Św. Teresa Z Avila - Sprawozdania Duchowe

1
w. Teresa od Jezusa
(Teresa de Cepeda y Ahumada)
SPRAWOZDANIA DUCHOWE
1
2
SPIS TRECI
SPRAWOZDANIA DUCHOWE ............................................................................................................................ 3

SPRAWOZDANIE DUCHOWE NR 1 ............................................................................................................................................................... 3
SPRAWOZDANIE DUCHOWE NR 4 ............................................................................................................................................................. 11
SPRAWOZDANIE DUCHOWE NR 10 ........................................................................................................................................................... 23
2
3
SPRAWOZDANIA DUCHOWE
SPRAWOZDANIE DUCHOWE NR 1
Data prawdopodobna: klasztor Wcielenia w Awili, 1560.
1. Sposb, w jaki obecnie odbywam modlitw wewntrzn jest nastpujcy. Rzadko si

zdarza, bym znajdujc si na rozmylaniu, zdoaa rozwaa rozumem. Od pierwszej
bowiem chwili skupia si dusza i wpada w stan odpocznienia albo zachwycenia, tak i z
wadz i zmysw adnego nie mog czyni uytku; tyle tylko, e sysz - a i tego co sysz,
nie rozumiem - i do niczego wicej nie jestem zdolna.
2. Czsto tak bywa, e (gdy wcale nie mam zamiaru myle o rzeczach Boych, gdy
owszem zajta jestem rzeczami obcymi, gdy nawet zdaje mi si, e chobym usiowaa
zdoby si na modlitw wewntrzn, nie mogabym z powodu wielkiej oschoci wewntrznej
i cierpie fizycznych) tak nagle i z tak niepowstrzyman si przychodzi na mnie to
skupienie i uniesienie ducha, e oprze mu si niepodobna i w jednej chwili czuj w sobie
skutki i korzyci duchowe, jakie ono sprowadza. Dzieje si to bez adnego widzenia, bez
adnych sw i bez zrozumienia, co si ze mn dzieje. To jedno tylko widz i czuj, e dusza
moja, w chwili gdy zdawao mi si, e gubi si i ustaje, napenia si nagle takimi dobrami
niebieskimi, i chobym rok cay ze wszystkich si staraa si o pozyskanie ich, nie sdz,
bym zdoaa naby ich tyle, ile ich w tej jednej chwili bez adnej pracy doznaj.
3. Innym razem przychodz na mnie wielkie zapay, z takim omdlewaniem za Bogiem, e

prawie odchodz od siebie. Zdaje mi si, e ycie we mnie ustaje i mimo woli musz
krzycze i woa do Boga, taka jest niepowstrzymana gwatowno tego zapau. Czasem nie
mog usiedzie na miejscu, jak gdyby mnie mdoci zbieray i cierpienie to przychodzi mi bez
adnego dziaania z mojej strony. A taki to rodzaj cierpienia, e dusza nigdy ju nie chciaaby
wyj z niego, pki yje. Pochodzi ono z nieugaszonego pragnienia, jakie w sobie czuj, bym
moga ju nie y i z tej wiadomoci, e yj i nie mam na to lekarstwa. Jedynym bowiem
na to lekarstwem byoby widzenie Boga, a jedynym sposobem, aby widzie Boga, jest
mier, a mierci sobie sama zada nie mog. I w tym stanie zdaje si duszy, e wszyscy
wkoo niej s najszczliwsi, tylko ona nieszczliwa i wszyscy maj lekarstwo na swoje
cierpienia, tylko ona go nie posiada. Jest to mka tak dominujca, e niepodobna byoby j
znie, gdyby Pan jej nie zaradzi, zsyajc zachwycenie, od ktrego wszystko si ucisza i
dusza napenia si wielkim uspokojeniem i uszczliwieniem. Albo (jak to bywa niekiedy,
dajc jej widzenie tego, czego pragnie, czy znowu w innych zdarzeniach) dajc jej sysze
mowy i objawienia niebieskie.
4. Czasem znowu powstaj we mnie nieopisane pragnienia suenia Bogu, z porywami tak
gwatownymi, e brak mi sw na wyraenie ich siy, a przy tym al czuj i bl, e tak na nic
si nie zdam. W takich chwilach zdaje mi si, e nie ma takiego trudu czy utrapienia, ani
takiej przeszkody czy przeciwnoci, choby to bya mier, choby to byo mczestwo,
ktrych bym nie zniosa z atwoci. I to rwnie przychodzi bez uprzedniego zastanowienia;
przychodzi nagle, w jednej chwili i ca mi wstrzsa i ani wiem skd taka sia si bierze.
Chciaabym wtedy woa na cay gos, aby wszyscy mogli mi sysze i zrozumie, by nie
poprzestawali w subie Boej na byle czym i jak wielkie jest dobro, ktre Bg nam daje, jeli
my uczynimy si sposobnymi do jego przyjcia. Taka jest gwatowno tych pragnie, e
sama w sobie szarpi si i drcz, widzc, e podam tego, czego speni nie mog. Zdaje
mi si wwczas, e tylko ciao krpuje mi i wizi, i nie jestem zdolna w niczym suy Bogu
i memu stanowi. Gdyby nie ono, czyniabym rzeczy wielkie, ile by mi si na to stao; i tak
widzc siebie pozbawion wszelkiej monoci suenia Bogu, taki z tego powodu cierpi bl,
e go i wyrazi nie zdoam. Wreszcie po tym wszystkim przychodz aski duchowe, skupienie
i pocieszenie w Bogu.
3
4
5. Niekiedy, wrd tych zapaw do suby Boej, zdarzao mi si, e chciaam zadawa
sobie pokuty, ale nie mog. Wielk by mi przynioso ulg, i w rzeczy samej ulg i pociech
mam z tych, ktre sobie zadaj, cho s one prawie niczym skutkiem niedostwa mego
ciaa. Wszake, gdyby ono na to pozwalao, przy tych pragnieniach, jakie mam, sdz, e
przebraabym miar.
6. Nieraz wielk mi przykro sprawia konieczno rozmawiania z ludmi i tak mi to martwi,

e gorzkie zy wylewam, bo jedynym pragnieniem moim jest samotno. I chocia, bdc
sama, nie zawsze si modl, albo czytam, sama przecie samotno jest dla mnie pociech.
Rozmowa, przeciwnie, szczeglnie z krewnymi i powinowatymi, ciy mi i jestem midzy
nimi jakby nieswoja, z wyjtkiem tych tylko, z ktrymi mog mwi o rzeczach wewntrznych
i potrzebach duszy. Z takimi ochotnie rozmawiam, chocia czasem i oni mi si przykrz i
wolaabym nie widzie ich i pozosta sama; ale to rzadko si zdarza. Szczeglnie te
rozmowa z tymi, przed ktrymi sumienie moje otwieram, zawsze jest dla mnie pociech.
7. Potrzeba jedzenia i spania bardzo mi nieraz jest przykr, zwaszcza teraz, gdy widz, e
wicej ni inni oby si bez tego nie mog. Czyni to dla spenienia woli Boej i Jemu te to
ofiaruj. Czas zawsze mi si wydaje krtki i zawsze mi go mao do modlitwy; bo zostawa
samej, choby najduej, nigdy mi si nie sprzykrzy. Pragn mie czas na czytanie, bo
bardzo je zawsze lubiam. Czytam jednak bardzo mao, naprzd dlatego, e w chwili, gdy
wezm ksik do rki, skupiam si w sobie z wewntrznego zadowolenia i tak czytanie
zamienia si w modlitw; a potem trwa to zawsze bardzo krtko, bo mam duo zajcia,
ktre, cho dobre, nie daje mi jednak tego zadowolenia, jakie sprawiaoby tamto. Tak wic
wci wzdycham za czasem swobodnym i std to, zdaje mi si, pochodzi, e wszystko co
robi, wydaje mi si niesmaczne, bo widz, e nie robi tego, co bym robi chciaa i
pragna.
8. Wszystkie te dobre pragnienia, wraz z pomnoeniem cnoty, da mi Pan od czasu, jak mi

uyczy tej modlitwy odpocznienia, poczonej z zachwyceniami. Od tego czasu taki znajduj
w sobie postp ku lepszemu, e poprzednie ycie moje wydaje mi si jakby stanem
zatracenia. Zachwycenia te i widzenia wielkie mi przynosz korzyci, jak je zaraz opisz.
Twierdz bez wahania, e jeli jest we mnie co dobrego, nie skdind mi to przyszo, jeno z
tego rda.
9. Std powstaa we mnie mocna wola i niezachwiane postanowienie, nigdy w niczym nie
obrazi Boga, nawet grzechem powszednim i raczej wolaabym tysic razy umrze, nibym
miaa wiadomie i z zastanowieniem tak rzecz uczyni. Std postanowienie, e cokolwiek
uznam za doskonalsze i z wiksz chwa Bo, zwaszcza, gdy ten, kto ma piecz o mnie i
mn rzdzi powie mi, bym to uczynia, choby mi to byo przykre i trudne, za adne skarby
wiata uczyni tego nie zaniecham. I gdybym inaczej postpia, jubym nie miaa miaoci
prosi Pana o adn ask, ani stan przed Nim na modlitw; mimo tego jednak, wiele
jeszcze popeniam bdw i niedoskonaoci.
Std take wypywa posuszestwo temu, kto mi spowiada, jakkolwiek niedoskonae;

wszake, co rozumiem, e ode mnie da albo mi zaleca, tego speni nie zaniedbam; i
gdybym zaniedbaa, uwaaabym to za wielki bd.
Pragn take ubstwa, cho nie bez niedoskonaoci; ale chobym miaa skarby wielkie, nie
chciaabym, zdaje mi si, pobiera z nich dochodw, ani trzyma pienidzy ukrytych do
wasnego uytku. Zupenie o to nie dbam, i niczego nie pragn nad cis potrzeb. Z tym
wszystkim czuj to, e wiele mi jeszcze nie dostaje do doskonaoci w tej cnocie; bo
jakkolwiek niczego nie pragn posiada dla siebie, pragnabym przecie mie z czego dawa
drugim. Dochodw tylko mie nie chc, ani adnej rzeczy na wasno.
4
5
10. Z kadego prawie widzenia, jakie miaam, odniosam poytek i postp ku lepszemu.
Jeliby to miao by oszukanie diabelskie, zdaj si w tym na moich spowiednikw.
11. Ile razy nasunie mi si co piknego albo okazaego: wody, bonia, kwiaty, zapachy,
muzyka itp., nie chciaabym widzie tego ani sysze - tak dalece nie dorwnywa to tym
piknociom, ktre zwykam oglda. Zatem i wszelka ochota do nich mi odchodzi. I do
takiej doszam obojtnoci wzgldem tych rzeczy, e z wyjtkiem chyba pierwszego,
mimowolnego poruszenia, adnego one na mnie wraenia nie robi. Wszystko to w oczach
moich zda si bardzo niskie.
12. Gdy wypada mi z koniecznoci przestawa i rozmawia z ludmi wiatowymi, chociaby

o rzeczach ycia wewntrznego, chociaby dla rozrywki, jeli rozmowa si przeciga nad
konieczn potrzeb, tak wielk mi to przykro sprawia, e musz si gwatem opanowywa.
Wesoe zabawy i inne rozrywki wiatowe, ktre dawniej lubiam, dzi mi s wstrtne i patrze
na nie; nie mog.
13. Pragnienia miowania Boga i ogldania Go, ktre, jak mwiam, miewam, nie powstaj za
pomoc pobonych rozwaa, jakim oddawaam si dawniej, kiedy mi si zdawao, e
jestem bardzo pobona, i moc ez wylewaam. I taki w nich ponie zapa i ar nadmierny, e
gdyby Bg, jak ju mwiam, nie zaradzi, zsyajc zachwycenie, przez co dusza, jak
mniemam,ucisza si i znajduje zaspokojenie, rycho by, sdz, od tej naway ycie ustao.
14. Gdy spotkam dusz wyej stojc w doskonaoci, mocn w takich, jak mwiam,
postanowieniach, oderwan od rzeczy ziemskich, odwan i mn, bardzo mi ona
pociga, pragnabym z ni przestawa, pewna, e znajd u niej pomoc i korzy duchow.
Przeciwnie, gdy widz dusze bojaliwe, ostronie saniajce si po takich tylko rzeczach,
ktre ziemski rozsdek uznaje za moliwe, sprawiaj mi przykre uczucie i mimo woli
zwracam si od nich do Boga i do witych, ktrzy wanie takie rzeczy czynili, ktre dzi
wydaj si nam straszne i niepotrzebne. Nie, ibym sama poczytywaa siebie za zdoln do
czego, ale mam to przekonanie, e tych, ktrzy dla mioci Boga zdobywaj si na wielkie
rzeczy, Bg ask swoj wspomaga i nigdy nie zawiedzie tego, kto w Nim samym ufno sw
pooy. Tote chciaabym znale jak najwicej takich, ktrych bym moga przekona, iby
si nie troszczyli o to, co bd je i czym si przyodziewa, ale wszystk trosk swoj zdali
na Boga. Nie znaczy to, bym w taki sposb zdawaa na Boga trosk o rzeczy potrzebne i
ebym sama o nie si nie staraa. Owszem, staram si o nie, ale bez tej gorczkowoci,
ktra by mi zakcaa swobod wewntrzn. I od czasu, jak mi Pan uyczy tej swobody,
dobrze mi jest z tym i staram si ile mog zapomnie o sobie. Nie ma jeszcze roku, zdaje mi
si, jak mi Pan da t ask.
15. Do prnej chway, o ile znam siebie i rozumiem, nie mam dziki Bogu adnego powodu.
Jasno bowiem widz, e w tych rzeczach, ktre mam od Boga, nie ma nic mojego. Owszem,
Bg daje mi ywe uczucie mojej ndzy tak, e z wszelkim, na jakie bym si zdoby moga,
zastanawianiem si i rozmylaniem, nie zdoaabym dojrze tylu prawd, ile ich w jednej chwili
poznaj.
16. Gdy mwi o tych rzeczach, jak to musiaam uczyni kilka dni temu, zdaje mi si, e
mwi o kim innym. Przedtem nieraz jakbym si wstydzia, e te rzeczy, ktre dziej si we
mnie, doszy do wiadomoci innych. Teraz jednak rozumiem, e przez nie w niczym nie
jestem lepsza, e owszem, jestem gorsza, tak wielkie aski biorc, a tak may z nich czynic
poytek. Szczerze mwi, e nie byo, w moim przekonaniu, i nie ma na caym wiecie istoty
gorszej pod kadym wzgldem ode mnie. Jestem przekonana, e cnoty drugich daleko
wiksz maj zasug. Ja bowiem nic nie robi, tylko bior aski i to, co mnie Bg raczy
dawa tutaj, to snad dla drugich chowa na przyszo, za czym bagam Go, by nie
dopuszcza tego, bym nagrod moj otrzymaa w tym yciu i snad dlatego Bg prowadzi
5
6
mi t drog sodkoci i ask nadprzyrodzonych, e niedona i grzeszna nie zniosabym

innej.
17. Na modlitwie i w kadym niemal, na jakie si zdobd, cho krtkim rozmylaniu, nie
potrafi, chobym si staraa, pragn ulg i pociech i Boga o nie prosi. Widz bowiem, e
Jego ycie cae byo jednym cierpieniem i mk; wic i dla siebie prosz Go, aby mi dawa
cierpienia i ask mnego ich znoszenia.
18. Wszystkie tego rodzaju rzeczy i aski bardzo wysokiej doskonaoci wraaj mi si do
duszy, o ile rozumiem, na modlitwie wewntrznej tak, i sama sobie si dziwi i zdumiewam,
i widz tyle prawd tak wysokich, a tak jasnych, e wobec nich rzeczy tego wiata wydaj mi
si czcz mar i gupstwem. I trudno mi zrozumie sam siebie, gdy wspomn, jak dawniej
zachowywaam si wzgldem tych rzeczy. Dzi bowiem martwienie si mierci lub
utrapieniami tego wiata i zbytnie poddawanie si blowi, albo przywizaniu do krewnych, do
przyjaci itp. - wydaje mi si niedorzecznoci. Dlatego, jak mwi, trudno mi zrozumie
sam siebie, gdy zwa, jak dawniej byam i jakimi uczuciami si powodowaam.
19. Gdy widz w kim jakie rzeczy, ktre widocznie zdaj si by grzechem, nie mog jednak
zdoby si na stanowcze przypuszczenie, by istotnie obrazi Boga, i chobym si kiedy nieco
zastanowia nad tym - co czyni rzadko albo nigdy - nigdy si na taki sd nie zdobyam,
jakkolwiek grzech widziaam jasno. Zawsze mi si zdawao, e jak sama pragn i staram si
wiernie suy Bogu, tak tego pragn i o to si staraj wszyscy. Da mi Bg t wielk ask,
e nad rzecz z, jeli mi si potem przypomni, nigdy si nie zatrzymuj myl, a gdy si
przypomni, zawsze patrz na to, co w takiej osobie jest dobrego. Tym sposobem takie
rzeczy nigdy mi nie sprawiaj udrczenia, ale za to czsto mi drczy widok wystpkw
powszechnych, mianowicie herezji. I ile razy na nie wspomn, zawsze mi si zdaje, e to jest
istotne nieszczcie, nad ktrym susznie bole naley. Bolej rwnie, gdy widz dusz,
ktra ju oddawaa si modlitwie wewntrznej, a cofna si wstecz, taka niewierno martwi
mi, ale nie bardzo, bo staram si o tym nie myle.
20. Pod wzgldem prnych ciekawostek, w ktrych dawniej miaam upodobanie, widz w
sobie popraw, ale niezupen. Nie zawsze widz siebie w tym wzgldzie umartwion,
chocia niekiedy bywa i tak.
21. Wszystko to, co tu mwi, jest to zwyky mj stan i o ile rozumiem siebie, to zwykle dzieje
si w duszy mojej, przy cigej prawie pamici na obecno Boga. I cho rozmawiam o
innych rzeczach, nie czyni mi to roztargnienia, chyba e - jak mwiam - sama chc; i to nie
zawsze, tylko wwczas, gdy rozmawiam o rzeczach wanych, a i to, dziki Bogu, chwilami
tylko myl mi odrywa i nie zajmuje mnie cigle.
22. Przychodz na mnie chwile - cho nieczsto, a trwa to jakie trzy, cztery do piciu dni - e
wszystkie te rzeczy dobre, zapay i widzenia, jakby mi opuszczaj i trac o nich pami tak,
e nawet, gdy chc co przypomnie, nie widz, co kiedy byo we mnie dobrego. Wszystko
to wydaje mi si jakby sen, albo przynajmniej nic sobie wyranego przypomnie nie mog.
Przy tym i cierpienia fizyczne mki mi zadaj. Wszystko mi si miesza w gowie, na adn
myl o Bogu zdoby si nie mog, ani nie wiem, po co yj. Cho czytam, nic nie rozumiem;
wydaje mi si, e jestem pena grzechw, bez adnej chci i odwagi do cnoty. Wielkie
mstwo, jakie zwykle czuj w sobie, tak gdzie zanika, e najmniejszej pokusy czy
szemrania ze strony wiata nie zdoaabym, zdaje mi si, znie i zwyciy. Przychodz mi
wtedy myli takie, e jestem do niczego; czemu wic wdaj si w rzeczy wysze nad miar
pospolit? Ogarnia mi smutek, zdaje mi si, e oszukuj wszystkich, ktrzy maj o mnie
dobre mniemanie. Chciaabym wwczas ukry si gdzie tak gboko, by nikt mnie nie
widzia i pragn samotnoci, nie dla wyszego postpu w cnocie, jeno przez maoduszno.
Gotowa bym, zdaje mi si, sprzecza si z kadym, kto mi si sprzeciwi. W cigej walce
6
7
wewntrznej, Bg daje mi jednak t ask, e Go nie obraam wicej ni zwykle, ani Go

prosz, by mi z tego udrczenia wybawi, ale prosz Go, jeli taka jest wola Jego, by ono
trwao zawsze, by mi tylko podtrzymywa rk swoj, abym Go nie obrazia. Z caego te
serca zgadzam si z wol Jego, a w tym, e nie zawsze mi w takim stanie trzyma, widz
szczegln nade mn Jego ask.
23. Co mi zdumiewa w tym stanie to to, e od jednego sowa, jakie posysz w duszy, od
jednego widzenia, od jednej chwili zebrania wewntrznego, choby nie trwao duej nad
jedno Zdrowa Maryjo, jak rwnie za przyjciem Komunii witej - zupenie mi i w duszy i
na ciele wraca uspokojenie, i zdrowie, i zupena jasno w umyle, i caa moc, i gorco
ducha, jak mam w zwyczajnym czasie. Mam ju w tym wzgldzie nabyte dowiadczenie, bo
wiele razy tak bywa. Co do Komunii w. ju wicej ni od p roku czuj po kadej wyranie i
jasno uzdrowienie na ciele. Podobnie bywa nieraz i z zachwyceniem. Wtedy to przez trzy
godziny i wicej, czasem nawet i cay dzie znacznego doznaj polepszenia. Nie sdz, by
to byo przywidzenie, bo miaam sposobno sprawdzi co mwi i piln na to zwracaam
uwag. Std te, gdy jestem w stanie tego skupienia wewntrznego, adnej si choroby nie
boj. Winnam tu jeszcze doda, e na zwyczajnym rozmylaniu, jakiemu si przedtem
oddawaam, polepszenia tego nie czuj.
24. Z tego wszystkiego, co dotd powiedziaam, jestem przekonana, e s to rzeczy od

Boga. Znajc bowiem siebie, jak byam i jako szam drog wiodc na zatracenie, do
ktrego w prdkim czasie byabym dosza - nie mogam si opanowa ze zdumienia, gdy w
duszy mojej ujrzaam takie rzeczy i wszystkie te cnoty. Nie poznawaam samej siebie,
widocznie bya to rzecz darowana, nie wasn prac nabyta. Z ca jasnoci to widz i
wiem, e si nie myl, i Bg uy tych rzeczy za rodek, nie tylko do pocignicia mnie do
swojej suby, ale i do wyrwania mnie z pieka, jak o tym wiedz spowiednicy moi, ci
zwaszcza, przed ktrymi odbyam spowied z caego ycia.
25. Std te, gdy spotkam kogo, kto sysza co o mnie, chciaabym opowiedzie mu
przesze moje ycie. Wszystk cze bowiem i saw moj na tym opieram, aby Pan by
pochwalony i nie dbam o nic wicej. On wie dobrze, chyba, e zupenie lepa jestem, e ani
honor, ani ycie, ani chwaa, ani adne dobro ciaa czy duszy nie ma dla mnie powabu, e
nie chc ani nie pragn wasnego poytku, jeno Jego chway. Nie mog temu da wiary, by
diabe tyle powynajdywa sposobw na pozyskanie mojej duszy, na to tylko, aby j po tym
wszystkim straci; nie mam go za tak gupiego. Ani temu uwierzy nie mog, by Bg,
chociabym sama za grzechy moje zasuya na takie oszukanie, nie wysucha tylu modlitw,
jakie tyle dusz cnotliwych od dwch lat za mn zanosi - bo ustawicznie prosz wszystkich o
modlitwy - aby Pan da mi pozna, czy jest w tym Jego chwaa; jeli nie, by mnie inn drog
prowadzi. Nie wierz, by Pan, w boskiej askawoci swojej, dopuci cigego wzmagania si
we mnie tych rzeczy, gdyby nie byy Jego spraw.
26. Te uwagi i te modlitwy tylu witych, dodaj mi otuchy, gdy przychodz mi obawy, e
moe to wszystko nie jest od Boga, kiedy ja taka jestem grzeszna. Ale, gdy jestem na
modlitwie i w dni takie, kiedy mam pokj wewntrzny i myl utkwion w Bogu, choby si
razem zebrali wszyscy uczeni i wici i wszelkimi, jakie by wymyli zdoali, strachami mi
drczyli i chobym chciaa im uwierzy - nie dokazaliby tego, bym uwierzya, e to sprawa
diabelska, bo uwierzy w to nie mog. I kiedy oni chcieli mi znagli do tego, bym uwierzya,
strach mi ogarnia, i baczc na powag tych, ktrzy mi to oznajmiali, mwiam sobie, e
tacy ludzie chyba mwi prawd, i e ja, taka ndzna i grzeszna, snad musz by w
bdzie. Ale za pierwszym sowem tej mowy, ktr sysz w sobie, za pierwsz chwil
skupienia wewntrznego czy widzenia, wniwecz spezay wszystkie ich dowodzenia.
Uwierzy im w aden sposb nie mogam i znowu utwierdzaam si w przekonaniu moim, e
to sprawy Boe.
7
8
27. Przyznaj jednak, e nieraz i zy duch moe si wtrca w te rzeczy - e tak jest, sama to
widziaam i mwiam - ale skutki s inne; i kto tego dowiadczy na sobie, tego, sdz, diabe
nie oszuka. Z tym wszystkim jednak wiadcz si, e jakkolwiek wierz, e te rzeczy
niezawodnie s od Boga, nigdy przecie nie uczyniabym niczego bez zgody tego, ktry ma
piecz o mnie i bez upewnienia si z jego strony, e w tym, co chc uczyni, jest wiksza
chwaa Boga. Nigdy te niczego wicej nie miaam na myli, jeno bym bya posuszn i nie
ukrywaa niczego, bo tego mi potrzeba.
28. Bywam bardzo czsto karcona za moje uchybienia, w sposb dominujcy a do

wntrznoci; sysz rwnie czsto rady i przestrogi, ile razy w tym, co czyni, jest albo moe
by jakie niebezpieczestwo. Przestrogi przyniosy mi wielki poytek, przywodzc mi czsto
na pami dawne moje grzechy, co mi mocno pobudza do alu i skruchy.
29. Bardzo szeroko si rozpisaam, ale tak mwiam jak jest. Cho i to rzecz pewna, e temu
dobru, jakie widz w sobie, wychodzc z modlitwy, le odpowiadam, bo widz w sobie wiele
niedoskonaoci, mao postpu, a wielk ndz. Moe te te rzeczy, ktre mi si zdaj dobre,
le rozumiem i oszukuj siebie. Rnica wszake zasza w moim yciu jest wielka i to mi daje
do mylenia, e to, co tu powiedziaam, wydaje mi si by prawd i tego istotnie w sobie
doznaam.
Te s rzeczy wzniose i doskonae, ktre czuj, e Pan zdziaa we mnie, tak niedoskonaej i
ndznej. Zdaj to wszystko na sd waszej mioci, bo znasz ca dusz moj.
Paac Luisy de la Cerda, 1562.
1. Przeszo rok temu, zdaje mi si, napisaam to, co si tu zawiera. Przez cay ten czas Bg
dopomaga mi, e nie staam si gorsza; owszem, w tym, co powiem, widz znaczne
polepszenie. Niech bdzie pochwalony za wszystko.
2. Widzenia i objawienia nie ustay, ale s o wiele wysze. Nauczy mi Pan pewnego
sposobu modlitwy, w ktrym znajduj skuteczn pomoc do szybszego postpu, wiksze
oderwanie si od rzeczy tego ycia, wiksz odwag i swobod ducha. Zachwycenia
spotgoway si; przychodz one nieraz jawnie, gdy jestem w towarzystwie, nagle i z tak
niepowstrzyman si, e nie zdoam ich zewntrznie opanowa, skutkiem czego obecni to
widz. I nie ma sposobu ich ukrywa - chyba, e uda mi si zoy je na moj chorob
sercow - aby patrzcy sdzili, e to zwyke omdlenie; cho staram si ze wszystkich si
oprze si z pocztku, czsto jednak nie mog.
3. Co si tyczy ubstwa, Bg uyczy mi wielkiej aski tak, i chciaabym i rzeczy potrzebnych

do ycia nie mie, jeno z jamuny; owszem, chciaabym y w takim ostatecznym
niedostatku, iby kady kawaek chleba, ktry jem, zalea od cudzej aski. yjc w domu, w
ktrym mam pewno, e nie zabraknie mi poywienia i okrycia, nie tak doskonale, zdaje mi
si, speniam lub ubstwa i rad Chrystusow, jak gdy si znajd w takim domu, ktry nie
bdzie mia dochodw, gdzie zatem i rzeczy potrzebnych nieraz moe zabrakn. Dobra
za, ktrych si prawdziwym ubstwem nabywa, s tak wielkie, i nie chciaabym ich utraci.
Tak wielk nieraz czuj w sobie wiar, e Bg nie moe zrobi zawodu temu, kto Mu suy, i
e nie ma i nie bdzie nigdy przykadu, by sowo Jego zawiodo, e nie potrafi zmieni
mojego w tym wzgldzie postanowienia, ani dopuci do siebie adnej o to obawy. Za czym i
wielk przykro odczuwam, gdy mi radz, bym zapewnia sobie dochody i od tych doradcw
odwouj si do Boga.
8
9
4. Daleko wiksz ni dawniej, mam teraz, zdaje mi si, lito dla ubogich, bardzo nad nimi
bolej i pragn mocno zaradzi ich ndzy, tak i gdybym moga, oddaabym im wszystk
moj odzie. adnego do nich wstrtu nie czuj, cho przestaj z nimi i rkoma ich dotykam;
jasno w tym widz nowy dar od Boga, bo dawniej, cho dla mioci Jego dawaam jamun,
ale tego przyrodzonego uczucia litoci nie miaam. Bardzo wyran w tym wzgldzie czuj w
sobie popraw.
5. Podobnie i w znoszeniu krzywdzcych sdw i szemra - a bywa ich wiele i z wielk ujm
dla mnie - widz znaczny w sobie postp. Takie, zdaje mi si, robi one na mnie wraenie,
jak gdybym bya niepojtna i nic nie rozumiaa i prawie zawsze uznaj, e obmawiajcy mnie
maj suszno. Ale tak mao mi to obchodzi, e nie widz nawet, co bym tu moga
ofiarowa Bogu, wiedzc z dowiadczenia, jak wielk korzy dusza moja z tego odnosi.
Uwaam wic takich raczej za dobroczycw moich. Wszelka uraza do nich znika we mnie
bez ladu, jak tylko uklkn na modlitw. W pierwszej chwili, gdy takie rzeczy sysz, troch
mi to sprawia przykro, ale bez niepokoju, ni wzburzenia. Gdy za widz, jak nieraz to
bywa, e kto mnie auje, wtedy szczerze mwic, w duchu si miej, bo wszystkie
przykroci tego ycia tak maej s wagi, e nie ma czego si martwi. Wszystko to
przedstawia mi si jakby sen, po ktrym, za przebudzeniem, nic nie pozostanie.
6. Daje mi Bg ywsze podanie, silniejszy pocig do samotnoci, o wiele wiksze - jak

mwiam - oderwanie si od wszystkiego, za spraw tych widze, w ktrych poznaam to, co
jest wszystkim. Chociabym opucia wszystkich przyjaci i przyjaciki i powinowatych, nie
odczuwam braku, bo wszystko to tylko czsteczki; owszem, pokrewiestwa wszelkie mocno
mi nu. Bylebym o jedn odrobink lepiej moga suy Bogu, gotowam opuci ich
wszystkich z wszelk swobod ducha i z przyjemnoci. Tak bdc usposobiona, znajduj
pokj we wszystkim.
7. Niektre rzeczy, ktre zostay mi objawione na modlitwie sposobem rady albo przestrogi,
okazay si w skutkach zupenie prawdziwe. Tak wic, ze strony Boga - i z coraz wikszej
hojnoci ask Jego - odczuwam w sobie wielki postp ku lepszemu. Z mojej strony jednak
widz siebie w Jego subie daleko gorsz, bo daleko wicej otrzymywaam pociech, ktre
mi Pan dawa, chocia czsto daje mi i wielkie cierpienia. Pokuty czyni bardzo mao; czci,
cho czsto wbrew woli mojej, doznaj wiele. Sowem, widz, e yj w rozkoszach, a nie w
pokucie. Niechaj Bg wedug swej woli temu zaradzi.
Klasztor w. Jzefa w Awili, 1563.
1. Dziewi miesicy, mniej lub wicej, upyno od czasu, jak napisaam to, co wyej. Od
tego czasu a dotd nie cofnam si do tych ask, ktre mi Pan uczyni; zdaje mi si,
owszem, e nowych dostpiam, mianowicie aski swobody ducha o wiele wikszej, ni
przedtem miaam. Dawniej bowiem zdawao mi si, e nie mog si oby bez drugich i
wielk ufno pokadaam w pomocy od wiata. Teraz zrozumiaam jasno, e wszystko to
jest jak odygi suchej trzciny, na ktrych nie mona si oprze bezpiecznie, bo ami si, gdy
je przygniecie brzemi przeciwiestwa lub sdw nieprzychylnych. I tak z wasnego
dowiadczenia przekonaam si, e jeden tylko jest prawdziwy sposb uchronienia si
upadku, to jest, oprze si na krzyu i ufa w Tym, ktry da si do niego przybi. On sam
tylko, przekonaam si, jest przyjacielem prawdziwym i na Nim polegajc, czuj w sobie moc
i pewno tak, i zdoaabym czoo stawi caemu wiatu, przeciwko mnie powstajcemu,
byleby On mnie nie opuci.
2. Przedtem lubiam bardzo i pragnam yczliwoci u ludzi. Odtd zrozumiaam t prawd

tak jasn, nic ju o to nie dbam, owszem, rzec mog, przyja ludzka poniekd mi ciy, z
9
10
wyjtkiem tych, przed ktrymi otwieram dusz moj, albo tych, ktrym mam nadziej by
pomocn do postpu w cnocie. Tamtych yczliwoci pragn, aby mi znosili, tych drugich
dlatego, aby majc dla mnie przychylno, atwiej uwierzyli temu, co im mwi o marnoci
wszystkich rzeczy ziemskich.
3. W niemaych utrapieniach, przeladowaniach i przeciwiestwach, jakie miaam do

zniesienia w cigu tych miesicy Bg mi dodawa wielkiej odwagi, tym wikszej, im wiksza
na mnie uderzaa burza, tak i zgoa mi si nie przykrzyo cierpie. I dla tych, ktrzy le o
mnie mwili, nie tylko nie czuam urazy, ale owszem, wicej jeszcze za to ich kochaam. Nie
wiem jak si to stao, ala by to widocznie szczeglny dar z rki Paskiej.
4. Z usposobienia mego, gdy czego pragn, zwykam pragn gwatownie; teraz wszystkie
pragnienia moje tak s spokojne, e gdy ktre si speni, nie czuj nawet, bym si z tego
cieszya. Wszelkie przykroci czy przyjemnoci z wyjtkiem rzeczy tyczcych si modlitwy,
tak mi s obojtne, jak gdybym bya bez czucia i w takim stanie pozostaj caymi dniami.
5. Zapay, ktre nieraz na mnie przychodz i pobudzaj mnie do zadawania sobie pokuty, s
silne nad wyraz. I chocia wtedy czyni jak pokut, tak mao, przy tym gorcym pragnieniu,
j czuj, e nieraz - a raczej zawsze - wydaje mi si raczej jakby szczegln rozkosz. Tylko
e bdc bardzo schorza, mao mog zadawa sobie umartwie.
6. Konieczno jedzenia jest dla mnie czsto wielkim, obecnie nawet wprost nieznonym
cierpieniem, zwaszcza gdy jestem na modlitwie. Snad musi ono by wielkie, kiedy mi
przywodzi do gorzkiego paczu i jakby mimowolnie wybucham gonym narzekaniem, co
skdind wcale nie jest moim obyczajem. Chocia wielkie w yciu moim wycierpiaam
utrapienia, nie pamitam, bym kiedy pozwolia sobie na sowo skargi, pod tym wzgldem nic
nie ma we mnie kobiecego i serce mam mne.
7. Bardzo pragn, gorcej ni kiedykolwiek przedtem, by znalazo si jak najwicej dusz,

zwaszcza midzy uczonymi, ktre by z zupenym oderwaniem si od wiata Bogu suyy i
do niczego z tych rzeczy ziemskich si nie przywizyway - wiem, e wszystko to marno.
Widz i czuj wielkie potrzeby Kocioa i tak mi one ci na sercu, e dziecistwem mi si
wydaje, martwi si i trapi o co innego. Nie przestaj te poleca takich dusz Bogu, bo
widz to jasno, e jeden m doskonay i prawdziw mioci Boga kochajcy, wicej moe
przynie poytku ni wielu ozibych.
8. W rzeczach wiary o wiele wiksze, zdaje mi si, czuj w sobie umocnienie. Czuj, e
mogabym sama jedna stawi czoo wszystkim luteranom i wytkn im na oczy ich bdy.
Bardzo mi boli zguba tylu dusz. Wielu widz na lepsz drog nawrconych i nie mog nie
uzna, e spodobao si Bogu nawrci ich przeze mnie. Widz take i czuj, e z Jego aski
i dobroci, moja dusza z kadym dniem ronie coraz wyej w Jego mioci.
9. Chociabym rozmylnie chciaa unosi si prn chwa, sdz, e nie potrafiabym i nie
rozumiem, jakim sposobem mogaby powsta we mnie myl, by ktrakolwiek z tych cnt bya
wasnym moim nabytkiem. Do niedawna bowiem przez dugie lata widziaam siebie bez
adnej cnoty i dzi jeszcze z mojej strony nic nie czyni innego, jeno bior aski, a nie su
wiernie i jestem najniepoyteczniejszym stworzeniem na wiecie. Szczerze mwic, nieraz
zastanawiam si nad tym, jak wszyscy wkoo mnie postpuj w dobrym, tylko ja jedna sama
z siebie zawsze jestem do niczego. Nie jest to, upewniam, adna pokora, tylko sama
prawda. Kiedy te widz siebie tak niepoyteczn i adnego postpu nie czynic, nieraz
przychodzi mi myl i obawa, czy nie ulegam jakiemu oszukaniu.
Tylko, e widz take jasno, e te korzyci duchowe jedyne swe rdo maj w tych
objawieniach i zachwyceniach - w ktrych nic nie ma ze mnie; nie przyczyniam si te wicej
10
11
do ich otrzymania, co guchy pie i to mi ubezpiecza, i uspokaja. - Oddaj si w rce Boga i

polegam na moich pragnieniach, bo wiem pewno, e nic innego nie maj na celu, jeno
umrze dla Niego, pracowa i cierpie dla Niego bez wytchnienia, cokolwiek by przyj
miao.
10. Bywaj dni, e ustawicznie przychodz mi na myl sowa w. Pawa - cho bez wtpienia
we mnie tak nie jest. - Zdaje mi si, e nie ja yj, nie ja mwi, nie ja chc, ale yje we mnie
Ten, ktry mn rzdzi i daje si. I chodz jakbym wysza z siebie i samo ycie
niewypowiedzianym jest dla mnie cierpieniem. Nie ma te wikszego dowodu mojej
gotowoci na wszelk sub Jego, nad to, e tyle cierpic nad tym yciem, ktre mnie
rozdziela od Niego, pragn jednak y dla Jego mioci. Chciaabym tylko, by to ycie byo
pene cikich utrapie i przeladowa; i kiedy ju niezdolna jestem do pomnaania si w
doskonaoci, nieche przynajmniej bd zdolna do cierpienia. Wszelkie te cierpienia, jakie
s na wiecie, chtnie bym zniosa za jeden najmniejszy stopie zasugi, to jest,
doskonalszego speniania Jego woli.
11. Z wszystkiego, cokolwiek syszaam na modlitwie, chociaby dwa lata naprzd, nie ma
ani jednego punktu, ktry by si rzeczywicie nie speni. A tak s wielkie te rzeczy, ktre
widz i sysz o wielmonociach Boga, o dziwnych sposobach, jakimi wszystko rozrzdza i
do skutku doprowadza, e ile razy zaczn si nad tym zastanawia, prawie zawsze ustaje mi
rozum, jak czowiekowi, ktry patrzy na rzeczy o wiele przewyszajce pojcie jego, i
wpadam w stan gbokiego skupienia.
12. Niech tylko Bg mi strzee od Jego obrazy! Nieraz bowiem przeraenie mi ogarnia,
gdy wspomn, jako wielkie On o mnie ma staranie, a ja z mojej strony prawie w niczym si
do tego nie przyczyniam, bo nim te aski otrzymaam, byam przepaci grzechw i zoci i
zdawao mi si, e nie jest w mojej mocy od nich si powstrzyma. I dlatego chciaabym, aby
wszyscy wiedzieli o tych moich zociach, by lepiej std poznali, jak wielka jest moc Boga.
Niech bdzie pochwalony na wieki wieczne, amen.
13. Pierwsza cz sprawozdania niniejszego nie jest pisana moj rk, jak druga, ale j
ustnie opowiadaam spowiednikowi, a on, nic nie opuszczajc i nic nie dodajc, swoj rk j
spisa. By to m wysoce duchowy i uczony teolog - jemu wyznawaam wszystkie sprawy
mej duszy - a on naradza si w tych sprawach z innymi uczonymi, midzy ktrymi by i
Ojciec Mancio. Niczego w wewntrznych przejciach moich nie znaleli, co by si nie
zgadzao cakowicie z Pismem witym. Odtd ju jestem spokojna, lubo rozumiem dobrze,
e dopki Bg mi prowadzi t drog, nie wolno mi koniecznie w niczym ufa samej sobie,
za czym te zawsze wyznaj wszystko, cho mi to duo kosztuje.
Prosz waszej mioci, eby wszystko to pozostao pod sekretem spowiedzi, jak o to usilnie
prosiam.
Sewilla, na przeomie 1575 i 1576.
1. Zakonnica, ktra to pisze, przyja habit lat temu czterdzieci. Od pierwszego roku swego
powoania pocza rozmyla o Mce Chrystusa Pana, rozwaajc po kolei jej tajemnice po
kilka razy dziennie i zastanawiajc si przy tym nad swymi grzechami. O rzeczach, ktre by
wychodziy nad zwyky porzdek przyrodzony, nigdy nie mylaa, zapatrywaa si tylko na
stworzenia, albo na takie rzeczy, ktre jej przypominay, jak prdko wszystko si koczy. W
takim stanie przeya okoo dwudziestu i dwch lat, wielkie wci cierpic oschoci. A nigdy
jej ani w myli nie powstao, pragn czego wicej, bo za tak poczytywaa siebie, e i
pomyle o Bogu nie bya warta.
11
12
2. Bdzie temu jakoby osiemnacie lat (na dwa albo trzy lata) przed podjciem sprawy
pierwszego klasztoru Karmelitanek Bosych, ktry zaoya w Awili, jak zaczo si jej
zdawa, e syszy nieraz kogo wewntrznie do niej mwicego i e widzi pewne widzenia i
objawienia. Oczyma ciaa nigdy nic nie widziaa, obrazy za, jakie jej si w tych widzeniach
wewntrznych przedstawiay, po najwikszej czci przemijay szybko jak byskawica. Tak
jednak gbokie i trwae pozostawiay po sobie wraenie i wiksze sprawiay w niej skutki, jak
gdyby je ogldaa oczyma cielesnymi.
3. Bya te tak nadmiernie lkliwego usposobienia, e nieraz i w biay dzie baa si

zostawa sama. Nie mogc za, jakkolwiek o to si staraa, zapobiec tym widzeniom i od
nich si uchyli, bardzo tym si drczya, z obawy czy nie ma w tym jakiej zdrady diabelskiej.
Pocza tedy szuka na to rady i pomocy u mw duchownych z Towarzystwa
Jezusowego, midzy innymi byli to: O. Araoz, ktry bdc Komisarzem Towarzystwa, bawi
jaki czas w tych stronach, O. Franciszek - byy ksi Gandii, z ktrym rozmawiaa dwa
razy; Gil Gonzalez, prowincja - obecnie powoany do Rzymu na asystenta; take obecny
prowincja Kastylii, cho z tym mniej miaa stycznoci; Baltasar Alvarez, obecnie Rektor w
Salamance, ktry w tym czasie cae sze lat j spowiada; obecny Rektor w Cuenca,
nazwiskiem Salazar; Rektor w Segowii, Santander; Rektor w Burgos, nazwiskiem Ripalda,
ktry dowiedziawszy si o tych rzeczach zrazu le by o niej uprzedzony, dopki jej potem
sam nie wysucha; doktor Pablo Hernandez w Toledo, konsultor Inkwizycji; byy Rektor w
Awili, nazwiskiem Ordoez. I inni jeszcze, ktrzy jej si zdawali wiadomi rzeczy duchowych,
a do ktrych si udawaa, poniewa znajdowali si w miejscach, w ktrych przebywaa
chwilowo dla nowych fundacji.
4. Z Ojcem Piotrem z Alkantary duo rozmawiaa, i on to gwnie przyczyni si do tego, e w

kocu uznano, i dziaa w niej duch dobry.
5. Przez sze lat przeszo wystawiano j na cikie prby, a ona zami si zalewaa i
gboko bya strapiona. Im wicej jednak mnoyo si prb, tym czstsze miewaa
zawieszenia i zachwycenia na modlitwie i nawet poza ni. Wiele modlitw zanoszono do
Boga, wiele Mszy witych ofiarowano, aby Pan raczy j na inn drog wprowadzi, bo
niezmiernie wielka boja j udrczaa w chwilach, kiedy nie bya na modlitwie. We
wszystkim, co si odnosi do powyszego postpu duszy, wielka si w niej okazywaa
odmiana na lepsze, a przy tym ani ladu prnej chluby, ani nawet pokusy do unoszenia si
prnoci lub pych. Owszem, raczej wstydzia si tych rzeczy i rumienia si na myl, e
ludzie o nich wiedz. Z nikim te o tych rzeczach nie mwia; a i przed spowiednikiem ciej
jej byo te przejcia swoje wyznawa, ni gdyby to byy grzechy, bo zawsze jej si zdawao,
e j wymiewa bd i e poczytaj to wszystko za czcze mrzonki kobiece.
6. Bdzie temu moe lat trzydzieci, jak przyby do miasta tego Salamanki, ktry by
Inkwizytorem, zdaje mi si w Toledo. Ona postaraa si o posuchanie u niego, dla
wikszego swego uspokojenia. Zdaa mu spraw o wszystkim. On, wysuchawszy jej,
oznajmi, e nie jest to sprawa, ktra by naleaa do jego urzdu inkwizytorskiego, skoro
wszystko to, co ona widzi i syszy, utwierdza j coraz bardziej w wierze katolickiej, w ktrej
zawsze trwaa niewzruszona, ywic przy tym najgortsze pragnienia chway Boej i dobra
dusz, dla ktrych i dla kadej z osobna, tysic razy daaby swe ycie. Widzc j tak znkan,
poradzi jej, by si udaa do Magistra w Awili, ma w rzeczach modlitwy wewntrznej bardzo
dowiadczonego; by jemu opisaa wszystko, a co on jej odpowie, na tym bdzie moga
spokojnie polega. Usuchaa tej rady i spisaa grzechy i cae swoje ycie. Odpowied bya
bardzo pocieszajca i uspokajajca. Sprawozdanie to tak byo napisane, e wszyscy
teologowie - spowiednicy jej - ktrzy je czytali, znaleli w nim wiele poytecznych uwag o
rzeczach duchowych. Skutkiem czego zalecili jej, by je daa przepisa i uoya drug
ksieczk z podobnymi radami i przestrogami dla swoich crek, ktrych bya przeorysz.
12
13
7. Z tym wszystkim jednak od czasu do czasu jeszcze si w niej odzyway dawne jej obawy.
Nieraz jeszcze przychodzio jej na myl, e i ludzie wysoko duchowni tak samo mog si
myli jak ona. Oznajmia spowiednikowi pragnienia zasignicia zdania najznakomitszych
uczonych i teologw, chociaby nie bardzo oddanych modlitwie; bo o to jedno tylko jej
chodzio, by si upewnia, czy to, co w niej si dzieje, zgadza si z Pismem witym.
Chwilami znowu pociech i uspokojenie znajdowaa w tym przewiadczeniu, e cho sama
dla grzechw swoich zasuya na to, by staa si pastw zmamie zego ducha, jednak by
nie moe, by Pan tylu ludziom dobrym i cnotliwym, szczerze pragncym ukaza jej prawd,
dopuszcza bdzi i utwierdza j w bdzie.
8. W tym wic zamiarze gruntowniejszego owiecenia i upewnienia si, pocza si zwraca

do ojcw Zakonu w. Dominika, przed ktrymi ju przedtem nieraz si spowiadaa. Ci,
ktrych si potem radzia, byli nastpujcy: o. Vicente Barrn, naonczas konsultator
Inkwizycji, ktry j przez ptora roku spowiada w Toledo. By to wielki teolog. Uspokoi j
zupenie, e skoro nie obraa Boga i skoro uznaje siebie grzeszn, nie ma si czego lka.
Radzia si dalej: O. Magistra Dominika Baeza, konsultatora w. Oficjum, w Valladolid;
spowiada j przez sze lat, i zawsze te, ile razy zdarzya si potrzeba, znosia si z nim
listownie. O. Magistra Chavesa. O. Pedra Ibaeza, ktry by lektorem w Awili i wielkim
uczonym. Innego te dominikanina, o. Garcia de Toledo. O Magistra Bartolome de Medina,
profesora w Salamance, o ktrym wiedziaa, e z tego, co sysza o niej, le by dla niej
usposobiony. Wnosia zatem, e on, tak mao j wac, pewniej ni kto inny nie bdzie jej
oszczdza i powie jej, czy jest w bdzie (byo to dwa lata temu, albo nieco dawniej).
Uprosia go, by sucha jej spowiedzi, przez czas jej pobytu tame. Zdaa mu
najdokadniejsz spraw o wszystkim i to samo, aby lepiej zrozumia, podaa mu na pimie.
Po tym wszystkim, on take, tak samo i wicej ni inni, kaza jej by spokojn i od tego czasu
pozosta najlepszym jej przyjacielem. Bawic w Valladolid jaki czas dla zaoenia nowego
klasztoru, spowiadaa si u Ojca Felipe de Meneses, ktry wwczas by Rektorem
miejscowego Kolegium w. Grzegorza, i przedtem ju, usyszawszy o tych rzeczach,
przyjeda do Awili dla rozmwienia si z ni, w tym najyczliwszym zamiarze, e jeli si
przekona, i ona jest w bdzie, owieci j, a w przeciwnym razie bdzie jej broni przeciwko
wszelkim szemraniom. By te z jej stanu zupenie zadowolony. W szczeglnoci te
zasigaa rady Prowincjaa Zakonu w. Dominika, nazwiskiem Salinas, ma wysoko
duchowego, i drugiego teologa, ktry jest obecnie w Segowii, o. Diego de Yanguas.
9. Spotykaa si z innymi, do czego w cigu tylu lat, zwaszcza gdy z powodu fundacji tak
czsto zmieniaa miejsce, koniecznoci, nieraz i strachem, bya zmuszon. Przebya prb
niemao, bo kady chcia na swj sposb j owieci i usilnie w ni wmawia to, co wmwi w
siebie.
10. Zawsze bya i jest ulega temu, co uczy w. wiara katolicka, i gwnym celem jej modlitwy
i modlitwy sistr w domach przez ni zaoonych, jest rozszerzenie wiary i wzrost jej Zakonu.
Tym, ktrzy w widzeniach jej upatrywali spraw ducha zego, odpowiadaa, e gdyby ktre z
tych widze nakaniao j do rzeczy przeciwnych wierze katolickiej i przykazaniom Boym,
nie potrzebowaaby szuka i zasiga zdania uczonych, ani w dalsze prby si wdawa, ale
sama widziaaby od razu, e to sprawa diabelska.
11. Nigdy niczego nie uczynia, opierajc si na tym jedynie, co jej byo objawione na
modlitwie. Owszem, jeli kiedy spowiednicy kazali jej uczyni rzecz tym objawieniom
przeciwn, natychmiast speniaa ten rozkaz i zawsze im zdawaa spraw z wszystkiego.
Nigdy - choby j upewniano, e tak jest - nie miaa tak stanowczego przekonania i wiary w
to, e widzenia jej s od Boga, iby gotowa bya przysic na to, chocia ze skutkw i wielkich
ask, jakich w niektrych rzeczach std doznawaa, wniosa, e dziaa w niej duch dobry. Nad
wszystko jednak pragna postpu w cnotach; i to samo zaleca zakonnicom swoim,
13
14
powtarzajc im czsto, e kto bdzie wicej pokorny i umartwiony ten bdzie wicej
duchowy.
12. Wszystko to, co tu powiedziane i napisane, podaa na pimie O.Magistrowi Dominikowi

Baezowi mieszkajcemu w Valladolid, z ktrym najduej si znosia i dotd si znosi. O.
Baez przedstawi jej pismo witemu Oficjum w Madrycie, jak j o tym uprzedza. We
wszystkim poddaje si wierze katolickiej i Kocioowi. Nikt jej tych widze nie poczyta za
win, bo s to rzeczy wysze nad mono czowieka, a rzeczy niepodobnych Pan od nas
nie da.
13. e te sprawy wewntrzne takiego nabray rozgosu, poszo to std, e ona, bdc w
cigej obawie, radzia si kogo moga, a ci znowu powiadali to drugim. Byo to dla niej nad
wyraz dotkliwym udrczeniem i krzyem i kosztowao j wiele ez; nie przez pokor, ale z
tego powodu, e brzydzia si zawsze urojeniami niewiecimi. Wystrzegaa si bardzo
poddania si pod kierunek takich, o ktrych wiedziaa albo domylaa si, e bezwarunkowo
uznaj wewntrzne przejcia jej za dziaanie ducha Boego, zaraz jej przychodzia obawa,
e moe ich oboje diabe w pole wyprowadzi. Ochotnie powierzaa dusz swoj takiemu,
ktry okazywa wahanie si i niepewno w tym wzgldzie; cho przy tym jednak przykro jej
byo, gdy ktry - dla wyprbowania jej - zupene dla tych rzeczy okazywa lekcewaenie, bo z
pewnych wzgldw rzeczy te miay w jej oczach wyran cech pochodzenia od Boga.
Dlatego te, jak trudno jej byo zupen da wiar tym, ktrzy je bezwarunkowo uznawali za
objawienia Boe, tak rwnie niechtna bya, gdy kto, za rozpatrzeniem sprawy, tak
stanowczo je odrzuca. Rozumiejc dobrze, e w tych widzeniach moe by zudzenie,
zawsze si obawiaa moliwego niebezpieczestwa i nigdy si zupenie upewni nie moga.
Staraa si wedug monoci w niczym nie obrazi Boga i zawsze we wszystkim by
posuszn. Ufaa, e pod t podwjn obron, chociaby te rzeczy byy spraw zego ducha,
to jednak przy pomocy boskiej bdzie od zdrad jego bezpieczna.
14. Od czasu, jak zacza otrzymywa te objawy nadprzyrodzone, duch jej zawsze si
skania do szukania rzeczy doskonalszych; miaa przy tym wielkie, prawie ustawiczne
pragnienie cierpienia. W przeladowaniach - ktrych przebya wiele - znajdowaa dla siebie
pociech, szczegln czujc w sobie mio ku tym, ktrzy j przeladowali i gorce
pragnienie ubstwa i samotnoci i wyzwolenia z tego wygnania, a ogldania Boga. Takie i
inne tym podobne widzc w sobie skutki, pocza si uspokaja, bo zdawao si jej, e duch,
ktry takie cnoty w niej sprawia, chyba nie moe by zym. Podobnie i ci, ktrzy mieli piecz
o jej dusz, w tym mniemaniu j utwierdzali, nie w tym zamiarze, by zarzucia wszelk
boja, ale aby miaa ulg w wielkim utrapieniu. Nigdy duch nie podawa jej tej myli, by
miaa zatai cokolwiek bd; zawsze j pobudza do tego, by bya posuszn we wszystkim.
15. Oczyma ciaa, jak ju powiedziano, nigdy nic nie widziaa; widzenia jej tak byy czysto
duchowe i tak nieuchwytne, e nieraz w pocztkach zdaway si jej urojeniem; czasem
znowu przypuszczenie to uwaaa za niepodobne. Tak samo nie syszaa adnych sw
zewntrznych z wyjtkiem dwch wypadkw, ale wtedy nie rozumiaa nic z tego, co syszaa.
16. Widzenia te nie byy objawem ustawicznym. Najczciej przychodziy jej w chwili jakiej
potrzeby, jak na przykad jednego razu, gdy przez kilka dni z rzdu cierpiaa nieznone mki
wewntrzne i znkanie duszy, pochodzce z obawy, czy nie jest pod moc zudy diabelskiej,
jak o tym szeroko napisaa we wspomnianym wyej Sprawozdaniu. Tak jawne bowiem byy
jej grzechy i ona tak bya pod wraeniem strachu, ktry j przenika, e pomina wszelki
wzgld na swoj saw. W tym stanie udrczenia tak wielkiego, e nie ma wyrazu na jego
okrelenie, gdy usyszaa we wntrzu swoim tylko te sowa: Jam jest, nie bj si, taki do
duszy jej wrci pokj, odwaga i ufno, e sama poj nie moga, skd takie wielkie dobro
jej przyszo. I aden spowiednik ani aden teolog, ani caa gromada uczonych z wielk
obfitoci sw i dowodze, nie zdoaliby sprawi w niej tego pokoju i tego uciszenia, jakie od
14
15
tego jednego sowa w jednej chwili w ni wstpiy. Podobnie i w wielu innych zdarzeniach
widzenia takie j umacniay. Gdyby nie to, nie wytrzymaaby adn miar tak srogich
utrapie, przeciwiestw i chorb rozlicznych - ktre jeszcze dotd cierpi, cho w mniejszym
stopniu - bo nie ma u niej dnia bez jakiego, w tym lub owym rodzaju, cierpienia. Bywaj one
wiksze lub mniejsze, ale zawsze jej zwykym stanem s cige boleci, ktre gdy wstpia
do klasztoru, sroej jeszcze ni przedtem j nkaj.
17. aski, jakie Pan jej czyni, prdko jej wychodz z pamici, cho wspomina na nie czsto,
nigdy jednak nie zdoa duej si nad nimi zatrzyma, jak si zatrzymuje nad swymi
grzechami, ktre zawsze j drcz i prawie bez przerwy stoj jej w oczach, jak boto
cuchnce. Pokusy do prnej chway nigdy nie dowiadcza, zapewne wskutek tego, e tyle
nagrzeszya i tak mao Bogu suya.
18. Nigdy w swej duszy nie miaa zamiowania i przekonania, jak tylko do tego, co jest
skromne i czyste. Nigdy jej przy tym nie opuszcza gboka boja Pana Boga naszego, by
Go w czym nie obrazia, by w kadym zdarzeniu czynia wol Jego: o to Go baga
ustawicznie. I takie jest w niej stanowcze postanowienie, by nie odstpi w niczym od woli
Boej i ochotna gotowo do spenienia jej we wszystkim, e nie ma rzeczy tak trudnej, ktrej
by si nie podja i nie wykonaa, skoro tylko kierujcy jej dusz - spowiednicy lub przeoeni
- upewni j, e doskonalej przez ni moe usuy Panu.
19. Ufna w bosk askawo, pomija wszelki wzgld na sam siebie i na wasny poytek - jak
gdyby nie czekaa jej adna od Pana nagroda - tak przynajmniej jej si zdaje, o ile j
rozumiej jej spowiednicy. Co tu spisaa na tej karcie, wszystko to jest prawd, jak to
stwierdzi mog sami jej spowiednicy i inni, ktrzy od dwudziestu lat a do tej chwili
zajmowali si jej dusz. Prawie ustawicznie czua si pobudzona w duchu do wysawiania
Pana, i chciaaby, eby wszystek wiat pozna Go i chwali, choby miaa to kupi najcisz
z samej siebie ofiar. Std rodzi si w niej dza zbawienia dusz; a widzc, jaka jest ndza
wszystkich rzeczy tego wiata - i o ile wysza jest cena rzeczy wewntrznych - przysza tym
samym do wzgardzenia wiatem i wszystkim, co wraz z wiatem przemija.
20. Co do sposobu jej widze, o ktry Wasza Mio zapytujesz, jest on taki, e nic si nie
widzi, ani zewntrznie ani wewntrznie, bo nie jest to widzenie przez wyobrani. Ale cho
si nie widzi, rozumie jednak dusza, kto si jej ukazuje i skd pochodzi i to nierwnie janiej
ni gdyby na oczy widziaa; nie przedstawia si tu tylko aden przedmiot poszczeglny. Jest
to tak, jak gdyby w ciemnym pokoju jedna osoba czua przy sobie drug. Nie widzi jej, bo
ciemno, ale wie z pewnoci i czuje jej obecno, tylko e porwnanie to niezupenie
odpowiada rzeczy, bo w przypuszczeniu powyszym, cho z powodu ciemnoci nie widzi si
tej osoby, to przecie inn drog, przez szmer, albo przez poprzednie jej poznanie mona
nabra przekonania o jej obecnoci. Tu za nic nie ma podobnego, ale bez adnego sowa,
zewntrznego czy wewntrznego, dusza czuje i poznaje z zupen jasnoci, kto jest przy
niej i z ktrej strony, a nieraz i rozumie, co chce jej oznajmi. Skd i jakim sposobem to
rozumie, tego nie wie, ale wie, e tak jest. I pki to widzenie trwa, nie moe go nie spostrzec,
gdy za przejdzie, choby si najusilniej staraa, nie zdoa go wznowi w sobie. Kade
bowiem takie wznowienie bdzie tylko tworem wyobrani, a nie rzeczywist obecnoci; i to
nie jest w jej mocy, podobnie jak wszelkie inne rzeczy nadprzyrodzone. Std te, komu Bg
czyni takie aski, ten nie moe nie uznawa swej nicoci i gbiej jeszcze ni przedtem bdzie
si upokarza. Jasno bowiem widzi, e jest to rzecz darmo dana, ktrej ani wywoa, ani gdy
przyjdzie, uchyli si od niej nie jest w stanie. Za czym rodzi si w nim tym gortsza mio i
pragnienie suenia Panu tak potnemu, ktry mocen jest czyni rzeczy takie, jakich my tu
na ziemi ani poj nie zdoamy, i jakich aden umys, choby najgbszego teologa, nie
dosignie.
Niech bdzie bogosawiony Ten, od ktrego s te dary, na wieki wieczne!
15
16
Sewilla, 1576.
1. Wewntrzne te rzeczy duchowe, z uwagi zwaszcza na krtkotrwao i szybkie ich

przemijanie, tak s trudne do wypowiedzenia, a jeszcze trudniejsze do wyraenia ich w
sposb dla drugich zrozumiay, e jeli posuszestwo nie przyjdzie mi w pomoc, to moje
pisanie wyda si bredzeniem, zwaszcza gdy mam mwi o rzeczach tak zawiych i trudnych.
Ale mniejsza o to, chobym i bredzia, bo rzecz wiadoma, e nieraz ju wiksze brednie
syszae ode mnie.
O to tylko bagam, by wasza mio pamita, e w tym wszystkim co tu napisz, nie mam
zgoa zamiaru podawa zdanie moje za niewtpliwe, bo moe by, e nie rozumiem tych
rzeczy. To jednak mog twierdzi z wszelk pewnoci, e niczego tu nie powiem, czego
bym w samej sobie czsto nie dowiadczya. Czy to rzeczy dobre czy ze, wasza mio to
osdzi i mnie swe zdanie oznajmi.
2. Sdz, e bdzie to po myli waszej mioci, gdy od razu zaczn mwi o rzeczach
nadprzyrodzonych, od pierwszego ich pocztku. Dary bowiem duchowe, jakie sami przy
pomocy Paskiej osign moemy, jako to: uczucia pobone, sodkie rozrzewnienia, zy i
rozmylania, s to rzeczy wiadome.
3. Pierwszy, jaki uczuam w sobie objaw modlitwy, jak mi si zdaje, nadprzyrodzonej (a

nadprzyrodzonym nazywam to, czego sami wasn prac ani pilnoci, chobymy si o to
starali, osign nie zdoamy, moemy tylko przysposobi si do tego i od tego
przygotowania ono zaley) jest to pewne skupienie wewntrzne, jakie dusza czuje w sobie.
W tym stanie przybywaj duszy jakoby inne zmysy wasne, podobne do zmysw
zewntrznych, ale od nich odrbne i za pomoc tych zmysw wewntrznych, dusza,
rzekby, usiuje uchyli si od gwaru onych zewntrznych. Nieraz nawet unosi je nad siebie i
chciaaby zamkn oczy i uszy, aby niczego nie widziay, nie syszay i nie rozumiay, jedno
to, czym ona w tej chwili jest zajta, to jest rozmow z Bogiem samym. aden tu zmys ani
wadza przyrodzona nie gubi si, wszystkie pozostaj czynne, ale na to, aby si napeniay
w Bogu. Komu Pan uyczy aski tego skupienia wewntrznego, ten atwo zrozumie, co
mwi. Kto tego daru sam nie zakosztowa, ten go i nie zrozumie, albo przynajmniej wiele
bdzie potrzeba sw i porwna, aby mu to wytumaczy.
4. Z tego skupienia powstaje niekiedy pewne uciszenie i pokj wewntrzny. W tym stanie
zdaje si duszy, e niczego ju jej nie brakuje; samo nawet mwienie, to jest modlitwa ustna
i rozmylania, j mczy; chciaaby tylko miowa, trwa to pewien czas, nieraz i duszy.
5. Z tego rodzaju modlitwy wynika zwykle pewne, jak je zowi upienie wadz; nie s one
wwczas tak pochonite ani tak zawieszone, iby mogo si to zwa zachwyceniem; nie jest
to take zupene zjednoczenie. Niekiedy, owszem i czsto, dusza czuje, e sama tylko wola
jest zjednoczona; czuje si to bardzo jasno, jasno mwi, o ile rzecz si tak przedstawia.
Dusza caa jest pena Boga i widzi zupen dla niej niemono zatrzymania si nad jakim
bd innym przedmiotem lub dziaaniem. Pozostae dwie wadze tymczasem zupen
zachowuj swobod do zaj i prac okoo suby Boej; sowem, id tu rka w rk Marta z
Mari. Pytaam Ojca Franciszka, czy nie jest to zudzenie, bo byam tym zdumiona, ale on
mi upewni, e to si zdarza czsto.
6. Zupenie co innego, gdy wszystkie wadze pogrone s w zjednoczeniu. Nic wwczas

dziaa nie mog. Rozum staje jakby przeraony. Wola miuje raczej ni rozumie, ale ani
tego, e miuje, ani tego, co czyni, sama nie rozumie, tak iby zdoaa w sowach to wyrazi.
Co do pamici, o ile mi si zdaje, wcale jej nie ma, ani myli adnej. Zmysy te wwczas nie
16
17
dziaaj, jakby zupenie odeszy, aby dusza tym obficiej moga si napawa tym, w czym si
rozkoszuje. Tak przynajmniej mnie si zdaje, e na t chwil zmysy zupenie si gubi; ale
przemija to prdko. Po skarbach pokory i innych cnt i witych pragnie, jakie w duszy
pozostaj, poznaje ona, jak wielkie dobro z t ask jej przyszo. Ale jak to si dzieje, tego
wyrazi niepodobna, bo chociaby dusza usiowaa zrozumie, nie zdoa tego ani poj, ani
wypowiedzie. Ta aska, jeli jest prawdziwa, zdaniem moim, jest najwiksz ze wszystkich
wielkich ask, jakie Pan udziela duszy na tej drodze duchowej.
7. Zachwycenie i zawieszenie jest to, jak sdz, jedno i to samo, tylko, e ja zwykle zowi to
zawieszeniem, nie chcc uywa wyrazu zachwycenie, ktry ma w sobie co
przeraajcego. Zawieszeniem prawdziwie zwa si moe i to zjednoczenie, o ktrym bya
mowa. Rnica midzy nim a zachwyceniem na tym polega, e to ostatnie duej trwa i
wicej daje si odczuwa zewntrznie, wstrzymuje oddech, mow odbiera, oczu otworzy
nie pozwala. Wszystko to wprawdzie bywa i w zjednoczeniu, ale tu objawia si to z wiksz
si. Ciepo przyrodzone nie wiem jak i dokd uchodzi i gdy zachwycenie jest wielkie, rce
stygn jakby zamroone, niekiedy sztywniej i wypraj si jak kody i cae ciao pozostaje
nieruchome w takiej postawie, stojcej czy klczcej, w jakiej zostao pochwycone. Dusza w
tak opywa rozkosz z ogldania tego, co Pan jej ukazuje, e jakby zapomina oywia ciao i
porzuca je jakby martwe. W nerwach tylko, gdy stan ten si przeduy, pozostaje uczucie
blu.
8. Zdaje mi si, e w tym stanie, Pan raczy dawa duszy wiksze zrozumienie tego, czym si
cieszy, ni w zjednoczeniu, najczciej te, w jednej chwili, odkrywaj si przed ni pewne
tajemnice Boskiego Majestatu Jego. Skutki tego pozostaj w niej wielkie: zapomnienie o
sobie samej i pragnienie gorce, by tak wielki Bg i Pan by poznany i uwielbiony od
wszystkich. Prawdziwe zachwycenie od Boga nie moe, jak sdz, nie pozostawi po sobie
w duszy wielkiego i jasnego poznania, e sama z siebie w niczym si do otrzymania takiej
aski przyczyni nie moga i e ndza jej i niewdziczno, nie zasuya na nie i Pan z samej
tylko dobroci swojej tak wielkie aski jej czyni. Rozkosz bowiem i sodko tak tu
nieporwnanie przewyszaj wszystko, cokolwiek moe by przyjemnego na tej ziemi, e
gdyby pami ywa tych rozkoszy potem si w niej nie zacieraa, wszelkie pociechy ziemskie
byyby dla niej tylko obrzydzeniem; i tak dochodzi do wzgardzenia wszystkimi rzeczami tego
wiata.
9. Midzy zachwyceniem a porwaniem taka jest rnica, e w zachwyceniu dusza stopniowo

umiera dla rzeczy zewntrznych, tracc zmysy i yjc tylko Bogu. Porwanie za przychodzi
z szybkoci byskawicy, od jednego objawienia, jakim Pan w boskiej wielmonoci swojej
przeniknie do jej wntrza, w jednej chwili porywa j, rzekby nad sam siebie, jak gdyby ju
wysza z ciaa. Potrzeba tu w pierwszych pocztkach niemaej odwagi, na takie zupene
oddanie si w rce Boga, aby j zanis, dokd zechce. Nim j bowiem Boski Majestat Jego
umieci w pokoju, tam gdzie postanowi j podnie (podnie, mwi, na to, aby ogldaa i
poznaa rzeczy wzniose), rzecz pewna, e trzeba naprzd, aby miaa stanowcz gotowo
umrze dla Niego. Biedna bowiem dusza nic tu nie wie, co to bdzie, i co si z ni stanie; tak
bywa przynajmniej z pocztku.
10. Cnoty po tej asce pozostaj w duszy jeszcze wiksze: gortsze pragnienia, janiejsze, z
gbsz bojani i arliwsz mioci poznanie potgi tego Boga wielkiego, ktry nie
pozostawiajc jej adnej wadzy nad sob, porywa j ca jako najwyszy Pan i wadca.
Czuje dusza w sobie al, i obrazia tak wieki Majestat i zdziwienie, jak to by mogo, e
miaa Go obrazi i wielk trosk o to, by nikt Go ju nie obraa, ale by wszyscy wielbili Go i
chwalili. Z tego snad rda, jak sdz, pyn owe wielkie nieugaszone pragnienia
zbawienia dusz i przyczynienia si w czymkolwiek do ich zbawienia, aby Bg mia t chwa,
ktrej jest godzien.
17
18
11. Wzlot ducha, jest to co, co nie wiem, jak nazwa, wznoszcego si w gr z
najgbszego wntrza duszy. Na objanienie tego, jedno tu tylko przypomina mi si
porwnanie, ktre zamieciam w ksice wiadomej waszej mioci, gdzie s obszernie
opisane wszystkie te rodzaje modlitwy i inne jeszcze rzeczy; ale tak mam pami, e
wszystko zaraz zapominam. Dusza i duch, zdaje mi si, jest to jedno i to samo, tylko e,
podobnie jak ogie, gdy jest wielki, mocno ponie, tak i dusza, gdy od zjednoczenia z Bogiem
na ksztat wielkiego ognia si zapali, wypuszcza z siebie pomie i w gr si unosi, chocia
przy tym pozostaje na ziemi, jak on ogie, ktry, cho pomie z niego w gr si wzbija,
przecie palc si na dole, zawsze jest ogniem. W taki sposb, zdaje mi si, dusza wydaje z
siebie co tak szybkiego i delikatnego, co wzbija si w strefy grne i idzie kdy Pan chce.
Podobne to do wzlotu, dokadniej tego okreli niepodobna i nie wiem, jakim innym
porwnaniem mogabym to objani; to tylko wiem, e rzecz sama daje si czu bardzo
wyranie i nic jej powstrzyma nie zdoa.
12. Duch, jak biedna uwiziona ptaszyna, wyzwoli si, rzekby, z ndzy tej znikomoci i z
wizienia tego ciaa i ju nie krpowany wizami jego, swobodnie moe si napawa tym, co
Pan mu daje. Jest to rzecz tak wytworna i droga, co tu dusza poznaje i czuje, e niepodobna
jej przypuci, by mogo by w tym i w temu podobnym, jakie zudzenie. Pniej dopiero, gdy
aski te przemin, pozostaj obawy, ze wzgldu na wielk niegodno duszy, ktra dary
otrzymuje i zdaje si jej, e ma suszny powd do obawiania si wszystkiego. W gbi duszy
jednak czuje zawsze bezpieczno i otuch, ale tyle tylko, iby moga z tym y, a nie tyle,
by kiedy zaniechaa czuwania, aby nie ulec jakiemu oszukaniu.
13. Pdem ducha zowie pewne podanie, ktre czsto nagle, owszem, najczciej bez
uprzedniej modlitwy, powstaje w duszy, na samo wspomnienie o tym, e yje jeszcze daleko
od Boga, albo za samym usyszeniem jakiego sowa, ktre si do tego oddalenia odnosi.
Taka jest potga tego wspomnienia i z tak nieraz dziaa si, e w jednej chwili dusza
jakoby odchodzi od siebie. Jak gdy kto znienacka otrzyma jak bardzo bolesn wiadomo
o nieszczciu, jakiego si nie spodziewa, albo gdy go jaki strach nagy przerazi i od tego
przeraenia czy zmartwienia myl mu i rozum ustaje, i pozostaje cay jakby pogrony w
nieszczciu, tak i tu jest z dusz; tylko e tego znkania i blu jej przyczyna jest taka, i
widzi i czuje, e dobrze byoby dla niej umrze.
14. Zdaje si, e wszystko, co dusza w takiej chwili widzi i rozumie, jest tylko na zwikszenie
jej cierpienia i e Pan sam tak chce i zarzdza, by wszystka istno jej do niczego wicej nie
bya zdolna, by nawet nie moga pokrzepi si pamici na to, e to Jego wola, by jeszcze
ya. Czuje wkoo siebie takie osamotnienie i wyzucie z wszystkiego, jakiego adne sowa nie
zdoaj wyrazi; bo wszystek wiat i wszystkie rzeczy jego sprawiaj jej cierpienie i adna
rzecz stworzona jej nie pociesza. Pragnie tylko samego Stworzyciela i do posiadania Jego
tskni. Widzc za, e jest to rzecz niepodobn dopki nie umrze i e sama sobie mierci
zada nie moe, wic umiera z tego, e nie umiera. I to tak dalece, e prawdziwie wprawia j
to w stan grocy mierci; wwczas widzi siebie jakby zawieszon midzy niebem a ziemi
i sama nie wie, co pocz z sob. A Bg od czasu do czasu objawia jej promyk swojej
istnoci, aby lepiej widziaa, co traci na tym rozczeniu z Nim i to jej sprawia bl tak dziwnie
srogi, jakiemu aden wyraz nie dorwna. Nie ma bowiem takiego blu na tej ziemi, z tych
przynajmniej jakie ja wycierpiaam, ktry by z tym mg i w porwnanie. Od pgodzinnego
tylko takiego blu, wszystko ciao pozostaje stargane i nogi jakby ze staww wyrwane i rce
tak niesychanie zbolae, e i pira utrzyma nie zdoaj.
15. Tego wszystkiego dusza nie czuje, a gdy przeminie on zapa. Dopki on trwa, do jej
tego cierpienia, ktre znosi wewntrznie i pod wpywem jego nie czuaby, sdz,
najciszych katuszy zewntrznych. Przy tym jednak zachowuje wszystkie swoje zmysy:
moe mwi, moe nawet patrzy; chodzi tylko nie moe, bo j trzyma powalon wielki cios
mioci. Zapa ten, choby by tak gwatowny, iby czowiek umar od niego, o tyle tylko
18
19
przynosi poytek, o ile Bg sam go wznieci. Wtedy sprawia skutki wspaniae i wielk jest
korzyci dla duszy. Uczeni o nim jedni mwi tak, drudzy inaczej, aden go nie potpia.
Magister z Awili pisa mi, e to rzecz dobra i wita, to samo mwi wszyscy, a dusza
dobrze czuje, e jest to wielka aska od Pana. Ale gdyby to bardzo czsto si powtarzao, nie
na dugo starczyoby ycia.
16. Zwyczajnie zapa ten w takiej si formie objawia, e temu pragnieniu ogldania Boga
towarzyszy wielkie rozrzewnienie, obfito ez, tsknota za wyzwoleniem z tego wygnania.
Przy tym jednak dusza zachowuje swobod myli, i zdolna jest zastanowi si nad tym, e
taka jest wola Paska, aby jeszcze ya, wic tym si pociesza i ofiaruje Jemu t
konieczno zostania jeszcze przy yciu bagajc Go, by ono byo jedynie na Jego chwa. I
tak stan ten przechodzi.
17. Inny jeszcze, do czsty, sposb modlitwy, jest to pewnego rodzaju przeszycie. Dusza
wwczas prawdziwie czuje, jak gdyby jej kto strza serce, albo j ca na wskro
przeszywa. Bl z tego jest tak wielki, e nie moe si powstrzyma od jku, a przy tym
jednak tak sodki, e chciaaby, iby nigdy nie usta. Bl ten nie jest w zmysach i rana ona
nic nie ma w sobie materialnego. Dusza czuje go duchowo w swoim wntrzu, bez adnego
objawu blu na ciele. Ale e s to rzeczy, ktrych niepodobna objani inaczej, jeno za
pomoc porwna, dlatego uywam tu tych grubych tumacze, prawdziwie grubych w
porwnaniu z tym, co one maj oznacza. Inaczej jednak wyrazi tego nie potrafi. Z tego
wanie powodu uwaam, e nie s to rzeczy przydatne do opisw czy opowiada; kto tego
sam nie dowiadczy, ten niepodobna, by zrozumia, skd pochodzi i gdzie si ten bl mieci.
Cierpienia bowiem duchowe bardzo s rne od cierpie ziemskich. I tym sobie tumacz,
jak to dusze w czycu i w piekle wicej cierpi, ni my tu na ziemi przez porwnanie z tymi
cierpieniami cielesnymi poj i przedstawi sobie zdoamy.
18. Czasem znowu zdaje si, e ta rana mioci pochodzi z samego najgbszego wntrza
duszy. Skutki z niej wielkie. Zranienia tego, jeli Bg go nie da, wasnym, choby
najusilniejszym staraniem wywoa niepodobna, jak rwnie niepodobna uchyli si od
niego, gdy spodoba si Panu je zada. Jest to pewien rodzaj tsknoty do Boga, tak ywej i
gboko duchowej, e nie ma wyrazu na jej opisanie. Dusza wwczas, widzc, e
skrpowana ciaem, nie moe, tak jakby chciaa, cieszy si Bogiem, wielkie czuje do tego
ciaa obrzydzenie. Widzi w nim jakby mur przegrody, stojcy jej na drodze do uywania tego,
czym rozumie, e cieszy si sama w sobie, gdy ciao nie staje jej na przeszkodzie. Std
take widzi, jak wielk szkod wyrzdzi nam grzech Adama, e dusz nasz tej swobody
pozbawi.
19. Ten rodzaj modlitwy miaam pierwej jeszcze nim zaczy przychodzi na mnie te
zachwycenia i wielkie zapay, o ktrych mwiam. Zapomniaam jeszcze nadmieni, e te
wielkie zapay prawie nigdy si nie kocz bez zachwycenia i szczeglnego jakiego daru
askawoci Paskiej, ktrym Pan dusz pociesza i dodaje jej odwagi, aby ya dla Niego.
20. Wszystko, co tu powiedziaam, nie moe by przywidzeniem, a to dla rnych przyczyn,

o ktrych dugo byoby mwi, czy s to rzeczy dobre, czy nie. Pan to wie. Skutkw ich
jednak i postpu w dobrym, jakie one pozostawiaj w duszy, sdz, niepodobna nie uzna.
21. Osoby widz jasno jako wyrane osoby, tak jak wczoraj widziaam, e wasza mio
rozmawia z Prowincjaem, tylko e, jak ju mwiam, niczego nie widz ani nie sysz. Cho
jednak ani oczy ciaa, ani oczy duszy tych Osb nie widz, zupen mam pewno, e One
s przy mnie i gdy odejd, widz i czuj Ich nieobecno. Jak si to dzieje, tego nie wiem,
ale to dobrze wiem, e nie jest to urojenie; bo jakkolwiek bym potem usiowaa wyobrazi to
sobie na nowo, nie jest to w mojej mocy, cho prbowaam. I tak samo jest z innymi
zjawiskami, jakie w tych widzeniach zachodz, o ile je sama rozumiem, a sdz, e patrzc
19
20
na nie od tylu lat, dostatecznie mogam si o tym przekona, abym moga mwi z tak
pewnoci.
22. Prawda, i na to niech wasza mio raczy zwrci uwag, e co do Osoby, ktra sama
zawsze do mnie mwi, mog twierdzi, e tak mi si przedstawia, jak jest, o drugich
jednak tego twierdzi nie mog. Wiem dobrze, e jedna z nich osobno nigdy ze mn nie bya,
dlaczego, o tym si nie dowiedziaam i nigdy te w to si nie wdaj, bym miaa da czego
wicej nad to, co Bg mi uyczy zechce, bo zaraz mi przychodzi na myl, e mog przez to
diabu otworzy drog do oszukania mnie. Teraz rwnie nie miaabym o to prosi, bo mi
zawsze ta sama obawa wstrzymuje.
23. Pierwsza, zdaje mi si, daa mi niekiedy uczu obecno swoj, ale nie pamitajc ju
dokadnie, co i jak to byo, twierdzi tego nie miem. Wszystko, co tu napisaam, do tego ma
suy, by wasza mio mia szerokie pojcie, jak si to odbywa, cho nie wiem, czy to
mona wyrazi w takich sowach. Chocia Osoby te w taki sposb niewypowiedzianie dziwny
oznajmuj swoj obecno, kada osobno - dusza przecie poznaje tu i czuje, e jest to jeden
Bg. Nie pamitam, bym kiedy syszaa Pana mwicego do mnie, mwi bowiem zawsze
Jego Czowieczestwo i to ju z wszelk pewnoci twierdzi mog, e nie jest to urojenie.
24. Co do wody, o ktrej wasza mio mwisz, nic o niej nie wiem, ani rwnie nie
syszaam, w ktrym miejscu znajduje si raj ziemski. Jak ju mwiam, od tego poznania,
ktre mi Pan daje, uchyli si nie jest w mojej mocy i to poznaj, bo nie mog inaczej - ale
bym sama prosia Boskiego Majestatu Jego o objawienie mi jakiej tajemnicy, tego nigdy nie
uczyniam. Zdawaoby mi si bowiem zaraz, e to tylko moje przywidzenie i e zy duch mi
wyprowadzi w pole. Nigdy, dziki Bogu, nie miaam tej ciekawoci, bym pragna dowiedzie
si o rzeczach przede mn zakrytych i nic o to nie dbam, bym wiedziaa co wicej nad to,
co wiem. Do ju mi kosztowao utrapienia to, co syszaam bez przyczynienia si woli
mojej, chocia by to, jak sdz, sposb jakiego Pan uy dla mego zbawienia, widzc mi
tak ndzn. Dobrym bowiem takich nadzwyczajnych pobudek nie potrzeba, aby suyli
Boskiemu Jego Majestatowi.
25. Inny jeszcze rodzaj modlitwy przychodzi mi na pami, poprzedzajcy jeszcze ten
pierwszy, o ktrym mwiam. Jest to uczucie obecnoci Boej, ktre nie ma nic wsplnego z
widzeniem, a ktre kady, jak sdz, wyjwszy chyba w chwilach oschoci, atwo mie
moe, skoro tylko choby modlitw ustn pragnie poleci siebie boskiej askawoci Jego.
Daj Boe, bym z winy mojej nie utracia tak wielkich ask i niechaj On raczy mie nade mn
miosierdzie.
Palencja, 1581.
1. O, kt waszej przewielebnoci da poj ten pokj i uciszenie, w jakim obecnie jest moja
dusza pogrona! Czuje bowiem tak rado z tej pewnoci, e bdzie kiedy posiadaa
cakowicie Boga, i si jej zdaje, e dano jej ju posiadanie tego, cho jeszcze nie jest to
istotne uywanie. Jest tu podobnie jak gdyby komu dano wielkie bogactwa z dokumentami i
podpisem pewnym, e bdzie ich mg uywa i zbiera ich owoce od pewnego czasu. Do
tej chwili jednak, w ktrej obejmie te posiadoci, cieszy si tylko ich posiadaniem. W tej
wdzicznoci, jak jest dusza wwczas przejta, nie chciaaby nawet tego szczcia
uywa, bo wie, e na to nie zasuya, pragnie tylko suy Bogu, choby wrd
najwikszych cierpie. I nieraz odczuwa, e zbyt ma rzecz byoby suy wrd cierpie,
a do koca wiata temu Panu, ktry jej da takie posiadanie. W rzeczywistoci bowiem,
przynajmniej w znacznej czci, nie podlega ju, dusza w tym stanie bdca, tym
20
21
sabociom i ndzom ziemskim, ktrym przedtem ulegaa. Bo chocia wicej cierpi,

cierpienia te s raczej zewntrzne. Dusza za sama jest jakby w twierdzy warownej, w ktrej
nic nie zamc jej spokoju. Bezpieczestwo to jednak nie usuwa lku przed obraz Boga,
owszem, skania j do usunicia wszystkiego, co mogoby jej przeszkadza w Jego subie i
czyni j jeszcze wicej ostron. yje jednak w takim zapomnieniu o wasnej korzyci, i
zdaje si jej, jakoby stracia cz swego istnienia i yje w zupenym zapomnieniu o sobie. W
tym stanie wszystko czyni na chwa Boga, by si Jego wola spenia i by On by we
wszystkim uwielbiony.
2. Taki jest stan duszy. Co za do ciaa, to zdaje mi si, e wicej tu jest starania o nie i
mniej umartwienia w jedzeniu i w pokutach. Nie eby nie miaa tego pragnienia, lecz pragnie,
aby w czym innym wicej moga suy Bogu. Bo czsto jest dla niej wielk ofiar staranie o
potrzeby ciaa, nuy j i chwilowo ich zaniedbuje, lecz mimo tego nie czyni nic co by
osabiao ciao i idzie wiernie za tym, co jej Przeoeni rozkazuj. Moe i w tym pragnieniu o
swe zdrowie jest nieco wmieszanej mioci wasnej, lecz zdaje mi si, e o wiele wicej
sprawiao mi przyjemnoci i teraz by mi sprawio, gdybym moga czyni wicej pokut. Bo
wtedy zdawaoby mi si, e co czyni, e daj dobry przykad i nie czuabym tego blu
gorzkiego pyncego z tej myli, e w niczym Bogu nie su. Niech wasza przewielebno
rozway, co w tym wypadku lepiej czyni?
3. Widzenia wyobraeniowe ustay, lecz trwa cigle wizja intelektualna trzech Osb Boskich i
Czowieczestwa Pana Jezusa, co, zdaniem moim, jest rzecz bardzo wznios. I teraz
wiem, e te wizje, ktre miaam poprzednio, byy istotnie od Boga, bo przygotowyway dusz
do tego stanu, w ktrym si obecnie znajduje. Przez nie wanie podnis Bg mnie tak
ndzn i sab i wspomaga w miar potrzeby, a potem je usuwa. S one, zdaniem moim,
wielkiej wartoci, jeli tylko pochodz od Boga.
4. Sowa wewntrzne trwaj nadal i kiedy potrzeba, daje mi Pan pewne wskazwki. I ostatnio
nawet w Palencji, popeniabym wielki bd, cho nie grzeszny, gdyby mi Pan nie da
wskazwki.
5. Tsknoty i pragnienia nie maj takiej siy jak dawniej i chocia s wielkie, jednak wiksze
jest pragnienie duszy, by si spenia wola Boa i by we wszystkim bya wiksza Jego
chwaa. Poniewa za dusza rozumie dobrze, e Bg wie najlepiej, co by powinno i jest tak
oderwana od osobistych korzyci, uspokajaj si szybko te jej tsknoty i porywy i trac na
sile. Std rodzi si obawa, ktra mnie czasem przejmuje, cho nie ma w sobie tej udrki i
niepokoju, jak to bywao dawniej, e dusza jest ubezwadniona i ja nic nie czyni, bo mi na
pokuty nie pozwalaj. Pragnienia cierpie, mczestwa i widzenia Boga s sabe i zwykle ich
nie mam. Zdaje mi si, e yj tylko dla jedzenia i spania i nic nie cierpi. I myl o tym nie
drczy mnie, chyba rzadko. Boj si wic czy nie ulegam jakiemu zudzeniu. Nie sdz
jednak, by tak byo, bo mog rzec miao, nie ma we mnie adnego silniejszego
przywizania do jakiego stworzenia i do chway niebios, lecz pragn tylko kocha Boga. I to
pragnienie si nie zmniejsza, lecz wzrasta z drugim, by wszyscy ludzie Mu suyli.
6. Wicej mnie przeraa to, e nie odczuwam teraz tych wewntrznych, gwatownych uczu,
ktre mnie przedtem drczyy, gdy widziaam dusze idce na potpienie, albo gdy mylaam
o grzechach, ktrymi Bg jest obraany. Chocia samo pragnienie, by Go w niczym nie
obraano, nie zmniejszyo si wcale.
7. Niech wasza przewielebno zwrci na to uwag, e w tym wszystkim, co przechodz i co

przeszam dawniej, nic wicej nie mog uczyni, mogabym tylko lepiej suy Bogu, gdybym
nie bya tak ndzna. Lecz chobym si teraz nie wiem jak wysilaa na pragnienia mierci, na
tsknoty i porywy wewntrzne, na udrki na widok grzechw, na obrazy i trwogi, jakie
miaam przez tak dugie lata, e sdziam si by w bdzie, teraz nic z tego nie mog.
21
22
Dlatego te nie potrzebuj ju radzi si mw uczonych i zwierza si komu, lecz starczy

mi, e yj spokojnie i mog jeszcze co czyni. Mwiam o tym z kilku osobami, u ktrych i
dawniej zasigaam rady, jak z o. Dominikiem, z Magistrem z Mediny i z kilku z Towarzystwa
Jezusowego. Teraz ju skocz z tym, wyjawiajc to Waszej Przewielebnoci, do ktrego
mam wielkie zaufanie. Prosz dla mioci Boej, dobrze to rozway. Rwnie nie zostaa mi
odjta ta aska, przez ktr odczuwam, e dusze niektrych osb zmarych, bdcych ze
mn w bliskich stosunkach, s w niebie; natomiast o nieznajomych mi, nie mam tego wiata.
8. Do samotnoci, w ktrej si znajduj nie mona zastosowa sw: "Ten kto ssie piersi mej
matki. Ucieczka do Egiptu...
9. Pokj wewntrzny jest tak gboki, e sodycze czy przykroci nie maj prawie adnej siy,
by go zamci... Obecno trzech Osb Boskich jest rwnie w duszy z tak pewnoci, e
wydaje si jasne, i tutaj dowiadcza ona tego, co mwi w. Jan, e Bg mieszka w duszy
nie tylko przez ask, lecz przez udzielenie duszy odczucia swej obecnoci i tych skarbw
niewymownych, ktre jej wraz z t obecnoci przychodz, zwaszcza to, e nie musi sili si
na rozwaania, by pozna, e w niej Bg przebywa. Stan ten trwa zawsze, chyba za
wyjtkiem gwatownych saboci, bo wwczas wydaje si, e Bg chce, by dusza cierpiaa w
osamotnieniu wewntrznym i bez adnej pociechy. Nigdy jednak, nawet pierwszym
poruszeniem nie wzbrania si dusza speni wol Bo.
Tak mocne jest to zespolenie si duszy z wol Bo, e nie pragnie ani ycia, ani mierci, z
wyjtkiem tych krtkich chwil, w ktrych porywa j gwatowne pragnienie ujrzenia Boga.
Wtedy jednak tak ywo si jej przedstawia obecno trzech Osb Boskich w jej wntrzu, e
znika cierpienie pynce z oddalenia od Boga, a wraca pragnienie ycia, by wicej jeszcze
suy Bogu, jeli On tego da. A gdyby by mogo, e za moim staraniem, jaka dusza
ukochaaby Go wicej i wicej Go wielbia, choby to miao by tylko chwilowo, wybraabym
wtedy ycie choby nawet bardzo dugie, anieli wieczn chwa.
Toledo, 18 listopada 1569.
1. Dnia siedemnastego listopada, w oktaw witego Marcina, roku piset szedziesitego

dziewitego ujrzaam dla mojego zrozumienia, e przeyam dwanacie lat na trzydzieci i
trzy, ktre s liczb lat ycia Pana: brakuje dwadziecia i jeden.
Dziao si to w Toledo, w karmelitaskim klasztorze witego Jzefa. Ja dla Ciebie i Ty dla

mnie.
ycie. Dwanacie dla mnie i nie z woli mojej przeyo si.
Teresa od Jezusa
Toledo, 1569-1570.
1. Gdy w czasie pobytu mego w klasztorze w Toledo radzono mi, bym nie dawaa w nim
miejsca pogrzebu jeno szlachetnie urodzonym, Pan rzek do mnie: Mocno pobdzisz, crko,
jeli bdziesz zwaaa na prawa i obyczaje wiata. Zwr oczy na mnie, ktry byem ubogi i
wzgardzony przez wiat. Czy mniemasz, e wielcy tego wiata wielkimi bd przede mn?
Albo, e wedle rodu ma si ocenia warto wasza, a nie wedug cnt?
22
23
Malagn, prawdopodobnie 9 lutego 1570.
1. W klasztorze w. Jzefa w Malagnie, w drugi dzie Wielkiego Postu, zaraz po Komunii

w. ukaza mi si Pan nasz Jezus Chrystus, jak zwykle, w widzeniu przez wyobrani.
Wpatrujc si we, ujrzaam na gowie Jego, zamiast korony cierniowej, koron janiejc
promieniami, byszczcymi wkoo - zapewne z miejsc poranionych cierniami.
Wielk mi ten widok napeni pociech, bo szczeglne mam naboestwo do tajemnicy

Ukoronowania cierniem. Na myl jednak, jak to straszn mk musia ucierpie Pan, od
tych ran w gowie, tylu cierniami zranionej, ogarna mi wielka ao. Wtedy Pan rzek do
mnie: Nie za te rany lituj si nade Mn, ale za te liczne, ktre Mi dzisiaj zadaj.
Zapytaam Go, co bym moga uczyni na zaradzenie temu, bo jestem gotowa na wszystko.
Odpowiedzia mi: Nie czas teraz odpoczywa, ale piesz z zakadaniem tych domw; dusze
w nich mieszkajce s moj pociech. Przyjmuj wszystkie, ktre przychodz, bo wiele jest
dusz, ktre dlatego tylko Mi nie su, e nie maj gdzie. Ktre domy zaoysz w maych
miastach, niech bd podobne do tych, ktre s w wielkich, bo tyle moe by w nich
zasugi, co i w wikszych, byleby rwna w nich bya gorliwo. Staraj si, by wszystkie
zostaway pod kierunkiem jednego przeoonego, i pilnie czuwaj nad tym, by troska o
potrzeby doczesne nie zakcia wam pokoju wewntrznego. Ja sam bd was wspiera, aby
wam nie zbywao na niczym. Niech wszdzie maj troskliw piecz o siostrach chorych, bo
przeoona, ktra nie stara si o potrzeby i wygody chorej, podobna jest do przyjaci Joba:
Ja tej siostrze zsyam chorob dla dobra jej duszy, a ona naraa jej cierpliwo. Opisz take
histori tych domw.
Gdy na to ostatnie zlecenie mylaam w sobie, e w takiej na przykad fundacji klasztoru w

Medina, nic nie spostrzegam takiego, co by godne byo opisania. On rzek do mnie: Czeg
wicej chcesz, kiedy widzisz, e bya to fundacja cudowna? Chcia przez to powiedzie, e
On sam dokona tego dziea, ktre, po ludzku rzecz biorc, byo niepodobnym. Std te
postanowiam speni rozkaz Paski i zabra si do tego opisu.
Data niepewna: 1570 lub 1571.
1. Pewnego razu, gdy otrzymawszy od Pana jakie zlecenie dla pewnej osoby,
zastanawiaam si nad tym, e nic go nie rozumiem i bagaam Go o objanienie,
przypuszczajc zarazem, e moe to zuda szataska, Pan rzek do mnie: Nie ma w tym
adnej zudy. Ja sam ci to w czasie waciwym objani.
Data niepewna: 1570.
1. Innego razu, gdy sobie wspominaam, jako o wiele atwiej zachowa doskona czysto
duszy, yjc z daleka od interesw ziemskich i jako ze mn musi by le, gdy mimo woli
nimi si zajmuj i pewnie wielu dopuszczam si uchybie, usyszaam te sowa: Nie moe
by inaczej, crko; ale staraj si zawsze i we wszystkim mie czyst intencj i oderwanie si
od wszystkiego, i zapatruj si na Mnie, aby uczynki twoje byy zgodne z moimi.
23
24
Data niepewna: 1570.
1. Gdy zapytywaam siebie, jaki moe by powd, e teraz prawie nigdy nie miewam
zachwyce w obecnoci innych. Pan powiedzia mi: Teraz ju tego nie potrzeba. Dosy ju
masz znaczenia i wpywu ku osigniciu tego, czego chc. Trzeba mie wzgld na uomno
ludzk, aby zoliwy na ze tego nie tumaczy.
Data prawdopodobna: 1570-1571.
1. Pewnego dnia, gdy trapiam si bardzo, jak zaradzi potrzebom Zakonu, Pan rzek do
mnie: Czy co moesz, zdaj si na Mnie i o nic si nie frasuj. Ciesz si dobrem, jakie ci jest
dane, bo jest to dobro bardzo wielkie. Ojciec mj podoba sobie w tobie i Duch wity ci
miuje.
Salamanka lub Alba, luty 1571.
1. Pewnego dnia Pan rzek do mnie: Cigle pragniesz cierpie, a z drugiej strony od nich si
uchylasz. Ja rozrzdzam rzeczy wedug dobrej woli twojej, a nie wedug przyrodzonej
skonnoci i saboci twojej. Bd mn, bo widzisz, e Ja ci wspieram. Chciaem, aby
zdobya sobie t koron. Jeszcze za dni twoich ujrzysz wielki wzrost Zakonu Panny
Najwitszej.
Te sowa syszaam od Pana w poowie lutego roku 1571.
Salamanka, 15-16 kwietnia 1571.
1. Wczoraj cay dzie zostawaam w wielkim opustoszeniu ducha, nawet przy Komunii w. i
cho to by dzie Zmartwychwstania Paskiego, adnego jednak ta wielka uroczysto nie
robia na mnie wraenia. Wieczorem, gdy byam razem z innymi, jedna z nich zapiewaa
piosenk, opiewajc, jakie to gorzkie cierpienie, y daleko od Boga. piew ten,
odpowiadajcy wczesnemu usposobieniu i strapieniu memu, tak silnie na mnie podziaa, e
rce zaczy mi te i nie byo sposobu oprze si zachwyceniu. Przekonaam si wwczas
o czym jeszcze nie wiedziaam, e podobnie jak dusza wychodzi z siebie i wpada w
zachwycenie od wewntrznego uszczliwienia, tak rwnie i wielkie cierpienie wewntrzne
moe j wprawi w podobne zawieszenie i wyprowadzi j z siebie. Przez kilka dni
poprzednich nie miaam, zdaje mi si, tych wielkich zapaw, jakich zwykam doznawa, a
tego, ktry przyszed na mnie obecnie, przyczyna, jak sdz, jest ta, o ktrej mwi, jeli to
by moe. Przedtem bl mj nie by jeszcze dors tej miary, by mg wydoby si ze mnie, a
e by to bl nad wyraz nieznony, a ja byam jeszcze przy zmysach, wyrywa mi z piersi
gone jki i krzyki, od ktrych nie mogam si powstrzyma. Teraz, gdy si wzmg do
ostatecznoci, doszed do szczytu zranienia duszy. I lepiej teraz rozumiem on miecz boleci,
ktry przeszy dusz Najwitszej Panny. Dotd bowiem - jak mwi - nie miaam pojcia o
tym, co to jest zachwycenie z blu. Mam od tego przejcia ciao tak stuczone, e i dzi z
wielk trudnoci to pisz i rce mi bol jakby ze staww wyrwane.
24
25
2. Gdy si zobaczymy, powie mi wasza mio, czy moe by takie zachwycenie z cierpienia
i czy to, co mi si zdaje, zgadza si z prawd, czy te jestem w bdzie.
3. Jeszcze i dzisiaj rano byam w tym udrczeniu, a na modlitwie przyszo na mnie wielkie
zachwycenie i zdao mi si, e Pan, porwawszy do nieba mego ducha, przedstawi mi
swemu Ojcu mwic Mu: Oto ta, ktr Mi dae, oddaj j Tobie. Ojciec za, tak czuam,
przygarnia mi do siebie. Nie byo to widzenie przez wyobrani, ale rzecz sama zupenie
bya wyrana i pewna, a tak wysoko duchowa, e aden opis jej nie okreli. Ojciec, gdy tak
byam blisko przy Nim, mwi mi sowa, ktrych nie pamitam; niektre z nich byy o askach,
jakie mi mia uczyni. Trwao to do dug chwil, e mi tak trzyma przy sobie.
4. Wczoraj, gdy wasza mio odszede tak prdko, widzc, e nie moesz pozosta przy
mnie, nawet dla pocieszenia mnie, gdy pociechy potrzebuj, bo waniejsze snad i
potrzebniejsze zajcia nie pozwalaj ci na to, by traci czas ze mn; przykro mi byo i
zasmuciam si na chwil. Czuam, e rozmowa z wasz mioci, w tym wewntrznym, o
ktrym mwiam, opustoszeniu moim, byaby mi pokrzepia. Z drugiej strony jednak, bdc
woln, jak mi si zdaje, od wszelkiego przywizania do jakiego bd stworzenia na wiecie,
zaniepokoiam si nieco tym moim pragnieniem pociechy od ciebie, z obawy, czy nie jest to
znak umniejszenia si we mnie tej swobody wewntrznej. Byo to wczoraj wieczorem, a dzi
Pan raczy mi odpowiedzie na t wtpliwo moj i rzek do mnie, bym nie dziwia si temu;
podobnie bowiem jak ludzie w tym miertelnym yciu pragn towarzystwa drugich dla
podzielenia si z nimi ziemskimi pociechami swymi, tak i dusza pragnie mie kogo - co by j
rozumia - komu by moga udzieli swoich radoci czy cierpie, i smuci si, gdy nie znajduje
takiego. Rzek mi jeszcze: Teraz dobrze jest z tob i przyjemne Mi s twoje uczynki.
5. Gdy za tym razem dusz chwil ze mn pozostawa, przyszo mi na myl, e przedtem

jakoby skaryam si waszej mioci na krtkotrwao tych widze; a Pan powiedzia mi na
to, e jest rnica midzy takim widzeniem, a tym, co dusza widzi za pomoc wyobrani. W
askach, jakich uyczam, nie ma staego prawida i by nie moe, bo w rny sposb ich
uyczam wedle potrzeby, raz tak, a drugi raz inaczej.
6. Pewnego dnia po Komunii uczuam najwyraniej Pana przy mnie stojcego; pocz mi
pociesza sowy najczulszej mioci. Midzy innymi, powiedzia mi: Oto Mi masz, crko;
jestem przy tobie. Ja sam; poka rce twoje. I uczuam, e bierze je w rce swoje i do boku
swego przykada, po czym rzek: Zobacz rany moje; nie jeste beze Mnie; krtko ycia
tego przemija. Z niektrych rzeczy, ktre mi powiedzia, zrozumiaam, e od chwili swego
Wniebowstpienia, nigdy ju inaczej nie zstpi na t ziemi, ani siebie nikomu nie udzieli,
jeno w Najw. Sakramencie.
Objawi mi jeszcze, jako w pierwszej zaraz chwili Zmartwychwstania swego ukaza si swej
Matce Najwitszej, bo ju prawie upadaa pod nawaem swego mczestwa. Dusz miaa
tak na wskro mieczem boleci przeszyt, e nawet ujrzawszy ju Jego zmartwychwstaego,
nie od razu moga przyj do siebie i t radoci si cieszy. Zrozumiaam z tego przez
porwnanie, jakie to byo ono moje zranienie, jake rne od tego! I jaka musiaa by
niezmierzona bole tej Panny Najwitszej, kiedy ju ta moja bole wydaa mi si tak
wielk! Doda jeszcze Pan, e dugo naonczas pozosta ze swoj Matk, bo potrzeba byo
tego, aby J zupenie pocieszy.
Awila, 29 maja 1571.
1. We wtorek po Wniebowstpieniu Paskim pozostajc jaki czas na modlitwie, po Komunii

z oschoci przyjtej, bo umys miaam tak roztargniony, e niepodobna mi byo zatrzyma
25
26
si myl nad niczym, aliam si Panu na ndz naszej natury. Niebawem dusza moja
pocza pon zapaem niebieskim, i zdao mi si, e jasno, w widzeniu umysowym, widz
obecn ca Trjc Przenajwitsz. Majc przed oczyma duszy pewnego rodzaju zjaw,
ktra bya jakby figur poznaam, w jaki sposb Bg jest jeden w trzech Osobach. Wydao mi
si zarazem, e wszystkie trzy Osoby, wyranie przedstawiajce mi si we wntrzu duszy,
mwi do mnie, oznajmiajc mi, e kada z Nich osobnej uycza mi aski, skutkiem czego od
tego dnia uczuj w sobie pomnoenie w trzech rzeczach: w mioci, w cierpieniu z weselem i
w wewntrznym zapale mioci. Zrozumiaam wwczas te sowa Paskie, e w duszy yjcej
w stanie aski mieszkaj wszystkie trzy Osoby Boskie.
2. Dzikujc potem Panu za tak wielk ask, a zarazem czujc siebie cakiem jej niegodn,
aliam si z najgbsz boleci Boskiemu Majestatowi Jego, dlaczego, gdy spodobao Mu
si takie aski mi czyni, wypuci mnie z rki swojej i pozwoli na to, bym bya tak grzeszna?
Bo wanie dzie przedtem wielk miaam w duszy ao i gorzko, stawiajc sobie przed
oczy grzechy moje. Widziaam jasno, ile Bg, od wczesnego dziecistwa mego, dokada
starania, aby mi do siebie pocign i jakich ku temu skutecznych uywa sposobw, ktre
jednak wszystkie pozostay bez skutku. Jasno mi stana na oczy ta mio bez granic, jak
Bg nam okazuje, odpuszczajc nam wszystko, skoro tylko zechcemy nawrci si do
Niego. Nad nikim za ta mio Jego nie okazaa si wspanialej, ni nade mn, jak na to
wiele mogabym przytoczy dowodw.
Tak gboko te trzy Osoby, ktre widziaam, e s jednym Bogiem, pozostay w mojej duszy
wyryte, e gdyby to duej potrwao, niepodobna by mi byo przy takim Boskim towarzystwie
nie pozostawa w cigym zachwyceniu.
Inne jeszcze w tym widzeniu byy szczegy i inne jeszcze sowa wwczas syszaam, o
ktrych tu jednak pisa nie mam potrzeby.
Awila, maj 1571
1. Pewnego razu, na krtko przed tym widzeniem przystpujc do Komunii i gdy najwitsza
Hostia jeszcze bya w puszce - nim jeszcze mi j podano - ujrzaam nad ni jakby gobic, z
szelestem poruszajc skrzyda. Tak mi ten widok przej i zachwyci, e ledwo z wielkim
wysikiem zdoaam przyj Komuni. Oba te widzenia miaam u witego Jzefa w Awili.
Komuni dawa mi wwczas O. Francisco de Salcedo.
Drugiego dnia, suchajc Mszy witej, przez tego kapana odprawianej, ujrzaam w Hostii
uwielbionego Pana i oznajmi mi, e przyjemn Mu jest jego Ofiara.
Awila, 30 czerwca 1571.
1. Obecno t trzech Osb Boskich, o ktrej mwiam na pocztku, miaam cigle

przytomn w duszy a do dnia dzisiejszego - Wspomnienia w. Pawa. A e nawykam
oglda samego tylko Pana Jezusa, wic widzenie trzech Osb sprawiao mi niejak
trudno, cho widz, e to jeden Bg. Dzisiaj, gdym si nad tym zastanawiaa, Pan rzek do
mnie, e myl si, wyobraajc sobie rzeczy duszy za pomoc przedstawienia rzeczy
cielesnych. Musz zrozumie, e midzy tym dwojgiem wielka jest rnica, i e dusza zdolna
jest obj i posiada wiele rzeczy naraz. Zdaje mi si, e co podobnego dzieje si ze mn,
jak kiedy w gbk przenika i wsika woda. W podobny sposb dusza moja napenia si
Bstwem i niejako opywam w nie i posiadam w sobie trzy Osoby Boskie.
26
27
Wtedy usyszaam jeszcze te sowa: Nie ku si o to, by ty Mnie zamkna w sobie, ale
staraj si, by ty zamkna si we Mnie. Zdawao mi si przy tym, e widz te trzy Boskie
Osoby - jako mieszkajce we wntrzu mojej duszy - udzielajce si zarazem wszystkiemu
stworzeniu, adnego nie pomijajc, a przecie nie przestajc we mnie zostawa.
Awila, lipiec 1571.
1. W kilka dni po widzeniu wyej opisanym, zastanawiajc si nad sob, czy nie maj
susznoci ci, ktrzy mi gani, e opuszczam samotno klasztorn dla zakadania nowych
domw, i czy nie byoby lepiej dla mnie, gdybym wycznie oddawaa si modlitwie,
usyszaam w sobie tak odpowied: Poytek czowieka, pki yje, nie na tym polega, by
stara si jak najwicej cieszy rozkosz posiadania Mnie, ale na tym, by czyni wol moj.
A gdy mylaam sobie, czy nie ta jest wzgldem mnie wola Boa, bym si stosowaa do sw
witego Pawa, ktry niewiecie zaleca pozostawa w ukryciu - tym bardziej, e niedawno
temu zarzucano mi wanie te sowa, i przedtem ju nieraz je syszaam - Pan rzek do mnie:
Powiedz im, niech nie trzymaj si lepo jednego tylko miejsca Pisma witego, ale niech je
porwnaj z innymi. Czy sdz moe, e potrafi zwiza Mi rce?
Awila, 10 lipca 1571.
1. Jednego dnia po oktawie Nawiedzenia, modlc si w jednej z pustelni Gry Karmel i

polecajc Bogu jednego z moich braci, ktry przebywa w miejscu, grocym mu
zatraceniem duszy, wayam si, nie pamitam ju czy w myli tylko, czy te wyranymi
sowy, tak do Niego mwi: "Gdybym ja widziaa. Panie, brata Twego w takim
niebezpieczestwie czeg bym nie uczynia dla wyratowania go? Niczego nie
zaniechaabym, co by jeno byo w mojej monoci".
Na to odpowiedzia mi Pan: O crko, crko! Siostrami moimi s zakonnice w klasztorze

Wcielenia, a ty si ocigasz pj do nich. Bd dobrej myli, pamitaj, ze Ja tego chc;
rzecz nie jest tak trudna, i to, czego obawiasz si, e bdzie ze szkod tamtej sprawy, i
jednej i drugiej, obrci si w korzy. Nie opieraj si duej, potga moja jest wielka.
Salamanka, kwiecie-maj 1571.
1. Wielkie i gwatowne pragnienia mierci opuciy mnie nieco, szczeglnie od uroczystoci

w. Magdaleny, w ktrym to dniu postanowiam ochotnie przyj ycie, aby wiele pracowa
dla Boga. Czasem jednak pragnienie ujrzenia Boga jest tak gwatowne, e chocia staram
si je oddali, uczyni tego nie mog.
Awila, 1571.
1. Pewnego razu usyszaam te sowa: Przyjdzie czas, kiedy w tym kociele bd si dziay
wielkie cuda i zwa go bd kocioem witym. Byo to rwnie u w. Jzefa w Awili, roku
1571.
27
28
Data nieznana.
1. Zapatrujc si na surowe pokuty, jakie sobie zadawaa doa Catalina de Cardona, mylc
sobie, e przy gorcych pragnieniach, jakie mi Pan niekiedy dawa ku temu, byabym moga
uczyni wicej, gdyby mi nie krpowao posuszestwo dla spowiednikw, zapytywaam
siebie, czyby nie byo z wikszym dla mnie poytkiem, gdybym ich odtd w tym wzgldzie
nie suchaa. Ale Pan rzek do mnie: Nie tak, crko; dobr drog idziesz i bezpieczn.
Widzisz wszystk pokut jak ona czyni? Wicej way przede mn posuszestwo twoje.
Data prawdopodobna: 1571.
1. Raz, na modlitwie, ukaza mi Pan w widzeniu umysowym, jaki jest stan duszy, yjcej w
asce. Widziaam umysem Trjc wit przy niej i z tego obcowania dusza ta czerpaa
moc, grujc nad wszystkim co ziemskie. Zrozumiaam wwczas te sowa Pieni: Veniat
dilectus meus in hortum suum et comedat.
Ukaza mi Pan take stan duszy, lecej w grzechu i bez adnej siy ni wadzy do dobrego,
na ksztat czowieka skrpowanego i zwizanego za rce i nogi, lecego w gbokiej
ciemnoci z zawizanymi oczyma, tak i choby chcia, ani widzie, ani sysze, ani chodzi
nie moe.
Taka mi zdja lito nad duszami w tym stanie pogronymi, e dla wybawienia choby
jednej z nich, wszelka mka ujrze to, co ja w tym dwojakim widzeniu widziaam - a czego i
opisa dokadnie nie potrafi - ten niepodobna by jeszcze zgodzi si na postradanie takiego
wielkiego dobra i skazania siebie na takie zo najwiksze.
Klasztor Wcielenia w Awili, 19 stycznia 1572.
1. W pierwszym roku mojego przeoestwa w klasztorze Wcielenia, w czasie komplety

przed dniem w. Sebastiana, w chwili gdy zaczynao si Salve, ujrzaam Matk Bosk, z
wielkim mnstwem aniow, zstpujc do stalli Przeoryszy, gdzie bya ustawiona Jej figura i
zasiadajc na tym miejscu. Nie widziaam ju wwczas, zdaje mi si, figury, jeno sam
osob Najwitszej Panny. Zdawaa mi si nieco podobn do obrazu, ktry mi daa hrabina,
chocia krtki miaam czas Jej si przypatrzy, bo zaraz wpadam w gbokie zachwycenie.
Na wierzchu gzymsw stalli i na przednich jej porczach, zdawao mi si, e widz mnstwo
aniow, cho nie w cielesnej postaci, bo widzenie byo umysowe.
W takim stanie pozostaam przez cay czas piewu Salve, a Pani nasza rzeka do mnie:
Dobr myl miaa, ze mi tu umiecia. Bd obecna hodom uwielbienia, ktre tu bd si
skada mojemu Synowi, i bd Mu je przedstawiaa.
2. Potem pozostaam pogrona w modlitwie, sposobem obcowania dusz z Trjc

Przenajwitsz, jakiego mi dane bywa dostpowa i zdao mi si, e Osoba Ojca przygarnia
mi do siebie, mwic mi rzeczy pene najsodszej askawoci. Midzy innymi powiedzia do
mnie te sowa, na dowd swojej dla mnie mioci: Oddaem ciebie Synowi mojemu i Duchowi
witemu, i tej Pannie Najwitszej. C ty za to moesz odda Mnie?
28
29
Data niepewna: Salamanka, 8 kwietnia 1571, lub Awila 30 marca 1572.
1. W Niedziel Palmow, po przyjciu Komunii, takie na mnie przyszo zawieszenie ducha,

e nawet nie byam zdolna przekn Najwitszy Sakrament. Trzymajc go jeszcze w
ustach, gdy po chwili nieco przyszam do siebie, miaam to uczucie, e usta moje pene s
krwi i twarz moja i ja caa zlana krwi, ciep jeszcze, jak gdyby dopiero co wypyna z ran
Zbawiciela. Uczuam z tego sodko niewypowiedzian, a Pan rzek do mnie: Crko, chc,
by doznaa na sobie bogich skutkw Krwi mojej, i nigdy nie wtpia o moim miosierdziu. Ja
j wylaem wrd mki najsroszej, a ty jej uywasz z wielk rozkosz, jak widzisz. Tak ci si
hojnie odpacam za pociech, jak ty mi w tym dniu sprawiasz.
Pociech swoj raczy Pan nazwa to, e od lat przeszo trzydziestu stale, o ile to byo w
mojej monoci, w ten dzie Niedzieli Palmowej przystpowaam do Komunii i staraam si
jak najlepiej przygotowa dusz moj na przyjcie i ugoszczenie Pana. Wielk bowiem
wydawao mi si nieludzkoci ze strony ydw, e urzdziwszy Mu takie uroczyste
przyjcie, gdy wjeda do Jerozolimy, potem Go opucili, e musia tak daleko, a w Betanii,
szuka sobie poywienia. Wyobraaam wic sobie, e Pan wszedszy do mojej duszy, u
mnie sobie odpocznie, cho w bardzo lichej, jak teraz widz, gospodzie. Takie to tworzyam
sobie myli dziecinne, a Pan raczy askawie je przyj, bo widzenie to, ktrym mi za nie
odpaci, jest jedno z tych, ktrych jestem najpewniejsza. Przedziwn te ono byo mi nadal
pomoc do przygotowania si do Komunii.
2. Przed t niedziel, w tygodniu Mki Paskiej, przez trzy dni, jeli dobrze pamitam,
miaam on bl wielki, czasem silniejszy, czasem sabszy, jaki mi sprawia to, e y musz
daleko od Boga. Tym razem by on bardzo silny i zdawao mi si ju, e nie wytrzymam.
Skoatana i wymczona tym wewntrznym cierpieniem, spostrzegam wreszcie, e ju pno
i pora na wieczerz, ale z powodu mdoci je nie mogam. Czujc jednak wielkie
wycieczenie z powodu dugiego przedtem niejedzenia, wielki sobie gwat zadaam i
pooyam chleb przed sob, chcc zmusi siebie do jego spoycia. Wtem ukaza mi si
Chrystus Pan i widziaam, jako sam amie mi chleb i po ksku kadzie mi w usta, mwic:
Jedz, crko, i cierp jak moesz. al Mi ciebie, e tak cierpisz, ale na teraz tak potrzeba dla
twego dobra.
Bl mj natychmiast ustal i pociecha wrcia do duszy, bo jasno czuam wwczas i jeszcze

cay dzie nastpny, e On jest ze mn i tak dza i tsknota moja uspokoia si do czasu.
Zwaszcza te Jego sowa: al Mi ciebie, tak mi pokrzepiy; bo aden bl, sdz, ju mi
zgnbi nie moe, kiedy wiem, e On mi auje.
Data nieznana.
1. Czemu si drczysz niebo? Czy nie jestem ju Bogiem twoim? Nie widzisz, jak tam Mn
poniewieraj? Czemu wic, jeli Mi kochasz, nie bolejesz nade Mn?
Data niepewna: wedug Sylweriusza "klasztor Wcielenia w Awili, 1572".
1. O lku, jaki czuj, gdy myl, czy s w stanie aski: Crko, bardzo jest rna wiato od
ciemnoci. Ja jestem wierny; aden nie ginie niewiadomie tak, by nie wiedzia o tym, e
sam siebie gubi. Bdzi i udzi siebie, kto bezpieczestwo swoje pokada w pociechach
29
30
duchowych; prawdziwe bezpieczestwo, to wiadectwo dobrego sumienia. Ale niechaj nikt

nie sdzi, by zdoa sam z siebie mieszka w wiatoci. Nie jest to w mocy niczyjej, tak samo
jak w porzdku natury, nikt nie jest mocen zatrzyma noc, aby nie przysza w swojej porze.
Zaley to jedynie od mojej aski. Najlepszy sposb, by dusza zatrzymaa w sobie wiato,
polega na tym, by dobrze zrozumiaa, e nic nie moe uczyni sama z siebie, e wiato
przychodzi jej ode Mnie; bo jakkolwiek by ju bya w wiatoci, skoro Ja si od niej oddal,
natychmiast nastaje noc. Ta jest prawdziwa pokora, gdy dusza pozna, co moe sama z
siebie, a co Ja mog.
Nie zaniechaj spisa tych przestrg, ktre ci daj, aby ci nie wyszy z pamici. Lubisz mie
na pimie rady i nauki, ktre odbierasz od ludzi; czemu wic miaoby ci si wydawa strat
czasu zapisywanie tych, ktre syszysz ode Mnie? Przyjdzie czas, e wszystkie one bd ci
potrzebne.
Data nieznana.
Jako Pan da mi zrozumie, co to jest zjednoczenie:
1. Nie sd crko, by sama ju blisko przy Mnie stanowia zjednoczenie. Blisko, bardzo
blisko jestem i przy tych, ktrzy mnie obraaj, cho oni ze Mn by nie chc. Ani pociechy
nawet i sodkoci zjednoczenia, choby w stopniu bardzo wysokim, choby z daru mego, nie
s jeszcze zjednoczeniem. Nieraz s one raczej rodkiem tylko do pozyskania duszy, takiej
nawet, ktra jest w stanie aski.
W chwili, gdy syszaam te sowa, zostawaam w bardzo wysokim podniesieniu ducha. Da mi

Pan zrozumie, co to jest zjednoczenie duchem, i jaki wwczas jest stan duszy, i jak si
maj rozumie te sowa z Magnificat: Exultavit spiritus meus. Dano mi rwnie zrozumie, e
duch jest wyszy nad wol.
2. Wracajc do kwestii zjednoczenia, zrozumiaam, e jest to stan czysto duchowy, wyszy

nad wszystkie rzeczy tej ziemi, nie majcy ju w sobie adnej najmniejszej czsteczki, ktra
by chciaa wyj spod wadania woli Boej, tak i czowiek w tym stanie jednym si staje
duchem i jedn wol z Bogiem, zgodny z Nim we wszystkim, wyzbyty z siebie a wszystek
peny Boga, bez adnego ladu mioci wasnej, lub przywizania do jakiej bd rzeczy
stworzonej.
3. Lecz jeli na tym, mylaam sobie, zasadza si zjednoczenie, tedy, skoro dusza moja
zawsze jest w tym usposobieniu wyrzeczenia si wszystkiego dla Boga, tym samym mona
by powiedzie, e zawsze jest w stanie zjednoczenia. A przecie rzecz pewna i
niezaprzeczona, e stan ten moe by tylko chwilowym i trwa bardzo krtko. Przyszam
zatem do wniosku, e jakkolwiek sprawiedliwie i zwikszajc swe zasugi, dusza pomnaa
si w zczeniu z Bogiem, nie mona przecie powiedzie, by tym samym bya ju w tym
stanie zjednoczenia, jakiego dostpuje si tylko w kontemplacji, i jakby na stwierdzenie tego
wniosku mego, zdao mi si, e sysz w sobie tak mow wewntrzn, cho bez wyranych
sw: e tyle pyu przylegajcego do ndzy naszej i tyle niedostatkw, kopotw, w ktre
wci na nowo si wikamy, i niepodobna, bymy w tym stanie zachowali w sobie t
czysto zupen, jak ma duch, gdy zczy si z duchem Boym, wyjdzie z siebie i wysoko
si wzniesie nad t ndz naszych saboci. I zdaje mi si take, e skoro zjednoczenie
zasadza si na takim zupenym zgodzeniu i zczeniu woli i ducha naszego z duchem
Boym, wic te niepodobna, by je mg osign, kto nie jest w stanie aski, cho mwiono
mi przeciwnie. Ostatecznie sdz, e bdzie to zawsze bardzo trudno bez szczeglnej aski
30
31
Boej pozna, kiedy mianowicie jest istotnie zjednoczenie, bo kto jest w tym stanie, sam
stanu swego nie rozumie.
Niech mi wasza mio napisze swoje zdanie i powie, co tu powiedziaam niewaciwie, a

kart t prosz odesa mi na powrt.
Data i miejsce niepewne: wedug Sylweriusza "klasztor Wcielenia w Awili 1572".
1. Wyczytawszy w ktrej ksice, e trzymanie u siebie miych obrazw nie jest rzecz
zgodn z doskonaoci, a majc wanie w celi swojej taki obraz, miaam zamiar go usun.
Przedtem ju, nim jeszcze natrafiam na t ksik, zdawao mi si, e ubstwo pozwala
tylko na proste obrazki papierowe. Tym bardziej wic, wyczytawszy ono zdanie,
postanowiam innych w klasztorze nie dopuszcza. Wtem, w chwili, kiedy zupenie o tym nie
mylaam, usyszaam od Pana te sowa: Niedobre jest takie umartwienie. Bo powiedz, co
lepsze: czy ubstwo, czy mio? Skoro wic lepsza jest mio, nie pozbawiaj siebie, ani
zakonnicom twoim nie odbieraj tego, co pomaga do wzbudzenia w sobie mioci. Ksika,
ktr czytaa, mwi tylko o bogatych rzebach i innych wytwornych ozdobach obrazw, nie
za o samych obrazach. Tej zdrady wanie diabe dokaza na luteranach, e im odj
wszelkie rodki i sposoby pobudzenia siebie do wikszej pobonoci i tak id na zatracenie.
Wierni moi, crko, teraz wicej ni kiedykolwiek powinni si stara o to, aby czynili wprost
przeciwnie temu, co czyni tamci.
Oznajmi mi przy tym Pan, jako wielki mam obowizek gorliwie suy Najwitszej Pannie i
w. Jzefowi, bo Im to zawdziczam, e wiele razy, gdy byam ju blisk odrzucenia, Bg,
probami Ich ubagany, nawrci mi na drog zbawienia.
Klasztor Wcielenia w Awili, prawdopodobnie l czerwca 1572.
1. W oktaw Zesania Ducha witego uczyni mi Pan ask, dajc mi pewn nadziej, e
dom ten bdzie si pomnaa w doskonaoci, to jest zakonnice w nim mieszkajce.
Klasztor Wcielenia w Awili, 22 lipca 1572.
1. W dzie w. Magdaleny Pan na nowo stwierdzi mi ask, ktr mi ju by uczyni w

Toledo, wybierajc mi, w nieobecno pewnej osoby, na miejsce teje.
Klasztor Wcielenia w Awili, 22 wrzenia 1572.
1. Nazajutrz po w. Mateuszu, ju po onym widzeniu, w ktrym dano mi byo oglda Trjc

wit i stan duszy yjcej w asce, bdc jak zwykle zachwycona na modlitwie, dostpiam
bardzo jasnego poznania teje tajemnicy i wyranego jej widzenia za pomoc porwna
wyobraeniowych. Wraenie poprzedniego umysowego jej widzenia, jakie mi byo
kilkakrotnie uyczone, po kilku dniach osabo i nie pozostawio we mnie tak dokadnego
poznania tej prawdy, jak dzisiaj, i mog j sobie jasno w myli przedstawi. I widz teraz, e
co w tym widzeniu ogldaam, to nieraz przedtem syszaam od uczonych i teologw, w taki
31
32
sam sposb wykadane, tylko e nie rozumiaam tak jasno tego, co mwili, jak teraz
rozumiem, cho zawsze bez wahania w to wierzyam, bo pokus przeciw wierze nigdy nie
miaam.
2. W ciemnocie grubo zmysowych poj naszych, zdarza si, e wyobraamy sobie Osoby
Trjcy witej jak je nieraz przedstawiaj na obrazach - zczone w jedn Osob, podobnie
jakby odmalowa czowieka o jednym ciele, a o trzech twarzach. Poniewa za wyobraenie
takie jest nam niemie i samo przez si przedstawia si jako rzecz niemoliwa, wic nie
miemy duej nad tym si zastanawia bo umys, zbity z tropu, lka si, by w kocu o samej
prawdzie nie zwtpi. I tak pozbawia siebie wielkiej korzyci, jak by mg odnie z
gbszego rozwaania tej prawdy.
3. To, co mnie si ukazao, byy to trzy Osoby odrbne, z ktrych kada ma wasn posta i
wasn mow swoj. Potem jeszcze, na lepsze stwierdzenie tej odrbnoci Osb, stano mi
na myl, jako jedna tylko Osoba Syna przyja ciao ludzkie. Osoby te miuj si wzajemnie,
wzajemnie si jedna drugiej udzielaj i wzajemnie znaj siebie. Lecz jeli kada ma wasn
odrbno swoj, jakim wic sposobem moemy mwi i wierzy, e wszystkie trzy jedn
s istnoci, co przecie jest prawd wznios i wielk, za ktr gotowa jestem tysic razy
umrze?
Takim sposobem, e we wszystkich trzech Osobach jedna jest wola, jedna wszechmoc i
jedna wadza najwysza. Tak, i adna z nich nic nie moe uczyni bez drugiej i jeden jest
Stwrca wszystkich istot na wiecie. Czy mgby Syn stworzy jedn mrwk bez Ojca? Nie,
bo jedna jest Ich obu moc i tak samo i Ducha witego, tak i jeden jedyny jest Bg,
wszystek Wszechmogcy i wszystkie trzy Osoby jednyme s Majestatem. Czy mgby kto
miowa Ojca, nie miujc zarazem Syna i Ducha witego? Nie, bo kto przyjemny jest jednej
z trzech Osb, przyjemny jest wszystkim trzem i podobnie, kto obraa jedn, obraa
wszystkie trzy. Czy moe Ojciec by bez Syna i bez Ducha witego? Nie, bo jedna jest
istno Boa, i gdzie jest jedna Osoba, tam s wszystkie trzy i rozdzielone by nie mog.
Jakim wic sposobem widzimy jednak trzy Osoby odrbne i jakim sposobem ciao ludzkie
przyj tylko Syn, a nie Ojciec ani Duch wity? Tego ju nie rozumiem, niech to tumacz
teologowie. To tylko wiem, e w tym dziele tak cudownym dziaali wszyscy Trzej i dalej si w
to nie zagbiam. Na samym wstpie myl moja na tym si zatrzymuje, i wiem, e jest to
Bg wszechmogcy i e tak chcia, a wic i mocen by uczyni, jak chcia i im lepiej to
rozumiem, tym mocniej w to wierz i tym gbsz dla Niego czuj cze i naboestwo.
Niech bdzie bogosawiony na wieki! Amen.
Data nieznana.
1. Gdyby mi Pan nie udzieli swych ask, nie sdz, bym si zdobya na odwag podjcia
tych dziel, ktre si dokonay, ani na si potrzebn do zniesienia tych utrapie,
przeciwiestw i sdw, jakie wycierpiaam. I tak, od chwili, jak si rozpoczy fundacje, zniky
dawne lki i obawy moje: czy nie jestem oszukiwana przez zego ducha i zupenej nabraam
pewnoci, e to, co si dzieje we mnie, jest spraw Boga i t pewno majc, ochotnie si
porywaam na rzeczy trudne, zawsze jednak radzc si i suchajc kogo naleao. Wnosz z
tego, e jako spodobao si Panu wzbudzi pocztki tego Zakonu i mnie w miosierdziu
swoim uy ku temu za narzdzie, tak te Boski Majestat Jego wzi na siebie dopenienie
tego, czego mi nie dostawao, to jest wszystkiego, aby to, co postanowi, przyszo do skutku i
aby tym janiej w takiej ndznej istocie okazaa si Jego wielmono.
32
33
Klasztor Wycielenia w Awili, 18 listopada 1572.
1. Drugiego roku mojego przeoestwa w klasztorze Wcielenia, gdy w oktaw w. Marcina

przystpowaam do Komunii, O. Jan od Krzya, ktry mi j dawa, przeama Partyku,
podajc drug poow siostrze przy mnie klczcej. Uczyni to, jak sdz, nie iby Partyku
zabrako (ale dla umartwienia mnie, bo mwiam mu przedtem, e bardzo lubi przyjmowa
Komuni w partykule caej i duej, cho wiem dobrze, e to wszystko jedno, i e Pan pod
kad najmniejsz czsteczk cay jest obecny). Wtedy Pan, jakoby stwierdzajc, e tak jest
rzek do mnie: Nie bj si, crko nikt nie zdoa odczy ci ode Mnie. Potem ukaza mi si
przez wyobrani jak to nieraz czyni, w najgbszym wntrzu duszy mojej, i podajc mi rk
praw rzek: Zobacz ten gwd: jest to znak, e od dnia dzisiejszego bdziesz moj
oblubienic. Dotychczas na to nie zasugiwaa, ale odtd bdziesz bronia mojej czci, nie
tylko jako Stworzyciela i Krla, i Boga twojego, ale jako prawdziwa moja oblubienica. Cze
moja bdzie czci twoj i cze twoja czci moj. aska ta takie potne wywara na mnie
wraenie, e jakoby nie mogam zmieci si w sobie i jak nieprzytomna rzekam Panu:
"Panie, albo rozszerz ndzne serce moje, albo nie dawaj mi takiej aski, ktrej wiem pewno,
e nie zdoa unie saba moja natura". Cay ten dzie pozostaam tak, na wskro
przeniknita Bogiem. Wielk potem z tego widzenia korzy odniosam, ale wiksze jeszcze
zawstydzenie i smutek, e w niczym si Panu nie odsuguj za tak wielkie aski.
Data niepewna: Awila, 1572.
1. Innego dnia rzek Pan do mnie: Czy sdzisz, crko, e zasuga polega na opywaniu w
pociechy? Nie polega ona na niczym innym, jeno na pracy, cierpieniu i mioci. Nie
znajdziesz nigdzie, by Pawe wity uywa onych rozkoszy niebieskich wicej ni jeden raz;
ale znajdziesz, e cierpia wiele razy. Przypatrz si mojemu yciu, i pene byo cierpienia;
znajdziesz w nim tylko jedn chwil rozkoszy, gdy si przemieniem na grze Tabor. Nie
sd, gdy widzisz Matk moj piastujc Mi na rku, by ta najsodsza Jej pociecha bya bez
srogiej katuszy. W sameje chwili, gdy Symeon rzek do Niej prorocze sowa swoje, Ojciec
mj owieci J i ukaza Jej, jak wielkie mki ucierpi. Wielcy oni wici, ktrzy mieszkali na
puszczy pod wodz Ducha Boego, ktry nimi kierowa, surowej oddawali si pokucie,
cikie przy tym staczajc walki z czartem i z samymi sob i dugi czas nieraz zostawali bez
adnej pociechy duchowej. Wierzaj, crko, e kogo mj Ojciec wicej miuje, temu wiksze
daje cierpienia, a miara tych cierpie jest miar mioci. Czyme wic tobie mog lepiej
okaza moj mio, jeno gdy dla ciebie chc tego, czego chciaem sam dla siebie?
Przypatrz si tym moim ranom: do tego stopnia ble twoje nigdy nie dojd. Ta jest droga
prawdy. Gdy to zrozumiesz, wtedy wsplnie ze Mn bdziesz opakiwaa zgub, jak na
siebie sprowadzaj niewolnicy wiata, ktrych wszystkie pragnienia i starania i myli,
skierowane s do celu wprost przeciwnego, do uywania wczasw i rozkoszy.
2. Gdy tego dnia zaczynaam rozmylanie, taki miaam silny bl gowy, e zdawao mi si
rzecz niepodobn, bym moga si modli. A Pan rzek do mnie: Z tego poznasz, jaka jest
nagroda cierpienia: nie stao ci siy i zdrowia do mwienia ze Mn, a oto Ja sam przyszedem
do ciebie, na rozmow z tob i pocieszenie ciebie. Rzecz pewna, e ptorej godziny, albo
mao co mniej, pozostaam tak w zebraniu wewntrznym, bez najmniejszego roztargnienia.
Wtedy Pan mwi do mnie sowa wyej przytoczone i wiele innych. Nie wiedziaam sama
gdzie jestem, czuam tylko w sobie takie uszczliwienie, e go i opisa nie zdoam. Potem -
ze zdziwieniem - spostrzegam, e mj bl gowy znik bez ladu, a w duszy czuam gorc
33
34
dz cierpienia. Wwczas take zaleci mi Pan, bym miaa w cigej pamici te Jego sowa
do Apostow: "Suga nie jest wikszy od swego pana".
1. Widziaam wielk nawano cierpie i byymy przeladowane podobnie jak synowie

izraelscy przez Egipcjan. Miaam jednak przekonanie, e Bg przeprowadzi nas such stop,
a nieprzyjaciele bd pogreni w falach morskich.
Beas, 1575.
1. Gdy przebywaam w klasztorze w Beas, pewnego dnia Pan rzek do mnie, abym, bdc
Jego oblubienic, prosia Go, o co zechc, a On wszystko speni. Na dowd tego da mi i
woy na palec wspaniay piercie z drogim kamieniem, jakby ametystem, ktrego blask
jednak by zupenie inny ni go tu maj podobne kamienie. Pisz to z wielkim
zawstydzeniem, rozwaajc tak wielk dobro Bo i moje ndzne ycie, przez ktre
zasuyam by w piekle pogrona. O crki, polecajcie mnie Bogu i miejcie naboestwo do
w. Jzefa, bo on wiele moe. Takie naiwnoci wam pisz....
Ecija, 23 maja 1575.
1. Jedna osoba, bdc w Ecija w dniu Zesania Ducha witego i przypomniawszy sobie o
wielkiej asce otrzymanej od Pana w wigili teje uroczystoci, zapragna uczyni co
szczeglnego ku Jego chwale. I zdao si jej, e dobrze bdzie nie ukrywa od tej chwili
adnej rzeczy dotyczcej niedoskonaoci czy grzechu przed pewnym spowiednikiem,
ktrego miaa na miejscu Boga. Tego obowizku bowiem nie ma odnonie przeoonych. I
cho ta osoba miaa ju lub posuszestwa, wszake to wydao si jej czym wicej.
Rwnie, by speniaa wszystko, cokolwiek jej poleci, byle tylko to nie sprzeciwiao si
posuszestwu, ktre lubowaa, oczywicie w rzeczach wanych. I chocia to wydawao si
jej przykre z pocztku, wszake to przyrzekaa.
2. Pierwsz pobudk, ktra j skonia do tego postanowienia, bya ch spenienia czego

ku uczczeniu Ducha witego. Drug uznanie prawdziwej wielkoci tego sugi Boego i
ma wiatego, ktrego wybraa, by owieca jej dusz i wspomaga j w doskonalszej
subie Boej. O tym przyrzeczeniu nie wiedzia nic ten suga Boy, dowiedzia si dopiero po
kilku dniach. Jest nim Ojciec Hieronim Gracin od Matki Boej.
S to sprawy sumienia.
Beas, kwiecie 1575.
1. Roku 1575, w miesicu kwietniu, w czasie pobytu mego w nowej fundacji w Beas, trafio
si, e przyby tam Magister Hieronim od Matki Boej, Gracin. Spowiadaam si u niego
niejednokrotnie, ale nie w taki sposb, bym si cakiem oddawaa pod jego kierunek i wadz,
jak to czyniam ze zwyczajnymi spowiednikami moimi. Ktrego dnia, byam przy stole, bez
34
35
adnego uprzedniego podniesienia ducha, uczuam nagle poczynajce si w duszy

zawieszenie i skupienie, zapowiadajce mi nowe zachwycenie i z szybkoci byskawicy, jak
zwykle, stano mi w oczach to widzenie.
2. Ujrzaam tu przed sob Pana naszego Jezusa Chrystusa, w takiej samej postaci, w jakiej
zwykle mi si ukazuje Boski Majestat Jego, a przy nim, z prawego boku sta tene magister
Gracin. Pan uj praw rk jego i moj, i zczywszy je, rzek: Chc, aby tego przyja za
mego zastpc na cae ycie, bdcie zgodni ze sob we wszystkim, bo tak potrzeba.
3. Pozostaa we mnie zupena pewno, e widzenie to i zalecenie byo od Boga, e je zatem

speni naley. Ale stawao mi w tym na przeszkodzie wspomnienie na dwch spowiednikw,
ktrych dugi czas miaam za przewodnikw i wiele im zawdziczam (zwaszcza z powodu
jednego z nich czuam wielk obaw, bo zdawao mi si, e mu to bdzie bardzo przykre). Z
tym wszystkim jednak nie mogam adn miar przypuci tej myli, by widzenie to byo
zudzeniem, gdy nadzwyczajnie na mnie podziaao i bardzo gbokie pozostawio mi
wraenie. Tym bardziej, e potem jeszcze dwa razy Pan przemwi do mnie wyranymi
sowy, abym si nie baa, bo On tego chce. Widzc zatem wyranie, e taka jest wola
Paska, zdobyam si wreszcie na postanowienie jej spenienia i oddania si w
posuszestwo wskazanego mi przewodnika a do koca mego ycia, czego nigdy z adnym
z poprzednich nie czyniam, cho miaam do czynienia z wielu mami wysokiej nauki i
witoci i z wielk troskliwoci zajmujcymi si moj dusz. Nigdy mi jednak na myl nie
przyszo uczyni rzecz podobn i zwiza si z ktrym na zawsze, raczej spomidzy wielu
wybieraam sobie na spowiednika tego, o ktrym rozumiaam, e bdzie dla mnie odpowiedni
i e ja rwnie nie bd dla niego ciarem.
4. Skoro si zdobyam na to postanowienie, taki uczuam w sobie pokj i tak ulg

wewntrzn, e sama sobie si dziwiam i nowe w tym uznaam upewnienie, e Pan tego
chce. Taki bowiem pokj i tak pociech, nie sdz, by diabe mg sprawi w duszy, std
te, ile razy na to wspomn, wielbi Pana i przychodz mi na myl te sowa Psalmu: Qui
posuit fines suos in pace. Chciaabym caa wyniszczy siebie w wychwalaniu Boga.
Ecija, 23 maja 1575.
1. Moe w miesic po uczynieniu tego postanowienia w drugi dzie Zesania Ducha

witego, gdy bawiam w Sewilli dla fundacji tamecznej, wysuchalimy Mszy witej w
pustelni w Ecija i tame pozostaymy na odpoczynek poudniowy. Towarzyszki moje modliy
si w pustelni, ja za usunam si na samotno do przylegej zakrystii. Stana mi tam na
myli wielka aska, jak mi uczyni Duch wity w taki dzie uroczysty, w wigili wita i
powstao we mnie wielkie pragnienie oddania Jemu jakiej bardzo znacznej usugi, a nie
mogam znale takiej rzeczy, ktrej bym ju nie uczynia, albo przynajmniej nie postanowia,
bo kady uczynek pewnie jest niedoskonay jak i ndza moja. Wtem przyszo mi na myl, e
cho uczyniam ju lub posuszestwa, mog go przecie uczyni jeszcze w sposb
doskonalszy i e przyjemn Mu bdzie ofiara, gdy przyrzekn to, co ju zamierzyam, to jest,
e bd posuszn Ojcu Hieronimowi. Z jednej strony zdawao mi si, e nic przez to nie
uczyni wielkiego, skoro ju przedtem postanowiam to uczyni; ale z drugiej strony,
niezmiern w tym przykro i trudno czuam. Przez posuszestwo bowiem przeoonemu
nie otwiera si przed nim swojej duszy, i przeoeni si zmieniaj i e gdy z jednym
niedobrze, nastaje drugi. A ja przez taki lub, jak mi si zdawao, mam na cae ycie
pozbawi si wszelkiej swobody i zewntrznej i wewntrznej. Wszystko to udrczyo mi
niewypowiedzianie i wzniecio we mnie pokus, bym tego nie czynia.
35
36
2. A przy tym, same ten opr, ktry czuam w woli, gboko mi zawstydza: e oto, gdy
zdarza si sposobno uczynienia czego dla Boga, uchylam si od tego, e suba Jego,
wymagajca takiego postanowienia, wydaje mi si rzecz przykr i tward. Sowem,
trudno ta tak mi mk sprawiaa, e nie pamitam, bym w yciu moim jak uczynia z
siebie ofiar, nawet gdy skadaam profesj, przy ktrej bym tak ciko czua i rozdarcie
wewntrzne, z wyjtkiem onej chwili, kiedy opuszczaam dom ojcowski, dla wstpienia do
klasztoru. Ciko ta bya powodem, e nie pamitaam, e Go miuj i jaki udzia On ma w
mych sprawach, owszem, wwczas przedstawia mi si jakby obcy; tylko boja wielk
czuam cigle, czy to bdzie mie Duchowi witemu.
Natura, nie lubica skrpowania, a kochajca si w swobodzie, musiaa zrobi swoje; cho ja
tej swobody od wielu lat ju nie uywam i za ni nie tskni. Ale lubem zrzec si jej
nieodwoalnie, to zdawao mi si rzecz inna, jak i jest w istocie.
3. Wreszcie, po dugiej i cikiej walce wewntrznej, Pan raczy mi natchn ufnoci

wielk. Powiedziaam sobie, e ofiara ta, im mi jest cisza tym bdzie lepsza; e lub ten
uczyni dla mioci Ducha witego i tym samym jakoby zobowi Go, aby dawa wiato
temu Ojcu, by on mg mnie owieca, a przy tym przypomniao mi si, e Pan sam mi go
przeznaczy za przewodnika. Upadam wic na kolana i przyrzekam, e cae ycie moje
bd czynia cokolwiek mi rozkae, aby przez to odda cze Duchowi witemu, byleby w
rozkazach jego nie byo nic przeciwnego Bogu, albo z ujm dla przeoonych, wzgldem
ktrych wiksze mam zobowizania. Zastrzegam sobie, e lub ten nie bdzie si rozciga
do rzeczy mniejszej wagi, gdybym na przykad z naleganiem chciaa takiej rzeczy i nie
zwaajc na decyzj jego, bym jej zaniechaa, potem na nowo o ni si upominaa; ani do
ask i pociech moich wewntrznych, ani do rzeczy obojtnych, czynionych bez
zastanowienia.
Na koniec co do moich uchybie i grzechw i wewntrznego usposobienia mego,

przyrzekam, e nic przed nim nie ukryj wiadomie, co jest wicej ni to, co zwykle
zachowuje si w stosunku do przeoonych i e wewntrznie zarwno jak i zewntrznie,
bd go miaa za namiestnika Boga samego.
4. Nie wiem czy tak byo istotnie, ale po zoeniu tego lubu zdawao mi si, e wielk rzecz
uczyniam na cze Ducha witego: uczyniam przynajmniej wszystko co umiaam i
mogam, cho to bardzo mao w porwnaniu z tym, co Jemu jestem winna. Dzikuj Bogu,
e stworzy czowieka, na ktrego w zupenoci zda si mog. Mam bowiem t ufno
najmocniejsz, e w boskiej askawoci swojej bdzie mu dla mnie wielkich ask uycza. Ja
za wielkie odczuwam wesele i uszczliwienie wewntrzne, i cakiem uwolniam si od
samej siebie i gdzie obawiaam si, e znajd ucisk i skrpowanie, tam przeciwnie nabyam
nierwnie wikszej wolnoci. Niech bd Panu dziki i chwaa za wszystko.
Dnia 22 lipca; rok niepewny.
1. W dzie w. Magdaleny, gdy rozmylaam nad tym, jak mio i przyja winna jestem
Panu Jezusowi, stosownie do tego, co On raczy mi powiedzie o tej witej i uczuam w
sobie gorce pragnienie naladowania jej przykadu.
Pan uczyni mi wielk ask i rzek do mnie: Od tej chwili staraj si i usiuj, by Mi gorliwiej
jeszcze suya ni dotd. Wzbudzi te we mnie pragnienie, bym jeszcze nie tak prdko
umara, abym miaa czas powici siebie na spenienie tego Jego zlecenia i pozostaa we
mnie od tego czasu ochotna i stanowcza gotowo do cierpienia.
36
37
Data nieznana.
1. Gdy jednego razu w gbokim zebraniu wewntrznym polecaam Bogu Elizeusza,

otrzymaam tak odpowied: Prawdziwy to syn mj, nigdy go nie zostawi bez mojej
pomocy, czy te inne sowo podobne, bo tego ostatniego wyrazu dobrze nie pamitam.
Data prawdopodobna: Sewilla, 9 sierpnia 1575.
1. W wigili w. Wawrzyca po przyjciu Komunii witej czuam si tak roztargniona i

zaniepokojona, e nie mogam si opanowa i zazdrociam tym, co przebywali na pustyni.
Zdawao mi si bowiem, e skoro tam nic nie sysz, ani widz, s wolni od tych roztargnie.
Usyszaam wtedy: O wiele silniejsze, crko, s tam pokusy diabelskie. Miej cierpliwo, jak
dugo yjesz, tak dugo trzeba znosi przeciwnoci.
2. Po tych sowach ogarno mnie nage skupienie z tak wielkim wiatem wewntrznym, e
zdawao mi si, e jestem na drugim wiecie. Znalazam si w duchu w rozkosznym
kwietnym ogrodzie tak ywo, e mi si przypomniay sowa Pieni: Veniat dilectus meus in
hortum suum. Ujrzaam tam mego Elizeusza nie w cieniu, lecz w nadzwyczajnej piknoci.
Na gowie mia jakby diadem z wspaniaych drogich kamieni, a wiele panienek szo przed
nim, trzymajc w rku palmy i piewajc hymny uwielbienia Boga. Otworzyam oczy czy to
zniknie, lecz uwagi mojej nic nie rozproszyo i syszaam piew jakby ptaszt czy aniow,
ktrym si dusza ma napawaa. I cho uszami tego nie syszaam, dusza caa tona w tym
szczciu. Widziaam te, e nie byo tam prcz niego nikogo. I powiedziano mi: On sobie
zasuy by midzy wami, a caa ta uroczysto, ktr widzisz, bdzie wwczas, gdy bdzie
wytrway w uwielbieniu mojej Matki. Spiesz si, jeli chcesz by tam, gdzie on.
3. Wszystko to trwao ptorej godziny - inaczej ni przy innych widzeniach - i nie mogam si
oderwa, tak wielka bya rozkosz. Na skutek tego widzenia ukochaam wicej jeszcze
Elizeusza i przedstawia mi si nieraz w tej piknoci. Obawiaam si, czy nie bya to pokusa,
ale wyobrazi to sobie nie byoby moliwe.
Data nieznana.
1. Jednego razu miaam objawienie, w jaki sposb Pan jest obecny we wszystkich
stworzeniach i w jaki sposb mieszka w duszy. Przedstawiao mi si to w podobiestwie do
gbki, ktra wciga w siebie wod.
Data prawdopodobna. Sewilla, 1575.
1. Gdy wrcili do kraju moi bracia, z jednym z nich, ktremu wiele jestem winna, nie mogam
zaniecha widywania si i rozmawiania z nim o potrzebach duszy i kierunku jego ycia. Dla
mnie te rozmowy byy umczeniem i przykroci. Ofiarowaam j Panu, w tym przekonaniu,
e poddaj si jej z obowizku; ale przyszo mi na myl, e w Konstytucjach naszych jest
artyku, zalecajcy nam unikanie stosunkw z krewnymi i byam w wtpliwoci, czy przepis
ten w tym razie mi obowizuje. Na to Pan odpowiedzia mi: Nie, crko, bo ustawy wasze o
37
38
tyle tylko obowizuj, o ile s zgodne z moim Prawem. W rzeczy samej, duch tych
Konstytucji do tego zmierza, by si ktra nie przywizywaa zbytnio do towarzystwa z
krewnymi. We mnie za, o ile mi si zdaje, przywizania tego nie ma, rozmowa z nimi raczej
mczy mi i rozstraja.
Data prawdopodobna: 28 sierpnia 1575.
1. W dzie w. Augustyna, po Komunii w. - w sposb ktrego okreli nie zdoam (to tylko
wiem, e byo to widzenie umysowe i w jednej chwili przyszo) - dano mi byo pozna i jakby
oglda, jak trzy Osoby Trjcy Przenajwitszej, ktrych wyobraenie mam wyryte w duszy,
s jedn istnoci. Poznaam to w wyobraeniu tak nadzwyczajnym i w wietle tak jasnym,
e dziaanie i skutek tego widzenia zupenie byy odmienne od tego, co si poznaje przez
wiar. Od tego czasu nigdy nie mog pomyle o ktrej z trzech Osb Boskich, bym Ich
razem nie widziaa w duchu wszystkich trzech. Tak i dzi zastanawiaam si nad tym, jakim
sposobem, gdy tak zupenie s jedno, sam tylko Syn przyj na si ciao ludzkie. Na to Pan
da mi zrozumie, e cho wszystkie trzy s jedno, kada przecie jedna od drugiej jest rna.
S to wielmonoci takie, e na wspomnienie o nich znowu powstaje w duszy dza
wyrwania si z tej niewoli, w ktrej j wizi ciao, przeszkadzajc jej, aby ogldaniem Ich
cieszy si nie moga. Ale cho widzenie takie w jednej chwili przemija, wiksz przecie
korzy dusza z niego odnosi - sama nie wiedzc i nie rozumiejc jak - ni z dugich lat
rozmylania.
Data prawdopodobna: Sewilla, 8 wrzenia 1575.
1. Dzie Narodzenia Najwitszej Maryi Panny jest dla mnie dniem szczeglnego wesela.
Tote za nastaniem tego dnia zdawao mi si, e dobrze bdzie ponowi moje luby. Gdy
chciaam to uczyni, ukazaa mi si Najwitsza Panna w widzeniu owiecajcym i wydao
mi si, e trzyma w swym rku moje luby i e Jej one s przyjemne. Widzenie to pozostao
mi przez kilka dni i wci widziaam J stojc przy mnie po lewej rce.
Wedug Sylweriusza "prawdopodobnie Sewilla 1575"
1. Jednego dnia, po Komunii, miaam to uczucie, e dusza moja prawdziwie staje si jedno z
Najwitszym Ciaem Paskim, ktrego obecno ukazaa mi si widomie. Mocno to na mnie
podziaao i sprawio we mnie wielki postp wewntrzny.
Sewilla, drugie procze 1575.
1. Jednego razu, gdy domylaam si, e zechc mi posa do pewnego klasztoru dla
zreformowania go, i myl t si trapiam, usyszaam te sowa: Czego si boisz? C tam
moesz wicej utraci, ni ycie, ktre ju tyle razy oddaa Mi w ofierze? Ja was wspomog.
Byo to na modlitwie i sowa te w taki sposb byy powiedziane, e wielkie w duszy mojej
sprawiy uspokojenie i wesele.
38
39
Sewilla, drugie procze 1575.
1. Jednego dnia, po rozmowie z pewn osob, ktra wiele opucia dla mioci Boga,
wspomniawszy na siebie, jako ja nigdy niczego nie opuciam dla Niego i w niczym Mu nie
suyam tak jak powinnam, po tylu askach, jakie On duszy mojej uczyni, poczam bardzo
si tym smuci. A Pan rzek do mnie: Wiesz ju, jakie midzy Mn a tob speniy si
zalubiny i tym samym e jeste Mnie polubiona, cokolwiek Ja posiadam, jest twoje. Daj ci
wic wszystkie mki i boleci, jakie wycierpiaem; przez nie moesz prosi Ojca Mego, i na
nie si powoywa jak na twoj wasno. Wiedziaam wprawdzie, bo tak mi uczono, e
wszyscy mamy uczestnictwo w zasugach Mki Zbawiciela. Sposb jednak tego
uczestnictwa w takiej mi si tu zupenie innej postaci objawi, e miaam to uczucie, jak
gdybym otrzymaa we wadanie wielkie krlestwo. askawoci bowiem i mioci, z jak Pan
mi uczyni t ask, adn miar tu wyrazi nie zdoam. Poznaam w teje chwili, e Ojciec
przyjmuje ten ukad, i odtd zupenie inaczej zapatruj si na Mk Pask, jako na rzecz
moj wasn, co wielk mi przynosi ulg i otuch.
Data prawdopodobna: Sewilla 1575.
1. Raz, czujc w sobie pragnienie usuenia w czym Panu i wspomniawszy przy tym, jaka
jest licha i ndzna wszelka suba, ktr Mu odda zdoam, powiedziaam sama w sobie: "Na
c Ty, Panie, dasz uczynkw ode mnie?" A Pan odpowiedzia mi: Na to, crko, aby Mi
daa dowd twojej dobrej woli.
Data niepewna: by moe Sewilla 1575.
1. Jednego razu Pan uyczy mi wiata ku poznaniu pewnej rzeczy, ktrej zrozumienie
ucieszyo mi. Lecz zaraz, czy wkrtce potem, tak mi to wyszo z pamici, i adn miar nie
mogam natrafi w myli, co to byo. Gdy tedy siliam si, aby sobie t rzecz widzian
przypomnie, usyszaam te sowa: Wiesz o tym, e nieraz mwi do ciebie, nie zaniedbuj
spisywa co syszysz, bo choby std nie byo poytku dla ciebie, moe by poytek dla
innych.
Gdy na te sowa zafrasowaam si, e moe dla grzechw moich, drugim przynoszc
poytek, sama zgubi siebie. On rzek do mnie: O to si nie bj.
Data prawdopodobna: Sewilla, 1575.
1. Raz, w skupieniu wewntrznym i w tym boskim towarzystwie, ktre zawsze mam w duszy
obecne, tak ywo uczuam obecno Boga w mym wntrzu, e przyszy mi na myl sowa
w. Piotra: "Ty jeste Chrystus, Syn Boga ywego", bo i ja wtedy widziaam tego Boga
ywego, mieszkajcego w mojej duszy. Nie jest to widzenie takie jak inne widzenia, bo
polega ono na wierze i z niej bierze moc nieomyln, tak i wtpi o tym niepodobna, e
Trjca obecnoci i wszechmocnoci i istnoci swoj mieszka w naszych duszach. Jest to
prawda, ktrej zrozumienie w sposb dziwnie skuteczny przyczynia si do naszego postpu
w dobrem. Na widok takiego ogromnego Majestatu, obecnego w takim nikczemnym
39
40
stworzeniu, jakim jest moja dusza, zdumienie i przeraenie mi ogarno, a Pan rzek do
mnie: Nie jest nikczemn, crko, twoja dusza, bo uczyniona jest na wyobraenie moje.
Poznaam take wwczas niektre z przyczyn, dla ktrych Bg wiksze ma upodobanie w
duszach, ni w innych swoich stworzeniach. S to jednak rzeczy tak nieuchwytne i wysoko
duchowe, e cho umysem pojam je od razu, wypowiedzie ich nie potrafi.
1. Bolejc bardzo nad niedol naszego Ojca i nie mogc zmartwienia mego ukoi, pewnego
dnia, po Komunii, bagaam Pana, usilnie bardzo powtarzajc Mu prob, aby, kiedy sam mi
go da, nie dopuszcza take, bym pozostaa bez niego. Odpowiedzia mi Pan: Bd bez
obawy!
Sewilla, 1575.
1. Jednego razu, obecno trzech Osb Boskich, ktr zawsze mam przytomn w duszy, z
tak mi si objawia jasnoci, e bez najmniejszej wtpliwoci widziaam mieszkajcego we
mnie Boga ywego i prawdziwego. Przy tym dano mi byo pozna takie rzeczy, ktrych, cho
je widziaam, po widzeniu wypowiedzie nie potrafi. Midzy innymi ukazane mi byo
wwczas, w jaki sposb sama tylko Osoba Syna wzia na si ciao ludzkie, a nie pozostae
dwie Osoby. Opisa tych objawie, jak mwiam, nie potrafi. S one nieraz tak gboko w
ukryciu duszy, e umys jakby tylko przez mg je poznaje, podobnie jak czowiek upiony,
albo na wp picy, niewyranie tylko syszy, co si do niego mwi. Zastanawiaam si nad
tym, jak cikie jest to ycie, e nas pozbawia szczcia zostawania zawsze i nieprzerwanie
w tym przedziwnym boskim towarzystwie i mwiam sama w sobie: "Panie, daj mi jaki
sposb, abym moga wytrzyma to ycie". A Pan rzek do mnie: Pomnij na to, crko, e po
mierci ju nie bdziesz moga Mi suy, tak jak teraz mi suysz: dla Mnie jedz, dla Mnie
pij i cokolwiek czynisz, niechaj wszystko bdzie dla Mnie, jak gdyby nie ty ju ya, jeno Ja
w tobie:, bo to wanie mia na myli w. Pawe, gdy pisa te sowa.
Data prawdopodobna: Sewilla, 1575.
1. Raz, po Komunii, zostao mi objawione, jak Ojciec przyjmuje we wntrzu duszy naszej
ofiar Najwitszego Ciaa Chrystusowego. O ile pojam i widziaam, s tu obecne te Osoby
Boskie, i niewypowiedzianie przyjemn jest Ojcu ta ofiara Jego Syna, i cieszy si Nim, i
rozkosz swoj ma w Nim tu na ziemi, bo nie tylko Czowieczestwo naonczas mieszka z
nami w duszy naszej, jeno Bstwo Jego. Dlatego ta ofiara tak Mu jest przyjemna i mia, i dla
niej takie nam wielkie czyni aski. Poznaam take, e zawsze przyjmuje t ofiar, chociaby
kapan j speniajcy by w grzechu, tylko e wwczas aski z niej pynce nie udzielaj si
jego duszy, tak jak si udzielaj tym, ktrzy s w stanie aski, nie iby wpyw swj tracia ta
boska moc, pochodzca z tego uczestnictwa, w jakim Ojciec przyjmuje t ofiar, jeno e
natrafia na opr z winy tego, ktry j mia otrzyma. Podobnie jak soce, gdy promie jego
padnie na bry smoy, nie jest winne temu, e w niej nie janieje, tak jak janieje w krysztale.
Gdybym teraz o tym mwi miaa, lepiej i zrozumiaej bym to wytumaczya. Wiele bowiem na
tym zaley, bymy to zrozumieli i wiedzieli jak to jest, bo wielkie tajemnice dziej si w duszy
czowieka, gdy przyjmuje Komuni. al si Boe, e to ciao nie pozwala nam cieszy si
nimi.
40
41
Sewilla, 8 listopada 1575.
1. W oktawie Wszystkich witych miaam dwa czy trzy dni cikiego udrczenia na
wspomnienie wielkich grzechw moich, z wielkim nadto strachem grocych mi
przeladowa, ktrych jedyn podstaw byy podnoszone przeciw mnie cikie, potwarcze
oskarenia. Pod wraeniem tego strachu zupenie mi odesza zwyka odwaga i gotowo do
cierpienia dla mioci Boga. Staraam si dodawa sobie otuchy, wzbudzaam w sobie akty
gotowoci na wszelk wol Bo, widziaam jasno, jak wielki bdzie zysk dla mnie z tego
przeladowania - ale wszystko to mao pomagao i strach nie ustpowa. Bya to cika walka
wewntrzna. Odszukaam list, w ktrym dobry mj Ojciec przypomina mi sowa w. Pawa,
jako Bg "nie dopuci kusi nas ponad nasze siy". List ten znaczn przynis mi ulg, ale
niezupen. Z pewnego wzgldu nawet wznowi raczej moj za Ojcem tsknot i cay dzie
potem wielki miaam smutek, widzc siebie pozbawion jego pomocy, a nie majc do kogo
si uda w tym strapieniu. Sowem, czuam si bardzo opuszczona i wci mi
przeladowaa i nowego mi smutku dodawaa ta myl, e nikogo nie znajd, kto by mi
wspomg i uspokoi, oprcz niego, a on, na cikie utrapienie moje, zmuszony jest prawie
cigle przebywa gdzie daleko.
2. Nazajutrz wieczorem, przy czytaniu duchowym, natrafiam na drugi ustp z listw w.

Pawa, ktry mi niejak przynis pociech. Za czym, w nieznacznym jeszcze zebraniu
wewntrznym, poczam wspomina sobie, jak to dawniej miewaam w duszy mojej Pana
obecnego, jak ywo wwczas czuam, e On prawdziwie jest Bg ywy. W cigu tych myli,
nagle ujrzaam Go w sobie widzeniem umysowym i gboko, w samym wntrzu duszy, jakby
tu przy sercu, usyszaam Jego gos, mwicy mi: Jestem tu, przy tobie, chciaem tylko, by
si przekonaa, e nic nie moesz beze Mnie.
3. W teje chwili spokj wrci do duszy mojej i wszystkie strachy moje zniky. Tej samej
jeszcze nocy, gdy byam na jutrzni, w widzeniu umysowym, ale tak jasnym, e rwnao si
prawie widzeniu przez wyobrani, ujrzaam Pana spoczywajcego na moich rkach, w
takiej postawie, jak Go maluj w stacji "Pitej boleci", zoonego na onie Matki
Najwitszej. Mocno mi to widzenie przerazio, bo takie byo wyrane i tak je miaam blisko,
e obawiaam si zudy diabelskiej. Wtedy On rzek do mnie: Niech ci to nie przeraa, bliej
bez porwnania zczony jest Ojciec mj z twoj dusz.
Widzenie to tak gboko utkwio mi w pamici, e dotd je mam przed oczyma obecne.
Wraenie sw, jakie przy tym Pan mi powiedzia, trwao we mnie przeszo miesic; teraz ju
przeszo.
Sewilla, listopad 1575.
1. Jednego dnia, wieczorem, w wielkim byam strapieniu, nie majc adnych wiadomoci o
moim Ojcu, tym bardziej, e gdy pisa ostatni raz, by cierpicy na zdrowiu. Chocia to
strapienie moje nie byo ju tak gwatowne jak ono pierwsze, gdy si dowiedziaam o jego
niedoli, a jakiemu podobnego nigdy ju wicej nie doznaam, zawsze jednake troska o
niego przeszkadzaa mi w modlitwie. W tym moim strapieniu ujrzaam nagle widzenie tak
wyrane, e nie mogo by prostym tylko wyobraeniem: ukazaa mi si we wntrzu moim
wiato, a w tej wiatoci on szed drog rany i wesoy, i z rozjanionym obliczem. Ta
jasno oblicza musiaa zapewne pochodzi od wiatoci, ktr widziaam i zdaje mi si, e
tak jest z wszystkimi wybranymi w niebie: sdz, e odblask wiatoci wynikajcej z Pana
41
42
naszego czyni ich jasnymi. Wrd takiego widzenia usyszaam te sowa: Powiedz mu, niech
natychmiast przystpi do dziea, bo jego jest zwycistwo.
2. Jednego dnia, po jego powrocie, gdy wieczorem na modlitwie wysawiaam Pana, dziki
Mu czynic za tyle wielkich ask, ktre mi uczyni, Pan rzek do mnie: O c ty moesz prosi,
crko moja, czego bym ja nie uczyni?
Sewilla, 21 listopada 1575.
1. W dniu przedstawienia Brewe papieskiego, bdc w najwikszej niespokojnoci i w takim

strwoeniu wewntrznym, e i modli si nie mogam, poniewa doniesiono mi, e nasz
Ojciec w wielkim jest niebezpieczestwie, e go zatrzymuj przemoc, e z krzykiem wielkim
mu wygraaj - usyszaam te sowa: O niewiasto maej wiary! Uspokj si, wszystko idzie jak
najlepiej.
2. Byo to w dzie Ofiarowania Najw. Maryi Panny roku 1575. Postanowiam sobie
wwczas, e jeli Najwitsza Panna raczy nam to wyjedna u Syna swego, bymy, Ojciec
nasz i my z nim, byli wolni od przeladowania tych braci, poprosz Ojca o zarzdzenie, aby
kadego roku to wito obchodzone byo uroczycie w naszych klasztorach Sistr Bosych.
3. Gdy czyniam to postanowienie, wyszo mi z pamici, e ju przedtem w widzeniu, jakie

miaam, byo mi dane zlecenie, by Ojciec ustanowi to wito. Teraz dopiero, przy powtrnym
odczytaniu tego zeszyciku, przyszo mi na myl, e t uroczysto powinno si koniecznie
obchodzi.
Sewilla, 1575 lub 1576.
1. Jednego dnia, bdc na modlitwie, uczuam dusz moj tak pogron w Bogu, jak gdyby
wiat ju nie istnia, jak gdybym caa bya przeniknita Bogiem. Zostao mi tam objawione
znaczenie tych sw kantyku Magnificat: Et exultavit spiritus, w sposb taki, e nigdy go
zapomnie nie mog.
Prawdopodobnie w Sewilli, na wiosn 1576.
1. Raz, gdy si zastanawiaam nad zawzitoci naszych przeciwnikw, dc do

zniesienia tego klasztoru Sistr Bosych, i czy maj zamiar powoli rozpdzi je wszystkie,
usyszaam te sowa: Zamiar taki maj, ale skutku jego nie ujrz. Owszem, stanie si wrcz
przeciwnie.
Toledo, sierpie-wrzesie 1576.
1. Pewien m duchowny, u ktrego, po moim tu przybyciu, zaczam si spowiada, i ktry

przyjwszy mnie z wielk yczliwoci, potem take, gdy podj si kierownictwa mojej
duszy, t sam yczliwo mi okazywa, niespodzianie usun si i przesta przychodzi. Gdy
dotkliwie odczuwaam jego brak, pewnego wieczoru, na modlitwie, miaam objawienie
42
43
wewntrzne, e Bg sam wstrzymuje go, aby nie przychodzi, poniewa potrzeba, bym
sprawy duszy mojej powierzya drugiemu w tyme miecie kapanowi. Zmiana ta bya mi
przykra z obawy, e nowy spowiednik, nie znajc mnie, moe mnie nie zrozumie i bdzie mi
niepokoi. Przykro mi byo dlatego rwnie, e lubiam tamtego za mio, ktr mi
wywiadczy - a i widok jego i kazania jego, ile razy go syszaam mwicego, zawsze mi
sprawiay duchow pociech. - Wiedziaam przy tym, e ten, do ktrego miaam si uda,
bardzo jest zajty, za czym moje narzucanie si jemu tym bardziej jeszcze wydawao mi si
niewaciwe. Ale Pan rzek do mnie: Ja to zrzdz, e wysucha ci i zrozumie. Otwrz dusz
przed nim, a znajdziesz u niego niejak pomoc w twoich strapieniach. Ostatnie te sowa
odnosiy si, jak sdz, do blu, jaki wwczas cierpiaam, e musz y daleko od Boga.
Jako w boskiej askawoci swojej, Pan raczy jeszcze doda, e widzi dobrze cierpienie,
ktre mi udrcza, ale nie moe by inaczej, dopki yj na tym wygnaniu. Wszystko to jest
dla wikszego mego dobra. Sowa te bardzo mi pocieszyy.
I stao si, jak Pan zapowiedzia: kapan ten znajduje czas i chwile swobodne dla mnie i
zrozumia mi i wielk mi przynis ulg. Jest to m bardzo uczony i witobliwy.
Data prawdopodobna: Toledo, 1576-1577.
1. W dzie Ofiarowania Matki Boej, gdy gorco polecaam Bogu pewn osob, dla ktrej
pragnam jak najwyszego postpu w witoci, i z jednej strony uwaaam, e niedobrze
byoby dla niej, mie dochody wasne i swobod rzdzenia si swoj wol, a z drugiej strony
znowu staway mi na myli wte jej zdrowie i wielk pomoc, jak ona przynosi duszom -
usyszaam te sowa: Prawda, e wiernie Mi ona i gorliwie suy, ale wielka to rzecz i za
Mn, wyzuwszy si z wszystkiego, tak Ja nagi wstpiem na krzy. Powiedz jej, niech zda si
na Mnie. Ta druga wtpliwo moja pochodzia std, e przyszo mi wwczas na myl, e co
do mnie, nie potrafiabym z takim sabym zdrowiem, jakie ona ma, zdoby si na tak
wysok doskonao.
Data prawdopodobna: Toledo, pierwsze miesice 1577.
1. Gdy razu jednego zajta byam myl o wielkiej przykroci, jak mi to sprawia, e musz
je miso, a nie mog czyni pokuty, usyszaam tak odpowied: Nieraz w tym pragnieniu
pokuty wicej jest mioci wasnej, ni istotnego pragnienia.
Data prawdopodobna: Toledo, pierwsze miesice 1577.
1. Raz, gdy si bardzo trapiam myl, e obraziam Boga, Pan rzek do mnie: Wszystkie
twoje grzechy s przede Mn jak gdyby nie byy. Umacniaj si na przyszo, bo jeszcze nie
skoczyy si twoje utrapienia.
Awila, 6 czerwca 1579.
1. W wigili Zesania Ducha witego, udawszy si na modlitw do pustelni nazaretaskiej

przy klasztorze w. Jzefa w Awili i rozwaajc tam jedn wielk ask, ktr mi Pan w tene
43
44
dzie, mniej wicej dwadziecia lat temu uczyni, uczuam w sobie wielki zapa i gorco
ducha, skutkiem ktrych wpadam w zachwycenie. W tyme gbokim zebraniu duszy,
usyszaam od Pana te sowa, ktre tu zapisuj:
Powiedz ode Mnie Ojcom Bosym, niech pilnie przestrzegaj tych czterech rzeczy, ktre, jak
dugo u nich zachowywa si bd, tak dugo zakon ich bdzie wzrasta; gdyby za ich
zaniedbali, niech wiedz, e tym samym zaczn odstpowa od swego pierwotnego
zaoenia. Pierwsza: aby midzy przeoonymi bya zgoda i jednomylno. Druga, e
choby mieli wiele domw, liczba braci niech w kadym z nich bdzie niewielka. Trzecia, aby
mao przestawali z ludmi wieckimi i tylko dla dobra ich dusz. Czwarta, aby nauczali wicej
czynami ni sowami.
Byo to w roku 1579. A i to wielka jest prawda, stwierdzam j i powiadczam podpisem

moim:
Teresa od Jezusa.
AKT ODDANIA SI NAJWITSZEMU SERCU JEZUSA
Najwitsze Serce Jezusa, przyjd cakowicie mnie ogarn, aby Twoje Intencje
stay si moimi intencjami, Twoje Pragnienia - moimi pragnieniami, Twoje Sowa -
moimi sowami, Twoje Myli - moimi mylami. Pozwl mi schroni si w gbinach
Twego Najwitszego Serca. Wyniszcz mnie cakowicie.
Bd adorowa Twoje Najwitsze Serce w gbi mego serca. Obiecuj suy
Twemu Najwitszemu Sercu z arem w moim wntrzu. Bd Ci suy z
gorliwoci, z arliwoci wiksz ni wczeniej. Jestem saby, lecz wiem, e
Twoja Sia mnie podtrzyma. Nie pozwl mi straci ci z oczu ani nie pozwl
mojemu sercu rozprasza si.
Bd szuka wycznie Twego Najwitszego Serca i pragn bd tylko Ciebie
samego. Najwitsze Serce Jezusa, spraw, abym znienawidzi wszystko, co
sprzeczne jest z Twoj witoci i z Twoj Wol. Przesiej mnie przez sito,
wiele, wiele razy, aby upewni si, e aden rywal nie ocala we mnie.
Poczwszy od dzi, zacienij wizy Mioci, ktrymi mnie oplote, i spraw, by
moja dusza pragna Ciebie, a moje serce byo chore z mioci do Ciebie.
Najwitsze Serce Jezusa, nie zwlekaj. Przyjd obj ca moj istot
Pomieniami Twojej arliwej Mioci. Niech wszystko, co odtd uczyni, bdzie
wykonane jedynie dla Twojego Dziea i dla Twojej Chway, nic dla mnie.
Ofiarowuj Ci moje ycie i poczwszy od dzi chc by niewolnikiem Twojej
Mioci, ofiar Twoich Gorcych Pragnie i Twojej Mki, dobrodziejstwem
Twojego Kocioa, ofiar Twojej Duszy. Spraw, by moje rany - poprzez gorycz,
ktr bd odczuwa na widok guchoty dusz oraz ich upadkw - stay si
podobne do tych, ktre zadano Tobie w czasie Twego Ukrzyowania. Daj rado
mojej duszy.
Najwitsze Serce Jezusa, nie oszczdzaj mi Twojego Krzya, jak Ojciec go
Tobie nie oszczdzi. We moje oczy, moje myli i moje pragnienia, aby stay si
wasnoci Twego Najwitszego Serca. Jestem niegodny i na nic nie zasuguj,
jednak dopom mi, abym wiernie y moim aktem powicenia si, wzywajc
niestrudzenie Twojego witego Imienia. Spraw, niech mj duch odrzuci
wszystko, co nie jest Tob.
Najwitsze Serce Jezusa, spraw, by moja dusza moga znosi, bardziej ni
kiedykolwiek przedtem, Rany Twego Ciaa dla nawrcenia dusz. Oddaj
dobrowolnie moj wol Twojej Woli teraz i na wieki. AMEN.
44

Św. Teresa Z Avila - Sprawozdania Duchowe

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Św. Teresa Z Avila - Sprawozdania Duchowe

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

SPRAWOZDANIA DUCHOWE ............................................................................................................................ 3

Data prawdopodobna: klasztor Wcielenia w Awili, 1560.

1. Sposb, w jaki obecnie odbywam modlitw wewntrzn jest nastpujcy. Rzadko si

3. Innym razem przychodz na mnie wielkie zapay, z takim omdlewaniem za Bogiem, e

6. Nieraz wielk mi przykro sprawia konieczno rozmawiania z ludmi i tak mi to martwi,

8. Wszystkie te dobre pragnienia, wraz z pomnoeniem cnoty, da mi Pan od czasu, jak mi

Std take wypywa posuszestwo temu, kto mi spowiada, jakkolwiek niedoskonae;

12. Gdy wypada mi z koniecznoci przestawa i rozmawia z ludmi wiatowymi, chociaby

mi t drog sodkoci i ask nadprzyrodzonych, e niedona i grzeszna nie zniosabym

wewntrznej, Bg daje mi jednak t ask, e Go nie obraam wicej ni zwykle, ani Go

24. Z tego wszystkiego, co dotd powiedziaam, jestem przekonana, e s to rzeczy od

28. Bywam bardzo czsto karcona za moje uchybienia, w sposb dominujcy a do

Paac Luisy de la Cerda, 1562.

3. Co si tyczy ubstwa, Bg uyczy mi wielkiej aski tak, i chciaabym i rzeczy potrzebnych

6. Daje mi Bg ywsze podanie, silniejszy pocig do samotnoci, o wiele wiksze - jak

Klasztor w. Jzefa w Awili, 1563.

2. Przedtem lubiam bardzo i pragnam yczliwoci u ludzi. Odtd zrozumiaam t prawd

3. W niemaych utrapieniach, przeladowaniach i przeciwiestwach, jakie miaam do

7. Bardzo pragn, gorcej ni kiedykolwiek przedtem, by znalazo si jak najwicej dusz,

do ich otrzymania, co guchy pie i to mi ubezpiecza, i uspokaja. - Oddaj si w rce Boga i

Sewilla, na przeomie 1575 i 1576.

3. Bya te tak nadmiernie lkliwego usposobienia, e nieraz i w biay dzie baa si

4. Z Ojcem Piotrem z Alkantary duo rozmawiaa, i on to gwnie przyczyni si do tego, e w

8. W tym wic zamiarze gruntowniejszego owiecenia i upewnienia si, pocza si zwraca

12. Wszystko to, co tu powiedziane i napisane, podaa na pimie O.Magistrowi Dominikowi

Niech bdzie bogosawiony Ten, od ktrego s te dary, na wieki wieczne!

1. Wewntrzne te rzeczy duchowe, z uwagi zwaszcza na krtkotrwao i szybkie ich

3. Pierwszy, jaki uczuam w sobie objaw modlitwy, jak mi si zdaje, nadprzyrodzonej (a

6. Zupenie co innego, gdy wszystkie wadze pogrone s w zjednoczeniu. Nic wwczas

9. Midzy zachwyceniem a porwaniem taka jest rnica, e w zachwyceniu dusza stopniowo

20. Wszystko, co tu powiedziaam, nie moe by przywidzeniem, a to dla rnych przyczyn,

sabociom i ndzom ziemskim, ktrym przedtem ulegaa. Bo chocia wicej cierpi,

7. Niech wasza przewielebno zwrci na to uwag, e w tym wszystkim, co przechodz i co

Dlatego te nie potrzebuj ju radzi si mw uczonych i zwierza si komu, lecz starczy

Toledo, 18 listopada 1569.

1. Dnia siedemnastego listopada, w oktaw witego Marcina, roku piset szedziesitego

Dziao si to w Toledo, w karmelitaskim klasztorze witego Jzefa. Ja dla Ciebie i Ty dla

ycie. Dwanacie dla mnie i nie z woli mojej przeyo si.

Malagn, prawdopodobnie 9 lutego 1570.

1. W klasztorze w. Jzefa w Malagnie, w drugi dzie Wielkiego Postu, zaraz po Komunii

Wielk mi ten widok napeni pociech, bo szczeglne mam naboestwo do tajemnicy

Gdy na to ostatnie zlecenie mylaam w sobie, e w takiej na przykad fundacji klasztoru w

Data niepewna: 1570 lub 1571.

Data niepewna: 1570.

Data niepewna: 1570.

Data prawdopodobna: 1570-1571.

Salamanka lub Alba, luty 1571.

Te sowa syszaam od Pana w poowie lutego roku 1571.

Salamanka, 15-16 kwietnia 1571.

5. Gdy za tym razem dusz chwil ze mn pozostawa, przyszo mi na myl, e przedtem

Awila, 29 maja 1571.

1. We wtorek po Wniebowstpieniu Paskim pozostajc jaki czas na modlitwie, po Komunii

Awila, maj 1571

Awila, 30 czerwca 1571.

1. Obecno t trzech Osb Boskich, o ktrej mwiam na pocztku, miaam cigle

Awila, lipiec 1571.

Awila, 10 lipca 1571.

1. Jednego dnia po oktawie Nawiedzenia, modlc si w jednej z pustelni Gry Karmel i

Na to odpowiedzia mi Pan: O crko, crko! Siostrami moimi s zakonnice w klasztorze

Salamanka, kwiecie-maj 1571.

1. Wielkie i gwatowne pragnienia mierci opuciy mnie nieco, szczeglnie od uroczystoci

Data prawdopodobna: 1571.