cEROSSSES CSREES EE EO EERE SSSESESORSSCESSFESSSESSSESSSESSSSRESSHESSS FEE SERES ERE E SHEERS seers S72) Chuyén gia Betibuti = ine THAC ST LE WHAT PMLIONG HONG 68 NGO NHAN & GIAC NGO -—_—_____—VE NUOI CON SUA M SAI VA KHO DUNG VA D i SHA SUAT BAN PHY rel pea ree GD) E éE errr tr errrrr irri iit itiLoi A tam tinh hé lai xung quanh minh that [a it ngudi nudi con bang sifa me, cang it nguéi nuéi con bang sifa me hoan toan: Me téi cé ba con déu nuéi sifa ngoai, me chéng tai cling ¢6 hai con nudi bang sia ngoaii,r6i cdc c6, di... Ho du ké nhiing tréngai, khé khan han ché vi sao ho da khéng thé nudi con sita me hoan toan.. DA c6 luc tdi tin vao tat cA nhiing ly do d6, va da ting nghi rang téi cing c6 "sé phn” tuong ty. Nhiing ly do dé la: Nguc lép, dé mé, co dia khéng tét, sia it khéng di cho bé bil 100%, sita néng bé khéng lén can t6t. Tinh cé mét lén tdi doc duge mot tai liéu vé nudi con sifa me cla Quy Nhi déng Lign hgp quéc UNICEF, va t6i nhan ra rang stta me that vo gid cho Me va Con. Toi bat dau suy nghivé kha nang nudi con 100% bang sifa cia minh sau nay, va tei * bat du doc nhiéu vé "breastfeeding - nudi con stia me", cach cho bé bi, inh | dung trong thai gian cho con bi, cach vat sita, bao quan siiame tot nhattircdc* nguén tai ligu bang Anh ngif dang tin cay. oat . Peerage eed @in pte. eee. ece . vee ot ty oa) 6 6 * Repmmead «+ ¢ | OS nepend cic nfo vb ni con stares sefstsi S205 Dea i 4 Lat tam tinhVa tdi da lam dugc: Nudi ba dita con hoan toan bang sita me trong 6 thang dau, ngay ca sau thang thi 6 dén 1 nam, khi an dam bé van dugc nudi bang sia me va bét n dam cing dugc pha bang sifa me. Téi thudc “déi tugng” nguc lép (véi vong 1c A), c6 uba 6 ca hai bén nguc phai phau thuat tir héi cn sinh vién, lai phai sinh mé nhung van c6 thé cho bé bu me 100%, ngay ca cif bu dau tién cia con cing khéng ding sifa bot cho tre em. Cac bé lén can 6 mtic cao trong kénh A ctia biéu a6 can nang, khéng khéc dém, khéng viém tai, viém hong. Cac bé khong sot khi chich ngifa, cling khéng sét khi moc rang, it bi nguy co hen suyén, di ting, bénh dudng tiéu héa... Va t6i tin rng may chuc ndm sau, cdc bé sé it c nguy co béo phi, me mau cao, duding cao, cdc bénh vé tim mach, ngay cd bénh ung thu, dil s6ng trong mai trudng 6 nhiém va thtic an bi nhiém déc té ngay cing phé bién. Nhung khi ban than tdi cé ging van déng cdc em trong gia dinh cing nhu céc ban be nudi con 100% sifa me thi van khéng co két qua. Cif duge vai ngay sau khi sinh, ti da thay ho cho con bil thém sia ngoai véi ly do“em cé it sta qua, khéng di cho bé bu. That la dang tiéc! TOi nghi minh phai lam cdi gi dé 4n tugng hon, thuyét phuc hon. Vi thé, tdi quyét dinh thu thap kién thifc tét nhat, theo hoc cdc bac thay khoa hoc sifa me hang dau thé gidi, hoan thanh cdc chuong trinh dao tao khoa hoc sifa me va tu vdn nudi con sifa me quéc té cé uy tin nhat, dé co kién thifc day du, cap nhat va c6 nang luc tu van nudi con sifa me. Téi da truyén tai nhiing kién thie khoa hoc dé qua di 4n cong déng phi loi nhuan “Betibuti” (doc 1 Bé-Ti-BU-Ti) va Chuyén gia Betibuti dé giup duoc nhiéu ngudi me va nhiéu em bé nhan dugc Igi ich to én ma moi nguéi xting dang <6 dugc.Trong qua trinh thyc hign dyn cong déng nam vita qua, va dya vao kién thuic khoa hoc sia me qua cc chting chi quéc té cila minh, t6i tam dtic két lai 68 ngd nhan phé bién nhat trong céng déng chiing ta vé sita me, ky ning nudi con sia me, va sy phat trién chuén cia tré bu me. Bay cing chinh la nhing rao can tam ly, x8 hdi va van héa [én nhat lam mai mét su ty tin cua mdi ngudi phy nit vao kha nang nudi con bang bau vi thién phi, va phat huy thién chtic lam me tur chinh bau vii va dong sifa cia minh. Tuang ting véi "68 Ngé nhan” d6, t6i cing cung cap*68 Gidc ng@" vé sita me, la nhiing gidi thich va ly ludn trén co'sé cua khoa hoc sifa me va sy phat trién chuén cla bé, mang dén géc nhin hoan toan méi, hy vong sé la canh cla mé rong, dén nhiéu bé me tré ty tin vao kha nang va thién chtéc cla minh dé cho cc con c6 duge sy khéi dau hoan hao: Sia me va vong tay me! Téi cting mong cuén séch nay la mot Idi cdm on cho su ky diéu clia Bing Tao Héa da lap trinh cdc co ché diéu ky cho vi try va méi sinh vat trong d6, cam on tém long v6 bién cha moi bé me trén dai, cm on tu than phy mau cla t6i, cém on cdc c6 thay nganh sia me a truyén cho téi kién thuic va nhiét huyét, cm on ngudi ban adi luén hét long ting ho va giip 6 tdi trong dy an tm huyét nay, cm on cdc con tdi da cho téi trai nghiém kinh nghiém lam me quy gid, va cA gia dinh da kién nhan déng hanh va hy sinh nhiéu théi gian riéng, bao nhiéu ngay cudi tudn danh cho viéc hoan thanh tap sch nay! Lién hiép quéc (UN), Té chute Y té Thé gidi (WHO) va Quy Nhi déng Lién hiép quéc (UNICEF) da phat déng chuong trinh nang cao y thifc cong déng vé sia me bing “Tuan 18 Nudi con sifa me Thé gidi - 2014" vdi tiéu dé “Muc tiéu tron dai” nhdn manh ¥ nghia ctia viéc “bu me hoan toan” gop phan quan trong nhu thé nao vao stic khée lau dai cua nhan loai;“Nhting muc tiéu Thién nién ky 2000 - 2015 (The Millemium Goals)” cing phat déng cing huéng dén mét vién canh hanh phtic "nudi con sia me hoan toan’, tham nhuan niém tin, kién thc khoa hoc, ky nang thuc hanh va su hé tro, gop suc cla moi ngudi, cla moi nguén yc trong xa hdi. Thang 10 nam 2014, téi han hanh nhan dug mot la thu tran quy tir Dy 4n : 8 etn i fp nt fp porn o-e@ eoreee 1a" +4, tinhAlive & Thrive Viét Nam" vé sy hgp tac ctia toi véi dy 4n va vé nhiing déng gép cila déng d0i quan tri vién va cdc thanh vién Hi Sia Me - Bé Ti Bu Ti trong Tuan I8 Nudi con sia me Thé gidi 2014, Dé la niém khich Ié va déng vién to [én Adi véi tdi, mot nguén luc lan dé tdi tip tuc cong cudc chia sé cdch thuc hanh nudi con sifa me khoa hoc téi uu dén Ong déng cac bé me Viét yéu thuong cla minh. Mong rang nhiing cdu chuyén va kién thuic chia sé trong cudn sdch nay sé giip cong déng bé me tré Viét Nam ty tin hon trong nghé cao quy nhit trén dai - nghé lam bé me! Phuc Idc cia con nam trong tay bé me! Nghé lam bé me that thiéng liéng, ching ta hay doc vi con, hoc vi con! Tac gid: Chuyén gia Betibuti - Thac si Lé Nhat Phuong Héng © Gigi thigu vé Dy &n Alive & Thrive Vigt Nam Alive & Thrive la m6t sang kign thuc hién trong 5 nm (2009-2014) nh3m cai thién ché 46 dinh duéng cho tre 1nhd théng qua viéc tang ti Ié nui con sifa me hoan toan va cai thign thyc hanh dinh duéing bé sung. Giai doan tirluc lot ling Gn 24 thang tudi la co hoi hét stée quan trong téc dong dén sic khde va su phat trién lsu dai lia tré, Alive & Thrive huéng dén hon 16 trigu tré em duéi hai tuéi & Bangladesh, Ethiopia va Viet Nam, tird6 190 ra céc mé hinh kiéu mBu 48 nhan rong trén thé gi. Chuong trinh hign do quy Bill & Melinda Gates tai tro dugc trign khai 6 Vigt Nam béi mot nhém cdc t6 chic, 'bao gém Vien Phat trién Gido duc (AED), Té chute Cit tro Tré em (SC), Vign Nghién city Chinh sch Luang thc ‘Quéc té (IFPRI), Dai hoc California - Davis va GMMB, Chuyén giale 3 tilpeti - L€ NHAT PHUONG HONG Sach Freeal ete *.. Bang nhiong dong niy, toi ghi nhiin tinh thin chit dong di diiu, Kien tri vie cing hién cia ba Lé Nidit Phatong Hong - ngudi sang lap trang facebook “Betibuti” vie cing ding Hoi Sita Me - Bé Ti Bi Ti’... Ba Hong va dong dot aia mink da gitp phit trig phong trio nudi con sita me tai Viet Nam va ght hike situ stic dttec git tri cia vite nutdi con site me trong cing ding cc 66 me tré trén town quéc. Chiing toi dite biét ghi nhiin cing lao cia Hei Sita Me - Bé Ti Bu Ti trong Tuan lé Nudt con sita me Thé gidi nitm 2014. Date biét, chaing toi cm on bie vé nhiong bai viét dua trén bang chuing Khoa hoc mit bie lit dong tac gid vdi Alive & Thrive Viét Nam vé dé tai giip cho tré so sinh bit som deuge dling trén trang mang Mat Troi Bé Tho aia ching ti, cling nhac trén cic kénh truyén thong chink thite Khite trong nube. Suhit bitt chuyén siu vie dam mé cia bie dink cing cupe mudi con sita me dit Khién ba tré thinh mbt dai quin quan trén con ding chink nghia niy, va ching t6i tin ritng ba sé tibp tue kién tri trong nhioug né lic aia minh dé Khuéch trong nhiong phuong php thatc hienh nubi con same. iu cho déin khi chiog ta tao ra ditgc mbt mot truéng hb tre nudi: ‘con sita me trén toa Bhd dt . mute Viét Nam". A - waist : ; Gays} i + “Nina iy 7 (St Dian Ae Te zt Nam's : . yee Peeerrree fre cofsigod & Dowwaload o 9 ° Sécia Free Core ereee Lat tam tinh Poaeereoes ; °° aE ee SEER* greastteeding photograpphy project of Bae Ngoc 2015 Diéu khong dé nghe pean ree)Chuyén la thé nay... Nhdn cau chuyén vai mét ba me nui con sita me (trong sdch nay ching ta sé goi la "me sita”), ci bi tac tia siza réi viém tuyén sia tdi di tdi lai hodi, trong cau chuyén t6i dutgc biét me sita nay luén cé cém gidc minh thiéu siza, nén chi dn 6c: mét mén méng gid ba bita méi ngay ca thdng nay réi. Léi khuyén ciia t6i la: Khéng an méng gid niza, thinh thoding c6 thé dn chdo duds xanh va cé léc, hay suén non, néu cam thdy thich va ngon migng. Quan niém “mong gid loi sita’ la mot ng6 nhan! Phan ding manh mé ma téinhdn duoc titcdc ba me, va rat thudng xuyén tired ba 1a:"Khéng thé, méng gid Io’ sita va 1d mén Gn cita ba dé hang bao nhiéu ndm nay. Ngay nay ngay ca cdc bénh vién phu san cting cé mén méng gid du dit trong thyc don ba dé!" Téi dau cé ndi chdo méng gid khéng tét, chila né khéng Igi sta nh ching ta hay ngbi, khéng nhiing thé mae d6ng vat la nguyén nhén gay tac tia sita va giam sia néu dn mai mét mon nay méi cit, mdi ngay. Thé nhung, vi sao nhiéu ba me duac khuyén dn méng gid ngay sau khi sinh, va ai cing ngay thirba, hodc thirtuthi thdy “sita vé" tran tré? Hay sitame “ve” vimétnguyén do khdc, va mén méng gid duoc “ghicéng"réi truyén tung tir thé hé nay sang thé hé khdc, child mét su tring hop ngdu nhién? LED Chuyen giaestibati = LE NHAT PHUGNG HONG Séch FreeMong gid khong Idi sia! “C6 lita thi mdi cé khéi”, thé cau chuyén mong gid Igi sita bat dau tir dau? Vi sao 6 su tring hgp, va vi sao méng gid duge “ghi cong” dau bang trong danh myc thyc pham lgi sita trong céng ddng chting ta? O Sita me dugc tao nh@ hormone qua nhing giai doan khac nhau ‘That ra, co thé méi ngudi me mang thai va nudi con bang sita me trai qua ba giai doan tao sita va mét giai doan cai sita cho méi ln mang thai va sinh con, cing giéng nhu thién nhién tréi qua 4 mia Xuan Ha Thu Dong. Sita me dugc tao ra du6i anh hudng cua hormone va cdc chit diéu tiét trong co thé (tuong ty nhu hormone), nhu thdi khdc da duge dinh trudc. Co thé cang duge tén trong theo quy luat tu nhién, hormone cang tang, thoi khac va cdc co ché san xudt sita me cang c6 higu qua. Progesterone > MANG THAI 16-20]TUAN THAI SUA RON OAUTIEN (LOO sta GA Tel es CO.CHE 1 CO.CHE 2 Cac cét mbc va Gc gil goa tao sl, * wae jhe. Dieu khong dé ; 3° Dovwalload GS reins nj nds nna Bane. . sita 3 dn djnh lau dai cho dén khi cai sita Mita Xudin - Giai doan tgo sita I, bat dau tit khoang tuan thir 16 - 20 cua thai ky dén khoang 72 gid sau khi sinh, la giai doan tao sita vang dau tién, sita non nhu la nhiing chéi xuan dau tién. Pd Mita Ha - Giai dogn tao sita I, bat dau tit khoang 72 gid sau khi sinh va tiép tucdén 6 tuan ké tiép, 1a giai doan chuyén tip ti sit vang dau tién sang sita gia, 1a mia cay co phat trién sum sué, sita gia vé déi dao va tran tré, chua dén cit bi, bau vii me da curong cling, sita me thudng xuyén chy tran, bit bén nay chay bén kia, nghi dén con cling ust 4o. Mita Thu - Giai doan tao sita IH, bat dau tix tuan thit 6 sau khi sinh dén khi cai sita, Ia giai doan mia thu la bit dau rung, nhung cay van sng, va ; sinh hoa két trai, bau vti me khong con thudng xuyén cang day, sita khong con chay tran, nhung con bit bao nhiéu, sita sé dugc sin xudt theo nhu cau ca con bay nhiéu. Giam cit bi thi gidm sita, tang cir bii Ia tang sita. Mita Déng - Giai dogn thodi phat (sau cai sita), bat dau tit khi me cai sita cho con dén khodng 12 tun sau d6, nhu nhétng canh cay tuy chi thdy tro trui, nhung nhiing chdi Id lu6n o6 san day bén trong cay, va sé nhanh chéng dam chdi nay Ic khi mita xuan lai vé. Bau vii me thu lai gan giéng vii cu tric va kich thudc trudc khi mang thai, va san sang tré lai chu ky bon mia cho lan sinh con tiép theo. © Ming gid khang Ioi sita Khéng ré tit bao gid, ba dé duge cho an mén méng gid du du ngay sau khi sinh dé 06 nhiéu sita. Du dit xanh tét cho bau vd, vicé nhiéu vitamin, dac biét Ia vitamin E, va duge cing nhan la c6 dac tinh Igi sita phd bién & nhidu cong ding trén thé gidi. Khoang 72 gid sau khi sinh, co ché san xuat sita me bude vao giai doan thir 2, cing la chuyén tir sta non - sita vang ddu tién sang sita gia. Mot trong (om = pemerng Chuyén gia stibeti - LE NHAT PHUONG HONG Séch Freenhiing dac diém & thdi diém nay Ia su thay ddilén vé “hugng stta” va “loai sita”, duge goi la “stra vé" nho su chuyén adi hormone, “chuyén mia” trong co thé me, thé 1a mong gid duge “ghi cong”, ngay cang nhiéu ngudi khuyén, cing nhiéu ngudi an, va cang ton sing mong gid! Ngay xtta ngay xua... Du dui Igi stra, va c6 nhiéu loai vitamin tét cho bau vi, nha nghéo thi an du du, nha kha gi hon thi cho miéng thit mé, bai thuéc nam thi cho ring cai dau mong simg tét cho sifa (c6 lé dé bd sung cht béo) thé la mén cho, canh du du xanh méng gid ra déi! Sau méng heo, la mong dé, méng ché, méng bo... cng duge dua vao danh myc “mén an loi sita” cho ba dé. Thé la, nha nha dn, ngudi ngudi n, ctf sinh xong 1a an, lién tuc, réi tring hgp sita “chuyén mita” theo hormone vé dat dao... thé la truyén thuyét “mong gid Igi sita” ludn dugc tin cay va sit dung. Thé khéng an méng lon thi méng dé, méng ch6, méng bd c6 nén an khéng? Cau tra loi la: Me stra khong can chan-cing-gid-méng cua mét loai dong vat bén chan, méi 6 thé tao di sita cho con! Nhiéu dan téc trén thé gidi khong hé an mong gid ngay thudng hay Khi sinh, ma van cit dén dting ngay gid thi sita me cing “chuyén mia”, dti hormone thi sifa cia me cing vé déi dao! Ba me sita nao cho dit An mén gi, sita me cing sé dug san xuat theo cdc giai doan nhu “bén mia Xuan Ha Thu Dong” duge mé ta 6 trén. © Tang chat béo déng vat trong khdu phan an cia me, khong gidp sia me nhiéu béo hon hay giau dinh duéng hon Ngay nay, khoa hoc sita me cho thay rang chat va lugng sia rat it phy thude vao cdc mén an cla me, ma phu thudc vao loai hormone dugc tao ra ti tinh than ngudi me nhu: Duge an mé6n an ngon miéng, duge an cac chat dé tiéu hoa, gidu chat xo. Luong hormone oxytocin tao sita tang nhiéu nhat khi me duge 6m con da tiép da ngay sau khi sinh c6ng véi viée con mut ntim vii me lién tuc nhiét tinh ngay tir sau khi sinh va trong suét nhitng ngay tiép theo. Sita me 06 lugng chat béo hau niu khong adi, nlurng logi chat béo thay di theo ché 6 dinh dung cita me. Khi me boi dudng chit béo dong vat ngay sau khi sinh, sia me nhigu mo déng vat thi tréng dac hon nhung khéng that sy nhiéu béo hon hay gidu - dinh duéng hon. Khi me khéng bai duéng chat béo déng vat, stra me van di chat béo - va ducng chat dit sira nhin bing mét thudng khong dac nhu me an ch3t béo dong, vat, vi co thé me sé lay mo md dy tri ctia chinh ngudi me dé lain std cho con. Sitarme sit dung ngudn chat béo tir mé dy trir cia me da duge khoa hgc ching minh a dang stta giau DHA nhit, cing nhu it bi ding gay tac tia sifa, sit up mg phut hoi co thé vo giam can saukhisinhnhanhnhat’ . 7+ 4 1 te 0 et Didu khong dé nghewees Chat béo dong vat’ ~ -nhiéu trong sifa me "£6 thé gay tac tia sita peicenoiege aacdetele) Mon chéo mong gid néu an thudng xuyén khong nhimg khéng gitip cho me c6 nhiéu sita, ma con khién stta me mang nhiéu phan ti béo dong vat va dé dong gitta duong éng dan sita, dé gay tac tia sita. Vi éng din sita c6 duéng kinh rat nho, khi dinh dudng cia me nhiéu chat béo déng vat, chit béo sé rét dé bi dong lai gitta duong dng gay tac tr. Hay hinh dung do dong dic cha mét miéng mo ig vat, md ngudi, va dau thyce vat. Ma dong vat c6 46 déng dic cao nhat, vi do chinh la nguyén nhan dong cing, cdn mot muéng dau thc vat khong dong dac & nhiét do thudng. Mo ngudi Cu tric cn ban cia bau vi tao sia sin (3) tuyén sta (8) quang vi @) mi ma (2) co ngye (4) dau vi (6) dng dén sila da (gud Wikipedia - internet) c6 a6 dong trung binh giita mo dong vat va mG thuc vat J nhiét dé co thé. Do 6, khi bi sita, ba me sita phai chudm néng bau vii 6 vj tri bi tic, chinh la dang nhiét lam tan cdc “vién” mo dong li ti nhung Igi hai do! Osu phéi hop cia “hormone” ngon miéng - Dopamine Métba mechocon bu khong an mong gid thuong xuyén nhung thich an mon nay, dang gidm sita an xong mén nay lai cé cam gide nhiéu sita trelai. Oba me nay, sé cam gidc sita tang lén khi duge déi mén, dac biét la mét mén khodi khdu! Mt ba me sita khdc rt ghét mén méng gid nhung lai bi “ép bude” an “déc" mdi mén nay cA thang, trdi, chc chdn cam gidc ngén ngdy cing lam giam sifa. BED chuyen giakestibbati -ve nuxt PHUGNG HONGCo thé con ngudi néi chung (chit khong chi lién quan dén co ché tao sita me) la cé mét sé mén An nao dé, néu phai an lap di lap lailién tue cting phat ngén, hoc ngugc lai véi mét loai thuc pham nao dé minh da qua ngén fF nhung lau rdi khong an, sau dé ty Méilién Wf gida "hormone ngon migng” Dopamine va “hormone tao nhién thay thém va an lai thay rit St2" Prolactin, kh Dopamine tang ri gidm, Prolactin gidm réi tng, Giai doan Prolactin ting 18 giai doan tao sia d trude va trong méi cab DOPAMINE-red PROLACTIN. blue ngon. D6 la nhd mét loai chat trén nao c6 tén A DOPAMINE - tam goi la hormone ngon miéng, khi tang tao cam giéc “ngon migng”, khi thip sé tao cam gide “ngén”. Co ché nay phi hgp véi nhu cdu dinh dung phong | Méng gid khdng Iai so. phii du chat aia co thé, dé dam bao ching ta thay déi_} Bu dU la téc nhon. mén an thudng xuyén, gitip co thé manh khée! ‘Agon miéng gidp bi phn, C6 méilién hé gitta hormone ngon miéng dopamine _ { Khoa hoc 64 minh chung! va hormone tao sifa prolactin, mét méi lién hé kha 1a khé gidi thich. Dopamine la hormone tfc ché prolactin, nhung an ngon miéng lai gitip nhiéu sita, that Ia khé hiéu. D6 1a mot sy ky digu! Ngay trong khi duge an ngon miéng, hormone dopamine lén cao nhit, nhung ngay sau khi dat dén dinh cao nay, né sé giam xudng nhu trugt déc, va su trugt déc cia dopamine tao nén sy tréi day ctia hormone prolactin (m6t hormone ma dopamine te ché), nh hinh anh minh hoa. Nhé dé sia san xudt duge nhigu hon va nhanh hon sau méi bita an ngon miéng. Cam gidc sung suéng khi duge an ngon miéng cing déng théi gitip gia ting hormone oxytocin, 14 hormone tiét sita. Thé nén, duge an ngon, thoai mai, chéc chan la “Igi sta” rai! Do dé, voi mén méng gid du dt, me sita nén an nhu mot mén An binh thudng néu thich, khong nén an qué nhieu, tuyét di khdng nén an dén phat ngan. Me sita can an dui chat va da dang thyc phdm, ting lugng rau va thyc phdm gidu dinh duéng nhu tom, thit ba... uéng nhidu nude dé dam bao dui stic khde nudi con. tds hid aude Cau chuyén nay chi la mét trong vd s6 vi dy cho céc m6 nhdn vé sta me va phuong phép nubi con sa me. Chii vi sao ti nudi con bang sifa me thanh céng trong cng. dng ching ta qué thap, va rmatcing vide ban nang’ fh fhe gi td nép aa t ho khin va ddy théch thi di v6i cc bd me Vit eeeeeeetserr eee .. . os 3 Patel spt cng ban nip, ssh si cn me -anaing con 13 did qué kn! . SA ee ere teae a : as “ ee we te a 4a e xa Bovsalloed ise rc don esebvigoan GS wei lp dh nn: Den lu khong dé nghe eoeeee fe eeegueo eyo OU ene fey wo 911 eyo 16q ENS UdYyONCONMAN) - Sitarcntertodi-nac curig tht! Kingda g2 stta me fede stta-me khéng dit hét thi nutern sttaloai-khdc eing-edn-tét! Chuyén la thé nay... - Nhiéu nguéi tuéng rangy siia bo tit con bé sita, la mét con bé trdng dém den} cif nudi du tuéi thi sé cof a stia dé thu hoach, chit nd} khéng cén mang bau vi sinh dé thi méi c6 siza. - Nhiéu nguéi tuéng sizay nguéi chi cé khang thé! con duéng chat thi khéng cé mdy. Va nhiéu ngudi Ye sinh chudng trai bd sa f& mt trong nhiing nguyén do gay vidm tuyén tuéng rang chi sta nguéi —_saclia bd cao nhat. Ngay c& nhing chudng tai hin dai mht, sn phn méicé khdng thé, siza cig? Cine chi dug i sch vaxit saoh 2-3 (rvngay. bo khong c6 khdng thé. (Nein: intemet) - Nhiéu nguéi tuéng rang stra bot cho tréem thi khong cé khang thé nhung la tién 66 vuot tréi cua khoa hoc thé gidi, cé dac siia va bé sung tat cd nhding chat gi con can vao d6, sita cang dat thi cang tét. - Nhiéu héa chdt khdc dugc thém vao siza bét cho tré em dé khién nhiéu ba me tuéng réng sia bét cho tré em cé duéng chat gan gidng véi siza me, hodc bang, hodc tét hon sita me! - Nhiéu nguoi tuéng ring siza me chi t6t khi ba me cé sifc khée hoan hao, dinh du’éng ly tuéng, va tam ly hodn toan én dinh vui vé khi cho con bu! Do dé, néu xin sia me khdc, md khéng hiéu ché d6 dn uéng va tinh trang stic khée cia ho nhu thé ndo thi sita d6 khéng bang stra bét cho tré em! - Nhiéu nguéi tuéng rang con bé siza duoc cham séc tét, chinhting con bo dist manh khée, khéng 6m dau, khéng diing thuéc, dinh duéng céng nghiép én dinh va moilit sta thu duroc déu dugc do Iuéng, gidm dinh tat cé cdc du lugng hormone, dur Dervalleadl, Séch Freelugng thuéc trir sau, du luong cdc logi thudéc da sit dung trudc a6, thi stia dé mai duzgc ding lam sia b¢t cho tré em. Dan curmang gan day x6n xao véi doan video cong nghé sén xudt sita, cau chuyén bé con khéng dugc bi stta me phai dn thuc phém khé céng nghiép tirso'sinh, b6 me bivé s6 bénh, tiém v6 s6 thudc, bi vat sia nhiéu nam dén kiét sti... Sa b6 vat xong duoc dua ngay vao day chuyén sén xudit thanh siza bd bét. Sta ndy Iai duoc dua ban cho céng ty sita b6t cho tré em, thém bat chat cho ra dugc cong thiic ma ho da déing ky san xuét. Mét loat cdc ngé nhén truéc day da dugc nhén dién nhé doan video nay. Nhiing ngé nhan trén sé dugc gidi thich va lam sang té dan trong cu6n sch nay. . Ao oo . . eo - GS ves-svie& ci ng v8 ut con sta ne = ae, Chon sila bt cho tré em hay sia me cho contDac diém chting loai cia stta me tir nay trong tiéng Viét gan nhu khién ching ta nghi ngay dén sita-me- ngu0i. Trong tiéng Anh tir “mother milk” cé nghia 1a sita me, c6 thé 1a sita me ctia tat “Sita me cd cic loai dong vat c6 vi, bao gdm ca sita me ngudi. Cdn tir “breastmilk” c6 nghia sita-me-ngudi. “Breastfeeding” ob nghia con ngudi nudi con bing bau vii, ma tiéng, Viét goi la “Nudi con bing sita me”, “Nudi con sita me”. “Sita me” ciia gidng loai nao cing c6 day dui dudng chat, khang thé va moi loai men, hormone, dung mdi & hong, pha hyp voi nhu cau phat trién cho bé con ciia gidng loai dé, Dac diém nay dugc goi la “dic diém chting loai” cia mgi loai sita. Métcon voi bién con bén ngay mdi an mot lan, nhung cdn phai nhanh chong dat duge chat béo dé bao vé chéng lai cdi lanh, vi vay sita me cia loai voi bién c6 ham lugng chit béo rat cao. Mét con bé can dat duge stic manh co bép mét céch nhanh chéng va ciing cin ngit siu va an toin trong khi bd me di lang thang xa Khoi con dé la casein ¢6 chtta chat an than casomorphins, dé gay buén nga. Em bé cua con ngudi &n cé. Vi vay, nhimg con bd me san xuat sita vi ham lugng protein cao, dic dugc sinh ra trong mét trang thai than, gan va mot s6 bd phan chua phat trién hoan chinh, nén khong thé xtr ly chat dinh dung protein cao, trong khi d6 b6 nao sé tang gap ba lan trong lugng ban dau trong hai nam dau doi dé dat duge 80% kich thude cudi cling cla no. Vi vay sita me cla con ngudi cé dic diém lugng protein thdp, nhung cé ham Iuong lactose cao nhat so véi tat cd ‘da me cho ting gidp bé sung ngudn sia cho bé bang “bé céu sia" trong CAC loa sita, lactose 1a chat can thi gian me cdn tang long sa va dugc kich sta nbd cho conbétryctiép. thiét va thich hop nht cho sw (Nguin - internet) phat trién nao b6. q FP cioscn cisbestipoti . ue nxt PHUONG HONG Séch Freexép hang ngay sau sita me ruét la “sifa ngudi” tir mot bau va me khdc. Trude khi C6 sita bot cho tré em, loai ngudi da oé truyén théng “say me bi di’, nhiéu nén van héa phuong Tay 06 ché 46 nuéi vii cho con bi & nhimng gia dinh giau 06, sifa ngudi phi hop nhat véi con ngudi, Khi khéng cé sita me, em bé ngudi nén dugc ding sifa ngudi, vi du nhu tir ngudi nha, hoac tir céc Ngan hang sita me. Theo Té chitc Y té Thé gidi WHO va Quy Nhi déng Lién hop quéc UNICEE sita me khac dimg hang thit ba, sau sita me rudt ba truc tiép va sita me rudt trit dong. Sita céng thie dimg hang thtt tu chi duge ding “chita chéy”, khi khong thé c6 duge cdc loai sifa theo ther ty tir 1 dén 3 nhu trén, M6 hinh “Ngan hang sita me”) da dug thanh lap chinh thitc tai nhiéu bénh vién trén thé gidi, va mé hinh Ngan hang sifa me tai cong déng voi kién thtte day du déi vi me cho tng sifa (HIV am tinh, biét cdch vat trit sia hgp vé sinh), va nguédi nhan sita biét céch trit va thanh tring an toan cho cdc bé. Str dung sita bot cho tré em - sita céng thtic - nudi em bé ngudi, thay vicho bé bi me (sita ngudi) nhu khuyén nghi cua WHO, la tude mat quyén bai sita me cua em bé ngudi va quyen cho con biti cla ngudi me, trong trudng hop ngudi me dui sita va muén cho con bi nhung bi dp luc phai bo Chon sila bgt cho tré em hay sda me cho con? sifa me vinhitg ng6 nhan vé sita me trong cong dong, hon nifa, dé con 1a tude mat quyén bi sita me ctia bé con. Hay tim dén véi nhimg Ngan hang sita me tai cdc co soy té va cdc cong déng cia ban dé tim ngudn sifa ngudi, trong nhitng trudng hop can thiét. Hoc céch Sita me co ting qua Nan hing same d¥ec ding cot sinh nnn cin (Nguén: Mothers org - internet) thanh tring sita me ding dé str dung sita me khac cho con khi cin thiét (Xem Ciich thanh tring sita me khéc cho ting, 6 phan Phy luc trang 416). D6i voi cdc me da duy tri duge nhiéu sita, hay tich cuc va ty tin déng gop mot phan nguén sita quy gid cla minh cho cde Ngan hang sita me, dé dan dan xay dung mét van héa “sifa ngudi danh cho em bé ngusi”. Mang “aac diém ching loai", ‘S00 ndo cho gidng ndy. Sin bd khde xo voy. C6 S00 lung ly hodi? © Nan ng sa me: B dn pi hug duge thn pd cho v2 nh nguén sda me ep dem cco Ka EP cSmnauin = S § dinh dung sia me quy a a rE vite) ef et ae eee woe . . ° e 5 e Paar) ole : as oe Download, 1+ BS wes nan a cit nfo ve mi can sta ne -sarvet, ( scm aweer y Sita-céng-thite (stta bét dant che tré. en) lasit-tién bé cia khtea hac va site cang dat tién-cang- liv sita tél! Chuyén la thé nay... Trong nhiing cdu chuyén hang ngay lin quan dén viéc chon logi sia d8 nudi con, c6 Ié chiing ta khéng xa Iq v6i ly do cdc bé me vn Sira ngoai gid cao do chi dam vao hoa héng, quang cdo foe ats tanpndatonchoten hing, ging ea ‘rug de 9g yaoi 4 rs chon nuéi con bang sia b6t cho tré em (ma ching ta van thuéng goi la sita céng thie) dc biét la sia ngoai nhdp dat tién. Nhiéu ngu@i tin rang sda b6t cho tré em Id su tién bo cua khoa hoc. Nhiéu nguoi tin rang sta bét cho tré em cua cdc nuéc tién tién thi con tét hon sia me. Rat nhiéu nguoi me ma ching t6i gap khéng ty tin vé chat long stza ctia ho, nghi rang khéng cho con bii sia b6t cho tré em dat tién hodic khéng cho bii sia bét cho tré em phéi hop voi sita me thi con khéng du dinh dung, khéng phat trién tot va khéng théng minh, vi sia b6t cho tré em c6 “bé sung canxi cho con cao hon va b6 sung DHA cho con théng minh hon’ (xem phdn Chuyén vé chat va lung cila sifa me trang 155). Nhiéu ngudi khéng biét tat cd nhiing "niém tin” 46 déu la ng6 nhdn. Trude khi : nghién citu vé sita me, téi cing dé tung rang, sta bét cho tré emcé thé khéng thay thé dugc siza me nhuing sé c6 thém nhiéu chat khdc can cho bé, nén bé bi sita me cGn duoc bé sung siza bét cho tré em mdi hoan hdo. T6i da gidc ngé ter sau nhting nghién cau vé sia me va stra bot cho tré em. | Dervalleadl, Séch FreeSia cong thtic, cho dit c6 gang hét stic, van khong thay thé dugc stta me © Sita cong thitc - sita bét cho tré em - tra lai tén goi dang Sita bét cho tré dugc san xudt lan dau tién vao cudi thé ky 18 - c6 tén goi géc 1a Artificial Baby Milk - ABM, c6 nghia la “sita nhan tao danh cho tré em”, goi tat la “sta bét cho tré em”, dugc tao ra bang c4ch phan tich thanh phan héa hoc ctia sita me va diing stra cia dong at khdc bat chudc theo sita me. Sita bot cho tré em phattrién dan cing véi sy phat trién cua cong nghiép thyc phdm, cy thé a phuong php thanh tring va sit dung cdc chat bdo quan, phuong phdp déng dc va chung khé. Sau Chién tranh thé gidi lan thir nhat, do sé lugng tré mé c6i gia tang, sita bot cho tré em duge phat trién hon phuc vu cho nhém tré em thiét thoi nay, va déng thoi siza bot cho tré em dugc gidi thigu dén nhimg ba me tham gia vao luc lugng lao dng trong théi dai cong nghiép héa dau thé ky 20, Mai dén nhig nam 1970, stra Ot cho tré em méi duge tip thi manh mé va rong rai dén cong dng cdc nude tién tién trén thé gidi, va sita bot cho tré em trd nén phé bién nhiéu nudc tit khi dé. Khi san pham dugc stt dung nhiéu & cdc nuéc phat trién, thi cac nuéc dang phat trién cing néi got theo sau, va ng nhan ring tré con & cdc nutéc tién tién déu ding sita bot cho tré em, khong nhimng khéng cd van dé gi, ma ching cdn phat trién tét. Tay nhién cac nuéc phat trién ngay nay dang phai déi mat véi ganh nang y té v6i tilé rat cao, nhimg cong dan ctia ho mac cc bénh mach vanh, béo phi, tiéu dudng... Nhiéu nghién citu da chi ra méi lién quan cua tinh trang d6 voi mot thé hé duge nudi bing sita bot cho tré em. Trong khoang 10 nam tré lai day, tén goi “sita cong thitc” duge céc hang stra tiép thi ram 6 dé thay thé tén goi “sita nhan tao cho tré em”, khién nhiéu ngudi tiéu diing thay 6i thai d6 déi véi loai hang hoa nay mot cach v6 thitc. Vi tén goi “sia nhan tao” co * “sitacong | ham y hang nhdi, Khong tyrmhieén, Khong tuoi nguyen. Trong khi dt thttc” mang dang vé cao cp, khoa hoc hién dai, ma vé mat ban chat, sita nhan’tao + danh cho tré em khong so sénh dugc véi sita that: Stia me ngudi, va khong thay‘déi + dugc su that rang “stra cong thie cho dic cd gingh nét stic cang khéng at ¢ chap nl w peep tet ete oe. thay thé stta me”. fae fesetlieeel Peete ° Slee 8 go Dowalead . 7 GQ nes shah ecias go vb mi on Safessafeit tt Sch Bree . . Chon sila bt cho tré em hay sda me cho con?* Do. 5, tong tai leu nay, ngoai trir 6 nhding muc ma tén “sia cong thiic” duge sit dung voi § nhén manh, trong tap sach nay chéing t6i str dung diing tén goi “siza bot cho tré em” cho ding véi ban chat cia san phdm cong nghiép/nhan tao, bat chudc theo + + ‘cong thitc siia me ngudi, Vi sy ngo nhan nay, UNICEF cho biét, “O nhiéu quéc gia, ee we ete “vin héa nubi con sita me” cin duoc téi thiét, sy lan tran lén at cia “odin hoa nuéi con bing sita b6t cho tré em" can bj nga cain. Nhiéu ba me khéng nuéi con sita me hoi toan trong 6 thing diu vi ciing khing tiép tue nuéi con sia me dén ngoti 2 tudi nhue khuyén nghi, thay vito dé ho thay thé hoin toan sita me bang sita b6t cho tré em ngoai thi trudmg hay céc loai sita khiéc” © Sita bét cho tré em Ia san phdm khong dug khuyén khich sit dung Nam 1981, B6 Quy tac Quéc té quy dinh vé viéc Quang céo céc sin phim thay thé stia me (con duge goi tit 18 BO QUY . . . TAC) do Héi dang Y té Thé giéi International Code of Marketing (The World Health Assembly - of Breast-mnilk Substitutes af WHA) va Quy Nhi déng Lien hiép quéc (UNICEF) théng qua, dé chim duit viée quang ba cic thuc phdm thay thé sita me danh cho tré em 4p dung trén toan thé gidi (6 44 cé nat nay, nhung chua c nhiéu higu qua). Theo BO Quy tac nay, cdc quéc gia thanh vién va cdc hang sin xudt sita cho tré em cam két khong tiép thi hay khuyén mai sin pham cia ho, khong lam cdc ba me nghi ring viéc thay thé stta me bang sita bét cho tré em 1 mét hya chon tot. Tat cd cdc san pham sita cho tré em, vi thé, déu phai cé cau “Sita me [a thite dn t6t nhat cho sw phat trién ciia tré so sinh va tré nhé”. Mot s6 sin pham sita b6t cho tré em cing duge ghi r6 “chi duge ding theo toa bac si”, voi nhiéu khuyén cdo duge ghi ngay trén bao bi, ma it b6 me nao dé ¥ doc! Nam cing World Health Organization 6 Quy tc Qu t8 guy dinh v8 vic Quang cdo céo sn phdm thay th sta Ime cla WHO - goi tt 1a “86 Quy tic’ > 1. Dervalleadl, Chuyén gia bstibboti -Le nridT PHUONG HONG Sach Freeen ns pl ay ke at = on he ay i ao ap cng eee pn ay a ya ge SSRN etna arate ast rea ata ses chang tk i 9d os sl er hd tem at md ing yc pw ea te eo a 8} quy tic quy dink why thé ndo dBi voi cdc bénh vigh va phdng kehdm? Tei sao che cong ty Lgl cing cdf sda mba phi cho eke phon ha ch bk vet Vis noo de ying ta bu sia eng tate tain sn 6, che bie AT od y 6 bn rtm 9 ahd ms fe 3 Sh 5 tang tie ag ap wo le che eo Hic tia tece gan oh Sn ae nding dpe bg SE SN tay Bad ey cheyenne ioe SF he Tao B bs nha chong wg ocr ae (Gp sin ch rete pt ann sn ca ee ng ee Rederiet peared weit nn he be H eh ovve tt thi chch a dang se cing te a cot mit 26 bh me Bat ov dn coe tng pe ig Bae ho eatin he pc hod eb vot tk LA Ang dang ing We L0Om9 vd po eng an chck woos he bin sin vA. phdng thin 6 thE whiny uve pip going Ske tng malar bh ev tat oe te ur ld pay thng uch ching dingy satng hich Hh dn che oe tae pate td on node dak whinge tng ho see nye Tong thie Trich Tai liu “Hoc B Quy tc qua hinh anh” cita IBFAN - Mang luéi Hanh dng vi Thyc phdm cho Tré em The gidi Su cé mat cla Bo Quy téc nay cing gitip canh tinh nhitng ngudi fam cha me nhan thitc sau sdc ring sita bét cho tré em khéng tét va khong phai la sin phdm dug chap nhan hién nhién dé thay sita me. Theo théng tin chinh thitc trén trang mang cia Quy Nhi déng Lién hiép quéc UNICEF (unicef.org), cap nhat thang 10/2014, da ndi r6: ” Sita b6t cho tréem khéng dugc chap nhan dé thay thé sita me”, vi sita bét cho tré em, div la c6 hét site, ciing chi cung cdp duac mét s6 thanh phan dinh duéng chinh gan nhu sita me. Néicitch khéc, sita b6t cho tré em chi la mot logi thyc phdm. Trong khi a6 sita me Ia m6t dang dung chit sing phitc hap, chita khéng thé, cfc logi men, cfc axit béo di DHA vd hormone, ma phan nhidu khing c6 trong sita bét cho tré em. Thém vdo 6, trong nhitng thing di, he teu h6a cita tré khé hip thu dugc nhitng thit khdc vdi sta me. Tham chi chi can mét cit bi bing * sita b6t cho tré em hodic cdc thite an kha cting o6 thé lam ton thuong he 6a cia tré, ma phi cin nhiéu tuan dé phyc hai”, “Cho bi phéi hop, hay n6i céch Khe la cho tré bit thém chat khéc (sita bét cho tré em) hodic dn thém thuc phdm khdc, kém v6i sita’me trong 6 thing daw khé phd bién & nhiéu quéc gia. Viée nay thc té lam tang nguy co tré bj ‘ahiésh khan duong rut va bénh tiéu chdy, cing nhu céc bénh nhiém khudn khac’. : epee 4 : . 5 Drei tettatetetnaeas . Dane ae oe. : BS wes sna «ac ng vd ri can sa fre af i, 7~ . Nes-ahap & Gide nee ee ety * » « Sach Hree 2 cho ¢ b3t cho tré em hay sia me Chon siaCODE «: & Avaliable Now BREAKING THE RULES, STRETCHING THE RULES 2014 Th pao rf ele rete pr -Beskg Ra Sw hg eR 20 Compe mtg ewe seers go te meron il Mota f za eH es 1 Ths Virames ocr nde eh ofan cis tha nal Aes EnfaproAt - cis [HL and ARS to wengthen hs immo 4 rewbns and ints 12 maths. (ae 13) S ‘© ArahupitlinSogapore oboe of Efile As capo samples se unl en S tomo ofvenbor bis ake hore ks mothers opt ac w rece them Upon equ mahes WE can ep tf mare bok ee 4) 4 + Mead hon dpe bg wih frre samples ae SES sre al pospatu mons by hap wures ‘sho ae alo reqzedt cof they are done aby sging ice esrction foes (15) Mit vi pham bi béo cdo trong séch “Vi pham B6 Quy tac nm 2010", mat tai liu hang sia gi cho cdc chuyén vién nganh y, ty nhan rang Enfalac A+ va Enfapro A+ 06 chita DHA va ARA giép tang cutdng mign dich cho tré nil ahi (0-12 thang tudi).- “Cho bii phdihgp ciing gia tang kha nding me truyén HIV sang con (d6i véi bi me dang mc HIV). Cho con bi me hoan toan 6 thing gitip gidm tic 3 dén 4 lan nguy op lay truyén HIV tit me sang con so vdi tré bit phéi hop trong nhiéu nghién citu d chau Phi’. 2 ho cx - "Nuéi con bing sita bét cho tré em vita tn kém, viea tang nguy co tit vong va cic bénh khac, dic biét é nhitng noi ma cac bénh truyén nhiém cin pho bién va ngudn medic sach con thiéu thin. Viée nudi con bing sita bét cho tré em gay ra nhiéu khé khiin thugc tién cho ba me 6 cic nude dang phat trién, bao gém dam bao sita dugc pha bing nude sach, pha diing lidu long, nguin cung cdp day di, vd cdc dung cu cho bii, dic biét la binh siza pl Chon sila bSt cho tré em hay sia me dl i dugc vé sinh ding cach”. Cau hoi dat ra 18, khi ching ta nhan manh tac hai cita sita bot cho tré em va viée thay thé sita me hay bi phéi hgp, chting ta c6 giai php gi cho 2% ba me that sy khong du sita cho con, nhiéu ba me tam théi khéng dui sita cho con, hodc cho nhitng bé co hoan canh dac biét trong cong déng? Cau tra 10i 1a “Ngan hang sita me”, titc la ngudn sifa tit me khc dé nudi tré trong, cdc co siry té, san nhi va trong cong déng. Cong dang cang phat trién, tinh nhan dao va nhan ban trong cong déng cang tng, cic m6 hinh Ngan hang sita me trong cong ddng va trong cac co sé y té ngay sé cang duge nhan rng va viéc tim ngudn sita me khac - sita ngudi cho cdc em bé trong céc hoan canh dc biét, trong mot tuong lai Khéng xa, sé kh6ng cdn qué khé khan. Luat Quang cdo 16/2012/QH13, tai Diéu 7 da quy dinh ro “Cam quang céo cfc sin phd thay thé sita me ding cho tré duéi 24 thang tudi, sin phim dinh dieang bé sung dimg cho tré dudi 06 thang tudi; binh bit va vi ngém nhén tgo” . Hau hét chting ta kh6ng biét vé luat dinh nay, khéng hiéu nguyén do vi sao cdc sin phdm qué phé bién va vin dang quing co tran lan nay cé hai cho con cai chting ta, céc hang sita dang ngang nhién pham luat véi su tigp tay cua chting ta, véi cdi c6 hién nhién: “C6 cung thi méi cé cau”. Ligu khi ching ta hiéu biét vé tac hai cia vige ding binh sifa va vii gia qué sém, ligu khi ching ta hiéu biét Igi ich cua ding hoan toan sita me/sita ngudi va nhé cay sita cng thic, thi hang stra c6 giam cdc hinh thtte quang cdo céng khai vi pham luat dinh hay cdc hinh thitc khéng chinh thitc dé né luat hay khong? Céc hang sita c6 that sy ton trong khau hiéu “Sita me 1a sy lua chon tét nhat cho tré so sinh va tré nho” ma ho dua én hang dau hay khong? Dac biét, trong béi canh cua viée quang cdo sita bét cho tré em tran lan, dditén'goi san phdm dé lach luat, tiép cn cong déng ctia cdc hang sia hoat dong manh tai Viét : Nam, co quan dai dién cla Lién higp quéc tai Viét Nam cé bai vigt nhu sau | * (http/www.un.org.vn/vi/feature-articles-press-centre-submenu-25/2820-who -unicef-and- ‘alive-and-thrive'-express-concern-about-milkproducts-lapeling-and,market 6, tin: . . eee eeee woes eeeeeee Gide ngs ygaes WHO, UNICEF vi ‘Alive and Thrive’ bay t6 quan ngai vé tinh hinh site khée cita tré em Vigt Nam tic cdc sén phim sita bot (sita céng thitc). Hi Noi, 27 thing 9 nim 2013: WHO, UNICEF vi Alive & Thrive dang rét quan ngai dén vige ghi nhén v0 tiép thj aic sén phim sita céng thitc cho tré sy sinh wa tré nhé dang duge ban GViét Nam. Hién tai, gid ctia otc san phim sita thay thé sita me la mét viin dé gay tranh cai trén cfc phurong tién thong tin dai ching & Viét Nam. Vén dé khong chi don thudn la cic sin phim nity duge bin w6i gid qué cao, mi sitc khée ctia tré em Vigt Nam con 06 kha ning bj de doa. Vie ai tén khing ding cc sin phim sita thay thé sita me thanh “thyc phiim bd sung” hay “sin phim dinh ducdng”, khién nhiing san phim nay ném ngodi su kiém sodt ciia BG Tai chink Dang thai, vige ghi nhin khing ding anh hudng dén vigc thyc thi Luét Quang céo, trong dé quy dinh cim quang cdo céc san phém sita thay thé sita me cho tré em didi 24 thang tudi, 06 hiéu hec tit thing 1 ndm 2013. Hepat ching WHO, UNICEF va ‘Alve and Thrive’ by quan nga tn hiah sie Knde cia trem Vit Nam ti cc sn pm soa WHO, UNICEF va ‘Alive and Thrive’ bay té quan ngai vé tinh hinh strc khde cia tré = em Vigt Nam tir cdc san phdm sira bét (sira cng thirc) a6 (CERES Eo 0 Thy ah Th and 1.02 oars ti Bee Hee 1a No 27 ening 9: WHO, a UNICEF va Alive & Thrive dang rét quan igi én ike ghi nn va tip th ec sn phm sO cong hire cho te 0 sth va tré rh Gang duge bin & Viet Nam. Hib ta id ca cc sn phim sia thay hb sia me la met vin a8 gy tran cB rén cdc phuvong ‘i thing tin dai ching & Vigt Nam. Vin a8 Khéng chi don thud 1a cc ‘sin phbm nay duge bn véi gid qué cao, ma size Khe cua rd em Vit [Nam con 06 khd ning bi de doa Vite i tén king ding céc sn phém sia thay thé sa me thanh "hige phim b sung" hays hm dinh dbng’, Kr nhing sn pdm nay nim ngoai sy kiém soat cia &p Tai chin. Ba vit “WHO, UNICEF va Alive & Thive by t5 quan ngaivé th hinh sic Khe ca tré em Vit Nam tr cc sin phim sa bit” ‘rn trang cla UN - Lin hiép quéc tai Vit Nam Dervalleadl, Chuyén giale 9 tile eti - Le NHAT PHUGNG HONG Séch FreeSit dung thudt ngit “thyc phém b6 sung” hay “sin phim dinh dudng” dé goi sita cong thitc cing dang gay hiéu lim cho Khch hang va bé qua nhitng Khuyén cto r5 rang v8 nuéi duéng tré so sinh va tré nhé diac dua ra diya trén cic bing chitng toin cau. Té chite Y té THE gidi (WHO) va UNICEF khang dinh tré nhé cin dugc bi me hoan toan trong 6 thing dau dé dat dugc se ting trudng, phat trién va sitc khée tdi uu. Tir 6 thang tré di, sita me win la thitc an thich hop nhdt cia qué trinh tién toi mét khdu phan an ngay cing da dang cho dai da sé tré tir 6 dén 24 thang tudi, khi bit dau duge cho an b6 sung. T6 chttc ¥ é gidi cinh bio ring sita cong thitc follow-up (logi sita ding sau 6 thang tudi) la khong cin thiét va tham chi khong phit hop khi dugc sit dung dé thay thé sita me. Sita cong thite din dén luong tiéu thy protein cao hon va tiéu thu axit béo thiét yéu, sit, kém vi cfc logi vitamin B thép hon so vdi nhitng khuyén co cia WHO. O Vigt Nam vige goi ten khing dting cdc sin phim siza cong thitc la “thuec phim bé sung” da gay ra su hiéu lam 1én. Can phan biét su khdc nhau gitta 2 khdi niém “an 06 sung” vd “thie din b6 sung”. “An b6 sung” la giai dogn khi ma mét minh siza me khéng con die dap ting cho nhu ciu dinh dudng ctia tré nhé, vi tré can duge b6 sung cac thitc dn dic va ling Khe cing véi sita me. Hiéu mét cach don gidn, mét sin phim ding dé nudi tré trong giai dogn dn bé sung tit 6 thing dén 24 thing khéng cé nghia sin phim dé la thitc an bé sung. Cu thé trong truéng hap nay Ia sita cong thitc (follow-up). Do dé, dé dim bio an toan cho su phat trién va sttc khde cia tré em Viét Nam, WHO, UNICEF wt Alive & Thrive khuyén nghi manh mé BO Y té vd BG Tai chinh xép sita cing thi¢c dting vio hang muc sita. Diéu nay khéng chi dim bao gid céc sin phim dugc quan ly chat ché ma cén tudn thi: cic quy dinh vé quang cdo trong Luat Quéc té vé tiép thi cdc sin phim thay thé sita me. Chiing t6i sat cdnh cing nhau ting h6 Chinh phii Viet Nam trong vige bio vf, thiic ddy va hé tro nudi con sita me vi lgi fch t6t nhét cho tré em, ba me, cng ding va toan | U-A-CEF bao ring dan the. Chi “hoin ton sia me” So b6t cho tré em Vay nhiing diém ma Té chtic Y té Thé gisi WHO, | Khéng thé ndo thoy thét Quy Nhiddng Lién hiép quéc UNICEF va Du dn Alive & Thrive cho la ding quan ngai nhu trén d6i véi cong | C6 t9 cong thie nto dang Viét Nam va déi véi site khoe cita tré em Viet | 47.96 c00 boo nhieu Nam, c6 phai la mot tiéng chudng canh tinh dé mai | Xéeh toy hoy ano chusn phu huynh ching ta ghinh6, hiéu r6 ban chat cita céc, (V5 “ri ro" rét ahi ung cfo sia bot cia cc hang sta va co hanh dong, cai thign thidt thyc khong? Coeeeee Chon sila bSt cho tré em hay sia me cho con?