60
S 8 - 2008
thng thc tn gio
Hi ng gim mc Vit Nam
C cu t chc, cc k i hi v ng hng mc v
C cu t chc
Ma xun nm 1975, t nc Vit
Nam thng nht. Sau 21 nm chia thnh
gio hi hai min, n thi im ny Gio
hi Cng gio Vit Nam mi nn mt.
Sau mt thi gian chun b, t ngy 24
n ngy 30 thng 04 nm 1980, ti H
Ni, Th nc Cng ho X hi Ch
ngha Vit Nam, Hi ngh cc Gim mc
ton quc ca Gio hi Cng gio Vit
Nam c nhm hp, thnh lp mt t
chc tn gio ly tn l Hi ng Gim
mc Vit Nam (HGMVN). Hi ng
nh ra c cu t chc, nguyn tc lm
vic, sinh hot.
y l Hi ng Gim mc u tin
ca Cng gio Vit Nam sau khi nc
nh hon ton thng nht. Kt thc hi
ngh, HGMVN ra Th chung, t r quan
im: Sng Phc m gia lng dn tc
phc v hnh phc ca ng bo.
Tuy nhin, trc thi im 1980,
Min Nam thnh lp Hi ng Gim
mc Vit Nam.
Cn c vo s ph chun ca To
Thnh La M ngy 24-2-1967 th
HGM c coi l c quan cao nht ca
Gio hi Min Nam. Theo Cng ng
Vatican II, HGM, l ni quy t cc v
Nghin cu Tn gio.
Nguyn Hng Dng(*)
lnh o Gio hi trong mt quc gia, hay
mt a phng lin i thi hnh phn s
mc v, li ch m Gio hi cng hin
cho con ngi c pht trin hn, nht
l nh cc hnh thc tng v nhng
phng php thch hp vi hon cnh
hin i (xGM 38, 1). Cn theo B Gio
lut 1983, iu 447: Hi ng Gim mc,
mt nh ch c tnh cch thng trc, l
mt on th ca cc Gim mc thuc
mt quc gia hoc mt lnh th nht
nh, ng thi hnh mt vi nhim v
mc v i vi cc tn hu thuc lnh th
, nhm c v thin ch ln lao hn c
m Gio hi cng hin cho mi ngi,
nht l qua cc hnh thc v phng thc
- lm tng c thch ng vo nhng
hon cnh ca tng thi v tng ni, theo
quy tc lut nh. Nh vy HGM c
mc ch va cc v gim mc c dp
phi hp hot ng ca mnh cht ch
hn vi cc gim mc khc, va cc v
gim mc quy nh nhng iu kin hnh
thc v phng php lm tng thch
hp vi hon cnh tng a phng.
Trong mt s cng vic no , Gio
hi Cng gio Min Nam c quyn quy
nh v gii quyt theo nhng quy ch
*. PGS. TS. Vin Nghin cu Tn gio.
Nguyn Hng Dng. Hi ng Gim mc Vit Nam
trn m khng ph thuc vo To Thnh
La M. l vn lin quan n mc
v hoc phng v, ngha v l phng
thc mang li li ch cho gio hi hoc
nhng hnh thc l nghi ca gio hi cho
ph hp vi mi a phng. Nhng vn
c lin quan n tn l hoc n ngha
v ca gim mc c quy nh trong
B Gio lut th phi do To thnh La
M quy nh.
Hi ng Gim mc Min Nam c
thnh lp t thng 2 nm 1967, nhng
nhng t chc mc v ca Gio hi Min
Nam vi cc U ban Gim mc do cc
min m nhim ch mi c trin khai
vo thng 2 - 1971 v hon thnh vo
thng 5 - 1971. y l s thay i ln v
c cu ca Gio hi Min Nam theo ng
tinh thn canh tn ca Cng ng
Vatican II v nhng ngh quyt quan
trng ca Hi ng Gim mc Chu
nhm thch ng vi iu kin v hon
cnh Min Nam(1).
Trong h thng t chc Gio hi La
M, nc Php l nc c cch chia
min t lu, nhng nt mi ca Gio hi
Min Nam l mi min u c gim mc
a phng ph trch, c trch mt u
ban v chu trch nhim trc HGM.
Trn nguyn tc, HGM c gng to
mt s lin kt gia hng gio phm, tu
s v gio dn ti min Nam v:
Do c cu thnh phn, mi u ban do
mt gim mc mt min ph trch v
cng vic i hi cc gim mc phi c
mt ti cc min khc nhau nn mi ln
hp mt U ban Gim mc no cp
ton Min Nam th hu ht cc gim mc
phi c mt. y l dp cc gim mc
gp g, trao i bn bc cng vic.
61
Mi U ban u c nhiu linh mc
tham gia, mt s linh mc c giao
nhim v ng u cc tiu ban, c cu
trn to iu kin cho cc linh mc cng
tc cht ch vi gim mc.
Trong cc u ban ca HGM, gio dn
cng c tham gia mt s mt v phng
v v truyn thng x hi. Th k on
v cc tiu ban thuc U ban Gim mc
c trch u do gio dn m nhn. V
vy m hng gio phm cng c dp
cng tc vi gio dn.
V hnh thc c s lin kt, nhng
thc t s cng tc trn khng c gio
dn v tt c linh mc bit ti, v h
khng i din cho mt on th no.
V phng php lm vic: HGM c 4
u ban theo nhng nhim v khc nhau.
Cc U ban chu trch nhim cng vic
ca mnh trc HGM.
HGM lm vic trn tinh thn tp
th, v d nh k hoch cng tc ca mt
min do cc gim mc trong min hi
tho sau phi gi cho cc gim mc
ca cc min khc gp xy dng.
Mi vn khi c HGM quyt
nh th cc a phng phi tuyt i
chp hnh.
Nh vy, theo tinh thn ca Cng
ng Vatican II, Gio hi Cng gio Min
Nam ch ng trin khai thnh lp
HGM. Cho n ngy Min Nam thng
nht, do iu kin lch s HGM Min
Nam khng cn hot ng. Trong iu
1. Hi ng Gim mc Chu hp ti Manila,
Philippine t ngy 23 n ngy 29/11/1970 vi s
tham gia ca 8 Hng y, khong 180 Tng Gim mc
v Gim mc. ti m i hi bn l: S ng
gp ca Gio hi vo cng cuc pht trin cc dn
tc Chu.
61
62
kin t nc thng nht, c s quan
tm ca ng v Nh nc, i hi Gim
mc ton quc c nhm hp ti H Ni.
Th chung 1980, phn th nht:
Thng tin v i hi Gim mc ton quc
cho bit: K t lc thnh lp Hng Gio
phm Vit Nam vo nm 1960, v nht l
t ngy Nc nh c thng nht,
chng ta u c mong c cuc hp ny.
To Thnh v ring c Thnh Cha
Gioan Phaol II mi khi c dp cng lun
by t mt tm tnh nh vy, din t
mun ca chnh Cng ng Vatican II.
V th chng ta thnh tht bit n
Chnh ph gip v to iu kin
thun li cho i hi ny.
HGMVN i hi ln ny Duyt li
ni quy v t li c cu ca HGMVN.
Kt thc i hi, mt bn quy ch c
ban hnh vi tiu : Quy ch Hi ng
Gim mc Vit Nam. Bn Quy ch
HGMVN gm 5 mc, 32 iu.
Cn c vo Quy ch Hi ng Gim
mc Vit Nam cng b ngy 1 - 5 - 1980,
cc bn D tho Quy ch v Ni quy Hi
ng Gim mc Vit Nam nm 1994 -
1995 v 2000, c cu t chc ca Hi
ng Gim mc Vit Nam nh sau:
- Hi ng Gim mc Vit Nam l mt
t chc c tnh cch php nhn, gm tt c
cc gim mc ang thi hnh phn s mc
v ni cc gio phn ti nc Vit Nam.
Nhim v ca t chc ny l c v tnh lin
i pht huy cc thin ch m Gio hi
cng hin cho Dn Cha bng cc hnh
thc tng v cc phng php thch hp
vi hon cnh ca thi i, trong tinh thn
gn b vi dn tc v t nc.
- Tr s ca Hi ng Gim mc Vit
Nam:
Nghin cu Tn gio. S 8 - 2008
+ Vn phng 1: Ta Tng gim mc
H Ni.
+ Vn phng 2: Trung tm Cng gio
thnh ph H Ch Minh.
- Thnh vin ca Hi ng Gim mc
Vit Nam gm:
+ Tt c cc gim mc gio phn ti
Vit Nam v cc v chiu theo Gio lut
iu 368 v 427, 1 c ng ha vi
Ngi.
+ Cc Gim mc ph v Gim mc
ph t ca cc Gim mc gio phn.
+ Cc gim mc hiu ta khc ang
m nhn mt nhim v c bit do Ta
Thnh hay do Hi ng Gim mc Vit
Nam y thc (GL 448,1; 450,1).
- Hi ng Gim mc Vit Nam ly mc
ch xy dng Gio hi mu nhim - hip
thng - truyn gio v phc v con ngi
trong x hi lm im quy chiu cho mi
sinh hot v quyt nh ca mnh.
+ Hi ng Gim mc Vit Nam vn
lun tn trng quyn bnh ca cc gim
mc gio phn l quyn thng thng,
ring bit v trc tip (GL 381,1). Tt
c cc gim mc phi hp thnh mt Hi
ng gim mc, hi hp nh k, trao i
cc sng kin v cc d phng xut pht
t s khn ngoan v kinh nghim, nhm
tm kim v pht huy nhiu phng thc
phc v hu hiu, ng thi nh hng
tinh thn tp th vo nhng thc hin
tn gio c th trn tt c cc gio phn.
+ Cc gim mc cng tc vo vic son
tho quy ch ca Hi ng Gim mc v
khi c Ta Thnh ph chun, cc
ngi phi chp nhn v thi hnh.
+ Cc gim mc thng xuyn tham
d vo cc bui hp, ng gp nhng
62
Nguyn Hng Dng. Hi ng Gim mc Vit Nam
sng kin tch cc, nghin cu cc vn
mc v v li ch ca cc linh hn v s
hip thng gia cc gio hi a phng.
Hi ng Gim mc Vit Nam hot
ng trong tinh thn lin i v hip
thng vi c Gio Hong v vi cc hi
ng gim mc trn th gii, c bit vi
cc hi ng gim mc Chu.
- i hi ng gim mc Vit Nam
c tin hnh 3 nm mt ln. i hi
thng l mi nm mt ln. C th c hp
ngoi l nu thy c vn quan trng.
Hi ng Gim mc Vit Nam ch c
th ban nhng sc lnh tng qut trong
nhng vn m lut chung n nh
hoc c Ta Thnh y nhim cch c
bit bng t sc hay do yu cu ca chnh
Hi ng Gim mc. Hi ng Gim mc
Vit Nam n nh th thc cng b v
thi gian cc sc lnh bt u c hiu lc.
Gim mc gio phn phi chp nhn
nh c hiu lc php l t quyn ti
thng ca Gio hi v truyn thi hnh
trong gio phn cc quyt nh hay sc
lnh c Hi ng Gim mc Vit
Nam biu quyt hp php v Ta Thnh
chun y.
i vi quyt nh hay hng dn
khng c hiu lc php l bt buc, gim
mc gio phn trong tinh thn hp nht
v bc i, s nhn danh thm quyn ca
ngi m cng b v truyn thi hnh.
- Ban Thng v Hi ng Gim mc
Vit Nam.
V thm quyn:
+ L i din ca Hi ng Gim mc
Vit Nam.
+ Chm lo thc hin cc quyt nh
ca Hi ng Gim mc Vit Nam.
63
+ ra chng trnh ngh s cho hi
ngh ca Hi ng Gim mc Vit Nam.
+ Bo m tnh lin tc trong cc
ng hng mc v chung ca Hi ng
Gim mc.
+ Gii quyt cc vn thng thng
gia cc ln hi ngh ca Hi ng Gim
mc.
+ T chc bu Ban Thng v cho
nhim k mi.
Nhim k Ban Thng v Hi ng
Gim mc Vit Nam l 3 nm v chm
dt sau hi ngh bu c.
V c cu:
Ban Thng v Hi ng Gim mc
Vit Nam gm:
+ Gim mc Ch tch.
+ Mt hay nhiu gim mc Ph Ch tch.
+ Gim mc Tng Th k.
+ Mt hay nhiu gim mc Ph Tng
Th k. Ph Tng Th k c th l linh
mc.
+ Cc gim mc ch tch y ban c th
c mi vo Ban Thng v.
- Hi ng Gim mc Vit Nam c Vn
phng Tng th k gip vic.
- Hi ng Gim mc Vit Nam c cc
y ban Gim mc nhm p ng nhu cu
mc v hin ti.
C cu t chc Hi ng gim mc
Vit Nam ngy cng gn nh. T ch c 2
ph ch tch (ln 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) n ch
cn 1 (ln 8,9, 10). V Ph Tng Th k t
ch c 3 (ln 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) n ch cn
1 (ln 8, 9, 10).
Cc y ban Gim mc ngc li, do
nhu cu li c xu hng tng. T ln i
63
64
hi 1 n ln i hi 6 c 3 y ban Gim
mc, i hi ln 7 c 4 y ban Gim mc.
Bt u t nhim k 2001 - 2004 c 9
y ban. Tuy nhin, Hi ng Gim mc
Vit Nam lin kt y ban Gim mc
v Phng t vi y ban Gim mc v
Thnh nhc v Ngh thut Thnh thnh
mt Lin y ban, y ban v Gio l vi y
ban v Thnh Kinh thnh y ban Gio l
c tin, v lp y ban mi l y ban
Gim mc v Bc i x hi(2).
i hi ln th 10 (2007 - 2010) c 15
y ban.
Cc k i hi
n nm 2007 HGMVN tri qua
10 k i hi.
1. i hi ln th 1: T ngy 24 n
ngy 30-4-1980, ti To Tng Gim mc
H Ni. i hi c 33 v hng y (HY),
tng gim mc (TGM) v gim mc (GM)
ca 24/25 gio phn v d.
Ban Thng v gm:
Ch tch: Hng y Giuse Maria Trnh
Vn Cn. TGM H Ni (1921-1990).
Cc ph ch tch: TGM Phaol Nguyn
Vn Bnh, TGM thnh ph H Ch Minh
(1910 - 1995), TGM Philpph Nguyn
Kim in, TGM Hu (1921-1988).
Tng th k: GM Giuse Nguyn Tng
Cng (Hi Phng).
Cc ph tng th k: GM Phaol Phm
nh Tng (Bc Ninh), GM FX Nguyn
Quang Sch ( Nng), GM Emmanuel
L Phong Thun (Cn Th).
U ban Phng t: GMJB Bi Tun
(Long Xuyn).
U ban Linh mc, Tu s: GM Phaol
Hunh ng Cc (Quy Nhn).
Nghin cu Tn gio. S 8 - 2008
U ban Gio dn: GM Giuse Phan Th
Hinh (Hng Ho. 1928-1989).
2. i hi ln th 2: Hp ngy 5-5-
1983 ti H Ni vi 29 v gm HY, TGM,
GM.
i hi bu Ban Thng v (1983-
1986), ti c t nhim k I (1980 1983),
ngoi tr hai chc danh sau. GM FX
Nguyn Vn Sang (H Ni) vi chc v
Tng th k thay GM Giuse Nguyn Tng
Cng v GM Phr Phm Tn (Thanh
Ho) gi chc ch tch U ban Gio dn
thay GM Giuse Phan Th Hinh.
3. i hi ln th 3: Hp t ngy 10
n ngy 18-5-1986 ti H Ni vi 28 v
gm HY, TGM, GM. Ban Thng v
nhim k III (1986-1989) nh Ban
Thng v nhim k II, ch c 3 thay i,
GM Phr Trn Thanh Chung (Kon Tum)
lm Ph Tng th k thay GM Nguyn
Quang Sch, GM Nguyn Vn Ho (Nha
Trang) ph trch U ban Linh mc, Tu s
thay GM Hunh ng Cc v GM
Batlm Nguyn Sn Lm ( Lt) c
trch U ban UB Phng t thay GM Bi
Tun.
4. i hi ln th 4: Hp t ngy 6
n 14-12-1989 ti H Ni vi 25 gim
mc tham d. Ban Thng v gm:
Ch tch: GM Phaol Nguyn Minh
Nht (Xun Lc).
Hai ph ch tch l Phr Nguyn Huy
Mai (Ban M Thut) v GM FX Nguyn
Vn Sang (H Ni).
Tng th k: GM Emmanuel L Phong
Thun (Cn Th).
2. Vit phn ny chng ti ch yu da vo ngun t
liu chng 16 - Hi ng Gim mc Vit Nam,
trong cun: Gio hi Cng gio Vit Nam, Nim
gim 2005.
64
Nguyn Hng Dng. Hi ng Gim mc Vit Nam
Ba ph Tng th k l GM Phaol
Phm nh Tng (Bc Ninh), Phr Trn
Thanh Chung (Kon Tum) v Niclas
Hunh Vn Nghi (Phan Thit).
y ban Phng t: GM Bat Lm
Nguyn Sn Lm ( Lt).
U ban Linh mc, Tu s v Chng
sinh: GM Phaol Nguyn Vn Ho (Nha
Trang).
U ban Gio dn, x hi: GM Alsi
Phm Vn Nm (Thnh ph H Ch
Minh).
5. i hi ln th 5: Hp t ngy 12
n ngy 19-10-1992 ti H Ni vi 26
Gim mc. Ban Thng v mi gm:
Ch tch: GM Phaol Nguyn Minh
Nht (Xun Lc).
Cc ph ch tch: GM Hunh ng
Cc (Quy Nhn) v GM FX Nguyn Vn
Sang (H Ni).
Tng th k: GM Emmanuel L Phong
Thun (Cn Th).
Cc ph Tng th k: GM Phao l
Phm nh Tng (Bc Ninh), GM Niclas
Hunh Vn Nghi (Phan Thit), GM
Phr Trn Thanh Chung (Kon Tum).
U ban Phng t: GM Batlm
Nguyn Sn Lm ( Lt).
U ban Linh mc, Tu s v Chng
sinh: GM Phaol Nguyn Vn Ho (Nha
Trang).
U ban Gio dn: GM Phr Nguyn
Vn Nhn ( Lt).
6. i hi ln th 6, hp t 25-9 n 1-
10-1995 ti H Ni, vi 25 Gim mc:
Ban Thng v mi gm.
Ch tch: HY Phaol Phm nh
Tng, TGM gio tnh H Ni.
65
Cc ph ch tch: GM Niclas Hunh
Vn Nghi v Phaol Nguyn Vn Ho.
Tng th k: GM Batlm Nguyn
Sn Lm (Thanh Ho).
Ph TTK: GM Phaol L c Trng
(H Ni), GM Phr Trn Thanh Chung
(Kon Tum) v GM JB Phm Minh Mn
(M Tho).
U ban Phng t: GM Emmanuel L
Phong Thun (Cn Th).
U ban Linh mc, Tu s, Chng sinh:
TGM Stphan Nguyn Nh Th (Hu).
U ban Gio dn: GM FX Nguyn Vn
Sang (Thi Bnh).
7. i hi ln th 7: Hp t ngy 11
n 17 10 1998 ti H Ni, c 25 HY,
TGM, GM thuc 22/25 gio phn v hai
linh mc gim qun (Hng Ho + Ph
Cng) tham d.
Ban Thng v mi gm:
Ch tch: HY Phaol Phm nh
Tng: TGM gio tnh H Ni.
Ph Ch tch th nht kim th qy:
GM Niclas Hunh Vn Nghi (Phan
Thit).
Ph ch tch th hai: GM Phaol
Nguyn Vn Ho (Nha Trang).
Tng Th k: GM Batlm Nguyn
Sn Lm (Thanh Ho).
Cc Ph Tng th k: GM Phaol L
c Trng. GM Ph t H Ni, GM
Phr Nguyn Vn Nhn ( Lt), GM
Phr Nguyn Vn Nho (Nha Trang).
U ban Phng t: TGM JB Phm
Minh Mn (thnh ph H Ch Minh).
U ban Thnh nhc: GM Phaol
Nguyn Vn Ho (Nha Trang).
65
66
U ban Linh mc, Tu s v Chng
sinh: TGM Stphan Nguyn Nh Th
(Hu).
U ban Gio dn: GM FX Nguyn Vn
Sang (Thi Bnh)(3).
8. i hi ln th 8: Hp t ngy 17
n 22-9-2001 ti H Ni, vi s tham d
ca mt HY, hai TGM, 24 GM, hai LM
gim qun (Hng Ho + Hi Phng).
Ban Thng v mi gm:
Ch tch: GM Phaol Nguyn Vn Ho
(Nha Trang).
Ph ch tch kim th qu: HY TGM
GB Phm Minh Mn (thnh ph H Ch
Minh).
Tng Th k: GM Phr Nguyn Son
(Quy Nhn).
Ph Tng th k: GM Giuse Ng
Quang Kit (Lng Sn).
U ban Gio l c tin: GM Phaol Bi
Vn c (M Tho).
U ban Phng t: GM Phr Trn
nh T (Ph Cng).
U ban Gio s v Chng sinh: GM P.
Nguyn Bnh Tnh ( Nng).
U ban Tu s: GM Giuse Hong Vn
Tim (Bi Chu).
U ban Gio dn: GM FX Nguyn Vn
Sang (Thi Bnh).
U ban Vn ho: GM Giuse V Duy
Thng (Thnh ph H Ch Minh).
U ban Phc m ho: GM Phr
Nguyn Vn Nhn ( Lt).
U ban Thnh nhc v Ngh thut
thnh: GM Phr Nguyn Vn Nho (Nha
Trang). (Qua i ngy 21 - 5 - 2003. T
thng 10 - 2003, GM Stphan Tri Bu
Nghin cu Tn gio. S 8 - 2008
Thin l ch tch UBGM v Thnh Nhc.
UBGM v Ngh thut Thnh c sp
nhp vo UBGM v Phng t).
y ban Bc i x hi: GM Phaol
Nguyn Thanh Hoan (Phan Thit).
9. i hi ln th 9: Hp t ngy 27/9
n ngy 1/10/2004, ti Ta Tng Gim
mc H Ni. i hi bu Ban Thng v
v nhn s ca cc y ban thuc Hi
ng.
Ban Thng v gm:
Ch tch: GM Phao l Nguyn Vn
Ha (Nha Trang).
Ph ch tch, kim Th qy: HY, TGM
GB Phm Minh Mn (Thnh ph H Ch
Minh).
Tng Th k: GM Phr Nguyn Son
(Quy Nhn).
Ph Tng Th k: GM Giuse Ng
Quang Kit.
9 y ban ca Hi ng Gim mc Vit
Nam l:
U ban v Phng t v Ngh Thut
Thnh: GM Phr Trn nh T.
U ban v Thnh Nhc: GM Stphan
Tri Bu Thin.
U ban v Phc m ha: GM Phr
Nguyn Vn Nhn.
U ban v Bc i x hi: GM Phao l
Nguyn Thanh Hoan.
U ban v Gio l c tin: GM Phao l
Bi Vn c.
U ban v Vn ha: GM Giuse V Duy
Thng.
3. Theo bo: Ngi Cng Gio Vit Nam: S 50, 51,
52. 1998, c i chiu vi cun Gio hi Cng gio
Vit Nam, nin gim 2004, Nxb. Tn gio, H Ni
2004.
66
Nguyn Hng Dng. Hi ng Gim mc Vit Nam
U ban v Gio s v Chng sinh: GM
Antn Nguyn Huy Chng.
U ban v Tu s: GM Giuse Hong Vn
Tim.
U ban v Gio dn: GM Giuse
Nguyn Ch Linh.
C s thay i v nhn s i vi hai y
ban: y ban Gim mc v Gio dn (GM
Giuse Nguyn Ch Linh thay GM FX.
Nguyn Vn Sang), y ban v Gio s v
Chng sinh (GM Antn Nguyn Huy
Chng thay GM P. Nguyn Bnh Tnh)(4).
i hi ln th 10: i hi Hi ng
Gim mc Vit Nam ln th 10 t chc
ti Ta Tng Gim mc H Ni, t 08
n 12 thng 10 nm 2007. i hi
bu Ban Thng v v Ch tch cc y
ban cho nhim k 2007 - 2010.
Ban thng v gm:
Ch tch: GM Phr Nguyn Vn
Nhn
Ph ch tch: GM Giuse Nguyn Ch
Linh
Tng th k: TGM Giuse Ng Quang
Kit
Ph tng th k: GM Giuse V c
Minh
15 y ban ca Hi ng Gim mc
Vit Nam l:
U ban Gio l c tin: GM Phaol Bi
Vn c.
U ban Kinh Thnh: GM Giuse V
c Minh
U ban Phng t: GM Phr Trn
nh T
U ban Ngh thut Thnh: GM Phr
Trn nh T
67
U ban Thnh nhc: GM Phr
Nguyn Vn Ho
U ban Loan bo Tin mng: GM Micae
Hong c Oanh
U ban Gio s - Chng sinh: GM
Antn V Huy Chng
U ban Tu s: GM Giuse Hong Vn
Tim
U ban Gio dn: GM Giuse Trn Vn
Tiu
U ban Mc v Gia nh: GM Giuse
Chu Ngc Tri
U ban Mc v Gii tr: GM Giuse V
Vn Thin
U ban Di dn: HY Gioan B. Phm
Minh Mn
U ban Bc i x hi: GM aminh
Nguyn Chu Trinh
U ban Vn ho: GM Giuse V Duy
Thng
U ban Truyn thng x hi: GM
Phr Nguyn Vn (5)
ng hng mc v
ng hng mc v ca Hi ng
Gim mc Vit Nam m chng ti cp
y l thng qua cc Th chung hoc
Th chung mc v. Tuy nhin chng ti
ch yu ch tp trung vo Th chung
nm 1980, cc Th chung, Th mc v
khc chng ti ch chn v phn tch khi
xt thy cn thit.
Ni dung Th chung nm 1980 gm 3
phn: Phn th nht thng tin v i hi
4. Vn phng Tng Th k Hi ng gim mc Vit
Nam. Gio hi Cng gio Vit Nam, Nin gim
2005, Nxb. Tn gio, H Ni 2005, tr. 287.
5. Nguyt san Cng gio v Dn tc s 154 (thng
10/2007), tr. 98.
67
68
Gim mc ton quc; Phn th hai ni v
ng hng mc v; Phn th ba ng
li vi cc thnh phn dn Cha; Cui
cng l kt lun vi tiu : Qu kh,
hin ti v tng lai.
* Bi v: L Hi Thnh trong lng Dn tc
* *
i Hi ng Gim mc Vit Nam tin
hnh i hi ln th 1 trong iu kin
t nc thng nht, i ln ch ngha x
hi, vi Gio hi l tinh thn canh tn
ca Cng ng Vatican II (1962-1965),
c bit l sau nhng th k thng trm
ca hot ng truyn gio pht trin o
Cng gio Vit Nam. y c l l thi
im thun li nht cc gim mc,
nhng ngi ng u Gio hi a
phng ca Gio hi Cng gio Vit Nam,
t nhn nhn nh gi li mnh mt cch
nghim khc nht trong qu kh v nh
ra ng hng mc v tng lai. Cch
nhn vo qu kh ca HGMVN l cch
nhn bin chng: "ng nhn qu kh vi
mc cm v phn on tiu cc. Lch s
lun pha ln nh sng v bng ti, cng
nh i sng nhng ngi con ca Cha
vn c c n sng v ti li... Chng ta
hy mnh dn nhn vo hin ti v tin
tng tng lai"(5).
Nn tng tng lai m HGMVN ch
ra rt c th, r rng: "Chng ta c gio
l ca Cng ng Vatican II nh lung
gi mt ca Cha Thnh thn thi trong
Hi Thnh, chng ta t ho l cng dn
ca nc Vit Nam anh hng c lp
thng nht v trong pht trin chung
ca c nc, chng ta c tnh ng bo lut ca Nh nc, v tch cc cng ng
thng cm v gip trong khi on kt
dn tc, nn chng ta hy hn hoan chu
ton s mng vinh quang ca mnh.
Nghin cu Tn gio. S 8 - 2008
ng hng mc v m HGMVN
nh ra l : sng phc m gia lng dn
tc phc v hnh phc ca ng bo.
ng thi Gio hi Cng Gio Vit Nam
xc nh: Gn b vi dn tc v t nc.
Vit Nam, chng ta quyt tm gn b vi
vn mng qu hng, noi theo truyn
thng dn tc ho mnh vo cuc sng
hin ti ca t nc V qu hng ny
l ni chng ta c Thin Cha mi gi
sng lm con ca Ngi, t nc ny
l lng m cu mang chng ta trong qu
trnh thc hin n gi lm con Thin
Cha. Dn tc ny l cng ng m Cha
trao chng ta phc v vi tnh cch
va l cng dn va l thnh phn Dn
Cha. ng hng ny c c th
trong hai ni dung:
1. Tch cc gp phn cng ng bo c
nc bo v v xy dng T quc.
2. Xy dng trong Hi Thnh mt np
sng v mt li din t c tin ph hp
vi truyn thng dn tc.
Ni dung th nht mang tiu :
Cng ng bo c nc bo v v xy
dng T quc. Phn ni dung ny, Th
chung nu r: Chng ti mun khng
nh rng: yu T quc, yu ng bo i
vi ngi Cng Gio khng nhng l mt
tnh cm t nhin phi c, m cn l mt
i hi ca Phc m
Lng yu nc ca chng ta phi thit
thc, ngha l chng ta phi thc
nhng vn hin ti ca qu hng,
phi bit ng li, chnh sch v php
bo ton quc gp phn bo v v xy
5. Nhng ch in nghing l trch t Th chung 1980.
68
Nguyn Hng Dng. Hi ng Gim mc Vit Nam
dng mt nc Vit Nam giu mnh, t
do v hnh phc.
Ni dung th hai mang tiu :
Xy dng trong Hi Thnh mt np
sng v mt li din t c tin ph hp
vi truyn thng dn tc. Phn ni dung
ny, Th chung khng nh Gio hi
Cng gio Vit Nam thc hin iu Cng
ng Vatican II tuyn b: Nhng g
tt p trong tm hn v t tng ca
loi ngi hoc trong l nghi v vn ho
ring ca cc dn tc, hot ng ca Hi
Thnh khng nhm tiu dit, nhng lm
cho lnh mnh, nng cao v kin ton,
hu lm vinh danh Thin Cha v mu
cu hnh phc cho con ngi (GH 17.1).
Mun th, mt ng chng ta phi o
su Thnh Kinh v Thn hc nm
vng nhng iu ct yu ca c tin,
ng khc phi o su np sng ca
tng dn tc trong nc khm ph ra
nhng gi tr ring ca mi dn tc. Ri
t , chng ta tn dng nhng ci hay
trong mt kho tng vn ho xy dng mt
np sng v mt li din t c tin ph
hp vi truyn thng ca mi dn tc
ang cng chung sng trn qu hng v
trong cng ng Hi thnh ny.
Th chung 1980 l mt bc chuyn
bin quan trng v cht, th hin trong
np ngh v trong ng hng mc v
ca Gio hi Cng gio Vit Nam.
thy r iu ny chng ta c th so snh
vi Th chung nm 1951 ca Gio hi
Cng gio Vit Nam. Ni dung ca Th
chung l ngn cm tn Cng gio hp
tc di bt k hnh thc no i vi
ng Cng sn h c th nm c
chnh quyn. Tn Cng gio ch c
quyn la chn o Cng gio m thi.
69
Nh vy Gio quyn Cng gio buc linh
mc, tu s, gio dn khng c php
cng khai th hin lng yu nc ca
mnh. Thm ch c mt b phn linh mc,
tu s, gio dn b li dng vo hot ng
chng li li ch dn tc.
Vi Th chung nm 1980, Cng gio v
Dn tc ho quyn lm mt, l tinh
thn gn b vi dn tc, cng ng bo c
nc xy dng v bo v T quc Vit Nam
X hi ch ngha. Gio hi Cng gio Vit
Nam ln u tin ku gi cc linh mc, tu
s v gio dn c nc thc hin tt c
phn o (con Thin Cha) v phn i
(ngha v cng dn i vi T quc).
ng hng ca Th chung nm
1980 ca HGMVN v ang i vo
thc t, nh du s chuyn mnh quan
trng ca Gio hi Cng Gio Vit Nam.
K t sau Th chung nm 1980, Hi
ng Gim mc Vit Nam ra mt s Th
chung v Th mc v khc nh:
Th chung ca Hi ng Gim mc
Vit Nam: V Nm Cu (1983).
Th chung ca Hi ng Gim mc
Vit Nam: Hip nht, mc v, sng v
chia s min vui (12-12-1989).
Th Mc v Hi ng Gim mc Vit
Nam (1991).
Th chung ca Hi ng Gim mc
Vit Nam (1992).
Th ca Hi ng Gim mc Vit Nam
sau Hi ngh Thng nin 1996 gi Cng
ng dn cha (31-8-1996).
Th chung ca Hi ng Gim mc
Vit Nam (17-10-1998).
Th ca Hi ng Gim mc Vit Nam
gi ton th dn cha nhn dp nm
69
70
Thnh 2000 (16-10-1999) vi tiu Hy
vui ln.
Th Mc v ca Hi ng Gim mc
Vit Nam gi ton th Dn Cha (7-10-
2000).
Th chung nm 2001 ca Hi ng
Gim mc Vit Nam gi Cng ng Dn
cha: h c sng v sng di do. Th Chung nm 1989, th mc v
Th Mc v ca Hi ng Gim mc
Vit Nam nm 2002: Thnh ha gia nh.
Th Mc v ca Hi ng Gim mc
Vit Nam nm 2003: S mng loan bo Tin
Mng ca Hi Thnh Vit Nam hm nay.
Th chung nm 2004 ca Hi ng
Gim mc Vit Nam: Gio hi sng mu
nhim Thnh th.
Th Mc v nm 2005 ca Hi ng
Gim mc Vit Nam: Sng li Cha.
Th Mc v 2006 (8-9): Sng o hm
nay.
Th chung 2007 (12-10): Gio dc hm
nay, x hi v Gio hi ngy mai.
Nhn nm cu (1983), sau 3 nm
thc hin Th chung nm 1980, Hi ng
Gim mc Vit Nam ra Th chung xc
quyt li ng hng chn: Chng ti cng c gia nh, ci ni ca x hi v tn
cng mong anh ch em c li bc Th
chung nm 1980 ca hng Gim mc Vit
Nam. Bc th em li cho chng ta
mt nim tin phn khi v gip chng ta
t c nhiu thnh tch tt p c v mt np sng v mt li din t c tin c
hai mt o, i. Chng ta vn tip tc
tin bc trn Con ng la chn l
Sng Phc m gia lng dn tc phc
v hnh phc ca ng bo, gp phn bo
v ho bnh v s sng trn tri t.
Bc Th chung y gm nhng on c
lin quan vi nhau rt cht ch, nh vy
Nghin cu Tn gio. S 8 - 2008
chng ta khng c ct xn im no
trong . Ni y mi ngi thy r rt
ng hng mc v ca chng ti, da
trn gio l ca Hi Thnh, ca Cng
ng Vatican II. Vy, thi hnh Bc Th
chung nm 1980 chng ta s lm sng t
c tin v lng yu nc ca mnh.
nm 1991 cng dnh mt phn nhc li
tinh thn Th chung nm 1980, khng
nh lng yu nc ca ngi Cng gio
Vit Nam, ku gi ngi Cng gio tip
tc sng Phc m gia lng dn tc,
tham gia cc phong tro yu nc, bi tr
cc t nn x hi.
Th chung nm 1992 ra i trong iu
kin t nc bc vo cng cuc i
mi ton din c 6 nm k t sau i
hi ng ton quc ln th VI (1986).
Trong khong thi gian , nn kinh t
nc ta chuyn sang nn kinh t th
trng, thu c nhng thnh tu bc
u. Song v mt x hi bt u ny sinh
nhng tiu cc mi v li sng thc dng,
s suy i v o c, l iu m
HGMVN qua Th chung c bit quan
tm v c nhng khuyn co, c bit v
gio.
Th chung nm 1992 c phn ni dung
cp n vic hi nhp vn ho Kit
gio trong mc 9 vi tiu : Xy dng
bn sc dn tc hn. Ni dung nh sau:
Ngay t u, cha ng chng ta bit
vn ng nhng ci hay trong kho tng
vn ho dn tc din t c tin, din
t tng quan ca mnh vi Thin Cha:
T m nhc, ngh thut, kin trc, l
nghi, n cc t chc gia nh, lng xm,
70
Nguyn Hng Dng. Hi ng Gim mc Vit Nam
x o. Ngy nay s giao lu gia cc
dn tc ang lm cho cc nn vn ho
ngy cng xch li gn nhau v d dng
tip nhn nhau.
i tm sc thi vn ho dn tc khng
c ngha l n thun ly li nhng ci c
xa, nhng l lm sao cho tinh thn dn
tc c din t trong li kinh ting ht,
trong c hnh phng v, trong cuc sng
hng ngy cng nh trong suy t v ngn
ng thn hc. Cng vic ny cng phi
c thc hin trong cc dn tc t ngi
na, sao cho mi dn tc u gi c
bn sc ca mnh trong Hi Thnh.
Vy l sau 12 nm k t Th chung
1980, vn hi nhp vn ho c bn
tr li. Ni dung ny c dp bng n Mng theo cung cch Vit Nam, ni hm
khi Hi Ngh Thng Hi ng Gim mc
Chu c nhm hp nm 1998. Th
chung (1998) cho bit: Trong Hi ngh,
cc Gim mc Vit Nam trnh by
nhng kinh nghim t c trong lnh
vc gio l, nhng thc hnh mc v theo
chiu hng hi nhp vn ho v p ng
cc nhu cu x hi. Tu chung chng ti
nu ln my ch :
1. Lm sao ni v Thin Cha Cha v
Hi Thnh trong khung cnh nn vn
ho ca x hi Vit Nam vn ly gia nh
lm nn tng.
2. Lm sao nhn ra tc ng ca Cha
Thnh Thn ni mi ngi thnh tm
thin ch, c bit ni cc tn gio bn.
3. Lm sao vic tn knh ng b t
tin gip ngi ta nhn bit Thin Cha
v hiu r hn v o hiu ca ngi
Cng Gio Vit Nam.
Nm 2000, nm Gio hi Cng Gio k
nim i Nm Thnh. y cng l nm
Gio hi Cng Gio Vit Nam cn c
71
nhng s kin quan trng: 40 nm thnh
lp hng Gio phm Vit Nam (24-11-
1960), 20 nm HGMVN hp ton th
ln u tin (24.4-30.4.1980). Th Mc
v nm 2000 ngoi nhng ni dung
cp n: Sng, lm chng v loan bo Tin
Mng trong i sng Kit hu, mt ln
na khng nh li ng hng ca Th
chung nm 1980 nh sau: Vic mng hai
mi nm HGM ton quc ra Th
chung nm 1980 vi ng hng mc
v: Sng Phc m gia lng dn tc
thc y chng ta sng, lm chng v
loan bo Tin Mng theo cung cch Vit
Nam.
Sng, lm chng v loan bo Tin
ca n vn l hi nhp vn ho nhng
cch nhn r rt hn, thu o hn bi
cm t Theo cung cch Vit Nam.
Th chung nm 2001 h c sng
v sng di do nh l s tng kt bc
u chng ng 21 nm ca HGMVN.
Th chung vit: Khi t nc mi thng
nht, Th Chung ngy 1-5-1980 m ra
ng hng Sng Phc m gia lng
dn tc, xy dng mt np sng v mt
cch din t c tin ph hp vi truyn
thng dn tc, nhm to iu kin cho
ht ging Tin Mng Cha Kit tip tc
pht trin v m bng kt tri trn tha
t qu hng chng ta.
Lc t nc chuyn mnh i vo nn
kinh t th trng, Th chung ngy 19-
10-1992 nu ln nhng vn m giai
on lch s mi a ti cho i sng c
tin trong gia nh, trong x hi, ng thi
nhc nh anh ch em cng c lng o
theo truyn thng o c ca Hi Thnh
v vn ho ca dn tc.
71
72
Trong bi cnh ton cu ho, ng thi
nhn dp kt thc Thng Hi ng Gim
mc Chu, Th chung ngy 17-10-1998
nu ln nhng vn mi t ra trong
cc lnh vc ca i sng c tin, gia
nh, x hi, c bit i vi tng lp tr
thc, lao ng, nng dn, di dn, gii tr,
nhm gip mi ngi sng Tin Mng c
Gisu Kit.
Nhn dp Nm Thnh 2000 v k
nim mt nm ban hnh Tng hun Gio
hi ti Chu , chng ti nhc nh
anh ch em v s mng Sng, lm chng
v loan bo Tin Mng, nhm gii thiu
c Gisu Kit l ng, l S tht v l nn mng cho cc k i hi tip theo ca
S sng cho mi ngi v gp phn xy
dng nn vn minh tnh thng.
Th Chung nm 2001 ng thi ra
ng hng mc v trong bi cnh mi:
Yu thng v phc v. h c sng nhng vn m thc t i hi i vi
v sng di do. Ni dung tot yu
chnh l: Tip tc ng hng ng Vit Nam.
hnh vi dn tc, ng cm, chia s hi
vng v lo u ca dn tc trong tin trnh
pht trin x hi v thng tin con ngi.
Ta khng nhn nhng vn kinh t,
chnh tr, x hi, gio dc nh nhng k
ng ngoi cuc, nhng nhn l
nhng vn ca ta v ch ng gp
phn gii quyt, hu cho mi ngi c
sng v sng di do. Ta khng th th
vi nhng chng trnh pht trin cng
Nghin cu Tn gio. S 8 - 2008
nh tnh trng ngho i v nhng tnn x
hi, bi v ta l thnh vin ca Cng ng
dn tc vi tt c quyn li v ngha v.
*
* *
Thnh lp Min Nam trn tinh thn
canh tn ca Cng ng Vatican II, tuy
nhin mi n k hp t ngy 24 n
30/4/1980 trong iu kin t nc thng
nht, Hi ng Gim mc Vit Nam mi
c xem l Hi ng Gim mc u tin
ca Cng gio Vit Nam. k hp ny
mt c cu t chc c hnh thnh, t
HGMVN. C cu t chc, v pha Ban
Thng v c thu hp nhm gim bt
nhn s, tinh gin b my nhng v pha
cc U ban li c m rng gii quyt
hot ng mc v ca Gio hi Cng Gio
Nhng iu quan trng hn chnh l
HGMVN ra c ng hng
Mc v ngay t i hi u tin. ng
hng y tri thi gian n nay lun t ra
ng n. Chng nhng th cng vi thi
gian HGMVN cn lun t hon chnh
do nhu cu thc t ca Gio hi v t
nc t ra. Nh m Gio hi Cng
gio v ang i vo qy o dn tc,
ng hnh cng dn tc./.

Thng bo
Ngy 29/ 07/2008, Ch tch Vin Khoa hc XX hi Vit Nam X ra Quyt nh s:
792/Q-KHXH b nhim ng Nguyn Vn Dng, Tin s, Trng phng To son -
Tr s Tp ch Nghin cu Tn gio gi chc Ph Tng bin tp Tp ch Nghin cu
Tn gio thuc Vin Khoa hc XX hi Vit Nam k t ngy 01/08/2008.
tp ch Nghin cu Tn gio

72