Viet-Worm farming guide 10/4/06 6:33 PM Page 1

VIETNAMESE
Easy worm farming guide
Saùng taïo vöôøn Ñòa
Create ñaønown
your g cho chính quí vò
Eden
Höôùng daãn
deã daøng ñeå laøm
thuøng giun
Thuøng giun
böôùc deã daøng
*
*
Laáy caùc thöùc aên thöøa vaø chuyeån hoùa
chuùng thaønh chaát doài daøo gioáng nhö
ñaát ñöôïc goïi laø 'ñuùc khuoân'.

Giun ñoœ hoaëc giun hoå (tiger worms)

laø caùc loaïi giun ñöôïc söœ duïng thoâng
thöôøng nhaát.
4 ñeå laøm Thuøng Giun
thaønh coâng
* Giun coù theå ñöôïc nuoâi trong thuøng
giun, hoaëc daœi ñaát hoaëc mieáng xôùi
treân maët ñaát.
1 Choïn ñòa ñieåm
Giun khoâng thích nhieät ñoä quaù noùng,vaäy haõy

* Caùc thuøng giun (worm farms) coù theå

ñöôïc ñeå beân ngoaøi, trong nhaø, nôi
ban coâng hoaëc trong nhaø ñeå xe. Caùc
kieåm chaéc daœi ñaát nuoâi giun/ hoaëc thuøng giun
ñöôïc ñaët vaøo nôi nhieàu boùng maùt.
thuøng giun laø coâng cuï lyù töôœng ñeå söœ
duïng cho caùc caên hoä chung cö. Thu thaäp caùc thöùc aên cho giun
Giun thích caùc thöùc aên thöøa chaúng haïn nhö voœ traùi caây vaø rau cuœ, baõ

* 2
Ñaát do giun ñuùc ra raát toát ñeå boùn caùc
traùi caây xay, baõ traø, voœ tröùng nghieàn vaø baùnh mì. Chuùng cuõng thích
caây trong nhaø, ñeå boœ theâm vaøo ñaát
troän saün ñeå gieo haït hoaëc ñaát chaäu moät löôïng ít giaáy vaø giaáy caùc-toâng dính ñaát caùt (chaúng haïn nhö caùc
caây hoaëc ñeå phuœ treân maët ñaát xung maœnh xeù vuïn cuœa hoäp giaáy caùc-toâng ñöïng tröùng). Caùc thöùc aên maø giun
quanh caùc caây. keùm thích nhaát goàm coù: saœn phaåm söõa, bô & phoù maùt (cheese), thòt, caù

* vaø xöông; caùc thöùc aên naøo coù quaù daàu môõ, hoaëc chanh, haønh vaø toœi.

CHÆ DAÃN: Caùc maœnh vuïn thöùc aên ñöôïc

giun tieâu hoùa deã hôn vaø nhanh hôn. Haõy
hoøa troän thöùc aên thöøa vôùi nöôùc laõ tröôùc khi
boœ cho giun aên.

Laøm moät Thuøng Giun hoaëc daœi

3 ñaát ñeå nuoâi giun
Quí vò coù theå mua thuøng giun coâng nghieäp, hoaëc töï laøm laáy baèng caùch duøng
caùc hoäp hoaëc taïo moät daœi ñaát nuoâi giun trong vöôøn.
Kích thöôùc tieâu bieåu cho thuøng giun laø 30 cm chieàu saâu, 60 cm chieàu
roäng vaø 90 cm chieàu daøi. Thuøng phaœi coù loã döôùi ñaùy ñeå khoâng khi
ñi vaøo vaø giuùp thoaùt nuôùc ñöôïc deã daøng. Thuøng neân coù naép
ñaäy hoaëc ñaäy baèng vaœi boá hoaëc vaœi daï (underfelt). Ngoaøi ra

CHÆ DAÃN: Giun coù theå mua töø caùc nôi nuoâi giun coâng nghieäp hoaëc
taïi vöôøn öông caây (nursery) ôœ ñòa phöông. Haõy xem nieân giaùm
ñieän thoaïi (Yellow Pages) döôùi töïa 'Worm Farms'. Giun thöôøng
ñöôïc baùn tính theo soá löôïng töøng ngaøn con (1.000 con giun naëng
khoaœng 250 grams).

caàn coù saøn hoaëc khay beân döôùi ñeå höùng

nöôùc chaœy ra hoaëc ñeå giuùp thoaùt nöôùc.
Hoãn hôïp goàm moät ít phaân troän ñaõ hoaøn taát,
laù vaø giaáy laø nhöõng thöù toát ñeå laøm lôùp traœi
beân döôùi. Lôùp traœi phaœi ñöôïc xeù hoaëc xay nhoœ
ñeå giun boø quanh deã daøng vaø vaät lieäu traœi
phaœi ñöôïc nhuùng nöôùc tröôùc khi cho vaøo
thuøng giun. Laøm lôùp traœi saâu khoaœng 10–15
cm.
Giôø thì cho giun vaøo: Baét ñaàu neân cho khoaœng
ñaäy vôùi lôùp traœi hoaëc boœ moät naém ñaát hoaëc phaân troän
chöøng 1 ngaøn ñeán 2 ngaøn con giun. Traœi giun ñeàu vaø nheï
(compost).
nhaøng treân maët vaø ñeå cho chuùng coù thì giôø chui xuoáng.
Ñöøng boœ quaù nhieàu moät luùc. Chæ boœ theâm thöùc aên khi
Baét ñaàu cho vaøo thöôøng xuyeân caùc thöùc aên thaœi boœ töø nhaø
naøo giun ñaõ aên gaàn heát löôïng thöùc aên laàn tröôùc.
beáp, vôùi löôïng ít. Chæ vieäc ñeå thöùc aên thöøa trong thuøng vaø
CHÆ DAÃN: Dung dòch chaœy ra töø thuøng
giun raát boå döôõng cho caây - haõy pha ñeå
töôùi caùc chaäu caây. Ñaát do giun ñuùc ra
cuõng duøng ñeå boùn caây.

Thu hoaïch giun

4 Thu hoaïch ñaát do giun ñuùc/phaân troän (vermicompost) baèng
caùch dôøi heát taát caœ qua moät beân; roài boœ theâm lôùp traœi môùi vaøo
choã troáng. Trong vaøi ngaøy, nhieàu con giun seõ di chuyeån qua choã
traœi môùi. Sau ñoù ñaát do giun ñuùc ra coù theå ñöôïc laáy ra vaø söœ
duïng raát coù ích.

Giun caàn:
*
*
AÅm öôùt vì chuùng thôœ baèng da vaø caàn ñöôïc giöõ aåm öôùt.
Söï thoaùt nöôùc bôœi vì giun coù theå bò ngoäp neáu öôùt quaù.
*
* Ñöôïc ñaäy phuœ bôœi vì giun khoâng thích aùnh saùng tröïc tieáp. Vieäc ñaäy phuœ cuõng
ngaên ngöøa ruoài nhaëng vaø caùc saâu boï khaùc.
Ñöøng quaù nhieàu acid: Giun khoâng thích thöùc aên coù chaát chua nhö voœ
chanh/cam hoaëc cuœ haønh!

Coù vaán ñeà veà thuøng giun? Xem trang maët sau!
Viet-Worm farming guide 10/4/06 6:33 PM Page 2

* Coù vaán ñeà? haõy theo

höôùng daãn deã daøng ñeå
söœa chöõa thuøng giun
Caùc thuøng giun thaät ñôn giaœn vaø deã duy trì.
Quí vò chæ caàn boœ ra vaøi giôø moãi naêm ñeå chuaån bò lôùp traœi vaø thu hoaïch
phaân troän vaø giun.
Nhöng ñoâi khi coù theå coù vaán ñeá. Moät vaøi vaán ñeà phoå thoâng veà thuøng giun
vaø caùc giaœi phaùp ñöôïc neâu döôùi ñaây:

Thuøng giun cuœa toâi coù muøi hoâi!

Thuøng giun cuœa quí vò coù theå baét ñaàu coù muøi hoâi neáu giun
ñöôïc cho aên nhieàu hôn löôïng chuùng coù theå aên, hoaëc khi
thuøng giun bò quaù öôùt.

Haõy söœa chöõa! Khôœi ñaàu baèng caùch cho giun aên
töø töø vaø taêng daàn löôïng thöùc aên.

Kieåm chaéc thuøng giun ñöôïc thoaùt nöôùc toát. Neáu öôùt quaù,
giun coù theå bò cheát chìm.

Caùc thuøng giun coù theå

ñöôïc giöõ beân ngoaøi
nhaø, trong nhaø, treân
ban coâng hoaëc trong
nhaø ñeå xe.

Caùc khaùch khoâng môøi maø ñeán?

Kieán hoaëc daùn coù theå tôùi cö nguï taïi thuøng giun cuœa quí
vò. Ñöøng lo, duø chuùng coù theå gaây khoù chòu, chuùng
khoâng laøm haïi ñeán thuøng giun cuœa quí vò.

Haõy söœa chöõa! Luoân ñaäy

naép thuøng giun hoaëc giöõ moät
taám daï hoaëc vaœi boá ñaäy treân
thöùc aên thöøa. Ñieàu naøy seõ laøm
naœn loøng caùc loaïi saâu boï khaùc.
Neáu thuøng giun ñaët treân caùc
chaân töïa, haõy ñaët moãi chaân töïa
Ñi nghæ maùt? trong moät cheùn nöôùc. Vieäc naøy
Boœ vaøo giaáy giuùp cho caùc saâu boï khaùc
ñeå giun aên. khoâng vaøo ñöôïc.

Thuøng giun khoâng

sinh saœn!
Giun caàn ñieàu kieän ñuùng caùch ñeå chuùng coù theå sinh
saœn. Chuùng caàn ñöôïc giöõ maùt (nhieät ñoä lyù töôœng
khoaœng töø 18-25 ñoä C); aåm öôùt nhöng khoâng quaù
öôùt; traùnh xa aùnh saùng tröïc tieáp; vaø giun caàn ñöôïc
nuoâi vôùi caùc thöùc aên ñuùng caùch. Vaøi thöùc aên thöøa
nhö traùi caây, haït (gaïo, luùa mì...) vaø thöùc aên ngoït coù
khuynh höôùng taïo acid. Giun khoâng thích sinh soáng
vaø sinh nôœ trong ñieàu kieän acid.

Haõy söœa chöõa! Giöõ thuøng giun hoaëc

daœi ñaát nuoâi giun traùnh aùnh naéng tröïc tieáp.
Nhôù kieåm chaéc laø thuøng giun hoaëc daœi ñaát nuoâi
giun ñöôïc ñaäy kín, ñeå chuùng khoâng quaù öôùt khi
trôøi möa, vaø vieäc thoaùt nöôùc ñöôïc deã daøng. Ruoài daám? Cho theâm voâi.
Raéc theâm moät ít tro cuœi hoaëc voâi magieâ Quaù nhieàu chaát chua? Cho theâm giaáy.
(dolomite) hoaëc voâi (lime) moãi vaøi tuaàn ñeå traùnh
cho thuøng giun khoâng trôœ neân quaù acid.

Muoán bieát theâm chi tieát veà giun vaø thuøng giun
Haõy lieân laïc hoäi ñoàng thaønh phoá ñòa phöông hoaëc Boä Moâi sinh
vaø Baœo toàn (Department of Environment and Conservation)
(NSW) ñeå hoœi chi tieát veà caùch nuoâi giun (vermiculture), caùch laøm
phaân troän vaø giaœm thieåu chaát pheá thaœi.
Coù nhieàu aán baœn höõu ích veà caùch laøm phaân troän (compost) vaø
thuøng giun, haõy xem taïi thö vieän ñòa phöông hoaëc ñieän thoaïi
ñeán Boä Moâi sinh vaø Baœo toàn (Department of Environment and
Conservation) (NSW) ôœ soá 131 555

ISBN 1 74137 653 X 2006/266 Ñöôïc in baèng giaáy taùi cheá