Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Nhm H
H thng cp thot n|c Quy phm qun l k thut
Water supply and drainage systems Rules for technical management

1. Quy nh chung
1.1. Tiu chun ny p dng qun l k thut h thng cp thot n|c th. Ngoi
tiu chun ny cn phi tun theo cc tiu chun hin hnh c lin quan.
1.2. Nhim v ca cng tc qun l k thut h thng cp thot n|c th l thc hin
cc bin php phng nga, m bo vn hnh khai thc cc cng trnh cp thot
n|c mt cch lin tc theo cc ch tiu kinh t - k thut quy nh.
1.3. Cn b v cng nhn vn hnh h thng cp thot n|c cn phi nm vng quy
trnh cng ngh v tnh nng hot ng ca cc cng trnh v nguyn tc an ton
lao ng khi qun l h thng cp thot n|c.
1.4. Cc c quan trc tip qun l h thng cp thot n|c cn phi nghin cu ch
lm vic ca ton b h thng, phn tch |u nh|c im ca cng trnh, c tnh
k thut khi hot ng ca cc cng trnh v so snh vi thit k. Kt qu nghin
cu xem xt phi bo co ln cp trn.
Cc yu cu i vi cc cng trnh v thit b trn
h thng cp thot n|c
1.5. Cc ngi nh v cng trnh ca h thng cp thot n|c (trm bm, cc cng trnh
x n|c, b cha n|c, i n|c) phi |c theo di k trong nm qun l u
tin pht hin cc ch nt, st ln, cc im bin dng
Hng thng phi kim tra ln ca cng trnh theo cc mc chun c nh v
tm thi.
1.6. T nm qun l th hai vic kim tra phi thc hin theo k hoch cn c vo iu
kin a ph|ng v trng thi cng trnh.
Cc gian my phi c s theo di trng thi kt cu ngi nh v cng trnh. c
bit phi ch theo di ln v rn nt ca h mng cc thit b chnh (bm,
ng c in).
Cn phi th|ng xuyn theo di trng thi cc gi ca |ng ng. Khi c hin
t|ng st ln ca ngi nh, ging v cng trnh cn phi ch n trng thi mi
ni mm ca |ng ng qua t|ng.
1.7. Trong cc cng trnh cp thot n|c cn m bo ch nhit m ti |u. Cn
phi c h thng gi trong trm bm, nh chun b phn v ho cht, dn m|a,
v.v v cc cng trnh c bit khc.
T chc cc trm iu

1.8. m bo cho ton b h thng cp thot n|c lm vic lin tc v c hiu qu

nn c trm iu .
1
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Nhim v ca trm iu l:
a) Lp tin sn xut;
b) Ch o tp trung v qun l thng nht mi mt hot ng ca cc tuyn ng
v cc cc cng trnh trn h thng cp thot n|c;
c) m bo ch lm vic bnh th|ng ca ton b h thng cp thot n|c;
d) Kim tra vic thc hin cc quy trnh k thut v an ton lao ng khi qun l,
khai thc.
1.9. Da vo s cp thot n|c v cng trnh cng ngh nn s dng mt trong hai
loi trm iu sau y:
iu mt cp: qun l thng nht hot ng ca ton b cc cng trnh v
mng l|i thuc h thng cp thot n|c khi tng chiu di mng l|i |ng ng
d|i 50km.
iu hai cp: dng khi h thng cp thot n|c tng chiu di |ng ng trn
50km tr ln bao gm trm iu trung tm (trm iu cp I) v cc trm
iu ti ch (trm iu cp II). Trm iu ti ch qun l trc tip cc
tuyn ng hoc cng trnh ring bit.
1.10. Nhn vin trm iu c nhim v sau:
 m bo s lm vic lin tc v n nh ca cc tuyn ng v cng trnh;
 Lp s lm vic ca cc thit b, cng trnh v ch x n|c;
 Phn tch cc s c hng hc, v tham gia xut cc bin php nng cao hiu
qu hot ng ca h thng v cng trnh cp thot n|c;
 Lp cc bo co k thut v s hot ng ca cc thit b;
 Nhn vin iu c quyn thay i s lm vic ca cc thit b v cng
trnh khi iu kin hot ng ca chng thay i sau khi |c cp trn ph
duyt.
Cng tc qun l h thng cp thot n|c khi c s c

1.11. khc phc s c v sa cha cc thit b h| hng trn h thng cp thot n|c
cn phi lp cc i chuyn sa cha trc thuc trm iu . i vi trm bm
hoc trm x l nh, i xa cha c th l cc nhn vin vn hnh ny.
1.12. K hoch sa cha hng nm v sa cha ln cc cng trnh ca h thng cp
thot n|c do c s sn xut phi hp vi i chuyn xa cha lp v phi |c
c quan qun l h thng cp thot n|c cp trn duyt.
1.13. Tt c cc my mc v thit b dng xa cha h thng cp thot n|c phi
|c bo qun tt v trng thi sn sng s dng |c.
Qun l cc vng bo v v sinh ngun n|c v cng trnh cp n|c

1.14. Cc bin php k thut bo v ngun cp n|c v cng trnh cp n|c phi
|c la chn theo cc iu kin a ph|ng, c im v tnh trng v sinh
2
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

ngun n|c, cc iu kin a cht thu vn, a cht cng trnh, cc iu kin
qun l, cht l|ng ngun n|c c cc ph|ng php x l n|c.
1.15. i vi khu vc mt (khu vc bo v nghim ngt) ca vng bo v v sinh ngun
n|c mt cn phi thc hin cc bin php sau y:
a) Ro ngn ranh gii khu vc, cm ng|i l mt v gia sc i li;
b) Cm xy dng cc cng trnh khng cn thit cho qun l v vn hnh n|c
trong khu vc trm;
c) Khng |c s dng cc loi phn bn v cc loi ho cht c hi trong khu
vc ny;
d) Khng |c x vo trong khu vc bt k n|c thi no;
e) Khng |c tm git, nh c, cc loi th dc th thao ngun n|c mt
khu vc mt. Cc loi tu thuyn qua li phi |c php ca c quan y t.
1.16. i vi khu vc hai (Khu vc hn ch) ca vng bo v v sinh ngun n|c mt
cn phi thc hin cc bin php sau y:
a) Ngn nga kh nng nhim bn trc tip vo ngun n|c bi cc loi n|c
thi, ph thi, n|c bn do tu b qua li v cc hot ng khc;
b) Ngn nga kh nng lm gim cht l|ng ngun n|c mt do bn phn, xy
dng cng trnh, nh my, p n|c, ph rng, v.v
1.17. Khi s dng ngun n|c ngm cp, vung bo v v sinh cng phi chia lm hai
khu vc: Khu vc mt l khu vc c cng trnh thu hoc ging khoan (c tnh n
s pht trin t|ng lai); cn khu vc hai l khu vc bao gm trm bm, trm s l
v b cha.
Cc bin php bo v cho hai khu vc ny xc nh theo nguyn tc nh| i vi
ngun n|c mt iu 1.15 v 1.16.
Ch thch: Trong mi tr|ng hp cn phi c bin php ngn nga s nhim bn do
ngun n|c ngm qua.
2. Qun l cc cng trnh thu n|c
Cng trnh thu n|c mt

2.1. m bo cho cng trnh thu n|c mt hot ng bnh th|ng cn phi th|ng
xuyn theo di quan st din bin ngun n|c: mc n|c, s chuyn ng ph sa,
s bi l v y sng, cht l|ng n|c Kt qu phn tch n|c v din bin
ngun n|c phi |c ghi vo s trc
Khi pht hin thy ch thu vn cng nh| cht l|ng ngun n|c thay i cp
phi nhanh chng tm ra nguyn nhn v bin php khc phc.
2.2. Cn phi th|ng xuyn kim tra s hot ng ca cng trnh thu: o chiu su y
sng ti hng thu n|c, mc lng cn trong ng t chy hay ng xi phng, kt
cu ging thu v cc thit b trong ging.
2.3. Cc bin php k thut ch yu qun l cng trnh thu n|c l:
 Thau ra cc l|i chn rc khi b rong ru v cc vt ni khc lm tc;
3
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 Sc ra ng t chy khng cho lng bn;

 No vt bn trong cc ging thu n|c;
 Phng k thut ca cng ty cp n|c phi lp v h|ng dn cho cng nhn quy
trnh thc hin cc cng tc ny;
 Thi gian kim tra, thau ra v sa cha cng trnh thu n|c quy nh trong
bng 1.
Bng 1
Tn cng trnh v Thi hn thau Thi hn sa cha
Thi hn Kim tra
cc loi cng vic ra Nh Ln
1 2 3 4 5
L|i v hng thu 6 thng/ln Tu theo mc 6 thng/ln Tu theo
ch hon ton bnh cn thit mc
th|ng cn thit
- Vo thi k n|c l nt Th|ng xuyn nt nt
nhiu rc ci
|ng ng t chy 6 thng/ln tr|c v Tu mc Tu mc Tu mc
sau ma l tch cn cn thit cn
thit
K b ging thu n|c 1 nm/ln nt
Ht cn bn khi Tu mc
ging thu tch cn
Sa cha l|i v Th|ng xuyn Tu mc cn 6 thng/ln 2
ging thit nm/ln
K lt li phn p 6 thng/ln tr|c v Tu mc cn Ti thiu Ti thiu
ging thu sau ma l thit 2nm/ln 5nm/ln
Kim tra tnh trng 3 thng/ln 6 thng/ln Ti thiu
lm vic ca cc van, 5nm/ln
ming ht, l|i thu
ng ht
Kim tra cc loi _ 6 thng/ln 3
ng h: l|u l|ng p nm/ln
lc, cc thit b, in
bo v v iu khin
p , m|ng x 1 thng/2 ln _ 6 thng/ln Ti thiu
5nm/ln
Ging khoan thu Th|ng xuyn _ 6 thng/ln
n|c, ging l
Cng trnh thu n|c ngm

2.4. m bo cho cng trnh thu n|c ngm hot ng bnh th|ng cn phi c
cc ti liu sau:

4
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 Tnh hnh a cht thy vn khu vc;

 Mt ct a cht ging khoan;
 S nht k ging khoan;
 Bin bn thi ra ging;
 Cc bn kim nghim n|c;
 Bn thit k ging v quy nh vng bo v v sinh.
Trong qu trnh qun l, nu c s sai khc so vi thit k th phi nu r l do v
b sung vo cc ti liu k thut c.
2.5. Cn phi c nht k qun l ghi cc ln th, cc ch s khai thc chnh, cc sai st
trong qu trnh hot ng, cc ln kim tra phn tch n|c, cc thay i iu kin
lm vic, ni dung cc ln sa cha v.v
2.6. Hng nm tr|c ma l cn tin hnh tng kim tra ging, my mc thit b v
|ng ng.
Kt qu kim tra phi ghi vo s nht k. Trong khi tng kim tra cn nghin cu
nh gi mc hao mn v l do thay i cng sut my, thay i iu kin khai
thc ngun n|c, tnh trng ng vch, ming ht, cht l|ng n|c v.v Trn c
s kt qu tng kim tra cn ra cc bin php v k hoch, sa cha c th khi
phc li ch lm vic bnh th|ng ca ging.
2.7. Mi ca phi o mc n|c ng bng phao ni hoc bng cc ph|ng php khc.
Khi ngng my bm cn o mc n|c tnh.
Phi th|ng xuyn kim tra cng sut ca tng ging bng ng h t trn |ng
ng.
Cc kt qu o v s hot ng ca ging phi |c ghi vo s trc ca.
2.8. Nhng sai st ca ging iu biu hin cc ch tiu sau: cng sut, cc mc
n|c tnh v ng, l|u l|ng ging v cht l|ng n|c.
Trong tr|ng hp c bit nu cng sut ging b gim v cht l|ng n|c, ging
b xu i th cn phi tin hnh kim tra ngay. Trn c s phi c bin php sa
cha hoc khng cho php s dng ging.
Nhng nguyn nhn ch yu xy ra lm gim cng sut ging |c nu trong
bng 2.
Bng 2

Mc n|c tnh Mc n|c ng L|u l|ng ring Nguyn nhn

- Khng i Cao hn tr|c Khng i Bm khng tt
- Gim dn Gim dn Khng i Vng gim p tng
- Gim tng chu Gim tng chu k Khng i nh h|ng ca cc ging
k ln cn
- Khng i Thp hn tr|c Gim Phn thu n|c ca ging
khng tt

5
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

- Thp hn tr|c Khng i Hu nh| khng i Mt n|c trn mc ng

- Thp hn tr|c Thp hn tr|c Gim Mt n|c d|i mc ng
2.9. Ni dung ca cng tc sa cha nh v sa cha ln cc ging khoan |c nu
trong bng 3.
- i vi ging b thoi ho, khng khai thc s dng |c na th cn phi lp
b
Bng 3

Sa cha nh
- Kim tra tnh trng ging bm ht n|c th
- Thay th cc chi tit ca bm bi mn, sa li
cm vng trc bm
- Thay du b i trong bnh du
- Trang b b phn bo cc mc n|c ng v
tnh
- Tho v lp b phn dng n|c ln. Tho v
lp bm.
- Xc nh c tnh v mc tch ng hoc
tc b phn thu n|c ca ging.
- Lm sch b phn thu n|c ca ging khi
b tc v lng ng bn.
- Th ng ht xung su thm st trng ging
bng Clo
Sa cha ln
- Dng v tho lp khoan khi sa cha ging
- Quan st tnh trng k thut ca ging, ng
vch, b lc v thay th mi
- Thau ra ging, gia c nn mng ging
chng st l, kch h bm v cc b phn ca
chng
- Thi ra v phc hi cng sut ging
- Thay th thit b |a n|c ln nm d|i su
trong ging.
- Bt kn (trm) ging khng |c php s
dng. Sau khi sa cha st trng ging bng
Clo.

3. Qun l mng l|i cp n|c v cc cng trnh trn mng l|i cp n|c.
Yu cu chung
3.1. Cc |ng ng cp n|c tr|c khi |a vo s dng phi |c th thu lc thau
ra theo ng cc yu cu ca tiu chun H thng cp thot n|c bn ngoi.
Quy phm thi cng nghim thu, v phi cc iu kin phc v cho cng tc
qun l nh| h ga, van cc im x v.v
Khi bt u cp n|c, phi dng p k theo di p lc u v cui on ng
kim tra iu kin lm vic, ng thi xc lp mt ch cng tc hp l cho khu
vc m on ny cung cp.
C quan qun l phi phi hp vi c quan thi cng v thit k tin hnh nghim
thu v |a vo s dng. Bin bn bn giao cng nh| h s thit k phi do c
quan qun l l|u gi.
3.2. Khi ni |ng ng mi vo |ng ng c sn phi tun theo cc yu cu sau:
a) Bo m cng v bn ca mi ni;

6
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

b) |ng knh ng chnh v |ng knh ng nhnh cho php |c quy nh

trong bng 4.
Bng 4

|ng ng chnh |ng ng nhnh

100 50
200 50, 75
250 50, 75, 100
300 50, 75, 100
400 50, 75, 100, 150
500 100, 150, 200
600 100, 150, 200
Mng l|i ng
3.3. Cng tc qun l mng l|i |ng ng bao gm:
a) Th|ng xuyn kim tra v sa cha theo k hoch ton b |ng ng v cc
cng trnh thit b trn mng l|i;
b) Pht hin kp thi cc cng trnh lm vic khng bnh th|ng c bin php
sa cha hay thay th;
c) Duy tr ch cng tc ti |u, m bo p lc cng tc cao nht ph hp vi
iu kin kinh t k thut, gim tn tht v tin hnh sa cha khi cn thit;
d) nh k kim tra l|ng Clo t nht l mt thng mt ln trn |ng ng phn
phi, qua s tiu hao Clo d| xc nh ch sc ra |ng ng;
e) Kim tra vic s dng n|c ca cc i t|ng trn cc |ng ng vo nh;
f) Pht hin v gii quyt kp thi cc ch r r.
3.4. Cng tc qun l bao gm hai nhm cng vic: nhm bo qun v nhm sa cha
mang l|i.
Bo qun mng l|i bao gm cc cng vic quan st nh k v tnh trng hot
ng ca tt c cc thit b v cng trnh nm trn mng l|i tin hnh sa
cha phng nga. Theo di ch hot ng, do p lc nhng im bt li nht
v thau ra nh k mng l|i.
Sa cha mng l|i bao gm c vic sa cha t sut ln sa cha nh theo k
hoch nh (sa cha nh v sa cha ln). Sa cha nh tin hnh theo nhng
bn k khai cng vic |c xc lp trong khi kim tra mng l|i theo chu k. Sa
cha ln bao gm sa cha thay th phc hi tng on ng v ph tng thit b,
thau ra v bo v ng khng b n mn, xa cha ng xi phng, |ng hm v
cc cng vic khc.
3.5. Cc mng l|i ln c chiu di hn 100 km khi qun l phi phn ra tng vng.
Phn vng qun l da trn c s sau:
a) Khong cch gia hai im xa nht ca vng khng |c ln hn 10 km;

7
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

b) Chiu di |ng ng mi vng khng |c ln hn 80 km. i vi mng

l|i cp n|c c chiu di |ng ng nh hn 100 km ch t chc mt i
qun l chung.
3.6. i qun l |ng ng ca thnh ph (hoc ca tng vng) c nhim v:
 Bo m cho mng l|i lm vic an ton;
 Nghin cu ch lm vic ca tng vng, ton mng l|i v d kin nhng
im cn pht trin;
 Pht hin nhng ch cn sa cha hoc thay th;
 Gim st cng tc lp t cc on ng mi v nghim thu |a vo s dng;
 Lp t cc on ng vo nh;
 Lp bng thng k cc cng v thit b trn mng l|i;
 B sung cc h s k thut v vng mng l|i m mnh qun l.
Ch thch: Trong tr|ng hp c bit i qun l c nhim v bo qun c h thng
trong nh hoc tng khu. i qun l chia ra cc t bo d|ng v sa cha |ng
ng vi s l|ng cng nhn tu theo khi l|ng cng vic |c giao.
3.7. T bo d|ng |ng ng c t nht l 6 ng|i. T phi th|ng xuyn kim tra cc
on ng ra trong k hoch qun l mng l|i. C tnh n khi l|ng v
c tnh cng tc ca tng ngy m bo cp n|c lin tc cho ni tiu th.
T phi c ti liu k thut cn thit nh| mt bng mng l|i t l t 1: 200 n 1:
500; |ng knh, chiu di ng, su chn ng, vt liu ng, c im ng dn
vo nh v.v s nht k.
T cng phi |c trang b cc ph|ng tin lm vic cn thit nh| bm n|c,
dng c lm vic, ph|ng tin chuyn ch nhanh gn
3.8. T sa cha c nhim v pht hin v nhanh chng khc phc cc h| hng trn
mng l|i. Theo yu cu ca iu vin trc ban, t sa cha phi c ph|ng
tin vn chuyn nhanh v kp thi trin khai cng vic. Phi c nhm trc ban c
ngy ln m k c nhng ngy ngh.
Khi c nhng cng vic sa cha ln phc tp i tr|ng i qun l c th iu
ng tp trung nhn lc cho t sa cha.
3.9. Tt c nhng thay i trn mng l|i lm c s cho cng tc thng k ti sn
v phc v qun l khai thc. Hng nm phi kim tra li cc s liu ny.

B cha n|c v i phun n|c

3.10. Khu vc t b cha n|c v i cha n|c phi |c bo v nghim ngt. Ca

vo b cha n|c v i n|c phi kho v kp ch. B v i n|c phi |c
trang b l|i chng ca thng hi, th|c bo mc n|c v.v Khi nim phong
np b v i phi c mt nhn vin bo v, cha kho do ng|i trc tip ph
trch gi. Ban m phi c nh sng bo v.

8
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Ni quy vo b hoc i do nh my n|c ra v c kin ca c quan y t a

ph|ng.
3.11. Hng nm v khi c s gim t ngt cht l|ng n|c phi x ht n|c thau
ra v st trng b hoc i n|c. Mi ln thau ra hoc sa cha i v b phi
lm bin bn ghi r thi gian m kho v tho cp ch, tn nhng ng|i trc tip
vo b, thi gian thc hin v ph|ng php st trng.
Cng nhn hoc cn b kim tra vo b hoc i lm vic phi mc qun o lao
ng st trng.
Sau khi kim tra thy n|c trong b hoc i bo m cht l|ng yu cu mi
|c php cp n|c vo mng phn phi.
3.12. Cng tc qun l b cha n|c v i n|c bao gm:
a) Hng ngy kim tra cht l|ng n|c;
b) Th|ng xuyn theo di mc n|c;
c) Kim tra tnh trng kho np, ng trn, ng thng hi, ng van x v.v
Hng nm phi th b cha hoc i n|c pht hin st ln r r. Phi tnh n
l|ng n|c r r v tm bin php ngn chn kp thi.

ng h o n|c v tnh ton l|u l|ng n|c

3.13. Chn kiu v c ng h phi bo m iu kin l l|u l|ng ti a v ti thiu

ca |ng ng khng v|t ra ngoi gii hn chnh xc ca ng h.
L|u l|ng gi ti a ca |ng ng thng th|ng ly bng 10% l|u l|ng ngy
m. L|u l|ng gi ti thiu ly bng 2%.
ng h trc ng phi chn sao cho tn tht p lc qua khng qu 2,5m.
3.14. qun l ng h, nh my n|c phi c b phn hoc x|ng sa cha, th
nghim lp t ng h v nhm kim tra ghi chp s liu trn ng h.
Qun l chnh xc hot ng ca ng h i hi phi |c kim tra th|ng
xuyn v pht hin kp thi nhng yu t nh h|ng n cht l|ng o.
3.15. Tt c cc ng h t trm bm v ng dn phi |c kim tra v kp ch vi
s c mt ca b phn tnh ton n|c.
Hng thng t 1 n 2 ln b phn tnh ton n|c cng vi trm tr|ng ghi li s
o ca ng h bit chnh xc l|ng n|c cp hng thng, hng qu.
Hng ngy trm phi ghi s o ca ng h v cc biu t ghi lm ti liu
cho b phn tnh ton n|c.
Hng nm nh my n|c phi tng kim tra cc thit b t ghi ca ng h v cc
thit b tnh ton n|c vi s c mt ca c quan qun l cp trn.
3.16. Khi khng c ng h cn lm hp ng c th da trn s nhn khu, mc
trang thit b v sinh v.v xc nh l|ng n|c s dng.

9
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

3.17. B phn tnh ton n|c phi ph trch c cng tc kim tra vic s dng n|c
ni tiu th.
Tr|ng hp pht hin ra nhng sai st trong vic s dng, nhn vin kim tra phi
yu cu nh ch v sa cha theo ng cc yu cu ghi trong hp ng.
4. Cc cng trnh x l n|c thin nhin
Yu cu chung

4.1. Nh my n|c cn phi c ni quy, quy tc v ch dn c th v qun l k thut

tng cng trnh x l n|c thin nhin ph hp vi c im, iu kin a
ph|ng v |c c quan qun l cp trn thng qua.
4.2. Cc cng trnh x l n|c mi |c xy dng phi |c nghim thu theo cc quy
nh ca tiu chun quy phm thi cng nghim thu h thng cp thot n|c hin
hnh.
Cc cng trnh x l n|c phi |c vn hnh th. Nu cht l|ng t tiu chun
v cng trnh hot ng bnh th|ng th mi cho cng trnh vo vn hnh chnh
thc.
Phi c s tham gia ca c quan y t a ph|ng khi cho cng trnh vn hnh th
cng nh| khi |a cng trnh vo hot ng chnh thc.
4.3. Mi trm x l cn c cc ti liu sau:
a) L lch my mc thit b v tng cng trnh;
b) Ti liu quy nh nhim thu cng tc ca tng t i v phn x|ng;
c) Cc loi bn v xy dng, cng ngh, h thng in v bn v hon cng;
d) Bin bn bn giao cng trnh;
e) Cc nguyn tc an ton lao ng trong x l n|c;
f) Cc h|ng dn thao tc v vn hnh cng trnh v thit b.
4.4. Tu theo c im ca tng trm m t chc cc i qun l cho thch hp. Cn
b qun l k thut trong trm x l phi qua c lp o to v c tay ngh vng.
Cng nhn trc tip vn hnh trong trm phi |c o to chuyn mn, khi
khng c l do chnh ng khng |c chuyn cng nhn t v tr ny sang v tr
khc.
4.5. hot ng an ton lin tc v c hiu xut cao cc cng trnh v thit b x l
n|c cn phi c nh k kim tra bo d|ng kp thi v sa cha. Tr|ng phng
k thut hoc k s| cng ngh ca trm phi c trch nhim kim tra nh k tt c
cc cng trnh ca trm. Cn b hoc cng nhn trc ban phi quan st v kim
tra s lm vic v cc thit b pha trn phn, pha Clo v amnic, h thng thng
gi, dng c kim tra v o l|ng v.v
Cng tc sa cha nh v sa cha ln trong trm x l |c quy nh trong bng
5. nh k sa cha ln cc thit b v cng trnh |c quy nh trong bng 6.
Bng 5

10
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Cng trnh Sa cha nh Sa cha ln

B lng th|ng, b lng Sa cha cc van, tm chn v Thay van, tm chn, mc
trong, dn m|a, b lng tip van mt chiu; sa cha v tm sn, cc b phn bng g.
xc. sn np y cu thang, khi Trang b li cc b phn bn
su cc m|ng rnh x xung trong (khng thay i kt cu
quanh b. Th nghim r r b) Sa cha v thay th cc
ra sch v st trng sau khi on ng h| hng. Tin hnh
sa cha. th nghim theo ch
nh.
B lc cc loi Ra s b vt liu. Lm sch Thay ton b vt liu lc trong
v ra b mt lc. Sa cha ti b; Hoc y ct lc v ra
ch cc van v tm chn. Lm b. cui si , thay th v
sch v ra |ng ng phn sa cha mt s kt cu ca
phi. Sa cha |ng ng gi, h thng thot n|c. Tho v
kim tra sa cha mt phng sa cha van, thay cc chi tit
ngang mp mang thu n|c b mn hng. Thay b truyn
ra. Thay mt s b phn h ng hoc van mi. Thay cc
thng iu khin van. Sn cc b phn bng g. Thay tng
b mt kim loi. Th nghim on ng dn. Thay h thng
r r v st trng b lc. iu khin v van b lc. Th
nghim b lc lm vic theo
ch cng ngh quy nh.
Trang b li cc chp lc hoc
thay i hnh thc phn phi.
Thay mt phn |ng ng
cng ngh. Sa cha cc lp
lc.

Bng 6

Cng trnh v thit b Ni dung sa cha nh k (nm)

Ton b cng trnh chnh: b Sa cha b lng trong v b 2 nm/ln
trn, b phn ng, cc loi b phn ng (thnh, np, y v
lng v b lc. h thng tiu thot n|c).
Sa cha b lng th|ng 2 nm/ln
(thnh y, np che v h
thng tiu thot n|c).
Sa cha b lc, b lng tip 1,5 nm/ln
xc. thm ct lc, sa dn 3 nm/ln
ng, chp lc, dn v.v
Cc vic khc 1,5 nm/ln
Cc cng trnh s l khc (b Sa cha v thay chi tit. 2 nm/ln
ho trn b nh l|ng ho
cht) v.v clorat my nh
l|ng amnic).

11
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

4.6. Khi vn hnh khai thc n|c cn c cc s ghi chp nh| sau:
 Nht k cng tc chung ca trm, hng ngy ghi l|ng n|c x l, n|c dng
cho bn thn trm, s l|ng tiu th v liu l|ng ho cht, chi ph in nng,
s my mc, cng trnh hot ng, sa cha hoc ty ra v cc s liu khc
c lin quan n hot ng ca trm;
 Nht k phn tch ghi kt qun kim nghim n|c, c tnh cc loi ho cht
v.v;
 Nht k kho ghi l|ng xut nhp nguyn vt liu, thit b my mc v cng
trnh;
 S theo di qu trnh bo d|ng, sa cha th|ng k v sa cha ln tng my
mc thit b.
4.7. Mi trm x l n|c phi t cc dng c o l|ng kim tra hot ng ca
cng trnh v t ng nh l|ng ho cht v kim tra cc ch tiu sau:
 L|u l|ng cp n|c vo trm, l|ng n|c x l, l|u l|ng n|c ca tng
cng trnh, l|ng n|c ra lc, l|ng n|c dng cho bn thn trm v l|ng
n|c cp vo mng l|i;
 Mc n|c trong cc cng trnh v b cha;
 Tn tht p lc trn cc cng trnh v tng on ng;
 L|ng ho cht s dng;
 Cht l|ng n|c.
C th do tn tht p lc trong cc b lc bng ng o p hay p k vi phn; o
mc n|c bng phao hoc cng bng p k vi phn.
4.8. Khi kim tra phi bo m s hot ng bnh th|ng ca cc qu trnh cng ngh
v thng bo kp thi v s thay i cht l|ng n|c ngun v cht l|ng n|c s
l.
Phn cng trch nhim kim tra nh| sau:
 Kim tra l ho v vi trng do phng th nghim m nhn;
 Kim tra k thut do tr|ng phng k thut v trm tr|ng m nhn.

Thit b ho cht

4.9. Loi v liu l|ng ha cht s dng do c quan thit k quy nh. Trong qu trnh
qun l, cn thit c th thay i loi ho cht nh|ng phi |c th tr|ng c
quan qun l cp n|c k duyt.
Vic xc nh thi k dng cc loi ho cht khc nhau trnh t v v tr cho ho
cht do phng k thut v phng th nghim chu trch nhim tin hnh. Liu
l|ng phi da vo c s th nghim v iu chnh hp l trong qu trnh sn xut.
4.10. Phi c bin php v k hoch bo qun tt cc ho cht d tr.

12
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Vic bc d v sp xp cc ho cht rn trong kho cn phi bo m an ton lao

ng. Clorua vi phi |c cha trong kho thong kh v mt. t nht 3 thng
mt ln phi kim tra hot ng ca vi sng v clorua vi.
Bo qun ho cht lng trong kho phi theo ng ch dn ca nh my sn xut.
Khi s dng cc bnh tiu chun hoc thng d tr ca nh my n|c, cng nhn
phc v phi nh k kim tra sc ra, sn v sa cha van vi v.v theo k
hoch nh.
4.11. Khi pha ch ho cht cn phi tun theo cc ch dn ring cho tng loi ho cht.
Nng dung dch ho cht |c kim tra theo trng l|ng ring bng cc
ph|ng php ho hc.
Ni pha ch ho cht phi nh sng v thong mt;
Liu l|ng dung dch ho cht phi |c kim tra tng gi. Vic cp dung dch
khng |c gin on hoc thay i t ngt;
Hng qu phi kim tra cc ph tng thit b qua b phn pha trn dung dch.
4.12. Ho cht lng |c ly bng cc thit b chuyn dng. Tr|ng hp s dng clo
th phi dng clorat p lc hoc clorat chn khng.
Trong khi clorat hot ng, l|ng clo phi n nh. Mi ca phi kim hai ln.
ch t clorat v kho d tr phi c y trang thit b cp cu.
4.13. s l n|c c ho cht lng cn phi c thit b d tr k c cn nh l|ng.
Ngoi ra cc thit b phi ph|ng tin sa cha v ph tng thay th.

Cc cng trnh lm trong s b n|c mt

4.14. Ho cht pha thnh dung dch phi |c trn tht u vi n|c cn x l v liu
l|ng ho cht phn ng phi |c xc nh trn kt qu th nghim hoc kinh
nghim qun l ca trm hoc cc trm khc c iu kin lm vic t|ng t v
phi tun theo tiu chun Cp n|c th. Tiu chun thit k hin hnh.
4.15. Ha cht |c dn vo n|c x l cc giai on sau:
 Khi clo ho s b th cho vo |ng ng ht ca my bm t 1 hay ng dn
n trm x l;
 Phn cho vo b trn hoc ngn u b trn;
 Vi kim ho cho vo cng vi phn b trn;
 Clo kh trng cho vo on ng t b lc n b cha n|c sch hoc vo ng
ht my bm.
4.16. Qu trnh kt ta hyroxyt nhm hoc hyroxyt st |c tin hnh trong b phn
ng. Ni dung qun l b phn ng bao gm:
 Theo di s lm vic ca b: tc chuyn ng ca n|c, qu trnh phn
ng, hiu qu to bng cn v.v;
 Kim tra khng bng cn trong b;
13
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 Kim tra vn tc thc t v thi gian n|c l|u li trong b;

 Mi nm phi tho sch b mt ln kim tra v no vt b chnh l cc thit
b nng cao hiu sut lm vic ca b.
4.17. Cc loi b lng phi vn hnh sao cho l|ng cn trong n|c sau khi lng khng
qua 20mg/l. Ti thiu mi ngy phi mt ln kim tra ch tiu ny kp thi
hiu chnh cc thng s lng m bo b lc lm vic c hiu qu.
Nhim v qun l b lng bao gm:
 Quan st ch lm vic chung ca b;
 Mi qu mt ln phi kim tra s phan phi n|c gia cc b;
 Theo di ch l|u bn, cn trong b v nh h|ng ca chng n cht l|ng
n|c, nht l trong ma l.
4.18. Khi qun l b lng trong, b lng trong c lp cn l lng cn phi quan st ch
phn phi u n|c trn ton b din tch ngn lng, cc dn ng thu n|c,
vic x bn tha vo ngn cha n|c, cc |ng ng dn v.v Chiu dy lp cn
l lng phi gi khng i trong khong 2 n 2,5m.
Tc n|c dng trong vng lng v h s phn phi gia ngn lng v ngn
cha cn |c kim tra theo bng 7.
C th s cn bng ngn cha cn mt cch lin tc hay nh k m khng ngng
b lng trong.
Bng 7

Hm l|ng cn trong Tc n|c dng trong H s phn phi l|u l|ng

ngun n|c (mg/l) ngn lng (mm/h) (K)
T 10 n 100 T 0,8 n 1,0 T 0,8 n 0,75
T 100 n 400 T 1,0 n 1,1 T 0,75 n 0,70
T 400 n 1000 T 1,1 n 1,2 T 0,70 n 0,65
T 1000 n 2000 T 1,1 n 1,2 T 0,65 n 0,60 B lc
4.19. Cc lp vt liu lc, chiu dy lp lc v tc lc trong cc loi b lc nhanh
|c ly theo tiu chun Cp n|c th. Tiu chun thit k hin hnh.
4.20. Tr|c khi vo b phi ra s b vt liu lc. Chiu dy lp lc trong tt c cc
loi b khng |c nh hn 0,7m. Lp si phi xp theo tng c ht c |ng
knh gim dn t d|i ln trn. Sau khi xp phi kh trng vt liu lc bng cch
ngm trong n|c clo c nng t 20 n 30 g/m3 trong mt ngy m.
Hng thng phi kim tra b mt lp ct lc. Su thng mt ln phi kim tra
phng cc lp trong khi ra, o l|ng ct hao ht v thm ct mi. Hng
nm phi th nhim bn ca ct v c k hoch thay ct.
4.21. Tc lc phi |c gi khng i trong sut chu k lc. Trong tr|ng hp cn
thit mun thay i tc cn phi lm t t khng |c php thay i t ngt.

14
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Khi bt u mt chu k phi gi tc gi tr t 2 n 3m/h. Sau khong 10

n 15 pht tng dn tc theo quy nh trong tiu chun Cp n|c th.
Tiu chun thit k hin hnh.
C th gi n nh ca tc lc v s lm vic bnh th|ng ca b lng cc
thit b iu chnh t ng. Ti thiu 6 thng 1 ln phi kim tra t in, dng c
iu chnh v thit b o l|ng. Khng |c mc n|c ca b lc xung d|i
mc quy nh nh| trong thit k.
4.22. C|ng , thi gian v chu k ra lc |c ly theo thit k hoc tun theo tiu
chun Cp n|c th. Tiu chun thit k hin hnh. Chu k ra b lc |c
xc nh theo mt trong hai iu kin sau y:
 Tn tht p lc trong b l c i (biu th kh nng khng gi |c tc
theo quy nh);
 Cht l|ng n|c sau khi lc b gim xung.
4.23. Quy trnh ra b lc phi do phng k thut ca nh my n|c lp. Nhn vin
qun l phi theo di qu trnh ra v ghi vo s trc cc s liu quan st v o
l|ng sau y:
 C|ng ra;
 Thi gian ra chung;
 Thi gian ca tng cng on ra;
 phn phi n|c;
 Ch lm vic ca mng thot n|c;
 n ct;
 Cht l|ng sau ra lc.
4.24. i vi b lc tip xc c th ra bng n|c sch hoc n|c ngun ch|a lm sch
vi c d|i 10mg/l v ch s cli d|i 1000 con cli/l. Quy trnh v c|ng
ra |c ly theo thit k v tun theo cc quy nh trong tiu chun Cp n|c
th. Tiu chun thit k hin hnh.
4.25. i vi b lc chm, tc lc ph thuc vo hm l|ng cn ca n|c ngun v
|c ly theo tiu chun Cp n|c th. Tiu chun thit k hin hnh.
Ph|ng php ra b lc chm do thit k quy nh v phng k thut nh my
n|c lp quy trnh c th h|ng dn cho cng nhn qun l.
Ni dung cng tc qun l b lc chm bao gm:
 Theo di s hnh thnh v tnh trng mng lc cng nh| lp ct trn mt;
 Ra kp thi lp ct bn trn mt;
 Chun b sn ct cho thm khi cn thit;
 Kim tra cht l|ng lc;
 m bo phn phi u trn cc b v s lm vic bnh th|ng ca h thng
thu n|c.

15
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

4.26. Khi sa cha b cho thm ct hoc thay ct lc cn phi kim tra li ton b
cc b phn v ph tng thit b ca b. Cc h| hng cn phi sa cha ngay v
phi dng vi phun ra sch b.
Sau mi ln sa cha b phi kh trng bng clo vi nng 20 n 50mg/l
ngm trong 24 gi. Sau ra bng n|c sch cho n khi n|c ra ch cn
0,3mg/l clo d|.
Cng trnh kh st
4.27. Kh st trong n|c ngm |c tin hnh theo cc ph|ng php do thit k quy
nh v phi tun theo tiu chun Cp n|c th. Tiu chun thit k hin
hnh.
4.28. Qun l cc b lng, b lc v.v trong h thng kh st cng nh| cc quy nh
nu mc trn. Qun l trm nn kh v my qut gi phi tun theo cc quy
nh ca thit k v nh my ch to.
i vi gin kh st bng lm thong t nhin phi bo m thng bng ca
mng rng c|a hoc dn ng khoan l phn phi u n|c. Mi tun t nht
mt ln phi kim tra, c ra sch rong ru, cn st trn mng g, thng l phun,
dng vi phun vi p lc n|c t 10 N/m2 tr ln c ra sn tung hoc cc
tng thanh x.
Cng trnh kh trng

4.29. N|c cp cho sinh hot phi |c kh trng tr|c khi bm vo mng l|i phn
phi. Bin php kh trng do c quan thit k quy nh v phi tun theo tiu
chun Cp n|c th. Tiu chun thit k hin hnh
4.30. Cc thit b pha ch clo phi t ni thong mt cui h|ng gi ch o, trnh
gy nguy him cho nhn vin qun l v cc thit b v cc cng trnh ln cn.
Qun l cc thit b pha ch clo, nht l clorat phi theo ng ch dn ca nh
my ch to v cc quy nh khc v an ton lao ng..
5. Qun l h thng thot n|c
Yu cu chung

5.1. Qun l k thut h thng thot n|c phi bo m thu nhn lin tc n|c phi t
cc im thi n|c v dn chng v trm lm sch hoc thi ra sng h.
N|c thi sn xut ch |c thu nhn vo h thng thot n|c thnh ph khi
m bo cc yu cu quy nh trong tiu chun Thot n|c th. Tiu chun
thit k hin hnh.
Cc loi n|c thi c cha vi trng gy bnh v cc cht ng v phng x phi
|c kh trng v lm sch bo m yu cu v bo v mi tr|ng.
C th cho php x vo mng l|i thot n|c thnh ph n|c thi cng nghip v
khi ho trn vi n|c thi sinh hot, nng cc cht c hi khng ph hu qu
trnh x l sinh hc v cc quy nh v an ton lao ng v v sinh cng nghip.

16
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Khng |c x trc tip cc loi cc loi n|c thi sn xut c l|u l|ng v nng
cht bn dao ng vo mng l|i thot n|c thnh ph.
N|c thi sn xut khng p ng cc yu cu trn phi |c x l s b tr|c
khi x vo mng l|i thot n|c thnh ph.
5.2. Khng |c vo mng l|i thot n|c thnh ph cc loi rc c kch th|c ln
hn 10mm, cc loi gch, ngi, vi va trong qu trnh xy dng, cc tro x,
vi, si v.v v khng |c chn ng bt c, trng rau v.vlm hn ch dng
chy trn cc knh m|ng thot n|c.
5.3. Mng l|i thot n|c th do cc x nghip thot n|c hoc c quan qun l
cng trnh th trc tip qun l.
Mng l|i thot n|c ca nh my, x nghip c th do phn x|ng c in qun
l.
S l|ng cng nhn trc tip qun l v sa cha mng l|i thot n|c tu theo
c ch t chc v tnh hnh thc t quy nh.
5.4. Ni dung cc cng tc qun l k thut mng l|i thot n|c bao gm:
 Theo di s lm vic v trng thi mng l|i, ty ra mng l|i;
 Khc phc tc cng bt ng;
 Sa cha th|ng k v sa cha ln;
 Khc phc s c;
 Kim tra vic xy dng v nghim thu h thng thot n|c mi v cc cng
trnh;
 Xem xt v duyt n thot n|c ca cc ngi nh, khu nh v cc cng
trnh;
 Tin hnh cc bin php bo m thot n|c v ma m|a;
 Lp cc h s v bo co k thut;
 Nghin cu lp k hoch ci to v pht trin h thng thot n|c thnh ph.
Mng l|i thot n|c

5.5. Cng tc qun l k thut mng l|i thot n|c bao gm:
a) Kim tra hin trng mng l|i theo tuyn cng nhm pht hin s st ln,
cc du hiu h| hng ging, cng, s tc cng trn n|c b mt vo ging
cng, vic x n|c thi khng ng quy nh;
b) M np ging thm v xem xt trng thi bn trong ging nh|: mc n|c,
s tc ging do gch rc r|i v.v V ma kh mi thng mt ln phi
xem xt hin trng mng l|i thot n|c.
V ma m|a phi th|ng xuyn kim tra cng tc ny.
Khi xem xt bn ngoi hin trng l|i thot n|c, cng nhn khng |c php
xung ging.

17
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

5.6. Khi kim tra mng l|i thot n|c nu pht hin ra nhng hng hc trong |ng
ng, trong ging v nhng s c khc th phi c bin php khc phc kp thi.
Mi qu mt ln phi tin hnh kim tra mng l|i thot n|c. Cng tc ny phi
|c thc hin tr|c ma m|a bo. i kim tra k thut mng l|i thot n|c
phi |c trang b cc dng c cn thit nh|: xng, x beng, du chn |ng, n
pin, tht l|ng bo him, thuc cp cu v.v
i vi tuyn cng chnh hai nm mt ln phi tin hnh kim tra bn trong bng
cch chui vo cng nm |c trng thi k thut v iu kin thu ng lc
trong qu trnh lm vic ca h.

Thng ra mng l|i thot n|c

5.7. Phi th|ng xuyn thng ra mng l|i thot n|c nh| no vt cn lng, rc r|i,
gch v.v m bo cho mng l|i lm vic bnh th|ng. Vic thng ra
cc tuyn cng thot n|c phi da theo tnh hnh c th, kinh nghim qun l m
nh k hn thng ra.
K hoch thng ra mng l|i thot n|c hng nm phi |c lp theo tng l|u
vc. Tun t thng ra phi t th|ng l|u n h l|u.
5.8. Cc |ng ng t chy |ng knh 700mm nn thng tc bng qu cu hoc a
cao su. |ng knh ca qu cu phi nh hn |ng knh ca ng t 50 n
100mm l|u l|ng n|c thi trong |ng ng phi sao cho mc n|c ln hn
0,5 |ng knh ng. Nu l|u l|ng n|c khng th cp thm n|c t bn
ngoi vo. Nu trong ng nn cn qu cht hoc qu nhiu gch th c th
dng cc dng c chuyn dng nh| cun dy thp gai, gu mc, xi cn hoc
ko bt gch i.
5.9. i vi cc ng c |ng knh ln 700mm c th dng cc bin php sau: gu
mc, qu cu st, co ko. Tr|ng hp c bit i vi cc cng ln cho php
cng nhn chui vo cng dn nh|ng vi iu kin phi |c trang b bo h
lao ng y .
i vi cc tuyn ng c |ng knh nh, cn nn cht nn s dng cc xe
chuyn dng c bm p lc ln thao tc.
5.10. Cc ph|ng php thng tc mng l|i thot n|c |c chn theo bng 8. Cc
thit b chuyn dng |c s dng theo h|ng dn ca nh my ch to.
Bng 8

Ph|ng php thng ra Cc thit b chnh Phm vi p dng

Thng ra bng n|c p lc Ph|ng php thu ng lc, Mng l|i thot n|c sinh hot,
ln c s dng vi phn lc. xe t chuyn dng. thot n|c chung v thot n|c
m|a.
Thng ra bng n|c thi. Ph|ng php thu lc nt Cng trn |ng knh d|i
ng. 60mm lm vic vi dy gn

18
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

bng dy thit k v khng

c cc ng nhnh vo.
Thng ra gu mc nng Tm chn t hnh. Cng |ng knh trn 800mm
tc dng thu lc vi lp cn bng v mc trn
|ng knh cng nh|ng khng
y.
Thng ra v mc bn cn Ph|ng php c gii. Gu Cc loi cng |ng knh trn
bng c gii. mc cnh cp cnh xe ti, 300mm vi mc n|c cn ln,
gu cha bn cn, xe t mc n|c nh cc loi cng
hoc xe ba gc vn chuyn. dc nh hoc dc ng|c ng
thot n|c m|a.

Ch thch: Thng th|ng s dng xe t chuyn dng i vi cc loi cng |ng knh
d|i 700mm, mc cn bng 1/3 |ng knh hoc vi cc loi ln mc cn nh.

Sng m|ng thot n|c v h iu ho

5.11. Cc sng m|ng v h n|c |c s dng thot n|c trong h thng thot
n|c chung hoc h thng thot n|c m|a.
Vic s dng sng, m|ng v h thot n|c vo cc mc ch khc nh| nui c,
t|i rung, th thao phi |c s ng ca c quan qun l thot n|c v c
quan y t.
5.12. Mc n|c trong cc sng m|ng v h khng |c ln hn mc n|c cao nht
ca cng x n|c thi vo sng h. Phi c mia o mc n|c trong sng h v
cgn x. Lun lun kim tra tnh trng ming cng x. Nu b sng h ti ming
cng x b xi l th phi c bin php k li , gch hoc xy h tiu nng.
5.13. Khng |c chn ng, p p nui c hoc lm bt c vic g hn ch n
dng chy trn sng m|ng v h thot n|c. Phi lm sch t hoc ch|ng
ngi vt trn sng m|ng sau khi xy dng cc cu cng qua sng.
Vic nui bo trng c tng c|ng qu trnh t lm sch n|c ca sng h
phi nghin cu k. Phi thu hoch khi bo kp thi chng nhim bn sng h
v chng gy lng ng cn tr dng chy.
5.14. V ma kh mi thng mt ln phi kim tra tnh trng thot n|c trn sng.
Tr|c ma m|a phi lm sch cc vt cn dng chy trn sng v bo m cho
mc n|c m|a phi th|ng xuyn kim tra tnh trng thot n|c ca cc sng,
m|ng v h sau mi trn m|a.
C quan qun l thot n|c phi c y cc s liu v ch thu vn c tnh
ho sinh vt v kh nng t lm sch ca sng, m|ng v h thot n|c qua cc
ma.
Cc nguyn tc c bn v an ton lao ng
khi qun l mng l|i thot n|c

19
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

5.15. |ng knh hoc chiu rng phn cng tc ca cc loi ging trn mng l|i
thot n|c khng |c nh hn 1,0m. Cc mc thang ln xung phi bng thp
c |ng knh t 200mm tr ln v xy trc vo thnh ging.
Np ging phi chc v c l hoc mc st cu m d dng.
5.16. Cc i cng tc thc hin cc nhim v qun l v sa cha mng l|i thot
n|c phi c s l|ng t 3 ng|i tr ln, khng ph thuc vo khi l|ng cng
vic. i phi |c trang b hp thuc cp cu v cc dng c thit b bo h lao
ng cn thit v cc du chn |ng theo quy nh. Cn b qun l phi th|ng
xuyn kim tra v b sung cc dng c thit b ny.
5.17. Np ging phi |c m bng x beng hoc np gi di ng. Khng |c m np
ging bng nng tay.
Khi xung ging kim tra v sa cha mng l|i thot n|c, i cng tc phi
gm 3 ng|i tr ln. Mt ng|i xung ging, mt ng|i h tr trn mt t v
mt ng|i cn thit thay th cho ng|i d|i ging.
Tr|c khi xung ging phi kim tra trong c kh c hay khng. Ch |c
php xung ging khi kh c thot ht hoc c thit b phng chng kh c.
Ng|i c cc vt sy st khng |c tip xc vi bn hoc n|c thi.
Khng |c ng d|i thit b nng khi ang ko vt nng.
6. Cc cng trnh lm sch n|c thi
iu kin lm vic ca cc cng trnh lm sch n|c thi

6.1. cc cng trnh lm sch n|c thi lm vic bnh th|ng phi m bo ng
ch bo d|ng v theo di th|ng xuyn quy trnh cng ngh cc cng trnh.
Cht l|ng n|c thi sau qu trnh lm sch phi bo m theo cc tiu chun
hin hnh. Cng nhn trc tip vn hnh cc cng trnh phi c trnh chuyn
mn v tinh thn trch nhim cao.
6.2. Cc nguyn nhn chnh ph hoi s lm vic bnh th|ng ca cc trm lm sch
n|c thi l;
Cc cng trnh lm vic qu ti;
Cc loi tp cht c hc ln (ct, rc) tri vo h thng thot n|c;
Mt in;
M|a to;
Khng m bo ch sa cha (sa cha th|ng k v sa cha ln) ng thi
hn;
Cng nhn qun l khng thc hin ng nguyn tc qun l k thut cng trnh v
an ton lao ng.
6.3. Hn hp n|c thi sinh hot v n|c thi sn xut khi cng lm sch sinh hc
phi tun theo tiu chun Thot n|c th. Tiu chun thit k.
Nng cc cht c hi khng |c v|t qua cc gi tr |c quy nh trong
tiu chun Thot n|c th. Tiu chun thit k.
20
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Hn hp n|c thi sinh hot v n|c thi sn xut sau khi lm sch x vo sng
h khng |c lm cho nng cc cht c hi trong n|c sng h v|t qu
gii hn cho php.
Nu hn hp n|c thi sinh hot v n|c thi sn xut khng p ng cc yu
cu trn th phi lm sch s b n|c thi sn xut ngay trong nh my tr|c khi
x vo h thng thot n|c thnh ph.
6.4. trm lm sch n|c thi hot ng lin tc v bnh th|ng cn xc lp v duy
tr ch lm vic ti |u cho tng cng trnh ng thi kim tra k thut cht ch
tng quy trnh cng ngh ca trm.
Phi vn hnh cc my mc thit b trong trm lm sch n|c thi theo h|ng
dn ca cc nh my ch to.
to h sinh vt trong bn hot tnh hoc mng sinh vt nn |a cc cng trnh
hot ng v ma h khi nhit n|c thi khng d|i 200C.

Cc bin php bo m ch lm vic ca trm lm sch n|c thi

6.5. Phi lp h s cng ngh cho ton b trm v cho tng cng trnh lm sch n|c
thi. Trong h s ghi r cc s liu k thut, cng sut thit k v cng xut thc
t vn hnh ca tng cng trnh.
Trn c s h s cng ngh ny, cn xc lp ti trng gii hn v ch qun l
ca cc cng trnh.
6.6. ngn nga hin t|ng qu ti ph hu ch lm vic bnh th|ng ca cc
cng trnh cn phi th|ng xuyn kim tra l|u l|ng v thnh phn, tnh cht
n|c thi |a vo cng trnh.
Khi cc cng trnh lm sch n|c thi lm vic qu ti do l|u l|ng hoc nng
cht bn ln cn phi bo co vi c quan qun l cp trn v c quan y t ch
bin php khc phc.
S l|ng cng trnh ngng lm vic sa cha |c xc nh da vo ch
v|t ti cho php ca cc cng trnh cn li.
6.7. Tt c cc cng trnh, trang b thit b ca trm lm sch n|c thi phi |c gi
gn sch s.
Phi bo m cc iu kin v sinh cn thit cho cn b cng nhn qun l trm.

Cng tc kim tra s lm vic ca trm lm sch n|c thi

6.8. Cn t chc o l|u l|ng n|c thi chy v trm lm sch theo cc gi trong
ngy v theo tng ngy.
Cc thit b o l|u l|ng bao gm:
a) ng h o n|c, thit b o l|u l|ng kiu mang dng cho cc loi n|c
thi t bn.
21
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

b) Cc loi p trn, mng o l|u l|ng gn th|c o hoc thit b t ghi lin
tc p lc trn mt p hay mc n|c trong mng.
Cn kim tra th|ng xuyn chnh xc ca thit b o bng cc ph|ng
php khc nhau (ph|ng php th tch, ph|ng php in ho dng l|u tc
k quay). Sai s ca thit b khng qu 5%.
6.9. Hiu xut lm vic ca tng cng trnh cng nh| ca ton b trm lm sch n|c
thi |c xc nh bng cch so snh thnh phn n|c thi tr|c v sau khi ra
khi cng trnh. Cc ch tiu c bn c tr|ng cho n|c thi l:
a) L|ng cn theo th tch, mg/l;
b) Hm l|ng cn l lng 1050C, g/l;
c) Nhit n|c, 0C;
d) trong, cm;
e) mu, ;
f) Mu sc;
g) Hm l|ng clorua, mg/l;
h) Hm l|ng nit v ton phn, mg/l;
i) Hm l|ng nitrit, mg/l;
j) Hm l|ng nit ca mui amn, mg/l;
k) Hm l|ng nitrit, mg/l;
l) Hm l|ng nitrat, mg/l;
m) Nhu cu xi ho theo ph|ng php bicromat kali (NOH), mg/l;
n) Nhu cu xi sinh ho sau 5 ngy v sau 20 ngy (NOS5NOS20);
o) pH ca n|c.
Trong cc tr|ng hp c bit cn tin hnh phn tch thm cc ch tiu sau:
a) Hm l|ng sunphat, mg/l;
b) Hm l|ng kali, mg/l;
c) Hm l|ng photphat, mg/l;
d) L|ng tinh cn kh, mg/l;
e) Tn tht khi nung;
f) Mc hot tnh phng x;
g) Cc ch tiu vi trng hc.
Nu c n|c thi sn xut vo h thng thot n|c thnh ph th cn phi tin
hnh kim tra phn tch cc ch tiu c tr|ng cho cc loi n|c thi ny; hm
l|ng du m xianua, crm, phenol
6.10. Cc ch tiu c tr|ng cho cht l|ng lm vic ca cng trnh l:
 i vi cc loi b lng: l|ng cn tri theo n|c v trong ca n|c
lng.

22
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 i vi b aeroten v b lc sinh hc: l|ng cht hu c |c chuyn ho

thnh dng nit trong n|c, nhu cu xy trong sinh hc v nhu cu oxy ho
ca n|c lm sch.
Phi phn tch |c cc s liu sau:
 Hng thng phi phn tch cc ch tiu c bn ca n|c thi theo tng gi;
 Hng tun phi phn tch cc ch tiu c bn ca n|c thi;
 Hng thng nn kim tra s nhim bn cc sng h theo cc ch tiu c
tr|ng ca n|c thi ( pH, hm l|ng cn l lng, hm l|ng xy ho
tan).
Ly mu v bo qun mu n|c thi |c tin hnh theo quy nh trong ph lc 1.

Song chn rc

6.11. Phi th|ng xuyn ly rc ra khi song chn n|c thi qua |c d dng. Vn
tc dng chy gi cc thanh ca song chn rc khng |c v|t qu 0,8 n
1,0m/s.
Nu vt rc bng ph|ng php th cng th phi dng cc loi co rc. Nu vt
rc bng c gii th cng nhn vn hnh phi th|ng xuyn theo di my co rc
loi tr nhng rc ln cn mc li trn bng ti.
6.12. Rc sau khi |c nghin bng my |c x vo tr|c song chn hoc bm v b
mtan. L|ng n|c cn thit chuyn rc nghin l 10m3 cho mt tn rc.
Khi khng c my nghin th rc vt ln phi cho vo thng hoc x c l h y
lm ro n|c. Sau rc phi |c |a vo cc thng kn v x l bng cch
o h hoc phi t
ngn nga hi thi v rui mui phi rc clorua vi ln rc vt. Rc |a v
im x l tp trung khng |c qu 3 n 4 ngy.
6.13. Kim tra v theo di s lm vic ca my co rc theo cc h|ng dn c th. Nu
my co rc lm vic khng bnh th|ng th phi tt my, ng van kho v cho
n|c thi chuyn qua song chn rc d tr. Cn phi nhanh chng tm hiu
nguyn nhn v khc phc s c trn song chn rc.
6.14. Cng nhn vn hnh song chn phi |c trang b qun o lao ng ring v phi
c mt lin tc ti v tr lm vic. Hng ngy cng nhn vn hnh phi theo di
ch lm vic ca song chn v ghi vo s trc theo mu bng 9.
Bng 9

TT S liu Ngy S gi L|ng gic c im rc vt Ghi ch

song chn thng lm vic gi li m tro
rc (h) (m3) (%) (%)

23
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

B lng ct
6.15. B lng ct phi gi li cc tp cht c hc tr|c khi n|c thi chy vo b lng
ln th nht.
b lng ct lm vic bnh th|ng phi bo m ch dng chy sau y:
 Vn tc dng chy trong b lng ct ngang phi t 0,15 n 0,3 m/s (t|ng
ng vi l|u l|ng nh nht v ln nht). Nu b lng ct c nhiu ngn th
phi ng m mt s ngn m bo vn tc ny.
 Vn tc dng chy trong b lng ct ng phi t 0,3 m/s n 0,4m/s.
i vi b x ct th cng phi thc hin x kh b v ly ct ra mi ngymt
ln .
Ct |c co v h tp chung sau dng gu mc i .
i vi b x ct c gii (thit b thu lc, bm ht ct) ct |c ly ra khi
b khi h tp chung y ct. Thi gian ly ct khng |c qu 2 ngy.
6.16. Trong qu trnh vn hnh b lng ct xut hin cc s c sau y:
 Ct b tri khi b do vn tc dng chy ln hoc ct d li trong b c hm
l|ng hu c ln do vn tc dng chy nh;
 Phn phi v thu n|c trong b lng ct khng u lm cho dung tch s
dng vn tc dng chy thay i .
khc phc s c ny phi th|ng xuyn kim tra l|u l|ng n|c thi lp cn
gi li trong b v sa cha li cc thit b phn phi v thu n|c .
6.17. Hng ngy phi o l|ng ct gi trong b. Mi thng mt ln phi xc nh cc
ch tiu cht l|ng ct nh| m, tro, c ht
Cng nhn vn hnh phi ch theo di l|ng n|c thi chy kp thi m cc
ngn lng ct.
Hng ngy cng nhn vn hnh b phi ghi vo s trc tnh hnh hot ng ca
b theo mu ghi bng 10.
Bng 10

T S Ngy L|ng Vn Thi c tnh ct gi

T liu thng n|c thi tc gian L|ng tro Thnh
ngn chy vo thc t n|c l|u ct gi m phn
ct trong li trn (%)
(m3/sz) li (%) c ht
b b (S) (m3/ng) (%)
(m/sz)

B lng ln th nht
24
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

6.18. b lng ln th nht lm vic bnh th|ng phi m bo cc iu kin quy

nh trong tiu chun Thot n|c th. Tiu chun thit k .
6.19. Cng nhn vn hnh b phi nm |c quy trnh x cn ra khi b theo quy nh
k sau:
 T 1 n 2 ln trong mt ngy i vi b lng ng v b lng ngang; t 1 n
2 ln trong ca i vi b lng li tm.
Cn |c x bng ph|ng php c gii (bm bn) hoc bng p lc thu tnh vi
p lc nh hn 1,5m.
Khi x cn phi m t kho van ng x trnh hin t|ng n|c theo ng ra
ngoi. Khng nn cho vo b khi x cn.
Trong iu kin bnh th|ng m ca cn lng l 93 n 95% khi x cn bng
bm v 95 n 97% x cn bng p lc thu tnh.
Ngoi ra cn phi bit |c cc nguyn nhn khc ph hu ch lm vic ca b
nh|: c qu nhiu cn, cc cht ni kh x cn kp thi c bin php khc
phc.
6.20. Cng nhn vn hnh b phi theo di s phn phi n|c vo tng b lng v thu
hi cht n v x cn, phi th|ng xuyn ty ra ging bn v mng tp trung
n|c.
Cc trang thit b c kh ca b lng |c vn hnh theo h|ng dn ca nh my
ch to, cng nhn vn hnh phi th|ng xuyn kim tra bi du m v bo
d|ng cc trang thit b ny.
Cc b lng c trang thit b c gii t 2 n 3 nm phi |c x kh xem xt
bn trong v ty ra xa cha.
Hng ngy cng nhn vn hnh phi ghi vo s trc tnh hnh lm vic ca b
lng theo mu bng 11.
Bng 11

S hiu Dng Ngy Cng Thi c im hm l|ng cn

b lng b lng thng sut thc gian m tro Trong Sau
t n|c l|u n|c b
(m3/ng) li trong (%) (%)
thi lng
b tr|c b (mg/
(giy) lng l)
(mg/l)

B lng hai v

6.21. b lng hai v lm vic bnh th|ng v lin tc phi th|ng xuyn lm sch
mng v khe lng v phi to |c h sinh vt trong ngn bn. B lng hai v s
25
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

hot ng bnh th|ng sau khi to |c h sinh vt trong ngn bn vi thi

gian t nht l 3 thng.
Khi lp cn trong ngn bn ch cch khe h mng lng 1m th s cn chn t u
ra khi b. C sau 10 ngy th x mt ln. Cnj chn c m l 90% v tro
cao.
6.22. Khi qu trnh ln men khng n nh phi thc hin mt trong cc bin php sau
y:
a) Thay cn ln men khng n nh bng cn chn ca ngn bn hot ng tt.
b) Cho b ngng hot ng mt thi gian v b sung vi va vo, sau
khuy trn u.
i vi b lng hai v kp cn phn phi u trong hai b, nh k hai ngy
mt ln phi thay i chc nng ca ca vo v ca ra ca mng lng.
Hiu xut lng ca b hai v |c xc nh ging i vi b lng ln th nht.
Hng ngy cng nhn vn hnh phi ghi vo s trc tnh hnh hot ng bnh
th|ng ca b lng hai v theo mu bng 12.
Bng 12

TT Ngy L|ng n|c Nhit n|c c im cn x

thng thi vo b thi L|ng cn x m tro
3
(m ) (C0) (m3) (%) (%)

B lc sinh vt

6.23. b lc sinh vt lm vic c hiu qu cn phi c thi gian |a b vo hot

ng v to mng sinh vt trn b mt hai vt liu lc. Trong thi gian ny phi
t|i n|c u vi nhit trn 200C. Thi gian mt chu k t|i t 5 n 6 pht.
L|u l|ng t|i tng t 01 n 0,25 l|u l|ng n|c tnh ton cho n khi trong
n|c thi sau b lc xut hin nitrat v hiu sut lm sch n nh. Sau tng
dn l|u l|ng n|c t|i cho n khi t l|u l|ng tnh ton.
6.24. b lc sinh vt lm vic bnh th|ng cn phi:
 Th|ng xuyn xem xt v ty ra thit b phn phi n|c;
 Th|ng xuyn xem xt khong khng y b, cc knh gi v mng thu
n|c, trong tr|ng hp b tc bn cn phi ra bng n|c bng h thng cp
n|c vo v thng ra b.
 Loi tr lp bn thi ra trn b mt lp vt liu lc trn bng cch sc ra
ra sch v sau xp li vo. Th|ng xuyn b sung vt liu thiu ht
trong qu trnh ny.

26
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 Kim tra l|ng khng kh cp x l. Nu trong mu n|c pH khng

gim v hm l|ng xy ho tan khng thay i th s thng gi cho b l
bo m yu cu.
6.25. Khi ch lm vic ca b lc b ph hu t ngt cn phi ngng cp n|c thi
sn xut v tm gim ti trng ca b.
Nu s vn chuyn ca n|c thi v khng kh qua lp vt liu lc khng n nh
cn phi ly vt liu ra xem xt, ra sch kim tra c ht b sung v xp vo b.
6.26. B lc sinh vt cao ti c th |c t|i theo nh k hay lin tc. Trng thi v
ch lm vic v h thng cp kh v phn phi kh phi |c kim tra hng
ngy. Cn phi phn phi u khng kh cho cc b lc. Trnh tr|ng hp ngng
t|i nh|ng vn cp khng kh. Nhit c th ln ti 50 n 600C v xut hin
mi phn hu xc cht trong mng sinh vt.
6.27. Phi kim tra ch lm vic ca b lc sinh vt 10 ngy mt ln bng cch phn
tch mu n|c thi tr|c v sau khi x l.
Hng ngy cng nhn vn hnh b phi ghi tnh hnh lm vic ca b vo s trc
theo mu bng 13.
Bng 13

Cc ch tiu n|c thi L|ng

S hiu b Ti trng khng kh
Ngy Cn l
TT lc sinh Nhit Nhu cu tnh cho
thng 3
(m /m )2
lng
vt (0C) xy ho (1m3) n|c
(mg/l) thi (m3)

B Aeroten
6.28. b aerten lm vic bnh th|ng trong thi gian |a b vo hot ng cn to
bn hot tnh t ti khi l|ng v cht l|ng yu cu.
Cc iu kin c bn aerten lm vic bnh th|ng l:
 My bm v my nn kh phi lm vic t cng sut yu cu v lin tc;
 Phn phi u n|c thi v thng kh vo tng ngn v trn chiu di ca b;
 Bo m liu l|ng bn hot tnh tun hon theo yu cu.
L|ng kh nn |c tnh ton v iu chnh |a vo cc ch tiu sau:
 Cht l|ng n|c x l (theo cc tiu chun hin hnh);
 Nng xy ho tan trong aerten;
 Nng bn hot tnh.
6.29. Nu cht l|ng n|c x l t yu cu l|ng xy thp th c th bt l|ng khng
kh cp cho b aerten.
Nu cht l|ng x l thp v ht xy ln th phi tng thm l|ng kh cp.

27
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Nu cht l|ng n|c x l thp v ht xy cng thp th phi tng thm l|ng
bn hot tnh tun hon.
6.30. 10 ngy mt ln phi xc nh hiu sut lm vic ca b aerten bng cch phn
tch thnh phn n|c thi tr|c aerten v sau b lng t II theo cc ch tiu hm
l|ng n|c bn, nhu cu xy ho v nng xy ho tan. Cng cn phi th|ng
xuyn phn tch vi trng hc trong mu n|c thi v trong mu bn.
Mi ca mt ln phi xc nh nng bn hot tnh tun hon hn hp n|c bn
v ch s bn.
Cng nhn vn hnh b phi ghi tnh hnh lm vic ca b aerten v b lng t
II theo cc mu bng 14 v 15.

T chc phc v cc cng trnh lm sch n|c thi

6.31. Trong trm lm sch n|c thi phi c cc phng kim nghim kim tra hiu
xut lm vic cc cng trnh. i vi cc trm lm sch cng sut d|i 1400
m3/ng th mu n|c c th |c kim nghim ti cc phng th nghim ca trm
v sinh phng dch a ph|ng.
Nhn vin vn hnh trm lm sch n|c thi c nhng kin thc nht nh v ch
tiu cht l|ng n|c thi, iu kin v bin php bo m cho qu trnh lm vic
bnh th|ng ca trm. S l|ng v trnh nhn vin ca trm |c xc nh da
theo cng sut v c im cng ngh qu trnh x l n|c thi.
6.32. Cng nhn vn hnh phi |c h|ng dn v quy trnh vn hnh cc cng trnh,
cc nguyn tc v an ton lao ng v phng chy cha chy, cc bin php
phng nga v khc phc s c
Cc cn b k thut ca trm c nhim v:
a) Bo m ch lm vic bnh th|ng ca tng cng trnh v ca ton trm;
b) Bo m vic sa cha th|ng k v sa cha ln cc cng trnh v thit b;
c) Theo di vic ghi s trc ca cng nhn vn hnh cng trnh;
d) Lp cc bo co k thut v qun l cng trnh hng thng v hng nm;
e) Bo qun cc h s k thut ca tt c cc cng trnh v b sung cc h s
ny cc tnh nng k thut thay i trong qu trnh qun l;
f) Nghin cu hot ng ca tng cng trnh hon thin v ci tin quy trnh
qun l;
g) T chc cc lp hc nng cao trnh cng nhn;
h) Gii thiu cc nguyn tc an ton lao ng.
7. Qun l cc trm bm thot n|c
Cc yu cu chung

28
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

7.1. Trong cc trm bm phi c b phn c in theo di, vn hnh cc my bm

v ng c in, cc ngun in, trm bin th, mng in phn phi, du m,
cng tc sa cha c in, thit b t ng v iu khin, thit b o l|ng. Phi
phn cng trch nhim i vi tng c nhn trong vic qun l, vn hnh cc my
mc thit b trong trm bm.
Vic qun l trm bm cp I hp nht vi cng trnh thu n|c, ging khoan khai
thc n|c ngm, my bm ra lc hoc cc loi trm bm khc, phi |c thc
hin theo cc ch dn chung quy phm ny v theo cc yu cu c th i vi
tng trm.

29
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Bng 14
Nng cht bn (mg/l) L|ng
khng Hm
kh
Cng l|ng
Nng tnh tn C|n Nng
sut Thi Nhit xy
cho sinh g L|ng l|ng
Ngy n|c gian ho
bn mt khi thi Ch s bn tiu
thn thi thi n|c kh tan
Ch|a x l x l hot n v bn bn tun th
g kh thi 3 trong
(m3/ tnh hot (m / hon (Kwh/
(h) n|c (0C) 3
n|c
ngy) (mg/l) thi tnh m) m3)
x l
(m3/ (mg/l)
(mg/l)
m3)
Cc Cc
Cht Cht
cht cht
l NOH NOS l NOH NOS
bn bn
lng lng
khc khc
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Bng 15
Nng cht bn (mg/l)
Thi Nng xy
L|u chua
Ngy gian ho tan ca Hm l|ng
l|ng ca
thng N|c thi tr|c khi vo b N|c thi sau khi ra b lng n|c x l nitrat (mg/l)
n|c thi cn
(h) (mg/l)
(%)
Cc
Cht
Cht l Cc cht cht
NOH NOS l NOH NOS
lng bn khc bn
lng
khc
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

30
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

7.2. Trm bm phi bo m cc yu cu:

 Hon thnh k hoch bm n|c;
 Hot ng lin tc v an ton trong sut qu trnh vn hnh i ton trm v
tng b phn;
 n nh ch p lc nh;
 Bm n|c cha chy bt c lc no;
 Tun theo cc yu cu v sinh hin hnh;
 t hiu qu kinh t cao nht.
Khi lp ch vn hnh trm bm phi:
 Lp k hoch bo d|ng v sa cha i vi cc thit b ch yu ca trm;
 Lp biu , ch p lc, l|u l|ng v ch cng tc trong ngy ca my
bm v cc thit b;
 Lp biu v mc n|c theo gi trong ngy cc cng trnh.
7.3. Cn b cng nhn vin trong trm u phi phc tng v thc hin y cc quy
ch ban thao tc vn hnh |c gim c thng qua v cc mnh lnh ca trm
tr|ng. Nhng sai lch trong ch vn hnh hoc s c, tr|ng trm v tr|ng ca
phi bit v bo co kp thi ln trm iu v lnh o c quan qun l cp thot
n|c.
7.4. Vic ng m cc my bm v cc thit b phi theo cc quy nh sau y:
a) Nu khng |c php ca trm iu v tr|ng ca th khng |c ng m bt
k t my no, tr tr|ng hp nguy him i vi ng|i v thit b.
b) Vic ng m thit b ang hot ng v d phng, k c theo k hoch bo
d|ng v sa cha ln u phi lm th tc bo cho tr|ng trm hoc cp trn
trc tip t nht l 6 gi tr|c khi thc hin.
c) Vic ngng sn xut sa cha ln i vi cc cng trnh v thit b ch yu,
gy bin i ln v ch hot ng ca trm phi |c php ca c quan qun
l cp thot n|c.
d) Ch |c ng m thit b ang hot ng v thit b d phng th nghim
sau khi |c php ca phng iu hoc tr|ng ca.
7.5. Tr|ng hp c bit c yu cu vn hnh ngoi k hoch hoc sa cha khi c s
c th phi bo ngy cho phng iu hoc tr|ng ca bit v ch o cng vic.
Cn b trc phng iu v tr|ng ca c quyn cho php sa cha nhng khi c
s c v chu trch nhim trong thi gian trc ng thi phi kp thi bo co ln
cp trn.
7.6. Khi c s c tr|ng ca c nhim v tm mi bin php gii quyt v chu trch
nhim hon ton v vic phc hi ch hot ng bnh th|ng ca trm. Cng
nhn v tr|ng ca phi c mt ti ch cho ti lc khc phc xong.
Tr|ng hp v|t qua kh nng v trnh ca mnh th tr|ng ca phi kp thi bo
co phng iu v tr|ng trm gii quyt.
7.7. Trong trm bm phi c h s ghi chp v cc cng trnh v thit b c in ch yu
theo cc ch tiu kinh t k thut sau y:

31
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

a. L|u l|ng n|c vo cc b cha v cp vo mng l|i cp n|c, hoc l|u l|ng
n|c thi;
b. L|u l|ng n|c dng trong trm;
c. Chi ph in nng, nhin liu theo l|ng n|c cp, n|c thi pht ra;
d. S gi my hot ng, my ngng, h s hot ng c ch;
e. Cht l|ng nguyn liu, vt liu bi trn
f. Cc thit b v cng trnh ch yu phi c h s k thut.
7.8. Trn c s cc ch s ca thit b kim tra o l|ng phi xc lp cc ch tiu v s
l|ng, cht l|ng cng tc, chi ph nguyn vt liu, in nng v cc ch tiu kinh t
k thut khc cho tng my bm, t my bm, cc thit b v tng trm bm.
Hng thng, hng qu v hng nm tr|ng trm phi lp bo co tnh hnh sn xut
gi ln cp trn.
7.9. Phi c h|ng dn quy nh nhim v ca cng nhn vn hnh trong trm bm.
Cng nhn vn hnh trm bm phi lm vic theo lch trc |c thng qua. Cm
khng |c lm sai lch trc tr tr|ng hp c bit phi c ng|i khc thay th v
|c tr|ng trm ng .
7.10. Khi nhn ca trc cng nhn phi:
a) Trc tip tm hiu xem xt v nhn bn giao tnh trng v ch lm vic ca
ton b my mc thit b thuc khu vc mnh ph trch, c bit l cc thit b
ang cn sa cha.
b) Kim tra v nhn cc dng c, du m d tr v nhng vt liu khc, cha kho
cc phng, s sch, h s
c) Tm hiu nhng iu ghi chp v b tr sp xp ca trc tr|c.
d) Kim tra cc ph|ng tin thng tin lin lc, chnh xc ca nhng ng h
cc ph|ng tin chiu sng phng s c.
e) Bo co vi tr|ng ca trc v vic giao ca v nhng im c bit khi nhn ca.
f) Khi giao nhn phi lm th tc giao nhn.
g) Cm khng |c giao nhn ca trong thi gian khc phc s c trong lc thc
hin ng m nhng thit b vn hnh quan trng. Nu thi gian khc phc s
c qu lu (t 2 n 3 ngy) th vic giao nhn ca s do lnh o chnh quyn
gii quyt.
7.11. Cng nhn trc l ng|i phi chu trch nhim theo di bo d|ng ng cc thit
b hot ng lin tc, tin cy v kinh t. Phi th|ng xuyn i li xem xt thit b
khu vc ph trch. Kt qu kim tra xem xt phi ghi vo s ng quy nh.
Cng nhn trc phi ghi chp kp thi cc ch s o ca thit b vo cc s sch,
mu biu.
Cm ng|i trc b i ni khc, k c lc thit b khng hot ng.
Khi thit b c s c trong khu vc ph trch, ng|i trc phi:
a) Tm mi bin php kp thi phc hi ch hot ng ca trm bm bng
cch cho my d tr hot ng.
b) Bo co ngay cho tr|ng ca v trm iu sau khc phc s c theo s ch
dn v my - thit b, h s k thut.
7.12. trm lm vic bnh th|ng phi c:
32
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 L lch my v thit b;
 Ch dn ca nh my ch to v bo d|ng sa cha v s dng my bm v
thit b;
 S cng ngh;
 Cc bn v ca tng t my v cng trnh, cc bn v cc chi tit d phng;
 |ng c tnh ca my bm khi th ti nh my ch to;
Ngoi ra mi trm bm phi c cc bn chnh hoc bn sao:
 Mt bng tng th ca khu vc qun l v ton b cc cng trnh ngm, |ng
ng dn n|c;
 Cc bn v hon cng cng trnh, nh ca, lp t thit b. S b tr thit b,
cc |ng ng v dy chuyn phi |c treo ni d tm trong trm.
7.13. Cc trm bm phi c nhng ch dn v:
 S lm vic bnh th|ng ca trm v khi c s c;
 S vn hnh cc thit b trong trm.
Trong cc ch dn cn phi ghi r:
 Nhim v, quyn hn ca cng nhn vn hnh ;
 Trnh t vn hnh ng m thit b;
 Th t quan st, iu chnh, bo d|ng sa cha thit b;
 K thut an ton v cc bin php phng chy cha chy;
 Cc bin php phng v khc phc s c.
mi ch dn u phi ghi tn nhng cn b - cng nhn c trch nhim hiu v
thc hin cng vic theo ch dn.
Hng nm phi xem xt li ch dn c nhng b sung sa i cn thit.
7.14. K hn v khi l|ng sa cha nh v sa cha ln i vi nh ca cng trnh v
cc thit b c in ch yu u phi nm trong k hoch chung.
7.15. Tr|c khi sa cha ln phi chun b cc cng vic sau y:
 Lp danh mc cc cng trnh, thit b h| hng;
 Lp k hoch, trnh t cng tc sa cha theo k hoch chung ca trm;
 Chun b mt bng cho vic sa cha, k c v tr t cc b phn v chi tit
tho lp;
 Ngn in tch ni cn sa cha thit b vi cc thit b ang trng thi vn
hnh bnh th|ng;
 Chun b cc vt t|, vt liu, ph tng cn thit;
 Kim tra cc dng c, thit b nng phc v cho sa cha;
 Ngt ngun in;
 B tr cc t, i, cng nhn cc loi, cc quy nh v an ton lao ng.
7.16. Mi thay i v cu to thit b cng s cc |ng ng k thut v cng ngh ca
trm trong lc sa cha phi thc hin theo ng thit k v cc bn v thi cng.

33
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Phi lp hi ng nghim thu v lm mi th tc quy nh v nghim thu thit k sau

khi |c sa cha ln.
7.17. Mi cn b v cng nhn trm bm phi nm |c cc quy nh v an ton lao
ng nht l trong qu trnh qun l cc thit b in. Tr|ng trm, qun c phn
x|ng, x|ng tr|ng, tr|ng phng th nghim phi c cc bin php cn thit
bo m an ton lao ng, kim tra cc thao tc k thut, th|ng xuyn tin hnh th
cc thit b nh|: ni hi, ng dn hi, my nn kh v.v theo h|ng dn k thut
ca c quan qun l cp thot n|c.
7.18. Cng nhn trc tip vn hnh thit b my mc (th my, cng nhn vn hnh ng
c, cng nhn trc) phi chu trch nhim v s c hoc hng hc cc thit b
|c giao ph trch k c cc tr|ng hp do s c cc khu vc khc.
C quan qun l cp thot n|c hoc c quan qun l cp cng trnh th phi
thnh lp Hi ng xem xt, tm nguyn nhn, quy trch nhim v kt lun mc
sai phm ca cn b, cng nhn trc tip vn hnh cng nh| nhng cn b ph
trch.
Qun l k thut trm bm v cc t my

7.19. S l|ng my bm v thit b d phng phi ly theo cc quy nh trong tiu chun
Cp n|c th v Thot n|c th hin hnh.
Mi t my bm, my nn kh v thit b d phng, phi nh s th t mu trng
hoc mu trn thn my v c bng ghi nh my ch to, s my, c tnh k
thut ca my.
Thit b nng vn chuyn, cc dy ti v dng c phc v cho vic nng chuyn
trong trm bm phi |c bo d|ng theo quy nh. Trong gian my phi c sn
ngn cch, gia hai tng c bng ch dn ni d thy.
Phi c t ng hoc cc bng treo cc dng c thit b cn thit phc v cho vic
tho lp my mc, thit b phi c kho ng du m, vt t|, vt liu, x, phu, gi
lau.
Nu trong trm bm c my bm vi ng c t trong th phi tun theo cc quy
nh tc ring v lp t, qun l cc ng c ny.
7.20. Trong trm bm phi treo cc s , cc h thng k thut ca cc my bm v thit
b v phi tun theo cc ch dn ca thit k.
7.21. m bo qun l ng v kinh t i vi cc trm bm cn phi lp cc h s k
thut sau y:
 Cc |ng c tnh ca my bm: Q - H; Q - n; Q
 Cc c tnh lm vic ng thi ca cc my bm v nhng |ng ng dn khi
u chung.
Ch thch: |ng c tnh ca my bm th|ng km theo h s ca nh my ch to. Nu
khi nhn my bm khng c h s th trong nm u vn hnh phi tin hnh th bm
dng cc |ng c tnh .
7.22. Mi t my bm v cc thit b ph tr phi c h s k thut, bao gm:
 Cc |ng c tnh k thut ca thit b;
 S lp t thit b;

34
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 Kt qu th nghim ti cc nh my ch to;
 Bin bn giao nhn kt qu th nghim thit b;
 Kt qu vn hnh th;
 Bin bn nghim thu, sa cha t my v thit b ph tr;
 Tr|ng hp v|t qua kh nng v trnh ca mnh th tr|ng ca phi kp thi
bo co phng iu v tr|ng trm gii quyt.Cc ti liu v s c cng
nh| cc ti liu dng nh gi nguyn nhn s c;
 Cc bn v lp t, tho d cng nh| cc bn v chi tit tng thit b, k c thit
b d phng;
 Cc s liu thng k k thut v s gi lm vic ca my bm, l|ng n|c pht
ra, l|ng in tiu th
 Khi qun l tng t my bm, phi c s ghi hng ngy v thi gian ng m
my, thi gian thay du m, bc, cc ch s o thit b o l|ng theo mu
bng 16.
Bng 16
Bng theo di qun l hng ngy T my bm N0
Ngy thng nm
T my Thay Sa cha Ch s cc thit b
(tra)
TT Ca Chy Dng Gi i
du Nhn
(gi) (gi) (gi) (gi)

7.23. Vic qun l cc t my bm v thit b ph tr iu khin th cng (hay t ng)

vi ng c ng b (hay khng ng b) phi |c thc hin theo ch dn qun l
ca nh my ch to v theo ch dn ny.
Khi bt u trc, th my phi xem xt ton b my, thit b nm |c iu kin
vn hnh nh| ch ti, p lc ng ht, ng y, ch lm vic cng nh| trng
thi ca ton b t my thit b.
Phi kim tra s hot ng ca my bm, v sinh my, kim tra du m, rung v
s gy n ca my Kt qu xem xt phi |c ghi vo s trc.
7.24. Vic vn hnh ng m cc t my bm v thit b ph tr phi do th my v cng
nhn ph vic thc hin. Khi cho my hot ng phi c mt tr|ng ca.
Cm khng |c iu chnh lc l|ng my bm bng van trn ng ht. Khi my
bm chy van trn ng ht phi lun lun m.
Nhit ca bc khi bm hot ng phi m bo theo ng yu cu ghi trong l
lch ny.
Trong thi gian bm hot ng, th my trc phi m bo ch lm vic ca my
bm l ti |u.
Vic dng my o tr|ng ca quyt nh. Khi c s c th my c quyn dng my
m khng cn i lnh ca tr|ng ca nh|ng phi bo co ngay cho tr|ng ca bit.

35
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

My bm thot n|c |c lm sch khi l|u l|ng gim qu 5 n 8%. Trong thi
gian cho my bm d tr hot ng.
K
7.25. Khng |c cho my bm lm vic trong nhng tr|ng hp sau y:
Xut hin ting ku khc th|ng do kim loi va vo nhau;
Trc my rung bt th|ng;
Nhit bc tng qu mc cho php hoc bc hng;
p lc u gim qu mc cho php;
Khi mt chi tit no b hng hc c th gy s c.
7.26. Phi lau chi, lm v sinh my bm thot n|c sau mi ln dng my. Sau khi lm
v sinh my bm ng trong my bm ra, sau phi ng np li nh| c.
T my bm d phng phi cho chy th t nht 10 ngy mt ln. Cc my bm c
c tnh ging nhau hoc gn nh| nhau nn cho chy thay nhau th|ng xuyn.
7.27. Ngoi vic bo d|ng hng ngy, th c in tr|ng ca phi xem xt, phi kim tra
trng thi ca t my nh|:
 Trng thi ca cc c vt bu lng;
 m ca my khi lm vic;
 S lm vic ca bc;
 Trng thi cc vng m, cc bch ni
i vi cc my bm li tm trm bm thot n|c c vng m d nhn thy, c
100 gi hot ng, phi kim tra v iu chnh h ca vng m.
7.28. Tu thuc cu to v thi gian khu hao trong thi gian my bm lm vic khng
|c qu 2500 gi; phi tin hnh iu tra v iu chnh kn kht ca cc bc.
i vi cc my bm c nhiu bnh xe cng tc, nu cn thit phi tho np ra
xem xt sa cha th|ng k.
Phi thc hin xem xt ton b v sa cha ln my bm nh|: tho np y, trc v
bnh xe cng tc, may, vng m v cc chi tit mi mn khc.
7.29. Tr|c v sau khi sa cha ln, u phi cho chy th kim tra thit b nh gi
cht l|ng sa cha v xc nh cc |ng c tnh ca my bm, cng sut yu
cu v h s hu ch. xc nh h s hiu chnh, phi kim tra li cc thit b o
l|ng nh| p lc k, l|u l|ng k v cc thit b in.
7.30. h ca bc xc nh theo s liu ca nh my ch to. Nu khng c s liu
th c th xc nh theo bng 17.
Khi chn h bc tr|t, cn c bit ch ti s vng quay trn 1000
vng/pht. Khi cn c bin php trnh rung ca van.

Bng 17

|ng knh trong h trung bnh

36
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

(mm) Vi s vng quay d|i 1000 Vi s vng quay trn 1000

vng/pht vng/pht
T 0,05 n 0,1 T 0,06 n 0,12
T 0,06 n 0,13 T 0,08 n 0,16
T 0,07 n 0,15 T 0,10 n 0,20
T 0,08 n 0,16 T 0,12 n 0,21
T 0,10 n 0,2 T 0,15 n 0,25

h nh nht v du t nht s lm cho bc ca my bm hot ng tt.

h xuyn tm ca cc vng m ca my bm li tm phi t 0,2 n 0,3 mm i
vi vng m c |ng knh d|i 500 mm v t 0,03 n 0,05mm vi |ng knh
ln hn.
h ca cc vng m trung gian ca my bm nhiu bnh xe cng tc phi bng
0,2 n 0,3mm. Nu h sau khi cc vng m b d ln hn gi tr k trn qu 70
% th phi thay v sa cha.
7.31. Nhng hng hc ca yu xy ra khi my bm lm vic v cc bin php khc phc
|c quy nh trong bng 18.
Bng 18

Nhng hng hc Nguyn nhn Cch pht hin Bin php khc
phc
1 2 3 4
1. Gim l|u l|ng 1. Bm quay khng 1. Theo vn k 1. a- Nu c th tng
bm s vng bnh th|ng in p ca my n
do gim in p. b- Tng s vng quay
ca mt in
(1chiu) bng cch
iu chnh bin tr.
2. a- Tho van thu v
2. Gim tit din dn
n|c do: 2. a- n|c vo bm lau sch
khng bao gi y v
a- Vt rn rc ng n|c r qua van thu
van thu ch c th pht hin
bng cch tho my
b- Rc cn ng ng bm ra. b- Tho ng ht v
rt v my bm b- Trc b cong v my bm lau, c
bnh xe cng tc x bng bn chi st ri
dch sai lch. lp tr li.
c- Bnh xe cng tc b
x dch dc trc v do c- ng h p lc ch c- Tho ra, xem li
b phn h|ng tng ln ampemet ch vng m, nu cn th
d|ng b khp li. c|ng dng in thay vng mi.
tng ln. ng h chn
khng ch gi tr thp
hn tiu chun.

37
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Bng 18 (tip theo)

d- Van trn ng ht d- Bm chy nh|ng p d- M rng van

hoc ng y b khp; lc b gim.
khng m hon ton.
e- Vng m b mn.
e- Tho bm v thay
vng m.
2. Trong my bm a- ng ht b h a- Khi n|c vo a- Lp li ng xit cht
khng chn khng kh ch|a vo do my bm thy r r cc mi ni li hoc
khng. mi ni khng kh nhng ch h| hng thay vng m.
hoc b nt hng.
b- Khng kh lt qua b- Xem mc 1 b- Xem mc 1
ch inh vt.
+ c vt b chn mn
+ Vn ra xem li + Thay ng vt mi
+ Trc b d v mn,
khng u ch tip + Do khng c n|c + Ty ra li ng rut
xc v thn tun hon ln ng rut gi bng n|c
gi b nng ln + Thay trc mi tho
+ Dng ngn tay kim cho trn u
tra sau khi tho ra.
c- Do lp lch np y c- Bm to p lc nh
ca ht nn n|c hn nh mc c- Hn li l v ch;
bung y quay li trt xi mng.
bung ht.
3. S ch ampemet a- Qu ti nhiu
tng nhiu my a- Trc my bm a- t vng mi
bm in khng bnh th|ng khe
bc h ln.
b- Trc bm b ma st b- m b nng qu
ln b- Gt, mi trc v
c- N|c dn ln c bc, tng khe h.
nhiu ct, bn. c- Nghe thy m ting
p v ma st ln. c- Kim tra cht l|ng
n|c v b cha
4. Bm lm vic m a- Mi bm khng cn khc phc.
n|c khng ln thn, trong bm cn a- Khi m van thy c a- Dng bm v mi
khng kh khng kh ra bm li cn thn
b- p lc yu cu cao
hn tnh ton b- Xem mc 4-a b- Kim tra tnh ton
c- Chiu cao ht qu
ln c- Theo ch s ca c- Kim tra tnh ton
d- Tc ng chn thu ng h chn khng v xem xt ng ht
lc d- Tho ng v xem d- Lm sch ng
n|c c chy qua |c
khng
38
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

e- C kh hoc khng e- Xem mc 4-a

5. ang hot ng kh ln trong n|c e- Mi li bm
bnh th|ng t a- b cha ht n|c, a- o mc n|c b
nhin tng ti ri l van thu cha
khng c n|c bm a- Dng bm cho ti
ra khi n|c trong b dng
ln, kim tra tnh ton
dung tch b
a- Xem mc trn a- Xem mc trn
6. My bm khng a- Xem mc trn
p lc b- Bnh xe cng tc b b- Tho ra xem v o
mi mn, d nhiu li b- Sa cha v thay th
vng mi
Bng 18 (tip theo)

7. Bm b rung v a- Bu lng c nh a- Kim tra bu lng v a- Xit cht bulng v

ku bm v b b yu rng en kim tra thng bng
ca bm
b- ng cn lm tc b- Tho bm b- Xem v lau sch
bnh xe cng tc
c- Trc bm b cong c- Tho bm c- Sa li trc
d- Cht ma st ln d- Tho bm d- Sa li trc
e- Mn, d bt e- Tho bm e- Sa li trc
g- ng ht, ng y b g- Xem xt cc inh g- Xit cht li inh
hng, c nh. vt bu lng c, bu lng
h- Chiu cao ht qu h- Theo s ch ca h- m bo gim
ln ng h chn chiu cao ht.
a- Khp ni, m vng a- Xem khp ni sau a- Sa li khp ni
8. Khi hot ng cao su b r nghin nt khi dng bm
bm quay khng u
a- Bm lm vic qu a- ng h p lc ch a- Dng bm mi li
9. Cc b phn b lu ch ng kn p lc tng chn khng v cho chy th
nng van kho tng, ampek ch dng
a- Thn bm in thp
b- m b xit qu b- S - xem xt
cht - lch b- Tho ra v thay mi

b- m b xit cht c- Van trn ng dn c-Xem xt v ampemet

nng n|c b ng hoc tt. ch dng in tng c- iu chnh li van
d- Vng r - xit d- Tho ra, o li khe hoc lau ra ng
c- ng thu lc
khng u, cnh qut h d- Tho ra cc b phn
b mn b mi mn
d- Hp m e- Du m c mu en
e- Du m b bn ln thm e- Ra lau chi v tra
bt kim loi khc du mi
g- phn tch ho hc
e- Bc b nng ln g- Du m km g- Xem mc e
h- Khi quay vng tra
h- Khng , t du du khng thy tc h- Cho thm du
m dng
i- Thy du lnh lng
b my
39
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

i- Du chy ra k- Kim tra |ng i- Khc phc lau chi

knh trc v cavet
k- m cavet b hng l- Quay bm bng tay k- Thay m cavet mi
thy nng

l- m cavet qu cht l- Sa cha v chnh

a- ng h p lc ch li
v|t qu gi tr cho
php
a- S vng quay v|t b- o l|u l|ng
10. ng c in b qu tnh ton a- Kim tra s vng
qu ti. quay ca ng c
b- L|u l|ng my bm
v|t qu mc cho php b- Khp bt van trn
ng y
7.32. Trm bm phi c nhng ph tng thay th v vt t| d phng bo m hot
ng bnh th|ng v lin tc. i vi my bm li tm, nn d phng cc ph tng
sau:
a) Trc bnh xe cng tc; b h|ng dng (mt b cho t 3 n 4 my bm cng
loi);
b) Vng m (mt b cho mt my bm);
c) bi (mt b cho mt my bm);
d) bc (mt b cho mt loi my bm).
Nhng vt liu d phng phi |c bo qun v trong kho ca trm phc v
cho vic sa cha th|ng k.
Nhng chi tit my c bit qu him v cn bo qun lu th phi kho khng
|c lm h| hng. Khi xut kho s dng phi |c php ca cp c thm quyn.
trm bm phi c s sch ghi chp danh mc cc chi tit my v tin hnh kim k
t nht mt qu mt ln b sung kp thi.
7.33. i vi cc trm bm iu kin t ng, khng c cng nhn trc th vic vn hnh
thuc trch nhim ca cng nhn c in hoc cng nhn ngui. Cc cng nhn ny
phi c mt trm t ng t nht mt ln mt ngy vo cc ca kim tra my
mc thit b v ghi vo s theo di cc kt qu kim tra. Vic ng m my bm t
ng |c thc hin phng iu .
Cm thay i ch lm vic ca cc t my, tr tr|ng hp cn thit phi khc
phc s c.
Qun l trm bm thot n|c

7.34. Vic trang b cu to b cha, song chn rc, l|i chn ca trm bm thot n|c
phi tho mn vi cc quy nh trong tiu chun Thot n|c th. Tiu chun
thit k.
Trong trm bm thot n|c phi c h thng thot n|c ra phc v cho vic lm
ngui cc vng m, bc, cc my nghin, co rc
Vic x cn khi c s c |c thc hin ging trn |ng ng dn n|c vo trm.

40
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Van x s c phi c tay iu khin t trn mt t.

Sn gian t my phi c h thu n|c r r v bm i th|ng xuyn.
7.35. Nu l|ng rc co ln song chn 100l/ng th c th dng thng v chuyn i bng
th cng. Nu v|t qu 100l/ng th nn dng thit b c gii. Rc chuyn ln |c
cha vo thng c np y.
Ca x ca my nghin rc phi c tm chn trnh vng rc hoc cc mnh thu
tinh, kim loi ra ngoi.
Khng |c dng tay ly rc t song chn hoc bc rc vo my nghin. Khi cho
rc vo my nghin nn cho rc vo t t trnh qu ti cho ng c. Cng nhn
phc v phi c gng tay, ng v qun o bo h lao ng, khu trang
trnh rui mui, cn rc vi vo thng cha rc. L|ng rc hng ngy vt ln v
|c |a i phi |c ghi vo s.
7.36. Trong gian t song chn rc, phi y cc dng c phc v.
Cc song chn rc, my nghin v my bm phi sn mu nh du v ghi s th t.
7.37. Hng ngy, cng nhn c in phi xem xt cc my mc thit b: song chn rc,
my co, my nghin v phi sa cha thay th kp thi cc b phn h| hng.
Tu thuc vo cu to tng loi thit b, trm phi tin hnh sa cha ln. Phi
tho d nng chuyn thit b hng ra ngoi sa cha thay th, nu cn phc hi
cc chi tit h| hng.
7.38. Tu thuc vo cu to tng loi thit b, trm phi c cc ph tng d tr. i vi
song chn, my nghin, co rc, nn d tr nh| sau:
Xch truyn 1 b;
Pi nhng (trn v d|i) 2 chic;
Xch cam 1 chic;
Pi nhng xch cam: 1 chic;
trc truyn ng: 1 b;
bi 1 b;
Co 2 ci;
Song chn 1 chic.
i vi my nghin rc th d tr nh| sau:
Van v a 1 b;
m bc 1 b;
Ba 1 b;
b 1 b;
Tay nghin 1 b.
|ng ng k thut, van kha v cc thit b o l|ng

7.39. Tt c cc |ng ng phi c bin php tp trung v x n|c ng|ng trn b mt

chng m v chng hi thi. Cc van kho trn |ng ng phi c;
Ghi s th t trn s |ng ng k thut v ch dn;
Ch h|ng tay quay;
41
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

iu khin t xa nu khng n st |c.

7.40. Vic qun l, bo d|ng |ng ng, van kho l trch nhim ca cng nhn trc,
cng vic bao gm:
 Xem xt, tra du m, kim tra ng m ca cc van theo s ch dn;
 Hng ngy kim tra kn h ca cc vng m ch ni ng;
 C ba thng 1 ln, kim tra cc gi ;
 Hng ngy phi phc hi sn li ch b mt b r b xy xt;
 Kim tra v xit li cc c vt.
Cc chi tit van kho c cc ph tng thay th.
7.41. mi my bm phi c:
 ng h chn khng trn ng ht
 ng h p lc trn ng y;
 ng h hoc thit b chi mc du cc bi v trc.
Nu dng du vi thit b tun hon th phi c ng h p lc ca du tr|c
bi, nhit k o nhit vo v ra khi bi.
 ng h o l|u l|ng vi p lc kiu t ghi, hoc ng h l|u l|ng trn ng
y. Nu l trm bm t ng th phi c t iu khin v thit b ghi t ng.
7.42. i vi cc my bm trm bm cp thot n|c vi |ng knh ming y trn
200mm, ngoi ng h o l|u l|ng chung ca trm nu c c ng h o l|u
l|ng ca tng t my xc nh ch lm vic ti |u.
i vi my bm li tm c |ng knh ming y d|i 200mm th khng cn t
ng h o l|u l|ng tng my. L|u l|ng ca mi my |c xc nh bng
tnh ton, theo ch s cc ng h o p lc, ng h chn khng, ampemt.
Trong gian t my bm phi c thit b o hoc tn hiu bo mc n|c trong b
cha.
i vi cc my bm pitng, nu khng c ng h o, c th xc nh l|u l|ng
bng cch cng cc k ca my bm.
7.43. Cc thit b kim tra m s ch ca n lin quan ti vic nh gi cht l|ng v khi
l|ng cng tc cng nh| tin th|ng ca cng nhn th phi kp ch.
Cc |ng dy lin lc xung lc ca cc thit b o l|ng phi lun trong ng bo
v, chng xm thc v n mn.
ng h p lc v ng h chn khng phi ni vi kho ba chiu tin tho lp
v kim tra.
Cc thit b o l|ng phi c gii hn o cho ph hp vi khong dao ng ca cc
gi tr qun l. trnh hng hc kim ch ca ng h p lc phi trong khong
n 1/3 bng .
7.44. Vic lau chi, sa cha cc u kim ca thit b t ghi phi do th chuyn mn thc
hin theo ch dn ca my ch to.
Vic lau chi bo d|ng cc thit b khc phi thc hin theo ng s phn cng
h|ng dn v c ch dn ring cho tng loi thit b.

42
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

7.45. Hng ngy phi xem xt v s lm vic v chnh xc ca cc thit b o dng.

Cng nhn trc phi chu trch nhim bo v cc my mc, thit b trong phm
vi mnh ph trch.
Hng ngy cng nhn trc phi ghi vo s trc nhng hng hc v s bt th|ng ca
nhng thit b .
n k hn phi kim tra li cc thit b o l|ng.
Trm kh nn
7.46. Trong trm kh nn vic b tr cc thit b (my kh nn, ng c in v cc loi
ng c khc) phi tun theo cc tiu chun thit k cp thot n|c hin hnh.
Ton b cc my nn, van kho trn |ng ng u phi sn v nh s th t cho
ph hp vi s cng ngh ca trm, phi c mi tn ch h|ng chuyn ng ca
khng kh hoc cht lng cng nh| h|ng tay quay.
Trm kh nn phi |c trang b cc ph|ng tin v thit b phng chy cha chy.
7.47. Phi th|ng xuyn quan st, xem xt cc |ng ng c trong ln ngoi v trng thi
ca ng v van kha, ch ni ng tm m.
t nht mt nm hai ln phi tin hnh ty ra |ng ng hoc knh dn trong trm.
7.48. Vic qun l, bo d|ng trm kh nn phi bo m cho cc t my hot ng bnh
th|ng v lin tc. Ni dung cng tc qun l v bo d|ng
a) Kim tra, bo d|ng th|ng xuyn mt cch c h thng trng thi lm vic ca
cc cng trnh v thit b;
b) nh k xem xt cc cng trnh, thit b ang hot ng v thit b d phng;
c) nh k sa cha cc cng trnh v thit b phng hao mn v h| hng, s
c;
d) Sa cha ln cc b phn, thit b c kh cng trnh v nh ca.
e) Tin hnh th my, kim k, bo co, phn tch cng tc ca ton trm cng nh|
b phn, tng t my xc nh ch lm vic kinh t nht, tn hao t nht;
f) Kim tra hng nm v kin thc, tay ngh, k thut vn hnh, bo d|ng ca
cng nhn.
7.49. Ming thu khng kh ca my nn khi phi t ni c khng kh sch nht, mt
nht. trnh bi, ng ht phi t b lc khng kh.
V ma ng c sau 30 ngy v v ma h sau 15 ngy phi tin hnh xem xt kim
tra, lau chi b lc. Khi xem xt d|i lc kim loi, tm du, phi ra bng dung
dch s a v n|c ri sy kh v tm du mi.
7.50. Thng cha kh phi t ng ch dn ca thit k.
Bo d|ng thng cha kh bao gm: nh k x v iu chnh l|ng n|c v du m
trong thng. Mi cc phi x t nht hai ln l|ng n|c ng|ng ra khi thng. Tr|c
khi cho my nn kh hot ng phi x cn v n|c ng|ng. 6 thng mt ln phi c
ra pha trong thng, khi mt trong thng v cc ng dn, van kha b han r, phi
tin hnh sa cha. Hai nm mt ln phi sn li.
7.51. Cc t my nn phi |c trang b cc thit b kim tra v o l|ng nh| sau:
 ng h o l|u l|ng khng kh t trn |ng ng sau thng nn;
 ng h o p lc phi t tng bc nn kh; ng dn du cng nh| sau thng
kh nn;
43
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

 Nhit k o nhit khng kh v nhit ca n|c lm ngui thit b;

 Vic bo d|ng thit b o l|ng phi tun theo cc ch dn ring.
7.52. Phi t chc h thng kim tra xem xt v lp k hoch sa cha my nn kh. Ni
dung xem xt, kim tra nh k bao gm:
 Hng ngy tr|ng trm hoc qun c phi xem xt ton b gian my v cc t
my;
 Cng nhn trc lc giao ca phi xem xt cc my mc thit b;
 Hng tun phi kim tra tng hng mc trong tng t my;
 nh k kim tra v thay th cc b phn, chi tit b mi mn v h| hng ca cc
t my.
Phi tin hnh sa cha nh v sa cha nh k; phi c k hoch sa cha ln cc
b phn hoc tng t my theo quy nh nh| trong bng 19.

Bng 19

Sa cha ln
Cng vic sa cha K hn
Tn cng vic K hn
1. Tho d v lau 6 ln/nm Thay bm du Theo hao mn t 1
chi bm nn du, h n 2 nm 1 ln
thng dn du, thng
cha du, thay du
mi 12 ln/nm Thay vng pitng 1 ln/nm
2. Tho v lm sch
b lc 2 ln/nm Thay chi tit 1 ln/nm
3.Lm sch v xilanh
b hao mn
Theo nhu cu Thay chi tit b hao 1 ln/nm
4. Tho v thay th mn
cc trc
Nt Thay my xon 10 n 15 nm mt
ln
5. Thay cc van

Ph lc 1
Ph|ng php ly mu v bo qun mu n|c
1. Ly mu l mt khu quan trng bo m chnh xc cho vic phn tch mu n|c. Nn
cng nhn c kinh nghim (tt nht l nhng ng|i chu trch nhim v kt qu
phn tch) chn ph|ng php v trc tip ly mu.
2. V tr ly mu |c chn da vo mc ch phn tch v c im i t|ng ly mu
v phi tnh n cc yu t c th nh h|ng n kt qu phn tch.
Khi ly mu n|c mt hoc n|c ngm phi ch n a im khu vc xung quanh
(s phn l|u ca dng chy, cc i t|ng gy nhim bn).

44
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

3. V tr ly mu n|c thi ch |c chn sau khi nm |c cng ngh sn xut, mc

dng n|c, s phn b cc phn x|ng c im h thng thot n|c, chc nng v s
hot ng ca cc cng trnh lm sch n|c v.v
4. Cc mu phi |c ly hng lot, theo thi gian, v tr ly mu, s l|ng mu v |c
xc nh theo yu cu cng ngh v mc ch phn tch.
Ch cho php ly n mu khi cht l|ng n|c khng thay i theo thi gian v v tr
ly mu. Kt qu phn tch n mu c th nh gi |c cht l|ng n|c theo i
t|ng nghin cu (nghin cu n|c ngm, mch su)
5. Mu n|c hn hp dng nh gi thnh phn n|c trung bnh theo thi gian v v
tr ca i t|ng nghin cu. Mu n|c hn hp |c chun b bng cch pha trn u
cc phn n|c mu ly ti cc thi im hoc v tr khc nhau. chnh xc ca mu
n|c hn hp thuc vo khong thi gian gia hai ln mu.
Mu n|c hn hp khng th dng phn tch cc ch tiu d thay i nh| l|ng kh
ho tan, pH
Khng |c chun b mu n|c hn hp khi cht l|ng n|c ca i t|ng nghin
cu thay i theo thi gian do cc yu t tc ng bn ngoi.
6. L|ng n|c mu cn ly ph thuc vo s ch tiu cn phn tch.
Khi phn tch khng y mu n|c (v d: nh gi trng thi v sinh ngun
n|c kim tra mt s ch tiu v.v), ch cn ly n 1,0 lt n|c mu.
Khi phn tch y cc ch tiu phi ly 2 lt n|c mu.
7. Cc chai l ly mu phi bng thu tinh trong sut, khng mu v bn ho. Cc nt
chai l phi kn. Chai l phi |c ra sch v sy kh tr|c khi ly mu.
Cho php dng cc can nha bn ho dng mu khi l|ng n|c cn ly ln.
Cc thit b ly mu nh| batomet, vi cao su cng phi |c ra sch tr|c khi s
dng, c th trng chai l tr|c khi ng n|c mu bng chnh n|c .
8. Mu n|c sng sui, nn ly ti ch dng chy mnh, tt nht l gia dng sng ch
ly mu n|c tnh theo yu cu phn tch mu nn ly cch b mt 20 n 30cm.
Mu n|c h phi ly cc v tr khc nhau v theo chiu su khc nhau. Nn trnh
khng ph du sinh vt ln vo mu khi ly mu phn tch.
Khi x n|c thi vo sng h, nn ly mu n|c ti im xo trn hon ton n|c thi
vi n|c ngun.
Mu n|c t ging khoan |c ly bng cc thit b ly mu chuyn dng hay bng
my bm. Trong cc trm x l n|c thin nhin, mu n|c c th ly ti ming ng
y ca my bm v ti cc mng thu n|c. Trong b cha, mu n|c phi |c ly
cch mt n|c 20cm. Phi dng ng cao su ly mu t vi n|c.
N|c thi th|ng |c phn tch theo mu hn hp hay theo dy mu (theo gi, theo
ca, hay theo ngy m). Mu phi ly v tr dng chy mnh v phi tnh n s phn
b cc tp cht khng u theo chiu cao.
9. gi nguyn thnh phn v tnh cht ca mu n|c cho n khi tin hnh phn tch,
phi bo qun mu cn thn. i vi cc ch tiu nhanh chng thay i theo thi gian
cn phi phn tch ngay.
Ph|ng php bo qun mu n|c phn tch cc ch tiu c th |c chn theo bng
1.

45
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Bng 1 Ph|ng php bo qun mu n|c i vi cc ch tiu cn phn tch

Ch tiu Ph|ng php bo qun mu

pH Mu n|c khng bo qun |c, phi phn tch ngay ti v tr ly mu.
Khi cn thit phi vn chuyn i xa, khng |c lm nng mu v phi
phn tch ngay trong ngy.
axit nt
kim nt
Cacbonat v CO2 nt
NOS Mu n|c khng lu |c; Mu ch |c gi trong t lnh t 3 n
40C phn tch ngay trong ngy ly mu.
Nit ton phn Bo qun mu khng qu mt ngy bng cch b sung thm 1ml H2SO4
m c hoc t 2 n 4ml CHCl3 cho mt lt n|c mu
Nit hu c Nt
Hm l|ng st ton Mu bo qun lu di |c bng cch cho thm 25ml axit nitric st
phn vo mt lt n|c mu.
Cc dng st khc Mu bo qun lu di |c bng cch cho thm 25ml dung dch axetat
nhau natri (68g CH3COONa.3H2O trong 500ml n|c) v 25ml dung dch axit
axetic (166,7 ml CH3COOH 100% trong 500 ml) vo mt lt n|c mu.
Khi ly mu khng |c n|c tip xc vi khng kh.
Canxi Mu khng bo qun |c, phi phn tch ngay
Manh nt
cng nt
xy ho theo a) Mu bo qun lu di |c bng cch cho 2ml dung dch H2SO4 (1:
KmnO4 2) vo 100 ml n|c mu; khi phn tch cn tnh n l|ng axit b sung.
b) Mu bo qun trong t lnh t 3 n 40C khng qu mt ngy
xy ho theo a) Mu bo qun lu di bng cch cho 100 ml H2SO4 m c vo mt
Bicromat lt n|c mu.
b) Mu bo qun trong t lnh t 3 n 40C khng qu mt ngy
xy ha tan Mu khng bo qun |c. Mu |c ly vo bnh xy v phi |c
cho ho cht vo kp thi..
Cc cht ho tan Mu khng bo qun |c, phi phn tch ngay trong ngy ly mu.
Clorua Mu th|ng khng bo qun |c tr tr|ng hp cho t 2 n 4ml
CHCl3 vo mt lt n|c mu ngn cn cc qu trnh sinh ho trong
.
Amonic v cc ion a) Phn tch ngay
amon b) Gi mu trong t lnh t 3 n 40C
c) Mu bo qun lu di bng cch cho mt ml H2SO4 m c hoc t
2 n 4ml CHCL3 vo mt lt n|c mu.

Bng 1 (kt thc)

46
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

1 2
Nitrat a) Phn tch ngay trong ngy ly mu
Nitrit b) Gi mu trong t lnh t 3 n 40C
c) Mu bo qun lu di bng cch cho 1ml H2SO4 m c hoc t 2
n 4ml CHCL3 vo mt lt n|c mu.
Sunphat a) Phn tch ngay trong ngy ly mu
b) Gi mu trong t lnh t 3 n 40C
c) Mu bo qun lu di bng cch cho t 2 n 4ml CHC3 vo mt lt
n|c mu
Sunphua a) Sunphat ho tan: phi phn tch ngay sau khi ly mu
b) Mu bo qun lu di bng cch cho mt ml dung dch axetat catmi
hay axetat km 10% vo mt lt n|c mu
Photpho Mu phi phn tch ngay
Photphat a) Nn xc nh ngay sau khi ly mu
b) Gi mu trong mt ngy bng cch cho t 2 n 4ml CHCl3 vo mt
lt n|c mu
Crm a) Cn phn tch ngay xc nh Cr3+, Cr6+
b) Mu bo qun lu di bng cch cho 5ml dung dch HNO3 m c
vo mt lt n|c mu. Cn ch hin t|ng hp th Crm ln b mt trai
l
Kali Mu c th bo qun trong can l nha chu kim
trong Mu khng bo qun |c xc nh ngay sau khi ly mu
mu Mu bo qun trong mt ngy bng cch cho 2ml CHCl3 vo mt lt
n|c mu ngn cn cc qu trnh sinh ho.
Hm l|ng cht l Phi xc nh ngay trong khi ly mu
lng Phi xc nh ngay trong khi ly mu
Nhit a) Nu hm l|ng phennol ln hn 100mg/l th c th phn tch trong
Phennol vng 5 ngy k t khi ly mu
b) Nu hm l|ng phennol d|i 100mg/l th mu c th bo qun lu di
bng cch cho 4g NaOH vo mt lt n|c mu.
c) Nu hm l|ng phenol d|i 0.05 mg/l th phi phn tch ngay.

47
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Ph lc 2
Lch kim tra cht l|ng trong tng cng on x l n|c thin nhin
Bng

Mu Ni ly nh k
Cc ch tiu cn xc nh Ng|i thc hin
n|c mu ly mu
1 2 3 4 5
N|c Tr|c b 2 gi 1ln trong ( c), mu, kim Th nghim vin
ngun trn 1 ca Nhit , mi v trong ca
trm
bm 1 ln
ging 1 ngy xy ho, NH3NO2 NO3 hm l|ng st T tr|ng th
khoan 1 ln ton phn, pH, Cl2, ch s Coli, s vi trng nghim
trong 1cm3
1 thng Oxit canxi, cng ton phn, sunphat, T tr|ng v
1 ln H2S, CO2 xm thc, ch, phtphat, it, tr|ng phng th
phennol, oxy ho tan, manhe, axit flo, nghim
silic, NOH, mangan, kali, natri, ng,
km, hm l|ng cn, sinh cn axen
ccbua hyr thm, sn phm du
1 thng Cc mu xc nh hiu qu keo t v Clo Th nghim vin
1ln hoc ho v t tr|ng th
nhiu hn nghim
tu thuc
vo s
thay i
thnh
phn n|c
N|c Cui b T 1 n kim, pH, l|ng Clo Th nghim vin
ngun trn 2 gi 1 ln trong ca
trn khi liu
thm l|ng ho
cht keo cht
t hoc khng
Clo ho i. T
s b 0,5 n 1
gi khi
liu l|ng
thay i
N|c Tai ng 1 ca 2 ln trong ( c), mu, kim Th nghim vin
sau lng ra ca trong ca
t|ng b
lng
ng 1 ca 1 ln trong ( c), mu, mi, kim, Th nghim vin
chung pH l|ng Clo d| ch s Coli, s vi trng trong ca
ca cc trong 1cm3
b lng

48
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

Bng (tip theo)

1 2 3 4 5
N|c sau Sau mi b 1 ca 2 ln v trong ( c), mu, Th nghim vin trong ca
b lc lc v ng c th nhiu mi, l|ng Clo d|
chung v b hn tu mc
gim cht
l|ng n|c
lc hay thay
i l|ng ho
cht
1 ca 1 ln oxy ho, ch s Clo, s vi T tr|ng
trng trong 1 cm3
N|c sch Sau b 1 gi 1 ln trong, mu, kim, Th nghim vin hay t
mi v tr|ng
1 ca 1 ln Nhit T tr|ng th nghim
1 ngy 1 ln Hm l|ng st ton phn pH,
Cl2, NH3, NO2, NO3, ch s
Coli, s vi trng trong 1cm3
1 thng 1 ln Canxi oxit, sunphat, ch,
photphat, oxy ho tan, flo,
silic, NOS, kali, natri, ng,
km, acsen, CO2, cn kh
Pht vo 1 gi 1 ln L|ng d| Clo Th nghim vin
mng l|i
thnh ph
Dung dch B dung 1 ca 1 ln Nng Al2O3 hot tnh nng T tr|ng th nghim
ho cht dch vi hot tnh, Clo hot tnh,
Clo hot tnh trong clorua vi
hay trong n|c Javel

49
Tiu chun vit nam tcvn 5576 : 1991

50