LI CM N

Cun cm nang s 1 Cm Nang Cng Tr ra i da

trn kinh nghim ging dy v nghin cu ca cc c nhn v
tp th cn b, nhn vin Vin Qun Tr Tri Thc.

Phng o To Ton Tr Tu KMi, Vin Qun Tr Tri

Thc xin gi li cm n chn thnh n qu thy c ng
gp rt nhiu cng sc hon thnh cun cm nang. Xin gi
li cm n n thy Vin trng TS Nguyn Thanh Tng
lun ng vin, ng h v gip tp th gio vin. Xin
gi li cm n c bit n C V Th Lng, C inh Th
L Xun, Thy L Quang Kh, C Dng Th Thu Trang,
Thy L nh Tng lm vic chm ch hon thnh
cun cm nang.

Nhn dp ngy nh gio Vit Nam 20/11, knh chc qu

Thy Gio, C Gio ang cng tc ti Vin Qun tr Tri Thc
KMi sc khe di do, thnh cng v lun l nhp cu kt ni
tri thc nhn loi vi cc em hc sinh.

Trong ln xut bn u tin, cun Cm Nang Cng Tr

khng trnh khi nhng thiu st, mong qu c gi thng
cm. Chng ti rt mong nhn c kin gp p ng
tt hn na yu cu ca qu c gi. Mi kin ng gp xin
lin h n phng o To chng trnh Ton Tr Tu KMi.

Xin chn thnh cm n,

Vin Qun Tr Tri Thc
Trng Phng o To
 Trang 4 LI GII THIU
Bn c thn mn,
Bn c bao gi c m tr thnh nh Ton hc? Lm sao c
th tr thnh nhng nh Ton hc? Chng ta phi bt u t u
v bt u nh th no?...Ai cng c c hi tr thnh nhng nh
Ton hc, ch cn c phng php v phng php l ng
n. Chng ta phi bit rng tt c cc nh Ton hc u c mt
b no tht s khe mnh, nhanh nhy, chnh xc v c bit c
kh nng tnh ton cc k n tng.
Vy phi lm g c c mt b no khe mnh nh th?
Cch tt nht kch thch no l luyn tp cho n v thc hin
nhanh cc php ton n gin v c ln chng. Bn c ngc
nhin khng? C l l c. Nhng bn hy tin i, v khi c ht
cun cm nang ny, bn s thy cc php ton kch thch no hot
ng nh mt cng tc.
Trong cun cm nang ny, chng ti xin gii thiu n bn c
k thut tnh ton cc php cng v tr mt cch n gin, hiu
qu, nhanh v chnh xc, khc vi cc phng php cng, tr
thng thng. Bn s thy c s k diu ca cc con s, cc k
thut bn cha tng bit v c th bn s khm ph ra nhiu k
thut mi hp dn v y sng to. Mc ch ca cun cm nang
ny khng ch gip bn tnh ton nhanh hn, tm ra nhng k
thut mi m m quan trng hn l n gip cho vic luyn tp tr
no, kch thch no hot ng vi ng chc nng ca n, y li
cc hot ng lo ha no b, t bn c th d dng suy lun
mt cch logic cc vn khc trong hc tp hay cuc sng vi
mt b no khe mnh v nhanh nhy.
iu quan trng m bn cn hiu l, cng nh tp th dc, bn
phi thng xuyn kch thch v luyn tp cho no. c mt b
no khe mnh, nhanh nhy v logic, mi ngy hy dnh vi pht
Cm nang cng tr

cho vic c cun cm nang ny v luyn tp chng mi lc

mi ni bn c th. C nh th bn mi c th theo gt cc nh
ton hc v i c v tt c cc nh ton hc, ngay t nh, h
rn luyn cho mnh mt k nng tnh nhm siu phm.

Chc cc bn vui v thnh cng.

 Trang 5

BI 1

PHP TNH CNG

- K thut 1: Cng Nhm.
- K thut 2: Phn Loi Php Tnh.
- K thut 3: Chia Nh Php Tnh.
- K thut 4: Cuc Thi Tr Tu.
Cm nang cng tr
 Trang 6 Bi 1: Php Tnh Cng

K thut 1: Qui Tc Cng Nhm

Bn bao gi c xem mt nh ton hc tnh nhm biu
din cha? Cch tnh ton ca h hon ton khc so vi chng
ta. H lm ton bng cch lng nghe, quan st v cm nhn
cc con s, h khng dng n giy, bt hay bt k mt chic
my tnh no.Vy b quyt nm u? Chng ta hy cng tm
hiu nh.
V d 1: 12 + 34
Cch thc hin:
Khi bn nghe thy cc con s, hy thc hin cng t tri sang
phi.

Mi hai cng vi ba mi bng bn mi hai cng vi bn

bng bn mi su.
p dng: 23 + 28
Hai mi ba cng vi hai mi bng bn mi ba cng vi
tm bng nm mi mt.

V d 2: 224 + 373
Cch thc hin:
Hai trm hai mi bn cng vi ba trm, bng nm trm hai
mi bn cng vi by mi, bng nm trm chn mi bn
cng vi ba, bng nm trm chn mi by
Cm nang cng tr

i vi cc bi ton ln hn 1276 + 3521 th chng ta vn

thc hin tng t nh vy.
Bi 1: Php Tnh Cng Trang 7
Cc bc thc hin nhn c v kh chm v rc ri nhng
cc bn hy yn tm, cha c mt cng c no nhanh hn suy
ngh ca no b. Hy luyn tp phng php ny thng
xuyn, mt khi bn quen dn vi n th bn c th d dng
tm p s cho cc bi ton trong i sng hng ngy m
khng cn s dng n giy bt khi tnh ton hay s h tr ca
mt thit b tnh ton no.
Cn by gi, cc bn hy th kh nng tnh nhm ca mnh.

a. 43 + 29 = f. 420 + 21 =
b. 45 + 54 = g. 630 + 32 =
c. 98 + 34 = h. 810 + 27 =
d. 63 + 53 = i. 230 + 23 =
e. 23 + 46 = l. 540 + 18 =

Cm nang cng tr
 Trang 8 Bi 1: Php Tnh Cng

K thut 2: Phn Loi Php Tnh

i vi mi bi ton, c lng kt qu s gip tng tc
tnh ton. Chng ta cn phi phn loi chng thnh cc dng
khc nhau vi tng con s nht nh. y, chng ta phn
loi cc bi ton cng thnh 3 dng nh sau:

Dng 1: Cng khi tng hng n v b hn 10.

V d: 12 + 14; 76 + 73; 46 + 42
Khi hng n v b hn 10, ta thc hin cng hng chc trc
mt cch bnh thng.

Hy c ln kt qu php tnh sau:

a. 25 + 21 = f. 43 + 26 =
b. 15 + 82 = g. 33 + 31 =
c. 51 + 14 = h. 24 + 55 =
d. 67 + 32 = i. 25 + 74 =
e. 91 + 11 = l. 57 + 22 =
Nn nh khng c dng my tnh v tuyt i khng c
dng giy bt g c. Ch lm ton bng cch c ln cc p
s.

Dng 2: Cng khi tng hng n v ln hn 10 v kt qu

php tnh nh hn 100.
V d: 25 + 56; 36 + 45; 16 + 76
i vi cc bi ton thuc dng c tng hng n v ln hn
10 v kt qu php tnh b hn 100, chng ta cn s dng k
Cm nang cng tr

thut phn b s c chng ti chia s chi tit v ng dng

c th trong cun cm nang s 2 Php Nhn. Sau y l
phn b trn chc gn nht v cch thc hin php tnh.
Cng thc b trn chc:
Trn chc ca s 39 l 40 1.
Bi 1: Php Tnh Cng Trang 9
Trn chc ca s 88 l 90 2.
Trn chc ca s 74 l 80 6.

Phn b ca 56 = 60 4;

Phn b ca 45 = 50 5;

Phn b ca 76 = 80 4;

dng ton ny vi k thut phn b, bn s d dng hn

trong vic cng cc con s. N gip bn c nhanh kt qu m
khng phi do d, bi v bn khng cn bn tm n s nh
khi thc hin php tnh. Bc u bn s kh mt thi gian v
phng php ny cn mi l, nhng hy quen dn vi n v
luyn tp thng xuyn bn s thy mnh tnh nhm nhanh n
th no.
Cn by gi, hy c ln kt qu php tnh sau:

a. 67 + 28 = f. 48 + 45 =
b. 75 + 15 = g. 39 + 38 =
c. 44 + 37 = h. 45 + 27 =
Cm nang cng tr

d. 69 + 13 = i. 28 + 36 =
e. 13 + 58 = l. 57 + 38 =

Nn nh khng c s dng my tnh v tuyt i khng

c dng giy bt g c. Ch lm ton bng cch c ln cc
p s.
 Trang 10 Bi 1: Php Tnh Cng
Dng 3: Cng khi tng hng n v ln hn 10 v kt qu
php tnh ln hn 100.
Hy chc chn rng bn nm c hai dng ton trn nh!.
By gi, chng ta tip tc khm ph dng 3, bn s cm nhn
c si dy v hnh gn kt gia cng v tr v cng khng
kht.
Bi ton a ra l: 77 + 67; 77 + 74; 85 + 96; 89 + 68;
Khi nim phn b trn chc chng ta kho st dng 2.
By gi chng ta s kho st phn b trn 100. Trc ht bn
s hc cu thn ch: Sau cng l 10, trc n l 9.
Phn b ca 67:
Sau cng l 10: 7 cng vi bao nhiu c 10, l 3.
Trc n l 9: 6 cng bao nhiu c 9, l 3.
Vy phn b ca 67l 33.
Phn b ca 74:
Sau cng l 10: 4 cng vi bao nhiu c 10, l 6.
Trc n l 9: 7 cng vi bao nhiu c 9, l 2.
Vy phn b ca 74 l 26.
Ta thc hin cc php tnh:
77 + 67

77 + 74

c c p n ca bi ton trong tch tc, bn nn c ln

Cm nang cng tr

kt qu l mt trm ln trc, trong khi u bn vn ang thc

hin php b v php tr. Lu , cc php tr trong trng
hp ny khng c mn v nh g c.
Bi hc cn nm:
Bc 1: Nhn bit bi ton thuc dng 3: Tng hng n v
ln hn 10 v kt qu ln hn 100.
Bi 1: Php Tnh Cng Trang 11
Bc 2: Tm phn b ca 100.
Bc 3: c ln p s.
Hy c ln kt qu php tnh sau:

a. 87 + 68 = f. 74 + 67 =
b. 55 + 89 = g. 59 + 83 =
c. 74 + 37 = h. 45 + 87 =
d. 99 + 36 = i. 78 + 36 =
e. 73 + 58 = l. 57 + 98 =

Nn nh khng c s dng my tnh v tuyt i khng

c dng giy bt g c. Ch lm ton bng cch c ln cc
p s.

Cm nang cng tr
 Trang 12 Bi 1: Php Tnh Cng

K Thut 3: Chia Nh Php Tnh

n y, bn sn sng cng ti bc tip vo k thut 3
cha no! Hai k thut trn gip bn d dng tnh nhm
c kt qu ca nhng bi ton cng n gin m khng cn
n mt s tr gip no. Bn phi chc chn l mnh nm
vng c chng trc khi chng ta i tip nh.
Trong cuc sng, nhiu lc chng ta gp nhng bi ton cng
vi nhiu con s. Vy lm th no gii quyt chng mt
cch nhanh chng v d dng nht? K thut 3 Chia Nh
Php Tnh s gip ta gii p vn ny.
Ghi nh cu thn ch Nu bn gp mt bi ton kh, hy
chia n thnh nhng bi ton d hn gii quyt.
Nu gp bi ton nh th ny: 12567
36548
Chng ta phi lm sao? C nn s dng my tnh cha? Hay
thc hin php tnh ny trn giy chng hn? Cu tr li s l
Bi ton vn cn qu d s dng n cc cng c h tr.
By gi, bn hy nhn bi ton di mt gc ca cc bi
ton d hn. 1 25 67
3 65 48

Chia bi ton trn thnh 3 nhm nh thc hin chng cng

mt lc. Lu , chng ta p dng k thut 2 gii quyt tng
bi ton nh.
67 + 48 : dng ton 3, kt qu s ln hn 100, nh 1 hng
tip theo.
25 + 65 : dng ton 2, kt qu b hn 100.
Cm nang cng tr

1 + 3 = 4.
Bn c th t tin c ln p s m khng cn n my tnh.
BnChn mt Mt nm.
Kt qu l 49115.
Bi 1: Php Tnh Cng Trang 13

Nu c m ca bn l mt nh ton hc, hy kin nhn v

thc hin phng php ny. ng bao gi vit p s xut
pht t hng n v.

Hy c ln kt qu php tnh sau:

a. 36123 b. 33213 c. 30263 d. 31129 e. 63210 f. 32641
+ 61245 + 45715 + 54054 + 49501 + 34287 + 19121

h. 75414 g. 79811 i. 12521 l. 60245 m.39365 n. 35985

+ 36251 + 35641 + 75482 + 20019 + 64214 + 41212

Nn nh khng c s dng my tnh v tuyt i khng

c dng giy bt g c. Ch lm ton bng cch c ln cc
p s.

Cm nang cng tr
 Trang 14 Bi 1: Php Tnh Cng

K Thut 4: Cuc Thi Tr Tu

Ton hc khng ch da trn l thuyt, sch v m cn phi
bit cch vn dng n vo thc tin cuc sng mang li
hiu qu tt hn. cc b pht huy ht kh nng tnh ton v
pht trin ca no b, chng ta hy cng nhau to ra mt sn
chi Ton hc dnh cho cc b. , thng qua vic gii cc
bi ton s gip cc b rn luyn t duy, kh nng tnh nhm
ca mnh.
bao gi bn
nhn thy cc
em nh thc
hin cc php
tnh cng ny
cha?

Nu con
bn c th
thc hin
php tnh ny
trong vng 5 10 giy chc chn l nim t ho ca tt c
chng ta. Hy p dng 3 k thut nu trn gii quyt
cc bi ton ny, cc php tnh ny tht s d hn bn ngh rt
nhiu.
Hy to c hi cho cc b rn luyn k nng tnh ton ca
mnh. Mt tr chi tnh tng cc con s trn bin s xe my,
t chng hn, hay cng cc con s mt s in thoi bt k
Cm nang cng tr

trn cc bng hiu qung co m b v tnh nhn thy. Hy

con bn tnh tin khi i siu th, khi mua dng hc tp hay
cc vt dng gia nh. Rt n gin nhng nu c luyn tp
thng xuyn, sau mt thi gian bn s nhn ra con mnh c
kh nng tnh nhm cc nhanh y.
 Trang 15

BI 2

TR CHI TR TU
CALCULDOKU ( 2 x 2 )

- Lut Chi.
- Cp D.
- Cp Va.
- Cp Kh.
Cm nang cng tr
 Trang 16 Bi 2: Tr Chi Tr Tu

LUT CHI
Vic chi game ca cc b l iu khng th trnh khi
trong thi i s ngy nay. V vy, hng dn b nhng game
no hu ch v tr tu s gip b trnh nhng cm d khi chi
game. Chng ti xin gii thiu tr chi tr tu Calculdoku:
Tr chi Calculdoku 2 x 2: y
l mt hnh vung ln gm 16
hnh vung nh bn trong. Mi
hng c 4 vung v mi ct c
4 vung.
Lut chi nh sau:
- Hy in cc s 1, 2, 3, 4 vo
cc cn trng trong hnh vung,
sao cho mi hng v mi ct
phi c cc s t 1 n 4,
khng c s no lp li.
- Hy xem cc c nt m c cc hng dn c th c
thm d kin.
Trong hnh ch nht ny cn in 2 s, sao
cho tng l 5+. C ngha l tm ra 2 s c
tng l 5. Vy c th l 5 = 2 + 3 = 3 + 2 hoc
5=4+1=1+4

Trong hnh vung ny

ghi s 1: th l chnh
Cm nang cng tr

n. S 1

p n:
Bi 2: Tr Chi Tr Tu Trang 17

CP D
Bi tp 1:

Bi tp 2:

Cm nang cng tr
 Trang 18 Bi 2: Tr Chi Tr Tu

CP VA
Bi tp 1:

Bi tp 2:
Cm nang cng tr
Bi 2: Tr Chi Tr Tu Trang 19

CP KH
Bi tp 1:

Bi tp 2:

Nu cc bn c tt
c cc p n. Hy gi
v cho chng ti. C
nhng mn qu hp dn
Cm nang cng tr

ang ch bn. c bit

bn s l mt trong
nhng ngi u tin
nhn cm nang s 2
Php nhn.
 Trang 20 Bi 3: Nh Ton Hc V i

BI 3

NH TON HC V I
- Carl Friedrich Gauss.
- Ton Tnh Nhm.
Cm nang cng tr
Bi 3: Nh Ton Hc V i Trang 21

Carl Friedrich Gauss, mi ngi thng gi

l Gauss, sinh ngy 30/4/1777, l nh ton
hc thin ti ngi c. Thi nin thiu ng
cng ging nh bao a tr khc nhng ng
c mt c im ni bc - l kh nng tnh
nhm. Tt c php tnh ton ng u thc
hin trong u, cho ti khi ra c p s.
ng y lun t ho l ngi tnh ton nhanh
hn c suy ngh nhng iu ng mun ni.
Nm ln 10 tui, ng gy mt bt ng ln cho gio vin
v cc bn cng trang la khi gii bi ton tnh tng t 1 n
100. Cn phi ni rng, ng khng dng giy hay vit thc
hin php tnh ny. Khi c gio vit xong bi ton ny ln
bng, mi ngi vn cm ci vo t giy tm li gii, th
Gauss sau mt thong suy ngh a tay c p s trc s
ng ngng ca gio vin v cc bn trong lp. Gauss gii
thch: Ch cn gp i chui s ny li thnh 2 on bng
nhau th ta c tng cc s bng 101 (1 + 100; 2 + 99, 3+ 98).
Bi v y c 50 php tnh tng, nn p s s l 50 x 101 =
5050. Tt c suy ngh, tnh ton, cch lm v p s, ng u
thc hin trong u. C gio tht s b sc, cm thy v cng
n tng. C dnh ton b s tin mua tt c cc sch Ton
hay nht tng hc tr Gauss, v ni vi ng mt cu Con
rt gii, c khng cn g ch thm.
V sau, ng c nhiu ng gp ln cho cc lnh vc khoa
hc nh l thuyt s, gii tch, hnh hc vi phn, in t, thin
vn hc v quang hc. ng c mnh danh l hong t ca
Cm nang cng tr

cc nh ton hc vi nh hng su sc cho s pht trin ton

hc v khoa hc, Gauss xp ngang hng cng Euler, Isaac
Newton v Archimedes nh l nhng nh ton hc v i nht
ca lch s.
 Trang 22 Bi 3: Nh Ton Hc V i

Ton Tnh Nhm

Ton Tnh Nhm (Mental Calculation) gm cc php tnh s
hc ch s dng no b thc hin bi ton, m khng cn
n my tnh, vit v giy. Tnh nhm s dng nhng k thut,
phng php rt khc so vi phng php bnh thng. Sau
y l nhng gi tr ca phng php tnh nhm cho bn:
- Tnh nhm rn da suy ngh, u c, v tng s nhanh nhn,
thng minh. iu ny c chng minh vi bt k ai khi c
luyn tp v dy theo phng php ny.
- Phng php nng cao nhng ngh chnh xc, logic. Php
tnh s hc hay tt c cc lnh vc ton hc u cho ra mt p
s ng duy nht. V vy tnh nhm yu cu s tp trung v
suy ngh cn thn.
- Tnh nhm nng cao s kin tr v nhn ni, iu ny rt cn
thit cho s rn luyn nhn cch con ngi.
- u c chng ta tip nhn mt vi thng tin cng mt lc
x l, so snh .. v phn ng tr li. Bng vic luyn tp x l
nhiu php tnh, nhiu con s cng mt lc trong u th kh
nng x l ca no b s nng cao ln rt nhiu.
- Tnh nhm nng cao tr nh. Tr nh s st gim nu khng
c luyn tp v rn luyn. Tr nh ngn hn, trung hn, v
di hn c kch thch bi ton tnh nhm.
- Thng qua cc k thut tnh nhm, hc vin dn dn yu
thch nhng con s, iu kin tin quyt nui dng am m,
pht trin k nng ton hc sau ny.
- Khi tham gia cc k thi quc t SAT, GRE cc hc vin c
th t tin kh nng tnh nhm nhanh v chnh xc ca mnh khi
Cm nang cng tr

khng c s dng my tnh.

Bn s lm g khi thc hin php cng trong ho n i siu

th: 23.000 + 56.000 + 312.000 + 72.500? Tnh nhm c quan
trng vi chng ta ch!!!
 Trang 23

BI 4

PHP TNH TR
- K thut 1: Tr Nhm.
- K thut 2: Cng Thc B.
- K thut 3: Phn Loi Php Tnh.
- K thut 4: Cu Thn Ch.
Cm nang cng tr
 Trang 24 Bi 4: Php Tnh Tr
Bn tri qua nhng k nng tuyt vi ca php cng, c
l bn phi c k li cc k thut tnh trn hng lot cc
tng bn r vo b no ca bn. V nu n bn r trong
bn th vic thc hin cc bi ton tr khng cn l vn g
i vi bn c. Nu php cng tnh tng s tin m bn phi
tr khi mua nhng mn th php tr s tnh s tin tha m
bn c nhn li. iu l hon ton n gin, v bn s
tnh c nhanh thi ngay sau khi bn nm c nhng
tng v php tr trong cc bi hc di y. V mt iu
c bit hn l: bn chng bao gi phi dng n s nh.
Mt bi ton n gin c t ra: Bn mua mt mn
tr gi 278 nghn ng, bn a cho ngi thu ngn s tin
l 500 nghn ng. Bn c th tnh nhm trong tch tc s
tin tha c khng?
V y l nhng b kp bn c th lm c iu y v
c th hn th na.

K thut 1: Cng thc tr nhm.

Ta hy th vi bi ton n gin sau: 59 24 =
Bn c tnh c p n trong vng 2 n 3 giy khng?
Nu khng, bn hy th tp tnh ton theo cch sau nh:
Khi nghe thy con s, hy thc hin tr t tri sang phi.

Nm mi chn tr hai mi bng ba mi chn tr bn

bng ba mi lm.
Cm nang cng tr

p dng:
67 25 =
Su mi by tr hai mi bng bn mi by tr nm bng
bn mi hai.
Bi 4: Php Tnh Tr Trang 25

V d 2: 685 474:
Cch thc hin:
Su trm tm mi lm tr bn trm, bng hai trm tm
mi lm tr by mi, bng hai trm mi lm tr bn,
bng hai trm mi mt.

i vi cc bi ton ln hn nh: 3662 1561 th chng ta

cng thc thc hin tng t nh vy, s nhanh thi, v bn
hnh thnh c cc bc cn tnh ri y.
Bn s khng bit c cm gic tuyt vi khi nhng con s
nhy ma trong u v cm gic c p s cho cc bi ton
mt cch nhanh chng n kinh ngc cho n khi bn nm
c cc k nng v chng. Ma dm thm t, hy vng bn
s kin nhn vi k nng ny, thc hin ng phng php
c nu v p dng chng mi lc mi ni. Nu c nh
th th bn ang i theo cch ngh ca nhng nh ton hc v
i y.
No hy luyn tp kh nng tnh nhm:

a. 76 56 = f. 561 311 =
b. 47 34 = g. 625 24 =
c. 88 38 = h. 856 45 =
d. 29 13 = i. 667 33 =
Cm nang cng tr

e. 42 26 = l. 243 42 =
 Trang 26 Bi 4: Php Tnh Tr

K thut 2: S dng cng thc b.

tht s l mt nh tnh nhm v i, bn phi thc hin
nhun nhuyn cc php tnh. Mi con s, mi php tnh u c
quy lut ca n, ch cn bn pht hin v nm c chng th
vic tnh ton chng l qu n gin. V s dng cng thc
b l mt trong nhng quy lut . Cng nh bi ton cng,
k thut phn b l cng c hu ch cc bi ton tr tr nn
d dng hn.
Trong cc bi ton tr, cng thc b trn chc v trn trm
cng c p dng ging nh trong php cng. Trong cun
cm nang s 2 Php nhn chng ta s chia s nhiu hn v
v p v s k diu ca k thut b ny.

Cng thc b trn chc trong php tr (lm trn s n s

trn chc gn nht)
Phn b trn chc ca 39 l 40. ( 39 = 40 1).
Phn b trn chc ca 88 l 90. ( 88 = 90 2).
Phn b trn chc ca 74 l 80. (74 = 80 6).
Phn b trn chc ca 57 l 60. (57 = 60 3).
Phn b trn chc ca 26 l 30. (26 = 30 4).

Cng thc b trn trm ( lm trn n s 100).

Phn b trn trm ca 45 l 55.(45 = 100 55).
Phn b trn trm ca 78 l 22.(78 = 100 22).
Phn b trn trm ca 66 l 34.(66 = 100 34).
Phn b trn chc ca 74 l 26. (74 = 100 26).
Phn b trn chc ca 94 l 6. (94 = 100 6).
Cm nang cng tr

y l hai k nng quan trng nht trong khi thc hin php
tnh tr. No hy xem iu k diu ca hai k nng ny phn
phn loi php tr.
Bi 4: Php Tnh Tr Trang 27

K thut 3: Phn loi php tr, ch xt s tr l 2 ch s.

Dng 1: Hng n v v hng chc ca s tr (ST) u b hn

s b tr (SBT).
Ta s cng thc hin mt bi ton n gin sau: 78 25 =
Thc hin tr t tri sang phi, t hng chc ri n hng n
v.

No hy luyn tp kh nng tnh nhm :

a. 96 23 = f. 421 311 =
b. 45 34 = g. 675 32 =
c. 98 58 = h. 868 27 =
d. 79 73 = i. 164 23 =
e. 87 46 = l. 549 48 =

Dng 2: Hng n v ca ST ln hn hng n v ca SBT:

p dng cng thc phn b trn chc gn nht.
Hy thc hin php tnh: 78 59 =
Bn hy thc hin theo cc bc sau:
- Tm phn b trn chc ca 59: l 60 (59 = 60 1).
- Thc hin php tnh:

Thc hin tng t nh th vi bi ton: 92 47 =

Cm nang cng tr

No hy luyn tp kh nng tnh nhm:

 Trang 28 Bi 4: Php Tnh Tr

a. 96 28 = f. 881 75 =
b. 45 38 = g. 675 36 =
c. 98 59 = h. 860 27 =
d. 74 47 = i. 660 23 =
e. 82 46 = l. 140 29 =

Dng 3: Hng n v, hng chc ca ST ln hn hng n v,

hng chc ca SBT: S dng cng thc b trn trm (100).
Thc hin php tnh: 178 89 =
Ta thc hin cc bc tnh sau:
- Tm phn b trn trm ca 89: l 11 (89 = 100 11).
- Thc hin php tnh:

Bn hy p dng tng t cc bc nh th vi bi ton:

365 96:

No hy luyn tp kh nng tnh nhm:

a. 126 38 = f. 511 326 =

b. 347 78 = g. 625 176 =
c. 318 39 = h. 856 777 =
d. 714 47 = i. 667 188 =
Cm nang cng tr

e. 831 75 = l. 243 178 =

Bi 4: Php Tnh Tr Trang 29

K thut 4: Cu thn ch Sau cng l 10, trc n l 9.

Bn c thy th v v b n khi c cu thn ch ny khng?
l mt cch thc hin php ton tr y tnh m hoc v
ma thut. Ti chc chn rng bn s rt phn khch v hng
th mun p dng ngay khi nm c cu thn ch ny y.
V by gi bn hy p dng n ngay th xem:
Hy thc hin php tnh sau:
10000
6748
Sau cng l 10 c ngha l: s 8 cng vi s no bng 10: s
2.
Trc n l 9:
S 4 cng vi s no bng 9: s 5
S 7 cng vi s no bng 9: s 2
S 6 cng vi s no bng 9: s 3
No hy sp xp li cc con s t di ln trn pha trn:
3252.
chnh l p s ca bi ton. Bn hy yn tm, p s
ny rt chnh xc. Bn c th th li vi phng php c in
m bn c hc kim tra. Nhng ti chc chn rng
thi gian bn thc hin s nhiu hn phng php ny nhng
kt qu th cng nh th thi.
1000000
Ta hy th vi mt v d khc: 882541

Nu bn nm c cu thn ch Sau cng l 10, trc

Cm nang cng tr

n l 9, th hy i li Trc l 9, sau cng l 10 ta c

th c c p s ngay:

S 8 cng vi s no c 9: s 1.
S 8 cng vi s no c 9: s 1.
 Trang 30 Bi 4: Php Tnh Tr
S 2 cng vi s no c 9: s 7.
S 5 cng vi s no c 9: s 4.
S 4 cng vi s no c 9: s 5.
S 1 cng vi s no c 10: s 9.
p s l 117459.
1761330
Th bi ton ny c thch thc cha?
882541
Hy p dng cu thn ch:
Ly 8 - 7 = 1, s 1 cng vi s no c 9: S 8.
Ly 8 - 6 = 2, s 2 cng vi s no c 9: s 7.
Ly 2 - 1 = 1, s 1 cng vi s no c 9: s 8.
Ly 5 - 3 = 1, s 2 cng vi s no c 9: s 7.
Ly 4 - 3 = 1, s 1 cng vi s no c 9: s 8.
Ly 1 - 0 = 1, s 1 cng vi s no c 10: s 9.
p s l 878789.
No hy luyn tp kh nng tnh nhm:

a. 76123 b. 33213 c. 30263 d. 31129 e. 63210 f. 32641

- 67245 - 15725 - 24794 - 19599 - 34887 - 19753

Bn thy c phn no s th v ca cu thn ch cha?

Ch cn bn chm ch thc hin n th kh nng tnh ton ca
bn chng ai snh kp u. ng nn lng, hy c gng kin
tr, mi ngy mt cht, v tt c nhng b kp ny s thm
nhun vo bn. Bn s chng cn phi lo lng hay bi ri khi
phi i din vi nhng con s na m ngc li, bn li thm
yu chng v bin chng thnh nhng tr chi ht sc th v
Cm nang cng tr

v b ch. Chc bn thnh cng vi cc b kp tnh ton cng

tr trn v ng dng chng mt cch rng ri trong cuc sng
hng ngy. Cn nhiu b kp tuyt vi v b n hn na ang
ch bn, hn gp bn vo cun cm nang s 2 Php nhn .
 Trang 31

BI 5

TR CHI TR TU
CALCULDOKU ( 2 x 2 )

- Cp D.
- Cp Va.
- Cp Kh.
Cm nang cng tr
 Trang 32 Bi 5: Tr Chi Tr Tu

CP D
Bi tp 1:

Bi tp 2:
Cm nang cng tr
Bi 5: Tr Chi Tr Tu Trang 33

CP VA
Bi tp 1:

Bi tp 2:

Cm nang cng tr
 Trang 34 Bi 5: Tr Chi Tr Tu

CP KH
Bi tp 1:

Bi tp 2:

Nu cc bn c tt
c cc p n. Hy gi
v cho chng ti. C
nhng mn qu hp dn
Cm nang cng tr

ang ch bn. c bit,

bn s l mt trong
nhng ngi u tin
nhn cm nang s 2
Php nhn.