Professional Documents
Culture Documents
Unterscheidung
nach
Energiequelle
phototroph
chemotroph
(Lichtenergie)
H- (e-)-Donator
photo-lithotroph
photo-organotroph
(z.B. H2O,H2,NH3,H2S,S,Fe)
C-Quelle
(Oxidations-Reduktions-Reaktionen)
(organ. Substanzen)
z.B. Purpurbakterien
autotroph
(CO2)
chemo-lithotroph
(z.B. NH4+,NO2-)
z.B. Ammoniumoxidierer
(Nitrosomonas,
Nitrobacter)
chemo-organotroph
(organ. Substanzen)
- Grungen
- Anaerobe Atmung
- Aerobe Atmung
- Unvollst. Oxidation
heterotroph
(organ. Substanzen)
Stoffwechselplan
aerober
Zellen: Energie
spielt zentrale Rolle
Spaltung
von Pyruvat:
verschiedene
Mglichkeiten
Zahlenangaben:
mmol Vorlufersubstanz,
um 1 g Zellen zu
synthetisieren
3-Phosphoglycerat
PEP
Pyruvat
Acetyl-CoA
Oxalacetat
2-Oxoglutarat
Embden-Meyerhof-Parnas-Weg
(Fruktose-1,6-bisphosphat-Weg;
FBP-Weg)
Entner-Doudoroff-Weg
(2-Keto-3-desoxy-6-phosphogluconat-Weg;
KDPG-Weg)
Phosphoketolase-Weg
Oxidativer Pentosephosphat-Weg
Die Glykolyse:
Embden-Meyerhof-Parnas-Weg
(Fruktose-1,6-bisphosphat-Weg,
FBP-Weg)
Bilanz:
Glukose
2 Pyruvat
+ 2 ATP
+ 2 NADH2
Entner-Doudoroff-Weg
(2-Keto-3-desoxy-6-phosphogluconat-Weg, KDPG-Weg)
Hexokinase
Glukose-6-PDehydrogenase
PhosphogluconatDehydrase
Bilanz:
Glukose
2 Pyruvat
+ 1 ATP
+ 1 NAD(P)H2
+ 1 NADH2
z.B.
Pseudomonas
Cupriavidus (Wautersia, Ralstonia)
Zymomonas
KDPGAldolase
Entner-Doudoroff-Weg
z.B.
Thermoplasma
Sulfolobus
Halobacterium
Oxidativer Pentosephosphat-Weg
Glukose-6-PDehydrogenase
II
I
6-P-GlukonatDehydrogenase
Lactonase
I
Isomerase
TK
Epimerase
TA
II
TK
TK=Transketolase
TA=Transaldolase
Oxidativer Pentosephosphat-Weg
Bilanz:
Glukose
3 CO2
1 Pyruvat
+ 1 ATP
+ 6 NADPH/H+
+ 1 NADH/H+
Wege des
Glukoseabbaus
Spaltung
Pyruvat:
verschiedene
Weiteresvon
Schicksal
des
Pyruvat bei Mglichkeiten
der aeroben Atmung
Pyruvat Dehydrogenase
ZitronensurePyruvat Formiat
Lyase
(Enterobacteriaceae, Lactobazillen, manche
CO2 Clostridien)
Zyklus (TCC)
ATP
Pyruvat- + CoASH Acetyl-SCoA + FormiatNADPH+H+
NADH+H+
FADH2
Pyruvat Decarboxylase
(Hefe, Zymomonas)
Pyruvat- + H+ Acetaldehyd + CO2
Atmungskette
(Enterobacteriaceae, Bacillus)
Acetyllactat-Synthase
CitratSynthase
TricarbonsureCyclus (TCC)
(Citratcyclus)
Malat-DH
Aconitat
Hydratase
Fumarase
IsocitratDH
Funktion:
vollst.Oxidation der Acetylgruppen zu CO2
Vorstufen fr Biosyntheseprozesse bereitstellen
SuccinatDH
OxoglutaratDH
SuccinatThiokinase
Substratkettenphosphorylierung
Elektronencarrier
Elektronentransportkette
Dehydrogenasen
Chinon
Oxidasen
Terminale Elektronenakzeptoren:
Sauerstoff
aerobe Atmung
nicht Sauerstoff anaerobe Atmung
Dehydrogenasen
Chinon
Oxidasen
Terminale Elektronenakzeptoren:
Sauerstoff
aerobe Atmung
nicht Sauerstoff anaerobe Atmung
Paracoccus
denitrificans:
Escherichia
coli:
Unvollstndige Oxidation
Substrate werden unvollstndig oxidiert
Gluconobacter oxydans
EtOH
(PQQ)
Aldehyd-DH
(Aldehyd Oxidase)
Acetaldehyd
(PQQ)
Essigsure
PQQ = Pyrrolchinolinchinon
Unvollstndige Oxidation
Acetobacter aceti :
OrleansMethode
Biotechnologische Bedeutung:
EtOH
Essigsure
Schnellessig-Verfahren:
Submersverfahren:
Liegende Fsser
zu 2/3 gefllt
wchentlich 10%
durch frischen
Weiwein
ersetzen
Gluconobacter :
Glucose
Sorbitol
Gluconat
Sorbose
Corynebacterium
glutamicum: Saccharose
(chemisch
Ascorbinsure)
Glutamat
E0 (V)
Anaerobe Atmung
-0,3
CH3COOCO2
HS-0,27
S0
HSSO42-
-0,25
CH4
CO2
Sulfatatmung
obligat Anaerobe
Succinat
Fumaratatmung
fakultativ Anaerobe
Fumarat
+0,4
+0,75
NO2-,N2O,N2
Nitratatmung
NO3-
fakultativ Anaerobe
Fe2+
Fe3+
H2O
+0,82
O2
Fe-Atmung
fakultativ und
obligat Anaerobe
Anaerobe Atmung
Nitrat-Ammonifikation (Enterobakterien,
einige Gram-positive)
NH4+
aerob
Bedeutung der
Denitrifikation
im N-Kreislauf
Nitrifikation
NO2
O2
N2
O2
org. N-Verbindungen
NO3
Assimilatorische
NO3-Reduktion
NH4+
org. N-Verbindungen
ANAMMOX
Anaerobe
NO2
N2 Ammoniumoxidation
anaerob
NO
N2O
Dissimilatorische NO3-Reduktion
Ammonifikation
NH3/NH4+
Nitrifikation
(aerob)
NO3-
Denitrifikation
(anaerob)
N2
Verbrennung
Energie
BIUZ 2009
Methanbildung in
Gewssersedimenten
(erstmals durch Allessandro Volta, italienischer Physiker vor ber 200 Jahren
durchgefhrt brennbare Luft)
Methanogenese
Wasserstoffoxidation:
4H2 + CO2
CH4 + H2O
unter Beteiligung
spezieller
Coenzyme der
Methanogenese
CO2
e-
H2
X-CHO
Formyl- MF
Formyl-THM
X-CH2OH
Methenyl-THM
X=CH2
Methylen-THM
CH4
Methyl-THM, -CoM
Methan
CH4 + CO2
G0 36 kJ/mol CH4
Methanogenese
aus H2 und CO2
unter Beteiligung
spezieller
Coenzyme der
Methanogenese
MF, Methanofuran
H4MPT, Tetrahydromethanopterin
CoM, Coenzym M
CoB, Coenzym B
keine SubstratkettenPhosphorylierung
1, Coenzym F420H2-Dehydrogenase
2, Na+/H+-Antiporter
3, A1A0-ATPase, die Protonen, aber auch Na+ transloziert
4, Methyl-H4MPT:CoM-SH-Methyltransferase
6, Methyl-CoM-Reduktase
7, Methylen-H4MPT-Reduktase
8, Methylen-H4MPT-Dehydrogenase
9, Cyclohydrolase
10, Formyl-MF:H4MPT-Formyltransferase
11, Formyl-MF-Dehydrogenase
Syntrophie
(acetogenes Bakterium)
endergon !!
exergon
exergon
Abiotische Quellen
Smpfe
Reisfelder
Vieh
Ozeane
Termiten
Schaben
Blattkfer
Kohlefrderung
l/Gasfrderung
Pipelinelecks
Industrie
Vulkane
0,5
Automobile
120-205
70-170
80-100
1- 20
25-150
1- 28
3-155
Biogas
10-35
15-30
10-20
5-25
0,5