BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

I. MC LC
1. Qu trnh hnh thnh v pht trin
2. C s tm l hc ca l thuyt kin to
3. Quan im ct li ca thuyt kin to
4. Cc nguyn tc ca l thuyt kin to
5. Cc dng l thuyt kin to
6. Phng php dy hc kin to
II. NI DUNG NGHIN CU
1. Qa trnh hnh thnh v pht trin
L thuyt kin to(LTKT) ra i vo cui th k XVIII, vi h thng quan im
ca hai nh trit hc: Giambattista Vico v Immanuel Kant.
G. Vico cho rng con ngi ch c th hiu mt cch r rng nhng g m chnh h
xy dng nn. hc bt k iu g, con ngi cn c thng tin. i vi G. Vico,
thng tin ny ch tn ti bn trong kinh nghim mi c nhn. Trong li suy ngh
ny, G.Vico l ngi u tin s dng t Construction m t qu trnh mi
con ngi thu nhn kin thc. I. Kant b sung thm nhiu tng nn tng. I.
Kant cho rng kin thc c th c pht trin trong t duy con ngi ch bng
cch t chc thng tin vo trong nhng cu trc nhn thc sn c. I.Kant l ngi
ra khi nim s tin nghim, l s hnh thc tng hp t liu cm tnh
vo trong . V sau ny Piaget k tha t tng ny v pht trin n trong l
thuyt ca mnh. n th k XX, s ng gp ca Jean Piaget1 i vi s pht
trin ca LTKT l rt ln. J. Piaget tin rng con ngi hc thng qua qu trnh xy
dng mt cu trc nhn thc. Theo ng, s pht sinh v pht trin nhn thc, tr
tu ca c nhnl qu trnh hnh thnh v pht trin cc s nhn thc. Qua qu
trnh nghin cu v l lun v vn dng n trong gio dc, Piaget xy dng nn
tng LTKT trong gio dc. Cng nh J. Piaget, L. S. Vygotsky c nhng ng
gp ln lao cho tm l hc v gio dc hc trn th gii. Vygotsky m t s pht
trin nhn thc ch yu nh l mt chc nng ca s tng tc vn ha, lch s v
x hi hn l qu trnh xy dng ring l. Mt khi nim ni ting ca ng l
Vng pht trin gn nht. Trong cc tc phm ca mnh, Vygotsky lm sng

1
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

t v b khuyt nhng mt cn thiu ca J. Piaget..... to nn nhng nhnh pht

trin mi, hon thin l lun v p dng n.
2. C s tm l hc ca l thuyt kin to
C s tm l hc ca LTKT l thuyt pht sinh nhn thc ca J. Piaget v
thuyt lch s vn ha v s pht trin tm l cp cao ca L. S. Vygotsky. J.
Piaget a ra lun im xut pht, ch o cc nghin cu pht sinh nhn thc
ca ng nh sau: S pht sinh, pht trin cc chc nng tr tu l qu trnh t
chc s thch nghi ca c th, thng qua hot ng ng ha v iu ng, nhm
to lp cc trng thi cn bng tm thi gia hai qu trnh ny. chnh l qu
trnh hnh thnh v thng nht cc s nhn thc ca c nhn. Cc khi nim
cng c ca J. Piaget bao gm:
- Thch nghi l qu trnh to lp s cn bng gia hnh ng ca c th ln
mi trng sng xung quanh. l qu trnh tc ng qua li gia c th vi mi
trng.
- S nhn thc: S nhn thc l kinh nghim m ch th tch ly c
trong mi giai on nht nh. Qu trnh hnh thnh v pht trin tr tu l s lin
tc hnh thnh cc s mi trn c s cc s c.
- ng ha l qu trnh no tip nhn thng tin t cc kch thch bn ngoi,
tiu ho chng, bin thnh ci c ngha cho bn thn trong qu trnh thch ng
vi mi trng, ci c ngha chnh l s . Thc cht l qu trnh ti lp li
mt s c im ca khch th nhn thc, a n vo mt s s c. V l
thuyt, ng ha khng lm thay i (pht trin) nhn thc, n ch m rng (lm
tng trng) ci bit.
- iu ng l qu trnh thch nghi ca ch th i vi i hi a dng ca
mi trng, bng cch ti lp nhng c im khch th vo ci c, qua bin
i s c, to ra s mi, dn n trng thi cn bng gia ch th v mi
trng.
- Cn bng l t cn bng ca ch th gia hai qu trnh ng ha v iu
ng. S cn bng ny nhanh chng b ph v do s bin ng ca cc yu t bn
ngoi, cc s c khng p ng c. Ch th buc tin hnh ng ha v

2
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

iu ng mi, to trng thi cn bng mi dn n s thch nghi mi cao hn. C

nh vy, cn bng thng xuyn c thit lp v b ph v.
Trong hc thuyt ca mnh, Vygotsky cho rng ngay ngy u tin trong qu
trnh pht trin tm l ca tr em, s thch ng vi mi trng c thc hin bng
cc phng tin x hi thng qua nhng ngi xung quanh. Con ng i qua
ngi khc l con ng trung tm ca s pht trin tr tu.
L. S. Vygotsky a ra khi nim vng pht trin gn nht nh hng
ln n gio dc. Vng pht trin gn nht c trng bi s khc bit gia kh
nngm tr c th t gii quyt c v nhim v m n s lm c vi s gip
cangi khc.
Vygotsky cho rng trong sut qu trnh pht trin ca tr thng xuyn din
tnh hung tr em c lp gii quyt nhim v, khng cn bt k s tr gip no t
bn ngoi. Cn trnh pht trin gn nht c th hin trong tnh hung tr hon
thnh nhim v khi c s gip ca ngi khc, cn nu t mnh th a tr
khng thc hin c. Hai trnh pht trin th hin mc khc nhau cc thi
im khc nhau v lun vn ng, vng pht trin gn nht hm nay th tr thnh
trnh hin ti v xut hin vng pht trin gn nht mi.
Cc quan im, khi nim cng c do Piaget v Vygotsky l nn mng vng
chc gip cc nh nghin cu khc tip tc pht trin v m rng hc thuyt.
3. Quan im ct li ca thuyt kin to:
Nhiu nh khoa hc a ra cc quan im sau:
LTKT l l thuyt bt ngun t c hai lnh vc trit hc v tm l hc. Quan
im c bn ca l thuyt ny l ngi hc xy dng nn kin thc v nhn cch
ca bn thn da trn kinh nghim c.
LTKT hnh thnh da trn nn tng tm l hc v trit hc, bt u bng
nhng gi thit khc nhau v vic hc. L thuyt ny tin rng th gii ca bn
thn
ngi hc c xy dng trong nhn thc v s xy dng ny hnh thnh qua hot
ng thc t ca c nhn.
Theo Mebrien v Barandt (1997), kin to l mt cch tip cn dy da trn
nghin cu v vic hc vi nim tin rng tri thc c kin to nn bi mi c
3
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

nhn ngi hc s tr nn vng chc hn rt nhiu so vi vic n nhn t ngi

khc.
LTKT l l thuyt v vic hc da trn suy ngh chng ta xy dng nhng
hiu bit v th gii bng s phn nh trn nhng kinh nghim ca mnh. Mi
ngi trong chng ta xy dng cu trc tr tu ring, da trn nhng iu ny
chng ta nhn thc c kinh nghim bn thn. Bi vy hc l qu trnh ca s
iu chnhcu trc tr tu l ng ha kinh nghim mi (Brooks & Brooks,
1999).
Theo quan im kin to trong hc tp, HS tch cc xy dng kin thc cho
bn thn qua kinh nghim v th gii t nhin v tng tc x hi (Lng Vit
Thi, 2004).
Qu trnh nhn thc ca ngi hc v thc cht l qu trnh ngi hc
xydng nn nhng kin thc cho bn thn thng qua cc hot ng ng ha v
iung cc kin thc v k nng c thch ng vi mi trng hc tp mi.
y chnh l nn tng ca LTKT trong dy hc (Nguyn Hu Chu, 2005).
Qua tm hiu quan im ca cc nh khoa hc, chng ti nhn thc v quan
im ct li ca LTKT nh sau:
- Hc l qu trnh hnh thnh v pht trin cc s nhn thc thng qua
hot ng ng ha v iu ng nhm to lp trng thi cn bng thch nghi vi
mi trng.
- Ngi hc tch cc, ch ng v sng to xy dng kin thc ca bn thn
d a trn nhng kinh nghim c v tng tc vi mi trng hc tp. Chng ta
c th tm hiu im khc nhau c bn gia quan im truyn thng v quan im
kin to trong bng sau:

4
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

So snh quan im truyn thng v kin to trong gio dc.

Quan im truyn thng Quan im kin to
- Qu trnh ch ng
- Qu trnh th ng
Qu - Vic hc c tin hnh trong cc
- Vic hc tin hnh tuyn tnh v
trnh ch phc hp v theo tnh hung.
h thng.
hc - Kt qu hc ph thuc vo c nhnv
- Kt qu hc c n nh trc.
tnh hung c th, khng nhn thytrc.
Ng
- C vai tr b ng do nhn t - C vai tr b ng do nhn t bn
i
bnngoi iu khin v kim tra. ngoi iu khin v kim tra.
hc
- Ngi dy c nhim v a ra cc
Ng - Trnh by v gii thch ni tnh hung c vn v ch dn
i dungmi cng nh iu khin, cccng c gii quyt vn . GVl
dy kim tracc bc hc tp. ngi t vn v cng HS t chcqu
trnh hc tp.

4. Cc nguyn tc ca l thuyt kin to:

- Khng c kin thc khch quan tuyt i. Kin thc l mt qu trnh sn phm
c kin to theo tng c nhn (tng tc gia di tng hc tp v ngi hc).
- V mt ni dung, dy hc phi nh hng theo nhng lnh vc v vn phc
hp, gn vi cuc sng v ngh nghip, c kho st nh gi mt cch tng th.
- Vic hc tp ch c th c thc hin trong mt qu trnh tch cc v ch t
nhng kinh nghim v kin thc mi ca bn thn th mi c th thay i v c
nhn ha nhng kin thc v kh nng c.
- Hc tp trong nhm c ngha quan trng, gp phn cho ngi hc t iu
chnh s hc tp ca bn thn mnh.
- Hc qua sai lm l iu rt c ngha.
Cc lnh vc hc tp cn nh hng vo hng thc ngi hc, v c th hc hi
d nht khi cc kin thc ngi ta thy hng th hoc c tnh thch thc.

5
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

- Thuyt kin to khng ch gii hn nhng kha cnh nhn thc ca vic dy
v hc. S hc tp hp tc i hi v khuyn khch pht trin khng ch c l tr,
m c v mt tnh cm, giao tip.
- Mc ch hc tp l xy dng kin thc ca bn thn, nn khi nh gi cc kt
qu hc tp khng nh hng theo cc sn phm hc tp, m cn kim tra nhng
tin b trong qu trnh hc tp v trong nhng tnh hung hc tp phc tp.
5. Cc dng l thuyt kin to
Theo nhiu nh nghin cu c ba loi l thuyt c nh hng ln n gio dc
l: thuyt kin to nhn thc (Cognitive Constructivism), thuyt kin to x hi
(Social Constructivism), thuyt kin to c bn (Radical Constructivism).
5.1. Thuyt kin to nhn thc
Thuyt kin to nhn thc hnh thnh trn t tng ca J. Piaget. Theo Peter
E. Doolittle: Kin thc, theo cch nhn ca thuyt kin to nhn thc, l kt
quca s ch quan ha chnh xc v xy dng t th gii thc bn ngoi. Kt qu
lcu trc nhn thc bn trong tng ng vi cu trc chnh xc tn ti ca th
giithc. C ngha l thuyt kin to nhn thc tha nhn s tn ti th giikhch
quan v con ngi c kh nng nhn thc th gii qua hot ng ca mnh.
Peter E. Doolittle ch r, trong thuyt kin to nhn thc: Hc l mt
qutrnh xy dng m hnh bn trong hay s trnh by chnh xc nhng ci tng
thay phn chiu cu trc bn ngoi ci m tn ti trong th gii thc.
Nh vy, theo l thuyt ny, hc l mt qu trnh tch cc nhn thc ca ch
th. Trong qu trnh hc, thng qua hot ng ng ha v iu ng, nhng kin
thc mi c tip nhn lm thay i cu trc tr tu c, thit lp s cn bng
mi gia ngi hc vi mi trng.
5.2. Thuyt kin to x hi
Ngi c cng ln xy dng nn thuyt kin to x hi l L. S. Vygotsky.
Da trn c s vng chc l trit hc Mc Lnin. Vygotsky c bit nhn mnh
n vai tr ca hot ng x hi trong qu trnh hnh thnh kin thc, t duy. ng
cho rng ngay nhng ngy u tin ca qu trnh pht trin tm l tr em, s thch
ng ca n vi mi trng c thc hin bng cc phng tin x hi thng qua
nhng ngi xung quanh. Con ng t vt n tr em v t tr em n
6
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

vt u i qua ngi khc... Con ng i qua ngi khc l con ng trung tm

duy nht ca s pht trin tr tu. V Bakhtin (1984) cng ch r: Chn l th
khng tm kim c bn trong u ca c nhn con ngi, n th c to
thnhgia nhng ngi cng tm kim s thc trong qu trnh m thoi tng tc
gia h. Nh vy, kin thc l kt qu ca qu trnh tng tc x hi v s dng
ngn ng, nh l mt s chia s trong ton x hi. C nhn hc tp ch yu qua
qu trnh tng tc tch cc vi ngi khc.
5.3. Thuyt kin to c bn
Cc quan im kin to c bn c hnh thnh da trn cc cng trnh
nghin cu ca Ernst von Glasersfeld. Cc nh nghin cu sau Glasersfield b
sung thm mt quan im vo thuyt kin to c bn l cng nhn s tng tc vi
x hi nh l mt ngun kin thc.
im cn lu trong thuyt kin to c bn chnh l ngun gc ca kin
thc. Glasersfield tha nhn s tn ti ca th gii khch quan nhng khng cho
rng kin thc c ngun gc khch quan:
Hin thc bn ngoi c th tn ti nhng n khng th nhnbit bi c
nhn.
Trong khi kin thc th c xy dng nn t kinh nghim,nhng kin thc
c xy dng bng cch th khng phi l mts m t chnh xc th gii bn
ngoi.
Nhng nh nghin cu theo LTKT khc cng khng nh quan im ny,
chng hn nh Straver (1995), Kin thc l kin thc ca ngi hc, khng phi
kin thc ca th gii bn ngoi.
Nh vy, Trong LTKT c bn, kin thc ca mt con ngi c th c tnh
cht c lp vi th gii khch quan.
6. Phng php dy hc kin to:
6.1Khi nim phng php dy hc kin to:
Thut ng phng php bt ngun t ting Hy Lp (methodos) c ngha l
con ng t mc ch. Theo , PPDH l con ng t mc ch dy
hc.

7
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

PPDH c nh ngha nh sau: PPDH l cch thc thc hin phi hp,
thng nht gia ngi dy v ngihc nhm thc hin ti u cc nhim v dy
hc. l s kt hp hu c thng nht bin chng gia hot ng dy v hot
ng hc trong qu trnh dy hc.
Da trn khi nim PPDH v c trng ring ca DHKT, chng ti nh
ngha PPDHKT nh sau: PPDHKT l phng php dy hc c xy dng da
trn l thuyt kin to,trong ngi dy to iu kin cho qu trnh hnh thnh
v pht trin nhng s nhn thc ca ngi hc da trn kinh nghim c v
thng qua tng tc vi mi trng hc tp.
6.2 M hnh ba bnh din ca PPDHKT
6.2.1 M hnh ba bnh din ca phng php dy hc
M hnh ba bnh din ca PPDH do Bernd Meier thit k gm ba thnh phn
chnh: quan im DH, PPDH theo ngha hp v k thut DH.
Cc khi nim:
- Quan im dy hc.
Quan im DH l nhng nh hng tng th cho cc hnh ng phng
php, trong c s kt hp nhng nguyn tc DH lm nn tng, nhng c s
lthuyt ca l lun DH, nhng iu kin DH v t chc cng nh nhng nh
hngv vai tr ca GV v HS trong qu trnh DH.
Quan im DH l nhng nh hng mang tnh chin lc, cng lnh, l m
hnh l thuyt ca PPDH.
- PPDH theo ngha hp (PPDH c th).
PPDH c th l nhng hnh thc, cch thc hnh ng ca GV v HS nhm
thc hin nhng mc tiu DH xc nh, ph hp vi ni dung v nhng iu kin
DH c th.
PPDH c th quy nh nhng m hnh hnh ng ca GV v HS.
- K thut dy hc.
K thut DH l nhng bin php, cch thc hnh ng ca GV v HS trong
cc tnh hung hnh ng nh nhm thc hin v iu khin qu trnh DH.
Cc k thut DH cha phi l cc PPDH c lp, m l nhng thnh phn ca

8
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

PPDH. K thut DH c hiu l n v nh nht ca PPDH. S phn bit gia k

thut v PPDH nhiu khi khng r rng.
M hnh ba bnh din ca PPDH c Bernd Meier thit k c trnh by
theo hnh sau:

6.2.2 Quan im dy hc kin to

PPDHKT da trn cc quan im sau:
- Dy hc thc y qu trnh c cu, c cu li s nhn thc ca ngi
hc thng qua qu trnh ng ha v iu ng da trn kinh nghim hin c t
ti s cn bng mi nhm thch nghi vi mi trng hc tp.
- GV khng ng vai tr truyn th kin thc cho HS m l ngi thit k
cc tnh hung, nhim v hc tp, cng nh t chc iu phi cc hot ng trong
lp hc v xy dng mi trng gip ngi hc tng tc vi i tng hc tp v
tng tc ln nhau.
- Ngi hc tch cc, ch ng v sng to trong qu trnh hc t to
dng nn kin thc v th gii khch quan. Hc qua tht bi c vai tr quan trng.
- Dy hc phi da trn trnh hin ti v ch n ng c thc y hot
ng hc ca ngi hc.

9
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

- Dy hc theo nhm c ngha quan trng v l hot ng hp tc gip

ngi hc gii quyt cc vn gp phi, iu chnh hot ng hc tp ca bn
thn v ha nhp vo cng ng x hi.
- Thc hin t nh gi kt qu, iu chnh cch hc ca ngi hc l hot
ng quan trng ca dy hc kin to.
6.2.3Mt s phng php dy hc kin to c th
Mt s PPDH c th cho thy r nt c th ca DHKT l:
6.2.3.1.Phng php hc tp hp tc theo nhm nh
6.2.3.1.1. Khi nim
Hc hp tc l phng php hc m trong HS di s hng dn ca GV
lm vic cng nhau trong nhng nhm nh hon thnh mc ch hc tp chung
ca nhm t ra.
Phng php t chc hc tp theo nhm l cch thc t chc DH trong
ngi hc ch ng thu nhn kin thc thng qua hot ng tng tc trong nhm
theo mt k hoch c GV thit k.
6.2.3.1.2. Mt s cu trc c hiu qu cao trong dy hc
Cu trc STAD (STAD: Student Teams Achievement Division, phn chia
thnh tch hc sinh trong nhm, do Robert Slavin thit k).
- Cu trc STAD c t chc nh sau:
+GV giao nhim v cho cc nhm.
+ C nhn t nghin cu, lm vic t lc trong khong thi gian xc nh.
+ Cc nhm tho lun, gip nhau hiu k lng v bi hc c giao.
+ Tin hnh lm bi kim tra c nhn ln 1, nh gi.
+ Tin hnh hc nhm trao i ni dung cha hiu qua bi kim tra ln 1.
+ Tin hnh lm bi kim tra c nhn ln 2.
+ nh gi s n lc ca tng c nhn (ch s c gng) v c nhm.

10
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

- Cch nh gi theo cu trc STAD c minh ha bng bng sau:

Kim tra c Kim tra c Ch s c gng Kt qu
Thnh vin
nhn ln 1 nhn ln 2 ca c nhn nhm
Thnh vin s 1 5 6 1
Thnh vin s 2 8 9 1
4
Thnh vin s 3 9 8 0
Thnh vin s 4 3 5 2

- nh gi v cu trc STAD: C ch chm im da vo s c gng ca STAD

c nh gi l mt ni dung quan trng trong s pht trin cc phng php hc
hp tc trn th gii v:
+ Loi b c phn ln hin tng n theo, chi phi v tch nhm.
+ cao s ng gp ca cc HS yu km v nng s ng gp ny thnh
mt nhn t quyt nh cho hot ng nhm c hiu qu.
+ Ly s c gng v n lc lm tiu ch nh gi thay cho nh gi kh
nng, hc lc ca c nhn.
+ Mt HS km c th mang im v cho c nhm da vo s n lc ca
bn thn nn gip cc em t tin hn v tng cng tnh on kt, gip trong
nhm.
Cu trc Jigsaw(do Elliot Aronson thit k):

11
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

Hot ng nhm theo cu trc Jigsaw c tm tt nh bng sau:

BC Nhm nh gi kt
Phn cng Nhm hp Lm bi c
LM chuyn qu c nhn,
cng vic tc nhn
VIC gia nhm
Tho lun
THN Chiu trch Ging bi
cng ch Kim tra Kt qu
H VIN nhim cho nhau

Thnh vin s 1 Phn bi A Thnh vin Tng thnh
Thnh vin s 2 Phn bi B Kim tra c
Thnh tr v nhm vin khng
Thnh vin s 3 Phn bi C nhn. Ni
vin cng v ging bi nhng hiu
dung bi
ch cho nhau v phn bi
kim tra
ca tng tng thnh ca mnh m
Thnh vin s 4 Phn bi D nhm gm tt c
vin hiu ht cn hiu
cc phn A,
tho lun tng bi hc ton b bi
B, C, D.
A, B, C, D hc
- nh gi kt qu c nhn, nhm (tnh im tin b):
+ Chm im bi kim tra c nhn.
+ Tnh im trung bnh (im nn).
+ Tnh im tin b ca c nhn.
+ im tin b ca nhm: Trung bnh cng im tin b ca cc c nhn.
+ GV t chc cho HS t chm im c nhn, nhm v kim tra li chnh
xc ca cc im .
Cch tnh im tin b theo cu trc Jigsaw:
im bi kim tra im tin b
Thp hn im nn t 3 im tr ln 0
Thp hn im nn t 1 n 2 im 1
Bng hoc trn im nn t 1 n 2 im 2
Cao hn im nn t 3 im tr ln 3
im tuyt i (khng tnh n im nn) 3
- nh gi v cu trc Jigsaw:
+ L mt trong nhng cu trc u vit nht, c hiu qu nht.

12
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

+ cao tng tc bnh ng, tm quan trng mi thnh vin trong nhm.
+ Loi b gn nh trit hin tng n theo, chi phi v tch nhm.
+ C th p dng Vit Nam do tnh hiu qu v mt thi gian cao v h
thng im s linh hot.
+ C th p dng trong gi n tp, luyn tp, tng kt kin thc.
6.2.3.2. Phng php iu phi:
6.2.3.2.1. Khi nim phng php iu phi:
Phng php iu phi c s dng iu khin s lm vic phi hp
tch cc gia cc thnh vin trong nhm trong vic tho lun v mt ch .
Phng php ny c mc ch cu trc ha tin trnh v huy ng s tham
gia tch cc ca tt c cc thnh vin tham gia vo qu trnh lm vic, gii quyt
vn v quyt nh.
Ngi iu phi c vai tr iu khin v phi hp s tham gia ca cc thnh
vin m khng can thip vo ni dung v quyt nh ca nhm.
6.2.3.2.2. Quy tc iu phi
- Trnh by ngn gn.
- Thu thp cc ch , vn .
- Tt c cc thnh vin u tham gia.
- Lm r cc bc tin trnh trong hc tp.
- Trnh by vn trc quan (bng hnh nh, s , m hnh...)
- Tm tt ngh ca tt c thnh vin tham gia.
- Ch duy tr khng kh thoi mi.
- Hy ch ra nhng iu ni tri trong nhm.

13
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

Tin trnh ca phng php iu phi c trnh by hnh sau:

PH
6 . K i n N G
th c PH P
th u I U
PH I
5 . nh c 1.
h ng M
h nh
n 4g . X 2.
l 3. n uh
ch Sp hng
xp ch
ch

6.2.3.3 Phng php nghin cu trng hp
6.2.3.3.1. Khi nim
Phng php nghin cu trng hp (Phng php trng hp, phng php
tnh hung) l mt PPDH, trong HS t lc nghin cu mt tnh hung thc tin
v gii quyt cc vn ca tnh hung t ra.
Trng hp l nhng tnh hung in hnh trong dy hc. Nghin cu trng
hp nhm hiu v vn dng tri thc.
Tnh hung l mt hon cnh thc t, trong cha ng nhng mu thun,
xung t. Tnh hung trong DH l nhng tnh hung thc hoc m phng theo tnh
hung thc, c cu trc ha nhm mc ch DH.
6.2.3.3.2. Cc loi trng hp
Trng hp quyt nh

14
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

Hot ng trng tm l trn c s thng tin c a ra cc quyt nh v lp lun

cho cc quyt nh .
Trng hp tm thng tin:
Thng tin c nhng cha c y . Hot ng trng tm l thu thp thng
tin cho vic gii quyt vn .
Trng hp pht hin vn :
Cc vn cha c nu r trong m t trng hp. Hot ng trng tm l pht
hin vn cn gii quyt.
Trng hp tm phng n gii quyt:
Hot ng trng tm l tm phng n gii quyt vn .
Trng hp nh gi:
Hot ng chnh l nh gi cc phng n gii quyt vn cho.
Trng hp kho st, nghin cu:
Thu thp thng tin, nghin cu gii quyt nhim v, vn .

15
(h
D


S

V
O

B


Y
Q
U

C
I
T
G
N

H
it)
b
n
BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

Cu trc tin trnh phng php nghin cu trng hp c m t hnh sau:

6.2.3.3.3. Nhng yu cu vi trng hp

- Trng hp cn lin h vi kinh nghim hin ti cng nh tnh hung cuc
sng, ngh nghip trong tng lai ca ngi hc.
- Trng hp cn c th din gii theo cch nhn ca ngi hc v c th m
nhiu hng gii quyt.
- Trng hp cn cha ng mu thun, vn v c th lin quan nhiu
phng din.
- Trng hp cn va sc v c th gii quyt trong iu kin c th.

16
- Tnh xc thc v tnh tnh hung
- Mi quan h a dng
- a phng tin
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

- Trng hp c th c nhiu cch gii quyt khc nhau.

c im ca ni dung, ngi hc, ngi dy trong phng php nghin cu
trng hp c trnh by trong hnh sau:

- Tnh xc thc v tnh tnh hung.

- Mi quan h a dng
- a phng tin.

NI
DUNG

NGI DY NGI HC

- S dng cc kh nng hnh

- Khuyn khch tnh quyt nh
ng
- Ch trnh u vo
- Mang li kinh nghim
- To mu thun nhn thc
- Lm r nhn thc ca c nhn
- Thay i cc phng tin
- Lm r cc mi quan h

17
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

6.2.3.4. Phng php t hc c hng dn

6.2.3.4.1. Khi nim
Thc c hng dn l mt hnh thc hc tp trong ngi hc phi t
nghin cu sch gio khoa, ti liu do GV bin son, sch tham kho, ti liu
khc thu nhn kin thc v t rn luyn k nng di s hng dn ca GV.
HS c hng dn s dng ti liu do GV bin son theo k hoch. Sau ,
GV nh gi trnh t c ca ngi hc sau mt thi gian t hc.
Nhiu nhim v hc tp c thit k gip cho HS tng thm phn trch
nhim bn thn cho n khi c th hc m khng cn s gip .
6.2.3.4.2.p dng phng php dy hc c hng dn trong dy hc
Thit k bi tp t hc
- Cc bi tp t hc c th l bi tp chi tit c ln k hoch cn thn theo
trnh t ni tip, hoc l phiu bi tp c chn la k cng sch tham kho v
strang, bi tp n tp theo ti.
- Cc bi tp c ln k hoch cn thn theo trnh t ni tip rt c gi tr
giai on u trong qu trnh hng dn HS cch t hc.
- Kh khn ch yu ca HS l khng ai gip trong khi b tc cho nn bi
tp c thit k phi bt u t mc d n kh.
Hnh thnh cho HS thi quen t kim tra
- Yu cu ca phng php ny l khng cho im bi lm v hc sinh t
thc hin mc ch hc tp ca mnh. GV ch kim tra kt qu theo mc tiu ra
khi bi lm hon thnh. Do , GV phi hnh thnh thi quen t kim tra cho
mi HS.
- Mt s bin php gip HS rn luyn thi quen t kim tra:
+ Son cu tr li cc cu hi nh s trn phiu bi tp HS nh gi bi
lm ca mnh v ca bn hc.
+ Cung cp cu tr li mu hoc cch gii ti u, sau khi hc sinh hon
thnh phiu bi tp.

18
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

+ Cho cc cu hi t kim tra HS nh gi s tin b v mc hiu bit

v ni dung ang hc. GV yu cu HS np bi lm bit l cc em hon thnh
nhng khng cho im.
+ Yu cu HS nu cu hi trong phn ni dung ch ang hc.
+ Yu cu HS pht biu v nh gi chin lc t kim tra ca mnh nh
mt phn ca kha hc.
Hng dn v ngun ti liu
- Ngun ti liu c th c cung cp, ch dn r rng hay mp m, thm ch
khng cp n trong cc bi tp c giao trong kha hc. iu ny gip HS
pht trin k nng t tm ngun ti liu.
- GV c th yu cu HS t nh gi k nng tm ngun ti liu ca mnh nh
bng cch so snh ngun ti liu mnh tm c vi ca cc bn khc.
Hnh thnh thi quen t gim st ca HS:
- GV cn pht trin k nng t gim st cho HS trong thi gian hng dn t
hc.
- HS phi t mnh u tranh vi s hp dn ca cc hot ng khc nh chi
game, i chi vi bn b dnh thi gian cho vic hc. HS s t ch c khi
hnh thnh c thi quen t gim st hot ng ca mnh.
- GV c th khuyn khch thi quen t gim st bng cch nhn xt v bi
tp, bi lun cc em thc hin c vi k hoch thc hin chi tit do cc em ra.
nh gi kt qu t hc
- GV c th thc hin vic nh gi qua bi thi c t chc ngay sau bi
tp t hc. Bi thi c th l bi thi t cho im, cu hi , bi kim tra trc
nghim
6.3 Mt s k thut dy hc kin to:
6.3.1. K thut lin kt suy ngh:
K thut lin kt suy ngh l nhng k thut huy ng v phi hp suy ngh,
tng ca cc thnh vin trong nhm v cch gii quyt mt vn . Cc ngh
xut hin t do vi trc cm v tng tng ca ngi hc. Mt s k thut lin
kt suy ngh c trnh by trong phn di y.

19
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

6.3.1.1. Cng no (Brainstorming)Khi nim: Cng no (ng no, huy

ng tng) l mt k thut nhm huy ng nhng t tng mi m, c o v
mt ch ca cc thnh vin trong nhm. Cc thnh vin c c v tham gia
mt cch tch cc, khng hn ch cc tng.
4 quy tc ca cng no:
- Khng nh gi v ph phn trong khi thu thp tng ca cc thnh vin.
- Lin h vi nhng tng c trnh by.
- Khuyn khch s lng cc tng.
- Cho php s tng tng v lin tng.
Cc bc tin hnh:
- Ngi dn nhp vo ch v xc nh r mt vn cn gii quyt.
- Cc thnh vin a ra kin ca mnh bng li, phng tin trc quan.
- Ngh gii lao v suy ngh v cc tng ca cc thnh vin nu ra.
- nh gi la chn s b cc suy ngh, chng hn theo kh nng ng dng th
sp xp cc tng:
+ C th ng dng trc tip.
+ C th s dng nhng cn nghin cu thm.
+ Khng c kh nng ng dng.
ng dng: K thut ny c dng trong giai on nhp vo mt ch
, tm cc phng n gii quyt vn , thu thp cc kh nng la chn v ngh
khc nhau.
7.1.2. Cng no vit (Brainwriting)
Khi nim: Cng no vit l mt hnh thc bin i ca cng no. Trong
cc kin khng c trnh by ming m c vit ra giy. Hnh thc ny yu
cu tt c cc thnh vin cn tham gia vit tng c nhn v ch .
Cch thc hin: - t trn bn 1-2 t giy ghi cc tng, xut ca
cc thnh vin. - Mi thnh vin vit tt c nhng ngh ca mnh ln cc t giy
. - Khi khng ngh thm c g na th c th tham kho cc kin khc ghi
trn giy ca cc thnh vin khc tip tc pht trin ngh ca mnh.
6.3.1.3. K thut phng tranh

20
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

Tt c thnh vin trong nhm phc ha nhng ngh u tin v cch gii
quyt vn trn mt t ba, ri dn ln bn hay tng nh trin lm tranh.
Trong mt vng trin lm tranh, mi thnh vin trnh by nhng suy ngh
ca mnh v nhng cch gii quyt vn (giai on tp hp).
Trong giai on th hai ca vic tm li gii c nhn, cc phng n gii
quyt tip tc c tm kim.
Trong giai on nh gi, tt c cc phng n gii c tp hp li. Mi
ngi quan st, suy xt v la chn phng n ti u.
6.3.1.4. K thut 635
Mi nhm 6 ngi, mi ngi vit 3 kin trn t giy trong vng 5 pht
v cch gii quyt mt vn v tip tc chuyn cho ngi bn cnh.
Tip tc nh vy cho n khi tt c mi ngi u vit kin ca mnh, c
th lp li vng khc. Ti a, sau 1 vng, c c 18 xut a ra trong nhm.
Con s 6-3-5 c th thay i. y l dng c th ca k thut XYZ, trong
X, Y, Z c th thay i.
6.3.2. K thut ly thng tin phn hi
Thng tin phn hi trong qu trnh DH l GV v HS cng nhn xt, nh
gi,a ra kin i vi nhng yu t c th nh hng ti qu trnh hc tp.
Mc ch l iu chnh, hp l ha qu trnh dy v hc.
c im ca phn hi thng tin tch cc: cm thng, khng ch trch ch
bai; kim sot, thi ng mc; kin c ngi nghe ch i; trnh by r
rng, c th; khng nhn xt gi tr; ng lc; c th bin thnh hnh ng; cng
tho lun, khch quan.
6.3.2.1. K thut tia chp
Khi nim: K thut tia chp l k thut ly thng tin phn hi nhm ci
thin tnh trng giao tip v khng kh hc tp trong lp hc, thng qua vic cc
thnh vin ln lt nu ngn gn nhanh chng kin ca mnh v tnh trnh vn
.
Quy tc thc hin: - C th p dng bt c lc no khi cc thnh vin thy
cn thit v ngh. - Ln lt tng ngi ni suy ngh ca mnh v mt cu hi

21
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

tha thun. - Mi ngi ni ngn gn 1-2 cu kin ca mnh. - Ch tho lun

khi tt c ni xong kin ca mnh.
6.3.2.2. K thut 33
HS c yu cu cho kin phn hi v mt phn nht nh no (ch
tho lun, ni dung bi hc, phng php dy hc)
Mi ngi cn vit ra: 3 iu tt, 3 iu cha tt, 3 ngh ci tin.
Sau khi thu thp kin th x l v tho lun v cc kin phn hi.
6.4. Vai tr ca hc sinh
- HS phi ch ng v tch cc trong vic n nhn tnh hung hc tp mi,
ch ng trong vic huy ng kin thc, k nng c vo khm ph, gii quyt
cc tnh hung hc tp mi.
- HS phi ch ng bc l nhng quan im v nhng kh khn ca bn
thn khi ng trc tnh hung hc tp mi. HS t c tri thc, t duy v nhn
cch qua qu trnh d on, kim nghim, tht bi t rt ra bi hc cn thit.
- HS phi ch ng tch cc trong vic tho lun, trao i thng tin vi bn
hc v GV. Vic trao i ny phi xut pht t nhu cu ca chnh HS trong vic tm
nhng gii php gii quyt tnh hung hc tp mi hoc khm ph su hn cc
tnh hung .
- HS phi t iu chnh li kin thc ca bn thn sau khi lnh hi c cc
tri thc mi, thng qua vic gii quyt cc tnh hung hc tp.
- HS khng ch ch trng vo qu trnh thu nhn kin thc m cn nm cch
hc, m t c nhng nhim v cn thc hin gii quyt vn .
- HS phi c k nng s dng cc phng tin hc tp thnh tho nh bit
khai thc thng tin trn internet, s dng cc phn mm...
- HS n lc bin nhng tng trong hc tp thnh sn phm c th.
6.5.Vai tr ca gio vin:
Theo quan im DHKT, GV khng cn l ngun kin thc, khng l ngi
quyt nh mi vic trong lp hc m l ngi h tr, thc y (facilitators) hot
ng hc din ra trong mi trng lp hc c cu thnh t nhiu yu t. Ni

22
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

nh vy, khng c ngha l vai tr ca GV tr thnh th yu m ngc li GV l

mt xch quyt nh cht lng hot ng DH.
vai tr mi, GV chuyn t ngi qun l sang ngi thc y v HS
t ngi b qun l sang vai tr ngi c y quyn. GV l ngi thit k
cc tnh hung hc tp, ngi nu vn , ngi bin son, gii thiu ti liu hc
tp, iu phi mi hot ng trong lp hc, tip nhn nhng phn hi, iu chnh
hot ng hc i ng hng, lun bn cnh ngi hc vi vai tr nh t vn to
mi trng cho ngi hc kin to kin thc cho mnh.
- GV khuyn khch, chp nhn s t iu khin v sng kin ca ngi hc.
- GV tch cc tm hiu kin thc c v nhu cu hc tp ca HS.
- GV khuyn khch HS trao i, tranh lun vi nhau v c vi GV, cng nh
thay i cch hng dn v thay i ni dung khi cn thit.
- GV khuyn khch HS t duy ph phn v tm hiu cc vn trong nhng
tnh hung bng nhng cu hi t duy, hay cc cu hi m.
- GV theo di nhng cu hi v tm hiu cn thn nhng phn hi ban u
ca HS i vi vn , tnh hung a ra.
- GV t HS vo nhng tnh hung c th thch thc nhng quan nim trc
ca HS bng nhng vn c th gy ra mu thun vi gi thuyt ban u ca
HS v sau ng vin cc em tho lun vi nhau.
- GV dnh thi gian HS xy dng mi lin kt v to ra cc s nhn
thc khi hc kin thc mi.
- GV hng dn ngi hc cch hc, cch iu chnh cc k nng hc tp v
cch nh hng, iu khin nhng n lc hc tp.
6.6. u nhc im ca dy hc kin to:
6.6.1. u im:
-Dy hc kin to l cch dy hc tch cc v vy mang u im ca phng
php dy hc tch cc hay dy hc ly hc sinh lm trung tm.
-Qu trnh dy hc theo l thuyt kin to gip cho hc sinh c tri nghim,
tip cn vn , huy ng ngun tri thc, kinh nghim s dng ngun tri thc l
mt cch hu ch. Ni cch khc l qu trnh hc i i vi hnh kin thc lun
vn ng trong mt qu trnh hot ng ca ch th.
23
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

-Dy hc theo l thuyt kin to to ra sn phm kp. Hc sinh khng ch nm

tri thc mt cch vng chc m cn bit cch tm ra tri thc . Hc sinh c hc
tp thng qua cc sai lm do cc sai lm ca hc sinh tr nn c ngha.
-Dy hc theo l thuyt kin to l cch dy hc n trc vng pht trin gn
nht, dy hc gn lin vi pht trin.
-Trong dy hc theo li kin to hc sinh c pht trin cc k nng giao tip,
k nng tm kim v chia s thng tin, k nng hp tc nhm.
-Hc tp theo l thuyt kin to to c hi cho hc sinh pht trin cc k nng
hc tp trnh by cc gii php, p dng thng tin ca mnh nhm pht trin
nhn thc ca mnh.
6.6.2. Nhc im
-Quan im cc oan trong l thuyt kin to ph nhn s tn ti ca tri thc
khch quan l khng thuyt phc.
- Mt s tc gi nhn mnh qu n phng rng ch c th hc tp c ngha
nhng g m ngi ta quan tm tuy nhin cuc sng cn c nhng iu m khi cn
i hc ngi ta khng quan tm.
- Vic a ra cc k nng c bn vo cc ti phc tp m khng c luyn tp
c bn c th hn ch hiu qu trong hc tp.
- Vic nhn mnh n phng vic hc trong nhm cn c xem xt.
- Nng lc hc tp c nhn vn lun ng vai tr quan trng.
- Dy hc theo l thuyt kin to i hi phi c thi gian l.
6.7. T chc dy hc theo phng php dy hc kin to
6.7.1. Tin trnh dy hc theo PPDHKT i vi bi ln lp
Trong l lun dy hc, tin trnh dy hc m t cu trc ca qu trnh dy hc
theo mt trnh t xc nh ca cc bc dy hc, quy trnh tin trnh thi gian, tin
trnh logic hnh ng.
Tin trnh DH cn gi l cc bc DH hay tin trnh l lun DH, tin trnh
phng php.
Tin trnh DH theo PPDHKT gm 3 giai on: chun b; dy bi mi; m rng.
6.7.1.1. Giai on chun b
Hot ng chun b ca GV
24
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

GV cn thc hin nhng vic sau:

- Xc nh ni dung ging dy
GV cn phn tch, hiu r v xc nh ng kin thc trng tm ca bi hc da
trn chng trnh do B Gio dc bin son. GV cn nm vng yu cu ca tng
ni dung theo cc mc bit, hiu v vn dng. iu ny l c s gip GV chn
la ni dung cn ging dy trong mi tit hc.
- Xc nh cc mc tiu ca bi hc
Mc tiu bi hc l yu cu v kin thc, k nng, t duy, thi cn t c
sau bi hc. Xc nh mc tiu ca bi hc quyt nh n vic la chn PPDH
ph hp trong gi hc v m rng, nh hng ni dung kin thc tip theo.
- La chn PPDH c th v phng tin DH d kin trong gi dy
S dng PPDH l hot ng sng to ch yu, th hin trnh s phm ca
ngi GV. La chn ng, ph hp vi ni dung, trnh HS, iu kin DH hin
c gip cho hot ng dy v hc din ra nhp nhng, hiu qu. Cc PPDH c
chn phi tch cc ha hot ng ca HS theo nh hng quan im DHKT. HS
phi l ch th nhn thc, tch cc, ch ng v sng to v hp tc vi nhau trong
hot ng hc. ng thi, phng tin DH c chun b phi ph hp vi PPDH
ang thc hin.
- Thit k k hoch DH:
Sau khi xc nh ni dung, mc tiu, PPDH v phng tin DH, GV tin hnh
thit k k hoch DH cho tit hc gm cc ni dung sau:
- Chun b phiu hc tp nhm cng c kin thc hc lin quan n ni dung
sp c hc.
HS lm vic c lp, t lc cng c, b tc kin thc cn thit chun b cho bi
hc mi. Vic ny gip nhng HS nm c kin thc c thc hin qu trnh
ng ha lm phong ph s nhn thc. Nhng HS yu thc hin qu trnh ng
ha v iu ng thit lp cn bng nhn thc mi. Mc tiu ca hot ng ny
gip rn luyn nng lc t hc, b tc nhng khi nim, nguyn tc, cng thc...
gip HS yu c kin thc tip thu kin thc mi v thu hp khong cch trnh
ca HS trong lp.

25
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

- Chun b nhng cu hi nhm iu tra kin thc c ca HS v bi hc. Vic

iu tra ny nhm xc nh: HS c nhng kin thc c s cn thit cho vic nghin
cu bi hc mi hay cha? Nhng quan nim ban u ny to thun li hay c cn
tr g n vic lnh hi kin thc mi? Vic iu tra c th thc hin qua bi tp v
nh, iu tra u gi (c th dng phiu, vn p...) trong qu trnh tm hiu bi
mi.
- Thi gian ging dy hn ch v s lng HS trong lp ng l nhng nguyn
nhn quan trng nh hng n vic tm hiu vn kinh nghim ca HS v bi hc.
V vy, GV cn linh hot chn la, phi hp, s dng cc bin php c c
hiu qu cao.
- D on nhng kh khn, chng ngi, tht bi m HS c th gp phi khi
hc bi mi.
- d on chnh xc th GV phi da vo kinh nghim ging dy v ch
n c im ring ca tng lp. Kt qu cng vic ny s gip GV xy dng cc
tnh hung hc tp khc nhau, hp dn, ph hp vi nhiu i tng HS trong lp.
- Xy dng nhng tnh hung DH v nhng phng n x l tnh hung. Cc
tnh hung c xy dng kt hp cht ch vi nhau. Kt qu tri thc m HS t
lc kin to kin thc hay qua tng tc vi nhm trong tnh hung ny l c s
gii quyt tnh hung k tip theo nh hng chung ca bi hc. Nhng tnh
hung phi to iu kin cho HS ng ha v iu ng kin thc to lp trng thi
cn bng mi hnh thnh s nhn thc mi.
- Chun b cc phng tin DH cn thit.
Phng tin DH s dng ch yu trong DH ha hc l phng tin DH trc
quan nh: th nghim, m hnh, b lp rp biu din m hnh phn t, tranh nh,
hnh v... Th nghim l phng tin quan trng nht trong DH ha hc. GV cn
ch n k thut tin hnh th nghim. HS c th thc hin mt s th nghim n
gin theo nhm trong gi hc.
- nh hng m rng bi hc.
Trong DHKT, HS khng ch chim lnh tri thc mi thng qua hot ng hc
tp trong gii hn ni dung chng trnh m cn c khuyn khch thc hin cc
nhim v hc tp theo nh hng m rng ca bi hc. HS ham hc c GV
26
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

nh hng s gim c thi gian m mm tm hng i trong qu trnh nng cao

s hiu bit ca mnh. nh hng m rng bi hc cn c mi lin h vi bi hc
k tip. iu ny s to tnh lin tc trong vic tm hiu tri thc. nh hng c th
di hnh thc nhng ch dn c th, cu hi, ti hiu tham kho, a ch trang
web, blog c ch...
- Vit gio n dy hc. Gio n l k hoch hot ng chi tit cho mt tit hc
c GV chun b v thc hin nhp nhng, hp l, sng to trong lp hc nhm
gip HS chim lnh tri thc. Vit gio n l bc cui cng ca thit k k hoch
DH. Trong gio n, cc yu t ni dung, mc tiu, phng php c tch hp
thnh mt th thng nht.
Hot ng chun b ca HS:
HS cn thc hin nhng vic sau:
- Tr li cu hi trong phiu hc tp
Tr li cc cu hi trong phiu nhm cng c kin thc c bn cn thit
kin to cc s nhn thc mi. Phiu hc tp nhm n tp trc tit hc
c chun b trc ng thnh cun. HS ch ng trong vic tr li. GV c th
kim tra thng xuyn.
- c ti liu:
c ti liu trc mi tit hc l thi quen cn hnh thnh i vi mi ngi
hc. Ti liu hc tp cha ng ni dung tri thc gn lin vi bi hc. c ti liu
gn lin vi hot ng hi. Ngi c t t ra nhng cu hi v nhng vn
xut hin trong ti liu t bit t vn ri gii quyt vn . c li ni dung
cn cha hiu nhng bi trc khi cn. Ngi c phi lm bc l mi lin h
gia tri thc trong ti liu ang c v kin thc, kinh nghim c nhm hnh
thnh nhng s nhn thc. Ti liu hc tp ch yu hin nay l sch gio khoa.
Nu bit cch rn cch c v hnh thnh c thi quen c th ngi hc s
khng tn nhiu thi gian c ti liu m hiu qu hc tp s cao.
6.7.1.2. Giai on dy bi mi
Hot ng ca GV
- Kim tra u gi

27
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

Vic kim tra u gi gip GV thu nhn c phn hi v kin thc, k nng
HS tip thu c trong bi hc trc cng nh thy c thi hc tp ca mi
HS. T GV c nhng iu chnh cn thit v phng php dy hc. GV phi
chn la nhng cu hi, nhim v, vn ph hp vi kh nng ca HS c
kim tra cng nh mc yu cu ca chng trnh.
- Tm hiu kin thc c ca HS lin quan n bi hc
GV c th thc hin vic ny bng cch s dng cc cu hi c chun b t
trc. Nu GV s dng nhiu cu hi th in thnh phiu hc tp v yu cu HS tr
li c nhn hay nhm. Nu GV s dng t cu hi th c th hi trc lp v yu
cu HS tr li. Nu GV d on c nhng kh khn, chng ngi m HS s
gp phi th khng cn thc hin vic ny.
- T chc cho HS tip xc vi cc tnh hung hc tp:
Cc tnh hung hc tp c GV in thnh cc phiu hc tp hay trnh by trc
lp. HS nhn phiu hc tp v tm hng gii quyt cc vn c nu ra.
- T chc v iu tit cho HS trao i, tho lun theo nhm
GV thc y cc nhm thc hin gii quyt cc tnh hung ra cc cu trc
nhm ty thuc vo dng tnh hung. Thi gian tho lun nhm theo hn nh
d kin.
- Hng dn, khuyn khch HS trnh by kt qu tho lun, t vn , tng
mi
GV iu khin, khuyn khch HS i din HS trong nhm hay c nhm trnh
by kt qu gii quyt tnh hung. Cc HS khc nghe, tranh lun tm ra cch gii
quyt hp l v rt ra kin thc thu c trong ni dung bi hc.
- Tho lun vi c lp v thng nht nhng vn cn tranh lun
GV ng vai tr ch ta iu khin tranh lun trong mt khong thi gian c
hn nh. GV gip HS nhn ra nhng kin thc cn tip thu v xy dng nn cc
s nhn thc. GV tng kt, kt lun nhng vn cn tranh ci.
- Hng dn HS t nh gi, nh gi ln nhau v kin thc, k nng va hc
c

28
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

GV pht cc phiu trc nghim khch quan v yu cu HS t lc tr li. Sau khi

HS tr li GV nu p n v yu cu HS t chm im. GV cng c th cho HS
chm im ln nhau. GV thu nhn kt qu v kim tra li.
Hot ng ca HS
- Tr li cu hi trong phn kim tra u gi
HS thc hin theo hng dn ca GV. HS c c hi i mt vi kh khn, thch
thc khng ch l nhng cu hi, yu cu, nhim v, gii quyt vn c t ra
m cn nhng kh khn v tm l. HS phi trnh by s hiu bit ca mnh trc
mt tp th, trc ngi hng dn. Thch thc ny gip HS pht trin kin thc,
t duy v nhn cch.
- Tch cc gii quyt cc tnh hung hc tp thng qua lm vic c nhn, trong
nhm.
Tnh hung hc tp c GV chun b v trin khai n HS. HS tip nhn v
c trch nhim gii quyt n. Trong LTKT, ngi hc khng gii quyt cc yu cu
do GV a ra nh l mt ngha v bt buc phi thc hin m l mt c hi hc
tp vi nim vui nhn thc. Mi HS tch cc t gii quyt cc tnh hung hay thc
hin n trong nhm vi trch nhim cao. Cch hot ng nhm theo cu trc.
Jigsaw, STAD gip loi b cc hin tng khng tt thng xy ra nh n theo,
tch nhm...
- Trnh by kt qu tho lun
HS c c hi trnh by kt qu hot ng hc tp c nhn hay ca c nhm.
HS c rn luyn kh nng trnh by mt vn khoa hc trc nhiu ngi
v tranh lun vi cc kin ca HS khc trong lp. K nng thuyt trnh l k
nng cn yu vi HS. Phng php dy hc kin to gip HS c rn luyn k
nng thuyt trnh thng xuyn.
- nh gi ln nhau, t nh gi
Trong qu trnh tho lun, HS c c hi a ra nhng kin gp i vi phn
trnh by ca HS khc, nhm khc. Hot ng ny gip HS nng cao kh nng
quan st, nhn xt, nh gi, bnh lun, trnh by quan im ca mnh. HS cng cn
t nh gi, so snh kin thc bn thn tch cc lnh hi c v kin thc ban
u.
29
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

HS t nh gi li phng php hc t c nhng iu chnh cn thit gip

cc em hnh thnh cch hc ph hp i vi mnh.
6.7.1.3. Giai on m rng
Hot ng ca GV
- Hng dn HS tm hiu phiu hc tp m rng
Phiu hc tp m rng gip HS vn dng kin thc hc vo cc cu hi, bi
tp, tnh hung khc, ng thi kch thch HS tm hiu m rng kin thc vi
nhiu ch dn c th.
- Khuyn khch HS gii quyt t vn , tnh hung thc t
GV khuyn khch HS gii quyt t vn , tnh hung thc t, cng nh a ra
nhng vn , tnh hung thc tin. HS c GV h tr, t vn tip tc tm hiu
v a ra nhng tng, d on, kim nghim, gii thch, phng n nhm gii
quyt nhng vn gp phi.
b. Hot ng ca HS
Vn dng kin thc, k nng va hc gii quyt cc tnh hung hc tp khc v
ch ng m rng kin thc bn thn, rn luyn t duy, bi dng nhn cch.
HS ch ng tham gia gii quyt cc vn , tnh hung hc tp thc tin. khi
thc hin iu ny khng ch HS s tch ly thm kin thc m quan trng hn cc
em to cho mnh mt thi quen tt, tng cng tnh t lc, t duy c lp trong
hc tp, tng cng kh nng t hc, t o to.
6.7.2. Mt s bin php tm hiu kin thc v nhu cu hc tp ca HS
Chng ta c th dng mt s bin php tm hiu kin thc vn c v nhu cu
hc tp ca HS sau:
- Kt hp vic tm hiu kin thc v nhu cu hc tp bng cch kim tra ming
Trong bin php ny, GV c th tin hnh:
- t cu hi kim tra kin thc hc ca bi trc: S dng bin php ny
khi nhng ni dung bi hc c lin quan n kin thc ca bi trc .
- t cu hi kim tra kin thc HS c lin quan trc tip n ni dung bi
sp hc: Cch ny p dng i vi cc ni dung kin thc ca bi hc m HS
c nghin cu cc chng, lp trc hoc mn hc khc.

30
 BI TIU LUN PHNG PHP DY HC KIN TO

V d: Cc em bit nhng g v hirocacbon? v metan? Trong thc t em

gp, tip xc, s dng hirocacbon no cha? Nu v d.
- Yu cu HS khc t cu hi v ni dung bi hc.
- Yu cu HS nu cc cu hi th hin nhu cu mun bit v ch ca bi hc.
Qua gip HS bit cch t cu hi v GV bit c nhu cu hc tp ca HS m
xc nh ni dung kin thc cn m rng trong bi.
V d: Ngoi nhng kin thc bit v hirocacbon no, metan Cc em
mun bit thm nhng g v chng? Cc em c mun tm hiu v cu trc phn t
ca cc loi hp cht ny? Ti sao chng c tn l hirocacbon no v chng khng
th tham gia phn ng cng? Ai tm ra chng? Chng c gi tr nh th no i
vi cuc sng chng ta?...
- Tm hiu kin thc v nhu cu hc tp ca HS qua phiu iu tra
Kt qu iu tra bng phiu gip cho GV thu nhn c rt nhiu thng tin v
trnh hin c ca HS v ch sp dy, mt khc s dng phiu iu tra c
p dng d dng v rt thun li i vi tt c cc loi bi hc.
- S dng phiu hc tp
S dng phiu hc tp tm hiu kin thc v nhu cu hc tp ca HS c p
dng trong cc bi hc c ni dung kin thc hon ton mi, HS cha c nghin
cu cc lp di.
C nhiu cch tm hiu kin thc v nhu cu hc tp ca HS, GV cn la
chn v phi hp cc bin php iu tra mt cch thch hp c th t c
mc tiu, ng thi kt qu ca cng vic ny s gip cho GV xy dng hoc la
chn c cc tnh hung hc tp khc nhau sao cho ph hp hn vi HS ca
mnh.

31