Specifieke Lerarenopleiding

CURSIST

LESOBSERVATIE- EN EVALUATIEDOCUMENT

Administratieve gegevens:
naam en voornaam cursist(e):

Van Rensbergen Sofie

15/12/2016

schoolnaam + gemeente:Leerpunt Centrum voor Basiseducatie Gent, Kolveniersgang 133, 9000 Gent
opleiding/studierichting/-jaar/klas: Alfa NT2

aantal leerlingen:13

opleidingsonderdeel/vak/vakonderdeel: Alfa Mondeling 2 Richtgraad 1.1

lesonderwerp: De voorleeswandeling , routebeschrijving, personalia
Uitleg bij de schaal: De cursist(e) presteert voor het vermelde criterium:
-niet aanwezig:
afwezig

de cursist heeft de competentie, vaardigheid of inhoud niet aangewend of ze zijn zelfs totaal

-kan veel beter : de cursist beheerst de competentie, vaardigheid of inhoud in heel geringe mate
-kan beter :

de cursist bezit deze competentie,vaardigheid of inhoud gedeeltelijk, er is extra inzet nodig

-voldoende:

de basis van de competentie, vaardigheid of kennis is aanwezig, maar er is zeker nog groei nodig

-goed:

de cursist past de competentie, vaardigheid of de inhoud reeds vlot toe

-zeer goed:

de cursist presteert op de competentie, vaardigheid of inhoud ver boven het gemiddelde.

-uitstekend

de cursist bewijst dat de competentie, vaardigheid of inhoud gentegreerd is

- Graag per onderdeel een evaluatiecriterium aanduiden + wat uitleg geven, om de evaluatie te verduidelijken
- De vermelde vragen zijn richtvragen, je kan gerust andere criteria toevoegen indien nodig!

1. Krachtige leeromgeving
Lesverloop:

waardering: goed

(duidelijk lesbegin? duidelijke lesovergangen? duidelijk leseinde? duidelijke voorbeelden? gedoseerde leerinhouden? structuur?
doelgerichtheid doorheen lesverloop? verwerkingsmomenten? realistisch omgaan met timing? flexibel inspelen op het
lesgebeuren?Is er een logische opeenvolging van de verschillende lesfasen ...)
Ik begin mijn les telkens op een soortegelijke manier en probeer om iedereen eens aan het woord te laten. Meestal is mijn
lesvoorbereiding net iets langer dan ik in werkelijkheid kan geven. Ik merk dat ik nog wat meer kan verduidelijken wanneer we aan
een nieuwe oefening of lesonderwerp beginnen.
Zoals bij de routebeschrijving in de klas, had ik meer kunnen verduidelijken waarom we deze oefening nu doen. Dit was voor
mezelf wel duidelijk, maar voor mijn cursisten niet meteen.
Beginsituatie:

waardering: goed

(heeft de cursist voldoendeaandacht voor de voorkennis van de leerlingen, besteedt de cursist aandacht aan de specificiteit van
de klasgroep, is er aandacht voor leerlingen die bijzondere ondersteuning moeten krijgen of een speciaal regime opgelegd
werden, heeft de cursist een juiste inschatting van de pedagogische aanpak van de klasgroep, heeft de cursist een juiste
inschatting van het taalniveau van de leerlingen ...)
Ik geef sinds september les aan deze groep en ken de cursisten ondertussen goed. In de groep zijn er een aantal sterke cursisten
die ik wat meer kan uitdagen in de klas, en er zijn ook trage cursisten. Ik probeer om hen eerst genoeg tijd te geven om te luisteren
en observeren, om hen daarna ook aan het woord te laten.

PCVO-Het Perspectief - Nonnemeersstraat 15, Gent - tel: 09 267 12 99 - Fax: 09 223 29 91 - www.hetperspectief.net -1/5

Werkvormen

waardering : voldoende

(correcte keuze en gebruik van de werkvormen? variatie? zetten deze aan tot interactie met en tussen de leerlingen? aandacht
voor leerstrategien? aandacht voor leerprocessen? ...)
Klik hier als u tekst wilt invoeren.
Op zich vind ik de werkvorm die hier gefilmd is een zeer goede werkvorm. Het is een actieve werkvorm om een wegbeschrijving
aan te leren. Ik merk echter dat ik de werkvorm in werkelijkheid niet zo goed heb toegepast in vergelijking met mijn voorbereiding.
Omdat het de eerste keer was dat ik deze werkvorm gebruikte en omdat ik ondertussen ook aan het filmen was, werd ik plots wat
onzeker over de effectiviteit van deze oefening en vergat ik een aantal essentile elementen.
De handschoen is een heel goed hulpmiddel voor de trage cursisten om links visueel te vatten, en dit heb ik op het moment zelfa
achterwege gelaten. Ik mocht ook vl trager gegaan zijn en vl meer cursisten aan bod laten komen.

Kwaliteitsvolle evaluatieve momenten:

waardering: goed

(doordachte vraagstelling? transparante evaluatie? didactische relevantie? aandacht voor procesevaluatie? controle op het
bereiken van doelstellingen? gepaste feedback? remediren? ...)
Ik merk dat dit nog steeds een werkpunt is. Ik evalueer heel vaak klassikaal en mag meer individueel gaan aanspreken en
evalueren.
Bijv. bij het lezen van het uur 18:45 sta ik stil bij de uitspraak van 45 omdat de cursisten in deze module de cijfers tot 100
aanleren. En dit was bijv. een ideale gelegenheid om een aantal (stillere) cursisten aan te spreken om mij te herhalen.
Ik weet van mezelf dat ik hier echt iedere les aan moet denken om dit voldoende te doen, omdat het echt belangrijk is.

Didactische principes:

waardering: goed

(activiteitsprincipe, motivering, belangstelling, aanschouwelijkheid, herhaling/synthesemomenten, individualisering, differentiatie ...)

Ik zie dat ik hier in verbeterd ben. Bij het begin van de les (bij de oefening op de dagen van de week) ga ik samenvatten wat een
cursist gezegd heeft en ga ik dit herhalen. Ik spreek cursisten voortdurend aan om te antwoorden, maar mag nog meer echt
cursisten aanspreken in plaats van de hele groep te laten antwoorden. Ik merk bijv. dat Warsan (de vrouw die later binnenkomt)
heel weinig aan het woord komt. Zij heeft meer tijd nodig en heeft ook veel lessen gemist. Ik vind het goed dat ik na de eerste
oefening bij haar ga polsen of ze het begrijpt, omdat ze niet de hele oefening heeft kunnen meevolgen. Maar ik had nog iets meer
kunnen stilstaan bij haar en haar ook een vraag stellen om dit te toetsen.

Media, leermiddelen en infrastructuur:

waardering: goed

(geschikte keuze? kwaliteit? efficint gebruik? zijn de media, leermiddelen en infrastructuur tijdig klaargezet? zijn de
werkbladen/documenten verzorgd opgemaakt? ...)
Ik had de infobrochure ook kunnen tonen op de beamer zodat alle informatie visueel duidelijk is voor de cursisten.

GLOBALE WAARDERING Krachtige leeromgeving

goed

2. Klasmanagement
(de klas in de hand houden, tijdig optreden, op gepaste manier optreden, werken aan de attitudes van de leerlingen,
contactvaardigheid, luisterbereidheid , maakt duidelijk wat kan en niet kan, ...)
Ik sta er steeds op dat cursisten op tijd naar de les komen en ga hier meestal kort op in, maar ik merk bij Warsan dat ik haar
gewoon liet binnenkomen zonder hier iets op te zeggen. Misschien was dit omdat de les nog maar nt begonnen was, maar ik vind
het toch goed om aan iedereen een duidelijk signaal te geven om toch op tijd te komen.
Ik vind het zeer belangrijk dat er respect is voor elkaar in de klas, maar ook buiten de klasmuren en sta hier vaak bij stil. Ik vind het
belangrijk dat er niet met elkaar gelachen wordt en dat cursisten bepaalde beleefdheidsformules aanleren.

GLOBALE WAARDERING klasmanagement

voldoende

PCVO-Het Perspectief - Nonnemeersstraat 15, Gent - tel: 09 267 12 99 - Fax: 09 223 29 91 - www.hetperspectief.net -2/5

3. Efficinte leerprocessen en organisatie

(doelgericht werken, enthousiasmeren, de leerlingen coachen, evenwicht tussen ontspannen en werkmomenten in functie van
behoud van focus op de les, er is duidelijk leerrendement , relevante aanbreng van leerlingen wordt ingebouwd in de les,
inschakelen van foutenanalyse, aandacht voor echt denkwerk, is er een goede verhouding tussen tijd en rendement, worden de
doelen bereikt?...)
Ik wissel af in werkvormen om de aandacht van de cursisten erbij te houden. De TPR oefening bij de wegbeschrijving is een
voorbeeld van een activerende oefenvorm. Ik merk hier wel bij op dat ik hier trager mocht gaan en alle cursisten eens aan bod
mocht laten komen. In dit voorbeeld heb ik een aantal cursisten naar voor laten komen, maar niet iedereen.

GLOBALE WAARDERING Efficinte leerprocessen

goed

4. Vakinhoudelijke aspecten:
(correcte en actuele leerinhouden, aansluitend bij de realiteit en de leefwereld van het doelpubliek, aangepast aan het
verwerkingsniveau van het doelpubliek, beheersing van de vakinhouden, goede selectie van vakinhoud...)
Ik vind het belangrijk voor mezelf om hier wat kritischer om te gaan met leerinhouden. Vorig schooljaar had ik hier minder oog voor
omdat alles voor mij toen nog zeer nieuw was, maar ik voel dat ik hier sterker in sta en daarom ook wat kritischer kan kijken naar
leerinhouden.
De wegbeschrijving is niet iets dat de cursisten moeten kunnen in deze module, maar wel iets dat van pas kan komen tijdens de
voorleeswandeling. Daarom koos ik er voor om dit kort te belichten in deze les.
Ik mag voor mezelf wel nog wat duidelijker stel wat de doelstelling is en wat ik wil bereiken. Bij de wegbeschrijving wilde ik links,
rechts, en wacht aanleren. Ik vind mijn focus op de kernwoorden in die oefening nog niet duidelijk genoeg naar voor komen.

GLOBALE WAARDERING Vakinhoudelijke aspecten

goed

5. Vakdidactische elementen
(sluit de les aan bij de specifieke vakdidactiek? Legt de cursist de juiste accenten die typisch zijn voor het vak? )
Noteer hier uw bevindingen
Ik let op dat ik nieuwe leerstof goed doseer en ook iedere les voldoende aandacht besteed aan herhaling. De infobrochure met de
informatie over de voorleeswandeling werd reeds in 2 lessen gebruikt, en in deze les kom ik hier kort nog eens op terug zodat
cursisten weten waar ze de informatie kunnen terugvinden.
Ik let er ook op om alle cursisten aan het woord te laten en zorg er voor dat sterke cursisten eerst aan het woord komen om dan
zwakkere cursisten wat meer tijd te geven. Ook heel effectief vind ik om bij een antwoord niet tevreden te zijn met slechts n
antwoord van n cursist, maar de vraag telkens door te spelen aan verschillende cursisten. Op die manier krijg ik een beeld van
de verschillende denkwijzen van de cursisten.

GLOBALE WAARDERING Vakdidactische aspecten

goed

6. Taal- en communicatievaardigheden (Nederlands of vreemde taal):

PCVO-Het Perspectief - Nonnemeersstraat 15, Gent - tel: 09 267 12 99 - Fax: 09 223 29 91 - www.hetperspectief.net -3/5

schriftelijke taalbeheersing
(taalzuiverheid, spelling, woordkeuze, zinsbouw, tekstgrammatica ...)
Ik spreek traag en duidelijk, en vraag om verduidelijking bijv. Ik ben verkouden. Wat is dat verkouden? Begrijpen jullie dat?

mondelinge taalbeheersing
(taalzuiverheid, articulatie, intonatie, stemvolume, timbre, ritme, tempo, zinsbouw, woordkeuze, ...)
Ik merk dat mijn stem in deze les niet heel erg krachtig klinkt door een verkoudheid.
Maar ik vind wel dat ik een rustig spreek heb en goed articuleer. De cursisten geven dit zelf ook en apprecieren het dat ik vaak
stilsta bij een woord om dit nog eens te herhalen.

non-verbale communicatie
(mimiek, oogcontact, lichaamshouding, beweging en gebaren, verplaatsing in de ruimte...)
Ik zie dat ik een rustige open houding heb naar de cursisten toen en mij voldoende verplaats in de ruimte.
Ik maak met iedereen oogcontact, maar mag nog wat meer letten op personen die aan de rand van de u-vorm zitten.

GLOBALE WAARDERING Taal

goed

7. Taalontwikkelende didactiek:
(expliciteren van vaktypische begrippen, uitlichten van minder courante begrippen buiten de vaktypische terminologie, leerlingen
nieuwe begrippen in diverse situaties laten toepassen, vragen om begrippen in eigen woorden te verklaren, vragen naar
synoniemen, kernbegrippen noteren op het bord,....)
Dit is een les NT2 waardoor het verwerven van nieuwe woordenschat en taalhandelingen centraal staat. Dit breng ik geleidelijk
aan omdat cursisten mondjesmaat nieuwe woordenschat kunnen opnemen, want ze kunnen woorden niet opschrijven.
Ik vind het belangrijk om woorden in verschillende contexten aan te bieden. Bijv. ik begin de les met het melden dat ik verkouden
ben, dit is iets wat ze in een vorige les geleerd hebben en dat ik nu aanbied in een andere situatie.
Ik ben ook zeer blij wanneer een cursist zegt Ik weet het niet of Ik begrijp het niet, omdat dit dingen zijn die ze in verschillende
situaties kunnen gebruiken. Ik oefen iedere les op deze verduidelijkingsvragen.

GLOBALE WAARDERING
Lesgeverattitudes

goed

8. Pedagogische houding:
(respect voor alle leerlingen, stiptheid, flexibiliteit, is er een open en veilig klasklimaat waarin leerlingen vragen durven stellen,
contactvaardigheid, luisterbereidheid, heeft aandacht voor belonen van leerlingen, kan een passende afstand leerkracht-leerling
creren, is consequent in zijn optreden en in het volgen van afspraken, humor, werken aan de attitudes van de leerlingen, ...)
Deze elementen vind ik zeer belangrijk in mijn les en mijn klaspraktijk. Ik vind het heel belangrijk om de cursisten te zien als
volwassen mensen met een eigen verhaal. Ik wil mijn cursisten ook echt beter leren kennen omdat ze niet zomaar cursisten zijn,
maar mensen.
Respect en beleefdheid vind ik belangrijk en is voor iedereen, zelfs voor mij, een dagelijkse oefening. Hoe ga je om met verschillen
in de klas? Hoe ga je om met botsende meningen? Ik sta open om cursisten hun eigen mening te laten zeggen in de klas, maar er
is een grens, en dat is dat iedereen gerespecteerd moet worden.

PCVO-Het Perspectief - Nonnemeersstraat 15, Gent - tel: 09 267 12 99 - Fax: 09 223 29 91 - www.hetperspectief.net -4/5

GLOBALE WAARDERING
Lesgeverattitudes
Globale evaluatie van deze les

goed

goed

Hier kan tekst met opmaak

sterke punten:
- duidelijke taal en goed expliciteren van de handelingen die ik
in de klas doe (ik neem de kaartjes, ik doe het blad papier
weg)
- open rustige houding, interesse in cursisten
- variatie in werkvormen, activerende oefenvormen
- aandacht voor herhaling

werkpunten:
- consequent zijn bij gemaakte afspraken (op tijd komen in de
les).
- individueel evalueren tijdens het lesgebeuren! Vragen aan
cursisten om mij correct te herhalen, inspelen of fouten die
gemaakt worden maar ook de spreekdurf blijven
aanmoedigen.
- goed nadenken voor ik aan de les begin wat ik wil dat de
cursisten na een oefening kunnen en op welke woorden ik
een focus leg.

PCVO-Het Perspectief - Nonnemeersstraat 15, Gent - tel: 09 267 12 99 - Fax: 09 223 29 91 - www.hetperspectief.net -5/5