You are on page 1of 12

6/29/2017 LchsquynKinhThnh

LCHSQUYNKINHTHNH

TrnnhTm

Giithiu:

CcnhntinKinhThnhlLicacChaTri,lkhunvngthcngcchosgingdyvnpsnghngngy
tuynhin,ascondnChakhngbitrquynKinhThnhmnhangcntu,triquanhnggiaionno
trckhintaymnh.ShiubitvlchshnhthnhquynKinhThnhsgipchochngtatrnccphngdinsau:

*CstinquytrngLicacChaTricchnhChabovvclutruyntheodngthigianchocc
thiivsaulkhnghsailm,ngchochngtatintheotrnvn.

*SnsnggiithchchonhngngicnhoinghivtnhxcthtcaKinhThnh,nhmxabnhngnghingchorng
ccbnKinhThnhngynaykhngcnngtheonguynbnnavtriquanhiuqutrnhsaochphocphindch.

*GipchngtahiutisaocskhcbitgiaccbndchKinhThnh.

A.Nhngthutngquantrng:

Chngtacnhiunghacaccthutngquantrngsauy:

*Nguynbn(autograph):LbnKinhThnhgc,dochnhtaytcgivitdissoidncacThnhLinh.

*Bnsao(manuscript):KhngphilbnKinhThnhgc,nhngcsaochplitbngc.Vmyinchcpht
minhvhonthinvonm1456,chonntrcnm1456,ccbnsaoKinhThnhulccbnvitbngtay.ll
dotisaogiccbnsao(copy)lmanuscriptstrongAnhng.

*Bnin(print):KtkhingitadngmyininKinhThnh(1456),ngitakhngcnsaochpbngtayna,nn
ttcnhngbnKinhThnhcxutbntnm1456ucxemlbnin.

*Bndch(translation):LnhngbnKinhThnhcchuynngtnguynbnhaytbnsaonhmmidntc
trnthgiiucthccKinhThnhbngngnngcamnh.

*Kinhin(canon):LdanhschccquynKinhThnhccThnhLinhsoidnconngivitra,ccngnhn
chnhlLicacChaTri.Sdcthutngkinhinlnhmphnbitvimtsschmngitathmvo
trongbKinhThnhCuc.

*Ngoikinhhaycngilnkinh(apocrypha):LnhngschcthmvotrongbKinhThnhCuc,cbitl
KinhThnhcaGiohiCngGioLamvKinhThnhcaChnhThngGiongPhng(EasternOrthodox).Nhng
schnykhngccngnhnldocChaTrisoidn,nnkhngcklKinhin.

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 1/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

B.NgnngcaKinhThnhnguynbn:

Kinhthnhnguynbncvitbi3ngnngsau:

1.TingHbr(Hebrew):HuhtccschtrongphnCucbngtingHbr,lmtngnngrtphongph,
giuhnhnhcangiDoThithibyginnrtthchhpchovicghichpccthloilutphp,vnth,lchsca
KinhThnh.NgnngHbrcxemlngnngcxat1.450nmtrccngnguynvcbotnchon
ngynay.

2.TingAram(Aramaic):ChcmtphnnhtrongCuccvitbngtingAram,lngnngcangiM
BaT(MedoPersian).Ldolktnm586B.C,thnhGirusalembphhybiqunicavuaBabylnlN
buctntsa,dnDoThibbtemquaBabyln,sauhtiptcsngtrongqucMBaT,tiyhbt
unitingAram.TingAramlngnngrtthngdngtrongthi,nhhngtrnmtvngrnglnthuc
qucMBaT,vngaytrongthicaChaJesus,ngiDoThicngnivinhaubngtingAram.

Schanin2:4n7:28vxra4:8n6:18xra7:1226cvitbngtingAram.

3.TingHylp(Greek):TonbccschtrongphnTncucvitbngtingHylp.Schinhphccaquc
HylpkhiuviAlexandrekhinchongnngHylpcnhhngmnhmtrnlnhvcvnchngtrongisng
caccdntcvngTrungng.NgnngHylprtphongph,cxemlngnngbchcvrtthchhpbin
chpKinhThnhTnc.

TonbCucctrctctkhong1400B.Cn400B.C.

TonbTncctrctctkhong45A.D.n95A.D.

C.CcbnsaoKinhThnh(Manuscripts):

VKinhThnhnguynbncghichptrncccungiychtho(Papyrus)hay da (Parchment) c ng li thnh


sch,nhngloivtliunykhngbotnclunnngynayttcccnguynbnKinhThnhkhngcnna.Ngi
tachcngilicccbnsaomthi,ccbnsaovntiptccchplitrncngvtliulgiychthohay
da,tthhnychonthhktip,ngitatiptcsaochpkhithyccbnsaocbturchnt,cthcho
ti khi my in c pht minh th ngi ta khng cn phi chp bng tay na. Cc bn sao c ghi chp chnh xc t
nguynbnnnccbnsaocgitrnhnguynbn.Hinnayccbnsaortcclutrrtcnthntrongcc
vinbotng.CrtnhiubnsaoKinhThnh,xinchkranhngbnquantrngnhtcncbit:

1.CcbnsaoCucc:

*BnGeniza:cchpvokhong400AD,gmnhiuschtrongCucbngtingHbrvAram.ctmthy
vonm1947tiNhhicangiDoThiCairo,Aicp.

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 2/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

*BnMassoretic:cthchintrongnhngnm500AD900AD.ylbnsaoKinhThnhrttiuchuncangiDo
Thi.Nhngthnhvintrongbansaochpphituntheonhngquynhrtnghimnhtkhngthxyranhng
saist.

*BnCairoCodex:DodnghBenAsherthchinvonm895A.D.BnnycsaochptbnMassoretictiuchun
nitrn.

*BnAleppoCodex:CngdodnghBanAshersaochpvhonttvo950A.D.ctmthyvonm1958.Bng
nyrtqugi.

BnAleppoCodex

*CunBinCht(DeadSeaScrolls):CthnivictmthyccCunBinChtgmccbnsaocahuhtccsch
trongCuc(ngoitrschxt)lmtskhmphtuytvinhtthk20cangnhkhocsphmph
quantrngnyxatanmisnghingcaconngivtnhkhngxcthtcaccbnsaoKinhThnhclu
truyntrc.

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 3/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

Cc bn sao ny trc ht c mt cu b chn chin v tnh pht hin vo nm 1947, trong mt hang ng vng
Qumran,phatybccaBinCht(nncgilCunBinCht).Sau,trongkhongthigiant1947n1956,
ccnhkhoctmrahn800cunschcxatrong10hangngkhc,30%cctiliulccbnsaoKinh
Thnhchptay,phnnhiubrchthnhnhiumnh.

CcCunBinChtlbngchngchothycChaTribotnLicaNgivlnguntiliuquginygipcho
cngvicsaochpvdchthutKinhThnhvsaucchnhxchnvrrnghn.

BnsaoKinhThnhcaCunBinCht

2.CcbnsaoTncc:

*BnJohnRylands(130A.D.):cxemlbnsaoTncluinht,hinclutrtiThvinJohnRylands,
thnhphManchester,ncAnh.

*BnBodmerPapyrusII(150200A.D)

* Bn Chester Beaty (200 A.D): c vit trn giy ch tho, ang c lu gi ti Vin Bo Tng Beaty, Dublin, nc
Ireland.

* Bn Codex Sinaiticus (350 A.D): ang c lu gi ti Vin Bo Tng Anh Quc. Bn ny b rch nt lm 800 mnh,
nhngchuyngiaphchiphilpghpchnglivinhau.Xemhnhbndi.

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 4/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

MttrangtrongbnSinaticussaukhiphchi.

TinsScotMcKendricknhnxt:"BnSinaiticuslmttrongnhngtcphmvinhtcaconngi.Vnbnc
hn1.600nmtuinylcnhcachngtanhnvosphttrinbanucaoCcvgpphngiithchcho
cuhi:Kinhthnhctruyntinyquaikhcnhthno?

*BnCodexWashingtonensis(450A.D):

BnCodexWashingtonensis

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 5/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

D.Ccbndchc:

*BnAramaicTargum(400B.C):ylbndchCucsangtingAram,lngnngthngdngcadnDoThik
tkhibluyBabyln.BndchnypngnhucuhiubitCuccangiDoThinitingAram.

*BnByMi(Septuagint):LbnKinhThnhNgKinhbngngnngHylpchnhthnhvokhongnm250
B.C.BnBymiraitronggiaionthgiichunhhngcavnchngHylp,nhngngiDoThisnglulc
ccnckhckhngccKinhThnhbngtingHbr,hcncquynKinhThnhvitbngngnngHylp.
CngtrnhphindchttingHbrsangtingHylpccthchinbi72nhdchthutthngthotingHy
lp,ctuynchnt12chiphiYsran(michiphi6v),hcginAlexandria,tdisbotrcavua
PtolemyPhiladelphiancAicp.72vnyhonttphindchNgKinhtrongsut72ngynncgilBn By
Mi(LXX).SaunyccschkhctrongCuccngctiptcdchsangtingHylpbicchcgikhcvc
nhpchungvoBnByMi.

BnByMi(septuagint)

TrongthikHiThnhutin,ccCcnhnthngtrchdnnhngcuKinhThnhCuctBnByMiny.

*CcBnDcht180A.D.n300A.D.:LccbndchTncsangtingLatin,SyriacvCoptic.Cthk:BnOld
Latin(195A.D.),bnTheOldSyriac(300A.D)vbnTheCopticVersion(300A.D)

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 6/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

*BnVulgate(405A.D):LbndchcCucvTncsangtingLatin.TcgiBnvulgatelJerome,lmttu
s Cng Gio, ng rt thng tho ting Latin nn c Gio hong Damacus I giao trch nhim phin dch ton b Kinh
Thnh sang ting Latin. Bn dch ca Jerome chnh xc nn c Gio Hi Cng Gio Lam cng nhn c gi tr tng
ngvibnKinhThnhTingHbrcaCucvHylpcaTnc.Ngoira,BnVulgatecngcHiNgh
Trentnm1546chnhthccngnhnlbnKinhThnhchuncaGioHiCngGio.

BnKinhThnhTnCucVulgate

*BnFirstEnglishTranslation(1380A.D.):ylbnKinhThnhtonbutinbngAnhngdo John Wycliffe thc


hin.iucnchlJohnWycliffekhngdchtrctiptnguynbntingHbrvtingHylpmdchtbn
Vulgatenitrn.

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 7/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

BnKinhThnhAnhngJohnWycliffe

E.KinhinCuc(CanonofTheOldTestament):

Gm39sch,cphnloinhsau:

*5SchLutPhp:

SngThKXutDpTKLviKDnSKPhcTruynLutLK

*12SchLchS:

GisuCcQuanXtRutISamunIISamunICcVuaIICcVuaISKIISKxra
Nhmixt.

*5SchThVn:

GipThiThinChmNgnTruynoNhCa.

*17SchTinTri:

sai Girmi Ca Thng xchin anin s Gin Amt pia Gina Mich Na
humHabaccSphniAghXachariMalachi.

F.KinhinTnc(CanonofTheNewTestament):

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 8/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

Gm27schcphnchianhsau:

*4SchPhcm:

MathiMcLucaGing.

*1SchLchSHiThnh:

CngVCcS.

*21SchThTn:

Rma I Crinht II Crinht Galati phs Philp Clse I Tsalnica II Tsalni


caITimthIITimthTtPhilmnHbrGiacIPhierIIPhierIGingIIGingIII
GingGiue.

*1SchTinTri:

KhiHuyn.

G.CcNgoiKinh(Apocrypha)

Gm15schnhsau:

TnschNinbiucim

WisdomofSolomon30B.C.Giohun

Ecclesiasticus32B.C.Giohun

Tobit200B.C.TiuthuytTnGio

IEsdras150B.C.Lchs&Truynthuyt

IMaccabees110B.C.Lchs

IIMaccabees100B.C.Lchs&Truynthuyt

Judith150A.D.Tiuthuyt

Baruch100A.D.TinTri

LetterofJeremiah200B.C.TinTri
http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 9/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

IIEsdras100A.D.TinTri

AdditionstoEsther130B.C.Truynthuyt

PrayerofAzariah*100.B.C.Truynthuyt

Suzanna(Daniel13)100B.C.Truynthuyt

Bel&theDragon(Daniel14)100B.C.Truynthuyt

PrayerofManasseh150B.CTruynthuyt

[*PrayerofAzariahcnctnkhclSongofThreeHebrewChildren]

H.KinhinTncccnctrnnhngtiuchunno?

Tcuithkthnhtchonthkth4,xuthinrtnhiutcphmdonhiutcgivitratcholcgitrnh
KinhThnh,tcholcssoidncaCha,trongcnhiuschmngitakhngbitrtcgithtlai,cnhiu
schmodanhtcgilccs!iunyanmtvnlcnphnbitgianhngschthuckinhin,tcl
ccThnhLinhsoidnvinhngschcvitmkhngcssoidn.CcgiophcaHiThnhskhaia
ranhngchunmc(criteria)quanhgimtquynschcgitrkinhin.Ccschcchnlmkinhin
phihicctiuchunsau:

1.SchcnphichangthmquyncaS.CnghaldochnhSvitra,lnhngngicChaJesus
kugilmShoccvitbinhngngitngitheoChaJesus,chngkintnmtcuciChaJesus,nghe
tntaisdydcaChaJesusvcngcccScngnhn,vnhngtcginygngiviccS,cngtc
viccS.

2.Nidungcaschchangnhngsdydphiphhpvimumccactin(Ruleoffaith)mChaJesus
truyndyvcquynnnglmthayinpsng.

3.SchcHiThnhutincngnhnlLicacChaTri.

4.SchbytvcChaTrigingnhCucbytvcChaTri.

Cncvocctiuchunnutrn,mtskhnhiuccschxuthintrongthikHiThnhutinkhngc
klkinhin,xinlitkvicun:

*TinLnhcaNicem:KvccviclmcaquantngcPhilt.

*TinLnhcangiHbr:Thmvo4schPhcmkinhin.

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 10/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

*TinLnhcaPhier:MangtinhthnbiDoThi.

*TinLnhcaMathi(Schgimo):KnhiuphplChaJesuslmkhicnnh.

*TinLnhcaThma:ThutisngChaJesuslc512tui,Chalmnhiuphplnhmthamntnhtmca
trcon.

*TinLnhcaGisp:NhmtnsngGisp.

*Maribinha:NhmmcchtnvinhvthlybMari.Thnxccabcemlnthinng.

*Marisinhra:NhmmcchtnvinhbMari.

*v.v

I.CcbninKinhThnhutin:

Chngtartkhxcnhchnhxcnmnomyinlnutincphtminh,vcngvicinnkhiutnhng
thitbrtthsridndnchonthintheothigiandi,qutrnhnykodinhngtrmnm.Tuynhin,iu
ngchlktkhimyincphtminh,ngitakhngcnphitiptcsaochpKinhThnhbngcchvittay
namyingipinKinhThnhnhanhchnghn,vislngrtln,vclintcxutbnchonngyhmnay.
XinchknhngbnKinhThnhutincxutbndidngbnin(printedBible):

*BnGutenberg(1456):ylbninKinhThnhutinbngtingLatin.

*BnErasmus(1514):ylbninTncbngtingHylp.

*BnPolyglotBible(1522):BninCucbngtingHbr,Aram,HylpvLatinphnTncbngtingHylp
vLatin.VtrnhbynhiungnngsongsongvinhaunnbKinhThnhnygmttc6cun.

*BnKingJamesVersion(1611):VitttlKJV.ylbntingAnh,cphindchtheonguynngHbr,vHy
Lp.

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 11/12
6/29/2017 LchsquynKinhThnh

BninKinhThnhutin(1456)BnPolyglotBible,angnng(1522)

K.KtLun:

KinhThnhlLicacChaTribanchoconngi,conngihiubitvngtodngnnmnhbitvmc
chcacChaTriiiviconngibitvchngtrnhcuricacChaTridnhchoconngi,con
ngicvtuntheohuchoccuvsngtheotiuchuncacChaTri.Vtmmcquantrngnhvynn
chngtacththyrcChaTrigngivlutruynLicaNgitriquasutnhiuthiichonngynay.
Kinh Thnh khng nhng tn ti trn vn kin l mt quyn sch nhng cn tn ti mi mi trong lng ca tt c mi
ngi,lnhngaitinquytKinhThnhchnhlLicacChaTri.Thtngnhtintrisai40:8chp:

Ckh,hoarngnhnglicacChaTrichngtacnmiii!

http://www.gianggiaithanhkinh.net/Tim%20Hieu%20Quyen%20Kinh%20Thanh/LichSuQuyenKinhThanh.html 12/12

You might also like