Professional Documents
Culture Documents
PHN I: NHIT NG HO HC
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
CHNG I: P DNG NGUYN L TH NHT
CA NHIT NG HC VO HO HC
I. MT S KHI NIM M U
1. Kh l tng:
- Cht kh c coi l l tng khi m khong cch gia cc phn t kh xa nhau,
c th b qua s tng tc gia chng v coi th tch ring ca cc phn t kh l
khng ng k (kh c p sut thp).
- Phng trnh trng thi ca kh l tng: nu c n mol kh p sut P, nhit T
m
v chim th tch V th: PV = nRT = RT (1.1)
M
trong : m- khi lng ca kh, g
M: Khi lng mol ca kh, g
T Nhit tuyt i, K ( T = t0C +273)
R: Hng s kh l tng, ty theo n v ca P v V m c ga tr
khc nhau:
- Nu P (atm), V(dm3=l) R = 0,082 atm.l.K-1.mol1
- Nu P (Pa=N/m2), V(m3) R = 8,314 J.K-1.mol-1
1atm = 1,013. 105 Pa= 1,013. 105N/m2= 760 mmHg
- Nu trong bnh c mt hn hp kh th mi kh gy nn mt p sut gi l p sut ring
phn ca kh v c k hiu l Pi .Tng tt c cc p sut ring phn bng p sut
chung P ca hn hp.Nu gi V l th tch chung ca hn hp kh ( bng dung tch bnh
ng th phng trnh kh kh l tng c dng:
ni RT
P = Pi = (1.2)
V
n i : Tng s mol kh trong hn hp.
p sut ring phn Pi ca kh i trong hn hp c th tnh:
RT n
Pi = ni hoc Pi= NiP vi Ni = i (1.3)
V n i
2. H v mi trng
- H: H l i tng cn nghin cu cc tnh cht nhit ng hc. i km vi khi nim
h l khi nim mi trng xung quanh, l ton b phn cn li ca v tr bao quanh h.
H c phn cch vi mi trng xung quanh bng mt mt thc hay tng tng.
- C 4 loi h:
+ H c lp: l h khng trao i cht v nng lng vi mi trng
+ H m: l h trao i cht v nng lng vi mi trng.
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
+ H kn l h ch trao i nng lng vi mi trng
+ H khng trao i nhit vi mi trng c gi l h on nhit.
3.Quy c v du trong qu trnh trao i nng lng
Nng lng trao i gia h v mi trng c th l cng , nhit, nng lng in...
- H nhn nng lng: du (+)
- H nhng nng lng du ()
4.Trng thi ca h v cc thng s trng thi:
- Trng thi v m ca mt h c c trng bng nhng i lng xc nh nh: t0C, P,
V, C...Cc thng s ny c th o c, gi l cc thng s trng thi.
v d: gia s mol kh n, nhit T v p sut P ca mt h kh (gi s l kh l tng)
c mi quan h cht ch, c biu din bng phng trnh trng thi ca kh l tng
PV=nRT.
- C hai loi thng s trng thi: dung v cng
+ Thng s trng thi dung l nhng thng s trng thi t l vi lng cht, th d
th tch, khi lng.
+ Thng s trng thi cng khng t l vi lng cht, v d nhit p sut, nng
, nht.
5. Trng thi cn bng ca h
L trng thi ti cc thng s trng thi ca h khng i theo thi gian. VD phn ng
thun nghch CH3COOH + C2H5OH <=> CH3COOC2H5 + H2O t trng thi cn bng
khi nng ca 4 cht khng bin i .
6. Bin i thun nghch v bin i bt thun nghch
- Nu h chuyn t mt trng thi cn bng ny sang mt trng thi cn bng khc v
cng chm qua lin tip cc trng thi cn bng th s bin i c gi l thun
nghch.y l s bin i l tng khng c trong thc t.
- Khc vi s bin i thun nghch l s bin i bt thun nghch. l nhng bin i
c tin hnh vi vn tc ng k. Nhng bin i xy ra trong thc t u l bt thun
nghch.
7.Hm trng thi
- Mt hm F( P,V,T...) c gi l hm trng thi nu gi tr ca n ch ph thuc vo
cc thng s trng thi ca h m khng ph thuc vo cch bin i ca h.
- V d: n mol kh l tng:
+ trng thi 1 c c trng bng P1V1=nRT1
+ trng thi 1 c c trng bng P2V2=nRT2
PV l mt hm trng thi, n khng ph thuc vo cch bin i t trng thi 1
sang trng thi 2.
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
8.Cng v nhit: L hai hnh thc trao i nng lng.
Cng W (J, kJ)
Nhit Q (J, kJ)
Cng v nhit ni chung khng phi l nhng hm trng thi v gi tr ca chng ph
thuc vo cch bin i.
* Cng gin n ( cng chuyn dch)
W = - Pngoi.dV =-PndV (1.4)
W ph thuc vo Pn ( v h sinh cng nn c du -).
2
Nu qu trnh l hu hn => W = Pn dV (1.5)
1
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
Ni nng ca h ph thuc vo bn cht, lng ca n, p sut. nhit ,th tch v
thnh phn.
i vi kh l tng ni nng ca h ch ph thuc vo nhit .
2. Pht biu nguyn l I ca nhit ng hc
Nguyn l I ca nhit ng hc v thc cht l nh lut bo ton nng lng:
Nng lng ca mt h c lp lun lun bo ton.
a.Tn ti mt hm trng thi U gi l ni nng. dU l mt vi phn ton phn.
b. S bin i ni nng U ca h kn chuyn t trng thi 1 sang trng thi 2 bng tng
i s ca tt c cc nng lng trao i vi mi trng trong qu trnh bin i ny (d
l bin i thun nghch hay bt thun nghch).
U = U2-U1 = WA + QA =WB + QB =...=const
trong W l Q l cng v nhit lng m h trao i vi mi trng.
i vi mt bin i v cng nh
dU= W + Q
dU: vi phn ton phn
W v Q : khng phi l vi phn ton phn.
i vi mt bin i hu hn
2
U = dU = W + Q (1.9)
1
U = U2-U1 = W + Q
U2 - U1 = Qp-P(V2-V1) hay Qp = (U2+PV2) (U1+PV1)
QP: Gi l nhit ng p
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
t H=U+PV
Ta c: Qp= H2-H1 = H (1.11)
H c gi l entapi, n l hm trng thi v U v PV u l nhng hm trng thi.
III. NHIT PHN NG HO HC.
1. Nhit phn ng
L nhit lng thot ra hay thu vo khi phn ng xy ra theo ng h s t lng,
cht tham gia v sn phm cng mt nhit T.
c th so snh nhit ca cc phn ng cn ch r iu kin phn ng xy ra:
- Lng cc cht tham gia v sn phm to thnh theo h s t lng.
- Trng thi vt l ca cc cht
Vi mc ch ny ngi ta a ra khi nim trng thi chun. Trng thi chun ca
mt cht nguyn cht l trng thi l hc di p sut 101,325kPa(1atm) v nhit
kho st n bn nht.
V d: Cacbon tn ti hai dng th hnh l graphit v kim cng. 298K v di p
sut 101,325kPa, graphit l bin i th hnh bn nht do trng thi chun 298K ca
cacbon l graphit.
- Nu phn ng c thc hin P=const th nhit phn ng c gi l nhit phn
ng ng p Qp= H .
- Nu phn ng c c thc hin V=const th nhit phn ng c gi l
nhit phn ng ng tch Qv= U .
Phn ng ta nhit v phn ng thu nhit
- Phn ng ta nhit: l phn ng nhng nhit lng cho mi trng. Khi
H = QP <0 hoc U = QV <0. V d phn ng ti vi
- Phn ng thu nhit: l phn ng nhn nhit lng t mi trng. Khi
H = QP >0 hoc U = QV >0. V d phn ng nung vi..
Quan h gia nhit ng tch v nhit ng p:
H = (U + pV ) p = U + pV
Qp= Qv+ nRT (1.12)
Trong : n = s mol sn phm kh s mol cht kh tham gia phn ng.
R = 8.314 J/mol.K: hng s kh l tng
T: K
15
V d: C6H6 (l) + O2(k) = 6CO2(k) + 3H2O(l)
2
n= 6-7,5=-1,5.
C(r) + O2(k) = CO2(k)
n= 1- 1= 0
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
2. Nhit sinh chun ca mt cht:
L nhit ca phn ng to thnh 1 mol cht t cc n cht bn iu kin chun
(cht sn phm v cht phn ng phi l cc cht nguyn cht 1atm v gi P, T=const,
cc s liu nhit ng chun trong cc ti liu thng c xc nh nhit T=298
K).
K hiu H T0,s (kJ.mol-1)
Nu T =298 => H 298
0
,s
-1 0
V d: H 298
0
, s (CO2)=-393,51(kJmol ). N l nhit phn ng ca phn ng sau 25 C
V d: H
Cgr + O2(k) CO2(k)
H 2
H 1
CO(k) + 1/2 O2(k)
2.Cc h qu
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
H qu 1: Hiu ng nhit ca phn ng thun bng hiu ng nhit ca phn ng nghch
nhng ngc du.: H t = H n (1.14)
H qu 2: Hiu ng nhit ca mt phn ng bng tng nhit sinh ca cc cht cui tr i
tng nhit sinh ca cc cht u.
H = H s (s nph m) H s (thamgia ) (1.15)
Nu iu kin chun v T=298K th
H 0 298, pu = H 0 298,s (s nphm ) H 0 298,s (thamgia ) (1.16)
T nh ngha ny suy ra: nhit sinh ca mt n cht bn vng iu kin chun
bng khng: H T0, s (n cht) = 0.
V d: Tnh H0 ca phn ng:
C2H4(k) + H2 (k) --> C2H6 298K?
-1
Cho bit H 298
0
, s ca cc cht (kJ.mol ) nh sau:
C2H4(k): +52,30
C2H6(k): -84,68
Gii:
Ta c:
H 298
0
= H 298
0
, s (C2H6(k)) - [ H 298, s (C2H4(k)) + H 298, s (H2(k))]
0 0
=-84,68-52,30-0
=-136,98kJ.mol-1
H qu 3: Hiu ng nhit ca mt phn ng bng tng nhit chy ca cc cht u tr i
tng nhit chy ca cc cht cui.
H p = H c (tg ) H c (sp) (1.17)
Nu iu kin chun v T=298K th
H 0 298, p = H 0 298,c (tg ) H 0 298,c (sp) (1.18)
3.Cc ng dng
* nh lut Hess v cc h qu ca n c mt ng dng rt ln trong Ho hc, n cho
php tnh hiu ng nhit ca nhiu phn ng trong thc t khng th o c.
V d1: khng th o c nhit ca phn ng Cgr + 1/2 O2(k) =CO(k) v khi t chy
Cgr ngoi CO (k) ra cn to thnh CO2(k) nhng nhit ca cc phn ng sau y o
c:
Cgr + O2(k) = CO2(k) H 298
0
=-393513,57 J.mol-1
CO(k) + O2(k) = CO2(k) H 298
0
=-282989,02 J.mol-1
tnh c nhit ca phn ng trn ta hnh dung s sau:
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
Cgr + O2(k) CO2(k)
x=?
CO(k) + 1/2O2(k)
Trng thi u (Cgr+O2) v trng thi cui (CO2(k)) ca c hai cch bin i l nh nhau,
do theo nh lut Hess:
-393.513,57 = x - 282.989,02
x=-110507,81J.mol-1
V d 2: Xc nh nng lng mng lui tinh th ca NaCl(r) bit
+ Nhit nguyn t ha Na(r)
Na(r) Na(h) H1 = +108.724 J .mol 1
+ Nhit phn ly Cl2(k)
Cl2(k) 2Cl(k) H 2 = +242.672 J .mol 1
+ Nng lng ion ha Na(h)
Na(h) Na+(h) + e H 3 = +489.528 J .mol 1
+i lc i vi electron ca Cl(k)
Cl(k) + e Cl-(k) H 4 = 368.192 J .mol 1
+Nhit ca phn ng
Na(r) + 1/2 Cl2(k) NaCl H 5 = 414.216 J .mol 1
xc nh nng lng mng li tinh th NaCl ta dng chu trnh nhit ng Born
Haber:
Trng Trng
thi u H5 thi cui
Na(r) + 1/2 Cl2(k) NaCl(r)
H1
x=?
1/2
H3
Na(h) + Cl(k) Na+(h) + Cl-(k)
H4
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
- n v thng dng ca C l: J.K-1mol-1
- Nhit dung mol ng p. Qu trnh c thc hin P=const.
2 2
H dH
CP= =
T p dT
=> dH=CpdT => dH = CP dT
1 1
2
==> H = C P dT
1
2
==> U = C v dT
1
H b
Ha
H1
n1A + n2B n3C + n4D
T1
Theo nh lut Hess ta c H 2 = H1 + H a + H b
T1 T2
T2
T2
T2
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
iu kin chun(P=1atm) v T1=298 K c:
T
H = H
0
T
0
298 + C P0 dT
298
2H(k) + 6H(k)
H = E N N + 3 E H H 6 E N H
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
M U
Trong t nhin, cc qu trnh l hc v ho hc xy ra theo chiu hon ton xc nh.
- Nhit t truyn t vt nng sang vt lnh hn
- Kh t truyn t ni c p sut cao n ni c p sut thp
- Cc phn ng ho hc t xy ra, v d: Zn + HCl --> ZnCl2 + H2
Cn cc qu trnh ngc li th khng t xy ra c.
Nguyn l I cho php tnh nhit ca cc phn ng nhng khng cho php tin
on chiu v gii hn ca qu trnh
Nguyn l II cho php gii quyt cc vn ny.
I.NGUYN L II. HM ENTROPY
1.Nguyn l II (Tiu chun xt chiu ca qu trnh)
- Tn ti mt hm trng thi gi l entropi (S).
- nhit T khng i, trong s bin i v cng nh, h trao i vi mi trng mt
nhit lng Q th bin thin entropi ca qu trnh c xc nh:
Q
Nu l bin i thun nghch: dS = TN
T
QbTN
Nu l bin i bt thun nghch: dS >
T
Tng qut
Q
dS Du > : qu trnh bt thun nghch
T
2
Q
S Du = : qu trnh thun nghch
1
T
* Ch :
V S l hm trng thi --> S ch ph thuc vo trng thi u v trng thi cui, tc
2
QTN
l: S BTN = S TN =
1
T
2
Qbtn
S TN = S BTN >
1
T
==> QTn> QBTN : Nhit qu trnh thun nghch ln hn nhit qu trnh bt thun nghch.
+ xc nh Sbtn , trc ht hnh dung mt qu trnh thun nghch c cng trng
thi u v trng thi cui vi qu trnh bt thun nghch, sau tnh S theo cng thc:
2
QTN
S = (khng xc nh c trc tip Sbtn)
1
T
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
2
Q v dU
2
dT
2 2
dT
S v = = = nC v ==> Vy S v = nC v
1
T 1
T 1
T 1
T
H nc H s
Tnc S T T
dT dT dT
S = S T S T =0 = nC
0K
p( r )
T
+n
Tnc
+ nC p ( l )
Tnc
T
+n
TS
+ nC P ( h )
TS
T
0
thng th P=1atm, T=298K, n=1mol ==> S 298 ( J .K 1 .mol 1 )
-->Bng entropi chun ca cc cht 25oC
* Nhn xt: Gi tr S cht nguyn cht lun > 0, tr khi xt cho ion trong dung dch, c
th c Sion<0.
3.Bin thin entropy ca cc phn ng ho hc
V S l hm trng thi v l i lng dung nn:
S = S ( sp ) S ( tg ) ( T, P =const)
Nu iu kin chun (P=1atm) v T=298K th:
S = S 298
0
(sp ) S 298
0
(tg )
V Skh>>Slng,Srn ==> c th cn c vo s mol kh 2 v ca phn ng nh
gi ln cng nh l du ca S ca phn ng.
n = 0 ==> S nh
n > 0 ==> S > 0 ==> phn ng tng S
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
A = W ' max
ngha ca A : Bin thin th ng tch A biu th cng c ch ca qa trnh
thun nghch ng nhit ng tch.
Tm li tiu chun t din bin v gii hn ca qu trnh l
T,P = const => dG 0
T,V = const => dA 0
Mi lin h gia G v A
G = H- TS U +PV TS =(U-TS) + PV =A + PV
Vy G = A+PV
3.Bin thin th ng p:
dG W '+ VdP SdT
dG 0 --> iu kin t din bin v gii hn
=> Qu trnh t din bin theo chiu lm gim G cho ti khi t gi tr Gmin: dG=0
(G=0)
d2G>0 (G>0)
a. Th ng p sinh chun ca 1 cht nhit T:
L s bin thin th ng p ca phn ng to thnh 1 mol cht t cc n cht
bn iu kin chun v nhit T ca phn ng.
K hiu: G T0, s (J.mol-1 hoc kJ.mol-1)
0
Thng T=298K => G 298
0
, s --> c bng th ng p sinh chun ca cc cht 25 C.
VD:
-1 3 1
G 298
0
, s ( NH 3 ) =-16,65kJ.mol ng vi qu trnh H 2 (k ) + N 2 (k ) NH 3 (k )
2 2
-1 1 1
G 298
0
, s ( HCl ) =-95,5kJ.mol ng vi qu trnh H 2 (k ) + Cl 2 (k ) HCl(k )
2 2
=> HCl(k) bn hn NH3(k) v nng lng to ra nh hn.
- T nh ngha => GT0, s (n cht) =0
b. Tnh bin thin th ng p ca phn ng ho hc
V G l hm trng thi v l i lng dung nn c:
- G p = G s (sp) G s (tg )
Nu iu kin chun v 250C c:
- G p = G 0 s, 298 (sp ) G 0 s ,298(tg )
G thun=- G nghch
G <0: phn ng xy ra theo chiu thun
G =0: qu trnh cn bng
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
G T0 G 298
0 T
H T0
==> = 2 dT H T0 = f ( T ) = a + bT + .....
T 298 298 T
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
=> G 0 = f (T )
2. nh hng ca p sut:
Xt h: bin i thun nghch, khng sinh cng hu ch, T=const.
T biu thc: dG = W '+ VdP SdT , W ' = 0 , T= const nn c
2
G
P2
=V => dG = Vdp
P T 1 P1
P2
- i vi cht rn v cht lng --> coi V=const khi P bin i ( tr min P ln) nn
: G T G T = V( P2 P1 )
P2 P1
G TP 2 = G TP1 + V( P2 P1 ) hay G = V( P2 P1 )
nRT
- i vi cht kh (coi l kh l tng) --> V =
P
P2
dP P
G TP 2 G TP1 = nRT = nRT ln 2
P1
P P1
P2 P2
Vy: G = nRT ln hay G T = G T + nRT ln
P2 P1
P1 P1
Nu ban u P1=1atm (iu kin chun) th G T = G T0 P2
G T = G + nRT ln P
0
T
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
i Th ho ca cht i
==> W ' = i dn i => i dn i l 1 dng cng hu ch ==> gi l cng ho
T : dG = VdP SdT + i dn i
* ngha vt l ca i :
- Th ho ca cht i ( i ) l th ng p mol ring phn ca i trong hn hp
- i l tng kh nng sinh cng hu ch ca h khi thm 1 lng v cng nh
cht i vo h trong iu kin P,T v thnh phn (s mol) ca cc cht khc l khng i.
i c tnh cho 1 mol cht.
- i l i lng cng nhng dni l i lng dung
- dn i i c th lm tiu chun xt chiu v gii hn trong iu kin T,P khng
i:
+ dn <0: Qu trnh t din bin
i i
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
V d:
- phn ng: CaCO3(r) <=> CaO(r) + CO (k) H p0 = +178,22kJ
n = 1 > S > 0 --> phn ng ch xy ra nhit cao
- phn ng: SO2(k) + 1/2 O2 (k) --> SO3(k) H p0 = 99,12kJ
n = 0,5 > S < 0 --> phn ng xy ra nhit thp, nhng nu thp qu th vn
tc khng ln --> phn ng khng xy ra ngay c
==> iu kin: nhit khng qu thp
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
a A(T ) = a 0
A(T ) + RT ln P Aa
=>
G T = [(c C0 ( T ) + RT ln PCc ) + (d D0 ( T ) + RT ln PDd )] [(a A0 ( T ) + RT ln PAa ) + (b B0 ( T ) + RT ln PBb )]
PCc .PDd
G T = [(c (C) + d ( D) (a ( A) + b ( B )] + RT ln a b
0
T
0
T
0
T
0
T
PA .PB bd
PCc .PDd
G T = G + RT ln a b
0
T
PA .PB bd
Pi: p sut ring phn ca cc cht kh i= A,B,C,D)
PCc .PDd
t a b =P
PA .PB bd
=> G T = G T0 + RT ln P (*)
PCc .PDd
- Ti trng thi cn bng==> G T = 0 => G = RT ln a b 0
T
PA .PB cb
PCc .PDd
t: a b = K p = const T=const (v trng thi cn bng, thnh phn cc
PA .PB cb
cht khng bin i na)
==> G T0 = RT ln K P (**)
P
v GT = RT ln (***)
KP
Trong : G T , , G T0 (J)
R=8,314J.K-1mol-1
P (atm)
Cc phng trnh (*) (**) v (***) c gi l cc dng khc nhau ca phng trnh
ng nhit Vant Hoff
2.Phng trnh hng s cn bng K:
a.Hng s cn bng Kp
PCc .PDd
K p = a b
Pi: p sut cc kh trng thi CB
PA .PB cb
- KP khng c n v.
- Kp ch ph thuc vo bn cht phn ng v nhit .
- i vi 1 phn ng xc nh, T=const --> Kp=const --> gi l hng s cn
bng ca phn ng.
b.Cc hng s cn bng khc
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
CCc .C Dd
* K C = a b
Ci: nng mol/lit cc cht trng thi cn bng
C A .C B cb
- KC ph thuc vo bn cht phn ng v nhit .
- i vi 1 phn ng xc nh --> KC =f(T): KC ch ph thuc vo nhit
n c .n d
* K n = Ca Db ni; s mol kh i trng thi cn bng
n A .n B cb
Kn ph thuc vo bn cht cc cht , T v P chung ca h khi cn bng v tng s mol
kh ca h khi cn bng
N c .N d n
* K N = Ca Db Ni: nng phn mol ca kh i: N i = i
N A .N B cb ni
KN ph thuc vo bn cht cc cht , T v P chung ca h khi cn bng
c.Mi quan h gia cc hng s cn bng
- Ta c PiV=niRT (V th tch hn hp kh (lt))
n i RT
=> Pi = = Ci RT thay vo phng trnh Kp ta c
V
(CC RT )c (C D RT )d CCc .C Dd
KP = = RT [(c + d )(b + a )] = K c .( RT ) n
(C B RT )b (C A RT )a b
C .C
B
a
A
n = s mol kh sn phm- s mol kh tham gia (da vo phng trnh phn ng)
Vy K P = K c .( RT ) n (vi R= 0,082 atm.l.mol-1K-1)
-Mt khc ta c:
ni
Pi = N i .P = .P --> thay vo Kp ta c:
ni
n
P
K P = K N .Pcbn v KP = K n .
ni
cb
( n i )cb tng s mol kh c mt trong h phn ng khi cn bng.
Vy c:
n
P
K P = K C ( RT ) n = K N .Pcbn = K n .
n
i cb
*Nhn xt:
- Khi n = 0 (tng s mol kh 2 v phn ng bng nhau) --> Kp=KC=Kn=KN=K=f(T)
- i vi 1 phn ng cho th:
+ Kp,KC ch ph thuc vo nhit
+ KN ph thuc vo nhit , P chung ca h khi cn bng
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
PSO2 3
2SO2(k) + O2(k) <=> 2SO3(k) K' P = 2
= K P2
P SO2 .PO2
1
PSO2 .PO22
SO3(k) <=> SO2(k) + 1/2O2(k) K =''
P = K P1
PSO3
PCO
1
Hg(l) + 1/2 O2(k) <=> HgO(r) KP = 1
PO22
Gii:
740
K P = PCO2 =
760
b.Xc nh thng qua 1 s i lng nhit ng
G T0 = RT ln K P
G T0
==> K P = exp
RT
V d: Tnh Kp ca phn ng sau 250C:
1
2NH3(k) <=> N2(k) + 3H2(k) bit G 298
0
,s (NH 3 ) = 16,65kJ .mol
Gii:
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
1
G 298
0
= 2G 298
0
,s (NH 3 ) = ( 2)( 16,65) = +33,3kJ .mol
G 298
0
33,3.10 3
K P = exp = exp = 1,45.10 6
R.298 8,314.298
c. Xc nh theo phng php gin tip: Phn tch qu trnh theo 1 chu trnh kn
V d:
KP=?
Cgr O2(k) CO2(k)
K1 K2
CO(k) 1/2 O2(k)
G 0 = G10 + G 20
RT ln K P = ( RT ln K 1 ) + ( RT ln K 2 )
lnKP=lnK1+lnK2 ==> K=K1.K2
III.S CHUYN DCH CN BNG. NGUYN L LE CHATIELIER
1.S chuyn dch cn bng
P
- Xt v mt nhit ng, khi phn ng t trng thi cn bng--> G = 0 --> = 1 khi
KP
h ang trng thi cn bng nu ta thay i mt trong cc thng s trng thi (P,T,C)
ca h --> G 0 => cn bng b ph v, qu trnh s tin hnh theo chiu G < 0 t
ti trng thi cn bng mi ng vi cc thng s mi (P,T,C).
- Xt v mt ng hc, khi phn ng t trng thi cn bng --> vt=vn => v=0. Khi h
t trng thi cn bng, ta thay i 1 trong cc thng s trng thi (P,C,T) => vt vn ==>
qu trnh tin hnh theo chiu v > 0 t trng thi cn bng mi ng vi cc thng
s mi.
==> gi l s chuyn dch cn bng.
nh ngha: S chuyn dch cn bng l s chuyn t trng thi cn bng ny sang trng
thi cn bng khc di nh hng ca cc tc ng bn ngoi (P,T,C) ln h.
2.nh hng ca nhit ti s chuyn dch cn bng. Phng trnh ng p Vant
Hoff
Xt phn ng: aA + bB <=> cC + dD P=const
G T0
Ta c: ln K P =
RT
GT0 H 0
Mt khc: = 2T
T T P T
ln K P H T0
do : => = => phng trnh ng p Vant Hoff
T
2
P RT
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
K PT H 0 1 1
=> ln 2
=
K PT R T1 T2
1
http://hhud.tvu.edu.vn
Bi ging mn C s l thuyt Ha hc
- Nu P tng => cn bng chuyn dch theo chiu P gim (gim s mol kh
n < 0 )
- Nu P gim => cn bng chuyn dch theo chiu tng P (tng s mol kh
n > 0 )
4. nh hng ca nng
C c .C d
Xt phn ng: aA + bB <=> cC + dD c K C = Ca Db = const T=const
C A .C B cb
- Nu tng CA, CB => cn bng chuyn dch theo chiu tng CC,CD ( gi KC=const) =>
cn bng chuyn dch theo chiu thun lm gim CA,CB
- Nu gim CA, CB => cn bng chuyn dch theo chiu gim CC,CD ( gi KC=const)
=> cn bng chuyn dch theo chiu nghch lm tng CA,CB
* Nhn xt: Kt qu ca s chuyn dch cn bng l chng li thay i bn ngoi.Nu
tng Ci th cn bng chuyn dch theo chiu lm gim Ci v ngc li.
5. Nguyn l chuyn dch cn bng Le Chatelier
Khi mt h ang trng thi cn bng, nu ta thay i 1 trong cc thng s trng
thi ca h ( T, P hoc C) th cn bng s chuyn dch theo chiu chng li s thay i
.
http://hhud.tvu.edu.vn
Chng IV: Cn bng pha
I. Mt s khi nim
1. Pha ( ) l phn ng th ca h c thnh phn, tnh cht l hc , tnh cht ho hc
ging nhau mi im ca phn ng th v c b mt phn chia vi cc phn khc
ca h.
- Pha ch gm 1 cht gi l pha nguyn cht (pha n) cn pha gm 2 cht tr ln--> gi
l pha phc tp.
- H gm 1 pha --> h ng th.
- H 2 pha -> h d th.
V d: H gm H2O + H2O lng + H2O hi => gm 3 pha: rn, lng, hi.
H gm CaCO3(r), CaO(r),CO2(k) --> 3 pha: 2 fa rn + 1 pha kh
2. Cu t: L phn hp thnh ca h c th c tch ra khi h v tn ti c bn ngoi
h.
S cu t trong h k hiu l R
V d: dung dch NaCl gm 2 cu t l NaCl v H2O --> R=2
3.S cu t c lp (K): L s ti thiu cc cu t xc nh thnh phn ca tt c
cc pha trong h.
- Nu cc cu t khng phn ng vi nhau v nu pha c thnh phn khc nhau th K=R
(trong h khng c phng trnh lin h nng cc cu t)
V d: dung dch NaCl => R=K=2.
-Nu cc cu t tng tc vi nhau v nm cn bngvi nhau--> chng khng cn c lp
vi nhau na--> K=R-q
q: s h thc lin h gia cc nng ( q c th l phng trnh hng s cn bng, iu
kin u v nng ca cc cu t)
V d: H gm 3 cu t HCl, Cl2, H2 u l cc cht kh c tng tc,nm cn bng vi
nhau: 2HCl(k) <=> H2(k) + Cl2(k)
KC =
[H 2 ][Cl2 ] => bit c nng ca 2 cu t s bit c nng
[HCl]2
ca cu t cn li.
Vy h c: R=3, q=1, ==> K= R-q=2
Nu gi thit ban u h ch c HCl ( hoc cho t l mol H2:Cl2 ban u) => q=2 => K=1
4.Bc t do ca h(C): L s ti thiu cc thng s trng thi cng (P,T,C) xc
nh trng thi cn bng ca 1 h ( l s thng s trng thi cng c th thay i
1cch c lp m khng lm bin i s pha ca h)
V d: H2O(l) <=> H2O(k)
==> cn bng c 2 pha==> C=1 v
+ C th thay i 1 trong 2 thng s P hoc T m khng lm thay i s pha ca
h.
http://hhud.tvu.edu.vn
+ Hoc: mt nhit xc nh th P hi H2O nm cn bng vi H2O lng l xc
nh, tc l ch cn bit 1 trong 2 thng s T hoc P th xc nh c trng thi cn bng
ca h.
5.Cn bng pha: Cn bng trong cc h d th, cc cu t khng phn ng ho hc
vi nhau nhng xy ra cc qu trnh bin i pha ca cc cu t => cn bng pha.
II. Quy tc pha Gibbs.
Xt h gm R cu t 1,2,....R c phn b trong pha ( , , ,..., pha)
1.iu kin cc pha nm cn bng vi nhau: m bo cc cn bng sau:
- Cn bng nhit: nhit cc pha bng nhau
T = T = T = ... = T
-Cn bng c: p sut cc pha bng nhau
P = P = P = ... = P
-Cn bng ho: th ho ca mi cu t trong cc pha bng nhau:
i = i = i = ... = i
2.Qui tc pha Gibbs
- Cc thng s trng thi cng xc nh trng thi ca h l T,P, C
Gi Ni l nng mol phn ca cu t i trong 1 pha th N1+N2+N3+...+Ni=1
=> Vy xc nh nng ca R cu t trong 1 pha cn bit nng ca (R-1) cu
t.
V c pha => xc nh nng ca R cu t trong pha th s nng cn
bit l (R-1).
T s thng s trng thi cng xc nh trng thi ca h l
(R-1)+ 2
trong s 2: biu th 2 thng s bn ngoi l T v P xc nh trng thi ca h
V cc pha nm cn bng vi nhau => cc thng s khng c lp vi nhau na: c lin
h vi nng m khi cn bng th ca mi cu t trong cc pha phi bng nhau ( iu
kin cn bng ho)
1 ( ) = 1 ( ) = ... = 1 ( )
2 ( ) = 2 ( ) = ... = 2 ( )
R ( ) = R ( ) = ... = R ( )
=> Mi cu t c ( -1) phng trnh lin h ==> R cu t c c R( -1) phng trnh
lin h gia cc thng s.
Nu c thm q phng trnh lin h nng cc cu t, v d: khi c phn ng ho hc
gia cc cu t th s phng trnh lin h cc thng s trng thi cng ca h l:
R( -1) + q
http://hhud.tvu.edu.vn
Bc t do ca h = Cc thng s trng thi s phng trnh lin h gia cc thng s
C= [ (R-1)+2]-[R( -1)+q]
C=R-q- +2
C= K - q + 2 => Biu thc ton hc ca quy tc pha Gibbs
* Nhn xt:
+ Khi K tng, => C tng, tng v C gim.
+ Bc t do C 0 K + 2
+Nu trong iu kin ng nhit hoc ng p th: C =K - + 1 (Nu phng trnh
c n = 0 => P khng nh hng ti phn ng --> dng phng trnh ny)
+Nu h va ng nhit va ng p th C=K-
V d1: Xt h 1 cu t (R=K=1), v d nc nguyn cht
- Nu trng thi hi => =1 => C= K- +2= 1-1+2=2 => trng thi ca hi nc c
xc nh bi 2 thng s trng thi cng l T v P
- Nu hi nc nm cn bng vi nc lng th =2=> C=1-2+2=1 => trng thi ca h
gm H2O lng v hi c xc nh bi 1 trong 2 thng s l T hoc P ( v 1nhit
xc nh th P ca hi nc l xc nh)
V d2: Xt h gm: Mg(OH)2 (r) <=> MgO (r) + H2O(k)
=2 pha rn + 1 pha kh =3 pha
C=R-q+2=3-1-3+2=1
=> c php thay i 1 trong 2 thng s l T hoc P m khng lm thay i s pha ca
h hoc trng thi cn bng c xc nh bng 1 trong 2 thng s T hoc PH O(h )
2
http://hhud.tvu.edu.vn
- T=const, hi nm cn bng vi lng v rn c P nht nh gi l P hi bo ho (hi
c goi l hi bo ho)
Cc ng cong biu th s ph thuc ca Phi bo ho ca pha rn vo nhit , ca pha lng
vo nhit v nhit nng chy vo P ct nhau ti 1 im gi l im ba, im ba
ny ba pha rn lng hi (R, L, H) nm cn bng vi nhau:
R L
H
Khi C=1-3+2 =0 => v tr im ba khng ph thuc vo T v P m ch ph thuc vo
bn cht cht nghin cu.
2. nh hng ca p sut n nhit nng chy, si v chuyn dng tinh th ca
cht nguyn cht
V h 1 cu t nn th ha ng nht vi th ng p mol (Gi= i ). Khi T, P khng i
iu kin cn bng gia hai pha v l:
G ( ) = G ( )
V h c C=1 nn nu mt thng s bin i, v d, p sut bin i mt lng dP th
mun hai pha tn ti cn bng, nhit cng phi bin i mt lng dT. Khi th
ng p mol phi bin i:
G ( ) > G ( ) + dG ( )
G ( ) > G ( ) + dG ( )
Sao cho: G ( ) + dG ( ) = G ( ) + dG ( ) => dG ( ) = dG ( )
Thay vo cng thc: dG= VdP SdT ta c:
V ( ) dP S ( ) dT = V ( ) dP S ( ) dT
dT V ( ) V ( ) V
=> = =
dP S ( ) S () S
H
C S = suy ra:
T
dT Tcf V
= phng trnh Clapeyron
dP H cf
Trong H c tnh bng J th V tnh bng m3, T bng K v P bng Pa.
- Khi mt cht si th V =Vh- Vl >0 v H hh>0 (hh:ha hi), nn p sut bn
ngoi tng th nhit si tng theo.
- Khi nng chy H nc >0 v a s trng hp V = Vl-Vr >0, do P tng th
nhit nng chy tng. i vi nc Vl<Vr nn V <0 ngha l p sut tng
th nhit nng chy ca nc gim.
http://hhud.tvu.edu.vn
3. nh hng ca nhit n p sut hi bo ho ca cht nguyn cht
Xt cc trng hp: L <=> H
R <=> H
V Vr,Vl << Vh => V = Vh Vl Vh v V = Vh Vr Vh
Nu hi c coi l kh l tng,xt i vi 1 mol c:
RT
Vh = thay vo phng trnh Clayperon c:
P
dP H cf H cf H cf
= = = .P
dT Tcf .V Tcf .V Tcf2 .R
dP H dP
=> = dT (v = d ln P ) nn c:
P RT 2 P
d ln P H
= -> phng trnhClaypeyron-Clausius
dT RT 2
Trong khong nhit hp -> c th coi H = const khi c
P2 H 1 1
ln = (*) P1,P2 : cng n v
P1 R T1 T2
R=8,314J.K-1.mol-1
H : J
http://hhud.tvu.edu.vn
Chng V Dung dch
I.H phn tn
1.nh ngha: L h gm 2 hay nhiu cht trong cht ny c phn b trong cht kia
di dng nhng ht rt nh.
- Cht phn b c gi l cht phn tn, cht kia l mi trng phn tn. Cht phn tn
v mi trng phn tn c th 1 trong 3 trng thi: rn, lng hay hi.
Vd: ng tan trong nc => ng l cht phn tn, H2O l mi trng phn tn
- Da vo kch thc ca ht phn tn, chia lm 3 h phn tn:
a.H phn tn th: Kch thc ht t 10-7-10-4m
-c im: Khngbn,cht phn tn d tch ra khi mi trng phn tn.
-C 2 dng:
+ Huyn ph: cht phn tn l rn, pha phn tn l lng. v d: nc ph sa
+ Nh tng: cht phn tn l lng, mi trng phn tn cng l lng v d: sa c
ln nhng ht m l lng
b.Dung dch keo: (H keo): Kch thc ht t 10-7 10-9m
- c im: tng i bn
c. Dung dch thc (dung dch): Kch thc ht 10-10m (bng kch thc phn t hoc
ion), trong cht phn tn v mi trng phn tn c phn b vo nhau di dng
phn t hoc ion, gia chng khng cn b mt phn chia, to thnh 1 khi ng th gi
l dung dch thc
Cht phn tn c gi l cht tan, mi trng phn tn c gi l dung mi
-c im: H ny rt bn
2.Cc loi nng
-Nng % (C%): l t l % khi lng cht tan so vi khi lng dung dch (C%chnh l
lng cht tan c trong 100g(100kg) dung dch)
a
C% = .100 % a,b lng cht tan v lng dung mi, tnh bng g (kg)
a+b
-Nng mol/lit (CM): l s mol cht tan c trong 1 lit dung dch
-Nng ng lng (CN):S mol ng lng cht tan c trong 1 lt dung dch
-Nng molan ( ) l s mol cht tan c trong 1000gam dung mi
ni
-Nng phn mol: N i =
ni
II. ng lng ()
Trong cc phn ng ho hc, cc cht tc dng va vi nhau theo nhng s phn khi
lng tng ng gi l ng lng.
Chn ng lng ca H lm n v H=1
1.nh ngha nglng
- ng lng ca mt cht hoc ca 1 nguyn t l phn khi lng ca cht hoc
nguyn t tc dng va vi 1 ng lng ca H.
V khng phi mi cht u phn ng vi H => nh ngha c m rng nh sau:
http://hhud.tvu.edu.vn
ng lng ca 1 nguyn t hay 1 hp cht l s phn khi lng ca n tc dng va
vi 1 ng lng ca 1 cht bt k
V d: Cl2 + H2 = 2HCl
Cl2 + Zn =ZnCl2
=> 71 phn khi lng ca Cl2 tc dng vi 2 phn khi lng ca H
Vy kt hp vi 1 ng lng ca H ch cn 1 khi lng ca Cl2 bng khi lng
nguyn t ca n => Cl=35,5, Zn= 32,5
-Mol ng lng ca mt cht: l khi lng tnh ra g c gi tr ng bng ng lng
V d: O=8g
2.Cch tnh ng lng
a.ng lng ca nguyn t
A
= A: khi lng nguyn t nguyn t
n
n: ho tr nguyn t
Vi nguyn t c nhiu ho tr
khc nhau s c nhiu ng lng v ng lng ca chng gn vi 1 phn ng c th
m chng tham gia.
b.ng lng ca hp cht
M
= M: khi lng phn
n
n: tu tng trng hp
Cch xc nh n
- i vi phn ng oxi ho kh: n l s e trao i ng vi 1 phn t cht (n l s
e m 1 phn t trao i trong phn ng)
- i vi phn ng trao i: n l s in tch (+) hoc (-) m 1 phn t cht trao
i trong phn ng
V d: H2SO4 + NaOH = NaHSO4 + H2O (1)
M H 2 SO4 98
H 2 SO4 (1) = = = 98
1 1
M NaOH 40
NaOH (1) = = = 40
1 1
H2SO4 + 2NaOH = Na2SO4 + H2O (2)
M H 2 SO4 98
H 2 SO4 ( 2 ) = = = 49
2 2
M NaOH 40
NaOH ( 2 ) = = = 40
1 1
- i vi trng hp tnh ng lng ca mt cht khng c phn ng c th th:
M
=
n
+ i vi axit: n l s H axit trong phn t
+ i vi baz: n l s nhm OH- baz trong phn t
http://hhud.tvu.edu.vn
+ i vi mui: n l s in tch (+) hoc in tch (-) m cc ion mang
trong 1 phn t.
M Na2 SO4 M Al2 ( SO4 )3
V d: Na SO = ; Al2 ( SO4 )3 =
2 4
2 6
CN
+Mi quan h gia CM v CN: CM=
n
3.nh lut ng lng
Cc cht tc dng va vi nhau theo cc khi lng t l vi ng lng ca chng.
mA A
=> = mA l khi lng cht A tc dng va vi khi lng mB cht B
mB B
mA mB
=> = => n ng lng cht A phn ng va vi n ng lng cht B ( S
A B
ng lng cht A bng s ng lng cht B)
=> Nu c VA(l) cht A nng mol ng lng l C N phn ng va vi VB(l) cht
A
VA. C N =VB. C N
A B
-> ng dng nhiu trong chun th tch
V d: trung ho 25ml NaOH cn 28ml dung dch axit 0,1N => tnh lng NaOH c
trong 1l dung dch ?
Gii
Gi x l nng ng lng mol ca NaOH
=> x.25=0,1.28 =>x=28.0,1/25
NaOH=40=> s g NaOH c trong 1 lt dung dch l
m=40.x=40.28.0,1/25=4,48g
III. ho tan
1.Qu trnh ho tan. Nhit ho tan ca mt cht
Qu trnh ho tan (khng phi l qu trnh trn ln) gm qu trnh
+ Qu trnh phn tn cht tan( di dng nguyn t, phn t,ion) vo trong khp
th tch dung mi.
+Qu trnh tng tc gia cc phn t ca dung mi vi cc phn t ca cht tan
=> to thnh dung dch (hp cht ho hc)
Hp cht ho hc to thnh gi l hp cht sonvat, nu dung mi l nc th gi l hp
cht hydrat.
=> Qu trnh ho tan c s ph v lin kt cng loi to lin kt khc loi v c th
biu din bng s :
H ht
T_T + dm T_dm
H pt > 0
H sv < 0
T+T + dm
Trong : T cht tan
http://hhud.tvu.edu.vn
dm dung mi
H pt nng lng phn tn ( cn tiu tn -> H pt > 0 )
H sv nng lng qu trnh sovat (Qu trnh l to nhit --> H sv < 0 )
H ht nhit ho tan
Theo s trn ta c:
H ht = H pt + H sv (do H sv < 0 , H pt > 0 --> H ht c th m hoc dng)
+Nu H pt > H sv H ht > 0 : qu trnh ho tan thu nhit, l qu trnh ho tan
ca a s cht rn vo trong nc.
+Nu H pt < H sv H ht < 0 :qu trnh ho tan to nhit, l qu trnh ho tan
ca a s cht kh vo trong nc.
+Nu H pt = H sv H ht = 0 : Trn ln l tng ( i vi dung dch l tng)
- nh ngha nhit ho tan ca mt cht: L lng nhit to ra hay thu vo khi ho tan 1
mol cht vo 1 lng dung mi ln nhit v P xc nh.
Vd: Khi ho tan 1 mol CaCl2 vo H2O thot ra 1 nhit lng l 72,802 kJ, vy
H ht (CaCl 2 ) = 72,802kJ .mol 1
ha tan: Qu trnh ha tan: cht tan + dm <-> dung dch l mt qu trnh thun
nghch, khi t cn bng cht tan khng tan thm na to thnh dung dch bo ha.
- ha tan ca mt cht c tnh bng nng ca dung dch bo ha cht
iu kin cho v k hiu l s.
- S c th biu din bng mi cch biu din nng .
- ha tan s ca mt cht ph thuc vo:
+ Bn cht ca dung mi v cht tan.
+ Nhit
+ p sut: (nu cht tan l cht kh).
a. nh hng ca bn cht cht tan v dung mi n s
- Cc cht c cu to phn t tng t nhau d ha tan vo nhau, phn t dung mi
phn cc ln th ha tan tt cc cht phn cc v ngc li.
- VD: Dung mi l H2O l phn t phn cc ch ha tan cc cht m fn t phn
cc hoc hp cht ion nh HCl, NaCl..
H2O t ha tan I2 v I2 khng phn cc
Benzen khng phn cc benzen thc t khng tan trong H2O.
I2 tan tt trong benzen c mu tm.
C th ng dng tnh cht ny trong tch, chit hu c.
b. nh hng ca nhit ti tan
CT + Dm <=> Dd , H ht
- Nu H ht >0 (ha tan a s cc cht rn):
http://hhud.tvu.edu.vn
+ Khi nhit tng -> cn bng chuyn dch theo chiu thun tan
tng.
+ Khi nhit gim -> cn bng chuyn dch theo chiu nghch tan
gim.
Trong mt s trng hp c th iu ch dung dch qu bo ha c nng ln hn
ha tan s nhit T dung dch qu bo ha khng bn.
- Nu H ht <0 (ha tan a s cht kh)
+ Khi nhit tng -> cn bng chuyn dch theo chiu nghch tan
gim.
+ Khi nhit gim -> cn bng chuyn dch theo chiu thun tan
tng.
c. nh hng ca P (i vi cht kh). nh lut Henry
CT(kh) + dm <=> dd (*)
qu trnh ha tan cht kh lm gim n nn:
+ Khi P tng => ha tan s tng
+Khi P gim => ha tan s gim
T cn bng (*) thy rng: S tng P s dn n s chuyn dch cn bng sang phi. Nu
tng P ln n ln th ha tan ca cht kh cng tng ln n ln.
nh lut Henry: mt nhit khng i, khi lng cht kh ha tan trong 1 th
tch cht lng xc nh t l thun vi P ca n trn b mt cht lng.
m= k.P
trong : k- h s t l ph thuc vo bn cht ca cht kh, dung mi v
nhit -> gi l h s Henry.
P p sut ring phn ca cht kh trn mt cht lng.
Nu trn mt cht lng c 1 hn hp kh th s ca mi kh t l vi P ring phn ca tng
kh. nh lut Henry ch ng cho cht kh c s nh, P khng ln v kh khng tc dng
ha hc vi dung mi.
IV. Tnh cht ca dung dch.
- Ch xt dung dch: + long
+ cht tan khng bay hi
+ cht tan khng to dung dch rn vi dung mi.
VD: dd mui hoc dd ng khi un ch c H2O bay hi.
-
Dung dch l tng: l dung dch m ca n tun theo nh lut tng t nh
i vi kh l tng. Cc dung dch rt long c coi nh dung dch l tng.
ca cu t i trong dung dch l tng c tnh theo cng thc ging nh i vi
kh l tng: i ( T ) = i0 + RT ln Ni .
( T ,P)
http://hhud.tvu.edu.vn
Kho st h 2 cu t: dung mi ch cha 1 cht tan ( cc kt lun rt ra cng ng cho
h nhiu cu t).
K hiu: 2 l cht tan, 1 l dung mi
10 : th ha ca dung mi nguyncht.
i : th ha ca dung mi trong dung dch.
1 = 10 + RT ln N1
V N1<1 => khi c mt cht tan , ca dungdch s gim i 1 lng l (RTlnNi).
a. p sut hi bo ha ca dung mi nguyn cht ( P10 )
L H(dm) ( vi cht lng L l dung mi nguyn cht)
Hi nm cn bng vi lng gi l hi bo ha, hi bo ha gy P hi bo ha C=1-
2+2=1: p sut hi bo ha ca dung mi nguyn cht ch ph thuc vo nhit . cng
1 nhit , cht no cng d bay hi th P hi bo ha cng ln
Qu trnh bay hi l qu trnh c H > 0 => khi nhit tng th Phi bo ha cng tng.
b. p sut hi bo ha ca dung dch ( P1 )
Ch xt dung dch cha 1cht tan v 1 dung mi: dd (L) <=> H
C=2-2+2 =2
Phi bo ha ca dung dch ph thuc vo c T v C.
iu kin cn bng pha (ca cht lng v hi ca n) t0C, P xc nh l:
ih = il
m ih = i0 h + RT ln Pi (tnh cho 1 mol).
il = i0 l + RT ln N i
Pi
ih = il => 0= ioh i0 l + RT ln
Ni
Pi 0 l i0 h
R ln = i = const t0C xc nh.
Ni RT
Pi
Ngha l = k i = const => Pi= ki.Ni
Ni
Khi Ni =1 (cht nguyn cht) th ki= Pi0 l p sut hi ca cu t i nguyn cht. T c:
Pi= Pi0.Ni
Kt lun:
- Khi Ni<1 (thm cht tan vo dung dch) => Pi < Pi0: dung dch cha cht tan khng
bay hi th Pp sut hi bo ha ca dung dch lun nh hn Pp sut hi bo ha ca dung mi
nguyn cht cng nhit .
- Nu nng dung dch cng ln => Pp sut hi bo ha ca dung dch cng nh.
c. nh lut Rault I
Gi N1 l nng phn mol ca dung dch
P1 v P1,0 ln lt l Pp sut hi bo ha ca dung dch v dung mi nguyn cht cng
mt t0C.
Th: P1 =N1.P1,0
http://hhud.tvu.edu.vn
V N1= 1-N2
P1,0 P1 P P n2
=> = = N 2 => = N2 =
P1,0 P1,0 P1,0 n1 + n 2
Trong : P : gim p sut hi bo ho ca dung dch so vi dung mi.
P
l gim p sut hi bo ho tng i ca dung dch
P1,0
n2: s mol cht ho tan
n1: s mol dung mi.
Nu dung dch long(N1-> 1)=> n1>>n2 th:
P n 2
= => Biu thc ca nh lut Rault I
P1,0 n1
Pht biu: gim tng i ca dung dch cha cht ho tan khng bay hi t l vi s
mol cht tan c trong 1 lng dung mi xc nh.
2. Nhit si v nhit ng c ca dung dch. nh lut Rault II
a.Nhit si ca dung dch
* Nhit si ca cht lng: L nhit p sut hi bo ha ca cht lng bng p
sut bn ngoi.
Xt cn bng L H
C=2+2-2 =2
Vy nhit si ca dung dch ngoi s ph thuc vo p sut bn ngai cn ph thuc
vo nng cht ha tan.
- p sut bn ngoi nh nhau, khi dung mi nguyn cht si th dung dch cha cht tan
khng bay hi s cha si v p sut hi bo ha ca dung dch lun lun nh hn p sut
hi bo ha ca dung mi nguyn cht cng 1 nhit . Vy dung dch cha cht tan
khng bay hi c nhit si cao hn dung mi nguyn cht.
- tng nhit si ca dung dch so vi dung mi nguyn cht t s c tnh theo cng
thc Rault 2:
m
t s = k s = k s
M
trong t s =ts,dd-ts,dm (ts,dd: nhit si dung dch, ts,dm: nhit si dung mi nguyn
cht, nng molan; ks: hng s nghim si (ch ph thuc vo bn cht dung mi).
- Khi dung dch si th hi bay ra l ca dung mi nn nng dung dch tng dn, do
nhit si ca dung dch tng dn, nhng khi t n dung dch bo ha th hi dung
mi bay ra lm cho cht ha tan kt tinh li, lc ny nng dung dch khng thay i v
nhit si ca dung dch khng bin i na. Vn dng quy tc pha ta c: C=2-3+2 =1.
Ngha l khi xut hin tinh th cht tan th nhit si ca dung dch ch cn ph thuc
vo p sut bn ngoi.
b. Nhit ng c ca dung dch cha cht tan khng bay hi
Nhit ng c ca cht lng l nhit c cn bng sau: R L
http://hhud.tvu.edu.vn
i vi dung dch ta c: C=2+2-2 =2
Vy ng c ca dung dch ngoi s ph thuc vo p sut bn ngai cn ph thuc
vo nng cht ha tan.
Nhit ng c ca dung dch cha cht tan khng bay hi lun thp hn dung mi
nguyn cht. V tun theo nh lut Rault 2:
m
t d = k d = k d
M
trong t s =ts,dd-ts,dm ,ks: hng s nghim ng (ch ph thuc vo bn cht dung mi).
3. S thm thu v p sut thm thu:
a. S thm thu
L s khuch tn mt chiu ca cc phn t dung mi qua mng bn thm (mng bn
thm l mng ch cho cc phn t dung mi i qua m khng cho cc phn t cht ha tan
lt qua). Hin tng ny thy rt r khi hai bn ca mng bn thm cha dung dch c
nng khc nhau hoc 1 bn l dung dch cn bn kia l dung mi nguyn cht; khi
cc phn t dung mi s khuch tn t dung dch long hoc t dung mi nguyn cht
sang pha bn kia nhiu hn s khuch tn theo qu trnh ngc li, do lm tng th
tch ca dung dch pha bn kia.
b. p sut thm thu
Hin tng thm thu lm cho mc dung dch mt pha ca mng bn thm dng ln
cao. Chiu cao ca ct dung dch ny to nn mt p sut lm cho hin tng thm thu
ngng li. p sut c to ra bi ct dung dch ny c trng nh lng cho s thm
thu v c gi l p sut thm thu P. N c tnh theo cng thc:
m
PV=nRT= RT
M
Trong : V l th tch ca dung dch
m
n= : s mol cht ha tan.
M
R: Hng s kh l tng.
http://hhud.tvu.edu.vn
Chng IX: Dung dch cht in ly
http://hhud.tvu.edu.vn
- Dung dch cht in li c gim p sut hi P' , tng nhit si t ''s ,
gim nhit ng c t' d v p sut thm thu P u ln hn so vi dung dch
cht khng in li cng nng :
P' t ' P'
= = = i >1
P t P
Tnh cht bt thng ny do cc phn t cht in li phn li thnh cc ion lm s phn
t trong dung dch tng ln. Cc tnh cht trn ca dung dch ph thuc vo nng
cc phn t ny. T c th tnh i bng cch sau:
http://hhud.tvu.edu.vn
q. .N + N - .N q. - + 1
=> i = -------------------------- = -----------------
N 1
i 1
=
q 1
Da vo cng thc ny ta c th tnh c
I c th xc nh bng thc nghim t vic o gim nhit ng c hoc gim
Phi bo ha hoc t t s
t s' t d' P
'
i= = =
t s t d P
nhng i o c t vic o t s hoc P cho kt qa km chnh xc so vi vic o t d '
t d'
nn thng xc nh i t vic o t d ' : i = . Bit i tnh c v ngc li.
t d
V d: Mt dung dch cha 8g NaOH ho tan trong 1000g nc ng c -0,677oC.
Hy xc nh .
Gii:
V q= 2
t
i = ----- t = t(dm) - t(dd) = 0- (-0,677) = 0,677oC
t
8 1,821
t = k.C = 1,86. = 0,372 = = 0,82 hay 82%.
40 2 1
III. Cn bng trong dung dch cht in ly yu
1. Hng s in ly
Trong dung dch cht in ly yu AB tn ti cn bng sau:
AB A+ + B-
Hng s in ly ca phn ng K =
[A ][. B ]
+
[AB]
K ph thuc vo bn cht ca cht AB v nhit . i vi mi cht nht nh T=
const th K l hng s. K c trng cho kh nng in ly ca cht in ly yu, K cng ln
th kh nng in ly ca cht in ly cng mnh v ngc li.
2. Mi lin h gia K v . nh lut pha long Ostwald
AB A+ + B-
Ban u: C 0 0
Cn bng C- C C C
http://hhud.tvu.edu.vn
K=
(C)2 K=
2 .C
Cng thc ton hc ca nh lut pha long
C C 1
Ostwald
T cng thc ny nhn thy rng C cng nh th cng ln, c ngha l dung dch
cng long th in ly cng ln.
Khi long 1/C th i vi cht in ly yu nng v cng long th
c th coi qu trnh in ly l hon ton.
C th xc nh c cc C khc nhau nu bit K v ngc li
1/C
K
=
C
http://hhud.tvu.edu.vn
ax2 - bz2: H3O+/H2O l 2 cp axit baz lin hp
V d 2: Trong dung dch NH3
NH3+ H2O NH4+ + OH-
bz1 ax2 ax1 bz2
=> K C =
[H O ][OH ]
3
+
[H 2 O]
=> K C [H 2 O] = [H 3 O ][OH
] = const= K = Tch s ion ca H O.
+
H2O 2
Ka =
[H O ][. A ] =const T= const
3
+
[HA]
http://hhud.tvu.edu.vn
Ka l hng s in ly ca axit trong nc, c trng cho mnh ca axit. Ka cng cao
th axit cng mnh. Ka ph thuc vo bn cht ca axit v ph thuc vo nhit .
- Axit mnh : khng dng Ka v coi 1 .
- Axit yu ( 0 < < 1 ) c hng s cn bng Ka.
b. Hng s in ly ca baz Kb
Trong dung dch ca baz yu B tn ti cn bng ng sau
B + H2O BH+ + OH-
K =
[BH ][. OH ]
+
b
[B]
Kb l hng s in ly ca baz B, ph thuc vo bn cht ca baz v nhit . T=
const th Kb = const.
4.Mi lin h gia Ka Kb ca 1 cp axit-baz lin hp
Xt mt cp A/B lin hp. Khi ho tan trong nc xy ra qu trnh in ly nh sau:
A + H2O B + H3O+ Ka
-
B + H2O A + OH Kb
[B].[H 3O + ] [A].[OH ]
Ka = Kb =
[A] [B]
[B].[H3O+ ] [A].[OH ]
Ka .Kb = . = [H3O+ ][. OH ] = KH O =1014 25 C
[A] [B]
o
2
-
CH3COO trong nc th hin tnh baz (yu):
CH3COO- + H2O CH3COOH + OH-
5. Ch s hydro - pH
pH = -lg[H3O+]
- Mi trng trung tnh [H 3 O + ] = 10 7 M => pH= 7 250C
- Mi trng axit c [H O ] > 10
3
+ 7
M => pH <7 250C
- Mi trng baz [H O ] < 10
3
+ 7
M => pH >7 250C
Cch xc nh pH: + Xc nh bng my o pH.
+ S dng giy o pH.
- Cht ch th mu: L cht thay i mu theo gi tr pH. Thng gp cc ch th mu
trong phng th nghim.
+Qu tm.
+Metyl da cam: ch th mi trng axit yu.
+Phenol phatalein: ch th mi trng kim.
http://hhud.tvu.edu.vn
- Khong chuyn mu: l khong pH trong mu ca ch th bin i c. i
vi ch th mu c 1 khong chuyn mu xc nh.
VD: phenolphtalein: + pH =0 8: khng mu.
+ pH =8-10 : hng
+pH =10-14 thm
Metyl da cam: + pH =0 3: hng
+ pH =3-4,4 : da cam
+ pH =4,4-14 vng.
V. Tnh pH ca cc dung dch axit- baz- mui
1. Tnh pH ca dung dch axit mnh 1 bc
Xt dung dch axit mnh HA, nng Ca, trong dung dch tn ti cc cn bng:
HA + H2O A- + H3O+ (1)
+ -
2H2O H3O + OH (2)
+ - -
Trong dung dch tn ti cc ion H3O , OH , A .
Phng trnh bo ton in tch: [H 3 O + ] = [OH ] + [A ]. Suy ra, ta c h phng trnh
sau
[ ][ ]
H 3 O + . OH = K H2O
[ ] [ ] [ ] [ ]
H 3 O + = OH + A = OH + C a
[+
=> H3O = ] [HK O ] + C [H O ] C [H O ] K
H2O
+ a 3
+ 2
a 3
+
H2O =0
3
Ca + Ca2 + 4 K H2O
=> [H 3 O ] =
+
2
Nu dung dch c Ca> 3,16.10-7 (M) (pH<6,5: Ty theo chnh xc yu cu m c cc
iu kin gn ng khc nhau, y chp nhn nu pH<6,5 => mi trng axit): b qua
cn bng (2): tc l b qua [H3O+] do nc phn ly ra so vi [H3O+] do axit phn ly. Do
:
[H3O+]=Ca => pH = -lg Ca
V d: Tnh pH ca dungdch HCl 0,01M. HCl l axit mnh v Ca> 3,16.10-7 (M)
pH =-lg Ca=-lg10-2=2.
2. Tnh pH ca dung dch baz mnh 1 bc
Trong dung dch tn ti cn bng:
BOH = B+ + OH-
2H2O H3O+ + OH-
Nu dung dch khng qu long Cb > 3,17.10-7M th b qua [OH-] do nc in ly.
[OH-] = Cb p(OH) = - lgCb
http://hhud.tvu.edu.vn
Nu dung dch qu long Cb < 3,17.10-7M th phi tnh n [OH-] do nc in ly ra,
do gii da vo tnh trung ho v in tch v tch s ion ca nc
[ ][ ]
H3O+ . OH = KH2O
[ ][ ][ ][
OH = H3O+ + Na+ = H3O+ + Cb ]
OH =[ ] KH O
[OH ] + C
2
b [ ]
2
[ ]
OH C b . OH K H2O = 0
HA + H2O A- + H3O+
B Ca 0 0
cb Ca- x x x
x2
Ka = Gii ra tm c x pH
Ca x
Ca
* Nu Ca.Ka 10-12 v > 10 0 axit rt yu x << Ca c th coi Ca-x Ca
Ka
x2
Ka =
Ca
x = Ka .Ca tnh pH
http://hhud.tvu.edu.vn
V d: Tnh pH ca dung dch CH3COOH 0,1 M bit Ka = 1,8.10-5
C
* Nu Cb.Kb 10-12 v b
> 100 baz yu x<< Cb Cb - x Cb
K b
Cb .KH2O
x = [OH ] = Cb .Kb =
-
Ka
5. Tnh pH ca dung dch mui:
Mui l sn phm ca phn ng trung ho gia 1 axit v 1 baz. Khi ho tan mui
trong nc n phn ly thnh cc ion b hydrat ho. Tu vo bn cht ca cc ion m qu
trnh dng li (pH=7) hoc cc ion tng tc vi nc lm thay i pH ca mi trng,
tc l chng thc hin phn ng thu phn.
nh ngha phn ng thy phn: L phn ng gia cation ca baz yu hoc
anion ca axit yu vi nc lm thay i pH ca mi trng.
V d: Al3+ l cation ca baz yu thc hin phn ng thu phn:
Al3+.H2O + H2O Al2+OH + H3O+
Al2+OH + H2O Al(OH)2+ +H3O+
Al(OH)2+.H2O + H2O Al(OH)3 + H3O+
- c im: - Phn ng thu phn c tnh thun nghch
http://hhud.tvu.edu.vn
Nu ion ca axit yu hoc baz c nhiu in tch th s in ly
thnh nhiu nc, nc sau yu hn nc trc. Nu dung dch khng
qu long th cc nc sau c th b qua. Nu dung dch qu long th
phn ng thu phn c th chuyn dch n mc hon ton.
* Cc loi mui c th thu phn:
- Mui to bi anion ca axit yu v cation ca baz mnh (to bi axit yu v baz
mnh), khi ho tan trong nc to thnh mi trng kim. V d: NaCH3COO,
Na2S, Na2CO3, NaClO
NaCH3COO Na+ + CH3COO-
CH3COO- + H2O CH3COOH + OH-
- Mui to bi anion ca axit mnh vi cation ca baz yu, khi ho tan trong nc
to mi trng axit. V d: NH4Cl, (NH4)2SO4, NH4NO3...
NH4Cl NH4+ + Cl-
NH4+ + H2O NH3 + H3O+
- Mui to bi anion ca axit yu v cation ca baz yu, khi ho tan c 2 gc u
thu phn, pH ca mi trng cn ph thuc vo mc thu phn ca c 2 gc.
Nu Ka(cation baz yu) > Kb(anion ca axit yu) th mi trng c pH < 7
Nu Ka(cation baz yu) < Kb(anion ca axit yu) th mi trng c pH > 7
Nu Ka(cation baz yu) = Kb(anion ca axit yu) th mi trng c pH = 7
V d: NH4CH3COO,
NH4CH3COO NH4+ + CH3COO-
NH4+ + H2O NH3 + H3O+ Ka(NH4+) = 5,6.10-10
CH3COO- + H2O CH3COOH + OH- Kb(CH3COO-) = 5,7.10-10
C Ka(NH4+) = Kb(CH3COO-) nn pH = 7
NH4 NO2 NH4+ + NO2
NH4+ + H2O NH3 + H3O+ Ka(NH4+) = 5,6.10-10
NO2- + H2O HNO2 + OH- Kb(NO2-) = 2.10-11
C Ka(NH4+) > Kb(NO2-) nn pH < 7
- Mui to bi axit mnh v baz mnh khng thu phn: NaCl, NaClO4
- Mui axit l cht lng tnh. pH ca mi trng ca dung dch cha n ph thuc
vo mnh ca tnh axit hay tnh baz. V d: Dung dch NaHCO3 l lng tnh v:
http://hhud.tvu.edu.vn
M3+.H2O + 2H2O MOH2+ + H3O+
Ka =
[MOH ][. H O ] = 2.10
2+ +
3
[M ]
3
3+
t x= [H3O+]
x2
Ka = = 2.103 x pH
0,1 x
V d 2: Cho dung dch K2CO3 0,2M, bit rng Ka2(H2CO3) = 5,6.10-11. Tnh pH ca
dung dch, b qua nc in ly th 2 ca CO32-.
K2CO3 2K+ + CO32-
CO32- + HOH HCO3- + OH-
CO32- l baz lin hp ca HCO3-
14 14
Ka.Kb = 10-14 Kb(CO32-) = 10 = 10 11 = 1,78 .10 4
Ka 5, 6 . 10
-4 -12
Kb.Cb = 0,2.1,78.10 > 10 nn b qua s in ly ca nc
Cb 0,2
= > 100
K b 1,78 .10 4
[ ]
4 4
OH = Kb .Cb = 1,78.10 .0,2 pH = 14+ lg 1,78.10 .0,2 = 11,7
V d 3: Tnh pH ca NH4NO2 10-2 M, bit rng Ka ca NH4 + l 6,3. 10-10 v Kb ca
NO2- l 2.10-11.
V KaC v KbC u ln hn 10-14 rt nhiu nn phn ng ch yu trong dung dch l:
NH4- + NO2- <=> NH3 + HNO2
-2 -2
Ban u: 10 M 10 M 0 0
-2 -2
Cn bng: 10 -x 10 -x x x
+ -
Vy [NH4 ]=[NO2 ] v [NH3]=[HNO2]
[NH3 ][ H 3 O + ]
Ta bit rng K a ca NH4+ l: K a =
1 1
[NH 4+ ]
[ H O + ][NO2 ]
v K a ca NO2 l: K a
2
-
2
= 3
[ HNO2 ]
=> K a .K a = [ H3 O + ]2 => [ H3 O + ] = K a . K a
1 2 1 2
10 14
=> K a = 11
= 5.10 4 ; [ H3 O + ] = 6,3.10 10.5.10 4 = 5,6.10 7 M
2
2.10
=> pH =6,25.
6.Tnh pH ca dung dch axit nhiu bc:
- i vi axit nhiu bc nh H2S, H2SO3, H3PO4 s in ly theo nhiu nc, nc u
tin mnh nht cn cc nc sau yu dn.
V d: Nh s in ly ca axit H2S
H2S + H2O HS- + H3O+ Ka1 = 10-7
http://hhud.tvu.edu.vn
HS- + H2O S2- + H3O+ Ka2 = 10-13
Do nc 2 yu hn nhiu so vi nc 1 nn c th b qua s in ly ca nc 2 v a v
bi ton tnh pH ca axit 1 bc.
VI. Cn bng trong dung dch cht in ly t tan
1.Tch s ha tan ca cht in ly t tan
Xt dung dch bo ha cht in ly t tan AmBn: Trong dung dch lun tn ti cn bng
gia phn rn khng tan v ion ca n trong dung dch:
AmBn (r) mAn+ + nBm- ( thc cht l AmBn (r) AmBn dd (tan) --> mAn+ + nBm- ).
Kc = [An+ ]m[Bm-]n
Trong trng hp ny Kc c trng cho tnh tan ca cht in ly t tan v c gi l tch
s ha tan ca cht in ly t tan Ks.
* nh ngha: Tch s ha tan ca 1 cht in ly t tan l tch s nng ca cc ion trong
dung dch bo ho cht in ly t tan (vi s m l h s tng ng trong phng trnh
in ly).
VD: CaSO4 Ca2+ + SO42- K s ,CaSo = [Ca 2+ ][ SO42 ]
4
Nng ca ion I- tng ln lm cho cn bng (*) dch chuyn theo chiu nghch lm
cho ho tan ca AgI gim xung. Gi s l ho tan ca AgI trong dung dch KI
http://hhud.tvu.edu.vn
AgI Ag+ + I-
s s + 0,1
K s , AgI = [ Ag + ][ I ] = s' (s'+0,1) = 1,5.10 16 V s << 0,1 b qua s so vi 0,1.
Vy s = 1,5.10-15M
s 1,22.108
ho tan gim i = 15
= 8,1.106 ln
s' 1,5.10
3. iu kin to thnh kt ta v ho tan kt ta
* iu kin to thnh kt ta:
Mun to thnh kt ta cht in ly t tan th tch s nng ca cc ion ca chng
trong dung dch vi s m thch hp phi ln hn tch s ho tan.
V d: Trn 2 th tch bng nhau ca dung dch AgNO3 10-2M vi NaI 2.10-2 M. C
to thnh kt ca AgI hay khng?
[ ]
Ag =
102
+
2
= 5.103 M
[I ] = 2.102
2
= 102 M
+
[ ][ ]
3 2 5 16
Vy Ag . I = 5.10 .10 = 5.10 > Ks ,AgI = 1,5.10 vy to thnh kt ta
b. iu kin ho tan kt ta
V d: Ho tan FeS bng dung dch HCl
FeS (r) S2- + Fe2+ (1)
+ -
HCl = H + Cl (2)
2- +
S + 2H = H2S (3)
Do (3) nn nng ca ion S gim xung lm [Fe2+].[S2-] < TFeS v lm cho cn
2-
http://hhud.tvu.edu.vn
Chng VII: ng ho hc
C
Vtb =
t
(+)- ng vi cht kho st l sn phm
(-) - ng vi cht kho st l cht tham gia
Vn tc tc thi ca phn ng:
C dC
V = lim =
t 0 t dt
vn tc ca 1 phn ng l n tr:
1 dC A 1 dC B 1 dC C 1 dC D
V = = = =
a dt b dt c dt d dt
2.Cc yu t nh hng ln vn tc
- Nng cc cht.
- Nhit
- Cht xc tc.
http://hhud.tvu.edu.vn
II. Thuyt va chm hot ng
1.Ni dung:
Gi s xt phn ng A(K) + B(K) AB(K). phn ng xy ra th A v B phi va chm
vi nhau.
C 2 loi va chm:
+ Va chm gy phn ng: gi l va chm c hiu qu(s va chm ny nh).
+ Va chm khng gy phn ng: gi l va chm khng hiu qu(s va chm ny ln).
gy va chm c hiu qu => cc phn t phi c nng lng ln hn nng lng
trung bnh ca h => gi l cc phn t hot ng => vn tc phn ng t l vi tn s va
chm gia cc phn t hot ng.
2.Phn b Boltzman:
C kh l tng A vi tng s mol l N, trong c s phn t hot ng l N* th:
E
N* A
= e RT => Biu thc nh lut phn b Boltzman.
N
Trong : EA- c gi l nng lng hot ho, n v J.mol-1
R - l hng s kh l tng, R = 8,314 J.K-1.mol-1
III. nh hng ca nng cc cht tham gia phn ng n vn
tc v nh lut tc dng khi lng.
1. nh lut tc dng khi lng
a. i vi h ng th( Cc cht phn ng cng 1 pha).
* nh lut: Vn tc phn ng t l thun vi tch nng cc cht tham gia phn ng
(vi s m thch hp).
V d: aA +bB -> cC (1)
=> v =k[A]n[B]m => gi l phng trnh ng hc ca phn ng.
trong [A], [B]: Nng mol/l ca A, B thi im xt.
v : Vn tc tc thi thi im xt.
n,m: Bc phn ng i vi cht A, B -> Xc nh bng thc nghim.
(n+m): Bc chung ca phn ng.
k: H s t l ph thuc vo bn cht ca cht tham gia v nhit.
Vi 1 phn ng c th T =const -> k=const-> gi l hng s vn tc.
Khi [A]=[B]=1mol/l-> v=k -> gi l v ring ca phn ng.
b.i vi phn ng d th: Nu phn ng c cht rn tham gia -> coi nng cht rn =
const v a vo hng s vn tc => cht rn khng c mt trong phng trnh ng hc
ca phn ng.
V d 1: C(gr) + O2(K) CO2(K)
v = k'.const.[O 2 ]n = k[O2 ]n
C. Gii thch: Khi nng tng th vn tc tng: Theo thuyt va chm hat ng: Khi
nng cc cht tham gia phn ng tng th s phn t hot ng c trong 1 n v th
tch tng -> dn n s va chm c hiu qu tng -> vn tc tng.
http://hhud.tvu.edu.vn
2.Bc phn ng:
* Bc phn ng c xc nh bng tng s m trong phng trnh ng hc (m+n). Bc
phn ng c th nguyn, hoc l s thp phn hoc bng 0.
- Nu (m+n)=1: phn ng bc 1.
- Nu (m+n)=2: phn ng bc 2.
- Nu (m+n)=3: phn ng bc 3.
* Cch xc nh bc phn ng:
- Xc nh theo tng cht ri cng li:
Dng phng php c lp: Coi nng cc cht # bng const ( ch c nng cht kho
st bc thay i theo thi gian) bng cch cho nng cc cht ln hn rt nhiu nng
cht xt.
Mt phn ng ha hc l phn ng tng cng ca nhiu giai on trung gian. Mi giai
on trung gian gi l 1 giai on s cp. Vn tc ca giai on s cp no chm cht s
quyt nh vn tc ca c phn ng.
S phn t tham gia vo 1 giai on s cp gi l phn t s ca giai on s cp .
Phn t s ca giai on s cp chm nht xc nh bc chung ca phn ng.
VD: 2HI + H2O2 = 2H2O + I2 (a)
V=k[H2O2]n[HI]m
Phn ng (a) xy ra theo theo 2 giai on s cp:
HI + H2O2 -> HIO + H2O (1) xy ra chm
HIO + HI -> I2 + H2O (2) xy ra nhanh.
giai on (1) quyt nh bc phn ng -> phn t s ca (1) quyt nh bc ca
phn ng (a).
Phng trnh ng hc ca (a) cng l ca (1): v= k[H2O2][HI]
Phn t s ca (1) v (2) u l 1+1=2.
Bc ca p (a) l 1+1=2.
* Ch : nu phn ng n gin ch xy ra theo 1 giai on th n=a, m=b (a, b l cc
h s t lng trong phng trnh phn ng) => Bc phn ng (m+n) =(b+a).
IV. nh hng ca nhit ln vn tc phn ng
1.Quy tc Vant Hoff
Bng thc nghim Vant Hoff cho thy rng nhit c tng thm 10oC th vn tc
ca phn ng tng ln ln, trong khong t 2- 4.
Vt +10
=
Vt
- l h s nhit cho bit vn tc tng ln bao nhiu ln khi nhit tng thm
o
10 C.
Tng qut:
nhit t1 vn tc ca phn ng l v1, nhit t2 vn tc ca phn ng l v2, ta c:
t 2 t1
V2 = 10
V1 l biu thc ton hc ca quy tc Vant Hoff
http://hhud.tvu.edu.vn
- Quy tc Vant Hoff ch gn ng trong khong nhit khng cao lm.
2. Phng trnh Arrhenius:
A
A
lnk = + ln => k = .e T
T
Trong : A v l nhng hng s c trng cho phn ng xc nh bng thc
nghim.
* Theo th lnk- 1/A vi tg = A
* Da vo gi tr K hai nhit khc nhau:
A
lnK 2 = + ln
T2 K2 1 1
ln = A
A K1 T 2 T1
lnK 1 = + ln
T1
http://hhud.tvu.edu.vn
C ch ca xc tc ng th c gii thch bng l thuyt hp cht trung gian.
Xt phn ng: A + B AB xy ra rt chm v c nng lng hot ho Ea rt cao, khi
thm cht xc tc X tc ca phn ng tng ln, c ch ca phn ng nh sau: gm hai
giai on
A + X AX (hp cht trung gian) - giai on ny phn ng xy ra rt nhanh (c
nng lng hot ho thp)
AX + B AB + X - giai on ny xy ra rt nhanh, c nng lng hot ho thp
Nh vy cht xc tc c tc dng a phn ng phi vt qua mt ro th nng cao
thnh phn ng tri qua hai giai on vi ro th nng thp hn.
E
K
AX
Ea
Ea2
A+B Ea1
I AB
II
ln 2 = a RT
S ln vn tc tng ln khi c xc tc
k1 RT v1 k1
b. i vi xc tc d th
C ch ca mt phn ng xc tc d th rt phc tp, cho n nay cha c mt thuyt
duy nht v xc tc d th. Mt phn ng xc tc d th xy ra gm nhiu giai on vt l
v ho hc ni tip nhau
- Giai on u: Xy ra s hp ph ca cc cht tham gia ln cc tm hot tnh ca
cht xc tc
- Giai on 2: Di tc dng ca cc lc ho hc trn b mt xc tc to ra cc hp
cht b mt, dn ti thc hin phn ng trn b mt xc tc
VI. Cc phng trnh ng hc ca phn ng ha hc
Cc phng trnh ng hc m t mi quan h nh lng gia nng ca cc cht phn
ng v thi gian trong cc phn ng bc khc nhau.
1. Phn ng bc mt
http://hhud.tvu.edu.vn
Phng trnh phn ng bc 1 c dng:
A -> sn phm.
Phng trnh ng hc vi phn ca phn ng c biu din bng:
d[ A] d[ A]
v= = k[ A] hay = kdt
dt [ A]
Ly tch phn phng trnh ny s thu c:
[ A]
ln = kt
[ A]0
y nng [A]0 l nng ban u ca A, [A] l nng ca n thi im t.
Phn ng bc 1 thng l phn ng phn hy ca cc cht. V d:
C2H6 C2H4 + H2
Cc phn ng phn hy phng x cng c xem l cc phn ng bc mt. V d:
232
90 Th 228
88 Ra + 2 He
4
http://hhud.tvu.edu.vn
d[ A] d[ A] d[ A]
= k dt . Ly tch phn 2 v
[ A] 2
= k[ A] 2 hay 2
= k dt
dt [ A]
1
=> = kt + const
[ A]
1
khi t =0 th = const . T :
[ A]0
1 1 1 1 1
= kt k = ( )
[ A] [ A]0 t [ A] [ A]0
Gi t1/2 l thi gian na phn ng. Thay vo phng trnh trn ta c:
1
t1 / 2 =
k[ A]0
http://hhud.tvu.edu.vn
Chng VIII: cc qu trnh in ho
http://hhud.tvu.edu.vn
Thanh Zn c d e ( d tch -) hn thanh Cu => thanh Zn l cc m (-),, thanh Cu l in
cc dng (+).
b. Hot ng
Cc (-):xy ra qu trnh oxy ho: Zn - 2e Zn2+
in cc Zn b n mn dn (in cc mn dn) v Zn2+ tng dn.
Cc (+): xy ra qu trnh kh: Cu2+ + 2e Cu2+ .
in cc Cu dy thm , nng Cu2+ gim
Phn ng tng cng xy ra trong pin: Zn + Cu2+ = Zn2+ + Cu
* K hiu pin:
Vt liu lm Dd nhng Dd nhng Vt liu
in cc 1 in cc 1 in cc 2 lm in cc 2
=> s pin Cu-Zn: (-)Zn | ZnSO4 || CuSO4 | Cu (+)
Khi ni in cc Cu v Zn bng 1 dy dn, cc e s chuyn t cc Zn (-) sang cc (+) do
gia 2 cc c s chnh lch th, lm xut hin mt dng in di chuyn ngc chiu vi
dng electron. Nh vy, to dng in trong pin th gia 2 in cc phi xut hin mt
hiu s in th.
II. Cc loi in cc
1. in cc kim loi:
Khi nhng thanh kim loi M vo nc th do tng tc ca
M cc phn t nc c cc ->cc ion kim loi b tch ra khi
b mt kim loi i vo dung dch cn cc e li trong thanh
kim loi. Kt qu thanh kim loi s tch in m, cn dung
dch st kim loi s tch in dng, to thnh mt lp in
+ + tch kp.
+ +
Trong dung dch tn ti cn bng: M Mn+ + ne
Nu thm mui cha ion Mn+ vo dung dch trn th cn bng chuyn dch theo chiu nghch
v s c mt s ion Mn+ t dung dch chuyn vo thanh kim loi v cn bng trn vn c
thit lp.
Khi cn bng, gia b mt kimloi- dung dch xut hin 1 hiu s in th gi l th
in cc kim loi. Th in cc kim loi ph thuc vo: bn cht cu KL v dung mi, nng
ion kim loi M v nhit .
Nu xt cng 1 nhit , cng 1 dung mi, th in cc kim loi c trng cho bn cht
kim loi: nu th in cc c gi tr cng (-) th kim loi hat ng cng mnh v ngc li.
2. in cc tr nhng trong dung dch cha cp oxy ho kh
- Cu to in cc tr: Kim loi lm in cc tr v mt ha hc. V d Au, Pt..
http://hhud.tvu.edu.vn
- V d: xt in cc oxy ho kh l mt thanh kim loi Pt c nhng vo dung dch
cha cp oxy ho kh FeCl2, FeCl3. Khi Fe3+ s ly e ca thanh Pt v chuyn thnh Fe2+:
Fe3+ + e Fe2+, nn thanh Pt s tch in dng, cn dung dch d Cl- s tch in m. Mt
khc, thanh Pt tch in (+) s ngn cn Fe3+ tip tc ly thm e, nhng li c kh nng nhn
thm e ca FeCl2 bin Fe2+ thnh Fe3+: Fe2+ - e Fe3+. Nh vy: cn bng Fe3+ +e Fe2+
nhanh chng c thit lp, do trn danh gii gia in cc v dung dch s xut hin mt
hiu s in th, c trng cho tnh hot ng ca cp oxy ho kh. Hiu s in th ny ph
thuc vo bn cht ca cp oxy ho kh, nng ca cht oxy ho, cht kh v nhit .
3. in cc kh:
in cc kh l in cc tip xc vi kh v dung dch cha dng xi ha( hoc dng kh)
ca n. iu kin:
1. Kim loi lm in cc tr
2. Khng tc dng ho hc vi kh
3. C kh nng hp ph kh v lm xc tc cho phn ng gia kh v ion ca n
V d: in cc kh H2
Pt c lm bng 1 thanh Pt trn c ph mt lp mui Pt c tc
dng hp ph kh H2 v c nhng vo dung dch H2SO4
in cc c cn bng sau:
H2
2H3O+ +2e H2 + 2H2O
http://hhud.tvu.edu.vn
V d in cc kim loi Cu2+ + 2e = Cu [Cu2+] = 1M hay in cc chun ca Cu l
thanh Cu nhng trong dung dch Cu2+ nng 1mol/l.
IV. Sut in ng ca pin
1. nh ngha: Sut in ng (s) ca pin l gi tr hiu s in th ln nht gia 2 in
cc ca pin, c o bng (V), k hiu l E.
E = (+) - (-)
Trong : (+)- in th ca in cc dng
(-)- in th ca in cc m
(Nu theo quy c trn E lun dng, trng hp tng qut E = in th in cc phi -
in th in cc tri)
2. Cc yu t nh hng n E- Cng thc Nernst
Xt pin: (-) Pt | Sn4+, Sn2+ || Fe3+, Fe2+ | Pt (+)
Cc (-): Xy ra qu trnh xi ha : Sn2+ - 2e = Sn4+
Cc (+): Xy ra qu trnh kh : 2Fe3+ + 2e = Fe2+
Phn ng trong pin l phn ng tng cng 2 qu trnh 2 in cc:
2Fe3+ + Sn2+ 2Fe2+ + Sn4+ (*)
Nu pin lm vic thun nghch nhit ng T, P =const th:
G = Wmax
'
= n.E .F
Trong : n- l s e trao i gia cht kh v cht oxy ho
F- Hng s Faraday, F = 96.500 C.mol-1
E- Sut in ng ca pin.
G G 0
E= nu iu kin chun => E =
0
n.F nF
[ Sn 4+ ][ Fe 2+ ]2
Vi phn ng (*) c G T = G T0 + RT ln
[ Sn 2+ ][ Fe 3+ ]2
Chia c 2 v cho 2F c:
G T G o T RT [ Sn 4+ ][ Fe 2+ ]2
= ln
2.F 2F 2F [ Sn 2+ ][ Fe 3+ ]2
E=E +
RT Sn 2 + Fe 3+
o
ln
[ ][ ]
2
2F [
Sn 4 + Fe 2+ ][ ]
2
http://hhud.tvu.edu.vn
RT [ A]a [ B ]b
C E = E 0 + ln -> Cng thc Nernst biu th E =f(C,T).
nF [C]c [ D]d
cc yu t nh hng n E l: Nng v nhit .
T = 298K, thay R = 8,314 J.K-1.mol-1, F = 96.484 C.mol-1 v i sang logarit thp phn.
0.059 [ A]a [ B]b
E = E0 + lg
n [C]c [ D]d
V. Th in cc (th kh)
1. Cp xi ha kh:
V d: Trong dung dch tn ti Cu2+ nhng trong phn ng th Cu2+ + 2e = Cu
gi Cu2+/Cu l 1 cp xi ha kh.
* nh ngha: Cp xi ha kh l mt cp gm cht xi ha v cht kh, chng c th bin
i ln ra nhau trong qu trnh phn ng.
- K hiu cp xi ha kh l cht xi ha/cht kh hoc cht xi ha, cht kh.
- Vi cch quy c ny phn ng in cc bao gi cng l qu trnh kh
xi ha + ne = Kh
- Cp xi ha kh chun: L cp xi ha kh khi [xi ha] =[kh] = 1M ( nu l cht kh P=
1atm).
2. Th kh
Quy c qu trnh in cc l qu trnh kh dng: Oxh + ne -> Kh
Th o c gi l th kh ca cp oxiha kh. K hiu l ox
Kh
yu.
- Nu ox c gi tr cng nh (cng m) -> dng kh hot ng mnh, dng xi ha
Kh
yu.
Th kh ca 1 cp oxiha kh chun gi l th kh chun 0 ox Kh
* Cch xc nh th kh chun ca mt cp oxiha kh:
Vic xc nh gi tr tuyt i th kh ca cc in cc l khng th lm c, nhng nu
quy c th kh ca mt in cc no lm chun v bng cch so snh s xc nh c
th kh ca cc in cc khc
- Quy c: Chn in cc kh hydro lm in cc so snh vi [H 3 O + ] = 1M, PH = 1atm v 2
http://hhud.tvu.edu.vn
- xc nh th kh ca mt in cc ngi ta ghp in cc ny vi in cc chun
H2 thnh mt pin, ri xc nh sut in ng ca pin to thnh. Gi tr sut in ng
ca pin chnh l th in cc chun ca in cc cn xc nh in th. N c gi tr
dng nu th ca in cc xc nh cao hn th ca in cc chun H2 v ngc li.
VD: Pt, H2(1atm) || Cu2+ | Cu
o c E0= 0,34 (V) = Cu
0
2+ -0=0,34 (V). (v Cu l in cc dng ca pin)
Cu
Fe2+ + 2e Fe Fe
0
2+ = 0,44( V ) = 20
Fe
Fe3+ + 3e Fe 0
Fe 3 +
=?
Fe
n1 10 + n 2 20
=> n 0 F = n1 10 F n 2 20 F => 0 =
n
C th v d trn:
G 0
3+ Fe
Fe
+3e
+1e
G10 +2e G 0
2
Fe2+
G 0 = G10 + G 20
1 10 + 2 20 0,77 + 2(0,44)
=> 0 = = = 0,036(v)
3 3
http://hhud.tvu.edu.vn
3. Cc yu t nh hng n th in cc
T v d trn vi phn ng: 2Fe3+ + Sn2+ 2Fe2+ + Sn4+
C E = E +
RT Sn 2 + Fe 3+
o
ln
[ ][ ]
2
2F Sn 4 + Fe 2+ [ ][ ]
2
M E = + v E 0 = 0 + 0 nn c:
+ = 0+ 0 +
RT Fe 3+ [ ]
2
[Sn ])
4+
2F
(ln
Fe 2+ [ ]
2
- ln
[Sn ]
2+
=> + = 0
+
RT
ln
[Fe 3+ ] 2
[ ]
+
2
2F Fe 2+
RT [Sn 4+
]
= 0 +
2F [Sn ]
ln 2+
Tng qut:
C phn ng in cc: axh + ne bKh
RT [Oxh]
a
=> i = 0 i + ln
nF [Kh]b
0,059 [Oxh]
a
25 C: i =
0 0
+ lg
[Kh]b
i
n
* i vi in cc kim loi: Mn+ + ne M
0,059
=0 + lg[M n+ ]
n
* i vi in cc kh: v d : O2(k) + 4 e + 4 H+ 2H2O
0,059
=0 + lg([H + ]4 . pO2 )
4
* i vi in cc tr trong dung dch xi ha kh: Nu trong phn ng kh c mt H+, OH-
=> pH thay i => pH lm thay i th kh.
http://hhud.tvu.edu.vn
V. Chiu v trng thi cn bng ca phn ng xi ha kh xy ra
trong dung dch nc.
1. Chiu ca phn ng oxy ho kh:
i vi phn ng oxy ho kh da vo mi lin h gia G v E xt chiu, bit rng
G = -n.E.F. phn ng xy ra th G < 0 hay -n.E.F <0 E > 0 m i vi phn ng oxy
ho kh th E = ox - kh ox > kh
Trong : ox - Th kh ca cp oxy ho kh c dng oxy ho tham gia phn ng
kh - th kh ca cp c dng kh tham gia phn ng
Quy tc v chiu ca phn ng oxy ho kh:
Cr 3 + /Cr 2 + = o Cr 3 + /Cr 2 + +
[
0,059 Cr 3+ ]
= 0,41 + 0,059lg
0,1
= 0,351V
1
lg
[
Cr 2+
] 0,01
http://hhud.tvu.edu.vn
Cd 2 + /Cd = o Cd 2 + /Cd +
0,059
2
[ ]
lg Cd 2 + = 0,4 +
0,059
2
lg0,01 = 0,459V
Sn4+ /Sn2+ = +
[ ]
0,059 Sn4+
lg 2+
[ ]
o 4+ 2+
Sn /Sn
2 Sn
[Cu ] +
http://hhud.tvu.edu.vn
2Fe3+ + Sn2+ 2Fe2+ + Sn4+ ; o Fe3+ /Fe2 + = 0,77V ; o Sn 4+
/Sn 2 + = 0,15V
2.(0,77 0,15)
lg K = = 21 K= 1021
0,059
VI. Qu trnh in phn
1. nh ngha:
in phn l qu trnh oxy ho v qu trnh kh xy ra trn b mt in cc khi cho dng
in mt chiu i qu dung dch cht in ly hoc cht in ly nng chy.
V d: in phn dung dch CuCl2
Khi cho dng in mt chiu i qua dung dch CuCl2 th di tc dng ca in trng
cc cation Cu2+ i v cc m, cn anion Cl- i v cc dng. Ti cc in cc s xy ra hin
tng phng in.
Catt (-): Cu2+ + 2e Cu
Ant (+): 2Cl- -2e Cl2
Cu2+ + 2Cl- Cu+ Cl2
y chnh l phn ng oxy ho kh xy ra khi in phn dung dch CuCl2. Phn ng ny
khng t xy ra c, m n ch xy ra c di tc ng ca ngun in mt chiu bn
ngoi. Do qu trnh in phn l qu trnh bin i in nng thnh ho nng.
2. S phn cc:
Khi in phn trng thi in ca in cc (th v mt in tch ca lp in tch kp)
b thay i. Th ca in cc s khc vi th ca n lc cn bng (khi cha c dng in).
Hin tng ny c gi l s phn cc.
Tu thuc vo tnh cht ca qu trnh lm thay i th ca in cc c 3 loi phn cc
khc nhau:
a. S phn cc v nng :
Khi in phn nng ca cc ion catt v ant b thay i. ant do kim loi b ho
tan, nng ca ion tng ln, cn catt xy ra s kh nn nng ca ion gim i, dn
n th ca in cc gim. Nu mt dng in cng ln th s bin i nng ca cc
ion cng ln, do s phn cc cng ln. Cn khuy mnh gim s phn cc.
b. S phn cc ho hc:
Khi in phn cc sn phm thot ra cc in cc dn ti s to thnh 1 pin c chiu
ngc vi chiu dng in
c. S phn cc in ho:
http://hhud.tvu.edu.vn
Khi nhng 2 in cc vo dung dch cht in ly v ni 2 in cc vi ngun in mt
chiu th cc e s di ant (+) ti catt (-) nhng cc e khng t i qua dung dch c,
nn nu trn cc in cc khng xy ra cc qu trnh in ho th mt in cc s tch in (-
) do tha e, cn in cc kia tch in (+) lm cho cc lp in tch kp cc in cc b
thay i, do gia 2 in cc s xut hin mt hiu s in th c chiu ngc vi chiu
ngun in bn ngoi.
V d: in phn dung dch CuCl2
(+) Ant: (-) Catt:
2Cl- -2e Cl2 Cu2+ +2e Cu
Xut hin Cl2/Cl- Cu2+/Cu
Sn phm thot ra cc in cc dn ti s to thnh mt pin Epin = th phn cc = Efc.
3. Th phn hu:
S in phn ch xy ra mt in p hon ton xc nh. in p ti thiu gia 2 in
cc s in phn bt u xy ra c gi l th phn hu.
Nh vy, v mt l thuyt th Efh = sut in ng ca pin to bi cc sn phm thot ra
ant v catt = Efc, nhng thc t Efh > Efc v Efh = Efc + = Efh - Efc, c gi l qu
th. ph thuc vo bn cht ca in cc, trng thi b mt in cc, thnh phn dung
dch, mt dng, ...
4. S in phn cht in ly nng chy
Khi cho dng in mt chiu i qua cht in ly nng chy th cc cation i v catt (-),
cn cc anion i v ant v xy ra hin tng phng in.
V d: in phn nng chy NaCl
(-): Na+ (+): Cl-
Na+ + e Na Cl- -e 1/2Cl2
NaCl Na + 1/2 Cl2
5. in phn dung dch cc cht in ly:
Trong dung dch ngoi cc ion do cht in ly phn ly ra cn c ion H3O+ v OH- do nc
in ly ra. Khi cho dng in mt chiu i qua dung dch cc cation kim loi Mn+ v ion
H3O+ s i v catt cn cc anion gc axit v ion OH- s i v ant (-).
a. Qu trnh catt:
Xy ra phn ng kh cc cation Mn+ theo phn ng: Mn+ + ne M (1) hoc ion H3O+
theo phn ng 2H3O+ + 2e H2 + 2H2O (2) tu thuc vo kh nng oxy ho ca chng c
nh gi bng th kh. Trong dung dch c pH = 7 th kh ca hydro l :
H O + /H = 0,059.pH = 0,413V . V pH =7 phng trnh (2) c vit di dng 2H2O
3 2
+ 2e -> H2 + 2OH-
http://hhud.tvu.edu.vn
Cc kim loi c th kh Mn + /M > H3O+ /H2 = 0,413V th b kh catt theo (1).
Theo bng dy th in cc tiu chun l nhng kim loi ng sau st, nhng do
qu th ca hydro nn b y n cc kim loi ng sau Al (khng k Al) b kh
catt.
Trng hp ngc li: Cc ion kim loi t Al tr v trc dy th kh s khng b
kh m ion H3O+ s b kh theo phng trnh (2).
b. Qu trnh ant:
Xy ra s oxy ho hoc anion, hoc ion OH- hoc cht lm in cc tu thuc vo kh
nng kh ca chng.
Nu l in cc kim loi: Do kim loi c kh nng kh mnh cht nn ant s b tan
ra thao phn ng: M- ne Mn+
Nu ant l in cc tr: Xy ra qu trnh oxi ho anion gc axit hoc ion OH- tu
theo kh nng kh ca chng gim dn theo dy sau: S2- > I- >Br- > Cl- > F- > OH- >
anion cha oxy.
V d 1: Vit s in phn dung dch Na2SO4 dng graphit lm in cc( ant tr).
Catt Na2SO4 Ant
Cu2+ + 2e = Cu Cu - 2e = Cu2+
Cu to thnh bm vo catt Ant tan dn
http://hhud.tvu.edu.vn