SAO

KHU LP LNH (tp I )

Tn sch: Sao Khu lp lnh
Tc gi: Nguyn c Hin
Nh xut bn: Kim ng
S trang: 192
Kch thc: 10,2 x 15,2

TU HTU HTU H
C hng nm vo ma vi chn r, nhng con chim tu h t min rng ni
xa xi no bay v u trn nhng cnh cay cao bn kia vn Thng Lm, ht
cha xung mi lu nghim vng, l ni cung cm bn ny, nhng c t n
ngy th li cm thy lng bng khung, luyn tic
Ting chim thn thc gi ma hay ting gi thn thc hng v nhng k
nim m m, xa xt?
Tu htu h
Hai c t n cng mt la tui mi tm i mi, mt c mc o xanh
mu l trc - ang li hi c ra nhng chic bnh s trong dc ng
(phng tm) hong cung. Hai c nghe ting chim xi x u mun ngng
tay v khng th khng tr chuyn tr giy lt.
- n ma tu h ku ri , gi b L cn sng, ch nh, - t n o xanh l
o gi chuyn - cnh mnh li theo b y v try vi vn L Chi, tha h
bay nhy tho thchby gi lm g c c th na nh? By gi tm u ra
khp hong cung cho c ngi nh b L? Lm n chc l nghi hc s
ging bi cho hong t, cng cha ch c phi chi u, th m i vi cnh
mnh, nhng lc rnh ri cng chu kh xung dy cho ch em mnh dm ba
ch. Ri thnh thong c i chi u cng cho i theo, ming ngt ming bi
g cng em chia u cho k di.
T n o xanh l trc nghe th, th di ngao ngn:
- Chn tht, ch . Cuc i hnh nh bt cng: k c thng khi gp may,
ngi hin li hay gp ri. y, con ngi ti c nh b hc s ng u
phi chu tai ho thm khc n nh th! C ng khng no? Em ngh b L
cht, v b y l v thip nhan sc ca quan tha ch Nguyn Tri. ngoi, h
li bn tn ngc hn li: V b Nguyn Th L m ng Nguyn Tri mi b
tru di c ba h

T n o xanh l o tr li mt cch lng l:

- Ch r thc h th no Em ch bit ci hm hnh hnh ng Nguyn
Tri, tt c cha m, v con, anh em nh ng u b dn ra php trng! Gii i
l gii! Mt ngi tng trn quan v n cn ba h b v ly.
n y, t n chp chp mi mt, nhn trc nhn sau mi h ging tip:
- Nghe u cng ngy x n ng Tri, c hai ao ph b cht chm. M hai
ao ph ny c phi l nhng tay khng thin ngh u! My chc ln h
khoa ao u my chc ln h th ngt xt. Nhng khi hnh hnh n ng Tri
th ngi ao ph th nht ngp ngng Lp tc quan cm v php trng
cho ao ph th hai vo thay th. Ngi ny cng vy, vung tay mi m dao
khng bn c. Ch ngh th no, c ng Tri cng bng xng bng tht nh
xng tht ca mi ngi ch c phi bng ng, bng st hay c ba php g
u? Em nghe cc anh sinh bn trng Quc T Gim kho nhau rng
ngay lc y, hay ngi ao ph b khp vo ti king n nghch thn, m mu
gii thot cho Tri ri cng b x trm vi quan tha ch. Gh lm, trc khi
cht, h la to t c ting loa ca hnh quan: Chng tao th mt u i theo
quan tha ch xung m ph hu h ngi, cn hn l nhm mt lm theo bn
bay git oan mt bc i thn:.
C bn xoay xoay ci bnh s, ging na ai on, na chm bim:
- Th ra di ci gm tri ny, k c cng nhn lm ngh cm dao chm
ngi khng phi k no cng mt ht lng tm. Tri li, c ngi nh b
hong hu, m ca c vua ta
Bit mnh l li, c t n bng im bt. By gi c bn o xanh l trc mi
nhc li ci ban ny:
-Em cng cha hiu v sao ngoi ngi ta li bn tn nh vy Ngi
ta bo b L l l khng phi ngi!
-Th l ma ch g?
- - c bn thng thnh p. Cn hn c ma na kia. Ngi ta bo
Nguyn Th L l mt con x tinh tu luyn lu nm ho thn thnh ngi
By lu nay chng ring g chn hong cung m nhiu ni khc ngi ta
cng hay ni n chuyn ma qui, h tinh. Tr i, ngi nht nht rt s
bng s va ma qu nhng li thch nghe chuyn yu qui! V mi ngi
trong bn h, mi ln b mt k li vi ngi khc, thng c gng tm cch t
im, thu dt cu chuyn theo cch tng tng ca mnh, hnh nh chuyn
cng v l huyn hoc th lm cho ngi nghe cng say m, d tin. Chnh v

vy chuyn Th L ho rn lan i khp kinh thnh, ri dng ln s tch v

n L Chi Vin. cc trn, l xa xi, nhiu ng gi b c, ban m quanh
ngn n t m, k i k li cho con chu nghe n mc thuc lng rng:
Nguyn Tri khi cn dy hc Cn Sn c ln mun xy dng mt ngi
trng mi, bn sai hc tr khai ph khonh rng thuc phn t ng ngoi
li. Trc khi khi cng, Nguyn Tri m nm mng thy mt ngi n ng
mc o trng n nn n: V ti ang bng mang d cha, xin tng cng
lm phc ra lnh cho cc mn sinh chm li vi hm hy n cy chng ti
kp thu xp ri nh i ni khc. Sng hm sau, Nguyn Tri i v pha
khong rng c th hc tr pht quang xong cy ci, ang san t lm nn
trng. H trnh thy rng trong lc san g n g, h pht hin c mt ci
hang c hai con rng kh ln v hc xm nhau git c c i. Nguyn
Tri n tn ni xem, thy r xc hai con bch x, trong mt con bng ang
c cha. ng c phn vn ri truyn lnh cho hc tr em chn.
Ti hm , ng ang ngi cm ci di nh n, bng nhin c mt git
mu ri xung thm lin ba trang sch. ng ngng u nhn ln x nh thy
thp thong bng mt con rn trn qua
n thi k Nguyn Tri c vi vo triu lm quan, mt bui chiu
nhn tn, nhn i hng mt Ty H, ng bt gp mt ngi con gi p gnh
chiu gon i bn. ang lc cao hng, quan tha ch c bng ln my cu th:
u ta bn chiu gon?
Chng hay chiu y ht hay cn?
Xun xanh chng bao nhiu tui
c chng cha, c my con?
Khng d ngi con gi ng khu ho lun mt t tuyt:
Thip Ty H bn chiu gon
C sao ngi hi ht hay cn?
Xun xanh va trng trn l (1)
Chng cn cha c, hi chi con? (2)
Mn cm ti vn chng, triu quan Nguyn Tri nh ngi manh mi hi
c hng chiu lm thip. Ngi v thip chnh l Nguyn Th L. Ting
Th L hay ch n tai vua Thi T. Nh vua triu vo kinh phong cho chc
l nghi hc s gi vic ging dy trong cung. n i vua k nghip l L
Thi Tng, mt hm nh vua i tun min ng, gh vo thm lo thn

Nguyn Tri Cn Sn ri v ngh li vng L Chi ( Tri Vi ), m hm

y, Nguyn Th L mi u c nh vua. Khi vua bng h, triu nh cho l
Nguyn Tri mu git vua, x git ng c ba h. Khc cht cuc hnh hnh
em Nguyn Th L ra chm th L ho thnh con rn trng.
S tch ma qui, thn b ca v n L Chi Vin c th nh la nhng k
c tin, nh d. Cn chn kinh s, bc tc nho, hay thc gi, nghe nhng cu
chuyn trn y ch im hi lng ting hoc kn o th di. Ngm li t cui
i Thi T Cao hong L Li, tri chn nm vua Thi Tng ngi cho n
nay, h tng chng kin bit bao chuyn au lng. H hiu v u Nguyn
Tri phi mang thm ho, nhng cng do nhn thy thm ho ca Nguyn Tri
m h cm bit thn phn mnh chng qua nh con su, ci kin. C ming
th cp, c np th y, v tay khng ty v ming, h t rn mnh v rn
dy v con nh vy. Nht l sau khi hong tt mnh, thi t ln ni nghip
cha y ba tui, mi vic triu chnh u do tay mt ngi n b ni ting
lng quyn l m vua, tc hong thi hu Nguyn Th Anh nh ot
*
* *
Vo khong cui canh t. C kinh thnh cn ang say gic. Cnh vt chm
m trong mt mn sng m dy c. ng bn ny h Dm m (H
Ty) trng v mn hong cung, nu khng c nh n le li thp canh trn
ca oan Mn th ngi ta khng ti no phn bit ni u l ng Trng
Anh, Ty Trng An u l vn Thng Lm, khu h vin v.v Vo gi ny,
vua Nhn Tng khng ng trn c sp vang. c vua nng mnh trn tm
vng ta mc vo mt ci gi bng sng t ngu t gc pha ty cung Vn
Phc c ca vm cun thng vi cung ca hong thi hu. Tm vng ca nh
vua qu l mt cng trnh tuyt m. Gn ba mi th kho xng th cng
bch tc hong gia gng sc rng r na nm tri mi lm xong nhng
chi tit khc nhau ca n. Bn trong vng, lt gm hng thu hnh rng cun,
cn thnh vng l hai bc dim vin kim tuyn r hng tua vc vng nh y
nhng ht trn chu ng nh. Mi hai t n xim o lt l thay phin nhau
chu chc quanh tm vng qu . H c hong thi hu la chn rt k
trong s hng nghn m nhn cung tn. Nhng ngi ny khng phi ch cn
c nt mt thanh t, ging ni ngt ngo, bc i uyn chuyn. H cn phi
thnh tho rt nhiu cng vic: ch bin thc n, by bin hoa qu, trang tr
n lng, khu v, thu tha, ma ht. Hn th na, h cn phi bit tn tu
sn sc nh vua v phi ht sc thng minh. Phi thuc lng tng nt n, nt
ng ca ngi, phi on bit rt ng ngha trong tng ci ca mnh, vn
vai, p chn nh nh Khi no cn gim bt v ngt trong bnh sa sn

dng, khi no cn thay nc tm ng v hng bng nc ma nh hoa sen,

khi no cn cun cao rm ngc cho nh sng t nhin trn vo, v.v Nhng
bn tay ca h phi cung n c vua cha y ba tui c toi nguyn ng
nh mt v thin t. Lc ny Ngi ang thim thip ng, mt khc ca m i
son theo iu nhc Chim Thnh thay cho liru nh nhng bay theo iu
vng u a
B hong thi hu Nguyn Th Anh rn rn n bn tm vng ta, vn mn
nhn c vua php phng cnh mi ngy u u mt cch tho mn, ri b
mi bc ln ngai ngi uy nghi v lnh lng nh mt pho tng .
T khi hong thng v chu tin , ngay c ban m lc ng thi hu
cng bn tang phc, ngy th ba ln n thi miu t tay dng l thp hng
ku khc thm thit, tng nh tnh thng ca tt c nhng ngi v trn th
gian ny cng li cng khng bng tc lng thnh ca b i vi Thi Tng
hong . B ngi , nu thnh thong khng nhch mp nh ln mu ht
na ca my chic rng nanh hi khnh th ton thn l mt khi trng tot:
chic vng min ph khn la trng, v i hi trng. C ci nhn cng gy
cm gic gh lnhu v lp nhn cu sng lo. ng l thi hu c hai con mt
khc l. Mt bn phi ln hn mt bn tri ti hai phn mi. Con mt ny khi
hng mi cp xung trng tnh t, du dng, nhng khi nhn thng th lng my
dng ln d tn, ng t n xo ra v lo ln nhng tia sng sc lnh. Ngy
xa, khi b cn l mt thiu n, mi chm mt ln u, vua Thi Tng
mun tuyn lm phi, ch hi ngi v con mt y. on trng vua, b ra c
thiu n bin bch ngay: Tu b h, bit bao bc quyn qu u cha lt
c vo mt con gi k qu ma ny. Xin b h nh ch i x cho, no c
phi tin n y mnh ngc vng vc g, chng qua ch nh ci tng mc d
kia. D, ng th, qu tng c hai loi: mt l nt rui, n tng ca cc v
cao sang; hai l mc d thbm cc nh l s ni mi l c im
dung mo hng ngi lm nn quc mu. l li tu ca mt ngi giu c
nht vng, trong dp xa gi i qua trn Thanh Hoa, huyn ng Sn, lng B
Trch v dng li y mt m. Th ri nh vua tr khng ngi con mt y
na, v my thng sau, lo ph h huyn ng Sn nghim nhin tr thnh
bc quc trng.
Vi con mt khc l y, trong m tnh mch, thi hu khng ngc ln
nhn ai c m li nhn thng vo chnh lng mnh. S i thay nhanh chng
qu. Ta chnh ta lm nhng vic gh rn n th ? i, xin tin v
cc bc thn minh lng xt cho, nu Th Anh ny khng bo tay tr kh tn
lo thn bng bnh th ai tn k c qu ny ln ngi thi hu? V c tht ta
ang l hong thi hu, l ngi ngi r rm thnh chnh cho vua, l ngi c

quyn hnh ln nht trong khp nc i Vit ny khng? Hay l ta ang

sng trong m?. Thi hu cn mnh vo ngn tay t. Mi mt tri git tht ln.
au ing ngi i! ng l s tht hin nhin ri. B m to mt ra ngm
nhn cnh tng mnh ang ng tr. Trc mt b, mt l khi thm nh nh
to lan t chic l ngc bch gt hnh tri pht th. Sau lng b dng ln mt
qu non b kt bng trc gi l Vn Th Nam Sn. Qu ni ny c nm
ngn, mi ngn mang mt tn kh cu k m cc quan ng cc phi tra cu
kinh sch rt lu mi t ni. Hai bn b, hai phi tn mc o kiu Ging
Hng nhn ni qu xung nn cm thch, u i nhng chic khay i
mi khm x c : mt khay dng ho l t sn m un nc pha tr, mt
khay dng bt mu nhn sm cch thu. Ch b ngi thng vi hu cung c li
i ngm di t gi l Vn An L, ban ngy cng nh ban m u t nn
sng trng. Bn cn thn v l hon quan nh bc, ung ru, ht xng mc
sc trong cc ngch ca l Vn An y.
Hong thi hu ang nng rut i quan t hnh T Thanh, tn cm u
cc ni quan ti. Ch ni cung cm mi c nhng bui chu l lng vo gi
ny.
T hnh T Thanh xut thn l mt tn n chi ang im. V m o ht
v c cht hi hng h ngoi vi quan l b Lng ng nn hn c ng
tuyn vo ban nh nhc trong cung nh. t lu sau thy hn khng c nng
khiu v m nhc, li nhn trong cung thiu mt chn th v, ng mi xin vi
Hu phi cho hn vo lm hon quan. T , Thanh m ra bi bc v n ca
t lt, nhiu ln c Hu phi che ch. Khi Hu phi b ging trut, Thanh
lm s tu vua vch thm ti ca phi. Quan hnh khin Nguyn Tri bit vic
, than vi Thi Tng rng :
- Bnh nht T Thanh ht li tn tng Hu phi, nay n nhn b lm nguy,
hn khng thng xt th ch, li i t gic ngi ta mt cch a dua, vu
khng. Nh th trc ht l hn t tc gic ci bn tm hn h ca hn, sau
na hn lm tn xc n ci o sng i thnh tr. Hng nh Thanh bng
bt cm n nhng cha hiu l lm ngi. Xin b h hy b ngoi tai :
Vua b li :
- Thanh vch ti mt k ng tr ti th cng l hp vi l lm ngi
ch sao ?
Nguyn Tri li tu :
- C ngi v i ngha, phi lau nc mt gt tnh ring, nhng tu b
h, thn trm ngh hng ngi nh T Thanh ch th vn ti ci l .

 Vua m cho qua chuyn ri vn Thanh v hu cn Nguyn Th Anh.

Cng ngy h T cng c tin dng. Chuyn g phi cng em bn bc vi
Thanh. Thanh tu iu g, phi cng khen l hp . Hai tm a ging nhau nh
hai ci y nghin mc cng c mt khun. Hi v chng Nguyn Tri ng
lng cu thot b phi Ng Th Ngc Dao- mt ngi v khc ca vua Thi
Tng, - xc xim vua khng c, Th Anh trn trn mt, gim chn ni vi
T Thanh :
- Cn Tri th ta v bn cc ngi cha bit lc no mi m my m mt
c!
Tn hon quan ci nham him :
- Tri cn hay khng, theo ngu , chnh l do nguyn phi
T hnh T Thanh vo cung khng vn triu phc. Hn ngi ng, ch kp
chp vi ln u chic m b bin kiu quan v. Hn sp ph phc xung chn
ngai th Nguyn Th Anh xua xua tay :
- Thi! Min l cho khanh ( ch c T Thanh mi c hng c
n y ). - Ri b hi lun : - Cng vic n u ri?
- Mun tu hong thi hu- t hnh hi p ng- L thn
cho lng sc khp ni nhng vn cha thy tng tch Phm Th Mn u c.
- H m, bn khanh lng sc nhng ni no?
- Dsui su, rng rm, hang cng ng hm. Khp vng Cn
Sn v bt k mt chn no c hi hng quen thuc ca Nguyn tha ch v
Phm Th trc y.
- Hng! Hng!- Thi hu p tay xung thnh ngai, ging ma mai: Cc ngi i lng chut ch khng phi i vy bt v ca k phn nghch!
Hy nghe ta, cho qun rt ngay khi Cn Sn v nhng ni c! M cuc thm
n huyn Sn Nam!
Ngng mt lt, thi hu rt qua k rng :
- M khanh phi ni cho ci l qun lnh toi cm ca khanh hiu rng ln
nay nu khng tm bt bng c ti phm th bn chng tr v ng c trch
hong thi hu c c. Ta gian hn cho ng mt tun na
Khi tn gian thn h T nhn mnh lnh xong i khut v no Vn An
L, Nguyn Th Anh cn ngi lng l suy tnh : Th Mn sp n ngy mn
nguyt khai hoa ri. Bit u nay mai n chng ra mt a con ni di tha
ch Hm Nh c phi nh tn gc Cn ngm bo cho T Thanh bit
: nu khng tin bt sng th bng cch no cng tt, min l th tiu c Th

Mn v ci thai trong bng C nhin phi c bng c mang v cho ta

tin. ngh y lm cho Th Anh khoan khoi thc s. M khng thm nhp
ging na, ng dy ht ng tay o gt bt nhn sm xung chn ngai
Hai t n s ht va. H vn khng dm nhc nhch, c i nhng chic
khay qu mp ti ch. Lc ny h cm thy khp ni trong cung in u u
cng hin ra nhng con mt mang ng t sng lo, k qui, c mi lc mt
n to mi ra, long ln sng sc, xuyn nhng ci nhn sc lnh vo vai, vo c,
vo lng, vo s phn ng thng ca h.
*
* *
Cch kinh thnh su mi dm v pha ng nam, huyn Sn Nam, trn
b sng y c mt lng tn l lng oi, dn c khng ng lm nhng t
ai tr ph. C lng sng bng ngh trng du nui tm. Ring c mt tn giu
nht lng, ngoi my chc mu nng du, cn c thm mt vn cy n qu.
i Thi Tng hong , c ln vo dp Tt Nguyn n, hn bng mt cy
qut sai qu nht em vo cung dng vua. B phi Nguyn Th Anh bt mt
qu nm th v khen l ging qut qu. Phi cho rng khp nc i Vit ch
c t lng oi mi a trng qut, lin ny ra mt qui g: bt gn ba trm
h trong lng di i ni khc cho tn nh giu kia ph tt c my trm mu
du t, em trng ging qut th vo. Nu khng c quan tha ch Nguyn
Tri can ngn, chc chn by gi vua Thi Tng lm theo Nguyn Th
Anh v nh vy, lng oicn u na?
Trong lc ba h Nguyn Tri b thm st, b Phm Th Mn trn thot ri
tnh c lu lc n bn b sng y Ngy mt ngy hai dn lng bit
chuyn . n n tri ng nm xa, lng oi t ng gi b c n a b
chm u b que n th quyt nui giu b Mn gn gi bng c dng mu
ca v i nhn. H khng ng tn nh giu kia manh tm trn vo kinh i
bo vi Nguyn Th Anh.
Tin t hnh T Thanh nay mau mang binh v bao vy lng oi lng bt
thn thch ca Nguyn Tri pht chc lan i khp chm trn ng di. Lp tc
ngi x trng cho nh mt hi chn ting m khn cp triu b con vo
hp kn trong ni. Ai cng lo cho tnh mng b Mn. Ngi ta tranh nhau hin
k:
- C tm thi gi Phm phu nhn trong hang ri chng ti thay phin nhau
em cm nc vo, c c khng?
- Khng c. C a th lng ta ch ni ln mt qu ni. c qu ni ch c

mt ci hang, n trong , sm mun bn T Thanh cng nh hi thy.

- Ti c ngi em rut ph Thin Trng. Hay l gi phu nhn v nu
mnh mt thi gian?
- Phi bn k na i! C nn em phu nhn u thc cho mt ngi phu
nhn cha h quen bit hay khng? M ph Thin Trng st quc l l ni
bn quan qun hay qua li
Xt ra k no cng cha tht n. cui cng ngi x trng ni:
- Ti bit, ch c mt ngi cu c phu nhn trong lc ny m thi.
- L ai, l ai vy? Ni mau ln c x trng.
- Xin ng c nn nng Ti cha th tit l ngay tn, tui Ch bit l
ti c th i tm c ngi y v y h tng phu nhn n mt ni hon
ton yn n, nu b con chng ta chu ng thun cho mt iu.
- C ni ln xem no! Cu c phu nhn th d c gp trm iu kh
khn, chng ti cng khng qun na l mt iu.
- Vn, ti xin ni, b con . Trong khi ti i vng, nu tn t hnh T
Thanh n y lng n phu nhn th xin b con c lm ng theo li ti dn
nh th ny
Nghe xong, mi ngi reo ln sung sng:
- C x trng cao kin lm! C kh g iu . Chng ti s lm dng
nh li c dn.
*
* *
t nc li phi bc vo vng binh la!
Ci ch hn th nung nu nh gic phi van xin u hng, ci tm ng
cam cng kh cng ba qun thin h nu hiu, gy lm c, t tp khp bn
phng manh ln, tht qun, ru ho nc, di trn u mt bng cha con
nh cc bc thnh qun th li xa vo thi k qu vng.
Nguyn Tri, bc lo thn ti kim vn v, ngi sao rc sng phng
Nam, nh hng tinh lm tt trong bu tri y my m oan khut.
Cc bc i thn dng lc nh Nguyn X, inh Lit, L Bo, L Yn,
L Bi tuy i m mc o ng triu nhng li khng c tin dng!
Vua cn nh tui, quyn hnh c trong tay thi hu Nguyn Th Anh v
b l hon quan xim nnh

Tnh trng y to thi vn lm le kim chc cho bn gic cp bn ngoi

vn d mon men nhm ng b ci nc i Vit t lu. Trc nguy c b
ngoi xm, hong thi hu v triu nh khng bn tnh n k luyn v b, li
gy thm ta thn lng ngi bng nhng vic mu hi b Phm Th Mn
Trong khi t hnh T Thanh hng h mang qun v ba vy lng oi th
bn tng gic ngoi bang cng b mt mang qun n cp ph thnh Chu
Ho (Tha Thin). By gi vo cui ma h nm Bnh Dn. Tin cp bo v
kinh s, thi hu Nguyn Th Anh m vua Nhn Tng vo lng, ri cung
qut triu tp l hon quan cn v. Bn ny a co m, a vin vo tui tc
mi mt, a th kim c lng trnh khng cn cch no khc, cng ng,
thi hu nh chu mui mt hi thm n cc v cu thn ca tin triu.
ng nhin khi nc c bin, cc v khng bao gi khc t li hiu triu
cu nguy cho x tc. Th l thi bo L Bi li thng lnh mi vn qun gp
rt ln ng.
Bit qun ta th mnh, qun gic b trng mt tin cho ta nhp thnh d
dng ri chng lng l rt lui v n ng dc hai pha t v hu ngn sng
Hng. y thu qun cu chng hot ng ro rit. ng tip vin,
chuen lng ca ta cc ng u b ct t. tin thoi lng nan, qun s ta bt
u xao xuyn. Trc tnh th y, thi bo L Bi hi cc tng lnh li bn
rng: Ta tin binh i ph gic, khng d li ri vo gia vng vy cu
chng; by gi rt cng cht. Ch cn mt k l ly nguy gii nguy, tm chc
t nhp vo so huyt ca gic, bt sng tng gic. Nhng qun ta khng
quen nh nhau di nc m chin thuyn gic san st mt sng, lm sao c
th nhn ra u thuyn ch huy ca chng. Ai l ngi dm nhn lm ni vic
?
n y cn nhc li vic tn hon quan h T vng mnh thi hu
Nguyn Th Anh i lng bt b Phm Th Mn. Gn ti a phn lng oi,
T Thanh cho ri qun bao quanh vng ri hn t thn i tm ngi x trng.
khng tm thy c u c, hn ni xung do nt nhng ngi dn chung
quanh:
- Ta l quan t hnh T Thanh cm qun triu nh v qu cc ngi lng
bt v tn nghch thn Nguyn Tri cn sng st y (hn va ni va ch t
chiu ch nh vua ra). Ta sc lnh trc cho chc dch trong lng phi tm
bt bng c ti phm em gii np, ti sao bn bay dm tri lnh h? Tn
x trng b nh i u? Phm Th Mn n nu u? Cc ngi phi tng
khai ngay, nu khng mun chm u c l.
Nhng mi ngi c c x trng dn d t trc, u tr li mt

phch ging nhau:

- Bm thng quan ng l c mt ngi n b xa l, bng cha vt
mt, lu nay vn sng quanh qut vng chng ti. Hm tip c t sc ca
quan trn, so snh nhn dng ti phm trong cn cc vi hnh dng ngi
thc, dn lng chng ti mi v l l Phm Th C x trng tc khc
cho bt tri li gii np thng quan. Khng ng ti phm gan gc qu,
ngay m hm y cn li t vn. C x trng lo mc ti ln vi triu nh
nn b trn, d dn lng chng ti phi xm li chn ct ngi n b
xu s mi c vi hm nay
Ngm ngh li mt lt, T Thanh ranh mnh hi:
- Th cc ngi c gi li vt g lm bng chng khng?
mt ngi t nhn l chc dch trong lng vi xin php tr v nh ly my
th ri tr li, khm nm tha:
- D y l mt i khuyn eo tai bng vng, mt chic hp ng tru
sn mu sp ong v mt ci n tc, h chc cn nim phong nguyn vn, xin
em np li thng quan.
T Thanh trng thy ca, hp c mt. Hn nhm xong ngay mt con tnh:
i khuyn tai vng th t ti lm ca ring. Cn chic hp ng tru v ci
n tc (ng g nhng th y!) s em dng ln thi hu, chc gi l
tang vt, ch T Thanh ny cn phi n tn ni tra xt tng tn ch
Ri t hnh bt vin chc dch s ti phi dn hn n ngi m mi bi
tha ma u lng. Mc d c i c li my hng ch vit trn tm th tre
thay cho m ch: m phn b Th Mn, h Phm, thc mnh ngy thng
nm, dn lng mai tng ti, t tn thu l, T Thanh vn na tin na
ng. Hn bt nn ngui chc dch bng mt cu ni lp lng:
- Ta kh lng c th tin c bn cc ngi
Thay cho li p li hn l nhng nht cuc b xung ngi m ti tp.
n khi t lng t l ra mt gc chic quan ti xng ln mi tht thi n nn
ma, by gi T Thanh mi th pho nh nhm. Hn xua tay ra hiu:
- Lp huyt mau! Th l ri
Tn gian thn ngu ngc y yn tr t cho hn l k khn ngoan qu quyt
nht i. Hn c bit u rng ngi m hn va n tra xt ch l ngi m gi,
trong lp o quan ng xc mt con d thi ra m thi v trong khi thi
hu Nguyn Th Anh h hng tng lm c tn gc sch snh sanh ba h
nh quan tha ch th, theo k sch ngi x trng, mt chic thuyn nh

vt eo sng y giong bum mi mit khng k ngy m, h tng b Phm

Th Mn n tn t Bn Man (Lo). Ngi li chic thuyn cu thot
Phm phu nhn l mt chng trai lc lng, mn sinh c ca Nguyn Tri, tn
gi L m.
n Bn Man, L m gi Phm phu nhn ng nh gia nh mt ngi
Vit cng l bn trong o ng mn, khng may ngi ny va lm bnh,
cht. Phm phu nhn li sp n ngy sinh , khng th kham nhng vic
nng nhc. Th l m phi cng li vi phu nhn, gip cch sinh nhai.
Ngi ta thy chng thanh nin y sut ngy xoay trn ra, lm mi vic no
l n g, cht tre dng ln, no l khai mng, t ry, trng ng, ta la. Lc
rnh vic, li tm ni thanh vng n vn, luyn v. Tuy nhin, m vn dnh
thi gi, ln la thm hi hoc gip nhng gia nh neo n chung quanh.
Nh vy, khi Phm phu nhn sinh ra mt ch b v t tn l Anh V, b con
ngi Vit v c dn ngi Bn Man lui ti thn thit lm. Ngi cho lon
mui, ngi tng chic khn dt bng th cm, ngi khng c ca th gip
cng, n khu v, git gi cho m, cho con.
Rng r na nm tri t khch, m con ang sng chung vi nhau m
cng, bng dng mt ngy kia b Phm gi L m vo nh:
- Anh V cng cp, by gi mt mnh m cng chm sc em c
ri. Bn kia dy Trng Sn, gic ngoi bang ang tn st qu hng, con
phi mau v lo tr n nc!
L m ci u ngmn ngh Ngy xa thy dy ta: lm trai thi bnh
lo vn nghip, lc quc gia hu s phi xp bt nghin eo gm ra trn, l
l thng tnh. Ri khng dm tri li Phm phu nhn, m nh gt nc
mt chia tay
L m v nc va lc thi bo L Bi sp kho s tuyn binh. Chng
khng kp tr li thm xm c bn h Dm m v cc bn ng mn
phng Bo Thin (Thng Long) m ch kp dng li huyn Sn Nam.
Chng tm gp c x trng lng oi, bo cho c bit vic ngha c giao
lm trn, ri chng xin c cho ghi tn vo danh sch nhng trng inh i
phng tnh nguyn sung vo i qun ca quan thi bo
Lc ny y nghe nhng li co cp truyn xung hng qun, L m mt
bng, cn bt c mu mi, u nng hm hp.
Kiu ngo n nh bn tng t nh Minh m i mt vi qun binh i
Vit cng tng phi s v mt, chy tho thn, n ni mu chy y ng,
thy chng thnh ni, cu binh hai l ko sang cha quay chn bi, cng
khu cc thnh khip s u ci gip ra hng, hung h bn gic nhi nhp

ny by gi li dm liu lnh vy hm qun ta? Phi cho chng bit tay mi

c! Nhng xa kia, thy cng tng dy ta: Dng khng bng mu, m
mun t mu cao, trc ht phi c gan vng d st
m hm y tri khng trng sao, m ch ng mt ci kh . Chng
ht mt hi tht mnh ri nn th ngp xung dng Hng Giang. y l lc
ngi con trai bn h Dm m tr ht ti bi ln. m lt mnh nh c,
ln qua nhng di nc sng l khu vc dn trn ca thu qun gic. Chng
ln n chic thuyn ch huy, l u nhn vo lu thuyn, thy tn soi gic
ang ngt ngng ngi ung ru. Chng men n st ch hn, du nh mnh
ln khoang v nhanh nh ct, tn tng gic cha kp trn mt h mm,
bng mt ming v him chng khin hn phi ngi cng ti ch, chn
tay tr thnh v dng. Ung dung, m ci o ngoi ca hn khoc vo mnh,
ly gm ca hn eo vo bn hng, tc th hiu ci vo ngc, i m kim
cng ln u, xong u y ri, chng mi nh thc hai tn lnh h v dy.
Bn ny ch l nht gan! Va nh thn nhn thy ch soi ngi tht m,
mt trng bch, v ng trc l mt v tng khc l, nh ngi mi thu
qun hin ln, chng ngng c chn tay, sp xung ly ri rt. L m bn
ra hiu hai a phi lng lng lm theo mnh lnh ca mnh: li chin thuyn
ch huy ca soi ra khi ng ba sng i v pha qun ta
S vic kt thc nhanh chng bt ng. Sng hm sau, tin tng gic b mt
kn v u hng quan thi bo loan i khp thnh Chu Ho. Qun ta t pho
n mng. Cn qun, tng gic th bng hong, ht hong. Chng tranh nhau
tho lui, chin thuyn ca vo nhau nhn chm xung sng Hng hng nghn
xc cht
Sau chin cng , L m c trng thng. Thi bo L Bi triu
chng n trung qun phong cho chc tc. Chng s sng tha:
- Ti vn quen cm bt lng, gp lc nc c bin mi phi v ly cung
kim. Nay gic tan, xin tng cng cho ti c tr li cuc i k s.
By gi bi phi Ng Th Ngc Dao c ci n v sng ring bit
cha Huy Vn. Con trai b l T Thnh cng c phong lm Bnh Nguyn
Vng. Bnh Nguyn vng cn tr tui, ph cn mt chc quan thn tu
kim hc s. Thy L m va c ti vn v, va c c khim nhng, quan
thi bo em lng mn phc mi tin c chng tng gi chc y. T y, h
L li v sng gia kinh s, nhng khc xa, khng cn l mt ngi hc tr
ngho bn h Dm m m tr thnh mt ng quan ngi trong vng ph
c nhiu dp tip xc vi cc bc cng, hu, khanh, tng.
*

* *
n gc cy a u lng, trang thnh nin ghm cng cho cn tun m
ng li, nh nhng nhy xung t ri bc vo mt qun nc. C ti hng
chc nam n ngi la lit trn hai chic chng tre k pha trong quy hng.
Thy khch t xa ti, mt ngi ng tui nht trong bn h rt ra mt bt
nc ch ti bc khi, ng ln on :
- Mi cng t dng tm ri ngh chn cho mt. Hm nay c ch qun
bn cht vic, nhng khng sao nu cng t mun ln ni c gi nga li,
s c ngi trng nom t t.
Chng thanh nin l cho v t nhin ly bt nc nng ung mt
cch ngon lnh. Trong qun bt u ni ln nhng ting x xo:
- Chc l kinh s mi v?
- Trng quen quen m khng l! Cu kho nm xa c u cao ln
chng th ny?
- Ny n mc khng c g kiu cch sao vn ra dng hn cnh trai lng
mnh?
- Gm, cha g say nh iu
- Thi i, ng c b n, b ni, c mnh!
ng l trang thanh nin c tng mo khi ng tht: mt vung ch in,
mi cao, trn rng, i mt ngi sng v m chiu. Chng khng n
nhng li bn tn v cn mi quan st ngi hng. cng khng c g khc
vi nhng nm trc l my Vn trn cng l tm vn mng manh bng
hai si dy my m khi, thay cho bn th gia tin. Vn chic n th c k
k st vch gian gia, cn gi nguyn nhng nt ch nguyn nhng nt
ch chn phng vit trn nn giy hng iu:
X tc t y vng bn
Giang sn t y i mi
Kin thn b ri li thi
Nht nguyt hi ri li minh
Vn i cu di chc tt dn vo thnh ct lung, ct bn phi mc mt
vnh khn sn ng mu nc da, ct bn tri treo mt cy n t b
mng nhn chng y cc phm. Vn chic iu cy bng tre ni tay cm lu
ngy ln nc bng sng nh sng. Vn nhng chic va p theo hnh ch
nht trn quy hng an bng nhng nan tre vt nh. Cnh tr khng thay i

nhng ch nhn th sao? Hay l c ch qun khng cn na? V nhng

ngi tm tm y l ai? Sao hm nay khng phi ngy cng tun m li
thoang thong mi hng
Chng thanh nin ang lng l th mt ng c t trong nh bc ra, bn
vai lng lng mt chic ng quyn. Chng ht sc mng r, vi bc ti nm
ly tay ng gi:
- Lo trng cn nh chu khng?
ng c di mt hai ba ln, ngc ln ngm ngha khch, sung sng reo
ln:
- Tri i, cu m, a quan thn tu L m! Gim phi vt chn
thn Ph ng hay sao m cu, quan thn tu ln nh thi. Nu khng
nghe ting ni v khng nhn k vt so ui mt th khng ti no nhn ra
c!
L m ngng nghu:
- Xin lo trng phu c coi chu nh nhng ngy ng chu mnh cn sng
chung vi nhau.
C ch qun ci vui v ri hng v m ng, hng hi ni nh phn
bua:
- Hi i qun ca thi bo thng trn tr v, u u ngi ta cng nhc
n chin cng L m, by gi lo on ra ngay l cu m mn sinh nh
nht ca quan tha ch, ngy xa vn tr hc qun lo, th m chng ng l
g? Ch! Hi quan thn tu mi mi bn, mi lm tui m nt ch gi
dn o ! Lo vn cn gi bt tch. T giy hng iu dn vch kia ka!
m ng tr nn no nhit:
- y nh, ti bo m! C ng ng mi, ho ra l cu kho m ngy
xa tht!
- C phi hi y chng mnh th tru trn bi i, chiu v nc ln to
phi i c trn u ci tru qua sng khng? Cn cu y th hc bn kia
bi v, c mt tay m qun o, mt tay cm bt sch, li a xung sng, hai
chn p nc thng lng nh ngi i b, bn mnh c thc tru bi nhanh
tru m khng ui kp Tho no, bi li ti nh th cho nn mi bt
sng c tng gic d dng nh th ch.
Mi ngi tranh nhau gp mt i cu. Khng cn ai phn bit ch, khch
na. Ngi ta coi L m thc s nh ngi anh em lu ngy i xa v. Ngi
ta c lu tu tranh nhau hi L m th chuyn; chuyn nh nhau Chu

Ho, chuyn h tng Phm phu nhn i Bn Man, chuyn lm quan ph

Bnh Nguyn vng mt thn n ngi nh nhn, cht khn mot qu, mc
ym x nhum nu non, ngi st bn cnh ch qun, nhn L m mt cch
hm hnh ri mi ct ging:
- Hng ngy em t di xm ln rng Cn Sn i hi ci, tro ni phi
qua mt ci ng gi l ng Thanh H, xung khe phi qua mt ci cu gi
l cu Thu Ngc. Em ch bit nhng ci gn gi vi c Tri, cn s tch ra
sao m li t tn nh th th em chu. Xin c cc bc, cc anh v nht l
ngi hc rng ti cao nh quan thn tu y dn gii cho.
L m mn yn lng, him mt ni mi ngi u ng tnh vi thn
n, khn khon mun c nghe chng ni, thnh ra chng phi ng dy.
- Tha b con, - L m dn tch rnh rt - ng Thanh H trn nh Cn
Sn nguyn l di tch am Bch Vn, ni tr n ca s Php Loa thu xa. n
i Trn, ng ny mi bin thnh ni dng nhn ca ng ngoi quan tha
ch l quan t Trn Nguyn n.
Nh b con bit, tui nh, quan tha ch thng sng y vi ng ngoi.
Sau ny, khi co quan, ri b kinh s, Ngi li tr v y n dt. Theo Ngi
dn gii th ng Thanh H ngha l ci ng c bng mt ngh, ch vng
ngi, mi thm ngi, sc mu ngm; xa vi m h khng, su thm
m yn lng
Nghe c ting x xo pha cui, thn n t ra st rut:
- Xin cc bc, cc anh th th hy bn lun, cho quan thn tu d
ni i no!
L m quay v pha thn n lc ny hai g m ang ng . Chng ni
tip:
- Cn ci cu thn n va mi nhc n chnh l chic cu do quan t
cho bc. Trong bi k Thanh H ng ca thn ph quan tha ch c ni
n s tch cu Thu Ngc. Vng, ngy xa t ng Thanh H, thao hng
ng nam, vch lau lch i xung, c mt ci khe khc khuu. B khe kia
chnh vnh mt tng phng phiu, mu gan g, rng bng chic nong ln.
Thu sinh thi, quan t cng nh chu ngoi ca Ngi l quan tha ch,
nhng bui tri trong gi mt thng li qua khe tro ln tng nm
ngm th hoc nghe l rng. Thu d, khe bao gi cng y p v nc chy
xit tun mau nn quan t mi cho bc chic cu bng v t tn l cu
Thu Ngc.
L m va dt li, c ch qun ni:

- Lo tic rng lo gi ri, khng sng c bao lu na. Nhng chng

no mc bt nc ch mi khch cn thy c hi khi bc ln th chng
lo cn chm c sch. a, nhng iu quan thn tu va t v ng Thanh
H, v cu Thy Ngc trong tp sch c ny - c ch qun rt t trong
ng quyn ra mt cun sch ch nho - u c thut t m c. Tp Bng H di
s lc ny, - c ch qun gi cao cun sch ln trong y quan tha ch
ghi li tt c nhng k nim ca ngi i vi ng ngoi l Bng H tin sinh
Trn Nguyn n, l bn chp tay di co duy nht ca tha ch m lo cn ct
giu c sau cuc lng xt ca quan qun
C ch qun vn ni khng bit mt mi:
- Quan tha ch mt i nhng mn sinh ca Ngi, ngi k nghip ca
Ngi cn li rt nhiu. Dn lng ta khng s thiu ch hc!
Lo lic mt, t nhn L m:
- Lo bit ngay cha T n bn cnh cha T Phc cch y khng y
hai dm c mt nh s tht hay ch. Nu y ai mun ti hc, lo s ni
vi quan thn tu m ng bng c nh s nhn li cho
L m nhn thy c ch qun vn sng h hi vi mi ngi nh xa
n khi t t b con dn lng, chng vn cn vng vng bn tai nhng li
l ca c. Lo trng khuyn mi ngi phi hc, tm sch, tm thy m hc.
Cn ta, ta phi t rn mnh: Hc thy, hc sch cha . Ta cn phi tm hc
nhiu th khc na. i mt ngy ng, hc mt sng khn, th hc ngay
tm lng nhn ngha, tinh thn hiu hc ca c ch qun v b con dn lng,
ch cn phi hc u xa na?
Lng lng ln, chng i v pha chn ni.
*
* *
ng ln ni Cn Sn gn tm mt m ngi bc chn. Ht my di
rng tre, lau rm rp n nhng i thng trng trng ip ip. Mu xanh v
mu xanh tri ra bt ngt.
Ln cao, cng ln cao, nhn ra bn b thy ni lin ni, sng lin sng, un
khc theo hnh vnh cung nh nhng ho lu bc ly Cn Sn. Xa xa, ni Vn
Kip v sng Lc u sng bc dn ln lp lp, cn ghi du chin cng oanh
lit ca Trn Hng o nh thng qun Nguyn. Gn hn cht na, v pha
nam l ni Phng Hong.
Thi Trn, triu nh cho xy cung T Cc v in Lu Quang y

thnh thong cc thng hong hoc nh vua v ng v ngon cnh. Chn ni

c ging su, nc trong vt soi thu hnh nhng vin qu long lanh nh
ngc. L m c ln theo thy qua ni K Ln v hu quan t Trn
Nguyn n c n thm cha lng ni Phng Hong. X x pha
sn ni c ao Mit Tr. Nghe ni danh s Chu Vn An sau khi dng s chm
u by k gian thn, khng c nh vua chp nhn, b quan v y nui
c v m trng dy hc
Mi bc i u gi cho L m bao nim cm xc! Sau khi thy b ho,
chng v cc bn ng mn mi d tm tng tch nh thy. Th ra tng tch h
ni ca thy bt u t cc v t xa xa l cc bc tng quc nh inh in,
Nguyn Bc, c cng ph t inh B Lnh trong cuc dp lon mi hai s
qun, thng nht nc nh. n i ng ni thy l Nguyn Minh Du thng
i li vi quan t chng tc hu Trn Nguyn n vn dng trc h
hong tc. Ri s i run ri, thy kim chnh Nguyn ng Long con trai
th ba ca Nguyn Minh Du c chng tc hu n v dy hc cho con
gi yu ca mnh l tiu th Trn Th Thi Lut l nh Trn khng cho php
cc cng cha, cng nng kt duyn vi ngi ngoi h. Nhng ri s vic
vn xy ra vi Trn ti th v thy kim chnh Nguyn ng Long Bi
th thy mi tr thnh chy ngoi ca tng cng Bng H Trn Nguyn n.
Tng cng yu thy rt mc. V thy khi ng, nh ng. Li v mt l na:
nm thy ln su th m mt. Lc tng cng phn tic thng con gi,
phn chn cnh H cp ngi nh Trn, bn co quan i n dt Cn Sn v
cho n lun a chu ngoi m ci v bn mnh C th ni th gii tui
th ca thy l s p , nng niu, l tnh cm, l hc vn, l tr thc ban u
m ng ngoi cht chiu, b tr, ban cho cn hn c tm lng ngi m.
Bn ma, khuya sm, ngoi vic sch n, hai ng chu, hai tm hn mt
gi, mt tr - ho chung vo cnh vt thin nhin , ho vo ni khi u
non, rng ngoi o, hoa b sui, c ven rng. Tui th y gip thy quan
di dng tnh tnh cho nn sau ny n khi tui nm mi, u bc,
thy vn gi c np sng thanh m tiu si:
m cc thng quen vy bu bn,
Ca quyn qu ngi lm chn tay.
By gi L m mi hiu rng nh hng ca Bng H tin sinh i vi
thy tht ln lao. T ci ni Cn Sn, thy sm hp th tnh yu thin
nhin, t nc. Cng t ci ni Cn Sn, ngi ng ngoi hin t cao qu, v
hu tc danh ting y truyn cm, hun c cho ci kh tit cng ci, thng
ngay

Kh tit y cha cht trong tn gi ci tn Tri m c ln L m

c thy vui chuyn k ra.
Hi y thy mi ln su. Cu b no chng c tnh t m, hay thch hi
ngi ln iu n, iu kia. M mt sm, b i dy hc xa, v sng vi ng
ngoi, cu b Tri d c nung chiu, i lc vn thy chnh lng. Thng
hay b l bn hc tinh nghch gi tn mnh tru chc, mt hm Tri m c hi
ng ngoi:
- Ngy trc m chu bo khi sinh chu, cha chu xin ng t tn cho
chu, ng khng h ng?
- ng y nhng m chu c thch ci tn ng chn cho khng no?
Tri phng phu:
- ng nhiu ch. ng bit thiu g tn hay, tn p, sao ng li t cho
chu tn l Tri, ci tn va xu, va kh gi, chu khng thch u!
Cu hi hn nhin v bt ng khin Bng H tin sinh bt ci sng
khoi. Nhn dp ny, ng thy cn phi k cho chu ngoi bit mt s tch kh
th v. S tch t i no, chp cun sch no, tin sinh cn nh r, Tuy
nhin ng ch thut li tm tt: Ngy xa, ngy xa c mt ng vua tr va
mi ln ngi k nghip cha, mun kn ch ngi hin ti v trng pht nhng
k gian nnh. Nh vua phn hi qun thn xem ai c cch g hin k cho mnh
t c nguyn . Trm quan khng ai dm ln ting. Bng cch t lu,
c ngi dng ln c vua mt con hu l, con hu ch c mt sng nhn
hot mc chnh gia trn. Nh vua hi:
- Ging hu k d kia tn l g, ai sn bt c n v n sinh sng nh
th no?
Ngi dng hu p:
- Tu b h, ging hu y ch c mt khu rng thuc x Ty Trc, nm
trm nm mi xut hin mt ln. Khng ai sn bt c m t n tm n vi
ngi. Thn gi n l ging hu qun t. Cn tn tht ca n l con Tri.
Ging Tri ch n c mt th mng trc. Ch ng thng ch khng bao gi
qu.
Nh vua ly lm l, li hi:
- Vy ging Tri kia, ngi n tin dng trm, liu c li ch g?
- Tu b h - ngi dng hu ch tay v pha con vt l ang b buc vo
chic ct rng bng mt si dy xch vng - chic sng c o kia l mt linh
vt. N s lm toi nguyn b h, tc l n c th phn bit khng nhm ngi

trung, k gian. Trc ngi trung chnh, chic sng tri gi nguyn mu
v mm mi nh nhung. Gp k gian nnh, n bin thnh mu en v lp tc
tr nn rn nh mi gio sn sng hc ng i th
Nh vua bn nghim nt mt, truyn lnh cho dn con tri vo trc b
rng gia trm quan. Khi chic xch va c tho g, bng nhin gn ht s
quan c mt trong triu hm y ht hong b chy ra ngoi (?). Ngi dng
hu by gi mi nm ly chic sng tri, ci khanh khch, hng v pha
nh vua ni ln:
- Tu b h, chic sng ny cha kp i mu m gn ht trm quan i
ch. Nh vy thy tin vt ca h thn dng b h linh nghim bit nhng
no!
Sau ny n co quan v n, mi lc nh li s tch c, thy vn cn
ci thm trong bng v cng thy s thm thu ca Bng H Trn Nguyn
n. Tuy nhin, ngay hi , cu b Tri cng nhn ra ci tn ng ngoi t
cho, khng h c v g l xu nh cu tng trc y. Chng th, sau khi
nghe chuyn, cu s ngay vo lng ng, b c ng, ni nh xin li:
- ng i, t nay mi mi chu thch c gi nh th. Chu khng s l
bn tru chc na u!
L m leo ti nh ni. Mt tri hciu va ln. Mnh trng thu hin ra
lp l i thng. Ting sui rc rch ho vi ting l reo khng lm chng vi
tai hng ch.
Chng ln n mt ch quen thuc. Nu khng tm thy hai gc cy m
gi v mt phin hnh bn c bng phng, c l chng khng nhn ra
c y l ni nhng nm v trc, mnh tng m p sch n. Tng
cao ca rng bin i u mt, ch tr li mt m ngi gch hoang tn. Bi
mu n thiu tay ngi chm sc, trng cng x xc nh my khm tc tin.
Ru xanh ph lp li i. Lc c y nhng mnh chum, vi hoc vi ci
nghin mc v. u l ni mi trng ng vui, xa tng vang ln ting ging
bi sang sng, ging bnh vn ro rt, thy ngi xpbng trong trn mt chic
chiu cp vi iu, mt tay ta chng gi xp mt tay gi trang sch c, mt
hin t bao qut nhn nhng tm lng di dy ngang, dy dc. Lc , mt
ch tr nh nht lp, c thy cho tp bi chiu k bn, thnh thong li
c thy sai gi tru hay mi mc. Ch tr nh y hc sng, ch p nhng
phi ti ham chi. C mt ln lu lm ri, t nhng ngy mi nhp mn v
mi vui bn, xung ni ua bi m sen, ch khng thuc bi nn b thy
pht. Thy khng dng roi vt, cng khng h qu mng, ch hn ht bui
hm ophi lm xong mt bi vn t thn th ca mnh. ng hn, tr np

bi, thy xem qua ri hi:

- Con t c chn thc khng?
- Tha thy, c sao con vit vy, khng dm dng li vn a y.
Thy bo c to ln cho c lp cng nghe. Ch b mi c c mt phn
bi th ging run run ri t nhin o ln khc
Ch b sinh ra trong mt tp lu tranh bn h Dm m. Ch l con
mt cp v chng ngho rt mng ti, lm ngh nh c. Nm ch mi ln
tam gich ngoi bang n quy ri bin thu. Vua xung chiu tuyn ngi i
nh gic. Nhng k giu sang u li kinh thnh nhn nh rong chi, cn
nhng trai trng bch inh phi t gi v con, i nn du, cp gio ln
ng. Ln , ngi dn chi cht phc, cha ca ch b, ra i khng bao gi
tr li na. Ch b m ci cha phi ngy m theo m i th cu, chng li.
Lm vt v m khng n. Nm khng may xm cha b ho hon, my
chc tp lu ven h pht chc bin thnh tro bi. T , mui thuyn rch l
nh, ngy nng m sng, hai m con lnh nh trn mt nc. Gp lc hn
hn mt ma, na so c ti em i go khng cho m con c mt ba
no bng. th, bn quan qun li quy nhiu lun. Mt hm ln tri, ch b
th cu gp may kim c mt con chp to lm, b ngang o ti gang tay
ngi ln. M mng thm, v a con h hng gh ngay thuyn, mang c vo
ph bn. i gn n cng mt to lu i pha nam th gp mt ngi n
ng sang trng hi mua. Ch b i bao nhiu, g gt u nhn li by nhiu.
Nhng khng tr tin, g c xch c li li i. Ch b chy theo, g lin phng
m, tro mt, nt:
- Thng nhi con! Mun tr v vi m my hay l mun eo gng? My
ngu di mi ln u cha bit thi con , ch khp dy phny bao nm,
ta hay gia nhn ca ta mua bn thc n c k no dm i tin cng bao gi!
Ch b nh go to: Mc ng vi ngi ta, cn ng mua c ca ti th ng
c phi tr tin. Song khng kp, k sang trng kia bc thng vo cng
v khp cht cnh ca lim nng n li. Ch b gim chn p ca thnh thnh,
sng c tay Va lc , ch thy c mt c xe kiu sn son thp vng, c
lnh hu mc o , np xanh, trog c che lng hai bn, ang tin v pha
ch. Khng ngn ng, ch ra ng gia ng chn li i. Bn lnh ht m
ln:
- Thng b con no to gan th, khng bit kiu ca quan tha ch ang
hnh tc vo triu gp hay sao m dm gy cn tr?
Ch b vn ng tr tr khng chu dp sanh bn. Tn lnh i u rt ho

ra sp vt vo ch th c ting can ngn. Ri n kiu tc th h xung. T

trong bc ra mt ng gi trn cao, mt sng, ru bc, i m cnh chun,
mc o gm . ng nhn ch b t u n chn, on vut ru mm ci:
- c, ta c th nn li y giy lt. Chng hay c iu g mun ni
con?
Nghe ting ng gi vang nh chung m m p, ch b bnh tnh chp tay
a ngang trn:
- Bm quan oan c lm! Ngi ta n cp mt c ca hai m con con
- K no n cp gia ban ngy?
- Mt ng ln. trong ci cng kia ch b ch tay v pha sau.
- Th th bit lm th no, c c ln ngi cp c u khng c y.
By gi con ni i. Con cn g?
- Bm quan i vi ngi giu sang, mt ba c ti ch thm phn
ngon ming. Nhng hai m con chng con mt con c kia l phi nhn n mt
mt ngy
Quan tha ch khng nghe ht, lng lng th di, mc trong ti ra mt nn
bc trao cho ch b:
- Ta tin iu con ni. Thi, ta n cho con, con hy cm ly!
- hay! Sao quan li phi n? Con khng cm bc nh vy u Ch b
ni gn nh ci li. - Ngi c tai, mt, tay, chn, phi lm ly m n. M
con thng bo con hng ngy, khng c tham lam ly khng ca ngi
khc. Con c bn c cho quan u m con i nhn tin c ch?
Thy ng gi chm ch nghe mnh, ch b li nh bo ni:
- Con ngh quan l ngi ca triu nh, gp iu oan c th con ku xt.
Nu quan khng xt c, xin cho con theo kiu vo cung ku vi c vua
Ngay hm y khngcn phi ch b ku n tai vua, quan tha ch
d hi ra manh mi. Tht l tr tru! K cp git gia ban ngy li l quan
gim ti, ngi anh em con d vi b Nguyn Th Anh, tng th l hong thn
hong thch, lm nhiu iu xu xa. S quan tha ch lm ra l, Th Anh giy
ny ln: ng Tri ng c bc la b bn tay hng nhc m ta. Ngi nh
anh ca ta, cn mt lc hng chc thuyn c y p cng c ngay, vic g phi
i lm ci tr !. Nguyn Tri xin vua cho gi ch b v ngi nu bp ca
gim ti vo truy vn sau i cht, Thi Tng gt i
V chuyn , quan tha ch my m v mt ng, bc tc thm, nhng

Ngi li t an i: c chuyn rc ri ny, ta mi bit thm c mt em b gan

d, trung thc! nhng em b nh em b thuyn chi bit u chng l ci phc
cho ni ging mai sau?.
Nhng lc rnh ri vic quan, tha ch Nguyn Tri i thng ngon H
Ty thng gh thm m con ngi nh c. Quan tha ch gip g, ngi m
cng khng nhn. B ch ao c mt iu lm th no cho con c theo
hc Ba nm sau, vo lc Nguyn Tri co quan v n dt Cn Sn v m
trng dy hc, ng khng qun n ch b cng i. B m ci sung sng
v toi nguyn. Ruit ro thay, hai m con chia tay cha c bao lu, mt
bui chiu dng t bt ng, cn gi git b gy bay cho, ltj p chic thuyn
con v dm su ngi m ti nghip xung y h T y, ch b m ci c
cha ln m, ch cn ngi thn duy nht trn i ny l thy hc
Nhng dng ch trn trang giy ln lt hin ra chui ngy au bun,
bt hnh. Ch b mun ly li ging bnh thng c tip nhng c hng
c nghn li, nc mt m a Thy khng bt bnh vn na, m trp ly
vung khn la c thu ch vua ban, trao cho ch. Ch tr lau kh nc mt,
thy mi n tn bo:
- Thy mun cho con n bi hc thn th nh chuyn c m lo lp thn,
ch u phi mun nhn con nh l! Khc l u m. K trng phu phi bit
gt nc mt m nui ch ln.
Gi y ng trn mnh t trng xa, k nim dt do k c, L m
cng thm tha nhng li dy bo ca thy. Thy dy ta nh th v thy
lm c nh th! Khi ng thn ph ca thy b gic Minh bt gii v Kim
Lng, thy tng theo on xe t ln i Nam Quan vi nh sang bn kia
bin gii hu h cha gi trong lc b cm t. ng thn ph ca thy bit mnh
i l khng bao gi tr v c quc na, nn nhn lc vng v, ni vi thy:
Con l ngi c hc, c ti, nn tm cch ra nhc cho nc, tr th cho cha.
Nh th mi l i hiu. L l c i theo cha khc lc nh n b mi l ch
hiu hay sao?.
Thy gt nc mt t bit cha ri quay tr li i tm con ng ra nhc
cho nc, tr th cho cha.
Thy tr v, nm gai nm mt hng chc nm ri mi tm n tn Li
Giang ra mt Bnh nh vng L Li, dng Bnh Ng sch. Vng hiu
ngay rng, d tng ti thi hc sinh, ch ca thy khc hn vi ch hng
ngi tm thng, ch bit ly vinh thn ph gia lm mc ch, do vng
gi thy lun lun bn mnh, ngy m bn mu tnh k nh qun Minh.
Qu vy, thu thy tm n vi vng l thu nhn ti cn lc c nh l ma

thu, tun kit cn la tha nh sao bui sm. nhng ch ca thy l ch ln

ca bc i nhn, i ngha, ly i ngha m thng hung tn, ly ch nhn m
thay cng bo, cho nn thy cng vng qun n v gin, thng nghin
ngm nhng sch lc thao, ly xa nghim nay, ly yu chng mnh, ly t
ch nhiu nh vy cui cng nhn dn v t nc ca mi lm o nc
ta u em v cho ta c.
Nghe li thn ph gio hun, thy bit nui ch ln, lp nn nghip ln,
cn ta L m ny, mt k tiu sinh ti hn sc mn - nh li rn ca thy,
ta phi lm g y? i! ngi thy ch tn ch knh! Xa, ti ni y khi con
khc ni kh i con, thy trao vung khn qu t li an i. By gi thy
khng cn na trng c hoang tn, tr c n y lc loi c qunh!
Khng, con vn ang nhn thy thy ngi xp bng trng trn chic chiu cp
vi iu, mt tay ta chng gi xp, mt tay gi trang sch c con nhn
thy r c vng trn cao, i mc tinh anh, chm ru bc nh cc n giu n
ci thm thu. V ting thy m vang lp hc:
My to y nh, mai t bch
Tng reo quanh gi, ti un tr
Sa mnh ch bit lnh hn c
Nn phn, a cn hc lm m
Ri li thy dn gii: y nh hi my bc, v bui mai t g bch.
Quanh gi ting tng reo, lc m pha nc ch. Sa mnh ch bit lm iu
thin l vui hn c. Lp thn cha hn ch cn c sch nhiu l V, ci
bng cao lng lng ca thy ang to sng ra chung quanh. Con c thy
ri nhng khi sng lung linh ang kt li thnh dng ch i Nhn i
Ngha. Con nguyn sut i i theo vng ho quang . Xin thy mi mi du
dt con. Ngi thy ch tn ch knh! Con nguyn gi trn c nim vui
trong vic lm iu thin, trn gi c tm hn tinh khit, tm lng ngay
thng ni gt thy, thc hin ci ch ca thy trong thu bnh sinh.
Cn gi ni trn ti. Mnh trng thu va chui ra khi m my en, hin
r trn nh u. T xa mt iu ngm vng ti:
Cn Sn sui chy r rm
Ta nghe nh ting n cm bn tai
Cn Sn xm ru phi
Ta ngi trn nh ngi thm m.
Cn Sn bng mt thn tin

Thng reo dm bic ta ln ta nm

L m ngng tai ri lm bm: Th nh th c phi ging ngm nh th
mi xng. ng l m sc c anh Cao ta, trm hng m man mc, khng th
ln ln vi bt c ging mt ai. Chng vi i xung pha sn ni. Thp
thong di hng thng ang bc ti mt ngi dong dng cao, u i m
n, chn i dp c, c eo trng ht. L m xc ng chy n nm ly tay
nh s. Nh s bung tay, ku ln, t trch mc:
- Tri i, ch L! My ngy ry mn sinh khp ni v bi l thy.
phng Bo Thin ch cn thiu c ch. Ti st rut qu mi lng thng i ra
y
L m ci u, n hn:
- V em gh vo thm c ch qun v dn lng nn anh phi trng i.
Xin Cao huynh tha li cho. Ch! Em ang ngm cnh trng c th cht bng
tnh v ging ngm rt sng khoi ca anh.
Hai ngi dt tay nhau n ngi trn tng bn cnh gc thng gi. Nh
s ni:
- Ngi y cng tin. C g anh em ta m lun cng nhau ri sau hy
v cha, ch ngh th no?
L m lng l gt u.
Nh tu hnh khng phi ai xa l, chnh l s Nhu cha T n, ngi
m c ch qun u lng mi nhc ti hi chiu. S Nhu l hc tr Nguyn
Tri nhng l hng mn sinh lp trc so vi L m. Nhu vn l ngi h
Cao, t lu theo cha ln t kinh s n hc. Nhu hc thng minh lm,
c ln thy hc xin vua cho vo tp bi trng Quc T Gim cha c
bao lu th tai nn p n. l vo gia lc triu nh ang iu gp th
cc ni v lm cha Bo Thin. Cng vic rt nng nhc. Cao s ng, b ca
Nhu, mt ngi th sn trc tnh, khng chu c, bn ni vng: Nh vua
khng c c, i thn thi nhau n ca t lt, dn chng kh cc trm b, hi
nhn nh th th mong bo thin ni g?. Khng ng c k mng mi em t
gic chuyn , Cao s ng b ti chm. T , ngi ta thy Cao Nhu
khng c mt kinh s na. Mi my nm gn y, cc mn sinh ca quan
tha ch chung sc nhau xy nn ngi cha T n th thy. cha va lm
xong, ngi ta n mt v cao tng ti trng ci. Dn bn ht cng khng ai
bit r tung tch v tng . Ch nghe i ngi ni vi nhau, nh s T n l
ngi hc rng, trc khi lm t ca pht tng l mn , mn sinh ca
c Tri, th thi!

C trng nt mt m on, Cao s Nhu t ra cng phi gp hai ln tui L

m nhng trong cch i x, h Cao vn coi h L nh ngi bn cng la.
Hi mi bit nhau, L m my bn khc t:
- Xin Cao huynh hy xem L m ny nh mt ngi tr nh.
Cao Nhu t tn ni:
- Ta cng hc vi nhau mt thy cho d khng cng lm l nhp mn mt
ngy, vn l ngha bng hu ch sao!
Lc nghe tin st nh: Thy b thm ho, mc d triu nh c loan b
chm ngy gi x n, cc mn sinh ca Nguyn Tri khp ni kp bo
cho nhau bit tin lng go b ko v kinh s ng cht kn c hai li ca
ng, Ty Trng An. Thi hu Nguyn Th Anh lp tc thc li vua xung
lnh cm ngt cc kho sinh khng c vo gn khu php trng, v thng
tay trng tr nhng k c tnh gy huyn no Cch do nt ca m khng
phi l khng c hiu lc. Lc c c ngi s mang gng, bt u nao
nng bn li. Ri s ng gin dn, gin dn, ch cn li khong mt phn
ba Ngi trn chi x n cao cht vt, bn cnh thi hu Nguyn Th Anh, t
hnh T Thanh bt u bung nhng li ngo ngh:
- c b nhn thy cha? D mun tu ci m cm bt lng sa
nay tri g khng cht y, dp b chng c kh khn g!
Tn gian thn khng ng gia lc by gi, trong ci m ng tri g
khng cht y, c mt ngi cm vung, mt sng tro ln ng ln trn vai
nhng ngi bn ca mnh, ni ln:
- Hi cc bn ng mn! Loi kin loi ong cn c tnh hp qun, ti sao
chng ta l nhng ngi hiu o l thnh hin li khng bit hp sc nhau
li hi cc bn ng mn?
Nh nhng li khch l y ca L m, mi ngi mi t hi tr li ng
nh c. Ri rng r mt ngy, mt m, sau khi thy hc b hnh hnh, h vn
cng gi sng i nng, chn chn ngoi tri, go to v pha in Knh
Thin i triu nh phi tr cho h thi hi Nguyn Tri. Khng c cch no
khc, cui cng thi hu phi sai ngay chnh tn T Thanh thng c xe tang
mang theo mt i cm v, ch chic o quan bc la trng n tn cng
thnh trao cho m mn dinh bt tr ! By gi ng Trng An mi c li
ra vo
t nhng ngy quyt lit y, Cao Nhu xt on v L m:
- Con ngi ng mn cn nh tui, m sao khu kh cng ci, iu b

phng pht nh phong thi ca thy? Ct cch y em so snh vi m mn

sinh, k c loi hin t khoa danh phm tc, th hi my ai snh kp?
K t ngy L m h tng Phm phu nhn i Bn man ri lp cng tr
v, nay Cao Nhu v chng mi c dp gp li nhau. Ch L trng thnh
nhanh chng tht! ng l hu sinh kh u. Cuc th cha ht xoay vn,
chc anh bn tr ca ta cn lm c nhiu vic to tt hn na. Nh s khoan
khoi ko tay m ng dy, ch v phit di nc bc lp lnh xa xa:
- Ch L trng ka! Ngy xa ng ni ny thy n th Vn Kip i
nh vi ni Phng Hong th m nay i thy n x v rng Gip Sn, phi
chng ni sng v mnh, em t l, bi sang bn ny khin khc sng
Bch ng ang vn di hn trc?
Ngng mt lt, nh s mm ci nh, tip:
- R rng sng c khc, ngi c lc. C th thy ta mi truyn li c
Anh V, nguyn phi Ng Th Ngc Dao mi nng nu ni nngy nay cho
Bnh Nguyn vng T Thnh c tha n tin
Hai ngi v ti cha T n va ng na m.
Sng m, trng khut, tng nh ch cn mt mnh ngi sao Vt thc
canh c bu tri.
Nh s khoc tay L m i thng ra ca ng, thnh mt hi chung
ging gi. Cy hoa i rng mnh, nhng git sng ri lp p. C ni rng
Cn Sn vang vng ting chung ngn
*
* *
Thm thot Anh V ln by tui. a con ngy mt khn ln th ngi
m ngy mt tn t. Khi t chn ln t Bn Man, b Phm mi lm m vi
si tc mai trng m nay gn bc c mi u. Nc da b en sm v gi
ni, nng i. i m hp li, v n ci ang xo i cht duyn thm cui
cng trn ln mi ho ht.
Vng L m, b khng ngi lam l cc nhc, ch bun mt ni b con
chung quanh c chy i chy li, b cng khng th h rng bn bc cng ai.
Ni thng nh, nh nc, nhng iu lo u cha cht thm kn m m v
x tm can. Anh V mi ln by, ni sao cho thu hiu nhng iu un khc!
i khi c tnh, ch cn khi li ni au xa
- Ngy xa, cha con lm g h m?

- Cha lm thy i dy hc.

- Cha con v sao cht i, mt mnh m phi nui con?
- Thi con i, ng hi na M chng ni vi con bao nhiu ln l
cha m bnh ri cht sao.
Nhng lc Anh V thng p st u vo b ngc gy guc, ch mi
nghe hi th m p m khnghay bit nhng git nc mt ang ln trn g
m nhn nheo ca ngi m ng thng. Ch li t m hi:
- Th Anh V c ging cha khng h m?
- Ging ch! Con chng ging cha th ging ai!
- Cn anh m na, con qun mt nt mt anh y ri M, anh m c
ging cha khng?
- , anh m cng ging cha.
- Th con v anh m th ai ging cha nhiu hn?
- Anh m ging nhiu hn
Tc th Anh V hn di, gii u vo nch m, phng phu:
- Khng, m ni th no y Ti sao anh m li c ging cha nhiu
hn con? Con khng thch th u. Anh V phi ging cha nhiu hn kia
Ngi m khng nn ni xc ng. Nc mt b li gin gia. B nhm v
mn cht trn vnh mi, ri gng ci, ly tay xoa nh vo lng Anh V m
v v:
- th con ging chai nhiu. Ging ci mt ny, ci mi ny, ci tai
ny, ci mm ny (Ch b li c ch ti hn hn). Nhng m ni anh
m ging cha nhiu l ch ngy xa cha con hay ch, by gi anh m
cng hay ch.
- Th ti sao con li khng hay ch nh cha v anh m?
- hay mun hay ch th trc ht phi i hc ch!
- Th ti sao con li khng c i hc? Ngy mai m cho con i hc ngay
i, cho con hay ch bng anh m, hn anh m na kia, m nh!
Ngy mai, ri nhiu ngy tip theo na, b Phm ch bit hn ln en la
vi con. ro t quanh nm gi tht ma go tn ni xa xi ho lnh ny,
bi u ra c mt ngi trng? Nhng b Phm khng phi tuyt vng! L
m, Cao Nhu v cc ng mn t lu bn tnh n vic a Anh V v
nc theo hc.

*
* *
Lam Kinh ni ting l t c danh thng, cng l ni vn vt hi t
hng tao nhn mc khch. Nhng v hu quan thanh lim, nhng cung tn m
n tr v gi, nhng bc ti hoa ngh s nhiu nm lu lc giang h, cho n
nhng ng t kp, nhng bc kho sinh ln n v bc ng khoa c u
thch tr v Lam Kinh sng nhng ngy cui cng trong khng kh yn tnh
ca rng gi, sn lng c knh bn dng sng Chu hin ho. Mt ng gi,
chng r tn tht l g, thng hay quen gi ng gi h Cao cng v y
dng ba gian nh nh, m trng dy hc.
Trng ng ban u khng ch tri chiu cho mn sinh nm tp vit
nhng v sau bt ng dn, ri n mt lc vng hn. Cc bc ph huynh
chp ming ni nh vi nhau: ng gi h Cao hay ch tht, nhng chng ta
nh phi cho con em mnh i tm thy khc thi. chng n theo hc
ng th c ngy bn ta mang v!
Chng l ng ny, gia t tai mt ca nh vua vn dm ngang nhin
ging dy nhng bi vn, bi th quc cm. Mt ln, sau khi bt tt c cng
hc thuc lng mt on trong bi Bnh Ng i co, ng bo mt tr ln
nht ng dy, hi:
- V sao vua L Thi T nh thng qun nh Minh?
Mn sinh ny tr li vn hoa di dng:
- Tha thy, c Tha T Cao hong L Li nh thng qun Minh,
cng nh vua Ng Quyn nh ui qun Nam Hn, cng nh vua L i
Hnh chinh pht dp yn qun nh Tng, cng nh c Trn Hng o ba ln
nh bi l r Nguyn y, bi v cc tin v cc tin bi u l nhng bc
anh minh li lc nht mt thi
Thy li ch vo mt tr khc:
- Anh hy ni cho bit nu mt mnh vua Thi T nh L anh minh li lc
th c thng ni c gic Minh khng?
- Tha thy, vua sng phi c ti hin, - tr va c gi tn ngi thng
dy rn ri p - nu vua L Thi T khngc nhng ngi b ti ti gii th
mt mnh c vua khng th gy nn nghip ln!
- Kh lm! ng! - Thy gt u khen ri tip: - Anh hy th k vi cc
bn nhng ngi b ti ti gii ca vua L Li m anh tng nghe tn tui?
- Tha thy, vng l v d nh (ngi mn sinh ang ni lu

lot, t nhin tr nn lng tng) nh quan t m L Lai, quan nhp ni kim

hiu bnh chng s L Vn, quan i t m L Bi, quan t khng L L, cc
quan thiu u L B, L Chnh, L Li
Thy ang vui v, bng vt en t chic roi my xung chiu, ging
dn di:
- Th cn quan tha ch Nguyn Tri th sao? Cc anh khngdm nhn
ngi b ti ti gii, ngi cng thn bc nht ca vua Thi T ? H cc
anh hc thuc lng Bnh Ng i co nh th
C lp im phng phc, khng ai dm ni i ni li hay x xo bnh phm
ly na li. nhng tan bui hc hm y, n ngy hm sau trng b trng
nhiu hng chiu, v n nhng ngy tip theo th thy tha tht dn, ri
khng cn mt tr no ti theo hc thy hay ch na. T y, Lam Kinh
ngi ta tng ng gi h Cao b hn ngh g u tr. H khng bit rng
trng ng vn m, c bit l ba nm nay trng ch c mt thy, mt tr.
Coi b ch tr nh c nht ny c thy chm sc u ym lm. Tuy
nhin ngoi gi hc, thy cho php ch ch c quanh qun trong my gian
nh v mnh vn cht hp nh thy ch khng c bc ra khi cng.
Thm ch nhng ngy hi h vui nht, nh ngy hm nay nghe ni xa gi vua
Nhn Tng v thi hu sp v bi yt tin Lam Kinh, thy thc dy sa
son t sng sm, th m trc khi ra i, thy vn khng qun giao hn:
- Anh V, ch c b i u. nh tp vit, ri ch chc na thy v bnh
ging. Phi vng li thy, con nh!
Mi mc xong, chp ht my trang vn sch, ch tr nh Anh V ta lng
vo tm ca bc bn, suy ngh vn v
*
* *
Anh V thy mnh ang nht nghu ngi trn bnh voi i v pha kinh s.
Thnh thong ch ngoi u li pha sau, nheo mt nhn rng ni Trng Sn
m nht, hi ngi qun tng:
- Chng ta i khi bin gii c bao nhiu dm ri, tha bc?
- Hi lm g? Tt nht l chu c nhm mt ng i mt gic cho st
rut.
Anh V khng ti no chp mt c. Ch li gic:
- Bc qun tng i, bc ging ba thc cho voi bc nhanh hn na i
chu chng c gp anh m. Gp anh y th bc chu mnh v c ch voi

na, mun g cng c.

Con voi nh hiu , chi u xung, lng vi v pha trc, nhc tm thn
nng n ro bc Chng my chc n kinh s. i qua rt nhiu ph
phng, voi dng li trc cng mt to nh cao ngt. Ngi qun tng bo
Anh V:
- y l ph Bnh Nguyn vog, chu mun gp quan thn tu L m
th vo trong !
Anh V sng qu, t trn mnh voi nhy tt xung t, rn c gi to:
- Anh m i Anh m! Em V v tm anh y, mau ra n em v

Ch hi hp ch i Lt na thi, trng thy mnh, anh m s b thc

ln, hn u, hn trn. Mnh s k cho anh nghe tin tc v m, v b con sng
trn t Bn Man, v nhng ngi bn c ca anh bn nh th no, v phi
ni cho anh bit c tm lng tt ca bc qun tng v ch voi rt hin lnh
kia na Nhng k ra cng gp Anh V li l mt ngi hon ton khc hn.
Trng hn tht d ght. Mt lm lm, mi thm xt. Khng bit hn l lnh hay
l quan m tay c lun lun xoay tt ci roi vn vo ging ht ui con rn.
Hn ngo ngh nhn ch b, gt gt ci u bo c ch y. Lt sau hn tr
ra chng ni chng rng, vy vy chic roi lm hiu cho Anh V i theo.
Cng i su vo trong, Anh V cng ng ngc, ngi ngng. , t ra vng
ph l ni nh th ny y To ngang dy dc nguy nga, bng ln; tng cao,
tng thp gm vc h. Nhng u cng rt thy nhng tm thn lo lot
xim o, nhng b mt bo b, nhng ci nhn bng na con mt. Anh m
ca ta ngi ch no? Anh c ging bn ngi d ght kia khng? Anh V
cn ang phn vn th pha ty hnh lang bn tri c ting ni vng ra:
- Ai cn gp ta, qun bay cho vo.
Anh V ngp ngng bc ti Cha kp ni nng g, ngi kia t xng
l quan thn tu L m v ht hm hi lun:
- No thng b con kia, my t u n! H hng thn thch bit ta nh
th no m dm ng t vo y, h?
Hai vnh tai Anh V ta, cnh mi ch php phng v cung hng
nh c vt g chn li. Ch khng cn bnh tnh tr li. M i, m c khen
anh m tt lm, anh nh m, thng em lm na i! m c bit khng,
ngi ta bn o i m ng quan vo th cn thit g tnh ngha anh em na.
S bc tc lm cho Anh V tr nn ngang bng. Ch ni thng mt hi:

- Tha ng, ti vi ng l anh em hng chc nm cha gp nhau. By

gi nghe nhng li hch dch ca ng, ti khng mun nhn thy mt ng na!
Cho ng, ti i y
Ri chng cn bit s vic tip theo s nh th no, ch quay lng co cng
chy mit mt mch ra khi to nh; i tm ngi qun tng.
Lt sau, Anh V li ngt nghu ngi trn bnh voi tr v theo li c.
Khng kh trong lnh bt ngt ca tri my cy c thot xua tan i hnh nh
nng n ni to thnh vng ph. Ch cm thy lng v cng khoan khoi.
Con voi a ch qua cc vng ng rung lng mc. y kia nhng nc nh
gianh nh nh bc khi vi ting g xao xc nghe thng nh mnh mang.
Trc mt ch hin ra nhng cnh c trng, nhng lu tre xanh. V l lng
trn bu tri cao mt con diu no gi, ting so m ru ch but ming th
thm: i, t nc ca ra, t nc i Vit mun vn yu du!. Anh V
c ai c c o cnh nh chim bay vt ln tng cao nhn thy khp c
di t hng v thing ling ca qun cha t t, di t m nhng ngy sng
bn m, mi khi nhc n, ch tng thy m rng rng mi mt
l cha! Ging nh trong truyn c tch, t trn cao mt con c trng
ang s xung. Chp chn chp chn i cnh c ln quanh mnh Anh
V mi thn tnh lm sao! Ch voi tung vi my ln khng qu ni. Anh V
thy i cnh ngp ngng ri tri rng ra ngay trc bnh voi. V mt ging
ni k diu lt vo tai ch: ng s g c! Bn c ngi ln y! Chng ta s
i thm khp mi min t nc!
Tht l cu c c thy, Anh V sng m ngi i. Ch ci ln thn
chim. Ngi nh hng. Khonh khc, t trn tng my xanh nhn xung, ch
thy con voi ch bng ht .
Qua mi min, c trng u k cho Anh V bit tn sng, tn ni, tn lng.
C th c bay ma, bay mi n mt vng khng cn trng thy bng dng
nh ca xm mc u na, Anh V bng reo ln: A ng bin gii Bn
Man - i Vit kia ri. Bn kia thung lng l nh m ta . Khng bit gi ny
m ang lm g? Bn c trng i, bn c th a ta v bn y chc lt c
khng?
i cnh c li lt gi vun vt v pha tri ty, o mt chp ri ln hp
v thp dn Chao i! Anh V nhoai ngi xung pha dc c nhn cho
r. ng l mi nh ca m ta, mi nh lp bng c gianh np bn cy b
kp mi khi ta vn tro ln ngt qu, phi kh m ngm nc gi u. Bn
c trng, bn hy xung ngn cy kia cho ta gh vo thm m, ch mt lt,
mt lt thi m ti nghip, chc m khng khi sng st. M i, con v

thm m y. M li cho con p u vo lng m lng nghe hi th m p v

ht mi m hi quen thuc. Anh V nhoai thm ngi xung pha di, cng
nhoai cng phi nu cht ly thn c lm cho i cnh tring i. Ch b b but
c tay, chi vi Ch ku tht ln thnh tings, bng mt dy, m hi t
m lng o
Anh V phi ngi ta lng vo vch ca mt lc lu na mi tnh hn.
Tnh ri, ch cng thy nh m da dit. Tnh n nay, m con xa nhau va trn
ba nm. Hm chia tay, mt m sng mng ln m m vn gng ci an i:
Chim c t, ngi c tng. Lc cn trng nc, con bn m, nay lng
cnh, con phi i theo ting gi n. Phng ng l qun hng t ph
ca con . M bn ny ting rng cch ni ngn sng nhng cc bc qun
y, - m va ni va hng v pha ngi qun tng hng nm i i v v
vn thng gp g anh m bn , con ng lo lng bt tin xa
Hng nm cc t trng Bn Man vn gi tc l c ngi em l vt sang
giao hiu vi i Vit, kt tnh thn gia hai nc. Chnh trong hon cnh ,
L m lm quen vi ngi qun tng v nh bc ta thu xp lo liu vic
a Anh V v nc. L m c bit Lam Kinh, Cao Nhu c ngi bc
rut l bc hc rng, L bn vi Cao quyt nh gi gm Anh V cho ng gi
y dy d.
Ln u tin ri cnh tay m p ca m, c nhin, Anh V phi chu ng
nhng ni bun nh khng trnh khi. Tuy nhin, t lc no khng bit, thi
gian mang n cho ch nhng ngun vui mi. Thiu tnh mu t, ch
c b p bng mt th tnh cm khc ca ngi thy dy d, c th khng
gn gi tru mn bng, nhng li su xa, thm m hn.
Ngy no em b cn con
By gi em ln khn th ny
n cha, ngha m, cng thy
Nhiu lc nh m, Anh V li bi hi nh li nhngli ru du nm xa.
Khuya sm bn thy, nh thy ging dy, ch dn d hiu c ngun gc
ngha t tng, mi tnh t nc. Trong lc ch cha tho lng i i y,
thy li nh c php l ch ngi mt ni m c th cho ch thy ht c bu tri
qu hng, cng nh cnh c trong mng ch ch i thm mi min.
u c ch ngy mt giu thm nh nhng bi ging v quc s. Bi no
cng cha chan hn nc: ph Bch ng Giang, th Nam quc sn h,
hch Tng s vn, v thch nht l bi Bnh Ng i co l quan tha ch
Nguyn Tri b khp vo ti git vua, triu nh cm lu tr tt c nhng di
co ca ng.

Tht l kh hiu: ngi vit nn ng hng vn ca ngi chin thng ca t

nc v nu cao cng c nh vua li l ngi b khp ti phn nc, git
vua? Sng gia ni c o vn vt du khng my khi c i ra khi ca, Anh
V vn lt vo tai nhng chuyn bn ngoi n di v nghi n vn L Chi!
C ci tin b Phm no t t lng oi, Anh V c ln nghe long
thong. Ch git mnh ngh thm: s i o le tht, ngu nhin con ngi xu
s kia li rtng h, trng tn vi m mnh sao? Cng c lc do hm m vn
ti, ch thy bn khon mun tm kho cuc i v lo thn oan khut. Nhng
bit tm c u? Lm g c s sch no cn dm vit v nghch thn
Nguyn Tri. M hi thy, cu tr li ca thy li lm cho ch thm kh hiu:
- Sau ny gp anh L m con s c dp hi anh y. Cn by gi con ch
nn bit gng sc di mi kinh s!
Bit sau ny l n bao gi kia ch? C mi ln ch xin php thy cho ln
kinh s thm anh m, thy li can ngn:
- ng t xa xi, con i mt mnh khng th c.
Hm nay nghe tin vua L Nhn Tng sp v ng Lam Kinh bi yt Vnh
Lng v Hu Lng, tt phi c anh m cng theo h gi, dp ny thy khng
cho anh em gp nhau th cn c dp no thun li hn na? n li gic
chim bao va ri, Anh V t thy xu h: C bao gi mnh c ngh khng
hay v anh m u, ti sao li c cuc chm mt k l ? Chc ch l
chuyn mng m v vn m thi.
Nhng ri ch li cm thy rut gan nng cn co. Thy i khi nh t
sng sm, c tht thy n hnh ti n tip vua khng? Ln ny ta th trm
php thy ln ti , may ra gp anh m
Boongbnhboongboong
Bnhboongboong
Ting kim thanh v ting trng mng r ln. Xe vua ti ri chng?
*
* *
Anh V ti hi mun. Ch khn ngoan vt ln trc m rc, n np
sau gc cy nghin trn mt m t ring r. y, ch c th quan st t m
m khng phi chen ln vi ai.
p vo mt Anh V trc tin l hai chic lng vng khc hn nhng
lng thng ngy ch vn thy cc ngi nh th thnh hong. Ci tn n
khng hiu lp bng th vc g m nh nng chiu vo, lm lo ln mu m

g sng rc nh rng mt tri chiu lc sp ln.

Trng thy ngi ngi doihai chic tn lng , ch on ngay l thi
hu Nguyn Th Anh v Nhn Tng hong . Nh vua ng bn tri, thi
hu ng bn phi, cch nhau mt c hng n. Hai quan cn thn mc o
thng ng hu vua, cn t hnh T Thanh th lp l sau lng thi hu.
ng sau hai chic lng vng, cn c hng chc chic lng khc na, mu sc
khc nhau, sp t theo ngi th ca cc thn vng. Gn nm trm qun i
h gi, vi nhng m, o, nga, xe, kiu, tn, c qut, binh khchng cht,
chi chang c mt vng tri. Anh V nhn ra c ch ngi ca Bnh
Nguyn Vng L T Thnh ( c cm bin ch hn hoi). Ch vn nghi
ngi khng bit ngi eo gm mc o vn quan - ng l phi l v quan
mi c v kh tu thn ch - ng cnh vng c ch xc l anh L m
khng?
i cho cc quan chc s ti vo sp ly trc hng n bi mng xong,
by gi cc tr vui mi ln lt ra mt. T sau khi vua Thi Tng bng h,
va ng mt chc nm, n nay dn Lam Kinh mi c cuc n mg long
trng th ny. Cho nn c v s tit tr: no l ma s t, ma k ln, no l
rc thuyn rng, ko co, nh vt, chi g Nhng xem ra tt c nhng th
y u t nht i vi nh vua. Hi h kinh s thiu g nhng ci p, ci vui
gp mi, gp trm ln nh th! Duy c mt tr l mt, l tai, l iu ma
ht c truyn ca lng Di M. Bn con trai cht khn u ru, mnh trn, tht
lng mu , hng ci dao qum. Bn con gi mc o buc t, tht lng mu
hoa l, trn vai tri vt mt di la o. Thot u hai bn nam n cng nm
tay nhau quay vng trn m ht. Sau dn thnh hai tp quay mt li vi
nhau, c mi ln mi lm ngi con trai ra ma th mi lm ngi con gi
ng v tay, v ngc li. iu b bn nam kho khon, iu b bn n uyn
chuyn. Ging ht trm cng nh cao, u m p thit tha gi ln khung cnh
m m ni ng ni v nim hnh phc bnh d ca ngi dn lnh chm ch.
Xem din tr ny, Nhn Tng hong rng hn nt mt ln. C lc nh
vua khoi tr qu, qun mt c mnh ang mc o long bo ngi ng lm, hn
nhin ng nh mt ch b, ly ngn tay g g vo cn lng, mi mp my
ht theo Li ca va dt, nh vua quay v pha thi hu:
- Tu mu hu, con mun xem li tit tr kia vi ln na ti khu h vin
ca hong cung. Chng hay mu hu c bng lng khng?
Thi hu Nguyn Th Anh cha kp p, t hnh T Thanh th u ra r
tai:
- Mun tu c b, tha hn vi thn tng tr trn vi m ngu dn

vng ven sng M, sng Chu, thn bit r ci tp tc kia tn gi l bi ca R

ren ngha l mun tu mt tr nhm nh do bn nng phu chn lm tay
bn, i rch ngi ngh ra lc bun tnh ht ln vi nhau cho khuy kho
y thi. Nu c cho bn chng tip tc tr ti, e rng hong thng cn
nh tui, tm tr cao minh sm tim nhim phi nhng iu khngtinh khit!
Thi hu lp tc truyn lnh nh ch cuc vui, d trong lng bit lm nh
vy, c-vua-con pht . ng sau gc nghin, quan st Nhn Tng, Anh V
nhn thy t y tr i nh vua mt hn v linh hot. n ni khi quan l nghi
n rc hong thng i bi yt Sn lng, Nhn Tng c ngi ngy ngi ra,
khng bun nhc tay, nhc chn na. Hai v cn thn phi d dnh mi mi
nng c nh vua t ln c xe. Anh V xut mt ting tht mnh, gm,
gan l khip! D nhng m di vi m nh vy, ai m khng di c?
Ln ny nu vt ln trc m ng s d b l (thy trng thy th
khn), Anh V ho ln vo dng ngi huyn no chy theo sau xe gi. n
mt ch cch khu lng chng na dm, dng ngi phi ng n c li. C
lnh cm thng dn khng ai c bn mng ti ni an ngh ca cc tin .
Mi ti gi mi mi thy vua v thi hu tr ra. Nhn Tng i chung vi thi
hu mt lng, nt mt hong trng khng cn v g cu knh na. ng vua
con tr li v hn nhin nh con nt ri. Anh V nghe c ting c vua ang
lu ru:
- C phi by gi mu hu nh dn con ln chi trn ci g trc mt,
ci g c cy i th chc vng tay ngi m khng xu kia khng? Mu hu
hy truyn lnh cho quan l b k cho m con ta nghe xem ci cy a c th
y mc t i no m gc ca n li to hn c gc cy a ca Thi Miu
th? Bn cung n c ln nh ni n tai con nhiu chuyn thn b v cy
a y, hm nay con mun bit tn ni. i, mau ln mu hu.
Quan l b chuyn lo vic nghin cu cc du tch phong th ca tin triu
lc tho sn mt bn bin thut s tch cy a Lam Kinh. Lc ny ch c
vic c bn ln cho thi hu v hong ng thnh.
T hnh T Thanh np sau lng quc mu, i mt hn lim dim m mng
nh ang l ng th hn theo nhng ngh xa xi. Nhng thc ra tm tr hn
khng b st mt ch no. Hn mun ngay c trong vic ny hn cng phi t
ra xng ng l tai, l mt ca thi hu. Nhc thy iu b tn nnh thn, quan
l b ct hng. ng ra thm hn trong bng: Tai mt my l tai mt loi
c v! My ch thch bi lng tm vt. My nghe thanh ho c, nhn trng
ho en My giy vo u l ngi ta nm np ys sp xy ra iu
d. iu d qu n! Cy a l vt vo tri v gic cng khng thot khi

ci nc u li c a ca T Thanh.
- Mun tu thi hu, - T Thanh khng bun cho quan l b c dt li,
c mc nhin am ngang vo s vic theo ngu thn th triu nh nn bt
dn a phng n ngay cy i th kia xung lm ci mi phi, v n nu
trong l cnh thn r ca n t lu n nu ci mm phn nghch!
Ci mm phn nghch m T Thanh bung ra y l mt dng ch c
t lu: L Li vi qun, Nguyn Tri vi thn.
Thi hu tng nghe ni lc s nghip cn gian nan, mun thu phc lng
ngi, theo mu k ca Nguyn Tri, Bnh nh vng L Li sai qun ly
mt, m vit vo l v v cy dng ch trn. Su, kin tm thc n, c l v
v cy to thnh nhng nt ch l ch, khin ngi qua ng tnh c trng
thy c th ngh n ci im tri bo trc cho thin h bit vn s ca t
nc
Khi on ngi vc ru n t tu di gc a, ngi ta thy mt ng g t
trong m ng lch ra tin bc n trc mt thi hu. Khng h run s,
ng ng thng mnh ung dung ch b m c vua ngc nhn ln ri mi ct
ging:
- Ti thay mt cho tt c mi ngi y c li khn cu thi hu v c
vua, xin thi hu v c vua ng ra lnh trit h ci cy c th v ti kia!
- V c g?Thi hu ci gn l l nhn ng gi mt cch bc tc/ - Hi
con ngi gn d kia, ngi c bit ch khng? (ng gi kh gt u). tt
y, ngi hy nhn ln thn cy kia v c to cho bn dn chng nghe xem
ngi thy nhng g trn .
- Mun tu thi hu, dn c nc ai ch bit s tch cy a Lam Kinh vi
dng ch thay cho mnh tri y! Xin c hi mt a b cn chm n cng
c th c vanh vch, l l triu nh phi thch n ci lo gi gn ny!
Thi hu ang nhch mp ngi bng sm mt li, mi mt tri git thon
tht. Tuy nhin b vn km c mnh.
- H m Th l nh ngi hiu ri y! Nhng bn cc ngi thch
l s, hy nghe y : L Li vi qun, Nguyn Tri vi thn, l mnh tri
ng vo lc Cao hong mi dy nghip. Ngy nay, Nguyn Tri lm ma
khng u, ci thn cy mang tn k nghch thn y c ngang nhin ng
trn g cao th cn g l php vua, mnh nc? Ngi bc tc, bc ru li
thng hiu ngha l thnh hin, ng l phi bit khuyn bo l con chu trit
h cy i th kia trc khi ta v hong qua y mi phi ch Ngi tr
li i!

- Mun tu thi hu Cng gi cng thng hiu ngha l, cng phi bit
rn con chu lm iu minh chnh, ch c u li bt h lm ngc l phi.
Ti trm ngh, nu ch thc ng Tri l ngi c cng lao vi tin triu, vi
dn nc, th d c cht ht c cy rng cng khng xo ni tn tui ng!
Phng chi li Bnh Ng i co cn truyn , tm bia Vnh Lng cn t
gn y, nhng li vn hng trng do ng Tri vng son, triu nh cho
khc vo bin ng, bia dng th ni tn lng, thi miu. Hm nay n
bi yt Vnh Lng, hn c b vn cn thy tn tui tha ch Nguyn Tri rnh
rnh ghi hng ch cui y? Triu nh cha truyn lnh p v tm bia y,
h tt li ra lnh bt dn Lam Kinh chng ti trit h cy a ch cn li du
vt mt hng ch lp v bn ngoi?
Nghe nhng li i p cng ci, dn chng ai cng ly lm mt gan mt
rut. H khng bit lc tnh mng ng gi ang treo trn u si tc. B m
c vua chp chp i mt khc l, tht ln lc c ging:
- T hu u? Li thng gi ng ngc ny em chm c ngay tc khc
cho ta.
T lu, ng ln trong m ng, ch b Anh V vn hi hp theo di
tng c ch, li ni ca thy.
Phi, ng ga kia chnh l ngi nhn trch nhim vi Cao Nhu v L
m nui nng, dy d Anh V. Xa, ng tng ni ting mt thi v tc
tng v t tng. Nhng n i danh thng kinh k hin nay nhiu ni
cn ghi li du vt bn tay tinh t ca ng. Sau khi ngi em trai l th sn
Cao S ng b cht oan trong dp xy cha Bo Thin, ng chn ght th s,
r o ri thnh Thng Long i phiu bt. Phng bn c tm cch lu con
ngi ti hoa y li, nhng khng ai lm ng xiu lng. ng i lang thang y
, em tin ca dnh dm c mt i th gii ra lm nhng vic t thin.
Ngy gh v Cn Sn thm Cao Nhu, c chu rut ni cho bit tnh cnh
ca m con Phm phu nhn, ng lo ln nhng nim hi vng mi Ta hng
bn khon v ni oan thc ca quan tha ch. Th ra hin li gp lnh, dng
h y cn c ngi ni di. Nh m mn sinh giu lng ngha kh, Anh V
c sng st n ngy nay nhng vn phi lu lc ni bin vin. M y
th m mn sinh li lo rng ch b s b tht hc, H ang b k, mun nh ta
gp sc, ta sc ni vi a chu ca ta nh th no y Bng ng gi
mng r v vo vai Cao Nhu:
- Ny, bc cht ngh ra, sau v lng oi Sn Nam, cho n lc ny, cc
anh hon ton bt mt c bn gian thn ri, cn e ngi g m khng n
Anh V tr v?

- Tha b ph - Cao Nhu trong b nu sng quen vi phong k

tu hnh, chp hai bn tay a ln ngang mi - cc thn hu ca chu cng
ngh ti iu , nhng vn phi phng bt trc. n Anh V v th d,
song cn vic rn cp cho em nn ngi V li, tha b ph, bc vch
c tai, khng th Anh V sng chung vi chu hoc L m c!
ng gi ci h h:
- Th th c g l kh Bc s m trch h cc anh vic .
Ri, t gi Cao Nhu, ng khng i lang thang na, li tr v Lam Kinh
ch n dy ngi hc tr nh duy nht
Gi y ng trc ci cht, ng gi trng vn bnh thn. ai bit trong
lng ng ang xao ng nhng g Rng r ba nm tri, ngy dy Anh V,
m loay hoay nho, nn, t, vmi n ngy hm qua ta va hon cng
pho tng quan tha ch. Th l ta gi c li ha vi Cao Nhu. Ngi
i sau n vn cnh cha T n, nu ai cn cha c may mn chim ngng
dung mo quan tha ch lc sinh thi, th nhng ngn tay ti ngh ca dng h
Cao ny t ra cng gip h mng tng c kh ct bc i nhn, i ngha.
Ta c nhm mt cng c, ch cn n hn mt iu: cha kp ni g vi Anh
V Ln ny, nh gp L m s bn ring cch cho thng b cng try
kinh mt th; ta ht ch ri, v cng n lc cn cho con chim lng cnh
tung bay. V l , sng nay mi khng tin n i theo. Ng u li gp c
s ny. Trn vng trn cao, m hi lm tm bt u ng thnh git, rng
rng chy xung nhng si ru bc. ng gi nh gi ng tay o ln qut
nhng ri li ng im, ngng u cao hn, a mt nhn khp lt nh mun
gi li cho vnh bit mo ngi.
Nhn v mt ny, Anh V tng nh c trm ngn mi kim ang chch vo
tim gan mnh. Cha bao gi ch phi chng kin mt cnh au lng nh vy.
Ch khng th b mc thy. Cn phi ln x vo gia vng gm gio, tht
vo mt con m n b c c kia nhng li nguyn ra thm t nht, ri sau
n m ly chn thy, c cng cht vi thy cng h d. Trng ngc p
lin hi, ci gin lm mu chuyn ng bng bng trong c th. Anh V nhm
thng chic lng vng bc ti. Bng mt bn tay gi cht ly vai ch:
- Anh V ch hp tp, mc anh x tr!
Ngoi u li, hai nh mt gp nhau, linh tnh bo cho Anh V bit ngi
ang t bn tay rn chc trn vai mnh l ai ri. Ch tr mt: anh
m!. Nhng cht hiu , ch sng ngi li, ng im, Thi khc lc ny
tht v cng quan trng. Hai anh em ch kp ni vi nhau my li tht vn tt.
Sau L m thn nhin nh khng c chuyn g xy ra, tin n trc ch

ngi ca b m c vua, im tnh qu xung.

- Tu thi hu, c vng ny ai cng bit lo thy Lam Kinh l mt k
c sch nhiu nn sinh ra cung ch, si th, tm thn bt nh.
By gi nhng ngi ng vng trong vng ngoi cng ng thanh ni:
- Chng ti cng mt nh quan thn tu y!
L m ni tip:
- Git lo chng kh g, nhng - L m h ging - xin thi hu cng nn
cn nhc k mt cht
Nhng iu quan thn tu va tu, qu c lm cho b m c vua cht
d. B suy ngh: trong hai iu, ta ch nn chn mt, ch cht gc cy kia m
hy khoan cht u thng gi
Thi hu a mt nhn T Thanh. Tn ny trng thy tng mo oai v
ca L m - nht l hn tng bit n v cng hin hch ca chng dp
bt sng tng gic Chu Ho - t nhin ng sau gy hn n n ni da
g Hn khng dm hp tp bung li gim pha m ranh mnh lm b ng
tnh vi L m:
- Mun tu thi hu, cao kin ca quan thn tu cng hp vi ngu h
thn. C nhn ni, git mt con ong thi, khng kho, cn c th b c by t
cho sng my sng mt, hung h nh h mt tn u en mu ! (Hn t
khoi tr cho rng cu ni hc mt ca hn l v cng thm thu!). Song thn
trm ngh, tha bng lo gi kia tc l th co v rng. Vy nn chn mt cch
khc. M cch ny th khng ai bit gii bng ngi tng am hiu gc gc,
tm bnh k phm ti. Xin thi hu cho quan thn tu qun xt
B m c vua khng cn cn vn g hn, u oi nhc li cu ni ca tn
gian thn:
- c, ta giao ton quyn vic cho quan thn tu qun xt.
Ri m lng lng i v pha gc a, ni mi hai ngi th rng va
c gi n, trong tay ang lm lm dng c, sn sng i lnh.
Khi thn cy c th b nhng nht ru u tin cht vo lm a ra sc
nha nu sm c qunh, ng gi cm thy chnh lng mnh ang r mu
Nghe lnh tha ti chm m ng vn nhn nhn. Sng, cht cng mt ln. Mc!
Phi ni, ni na, cho lng dn thy c vic lm him c xu xa ca con
m lng quyn kia.
Ngng u nhn ln ngn a, y by qu en v n chim so su

ang ln quanh nho nhc, hnh nh chng mun nguyn ra nhng k sp

cp mt t m ca chng, ng gi ngang nhin m ngc ngm th nh nhng
lc ng cao hng thc s. Dn Lam Kinh nhn nhau a nc mt lng nghe
thy cung ch tu din bi th quc m ca quan tha ch m h qu
quen thuc:
ng nh chiu hm dt tay,
Trng th gii pht chim bay.
Non cao, non thp, my thuc,
Cy cng, cy mm, gi hay.
Nc c trm nm cn vy,
Trng bao nhiu kip nhn ny.
Ngoi chng mi vt u thng ht,
Bui mt lng ngi cc him thay!
Thi hu t gc a quay gt tr li. S cn thnh n mi li c th n ra,
L m nhanh nhn m di tht lng la tri tay ng gi li, va giong i vi,
va gi b qut tho:
- i mau ln, lo gi cung ch! V vng ph, ta s nht lo vo mt
ch v mi ngy ch cho lo n na ba thi, xem c cn sc ngm nga
na khng.
Trc cnh y, Anh V lung cung khng bit mnh nn lm g. Php
nc bt chp tnh thn, anh m dn mc anh x tr c m! u c ch
cng bi ri v ci tin anh m mi ni nh ban ny: sp sn nhng th cn
dng try kinh s vi anh. i kinh s! iu Anh V hng trng i t
bao lu nay, Nhng nim vui n cng mt lc vi tai bin Ch bi hi nh
li cm gic m h trong gic chim bao Ta sng kinh s ri hng
ngy phi trng thy nhng b mt ng ght kia ? Khng! Ta c anh m
v cn c bn phn i vi ngi thy knh mn na ch! Ngh vy, ch
phn chn bc vi v nh.
*
* *
Ngi ta gii ng gi v kinh s. y, ng khng phi giam hm trong
nh ngc ti tm, cng khng b gng cm hnh h g c. Tri li, ng l mt
hng phm nhn c bit, c i i nh thng khch. Ph Bnh Nguyn
Vng dnh cho ng hn mt gian trong nh khch. Sng sng c Anh V

ng vai tiu ng pha nc hu tr. Ngy hai ba, khng cao lng m v,
cng ng hong cm bng nc rt tn ni. Anh V thuc khu v ca thy,
ch mch nh bp lm nhng mn n thanh m m ngon ming. Ngoi ra,
c nhng n, sch, ru, c rt nhiu th cho ng tiu su gii mun,
ng khng phi ngi m tng chic l rng, tnh ngy thng tri i.
T hnh T Thanh mang mng nh hi bit nhng tin tc khng th v
. Hn li mon men n ton ht vi thi hu:
- Tu c b Tn thn tu ca Bnh Nguyn vng i i vi thng
gi cung ch cn hn c ngu thn cung phng b gi t tht
Thi hu ngonh mt i ni khc, ci khy:
- Khanh xi ta giao ph hn cho L m, by gi s th th no,
chng l khanh khng c cch x tr hay sao, c g cn ta phi bn tm?
- D, mun tu Trc y ngu thn hin k nh vy l c dng mun
ch c hi kt ti c lo gi ln tn L m qu quyt mt th
- Thi i, hy cho ta yn tnh!
Ln u tin t hnh T Thanh b thi hu xua ui, chc hm y b m
c vua ang c iu g bc bi nn khng mun nghe tn gian thn li nhi
nhiu li.
bn vng ph, ngay t u, L m cng lu nhc nh Anh V:
- Em phi ghi nh iu ny: khng c lnh ca anh, nht thit em khng
c hi han ng gi h Cao iu g nh.
na tun trng, t lc theo gt anh m v y, ch b ch c sn
sc, hu h thy lng lng nh ci bng. Nhng lc anh m n gp ring
thy, ch cn phi lm ngi ng canh phng c k thc mch rnh m.
Nhiu ln ng gi t v lo lng, bo L m:
- Anh phi thn trng, ch v bc ( ng coi L m nh Cao Nhu n
lc vng ngi thng xng h mt cch thn mt) m sa vo cm by ca
thi hu v bn gian thn! Anh c i thi hu, buc m y phi trao thng
bc cho to hnh vin xt x.
L m khng n lm theo cch ca ng gi. Ta ko c ngi
ngay ra khi ming hm, l no li cho con ngi y dn thn vo hang
si? Trong khi cha tm ra mu k gii thot, chng vn lu ng gi snh,
vn ngy ngy cho Anh V quanh qun hu h v sai ngi cung n mi th
cn thit. Chng khng ng s tn tu ca chng li dn n mt kt qu thm

khc. Mt m, Anh V v mi ngi ng say ri, ng gi cn ngi t l

trc t n kh lu. Ch c ngn bch lp mi c chng kin nhng ngh
bi phn cui cng ca ng
Tra ngy hm sau, vin hnh quan i minh xc v bt trc khu vn
cm ca hong cung bn cnh ph Bnh Nguyn vng v trnh li vi t hnh
T Thanh rng, hn lm y mi vic khm xt, nhng khng pht l
c iu g kh nghi.
- Bm thng quan d y ng l mt v t t, ng s dng di
la bch t treo c ln cnh cay mc lan, hin cn li mt phong th li l
k l.
Nh con th d phm n va v ht mi, T Thanh git ngay ly mnh
giy lp bp c:
Hi nhng ngi trung thc! Khi t bn tay ln ngc, ta cn thy
khng cn thoi thp, ng s hi, hy vut mt cho ta!
Hi nhng k manh tm c c! Khi nhn thy ta ng thip trn cnh cy,
u ngonh v hng sao Bc u, ng vi ngh n vic hm hi thm
nhng ngi v ti!
Ta vnh bit dng th m vn mang theo tia sng mt tri. Mi mi ta
cn nhn thy nh mt yu thng ca nhng tm hn ngay thng.
Mi mi ta cn nhn thy lng d si lang ca bn lng quyn tin!

Vo vin mnh giy qung vo mt vin hnh quan, tn gian thn lng hn
ngi i mt lc. ng l thng gi cung ch ngu xun!.
Bng hn bt dy v nh mt con i i, hn c ng nga c ra pha
sau, ci rt man d. Vin hnh quan tha dp ci nht vi vin giy ri, chun
thng. Cn li mt mnh tn gian thn ng m u ni lm nhm
*
* *
Sau ci cht ca ng gi h Cao, T Thanh tuy vn ng u hng ni
quan nhng t c thi hu Nguyn Th Anh gi vo hu nh trc. B tht
sng, hn li vi u vo cc cuc en. Sut ngy m, hn chui rc di
Vn L, l la ht chiu bc khc. n u, hn cng v tin nh rc, hu bao
ca t hnh eo trc bng cng phng nh con cc m, bn bc trng thy
thm nh di. Chng cng thua cng ham g. Cng g li cng thua au.
Trong bn chng cha c tn no ch ni ngn c bc bp ca T Thanh, tr

quan gim ti, ngi anh em con d vi thi hu.

Hm nay hai tn tham quan, hai con bc kht ting st pht ln nhau.
Thot u chng cn lm ra b lch s.
T hnh:
- Ngi cao tui xin mi ngi bt ci trc!
Gim ti:
- D khng dm Ngi chc cao hn, xin rc ngi
Ri ch mt thong, chng l ra cc th on gian ln. Mt ca mp
ng gp nhau, chng a no chu lp a no. B thua ba vn lin, tn gim
ti bt u cay c. Va thy T Thanh lt mt v pha mnh, hn pht khng:
- Sao ngi li nhm trm bi ca ti?
Bt hn b t hnh chi mt:
- Ngi yn tr. Ti ang nhn tn k trm giu bi trong ng tay o ch
ti u dm nhn trm nc bi ca ngi.
- , ng ny gii, ng bo ai l k trm?
- Ti bo anh y. Chnh anh l thng cp c, l phng n qut,
phng k trm
- Ni lo! Chnh my mi l phng c gian bc ln.
- C gii my c r ng tay o cho mi ngi xem no? Thch y!
- My liu hn, i y ri tao s gi lun c b xng my mt th
Mt ng th l anh em vi thi hu, mt ng th l chc quan hu
cn thn tn nht ca m vua. Hai ci th y u rn nh cuc, nn cng x
xt cng to la. n lc khng cn moi mc u ra c nhng li tc tu
hn x m nhau, bn chng bn vt b c ngn ng loi ngi, nhy x vo
nhau bng sc hung d ca loi d th. Nhng qu m ti tp ging vo mt,
vo ngc gim ti. Ch cn chm tr mt cht na c l tn hong thch ny
phi cht g hon ton. Nhng t nhin, gim ti ngi thp xung, dng ton
lc hc u vo bng i th. T hnh b mt thng bng, ng nga ra. C tm
thn nng n ca hn xung v c th hn ngt lm i. Ngi ta tng hn
cht gi v i n v. Khng! Hn ch cn c th ku ln vi ting ri
vnh vin khng bao gi ngi dy c na. Bi v, l gan ca hn - vn
sng to lu ngy v bnh nghin ru - va b gip v trong bng, l nguyn
nhn kt thc cuc i xu xa ca hn mt cch nhanh chng.

Cha cn i T Thanh tt th thc s, bn bc xm vo lt hu

bao, tranh nhau con cc m, mc cho tn gim ti ng , sng s
*
* *
Gim ti ln v nh nm p chn rn . Mt ting xch ca rt nh,
ting gi lay rm trc, thm ch ting chn ch nhn bc ngoi thm, cng
lm cho hn git mnh. Lc no hn cng nm np lo s ngi ta n bt gii
hn i. Hn nhm trc nhng l l bin bch khi phi ra ng trc to
hnh vin. Mt l t hnh v hn t lu khng c mi hn th g vi nhau. Hai
l khi xy ra xung t, t hnh l ngi khi trc, ng nhin hn phi c
hnh ng chng bo mng. Ba l Bn l Tt c nhng l l ca
hn u nhm bo cha rng vic hn hc cht t hnh l khng may ng st
ch khng phi c st. Tuy nhin, t bin bch th no, hn thy mnh vn l
k phm ti git ngi. Mng i mng, kh lng thot ni phen ny! Ngi
hn trng mong cu cu c nhiu nht l thi hu th chc chn ln ny li
l ngi tr ti hn thng tay nht. Bi v git t hnh tc l xc phm n thi
hu, cht ct mt mt cnh tay ca thi hu
Cng ngh hn cng sinh qun, cng ri tr. Hnh nh c mt bn tay ma
qu no va t vo hp s ca hn nhng tng ong. Hn c trn tnh tm ra
mt k g sng sa hn m u c c u u o o khng ra lm sao c. Gia
lc tm thn ang hong lon nh vy th c tin Lng Sn vng Nghi Dn
mun vi hn n t tht m o ring.
Bnh nht, gim ti v Lng Sn vuong t i li vi nhau, nhng gim ti
vn bit Nghi Dn l k c mu, nm n i thi, d b ging chc khng
c lm thi t na, vn l mt trong nhng k c vy cnh trong triu.
Xa nay, Nghi Dn cha tng gip ai mt cch khng khi. Nhng
gim ti lc ny cn g bit iu . Hn ang cht ui, min l v c cc,
hy bm ngay vo cc ci . Hn lm cm ngi dy, khn o chnh t, i
thng n nh ngi con trai trng ca vua Thi Tng.
Va gp mt Lng Sn vng, hn c nghe nhng li v v phn
khch:
- ng gim ti c gan n mung, phi c gan li h, Nu ng tin
ti, ti s gip ng ci k bin nguy thnh an, bin bi thnh thng
Tn gim ti mng rn, tay vi lia li, ming ni lin thong:
- Trong cn hon nn ny, cha m ra ti, ti cng khng tin, k qu

bng ngi gii nguy cho mnh. Ti thc bng n ca vng, dm xin
vung m lng ch gio.
- Xin ng dy qu li, - Lng Sn vng xua tay nhng cng phi tin
nhau nh th mi c. Chng ta u ang cn n nhau c m.
Nghi Dn lu khch li bn mnh, sut m trao mu by k. Khi co
bit, gim ti khng tr v nh nm i lnh bt, y nh gia nhn ca Nghi Dn
tri tay mnh li ri t dn thn n trc to hnh vin.
Hai tun trng sau, khi bn n chnh thc loan b, nhiu ngi c chc
quyn bn tin n to hnh vin: nh rng cng l dng i t hnh T
Thanh, nhng ti gim ti nh vy m x hn ch c su nm pht giam th qu
nh. Trong khi mang n, li cho hn thnh thong c t do ra vo cung cm,
nh th cn g l lut php ca hong gia na!.
Chng nhng h m c thi hu cng khng hiu ni rng trong v n
ny c bn tay ca Lng Sn Vng th vo.
Tin Lng Sn Vng Nghi Dn git vua, cp ngi loan i khp nc,
bay v Cn Sn. S tht gh rn qu! Cc b b lo i n sc ch vua mi,
xu h, phi ly qut che mt, nc mt t dm vt o. Khng, chc chn l
cc c khng khc Trn Nhn Tng, khng xt thng thi hu Nguyn Th
Anh m khc cho nc, cho nh, khc v vua Thi T, v quan tha ch. Chao
i, bao nhiu nm tri gi ma dm gi, mu xng phi mi dng li
c tn miu Gi nc n trn cnh ng x xc. Mi ht c n chn ht
lp, ang gia v gt m cnh ng vng lng nh t. Lnh t, d nhiu, lo
ci i cm tay, li ht hong v nhng tin n i: Lng Sn vng Nghi Dn
mi lm vic bt nhn, v o, cng tp tnh phi s gi sang nh Minh cu
phong, cng hc i xung chiu i x thin h! Chnh s triu ch thay i
nh bng my m ging li k bo ngc th bao gi nghe ra cng y nhn
ngha. Li vn i x b co khp ni cng thm ngn ngm lng ngi.
Cn Sn my ngy nay ngi ta x rch, vt b c ti hng chc t
co c n ca nh vua. Quan s ti trng thy nh phi lm ng. Ch c
dn Cn Sn mi dm to tn nh th. H ni trng ra rng: Nghi Dn c
nhiu tham vng nhng li l k ti c hn mn nht trong nhng ngi con
ca vua Thi Tng. l chuyn ca ngi ln. Cn l tr mc ng th c
ci trn lng tru l c tay nh nhp ht xai xi:
Xc xc, xc x
Ai ra ngi?
i lt con tri

Thc li thng Cui

Vic lm m mui
Gy ti, kt b
.
La ni t b
Ri ngi bit nh
Xc xc, xc x
y th m li l bi co c trng trng: Trm nh tri mn yu, t tng
gip , cc vng hu v cc i thn cng cc quan vn c trong, ngoi suy
tn xin trm ln ni di thng. Hai ba ln khuyn mi, khng th dng c,
ngy mng by thng mi nm nay, trm phi ln ngi v phc m trm
h
T co ny x i, t cac khc li hin lnNgi dn Cn Sn nhn
thy n nh nhn thy vt chm xu x lm vy bn gng mt qu hng.
Khng th nh th ny c! y l t anh llinh ca cc bc trung lit, t
ca Trn Hng o, ca Nguyn Tri qun nc gc a m nay li c
cuc hi kin ca dn lng. Mt trai inh va tr v sau my ngy i kinh s
d xt tnh hnh, ang k li vi mi ngi nhng iu tai nghe, mt thy. Th
ra nhng tin n u i c tht.
Nhn mt m ma gi, Nghi Dn c tn gim ti v bn mu phn
trong to hnh vin lm ni ng, cho hai tn hung l Phm n, Phan
Ban dn cho hn trm ao ph bc thang ng pha ca ng hong thnh, ln
vo cung cm git vua Nhn Tng v thi hu. Cng mt lc, bn quan tu
tng trong phe cnh n tr lc buc quan qun phi ra lnh cho cm binh
khng c chng c li qun phin lon. Do bn n, Ban chim c
thnh tr, cung in mt cch d dng v tn Nghi Dn ln ngi vua
Khng kh cuc hp si ln pht chc ri li lng hn xung. C ai
va thp my nn nhang. nhng vng khi thm ln vn quanh nhng mi
u nng tru. Cha c ngi no mun by t kin mnh u tin. C ch
qun hng hng ho my ln ri ni ra mt iu khng ai lng trc c:
- C l ta nn phi ngi i mi quan thn tu L m v y thi b
con ! Ngi tn ngha m sng cng vi bn si lang e c khi b hi. Chi bng
c tr v ni lu c, nc sui
Mt ging ni gay gt cp li:

- C ai cng i tm lu c, nc sui c th ly ai cu nn cho nc, cho

dn? M chc u i n thot. Lo trng qun mt rng quan tha ch xa
kia chng c thi n dt sao? Thi i, lc khng thnh tr th ngi trung
thc, ti ba u cng kh thot ni con mt soi mi, ghen t t m ca bn
tiu nhn c th? Chu m nh ng m y , th c v y cng c,
nhng v khng phi n m ct dy v ngh cho chng ta, ri chng chy
tt c ko thng ln kinh, tr cho bn chng mt m
Mt bc trung nin ngi bn cnh vi vng ngn li:
- y cht! y cht! Cn r Cn r Ni liu nh vy c khi mt
mng c ngi ni ln ngi nghe.
Ngi ni ang hng, ni xung:
- ng c do! y khng s, khng s u nh!
C ch qun phi la li dn xp:
- Thi, cc chuyn i s y khng phi do bn ta quyt nh y c.
Nhiu v cao minh c cng dng nc t thi tin hy cn s s ra y!
Ngi trai trng va nu kin ban ny c phn du bt nng nhng vn
t ra st rut:
- Nhng m cc bc cao minh c cho bn lng quyn che mt vua,
vua li da vo bn lng quyn th lm th no bit c dn, m thu hiu
c ni kh cc ca m u en, mu chng ta. chu, ngha l ta c
phi ra tay mt phen
Bng c mt bn tay nh nhng ko anh ta ngi xung. Mi ngi quay
li v cng ln mt ting; s Nhu!
T bao gi khng ai bit, s Nhu c mt, v nh s lng nghe ht
mi chuyn. Cm thy cn ni vi dn lng, s Nhu khoan thai:
- Tha cng b con t Cn Sn chng ta c vinh hnh l qu
hng ca quan tha ch v cc bc trung lit. Chng ta nguyn sut i noi
theo gng sng tin nhn, gi bng c kh tit trung tn nhn ngha. Nay k
bo nghch la ngoi, di trong, manh tm git vua ot ngi, vic lm
khng th gi l ni i thng, khng th coi l v phc m ca trm h.
Nhng s th o in nh vy, mt mnh bn ht ta vi mt nhm dn
inh cng khng cu nguy ni cho x tc!
S Nhu a mt nhn mi ngi nh d xt ri ni tip:
- Theo bn tng, chng ta hy cng nhau lm t trnh ln cc bc i

thn ni r gan rut ca chng ta, a trc cho quan thn tu L m xem
qua. L vn l ngi ngha kh, c ti thao lc, tuy khng nm vn mnh b
quan nhng vn l ngi tin dng di trng thn vng, c th nhn xa thy
rng, bit c c tri vn nc mch bo chng ta. n lc cn phi ra
tay th gn xa, trn di mt lng, nht h vn ng, by gi dn Cn Sn
chng ta s cp gio i u ginh li thnh vng cho nc t. B con thy th
no?
Gian nh bng huyn no hn ln. nhng hng ch ca t trnh c nh
c son sn t trc, li theo li tun ra. Ai cng mun cho vn kh bn l
c ht tm huyt ca mnh. n tn cui canh ba, vn bn mi tho xong.
Ngi chp bt l Cao Nhu, cn ngi xng c l c ch qun. Ting rng
c ln cho b con cng nghe, cng bn, nhng xem chng khng c mt
no phi sa cha. Cui cng nhng ngi c mt trong cuc hp nht t c
su Nhu ln kinh s gp L m. S la chn y l ch phi. Bi v h Cao l
ngi tu hnh, vic i li d che mt bn gian nnh. M i vi quan thn tu,
trong lp ng mn, c l Cao cng l ngi tm phc nht.
*
* *
T sau cuc bin binh, cnh vt kinh s lnh lng nh khoc mn tang.
Sau bui chu, cc quan ai nh ny. m cung n khng dm l u ra khi
hong cung. Ph x ng ca im m. My qun nc ca ng xa n l th
m gi ny ch thy my cm binh v kh lm lm lng vng tun tra. Thnh
thong, mt con nga trm tung bm cun v trn ng quc l lm bc ln
mt di bi m, ri tt c li khut vo im ng.
Kh khn lm, Cao Nhu mi tm c ch mi ca ph Bnh Nguyn
vng L T Thnh. Th ra, sau khi cp ngi Nhn Tng, kim ch cc
thn vng, Nghi Dn tuy phong cho L T Thnh lm Gia vng nhng li
bt Gia vong phi vo bn cnh ni in ca mnh. Lc ny triu chnh
nm trong tay Phm n, Phan Ban. Cc i thn khng ai mun bc chn
ti sn rng. Bui thit triu u tin vng ngt. Nghi Dn lo s cung cung.
y vi vng cho tay chn n tn nh cc quan inh Lit, Nguyn X, L
Nimthuyt d, nhng cc quan u thoi thc xin co chu. n, Ban ni
gin tu vi Nghi Dn:
- Mun tu b h, chng ta cn g phi vi bng c my lo gi ng
bng y mi tr c nc? Vua vng th nc thnh! Theo bn ngu thn,
b h c thng tay tr ti mt lt cho ci m ngng nghnh kia khng dm
khinh nhn v phi chu uy ca b h.

S c nc on hn, Nghi Dn cha dm ng n cc bc lo thn,

nhng cng t hm y, y khng vi cc quan c vo chu na. c th, bn
n, Ban cng b l chia nhay nm ht quyn hnh, t tin ly tn trong ngn
kh ra dng, m mu trng tr nhng ngi khng n cnh vi chng. B rng
tr thnh ni t hi ca mt by di lang thang mi cng khng km phn
hung c so vi l u tru mt nga T Thanh trc y
S Nhu tm c vng ph L T Thnh th tri v chiu. Khn
khon mi vi hai ngi lnh canh cng, nh s mi c n vo gp L
m. ch mi thong nghe ting, L m vi vng b d cng vic, lt t
chy ra n tn hnh lang.
- Cao huynh! Cao huynh! Sao anh thng kinh m khng h tin trc
cho em hay? Em khng kp bo vi anh ch mi, tht l c li ln. i chao!
C phi v mi i ng xa hay v n chay kh hnh m trng anh v vng
hn ln gp trc nhiu lm? Th c ch qun v b con anh em c bn Cn
Sn vn c yn bnh c y ch anh? Ch! Em v Anh V trn ny nng
rut v nh b con di y bit chng no!
Chng va nm vt o c sa hm h mi s Nhu v t tht va lun
ming hi han lm cho nh s khng khi bi ri cm ng. Khi hai anh em
ngi i din bn khay tr, s Nhu mi kh hi L m:
- Ch L, liu chng y chng ta c th t do bn lun c khng?
L m ci vui v:
- Anh c yn lng. Bn phn nghch lc ny cn ang chuyn tm vo
nhng vic h trng hn ni khc. Nhng u chng tai vch mch rng,
ta c phng, ni va nghe thi.
Cao Nhu i ging, th thm:
- Sau cuc i bin va ri, dn tnh cc ni nhao nhc. K s th nn
nng, thp thm trng ch Ti phi gc m xp kinh bc ra khi ni rng
xanh ni m v y. Sao ti cm thy y trm lng tht l kh chu, tht
l kh th. Khng hiu bn trong, ca Gia vng v cc bc hun cu,
nhng bc ng triu, ng liu xa ca thy ta ngm tnh nh th no? Ti
cho rng y l lc ri ren nht nhng cng l thi c c mt khng hai bo
n nc, tr ngha thy. Cch y khng lu, ngi ngha kh cha phi tn
mt git mu m tn ni quan T Thanh ri n c nh m c phi Nguyn
Th Anh u b tr kh. Tuy nhin thy ta chc cha th ngm ci c
ni chn sui. Ngi thin t v lc nc li ri vo tay mt l tht c bt ti.
Khng nhn lc ny m dp yn bn chng th k cng triu nh s nt,

dn chng ri s lm than gp bi, v nhng ngi thn thch cn sng st ca

thy ta cng vi linh hn ba h nh thy cha bit n i no mi c minh
oan. Ti trm nghe Gia vng L T Thnh l ngi nhn c, thng tu khc
thng, c bao gi ch L ngh rng con ngui y s ln ni nghip tin ,
cm cng thin h khng? L m ci u chm ch nghe khng b st mt
li, hi lu mi ngng ln nhn Cao Nhu, t v bit n v d dt p:
- Vic ln, ri em xin bn k vi anh sau. Ch mng l anh n vi em
lc ny qu l mt s dun di ng lc.
Nh s gt u hiu , ni lng sang chuyn khc. Ngc nhn quanh
gian phng xp y sch, nh s thy trn gi trc mt c mt cun sch
gy trng rt quen thuc. Li gn, Cao Nhu sng st reo ln:
- ch cng dm cha sch ca thy c ? Cun Qun trung t mnh
tp ny, ch kim c u m cn nguyn vn th ny?
- anh bit y? - Ri khng i cho Cao Nhu phi hi thm na, L
m h ging: - Chnh Gia vng tm thy trong b th cc, mang v bo
em gi ly m c ri c dp bn lun thm vi vng. Ca quc cm nhng
nhn t tay vng th cng khng s. M iu ny mi l na ch anh Cao!
Vng rt thch nghe th ca thy. Hm n em v ngu hng c ln mt
on bng qu trong bi Ph Ch Linh, khng ng vng c xon xut bt
em c cho nghe ln na v cn bo em chp li m em cha dm lm.
- vn chng ca thy cn cm ho c qun ch na l ngi
nh Gia vng Chnh v vy, bao nm nay bn c th mi cm ngt lu tr
cc di co ca thy nh vy. Ti mun ni thm mt iu na: Gia vng L
T Thnh l ngui c kh phch, nhng ti khuyn ch phi ht sc t trong
khi nhc n vn t ca thy, k c lc ch c mt mnh ch vi Gia vng.
L m vi tha:
- Em xin lnh .
Cao Nhu li hi sang vic hc hnh ca Anh V v tin tc Phm phu
nhn Bn Man.
L m bi ngi ni:
- Cch y khng lu, em c bc qun tng bo cho bit phu nhn
hi ny gy st, gi yu i nhiu, nhng khi nghe ni Anh V t ngy v nc
c v s v vn bi tn ti, phu nhn mng ri nc mt. Anh , thng
mi ln gi th sang bn , nhng chuyn bun phin em u giu kn, th
m phu nhn vn bit r chuyn bc Cao xu s

Nh s nn mt ting th di. Ngy ng gi h Cao t t trn thn cy

mc lan, v khng mun ci cht ca ng lin lu n nhng ngi thn
thch, chn ct may chay cho ng xong, L m mi tin cho s Nhu, lc nh
s lai kinh th c trn m b ph bn r xanh ngn. Cnh ng Cao Nhu ai
bit n m khng xt xa i ngi! Nhng bt hnh khng khip k tip nhau,
tang cha, tang thy, rang bc, nh ba qu ni au thng ln s mnh. y
th m Cao t khi l v bun nn. Cao thng tm s vi L:
- Cho d i tu, - tr nhng k trn vic quan cha - con ngi ai cng
phi chn mt mc ch cho cuc sng ca mnh. Mc ch ca ti l mn
ca Pht sut i thp sng b uc I NHN I NGHA ca thy.
V mc ch y, Cao sn sng chu ng mi ni kh ring v tm ngun
an i trong cuc i bng nhng vic lm c ch. i gp L m ln ny,
ngoi ci trng s v i ngha ca dn lng giao ph, nh s cn mun bit
tng tn v tnh hnh Anh V. Ung cn tun tr, Cao Nhu mi hi L m:
- Th vic nui giu Anh V, by gi ch nh liu nh th no? Ti e
vng ph lc ny khng phi l ni dung thn cho con thy hc chng ta
Ngn ng giy lt ri L m qu quyt:
- Nu bi l th Anh V d u cng nguy him c. Anh c yn tm,
y khng sao ht. V Gia vng rt tin em, t lu, vng v gia nhan chung
quanh u ngh rng V v em l anh em rut tht.
- Vng th tu ch, tu ch. Ti bit khng bao gi ch ph n thy, ph
lng y thc ca anh em ng mn, ch ngi ch bn, l c khi
Cu chuyn ang d th c lnh hy vo bo Gia vng L T Thnh cho
mi quan thn tu n bnh vn. L m vi v tm bit Cao Nhu.
*
* *
Mt tri chiu h ln t lu m mu nng nht vn cn vng trn cc
lm cy. T xa, mt lung gi thi v mt ri, xua tan nhanh chng kh oi bc
ca h Dm m. Thi tit ny, m ny d c ma c, nhng triu nh
cm ngt thng dn khng c pht ting ng v nh sng ban m nn
khng c bng mt chic cha bung cu hay g nhp. Tri sao chi cht khng
lm bt v c qunh b n ca khng gian. Chung quanh vng ph v dc
theo hong thnh, tng tp, tng tp lnh canh vc gio ng gii nghim nh
phng , mt m m nhn v khong ti xa xa Ting n ht t trong ni
in vng ra nghe m h lc iu. S Nhu i i li li bn song ca ngm tri

sao, lng d c nh gi ni u. L m i bnh vn ph Kinh Din vn

cha v. Nhng dng ch tm huyt ca dn lng giu kn trong tay o c sa
lc no cng nh mun bc la Tnh c s Nhu cao hng ngm:
Bt nhn v s nh ho ph
Ca y no ai tgn c chy
Cht nhn ra mnh s , nh s th di ri im bt. Nhng li vn ca
thy c lm si ng tim gan:
Lm ngi m cy khi quyn th
C tha bn c tt ui xe
n tn u canh hai, L m mi v, thy Cao Nhu vn cn thc c
sch, i mnh. Hai anh em u gic nhau i ng. K thc lc tt n ln
ging nm cnh nhau, by gi h mi th l nhng iu quan trng. Cng
nghe L m ni, Cao Nhu cng v l. Nh s khng n ni phi tht vng
v cci trm lng tht l kh chu, tht l kh th. ch l ci cm gic ban
u. y - ni tng chng kin bao cuc ph hng ca bao nhiu triu
i - ci trm lng i vi lch s v con ngi vn vt t kinh s l ci trm
lng c ngha. Nh s mun bit nhiu hn na v Gia vng L T
Thnh
Con ngi y c mt c tnh him c, l ht sc ham hc. Khc hn vi
nhng ngi anh cng cha khc m, t lc ln bn, ln nm, Thnh nh
nhp tm nhiu bi th trc vn. Ln ln, bit cnh ng m con mnh b vua
cha ht hi, Thnh li cng yu mn sch. Trn i, Thnh ch tn th hai th:
M v sch thnh hin. c ngi ni n tai b phi Nguyn Th Anh: L
T Thnh tng mo trng khi ng, nhng s nghip sau ny, bt qu cng
tr thnh mt ng quan vn l cng. ng l con nh tng khng ging lng,
cng ging cnh, ng ny ch ru r bn m, vi u vo chng sch, ch
quan thit g n chnh s, chng oi hoi g n cnh sng ca mt bc
vng gi!
By gi Thnh mi bn tui. Nghe nhng li m tiu , b phi
Nguyn Th Anh li mng thm trong bng. B tht s an tm cho rng m
con Ng Th Ngc Dao khng c nh nhm ng chic ngai vng ca vua
Nhn Tng l a con rut tht ca b. Cn i vi Thnh, ai bnh phm mt
ai, vng vn gi nguyn nt c. ng l vng khng ham ua nga, khng
thch ru ch, khng m ht xng, khng mun m lun v vic triu
chnh, nhng ch mt cu th hay cng lm vng mt ng, thao thc sut
m. Mt bui chiu, vng ang do gt trn lu, va nghe lt vo tai mt

ging ngm khng hay nhng t th y cm khi, vng lm nhm thuc

ngay. l mt bi th bt c th th v ngm:
Gc thnh Nam, lu mt gian
No nc ung, thiu cm n
Con i trn, d ai quyn
B nga gy, thiu k chn
Ao bi hp hi khn th c
Nh quen xu xo ngi nui vn
Triu quan chng phi, n chng phi
Gc thnh Nam, lu mt gian.
Vng chy b i tm th xem ai va ngm bi th . Xung lu,
vng ch thy ngi lnh canh ca quen thuc. T ra ci ging kia l
ging anh ny. Vng mun nghe li mt ln na xem mnh nh c ng
khng nhng anh ta tr li lau lu bng mt cu hnh nh nhm sn t
trc:
- Ti ng canh i bng, nghu ngao my cu th cho khuy kho, cng
ch bit l th ca ai lm v mnh v tnh thuc t bao gi. Xin Gia vng tin
rng ti ni tht
L T Thnh c gn hai ba ln u v hiu, ngi lnh mt mc t chi.
n khi hi L m, vng mi bit l th ca Nguyn Tri c truyn
tng trong dn gian t hi gic Minh cn chim ng thnh ng Quan. T
hnh nh Nguyn Tri thng ln vn trong u c vng. Nhn mt bui
c php n thm vng mu Ng Th Ngc Dao, Gia vng L T Thnh
nh bo hi:
- Tha m, ngy trc c bao gi m gp tha ch Nguyn Tri khng?
Nghe ni ng ta lm th hay lm, n by gi nhng k tht hc cng nh lu
lu
Li ni ng n mt vt thng su trong lng, Ngc Dao lng l quay
i, giu git nc mt ln trn g m. S hi, vng vi qu xung:
- Ci xin m tha ti cho con! Phi chng con lm cho m bun phin.
Con ha vi m s khng bao gi nhc n k git cha con
Ngc Dao vi con dy. B lau kh nc mt, nh ni ra iu giu kn
t lu nhng ri bm mi suy ngh, b li thi. B ly tay che mt, p ng:

- Khng! Khng! Con ca m khng c li g. Trong vic ny chnh m

mi l ngi c li c li vi cthin h. M thi.. cng ng nn ng
y con cha phi lc nhc n chuyn c. Sao hm nay m thy chng
mt th ny
L T Thnh xp mi chuyn, lt t m i nm. Sut bui, vng
li hu h chm sc, ch cho mu thn tht s bnh phc ri mi dm ra v.
Lng vng y thc mc.
T sau khi lp c v cng hin hch, ri c tin c vo lm chc
thn tu ph Bnh Nguyn vng, cng ngy L m cng c L T
Thnh yu mn v n. Ni ng ra th c hai bn u yu ln nhau v ti, v
nt. H u l nhng ngi hiu hc, cng trc, tho hin. H u c tm
hn phng khong, cao thng. T ch tm c vi nhau trong th vn, h
cng nhch li gn nhau trong nhng cm ngh v ti nng, v cuc i. Mt
hm ti ph Kim DIn, nhn c li nhng sch binh php ca cc triu i
vua trc, Bnh Nguyn vng la lc vng ngi, bo nh quan thn tu:
- Ta vn phc ng c tr nh tt mnh lit. ng sng ng thi vi tha
ch Nguyn Tri, ng c th c ring cho ta nghe mt on th ca tha ch
v php tr dn, dng nc c khng? ng ng ngi, y ch c ta vi
ng.
- Tha Bnh Nguyn vng, ti s rng nhng li vn ca k mang ti
phn nghch kh lt tai vng. M l c ai nghe thy em chuyn thc mch
th li phin cho c vng v ti. Cn thuc th Nguyn Tri th dn chng
thiu g ngi thuc.
Bnh Nguyn vng im lng mt lt th di:
- Ri cho ta, gi phi ta sinh ra l con nh thng dn th c phi ta
bit c nhiu iu hn khng. Tic thay
L m cht thy kho mt v vng tr tui long lanh n t. Cm
kch trc tm lng i m , L m khng n cho vng pht lng.
- Tha Bnh Nguyn vng nu vng th tt cho, m ny xin c
hu vng mt on trong bi Ph Ch Linh vy. - Ri L m c lun:
Nhiu hon nn l nn dng nc
Lm lo toan l gc tr v
Bin c tri nhiu th suy ngh su
Mi vic lo trc th thnh cng k

Ging c d rt trm, li ph vn tot ra kh phch ho sng lm m

vang c ph vng. Vng sng s ku ln:
- Tri i, ta nh va c trng thy c Thi T Cao hong v cc
tin vng thu hn vi, n cm hm, ung nc sui, ang ngi trn tng
trong rng su, chm u nhau bn vic nc. Ta li trng thy bin c sng
cn, bt tung trng xo lc ta cn l ci thai trong bng m, m tng phi
m d qun au bn b ct trng M hnh nh va c ting voi lng nga h
u y mt rng cung n ang mai phc trong ta, ch mt lnh truyn v
ch cn mt lnh truyn Khoan, hy ch n lc ba qun mi c xung
trn. Tri i! Li vn chn cht m sc hn gio gm, mch vn nh c m
t su xa, bao qut. Sao con ngi y quan thn tu! C nhn c dy rng:
Xem vn t bit ngi. ng nh Tri vit nn nhng li vn ny, c l
no Tri li l qun phn nghch, bt trung?
Nhn thng vo mt L m, vng khn khong:
- Quan thn tu hy ni cho ta nghe, mun c th ca Tri th ta tm
u? Trong b th cc ch vn vn cn st li mt cun Qun trung t mnh
tp Cc di co khc th b bn hon quan v hc t ht sch ri!
L m nhn quanh t pha, chn ch v cha tm c cu tr li thch
hp. Gian phng phng pht mi trm v mi mc thm m hai ngi u
cm thy nght th. Bnh Nguyn vng st rut:
- Quan thn ty cn s ta sao? Sng vi ta bao nm ri, ng cha hiu
lng d ca ta hay sao?
L m khng ch ng c na. Chng qu xung nm ly hai bn
tay vng:
- Ti xin nhn ti cht v mi n lc ny mi dm ni tht Ti
trc y l mt mn sinh nh b ca tha ch Nguyn Tri. Thm nhun
o l nhng nm n sch, ti cng ch dm nhc li nh iu vng va
mi ni va ri. Ti khng th tin rng thy hc ca ti l mt k phn
nghch, bt trung. D c phi nm vo vc du si hay qu trn bn chng st,
ti cng khng dt b khi u c nhng n vn bt h ca thy.
Ni n y, hai hng nc mt L m t nhin chan cha.
Bnh Nguyn vng cng khng nn ni xc ng. L m ng
dy, vng ni ging run run:
- Khng sao c! T nay ta cng hiu nhau hn
Qua li trn thut ca L m, Cao Nhu nh va c soi t hn nhng

nhn nh ca mnh v Gia vng L T Thnh. Nhng L m vn cha

ng g ti thi ca vng i vi bn phn lon Nghi Dn. Nh s tm
cch gi chuyn:
- Ch L ny, Gia vng c bit thnh thong ch vn lui ti nh cc
quan qun hu khng?
- C ch!
- Gia vng c hay hi han g n cc v y khng?
- Cng ch l nhng li hi thm sc kho m thi.
- Th cc v cu thn c nhc nh g n Gia vng khng.
L m n mt n cui hm hnh, t ngh Cao huynh gh tht! Anh y
dn ta n mc phi ni L bm c tay Cao ra hiu:
- S vic xp t u vo y c ri. Cc i thn bn kn vic
quyt nh s phn bn phn lon, v nhm vo Anh Cao on kh y,
ngui cm cung thin h s l Gia vng
L m cn nh nh in v k li nguyn vn li m ngh ca cc quan
hm y cho Cao Nhu nghe. Nghim khc nht l kin t ch trch ca cc
quan ni hu L Nhn Khoi, in tin ch huy Nguyn c Trung, nhp
ni i hnh khin L Vnh Tng, L Yn, L Gii nh sau:
Bn chng ta l b ti hun cu, mt trng thy vic y m chu b
tay, ng phi cht theo vi x tc; th m li di k bi nghch, ng trong
triu k cp ngi git vua, vy l ng ti vi mun i, cn mt mi no
trng thy tin sui vng na?.
Cao Nhu h lng h d reo ln:
- C th ch! C th ch! C tri, t, thn, ngi trng vo cc v y,
chng l cc v y li c bng tai bt mt? Th cn ch L, trong k sch
chun b v hnh s, ch c cc i thn giao cho vic g?
- Em y ? - L m mm ci khim tn. - Lc hu s, em s nhn lm
mt tn qun vc gio i u, cn bnh nht th eo gm quan thn tu nhng
thc cht l ngui lnh trm lin lc gia dn chng v ni in ch huy b mt
ca triu nh.
Cao Nhu sung sng ngi nhm dy:
- Vy thp n ln ngay! c tin lin lc ca dn chng vi ni in ch
huy ca triu nh y!
Cao Nhu nhanh nhn rt t trnh ra khi tay o. Di nh sng hn,

nhng hng ch giy trng mc en hin ln thnh hnh nh on qun rng

rng gm gio. l nhng ngi ngha binh Cn Sn, dn u l c ch
qun, ang tin v pha kinh s, v h li diu qua li Trng An, ni m cch
y gn hai chc nm trong bn h c ngui gi sng i nng chn chn
ngoi tri my ngy m i nha vua tr thi hi Nguyn Tri. Hnh nh
hng trng ny li gi cho Cao Nhu l L m nh ti cu th ca thy trong
bi Quan hi
Lt thuyn mi r dn nh nc