MC LC

Qun l cht lng.................................................................................................................

Qun l d tr........................................................................................................................
Qun l ni ti hiu qu.........................................................................................................
Quyn s hu cng nghip....................................................................................................
B tr mt bng.......................................................................................................................
Thit k sn phm..................................................................................................................
Thit k & nh gi cng vic...............................................................................................
Xy dng v p dng ISO 9001.............................................................................................

QUN L CHT LNG

1. Quan nim v cht lng sn phm

- Khi nu cu hi Bn quan nim th no l cht lng sn phm ngi ta
thng nhn c rt nhiu cu tr li khc nhau tu theo i tng c hi l
ai. Cc cu tr li thng thy nh sau:
- l nhng g h c tho mn tng ng vi s tin h c chi tr
- l nhng g h mun c tho mn nhiu hn so vi s tin h chi tr.
- Sn phm phi t hoc vt trnh ca khu vc, hay tng ng hoc
vt trnh th gii.
i vi cu hi th no l mt cng vic c cht lng ta cng nhn c
mt s cu tr li khc nhau nh th.
Mt s nh ngha v cht lng thng gp:
(a) Cht lng l mc ph hp ca sn phm i vi yu cu ca ngi tiu
dng.
(b) Cht lng l s ph hp vi yu cu.
(c) Cht lng l tp hp cc c tnh ca mt thc th to cho thc th
kh nng tho mn nhng nhu cu nu ra v nhu cu tim n.
(ISO 8402)
Trn thc t, nhu cu c th thay i theo thi gian, v th cn xem xt nh
k cc yu cu cht lng c th m bo lc no sn phm ca doanh nghip
lm ra cng tho mn tt nht nhu cu ca ngi tiu dng.
Cc nhu cu thng c chuyn thnh cc c tnh vi cc tiu chun nht
nh. Nhu cu c th bao gm tnh nng s dng, tnh d s dng, tnh sn sng,
tin cy, tnh thun tin v d dng trong sa cha, tnh an ton, thm m, cc
tc ng n mi trng.

Di quan im ca ngi tiu dng, cht lng sn phm phi th hin cc

kha cnh sau:
- Cht lng sn phm l tp hp cc ch tiu, cc c trng th hin tnh
nng k thut hay tnh hu dng ca n.
- Cht lng sn phm phi c gn lin vi iu kin tiu dng c th ca
tng ngi, tng a phng. Phong tc, tp qun ca mt cng ng c th ph
nh hon ton nhng th m thng thng ngi ta xem l c cht lng.
sn xut mt sn phm c cht lng, chi ph t c cht lng
phi c qun l mt cch c hiu qu. Nhng chi ph chnh l thc o s c
gng v cht lng. S cn bng gia hai nhn t cht lng v chi ph l mc tiu
ch yu ca mt ban lnh o c trch nhim.
Theo ISO 8402, chi ph cht lng l ton b chi ph ny sinh tin chc v
m bo cht lng tho mn cng nh nhng thit hi ny sinh khi cht lng
khng tho mn.
Theo tnh cht, mc ch ca chi ph, chng ta c th phn chia chi ph cht
lng thnh 3 nhm:
- Chi ph sai hng, bao gm chi ph sai hng bn trong v chi ph sai hng
bn ngoi
- Chi ph thm nh
- Chi ph phng nga
a. Chi ph sai hng
- Chi ph sai hng bn trong
Sai hng bn trong bao gm:
Lng ph
Ph phm
Gia cng li hoc sa cha li
Kim tra li cc sn phm
Th phm

Phn tch sai hng

- Chi ph sai hng bn ngoi

Sa cha sn phm b tr li hoc cn nm hin trng
Cc khiu ni bo hnh
Khiu ni
Hng b tr li
Trch nhim php l

b. Chi ph thm nh
Nhng chi ph ny gn lin vi vic nh gi cc vt liu mua, cc qu
trnh, cc sn phm trung gian, cc thnh phm m bo l ph hp vi cc
c tnh k thut. Cng vic nh gi bao gm:
Kim tra v th tnh nng cc vt liu nhp v, qu trnh chun b
sn xut, cc sn phm lot u, cc qu trnh vn hnh, cc sn phm trung
gian v cc sn phm cui cng, bao gm c vic nh gi c tnh sn
phm so vi cc c th k thut tho thun, k c vic kim tra li.
Thm tra cht lng: Kim nghim h thng cht lng xem c vn
hnh nh mun khng.
Thit b kim tra: Kim nh v bo dng cc thit b dng trong
hot ng kim tra.
Phn loi ngi bn: Nhn nh v nh gi cc c s cung ng.

c. Chi ph phng nga

Nhng chi ph ny gn lin vi vic thit k, thc hin v duy tr h thng
qun l cht lng tng hp. Chi ph phng nga c a vo k hoch v phi
gnh chu trc khi i vo sn xut thc s.
2. S lc s pht trin cc chin lc v qun l cht lng.
Trong giai on sn xut cha pht trin, lng sn phm sn xut cha
nhiu, thng trong phm vi mt gia nh. Ngi mua v ngi bn thng bit r
nhau nn vic ngi bn lm ra sn phm c cht lng bn cho khch hng
gn nh l vic ng nhin, v nu khng h s khng bn c hng. iu ny
cng c ngha l nhu cu ca khch hng c tho mn mt cch tt nht.

Cng nghip pht trin, cc vn k thut v t chc ngy cng phc tp

i hi s ra i mt s ngi chuyn trch v hoch nh v qun l cht lng
sn phm.
S xut hin cc cng ty ln lm ny sinh cc loi nhn vin mi nh:
- Cc chuyn vin k thut gii quyt cc trc trc v k thut
- Cc chuyn vin cht lng ph trch vic tm ra cc nguyn nhn h thp
cht lng sn phm, tiu chun ho, d bo ph phm v phn tch nguyn nhn
hng ho b tr li. H s dng thng k trong kim tra cht lng sn phm.
- Vic kim tra cht lng sn phm trong giai on ny thng c thc
hin ch yu trong khu sn xut v tp trung vo thnh phm nhm loi b nhng
sn phm khng t yu cu v cht lng. Tuy nhin, thc t cho thy khng th
no kim tra c ht mt cch chnh xc cc sn phm.
Rt nhiu trng hp, ngi ta loi b nhm, khng pht hin ra cc sn
phm t yu cu cht lng, mt khc cng rt nhiu trng hp, ngi ta khng
pht hin ra cc sn phm km cht lng v a n ra tiu th ngoi th trng.
- Thc t ny khin cho cc nh qun tr cht lng phi m rng vic kim
tra cht lng ra ton b qu trnh sn xut - kim sot cht lng. Phng chm
chin lc y l phi tm ra cc nguyn nhn, cc yu t nh hng n cht
lng, gii quyt tt cc iu kin cho sn xut t gc mi c kt qu cui cng l
cht lng sn phm. Ngi ta phi kim sot c cc yu t:
- Con ngi.
- Phng php sn xut, quy trnh k thut.
- Nguyn vt liu.
- Thit b sn xut.
- Thng tin sn xut.
Ngoi vic kim tra 5 yu t trn, ngi ta cn ch ti vic t chc sn
xut cng ty, x nghip m bo nng sut v kim tra theo di.

Trong giai on ny ngi ta t c nhiu kt qu trong vic a vo

p dng cc bin php, cc cng c qun l, v d:
- p dng cc cng c ton hc vo vic theo di sn xut.
- Kim tra thit b, kim nh dng c .
- Theo di nng sut lao ng ca cng nhn, ca my mc.
Tuy nhin, trong kinh doanh mun to nn uy tn lu di phi m bo cht
lng, y l chin lc nhm m bo nim tin ni khch hng . Bo m cht
lng phi th hin c nhng h thng qun l cht lng v chng t
bng cc chng c c th v cht lng t c ca sn phm. y cn mt
s tn nhim ca ngi mua i vi nh sn xut ra sn phm. S tn nhim ny c
khi c ngi mua t vo nh cung cp v h cha bit nh sn xut l ai. Nh
cung cp lm n n nh, bun bn ngay thng v phc v tt cng to tn
nhim cho khch hng i vi mt sn phm mi. S tn nhim ny khng ch
thng qua li gii thiu ca ngi bn, qung co, m cn phi c chng minh
bng cc h thng kim tra trong sn xut, cc h thng qun l cht lng trong
nh my.
Bo m cht lng va l mt cch th hin cho khch hng thy c v
cng tc kim tra cht lng, ng thi n cng l chng c cho mc cht lng
t c.
Trong thc t, t cng nhn n gim c doanh nghip, ai cng mun kim
tra cht lng v c kim tra mi m bo c cht lng hng ha. Nhng
khng phi mi ngi trong sn xut kinh doanh u mun nng cao cht lng v
vic ny cn c chi ph , ngha l phi tn km. Trong giai on tip theo m ngi
ta thng gi l qun tr cht lng - ngi ta quan tm nhiu hn n mt kinh t
ca chi ph cht lng nhm ti u ho chi ph cht lng t c cc mc
tiu ti chnh cho doanh nghip. Qun tr cht lng m km l s tht bi trong
sn xut kinh doanh.
c th lm c iu ny, mt t chc, mt doanh nghip phi huy ng
mi ngun lc ca n, ngha l phi qun tr cht lng ton din. Trong bc
pht trin ny ca chin lc qun tr cht lng, ngi ta khng ch loi b
nhng sn phm khng ph hp m cn phi tm cch gim mc thp nht cc
khuyt tt v phng nga khng xy ra cc khuyt tt. Kim tra cht lng

trong qun tr cht lng ton din cn chng minh vi khch hng v h thng
qun l ca doanh nghip lm tng uy tn v cht lng ca sn phm. Kim tra
cht lng trong qun tr cht lng ton din cn m rng ra nh cung ng
nguyn vt liu nhp vo v nh phn phi i vi sn phm bn ra.
3. Qu trnh hnh thnh v pht trin ca ISO 9000
- 1972: H thng BCL ca cc cng ty quc phng Anh. B tiu chun
quc gia Anh BS 4778; BS 4891.
- 1978: Tiu chun quc gia Anh BS 5750 (tin thn ca ISO 9001).
- 1987: B tiu chun quc t ISO 9000.
- 1994: Sot xt ln th nht B tiu chun ISO 9000.
- 2000: Sot xt ln th hai B tiu chun ISO 9000.
Gii thiu b tiu chun ISO 9000
ISO 9000 l b tiu chun do t chc quc t v tiu chun ho ban hnh nhm
a ra cc chun mc cho h thng m bo cht lng v c th p dng rng ri
trong cc lnh vc sn xut, kinh doanh v dch v.
ISO 9000 cp n cc lnh vc ch yu trong qun l cht lng: Chnh
xc ho v ch o v cht lng, thit k trin khai sn phm, qu trnh cung ng,
kim sot qu trnh, bao gi, phn phi, dch v sau khi bn, xem xt nh gi ni
b, kim sot ti liu, o to
ISO 9000 l tp hp cc kinh nghim qun l cht lng tt nht c
thc thi trong nhiu quc gia v khu vc v c chp nhn thnh tiu chun quc
gia ca nhiu nc.
Ti sao phi p dng ISO 9000?
- Do yu cu ca khch hng.
- Do yu cu cnh tranh ca th trng.
- Do s bt buc ca lut l mi nc.

- Do doanh nghip t nhn thc s cn thit phi p dng nng cao hiu
qu qun l.
- Li ch v chi ph.
- Bn trit l qun tr c bn ca b ISO 9000
- Cht lng h thng qun tr quyt nh cht lng sn phm.
- Lm ng ngay t u, cht lng nht, tit kim nht, chi ph thp nht.
- Qun tr theo qu trnh (MBP) v quyt nh da trn s kin, d liu.
- Ly phng nga lm chnh.

QUN L D TR

1. Gii thiu
D tr l vic lu gi nhng hng ho hay nguyn liu trong kho ca chnh doanh
nghip nhm p ng nhu cu sn xut ca doanh nghip cng nh nhu cu sn phm ca
khch hng. Tuy nhin, trong mi trng cnh tranh ngi ta cn xem xt thn trong yu
t chi ph d tr nhm m bo cnh tranh trong kinh doanh. H thng sn xut "ng
thi im" hay cn gi l khng kho (JIT- Just in time) c hnh thnh xut pht t
quan im nh vy. Tuy nhin, i vi nhiu doanh nghip hin nay, phng php truyn
thng qun l d tr vn cn quan trng v cn thit, nht l i vi doanh nghip va
v nh Vit Nam.
Trong phn ny gii thiu nhng yu t c bn ca qun l d tr truyn thng,
mt s m hnh k thut thng dng qun l d tr hiu qu. Trong : (1). Qun l
d tr, (2). D liu d tr, (3). Kim k hng ho, l nhng ni dung chnh ca phn ny.
2. Khi nim v vai tr d tr trong h thng sn xut kinh doanh
2.1. D tr l g?

D tr bao gm cc sn phm hay nguyn liu, nhin liu ang lu trong kho, ang
trn ng vn chuyn, ang ch sn xut d dangv c nhng thnh phm ang ch
bn. Hay ni cch khc, d tr bao gm:
Tt c cc sn phm, hng ho m doanh nghip c bn.
Tt c nguyn vt liu, ph tng m doanh nghip lu gi v s dng sn xut ra
cc sn phm hay cung cp dch v.
Cn ch phn bit: hng d tr v hng tha.
Cc loi hnh kinh doanh khc nhau c cc loi d tr khc nhau, v d:
+ Kho ca hng bn l
+ Nh sn xut
+ Ngi cung ng dch v
2.2. Th no l qun l d tr
Qun l d tr l vic t chc qun l tt c cc cng vic, cc d liu lin quan
n cng tc d tr m bo d tr mt cch hiu qu v gim chi ph. Mt cch c
th ho, qun l d tr l t chc thc hin nhng vic sau:
Nhn hng: o lng v kim tra tnh trng hng ho hoc nguyn liu trc khi
nhp kho theo ho n hay phiu giao hng
D tr hng: Thc hin vic lu gi hng ho hay nguyn vt liu an ton, ng
phng php m bo c v s lng v cht lng.
Kim tra hng: Xc nh kim tra hng ho hay nguyn liu theo nh k hay t
xut khi cn thit nhm m bo hng ho lun trong tnh trng tt v khng b tht
thot ng thi m bo cc nguyn tc v phng php khi kim tra theo qui nh ca
cng ty.
Ghi s: Tin hnh ghi chp v qun l d liu lin quan n ton b cc hng ho
nhp hoc xut kho nhm cp nht thng tin ra quyt nh d tr hiu qu.

Sp xp: Sp xp hng ho trong kho theo nguyn tc v trt t nhm lm hp dn

khch hng ng thi to thun tin cho vic quan st, kim k, ly hng khi cn thit.
t mua hng: Xc nh c s lng d tr cn thit sao cho khng tha, khng
thiu v lp d tr t mua hng theo ng thi im v ng s lng ng chng loi.
2.3. Li ch ca qun l d tr
Qun l d tr nhm p ng tt hn nhu cu ca khch hng
Cung cp ng nhng g khch hng cn
p ng c s thay i ca nhu cu v s lng
To s n nh ca dng khch hng
To s pht trin lu di

Qun l d tr to iu kin sn xut linh hot v an ton

p ng nhu cu m rng sn xut theo d bo
n trc nhng ri ro trong cung ng nguyn vt liu hoc chm hng
nhp: Thay i thi gian vn chuyn, hng gi khng ng lc, hng km cht
lng
To s n nh v an ton trong sn xut kinh doanh

Qun l d tr hiu qu gp phn gim chi ph trong kinh doanh

Cn i nhu cu nguyn vt liu tt hn
Hng ho c bo v tt
Trnh lng ph nhiu khu

3. K thut ABC trong qun l d tr

K thut ABC thng c s dng trong phn tch hng ho d tr nhm xc nh
mc quan trng ca hng ho d tr khc nhau. T xy dng cc phng php d
bo, chun b ngun lc v kim sot d tr cho tng nhm hng khc nhau.
Trong k thut ABC, hng ho d tr c phn loi nh sau:
- Nhm A: Bao gm nhng hng ho c gi tr hng nm chim t 60-70% so vi
tng gi tr d tr, trong khi v s lng ch chim khong 5-10 % lng hng d tr.

- Nhm B: Bao gm nhng loi hng ho c gi tr hng nm mc trung bnh t

25-30% ng vi s lng khong 30% tng s hng ho d tr
- Nhm C: Gm nhng loi hng c gi tr hng nm chim khong 5-10% nhng
s lng chim khong 60-70% tng s lng hng d tr.
V d: Mt doanh nghip giy thnh ph H Ch Minh sn xut chn loi giy.
Chi ph n v v mc tiu th hng thng ca mi loi giy c cho bng 6.1
Bng 6.1. Cc sn phm hin ti v mc d tr
Sn phm

Chi ph n v (1000 VND)

Mc s dng hng thng (1000

vi)

600

700

250

340

300

120

90

70

30

1000

20

600

450

100

560

50

40

600

Bng 6.2. Tng gi tr ca tng loi sn phm

Sn phm

Tng gi tr

Phn gi tr

Phn s lng

420000

0,612

0,196

85000

0,124

0,095

36000

0,052

0,034

6300

0,009

0,020

30000

0,044

0,279

12000

0,017

0,168

45000

0,066

0,028

28000

0,041

0,014

24000

0,035

0,168

686300

1,0

1,0

Bng 6.3 Xp th loi sn phmtheo tng gi tr (gim dn)

Sn phm Tng gi tr

Phn
gi tr

Phn s lng

Phn gi tr tch lu Nhm

1
2

420000
85000

0,612
0,124

0,196
0,095

0,612
0,736

7
3

45000
36000

0,066
0,052

0,028
0,034

0,802
0,854

30000

0,044

0,279

0,898

28000

0,041

0,014

0,939

24000

0,035

0,168

0,974

12000

0,017

0,168

0,991

6300

0,009

0,020

1,00

686300

1,0

1,0

Bc th hai l phn tt c cc loi vo ba nhm da trn tng gi tr Kt qu c

trnh by bng 6.4.
Bng 6.4. Phn loi A B C cho cc sn phm
Loi

Sn phm

% Gi tr

% S lng

1, 2

74

29

7, 3, 5

16

34

8, 9, 6, 4

10

37

4. Cc m hnh d tr
C hai loi m hnh d tr chnh thng thy:
- Lng hng ho c nh, thi gian t hng thay i
- Lng t hng thay i, thi gian t hng c nh
M hnh 2 ta thng thy hin nay l ph hp vi h thng phn phi ca cc i
l. M hnh 1 thch hp hn vi cc doanh nghip sn xut. Ta s xem xt m hnh ny.
Trong m hnh 1, doanh nghip c lng xc nh mt s lng no ph
hp cho mi ln t hng v c n lc no cn th c t ng s lng .
4.1. M hnh EOQ
Trong m hnh ny , ta bit c cc d liu sau:
- Nhu cu hng nm (D)
- Chi ph mi ln t hng (S)
- Chi ph lu kho (H)
- Hng ho c nhn cng mt lc
- Khng c chit khu theo s lng
- Khng chp nhn m kho
S lng cn t hng mi khi c nhu cu c xc nh theo cng thc sau:

Tng chi ph khi p dng m hnh ny c xc nh nh sau:

Tng chi ph (TC) =Chi ph t hng + Chi ph lu kho

Trong :
Chi ph t hng= S ln t hng trong nm x Chi ph mi ln t hng
Chi ph lu kho = D tr bnh qun x Chi ph lu kho/ sn phm.nm
4.2. M hnh POQ ( hay EOQ nhn t t)
Trong thc t, ta thng mua hng ho nhng mun nhn t t, va nhn va s
dng v ta mun gim chi ph lu kho hng ho. M hnh ny thch hp vi cc c s sn
xut linh kin, cc chi tit a sang mt b phn khc trong cng doanh nghip s
dng
Cc iu kin p dng ca m hnh ny nh sau:
- Nhu cu hng nm (D)
- Chi ph mi ln t hng (S)
- Chi ph lu kho (H)
- Hng ho c nhn nhiu ln, mi ln mt lng (p) v cng lc doanh nghip
s dng mt lng (d)
- Khng c chit khu theo s lng
- Khng chp nhn m kho
S lng cn t hng mi khi c nhu cu c xc nh theo cng thc sau:
Q* = [2DSp] / [(p-d)H]
Tng chi ph khi p dng m hnh ny c xc nh nh sau:
Tng chi ph (TC) = chi ph t hng + Chi ph lu kho
Trong :
Chi ph t hng= S ln t hng trong nm x Chi ph mi ln t hng
Chi ph lu kho = D tr bnh qun x Chi ph lu kho / sn phm.nm

5. Lm th no cI tin Qun l d tr ca Doanh nghip

5.1. Qun l d tr cht ch gip cng ty:
D tr hng ho, nguyn vt liu
Gi lng d tr va phi
Gi iu kin bo qun hng tt
Bo v hng ho, nguyn liu khi tht thot
t hng ng thi im

5.2. Mt s hng dn tng cng cng tc Qun l d tr

- Gi lng d tr va phi

- D tr nhng hng bn chy

- Sp xp v trng by hng ho, nguyn vt liu ngn np

Mc ch
Khch hng d thy
D kim tra hng

Sp xp nh th no?
Phn nhm cc mt hng
ng cc loi hng ho/ sn phm vo hp, ghi nhn
hng ho, nguyn liu d mt vo ni an ton
m bo nguyn tc: Hng nhp trc xut trc

- Kim tra hng ho thng xuyn

Mc ch:
m bo c hng bn / nguyn liu dng
Pht hin hng ho h hng hoc km phm cht kp thi x l
Pht hin hng tht thot
Xc nh thi im v s lng cn mua thm

- Ghi chp d liu d tr

Mc ch:

Nm c hng ho no bn chy/ chm

Nm thi im, s lng hng nhp cn thit

Cn ghi chp khi no?

6. D liu d tr
6.1. D liu d tr l g?
L cc d liu lin quan n:
Hng ho nhp kho
Hng ho v nguyn liu xut kho
Hng ho d tr ch bn

6.2. ch li ca d liu d tr
Ghi chp d liu d tr c thc hin khi Doanh nghip
Bn v s dng nhiu loi hng ho v nguyn liu khc nhau
S lng hng mi loi ln
Nhiu loi hng ho c gi tr cao v d mt cp

6.3. Cc cch qun l d liu d tr

Qun l d liu d tr l:
Ghi chp
Lu gi v
S dng d liu d tr

Qun l d liu d tr c li do bit c:

Loi hng ho no bn/ s dng ht
Tng loi bn hoc s dng bao nhiu
Hng ho hay nguyn liu c s dng khi no
Lng d tr cn li bao nhiu

Qun l d liu d tr cho bit:

Hng no bn chy
Mt hng no cn t mua thm

S lng mt hng no cn t mua thm

Hng ho b tht thot/ h hng khng

Cc cch qun l d liu d tr

Phng tin
Th kho
Ba cng
S ghi chp
Cp ti liu v nhng th ph hp

Yu cu:

Mi loi sn phm ghi mt th ring

Cp nht
Thng tin chnh xc
Qun l d tr vi mt ngi bn l
Qun l d tr bn l- th kho

Cng c dng ghi li ton b d liu d tr ca ca hng bn l

Bao gm cc phn: Ghi tn m t tng loi hng ho v nguyn liu
hhhhhhh- n gi mua hng
hhhhhhh- n gi bn tng loi mt hng
hhhhhhh- im t hng b sung
hhhhhhh- Lng hng d tr ban u
hhhhhhh- Thi im cn t mua thm
hhhhhhh- Ton b s lng hng b hng
hhhhhhh- Ghi ton b s hng mua thm
hhhhhhh- Ton b s hng bn c

Ch
Hng nhp

Hng xut

Nhn hng ho hoc nguyn liu Bn hng ho hoc nguyn liu

mi
S dng s nguyn liu cho sn xut
Hng do khch hng tr li
Loi b nhng nguyn liu hay hng ho b hng

Thnh phm em ch bn

Hng ho hay nguyn liu b mt cp

Ghi hng nhp

Ghi hng xut

Qun l d tr i vi nh sn xut
Qun l d liu v nguyn liu
Qun l d liu v hng thnh phm
Th kho: Ging nh i vi ca hng bn l

V d th kho
Tn hng: Du n, chai mt lt
Gi vn: 12.500/chai
Gi bn:13.500/chai
Mc d tr: 15 chai
D tr

Ngy

Din gii

1/3

Tn u k

2/3

Bn

16

3/3

Bn

14

9/3

B hng

12

12/3

Mua

24/3

Bn

Nhp

Xut

Tn
19

24

36
11

35

6.4. Mc d tr
Mc d tr l mc hng m ti cn t thm hng mi, l mc d tr ti thiu
cn c d tnh
Mun vy cn bit:

Thi gian t lc t hng n lc nhn c hng

Lng hng d tr bn c trong thi gian ch i
Hng cn d phng nhng trng hp ri ro
7. Kim k hng ho

7.1. Khi nim kim k hng ho

Kim k hng ho l qu trnh kim m v ghi chp ton b d liu hng ho vo
danh mc kim k. Kim k hng ho cho php:

m s lng
So snh vi s lng ghi trn s sch, chng t
Tm ra nguyn nhn thiu ht khc phc v ci tin
7.2. Cc bc tin hnh kim k hng ho

Chun b Danh mc kim k

hhhhMc ch: Thu thp y d liu d tr, trnh b st d liu cn thit

hhhhPhng tin: Bng nhiu cch: S, trang giy
Danh mc kim k
Trang 1
Tn hng

S lng
Kim k

Th kho

Chnh lch

Gi vn

Gi bn

Kim m v ghi s lng tng loi d tr vo danh mc kim k. Trong bc

ny cn ch trnh sai st v ghi chi tit c v s lng v danh mc.
Ghi thng tin t th kho sang Danh mc kim k: Cn ch m bo
thng tin cp nht, l s liu mi nht, cn c thng tin chnh xc ra quyt nh
kinh doanh ng n
i chiu s liu
hhhhh- Danh mc i chiu
hhhhh- Loi hng.

V d mt hng du n:
i chiu s liu trong danh mc kim k (thc cn bao nhiu hng) 12
Ct cn th kho (ng ra phi cn bao nhiu hng) -15
tm ra s chnh lch (Thiu ht bao nhiu hng) = -12
Ch cn tm nguyn nhn v sao li c s sai lch v cn iu chnh nh th no?

Vit li s liu chnh xc vo th kho:

hhhhh- Ghi gi vn ca tng loi d tr vo danh mc kim k
hhhhh- Tnh tng gi tr mi loi d tr

7.3. S dng thng tin kim k hng ho ci tin hot ng kinh doanh.
Kim k hng ho gip nhn thy:

Hng ho, nguyn liu d tr c ng loi hay khng?

C s lng hay khng?
C m bo cht lng hay khng?
T c th:

Gii quyt nhng vn cn tn ti trong qun l d liu d tr

Ci tin tng cng vic trong qun l d tr v a ra nhng quyt nh
kinh doanh ng n cho cng ty
7.4. Khi no cn kim k hng ho

Vn t ra l c nn kim k hng ho thng xuyn hay khng, nn kim k

hng ho nh k theo tun, thng hay nm. ng thi cng cn la chn thi im kim
k (trong gi lm vic, vo bui ti sau khi ht khch hay vo ch nht/ ngy ngh).
7.5. Quyt nh phng thc ti u cho DN
Quyt nh phng thc tt nht cho doanh nghip

Khng qun l d liu d tr

C th quyt nh thnh thong mi kim k
Lng hng d tr ln
hng d tr nu:
C nhiu loi hng ho hay nguyn
C qun l d liu d tr
vt liu
S lng d tr nh
D tr khng c m bo an ton
Ch c mt vi loi hng ho hoc
C nhiu cng nhn v nhn vin
nguyn vt liu
hoc cng nhn mi vo lm vic
D tr c m bo an ton
C nhiu vn lin quan ti vic
Khng c vn g lin quan n vic
tht thot hng ho
tht thot hng ho

QUN L NI TI HIU QU

M U
Mc tiu ca ti liu hng dn ny l gip cc doanh nghip va v nh (SMEs)
xc nh cc bin php qun l ni ti thng thng, thit thc v da trn t duy thun
tu ct gim chi ph sn xut, nng cao nng sut chung ca doanh nghip cng nh
gim tc ng ln mi trng.
Qun l ni ti hiu qu c lin quan n mt s bin php phng chng tht thot
nguyn vt liu, gim thiu cht thi, tit kim nc, tit kim nng lng v ci tin cc
th tc hnh chnh cng nh cc phng thc hot ng ca doanh nghip. Vic thc
hin cc bin php ny thng kh d dng v chi ph thng l thp. Do chng c
bit ph hp i vi cc doanh nghip va v nh.
Ti liu hng dn ny nhm phc v cc nh qun l chu trch nhim qun l cc
hot ng hng ngy trong cc doanh nghip va v nh. Hy vng rng hng dn ny s
gip cho cc nh qun l ca cc doanh nghip Va v Nh c th hiu c cc nguyn
l c bn ca qun l ni ti hiu qu, thit lp cc quy trnh (phng thc) qun l nhm
kt hp qun ni ti hiu qu ny vo cc hot ng hng ngy ca doanh nghip v c
th t nn mng cho mi cch tip cn mang tnh h thng hn nhm nng cao hiu
qu kinh t cng nh kh nng cnh tranh ca doanh nghip mnh.

2. Danh mc i chiu vic thc hin cc bin php Qun l ni ti hiu qu trong
mt doanh nghip
1.
tip liu
2.
3.
sn phm
4.
5.

Danh mc i chiu vic s dng c hiu qu nguyn vt liu v

Danh mc i chiu vic qun l cht thi c trch nhim
Danh mc i chiu vic x l v chuyn giao nguyn vt liu v
Danh mc i chiu v tit kim nc
Danh mc i chiu vic tit kim nng lng

V d v kt qu t c t vic phn lp cc loi cht thi mt nh my dt

M t cng vic tin hnh cht thi v lm sch cc thng nha ang ng cc sn
phm ho hc
Mc ch

- Gim cc nguy c, ri ro gy nhim c lin quan n cht

thi
- Ti s dng cc sn phm ho hc trong cc b nc

Chi ph u t

- Thp

Thu hi chi ph

- Tc th

Tham kho

- D n EP3 Tunisia/USAID

2.1 Danh mc i chiu vic s dng c hiu qu nguyn vt liu v tip liu
Mc tiu: Gim s tht thot v s dng nguyn vt liu v tip liu
Cc cng vic tin hnh
Sa cha cc r r trong cc ng ng
v
thit
b
- Tin hnh kim tra trc tip bng mt
thng tng b phn sn xut xc
nh cc khu vc c vn .
- Tin hnh sa cha bng cc nguyn
vt
liu
ph
hp.
- Gim st nhm m bo rng cc vt
r r c khc phc. Ngn nga
vic
lm khng c .
- Thn trng khi di chuyn nguyn vt
liu t kho cha s dng trong sn
xut. Xy dng mt chng trnh bo
dng c tnh cht phng nga cho cc
thit
b.
- Phng nga nhng gin on khng
ng
trong
sn
xut.
- Xc nh thi hn v trch nhim cho
cc ln kim tra nh k. cc sch
hng dn cung cp bi nhng ngi

Nhn vin
chu trch
nhim

Hot ng u tin
Tit kim
v thi gian tin
t c
hnh

bn thit b ni d tm.
- Tun theo cc ch dn trong cc sch
hng dn bo dng. Tin hnh cc
bc o to cn thit cho nhn vin.
Ghi chp cp nht i vi cc thit b .
- Ghi li v tr ca thit b, cc c tnh
ca chng v lch bo dng. Ti u
ha vic hoch nh sn xut
- C thit b chuyn dng cho sn xut
mt
loi
sn
phm.
- Ti a ho s lng cc sn phm
cng loi c sn xut, v d: Vn
hnh c ngy hoc c tun trn mt
quy trnh, mt dy chuyn sn xut.
Xc nh khi lng cht thi v sn
phm khng t tiu chun k thut.
- Xc nh cc vn v cht lng
- Tin hnh cc hot ng sa cha,
hiu chnh
V d v kt qu t c t vic gim tht thot nguyn vt liu mt nh my ch bin
tht
M t cng vic tin hnh

Chm
dt
r
r
nc
- Lp t van iu chnh trn ng dn nc voKim sot lin tc vic s dng nc
- iu chnh cc quy trnh v sinh
- Thu hi nc thi t cc b cha b nhim vi
Sodium
Chloride
- Thay i cc phng thc s dng cc sn phm
ho
hc
- o to cc nhn vin vn hnh

Tit kim hng nm

488000 USD

Cc kt qu t c t vic gim - Gim khong 67% lng cht thi cha Sodium
tht thot nguyn vt liu
Chloride
- Gim khong 30% lng cht thi
Chi ph u t

- Thp

Thu hi chi ph

- Tc th

Tham kho

- Nh my ch bin tht Databrowna Gornicza.D n

CP/Na uy

2.2 Danh mc i chiu vic qun l cht thi c trch nhim

Mc ch: Ct gim, ti s dng, ti ch, ti sinh v thi loi cht thi theo mt phng
php lnh mnh mi trng
Cng vic phi tin hnh

Kim tra cc ngun cht thi chnh

- Xc nh cc a im xut hin cc ngun cht
thi ny trong quy trnh sn xut. Kim tra kh
nng thay th cc nguyn vt liu hay cc cht
c hi bng cc nguyn vt liu khng c hi.
Phn loi cc cht thi theo c tnh hay c
hi ti s dng, ti ch, ti sinh v,v,,,
- Phn tch cc loi cht thi nguy him vi cc
loi cht thi khc nhm mc ch trnh ngy
nhim sang cc loi cht thi .
- Phn tch cht thi lng vi cht thi rn. Cha
cc nhm cht thi khc nhau vo cc thng
cha
khc
nhau.
- Cung cp cc loi thng cha chuyn dng cho
tng
nhm
cht
thi.
- Hng dn nhn vin cch s dng cc thng
cha khc nhau thu nht hay ng cc loi
cht
thi
khc
nhau
- Thng xuyn kim tra vic thc hin ti s
dng/ ti ch, ti sinh cc loi cht thi khc
nhau
- Xc nh cc kh nng ti s dng v ti ch,
ti sinh cc loi cht thi khc nhau
- Thi loi cht thi khng c kh nng ti s
dng cng nh khng th ti ch, ti sinh c
bng cch s dng cc phng php ph hp vi

Nhn vin
chu trch
nhim

Hot ng Tit kim

u tin t c

cc quy nh hin hnh. Ti s dng/ti ch, ti

sinh cc nguyn vt liu v cht liu
- Xc nh cc kh nng ti s dng cc nguyn
vt liu trong cc cng on khc nhau ca quy
trnh
sn
xut.
- Xc nh cc kh nng bn nguyn liu cho
vic ti s dng cc doanh nghip khc hoc
cc
quy
trnh
sn
xut
khc.
- Thi loi cc cht thi khng th ti s dng
hay khng th ti ch, ti sinh c bng cc
phng php ph hp. Phn lp cc ngun cht
thi
lng
khc
nhau.
- Trnh trn ln cc lung cht thi lng khc
nhau ti s dng/ti ch, ti sinh nc thi.
- Nghin cu cc kh nng ti s dng/ti ch,
ti
sinh
nc
thi.
- Kim tra chng minh c rng vic ti s
dng nc thi khng lm hn ch n cht
lng ca sn phm. Phn tch cc loi dung mi
dng trong cc quy trnh sn xut
- Xc nh cc kh nng ct gim nguyn vt liu
ng
gi.
- Xc nh cc kh nng ti s dng nguyn vt
liu
ng
gi.
- Kim tra cc kh nng gii thiu mt h thng
mua li bao b gip cho vic thu hi cc
nguyn liu ng gi c d dng, thun li.

V d v kt qu t c t vic phn lp cc loi cht thi mt nh my dt

M t cng vic tin hnh - cht thi v lm sch cc thng nha ang ng cc
sn phm ha hc
Mc ch

- Gim cc nguy c, ri ro gy nhim c lin quan n

cht thi

Chi ph u t

- Thp

Thu hi chi ph

- Tc th

Tham kho

- D n EP3 Tunisia /USAID

2.3 Danh mc i chiu vic x l v chuyn giao nguyn vt liu v sn phm

Mc ch: X l, kim k v chuyn giao nguyn v nguyn vt liu v sn phm c
hiu qu
Cng vic phi tin hnh
Kim tra k nguyn vt liu ngay t khi
mua
t
cc
nh
cung
cp
- m bo vic ng gi, bao b ng
quy
nh,
ng
yu
cu
- Bo m rng nhng cht liu bn
trong bao b c bo ton
- Ch chp nhn nguyn vt liu cht
lng tt. Tn trng cc nguyn tc
kim k do cc nh cung cp nguyn
vt
liu

xut
- ra cc nguyn tc kim k theo cc
ch dn ca cc nh cung cp hoc theo
cc ch dn ghi trn bao b, c bit l
i vi cc sn phm c tnh c hi
- Ct gi cc s sch ghi tnh hnh an
ton gn kho nguyn vt liu hay gn
khu vc sn xut. Cha cc sn phm
nguy him mt khu vc chuyn dng
v
an
ton
- gim thiu ri ro tai nn
- Nhm gim s cn thit phi tr cc
khon chi ph bo him b sung.
- Hng dn, o to nhn vin cch
phng nga tai nn. nguyn vt liu
theo cc nhm thch hp. Gi gn cc

Nhn vin
chu trch
nhim

Hot ng u tin
Tit kim
v thi gian tin
t c
hnh

khu
kho
bi
sch
s
- Kim tra k lng thng k bng
mt khu vc kho bi nhm pht hin
nhim.
- S dng cc phng php v phng
tin kim k sao cho c th trnh lm
h hng hng ho sn phm trong qu
trnh lu kho. Kim tra, xc minh thi
hn s dng i vi nguyn vt liu
- Tin hnh kim tra v ghi chp s sch
thng
xuyn
- p dng nguyn tc nhp trc, xut
trc (FIFO) trong vic qun l cc
kho nguyn vt liu. Thc hin d tr
c mc da trn cc nhu cu thc tTrnh vic mua tha nguyn vt liu
- Ti thiu ha tht thot v cht thi
ca nguyn vt liu u vo (chng hn
nh do m cc thng cha). Thc
hin cc bin php an ton hp l khi di
chuyn, chuyn giao hay s dng cc
sn phm nguy him- Mc qun o bo
h
ph
hp
- S dng trang thit b ph hp
- C nhn vin i o to da trn yu
cu cng vic. Thay cc sn phm nguy
him bng cc sn phm thay th

V d v kt qu t c thng qua ci tin vic x l nguyn vt liu mt nh my

ng.
M t cng vic tin - Ti s dng cc loi ti, bao b bng nha v si ay
hnh
Mc ch

Gim
thiu
cht
- Ti s dng nguyn vt liu ng gi

thi

rn

Tit kin hng nm

- 1.650.000 ng bng Anh

Chi ph u t

- 500.000 ng bng Ai Cp

Thu hi chi ph

- 3-4 thng

Tham kho

- D n EP3 Ai cp /USAID

2.4 Danh mc i chiu v tit kim nc

Mc ch: tit kim, ti s dng v ct gim cc lung nc dng
Mc ch: Tit kim, ti s dng v ct gim cc lung nc dng
Cng vic phi tin hnh

Chm dt cc ch nc r r
- Thay th cc ch b km cht lng trn
cc
ng
ng
dn
nc
- Kim tra ng ng tm ra cc l h v
tin hnh cc cng vic sa cha cn thit
- Kim sot cc b cha nc trong cc quy
trnh sn xut v phng nga r r
- ng cc vi nc b chy lin tc
- Lp t ng h o nc cc khu vc
c
s
dng
nhiu
nc
- Lp t cc phng tin/dng c tit kim
nc va ti tin cc im thch hp
.Ngng s dng cc ngun nc khng
thc
s
cn
thit
- B cc vi nc hin khng s dng
- ng mt s vi nc nht nh trnh
s
dng
ba
bi
- Lp t cc thit b tit kim nc va
tin nhng im cn thit. iu chnh
bm nc v ng ng dn nc
- Cung cp nc thi nhp nhng vi nhu

Nhn vin Hot ng u tin Tit kim

chu trch
v
t c
nhim
thi gian tin
hnh

cu sn xut c th. Ct cc lung cung cp

nc cng nghip khng cn thit ngoi gi
vn hnh ca doanh nghip.Ti s dng
nc
ty
ra
- Xc nh khi lng, cht lng v a
im ca cc ngun nc c th ti s dng
c
- Kim tra m bo vic ti s dng cc
loi nc khng lm hi n cht lng
ca sn phm cui cng. Trnh ty ra lin
tc
bng
nc.
- Lp t cc van vo cc thit b ct
gim
dng
cung
cp
nc
- Cn nhc cc bin php ty ra trong cc
b tnh. Trang b cho cc b phn sn xut
s dng v/hoc c kh nng tit kim
nhiu nc cc dng c o lng nc
- Kim tra vic s dng nc c hiu qu,
c bit l cc b phn, quy trnh sn xut
c
s
dng
nhiu
nc
- Lp t cc thit b tit kim nc va ti
tin ti nhng b phn thch hp.

V d v kt qu t c t tit kim nc nh my dt
M t cng vic tin hnh

- Ti s dng nc ty ra sch trong quy trnh nhum

Mc ch

Tit
kim
- Gim khi lng nc thi

Tit kim hng nm

- 11.500 USD

u t

- 500 USD

Thu hi chi ph

- 2-3 tun

Tham kho

- D n EP3 tunisia/ USAID

nc

M t cng vic tin hnh - Thu hi v ti ch nc t cc trc vt nc trong cc

my ra
M t cng vic tin hnh - Thu hi v ti ch nc t cc trc vt nc trong cc
my ra
Mc ch

Gim thiu nc thi pht sinh

Tit kim hng nm

35.300 ng bng Ai cp

u t

2.500 ng bng Ai cp

Thu hi chi ph

1 thng

Tham kho

D n EP3 Ai cp / USAID

2.5 Danh mc i chiu vic tit kim nng lng

Mc ch: Tit kim, ti s dng v ct gim nng lng s dng
Cng vic phi hon thnh
Bo dng cc vt liu cch nhit tt cho
cc ng ng dn nc nng.
- Kim tra thng k tnh trng ca cc
cht liu cch nhit nhm trnh nhng tht
thot nhit v v sa cha khi cn thit.
Bo dng cc cht liu cch ly tt cho cc
ng
ng
dn
nc
lnh
- Bo m rng cc h thng iu ho nhit
v h thng lm mt khng b nng ln
mt cch khng cn thit. Bo dng cc
ng ng dn khng kh p sut cao
Trnh
tht
thot
p
sut
- Kim tra nh k pht hin ra cc l r
r v sa cha khi cn thit. Bo dng cc
trang thit b c s dng nng lng (V d:
L
si,
ni
hi,
v.v)
- Ti u ha tnh hiu qu ca qu trnh t
chy thng qua vic bo dng thng

Nhn vin Hot ng u tin

Tit kim
chu trch v thi gian tin
t c
nhim
hnh

xuyn
- Trnh nhng tht thot nng/lnh
khng cn thit do ca m hay qua cc
ng x. S dng h thng iu ho nhit
mt
cch
c
hiu
qu
- Kim tra xem liu c cn phi s dng
my iu ho nhit hay khng
- m bo rng c cht lng cht liu
cch ly trong cc phng c my iu ho
nhit

- Tt cc h thng iu ho nhit khi

khng cn thit (V d: vo bui ti)
- Thng xuyn iu chnh my iu ho
nhit mc nhit va . Thu hi/ti
s dng nng lng trong qu trnh sn
xut
- Lp t mt b trao i nhit dao ng
vi
tn
s
trn
500
C
- Thng xuyn lm sch cc b mt trao
i nhit m bo cho vic trao i nhit
hiu qu nht. iu chnh nng lng u
vo
theo
mc
cn
thit
- Ly v d: Nu mt nng lng u vo
cn thit l 500 C , th khng nn cung cp
mt u vo l 700C. S dng mt b iu
chnh nhit (n nhit) trong cc quy trnh
sn xut c lin quan n nc (v d nh
trong
cc
b
ty
ra)
- Bo m rng nhit khng tr nn qu
nng hoc qu lnh, i hi thm nng
lng iu ho. Kim sot vic o c
kch thc cc thit b n nh in nng
(n
p)
ti
ngun
- Lp t mt b c quy t nc chuyn i
Kim tra xem liu c th s dng cc
ngun nng lng thay th c th ti sinh
c hay khng v thay th chng cho cc

ngun nng lng u vo khng th ti

sinh.

V d v kt qu t c t vic tit kim nng lng mt nh my dt

M t cng vic tin hnh

- Thng xuyn lm sch mi nh xng

- Sn mi bng sn trng thay cho sn en

Mc ch

- H nhit trong khu vc sn xut

Chi ph u t

Khng ng k

Thu hi chi ph

Tc th

Tham kho

Peter Johnston, Zimtrade, Zimbabwe

3. Cc vn v t chc
1.
2.

Ci tin cc quy trnh v c cu hot ng

Tnh ton chi ph bo v mi trng v tit kim

3.1. Ci tin cc quy trnh v c cu hot ng

Cc bin php sau y c th s dng trong cc n lc nhm to ra cc quy trnh v
c cu hiu qu hn trong vic gn qun l ni ti hiu qu vo cc hot ng hng
ngy ca doanh nghip bn:
- Xy dng cc mc tiu thc t, c th nh lng cho vic gim thiu cht thi.
- Giao cho mt nhn vin mi mt b phn chu trch nhim tin hnh tng hot
ng c th v gim st cc kt qu t c theo thi gian.
- Xc nh cc quy trnh trong c s dng khi lng ln nc v nng lng
cng nh cc quy trnh sinh ra nhiu nc thi v quyt nh hot ng u tin tin hnh
trc ti cc khu vc .
- Phn cng trch nhim qun l cht thi c c mt hnh dung tng qut v
khi lng cht thi do doanh nghip sn sinh ra.

- Tin hnh kim k thng xuyn i vi nguyn vt liu.

- Thch nghi v nng cao trnh ca nhn vin da trn cc nhim v c th phi
hon thnh xuyn sut quy trnh sn xut.
- o to nhn vin v:
+ X l ng cc nguyn vt liu nhm gim thiu tht thot v trnh ri ro tai nn
+ S dng cc thit b tit kim nc, nng lng v nguyn vt liu (v d nh
gi cc nc iu khin thit b mt mc thng xuyn hn l thay i lin tc gia
cng sut cao v thp)
+ Pht hin v gim thiu nhng tht thot nguyn vt liu ra khng kh, nc v
t
+ Trong trng hp khn cp cn thc hin cc bin php nhm mc ch gim
thiu s tht thot nguyn vt liu.
- Thng xuyn gim st vic p dng cc phng thc nhm tit kim nc, nng
lng v nguyn vt liu.
- Thu ht nhn vin vo cc hot ng t nguyn gim cht thi v tit kim
nc, nng lng v nguyn vt liu.
- Tng v sinh nh my thng xuyn, hng nm.
3.2. Tnh ton chi ph mi trng v cc khon tit kim
Cc chin lc di y c th c ch cho bn trong vic xc nh v phn b cc
chi ph mi trng vo cc hot ng pht sinh ra cc chi ph .
- D ton/tnh ton cc kh nng tit kim trong vic s dng cc ngun trn thc
t v kh nng pht sinh ra cht thi.
- D ton/tnh ton chi ph vn hnh v u t cn thit i vi cc bin php s
dng nguyn vt liu, nc v nng lng mt cch bn vng hn.
- Phn b chi ph x l v thi cht thi vo cc hot ng pht sinh ra cc cht thi
ny, ch khng phn b cc chi ph ny vo chi ph chung ca doanh nghip . iu ny s

khch l cc b phn chiu trch nhim ct gim lng cht thi pht sinh, xc nh cc c
hi s dng nguyn vt liu hiu qu hn cng nh ti ch v ti s dng cht thi trong
cc quy trnh sn xut hoc cht thi bn ngoi doanh nghip (chng hn nh cc hng
chuyn v ti ch, ti sinh cht thi)
d ton c cc chi ph hot ng v cc khon u t cn thit mt cch n
gin hy s dng bng tnh ton trang tip theo. Bao gm c mt s v d minh ho .
i vi bng tnh ton, lu mt s im sau:
- Cng on/b phn sn xut ct 1 phn nh b phn hay cng on sn xut c
th ang c xem xt.
- Chi ph trc tip ct 2, i vi quy trnh mc tiu, th nn c tnh ton trc
khi tin hnh bt k mt bin php tip theo no.
- Bin php tin hnh tip theo c m t ct 3.
- Tng tit kim t vic thc hin bin php ct 4 phn nh khon tit kim d
tnh/1 nm t vic tin hnh bin php.
- Chi ph hot ng sau khi tin hnh mi bin php ct 5 phn nh cc chi ph
hot ng b sung pht sinh do vic tin hnh bin php.
- Tit kim rng ct 6 phn nh cc khon tit kim thc c/1 nm, s bng
tng tit kim/1 nm tr i chi ph iu hnh sau khi thc hin bin php (ct 5)
- u t ct 7 phn nh khon u t cn thit cho vic tin hnh bin php.
- Thi gian thu hi chi ph ct 8 l con s ch thi im m ti mc tit kim
rng t c nh thc thi bin php b p chi ph u t. Giai on thu hi chi ph c
th tnh c bng cch ly khon u t chia cho khon tit kim rng/1 thng. Khon
tit kim rng (ct 6) trc tin phi chia cho 12 thng, ri sau ly khon u t (ct
7) chia cho tit kim rng/1 thng.
- Li tc u t gin n ct 9 l mt con s ch mc tit kim rng t c
trong 1 nm t vic tin hnh mt bin php. Li tc u t c tnh bng phn trm
vn u t. Mt li tc u t n gin c th tnh bng cch ly tit kim rng (ct 6) 1
nm chia cho vn u t (ct 7).

4. Hng dn thm v: phn tch u vo v u ra trong quy trnh sn xut

1.
2.

Ti sao phi phn tch u vo v u ra

S dng s trong vic phn tch u vo v u ra nh th no

4.1. Ti sao phn tch u vo v u ra?

Bng cch phn tch u vo u ra trong quy trnh sn xut theo mt cch chi tit,
cc doanh nghip mi c th hiu su hn v hot ng ca mnh v tm ra c cc c
hi nhm:
- Ti u ho quy trnh sn xut.
- S dng cc ngun mt cch hiu qu hn (nguyn vt liu , v.v).
- To chu k kn dng i vi dng nguyn liu v vt liu (thng qua ti s dng,
ti ch).
- Gii quyt cc yu im v mi trng v kinh t.
Hai s nu trong hng dn ny c th gip bn trong vic phn tch u vo v
u ra ca quy trnh sn xut doanh nghip bn. u vo v u ra ca quy trnh sn
xut phn nh tng s cc u vo v u ra ca tt c cc cng on sn xut khc nhau.
4.2 S dng cc biu mu km theo vic phn tch u vo v u ra nh th
no?
S 3 nhm gip cho vic phn tch u vo v u ra trong ton b quy trnh sn xut
c thun tin hn. Phn ln cc s liu cn thit u c sn phng k ton hay
phng hnh chnh ca doanh nghip bn. Vic s dng cc nguyn liu, cc cht ph tr,
nc v nng lng trong 1 nm, hay s lng sn phm sn xut ra trong vng 1 nm
thng l cc s liu m bn c th thu thp hay d tnh d dng.
u ra th kh phn tch hn. Do vy, bn s cn phi d ton hay tnh ton cc u
ra l cht thi rn, nc thi (cc cht hin c), nhit tht thot v kh thi c c mt
ci nhn tng qut. Hoc nu khng, bn c th tin hnh phn tch chi tit cc u ra ti
mi mt cng on sn xut (s dng s 4).
Li th ca vic phn tch chi tit ti mi mt cng on sn xut l bn c th c
c mt ci nhn phn bit v ton din hn i vi quy trnh sn xut ca doanh

nghip. Nh gip bn d dng pht hin ra cc c hi ti u ho quy trnh sn xut,

s dng nguyn vt liu hiu qu hn.
Xin lu : Tt c cc s liu trong bng biu phi c lin quan n sn phm u ra
cng loi (v d: Sn xut/ nm/ thng)
V d:
Sn phm u ra 1997

9.800kg

Tiu th nc nm 1997

500m3

Lng cht thi rn trong cht thi hu c nm 1997

310 kg

Cc s liu ny c th chuyn i thnh:

u ra sn xut

100 kg

Tiu th nc trn 100 kg sn phm

5,1 m3

Lng cht thi rn trong cht thi hu c trn 100 kg sn phm

3,16 kg

in vo biu s dng
u ra sn phm 9.800kg

u ra sn phm 100 kg

u vo nc 500 m3

u vo nc 5,1 m3

Lng cht thi rn trong cht thi hu c Lng cht thi rn trong cht thi hu c
310 kg
3,16 kg
5. Kt lun
Vic p dng cc bin php qun l ni ti hiu qu c th nng cao ng k kh
nng cnh tranh ca cc doanh nghip va v nh qua vic gim thiu c cc chi ph
sn xut nh m tit kim c cc ngun ti chnh ca mt doanh nghip.
ng thi, cc bin php dng tit kim nng lng, nc v nguyn vt liu c
th gip gim c p lc v ngun ti nguyn thin nhin ca mt quc gia bng cch
gim vic s dng cc ngun mi mt doanh nghip .
Rt nhiu doanh nghip nhn ra rng h c th ct gim c mt lng ng k
cht thi v cc chi ph bng cch ch hn n cc quy trnh sn xut v qun l cht

lng cng nh cc vn v mi trng. Vic s dng cc danh mc i chiu v cc

bin php xut trong Sch hng dn ny nhm gip cho cc doanh nghip va v
nh c th xy dng mt c s ban u cho mt nh hng mang tnh h thng hn
nhm tng bc nng cao tnh hiu qu kinh t cng nh s bn vng n nh v sinh
thi cho doanh nghip mnh. Vic p dng cc bin php Qun l ni ti hiu qu cho
php cc doanh nghip c th tin hnh cc hot ng d thc thi c lin quan n vic
ci tin cc phng thc qun l. Cc hot ng ny hon ton trong tm tay, da trn t
duy thun tu v lun lun mang li cc khon tit kim v ti chnh.
Cng da trn Qun l ni ti hiu qu cc doanh nghip c th t c tnh
hiu qu v mt sinh thi v thm ch cn tr nn bn vng, n nh v mang li nhiu li
nhun hn.
Tnh hiu qu sinh thi y c ngha l t c 7 tiu chun chnh sau:
- Gim bt s s dng nguyn vt liu cho hng ho v dch v
- Gim bt s tiu th nng lng cho hng ho v dch v
- Gim lng kh thi c hi.
- Tng cng kh nng ti ch cc ngun nguyn vt liu
- Ti a ho vic s dng bn vng cc ti nguyn thin nhin
- Ko di tui th (s lu bn) ca sn phm
- Tng cng tnh dch v ca hng ho v dch v
y l mt quy trnh m cc doanh nghip nn tin hnh qua cc bc tip theo, bt u
t vic ci tin. GTZ/P3U v SBA rt vui mng tip nhn mi nhn xt, bnh lun, xut,
gi v bo co v cc kinh nghim p dng cc nghip v ny.

QUYN S HU CNG NGHIP

I. NG K XC LP QUYN S HU CNG NGHIP

A. NG K XC LP QUYN S HU CNG NGHIP TI VIT NAM

Xc lp quyn s hu cng nghip:
- Sng ch, gii php hu ch, kiu dng cng nghip, nhn hiu hng ho v tn
gi xut x hng ho c xc lp quyn s hu theo vn bn bo h do c quan nh
nc c thm quyn cp.
- B mt kinh doanh, ch dn a l tn thng mi c t ng xc lp khi hi
cc iu kin quy nh m khng phi ng k ti c quan nh nc c thm quyn.
iu kin xc lp quyn s hu cng nghip
iu kin hnh thc:
n yu cu vn bng bo h

Quyn np n
Thc hin quyn np n
Nguyn tc np n
* Quyn np n
Quyn np n i vi sng ch, gii php hu ch, kiu ging cng nghip:
- Tc gi, ng tc gi
- Ngi tha k
- Ngi s dng lao ng
Quyn np n i vi nhn hiu hng ho:
- C nhn, php nhn, cc ch th khc sn xut, kinh doanh hp php

- C nhn, php nhn, cc ch th khc tin hnh hot ng thng mi hp php

c quyn np n yu cu cp vn bng bo h nhn hiu hng ho cho sn phm do
mnh a ra th trng nhng do ngi khc sn xut vi iu kin ngi sn xut
khng s dng nhn hiu hng ho cho sn phm tng ng v khng phn i vic
np n ni trn.
Quyn np n i vi tn gi xut x hng ho:

- C nhn, php nhn, cc ch th khc ang sn xut, kinh doanh sn phm c tnh cht,
cht lng c th ti nc, a phng c tn a l (yu cu: p ng iu 7, N
63/CP)
- C nhn, php nhn nc ngoi ang l ch vn bng bo h do nc ngoi cp
th c quyn np n yu cu cp giy chng nhn quyn s dng tn gi xut x hng
ha s dng cho sn phm ca mnh trn th trng Vit Nam.
Quyn np n SC/GPHI, KDCN,NHHH c th chuyn nhng cho c nhn hoc
php nhn khc bng vn bn (giy chuyn nhng quyn np n).
Quyn np n i vi tn gi xut x hng ho khng c chuyn nhng.
* Thc hin quyn np n
- Np trc tip:Vic np n oc thc hin bi ngi c quyn np n
- Np gin tip: Vic np n c u quyn cho t chc i din s hu cng
nghip.
* Nguyn tc np n: p dng nguyn tc np n u tin (First to file)
Khi nim quyn u tin c xc lp theo ngy u tin l ngy n yu cu cp
vn bng bo h c np cho c quan nh nc c thm quyn.
iu kin ni dung (quy nh ti cc iu 782-786 B lut dn s)
i vi sng ch:
- L gii php k thut
- C tnh mi th gii
- C trnh sng to
- C kh nng p dng
i vi gii php hu ch:
- l gii php k thut
- C tnh mi th gii

- C kh nng p dng
i vi kiu dng cng nghip:
- L hnh dng bn ngoi ca sn phm
- C tnh mi th gii
- Dng lm mu ch to sn phm cng nghip hoc th cng nghip
i vi nhn hiu hng ho:
L du hiu c kh nng phn bit hng ho dch v cng loi ca cc c s sn
xut kinh doanh khc nhau.
i vi tn gi xut x hng ho:
- L tn a l ca nc, a phng dng ch xut x ca mt hng t nc, a
phng c iu kin a l c o v u vit to nn tnh cht cht lng c th ca
cc mt hng (lu : Tn gi xut x hng ha tr thnh tn gi chung ca hng ho
v mt chc nng ch dn xut x hng ho th khng c bo h nh mt i
tng s hu cng nghip).
Cc du hiu khng c bo h:
a. i vi sng ch/ gii php hu ch:
- Cc pht minh, cc l thuyt khoa hc
- Phng php v h thng t chc v qun l kinh t, gio dc, ging dy, o to,
luyn tp vt nui.
- H thng ngn ng, k hiu quy c, thi gian biu, cc quy tc v cc lut l,
cc du hiu tng trng, h thng thng tin, phn loi, sp xp t liu, bn thit k v s
quy hoch cc cng trnh xy dng cc n quy hoch v phn vng lnh th ch
mang c tnh thm m, khng mang c tnh k thut.
- Phn mm my tnh, thit k b tr vi mch in t, m hnh ton hc, th tra
cu v cc dng tng t.
- Ging thc vt, ging ng vt.

- Phng php phng bnh, chun on bnh v cha bnh cho ngi, cho ng
vt.
- Quy trnh mang bn cht sinh hc (tr quy trnh vi sinh) sn xut thc vt,
ng vt.
b. i vi kiu dng cng nghip:
- Hnh dng bn ngoi ca sn phm c to ra mt cch d dng i vi ngi c trnh
trung bnh trong lnh vc tng ng.
- Hnh dng bn ngoi ch mang c tnh k thut hoc do c tnh k thut ca sn
phm bt buc phi c.
- Hnh dng ca sn phm khng nhn c trong qu trnh s dng.
- Kiu dng ca sn phm ch c gi tr thm m.
c. i vi nhn hiu hng ho:
- Cc du hiu khng c kh nng phn bit (nh cc hnh v hnh hc n gin, cc ch
s, ch ci, cc ch khng c kh nng pht m nh mt t ng, ch nc ngoi thuc
cc ngn ng khng thng dng).
- Du hiu, biu tng, hnh v hoc tn gi thng thng ca hng ho thuc bt
k ngn ng no c s dng rng ri, thng xuyn, nhiu ngi bit n.
- Du hiu thi gian, a im, phng php sn xut, chng loi, s lng..
mang tnh m t hng ho, dch v v sn xut ca hng ho, dch v.
- Du hiu lm hiu sai lch gy nhm lm hoc c tnh cht la o ngi tiu
dng v xut x, tnh nng, cng dng, cht lng, gi tr ca hng ho hoc dch v.
- Du hiu ging hoc tng t vi cc du cht lng, du kim tra . ca cc t
chc trong v ngoi nc.
- Du hiu, tn gi (bao gm c nh, tn, bit hiu, bt danh), hnh v, biu tng
tng t ti mc gy nhm ln vi hnh quc k, quc huy, nh lnh t. ca Vit Nam
v c nc ngoi nu khng c c quan, ngi c thm quyn tng ng cho php.
d. i vi tn gi xut x hng ho

- Cc ch dn xut x khng phi l tn a l (k c du hiu mang tnh cht biu tng

ca nc, a phng l ni xut x ca hng ho nhng khng phi l tn a l, a
phng ).
- Tn gi xut x hng ho tr thnh tn gi chung ca hng ha v mt chc
nng ch dn xut x hng ho.
Cc i tng khng cn ng k gm:
- B mt kinh doanh
- Ch dn a l
- Tn thng mi
- Quyn chng cnh tranh khng lnh mnh lin quan ti s hu cng nghip).
Vic xc lp quyn s hu cng nghip i vi cc 4 i tng nu trn khng da
trn Vn bng bo h do Cc s hu cng nghip cp m s t ng c xc lp khi c
cc iu kin. C th nh sau:
a. B mt kinh doanh:
c bo h di dng l thnh qu u t di dng thng tin v ni dung, khng
phi dng tn hiu hoc du hiu, khng phi l nhng hiu bit thng thng, c kh
nng p dng trong kinh doanh v khi c s dng s to cho ngi nm gi thng tin
c li th so vi ngi khng nm gi hoc khng s dng thng tin . Cc thnh
qu ny c ch s hu bo mt bng cc bin php cn thit thng tin khng b
tit l v khng d dng tip cn c.
N 54 cng quy nh cc thng tin khng lin quan n kinh doanh nh b mt v
nhn thn, v qun l nh nc, v an ninh quc phng khng c bo h di danh
ngha l b mt kinh doanh.
b. Ch dn a l:
c bo h khi l nhng thng tin v ngun gc a l ca hng ho th hin
di dng mt t ng, du hiu, biu tng hoc hnh nh dng ch mt quc gia hoc
mt vng lnh th, a phng thuc mt quc gia c th hin trn hng ho, bao b
hay giy t giao dch lin quan ti vic mua bn hng ho nhm ch dn rng hng ho
ni trn c ngun gc a l to nn (trnh nhm ln gia mt ch dn a l vi mt tn

gi xut x hng ho, y l hai i tng khc nhau v tn gi xut x hng ho ch

c bo h di hnh thc Vn bng bo h).
Ngh nh 54 cng quy nh cc thng tin a l tr thnh tn gi thng thng
ca hng ho, mt kh nng ch dn ngun gc a l th khng c bo h di
danh ngha l ch dn a l.
c. Tn thng mi:
c bo h khi l tp hp nhng ch ci, c th km theo ch s, pht m c,
c kh nng phn bit ch th kinh doanh mang tn gi vi cc ch th kinh doanh
khc trong cng lnh vc.
N 54 cng quy nh cc tn gi ca cc c quan hnh chnh, cc t chc chnh
tr, t chc chnh tr x hi, t chc x hi ngh nghip hoc cc ch th khng lin quan
ti hot ng kinh doanh, tn gi nhm mc ch thc hin chc nng ca tn thng
mi nhng khng c kh nng phn bit ch th kinh doanh ca cc c s kinh doanh
trong cng mt lnh vc :Tn thng mi gy nhm ln vi tn thng mi ca ngi
khc c s dng t trc trn cng mt a bn v trong cng mt lnh vc kinh
doanh, gy nhm ln vi nhn hiu hng ho ca ngi khc c bo h t trc khi
bt u s dng tn thng mi th khng c bo h di danh ngha l tn thng
mi.
d. Quyn chng cnh tranh thng mi khng lnh mnh lin quan ti s hu
cng nghip t ng c bo h khi c thit hi hoc kh nng b thit hi do hnh vi
cnh tranh khng lnh mnh thuc lnh vc s hu cng nghip.
Cc quyn ny bao gm: Quyn t chc c nhn yu cu c quan nh nc c thm
quyn x l cc hnh vi cnh tranh khng lnh mnh nh s dng ch dn thng mi
lm sai lch nhn thc v thng tin v ch th kinh doanh, c s kinh doanh, hot ng
kinh doanh, hng ho, dch v, chim ot, s dng thnh qu u t ca mnh m khng
c s ng , gy thit hi hoc c kh nng gy thit hi cho mnh; Quyn buc
ngi c hnh vi cnh tranh khng lnh mnh phi chm dt hnh vi , yu cu bi
thng thit hi; yu cu x pht hnh chnh hoc truy cu trch nhim hnh s i vi
ngi vi phm.
Vic thc hin quyn chng cnh tranh khng lnh mnh lin quan ti s hu cng
nghip c th thng qua hi ngi tiu dng, hi ngh nghip ca cc t chc, c nhn
hoc mt t chc i din s hu cng nghip.

Do cc i tng trn c bo h t ng, khng thng qua hay khng bng mt

giy chng nhn, vn bng bo h no c cho nn vic c cn c bo h cc i tng
nu trn khng ch c t ra khi xy ra tranh chp gia hai ch th gi thuyt l c
quyn li lin quan c th v khi bn no c bo v s tu thuc vo s lng ti
liu chng minh nhng bng chng thuyt phc c gi tr php l trc c quan nh nc
c thm quyn.
H s xc lp quyn s hu cng nghip:
a. i vi sng ch, gii php hu ch cc ti liu cn thit gm:
- T khai (theo mu do Cc s hu cng nghip ban hnh)
- Bn m t sng ch/ gii php hu ch (bn m t c np phi bc l hon ton
bn cht ca sng ch/gii php hu ch n mc cn c vo bt c ngi no c trnh
trung bnh trong lnh vc k thut tng ng u c th thc hin c sng ch/ gii
php hu ch .
Bn m t sng ch/ gii php hu ch bao gm cc phn chnh nh sau: Tn sng
ch/ gii php hu ch, lnh vc k thut c cp, tnh trng k thut ca sng ch/
gii php hu ch (nhng gii php k thut bit); bn cht k thut ca sng ch/gii
php hu ch; m t vn tt cc hnh v (nu c); v d thc hin sng ch/gii php hu
ch; nhng kt qu t c khi o p dng sng ch/ gii php hu ch.
- Yu cu bo h: Nhm xc nh phm vi (khi lng) bo h i vi sng
ch/gii php hu ch. Yu cu bo h phi c trnh by ngn gn, r rng,ph hp vi
phn m t v hnh v, trong phi lm r nhng du hiu mi ca gii php k thut
cn bo h)
- Bn tm tt sng ch/gii php hu ch (c np nhm mc ch cng b mt
cch vn tt v bn cht ca sng ch/gii php hu ch. Bn tm tt phi bc l nhng
ni dung ch yu v bn cht ca gii php k thut nhm mc ch thng tin. Bn tm
tt c th c minh ho bng hnh v c trng nht.
- Bn v s , bn tnh ton (khng bt buc lun lun phi c trong mt b h s
ng k sng ch/gii php hu ch), nhm lm r bn cht ca sng ch/gii php hu
ch v c th hin theo cc quy nh v v k thut, trn cc hnh v ch c ghi kch
thc cn thit lm sng t bn cht nu trong phn m t, khng c s dng ch
vit trong hnh v tr nhng trng hp rt cn thit nhng phi ngn gn)

- Ti liu xin hng quyn u tin (yu cu c hng quyn u tin) ca n

yu cu cp vn bng bo h ln u tin np v c xem xt v mt hnh thc xc
nh ngy np n hp l, n v hp l v ngy u tin. i km vi yu cu ny phi c
nhng ti liu chng minh hp php. Nu nhng ti liu ni trn l giy chng nhn
trng by trin lm th giy phi c cc thng tin v tn trin lm, a im v ngy
bt u trng by.
Tt c phi c dch ra ting Vit v phi c xc nhn theo im 2.3 thng t
3055/TT-SHCN.
- Ti liu xc nhn quyn np n hp php nu ngi np n khng phi l tc
gi ca sng ch/gii php hu ch m l ngi th hng quyn np n ca cc tc gi
(nhng ti liu ny thng l Giy chuyn nhng quyn np n, chng nhn tha
k, chng nhn hoc tho thun chuyn giao quyn np n hp ng giao vic hoc hp
ng lao ng).
- Chng t ph, l ph.
- Ti liu khc, nu c (nh : Phiu bo co kt qu tra cu).
i vi n kiu dng cng nghip, ti liu cn thit gm:
- T khai ( theo mu do Cc SHCN ban hnh)
- Bn m t kiu dng cng nghip (phi ch r bn cht ca kiu dng cng
nghip, nu r c im to dng c bn ca kiu dng cng nghip yu cu bo h khc
bit vi cc kiu dng cng nghip tng t bit). Trong bn m t kiu dng cng
nghip phi c u tn kiu dng cng nghip, ch s phn loi quc t kiu dng cng
nghip (theo tho c Locarno), lnh vc s dng ca sn phm mang kiu dng cng
nghip, cc kiu dng cng nghip bit v lit k nh chp hoc bn v.
- B bn v/ nh chp KDCN: 6 b gm nh chp/ hnh v phi cnh v hnh chiu
t cc pha th hin y bn cht ca kiu dng cng nghip nh c m t
nhm xc nh phm vi (khi lng) bo h kiu dng cng nghip . Tt c cc nh
chp/ bn v th hin kiu dng cng nghip ca mt sn phm/ b sn phm hoc cc
phng n khc nhau ca kiu dng cng nghip phi c cng mt t l, nn ca b nh
chp phi tng phn hoc khng b ln vi sn phm v phi c chiu sng u.

- Ti liu xc nhn quyn s hu nhn hiu hng ho trn KDCN, nu trn kiu
dng cng nghip c nhn hiu hng ho (bn sao GCN K NHHH hoc t khai n K
NHHH hoc bn sao n K NHHH cng vi kt qu tra cu nhn hiu hng ho ).
- Ti liu xin hng quyn u tin: (Bn sao c xc nhn sao y bn chnh ca n
u tin hoc Giy chng nhn trng by trin lm). Cc ti liu ny phi dch sang ting
Vit v c xc nhn theo im 2.3 thng t 3055/TT-SHCN.
- Ti liu xc nhn quyn np n hp php nu ngi np n khng phi l tc
gi ca kiu dng cng nghip m l ngi th hng quyn np n ca cc tc gi
(Giy chuyn quyn np n, hp ng giao vic hoc hp ng lao ng)
- Chng t ph, l ph.
- Ti liu khc, nu c:
i vi n ng k nhn hiu hng ho, ti liu cn thit gm :
- T khai (theo mu do cc SHCN ban hnh)
- Mu nhn hiu (kch thc khng vt qu 80mm):
+ Nu nhn hiu xin bo h mu sc: Np 15 mu nhn mu, 5 mu en trng
+ Nu nhn hiu khng xin bo h mu sc: Np 15 mu nhn mu en trng.
- Ti liu xc nhn quyn s dng hp php cc du hiu c bit (quc k, quc
huy, nh ngi, tn gi xut x, a danh).
- Chng t xc nhn hot ng sn xut kinh doanh hp php: c xc nhn sao y
bn chnh ca c quan nh nc c thm quyn.
- Quy ch s dng nhn hiu tp th, nu nhn hiu ng k l nhn hiu tp th
(quy ch ny c quy nh bi tp th cc c nhn, php nhn hoc cc ch th khc
cng s dng nhn hiu hoc bi ch nhn hiu . Trong quy ch phi ghi y cc
quy tc bt buc cho tng thnh vin s dng nhn hiu phi tun theo, trong c quy
ch v cht lng hng ho/ dch v mang nhn hiu. Km theo quy ch phi c danh
sch cc thnh vin c php s dng nhn hiu tp th ).

- Ti liu xin hng quyn u tin (Bn sao c xc nhn sao y bn chnh, n u
tin hoc giy chng nhn trng by trin lm). Cc ti liu ny phi c dch ra ting
Vit v phi c xc nhn theo im 2.3 thng t 3055/TT SHCN).
- Chng t ph, l ph
- Ti liu khc, nu c (phiu bo co kt qu tra cu.)
i vi n yu cu cp giy chng nhn quyn s dng tn gi xut x hng
ho , ti liu cn thit gm:
- T khai (theo mu do Cc SHCN ban hnh)
- Bn thuyt trnh cht lng (ch r yu t nhn dng sn phm mang tn gi
xut x hng ho, cc ch tiu, c tnh cht lng (mu sc, th tn ti, t l cc thnh
phn cu to, c trng cm quan) ng thi phi ch ra cc phng php hay cch
thc kim nh cc c tnh, cht lng . Nhng c tnh ni trn phi l c th cho
loi sn phm s mang tn gi xut x hng ho tng ng, ch ra s khc bit v cht
lng sn phm sn xut ti vng a l tng ng vi tn gi xut x so vi cht lng
ca sn phm cng loi sn xut ti vng khc).
Trng hp ngi np n thng qua t chc i din SHCN, ngoi cc ti liu
nu trn cn c thm Giy u quyn i din cho t chc i din s hu cng nghip m
mnh la chn.
Quy trnh xem xt n:
1. Xem xt hnh thc:
Thi gian xem xt hnh thc l 3 thng tnh t ngy n n Cc s hu cng
nghip ghi trn du nhn n. Nu n khng c thit st, Cc SHCN s ra thng bo
chp nhn n hp l v cng b n trn cng bo SHCN.
(Theo quy nh ti iu 18.2 v iu 31.2.a ngh nh 63/CP, mi n yu cu cp
Vn bng bo h c cng nhn hp l u c Cc SHCN cng b trn cng bo
SHCN. iu ny to thun li cho nhng ngi c quyn v li ch lin quan c c hi
c kin v vic c hay khng nn cp vn bng bo h cho i tng nu trong n.
c bit i vi nhng ngi cng nh i vi c quan xc lp quyn, th tc phn
i vic cp vn bng bo h s hu ch v thun tin hn nhiu so vi th tc yu cu
hu b hiu lc vn bng bo h cp.

2. Xem xt ni dung
- n sng ch
+ Vic XNND ch c thc hin khi cc SHCN nhn c yu cu xem xt ni
dung v ph xem xt ni dung t ngi np n trong vng 42 thng tnh t ngy u tin
ca n.
+ Thi gian xem xt ni dung n sng ch l 18 thng tnh t ngy nhn c yu
cu ca ngi np n.
- Gii php hu ch
+ Vic XNND ch c thc hin khi cc SHCN nhn c yucu xem xt ni
dung v ph xem xt ni dung t ngi npn trong vng 36 thng tnh t ngy u tin
ca n.
+ Thi gian xem xt ni dung n gii php hu ch l 9 thng tnh t ngy nhn
c yu cu ca ngi np n.
- n nhn hiu hng ha, kiu dng cng nghip.
Thi gian xem xt ni dung l 9 thng tnh t ngy n c chp nhn hp l.
- n xut x hng ho.
Thi gian xem xt ni dung l 6 thng tnh t ngy n c chp nhn hp l.
(Trong trng hp xem xt n, ngi np n c th t mnh hoc theo yu cu
ca Cc s hu cng nghip sa i, b sung cc ti liu trong n. Vic sa i b sung
khng c lm thay i bn cht i tng, khng c m rng phm vi bo h).

B TR MT BNG

Trong phn ny trc ht chng ta s xem xt nhng l do nh hng n quyt

nh v mt bng thit b. Mi mt doanh nghip - t ca hng l n nh my thp c
nhng vn b tr thit b lin quan n nhng l do ny. Th hai l nhng qui trnh sn

xut, gm nhng vn cho php chng ta xc nh v phn loi cc qui trnh sn xut.
Hc vin sau khi hc mn ny phi bit c s khc nhau gia mt phn xng b tr
theo qui trnh v mt phn xng b tr theo chc nng: Gia mt qui trnh lin tc v
hu ht nhng qui trnh sn xut khc; v gia sn xut hng lot v sn xut chuyn bit.
Phn tip theo ca chng trnh ny bn v nhng quyt nh tng quan trong vic xc
nh kiu b tr no l thch hp nht cho ti nhng quyt nh chi tit hn v vic thit
k b tr. Trong vic b tr theo sn phm, iu ny c ngha l lm sao cn bng mt dy
chuyn lp rp. i vi vic b tr theo qui trnh, chng ti s cung cp nhng gii php
thc t c th i khi khng chnh thng nhng li c th h tr tt cho vic b tr.
Phng php th rt hu dng, nhng khng phi l c th p dng mt cch tuyt i.
Khi ni n phng php th ng sai, l chng ta cp n vic thit k cng vic ch
khng phi l gii php cho cng vic. Trong phn ny chng ti cng cp n nhng
nguyn l lun chuyn vt liu. Chi ph lun chuyn vt liu l khc nhau i vi nhng
cch b tr khc nhau.
1. Tng qut v b tr mt bng
Cc quyt nh v phn b v b tr thit b l c bit quan trng bi nhng ng
dng lu di ca chng. S rt tn km khi phi thit k li mt mt bng. S thay i v
nhu cu i hi nhng thay i v kh nng p ng (nh chng ta bit, trong di hn
nng lc sn xut c xc nh bi s lng thit b; vic b tr nhng thit b ny lm
cho kh nng tt hn). Sn phm c th c thit k li, hoc mt sn phm c th c
a vo hoc loi ra khi mt nhm sn phm. C th c s thay i trong cng ngh ch
to sn phm.
Trong bt k doanh nghip no, t c vic b tr tt mt bng nh qun l
cn quan tm n nm yu t sau:
Chi ph sn xut/dch v;
Hiu qu ca hot ng;
Kh nng thch ng trong vic thay i sn phm dch v;
Cht lng; v
Ngi lao ng t cht lng cao.

1.1 Mt bng nh hng n hot ng nh th no

Chi ph sn xut b tng ln nu vic b tr i hi tng lng d tr (lm tng chi
ph qun l chng), d on khng hng d tr (lm chm cc hot ng). Vic b tr
mt bng nh hng n hiu qu sn xut thng qua tc ng ca n ln vic s dng

nguyn liu, thi gian v trn ht l khng gian c s dng. Tnh linh hot sn xut ni
n kh nng iu chnh cc phng php sn xut, vic thit k sn phm, sn lng
hoc chng loi sn phm hoc loi hnh dch v. Cc cch b tr khc nhau to iu kin
bo m s ph hp cho cng vic c tm quan trng c bit i vi hot ng dch v,
ni din ra nhng giao dch trc tip trong mi trng i hi an ton v tp trung. Khi
b tr mt bng phi cn nhc n nhng yu t trn cng nh khuynh hng b nhm
chn khi ngi lao ng phi lun lp i lp li mt nhim v no .
1.2. B tr hin vt
B tr mt bng l vic sp xp mi th cn thit cho sn xut hoc dch v bao
gm my mc thit b, con ngi, nguyn liu, v c thnh phm. Nhng tiu chun cho
mt mt bng tt lin quan mt thit n con ngi (nhn vin v khch hng), nguyn
liu (th, x l, v s ch), my mc, v nhng mi tng quan gia chng. V th
trc ht chng ta s bn n nhng mc tiu chung ca vic thit k mt bng. Sau
chng ta s xt n cc cch b tr cn bn v vic p ng nhng mc tiu nu trn.
2. Cc cn nhc khi b tr mt bng
Mc tiu chung ca vic b tr mt bng thit b l bo m hot ng vi chi ph
r nht c th c. C mt vi nhn t to nn chi ph sn xut (khc vi chi ph nguyn
liu) mt cch trc tip cng nh gin tip. Nhng nhn t ny cn c quan tm hng
u trong qu trnh ra quyt nh b tr. Bng 4.1 ch ra nhng lnh vc quan tm khc
nhau trong qu trnh ny. C th hn chng ta s tp trung vo nhng vn sau:
S lu chuyn ca nguyn liu;
im ng;
S c lp ca my mc;
An ton v tinh thn lm vic ca ngi lao ng;
Vic la chn thit b; v
Tnh linh hot ca h thng.

S lun chuyn ca nguyn liu

Trong mt h thng sn xut tiu biu, nguyn liu c di chuyn t cng on
ny n cng on khc trong sut ton b qu trnh sn xut, t khu tip nhn nguyn
liu n vic phn phi sn phm. Cng tng t nh vy trong hot ng dch v, khch
hng (hoc yu cu) di chuyn qua cc giai on trong h thng. Vic di chuyn ca
nguyn liu hoc khch hng khng to ra li nhun. Khng c s tng gi tr trong vic

di chuyn nhng trn thc t cn phi tn chi ph cho chng. D thy nht l chi ph
vn hnh my v lng tr cho cng nhn i chuyn nguyn liu, gim vic di chuyn
c ngha l gim c chi ph trc tip ny. Cng nh vy, cng phi di chuyn nhiu
nguyn liu v khch hng th kh nng xy ra tai nn cng cao, m khi tai nn xy ra th
s lm tng chi ph. Vic di chuyn cng nhiu cng d gy ra v, nguy him, hoc h
hng hng ho v, tng t nh vy, giy t cng d b tht lc. Cng vi vic v v
tht lc l kh nng gy thng tn cho ngi lm vic. Mt vn khc c th ny sinh
cng vi vic d tr thiu nguyn liu. Cui cng vic chm tr trong lun chuyn
nguyn liu c th gy ra bt mn trong khch hng v gim doanh s.
Bng 4.1. Cc nhn t trong vic chn la cch b tr
Tiu chun c th dng

Gii thch

D dng thu hp hoc m rng C th d dng tng hoc gim khng gian cn s
trong tng lai.
dng?

Kh nng thch nghi v thay i Vic b tr c th d dng thch ng vi s thay i

v chng loi v s a dng ca sn phm m
khng cn sp sp li?

Tnh linh hot ca mt bng

Mc d dng thay i cch b tr khi cn p

ng s thay i nh th no?

Hiu qu ca vic di chuyn

nh hng nh th no n kt qu hot ng sn
xut hoc cc bc di chuyn ca nguyn liu,
giy t, hay con ngi.

H qu ca thit b nng chuyn C th s dng v qun l h thng nng chuyn,

vt liu
thit b, container d dng n gin?

Hiu qu tn kho

Hiu qu ca vic tn kho nh th no?

Hiu qu s dng khng gian

Bao nhiu din tch sn v khng gian c s

dng?

Hiu qu ca tt c cc dch v Khu vc cung cp c c sp xp phc v tt

cung cp
nht cho khu vc sn xut?

nh hng i vi an ton v nh hng ca b tr i vi tai nn v s sch s?

qun l c s vt cht

10 nh hng i vi iu kin Vic b tr ng gp nh th no trong vic to nn

lm vic v s tho mn ca mt mi trng lm vic thun li?
ngi lm vic

11 S d dng trong vic iu Vic b tr s gip cho ngi qun c hng dn

khin v kim sot
v kim sot hot ng d dng?
12 Gi tr khuych trng i vi Vic b tr c li cui v hp dn lm ni bt
cng chng v chnh quyn
hnh tng ca cng ty?
13 nh hng i vi cht lng nh hng ca vic b tr i vi cht lng sn
sn phm v nguyn liu
phm n mc no?
14 nh hng i vi cng tc bo Vic b tr s h tr hay ngn cn vic bo tr
tr
mc no?
15 Ph hp vi t chc nh my

Mt bng s thch hp vi cu trc ca t chc nh

th no?

16 S dng thit b

Thit b c s dng n mc no?

17 nh hng i vi an ninh

Vic b tr gip kim sot vic trm cp nh th

no?

18 S dng cc iu kin t nhin Vic b tr c thun li nh th no v mt iu

kin t nhin?
19 Kh nng p ng v cng sut Vic b tr c p ng tt nhu cu v sn lng?
20 S tng thch i vi k hoch Vic b tr tng thch vi k hoch di hn n
di hn
u?
3. Qu trnh sn xut
Chng ta cp n hai qui trnh sn xut khc nhau - l sn xut lin tc v
gin on. By gi chng ta s lm r hn chi tit ca nhng loi hnh ny. V cn bn s
phn chia ca chng ta da trn hai c tnh, l vic sp xp cc hot ng v mc
lp li ca cc hot ng, hai c tnh ny c quan h tng h vi nhau.
3.1 c tnh ca vic s dng vt liu
Trong mt phn xng b tr theo dng vt liu, cc yu t u vo c vn
chuyn theo cng ng nh nhau. Ngi v my hon tt thao tc gia cng trn mi u
vo ca vt liu. Trong mt s trng hp, nhng thao tc ny l ng nht tuy chng
khng n gin l cng loi vi nhau. Nhng trng hp ny bao gm sn xut hng lot
(v d nh sn xut xe hi, my tnh c nhn) v mt s cng vic dch v kinh doanh.
Trong nhng trng hp khc th chui hot ng l nh nhau, nhng cng c s
khc nhau v c th v thi gian cho mi hot ng. Phng cp cu ca bnh vin l

mt v d ca loi b tr theo dng vt liu. Chu trnh cho cc bnh nhn l ng k, chn
on, v lp ho n, nhng nhng hot ng tht s trong ba qu trnh ny l khc nhau
tu thuc theo yu cu ca mi ngi bnh.
Trong mt phn xng b tr theo cng vic - ca hng cng vic, mi u vo qua
h thng theo mt ng khc nhau. V d nh x nghip sn xut g, bnh vin,
xng in, trng i hc. Loi hnh b tr ny thng sn xut hng n chic hoc vi
s lng t.
3.2 Vic lp li ca cc hot ng
Chng ta s phn loi vic chuyn i ca cc h thng sn xut theo mc lp
li ca cc cng vic. u trn ca di phn loi l h thng sn xut lin tc, n bao
gm nhng chuyn i xy ra lin tc. V d cho nhng h thng trn l sn xut dc
phm v ho cht, khai thc v lc du, sn xut sn. Nhng ngnh cng nghip sn xut
lin tc l cng nghip ch bin. mc di l sn xut theo dy chuyn lp rp,
hay sn xut hng lot. V d cho sn xut hng lot bao gm sn xut xe hi, bng n,
inh vt. Mc k tip l sn xut theo l, ni m sn phm c sn xut theo l hay
t. Nhng v d ca loi ny l my bay, cc lp i hc, hay nu n ti nh hng. Loi
cui cng l sn xut n chic, hay d n, ni m cc n v ch c ch bin mi
ci mt ln. V d nh vic cha bnh, vic xy dng mt nh my, hoc pht trin mt
sn phm mi.
Cc loi trong di lin quan n nhau theo cch sau: Khi chng ta di chuyn dc
theo di t h thng sn xut lin tc n sn xut n chic, l chng ta tng vic s
dng c tnh ca sn xut b tr theo cng vic so vi sn xut b tr theo dng vt liu.
Sn xut n chic c ngha l sn xut mi kiu mt ci, mi ci s c lm theo
nhng cng on khc nhau. Trong trng hp ny th loi hnh b tr theo cng vic
c s dng, c l trng hp d thy nht l mt d n.
4. Cc kiu b tr mt bng tiu chun
Chng ta va ni v cc kiu qa trnh sn xut. Chng ta phn bit gia hai loi
h thng sn xut trn. Lin quan n hai loi h thng ny l hai kiu b tr tng ng b tr theo qa trnh v b tr theo sn phm.
4.1 B tr mt bng theo qa trnh
Khi qui trnh sn xut t chc theo cng vic, vic hon tt mi sn phm i hi
nhng hot ng khc nhau: o to i hc (sinh vin tham d nhng kho hc khc

nhau cho cng mt cp), bnh vin (bnh nhn cn cch cha tr khc nhau), ca hng
bn theo n t hng (cc khch hng c nhng yu cu khc nhau cho n t hng
ca h). Trong nhng trng hp ny, my mc v cc cng vic c tp hp theo chc
nng. V d trong xng sa cha t, cc thit b sa bnh xe c t chung mt
ni; trong trng hc, tt c cc mn kinh t hc c dy mt trung tm; trong bnh
vin cc my X quang c t cng mt khoa. Sn phm hay khch hng cn p ng
c di chuyn t khu lm vic ny sang khu khc tu theo yu cu ring ca tng sn
phm hoc c nhn.
Li th ca vic b tr theo qa trnh
Nu ch da vo nhng im khc nhau ca cc hot ng trong vic b tr theo
qa trnh, ta khng th bit r ti sao v khi no th s dng cch b tr ny. Mt l do
cho vic s dng n l tnh linh hot - rt cn trong trng hp doanh nghip cung cp
nhiu loi sn phm hay dch v khc nhau. Thc t l cc doanh nghip s dng qui
trnh sn xut theo chc nng l h ang bn nhng kinh nghim chuyn mn ca mnh
ch khng phi l mt sn phm c th no . Thc t h l nhng chuyn gia trong
vic x l nn cng c ngha h cung cp nhng sn phm cht lng cao hn i vi bt
k sn phm no. Vic b tr theo tin trnh cng c nhng li th ca n v mt chi ph
bi v thit b m n i hi c chi ph thp hn thit b sn xut sn phm c bit.
tin cy v kh nng ca nhng thit b ny tt hn. Vic bo tr nh k thit b trong
vic b tr ny d dng hn, bi v cc thit b cng loi th c chung mt ch.
Tng t nh vy nu mt my b hng th cc my khc vn c th tip tc m nhim
cng vic.
4.2 B tr theo sn phm
Ngc vi mt bng b tr theo cng vic, mt bng b tr theo dng vt liu c th
m nhim b tr theo sn phm. Nh cp n trong chng ny, vic b tr theo
sn phm i hi chi ph cao nn s lng sn phm phi ln bo m cho vic b
tr ny. Trt t ca qui trnh c b tr tu theo c tnh ca sn phm v/hoc dch v.
V c bn, vic b tr theo sn phm (cn gi l b tr theo ng thng) tng t nh
mt dy chuyn lp rp.
Mt i hi ca vic b tr theo qu trnh l sn phm hoc khch hng phi di
chuyn qua cc khu vc gia cng. Tuy nhin trong b tr theo sn phm th vic di
chuyn nh vy gp rt nhiu kh khn. Lu rng giai on 5 v 6 trong qui trnh sn
xut khng phi dnh cho c sn phm A v B. Hai sn phm ny khng cn phi gia
cng nh nhau. Cng lu rng giai on 3 v 4 u xut hin hai ni. i vi cch b

tr ny th vic di chuyn sn phm gia cc cng on cn c thu ngn nhm tng tc

cng vic. C nhiu l do chn vic b tr theo sn phm. L do r rng nht l n
cho php tng nhanh tc sn xut. Mt l do khc l d dng hn trong vic qun l
bi v dng di chuyn ca nguyn liu tnh n khi b tr. Cui cng, gim lun
chuyn nguyn liu s gim chi ph nh vic s dng hu hiu thi gian, khng gian,
nguyn liu v lao ng.
Trong bng 4.2 chng ta a ra so snh v im mnh v yu ca hai cch b tr
da trn vic thc hin cc ch tiu qun l. Khng c l do cho vic ti sao cch ny li
c dng nhiu hn cch khc. Thng thng, vic la chn ph thuc vo tnh a dng
ca sn phm sn xut v s lng ca chng. Tu chung li, cch b tr theo sn phm
c chi ph ban u cao hn, nhng chi ph trong sn xut li thp hn. iu ny dn n
trng hp c d on bi th ho vn trong biu 4.2. S lng sn phm t
khng th b p cho chi ph u t ban u v lp rp dy chuyn cao.
Bng 4.2 Mc p ng ca b tr theo qu trnh v theo sn phm i vi ch
tiu qun l
Ch tiu qun l

B tr theo qu trnh

B tr theo sn phm

Lun chuyn nguyn liu

Di chuyn chm qua cc Di chuyn lin tc

cng on

S gin on

Xut hin khi cc cng vic Ch xy ra khi my b hng

khc nhau i hi cng mt
cch x l

S c lp ca my

My c th c lp

Khng th b tr my c lp
vi nhau

An ton / tinh thn lm vic Tinh thn lm vic tt hn do Tc di chuyn ca hng ho

s dng a dng ca cng c th gy nguy him
vic
Linh hot trong sn xut

L mc tiu chnh ca vic Sn phm mi i hi phi thay

b tr
i b tr

La chn thit b

Theo mc tiu chung cho cc Theo mc tiu ring ca sn

loi sn phm
phm sn xut

Chi ph thit b

Nhn chung l r

t, hiu sut cao hn

Sn xut

Chi ph cao, tc thp

Chi ph thp, tc cao

iu cng vic

Lin tc

Khng theo l

Tn kho

Mc cao

Ti thiu

Cht lng

Tng do chuyn mn x l

Tng ln do s lp li

tin cy ca thit b

Kh nng d phng; bo tr Khng d phng, i hi bo tr

nh k
nh k nhiu hn

p ng i vi vic thay Tt
i kiu mu

C th i hi phi b tr mi.

Vn lp k hoch
Hai kiu b tr dn n hai loi vn khc nhau trong vic ln k hoch. B tr
theo sn phm dn n hai vn l thit k dy chuyn lp rp v xc nh c l. Vic
b tr theo qu trnh gp hai vn l phn b cc cng on v lp lch trnh cho chng.
Vic xc nh tin trnh no trc l ch ca chng khc. Cc vn trong vic k
hoch lin quan n hai cch b tr ny v gii php gii quyt chng s c tho
lun sau trong chng ny.
4.3 B tr theo v tr c nh
Loi b tr th ba l b tr theo v tr c nh. Trong cch b tr ny tin trnh sn
xut xoay quanh sn phm; sn phm khng di chuyn nh trong cch b tr theo qu
trnh hay sn phm. Vic s dng cch ny l cn thit, v vy khng cn xt n nhu cu
thay i.
Cc d n thng s dng cch b tr ny. Nhiu vn v lch trnh v kh nng
ngun lc pht sinh do vic cn thit phi di chuyn qui trnh sn xut n sn phm.

Hnh 9.2. Khc nhau gia b tr theo qu trnh v sn phm

Nhng vn nh vy s pht sinh nu d n i hi phi thc hin nhng cng
on x l khc nhau. Vic kim sot lch trnh cng tr nn quan trng nh vic lp lch
trnh bi v cn phi duy tr tnh cn bng ca lch trnh.
5. K thut b tr mt bng theo qu trnh
B tr theo quan h tng i cc b phn l mt cch nhn h thng v cc b
phn trong mt mt bng. y ta ch xem xt cch sp xp mt bng khi c lu n:
S n v din tch m b phn chim gi
S n v quan h gia cc b phn hay mc ti trng ca tng n v.

5.1 Mc n v di chuyn
Chi ph cho vic di chuyn gia hai b phn i v j c tnh bng s ln di chuyn
gia hai b phn i v j nhn vi chi ph cho vic di chuyn ny. S ln di chuyn ny
c trnh by trong Ma trn T - n (From -To matrix).
V d v tnh n v di chuyn
Ta c 4 my M1, M2, M3, M4. Sn phm cn sn xut l P1 v P2 vi qui trnh sn
xut v sn lng nh sau:
Sn phm

Qui trnh

Sn lng

P1

M2 --> M3 --> M1

100

P2

M1 --> M2 --> M4

200

n v di chuyn s c tnh v trnh by trong Ma trn T - n

100 n v ti t M3 n M1 c xem nh tng ng vi 100 n v M1 n

M3.
n v di chuyn cng c th l s ngi qua li v cng vic gia hai b phn, cng c
th l s cng vn chuyn i, nhn v v.v...
5.2 S n v din tch
tin vic sp xp cc b phn theo nhng module kin trc, din tch cc b
phn c tnh theo cc n v din tch.
Cc chng trnh my tnh thch hp s tnh ton phi hp cc v tr b phn vi
nhau c mt cch b tr lm ti thiu ho chi ph/di chuyn gia cc b phn v m
bo ng cc rng buc v din tch.
5.3 S dng phn mm my tnh
6. Cn bng dy chuyn lp rp
Cn bng dy chuyn lp rp l quy trnh thit k dy chuyn sao cho vic sn xut
tr nn d dng v r tin trong kh nng c c, ng thi c th t c tc nh
nhu cu i hi.
Mt ngi c th lm tt c cc nhim v nhng tc s chm. Nguyn tc phn
cng lao ng c s dng tng tc sn xut (hay gim thi gian cho mt sn
phm). Tng s ngi lao ng c th c s dng t c tc sn xut nhanh
nht c th.
V d 4.1
Bng 4.3 din ra nhng bc (nhim v, hot ng, hoc cng vic) cn thit
hon tt mt chic o s mi. N th hin thi gian thc hin ca mi bc v th t thc
hin. S 4.3 cho ta thy trnh t cc bc trong vic may mt ci o. Ch l trnh t
c tnh bc cu. Ni mt cch khc, bi v nhim v H l sau nhim v F v nhim v
F sau nhim B, nn trong mi ci o khi nhim v B cha hon tt th nhim v H cha
th c thc hin.
Bng 4.3: Trnh t cng vic
Nhim v

Thi gian
(giy)

Cc nhim v cn c hon tt trc

40

Khng

55

Khng

75

40

30

A, B

35

45

D, E

70

15

G,H

65

Khng (75 giy l thi gian ti a cho mt cng vic)

Hnh 4.3 S mng cng vic sn xut o s mi

- Bng trn cho ta thy tng thi gian ca nhim v l 510 giy. Nu mt ngi lm
tt c cc nhim v th thi gian ngi lm mt chic o l 510 giy. Bi v ngy lm
vic 8 gi nn s o ngi c th lm c l:
8 gi/ngy x 60pht/gi x 60 giy/
pht
-----------------------------------510 giy/chic

= 56,47 chic/ngy

Trong trng hp ny nu lng l 10$/gi th chi ph lao ng/sn phm l:

8 gi/ngy x 10$/gi
--------------------56,47 chic/ngy

= 1,42 $/chic

Mt ngi lm vic mt mnh l c bit. Xt trng hp ngc li. Gi s c 11

ngi lm vic trn mt dy chuyn, v mi ngi m nhn mt trong 11 cng on.
Hn na, gi s rng sau mi 75 giy s c mt ting chung v thi gian gia hai ting
chung mi ngi thc hin xong mt nhim v. Trong trng hp ny mi nhim
v thc hin ht 75 giy, do trm ny s c tc 75 giy/chic, hay
8 gi/ngy x 60pht/gi x 60 giy/
pht
-----------------------------------75 giy/chic

= 384 chic/ngy

- 11 cng nhn lm vic trn mt trm s c tc sn xut cao hn mt ngi lm

vic n l, nhng chi ph cho lao ng cao hn (2,30 /chic). Cn bng dy chuyn
lp rp l k thut cn bng gia tc sn xut v chi ph b ra.
7. Cch cn bng dy chuyn
i vi vic cn bng mt dy chuyn thng thng, ta thng bt u vi bng
hay th th t v tc sn xut mong i. Cho trc mt tc sn xut v thi gian
lm mt sn phm, bc u tin s l xc nh thi gian chu k ln nht c th t c
mc tiu ca sn xut.
Thi gian chu k l thi gian m sn phm lu li trn dy chuyn. ti thiu ho
thi gian ny, chng ta chn thi gian ca nhim v lm lu nht bi v n l khu ng
trong qui trnh. N cho php c tc sn xut nhanh nht, thng vt tc sn xut
nh trc. Chn thi gian chu k cao hn th tc s chm li. Trong v d 9.1, thi
gian chu k i vi mt ngi lm vic c lp l 510 giy, trong khi i vi 11 ngi
lm th ch l 75 giy. Hai thi gian ny l hai cc ca v d, mt th qu di cn thi gian
cn li th qu ngn. Chng ta s dng phng php sau xc nh thi gian chu k ti
a: chuyn tc sn xut cho trc (n v sn phm/tun, thng hoc bt k t s sn
phm trn thi gian thch hp no thnh thi gian/n v sn phm (giy/ci, pht/ci...).
V d 4.2: S dng li s liu trong v d 4.1. Gi s rng mc tiu sn xut l 200
o/ngy th thi gian chu k ln nht c th l bao nhiu?
tr li cu hi ny, n gin l o nghch t s 200 o/ ngy thnh 1/200
ngy/o, hay
1 ngy
----------200 chic

8 gi
x

----------1 ngy

60 pht
x

-----------

60 giy
x

1 gi

----------

= 144
giy/chic

1 pht

Ngha l nu o c hon thnh khng qu 144 giy th c th t c mc tiu

sn xut 200/ngy. Chng ta s phn b 144 giy cho mi chic o.
Bc th hai ca quy trnh cn bng dy chuyn l dng thi gian chu k ny
tm ra s ni lm vic b nht theo l thuyt. Trong thc t ni lm vic l ni cng nhn
thc hin mt hoc nhiu nhim v. Bc ny c th xc nh bng cng thc.
Thi gian sn xut mt sn phm
Thi gian chu k ti thiu
------------------------------

=
S ni lm vic
Vi p s lun c lm trn ln tnh theo n v. Thi gian sn xut mt n v
sn phm l tng thi gian ca cc nhim v.
V d 4.3 Tm s ni lm vic l thuyt ti thiu cho vic sn xut o s mi, s dng thi
gian chu k l 144 giy
p dng cng thc, s lng ni lm vic ti thiu l:
510 giy/chic
--------------------144 giy/chic/chuyn

= 3,54

Sau khi lm trn cho ta bit s ni lm vic cn thit l 4

Ngay c nu kt qu l 3,04 th ta cng phi lm trn ln thnh 4. Lm trn t 3,04
ln 4 l hp logic bi v ta khng th t c tc sn xut yu cu vi 3 ni lm vic.
Tuy nhin vic iu chnh ny lm gim hiu qu cn 75%, bi v ni lm vic th t l
nhiu hn cn thit. Cng vi vic gim tnh hu dng ca ni lm vic th 4 l kh nng
phi u t ln cho ni ny. V hai l do trn, hu ht cc nh qun l s tm n nhng
chn la khc nh lm thm ngoi gi hoc k li hp ng ph khi phi ng u vi
tnh trng ny. Vic xem xt chi ph c th dn n s la chn khc.
Ti y ta xc nh c rng t c mc tiu sn xut, thi gian chu k
phi t hn 144 giy v hn na cn c t nht bn ni lm vic. Tuy nhin ta khng th
c c cc cng vic hon tt ti 4 ni vi thi gian chu k l 144 giy. Vic c gng th
hin nhng nhim v yu cu thng qua s lng cc ni lm vic l cn bng dy
chuyn lp rp v l ph thuc vo c thi gian hon thnh cc nhim v v gii hn v
th t u tin.
Tht khng may l khng c mt phng php no c th m bo vic cn bng
dy chuyn l tt nht c. V vy cc phng php s dng l nhng phng php kinh
nghim m n gin ch l nhng cch s dng php th ng sai, on theo nhng qui
lut c hc, hoc qui lut s ln. By gi chng ta s gii thch nhng cn bng dy
chuyn lp rp da trn kt qu kinh nghim i vi v d v may o s mi.
cn bng dy chuyn lp rp chng ta x l theo tng ni lm vic mt. Ngha
l ta phn b 144 giy cho tng ni v thc hin nhim v mt m khng ph trnh t.
bt u ta chn gia ba nhim v A, B v C bi v khng c nhim v no i hi phi

c hon thnh trc khi thc hin chng. p ng mc ch ca v d ny, ta s

quyt nh chn mt nhim v c thi gian thc hin di nht (nhng vn bo m ph
hp vi thi gian cn li ca ni lm vic) gia cc nhim v c cng th t u tin.
c gi l quy tc thi gian thc hin di nht. p dng qui tc ny ta coi C l nhim v
khi u v C c thi gian di hn A hoc B. Nhim v C c a vo bng ti ni lm
vic 1; vi thi gian thc hin l 75 giy th thi gian cn li ca ni lm vic 1 l 144
75 = 69 giy. Vy vi nhng nhim v cn li ta ch xt n nhim v A v B. Ta a
nhim v B vo ni lm vic 1, v n cn nhiu thi gian hn A. Nhim v B c a
vo bng, vi thi gian thc hin l 55 giy v thi gian c th ca ni lm vic 1 l 69
giy, th ni ch cn li 14 giy. By gi khi nhim v B xong, nhn vo s trnh
t (s 4.3) ta thy n lt nhim v F. Lu rng, cho d B hon tt nhng nhim
v E vn cha n lt v A cha c thc hin. Do c A v F u c thi gian ln hn
14 giy cn li ca ni lm vic s 1, nn ta tip tc vi 144 giy ca ni lm vic s 2.
Phn cn li ca bng cng c thc hin nh vy. S dng phng php thi gian
nhim v i hi phi c nm ni ch khng phi bn c th thc hin mc tiu sn
xut.
Bng 4.4 Cn bng dy chuyn theo qui tc thi gian nhim v di nht
Ni lm vic

Nhim v

Thi gian

Thi gian cn
li

Nhim v sn
sng cn i
A, B, C

C
B

75

69
14

A, B
A, F

F, D, E

55
130
2

40

104

40

64

35

29

F, E
E, H

115
3

H
E

70

74
44

E
G

99

30
100
4

45

15

84

65

19

J
K

125
5

40

104

Khng

Bi v chng ta cha hon tt mc tiu phn b cc nhim v thnh bn ni lm

vic, nn c hai kh nng tn ti. Kh nng th nht l n gin ta khng th thc hin
c, kh nng hai l c th c qui tc khc gip phn b nh cnh yu cu. Chng
ta s th qui tc th hai qui tc nhim v theo sau nhiu nht.
Da trn s u tin, ta c th m s nhim v theo sau tng nhim v.
Nhim v

Nhim v theo sau

S nhim v theo
sau

D, E, G, I, J, K
A
B
C

6
E, F, G, H, I, J, K
K

7
1

G, I, J, K

G, I, J, K

H, I, J, K

I, J, K

H
I

I, J, K
J, K

3
2
1

K
K

0
Khng

Trong chn la gia cc nhim v, ta chn vic c s nhim v phi lm sau n l

nhiu nht (trong trng hp ging nhau th chn nhim v c thi gian di nht).
Phng php cn bng ny c th hin bng 4.5. Nhim v u tin c chn cho
ni lm vic 1 l B, bi v n c s nhim v theo sau nhiu hn c A hay C. Tip tc nh
vy ta s cn bng c bn ni lm vic. Thi gian chu k l nh nhau cho hai cch cn
bng, nn ta chn cch c s ni lm vic t hn cch hai. Hn na khng cn phi tip
tc v s lng ni lm vic ti thiu v l thuyt l bn. Ni cch khc, ta bit trc
rng khng th cn bng t hn bn ni lm vic.
Bng 4.5: Cn bng dy chuyn s dng qui tc nhim v theo sau nhiu nht
Ni lm vic

Nhim v

Thi gian

Thi gian cn
li

Nhim v sn
sng
A, B, C

55

89

40

49

40

A, C, F
C, F, D, E
C, F, E

135
2

35

109

30

79

70

C, E, H
C, H, G
C, G

135
3

45

99

15

84

75

C, I
C
I

135
4

J
K

65
40
105

79
39

K
Khng

Chng ti ch gii thiu hai qui tc u tin. Cn c nhng qui tc khc m

ng ch nht l qui tc trng s phn loi v tr. Tuy nhin tt c nhng qui tc ny u
mang tnh kinh nghim, th ng sai. Chng ta nn hiu rng cha c mt qui tc no
cho ta gii php tt nht.
8. Hiu qu
Xem xt s cn i trong bng 4.5 ta thy c bn ni lm vic, v thi gian chu k
l 144 giy. V th 576 giy (144 giy x 4 trm) l thi gian c th cho cng vic trong
mi chu k. Tuy nhin mc d mt sn phm c hon tt trong mi chu k, nhng mi
sn phm ch cn 510 giy lm vic. S chnh lch, 576 510 = 66 giy l thi gian ch.
Qua bng cho ta thy thi gian ch l 9 giy cho mi chu k ti ni lm vic 1, 2, 3 v l
39 giy ti ni lm vic s bn:
9 + 9 + 9 + 39 = 66 giy. Hiu qu ca cn i l hm s ca thi gian ch v c
tnh nh sau:
Hiu qu =

thi gian sn xut mt sn phm

-------------------------------Thi gian xp nhm mi chu k

Trong :
Thi gian phn b cho tng chu k = thi gian chu k x s ni lm vic.
Trong v d ny, hiu qu c tnh nh sau:
510
Hiu qu =

-------- =
144 x 4

510
------576

= 88,5%

Bi v thi gian ti a s dng ti mi ni lm vic l 135 giy thay v 144 giy, nn thi
gian chu k r rng c th gim i 9 giy v hiu qu c tnh li nh sau:
510
Hiu qu =

-------- =
135 x 4

510
------540

= 94,4%

Cn phi r rng v mt l thuyt, thi gian chu k b nht c th c tnh bi cng

thc sau:

Thi gian chu k l thuyt b nht =

Thi gian sn xut mt sn phm

-------------------------------S ni lm vic ti thiu

Trong v d ny l 510 giy/4 trm = 127,5 giy. Thi gian chu k ny khng gy ra
thi gian ch bt k mt ni lm vic no, v d nhin khng c g bo m rng vic
cn bng bn ni lm vic c th t c thi gian chu k ti thiu v l thuyt. N
khng phi l ngu nhin khi thi gian chu k l tng (l thuyt b nht) chia cho thi
gian chu k t c bng vi hiu sut:
= 127,5 / 135 =94,4%

THIT K SN PHM
1. Gii thiu chung

Thit k sn phm mi v a sn phm ra th trng mt cch nhanh chng l

cng vic y thch thc i vi cc nh sn xut trong mi ngnh cng nghip t sn
xut vi mch my tnh n sn xut khoai ty rn.

Hnh 2.1. Tin trnh cc hot ng trong thit k sn phm v chn la quy trnh

Lm th no thit k nhng sn phm sn xut v vic hoch nh quy trnh

sn xut p dng nhng mu thit k vo sn xut s c cp ch yu trong
chng ny.
Hnh 2.1 cho thy, cc hot ng trn c th phn thnh ba chc nng chnh: Tip
th, pht trin sn phm, v sn xut.

Tip th chu trch nhim v vic sng to ra nhng tng sn phm mi v

cung cp nhng c im sn phm cho b phn sn xut.
Thit k sn phm chu trch nhim trong vic chuyn nhng khi nim
k thut ca sn phm mi vo mu thit k cui cng.
Sn xut chu trch nhim trong vic chn la/hoc xc nh quy trnh cho
sn phm mi.

Mc tiu c bn ca bt k mt t chc no l cung cp sn phm v dch v phc

v khch hng. Do , vic thit k sn phm v dch v thc cht l mc tiu sng cn
ca doanh nghip. Mt sn phm c thit k hiu qu cn phi tha mn c nhng
yu cu ca khch hng, t c hiu qu v chi ph v to ra sn phm t cht lng,
t yu cu trong vic giao hng, bn ra th trng, v em li li nhun cho doanh
nghip. Mt doanh nghip c th c c li th cnh tranh thng qua vic ng dng
nhng tng mi mt cch nhanh chng, tha mn tt hn nhu cu ca khch hng, sn
xut nhanh chng, d s dng, v d sa cha hn so vi cc sn phm hin ti.
Qu trnh thit k sn phm nhm xc nh nhng loi nguyn liu no s c s
dng, kch c v tui th ca sn phm, xc nh hnh dng ca sn phm v cc yu cu
tiu chun v c im sn phm? Qu trnh thit k dch v nhm xc nh loi no l
quy trnh vt l trong dch v, nhng li ch trc gic, v li ch tm l m khc hng
nhn c khi s dng dch v.
2. Quy trnh thit k sn phm
2.1 Tng quan
Quy trnh thit k sn phm bao gm bn bc c bn sau: 1. Pht sinh tng, 2.
Nghin cu kh thi, 3. Pht trin v th nghim thit k ban u, v 4. Phc tho thit k
chi tit cui cng ca sn phm hoc dch v. Thng thng, quy trnh thit k c thc
hin bi nhiu b phn trong mt doanh nghip theo nhng bc tun t sau y (hnh
2.2):

Hnh 2.2 Cc bc trong quy trnh thit k sn phm

Hnh 2.2 cho thy, tng v vic pht trin sn phm mi hoc tng v vic
ci tin sn phm hin ti c th xut pht t nhiu ngun khc nhau nh t b phn
nghin cu v pht trin ca doanh nghip, t nhng li phn nn hoc gi ca khch
hng, t vic nghin cu th trng, t nh cung cp, t s pht trin ca cng ngh.
Thng thng, b phn tip th s nhn nhng tng ny, hnh thnh khi nim
v sn phm (hoc nhiu phng n khc nhau v sn phm mi), v thc hin nghin
cu tnh kh thi ca sn phm hoc dch v c a ra. Nu sn phm/dch v p ng
c nhu cu th trng v c th mang li li ch kinh t cho doanh nghip, h s tip
tc xy dng nhng c im ca sn phm v gi n b phn k s thit k xy
dng nhng yu cu v c im k thut ban u v sau pht trin thnh nhng c
trng thit k chi tit. Nhng chi tit k thut ca sn phm thit k s c gi n cc
k s sn xut, h s xy dng k hoch v quy trnh sn xut nhm p ng nhng yu
cu v thit b, cng c, b tr qu trnh sn xut. c trng v ch to trong qu trnh
thit k s c chuyn sang b phn qun l sn xut ca nh my, v lch trnh sn xut
sn phm mi c thit lp.
2.2 Sng to tng

Vic sng to sn phm xut pht t s hiu bit nhu cu khch hng v ch ng
trong vic pht trin c nhng nhu cu ca khch hng. tng v sn phm mi xut
pht phn ln t chin lc ca doanh nghip i vi th trng. V d, nu mt doanh
nghip mun thc hin vic ci tin, nhng tng c th xut pht u tin t phng th
nghim hoc cc nhm nghin cu ca cc trng i hc. Nu doanh nghip c u th
v sn xut hn l v thit k, nhng tng v sn phm mi c th ch yu l t vic
phn tch th mnh sn phm hoc dch v ca i th cnh tranh v n lc ci tin
nhng sn phm thnh cho ring doanh nghip.

Hnh 2.3 V d th trc gic v mt sn phm n sng bt ng cc

- th trc gic l phng php c thc hin nhm so snh nhng nhn thc
khc nhau v nhng sn phm/dch v khc nhau ca khch hng. i th cnh tranh s
l ngun ca nhng tng v l ng c thc y doanh nghip hnh ng.
th trc gic so snh nhn thc ca khc hng v nhng sn phm ca doanh
nghip so vi sn phm ca i th cnh tranh.
- th cm l phng php th gip doanh nghip pht hin s thch ca khch
hng
th cm gip nhn dng cc phn khc th trng v pht hin s thch ca
khch hng.

- So snh chun l vic so snh sn phm hoc quy trnh sn xut vi sn phm c
cht lng cao nht cng loi. So snh chun trc ht cn tm nhng sn phm hoc quy
trnh sn xut c cht lng cao nht hoc hin i nht, so snh vi sn phm cng loi
ca doanh nghip, v thc hin kin ngh cho vic ci tin da trn kt qu so snh.
Doanh nghip so snh c th hon ton khng cng ngnh ngh. Ngc li qu trnh k
thut li lin quan n vic khm ph cn thn tng chi tit trong sn phm ca i th
cnh tranh t thc hin nhng ci tin cho sn phm ca doanh nghip.

Hnh 2.4 V d v th cm
2.3 Nghin cu kh thi
Nghin cu kh thi bao gm cc bc phn tch th trng, phn tch kinh t v
phn tch k thut/chin lc.
Vic thc hin nghin cu kh thi bao gm nhiu bc phn tch v bt u bng
phn tch th trng. Bc phn tch th trng nhm nh gi nhu cu v sn phm c
thit k nhm h tr v tr li cu hi liu c tip tc thc hin quyt nh u t vo sn
phm mi hay khng?
Nu c nhu cu v sn phm, phn tch kinh t c thc hin nhm c lng chi
ph cho vic pht trin v sn xut sn phm v so snh vi doanh thu c lng. Cc k
thut nh lng nh phn tch li ch/chi ph, l thuyt ra quyt nh, gi tr hin ti rng
(NPV) hoc sut thu hi ni ti (IRR), c s dng ph bin nhm xc nh li nhun
trong tng lai ca d n. D liu c dng phn tch l khng chc chn, c lng

ri ro cho vic u t vo sn phm mi v thi ca doanh nghip u t vi ri ro

cng cn c xem xt.
Cui cng, phn tch k thut chin lc l nhm tr li cc cu hi: Sn phm mi
c i hi s dng cng ngh mi hay khng? C vn u t hay khng, liu d n v
sn phm mi c qu nhiu ri ro hay khng? Doanh nghip c nng lc v nhn lc
v kh nng qun l trong vic s dng cng ngh mi theo yu cu hay khng?
2.4. Thit k ban u v thit k cui cng
Cc k s thit k c b phn tip th cung cp nhng yu cu v c im sn
phm (thng l rt tng qut) v chuyn nhng yu cu thnh nhng yu cu k
thut. Qu trnh bao gm vic to ra thit k ban u, xy dng thit k mu, th nghim
thit k mu, hiu chnh thit k, th nghim li v c th tip tc cho n khi thit k
ban u c tnh kh thi. Khi thit k ban u c chp nhn, cc k s s pht trin
thnh thit k cui cng thng qua ba giai on:
1. Thit k chc nng sn phm
2. Thit k dng sn phm
3. Thit k sn xut.
2.4.1. Thit k chc nng sn phm
Thit k chc nng sn phm l vic xc nh nhng c tnh ca sn sn phm.
y l giai on u trong qu trnh thit k cui cng v i hi s quan tm thch ng
ca k s thit k. Thit k chc nng sn phm c thc hin nhm p ng yu cu v
c im sn phm m b phn tip th a ra p ng yu cu ca khch hng. Hai
c im quan trng cn xem xt trong giai on ny l tui th v bn ca sn phm.
2.4.2. Thit k hnh dng sn phm
Thit k hnh dng nhm to ra cc tiu chun vt l ca sn phm nh: hnh dng,
mu sc, kch c, kiu dng, thm m, s li cun i vi th trng, v c trng cho s
dng c nhn cng l nhng yu cu cho thit k hnh dng sn phm. Trong rt nhiu
trng hp, vic thit k chc nng phi c iu chnh m bo sn phm c tnh
thm m. Thit k thi trang c xem nh v d tt nht v thit k hnh dng sn phm.
Vic thit k hnh dng ngy cng tr nn quan trng v nh cng nhn v i ng
thit k c th ngy cng hnh din hn trong cng vic ca h.
2.4.3 Thit k sn xut

Thit k sn xut c thc hin nhm m bo cho vic sn xut sn phm mi

c d dng v t c hiu qu v chi ph. Thc t cho thy nhng thit k qu phc
tp vi nhiu chi tit hoc yu cu v dung sai qu cht. S thiu hiu bit v nng lc
ca h thng sn xut c th dn n vic khng th sn xut nhng mu thit k hoc
yu cu v k nng v cc ngun lc khc khng c sn. Nhiu c nhn b phn sn
xut phi thit k li sn phm phn xng sn xut c th sn xut c sn phm
mi.
Cc phng php thng c s dng trong thit k sn xut bao gm qu trnh
n gin ha, tiu chun ha, v thit k theo modun.
Qu trnh n gin ha nhm l gim thiu s lng cc b phn v chi tit lp rp
trong thit k v kt hp cc b phn cn li sao cho chng tng thch vi nhau m vn
m bo cc tnh nng.
Tiu chun ha nhm l cho cc b phn cng loi c th thay th ln nhau gia cc
sn phm, dn n vic mua hoc sn xut vi s lng ln hn, chi ph u t tn kho
thp, d mua v d qun l nguyn liu, gim bt chi ph kim tra cht lng, v nhng
vn kh khn xut hin trong sn xut.
Mt gii php mi l vic thit k theo modun. Thit k theo modun l vic kt hp
cc khu vc sn xut tiu chun ho (theo modun), theo nhiu cch ch to ra mt sn
phm hon tt cui cng. Thit k theo modun c s dng ph bin trong ngnh cng
nghip in t v ngnh cng nghip sn xut xe t.
2.5 Hoch nh qu trnh
Hoch nh qu trnh sn xut thng c thc hin bi cc k s v cc nh lp
k hoch sn xut ca b phn sn xut. Phn ny s c cp chi tit cc chng
tip theo.
3. Cng ngh thng tin trong thit k sn phm
3.1 Nhu cu ng dng cng ngh mi
Nhu cu ng dng cng ngh mi xut pht trc tip t bn chin lc cnh tranh
sau: chi ph, tc phn phi, cht lng, v tnh linh hot trong qu trnh sn xut (sn
xut theo yu cu khch hng).
Chi ph:

Trong trng hp ny, mc tiu ca vic s dng cng ngh mi l nhm gim chi
ph trong vic sn xut ra mt sn phm hay dch v, v gip doanh nghip t c li
nhun nhiu hn hoc gim gi thnh sn phm tng doanh thu. Cng ngh mi c th
gip nh sn xut gim bt chi ph nh: Gim lng nguyn liu u vo, gim s nhn
cng cn cho sn xut, hoc gim chi ph phn phi (nh tng sn lng sn xut). Chi
ph nguyn liu c th gim bng cch s dng thay th nguyn liu c gi cao bng loi
nguyn liu c gi thp hn sn xut ra cng mt loi sn phm hoc bng cch gim
lng nguyn liu cn thit cho vic to ra sn phm. Ni chung cng ngh cng gp
phn lm gim chi ph lao ng thng qua vic gim bt thi gian lao ng sn xut ra
sn phm. V d, cng ty Johnson & Johnson s dng cng ngh mi sn xut ra
loi knh p trng s dng mt ln, m hu nh khng cn n lao ng, mang li cho
doanh nghip nhng li th cnh tranh v chi ph thp hn so vi cc i th cnh tranh.
Tc giao hng:
Trong nhiu trng hp, cha kho cnh tranh u tin l tc giao hng, c o
lng bi thi gian t khi c n hng cho n khi khch hng nhn hng. Cng ngh c
th gip nh sn xut gim thi gian ny. V d nh thit b hng dn t ng c s
dng nhm tng nhanh qu trnh vn chuyn nguyn liu trong cc nh my ca Xerox,
v di chuyn cc chng loi c sn xut mt cch nhanh chng vo cc kho cha ln
Los Angeles. Cng ngh nh thit b hon chuyn d liu in t (EDI) v hin nay l
cc my Fax gp phn lm thay i thi gian truyn thng tin t mt ni ny n mt
ni khc mt cch ngon mc, do lm gim thi gian giao nhn trong c hai hot ng
vn hnh sn xut v dch v.
Cht lng:
Nhiu cng ngh ci thin cht lng ca sn phm hay dch v, t gip gia
tng doanh s bn v gim chi ph. V d, nhng ci tin thnh cng ca my qut
(scanner) gip cho vic ci thin cht lng hnh nh c qut, v ngc li cho
php cc bc s X-quang v bc s chun on c th chun on bnh tt hn. Nhng
doanh nghip nh Motorola c c nhiu ch li t vic ng dng cc thit b kim
tra t ng trong kim sot qu trnh.
Tnh linh hot hoc sn xut theo yu cu khch hng:
Th trng ton cu trong nhng nm 1990 c c im l vng i sn phm
ngn, s khc bit sn phm tng ln, v m rng sn xut theo yu cu ca khch hng.
gi cho th phn n nh v gia tng trong mt mi trng kinh doanh cnh tranh nh

vy, cc doanh nghip phi linh hot hn trong hot ng tc nghip ca h v tho mn
nhiu phn khc th trng khc nhau. T sn xut hng lot hin nay c s dng
m t chin lc ca doanh nghip nhm phn phi nhng sn phm sn xut theo yu
cu khch hng ti nhng ngi tiu dng vi mc gi ph hp.
3.2 Phn loi cng ngh
Theo ngha rng cng ngh c th c phn thnh hai nhm: Cng ngh sn
phm v cng ngh qu trnh.
Cng ngh sn phm l ni n nhng n lc cng ngh nhm pht trin cc sn
phm hoc dch v mi, V d nh VCR hoc ti khon qun l tin mt. Nhng cng
ngh trn in hnh pht sinh t vic thit k sn phm hoc dch v cc hot ng nhm
pht trin sn phm v dch v, iu ny s c nhc n mt phn khc. Trong phn
ny, chng ti ch mun tp trung vo cng ngh qu trnh v nhng tc ng ca n n
hot ng tc nghip trong cc doanh nghip sn xut v dch v. Cng ngh qu trnh l
ni n vic tp trung cc thit b v quy trnh sn xut c s dng sn xut ra sn
phm hoc dch v. S khc bit gia cng ngh sn phm v cng ngh qu trnh c th
khng hon ton tuyt i. Nhiu cng ngh tin b (nh nhng thay i v qu trnh) v
c bn bao gm c vic ci thin cht lng ca mt s thit b sn xut. Nhng thay i
v cng ngh ca mt qu trnh c th cng c lin quan n cc sn phm trong qu
trnh sn xut v tiu th cui cng (v d nh my tnh c nhn, cc thit b v h thng
thng tin lin lc).
- C mt cch phn loi cng ngh khc, l: Cng ngh phn cng v cng
ngh phn mm, thng c gi ph bin l phn cng v phn mm. Phn cng l ni
n cc thit b, my mc hoc cng cu. Trong khi phn mm l ni n mt tp hp cc
quy tc, th tc hoc cc hng dn cn thit s dng phn cng. V d, thit b kim
tra qu trnh t ng i hi mt ngn hng phi trang b phn cng v c phn mm
c th vn hnh thit b ni trn. Tuy nhin ngi vn hnh cng c th s dng mt phn
mm khc vn hnh thit b trn. Ni chung, phn cng v phn mm mang li nhiu
ch li cho cng ngh. V th, cng ngh mi c th bao gm nhng tin b phn cng
hoc phn mm, hoc c hai. mt s trng hp, ch tn ti phn mm v khi cp
n nhng thay i l nhng thay i trong phn mm.
3.3 Nhng cng ngh c s dng trong qu trnh sn xut
Trong khi s thay i cng ngh ni chung u tc ng n hu ht mi ngnh
cng nghip, th i khi c mt s thay i cng ngh ch tc ng trong mt ngnh cng

nghip duy nht. V d, gch bng l mt tin b cng ngh din ra duy nht trong ngnh
cng nghip xy dng. Cn li hu ht nhng tin b cng ngh trong nhng thp nin
gn y u c mt ngha ln v tc ng rng i vi nhiu ngnh cng nghip. Nhn
chung, nhng tin b trn mang li s t ng ho nhiu hn trong qu trnh sn xut,
trong my mc c s dng thay th trong cc quy trnh do con ngi thc hin.
Nhng v d v cc loi my mc chnh trong cng ngh sn xut l thit b iu khin
bng s, trm nhm cc my iu khin bng s, rob cng nghip, h thng sn xut v
thit k vi s h tr ca my tnh (CAD, CAM), h thng sn xut linh hot (FMS), h
thng iu khin v hoch nh sn xut t ng, v h thng sn xut iu khin bng
my tnh. Sau y, chng ti s m t chi tit v cc loi cng ngh trn, c bit l cng
ngh sn xut iu khin bng my tnh v cng nghip thit k vi s h tr ca my
tnh.
- Thit b iu khin bng s bao gm (1) my cng c iu hnh c s dng
nhm xoay, khoan, mi cc chi tit khc nhau ca nhiu b phn; v (2) mt my vi tnh
iu khin cc trnh t thc hin ca my cng c. Thit b iu khin bng s ln u
tin c s dng ti cc doanh nghip khng gian Hoa K vo nm 1960 v t c
s dng nhiu cc ngnh khc. Trong nhiu m hnh v phn phn hi nhng thng tin
iu khin gn y nhm xc nh v tr ca my cng c trong sut qu trnh lm vic,
nhm so snh v tr thc ca my so vi v tr ca my theo chng trnh, v thc hin
sa cha khi cn thit. Qu trnh ny c gi l iu khin thch nghi.
- Trm nhm iu khin bng my th hin tnh t ng ho v linh ng cao hn
so vi thit b iu khin bng my. Cc trm my khng ch cung cp cc my mc iu
khin t ng m cn mang nhng cng c v nhng cng c ny c thay i t ng
cho ph hp vi yu cu ca tng hot ng tc nghip. V d, mt my n c th c
trang b mt h thng vn chuyn con thoi gia hai v tr lm vic c th cun vo
hoc chuyn i. Trong khi cng vic c thc hin ti bn ny, th b phn ny c
a i v b phn th 2 c chuyn n v tr v cng c cn thit c a n v
c phn cng thc hin cng on k tip.
- Rb cng nghip l nhng b phn h tr cho cc cng vic thc hin bng tay
v lp i lp li nhiu ln. Mt rb l mt thit b c ln chng trnh trc v a
chc nng, v c th c trang b cnh tay c hc (nh kp, hoc cng c dng rp
bulng hoc hn, sn) c dng thc hin cng vic lp i lp li nh nht hoc
t cc thit b, hn, sn.

- Thit k vi s h tr ca my tnh (CAD) l mt phng php hin i thit

k sn phm hoc thit k quy trnh da trn sc mnh ca my tnh. CAD bao ph nhiu
cng ngh t ng, nh ho vi tnh nhm kho st nhng hnh nh o ca mt sn
phm v k thut vi s h tr ca my tnh nhm nh gi cc c tnh k thut ca sn
phm. CAD cng bao gm nhng cng ngh lin quan n vic thit k quy trnh sn
phm, nh hoch nh quy trnh sn xut vi s h tr ca my tnh: thit k ra cc
chng trnh iu khin bng s phc v trong vai tr nh l hng dn cho cc my
cng c c iu khin bng my tnh, v thit k cho vic s dng v tun t ca
cc trung tm my, c gi l hoch nh qu trnh. H thng CAD phc tp c th thc
hin cc th nghim gi , thay th cc cng on y ca qu trnh th nghim mu v
b sung mu.
- Gn gi vi CAD trong thit k quy trnh l cng ngh nhm , y l phng
php sn xut da trn vic phn loi, m ho, nhm cc phn v quy trnh da trn mt
hoc nhiu yu t nh hnh dng, nguyn liu, v hot ng tc nghip sn xut v cng
ngh yu cu trong sn xut. N c s dng mt cch rng ri trong vic xc nh cc
ca cc nhm thit b c lin quan vi nhau theo tng h ca cc chi tit, v cng c
gi l sn xut theo .
- Cc h thng vn chuyn nguyn liu t ng (AMH) gip ci thin hiu qu ca
qu trnh vn chuyn, lu kho, v d tr nguyn liu. V d nh cc bng ti c gii, h
thng t ng t cc chng loi nguyn liu; v h thng thit b hng dn nhiu v tr
trong nh my, ch li ca h thng AMH l gip vn chuyn nguyn liu nhanh hn,
gim tn kho v gim khng gian d tr, gim thit hi sn phm v hiu sut lao ng
tng ln.
- H thng sn xut linh hot (FMS) l ni n mt lot cc h thng khc nhau
mc c gii ho, di chuyn t ng, v iu khin bng my. Mt FMS l mt h
thng c th hin vi s gia tng my mc v s t ng: modun sn xut linh hot,
theo , nhm, h thng sn xut, v dy chuyn.
- Nhn chung, chng loi sn phm s tng ln t sn xut theo modun n h thng
sn xut linh hot. H thng sn xut linh hot l s chn la tt nht cho loi hnh sn
xut a chng loi nhng sn lng thp.
- H thng kim tra v hoch nh sn xut t ng (MP&CS) n gin l h thng
thng tin da trn my tnh, gip ta hoch nh, lp lch trnh v gim st hot ng tc
nghip sn xut. H thng thu thp thng tin t phn xng mt cch lin tc v tnh
trng lm vic, nguyn liu cung cp, v v.v..., v gii phng cc n hng hoc thc hin

t hng. H thng kim tra v hoch nh sn xut phc tp hn cng bao gm quy trnh
x l n hng, kim tra phn xng, mua v tnh ton chi ph.
- H thng sn xut tch hp my tnh (CIM) l mt phin bn t ng ca quy
trnh sn xut chung, trong ba chc nng sn xut chnh l thit k qu trnh v thit
k sn phm; hoch nh v kim tra, v bn thn quy trnh sn xut c thay th bi
cng ngh t ng c m t . Xa hn na, my mc tch hp truyn thng da trn
c s lin lc l vit v ni c thay th bi cng ngh my tnh. Nhng h thng sn
xut tch hp v t ng cao nh trn cn c tn gi l: nh my t ng ton din hoc
nh my ca tng lai.
Bn yu t qun tr chnh, c bn xc nh tc ng dng v thnh cng ca mt
doanh nghip l:
- S kt hp ca mt chin lc CIM v nhn thc c tc ng ca CIM n
hot ng cnh tranh ca doanh nghip, ch khng ch l tc ng n ti chnh trong
ngn hn. iu ny c ngha l doanh nghip phi xc nh mt cch r rng rng phi
cnh tranh vi i th nh th no (c bit nhn mnh vo cc yu t gi, cht lng,
tnh linh hot, s ph thuc) v bng cch no CIM s ng gp thit thc cho kh nng
cnh tranh ca doanh nghip.
- Nhu cu cho vic hoch nh cho ton doanh nghip cn c lin h vi mi chc
nng kinh doanh. Cch tt nht lp k hoch cho CIM thng l thng qua rng buc
v tnh k lut trong cng vic cng vi mi lin h trc tip vi cc nh lnh o cp
cao.
- Cn tha nhn rng cu trc qun l v cc cng vic ca lc lng lao ng c
th c thay i tn dng ht nhng tim nng ca CIM. CIM l mt trit l mi v
l mt cng ngh mi vt qua nhng ro cn b phn v i hi cc k nng cng vic
mi. Cn bit rng c mt yu cu cn thit s dng CIM hiu qu l s tng tc cht
ch gia k thut v sn xut, dn n cc cu trc theo nhm. Cc loi nhm tng t
hoc cc dng mi trong cc quan h t chc gia tip th, k thut v sn xut cng cn
phi c.
- Cn tha nhn rng cc hot ng khc nhau s phi c thc hin b sung
h tr cho cng ngh CIM. Mt cng ngh nhm hoc , s i hi nhng thay i nh
mc cng vic, th tc bo tr, cng c (khun dp, thit b), v.v...

THIT K V NH GI CNG VIC

Trong phn ny chng ta s tp trung vo cc phn t c trng ca cc cng vic

c thit k, phn tch cc nghip v thuc v cc cng vic , cc yu cu i vi
cng nhn v mi trng thc hin cng vic.
1. Gii thiu
1.1. Phn tch nhim v
Phn tch nhim v nhm tr li cu hi Ci g s c thc hin. Cc nhim v
l phm vi hot ng ring trong mt cng vic. Phn tch nhim v, v c bn, l xc
nh mi nhim v c thc hin nh th no v lm cch no tt c cc nhim v
ring l phi hp vi nhau trong mt cng vic.
C mt s nhim v mang tnh quyt nh hn so vi cc nhim v khc v cn
phi nh gi hu qu nu cc cng vic khng c thc hin ng theo cc nhim v
quan trng ny; ngha l ton b qu trnh sn xut c b nh hng khng, c dn n
nguy c mt an ton khng, hoc c nh hng n cht lng khng?
Cc yu cu thc hin ca mt nhim v c th gm c: Thi gian cn thit
hon thnh cng vic, s chnh xc trong thc hin nhim v v cc mt c trng k
thut, li ch ca sn xut hoc c tnh v cht lng.
Xem xt cc kh nng sai lm l mt dng tr li cu hi: Ci g c th xy ra,
xc sut c th xy ra sai lm, ng thi cng xc nh phi thc hin vic kim tra v
gim st nhim v nhiu hay t v bo dng d phng cao hay thp.
1.2. Phn tch nhn cng
Phn tch nhn cng l xc nh ai s thc hin cng vic . Chnh xc hn, cng
nhn phi c phm cht v c trng no tho mn yu cu cng vic, c kh nng
p ng cng vic nh th no v vi nhng kh nng p ng trong cng vic nh vy
h s hng lng nh th no ?
Cng vic i hi cng nhn phi c kh nng v trnh tay ngh nht nh. Tuy
nhin, hai iu ny c nhng c im khc nhau. Mt cng nhn c th trnh tay

ngh thc hin nhiu nhim v ring l , song ngi c th khng kh nng i
ph vi cc sai lm ca nhim v hoc kim tra gim st nhim v mt cch y .
Mt s cng vic i hi lao ng chn tay v phi c sc kho mt mc no
. Yu cu v sc kho ny c xem xt khng nhng t ngi cng nhn ng
vo v tr cng vic, m cn t ra yu cu v sc chu ng cng thng u c na.
1.3. Phn tch mi trng
Phn tch mi trng ch n v tr vt l ca cng vic trong sn xut hoc dch
v v cc iu kin mi trng lm vic. Cc iu kin mi trng gm c nhng yu t
nh nhit , nh sng, thong mt v ting n va phi. V d, sn xut vi mch in
t yu cu phi c mt mi trng sch, kh hu c iu ho v kn. Cc cng bic t
m nh trm tr hay thu my i hi phi c nh sng thch hp. Mt s cng vic sinh
ra bi nh x bng trong dt vi th cn phi thng gi tt
2. Phn tch cng vic
Mt phn trong qu trnh thit k i vi mt cng vic l nghin cu cc phng
php c dng trong cng vic bit r cng vic c thc hin hoc s c
thc hin nh th no. Cho nn, phn ny trong n cng vic quen gi l phn tch
phng php hoc n gin hn, cc phng php lm vic.
Phn tch phng php c ng dng thng xuyn hn thit k hoc ci tin
cc cng vic hin ti. Nh phn tch s kho st cng vic hin hnh bit cng vic
c hon thnh nh th no, nhm xc nh cc nhim v c c thc hin vi hiu
qu cao nht hay khng, c phi cc nhim v u cn thit ht hay khng, hoc c cn
b sung thm nhim v mi no na khng. Nh phn tch cng cn bit lm cch no
cng vic ny n khp vi cc cng vic khc.
Phng php phn tch cng c dng pht trin cc cng vic mi. Trong
trng hp ny nh phn tch phi lm vic vi mt bn m t hoc phc tho v cng
vic c xut v xy dng mt bc tranh tng v cch thc cng vic s c
thc hin nh th no.
Cng c chnh dng cho phn tch phng php l cc loi biu m t theo cc
cch thc hin khc nhau ca mt phn cng vic hoc mt qu trnh lm vic. Li ch
u tin ca nhng biu ny l d hiu hn i vi cc gim st vin, qun l vin v

cng nhn so vi m t bng ch vit. Chng ti s trnh by hai loi biu ph bin
nht: Lu qu trnh v biu cng nhn - my.
2.1. Lu qu trnh
Ngi ta hay dng lu qu trnh phn tch cc bc tun t ca cng vic v
cch thc m mt nhm cng vic lng ghp vo dng din bin tng th qu trnh sn
xut . V d, ng i ca mt sn phm hay mt qu trnh sn xut, ch bin mt mn
n, cc hot ng ca mt kp m trong phng m v.v.
V d 1: Thc hin n t hng (v vic t hng ti cng ty dt Vit Thng)
Vo lc 8h30 vn phng cng ty nhn c mt n t hng khn. u p ng
yu cu c bit ca khch hng, phi thc hin nhng cng vic nh sau:
a) Chuyn ngay n t hng khn t phng nhn n ti b phn bn hng (10)
b) Ti b phn bn hng, cn kim tra tng n t hng mt cch sm nht.
Thi gian i: 30; thi gian kim tra:10
Sau , cc n t hng khn s c ngi a ngay n kho (10)
c) Th kho kim tra th kho (5) xem c hng khng.
Nu khng c hng thi phi vit phiu t hng ti xng sn xut (15).
Ngi a tin s a phiu ny ti phng k ton (10)
Lc ny ngi a tin ang trn ng nn phi ch (50)
d) Phng k ton kim tra ti khon ca khch hng v xc nhn xem khch hng
c chm trong vic thanh ton khng (5). n hng ny l li c ngi a tin tip
tc chuyn n vn phng xc nhn n hng ( VPXNH,10).
e) Ti VPXNH, cc nhn vin phi vit giy xc nhn n hng cho khch hng
mt cch nhanh nht. Thi gian vit xc nhn: 15. Tuy nhin trc thng phi ch
i 125. Sau khi vit xong cn kim tra ngay chnh xc ca giy xc nhn (10).
Nhng ngi a phi tip tc chuyn (10) giy xc nhn n t hng ti trm bu
in, phiu t hng ti b phn bn hng, phiu cp hng ti kho.

f) Trnh n t hng ti b phn bn hng, ch (5) cho n khi hng c chuyn

t kho ti.
Cc bc tin hnh phn tch:
1.
2.
3.
4.
5.

nh du ton b nhng v tr lm vic trong tnh hung trn.

nh du ton b cc cng vic
Phn loi tnh cht cc cng vic
Chn k hiu biu tng cho cc cng vic cng loi
Trnh by s biu din quy trnh trn.

2.2. Biu cng nhn my

Khi mt cng nhn v mt my hot ng cng vi nhau thc hin qu trnh sn
xut, mi quan tm s nhm vo hiu nng s dng thi gian ca ngi cng nhn v
thi gian my. Khi thi gian hot ng ca ngi vn hnh nh hn thi gian hot ng
ca thit b, th s rt hu ch nu ta c c mt cng c phn tch. Nu ngi vn
hnh c th iu hnh mt s phn ca thit b, th vn t ra l tm ra mt s phi hp
kinh t nht gia ngi v my, l gim thiu chi ph do thi gian dng ca my v
thi gian dng ca cng nhn.
V d 2: Biu Ngi My (thc o l di thi gian)
Ca hng Photocopy Hng Dng cn c c dch v lm th hc sinh cho cc hc
sinh trung hc v th nhn vin cho cc nh my v cng ty. Nhn vin ca ca hng s
nh my d liu ca cc khch hng ln mt tm th in sn theo mu yu cu. Th ny
s c t vo my chp lm th. Khch hng lin s c a vo v tr trc my
chp hnh v c my chp hnh. Sau , my s x l v cho ra mt tm th dn
hnh.
3. nh mc cng vic
nh mc l mt nn tng c chp nhn rng ri v c dng so snh. V
phng din nh gi cng vic, chng thng c gi l cc nh mc lao ng hoc
cc nh mc my. nh mc lao ng kh xy dng hn so vi nh mc my mc, v
cc yu t nh tay ngh, sc lc v kh nng chu ng khng ging nhau gia ngi
ny v ngi khc.
Ly nh mc cng vic lm cng c qun l, cc nh qun l x dng cc nh
mc ny theo nhiu cch:

(a) Khuyn khch cng nhn: C th dng cc nh mc xc nh khi lng

cng vic trong mt ngy, do s khuyn khch cng nhn tng nng sut. V d: Vi
k hoch tr lng khuyn khch, cng nhn s nhn c phn thng xng ng khi
lm ra sn phm vt nh mc.
(b) So snh vi thit k ca qu trnh tng t c th thay th nhau. Cc nh mc
thi gian c dng so snh cc quy trnh sn xut khc nhau cho cng mt sn phm.
Nh qun l cng c th dng nh mc thi gian nh gi cc phng php lm vic
mi v c lng nhng u im ca vic s dng thit b mi.
(c) Ln lch trnh. Nh qun l cn c nh mc thi gian giao nhim v cho
cng nhn v cho my mc nhm s dng cc tim nng mt cch hiu qu nht.
(d) Hoch nh nng lc sn xut. Nh c nh mc thi gian ca cc nhim v,
nh qun l c th xc nh cc yu cu v nng lc sn xut hin ti v d kin cho
tng lai i vi cc yu cu mang tnh bt buc t ra. Cc quyt nh v u t vn
v lc lng sn xut cho di hn c th cng cn n cc c lng thi gian ny.
(e) Xc nh gi thnh v gi c. Trn c s nh mc lao ng v nh mc my
mc, nh qun l c th xy dng cc nh mc v gi thnh cho cc sn phm hin ti
cng nh sn phm mi sau ny. nh mc chi ph cng c th c dng xy dng
ngn sch, xc nh gi c v la chn quyt nh sn xut hay mua sn.
(f) nh gi hiu sut: Lng thnh phm ca mt cng nhn c th c so snh
vi lng thnh phm nh mc trong mt khong thi gian xc nh ngi thc
hin tt hay khng tt nh th no. Ngi ta cng dng nh mc thi gian c lng
t l thi gian cht, cng nhn khng lm ra thnh phm.
4. Cc phng php nh gi cng vic
C nhiu phng php nh gi cng vic ngi qun l s dng, nhng chn
phng php no l tu thuc vo yu cu v s liu. V vy, ngi qun l c th dng
nhiu cch thu thp cc thng tin nh gi cng vic cn thit. Chng ti s gii thiu
bn phng php trong cc phng php ph bin nht: Phng php kho st thi gian,
phng php s liu nh mc c bn, phng php s liu xc nh trc v phng
php ly mu th cng vic.
4.1. Phng php kho st thi gian

Phng php hay c dng nht thit lp cc nh mc thi gian cho mt

nhim v l kho st thi gian. Mt cng vic c chia thnh nhiu phn nh hn, dng
ng h bm gi, nh phn tch tin hnh mt kho st th nghim bng cch tnh gi i
vi mt cng nhn hun luyn thc hin cc phn vic qua mt s chu k cng tc
ri tnh thi gian cho tng phn vic. Thu c cc thng tin t vic kho st th nghim
, nh phn tch s xc nh c quy m ly mu nh vy c cho chnh xc
nh yu cu trong vic c lng thi gian trung bnh hay khng. Nu khng, phi tin
hnh thm nhng quan st b sung. Khi quy m ly mu c xem l , nh phn tch
bc sang giai on xy dng nh mc thi gian cho nhim v , bng cch b sung
thm nhng thng tin nh nh gi mc hon thnh v khu tr bt thi gian trnh
mt mi chng hn.
Bng o thi gian quan st cng vic
Cng on ny ch xut hin mt ln cho mi chu k.
K hiu:
T: Thi gian cho mi phn t cng vic
R: Thi gian c trn ng h khi kt thc phn t cng vic.
T: Thi gian c chn
F: Tn sut
RF: H s nh gi hon thnh cng vic
Bc 1: Chn cc phn vic. Bc u tin trong mt cuc kho st thi gian l
chn cc phn vic c trng. Chn cc phn vic phi tin hnh mt s cn nhc. Trc
ht, mi phn vic phi c im bt u v im kt thc r rng thun tin trong vic
c ng h bm gi. Th hai, trnh chn cc phn vic ch ko di di 3 giy v s
rt kh tnh gi.
Bc 2: o thi gian thc hin cc cng vic. Sau khi xc nh c cc phn
vic c trng, ngi ta chn mt cng nhn c hun luyn v phng php lm
vic kho st. Tip theo nh phn tch o thi gian ngi cng nhn phi lm cho
tng cng vic c mt tp hp s liu theo di u tin.

Mt k thut o thi gian khc tng ng, gi l phng php snap- shack (chp
nh nhanh). Trong phng php ny, ngi ta bm li ng h v s 0 sau mi ln hon
thnh tng phn vic.Mc d cch ny cho trc tip cc s liu thi gian ng vi tng
quan st,nhng i hi ngi theo di phi c v ghi li cc tr s thi gian, ng thi
phi bm li ng h mi ln kt thc tng phn vic.
Bc 3: Xc nh kch thc mu. Trong v d trn, s ln quan st ch l 10 ln cho mt
cng vic ng gi tch c ph. Tuy vy quy m ly mu (s ln ly mu) bao nhiu l
va.? Ni chung , nhng ngi dng vic kho st thi gian thit lp cc nh mc
u c mt c tnh thi gian trung bnh ca mnh gn tr s thc nht- t 95% so vi tr
s trung bnh ng khi ly mu th. C mt cng thc, da trn phn b chun, cho php
xc nh kch thc mu (ns) theo yu cu:
H s 1,96 tiu biu cho cc lch chun 1,96 so vi trung bnh to nn tng 5% trn
cc ui ca ng cong phn b chun. H s s/ t gi l h s sai lch ca mu.
chnh xc ca gi tr c tnh p c biu din di dng mt t l ca thi gian trung
bnh ng (nhng khng bit) i vi phn vic .
Trong v d v tch c ph, hy xc nh quy m ly mu thch hp, nu gi tr c
tnh ca thi gian chn la i vi nhiu phn vic nm trong gii hn 4% ca 95% thi
gian trung bnh ng.
Quy m ly mu i vi cc phn vic s khc nhau gia ci ny v ci kia v cc
h s ly mu ca cc bin s khng ging nhau. i vi kho st ny s phi dng quy
m ly mu cn thit ln nht, cho nn tt c cc gi tr c tnh s t c chnh xc
yu cu.
Trong ti l thi gian ghi c trong chu k th i ca mt phn vic v n l quy
m ca vic ly mu mang tnh th nghim. Trong bi ton ny , no= 5 i vi phn vic
1v bng 10 i vi phn vic 2,3 v 4.
Nu mun chc chn rng tt c cc thi gian chn la u nm trong phm vi 95%
thi gian trung bnh ng, chng ta s phi c tng s 58 ln quan st v phn vic 2 theo
yu cu . Do chng ta cn quan st hn 48 ln na.
Bc 4: Thit lp nh mc. Bc cui cng l thit lp nh mc. Trc ht nh
phn tch xc nh thi gian bnh thng (NT) cho tng phn vic bng cch phn on
tc thc hin ca ngi cng nhn c kho st. Nh phn tch khng nhng phi
nh gi tc ca ngi cng nhn thp hn hay cao hn trung bnh, m cn phi
bit thp hn hay cao hn bao nhiu. Nh phn tch gn mt h s nh gi hiu sut
(RF) cho vic thc hin ca ngi cng nhn i vi tng phn vic.

Mt h s khc m nh phn tch cn phi nhn bit l tn s xut hin Fi ca mt phn

vic c th trong mt chu k lm vic. Nh trnh by trn, mt phn vic c th
khng c thc hin trong mi chu k.
Nh phn tch s nhn thi gian chn la (ti), vi tn xut (fi) ca phn vic
trong mi chu k v vi h s nh gi (Rfi) thu c thi gian bnh thng cho phn
vic i v thi gian bnh thng cho chu k (NTC) tc l:
Nti= t(fi)(Rfi0 v NTC = Nti
Thi gian bnh thng cho chu k (NTC) l 2,18 pht trong v d trn, nhng
chng ta c th khng ly thi gian lm nh mc. N khng tnh n s mt mi, thi
gian ngh ngi, hoc cc chm ch khng th trnh khi vn xy ra trong mt ngy lm
vic trung bnh. Do , chng ta phi b sung mt s thi gian b tr no vo thi
gian bnh thng hiu chnh cho cc nhn t ny. Nh vy thi gian nh mc ( ST) s
l:
ST=NTC (1+A)
Trong A l t l ca thi gian bnh thng c b sung cho dung sai .
Phn vic 1 ch xut hin 1 ln trong tt c mi chu k, nn thi gian trung bnh
trong mi chu k ca mi chu k ca n phi bng mt na thi gian quan st trung bnh
ca n. l l do ti sao F1=0,50 cho phn vic ny. Tt c cc phn vic khc u xy
ra trong mi chu k. Thi gian cho mi chu k hon chnh l 2,18 pht.
V d: Xc nh thi gian chun
Gi s t l thi gian c b sung cho cc khon b tr l 0,15. Hy tnh thi gian
chun cho thao tc ng gi c f, c bao nhiu thng cc tng c th cn n cho mt
ngy 8 gi?
V A=0,15 nn ST =2...
i vi ngy 8 gi, thi gian ny s chuyn thnh mt nh chun:
(480 pht/ngy) (2,51 pht / thng) = 101 thng / ngy
S phn quyt trong vic kho st thi gian

C mt s mt ca vic kho st thi gian phi dng kin phn quyt ca nh

phn tch.
- Th nht, nh phn tch phi thn trng khi xc nh cc phn vic c trong qu
trnh kho st.
- Th hai, c th nh phn tch phi loi b mt s thi gian theo di v phn vic
khng c trng cho cng vic. Mt trng hp d thy l ngi cng nhn bt ng
nh ri cng c, nhng cc phn vic khng c trng nh vy thng khng xy ra.
- Mt lnh vc khc cn s phn quyt l dung sai thi gian nhiu hay t. Hu ht
cc dung sai nm trong khong t 10 n 20% thi gian bnh thng. Chng c d
nh tnh n cc yu t nh s mt mi hoc cc chm tr khng mong mun m vic
o lng rt kh thc hin.
- Cui cng, trong qu trnh kho st cn kin quyt nh ln nht l nh gi
hiu sut thc hin. Thng thng th ch c mt s t cng nhn c theo di trong mt
qu trnh kho st thi gian v hiu sut ca h t khi ph hp vi quan im c dng
trong vic xc nh tiu chun. Do , nh phn tch phi c kin phn quyt v thi
gian theo di trung bnh c tnh thi gian m mt ngi hun luyn cn phi c
thc hin nhim v ny vi mt tc bnh thng.
Tm li, s nh gi trong kho st thi gian l phng php c s dng thng
xuyn nht thit lp cc nh mc thi gian. Cc nh phn tch c trnh ,ni chung
c th thit lp cc nh mc hp l bng phng php ny v cng nhn s hiu qu
trnh ny. Tuy nhin phng php nh mc c mt s hn ch, chng hn n khng thch
hp thit lp nh mc cho cc cng vic trong tng nh nh ton hc gii mt
bi ton, gio s ging mt bi ging hoc mt th c kh t chn on mt t h
hng. phng php ny cng khng thch hp i vi nhng cng vic khng lp i lp
li, chng hn vic sa cha bo tr khng nh k chng hn, trong bn cht ca
nhim v thay i mi ln.
4.2. Phng php ly mu th cng vic
5. Tr lng cho cng nhn
5.1. Cc k hoch tr lng

Cc k hoch tr lng da trn s nh gi cng vic ni chung lin quan n cc

bin php khuyn khch. c s dng thng xuyn nht l k hoch tr lng theo sn
phm v k hoch khuyn khch c nhn.
- Cc k hoch tr lng theo sn phm
Tr lng theo sn phm l mt k hoch tr lng da trn s lng cc n v
hon thnh xong trong mt giy hoc mt tun. Nhng ngi vn hnh my thng c
tr lng theo sn phm lm ra: Vn hnh cng nhanh lng cng c tr cao.
- Cc k hoch khuyn khch c nhn
i khi ngi ta cng dng cc k hoch khuyn khch kch thch cng nhn sn
xut. l k hoch thng cho s lng sn phm lm ra vt mc c bn quy nh.
Thit lp mc c bn sau khi p dng cc phng php nh gi l xy dng c
mc sn phm u ra mong mun cho cng nhn trung bnh. K hoch khuyn khch
thng theo phn trm ca k hoch tr lng theo sn phm. Gi s mc c bn c
thit lp l 50 n v u ra. Trong trng hp mt cng nhn sn xut c 60 n v
s nhn thm 10/50 hoc 20% mc tin lng theo nh mc.
- Cht lng v cc k hoch tr lng.
Mc ch ca vic tr lng khuyn khch cng l khuyn khch sn phm u ra
cp cao, nhng iu c th t c l do tr gi bng cht lng. Tnh u vit ca
cng ty s l th no nu mt cng nhn sn xut t 115% so vi nh mc v s lng
nhng c n 20% sn phm lm ra b khuyt tt?
C cht lng ngay t gc l yu t quyt nh t c trnh cht lng
quc t. Cc k hoch khuyn khch thng ch n s lng v cht lng s khng
thc y cng nhn sn xut hng ho cht lng cao.
C hai phng php c bn c dng phn bit cht lng trong cc k hoch
tr lng khuyn khch.
Mt l phng php chuyn ch : Khu tr lng ca cng nhn khi sn
xut hng hoc bt buc h phi sa cha tt c cc sai li vi mc tin lng
thp hn.
Hai l phng php kch thch: Da trn tng mun c lng nhiu th
c gng nhiu v cht lng.

C rt nhiu phng php kch thch a cht lng vo qu trnh nh gi cng

vic ang c p dng trong thc t. iu quan trng l cht lng phi c phn bit
r rng khi xy dng k hoch tr lng.

XY DNG V P DNG ISO 9001

ISO (t chc tiu chun ho quc t) l mt lin minh cc c quan tiu chun quc
gia trn ton th gii (cc c quan thnh vin ca ISO). Cng vic chun b Tiu chun
Quc t thng c thc hin thng qua u ban k thut ISO. Mi thnh vin quan tm
n mt lnh vc no thnh lp ra mt u ban k thut c quyn i din cho u ban
ny. Cc t chc quc t, chnh ph v phi chnh ph, trong mi lin h vi t chc ISO,
cng tham gia vo cng vic ny. T chc ISO kt hp cht ch vi T chc k thut
in t Quc t, U ban v cc vn tiu chun ho k thut in t (IEC). Cc tiu
chun quc t c xy dng theo cc quy tc nu trong hng dn ca ISO /IEC.
Bn tho tiu chun quc t sau khi c U ban k thut chp nhn s c
chuyn n mi thnh vin trng cu kin. Vic xut bn mt tiu chun quc t i
hi phi c s thng qua ca t nht 75% thnh vin ca t chc.
Cn ch n kh nng l mt nhn t ca tiu chun quc t ny c th l i
tng iu chnh ca Lut sng ch.
Tiu chun quc t ISO 9001 c U ban k thut ISO/TC 176 chun b v qun
l cht lng v m bo cht lng , Tiu ban SC 2 v h thng cht lng.
Phin bn th 3 ny ca ISO 9001 s loi b v thay th phin bn th 2 (ISO
9001:1994 ) cng vi ISO 9002:1994 v ISO 9003:1994. N ng gp thm nhng ci
tin k thut ca ti liu ny. Nhng t chc c chng ch ISO 9002 v ISO
9003:1994 trc y c th s dng tiu chun quc t ny bng vic loi ra mt s yu
cu theo mc 1.2.
Tn ISO 9001 c gi li trong phin bn ny v khng bao gm thut ng "m
bo cht lng". iu ny phn nh mt thc t l cc yu cu ca h thng qun l cht
lng nu trong phin bn mi ny ca ISO 9001, cng vi vic m bo cht lng ca
sn phm, cng nhm mc ch lm tng s tho mn ca khch hng.

1. Gii thiu
1. 1. Khi qut
Vic chp nhn mt h thng qun l cht lng phi l mt quyt nh chin lc
ca t chc. Vic thit k v p dng h thng qun l cht lng ca mt t chc ph
thuc vo cc nhu cu khc nhau, cc mc tiu ring bit, cc sn phm cung cp, cc
qu trnh c s dng , quy m v cu trc ca cc t chc. Mc ch ca tiu chun
ny khng nhm dn n s ng u v cu trc ca cc h thng qun l cht lng
hoc s ng nht ca h thng ti liu.
Cc yu cu ca h thng qun l cht lng qui nh trong tiu chun ny b sung
cho cc yu cu i vi sn phm. Thng tin phn Ch thch l hng dn hiu
ng hoc lm r cc yu cu cn ch thch.
Tiu chun ny c th s dng cho ni b v bn ngoi t chc, k c cc t chc
chng nhn, nh gi kh nng p ng cc yu cu ca khch hng v cc yu cu
nht nh ca mt t chc.
Cc nguyn tc qun l cht lng nu trong ISO 9000 v ISO 9004 c xem
xt khi xy dng tiu chun ny.
1.2. Cch tip cn theo qu trnh
Tiu chun ny khuyn khch vic chp nhn cch tip cn theo qu trnh khi xy
dng, thc hin v nng cao hiu lc ca h thng qun l cht lng, nhm tho mn
khch hng qua vic p ng yu cu ca h.
vn hnh mt cch c hiu lc, t chc phi xc nh v qun l nhiu hot
ng c lin quan mt thit vi nhau . Bt c hot ng no tip nhn cc u vo v
chuyn thnh cc kt qu u ra c th c coi nh mt qu trnh. Thng thng u ra
ca qu trnh ny s l u vo ca qu trnh tip theo.
u th ca cch tip cn theo qu trnh l s kim sot cng vic ang din ra, vic
kim sot ny bao trm c s kt hp v tng tc gia cc qu trnh .
Khi c s dng trong h thng qun l cht lng, cch tip cn trn nhn mnh
tm quan trng ca:
a.

Vic hiu v p ng cc yu cu;

b.
S cn thit xem xt qu trnh trong vn gi tr gia tng;
c.
C c kt qu v tnh hiu lc v hiu qu cu qu trnh;
d. Ci tin lin tc qu trnh trn c s so snh vi mc tiu.
M hnh h thng qun l cht lng da trn qu trnh nu s 1 minh ho s
kt ni ca qu trnh c trnh by trong iu 4 n iu 8. M hnh ny tha nhn rng
khch hng ng mt vai tr quan trng trong vic xc nh cc yu cu nh u vo.
Vic theo di s tho mn ca khch hng i hi c s nh gi cc thng tin lin quan
n s chp nhn ca khch hng, chng hn nh liu cc yu cu c c p ng
khng. M hnh nu hnh 1 khng phn nh cc qu trnh mc chi tit, nhng bao
qut tt c cc yu cu ca tiu chun ny.
Ch thch:
Ngoi ra, phng php lun quen thuc Hoch nh - Thc hin - Kim tra - iu
chnh(PDCA) c th p dng cho mi qu trnh. C th m t tm tt PDCA nh sau:
Hoch nh: Thit lp mc tiu v cc qu trnh cn thit c cc kt qu ph hp vi
cc yu cu ca khch hng v chnh sch ca t chc
Thc hin: Thc hin cc qu trnh
Kim tra: Theo di cc qu trnh v sn phm theo cc chnh sch, mc tiu v cc
yu cu i vi sn phm v bo co cc kt qu
iu chnh: C cc hnh ng ci tin lin tc kt qu hot ng ca qu trnh.
1.3. Mi quan h vi ISO 9004
Phin bn ny ca ISO 9001 v ISO 9004 c xy dng nh l mt cp thng nht cc
tiu chun v h thng qun l cht lng. Hai tiu chun ny c thit k s dng
ng thi, nhng cng c th c s dng mt cch c lp. Mc d hai tiu chun ny
c phm vi khc nhau, nhng chng c cu trc tng t thun tin cho vic s dng
nh mt cp thng nht.
ISO 9001 quy nh cc yu cu i vi mt h thng qun l cht lng, c th
c s dng trong ni b t chc, s dng cho vic chng nhn hoc cho cc mc ch
hp ng. Tiu chun tp trung vo hiu qu ca h thng qun l cht lng trong vic
tho mn yu cu khch hng.
1.4. S tng thch vi cc h thng qun l khc

Tiu chun ny c lin kt vi ISO 14001:1996 nhm tng tng thch ca

hai tiu chun i vi li ch ca cng ng ngi s dng.
Tiu chun ny khng bao gm cc yu cu c th cho cc h thng qun l khc,
nh cc h thng qun l mi trng, qun l an ton v sc khe ngh nghip, qun l
ti chnh v ri ro. Tuy nhin, tiu chun ny gip t chc ho hp v hp nht h thng
qun l ca mnh vi cc yu cu ca cc h thng qun l c lin quan. iu ny lm
cho t chc c th iu chnh h thng qun l hin hnh ca mnh nhm mc ch thit
lp mt h thng qun l cht lng ph hp vi cc yu cu ca tiu chun ny.
2. H thng qun l cht lng Cc yu cu
2.1. Phm vi
Tiu chun ny quy nh cc yu cu i vi h thng qun l cht lng khi mt t
chc:
a. Cn chng t kh nng cung cp mt cch n nh sn phm p ng cc yu cu
ca khch hng v cc yu cu quy nh tng ng
b.
Nhm tng s tho mn ca khch hng thng qua vic p dng c
hiu lc h thng ny, bao gm c cc qu trnh ci tin lin tc h thng v
m bo s ph hp vi cc yu cu ca khch hng v yu cu khc c p
dng.
Ch thch: Trong tiu chun ny, thut ng Sn phm ch p dung cho sn phm
nhm phc v khch hng hoc khch hng yu cu.
2.2. p dng
Cc yu cu trong tiu chun ny mang tnh tng quan v nhm p dng cho mi t chc
khng phn bit loi hnh, qui m v sn phm cung cp.
Khi c yu cu no ca tiu chun ny khng th p dng c do bn cht ca
t chc v sn phm ca mnh, c th xem xt yu cu ny nh mt ngoi l.
Khi c ngoi l, vic cng b s ph hp vi tiu chun ny khng c chp nhn
tr phi cc ngoi l ny c gii hn trong phm vi iu 7, v cc ngoi l ny khng
nh hng n kh nng hay trch nhim ca t chc trong vic cung cp cc sn phm
p ng cc yu cu ca khch hng v cc yu cu ph hp.
3. Ti liu trch dn

SO 9000:2000 - H thng qun l cht lng - C s v t vng.

Cc thut ng sau, c s dng trong phin bn ny ca ISO 9001, m t chui cung
cp c thay i nhm th hin t vng c s dng hin hnh:
Ngi cung cp ---------> t chc ----------> khch hng
Thut ng t chc thay th cho thut ng ngi cung cp c s dng trc
y trong ISO 9001:1994 n v p dng tiu chun ny. Thut ng ngi cung ng
lc ny c s dng thay cho thut ng nh thu ph
Trong tiu chun ny, thut ng sn phm cng c ngha l dch v
4. H thng qun l cht lng
4.1. Yu cu chung
T chc phi xy dng, lp vn bn, thc hin, duy tr h thng qun l cht lng
v thng xuyn nng cao hiu lc ca h thng theo cc yu cu ca tiu chun ny.
T chc phi:
a.
Nhn bit cc qu trnh cn thit trong h thng qun l cht lng
v p dng chng trong ton b t chc (xem mc 1.2),
b.
Xc nh trt t v mi tng tc ca cc qu trnh ny
c.
Xc nh chun mc v phng php cn thit m bo vic tc
nghip v kim sot cc qu trnh ny c hiu lc.
d.
m bo c c cc ngun lc, thng tin cn thit h tr hot
ng tc nghip v theo di cc qu trnh ny;
e.
o lng, theo di v phn tch cc qu trnh ny
f.thc hin cc hnh ng cn thit t c kt qu d nh v ci tin
lin tuc cc qu trnh ny.
T chc phi qun l cc qu trnh tun th theo cc yu cu ca tiu chun ny.
Khi mt t chc chn ngun lc bn ngoi cho bt k qu trnh no m nh hng
n s ph hp ca sn phm vi cc yu cu, t chc u phi m bo kim sot c
nhng qu trnh . Vic kim sot nhng qu trnh do ngun lc bn ngoi phi c
nhn bit trong h thng qun l cht lng.

Ch : Cc qu trnh cn thit i vi h thng qun l cht lng nu trn phi

bao gm c cc qu trnh v cc hot ng qun l, cung cp ngun lc, to ra sn phm
v o lng kt qu.
4.2. Yu cu v h thng ti liu
4.2.1.Khi qut
Cc ti liu ca h thng qun l cht lgn phi bao gm:
a.

Cc vn bn cng b v chnh sch cht lng v mc tiu cht

lng
b.
S tay cht lng
c.
Cc th tc dng vn bn theo yu cu ca tiu chun ny
d.
Cc ti liu cn c ca t chc m bo vic hoch nh, tc
nghip v kim sot c hiu lc cc qu trnh ca t chc ,v
e.
Cc h s theo yu cu ca tiu chun ny (xem 3.2.4)
Ch thch 1: khi thut ng th tc dng vn bn xut hin trong tiu chun ny,
th th tc phi c xy dng, lp thnh vn bn, thc hin v duy tr.
Ch thch 2: Mc vn bn ho h thng qun l cht lng ca mi t chc c
th khc nhau tu thuc vo:
a.
b.
c.

Quy m ca t chc v loi hnh hot ng

S phc tp v s tng tc gia cc qu trnh, v
Nng lc ca con ngi

Ch thch 3: H thng ti liu c th bt k dng hoc loi phng tin truyn

thng no.
4.2.2 S tay cht lng
T chc phi lp v duy tr s tay cht lng trong bao gm:
a.
Phm vi ca h thng qun l cht lng, bao gm c cc ni dung
chi tit v l gii v bt c ngoi l no(xem mc 1.2);
b.
Cc th tc dng vn bn c thit lp cho h thng qun l cht
lng hoc vin dn n chng, v
c.
M t s tng tc gia cc quy trnh trong h thng qun l cht
lng

4.2.3 Kim sot ti liu

Cc ti liu theo yu cu ca h thng qun l cht lng phi c kim sot. H
s cht lng l mt loi ti liu c bit v phi c kim sot theo cc yu cu nu
trong mc 3.2.4.
Phi lp mt th tc dng vn bn xc nh vic kim sot cn thit nhm:
a.
Ph duyt ti liu bo m tho ng trc khi ban hnh
b.
Xem xt, cp nht khi cn v ph duyt li ti liu
c.
m bo nhn bit c cc thay i v tnh trng sa i hin
hnh ca ti liu
d.
m bo cc vn bn ca ti liu thch hp sn c ni s dng
e.
m bo ti liu lun r rng, d nhn bit
f.m bo cc ti liu c ngun gc t bn ngoi c nhn bit v vic
phn phi chng c kim sot , v
g.
Ngn nga vic s dng mt cch v tnh cc ti liu li thi v p
dng cc du hiu nhn bit thch hp nu chng c gi li v mc ch no .
4.2.4 Kim sot h s
Phi lp v duy tr cc h s cung cp bng chng v s ph hp vi cc yu
cu v hot ng tc nghip c hiu lc ca h thng qun l cht lng. Cc h s cht
lng phi r rng, d nhn bit v d s dng. Phi lp mt th tc bng vn bn xc
nh vic kim sot cn thit i vi vic nhn bit, bo qun, bo v, s dng, xc nh
thi gian lu gi v hu b cc h s cht lng.
5. Trch nhim ca lnh o
5.1 Cam kt ca lnh o
Lnh o cao nht phi cung cp bng chng v s cam kt ca mnh i vi vic xy
dng v thc hin h thng qun l cht lng v ci tin thng xuyn hiu lc ca h
thng bng cch:
a.
Truyn t cho t chc v tm quan trng ca vic p ng khch
hng cng nh cc yu cu ca php lut v ch inh;
b.
Thit lp chnh sch cht lng
c.
m bo vic thit lp cc mc tiu cht lng
d.
Tin hnh vic xem xt ca lnh o ; v
e.
m bo sn c cc ngun lc.

5.2 Hng vo khch hng

Lnh o cao nht phi m bo rng cc yu cu ca khch hng c xc nh v
p ng nhm nng cao s tho mn ca khch hng (xem mc 7.2.1 v 8.2.1)
5.3 Chnh sch cht lng
Lnh o cao nht phi m bo rng chnh sch cht lng:
a.
Ph hp vi mc ch ca t chc
b.
Bao gm vic cam kt p ng cc yu cu v ci tin thng
xuyn hiu lc ca h thng qun l cht lng
c.
Cung cp c s cho vic thit lp v xem xt cc mc tiu cht
lng
d.
c truyn t v thu hiu trong t chc; v
e.
c xem xt v lun thch hp
5.4 Hoch nh
5.4.1 Mc tiu cht lng
Lnh o cao nht phi m bo rng mc tiu cht lng, bao gm c nhng iu
cn thit p ng cc yu cu ca sn phm (xem mc 7.1a) c thit lp ti mi cp
v tng b phn chc nng thch hp trong t chc. Mc tiu cht lng phi o lng
c v nht qun vi chnh sch cht lng.
5.4.2 Hoch nh h thng qun l cht lng
Lnh o cao nht phi m bo
a.
Tin hnh hoch nh h thng qun l cht lng p ng cc
yu cu nu trong mc 4.1 cng nh cc mc tiu cht lng; v
b.
Tnh nht qun ca h thng qun l cht lng c duy tr khi
c nhng thay i i vi h thng qun l cht lng c hoch nh v
thc hin
5.5. Trch nhim, quyn hn v trao i thng tin
5.5.1. Trch nhim v quyn hn
Lnh o cao nht phi m bo cc trch nhim, quyn hn v mi quan h ca
chng c xc nh v thng bo trong t chc.

5.5.2 i din ca lnh o

Lnh o cao nht phi ch nh mt thnh vin trong ban lnh o, ngoi cc trch
nhim khc c trch nhim v quyn hn bao gm:
a. m bo cc qu trnh cn thit ca h thng qun l cht lng c thit lp ,
thc hin v duy tr;
b.
Bo co cho lnh o cao nht v kt qu hot ng ca h thng
qun l cht lng cng nh mi nhu cu ci tin; v
c.
m bo thc y ton b t chc nhn thc c cc yu cu ca
khch hng.
Ch thch: Trch nhim ca i din lnh o v cht lng c th bao gm c
quan h vi bn ngoi v cc vn c lin quan n h thng qun l cht lng.
5.5.3 Trao i thng tin ni b
Lnh o cao nht phi m bo thit lp cc qu trnh trao i thng tin thch hp
trong t chc v c s trao i thng tin v hiu lc ca h thng qun l cht lng.
5.6. S nh gi ca lnh o
5.6.1 Khi qut
Lnh o cao nht phi nh k nh gi h thng qun l cht lng m bo n lun
thch hp, tho ng v c hiu lc. Qua vic nh gi ny phi nhn bit c c hi ci
tin v nhu cu thay i i vi h thng qun l cht lng ca t chc, k c chnh
sch cht lng v cc mc tiu cht lng.
H s nh gi ca lnh o phi c duy tr ( xem mc 4.2.4)
5.6.2. Cc yu t u vo lnh o nh gi
u vo phc v cho vic nh gi ca lnh o phi bao gm thng tin v:
a.
b.
c.
d.
e.

Kt qu ca cc cuc nh gi
Phn hi ca khch hng
Vic thc hin cc qu trnh v s ph hp ca sn phm
Tnh trng ca cc hnh ng khc phc v phng nga
Cc hnh ng tip theo t cc vic nh gi ca lnh o ln

trc
f.Nhng thay i c th nh hng n h thng qun l cht lng ; v

g.

Cc khuyn ngh v ci tin

5.6.3. Kt qu u ra t nh gi ca lnh o
u ra t s nh gi ca lnh o phi bao gm mi quyt nh v hnh ng lin quan
n
a.
Vic nng cao tnh hiu lc ca h thng qun l cht lng v ci
tin cc qu trnh ca h thng;
b.
Vic ci tin sn phm lin quan n yu cu ca khch hng
c.
Nhu cu v ngun lc
6. Qun l ngun lc
6.1. Cung cp ngun lc
T chc phi xc nh v cung cp cc ngun lc cn thit
a. Thc hin v duy tr h thng qun l cht lng v thng xuyn nng cao hiu
lc ca h thng ;
b.
Tng s tho mn khch hng bng cch p ng cc yu cu ca
khch hng
6.2. Ngun nhn lc
6.2.1. Khi qut
Nhng ngi thc hin cc cng vic nh hng n cht lng ca sn phm phi
c nng lc trn c s c gio dc, o to, c k nng v kinh nghim thch hp.
6.2.2 Nng lc, nhn thc v o to
T chc phi:
a. Xc nh nng lc cn thit ca nhng ngi thc hin cc cng vic nh hng
n cht lng sn phm
b.
Tin hnh o to hay nhng hot ng khc p ng cc nhu
cu ny
c.
nh gi hiu lc ca cc hot ng thc hin
d.
m bo rng ngi lao ng nhn thc c mi lin quan v
tm quan trng ca cc hot ng ca h, nhn thc h gp phn nh th no vo
vic t c mc tiu cht lng v

e.
Duy tr h s thch hp v gio dc, o to, k nng v kinh
nghim chuyn mn (xem mc 4.2.4)
6.3 C s h tng
T chc phi xc nh, cung cp v duy tr c s h tng cn thit c c s ph hp
vi cc yu cu v sn phm. C s h tng bao gm nhng yu t nh:
a. Nh ca , khng gian lm vic v cc phng tin km theo
b.
Trang thit b (c phn cng v phn mm);v
c.
Dch v h tr (nh vn chuyn hoc trao i thng tin)
6.4. Mi trng lm vic
T chc xc nh v qun l mi trng lm vic cn thit t c s ph hp
vi yu cu ca sn phm
7. To ra sn phm
7.1. Hoch nh vic to ra sn phm
T chc phi lp k hoch v trin khai cc qu trnh cn thit i vi vic to ra sn
phm. Hoch nh vic to ra sn phm phi nht qun vi cc yu cu ca cc qu trnh
khc ca h thng qun l cht lng (Xem mc 4.1)
Trong qu trnh hoch nh vic to ra sn phm, khi cn thit, t chc phi xc
nh r nhng iu sau y:
a. Cc mc tiu cht lng v cc yu cu i vi sn phm
b.
Yu cu thit lp cc qu trnh, ti liu v vic cung cp cc ngun
lc c th i vi sn phm
c.
Cc hot ng kim tra xc nhn gi tr s dng, cc hot ng
theo di, kim tra v th nghim c th cn thit i vi sn phm v cc chun
mc chp nhn sn phm;
d.
Cc h s cn thit cung cp bng chng rng cc qu trnh
thc hin v sn phm to ra p ng cc yu cu (xem mc 4.2.4)
u ra ca vic hoch nh phi c th hin c th ph hp vi phng php tc
nghip ca t chc.

Ch thch 1: Ti liu qui nh cc qu trnh ca h thng qun l cht lng (bao gm c

cc qu trnh to sn phm) v cc ngun lc c s dng i vi mt sn phm, d n
hay hp ng c th, c th c coi nh mt k hoch cht lng.
Ch thch 2: T chc phi p dng cc yu cu nu trong iu 7.3 trin khai cc
qu trnh to sn phm.
7.2 Cc qu trnh lin quan ti khch hng
7.2.1 Xc nh cc yu cu lin quan n sn phm
T chc phi xc nh
a.
Cc yu cu do khch hng a ra, gm c cc yu cu v cc hot
ng giao hng v sau giao hng;
b.
Yu cu khng c khch hng cng b nhng cn thit cho vic
s dng c th hoc s dng d kin, khi bit;
c.
Yu cu ch nh php lut lin quan n sn phm, v
d.
Mi yu cu b sung do t chc xc nh.
7.2.2 nh gi cc yu cu lin quan n sn phm
T chc phi nh gi cc yu cu lin quan n sn phm. Vic nh gi ny phi
c tin hnh trc khi t chc cam kt cung cp sn phm cho khch hng (v d nh
np n d thu, chp nhn hp ng hay n t hng ) v phi m bo rng
a.
Yu cu v sn phm c nh r;
b.
Cc yu cu trong hp ng hoc n t hng khc vi nhng g
nu trc phi c gii quyt;
c.
T chc c kh nng p ng cc yu cu nh .
Phi duy tr h s cc kt qu ca vic nh gi v cc hnh ng ny sinh t vic
nh gi (xem mc 4.2.4).
Khi khch hng a ra cc yu cu khng bng vn bn, cc yu cu ca khch
hng phi c t chc khng nh trc khi chp nhn.
Khi yu cu v sn phm thay i, t chc phi m bo rng cc vn bn tng
ng c sa i v cc c nhn lin quan nhn thc c cc yu cu thay i .

Ch thch: Trong mt s tnh hung, v d nh trong bn hng qua Internet, vi mi

ln t hng, vic nh gi mt cch chnh thc tng n hng l khng thc t. Thay
vo , vic nh gi c th c thc hin i vi cc thng tin thch hp v sn phm
nh danh mc cho hng hay ti liu qung co.
7.2.3 Trao i thng tin vi khch hng
T chc phi xc nh v sp xp c hiu qu vic trao i thng tin vi khch hng c
lin quan ti:
a.
b.

Thng tin v sn phm;

X l cc yu cu, hp ng hoc n t hng, k c cc sa i,

c.

Phn hi ca khch hng, k c cc khiu ni.

7.3. Thit k v pht trin

7.3.1. Hoch nh thit k pht trin
T chc phi lp k hoch v kim sot vic thit k v pht trin sn phm.
Trong qu trnh hoch nh thit k v pht trin, t chc phi xc nh:
a. Cc giai on ca thit k v pht trin;
b.
Vic nh gi, kim tra xc nhn v xc nhn gi tr s dng thch
hp cho mi giai on thit k v pht trin, v
c.
Trch nhim v quyn hn i vi cc hot ng thit k v pht
trin.
T chc phi qun l s tng giao gia cc nhm khc nhau tham d vo vic
thit k v pht trin nhm m bo s trao i thng tin c hiu qu v phn cng trch
nhim r rng.
Kt qu hoch nh phi c cp nht mt cch thch hp trng qu trnh thit k
v pht trin.
7.3.2. u vo ca thit k v pht trin
u vo lin quan n cc yu cu i vi sn phm phi c xc nh v duy tr h s
(xem mc 4.2.4) u vo phi bao gm:
a.

Yu cu v chc nng v cng dng

b.
c.
, v
d.

Yu cu ch nh v lut php c lin quan

Thng tin c th p dng nhn c t cc thit k tng t trc
Cc yu cu khc ct yu cho thit k v pht trin.

Nhng u vo ny phi c xem xt v s thch ng. Nhng yu cu ny phi

y , khng m h v khng mu thun vi nhau.
7.3.3. u ra ca thit k v pht trin
u ra ca thit k v pht trin phi dng sao cho c thm kim tra xc nhn theo u
vo ca thit k v pht trin v phi c ph duyt trc khi ban hnh.
u ra ca thit k v pht trin phi:
a.
p ng cc yu cu u vo ca thit k v pht trin
b.
Cung cp cc thng tin thch hp cho vic mua hng, sn phm v
cung cp dch v
c.
Bao gm hoc vin dn ti cc chun mc chp nhn ca sn
phm, v
d.
Xc nh cc c tnh thit yu cho an ton v s dng ca sn
phm.
7.3.4. nh gi thit k v pht trin
Ti nhng giai on thch hp, vic nh gi thit k v pht trin mt cch h thng phi
c thc hin theo hoch nh :
a. nh gi kh nng p ng cc yu cu ca cc kt qu thit k v pht trin, v
b.
Nhn bit mi vn trc trc v xut cc hnh ng cn thit.
Nhng ngi tham d vo vic nh gi phi bao gm i din ca tt c cc b
phn chc nng lin quan ti cc giai on thit k v pht trin ang c xem xt. Phi
duy tr h s v cc kt qu nh gi v mi hnh ng cn thit (xem mc 4.2.4)
7.3.5. Kim tra xc nhn thit k v pht trin
Vic kim tra xc nhn phi c thc hin theo cc b tr hoch nh ( xem
mc 7.3.1) m bo rng u ra thit k v pht trin p ng cc yu cu u vo ca
thit k v pht trin. Phi duy tr h s cc kt qu xc nhn v duy tr mi hnh ng
cn thit (xem mc 4.2.4)

7.3.6. Xc nhn gi tr s dng ca thit k v pht trin

Vic xc nhn gi tr s dng ca thit k v pht trin phi c tin hnh theo cc
b tr hoch nh (xem mc 7.3.1) m bo sn phm to ra c kh nng p ng
cc yu cu s dng d kin hoc yu cu ng dng quy nh. Khi c th, phi tin
hnh xc nhn gi tr s dng trc khi chuyn giao hay s dng sn phm. Phi duy tr
h s cc kt qu ca vic xc nhn gi tr s dng v mi hnh ng cn thit ( xem mc
4.2.4)
7.3.7. Kim sot thay i thit k v pht trin
Nhng thay i ca thit k v pht trin phi c nhn bit v duy tr h s. Nhng
thay i ny phi c xem xt, kim tra xc nhn v xc nhn gi tr s dng mt cch
thch hp v c ph duyt trc khi thc hin. Vic xem xt cc thay i thit k v
pht trin phi bao gm vic nh gi tc ng ca s thay i ln cc b phn cu thnh
v sn phm c chuyn giao.
Phi duy tr h s cc kt qu ca vic xem xt cc thay i v hnh ng cn thit
( xem mc 4.2.4)
7.4. Mua hng
7.4.1. Qu trnh mua hng
T chc phi m bo sn phm mua vo ph hp vi cc yu cu mua sn phm quy
nh. Cch thc v mc kim sot p dng cho ngi cung ng v sn phm mua vo
ph thuc vo s tc ng ca sn phm mua vo i vi vic to ra sn phm tip theo
hay thnh phm.
T chc phi nh gi v la chn ngi cung ng da trn kh nng cung cp sn
phm ph hp vi cc yu cu ca t chc. Phi xc nh cc chun mc la chn, nh
gi v nh gi li. Phi duy tr h s cc kt qu ca vic nh gi v mi hnh ng cn
thit ny sinh t vic nh gi (xem mc 4.2.4)
7.4.2. Thng tin mua hng
Thng tin mua hng phi miu t sn phm c mua, nu thch hp c th bao gm:
a.
b.
c.

Yu cu v ph duyt sn phm, cc th tc, qu trnh v thit b;

Yu cu v trnh con ngi
Yu cu v h thng qun l cht lng.

T chc phi m bo s tho ng ca cc yu cu mua hng quy nh trc

khi thng bo cho ngi cung ng.
7.4.3. Kim tra xc nhn sn phm mua vo
T chc phi lp v thc hin cc hot ng kim tra hoc cc hot ng khc cn thit
m bo rng sn phm mua vo p ng cc yu cu mua hng quy nh.
Khi t chc hay khch hng c nh thc hin cc hot ng kim tra xc nhn ti
c s ca nh cung cp , t chc phi cng b vic sp xp kim tra xc nhn d kin v
phng php thng qua sn phm trong cc thng tin mua hng.
7.5. Sn xut v cungcp dch v
7.5.1. Kim sot sn xut v cung cp dch v
T chc phi lp k hoch, tin hnh sn xut v cung cp dch v trong iu kin c
kim sot. Khi c th, cc iu kin c kim sot phi bao gm:
a. Sn c cc thng tin m t cc c tnh ca sn phm
b.
Sn c cc hng dn cng vic khi cn
c.
S dng cc thit b thch hp
d.
Sn c v s dng cc phng tn theo di v o lng
e.
Thc hin vic o lng v theo di ; v
f.Thc hin cc hot ng thng qua sn phm, giao hng v cc hot ng
sau giao hng.
7.5.2. Xc nhn gi tr s dng ca cc qu trnh sn xut v cung cp dch v
T chc phi xc nhn gi tr s dng i vi mi qu trnh sn xut v cung cp dch v
c kt qu u ra khng th kim tra xc nhn bng cch theo di hoc o lng sau .
iu ny bao gm mi qu trnh m s sai st ch c th tr nn r rng sau khi sn phm
c s dng hoc dch v c chuyn giao.
Vic xc nhn gi tr s dng phi chng t kh nng ca cc qu trnh t c
kt qu hoch nh. i vi cc qu trnh , khi c th, t chc phi sp xp nhng
iu sau:
a. Cc chun mc nh xem xt v ph duyt cc qu trnh
b.
Ph duyt thit b v trnh con ngi
c.
S dng cc phng php v th tc c th
d.
Cc yu cu v h s (xem mc 4.2.4) ; v

e.

Ti xc nhn gi tr s dng

7.5.3. Nhn bit v xc nh ngun gc

Khi cn thit, t chc phi nhn bit sn phm bng cc bin php thch hp trong sut
qu trnh to sn phm. T chc phi nhn bit c trng thi ca sn phm tng ng
vi cc yu cu theo di v o lng.
T chc phi kim sot v lu h s v vic nhn bit duy nht sn phm khi vic
xc nh ngun gc l mt yu cu (xem mc 4.2.4).
7.5.4. Ti sn ca khch hng
T chc phi gi ti sn ca khch hng khi chng thuc kim sot ca t chc hay
c t chc s dng. T chc phi nhn bit, kim tra xc nhn, bo v ti sn do khch
hng cung cp s dng hoc hp thnh sn phm. Bt k ti sn no ca khch
hng b mt mt, h hng hoc c pht hin khng ph hp cho vic s dng u phi
c thng bo cho khch hng v cc h s phi c duy tr ( xem mc 4.2.4)
Ch thch: Ti sn khch hng c th bao gm c s hu tr tu.
7.5.5. Bo ton sn phm
T chc phi bo ton s ph hp ca sn phm trong sut cc qu trnh ni b v
giao hng n v tr nh. Vic bo ton ny phi bao gm nhn bit, xp d (di
chuyn), bao gi, lu gi, bo qun
Vic bo ton cng phi p dng vi cc b phn cu thnh ca sn phm.
7.6. Kim sot phng tin theo di v o lng
T chc phi xc nh vic theo di v o lng cn thc hin v cc phng tin theo
di v o lng cn thit cung cp bng chng v s ph hp ca sn phm vi cc
yu cu xc nh (xem mc 7.2.1).
T chc phi thit lp cc qu trnh m bo rng vic theo di v o lng c
th tin hnh v c tin hnh mt cch nht qun vi cc yu cu theo di v o lng.
Khi cn thit m bo kt qu ng, thit b o lng phi:
a.
c hiu chun hoc kim tra xc nhn nh k, hoc trc khi
s dng, da trn cc chun o lng lin kt c vi chun o lng quc gia

hay quc t; khi khng c cc chun ny th cn c c s dng hiu chun

hoc kim tra xc nhn phi c lu h s;
b.
c hiu chnh hoc hiu chnh li, khi cn thit
c.
c nhn bit gip xc nh trng thi hiu chun
d.
c gi gn trnh b hiu chnh lm mt tnh ng n ca cc
kt qu
e.
c bo v trnh h hng hoc suy gim cht lng trong di
chuyn, bo dng v lu gi.
Ngoi ra, t chc phi nh gi v ghi nhn gi tr hiu lc ca cc kt qu o
lng trc khi thit b c pht hin khng ph hp vi yu cu. T chc phi tin
hnh cc hnh ng thch hp i vi thit b v bt k sn phm no b nh hng. Phi
duy tr h s cc kt qu hiu chun v kim tra xc nhn (xem mc 4.2.4)
Khi s dng phn mm my tnh theo di v o lng cc yu cu qui nh,
phi khng nh kh nng tho mn vic p dng d tnh ca cc phn mm . Vic ny
phi c tin hnh trc ln s dng u tin v c xc nhn li khi cn thit.
Ch thch: Xem hng dn trong ISO 10012-1 v 10012-2
8. o lng, phn tch v ci tin
8.1. Khi qut
T chc phi hoch nh v trin khai cc qu trnh theo di, o lng. Phn tch v ci
tin l cn thit :
a.
b.
c.

Chng t s ph hp ca sn phm
m bo s ph hp ca h thng qun l cht lng ; v
Thng xuyn nng cao tnh hiu lc ca h thng qun l cht

lng
iu ny phi bao gm vic xc nh cc phng php c th p dng, k c cc k
thut thng k, v mc s dng ca chng.
8..2 Theo di v o lng
8.2.1. S tho mn ca khch hng
T chc phi theo di cc thng tin v s chp nhn ca khch hng v vic t
chc c p ng yu cu ca khch hng hay khng, coi nh mt trong nhng thc

o mc thc hin ca h thng qun l cht lng. Phi xc nh cc phng php

thu thp v s dng cc thng tin ny.
8.2.2. nh gi ni b
T chc phi tin hnh nh gi ni b nh k theo k hoch xc nh xem h thng
qun l cht lng:
a.
C ph hp vi cc b tr sp xp c hoch nh (xem mc 7.1)
i vi cc yu cu ca tiu chun ny v vi cc yu cu ca h thng qun l
cht lng c t chc thit lp hay khng, v
b.
C c p dng mt cch hiu lc v c duy tr hay khng.
T chc phi nh chng trnh nh gi, cng nh kt qu vic bo co tnh hnh
v duy tr h s (xem mc 4.2.4) phi c xc nh trong mt th tc dng vn bn.
Lnh o chu trch nhim v khu vc c nh gi phi m bo tin hnh
khng chm tr cc hot ng loi b s khng ph hp c pht hin trong khi nh
gi v nguyn nhn ca chng. Cc hnh ng tip theo phi bao gm vic kim tra xc
nhn cc hnh ng c tin hnh v bo co kt qu kim tra xc nhn (xem mc
8.5.2)
Ch thch: Xem hng dn trong ISO 10011-1, ISO 10011-2 v ISO 10011-3.
8.2.3. Theo di v o lng cc qu trnh
T chc phi p dng cc phng php thch hp cho vic theo di v, khi c th,
o lng cc qu trnh ca h thng qun l cht lng. Cc phng php ny phi
chng t kh nng ca cc qu trnh t c cc kt qu hoch nh. Khi khng
t c cc kt qu theo hoch nh, phi tin hnh vic khc phc v hnh ng phng
nga mt cch thch hp m bo s ph hp ca sn phm.
8.2.4. Theo di v o lng sn phm
T chc phi theo di v o lng cc c tnh ca sn phm kim tra xc nhn rng
cc yu cu v sn phm c p ng. Vic ny phi c tin hnh ti nhng giai on
thch hp ca qu trnh to sn phm theo cc sp xp hoch nh (xem mc 7.1).
Bng chng ca s ph hp vi cc chun mc chp nhn phi c duy tr. H s
phi ch ra ngi c quyn hn trong vic thng qua sn phm (xem mc 4.2.4).

Ch c thng qua sn phm v chuyn giao dch v khi hon thnh tho ng
cc hot ng nh (xem mc 7.1), nu khng th phi c s ph duyt ca ngi c
thm quyn v, nu c th, ca khch hng.
8.3. Kim sot sn phm khng ph hp
T chc phi m bo rng sn phm khng ph hp vi cc yu cu c nhn bit v
kim sot phng nga vic s dng hoc chuyn giao v tnh. Phi xc nh trong mt
th tc dng vn bn vic kim sot, cc trch nhim v quyn hn c lin quan i vi
sn phm khng ph hp.
T chc phi x l sn phm khng ph hp bng mt hoc mt s cch sau:
a.
Tin hnh loi b s khng ph hp c pht hin
b.
Cho php s dng, thng qua hoc chp nhn c nhn nhng bi
ngi c thm quyn v , khi c th, bi khch hng.
c.
Tin hnh loi b khi vic s dng hoc p dng d kin ban u.
Phi duy tr h s (xem mc 4.2.4) v bn cht cc hin tng khng ph hp v
bt k hnh ng tip theo no c tin hnh, k c cc nhn nhng c c.
Khi sn phm khng ph hp c khc phc, chng phi c kim tra xc nhn
li chng t s ph hp vi cc yu cu.
Khi sn phm khng ph hp c pht hin sau khi chuyn giao hoc bt u
s dng, t chc phi c cc hnh ng thch hp i vi cc tc ng hoc hu qu tim
n ca s khng ph hp.
8.4. Phn tch d liu
T chc phi xc nh, thu nhp v phn tch cc d liu tng ng chng t s
thch hp v tnh hiu lc ca h thng qun l cht lng v nh gi xem s ci tin
thng xuyn hiu lc ca h thng qun l cht lng c th tin hnh u. iu ny
bao gm c cc d liu c to ra do kt qu ca vic theo di , o lng v t cc
ngun thch hp khc.
Vic phn tch d liu phi cung cp thng tin v:
a.
b.

S tho mn khch hng ( xem mc 8.2.1)

S ph hp vi cc yu cu v sn phm (xem mc 7.2.1)

c.
c th v xu hng ca cc qu trnh v sn phm, k c c hi
cho cc hot ng phng nga, v
d.
Ngi cung ng
8.5. Ci tin
8.5.1. Ci tin thng xuyn
T chc phi thng xuyn nng cao tnh hiu lc ca h thng cht lng thng
qua vic s dng chnh sch cht lng, mc tiu cht lng, cc kt qu nh gi, vic
phn tch d liu, hnh ng khc phc v phng nga v s nh gi ca lnh o.
8.5.2. Hnh ng khc phc
T chc phi thc hin hnh ng nhm loi b nguyn nhn ca s khng ph
hp ngn nga s ti din. Hnh ng khc phc phi tng ng vi tc ng ca
s khng ph hp gp phi.
Phi lp mt th tc dng vn bn xc nh cc yu cu v:
a.
Xem xt s khng ph hp (k c cc khiu ni ca khch hng)
b.
Xc nh nguyn nhn ca s khng ph hp
c.
Cc hot ng m bo rng s khng ph hp khng ti din
d.
Xc nh v thc hin cc hnh ng cn thit
e.
Lu h s cc kt qu ca hnh ng c thc hin (xem mc
4.2.4) v
f.Xem xt cc hnh ng khc phc c thc hin
8.5.3. Hnh ng phng nga
T chc phi xc nh cc hnh ng nhm loi b nguyn nhn ca s khng ph
hp tim n ngn chn s xut hin ca chng. Cc hnh ng phng nga c tin
hnh phi tng ng vi tc ng ca cc vn tim n.
Phi lp mt th tc dng vn bn xc nh cc yu cu i vi:
a.
Vic xc nh s khng ph hp tim n v cc nguyn nhn ca
chng
b.
Vic nh gi nhu cu thc hin cc hnh ng phng nga vic
xut hin s khng ph hp
c.
Vic xc nh v thc hin cc hnh ng cn thit

d.

H s cc kt qu ca hnh ng c thc hin (xem mc 4.2.4)

e.

Vic xem xt cc hnh ng phng nga c thc hin.