THNH TMA AQUIN

Cu chuyn Con b cm
Nguyn tc : SAINT THOMAS AQUINAS
The Story of The Dumb Ox
Charloote : Tan books
and publishers, INC., 2012.

Chuyn ng : Hc vin a Minh

Dch bn tho : Giuse Nguyn Th Ln, O.P.
Hiu nh : Giuse Nguyn Cao Lut, O.P.
V ba : ng Vn Thnh
 Mary Fabyan Windeatt

Thnh
Tma
Aquin
Cu chuyn Con b cm

Mng knh Thnh Tma Aquin,

Bn mng Trung tm Hc vn a Minh
Ngy 28/01/2015

HC VIN A MINH
Sch tng, khng bn.
 Ly thnh Tma Aquin
l bn mng cc trng hc,
xin ngi cu bu cng Cha
ban cho chng con
mt c tin bn vng,
mt c mn nng nn,
mt i sng thanh khit,
cng mt tri thc chn thc.
Chng con cu xin nh c Kit
Cha chng con. Amen.
(c trc khi hc, dy hoc ging)
Mc lc
Gii thiu 7
Chng 1 : Ti i hc 9
Chng 2 : Ti n Napli 18
Chng 3 : Ti b giam 29
Chng 4 : Ti n Cologne 40
Chng 5 : Ti n Paris 50
Chng 6 : Ti v tri 62
Chng 7 : Ti l bn ng hnh 76
V thnh Bo tr hc ng 81
- on sc ca c L XIII 81
- Cc Kinh Knh Thnh Tma
v ca Thnh Tma 82
Gii thiu
Ti qua i cch y rt lu. Thc vy, ti
la trn ngy 7 thng 3 nm 1274, v thn xc ti
gi y c an ngh ni nh th ca anh em a
Minh Toulouse, nc Php. Tuy nhin, thn xc
l phn km quan trng nht ni ti. Chnh linh
hn lm ch, v hn ti c c khong thi
gian tuyt vi sut hng trm nm qua, bi
c trn Thin ng.
Nh n sng v hng n ca Cha, ngy nay
linh hn ti nhn thy tt c nam n hc sinh trn
khp th gii. Linh hn ti bit r tng ngi
trong cc bn, trng bn ang theo hc, gio
vin ang hng dn bn v mn tn gio, mn
s hc hay a l. Ti mong mun cc bn s hon
thnh tt vic hc trng, s hc c tht
nhiu iu b ch, c bit v nn tng c Tin
Cng Gio thnh thing ca chng ta, v s
trng thnh thc hin nhng cng vic v i.
8 Thnh Tma Aquin

iu ny chng c chi l, bi cch y nhiu nm,

c Thnh Cha t ti lm thnh bn mng
cc trng hc Cng gio. Ngi giao cho ti trng
trch c bit vi mi sinh vin Cng gio trn
khp th gii. K t , ti lun lun bn rn gip
cc nam sinh n sinh trong vic hc ca h.
Nh ni, thn xc ti hin ang ti thnh
ph Toulouse, nc Php, nhng linh hn ti vn
cn sng mi. Mt ngy no , linh hn ca cc
bn v ca ti s gp nhau. Ngay lc ny y, hy
tin rng ti l mt ngi bn ca cc bn, ngi
bn lun sn sng lng nghe nhng kh khn, k
hoch v vic hc hnh ca cc bn.
Nhng ti l ai?
Chng 1 : Ti i hc
Ti tn l Tma. Ti sinh ra trong mt ta lu
i nc , vo nm 1225. Cha ti l mt ngi
giu c, b tc dng h Aquin. Ti l con th
ba trong gia nh. Tht ti nghip cho cha ti! ng
c tm hn thnh thin v p nhng d nh
ln cho cuc i ti. Nm ti ln 6 tui, ng
gi ti theo hc ti an vin Bin c Monte
Cassino. ng ni vi cc thy gio l ti s phi
tr thnh mt linh mc.
Cha ti ni: Hai a con trai ln ca ti s tr
thnh qun nhn nh ti, v ti ngh Tma s dn
thn phc v Gio hi.
Ti bt u i hc vi mt tng lai c
vch sn. Ti phi tr thnh mt an s. V c th
hn th na. Cha ti cn ni thm khi ti ln
hn, ti s l vin ph ca an vin Monte
Cassino, y l chc v m bc ca ti m
10 Thnh Tma Aquin

nhim c nhiu nm. M ti, n b tc

Theodora, cng ng tnh vi cha.
B thng ni vi ti: M rt hnh din v con,
Tma ! Mt ngy no con s l ngi trng
coi an vin tuyt vi . Lc mi ngi s
knh trng con, bao lu con cn sng! Lc ti
c th ni g na? Ti yu knh cha m. Ti c
nui dng vng li cha m. Khi gp bc ca
ti, vin ph an vin Monte Cassino (bc l mt
ngi n ng ln tui, tc bc, mc chic
o chng en, eo mt thnh gi bng vng trn
c v mt chic nhn sng ngi tay), ti bn
khon t hi. Ti s tr thnh mt vin ph trng
nh th no y? Tc ti khng trng. Ti khng
bit c. V ti c ngh rng ti khng th sng
c nh ti mt ch sut c i c, ngay c
mt ni p nh an vin ny. Cng c nhng
vn khc ny sinh na. Gi s nh cc an s
khng mun ti lm b trn ca h khi ti ln
th sao? Hay gi nh c nhng thanh nin khc c
th l vin ph tt hn ti?
Cha ti ng vin: ng lo lng v nhng th
, nu ta mun con trai Tma ca ta l ngi
ng u an vin th n s ng u. ng s.
Chng phi ta chnh l b tc Landolpho Aquin
sao? Ta chng phi l chu ca hong
Frederick Barbarossa v i sao?
Chng 1 : Ti i hc 11

Ti rt r tr li: Vng, tha cha. Nhng trong

ti c mt cm gic l l khi ni nhng li ny. Ti,
Tma Aquin, s khng bao gi c th l vin ph
dng Bin c. D ch mi 6 tui nhng ti dm
chc rng c mt i sng khc ang mi gi ti.
Tuy nhin ti rt thch i hc trng Monte
Cassino. N nm trn mt ngn ni hng v, ni
thnh Bin c v cc ca ngi sng t
700 nm trc. Ti v nhng a con trai khc
thng theo di cc an s lm vic trn nhng
cnh ng bt ngt. Chng ti cng vo cc
xng lm vic, chng kin quy trnh dt vi t
si len v cc bn tho c ang c sao chp
trong th vin. Lun c nhiu hot ng din ra
ti an vin Monte Cassino, bi cch y rt lu,
khi thnh Bin c ln u tin thnh lp cc
cng on an s, ngi ch trng n hai im.
Cc an s lao ng nhiu gi trong ngy bng
chnh i tay ca mnh. H cng dng chnh bn
thn mnh m ca ngi Thin Cha bng vic ht
thnh vnh v c kinh cu nguyn. V khng c
vic no quan trng bng vic ca ngi Thin Cha
trong li kinh ting ht.
Do vy, an vin Monte Cassino ging nh mt
th trn rt nhn nhp nhng cng rt thnh
thing. Cc an s nui trng mi th cn thit
nui sng chnh mnh cng nh m tr hc
12 Thnh Tma Aquin

trong trng ca an vin. Sau , vo mt vi

thi khc nht nh, h i n nh nguyn ht li
ca ngi Thin Cha. i lc, khi nghe nhng con
ngi thnh thin ny ht cc thnh vnh c, ti
t hi liu c tt hay khng nu ti sng n ht
i ti an vin Monte Cassino ny.
Mi th rt trt t v thanh bnh!
Nhng ngay khi nhng ngh nh th xut
hin, ti nghe mt ging khc l trong linh hn
mm ci.
Con s khng y mi u, Tma . Mt ai
s l vin ph ch khng phi con.
Ti sao th?
Bi l thnh Cha con !
Sao ngi bit?
Ta ch bit th thi v ng mi hi ta v sao.
Ti bn khon liu ai ng y, cha ti hay l
ging ni . Dng nh l ti s li an vin
ny mi mi. Nhng 5 nm sau, mt iu l lng
xy ra. Ti c v thm nh Rocca Secca,
mt lu i rng ln, ni ti sinh ra. By gi
ti 11 tui. Tht sung sng khi c gp li
gia nh cha, m v cc anh em ca ti. Thot
nhn thy ti, m ti khc, nhng ngay sau
nim rng r hin r ln khun mt.
Chng 1 : Ti i hc 13

i, Tma ca m! M nh con bit chng no!

Con ln lm ri! Nhn ny Landolpho, em con
tht s rt to cao so vi tui 11 ca n!
Cha ti hng ging tht to, nhng nh mt vn
rt t tn nhn ti t u n chn.
ng lm bm: Khng n ni t cht no. Cc
an s chc hn i x vi con rt tt.
Vng, tha cha. an vin tht l mt ni
tuyt vi.
Vy con hc c nhng g ri con trai?
Con hc c v vit bng ting Latinh. V
nhiu th khc, mi th mt t na. Khi no con
s quay tr li vy cha?
Mt ci nhn khc thng l trn khun mt ca
cha. Ny Tma, con s khng tr li na. Thay
vo con s i hc tip Napli. Hc i hc.
Napli! Trng i hc! Ti hu nh khng th
tin vo tai mnh na. iu g khin cha ti thay
i nh th? Chc hn c iu g khng n ri.
C th cc thy gio ca ti Monte Cassino
khng hi lng vi cch ti lm bi tp.
M ti kh ni: Tma , cc thy ni vi chng
ta rng con l mt hc sinh tt v con nn c c
hi pht trin thm. H ngh rng Napli
Cha ti ni tip: H ngh con hc c mi
th h c th dy cho con. i, con trai, chng ta
14 Thnh Tma Aquin

tht t ho v con! Hc i hc tui 11! Khi ly

c bng cp con s l vin ph thng thi nht
m Monte Cassino c c!
Vy l ging ni nh trong ti sai! Mt ngy
no ti s phi tr li Monte Cassino lnh
o cc an s khc, sng tch bit vi ni
th n o, no nhp. Nhng trc mt cn c c
mt hnh trnh hc tp trng i hc.

Ti phi tr thnh mt an s.
Chng 1 : Ti i hc 15

Ngay lc m ti ni: Con trai, trng con c

v mt. Chng ta khng nhn ra iu y. Vy
sao con khng v phng ngh mt cht i?
Ti gt u. Qu thc ti rt mt. V cng rt
ri bi. Tht khng th tin rng nhng ngy hc
ca ti an vin kt thc. Nhng ti c th
thong thy cha ti mm ci khi ti ri khi. Ch
t ng cng hi lng v tng lai ca ti. Lc
ny trng ng vui sng ging nh lc qun i
ca ng tr v sau trn thng quan trng. Hai a
em gi ca ti, Marietta v Theodora, cng rt ho
hng nh bt k ai khc v tin ti s i xa hc
i hc.
Marietta th di:Chc hn s rt tuyt khi
c l mt a con trai v c th i khp ni!
Anh Tma, anh c ngh chng em c th cng anh
i Napli c khng?
Theodora ni thm vo vi ging y hng th:
Con thch sng mt thnh ph ln. M i,
chng con c th i cng vi anh Tma khng?
M ti ni: Khng c u cc con ! Nhng
a con gi nh cc con th khng c l do no
sng Napli c. Cc con s ch gp ton nhng
tng in r thi.
Theodora ci ph ln. Em y ni: Bit u
chng con c th kim c tm chng .
16 Thnh Tma Aquin

Chc l Napli c nhiu ngi n ng tr tt

m vn cn c thn.
Marietta ni thm: Anh Tma s gp nhiu
ngi nh h trng i hc. i, s tht tuyt
nu chng ta c th i n !
M ti lc u. Napli l mt thnh ph ti li.
C l Tma cng khng nn i n ang khi
cn qu tr nh th ny. Nhng vi hai con th
Hai a con gi khng nhn nho chc gho
na. Chuyn khng cn phi l chuyn a na
ri bi v chng cn qu tr ngh n chuyn
kt hn. Nhng ni phn khi ca chng v vic
ti ri xa gia nh vn cn tip tc tng. C ma
h nm ti li Rocca Secca v chng khng
ni chuyn g khc ngoi chuyn .
Vo mt bui ti, Marietta hi ti: Anh s
chm ch hc hnh v s ni ting ng khng
anh? Cha v m rt hnh din v anh, anh Tma .
Cha m s bun nu anh li hc.
Theodora thm vo: Cha lun ni anh s tr
thnh vin ph ca an vin Monte Cassino. Anh
khng c lm cha tht vng.
Ti ngh v ging ni nh vn cn vang vng
trong ti, rng cuc i ti s khng bao gi dnh
ti an vin c, nhng chng c ch g nu
ni cho hai a em gi ca ti bit.
Chng 1 : Ti i hc 17

Ti ha vi chng: ng nhin ri, anh s

hc hnh chm ch. ng lo lng. Hai em s n
thi v cha m khng tht vng v hai em u!
Marietta v Theodora ci ph ln. Chng ni:
Chng em khng th lm g khc ngoi vic
ngoan ngon trong ta lu i cht hp c k
ny. Anh phi bit iu ch, Tma.
Hai anh trai ti, Landolpho v Raynaldo (hai
anh y b con hn ti, h ci nga v u kim
rt c), i x vi ti rt tt trong sut my
tun ti nh.
Mt ngy n, anh Raynaldo ni: Vy l ch
Tma b nh ca chng ta s ri xa gia nh n
mt thnh ph ln. l iu xy n cho mt
cu b c kh nng vi sch v. Tma , em ng
l g n my nh b may mn c c mt c hi
nh th ny!
Landolpho ni thm vo, gi b nh l ang
ghen t: Cha s khng bao gi cho hai anh i hc
i hc u. Chng ta cng s c th c khong
thi gian p .
Ti khng nhn c ci. Khng ai ght sch
v v hc hnh nhiu nh hai ng anh trai ny
ca ti. Cha hun luyn h tr thnh qun
nhn. H c l s chn n cht khi trng i
hc. H bit iu . V ti cng bit.
Chng 2 : Ti n Napli
Cha khng mun ti i n thnh ph mt
mnh. ng thu mt gia s, mt ngi n
ng tr sng cng ti Napli, gip ti theo hc
trng v ng hnh vi ti trong cuc sng.
Chng ti ha hp tt vi nhau, gia s v ti.
Phn ti, ti rt hnh phc khi l mt sinh vin
i hc.
Th nhng, trong s cc bn hc chng c ai
cng la tui vi ti. Lc u, vi ngi trong
bn h ci a khi thy mt cu b 11 tui
cng hc vi mnh. Nhng h cng chng ci
a lu c.
Thin Cha ban cho mi a tr mn qu khc
nhau: mt cht ging tt, mt s say m ngh
thut, hay mt kh nng v mt mn th thao no
. Chc hn l Ngi ban cho hai ngi anh
ca ti mn qu sc khe th l, do h c th
Chng 2 : Ti n Napli 19

s dng gm v ci nga tt hn cc bn ng
trang la. Cn v Marietta v Theodora, Ngi
ban cho chng v xinh xn. Nhng cn ti, Ngi
ban cho ti mt mn qu khc. Thin Cha ph
cho ti mt u c nhanh nhy v mt tr nh tt.
Chnh v th, sch v lun l ngi bn c bit
ca ti. Ngay c trng i hc cng khng c
mt mn hc no lm kh cho ti. M ti c
ln ni rng nim say m ca ti i vi nhng
con ch c bc l t rt sm. B k khi ti
cn l mt cu b, th duy nht khin ti thi
khc l mt mnh giy y nhng con ch c
vit ln y. C ln, khi ti ch mi vi thng tui,
mt ai cho ti mnh giy c chp kinh Knh
Mng. Khi ngi v nui c gng ginh ly, ti
nut lun mnh giy !
Ti hc hnh rt chm ch trng i hc v
hc kh tt tt c mi mn. Mt v gio s ca
ti, mt ngi Ailen y khn ngoan tn l
Phr, tng i ln dn ti i theo trong
nhng bui ni chuyn.
Tma, con tht l may mn. Ta khng ngh l
ta c th dy mt ch b vi nhiu kh nng nh
vy. Con mun lm g cho tng lai ca con?
Ti k cho gio s Phr nghe v cha ti, v d
nh m ng vch ra cho ti tr thnh mt an
s Bin c. Ti cng k rng ti thy vic hc rt
20 Thnh Tma Aquin

nh nhng ch v Cha ban cho ti u c nhanh

nhy v tr nh tt. Ngoi vic lm quen vi sch
v, ti ngh mnh khng th ngi y c.
Gio s Phr ni: ng th, con trng chng
c v g c bit. V ta thy con l mt ch
b kh vng v v cng chng gii mt mn th
thao no.
Ti kh ci. Gio s Phr ni ting l kh t
m. ng vy, tha thy. Con chng c t no
ging cc anh ca con c.
Ny chng trai, hy ni cho ta nghe ti sao con
li ngh mnh c ph cho mt u c tt? Con
nn bit rng mn qu Cha ban lun c mc ch
no .
Ti gt u ng tnh. Cc anh trai ti cng
trng nn h c th l nhng chin binh gii, v
gip cha ti coi sc cng quc. Cc em gi ti xinh
p nn chng c th kt hn v c con. (D nhin
khng c l do no khin chng khng th tr
thnh n an s, v mt khun mt p cng vi
mt tm lng tt c th bin an vin thnh mt
ni y nim vui.) Nhng cn ti? Ti sao ti li
c ban cho c u c khn ngoan? Ti sao tt
c vic hc i vi ti l nim vui sng?
Gio s Phr ngh: C l con s l mt gio
s. Con c th gip nhng ngi tr trong vic
hc hnh ca h. Con c mun th khng?
Chng 2 : Ti n Napli 21

Ti c mun khng ? Ti tr li vi gio s

l ti rt thch! Nhng cha ti s khng bao gi
mun nghe nhng chuyn nh th (v ti khng
th khng cm thy h thn vi chnh bn thn
mnh). ng khng mun ti dnh ht phn i
ca ti lm gio s. ng mun ti tr thnh
vin ph ca an vin Monte Cassino cai qun
hng trm an s thnh thin an vin tuyt vi,
ch cch nh ti khong 10 cy s.

Ti hc hnh chm ch i hc.

22 Thnh Tma Aquin

Gio s Phr chc l nhn ra ti lo lng th

no bi ngay lc , thy ngng khng hi ti v
nhng d nh tng lai.
Thy t tn ni: Ta ngh iu chng ta c th
lm by gi l cu nguyn. Thin Cha s nhn ra
iu g l tt cho con.
Ti hc i hc khong 7 nm, sng cng vi
ngi gia s, hc nhiu mn hc khc nhau, v
lun xut sc vt qua cc k thi. Ti c rt nhiu
bn, c bit l vi nhng sinh vin khng sng
d cho lm v vi nhng ngi cn s gip
c th ha nhp. Khong thi gian y, ti rt
hnh phc, c bit l ti c th gip mt cu
b no trong vic hc hnh.
Mt hm, mt ngi bn ni vi ti: Ti tht
ghen t vi anh! Anh nh tt c mi th anh c.
Anh ch mi lic qua cun sch c mt ln v sau
n nm trong u anh ri. Anh lm cch no
th, Tma?
Ti tr li: Cha gip ti v gii thch vi
ngi bn rng ti c Cha ban cho kh
nng hc rt nhanh trong khi nhng ngi khc
c Ngi ban cho nhng mn qu khc m ti
khng c. Sau ti c din t cho anh bn thy
rng c nhiu loi hoa trn tri t ny hoa
hng, hoa hu trng, hoa tm, hoa ng tin vng.
Ti hi: Th hoa no l p nht?
Chng 2 : Ti n Napli 23

Anh ta trng c cht bi ri. Ti ni tip: Ti

ngh rng tt c chng u p nhng ch l p
theo mt ci nhn no thi.
Vy th khng c ci no p hn ci no ri?
Khng!
Ti ci: Cha cho mi loi hoa c mt mu
sc v mi hng ring. Cng th, Ngi ban
cho mi ngi mt ti nng khc nhau. Ta khng
cn phi hi ti sao. Tt c iu chng ta phi lm
l s dng ti nng ta c theo cch thc tt nht
c th.
Napli l mt thnh ph p. Trong sut 7 nm
hc ti i do qua rt nhiu ni. Ti
thng cng mt vi sinh vin khc ca trng
i do ph, hay thm mt ngi nh th ni ting.
Nm thng tri qua, ti hiu bit nhiu v
thnh ph ny. Thnh ph c hai khu vc. Mt
khu l nhng i l thnh thang v nhng ta nh
s. y l ni nhng ngi c a v cao trong
x hi v chnh tr sinh sng. Mt khu vc khc
ca Napli th ngho kh. S khng an ton cht
no nu i n vo bui ti bi v nhng tn
trm cp v bn cn thng n np di
nh n ng m o. y cng l ni c bit
n nh l nh ca m ngi i bi. Nhng
tm hn ti nghip ny, c th l cc ph n,
ch nho Thin Cha v Hi Thnh ca Ngi.
24 Thnh Tma Aquin

i vi h, B tch Hn Phi ch l mt tr ci, v

c c trinh khit cng th. Nhng ph n khu
vc ny ca thnh ph Napli thng c gng kt
bn vi nhng sinh vin ca trng i hc.
Bn h cho ko: Hy chng ti cho cc anh
thy th no mi l hnh phc thc s. Cc anh
khng bit rng tht l kh di khi phi vi u
vo nhng quyn sch ?
Nhiu sinh vin i n khu vc ny ca
thnh ph, nhng h chng bao gi tm thy hnh
phc . iu h tm thy ch ton l ti li.
iu khin ti rt bun l thy vi ngi bn ca
ti n khu vc ny ca Napli qun i
Thin Cha v cc iu Rn ca Ngi.
Vo mt ngy n, khi ti khong 15 tui, ti
i ngang qua mt nh th thuc mt cng on
tu s mi Dng Anh Em Ging Thuyt. ng
sng lp cng on cc linh mc v anh em ny l
mt ngi Ty Ban Nha, mt nh ging thuyt
tuyt vi tn l a Minh. Khi ti cn nh, cn hc
trng an vin Monte Cassino, c Gio
Hong v hi ng Hng y tuyn b cha a
Minh l mt v thnh. Ti cha bao gi bit nhiu
v ngi, nhng trn khp ng ph Napli thnh
thong ti li bt gp cc mn ca ngi, nhng
ngi n ng mc tu phc bng vi len trng
khoc bn ngoi mt chic o chong en. S
Chng 2 : Ti n Napli 25

ngi ny vn cha ng lm. Cng on tu s

Phanxic o nu cng vy. Nhng mt iu bit
chc rng s thnh vin ca c hai cng on tu
tr ny ang tng ln.
Ti khng bit iu n nh th no, nhng
vo mt chuyn ving thm ti ngi nh th
Dng a Minh , ti cht hiu ra rng k vng ca
cha ti v vic ti tr thnh mt an s Bin c
s chng c ngha g. Ti mun tr nn ngi tu
s a Minh. Khng g hn.
Ging ni nh trong ti li vang ln: Gi y
con ang i ng con ng ca con. Ny Tma,
i sng a Minh l i sng ca mt ngi
ging thuyt v hun gio. Con s thch n nhiu
lm. (Cho n lc by gi ti vn tn trng ging
ni ny).
i sng a Minh ! Vy ra y chnh l l do
ti sao ti cha bao gi cm thy l mnh thch
hp tr thnh mt vin ph. t lu, Cha
mun ti tr thnh mt ngi tu s, ngi ti
t kh ngho lun lun trn ng, khng c
ng trong mt an vin, nhng s c gi ti
mt th ng c lm vic.
Ging ni tip tc ni vi ti: Ngay by gi,
con c th n v by t mun tr thnh mt tu
s a Minh. Cha b trn tu vin nghe bit v
vic hc ca con trng.
26 Thnh Tma Aquin

Ti cm thy tim mnh p nhanh hn.

Nhng cn gia nh con th sao y? H s rt
tc gin nu con tr thnh mt tu s thay v l mt
an s.
Ri chuyn g xy ra na nu h tc gin?
Nhng con khng mun lm h au lng!
Vy l con ang s hi.
Con khng s. Ch c cha v m con s rt tht
vng! H tn nhiu tin cho con n hc
Con ang lo s, Tma . Con l mt a hn
nht.
Khng phi!
Ngay lc y, ti khng mun tranh lun thm
vi ging ni na. Thay vo , ti chy
nhanh n ngi nh ni ti bit l cc tu s a
Minh ang sng . Ti ngh c nhn vo
Dng Anh Em Ging Thuyt do thnh a Minh
sng lp cch y hn 25 nm.
Chng chn ch, tu vin trng quyt nh
rng ti cn qu tr tr thnh mt tu s.
15 tui. Ta e chuyn th khng c u
Tma . Cho d l chng ta ang rt cn nhng
ngi tr gip, nhng con vn ch l mt cu b.
Hy quay tr li y khi con 18 tui, v lc s
l mt cu chuyn khc.
Chng 2 : Ti n Napli 27

cha l con c th l tu s a Minh sau ba

nm na?
Nu con ha l s hc hnh chm ch v cng
cu nguyn nhiu. i sng ca mt ngi a
Minh th khng d, con bit m. Nhng n s d
dng nu ta c thi gian chun b cho i sng .
Ti quay tr v cn phng ca mnh, vui bun
ln ln. 3 nm c v nh rt di! C l ti cng
khng sng lu ti mc c th thy sinh nht th
18 ca ti!
Nhng ti li khng phi l ngi c thn
cht gi. Ngi c gi l cha ti. Con ngi
hin lnh y i v nh Cha vo cng nm ti
kt thc vic hc i hc. S ra i ca ng lm
ti bun, nhng cng khng i. Ti t nh bn
thn, rt sm thi ti s tr thnh mt tu s a
Minh. Sau khi hc hnh nhiu hn, ti hy vng
mnh c th tr thnh mt linh mc. Mt khi l
linh mc, ti c th dng Thnh L cu nguyn
cho s an ngh ca cha ti. Vi n Cha, ti s tr
nn thc s hu dng i vi cha ti.
Trong sut nhng tun trc khi gia nhp
Dng a Minh , ti nm trn trc sut m. Tu
s a Minh l nhng ngi ging dy ti cc thnh
ph ln, cho nhng ngi dn ngoi v nhng
ngi ti li. H thng thit lp cng on
bn cnh cc trng v i hc, hon ci cc sinh
28 Thnh Tma Aquin

vin v gio s khi nhng sai lm. Sm thi ti

s c k vo trong s nhng con ngi thnh
thin ny. V cng sm thi ti s c php p
dng vic hc v tr c nhanh nhy Cha ban vo
cng vic m nh con ci thnh a Minh ang
nhanh chng tr nn ni ting.
Nhng ang khi ti v ra hnh nh chnh mnh
trong b o dng trng en, thc thi mi vic
chng t lng bit n ca ti cho n gi c bit
ny, th ging ni nh trong ti li vang ln mt
ln na:
ng, con nn vui mng v tr thnh con
ngi a Minh, Tma . Nhng hn na
Nhng hn na vy l g?
Cng s c rt nhiu kh khn.
Kh khn ?
ng th, rt nhiu kh khn. Ch cn ch cho
n lc m con nghe bit quyt nh ca con! V
cc anh ca con, cc em gi ca con na! i, Tma
i, s rc ri bit chng no!
Chng 3 : Ti b giam
Qu tht c mt v om sm khi gia nh ti
bit ti tr thnh mt tu s ti tu vin a Minh
Napli. Cc anh ti trch mng ti lm b
mt h. Cc em gi ti th khc rt nhiu. V m
ti! B l ngi chu nhiu ni au nht.
K t khi cha ti qua i, m ti tr thnh
ngi ch ca gia nh. Gi y b tuyn b s ri
Rocca Secca n Napli a ti v. Nu ti
khng nghe li, b s n gp c Tng Gim
mc thnh ph. Nu cn, b cng s n gp B
trn Tng quyn ca Dng, hay thm ch gp c
c Gio Hong.
B tc gin: Tma s ci b b o dng
trng ti t ! Chng l n khng bit rng cha
n (ngi Cha gi v) lun mun n tr
thnh vin ph ca an vin Monte Cassino ?
i, c chi ti c th nh pht a con thiu
chn chn ny!
30 Thnh Tma Aquin

V tu vin trng c hnh Napli rt ly lm

lo lng. Ngi ni vi cc tu s khc: Ti khng bit
chng ta nn lm g by gi! N b tc Theodora
ang trn ng n Napli. H ni b b tc
rt tc gin, v bng mi cch b s bt Tma ri
khi tu vin! Thit l cha c chuyn nh th xy
ra vi ti bao gi!
Ti thy tht c li vi cha tu vin trng v
tt c nhng rc ri m gia nh ti ang gy ra,
nhng ti bit khng g c th lm ti thay i
quyt nh. Ti c trao b tu phc vi hai
mu trng en ca con ci thnh a Minh. Ti th
cht ch khng t b n.
Trc khi m ti kp n Napli, cha b trn ra
lnh cho ti i n mt tu vin khc Rma. Th
nhng, thng tin v chuyn ny b l v chng
my chc, c ngi bo cho cha b trn rng m
ti ang trn ng ti Kinh thnh Vnh cu. Lc
, cha Gioan, B trn Tng quyn Dng, cng
va mi n Rma. Cha ngh ti cng i n
Paris. Mt khi ti ngoi lnh th nc , m ti
s t c kh nng hn ngn cn ti tr thnh tu
s a Minh.
Tht l kin hay. Ti lp tc thu dn hnh l
v sn sng ln ng i Paris.
Ngoi cha Gioan cn c ba tu s khc cng i.
Chng ti khi hnh ngay. Ni bun xa nc
Chng 3 : Ti b giam 31

trong ti vi i phn no khi ngh v cuc sng

bn rn ang ch i mi ngi chng ti
Paris. Dng a Minh c mt tu vin kh thnh
cng , ni y t chc cc lp hc vi cc
mn trng i hc. C l ti s sm tr thnh
sinh vin mt ln na.
Vo mt bui chiu, khi chng ti dng chn
ngh mt, cha Gioan ni: Anh trng vui ti
hn ln, Tma . By gi chng ta ra khi Rma
v trnh xa mi him ha do cn gin ca m anh,
tt c chng ta gi y u cm thy nh nhm.
Ti gt u. Chng ti i c kh xa, v
gn n Aquapendente, gn Siena.
Tha cha, qu tht l mt tuyt vi khi cha
a con cng i ti Paris.
Nhng ngay khi ni nhng li ny, ti cht
nhn thy mt nhm ngi ci nga ng xa.
Chc hn khng phi l m ti c k hoch
khc, khng phi l b cho nhng ngi anh qun
nhn ca ti n bt nht ti! Nhng, khi ti nhn
k ngi ci nga, gi trng r hn d ln trong
m bi, tim ti nh tht li. Khng th lm ln
hai ngi dn u nhm ngi c. Ch c
anh Landolpho v anh Raynaldo mi c th ci
nga iu luyn nh th.
Ti thm cu nguyn: i ly Cha, ng h
bt con v! Hy gip h hiu rng con mun tr
32 Thnh Tma Aquin

thnh mt tu s hn bt c iu g khc trn th

gii ny! Th nhng Cha c k hoch khc. Ngi
gi nhng ngi anh ca ti n xem liu n
gi mi ca ti c thc s ng vng trc
nhng gian nan, th thch.
Raynaldo v Landolpho khng mt nhiu li
gii thch vic h ang lm. H nhy xung nga,
hng h nhn chm chm vo cc tu s ng hnh
vi ti, sau th bo bt ly ti.
Tma, my phi v nh. Hy ci b chic o tu
s ra. Bn tao c mang cho my mt vi b qun
o tm tt y.
Ti c gng gi bnh tnh. Ti ni vi cha
Gioan: Cc anh ca con ch a thi. H khng
c nh h ni u, tha cha.
Bn tao s lm nh ni ! Ci b b o
dng mau. Bn tao s mang my v theo li
ca m.
Nhng em s khng i theo cc anh u! V
em cng s khng ci b b o Dng a Minh
ny! Cc anh c quyn g m bt em lm th?
V trn u xy ra. Cha Gioan ti nghip
khng th lm g gip ti c mc d cha l
b trn tng quyn. C ba tu s kia cng th. Ti
b vt xung t v chic o dng ti yu qu hn
tt c b rch phn lng.
Chng 3 : Ti b giam 33

Hai anh Raynaldo v Landolpho, vi cn gin

cng ngy cng tng, cui cng ra lnh cho
qun lnh bt ti mang i. Raynaldo ln ting ra
lnh: Tri tay n li v a n ln nga! Chng
ta l bch vi thng nhc ngu xun ny ri!
Th l ti b tri nh mt tn ti phm, b nhc
ln nga, v ang trn ng v Rocca Secca.
Ti c gng xoay x ni vi li pha cha Gioan
v cc tu s khc: Con s quay li. H khng th
gi con nh mi c! Nhng mt ti n t
khi bit nhng cuc u tranh cay ng ang i
pha trc.
Hnh trnh tr v nh qu rt mt mi. Khi ta
lu i nguy nga s ca gia nh hin ra t ng
xa, ti r ri nhm mt li. B o dng trng
yu qu ca ti rch nt v bn. Ti khng th
km nn ni au trong tim. Ti lm g m phi
b i x t nh th ny? Ai c quyn ngn cn ti
bc theo n gi ca mnh?
Mt cnh tng hi hng xy ra khi hai m con
ti gp nhau. Khng iu g ti ni c th lay
chuyn ci nhn ca m ti v Dng a Minh. B
cho rng tht xu h khi c nhng tu s n tng
nh xin n, khi chng ti khng c mt ni
ni ting nh an vin Monte Cassino, v khi
chng ti ra i rao ging cho mi thnh phn ca
x hi.
34 Thnh Tma Aquin

B khc tht ln: Nu h mun con i xin

n? Con s lm g h con?
Con s c ht sc xin c nhiu, m .
Tuy nhin, khng phi l iu thch hp
ni lc ny. M ti khc nh th con tim v
nt. B khng th qun b l n b tc Aquin,
b xut thn t dng h b tc Norman quyn
lc nh chim Sicilia 200 nm trc. B tht
s ngh rng ti lm nhc gia nh khi tr
thnh mt tu s.
Cui cng cc anh trai ti ln ting. H ni bi
v ti khng t b con ngi a Minh nn c
ti b i ri b giam mt mnh trong phng xem
th no. Ngay lp tc ti c a t Rocca Secca
n mt lu i khc ca gia nh. Ni l
Monte San Giovanni, cch nh ti khong 3 cy s.
l mt ta lu i ti tm, v ti khng thch
b gi nh mt t nhn . Nhng ti c th
lm c g by gi?
Hai anh Landolpho v Raynaldo nht ti
trong mt cn phng ti trn mt ngn thp. H
ni ti phi cho n khi no ti hiu ra vn
. Trong khong thi gian b nht, thnh thong
ti c php ni chuyn vi hai c em gi
Marietta v Theodora. Ti c chu cp lng
bnh v nc duy tr s sng. Ngoi chuyn
ra, h chng quan tm chuyn g xy ra cho ti.
Chng 3 : Ti b giam 35

Ti gi l mt chng trai cng rn. 7 nm

trng i hc ti Napli hnh thnh trong ti
nhng suy ngh k l. Nu cha ti cn sng, chc
hn ng cng s rt ly lm xu h v ti.
Tht l lnh lo v c n trong cn phng .
Mt nm tri qua nhng m ti vn kin quyt
phn i c mun tr thnh tu s a Minh ca
ti. B rt him khi n gn ti, nhng thi thong
anh Landolpho v anh Raynaldo c n mng
nhic ti. Hai c em Marietta v Theodora cng
c gng ht sc khin ti suy ngh li. i ln
chng em n cho ti mt ba n thnh son bi
chng lo cho sc khe ca ti. Chng cng ln
a cho ti my cun sch. Mt trong nhng
cun sch l cun Kinh Thnh.
Vo mt ngy n, Marietta va khc va ni:
Anh Tma i, sao anh khng chp nhn i? Anh
s cht cho m xem nu anh c mi trong lu
i ti t ny.
Theodora thm vo: M rt bun anh . M rt
yu thng anh, anh Tma, v m mun anh
c hnh phc. Ch v danh d ca gia nh nn
m mi i x vi anh nh th ny thi. Anh
khng th b nh lm tu s a Minh , iu lm
mi ngi hnh phc hn? Ti cng c gng
gii thch cho hai a em gi hiu th no l c
giao ph cho mt trch nhim c bit.
36 Thnh Tma Aquin

Ti ni vi chng: Anh tin rng mnh c

Cha giao cho ch mt trch nhim. l chu
ton vic hc v sau l vic ging dy trong vai
tr ca mt tu s a Minh. Nu anh thc thi cng
vic ny vi tt c kh nng ca mnh, nu anh ch
ch tm n vic ny m khng ngh ti iu g
khc th anh s cu c linh hn. chnh l
bc theo mt n gi. C ngha l trung thnh
bc trn con ng ta bit l s dn ta thng
tin v Nc Tri.

Hy ci ci o dng trng ra.

Chng 3 : Ti b giam 37

Marietta th di: Anh Tma ny, khi anh ni

ra nh th, em ngh l anh ng. c g em c th
gip anh bng cch no ! c chi em cng c
mt cht ngh g v con ng Cha mun
em bc i?
By gi, Theodora mt sng ln nh cht nhn
ra iu g . Em nh nhng ni: Em cng cm
thy nh vy v em ngh anh tht tuyt v can
m khng u hng vi iu anh ngh l ng.
Tht vui mng khi bit rng cui cng hai a
em gi cng ng v pha ti. Trc khi chng ri
khi, ti ha s cu nguyn cho mi a sm
nhn ra vic Cha mun chng lm. i li, chng
cng ni l s c gng lm cho ti thoi mi
hn khi trong cn phng ny.
Vi thng na li tri qua, ti cm thy vui
trong lng vi ngh rng c l hai anh ti cng
thay i. Nhng chao i! Ti sm nhn ra mnh
lm. Vo mt m n, khi ti ang ngi c
Kinh Thnh, bt cht c ting g ca.
Ti ni Mi vo, ngh rng ch l ng lo
ngi lm n a bnh m v nc nh
thng l. Nhng khng phi ng lo ngi lm.
Mt c gi xa l. C ta trng ln tui hn ti, r
rng l c ta khng phi l ngi ng hong. C
ta lm ti nh n nhng ngi ph n lng l
38 Thnh Tma Aquin

Napli, h thng c quyn r m sinh vin lm

iu sai tri.
Cho anh Tma
Ti nhn ngi ph n chng khc g mt sinh
vt ng thng. D cho ngi ta c khen c ta
p, nhng vi ti, ti ch thy c y t bin mnh
thnh cng c ca ti li, v tm hn c ta b
ti li lm en ti. Ngay lc ti rt tc gin vi
hai ng anh ca ti. Chnh anh Landolpho v
Raynaldo a c gi ny n ch ti ch khng
ai khc. H hy vng ti s em lng yu c ta, ti
s qun Thin Cha v cng vic Ngi mun ti
thc thi trong Dng a Minh.
Ti nh nh ni vi c y: Tt hn c nn i
khi y.
Nhng anh Tma, em mun lm cho anh hnh
phc!
Ti ng pht dy. Cc anh ti l qun nhn
nn h rt tho s dng cch thc ca th gian.
H tr tin v bo c ta n quyn r ti. H
bit ti c n chng no sau hn 18 thng trong
cn phng ti t. H ngh lm nh th s c th
lm lung lay n gi ca ti.
C mt l si gc phng. Ti chy n ,
ly mt que ci ang rc la, qu qu vo v
khch l ny.
Chng 3 : Ti b giam 39

Ti ht ln: Ra khi y ngay! V hy ni cho

cc anh ti bit chiu bi ng ngn ca h
tht bi!
C gi ti nghip, tng ti l mt g in,
s hi chy nhanh ra khi cn phng. Khi cnh
ca ng li, ti nhn ra mnh vn ang cm
que ci trn tay.
Run ry, ti dng que ci v hnh Thnh Gi ln
bc tng lnh lo.
Chng 4 : Ti n Cologne
Chiu tr i bi ca cc anh vn khin tim ti
au nhi. an i chnh mnh, ti qu xung cu
nguyn.
Ti tht ln: Ly Cha, con phi lm g by
gi? C phi con s li trong ta thp ny sut
c i con khng? Ngi tht s khng mun con
tr thnh tu s a Minh sao?
t nhin cn phng tr nn m v sng l
thng, c mt iu ht ngt ngo vang vng
trong tai ti, bng u hai thin thn sng chi
n an i ti. Cc v mang theo mt si dy c 15
nt tht nh v tht si dy quanh bng ti.
Cc v y tht qu cht nn ti ku ln trong
au n. Nhng thin thn ch mm ci v ni
vi ti khng c g phi s hi.
Cc v y ct ting ni: Ny Tma, Thin Cha
rt hi lng v cu. Nh lng thng xt ca
Chng 4 : Ti n Cologne 41

Ngi, cu s gi c c khit tnh c th xc

ln tm hn t nay trong sut cuc i.
Cc v bin mt trong chp nhong cng nh
lc xut hin. Ngay sau , ti chm vo gic ng
say. Khi tnh dy, ti ngh mi s ch l gic m.
Nhng khng. Trn bng ti c buc si dy vi
15 nt tht nh. khng th l gic m. iu g
rt tuyt vi xy ra ni ta thp ny. Ti t
nh rng mnh s lun tht si dy ny. Khng
mt ai s c bit v si dy , nhng n lun
nhc ti nh v n sng k diu, ln lao
Cha lm cho ti.
Ti vn b nht, v dnh nhiu thi gian c
nhng cun sch em gi a cho. Kinh Thnh l
cun sch yu qu ca ti, ti c th nh gn ht
cun sch y.
Nhng ri n mt ngy, hai a em gi ca ti
chy xng xc vo phng ti vi mt vi tin vui.
Marietta ni vi v y vui sng: Anh Tma,
cui cng anh cng c th ri! c Gio Hong
nghe bit v chuyn m nht anh y v ngi
ni iu tht ng h thn!
Theodora ho hng thm vo: V c Hong
na! Ngi ra lnh th anh ra. i, anh Tma, iu
chng phi rt tuyt sao?
Ti khng th tin vo tai mnh c na. Cui
cng cng c t do! Nhng mt ni hoi nghi
42 Thnh Tma Aquin

lin xut hin trong u ti. Hay y li l mt

chiu tr khc? Cc em ang la ti chng, cng
ging nh hai anh ti c lm?
Ti ni: Hai em bit l s chng ch g nu anh
c th m khng th tr thnh tu s a Minh.
l cuc sng duy nht m anh mun.
Marietta ci. Em y ni: Anh c th tr
thnh mt tu s a Minh. Theodora v em thy
rng mi chuyn din ra nh anh mun.
Sau em y gii thch rng gia nh ti s c
Gio Hong v Hong , s nhiu chuyn s xy
ra nu h cn nht ti lu hn.
Theodora ni: Anh Landolpho v anh
Raynaldo ha l s lm ng chng em gip anh
trn thot. i, anh Tma! Liu ti nay c ch?
Anh s khng s nu chng em th anh xung
trong mt ci gi qua ng ca s ch?
Mt ca Marietta sng rc: S c mt vi tu s
a Minh i anh lc tri ti, anh Tma . H s
a anh n mt ni an ton.
Ti cm thy bun ci. D ti c v cuc
i thnh Tng Phaol, cch ngi trn khi
nh giam trong mt ci gi, ti cha mt ln ngh
iu cng s xy ra vi mnh.
Ti ni: Anh s sn sng vo m nay. Cha
tr cng cho lng tt ca hai em.
Chng 4 : Ti n Cologne 43

Vi gi sau , khi tri ti, hai a em gi

ti mang mt ci gi ln n ta thp. Chng
mang theo c si dy thng rt to chc. Chng
ti buc cht dy thng vo gi, lun dy thng
qua mt ci vng st trn tng, v ti t t
c a qua ca nh. pha di, trong
bng ti mp m, ti c th thy mt nhm vi
tu s ang i ti. Marietta v Theodora dng tay
th si dy ra t t.

Anh Tma i, anh s c gii thot.

44 Thnh Tma Aquin

Chng nh ting gi theo: ng s, chng em

s a anh xung di t an ton.
Chm, rt chm, ti c th xung men theo
ta thp trong mt ci gi. n lc phi t bit
gia nh. L ra ti nn i vi li chc phc ca m,
nhng dng nh chuyn l khng th. V
mt l do k l no , Cha sp t mi s
theo mt cch khc.
Vui mng bit bao khi c gp li nhng anh
em a Minh. Ngay sau khi n tu vin Napli,
ti tuyn khn thnh mt tu s. Lc l vo
cui thng ging nm 1245, v ti c 20 tui.
Vi ngy sau bui tuyn khn, m ti mt ln na
c a ti ra khi Dng. B n Rma v yu cu
c Thnh Cha, l c Innocente IV, hy b li
khn ca ti.
c Thnh Cha mun nghe cu chuyn trc
tip t pha ti nn gi ti n gp ngi
Rma. Chuyn i khng qu xa v ti sm c mt
Vatican, gii thch cho c Gio hong bit ti
rt mun tr thnh ngi con ca thnh a Minh
v khao kht cu nguyn, ging dy v vit lch
nh mt tu s gin d.
Con c v rt thch o Dng a Minh, phi
khng Tma.
Chng 4 : Ti n Cologne 45

Vng tu c Thnh Cha, con rt thch. Nh

cha bit, con b nht 18 thng ch v con t chi
ci b chic o dng ny.
c Thnh Cha mm ci: Ngi m thnh
thin ca con mun con tr thnh vin ph an
vin Monte Cassino. Liu con c th n , nhn
trch nhim vin ph, nhng vn mc b o dng
trng m con yu thch ny khng?
Ti hoang mang. Lm sao ti c th va l vin
ph Bin c va l tu s a Minh c? Cui
cng ti ni vi ging y knh trng:
Tha c Thnh Cha, d nh nh th s
khng bao gi thnh!
Chng ti ni chuyn mt lc lu na. Sau
cng c Thnh Cha a tay ban php lnh cho
ti. Ngi t tn ni: Ta thy khng c l do g m
d b li khn ca con c. Con tht s thnh tm
vi n gi ca mnh. Hy i bnh an, con ca ta.
T by gi khng mt ai c th can thip vo i
sng a Minh ca con.
Vo ma thu nm , ti c ch th ng
hnh vi cha Gioan, B trn Tng quyn Dng,
trong mt hnh trnh khc n Paris. C mt s
cng vic y cn gii quytv ti tr thnh
th k ca cha Gioan. Nhng chng ti khng
li Paris lu, bi c mt vi thng tin ng kinh
ngc i vi ti.
46 Thnh Tma Aquin

Cha B trn tng quyn ni: Cha s n

Cologne, anh Tma. Anh s cng i vi cha.
Chng ti quyt nh anh hc vi cha Anbt.
Lng ti rn ln nim vui sng xen ln
nhng lo lng. Cha Anbt l mt trong nhng
hc gi ni ting lc . Mi ngi t khp ni
Chu u n hc vi v tu s a Minh lng
danh ny. Ngay lp tc ti t ha vi bn thn
mnh rng Dng s khng bao gi phi hi tic
vi mi chuyn ti gy ra. Nh n Cha, ti
s cu nguyn, hc tp v lm vic vi ht kh
nng ca ti.
Thng 1 nm 1246, ti cng n nc c v i
v ghi danh vo lp ca cha Anbt. Ti lm quen
vi mt vi ngi bn Cologne. Ti sm nhn
ra rng thi gian ti b nht Monte San Giovanni
tht khng lng ph cht no. Trong nhng thng
mt mi , ti c th c v nh rt nhiu
sch, trong c phn ln ca cun Kinh Thnh.
iu tht hu ch cho vic hc ca ti, d
ti cha bao gi ni chuyn vi bt c ai. Ti
bit Cha ban cho ti mt tr nh phi thng.
Nhng ti sao phi cho cc bn ti bit v iu ?
Nhng li khen ngi c th khin ti kiu ngo.
Thc ra, ti kh t ni trong lp hc nn nhiu
sinh vin ngh ti ng. Vi ngi trong h cn gn
cho ti mt bit danh Con b cm x Sicilia.
Chng 4 : Ti n Cologne 47

C 3 l do gii thch bit danh . Trc ht,

ti sinh ra vng pha nam nc , cch o
Sicilia khng xa. Th n, ti hi to con v trng
khe hn so vi tui ca mnh. Cui cng, ti t
c bit n bi ti khng c nhanh mm
nhanh ming cho lm. Mi ngi ni ti l chng
trai tr bun t v nghim ngh. V th, Con b
cm x Sicilia l mt bit danh qu hp vi ti.
Ti khng thch b gi l con b cm, d khng
ai c th bit c n c ngha g. Ngay c cha
Albert cng tin rng ti l mt thng ng, bi ti
cha bao gi k vi ngi v kh nng nhanh tr
hay kh nng nh gn ht cun Kinh Thnh ca
ti. Ti cng khng cho ngi bit nhiu ln ti
c th tr li nhng cu hi lm au u cc bn
sinh vin khc. Khng, ti vn gi im lng v dng
ca l hy sinh hn mn n ti. S n lc mi
ngi bit v s khn ngoan ny nu iu thc
s l Cha.
Mt ngy n, gii khuy, ti quyt nh vit
mt bi lun v mt vn thn hc. l mt
vn kh, v ti tn dng phn ln thi gian
tm gii php. Ri ti mt bi vit . C th n
b gi thi bay hay ti kp n trong quyn sch
no m ti khng nh. D sao, n cng b
cha Anbt c c. Ngay lp tc ngi gi ti ti
cn phng nh b ni ngi dnh nhiu thi gian
c sch, nghin cu.
48 Thnh Tma Aquin

M ca bc vo phng, ti thy cha

ang nhn vo t giy bi vit ca ti vi v y
kinh ngc.
Tma, c phi con vit bi ny khng?
Ti nhn k t giy cha a.
l t giy ti tht lc cch y vi ngy.
Vng, tha cha Anbt, con vit.
Sao con li chn vn hc ba nh th ny?
Con mun xem liu mnh c th tr li mt
vn thc s kh hay khng, tha cha.
Cha nhn ti t trn xung di. t nhin, vi
nh mt t tn, cha ni: i, con trai, con nh
la chng ta sut khong thi gian qua. Con
khng phi l con b cm. Chnh ta, d hn con
ti 32 tui, cng khng th vit mt bi tt hn
th ny.
Ti cm thy mnh hi di dt. c mun
c khim tn v v danh khng cn l mt b
mt na. Ti cm thy t hn khi bit rng cha d
nh ni cho mi ngi trong trng bit ti
khng phi l k ngc.
Cha Anbt ni vi ti: Ta mun con tham gia
vo cc cuc tranh lun. Nu con c th ngh v
vit tt nh th ny th con cng s ni tt thi.
Li ha vng phc cc b trn ca ti khin ti
khng th lm g khc hn l tham gia vo bui
Chng 4 : Ti n Cologne 49

tranh lun sp ti. Ton trng n nghe, c sinh

vin ln cc gio s. Ti c a cho ti
tho lun. Sau khi ti kt thc, nhng ngi
khng ng tnh vi ti c php phn bin li.
l ln u tin ti ng vai tr hng dn bui
tranh lun. T n Cha, mi chuyn din ra kh
thun li. Ti mt chng trai bun t v nghim
ngh n t Rocca Secca - c th chng minh mi
lun im a ra.
Cha Anbt rt vui. Khi ti dt li, cha ng
dy, quay v pha ton th cc gio s v sinh vin.
Cha ni: Chng ta gi chng trai ny l con
b cm. Nhng mt ngy no , nh cu m ton
th gii s nghe thy ting rng Chn L ca
Thin Cha!
T ngy hm , khng mt ai dm h h v
s ngu ngc ca ti. Cha Anbt cn thu xp
ti c th dn n phng bn cnh cha. Ti c
ty s dng sch ca cha bt c khi no ti
mun. Ti thng c i do vi cha, nn
chng ti c th cng nhau trao i v Thin
Cha, v Nc Tri, v mi ch m chng ti
quan tm.
Chng 5 : Ti n Paris
Ti li Cologne khng lu, chng 6 thng.
Sau , cc b trn ca Dng quyt nh a
cha Anbt n Paris hc ly bng Tin s. V ti
vn cn nhiu vic phi hon tt trc khi c
tin chc linh mc, nn ti phi i theo cha v tip
tc tham d cc lp trng i hc.
L nhng tu s a Minh, khng c tin tiu xi
cho nhng th xa x, ti v cha Anbt i b
sut qung ng gn 250 cy s t Cologne n
Paris. y l hnh trnh i b ln th hai ca ti,
ln u tin l khi ti i cng B trn tng quyn
t Paris n Cologne.
tht s l mt hnh trnh kh khn. Chng
ti xin lng thc t nhng ngi tt bng bt
gp trn ng, ng qua m bn l ng, hoc
ti mt tu vin, nu thy trn ng i. V ri
cui cng, chng ti cng n tu vin thnh
Chng 5 : Ti n Paris 51

Giacb Paris vi b dng mt mi v y bi

bm, nhng rt ho hc bt tay vo vic hc.
Ti tht s rt thch Paris. Vo thi im ,
Paris chnh l trung tm hc thut ln nht ca
Chu u; c rt nhiu ngi ti y theo hc v
h l nhng ngi y nhit huyt v am m.
Mt trong nhng ngi bn tt ti gp Paris l
anh Bnaventura. Anh y cng l sinh vin ang
theo hc tin chc linh mc. Nhng anh y
khng phi l tu s a Minh. Anh y l tu s
Phanxic trong b o dng nu, quanh hng tht
mt si dy thng, v i chn t. Anh y hay k
cho ti nghe v v thnh Phanxic Assisi, thnh t
ph dng ca anh.
Anh k: Khi cn l mt a tr, ti b m rt
nng v khng ai ngh ti s c sc khe chu
ton nhng cng vic hng ngy. Nhng vo mt
ngy, cha thnh Phanxic n v t tay trn u
chc lnh cho ti. Ngay lp tc, ti c khi
bnh. Ti nh li, tht s l mt php l v ti
nghe nhng m thanh pht ra t ging ni ngt
ngo ca thnh nhn: O Bona Ventura!
Anh y gii thch rng "Bona Ventura" c ngha
l "May mn", v sau khi thnh Phanxic ni
nhng li th cu b, trc vn m yu,
khe mnh.
52 Thnh Tma Aquin

Ti rt thch cu chuyn m anh Bnaventura

k. N lm cho ti nhn ra rng ti tht may mn
khi c c mt ngi anh em Phanxic lm bn.
Anh Bnaventura ln hn ti 4 tui. Anh y
dy ti nhiu v i sng cu nguyn, tnh yu v
cc nhn c khc.
Ti li Paris khong hai nm. Vo cui thi
gian , ti nhn c bng c nhn thn hc.
Anh Bnaventura cng nhn c vinh d nh
vy. Sau , cha Anbt v ti c lnh tr v
Cologne. Ti tr gip cha Anbt trong vic ging
dy ti trng Dng a Minh Cologne, v cng
hon tt hai nm cui trong chng trnh o to
linh mc.
Cng trong thi gian , ti nghe c mt tin
tt lnh. Rayner, ngi em trai t ca ti, cng
gia nhp vo gia nh aminh. By gi, Rayner l
mt tp sinh ti tu vin Napli. Dng nh m
ti bt u c thin cm hn v Dng a Minh.
B khng a ra phn i no khi Rayner theo
bc chn ti gia nhp Dng.
Gi ti 23 tui, v ti lun cm t Cha v
tt c nhng n lnh Ngi ban cho. Qua
lng nhn hu ca Ngi, ti tr thnh mt
gio s rt thnh cng. Mi tun, ti ging dy
Kinh Thnh v trit hc cho rt nhiu ngi. C
n hng trm sinh vin l bn ca ti. Nhiu bn
Chng 5 : Ti n Paris 53

sinh vin coi ti thc s l ngun nng ta trc

tip cho h. H ni h rt ho hng v thch th
tham d lp hc ca ti, v dng nh ti c
nhng cch thc lm cho mi th kh khn tr
nn r rng.
Ti rt hnh phc trc nhng li . K t
khi cn l mt cu b, ti n ng cng vi sch.
Trong nhiu nm ti quan tm n vic hc hi
thm v Thin Cha v gip nhng ngi khc
cng lm nh th. Khi cn hc trng ca an
vin Monte Cassino, ti c gng tm cu tr
li cho cu hi: Thin Cha l ai?
Ti bit cc an s o c tng bn khon
khng bit ti l cu b nh th no m li t cu
hi nh th, bi khng mt b c nhn loi no
c th tr li rt ro cu hi . Tuy nhin, gi l
mt gio s, ti c gng tr li, v tr gip
nhng sinh vin ca ti trong nhng vn khc,
t kh khn hn.
Vo nm 1250, ri cng n mt ngy trng
i trong cuc i khi ti c c Tng Gim
mc Cologne truyn chc linh mc. Ti gi
25 tui v ang rt hng th trong vic ging dy
v nghin cu. Ti t nh lng mnh: s sm
thi, ti c th vit mt vi cun sch gip mi
ngi hiu ngha thc s ca cuc sng, ti
sao chng ta gp kh khn khi ta mun hnh
54 Thnh Tma Aquin

phc, ti sao li c mt th nh l ti. Nhng

hn ht, gi ti l mt linh mc, ti c th
lm mt vic vt trn mi vic khc: dng Hy
L Thnh ni bn th.
Cng nm li cho ti nhng ni bun.
Ti c tin hai anh trai l Landolpho v
Raynaldo t thng trn chin trng khi
chin u bnh vc c Gio hong chng li
Hong . Lp tc ti dng Thnh l cu xin cho
linh hn h c an ngh. T lu ri, ti tha
th cho s i x h khc ca h. Gi ti l mt
linh mc, iu duy nht ti c th lm l nh n
h hng ngy ni bn th Thin Cha, v cng
nh n cha ti, ngi ch c mt c vng duy
nht l nhn thy ti tr thnh vin ph an vin
Monte Cassino.
Ti cng c tin v hai c em gi trong vi
tun u ca i linh mc. Theodora gi l v
ca b tc San Severino. Marietta lm mi
ngi kinh ngc hn bao gi ht khi tr thnh n
an s Bin c Capua. Em y by gi l n
an vin trng. Em y c chn gi chc v
ny l bi i sng thnh thin v kh nng nhn
nh ng n. Khi ngh v nhng a em gi, v
nhng vic chng lm khi ti cn b nht
nh, ti mm ci. Khng cn lo lng g na
bi by gi, mi ngi tm ra n gi ca mnh,
v ti cng th. Con ng m mi ngi chng
Chng 5 : Ti n Paris 55

ta i u khc nhau, nhng hy vng mt ngy no

nhng con ng s i n cng mt ch
ni ngai ta Thin Cha trn Thin ng.
Ti dy hc khong 4 nm Cologne. Sau ,
vo ma h nm 1252, ti c ch th phi tr v
Paris hon tt bng tin s thn hc. D km
n 10 tui so vi yu cu, nhng ti vn c thu
xp c th lnh nhn vinh d ny.
Ti thc s khng mun ly bng tin s. D
dnh nhiu nm cho vic hc, nhng ti vn thy
mnh khng xng c coi l con ngi hc thc.
Nhng v li khn vng phc vi b trn, nn mt
ln na ti li ln ng tr v Paris.
Tht vui mng khi gp li ngi bn dng
Phanxic, gi cng l mt linh mc. Cha
Bnaventura cng ang c gng ly bng tin s,
v chng ti c nhiu thi gian tho lun cng
vic ca nhau. Tht oi m ht c, v tnh hnh
chnh tr Paris nn chng ti phi i 5 nm sau
mi c th bo v ti. Trong khong thi gian
, ti ging dy v din thuyt nhiu, nhng vn
lun cu nguyn cho cc b trn i v ni rng
ti khng cn phi ly bng tin s na. Vo thng
10 nm 1257, ti v anh Bnaventura c gi bo
v sm. C hai chng ti s phi din thuyt trc
cc gio s i hc Paris vi ch t chn.
56 Thnh Tma Aquin

Ngy 23 thng 10, m trc ngy trng i,

mt ni bun su lng trn ngp hn ti. Ti vn
cha chun b bi ni no. Ton thn ti rng ln
chng li ni khip s.
Ti ni vi chnh mnh trong s v vng: Mnh
khng c mt ngh no trong u. Mnh phi
lm g by gi?
Ti nht mnh trong phng v qu xung cu
nguyn. Sut nhng nm thng qua ti lm nh
th khi kh khn xy ra. Nhng bi vit hay nht,
hay nhng bi din thuyt thnh cng ca ti lun
l kt qu ca vic khim tn qu gi trc Thin
Cha v cu xin Ngi tr gip. Thc th, cun
sch tt nht m ti bit l thp gi. Bng cch
chim ngm Cha chu ng inh v suy nim v
ngha thm su t , mi ngi c th hc c
nhng iu quan trng nht ca th gii.
Khi ti qu cu nguyn, mt iu k diu xy
ra. Thnh a Minh, ng sng lp Dng m ti
yu qu, hin n. Ngi qua i cch y 36
nm, nhng lng nhn hu ca Thin Cha gi
ngi n an i ti.
Cha hi: Chuyn g vy? Sao trng con au
bun th?
Ti dang rng hai tay trong t th ca ngi n
xin v ni: Tha cha a Minh, con cha c bi
ni chuyn no hon chnh cho bui bo v ngy
Chng 5 : Ti n Paris 57

mai. Cc b trn mong mun con s em li nim

vinh d cho cc ngi trng i hc, nhng con
s rng s khng c nh th. i! V Danh
Cha, xin cu gip con!
Cha thnh a Minh mm ci. Ngi ngh:
C mt ti cho bi din thuyt ca con trong
thnh vnh 103. Sao con khng c ngay by gi
i? Hy can m ln, con trai . thc s l
thnh Cha mun con ly c bng tin s.

y l cun sch tuyt ho nht.

58 Thnh Tma Aquin

Nhng li ca thnh a Minh c sc li cun

l lng. Ti ly li c can m. Khi tri sng,
ti thc hin mt bi ni chuyn trng i
hc v mi ngi u thch th. Sau , cng vi
cha Bnaventura, ti c trao bng Tin s Thn
hc. Th nhng, trong tn su thm con tim, khi
n nhn danh d ny, ti cm thy khng xng
ng c gi l thng thi. Vn cn rt nhiu
th ti khng bit, nhiu vic ti cn d dang.
Tr c nhn loi ngho nn c l g khi so vi tr
tu ton nng ca Thin Cha?
Nhng nm tip sau khi nhn bng tin s,
ti dy hc v vit lch nhiu hn. c Gio
Hong yu cu ti chu trch nhim vi mt nhm
hc gi trong gio triu. Bt c ni u c Gio
Hong n, on thp tng ny cng s cng i
vi ngi. iu c ngha l ti s li c c hi
ngm nhn Rma, v Viterbo, Fondi, Orvieto,
Perugia, Bologna v cc thnh ph khc ca .
Nm 1263, ti n c Lun n d tng hi th
40 ca dng. Ti y, ti c vinh hnh gp cha
Anbt mt ln na.
Trong sut nhng thng nm bn rn i y i
vi vic thuyt gio v ging dy, Thin Cha
cng thc bch ti vit cc tc phm ln. i
lc ti c cho ba hay bn ngi chp cng
mt lc linh hng thin gii c th tun trn.
Ti son nhng tc phm gii thch kinh Ly Cha,
Chng 5 : Ti n Paris 59

kinh Knh Mng, kinh Tin Knh Cc Thnh Tng

. Ti vit v cc th ca thnh Phaol v nhng
sai lm ca Gio hi Hy Lp. Ti cng vit nhiu
bi th!
Nhng cun sch ti vit khi di chuyn gia
cc thnh ph Chu u khng ch nhm ti cc
em thiu nhi. Th nhng, cc bi th ca ti
c nhiu ngi thuc mi la tui bit n.
Ngay c nhng ngi tr ngy nay trn khp th
gii cng thuc lng cc on th . Bi nhng
bi th ny l nhng thnh thi thng c ht
vo nhng lc Chu Mnh Thnh. Sau y l on
trch ca mt trong nhng bi thnh thi m ti
vit cch y hn 700 nm:
O Salutaris Hostia,
Quae caeli pandis ostium!
Bella premunt hostilia;
Da robur fer auxilium.
Uni trinoque Domino
Sit sempiterna gloria:
Qui vitam sine termino
Nobis donet in patria. Amen.
y l mt phn ca bi thnh thi khc:
Tantum ergo Sacramentum
Veneremur cernui;
Et antiquum documentum
60 Thnh Tma Aquin

Novo cedat ritui;

Praestet fides supplementum,
Sensuum defectui.
Genitori, Genitoque
Laus et jubilatio,
Salus, honor, virtus quoque
Sit et benedictio:
Procedenti ab utroque
Compar sit laudatio. Amen.
Ti sao ti li vit nhng bi thnh thi ny bng
ting Latinh? Tha, vo th k 13, l ngn ng
ph bin trong gii cc hc gi. Ngy nay nhiu
b sch v tp th ca ti c chuyn ng
sang hu ht tt c cc ngn ng quan trng. Bn
ting Vit ca hai on th trn c th nh sau:
i T Phm ngun n cu
Nguyn mai sau m ca thin ng,
Gi y gia cnh gian nan,
Xin hng tr lc bo ton cu nguy.
Mun chc tng dng v Thin Cha
L Ba Ngi mun thu quang vinh,
Cu mong t ti thin nh,
Chng con hng phc trng sinh
mun i. Amen.
(Thnh thi Kinh Sng,
L Mnh Mu Thnh Cha)
Chng 5 : Ti n Paris 61

V y l bn Tantum Ergo:
y nhim tch v cng cao qu,
No chng ta phc bi tn th;
V du tch ngn xa lu k,
Phi knh nhng nghi l mi y;
Ta hy ly c tin b li,
Nu gic quan khng cm thy g.
Dng v Cha Cha v Con Cha,
Li tn dng mng chc vang ha;
Cng vinh phc quyn uy danh gi,
Ta khi trm bay ta ngt hng;
tin Cha Thnh Linh nhn hu,
Khc tn dng cm t sut i. Amen.
Ti cn vit nhiu bi thnh thi khc tn
vinh B tch Thnh Th nh: Lauda Sion, Sacris
Solemniis v Adoro Te. Trong , bi thnh thi
Adore Te thng c dng lm li kinh nguyn
sau Hip L, v c trong nhiu sch kinh
nguyn.
Chng 6 : Ti v tri
Khi xem xt v vic i mi phng v trong
Gio Hi, c Gio Hong Urbano IV yu cu
ti vit thnh thi v B Tch Thnh Th. chnh
l l Mnh Mu Cha Kit nn nhng li kinh v
thnh thi cng cn phi rt c bit. Chng s
c s dng trong Thnh L v Kinh Thn V.
c Thnh Cha cng yu cu Cha Bnaventura
lm iu tng t. Ngi mun la chn xem ai
trong chng ti lm tt hn.
Cha Bnaventura va l mt hc gi uyn bc
va l mt v thnh tht s. C l ti l ngi
bit r hn nhiu ngi khc rng cha yu mn
Cha nhiu bit nhng no. t hn l nhng
li kinh ca cha y s rt p v y tm tnh.
Tuy nhin, v c giao ph nn ti cng bt
u cng vic.
Mt ngy n, ngi bn Phanxic y n thm
ti. Khi cng trong phng, cha tnh c nhn thy
bi vit dang d ca ti v Thnh Th. y tht l
Chng 6 : Ti v tri 63

iu ng tic nht, bi v ngay lc cha ni

rng bi vit ca mnh tht khng ng trnh ln
c Thnh Cha.
Cha tht ln: Cha vit mi tuyt vi lm sao!
Qu l Thnh Thn linh hng!
Ti mau mn p li: Ngi cng linh hng
cho cha nh vy. Bao gi ti mi c xem tc
phm ca cha y?
Cha Bnaventura lc u: Ti s khng bao gi
cho ai xem n c. Ti s t tt c nhng bn tho
v gi tr y i.
Ti rt hong ht trc nhng li ni :
Nhng cha khng th lm th c. Cha mt
rt nhiu thi gian v n kia m!
n y, i mt cha ngn l: Bi vit ca cha
s c lu vo s sch, cha Tma . Khng ai c
th lm tt hn c na.
Ti ni n: Xin cho ti xem nhng g cha
vit! Chng ta khng phi l bn vong nin sao?
Chng l cha khng th cho ti mt n hu nh
nhoi ny thi sao?
Cha Bnaventura, ngi c tm hn tt lnh v
khim nhng, khng nghe nhng iu ti
ni. m hm , cha tr v tu vin v t i tt
c nhng kinh nguyn m cha vit tn vinh
Thnh Th. Kt qu l, khi n ngy chn la,
64 Thnh Tma Aquin

c Gio Hong phi hi lng vi bi vit ca ti.

l iu khng c mong i nht, v cha
Bnaventura c c nc bit n l mt ngi
ti nng. Vo ngy 2 thng 2 nm 1257 (ch vi
thng trc khi nhn c bng Tin s Thn
hc), cha c chn lm B trn Tng quyn
ca Dng Phanxic. Nu khng v lng khim
nhng, l ra ngi bn ca ti vit nn nhng
kinh nguyn tht s tuyt vi.

Mt ngy n, bn ti n thm ti.

Chng 6 : Ti v tri 65

Nm thng tri qua, ti tip tc cng vic vit

bi, dy hc v i rao ging. Thnh qu ln nht
trong vai tr tc gi ca ti l cun Tng Lun
Thn Hc Summa Theologica, mt b sch gm
c nhiu quyn v nhng vn lin quan n
Gio L Cng Gio. Ti vit phn u tin
trong 2 nm ti Rma. Cn phn th hai, ti vit
trong 5 nm Bologna. Phn cn li (ti cha
bao gi thc s hon thnh), c vit Napli.
Cha rt tt lnh vi ti trong sut nhiu nm,
vi nhng cng vic hu nh khng ngng ngh.
Mt ln kia, khi ti ang qu gi trc Tng
Chu Nn v cm t Ngi gip ti vit v B
Tch Thnh Th, ti nghe ting Ngi ni rt
r rng:
Con vit rt tt v B tch Mnh Thnh Ta.
Mt dp khc, khi ti ang Salerno v vit v
Cuc Kh Nn v Phc Sinh ca c Kit, Tng
Chu Nn li ni vi ti rng:
Con vit rt hay v Ta, Tma . Vy, con
mun phn thng g?
Ti c th ni g y? Ti gn nh cht lng
i vi mt php l khc. Ti ri l nhn ln Tng
Chu Nn. Ti thn thc ni: Con ch mun Ngi
thi, ly Cha! Ngoi ra khng cn g khc c.
Chng bao lu sau, ti c gi n Bologna
dy mt vi lp hc ti y. Cc anh em a Minh
66 Thnh Tma Aquin

n cho ti nng nhit v lm cho ti cm thy

thoi mi nh ang nh mnh. Mt bui sng
n, khi ti ang i do trong vn, mt thy tr
s tr hi h chy v pha ti v nh ti i ch cng
vi anh.
Anh hi: Cha B Trn bo ngi u tin ti
gp s l ngi ng hnh cng ti. Anh c vui
lng cng i ch?
Tht d dng thy rng ngi anh em tt lnh
ny khng bit ti l ai v ti ang phi chun
b my bi din thuyt.
Ti p: D nhin l ng . Anh mun ti
lm g no? (Bi ti cng l ngi phi vng
phc B trn.)
Thy ni: Anh c th gip mang rau qu v
nh. Ti s i ly mt t trong ch.
Chng ti bt u i tht hng hi, nhng
chng my chc ti cm thy mt mi. Ngi
ng hnh vi ti l mt thanh nin tr hn nhiu
v c thi quen bc i nhanh. Nhiu nm, ti
quen vi vic vi u vo c sch v ging dy.
Kt qu l gi y ti phi r ri bc qua nhng
con ng ca Bologna. V ti cng chng quen
vic khun vc hng ho. Chng lm ti mt n
b hi tai.
Chng 6 : Ti v tri 67

Thy tr s lin tc hi: C chuyn g sao? Anh

chm chp qu. Anh khng bit l chng ta phi
tr v trc gi cm ti sao?
Xin li ngi anh em. Ti on l ti khng
quen i b.
N l bi tp th dc tt nht, thy . Thy rt
cn n n nu mun c sc kho tt.
V ri anh li tip tc i, b o dng lm cho
anh chng khc no bum gp gi, trong khi ti
phi nh vt vi m hng ho v c gng khng
ngh ti i chn ang au n.
Sau cng, khi chng ti n gn cui ch, ti
gp vi tu s v sinh vin m quen bit. D nhin,
h v cng kinh ngc thy ti ang khp khing
vi c ng hng ho trn tay.
H ku ln: i, cha Tma! Cha ang lm g
y vy?
Ti gii thch rng ti ang gip ngi anh em
ny i ch, t ra l ti ang c gng gip cho thy
y. Ngay lp tc, h lin cht vn ngi anh em
tr, trch mng anh qu v t khi ngh mt
linh mc qu bn rn i ch vi mnh.
H hi: Anh khng bit rng y l cha Tma
Aquin, gio s t Paris n ?
Thy tr s ti nghip ng cht lng. D nhin
l thy c nghe v vic ti n Bologna,
68 Thnh Tma Aquin

nhng thy khng th no ng c rng ti li

l ngi tu s l mt thy nhn thy ang i do
trong khun vin tu vin.
Thy ku ln: i, tri i! v nh n vic thy
gt gng nh th no khi ti khng theo kp
thy. Cha B Trn s ni g y? V nhng anh
em khc s ni th no? i, cha Tma! Xin tha th
cho con! V thy qu gi di chn ti, mt thy
tr nn nh gc v i mt m l.
Ti nghip ngi anh em! Ti ni vi thy l
chuyn cng chng c g to tt v khng phi lo
lng g na. Chng c g l sai khi phi mang vc
rau qu ro qua nhng con ng c. Mt Tin s
i hc Paris li khng th lm g khc hn ngoi
vic vit lch v dy hc th tht l qu t. V li,
cha B trn cng bo thy tm ngi ng
hnh l mt anh em u tin m thy gp c.
Ti chnh l ngi u tin . Do , c hai
chng ta u ng c Cha chc lnh v
vng theo ca b trn.
Ngy 6 thng 12 nm 1273, khi ang dng l ti
tu vin a Minh Napli, Thin Cha ban cho
ti mt th kin. Trong khonh khc, ti c
thong nhn thy Thin ng v nim hnh phc
v bin ca cc bc thnh nhn. K t lc , ti
thy tht kh c th tp trung vo bt k cng
vic no. Nhng bi ging, nhng quyn sch ti
Chng 6 : Ti v tri 69

vit, tt c ch nh l rm rc. Khng c nim

hnh phc no trn th gian ny, cho d c to ln
c no chng na, c th snh vi hnh phc
Cha dnh sn cho bn hu ca Ngi.
Mt ngy kia, cha gii ti ca ti, l Reginaldo,
hi ti: Cha vn cha hon thnh b Tng Lun
Thn Hc. Khng phi l n lc cha nn c
gng vit cho xong tc phm sao?
Ti lc u v bnh thn ni: Mi vic ca con
hon tt. Con s khng vit hay ging thuyt g
na. Vi thng na con s cht.
Cha Reginaldo v cng au n khi nghe
nhng li nh th ny. Cha suy ngh mt lc ri
sau quyt nh cho ti ngh ngi. Mt vic ph
hp lc ny l n thm c em gi Theodora ca
ti, gi l n b tc San Severino. Chnh cha
s cng ti n .
Ti c bo cha mt cht nhng sau ch
bit im lng. Ti c th gii thch th no y, rng
ci th kin thong qua v Thin ng lm
tiu tan mi c vng sng trn i ny? Rng
nim kht khao ln nht ca ti gi y l c
i v nh Cha?
Cha Reginaldo v ti bt u khi hnh n lu
i ca Theodora vo dp Ging Sinh. Trn ng
i, ti k cho cha nghe v nhng b mt trc
gi ti cha h tit l vi ai. Ti ni vi cha v si
70 Thnh Tma Aquin

dy thng tht lng, si dy m hai thin thn

cho ti hn 30 nm trc. Ti ni vi cha v
chuyn ngi em gi l Marietta, n an vin
trng Dng Bin c v mt cch y vi nm;
em y hin ra vi ti v ni rng em ang trn
thin ng. Hai ngi anh trai ca ti l Landolpho
v Raynaldo cng . Php l th hai ny cho ti
bit rng, chng bao lu na ti s gp h.
Chm ch nghe nhng g ti ni, nhng lng
cha Reginaldo rt bun. Cha khng mun ti cht.
Ti ch mi 48 tui, v b Tng Lun Thn Hc
vn cn ang dang d.
Cha nh nh: C l chng ta nn vit vi dng
cho nhng ngi anh em Phanxic.
Ti mm ci. Cha Reginaldo ang ngh n
ngi bn tt ca ti, cha Bnaventura y m.
Vi thng trc y, cha y c c Gio
Hong Grgri X tn phong Hng Y. Chc l ngi
mun gp ti trc khi ti cht.
Ti ni: Hng Y l mt ngi rt bn rn.
Chng ta khng nn lm phin ngi ch v nhng
chuyn vt vnh ny.
Khi chng ti n lu i ca Theodora, c em
gi ca ti khng th giu c ni lo u: Trng
anh rt mt mi, anh Tma ! i, anh trai! Sao anh
li lm vic vt v nh th?
Chng 6 : Ti v tri 71

Ti mm ci. Em gi ti tr nn mt mnh
ph lch lm, tht d dng nhn ra c y l mt b
tc phu nhn hnh phc.
Ti tr li: Anh thy mt mi i cht.
Sau , cm thy n lc cn thit, ti ni
vi Theodora rng ti sp cht.
i, anh Tma! Xin anh ng ni nh th!
Anh khng a u. Sao em li au bun n
th?
Nhng anh vn cha gi kia m!
ng l anh cha qu ln tui, nhng anh
ngh rng mnh hon thnh cng vic Cha
giao ph.
Nhng ngy sau , em ti tip tc sng st khi
thy ti c th tht bnh thn i din vi ci cht.
Em y bo ti: Hi xa, anh tng rt s cht, anh
chy trn bt c khi no c sm st. Em vn cn
nh nh in y.
Ti cng nh nh th. Ch mi vi tun trc
y thi, ni s hi ca tui th li tr v trong
ti. C ln, tia chp nh vo lu i Rocca Secca,
git cht a em gi ang cn b v lm cho ti
run ry thm hi. K c vn cha h phai m
trong tm tr ti. Nhng gi y, ti khng cn s
sm st na. Ti vui lng n nhn bt c th g
c th gy ra ci cht, bt c iu g c th a ti
72 Thnh Tma Aquin

ti Thin ng, ni ti c dim phc chim

ngm mt thong.
Ti t tn ni vi Theodora: Chng ta nn
nhn thc y v ci cht. Ch sau khi cht th
hnh phc tht s mi bt u. C bao gi em
suy ngh nhiu v thn xc chng ta cha? Chng
ch cho php chng ta duy nht mt ni, ti
cng mt thi im. Th xc c th nng hoc
lnh, i kht v mt mi, nhng trn Thin
ng, mi th s rt khc. Theodora i, anh ho
hc mun c chim ngng chn thn tin
bit bao nhiu!
Theodora ang dn dn hiu r hn v thin
ng v s thnh thin. Mt hm, em y hi ti
lm sao tr thnh mt v thnh. Ti p tht
ngn gn: Ri em s hiu thi! V ti bit rng,
trn con ng nn thnh khng bao gi thiu
nsng ca Cha c. Vn y l chng ta
khng quyt tm, khng dt khot nn thnh.
Nu ta mun, th vi n sng ca Thin Cha,
chng ta s nn thnh.
Thng Ging nm 1274, c Thnh Cha vit
th ni ngi mun ti i Php d mt cuc hp
quan trng dnh cho cc linh mc v gim mc
c t chc thnh ph Lyon. V th, ti phi
ngng suy t v ci cht trong mt thi gian.
Thin Cha ch ct chng ta khi th gii ny khi
Chng 6 : Ti v tri 73

no ta hon thnh mi vic Ngi mun chng ta

lm. C v nh ti vn cha lm xong cng vic
ca mnh.
Ln ng i Lyon khng c bao xa th ti
tr bnh. Cha Reginaldo, lun l mt ngi bn
ng hnh ng tin cy, ngh rng chng ti nn
ngng chuyn hnh trnh i thm c chu gi
Frances ca ti, n b tc vng Ceccano. Chng
ti lm nh th, nhng sau 5 ngy, linh cm
cho ti bit rng cht trn ng n Lyon, trn
ng n cuc hp quan trng, trong s vng
phc mun ca c Gio Hong th tt hn l
khi ang ni tin nghi, thoi mi.
Ti ni n cha Reginaldo: Chng ta hy khi
hnh thi. Con vn cn kho hn cha ngh rt
nhiu.
Cha Reginaldo rt yu mn ti. Bt k du hiu
no cho thy sc kho ti c ci thin cng
u mang n trong tm t ca cha nim hy vng
mi. Tuy vy, cha khng mun ti ri khi nh
ngi chu.
Cha khng sc i n Lyon u, cha
Tma . c Thnh Cha cng s ni nh vy thi,
nu ngi gp cha.
Ti khn khon xin cha Reginaldo. Thm ch,
ti nh ti vin ph an vin Xit Fossa
Nuova tc ng n cha y. Ngi v cc an s
74 Thnh Tma Aquin

sng cch vi cy s, v ngi cng ang l

khch ti nh chu gi ti vo ngy m ti quyt
nh khi hnh i Lyon.
Nhng l l ca ti cui cng thnh cng.
Vin ph thu xp mt con la ch hnh l ti c
th tip tc cuc hnh trnh v t vt v hn.
Nhng hi i! i cha c bao xa th ti tr bnh
nng hn. Chng ti cn cch an vin n hn 10
cy s na. Tht l kh nu cc anh em khng th
mang ti n an vin kp trc khi ti cht.
Ti dng li cu nguyn ngn xin Cha cho ti
khng cht trn ng. Nhiu nm trc, ti
tp yu mn nhng con ci ca thnh Bin
c. D chng bao gi ti thy mnh c n gi
lm vin ph ca h, nhng ti mc n h mt
mn ln l n tnh. H l nhng ngi thy u
tin ca ti. Gi y, thnh Cha mun, ti ph
linh hn ti ni ging nh ngn i Monte
Casino.
Hm l ngy 10 thng hai. Trong khi vin
ph cng cc an s v cha Reginaldo hip nhau
cu nguyn theo ch ca ti, ti cm thy mt s
bnh an su lng trong tm hn. Bng mt cch k
diu no , ti bit mnh s khng phi cht trn
ng i. Thin Cha s cho ti c sc kho
n c an vin.
Chng 6 : Ti v tri 75

Ngay khi va n c Fossa Nuova, ti thit

tha mun c a n nguyn ng. Ti y,
ti t n Cha v mun vn hng n v xin Ngi
chc lnh cho nhng sinh vin, bn hu v thn
nhn ca ti. Sau , vin ph a ti n phng
ca ngi. y, ti khng thiu bt c mt tin
nghi no khin ti cm thy thoi mi. L si
lun c t sn ti khng b cm lnh.
Thuc thang c mang n xoa du cn au.
Ton th cng on u nh n ti trong li
kinh nguyn.
Mt thi gian sau, dng nh ti kho hn.
Tuy nhin, ti bit r hn mt iu rng vic Cha
lm cho ti gn hon tt. Mt hm, ti ni vi
cha Reginaldo: y l chn con ngh ngi n
mun i. Con s ng ti ni ny, v con a thch.
Ngi anh em nghn ngo khi nhn ra l
Thnh Vnh 131. Cha khng mun mt ti.
Ti ni vi cha: ng qu au bun, chng ta
s gp li nhau trn Thin ng.
Ri, i mt ti dn dn khp li. Nhng li
ca bi thnh thi Adoro Te m ti sng tc nhiu
nm trc y li vang ln trong k c. Ti bt
u chm ri ngm nga 7 kh ca bi th . Cui
cng, ti th ra mt hi tht su. Nhng thng
ngy ca ti trn trn gian ny dng li!
C hng 7 : Ti l bn ng hnh

Ti c mai tng ti an vin Xit Fossa

Nuova. Tuy nhin, sau vi nm, thi th ti
c di chuyn n thnh ph Toulouse v
cho n ngy nay. C nhiu bn hu nh n ti
khi ti v Tri, c bit nht l ngi thy c
ca ti, cha Anbt thnh Cologne. Tuy vy, Cha
khng mun nhiu chu l phi tun ri. Trong
n sng, Ngi cho php thn xc mn hn ca
ti c c kh nng phi thng chng li bnh
tt v au yu. Khi nhng ngi bnh tt cu
nguyn bn thn xc ny, h thng c khi
hn. Ngay trc lc ti c chn ct, mt an s
m an vin Fossa Nuova tm li c nh
sng bng cch ci xung v chm mt anh vo
mt ti.
Tht tuyt vi khi thy quyn nng Thin Cha
c t l ni thn xc ti. T Thin quc nhn
xung, ti bit rng mnh vn cn vic phi lm
Chng 7 : Ti l bn ng hnh 77

a mi ngi v vi tnh yu ca ng Cu
Th. Nhng vn cn nim hnh phc hn ang
c gi kn. V iu ny xy ra vo nm 1880,
khi Cha mun c Thnh Cha L XIII c nh
t ti lm bn mng cc trng Cng gio. T
n nay, cng vic ca ti l di theo mi c
cu hc sinh trong vic hc trng. Ti c bit
mong mun mi sinh vin Cng gio phi hiu r
c tin ca mnh, v l iu quan trng nht
m h phi bit.

Cha mong ch c lm bn vi cc con.

78 Thnh Tma Aquin

Gi y, bn c bit kh nhiu cu chuyn

v ti. Bn bit ti tha thit mun gip cho cc
bn tr hc tp tt trng ra sao. Nhng cn
mt iu na m ti cng rt mun lm. Ti
mun gip cc bn thanh thiu nin phi trong
trng c v th xc ln tinh thn.
t hn bn cn nh khi nhng thin thn trao
cho ti si dy c mi lm nt tht nh? Cc v
bo ti rng ti lun lun c mn qu ca s
thanh khit. Thanh khit l qu tng v gi Thin
Cha dnh cho con ngi. Ti mun gip cho cc
bn tr gn gi tng phm ny. Tht ra, ti ngh s
l mt tng hay khi mi thanh thiu nin tr
thnh hi vin trong on th c bit ca ti.
Hip hi y l nhm Cc Thin Thn.
C th bn cha tng nghe v nhm Cc Thin
Thn. Chc l khng c bn tr no bit v n. Hy
ti ni v nhm nh ny: mc ch ca nhm
ny l gip cho cc bn tr trnh khi nhng t
v th xc ln tm hn.
Nhng ngi ln tui hn cng c th tham
d nhm, tuy nhin ti khc khoi mong c cc
c cu thiu nin c sch ny sm tr nn thnh
vin ca nhm.
Cng on b nh dnh cho gii tr ny
c khi u vo nm 1649, ti i hc Louvain,
nc B. T , n lan rng trn ton th gii,
Chng 7 : Ti l bn ng hnh 79

mc d M v Canada n khng c ph bin

rng ri lm. Tuy nhin, chng ta c th lm cho
n c bit n nhiu hn bng cch gip mi
c cu, nhng ngi mong mun trng thnh
trong hnh phc v thnh t, nhn ra rng mnh
thuc v nhm ny. Chc chn Thin Cha s
chc lnh cho nhng n lc ca chng ta.
Lm hi vin ca nhm Cc Thin Thn c g
kh khng? Khng kh lm u. Ch cn thc
hin 5 iu n gin sau y thi:
C mt trong nhng nh c hnh ti.
ng k vi v linh mc c thm quyn c
tn trong nhm.
Lun eo nh c ngy ln m.
Yu mn c Trinh N Maria Dim Phc v
ku cu ti gip bn lm tt cng vic.
c 15 kinh Knh Mng mi ngy tn vinh
15 chui Mn Ci.
C qu kh khng? ng nhin l khng. Bt
k c cu no cng c th thc hin c 5 iu
n gin ny. Nu bn trung thnh thc hin, bn
c th chc chn rng ti s lun cu nguyn cho
cng vic ca bn v v hnh phc ca bn,
trng hc v bt c ni u, lun lun trong mi
s, v c i sau.
Bn lu rng quy nh u tin cho thnh
vin ca nhm Cc Thin Thn l phi c mt nh
80 Thnh Tma Aquin

mang hnh ca ti. Nu mun, bn c th mang

si tht lng c 15 nt tht, ging nh si dy m
thin thn trao cho ti. Hin nay n c lu
gi trong thnh ng Dng a Minh Chieri,
. Tuy nhin, hu ht cc c cu ca nhm Cc
Thin Thn eo nh thay v eo dy lng.
Mt mt ca nh ny c hnh ca Thnh a
Minh ang lnh nhn chui Mn Ci t c M
Dim Phc. Mt kia l hai thin thn ang eo dy
vo tht lng ti. Ti ang lng nghe nhng li
chc phc Thin Cha ha cho ti lun c
thanh khit c xc hn. Tin ny lm cho ti rt i
hnh phc. Lc y ti 19 tui. V ti xc quyt
rng mnh th cht i cn hn l phm ti v tr
thnh k th ca Cha.
Ti ngh l bn s thch th vi mu nh ca
ti. Thy c gio hoc cha s ca bn s cho bn
bit lm sao c mt nh nh th.
y l tt c nhng g ti mun ni. Ti mong
l bn s thch quyn sch ny v bn cng s
chuyn cho cc bn mnh c. Hy lun nh rng
ti l Tma Aquin, thnh bn mng cc trng
hc Cng gio. Ti vn ang mong ch c lm
bn vi cc bn.
Thnh ph New York, L Thnh Pi V
Ngy 05 thng 05 nm 1943.
Tma Aquin :

V thnh Bo tr hc ng

ON SC
CA C GIO HONG L XIII

(Ban hnh ngy 4 thng 8, 1880)

Vi thm quyn ti cao ca chng ti, v vinh

quang ca Thin Cha Ton Nng v danh d ca
v Tin S Thin Thn, v s tin b ca cng vic
hc hnh nghin cu v v li ch chung ca x
hi loi ngi, chng ti tuyn b V Tin S Thin
Thn, thnh Tma Aquin l thnh bn mng cc
i hc, hc vin, cao ng v trng hc Cng
gio, v chng ti cng c mong rng ngi s
c mi th h knh nh.
82 Thnh Tma Aquin

KINH KNH THNH TMAS

Bn kinh c c trong cc trng hc ca Dng
Vit Nam trc 1975. Chng ti ghi li theo tr nh
ca mt Anh trong Dng tng hc trng tiu hc
thnh Tmas, Lc Lm. Ngi anh em ny cho bit
hc sinh thi y c dy hc thuc lng kinh ny v
c vo mi khi bt u lp hc.
Bn vn c vn c iu, d c, d nh, nhng khng
r dch t nguyn bn no v ai l tc gi bn dch.

L y n ng thnh Tmas l quan thy cc nh

trng, xin ngi cu cng c Cha Gii
ban cho chng ti c c tin mnh m, c
knh mn st sng, cch n rt thanh sch, s
thng thi tht, v c Cha Gisu Kit l Cha
chng ti. Amen.

[Bn dch mi ca Hc Vin a Minh

theo bn ting Anh phn ph lc ca cun sch ny]

KINH KNH THNH TMA AQUIN

(c trc khi hc, dy hoc ging)

L y thnh Tma Aquin l bn mng cc

trng hc, xin ngi cu bu cng Cha ban
cho chng con mt c tin bn vng, mt c
mn nng nn, mt i sng thanh khit, cng
mt tri thc chn thc. Chng con cu xin nh
c Kit Cha chng con. Amen.
V thnh Bo tr hc ng 83

[Cc bn dch di y tham kho]

KINH KNH THNH TMA

BN MNG CC TRNG HC CNG GIO

L y thnh Tma Aquin, v Tin S Thin Thn,

l ngi ng u trong cc nh thn hc, l
mu mc ca cc trit gia, l v p huy hong
Kit gio v l nh sng ca Gio Hi; ly thnh
Bo tr thing ling ca cc trng Cng gio,
ngi mit mi hc hi s khn ngoan v khim
tn truyn dy cho ngi khc, xin cu bu cho
chng con trc Con Thin Cha, ng Khn
Ngoan, Thn Kh Khn Ngoan ng xung, gip
chng con hiu r v chu ton mi iu ngi
truyn dy, nh bt chc cc vic ngi lm.
Xin cho chng con c chia s ngun mch
o l v nhn c lm cho ngi ta sng nh
mt tri trn trn th, v nh hoa qu cc nhn
c ca ngi, xin cho chng con c vui hng
hnh phc trn thin ng, cng ngi dng li
ca ngi Thin Cha, ng Khn Ngoan n
mun i mun thu. Amen.
84 Thnh Tma Aquin

KINH KNH THNH TMA AQUIN

(Xin cho c n c bit)

L y thnh Tma rt nhn t, ngi thit tha

yu mn Cha Gisu v cng vit v Ngi
cch thm su, v th Thin Cha t ngi lm
vinh quang rng ngi ca Gio hi v l ngi sao
ta sng trong Dng thnh a Minh. Nh lng
khim nhng v c i ca ngi, xin thng
khng nhn li khn cu con dng.
(Dng li cu xin)
Xin bnh vc con trc mt c Gisu yu du
ca ngi, con trung thnh phc v Ngi i
ny v cng Ngi hng hnh phc Nc Tri
mun i. Amen.
(c 10 kinh Knh Mng)

KINH CA THNH TMA

XIN N SNG KHN NGOAN

L y Thin Cha t nhn, xin cho con bit c

ao cch nhit thnh, kim tm cch khn
ngoan, nhn bit cch chn thc, v thc hin
cch hon ho nhng g p lng Cha, tn
tng v lm sng danh Ngi. Amen.
V thnh Bo tr hc ng 85

CC KINH CUC CHIN THIN THN

(Cc thnh vin ca hip hi nn c thng xuyn)

KINH CA THNH TMA AQUIN

Thnh Tma c kinh ny ang khi nm ph phc

trc thnh gi c v trn tng bng mt khc ci
ang chy, sau khi quyt lit chng li s tn cng n
c khit tnh. Sau thin thn buc quanh mnh ngi
dy ai ca s thanh khit vnh cu, mt c n m
ngi khim tn che du mi cho n khi cn k ci
cht, khi ngi tit l cho cha gii ti chuyn xy ra
vi ngi.

L y Cha Gisu, con bit rng mi mt n hu

Cha trao ban, trn ht l c khit tnh, u
nh s tr lc ca Thin Cha Quan Phng, v
ngoi Ngi ra, loi th to khng th lm c g.
V th, nh n sng ca Ngi, xin bo v c khit
tnh v hng thanh khit trong con c hn ln
xc. V nu qua cc gic quan, con c lm hoen
c khit tnh v hng thanh khit y, th xin
Thin Cha Ton Nng ty tr nhng vt nh,
con dn thn trong tnh yu ca Ngi v i sng
phc v, vi mt con tim trong sch, hu mi
ngy trong sut cuc i, con dng hin con
ngi thanh khit ln bn th tinh tuyn ca
Thin Cha. Amen.
86 Thnh Tma Aquin

KINH CU CHO S THANH KHIT

L y thnh Tma rt thanh sch, bng hu c

tuyn chn ca hng thm thanh khit,
ngi bo v trong trng chic o ra ti,
ngi c bao quanh bi hai thin thn, tr
nn mt v thin thn tht s trong xc phm. Xin
cu bu cng Cha Gisu, Con Chin V T Tch,
v M Maria N Vng Cc Thnh ng Trinh,
cho chng con l nhng k c gng lm vinh danh
ngi cng c th n nhn mn qu ca c khit
tnh. i ly ng bo tr tuyt vi ca c khit
trinh, qua vic noi gng ngi trn th gian ny,
xin cho chng con c ngy c cng hng vinh
quang cng vi cc thin thn trn Thin ng.

(Kinh Ly Cha. Kinh Knh Mng. Kinh Sng Danh)

X. Ly thnh Tma, cu cho chng con.

. ng chu ly nhng s Cha Kit ha.

Chng ta dng li cu nguyn.

L y Cha, vi si dy phc lnh ca thnh

Tma, Ngi thng gi gn nhng ai ang
trong cuc chin d di ca c khit tnh. Xin
ban n tr gip, qua li chuyn cu ca thnh
Tma, chng con vui mng vt qua k th tn
bo ca thn xc ln linh hn hu ng c i
vng hoa hu ca c thanh khit trn i. Xin
V thnh Bo tr hc ng 87

cho chng con c tr nn xng ng n nhn

Ngi trong cng on trinh trong cc thin thn.
Nh c Kit, Cha chng con. Amen.

(ang khi eo dy tht hay m ay th c cu ny)

L y Cha, xin bao bc con vi si dy ca c

khit tnh. Nh cng nghip ca thnh Tma,
xin dp tt trong con ngn la am m con gi
gn tit v khit tnh cho n cui cuc i.
Amen.
 V TC GI

Mary Fabyan Windeatt c xem l

ngi k truyn cc thnh. B c bit
ti lm ni ln nhng chn l c tin t
nhng cu chuyn. V vy, cha cn phi hiu su, c
gi tr c th thy c gio l Cng gio i vo i
sng ca cc thnh.
B vit t nht 21 cun sch dnh cho tr em, cng
vi 28 cun sch mang sc thi truyn Cng gio. C lc
hn 175.000 n phm v cc thnh c lu hnh. B
cng vit bo thng xuyn cho mc Trang thiu nhi
Childrens Page ca nguyt san tp ch a Minh,
Ngn uc The Torch.
B Windeatt bt u s nghip vit lch cho nh
xut bn Cng gio nm 24 tui. Sau khi tt nghip i
hc San Diego nm 1934, b n New York tm kim
mt cng vic qung co. Khng tm c cng vic
no ph hp, b gi mt cu chuyn cho mt tp
ch Cng gio. Cu chuyn c ng, v b tip
tc vit truyn cho tp ch ny. B vit cho 33 tp ch,
xut bn nhiu bi th, bi bo, cc sch bnh phm
v nhiu cu chuyn.
Sinh nm 1920 ti Regina, Saskatchewan, Canada,
Mary Fabyan Windeatt nhn c bng c nhn m
nhc ca trng i hc Mount Saint Vincent
Halifax, bang Nova Scotia vo tui 17. Cng nm ,
nm 1927, b cng gia nh chuyn n San Diego.
Nm 1940, b nhn bng c nhn Vn chng ca i
hc Columbia. Sau , b sng cng m, gn an vin
thnh Meinrad, bang Indiana. B qua i ngy 20
thng 11 nm 1979.