You are on page 1of 6

TP CH HA HC T.

53(3) 289-294 THNG 6 NM 2015


DOI: 10.15625/0866-7144.2015-00131

NGHIN CU NG DNG PHN HY CHT MU CNG NGHIP


TRONG THC PHM BNG VT LIU XC TC QUANG HA
KH KIN Zn/ZnO/TiO2-Ag
Nguyn Th Minh Dip1, Trn Thu Qunh2, Hunh ng Chnh2, Nguyn Xun Trng2*
1
Khoa Dc, Trng Cao ng Dc Ph Th
2
Vin K thut Ha hc, Trng i hc Bch khoa H Ni
n Ta son 23-01-2015; Chp nhn ng 20-6-2015

Abstract
Ag-doped TiO2 amorphous composite film coupled with metal oxide semiconductor ZnO on Zn-slide as a novel
visible light photocatalyst is synthesized. The material is characterized using various analytical techniques such as X-
ray diffraction (XRD), Field Emission Scanning Electron Microscopy (FESEM), Energy Dispersive X-ray
Spectroscopy (EDS) and Diffusive Reflectance Spectroscopy (DRS). It is indicated that the presence of the dopant, Ag,
on Zn/ZnO/TiO2 film enhances its catalytic activity in VIS region. For environmental application, the photocatalytic
activities of the material are evaluated by degradation of an artificial dye, tartazine, under sunlight. Furthermore, the
effect of pH and H2O2 as an oxidizing agent on the degradation efficiency of the material is also investigated. The
results show the optimal conditions for the photodegradation of the tartazine 0.5 mg sample are pH 5 and 3 ml H2O2
10 % in 6-hour irradiation.
Keywords. Visible light photocatalyst, photodegradation, tartazine, foods and drugs, Ag-doped Zn/ZnO/TiO2 film.

1. M U liu mng t hp ZnO/TiO2/Ag th hin hot tnh


quang xc tc cao trong vng nh sng kh kin
X l nc nhim bng phng php oxi ha [8,14,18]. Mt u im khc l d dng thu hi xc
tin tin s dng cht xc tc quang ha TiO2 v tc ti s dng i vi loi vt liu mng
ang c nghin cu nhiu nc trn th gii [1- Zn/ZnO/TiO2Ag.
4, 8-12]. Tuy nhin, vic ng dng cht xc tc ny Trong bi bo ny, chng ti cng a ra kt
loi b cc phm mu, cht bo qun trong ngnh qu nh gi kh nng ng dng vt liu
cng nghip thc phm v dc phm gn y mi Zn/ZnO/TiO2Ag x l nc nhim c cha
bt u c quan tm nghin cu. Mt khc, vt phm mu cng nghip, thng qua hiu sut ca
liu TiO2 thng thng ch c hot tnh quang xc phn ng quang phn hy cht mu tartazine (E102)
tc khi b kch thch bi nh sng vng t ngoi v di tc dng ca nh sng mt tri.
kh thu hi xc tc sau phn ng [6, 7, 15].
Trong nghin cu ny, chng ti a ra kt qu 2. PHNG PHP NGHIN CU
tng hp vt liu mng xc tc quang ha kh kin
Zn/ZnO/TiO2Ag. Cht bn dn oxit kim loi ZnO 2.1. Ha cht v thit b
v TiO2 u c nng lng vng cm rng [5, 15,
17]. Di s kch thch ca bc x UV, t l kt hp Ha cht: Tetra n-butyl octotitanat - TBOT
in t - l trng cao nn hot tnh xc tc quang (Merck, c), etanol-EtOH (Merck, c), NaOH
thp. Tuy nhin, nu kt hp chng vi nhau s to (Trung Quc), HNO3 63 % (Trung Quc), AgNO3
thnh loi vt liu cu trc nano a lp, dn n tinh th (Trung Quc), H2O2 30% (Trung Quc),
gim s kt hp in t - l trng. ng thi s kt km tm b dy 0,1 cm, nc ct 2 ln, tartazine
hp ny c th ci thin s di chuyn ca cc in (dung dch 5 % trong nc v axit axetic).
t b mt do ci thin hot tnh quang xc tc ca Tartazine c cng thc ha hc
vt liu t hp ZnO-TiO2 [13, 16, 17]. Mt khc, s C16H9N4Na3O9S2, danh php quc t l trisodium
c mt ca mt lng nh Ag trn mng bn dn c (4E)-5-oxo-1-(4-sulfonatophenyl)-4-[(4-
tc dng lm gim rng vng cm v lm chm sulfonatophenyl) hydrazono]-3-pyrazole-
li tc kt hp in t - l trng. Do vy, vt carboxylate, m s quc t E102, l mt cht to

289
TCHH, T. 53(3), 2015 Nguyn Xun Trng v cng s
mu vng chanh v c cng to mu kh cao, , nhng vt liu mang Zn/ZnO vo dung dch sol
ch mt lng rt nh c th to ra mt mu vng vi tc 1cm/pht, nung 350 oC trong 10 pht.
kh m [12, 19]. Qu trnh nhng v nung c lp li 2 ln, nung
ln th 2 thc hin trong 10 pht.

2.3. nh gi hot tnh xc tc quang ha ca


vt liu

Hot tnh quang xc tc ca vt liu c nh


gi thng qua phn ng quang phn hy cht mu
Hnh 1: Cng thc cu to ca tartazine tartazine. Phn km ph mng ZnO/TiO2-Ag vi
din tch 22 cm2 c nhng ngp trong cc thy
Dng c v thit b: in cc titan, my khuy tinh cha 50 ml dung dch tartazine (0,5 mg
t gia nhit, thit b in phn, thit b ph nhng tartazine). Th nghim th hot tnh c thc hin
sol-gel, my o pH, cn phn tch, l nung. ngoi tri di iu kin chiu sng t nhin.
Gin nhiu x tia X (XRD) c ghi trn h Hiu sut ca phn ng quang phn hy c
nhiu x k SIEMENS D5005 (CHLB c) ti tnh theo cng thc:
Khoa Ha hc, Trng i hc Khoa hc T nhin A At
H Ni. H (%) 0 100 .
A0
nh hin vi in t qut (SEM) v ph tn x
nng lng tia X (EDS) c ghi trn thit b
Trong A0 v At l hp th ca tartazine ban
HRTEM Tecnai G2 F20 (FEI, M) ti Vin Tin
u v ti thi im t.
tin Khoa hc v Cng ngh, Trng i hc Bch
hp th ca tartazine c xc nh theo
Khoa H Ni.
Ph hp th t ngoi-kh kin (UV-Vis) c phng php o quang ti bc sng max = 429 nm.
ghi trn trn my UV-Vis (Agilent 8453, M) ti
Vin K thut Ha hc, Trng i hc Bch Khoa 3. KT QU V THO LUN
H Ni.
Ph tn x-phn x (DRS) c ghi trn my 3.1. Cu trc ca vt liu mng Zn/ZnO/TiO2-Ag
quang ph Lambda 950 UV/VIS/NIR (Perkin-
Elmer, Anh) ti Vin Ha l v Ha l thuyt, Gin XRD ca vt liu mng Zn/ZnO/TiO2-
Trng i hc K thut Graz, Cng ha o. Ag c ch ra trn hnh 2. Trn gin , ch quan
st thy cc pic ca ZnO () v Zn (). Kt qu ch
2.2. Tng hp vt liu Zn/ZnO/TiO2Ag ra rng mng to thnh ZnO/TiO2-Ag trn Zn c
cu trc v nh hnh.
2.2.1. Tng hp vt liu mang Zn/ZnO bng
phng php in ha 3.2. nh hin vi in t qut FESEM

Mu Zn ra sch, nh bng bng giy rp ln Hnh 3a cho thy cu trc ca lp mng ZnO c
lt c th, c va v c mn. xp rt cao v cc lp xp chng ln nhau vi
Mu Zn sau c ra li bng nc ct, mt dy c. Cu trc l xp to thnh ny chnh
nhng ngp phn din tch cn dng trong dung dch l c s cn thit v thun li cho s bm ph ca
HCl 10 %, sy kh v mc vo bnh in phn. Anot dung dch sol v sau l mng TiO2Ag [4, 6, 7].
l mu Zn, catot l in cc titan nguyn cht. in Quan st hnh 3b, sau khi ph lp dung dch sol vo
phn vi mt dng 0,2 A/dm2 trong dung dch cc l xp ZnO v tin hnh nung luyn thu c
NaOH 0,5 M trong thi gian 90 pht [10, 11]. lp mng kh ng nht. dy ca lp mng t
hp ZnO/TiO2-Ag c 500 m (hnh 3c).
2.2.2. Tng hp vt liu Zn/ZnO/TiO2-Ag bng
phng php nhng ph solgel 3.3. Ph tn x nng lng tia XEDS

Trc ht, chun b dung dch sol theo t l v Ph EDS ca mu Zn/ZnO/TiO2-Ag (hnh 4)
mol nh sau: TBOT:H2O:EtOH:HNO3:AgNO3 = cho thy pic ca Ag cng vi pic ca cc nguyn t
1:08:8:0,08:0,02 [6, 7]. Theo t l mol ny, lng c bn khc Ti, O v Zn. iu ny chng t phng
Ag/TiO2-Ag tng ng v phn trm khi lng l php nhng ph solgel pha tp thnh cng Ag
1,0 %. Hn hp lun c khuy u 0 oC. Sau trn mng ZnO/TiO2.

290
TCHH, T. 53(3), 2015 Nghin cu ng dng phn hy cht mu

Faculty of Chemistry, HUS, VNU, D8 ADVANCE-Bruker - Mau 2


400

300

d=2.482
d=2.812
Lin (Cps)

d=2.603
200

d=1.485
d=2.092

d=1.627

d=1.378
100

d=1.911
0

10 20 30 40 50 60

2-Theta - Scale
File: Mau2.raw - Type: 2Th/Th locked - Start: 10.000 - End: 70.000 - Step: 0.030 - Step time: 0.3 s - Temp.: 25 C (Room) - Time Started: 11 s - 2-Theta: 10.000 - Theta: 5.000 - Chi: 0.00 - Phi: 0.00
01-089-1397 (C) - Zinc Oxide - ZnO - Y: 28.90 % - d x by: 1. - WL: 1.5406 - Hexagonal - a 3.25300 - b 3.25300 - c 5.21300 - alpha 90.000 - beta 90.000 - gamma 120.000 - Primitive - P63mc (186) - 2 - 47.77
00-004-0831 (*) - Zinc, syn - Zn - Y: 9.93 % - d x by: 1. - WL: 1.5406 - Hexagonal - a 2.66500 - b 2.66500 - c 4.94700 - alpha 90.000 - beta 90.000 - gamma 120.000 - Primitive - P63/mmc (194) - 2 - 30.4275

Hnh 2: Gin XRD ca vt liu Zn/ZnO/TiO2-Ag

(a) (b) (c)


Hnh 3: nh SEM b mt Zn/ZnO (a), Zn/ZnO/TiO2-Ag (b) v (c) dy lp mng ZnO/TiO2-Ag

nh sng mt tri trn hai mu vt liu: khng pha


tp Ag (M1) v c pha tp Ag 1 % (M2). Nhn thy,
vi s pha tp kim loi Ag, hiu sut (H) ca phn
ng quang phn hy tartazin tng ln r rt (H tng
gp ~ 2 ln, mi trng pH 5).
Zn/ZnO/TiO2-Ag
1,0 Zn/ZnO/TiO2
Reflectance

0,8
Hnh 4: nh EDS mu Zn/ZnO/TiO2-Ag

3.4. Ph tn x phn x - DRS


0,6

Kt qu ghi ph DRS (hnh 5) cho thy, vt liu


mng Zn/ZnO/TiO2-Ag c phn x gim vng 350 400 450 500 550 600 650
460-600 nm so vi vt liu Zn/ZnO/TiO2. Nh vy, wavelength / nm
c s tng hp th ca vt liu Zn/ZnO/TiO2-
Hnh 5: Ph DRS ca vt liu Zn/ZnO/TiO2 v
trong vng nh sng kh kin do s pha tp kim loi
Zn/ZnO/TiO2-Ag
Ag.
S tng mnh hiu sut phn ng ca vt liu
3.5. S c mt ca Ag nh hng n hot tnh
quang xc tc Zn/ZnO/TiO2-Ag c th c gii
quang xc tc
thch nh sau: kim loi chuyn tip Ag c a
vo mng ZnO-TiO2 c tc dng lm hp rng
Hnh 6 a ra kt qu kho st hiu sut ca
nng lng vng cm do s lai ha cc orbitan d
phn ng quang phn hy tartzine di tc dng ca

291
TCHH, T. 53(3), 2015 Nguyn Xun Trng v cng s
gia Ti v nguyn t Ag. Mt khc, hng ro sau 6 gi chiu sng, lng Ag pha tp ln lt l
Schottky c hnh thnh gia kim loi Ag v cc 2,0 % v 3,0 % th H bt u gim nh so vi khi
oxt bn dn, dn n c s chuyn ri electron gia pha tp 1,0 % Ag v hu nh khng tng thm sau 4
kim loi Ag v oxit bn dn. Do vy, s c mt ca gi chiu sng. Nh vy, vi vt liu nghin cu
Ag s lm chm qu trnh ti t hp in t - l y, hm lng Ag pha tp 1,0 % cho hiu qu
trng. Chng ng vai tr nh cc by in t v quang xc tc ti u nht.
by l trng, tng cng s chia tch l trng
in t [4, 8, 14-16, 18]. Cc in t b mc kt trn 3.6. nh hng ca pH n hot tnh quang xc
by in t tng tc vi O2 to thnh cc phn t tc
hot ng (O2, OH). Do lm tng hiu sut
phn ng quang xc tc phn hy tartazine. Nghin cu kho st nh hng ca pH n hiu
65
sut phn ng quang phn hy tartazine bi vt liu
60 M1
M2
Zn/ZnO/TiO2-Ag di tc dng ca nh sng mt
55
50
tri. Kt qu (hnh 8) cho thy tc v hiu sut
45 phn ng trong mi trng axit pH 5 cao hn so vi
40
trong mi trng axit mnh pH 2, trung tnh v mi
35
trng kim pH 10. Ti pH 5, sau 6 gi, H t ti
H(%)

30
25
~61 %. Trong khi ti pH 7, H > 35 %, ti pH 10, H
20
15 > 4 % v mi trng axit mnh pH 2, H > 55 %.
10 Tc v hiu sut phn ng cao trong mi trng
axit l do tng cng s hp ph ca tartazine ln b
5
0
0 1 2 3
t (h)
4 5 6
mt TiO2 mang in dng. Trong mi trng axit
Hnh 6: S c mt ca Ag nh hng n hot tnh mnh pH 2, lp ZnO c th b ha tan phn no, do
quang xc tc ca vt liu. M1:Zn/ZnO/TiO2; c hot tnh thp hn. Trong mi trng trung
M2:Zn/ZnO/TiO2-Ag tnh v kim, hiu sut quang phn hy gim i do
kh nng to thnh Zn(OH)2 dn ti th ng ha b
Nhng mt khc, khi nng pha tp t n gi mt v lm gim hot tnh qu trnh quang xc tc
tr no th cc by in t li ng vai tr nh [10].
cc tm ti hp ca cc cp in t - l trng lm 70

gim kh nng quang xc tc ca vt liu [6, 16]. M1

Kt qu kho st s nh hng ca hm lng Ag


60 M2
M3
M4
pha tp n hot tnh quang xc tc ca vt liu 50

(hnh 7) cho thy, vi hm lng Ag pha tp 0,5%, 40

H ~52 %. Vi lng Ag pha tp 1,0 %, H > 61 %


H(%)

30

20
65
60 10
M1
55 M2 0
0 1 2 3 4 5 6
50 M3
pH
45 M4
M5
40
Hnh 8: nh hng ca pH n hot tnh
35
quang xc tc ca vt liu. M1: pH 2; M2: pH 5;
H(%)

30
25
M3: pH 7; M4: pH 10
20
15 3.7. nh hng ca H2O2 n hot tnh quang
10 xc tc
5
0
0 1 2 3 4 5 6 Hiu sut quang phn hy mu cha 0,5 mg
t (h) tartazin bng vt liu mng Zn/ZnO/TiO2-Ag (s = 4
Hnh 7: nh hng ca hm lng Ag pha tp n cm2) vi lng 3 ml H2O2 10 % l ti u (hnh 9).
hot tnh quang xc tc ca vt liu Nghin cu cho thy nu ch thm mt lng H2O2
M1:Zn/ZnO/TiO2; M2: Zn/ZnO/TiO2-0,5 % Ag; tng t (3 ml H2O2 10 %) vo mu m khng c
M3:Zn/ZnO/TiO2-1,0% Ag; M4:Zn/ZnO/TiO2-2,0 vt liu Zn/ZnO/TiO2-Ag, th H ch t ~ 20 % sau 6
% Ag; M5: Zn/ZnO/TiO2-3,0 % Ag gi. Mt khc, khi thm lng H2O2 nhiu hn, hiu
hiu sut khng cao hn v hu nh khng tng

292
TCHH, T. 53(3), 2015 Nghin cu s dng mng tm cht lng
thm sau 4 gi. Nguyn nhn l do s c mt ca 2. Trn Th c, L Th Hoi Nam, Bi Tin Dng,
gc OH nhiu s dn ti s ti kt hp cc gc t Phng Th Xun Bnh, Nguyn Xun Nguyn, Phm
do O2-, OH, OH2, bn cnh H2O2 s tng tc Chu Thy. Ch to v nghin cu ng dng cc
vi OH lm gim mt phn lng OH [9, 15, 19]. mng xc tc quang ha TiO2, Tp ch Ha hc,
40(4), 27-31 (2002).
100 3. Phng Tho, Trn Th Thy, Mai Thanh Tng,
90 M1 Nguyn Xun Trng. Nghin cu tng hp vt liu
M2
80
M3 xc tc quang ha Al/Al2O3/TiO2-Ag kh kin ng
M4
70 dng x l nc nhim, Tp ch Ha hc, 53(3),
60
380 (2014).
50
H(%)

40
4. Cao Xun Thng. Nghin cu qu trnh ch to nano
30
tinh th TiO2 nhit thp, Lun n Tin s k
20
thut, Qu trnh v Thit b Cng ngh ha hc,
10
Trng i hc Bch khoa H Ni (2012).
0
0 1 2 3 4 5 6
5. V Chiu Khi. Tng hp nano km oxit c kim sot
t (h) hnh thi v mt s ng, Lun n tin s ha hc, i
hc Hu (2014).
Hnh 9: nh hng ca H2O2n hot tnh quang 6. Gaoling Zhao, Hiromistsu Kozuka, Toshinobu Yoko.
xc tc Sol-gel preparation and photoelectrochemical
M1: Zn/ZnO/TiO2 1,0 %Ag + 1,0ml H2O2 10 % properties of TiO2 films containing Au and Ag
M2: Zn/ZnO/TiO2 1,0 %Ag + 2,0 ml H2O2 10 % metalparticles, Thin solid films, 277, 147-154
M3: Zn/ZnO/TiO2 1,0 %Ag + 3,0 ml H2O2 10 % (1995).
M4: Zn/ZnO/TiO2 1,0 %Ag + 4,0 ml H2O2 10 % 7. Gaoling Zhao, Hiromitsu Kozuka and Toshinobu
Yoko. Photoelectrochemical Properties of Dye-
Kt qu (hnh 9) cho thy hiu sut phn hy Sensitized TiO2 Films Containing Dispersed Gold
mu cha 0,5 mgtartazin t ti 92 % sau 6 gi Metal Particle Prepare by Sol-Gel Method, Journal
chiu sng t nhin khi s dng kt hp vt liu of the Ceramic Society of Japan, 103(3), 164-168
mng xc tc Zn/ZnO/TiO2-Ag v thm 3 ml H2O2 (1996).
10 % trong mi trng pH 5. 8. P. Peerakiatkhajohn, W. Onreabroy, C.
Chawengkijwanich and S. Chiarakorn. Preparation
4. KT LUN of Visible-Light-Responsive TiO2 Doped Ag Thin
Film on PET Plastic for BTEX Treatment, Journal of
tng hp thnh cng vt liu mng Sustainable Energy & Environment, 2, 121-125
(2011).
Zn/ZnO/TiO2-Ag, c hot tnh xc tc quang ha
trong vng nh sng kh kin. Cht mang Zn/ZnO 9. Kumaresan Loganathan, Palanisamy Bommusamy,
c tng hp bng phng php in ha c cu Palanichamy Muthaiahpillai, Murugesan
trc l xp ng u, trt t cao. Mng TiO2-Ag Velayutham. The syntheses, characterization, and
photocatalytic activities of silver, platium and gold
c tng hp bng phng php sol-gel c cu trc doped TiO2 nanoparticles, Environment Engineering
v nh hnh. Vi lng pha tp ti u 1 % Ag, vt research, 16(2), 81-90 (2011).
liu th hin hot tnh quang xc tc cao trong vng
10. Rusmidah Ali, Wan Azelee Wan Abu Bakar and
nh sng kh kin.
Lee Kin Teck. Zn/ZnO/TiO2 and Al/Al2O3/TiO2
Vi 4 cm2 din tch b mt xc tc, vt liu Photocatalysts for the Degradation of Cypermethrin,
mng Zn/ZnO/TiO2-Ag cho hiu sut quang phn Modern Applied Science, 4(1), 59-67 (2010).
hy mu cha 0,5 mg tartazine t ti 92 % trong
11. Huey-Shya Goh, Rohana Adnan, Muhammad
iu kin: mi trng axit pH 5, thm 3 ml H2O2 10 Akhyar Farrukh. ZnO nanoake arrays
%, v sau 6h di nh sng mt tri. Vt liu rt c prepared via anodization and their performance in
trin vng s dng trong vic x l nc nhim the photodegradation of methyl orange, Turkish
cha cc cht mu cng nghip. Journal of Chemistry, 35(3), 375 (2011).
12. Salam K. Al-Dawery. Photocatalyst degradation of
TI LIU THAM KHO tartazine compound in wastewater using TiO2 and
UV light, Journal of Engineering Science and
1. Nguyn Th Kim Cng. Tng hp v nghin cu Technology, 8(6), 683-691 (2013).
tnh cht quang ca mng Ag-TiO2 nhm ng dng
trong dit khun, Lun vn Thc s Vt l, i hc 13. Yu-Zhu Gu, Hong-Liang Lu, Yang Geng, Zhi-Yuan
Quc gia Thnh ph H Ch Minh (2012). Ye, Yuan Zhang, Qing-Qing Sun, Shi-Jin Ding and
David Wei Zhang. Optical and microstructural
properties of ZnO/TiO2 nanolaminates prepared by

293
TCHH, T. 53(3), 2015 Nguyn Xun Trng v cng s
atomic layer deposition, Nanoscale Research Letters, degradation Rhodamine B with different modes,
8, 107 (2013). Colloids and Surfaces A: Physicochemical
14. M. M. Viana, N. D. S. Mohallem, D. R. Miquita, K. Engineering Aspects, 457(5), 134-141 (2014).
Balzuweit, E. Silva-Pinto. Preparation of 17. Shahin Homaeigohar and Mady Elbahri.
amorphous and crystalline Ag/TiO2 nanocomposite Nanocomposite Electrospun Nanofiber Membranes
thin films, Applied Surface Science, 265, 130-136 for Environmental Remediation, Materials, 7, 1017-
(2013). 1045 (2014).
15. Miguel Pelaeza at al. A review on the visible light 18. Yin-Yu Chang, Yaw-Nan Shieh, Ho-Yi Kao. Optical
active titanium dioxide photocatalysts for properties of TiO2 thin films after Ag ion
environmental applications, Applied Catalyst B: implantation, Thin Solid Films, 519, 6935-6939
Environmental, 125, 331-349 (2012). (2011).
16. Li Lia, Xiuli Zhang, Wenzhi Zhang, Lili Wang, Xi 19. Petruta Oancea, Victoria meltzer. Kinetics of
Chena, Yu Gao, China. Microwave-assisted synthesis tartrazine photodegradation by UV/H2O2 in aqueous
of nanocomposite Ag/ZnOTiO2 and photocatalytic solution, Chemical papers, 68(1), 105-111 (2014).

Lin h: Nguyn Xun Trng


Vin K thut Ha hc
Trng i hc Bch khoa H Ni
S 1, i C Vit, Hai B Trng, H Ni
E-mail: truong.nguyenxuan@hust.edu.vn.

294

You might also like