§¸nh gi¸ kh¶ n¨ng khai th¸c n¨ng l−îng giã

vµ bøc x¹ mÆt trêi trªn l∙nh thæ ViÖt Nam

KS. Bïi ThÞ T©n, TS. T¹ V¨n §a

Trung t©m Khsi t−îng - KhÝ hËu, ViÖn KhÝ t−îng Thuû v¨n

§Æt vÊn ®Ò
N¨ng l−îng lµ mét trong c¸c ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu ®Ó b¶o ®¶m cuéc sèng tiÖn nghi cña
con ng−êi. Tõ l©u ng−êi ta ®· sö dông n¨ng l−îng lÊy tõ c¸c nhiªn liÖu ho¸ th¹ch. Song tr÷
l−îng còng nh− kü thuËt khai th¸c c¸c nhiªn liÖu ho¸ th¹ch tá ra cã h¹n vµ cã nguy c¬ trong
t−¬ng lai gÇn sÏ kh«ng tho¶ m·n næi nh÷ng yªu cÇu to lín ngµy cµng t¨ng trong c«ng nghiÖp,
giao th«ng vËn t¶i vµ ®êi sèng con ng−êi.
Nh− vËy, nhu cÇu sö dông n¨ng l−îng ngµy cµng t¨ng cïng víi sù t¨ng tr−ëng d©n sè,
ph¸t triÓn kinh tÕ,... ®Ó n©ng cao møc sèng cña ng−êi d©n. MÆt kh¸c, tiªu thô nhiÒu nguyªn
liÖu ho¸ th¹ch sÏ lµm t¨ng "hiÖu øng khÝ nhµ kÝnh", lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh
g©y nãng lªn toµn cÇu.
ë n−íc ta m¹ng l−íi ®iÖn quèc gia ch−a ®ñ kh¶ n¨ng v−¬n tíi c¸c vïng xa x«i hÎo
l¸nh, c¸c vïng ®¶o. Khai th¸c sö dông hai nguån n¨ng l−îng giã vµ bøc x¹ mÆt trêi c¸c ®¶o
thuéc n−íc ta lµ rÊt hîp lý, kh«ng chØ bëi tiÒm n¨ng cña nã mµ cßn gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ
- v¨n ho¸, c¶i thiÖn ®êi sèng d©n sinh c¸c vïng nµy; ®ång thêi thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
n«ng th«n, miÒn nói, h¶i ®¶o... cña Nhµ n−íc ta hiÖn nay.
L·nh thæ ViÖt Nam n»m kÐo dµi däc theo bê biÓn §«ng Nam Ch©u ¸, cã −u thÕ trùc
tiÕp ®ãn giã tõ biÓn thæi vµo, t¹o cho vïng duyªn h¶i vµ h¶i ®¶o n−íc ta cã mét tiÒm n¨ng giã
phong phó. Kh«ng nh÷ng thÕ, trªn l·nh thæ ViÖt Nam bÊt luËn vïng cao hay vïng thÊp, ®Êt
liÒn hay h¶i ®¶o ®Òu cã chÕ ®é bøc x¹ néi chÝ tuyÕn: ®é cao mÆt trêi kh¸ lín, thêi gian chiÕu
s¸ng ®ång ®Òu, tæng l−îng bøc x¹ mÆt trêi phong phó vµ c¸n c©n bøc x¹ lu«n lu«n d−¬ng. Cho
nªn cã thÓ nãi, giã vµ bøc x¹ mÆt trêi lµ hai nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn v« tËn trªn vïng
duyªn h¶i l·nh thæ n−íc ta nãi chung, ®Æc biÖt lµ trªn c¸c h¶i ®¶o.
N¨ng l−îng giã vµ bøc x¹ mÆt trêi kh«ng nh÷ng lµ lo¹i n¨ng l−îng s¹ch, mµ cßn cã
kh¶ n¨ng t¸i t¹o. Víi tr×nh ®é kü thuËt hiÖn ®¹i, chóng ta cã thÓ khai th¸c tèi −u hai nguån
n¨ng l−îng nµy vµ biÕn ®æi chóng ra nhiÒu d¹ng n¨ng l−îng kh¸c ®Ó sö dông.
VÊn ®Ò ®¸nh gi¸ tµi nguyªn vµ kh¶ n¨ng khai th¸c giã vµ bøc x¹ mÆt trêi t¹i mét sè
®¶o vµ duyªn h¶i ViÖt Nam ®−îc ®Æt ra; nh»m ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p khai th¸c hîp lý chóng
phôc vô ph¸t triÓn KT - XH vµ ®ång thêi b¶o vÖ chñ quyÒn l·nh thæ mét sè ®¶o cña ViÖt Nam.
B¸o c¸o gåm hai phÇn chÝnh, riªng biÖt.

PhÇn mét
®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng khai th¸c n¨ng l−îng giã
trªn l∙nh thæ ViÖt Nam

I. Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ n¨ng l−îng giã

I.1. Ph−¬ng ph¸p xö lý sè liÖu

I.1.1. C¬ së sè liÖu gèc

§Ó ®¸nh gi¸ n¨ng l−îng giã trªn vïng nghiªn cøu, chóng t«i thu thËp sè liÖu quan tr¾c
giã (gåm h−íng & tèc ®é) cña c¸c kú quan tr¾c/ ngµy/ th¸ng/ n¨m cña hÇu hÕt m¹ng l−íi tr¹m
khÝ t−îng.

176 Héi th¶o khoa häc lÇn thø 9 - ViÖn KhÝ t−îng Thuû v¨n
 C¸c sè liÖu nµy ®−îc quan tr¾c b»ng hai lo¹i m¸y: tù ghi liªn tôc vµ ®Þnh thêi quan tr¾c
b»ng m¾t. M¸y tù ghi chØ ®−îc trang bÞ t¹i mét sè tr¹m chÝnh, gåm nhiÒu kiÓu nh−ng ®Òu cã
bé phËn c¶m øng g¸o quay; cßn l¹i lµ m¸y ®Þnh thêi Vild ë hÇu hÕt c¸c tr¹m, bé phËn c¶m øng
g¸o quay ®Æt ë ®é cao 10 - 12m trªn mÆt ®Êt.
Chóng t«i thu thËp sè liÖu giã tÝnh to¸n: sè liÖu ®o ë c¸c kú quan tr¾c 1, 7, 13, 19h/
ngµy/12 th¸ng/20 n¨m gÇn ®©y (gåm h−íng vµ tèc ®é) cña hÇu hÕt c¸c tr¹m khÝ t−îng trong
m¹ng l−íi quan tr¾c c¬ b¶n.
I.1.2. Ph−¬ng ph¸p xö lý sè liÖu
C¸c sè liÖu giã quan tr¾c ®−îc tõ c¸c tr¹m göi vÒ Trung t©m T− liÖu chØ míi ®−îc kiÓm
tra kü thuËt vµ ®¸nh gi¸ chÊt l−îng quan tr¾c, ch−a ®−îc chØnh lý vµ khö c¸c sai sè theo c¸c
ph−¬ng ph¸p khÝ hËu.
§Ó phôc vô yªu cÇu nghiªn cøu cña ®Ò tµi, c¸c sè liÖu quan tr¾c ph¶i ®¶m b¶o chÊt
l−îng tèt, c¸c sai sè th« do c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan hoÆc chñ quan cÇn ph¶i ®−îc lo¹i bá
b»ng c¸ch chØnh lý c¸c sè liÖu tr−íc khi ®−a vµo tÝnh to¸n. V× thÕ, viÖc chØnh lý c¸c sè liÖu lµ
viÖc lµm ®Çu tiªn tr−íc khi tÝnh to¸n ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c kÕt qu¶.
- Chóng t«i xö lý bÊt ®ång nhÊt trong toµn bé chuçi sè liÖu thu thËp ®−îc theo ph−¬ng
ph¸p chØnh lý khÝ hËu cña O.A. §r«-d¬-®«p [1] vµ ph−¬ng ph¸p xö lý c¸c kÕt qu¶ thùc nghiÖm
cña L.Z. Rumsiski [2].
- Xö lý ®ång nhÊt hai chuçi sè liÖu ®−îc ®o b»ng hai lo¹i m¸y [3]:
Giã lµ yÕu tè lu«n lu«n biÕn ®éng. §Ó ®¸p øng yªu cÇu tÝnh to¸n n¨ng l−îng giã cÇn cã
sè liÖu ®o liªn tôc. Bëi vËy sè liÖu tù ghi ®−îc dïng lµm sè liÖu chÝnh. Tuy nhiªn m¸y tù ghi
chØ cã ë mét sè tr¹m nªn ph¶i sö dông sè liÖu quan tr¾c ®Þnh thêi (Vild) ë hÇu hÕt c¸c tr¹m.
Trong viÖc chØnh lý ®ång nhÊt sè liÖu, quan tr¾c tù ghi ®−îc dïng lµm c¬ së, quan tr¾c
Vild ®−îc quy vÒ tù ghi.
I.2. Ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n n¨ng l−îng giã
- Chóng t«i ¸p dông ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n cña T.S. Phan Mü Tiªn ®· sö dông trong
c«ng tr×nh “Ph©n bè tiÒm n¨ng n¨ng l−îng giã trªn l·nh thæ ViÖt Nam” [4], nh−ng víi chuçi
sè liÖu ®−îc kÐo dµi tíi n¨m 2004 ®Ó tÝnh to¸n ®èi víi c¸c tr¹m.
- ¸p dông phÇn mÒm WASP tÝnh to¸n ®èi víi toµn bé c¸c l·nh h¶i ViÖt Nam: B¹ch
Long VÜ; Cöa «ng; C« T«; Quan L¹n; Cï Lao Chµm; Lý S¬n; Phó Quý; C«n §¶o; Phó Quèc;
mòi NÐ; Bu«n Ma Thuét; Than Uyªn; Tu B«ng;…PhÇn mÒm ®· ®−îc K.S. Bïi ThÞ T©n ¸p
dông trong ®Ò tµi cÊp Tæng Côc “¸p dông phÇn mÒm WASP tÝnh n¨ng l−îng giã ®èi víi c¸c
®iÒu kiÖn ®Þa h×nh phøc t¹p cña ViÖt Nam”[5].

II. §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng khai th¸c n¨ng l−îng giã trªn l·nh thæ ViÖt Nam
KÕt qu¶ tÝnh to¸n thÓ hiÖn trªn b¶n ®å "Ph©n bè n¨ng l−îng giã trªn l·nh thæ ViÖt Nam".
Chóng t«i cã nh÷ng nhËn xÐt sau:
- N−íc ta n»m trong vïng vÜ ®é thÊp cho nªn giã kh«ng lín; nh−ng do n»m trong khu
vùc hoµn l−u giã mïa cïng víi ®Æc ®iÓm ®Þa lý l·nh thæ ViÖt Nam n»m kÐo dµi däc theo bê
biÓn §«ng Nam Ch©u ¸ cã −u thÕ trùc tiÕp ®ãn giã tõ biÓn thæi vµo, t¹o cho vïng duyªn h¶i
vµ h¶i ®¶o n−íc ta cã mét tiÒm n¨ng giã t−¬ng ®èi phong phó. Cã thÓ khai th¸c sö dông nguån
n¨ng l−îng ®iÖn - giã ®Ó phôc vô d©n sinh; ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn mét c¸ch bÒn v÷ng vµ b¶o
®¶m chñ quyÒn l·nh thæ ViÖt Nam.
TÊt c¶ c¸c ®¶o thuéc l·nh thæ n−íc ta ®Òu cã kh¶ n¨ng khai th¸c n¨ng l−îng ®iÖn giã.

Héi th¶o khoa häc lÇn thø 9 - ViÖn KhÝ t−îng Thuû v¨n 177
 ë ngoµi kh¬i giã cã tiÒm n¨ng rÊt lín: c¸c ®¶o xa bê cã tiÒm n¨ng lín h¬n c¸c ®¶o gÇn
bê vµ gi¶m dÇn khi vµo trong ®Êt liÒn;
TiÒm n¨ng giã ë c¸c ®¶o gi¶m vÒ phÝa XÝch ®¹o; vµ c¸c ®¶o phÝa §«ng l·nh thæ lín
h¬n phÝa T©y l·nh thæ.
- Vïng T©y Nguyªn cã tiÒm n¨ng giã kh¸ phong phó, trªn c¸c cao nguyªn réng nÕu lîi
dông ®é cao ®Þa h×nh vµ h−íng ®ãn giã còng sÏ cho s¶n l−îng ®iÖn giã ®¸ng kÓ (Bu«n Ma
ThuËt; An Khª).
- ë vïng nói n¨ng l−îng giã phô thuéc vµo vÞ trÝ cña ®Þa ®iÓm ®èi víi h−íng giã thÞnh
hµnh, ®é cao t−¬ng ®èi so víi ®Þa thÕ xung quanh vµ c¸ch s¾p xÕp cña hÖ thèng nói… hay
nh÷ng n¬i cã ®Þa h×nh ®Æc biÖt còng cho n¨ng l−îng kh¸ lín.
Theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n m« h×nh, mét sè n¬i trªn l·nh thæ cã thÓ khai th¸c sö dông n¨ng
l−îng ®iÖn - giã: khu vùc Than Uyªn; khu vùc biªn giíi §«ng B¾c l·nh thæ; mòi NÐ; Cµ N¸;
Tu B«ng; Vòng Tµu (nói lín) …
- ë c¸c ®Þa ®iÓm nªu trªn, chóng t«i tÝnh to¸n víi c¸c møc ®é cao tõ 10, 20, 30, 40, 50
vµ 60 m: n¨ng l−îng giã t¨ng tõ mùc thÊp lªn mùc cao.
- ë cïng mét ®Þa ®iÓm, vÞ trÝ nÕu ®Þnh vÞ turbine giã cã c«ng suÊt lín th× s¶n l−îng giã
t¨ng lªn ®¸ng kÓ.
(B¶n ®å 1. Ph©n bè tèc ®é giã trªn l·nh thæ ViÖt Nam
B¶n ®å 2. Ph©n bè n¨ng l−îng giã trªn l·nh thæ ViÖt Nam)

PhÇn hai
®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng khai th¸c n¨ng l−îng
bøc x¹ mÆt trêi trªn l∙nh thæ ViÖt Nam

I. Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ n¨ng l−îng bøc x¹ mÆt trêi trªn l·nh thæ ViÖt Nam.

I.1. Ph−¬ng ph¸p xö lý sè liÖu

I.1.1. C¬ së sè liÖu gèc

- Chóng t«i thu thËp ®Çy ®ñ sè liÖu cña 15 tr¹m quan tr¾c bøc x¹, gåm: tæng x¹; trùc
x¹; t¸n x¹ thêi kú 1961 - 2003;
- §Ó lµm giµu sè liÖu bøc x¹ cã thÓ x©y dùng ®−îc b¶n ®å, chóng t«i ®· thu thËp sè
liÖu "Tæng sè giê n¾ng th¸ng vµ n¨m" ë hÇu hÕt c¸c tr¹m quan tr¾c khÝ t−îng (100 tr¹m, còng
trong thêi kú trªn) ®Ó tÝnh l−îng tæng x¹ trung b×nh n¨m (Q);
- Thu thËp sè liÖu: thêi gian cã n¾ng ngµy/ 12 th¸ng/ 1986-2003 cña 50 tr¹m (BKT15)
®Ó xÐt kiÓu biÕn tr×nh n¾ng;
Víi kÕt qu¶ tÝnh Q, vµ kÕt qu¶ ph©n lo¹i "kiÓu biÕn tr×nh n¾ng"; chóng t«i tiÕn hµnh
ph©n vïng bøc x¹ mÆt trêi trªn l·nh thæ ViÖt Nam.
I.1.2. Ph−¬ng ph¸p xö lý sè liÖu
Tr−íc khi tÝnh to¸n, chóng t«i tiÕn hµnh chØnh lý sè liÖu bøc x¹ vµ n¾ng ®Ó b¶o ®¶m
tÝnh chÝnh x¸c vµ møc ®é tin cËy cña chuçi sè liÖu theo ph−¬ng ph¸p to¸n thèng kª [6]. Chóng
t«i tËn dông c¸c sè liÖu trong c«ng tr×nh nghiªn cøu tr−íc ®©y cña T.S. TrÇn Huy Khang [7] ®Ó
lµm dµi chuçi sè liÖu dïng ®Ó tÝnh to¸n.

178 Héi th¶o khoa häc lÇn thø 9 - ViÖn KhÝ t−îng Thuû v¨n
I.2. Ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n n¨ng l−îng bøc x¹ mÆt trêi
Víi nguån sè liÖu gèc nh− trªn ®· nªu, chóng t«i chØ cã thÓ tÝnh to¸n ®Ó x©y dùng ®−îc
b¶n ®å ph©n vïng bøc x¹ mÆt trêi trªn l·nh thæ ViÖt nam (thùc chÊt lµ b¶n ®å ph©n vïng tæng
x¹ Q).
- Bøc x¹ mÆt trêi ®−îc tÝnh to¸n theo ph−¬ng ph¸p cña T.S. TrÇn Huy Khang trong
c«ng tr×nh [7];
- §Ó lµm giµu sè liÖu bøc x¹, chóng t«i tÝnh gi¸n tiÕp qua yÕu tè n¾ng, m©y.
Mét sè c«ng thøc thùc nghiÖm tÝnh gi¸n tiÕp tæng x¹: tÝnh theo l−îng m©y tæng quan
cña X.I.Xavinov; tÝnh theo sè giê n¾ng lý thuyÕt cña A.¡ngstrom; theo sè giê n¾ng thùc cña
V.I.Ucrainsev; T.G.Beclian…
• C«ng thøc T.G.Beclian:
Q = Qo (1- an - bn2)
trong ®ã, Q - l−îng tæng x¹ c¶ th¸ng trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ
Qo - l−îng tæng x¹ c¶ th¸ng trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã m©y
n - tæng l−îng m©y trung b×nh trong c¶ th¸ng
a vµ b - c¸c hÖ sè kinh nghiÖm.
• C«ng thøc cña A.¡ngstrom:
SS
∑Q = ∑Q B (a + b.
SS o
)

trong ®ã: QB - tæng x¹ khi trêi quang (tæng x¹ cã thÓ)

SS - sè giê n¾ng thùc; SSo - sè giê n¾ng lý thuyÕt; a & b lµ c¸c hÖ sè
• C«ng thøc cña T.G.Beclian vµ V.I.Ucraisev:
∑ Q = a.SS + b
trong ®ã, SS - sè giê n¾ng thùc; a & b lµ c¸c hÖ sè kinh nghiÖm …
KÕt qu¶ lµ chóng t«i ®· t×m c¸c ph−¬ng tr×nh håi quy l−îng tæng x¹ theo sè giê n¾ng.
C¸c chuçi sè liÖu quan tr¾c nhiÒu n¨m cña 15 tr¹m ®o bøc x¹ ®· cho phÐp x©y dùng c¸c c«ng
thøc kinh nghiÖm suy l−îng tæng x¹ trung b×nh theo sè giê n¾ng trung b×nh cho tõng th¸ng
trong n¨m cña c¸c khu vùc cã ®iÒu kiÖn t−¬ng ®èi ®ång nhÊt, do ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc biÕn
tr×nh n¨m cña tæng x¹ cho nhiÒu ®Þa ®iÓm kh«ng ®o bøc x¹.
§èi víi viÖc x¸c ®Þnh biÕn tr×nh ngµy cña bøc x¹, chóng t«i ph¶i dùa trªn sè giê n¾ng
thùc tÕ trong ngµy, sau ®ã lËp c¸c b¶ng ph©n phèi x¸c suÊt n¾ng theo tõng ®o¹n giê trong ngµy
vµ tõng th¸ng trong c¸c n¨m cho c¸c tr¹m kh¸c nhau trªn l·nh thæ.
Cuèi cïng, kÕt hîp gi÷a gi¸ trÞ tæng x¹ tÝnh to¸n vµ kÕt qu¶ ph©n lo¹i kiÓu biÕn tr×nh
n¾ng; chóng t«i tiÕn hµnh ph©n vïng bøc x¹ trªn toµn l·nh thæ ViÖt Nam.

II. B¶n ®å ph©n vïng bøc x¹ mÆt trêi trªn l·nh thæ ViÖt Nam

2.1. B¶n ®å ph©n bè tæng x¹ trªn l∙nh thæ ViÖt Nam

(KÕt qu¶ tÝnh to¸n gi¸n tiÕp Q vµ dùa vµo sè liÖu ®o 45 tr¹m cña ViÖn N¨ng l−îng míi)
2.2. B¶n ®å ph©n vïng bøc x¹ mÆt trêi theo ph−¬ng ph¸p trong c«ng tr×nh [7]
Cã thÓ nhËn xÐt:
Trªn l·nh thæ ViÖt Nam bÊt luËn vïng cao hay vïng thÊp, ®Êt liÒn hay h¶i ®¶o ®Òu cã
chÕ ®é bøc x¹ néi chÝ tuyÕn: ®é cao mÆt trêi kh¸ lín, thêi gian chiÕu s¸ng ®ång ®Òu, tæng
l−îng bøc x¹ mÆt trêi phong phó vµ c¸n c©n bøc x¹ lu«n lu«n d−¬ng.
Héi th¶o khoa häc lÇn thø 9 - ViÖn KhÝ t−îng Thuû v¨n 179
 - TiÒm n¨ng BXMT t¨ng kh¸ m¹nh theo chiÒu tõ B¾c vµo Nam;
- Khu T©y B¾c B¾c Bé do n»m ë phÝa T©y d·y Hoµng Liªn S¬n cã tiÒm n¨ng BXMT
kh¸ phong phó;
- TiÒm n¨ng BXMT thay ®æi t−¬ng tù nh− ph©n bè n¾ng: cµng lªn cao cµng gi¶m; vµ
t¹i c¸c d·y nói lín s−ên phÝa T©y cã sè giê n¾ng nhiÒu h¬n s−ên phÝa §«ng.
C¸c ph−¬ng tiÖn kü thuËt ®−îc sö dông ®Ó biÕn ®æi n¨ng l−îng mÆt trêi ra c¸c d¹ng
n¨ng l−îng kh¸c bao gå nhiÒu thø kh¸c nhau, tõ c¸c dµn ®un n−íc ®¬n gi¶n ®Õn c¸c lß mÆt
trêi, c¸c nhµ m¸y ®iÖn mÆt trêi song nãi chung c¸c hÖ thèng thiÕt bÞ mÆt trêi cã hai lo¹i kh¸c
nhau vÒ tÝnh n¨ng sö dông n¨ng l−îng mÆt trêi:
a) Lo¹i kh«ng tËp trung n¨ng l−îng mÆt trêi, lo¹i nµy ho¹t ®éng lµ do t¸c dông tæng x¹, tøc lµ
cã thÓ sö dông ®−îc c¶ trùc x¹ lÉn t¸n x¹ mÆt trêi;
b) Lo¹i héi tô n¨ng l−îng mÆt trêi, lo¹i nµy hÇu nh− chØ sö dông ®−îc trùc x¹ mÆt trêi.
Trªn thùc tÕ ®Ó sö dông thùc sù hiÖu qu¶ c¸c lo¹i thiÕt bÞ mÆt trêi, cÇn ph¶i ®Çu t−
nghiªn cøu: quan tr¾c bøc x¹ mÆt trêi trªn c¸c mÆt ph¼ng nghiªng h−íng kh¸c nhau t¹i mét sè
®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh trªn l·nh thæ. Sau ®ã lËp c«ng thøc tÝnh gi¸n tiÕp l−îng bøc x¹ mÆt
nghiªng, th«ng qua bøc x¹ mÆt ngang.
KÕt qu¶ ®o ®¹c sÏ gióp cho c¸c nhµ nghiªn cøu cã c¬ së khoa häc ®¸nh gi¸ bøc x¹ mÆt
trêi trªn c¸c mÆt mÆt ph¼ng nghiªng; ®ång thêi chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ cã kh¶ n¨ng khai th¸c hiÖu
qu¶ h¬n nguån n¨ng l−îng bøc x¹ phong phó trªn l·nh thæ n−íc ta./
(B¶n ®å 1. Ph©n vïng bøc x¹ mÆt trêi trªn l·nh thæ ViÖt Nam theo ph−¬ng ph¸p [7]
B¶n ®å 2. Ph©n bè tæng x¹ trªn l·nh thæ VN theo sè liÖu quan tr¾c cña ViÖn NLM)

tµi liÖu tham kh¶o

1. O.A. §r«-d¬-®«p. Nh÷ng ph−¬ng ph¸p chØnh lý khÝ hËu c¸c sè liÖu quan tr¾c khÝ t−îng.
DÞch tõ tiÕng Nga, ng−êi dÞch: Hoµng H÷u TriÕt. Nha KhÝ t−îng, 1962.
2. L.Z. Rumsiski. Ph−¬ng ph¸p to¸n häc xö lý c¸c kÕt qu¶ thùc nghiÖm. Ng−êi dÞch: Hoµng
H÷u Nh− vµ NguyÔn B¸c V¨n. Nxb. Khoa häc kü thuËt. Hµ Néi - 1972.
3. Phan Mü Tiªn. Ph©n bè tèc ®é giã trªn l·nh thæ ViÖt Nam cho môc ®Ých sö dông n¨ng
l−îng giã. §Ò tµi cÊp Tæng côc. Hµ Néi - 1985.
4. Phan Mü Tiªn. Ph©n bè tiÒm n¨ng n¨ng l−îng giã trªn l·nh thæ ViÖt Nam. LuËn ¸n PTS.
Hµ Néi - 1994.
5. Bïi ThÞ T©n. ¸p dông m« h×nh WASP tÝnh n¨ng l−îng giã cho c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh phøc
t¹p cña ViÖt Nam. §Ò tµi cÊp Tæng côc. Hµ Néi - 1996.
6. PTS. NguyÔn Ngäc Th«ng. X©y dùng tËp sè liÖu Bøc x¹ ViÖt Nam thêi kú 1961-1990. §Ò
tµi NCKH cÊp Tæng côc. Hµ Néi - 1998.
7. PTS. TrÇn Huy Khang. Ph©n vïng bøc x¹ mÆt trêi trªn l·nh thæ ViÖt Nam. §Ò tµi cÊp Tæng
côc. Hµ Néi – 1985.
8. NguyÔn §øc Ng÷, NguyÔn Träng HiÖu. Ph−¬ng ph¸p chuÈn bÞ th«ng tin khÝ hËu cho c¸c
ngµnh kinh tÕ quèc d©n. Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ Kü thuËt. Hµ Néi - 1995.

180 Héi th¶o khoa häc lÇn thø 9 - ViÖn KhÝ t−îng Thuû v¨n