BI THU HOCH CHUYN 4

(lp bi dng Ging vin chnh 2017)

inh Xun Khnh

- Trng i hc Hi Phng -

Ngy 28 thng 7 nm 2017

2

Cu hi
Cu hi 1 Xc nh 3 nng lc chung/ c th ca sinh vin chuyn ngnh m khoa anh/ch ang
o to? M t biu hin ca cc nng lc .

Cu hi 2 Gii thiu v mt k hoch bi hc hoc mt kch bn dy hc hc phn m anh/ch ging

dy theo hng tip cn nng lc (m t mc tiu, cc hot ng dy hc v nh gi).

Tr li
Tr li cu hi 1 Nng lc c nh ngha theo rt nhiu cch khc nhau bng s la chn loi du
hiu khc nhau. C th phn lm hai nhm chnh:
Nhm ly du hiu t cht tm l nh ngha. V d: Nng lc l mt thuc tnh tch hp ca
nhn cch, l t hp cc c tnh tm l ca c nhn ph hp vi nhng yu cu ca mt hot ng
xc nh, m bo cho hot ng c kt qu tt p.
Nhm ly du hiu v cc yu t to thnh kh nng hnh ng nh ngha. V d: Nng lc l
kh nng vn dng nhng kin thc, kinh nghim, k nng, thi v hng th hnh ng mt
cch ph hp v c hiu qu trong cc tnh hung a dng ca cuc sng. Hoc Nng lc l kh
nng lm ch nhng h thng kin thc, k nng, thi v vn hnh (kt ni) chng mt cch hp
l vo thc hin thnh cng nhim v hoc gii quyt hiu qu vn t ra ca cuc sng. Hay
mt quan nim khc: Nng lc l mt tch hp cc k nng (tp hp trt t cc k nng/hot ng)
cho php nhn bit mt tnh hung v c s p ng tnh hung tng i t nhin v thch hp
(s tc ng ln cc ni dung trong mt loi tnh hung cho trc c ngha i vi c nhn gii
quyt vn do tnh hung ny t ra); th hin mt nng lc l bit s dng cc ni dung v cc
k nng trong mt tnh hung c ngha, c nng lc c ngha l lm c.

Nhm cc chuyn gia Chu u nh ngha: Nng lc nh mt h thng cc cu trc tinh thn bn
trong v kh nng huy ng cc kin thc, k nng nhn thc, k nng thc hnh v thi , cm
xc, gi tr, o c, ng lc ca mt ngi thc hin thnh cng cc hot ng trong mt bi
cnh c th ". H nhn mnh rng mc d kin thc v k nng nhn thc l nhng yu t quan
trng, nhng cn ch n cc thnh t khc nh ng lc, gi tr c nhn v o c x hi.
D din t cch no cng thy nng lc c mt s c im chung, c bn l:
cp ti xu th t c mt kt qu no ca mt cng vic c th, do mt con ngi c th
thc hin (nng lc hc tp, nng lc t duy, nng lc t qun l bn thn,. . . Vy khng tn ti
nng lc chung chung.
C s tc ng ca mt c nhn c th ti mt i tng c th (kin thc, quan h x hi, . . . )
c mt sn phm nht nh; do c th phn bit ngi ny vi ngi khc.
Nng lc l mt yu t cu thnh trong mt hot ng c th. Nng lc ch tn ti trong qu trnh
vn ng, pht trin ca mt hot ng c th. V vy, nng lc va l mc tiu, va l kt qu
hot ng, n l iu kin ca hot ng, nhng cng pht trin trong chnh hot ng . Qu
trnh dy hc, gio dc nhm hnh thnh, rn luyn, pht trin nng lc c nhn tt yu phi a
c nhn tham gia vo cc hot ng.
Bn cht ca nng lc l kh nng ca ch th kt hp mt cch linh hot, c t chc hp l cc
kin thc, k nng vi thi , gi tr, ng c, nhm p ng nhng yu cu phc hp ca mt hot
ng, bo m cho hot ng t kt qu tt p trong mt bi cnh (tnh hung) nht nh. Biu
hin ca nng lc l bit s dng cc ni dung v cc k nng trong mt tnh hung c ngha, ch
khng tip thu lng tri thc ri rc.
C th chia nng lc thnh ba nhm c bn
 3

i. Nng lc c bn

ii. Nng lc chung

iii. Nng lc chuyn bit

Nng lc chung l nhng nng lc c bn, thit yu hoc ct li..lm nn tng cho mi hot ng ca
con ngi trong hc tp, cuc sng v lao ng ngh nghip nh: nng lc nhn thc, nng lc tr tu,
nng lc v ngn ng v tnh ton; nng lc giao tip, nng lc vn ng. . . ..Cc nng lc ny c hnh
thnh v pht trin da trn bn nng di truyn ca con ngi, qu trnh gio dc v tri nghim trong
cuc sng; p ng yu cu ca nhiu loi hnh hot ng khc nhau.
i vi sinh vin Ton, 3 nng lc chung c th l

1. Nng lc nhn thc: Nhn thc l mt trong 3 mt ca i sng tm l con ngi (nhn thc, tnh
cm, l tr), l tin ca hai mt kia v c mi quan h cht ch vi cc hin tng tm l khc.
Nhn thc bao gm nhiu qu trnh khc nhau, nhng v c bn c hai giai on ln:

Nhn thc cm tnh (cm gic v tri gic)

Nhn thc l tnh (t duy v tru tng)

L-nin tng ni t trc quan sinh ng n t duy tru tng, t t duy tru tng n thc tin
- l con ng bin chng ca nhn thc chn l, ca nhn thc hin thc khch quan. Nh
ni, nng lc nhn thc l rt quan trng, c xc nh l nng lc tr tu ca con ngi. N c
biu hin nhiu gc khc nhau, nhng cc nh Khoa hc thng nh gi nng lc nhn thc
thng qua ch s IQ. Ni chung, nng lc nhn thc bao gm

Bit: ghi nh cc s kin, thut ng nguyn l di hnh thc ngi hc c hc.

Hiu: hiu cc t liu c, c kh nng din gii, m t tm tt thng tin thu nhn c.
p dng: p dng c cc thng tin, kin thc vo tnh hung khc vi tnh hung hc.
(t c 3 mc u l t n cch tip cn ni dung).
Phn tch: bit tch t tng th thnh b phn v bit r cc lin h theo cu trc ca n.
Tng hp: bit kt hp cc b phn thnh mt tng th mi t tng th ban u.
nh gi: bit so snh, ph phn, chn lc, quyt nh v nh gi trn c s cc ch tiu xc
nh.
Chuyn giao: c kh nng din gii v truyn th kin thc tip thu c cho i tng
khc.
Sng to: sng to ra cc gi tr mi trn c s cc kin thc c tip thu c

Nng lc nhn thc sinh vin Ton c th hin nhiu mt:

(a) V tc nhn thc: Nhanh bit, nhanh hiu, nhanh nh, bit suy xt v tm ra quy lut trong
cc vn nhanh. Cho v d, l cu chuyn k v nh ton hc Carl Friedrich Gauss khi l
mt cu hc sinh 10 tui. Mt ln, gio vin ton ca Gauss mun ngh ngi mt cht. V th
ng ta a ra mt bi ton m ng ta ngh rng c th lm cho cc hc sinh trong lp phi
bn rn khong 1h hoc hn na. Bi ton l tnh tng tt c cc s nguyn t 1 n 100.
Gauss gn nh l ngay lp tc vit ra p n chnh xc (5050) v ngi di vi cnh tay gi
cao bng ghi p n. Chng ta cng chng cn bn thm v s ngc nhin ca ng Thy ( n
gin v ng y cng ch ngh n cch ngi cng 100 s y li). V y l cch m cu b
lm:
Gauss rng 100 s nguyn c th c sp xp thnh 50 cp (1, 100), (2, 99), . . . , (50, 51).
Mi cp tng l 101 v c 50 cp nh vy, v th tng s l 101.50 = 5050. Bi ton t ra
khin ta c inh ninh rng phi lm nh th ( phi cng 100 s trn li ch sao na, bi
yu cu th m!) y vy m li c nhng cch gii chng h lm nh th. Cch gii mi lm
4

cho ta cm thy th v, sng to qu. Bi ton ng kh khn ging di m li gii li gin n

l k. Ton hc l nh vy, n chnh l t duy. . . y ta thy c nhng tng tinh t,
v. Nhng suy ngh sng to mi m m li cng tht l gn gi gin n.
(b) V kh nng tng tng: c tng tng phong ph, c th hnh dung nhanh ra nhng g
ngi khc miu t. Mt ny c th hin rt nhiu trong mn hnh hc. Trong mn hnh hc,
nhng bi ton kh thng khng cho y cc hnh, i hi ngi lm Ton phi ngh cch
v thm. Do cn thit phi lin tng mt cch chun xc vn mnh cn i ti v hnh
cho hp l, trnh t xa, mt thi gian.
(c) V hnh ng: Nhanh, hot bt , linh ng, sng to. Nh trong v d ca Gauss, thi by gi,
a s mi ngi vn cng ln lt t 1 n 100. Nhng Gauss x l linh hot v v cng
sng to trong trng hp ny.
(d) V phm cht: C c t m, lng say m v tr thng minh, kh nng tng hp cc tr tu ca
nhn loi. Cho v d, khi gii quyt mt bi bt ng thc kh, i hi ngi lm Ton phi
vn dng nhiu bt ng thc c bn cho trc. Nhng vic vn dng th no, theo th t
no li gii hay, sng to li l ph thuc vo nhng phm cht nng lc ca mi ngi.
C ngi lm rt di, nhng cng c ngi lm rt n gin, rt gn.
2. Nng lc tnh ton: y l nng lc c th ca ngi lm Ton. Ngi lm Ton cn phi c kh
nng tnh nhanh, chun v sng to. Nng lc ny l tin quan trng ngi lm Ton thnh
cng. Nng lc ny cng l tiu ch phn bit gia ngi lm Ton vi cc chuyn ngnh khc.
3. Nng lc t hc: Nng lc t hc cng l mt nng lc cn thit vi ngi lm Ton ni ring v
tt c nhn loi ni ring. Tri thc ca nhn loi l v cng nhng thi gian giao tip ca chng
ta l c hn. Chnh v vy, thi gian ta t hc l quan trng chim lnh nhiu hn cc vn
ca loi ngi ni chung v Ton hc ni ring. Nhiu ngi cho rng, y khng phi l nng lc
chung c th ca ngnh Ton bi cc ngnh khc cng cn t hc. Nhng ti cho rng, y cng
l mt nng lc quan trng cn c sinh vin Ton.

Tr li cu hi 2 V d bi ging theo hng tip cn nng lc: y, chng hn cn dy bi Gii

hn dy s trong hc phn Gii tch 1, ngnh s phm ton.
1. Mc tiu:
V kin thc:
- Sinh vin nm c khi nim dy s, dy s hi t, dy s phn k, dy con, cc php ton
v tnh cht ca dy s.
- Nm c cc phng php chng minh dy s hi t hay phn k.
V k nng: - Bit ly v d v dy hi t v dy phn k.
- Bit gii cc bi tp v tnh gii hn dy.
- Chng minh gii hn dy c tn ti hay khng tn ti
- Hiu c phng php chng minh cc b , nh l gii cc bi tp l thuyt.
V t duy: Pht trin t duy tru tng, t duy khi qut ha, t duy lgic,. . .
V thi : Hc sinh c thi nghim tc, say m trong hc tp, bit quan st v phn on
chnh xc.
2. V k hoch hc tp:
- Yu cu sinh vin ly v d v dy cc s theo quy lut m sinh vin bit v khi cho ch s chy
n tng th kt qu thu c s nh th no.
- Ging vin a ra khi nim v dy s v gii hn dy s. Gii thch nh ngha theo ngn ng
.
- Hng dn sinh vin s dng ngn ng chng minh cc tnh cht ca gii hn dy.
 5

- H thng cc phng php chng minh s hi t, phn k ca chui s t n gin n phc tp.
- Sinh vin ly v d v p dng cc phng php a ra a ra p s.
- Ging vin giao bi tp thc hnh cho sinh vin, gii thiu cc sch tham kho sinh vin t
c. Ph thuc vo s cc bi tp sinh vin thc hnh c nh gi nng lc ca sinh vin.