EvgjeniHarizi

Gatimemeperimedhegjelltradicionaleshqiptare

Hyrje

N kt libr jepen kshilla pr mnyrat e gatimit t perimeve sipas llojeve, si

dhekujdesinqduhettketnjamvisgjatprpunimitttyretnxeht(paua

humburpamjendhepauaprishurshijen).

Konsumimiiperimeveshtdomosdoshmriprnjorganizmtshndetshm.

Ato mund t prdoren do dit t freskta (si sallata), ose t prpunuara n

nxehtsi(tgatuara).

Amvisaduhettketnjohurijovetmprmnyrategatimittperimeve(zierjes

ose skuqjes), por duhet t dij si ti ruaj vlerat e tyre ushqimore. Kshtu, ajo

duhettprcaktojsiduhetsekurproduktishtgatitshrbehet.Pra,perimet

t mos jen as shum t ziera dhe as t paziera mir, t jen t skuqura apo t

pjekurasiduhet.
Gjithashtu, libri na njeh edhe me gatime t ndryshme sipas krahinave, si gatimet me

miell misri, prgatitja e trahanas, prgatitja e turshive t ndryshme, konservimi i

frutavedheperimevenkushteteshtpisetj.

Libri sht praktik dhe i kuptueshm. Ai do t jet nj kshillues i mir si pr

amvisatnikoqire,ashtudhepramvisatereja.

PJESAEPAR
Gatimetmeperime

GATIMEMEPATATE

Patatetziera

Zgjidhenpatatemesatare,mundsishtnformnvezake.Pasiqrohen,vendosen

t ziejn n uj t valuar me krip dhe kullohen. Patatet vendosen prsri n

zjarr, sa tu avulloj uji. Kur jan t mdha, priten n copa. Patatet e nxehta

vendosen n pjat dhe sipr u hidhet gjalp, kopr e grir holl ose majdanoz.

Patatetezieramundtshrbehennpjattveantosesigarniturprgjellt

mepeshk,memishetj.Kurprdorensigarnitur,gatuhenmeqepdhedomate

tskuqura.Mundtprdoretdhevaj.

Kshill:patatetezieramegjithlkurqrohenmleht,nsevendosennuj

tftoht.

Pr45personaduhen:

1kgegjysmpatate;

2luggjellegjalp;

krip,piper;

majdanozosekopr.

Purepatatesh

Patatet e qruara shplahen me uj t ngroht dhe priten n copa t mdha, t

barabarta. M pas hidhen n uj t valuar me krip. Mbyllet tenxherja dhe

patatet ziejn rreth 2530 minuta. Pasi u kullohet uji, kalohen t nxehta n

shtrydhsen e pures. Mass s prgatitur i hidhet gjalp, krip dhe qumsht i

nxeht.

Patatet duhet t shtypen t nxehta, ndryshe pureja e humbet shijen. Pureja me

patateshrbehetsigjelleveantosevendosetsigarniturngjelltmepeshk,

memishetj.
Pures,sidomoskurprdoretprfmij,ihidhentverdhaveze.

Pr45personaduhen:

56kokrrapatate(1kg);

12luggjellegjalp;

12gotaqumsht;

krip.

Kshill:purejamepatatetrejanukbhetemir(umungonamidoni).Gjithnj

patatetprpureshtypentnxehta.

Patatetskuquranfritur

Qpatatettbhenmtshijshme,skuqennfritur(pajisjekuzhineqkanj

rrjet me tela t paoksidueshm). Patatet e skuqura n fritur prgatiten dhe

shrbehentnxehta.

Patatet e lara, qrohen dhe shplahen. M pas priten n forma t ndryshme, si:

fije, rripa, thela portokalli, rrethi, vezake etj. Q t mos nxihen, patatet e prera

vendosennuj.Hidhetvajnfritur(nmasn1me4ose1me6),nvarsit

sasisspatateveqdotskuqen.Nfriturnukhedhimmshumpatatese

e saj, sepse shkumzojn. Kshtu, rritet vllimi dhe lyra derdhet. Patatet e

skuqura kullohen, u hidhet krip dhe shrbehen t nxehta. Mund t shrbehen

npjattveant,pormundtprdorenedhesigarniturngatimememisht

skuqur.

Patateteprerahollnformrrethidhetskuquraquhenips.

Patatesufle

Patatetprgatitenprgatim,simsipr.Mpashidhennlyrtnxeht(130

140 grad) dhe lihen t zbuten. Kujdesemi q t mos krijojn cip. I heqim me
rrjetnefritursdhelyranxehetderin180190grad.Nktrast,atofryhen

dhekrijojnnjboshllk.Pasiuhidhetkrip,shrbehentnxehta.

Patatetprgatituranast(sot)

Zakonisht prdoren patate t vogla, t cilat e humbasin sasin e tyre gjat

qrimit.Pasiziejn,patatetqrohendhepritennformrrethi.Rrotullohendisa

hernnjtiganmegjalp,pakrijuarciptkuqe.Ushtohetkrip,piperizii

bluar,pakspecdjegsdhemajdanozigrir.Patateteastitshrbehensipjate

veant. Mund t prdoren edhe si garnitur pr gatime t skuqura apo t

pjekura.

Pr45personaduhen:

1kgpatate;

2luggjellegjalp;

1tufmajdanoz;

krip;

piperdhespec.

Patatetskuqurameqep

Qept priten n form rrethi dhe kaurdisen, sa zbuten (pa u skuqur). Shtohen

patate, t prera edhe kto n form rrethi dhe kaurdisen me lyr, sa zbuten.

Hidhenpatatetpreranthelaportokallioserrethi.Mpasuhidhetkripdhe

mbulohen me kapak. Przihen her pas here, q t mos digjet qepa. N fund,

hidhet majdanoz. Prgatiten dhe shrbehen n ast. Kur shrbehen si pjat e

veant, shoqrohet me vez syze. Sipr patateve mund tu hidhen vez t

rrahuramequmshtdhedjathtthrrmuar.Nktrastmbulohenmekapak,

satmpiksetveza.

Pr45personaduhen:
56kokrrapatatetmdha;

2filxhankafejevaj;

34gjethemajdanoz;

1kokrrqepmesatare;

krip,piper.

Patatetskuquramevez

Patatetelaraqrohendhepritennfetatrrumbullakta.Mpasskuqennnj

tigan t mbyllur,sat zbuten.N fund,hidhenveztrrahuramemajdanoz e

krip.Tiganimbahetimbyllur,satmpiksetveza.Kygatimshrbehetnast,si

pjateveant. Sipr hidhetpiperi zi i bluar.Kurnevojitenshumracione, ky

gatimprgatitetntavdhepiqetnfurr.

Pr45personaduhen:

56kokrrapatatemesatare(1kg);

34luggjellelyr;

23kokrravez;

1tufmajdanoz;

krip,piper.

Patatetzieramequmshtevez

Pasilahen,patatetevoglavendosentziejnnujtvaluarmekrip.Patatete

zierakullohen,qrohen,pritennfetadhevendosennnjtav.Sipruhidhet

krip, piper, majdanoz i grir holl dhe vez t rrahura me qumsht t nxeht.

Patatet sprkaten me gjalp dhe tava vendoset n furr. Pjekja vazhdon derisa

patatet t marrin nj ngjyr t kuqrremt. Shrbehen t nxehta, si pjat e

veant.Sipasdshirs,uhidhetdhekakavalligrirosedjathibardh.

Pr45personaduhen:
1kgpatatetvoglaosemesatare;

2kokrravez;

23luggjellegjalp;

1tufmajdanoz;

krip,piper.

Patatejahni

Patatet qrohen dhe priten n kubik. I vendosim n nj en me uj, q t mos

nxihen.Nnjtenxheremelyrkaurdisimqepn,satvyshket.Shtojmpatatet

dheiprziejmdisaher.Hidhetsalc,krip,gjethedafine,piper,lngmishiose

uj (sa t mbulohen patatet). Mbyllet tenxherja dhe masa e prgatitur lihet t

ziej.

Kjo gjell mund t prgatitet edhe me domate. Pasi kaurdiset qepa, hidhen

domatet e qruara dhe t prera. M pas shtohen patatet. I prziejm dhe

vazhdojmgatiminsimsipr.

Pr45personaduhen:

78kokrrapatatemesatare(1kg);

45luggjellevaj;

1luggjellesalcose23kokrradomatemesatare;

1gjethedafin;

krip,piper,majdanoz.

Patatefrikase

Patatetelaraqrohendhepasipritennkubik,lihennujtftoht.Kaurdiset

qepa e grir holl, sat vyshket dhe shtohen karota t prera n kubik. Hidhet

pak lng mishi ose uj dhe mbulohen me kapak, sa t zbuten karotat. Shtohen

patateteprgatituraprgatimdhehidhetlngmishi.Duhetthidhetlng,sat
mbulohenpatatet.Masaeprgatiturlihettziej.(Kujdesemiqpatatevetmos

u prishet forma!) Hidhet qumsht i nxeht dhe lihet n zjarr 23 minuta. Kur

hiqet,pritetmevezelimon.Nfundihidhetgjalpdhemajdanozigrir.Sipas

dshirs,kurshrbehetnpjatshtohetpiperiziibluar.

Pr45personaduhen:

78kokrrapatatemesatare(1kg);

2luggjellelyrosegjalp;

1kokrrqepmesatare;

34karota;

2gotaqumsht;

2kokrravez;

34gjethemajdanoz;

krip,piper;

limon,sipasdshirs.

Kshill:gjelltmepatatenukduhettqndrojnmshumse23ortgatuara,

sepseuprishetpamjadheuhumbetshija.