Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp
VERSIE 2
In deze versie zou ik de feedback van de domeinexpert verwerken. Maar de
feedback van de domeinexpert ging over de lesvoorbereiding. Dit is de reden
dat er niets is veranderd in deze versie.
Student: Helma van de Ven
Vakgebied: Beeldende vorming
Klas: PEH16VA
Kennis over (kinderen in) de groep
is nadrukkelijk verwerkt in de
omschrijving van de beginsituatie
van de groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in didactische
zin (vakspecifieke beginsituatie).
De lesdoelen zijn afgestemd op de
beginsituatie. In de formulering
ervan wordt zichtbaar dat kennis
van vakdidactiek en leerlijnen op
een logische manier is verwerkt.
Werk- en groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke
kenmerken van de groep n op
specifieke kenmerken van
vakdidactiek.
Docent: Moniek Steenbakkers
Stagegroep: 5
Welke keuzes heb ik hier gemaakt?
en
Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(Denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-)
specifieke theorie)
Naar aanleiding van de typering en de overdenking van
de groep heb ik een korte tekst geschreven over mijn
groep. In deze tekst zit zowel de pedagogische zin als de
didactische zin verwerkt. De pedagogische zin is vooral
in mijn typering duidelijk geworden. Hiervoor heb ik
gesprekken met mijn mentor gehad, geobserveerd en
testjes gedaan.
De didactische zin heb ik duidelijk gekregen door het
bekijken van de werkjes van de kinderen en gesprekken
met mijn mentor.
De lesdoelen zijn gebaseerd op het kerndoel, namelijk
kerndoel 54: De leerlingen leren beelden, muziek, taal,
spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en
ervaringen mee uit te drukken en om er mee te
communiceren.
Onder dit kerndoel staan tussendoelen beschreven.
Daarin staat dat de kinderen onderzoeken de beeldende
mogelijkheden van materialen. (SLO, 2017). Dit sluit
volledig aan bij mijn lesdoelen. De kinderen gaan
namelijk aan het werk met verf. Vervolgens gaan ze de
verf onverdund en verdund gebruiken in hun
verftekeningen.
Verder is in de lesdoelen ook de vakdidactiek terug te
vinden. De beeldaspecten komen terug in de lesdoelen.
Verder komt ook het onderwerp technieken aan bod in
de lesdoelen (Schasfoort, 2012).
De kinderen krijgen als eerst inspiratiemateriaal te zien.
Dit bespreken we klassikaal. Ik stel de kinderen vragen
over het inspiratiemateriaal. Ik bespreek dit klassikaal
omdat de kinderen dan allemaal meekijken en luisteren
naar elkaar. Op deze manier kunnen de kinderen ook
door elkaar inspiratie krijgen of bewust worden van een
bepaalde manier naar het inspiratiemateriaal te kijken.

Werk- en groeperingsvormen zijn
functioneel ondersteunend bij het
behalen van de lesdoelen.
Een aanzet tot samenwerkend
leren krijgt op een logische wijze
plek in het lesontwerp. *
Een aanzet tot ontdekkend leren
krijgt op een logische wijze plek in
het lesontwerp**
De proces- en productdoelen
worden expliciet gevalueerd met
de kinderen.
De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie zijn
passend bij vakdidactiek en
sluiten aan op specifieke
kenmerken van de groep.
*bij tenminste 3 lesontwerpen
** bij tenminste 1 lesontwerp
Vervolgens gaan de kinderen aan het werk met de
opdracht. De kinderen beginnen met experimenteren. Ze
kijken wat ze kunnen doen met onverdunde en verdunde
verf. Daarna beginnen de kinderen met hun verftekening.
De kinderen zitten hierbij in groepjes. Ze kunnen
daardoor ook inspiratie krijgen van elkaar.
Doordat de kinderen tijd krijgen om te experimenteren,
ervaren ze wat het effect is van het werken met
onverdunde en verdunde verf. Vervolgens gaan ze met
deze kennis aan het werk in hun verftekening. De
kinderen tekenen een spiegelbeeld. De kinderen krijgen
hiervoor inspiratie door het inspiratiemateriaal, door te
praten met elkaar, ideen uit te wisselen en bij elkaar te
kijken.
De kinderen gaan deze opdracht alleen maken, omdat ik
het belangrijk vind dat de kinderen hun eigen creativiteit
moeten kwijt kunnen in de opdracht. Verder zitten de
kinderen wel in groepjes wanneer ze aan het werk zijn.
Dit is om een praktische reden, namelijk het materiaal
delen. Maar dit doe ik ook zodat de kinderen inspiratie bij
elkaar kunnen opdoen.
Het ontdekkend leren zit in deze les door het gebruik van
verf. De kinderen gaan ontdekken hoe ze onverdunde en
verdunde verf kunnen gebruiken. Ik leg kort uit hoe ze dit
zouden kunnen aanpakken, namelijk door het gebruik
van water. Maar verder laat ik de kinderen hier vrij in en
laat ik het ze zelf ontdekken. Ik geef de kinderen aan dat
ze hiermee mogen oefenen op een ander blad, zodat de
kinderen kunnen zien wat het effect is. Ik heb ervoor
gekozen om de kinderen wel te vertellen dat ze de verf
met water kunnen verdunnen, omdat de kinderen dan
een begin hebben om te experimenteren. Vervolgens
kunnen ze gaan proberen wat er allemaal gebeurt met
het gebruik van water en verf samen.
Aan het einde van de les of wanneer de kinderen
allemaal klaar zijn (op een ander moment) met hun
tekening laat ik de tekeningen allemaal op tafel in het
midden van de klas leggen. De kinderen gaan
daaromheen staan. Vervolgens stel ik vragen aan de
kinderen over de tekeningen. Ik vraag dingen over wat ik
zie op de tekeningen, over hoe de kinderen iets hebben
getekend/gemaakt en de technieken die zijn gebruikt.
Hierbij betrek ik ook de achterliggende theorie. De
theorie van bepaalde beeldaspecten komen aan de orde
(Schasfoort, 2012).
Literatuurlijst
Schasfoort, B. (2012). Beeldonderwijs en didactiek. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers.

SLO. (2017, maart 26). Tule. Opgehaald van Tule inhouden en activiteiten: http://tule.slo.nl/