Professional Documents
Culture Documents
CM NANG CHI PH
Khi nim tnh chi ph
Mi hot ng kinh doanh u cn phi c chi ph. Chi ph l khon tin phi chi cho cng vic
kinh doanh ca bn nhm to ra v bn cc sn phm dch v no . Nu bn l mt nh cung cp
dch v, bn l hay bn bun, cc chi ph hot ng kinh doanh ca bn c th khc so vi cc chi
ph ca nh sn xut. Nhng mi hot ng kinh doanh u phi c cc chi ph nguyn vt liu,
lao ng, thu mn v.v...
Tnh chi ph l g?
Tnh chi ph l cch bn tnh tng cc chi ph lm ra v tiu th mt sn phm hoc cung cp
mt dch v no . Nhiu doanh nghip khng bit c tt c cc chi ph trong vic kinh doanh
ca h do vy h khng th tnh chnh xc c gi thnh ca sn phm kinh doanh ca mnh.
Hy xem hai v d di y:
a. Mt xng gm: Xng gm Chn Qu sn xut tch ung tr. H khng tnh c ht cc chi
ph v h cng khng quan tm n chi ph m ch lo lm sao bn c sn phm vi gi thp hn
i th cnh tranh. Gi th trng l 2.000 /chic, gi ca Chn Qu l 1.800 /chic.
b. Mt doanh nghip sn xut hng kim loi: Mt khch hng yu cu bo gi 5 khung ca.
Nguyn liu cho mi b khung tr gi 325.000 . Cng ty ca nhm knh quyt nh cho gi
380.000 . H ngh rng gi ny thp hn gi th trng nhng v n cao hn chi ph nn h vn c
li. Tuy nhin h qun rng cn cc khon khc phi chi nh:
Tnh ton chi ph gip bn lp k hoch kinh doanh cho tng lai: Khi nm vng c cc
loi chi ph, bn c th ln k hoch kinh doanh tt. V d bn cn nm vng cc loi chi
ph trc khi ln k hoch chi tiu v bn hng hay k hoch s dng vn.
Khu hao:Nu thit b c gi tr v c s dng trong mt thi gian di, bn cn tnh xem
mi thng gi tr ca n gim i bao nhiu, cn tnh ra s tin ny thay th thit b y khi
n ht thi gian s dng, gi l khu hao ti sn.
Chi ph lao ng gin tip: Nhng chi ph lng thng cho ch hoc ngi lm cng
khng trc tip lm ra cc sn phm hoc dch v l cc chi ph gin tip. V d lng cho
nhn vin bn hng, vn th, tp v, bo v l nhng chi ph gin tip. i vi nhng nh
Chi ph nguyn liu trc tip ca cc doanh nghip thng mi chnh l chi ph mua hng
bn la v h khng sn xut sn phm mt cch trc tip.
Cc doanh nghip thng mi khng c chi ph lao ng trc tip. Tin cng v tin lng
ca nhng ngi lm thu cho doanh nghip trong cc khu kho bi, trng by v bn hng
ho u l cc chi ph lao ng gin tip.
Cc chi ph gin tip l tt c cc chi ph doanh nghip thng mi phi chi tr tr khon
gi hng ho mua bn li.
Bc 2: Tnh
Bc 3: Tnh
=
Tng chi ph
Khu hao
Chi ph lao ng
Chi ph khc
Cc bc tnh chi ph
1. Bc 1: Tnh chi ph nguyn liu trc tip (gi mua hng ho bn li):
Dng biu mu tnh chi ph sn phm (p dng cho cc nh bn bun v bn l), bn hy:
Cng chi ph nguyn liu trc tip ca tt c cc sn phm doanh nghip bn thng kinh
doanh hng thng
Vit tng chi ph nguyn liu trc tip trong c xc nh trn Biu mu tnh chi ph
sn phm.
ii. Tnh tng chi ph nguyn liu gin tip hng thng
Hon thnh Biu mu tnh chi ph gin tip c y thng tin v cc chi ph khc, tr
chi ph nguyn liu trc tip, m doanh nghip bn phi chi tr trong qu trnh kinh doanh.
Ch ng qun tnh n cc chi ph nh vn ti, chi ph lao ng gin tip v khu hao ti
sn
Vit tng chi ph gin tip hng thng trong c xc nh trn Biu mu tnh chi ph
sn phm
iv. Doanh nghip bn c th c nhng thay i trong tng chi ph nguyn liu trc tip hay trong
tng chi ph gin tip. Khi iu ny xy ra, hy tnh ton li xem c cn thit phi iu chnh t
l chi ph gin tip hay khng.
v. Tnh tng chi ph gin tip cho mt sn phm
Tng chi ph gin tip cho mt sn phm c tnh bng cch nhn chi ph nguyn liu trc tip
cho mt sn phm vi t l chi ph gin tip.
3. Bc 3: Tnh tng chi ph:
Chi ph nguyn liu trc tip ca cc doanh nghip thng mi chnh l chi ph mua hng
bn la v h khng sn xut sn phm mt cch trc tip.
Cc doanh nghip thng mi khng c chi ph lao ng trc tip. Tin cng v tin lng
ca nhng ngi lm thu cho doanh nghip trong cc khu kho bi, trng by v bn hng
ho u l cc chi ph lao ng gin tip.
Cc chi ph gin tip l tt c cc chi ph doanh nghip thng mi phi chi tr tr khon
gi hng ho mua bn li.
Bc 2: Tnh
Bc 3: Tnh
=
Tng chi ph
Khu hao
Chi ph lao ng
Chi ph khc
Cc bc tnh chi ph
1. Bc 1: Tnh chi ph nguyn liu trc tip (gi mua hng ho bn li):
Dng biu mu tnh chi ph sn phm (p dng cho cc nh bn bun v bn l), bn hy:
Cng chi ph nguyn liu trc tip ca tt c cc sn phm doanh nghip bn thng kinh
doanh hng thng
Vit tng chi ph nguyn liu trc tip trong c xc nh trn Biu mu tnh chi ph
sn phm.
ii. Tnh tng chi ph nguyn liu gin tip hng thng
Hon thnh Biu mu tnh chi ph gin tip c y thng tin v cc chi ph khc, tr
chi ph nguyn liu trc tip, m doanh nghip bn phi chi tr trong qu trnh kinh doanh.
Ch ng qun tnh n cc chi ph nh vn ti, chi ph lao ng gin tip v khu hao ti
sn
Vit tng chi ph gin tip hng thng trong c xc nh trn Biu mu tnh chi ph
sn phm
HNG DN XC NH GI
Gii thiu chung
"Mc tiu sng cn ca hu ht cc doanh nghip l to ra li nhun. C rt nhiu yu t tc
ng n kh nng sinh li ca mt doanh nghip chng hn nh qun l, chi ph lao ng,
cht lng sn phm hay dch v, nhu cu th trng v cnh tranh. Trong nn kinh t th
trng ca chng ta, quyn xc nh gi c thuc v bn. Nhu cu th trng s iu tit nh
hng ca gi cc sn phm hay dch v ca bn."
Mi mt sn phm hay dch v c a ra th trng mc gi m v lu di s sinh ra mt
khon li ti u. C nhng thi im, xc nh gi khng kh v n c iu tit bi mt th
trng cnh tranh hon ho hay mt doanh nghip ang chim lnh th trng. Trong nhng trng
hp , chng ta cn ch n gim chi ph, ci tin sn phm v dch v cng nh to tnh khc
bit cho sn phm hay dch v ca mnh. Trong nhiu trng hp khc, xc nh gi l mt phn
kh nht trong qun l marketing v n nh hng trc tip n li nhun. N c th bc l nhng
im yu nht trong qun l marketing.
L ch "P" th hai trong marketing mix, chin lc gi c th p ng c cc mc tiu sau ca
marketing:
Lm tng vn lu ng;
Gim l bng cch bn tho cc hng tn kho d hng, h hng hay li thi;
Nguyn tc xc nh gi
Xc nh gi chu s tc ng ca chi ph sn xut v chi ph marketing, s khc bit trong sn
phm v dch v ca bn, s ni ting ca nhn hiu, nhu cu trn th trng, cc sn phm v
nguyn liu thay th, gi c ca cc i th cnh tranh v c mc tiu ca marketing. Tuy nhin c
hai thc t chng ta cn li dng khi xc nh gi c. Th nht, khng c mc gi no c th chim
lnh ton b th trng. Cc phn th trng khc nhau phn ng khc nhau i vi mt mc gi
bi v mt mc gi c th l cao, thp hay tng i ph hp i vi nhng trng hp khc nhau
ca mt ngi mua hng tim nng no . Mt phn th trng ny c th sn sng mua cng mt
loi hng ho hay dch v vi gi cao hn so vi phn kia ca th trng. Thc t th hai l ch c
mt mc gi c th to ra li nhun nhiu hn bt c mc gi no khc, vi mt mc kinh
doanh nh trc. Li nhun cao nht sinh ra nu gi bn cao v lng bn thp hay gi bn thp
nhng lng bn cao. Ch nh c tnh chi ph, chng ta mi c th xc nh c cch tnh gi
t c mc li nhun v mc tiu marketing mong mun nh trc.
Mc gi l tng nht cho mt sn phm hay dch v l mc gi c chp nhn ca c ngi bn
ln ngi mua. ng v pha ngi mua, mc gi hp l l hm s ca gi tr mua v cc s la
chn khc c trn th trng. Di gc ngi bn, li c nhiu mc tiu nh gi tim nng
khc nhau. Nhng mi quan tm c bn cho hu ht tt c cc doanh nghip nh l xc nh mc
gi no c th ti a doanh s bn v li nhun m vn trang tri ht c cc chi ph hnh
chnh v marketing.
Ni chung, mc gi ca bn cn phi:
Cc bc xc nh gi
1. Bc 1: Nm c chi ph
Chi ph l yu t quan trng cho cc qu trnh xc nh gi. tnh chi ph ca mt sn phm hay
mt dch v, hy xem chi tit trong Error! Bookmark not defined.
Xc nh mc gi ng cho mt sn phm hay mt dch v cn gp phn t c cc mc tiu
sau:
C li
Phn tch im ha vn l phng php thng dng nht tnh c lng hng ho bn ra ti
thi im tng doanh thu bng tng chi ph. Chng ta c th xc nh gi ca mt n v sn phm
hay dch v mc m cc chi ph bin i (nh nguyn liu, lao ng, marketing) v mt t l
nht nh chi ph c nh ca cng ty (chi ph hnh chnh) c phn b. mc gi ny, khi m
lng hng bn ra trang tri tt c cc khon chi ph c nh v bin i, chng ta t ho
vn. Trn mc gi , gi bn mt n v sn phm tr i chi ph bin i (trc tip) to ra
chng s cho ta li nhun thun.
2. Bc 2: Bit mc gi m khch hng chp nhn tr
Gi bn a ra phi c khch hng chp nhn. Nu bn nh gi qu cao cho sn phm ca mnh
th bn s nhanh chng nhn ra iu y v bn s bn c rt t hng hoc thm ch cn khng bn
c g c. Hiu bnh Nng Hng (trong v d ca chng ta) hi khch hng gi bn mt bnh
ngt Bng Lan l bao nhiu th h mua. Phn ln h tr li 4000 cho mt chic bnh l qu cao.
Nhiu ngi ni h s mua bnh nu gi khng qu 3 000 . By gi hiu bnh Nng Hng
bit c gi bnh phi trong khong t 2.000 n 3.000.
Nu nh gi m khch hng chp nhn tr thp hn chi ph ca bn, hy c gng ct gim cc chi
ph. Cn nu khng th gim c chi ph thp hn na th bn ch cn cch chuyn sang kinh
doanh mt sn phm hay dch v khc. .
3. Bc 3: Bit mc gi ca i th cnh tranh
Hy tm hiu gi m i th cnh tranh t cho sn phm hay dch v ging ca bn.
t gi trn mc cnh tranh ch c th thc hin c khi ngi mua quan tm nhiu hn n cc
yu t phi gi c.
4. Bc 4: Bit cch lm cho gi c hp dn hn
C rt nhiu cch lm cho gi ca bn c v hp dn hn i vi khch hng.
Gi l: Vi cc gi kt thc bng cc con s 5, 7 hay thng l 9, chin lc gi ny thng
c s dng da trn l do tm l ngi mua. Ngi mua c xu hng lm trn 2,900 ng
xung cn 2,000 ng hn l lm trn ln thnh 3,000 ng.
Gi khi mua nhiu: y l phng php c dng trong cc t khuyn mi bn mt s n v
sn phm vi mt gi xc nh. V d: ci chic bnh gi 5,500 ng. Phng php ny t bit c
hiu qu i vi cc mt hng tiu dng chi ph thp nh du gi u v kem nh rng.
Gim gi:
200
300
300
Thu u ra pht
sinh trong thng
100
350
200
Thu phi np
Ly k s thu u vo
cha khu tr
-100
+50
-100
-100
-50
-150
thu GTGT i vi hng ha, dch v mua vo t cc nh cung cp c thu GTGT hoc hng ha
nhp khu np thu GTGT.
Trng hp ch d n giao thu cho cc nh thu chnh thuc i tng np thu GTGT theo
phng php khu tr cung cp cc hng ha, dch v theo gi khng c thu GTGT cho d n
ny th nh thu chnh khng tnh thu GTGT u ra nhng c khu tr hoc hon thu GTGT
u vo ca hng ha, dch v dng cho d n ny.
V d: Cng ty xy dng M thc hin xy dng cng trnh ca d n C s dng ngun vn ODA
vay, d n thuc i tng c Ngn hng Nh nc u t khng hon tr, gi tr xy lp khng
c thu GTGT l 5 t ng, thu GTGT 5% l 250 triu ng. Ch d n B nhp khu thit b
giao cho Cng ty M lp t, gi nhp khu thit b cha c thu GTGT l 2 t ng, thu GTGT l
200 triu ng. Ch d n B c hon thu GTGT u vo l 450 triu ng.
Cc ch d n s dng ngun vn ODA hn hp c Ngn sch Nh nc u t khng hon tr
khi nhn c quyt nh hon thu ca c quan thu, c quan ti chnh qun l d n tin hnh
ghi tng vn cp cho d n. Khi tnh k hoch vn i ng hng nm cho d n khng phi tnh k
hoch vn i ng np thu GTGT.
Trng hp 7:
T chc Vit Nam s dng tin vin tr nhn o, vin tr khng hon li ca t chc, c nhn
nc ngoi mua hng ha ti Vit Nam th c hon li tin thu GTGT ghi trn ha n
GTGT khi mua hng.
V d: Hi ch thp c T chc quc t vin tr tin mua hng vin tr nhn o cho
nhn dn cc tnh b thin tai l 200 triu ng. Gi tr hng mua cha c thu l 200 triu ng,
thu GTGT l 10 triu ng. Hi ch thp s c hon thu theo quy nh l 10 triu ng.
Cc c s kinh doanh , t chc thuc i tng c hon thu GTGT theo cc trng hp nu
trn phi l i tng lu gi s sch, chng t k ton v c ti khon tin gi ti Ngn hng.
Cc trng hp c s lp h s ngh hon thu th khng c tnh b tr vi s thu u
vo ngh hon thu vo s thu np thiu ca thng trc hoc s thu pht sinh ca thng
tip sau thi gian lp h s hon thu.
Trng hp thng trc thi gian xin hon thu c s c s thu GTGT np tha th c s c
tnh cng thu GTGT np tha vo s thu GTGT c hon ca thi gian xin hon thu tip sau.
Trng hp c s kinh doanh pht sinh ly k s thu u vo ln hn s thu u ra t 03 thng
tr ln nhng c s khng ngh hon thu th c tnh khu tr vo cc thng tip sau, nu s
thu GTGT u vo cha c khu tr ht th c s lp h s hon thu.
II) H S HON THU GTGT:
1) H s hon thu GTGT i vi cc trng hp 1,2,3 gm:
Vn th ngh hon thu GTGT nu r l do hon thu, s thu ngh hon, thi gian hon
theo mu s 10/GTGT. tin vic i chiu v k nhn s lng h s trong b h s ngh
hon gia c s v c quan thu, cn lp ring bng lit k h s hon thay v lit k trong vn th
ngh hon.
Trng hp hon thu do trong thng c hng ha xut khu v thu GTGT u vo c khu tr
t 200 triu tr ln th trong vn th ngh hon thu phi ghi r s t khai hng ha xut nhp
khu v s hp ng xut khu ( i vi trng hp trc tip xut khu) hoc s hp ng y thc
xut khu (i vi trng hp y thc xut khu).
Ti Thnh Ph H Ch Minh, cc trng hp hon thu do xut khu s c s lng hp ng v
t khai hng ha xut nhp khu nhiu do d dng kim tra, i chiu nhm gii quyt nhanh
vic hon thu, c s cn lp ring 1 bng k chng t chng minh hng xut khu (Ch lp bng
k b sung, nu hng thng khi k khai thu lp bng k ny trong trnghp c doanh thu xut
khu).
Bng k khai tng hp s thu pht sinh u ra, s thu u vo c khu tr, s thu np
(nu c), s thu u vo ln hn s thu u ra ngh hon li.
Bng k khai hng ha, dch v mua vo, bn ra trong k lin quan n vic xc nh thu
GTGT u vo, u ra (theo mu s 02/GTGT,03/GTGT,04/GTGT).
Trng hp vic k khai thu hng thng y v chnh xc, ph hp vi bng k khai tng
hp, c s khng phi np bng k khai hng ha, dch v mua vo, bn ra cc thng ngh hon
thu.
Trng hp c iu chnh thu GTGT u vo c khu tr, thu GTGT u ra ca cc thng
trong thi gian hon thu th c s phi k khai s thu GTGT u vo c khu tr, thu GTGT
u ra pht sinh tng thng trong thi gian hon thu, s thu iu chnh phi gii trnh r l do.
2) H s hon thu i vi trng hp 6:
Bao gm cc h s quy nh ti im 1 trn y (i vi cc ch d n u t c hon thu th
bng k tng hp ch k khai tng hp thu u vo c hon v lp bng k chi tit hng ha,
dch v mua vo theo mu s 03/GTGT). Ngoi ra gi b sung cho c quan thu cc h s sau (gi
ln u).
Quyt nh u t ca c quan c thm quyn (bn sao c xc nhn cu c s).
Xc nhn bng vn bn ca c quan c thm quyn v d n s dng ngun vn ODA khng
hon li (hoc s dng ngun vn ODA vay thuc din c Ngn hng Nh nc u t khng
hon tr) thuc i tng c hon thu GTGT (bn sao c xc nhn ca c s).
Trng hp hon thu cho nh thu chnh, nh thu chnh phi gi b sung thm (ln u) vn
bn xc nh ca ch d n do trong gi thanh ton theo kt qu thu khng c thu GTGT
ngh hon thu cho nh thu chnh.
3) H s hon thu i vi trng hp 7:
Bao gm cc h s quy nh ti im 1 trn y (trong bng k tng hp ch k khai tng hp
thu GTGT u vo c khu tr v lp bng k chi tit hng ha, dch v mua vo theo mu s
03/GTGT). Ngoi ra cn cc h s sau:
Bn sao quyt nh ph duyt cc khon vin tr ca cp c thm quyn (Th tng Chnh ph,
B trng, Ch tch UBND, Th trng c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph, Th trng
- Kim tra h s : Bng k khai tng hp s thu u ra, s thu u vo pht sinh c khu tr,
i chiu vi bng k khai chi tit.
- Xc nh s thu c hon.
Trng hp kim tra h s nu thiu hoc k khai khng ng hoc cha r th yu cu c s gii
trnh hoc b sung h s.
C quan thu c trch nhim xem xt h s v gii quyt hon thu cho c s trong thi gian 15
ngy lm vic (03 ngy i vi ngh hon thu theo trng hp 6 v trng 7), k t ngy nhn
c y h s ngh hon thu ca c s gi n. Trng hp phi kim tra, xc minh hoc
cn b sung h s trc khi hon thu th thi gian ti a l 30 ngy. Nu c s khng lp c
s, th tc hon thu hoc khng iu kin c hon thu phi tr li bng vn bn cho c s
bit trong thi gian 07 ngy, k t ngy nhn c h s (02 ngy i vi ngh hon thu theo
trng hp 6 v trng hp 7).
c) Lp quyt nh hon thu: Sau khi kim tra h s hon thu ng i tng, th tc, v xc
nh s thu hon, Cc trng Cc thu ra quyt nh hon thu cho i tng np thu theo mu
s 14/GTGT.
Sau khi hon thu, trng hp nghi vn hoc cn t chc kim tra, thanh tra ti c s v vic hon
thu, c quan thu ra quyt nh kim tra hoc thanh tra.Vic kim tra, thanh tra, x l vi phm v
vic hon thu thc hin theo ng ch v quy trnh quy nh.
3)Trch nhim ca kho bc Nh nc:
Kho bc Nh nc tnh, thnh ph trc thuc Trung ng thc hin vic chi hon thu GTGT cho
cc i tng trong thi gian ti a l 03 ngy k t ngy nhn c Quyt nh hon thu ca c
quan thu; trng hp hon thu theo quy nh ti im 1.b mc IV phn ny th cn c vo quyt
nh hon thu ca B trng B ti chnh , y nhim chi ca Tng cc trng Tng cc Thu,
Kho bc Nh nc Trung ng thc hin chi hon.
4) Tin hon thu GTGT
Tin hon thu GTGT c s dng t Qu hon thu GTGT.Vic qun l, s dng Qu hon thu
GTGT theo quy nh ring ca B ti chnh.
S ngy xem xt gii quyt hon thu trong cc trng hp trn y tnh theo ngy lm vic.
khon thu h...), c loi phi k khai mi nm mt ln (thu thu nhp doanh nghip, thu s dng
vn, tin thu mt t, mt nc....)
Sau y l qui nh v thi hn k khai thu i vi nhng sc thu c tnh ph dng :
a. Thu Gi tr gia tng (GTGT): hn cht ngy 10 ca thng, phi k khai thu pht sinh
ca thng trc.
b. Thu thu nhp doanh nghip (TNDN) : Trong vng 10 ngy u tin ca nin k ton,
i tng np thu phi k khai s d kin phi np ca nin hin hnh.
i vi nhng c s kinh doanh nh c p dng hnh thc thu n nh, th thi hn k
khai thu GTGT v TNDN l thng cui ca thi hn n nh thu (3 thng , 6 thng hoc
1 nm) khai cho thi k n nh k tip.
c. Thu tiu th c bit (TTB): Hn cht ngy 10 ca thng, phi k khai thu pht sinh
ca thng trc. i vi nhng doanh nghip c s phi np ln, thi hn k khai v np
thu s ngn hn theo qui nh ca c quan thu trc tip qun l.
d. Thu thu nhp ca ngi c thu nhp cao (TNCN): K c trng hp c nhn ng k k
khai trc tip vi c quan thu v cc t chc thc hin khu lu ti ngun khi chi tr th
lao u phi k khai thu trong vng 15 ngy u thng ny i vi thu phi np ca
thng trc.
5. Thi hn bo co quyt ton thu :
i tng khng thuc din bo co quyt ton thu gm nhng trng hp np thu ti sn (nh
thu trc b, chuyn quyn s dng t...), thu nh t, thu s dng t nng nghip v nhng
c s kinh doanh c p dng hnh thc thu n nh mc thu.
Mi i tng khc u phi thc hin bo co quyt ton thu hng nm. Thi hn np bo co
quyt ton thu l chm nht 60 ngy k t ngy kt thc nm ti chnh.
6. H s nh km v ni np t khai thu :
Ni np t khai l c quan thu trc tip qun l i tng np thu (Vn phng Cc thu hoc
cc Chi cc thu qun, huyn).
H s nh km khi np t khai l nhng chng t v bng k dng din gii, thuyt minh cho
s liu k khai. Nhng h s nh km ca tng sc thu c c quan thu qui nh v
hng dn.
Khi np h s k khai thu, i tng np thu phi thc hin hai (2) b h s v 3 t khai. B
phn hnh chnh thu ng du nhn h s, i tng np thu gi 1 b, s h s cn li np cho
c quan thu.
Ring cc loi thu c lin quan n ti sn nh l ph trc b, thu chuyn quyn s dng t,
tin s dng t... th ni np t khai l Phng thu l ph trc b hoc cc Chi cc thu qun,
huyn. Khi nhn h s, c quan thu s ghi bin nhn cho i tng np thu.
7. iu chnh t khai :
Sau khi np t khai thu, nu pht hin c nhm ln i vi s liu k khai v cha ht hn np
thu, i tng np thu phi lin h ngay vi c quan thu kp thi iu chnh s liu.
a. i vi nhng sc thu k khai & np hng thng : Trong trng hp do nhm ln v k
thut tnh ton khi k khai v ch sai st mt vi ch tiu trn t khai, i tng np thu c
th lin lc vi c quan thu thc hin iu chnh qua in thoi. Nu s liu phc tp
hoc nhiu sai st, i tng np thu phi gi vn th gii trnh v ngh iu chnh s
liu, nh km nhng ti liu c lin quan.
b. i vi cc sc thu np theo k hoch d kin nh thu TNDN, thu s dng vn
NSNN, tin thu mt t ... c np theo tng qu hoc 6 thng mt ln : Ngay sau khi k
khai v trc k np u tin, nu pht hin k khai nhm, i tng np thu c th thc
hin iu chnh nh mc a nu trn.Trong trng hp k khai t u nm, nhng sau
nhn thy s thc hin thc t c th s sai bit ln (nhiu hn hoc t hn) so vi d kin
ban u, i tng np thu c th lp vn th ngh c quan thu iu chnh s liu d
kin. Thi hn chm nht iu chnh l ngy 30/6 ca nm .
t ng, thu GTGT phi np l 2,2 t ng. Kt qu kinh doanh nm 2000 l 800 triu ng , s
thu phi np tnh theo mc thu doanh thu trc y l 1,5 t ng
Thu GTGT phi np ln hn thu doanh thu l 700 triu ng. Nh vy C s A c xt gim
thu GTGT tng ng vi s l nhng ti a khng qu s thu GTGT phi np cao hn mc thu
doanh thu trc y l 700 triu ng.
3/ Th tc, h s gi c quan thu :
Cng vn ngh gim thu ca c s, nu r l do s thu GTGT phi np tnh theo thu sut
GTGT ln hn s thu tnh theo thu sut doanh thu, s l do tc ng ca thu , thi gian v s
thu ngh gim.
Bo co quyt ton kt qu kinh doanh ca nm ngh gim thu (tnh theo nm dng lch)
Bo co quyt ton thu nm ngh gim thu .
i vi c s d ton nm k hoch c pht sinh l do nguyn nhn thu GTGT phi np ln hn
s thu tnh theo thu doanh thu v c c quan thu qun l c s gii quyt cho tm gim
phi gi km theo vn bn cho tm gim ca c quan thu, trong bo cc quyt ton kt qu ti
chnh v quyt ton thu phi phn nh s thu phi np theo Lut , s thu thc t np.
C s kinh doanh phi lp h s y , chnh xc v chu trch nhim trc php lut v h s
ngh gim thu GTGT.
II/ Min, gim thu thu nhp doanh nghip :
A/ Min gim thu theo Lut thu TNDN :
1/ Min, gim thu i vi c s sn xut trong nc mi thnh lp
C s sn xut trong nc mi thnh lp c min thu TNDN 2 nm u, k t khi c thu nhp
chu thu v gim 50% s thu thu nhp phi np trong thi gian 2 nm tip theo. Trng hp
thnh lp huyn thuc vng min ni, hi o v vng c kh khn khc thi gian gim thu
c ko di thm 2 nm.
C s sn xut mi thnh lp c min gim thu TNDN l nhng c s mi c thnh lp v
c cp giy php kinh doanh k t ngy Lut Thu TNDN c hiu lc thi hnh. Nhng c s
thnh lp trc y nay chia tch, sp nhp, hp nht i tn, chuyn i hnh thc doanh nghip
hoc u t xy dng dy chuyn sn xut mi, m rng quy m, i mi cng ngh, ci thin mi
trng sinh thi, nng cao nng lc sn xut, b sung mt hng, ngnh ngh vo gi6y php kinh
doanh khng thuc i tng c xt min thu, gim thu nh c s sn xut mi thnh lp.
Th tc, h s :
C s kinh doanh lm cng vn ngh min thu, gim thu (trong nu r l do min thu,
gim thu) gi c quan thu trc tip qun l thu thu. Sau khi kim tra cc iu kin c min
thu, gim thu c quan trc tip qun l thu thu thng bo cho c s kinh doanh bit c iu
kin c min thu , gim thu hng nm.
Th tc, h s :
Cng vn ngh ca c s kinh doanh gi c quan thu trc tip qun l thu thu, nu r l do
min thu,
Quyt nh thnh lp ca c quan c thm quyn . Nu l t chc tp th , c nhn phi c chng
nhn ng k hot ng nghin cu khoa hc ca c quan qun l khoa hc tnh, thnh ph .
Giy php kinh doanh .
Hp ng nghin cu khoa hc c xc nhn ca c quan qun l Nh nc v khoa hc ng thm
quyn.
Bin bn nghim thu hp ng.
Bo co quyt ton ti chnh v quyt ton thu TNDN ca c s kinh doanh trong phn nh chi
tit kt qu nghin cu khoa hc.
4/ Min thu thu nhp cho phn thu nhp ca cc C s kinh doanh thu c t vic thc
hin cc hp ng dch v k thut trc tip phc v nng nghip
Th tc, h s :
Cng vn ngh ca c s kinh doanh gi c quan thu trc tip qun l thu thu, nu r l do
min thu,
Cc hp ng dch v k thut trc tip phc v nng nghip v bin bn thanh l hp ng
Bo co quyt ton ti chnh v quyt ton thu TNDN ca c s kinh doanh trong c s liu
chi tit v kt qu thc hin cc hp ng dch v k thut trc tip phc v nng nghip.
5/ Min thu thu nhp cho phn thu nhp t hot ng sn xut, kinh doanh dnh ring cho
lao ng l ngi tn tt .
i vi c s kinh doanh c xc nh l dnh ring cho lao ng l ngi tn tt phi c cc
iu kin sau:
c y ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng cng nhn l c s sn xut, kinh
doanh dnh ring cho lao ng l ngi tn tt (bao gm c thng bing, bnh binh).
Thc hin nghim chnh vic m s sch k ton, s dng chng t mau, bn hng ha, cung ng
dch v theo quy nh ca ch hin hnh.
C giy php kinh doanh do c quan Nh nc c thm quyn cp.
C t 10 lao ng tr ln, trong c 51% lao ng l ngi tn tt c xc nhn ca c quan y t
c thm quyn . S lao ng cn li ch yu l thn nhn ca ngi tn tt, ngi gp vn c phn
v ngi c trnh qun l , chuyn mn, khoa hc- k thut.
Doanh nghip nh nc; Doanh nghip Nh nc chuyn thnh cng ty c phn theo quy nh ti
Ngh nh s 44/1998/N-CP ngy 29/6/1998 ca Chnh ph v chuyn doanh nghip Nh nc
thnh cng ty c phn; Doanh nghip Nh nc giao cho tp th ngi lao ng, bn cho tp th ,
c nhn hoc php nhn theo quy nh ti Ngh nh s 103/1999/N-CP ngy 10/9/1999 ca
Chnh ph; Cng ty c phn, Cng ty trch nhim hu hn, Cng ty hp doanh; Doanh nghip t
nhn; Hp tc x, Lin hip Hp tc x; C s gio dc, o to t thc, dn lp, bn cng; c s y
t t nhn, dn lp; c s vn ha dn tc c thnh lp v hot ng hp php theo quy nh ca
Php lut; Doanh nghip ca cc t chc chnh tr - x hi, x hi ngh nghip c ng k kinh
doanh theo quy nh ca php lut; C nhn, nhm kinh doanh hot ng theo Ngh nh s 66HBT ngy 2/3/1992 ca Hi ng B trng v h c th ng k kinh doanh theo quy nh ca
Ngh nh s 02/2000/N-CP ngy 03/02/2000 ca Chnh ph v ng k kinh doanh; Cng dn
Vit Nam, ngi Vit Nam nh c nc ngoi, ngi nc ngoi thng tr Vit Nam, mua
c phn, gp vn vo cc doanh nghip Vit Nam gi chung l c s sn xut kinh doanh c d n
u t p ng cc iu kin v lao ng, ngnh ngh , lnh vc a bn c hng u i u
t v c cp giy chng nhn u i u t th c hng cc u i v thu theo Lut
Khuyn khch u t trong nc khi :
Hot ng ng ngnh ngh ng k kinh doanh.
ng k np thu vi c quan thu
Thc hin y cc quy nh ca php lut v k ton, thng k.
2/ iu kin u i u t v a bn u i u t :
a) iu kin u i u t :
Theo quy nh ti iu 15 Ngh nh s 51/1999/N-CP th cc d n u t p ng mt trong
cc iu kin sau y c u i u t :
u t vo cc ngnh, ngh quy nh ti danh mc A ph lc ban hnh km theo Ngh nh s
51/1999/N-CP ;
D n u t thuc mi lnh vc ngnh ngh sn xut kinh doanh m php lut khng cm, c s
dng s lao ng bnh qun trong nm t nht l :
+ th loi 1 v loi 2 : 100 ngi
+ a bn thuc danh mc B hoc danh mc C ph lc ban hnh km theo Ngh nh s
51/1999/N-CP : 20 ngi
+ a bn khc : 50 ngi
b) a bn u i u t :
Theo quy nh ti iu 16 Ngh nh s 51/1999/N-CP th cc d n u t vo cc a bn sau
y c u i u t :
a bn c iu kin kinh t-x hi kh khn thuc danh mc B ph lc ban hnh km theo Ngh
nh s 51/1999/N-CP
a bn c iu kin kinh t-x hi c bit kh khn thuc danh mc C ph lc ban hnh km
theo Ngh nh s 51/1999/N-CP
3/ Cc u i v thu thu nhp doanh nghip
a/ u i v thu sut :
c p dng thu sut 25% i vi d n u t vo ngnh ngh quy nh ti danh mc A ban
hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP ;
c p dng thu sut 25% i vi d n u t thc hin ti a bn quy nh ti danh mc B
ban hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP;
c p dng thu sut 20% i vi d n u t vo ngnh ngh quy nh ti danh mc A v
thc hin ti a bn quy nh ti danh mc B ban hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP
c p dng thu sut 20% i vi d n u t thc hin ti a bn quy nh ti danh mc C
ban hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP;
c p dng thu sut 15% i vi d n u t vo ngnh ngh quy nh ti danh mc A v
thc hin ti a bn quy nh ti danh mc C ban hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP.
i vi cc c s sn xut, kinh doanh thc hin d n u t m rng quy m, u t chiu su
th cc mc thu sut thu TNDN u i nu trn c p dng trong thi gian d n u t c
min thu , gim thu TNDN v ch p dng i vi phn thu nhp tng thm do u t mang li.
Ht thi gian trn , ton b phn thu nhp t thc hin d n u t m rng quy m , u t chiu
su phi thc hin k khai theo cc mc thu sut quy nh ti Lut thu TNDN.
b/ Thi gian v mc min gim thu TNDN
C s sn xut kinh doanh mi thnh lp theo d n u t, doanh nghip Nh nc chuyn thnh
Cng ty c phn theo quy nh ti Ngh nh s 44/1998/N-CP ngy 29/6/1998 ca Chnh ph v
chuyn doanh nghip Nh nc thnh cng ty c phn; Doanh nghip Nh nc giao cho tp th
ngi lao ng, bn cho tp th , c nhn hoc php nhn theo quy nh ti Ngh nh s
103/1999/N-CP ngy 10/9/1999 ca Chnh ph c min thu, gim thu TNDN theo quy nh
ti iu 21ca Ngh nh s 51/1999/N-CP theo thi gian v cc mc u i di y :
c min 2 nm k t khi c thu nhp chu thu v gim 50% s thu phi np cho 2 nm tip
theo i vi d n p ng 1 iu kin quy nh ti iu 15 Ngh nh s 51/1999/N-CP.
c min 2 nm k t khi c thu nhp chu thu v gim 50% s thu phi np cho 4 nm tip
theo i vi d n p ng c 2 iu kin quy nh ti iu 15 Ngh nh s 51/1999/N-CP.
c min 3 nm k t khi c thu nhp chu thu v gim 50% s thu phi np cho 4 nm tip
theo i vi d n u t vo ngnh ngh quy nh ti danh mc A v thc hin ti a bn quy
nh ti danh mc B ban hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP.
c min 4 nm k t khi c thu nhp chu thu v gim 50% s thu phi np cho 7 nm tip
theo i vi d n u t p ng c 2 iu kin quy nh ti iu 15 v thc hin ti a bn quy
nh ti danh mc B ban hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP.
c min 4 nm k t khi c thu nhp chu thu v gim 50% s thu phi np cho 9 nm tip
theo i vi d n u t p ng c 2 iu kin quy nh ti iu 15 v thc hin ti a bn quy
nh ti danh mc C ban hnh km theo Ngh nh s 51/1999/N-CP.
Cc u i min thu, gim thu nu trn ch p dng i vi phn thu nhp chu thu ca ngnh
ngh, lnh vc kinh doanh c u i u t . Trng hp, c s sn xut kinh doanh khng hch
ton ring c phn thu nhp chu thu ca ngnh ngh, lnh vc kinh doanh c u i u t,
th phn thu nhp chu thu c hng u i min thu, gim thu xc nh tng ng theo t l
(%) doanh thu ca ngnh ngh , lnh vc kinh doanh c u i u t vi tng doanh thu ca c
s sn xut kinh doanh .
HNG DN V NP THU
A.NP THU
1. Thi hn np thu :
a. i vi cc khon thu v ti sn (thu trc b, chuyn quyn s dng t, tin s dng
t..), thu nh t, thu s dng t nng nghip th thi hn np thu c ghi trn thng
bo np thu theo tng v vic.
b. i vi mi khon truy thu & pht, th thi hn np thu c ghi trn quyt nh x l
ca c quan thu.
c. i vi trng hp do i tng np thu k khai th thi hn np thu c qui nh
trong cc lut thu c khc nhau. Sau y l thi hn qui nh ca mt s loi thu ph
thng.
-Thu Gi tr gia tng : Chm nht ngy 25 thng ny phi np s thu pht sinh
ca thng trc.
-Thu Tiu th c bit : Chm nht ngy 20 thng ny phi np s thu pht sinh
ca thng trc.
-Thu Thu nhp doanh nghip : Chm nht ngy cui qu phi np thu pht sinh
ca qu .
-Thu Thu nhp c nhn : Chm nht n ngy 15 thng ny phi np s thu pht
sinh ca thng trc.
d. i vi mi khon thu cn phi np khi bo co quyt ton thu nm: Chm nht 10
ngy sau khi bo co quyt ton, i tng np thu phi ch ng np ton b s thu cn
phi np ca nin bo co.
2. Ni np thu v ti khon n v nhn:
Nguyn tc chung l Kho bc Nh nc l c quan thu nhn tin thu ca mi i tng np thu.
i tng np thu thuc din k khai thu hng thng phi t vit giy np tin np ngay s
thu k khai, quyt ton hoc np theo cc quyt nh x l ca c quan thu.
a. i vi nhng trng hp k khai thu ti Phng thu trc b, th ngi np thu s
np tin ti im thu ca KBNN t ti Phng thu Trc b.
b. i vi nhng trng hp k khai thu ti cc Chi cc thu : i tng np thu s np
ti cc im thu ca Chi nhnh KBNN qun, huyn theo hng dn ca c quan thu. Ti
khon n v nhn l ti khon ca Chi cc thu s ti m ti chi nhnh KBNN.
c. i vi nhng trng hp k khai thu ti Cc thu thnh ph :
- Cc doanh nghip t nhn, Cty C phn, Cty TNHH : Np thu ti cc Chi nhnh
KBNN qun, huyn ni t tr s. Ti khon n v nhn l ti khon ca Cc thu
TP m ti chi nhnh KBNN qun huyn a phng.
- Cc n v khc k khai thu ti Cc thu thnh ph : Np thu ti KBNN TP.H
Ch Minh v np vo ti khon ca Cc thu TP.
d. i vi nhng trng hp np theo quyt nh x l ca c quan thu: Ni np v ti
khon n v nhn c ghi r trn cc quyt nh x l.
3. Xc nh ngy np thu :
Theo qui nh ca php lut thu hin hnh th ngy np thu c xc nh l ngy h thng Kho
bc Nh nc nhn c tin vo NSNN, khng phi l ngy ngi np thu lp giy np tin
bng chuyn khon, v cng khng phi l ngy ngn hng nhn c yu cu chuyn tin.
4. Thng bo np thu :
Thng bo np thu c p dng trong nhng trng hp i tng np thu khng bit trc
c s thu mnh phi np nh cc khon thu c lin quan n ti sn (thu trc b, thu chuyn
quyn s dng t, tin s dng t), thu s dng t nng nghip, thu nh t...
Nhng trng hp khc i tng np thu phi t gic np thu theo s thu c xc nh
nh :
- S thu k khai,
- S bo co quyt ton cn phi np thm,
- S c c quan thu thng bo np c nh hng thng...
Trong trng hp c s kinh doanh sp nhp, hp nht, chia tch gii th, ph sn, c s kinh
doanh cng phi thc hin quyt ton thu vi c quan thu trong thi hn 45 ngy k t ngy c
quyt nh sp nhp, hp nht, chia, tch, gii th, ph sn.
C s kinh doanh phi thc hin phi thc hin quyt ton ti chnh theo ch Nh nc quy
nh; trn c s quyt ton ti chnh, c s kinh doanh c trch nhim k khai ton b s thu phi
np, s thu np hoc s thu c hon ca nm hoc thi hn quyt ton, s thu cn thiu
hay np tha tnh n thi im quyt ton. C s phi k khai y , ng cc ch tiu v s liu
theo mu quyt ton thu ; gi bn quyt ton thu? (theo mu s 11/GTGT ban hnh km theo
Thng t s 122/2000/TT-BTC ngy 29/12/2000 ca B Ti chnh) n c quan thu a phng
ni c s ng k np thu trong thi gian quy nh trn y. Trng hp c s kinh doanh c
p dng quyt ton ti chnh khc vi nm dng lch th vn quyt ton thu theo nm dng
lch.
C s kinh doanh c trch nhim np s thu GTGT cn thiu vo Ngn sch Nh nc sau 10
ngy k t ngy np bo co quyt ton thu, nu np tha c tr vo s phi np ca k tip
sau, hoc c hon thu nu c s thuc trng hp v i tng c hon thu.
C s kinh doanh phi chu trch nhim v tnh ng n ca s liu quyt ton thu, nu c s
kinh doanh bo co sai, trn lu thu s b x pht theo quy nh ca php lut.
II/ Quyt ton thu Tiu th c bit:
C s sn xut hng ha, kinh doanh dch v chu thu TTB phi quyt ton thu TTB theo quy
nh sau:
1/ C s sn xut hng ha, kinh doanh dch v chu thu TTB phi thc hin quyt ton ti
chnh theo ch Nh nc quy nh; trn c s quyt ton ti chnh, c s thc hin quyt ton
thu TTN hng nm vi c quan thu. C s phi k khai ton b cc ch tiu v s thu phi
np , s np, s cn thiu hay np tha n thi im quyt ton theo mu quyt ton thu
(mu s 05/TTB ban hnh km theo Thng t s 168/1998/TT-BTC ngy 21/12/1998 ca B Ti
chnh) v gi n c quan thu trong thi hn quy nh. Nm quyt ton c tnh theo nm
dng lch, trng hp c s kinh doanh c p dng nm quyt ton ti chnh khc vi nm
dng lch th vn phi quyt ton thu TTB theo nm dng lch. Thi hn c s sn xut kinh
doanh phi np quyt ton cho c quan thu chm nht khng qu 60 ngy, k t ngy 31/12 ca
nm quyt ton thu.
Trng hp c s sn xut bn hng qua chi nhnh, n v trc thuc khc a phng ni sn
xut, khi quyt ton thu cn c vo doanh thu bn hng thc t ca cc chi nhnh, c s trc
thuc bn ra.
C s sn xut, kinh doanh phi np thu TTB cn thiu vo Ngn sch Nh nc sau 10 ngy
k t ngy np bo co quyt ton thu, nu np tha c tr vo s phi np ca k tip sau,
hoc c hon thu theo quy nh.
2/ Trng hp c s sn xut kinh doanh sp nhp, hp nht, chia, tch, gii th, ph sn, thay i
ngnh ngh kinh doanh th c s phi thc hin quyt ton thu vi c quan thu v gi bo co
quyt ton cho c quan thu trong thi hn 45 ngy, k t ngy c quyt nh v thay i nu trn
v phi np s thu cn thiu vo NSNN trong thi hn 10 ngy k t ngy np bo co quyt
km theo Thng t s 39/TC/TCT ngy 2/7/1997 ca B Ti chnh) trc khi chi tr thu nhp cho
ngi c thu nhp.
V/ Quyt ton thu Thu nhp doanh nghip:
C s kinh doanh phi thc hin quyt ton thu vi c quan thu (tr trng hp np thu hng
thng theo t l thu nhp chu thu tnh trn doanh thu v thu sut). Quyt ton thu phi th hin
y cc ch tiu : Doanh thu tnh thu; chi ph hp l; thu nhp chu thu; s thu thu nhp phi
np; s thu thu nhp tm np trong nm; s thu thu nhp np nc ngoi cho cc khon
thu nhp nhn c t nc ngoi; s thu thu nhp np thiu hoc np tha theo mu s 2a,
mu 2b ban hnh km theo Thng t s 99/1998/TT-BTC ngy 14/7/1998 ca B Ti Chnh.
Nm quyt ton thu thu nhp doanh nghip c tnh theo nm dng lch, trng hp c s kinh
doanh c php p dng nm tnh thu khc vi nm ti chnh nu trn th c quyt ton theo
nm ti chnh . i vi c s kinh doanh b sp nhp, hp nht, chia tch, gii th, ph sn th
vn phi thc hin quyt ton thu vi c quan thu n thi im sp nhp, hp nht, chia tch,
gii th, ph sn.
C s kinh doanh cn c vo bo co ti chnh nm c cng khai ln bo co quyt ton
thu mt cch chnh xc trung thc. Nu c quan thu kim tra pht hin cc s liu trong bo co
quyt ton thu khng ng lm gim s thu phi np th ngoi vic np s tin thu, cn b
pht tin v khai man thu, trn thu.
Thi hn np bo co quyt ton thu cho c quan thu trc tip qun l l 60 ngy, k t ngy kt
thc nm ti chnh. i vi trng hp sp nhp, chia tch, gii th ph sn thi gian np bo co
quyt ton thu l sau 45 ngy, k? t ngy c quyt nh sp nhp, chia tch, gii th ph sn.
C s kinh doanh phi np s thu cn thiu theo bo co quyt ton thu trong thi hn 10 ngy ,
k t ngy quy nh phi np bo co quyt ton thu cho c quan thu. Nu sau 10 ngy khng
np thu th ngoi vic phi np s thu cn thiu, cn phi np pht chm np.
thu phi np vo ngn sch nh nc. Nhng cn c tnh thu, i tng chu thu, phng
php tnh thu v.v... c qui nh trong h thng cc vn bn php qui c ph bin rng
ri trn cc phng tin thng tin i chng.
c/ Ngi np thu t chu trch nhim v s liu tnh ton v thc hin vic k khai thu ;
c quan thu khng xt duyt t khai m ch thc hin vic hng dn v kim sot nhm gip
ngi np thu pht hin nhng sai st nu c. Ngi np thu c trch nhim np y h
s k khai cho c quan thu trc tip qun l ng thi hn do php lut v thu hin hnh
qui nh. Qu thi hn qui nh m ngi np thu vn cha thc hin k khai, ngi np thu
s b x pht hnh chnh v c quan thu s n nh s thu phi np. C quan thu c th s
tin hnh kim tra li s liu do ngi np thu k khai trong thi hn 5 nm trc ; nu
pht hin k khai khng ng, c quan thu s truy thu v x pht i vi hnh vi n lu .
d/ Ngi np thu t lp th tc v ch ng np y , ng hn mi khon thu phi np
vo ngn sch nh nc thng qua h thng kho bc. C quan thu khng thu thu trc tip v
cng khng thng bo li s thu pht sinh do ngi np thu t xc nh. Thi hn np
thu ca tng sc thu c qui nh trong cc Lut v Php lnh thu hin hnh. Thi im
tnh np l thi im kho bc nhn c tin thu vo ngn sch nh nc. Qu hn np, c
quan thu s gi th nhc np v tnh pht 0,1%/ngy k t sau ngy ht han i vi s thu
chm np. S tin pht np chm khng c xt min hoc gim, v khng c hch ton
vo chi ph sn xut kinh doanh.
Khi vit giy np tin vo ngn sch nh nc, ngi np thu cn phi ghi r m s thu ca
mnh, ghi y v chnh xc nhng m hiu ca mc lc ngn sch (cp, chng, loi, khon,
muc, tiu mc) v ghi ng s hiu ti khon ca c quan thu theo hng dn ti im 3 di
dy.
2. Thi hn k khai v np thu :
STT
1
Cc loi thu
Thi hn np thu
Ghi ch
thng thng Thi hn k khai
Thu mn bi Thc hin ng k thu theo qui nh. - i vi tt c c s kinh doanh Bc 1 i vi
c mt n ngy 1/1 hng nm
n v hch
Bc 2 i vi
cc c s kinh
15 ngy sau khi ng k thu.
doanh hch
ton bo s
Thu GTGT
Thu TNDN
Thu TTB
Thu Thu nhp
c nhn
Cc khon thu
trong thng
10 ngy k t ngy np bo co
7
(2)
(3)
Hi s KBNN TP H Ch Minh741.01.00.030.99
Chi nhnh KBNN Qun 1
741.01.00.030.01
Chi nhnh KBNN Qun 2
741.01.00.030.19
Chi nhnh KBNN Qun 3
741.01.00.030.03
(4)
(5)
741.01.00.0.0199
741.01.00.0.1999
741.01.00.0.0399
CCT Qun 1
CCT Qun 2
CCT Qun 3
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
741.01.00.030.04
741.01.00.030.05
741.01.00.030.06
741.01.00.030.20
741.01.00.030.08
741.01.00.030.21
741.01.00.030.10
741.01.00.030.11
741.01.00.030.22
741.01.00.0.0499
741.01.00.0.0599
741.01.00.0.0699
741.01.00.0.2099
741.01.00.0.0899
741.01.00.0.2199
741.01.00.0.1099
741.01.00.0.1199
741.01.00.0.2299
741.01.00.030.07
thnh
Chi nhnh KBNN Q.G vp 741.01.00.030.09
Chi nhnh KBNN Q.Ph nhun741.01.00.030.02
Chi nhnh KBNN Q.Tn bnh 741.01.00.030.12
Chi nhnh KBNN Q.Th c 741.01.00.030.13
Chi nhnh KBNN H.Nh b 741.01.00.030.17
Chi nhnh KBNN H.Hc mn 741.01.00.030.14
Chi nhnh KBNN H.C chi
741.01.00.030.15
Chi nhnh KBNN H.Bnh
741.01.00.030.16
chnh
Chi nhnh KBNN H.Cn gi 741.01.00.030.18
741.01.00.0.0799
741.01.00.0.0999
741.01.00.0.0299
741.01.00.0.1299
741.01.00.0.1399
741.01.00.0.1799
741.01.00.0.1499
741.01.00.0.1599
741.01.00.0.1699
741.01.00.0.1899
CCT Qun 4
CCT Qun 5
CCT Qun 6
CCT Qun 7
CCT Qun 8
CCT Qun 9
CCT Qun 10
CCT Qun 11
CCT Qun 12
CCT Q.Bnh
thnh
CCT Q.G vp
CCT Q.Ph nhun
CCT Q.Tn bnh
CCT Q.Th c
CCT H.Nh b
CCT H.Hc mn
CCT H.C chi
CCT H.Bnh
chnh
CCT H.Cn gi
a/ Ngi np thu do cc Chi cc thu qun l thu (theo ct 5) : Ni np thu l Chi nhnh
KBNN qun, huyn ni doanh nghip ng tr s (theo ct 2), v ghi np vo ti khon ca Chi
cc thu (theo ct 4).
b/ Ngi np thu do Cc thu trc tip qun l thu :
b1. Cc doanh nghip l Cty TNHH, Cty C phn, DNTN khng c vn ca Nh nc v
khng c vn u t ca nc ngoi : Ni np thu l Chi nhnh KBNN qun, huyn ni doanh
nghip ng tr s (theo ct 2), v ghi np vo cc ti khon ca Cc thu (theo ct 3 t s th t
02 n 23).
b2. DN c vn ca Nh nc, DN c vn u t ca nc ngoi, cc n v s nghip, v
trang, on th : Np ti Hi s Kho bc nh nc TP.H Ch Minh (s 37 Nguyn Hu, Qun 1),
v ghi np vo ti khon 741.01.00.030.99
c/ Cc khon thu c bit :
- Thu mn bi (mc 016, tiu mc 01), thu TTB (thuc mc 015, tiu mc 04) : Np ti
Chi nhnh KBNN qun, huyn ni doanh nghip ng tr s (theo ct 2), v ghi np vo ti khon
HNG DN TM NGUN TI TR C K HN
CHO CC DOANH NGHIP VA V NH
Gii thiu chung
Cun Hng dn ny l mt trong nhng thnh tu ca d n "K ton v Kim ton"- mt trong
7 d n ca "Chng trnh tr gip k thut ca Chu u trong qu trnh chuyn sang nn kinh t
th trng". Cng nh tn gi cho thy, chng trnh ny n nay c bit nhiu hn di ci tn
"Euro TAP Viet" do cng ng Chu u ti tr nhm gip Vit nam vn hnh mt qu trnh
"i mi" c quyt nh t nm 1986, qu trnh ny phi a n vic p dng mt khun kh
th ch cho php vn hnh c ch kinh t th trng.
Li ni u
Nhim v ca ti trong d n "K ton v Kim ton" l chu trch nhim v vic vn hnh b
phn "Nghin cu v Pht trin cc doanh nghip va v nh". Nhim v ny d kin ti phi gp
g mt s lng ln cc gim c doanh nghip, cc ngn hng, v nhng ngi ph trch cc
hip hi ngh nghip v nhng t chc gip cc doanh nghip va v nh, vv... tm hiu xem
nhng nhu cu ch yu ca h v "dch v t vn".
Ngay c trc khi tin hnh nhim v ny, tng cung cp dch v t vn gip cc doanh nghip
va v nh trong vic tm kim ngun ti tr c k hn tr nn rt th v ngay t nhng bui
trao i u tin vi ban gim c ca Cng ty AASC.
Nhng chnh lc thc hin giai on u cng vic, l lin h v lm vic vi cc gim c doanh
nghip, ti mi thc s pht hin ra kh khn ln m cc doanh nghip va v nh Vit nam gp
phi khi i tm kim nhng ngun ti tr thch hp "u t" v cho "nhu cu vn lu ng" ca
h.
V nh vy, vi nim tin l c th lm iu g c ch, ti son tho mt cun "hng dn"
cp n cc ngun ti tr c k hn ang sn c, nhm em li cho cc nh qun l doanh
nghip va v nh tt c cc thng tin k thut cn thit, h c th gi cc n xin ti tr theo
ng hng vi mt vi c hi thnh cng. Cho n nay th cun hng dn hon thnh v ti
hy vng n thc s c ch cho nhng ai s dng n.
Tuy nhin cng cn phi lu c gi rng cc thng tin c trong cun hng dn ny ch c gi
tr trong mt khong thi gian hn ch: thc vy, mt s ngun ti tr, nht l cc d n hp tc
kinh t c cc ngun ti chnh c thi hn hot ng hn ch. Cn vi cc ngun ti tr lu di, cc
iu kin cp cc khon ti tr c iu chnh tu theo s pht trin ca tnh hnh kinh t v cc
quy nh chi phi.
tip tc hon thnh mt cch c hiu qu mc ch ra, ln xut bn u tin chc chn cha
c hon ho ny cn phi cp nht nh k. Chng ti c th m bo vi cc bn rng tt c
iu s c thc hin vn ny c gii quyt mt cch c hiu qu nht c th trc
khi d n "K ton v Kim ton" kt thc.
Jean-Claude LE CORRE
H ni, thng 1 nm 1998
Ph trch b phn
"Nghin cu v Pht trin cc doanh nghip va v nh"
HNG DN TM NGUN TI TR C K HN CHO CC DOANH NGHIP VA
V NH
Phn th nht: Vn ti tr cho u t
I. Cc gii php c th
Khi hp ng thu ti chnh ht hn, thng thng doanh nghip c th chn mt trong 3 kh
nng sau:
tr li ti sn cho cng ty cho thu: trong trng hp ny, vic giao thit b vi cc chi ph
(tho d, vn chuyn,...) s do bn thu chu trch nhim;
mua li thit b vi gi tr cn li thp, c n nh t lc k hp ng;
hoc k tip hp ng thu thit b vi cng ty thu mua ti chnh v tr tin thu r
hn nhiu so vi trc (thng thng thi hn ca hp ng thu ny l 1 nm)
bit
trc
khi
tm
kim
vt qu mt ch tiu qui nh
hng mt khong thi gian "n hn" (cn gi l "thi gian hon vic tr vn"). C
th, iu c ngha l bn vay c hng mt thi hn trc khi bt u hon tr
vn
vay.
Lu : Theo qui nh chung, thi gian n hn ch lin quan n vic hon vn. Nh
vy, trong giai on ny, khon li phi tr c tnh trn c s ton b s vn vay.
c. n v tin t ca khon vay:
Khon ti tr c th c cp bng ng bn t hay bng ngoi t. Khi khon ti tr
c cp bng ngoi t, chng hn nh bng la, th trong mt s trng hp, ng
ngoi
t
ch
l
"n
v
tnh"
ca
khon
ti
tr.
iu c ngha rng bn vay c php hon tr bng tin bn t nhng n k
thanh ton, s tin phi tr c tnh theo t gi hi oi hin hnh gia ng la
v ng bn t. V nh vy, nu ng bn t mt gi so vi ng la, bn vay phi
tr mt khon tin ln hn bng ng bn t. Trong trng hp ny ngi ta ni rng
bn
vay
chu
ri
ro
hi
oi.
Lu : theo nguyn tc, mt doanh nghip khng c thu nhp bng ngoi t hay mt
khng th g li vic mt gi ca ng bn t qua gi bn cc sn phm phi trnh ti
tr bng ngoi t.
d. Chi ph:
Chi ph khon ti tr lun lun c phn nh bng vic tr li. Li sut a ra trong
khon ti tr nhn chung ch l "li sut danh ngha". Ta cn phi tr t l lm pht ra
khi li sut danh ngha c c "li sut thc t". Chnh li sut thc t ny cho
php
nh
gi
chi
ph
thc
t
ca
khon
ti
tr.
Trong mt s trng hp, cc khon ti tr c cp vi "li sut bin i". iu
c ngha l trong thi hn c ti tr, li sut m bn th hng phi tr c th thay
i.
Ngoi tin li phi tr ra, mt s t chc ti tr c th tnh thm cc chi ph v hoa
hng khc, cc khon ny lm tng chi ph thc t ca khon ti tr.
e. Bo m:
Khi mt khon ti tr c cp, v c bit khi l mt khon vay ngn hng, quy
nh c tnh cht nguyn tc yu cu rng cc khon bo m s c s dng
phng trng hp bn th hng khng c kh nng thc hin nhng cam kt hon
tr
ca
mnh.
Nhng tuy nhin v im ny vn c nhiu s khc nhau gia cc t chc ti tr. C
ngha l mt s loi bo m c mt s t chc ti tr chp nhn trong khi li b t
chi bi mt s t chc khc. V nh vy ta phi bit c loi bo m c chp
nhn i vi mi mt t chc ti tr.
f. Nhng yu t ca h s xin ti tr
Tt c cc yu cu xin vay u phi lm thnh mt h s xin vay. Ni chung h s
ny nhm hai mc ch:
trc tin, phi cho php t chc ti tr kim tra xem doanh nghip xin ti
tr c hot ng hp php vi nhng quy nh v php lut hin hnh khng,
v nh vy xem v mt php l c th ti tr c khng.
Bn s tip tc cng vic ca mnh bng cch thc hin giai on 2 nhm mc ch:
Mun
th,
bn
lm
nh
sau:
Xem xt cc phiu ln th 2: sau khi lp xong mt danh sch lit k cc khon chi
tiu khc nhau m bn mun thc hin nh vo ngun ti tr, hy xem xt nhng
im sau trn cc phiu c la chn bc trn :
y
tt
hn
l
chia
cng
vic
nh
sau:
Xem xt phiu k thut ln th 3: xem xt im 7.9 trn cc phiu k thut c
chn sau hai ln xem xt trn kim tra xem:
Hip
hi
v
Cu
lc
b
cc
gim
c
doanh
nghip
UAIC - H ni: 95 L Nam ; Tel / Fax: (84-4) 8434794 UAIC - TP HCM51 Bn
Chng Dng, D1 Tel: 08 8.293389/ 90 08 8.2902; Fax: 08 8.211806
VCCI - H ni9 o Duy Anh, H NiTel: 04 5.742022; Fax: 04 5.742020 VCCI TP HCM171 V Th Su, D3Tel: 08 8.231499/ 0301; 8.202343Fax: 08 8.294472
hay cc D n pht trin sau:
Chng
trnh
pht
trin
d
n
M
kng
(Mekong
Project
Development
Facility
MPDF)
MPDF Ha Noi63 Ly Thai To Buidling,Qun Hon Kim, H NiTel: (84-4) 8 247
892; Fax: (84-4) 8 247 898 MPDF HCMRegency ChancellorCourt, Unit 3823
Nguyn Th Minh Khai, Qun 1, TP H Ch MinhTel: (84-8) 8 235 266; Fax: (84-8)
8 235 271
Vn phng h tr cc doanh nghipva v nh Vit nam47A Qun Thnh,H
NiTel: (84-4) 8 437 038 / 8 439 246; Fax: (84-4) 8 439 218 D n GTZ-VCAH
tr cc doanh nghip va v nh ngoi quc doanh97, Trn Quc Ton, H NiTel:
(84-4) 8222308 - 8224901/02/03; Fax: (84-4) 8224889
Ngun thng tinEURO TAP VIET PROJECTDr. Le Corre
Ph lc
Ngn hng thng mi quc doanh
Ngn hng nng nghip v pht trin nng thn Vit nam (VBARD)
Cng ty cho thu ti chnh Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam (BIDV LC)
Cng ty cho thu ti chnh Ngn hng Ngoi thng Vit nam (VCB LC)
Chng trnh tn dng lp nghip Vit - c
th khc phc v mc tiu bn hng. Chin thut c th thnh cng v mt doanh s giai
on u nhng v lu di s khng c li cho hnh nh thng hiu.
4) Nn nh v trc hay sau khi xy dng thng hiu ?
Phng n nh v nn c hnh thnh ngay trong giai on thit k.
Gi s mt nh sn xut mun nhn mnh vo bn ca sn phm th khi t tn c th hng
vo nhng t lin tng ti yu t ny ( v d trng th, vnh tin....), mun tp trung vo sc
mnh th dng cc t nh lc s, v song, siu, Sumo... Do nh v trc s gip cho vic xy
dng thng hiu li hn. Tuy nhin nu doanh nghip c thng hiu truyn thng(mang tn
cng ty hoc tn ngi sng lp cng ty chng hn), th vic nh v s c quyt nh bng cc
thng ip qung co sau ny.
5) Cc bc ca mt phng n nh v nh th no?
Vic xy dng mt phng n nh v phi tri qua 5 bc c bn:
Bc 1: Nhn dng khch hng mc tiu
Bc 2: Phn tch i th cnh tranh
Bc 3: Nghin cu cc thuc tnh sn phm.
Bc 4: Lp s nh v xc nh tiu thc nh v
Bc 5: Quyt nh phng n nh v.
6) Th no l khch hng mc tiu ?
Khch hng mc tiu (hay th trng mc tiu) c hiu l tp hp cc c nhn hay nhm ngi
m sn phm hng ti. Ni cch khc h s l ngi c th b tin ra mua sn phm. V vy vic
xc nh ng i tng ny s gip cho cng tc nh v chnh xc hn. V d mt loi sa ra
mt cao cp, c ch to bng nhng hot cht chic xut t c cy, s c khch hng mc tiu l
ph n trong tui 25 - 45, sng thnh th thu nhp kh, nng ng, c hc thc v nhy cm...
Nhng chi tit s gip doanh nghip d dng hn trong vic xc nh tiu thc nh v cc
bc sau ny.
Mun bit chi tit chn dung khch hng mc tiu ca mnh, nh thit k nh v c th da trn
cng tc phn tch 5 W:
Who: Ai s l ngi mua? Ai s dng ? Ai gy nh hng ? ...
What: H tm kim iu g sn phm ?
Why: Ti sao h quan tm ti iu ? H mua lm g ?
Where: H u ? Thuc tng lp no ? a im mua sm no gn gii vi h?
When: H mua khi no? Vo dp no ?
7) Ti sao phi phn tch i th cnh tranh trc khi tin hnh nh v ?
Khch hng mc tiu ca doanh nghip ny cng c th l i tng ca doanh nghip khc. M
bn cht ca nh v l to " c tnh " cho sn phm trong tm tr ca ngi tiu th. V vy doanh
nghip cn phi tm hiu phng n nh v ca i th trc khi quyt nh la chn hng i ca
ring mnh. Cc nghin cu c th tp trung vo o lng s cm nhn ca khch hng v cc sn
phm hin c, so snh ton din cc c tnh thng mi, k thut... v xc nh s khc bit ca
mnh trong mi tng quan . Gi s mt cng ty d nh tung ra mt loi kem nh rng mi
chng hn, ngi xy dng phng n nh v s phi tm hiu tt c cc sn phm cng loi trn
th trng, thm d xem khch hng ngh v cc sn phm th no... lm c s lp s
nh v sau ny.
1. Mt s khi nim
IU SN XUT
Trong qu trnh sn xut hoc thc hin cc dch v, chng ta cn tin hnh nhiu cng vic khc
nhau. iu ny i hi s iu hnh, sp xp sao cho khoa hc, hp l, cht ch vo nhng lc cao
im v ngay c nhng lc rnh ri.
iu sn xut nhm mc tiu m bo cc cng vic c thc hin vi hiu qu cao
nht, c th l thi gian thc hin nhanh nht, t tn km nht, mang li li nhun cao nht ng
thi gi c mc phc v khch hng tt nht. Chng ta s kho st di y cc ni dung
lin quan n vic sp xp th t ti u trong sn xut, dch v v phng php phn cng cng
vic i vi h thng sn xut theo qu trnh.
H thng sn xut theo qu trnh l mt hnh thc t chc theo chc nng vi cc b phn
sn xut hoc trung tm sn xut trn c s cc loi thit b hoc tc nghip chuyn bit. V d:
Khoan, rn, tin hay lp rp . Dng sn phm qua cc b phn theo l ph thuc vo cc n hng
ring l (c th cc n hng lu kho hay cc n hng do khch hng t).
Vic hoch nh v kim sot hot ng ca h thng ny bao gm cc cng vic sau:
- Xc nh th t u tin cho tng n hng v o lng tm quan trng ca n nhm sp
xp th t cc n hng cn sn xut tng my, tng b phn sn xut.
- Lp danh sch cc cng vic cn gii quyt tng my, tng b phn sn xut, gip cho
cc b phn gim st bit c n hng c thc hin u, khi no, u tin ra sao v lc no
cn hon thnh.
- Kim sot u vo, ra tt c cc b phn sn xut, iu ny c ngha l pht trin thng
tin v cch thc cng vic lu chuyn gia cc b phn sn xut.
- o lng hiu qu, mc s dng my mc tng b phn sn xut v sc sn xut ca
cc cng nhn.
1. Phng php sp xp th t ti u trong sn xut, dch v
1.1. Trng hp ch c mt my hoc mt dy chuyn sn xut
Ngay sau khi my mc hoc dy chuyn sn xut c chun b xong sn sng vn hnh
th vn t ra l nn lm cng vic no trc, cng vic no sau?
C nhiu nguyn tc sp xp th t cng vic:
- Cng vic t hng trc lm trc
- Cng vic c thi hn giao hng trc lm trc
- Cng vic c thi gian thc hin ngn nht lm trc
- Cng vic c thi gian di nht lm trc
- T l ti hn: Cng vic thc hin tip theo l cng vic c t s thi gian n ngy giao
hng trn thi gian cn li nh nht th lm trc
- Chi ph chuyn i thp .
Mt s nguyn tc khc: Khch hng quan trng nht; cng vic c li nhun cao nht.
Trong thc t phng php ny khng phi l phng php ti u nhng li d hiu v mang
li nhng kt qu thun li.
1.2. iu n cng vic trn 2 my:
Mc tiu b tr cc cng vic sao cho tng thi gian thc hin cc cng vic trn cc my
l nh nht. Song trong thc t, thi gian thc hin trn mi my l c nh, do c thi gian
thc hin nh nht ta phi sp xp cc cng vic sao cho tng thi gian ngng vic trn cc my l
nh nht.
p dng nguyn tc Johnson gm cc bc sau:
Bc 1: Lit k tt c cc cng vic v thi gian thc hin cc cng vic trn tng my.
Bc 2: Chn cng vic c thi gian thc hin nh nht, nu:
- Cng vic nm trn my 1 th xp trn cng
- Cng vic nm trn my 2 th xp di cng.
Bc 3: Khi cng vic sp xp th loi tr n i v xt cng vic cn li
Bc 4: Tr li bc 2,3 cho n khi thc hin ht cc cng vic.
Cui cng ta v biu thy tng thi gian hon thnh cc cng vic.
V d 3: C 5 cng vic c sn xut trn 2 my (tin v mi) thi gian thc hin mi cng
vic c cho nh sau;
- Tng thi gian hon thnh l 35 gi, khi bt u my tin v kt thc my mi
- My tin bt u vo mc 0 gi v c gii phng sau 33 gi hot ng.
- My mi c thc hin sau my tin 3 gi v kt thc sau 32 gi hot ng.
1.3. iu n cng vic trn 3 my:
Sp xp cng vic c th s dng nguyn tc Johnson nu tho mn 1 trong 2 iu kin sau
y
Nu tho mn mt trong hai iu kin trn ta chuyn i sang trng hp n cng vic cho 2
my bng cch lp li bng phn b cng vic vi thi gian T1=t1+t2 v T2= t2+t3
V d 4: C 4 cng vic c thc hin trn 3 my vi thi gian thc hin cho di y.
Hy xp th t cng vic sao cho tng thi gian thc hin l nh nht.
Tng thi gian hon tt cng vic l 43 gi. Kt qu ny ch l gn ng, nhng c dng
tt trong thc t.
2. Phng php phn cng cng vic cho cc my: p dng trong trng hp
- n cng vic vi n my
- Cc my u c kh nng thay th ln nhau
- Mi cng vic ch b tr trn mt my v mi my ch ph trch mt cng vic
- Chi ph (hoc thi gian) thc hin mi cng vic ca mi my u khc nhau
Ngi ta c th b tr mi cng vic trn mi my sao cho tng chi ph thc hin (hoc thi
gian) hon thnh l nh nht.
V d 5: c 5 cng vic A,B,C,D,E c thc hin trn 5 my vi cc chi ph khc nhau cho
trong bng s liu sau. Hy phn cng cng vic sao cho tng chi ph thc hin l nh nht
Bc 2: Chn ln lt hng no c mt s 0, khoanh trn s 0 v k ng thng xuyn
sut ct. Sau , chn ln lt ct no c mt s 0 , khoanh trn s 0 v k ng thng xuyn
sut hng. Nu tng s s 0 khoanh trn bng n th bi ton gii xong.
Nu cha, ta thc hin tip bc 3. Trong v d ny ta ch c 4 s 0 khoanh trn , cha bng
n cn tm l 5.
Bc 3: To thm s 0 bng cch: Chn trong cc s khng nm trn cc ng thng mt s nh
nht, ly cc s khng nm trn ng thng tr i s nh nht . ng thi cng s nh nht
vo cc s giao im 2 ng thng. Cn cc s khc nm trn ng thng th gi nguyn. Sau
, tr li bc 2, 3 cho n khi no gii xong.
Nht Bn
Cht
lng
n
nh Cht
lng
n
nh Cnh tranh v gi c
Giao sn phm tin cy Giao sn phm tin cy Sn
phm
tin
cy
Sn
phm
tin
cy Sn
phm
tin
cy Cht
lng
n
nh
Giao
sn
phm
nhanh Cnh
tranh
v
gi Giao
sn
phm
nhanh
Cnh tranh v gi c Giao sn phm nhanh Hiu
qu
cao
Gii thiu sn phm mi Gii thiu sn phm mi Giao sn phm tin cy
nhanh
nhanh
p ng th hiu khch hng
Sn phm hiu qu cao Sn phm hiu qu cao Sn
phm
a
dng
p ng th hiu khch hng H tr sn phm hiu qu Dch v sau bn hng
H tr sn phm hiu qu Thay i phi hp nhanh ...
...
...
Sn
phm
bn
Linh hot v thit k Linh hot v thit k Thay i phi hp nhanh
Sn
phm
a
dng Phn
phi
rng H tr sn phm hiu qu
Thay i phi hp nhanh Dch v sau bn hng Phn phi rng
chng
Thay i sn lng
Phn phi rng
Nht bn
tin cy
tin cy
tin cy
Bn
Hiu qu cao
Hiu qu cao
Hiu qu cao
Bn
Bn
H tr hiu qu
Sn phm a dng
Sn phm a dng
H tr sn phm
Cnh tranh v gi
Cnh tranh v gi
iu g xy ra nu chng ta lm sai?
Gi s l
Qun
l sn xut l g?
nh ngha truyn thng v nng sut
Cc nh ngha thch ng
Mt cch nhn mi v nng sut
Cc sn phm bao gm dch v
Bn hng v lm tha mn
Nng sut
hhhhu ra
= ------------hhhhu vo
hhhhKhi lung
= ----------------hhhhNgun lc
Khi lng
= ------------------------------------------------------------------(Lao ng trc tip+Thit b +Nguyn liu+H thng)
Lao ng trc tip: S lng gi lao ng trc tip phn b cho qu trnh bin i.
Thit b: Th hin gi tr nhng khon u t vo nh xng, my mc hoc h
thng thng tin.
Nguyn liu: Vt t, nguyn liu, ph kin, bn thnh phm tham gia vo qu trnh
bin i.
H thng: H thng gip qun l sn xut hot ng c.
Loi ngun lc cui cng, bao qut mt phm vi kh rng, gm bo dng, qui trnh
cng ngh, qun l nhn lc sn xut, gim st, cc h thng kim tra cng nh cc loi
hot ng ca lao ng gin tip khc, cn thit duy tr qu trnh sn xut din ra mt
cch sun s.
nh ngha ny ngy nay ang c s dng mt cch rng ri. Tuy nhin, chng
ny li a ra lp lun cho rng nh ngha ny li thi, mc d cc t chc quc t nh
T chc hp tc v pht trin kinh t (OECD) nh gi nng sut ca h thng qua cng c
o lng ny. Mt s nh gi v nng sut, thm ch cn da trn nhng nh ngha hp
hn, v d nh v tng s nhn cng trc tip. Ti liu c nh ch ra rng nh ngha trn
khng cn thch hp vi qu trnh qun l sn xut na. Tuy vy, ngi c cng cn
nh rng rt nhiu kt qu so snh quc t vn da trn nh ngha c ny.
Cc nh ngha thch ng
i vi qun l sn xut hin i, vic gii hn quan nim v sn phm ch sn
lng khng tn ti na. Nu ni rng sn xut hng tn thp hay hng nghn lt bia l cha
. Ngy nay, khch hng cn i hi chng c sn xut ra vi mc cht lng nht
nh, trong mt phm vi thi gian nht nh v c a n nhng a im c th.
Nhng hng hng khng an ton nht, vi chi ph nguyn liu tit kim nht, vi nhng
dch v t ba n n nhng dch v chiu phim trn my bay, vi phi hnh on nim n,
phng ch tin nghi v gi r nht cng tr nn v gi tr nu nh chuyn bay ct cnh
chm 2 gi v lm cho bn l mt cuc hp quan trng.
Nht
55,3 %
53,4 %
59,5 %
Nng lng
4,8 %
4,8 %
4,0 %
16,6 %
13,2 %
16,3 %
23,4 %
28,5 %
20,5 %
Bn hng v lm tha mn
nh ngha v nng sut nhn mnh mt thc t rng mt sn phm cn phi tha
mn khch hng. iu mang nhiu ngha hn ch n gin l bn hng. Bn mt ci g
th tng i d. Mt ngi bn hng tho vic hu nh c th bn mi th. Thch thc
l ch bn hng sao cho khch hng quay tr li v ngh bn bn cho h mt sn phm
khc. chnh l iu qu trnh sn xut cn phi s tp trung n lc ca n.
Mt sn phm ch c xem nh c ng gp vo nng sut sau khi n tha mn
mt khch hng. Rt nhiu khi chng ta o lng nng sut ngay ti cng nh my. Nng
sut m o lng bng cc kin hng ngoi cng nh my khuyn khch ngi ta sn xut
ra nhiu kin hng hn. Nhng n cng c th khuyn khch ngi ta sn xut nhng kin
hng m khng ai mun.
Mt cng ty my tnh ln ca M c kh khn khi a cc sn phm (t hp c
phn cng v phn mm) n vi khch hng ca n ng thi gian. Mt trong s nhng
ch s o lng v nng sut ch yu ca h, v phn phi sn phm n tay khch hng
mun, lin tc pht cc tn hiu bo ng. Mt n lc qun l nhm chnh n sm
gii quyt mt s khc mc trong cc knh phn phi. Mc d mt s phn trong cc knh
phn phi vn cn cha ng thi gian, s lng trung bnh ca cc t phn phi b chm
gim xung di mc qui nh. Do , thm ch c rt nhiu n t hng vn n vi
cng ty.
o lng nng sut ti cng nh my l mt s tin b ng k. Ch c mt vn
tn ti l i vi khch hng l mt t phn phi sn phm sm cng lm phin h nh
mt t b mun vy. Mt s n t hng c phn phi sm hoc mun tng ln trong
khi khng bao gi ng hn c. V phng din s tha mn ca khch hng, kt qu hot
ng nh th thc s l mt s suy gim.
Ch khi chng ta o lng sn lng (v qua o lng nng sut) t quan im
ca khch hng th chng ta mi c th tnh ton c mt cch thc t.
S tha mn ca khch hng trn phng din sn xut
Theo truyn thng, sn xut s dng khi nim s mng m t s ng gp ca
n vo gi tr khch hng. Hon thnh c s mng chin lc l mt trong nhng nhim
v quan trng ca cc nh qun l sn xut. Tm quan trng ca tuyn b s mng ny l
ch xc nh mc tiu no trong s cc mc tiu sn xut l mc tiu u tin. Mc tiu no
c la chn phn nh chin lc cng ty. Sn xut c th theo ui nhng s mng khc
nhau phn nh nhng gi tr khc nhau ca khch hng:
Cht lng
BMW, Mercedes v Lexus la chn cch thc tha mn khch hng bng cch a ra
mt sn phm cht lng cao. Trong nhng trng hp khc, v d nh trng hp ca
qu trnh sn xut linh hot kp thi khi dy chuyn phc v khch hng l mt yu t xc
nh, phn phi mt cch tin cy s c u tin. Mt s sn phm, v d nh nhin liu,
c mua bn n gin ch da trn gi c, do , nhim v ch yu ca nh sn xut l
lm sao tng c hiu qu chi ph. Cc cng ty khc t nhim v chin lc ca mnh
trn vic a ra nhng s lng ng k cc sn phm c khuynh hng p ng th hiu
khch hng, trong khi , vn cn nhng cng ty, v d nh trong cc ngnh cng nghip
theo ma, b l thuc vo c im kinh doanh ca h, tm cch m bo mt mc sn
lng linh hot.
Trong ngnh sn xut xe hi, khuynh hng p ng th hiu khch hng l mt u
tin hng u. Quyt nh u tin ca khch hng l mua loi xe no. Nhng mt khi s
la chn c xc nh, sn phm s c a ra th trng vi mt tp hp nhiu
chng loi phong ph la chn. Khi loi xe ci tin Audi 80 c a ra cho bn vo
ma thu nm 1991, cng ty a ra 14 kiu xe c bn vi ng c v h thng truyn
ng khc nhau. Mi bn kiu ny c th t hp c thnh 262 mu xe khc nhau v
mu sc v cu to bn trong. Khi b sung thm nhng yu t la chn khc, t h thng
kha trung tm hay cc h thng m ca iu khin t ng bng in t n cc c im
khc v bo him nh ti kh v h thng chng kt phanh, ngi ta c th to ra c mt
s lng t hp cc mu khc nhau nhiu n trn 5,9 triu kiu khc nhau. Tht kh c
th tm thy c hai chic Audi 80 ging ht nhau cng chy trn ng.
Khuynh hng p ng th hiu khch hng ang tr nn mt hin tng ph bin v
ngy cng c nhiu cng ty a khuynh hng ny vo phng chm hnh ng sn xut
ca cng ty. Xu th a dng ha gi y ang tr nn hin nhin hu ht mi sn phm t
cc thit b Hi - Fi n cc xe p a hnh. Trang thit b sn xut c th thch hp vi mi
t hp phc tp vi cc cch lp rp khc nhau cc loi hng ha phc v cho nhng
khch hng c yu cu v mt kiu thit k c bit.
Mt khc, cc nh sn xut bia hi cng quan tm n tnh linh hot v sn lng.
Ngi ta ung bia khi thi tit nng nc. H li ung cacao khi thi tit tr lnh. Mi lin
h trc tip gia loi hng ha ny vi nhit , kt hp vi c tnh vng i rt ngn ca
sn phm bia hi mang ngha l n phi c sn xut khi ngi ta mun tiu dng n.
Hu nh khng th d tr bia hi vi s lng ln. V th, mt im u tin hng u ca
vic chuyn mn ha vo sn xut bia hi l kh nng tng hoc gim tht nhanh mc sn
xut.
L tng nht l khi cc nh sn xut a ra mt sn phm mc gi phi chng, va
hp dn li c cht lng cao, p ng c th hiu a dng ca ngi tiu dng v vi
mt mc sn lng cung ng linh hot. Trn thc t, khng th t c tnh trng mi ch
tiu u ti u. iu kin cng ngh khng cho php. Mt s iu khon trong phng
chm hnh ng quy nh nhng mc tiu cht lng. Mt mc ti thiu v cht lng hay
tnh linh hot v mt mc ti a v chi ph c quy nh ch nhm m bo c th
chng chi c vi s cnh tranh m thi. iu c ngha l phng chm hnh ng v c mi trng lm tin cho xc nh phng chm hnh ng ny - phi c cc
cp thc hin chc nng sn xut nhn thc tht y .
Mc tiu ca cc nh sn xut chu u ngy nay
Cuc kho st v tng lai ca ngnh sn xut chu u do vin INSEAD thc hin
trong khong thi gian 9 nm va qua cc hng ch to hng u chu u, minh ha
nhng bn tuyn b v phng chm hnh ng v nhng u tin ngn hn ca cc hng
sn xut ca chu u ngy nay.
Bng 2 .4 cho bit nhng yu t c mt cng ty trung bnh chu u coi l ng
gi u tin, xp theo th t tm quan trng. So vi nm im c nu ln trn, bng ny
trnh by chi tit hn na v mc ch tn ch hot ng do s dng mt nh ngha chi
tit hn. V d, cht lng c chia thnh ba khi nim ring bit:
hhh
12 - D thay i c cu sn lng
D thay i c cu sn lng
13 - Sn phm d vn hnh
D thay i mc sn lng
15 -
Vo nhng nm 1990, ba khi nim ny v cht lng cng vi vic phn phi sn
phm mt cch ng tin cy c nh gi l bn im u tin hng u. Cc cuc
tranh lun vi cc nh qun l dn n mt kt lun l cc hng sn xut trung bnh
chu u, trong khi theo ui cc mc tiu ny, hnh thnh c khi nim qun l cht
lng ng b cho mi kha cnh ca mt bn tuyn b v phng chm hnh ng c bn
cho nhng nm 1990.
Phn phi sn phm nhanh c xp l yu t c th t yu tin th hai ngay sau tiu
chun cht lng trong bng xp hng trn. Trong khi , yu t cnh tranh v gi c vi
ngha lm tng tnh hiu qu v chi ph li ch dnh c v tr u tin mc trung bnh.
Cc im u tin lin quan n kh nng p ng th hiu khch hng v tnh linh hot v
sn lng ch c xp v tr gn cui bng.
C th cc hng ch to trung bnh chu u ch mun ci thin v gi c, chi ph v
mc linh hot ch khng phi tp trung vo vic cnh tranh v cht lng ng b. Tuy
nhin, iu c th cha khng nh. Mi cng ty u theo ui nhng chin lc
rt khc nhau v thm ch cc cng ty trung bnh trong mt nghnh nht nh th hin
nhng nt ring bit. Cc cng ty lp rp cc sn phm v dng c in t thng ch
trng n tm quan trng ca vic nhanh chng tung ra th trng nhng thit k sn phm
mi (khuynh hng p ng th hiu khch hng). Cc hng sn xut hng tiu dng mau
hng, v d nh thc phm v v sinh, li ch nhiu n tnh cnh tranh v gi c
(hiu qu chi ph).
Bng cch so snh vi kt qu ca nm 1992, s pht trin v phng chm hnh
ng ca nhng hng ch to chu u c th xc nh c (xem bng 2 .4, ct th hai).
Cht lng lun l yu t u tin hng u ca cc hng ch to chu u. Nhng so
snh vi nm 1990, c th nhn thy c nhng thay i ng lu trong nm nhn t c
u tin nht. Cc hng ch to chu u dng nh lu tm hn n tnh cp thit ca vic
cnh tranh bng gi c v vic phn phi sn phm mt cch nhanh chng v ng tin cy.
Vic gii thiu sn phm mi cng dnh c th t u tin cao trong danh sch, v tr
th su nm 1992, ngay sau cht lng, phn phi sn phm v gi c. Nhng kh nng
thay i nhanh chng thit k sn phm bt u xut hin. Nm 1990, tiu chun ny
cn ng cui danh sch u tin, nhng n nm 1992 c a ln v tr th 13. Cc
hng sn xut chu u coi ch tiu ny nh mt iu kin cn thit tung ra th trng
c nhiu sn phm mi v tht nhanh chng nhng h li khng mun thay i sn
phm hin hnh mt cch thng xuyn i vi sn phm (v mi thay i v qu trnh
cng ngh dn n kt qu ny), ng thi cng th hin mt s tha nhn v nhng thay
i ln v sn phm s c a ra ngy cng nhanh hn.
Mc ch ca s so snh khng phi l nhm vo nhng thay i mi xut hin m l
vic nhn mnh vo s thay i dn dn trong c cu cc mc tiu u tin theo thi gian.
Vai tr ca qun l tng hp
Phng chm hnh ng trong sn xut c coi l mt chc nng trong chin lc
kinh doanh v nhng cng lnh thng do cc cn b qun l tng hp xy dng. Cc
cng ty phi la chn phng chm hnh ng hay tp hp nhng phng chm hnh
ng no ch ra c mt cch r nht nhng ch tiu h mong mun cnh tranh. iu
vt qu ranh gii ca chc nng sn xut - n s th hin nh hng v lu di. Cho d
t chc qu trnh sn xut. Tuy nhin, xu th hin nay th hin mt s thay i r rt,
trong , thng tin c coi l mt ngun lc ring bit.
p ng kp thi vi nhng thay i v iu kin hot ng ca th trng v
p ng tt hn nhng yu cu ca khch hng, qu trnh sn xut a yu t thng tin
vo tn tng phn xng. Trong mt th gii gm cc h thng cung ng linh hot, kp
thi, cc b lc chn gia ngi sn xut v ngi tiu dng khng th tn ti c na.
Nhng b phn cho hng, nhng ngi nghin cu th trng, nhng ngi lp k hoch
th trng, nhng ngi lp k hoch sn xut c vai tr rt quan trng nhng cng chnh
h thng hay lm mo m thng tin gia ngi s dng v ngi sn xut. Mi quan h
c bn ny cn c bo v mt cch thn trng trnh nhng sai lch c th pht sinh t
nhng khu trung gian khc.
Thng tin cng c tng hp trc tip t qu trnh sn xut. Cc s liu v cng
ngh, th trng, ngi cung ng v mi trng c nhng ng gp vo cc quyt nh
chnh sch c tnh cnh tranh. Thng tin tr nn quan trng hn, khng cn l yu t h
tr sn xut n thun. N tr thnh mt ngun lc y ngha ca khi nim ny.
Ct b vic cung cp thng tin s lm nhiu doanh nghip ri vo tnh trng chuych
choc, mt phng hng.
Cc hng sn xut thi trang hay cc mng li phn phi kiu nh hng Marks &
Spencer ca Anh hiu rt r rng mi s gin on v thng tin u c ngha l kh khn
s ny sinh i vi vic sn xut. Lnh vc ny thng phi t chc xy dng hai b su
tp mu thi trang hng nm nhng gi y, h phi cho ra mt t nht by b su tp.
Cc b ma h v ma ng c m rng thnh bn b theo tng ma, thm mt b
cho l Ging sinh, hai b cho th thao, mt b cho tri nng, mt b cho ma tuyt. Nh
vy, cng ty nh kiu Marks & Spencer ch c 35 ngy nh gi, thit k, sn xut v
tung ra th trng cho mi b su tp thi trang. iu c ngha l nu h chm tr mt
ngy trong vic p ng vi nhng khuynh hng mt mi nht, h s d dng mt i li
th cnh tranh ca mnh. Tnh kp thi v thi gian trong ngnh cng nghip ny l yu t
quyt nh. V tt c nhng iu ty thuc vo cc ngun thng tin thng xuyn v
c cp nht tng giy pht.
Thng tin s dng c xem nh mt ngun lc t nhin. V khng cn n mt
khon chi ph no cho n, dng nh ang c mt th g ang t do chy xung quanh
chng ta. Tuy nhin, mt khi thng tin tr thnh mt ngun lc sn xut, n cn c
nhn nhn theo mt cch thc khc i. Ging nh mi ngun lc khc, nhn lc chng hn,
h c la chn, o to v bt, ngun thng tin phi c qun l cht ch. Rt nhiu
cu hi cn c nhng cu tr li chnh xc, v d nh:
Thng tin cho sn xut c thu thp bng cch no v mc thng xuyn ra
sao?
N c lu tr nh th no?
N c hon thin nh th no?
Cc cng ty hc tp c g t nhng thng tin hin nay?
Thng tin c xy dng m t qu trnh, phn ng ca th trng, mng
li nhng ngi cung ng v nhng hiu bit v tnh trng cnh tranh c bn khc
nh th no?
Hai yu cu u tin c th gii quyt mt phn thng qua h thng kim tra hin i
da trn nhng tnh ton chi ph theo hot ng, c trao i trong Chng 10.
Yu cu th ba l mt thch thc. Ly v d v mt trng hp sn xut mch analog.
Hnh 2.1 cho thy kt qu phn phi sn phm mch analog ng hn ca 9 c s sn xut.
So snh tng i vi mt ch tiu c th, c s D dng nh l c s hot ng tt nht.
N t c nhng mc tiu ra v hn ch c nhng bin ng xung quanh n. Tuy
nhin, nu tnh n yu t nng ng th c s C hot ng tt nht. N l c s gim
nhanh nht s lng nhng ln phn phi sn phm chm ch (50%).
Nu cng ty hng n nhng mc tiu nng sut mi ca mnh, quan im ng v
kt qu hot ng ny s tr thnh mt yu t then cht.
Hnh 2.1
S liu hng thng v kt qu phc v khch hng ng hn
ca sn phm mch analog (thng tm 1997 - thng by 1988)
Kt lun
Mt cch nhn mi v nng sut
Cc iu kin th trng ngy nay ang ngy cng ch trng n khch hng v iu
dn n mt nh ngha mi:
Xy
dng th t u tin
Phng chm sn xut n u
Cht lng l cha
Ba giai on qun l cht lng
1.
Cht lng l hot ng iu chnh
2.
Cht lng l c hi
3.
Qun l cht lng chin lc
Khai phng hnh trn nhng kh nng thch ng vi th trng
Khng th c mt cng thc thn k dnh cho vic xc nh phng chm sn xut
cng nh khng c c mt cch tip cn chun mc no cho tng ngnh c th. Phng
chm cha ng nhng g cn bao qut hn nhiu so vi chc nng sn xut v s nh
hng l thuc vo chin lc ca cng ty v ban qun l. Tuy nhin, vn tn ti nhng bi
hc kinh nghim t nhng g ngi ta lm thit k v qun l s pht trin ca
phng chm.
Xy dng th t u tin
Mi quan h gia chin lc v phng chm
Khi nim chin lc sn xut, trong cha ng s la chn phng chm sn
xut c t hn 25 nm trc y. Vic xc nh chin lc sn xut i hi phi tm ra
c mi lin h gia chin lc ca cng ty v vic thit k h thng sn xut. Cng vic
ny bao qut ba loi hnh la chn: Nhng gii php lin quan n t chc v nhng gii
php lin quan n h tng. Vic xt n kha cnh t chc cha ng nhng nhn t nh
Chu u
1. Lun t h s sai hng
hng giao thp
2. m bo li hn giao
hng ng tin cy
3. Bn nhng sn phm
ng tin cy / bn
4. Bn nhng sn phm v
tin nghi hot ng tt
5. Giao hng nhanh
6.Thit k sn phm v
dch v theo yu cu ca
khch hng
7. C li nhun trong 1 th
trng cnh tranh v gi
c
8. Cung cp nhng hot
ng h tr sn phm mt
cch c kt qu
9. a sn phm mi ra
th trng mt cch nhanh
chng
10. Cung cp cc dch v
sau bn hng mt cch c
kt qu
11. C c mt phm vi
rng mu m hng ha
12. D thay i mc sn
lng
13.D thay i c cu sn
lng
14. C mng li phn
phi rng
hhh
Nht
Bn nhng sn phm
ng tin cy / bn
m bo li hn giao
hng ng tin cy
Thay i thit k nhanh
Lun t h s sai hng
hng giao thp
Thit k sn phm v dch
v theo yu cu ca khch
hng
Giao hng nhanh
hhh
Bc M
Lun t h s sai hng
hng giao thp
m bo li hn giao hng
ng tin cy
Bn nhng sn phm ng
tin cy / bn
Bn nhng sn phm v
tin nghi hot ng tt
Li nhun trong mt th
trng cnh tranh v gi c
Giao hng nhanh
C li nhun trong mt
th trng cnh tranh v
gi c
Bn nhng sn phm v
tin nghi hot ng
Cung cp hot ng h tr
sn phm mt cch c kt
qu
C mng li phn phi
rng
a sn phm mi ra th
trng mt cch nhanh
chng
Thit k sn phm v dch
v theo yu cu ca khch
hng
Cung cp dch v sau bn
hng mt cch c kt qu
D thay i c cu sn
phm
C c phm vi rng mu
m hng ha
Thay i thit k nhanh
hhh
Nht
hhh
Bc M
im mnh
im mnh
im mnh
Bn nhng sn phm
ng tin cy / bn
Bn nhng sn phm ng
tin cy / bn
Bn sn phm v tin
nghi hot ng tt
m bo li giao hn hng
ng tin cy
Cung cp hot ng h
tr sn phm mt cch c
hiu qu
m bo li giao hn
hng ng tin cy
im yu
im yu
im yu
D thay i mc sn
lng
C c mt phm vi rng
mu m hng ha
D thay i mc sn lng
Li nhun trong mt th
trng cnh tranh v gi c
C li nhun trong mt
th trng cnh tranh v
gi c
a sn phm mi ra th
trng mt cch nhanh
chng
C li nhun trong mt th
trng cnh tranh v gi c
a sn phm mi ra th
trng mt cch nhanh
chng
Cung cp hot ng h tr
sn phm
Chng 2 phn tch mt s ngun s liu ca chu u (xem li bng 2.4). Trong nm
1990, mt hng sn xut trung bnh chu u ch trng trc tin n cht lng ng
b, sau n nhng vn v tnh hiu qu chi ph v cui cng l n tnh linh hot. Kt
qu gy nhiu tranh ci nht c th thy c t bng 3.1a l c rt nhiu im tng ng
gia ba khu vc. Nht bn v Bc M, cc vn cht lng u c v tr trn cng v
hu ht nhng vn lin quan n tnh linh hot u nm v tr thp nht, tuy vy, vn
c i cht khc bit cn dnh thi gian suy ngh.
Phn tch cc th lin quan c th cho thy cc hng sn xut chu u v kha cnh
no tnh trng khng d chu cht no. Vi t cch l mt nhm, h d kin s tp
trung vo vic kin tr sn xut cc sn phm c nng lc hot ng cao, khng khim
khuyt v ng tin cy. H khng coi trng kh nng thay i nhanh chng thit k sn
phm. Cc hng chu u thng t cho rng h rt mnh im th nht, nhng t nh
gi l khng mnh im th hai. Ni cch khc, h cho rng h kh thun li v nhng g
s cn n cho tng lai. V h cng tin rng h khng mnh lm v nhng g s khng c
ngha nhiu lm trong tng lai. Liu h c may mn hay hi lng hay khng?
Ngi ta c th ni rng, bng vic cao mt im, nhng hng sn xut chu u
ang t xoa du bn thn. Nhng u tin cnh tranh c nh gi c tm quan trng trc
mt s l nhng u tin th hin th mnh ln nht. Nhng u tin c cho rng khng
t c gi tr tht s ca n s b coi l nhng u tin khng my quan trng.
S tha mn ny c th tm hiu c trong hon cnh tin hnh iu tra. S liu
c thu thp vo k u nhng nm 1990. l thi k k nguyn chu u: Th trng
ng u ang m ca, cc con s ng hi lng v li nhun ca nm 1989 mi c
cng b v th trng thng nht EC cn l vin cnh xa vi cha ng lo ngi.
V vy, mi ngi u c th ch i vic chng c mt cng ty no t t mnh vo
cc v tr u tin khng thun li v kha cnh cnh tranh (cc chi tit gc bn tri ca
hnh 3.1a). Mt tp hp cc im u tin cnh tranh phi c th hin gc trn bn phi.
chnh l nhng im mnh m cc cng ty s da vo cnh tranh lc ny v trong
tng lai. Nhng khng nn ly lm ngc nhin nu thy xut hin gc di bn phi
mt hoc hai yu t. Chng gm nhng th t u tin - cn - c - khai - thc v cc lnh
vc cn c ci thin tr thnh nhng u tin cnh tranh trung hn. Nht thit cc yu
t u tin m cng ty s s dng cnh tranh trong tng lai cn phi c xc nh v
chun b ngay t lc ny. Th nhng iu ng bun l i vi cc hng ch to trung bnh
chu u cc tp hp ny vn cn trng rng.
Th cn nhng hng sn xut khc c xc nh iu mt cch r rng hn khng?
Hnh v i vi cc hng sn xut trung bnh ca Nht Bn phc tp hn nhiu (xem hnh
3.1b). Cc s liu t tp trung xung quanh ng cho hn, iu c ngha l nhng im
mnh v im yu c tha nhn t c quan h vi tm quan trng ca chng hn. V ai
c th ly lm nghi ng v kh nng kt hp cc yu t cnh tranh v gi c, thay i
thit k nhanh, sn phm c kt qu hot ng cao v phn phi sn phm nhanh. Vy th
ngi ta ang lm ci g: Nhng th h lin tip ca cc sn phm hng u c sn xut
mt cch hiu qu, phn phi nhanh? C th l nh vy. Chc chn iu l ng i vi
mt s hng sn xut xe hi hay thit b cht lng cao tinh vi ca Nht. Nhng tht kh
c th khi qut cho tt c ch bng mt s lng t liu t i nh vy.
Hnh 3.1a. u tin cnh tranh v im mnh: iu tra tng lai chu u, 1990
Hnh 3.1b u tin cnh tranh v im mnh: iu tra tng lai Nht Bn, 1990
Cht lng;
Giao hng ng tin cy;
Hiu qu v chi ph;
C kh nng tha mn nhu cu tng khch hng; v
Linh hot v mc sn lng.
Theo truyn thng, nhim v hay phng chm thng tp trung vo vic sn xut
vi chi ph thp.
Sau , xu th l kt hp cht lng vi chi ph thp.
Ngy nay, thch thc mi l theo ui nhiu mc tiu, v d nh cht lng
ng b, hiu qu v chi ph v tha mn yu cu khch hng.
Xu th gn y nht bo hiu nhng bc tip theo l:
nhn s c xem xt bng cch lm li mt cch cn bn. Vic kim tra cht lng l
nhng mc bo hiu cho vic qun l cht lng v n thng c giao cho b phn
tham mu. Ton b cch tip cn c da trn s trao i khng xc ng v mt kinh t
gia chi ph kim tra cht lng v chi ph c hi trn th trng.
Hnh 4.1 gii thch s trao i trong trng hp hai chiu n gin. C hai loi chi
ph khc nhau c xem xt: Chi ph kim tra cht lng v chi ph c hi cht lng.
Nhng chi ph ny c biu din bng th theo tn s sn phm h hng xut hin trn
th trng.
Cng cho php c nhiu sn phm h hng trn th trng th cng t phi chi tiu cho
cc hot ng kim tra cht lng, nh vic thanh kim tra hng vo, hng ra hoc chi ph
cho vic lm li sn phm. Nhng s hng ha h hng trn th trng cng nhiu th chi
ph c hi ca cht lng hng s cng cao. Cho ph c hi ny bao gm cc khon chi ph
bo hnh v chi ph qung co gim bt nh hng xu ca nhng sn phm h hng
trn phn th trng ang chim lnh.
Cc k s cng nghip ti u ha qu trnh sn xut bng cch cc tiu tng chi
ph qun l cht lng. iu a n mt mc cht lng ti u ha (c biu th
bng Q*).
Hnh 4.1 S trao i cht lng/chi ph
v trong sn xut ch to na. Qun l cht lng tr thnh cng vic thc hin duy tr v
i mi thng xuyn cc th tc hin hu.
Nhng cch nhn chin lc v cht lng s tr nn cn thit khi t c mc
h hng bng 0. Ngha l khi m cc nh qun l c th t ra cu hi v vic phi dng
nhng kh nng v cht lng nh th no tng cng gi tr tiu dng. Mi ln, khi cc
cng ty sn xut lp li vic to ra cc my thu hnh hon ho, h c th tm cch lm th
no a ra hng lot nhng bin i v ci tin nhanh chng nhm to ra nhng gi tr
cao hn cho nhng ngi tiu dng ring l. Vic xc nh v duy tr mt phng php c
nhiu kh nng thch hp vi nhu cu th trng l mt th thch i vi mt nh qun l
giu kinh nghim.
Hnh 4.4. S n lc tip tc trong qun l cht lng
Mi lin quan mt thit th hai c gi ra bi chng ngi cn li. Nh hnh 4.4 cho
thy, nhng n lc tip tc trong thit k sn phm v thit k qu trnh c th y ng
cong chi ph cht lng t C1 xung C2. Nhng chng ngi hoc ci g cht lng s
vn cn. Nu cng ty mun chuyn dch t im ti u a phng Q* ti mc h hng
bng 0, h s mun tm ra mt li tt khi leo qua g. Nhng cho n nay, iu l
khng th. Khng c mt li tt no c. Cc cng ty cn phi u t vo qun l cht lng
chinh phc cao im ca chic g cht lng v khm ph ra thung lng ca mc h
hng bng 0 pha sau chic g y.
Vic chinh phc n thng i hi phi c nhng cch ci cch ng k v phong
cch t duy. Mi ngi trong t chc cn phi c kh nng tip cn vi chin lc cht
lng v hiu r v vai tr ca h trong . Nh James Tebout vit trong tng quan ca
mnh v qun l cht lng: Cuc ci cch ny khng em li ngay s tha mn thng
thng m khch hng c quyn mong i m nhm to dng mt li th cnh tranh, t
s phn bit v lm vui lng khch hng (Tebout, J. 1990, Managing Quality Dynamics,
Prentice Hall, New York). Nh vy, khch hng c ti ha nhp vo trong qu trnh sn
xut v phn phi ni chung, v nhng ngi sn xut phn phi khng ch cn chu trch
nhim trc ngi qun l trc tip ca h m phi i din vi quyn lc ca th trng
v khch hng.
Vic thc hin iu i hi phi c mt cch t chc rt khc bit, tng hp ton
b cc b phn to ra gi tr ca cng ty, t Marketing v sn xut cho ti nghin cu pht
trin.
Khai phng hnh trn
nhng kh nng thch ng vi th trng
Vai tr qun l cht lng l nhm m bo rng vic sn xut thch nghi c vi
nhng yu cu th trng ang thay i. James Tebout m t iu ny nh vic khai
phng mt ng trn, ng ta m t cc yu cu th trng nh l mt hnh trn v s
p ng ca cng ty nh mt hnh vung. Hnh trn l mc tiu cn hnh vung l kt qu
n lc thit k ca cng ty v kh nng ca n sn xut cc sn phm tng ng. Tt
nhin, hnh vung v hnh trn s khng bao gi bao ph ng mt din tch, thm ch
khng cn phi p ng cc nhu cu mt cch hon ton nhng cn phi (khai phng hnh
trn) ti bt k mt thi im cho trc no tt hn so vi nhng ngi cnh tranh.
Hnh 4.5: Khai phng hnh trn
Xc nh hnh trn
Vic sn xut khng c h hng c ngha l sn xut ra mt hnh vung hon chnh.
Hnh 4.6 ch ra mt s nhng h hng - trong phn hnh vung nm ngoi hnh trn - m
chng s khng gy nh hng ti vic tha mn khch hng. Cng c th l mt cht kh
chu nhng khng nh hng ti cc quyt nh ca khch hng.
Hnh 4.6: Cc loi hnh h hng
1.
Nhng h hng khng nh hng ti khch hng
2.
Nhng h hng khch hng chp nhn
3.
Ngi cnh tranh c sn phm h hng nhng c th p ng nhu cu
tt hn.
4.
Vic p ng mt nhu cu theo cng mt cch hoc theo cch tt hn,
bng mt sn phm khng c h hng, s to ra mt li th r rng.
hhA: Cng ty ca bn hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhB: Ngi cnh tranh
Ta hy xt mt sn phm, chng hn nh chic gh ta. B phn ta c th hng
sau 15 nm nhng iu ny c l khng cn thit cho khch hng. Vt nhi nm gh hoc
bt xp dng nhi vo cc phn m c th b h hng trc trong vng 10 nm. Do ,
khng hu ch lm khi tng thm tui th cho b phn ta.
Vic tng cng cht lng vo nhng c tnh khng thch hp hoc nhng c tnh
vt qu yu cu tiu dng s khng ng gp vo vic xc nh th trng tt hn. Vic
u t vo cc kh nng ch to nhm tng cng cc b phn ta ca chic gh c th
a li nhng li ch gin tip quan trng cho qu trnh ch to hoc s vn minh khng
phi l im cn bn cho vic p ng c nhu cu ca khch hng.
Trn mt phng din khc, cc khch hng khng mun thy c nhng cht khc
thng trong loi bia bn cho h v c th khng a nhng vt xy xt trn v chai. Vic
u t vo cc phng php kim tra hnh nh tt hn qua my tnh tng cng kim tra
lng cn hoc phn tch h thng sn xut v phn phi trnh cho cc v chai khi b
xy xt chnh l tin hnh chuyn dch hnh vung ti mt khu vc m ti n trng hp
hn vi hnh trn. Kirin, nh bia hng u ca Nht, lm cho cng vic qun l cht
lng i vi cc chai bia ca mnh tr nn tinh t ti mc m hin nay cc h thng kim
tra bng my tnh nh vy c p dng vo sn xut cc loi vt liu lng.
Qun l hnh vung
Vic lm cho hnh vung hon ton che kn hnh trn c th l iu khng th thc
hin c hoc khng thch hp hoc c hai. N cng c th qu tn km. Vic dng hnh
vung che kn hnh trn s lun lun lm cho bn gc ca hnh vung th ra ngoi v n l
biu tng ca s u t vo qui cch khng cn thit. Vic qun l chin lc cht lng
nhm tng cng hnh vung v lm ti u s trng hp gia cc sn phm vi cc yu
cu th trng, ch khng nhm bao ph hon ton hnh trn.
Vic ti u ha s trng hp c ngha l nh th no? Mc d mt cng ty tin hnh
cnh tranh v c mt hnh vung c thit k rt tt nhng hnh 4.6 cho thy rng n vn
c th khng p ng nhu cu khch hng mt cch tt p nh hnh vung km hp dn
hn ca ngi cnh tranh. iu cho thy rng mt sn phm hon ho nhng khng c
ai mun mua, ging nh chic t lnh Nam cc vy.
Cc nh sn xut t ca M lp lun rng, nhng chic t ca h p ng c
mi tiu chun cht lng nh hu ht t Nht Bn. ng l h tin hnh nhiu ci
tin ln trong hnh vung ca h nhng h khng nhn thy hnh trn. Cng ty General
Motors (GM) u t kh nhiu vo nhng kh nng ch to trong sut nhng nm 1980.
V hin gi n c mt cng ngh ph hp hn cng nh c nhng mi quan h tng
cng vi nhng ngi cung ng, nhng ngi bn hng v c cc cng nhn. Ni tm li,
GM tp trung hot ng sn xut ch to v thm ch ginh c gii thng ca
cht lng quc gia Malcom Baldridge nm 1990 cho chi nhnh Caddilac ca n. Nhng
ng thi GM vn cn gi li 5 chi nhnh t Caddilac, Buick, Pontiac v Chevrolet phn
nh nhng thi on kinh t - x hi ca t nht 15 nm v trc. Phi chng, h thch
nghi c vi th trng ngy nay, trong khi , ngi ta chn chic xe phn nh
phong cch sng cng nh sc mua? Hnh trn thay i.
Cc vng trn vn quay trn v nhu cu ca khch hng s lin tc thay i. Vic hn
ch hot ng qun l sn xut vung hn v km thch nghi vi nhng ngi tiu dng.
Vic qun l chin lc cht lng i hi phi to ra nhng c ch ci tin hnh vung
trong khi theo di nhng vn ng ca hnh trn.
iu ny c ng g? Vic u t bo m cho cht lng tng cng l bc khi
u tt. Nhng s hp tc cht ch gia cc hot ng Marketing, bn hng, nghin cu
ch to v thit k l iu ct yu. Nhm m bo chuyn giao cc sn phm khng hng
hc, p ng c nhng i hi ca khch hng, cn phi thit lp cc h thng lin
tc gim st th trng v cc cng ngh sn c, v chuyn cc kt qu kho st vo
trong nhng quy cch thit k v ch to.
Lm ch hnh trn
C th c mt gii php cn bn hn c minh ha bng chin lc ca hng
Toyota. Vic tung ra nhiu m hnh mi v vic to bo i vo lnh vc truyn thng ca
cc nh sn xut xe t, c bit c ngi c, th hin s khai phng hnh trn ca
Toyota vi s am hiu su sc nhng kh nng sn xut ch to ca n. H thng sn xut
ca Toyota da trn cch p dng rt tinh t cc khi nim v s khng n khp nhp nhng
v cch qun l cht lng ton b, em li cho cng ty nhng nng lc sn xut ct li, c
ngha v c tha nhn. Toyota vo v tr d dng m rng hnh vung ca mnh. Vi
s u t tip tc vo nng lc sn xut, Toyota c th c kh nng m rng mt cch c
ngha. c bit nu t nhng kh nng ch to mi lm tng sc mnh hin c ny c th
t ti c nhng nng lc tng hp.
Vic tng thm nhiu nng lc thay i thit k mi v khng lm gim cht lng s
c th to ra tim nng kch thch nhanh chng a ra hng lot cc sn phm mi hoc
ci tin m khng gp phi nhng kh khn mi ny sinh nh trc y thng gp v
phi chp nhn. iu ny c ngha l ti mt thi im no , hnh vung c th to hn
hnh trn. Khi y, cng ty s khng cn phi ui bt vng trn di ng ny na. Hy ngh
v s ho hng d chu khi hng vng trn chy quanh hnh vung ca cng ty bn. Hoc
v nim vui khi y hnh vung nh hn ca cc i th cnh tranh ca bn chy quanh.
Nhng ngi quan st cc th trng in t tiu dng chc chn phi phn vn
rng, liu cc khch hng c thc s cn thit hay khng ti 3 th h my ghi hnh xch tay
mi nm m cng ty Sony gii thiu trong qung co ca n. iu g s xy ra nu
chng qua l Sony ang y nhng ngi cnh tranh ca n chy quanh, l nhng ngi
m vic sn xut ch to ca h khng mm do nhy ma xung quanh hnh vung
ny.
Nhim v ngy hm nay l vic thc thi nhng c ch theo st nhng vn ng
ca hnh trn. S thay i ngy mai s nm trong vic thit lp v tng cng nhng nng
lc ch to, nhm to ra nhng hnh vung rng y nhng ngi cnh tranh km
kh nng chy quanh.
Hnh 4.7: Ngi cnh tranh chy quanh
xem xt nhng vn m mt chng trnh tng cng cn phi tnh n, da trn nhng
phm vi c dng cho gii thng cht lng quc gia Malcolm Baldridge.
S lnh o
S lnh o bao gm c cc hot ng c trng nhm nhn mnh tm quan trng
ca chng trnh cht lng ln s tham gia tch cc ca cc nh qun l cao cp trong
cng ty. Cn phi c mt chng trnh truyn thng chung no vi cc p phch, khu
hiu v c cc l l gii thch v s cn thit phi c cht lng. Vic a nhng vn
cht lng vo chng trnh ngh s ca mi cuc hp ca cc gim c ch cht hoc
vic nhc ti cht lng trong mi din vn hoc mi cuc trao i thng tin vi cc cng
nhn, s l iu c bn trong vic cung cp ng lc cho cng nhn khc phc mi th
thch hng ngy ca cc tiu chun v tc nghip v ti chnh.
Nhng s truyn thng cn phi c ng h vi s tham gia c nhn mt cch tch
cc ca cc nh lnh o cp cao. Garvin m t cch m J. R. Houghton ca cng ty
Coming Glasswork phn tch biu cng tc ca bn thn ng ta nh th no theo cc
phm vi tiu chun Baldridge, ng ta pht hin ra l ng ta ginh 30% thi gian gi tr
gia tng ca mnh to ra mt mi trng thch hp v h thng gi tr nhm kch thch
tinh thn v nng sut ca lc lng lao ng v ban lnh o. S khua ching trng
ny thc y 40 hoc 50 cuc ving thm hng nm i vi cc khch hng v cc a
im phn b ca Coming nhm tp trung vo s tin b hng ti cc mc tiu cht
lng quc t.
Thng tin phn tch
Vic bit c khch hng mun g l bc u tin tip cn v truyn t khp
cng ty. Cc h thng d liu v cht lng c dng m bo thng tin rng ln sao
cho thng qua , cng ty c th theo di t tng hnh dinh i vi tnh trng h hng ca
sn phm, s thc hin qu trnh, nhng than phin, khiu ni ca khch hng hoc cht
lng ca ngi cung ng. Vic vn dng quan im v chi ph cht lng (hoc tn tht
do khng m bo cht lng nh chng ta thng gi) ngm nh da trn nhng quan
im tp trung ha nh vy.
Vic thc hin cc h thng thng tin chin lc i hi cc thng tin thch hp cn
tip cn c v phng din a l, phn cp hoc phn chia theo chc nng. Mt nh
nghin cu Tokyo cn c kh nng tip cn c cc s liu thch hp v cc yu cu th
trng Ty Ban Nha hoc Indonesia. Mt ngi bn hng M cn phi c kh nng
tip cn vi nhng nng lc sn xut sn c ti Mhic. Mt nh qun l sn xut ti Anh
cn phi c kh nng xc nh mc nng lc sn xut trong nh my ca mnh vi cc
ng nghip hoc ngi cnh tranh , Thy in hoc Canada.