a Cy alee a a “F ye! | ee PUTO Peet) tee ThsDake LU-213 ISBN: 84,609.5603-2 EDITA: XESDO. IMPRIME GRAFICAS RIBADBO. LIC, CREATIVE COMMONS, Bl PPR, PERMITIDA Ci 1N CITA DE ORIXINAL Unhas verbas para entrar en materia Este pequeno yolume esté feito con artigos que foron saindo 1 A Marifia de El zo electrénico mensualmente 6 longe do ano 2004 no xor internet no ender Progreso ¢ colgados despois cn http:/agremon.pitas.com. A idea xurdiu no interior da directiva da Asociacién de Veciiios O Teson de Ribacleo para empregalo como agasallo és socios, dispor dunha lembranza do ano en Ribadeo ¢ tamén dun acicate na partic pacién vecital por comparacién entre as posibilidades e a realidade. Posteriormente ese uso foi texeitado. A estructura de cada artigo trata de presentar dun xeito ameno ec desenfiadado algtins feitos represemtativos en diversos aspectos entre os que foron ocostendo cn Ribadeo en cada un dos meses do ano. Cara © fin deles éntrase a realidade ribadense na do conxunto de Espafia ¢ no mundo cunhas pinceladas sobre algunha noticia indicativa fora do Concella Non se debe esquecer que & un pequeno resume ¢ non unha cronica detallada, no que moitas veces se botardn en [alla detalles, uiha explicacidn de causas ou unha proxeccién do que poden signifi- car cara 6 futuro 0s feitos que se relatan, Bsas fallas tratdronse de paliar dun xeito activo, cunha redaccién que 4s veces deixa as cousas a medias, indicando mais que dicindo ¢ facendo que o propio lector pense nos feites mais que 'soltando’ a informacisn. Unha derradeira noza: 0s artigos estén redactados a final de cada mes, sen alte -i6ns posteriores que poderfan variar a percepcién daguel momento. Ribadeo, xaneiro de 2005.‘i Xanciro en Ribadeo Comezou o novo ano en Ribadeo coa herdanza de tempo frlo e quente con poucos dias de intermedio entre un ¢ outro, ¢ volta a comezar 0 ciclo. A metereoloxta pode considerarse neste caso como unha indicacién doutres moicos feitos que pasaron no pobo neste mes. Tamén as consecuencias do cambio de opinién do Concello en rela- cidn 6 recheo evolucionaron polo estilo: tras dicir que se conseguira un futuro para Ribadco, foi anunciade que se ampliarfa en seis o mimero de poliyonos industriais xa previstos en Galicia ata 2006, pero Ribadeo non estaba entre eles, 'Tampouco se abriu ainda o aparcamen- do trato entre 0 equipo fo, Ccabe preguntarse © tipo e a consistenc de goberno municipal ea Xunta, O mesmo recheo tamén parece difu- minarse, senén no botar pedra & Ria, sina cantidade de cartos previs ron as rebaixas, curiosamente sen (a, ma que parece ser qui tamén chega metmar actuaciéns, afnda que pode que facéndoo na calidade. Mentras, a representacién en Fitur, que a nivel persoal duplica- se, non recolle nada de: 1 degradacién paulatina, o aumento do tesdn, © aumento de alturas das obras ou a aplicaci6n dos novos horatios para locaiy noutarnos da Xunta, segiin din para collerlles os cartos 6s pele- grins, Listo tltimo, algo que foi decidide segundo 0 Conselleico con- tando coas asociaciéns de vecifios, sociedades que tratci de localizar curiosamence, non atopei ningunha que participara nesa “consulta” cun fin 6 que se opofien todas. Fn fin, o mesmo ruido, mis horas, con alevosia, sen xustificacién e quen sabe cantas cousas mais: cal suce- de que a nivel nacional, aucondmico e local seguen sen aparecer 0 cquivalente as armas de destruccién masiva. A este paso, e dada a importncia ¢ bombo que se lle atribue a Fitur, rematarase trasladan- dlo as protests ¢ a repercusién das mesmas a ese lugar, de xeito pare- Ilo © que pasou en Davos, Porto Alegre e este ano, Bombai, e que & cous non tan dificil como parece. Para compensar, Ribadeo esta vendo nacer 0 » astalciro na praia dos bloques, vése pioncira nas novas tecnoloxfas no cnsino a pesar das rebaixas (6 tempo que Barras nos deixa 2 oscuras € erme dun novo6 fai mais dificultoso 0 set: uso) ¢ ata as stias Maxestades os Reis Magos vantes, pode que para que os oja mais xente falan no idioma de C (comprender ¢ outta cousa) © tempo cambiante tamén pode simbolizar 0 craton entre , que estaban avisadas nas clecciéns Concello e asociaciéns vectiais para prepararse para a colaboracién coa entidade municipal, algo que eva altibaixos no que vai de mandato, con demasiados minimos. Ou 4 oposicibn, abondo caladifia, que cos seus problemas a dous meses das clecciéns, pasa de puntifias sobre a subida das casas e a privatizacién de de wdo. cobro de multas, 6 mellor non tan mala despoi Xa se sabe que a costa de xanciro ¢ 0 yento marciro (si, 0 dos aventados) desvia problemas ¢ atencién cara outros temas. Agora imos camino do antroido, que xa veremos 0 que nos depara Febreiro dende a Atalaia Nun ano, os meses van detras uns dos outros sen discontinui- dade, Continuando en Ribadeo (Xaneiro en Ribadeo'), despois de Xaneiro, ven Febreiro, que comezou como se de Maio se tratara (tem- peratura, ceo, frores...), €o que dar unha volra pola Atalaia permit disfrutar 4 ver chun bé tempo, unha vista magnifica ¢ o progreso das portivo, chamémoslle de Porcilkin, Lentas pero con- abras 110 porta ¢ tinuadas {as obras,..), como este mes parece pedirlle 6 corpo en medio dlun inverno normal, que nen neste con temperaturas dun xullo no i, com neve & man e retraso na quei que a xente foi 4 praia, ¢ de Sibe ma do antroido, que se altetnaron de xeito ripido. © tempo inestable tamén parece unha sinal, algo que fixo mar car unhia diferencia con Xaneiro: saiu 4 rda un boletin do PP onde se tai queixa de exactamente acto cousas, pero que significa algo que o mes anterior non quedaba claro e que abriu a porta na vila ds elecciéns xa priximas para Congreso € Senado: 0 dereito da oposicién 6 paca Jeo, sexa con base ou feito pensando cn fume. FE. parece que cara a esa i vita electoral pasaron moitas cousas no mes: dende o antroido, onde penctrou moi debilmente en comparacién coa boda real, pasando polo Sergas, que anuncia na prensa Bas Igo € algo) a disposiciéns do posto de pediatra, 6 comezo de campatia, con dous mitins xusto 6 comezo da movida campafiers. Pode que por eso tameén estivera presente © do mes. so da zona en Fitur, aiteado na prens (segundo algiins) fra Rematou febreito cun derrubio por sorpresa que a algiin deixou branco para taco o dia: 0 do edificio onde se atopaba a Farmacia de Nicto, Para evitar males maiores rematouse a golpes retrasando o miti do BNG ¢ cortando a ria, que din as malas linguas que fora cortada sani vicifianza por intereses partidarios pouco antes. avaliacién pre- movidas pes eMarcha Ribadeo? Andan as augas revoltas po clecioral, sitase de voltar 6 revés aquelo de que en aug case hen: neste ease, axitase a auga para pescar, ¢, 4s veces, péscans botas ow calqueta fixe, ¢ se non, bétase. A curiosidade que ci cipio de observar as correntes no remate da obra do Porto Deportivo i 6 prin-seria unha alternativa 6 tedio dese manexo de lixe, Ou dar un paseo eno subterréneo polo apatcamento mentras non se ocupa, Ou pens mentras se esquece aquela mula impagada ou incomprensiblemente incobrada, ou aquel edificio que aparece cun piso mais ast, de pronto. Ou esquecer a subida de taxas fai tempo decidida ¢ xa aplicada. Noutra orde de cousas, xa se puxeron cn marcha as escolas municipais ¢ estase a desenvolver a ‘Oferta Cultural’ do Concello, ¢ ast temos curtos, actividades para nenos, teatro, prictica deportiva, E rematamos sen miisica mais que electoral, a pesares que pre- cisamente co gallo das clecciéns fora lembrado Hernan Naval como antigo candidato. Esto, esperando Marzo e os resultados, o que da un certo formiguillo 6 ambiente. Verase. Marzo, o pobo elixe - Antes de citar o comexo do mes ou o seu final, antes que refe- rirme 6 tfeulo, estilo 11M, unha data para lembrar ¢ hora de bacir marcas macabras, que dende Madrid trasecnde 0 noso pobo ¢ abran- gue a vodoo estade nunha especie de doloroso caer da burra colectivo ancecesor da Semana Santa: po somos ¢ en pd nos hemos converter Noatro nivel algo como un 98 moderne sen perda de colonias pero co sett Maine civil © autdctone, algo que dew comezo efectivo 6 nove Inileniv por estas terras, Algo que sucede, non por non ter cofiecide leryorisme, sendn pol dimeasivn sibita que manifestou, ntimero de verdugos, ¢, de victimas © timéa ampliacin na variedade de posibl cit subsidiario, polo trauimento dado 6 tema, que propiciou un cambio na politica a nivel espanol e mais al6, cambio que parece ainda non tr rematado, Pode haber andlise, pero non palabras. - O mes comezou nestes lares cunba primeira pedra polftica polé- nica, ado camo da autovia que agora ten outta relevancia por pasar a vella carvetert a beita duoha pedra branca coa testa dun aul que rememora 6 partido protagonista. ‘Tras preparar unha terra para a cele- bracién, a prensa asistiu ... ¢ alcalde tamén, Estébase a punto para unhas cleccidns esratais das que non se previan os derradeiros dias sguir doo, Seguramente eso pesou na asistencia 6 acto, que se veu contesta- seguintes 6 14 M por quen quere cambiar 0 traza- sén- que pareela que fan permitir 6 daquela partido gobernante do tamén nos df do. Sobre as elecciéns? O dia 20 en Le Monde apareceu un artigo nw que se pofita de manifesto unha explicacién do transcurso dos pré- simos anos cn Lspafta ¢ tamén na nesa zona: Aznar, cronoloxfa dunha nianipulicién, Mentras, na entrada de Ribadeo, segue un cariel: Eso esperamos, ir xuntos, ir a mais. ‘Todos. “Juntos vamos a mds Agora En Ribadeo, dia da drbore pasou sen celebracién, Foi celebra- lo dias despois: as arbores son pacientes ¢ o tema esta en acostumar a sent. O que foi puntual foi o mesmo 19 de marzo, dia do pai: 0 PPtrata de dividir 0 goberno de PSOE ¢ BNG no Coneello atacando 6 primeito ¢ eloxiando 6 segundo, tamén a modo de celebracién da renovada oposicién a outro nivel que o local. Pregunta na. prensa Resistird 2 entente no Pazo de Ibditez? E por que non? O gue segue a ser puntual diante da Casa do Concello ¢ que segue a lembrarse a Xosé Couso. Non sé é lembrar: € pedir outro mundo con insistencia seguindo sen un prantexamenco estricto unha versidn atéctona do dito de 'pensa globalmente, acttia localmente’. Mirando a yella compaficira de Ribadeo, vese que contintian as obras en Porcillan, Xa esté romatado piso do espolén sur, e vense api- lados 0s novos pantalins. Pode que en correspondencia, a draga segue 0 fondo (mesmo deixando a area ds portas da ria (*) en marea ta magnifica dende a rasc baixa) mentras que os teséns tefen unha Mirasol. Menos pesca na rfa (eso Ile tefio ofdo dicir a xente que pesca), diante dos armacéns {curioso, velos en Mirasol ¢ pero mais beirarti sen saida para camiéns). A zona alea tamén cambia: beirartia branca na Atalaia... limitan- antada da invasién urbanistica que xa comezou, E, speta, baixande do Cantén. do a herba como adi: mellores beirarvias, pavimento, .. €80 s€ ‘Tamén foi progreso 0 aparcamento aberto, ainda que sexa (ou pode que mellor por eso) con un querer/non querer medios de comunica- cién na aperturafinauguracién. ‘Tras un aviso en falso na prensa para a reunién sobre rufdes, houboa, Resultado? Infor dos. Criterios? Non son. piblicos. Resultados da inspeccion? ‘Tampouco. Mentras, 0 lema de Ribadeo parece ter cambiado de novo: nc de que remataron as inspecciéns de ruf- segundo un cartel 4 entrada, a antiga "Porta norte’ parece ser agor Ribadeo, ‘tu AS de COPAS'. (*) aun setecentos metros da punta da Cruz e algo mais da Pancha. As noites decrecen: abril en Ribadco Hur abril. o dia xa predomina sobre a noite, € puxanza da pri mavera implicw unha actividade patences non & extrana a abundancia de referencias para este mes no que a derradeira noite un local convo cahit di festa preguneaide ade quidn es La noche? Bsa poderia ser wha nichilonr deste abril ribadense en moitos temas: Quen & 6 protagonis uw Quen Go autor do ‘orden, mando ¢ faigo saber"? O vandalismo nas Catednaiy ou an cantctera do taro, ow en comunidades de vicitios, coa dlescarjur de extintores, roubo de cadeos, devoltos no portal, ... dan sen- Hilo preguntas de quen & a noite? Non é pregunta vana, alomenos se contumos noha visita a resedar neste perlodo: a dos participantes do Congrei Galicin-Irlinda, eatedriticos irlandeses ¢ outros participan- tes teeibidos,.. con alcohol, nouturno e na tia: a ‘cultura’ promovida esi Gavo parece contradictoria con outras, come put mulleres promovidas pola Coneellalia de Cultura. Coneraste charlas petiddicas parello 6 dunba pranta de reciclado de lixo e ctimulo de bolsas ¢ demuis lixo que observa calquera visitante (por exemplo, os do lianseantibrico) na taseira do Eroski, Por certo, punto emerxente de stilo dos centros comerciais ou os mall ameri- Ganos, que seria ainda mais duro de roer polo comercio local se distru- reunion en Ribadeo, & tara de accesos peatonais que convertiran nun pasco 0 achegarse ali. Menus, pasaron 365 dias dende que fixeron que Couso nos deixar, un ano no que seguiu a set lembrado periodicamente ata ort, a piques do regreso de Iraq dos destacamentos que noites pen unos que nunca deberan de ter ido. E tamén parece que a pouco tempo de que outros ribadenses, os irmdns Moreno, volvan 4 terra, & sumibri do edificio que lembra o seu nome dende 1911. Comeou un ‘Plan de calidade’ para a hosteleria, que pode sig- nificar moitas cousas diferentes para todo 0 pobo, inclufdas unha per- cepeiin distinta do xcito de facer negocio ¢ © posible aumento de yuinancia, esperemos que tamén para 0 medio ambiente. Contrasta esa iniciativa cou xa vella falta de poligono industrial que se segue a sufiit © que ton alogudla a posibilidade dunha base manifactureira, ¢ tamén,na mesma lifia, coa posible emigracién da tinica empresa aerondutica en abondos quilémetros 4 redonda. Foio mes da autovia, do seu comezo € cio da construccién da A8 entre Vilar ¢ Vilaframil para fin de mes 0 mesmo dia que se dixo que os pagos dos terreos serfan 0 19 € 0 20, asi, sen mdis, Ambalas cousas foron adiante, como as primeiras fixaciéns tivo. Anunciouse 0 ini- na dérscna de Porcillén para a ampliacién de postos de atraque no pei- rao deportivo, nun empuxe que contrasta nos mesmos dias coa unidn das confrarfas de pescadores de Rinlo ¢ Ribadeo en busca da stia super- vivencia. ‘Tamén foi o mes da Semana Santa, foi procesidns, libro ‘das fes- tas’ (da §.S.) ... un ano midis, de destemporizacion, Que é senén ver confrontados os anuncios de procesiéns € bares, en competencia os uns cos outros? Est craro, en Ribadeo vivese o fenémeno da glebali- zacién, neste caso en xeito de substitucidns de festas ... con cartos polo medio. Sinalando xa maio moitos ribadenses recibimos un sobresalto coa convoeatoria dunha asamblea extraordinaria de Amadores da Miisica, a entidade socictaria que ten maior nimero de afiliados locais c soporte da banda, para prantexar de xeito apresurade unha variacin no futuro da agrupacién musical. O porvir musical marcou asi o fin de mes de moitos que, de pronto, sentiron a nocesidade de exercer como amadores, ¢ non sé yotar unha tardia atribucién de socio de honra 4 persoa de Hernan Naval. E, en cultura tamén, unha reseita con nome propio: Santiago Sanjurjo achégase 6s Premios Nova 33, de ibadenses por mor de Eva Moreda. grata lembranza para os Para remacar, pofiamos a este mes ribadense dias pinceladas de foi anunciada a recuperacién de fuel do Prestige para paisaxe externa maio, cutiosamente, por unba subcontrata. 2a se recupere de xeito adecuado (sen subcontrata para limpeza extra)? Pode que fora tamén un mercenario subcontratado 0 que fixo posible que texistraran 6 Principe nun aeroporto dos EEUU, dun xeito que ard posible que a nat trae 4 memoria o rato dado a calquera sospeitoso de colar bombas ou droga nun avién. Predispord a D, Felipe un incidente tal a unhe vision da vida mais parella 4 do pobo que ‘esta chamado’ a resentat? En easo de respostas afirmativas, benyicis sein ambay noticias 4 4 i. EEL 1 bi 5 heaMaio, mes das frores en Ribadeo Scguindo o refiin, 'A primavera, o sangue alte a, xturden os pri- meiros problemas: vislbles externan emte no governo bipartite no Concello, A causa, a yotacién sobre unha subveneién puntual de 12.000 cuitos (2,000,000 dle pus) 6 Patron Maior da Confrarfa © 0 con- venio dos taballaloves municipais. O primeiro fixe que ne pobo xur- divin voces (now moi als, por se acaso) reclamando unha extensién imposible das axudas, a parte duck pleno con oposiciby en conta, pert 1 divisién dos votes do equipo de werno, O segunda, mas a aprobacisn dos sindicatos e refrendo do ive subas de méis de 600 eurodmes walt leis visiancia noucurna como vifia facén- funcidns entre director de banda v exeola, Liste convenio, que ten tamén descontentos entre os afecta- ILO Momento ou a divisibn « low, produxo unha paixina web de protesta que cutiosamente foi pira teadaa tin de mes, Mo prodticese nun maio que dew as sas frores non sé na boda do Principe © x1 Princesa, sendn no novo posto de Rato 6 timén do Fonda Monetarie Internacional. nén tivo a stia cara negativa por cxemplo na finalizacién anticipada da tradicional cregua dos cen dias le Limpouco floreceron neste mes dex drbores no xardin, tras do novo poverno por mor cleeciéns europeas ultir podas que nalgin cz © parecfan cortas. En contraposicién, Ribadeo segue a crecer ainda que esté previsto que dimintia aa dalyti edilicio por orde xudicial. Pouco que ver coa pensada peatona- linacidin de parte da Avenida Rosalfa de Castro (rita da ponte) cun con- vento inddito entre constructores ¢ Concello ov 0 amaiio do piso tubsolo no entorno das catro ritas, preto de onde hai en marcha unhas Guitis obras dle edificacién. Obras que se fan notat, a pesares das subas choy laxas (IBLE inclufdo) & Wedhi un troxo dent protestas correspondentes, de que volva a iralla na atalaia ou da falta de obras na ctipu- hihi Casa da Réten Sta, Cruz, que a mantén inucilizable dende mais Je nnedio ane, lu medio, para algdns 0 mes foi movido. Por exemplo,ores: Herndn como Socio de Honra non evitou que houbera dis cusiéns sobre un novo convenio, o Director de Banda e Escola, as rela- para fematar como comezou, cn nada entre eles ¢ co Concello, ¢ pedindo Director unha excedencia de tres anos. No medio, 0 con certo das Letras Galegas clevou os dnimos de socios e xente interesada, Ou O Tesén, a asociacién de veeifios, que remata o mes esperando a recepcidn polo Alcalde mentras se acumulan asuntos sen resolver. os das frores: novamente Remaremos de xeito acorde con este m: © Diadema de Ribadeo acompafiou a numerosos actos culturais. Enere mio Daniel cles, destacan por pouco usuais a convocatoria do Pr Corcerin de teatro ou a presentacidn do Caderno de Investigacién Lireraria do [ES Gamallo Fierros, Tamén o dia da lingua foi celebrado a con mais pulo que outros anos, ademais de ter como esceario mari a nosa vila cun Correlingua que trouxo 1700 rapaces ¢ rapazas, se ben cto que se quedou corto para moitos dos par- cun prantexamento do a ticipantes. Xufio: Ribadeo, camino do verdn O comezo do mes marcouno a eciipacién dos novos pantalins no porto deportive, Non foi esta a iiniea novidade na 1 comezol Hove sump ia ftdki que sa ocupa na otalidade © porto deportive, parece que despois de intentilo na outa esquina da dérsena, A pe eso, parcefa que non seyufa adiante o recheo,.. ata a licitacién oma ow A2 claw obras do que itp nee a diirsena norte ¢ Mirasol. Algo do (que os vecitioy nox cHLerAos O Vertes seguinte pola prensa, Agora 0 Camienuirin & que vai pasar coa Ticeneia de obras? ‘Tias a opeién do Convello deapoly cit manifestacion ¢ pode que 500,000'lm de area dogo no ile woo (que continuaron a aumentar este mes cos tra- hallow che draga nw cunle day Figueiras), parecen poucas as opciéns Cileilos medioambientaist Saberd alguén, se o sabe ou os fixo. Mentres ax vugis non estin de todo craras na ria, as empresas egtion pofendi a sia vista fo 1 de Ribadeo; por exemplo, en 11, 6 hon contemplharse préximo un poligono nesta beira da rfa esl ni outta, Como en contradiccisn co anterior, a puxanza construc fonten Ribadeo contint nos nudis insélitos lugares. Asi, non s6 xa s contemphe ailaltade 0 acceso & urbanizacién ‘Panta Canela’ (suponse que chumady asf pola vista actual dence 0 paseo 6 cimeterio) senén que temos ftmén nova unha pequena ra ou mello, un calexén estrei- Iw pan pedns entre dous galpéns en Mirasol, 6 ser habilitadas unhas excaleinay no recuncho que ocupa, © movemento de Ribadeo segue a novarse nos campos mdis live ‘ost a Casa do Concello andivo revolto con acusaciéns de acoso, investigacisns seyredas levadas a cabo por compatieiros, denuncias por uno de herbicidas, € © convenio, fortemente controvertide e que polo qitie parece xa non. cobre as horas necesarias para actividades na Escola n. so, sen contar co enrarecimento das rela de Musica durante 0 vei Lins politicas con incrusiéns persoais na prensa, Outros movementos © Coucello son mais garimosos: na cultura, preparindose para o culi, prodigilronse os concertos de fin de curso da Escola de Muisica, ome novidde entre outra tuaciéns, como a do ribadense/arsenti-ae eM no Vieror MI, Ponte, de nome artistivo ‘Antonio de Alarcén, Juglar de Espafia’ que foi acompafiado polo premiado coro do Sgdo. Corazén ¢ a actuac En que ci anos da matanza da praza del un feryedoiro do que Espaia xa saiu, mentres a filla de quen cocifiou 1 Galicia co gallo do camiio a do grupo de Amigos da Gaits jas eran corre o mes? Cando se cumpren 15 cunstanc iananmen on Pequin, Irak segue a ser o desastre, Jenna Bush, fixo unha visita de S: cante, como 0 que este ano houbo no Corpus ri alfombras florais, que se viron afectadas polo vento dese dia, comple- parece un contraste cho- Jen ntiago, sen visirar o Pértico da Gror as tlpicas menutrose cunha alfombra negra de goma na peatonal, algo que leva camifio de se converter tamén en tipico En canto 6 transcorrer dos dias, as noites sepuen a set amenas: xa non se crata de que unha discoteca esté anunciando, como pasou todo o mes de maio, a siia apertura toda a noite ata as 8 da madrugy da, sendn cousas ;curiosas? como o desmonte das bandas rugosas a © anuncio das ‘noites activas’ por parte do noite de $. Xodn Concello ... para despois do verin promocionar a noite. ista de Ribadeo Xullo: a recong Xulloy an mes politico, Le poderia ser timén o titulo desta breve narracién do trinscurse mensuaben Ribadco, O mes que mar corta nivel eatatal os con dias de poverno socialista, foi politico tameén rived de Ribudeo auto sen ¢ dleivo dia, por obra ¢ gracia dun pre- Hoos al, de festas populares, da pregon popular ( pregé foi antecedide s6 por un cla da noticia de que jpot flat habent paligono, Algo que pasou case desapercibida, pode que pols ineredulidace despots de décadas de dicie que estaba xa consegui- fo, Unlit chita ovicntariva pode ser 2006, ainda que despots do tempo de expen, calguons se atreve a dir com precision 0 dia en que o solo indusihil delxe de ver un colo de horelkt para o desenvolvemento da vihi, O dla antes lembnihase a José Couso, cun libro, “José Couso:La rilnachi inemoda’, Bo dous mitis tarde, © martes 27 retornou & sia vatsat, Cus do Concello, un Tbifiez non bronceado, senén policromo eoattidador, baixando as escaleiras cami ... segundo din os agoreiros, lo gen terceiny Hinchamento calquera noite destas. \ segunda parte do ano comezou con este mes longo que hai que acortar cn noticias day que segue a producie Ribadeo en cantids ile, Deu eomezo a iny sidn temporal de Ribadeo polos turistas, ¢ 6 » Ribadeo polos mesmos ribadenses. Enon me Lempo, i reconquista ¢ vellvo i sorpresa de que © circutto urbane de ciclismo lograra 0 que hon puido a igrexa no Corpus: fixo retirar a Alfombra de Goma da Payarela Catto Calles, O que non logrou foi que despois de retirada hon fora reposta en parte © noutra parte, almacenada in situ Jodo o mes 4 espera do primeiro pleno municipal con interven- clin vecital, 0 Concello segueu a dar sorpresas e foi novamente de clio literal & centre do povo. Noticias como que esté previsto prolon- J Whe AY acCAs © paseo pola beiraria, despois dunha recuperacién da cosenda da Vilavella que se promere préxima, compicen coa adhesion wt RUS, unl venento dt sociedade da informacion, neste caso, no rural, e parecen chowut con maior dificultade de erdnsito na zona portuatia, ar cartos da UE para o desenvol- 1 ascciacién para log »20 ‘Tamén de xeito interno foi noticia, coas secuelas do convenio de persoal, Polo medio, un seminario de xeraci6n e maduracién de ra A sua diver- ideas tentou de animar o tecido empresarial do povo sificacién e & xeracion de emprego, e competencia nutrida entre cur } con todo tipo de sos € xornadas (pattimonio, medio ambiente actuaciéns, entre as que son de salicntar as varias ¢ aplaudidas que ofreceu a banda 6 seu priblico. Ribadeo segue a salientar nouttos campos. Asf, neste mes no que os turistas se reparten a beirartia cos anuncios de obras c valados ou aparcamento collido 6 vo, ou no que pinchou a policia local debi do 6s vidros da movida, cofieceuse a nota de selectividade cun balan- ce que deixou a catto alumnnos ribadenses entre os mellores de Galicia nesta revilida, multiplicando asi por nove os resultados medios xerais. Un pequefio comentario mais: como dende fai anos, Ribadco albergou sta vex coa presentacion, os de as xornadas medioambientais, coincidindo do Plan Nacional de Asignacién de Dereitos de Emisién de ga: efecto invernadoiro para cumprir a Protocolo de Kioto. Nembargantes, a tematica ribadense era mais prosaica que a salvacion da satide ambiental do planeta: Bioterrorismo. E dicir, outra mais das do 11S, mantida esta vez sen aporte da Xunta s fronte 6 xenocidio cn curso secuel F ben, aque son todas estas no no Sudkin, ou mesmo que Médicos sen Fronteiras se vexa forzado a marchar de Afghanistan porque a guerra, oficialmence finalizada, terca na stia determinacidn de seguir? Unha xira por agosto en Ribadeo Comezou agosto coa xira ¢ sen novidades, 0 mesmo que dias , a auga tentou de afectar as celebraciéns , 0 Emma Cuervo. Si despois pero sen conseguilo, respectando os momentos principais, Esa foi a ténica do tempo ro mes: ameaza de chuvia mais que chuvia (que houbo), ¢ temperaturas que facilicaron 0 suar entre tantas acti: vidades que tiveron lugar. Despois do premio Daniel Cortezén, este mes volrou a ter dende Mar por Medio, cun tema pouco relacionado co titulo xenérico, és campamentos infantis desenvoltos tanto no pobo tam como no medio rural, Entre ambos, moitas outras actuaciéns como o a Carlos Alvarez Ferndndes-Cid ou concerto homenaxe da polifénic: as exposicidns diversas de pintura. Tampouco se escapou que por fin abrira a biblioteca cn horatio de mai . Completou 0 panora- ma o pregon das festas, no que Carlos Alvarez Lebredo oficiou de pre- © tard gociro, No medio do mes, unha xuntanza da "Nunta local de segurida- de! certificou que 'Ribadeo marcha ben’, segundo parece, razén que pode que levara a destinar efectivos da Guardia Civil 4 proteccién de Calvo Sotelo polas noites, deixando as chamadas dos vecifios a este en ser atendidas de xeito directo. Na mesma vertiente oficia corpo s Ido mes, renaceron as queixas de per- secucién no Coneello, afnda co funcionamento da comisién. Anunciouse a peatonalizacién da ria Reinante, cande os coches ocu- pan por completo 0 tramo anterior, Viejo Pancho, ‘semipeatonaliza- do’, O caos circulatorio segue, con ou sen reformas, agudizado pola ocupacién das beiranias polas obras, ¢ nalgiin caso, valado de viales ante (sen titar polo momento) o dificio na sta S. Francisco, xa longamente pasados os dous meses que deu o xufz para enteitos. E seguiu ad diminutr 28 alturas de mais que foron recurtidas polos vecifios de enfrente. Eo rufdo... non s6 en Sta. Cruz, tampouco se evita no pobo, a pesares de levar un ano de promesas, prazos incumplidos . Por ctuacién do Concello, as criticas ¢ apoios & estatua do Marques vironse superpostas ds comentarios pola apaticién de novosCocos de metal en $.Roque, en comperencia cos que s6 poden sait uns poucos dias 6 ano. bns de Ribadco no entorno proximo foron cambiantes: ‘As relaci mentras en sitios web da Xunta péces rada afectada polo convenio de Ramsar, antinciase a licitac Portos de Galicia por 582.793 euros do proxecto de construccién dun sos en Porcillin, de baixo ¢ tres plantas, segue a haber e ver como toda a tia é conside- bn por edificio multiu a haber vervedeiros incontrolados en Ove, ¢ pddese ver que © recheo feito hai si maiorfa como eso, un vertedcira, Na ria, as s elecciéns no ndutico tras anos, hoxe € usado 1 augas andan tevoltas, ¢ asf pospénens' unha polémica ¢ coa excusa de non ter actualizados os Fora de Ribadeo, foi o mes dos xogos olimpicos, co renacemen- to do tigre chinés (cando a China esperte, 0 mundo tremers’) a par- ticipacién en remo de Carlos Loriente. Foron noticia a nivel interna- estatulos, erendum en Venezucla apoiando a Chavez ¢ a entrada en «as presidenciais nos EEUU, € a nivel nacional a aptoba- cional 0 r campafia par cién da regulacién do comercio de dereitos de em efecto invernadoiro. Méis preto cstivo que o ribadense Miguel Pérez fora ouro en 200 ¢ 400m ¢ prata en 1500 libres no campeonato de Galicia en natacién celebrado en Ourense ¢ a aparicién de medusas nas praias sién de gases de Setembro: festa e resaca en Ribadeo Comezou sctembro como tédolos anos coas festas patronais. E, como tédolos a nos, despois de rematalas, quedamos aqui s6 a xente de tédalas dias, coa conciencia de que o verdn xa se foi ainda que o tempo pareza desmentilo ¢ se poda aptove E dicir, cunha especie de resaca de moitas facctas diferentes, onde ara praia ata fin do mes, algiin ainda descobre cousas non tan novas como as rutas en Sta, Cruz ou 0 escudo constitucional da Aduana. . deseaca R que R, que deu vida 4 expresién de novas formas de ver 6 son ¢ a imaxe Culturalmente, entre outras moitas manifestaciér ‘estilo Ribadeo'. En claye de cultura tamén tivo lugar 0 comero de actividade na Escola de Musica, tras unha eleccidn de director que foi invalidada polo mesmo clixido 6 non querer 0 posto e unha reele: jon. que fixo que videra & vila 0 que moita xente ve como un esprit 1eno~ vador. Wlamento do De calquera xeito, a noticia do mes foi o enca Marja, mer rochas ¢ constituiu unha atraccién turistica canto de dia como de noite. Re ante que 6 quedar sen méquinas habiles foi dar comuta as Jacionado tamén co tema maritimo, segue o xa case sempiter no dragado na rfa, acompafiado por mais obras cada vex. Agora non sé estd cheo de escombro 0 antigo recheo, sendn que os bloques ocupan o mais recente peirao pesqueito. para compensar as obras na beirarfa, as pasarelas de goma seguen no centro da vila, aumentando a pesares dos accidentes, men- tras comenzou a chamads peonalizacion © 'humanizacién’ da ria Reinante, que voltou a interferir no trifico ¢ aparcamento, alongando a polémica sobre o tema, Pasou setembro ¢ os plenos seguen sen ter intervencién popular, ¢ non me refiro a incervencién do partido que leva ese nome, sendn das asociacidns do pova. Por exemplo, O Tesdn, que mantivo unha asamblea na que 6 final, 0s vicitos pediron mais intervencién para cratar de acallar 0 ruido nouturno ¢ a merda que o acompafa 4 mafid seguinte, Nese ruidoso tema, Ribadeo segue os sige nos dos tempos: cara 6 fin do mes, case coineidente co anuncio dunhaaqui lanzouse a iniciativa de for- tan- guerra 6 turismo etilico en Cataluii necet actividades alternativas 4s tipicas da movida, rematando 4s tas da noite € coa esperanza de evitar 0s efectos nocivos que acompa- fan a celebrada movida: as demasiadas veces que se acada nas vivendas ou ds cinco da mafia, alto consu a vicifianaza dos 50 decibelios as tres mo de alcohol, vidros rotos, mexadas, deyoltos, ... O anterior, a pesa- res dunha normativa municipal que non o permite, Claro que hai que no para que non aplicala ¢ non aplazar a stia posta en marcha ano tras suceda como en cantos outros sitios: este mesmo mes sonow a alarma polo despoboamento do centro hiswérico de Viveite, no que actéian non s6 a maior dificultade de acceso ou 0 custe de rehabilitacién das vivendas, senén tamén unha movida que esté intimamente relaciona- da co ruldo ¢ dificultades de adaptacién social douteo xeito, Toda, cousas menores Fronte 4 movida en norteamérica prepa rando as elecciéns, ¢ no globo enteiro seguindo os movementos para saber quen mandard a nivel polftico. no mundo. os préximes catro fan na nosa vicifianza ¢ que anos. Pero cousas menores que nos afe determinan a nosa vida aqui ¢ ago Outubro, Kafka en Ribadeo Kafkiano & un calificativo que vaille ben 6 humano, precisa- mente porque é humano, cn doses teducidas; maiores, son persudi ciais ¢ fan caer 0 peso do seu significado como unha lousa. Cal é a dose adecuada? Com antes) da visita dunha delegacién bretona, a perspectiva dun irmana- ou 0 mes cun nome francés: Loctudy. Tras (e ainda mento levarfa camifio de converterse nun tema normal de exposicién de opinons, pros ¢ contras, se non houbera outros temas, pero hdubo- os. Mais mortes na estrada deberan levar a acciéns concreta Nembargantes non foi cso 0 que levou 4 consticucién dunha Comisién Mixta Permanente para Infraestructuras na Mai cando coa mancomunidade 6 ser vista como unha institucién parale- fia, cho- la de presién 6 poder. E dicir, en troques de buscar unha cokboracién por intereses comuins, ténse un enfrontamento por politicas diferen- tes... Por certo, falando de infraestructuras, novamente houbo noticias de sobre a autovia, que sc por noticias Fora, debera de estar a piques rematar, Relacionado tameén con urfico, este mes contribu‘u co afundi mento da Avenida de Galicia por unha obra, pode que sé aparente- mente mais que as beirarids previamente cortadas por esa © outras obras. O mesmo feito trastocou a idea de que 0s terremotos $6 08 pro- dace a natureza: todos sabemos agora que tamén os poden produ i con intensidades constructores © arquitectos, a imaxe dos natura grandes ¢ réplicas mis pequenas, como amosa o desplome de xeito sucesivo dunha beira dunha via como a de Galicia. A xestidn de bemos, faise dende o interior da cousas, como Casa do Concello, que, alomenos vista dende féra, amosa unha situa- cién desconcertant hai mostras de pintura de tonos amatelos e ver- mellos no Concello, separa das, para xulgar ¢ para dar cor 6 edificios © que se dirfa ‘unha now de cor’, Mais o de desconcertante tamén é apli cable a non ter rematado a comisién de acoso € non ser aceptada a trémice a denuncia, aparecer mais escritos sindicais en apariencia sobre convenio pero mdis ben de ataque preventivo, ... Ven ben 6 caso a renovacién de ‘xira con nés’, que resulta scr un conxunto de activida- des para cativos, distraclos ¢ tamén formalos. Asemade verien ben os anuncios do mereado: produtos da horta, frores, ... que lle dan unha vida nova 6 mercado dos domingos, distraen ¢ crean relaciéns, Da Casa do Concello non-deixa de contrastar a peticién feita a portos da cesién de uso dos locais non utilizados en Mirasol, que condnuarén sen usar ser respostada negativamente. Mentras, séguese adiance coas i6n (a obras na ria porque polo que parece é necesaria unha ampl este paso, da tia). Din as crdn uso puiblico de bicis que se fai en Xixén. Para céndo? Mentras, non se podia ir pofiendo en marcha un ca ow os aparcamentos para duias rodas, {mbalas cousas xa pedidas? Entre tanto barullo, parece que squecido: non é que sufta retrasos, é que non ‘as que o alcalde veu convencido polo modelo de bici 0 plan de ruidos esta aparece por ningun sitio: palabras que se levou © vento? Mentras, no mesmo apartado, 0 concello ten sen actualizar as revisiéns do sonéme- tro. Serd que xa non hai ruido? Hai actuaciéns para poner en marcha as noites activas: pidese ds asociaciéns colaboracién para manter un actividade nouturna. Funcionaré ou seré permitir 4 xente un axcita- mento méis pasenifio para ter mis concentracién de movida a horas altas? Din que noutras partes funcionou, Aqui debe tomarse midis como un ‘plan B' é non ir adiante 0 control por outros medios. De educacién: © Colexio Ptiblico escenificou unha divisién parental en drias A(N)Pas; tal parece que o problema non esté ainda resolto. Hai outros pobos que van por derrotciros diferentes: a UNED en Viveito kimbrame a indicacién que fixen vai 15 anos 6 maximo res- ponsible municipal ribadense, supofio que abondo antes de que comezata 0 movemento de aproximaci6n. viveirense coa universidade adistancia. En contraste, un oase de ilusién: en tempo récord, a Escola Municipal de Meisica logrou que se vira a stta labor dende unha pers- pectiva construtiva, como se dirfa, ‘con orde c concerto’, este iiltimo previsto para Sta. Cecilia. Patt Non se etea que kaflka visitou Ribadco para quedarse; unha olla- da fre amésao: entra en Vigor o Protocolo de Kioto tras a aprobacién en Rusia, forzada pola UE... quen civo que uaballar duro pesares un force retroceso de emisidéns en dito pais debido 6 descontrol econdmi- co. Nos EEUU importan miis os ce tamén en campafia (doutto tipo), ilustrando o que é unha plurocracia. En Francia tratan de dar marcha atras para impor o ilegal ‘castigo colectivo' no ensino. Estase comezando a falar de ‘guerra de xeraciéns’ cando en Galiza sal rtos en campafa que as mortes emos que ‘os vellos' son os que tren os cartos para ‘os novos’28 En novembro, de cumpreanos Tédolos meses ocorren moitas cousas. Unha morea de xente cumpre anos, por exemplo, Este mes, tamén 0 nunca mis esquecido Prestige. Pero neste caso, en Ribadeo, o que cumpre anos foi a Casa da Ria sen amafiar, sen usar, sen un futuro mentres se piden cartos paca comezar cousas novas en outros lugares, pofiamos As Catedrais, non se quecido, sabe se para despois deixalo co mesmo trata que neste caso: E non sera porque non se lle lembrara 6 Concello, Algo parello sucede con algo completamente distinto: houbo aniversario tamén nos ruidos, pois hai xa un ano que a Concello fixo a primeira reunidn para anunciar un proceso que tifa que rematar hai miis de medio € segue sen facelo, nin concestarse as cartas dirixidas como queixa ¢ protesta, nin... O ruido acompatia as noites dos fins de semay A has que tanto ptiblico teen as actividades alternativas, rem tadas a tempo para que non falte a xente na movida, As das estén ocupadas. Mentras non se levantou parte da ‘pasa- rela catro calles" ata © pentiltimo dia do mes, as obras cortaban rvias entciras dende antes e ata despois de rematar novembto: por derrum- be, 2 Avda, de Galicia, causando mais trastornos ne trifico ¢ a pesa dos avisos dle apertura xa nas primeitas semanas do mes. Por ocupa- cién na construccién dunha vivenda, un vial xusto 4 carén do corte anterior. Por obras no piso, a futura semipeonal, ... sen contar as inva- siéns das beirartias ou as nias por obras, algo que aumenta como fun- gos. Mais lento, con obras do que se poderfa chamar “menor calado”, ando un novo frente de obra seguien as obras na zona portuaria, come na antiga cruz vermella do mar ¢ cetirea, En espera da posibilidade de intervencién dos vecitios nos ple- a casa pintada de cor rechis cante segundo algtins, pode que para acompasar ca Marqués. No interior, seguen as mesmas cuitas que en meses pasados, amosando un Ribadeo polémico que tanta falta furfa noucros menes- nos, o Concello amosou unha nova c tua do teres, para compensar agrias confrontaciéns na prensa ou os anuncios »30 de cousas que ... algiin dia poida que se faigan. O tempo parece anun- ciarse ¢ desmentirse a volta do xulgado a Ribadeo, a reclamacién dunha ligazén na circunvalacién coa carretera de Vilela, dtias cousas nas que, cos seus mais © os seus menos, os grupos politicos estén de acordo en bloque, entre outras propostas nas que se discrepa. E dias cousas que se nomeraron como causantes da variacién do Concello en relacién 6 recheo Novembro, por mor de Santa Ce: que houbo moitas outras actividades (af queda por exempo o mari ro que lembraba © Prestige no teatro), os actos en honra da patroa da musica colleron protagonismo. Comezaron cunha homenaxe a Carlos Cid a cargo da coral polifénica ¢ remataron ca actuacién dunha tevi- talizada Banda de Musica lembrando a Hernan Naval. Ribadeo europefzase. En novermbro comezaron a texir varios ia, € 0 mes da musica, Ainda novos proxectoes europeos relacionados con servicios internet, que sc suman 6s xa moitos que mantén © TES Porta da Auga dende a pasada década, Noutros sentidos, globalizase: non se sabe xa o mimeto de reli- tes no povo; ainda que non pareza o motivo de signs que tefien que o Opus Dei comezara tamén a moverse na vila Case certando o mes, unha manifestacién protestando pola vio- lencia contra as mulleres uniu as diias beinas da Ponte dos Santos, entre outras actividades co mesmo fin Eso e moitas outras pequenas cousas ocorrian en Ribadeo men- tras os marines asaltaban Faluia e as eleccidns iraguis levan camifio de retrasarse. Mentras por mor doutias elecciéns 0 povo uctaino esté a ter unha revolucién pacifica nun primeiro momento. Mentras 0 euro bare 6 dolar e a economia europea se resinte, Mentras por enésima ver volta a subir 0 petrdleo tras unha guerra para baixalo, Mentras a China xa se recohie ONU, ... como potencia econémica, Mentras se quete reformar a Adiantamento contra recheo: Nadal en Ribadeo Uns reis anticipados permitiron a apertura da travesia da Avenida de Galicia 6 comezo dun mes no que as verbas crocéronse, unha vez mais, para tratar de que significaran outra cousa diferente da realidade, Abriuse a ria cando os baixos do edificio causante do peche xa estaban construfdos, ¢ ainda segue invadida a calzada e a pasaxe veciia, Dun xeito mais patente sc cabe, no cartel que apareceu en Mirasol para indicar obras, pédese ler “adiantemento do peita” e non “recheo da via”. Hai que comprender que o anterior recheo ten moi mala prensa, ¢ non debido 4 paisaxe semi luar que alf se foi creando estes tiltimos tempos coa acumulacién de monténs de t 4, pedras © area, substitutiva do armacenamento dos barcos na invernada pasada. Postos na beirarfa, as obras continttan en terra ¢ no mas, co novo ed ficio de Porcillén levantando columnas ¢ 0 dique seco a punto. Unha nota: 0 31 de decembro habfa auracados 15 pesqueitos na rada, 7 na parte sur “recheable” ¢ 8 na norte, que libra polo momento, Mellor rir. Pode que por eso se realizara o taller de como colofén das xornads contra a violencia de xénero. Ou porque isotcrapia afortunadamente fora desarticulada a ‘pasarela catro calles’ ex medio da choiva que a facta intransitable, evitando sorrisos malintencionados por caidas alleas Tamén disctendido foi 0 mercado de Nad: Inmaculada Constitucién e con éxito de asistencia. Decembro deu a renovacién das directivas da .. na ponte da duias asociaciéns osas de Ribadeo: Amadores da Miisica ¢ Clube Nautico. No primeito caso, s6 se presentaba unha directiva de continuidade, con membros novos incluidos, pero con base no antigo equipo. No mais nume! Clube néutico eran dous grupos os que electo 0 equipo que marca a continuidade votos. enfrontaban, resulcando sé por 258 contra 250 Falando de agrupaciéns, parece que houbo que facer unha mesaconxunta para que a alcaldfa levase a efecto a contestacién. nos plenos ds preguntas das asociaciéns, con regulamento xa aprobado en setem- bro. Unha boa noticia que representa ainda un débil balbuceo na par- ticipacidn vecifial. Para remate do ano, Ribadeo medidtico: unha graya ‘n dunha curtamettaxe, colofén do curso sobre cine que se mantivo na derradei- 1a semana, fixo posible que os ribadenses aprenderan as técnicas bési- cas da arte. Con outras mixas, esté a punto de abrirse a nova nia semi peonal en Reynante ¢ a distancia ainda a apertura da nova casa da mocidade; a carreira de fin de ano puxo un toque deportive 4 vila, con participacién de moitos vecifios, mentras a derradcira noticia en Ribadeo foi que o xulgado decidiu que convenio dos empregados es axustado a dereito. de algo mais lonxe trouxcron os ecos da polémica do ; municipais ¢ As notici discurso do Rei mentras o plano Ibarreche segue adiante © no Parlamento vasco fi nico. No extranxeito, [rag faise i la oportunamente o sistema de votucién elecerd- insitable sen importar: as clecciéns faranse de calquera xeito para que sexa un governo iraqui quen asine as contratos e calquera governo posterior non poda ale empresas norteameri en contra que foron as autoridades de ocupacién quen asinou a venda do pais. A Constitucién Europea espéranos € volta da | esquina, pero polo momento é unha descoficcida, 6 contrario € moito menos salientable que © maremoto que deixou a desolacién no [ndi- co, con mais de 150000 mortes. Entre moitos bos desexos para o novo ano 2005, esperemos que se extenda entte os vecifios a participacién na defensa dos scus derei- seek tos ¢ dos de Ribadeo: a Deus rogando ¢ co mazo dando.Este libro imprimiuse no obradoiro de Graticas Ribadeo