Zabat

Iz Wikipedije, slobodne enciklopedije

Zabat ili Kalkan je trouglasta eona strana neke zgrade

sa dvovodnim krovom; takoer se upotrijebljava iznad
vrata, prozora i sl. Pod tim pojmom se podrazumijeva i
cijela zidna povrina iznad koje je ovaj dio. U
terminologiji majstora jo se za ovo upotrebljavaju izrazi
"kibla" i "kalkan". Drugaije se jo ovaj elemenat zove
timpanon. U grkoj arhitekturi kod dorskih graevina
najee ima reljef a kod ionskih reljef je obavezan. U
srednjovjekovnoj arhitekturi to je dio portala izmeu
nadvratnika i luka koji se jo zove i luneta koja nastaje
iz razloga da se pomou luka rastereti ravni nosa
prebaen preko odreenog otvora i u tom smislu ona je
identina sa timpanon. Lunete su u srednjovjekovnoj
arhitekturi i posebno u romanici bile osnovne povrine
na kojima se se razvijali figurativni prikazi. U renesansi
se ovaj oblik (timpanon) upotrebljava takoer iznad
portala a njegova logina funkcija da odvodi vodu je u
baroku naruena smjetanjem skulpture u vrh timpanon
u smislu bogatog ukraavanja portala u baroknom stilu i
naruavanje logike koja je postojala u grkoj umjetnosti.

Rekonstrukcija zapadnog zabata na Partenonu

Timpanon iz crkva Vzelaya iz 1130., sa prikazom

Stranog suda, estog motiva romanikog kiparstva

Vanjski linkovi
Dobavljeno iz "https://sh.wikipedia.org/w/index.php?
title=Zabat&oldid=5083033"

Zabat na Wikimedijinoj ostavi

Kategorije: Arhitektura Klasina arhitektura

Ova stranica je zadnji put izmijenjena 03:58, 25 juni 2014.
Tekst je dostupan pod Creative Commons Attribution/Share-Alike licencom; dodatni uslovi se mogu
primijeniti. Za detalje pogledajte uslove koritenja.