tp on.


- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Cc ch tiu trn bng Cn i k ton hp nht, nh: Ch tiu "Phi tr
cho ngi bn ngn hn", "Phi tr ngi bn di hn", "Ngi mua tr tin
trc", "Thu v cc khon phi np Nh nc", "Phi tr ngi lao ng",
"Chi ph phi tr", "Phi tr theo tin k hoch hp ng xy dng", "Cc
khon phi tr, phi np ngn hn khc", "Phi tr di hn khc";
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v: Cc khon phi tr, phi
thu gia cc n v trong tii b tp on; Cc khon phi tr thu TNDN phi
np; Cc khon phi tr li tin vay, phi tr v c tc, li nhun cho ch s hu
vn; Cc khon phi tr lin quan n hot ng u t (nh mua sm, xy dng
TSC, mua bt ng sn u t, mua cc cng c n...); Cc khon phi tr lin
quan n hot ng ti chnh (Vay v n ngn hn, di hn..);
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch:
+ Ly tng s d cui k tr i (-) tng s d u k trn Bng Cn i
k ton hp nht ca cc ch tiu "Phi tr cho ngi bn ngn hn", "Phi tr
ngi bn di hn", "Ngi mua tr tin trc", "Thu v cc khon phi np
Nh nc", "Phi tr ngi lao ng", "Chi ph phi tr", "Phi tr theo tin
k hoch hp ng xy dng", "Cc khon phi tr, phi np ngn hn khc",
"Phi tr di hn khc";
+ Tr i (-) s d chi tit trn Bo co cua cng ty m v cc cng ty con
i vi cc khon phi tr thu TNDN phi np; Cc khon phi tr li tin vay,
phi tr v c tc, li nhun cho ch s hu vn; Cc khon phi tr lin quan
n hot ng u t (nh mua sm, xy dng TSC, mua bt ng sn u t,
mua cc cng c n..); Cc khon phi tr lin quan n hot ng ti chnh
(Vay v n ngn hn, di hn...);
+ Cng vi s d (ti ngy thanh l) cc khon phi thu ca cng ty con
b thanh l trong k v tr i (-) s d (ti ngy mua) cc khon phi thu ca
cng ty con c mua trong k;
- Vic i chiu s liu ca ch tiu ny c thc hin bng cch hp
cng ch tiu tng ng trn BCLCTT ca cng ty m v cc cng ty con tr i
cc khon phi tr gia cc n v trong ni b tp on, sau iu chnh i
vi bin ng ca cc khon phi thu do mua thm hoc thanh l cng ty con
trong k.
- S liu ch tiu ny c cng (+) vo ch tiu "Li nhun kinh doanh
trc nhng thay oi vn lu ng" nu tng s d cui k ln hn tng s d
u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng" nu tng cc s d cui k nh hn
115

tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc


n (***).
7/ Tng, gim chi ph tr trc - M s 12
- Ch tiu ny phn nh s tin chi ph tr trc cho cc n v bn ngoi
tp on trong k bo co. Cc khon chi ph tr trc trong ni b tp on
c loi tr vi cc khon doanh thu nhn trc trong ni b tp on, do d
khng phn nh trn BCLCTT hp nht. Khi lp ch tiu ny phi loi tr bin
ng v cc khon chi ph tr trc khi mua hoc thanh l cng ty con mt
quyn kim sot trong k.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S d cc khon chi ph tr trc (ti thi im mua cng ty con) ca
cng ty con c mua trong k;
+ Cc khon chi ph tr trc pht sinh t cc giao dch gia cc n v
trong ni b tp on.
+ Khon chi ph tr trc lin quan n lung tin t hot ng u t,
nh: Tin thu t tiu chun ghi nhn l TSC v hnh v khon tr trc
li vay c vn ha.
- Ch tiu ny c lp cn c vo tng cc chnh lch gia s d cui
k v s d u k ca cc khon mc "Chi ph tr trc ngn hn" v "Chi ph
tr trc di hn" trn bng Cn i k ton hp nht k bo co, sau cng
vi s d chi ph tr trc (ti ngy thanh l) ca cng ty con b thanh l trong
k v tr i (-) s d chi ph tr trc (ti ngy mua) ca cng ty con c mua
trong k.
- Vic i chiu s liu ca ch tiu ny c thc hin bng cch hp
cng ch tiu tng ng trn BCLCTT ca cng ty m v cc cng ty con tr i
cc khon chi ph tr trc gia cc n v trong ni b tp on, sau d iu
chnh i vi bin ng s d ca cc khon chi ph tr trc pht sinh do mua
thm hoc thanh l cng ty con trong k.
- S liu ch tiu ny c cng (+) vo ch tiu "Li nhun kinh doanh
trc nhng thay i vn lu ng" nu tng cc s d cui k nh hn tng
cc s d u k. s liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li
nhun kinh doanh trc nhng thay i vn lu ng" nu tng cc s d cui
k ln hon tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi
trong ngoc n: (***).
12. Tng, gim chng khon knh doanh (M s 13)

116

Ch tiu ny phn nh gi tr chng khon pht hnh bi cc n v bn


ngoi tp on m tp on nm gi v mc ch ch tng gi kim li.
Ch tiu ny c lp cn c vo tng chnh lch gia s d cui k v s
d u k ca ch tiu "Chng khon kinh doanh" - M s 121 ca Bng cn
i k ton hp nht trong k bo co.
S liu ch tiu ny c cng (+) vo ch tiu "Li nhun kinh doanh
trc nhng thay i vn lu ng" nu s d cui k nh hn s d u k. s
liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun kinh doanh trc
nhng thay i vn lu ng" nu s d cui k ln hn s d u k v c
ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (...)
7J Tin li vay tr - M s 14

- Ch tiu ny phn nh tin li vay tr cho cc n v bn ngoi tp


on trong k bo co, bao gm tin li vay pht sinh trong k v tr ngay k
ny, tin li vay phi tr ca cc k trc tr trong k ny, li tin vay tr
trc trong k ny.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S tin li vay tr k t thi im u k n thi im mua cng ty
con (i vi cng ty con c mua trong k) v s tin li vay tr k t thi
im thanh l n thi im cui k (i vi cng ty con b thanh l trong k);
+ S tin li vay tr cho cc n v trong ni b tp on trong k bo
co;
+ S tin li vay tr trong k c vn ha vo gi tr cc ti sn d
dang c phn loi l lung tin t hot ng u t. Trng hp s li vay
tr trong k va c vn ha, va c tnh vo chi ph ti chnh th k ton
cn c t l vn ha li vay p dng cho k bo co theo quy nh ca Chun
mc k ton "Chi ph i vay" xc nh s li vay tr ca lung tin t hot
ng kinh doanh v lung tin hot ng u t.
- Ch tiu ny c lp cn c vo bo co lu chuyn tin t ca cng ty
m v cc cng ty con k bo co, bo co hoc bng tng hp cc khon vay v
chi tr li vay gia cc n v trong ni b tp on.
- Ch tiu ny c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng trn
BCLCTT ca cng ty m v cc cng ty con sau tr i (-):
+ Tin li vay chi tr cho cc n v trong ni b tp on k bo co;
+ S tin li vay tr k t thi im u k n thi im mua cng ty
con (i vi cng ty con c mua trong k).
117

- s liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun kinh


doanh trc nhng thay i vn lu ng" v c ghi bng s m di hnh
thc ghi trong ngoc n: (***).
14. Thu thu nhp doanh nghip np - M s 15

- Ch tiu ny phn nh tng s thu TNDN cng ty m v cc cng ty


con np trong k bo co Ch tiu ny khng bao gm s thu TNDN np
k t thi im u k n thi im mua cng ty con (i vi cng ty con c
mua trong k)
- Ch tiu ny c lp trn c s hp cng ch tiu tng ng ca bo
co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con trong k bo co tr i
(-) s thu TNDN np k t thi im u k n thi im mua cng ty con
(i vi cng ty con c mua trong k).
- S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng" v c ghi bng s m di hnh
thc ghi trong ngoc n: (***).
15. Tin thu khc t hot ng kinh doanh - M s 16

- Ch tiu ny phn nh cc khon tin thu khc t cc n v bn ngoi


tp on, pht sinh t hot ng kinh doanh ngoi cc khon nu cc m s
t 01 n 14, nh: Tin thu t ngun kinh ph s nghip, d n (nu c); Tin
c cc t chc, c nhn bn ngoi thng, h tr ghi tng cc qu ca doanh
nghip; Tin nhn c ghi tng cc qu do cp trn cp hoc cp di np; Li
tin gi ca Qu bnh n gi (nu khng c ghi nhn vo doanh thu hot ng
ti chnh m ghi tng Qu trc tip); Tin thu l c phn ha ti cc doanh
nghip c c phn ha... trong k bo co.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ Cc khon tin thu khc t cc n v trong ni b tp on;
+ Cc khon tin thu khc lu k t thi im u k n thi im mua
cng ty con (i vi cng ty con c mua trong k).
- Cn c lp chi tiu ny l Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m
v cc cng ty con trong k bo co; Bo co cc khon nhn k cc, k qu
trong ni b tp on v cc bo co khc c lin quan.
- Ch tiu ny c lp bng cch hp cng cc ch tiu tng ng trn
bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con trong k bo co
tr i:
+ Cc khon tin thu khc t cc n v trong ni b tp on;
118

+ Cc khon tin thu khc lu k t thi im u k n thi im mua


cng ty con (i vi cng ty con c mua trong k).
- S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu "Li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng".
16. Tin chi khc t hot ng kinh doanh - M s 17

Ch tiu ny phn nh cc khon tin chi khc cho cc n v bn ngoi


tp on, pht sinh t hot ng kinh doanh ngoi cc khon nu cc m s
t 01 n 14, nh: Tin chi t Qu khen thng, phc li, Qu pht trin khoa
hc v cng ngh; Tin chi trc tip bng ngun kinh ph s nghip, d n; Tin
chi trc tip t Tin thu c phn ha np ln cp trn, np cho ch s hu; Tin
chi ph c phn ha, tin h tr ngi lao ng theo chnh sch...
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ Cc khon tin chi khc t cc n v trong ni b tp on;
+ Cc khon tin chi khc lu k t thi im u k n thi im mua
cng ty con (i vi cng ty con c mua trong k).
- Cn c lp chi tiu ny l bo co lu chuyn tin t ca cng ty m
v cc cng ty con trong k bo co; Bo co cc khon k cc, k qu trong
ni b tp on v cc bo co khc c lin quan.
- Ch tiu ny c lp bng cch hp cng cc ch tiu tng ng trn
bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con trong k bo co
loi tr:
+ Cc khon tin chi khc cho cc n v trong ni b tp on;
+ Cc khon tin chi khc lu k t thi im u k n thi im mua
cng ty con (i vi cng ty con c mua trong k).
- S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng".
17. Luu chuyn tin thun t hoi ng sn xut, knh doanh - M s

20
Ch tiu "Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh" phn nh
chnh lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng kinh
doanh trong k bo co.
S liu ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu c m s
t M s 08 n M s 17. Nu s liu ch tiu ny l s m th s c ghi di
hnh thc trong ngoc n: (***).
119

M s 20 = M s 08 + M s 09 + M s 10 + M s 11 + M s 12 +
M s 13 + M s 14 + M s 15 + M s 16 + M s 17
iu 74. Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng u t
1. Tin chi mua sm, xy dng TSC v cc ti sn di hn khc - M

s 21
- Ch tiu ny phn nh tng s tin thc chi tr cho cc on v bn
ngoi tp on : Mua sm, xy dng TSC hu hnh, TSC v hnh, tin chi
cho giai on trin khai c vn ho thnh TSC v hnh, tin chi cho hot
ng u t xy dng d dang, u t bt ng sn trong k bo co. Chi ph
sn xut th sau khi b tr vi s tin thu t bn sn phm sn xut th ca
TSC hnh thnh t hot ng XDCB c cng vo ch tiu ny (nu chi ln
hn thu) hoc tr vo ch tiu ny (nu thu ln hn chi).
Ch tiu ny phn nh c s tin thc tr cho cc n v bn ngoi tp
on : Mua nguyn vt liu, ti sn, s dng cho XDCB nhng n cui k
cha xut dng cho hot ng u t XDCB; s tin ng trc cho nh thu
XDCB nhng cha nghim thu khi lng; s tin tr tr n ngi bn
trong k lin quan trc tip ti vic mua sm, u t XDCB (k c vic thanh
ton cho cc khon n phi tr t k trc lin quan n vic mua sm, xy
dng TSC, BST v ti sn di hn khc). Trng hp mua nguyn vt liu,
ti sn s dng chung cho c mc ch sn xut, kinh doanh v u t XDCB
nhng cui k cha xc nh c gi tr nguyn vt liu, ti sn s s dng cho
hot ng u t XDCB hay hot ng sn xut, kinh doanh th s tin tr
khng phn nh vo ch tiu ny m phn nh lung tin t hot ng kinh
doanh
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S tin chi mua sm, xy dng TSC, BST, ti sn di hn khc ca
cng ty con c mua trong k (trc thi im b cng ty m kim sot);
+ S nhn n thu ti chnh, gi tr ti sn phi tin t khc dng thanh
ton khi mua sm TSC, BSDT, XDCB hoc gi tr TSC, BST, XDCB
tng trong k nhng cha c tr bng tin;
+ Gi tr TSC, BST v cc ti sn di hn khc c mua nhng
cha thanh ton trong k;
+ S tin chi cho cc on v trong ni b tp on mua sm, xy
dng TSC, BST trong k;
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
120

+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo


co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh s dng hng
tn kho cho hot ng u t, xy dng TSC, BST k bo co;
+ Bo co u t, xy dng v mua sm TSC, BST v cc ti sn
khc ca cng ty m v cc cng ty con trong k.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s d cui k tr
i (-) tng s d u k ca cc ch tiu lin quan n TSC, BST v ti sn
di hn khc trong Bng cn i k ton hp nht k bo co, sau :
+ Tr i gi tr TSC, BST, ti sn di hn c mua trong k nhng
cha thanh ton hoc thanh ton bng ti sn phi tin t;
+ Cng vi gi tr TSC, BST v cc ti sn di hn khc gim do
thanh l, nhng bn trong k;
+ Cng vi khon tin tr trc cho ngi bn hoc tin tr n lin quan
n hot ng u t mua sm TSC, BST, XDCB; Khon tin chi
mua NVL dng cho hot ng XDCB;
+ Cng vi s d TSC, BST, ti sn di hn khc (ti ngy thanh l)
ca cng ty con b thanh l trong k v tr i (-) s d TSC, BST, ti sn
di hn khc (ti ngy mua) ca cng ty con c mua trong k;
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau iu
chnh cho nhng bin ng v gi tr ca TSC, BST, ti sn di hn khc
pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on;
- S liu ch tiu ny c tr khi lung tin thun t hot ng u t
v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (***).
2. Tin thu thanh l, nhng bn TSC v cc ti sn di hn khc M s 22

- Ch tiu ny phn nh tng s tin thu t cc n v bn ngoi tp


on khi thanh l, nhng bn TSC hu hnh, TSC v hnh, BST, ti sn
di hn khc trong k bo co (k c s tin thu hi t cc khon n phi thu t
k trc lin quan n vic thanh l, nhng bn TSC, BST v ti sn di
hn khc).
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S tin thu c t vic thanh l, nhng bn TSC, BST, ti sn
di hn khc ca cng ty con c mua trong k (trc thi im b cng ty m
kim sot); S tin thu t cc n v trong ni b tp on khi thanh l,
nhng bn TSC, BST v cc ti sn di hn khc trong k;
121

+ Gi tr ti sn phi tin t thu c khi thanh l, nhng bn TSC;


BST v cc ti sn di hn khc trong k;
+ Gi tr TSC, BST v cc ti sn di hn khc c thanh l,
nhng bn nhng cha thu c tin trong k;
+ Khon chi ph phi tin t lin quan n hot ng thanh l nhng bn
TSC, BST v gi tr cn li ca TSC, BST do em i gp vn lin
doanh, lin kt hoc cc khon tn tht.
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co;
+ Bo co thanh l, nhng bn TSC, BST v cc ti sn khc ca
cng ty m v cc cng ty con trong k.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s thu chi tit t
vic thanh l, nhng bn TSC, BST v ti sn di hn khc trong k trn
Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht v cc ti liu c lin quan khc
tr i (-) gi tr TSC, BST, ti sn di hn c thanh l, nhng bn trong
k nhng cha thanh ton hoc thanh ton bng ti sn phi tin t.
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau iu
chnh cho nhng bin ng v gi tr ca TSC, BST, ti sn di hn khc
pht sinh t cc giao dch trong ni b tp on;
- S liu ca ch tiu ny c cng vo lung tin thun t hot ng u
t.
3. Tin ch cho vay v mua cc cng c n ca n v khc - M s 23

- Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin gi vo ngn hng c


k hn trn 3 thng, tin chi cho cc n v bn ngoi tp on vay, tin chi
ca bn mua trong giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph v REPO chng
khon, chi mua cc cng c n ca n v khc (tri phiu, thng phiu, c
phiu u i phn loi l n phi tr..) v mc ch u t nm gi n ngy
o hn trong k bo co.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S tin chi cho vay ca cng ty con c mua trong k (trc thi im
b cng ty m kim sot);
+ Tin chi mua cc cng c n c coi l cc khon tng ng tin v
mua cc cng c n v mc ch thng mi;
122

+ Cc khon cho vay bng ti sn phi tin t; Cc khon tri phiu nhn
c t giao dch bn ti sn cho n v khc;
+ Tin chi cho vay hoc mua cng c n ca cc n v trong ni b tp
on.
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh cho vay k bo
co;
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s d cui k tr
i (-) tng s d u k ca cc ch tiu "u t nm gi n ngy o hn" v
"Phi thu v cho vay" (chi tit cc khon cho vay ngn hn v di hn) trong
Bng cn i k ton hp nht k bo co, sau :
+ Tr i cc khon cho vay bng ti sn phi tin t hoc tri phiu nhn
c t giao dch bn ti sn cho n v khc;
+ Cng vi gi tr cc khon cho vay, cng c n ca n v khc gim do
thu hi gc vay hoc bn li cng c n ca on v khc;
+ Cng vi s d chi tit cc khon cho vay (ti ngy thanh l) ca cng
ty con b thanh l trong k v tr i (-) s d cc khon cho vay (ti ngy mua)
ca cng ty con c mua trong k;
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau iu
chnh cho nhng bin ng v cc khon cho vay pht sinh t cc giao dch
trong ni b tp on;
- S liu ch tiu ny c tr khi lung tin thun t hot ng u t
v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (***)
4. Tin thu hi cho vay, bn li cng c n ca n v khc - M s 24

- Ch tiu ny phn nh tng s tin thu hi cc khon gc cho vay,


tin thu hi t vic bn li cng c n (nm gi n ngy o hn) ca cc n
v bn ngoi tp on (k c s tin thu hi t cc khon n phi thu t k trc
lin quan n vic bn li cng c n ca n v khc); Thu hi tin gi ngn
hng trong k bo co.
- Ch tiu ny khng phn nh:
123

+ s tin thu hi gc vay, tin thu t vic bn li cng c n ca cng ty


con c mua trong k (trc thi im b cng ty m kim sot);
+ Tin thu hi t cc cng c n c coi l cc khon tng ng tin
v cc cng c n nm gi v mc ch kinh doanh;
+ Cc khon thu hi gc vay bng ti sn phi tin t hoc cng c vn ch
s hu ca n v khc;
+ Tin thu hi gc vay hoc bn li cng c n cho cc n v trong ni
b tp on.
- Ch tiu ny dc lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh thu hi cc
khon cho vay k bo co;
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s thu chi tit l
vic thu hi gc vay, bn li cng c n ca n v khc trong k trn Bo co
ti chnh hp nht v cc ti liu c lin quan khc, sau :
+ Tr i (-) cc khon thu hi cho vay, bn li cng c n cha c
thanh ton hoc thanh ton bng ti sn phi tin t; Cc khon thu hi cng
c n nm gi v mc ch kinh doanh;
+ Tr i (-) cc khon thu hi cho vay, bn li cng c n pht sinh t cc
giao dch trong ni b tp on.
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr s tin thu hi gc vay v bn li cng c n pht sinh t cc giao dch trong
ni b tp on.
- S liu ca ch tiu ny c cng vo lung tin thun t hot ng du
t
5. Tin chi u tu-gp vn vo n V/ khc - M s 25

- Ch tiu ny phn nh:


+ Tng s tin chi u t vn vo doanh nghip khc bn ngoi tp
on trong k bo co (k c tin chi tr n mua cng c vn t k trc),
bao gm tin chi u t, gp vn vo cng ty lin doanh, lin kt v cc khon
u t gp vn di hn, ngan hn khc.
+ S tin thun chi t c quyn kim sot cng ty con trong k
bo co, c xc nh bng tng s tin b ra mua cng ty con tr i (-)

124

tng s d tin mt, tin gi ngn hng, tin ang chuyn ca cng ty con ti
thi im mua. V d: Tp on mua mt cng ty con vi gi 15 t ng tr
bng tin mt. Ti thi im mua, tng s d tin mt, tin gi ngn hng ca
cng ty con l 2 t. s liu trnh by vo ch tiu ny l 13 t;
+ S tin cng ty m tr cho c ng khng kim sot mua thm phn
vn ca cc cng ty con trong k; s tin cc cng ty con tr cho cc c ng
khc (ngoi c ng trong ni b tp on) mua thm phn vn ca cc cng
ty con khc trong ni b tp on. V d: Trong k cng ty m (hoc cc cng ty
con) mua thm phn vn mt cng ty con khc trong ni b tp on l 1 t
ng gm 800 triu bng tin mt, 200 triu bng TSC. Khon tin ny chi tr
trc tip cho c ng khng kim sot ca cng ty con v lm gim t l s hu
ca co ng khng kim sot (nhng tng vn ch s hu ca cng ty con
khng thay i), s liu trnh by vo ch tiu ny l 800 triu.
- Ch tiu ny khng phn nh lung tin pht sinh t cc giao dch sau:
+ Tin chi mua c phiu v mc ch kinh doanh ca cng ty bn ngoi
tp on. V d trong k cng ty m mua 100 triu c phiu bng tin mt vi
nh nm gi ch tng gi s bn. s tin 100 triu khng c trnh by ch
tiu ny m c trnh by ch tiu "Tng, gim chng khon kinh doanh";
+ Tin gp vn vo cc cng ty trong ni b tp on v lm tng vn ch
s hu ca cc cng ty c nhn thm vn gp. V d: Tng s vn ch s hu
ca cng ty con l 5 t ng. Trong k cng ty m v cc cng ty con khc gp
thm vn vo cng ty con ny 2 t ng bng tin mt lm vn ch s hu ca
cng ty con tng t 5 t ln 7 t ng, s tin 2 t ng ny c loi khi ch
tiu ny v khng c trnh by trn BCLCTT hp nht;
+ S tin chi gp vn u t vo n v khc ca cng ty con c mua
trong k (trc thi im b cng ty m kim sot);
+ Cc giao dch gp vn bng ti sn phi tin t, V d: Trong k tp on
gp vn vo cng ty lin kt, bao gm 6 t ng l tin mt v 4 t ng l
TSC. S liu trnh by vo ch tiu ny c xc nh l 6 t;
+ u t di hnh thc pht hnh c phiu hoc tri phiu; Chuyn cng
c n thnh vn gp hoc cn n cha thanh ton.
+ Chnh lch gia s u k v cui k trong gi tr ca khon u t vo
cng ty lin doanh, lin kt trnh by theo phng php vn ch s hu.
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh u t, gp vn
vo on v khc k bo co;
125

- s liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s d cui k tr


i (-) tng s d u k ca cc ch tiu "u t vo cng ty lin doanh, lin
kt", "u t gp vn vo n v khc" (chi tit cc khon u t gp vn vo
n v khc) trong Bng cn i k ton hp nht k bo co, sau :
+ Cng vi khon u t vo cng ty con di hnh thc mua li phn
vn gp bng tin v tr s tin cng ty con c mua c sn ti thi im mua;
(Ch tiu ny khng bao gm gi tr khon u t vo cng ty con di hnh
thc gp vn bng tin);
+ Cng vi gi tr cc khon u t, gp vn gim do thu hi vn gp u
t hoc bn li phn vn gp vo n v khc;
+ Cng vi s d cc khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt, u
t gp vn vo n v khc (ti ngy thanh l) ca cng ty con b thanh l trong
k v tr i (-) s d cc khon chi tit cc khon nu trn (ti ngy mua) ca
cng ty con c mua trong k;
+ Tr i cc khon u t, gp vn bng ti sn phi tin t; Pht hnh c
phiu hoc tri phiu; Chuyn cng c n thnh vn gp hoc cn n cha
thanh ton;
+ Loi tr phn chnh lch gia thi im cui k v thi im u k
ca gi tr khon u t vo cng ty lin doanh, lin kt trnh by theo phng
php vn ch s hu;
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau iu
chnh cho nhng bin ng v cc khon vn gp pht sinh t cc giao dch
trong ni b tp on;
- S liu ch tiu ny c tr khi lung tin thun t hot ng u l
v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (***).
6. Tin thu hi u t vn vo n v khc - M s 26

- Ch tiu ny phn nh:


+ Tng s tin thu hi cc khon u t vn vo n v khc bn ngoi
tp on (Do bn li, rt bt phn vn hoc thanh l cc khon vn u l
vo n v khc) trong k bo co (k c tin thu n phi thu bn cng c vn t
k trc), nh: Tin thu hi cc khon u t, gp vn vo cng ty lin doanh,
lin kt v cc khon u t gp vn vo n v khc. V d trong k cng ty m
bn khon u t vo cng ty lin kt vi gi 3 t ng trong thu bng tin
mt l 2 t ng, thu bng tri phiu Chnh ph lt ng, s liu trnh by
vo ch tiu ny l 2 t
126

+ s tin thun thu khi thanh l ton b hoc mt phn cng ty con dn
n mt quyn kim sot trong k bo co, c xc nh bng tng s tin thu
c khi thanh l cng ty con tr i (-) tng s d tin mt, tin gi ngn hng,
tin ang chuyn ca cng ty con ti thi im thanh l. V d: Cng ty M bn
mt cng ty con vi gi 75 t ng, gm 48 t ng tri phiu v 27 t ng
bng tin mt Ti thi im bn, cng ty con c s d tin l 13 t. s liu trnh
by vo ch tiu ny l: 27t - 13t = 14t.
+ S tin cng ty m thu t c ng khng kim sot bn ngoi tp on
khi bn bt phn vn ca cc cng ty con trong k (nhng vn gi quyn kim
sot); S tin cc cng ty con thu c t cc c ng khc bn ngoi tp on
khi bn bt phn vn ca cc cng ty con khc trong ni b tp on. V d:
Trong k cng ty m (hoc cc cn ty con) bn bt phn vn mt cng ty con
khc cho cc c ng bn ngoi, s thu v l 1 t ng gm 800 triu bng tin
mt, 200 triu bng TSC. Khon tin ny thu t c ng bn ngoi tp on
lm tng t l s hu ca c ng khng kim sot (nhng tng vn ch s hu
ca cng ty con khng thay i), s liu trnh by vo ch tiu ny l 800
triu.
+ S tin thu hi t cc khon n phi thu t k trc lin quan n vic
bn li phn vn u t vo n v khc.
- Ch tiu ny khng phn nh lung tin pht sinh t cc giao dch sau:
+ Tin thu do bn c phiu nm gi v mc ch kinh doanh; Gi tr khon
u t c thu hi bng ti sn phi tin t, bng cng c n hoc cng c vn
ca n v khc; Hoc cha c thanh ton bng tin.
+ Tin rt li vn gp vo cc cng ty trong ni b tp on v lm gim
vn ch s hu ca cc cng ty b thu hi vn. V d: Tng s vn ch s hu
ca cng ty con l 5 t ng. Trong k cng ty m quyt nh gim vn u t
ca ch s hu ca cng ty con di hnh thc hu b mt s lng c phiu
(hoc tr li mt phn vn gp ca cc bn), s tin cng ty m thu v l 1 t
ng bng tin mt c loi khi ch tiu ny v khng c trnh by trn
BCLCTT hp nht.
+ S tin thu hi vn u t vo n v khc ca cng ty con c mua
trong k (trc thi im b cng ty m kim sot);
+ Cc giao dch thu hi vn gp bng ti sn phi tin t, V d: Trong k
tp on thu hoi vn gp vo cng ty lin kt, bao gm 10 t ng l tin mt v
4 t ng l TSC. s liu trnh by vo ch tiu ny c xc nh l 10 t;
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh thu hi vn
gp vo n v khc k bo co.
127

- s liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s thu chi tit l


vic thu hi hoc bn li vn u t vo n v khc trong k trn Bo co ti
chnh hp nht v cc ti liu c lin quan khc, sau :
+ Tr i cc khon thu hi vn gp cha c thanh ton hoc thanh
ton bng ti sn phi tin t.
+ Tr i cc khon thu hi vn gp t cc n v trong ni b tp on.
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon tin thu hi vn u t vo cc n v trong ni b tp on.
- S liu ca ch tiu ny c cng vo lung tin thun t hot ng u
t.
7. Thu li tin cho vay, c tc v li nhun c chia - M s 27
- Ch tiu ny phn nh s tin thu v cc khon tin li cho vay, li tin
gi, c tc v li nhun nhn c t hot ng u t, gp vn vo cc n v
khc bn ngoi tp on trong k bo co (k c s tin thu hi cc khon n
phi thu pht sinh t cc k trc lin quan en phn tin li, c tc, li nhun
c chia).
- Ch tiu ny khng bao gm:
+ Cc khon tin li cho vay, c tc v li nhun nhn c t cc on v
trong ni b tp on;
+ Cc khon tin li cho vay, c tc v li nhun cng ty con nhn c
trc ngy b cng ty m kim sot;
+ Cc khon tin li cho vay, c tc v li nhun phi thu hoc nhn c
bng ti sn phi tin t, c tr bng c phiu.
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lun chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh thu tin li, c
tc, li nhun c chia t khon vn gp vo n v khc k bo co.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s thu chi tit t
vic thu tin li, c tc, li nhun c chia t khon vn gp vo n v khc
trong k trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht v cc ti liu c
lin quan khc, sau :

128

+ Tr i cc khon tin li, c tc, li nhun c chia t khon vn gp


vo n v khc trong k cha c thanh ton hoc thanh ton bng ti sn
phi tin t, bng c phiu;
+ Tr i cc khon tin li, c tc, li nhun c chia t cc n v
trong ni b tp on.
+ Tr i cc khon tin li cho vay, c tc v li nhun cng ty con nhn
c trc ngy b cng m kim sot.
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon tin li, c tc, li nhun c chia t cc n v trong ni b tp
on.
- S liu ca ch tiu ny c cng vo lung tin thun t hot ng u
t.
V d: Xc nh s c tc, li nhun thu c t cng ty lin doanh, lin
kt (Bit rng cng ty lin doanh, lin kt khng tr c tc, li nhun bng c
phiu hoc ti sn phi tin t).
Bo co kt qu sn xut kinh doanh hp nht cho nm 20X2.
t VND
Li nhun t hot ng kinh doanh ca tp on
60
Li nhun t cng ty lin doanh, lin kt
10
Li nhun trc thu
70
Thu '
(15)
Li nhun sau thu
55
Bng cn i k ton hp nht ti ngy 31/12/20X2.
20X2
20X1
t VND
t VND
u t vo cng ty lin kt
92
88
Vic xc nh s c tc bng tin nhn c t cng ty lin doanh, lin kt thc
hin nh sau:

u t vo cng ty lin kt u k
Cng: Li nhun t cng ty lin kt
Tin c tc nhn c (3 (n s)
u t vo cng ty lin kt cui k

t VND
88
10
98
(6)
92

8. Luu chuyn tin thun t hot ng u t - M s 30


129

Ch tiu "Lu chuyn tin thun t hot ng u t" phn nh chnh


lch gia tong s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng u t trong
k bo co.
Ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu c m s t M
s 21 n M s 27. Neu s liu ch tiu ny l s m th c ghi di hnh
thc trong ngoc n (***). M s 30 = M s 21 + M s 22 + M s 23 + M
s 24 + M s 25 + M s 26 + M s 27
iu 75. Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng ti chnh
1. Tin thu t pht hnh c phiu, nhn vn gp ca ch s hu - M
s 31

- Ch tiu ny phn nh tng s tin thu t c ng bn ngoi tp on


gp vn bng tin trong k bo co. i vi cng t c phn, ch tiu ny phn
nh s tin thu do pht hnh c phiu ph thng theo gi thc t pht hnh,
k c tin thu t pht hnh c phiu u i c phn loi l von ch s hu v
phn quyn chn ca tri phiu chuyn i.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ Cc khon li nhun sau thu cha phn phi, khon i vay hoc n'
phi tr c chuyn thnh vn c phn hoc nhn vn gp ca ch s hu bng
ti sn phi tin t;
+ S tin thu do pht hnh c phiu u i c phn loi l n phi
tr; Cu phn n gc ca cng c n c quyn chuyn i thnh cng c vn
(nh tri phiu chuyn i-.)
+ Tin thu t vic nhn vn gp ca cc n v trong ni b tp on;
+ S tin thu t vic cng ty con c mua trong k nhn vn gp ca
ch s hu (trc thi im b cng ty m kim sot).
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cng ty con k bo co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh nhn vn gp
ca ch s hu trong k bo co, thuyt minh Bo co ti chnh hp nht v cc
ti liu c lin quan khc.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly s d cui k tr s
d u k ca cc ch tiu "Vn gp ca ch s hu", "Thng d vn c phn",
"Quyn chn chuyn i tri phiu", "Vn khc ca ch s hu" trn Bng cn
i k ton hp nht, sau :
130

+ Tr i (-) cc khon nhn vn gp bng ti sn phi tin t hoc chuyn


n phi tr thnh vn ch s hu; khon vn c phn tng do tr c tc bng c
phiu
+ Cng vi cc khon hon tr vn gp cho ch s hu bn ngoi tp
on.
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon tin thu hi vn u t vo cc n v trong ni b tp on.
- S liu ca ch tiu ny c cng vo lung tin thun t hot ng ti
chnh.
2. Tin chi tr vn gp cho cc ch s hu, mua li c phiu pht
hnh - M s 32

- Ch tiu ny phn nh tng s tin tr do hon li vn gp cho cc


ch s hu bn ngoi tp on di cc hnh thc hon tr bng tin hoc mua
li c phiu ca doanh nghip pht hnh bng tin hu b hoc s dng
lm c phiu qu trong k bo co.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S tin hon tr vn gp cho cc n v trong ni b tp on;
+ S tin hon tr vn gp ca cng ty con c mua trong k (trc thi
im b cng ty m kim sot).
+ Cc khon hon tr vn gp cho ch s hu, mua li c phiu pht
hnh bng ti sn phi tin t.
+ Khon vn gp c ghi gim b l kinh doanh.
+ S tin tr li gc c phiu u i c phn loi l n phi tr
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co, thuyt minh Bo co ti chnh hp nht v cc ti liu c lin quan khc;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh chi tr vn gp,
mua li c phiu pht hnh trong k bo co.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s chi tr (chi
tit chi tr vn gp cho ch s hu, mua li c phiu pht hnh) ca cng ty
m v cc cng ty con trong k trn Bng cn i k ton hp nht, sau :
+ Tr i cc khon hon tr vn gp bng ti sn phi tin t;
+ Tr i Khon vn gp c ghi gim b l kinh doanh
+ Tr i s tin hon tr vn gp cho cc n v trong ni b tp on;
131

- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon hon tr vn gp cho cc n v trong ni b tp on.
- S liu ch tiu ny c tr khi lung tin thun t hot ng ti chnh
v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (***).
3. Tin thu t i vay - M s 33

- Ch tiu ny phn nh tng s tin nhn c do doanh nghip i vay


ngn hn, di hn ca ngn hng, cc t chc ti chnh, tn dng v cc i
tng khc bn ngoi tp on trong k bo co (k s tin vay chuyn thng
cho nh thu, nei cung cp hng ho dch v, khng chy qua ti khon ca
n v). Ch tiu ny cng bao gm s tin bn bn nhn c trong giao dch
mua bn li tri phiu Chnh ph v cc giao dch Rcpo chng khon khc.
+ i vi cc khon vay bng tri phiu, ch tiu ny phn nh s tin
thu c theo s thc thu (Bng mnh gi tri phiu iu chnh vi cc khon
chit khu, ph tri tri phiu hoc li tri phiu tr trc);
+ i vi tri phiu chuyn i, ch tiu ny phn nh gi tr phn n gc
ca tri phiu chuyn i thu c trong k
+ i vi c phiu u i c phn loi l n phi tr: Ch tiu ny phn
nh thc thu t vic pht hnh c phiu u i. Neu bn pht hnh ch c ngha
v mua li theo mnh gi th ch tiu ny phn nh mnh gi c phiu u di.
Phn chnh lch gia gi pht hnh v mnh g c iu chnh trn ch liu
Tin thu t pht hnh c phiu, nhn vn gp ca ch s hu - M s 31.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ Cc khon tin vay nhn c t cc n v trong ni b tp on;
+ Cc khon vay thu c bng ti sn phi tin t; Khon n thu ti
chnh pht sinh trong k
+ Cc khon vay ca cng ty con c mua trong k (trc thi im b
cng ty m kim sot);
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh bin ng cc
khon i vay trong k bo co;

132

- s liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s d cui k tr


i (-) tng s d u k ca cc ch tiu "Vay v n thu ti chnh ngn hn",
"Vay v n thu ti chnh di hn", "Tri phiu chuyn i", "Giao dch mua
bn li tri phiu Chnh ph (M s 324), "C phiu u i" (M s 340) trong
Bng cn i k ton hp nht k bo co, sau :
+ Tr i (-) cc khon vay bng ti sn phi tin t v cc khon nhn n
thu ti chnh pht sinh trong k;
+ Cng vi gi tr cc khon hon tr gc vay trong k;
+ Cng vi s d cc khon vay ngn hn, di hn (ti ngy thanh l) ca
cng ty con b thanh l trong k v tr i (-) s d cc khon chi tit cc khon
nu trn (ti ngy mua) ca cng ty con c mua trong k.
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon vay t cc n v trong ni b tp on.
- S liu ca ch tiu ny c cng vo lung tin thun t hot ng ti
chnh.
Tin tr n gc vay - M s 34

- Ch tiu ny phn nh tng s tin tr cho cc i tng khc bn


ngoi tp on v khon n gc vay, k c tin tr n gc tri phiu thng
thng, tri phiu chuyn i hoc c phiu u i c iu khon bt buc
ngi pht hnh phi mua li ti mt thi im nht nh trong tng lai (c
phn loi l n phi tr) trong k bo co Ch tiu ny cng bao gm s tin bn
bn tr li cho bn mua trong giao dch mua bn li tri phiu Chnh ph v
cc giao dch Repo chng khon khc.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S tin hon tr gc vay cho cc n v trong ni b tp on;
+ S tin hon tr gc vay ca cng ty con c mua trong k (trc thi
im b cng ty m kim sot).
+ Cc khon hon tr gc vay bng ti sn phi tin t hoc chuyn n vay
thnh vn gp.
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co, thuyt minh Bo co ti chnh hp nht v cc ti liu c lin quan khc,;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh chi tr gc vay
trong k bo co.
133

- s liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s tin chi tr


gc vay ca cng ty m v cc cng ty con trong k, sau :
+ Tr i cc khon hon tr gc vay bng ti sn phi tin t;
+ Tr i cc khon hon tr gc vay cho cc n v trong ni b tp on.
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon hon tr gc vay cho cc n v trong ni b tp on.
- S liu ch tiu ny c tr khi lung tin thun t hot ng ti chnh
v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (***).
5. Tin ch tr n gc thu ti chnh - M s 35

- Ch tiu ny phn nh tng s tin tr v khon n thu ti chnh cho


cc n v bn ngoi tp on trong k bo co.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ S tin tr n thu ti chnh cho cc n v trong ni b tp on;
+ S tin tr n thu ti chnh ca cng ty con c mua trong k (trc
thi im b cng ty m kim sot).
+ Cc khon tr n thu ti chnh bng ti sn phi tin t hoc chuyn n
thu ti chnh thnh vn gp.
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co, thuyt minh Bo co ti chnh hp nht v cc ti liu c lin quan khc;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh chi tr gc vay
trong k bo co.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s chi tr n'
thu ti chnh ca cng ty m v cc cng ty con trong k trn Bng cn i k
ton hp nht, sau :
+ Tr i (-) khon tr n thu ti chnh bng ti sn phi tin t;
+ Tr cc khon tr n thu ti chnh cho cc n v trong tp on
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon tr n thu ti chnh cho cc n v trong ni b tp on.

134

- s liu ch tiu ny c tr khi lung tin thun t hot ng ti chnh


v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (***).
6. C tc, li nhun tr cho ch s hu - M s 36
'

- Ch tiu ny phn nh tng s tin tr c tc v li nhun cho cc ch


s hu bn ngoi tp on trong k bo co.
- Ch tiu ny khng phn nh:
+ Khon c tc hoc li nhun sau thu cha phn phi chuyn thnh vn
gp ca ch s hu (nh tr c tc bng c phiu);
+ C tc, li nhun tr cho ch s hu bng cc ti sn phi tin t;
+ Khon c tc, li nhun cng ty con c mua trong k tr cho ch
s hu trc thi im b cng ty m kim sot;
+ Cc khon c tc, li nhun tr trong ni b tp on.
- Ch tiu ny c lp cn c vo:
+ Bo co ti chnh hp nht k bo co;
+ Bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con k bo
co, thuyt minh Bo co ti chnh hp nht v cc ti liu c lin quan khc;
+ Bo co ca cng ty m v cc cng ty con v tnh hnh thu tin li, co
tc, li nhun c chia t khon vn gp vo n v khc k bo co.
- S liu ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly tng s c tc, li
nhun tr cho cc ch s hu bn ngoi tp on trong k trn Bo co ti
chnh hp nht, sau :
+ Tr i (-) khon c tc hoc li nhun sau thu cha phn phi tr cho
cc ch s hu bn ngoi tp on bng c phiu v bng cc ti sn phi tin t;
+ Tr i (-) khon c tc, li nhun cng ty con c mua trong k tr
cc ch s hu trc thi im b cng ty m kim sot;
- Trng hp trong k khng pht sinh giao dch mua hoc thanh l cng
ty con th ch tiu ny c th c lp bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn bo co lu chuyn tin t ca cng ty m v cc cng ty con, sau loi
tr cc khon c tc, li nhun tr cho cc n v trong ni b tp on, s
liu ch tiu ny c tr khi lung tin thun t hot ng ti chnh v c
ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (***).
7. Lu chuyn tin thun t hot ng ti chnh - M s 40
Ch tiu lu chuyn tin thun t hot ng ti chnh phn nh chnh lch
gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng ti chnh trong k
bo co. Ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu c m s t
M s 31 n M s 36. Neu s liu ch tiu ny l s m th ghi trong ngoc
135

n (***) M s 40 = M s 31+M s 32+M s 33+ M s 34 + M s 35 +


M s 36
iu 76. Tng hp cc lung tin trong k
1. Lu chuyn tin thun trong k - M s 50

Ch tiu "Lu chuyn tin thun trong k" phn nh chnh lch gia tng
s tin thu vo vi tng s tin chi ra t ba loi hot ng: Hot ng kinh
doanh, hot ng u t v hot ng ti chnh ca doanh nghip trong k bo
co. M s 50 = M s 20 + M s 30 + M s 40
Nu s liu ch tiu ny l s m th ghi trong ngoc n (***).
2. Tin v tng ng tin u k - M s 60

Ch tiu ny phn nh s d ca tin v tng ng tin u k bo co,


bao gm tin mt, tin gi ngn hng, tin ang chuyn v cc khon tong
ng tin. Ch tiu ny c lp cn c vo s d ca tin v tng ng ticn
u k bo co - M s 110, ct "S u k" trn Bng cn i k ton hp
nht.
3. nh hng ca thay i t gi hi oi - M s 61

Ch tiu ny phn nh tng s chnh lch t gi hi oi do nh gi li s


d cui k ca tin v cc khon tng ng tin bng ngoi t ti thi im
cui k bo co v khon chnh lch t gi do chuyn i bo co ti chnh ca
cng ty con lp bng ng tin khc vi ng tin k ton ca cng ty m. Ch
tiu ny c lp cn c vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht
(chi tit phn chnh lch nh gi li s d tin bng ngoi t), Bng cn i k
ton hp nht, BCLCTT ca cng ty m v cc cng ty con k bo co. s liu
ghi vo ch tiu ny c xc nh bng cch hp cng ch tiu tng ng
trn BCLCTT ca cng ty m v cc cng ty con v phn chnh lch t gi hi
oi do chuyn i bo co ti chnh ca cng ty con trn Bng cn i k ton
hp nht. Ch tiu ny c th c ghi bng s dng hoc s m di hnh thc
ghi trong ngoc n (...).
4. Tin v tng ng tin cui k - M s 70

Ch tiu ny phn nh s d ca tin v tng ng tin cui k bo co,


bao gm tin mt, tin gi ngn hng, tin ang chuyn v cc khon tng
ng tin. Ch tiu ny c lp cn c vo s d ca tin v tng ng ticn
cui k bo co - M s 110, ct "S cui k" trn Bng cn i k ton hp
nht. M s 70 = M s 50 + M s 60 + M s 61.
136

CHNG IX
IU KHON THI HNH
iu 77 Hiu lc thi hnh
Thng t ny c hiu lc sau 45 ngy k t ngy k, p dng cho vic lp
v trnh by Bo co ti chnh hp nht ca nm ti chnh bt u t hoc sau
ngy 1/1/2015. Bi b phn XIII - Thng t s 161/2007/TT-BTC ngy
31/12/2007 ca B Ti chnh hng dn lp v trnh by Bo co ti chnh hp
nht theo Chun mc k ton s 25 "Bo co ti chnh hp nht v k ton cc
khon u t vo cng ty con".
iu 78. T chc thc hin
1. Cc Tp on c ch k ton c th c B Ti chnh chp
thun, phi cn c vo Thng t ny hng dn, b sung ph hp.
2. Cc B, ngnh, U ban nhn dn, S Ti chnh, Cc thu cc tnh,
thnh ph trc thuc Trung ng c trch nhim trin khai hng dn cc doanh
nghip thc hin Thng t ny. Trong qu trnh thc hin nu c vng mc
ngh phn nh v B Ti chnh nghin cu gii quyt./.
Ni nhn:
- Th tng, cc Ph Th tng Chnh ph;
- Vn phng TW ng;
- Vn phng Quc hi;
- Vn phng Ch tch nc;
- Vn phng Chnh ph;
- Cc B, c quan ngang B;
- To n NDTC;
- Vin Kim st NDTC;
- Kim ton Nh nc;
- Vn phng Ban ch o TW v phng, chng tham nhng.
- UBND tnh, thnh ph trc thuc TW;
- Cc Kim tra vn bn - B T php;
- S Ti chnh, Cc Thu cc tnh, thnh ph trc thuc TW;
- Cc TCT, tp on kinh t;
- Cng bo;
- Website CP; Website BTC;
-V Php ch - B Ti chnh;
- Cc n v thuc B Ti chnh;
- Lu: VT, V CKT.

KT. B TRNG
TRNG

137

You might also like