Professional Documents
Culture Documents
Gio Gi
(i Gia nh Nguyn Ngc Huy)
10 Nm T Khng Ti Ca M Nm
S Nh Mt Gic Ng Tra
Ngy 29 thng 6 nm 2017
H,
Ngy 29-6-2017, tin c i RFA, BBC v hu ht cc c quan truyn thng, quc t v a phng,
loan tin cho bit Blogger M Nm- Nguyn Ngc Nh Qunh b ta n tnh Khnh Ha tuyn 10 nm t
giam vo chiu ngy 29/6/2017, sau gn mt ngy x n,
vi co buc c ny ti danh tuyn truyn thng nh nc
theo cc khon a,b,c khon 1 iu 88 B Lut Hnh s Vit
Nam [Xem hnh Blogger M Nm Nguyn Ngc Nh Qunh ti mt
ta n thnh ph Nha Trang vo ngy 29/6/2017. AFP photo].
c bit, Blogger M Nm Nguyn Ngc Nh Qunh l mt ting ni u tranh mnh m cho quyn
con ngi ti Vit Nam. C l mt trong nhng ngi thnh lp Mng li Blogger Vit Nam. Nhm x
hi dn s c lp ny ku gi cng ng cng ln ting v nhng vn nn ti Vit Nam nh:
Tnh trng cng dn cht bt minh ti n cng an;
Tnh trng nhim mi trng; c bit l v
Nh my Formosa thi ha cht c hi ra bin khin c cht hng lot dc theo 4 tnh bc min
Trung
c bit them, c tng c quc t vinh danh, vi nhng gii thng c bit, nh:
1. Nm 2010, Nguyn Ngc Nh Qunh c T chc Theo di Nhn quyn trao
gii Hellman Hammett dnh cho nhng ngi cm bt bo v t do ngn lun;
2. Nm 2015, T chc Civil Rights Defenders, t Stockholm, trao gii thng Ngi Bo v Quyn
Cng dn (Civil Rights Defender), nhn quyn. By gi h l mt trong cc t chc ph phn bn
n, khng nh vi i BBC rng h 'hon ton ng h' b Nguyn Ngc Nh Qunh; v
3. Nm nay, 2017, c l 1 trong 13 ph n trn ton th gii c B Ngoi giao Hoa K vinh danh, vi
gii thng Ph N Can m Quc t; v c vinh danh bi Phu nhn Tng thng Melania
Trump.
Do Nh nc cm c xut cnh, khng cho ra khi nc, nn trong c hai t, c u khng th i nhn
gii.
C im c bit l ti H Ni, pht ngn vin B ngoi giao CS Vit Nam L Th Thu Hng ni rng phin
ta din ra cng khai theo ng php lut Vit Nam; nhng theo thng tin ca nhiu ngi c mt ti
thnh ph Nha Trang th ngi ta khng c t do vo tham d phin ta, vi an ninh c sit
cht xung quanh khu vc ta n. Ngay c m ca c ch c vo ta sau nhiu phn khng quyt lit,
nhng cng khng c trc tip xem ta x, m ch c theo di trn mn hnh mt phng khc.
C im kh nc ci l trong co trng, c tit l trn mng ca CSVN, c chi tit ghi rng Gii
thng nhn quyn, tr gi 50.000 euro, thuc v t chc Mng li Blogger Vit Nam, nhng b Nh
Qunh s dng vo mc ch c nhn." Nhng, khi c BBC t vn v vic s dng s tin gii
thng, t chc Civil Rights Defenders tr li: "Chng ti khng mun bnh lun v cc chi tit ca co
trng. Nhng chng ti c th xc nhn gii thng 2015 c trao cho b Nh Qunh v cng tc
nhn quyn quan trng ca b, v chng ti hon ton ng h v tin tng b." Ngoi ra, mt thng
co ring r ca Civil Rights Defenders ni bn n cho thy "gng mt n p ca Vit Nam v s thiu
tn trng nhn quyn ca nh nc CSVN". Trc phin ta, Civil Rights Defenders cng mt nhm
nhn quyn khc, v n x Quc t, ra thng co chung ku gi Vit Nam th b Nh Qunh.
Mt khc, Mng li Blogger Vit Nam hm 29/6 cng ra thng co ni: Qua bn n, Vit Nam " xem
thng d lun quc t, tip tc vi phm nhng hip c k kt vi quc t v nhn quyn". c
bit, ra i thng 12/2013, Mng li Blogger Vit Nam ni h mun "gp phn pht huy nhn quyn,
tranh u cho t do, bo v phm cch v gi tr ca con ngi" [Xem ph nh].
Hm sau, 30/6/2017, c y Nhn quyn ca Chnh ph Cng ha Lin bang c, B Brbel Kofler [xem
hnh], tuyn b nh sau:
"Ti thy bng hong trc vic nh hot
ng Blogger Nguyn Ngc Nh Qunh b kt n
10 nm t giam. Bn n v ng c chnh tr r
rng ny i ngc li cc nguyn tc v nhn
quyn v vi phm cc ngha v quc t trong lnh
vc quyn dn s v chnh tr m Vit Nam k
kt. Mc n nng cn cho thy s bt hp l v
thiu cn nhc i vi quyn cn bn v t do biu
t v t do bo ch c Hin php Vit Nam m bo.
Ch Qunh u tranh chng tham nhng v cc tiu cc trong x hi. Bng cc bi vit ca
mnh, ch khin d lun ch n s lng ln cc trng hp t vong khng r nguyn nhn trong
tri giam v tri tm giam. Bn cnh , ch cn tranh u khng bit mt mi cho cc ng dn b nh
hng bi vn nn mi trng ti min Trung Vit Nam v gia nh ca h.
Vic cc c quan chc nng trng pht nhng n lc v quyn t do dn s, mi trng, v bo
v ngi tiu dng ni trn, cng nh trong cc trng hp blogger khc, bng vic n p, bt b v
giam gi l mt du hiu ng bo ng c bit l khi quan st cc n lc ci cch trong lnh vc
hnh chnh, mi trng, v bo v ngi tiu dng, m Chnh ph tuyn b; bi nu khng c cc n
lc dn s v s tng cng minh bch th mc tiu hin i ha t nc mt cch bn vng s khng
th t c.
Bn n khin ti au bun khi ngh n s phn ca ch Qunh v hai con v thnh nin ca ch
y. iu ng bun na l Chnh ph Vit Nam khng tn dng tim nng ca cc cng dn tn tm cho
vic thc y s pht trin t nc. Ti hi vng rng ta s tuyn v ti phin xt x phc thm."
Cng hm sau, 30/6/2017, nhn Ngy Vn ng Nhn quyn cho Vit Nam ln th 7, cc gii chc ngoi
giao, nhng nh hot ng x hi dn s Vit Nam, v nhng ngi quan tm n tnh hnh nhn quyn
Vit Nam, ln ting v vic Vit Nam tuyn n t vi M Nm Nguyn Ngc Nh Qunh, v tnh hnh
nhn quyn ca Vit Nam hin nay, v nhng p lc Hoa K c th to cho Vit Nam nhm thay i tnh
hnh .
Trc y, hi cui thng 5 va qua, B Virgina Bennett, cng l trng phi on Hoa K ti cuc i
thoi Nhn Quyn Hoa K - Vit Nam din ra, cho bit hai bn cng nhau nhn nhn nhiu vn v
nhn quyn cn tn ti Vit Nam, v pha Hoa K rt k vng vo nhng thay i ca Chnh ph H Ni
sau bui i thoi; nhng pha Hoa K cha dng li m s cn tip tc ln ting u tranh cho
quyn con ngi ca ngi dn Vit Nam, B ni:
Cc chuyn gia Lin hip Quc v nhn quyn, vo ngy 30 thng 6, cng ra Thng co ln n bin php
b t Blogger M Nm ca chnh quyn H Ni. Theo Vit Nam phi chm dt ci c cho l khun
mu nhm n cc nh hot ng bo v mi trng, m trng hp mi nht l Blogger M Nm.
Theo nhng chuyn gia ny th: Bin php giam gi i vi Blogger M Nm chn thng tri trc khi
a ra xt x vo ngy 29 thng 6 l ty tin. Phin x nh l mt trnh din nhm mc ch e da
nhng nh hot ng bo v mi trng khc. Phin x b cho l khng p ng tiu chun quc t v
bn thn Blogger M Nm Nguyn Ngc Nh Qunh b t chi quyn c c tin trnh xt x ng
n.
Phn phi on Lin minh Chu u, ng Trng Phi on Bruno Angelet, cng ra tuyn b ni rng:
"Vic bt gi ny i ngc li vi nhng cam kt v nhn quyn trong nc v quc t, c bit l Cng
c Quc t v Quyn Dn s v Chnh tr, m Vit Nam l mt thnh vin t nm 1982, v Hin php
nc Cng ha X hi Ch ngha Vit Nam."
Ni v chuyn thch d lun quc t ca CSVN, cng cn bit thm l Hai dn biu Lin bang c,
Martin Patzelt v Philip Lengsfeld, khng c php thm t nhn lng tm Anh Ba Sm Nguyn Hu
Vinh hin phi th n t vi co buc li dng cc quyn t do dn ch, xm phm li ch ca nh nc,
t chc, cng dn theo iu 258 B Lut Hnh s Vit Nam.
Mt vn nn khc na l T chc Phng vin Khng Bin gii vo ngy 26 thng 6 by t thi bng
hong khi bit tin cu t chnh tr VN l ging vin Phm Minh
Hong [xem hnh] va b nh cm quyn H Ni trc xut khi
qu m, hm ti th by 24 thng 6 va qua. T chc ny nhn
nh: Bin php cha tng c ca H Ni trong vic tc quc
tch ca cng dn Vit Nam Phm Minh Hong l nhm bt
ming ting ni bt ng hng u ny ti Vit Nam. Tng th
k Christopher Deloire ca T chc ln ting ni r theo php
lut Vit Nam bin php khng th p dng i vi ngi
sinh ra ti Vit Nam nh ng Phm Minh Hong.
Theo Human Rights Watch th; qua bin php cng bc, trc xut ng Phm Minh Hong; nh cm
quyn H Ni vt qua ln ranh i vi cc quyn t do by t, quyn quc tch, cc quyn dn
s v chnh tr c bn. Ph gim c ph trch khu vc Chu ca Human Rights Watch, ng Phil
Robertson, cho rng khng c l l no c th bin minh cho hnh ng phi php, vi phm nhn quyn
ca H Ni khi t ngt cch ly mt ngi chng ra khi v v gia nh ng ta l cch hnh x ca
mt ch ton tr, c ng, vi thnh tch vi phm quyn con ngi ti t nht hin nay, trong khi
nhng nc ASEAN.
Tin i VOA ngy 29/6/2017 cho bit Mt s nh tranh u cho nhn quyn ti Vit Nam by t tht
vng v thi c v th ca Php, v cho rng phn ng ca Php l khng qu quyt. V mt
php l, lut s L Cng nh cho rng c quyt nh tc quc tch, gii php trc xut v vic thi hnh
lnh trc xut ca Vit Nam i vi ng Hong u vi phm php lut, ng ni:
Vic trc xut anh Hong da trn mt quyt nh c ban hnh sai php lut. ng tic l khi tc
quc tch anh Hong, Ch tch nc k mt vn bn khng c c s php l. Trong khi ang khiu kin
quyt nh ny th l ra h phi dng li. ng ny h cho thi hnh quyt nh. Ti ngh cch thi hnh
cng khng ng lut, v vic tc quc tch ca mt ngi khng ng nhin dn n vic trc xut
ngi ra khi Vit Nam. Gi nh rng vic trc xut l hp php, th vic trc xut cng phi da
trn mt th tc ng hong, ch khng th l bt cc ri sau tm cch trc xut m khng cho gia
nh tip xc. Ti cho rng c ba bc t lc ban hnh quyt nh, chn gii php trc xut, v cch thi
hnh, u tri php lut.
Cng t , c ngi khng ngn ngi nhn nh thm rng n p bt ng chnh kin c xem l c
li cho gii lm n ti Vit Nam. Mt khc, cc nh phn tch kinh t ni Nhiu nh u t nc
ngoi nhn thy mt kha cnh tch cc ca chin dch n p thnh phn bt ng chnh kin Vit
Nam, v qua h cm thy an tm v k vng vo tnh n nh ca mi trng kinh doanh ti quc
gia vi ch c ng ny. H khng dm ra mt h h, nhng di mt h cng an v cn mc
thng phc nh p nhng nh tranh u cho nhn quyn v blogger trong 36 v hnh hung khc
nhau t thng 1/2015 n thng 4/2017, gy thng tch nghim trng, theo Human Rights Watch,
chng khin h quan tm.
Cc nh phn tch trong nc ni gii u t ngoi quc v nhng ngi khc lm n Vit Nam, hoc
l nhm mt lm ng trc chin dch n p , hoc coi y nh ch du cho thy chnh quyn ang
trit tiu dn nhng mi e da c th c i vi chng trnh thc y kinh t, mt nn kinh t phn
ln ph thuc vo u t trc tip nc ngoi.
ng Adam McCarty, kinh t gia trng ca Vin Mekong Economics H Ni, ni: Hin nay hu nh ai
cng hiu ngm rng ch c ng Vit Nam s tn ti v hn nh, v v vy, ch trch ch mt
cch cng khai l k nh rc ha vo thn. ng ny ni thm: Gii doanh nhn thch s n nh
theo li y. H c th phn i n v phng din o c, hoc cc gi tr dn ch, nhng trn phng
din kinh doanh, th l mt mi trng n nh lm n.
Phng vin RFA lin lc vi Linh mc ng Hu Nam vo ti th By, ngy 6 thng 5, c ng xc nhn:
Chnh quyn tnh Ngh An, huyn Qunh Lu, phng Gio dc, S Gio dc t chc cho ngi dn
biu tnh phn i ti. Trong ng thi trc h huy ng cc thnh vin cu lc b cu chin
binh u t ti trong nhng cuc hp ri a ln mng truyn thng. Ni v nhng hc sinh ny,
Linh mc Nam cho bit: Theo lnh ca S, Phng gio dc, c nhng thng tin l h buc hc tr phi i
biu tnh v nu khng i, s khng cho thi tt nghip, khng cho chuyn cp hoc h hnh kim.
Trc hai ngy, c dn mng x hi Facebook truyn nhau cc video clips hnh nh ph ch tch
huyn Qunh Lu, ng H Ngc Dng v ch o cuc u t Linh mc ng Hu Nam. Chin dch u
t ny l mt chui nhng th on ca ban tuyn gio tnh Ngh An nhm tr th vic Linh Mc Nam
khng chp hnh ch th t chc n mng chin thng ngy 30 thng 4 nm nay. Tri li, Linh Mc
ng Hu Nam cng vi Linh Mc Trn nh Thc t chc cuc tun hnh phn i Formosa, vi
nhiu biu ng coi ngy 30 thng 4 l ngy tng nim nhng nn nhn cht trong cuc ni chin
min Nam Vit Nam do ng CSVN pht ng. Nhng din tin ca cc
cuc u t ni trn c t chc rt quy m v tn km, v mi ngi
tham d c Huyn Qunh Lu tr t 50 ngn n 200 ngn ng. Nhng
mi toan tnh ch cng lm cho b con ng dn v gio dn thm phn n v
cng quyt hn. N khin chnh quyn Tnh Ngh An lng tng v lo s.
Ba ngy sau, ngy 29/06/2017, cng tin c i RFA cho bit Hng ngn gio dn ht K Anh, H
Tnh, thuc gio phn Vinh, tun hnh biu tnh chng nh my Formosa gy thm ha mi trng cho
a phng. Theo ngun tin t nhng ngi
xung ng th on ngi hoc i b hoc
i xe gn my, diu hnh trn quc l 1A thuc
a bn K Li, K Anh vi bng rn c ni dung
i hi c bi thng v t sau thm ha
nhim mi trng bin t nm ngoi n gi h
vn cha nhn c tin bi thng t khon
500 triu la M m chnh ph H Ni nhn t
pha Formosa [xem hnh]. Sau cuc tun hnh,
mi ngi t v qung trng Gio x ng Yn
tham d thnh l di s hng dn ca Linh
mc Gioan Baotixita Nguyn Khim Cng, cu nguyn cho mi trng bin v nhng ng dn ang gp
kh khn do bin b nhim.
Cng t , Gio Gi nh li cu ni ca B Trn Th Hi khi so snh nhng ngy t CSVN dnh cho B ch
nh mt gic ng tra. Khng ai tin M Nm c th ngi ht 10 nm t, khi thi gian t khng ti ca
M Nm ch nh mt gic ng tra.
Hn con th sau,
Gio Gi
(i gia nh Nguyn Ngc Huy)
Ph nh
Tuyn b ca Mng Li Blogger Vit Nam
v bn n 10 nm t i vi blogger M Nm - Nguyn Ngc Nh Qunh
1. Bn n 10 nm t ca ch p t ln Nguyn Ngc Nh Qunh mt ln na khng nh rng nhng
hot ng n ha ci thin tnh trng Nhn Quyn ti t; bo v mi trng b hy hoi v sc khe
ngi dn b e da; chm dt tnh trng cng dn b tra tn, nh p n cht trong cc n cng an,
nh t, cc tr s cng quyn do cng an qun l; bo v ch quyn quc gia; xy dng t do dn ch ti
Vit Nam l i ngc li ch trng v chnh sch ca ng v nh nc cng sn Vit Nam. Bn n ny
cng mt ln na cho thy nh nc CSVN xem thng d lun quc t, tip tc vi phm nhng hip
c k kt vi quc t v nhn quyn.
6. Mng Li Blogger Vit Nam s tip ni ch bt khut v tinh thn dn thn ca Nguyn Ngc Nh
Qunh v ku gi mi cng dn Vit Nam hy vt qua ni s hi cng nhau phn u nhm xy
dng mt t nc Vit Nam s khng cn c mt cng dn no phi gnh chu nhng phin ta rng
r v bn n oan nghit nh Nguyn Ngc Nh Qunh v nhng ngi bt ng chnh kin khc. Bn n
ca ch p t ln blogger M Nm khng git cht c kht vng v ch ca ch. N cng s
khng bao gi th tiu c kht vng v ch ca chng ta.