Professional Documents
Culture Documents
QUN L D N
Lu hnh ni b
H NI - 2007
HC VIN CNG NGH BU CHNH VIN THNG
QUN L D N
MC CH
Qun l d n l mt trong nhng lnh vc kin thc mang tnh kinh nghim, c ngha
quan trng trong cc nhim v hng ngy ca bt k mt nh qun l hay mt c nhn c tham
vng tr thnh nh qun l.
hiu r v lm ch c nhng kin thc, ni dung xung quanh nhim v, hot ng
qun l d n, c th l cc d n cng ngh thng tin - CNTT, trc tin, cc bn cn phi trang
b nhng kin thc c bn nhm khai thng khi nim, thut ng v qun l d n CNTT.
NI DUNG
4
- Nhu cu thc t cho thy khch hng ngy cng kht khe, kh tnh vi cc hng ho,
dch v, dn ti s gia tng phc tp trong quy trnh t chc, qun l sn xut v cht
lng sn phm, dch v.
- Kin thc ca con ngi khng ngng pht trin v t nhin, x hi, kinh t, k thut
Qun l d n l ng dng kin thc, k nng, cng c v k thut vo cc hot ng d
n tha mn cc yu cu ca d n. (PMI2, Project Management Body of Knowledge
(PMBOK Guide), 2000, p.6).
Xt theo kha cnh khc, qun l d n l mt qu trnh lp k hoch, iu phi thi gian,
ngun lc v gim st qu trnh pht trin ca d n nhm m bo cho d n hon thnh ng
thi hn, trong phm vi ngn sch c duyt v t c cc yu cu nh v k thut, cht
lng ca sn phm, dch v, bng cc phng php v iu kin tt nht cho php.
e) Mc tiu ca qun l d n
Mc tiu c bn ca qun l d n ni chung l hon thnh cc cng vic d n theo ng
yu cu k thut v cht lng, trong phm vi ngn sch c duyt v theo ng tin thi
gian cho php.
Ba yu t: thi gian, ngun lc (c th l chi ph, ngun nhn lc ) v cht lng c
quan h cht ch vi nhau. Tm quan trng ca tng mc tiu c th khc nhau gia cc d n,
gia cc thi k i vi tng d n, nhng tu chung, t c tt i vi mc tiu ny thng
phi hy sinh, mt trong hai mc tiu kia. C th, trong qu trnh qun l d n thng din ra
cc hot ng nh i mc tiu. nh i mc tiu d n l vic hy sinh mt mc tiu no
thc hin tt hn cc mc tiu kia trong rng buc khng gian v thi gian. Nu cng vic d n
din ra theo ng k hoch th khng phi nh i mc tiu. Tuy nhin, do nhiu nguyn nhn
khch quan, cng nh ch quan cng vic d n thng c nhiu thay i nn nh i l mt k
nng quan trng ca nh qun l d n.
f) Tc dng ca qun l d n
Phng php qun l d n l s iu phi n lc c nhn, tp th; i hi s hp tc cht
ch, kt hp hi ho gia cc ngun lc hn hp nn bn cht ca n l:
- Lin kt tt c cc hot ng, cc cng vic ca d n
- To iu kin thun li cho vic lin h thng xuyn, gn b gia cc nhm qun l d
n vi khch hng v cc nh cung cp u vo cho d n
- Tng cng s hp tc gia cc thnh vin v ch r trch nhim ca cc thnh vin tham
gia d n
- To iu kin sm pht hin nhng kh khn, vng mc pht sinh v iu chnh kp thi
trc nhng thay i hoc iu kin khng d on c. To iu kin cho vic m
phn gia cc bn lin quan trong vic gii quyt bt ng cc b.
- To ra sn phm v dch v c cht lng cao.
Tuy nhin, phng php qun l d n cng c mt hn ch ca n. Nhng mu thun do
cng chia nhau mt ngun lc ca n v; quyn lc v trch nhim ca cc nh qun l d n
trong mt s trng hp khng c thc hin y ; vn hu d n l nhng im cn c
khc phc vi phng php qun l cc d n CNTT.
5
2. CAC GIAI DON CA MT D AN, VONG DI D AN (CAC LINH VC QUN
L TRONG D AN)
D n l mt thc th thng nht, thi gian thc hin xc nh v c bt nh nht nh
nn cc t chc, n v thng chia d n thnh mt s giai on qun l thc hin. Mi gian
on c nh du bng vic thc hin mt hay nhiu cng vic. Tng hp cc giai on ny
c gi l chu k hay vng i ca d n. Chu k ca d n xc nh thi im bt u, thi
im kt thc v thi gian thc hin d n. Chu k d n xc nh nhng cng vic no s c
thc hin trong tng giai on v ai s tham gia thc hin. N cng ch ra nhng cng vic no
cn li giai on cui s thuc v hoc khng thuc v phm vi ca d n. Thng qua chu k d
n c th nhn thy mt s c im:
- Mc chi ph v yu cu nhn lc thng l thp khi mi bt u d n, tng cao hn vo
thi k pht trin, nhng gim nhanh khi d n bc vo giai on kt thc.
- Xc sut hon thnh d n thnh cng thp nht v do mc ri ro l cao nht khi d
n bt u thc hin. Xc sut thnh cng s tng ln khi d n bc qua cc giai on
sau.
- Kh nng nh hng ca nh ti tr ti c tnh cui cng ca sn phm d n v do
ti chi ph l cao nht vo thi k bt u v gim mnh khi d n tip tc trong cc giai
on sau.
Vng i d n xc nh cc giai on m mt d n phi tri qua tnh t lc bt u cho
ti khi kt thc d n. Cc giai on thng c c ch t hon thin kim sot qun l thng qua
cc cng vic gim st, nh gi. in hnh, s chuyn tip gia cc giai on thng c im
mc nh du v mt kt qu chuyn giao c th, km theo nhng ph duyt, tn thnh ca nh
ti tr trc khi bc sang giai on tip theo.
Vng i pht trin d n (Systems Development Life Cycle - SDLC) l khung lm vic
dng m t cc giai on trong qu trnh pht trin v duy tr h thng. SDLC c bn l nhm
cc giai on ca d n. Cc giai on ca d n thay i ty theo d n, t chc hoc lnh vc
kinh doanh, thng c chia thnh 4 giai on nh sau:
- Giai on xy dng tng: Xy dng tng l vic xc nh bc tranh ton cnh v
mc tiu, kt qu cui cng ca d n v phng php thc hin dn ti kt qu . Xy
dng tng d n bt u ngay khi hnh thnh d n. Kho st-tp hp s liu, xc nh
yu cu, nh gi ri ro, d tnh ngun lc, so snh la chn d n, l nhng cng vic
trin khai v cn c qun l trong gian on ny. Quyt nh la chn d n l nhng
quyt nh chin lc da trn mc ch, nhu cu v cc mc tiu lu di ca t chc,
doanh nghip. Trong giai on ny nhng ni dung c xt n l mc ch yu cu ca
d n, tnh kh thi, li nhun tim nng, mc chi ph, mc ri ro v c lng cc
ngun lc cn thit. ng thi cng cn lm r hn na tng d n bng cch phc
tho nhng kt qu v phng php thc hin trong iu kin hn ch v ngun lc. Pht
trin tng d n khng cn thit phi lng ho ht bng cc ch tiu nhng n phi
ngn gn, c din t trn c s thc t. i vi cc d n CNTT, tnh h thng v kh
nng tng hp c vai tr quan trng, da trn nn tng mt kin trc CNTT do nh nc
quy nh. Kin trc ny c vai tr hng dn vic xy dng cc d n sao cho chng c
th kt ni, tng hp vi nhau, to ra mt mng quc gia lin thng, thng nht c ch
kt ni, chia s v cung cp dch v. Kt thc giai on ny l s ph duyt v ch trng
thc hin d n ( tng).
6
- Giai on pht trin: L giai on chi tit xem d n cn c thc hin nh th no, ni
dung ch yu ca giai on ny tp trung vo cng tc thit k v lp k hoch. y l giai
on cha ng nhng cng vic phc tp nht ca d n. Ni dung ch yu bao gm:
o Thnh lp nhm d n, xc nh cu trc t chc.
o Lp k hoch tng th
o Phn tch, lp bng chi tit cng vic WBS
o Lp k hoch tin thi gian
o Lp k hoch ngn sch
o Lp k hoch ngun lc cn thit
o Lp k hoch chi ph
o Xin ph chun thc hin tip
Kt thc giai on ny, tin trnh d n c th bt u. Thnh cng ca d n ph thuc
rt ln vo cht lng v s chun b k lng ca cc k hoch trong giai on ny.
- Giai on thc hin: L giai on qun l t chc trin khai cc ngun lc bao gm cc
cng vic cn thit nh xy dng phng c, h thng, la chn cng c, mua sm trang
thit b, lp t y l giai on chim nhiu thi gian v n lc nht. Nhng vn
cn xem xt trong giai on ny l nhng yu cu k thut c th nhm so snh, nh gi
la chn cng c thit b, k thut lp rp, mua thit b chnh, pht trin h thng. Kt
thc giai on ny, cc h thng c xy dng v kim nh, h thng c th chuyn
sang giai on vn hnh, a vo khai thc th nghim.
- Giai on kt thc: Trong giai on kt thc ca chu k d n, cn thc hin nhng cng
vic cn li nh hon thnh sn phm, bn giao h thng, cng trnh v nhng ti liu lin
quan; nh gi d n, gii phng cc ngun lc. Di y l mt s cc vic c th:
o Hon chnh v lp k hoch lu tr h s lin quan n d n
o Kim tra li s sch k ton, tin hnh bn giao v bo co
o Thanh quyt ton
o i vi pht trin, xy dng h thng cn chun b v bn giao s tay hng dn
lp t, qun tr v s dng
o Bn giao d n, ly ch k ca khch hng v vic hon thnh
o B tr lao ng, gii quyt cng n vic lm cho nhng ngi tng tham gia d n
o Gii phng v b tr li thit b
Cc d n thng bao gm mt s quy trnh lin kt vi nhau. Cc quy trnh ny lp i lp
li v din ra trong tng giai on ca vng i d n v tc ng ln nhau. Hnh 1-1 m t cc
mi quan h gia cc quy trnh. C 5 quy trnh qun l d n u hot ng ti tng giai on
vng i d n, nhng mi quy trnh hot ng c mc khc nhau tu theo mi giai on.
Chng hn nh s lp li ca qu trnh khi to tin hnh phn u ca mi gian on nhm tp
trung vo cc yu cu v mc tiu nghip v trong giai on . Cc quy trnh ny l:
- Khi to: S cp php cho d n hay giai on no
- Lp k hoch: Sng lc cc mc tiu ca d n v la chn phng n hnh ng tt nht
t c cc mc tiu
- Thc thi k hoch: Qun l, phn b cc ngun lc thc hin k hoch
7
- Kim sot: L giai on gim st v xem xt mc tin hnh trn c s nguyn tc
nhm xc nh nhng im khc bit so vi k hoch ra thc hin cc hot ng
cn thit nhm hiu chnh, m bo d n ang i ng hng, p ng cc mc tiu ca
d n ban u.
- Kt thc: t c k kt hon tt t nh ti tr v a d n hoc giai on n mt
kt thc theo th t
Lp k
Khi to
hoch
Kt thc
8
THIT Cc phn ca Quyt nh xy Bo co c t Thit k (Thng qua
K H thng, H dng/Mua. Tnh hnh. KT)
thng s lm Thit k Xem xt k K hoch kim th Chp
vic nh th lng. nhn
no. c tnh c xem xt
li. (Thng qua v Cht
lng)
THC Lp rp cc Lp trnh. Thit k cc Thnh phn.
HIN thnh phn Xy dng/Mua. (Thng qua KT)
Khch hng ha. K hoch Kim th H
Kim th tng phn. thng.
(Thng qua KT)
Cc Thnh phn
c kim th. (Thng qua
KT).
Ti liu s dng
KIM Lm vic, H Tch hp. H thng lm vic
TH thng hiu Kim tra cht lng k Kim th H thng.
H chnh nhng cng.
Bo co (Thng qua v
THNG sai st.
Cht lng)
KIM S chp nhn Qui trnh Chp nhn Kim th Chp nhn
TH ca khach (Ndng thng
CHP hng. qua)
NHN
Bo co (NDng thng
qua)
VN Ci t rng Ci t rng ri. H thng mi c c
HNH ri v hon Chuyn i. dng?( Ndng)
thnh. Bo co o to
o to, H tr, Xem
xt. K hoch H tr. (Ndng
thng qua)
Xem xt. Bo co hon
thnh DA.
Bng 1-1. Cc cng vic trong tng giai on vng i d n
3. CC BN THAM GIA TRONG MT D N
Cc bn tham gia (lin quan) l tt c nhng ai c lin quan hoc b nh hng bi cc
hot ng ca d n, c th:
- C li ch nghip v trong kt qu d n
- Lin quan trc tip ti d n
- ng gp cc ngun lc cho d n
9
Cc bn lin quan d n c nhng li ch, nhu cu v u tin khc nhau. H c th c
nhng quan im khc nhau v vic d n c gng hon thnh nhng g. Do , vic xc nh
c cc bn lin quan trong d n cng sm cng tt, c bit trong giai on xy dng tng.
Xem qua cc bn lin quan cn cha l din s l mt ri ro rt ln n vic t chc thc hin d
n. Thng thng, trong mt d n, cc bn tham gia bao gm:
- Nh ti tr:
o Chu trch nhim cui cng i vi s thnh cng ca d n. Nh ti tr c trch
nhim k kt hon tt cc ti liu lp k hoch v cc yu cu thay i.
o ng thi cho php nhm qun l d n s dng cc ngun lc, bo v v c vn
cho nhm qun l d n.
o Trong qu trnh thc hin d n, nh ti tr c thm cc trch nhim xem xt li
cc tin trnh v cht lng, ct bng khai trng, khnh thnh, k v cng b tn
ch d n.
- Nh qun l d n (gim c d n):
o Lm vic vi cc i tng lin quan nh ngha d n
o Lp k hoch, sp xp lch trnh v d tho ngn sch cc hot ng ca d n vi
i ng ban u; chi huy nhm d n thc thi k hoch
o Gim st hiu qu hot ng v thc hin cc hot ng hiu chnh.
o Thng xuyn thng bo cho nh ti tr v cc i tng lin quan d n: a ra
yu cu v trnh by nhng thay i v phm vi
o ng vai tr l ngi trung gian gia nhm d n v cc i tng lin quan
- Nh qun l chc nng: Cc nh qun l ny chu nh hng bi cc hot ng hay kt
qu ca d n.
o Kim sot v ng gp ngun lc cho d n (con ngi, trang thit b )
o C th c nhng yu cu tri ngc vi kt qu d n
o Trong mt s trng hp l cp trn ca nh qun l d n
- Khch hng: Trong trng hp nh ti tr khng phi l n v trin khai sn phm ca
d n th nh ti tr chnh l khch hng. i tng ny c nhim v nh sau:
o Nhn u ra ca d n
o Thanh ton cho u ra d n
o Xc nh nhu cu cho u ra d n
o C th l nhiu cng ty hay c nhn vi nhng c im v yu cu tri ngc
nhau
- Nh cung cp: mt d n thng bao gm nhiu hng mc khc nhau, trong c nhng
hng mc khi xem xt yu t kh thi, nh ti tr quyt nh mua. Nh cung cp c trch
nhim cung cp cc thit b, sn phm hay dch v cn thit phc v cho hot ng ca d
n thng qua hnh thc hp ng, m bo d n t c mc tiu ra.
10
4. NH HNG CA MI TRNG N CNG TC T CHC, QUN L D
N
a) Qun l v m
Qun l v m cn c gi l qun l nh nc i vi cc d n bao gm tng th cc
bin php v m tc ng n cc yu t ca qu trnh hnh thnh, thc hin v kt thc d n.
Trong qu trnh trin khai d n, nh nc lun theo di cht ch, nh hng v chi phi
hot ng ca d n nhm m bo cho d n ng gp tch cc gin tip hay trc tip vo pht
trin kinh t-x hi. Nhng cng c qun l v m ca nh nc bao gm chnh sch, k hach,
quy hoch nh chnh sch v ti chnh, tin t, t gi, li sut, chnh sch u t, chnh sch thu,
b) Qun l vi m i vi cc hot ng d n
Qun l d n tm vi m l qun l cc hot ng c th ca d n. N bao gm nhiu
khu cng vic nh lp k hoch, iu phi, kim sot, cc hot ng ca d n. Qun l d n
bao gm hng lot cc vn nh qun l thi gian, chi ph, ngun nhn lc, cht lng, ri ro,
qun ly hot ng mua bn, Qu trnh qun l c thc hin trong sut cc giai on t chun
b u t n giai on vn hnh cc kt qu ca d n.
Theo i tng qun l, qun l d n bao gm 9 lnh vc chnh cn c xem xt,
nghin cu l:
- Lp k hoch tng th: lp k hoch cho d n l qu trnh t chc d n theo mt trnh t
l gch, chi tit ho cc mc tiu ca d n thnh nhng cng vic c th v hoch nh
mt chng trnh thc hin nhng cng vic nhm m bo cc lnh vc qun l khc
nhau ca d n c kt hp mt cch chnh xc v y .
- Qun l phm vi: L vic xc nh phm vi, gim st vic thc hin mc ch, mc tiu
ca d n, xc nh cng vic no thuc v d n v cn phi thc hin, cng vic no
nm ngoi phm vi ca d n.
- Qun l thi gian: L vic lp k hoch, phn phi v gim st tin thi gian nhm
m bo thi hn hon thnh d n. N ch r mi cng vic phi ko di bao lu, khi no
th bt u, khi no th kt thc v ton b d n ko di bao lu, phi hon thnh khi no.
- Qun l chi ph: L qu trnh d ton kinh ph, gim st thc hin chi ph theo tin cho
tng cng vic v ton b d n. C th l t chc, phn tch s liu, bo co nhng thng
tin v chi ph.
- Qun l cht lng: L qu trnh trin khai gim st nhng tiu chun cht lng cho vic
thc hin d n, m bo cht lng kt qu ca d n phi p ng mong mun ca nh
ti tr (ch u t).
- Qun l nhn lc: L qu trnh hng dn, phi hp nhng n lc ca mi thnh vin
tham gia d n vo vic hon thnh mc tiu ca d n. N cho thy vic s dng lc
lng lao ng ca d n hiu qu n u?
- Qun l thng tin (truyn thng): L qu trnh bo m cc dng thng tin thng sut,
nhanh chng v chnh xc gia cc thnh vin d n v vi cc cp qun l, gia cc t
nhm qun l d n. Thng qua qun l thng tin c th tr li cc cu hi: ai cn thng
tin v d n? mc chi tit? cc nh qun l d n cn bo co cho h bng cch no?
11
- Qun l ri ro: L vic nhn din cc nhn t ri ro trong d n, s dng cc phng php
nh tnh, nh lng xc inh tnh cht, mc ri ro v c k hoch i ph cng
nh qun l tng loi ri ro.
- Qun l hp ng v cc hot ng mua sm: L qu trnh la chn nh cung cp hng
ho v dch v; thng lng vi h, qun l cc hp ng v iu hnh vic mua bn
nguyn vt liu, trang thit b, dch v nhm gii quyt ccvn : bng cch no cung cp
cc hng ho, vt liu cn thit cho d n? tin cung cp, cht lng cung cp n u?
12
phi c k nng lp lch trnh d n v xc nh cc tiu ch nh gi cng vic hon
thnh. ng thi, nh qun l d n phi bit thit lp cc quy trnh h thng nh gi
v kim sot mc thnh cng ca bng k hoch.
- K nng giao tip v thng tin trong qun l d n: Nh qun l d n c trch nhim
phi hp, thng nht cc hot ng gia cc b phn chc nng v nhng c quan lin
quan thc hin cc cng vic ca d n nn bt buc phi thnh tho k nng giao tip.
Nh qun l d n phi c kin thc, hiu bit cc cng vic ca cc phng chc nng, c
kin thc rng v mt s lnh vc k thut. Nh qun l d n cng cn gii k nng
thng tin, truyn thng, k nng chia s thng tin gia cc thnh vin d n v nhng
ngi lin quan trong qu trnh trin khai d n.
- K nng thng lng v gii quyt kh khn vng mc: Nh qun l d n trong qu
trnh thc hin trng trch ca mnh c quan h vi rt nhiu nhm. ng thi, cng vi
s pht trin t chc ca d n, trch nhim ca nh qun l d n ngy cng tng nhng
quyn lc ca h c cp khng tng xng. Do thiu quyn lc, bt buc cc nh qun
l phi c k nng thng lng gii vi cc nh qun l cp trn v nhng ngi ng
u cc b phn chc nng chuyn mn nhm tranh th ti a s quan tm, ng h ca
cp trn, ngi ng u trong vic ginh ngun lc cn thit cho hot ng ca d n.
- K nng tip th v quan h khch hng: Mt trong nhng nhim v quan trng nht ca
nh qun l d n l tr gip cc n v, doanh nghip trong hot ng Marketing. Lm
tt cng tc tip th s gip n v gi c khch hng hin ti, tng thm khch hng
tin nng.
- K nng ra quyt nh: La chn phng n v cch thc thc hin cc cng vic d n l
nhng quyt nh rt quan trng, c bit trong nhng iu kin thiu thng tin v c
nhiu thay i, bin ng. ra c quyt nh ng v kp thi cn nhiu k nng tng
hp ca nh qun l nh: k nng t chc bao gm lp k hoch, xc nh mc tiu, phn
tch; k nng xy dng nhm nh thu hiu, thc y, tinh thn ng i v k nng cng
ngh lin quan n kinh nghim, kin thc v d n.
TM TT NI DUNG CHNG
13
5. Cc kin thc, k nng cn thit trong qun l d n
BI TP KT THC CHNG
14
C. Ngun ti chnh ch khng phi kt qu.
D. Kt qu d n ch khng phi ngun ti chnh.
7. Bn i tng lin quan chnh trong mi d n?
A. Gim c d n, i d n, cc gim c cao cp v khch hng.
B. Gim c cao cp, gim c chc nng, khch hng v nh ti tr.
C. Gim c d n, khch hng, t chc thc hin v cc nh ti tr.
D. Gim c d n, gim c chc nng, khch hng v gim c cao cp.
8. Qun l d n l phng php tip cn qun l c a u tin hn ngoi tr i vi.
A. Mi trng sn xut sn phm.
B. Cc nhim v a chc nng.
C. Cc hot ng duy nht.
D. Cc phn c th chuyn giao b rng buc thi gian.
9. Bn c b nhim l gim c d n ca mt d n hin ti. Bn tng cng ty mt
vi nm nhng khng nm trong phm vi d n ny ang din ra. K hoch qun l d n c
t ng ch. D n khng vt qu mt vi ngng ca thay i no . Khch hng khng vui
vi trng thi d n. Trong cc hnh ng sau y th hnh ng ban u tt nht l g?
A. Xc nhn h thng qun l thay i ang vn hnh thch hp.
B. Tin hnh xy dng i ng vi tt c cc i tng lin quan d n.
C. Xc nhn cc nhu cu v k vng ca khch hng.
D. Chun b k hoch hnh ng hiu chnh.
10. Vai tr ca gim c d n trong d n l g?
A. Cung cp ngun lc cho d n.
B. Qun l mi quan h gia cc thnh vin trong i.
C. Hon tt nhim v c giao.
D. Xc nh ton b u tin ca d n trong t chc.
15
CHNG 2: TNH CHNH TH CA D N
MC CH
Theo mt nghin cu mi tin hnh nn 1998 th c ti 51% s d n cng ngh thng tin
(CNTT) quy m ln vt qua ngn sch trung bnh khong 189% ( Gartner 2000.107 ).C mt
s nhn t nh hng n thc t ny. Trc y chng ta xc nh c mt trong s cc
nhn t ny lin quan trc tip n cc yu cu v chc nng, yu cu k thut c xy dng
khng y . Nu nh qu trnh lp k hoch khng c thc hin ng cch th nh hng ca
n c th s l mt thm ha. Ngc li, nu qu trnh lp k hoch d n c thc hin tt, th
nhng li trong yu cu k thut c th c xc nh sm v d n c th c a tr v mt
nn tng vng chc. Trong bi hc ny bn s hc cch t nn tng cho mt d n.
Bn cht ng v s phc tp ca cc d n cng ngh thng tin i hi mt gim c d
n xut sc phi thit lp c mt nn tng vng chc. Thit lp c nn tng nh vy i hi
phi c s hiu bit vng chc v phn tch mt cu trc chi tit cng vic ( Work Breakdown
Structure, vit tt WBS ) v cch s dng cc s mng ( Network Diagram ), phng php
ng ti hn ( Critical Path Method ), lch trnh d n ( Project Schedules) v ngn sch d n.
Khng nm vng c nhng vn ny thng dn ti vic d n hot ng vi hiu qu khng
n nh thm ch c th tht bi. Tuy nhin, nu bn nm vng nhng cng c ny, bn s dn
thy mnh c mt c s vng chc bt k bn ang lm cho D n CNTT no.
1. K vng cho quy trnh lp k hoch
t nhng k vng c tnh thc t cho quy trnh lp k hoch v tho lun v cc phng
php truyn ti nhng k vng ny trc khi bt u cng vic lp k hoch d n.
L mt gim c d n CNTT, bn c nh gi ch yu trn c s thnh cng hay tht
bi ca cc d n m bn ang tham gia, tuy nhin bn li c th c giao mt cht thi gian qu
gi hoc ngun lc lp k hoch. Do cc d n CNTT rt phc tp v lun bin ng nn
chng i hi qu trnh lp k hoch tng th phi thnh cng. Nu mun d n ca mnh hon
thnh ng thi hn, ng ngn sch v ng yu cu k thut th bn phi m bo ban qun l
d n c nhng k vng hp l v thi gian v ti nguyn hon thnh cng vic.
a. Lp k hoch
16
nh ngha:
Lp k hoch l mt phng thc tip cn c h thng, cch nhn chnh th, ton din d
n nhm xc nh cc phng php, ti nguyn v cc cng vic cn thit t c mc tiu.
Mc tiu ca cc D n CNTT l hon thnh ng thi hn, ng ngn sch, cung cp hiu qu
hot ng mong mun v mt k thut c chp nhn ca nh ti tr/khch hng. Qu trnh lp
k hoch xc nh cn phi lm g? Lm nh th no? Ai l ngi thc hin v thc hin khi no?
Mc ch chnh ca qu trnh lp k hoch vch ra phng hng, quan trng hn trnh cc
vn rc ri, ri ro. Lng thi gian v tin bc dnh cho qu trnh lp k hoch cn phi t l
trc tip vi chi ph tim nng t cc li gp phi do thiu qu trnh lp k hoch. Mc tiu l chi
ti nguyn trong qu trnh lp k hoch nhm thc y thc hin thnh cng d n ch khng
phi l chi ph qu nhiu ti nguyn n mc khng cn cho qu trnh thc hin d n. Lp k
hoch d n l mt qu trnh lp din ra bt c khi no c nhng thay i quan trng trong d n.
V d: Khi cc nh ti tr giao cho thc hin mt d n pht trin Web, Gim c d n
Phong rt phn khi nhng anh cng bit rng c rt nhiu vic ang pha trc bi v anh
vn cn cha quen vi cc ng dng theo m hnh ch khch 3 tng. Anh tm thy mt ti
nguyn rt qu l mt SME v Web lm cho mt cng ty t vn c mi quan h rt tt vi
cng ty anh v anh dng ngi ny vo vic xy dng cc yu cu k thut. Anh b ra mt
s tin trong c tnh v chi ph c c s gip t bn ngoi. By gi l lc ln lch cho
chuyn gia t vn gip anh tch cu trc chi tit anh c th nh ngha cc gi cng vic, lp h
s mng, ln lch trnh d n v ngn sch chnh xc.
b. K hoch d n cng ngh thng tin
17
- Ma trn phn b ti nguyn cho vic thng k cc k nng, nguyn vt liu v c s vt
cht cn thit.
- c tnh chi ph v thi gian cho d n.
- Lch trnh ca d n, bao gm c ngy thng cho tt c cc mc quan trng.
- Ngn sch ca d n, bao gm c chi ph c s ( Cost Baselines)
- K hoch qun l ri ro.
- K hoch truyn thng. ( Communication Plan )
Nhng D n CNTTc quy m ln v phc tp cao i hi phi c k hoch chi tit hn
cho nhng lnh vc c th. Nhng k hoch qun l chi tit ny bao gm:
- K hoch qun l phm vi
- K hoch qun l lch trnh
- K hoch kim th hay qun l cht lng
- K hoch qun l nhn s
- K hoch qun l mua sm.
- K hoch phn ng trc ri ro hoc i ph vi nhng bt ng trong d n.
Khng phi mi k hoch d n u i hi phi c nhng yu t ny mi t tnh hiu qu.
i vi nhng d n ln v phc tp nn c tt c nhng yu t ny. Tuy nhin, cc nhn t h
tr v ti liu c dng ln k hoch cho d n cng rt quan trng v cn thit phi c
kim tra theo di cc gi nh v k thut ( PMI 2000, 45 ).
NI DUNG
18
to ra cu trc phn tch cng vic, xy dng cc c lng thi gian, xy dng lch biu, cp
pht ti nguyn, tnh chi ph v qun l ri ro.
Cu trc chi tit cng vic (WBS): WBS l bn thit k phn cp cc sn phm, sn
phm ph, nhim v v nhim v con cn hon thnh d n. Mt WBS tt cung cp c s cho
vic xy dng cc c lng thi gian v chi ph c ngha cng nh lch biu kh thi.
c lng thi gian. Ngi qun l d n c th p dng cc c lng thi gian theo
cc nhim v v nhim v con c nhn din trong WBS. C mt s k thut c lng c th
c p dng ty theo mc tin cy m h c lng.
Lch biu. Ngi qun l d n c th phn tch t WBS v cc c lng thi gian
xy dng lch biu. Trc ht h nhn din mi quan h logic gia cc nhim v ri p dng cc
c lng thi gian cho cc nhim v . Tip , h tnh ngy thng cho tng nhim v trong
khi vn nh ti cc rng buc ln d n. Qua vic tnh ton lch biu, ngi qun l d n nhn
din cc nhim v cn cho vic hon thnh d n ng hn.
Vic xy dng Lch biu ch v Lch biu hin thi l tnh nng quan trng khc. Lch
biu ch hay vch ranh gii, l lch biu bn ng theo ui. Lch biu hin thi l s t hp
ca lch biu ch v hin trng so vi cc khon mc c cha trong . Lch biu hin thi
cng d kin khi no cc hot ng hin thi v tng lai s bt u hay kt thc, hay c hai nu
d n tip tc nh nhp hin ti ca n. Ngi qun l d n theo ui bt k ci g cn thit
so snh lch biu hin thi vi lch biu ch. Ngu nhin, phn ln cc gi u cho php bn sa
i lch biu ch bt k khi no cn thit.
Phn b ti nguyn. Cc d n u tiu th ti nguyn nh con ngi, cung cp, vt
t, trang thit b v khng gian lm vic. Ngi qun l d n phi phn b ti nguyn cho cc
nhim v hon thnh chng. Sau khi dng cc ti nguyn, ngi qun l d n c th xc nh
liu ti nguyn c hon thnh vic chuyn giao sn phm hay khng?
Tnh chi ph. Sau khi to ra cu trc phn vic, xc nh cc c lng thi gian; Xy
dng lch biu; V cp pht ti nguyn, ngi qun l d n c th tnh ton chi ph thc hin
tng nhim v v cho ton b d n. Chi ph c c lng cui cng tr thnh ngn sch.
Trong khi thc hin d n, ngi qun l theo di hiu nng chi ph so vi ngn sch.
Kim sot ri ro. Khng d n no hot ng c lp, m phi nm trong mt mi
trng c t chc. Mi chng ngi l mi e da, nh hng ti s thc hin v s thnh cng
ca d n. Ngi qun l d n hiu qu nh xc nh nhng e da v xy dng mt k
hoch hin thc gim thiu tc ng. Ngi qun l d n, khi bit ti cc e da, c th pht
trin nhng k hoch lm gim thiu s xut hin ca chng hay lm nh bt tc ng ca
chng ln d n. Sau y ta i su vo cu trc chi tit cng vic.
Cu trc phn tch chi tit cng vic hay gi tt l Cu trc phn vic. Bit mc ch
v mc tiu ca mnh, mc du l rt quan trng nhng vn cha hon thnh d n ca bn.
Bn phi bit nhng nhim v no l cn t ti cc mc tiu v mc ch. Mt c ch phn
tch cc mc ch ca bn l dng cu trc chi tit cng vic hay cn gi l cu trc phn vic
(WBS).
b) Cu trc phn vic
nh ngha v WBS v ci li ch ca n.
WBS l mt danh sch chi tit cc bc cn hon thnh mt d n. N cung cp nhiu
li ch cho ngi qun l d n. Vic xy dng WBS buc ngi qun l d n phi c gng t
19
duy hiu nhng ci s phi lm kt thc d n. Nu phn tch ng n, khoa hc, n cho
php xc nh cc bc chnh xc lm xong d n.
WBS thit lp nn tng h thng ha cc cng vic vng chc, lm c s cho cc c
lng thi gian v chi ph hin thc. Danh sch chi tit cc nhim v to iu kin cho tnh chi
ph ring cho cc hot ng v ton b d n. Bng vic lm cc c lng thi gian cho cc
nhim v chi tit, ngi qun l d n c th tch ly d liu lin kt vi tng mc ca WBS
xy dng mt bc tranh hp thnh, chnh th v d n.
Mt WBS tt cng cho php ngi qun l d n xy dng vic gii trnh gia cc thnh
vin t d n. Sau khi lit k tt c cc nhim v ngi qun l d n c th phn cng cng vic
cho tng ngi. iu ny th hin khng kh dn ch, thng thn, y trch nhim v gii trnh
gia cc thnh vin t.
Ngi qun l d n c th dng WBS xy dng lch biu hu dng. Mt danh sch c
th cc nhim v, lm c s cho cc c lng hin thc v vic xy dng cui cng v cc lch
biu. Bn cnh , n lm cho ngi qun l d n c kh nng pht trin cc lch biu, c bit
n nh lch biu tng.
Cui cng, vic xy dng mt WBS tt buc cc vn c bn sm ny sinh trong d n
thay v mun ( Khi cn kh khn hn thay i tnh hung ). Vic xy dng WBS i hi
nhng ng gp ng k t nhng ngi tham d d n ( Nh: ngi qun l d n, khch hng,
thnh vin t, ngi ti tr d n v qun l cp cao ).
Cc c trng ca WBS
c trng chnh ca WBS l c khuynh hng trn xung. Ngi qun l d n bt u
vi sn phm cui cng v chia n ra thnh nhng yu t nh hn, cc sn phm trung gian hay
sn phm con. Hnh di ch ra vic t chc ny ca WBS.
Vic chia ra l rt ging vi vic chun b dn bi cho mt bi vn. Mi ch u c
chia thnh nhng ch con, v mi ch con li c chia thm na thnh cc cu phn.
20
Cu hi t ra l WBS l ra ci g? Trnh t ca tng nhim v l khng quan trng. Mc
du mi ngi quen c t tri sang phi, khng c trnh t no cn c suy din ra c. Nu bn
ngh theo kiu trnh t th vic xy dng WBS c th s rt nn lng. N buc bn phi ngh v
ci g cn c lm, thay v khi no n cn c lm. Bn c th a vo cc cch thc v khi
no cho cc nhim v sau khi cu trc nn WBS, tc l khi bn xy dng lch biu
21
WBS bao gm 2 cu phn chnh. Phn th nht ca WBS c gi l cu trc sn phm
(PBS). PBS ging nh WBS ni chung, i hi ly vin cnh trn xung. Hnh trn minh ha cho
cu trc phn sn phm.
Ln na vic chia ra ny ca PBS l tng t vi dn bi ca bi vn mi ch c
chia thnh cc ch con v mi ch con li c chia nh thm thnh cc cu phn. Mc
bung ra ty theo mc phc tp ca sn phm. Ni chung sn phm cng phc tp th s cc
mc cng ln hn.
PBS cng chim phn trn ca cu trc phn vic. Mi nhnh ca PBS li c phn nh
hn thnh cc mc khc nhau. Sn phm ton b v tng sn phm con c m t bng danh t
hay ch ng.
22
Hnh 2.4. V d v WBS y
Khng phn t no c lit k trong WBS li c cng s hay m, v khi bn tin xung
cc mc thp hn th s tr ln ln hn. S nh s phn nh phn t no l tp con ca phn
t mc cao hn. Chng hn, xc nh x l 2 ( 2.1, 2.2) l tp con ca xc nh B-1 x l ( 2.1,
2). M n li l tp con ca Sn phm con B-1( 2.1) v c th. Mi phn t mc cng thp trong
WBS th s hiu WBS cng di hn.
Cc bc xy dng WBS
Nh cc c trng ni trn y, bn c th bt u xy dng WBS. Mc du ch cn 5
bc nhng bn ng vi vng. Vic xy dng WBS tt, hu dng thng tiu tn nhiu thi
gian, lm vic ct lc v sa cha.
Bc1:
Vit ra sn phm ton b bn s xy dng. Hy dng danh t hay thut ng m t trc tip
nh h thng qun l kho hay k hoch tip th. Hy mang tnh m t m khng b di dng. C
bn, m t chnh xc v sn phm nn bt ngun t Pht biu v cng vic (Statement of Work).
Bc 2:
Bung sn phm ton b ra thnh cc mc bin thin theo cc sn phm con. iu ny gip
cho vic xy dng cu trc sn phm ca WBS. ng lo lng nu bn chia tng nhnh ra thnh
cc mc khc nhau. Bn a ra nh gi xem mnh chia nh cc nhnh n u? Thng thng
hai hay 3 mc l .
Bc 3:
Sau khi bn hon thnh bung phn PBS, bn c th bt u lm ging th cho phn
TBS bng vic vit ra mt chui cc nhim v mc tip di mi phn t PBS thp nht. Cc
nhim v bn trong tng nhnh s cng mc, ri nhng ch p dng c bn hy bung tng
nhim v ra thnh cc mc thp hn. Ln na mi nhnh ca TBS c th thay i tng ng vi
cc s mc.
Cu hi thng thng hay c hi l bn nn bung mt nhnh bao xa trn WBS? Cch
thng thng nht xc nh mc thch hp c bit ti xem nh qui tc l 2 tun hay 80 gi.
23
iu ny c ngha l nu mt phn t TBS i hi hn 2 tun lm vic (80h lm vic) th hy
bung phn t TBS thnh mc khc na. Qui tc ny s m bo nhn din chi tit hn cc
nhim v v s tr gip cho vic theo di du vt cc nhim v ny.
Bc 4:
nh m cho mi phn t trong WBS bng mt m s duy nht. Th nht cho phn t sn
phm m 0.0 ( Cch thc hnh thng thng ), Th 2, ti mc tip ca PBS cho mi phn t sn
phm con mt s duy nht, v c bn l 1.0, 2.0,vv..vv. Dng cc s ny v bt u i xung
tng nhnh, vit ra m WBS duy nht. M ny nn ch ra mc ca n l thuc vo phn t mc
cao hn.
Bc 5:
Xt duyt li WBS, gim nh m bo rng (1) tt c cc phn t PBS u c danh t
( v c th thm tnh t i km ), (2) tt c cc phn t TBS u c ng t ra lnh v b ng, v
(3) tt c cc phn t u c m WBS duy nht.
Nguyn tc 8/80
Nguyn tc 8/80 l mt hng dn cho rng khng c gi cng vic no t hn 8 gi hoc
nhiu hn 80 gi. y ch l mt hng dn ch khng phi l mt nguyn tc. C s ca tng
rt n gin, bn khng mun theo di bt c vic g ch mt cha n mt ngy hon thnh v
nu cng vic i hi phi mt 10 ngy hon thnh th c l nn chia nh ra thnh nhiu
hn mt gi cng vic.
Cc cch khc nhau bung WBS
Cu trc phn vic c th c bung ra theo nhiu cch:
- Mt cch l phn chia sn phm thnh cc sn phm con, nh c m t trong on
trc. Bn lit k sn phm v cc sn phm con v cc phn t TBS xy dng. cch
tip cn ny c v nh hnh di y:
24
- Cch th 2 l vit sn phm ton b ti nh. Bn c th chia WBS theo pha. Bn di
pha ng dng, bn nn ghi li cc sn phm con l kt qu t pha trc. Sau bn pht
trin phn TBS. Cch tip cn ny c v trong hnh di:
Hnh 2.6. V d WBS theo trch nhim chia thnh nhiu pha
- Cch th 3 l vit sn phm ton b ti nh ri chia WBS ra theo min trch nhim, nh
tip th, k ton, vv..vv. Bn di tng min ghi trch nhim p dng cho cc sn phm
con c to ra iu ny c th a n nhiu mc. Sau khi lm iu bn pht trin
phn TBS. Cch tip cn ny c v hnh i:
25
y l nhng cch thng dng nht bung ra WBS. Tuy nhin khng c quy tc nhanh
v cng nhc. Bn mun xy dng mt WBS p ng cho nhu cu ca mnh hy xy dng mt
WBS gip cho bn lnh o, xc nh, lp k hoch, t chc, kim sot v kt thc d n.
c) Cc yu t ca k hoch d n ton din
26
- K hoch qun l ri ro
- K hoch qun l cht lng
- K hoch chuyn giao vn hnh
- K hoch trao i thng tin
- K hoch qun l mua sm.
V d: Mt cng ty dch v lng thc khi ng d n ERP ProjectSoft trong 2 nm vi
ngn sch 6 t USD, c cng ti nguyn ni b v dch v t mt cng ty t vn bn ngoi. Bn
k hoch d n ca h c bao gm cc thnh phn sau:
- Tn ch ca d n
- Bo co phm vi
- Yu cu
- Bo co cng vic ca nh cung cp
- Cu trc phn vic
- S mng
- Lch trnh d n
- Ngn sch d n
- Ma trn ti nguyn
- K hoch qun l ri ro
- K hoch qun l cht lng
- K hoch chuyn giao vn hnh
- K hoch trao i thng tin
- K hoch qun l mua sm.
BI TP: Bin son k hoch d n:
Thi gian: 30 pht
Mc tiu:
M t thnh phn v mc ch ca k hoch d n
Kch bn:
Bn cn hnh thnh qu trnh lp k hoch cho sng kin nng cp ti cng ty XYZ, d
tnh tr gi 1,75 triu USD trong 18 thng. y l lc chnh thc ha nhng kt qu ca cc qu
trnh lp k hoch bng cch to ra k hoch d n.
1. M t mc ch ca bn k hoch d n:
Bn k hoch d n tng hp kt qu ca cc qu trnh lp k hoch chi tit, bao gm
lp k hoch chin lc to ra mt ti liu c dng hng dn thc hin v kim sot
D n. N ghi li nhng gi nh v quyt nh trong qu trnh lp k hoch. N l c s o
lng tin trin ca d n v kim sot d n. Bn k hoch d n c dng ly ch k
hon tt ca nh ti tr trc khi bt u qu trnh thc hin.
2. K hoch d n ca bn s bao gm nhng ti liu no?
- Bo co vn hay Pht biu bi ton( Statement of the problem )
- Xc nh nh ti tr, cc i tng lin quan d n
27
- Tn ch ca d n, bao gm c quy nh v vai tr v trch nhim
- Ti liu phm vi, bao gm c cc kt qu chuyn giao, quy trnh kim sot thay i
cc nhn t thnh cng quan trng
- Yu cu/c im k thut
- Metric ca d n
- Cu trc phn vic
- S mng
- Lch trnh d n
- Ngn sch d n
- Bn hay ma trn ti nguyn
- K hoch qun l ri ro
- K hoch qun l cht lng
- K hoch chuyn giao vn hnh
- K hoch trao i thng tin
3. Bn k hoch d n ca bn s b nh hng nh th no khi chuyn sang d n vi
m v v m?
y l d n v m bao gm hn 2000 gi lm vic v hn 200.000 usd. Do , cn
phi a tt c cc ti liu thng thng ca d n vo.
4. Lit k 5 ti liu quan trng lun phi c trong bn k hoch d n.
- Ti liu phm vi
- Cu trc phn vic
- Ngn sch d n
- Lch trnh d n
- K hoch trao i thng tin
5. Khi bt u qu trnh lp k hoch, bn cn thit lp k vng cho qu trnh ny.
Qu trnh c nh hng nh th no i vi bn k hoch d n?
Cn phi bit iu ha bt c s khc nhau no gia k vng t ra v thc t trc khi
trnh bn k hoch d n ph duyt.
6. Bn k hoch d n c cn phi c ph duyt khng? Nu c th ai s ph duyt?
Mc d nh ti tr/ khch hng s khng c ht bn k hoch d n nhng nht thit
phi trnh by nhng thng tin ny nh ti tr k kt hon tt chng t h sn sng vi qu
trnh thc hin d n.
2. THC THI K HOCH
- Gim st v duy tr
- Gim st mt cch u n
29
t ra cc ch tiu nh
gi v gim st
Xc nh cc du hiu
ri ro
Cc ngng gii hn b
vt
Lp li k
hoch d n
Tin hnh
30
gim st d n, hay thc hin cc bc sau:
- Lun ch ng gim st d n
- Vch ra chin lc duy tr v gim st s h tr ca cc c ng v nh ti tr m bo
rng nh ti tr v cc c ng vn ang chia s trch nhim ca d n.
m bo rng vic lin lc vi cc nh ti tr ang din ra nh k hoch truyn thng ca d
n. S dng cc knh truyn thng chnh thc v khng chnh thc m bo rng d n vn
ang duy tr c s h tr ca h.
Nu c mi lo ngi rng s ng h ca nh ti tr ang b lung lay, hay xc nh ngun gc
ca mi lo ngi , s dng cc k nng giao tip c gng li ko li s ng h , xc nh
c cc nhn t lin quan v nh hng, v c gng cn bng tc ng tiu c m nh ti tr
ang ch .
- Vch ra chin lc duy tr v theo di cc knh truyn thng chc chn rng phn ni
dung, cc knh v tn sut c t ra trc vn ang hot ng.
- Vch ra chin lc duy tr v gim st cc quy trnh kim sot m bo phm vi d n
khng b m rng so vi lch trnh, cng nh kinh ph.
- Vch ra chin lc duy tr v gim st cc phng php v tiu chun a ra trong k
hoch cht lng ca d n m bo rng d n vn ang tun th cc phng php v
tiu chun t ra. Phn cng cho cc thnh vin d n chu trch nhim v tng phng
php v tiu chun, sau kim tra s tun th cc phng php v tiu chun .
- Vch ra chin lc duy tr v gim st vic tun th cc nguyn tc v tiu chun ca
ngnh. Nu cn thit, hay nh s tr gip ca ban php lut. Cc nhm chuyn mn
thng a ra ngun thng tin khc v cc tiu chun ca ngnh.
- Xc lp v pht trin mt h thng thng tin nhm theo di lch trnh, chi ph, ri ro v cc
ch tiu nh gi cht lng. Hay s dng h thng thng tin qun l d n (PMIS) nu
bn c quyn truy cp. Nu khng, cn phi s dng kt hp gia bng tnh v cc phn
mm c s d liu (CSDL). Xem xt vic s dng mng ni b tr gip vic truy cp
v ph bin c s d liu.
- Xc nh cc du hiu ri ro cho cc thnh phn chnh ca d n, v gi cho cc thnh
phn lun nm trn hoc gn vi ngng gii hn t ra.
V d:
Trong mt d n trin khai h thng k ton, gim c d n chn phng php qun l ngoi
l qun l d n ny cng vi nhiu d n nh hn ang c thc hin ng thi. B lp ra
mt h thng kim tra kp so snh gia kt qu kim tra ca h thng k ton mi vi cc con
s ca h thng hin ti v cc chc nng k ton chnh nh bng th tnh cht ng n v chnh
xc ca ti khon, tng k ton thu AR, tng k ton chi AP v v.v. ng thi, b cng xc nh
c cc du hiu ri ro ch ra nhng bin ng ca kinh ph v lch trnh. B s dng H
thng thng tin qun l d n (PMIS) thit lp cho cc du hiu ri ro s a ra cnh bo khi
vt qu cc ngng cht lng hoc phm vi. B lp ra k hoch kim sot cc bin ng c
t u tin cao nht v thc hin kim nh m bo rng cc phng php v tiu chun t ra
ang c s dng. Hn na, b t chc cc cuc hp d n hai tun mt ln nh cc c ch d
b pht hin du hiu ca cc vn v m bo rng i d n ang lm vic vi hiu qu cao
nht. i vi k hoch truyn thng, b gp g nh ti tr hng thng m bo s tr gip lin
31
tc ca nh tI tr; ng thi, t chc cc bui hp, bo co hiu sut d n vi cc c ng nhm
duy tr s quan tm ca h n d n v tr li tt c nhng vn m h lo ngi.
3. KIM SOT CC THAY I TNG TH
Trong phn ny, chng ta s xem xt cc cch theo di, nh gi v thc hin cc hot ng
iu chnh. tr thnh mt Gim c d n IT thnh cng, yu cu quan trng l kh nng kim
sot c s tin trin ca d n v hng n ti kt qu ra. Hin nhin vic theo di s tin
trin ny da trn mt bn k hoch ti s c bit kh khn. V vy, bn k hoch ton din cng
k lng, th cng d dng kim sot c d n.
3.1. Nguyn tc qun l thay i
Qun l cc yu cu thay i rt quan trng trong vic ngn chn nhng thay i ngoi
mun hoc khng chnh ng trong phm vi d n, cn c gi l bng pht phm vi. Nu quy
trnh qun l thay i qu nng n v cng knh th mi ngi s lm hng n. Nu quy trnh thay
i qu lng lo th d n s ra ngoi s kim sot. Trong sut quy trnh khi to d n, trng tm
chnh ca bn l nn m bo rng th tc qun l thay i t ng v tr. Cc nguyn tc ny s
gip bn m bo rng th tc ca bn l thch hp.
Nguyn tc
Qun l thay i phi tun theo cc nguyn tc sau:
a. C gng ht sc gi tt c cc yu cu thay i
- Xc lp mu yu cu thay i d s dng gi nhng thng tin c bn v ai, ci g, u,
khi no v nh th no.
- Xc lp s ghi thay i cho php bn nm bt c tng thay i theo yu cu.
- Chp nhn s thu cc yu cu thay i bng cch thch hp.
b. S dng gic quan thng thng khi chn lc cc yu cu thay i.
- T chi cc yu cu thay i khng th xy ra (V d nh chy chng trnh Exchange
trn nn tng Oracle).
- T chi cc yu cu thay i cn cho nhng thay i v vn hnh nh mt phn ca d n
(V d nh tng tin lng).
- T chi cc yu cu thay i cn cho nhng thay i v c s vt cht nh mt phn ca
d n (V d nh bn lm vic mi hoc my tnh xch tay).
c. m bo rng thay i theo yu cu gii quyt phm vi d n hn l cu trc d n hay
kim sot:
- Thay i theo yu cu c ch trng vo cc yu cu nghip v, k thut hoc chc nng
hay khng?
- Thay i theo yu cu cn cho phn c th chuyn giao c c thm vo hay khng?
- Thay i theo yu cu c cn cho s thay i phn c th chuyn giao ca d n hay
khng? iu ny cn phi c thng lng vi khch hng trc khi chp thun.
d. m bo rng nh hng ca thay i c phc tho r rng:
32
- nh hng ca thay i ln lch trnh l g?
- nh hng ca thay i ln chi ph l g?
- nh hng ca thay i ln cht lng l g?
- nh hng ca thay i ln tnh nng l g?
e. a nhng ngi thch hp tham gia:
- Nu thay i c tc ng nh th gim c d n c th c quyn ph duyt.
- Nu thay i thit thc hn v khng tc ng ti chi ph hay lch trnh th s tham gia
ca nh ti tr c th khng thch hp.
- Nu nh thay i ln th hy a cc i tng lin quan d n, nh ti tr v i d n
tham gia vo quyt nh.
f. m bo rng yu cu thay i c cp php chnh thc trc khi tip tc:
- Ly ch k ca nh ti tr trong cc bo co nh hng i vi tt c cc yu cu thay i
ln.
g. m bo rng tt c cc i tng lin quan d n chnh/ i ng thnh vin u c
thng bo v cch gii quyt thay i.
h. m bo rng i d n, cc i tng lin quan d n v nh ti tr nhn thc c khi
no thay i din ra.
i. m bo rng lch trnh, kinh ph hay c im k thut ca d n c iu chnh
phn nh cc thay i cho php.
Lp k hoch li bao gm vic thay i, iu khng d dng cho nhiu ngi. Mt khi d
n c , vic thay i tin trnh ca n tr thnh kh khn; bn thng i din vi s khng
c. Qun l thay i c th gip bn vt qua s khng c ny.
Mc ch ca qun l thay i l to ra thay i trong cch thc lm ti thiu ho nhng tc
ng tiu cc ln nng sut.
Mt trong nhng bc u tin trong qun l thay i l chun b cho mi ngi v s
thay i. iu ny c ngha l khng lm cho h ngc nhin hay cnh gic. Nu bn khng chun
b cho h, th bn s rt c th phi i din vi s khcng c ca h. Thay ngi v s vng mt
l hai cch mi ngi din t vic khng chp thun s thay i. Cc cch khc bao gm vic
ph hoi thay i (nh khng tun th n) v tm cch khc thay i.
C nhiu cch chun b cho mi ngi v thay i. Trc ht bn nn c gng c c
s tham d ca mi ngi b nh hng bi thay i. Chng hn, nu bn thay i cu trc phn
vic, th hy xc nh ai s b nh hng bi thay i v thu ht ly phn hi ca h. Ngoi ra,
hy yu cu c ch k ca h vo mi ti liu thch hp ghi li s chp thun ca h vo nhng
c lng, vo pht biu v cng vic, v vo nhng ti liu quan trng khc. C c s tham
gia ca h, bn s lm l ra mi s i lp tim nng.
Hn na, hy c gng trao i ci m c trn ln di trong phn cp qun l, dy chuyn
ch huy v v sau l vi khch hng. Hy ni thng vi mi bn v mi thay i. Ch cht xu hoi
nghi ny sinh v ng c v nim tin vo bn l bn s phi i din vi vic t c s h tr cho
k hoch mi ca mnh.
Bn cnh , hy chun b cho mi ngi v k hoch mi. Hy trnh lm ngc nhin
loi tr s khng c. Hy t chc cc bui hun luyn "nh" v k hoch mi, lm sng t iu
thay i v khng thay i v ti sao. Hy trao cho mi ngi ti liu mi dng. cho h bit
33
cn tip xc vi ai m hi. Hy loi b tht nhiu chng ngi cho thay i trc khi n pht huy
tc dng. Ni tm li, hy chun b trc khi thc hin thay i.
Bn phi thuyt phc v s thay i. Mi ngi s chp nhn thay i nu h nhn ra ch
li ca n v vn cng nh chi ph duy tr nguyn trng. Vic thuyt phc c hiu qu lm
cho mi ngi ngh h cn s thay i. Bn cn gii thch, theo vin cnh ca h, ti sao thay i
li l cn thit cho t d n. Bn nn trnh vic gy cho h n tng rng thay i s c ngha ci
tin chc lt v s din ra m thm. Bn nn ni rng kh khn s pht sinh v nu ra gi
vt qua chng.
L ngi qun l d n, bn cn kin nhn gii quyt cho nhng thay i, bi v vic gii
quyt tnh ng ca n i hi phi c gng ln. Khng phi mi th u i theo k hoch mi
ca bn; thc vy, cc k hoch mi ca bn thnh thong li cn xem xt li. V mt tm l bn
cn thch ng vi vic gii quyt s dn nn i km vi thay i.
Bn c th dng p lc ngang quyn thit lp s thay i. Thnh thong, nhng ngi
tham gia d n chng li s thay i l v d n. H s lm bt k ci g gy chng ngi cho thay
i. Vic dng p lc ngang quyn thng c th bin chuyn tm tr bng bnh nht. Nu
nhng ngi khc ng h cho s thay i chng hn, th hy cho h thuyt phc h bn. p lc
ngang quyn l v kh mnh thc y mi ngi ng vi mun ca bn. Nu s chng i
vn tip tc, th hy lm iu m hu ht mi ngi u lm khi i din vi bc tng gch;
hoc i vng qua n hoc p v n.
Bn cng phi nhn ra rng vic thay i yu cu ba bn tham d: t ca bn, cp qun l
ca bn v khch hng. Khng c s h tr ca h th bn s thy thc hin thay i rt kh khn.
Nu bn ang i lch biu m khng c s tn thnh ca khch hng chng hn, th bn c l s
thiu s hp tc v c th i din vi s kin tng. Nu bn khng t vn t d n ca mnh, th
bn c th thy rng mt s thnh vin no s cm thy mnh nh "con tt en" v tr nn xa
lnh v hu qu l s thc hin cng vic vi mc suy gim. Nu bn khng t vn qun l cp
trn, th h c th cm thy b coi thng v p ng bng vic gim s h tr chnh tr v ti
chnh tng lai.
Cui cng, hy nh rng vic qun l thay i tt i hi chi tr chnh tr. Mt thay i
c th t ra l tt theo ngha k thut, hp l. Nhng mt mnh iu ny c th khng thc
hin s thay i c hiu qu. Bn phi nhn ra rng thay i c hiu qu bao gm c vai tr. Bn
c ba vai tr cn gii quyt vi vic qun l thay i: mc tiu thay i, ngi ti tr thay i v
tc nhn thay i.
Mc tiu thay i, iu c th l ngi, ni chn, t chc, hay vt, l i tng ca s
thay i. Mc tiu thay i p ng cho thay i cc mc bin thin. Mc tiu thay i c th
l khch hng hay t d n. Trong mt s hon cnh, n c th l qun l cp cao.
Ngi ti tr thay i c th l mt hay nhiu ngi hay mt t chc. N cung cp "sc
lc" chnh thc hin thay i. Ngi ti tr c th tr gip bng vic cng b s h tr cho
thay i. V c bn, ngi ti tr thay i ti t qun l cp cao.
Tc nhn thay i c th l ngi, mt nhm hay mt t chc. N thc t lp k hoch,
t chc v thc hin thay i, lm vic nh cht xc tc cho thay i. Ngi qun l d n, bi v
tr duy nht ca mnh, thng l tc nhn thay i.
34
3.2. V tr quy trnh kim sot trong cc quy trnh d n
Mt k hoch ton din c cp mc (1) trong chng ny lit k rt nhiu lnh
vc, i tng cn t chc qun l cht ch v thi gian, chi ph v ngun lc trong khun kh
phm vi xc nh. Qu trnh thc hin k hoch s bm st tng i tng ny theo cc quy
trnh kim sot nm c tnh trng tiu hao ngun lc, tin pht trin trong nhng nh
bin cho php trn tng i tng qun l. Cc quy trnh kim sot do phi tin hnh trong
phn ln vng i ca d n. Khi chi ph, lch trnh v cht lng c ph duyt, Gim c d
n phi xy dng cch thc i d n theo thc hin gim st, tnh ton v iu chnh hiu
sut. Khi d n tng tin , kim sot s pht huy kh nng thng qua vic gim st tnh hnh s
dng qu thi gian, tin bc v cc ngun lc theo k hoch. Trong cng tc ny, Gim c d n
phi chu trch nhim theo di cht ch, bo m cc hnh ng hiu chnh v nhng thay i i
vi k hoch ca d n c phn hi trong sut cc quy trnh hoch nh, thc hin v cc thay
i u mang li li ch v hiu qu. Cc quy trnh tip tc lp li trong sut vng i ca d n.
S tng tc gia vic hoch nh, thc thi v kim sot d n s gip m bo thng tin c
cp nht v thng sut.
Cng tc kim sot cc thay i tng th chnh l kim sot cc quy trnh nhm lp ra
bng bo co cng vic, Phiu yu cu thay i, H s d n, Cc ci tin v cht lng v cc
xut v hp ng. V tr ca kim sot cc thay i c th thy r trong hnh sau:
Khi to quy
trnh
Hoch nh
cc quy trnh
Thc hin cc
quy trnh
Kim sot
cc quy trnh
Kt thc cc
quy trnh
35
- Cc yu cu thay i: Bt k yu cu chnh thc no nhm thay i cc thng s k thut
cho cng vic ca d n. Trong quy trnh khi to, chp nhn v thc hin mt yu cu
thay i c xc nh bi h thng kim sot thay i. Chc chn rng mt yu cu thay
i s dn n mt chui cc s kin c th cn phi thay i WBS cng vi lch trnh,
ngn sch, phn b ngun lc, quy nh phm vi, cc thng s cht lng iu quan
trng l cc yu cu thay i c gii quyt theo th tc xem xt, phn tch v dn chng
bng ti liu c xc nh r rng.
- Cp nht k hoch d n: m bo rng k hoch d n phn nh nhng mc tiu mi,
nhng thng s mi, nhng c s lch trnh v chi ph mi, chng l mt phn quan trng
ca quy trnh kim sot thay i tng th. Nu khng c s cp nht kp thi v chnh xc,
cc thnh vin ca i d n khng th cung cp nh gi hin trng hiu sut ca d n.
Vic cp nht k hoch d n phi c truyn t r rng cho nh ti tr, khch hng
cng nh nhng i tng lin quan n d n.
- Hot ng hiu chnh: hot ng a d n tr li ng k hoch d n.
3.3. K thut kim sot
nh ngha: k thut kim sot l cc cng c v k thut m gim c d n s dng kim
sot vic thc hin d n:
- nh gi hiu sut
- Phn tch bin ng ca lch trnh, chi ph v hiu sut
- Phn tch gi tr thu c
- Phn tch xu hng kim tra kt qu d n theo thi gian xc nh xem hiu sut c
c ci thin khng hay km i. C th dng d bo hiu sut trong tng lai.
Tm li
Vic qun l d n l khng d dng g. Bn c th xy dng nhng k hoch tt nht trn
th gii v vn tht bi. Rt thng l tht bi ny sinh t vic khng qun l d n theo k hoch
gc. Ngi qun l d n hiu qu phi bit khi no cc hot ng i lc vi k hoch. Nu bn
ch rng d n ca mnh ang i lc vi k hoch, th hy tin hnh cc hot ng cn thit
thu li s kim sot. Nu bn thy k hoch ca mnh khng cn lin quan na, th hy lp k
hoch li.
TM TT NI DUNG CHNG
36
- Nguyn tc qun l thay i
- V tr quy trnh kim sot trong cc quy trnh d n
- K thut kim sot
BI TP KT THC CHNG
37
C. Khi khng c s la chn kh thi.
D. Khi khch hng ng thay i.
7. Gim c d n khm ph vn vi mun thng k ca d n. Cc s o c
ghi r cho cc n v ca ca M nhng cc nh lp trnh nc ngoi s dng cc n v quc t.
Vn ny c th trnh c ch no trong d n?
A. Lp k hoch d n.
B. Kim th d n.
C. Kim sot d n.
D. Quay vng d n.
8. Nh mt b phn ca nh ngha phm vi tng th v lp k hoch d n trong giai on
khi to ca d n, quy nh d n v bng k cng vic yu cu gim c d n phi:
A. Nghin cu cc quy nh c th ca ngnh v nh hng trong d n.
B. t c s nht tr ca i ng thnh vin v nhim v v thi on.
C. Xy dng cu trc chi tit cng vic mt cch chi tit.
D. Tnh n cc d phng cho nhng iu cha bit.
9. Trong cc giai on lp k hoch, tin cn phi c d tho ngn sch cho mt trong
nhng iu no sau y sau cc nhim v hon thin?
A. Lp k hoch li.
B. Duy tr.
C. Kim sot thay i phm vi d n mi.
D. Qun l cu hnh.
10. Khi no th cc quyt nh thiu st xy ra trong vng i d n?
A. Sau khi kim th chp thun sn phm din ra.
B. Ngay khi thiu st c pht hin ra.
C. Bt c thi im no trong sut vng i d n trc khi chuyn giao nh
c xc nh trong k hoch d n.
11. Quy nh d n l ti liu mc cao ban u xy dng trong giai on lp k hoch.
Hai thnh phn chnh ca quy nh d n l g? (Chn 2).
A. Cc i tng lin quan d n.
B. Phm vi d n.
C. K hoch kim th h thng.
D. K hoch trin khai h thng.
E. K hoch kin trc nghip v.
F. Cc yu cu phn cng v phn mm.
12. Ba thnh phn no l b phn ca k hoch d n? (Chn 3)
A. K hoch kim tra.
B. K hoch o to.
C. Ngun lc d nh.
D. Cc chi tit k thut thit k.
38
13. Hai pht biu no hnh thnh c s thc t xc lp v tnh ton cc mc tiu ca d
n? (Chn 2)
A. Cc mc quan trng c xc lp trong k hoch v khng nn thay i.
B. Mc quan trng c th o c da vo vic hon tt phn c th chuyn giao.
C. Cc d n nn c lp k hoch tnh n cc im quyt nh tin hnh/ khng
tin hnh da vo v bt u bng vic hon tt cc phn c th chuyn giao chnh.
D. Vic hon tt giai on phn tch h thng nhn ra nhiu yu cu hn so vi d
nh ban u khng nn gy ra bt k thay i no ti kinh ph d n.
14. Hai kt qu c th xy ra i vi k hoch d n khi kinh ph bt buc c xc lp
thp l g? (Chn 2 p n)
A. D n b hu b.
B. Lch trnh d n tng ln.
C. Lch trnh d n gim xung.
D. Tnh nng d n gim xung.
E. Cht lng d n gim xung.
15. Nhim v cn thit trong vic chun b giai on hon thin l:
A. Duyt d n.
B. nh gi ri ro.
C. Kim sot thay i.
D. Qun l cu hnh.
16. iu g sau y c tnh vo mc tiu ca giai on hon thin?
A. S ng h ca i tng lin quan d n.
B. Kim th sn phm.
C. o to ngi s dng.
D. Chp thun ngi s dng.
17. Ci no sau y l sn phm ca quy trnh khi to d n?
A. K hoch d n vi cc ngun lc c phn b.
B. Quy nh d n.
C. WBS (Cu trc chi tit cng vic).
D. Lit k nhim v.
18. Bc u tin trong giai on hon thin d n l:
A. Hon thin hp ng.
B. Chp thun ngi s dng.
C. Ti liu cui cng.
D. Nhng bi hc thu c.
19. Giai on quan trng cui cng ca d n l g?
A. Quay vng.
B. Hon thin.
C. Chp thun.
39
D. Duyt.
20. Bn l gim c mt d n ang trong giai on lp k hoch. Bn nhn c mt bo
co vit khng r rng v mc ch v cc mc tiu ca d n. Hai k thut no bn c th s
dng hiu c mc ch v cc mc tiu ca d n? (Chn 2)
A. Xy dng mt honh .
B. Xy dng mt biu Pareto.
C. Tin hnh mt bui phng vn trc tip mt i mt.
D. Tin hnh mt bui tip xc vi cc khch hng c to iu kin thun li.
E. Tm kim s ng h d n chnh thc t cc khch hng d n.
40
CHNG 3. PHM VI HOT NG CA D N
MC CH
a) QL Phm vi l g ?
- Phm vi (Scope) l mt danh sch tt c nhng g d n phi lm (v cng c th l mt
danh sch tt c nhng iu m d n khng phi lm). D n phi c mt phm vi c
vit ra r rng, nu khng d n s khng bao gi kt thc.
- Cc kt qu chuyn giao (Deliverables) l nhng sn phm ca d n m s chuyn
giao: nh l phn cng, phn mm (mua hoc pht trin), bo hnh, ti liu, o to v
phng thc chuyn giao.
- Nhm d n v cc bn lin quan (Stakeholders) phi cng hiu nhng sn phm no
c to ra nh l kt qu ca d n v chng c to ra nh th no.
b) Qui trnh qun l phm vi
- Khi tho: Bt u mt d n hoc chuyn tip sang giai on tip theo.
- Lp k hoch phm vi: pht trin cc ti liu nhm cung cp nn tng cho cc quyt nh
v d n trong tng lai
- Xc nh phm vi: chia nh cc sn phm trung gian ca d n thnh cc thnh phn nh
hn, d qun l hn
- Kim tra phm vi: hp thc ha vic chp nhn phm vi ca d n
- iu khin thay i phm vi: iu khin nhng thay i ca phm vi d n.
NI DUNG
1. KHI THO
- Rng buc tam gic
- Tam gic thp
- Ma trn trch nhim
- Tnh tng trng d n
- K hoch d n tch hp
- Cc yu t ca quy nh phm vi
42
hin nhin l sai nhng c th thiu m hnh tr tu vch trn n. M hnh ny xy dng trn
nhng hn ch qun l d n thng thng ca rng buc tam gic v s dng nguyn l hnh hc
n gin th hin bn cht mi quan h tho hip tht s gia phm vi d n v thi gian,
ngun lc cng nh phng trnh cht lng. M hnh nh vy c gi l Tam gic thp trong
IT bi v n khng th b b cong hay xon li do lp lun km hay m tng.
nh ngha:
Tam gic thp l tin qun l d n cng ngh thng tin pht biu rng ba rng buc
chnh trong d n bt k l thi gian, ngun lc v cht lng v thay i trong mi rng buc
ko theo s thay i trong hai rng buc cn li hoc phm vi d n to nn s khc bit. Rng
buc duy nht i vi qun l d n cng ngh thng tin l ngun lc so vi chi ph. Cc ngun
lc k nng cn cho d n cng nh c s vt cht v vn cn n phc tp hn nhiu so vi
nhng th ch c tnh ring bng chi ph. Tin bc khng th lc no cng mua c ngi
thch hp vo thi im thch hp, cng khng cung cp c s vt cht phc tp vi thng bo
nh.
m phn tho hip
Lm cn bng gia tng hiu qu, s dng ngun lc khan him, thm cc chi ph ph v
tnh nng sn phm lun lun l mt thch thc. Cha kho duy tr s cn bng l pht hin ra
bin ng sm. iu ny c th gip gim c d n phn tch nhng la chn v xc nh xem
s tho hip no s dn n ti u hiu sut tng th. Quan trng l truyn t vi khch hng v
cc nh ti tr m bo rng c hp ng u tin d n khi thc hin nhng tho hip ny.
S tng t hay cn gi l s nh i mc tiu
Ba rng buc chnh l thi gian, ngun lc v cht lng hot ng to thnh 3 cnh trong
mt tam gic. Phm vi d n chnh l Din tch tam gic . Nu phm vi hay din tch khng
thay i th khi s bin i gi tr ca mt trong ba cnh s yu cu s bin i ca mt hoc
c hai cnh cn li. Nu din tch tam gic m rng ra hay thu nh li th khi cc cnh to nn
tam gic cng phi m rng ra hay thu nh li ph hp tnh ton thc t mi.
V d:
Mt hng sn xut mun nng cp 100 my tnh bn trong b phn bn hng thnh my
tnh xch tay v qun l xc lp thi hn cui cng l 20 ngy nghip v. D n c giao cho b
phn cng ngh thng tin v giao trc tip cho Hiu, mt chuyn gia h tr mn hnh nn, Hiu
ch c th nng cp hai my tnh xch tay mi ngy bi v b phn bn hng cho bit rng my
tnh xch tay c yu cu ci t y ht nh my tnh bn ca h trong c tt c phn mm v
ci t c nhn. Cn c vo nhng iu kin hin ti, Hiu s mt 50 ngy hon tt d n.
Thm ch nu Hiu lm vic 12 gi mi ngy trong 30 ngy lin tc th anh ta cng ch hon
thnh 90 chic my tnh xch tay vo thi hn cui cng. Nh bn thy trong hnh 3.2, s tht r
rang l din tch b mt tam gic, phm vi ln hn nhiu so vi ba cnh thi gian, ngun lc v
cht lng. D n ny s tht bi, tuy nhin chng ta hy s dng tam gic thp c dung a
n n trng thi cn bng.
- Thi gian: 20 ngy nghip v hoc 30 ngy dng lch.
- Ngun lc: Hiu l ngun lc duy nht cho d n vi m ny.
- Cht lng: Mi my tnh xch tay phi ging y ht nh my tnh bn hin ti.
43
Hnh 3.2: Tam gic thp thiu cn bng
iu ho s khc nhau ny, i qun l c ba la chn:
- Thi gian: Thi hn cui cng cho d n c th c ko di ph hp vi 50 ngy m
Hiu yu cu.
- Ngun lc: C th thm vo d n ngi th hai hoc Hiu c th c cung cp tin cn
mua mt cng c tng tng cho php anh ta thc hin 5 my tnh xch tay mi ngy.
- Cht lng/ Tnh nng: Ngi bn hng phi lm li nhng ci t c nhn ca h. Khng
c la chn ng hay sai. iu duy nht khng th thc hin c l lm tri tam gic
thp v chng lm g c.
Ma trn trch nhim:
Rt ph bin vi cc d n bao gm cc nh cung cp ln v cc i tc chin lc c th
bit rt t v nhau. C th rt kh hiu r xem ai ang thc hin ci g v c th dn n nhng
hiu lm v nhng sai lm tai hi. Xc nh chc chn ai l ngi lin quan, h ng vai tr g v
ngi c quyn i vi nhng th quyt nh ti thnh cng ca mt d n cng ngh thng tin
bt k.
nh ngha:
Ma trn trch nhim l ti liu qun l d n xc nh xem ai l ngi lin quan n d n
v mi bn chu trch nhim v nhng hot ng ch yu no. Ti liu d nh thc hin chc
nng nh mt im truyn t c th gip trnh c nhng hiu lm v sai lm xem ai c quyn
trong nhng vn g.
Vai tr khng ging vi trch nhim. Vai tr ch cng vic hon thnh trong d n, thng
c hon tt bi mt ngi c cc vai tr khc nhau thc hin cng mt lc.
Trong mt d n ln hay phc tp th ma trn c th ch c dng ch cc phn c th
chuyn giao ca cu trc phn vic. Ma trn mc thp hn s c xy dng ch vai tr gi
cng vic v trch nhim trong tng phn c th chuyn giao.
V d:
44
Bng 3.1 ch ra ma trn gn trch nhim cho d n xy dng mt bng cm. Ch rng
trch nhim t theo chiu dc v vai tr t theo chiu ngang tnh t nh.
45
lp k hoch tht bi, h ch tht bi trong vic lp k hoch. Thc t th c hai pha u ng v
c hai pha u sai. Ti liu kim sot d n cn phi ph hp vi loi d n trc mt.
nh ngha:
K hoch d n tch hp l ti liu kim sot d n dng cho cc d n vi m kt hp Quy
nh phm vi v cc yu t chnh trong mt k hoch d n ln hn. K hoch d n tch hp bao
gm cc yu t chnh sau:
- Quy nh phm .vi
- Tn ch d n.
- Cu trc phn vic.
- Lch trnh d n.
- Kinh ph d n.
- Ti liu ri ro.
- K hoch truyn thng.
V d:
Lp k hoch bao nhiu l qu nhiu? Phong l gim c d n nng cp my tnh bn
500 gi lao ng. Anh ta cn mt k hoch d n tch hp nhng khng mun cng iu n. R
rng l k hoch d n 100 trang s b tht bi rt ln. Thay vo anh ta phc tho mt k hoch
12 n 15 trang trnh by r nhng th s c tnh n v khng tnh n trong d n. N i vo
chi tit nh lit k cc im trn vi yu cu chc nng. V d nh mt ai c c l Ci t
c nhn v trnh duyt Internet a thch s khng c lu li nh mt phn nng cp. Ti liu
cng ni r nhng ri ro kt hp vi d n ny nh mt mt d liu tp th chnh my tnh
bn.
2. LP K HOCH
46
- m bo rng cc phn c th chuyn giao v ranh gii d n c xc nh r:
- Ti liu c xc nh r ci s c hon thnh v khng c hon thnh nh mt
phn ca d n hay khng?
- Cc yu cu bt buc v khng bt buc c xc nh r hay khng? Cc tiu ch chp
thun cho cc kt qu chuyn giao c phc tho cha?
- Ti liu c xc nh r mi phn c th chuyn giao no s bng ngn ng khng bit
ng hay khng?
- Bn c bit khi no d n hon tt khng?
- Tnh n ngy thng bt u v ngy thng hon tt theo mc tiu trong c thi
on tng i vi ngy thng bt u theo l thuyt v / hoc ngy thng bt u /
kt thc.
- Tnh n hu qu ca nhng ngy thng b tr hn theo ton b d n cng nh cc
mc quan trng c th.
- m bo rng trch nhim c xc lp r:
- m bo rng tt c cc bn lin quan hiu vai tr v trch nhim ca h trong d n.
Cn nhc vic s dng ma trn trch nhim.
- Mi ngi c hiu chui yu cu cho d n hay khng?
- C mt s quy nh hay chun ca ngnh nh hng ti cc phn c th chuyn giao
hay khng? Giao cho ai nghin cu v chu trch nhim v cc phm vi ny.
- m bo rng tam gic thp c t ng ch:
- Ci no l u tin gia chi phi, lch trnh v cht lng?
- Tnh nng, lch trnh hay kinh ph c th thng lng li c gi cho d n theo
ng lch trnh hay ng kinh ph nu cn thit?.
- Bn ngun lc c ngha khng? Cc phn c th chuyn giao c th thc hin
c hay khng?
- Cc mc quan trng ra c ngha khng?
- c tnh chi ph ra c ngha khng?
- m bo rng quy nh phm vi phc tho r ri ro lin quan ti d n:
- Cn thn cc ri ro nghip v nh cc iu kin th trng xu khng tr thnh b
phn ca quy nh ri ro cho d n.
- Cn nhc vic s dng ma trn ri ro trnh hng lot nhng iu xu c th xy ra.
V d:
Hy kim tra li hng sn xut mun nng cp 100 my tnh bn trong b phn khch
hng thnh my tnh xch tay. D n c giao cho b phn cng ngh thng tin v giao trc tip
cho Hiu, chuyn gia h tr mn hnh nn. Hiu xc nh y l d n vi m thm/ chuyn/ thay
i v rt thch hp s dng k hoch d n tch hp. Hiu phc tho tt c cc phn c th
chuyn giao v xc lp nhanh ma trn trch nhim. t tam gic thp ng ch, anh ta lt qua
vn bi v bn ngun lc v lch trnh khng tht s c ngha. Trong khi xy dng bo co
ri ro, Hiu ch ra ri ro ca cc ngun lc khng y c kh nng thc hin cao. Tam gic
thp phi c cn bng bng cch xc lp u tin gia chi ph, lch trnh v trch nhim v xc
lp phn vi c th thc hin c. Bng cch hiu tt c cc yu t quy nh phm vi v tun theo
cc nguyn tc. Hiu c th gii quyt vn tam gic thp trc khi d n ra khi cng.
47
Bi tp 3-1: Chun b tho quy inh phm vi
Thi gian hot ng: 15 pht.
Mc tiu:
nh gi quy m v loi d n trc khi xy dng quy nh phm vi.
Kch bn:
Vi vai tr gim c d n ti cng ty XYZ, bn ang chun b tho quy nh phm vi cho
vic thit k li ng dng dch v khch hng. Tuy nhin, trc khi bn c th tho quy nh th
bn cn nh gi xem y l loi d n no v quy m ca n nh th no.
1. S khc nhau gia d n thm/ chuyn/ thay i, d n vi m v d n v m l g?
Loi d n im khc nhau
Thm/ chuyn/ thay i C cu khng thng thng, xy dng li, iu chnh c s vt cht
cng ngh thng tin (V d nh nng cp thit b vt cht t ng
thnh si cp quang).
Vi m Di 2000 gi lao ng hay 200.000 la
V m Trn 2000 gi lao ng hay nhiu hn 200.000la.
2. Quy m d n c ngha trc tip ti s lng v loi ti liu phi c xy dng trong
quy trnh khi to. Tho lun vic s dng quy nh phm vi so vi k hoch d n.
Trong mt d n nh, quy nh phm vi c th nh k hoch d n. Trong mt d n
ln hn, quy nh phm vi c tnh n nh mt phn ca k hoch d n s c trnh by
trong ch sau.
3. Xc nh ba yu t ca tam gic thp v tm quan trng ca chng.
Ba yu t l: Lch trnh, chi ph v cht lng. Tam gic thp c dng gi cn
bng cho d n. Thay i bt k mt yu t phi c b p cho cc yu t khc.
Bi tp 3-2: Tho quy nh phm vi
Thi gian hot ng: 20 pht
Mc tiu:
Sa cha s thiu st ca quy nh phm vi mu (xem ph lc 1).
Kch bn:
Lm vic vi phm vi mu, hon thnh cc hot ng sau:
1. Vit mt phn mi cho quy inh phm vi phc tho mt vi gi nh k thut, chc nng
v nghip v c th xy ra. Hc vin nn phc tho mt hoc hai gi nh trong tng phm
vi.
2. Rng buc t chc no c th cn tr d n ny thnh cng? Vit mt on phc tho
chng.
Mt vi rng buc c th tham gia vo hot ng. V ti chnh, thiu cam kt qun l,
thiu hot ng qun l d n ph hp, thiu gim c d n mua sm.
3. Gim c d n phc tho n lc d nh nhng khng t chung vo bn ngun lc
cho chng ta bit rng n lc c phn b nh th no. Gi s d n cn mt nh
phn tch nghip v, mt k s mng, nh thit k c s d liu v ngi pht trin Web,
48
xy dng mt bn ngun lc ch ra cch thc ngun lc c s dng v chi ph bao
nhiu trong s 700 gi n lc.
Phn tch ny khng c mt p ng ng. V d nu s gi ngun lc c xc lp ti
50, 200, 300, 150 th chi ph s l 2500 la, 15000la, 22500la, 11250la, chi ph cho
tng d n l 51250la.
Ngun lc Gi ngun lc Chi ph trn gi Tng chi ph
Nh phn tch nghip v 50la
K s mng 75la
Nh thit k c s d liu 75la
Ngi pht tri Web 75la
51
Mt s t chc dng bng k cng vic nh mt ti liu phm vi cho cc d n
thm/chuyn/ thay i v d n vi m. Phm vi d n ch c xc nh khi cc kt qu chuyn
giao c ghi r mt cch c th trong bng k cng vic. Tt c cc cng vic theo yu cu
khng c chi tit ho trong bng k cng vic l do nh ngha ngoi phm vi v cng khng
c thc hin hoc c thc hin trong mt bng k cng vic sa i.
b) Tho bng k cng vic
Bng k cng vic c th l mt ti liu kim sot tt nhng bn cn phi hiu t chc ca
bn s dng bng k cng vic lm n hiu qu nh th no.
Xy dng bng k cng vic hiu qu tun theo cc nguyn tc sau:
- m bo rng bn hiu v loi d n:
o Cn nhc cn thn cc phn c th chuyn giao lin quan xc nh xem d n l
v m, vi m hay thm/ chuyn/ thay i.
o m bo rng bn hiu r mi quan h gia loi d n v k vng cho ti liu d
n trong t chc ca bn.
- m bo rng bn hiu t chc ca mnh s dng bng k cng vic nh th no:
o T chc c mu bng k cng vic hay khng?
o Xem xt cc tp d n khc xem h s dng bng k cng vic nh th no.
- i vo c th trnh nhng nhm ln v hiu lm:
o m bo rng bn tnh n tt c cc thng tin cn thit ( l ai, ci g, u,
khi no v nh th no).
o Nn trnh cc thut ng k thut, cc t thng dng, cc t vit tt, hoc nh
ngha m bo rng mi ngi ang tin hnh cng vic t nh ngha dng
chung.
- Ly ch k nu bn mun n mang tnh php l hoc rng buc:
o Nu bn ang dng bng k cng vic nh mt hp ng vi cc b phn khc
nhau th bn cn ch k lm cho hp ng c gi tr.
c) Cu trc bng k cng vic
Mt bng k cng vic c chiu hng trn xung. Bt u t sn phm ton b v chia n ra
thnh nhng yu t nh hn. Do , ngi ta c th so snh xy dng BKCV ging nh cng tc
chun b dn bi cho mt bi vn. Mi ch u c chia thnh nhng ch con, v mi ch
con li c chia thm na thnh cc phn nh. Tuy nhin, cng cn ch ti quan h gia m
t cng vic v m t sn phm. Trong , sn phm: danh t (bao gm: u vo, u ra, ng tc
x l); cng vic: ng t, m t mt qu trnh hot ng, x l.
BKCV c th c phn thnh nhiu mc. Khng phi tt c "nhnh" ca BKCV u cn chi
tit cng s mc. Mi mc cho php to ra lch biu v bo co tm tt thng tin ti tng mc .
BKCV ch vit "ci g", ch khng vit "nh th no";
Trnh t ca tng cng vic l khng quan trng cho d quen c t tri sang phi. Xc nh
trnh t nm trong giai on lp lch trnh
BKCV bao gm hai thnh phn chnh.
- Danh sch sn phm: DSSP (Product Breakdown Structure)
- Danh sch cng vic: DSCV (Task Breakdown Structure)
52
DSSP: m t theo trnh t t trn xung
Mc phn cp tu theo phc tp ca sn phm. Ni chung, sn phm cng phc tp
th s cc mc cng ln hn. Sn phm ton b v tng sn phm con c m t bng danh t.
54
- Yu cu bt buc xc nh bi nh ti tr hay khch hng cng nh cc yu cu khng bt
buc. Truyn thng gia nh ti tr, khch hng v i d n l yu t quyt nh vic xy
dng cc u tin ca khch hng. iu ny c li v sau trong d n nu nh cn thit
phi thng lng li lch trnh, chi ph hay phm vi d n.
- nh ngha rng buc v t chc v chng s tc ng ti d n nh th no.
- nh ngha r rng nhng th c tnh n hay khng c tnh n trong d n.
- Xc nh sn phm c th chuyn giao.
- Xc nh cc phng php lun v cng c c s dng v tun theo trong sut qu trnh
thc thi d n.
- t mc tiu ngy thng bt u v ngy thng hon tt v th hin ng thi gian da
vo cc mc quan trng.
- Xc nh kinh ph c gi tr bng tin v c s quyt nh .
- Bn ngun lc xc nh cc ngun lc c dng trong sut d n, trong c con
ngi, c s vt cht v cc gi nh v tnh gi tr ca cc ngun lc .
- u tin chi ph, lch trnh v cht lng.
- Xc nh vai tr v trch nhim ca gim c d n, nh ti tr, cc i tng lin quan
d n.
- Cc nhn t ri ro d n v sc chu ng ri ro ca khch hng hay nh ti tr.
- Cc tiu ch hon tt.
3.2. M rng phm vi
M rng phm vi l s m rng phm vi ca d n do nhng thay i khng c ph
chun hay qun l, nh hng ti chi ph, cht lng v/hoc thi gian ca d n. Khi d n tin
trin, c bit l cc d n may o, cc yu cu c xu hng thay i lin tc, khin nh ti tr
v khch hng phi b sung thm cc chc nng v tnh nng, dn n thay i WBS v tng lch
biu v kinh ph. Kh nng ny th hin rt r trong cc d n IT, thc t cho thy hu ht cc d
n u lin quan n cng ngh mi, vic cht cht cc yu cu trong ti liu phm vi ban u tr
nn v cng kh khn. Xu hng m rng phm vi gy khng nh vo s tht bi ca d n. Cha
kha vt qua nguy c c thc ny trong cng tc qun l d n l phi qun l cht ch v
tun th cc quy nh v th tc thay i, qua khng chp nhn bt k thay i no khng tun
theo quy trnh qun l thay i v c ph chun.
V d:
Dng v c l hai ngi bn v l nhng lp trnh vin ang lm chung mt ng dng trn
PDA cho i bn hng tin hnh trong lch pht trin cht ch ng dng s c hon thnh
trc khi bt u nm mi. Mt ngi bn ca h l mt nhn vin bn hng rt thch ng dng
ny. Tuy nhin, c mun b sung mt vi tnh nng mi m c cho rng rt nh.c ngh c
b sung tnh nng thay v thc hin yu cu thay i chnh thc. C hai c v Dng ng
v cho rng c bn c mt tng hay, h khng mt nhiu thi gian b xung nhng tnh nng
ny v sn phm cui cng chc chn s tt hn. Tuy nhin, khi h bt u thm nhng tnh nng
ny, h gp phi mt s vn v trc khi h nhn ra iu , min ngi trong s h mt 2
ngy hon thnh cc tnh nng mi v d tnh s mt thm 4 ngy na tch hp m. Ti cuc
hp bo co hin trng hng tun, h phi tha nhn cng vic b chm lch trong cng vic
55
chnh thc ca mnh. Gim c d n ca h thng cm nhng hng th khng. Khng c s tr
hon no trong lch v hng khng th chp nhn yu cu thay i cho phin bn ng dng ny.
3.3. Kim sot thay i
Kim sot thay i l mt k thut dng m bo rng nhng thay i c xut s
c coi nh mt phn ca qu trnh qun l thay i do phi c nh ngha v sau c ph
duyt hay hy b. Nu c ph duyt s c a vo k hoch ca d n. Qu trnh qun l
thay i c nh ngha trc l mt phn ca ti liu phm vi. Trong qu trnh thc hin, Gim
c d n phi gim st cht ch qu trnh ny v tun th k hoch qun l thay i m bo
rng nhng thay i khng c chp thun s khng a vo d n. Cc yu cu thay i xut
hin lin tc trong vng i d n khi xut hin nhng thng tin v cng ngh mi, s thay i u
tin ca t chc v xy ra nhng thay i v nhn s. Nhng thay i c qun l khng phi l
m rng phm vi.
H qu tt yu ca thay i: k hoch d n c nh gi tt nht cng c th thay i
trong d n. Trc khi chp nhn mt thay i, hy chc chn rng bn nghin cu k lng
nh hng ca thay i ti phm vi, lch biu v kinh ph. Nu mt thay i tc ng mnh n
kinh ph hay lch biu, hy xem xt liu bn c th thng lng thay i phm vi hn ch nh
hng khng. Ngc li, nu thay i phm vi s nh hng kinh ph hay lch biu, hy m bo
mi i tng lin quan chnh v khch hng hiu c h qu ca n. Hy lun sn sng m
phm v tha hip. Nu mt yu cu thay i c chp nhn, n phi tri qua qu trnh ph
duyt c xc nh trong quy trnh qun l thay i. Nu thay i nh hng n kinh ph, thi
gian hay cc yu cu v ngun lc, k hoch d n cng phi c cp nht cho ph hp v chnh
xc.
3.4. Thay i k hoch
Thay i k hoch d n l nhng thay i i vi ti liu k hoch ca d n phi xy ra
nu mt thay i quan trng v phm vi ca d n c ph duyt.
- Nhng thay i v ngn sch i hi s tnh ton v c s chi ph mi v nhng thay i
i vi cc ti liu qun l dng tin.
- Nhng thay i v lch i hi nhng thay i i vi lch d n v tnh ton trn c s
ca lch trnh
- Mt thay i v bn cht cng vic ang c thc hin c th dn ti nhng thay i v
lc mng, ma trn ti nguyn, k hoch qun l ri ro v k hoch qun l cht lng.
- Nhng thay i v nhn s nh hng n i d n, nh ti tr hoc nhng i tng
lin quan s nh hng n k hoch truyn thng.
- B sung thm mt nh cung cp nh hng n k hoch mua sm.
3.5. Kim sot phm vi
Mt k hoch qun l thay i c tun th tt v cht ch s ngn nga vic m rng
phm vi nh hng n tin , cht lng d n.
Nguyn tc
qun l hiu qu vic m rng phm vi, hy tun theo nguyn tc sau:
- Gim st thay i khng c kim sot bng cch phn tch cc gi cng vic tm ra
cng vic khng c php:
56
o Gim st cc bo co hiu sut, cc nh gi hiu sut, v cc cuc hp bo co
hin trng tm cc du hiu ca vic m rng phmvi tim nng.
o Kim tra- thc hin kim nh cng vic ang tin trin.
o Gim st lch biu v ngn sch.
- m bo mi yu cu thay i c ghi li v sng lc chp thun hoc t chi.
- Lc cc yu cu thay i:
o Loi b nhng thay i ngoi phm vi tr khi chng quan trng cho d n.
o i vi nhng thay i c kh nng c chp thun, nh gi nh hng ca
vic sa li k hoch v lit k cc vn c th c.
o Nu nh hng nh, gim c d n v i c th x l thay i.
o Nu nh hng va phi, hy chun b mt bo co v nh hng v tm s ng
ca cc i tng lin quan n d n.
o Nu nh hng ln, hy c m phn v nhng thay i khc c th hn ch nh
hng. Hy chun b mt bo co v nh hng cho nh ti tr v nhn c s
ph duyt chnh thc trc khi tin hnh.
- Nu thay i c chp thun, hy thc hin nhng iu chnh cn thit cho k hoch d
n b sung thay i.
- Nu yu cu thay i b t chi, hy m bo rng quyt nh ny c thng bo ti
ngi yu cu.
- Nu thay i c chp nhn, hy thng bo v s chp nhn cho i d n, i tng
c lin quan v cc nh cung cp, theo ng nguyn tc k hoch truyn thng.
V d
Mt ng dng c s d liu trn Web ang trong giai on pht trin cui cng, nhng d
n b chm lch v mt s hot ng quan trng vn cn phi hon thnh. D liu phi c thanh
lc v chuyn i sang XML trc khi c th c truy cp bi ng dng mi, mt qu trnh d
tnh mt 120 gi v c ln lch khong ba tun v n i hi cc dch v ca ring DBA vi i.
Trong khi , gim c d n rt cn cc dch v DBA v pha pht trin v DBA c ln lch
bt u d n mi trong vng bn tun. Mt cng ty t vn ng tin cy c sn nhiu DBA v c
th thc hin cng vic trong mt tun nhng khng cn tin trong qu d phng trang tri
cho chi ph 10.000$. Gim c d n i gp nh ti tr ca mnh v c chp thun cho thu
ngoi hot ng ny. B dn xp mt Qui nh Cng vic vi nh cung cp bao gm iu khon
NDA (tha thun khng tit l thng tin) bo v s b mt ca d liu. Sau sa li k hoch
d n v gp cc i tng c lin quan xem xt k hoch mi cng h v m bo rng d
liu ca h s c hng t vn qun l tt.
TM TT NI DUNG CHNG
57
- Ma trn trch nhim
- Tnh tng trng d n
- K hoch d n tch hp
- Cc yu t ca quy nh phm vi
2. Lp k hoch
- Tho quy nh phm vi d n
- Tho tn ch d n
- Tho bng k cng vic (SOW)
3. Qun l v kim sot phm vi
- Cc yu t quy nh phm vi
- M rng phm vi
- Kim sot thay i
- Thay i k hoch
- Gim thiu m rng phm vi
BI TP KT THC CHNG
58
D. Thc hin phn tch nh hng chi tit ti chi ph v lch trnh, ng thi triu tp
mt cuc hp i d n.
4. C nhiu phng php dng gim st hiu qu ca d n. Hai phng php no c th
c dng gim st cc thay i phm vi?(Chn 2)
A.Phn tch lch s bin ng chi ph.
B.Theo di s lng thay i phm vi.
C. Phn tch lch s bin ng lch trnh.
D. Theo di gi tr ng la ca cng vic thm vo c thc hin.
5. Trong sut qu trnh xy dng d n c ph duyt, gim c d n nhn thy rng
phm vi d n khng c xc nh hp l, lm tng lng kinh ph ng k v tr hn cc phn
c th chuyn giao. Gim c d n yu cu mt cuc hp vi cc i tng lin quan d n
thng bo cho h v s chnh lch phm vi theo yu cu. Gim c d n nn tip cn tt nht
bin ng phm vi cho d n ny nh th no?
A. Chun b cu trc chi tit cng vic mi ch ra thi gian yu cu cho vic hon tt
d n v kinh ph theo yu cu mi.
B. Thng bo cho cc i tng lin quan d n v s thay i kinh ph v lch trnh
theo yu cu, gim bt cc chi ph ph vi mt k hoch d phng ng ch v nhn c
s ph duyt bng vn bn cho nhng thay i yu cu.
C. Thng bo cho cc i tng lin quan d n v thi gian v kinh ph theo yu cu
cn hon tt d n cng vi cc minh chng v mt ti chnh nh Phn tch gi tr thu
c, ROI (Hon tr u t) v bin ng lch trnh.
D. Xc nh bin ng chi ph v lch trnh v ngh ph chun nhng thay i theo
yu cu.
6. C nhiu phng php dng gim st hiu qu ca d n. Hai phng php no c th
c dng gim st cc thay i phm vi?(Chn 2)
A. Phn tch lch s bin ng chi ph.
B. Theo di s lng thay i phm vi.
C. Phn tch lch s bin ng lch trnh.
D. Theo di gi tr ng la ca cng vic thm vo c thc hin.
7. Trc khi bn nhn c ph duyt t cc i tng lin quan v thay i d n iu
chnh phm vi d n. Bn nn thc hin ba hot ng no? (Chn 3)
A. Phn tch vn kinh ph v nh hng ca chng.
B. Tnh ton phm vi vn bin ng lch trnh
C. Phn tch vn k hoch d n v nh hng ca chng.
D. p dng thay i phm vi cui cng vo k hoch d n.
E. Nghin cu cc kh nng khc i vi thay i phm vi c a ra.
8. Trong tnh hung no gim c d n c yu cu phi gi mt yu cu thay i ti nh
ti tr v cc i tng lin quan d n.
A. Thi im no yu cu thay i c xt duyt.
B. Khi chi ph vt qu bin ng cho php theo kinh ph.
C. Khi khng c s la chn kh thi.
59
D. Khi khch hng ng thay i.
9. Phm vi ca d n vt qu kinh ph bi v cc mc c mua t hn so vi d liu ban
u. Lng d tha ny s vt qu tng kinh ph cho d n. Gim c d n nn lm g?
A. Khng thay i kinh ph.
B. Tip cn cc i tng lin quan d n tng kinh ph.
C. Gim cc chi ph phm vi khng vt qu kinh ph.
D. iu chnh cc mc kinh ph thu ht cc chi ph vt qu.
10. Cn c vo bo co phm vi v cc gi nh d n c ch ra trong trin lm th iu g
phi c hon tt u tin?
A. i d liu v s tin phi tr cho nhn vin vo thng 12.
B. s tin phi tr cho nhn vin sau ngy 31 thng 11.
C. So snh vi s tin phi tr cho nhn vin trong ba thng.
D. s tin phi tr cho nhn vin vi chnh xc 100% trong thng 1.
11. Nh mt b phn ca nh ngha phm vi tng th v lp k hoch d n trong giai on
khi to ca d n, quy nh d n v bng k cng vic yu cu gim c d n phi:
A. Nghin cu cc quy nh c th ca ngnh v nh hng trong d n.
B. t c s nht tr ca i ng thnh vin v nhim v v thi on.
C. Xy dng cu trc chi tit cng vic mt cch chi tit.
D. Tnh n cc d phng cho nhng iu cha bit.
12. Gim c d n c khch hng ngh thc hin nhng thay i quan trng cho d
n. Nhng thay i ny khng c ch tm trong Ti liu thit k hay Phm vi d n. Cch tt
nht gim c d n p li yu cu l g?
A. Thng bo vi khch hng rng thay i phm vi l khng c php.
B. Trnh yu cu thay i ln Ban qun l thay i.
C. Trin khai cc thay i theo yu cu ngay lp tc.
D. Thit k li ton b d n t vch xut pht.
13. iu g sau y nn c tnh n trong nh ngha phm vi v quy nh d n?
A. Phng php lun m chun.
B. WBS (Cu trc chi tit cng vic).
C. CPM (Phng php ng ti hn).
D. Tiu ch hon tt.
14. Khi thm quyn ph chun sa i phm vi c t ra, gim c d n nn:
A. Hi kin nh ti tr d n.
B. Duyt quy nh d n gc.
C. Tham kho k hoch d n thay i.
D. Ra quyt nh da trn s t chc ca cng ty.
15. Thng thng ti liu c sa i nhiu nht trong cc d n l g?
A. K hoch d n.
B. S ghi vn .
60
C. Ti liu chp thun cui cng.
D. S ghi yu cu thay i.
16. iu kin hp l bt u yu cu thay i phm vi d n l g?
A. Vn chuyn giao nh cung cp.
B. Khng gi ng thi hn lch trnh d n.
C. Vn d n cha c gii quyt.
D. Yu cu mi do cc i tng lin quan d n a ra.
17. Bn ang xy dng phm vi cng vic cho mt d n s s dng cc ngun lc k thut
gii hn. Thay i c mt trong s cc ngun lc k thut yu cu iu chnh mn nh
u vo ca ngi dng. C nhn no phi ph chun yu cu ny?
A. Nh ti tr d n.
B. Gim c d n.
C. Lnh o i xy dng.
D. i din ca nhng ngi dng cui.
18. Chc nng chnh ca ban qun l thay i l:
A. Duyt nh hng ca cc yu cu thay i.
B. a ra yu cu thay i.
C. Trnh by nhng li ch qun l cao nht.
D. Xc nh nhng phm vi mi ca cng vic d n.
19. Nm rng buc no nn c tnh n trong nh ngha phm vi d n? (Chn 5)
A. Phng php lun m ho chun.
B. Ngy kt thc d n c xc nh r.
C. Ch d n c xc nh r.
D. Cc tiu ch hon tt c xc nh r.
E. Th tc qun l thay i nghim ngt.
F. Vng i cc hot ng tt nht cho loi hnh d n ny.
20. Tiu ch no l quan trng nhc n trong ti liu phm vi?
A. Kinh ph.
B. Hon tt.
C. Cht lng.
D. Lch trnh.
61
CHNG 4. THI GIAN THC HIN D N
MC CH
c lng thi gian hnh thnh nn c s cho lch trnh d n. C nhiu phng php c
lng thi gian thnh cng. Trong ch ny bn s hc cch ng u vi thch thc duy nht
ny khi xy dng c lng thi gian.
Hy tng tng ai ngh bn c lng xem mt bao lu thit k v xy dng mt
phn h qun l nhn s. Nu bn cha tng thc hin vic trc y th bn thm ch hon
ton khng chc chn nhng th cn c. Bn s b thc p mnh m a ra mt c lng chnh
xc. Nu c lng ca bn khng ng th bn c th kt thc cng vic ngoi gi vnh vin
lm cng vic trong thi gian bn c giao. Bn nn thc hin mt s nghin cu k lng v
kim tra s liu vi mt chuyn gia phn mm qun tr h thng thng tin trc khi bn a ra
cu tr li. Vi vai tr gim c mt d n cng ngh thng tin, bn c th phi i mt vi tnh
th tin thoi lng nan tng t. Bn thng lm vic trong cc d n bao gm tnh hung hay
cng ngh m bn cha tng thy trc y. Hy ginh thi gian bn bc vi cc nh chuyn gia
v ni dung chuyn ngnh.
a) Tm quan trng ca vic qun l thi gian
- Kt thc d n ng hn l mt trong nhng thch thc ln nht
- Thi gian c linh hot b nht; n tri qua bt k iu g xy ra
- Cc vn lch biu l l do chnh dn n xung t trong d n, c bit l trong na sau
ca d n, sc p tin gy cng thng, ph v nhng quy nh ca d n
b) Cc qui trnh qun l thi gian d n
Qun l thi gian d n gm nhng qui trnh bo m hon tt d n ng hn.
Nhng qui trnh ny gm:
- Xc nh cc hnh ng
- c lng thi gian cho mi hot ng
- Trin khai lch hnh ng
- Kim sot lch hnh ng
NI DUNG
1. XC NH CC HNH NG
62
- Hnh ng theo n lc hay thi on
- Xc lp cc mc quan trng
- Cc d n theo lch trnh so vi cc d n theo ngun lc
- Thnh lp cc nguyn tc c lng thi gian
Bn thng bn khon khi ai giao cho bn mt cng vic m bn cha lm bao gi.
Trong tnh hung ny yu cu bn phi sm c cu tr li bao gi bt u, v khi no hon thnh
cng vic ny. S thc ti sao bn cha tr li c v bn cha xc nh c cc hnh ng cn
thit v c lng thi gian hon thnh cng vic.
T thc t cc d n CNTT, ngi ta hiu rng cch thc c th gip mi ngi hnh
dung cho h thng sn phm s c hnh nh th no sau khi d n hon thnh. Bng phng php
m phng d n s gip chng ta thc hin c iu ny. Do , m phng ngy cng tr nn
ph bin v chng gip cc gim c d n gim nhng vn kh xc nh c hnh ng
giai on sm ca d n.
a) Hnh ng theo n lc hay thi on
S nhm ln xung quanh n lc v thi on tn ti t lu v rt ph bin. C mt kin
sai lm tn ti trong mt thi gian di l bn qun l cng nhiu ngun lc cng thc hin mt
nhim v c th th nhim v thc hin cng nhanh. iu ny c th ng hoc khng ng. Cch
hiu r rng v n lc v thi on c th mt rt lu ci thin c tnh v k hoch lm vic
c xy dng cho cc d n cng ngh thng tin.
nh ngha.
N lc l thc o nng lng hay lao ng dng hon tt mt nhim v c th hay gi
cng vic. Cc ch s dng th hin iu ny c tnh bng thi gian trn dng n v. V d
nh ba gi k thut hay nm ngy nghin cu.
Theo nng lc l thut ng dng m t nhim v c th hon tt nhanh hn thng qua
vic p dng cc ngun lc lao ng hay nng lng ph.
Thi on l thc o xem mt gi cng vic hay nhim v c th s mt bao lu hon
tt. Cc ch s dng th hin iu ny c tnh bng cc n v thi gian. V d nh trong xy
dng nh dn dng, sau mi ln trn, ngi ta thng 1 tun trn n nh trc khi tip
tc xy cc tng tip theo.
Khong thi gian c nh l mt thut ng dng m t nhim v hay gi cng vic cn
n mt lng thi gian hon tt. Vic p dng cc ngun lc ph s khng lm thay i thi
gian yu cu.
V d.
Mt vic s mt bao lu hon tt c th hay khng th ph thuc vo vo vic n lc
c p dng bao nhiu. Hy ni rng bn mun to ra mt chai ru. Nhiu ngi tham gia s
lm cho vic hi nho trong vn tr nn nhanh hn nhng khi ru c t vo trong thng
th khng c lng n lc no c th lm cho ru ln men nhanh hn. Cng vic hi nho l theo
nng lc, trong khi v ln men ru l trng hp khong thi gian c nh.
b) Xc lp cc mc quan trng
Mc quan trng l cc trng hp im kim sot trong d n, thng l vic hon tt phn
c th chuyn giao chnh to ra yu cu bo co hoc yu cu s ng h ca khch hng hay nh
63
ti tr trc khi tip tc d n. Mc quan trng c thi on bng 0. Cc mc quan trng ng vai
tr nh nhng mc nh du v c xc nh bi gim c d n v/hoc khch hng. Chng
phi c xc lp c chn la s dng cc gic quan thng thng, v d nh i vi mt nh
gi thit k chnh, th nghim bn mu, ngun vo cn n t ngun bn ngoi, xc tin qung
co. Cc mc quan trng c ch trong vic ch ra s tin trin ti cc im chnh nhng ch s tin
trin thc s l cc gi cng vic v c lng nn c thc hin sao cho ph hp.
V d:
Mt cng ty t vn xy dng c lng thi gian cho d n khch hng v c cc mc quan
trng ti thi im bt u v kt thc d n v mi giai on ca hp ng c cc phn c th
chuyn giao do s ng thun ca khch hng c yu cu trc khi h c th tip tc tng
phn mt v bng s ng thun, h cng c th trin khai quy trnh qung co. S mc quan
trng cho d n ny c ch ra trong hnh 4-1
Thng 3 Thng 4 Thng 5 Thng 6 Thng 7 Thng 8
Hon tt
hnh U
ng A
Hon tt
hnh U
ng B
Hon tt
hnh U
ng C
Hon tt
hnh U
ng D
Hon tt
hnh U
ng E
Hnh 4-1: S mc quan trng
c) Cc d n theo lch trnh so vi cc d n theo ngun lc.
Trong nhiu trng hp, thng k k nng cn hon tt cc d n cng ngh thng tin
hoc khng tn ti hoc lun trong tnh trng thiu ht thi gian. Kt qu l hu ht cc d n
cng ngh thng tin u i mt vi cc rng buc ngun lc v k hoch lm vic cht ch. Tm
hiu v mc chim u th trong cuc u tranh ny c th ng vai tr quyt nh xy dng
mt c lng ng.
nh ngha:
D n hng theo lch trnh khi thi hn chuyn giao cui cng l rng buc quan trng
hn c m nh ti tr hay khch hng mong mun. N chi phi mi quyt nh trong d n. Cc
d n theo lch trnh s dng ht bt c ngun lc no cn m bo chuyn giao trong thi hn
c xc lp.
64
D n hng theo ngun lc khi gi tr cc ngun lc, c th l cc ngun lc k nng v
chi ph rng buc quan trng hn c m nh ti tr hay khch hng mong mun. N chi phi mi
quyt nh trong d n. Cc d n theo ngun lc phi m rng thi gian hoc t b cht lng
gi li cc rng buc v ngun lc.
Trong c hai trng hp th thut ng hng theo c dng din t rng buc quan
trng hn c cho d n ang c a ra.
V d:
C l v d tt nht v cc d n theo lch trnh trong cng ngh thng tin l cc d n c
tnh cht nh cc chng trnh Y2K va qua. Mi gim c d n c mt thi hn cui cng
khng th thng lng c, chnh xc l 12gi tra ngy 31 thng 12 nm 1999. Cc cng ty
bt buc phi dng ht cc ngun lc khng l nng cp hoc thay th cc h thng khng th
thc hin cc mnh lnh ng gi.
Hu ht cc d n mng ni b u theo ngun lc. Trong nhiu trng hp, cc d n c
c s truy cp cc ngun lc pht trin Web rt hn ch, in hnh l phi m nhn cc d n
thng mi in t v Web site tp trung theo b ngoi.
Bi tp 4-1: Xc nh cc d n theo lch trnh so vi cc d n theo ngun lc.
Thi gian hot ng: 5 pht
Mc tiu:
Thc hnh vic xc nh cc d n theo lch trnh v cc d n theo ngun lc
Kch bn:
Bn ang chu b xy dng c tnh trong d n mi v bn mun m bo rng bn hiu
s khc bit gia cc d n theo lch trnh v cc d n theo ngun lc. Hot ng ny cho php
bn thc hnh k nng .
Xc nh d n no sau y l theo lch trnh v d n no l theo ngun lc.
D n Theo lch trnh hay
theo ngun lc
ng dng mi phi a vo sn xut ngy 15/8 k ton c th theo Lch trnh
kp thi hn ngy 15/9 cho hot ng x l chi phiu theo tiu chun
SEC mi.
D n ny da vo phn mm my ch SQL c cp nht c hiu lc Ngun lc
trong thng ti nhng chuyn gia SQL hin ang ht tm ch vo
mt d n do ph gim c iu hnh yu cu.
Bn c cho thi hn cui cng l ngy 31/12 hon tt vic ci t Ngun lc
ng dng b phn qun tr vn phng mi nhng kinh ph d n ny l
c nh v bn khng th thm ngi vo.
Bn c giao mt ca s 7 ngy nng cp xng sng mng cho Lch trnh
ch truyn ti khng ng b (ATM). C mi ngy thm vo qu
ca s 7 ngy ng ngha vi vic mt i 1 triu la doanh thu.
d) Thnh lp cc nguyn tc c lng thi gian
Xy dng c lng thi gian theo nguyn tc sau:
65
- nh gi cc ti liu yu cu vi con mt ngi ph bnh nhng li sai hay nhng iu b
st
- Cc yu cu nghip v c r rng v c th hay khng?
- Cc yu cu chc nng c h tr cc yu cu nghip v khng?
- Quan trng nht l cc yu cu k thut c c phc tho r rng v y hay khng?
m bo rng c lng chnh quy ca bn gm cc thnh phn chnh sau (tham kho thm
phn loi c lng chng 5):
- Danh sch cc gi nh dng trong vic xy dng c lng.
- Phm vi bin ng cho c lng c a ra.
- Khong thi gian c lng c hiu lc.
m bo rng bn hiu y mc ch d nh ca c lng v ang s dng k thut
c lng ng:
- c lng c dng nh gi tim lc d n hay qun l d n hay khc?
- Khng s dng c lng trn xung nu d n cha tng c thc hin trc y.
- Xc lp cc mc u tin t cc mc tiu c xc nh quan trng, c ngha nht cho
d n hoc c xc nhn bi cc yu cu nh ti tr hay khch hng.
m bo rng nh ti tr v cc i tng lin quan d n hiu mt cch r rng hoc bn
cht ca cc d n ngun lc v cc d n theo lch trnh. Thng c mt mi quan h c hai/v
gia lch trnh v ngun lc:
- Hi h xem liu thi hn giao l chc chn v phi c hon tt vi chi ph no hay
khng?
- Hi h xem liu thi hn c th li li c nu ngun lc tr thnh mt vn hay
khng?
m bo rng thi on c tnh ca cc d n theo ngun lc c chuyn gia v ni
dung chuyn ngnh xt duyt cn thn. Chuyn gia v ni dung chuyn ngnh hiu cc yu cu v
ngun lc v cc k thut lin quan n vic thc hin cng vic thc s:
- Bn c bit nhim v no theo cng vic khng?
- Bn c bit k nng no cn thc hin cng vic khng?
Quan st cc trng hp khong thi gian c nh v ph thuc c s vt cht:
- Tm kim cc trng hp khong thi gian c nh bt k trong lung d n, c bit ch
ti s ph thuc ngc dng v xui dng.
- Tm kim bt k trng hp hay nhim v no i hi nhng c s vt cht c bit. c
bit ch ti s ph thuc ngc dng v xui dng.
V d.
Hng l gim c cho mt d n t ng ho bn hng vi quy m ln do b phn bn hng
a ra. B ang trong qu trnh lm cho c lng thi gian c hiu lc. c lng ban u do
nh thu tim lc cung cp cho thy rng d n ch nn thc hin khong 6 thng. Hng thng bo
rng i ng bn hng rt ch ti xy dng cc yu cu chc nng, yu cu nghip v v yu
cu k thut c phc tho r rng bng chc nng cng ngh thng tin s dng cc nguyn
tc kin trc. Hng n ch nh ti tr ca mnh v khng nh c lng ny c dng nh
gi tim lc ca d n ny v u tin cc ngun lc d n cho 24 thng ti. Sau Hng hi nh
66
ti tr ca mnh xem liu d n c phi c thc hin vi thi gian c th hay khng hoc liu
thi gian cui cng c ph thuc vo chi ph cc ngun lc khng. Do d n l ngun lc nn
chuyn gia ni dung chuyn ngnh ch ra rng c s d liu khch hng lin quan trong mt s
bc ch yu v iu kin ny s to ra nhim v thuc c s vt cht v khong thi gian c
nh rt ln khin cho thi hn 6 thng l khng th. Sau khi hon tt mt nh gi k lng,
Hng cung cp cho nh ti tr mt c lng sa li 12 n 14 thng cho d n.
2. C LNG THI GIAN CHO CC HNH NG (XY DNG C LNG
THI GIAN)
- Cc k thut c lng thi gian
- Mt s hng dn tr gip c lng thi gian cho d n CNTT
- Mt s phng php c lng khc
Quy trnh c lng thi on d n ang thch thc do vn vn s khi u nan trong
hu ht cc d n cng ngh thng tin. Mc ch l dng s sing nng t c c lng
thi gian mc cao nht bn c th s dng nu d n ph duyt c tin trin.
a) Cc k thut c lng thi gian
c lng phi khoa hc:
- Da trn kinh nghim ch quan, cm tnh.
- Nhanh v d dng.
- Kt qu thiu tin cy.
Ch nn dng trong cc trng hp
- i ng chuyn mn rt c kinh nghim, c k nng cao, i hnh c nh.
- D n quy nh, bt buc phi theo.
c lng PERT:
Thch hp i vi nhng d n.
- i hi tnh sng to.
- Coi trng cht lng kt qu cng vic hn l thi gian hon thnh d n.
Cng thc PERT.
- Cn lm 3 c lng thi gian cho mi cng vic.
- Kt hp li c con s cui cng.
c lng kh d nht (ML-Most Likely): Thi gian cn hon thnh cng vic
trong iu kin bnh thng hay hp l.
c lng lc quan nht (MO-Most Optimistic): Thi gian cn hon thnh cng
vic trong iu kin tt nht hay l tng (khng c tr ngi no).
c lng bi quan nht (MP-Most Pessimistic): Thi gian cn hon thnh cng
vic mt cch ti nht (y tr ngi).
c lng cui cng tnh theo cng thc: (MO + 4(ML) + MP)/6
- V d: c lng thi gian cho cc cng vic lin quan n lp mng ni b cho c quan
(EST: estimation - c lng thi gian lm d n)
n v tnh: Ngy
67
Tn cng vic MO ML MP EST
V s v khoan tng 2 3 5 3.2
Lp cc ng gen 1 2 4 2.2
i dy 1 2 4 2.2
Lp cc hp ni 0.5 1 2 1
Lp cc my tnh my ch 2 3 3 2.8
Kt ni cc my tnhmy ch vo
1 2 4 2.2
h thng dy mng
Th xem mng thng cha 0.5 1 10 2.4
Tng thi gian 8 14 32 16
Sau tng thm mt t thi gian cho mi cng vic (thi gian lng ph gia chng).
Thng thng tng thm 7% - 10%
Tn cng vic EST % EST cui cng
V s v khoan tng 3.2 10% 3.52
Lp cc ng gen 2.2 10% 2.42
i dy 2.2 10% 2.42
Lp cc hp ni 1 10% 1.1
Lp cc my tnh my ch 2.8 10% 3.08
Kt ni cc my tnh my ch
2.2 10% 2.42
vo h thng dy mng
Th xem mng thng cha 2.4 10% 2.64
Tng thi gian 16 10% 17.6
69
Hnh 4-3. Mu s CPM
b) Mt s hng dn tr gip c lng thi gian cho d n CNTT
Chi ph thi gian ca lp trnh vin
(iu tra ca Bell Labs)
Vit chng trnh 13%
c ti liu hng dn 16%
Thng bo, trao i, vit bo co 32%
Vic ring 13%
Vic linh tinh khc 15%
Hun luyn 6%
Gi mail, chat 5%
(iu tra ca IBM)
Lm vic mt mnh 30%
Trao i cng vic 50%
Lm nhng cng vic khc,khng phc v
20%
trc tip cho cng vic
70
Loi d n Mi trng p dng H s nhn d phng
C C 1
C Mi 1.4
Mi C 1.4
Mi Mi 2
(Loi d n l c nu c hn 2 nm kinh nghim;
Mi trng p dng l c nu c hn 2 nm kinh nghim)
Cng sc v thi gian cn ph thuc vo tay ngh ca nhm pht trin (nhm lp trnh)
S nm kinh nghim H s nhn
10 0.5
8 0.6
6 0.8
4 1
2 1.4
1 2.6
c) Mt s phng php c lng khc
- Hi kin chuyn gia
- So snh vi nhng d n tng t lm c s liu c tnh. Tuy nhin iu ny
khng phi bao gi cng cho kt qu tt nu s lng cc d n hn ch. Trn th gii
cng ang s dng kh ph bin phng php ny trn c s mt c s d liu (CSDL) v
bo co kt qu cc d n CNTT nh ISBSG ca c hoc CSDL d n ca cc hng phn
mm ni ting.
V d v mt c quan lm nhiu d n v phn mm
(B.A. Kitchenham and N.R. Taylor, Software Project Development, Journal Systems and
Software, 5/1985)
Thit k Lp trnh Kim th
Ngi x thng SLOC
(%) (%) (%)
D n 1 23 32 45 17 6050
D n 2 12 59 26 23 8300
D n 3 11 83 6 32 13300
D n 4 21 62 18 4 5900
D n 5 10 44 45 17 3300
D n 6 28 44 28 68 38990
D n 7 21 74 5 10 38600
D n 8 7 66 27 19 12760
D n 9 14 38 47 60 26500
71
Bi tp 42: Xy dng c lng thi gian.
Thi gian hot ng: 30 pht
Mc tiu: Xy dng c lng chnh quy t c lng khng chnh quy.
Kch bn:
Qun l cao cp ca Cng ty XYZ quyt nh rng h mun tip tc u t vo c s h
tng cng ngh thng tin bng n lc to iu kin thun li cho vic ci thin ng k dch v
khch hng. Sng kin ny gm 3 d n chnh:
- Thit k li ng dng dch v khch hng.
- Di tr h thng kim sot thng k vo trong cu trc my ch khch 3 lp.
- Thit k li v nng cp c s h tng mng k c cc thnh phn khng dy cho mc
nhp d liu v cc yu cu d thay i.
Bn c ch nh l gim c d n thit k li v nng cp mng. Gim c Cng ngh
thng tin v ang y d n ny ti mt s thi im v tin rng d n ny nn mt khong 12
thng v 2 triu la. ng ta cung cp cho qun l iu hnh cc con s ny nh mt c
lng gn ng v nhim c ca bn l nh gi c lng khng chnh quy v xy dng mt
c lng yu cu thi gian chnh quy hn.
C 180 im bn l trn 48 bang nh hn v tt c u cn c nng cp. Mi a im
gm c mt mng cc b 10 BaseT c nng cp ln 100 BaseT v quy trnh ny mt 3 ngy
cho mi a im. C s h tng b nh tuyn cng cn c nng cp. Cu trc my ch truy
cp v cp n hin ti cung cp tt c cc kt ni WAN ti trung tm iu hnh mng ti
St.Louis, Missouri. Chc chn rng nng cp c s vt cht ny cn ti 45 ngy v do mt nh
my cung cp bn ngoi iu chnh. Thay th b nh tuyn cho WAN ti im bn l s c
hon tt bi i ng nhn vin ni b v mt 3 ngy cho tng im bn l. 4 K s mng LAN
trong i d n thnh tho trong cng ngh 10/100 Base T v 2 k s cao cp ca i ng mng
hin ti c kh nng thc hin c cng vic b nh tuyn WAN v nng cp mng LAN.
1. C mt s thnh phn thiu hoc khng hon thin t yu cu chc nng trong c
lng khng chnh quy ca gim c hay khng?
C, cc yu cu chc nng ch ra rng cc thnh phn khng dy cn c thm vo mng
cho ngun vo d liu v cc yu cu d thay i. y l nhng thiu st t c b d liu v c
lng.
2. Cc nhim v mc tng kt chnh no cn c hon tt v s ngy n lc cho mi
nhim v?
Nng cp 180 mng LAN ti 100 Base T - mi mng 3 ngy 540 ngy.
Nng cp trung tm iu hnh mng (NOC) 45 ngy.
Nng cp 180 b nh tuyn - mi b 2 ngy 360 ngy.
3. Tng lng cng vic c hon tt ngoi tr cc sn phm khng dy v thi gian di
chuyn l bao nhiu?
940 ngy.
4. Gi s mi a im mt 2 ngy di chuyn v 4 k s mng LAN th vic hon tt nng
cp mng LAN mt bao nhiu tun?
72
45 tun (3 ngy lm vic + 2 ngy di chuyn = 180 tun/4 k s) hoc (180*5 ngy/4 k
s = 255 ngy = 45 tun).
5. Gi s mi a im mt 2 ngy di chuyn v 2 k s b nh tuyn th vic hon tt
nng cp mng WAN mt bao nhiu tun?
72 tun (2 ngy lm vic + 2 ngy di chuyn = 144 tun / 2 k s) hoc (180*4 ngy /2 k
s = 360 ngy = 72 tun).
6. Gi s khng c sn phm khng dy v khng c k ngh no th d n s mt bao
nhiu thng? D n c th c hon tt trong 12 thng khng?
Khng, d n s mt t nht l 18 thng.
7. Gi s iu kin nhn lc bnh thng th bn s cung cp cho qun l c lng thi
gian no?
22 24 thng.
8. Trc thi gian ca d n ny c th c rt ngn nh th no?
Tho lun nhm o to 4 k s mng LAN ci t b nh tuyn ti cc im bn l.
Mang cc ngun nhn lc thu ngoi vo tng a im bn l.
3. TRIN KHAI LCH TRNH
73
cung cp ngun thng tin gi tr v cc hnh ng hiu chnh cn thit hon thnh d n mt
cch tt p.
V d:
Mt d n trin khai c thc hin vi thi lng c tnh l hai thng v chi ph d ton
l 30.000 la. Sau mt thng thc hin, d n hon thnh 60% khi lng cng vic, v
chi ht 17.000 la. Trong , chi ph BCWS l 15.000 la. Chi ph BCWP l 18.000 la. V
chi ph ACWP l 17.000 la.
b) Chi ph c bn
Chi ph c bn l khon c lng c tnh bng cch cng tt c cc chi ph t chi ph
lao ng v trang thit b, nguyn vt liu, v tng chi ph cho tng gi cng vic, bao gm c chi
ph d phng. Chi ph ny c s dng o hiu sut chi ph.
Cc quy tc ny cng c p dng vo vic lp k hoch.
Phn trm hon thnh (Percent complete) l khon c tnh lng cng vic hon thnh
trong mt hot ng hay mt nhm cc hot ng, c biu din bng phn trm. C nhiu cch
tnh phn trm hon thnh:
- Quy tc phn trm 0/100. Cng vic s khng c cng nhn cho n khi n c hon
thnh. Khi hon tt, 100% gi tr cng vic s c ng gp vo hot ng .
- Quy tc phn trm 0 50 100 hoc 50 50. Mt nhim v c th c ba iu kin:
o Hon thnh 0% = nhim v cha bt u
o Hon thnh 50% = nhim v bt u nhng cha hon thnh
o Hon thnh 100% = nhim v hon thnh. Quy tc ny khng m t chi tit s
tin trin ca hiu sut nh l 15%, v c th thy rng s hon thnh nhim v
ch c m t theo hai giai on.
- Quy tc hon thnh theo phn trm. Cc con s phn trm hon thnh c nh gi ti
cc thi im bo co c th. Mc d y l mt quy tc mang li hiu qu cao khi kim
sot hiu sut chi ph, nhng iu quan trng l phi nhn ra rng phng php ny vn
mang tnh ch quan, v ch yu l do cc con s c tnh qu lc quan. Vn c kh nng,
nht l trong cc d n ln, cc ch thu gi cng vic giu cc vn xy ra bng cch
d ton cao cho phn trm cng vic hon thnh, v sau h s lm vic gp rt trong
thi gian ti. V d hon thnh 95%.
- Cc mc quan trng. Phng php ny c p dng thnh cng cho cc gi cng vic c
thi gian di v nhiu hot ng. Tng gi tr gi cng vic c chia ra v phn thnh
cc ct mc quan trng trong qu trnh thc hin gi cng vic . Mi ct mc u c
mt gi tr d ton. Gi tr s t c khi d n hon thnh c mt ct mc.
c) Biu theo di Gantt
Biu theo di Gantt l mt biu Gantt c dng hin th hiu sut thc t so vi
hiu sut d ton; ng thi c th hin th cng vic c hon thnh cng vi khong tr cho
mi hot ng. Mc d khng hin th c mt cch r rng cc mi quan h ph thuc gia cc
hot ng hay ng ti hn, biu Gantt li l mt cng c rt hiu qu trong vic cung cp
thng tin tng kt cp nht v c th rt c ch khi phn tch tng hiu sut thi gian ca d n.
Biu Gantt cng c th hin th thi gian ca cc ct mc quan trng v cho bit liu c theo
kp cc thi hn khng.
74
V d:
Mt biu theo di Gantt ca mt d n in hnh. N hin th hiu sut ca giai on bo
co th nm, tun 10. Hy lu rng khong tr (float) c p dng cho cc hot ng C v E;
hot ng A c hon thnh ng k hoch, trong khi hot ng B li hon thnh chm hn
so vi lch trnh.
75
4. KIM SOT LCH TRNH
76
- 4. Tnh ton Bin ng lch trnh (SV) xc nh xem d n c theo kp tin (s
dng +) hay b tt li (s m -) so vi lch trnh.
- 5. Tnh ton Hiu sut tnh theo lch trnh (SPI) xc nh xem d n ang theo ng
tin (ln hn 1) hay tt li (b hn 1) so vi lch trnh.
TM TT NI DUNG CHNG
BI TP KT THC CHNG
77
A. Cc mc quan trng c xc lp trong k hoch v khng nn x dch.
B. Mc quan trng l mc tiu c xc lp li bt c khi no ng ti hn d n
thay i.
C. D n nn c lp k hoch tnh n cc im quyt nh lm hay khng lm da
vo v bt u bng vic hon tt cc kt qu chuyn giao chnh.
D. Hon tt giai on phn tch h thng xc nh nhiu yu cu hn so vi mong i
ban u, khng nn gy ra mt s thay i ti kinh ph d n.
4. Cch thc thch hp nht xc nh thi on d n trc khi thc thi l g?
A. Gim c d n thc hin tt c cc c tnh.
B. Kt hp c tnh ca tng c nhn.
C. Ginh c cc c tnh chuyn mn.
D. Khng c cch no xc nh thi on.
5. Vic gii quyt khuyt im din ra khi no trong vng i d n?
A. Trc mi mc quan trng.
B. Sau cuc kim th chp thun sn phm din ra.
C. Ngay khi khuyt im c tm ra.
D. Bt k thi im no trong sut vng i d n trc khi chuyn giao nh c
xc nh trong k hoch d n.
6. Biu lch, lch trnh mc quan trng v biu Gantt l ton b v d minh ho cho:
A. Qun l ri ro.
B. Xc nh gi tr d n.
C. Vai tr ca cc i tng lin quan d n.
D. Lp lch trnh theo c tnh v trnh t chui cng vic.
7. Mc no th hin mc quan trng?
A. Nh ti tr iu hnh k kt hon tt cc yu cu.
B. Tp hp i ng thnh vin.
C. Mua trang thit b c s h tng.
D. Phn mm hon tt vic kim th chp thun ngi dng.
8. Ngi iu hnh cao cp ca cng ty bn mun cp nht lch trnh d n hng thng. Bn
s gi ci no sau y cho ngi iu hnh?
A. Biu mc quan trng.
B. Lc mng theo t l thi gian.
C. Lc hot ng mi tn.
D. Biu PERT (K thut duyt v nh gi chng trnh).
9. iu chnh lch trnh nhim v trin khai ngun nhn lc hiu qu hn c gi l:
A. Tng tc ngun lc.
B. Ti ngun lc.
C. Ti u ho ngun lc.
D. iu chnh ngun lc.
78
10. Trong mt d n th thng thng cht lng nn l ca:
A. u tin lch trnh bng nhau nhng u tin cao hn chi ph.
B. u tin cao hn chi ph v lch trnh.
C. u tin chi ph bng nhau nhng u tin cao hn lch trnh.
D. u tin chi ph v lch trnh bng nhau.
11. Nm danh sch c yu cu to ra lch trnh d n l g? (Chn 5)
A. Cc phn c th chuyn giao.
B. Cc nhim v d n.
C. Cc k nng sn c.
D. Cc ri ro d n chnh.
E. Yu cu d n.
F. Thi gian v ngun lc trn mi cng vic.
12. Ti sao gim c d n mun tng tc d n?
A. Rt ngn thi on d n.
B. Gim bt ri ro d n.
C. Gim cc chi ph d n.
D. Tng hiu sut ca i.
13. Cch thc thch hp nht xc nh thi on d n trc khi thc thi l g?
A. Gim c d n thc hin tt c cc c tnh.
B. Kt hp c tnh ca tng c nhn.
C. Ginh c cc c tnh chuyn mn.
D. Khng c cch no xc nh thi on.
14. D n chm hn lch trnh do xung t gia cc thnh vin. Sau khi gii quyt xung t,
p ng c ngy thng chuyn giao th gim c d n nn xem xt:
A. Phn chia li ngun lc.
B. Khin trch v vic chuyn giao mun trong i ng thnh vin.
C. iu chnh ngun lc.
D. Ti u ho lch trnh.
15. iu quan trng gim c d n truyn t cc thay i chnh trong d n cho cc
nh ti tr d n duyt v ph chun bi v truyn thng ny..
A. To iu kin thun li cho quy trnh lp k hoch ngun lc.
B. Cung cp thng tin bin ng cho nh ti tr d n.
C. To iu kin thun li tng cng phi hp gia cc i ng thnh vin.
D. a ra c ch nhm qun l cc mc k vng ca nh ti tr d n.
16. rt ngn thi on d n, cc ngun lc phi c thm vo cc nhim v trong
ng ti hn. Khi k hoch nn c nhn cho:
A. Thi gian tr trong cc ng khc.
B. S xut hin ng ti hn mi.
C. Cc ngun lc c ch nh cho cc nhim v khc trn ng ti hn.
79
D. Nhim v di nht cn li trong k hoch.
17. Cch thc thch hp nht xc nh thi on d n trc khi thc thi l g?
A. Gim c d n thc hin tt c cc c tnh.
B. Kt hp c tnh ca tng c nhn.
C. Ginh c cc c tnh chuyn mn.
D. Khng c cch no xc nh thi on.
18. Ngi iu hnh cao cp ca cng ty bn mun cp nht lch trnh d n hng thng.
Bn s gi ci no sau y cho ngi iu hnh?
A. Biu mc quan trng.
B. Lc mng theo t l thi gian.
C. Lc hot ng mi tn.
D. Biu PERT (K thut duyt v nh gi chng trnh).
19. D n chm hn lch trnh do xung t gia cc thnh vin. Sau khi gii quyt xung t,
p ng c ngy thng chuyn giao th gim c d n nn xem xt:
A. Phn chia li ngun lc.
B. Khin trch v vic chuyn giao mun trong i ng thnh vin.
C. iu chnh ngun lc.
D. Ti u ho lch trnh.
20. Xc nh v qun l ng ti hn l yu t sng cn i vi s thnh cng ca d n
bi v:
A. B tr nhn vin lnh o v gi tr s nh hng ti cht lng ca d n cng
vic.
B. Ti u ho chi ph hay y nhanh chi ph trong ng ti hn cao hn so vi chi
ph cho bt k hot ng d n khc no.
C. Cc hot ng trn ng ti hn khng c bt k thi gian khong tr no.
D. Ngy thng bt u phi c tnh ton bng cch thc hin cng vic ngc t
kt thc ri ti bt u.
80
CHNG 5. CHI PH CA D N
MC CH
NI DUNG
81
Trong ch trc bn nghin cu cch c lng thi gian. Tuy nhin nhiu d n
cng ngh thng tin c nh hng bi cc yu cu k nng v chi ph ch khng phi lch
trnh. Trong ch ny bn s tp chung vo xy dng c tnh chi ph kh nng.
Lp k hoch cho ngn sch ph thuc vo bn cht ca d n v t chc, sau y l mt s
cu hi cn cn nhc:
- Cc kh khn no s gp khi thc hin cc cng vic c th trong d n?
- C phm vi nht nh no nh hng n ngun ti nguyn?
- T chc thc hin nhng cng vic no tng t nh d n?
- T chc c ngi, trang thit b v vt t thc hin d n?
Tng tng rng bn mun xy dng thm mt tng cho ngi nh ca bn. Bn d tnh
kinh ph 2.000 la cho d n nhng bn bit rng nh thu s i tr gp i hon tt cng
vic. Do bn t mnh lm vic vo ngy ngh cui tun, ko di ton b d n sut ma h.
Trong vic lp k hoch ny, bn ang a ra nhiu gi nh: rng bn s t b mi k ngh cui
tun lm vic trn tng, rng thi tit s hp tc v rng bn khng mun mt i li ch trong
d n. Nhiu d n cng ngh thng tin s dng phng php cha y nhng gi nh tng t
cho ngun lc v chi ph. Cc gi nh khng hon thin l c s gy ra thm ha cho nhiu d
n.
a) Nguyn tc c lng chi ph
nh gi cc ti liu yu cu vi con mt ph bnh v nhng sai lm v b st:
- Cc yu cu nghip v c r rng v c th khng?
- Cc yu cu chc nng c h tr cc yu cu nghip v khng?
- Quan trng nht l cc yu cu k thut c c phc tho r rng v y khng?
- m bo rng bn hiu y v mc ch ca c tnh v ang dng k thut c lng
ng hay khng?
- c tnh s c dng nh gi tim lc d n hay qun l d n hay khng?
Khng s dng c lng trn xung nu d n cha tng c thc hin trc y.
m bo rng c lng chnh quy ca bn c cc thnh phn chnh sau:
- Danh sch cc gi nh dng trong xy dng c lng.
- Phm vi bin ng cho c lng ra.
- Giai on thi gian d n c hiu lc.
m bo rng thi hn c tnh ca tt c cc d n theo ngun lc c chuyn gia v ni
dung chuyn ngnh xt duyt cn thn. Chuyn gia v ni dung chuyn ngnh hiu cc yu cu
ngun lc v cc k thut lin quan ti vic thc hin hot ng thc s:
- Bn c bit nhng nhim v no l theo nng lc khng?
- Bn c bit k nng no cn thc hin cng vic khng?
m bo rng n lc cn n c trnh by bng cc thut ng c th:
- Trnh by c tnh bng n v o lng ph hp vi nhng th c theo di v
phng din lch s.
- ng qun tnh c chi ph ngun lc bn trong qu trnh tnh ton ton b n lc.
82
m bo rng c s vt cht, nguyn vt liu cn n c trnh by bng cc thut ng,
trong sc mua s c hiu l:
- Lp chi ph theo n gi, nh mc hoc gi th trng theo cch tnh trn n v tnh ca
nguyn vt liu, c s vt cht.
- Lp ho n, chng t nguyn vt liu cho d n.
- m bo rng yu cu c s vt cht, nguyn vt liu c trnh by bng thut ng ti
chnh.
V d:
Hon tt vic c lng thi gian cho d n t ng ho lc lng bn hng quy m ln.
Amy ang trong qu trnh thng qua cc c tnh chi ph. c tnh ban u do nh thu tim nng
cung cp cho bit rng d n s chi ph 1,5 triu USD. Do khng ai trong vn phng qun l d n
c bt k kinh nghim g vi loi n lc ny nn chuyn gia v ni dung chuyn ngnh c
a n nh gi cng vic lin quan trong d n ny. Cc con s chi ph do nh cung cp a
ra da vo mt s d n c hon tt v chuyn gia v ni dung chuyn ngnh thy cc con
s l chnh xc. Tuy nhin c tnh chi ph c s vt cht v n lc c mong i m cng ty
mong mun ng gp cho d n. Sau khi hon tt xt duyt cn thn, Amy cung cp cho nh
ti tr ca mnh c lng sa li 4,0 triu USD. c lng ny tnh n tt c cc chi ph kt
hp vi n lc, nguyn vt liu, c s vt cht c cung cp bi nh cung cp v cng ty cn
hon tt d n.
b) Chi ph nguyn vt liu
Chi ph nguyn vt liu l loi chi ph dng chi tt c cc thnh phn, b phn v ngun
cung cp hoc c dng trong cc d n hoc tr thnh b phn ca cc phn c th chuyn
giao. Cc cng c c dng thc hin cng vic khng phi l nguyn vt liu nu chng
khng tr thnh b phn ca cc phn c th chuyn giao.
V d:
Cc my tnh bn, my dch v, my ch truy cp v si cp quang s l nguyn vt liu
dng trong cc d n nng cp mng. M bn quyn v phn mm c th l nguyn vt liu trong
nhiu d n cng ngh thng tin. Tuy nhin quan trng l phi nh rng m bn quyn cho phn
mm dng thc hin cng vic khng c xem l nguyn vt liu tr khi chng c chuyn
giao ti thi im hon tt d n.
c) Chi ph c s vt cht
Chi ph c s vt cht l loi chi ph dng ch cc cng c, thit b vt cht hay c s h
tng dng trong sut d n khng tr thnh b phn ca cc phn c th chuyn giao. Trong nhiu
t chc, mc ny n thun c xem nh tng chi ph hay chi ph c nh.
V d:
i d n ang tin hnh pht trin ng dng thng mi mi cn c khng gian, bn lm
vic, my tnh bn, my dch v, mng LAN/WAN v ngun in cn chy mi th. Cc
cng c pht trin phn mm dng to ra mi trng chy cc dch v dng kimt tra cng
s c xem nh phn chi ph c s vt cht.
2. C TNH CHI PH
83
- c lng chnh quy
- c tnh s dng kt qu cho thu
- Thng tin lch s hay c s d liu d n
- c lng theo giai on
- c lng theo tham s
- c lng di ln
- c lng trn xung
- tin cy trong c lng
Nghin cu trong ngnh ch ra rng phn ln cc d n cng ngh thng tin theo ngun lc
hn l theo lch trnh. iu c ngha g vi bn? N thng c ngha l khi y mnh th chi
ph d n quan trng hn vic d n mt bao lu. Hy nm ly thi gian v m bo rng bn a
ra c lng thi gian chnh xc.
u ra quan trng ca qun l chi ph d n l c tnh chi ph. C nhiu loi phng php
c tnh chi ph v theo c nhng cng c k thut gip tnh ton. iu quan trng l pht trin
mt k hoch qun l chi ph trong m t s dao ng chi ph s c qun l trong d n ra
sao. Tuy nhin, mt gim c d n k cu mt ln ni a: S khc nhau gia c tnh v
c on tuyt i l g?. c tnh thng c s dng khi cha xc nh r yu cu v i
tng, mi trng v cht lng nn qu trnh c tnh c thc hin cc giai on u ca d
n thut ng chuyn ngnh ti chnh gi l tin kim, c s a ra con s gn ng.
Lit k cc phng php c lng:
- c lng chnh quy
- c tnh s dng kt qu cho thu
- Thng tin lch s hay c s d liu d n
- c lng theo giai on
- c lng theo tham s
- c lng di ln
- c lng trn xung
a. c lng chnh quy
c lng chnh quy c dng ch c lng gn ng. Trn thc t chng thng tt
hn cht so vi mt c on khng r rng. Phng php khng c chun b trc ny to ra
k vng rng mt iu g c th c thc hin vi mt lot ngun lc c th v trong mt
lng thi gian nh.
c lng chnh quy v khng chnh quy l cc cng c ta dng d on thi gian v
ngun lc cn thit thc hin mt d n c th. c lng chnh quy da trn s phn tch.
Trong mt th gii l tng, phn tch ny s c tin hnh theo chiu su. t nht l mt phn
tch m u phi c tin hnh. Mt c lng gm c 3 thnh phn chnh:
- Danh sch cc gi nh c s dng trong vic xy dng c lng (V d nh cc chi
ph u vo v lao ng v nguyn vt liu).
- Phm vi bin ng cho c lng c a ra (V d +/- 50%).
84
- Khong thi gian c lng c hiu lc (V d nh c lng ny c hiu lc trong vng
60 ngy).
Ngc li, c lng khng chnh quy l c on da trn s suy on, phng on v
bn nng.
b. c tnh s dng kt qu cho thu
c tnh l mt ti liu d n dng d on bao nhiu thi gian v tng s ngun lc m
d n cn n. Cho thu l mt ti liu thng mi ghi r thi gian v tin bc cn hon tt
cng vic d n trong c li rng cho d n. Cho thu c th kt hp cht ch cc c tnh t
cc mt s nh thu ph.
c gi d kin a ra s khc bit quan trng gia cho thu v c tnh. Cho thu hu
nh nh hng v khch hng v nh ti tr v c s tng gi ng thi trong c tnh n li
rng cho d n, trong khi c tnh thng c dng bn trong hoc gia cc nh thu ph vi
mc ch th hin chi ph thc.
Nh mt quy tc chung, cc gim c d n cng ngh thng tin khng xy dng cho thu
ph chun m php lut v u thu hin hnh quy nh bi v cc nh ti tr khng tr bt k li
rng hay tng gi no cho vic s dng cc ngun lc bn trong. Tuy nhin nhiu b phn cng
ngh thng tin hot ng trong h thng khch hng t chi thanh ton, nhng h khng cho php
tng gi dch v ca mnh. Kt qu l ti liu h cung cp cho khch hng ca mnh c chc nng
ging nh cho thu nhng ch th hin nhng chi ph m h cho php sa li. Nhiu khi cc ti
liu ny l trnh t cng vic gia cc b phn thay v cc c tnh v cho thu.
c. Thng tin lch s hay c s d liu d n
Nu mt d n c thc hin trc y th gim c d n c th thu c nhiu kin
thc v ti liu v d liu lin quan ti d n. R rng l mc thng tin c th dng trc tip s
ph thuc vo im tng ng ca hai d n ang c gii quyt.
Thng tin lch s l cc d liu hay ti liu c th tn ti t d n trc tng t nh d n
hin ti. V l tng th thng tin ny bao gm cc mc sau:
- Bo co s c.
- Yu cu k thut, chc nng v nghip v.
- c tnh lch trnh v chi ph chi tit.
- Kinh ph d n.
- Cu trc chi tit cng vic.
- Chi ph thc v d liu hiu sut theo lch trnh, tt nht l mc gi cng vic.
- Bi hc thu c.
Thng tin tng t l d liu t tnh hung khc rt ging nhng khng y ht nh cc tnh
trng trc mt. Nu tnh hung ging ht th khi thng tin c xem nh l mang tnh lch
s. Thng tin tng t xut pht t thnh phn ca cc d n khc tng t nh cc thnh phn
ca d n mi. Thng tin tng t cng c th xut pht t kinh nghim iu hnh.
d. c lng theo giai on
c lng cc d n cng ngh thng tin thng a ra mt nghch l. Cc s liu thng k
ca ngnh ch ra rng mt d n cng ngh thng tin bt k vi hn 6 triu la c khong 10%
c hi hon tt ng thi im v ng kinh ph. (Gartner 2000, 107) Phn ng ca qun l cao
85
cp i vi tnh hung ny l yu cu gii trnh trch nhim ln hn v cc ch d c a ra
cho c tnh cng rn cng sm cng tt trong quy trnh ca d n. Thc t th phng php c
v hp l ny li lm cho mi th xu i nhiu. Hy nh rng phn ln cc d n cng ngh thng
tin cha tng c thc hin trc y. D on nhng lng cha xc nh vi s chc chn
tuyt i l iu khng th thm ch i vi nhng ngi c lng c kinh nghim.
Xc nh giai on l phng php tch cc nhm hot ng ca d n thnh hng lot cc
giai on lin tip. nh gi hiu qu v cc phn c th chuyn giao ca d n din ra cui mi
giai on trc khi d n chuyn sang giai on tip theo. i khi cc nh gi ny ch cc cng
ca giai on, cng ca chng ng hay cc im cht. Phng php ny c s dng u tin
khi khng tht chc chn v nhng th thc s lin quan n d n hay thc hin vng i sn
phm v tch thnh cc vng i d n nh hn. y cng c gi l xy dng cng ca giai
on. Phng php ny c s dng khi cc nhnh c iu kin c bit trc. Ni cch khc,
khi phn u tin ca vn c gii quyt trc khi cc quyt nh c a ra xem cc bc
no cn thit sau .
c lng theo giai on l mt k thut trong c tnh chi ph v lch trnh c xy
dng ring cho tng giai on ca d n. Phng php ny c s dng u tin khi khng tht
chc chn v nhng th thc s lin quan n d n. Hn na xy dng mt c tnh ln hu nh
ch l cng vic d on, d n c chia thnh cc phn v c tnh mi c xy dng cho
tng phn ca d n.
Xc lp cng ca giai on: Khng c nguyn tc bt di bt dch no v v tr cng ca
giai on c xc lp trong d n nhng cc phn c th chuyn giao v cc quyt nh cn thit
phi c phc tho r rng cho tng giai on. u im ca phng php ny l d n c
kim sot bi cc quyt nh gia tng da vo thng tin hn l mt quyt nh ln da vo s suy
on v phng on. Nhc im ca phng php ny l n c th to du vt vi qun l m
i d n thng phi quay tr li v cn nhiu tin bc hn.
86
e. c lng theo tham s
c lng theo tham s l k thut u tin cho cc d n cng ngh thng tin cha tng
c thc hin trc y v cc d n cng ngh thng tin khng c d liu lch s. Cn cc d
n cng ngh thng tin tng t nh cc d n khc hoc l s kt hp ca cc d n khc nhau
khng c d liu lch s ng mc nhim v th sao? Khi cc tnh hung chnh xc c th
khng phi i mt th mt c tnh ng vn c th c xy dng s dng k thut c lng
theo tham s.
c lng theo tham s ly kin thc thu c t cc d n tng t nhng khng chnh
xc, ng thi s dng cc tham s nh chi ph trn n v c tnh thng tin lch trnh v chi
ph.
c lng theo tham s c th s dng cho cc d n ln bng cch phn chia chng thnh
cc n v cng vic nh v a vo mt m hnh ton hc. Phng php c lng ny c hiu
qu nht khi d liu lch s ng c sn mc nhim v thm ch nu s sp xp th t v s
kt hp c th cc nhim v cha tng c n lc trc y. c lng theo giai on i hi
bn phi c 3 ngun vo then cht:
- Thng tin lch s bng n v cng vic c s dng lm c s tnh ton.
- Tp hp cc c tnh, yu cu v k hoch chi tit.
- M hnh ton hc c xy dng cn thn c gi l cng thc theo tham s trnh by
mi quan h cng vic lin quan.
Mt s t chc s dng c lng theo tham s cc mc cu trc chi tit cng vic
thp hn, h c nhiu d liu chnh xc v chi tit hn v sau kt hp kt qu vo cc
mu c xy dng trc hp li thnh c lng chi tit c chnh xc cao.
Cc phng php c lng theo tham s ph bin hin nay l:
- Phng php COCOMO da trn KLOC (Kilo Line Of Codes)
- Phng php im chc nng Function Point
- Phng php im trng hp s dng UseCase Point
- Phng php COSMIC FFP: Full Function Point
- Ngoi ra, trn th gii hin s dng nhiu phng php khc nh im i tng, im
c tnh (Feature Point)
87
Hnh 5-2. c lng theo tham s
f. c lng di ln
c lng di ln l mt k thut c lng mt nhiu thi gian nhng cc k chnh xc.
c lng di ln c tnh chi ph v lch trnh mc gi cng vic ca cu trc chi tit
cng vic v sau tng hp cc con s ny tnh tng s cho d n. c lng di ln l k
thut chnh xc nht c gi tr i vi gim c d n cng ngh thng tin. c tnh cho d n
theo ngha en l tng ca cc phn, do vy nu c tnh gi cng vic khng hon thin th c
tnh d n cng nh vy. Phng php ny cn mt cu trc chi tit cng vic v da vo mt s
gi nh:
- Kh nng. Ngi ang c tnh chi ph v lch trnh cho cc gi cng vic phi bit cng
vic thc s c tin hnh nh th no.
- Tnh chnh trc. Nu ngi ang thc hin cng vic tham gia vo c tnh th h khng
th nh gi qu cao hoc qu thp v thi gian cn hon thnh cng vic.
- chnh xc. Tng tng xem iu g s xy ra i vi cc con s chi ph v lch trnh
ca bn nu ai lin quan n quy trnh tng hp thm mt cht yu t gian ln vo
c tnh tng giai on.
88
Hnh 5-3. c lng di ln
g. c lng trn xung
c lng trn xung l mt k thut bt u bng mt c tnh cho ton b d n v sau
chia ra thnh t l phn trm trong tng s i vi mi giai on hay loi cng vic d n. iu
ny c thc hin da vo cng thc thu c t cc d liu lch s do cc d n tng t cung
cp. Phng php ny cn mt cu trc chi tit cng vic v da vo mt s gi nh rt nguy
him.:
- Tnh tng t ca d n. Cng thc phn chia cc ngun lc da vo cc d liu lch s
ca mt loi d n c th. Nu d n ang c c tnh khc nhau v c bn so vi d
n dng xy dng cng thc th cng thc s khng chnh xc.
- chnh xc ca ton b c tnh. Do k thut trn xung phn chia c tnh cho ton b
d n thnh cc giai on khc nhau nn chnh xc ca ton b c tnh mang tnh cht
quyt nh.
Do c lng trn xung cn c thng tin lch s nn khng th thc hin c lng
trn xung cho mt d n cha tng c thc hin trc y.
C ba c s lp lun gii thch l do ti sao nhiu c lng trn xung cho cc d n
cng ngh thng tin c xu hng tht bi:
- S hiu bit r rng ca qun l v quy trnh trn xung bin n tr thnh mt k thut
ph bin nht dng trong c lng v d ton cc d n cng ngh thng tin.
- Phn ln cc d n cng ngh thng tin cha tng c thc hin trc y.
- c lng trn xung cn c mt cu trc chi tit cng vic v cc d liu lch s, do
khng th dng cho d n cha tng c thc hin trc y.
V vy k thut c lng trn xung t khi c s dng trong cc d n cng ngh
thng tin.
89
Hnh 5-4. c lng trn xung
h. tin cy trong c lng
c tnh l s d on c hiu bit v kt qu ca mt tnh hung c th. Trong n lc
hng ngy c tnh cc d n cng ngh thng tin, chng ta s khng bao gi gp thng tin
hon chnh, chnh v vy chng ta phi hiu cch phn loi c tnh ca mnh. Chng ta cng c
nhiu thng tin v mt tnh hung c th th chng ta s c cng nhiu tin cy trong d on
kt qu.
tin cy l mc chng ta tin rng c tnh ca chng ta l chnh xc.
90
Phn loi tin cy
c lng chi tit v th bc l hai loi v s chnh xc c th dng phn loi tin cy
trong cc d on c a ra. c lng th bc thng c lm sm trong d n. N c
xy dng ngoi li ch ca d liu chi tit v thng da trn thng tin v phn tch hn ch.
c lng chi tit l c lng cui cng da trn thng tin chi tit v cng vic d n.
y l mt thut ng xc thc ch c s dng khi d on da trn cch hiu r rng v mi
th lin quan ti vic hon tt d n.
i khi thut ng c lng gn ng v th bc gn ng c dng ch cc d on
da vo bn nng, gi thuyt hay phng on.
Thut ng c lng gn ng v chnh xc t loi tr ln nhau. Hot ng a ra c
lng gn ng thng thng ch hn mt cht so vi mt c on cu th da vo bn nng,
gi thuyt hay phng on v c trng l n to ra mt vn l thng trong qun l k vng.
V d
Gim c k thut phn mm ngh xem xt li cc yu cu k thut, chc nng v nghip
v cho mt ng dng mi m b phn iu hnh mun c xy dng. Sau khi mt khong mt
gi quan st cc yu cu v so snh kt qu d nh cho cc d n tng t, b a ra cho gim
c iu hnh mt c lng th bc 200.000la +/- 20%. Gim c iu hnh ghi chp con s
ny v trnh by vi nh ti tr ca mnh. Nh ti tr yu cu nhng con s c th hn. Da vo
phn hi t nh ti tr ny, Gim c k thut phn mm phc tho mt ti liu thit k v xy
dng mt cu trc chi tit cng vic mc cao a ra c lng chi tit. c lng chi tit
c gi tr 225.000la +/-8%.
Tm li, phng php c tnh chi ph d n i hi s ch cn thn v c mc hoi
nghi cao, quy trnh c tnh chi ph cng ang thch thc mt ln na l do vn khng th
nhn thc y trong nhiu trng hp. in hnh l chi ph kh tnh chnh xc nht l chi ph
cn cho cc ngun lc k nng, nhng nguyn vt liu v c s vt cht cng c th l mt rng
buc chi ph.
3. D TON NGN SCH CHO CC CHI PH (K TON D N)
91
Thi gian: 20 pht
Mc tiu:
Xy dng c lng chnh quy t c lng khng chnh quy.
Tp d liu: c tnh chi ph.xls
Kch bn:
Bn c b nhim l gim c d n nng cp v thit k li mng Cng ty XYZ.
Gim c cng ngh thng tin v ang y d n ny ti mt s thi im v tin tng
rng d n ch nn thc hin khong 12 thng v 2 triu USD. ng cung cp cho qun k iu
hnh con s ny nh mt c lng rt khng chnh quy v nhim v ca bn l xt duyt c
lng khng chnh quy v xy dng nt c lng chi ph chnh quy hn.
C 180 im bn l trn 48 bang nh hn v tt c u cn c nng cp. Mi a im
gm mt mng cc b 10 Base T s nng cp ln 100 Base T. Quy trnh cn n 3 ngy v 2500
USD cho phn cng cho tng a im. C s h tng b nh tuyn cho mng WAN cng cn
c nng cp. Cu trc my ch truy cp v cp n hien ti cung cp kt ni WAN ti
trung tm iu hnh mng ti St. Louis, Missouri. Chc chn rng nng cp c s vt cht ny cn
ti 45 ngy v do mt nh cung cp bn ngoi iu chnh vi chi ph 500.000 USD. Thay th b
nh tuyn s c hon tt bi i ng nhn vin ni b, mt 2 ngy v 1000USD cho phn cng
i vi tng im bn l. 4 ngi trong i ng d n lu lot trong cng ngh LAN 10/100 Base
T nhng ch c 2 ngi trong i ng mng hin ti c khr nng thc hin c cng vic b nh
tuyn WAN v nng cp mng LAN. Chi ph v thi gian xy dng bn trong trung bnh l 300
USD/ngy. Gi s chi ph i li mt khong 500.000 USD. Giao thng ng b v ng khng
chi ph trung bnh l 1.500 USD/a im. Lng thc v n tm thi chi ph trung bnh khong
250 USD/ngy. Hin ti khng c lng ph t chc o to theo k hoch. S dng s tr gip
ca tp ctnhchiph.xls
Trong cc tnh ton loi ny.
1.Chi ph nng cp cc hot ng mng LAN cho 180 im bn l l bao nhiu?
1.017.000 USD (xem c tnh chi ph.xls)
2. Chi ph nng cp cc hot ng WAN cho 180 im bn l l bao nhiu?
648.000 USD (xem bng tnh)
3. Chi ph nng cp trung tm iu hnh mng l bao nhiu?
500.000 USD
4. Ti sao c lng chi ph 2triu USD li gim gn 200.000 USD?
Chi ph i li c nh gi thp qu mc, ch cho php mt chuyn i cho tng
a im.
5. Tin trnh hot ng no c th thc hin c a ra cc chi ph c tnh chi
ph cho d n ny gn hn vi c tnh khng chnh quy 2 triu USDban u ca gim
c?
o to 4 k s mng LAN hoc dng cc nh thu a phng gim chi ph i
li.
4. KIM SOT CHI PH
92
- Theo di kinh ph qua cc ch tiu
- Kim sot iu chnh chi ph
- Tin hnh cp nht kinh ph
93
Nhn xt
- CV cho bit s sai bit gia chi ph tht s v gi tr thu c.
- SV cho bit s sai bit gia han thnh theo lch v gi tr thu c.
- CPI l t s gia gi tr thu c v chi ph tht s. Nu bng 1 th ph hp, <1vt ngn
sch.
- SPI l t s thc hin theo lch. Nu bng >1 th han thnh trc lch v <1 ngc li.
V d:
Trong d n pht trin phn mm ca Rides to Rent, Chi ph d ton ca vic c thc
hin (BCWP) l 18.000 la. Chi ph thc ca cng vic thc hin (ACWP) l 17.000 la.
Bin ng chi ph CV l 1.000 la. Hiu sut chi ph CPI l 1,06.
c) Tin hnh cp nht kinh ph
tin hnh cp nht lch trnh d n, thc hin theo cc bc sau:
1. Tnh ton chi ph d ton ca vic c thc hin (BCWS)
2. Tnh ton chi ph thc ca cng vic thc hin (ACWP)
3. Tnh bin ng chi ph (CV) xc nh xem d n ny cha s dng trit kinh
ph (kt qu mang s dng +) hoc vt qu kinh ph (kt qu mang s m -).
4. Tnh ton hiu sut chi ph (CPI) l t s xc nh xem d n s dng kinh ph cha
trit (t s ln hn 1), hay vt qu chi ph d ton (t s nh hn 1).
5. Xc nh c nn ln sang cc khon d tr d phng/ d tr cho qun l da trn k
hoch qun l ri ro m bn a ra hay khng?
Bi tp 4-2: Tnh ton hiu sut chi ph (CPI) v Bin ng chi ph (SV)
Thi gian: 15
Mc ch: tnh ton CPI v CV, ng thi gii thch ngha ca chng.
Tp d liu: CPI.xls
Kch bn:
Bn s l Gim c d n Nng cp H thng mng.D n trong qu trnh thc hin v i
d n va hon thnh vic lp t li ATM vo Trung tm vn hnh mng (NOC).Thi im hon
thnh bc ny c chn lm mt mc chnh bi v cc k s cng trnh khng th lp t cc
im bn l cho ti khi bc ny c hon thnh.Trung tm vn hnh mng (NOC) c ci
t theo ng tin , tuy nhin thi gian m cc k s cng ty ABC phi lm nhiu hn 120
94
ting so vi thi gian m bn d tnh hon thnh cng vic. Nh ti tr mun bn bo co cp
nht v tnh trng d n. Hy tham kho thng tin trong bng tnh CPI.xls v tr li cc cu hi
sau chun b cho bui trao i .
1. Cng thc Tnh bin ng chi ph l g?
CV = BCWP-ACWP.
2. Hy tnh Bin ng chi ph (CV) cho d n Nng cp H thng mng .
SV = -12.000 USD. Kinh ph d n chi ang vt qu kinh ph d ton 12.000
USD
3. Cng thc tnh Hiu sut chi ph (CPI) l g?
CPI = BCWP -ACWP
4. Hy tnh chi ph d ton ca vic c thc hin (BCWP).
169.250 USD
5. Hy tnh chi ph thc ca cng vic thc hin (ACWP)
181.250 USD
6. Hy tnh Hiu sut chi ph (CPI) v gii thch ngha ca n
T s CPI s l 0.933793103, ngha l d n ang vt qu ngn sch
7. T s CPI = 1,0 c ngha g?
Con s ny c ngha l hiu sut chi ph ang theo kp d ton ngn sch d n.
8. T s (CPI) > 1,0 c ngha g?
Con s ny c ngha l hiu sut chi ph ca d n rt xut sc..
9. T s (CPI) < 1,0 c ngha g?
Con s ny c ngha l hiu sut chi ph ca d n cn km.
Th d.
TM TT NI DUNG CHNG
95
- c lng chnh quy
- c tnh s dng kt qu cho thu
- Thng tin lch s hay c s d liu d n
- c lng theo giai on
- c lng theo tham s
- c lng di ln
- c lng trn xung
- tin cy trong c lng
3. D ton ngn sch cho cc chi ph
- D ton ngn sch cho cc chi ph
4. Kim sot chi ph
- Theo di kinh ph qua cc ch tiu
- Kim sot iu chnh chi ph
- Tin hnh cp nht kinh ph
BI TP KT THC CHNG
96
B. N i hi ngi lp k hoch phi s dng cng nhiu chi tit cng tt nhm phn
chia d n thnh cc gi cng vic nh cho php c tnh chi ph chnh xc.
C. N c th c m t b ngoi trong K thut duyt v nh gi chng trnh hoc
s Gantt.
D. N i hi mt hot ng hay s kin ring l c s ph thuc ln nhau i vi
ngi tin nhim, ngi thnh cng cng nh cc hot ng hay s kin song song.
5. Ti sao vic iu ho chi ph cho cc nhim v d n theo c tnh so vi chi ph thc li
ng vai tr quan trng?
A. l mt cng c qun l cht lng.
B. l phn phn tch bin ng chi ph ch yu.
C. N cung cp ngun vo ch yu cho quy trnh lp k hoch thu mua.
D. N to iu kin thun li cho vic lu tr thng tin lch s cho s k ton.
6. Trong cc c lng di y, c lng no phn nh chnh xc nht chi ph thc ca
d n.
A. Trn xung.
B. Di ln.
C. Kinh ph.
D. Phn b ngn sch.
7. Bn tip qun mt d n ang c tin hnh khong ba thng. Gim c d n trc
yu cu i d n cung cp cc c tnh hng tun trong tin trnh thc hin. K hoch d n ch
ra 5 giai on v 1.000 nhim v. Giai on u tin kt thc v c 800 nhim v cha hon
thnh. Trong s 800 nhim v cha hon thnh th c 200 nhim v hon thnh 50%. Pht biu
no v trng thi d n l ng?
A. D n hon tt khong 20%.
B. D n hon tt khong 30%.
C. D n hon tt khong 25%.
D. Cc c tnh n lc cn li v d liu hon tt d nh cn c tp hp c c
tnh chnh xc v trng thi d n.
8. C nhiu phng php dng gim st hiu qu ca d n. Hai phng php no c th
c dng gim st cc thay i phm vi?(Chn 2)
A. Phn tch lch s bin ng chi ph.
B. Theo di s lng thay i phm vi.
C. Phn tch lch s bin ng lch trnh.
D. Theo di gi tr ng la ca cng vic thm vo c thc hin.
9. Trong khi tin hnh duyt d n hng tun, bn nhn thy rng d n chi tiu qu kh
nng. Bn nn lm g xc nh phm vi ang chi tiu nhiu hn so vi kinh ph d ton?
A. Tnh ton tng chi ph d n (TCP).
B. Tnh ton bin ng chi ph (CV) cho tng phm vi.
C. Tnh ton bin ng lch trnh (SV) cho tng phm vi.
D. Kim tra biu Gantt v so snh tin trnh ca tng nhim v.
97
10. Gim c d n cng ngh thng tin thng bo bin ng lch trnh vo mt trong s
cc kt qu chuyn giao ca d n. BCWP (Chi ph d ton ca vic thc hin) l 7.000$,
ACWP (Chi ph thc ca vic thc hin) l 9.000$ v BCWS (Chi ph d ton ca vic xp
lch) l 11.000$ cho mt tun. Da vo ton b s lng ny th d n:
A. Trc lch trnh khong 4.000$ cho mt tun.
B. Trc lch trnh khong 2.000$ cho mt tun.
C. Sau lch trnh khong 4.000$ cho mt tun.
D. Sau lch trnh khong 2.000$ cho mt tun.
11. T l chi ph d ton ca vic thc hin vi chi ph d ton ca vic xp lch
(BCWP/BCWS) c gi l:
A. T l ng ti hn (CR).
B. Bin ng chi ph (CV)
C. Hiu sut chi ph (CPI).
D. Hiu sut lch trnh (SPI).
12. Chi ph thu phng s c dng cho cuc hp d n l v d minh ho cho loi chi ph
no?
A. Chi ph tt yu
B. Chi ph c nh
C. Chi ph bin ng
D. Chi ph khng c d kin
13. Trong tnh hung no gim c d n c yu cu phi gi mt yu cu thay i ti
nh ti tr v cc i tng lin quan d n.
A. Thi im no yu cu thay i c xt duyt.
B. Khi chi ph vt qu bin ng cho php theo kinh ph.
C. Khi khng c s la chn kh thi.
D. Khi khch hng ng thay i.
14. iu quan trng gim c d n truyn t cc thay i chnh trong d n cho cc
nh ti tr d n duyt v ph chun bi v truyn thng ny..
A. To iu kin thun li cho quy trnh lp k hoch ngun lc.
B. Cung cp thng tin bin ng cho nh ti tr d n.
C. To iu kin thun li tng cng phi hp gia cc i ng thnh vin.
D. a ra c ch nhm qun l cc mc k vng ca nh ti tr d n.
15. Bo co v phng php c lng no l ng?
A. c lng k thut cn thit khi d liu khng y , cc mi quan h khng
c bit hoc thiu nh ngha v sn phm.
B. c lng theo tham s tng i n gin v t tn km xy dng.
C. c lng tng t h thng ph vn chnh xc hn cc phng php khc.
D. c lng kin chuyn gia b hn ch i vi k thut n nh.
16. Ti sao vic iu ho chi ph cho cc nhim v d n theo c tnh so vi chi ph thc
li ng vai tr quan trng?
98
A. l mt cng c qun l cht lng.
B. l phn phn tch bin ng chi ph ch yu.
C. N cung cp ngun vo ch yu cho quy trnh lp k hoch thu mua.
D. N to iu kin thun li cho vic lu tr thng tin lch s cho s k ton.
17. Hai kt qu c th xy ra i vi k hoch d n khi kinh ph bt buc c xc lp
thp l g? (Chn hai p n)
A. D n b hu b.
B. Lch trnh d n tng ln.
C. Lch trnh d n gim xung.
D. Tnh nng d n gim xung.
E. Cht lng d n gim xung.
18. iu g sau y cn xy dng mt c tnh chi ph d n chi tit?
A. K hoch qun l
B. Cc yu cu ngun lc
C. Quy nh d n
D. K hoch chi ph
19. Hai thnh phn no nn vit s ph chun t nh ti tr d n? (Chn 2)
A. Kinh ph d n.
B. Cc phn c th chuyn giao ca d n.
C. Cng c sp xp lch trnh d n.
D. Dng xut d n.
E. Dng bo co trng thi d n.
20. Phn no ca ti liu lp k hoch d n c dng kim sot bng pht phm vi?
A. Cht lng ca cc phn c th chuyn giao.
B. S lng i ng thnh vin.
C. Nhng hn ch v kinh ph.
D. Quy trnh qun l cha c gii quyt.
99
CHNG 6. CHT LNG D N
MC CH
100
hn, nn chnh sch cht lng cu cng ty m thng l ni khi u hp l khi lp k hoch
cht lng ca d n. V d, rt nhiu t chc p dng h thng cht lng tiu chun quc t
ISO 9000 qun l cht lng. Qun l cht lng c bao gm mt vi quy trnh nh hnh di
y:
101
- Kho st nhng ngi c lin quan n d n /Nhm trng tm
NI DUNG
1. XC NH CHT LNG CA D N
Trong vi thp k gn y, c mt phong tro hng ti nng cao cht lng v thay i
trng tm t thanh tra kim sot cht lng ti a im sn xut (pht hin vn ) sang m bo
cht lng. Trong cht lng l mt phn khng th thiu ca qu trnh thit k (phng trnh
vn ). Nhiu t chc p dng cc h thng qun l cht lng tng th (Total Quality
Management, vit tt l TQM), trong coi cht lng l mt qu trnh pht trin lin tc ch
khng phi l mt s kin din ra mt ln. Nhng h thng cht lng ny khng ch c dng
trong trong qu trnh pht trin sn phm v dch v m cn c dng trong cc qui trnh qun l
d n. Nhng ngi ng gp quan trng cho thnh cng ca phong tro cht lng ny l
W.Edwwrds Deming, Joseph M, Juran, Phillip B.Crosby, Genichi Taguchi.
K hoch qun l cht lng (quality management plan) l mt ti liu d n nh ra nhng
tiu chun cht lng p dng cho d n v cch thc t c nhng tiu chun ny.
K hoch qun l cht lng c hp nht trong k hoch tng th ca d n. N c
xy dng trong qu trnh lp k hoch cht lng v phi bao gm cc k hoch cho m bo cht
lng, kim sot cht lng, nng cao cht lng trong vng i ca d n. N cng cn phi bao
gm c phng thc trao i thng tin c dng bo co ma trn hiu qu hot ng cho nh
ti tr, i d n, nhng ngi c lin quan v nh cung cp. K hoch qun l cht lng theo
chiu su c vai tr rt quan trng i cc d n pht trin ng dng. Cn phi duyt v cp nht
k hoch qun l cht lng thng xuyn nhm m bo k hoch phn nh c yu cu ca
nhng ngi lin quan n d n.
xy dng mt bn k hoch qun l cht lng, cn lm theo cc bc sau:
1. Kim duyt cc ti liu v yu cu v hi li nh ti tr nu cn, nhm m bo tt c cc
yu cu ca nh ti tr c nh ngha r rng.
2. Xc nh thc o (metric) cht lng dng cho d n, t ra nhng tiu chun cht lng
v mc tiu v hiu qu tun theo nhng tiu chun v quy tc cng nghip.
3. Thit lp lch trnh kim nh kim th da trn nhng ph thuc v c im k thut ca
d n.
4. Thit lp vai tr v trch nhim qun k cht lng, a cc cng vic vo lch trnh d
n.
5. iu ha bo co hiu qu hot ng v kt qu kim nh thc t vi tiu chun cht
lng v mc tiu v hiu qu hot ng.
6. Xy dng vng lp cho hnh ng hiu chnh trong vic x l bin ng cht lng.
7. Xy dng cc phng php gii quyt bt ng gia cc thnh vin trong i v s ph
hp ca cc kt qu chuyn giao.
102
8. Lp k hoch bo co hiu qu hot ng bng cch xc nh c ch phn hi cho nh ti
tr, ngi c lin quan n d n, v cc nh cung cp v tiu chun cht lng v mc
tiu hiu qu cng vic.
9. Bo m k hoch tun th yu cu ca nh ti tr v nh ngha c cc tiu ch, bao
gm kim th chp nhn cho vic k kt hon tt ca nh ti tr khi d n kt thc.
Bi tp 6-1: Xy dng k hoch qun l cht lng.
Thi gian: 15 pht
Mc tiu: Xy dng mt bn k hoch qun l cht lng.
Kch bn: Bn c trch nhim lp mt bn k hoch qun k cht lng cho d n ng
dng chm sc Khch hng c pht trin ni b cho Cng ty XYZ.
1. Bn s s dng metric cht lng no cho d n ny?
Cc metric c th dng cho d n ny l:
Tnh kh dng ca giao din
Tnh ton vn ca d liu
Tnh n nh ca ng dng
2. Bn s dng nhng loi kim th no?
Cc loi kim th c th dng
Kim th chc nng nh k nhm m bo chc nng tun th ng yu cu.
Lp trnh vin c kinh nghim kim tra code t xut xem c tun th ng
chun khng.
Kim tra tnh ton vn d liu ca ng dng trn mt tp hp d liu mu.
3. Lm th no gim st c cht lng trn c s lin tc?
Thit lp lch trnh kim nh/kim th da trn cc ph thuc v c im k thut
ca d n; iu ha bo co hiu qu hot ng v nhng kt qu kim nh thc t vi
cc tiu chun cht lng v cc mc tiu hiu qu hot ng.
4. Lp k hoch bo co hiu qu hot ng bng cch xc nh cc c ch phn hi trong
bng sau:
Nhm C ch phn hi
Hp hng tun, thng bo nhanh n i d n nhng bin
i d n
ng quan trng
Nh ti tr Bo co thc hin hng thng
Nhng i tng chnh lin quan n d n mi lnh vc
Nhng ngi lin
chc nng cn c ngi i din trong i kim th v c mt
quan n d n
trong cc cuc hp
Nh cung cp Khng ng dng c trong d n ny
103
Qun l cht lng l mt lnh vc c bit phc tp trong qun l d n, c th s dng
cc vt liu thuc v th gic cho cc mc ch phn tch, tnh ton, quyt nh, lm ti liu v trao
i thng tin. Tch hp c nhng yu t ny vo mt bn k hoch qun l cht lng s gip
nhng ngi lin quan n d n hiu c v a ra quyt nh c lin quan n cc vn v
cht lng.
2. M BO CHT LNG
104
Hnh 6-2. Chu trnh qun l cht lng pht trin lin tc
Theo nh hnh 6-2, quy trnh cht lng bt u t giai on ln k hoch, khi t chc
quyt nh s lm g v lm bng cch no. Giai on ny c thc hin khi trin khai k hoch
d n v k hoch qun l cht lng. N bao gm cc bc xc nh yu cu, cc ngng cht
lng, cc ri ro; kim nh v kim tra cc tin trnh m bo cht lng.
Trong giai on thc hin, k hoch c thc hin. V trong giai on kim tra ca quy
trnh ny, tin hnh kim tra cht lng da trn cc tin trnh kim nh v kim chng xc
nh xem c vt qu cc ngng gii hn v cht lng hay khng.
Trong giai on hiu chnh, nu cc ngng kim tra cht lng b vt qu, th s thc
hin hnh ng hiu chnh v lp li qu trnh kim tra. Sau khi kim tra, nu bin ng khng
c hiu chnh hp l th s lp i lp li cc hnh ng hiu chnh cho n khi n c hiu
chnh tha mn vi yu cu. Sau , chuyn sang giai on lp k hoch tip theo. iu ct yu
ca vic pht trin quy trnh lin lc l tp trung pht trin cht lng ca qu trnh ln k hoch,
thit k v hiu chnh cc thiu st trong thit k, nhm nng cao cht lng ca thit k, to ra
105
qu trnh pht trin lin tc v gim thiu c cc bin i c pht hin c trong giai on
kim tra.
Mt s bin ng c th pht hin bng qu trnh kim nh, nhng nhiu loi bin ng
khc th phi qua mt qu trnh kim tra nghim ngt.
b) Tm quan trng ca bin ng
Tm quan trng l mc quan trng c t cho cc bin ng xc nh c cc
hnh ng hiu chnh cn thit m Gim c d n phi thc hin. Qun l d n khng phi l
mt mn khoa hc chnh xc, v cc d n u c rng buc v ngun lc. Gim c d n phi
xc nh tm quan trng ca cc bin ng v n lin quan n tng th d n v im cn bng
trong tam gic thp (iron triangle balance). Gim c d n phi xc nh cc ngng gii hn m
nh ti tr d n t ra cho cc bin ng trong phm vi d n, cng nh trong bi cnh ca t
chc; v s dng ngun lc hp l.
V d: Bin ng chi ph
Gi s trong mt d n tr gi 5 triu la, bin ng chi ph l 5.000 la, tm quan trng
ca bin ng s rt thp. Nhng vi bin ng chi ph l 5.000 la trong mt d n tr gi
50.000 la, tm quan trng s cao hn nhiu.
V d: Bin ng lch trnh
Mt Gim c d n qun l cng lc 10 d n v ang thiu nhn vin. Trong , by d
n ang thc hin ng lch trnh. Ba d n cn li c Hiu sut lch trnh ln lt l 0.98, 0.96 v
0.975. Mc d bin ng lch trnh ca d n th hai v th ba l cao hn, nhng vn cn thp v
c kh nng theo kp lch trnh. D n c Hiu sut lch trnh (SPI) bng 0.98 l mt d n thc
hin nhim v trng yu v c thc hin theo quy trnh; do gim c d n phi tm thi
chuyn cc thnh vin t cc d n khc sang hiu chnh bin ng ca d n ny.
c) Phn tch nguyn nhn su xa
Phn tch nguyn nhn su xa l k thut xc nh nguyn nhn chnh xc ca vn , v
khi loi b c nguyn nhn th vn s khng xy ra ln na.
V d:
Mt ng dng ty bin c pht trin dng cho b phn bn hng v mt thit b ny
gip h in ha n ti cc im giao dch vi khch hng. Chng trnh ny thnh thong li tnh
sai thu mua hng trn ha n. Mc d lc u, ngi ta cho rng on m tnh ton thu c
vn ; nhng sau hng gi sa li, ngi ta xc nh c nguyn nhn su xa l do mt s sn
phm trong phn d liu khng c xp loi khin cho t l b sai.
d) Th tc qun l cht lng d n
Qun l cht lng d n c thc hin theo cc bc sau:
1. Tin hnh kim nh cc gi cng vic hon thnh cng nh ang thc hin
m bo ng vi k hoch cht lng d n.
2. Tin hnh kim nh cht lng cc gi cng vic l cc im ph thuc trn
ng ti hn.
3. Tin hnh kim nh vic qun l phin bn v quy trnh qun l cu hnh nhm
m bo rng tt c cc thnh vin ang s dng cng mt phin bn. m bo rng cu
106
hnh ban u c ghi li v cc thay i v cu hnh phi c ph duyt v ghi chp
li. Cn phi kim tra cu hnh m bo ph hp vi yu cu ca khch hng.
4. Phn tch bin ng v cht lng xc nh nguyn nhn su xa ca vn .
Nu mt vn lp i lp li nhiu ln, ngha l bn ang i ph vi cc triu chng xy
ra ch khng phi l gii quyt tn gc vn . Trc khi thc hin hnh ng hiu chnh,
cn phi xc nh nguyn nhn su xa ca vn .
5. Phn tch tm quan trng ca bt k mt bin ng no. Mc chp nhn cc
ri ro ca nh ti tr c xc nh trong qu trnh lp k hoch, v Gim c d n
phi da vo qun l d n. Tp trung qu nhiu vo mt bin ng khng quan
trng chnh l s lng ph ngun lc chung. Ngc li, vi cc bin ng quan trng, nu
khng phn ng nhanh th c th mang li kt qu rt ti t cho d n v cho t chc.
6. Nhn bit khi no bng k nhn ca khch hng (sign-off) l quan trng cho vic
chp thun cht lng sn phm lm ra:
- Nu yu cu phi c k nhn ca khch hng, th phi m bo rng khch
hng k kt trc khi bt u thc hin d n.
- Nu giai on u khng yu cu k nhn ca khch hng, th hy tip tc
thc hin d n, v s thc hin k nhn khi kt thc d n.
V d:
Mt ng dng c pht trin s dng trn 150 my tnh bn. Ngi ta lp ra v thc
hin theo quy trnh kim nh v kim tra tp trung vo cc gi cng vic trn ng ti hn,
nhm m bo tha mn yu cu ca khch hng. Kt qu kim tra ban u cho thy mt sai st
nh trong thit k c hiu chnh m khng b chm tin . Vic qun l phin bn c
thc hin nhm m bo rng phn mm qua khu thit k, v ton i ang lm vic trn
cng mt phin bn. Khi ng dng thnh cng trong ln chy kim th cui cng, nh ti
tr ph duyt, v cu hnh cp nht nht c ghi li trc khi sn phm c a vo sn
xut. Ngi ta tp trung khng ch vo qu trnh kim tra cht lng cho ng dng , m cn
vo cu hnh hin th hnh nh (desktop image). Cc phin bn ca phn mm v cc bn v li
ca ng dng, cng nh cu hnh hin th c ghi li c th ti hin li ng hnh nh .
Khch hng k nhn v cht lng sn phm trc khi tung ra sn phm; v vy, sau khi k
kt, qu trnh p dng c thc hin.
Bi tp 6-2: Qun l cht lng d n
Thi gian: 15 pht
Mc ch:
Kim chng cc ch dn v qun l cht lng d n.
Kch bn:
Bn xc nh cc ch tiu nh gi cht lng d n trong qu trnh ln k hoch cho
ng dng phc v khch hng ti Cng ty XYZ. By gi, bn cn phi m bo rng K hoch
qun l cht lng ang c duy tr. Cc ch tiu m bn a ra lin quan n cc mc thn
thin vi ngi s dng ca giao din, tnh ton vn d liu, v tnh n nh ca ng dng. Tnh
ton vn d liu phi c kim duyt trc khi kim tra tnh n nh ca ng dng. Gim c
iu hnh sn xut c quy nh rng ng dng phi tha mn cc c im cht lng trc
khi ng ta k bn giao sn phm d n.
107
1. Cn phi thc hin cc hnh thc kim tra no khng nh kh nng s dng ca
ng dng?
Mt nguyn mu thc s c kim th bi nhiu i din ca b phn phc v khch
hng. Vic thc hin cc cuc kim th ng lc s xc nh c cc yu cu chc nng c c
p ng hay khng.
2. Nhng quy trnh kim th no nm trn ng ti hn?
Tnh ton vn d liu phi c kim nh trc khi tin hnh kim tra tnh n nh ca
ng dng.
3. Bn s lm cch no qun l cht lng ca vic kim sot phin bn v qun l
cu hnh?
m bo rng tt c cc thnh vin d n u s dng cng mt phin bn m ca ng
dng. Khi chun b bn giao ng dng , phi chc chn rng tt c cc phin bn mi nht
phi c ghi li. y l mt ng dng s dng trn my tnh bn, v vy cn phi kim th v
ghi chp li tt c cc phin bn h iu hnh h tr ng dng ny.
4. Bn s ng ph vi cc bin ng v cht lng nh th no?
Xc nh tm quan trng ca bin ng. Nu bin ng c tm quan trng, hy xc nh
nguyn nhn su xa ca vn . ng thi, xc nh xem Gim c iu hnh sn xut c chp
nhn sn phm hay khng.
5. Nhng trng hp no s xy ra nu Gim c iu hnh sn xut khng chp
nhn sn phm?
Lch trnh s b ko di lm li sn phm v cn thm c chi ph thc hin. Nu d n
khng ci thin c th n s b tht bi. Cng vic ca cc thnh vin nng ct trong i d n
s b lung lay.
e) Kim nh cht lng
Hot ng u tin trong qu trnh m bo cht lng l kim nh cht lng. Kim nh
cht lng l mt cuc kim tra c lp do nhn s c trnh chuyn mn thc hin nhm
m bo k hoch cht lng c tun th nghim ngt.
V d:
V d tiu biu ca vic trnh by bng hnh nh chnh l s cy, ging nh cu trc chi
tit cng vic WBS, l s phn tch cc khon mc xung nhng mc chi tit lin tip. Rt
nhiu k hoch cht lng dng k thut ny phn tch cc hot ng cht lng c th c th
gn metric v trch nhim. Mt s nh vy to iu kin truyn t cc hot ng cht lng
d dng hn, ng thi d theo di xem cng vic c c hon thnh hay khng.
Khi xy mt ngi nh, cn phi thc hin kim nh cht lng trong mi giai oan ca qu
trnh xy dng.Theo hnh 6-3, mt k hoch qun l cht lng s bao gm: Kim nh k hoch
xy tng v bn thit k chi tit do mt bn th 3 hon ton c lp thc hin nhm kim tra chi
tit v gi nh, kim tra vic o mng, kim nh cht lng xi mng dng trong mng, kim
tra cc bc tng trc khi xy mi, kim tra cc thnh phn ngoi tht trc khi xy dng cc
thnh phn ni tht, kim tra my mc v h thng in, kim tra ln cui trc khi chuyn cho
ngi mua.
108
Hnh 6-3. S cy ca d n xy nh
f) K hoch kim th (Testing Plan):
Thng thng p lc ca vic a sn phm ra th trng hoc a ng dng vo s dng
lm gim thi gian ca qu trnh test. iu ny dn ti hng lot vn lin quan n s khng
hi lng ca khch hng v cht lng sn phm thp. Thc t ny to ra mt s pht trin
quan trng trong vic xy dng cc phng php kim th ng thi lm cho cc nh qun l sn
sng u t thi gian v ti chnh vo chc nng kim th v bo m cht lng.
Trong cun sch The Software Conspiracy ca mnh, Mark Minasi vch ra nhng hu
qu rt thc t m x hi chng ta phi chu ng do nhng phn mm hot ng khng n nh
v cha c kim th k gy ra.
K hoch kim th (Test plan) l mt ti liu m t phng thc kim th theo cch trng
hp, tch hp, h thng v chp nhn. C rt nhiu phng php kim th. Cc phng php c
s dng trong cc d n CNTT bao gm:
- Kim th bin dch cho nhng d n pht trin Code hot ng hay c li?
- Kim th chc nng Phn mm c thc hin c ng nhng chc nng yu cu cho
nhng ngi c lin quan n d n khng? Ngi dng c s dng c khng?
- Kim th vn hnh, hay cn gi l kim th h thng hoc bn giao (Release to
Production, vit tt l RTP) Phn mm c chy c trn mi trng h thng hin ti
khng? N c tng thch v hot ng tng tc c vi cc ng dng chnh khc
khng? Phn mm c ng tin cy v c bo tr c khng?
Sau khi la chn cc phng php kim th, cn thit lp mt mi trng kim th bng
cch xc nh v mua nhng ti nguyn cn thit hon thnh qu trnh kim th c thit
109
lp. Giai on cui cng ca qu trnh kim th l giai on nh ti tr/khch hng thc hin kim
th chp nhn.
V d:
M ngun ca d n c bin son, cc thnh vin trong i pht trin d n bc vo hi
trng vi thi rt nghnh ngang nh nhng phi cng li my bay chin u va thng trn tr
v. ng dng ny rt st do! N c xy dng bng phng php hay nht, mi nht v trn c
s hu ht cc thnh phn p dng cng ngh mi nht. Giao din c thit k tp trung vo trc
gic v rt p, m hnh d liu mm do, logic nghip v cht ch, v trn ht l ng dng ny
hon ton xy dng trn web. 30 giy sau khi bn bt np chai sm panh, chung in thoi reo.
Gim c gi thng bo anh ta nhn c 234 cuc gi trong vng 30 pht gn y v
nhng vn v sn phm ca bn. N khng tng thch vi h thng email. Ln sau, bn phi
m bo thc hin kim th vn hnh trc khi bn giao sn phm.
3. KIM SOT CHT LNG D N
- Biu
- Phn tch Pareto (Pareto Analysis)
- Qun l cu hnh
- nh lut Parkinson
110
Hnh 6-4. Sp xp cc gi tr di dng biu
b) Phn tch Pareto (Pareto Analysis)
nh ngha:
Lc Pareto (Pareto diagram) l loi biu c bit gip xc nh v t u tin cho
nhng lnh vc c th xy ra vn ca d n theo mc nghim trng ca chng. Mc
nghim trng bao gm:
- Tn sut xut hin ca mt vn
- Chi ph cho vn
- Mc gim cht lng do vn gy ra
- Lng thi gian b mt do vn gy ra
- Mc ri ro do vn gy ra (v d nh sc khe hoc an ton)
Qui tc Pareto(Pareto Rule):
Qui tc Pareto (Pareto Rule), cn c gi l qui tc 80-20 pht biu rng 80% s li l do
20% cc hng mc gy ra. Phn tch Pareto gip gim c d n ng u vi nhng lnh vc
hay xy ra vn ny mt cch hiu qu. Qui tc ny c rt ra t kinh nghim, ngha l n
khng chnh xc hon ton nhng thay vo li chuyn ti mt thc t rng mt s lng ln cc
li li xy ra mt vi hng mc.
V d:
Theo hnh di, x l hai nguyn nhn u tin s gii quyt c 70% cc vn .
111
Hnh 6-4. Biu Pareto
Xy dng mt biu Pareto.
Tham chiu th tc:
xy dng mt biu Pareto, cn lm theo cc bc sau:
1. nh ngha vn .
2. Xc nh cc nguyn nhn c th hoc cc hng mc ca nguyn nhn. Nhiu i d
n phi vn dng tr tu tm ra nhiu nguyn nhn nht c th.
3. Xc nh cch thc bn dng nh lng cho mi nguyn nhn chi ph, tn sut
xut hin, cht lng
4. Lp khong thi gian nghin cu.
5. Thu thp d liu cho mi nguyn nhn.
6. V biu thanh biu din cc nguyn nhn. Mi thanh l mt nguyn nhn (hoc
hng mc ca nguyn nhn). Pha bn tri ca biu l trc Y th hin tng s ln
xut hin ca mi nguyn nhn. Pha bn phi l trc X, th hin s phn trm theo
sc sut xut hin ca mi nguyn nhn. Cc thanh c sp xp trn trc X theo trt
t phn trm gim dn.
7. Bt u t nh thanh u tin, v mt ng biu th tn sut ly tin khi mi nguyn
nhn c thm vo. ng ny cho php bn d dng thy c s ci thin khi bn
x l 3 nguyn nhn u tin.
c) Qun l cu hnh
112
Qun l cu hnh l mt k thut kim sot dng kim tra chnh thc v ph duyt cc
thay i v cu hnh da vo c im ca sn phm chuyn giao, cng nh cc thit b phn
cng, phn mm to ra sn phm v phin bn. Nhng thay i v cu hnh v phin bn xy
ra thng xuyn trong mi trng CNTT, do vy cn phi c kim tra lin tc.
Mc ch chnh ca qun l cu hnh l theo di v duy tr tnh vn ton ca vic tin ha
cc ti sn d n. Trong sut chu trnh pht trin d n, nhiu thnh phm c gi tr c to ra.
Vic pht trin cc thnh phm ny l kt qu lao ng rt tch cc, nng nhc, th hin mt s
u t nghim tc, ng k. Do , cc thnh phm cu thnh ln cc sn phm chuyn giao, hoc
l chnh cc sn phm chuyn giao l nhng ti sn quan trng cn c bo v v sn sng ti s
dng.
C th, cc thnh phm quan trng c t di kim sot cu hnh. Khi mt thnh phm
xut hin, s tn ti nhiu phin bn, cho nn cn phi nhn dng thnh phm, cc phin bn ca
n v c lch s thay i ca n.
Cc thnh phm ph thuc ln nhau. Nh mt kt qu, mi thay i gy ra mt hiu ng lan
truyn. Khi mt thnh phm b thay i, cc thnh phm ph thuc cn c xem li, thay i
hoc lm li. T cho thy, phin bn cui cng ca mt thnh phm thng l tt nht, p
ng c yu cu ca nh ti tr, khch hng.
V d:
Cc lp trnh vin pht trin mt ng dng Web tng tc gp rc ri vi cc thnh phn
ActiveX cho n khi h ti c phin bn mi nht ca trnh duyt Microsoft Internet Explorer.
Sau khi ng dng c tung ra th trng, b phn h tr khch hng nhn c hng lot cc
cuc gi m t hin tng nh cc lp trnh vin gp phi. Vn ch cc lp trnh vin pht
trin ng dng ny khng a yu cu s dng phin bn mi nht ca trnh duyt Microsoft
Internet Explorer vo trong bng yu cu v cu hnh lp t phn mm. V khi trnh duyt
trn my tnh ca khch hng c nng cp ln phin bn mi nht, th khng gp phi vn
na. Thiu qun l cu hnh cho cc my ch trong h thng mng l im chnh dn n tht bi
ca cc gii php c s h tng.
Qun l cu hnh bao gm 3 chc nng chnh, c quan h hu c vi nhau:
- Qun l cu hnh lin quan n cu trc sn phm, tc l lin quan n hng mc nhn
dng thnh phm, phin bn, v s ph thuc gia cc thnh phm cng nh nhn dng
cc cu hnh l mt tp nht qun ca cc thnh phm lin quan vi nhau. N cng lin
quan n vic cung cp cc khng gian lm vic cho cc c nhn v cc t nhm sao cho
h c th pht trin khng phi thng xuyn dm chn ln nhau.
- Qun l yu cu thay i lin quan n cu trc quy trnh. Vn ny c trnh by
trong chng 3 v qun l thay i bao gm xut pht t yu cu thay i, phn tch nh
hng tim nng v theo di ci g xy ra vi s thay i cho n khi n hon tt.
- Trng thi v o lng lin quan n cu trc iu khin d n. C bn, trng thi v o
lng lin quan n trch lc thng tin cho ban qun l d n t cc phng tin h tr
qun l cu hnh v cc chc nng qun l yu cu thay i. Thng tin trch lc di y
l rt c ch cho mi nh gi:
o Trng thi sn phm, tin , xu hng v cht lng
o Ci hon thnh, ci cn dang d
o Chi ph
113
o Cc khu vc c vn cn ch
d) nh lut Parkinson
nh lut Parkinson pht biu rng cng vic c dn tri s dng ht khong thi gian
d tnh hon thnh. nh lut ny c ng dng vo nhiu lnh vc trong cuc sng, nhng n
c bit nhy bn trong cc ng dng CNTT vi nhiu nhim v mi v mt nhiu thi gian mi
hon thnh tt c.
V d:
Cng l mt thnh vin i d n, v anh c giao hai tun l hon thnh bng bo
co d bo th trng. Mc d c kh nng hon thnh cng vic ch trong vi ngy, anh vn
dn tri cng vic ra trong khon thi gian hai tun hon thnh bng bo co.
TM TT NI DUNG CHNG
BI TP KT THC CHNG
116
D. Gp mt vi ngi chu trch nhim v cc chun pht trin hp nht v vi cc
chuyn gia v ni dung chuyn ngnh t c quyt nh thay i chun hoc t c
s min chun cho d n.
14. Nh ti tr d n mun bn xy dng v trin khai cc k thut qun l cht lng
m bo chuyn tip d n sun s sang giai on trin khai. Hai k thut qun l cht lng m
bn c th trin khai l g? (Chn 2)
A. Quyn s hu phn c th chuyn giao r rng.
B. Duyt cc kt qu chuyn giao d n nh nhau.
C. Cc tiu ch vo v ra linh hot gim ti mc ti thiu s chm tr v lch trnh.
D. Nhiu i lm vic vi t thnh vin tng ti mc ti a s lng cc kt qu c
th chuyn giao.
15. Pht biu no v kim th chp thun ngi dng l ng?
A. Kim th ngi dng to c hi cho ngi dng ci thin nhu cu ca h.
B. Kim th ngi dng nn chng t rng h thng vn hnh cc yu cu c
xc nh.
C. Kim th ngi dng nn c thc hin nh mt phn ca giai on o to trin
khai h thng.
D. Kim th ngi dng to c hi tt nhn bit cc sai st trong m c xy
dng.
16. Hai giai on no ca d n l c kh nng nht nhm i hi hon tt tnh lp i lp li
ca cc nhim v? (Chn 2)
A. Kim th n v.
B. Thit k h thng.
C. Khi to d n.
D. Phn tch h thng.
E. Tch hp h thng.
F. Kim th chp thun ngi dng.
17. Gim c d n phn mm k ton mi c thng bo trong sut giai on trin
khai rng phn mm c xu hng hng hc. y l du hiu ca cht lng xu trong:
A. Thit k.
B. Qun l.
C. Khi nim.
D. Kim th.
18. Pht biu no v kim th chp thun ngi dng l ng?
A. Kim th ngi dng to c hi cho ngi dng ci thin nhu cu ca h.
B. Kim th ngi dng nn chng t rng h thng vn hnh cc yu cu c
xc nh.
C. Kim th ngi dng nn c thc hin nh mt phn ca giai on o to trin
khai h thng.
117
D. Kim th ngi dng to c hi tt nhn bit cc sai st trong m c xy
dng.
19. Hai giai on no ca d n l c kh nng nht nhm i hi hon tt tnh lp i lp li
ca cc nhim v? (Chn 2)
A. Kim th n v.
B. Thit k h thng.
C. Khi to d n.
D. Phn tch h thng.
E. Tch hp h thng.
F. Kim th chp thun ngi dng.
20. Chc nng nng ct ca gim c d n l g?
A. Tch hp d n
B. Giao din khch
C. Thit k h thng
D. m bo cht lng
118
CHNG 7: NGUN NHN LC CA D N
MC CH
NI DUNG
1. XC NH C CU T CHC
- Cc dng t chc
- Chc nng c bn theo cc cu trc t chc
- Biu t chc
- Cc i tng lin quan
a) Cc dng t chc
Cc dng t chc l cc cu trc m thng qua mt cng ty t chc cc hot ng hng
ngy ti u ho hiu qu. C ba dng t chc chnh l theo chc nng, ma trn v theo d n.
Chng c nhng c im sau:
119
Cc dng t chc c im
Cu trc chc nng Mi b phn chu trch nhim thc hin mt tp hp hot
ng c th, thng xuyn, v tng i n nh.
Nhiu ngi cng thc hin mt dng hot ng.
Bo co theo th bc, bo co ca tng c nhn vi mt nh
qun l ring.
Chc nng ca gim c d n tng i thp so vi chc
nng ca cc gim c chc nng.
Cu trc ma trn Cc c nhn vn bo co ln trn theo th bc v chc nng,
nhng h cng bo co theo chiu rng vi t mt gim c
d n tr ln
Trong mt s t chc, s bo co theo ma trn ny c th
l hnh thc tn ti lu di.
Trong mt d n c cu trc ma trn th ma trn ch l tm
thi
Cu trc ma trn c th c m t nh hi t yu, cn
bng hay hi t mnh ph thuc vo chc nng tng i
ca gim c d n so vi gim c chc nng. Mi quan
h ny c minh ho trong hnh 7-1
Cu trc theo d n Gim c d n v i d n nng ct hot ng nh mt
Hay d n thun tu n v t chc hon ton c lp vi t chc m (t chc
truyn thng)
Trong mt s t chc, cu trc d n thun tu c th bao
gm nhng h thng t h tr, chng hn nh mt phng
nhn s hay phng thu mua ring. Trong cc t chc khc,
cu trc d n thun tu li chia s h thng h tr ny vi
t chc m.
120
Hnh 7-1: Chc nng c bn ca gim c d n
c) Biu t chc
Biu t chc minh ho cu trc t chc ca d n. Mc ch ca n l ch ra c mi quan
h ch o, qun l v bo co trong d n v mi quan h ca d n i vi t chc m.
Mt vi t chc s dng mt cu trc t chc phn cp chi tit (OBS) minh ho t chc
theo chc nng chu trch nhim i vi cc dng cng vic khc nhau trong d n. Cng b cu
trc OBS sm trong d n l rt c li. Th nht OBS cha ph hp s lm xut hin nhng mu
thun hay lm ln v nhng vai tr trong d n, v th hai to ng lc thc y tinh thn trch
nhim ca cc thnh vin d n khi OBS ph hp.
V d:
Hnh 7-2 l s t chc mt cng ty in hnh c t chc theo mt cu trc d n ma
trn. Hy ch cch thc m i ng thnh vin bo co theo c chiu dc i vi gim c chc
nng v chiu ngang i vi gim c d n.
122
tng lin quan d n khc
a) Lnh o t chc
t chc i d n, hy lm theo cc bc sau:
- Xc nh c c cu i d n ph hp vi t chc v cc phng php tp hp c
cc thnh vin d n nh mong mun.
- nh gi c nng lc k thut v k nng lm vic theo nhm ca cc thnh vin nng
ct ca i d n, cng nh cc thnh vin cp y nhim.
- Chn v tuyn cc thnh vin d n.
- Gii quyt cc vn v s thiu ht v ngun nhn lc c k nng cn thit bng cch
m phn c c ngun nhn lc khan him, da vo tnh hung nghip v v u tin
chin lc ca d n:
o Xem ngun nhn lc m d n yu cu c nh hng n ng ti hn ( ng
gng ) hay khng?
o m phn vi cc n v chc nng hoc cc Gim c d n khc c c
ngun lc cn thit.
o Chun b tinh thn hy d n nu khng tm c hoc khng t c tha
thun m bo chi tr c cho cc ngun nhn lc c k nng cn thit.
- Lp ma trn trch nhim ( Responsibility Matrix )
- iu ha gia vic phn b ngun lc vi ngn sch v lch trnh d n, ng thi phi
pht hin c tt c nhng s khng nht qun trong d n.
V d:
Mt cng ty chuyn v cc ng dng khi cng mt d n chuyn i ht d liu ca
khch hng l doanh nghip ca h t DB2 sang Oracle. V khng c chuyn gia v Oracle nn
cng ty ny k hp ng vi nh cung cp bn ngoi tuyn mt chuyn gia v c s d liu
Oracle ( DBA v Oracle ). Phong, mt DBA hng u v DB2 ca cng ty th li rt thch tip thu
cng ngh mi, Phong c chn vo i d n, trong lc cng vic ca anh c chuyn
123
giao cho mt DBA mi vo ngh trong cng i ca anh. V cng ty phi thu xp vi nh
cung cp Phong chuyn gia DBA ca h c lm vic cng d n, v Phong chc chn l c
nhiu kinh nghim chuyn mn duy tr h thng cho ti khi hon thnh d n.
Bi tp 7-1: T chc i d n
Thi gian 45
Mc ch:
m phn v phn b ngun lc.
Kch bn:
Hong Gim c mt d n Nng cp H thng mng cng ty XYZ Cn 4 k s c k
nng lm vic vi mn LAN/WAN v 3 k s ATM . D n ny i hi cc nhn vin phi i
cng tc lin tc trong 12 thng. B phn qun l cp cao cng ang trin khai hai d n khc: D
n ti thit k ng dng phc v khch hng do Dng qun l v D n nng cp H thng kim
k do Tng qun l. Theo k hoch th D n ca Dng cn mt k s mng cao cp, v anh ta
gi yu cu ti Phong Qun l chc nng ca cc k s v h thng mng, ly Khanh v d
n ca mnh. D n ca Tng cng cn mt k s d n mng cao cp nh vy, v mt chuyn
gia v h thng mng khng dy c chuyn t Cng ty H thng mng ABC. Tng yu cu
Phong chuyn Khanh v d n ca mnh. Bng 7-3 cha cc tng kt v cc thnh vin tim nng
cho d n v k nng ca h.
Cui cng Cng ty ny a ra quyt nh s c mt k s cao cp vo lm cho d n ca
Hong v 3 k s tr s c o to v mng WAN. Theo kin ca Phong, Khanh s li
NOC cng vi mt k s tr m trch cng vic ca cc d n khc; ng thi h tr qu
trnh vn hnh. Phong cng cp n chuyn Trung mun lm i trng ca nhm cc k s
tham gia D n ca Hong. V khi Hong chun b ri cuc hp vi Phong, anh ta cng thng
bo trc vi Phong rng anh ta s cn n Trung trong vng mt hay hai tun nu cng vic
NOC rt gp rt trong qu trnh ci t phn c bn ca ATM.
K nng Tn Thng tin chi tit
K s cao cp Khanh K s xut sc c mi ngi yu mn, khng thch i
( LAN/WAN ) cng tc xa.
124
Cc k s h Khng thuc L ngi ngoi cng ty do cng ty H thng mng ABC
thng mng ATM cng ty cung cp.
Bng 7-3: Ngun nhn lc cho d n ca Cng ty XYZ
1. m phn ly cc k s cao cp c th m trch ba d n.
Kt qu nh th no?
Khanh khng tham gia vo d n Nng Cp H Thng Mng, m li NOC v h tr cho
hai d n cn li. Thay vo , Trung s tham gia vo d n Nng Cp H Thng Mng vi vai
tr l i trng i d n.
2. Gim c d n Nng Cp H Thng Mng s m phn vi Phong v thi gian lm vic
ca Trung.
iu g s xy ra?
Gim c d n c gng i n tha thun v vic iu khin vn hnh.
3. Gim c d n Nng Cp H Thng Mng s chn ra 3 k s tr v m phn vi
Phong v thi gian lm vic ca h.
iu g s xy ra?
Vi yu cu i cng tc xa thng xuyn, Hong khng nn chn H v anh ta rt d t b.
Hn na, Phong t ra rt min cng khi phi cho k s thnh tho nht v mng LAN i.
4. Gim c d n Nng Cp H Thng Mng s m phn vi Phong v cc quy tc kim
sot vn hnh ca i k thut.
Kt qu mong mun nh th no?
Phong s khng t b vic kim sot vn hnh; ngc li, s phi ng a ra mt tha
thun no .
5. Bn s gii quyt xung t v thi gian lm vic ca Trung nh th no?
Hy sp xp mt k hoch trao i da trn thi gian biu .
Sau khi tp hp c cc thnh vin d n, chnh l lc bt tay vo xy dng mt i d
n on kt v vng mnh. Ch ny s tp trung vo cng tc xy dng v h tr i d n.
Hy hnh dung rng bn ang xy dng mt ngi nh. Bn s chn ai trong s nhng ngi
sau y vo i thi cng hon tt cng vic : Kin trc s, th n hay th sn b? i thi
cng s cn nhng ngun lc no hon thnh cng vic? Nhng ngi ny c th lm vic
cng nhau khng? Cc d n CNTT thng ph thuc kh nhiu vo ngun nhn lc c k nng.
Liu cc thnh vin c xut c hi t nhng nng lc k thut v k nng cn thit cho d
n khng? Nu khng, lm th no khc phc nhng thiu xt v k nng? iu quan trng
khng ch l c ngun nhn lc hi t cc k nng trong bng thng k, m phi m bo rng i
d n c ngun nhn lc cn thit v h c th lm vic n vi nhau.
b) Cc k nng cn thit
Gim c d n phi th hin c c k nng qun l v k nng lnh o.
Lnh o l ngh thut tc ng n ngi khc h c mun lm mt cng vic no
m bn ngh l nn lm. Gim c d n thng hng dn i d n lm vic theo cch m i
d n c th t c mc ch. iu ny bao gm c k vng v kt qu cui cng, mt l do
thuyt phc d n t c mc ch. Mt lch trnh r rng, v nhng ngi c kh nng hon
125
thnh tt nhim v. Lnh o khng c ngha l da vo quyn lc c ban hnh, m phi da
trn kh nng tc ng ngi khc thc hin cng vic.
Cng tc qun l bt u t vic lp k hoch cho n t chc, vn hnh, gim st v iu
khin hon thnh cng vic ca d n. Quyn qun l bt ngun t v tr chnh thc trong i
d n v trong t chc.
Theo Steven Covey: Qun l thng tp trung vo vn sau cng: Lm th no ti c
th hon thnh tt nht mt s cng vic nht nh? Cn lnh o th thng tp trung vo vn
ban u: Ti mun thc hin nhng cng vic g? Cng tc qun l t ra hiu qu trn nhng
nc thang i n thnh cng, cn k nng lnh o s xc nh xem chic thang c c
t ng tng hay khng? ( Covey 1999, 101).
V d:
Sau khi d n c hon thnh, mt d n do Khoa v d n cn li do Dn lnh o, ngi
ta yu cu cc thnh vin tng tham gia c hai d n nh gi v hai v gim c ny. kin
chung cho thy Khoa lun th hin c k nng lnh o ca mnh. Anh nm rt r cc mc tiu
chin lc ca tp th d n, v khin cho ton i d n thc c vai tr ca h trong d n
nh hng n mc tiu chung ca t chc nh th no? ng thi anh cn giao thip rt tt vi
nh ti tr d n. Tuy nhin, nng lc qun l ca anh th khng c tt bng Dn. Anh thng
hay chm tr trong vic hon thnh tt c cc cng vic ha, t trc qu nhiu thi gian v
thng khng theo di lch trnh v ngn sch ca d n. Ngc li, Dn th rt im tnh v thch
phong cch lnh o da trn s ng thun. C i d n khng bit chc chn l d n ca c
nh hng ti mc tiu chung ca t chc nh th no? Th nhng, Dn l mt nh qun l ti
tnh, lun t chc cc cuc hp ng lc, lun theo di lch trnh v ngn sch ca d n, gii
quyt cc xung t trong i d n mt cch nhanh chng.
c) Cc chi tit xy dng i d n
Tiu ch xy dng i d n l k thut nhm tc ng n cc c nhn khc nhau t nhiu
b phn chc nng vi cc mc tiu, nhu cu v mong mun ring. Lp ln mt i d n on
kt, lm vic hng say v li ch ca d n.
V d:
Mt Gim c d n CNTT xc nh v chn ra c cc thnh vin cho mt d n ko
di 6 thng, nhng anh ta li rt lo lng v cc vn tim n trong vic trao i thng tin gia
nhiu thnh vin trong d n. Hn na, anh ta cng khng t tin rng mnh c th t chc cc
hot ng xy dng i d n cn thit d n khi u mt cch tt p. V phn b chi ph
trong ngn sch dnh cho cc hot ng xy dng i d n, anh ta dng s tin ny nh s
tr gip ca c vn bn ngoi. Ngi c vn thc hin cc bi kim tra v tnh cch v t chc
mt lot cc bui trao i, sinh hot d n ngoi gi. Cc bui sinh hot tip theo sau c t
chc mi thng mt ln trong sut qu trnh d n. Thnh vin i d n hng ng rt tch cc
cc hot ng do ngi c vn ny a ra v h cm thy mnh khng b giu dim mt iu g c,
v h hiu rt r vai tr ca mnh trong i. Khng nhng th, h nh gi rt cao cc k nng
giao tip va hc c.
d) Hu cn cho i d n
Cng tc cung ng cho i d n chnh l vic cung cp dng, trang thit b cn thit cho
i d n hon thnh nhim v. Bao gm:
- Cc dng cn thit cho d n v cc kt qu bn giao ca d n
126
- Trang thit b cho i d n ch yu l cc trang thit b vn phng bao gm khng gian
lm vic, bn, in thoi, my vi tnh, my ch, phn mm v in
- Thit b lin lc cho cc thnh vin khng lm vic mt ni c nh
- Thit b phn mm v phn cng thit lp mi trng kim th
- Nhng trang thit b cn thit phc v chuyn cng tc, bao gm c vic di chuyn,
thu phng v cc khon khc.
V d:
Khi xem ngi nh m mnh ang xy, bn cm thy rt tha mn vi s tin b ra ch
thu xy dng chun b hu cn xy nh. Vt liu lp nh c giao cho mt tun trc th gian
d tnh lp nh. Do c vn v cht lng t pha nh cung cp vn g ban u, nn n hng
cha c thc hin. Tuy nhin, ch thu tm c mt ngun tng t vi gi c thp hn.
Cc nh thu nh c nhn vin ca h cng vi cc dng c cn thit hon thnh cng vic.
e) Xy dng v h tr i d n.
Hot ng xy dng i d n gip i tr thnh mt tp th on kt, vng mnh v lm
vic nng sut. t chc cc hot ng xy dng i d n, hy lm theo nhng bc sau.
- Truyn t r rng mc tiu, mc ch v tiu ch ca d n
- Lp k hoch truyn thng trong ni b i d n, nhm p ng nhu cu trao i thng
tin ca tng thnh vin trong i, cng nh to ra mt c ch thu ht kin phn hi.
- Lp k hoch pht trin i d n, nhm gii quyt cc vng mc v cc thiu st v k
nng, ng thi nng cao cc k nng sn c theo mc ch ca i v ca d n.
- Thc hin hot ng xy dng i d n. Cc tiu ch bao gm:
o S dng k nng lnh o truyn t r rng cc mc tiu, mc ch, v tiu
ch ca d n.
o Nhn bit cc nhu cu ca tng c nhn thnh vin d n xc nh c nhu
cu trao i gia cc thnh vin vi nhau
o S dng cc k thut qun l nh t chc hot ng xy dng i d n, y quyn
v qun l cc xung t.
o Tm hiu v p dng cc ch dn a ra c nhng phn hi hiu qu cho cc
thnh vin.
o Lp k hoch pht trin i d n, nhm gii quyt cc thiu st v pht hin k
nng, nng cao cc k nng cn thit cho d n cng nh lm vic theo nhm.
- Thc hin k hoch nng cao nng sut lm vic ca cc thnh vin b sung khng c cc
k nng tin
- Thc hin k hoch cung ng cho i nhm p ng nhu cu v nguyn vt liu v trang
thit b cn thit:
o Gim c d n c trch nhim m bo cc nhu cu thit yu v thit b phc v
cng vic d n ca tng thnh vin. xc nh c nhng yu cu cn phi
phn tch k cng v cc yu cu k thut. Gim c d n phi lun ch ng
qun l vic mua sm cc nguyn vt liu v trang thit b, cng nh m bo
rng cc nhu cu ny phi c a vo trong k hoch v ngn sch ca d n.
127
3. TRIN KHAI I HNH
128
ngi th hin nhiu quan im c nhn. Nhng bui hp d n trong giai on ny thng kh ln
xn, v cc thnh vin ang c gng tm hiu nhim v ca nhng ngi khc trong d n.
Mt iu lu rng cc hot ng pht trin i d n c a ra cc thnh vin trong
i cng nhau thc hin, ch khng phi l s p t ca cp trn cho i. C th t chc cc hot
ng ny theo tng nhm nh, hoc theo phm vi ton i. Mc ch chnh l nhm gip cc
thnh vin i d n dn cm thy thoi mi khi lm vic v trao i vi mi ngi trong i.
V d: Hnh thnh i d n
Phong hon tt vic tuyn chn cc thnh vin d n, v ang suy ngh tm cch no
i d n c th bt u mt cch tt p. Anh bt u bng mt bui hp d n, trnh by v
tng quan ca d n v tm quan trng ca n i vi t chc. Mi thnh vin d n u c
pht ti liu v vn c trnh by. Phong tip tc bui hp bng cuc trao i v mng
li. Mi thnh vin i d n t gii thiu v mnh v k mt cu chuyn khng lin quan n
cng vic, ng thi ng gp kin v vn chuyn mn c nu ra. Bui hp hm
gip ph v mi khong cch gia cc thnh vin trong i d n. Sau , Phong ln k hoch
cho cc bui hp tip theo hon thnh hot ng lp k hoch cho i d n.
b) Giai on ny sinh mu thun
Trong giai on mu thun, cc thnh vin d n thng rt bo th v v th ny sinh
nhiu mu thun. S khc nhau v tnh cch bt u bc l, h qu ca cc cuc xung t l cc
thnh vin mun lm cng vic d n, hoc a ra quyt nh theo cch ring ca mnh. Trong
giai on ny, Gim c d n cn phi s dng cc k nng gii quyt xung t v k nng y
thc gip i d n gii quyt c vn .
V d: Mu thun ny sinh trong i d n:
Hiu v Cng u l k s Web y kinh nghim, hin ang lm vic cho mt d n v
mng ni b. Hiu th nht mc rng nn ci cc Applet vo my trm, cn Ton th qu quyt
nn ci vo my ch. Cui cng Gim c d n Phong phi nhy vo v m cuc hp gia
Hiu, Cng v DBA ca d n cng nht tr tin hnh theo cch tt nht.
c) Giai on ha gii
giai on Ha gii, i d n bt u lm vic mt cch nng sut m khng phi lo lng
g v quan im c nhn hoc cc vn tranh ci. Khi xung t vn cn xy ra th ngi ta ch
tp trung vo cc vn lin quan n quy trnh hn l lin quan n c nhn. i d n bt u
hot ng trn c s tin tng v trng cy ln nhau.
Trong giai on ha gii, Gim c d n phi thm vo cc tiu ch bng cch tp trung
vo cc vn v hiu qu lm vic ca d n. Chng hn nh Gim c d n phi:
- Tp trung nng cao nng sut ca i nhm t c mc tiu ca d n.
- Nu i d n mc phi nhng vn c bn th hy lp cc nhm chc nng gii
quyt vn .
- Xa b tt c nhng ro cn gy tn hi n hiu qu lm vic ca i.
- To c hi ban qun l, khch hng, cng nh cc i khc ghi nhn hiu qu lm vic
ca i d n.
V d: Ha gii cc xung t trong i d n.
i d n va lm vic c hai thng trong k hoch 6 thng nng cp h iu hnh
ca my trm, nhng li ny sinh mt s vn v cu hnh gia h iu hnh v cc ng dng
129
doanh nghip. Gim c d n c mt nhm tp trung gii quyt vn cu hnh, v h dn
gii quyt c vn . Tin ca d n hi chm so vi lch trnh, v i d n rt mt mi v
nhng gi lm vic di v cng thng. Bit c rng nh ti tr rt thng cm vi nhng n lc
ca i, Gim c d n t chc mt bui n tra cho i cng vi nh ti tr d n, vi mc
ch ghi nhn nhng n lc ca i v to lng nhit huyt mi cho d n.
d) Giai on thc hin
Trong giai on Thc hin, i d n s lm vic vi nng sut cao nht. Vic cng tc v
trao i tr nn d dng, cc xung t c gii quyt. Cc thnh vin trong i cm thy thoi
mi khi trnh by c cc vn , tin tng vo ng i tm ra gii php tt nht cho ton i
d n. Vai tr Gim c d n trong giai on thc hin l phi cng nhn hiu qu lm vic ca
i, nhng li ng ngoi nh th i d n t gii quyt vn ny.
V d: Giai on thc hin i d n.
Tin ca i d n ang chm so vi lch trnh, iu ny i hi cc thnh vin trong i
phi lm vic ngoi gi. Mc d l ngi lun ht mnh v d n, Nguyn vn phi lo cho con
nh, nn vic lm ngoi gi i vi anh ta qu tht l rt vt v. Thay v gp Gim c d n
trnh by vn , Nguyn t thu xp vi mt thnh vin khc trong i l Hin. Nguyn s
lm nhng cng vic m Hin vn d rt ght, v ngc li c s lm thm gi gii quyt cng
vic ca Nguyn. y l mt v d kh hay trong giai on thc hin, v i d n th hin
c s cng hin v mc tiu ca d n, v t gii quyt cc vn mt cch m thm m khng
h c xung t g.
e) Mt vi kinh nghim pht trin i d n
Hy ch ng gip i d n t c nng sut lm vic cao nht bng cc bc sau:
- Trong sut qu trnh hnh thnh, t chc cc hot ng xy dng i d n to nn mt
tp th on kt, vng mnh v phi t ra nhng k vng cho i d n. gip cc
thnh vin trong giai on hnh thnh, phi to iu kin cho i d n lm quen vi nhau
v to mi trng lm vic tn trng ln nhau. ng thi, gip i thc hin mt s
quy tc c bn giao tip vi cc thnh vin khc trong i. Cui cng, to cho cc
thnh vin d n c cm gic rng h l nhng ngi c bit, v h c chn lm vic
nhm phc v mt mc tiu quan trng c th cho t chc. Mt vi chin lc c th s
dng trong giai on hnh thnh i d n bao gm:
o Chng trnh ca bui hp kick-off d n phi dnh thi gian cc thnh vin
gii thiu v mnh.
o To mt cun s tay i d n ghi li mc tiu ca i, cc cng vic chnh cn
t c mc tiu , v tt c cc rng buc m i phi tun theo.
o To mt th mc d n
o Lp cc quy tc chung ca d n v cc thnh vin c x vi nhau, cch trao i
v thi gian hp, v cch a ra quyt nh v cch a ra vn .
o Chn tn hoc biu tng cho i d n.
o Cc dp vui chi khi bt u i d n cng l c hi cc thnh vin tm hiu
k v nhau hn.
130
- Trong giai on mu thun, hy s dng cc k nng v gii quyt xung t v y thc
lm du cc cuc xung t gia cc thnh vin. Nu vn mc nghim trng th nn
tm s tr gip ca phng Nhn s.
- Trong giai on ha gii, phi hng cho i tp trung t c cc mc tiu ca d n v
xa b cc ro cn. C th tham kho mt s chin lc sau:
o Tp trung nng cao nng sut ca i nhm t c mc tiu ca d n.
o Nu i d n mc phi nhng vn c bn th hy lp cc nhm nh i d n
chc nng gii quyt cc vn (nhm phn ng nhanh), nhanh chng a d
n vo trng thi hot ng n nh.
o Xa b tt c nhng ro cn gy tn hi n hiu qu lm vic ca i.
o To c hi ban qun l, khch hng, cng nh cc i khc ghi nhn hiu qu
lm vic ca i d n.
- Trong giai on thc hin, phi xy dng c ch khen thng kp thi, hiu qu lm vic
ca i v khuyn khch i d n a ra cch gii quyt cho vn ny sinh. Tuy nhin,
nu tin i d n b chm th y cng l c hi tt th thch i d n vi cc
mc tiu nghim ngt hn v hiu qu lm vic.
Bi tp 7-2: pht trin i d n
Thi gian: 30 pht
Mc ch:
Xc nh phng hng hot ng qun l hiu qu lm vic ca i d n.
Kch bn:
Cc thnh vin i d n Nng cp H thng mng cng ty XYZ c tuyn chn, v
cc thiu xt v k nng c xc nh. Cc thnh vin d n phi i cng tc n cc n v
nng cp mng WAN. Gim c d n Hong li vn phng tng cng ty. i trng
Trung s i cng trong nhm bn k s lp t thit b mng LAN/WAN ti cc n v c s.
1. Hy tho lun v s khc nhau gia qun l v lnh o.
Lnh o lin quan n nh hng, k vng v tp th
Qun l th li lin quan n hiu sut, hiu qu v vic chuyn i cc ngun lc
2. Hy bn v cc thch thc trong vic qun l v lnh o m Hong v Trung phi
i mt
Hong v Trung phi tho ra mt k hoch lnh o i d n. Hong s gim st lch
trnh v ngn sch d n, nhng cng phi nh Trung ch ra cc vn v hiu qu lm vic v
tinh thn ca c nhn cc thnh vin d n trong nhng chuyn i cng tc. Trung s lp mt k
hoch trao i vi cc thnh vin cn li ca i.
3. Nhng phng php no c th s dng xy dng i d n vi mt i hnh
lm vic ri rc nhiu ni nh vy?
Tm hiu nhu cu v c tnh ca tng thnh vin. Trao i cc nhu cu vi cc thnh
vin cn li.
Khi d n bt u hy thu mt chuyn gia bn ngoi hun luyn vic xy dng i d
n.
T chc nhng bui hun luyn xy dng i d n nh k, da trn nhng trng im ca
d n.
131
Vic giao tip, lin lc s rt kh khn do yu cu phi i cng tc thng xuyn: V vy,
phi lp mt k hoch trao i, lin lc trnh cho cc thnh vin khng c cm gic b c lp.
m bo vic t chc cc s kin quan trng v cc giai on ca d n.
4. Bn s gii quyt vn thiu ht v k nng nh th no?
Cu tr li c th bao gm cc sau: Bng cch o to cc k s tr v cng ngh mng
WAN v nh Trung lm c vn.
5. Bn s x l nh th no vi mt thnh vin m mi ngi u ght v ngi ny
rt hay ni v hay phn nn, nhng dng nh cha bao gi lm g ci thin vn ?
Gim c d n ng vai tr ch ng hn bng cch a ra nhng mong mun ca cng
ty v theo di hiu qu lm vic ca nhn vin ny. C th phi nh s can thip ca phng Nhn
s.
6. Bn s x l nh th no vi nhng thnh vin chnh thc ca i nhng li khng
hi t nhng k nng cn thit cho i d n?
C th c nhiu cu tr li khc nhau. Nhng t nht nhng thnh vin ny khng c lm
cc thnh vin khc mt tp trung khi lm vic.
7. Nu mt thnh vin thuc gia nh ch c B hoc M, v mt thnh vin khc li
c thn v khng c con; th c nn t yu cu lm vic ngoi gi ca 2 ngi ny ging
nhau khng?
Hy vng i d n s thc hin cc gii php ph hp nht vi nhu cu ca tng c nhn
v s hon thnh cc mc tiu ca i.
TM TT NI DUNG CHNG
132
- Giai on ha gii Tp trung vo cc vn v quy trnh v nng sut lm vic
- Giai on thc hin i d n lm vic vi nng xut cao nht
- Mt vi kinh nghim pht trin i d n
BI TP KT THC CHNG
133
A. S dng cc ngun lc khc trong sut giai on thi tt nghip.
B. S dng nhiu ngun lc hn v rt ngn lch trnh d n.
C. Thu thm sinh vin tr gip trong sut giai on thi tt nghip.
D. Sp xp d n c hon tt sau giai on thi tt nghip.
7. Nhng vn cn tn ti lu di bt u dnh lu v nh hng ti nhiu ngi, do
to ra nhiu s ph thuc. Gim c d n tt nht nn x l tnh hung ny nh th no?
A. a n cho qun l cp cao hn.
B. Tch vn thnh nhng vn nh theo lgc.
C. t c s lch trnh d n.
D. Thc hin qun l ri ro.
8. Trong s tt c cc xung t c th xy ra trong d n th xung t no l bt li nht i
vi kt qu v hiu sut ca i?
A. Cc xung t trong hi ng.
B. Nhng mu thun c nhn.
C. Cc tho hip v k thut.
D. Xung t lch trnh.
9. Gim c d n cng ngh thng tin c chuyn giao quy nh d n v ti liu phm vi
phc ho mi kha cnh ca d n mi c cng ty ph chun. Gim c d n cng ngh
thng tin mang ti liu ny ti cuc hp bt u d n. Trong nhng la chn di y, hy chn
ra la chn tt nht xem ai nn nhn ti liu ny.
A. i d n v cc nh ti tr.
B. Vn phng d n v i d n.
C. i d n v khch hng.
D. Cc i tng lin quan d n v i d n.
10. La chn i ng thnh vin ng (hay sai) c th nh hng n tinh thn, thi gian
cng nh cht lng. Da vo nhng trch dn bn di, ai s l ngi t kh nng nht m gim
c d n thm vo i d n.
A. Hy b phiu v vic ny.
B. tng ny khng hot ng i vi i th cnh tranh, vy ti sao chng ta
ngh l n s hot ng y?
C. Cc nghin cu im chun cho thy iu g?
D. tng c th thc hin c nhng chng ta c th phi thc hin mt vi thay
i nh.
11. Vai tr ca gim c ng li trong k hoch d n l g?
A. Cung cp ngun lc cho d n.
B. ngh nhng thay i yu cu.
C. Gii quyt cc xung t trong i.
D. Kim sot kinh ph d n.
12. Ngi lnh o ca i c thng chc tr thnh quyn gim c d n trong khi gim
c ang ngh vic ring. Mt vi i ng thnh vin khc khng c ni v thay i t chc
134
ny v khng mun tham gia vo i na. Gim c d n ni vi cc i ng thnh vin ny
mt vi ln v khng gii quyt c vn . Quyn gim c d n nn lm g tip theo?
A. Thc y vn trong t chc.
B. Xy dng i mi hon ton hon thnh d n.
C. Thm nhng ngi mi vo i cn bng khi lng cng vic.
D. Lm vic vi i ng thnh vin cn li p ng cc mc tiu.
13. Mc d nhng thay i nh c th c ht vo trong d n m khng cn iu chnh
phm vi nhng t chc no sau y nn ch trng ti nhng thay i quan trng i vi phm vi?
A. Nh qun l hp ng.
B. Ban qun l thay i.
C. Gim c cht lng.
D. Gim c chc nng.
14. Trong qu trnh trin khai nghip v in t, gim c d n thng bo rng cc i ng
thnh vin khc nhau khng lm vic cng nhau tt. V th nn d n phi chu s tr hon rt lu.
Gim c d n nn lm g?
A. Xc nh li vai tr v trch nhim ca i ng thnh vin.
B. Ngi vi cc i ng thnh vin lin quan tho lun s nh hng ln nhau gia
h.
C. Thc y cc i ng thnh vin hp tc.
D. Thng cho cc i ng thnh vin lm vic cng nhau tt.
15. Gim c cng ngh thng tin gi cho k s mng trong i d n ma trn ca anh ta
mt bc th in t yu cu anh ta chun b bo co k thut chi tit cho theo mt s ch dn c
a ra trong th in t. Mt tun sau, gim c b phn ca k s mng n ch gim c d n
phn nn rng k s phi mt 45 gi chun b mt bn bo co di 80 trang. Gim c d n
trnh by s qua l anh ta ngh bn bo co s ch di 4 trang. Vn chnh c th gy ra xung t
ny l g?
A. Thiu chuyn mn vi t cch l k s mng trong vic chun b ti liu k thut.
B. Thiu nhng ch dn c xc nh trong th in t to ra cng vic ngoi phm
vi.
C. Theo s phn b ngun lc i vi k s mng.
D. Lnh o b phn ca k s mng phn b theo thi gian k s mng cn hon
tt nhim v nh.
16. Ai c trch nhim chun b bo co nh gi sau trin khai?
A. Ngi s dng.
B. Gim c d n.
C. Nh ti tr.
D. K s cao cp.
17. Ti sao gim c d n cn c mt nh ti tr iu hnh?
A. gi i d n tp trung vo cng vic.
B. cung cp s gip b mt vi cam kt v h tr v t chc.
135
C. k kt hon tt trong cc yu cu ngi dng.
D. m phn hp ng vi cc nh cung cp bn ngoi.
18. La chn i ng khng ch l chc nng tm kim nhng ngi l chuyn gia k thut
hay hnh chnh. Nh ti tr d n ch o mt d n c tnh minh bch cao s mong i g mt
gim c d n?
A. Pht trin nhn s ch cht.
B. Lnh o cc chuyn gia v k thut.
C. Giao thip vi khch hng/ nh ti tr.
D. Phn tch cc k nng.
19. Kim sot cht lng l:
A. Gim st cc kt qu ca d n c th xc nh xem liu chng c tun theo cc
chun cht lng lin quan hay khng.
B. nh gi ton b kt qu d n trn c s u n.
C. Hot ng tng tnh hiu lc v hiu sut ca d n.
D. Xc nh cc chun cht lng no lin quan ti d n.
20. Ma trn gn trch nhim l cng c qun l d n dng :
A. Bo m i ng thnh vin hiu c vai tr c th ca h.
B. Xy dng cu trc chi tit cng vic da vo ngun lc sn c.
C. Xc lp tnh gi tr ca cc thnh vin d n thc hin cng vic trong d n.
D. M t cu trc t chc ca d n.
136
CHNG 8. PHI HP V MT THNG TIN
MC CH
NI DUNG
Trong ch ny, chng ta trao i cch thit lp mt bn k hoch trao i thng tin hiu
qu s rt cn cho qu trnh thc hin d n.
Mt cng ty tin hnh mt nghin cu v thi gian trn cc gim c d n CNTT ca
mnh v thy rng h dng t 50 65% thi gian vo hot ng trao i thng tin nn rt kh
hon thnh cng vic. hiu r hn v tnh trng ny, cng ty thnh lp 2 nhm kim sot.
Nhm gim c d n CNTT th nht c yu cu phi c mt bn k hoch trao i thng tin
chi tit v s b gim st vic thc hin k hoch trong sut vng i ca d n. Nhm th hai
khng c yu cu g v c qun l d n theo cch m h thng lm. Kt qu, nhm th nht
lun mt t 25- 45% thi gian mi tun cho vic trao i thng tin, trong khi nhm th hai
phi mt t 50 65%. C mt iu th v l, nhm buc phi dng k hoch trao i thng tin
137
bo co li rng thi gian m h dng trao i thng tin khng nhng gim m vic trao i
thng tin cn hiu qu cao hn nhiu, mc cng thng trong trao i thng tin gim ng k.
Bn ang dng thi gian ca d n nh th no?
a) Yu cu trao i thng tin
Mi d n cn c k hoch qun l truyn thng, l ti liu hng dn truyn thng trong
d n. Phn tch cc bn lin quan trong truyn thng d n cng h tr qui trnh lp k hoch
truyn thng. Ni dung ca k hoch qun l truyn thng:
- M t vic thu thp cc loi thng tin khc nhau
- M t v cu trc phn phi thng tin n vi ai, khi no v bng cch no
- nh dng thng tin truyn thng.
- Lch biu to thng tin
- Cc phng php truy cp nhn thng tin
- Phng php cp nht k hoch qun l truyn thng theo tin ca d n
- Phn tch truyn thng vi cc bn lin quan
Mc ch ca k hoch trao i thng tin l nhm m bo hiu qu nhng giao tip quan
trng gia cc thnh vin trong i v nhng i tng lin quan n d n h c th lm vic
mt cch c lp. Giao tip hiu qu trong d n s to iu kin cho gim c d n, cc thnh
vin trong i d n, nh ti tr, i tng lin quan d n v nh cung cp a ra nhng quyt
nh hp l, c thng bo y . Cng cn phi giao tip vi nhng i tng bn ngoi c
lin quan v d nh: khch hng, c ng, bo ch v cng chng. Trao i thng tin ng mt vai
tr quan trng trong vic m bo cht lng thng qua vic gim bt cc bo co v hiu qu
hot ng ca d n. Trao i thng tin c th ngn chn mt s ri ro, ng thi rt cn thit
nhm ph bin thng tin v nhng thay i cn thit gii quyt nhng ri ro c xy ra. K
hoch trao i thng tin cn phi c cp nht v tinh lc khi d n tin trin.
Bng 8-1. Cc giai on xc nh yu cu thng tin
Giai on M t
Giai on 1 Xc nh yu cu v thng tin v trao i thng tin; Ai cn thng tin g, khi
no v dng no
Giai on 2 Xc nh cch thc trao i thng tin tt nht, la chn phng tin bao gm
truyn ming, vn bn, th in t, mng ni b, tho lun.
Giai on 3 Ch nh vai tr v trch nhim trao i thng tin.
Giai on 4 Lp lch cho cng tc trao i thng tin.
Giai on 5 Vit bn k hoch thnh vn bn v ph bin.
138
Do , yu cu trao i thng tin (communication requirements) l nhng ti liu d n xc
nh ra nhng thng tin ph hp cho tng i tng ti tng thi im v nhng dng thch
hp. Mc tiu ca yu cu trao i thng tin l a ng thng tin n ng i tng, ng lc,
vi cch thc tit kim chi ph. Kt qu ca qu trnh lp yu cu ny l mt danh sch cc i
tng trao i thng tin, s lng ngi ca tng nhm, loi thng tin trao i h cn nhn c,
v cc ngun trao i thng tin c yu cu. Bn phn tch nn c dng k , bng cu hi hoc
bng kho st. Cc cu hi bao gm:
- Ai cn thng tin?
- Ti sao h cn?
- H cn loi thng tin gi?
- Mc chi tit m h cn?
- H thch thng tin c cung cp dng no?
- Mc thng xuyn h cn thng tin?
- Mc tiu ca vic cung cp thng tin ny l g?
- Ai l ngi s cung cp thng tin ny n ngi nhn?
V d:
Hy xem xt th kh x ca mt gim c chng trnh cho mt cng ty bo him y t ln.
C 15 gim c d n phi bo co cho c, trong mi gim c trung bnh ph trch 6 d n.
Ban u, mi gim c np mt bn bo co hng tun v mi d n. c mi bn bo co ny
phi mt 30 pht, c ngha l c phi mt 30 pht c mi bo co trong tng s 90 bo co
trng thi gi n hng tun, tc l 45 gi mi tun. Thay vo , c truyn t ti cc gim
c d n rng c mun h np cho c mt bn tm tt thc hin hai tun mt ln, trong c
bao gm tt c cc d n m h tham gia. Vic ny gim thiu c thi gian c dnh c
cc bo co xung khong 8 gi trong 2 tun. C cng yu cu h phi thng bo ngay nhng vn
quan trng qua email, in thoi hoc yu cu hp. Khi c c th tr gip cho cc gim c
d n khi h cn, ng thi cc gim c d n cng khng cn dng thi gian qu gi vo vic
vit ra nhng bo co ht sc khng r rng. Hnh i y trnh by mt phn ca ti liu yu
cu trao i thng tin ny.
Bng 8-2. Yu cu trao i thng tin
Mc thng
Ti liu M t Ngi nhn
xuyn
D n s b Tng quan v d n /Tm Nh ti tr Mt ln vo lc bt
lc thc thi u
nh ngha M t phm vi d n, gii Nh ti tr Ti thi im bt u
phm vi hn,ngn sch, yu cu Gim d n d n v mi khi c
thay i
Tt c cc thnh vin
ban d n
Cc i tng lin quan
Bo co qun M t cc ri ro ca d n Gim c d n Duyt hng tun trong
l ri ro cng vi cc ma trn kh Nh ti tr nu (cn) ton d n, thng bo
nawngvaf mc nghim ngay khi ri ro xy ra.
139
trng, chin lc gim
thiu v cc k hoch d
phng
c tnh n M t mc n lc cn Gim c d n Duyt hng tun
lc trong d c hon thnh d n Cc gim c chc nng Bo co hiu qu hng
n thng
Nh ti tr
140
Vn phng vn hnh ca Cng ty XYZ, vi vai tr l nh ti tr ca d n cn phi c
theo kp d n mc chung. Gim c vn hnh l ngi c c phn tch v c lo rng nhu cu
ca mnh s khng c p ng trong d n ny. Gim c chm sc khch hng ch quan tm
n cc vn v nhn s v duy tr nhn s (retention). Anh ta rt nhy cm vi nhng thng tin
trong cng ty truyn v i l chm sc khch hng ca mnh. Gim c CNTT li quan tm n
nhng yu cu thm v bng thng tim n ca ng dng chm sc khch hng mi. Gim c
Kho v bo tr xe c khng tin i IT c th p ng cc yu cu v chc nng ca mnh. Gim
c Makerting l ngi cc k thiu kin nhn, ngi ny hi vng th phn s tng sau khi sn
phm c bn giao.
1. Xc nh tn sut v knh trao i thng tin cho nhng i tng lit k trong
bng?
Ph Ch tch ph trch Hng thng hoc hai tun Tm lc thc thi qua
vn hnh mt ln email hoc hp.
Gim c vn hnh Bo co chi tit hng tun Email
Gim c chm sc khch Hng thng hoc khi cn Hp nhm nh
hng
Gim c IT Hng thng hoc theo yu Bt c knh thng tin no
cu
Gim c kho v bo tr Ch khi thng tin sn c ph Email hoc gp trc tip
xe c hp
Gim c Makerting nh k cho n khi d n Hp ban qun l hoc cp
gn kt thc c th a vo nht thng tin qua email
i l chm sc khch Theo ca gim c Thng qua Gim c chm
hng sc khch hng
2. Sau khi k hoch c xy dng xong, cn lm g m bo k hoch c thc
hin?
o Ch nh vai tr v trch nhim thc hin trao i thng tin . L tng nht l
chn mt thnh vin trong i qun l qu trnh trao i thng tin.
o Vit bn k hoch thnh vn bn v Gim c d n phi ph duyt (trong trng
hp ca chng ta Ph ch tch ph duyt) v phn pht.
o Phn b thi gian cho vic thc hin trao i thng tin .
Cung cp thng tin cho ng ngi vo ng thi im v ng nh dng cng quan trng
nh to thng tin. Cc yu t quan trng cn xt:
- Dng cng ngh ci tin phn b thng tin
- Cc phng php hnh thc v khng hnh thc phn b thng tin
141
Knh trao i thng tin (Communication chanel) l nhng phng php truyn t thng
tin. C rt nhiu cch truyn t thng tin, trong c nhng cch thc hoc tc th hoc cn
phi mt thi gian, hoc giao tip hai chiu, hoc ch mt chiu, hoc chnh thc hoc khng
chnh thc. Gim c d n cn phi xem xt n tt c nhng nhn t ny khi xy dng k hoch
trao i thng tin. Cn xem xt n nhng cu hi sau:
- Thng tin cn n c vi i tng tc no?
- Ngi nhn thch phng php nhn thng tin no?
- C cn phn hi khng?
- C cn ghi chp li vic trao i thng tin khng? Nu cn th phi l loi ghi chp
g?
- Cng ngh no sn c hoc cn phi c thc hin trao i thng tin?
- C cc phng php chnh thc v khng chnh no?
- Yu cu c bit cho cc i d n phn tn hoc mang tnh quc t?
Bng di trnh by mt s phng php trao i thng tin, nhng thun li v khng thun
li ca tng phng php.
Bng 8-3. Cc phng php trao i thng tin
143
Nu chng ta gi mt email quan trng, hy kim tra n bng cch gi cho chnh chng ta
trc. iu ny cho chng ta c hi thy c hnh dng ca bc email m ngi nhn s nhn
trc khi chng ta gi thc s. Chng ta lun nh rng vi email, mi ln chng ta nhn nt
SEND chng ta khng th n mailbox nhn li n.
Bi tp 8-2: Ni dung g cn c truyn t ti ai
Thi gian: 20 pht
Mc tiu:
Xc nh nhu cu thng tin cho d n.
Kch bn:
Bn chu trch nhim xc nh nhu cu trao i thng tin cho d n pht trin ng dng
Chm sc Khch hng ti cng ty XYZ
1. Xc nh nhu cu trao i thng tin cho nhng i tng lit k trong bng?
i tng Nhu cu thng tin
i d n Thng tin chi tit thng xuyn.
Tm lc cng tc thc hin
Nh ti tr nh k, thng bo nhng thay
i quan trng.
i tng lin quan d n Ban Bo co chung nh k v tin
qun l d n , lch trnh.
i tng lin quan d n Cc Bo co chung nh k v tin
i l chm sc khch hng trnh pht trin ng dng.
2. Lit k cc knh trao i thng tin chnh thc trong hu ht cc t chc, v tho
lun v tnh hiu qu ca mi knh trao i thng tin :
o Hp nhm-H tr tng tc v xc nh r rng trong nhm, tuy nhin c th mt thi
gian, khng c vn bn tr khi c ghi bin bn.
o Hp ban qun l-L c hi din thuyt, tuy nhin i hi phi c k nng giao tip
xut sc.
o Hp cng ty-L c hi tho lun nhng mc tiu/k hoch mang tnh chin lc cp cao,
c c s ng h ca nhn vin.
o Thuyt trnh-Cho php c nhn trnh by nhiu hn, mt thi gian.
o Th bo - D dng nhng khng chc c c c khng, l mt vn bn.
o Th in t - D dng nhng khng chc c c c khng, l mt vn bn.
o Mng ni b-L mt cch d dng thng bo n nhiu ngi, tuy nhin y l mt
c ch c tc ng ln.
3. Lit k cc knh trao i thng tin khng chnh thc trong hu ht cc t chc.
o Phng tr, in thoi, th in t, cc cuc ni chuyn snh, thang my...
4. Xc nh nhng yu cu trao i thng tin c bit cho cc i d n phn tn hoc
mang tnh quc t.
144
o Cc yu cu c bit bao gm linh hot thi gian giao tip do c nhng s khc nhau,
yu cu v phin dch tim nng cho giao tip bng li hay vn bn, thay i cch giao tip cho
ph hp vi s khc nhau v vn ho, hp nh k nhm nng cao giao tip gia cc c nhn.
3. BO CO HIU QU D N.
Bo co hiu qu gip cc bn tham gia bit thng tin v s dng ti nguyn t cc mc
tiu ca d n
- Bo co tnh trng m t d n ang giai on no
- Bo co tin m t nhm d n t nhng g trong mt khong thi gian.
- D bo v d n, tin on trng thi tng lai ca d n da trn thng tin qu kh v xu
hng pht trin
- Cc bui hp nh gi tnh trng thng c bo co hiu sut
Nhiu cng ty nhn thy rng cc gim c iu hnh ca mnh c cha n 20% s ti
liu m h nhn c mi ngy. Nhiu ngi thng than phin v vic b ngp trong bo co
nhng li thiu thng tin trm trng. H cng nhn ra rng mc ch ban u ca cc bo co
trng thi v thc t ca vic s dng nhng thng tin c trong nhng bo co ny ch trng hp
khong 20% trong s cc trng hp. iu ny c ngha l g? Ni mt cch n gin l chng ta
vit qu nhiu bo co trng thi khng thng bo c cho ngi c nhng g h thc s cn
bit.
Bo co hiu qu d n (Project performance reporting) l s thu nhp ph bin cc thng
tin v hiu qu ca d n n nhng i tng lin quan d n, ch ra cc ti nguyn ang c
s dng nh th no nhm t c cc mc tiu ca d n. Bo co hiu qu l mt phn quan
trng trong qun l trao i thng tin ca d n. Bo co phi cung cp c loi thng tin v
mc chi tit m cc i tng lin quan n d n yu cu. Hnh thc ph bin ca cc bo co
hiu qu l biu Gantt hay cn gi l biu thanh, bng biu/bng tnh. Bo co hiu qu bao
gm:
- Bo co trng thi: Phn tch trng thi hin ti ca d n v nhng bin ng so vi kt
qu d tnh, bao gm lch trnh, ngn sch, phm vi, ti nguyn, cht lng v ri ro.
- Bo co tin trnh: Bo co nhng g i d n t c so vi cc cng vic ang tip
din.
- D bo: D on/D tnh hot ng ca cc d n trong tng lai.
V d:
Bng 8-2. Phn tch bin ng ngn sch
Cng Ngn sch n Thc t n
Cn Vt
vic hin ti ($) hin tai ($)
1 25.000 22.500 2.500
2 10.000 12.000 2.000
3 50.000 46.000 4.000
145
- Bo co kt thc d n
- Nghim thu chnh thc kt qu d n
- Cc bi hc rt ra
D n i hi phi c giai on kt thc. Kt thc hnh chnh (Administrative closure) s
to ra cc ti liu sau:
- Ti liu lu tr v d n, bo co kt thc d n
- Chp nhn chnh thc kt qu d n
- Cc bi hc rt ra
a) Bo co kt thc d n
Mc ch chnh ca bo co kt thc d n l trnh by hiu lc ca d n, hiu qu ca d
n v tc ng v mt vn ha ca d n. Ngoi ra cng quan trng l trnh by gi tr m d n
to ra v lnh o cn phi lm g duy tr v thc y u t.
Bo co kt thc d n l ti liu chnh thc xc nhn s kt thc ca d n. N tng kt
tin v nhng tr ngi ca d n.
xy dng mt bo co kt thc d n, hy thc hin nhng nguyn tc sau:
- Lp ti liu v c cu t chc ca d n.
- Lp ti liu nhng im mnh v im yu ca d n v cc k thut dng t kt qu:
o Hiu lc d n- S dng quy nh ca d n v quy nh v phm vi nh gi
d n c t c cc mc tiu chin lc khng.
o Hiu qu d n- Xc nh d n c ng tin , ng cc thng s k thut v
ng kinh ph hay khng.
- Ghi li cc ngh ca i d n.
- Xc nh tc ng v vn ha ca d n- tc ng ca d n v c cu t chc v vn ha.
- Gii thch v gi tr - Xc nh nhng nng lc b sung cho t chc v gii thch n s h
tr cho cc mc tiu chin lc nh th no.
- Trnh by nhng ngh cho vic bo dng - cc i tng lin quan n d n tham
gia v xc nh cc trch nhim qun tr vn hnh lin tc h tr v thc y kh nng
mi m bo tnh lin tc ca vn hnh.
b) Nghim thu chnh thc kt qu d n
Nghim thu chnh thc l s xc nhn ca nh ti tr rng cc tiu ch chp nhn cho d n
c p ng. Gim c d n phi thuyt minh c cc kt qu chuyn giao p ng cc
chi tit k thut. iu ny c th l khng chnh thc hay chnh thc, bao hm c vic kim tra
nghim thu rng ri, ty theo bn cht ca d n. Gim c d n cn phi:
1. Trnh by bo co kt thc d n cho nh ti tr.
2. Thuyt minh hon thnh d n.
Nu khng thuyt phc c nh ti tr rng cc tiu ch nghim thu c p
ng, gim c d n cn thng lng cc bc tip theo. Cc bc ny c th bao gm:
- Chp nhn d n vi nhng chnh lch c lp thnh ti liu.
- Chp nhn d n vi mt s bi thng cho nh ti tr hay khch hng cho nhng
chnh lch hay nhng iu cha hon thnh.
146
- Tip tc d n cho n khi tha mn cc tiu chun nghim thu.
3. t c nghim thu cui cng.
4. Trong trng hp nghim thu tht bi, hy thng lng cc bc tip theo.
c) Cc bi hc rt ra
Gi y d n t n nhng nc thang cui cng! Bn lm vic ct lc v c gng
hon thnh d n ny ng tin , ng kinh ph v c im k thut. Vy bn thu c
nhng bi hc g? Trong ch ny, bn s xem xt mt s nguyn tc hng dn trnh t
qun l d n tr nn hu ch v ng hi lng.
Vic hon thnh d n mang li nhiu xc cm. S nh gnh, h hi, bun b, kch ng v
mt mi tt c u l nhng phn ng bnh thng. Khi cc ta nh c xy dng, chng ta s c
l ct bng khnh thnh, khi cc con tu c ng xong, chng s c h thy vi s ph
trng m v ngi ta s p v mt chai sm banh vo mi tu. Cn nghi l no chng ta s
tin hnh cho mng vic trin khai thnh cng mt nn tng CRM a quc gia? Hy xem xt
cc nguyn tc c xut y v nh rng tt c mi ngi u thch mt bui tic!
Kim nh l vic kim tra cc mc ch v thnh tu ca d n, bao gm s tha ng,
chnh xc, hiu lc, v s tun th ca d n vi cc phng php lun v quy nh p dng. N
c khuynh hng l mt qu trnh mt chiu, chnh thc v c th lm nn lng cc thnh vin
ca i d n.
Rt kinh nghim l mt bin php t chnh thc v mang tnh hp tc nhiu hn nhm tho
lun cc mt tch cc v tiu cc ca d n, nhng iu lm c v nhng iu cn lm khc
i trong ln ti. Tho lun ny bao gm cc vn v cng ngh, con ngi, cc mi quan h vi
nh cung cp v vn ha ca t chc.
V d:
Khi kt thc mt d n 2 triu US$ v 18 thng c thc hin ng hn nhng vt qu
kinh ph 200.000 US$, gim c d n bit b s phi lm mt cuc kim nh ca t chc
kim tra vic s dng ngun lc hon thnh cc mc tiu ca d n. Tuy nhin b chn cch
rt kinh nghim c to iu kin trong cuc xt duyt cui cng ca d n v bit rng c th
gi cho cuc hp tr nn tch cc v nhn c cc kin phn hi tt hn t i d n ca
mnh. Cuc hp s c tin hnh trc bui l k nim ca i.
Qun l tri thc: Cc t chc u ginh thi gian rt kinh nghim t cc d n ca
mnh, c thnh cng ln tht bi, lun t c nhng kt qu tt hn. Qun l tri thc l s
t c, s qun l v phn phi cc thng tin ca t chc, gm kinh nghim v chuyn mn cho
nhng ngi cn bit. L mt cch thu thp cc thng tin v qu trnh din ra d n v phn
tch sau d n cng nh theo di vic thc hnh qun l d n, nhiu t chc xy dng Vn
phng Qun l D n (PMO), cung cp s h tr lin tc v cc chun, thc hnh v h thng
thng tin xc nh qun l d n cho t chc v cung cp kho thng tin d n.
Ghi li cc bi hc t c: Cuc hp nh gi d n cui cng l mt phn tch sau d
n c t chc ngay sau cuc hp nghim thu ca khch hng. Mc ch ca cuc hp ny l
xc nh xem mc tiu d n c t c khng v nh gi thnh tu ca d n so vi k
hoch d n, ngn sch, lch trnh, cht lng chuyn giao v s hi lng ca khch hng. Cuc
hp ny nhn din v xem xt cc bi hc thu c trong d n v l c s kt thc i d n.
phn tch cc bi hc thu c, hy theo cc nguyn tc sau:
147
- Cuc hp nh gi cui cng ca d n cn c t chc cng sm cng tt, khi kt
thc d n cc thnh vin ca i chuyn sang cc d n tip theo. V cuc hp s c
tham d bi tt c cc thnh vin ca i hoc i vi cc d n ln th t nht c mt i
din cho mi khu vc.
- Mc d vic kim nh chnh thc c th cn mt s t chc, phng php rt kinh
nghim s hiu qu hn trong cuc hp ny nhn c cc phn hi c gi tr t i.
- Xem xt mi kha cnh ca d n bao gm lp k hoch, thc hin, ti chnh, qun l v
mi quy trnh, cng c hay cc phng thc p dng.
- Duy tr tch cc- To iu kin trao i ca i v cc bi hc t c v trnh bin cuc
hp thnh phin khin trch nng n.
- Tho lun nhng iu lm c- Xc nh nhng yu t tch cc v nhn dng nhng g
nn pht huy, ti s dng trong cc d n sau.
- Tho lun nhng iu khng lm c- Xem xt cc yu t tiu cc v nhn dng nhng
ci tin tim nng cho cc d n sau.
- Lp ti liu cc kt qu ca cc bi hc thu c v ct gi ti ch d tm tn dng li
ch ca cc bi hc t c ny trong tng lai.
- Thi gian lin hoan!- Tin hnh l tng kt d n kt thc cng vic ca i.
Qun l s kt thc v hnh chnh:
1. ng cc ti khon k ton bng cch gii quyt mi ha n v thanh ton no
cn tn ng g b v ngng hot ng ti khon k ton.
2. ng cc hp ng d n bng cch lm vic vi nh bn hng v nh cung cp
kt thc cc hp ng ca d n v m bo vic chuyn giao v thanh ton ng.
3. To iu kin cho kim ton sau d n vi cng tc k ton v cc nh u t
duyt cc khon chi ca d n.
4. To iu kin cho cc nh gi ca thnh vin i d n, cc khuyn khch v ti
phn cng sang cc d n mi.
5. Chuyn giao hoc bn, thanh l bt c ti nguyn vt l s dng trong d n.
6. m bo rng bn sao trn giy cc h s ca d n c t chc, sp xp v lu
tr ti ni an ton trong mt giai on theo quy nh, khi cn c th kim nh li trong
tng lai.
TM TT NI DUNG CHNG
148
- Bo co kt thc d n
- Nghim thu chnh thc kt qu d n
- Cc bi hc rt ra
BI TP KT THC CHNG
149
A. Gii thch s tho thun v gi c trong hp ng v nh hng s gy ra trong d
n, ng thi thng bo cho cc i tng lin quan d n.
B. Gii thch vi nh cung cp rng h ang vi phm hp ng v bn lp k hoch
tm kim nhng hnh ng php l.
C. Tho lun vi nh cung cp quy trnh thc hin trt t thay i tng gi c.
D. Tho lun vi nh cung cp v s tho thun gi c v nh hng i vi d n,
yu cu trnh t thay i ng thi thng bo cho cc i tng lin quan d n.
6. Cc k thut gii quyt xung t c th c dng trong d n bao gm:
A. Rt lui, tho hip, kim sot v p buc.
B. Kim sot, p buc, dn xp, rt lui.
C. i u, tho hip, dn xp, qun l.
D. Dn xp, i u, p buc v rt lui.
7. Mc d c nhiu tc dng ph nhng mc tiu chnh ca cc iu khon khuyn khch
trong giao tip l:
A. Sp xp mc tiu ca nh thu v mc tiu ca ngi mua cho ph hp.
B. Gim ri ro cho nh thu.
C. Kim sot cc chi ph ca nh thu.
D. Gim chi ph cho ngi mua.
8. Lit k i ng thnh vin, cc nhim v theo lch trnh v k hoch o to l b phn
ca.
A. K hoch d n.
B. Quy nh d n.
C. K hoch truyn thng.
D. Cu trc chi tit cng vic (WBS)
9. Thnh phn no l b phn ca k hoch truyn thng hiu qu?
A. Biu lung d liu.
B. Tn s.
C. PERT (K thut duyt v nh gi d n).
D. Th tc k kt hon tt.
10. Trong s tt c cc xung t c th xy ra trong d n th xung t no l bt li nht
i vi kt qu v hiu sut ca i?
A. Cc xung t trong hi ng.
B. Nhng mu thun c nhn.
C. Cc tho hip v k thut.
D. Xung t lch trnh.
11. Bn s tm cc th tc v chnh sch xc nh truyn thng thc tin nht c th chp
nhn c i vi mt d n tch cc u?
A. Sch d n
B. Bng k cng vic (SOW)
C. Ti liu vai tr v trch nhim.
150
D. Sch ch dn cc th tc v chnh sch ca cng ty.
12. Trong cc d n cng ngh thng tin, truyn thng gia gim c d n v i ng
thnh vin d n l hnh thc.
A. Bng truyn thng ming v vit.
B. Qua bo co trng thi hng tun.
C. Thng qua chui yu cu chnh thc.
D. Theo cc hnh thc mu c ph chun.
13. Nu d n ca bn c 5 i ng thnh vin th bn c bao nhiu knh truyn thng?
A. 5
B. 6
C. 10
D. 25
14. Khi no kt qu ca k hoch truyn thng nn c duyt?
A. Trong sut qu trnh xy dng k hoch d n.
B. Khi kt thc d n.
C. Trong sut d n.
D. Khi ph duyt k hoch truyn thng.
15. Lp k hoch truyn thng d n thng lin quan cht ch vi:
A. Lp k hoch t chc.
B. Xy dng kinh ph.
C. Xc nh i tng lin quan d n.
D. Lp k hoch ngun lc.
151
CHNG 9. CC RI RO CA D N
MC CH
152
- Phn tch tnh cht ri ro: c im, phn tch ri ro, u tin xem xt nhng nh hng
ca chng ti mc tiu ca d n
- Phn tch mc ri ro: xem xt kh nng c th xy ra v hu qu ca nhng ri ro
- K hoch i ph ri ro: thc hin nhng bc cao nhng c hi v ct gim bt
nhng mi e do p ng nhng mc tiu ca d n
- Gim st v kim sot ri ro: gim st ri ro ny sinh, nhn bit ri ro mi, ct gim ri
ro, v nh gi hiu qu ca vic ct gim ri ro
NI DUNG
1. XC NH RI RO
- Nhn bit ri ro
- Chin lc qun l ri ro
- Xy dng k hoch qun l ri ro
a) Nhn bit ri ro
- Thnh vin trong d n nn xem xt cc ti liu ca d n v nm c nguy c dn ti
ri ro t nh ti tr ca cng ty.
- Mc chi tit s thay i nhng yu cu ca d n.
Hot ng ti hn
(hot ng gng)
Tc ng
Xc sut
e da
Nht k kim sot ri ro nn c dng xy dng k hoch d phng gii quyt tng e
da cho hot ng Gng. Nhng k hoch ny nn gim bt hay kh b tc ng ca ri ro cho
mt hot ng Gng.
154
Kim sot ri ro khng kh b ri ro, n n gin gip cho ngi qun l d n xc nh
ri ro quan trng nht vi hu ht cc hot ng quan trng. Ngi qun l d n khng bao gi
c th nhn din c tt c cc ri ro. V bn cht, tt c mi iu h c th lm gim thiu s
lng v tc ng ca ri ro.
Mc kim sot ri ro ph thuc rt nhiu vo khi lng cng vic, thi gian v n lc
m ngi qun l d n sn lng dnh ra lm n. H c th b ngp chm trong cc con s
thng k xc sut v tnh ton tc ng ti chnh ca tn tht. Mc kim sot ri ro nn ph
thuc vo quy m v tm quan trng ca d n. Hin nhin d n cng ln v quan trng th yu
cu ngi qun l d n kim sot ri ro phi tht khoa hc.
Bng 9-2. Bng nh gi ri ro theo hnh ng
155
- Tin nghi
- S t chc
- S tham d ca khch hng
- H tr ca qun l cao cp
3. Nhn din ri ro kim sot lin quan ti
- K hoch d phng
- Theo di k hoch so vi thc t
+ Chi ph
+ Lch biu
+ Cht lng
- Hp
+ Xt duyt hin trng
+ Xt duyt kim im
+ Nhn vin
- Kim sot thay i
- Qun l cu hnh
- m bo cht lng
- Bng chun ct mc
4. Nhn din ri ro k thut lin quan ti
- Th tc kim th
- Pht trin chuyn giao theo vng i nh:
+ Ti liu nghin cu kh thi
+ Ti liu xc nh yu cu
+ Ti liu phn tch cc phng n
+ Ti liu c t chc nng
+ Ti liu thit k s b
+ K hoch kim chng/ lm hp l
+ K hoch thit lp v ci t
- Kim sot d liu
- Cng c pht trin
- K thut pht trin
- Ti liu ngi dng
- Cht lng sn phm
- Hun luyn
- An ninh H thng
- Ti liu vn hnh
- Thit k i vi
+ Chng trnh
156
+ D liu
+ Th tc
+ An ninh
+ Ti liu
Ri ro (Risk) l thc o xc sut v hu qu ca vic khng t c mc tiu d n.
Qun l ri ro (Risk Management) l mt k thut qun l c dng xc nh nhng nhn t
ri ro, kh nng xy ra v thit hi tim tng. Chi ph cho chng trnh ngn nga ri ro thng
c so snh vi nhng thit hi d tnh do ri ro gy ra nhm xc nh chin lc qun l thch
hp. Chin lc qun l ri ro bao gm:
- Xc nh ri ro
- Xc nh s lng (Quantification) v tnh cht (Qualification) ca ri ro. Nhng thng s
ny s cho bit kh nng v mc nghim trng ca ri ro. nh lng ri ro (Risk
Quantification) ngi ta thng dng phn trm, n v tin t hoc thi gian. xc
nh tnh cht ca ri ro (Risk Qualification), ngi ta thng dng cc phng php nh
tnh.
- K hoch phng nga (Risk Response), L nhng k thut v phng php c xy
dng gim st nhm cnh bo sm v ri ro v hn ch hoc kim sot ri ro.
c) Xy dng k hoch qun l ri ro
K hoch ri ro bao gm k hoch d phng, k hoch rt lui, qu d phng :
- K hoch d phng (i ph nhng bt ng) l nhng hot ng xc nh trc m thnh
vin ca d n s thc hin nu mt s kin ri ro xut hin
- K hoch rt lui c thc hin cho nhng ri ro c tc ng ln ti nhng yu cu mc
tiu ca d n
- Qu d phng (bt ng) hay tin tr cp c gi bi nh ti tr v c th dng gim nh
chi ph hay ri ro lch biu nu c nhng s thay i v phm vi hay cht lng.
Xy dng k hoch qun l ri ro bao gm mt s bc sau:
1. Xc nh chin lc v phng php qun l ri ro bng cc phng php nh lng v
nh tnh, cng nh cc k hoch xp loi.
2. Lp k hoch d phng bng cch xc nh cc phng php i ph v cc chin lc
gim thiu, ng thi xy dng mt bn k hoch da trn tnh hung, tch hp cc bin
php i ph v cc chin lc gim thiu thnh mt tng th ton din.
3. Lp k hoch qun l ri ro trn ng ti hn bng cch xc nh bn cht c trng v
tm quan trng ca cc ri ro i vi ng ti hn.
4. nh ngha cc du hiu ri ro lm du hiu cnh bo sm khi c th v nhn bit ri
ro.
5. Ch nh ngi chu trch nhim cho mt ri ro hoc mi e da nht nh. nh ra nhng
du hiu ri ro m h cn gim st v cc bin php i ph m h cn thc hin.
6. Lp qu d phng ri ro (contingency reserve) nhm h tr cho k hoch.
7. Lp quy trnh cp nht k hoch trong sut vng i ca d n.
Bng 9-3 s c cp nht trong qu trnh theo di qun l d n. C th mt s ri ro s
khng cn nhiu nguy c na v cng s xut hin thm cc loi ri ro khc.
157
Bng 9-3. Theo di ri ro
Xc nh Mc Ngi c Gi
Bin
STT Ri ro sut hng ti cn trch phi
php
xy ra thnh bi ch nhim tr
Giai on xc nh
1 Thiu chun 6 4 24
2 Chm ph duyt kinh ph 3 2 6
Giai on phn tch
3 Thiu chuyn gia 6 6 36
4 Khng phi hp tt 3 4 12
Khng am hiu ngi
5 7 5 35
dng
2. NH LNG RI RO
- Bn cht ca ri ro
- T l ri ro thnh cng
- Phn tch nh tnh
- Phn tch nh lng
- Bo co nh hng
- nh gi ri ro
158
Do , ri ro l thc o tnh trng khng chc chn. N gm 3 thnh phn:
- Bn thn s kin ri ro
- Thc o kh nng c th m s kin ri ro xy ra.
- nh hng hay tnh nghim trng ca s kin ri ro vo d n ca bn.
Ri ro trong cc d n CNTT: D n CNTT i mt vi mt vi yu t ri ro nht nh
lm cho chng d tht bi hn:
- T l rt ln cc d n CNTT cha tng c thc hin trc , vy l i tng vn s
khi u nan thng khng c tnh ton trong quy trnh c lng.
- Thiu nhm chuyn gia CNTT nhiu kinh nghim cn hon tt d n. y thng l
mt p lc rt ln, p buc ban qun l d n.
- Cng ngh s dng nh nhng nguyn vt liu xy dng trong cc d n CNTT rt d li
thi nh mt nguyn tc chung l li thi c sau 18 thng.
- Nhiu d n CNTT ln c kt ni vi cc quy trnh nghip v quan trng, do vy i
hi nhng cng vic kht khe hn nhiu nu nh cc hot ng b ph v.
- Quy tc qun l d n CNTT tng i mi m v kt qu l cha c nhiu kinh nghim
pht trin so vi cc lnh vc khc nh xy dng
Hy xem xt mt d n CNTT b hy b bi mt chui cc siu th ln Canada. D n l
vic thi hnh SAP trn ton quc mang th ghi gi tin 89 triu usd. Do trng hp ny l in
hnh vi cc d n hoch nh ngun lc doanh nghip (ERP) nn vic thc thi h thng mi lin
kt cht ch vi mt vi quy trnh nghip v chnh. Khi h thng mi ngng hot ng 5 ngy th
n s a cc cng ty v khch hng vo tnh trng xo trn hon ton trong 2 tun. Chi ph ca
d n, hu qu v mt ti chnh t s xo trn nghip v trong 5 ngy v s h hi n danh ting
ca cng ty gn nh chng t tai ha cho t chc
Hu qu ca ri ro: Nhn thc v hu qu ri ro trong mt d n CNTT c th c tc
ng tn ph ln cng ty.
V d:
- Trong bn bo co u qu I nm 2001, ng Phillip Knight Gim c iu hnh cng ty
Nike cho cc i tng lin quan d n v cc nh phn tch bit rng s gim st 30%
tin li l do d n qun l chui cung cp tr gi 400 triu usd tht bi.
- Randstad l mt cng ty nhn s ln th ba trn th gii nhn thy hot ng Bc M
ca h t li nhun 46,2 triu usd trong na u nm 2000 cho ti thit hi 42,7 triu usd
trong na u nm 2001. L do vin dn trong bo co ca cc i tng lin quan d n
l vic gim ng k trong tuyn dng v la chn hi ng. Doanh thu t cc hi ng
ny ph thuc rt ln vo cc ng dng b phn giao tip khch hng (Front office) khng
cn hot ng thch hp na. D n CNTT thay th h thng hin nay vt qu ngn
sch hng triu usd v qu thi hn 12 thng.
b. T l ri ro Thnh cng
JP Morgan c ghi vo vi bo co Hy i mt vi thc t, c bn kinh doanh kh hn
mt cht so vi nh bc l c x hi tn trng v c hp php ha. Nu l s tht th
cc d n CNTT chng t l mt dng bi Poke c tin t cc ln nguy him. Cc cng ty chp
nhn ri ro cao, vn c cho cc d n CNTT v mt hoc 2 l do: u tin h thng chp nhn
ri ro bi v h khng hiu y nhng th m bn thn h ang theo. Th 2 l nhng ngi ra
159
quyt nh tin rng thnh cng tim n ln hn ri ro. Ngn ng nghip v c mt vi cch trnh
by mi quan h ri ro thnh cng ny.
T l ri ro Thnh cng l mi quan h v mt ton hc t nh hng ti chnh ca
nhng tht bi ln mt bn ca t s cn thnh cng v ti chnh ln bn kia. C mt vi cch khc
nhau trnh by khi nim c bn ny:
- Ch s hon vn u t (ROI). Bin s u t th hin vn m nh u t c th phi chu
ri ro trong khi bin s ch s hon vn u t th hin thnh cng m nh u t nhn
c. Ch s hon vn u t l t s gia u t v kt qu c tnh di dng phn
trm.
- Thi gian thu hi u t. Lng thi gian cn thit thu hi li vn u t d n khng
tnh n chi ph vn.
- T l hon vn ni ti (IRR). Ph chit khu lm cho gi tr hin ti rng (NPV) ca tin
mt trong tng lai tr li bng vi u t vn ban u.
- Dng tin mt c chit khu (DCF). Gi tr dng tin mt tng lai ca u t c
chit khu tnh gi tr ca tin thu c qua thi gian.
- Gi tr hin ti rng (NPV), Gi tr hin ti ca dng tin mt tng lai ca u t tr i
chi ph u t ban u.
c. Phn tch nh tnh
Phn tch nh tnh l hnh ng lit k cc ri ro tim n trong mt ma trn ri ro v phn
chia chng theo im s v kh nng c th xy ra hay mc nghim trng. im s v kh
nng c th c xc lp c trng cho kh nng c th xy ra m mt ri ro c bit c th
c trng cho hu qu hay nh hng tim n m mt ri ro c bit c th mang li.
Tiu ch ma trn ri ro
xy dng ma trn ri ro bng s, bn phi phn chia mc nghim trng i vi ri ro.
Bng di y minh ha cc tiu ch i vi ri ro.
Bng 9-4. Tiu ch ma trn ri ro
Mc Tiu ch
5 S xo trn d n.( iu ny c ngha l cng ngh khng p ng c cc yu
cu cht lng v h thng s ph hy nghim trng chc nng nghip v ch
cht ca cng vic). C th gy ra nguy him cho cng vic ca Gim c d n
4 Ngun lc ph quan trng v thi gian v chi ph s c yu cu hon tt d
n.Nh ti tr s cn iu khin
3 D n s b chm tr nhng vn c th hon tt vi cc ngun lc ph va phi,
Gim c d n c th iu khin vi s tr gip ca nh ti tr
2 D n c th c hon tt vi cc ngun lc ph nh v thi gian hay chi ph.
Gim c d n c th iu khin
1 S bt tin nh ( iu c ngha l ngun lc k nng bn trong quan trng tr
nn khng c gi tr nhng ngun lc k nng bn ngoi c gi tr sn sng vi
chi ph tng ng. Gim c d n c th iu khin)
160
Bng 9-5. trnh by mt ma trn ri ro mu dng cc tiu ch cho vic thc hin mng
khng dy trong mt cng ty vin thng. Lu rng kh nng c nhn ln l mc trm
trng tnh ton b ri ro. Nhiu yu t c tnh n khi phn chia kh nng c th xy ra
i vi cc s kin ri ro. c bit Gim c d n lo lng cc quy nh ca chnh ph c th
c thng qua s hn ch kh nng thc thi k hoch d n ca t chc. T anh ta xc nh
mt vi s la chn m cc cng ty c th tip tc nh cc quy nh c thng qua. Mc trm
trng cho t s c t mc 2. Mt khc Gim c d n lo lng nhng c tnh anh ta
dng trong vic chun b ngn sch c th khng chnh xc bi v d n loi ny cha tng c
n lc thc hin trc trong cng ty. Anh ta xp hng mc trm trng ca mc ri ro ny l
5, t n gy nguy him cho thnh cng ton din ca d n. Kt qu ri ro cao nht c gi tr l
5 trong ma trn.
Mc trm Tng(Kh nng X
Ri ro Kh nng
trng mc trm trng)
Thiu hon ton ngun lc k nng cho 2 4 8
d n
Gim ngn sch d n do thay i cc u 3 4 12
tin ca cng ty
Cha quyt nh quy tc ca Chnh ph v 4 2 8
yu cu cc c tnh sn xut ph
Cc trang thit b khng cn gi tr do 1 4 4
thm ha t nhin
Cc s liu thng k c dng trong c 3 5 15
tnh kinh ph khng ng tin cy
Khch hng khng hp tc (chm tr trong 2 2 4
cng vic xc nh yu cu v nhn phn
hi kp thi)
Bng 9-5. V d ma trn ri ro
d. Phn tch nh lng
Phn tch nh lng l phn tch kh nng c th xy ra mt ri ro c th v nh hng ca
n ln ton b d n. Khi phn tch ri ro nh tnh c thc hin tt th tng kh nng cho tt c
cc ri ro c th cung cp s hiu bit su sc i vi ton b ri ro ca d n. Phn tch ri ro
nh lng cn lin quan n ch ngha hin thc v cc thnh qu v chi ph, lch trnh v cc
mc tiu cht lng. Phn tch nh lng c th thc hin s dng mt vi cng c:
- Phng vn cc i tng lin quan d n v cc chuyn gia v ni dung chuyn ngnh
xc nh kh nng hn ch ri ro.
- Dng cy quyt inh phn tch ri ro.
- M phng d n (xy dng m hnh) xc nh cc nguy c c bit c th tng tc
vi nhau nh th no.
Lc cy quyt nh: Dng lc cy thc hin cc phn tch chi ph/li nhun
da trn cc kh nng phc tp khi c tnh bng ng la so vi gi tr thc t trong trng
hp d n CNTT. N cung cp mt c ch so snh to vi cam nhm lm ni bt ri ro v mc
161
thnh cng khc nhau khi i theo cc nhnh trn cy. Phng n cho s liu c on tt nht,
kt hp vi cc kin thc chuyn ngnh s tng cng kt qu cho phn tch SWOT.
V d:
Mt cng ty cung ng nhn s quc gia ra quyt nh mua gi phn mm qun l ti
nguyn doanh nghip (ERP) tr gi 10 triu la cha tng c pht trin t mt nh cung cp
ln. Bi v h nhn c trit khu 3 triu la so vi gi cc pht trin hon ton tr gi 10
triu la t mt nh cung cp nh hn s khng trit khu phn mm ca h. Mt nm sau, cng
ty cung ng nhn s mt doanh thu 95 triu la bi v h thay i m hnh nghip v ca
mnh p dng phn mm mi nhng phi mt thm 1 nm na b sung v hon thin cho
phn mm ny. Nh cung cp m h mua c ting xu trong ngnh l chm ch giao hng,
thng li hn. Nu h thc hin mt phn tch cy thc t xem xt chi ph c hi khi khng c
phn mm, h s c mt ch dn chc chn rng gia tit kim 3 triu la v tn tht doanh thu
ng k c no, trong trng hp ny l 92 triu la trong mt nm.
Hnh 9-2. trnh by mt phn tch lc cy mua sm mi so vi xy dng c in. Hai
tiu ch quyt nh c s dng l li nhun thu c v lch trnh (li nhun dng tin mt hay
chi ph c hi). Cc gi tr t l phn trm c th xy ra trnh by cc con s da trn phn tch v
ngnh nghip v.
nh ngha quyt Nt quyt nh Nt c hi Gi tr ng
nh dng
(Tn quyt nh) (Ch ph quyt (Kh nng v s (Kh nng li
nh) thng pht) nhun chi ph)
162
e. Bo co nh hng
Bng vic cho im kh nng v mc trm trng, phn tch ri ro nh tnh rt hu ch
trong vic u tin cc ngun lc qun l ri ro hn ch. Phn tch nh lng tt c th thc y
kh nng c th xy ra v cc s liu thng k cho php nhn nhn su sc v xu hng ri ro cho
d n tng th. u ra ca phn tch inh lng tp trung vo nh gi mc nh hng ln d
n. C hai phng php ny rt ng gi th c hai vn ny u thiu cch tip cn thng, trc
tip thng cn khi truyn t tnh xc thc ca ri ro d n i vi nh ti tr v cc i tng
lin quan d n. Cc bo co nh hng phc v cho mc ch ny.
Trong mt cuc iu tra vo nm 2000 ca qun l iu hanh gia chc nng nh mt nh
ti tr d n th c ti 84% cm thy r rng li nhun t d n b phng i ln v cc ri ro
d n cha b cng khai hon ton.
Bo co nh hng l ti liu cng khai ri ro chi tit cho cc nh ti tr v cc i tng
lin quan d n. Mt bo co nh hng khng cn phc tho kh nng c th xy ra, cng khng
phi n lc a ra cc chin lc qun l ri ro. Thay vo mc ch duy nht ca n l cng
khai chi tit nhng iu chc chn s xy ra nu nh mt ri ro c th c thy rt r. Bo co
nh hng tt cn phi c mt s thnh phn chnh:
- Mt danh sch cc ri ro c bit c xc nh cho d n ang c ni ti
- Mt bo co chi tit phn lin quan ti s phn chia hay hu qu nu cc ri ro ny c
thy r
- Nu thch hp th c mt danh sch chi ph c hi nu nh khng lm g c
- Mt v tr cho cc nh ti tr v cc i tng lin quan d n k kt hon tt nhng iu
m h hiu bit hon ton cc ri ro lin quan
S tng t:
Theo nhiu cch, mt bo co nh hng ging nh giy hu b xc nhn bn k trc
khi lm phu thut. Bc s hay y t nh gi nhng bin chng tim n bn c th gp nh mt
kt qu th tc. S phn chia cc bin chng c phc tho r rng v sau bn c a cho
mt c hi hi bt k cu hi no m bn c v th tc . Mt khi bn c thgn bo y
, nu nh bn sn sng chp nhn ri ro th bn k vo giy t b coi nh s chp thun ca
bn. Bo co nh hng phc v mc ch tng t, cho php qun l cp cao em li s ng h
c hiu bit cho d n i ln.
V d:
Mt hng k thut gii thiu mt d n ng dng cc dch v chuyn nghip (PSA). D n
s chi ph khong 1.5 triu USD v mt 12 thng hon tt. Cc phn tch ri ro nh tnh v
nh lng c hon tt v k hoch ri ro ang trong qu trnh i n hon tt. Hnh 9-3. l
mt v d minh ho nhng g mt bo co nh hng c th c.
163
Hin ti ch c tin mt d tr tri ra 30 ngy hot ng binh thng. Dng tn dng hin
ti tnh n vn vn hnh thm 60 ngy nhng vic s dng n s thm cc chi ph li sut ng
k cho l v li cha c lp k hoch trong bt k d on ngn sch no. Chc chn l nu
chi ph li sut cha c lp k hoch ny phi chu th li nhunhot ng rng cho nm s
gim khong 5% n 7%.
Gim c hot ng Gim c CNTT
(COO) (CIO)
Gim c ti chnh
(CFO)
Hnh 9-3. Bo co nh hng.
f. nh gi ri ro
nh gi ri ro kt hp vi mt d n cng ngh thng tin c th l mt hot ng phc tp
li dng nhiu im tham kho v ng dng ca nhiu k thut.
- Nh dng cc t l ri ro thnh cng khc nhau hiu bit mc tiu.
- Lm vic vi cc chuyn gia v ni dung chuyn ngnh v cc i tng lin quan d n
xc nh cc ri ro d n v ri ro nghip v tim n kt hp vi d n.
- Cc ngun lc qun l ri ro s c hn ch, v vy phi p dng chng da trn phn
tch nh tnh ca bn.
- Xc nh cc du hiu ri ro khi mt ri ro c nhn thy r hay sc chu ng ri ro ca
t chcb vt qu.
- Phn cng ngi chu trch nhim ri ro cho mi hay e do c th v xc nh cc du
hiu ri ro gim st.
- Nh dng cc bo co nh hng nh bo co kt qu d n gii thch r rng cc ri
ro nghip v ca mt d n cng ngh thng tin.
3. GIM THIU RI RO (K HOCH I PH RI RO)
- Cc bin php i ph
- K hoch d phng
Sau khi nhn bit mc ri ro, bn phi quyt nh i ph nh th no. Ta c 4 chin
lc chnh:
- Trnh ri ro: loi tr mt cc r rng mi e da hay ri ro, thng loi tr nguyn nhn
- Chp nhn ri ro: chp nhn kt qu nu ri ro xy ra
- Thuyn chuyn ri ro: lun phin hu qu ri ro v giao trch nim qun l cho bn th ba
- Gim nh ri ro: vic gim bt nh hng mt s kin ri ro bng vic ct gim nhng g
c th khi s c xy ra.
164
a) Cc bin php i ph
Bin php i ph(countermeasure) l mt hnh ng phng nga do i d n la chn
nhm loi b hoc trung ho mt ri ro.Cc bin php phng nga l mt phng php tn cng
tch cc nhm ngn nga xy ra.
V d: t mt ngn hi ng trn mt b bin y l mt bin php i ph v n gip
cho tu thuyn trnh c nhng tng tim n nguy him nht nh.
Gim thiu (mitigation) l mt hnh ng c thc hin nhm gim thiu tc ng ca
mt ri ro khi n xy ra.Gim thiu l phn ng nht nhanh nhay sau khi ri ro xy ra.
V d: t nhng ti kh trong t l mt v d v gim thiu,v chng c thit k
phn ng ngay lp tc nhm gim thiu thng tch-ri ro-khi c tai nn. Thut ng gim thiu
i khi c dng vi ngha ca cc bin php i ph v gim thiu.
b) K hoch d phng (Contingency Planning)
Lp k hoch d phng bao gm d on cc p ng vi hon cnh c th gy tc ng
tiu cc ln d n.Tin trnh ny yu cu ngi qun l d n xc nh cc bc cn thit vt
qua nhng vn d kin.
Trong chng mc no , cc k hoch d phng c th c thc hin thng qua phn tch
ri ro. Vi mi ri ro nhn din,ngi qun l d n a ra mt m t, xc sut xut hin (nh
thp, va, hay cao), tc ng(nh thp, va, hay cao) v p ng thch hp.
Mt xem xt quan trng cho vic xy dng cc k hoch d phng l c c s h tr t
mi ngi tham d b nh hng bi tnh hung ny. S chp thun ny l cn thit k lm cho
d n tin ln.Thiu s chp thun c th gy ra vic thc hin k hoch d phng b chm tr.
Vi nhng hon cnh khng th d kin trc c m li khng c bao qut trong bn
k hoch d phng, ngi qun l d n c th xy dng mt s nht k khon mc hnh ng
ging nh c nu trong Bng 9-6. S nht k khon mc hnh ng nn cha cc ct ghi li
nhng iu sau:
Bng 9-6. S nht k
M t u tin Ngi chu trch nhim Ngy gii quyt
[1] [2] [3] [4]
[1] To ra li thut v vn hay bin c
[2] Xc nh tm quan trng ca vn hay bin c
[3] nh danh c nhn gii qut vn hay bin c
[4] Xc nh thi gian khi vn c hay s c gii qut.
Ngi qun l d n c th xt duyt s nht k khon mc hnh ng trong cc cuc hp
v hin trng,vn cung cp mt c hi l tng b sung thm cc mi vo s nht k khon
mc hnh ng.
K hoch d phng (continggency Planning) l mt k thut qun l c dng xc nh
c th nhng hnh ng m i d n cn thc hin x l nhng ri ro trong d n nhm t
c thnh cng cho d n.K hoch d phng bao gm c cc chin lc gim thiu v cc bin
php i ph.
V d:
165
Mt gim d n khi bt tay vo mt d n pht trin Web ra mt khon chi ph d
phng trong ngn sch cho nhng chi ph ti nguyn pht sinh,chun b phng php sp xp lch
trnh thay th ,cc bin php phn ng nhanh vi tnh trng khn cp nhm gim nh hng ca
nhng thiu ht k nng tim n.Anh ta tnh ton cc khon n tim tng nu d n vt qu
chi ph v lch trnh,ng thi xy dng mt bn k hoch d phng vi nh ti tr.
C th c nhng tranh lun gay gt v vic qun l qu d phng (contingency fund), t
phng php khon tin ln (big pot) chi tiu cho cc ri ro vic tng phn tin phn b
cho cc cng vic da trn nhng ri ro tng ng ca chng.
Nhiu ngi thng nhm ln gia ri ro kinh doanh vi ri ro trong d n,v cc d an
CNTT khng trnh khi s nhm ln ny.Cn ghi nh rng ri ro trong d n l ri ro i vi bn
thn d n.Tnh bin ng v tc ca th trng CNTT khin cho vic hoch nh mt d n
ko di 3 nm gn nh khng th.Nhng ri ro i km vi cc d n CNTT thng rt a dng v
kh phc tp.
Xy dng k hoch qun l ri ro bao gm mt s bc, trong mt vi bc c
gii nhng phn trc trong bi ny:
1. Xc nh chin lc v phng php qun l ri ro dng trong vic nh ngha cc
phng php nh hng v nh tnh, cng nh cc k hoch xp loi.
2. Lp k hoch d phng bng cch xc nh cc phong php i ph v cc chin lc
gim thiu, ng thi xy dng mt bn k hoch da trn tnh
4. KIM SOT RI RO
- Gim st v kim sot ri ro lin quan ti vic hiu bit tnh trng ca chng
- Kim sot ri ro lin quan n vic thc hin k hoch qun l ri ro khi chng xy ra
- Kt qu chnh ca vic gim st v kim sot ri ro l iu chnh hot ng, yu cu thay
i d n, cp nht nhng k hoch mi
- Kim sot i ph ri ro lin quan n vic chp hnh nhng quy trnh qun l ri ro v
k hoch ri ro i ph vi nhng s kin ri ro.
- Ri ro phi c kim sot c bn theo c im tng giai on c th, c s quyt nh
i vi nhng ri ro v c chin lc lm gim nh ri ro
TM TT NI DUNG CHNG
166
- Bo co nh hng
- nh gi ri ro
3. Gim thiu ri ro
- Cc bin php i ph
- K hoch d phng
4. Kim sot ri ro
BI TP KT THC CHNG
167
B. Dng phn tch nhy cm.
C. Xc nh xem liu du hiu ri ro c t c hay khng.
D. Duyt s ghi vn .
7. Bn l gim c mt d n bt u cch y 4 thng. D n c bo v khong
mt nm bi ph ch tch b phn nhng vic qun l ti chnh v trch nhim ca nh ti tr
c giao ph cho mt trong nhng trng b phn. Mt vi gim c khc cng nm trong danh
sch ph chun cc ti liu d n chnh. Ti liu d n ban u c hon tt v ph duyt v
d n nm trong lch trnh. Cc yu cu c xc nh, lp ti liu v trnh c s chp
thun trch nhim ca nh ti tr. Nhng ph duyt theo yu cu nhn c vo cui ngy
c phn b theo vng ph duyt. Tuy nhin ph duyt ca mt gim c ph thuc vo vic
thm ba yu cu quan trng. Cc yu cu ny khng lng trc c trong phm vi d n ban
u cng khng phi chng c khm ph trong sut giai on phn tch yu cu. Ri ro no bn
chc chn cn phi ch trng nht?
A. Thay i phm vi d n.
B. Mt s h tr ca nh ti tr.
C. Thay i ngn qu d n.
D. Thay i lch trnh d n.
8. Hai kt qu c th xy ra i vi k hoch d n khi kinh ph bt buc c xc lp thp
l g? (Chn hai p n)
A. D n b hu b.
B. Lch trnh d n tng ln.
C. Lch trnh d n gim xung.
D. Tnh nng d n gim xung.
E. Cht lng d n gim xung.
9. i ph cc mi e do ri ro thng thng ri vo ba loi no? (Chn 3)
A. Ph nhn
B. Gim thiu
C. Trnh khi
D. Chp thun
E. C hi
10. Mt cng ty quyt nh khng cnh tranh trong mt gi thu. L do c gim c a
ra l c hi hon tt d n trong khung thi gian d nh l rt mong manh. y l chin lc gii
quyt ri ro no?
A. Chp thun ri ro.
B. Trnh ri ro.
C. Chuyn giao ri ro.
D. Gim thiu ri ro.
168
CHNG 10. VIC MUA SM TRONG D N
MC CH
- Nm c vai tr ca trang thit b phn cng trong cng tc t chc thc hin d n
CNTT v t thy c tm quan trng ca vic qun l trang thit b trong d n.
- Nm c qui trnh th tc Mua sm trang thit b trong d n nh ln k hoch mua sm,
lp k hoch mi thu, t chc u thu, la chn nh cung cp v qun l Hp ng v
kt thc hp ng.
169
- Cui cng l giai on kt thc: v trang thit b, d n c bn lp t xong cc hng
mc phn cng theo k hoch ra, v thc hin cc cng vic hon tt th tc hp ng
nh thanh quyt ton hp ng mua sm theo quy nh ca php lut hin hnh.
c) Th tc mua sm
Nhng tin trnh chnh bao gm:
- Lp k hoch mua sm: xc nh danh mc mua sm
- Lp k hoch u thu tuyn chn nh thu cung cp trang thit b
- T chc u thu la chn nh cung cp
- Cui cng l qun l hp ng v hon tt th tc thanh l hp ng
Tuy nhin, ty theo ngun vn m xc nh hnh thc mua sm no ph hp, thun tin v
em li hiu qu cao. Chng hn:
- Ngun vn s hu nh nc hoc c ngun gc t ngn sch nh nc phi thc hin
theo quy trnh, th tc mua sm do php lut hin hnh quy nh.
- Ngun vn s hu t nhn th tuy theo iu kin t chc thc hin m bo p ng
yu cu, th tc nhanh gn v m bo hiu qu.
- Cc hnh thc trn, v c bn ch l cc cn c php l gip cho bn mua v bn bn
thc hin m phn v d dng i n thng nht bng mt c s php l cao nht trong
quan h mua bn l hp ng.
Ti liu ny c mong mun a ra mt quy trnh tng qut c x hi tha nhn, l c s
php l quan trng, phc v hiu qu cng tc mua sm trong qun l u t cc d n CNTT.
d) Cc khi nim v u thu
Cn c theo Lut u thu s 61/2005/QH11 ngy 29/11/2005 v cc vn bn php l c
lin quan, cc thut ng lin quan n cng tc u thu, mua sm c hiu nh sau:
- Ch u t l ngi s hu vn hoc c giao trch nhim thay mt ch s hu, ngi
vay vn trc tip qun l v thc hin d n.
- Bn mi thu l ch u t hoc t chc chuyn mn c nng lc v kinh nghim
c ch u t s dng t chc u thu theo cc quy nh ca php lut v u thu
(trong nhiu trng hp c gi l Ban qun l d n).
- Nh thu l t chc, c nhn c t cch hp l, tham gia u thu t chc thc hin d
n.
- Hot ng u thu bao gm cc hot ng ca cc bn lin quan trong qu trnh la
chn nh thu.
- Trnh t thc hin u thu gm cc bc chun b u thu, t chc u thu, nh gi
h s d thu, thm nh v ph duyt kt qu u thu, thng bo kt qu u thu,
thng tho, hon thin hp ng v k kt hp ng.
- u thu l qu trnh la chn nh thu p ng cc yu cu ca bn mi thu thc
hin gi thu thuc cc d n trn c s bo m tnh cnh tranh, cng bng, minh bch
v hiu qu kinh t.
- Xt thu l qu trnh bn mi thu xem xt, phn tch, nh gi v xp hng cc h s d
thu la chn nh thu thch hp.
- ng thu l th tc tp hp cc h s d thu, nim phong ngay sau thi hn nhn h s
d thu.
170
- M thu l th tc m cc h s d thu c nim phong trc , cng b gi d thu
ca tng h s trong cuc hp m thu, vi s tham gia chng kin ca cc nh thu.
- Thm nh l vic xem xt nh gi v mt h s no c tm quan trng cao. Thm
nh khc vi xt duyt ch thm nh do nhiu ngi xt duyt, cng nhau tho lun,
bn bc v a ra mt quyt nh thng nht, cn xt duyt ch do mt ngi c thm
quyn xem xt v k duyt.
- Gi thu l mt phn ca d n, trong mt s trng hp c bit gi thu l ton b d
n; gi thu c th gm nhng ni dung mua sm ging nhau thuc nhiu d n hoc l
khi lng mua sm mt ln i vi mua sm thng xuyn.
- Gi thu EPC l gi thu bao gm ton b cc cng vic thit k, cung cp thit b, vt t
v xy lp.
- H s mi s tuyn l ton b ti liu bao gm cc yu cu v nng lc v kinh nghim
i vi nh thu lm cn c php l bn mi thu la chn danh sch nh thu mi
tham gia u thu.
- H s d s tuyn l ton b ti liu do nh thu lp theo yu cu ca h s mi s
tuyn.
- H s mi thu l ton b ti liu s dng cho u thu rng ri hoc u thu hn ch
bao gm cc yu cu cho mt gi thu lm cn c php l nh thu chun b h s d
thu v bn mi thu nh gi h s d thu nhm la chn nh thu trng thu; l cn
c cho vic thng tho, hon thin v k kt hp ng.
- H s d thu l ton b ti liu do nh thu lp theo yu cu ca h s mi thu v c
np cho bn mi thu theo quy nh nu trong h s mi thu.
NI DUNG
172
- Thc hin kim tra tin , cht lng
- Bo co kt qu
3. LA CHN NH CUNG CP
173
np h s d thu gm xut v k thut v xut v ti chnh theo yu cu ca h s
mi thu. Vic m thu c tin hnh mt ln.
- 2. Phng thc u thu hai ti h s c p dng i vi u thu rng ri v u
thu hn ch trong u thu cung cp dch v t vn. Nh thu np xut v k thut v
xut v ti chnh ring bit theo yu cu ca h s mi thu. Vic m thu c tin
hnh hai ln; trong , xut v k thut s c m trc nh gi, xut v ti
chnh ca tt c cc nh thu c xut k thut c nh gi l p ng yu cu c
m sau nh gi tng hp. Trng hp gi thu c yu cu k thut cao th xut v
ti chnh ca nh thu t s im k thut cao nht s c m xem xt, thng tho.
Phng thc u thu hai giai on c p dng i vi hnh thc u thu rng ri, u
thu hn ch cho gi thu mua sm hng ha, xy lp, gi thu EPC c k thut, cng ngh mi,
phc tp, a dng v c thc hin theo trnh t sau y:
- Trong giai on mt, theo h s mi thu giai on mt, cc nh thu np xut v k
thut, phng n ti chnh nhng cha c gi d thu; trn c s trao i vi tng nh
thu tham gia giai on ny s xc nh h s mi thu giai on hai;
- Trong giai on hai, theo h s mi thu giai on hai, cc nh thu tham gia giai on
mt c mi np h s d thu giai on hai bao gm: xut v k thut; xut v ti
chnh, trong c gi d thu; bin php bo m d thu.
Hnh thc la chn nh thu:
- u thu rng ri: l hnh thc u thu khng hn ch s lng nh thu tham gia. Bn
mi thu phi cng khai v cc iu kin, thi gian d thu trn cc phng tin thng tin
i chng hoc thng bo trn t thng tin v u thu v trang Web v u thu ca nh
nc, ca B, ngnh, a phng trong mt khong thi gian nht nh theo quy nh
php lut v u thu hin hnh trc ngy pht hnh h s mi thu.
- u thu hn ch: L hnh thc u thu m bn mi thu mi mt s hu hn nh thu
c kinh nghim v nng lc tham gia. Hnh thc ny cn c xem xt, la chn trong
nhng trng hp sau:
o Trn th trng ch c mt s t nh thu p ng yu cu ca gi thu
o Do ngun vn s dng yu cu phi u thu hn ch
o Do tnh hnh c th ca gi thu m vic u thu hn ch c li
- Ch nh thu: l hnh thc chn trc tip nh thu p ng yu cu ca gi thu
thng tho hp ng. Khi ch nh thu xong phi xc nh c cc ni dung sau: l
do ch nh thu; kinh nghim v nng lc v mt k thut, ti chnh ca nh thu c
ngh ch nh thu; gi tr v khi lng c ngi c thm quyn hoc cp c thm
quyn ph duyt lm cn c ch nh thu.
- Cho hng cnh tranh: hnh thc ny c p dng cho nhng gi thu mua sm hng ha
c gi tr di 2 t ng. Mi gi thu phi c t nht 3 cho hng ca 3 nh thu khc
nhau trn c s yu cu cho hng ca Bn mi thu. Vic gi cho hng c th c
thc hin bng cch gi trc tip, bng fax, bng ng bu in hoc bng cc phng
tin khc.
- Mua sm trc tip: c p dng trong trng hp b sung hp ng c thc hin
xong (di 1 nm) hoc hp ng ang thc hin c nhu cu tng thm s lng hng ha
hoc khi lng cng vic m trc c tin hnh u thu, nhng phi m bo
174
khng c vt mc gi hoc n gi trong hp ng k trc . Trc khi k hp
ng, nh thu phi chng minh c nng lc v k thut v ti chnh thc hin gi
thu.
- Mua sm c bit: hnh thc ny c p dng i vi cc nghnh ht sc c bit m nu
khng c nhng qui nh ring th khng th u thu c.
c) T chc u thu
Quy trnh u thu bao gm cc ni dung chun b u thu, t chc u thu, xt thu,
thm nh v ph duyt h s trng thu, cng b trng thu, thng tho hp ng v k kt hp
ng:
175
Hnh 10-2. S nghip v thng bo mi thu, nhn h s d thu v ng thu
Thc hin u thu: bao gm cc giai on nh thng bo mi thu, nhn h s d thu,
ng thu, m thu, xt thu. Cc giai on ny c th hin trong hnh v 10-3 di y:
176
Hnh 10-3. S tng qut giai on thc hin u thu
Kt thc u thu: sau khi chn c nh thu thc hin gi thu, cng ty v nh thu
trng thu s cng nhau thng tho hon thin hp ng v k hp ng.
Khi lp hp ng thu, nh thu phi np tin Bo lnh thc hin hp ng bo m
trch nhim thc hin hp ng k. Thng tin hp ng thu gm: m hp ng, tn gi thu,
gi gi thu k hp ng, ngy khi cng, ngy hon thnh, cc iu kin thc hin, ngy k, a
im k, ngi lp hp ng, i din bn A (Ngi c thm quyn ca cng ty), i din bn B
(Nh thu trng thu).
177
d) Xc nh loi hp ng
C cc loi hp ng sau:
- Hp ng trn gi: l hp ng theo gi khon gn, c p dng cho nhng gi thu
c xc nh r v s lng, yu cu v cht lng v thi gian.
- Hp ng cha kha trao tay: l hp ng bao gm ton b cc cng vic thit k, cung
cp thit b, vt t v xy lp ca mt gi thu c thc hin thng qua mt nh thu.
Ch nhim c trch nhim gim st qu trnh thc hin v nghim thu bn giao khi nh
thu hon thnh.
- Hp ng c iu chnh gi: l hp ng p dng cho nhng gi thu m ti thi im
k kt hp ng khng iu kin xc nh chnh xc v s lng v khi lng hoc c
bin ng ln v gi c do chnh sch ca Nh nc thay i v hp ng c thi gian
thc hin trn 12 thng.
e) Qun l cp vn cho gi thu
Cng tc cp vn hin nay c th la chn mt trong 3 dng:
Cp vn nh k
Chia d n thnh tng giai on cp vn, mi mt giai on c chia ra thnh nhiu
khong thi gian cp. Mi giai on c ngy bt u, ngy kt thc. Ch lp k hoch cp vn
cho giai on hin ti, ht giai on ny mi lp k hoch cp vn cho giai on tip theo.
Cp vn theo gi c nh
Chia vic cp vn thnh cc giai on theo cc s kin nh cp khi d n bt u, d n kt
thc, hng mc no bt u, vi s tin xc nh theo k hoch cp vn.
Cp vn theo bt ton
Cng chia vic cp vn thnh cc giai on theo cc s kin ca d n nh hnh thc cp
vn theo gi c nh nhng khc bit l khng bit trc c s tin s cp. S tin cp s do
nh thu yu cu da trn tnh ton chi ph pht sinh ngay sau ln cp trc n thi im cp vn
hin ti.
4. QUN L HP NG CUNG CP
- Ni dung qun l hp ng
- Bo m thc hin hp ng
- Bo hnh
- iu chnh hp ng
- Thanh ton hp ng
- Gim st thc hin, nghim thu, thanh l hp ng
179
4.5. Thanh ton hp ng
Gi hp ng v cc iu khon c th v thanh ton c ghi trong hp ng l c s
ch u t thanh ton cho nh thu.
4.6. Gim st thc hin, nghim thu, thanh l hp ng
a) Gim st thc hin hp ng c thc hin theo cc ni dung sau y:
- Ch u t chu trch nhim gim st nh thu trong vic thc hin hp ng
- C nhn c giao nhim v gim st thc hin hp ng phi bo m cng tm, trung
thc, khch quan, c nng lc, kinh nghim, kin thc chuyn mn thc hin nhim
v v phi chu trch nhim trc ch u t v trc php lut v vic thc hin nhim
v ca mnh
b) Nghim thu hp ng c thc hin theo cc ni dung sau y:
- Vic nghim thu tng phn hay ton b hp ng phi c tin hnh ph hp vi ni
dung hp ng k kt
- C nhn tham gia vo qu trnh nghim thu phi bo m cng tm, trung thc, khch
quan, c nng lc, kinh nghim, kin thc chuyn mn v phi chu trch nhim trc
php lut v vic thc hin nhim v ca mnh.
c) Thanh l hp ng
Cng tc thanh l hp ng phi c thc hin xong trong thi hn quy nh trong hp
ng (theo quy nh ca nh nc l 45 ngy k t khi ch u t v nh thu hon thnh cc
ngha v theo hp ng).
Ni dung thanh l hp ng bao gm:
- Xc minh sn phm xc nh tt c cng vic c hon thnh v tha mn yu cu
hay khng
- Thc hin cc th tc hnh chnh cp nht vo nhng h s lin quan, c bn l n v
k ton, nhm phn nh nhng kt qu cui cng
- Lu tr thng tin phc v cho cc d n trong tng lai
TM TT NI DUNG CHNG
180
4. Qun l cc hp ng cung cp
- Ni dung qun l hp ng
- Bo m thc hin hp ng
- Bo hnh
- iu chnh hp ng
- Thanh ton hp ng
- Gim st thc hin, nghim thu, thanh l hp ng
BI TP KT THC CHNG
181
B. S gi dng ht.
C. Cng vic c hon tt.
D. Theo ng lch trnh.
7. S tng ng, nhng thay i hp ng v cc yu cu phi tr l ca qun l
hp ng.
A. Sn phm
B. Cng c
C. Chc nng
D. u vo
8. Mt trong s nh cung cp trong d n ca bn c gng tham gia cuc kim tra chp
thun ca bn. Gim c kim tra chp thun t chi thc hin m cho bit l khng thc hin
chc nng y kim tra. iu g c th gp phn vo kh khn ny? (Chn 3)
A. Hp ng khng r rng v tiu ch hon tt.
B. K hoch ca nh cung cp khng c duyt y .
C. Tin trnh ca nh cung cp khng c gim st y .
D. Nh cung cp tun theo mt quy trnh xy dng khc.
9. Gim c d n ang tri qua bt ng gia nh cung cp v i d n. Bng vic iu
tra tnh hnh, gim c d n thy rng nh ti tr tng gi c ban u c nht tr trong
hp ng do nhu cu th trng. Phng hng hnh ng no l tt nht gii quyt xung t
ny?
A. Gii thch s tho thun v gi c trong hp ng v nh hng s gy ra trong d
n, ng thi thng bo cho cc i tng lin quan d n.
B. Gii thch vi nh cung cp rng h ang vi phm hp ng v bn lp k hoch
tm kim nhng hnh ng php l.
C. Tho lun vi nh cung cp quy trnh thc hin trt t thay i tng gi c.
D. Tho lun vi nh cung cp v s tho thun gi c v nh hng i vi d n,
yu cu trnh t thay i ng thi thng bo cho cc i tng lin quan d n.
10. Mt cng ty quyt nh khng cnh tranh trong mt gi thu. L do c gim c a
ra l c hi hon tt d n trong khung thi gian d nh l rt mong manh. y l chin lc gii
quyt ri ro no?
A. Chp thun ri ro.
B. Trnh ri ro.
C. Chuyn giao ri ro.
D. Gim thiu ri ro.
182
BI TP THC HNH
A. GII THIU
183
2. Gim giy t, bng phn mm c th in thng vo mu t khai Hi quan cho cc hp ng
(b hnh thc khai th cng)
3. Tng s lng hp ng c th hon thnh trong tng thng, tng t l 100 hp ng/1 thng
hin nay ln n 200 hp ng/1 thng. To tin gip b phn qun tr khch hng xy
dng chin lc m rng khch hng.
B. TIN N MT HP NG XY DNG H THNG
2 ngy sau khi Bnh v Tng trao i, Tng cng Quc, mt chuyn gia v qun l d n
phn mm ang cng lm vic trong mt cng ty pht trin phn mm XYZ c quy m va, sang
lm vic vi cng ty Bnh. Cuc lm vic din ra ci m v thng thn vi nhng cam kt hp tc
cht ch t c hai pha v Quc ngh sau 2 tun na s cng lm vic vi Bnh v k hoch
trin khai v th tc hp ng.
C. T RA MC TIU CHO D N
Bng nhn thc ngh nghip, Quc hiu rng y l mt lnh vc mi, quy trnh th tc ca
nh nc cha thc s nht quan, khch hng Quc t nhiu kinh nghim, rt chuyn nghip, nhu
cu xut nhp khu trong nc ngy mt gia tng. Cu hi t ra l la chn m hnh no lm
chun, m hnh cng ty Bnh ph hp cha. V vy, anh xut phng n phn tch cc chnh
sch ca nh nc v Xut nhp khu, th tc Hi quan v xem xt hu ht cc hp ng in
hnh ca Cng ty Bnh v tham kho mt s m hnh ca cc cng ty cng lnh vc trong v ngoi
nc. Trong nhm cng thng nht y l mt trong nhng d n mi, cha c ngoi l so
snh nn cn phi thc hin ht sc thn trng. Thng thng vi nhng h thng MIS c 10
User, i ca anh chi mt thng tri lin tc l hon thnh. Ln ny, anh ngh vi nhm bao
gm anh Tng, anh Hiu, anh Cng u l nhng lp trnh vin nhiu kinh nghim cng ngi
tho lun v k hoch tin hnh.
Sau mt ngy tho lun, c nhm i n thng nht:
- Bt u bt tay kho st, phn tch v xy dng nguyn mu vo u tun ti
10/01/2007. Hai bn thng nht c im k thut, tnh nng ca sn phm da trn m
hnh v chnh thc ha mt s yu cu h thng khc nh s lng User 20 ngi, v
bc tip theo s kt ni internet khai hi quan in t (ni dung ny 2 bn cng pht
trin, cn cc ni dung khc s do cng ty XYZ thc hin chn gi).
Tng s tin u t vo h thng ang xem xt l 5,140 USD, trong 4320$ ginh cho
pht trin sn phm v 720 USD cho trin khai, ch yu cp nht danh mc hng ha, d liu lin
quan, d liu h s hp ng c v ca Cng ty Bnh (Thng nht 2 bn cng phi hp).
- H thng mng my tnh to mi trng trin khai phn mm thuc mt d n khc, Cng
ty Bnh ngh XYZ t vn k thut, la chn i tc cho d n ny.
- Thi gian d kin cho d n ny khong 2 thng vi tin trnh nh sau:
184
Xc nh yu cu 12 ngy
Phn tch 6 ngy
Thit k 7 ngy
Xy dng 25 ngy
Kim th 10 ngy
Tng cng 60 ngy ~ 2 thng
D. BT U TRIN KHAI D N
Chi tit trin khai:
- S dng cng c MicroSoft Project 2003
- T chc:
o Quc (Trng d n)
o i d n: Tng, Hiu, Cng
- Tham kho file Kehoach.mpp
E. CU HI
Bn c yu cu nhn vai tr ca Quc, trng d n, xem xt v chun b ni dung
cng vic ca vic pht trin k hoch d n.
Cu hi 1. Hy chun b ti liu "m t phm vi" tp trung vo cc mc sau:
- Bi cnh ca d n
- S cn thit phi xy dng d n trong kinh doanh
- Cc mc tiu qun l cn t ti bi d n
- Kt qu cui cng ca d n
Cu hi 2. Lp WBS cho cc nhim v mc i cng (mc 2), lp danh sch cc cng
vic cn thc hin trong d n.
Cu hi 3. Lp lch biu cho d n
Cu hi 4. Nhn din cc ri ro v cc bin php i ph trong d n ny.
185
PH LC 1. MU CC T KHAI V TH TC HI QUAN
I. T khai Hi quan c 3 loi, c phn bit vi 3 mu sc khc nhau:
- T Hng: T khai xut khu
- T Xanh: T khai nhp khu
- T Tm: T khai hnh phi mu dch
II. Cc tiu ch trn cc t khai
Tiu thc 1: Ngi xut khu- M s
Ghi tn y v a ch ca doanh nghip cc nhn xut khu, k c s in thoi v fax
i vi t khai xut khu : ghi m s ng k ca doanh nghip xut khu do Cc hi quan tnh,
TP cp. Nu ngi xut khu l c nhn th khng phi in vo m s.
- i vi t khai hng nhp khu: khng phi in vo m s
186
- Ghi m s ng k ca doanh nghip u thc do Cc hi quan tnh, TP cp. Nu ngi u thc l
doanh nghip nc ngoi ( khng ng k kinh doanh ti Vit Nam) hoc c nhn th khng phi
in vo m s.
Tiu thc 4: Phng tin vn ti
Ghi loi hnh phng tin vn ti ( hng khng, ng bin, ng b, ng st) ch hng
nhp khu t nc ngoi ti Vit Nam hoc ch hng t Vit Nam ra nc ngoi.
Tiu thc 5: Tn, s hiu phng tin
Ghi tn tu thu, s chuyn bay, s hiu phng tin vn ti ng st ch hng nhp khu
t Vit Nam ra nc ngoi. Khng phi ghi tiu thc ny nu l hng c vn chuyn bng
ng b.
Tiu thc 6: Ngy khi hnh/ ngy n
Ghi ngy phng tin vn ti khi hnh i vi hng xut khu, ngy phng tin vn ti
n i vi hng nhp khu
Tiu thc 7: S vn ti n
Ghi s, ngy, thng, nm ca vn n ( B/L) hoc chng t vn ti c gi tr thay th B/L,
c gi tr nhn hng t ngi vn ti. Khng s dng tiu thc ny nu l t khai hng xut khu.
Tiu thc 8: Cng, a im bc hng
- i vi t khai hng xut khu: ghi tn cng, a im ni hng ho c xp ln phng
tin vn ti, p m ho cng ph hp vi ISO ( LOCODE). Trng hp a im bc hng cha
c cp m s theo ISO th ch ghi danh vo tiu thc ny
- i vi t khai nhp khu th ghi tn cng, a im bc hng theo hp ng ngoi thng
( nu c)
187
Tiu thc 9: Cng, a im d hng
- i vi t khai hng nhp khu: ghi tn cng, a im ni hng c d khi phng
tin vn ti. p dng m ho cng ph hp vi ISO (LOCODE). Trng hp a im d hng
cha c cp m s theo ISO th ghi a danh vo tiu thc ny.
- i vi t khai hng xut khu th ghi tn cng, a im d hng theo hp ng ngoi
thng
( nu c)
Tiu thc 10: S giy php/ ngy cp/ ngy ht hn
Ghi s vn bn hp ng cp hn ngch hoc duyt k hoch XNK ca B Thng mi,
ca B ngnh chc nng khc ( nu c), ngy ban hnh v thi hn c hiu lc ca vn bn . p
dng m chun trong ISO khi ghi thi hn ( nm- thng- ngy).
Tiu thc 11: S hp ng/ ngy k
Ghi s v ngy k hp ng ngoi thng ca l hng xut khu/ nhp khu ( hp ng
mua bn, hp ng gia cng, hp ng i l bn hng..)
Tiu thc 12: Hi quan ca khu
Ghi tn n v hi quan ca khu v tn n v hi quan tnh, TP ( TD: Hi quan ca khu
cng Si Gn KV1, Cc hi quan thnh ph HCM) ni ch hng s ng k t khai hi quan v
lm th tuc hi quan cho l hng.
Tiu thc 15: Loi hnh
188
nh du vo thch hp vi loi hnh: xut khu, nhp khu, kinh doanh, u t, gia
cng
TD: Nhp khu hng tm nhp ti xut th nh du vo cc nhp khu v TN-TX. Nhp khu
nguyn liu sn xut hng gia cng th nh du vo cc : nhp khu v gia cng
trng s dng khi c hng dn ca Tng cc hi quan
Tiu thc 16: Nc xut khu
Ghi tn nc m t hng ho c chuyn n Vit Nam ( ni m hng ho c xut
bn cui cng n VIt nam). p dng m nc ISO trong tiu thc ny i vi t khai hng nhp
khu
Ch : khng ghi tn nc m hng ho trung chuyn qua .
Tiu thc 17: Nc nhp khu
Ghi tn ni hng ho c nhp khu vo ( ni hng ho s c chuyn n theo tho
thun gia ngi bn vi ngi mua v v mc ch m hng ho xut khu c bc ln
phng tin vn ti ti Vit Nam). p dng m nc cp ISO trong tiu thc ny i vi t khai
hng xut khu
Ch : Khng ghi tn nc hng ho trung chuyn qua
Tiu thc 18: iu kin giao hng
Ghi r iu kin a im giao hng m hai bn mua v bn tho thun ( TD: CIF H Ch
Minh
Tiu thc 19: S lng mt hng
Ghi tng s cc mt hng trong l hng thuc t khai hi quan ang khai bo.
Tiu thc 20: Phng thc thanh ton
Ghi r phng thc thanh ton cho l hng tho thun trong hp ng ngoi thng (
TD: L/C, DA, DP, TTR hoc hng i hng)
189
Tiu thc 21: Nguyn t thanh ton
Ghi m ca loi tin t dng thanh ton tho thun trong hp ng ngoi thng. p
dng m tin t ph hp vi ISO ( TD: ng Pranc Php l FRF; ng la M l USD)
Tiu thc 22: T gi tnh thu
Ghi t gi gia n v nguyn t vi tin Vit Nam p dng tnh thu ( theo quy nh
hin hnh ti thi im m t khai hi quan) bng ng Vit Nam
Tiu thc 23: Tn hng
- Ghi r tn hng ho theo hp ng ngoi thng, LC, ho n
- Trong trng hp l hng c t hai mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh
sau:
+ Trn t khai hi quan chnh: Ghi tn gi khi qut chung ca l hng v theo ph lc t khai
hoc ch ghi theo ph lc t khai
+ Trn ph lc t khai: ghi tn tng mt hng
Tiu thc 24: M s HS. VN
- Ghi m s hng ho theo Danh mc hng ho XNK Vit Nam ( HS.VN) do Tng cc
Thng k ban hnh
- Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
+ Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
+ Trn ph lc t khai: ghi m s tng mt hng
Tiu thc 25: Xut x-
190
Ghi tn nc ni hng ho c ch to ( sn xut ) ra. Cn c vo giy chng nhn xut
x ng quy nh, tho thun trn hp ng v cc ti liu khc c lin quan n l hng. p ng
m nc quy nh trong ISO
- i vi hng xut khu, tiu thc ny c th khng ghi
- Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
+ Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
+ Trn ph lc t khai: ghi tn nc xut x tng mt hng.
Tiu thc 26: Lng v n v tnh
- Ghi s lng ca tng mt hng xut/ nhp khu ( theo mc tn hng tiu thc 23) v
n v tnh ca loi hng ho ( TD: mt, kg) tho thun trong hp ng (nhng phi ng
vi cc n v o lng chun mc m Nh nc Vit Nam cng nhn)
- Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
+ Trn t khai hi quan chnh: Khng ghi g
+ Trn ph lc t khai: Ghi s lng v n v tnh ca tng mt hng
Tiu thc 27: n gi ngoi t
Ghi gi ca 1 n v hng ho ( theo n v tnh tiu thc 26) bng loi tin t d ghi
tiu thc 21 (nguyn t), cn c vo tho thun trong hp ng ngoi thng, ho n, L/C.
Hp ng mua bn theo phng thc tr tin chm; gi mua, gi bn ghi trn hp ng mua bn
gm c li sut phi tr th th n gi c xc nh bng gi mua, gi bn tr (-) li sut phi tr
theo hp ng mua bn.
Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
- Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
- Trn ph lc t khai: ghi gi ca mt n v hng ha bng ngoi t
n gi hng gia cng XK gm nguyn liu + nhn cng
Tiu thc 28: Tr gi nguyn t
Ghi gi bng nguyn t ca tng mt hng XNK, l kt qu ca php nhn ( x) gia lng (
tiu thc 26) v n gi ca nguyn t ( tiu thc 27) : lng x n gi nguyn t+ tr gi nguyn
t
Trong trng hp l hng c t hai mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
- Trn t khai hi quan chnh: khi tng tr gi nguyn t ca cc mt hng khai bo tn ph lc t
khai.
- Trn ph lc t khai: Ghi tr gi nguyn t ca tng mt hng.
Tiu thc 29: Loi thu - m s tnh thu
Cc loi thu ph thu m hng ha xut nhp khu phi chu c ghi sn trong t khai
hi quan. Cn c biu thu xut nhp khu hin hnh ghi m s tng ng vi tnh cht, cu
to v cng dng ca tng mt hng tiu thc 23 theo tng loi thu ph thu.
Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
- Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
- Trn ph lc t khai : ghi nh hng dn trn
Tiu thc 30: Lng
Ghi s lng ca tng mt hng thuc tng m s tiu thc 29. Ch ghi khi tnh thu xut
khu nhp khu .
191
Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th ghi vo tiu thc ny nh sau:
- Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
- Trn ph lc t khai : ghi nh hng dn trn
Tiu thc 31: n gi tnh thu ( VN)
Ghi gi mt n v hng ho tiu thc 26 tnh bng ng Vit Nam, dng tnh thu.
Ch ghi khi tnh thu xut khu nhp khu. Vic xc inh n gi tnh thu cn c vo cc quy
nh ca cc vn bn php qui do cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh c hiu lc ti
thi im m t khai hi quan. ( Hin l thng t 82/1997/ TT- BTC v Quyt nh 590
A/1998/Q-BTC)
Phng php xc inh tnh thu nh sau:
i vi nhng mt hng hoc l hng phi p dng gi tnh thu theo bng gi ti thiu th
n gi tnh thu l gi ca mt hng ghi trong bng gi ti thiu do c quan Nh nc c thm
quyn quy nh.
i vi cc trng hp khng phi p dng bng gi ti thiu:
i vi hng xut khu: nu n gi nguyn t l gi FOB hoc gi DAF (i vi hng xut
khu qua bin gii t lin) th tnh theo cng thc :
n gi tnh thu = n gi nguyn t ( tiu thc 27) x t gi tnh thu ( tiu thc 22). Nu
n gi nguyn t khng phi l gi FOB hoc DAF th cn c vo n gi ngyn t v cc yu t
khc c lin quan nh ph bo him, ph vn tighi trn cc chng t hoc theo quy nh ca c
quan Nh nc c thm quyn tnh gi FOB hoc gi DAF, t tnh ra n gi tnh thu.
i vi hng nhp khu: Nu n gi nguyn t l gi CIF hoc gi DAF ( i vi hng NK
qua bin gii t lin) th tnh theo cng thc: n gi tnh thu = n gi nguyn t ( tiu thc
27) x t gi tnh thu ( tiu thc 22). Nu n gi nguyn t khng phi l gi CIF hoc DAF th
cn c vo n gi nguyn t v cc yu t khc c lin quan nh ph bo him , ph vn tighi
trn cc chng t hoc theo quy nh ca c quan Nh nc c thm quyn tnh ra gi CIF
hoc gi DAF, t tnh ra gi tnh thu.
Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi cc tiu thc ny nh sau:
- Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
- Trn ph lc t khai : ghi nh hng dn trn.
Tiu thc 32: Tr gi tnh thu
i vi thu xut khu, thu nhp khu: ghi tr gi ca tng mt hng bng n v tin Vit
Nam. Cng thc tnh: tr gi tnh thu xut khu hoc nhp khu = lng ( tiu thc 30) x n gi
tnh thu ( tiu thc 31).
i vi thu gi tr gia tng ( GTGT) v thu TTB: tr gi tnh thu GTGT hoc TTB l
tng ca tr gi tnh thu xut khu v thu nhp khu phi np c tng mt hng. Cng thc tnh:
Tr gi tnh thu GTGT hoc TTB = Tr gi tnh thu nhp khu + Thu nhp khu phi np (
tiu thc 34)
i vi ph thu: l tr gi tnh thu xut khu nhp khu.
Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
- Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
- Trn ph lc t khai : ghi nh hng dn trn
Tiu thc 33: Thu sut
192
Ghi mc thu sut tng ng vi m s xc nh trong tiu thc 29 theo cc Biu thu,
biu ph thu c lin quan lm c s tnh thu.
Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
- Trn t khai hi quan chnh: khng ghi g
- Trn ph lc t khai : ghi nh hng dn trn
Tiu thc 34: S tin phi np
Ghi s thu xut khu nhp khu, GTGT,TTB, ph thu phi np ( gi chung l thu), l
kt qu tnh ton t cc thng s tiu thc 32 v 33.
Cng thc tnh: : S tin phi np ( ca tng loi thu, ph thu) = tr gi tnh thu ( ca tng
loi thu, ph thu) x thu sut ( %)
Trong trng hp l hng c t 2 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau:
+ Trn t khai hi quan chnh: ghi tng s ca tng loi thu, ph thu ( cng trn
cc ph lc t khai hi quan ) vo dnh cho loi thu, ph thu .
+ Trn ph lc t khai : ghi nh hng dn trn
+ Ghi tng s tin bng s v bng ch
194
- Thu sut u i c bit: p dng cho mt nhm nc nn phi xut trnh C/O. Tuy
nhin vi tr gi hng ha <200$ khng cn xut trnh C/O. Biu thu theo tha thun vi
tng nc, v do BTC ban hnh.
- Thu sut thng thng: Mc thu = 150% x thu sut u i
- Chu thu thu nhp
- Chu thu thu nhp c bit
- Chu thu GTGT
f) Lc Hot ng v phn loi hng ha xut, nhp khu
Lua chon
dich vu
3. Tr gi tnh thu
a) ng tin v t gi xc nh tr gi tnh thu
- i tng np thu k khai trc ngy ng k T khai hi quan th t gi tnh thu c
p dng theo t gi ti ngy i tng np thu k khai, nhng khng qu 3 ngy lin
k trc ngy ng k T khai hi quan.
- i vi cc ng ngoi t cha c Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b t gi giao
dch bnh qun trn th trng ngoi t lin Ngn hng th xc nh theo nguyn tc t gi
195
tnh cho gia t gi ng la M (USD) vi ng Vit Nam v t gi gia ng la
M vi cc ngoi t do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im tnh thu.
b) Tr gi tnh thu p dng theo mt trong cc phng php sau:
- 1. Phng php tr gi giao dch ca hng ho nhp khu.
o Tr gi tnh thu ca hng ho nhp khu trc ht phi c xc nh theo tr gi
giao dch. Tr gi giao dch l tng s tin ngi mua thc tr hay s phi tr,
trc tip hoc gin tip cho ngi bn mua hng ho nhp khu, sau khi
cng thm v/hoc tr ra mt s khon iu chnh.
o Tr gi giao dch bao gm Gi mua ghi trn ho n (cc loi gim gi), Cc
khon iu chnh theo hng dn ti Mc XIV, Cc khon tin ngi mua phi tr
nhng cha tnh vo gi mua ghi trn ho n
- 2. Phng php tr gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht: xc nh cc hng ha
ging nhau v mi phng din
- 3. Phng php tr gi giao dch ca hng ho nhp khu tng t:l nhng hng ho mc
d khng ging nhau v mi phng din nhng c cc c trng c bn ging nhau
(c lm t cc nguyn liu, vt liu ging nhau;C cng chc nng v c th hon i
cho nhau trong giao dch thng mi;c sn xut cng mt nc, bi cng mt nh
sn xut hoc nh sn xut khc theo s u quyn ca nh sn xut , c nhp khu
vo Vit Nam). Trong trng hp phi np thm cc ti liu, chng t ca hp ng
nhp khu tng t.
- 4. Phng php tr gi khu tr: tr gi tnh thu ca hng ho nhp khu c xc nh
theo tr gi khu tr, cn c vo n gi bn hng ho nhp khu, hng ho nhp khu
ging ht hoc hng ho nhp khu tng t, trn th trng ni a Vit Nam v tr (-)
cc chi ph hp l, li nhun thu c sau khi bn hng nhp khu.
- 5. Phng php tr gi tnh ton: Tr gi tnh ton ca hng ho nhp khu (Chi ph trc
tip sn xut, Chi ph chung v li nhun pht sinh trong hot ng bn hng ho, Cc
chi ph vn chuyn, bo him v cc chi ph c lin quan n vic vn chuyn hng ho
nhp khu)
- 6. Phng php suy lun xc nh tr gi tnh thu: p dng tun t v linh hot cc
phng php xc nh tr gi tnh thu hng dn t mc VIII n mc XII v dng ngay
ti phng php xc nh c tr gi tnh thu, vi iu kin vic p dng nh vy khng
tri vi cc quy nh: Gi bn trn th trng ni a ca mt hng cng loi c sn xut
ti Vit Nam,Gi bn hng ho th trng ni a nc xut khu,Gi bn hng ho
xut khu n nc khc, Chi ph sn xut hng ho, tr cc chi ph sn xut hng ho
c s dng trong phng php tnh ton, Gi tnh thu ti thiu, Cc loi gi p t
hoc gi nh, S dng tr gi cao hn trong hai tr gi thay th lm tr gi tnh thu.
196
Tiep nhan yeu cau khach hang
Nhan vien kinh
doanh
<<extend>>
Phan loai hang hoa
<<extend>>
<<extend>>
Xac dinh
doi tuong
Xac dinh gia tai cua khau Hang xuat Hang nhap Chuan bi xac dinh
(gia FOB hoac DAP) gia thuc te phai tra
Thieu can cu
Tri gia G/D
Tinh duoc
Giong het
Tinh duoc Thieu can cu
Tri gia G/D
Tuong tu
Thieu can cu
Cap nhat Tinh duoc
to khai Tri gia
Khau tru
Thieu can cu
Tri gia Tinh
Chuyen thu
toan
tuc cho HQ
Thieu can cu
Tri gia Suy
Nghi ngo Nhan thong bao luan
tham van tu HQ
Chinh xac
Danh gia bo sung mot so dieu kien: gia ban trong
Lam thu tuc nuoc, nuoc ban, nuoc khac, gia tinh thue toi thieu ...
HQ khac
197
4. Thu thu nhp
- i tng p dung: qu biu, qu tng
- Thu nhp v qu biu, qu tng t nc ngoi chuyn v n 2.000.000 ng/ln (hai triu
ng) c min thu.
- Thu nhp v qu biu, qu tng t nc ngoi chuyn v trn 2.000.000 ng/ln (hai
triu ng) c tnh theo thu sut 5% tng s thu nhp.
5. Thu GTGT
a) i tng p dung
- Hng xut khu thu GTGT p dng l 0%
- Ch yu l hng nhp khu tr cc hng ha l nguyn liu nhp khu sn xut, gia
cng hng xut khu, Qu biu, Qu tng, hng vin tr nhn o, hng ha vin tr
khng hon li .v.v., thu sut thu GTGT c xc nh theo Biu thu sut thu GTGT
ban hnh km theo Thng t 62/2004/TT/BTC ngy 24 thng 6 nm 2004.
b) Cch tnh thu
S thu GTGT = Gi tnh thu x Thu sut thu GTGT
phi np GTGT
c) Cn c tnh thu
- Gi tnh thu GTGT i vi hng ha nhp khu l gi nhp khu ti ca khu nhp cng
(+) vi thu nhp khu (nu c), cng (+) thu TTB (nu c).
o Gi nhp khu ti ca khu lm cn c tnh thu GTGT c xc nh theo cc
quy nh v gi tnh thu hng ha nhp khu.
o Trng hp hng ha nhp khu c min, gim thu nhp khu th gi tnh thu
GTGT l gi hng ha nhp khu cng vi (+) thu nhp khu xc nh theo mc
thu phi np sau khi c min, gim.
6. Thu tiu th c bit
S thu TTB = Gi tnh thu x Thu sut thu
phi np TTB TTB
a) i vi hng sn xut trong nc
Gi bn cha c thu GTGT
Gi tnh thu TTB =
1 + Thu sut thu TTB
198
Gi bn cha c thu GTGT ca c s a gia cng
Gi tnh thu TTB =
i vi hng ho gia cng 1 + Thu sut thu TTB
199
dng pha ch xng
6 iu ho nhit cng sut t 90.000 BTU tr xung 15
7 Bi l 40
8 Vng m, hng m 70
II Dch v
1 Kinh doanh v trng, mt xa, ka-ra--k 30
2 Kinh doanh ca-si-n (casino), tr chi bng my gic-pt
25
(jackpot)
3 Kinh doanh gii tr c t cc 25
4 Kinh doanh gn (golf): bn th hi vin, v chi gn 10
5 Kinh doanh s x 15
- i vi hng ho thuc din chu thu TTB, thu sut thu TTB khng phn bit hng
ho nhp khu hay hng ho sn xut trong nc.
- Vic p dng thu sut thu TTB i vi mt s hng ha, dch v trong Biu thu c
quy nh c th nh sau:
o Ru thuc l thuc dng lng dng cho ngi nhm mc ch phng bnh,
cha bnh, gim triu chng bnh; c c quan y t c thm quyn cp s ng
k lu hnh.
C s sn xut ru thuc phi c giy php sn xut ru thuc v giy
chng nhn ng k tn, nhn mc, cht lng sn phm ru thuc do c quan y
t hoc c quan c thm quyn cp. i vi ru thuc nhp khu phi c c
quan y t hoc c quan c thm quyn xc nh l ru thuc, cp giy php nhp
khu.
Nu khng c nhng iu kin trn y th c s sn xut, nhp khu
phi np thu TTB theo thu sut ca loi ru c cn tng ng.
o Hng m thuc din chu thu TTB khng bao gm loi hng m l chi tr
em v cc loi hng m dng trang tr".
7. Th tc Hi quan
a) M hnh UC
200
Mo to khai Hai quan
<<extend>>
<<extend>>
Theo doi han nop thue
Nhan vien nghiep
vu
b) Lc Hot ng v th tc Hi quan
201
Chuan bi
Ho so HQ
Co sai sot
Giam Dinh
Thong
quan
202
c) Tng quan v th tc
Cc i tng:
- Bn mua hng ho (A) - xut khu
- Bn bn hng ho (B) - nhp khu
- Nh cung cp dch v xut nhp khu (i tng p dng h thng phn mm - gi tt
l cng ty dch v) - Forwarder (F)
- Hng tu bin, hng hng khng (T)
- Nh cung cp vn ti ni a (IL)
NHP KHU:
Cc nh u t mun nhp khu hng ho, my mc thit b, khi n hi quan nhn
hng th cn phi thc hin cc th tc nh sau:
a) Chun b h s:
- B t khai hi quan.( mua ti hi quan )
- 4 invoice -Ha n thng mi ( 1 bn chnh ,3 bn sao y ).
- 4 packing list - Bng k chi tit ( 1 bn chnh ,3 bn sao y ).
- Hp ng (sao y ).
- L/C - Th tn dng ( sao y, nu c ).
- C/O - Giy chng nhn xut x ( bn chnh).
- Bo him (bn chnh).
- B/L - Vn ti n . Bn chnh i vi thanh ton TT ( chuyn tin bng in ), D/P
(nh thu ) . i vi thanh ton L/C th ch cn bn sao y.
- Lnh giao hng ( ca hng tu )
- Giy gii thiu ( ca cng ty )
b) Qui trnh ng k t khai hi quan:
- Cm B/L bn chnh v giy gii thiu n hng tu ly D/O - lnh giao hng (i vi
thanh ton L/C phi s dng B/L c k hu).
- Sau em b chng t n phng ng k t khai hi quan ng k v ch hi
quan phn cng kim ha ri tin hnh kim hng, tnh thu
- Sau khi np thu xong th rt t khai, nhn hng , thanh l ri ch hng v.
- Ch :Trong lc ng k t khai v ch phn cng kim ha, lin h vi thng v
cng ng k h container tm bc xp bc d hng ngay khi c nhn hng.
XUT KHU:
Khi nh u t xut hng ho ra nc ngoi th cn thc hin cc th tc hi quan
nh sau:
a) Chun b b chng t:
- B t khai hi quan. ( mua ti hi quan )
- 4 invoice ( bn chnh).
- 4 packing list (bn chnh).
- Hp ng (bn sao y).
203
- L/C ( bn sao y ) nu c.
b) Qui trnh ng k t khai hi quan:
- em b chng t n ng k t khai hi quan .
- Ch hi quan phn cng kim ha.
- Sau khi kim ha xong th kim hng nim phong ng du.
- Rt t khai v thanh l.
- Ch :Trong lc ng k t khai v ch phn cng kim ha, lin h vi thng
v cng ng k h container , tm bc xp , bc d hng.
Lnh giao hng (D/O)
Trong m hnh cng ty dch v thc hin th tc nhp lo hng trong mt hp ng
muan bn gia bn A v B. A v B thc hin chuyn hng. A thu cng ty dch v. Cng
ty dch v thu hng tu quc t vn chuyn hng. Khi hng ti cng ca bn B c 2 tnh
hung xy ra:
B lm vic vi F (nh cung cp dch vu thu Forwarder F) nhn hng,
khng nhn hng trc tip. Khi , lnh giao hng ca hng tu s gi ti
B thng qua F v c gi l lnh giao hng House Bill of Lading.
Hng tu cn c trn bn sao ca hp ng mua bn gi lnh giao hng
trc tip ti bn B v c gi l Master Bill of Lading.
204
PH LC 2. C CU T CHC CA MT CNG TY FORWARDER
1. C cu t chc
a) T chc:
- Hi ng qun tr
- Ban lnh o: Gim c cng ty v cc PG
- Phng k ton
- Phng giao nhn
- Phng i l
- Phng vn ti
b) Phn cp:
- Phng giao nhn: phn chia thnh cc n v nh hn theo khch hng v khu vc: Giao
nhn PGN#1, PGN#2, , Phng hng Sea, Phng hng Air.
- Phng i l: b phn chm sc khch hng, b phn cc nhp, b phn cc xut.
2. Chc nng Phng k ton
- Pht hnh ho n cho khch hng
- Thu tin v qun l cng n
3. Chc nng Phng giao nhn
- Tip nhn n hng v yu cu dch v lm th tc xut, nhp khu
- Kim tra n hng
- i chiu n hng/lch s khch hng
- Tho thun vi khch hng v n, tnh hnh hp tc trong qu kh
- Tho thun tn dng, thanh ton
- Lp hp ng
- To h s khch hng
- M t khai hi quan
- Chun b h s hi quan: nhp b chng t
- Lp bng chi ph cho l hng
- Lp Debit Note
- Cp nht h s n chng t gc, theo di n chng t gc
4. Chc nng Phng i l
- Tip nhn n hng v mua bn cc
- Kim tra n hng
- i chiu n hng/lch s khch hng
- Tho thun vi khch hng v n, tnh hnh hp tc trong qu kh
- Tho thun tn dng, thanh ton
- Lp hp ng
- To h s khch hng
- Lp bng chi ph cho l hng
205
- Lp Debit Note
- Qun l dch v khch hng (sale)
5. Chc nng Phng vn ti
- Tip nhn n hng v vn ti ni a
- i chiu n hng/lch s khch hng
- Tho thun vi khch hng v n, tnh hnh hp tc trong qu kh
- Tho thun tn dng, thanh ton
- Lp hp ng
- To h s khch hng
- Lp bng chi ph cho l hng
- Lp Debit Note
- Qun l kho, bi
PH LC 3: PHN TCH YU CU
Danh mc dch v kinh doanh
STT Dch v
1 Quy Trnh lm hng xut kinh doanh
2 Quy Trnh lm hng xut Gia Cng
3 Quy Trnh lm hng xut Sn Xut Xut Khu (SXXK)
4 Quy Trnh lm hng xut Sn Xut Ch Xut
5 Quy Trnh lm hng xut Phi mu dch
6 Quy Trnh lm hng Nhp kinh doanh
7 Quy Trnh lm hng Nhp Sn xut - xut khu
8 Quy Trnh lm hng Nhp Sn xut - Ch Xut
9 Quy Trnh lm hng Nhp Phi Mu Dch
10 Nghip v bn cc ni a: Hi gi cc trn th trng (cn c vo tuyn ng)
11 Nghip v bn cc quc t:Hi gi cc trn th trng (cn c vo tuyn ng)
12 Nghip v lm hng Door to door ti Vit Nam:Bo gi c tnh cho pha nc ngoi
13 Nghip v lm hng Door to door ti Nc ngoi:Hi bo gi t pha nc ngoi
14 Nghip v lp t my mc thit b:Hi bo gi t pha nh cung cp
1. Yu cu h thng
1.1. Yu cu tnh nng
- Gim bt mt cch ng k thi gian, cng sc v tng tnh chnh xc trong vic qun l
v lp h s thanh l cho loi hnh 14 loi hnh dch v, nhanh chng lp v tnh ton mt
b h s thanh l cho hng trm t khai.
206
- T ng nhc cc t khai n hn thanh l, hoc phi np thu gip doanh nghip bit khi
no th phi thc hin thanh l hoc np thu, trnh qu hn.
- i vi loi hnh dch v SXXK ca Hi quan, h thng cung cp 15 mu bo co v cho
php in ra v i np (Theo Q929/Q-TCHQ Ngy 25 thng 5 nm 2006).
- H tr khai in t qua file Excel, Internet.
1.2. Cc yu cu chung
- Cung cp chc nng son tho Hp ng, bo gi v Debit note bng ting anh - TA
- Cung cp chc nng son tho Bng chi ph (TA v ting vit - TV)
- Cung cp chc nng son tho Bo co doanh thu, cng n, li nhun rng v mt vi bo
co khc: TA
- Cung cp chc nng son tho Quy trnh nghip v: TV, TA
1.3. Cc yu cu c th
- Lp Bo gi, hp ng thc hin vi nhiu chnh sch gi v iu khon khc nhau: kt
xut ti liu ra Excel hoc Doc tin thay i, sau cp nht li h thng.
- Lp Bo gi cho khch hng vng lai: Bo gi ng theo l hng
- Lp Bo gi cho khch hng truyn thng s dng h thng m khch hng ang c p
dng thc t (ph hp vi s nhn thc ca khch hng).
- Cc Bo gi lit k cc loi chi ph sau:
o Ph vn ti ni a (Inland transportation charge)
o Ph th tc hi quan (Facility fee)
o Ph Handling: Lin lc khch hng, hi quan, chun b h s hi quan, ly vn n
(B/L): n gi theo hp ng. Cc n gi ny ph thuc vo loi Cont., s lng,
khi lng. Nu khng c loi Cont., ch c s lng, khi lng th gi tr no
ln hn s c s dng quy i theo n v FT (Feight Ton). Gi tr ny cng
c tho thun v ghi trong hp ng.
o Ph B/L
o Ph gom cont. hng (Container Feightation): gom hng cho hng xut, b d hng
cho hng l. Khi mt Cont. khng cho gom hng, d hng.
o Cc bin, hng khng: Air/Sea Feight
o Ph lu cng (Storage charge) - tu chn
o V mt vi ph thu h tr h khc
- Lp T khai kt xut ra Excel email cho Customs v Backup
- Ni dung t khai c 2 phn:
o Thng tin tnh: cc tiu ch trong t khai: 1-22
o Thng tin ng: cc tiu ch trong t khai: 23-38
- M s HS: b m hi ho ca Hi quan quc t, v trn c s Vit nam cng nh
ngha h s ring.
- [28] = [26] x [27]
- [31] = [30] x [29]
- [32] = [30] + [31]
207
- [34] = [32] x [33]
- Bng k tn hng bao gm cc chi tiu t 23 n 36 c chia lm 3 cch trnh by:
o C 03 mc hng: sau khi nhp tn hng, t ng xc nh m HS (gi ) v tnh
ton t ng cc tiu ch 29,30,31,32
o C 04-09 mc hng: theo mu
o C >10 mc hng: theo mu
- T s liu t khai lp kit xut thng tin sang bng chi ph v debit note
- Cp nht v theo di tnh trng n chng t gc. Lut Hi quan cho php n trong thi
hn 30 ngy, do phi nhc trc 10 ngy k t ngy m t khai Hi quan.
- Cung cp chc nng Switch Bill: Khi bn A (i loan) bn cho bn B (Hn quc) mt l
hng, yu cu xut x hng ti Vit Nam: Cng ty dch v cn lp vn n gi gip cho
cng ty A.
- Cung cp chc nng xut i ng: V d Nippon bn hng cho Cannon, cng ty dch v
phi ng thi m 02 t khai: M t khai hng xut v M t khai hng nhp.
- Xc nhn thc xut: xc nhn vo t khai (i vi hng xut), ghi ch kim ho (i vi
hng nhp khu phi kim ho) lm hon thnh th tc thng quan.
- Khi kt thc nghip v: cp nht trng thi tr ton b chng t gc cho khch hng
giao cho cng ty lm th tc hi quan trc .
2. Lung nghip v
208
Khch hng Nhn vin Lnh o
Yu cu dch v Nhp yu cu
Xc nh loi dch v
Chnh sa
Th tc k kt hp ng
Nhn b chng t gc
(nu c)
Lp k hoch ngun lc: Xc
nhn ca hng vn ti, cc
Forwarder khc, bn mua
D kin danh mc ng tin Duyt tm ng
lm hng
Lp bng chi ph l hng Trnh duyt
(Debit Note)
Lp ho n
Thu tin
Kt thc
3. Phn tch yu cu
209
STT Chc nng Mc tiu
1 Qun l nguyn ph liu Qun l cc nguyn ph liu theo cc trng thi khai bo.
2 Qun l m sn phm xut Qun l danh sch cc m sn phm xut khu theo cc
khu trng thi khai bo
3 Qun l nh mc Qun l nh mc s dng/ tiu hao, khai bo nh mc vi
Hi quan
4 Qun l t khai nhp Qun l t khai nhp theo cc khu: ng k, kim ho, tnh
thu, iu chnh thu In t khai ra n ch
5 Qun l t khai xut Qun l t khai xut theo cc khu: ng k, kim ho ,In
t khai ra n ch
6 Qun l lp hp ng, bo Kt xut yu cu ca khch hng d tho hp ng, lp
gi khch hng bo gi vi khch hng
8 Theo di t khai Thng bo cc t khai sp ti hn thanh l, cc t khai sp
phi np thu
9 In ha n, thanh l hp Lp h s thanh l hp ng
ng
10 Qun l yu cu khch Lp bng chi ph l hng, qun l thu h, chi h v lp ho
hng n vi khch hng
11 Qun l danh sch khch S dng cho i l qun l danh sch cc khch hng, i
hng, i tc tc nh cng ty vn ti, cho thu kho bi
12 Qun l kho hng S dng tm thi lu kho trong cc trng hp ch th
tc ng k, bo thu hay quan ngoi
13 Qun l v phn quyn Qun ly danh sch ngi s dng, phn quyn theo chc
ngi s dng nng nhim v
14 Qun l danh mc d liu Qun l cc danh mc chun ng b vi h thng ca Hi
chun quan
4. S phn r chc nng
4.1. H thng
- Qun l ngi s dng
- Danh mc d liu:
o Danh mc nguyn ph liu
o Danh mc m sn phm xut khu
o Danh mc nh mc, tiu hao
o Danh mc danh mc d liu chun
o Danh sch cc mu biu bo co thanh l Hi quan
o Tra cu biu thu nhp khu, Qun l danh mc chun
- Thit lp cu hnh h thng: kt ni CSDL, khc
4.2. Qun l t khai nhp/xut/phi mu dch
210
- Cp nht, qun l b chng t
- Phn loi hng ho
- Khai bo thu (XNK,GTGT,TTDB)
- Theo di cnh bo trng thi v In T khai
4.3. Qun l thu chi
- Lp bng DebitNote
- Cp nht bng chi ph thc t
- Cn i thu chi
4.4. Qun l khch hng
- Danh sch khch hng, nh cung cp dch v, i tc (vn ti ni a, quc t, chi cc hi
quan)
- Lp hp ng, bo gi
- In ho n
4.5. Bo co & thng k
- Theo di cng n
- Bo co doanh thu
- Bo co li n
- Bo co tng hp (theo nhiu tiu ch)
211
TP D LIU: PHAM VI MAU.DOC
212
Ni dung
TNG QUAN D N
MC TIU D N
PHM VI D N:
TRONG PHM VI:
NGOI PHM VI:
CC PHN C TH CHUYN GIAO C TO RA:
CC T CHC B NH HNG
THI ON/ CHI PH V N LC THEO C TNH CA D N:
CHI PH DUY NHT S L GI YU CU HON TT D N.
GI N LC THEO C TNH: 700
THI ON THEO C TNH: 2 THNG
GI NH D N
KHNG C PHN CNG NO CN C MUA.
TT C BN SAO CN THIT CA PROJECT 2000, IIS & SQL ANG
TRONG QU TRNH SN XUT.
RI RO D N
T CHC D N:
S PH CHUN D N:
213
TNG QUAN D N
Cc d n i hi gim c d n phi nhp d liu thu thp c t cc cuc hp, th in
t v cc tnh hung vi i ng thnh vin thnh mt ng dng qun l d n. C cc gim c
d n v i ng thnh vin u cn cc cng c v cc quy trnh qun l thi gian tt hn. D
n ny s gip cc gim c d n v i ng thnh vin bng cch t mt cng c s dng
cng ngh, ct gim lng thi gian cn cp nht bng tay ng dng qun l d n.
Vi Microsoft Project Central, gim c d n c mt v tr trung tm i vi i ng thnh
vin v qun l quan st cc nhim v ca d n v trng thi ca chng.
Project Central l cng c.
Cc cng c tch ri nhau khng th lm nn mt mi trng qun l d n tt hn. Do
mt s chnh sch s phi c ra. Lung thng tin gia cc gim c d n v i ng thnh
vin s c xc nh v lp ti liu. Phng php v tn s cho php qun l truy cp d liu d
n cho bo co s c xc nh v lp ti liu.
MC TIU D N
D n Project Central s p ng cc mc tiu sau:
a cho gim c d n mt phng php ng thi im v c ch nh v cp nht i ng
thnh vin trong cc d n v trng thi ca cc d n .
Cung cp tnh nng qun l hp nht ca nhng bo co v quan nim mi nht trong d n
hay cc nhim v vi d n cho.
Trao cho i ng thnh vin d n v tr trung tm lit k cc nhim v v giao din nhp
d liu lin quan ti nhng nhim v .
Xc nh cc chnh sch v th tc cho cc d n ang tip din: Khi d n mi v i ng
thnh vin mi tim nng c thm vo th h cn phi c o to v Project Central v
am hiu v cc chnh sch h mong i thc hin.
PHM VI D N:
Phm vi d n ny bao gm cc mc trong phm vi v ngoi phm vi.
TRONG PHM VI:
o to Project Central v Project 2000 cho i ng thnh vin, cc gim c d n v
qun l.
o to nhn vin h tr Project Central.
o to v phng php lun qun l d n.
Ci t Microsoft Project Central.
Ci t Microsoft Project 2000 cho cc my trm ca cc gim c d n.
Xy dng c s d liu SQL ca Microsoft Project Central.
Xy dng c s d liu SQL ca Microsoft Project 2000.
Xc nh cc chnh sch s dng Project Central v Project 2000.
Ti liu ci t Microsoft Project Central v cc h tng kt hp.
Xy dng ngun lc dng chung (Resource Pool) trong Microsoft Project 2000.
NGOI PHM VI:
nh ngha lung cng vic hay cc quy trnh QC vn hnh.
214
o to v cc ng dng kt hp.
nh ngha hoc thit k mu d n.
Trin khai C quan qun l d n (PMO).
215
Mc quan trng Ngy thng Cc phn c th chuyn giao
hon tt hon tt
Lp k hoch d n 07/02/01 nh ngha d n
Cu trc chi tit cng vic
GI NH D N
xc nh v c tnh cc nhim v v tnh ton thi gian cho d n, cc gi nh v gi
thuyt no cn phi c thc hin. Da vo kin thc hin ti ngy nay, cc gi nh d n
c lit k bn di. Nu gi nh b mt hiu lc vo ngy thng sau th khi cc hot
ng v c tnh trong k hoch d n nn c iu chnh ph hp.
Cc gim c d n phi hon tt vic mua tr v cng hin vi t nht mt d n.
i ng thnh vin c yu cu thc hin hot ng hng ngy.
Tt c cc bn lin quan s hon thnh cc kha o to thch hp.
Cc gim c d n lin quan phi c mt d n th im v vai tr ca h trong d n ny.
RI RO D N
Cc ri ro d n l nhng c im, tnh hung hay c tnh ca mi trng d n c th c
nh hng bt li trong d n hay cht lng ca cc phn c th chuyn giao ca n. Cc ri ro
c bit xc nh d n ny c k n di y. K hoch s c t vo ng ch
gim ti mc ti thiu hay loi tr nh hng ca tng ri ro cho d n.
216
Khu vc ri ro Kh nng Mc trm K hoch ri ro
xy ra trng
(H/M/L) (1-5)
1. Tn tht ca vic mua L 1 Thng xuyn cp nht nh ti tr
tr ca nh ti tr. trong d n cng nh tm kim cc nh
ti tr tham gia vo Project Central
cng sm cng tt.
2. Phng php lun qun M 3 Sp xp o to nhng ngi khng
l d n khng c hiu theo kp tc nhm Occam v
hay thc hnh y ton Carlisle qun l d n nh th no..
b nhm th im.
3. Qun l c a vo d L 2 Cc d n th im s c hon tt
n mun. trc khi chng c c hi quan st cng
c ang dng.
4. i ng thnh vin th H 1 Tm thi gian chuyn dng t gim c
im khng c o to d n v i ng thnh vin hon ton
v khng s dng ng dng cho vic o to.
thch hp.
5. i ng thnh vin th H 3 Yu cu gim c d n cp nht giai
im khng s dng ng on bt buc i ng d n vo thi
dng vo c s hng ngy quen s dng Project Central..
n mc d liu c gi tr To ra cc kt ni trong Outlook to
qun l khng chnh xc. iu kin thun li cho vic truy cp
vo Project Central.
T CHC D N:
Mt cu trc d n thch hp l iu cn thit t c thnh cng. Lc sau y m
t t chc c xut.
Nh ti tr iu hnh d n:
Nh ti tr d n:
Qun l d n:
Gim c d n:
C vn d n:
i ng thnh vin d n:
S PH CHUN D N:
______________________________________ ___________________
Nh ti tr iu hnh Ngy thng
______________________________________ ___________________
217
Nh ti tr d n Ngy thng
______________________________________ ___________________
Qun l d n Ngy thng
______________________________________ ___________________
Gim c d n Ngy thng
218
TI LIU THAM KHO
219
MC LC
CHNG 1: MT S KIN THC C S ............................................................. 3
MC CH .............................................................................................................................................3
GII THIU CHUNG.............................................................................................................................3
NI DUNG..............................................................................................................................................3
1. CC KHI NIM C BN: D N, D N CNTT, QUN L D N ................................3
2. CAC GIAI DON CA MT D AN, VONG DI D AN (CAC LINH VC QUN L
TRONG D AN)...........................................................................................................................................6
3. CC BN THAM GIA TRONG MT D N ............................................................................9
4. NH HNG CA MI TRNG N CNG TC T CHC, QUN L D N ........11
5. CC KIN THC, K NNG CN THIT TRONG QUN L D N...............................12
TM TT NI DUNG CHNG.......................................................................................................13
BI TP KT THC CHNG .........................................................................................................14
CHNG 2: TNH CHNH TH CA D N....................................................... 16
MC CH ...........................................................................................................................................16
GII THIU CHUNG...........................................................................................................................16
NI DUNG............................................................................................................................................18
1. TRIN KHAI K HOCH D N.............................................................................................18
2. THC THI K HOCH ..............................................................................................................28
3. KIM SOT CC THAY I TNG TH...............................................................................32
TM TT NI DUNG CHNG.......................................................................................................36
BI TP KT THC CHNG .........................................................................................................37
CHNG 3. PHM VI HOT NG CA D N .............................................. 41
MC CH ...........................................................................................................................................41
GII THIU CHUNG...........................................................................................................................41
NI DUNG............................................................................................................................................41
1. KHI THO ................................................................................................................................41
2. LP K HOCH .........................................................................................................................46
3. QUY NH V KIM SOT PHM VI....................................................................................54
TM TT NI DUNG CHNG.......................................................................................................57
BI TP KT THC CHNG .........................................................................................................58
CHNG 4. THI GIAN THC HIN D N ..................................................... 62
MC CH ...........................................................................................................................................62
GII THIU CHUNG...........................................................................................................................62
NI DUNG............................................................................................................................................62
1. XC NH CC HNH NG.................................................................................................62
2. C LNG THI GIAN CHO CC HNH NG (XY DNG C LNG THI
GIAN) ..........................................................................................................................................................67
3. TRIN KHAI LCH TRNH ........................................................................................................73
4. KIM SOT LCH TRNH .........................................................................................................76
TM TT NI DUNG CHNG.......................................................................................................77
BI TP KT THC CHNG .........................................................................................................77
CHNG 5. CHI PH CA D N.......................................................................... 81
MC CH ...........................................................................................................................................81
GII THIU CHUNG...........................................................................................................................81
NI DUNG............................................................................................................................................81
1. LP K HOCH V NGUN TI NGUYN ..........................................................................81
2. C TNH CHI PH ....................................................................................................................83
3. D TON NGN SCH CHO CC CHI PH (K TON D N)........................................91
220
4. KIM SOT CHI PH ................................................................................................................. 92
TM TT NI DUNG CHNG....................................................................................................... 95
BI TP KT THC CHNG......................................................................................................... 96
CHNG 6. CHT LNG D N ...................................................................... 100
MC CH ......................................................................................................................................... 100
GII THIU CHUNG ........................................................................................................................ 100
NI DUNG ......................................................................................................................................... 102
1. XC NH CHT LNG CA D N............................................................................... 102
2. M BO CHT LNG ...................................................................................................... 104
3. KIM SOT CHT LNG D N ...................................................................................... 110
TM TT NI DUNG CHNG..................................................................................................... 114
BI TP KT THC CHNG....................................................................................................... 114
CHNG 7: NGUN NHN LC CA D N .................................................. 119
MC CH ......................................................................................................................................... 119
GII THIU CHUNG ........................................................................................................................ 119
NI DUNG ......................................................................................................................................... 119
1. XC NH C CU T CHC .............................................................................................. 119
2. T CHC I D N............................................................................................................. 123
3. TRIN KHAI I HNH .......................................................................................................... 128
TM TT NI DUNG CHNG..................................................................................................... 132
BI TP KT THC CHNG....................................................................................................... 133
CHNG 8. PHI HP V MT THNG TIN................................................... 137
MC CH ......................................................................................................................................... 137
GII THIU CHUNG ........................................................................................................................ 137
NI DUNG ......................................................................................................................................... 137
1. XC NH THNG TIN THIT K K HOCH TRAO I THNG TIN..................... 137
2. PHN PHI THNG TIN - XC NH CC KNH TRAO I THNG TIN .................. 141
3. BO CO HIU QU D N................................................................................................. 145
4. TNG HP THNG TIN QUN L....................................................................................... 145
TM TT NI DUNG CHNG..................................................................................................... 148
BI TP KT THC CHNG....................................................................................................... 149
CHNG 9. CC RI RO CA D N................................................................ 152
MC CH ......................................................................................................................................... 152
GII THIU CHUNG ........................................................................................................................ 152
NI DUNG ......................................................................................................................................... 153
1. XC NH RI RO .................................................................................................................. 153
2. NH LNG RI RO............................................................................................................. 158
3. GIM THIU RI RO (K HOCH I PH RI RO)....................................................... 164
4. KIM SOT RI RO ................................................................................................................ 166
TM TT NI DUNG CHNG..................................................................................................... 166
BI TP KT THC CHNG....................................................................................................... 167
CHNG 10. VIC MUA SM TRONG D N ................................................. 169
MC CH ......................................................................................................................................... 169
GII THIU CHUNG ........................................................................................................................ 169
NI DUNG ......................................................................................................................................... 171
1. XC NH DANH MC MUA SM (LP K HOCH MUA SM) .................................. 171
2. TH TC MUA SM (LP K HOCH U THU)......................................................... 172
3. LA CHN NH CUNG CP................................................................................................. 173
4. QUN L HP NG CUNG CP........................................................................................ 178
221
TM TT NI DUNG CHNG.....................................................................................................180
BI TP KT THC CHNG .......................................................................................................181
BI TP THC HNH ............................................................................................ 183
CCH TIN HNH BI TP NY..................................................................................................183
A. GII THIU...................................................................................................................................183
B. TIN N MT HP NG XY DNG H THNG............................................................184
C. T RA MC TIU CHO D N...............................................................................................184
D. BT U TRIN KHAI D N .................................................................................................185
E. CU HI ........................................................................................................................................185
PH LC 1. MU CC T KHAI V TH TC HI QUAN ......................................................186
PH LC 2. C CU T CHC CA MT CNG TY FORWARDER ......................................205
PH LC 3: PHN TCH YU CU................................................................................................206
TP D LIU: PHAM VI MAU.DOC...............................................................................................212
TI LIU THAM KHO.......................................................................................... 219
MC LC ................................................................................................................... 220
222
QUN L D N
M s: 41QLD340