Diplomatario Catedral de Barcelona III - 2006

DIPLOMATARI DE L’ARXIU CAPITULAR
DE LA CATEDRAL DE BARCELONA
SEGLE XI
FUNDACIÓ NOGUERA
Col·lecció Diplomataris
Director tècnic: Josep Maria SANS I TRAVÉ
Amb la col·laboració de: Jordi Fernàndez i Cuadrench, Jordi

Gunzberg i Moll, Francesc Descarrega i Martín, Rosa M.
Urpí i Casals, Juan Antonio Resina i Navas, i Daniel Rubio i
Manuel; amb la participació especial d’Eduard Feliu.
FUNDACIÓ NOGUERA
Diplomataris, 39
Diplomatari de l’Arxiu
Capitular de la Catedral
de Barcelona
Segle XI
Volum III
Edició i estudi a cura de

JOSEP BAUCELLS I REIG - ÀNGEL FÀBREGA I GRAU
MANUEL RIU I RIU - JOSEP HERNANDO I DELGADO
CARME BATLLE I GALLART
BARCELONA, 2006
© Josep Baucells i Reig, Àngel Fàbrega i Grau, Manuel Riu i Riu, Josep Hernando i
Delgado, Carme Batlle i Gallart, 2004
Edita: Pagès Editors, SL
Edita: Sant Salvador, 8 - 25005 Lleida
ed.pages.editors@cambrescat.es
www.pageseditors.com
Primera edició: juny de 2006
ISBN obra completa: 84-9779-405-2
ISBN volum III: 84-9779-408-7
Dipòsit legal: L-613-2006
Impressió: Arts Gràfiques Bobalà, S L
Enquadernació: Fontanet
DIPLOMATARI DE L’ARXIU CAPITULAR DE LA CATEDRAL... 1149
673
1044 juliol 23
Raquel dóna al seu fill Otger unes cases amb vinyes situades en di-
versos llocs de la ciutat de Barcelona, a tocar de la muralla i
extramurs, al lloc anomenat Pozols, al coll que anomenen Perela,
que té per successió dels seus fills Bonfill i Bernat.
ACB, perg. 1-4-142. Original. Pergamí 126 × 286 mm. Al verso: “Puzols qui est
(?) in burgo Barchinone” (S. XI-XII); “nil pro cap” (S. XVII); “1044” (Mas). Caplletra
de 3 línies. Vegeu el doc. núm. 1696 de 2 d’agost de 1044.
Res donate, si in presenti tradite sunt, nullo modo reperantur

a donatore. Idcirco, in Dei nomine, ego Richillis femina donatrice
sum tibi filio meo Audegario. /2 Manifestum est enim, quia placuit
animis meis et placet, nullius cogentis imperio nec suadentis ingenio,
set propria et spontanea helegit mihi cum Deo bona /3 voluntas, ut
tibi carta donacionis fecissem aliquid de proprietate mea, sicuti et
facio. Dono namque tibi domos et curtes cum solis et superpositis,
terras et vineas, /4 cultum et heremum, in variis locis positum. Est
quippe prefata omnia infra muros civitatis Barchinona, et extra in
burgo, et in locum vocitatum Pozols, et in collum /5 que dicitur de
ipsa Perela. Advenit mihi ea omnia prescripta per successionem
condam filiis meis Bonifilio et Bernardo sive per ullasque voces.
Affrontat supra /6 dicta omnia de parte orientis in alueum Bissocii
Vetuli et in collum de Fenestrellas, de meridie in littore maris, de
occiduo in inforcatos sive in ecclesiam Sancti Vincen-/7tii de Serriano,
de circi in montem qui dicitur Aquilarem et in ipso monte de Vallis
Vitraria. Quantum iste affrontaciones includunt, sic dono tibi:
predicta omnia ab integrum, /8 ambo hereditates iam dictis filiis meis
Bonifilio et Bernardo, et de meo iure in tuum trado dominium et
potestattem, ad tuum plenissimum proprium, cum exiis vel regressiis
earum. Quod si ego /9 donatrice aut aliquis homo utriusque sexus
contra hanc donacionem venerit aut venero ad inrumpendum, non
hoc valeat aut valeam vendicare, set componat aut /10 componam tibi
predictas hereditates in dupplum cum omni sua imelioracione. Et
in antea ista donacio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc X kalendas augustas, /11 anno XIIII regni Henrici
regis.
S+num Richillis femina, qui hanc donacionem feci et firmavi
et testibus firmare rogavi. /12
S+num Seniofredus Çabater. S+num Guifredus Iohannes.
S+num Darnetus. \*S+ Bernardus presbiter*/. S+num Pigorello. /13
1150 J. BAUCELLS - À. FÀBREGA - M. RIU - J. HERNANDO - C. BATLLE
S+num Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator,

et sss sub die et anno prefixo.
674
1044 novembre 10
Llop i la seva muller Gerberga venen a Enric i a la seva esposa Ermengar-
da unes terres i uns casals amb arbres i vinya al comtat de Barcelona,
al Vallès, al terme de Martorelles de Dalt, pel preu de 3 sous.
ACB, perg. 3-27-287. Original. Pergamí, 104 × 401 mm. Al verso: “Martorei” (S. XI);
“Venda de terres et cases que són el lo terme de Martoreyes” (S. XIV); “Prepositu-
ra Ganer, St. 27, no” (1936-1939); “Senyal blau, 95”; “1044” (F-B). Caplletra “I”:
4 ratlles.
In nomine Domini. Ego Loboni et uxori sua Gerbercha femina

vinditores sumus Aianrici et uxori sua Ermengardis femina, emtores.
Per anc scriptu-/2ra vindicionis nostre vindimus vobis terras et casalicis,
cum arboribus et vinea, cum terra ubi est fundata, totum ab integre,
quantum ibi abemus vel abere debemus /3 vel per qualicumque voce
ego Gerbercha femina ereditare debeo. Et est in comita barchinonense,
in Vallense, in termine de Marturelias superiores. Et afrontad /4 hec
omnia de parte horientis in ipsa carraria qui pergit ubique volueris,
de aquilonis in terra de Sancta Maria, de meridie in terra de Oliba
Bels vel suos eres,1 de hocciduo in ipsa /5 aqua qui discurit per Viver.
Et ipsa vinea, qui est in loumcum2 que dicunt Terra Alba, afrontad de
horientis in vinea de Pasqualis condam, de circi in ipsa carraria,
de meridie /6 in arenio qui exiit ad Pisocio, de hocciduo in vinea de
Vives Gielmus. Quantum istas afrontaciones includunt, sic vindimus
vobis: ipsa ec omnia, totum ab integre, in precium /7 solidos III de
denarios. Et nichilque de ipso precio aput vos emtores non remansit.
Et est manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos vobis vindimus,
de nostro iure in vestro /8 tradimus dominio et potestatem, ad faciendi
omnia que volueritis. Quod si nos vinditores aut ullusque omo vel
femina qui contra ista vindicione venerit ad inrumpendum, non hoc
/9 valeat vindicare, set componat tibi in duplo cum sua inmelioracione.
Et ista vindicione firma permaneat omnique tempore.
Facta ista carta vindicione IIII idus november, /10 anno XIIII
regni Enrici regis.
S+ Loboni,3 s+ Gerbercha femina, nos qui ista vindicione feci-
mus et firmare rogavimus.
*S+4 /11 Arnallo. S+ Seniofred. S+ Alarigo. S+ Guadamir. S+
Govane. /12 Mirone sacer sss*.
/13 S+ Gifredi presbiter, qui hec scripsit die et anno quod s\u/pra.
1. Segueix er esborrat. 2. Per locum; um esborrat. 3. La L aprofita el traç
d’una M que ha estat esborrada. 4. Segueix un nom d’unes 5 lletres, esborrat.
675
1044 desembre 28
Guitard, abat del monestir de Sant Cugat, i els seus monjos permuten
amb Guislabert, bisbe de Barcelona, i els clergues de l’església
de la Santa Creu de Barcelona, dues peces de terra de més d’una
mujada situades prop de Santa Maria del Mar, amb la seva dècia,
a canvi d’una dècima no especificada, segons que consta en una
altra carta de permuta feta al bisbe esmentat i als clergues.
ACB, perg. 1-2-1310. Original. Pergamí, 137 × 423 mm. Al verso: “Comutacio
Guitardi abatis Sancti Cucufatis / quam fecit Guilaberto episcopo de duabus peciis
terre iusta / Sanctam Mariam de Mare” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala / Armari 3 /
n. 1310”; “(Num...920, ratllat)” (S. XVIII); “Antiquitatum I 607” (Mas). Caplletra
“I” ornamentada: 44 mm.
ACB, LA.I, n. 607, f. 224d-225a. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de foli:
“Barchinona”. Rúbrica: “Domus Sancti Cucuphatis co-/mutavit Canonice modiatam I
terre cum decima prope mare”. Inter columnas verso: “n. 607” (Caresmar). Inter columnas
recto: “Anno Domini / 1044” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus G: 8 línies.
Regest: MAS, Notes, vol. IX, p. 266, n. 572.
RIUS, Cartulario, d. 574, p. 239, publica l’altra part de la permuta, datada el mateix
dia i any.
In nomine Domini. Ego Guttardus,1-a gratia Dei abba,b cum

cuncta congregacionec Sancti Cucuphati mihi comisse comutato-
res sumus vobis domno Guisliberto, gratia Dei Sancte Sedis bar-
chinonensis episcopo, cho\h/orsd quoque clericorum Sancte Crucis
Sancteque Eulalie virginis. Manifestum est enim /2 quia convenit
inter nos ut kartam comutacionise fecissemus de proprietate nostre
matris ecclesie, sicuti et facimus. Donamus namque in vestra co-
mutacionef pecias II de terra modiata I et amplius ad ipsum mare,
prope Sancta Maria, simul cum ipsa decima, /3 propter alia decima
vestra, quod vos nobis dedistis, sicut in nostra resonat scriptura.
Et affrontat de orientis in terra de proles condam Felix, de meri-
die in ipsa via qui pergit ad Sancta Maria, de occiduo in ipso rio sive
in ipsa via qui pergit ad Sancta Maria, de circio /4 in terra de Bonucio
Vivas vel Bonifilii fratris sui. Et alia pecia de terra affrontat de
orientis in terra Sancte Crucis, de meridie in terra de Berengario
Guitardo, de occiduo in ipso rio, de circio in terra de predicta sede
Sancte Crucis. Quantum inter istas afrontacionesg /5 includunt, sic

comutamus vobis: predictas terras,2 \simul cum ipsa pecia de ipso
heremo qui est ultra ipso rio/, cum exiis et regressiis earum, ad
vestrum plenissimum proprium,3 ut faciatis ex eo sicut ex aliis
munificenciish sancte vestre matris Ecclesie. Quod si nos comutatores
aut aliquis ex successoribus nostris qui contra hanc comutacionemi
/6 venerimus aut venerit pro inrumpendum, non hoc valeamus aut
valeat vindicare, set conponamusj aut conponatk vobis in quadruplum
cum omnem suam melioracionem.l Et in antea ista karta comu-
tacionism firma et stabilis permaneat /7 modo vel omnique tempore.
Actum est hoc V kalendas ianuarii, anno XIIII regni Aenricin regis.
*Witardus,o gratia Dei abba, ss*. *Remundus monachus*. *Sen-
dredus monachus*. *Guifredus monachus ss*. /8 *Oto monacusp ss*.
*Guarinus monachus ss*. *Vivas m<o>n<a>chs*.4 *Raimundus
monachus*. *Ricolphusq monachus*. *Miro monachus*. *Ermen-
gaudus, gratia Dei monachus*. *Guilelmus monachus sss*. /9 *Gui-
lelmus monachus s*. *Guifredus monachus ss*.
/10 @Wifredus@, monachus vel presbiter, qui ista kartar comu-
tacioniss scripsi, cum literast super positas qui sunt in verso quinto,
sub sss die et anno quo supra.
1. Per Guitardus. 2. Senyal de l’escrivent que indica la posició en el text del
tros interlineat. 3. Sota la m hi ha una s. 4. Aquesta paraula sembla que no porta
cap senyal d’abreujament.
LA. a. Guitardus. b. L’escrivent ho situa abans de gratia Dei. c. con-
gregatione . d. choors . e . comutationis . f. comutatione . g. af-
frontationes . h. munificentiis . i. comutationem . j. componamus .
k. componat. l. meliorationem. m. comutationis. n. Enrici. o. Guitar-
dus. p. monachus. q. Ricolfus. r. carta. s. comutationis. t. litteras.
676
1044 desembre 29
Goltred i la seva muller Singer venen a Ermengol Goltred dues peces
de terra amb una figuera a dos llocs del comtat de Barcelona,
a la vila de Reixac, a la parròquia de Sant Pere, pel preu d’1
sou i mig de diners.
ACB, LA.II, n. 638, f. 206c-d. Rúbrica: “Goltredus presbiter emit duas pecias alodii
in Rexag”. Exterior verso: “[C]XXI” (S. XIII-XIV) i “n. 638” (Caresmar). Inter columnas
verso: “Anno Domini 1044” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 11 línies.
In nomine Domini. Ego Goltred et uxor mea Singer femina

vinditores sumus tibi Ermengaudus Goltret, emptore. Per hanc
scriptura vinditionis nostre vindimus tibi petias II de terra in duos

locos, nostras proprias. Quod abemus in comitatu Barchinona sive
in villa Rexac, in parrochia Sancti Petri. Qui nobis advenit per
comparatione et per decimum1 sive per ullasque voces. Affrontat
namque petia I de terra, cum ipsa ficulnea qui ibidem est fundata,
de orient in terra de me emptore vel eres meos, de meridie similiter,
de occiduo in terra Sancti Petri de Rexac, de circii in ipso torrent
sive in terra de Miro Goltred. /d Et alia petia de terra affrontat de
orient in via et in terra de Sancta Eulalia, de meridie in terra de
me emptore vel eres meos, de occiduo similiter, de circii similiter.
Quantum istas octo affrontationes includunt sic vindimus tibi: petias
II de terra ab ipsa ficulnea ab integre, cum exiis et regressiis earum,
in propter precium solidum I de diners et medio, quod manibus
nostris recepimus. Et est manifestum. Quem vero predicta omnia,
que nos tibi vindimus, de nostro iure in tuo tradimus dominium
et potestatem, a tuum plenissimum proprium. Quod si nos vinditores
aut ullusque homo qui contra hanc ista vinditione venerit pro
inrumpendum aut nos venerimus, componat aut componamus tibi
prefata omnia in duplo cum sua immelioratione. Et in antea ista
vinditione firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta carta vinditione IIII kalendas ianuarii, anno XIIII regni
Henrice rege.
Si+num Goltred, si+num Singer femina, nos qui ista vinditione
fecimus, firmavimus et rogavimus firmare.
Si+num Guilelmo. Si+num Ioanne. Si+num Vitalis. S+ Guifred
presbiter.
S+ Bonifilii presbiter, qui hec scripsit die et anno quod supra.
1. Abreviatura supèrflua.
677
1045 gener 23
Guitard, abat del monestir de Sant Cugat del Vallès, i els seus monjos
permuten amb Ponç i la seva muller Letícia mitja mujada de vinya
i mitja de terra, situada al comtat de Barcelona, a la parròquia de
Sant Vincenç de Sarrià, i 2 mancusos, a canvi d’altres terres i cases.
ACB, perg. 1-2-1417. Original. Pergamí, 109 × 335 mm. Al verso: “Serriano” (S. XIII-
XIV); “Mitja Escala / Armari 3 / n. 1417.”; “(Num..., ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “I”
ornamentada: 44 mm.
Ed.: RIUS, Cartulario, d.576, p. 240-241, publica l’altra part de la permuta, datada
el dia 25.
In nomine Domini. Ego Guitardus, gratia Dei abba, simul cum

fratres meos monachos cenobio Sancti Cucuphati comutatores
sumus tibi Poncio et uxori tue Leticia. Manifestum est enim quia
commutamus /2 vobis semodiata I de vinea et alia de terra, qui est
in comitatu barchinonense, in parrochia Sancti Vincencii de
Serriano. Et affrontat ipsa vinea de oriente in vinea de te predicto
Poncio, /3 de meridie in terra de [espai raspat: ±1] proles condam
Belid et in vinea de Sancti Cucuphati, de occiduo in terra de
Berengario Guitardo, de circio in vinea de1 te2 iam dicto Poncio.
Et alia pecia de terra /4 afrontat de oriente in via, de meridie in
terra Sancte Eulalie, de occiduo in vinea de Donucio Bernardi, de
circio in via. Quantum inter istas affrontaciones includunt, sic
commutamus /5 vobis: predicta terra et vinea pro alias terras et casas
quod nos in nostra comutacione accepimus. Et insuper addimus
vobis mancusos II. Et est manifestum. Predicta iam hec omnia de
nostro iure /6 in vestra tradimus dominio et potestate, ad vestrum
plenissimum proprium. Quod si nos comutatores aut aliquis ex suc-
cessoribus nostris qui contra hanc kartam venerit ad inrumpendum,
non hoc /7 valeat aut valeamus vendicare, set componat in duplo
cum omnem suam melioracionem. Et in antea ista karta firma per-
maneat modo vel omni tempore.
Actum est hoc X kalendas februarii, /8 anno XIIII regni Aenrici
regis.
*Witardus, gratia Dei, abba ss*. *Oto monacus ss*. *Remundus
monachus ss*. *Guilelmus monachus s*. /9 *Sendredus monachus*.
*Ermengaudus monachus*. *Vivas monachus*. *Selva monachus ss*.
*Miro monachus ss*. *Iohannes monachus3 ss*. *Gerbertus /monacus\
\ss/*. /10 *Wifredus monachus ss*. *Stephanus monachus sss*.
/11 @Wifredus@, presbiter vel monachus, qui ista karta
comutacionis rogitus scripsi et sub sss die et anno quo supra.
1. A sota hi ha lletres de difícil identificació. 2. A sota hi ha lletres de difícil
identificació. 3. Sota la c hi ha una n.
678
1045 febrer 3
Anna, el seu fill Ferriol, i Domènec amb la seva muller Maria venen
a Mir Goltred una terra situada al Pla de Reixac, per 1 mancús.
ACB, LA.II, n. 641, f. 207b-c. Rúbrica: “Anna vendidit Goltredo quicquid habeat
in Rexag”. Inter columnas recto: “n. 641” (Caresmar). Exterior recto: “CXX[IIII]”
(S. XIII-XIV). Exterior verso: “Anno Domini 1044” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus H: 10 línies.
In nomine Domini. Ego Anna femina et filio meo Ferriol et

Domenicho et uxor mea Maria vinditores sumus tibi Mir Goltred,
emptore. Per hanc scriptura vinditionis nostre vindimus tibi omnes
nostras voces, quas abemus vel abere debemus in ipsa nostra terra,
qui est in ipso Pla de Rexag. Advenit mihi ad me Anna per
comparatione vel per luctuosa seu per decimum vel per qualicumque
voces, et ad nos Ferriol et Maria per ienitorum nostrorum, et ad me
Domenicho per vocem uxori mee vel per quacumque voces. Affrontat
namque hec omnia de orient in /c terra de me emptore, de meridie
in terra de Estrader, de occiduo in terra de Sancti Cucuphati, de cir-
cii in terra de me emptore Sancti Petri de Rexac. Quantum istas affron-
taciones includunt, sic vindimus tibi: supra scripta terra ab integre,
cum exiis et regressiis earum, in propter precium mancusum unum
in rem valentem, quod manibus nostris recepimus. Et est manifestum.
Quem vero predicta hec omnia, que nos tibi vindimus, de nostro iure
in tuo tradimus dominium et potestatem. Quod si nos vinditores aut
ullusque homo qui contra hanc ista vinditione venerit pro inrum-
pendum aut nos venerimus, componant aut componamus tibi prefata
hec omnia in duplo cum sua inmelioratione. Et in antea ista vinditione
firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta carta vinditione III nonas februarii, anno XIIII regnante
Henrici rege.
Si+num Anna femina, si+num Ferriol, si+num Donnutio,
si+num Maria, nos qui ista vinditione fecimus, firmavimus et
rogavimus firmare.
Si+num Seniofred monachus. Si+num Sancio.
S+ Bonifilii presbiteri, qui hec scripsi die et anno quod supra.
679
1045 febrer 17
Blancúcia, el seu fill Guitard i les seves filles Ermengarda i Maiasenda
venen a Guislabert i al seu germà Guillem cases, terres i vinyes
situades al territori de Barcelona, al terme d’Agudells, pel preu
de 4 mancusos d’or d’Enees.
ACB, LA.II, n. 113, f. 41a-b. Rúbrica: “Guilabertus et Guilelmus emerunt honorem
in termino Acutellis”. Exterior recto: “n. 113” (Caresmar). Exterior recto: “Anno
Domini 1044” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus C: 10 línies.
In nomine Domini. Ego Blacutia femina et filio meo nomine

Guitard et filias meas nomine Ermeniardis femina et Maiasendis femina,
nos simul in unum, vinditores sumus vobis Guilabert et fratri meo
Guilelm, emptores. Per hac scriptura vinditionis nostre vindimus vobis
casas et curte, cum solos et superpositos, guttas et stillicinios, terras et
vineas cum arboribus, nostrum proprium. Quod habemus in territorio
barchinonense, in terminio de Agudellus. Advenit nobis per ienitorum
nostrorum sive per decimum vel per ullasque voces. Affrontad prefata
omnia de parte circi in ipsa strada, de aquilonis in torrent, de meridie
in ipsos iungentos, de occiduo in torrent. Quantum in istas affrontationes
includunt, sic vindimus vobis: inibidem loco omnes nostras1 \ereditates/
(affrontationes)2 vel nostrasque voces, que ibi abemus vel abere debemus,
totas ab integre, cum exiis et regressiis earum, in aderato et definito
precio mancusos IIII de auro cogto ex monete Henes legitimo pensatos.
/b Et est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, quod superius
resonat, de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestate, ad
vestrum proprium. Quod si nos vinditores aut ullusque homo qui contra
hac ista carta venditione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat
vendicare, set componat aut componamus vobis iam dicta omnia in
duplo cum omnem suam immeliorationem. Et in antea ista carta
venditione firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista carta venditione III kalendas marcii, anno XIIII regni
Henrici regis.
S+num Blacutia femina, s+num Guitard, s+num Ermeniardis
femina, s+num Maiasendis femina, nos qui ista carta venditione
fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+3 Guitardi, eorum ista venditione vendi in tale conventum
et ab eo ipso medio quarto de ipso aulode.
S+ Ermengod presbiter, qui hec scripsi et die et anno quo supra.
1. Aquesta paraula porta un senyal de l’escrivent que n’indica la posició correcta
en el text. 2. Expuntuat. 3. Manquen els punts de subscripció.
680
1045 març 22
Jofre Vidal i la seva muller Quíxol empenyoren a Jucifià, jueu, diversos
béns situats al comtat de Barcelona, a la parròquia de Santa Eulàlia
de Provençana, al lloc de Quart, per un deute de 3 unces d’or.
ACB, perg. 1-1-2513. Original. Pergamí, 106 × 460 mm. Al verso: . “Josfret
Vidal” (S. XI); “Provinciana”; “Scripta” (S. XIII-XIV); “Num... 2513” (S. XVII); “Lib. IV Antiquit.
N. 83”; “Diversorum A. 2513” (Mas); “1045” (F-B). Caplletra “I” que ocupa 2 línies.
L.A.IV, n. 83, f. 27b-c. Rúbrica: “Item de Provinciana”. Inter columnas recto: “n.
83” (Caresmar). Caplletra “I”: 11 línies.
In nomine Domini. Ego Iocfret Vidal et uxori sue Kixol pig-

noratores sumus tibi Iucifiani iudei. Manifestum est enim quia
prestitum nobis fecisti de tuo auro uncias IIIa per /2 quart.b Propter
oc sic pignoramus nos tibi casas, cum solos et superpositos, cum
ciges, cum terra que in circuitu est, cum omnia genera arborum,
cum ipso puteo, nostrum proprium franco. Que nobis /3 advenit per
parentorum et per decimum et per quecumque voce et auctoritate.
Et est ipsa omnia in comitato Barchinona, in parrociac Sancta Eu-
lalia de Provincana,d in locum que dicitur /4 Quarto. Et afrontae ista
omnia de circi in ipsa strada, de aquilonis in terra de Ierbertus
Ugoni, de meridie in terra de Reimon Mir vel eredesf suos, de oc-
/5ciduo in terra de Bernardus Ielmir. Quantum in istas totas afron-
tacionesg includunt, sic pignoramus nos tibi:h ipsa omnia superius
scripta, de istas kalendas aprilii usque /6 ad alias kalendas aprilii
primas adveniendas nos tibi abemusi solutas uncias IIIIj et mancusos
II et mig de auro novo de Ispania,k et si nos non te abemusl solutas
/7 uncias IIII et mancusos II et mig ad ipso terminum, tunc in antea
abeasm licencian ipsa omniao supra scripta ad abere,p tenere, alie-
nare, in Dei nomine, quicquitq volue-8/ris facere. Quod si ego nos
pignoratores aut ullus omor vel femina que ista pignoraciones ad
inrumpendum venerit, non oct valeat vindicare, set componat /9 tibi
in duplo. Et in antea ista pignoracioneu firma permaneat omnique
tempore.
Facta ista carta pignoracionev XI kalendas aprilii, anno XIIII
regnante Aianrice /10 rege.
S+num Iocfretw Vidal, s+num Kixol, nos qui ista carta
pignoracionex fecimus et firmare rogavimus.
S+num Bernardus Iocfret.y /11 S+num Iocbertus. S+num Amad
Poncio.z
/12 Reimundus presbiter, qui ista carta pignoracioneaa scripsit
et sub sss die et anno quod supra.
LA. a. tres. b. pro quare. c. parrochia. d. Provinciana. e. affron-
ta. f. heredes. g. affrontationes. h. tibi nos. i. habemus. j. IIIIor .
k. Hispania. l. habemus. m. habeas. n. licentia. o. Manca. p. habe-
re. q. quicquid. r. homo. s. pignoratione. t. hoc. u. pignoratione.
v. pignoratione. w. Iocfre. x. pignoratione. y. Iocfres. z. Pontio.
aa. pignoratione.
681
1045 abril 23
Gombau Ermemir i la seva muller Bel·liarda donen a l’església de Sant
Miquel de Barcelona una terra i tres vinyes en diferents llocs del
territori de Barcelona, al terme de Magòria i a la parròquia de
Sant Vicenç, a canvi d’un altre alou, segons consta a la seva
carta de permuta.
ACB, LA.II, n. 100, f. 35a-c. Rúbrica: “Gombal Ermemir commutavit sedi terram
et vineas apud Mogoriam”. Interior recto: “n. 100” (Caresmar). Exterior recto: “Anno
Domini 1044” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Gondeballo Ermemir et uxor /b mea Be-

lliardis femina comutatores sumus ad domum Sancti Michaelis ar-
changeli barch<in>onensi. Manifestum est enim quia comutamus ibi
in comutationem terra et vineas separatim. Quod habemus in territorio
barchinonense, in terminio de Mogoria et in parrochia Sancti Vincencii.
Advenit mihi hec omnia ad me Gondeballo per mea comparatione,
et ad me Belliardis per meum \decimum/ sive per ullasque voces. Et
affrontat ipsa petia de terra de parte circi in terra de Amatus Iotono
condam, de aquilonis in torrent, de meridie in strata, de occiduo in
terra de iam dicto Amatus Iotono. Et affrontat ipsa una pecia de vinea
de parte circi in vinea de Pontio, de aquilonis in terra de Sancta Eulalia,
de meridie in vinea Sancti Cucuphati cenobii, de occiduo in terra de
Donnutio Bernardus. Et affrontat alia vinea de circi in via, de aquilo-
nis in vinea de Sendredus, de meridie in vinea de Mir, de occiduo in
terra qui fuit de Guilelmus Petroni. Et item affrontat alia vinea de circi
in terra de Goda femina, de aquilonis in via, de meridie in vinea de
Guitardus Guilara, de occiduo in torrente. Quantum istas totidem af-
frontationes includunt, sic comutamus prefata terra et vineas ad pre-
dicta domum Sancti Michaelis, simul cum exiis et regressiis earum,
propter alium alaudem quod in nostra commutatione resonat. Quod
si nos comutatores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc
commutationem venerit pro inrumpendum, non hoc valeat aut valea-
mus vindicare, set componat aut nos componamus prefata terra et
vineas, que nos in comutatione dedimus ad predictum domum Sancti
Michaelis, cum omnem illorum inmelioratione. Et insuper hec ista co-
mutatione firma permaneat et stabilis modo vel omnique tempore.
Facta est ista scriptio comutationis VIIII kalendas madii, anno
XIIII regni Henrici regis.
S+ Gondeballus, s+ Belliardis, nos qui ista comutatione fecimus
et firmamus et testes firmare rogavimus.
S+ Arluvinus presbiter. S+ Guitardus Guitardi. S+ Henardus

Barono. S+ Guilelmus. S+ /c Mironi Alacio.
S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi cum literas super
positas in linea V et sss die et anno quo supra.
682
1045 maig 13
Sunifred i la seva muller Ermelda venen a Geribert, prevere, una
mujada de vinya situada al comtat de Barcelona, al terme del
castell d’Olèrdola, al lloc dit Avinyó (avui Avinyonet, Alt Penedès),
a l’Avellà, pel preu de 3 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-4-140. Original. Pergamí, 159 × 196 mm. Restaurat. Al verso: “Aviio”
(S. XIII-XIV); “Olérdula - saeculo XI” (S. XVIII); “1045” (Mas). Caplletra “I”: 24 mm.
In nomine Domini. Ego Seniofredus et uxori mea Ermel fe-

mina vinditores sumus tibi Gerberto presbiteri, /2 prolis Bunu-
cio, emptore. Per hanc scriptura vindicionis nostre vindimus tibi
modiata I de /3 vinea nostra propria, qui nobis advenit per nos-
tra comparacione sive per omnesque voces. Et est ip-/4sa vinea
predicta in comitatum barquinonense, in termine de castrum
Olerdula, in loco que /5 dicunt Avino ad ipso Avela. Qui affrontat
ipsa modiata de vinea de orientis in vinea /6 de Sancti Petri qui
est sita baselica in Avinio, de meridie in vinea de Quillelmo Ioto
qui est /7 condam, de occiduo in vineas de Remun Arnal vel suos
eres, de parte vero circi in torrente /8 qui per tempus pluviarum
discurrit. Quantum in istas affrontaciones includunt, sic vindimus
tibi: /9 ipsa modiata de vinea cum illorum arboribus ab integrum,
in propter precium mancosos III de au-/10ro. Et de ipsa precia
aput te emptore non remansit. Et est manifestum. Quem vero
predicta hec /11 omnia, que vindimus tibi, de nostro yure in tuo
tradimus dominio et potestatem, ab omni integrie-/12tatem, ut
quicquid exinde facere vel iudicare volueris, abeas plenam po-
testatem, cum exios /13 vel regressios suos, a proprio. Quod si nos
vinditores aut ullusque homo qui contra ista vin-/14dicione venerit
ad inrumpendum aut nos venerimus, non hoc valeat vindicare, set
componat /15 aut componamus tibi ipsa modiata de vinea predicta
in duplo cum omnem suam inmelioracione. /16 Et in antea ista carta
vindicione firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta carta /17 vindicione III idus madii, anno XIIII regnante
Anganrici, rex francorum.
/18 S+ Seniofred, s+ Ermel, nos qui ista carta vindicione fecimus

scribere et /19 firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Ardeman. /20 S+ *Ermemir levita*. S+ Giscafred. S+ *Com-
panno levita*.
/21 S+ Eldemare presbiter scripsit dii1 et ss anno quod supra.
1. Per die.
683
1045 maig 28
El comte de Barcelona Ramon Berenguer I i la seva muller, la comtessa
Elisabet, fan donació a l’hospital de pobres d’en Guitard, mig
en ruïnes, de la dècima de tota la mòlta dels seus molins des
del riu Besòs fins a Barcelona i de tota l’almoina del seu palau,
i confien que algú s’ocuparà de l’hospital.
ACB, LA.I, n. 4, f. 3c-4b. Rúbrica: “Privilegium quod Raimundus comes Barchinone
et marchio et Elisabeth uxor eius dederunt hospitali pauperum Canonice secundam
decimam suorum omnium molendinorum molentium aqua Bisocii et totam
elemosinam sui palacii”. Exterior verso: “[I]III” (S. XIII-XIV); “Molins de Besos” (S. XVI-
XVII); “n. 4” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1044” (S. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus C, de color blau i perfilada en vermell: 13 línies.
Ed.: MARCA, Marca hispanica, d. CCXXVII, c. 1085-1087; PUIG, Episcopologio, ap.
XLIII, p. 384-385.
In eterni Regis nomine celsa et una1 qui continet ultra a prin-

cipio dierum usque ad temporis terminum sua sapiencia disponens
cuncta. Ego Raimundus, gratia Dei barchinonensis gloriose ci-
vitatis comes et marchio, una cum coniuge mea Helisabeth, nutu
Dei clarissima comitissa, ad noticiam usque bonorum scilicet
hominum, tam presencium quam futurorum, volumus deducere
qualiter vel quomodo dirutum et exiguum egenorum invenimus
habitaculum quod pridem Guitardus, vir bone memorie, in vita sua
propter amorem Dei construxerat. /d Nos autem audivimus Domi-
num clamantem et dicentem: “Misericordiam2 volo magis quam
sacrificium”. Et in alio loco audivimus quendam sapientem dixisse:
“Qui averterit aurem suam a clamore pauperis clamabit et non
exaudietur”, verbi gratia. Et quoniam Ihesum Salvatorem, magnum
qui hostiam se obtulit Deo Patri in ara crucis, audivimus quod
euntibus discipulis ad Emaus in peregrini spetie se manifestare
dignatus est, ut ipse propriciatio sit apud Patrem Deum pro peccatis
nostris, et non solum pro nostris set etiam pro universis parentum
nostrorum delictis et filiorum nostrorum, scilicet Berengarii et

Arnalli, qui iam ex hac luce migraverunt ad Christum, et ut Deus
post finem huius vite vitam nobis concedat perpetuam et omnibus
parentibus nostris, tam vivis quam \et/ defunctis, in illo loco ubi
sancti Deum vident facie ad faciem, ubi nec ira est nec indignatio,
ubi sancti canunt canticum novum et secuntur Agnum quocumque
ierit, idcirco misericorditer respicimus ad opera Dei et nolumus3
avertere aurem nostram a clamore pauperis, ut clamantibus vobis
exaudiamur. Donamus autem Domino Deo et omnibus pauperibus,
tam indigenis quam et acolis, et huic domicilio omnem decimam
que de nostris procedit molendinis, que oriuntur a flumine Bisaucio
usque in urbe barchinonensi vel que in antea, Deo favente, orientur;4
non illam quam accipiunt ecclesie, set illam que a nobis iussu nos-
tro post illam iuste decimata est. Conservamus igitur hoc quod
venerabile hospitium habet vel habere debet vel que, Deo donante,
in antea adquisierit et a bonis hominibus datum fuerit, sive terra
sive aurum sive argentum aut aliquod omne iure hereditario pau-
<pe>ribus perhenniter possidendum. Insuper etiam concedimus illi
omnem helemosinam que a nostro procedit palatio, quia scriptum
est: “Sicut aqua extinguit ignem, ita helemosina extinguit pecca-
tum”. Amplificamus autem5 prelibatam peregrinorum domum et
eminentiorem facimus pocius quam antea non fuerat. Et damus ei
affrontationem a parte orientis in Banchis vel in via que ducit euntes
et redeuntes ad ianuam Castelli Novi. Donamus aliam affrontatio-
nem a parte australi in Miraculo seu in monte qui ab antiquis nun-
cupatus est Taber. Aliam autem affrontationem designamus a parte
/a solis occasu in aula canonicorum vel in ianua que cominus patet
iuxta arbores qui dicuntur ulmi. Ab aquilone autem notissimam
demonstramus6 affrontationem in fori foribus. Quantum autem in
prelibata domo vel hospitio habemus vel habere debemus, perhenniter
Domino Deo simul cum predictis decimis de ipsis molendinis egenis
mancipamus. Est autem prelata domus in civitate Barchinone, in-
fra moenia, prope ianuam que respicit septemtrionem. Nos igitur
rogando iubemus ut, si fuerit aliquis homo timens qui hoc dignum
oficium super se acceperit et timoratus Domini vocem obedierit,
nullus homo illi contrarius existat set electus ab omnibus hoc ob-
sequium pauperibus, quamdiu vixerit, compleat. Et sic alius post illum
in loco eius, qui similiter electus ab omnibus in servitio Domini
constitutus sit, surgat. Et sic de uno in alio usque in perpetuum. Si
quis autem presumptiose7 contra hoc elatus in superbiam surrexerit
diabolico involutus gurgustio, non hoc valeat, si conatus fuerit
evacuare, vendicare quod petierit, sed legibus subiaceat et omnino ira
Dei viventis super eum veniat, sive sit rex sive dux sive comes seu
vicecomes seu pontifex sive etiam princeps, vicarius seu qualibet
persona hominum utriusque sexus, sed sit excomunicatus et cum Iuda
proditore puniendus in baratro et cum Datan et Abiron, quos vivos
deglutivit terra, sociatus et cum Herode, cuius vermis in igne vivit et
carnem et animam depascit, collocatus et sit anathema maranatha, id
est, in iuditio Domini culpabilis et in eternum crudeliter cruciandus.
Acta sunt hec in palatio serenissimi comitis domni Ramundi
marchionis et domne Helisabeth, coniugis eius, sub die V kalendarum
iunii, anno XIIII Henrici regis franchorum.
Reimundus comes. + Elisabet comitissa, qui hoc scribere iussi-
mus et hanc donationem fecimus et propriis manibus firmavimus
et roborare rogavimus.
Adalbertus prepositus ss. Berengarius, proles Guifredi s+. Sig+num
Bonefi(fi)lii,8 suboles Guilelmi de opido qui dicitur Vetulus.
Berengarius scripsit et hoc posuit signum +, /b qui dictus Isarnus.
1. Sota la u hi ha una i. 2. Sota la primera m hi ha una o. 3. Sota la
n hi ha una a. 4. Escrit sobre raspat. 5. L’acabament de la paraula anterior i la
primera lletra d’aquesta, escrites sobre raspat. 6. L’acabament de la paraula anterior i
tota aquesta, escrites sobre raspat. 7. ose escrit sobre raspat. 8. Síl·laba repetida.
684
1045 juny 28
Blanca ven al seu germà Geribert, sacerdot, un cortell situat al territori
de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, a Vilapicina, sota
Santa Eulàlia, pel preu d’1 mancús. Posteriorment, el 18 de juny
de 1048, Blanca fa una altra donació al seu germà Geribert,
prevere, i li besa la mà.
ACB, perg. 1-1-1936. Original. Pergamí, 113 × 236 mm. Al verso: “audiu, audiut
dominus, audivit dominus” (S. XI-XII); “CXII”; “Num...1936” (S. XVII); “Diversorum
A 1936” (Mas); “1046” (AP). Té dues taques de poca intensitat al centre del pergamí
que en una franja d’un cm tapen les línies 1-4 i 6-8 per bé que no impedeixen
la lectura del text; li falta un fragment de pergamí de forma irregular, vers el
centre del marge inferior, d’1,9 × 5,5 mm com a màxim, que fa perdre unes
paraules de la subscripció notarial; el forat es devia fer, sembla, després d’haver-
lo copiat als LA, on la frase és completa. Conté un segon text (vegeu el doc. núm.
738), inserit a la zona que havia restat en blanc entre les subscripcions dels
testimonis i la del notari, i afegit pel mateix notari —tot i que amb una altra
ploma—, qui amb la subscripció primera avala els dos textos. El text afegit ocupa
les línies 12-15 de la present transcripció, posades entre <>. Caplletra “I”: 11 línies.
ACB, LA.II, n. 300, f. 98b-c. Rúbrica: “Blancha vendidit Girberto presbitero I
peciola de curticulo in Villapiscina, in termino Palomar”. Els dos documents són
copiats en un de sol. Inter columnas recto: “n. 300” (Caresmar). Exterior verso:
“Anno Domini 1045” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 5 línies.
In nomine Domini. Ego Blancaa femina vinditrice sum tibi

Geribertus sacer, fratri meo, emptore. Per hac scriptura vindicio-
/2nisb mee vindo tibi peciola I de curticulo. Quod abeo in territorio
barchinense,c in parrochia Sancti Andree, in Vilapisci-/3na,d subtus
Sancta Eulalia. Advenit mihi hec omnia per ienitores meos sive per
omnesque voces. Affrontade hec omnia de parte circi in /4 terra de
te emtore,f de aquilonis similiter, de meridie in exio comune, de
occiduo in ipsa1-g casalibus de Blancah femina. Quantum /5 in istas
quatuor afrontacionesi includunt, sic vindo tibi: iam dicta omnia
in propter precium mancuso I de monete Bar-/6chinone.j Et nichil
de ipso precio apud te emptore non remansit. Est manifestum. Quem
vero predicta omnia que, tibi vindo, /7 iure tuo trado dominio et
potestate, ab omni integritate, cum exio et regressio suo, a proprio.
Quod si ego vinditrice audk ullusque /8 homo qui contra ista vin-
dicione venerit pro inrumpendum, non hoc valeadl vindicare, setm
componadn audo ego componam tibi /9 iam dicto curticulo cum
parietes tres in duplo cum suam inmelioracionem.p Et in antea ista
vindicione firma permaneadq /10 omnique tempore.
Facta vindicione IIII kalendas iulii, anno XV regni Henrichir regis.
S+num Blancas femina, qui ista vindicionet /11 feci et firmavi
et testibus firmare rogavi.
S+num Argemir. S+num Guitardus. S+num Guilelmus.
< /12 Ego Blancau femina dono a te Geribertus presbiter, frater
meus, bracada I de ipsa cintanav ubi fuit ipso videger qui cremavit.2
Et ego volo ad /13 manus sua osculare.
Actum est hoc IIIIXw kalendas iulii, anno VIIXx regni Henrici regis.
S+num Blancay femina, qui ista donacione feci et /14 firmavi
S+num Mager. S+num Suner episcopo. /15 S+num Argemir.
/16 S+num Vitalis presbiter, qui hec scripsit cum li[teris rassis
in linea] IIII et die et anno quo supra.
1. ipsa ratllat. 2. La v és una esmena de l convertida en u.
LA. a. Blancha. b. vinditionis. c. barchinonense. d. Vilapicina.
e. Affrontat. f. emptore. g. ipsa manca a la còpia. h. Blancha. i. af-
frontationes. j. Barchinone. k. aut. l. valeat. m. sed. n. com-
ponat. o. aut. p. imelioracionem. q. permaneat. r. Henrici. s. Blan-
cha. t. vinditione. u. Blancha. v. chintana. w. XIII. x. XVII.
y. Blancha.
685
1045 juliol 19
Amat, fill del difunt Iotó, ven a Guadall Quixella una peça de terra situada
al comtat de Barcelona, prop del cementiri de Sant Just, l’església
de la qual depèn és a Desvern, pel preu de 4 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-1-2416. Original. Pergamí, 119 × 296 mm. Al verso: “De Verz” (S.
XIII-XIV); “1416” (S. XVII?); “Num... 2416” (S. XVIII); “Diversorum A 2416” (Mas).
Caplletra “I”: 17 mm.
In nomine Domini. Ego Amadus, prolique condam Iotoni,

vinditor sum tibi Guadallus Cixella, emptor. Per hanc /2 scriptura
vindicionis me vindo tibi pecia I de terra.1 Que abeo in comitatum
Barcinona, prope cimiterio /3 Sancti Iusti qui est ecclesia in Verze.
Qui mihi advenit per ienitor\i/ vel per ienitrice sive per comparacione
vel per omnique voces. Et (af)2 /4 afrontat de orient in via vel in
tera de Bovet, de meridie in domum Sancti Iusti vel in ipsa via,
de occiduo in ipsa estrada, /5 de circii in ipsa estrada. Quantum
istas afrontaciones includunt, sic vindo tibi: ipsa terra iam dicta ab
integre, cum exios et re-/6gresios suos, in precium manhcusos IIII
de auro placibile. Quod tu emptor precium mihi dedisti et ego
vinditor3 manibus meis recepit. /7 Est manifestum. Quem vero pre-
dicta terra, que tibi vindo, de meo iure in tuo trado dominium et
potestatem, ab omni integrietate, /8 ut quiquit exinde facere vel
iudicare volueris, in Dei nomine abeas potestate, ad proprio. Quod
si ego vinditor aut ullus omo vivens /9 aut femina qui ad ista vin-
dicione venerit ad inrumpendum, non hoc valead vendicare, sed
componad aut componam tibi ipsa terra /10 iam dicta in duplo cum
omnem suam inmelioracionem. Et in antea ista vindicione firmam
perseveret omnique tempore.
Facta /11 ista vindicione XIIII kalendas agustas, anno XV
regnante Enrici rege.
S+ Amadus, prolique condam Ioton, qui ista vindicione fecit
et /12 firmavit et firmare rogavit.
S+ Remun Seniullo. S+ Onofred Sendred. S+ Uadallus Oli-
ba. /13 S+ Bonadomna de Cazarens, qui conscia fuit /14 in ista
vindicione.
/15 S+ @Rosselus@ presbiter et hec scripsit.
1. Abreviatura supèrflua. 2. La f està mig començada, sembla supèrflua.
686
1045 agost 1
Alamany de Cervelló, fill del difunt Hug, i la seva muller Sicarda, filla
del difunt vescomte Guerau de (Girona?), venen a Bonpar i a
la seva muller Raquel una mujada de vinya i mitja quarterada
de terra erma, situades al comtat de Barcelona, al terme del castell
de Cervelló, al Mont Pedrós, a condició que en donin la dècima
a Santa Coloma, pel preu d’una unça d’or.
ACB, perg. 1-2-1446. Original. Pergamí, 148 × 200 mm. Estava doblegat en molts
plecs. Al verso: “Cerveion” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala, Armari 3, n. 1446”; “(Num...
986, ratllat)” (S. XVIII). Vegeu el document núm. 1697. Caplletra “I”: 13 mm.
In nomine Domini. Ego domno Alaman, prolique condam

Ugoni, et coniuxque sua domna Sicardis, filia condam Gerallus /2
vicecomes, vinditores sumus vobis Bonumparem et uxori sua Ri-
cellis, emptores. Per hanc scriptura vindicionis /3 nostre vindimus
vobis modiata I de vinea cum terra ubi est fundata et media
quarterada de terra erema qui ibi est. Et /4 que abemus in comitatum
Barhcinona, in termini castrum Cervelione sive in Monte Petroso.
Qui nobis advenit per ienitor /5 vel per ienitrice sive per omnique
voces, et ad me Sicardis per decimum sive per alaudio et per
mansiones et per trilas qui sunt /6 ad ipso torre<n>te et que fuerunt
de Bonumparem et de Ricelle, uxori sua. Et nos abuimus ista vinea
predicta per isto alaudio /7 prefato sive per omimodasque voces. Et
afrontat de orient in vinea de Miron complantatore, unde ad nobis
advenit, de meridie /8 in strada et1 in vinea de Guadallus Donucio,
de occiduo in terras de nos vinditores sive de Sancta Columba, de
circii in /9 terra erema et in margine Sancta Columba. Quantum
istas afrontaciones includunt, sic vindimus vobis: ea omnia iam dicta
/10 ab integre, cum exios et regresios earum, aput franhcitate qui
de Barcinona pertinet, et que donetis ipsa decima ad /11 Sancta Co-
lumba, et ipso precio est uncia I de auro placibile, et cum ipso
alaudio de ipso torrente iam dicto in precio similiter.2 /12 [Et non]
sitis licitos advindere ad comite nec ad comitore et ad alios omines
ad quales volueritis. Et est manifestum. /13 Que[m] vero predicta
omnia, que nos vobis vindimus, de nostro iure in vestro tradimus
dominium et potestatem, ab omni integrie-/14tate, ut quiquit exinde
facere vel iudicare volueritis, in Dei nomine abeatis potestatem, ad
vestrum plenisimum proprium. /15 Quod si nos vinditores aut ullus
omo aut femina qui ad ista vindicione venerit aut nos venerimus
ad inrumpendum, /16 non oc valeat vendicare, sed componat aut
componamus vobis supra taxata omnia in duplo, ubi similiter valeat,

/17 cum sua inmelioracione. Et in antea ista vindicione firmam et
stabile perseveret omnique tempore.
Facta ista vin-/18dicio\ne/ kalendas augustas, anno XV regnante
Henrici rege.
S+ *Alamano*, s+3 domna /19 Sicardis, nos qui ista vindicione
fecimus et firmamus cum manus nostras dexteras et firmare rogavimus.
/20 S+ Guadallo Donucio. S+ Geribert Lupus. S+ Remun Re-
cosin. S+ Miron Salamon.
/21 S+ @Rosselus@ presbiter, qui hec scripsit cum duas literas
supra positas.
1. Sobre raspat. 2. Sota la l hi ha una t. 3. En el quarter inferior esquerre
manca el punt de signatura.
687
1045 octubre 22
Testament de Ramon, levita, en el qual reparteix els seus alous, situats
en diversos indrets del comtat d’Urgell, com la Segarra i Solsona,
i del de Barcelona, com Teià, Premià, Badalona, Provençana i
Olèrdola, entre diferents institucions eclesiàstiques com ara les
canòniques de Santa Maria d’Urgell i la Santa Creu i Santa
Eulàlia de Barcelona, els monestirs de Santa Cecília de Montserrat,
Sant Cugat del Vallès, Sant Llorenç del Munt, Sant Pere de les
Puelles o Sant Pol de Mar, entre altres, i les esglésies, per exemple,
de Sant Vicenç de Cardona, Santa Maria de Badalona o de Sant
Miquel del castell d’Olèrdola.
ACB, perg. 4-17-53. Còpia, 5 de juliol de 1084. Pergamí, 149 × 607 mm. Al document
li manca la part inferior dreta, que, pel que es dedueix de la còpia dels LA, ja
havia perdut al S. XIII. Al verso: “Testamentum Raymundi”; “Pinels” (s. XI); “Scripto
est et probato” (s. XIII), “XVII stancia testamentorum Pie Elemosinae LIII” (s.
XVI); “Lib. I Antiquit. N. 1022” (Mas). Caplletra “I” ornamentada: 48 mm.
ACB, LA. I, n. 1022, f. 357a-c. Sense rúbrica. Interior recto: “n. 1022” (Caresmar). Exterior
verso: “Anno Domini 1044” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 9 línies.
ACB, LA. I, n. 1011, f. 353b-c. Rúbrica: “Testamentum Raimundi levita qui dimisit
Sedi urgellensi alodem in Bitulona aput Vallem auream”. Fragment del testament,
introduït per “In Christi nomine. Ego Raimundus levita. In primis”, a partir “iubeo
ad dominam meam” fins a “semper pro anima mea”. Inter columnas recto: “n.
1011” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada: 19 línies.
Regest: Mas, Notes, n. 579 (complet) i 580 (fragment).
In Christi nomine. Ego Remundusa-a’ levita recognosco me nimis

fragilem et peccatorem et propter nefaria scelera que comisi, timeo
penas eterni iudicii,b et tamen non difisus de misericordia Christi,

cupio pervenire ad gaudia Paradisi. Volo namque pergere ad limina
beati Iacobi apostoli. Et ideo iubeo ut sint elemosinariic mei de hoc
qued abeoe in Urgello Aureolus levita et Isarnusf de Alasso/2 et Mirog
Vivenno, et de hoc queh abeoi in comitatuj Barchinonaek fratres meos
Suniariol atque Guilelmo et Mirom Guilelmo sacricustus et Guilabertusn
Marcucio.o Rogo autem vos iam dicti elemosinariip mei per Deum
patrem omnipotentem ut, si mors mihi advenerit, antequam alium
testamentum faciam, plenamq potestatemr habeatis donares omnet
meum avere pro anima mea vel peru meosv debitos,w sicutx ista
cartulay videritis /3 insertum. In primis iubeo ut solvatis omnes meos
debitos, tam maiores quam minores. Et iubeo ut ad dominab’ meac’
Sanctad’ Maria sedis Orgelliz-e’ ad ipsaf’ Cannonicaaa-g’ remaneat ipsum
meum alodemab-h’ quod abeoac-i’ in parrochia Sancte Marie, que cogno-
minatur vico Betulona, id est, ipsam turrem cum ipsas domos qui
in circuitu eius sunt, et cum omnem alium alodemad-j’ quod abeoae-k’
vel abereaf-l’ debeo infra terminos et fines de iam dicta parrochia
Betolona,m’ /4 id est, de ripa maris usque adag-n’ cacumina montium
vel in valle Vincanaah-o’ et de ripamp’ alveo Bisaucii.q’ usque in torrente
de Pomar, id sunt, casas,ai casalibus separatim in diversis locis, ortis,
ortalibus, terrisr’ et vineis,s’ pratis, pascuis, silvis et garricis, fontes
et puteos, cultum vel eremum,aj-t’ pronum velak-u’ planum, cum illorum
arboribus, totum ab integrum, sicut infraal-v’ istas iam dictas
quatuosam-w’ afrontacionesan-x’ includitur, cum exiis et regressisao
earum; et ipsas duas /5 tonnasap maiores etaq ipsos duos cubos maiores
cum alia vascula, tam maiore quam minore, cum ipsa tabula, cum
ipsos banchos et cum ipsa letiga, cum uno lecto de drapos,ar-y’ id
est, feltro Ias-z’ et tapitioaa’ Iat-ab’ et lenciolo Iau-ac’ et guadengaav Iaw-ad’
et veladaax-ae’ Iay-af’ et plumaciosaz III,ba-ag’ hoc totum obtimum; et ipsas
scutulasbb et cannadasbc-ah’ et gradales et candelabros et scifosbd-ai’ et
mapasbe et tovallasbf et cum ipsos ferramentos, hoc totum in iam
dictam turrem /6 vel in eius domos est. Hoc totum, sicut supra
insertum est, remaneat ad Cannonicambg de iam dicteaj’ Sancte Marie
Sedis Orgelli,bh-ak’ ut semper habeant ipsi cannonicibi-al’ pisces in
Quadragesima et oleum admitantbj-am’ in illorum usu, in quo melius
viderint; et per totam Quadragesimam, exceptisbk dominicis diebus,
ipse sacerdos qui canendus erit missam pro defunctis super altare
\Sancte/bl-an’ Marie,bm dicat alta voce ista1-bn-ao’ “Deus cui proprium est
misereri”, orationem istambo-ap’ pro anima mea. Et ipsumbp alodembq
quod abeo in Pro-/7vinciano,br que comparavibs de Guitardbt de
Agtes,bu remaneat adbv Sancte Cruce et adbw Sancte Eulalie, in ea
ratione: ut teneat ad suum proprium iam dictus Miro Guilelmi ad

suum proprium, videlicetbx sacrista, ut omni tempore quando
missam canendus erit, intercedat pro anima mea adby Dominum;
et post eius obitum, remaneat ad Canonnicambz Sancte Crucis vel
Sancte Eulalie Sedis prescripte. Et ipsum alodeca quod abeocb in
Primiliano vel in Tallano,cc totum ab integrum, remaneat ad Cixela,cd
presbiter de Rivipullo, /8 ut omni tempore, quando canendus erit
missam, intercedat ad Dominum pro anima mea; post obitum vero
eius, remaneat ad domumce Sancti Pauli cenobii de Maritima cum
omnia mea vascula qui ibi est. Et ipsum alodemcf quod abeo ad
locum que dicunt Pinellos, remaneat ad soror mea Ermissindis,cg
ut omni tempore faciat fierich anniversariumci pro anima mea in vita
sua; post obitum vero eius remaneat ad domum Sancti Cucufatiscj
martiris cenobiock octavianensis in tali ratione: ut ipsi /9 monachi
qui canendi erunt missam pro defunctis, dicant orationemcl pro
anima mea alta voce: “Deus cui proprium est.” Et ipsum alodem
quod abeo infra terminos de castro Osesdola, remaneat ad domum
Sancti Mikahelis, infra muros de iam dicto kastro est fundatus, in
tali ratione: ut ipsi clerici qui ibide sunt aut erunt in servicio Sancti
Mikahelis iam dicti, dispensent ipsa expleta de iam dicto alode in
comunia in diebus Quadragesime, ut intercedant pro me ad Deum.
Et ipsos meos boves /10 et oves et porcos et pavones et oches et
alia volatilia et ipso blad et ipso vino que abeo in iam dicta parrochia
Betulona, remaneat ad iam dicta Kannonica Sancte Marie Sedis
Urgelli, simul cum ipsas calleras et padellas et arcas et catenatos
qui ibidem sunt, et ipsum panem et vinum et ipsos cubos et ton-
nas et ipso parilio de bovos cum illorum aper et ipsos porcos et
ochas et alia volatilia, simul cum ipso sacrario et curte que abeo
in iam dicta /11 Provinciana, remaneat ad prefato Miro Guilelmo in
tali modo: ut teneat ad opus suum ipsas tonnas et cubs et aliud
totum donet pro anima mea in sacerdotibus propter missas et in
elemosinis. Et ipsos boves et porcos et ochas et alia volatilia et
panem et vinum et vascula, maiore vel minore, que abeo in iam
dicto alodio de Pinells, remaneat ad domum Sancti Petri cenobii
Puellarum. Et ipsos porcos et volatilia et panem et vinum et vascula,
/12 maiore vel minore, que abeo in Primiliano, remaneat ad iam dicto
cenobio Sancti Pauli de Maritima. Et ipso pane et vino quod abeo
in terminio de Mamagastre, in ipsa Spuzella, remaneat ad cenobium
Sancte Cecilie Elitensis, simul cum ipsos porcos. Et ipsum panem
et vinum que abeo in Solsona, remaneat ad Sancto Laurentio
cenobio de Valle Lord. Et ipsum panem et vinum quem abeo in
Sagarra, in Cunillo, remaneat ad domum /13 Sancti Vincentii de
Cardona. Et ipso pane et vino et porcos et tonna que abea in

Argelosa, remaneat ad Sancto Andrea cenobii inter Pontonos. Et
ipso auro quod mihi debet Guilelm de Cardid et eius uxor, et sunt
mancusos XXX et IIos, date ad Oliba Sendret de Lobregad XVI, unde
habet in pignora modiatas IIIIor et mediam de vineas in Provinciana.
Et de isto auro iam dicto remaneant mancosos V ad cenobio /14
Sancti Sebastiani in Penitense. Et aliud quod remanet de predicto
auro, condono ei propter Deum. Et ipsos IIII mancosos quos mihi
debet Riguall Gelmir et mater sua Quintol, remaneant ad cenobio
Sancti Laurenti de ipso Monte. Et ipsos mancosos III quos mihi
debet Godmar de Serra, remaneant ad ipso presbiter de Sancti
Mikahelis Adamill de Olerdola. Et ipsos III mancosos quos mihi
debet Remundus Isarni et eius mater de-/15 [O]lerdola, remaneat ad
cenobio Sancte Cecilie de Monte Serrato. Et de ipso pane et vino
quod abeo in ipsa sede Sancte Marie, remaneat ad Sinfret scriba
modios II de blad et quintals II de vi. Et alium quod remanet de
pane et vino et ipsas2 archas et ipsa tonna cum ipsos draps,
remaneant ad sacerdotes cannonici Sancte Marie Sedis. Et ipsas
meas domos, quas ego edificare feci in ipsa sede Sancte Marie, rema-
/16[neant] ad Isarno Seniofredi, simul cum ipso meo superpellicio.
Et ipsa vinea quod emi de Ermessen, que est ultra ipso pugol Urgello,
remaneat ad domum Sancti Sepulcri de ipsa Sede. Et ipsa mea mula
faciatis vindere et dividite inter vos tres manumissores, qui estis
de Urgello, equaliter. Et ipsas meas pelles martrinas, qui sunt in
domo Guilaberto Marcucii, facite eas vindere et de ipso precio
dividite inter vos III /17 [manum]issores, Suniario atque Guilelmo
et Guilaberto Marcutio, equaliter. Et ipsos libros quos abeo in
Betulona, id est, Antifonario I et Missal I et Proser I et Psalterio I
et Quatermones de flores psalmorum, cum alio Missale qui est in
pignora in villa Tizana per sestarios VIII de calcina, facite eum
redimere, et hos prenominatos libros remaneant ad Sancti Adrianum
qui est fundatus iuxta alveum Besauci. Et ipsas III telas, una dalifaz
/18 [et duas] de drapo tinctas, remaneant ad iam dicto domo Sancti
Adriani, qui sunt in iam dicta Betulona. Et uno coto albo et una
vellada qui sunt in iam dicta Betulona, remaneat ad presbiteros de
Sancta Maria de Betulona per missas. Et ipsa mea spada et ipso
scuto qui ibidem est, remaneat ad Tedberto. Et ipsos escachs et
tabulas de osso qui ibidem sunt, remaneant ad fratrem meum
Bernardum. Et ipso meo blad et vino que abeo in Archavell /19 [±9],
de ipso remaneat ad cenobium Sancti Saturnini modios IIII de blad
et quinals IIII de vi. Et aliud quod remanet ibi, date pro anima mea
in missas et elemosinas. Et ipso pane et vino et ipsos porcos quod
abeo in Lordano, in eius terminio, ad ipsa Petra de Vincenti,

remaneat ad domum Sancti Christofori, qui est situs inter Salinas
et Mamagastre. Et ipso meo superlecto de palleo vel de pellibus
martrinis subtus et /20 [±9]ulo d[e a]uro, remaneat ad episcopum
Sancte Marie sedis Urgell, ut me absolvat. Et ipso meo pellicio
cornerino cum ipsas tobias de ciclatono remaneat ad episcopum
Sancte Crucis de Barchinona, ut me absolvat. Et ipso meo
superpellicio de Barchinona, qui est in domum Ermemir Ullet, date
pro anima mea per missas. Et omnem meum avere mobile, quod
hic non feci scribere, in qualicumque loco invenire /21 [±10] ut ipsum
quod hic scriptum videritis vos iam dicti manumissores mei, rogo
et amoneo per Deum patrem omnipotentem et per Ihesum
Christum, filium eius, qui est in Trinitate unus et verus Deus, ut,
si mors mihi advenerit, antequam alium testamentum faciam, sic
date pro anima mea. Et ita facite, sicut vobis iniungo et hic inserti
videtis. Et sit Deus inter me et vos.cm Et si quis hunc testamentum
/22 [±7] [dis]rumpere voluerit, non sit ei licitum, sed primituscn iram
Dei incurrat et cum Iuda traditore portionem accipiat. Et in antea
hunc testamentum firmum permaneat et non sit disruptus.
Facto isto testamento XI kalendas novembris, anno XV regni
Aenricico regis.
Sig+mcp Remunduscq levita.cr qui hunc testamentum iussi
scribere et testes firmare rogavi.
/23 Sig+mcs Tedbert. Sig+mct Bernardcu Eiz.cv Sig+mcw Mir.cx
Poncius sacer. Bernardus sacer. @Seniofredus@.
/22 @Guilibertus, sacer et monachus@, qui hunc testamentum
transtulit III nonas iulii, anno XXIIII regnante Filipo rege sss.cy
1. ista ratllat. 2. Sota la i hi ha una a.
LA.I, n. 1022. a. Remon. b. iuditii. c. helemosinarii. d. quod.
e. habeo. f. Isarno. g. Mir. h. quod. i. habeo. j. comitato.
k. Barchinona. l. Sunner. m. Mir. n. Guilaberto. o. Marcutio. p. he-
lemosinarii. q. plena. r. potestate. s. a donare. t. omnem. u. pro.
v. meis. w. debitis. x. Segueix in. y. carta. z. urgellensi. aa. cano-
nica. ab. alaudem. ac. habeo. ad. alaudem. ae. habeo. af. ha-
bere. ag. in. ah. Vicana. ai. Interlineat . aj. heremum. ak. et.
al. in. am. IIIIor. an. affrontationes. ao. regressiis. ap. tona. aq. cum.
ar. trapos. as. uno. at. et tapitio I manca. au. uno. av. gadenga.
aw. una. ax. vellada. ay. una. az. plumatios i segueix nros. ba. tres.
bb. scutellas. bc. canadas. bd. cifos. be. mapes. bf. tovales. bg. ca-
nonicam. bh. urgellensi. bi. canonici. bj. aut mitant. bk. excep-
tus. bl. Manca. bm. Segueix alme. bn. Segueix ista oratione. bo. ora-
tionem istam manca . bp. ipso. bq. alaude. br. Provinciana.
bs. comperavi. bt. Guitardo. bu. Aothes. bv. Segueix canonicam de.
bw. Manca. bx. ad suum proprium videlicet manca. by. Interlineat. bz. ca-
nonicam. ca. alaude. cb. habeo. cc. Talano. cd. Cixila. ce. Man-
ca . cf. alaudem. cg. Ermessendis. ch. Manca . ci. aniversarium.

cj. Cucuphati. ck. cenobii. cl. oratio. cm. Des de et ipsum alodem quod
abeo infra terminos de castro Osesdola fins a et hic inserti videtis et sit Deus inter
me et vos manca. cn. primis. co. Henrici. cp. S+. cq. Reimundus.
cr. sss. cs. s+gnum. ct. s+gnum. cu. Bernardo. cv. Eico. cw. s+
gnum. cx. Miro. cy. Des de Poncius sacer fins a regnante Filipo rege sss manca.
LA.I, n. 1011. a’. Raimundus. b’. dominam. c’. meam. d’. sanctam.
e’. urgellensi. f’. ipsam. g’. cannonicam. h’. alaudem. i’. habeo.
j’. alaudem. k’. habeo. l’. habere. m’. Betulona. n’. in. o’. Vicana.
p’. ripa. q’. Bisautii. r’. terras. s’. vineas. t’. heremum. u’. et.
v’. in. w’. quatuor. x’. affrontationes. y’. trapos. z’. uno. aa’. tapetio.
ab’. uno. ac’. uno. ad’. una. ae’. vellada. af’. una. ag’. tres. ah’. ca-
nadas. ai’. sciphos. aj’. dicta. ak’. urgellensi. al’. canonici. am’. aut
mitant. an’. alme. ao’. istam orationem. ap’. semper, en lloc d’orationem istam.
688
1045 novembre 18
Bovet Ol·lofred i la seva muller Eg empenyoren a Guerau Atilà una vinya
situada al territori de Barcelona, al terme de Marunyà, per un deute
que tenen amb ell de 4 mancusos d’or d’Enees, amb la condició
que el matrimoni es retindrà la vinya des del mes de novembre vinent
fins passat un any, data en la qual han de tornar els mancusos
a l’esmentat Guerau, que els tornarà aquesta escriptura; si no li
tornen els diners, la vinya passarà a mans de Guerau Atilà.
ACB, perg. 1-1-2542. Original. Pergamí, 161 × 280 mm. Al verso: “Maruia” (S. XIII-
XIV); “Num... 2542” (S. XVIII); “Diversorum A 2542” (Mas). Caplletra “I”: 53 mm.
In nomine Domini. Ego Boveti Hollofredi et uxor mea Eg

femina inpignoratores sumus tibi Geralli Atilani. Manifestum est
enim qui<a> debitores sumus /2 tibi mancusos IIII de bono auro
monete Heneas legitime pensatos, quod tu nobis prestasti. Est
manifestum. Propterea inpignoramus tibi /3 vinea simul cum ipsa
terra ubi est fundata. Et est ipsa vinea in territorio barchinonense,
in terminio de Marunnano. Advenit mihi /4 ipsa vinea ad me Boveti
per voce uxor mea, et ad me Eg per voce genitores meos sive per
ullasque voces. Afrontat ipsa vinea de par-/5te circi in vinea de An-
sovallo sacer, de aquilonis in vinea de Guilabertus Marcucii, de
meridie in via antiga, de occiduo in vinea /6 de Guillelmus Longo-
vardi.1 Quantum istas afrontaciones includunt, sic inpignoramus
tibi: iam dicta vinea ab integre, et de nostro iure /7 in tuo trado
dominio et potestatem, et inter tantum nos teneamus per tuum
beneficium. Et in die quod erit mediante mense november de isto
/8 ad alio veniente isto anno revolvente, sic tibi retdere faciamus
iam dictos2 mancusos IIII et tu nobis retdas ista scriptura sine /9 mora.
Et si hoc non fecerimus et diem placitis nostris non adimpleverimus,
tunc abeas plenam potestatem hec omnia, que tibi inpignoramus,

/10 aprehendere, tenere, vindere et omnia facere quod volueris, cum
exios vel regressios earum, a tuum plenissimum proprium. Quod
si nos inpignora-/11tores aut ullusque omo utriusque sexus qui contra
hanc inpignoracionem ad inrumpendum venerit, non hoc valeat
vindicare, sed componat /12 aut nos componamus tibi iam dicta
omnia in duplo cum omnem suam immelioracione. Et in antea ista
inpignoracio firma3 permaneat4 /13 omnique tempore.
Facta inpignoracione XIIII kalendas december, anno XV regni
Henrici regis.
S+ Boveti, s+ Eg femina, nos qui ista /14 inpignoracione fecimus
S+ Hisarnus Gaucefredus. /15 *S+ Guitardus levita*. S+
Honofredus Moratono.
/16 S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi5 et sss die et anno
quod supra.
1. La d sembla que porti un intent d’abreviatura. 2. Sota la o hi ha una
a. 3. Sota fir es llegeix ne. 4. La e i la a estan escrites sobre altres lletres que
no hem pogut esbrinar. 5. Tot seguit hi ha un dibuix que sembla un senyal de signatura.
Està format per un cercle amb una creu inscrita, de proporcions molt superiors a les normals,
però mancat dels corresponents punts de subscripció.
689
1045 desembre 19
Bernat, la seva muller Gerberga i la seva germana Olovara venen a
Vives Guillem i al seu germà Miró unes cases, corts, colomar,
terres, vinyes i arbres, situats al comtat de Barcelona, al Vallès,
al terme de Martorelles de Dalt, a les Corts, pel preu de 3 mancusos
en moneda de Barcelona i 6 sous i mig.
ACB, perg. 3-27-325. Original. Pergamí, 106 × 273 mm. Al verso: “Marto” (S. XI);
“Prepositura Gener, St. 27, nº” (1936-1939); “Senyal vert, 54”; “1045” (F-B).
In Dei nomine. Ego Bernardus et uxori mea Gerberga et

sorori mea Ollovara, nos simul in unum, vinditores sumus vobis
/2 Vives Guigelmi et fratri tuo Mironi, emptores. Per hanc scriptura
vindicionis nostre (vindimus)1 vobis, id est, /3 casas et curtes cum
solos et superpositos et ostios et ianuas et macerias et palumbario,
et terras et /4 vineas et omnes arbores qui infra sunt, nostrum
proprium, francum. Quod abemus in comitato barcinonensis, in
Vallen-/5sis, in terminio de Marturelias superriores vel ad ipsas
Curtes. Qui nobis advenit per ienitores nostros aut per ullasque vo-
/6ces. Et adfrontat ipsas casas cum ipsas terras de parte orientis in ipsa
via, de meridie in terra de Tedvira sive in ipsa via, /7 de occiduo in
terra de iam dicta Tedvira vel eres, de circi similiter vel in terra de
Orucia femina. Et alia pecia de terra cum ipso orto et2 /8 arbores de
orient in terra de Iotfret Espidio, de meridie in ipso torrent, de occiduo
in terra de Tedvira femina, de circi in terra de iam /9 dicto Iotfret. Et
alias terras, quod abemus ad ipsas Curtes, pecia I de terra afrontat
de orientis in flumine /10 Besaucio vel in terra de nos comparato-
res, de meridie in terra de Iotfret et de nos comparatores, de occiduo
in ipsa strada /11 calzada vel in terra de Kixol vel eres, de circi in terra
de nos comparatores. Et alia pecia de tera affrontat /12 de orientis in
ipso rego vel in terra de nos comparatores, de meridie in terra de nos
comparatores vel in terra de Kixol, de occiduo /13 in terra de nos com-
paratores vel de Guanalgaudi Sendret, de circi in terra de Guanal-
guadi Sendret. Quantum /14 infra istas affrontaciones includunt, sic
vindimus vobis: prefata omnia, quod nos abemus et abere debeamus,
totum ab in-/15tegre, cum exiis et regresiis earum, in propter precium
mancusos III de moneta de Barcinona et solidos VI et medium de diners.
/16 Quod manibus nostris recepimus. Et est manifestum. Quem vero
predicta hec omnia de nostro iure in vestro3 tradimus dominio et po-
testatem, ad /17 vestrum plenisimum proprium. Quod si nos vinditores
aut ullusque omo utriusque sexus qui contra hanc ista carta vindicione
vene-/18rit ad inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set componam
aut componamus vobis in duplo cum omne suam inmelioracione. /19
Et in antea firma permaneat modo vel omnique tempore.
Actum est hoc XIIII kalendas ianuarii, anno XV regni Henrici regi.
/20 S+m Bernardus, s+m Gerberta, s+m Ollovara, qui nos ista
vindicione fecimus et firmare rogavimus.
/21 S+m Iotfret Argemir. S+m Ermengaudio. S+m alio Iot/fret\.
22
/ *S+ Gifredis presbiter*.
/23 S+ Olibanus sacer, qui ista carta vindicione scripsit et sss
die et anno prefixo.
1. Repetit. 2. Escrit sobre de. 3. Sota la o hi ha una lletra il·legible.
690
1046 gener 25
Ervigi ven a Argemir una peça de terra situada al territori de Barcelona,
a la parròquia de Sant Andreu, al terme de Salvà, que té pels
seus pares, pel preu de 10 sous.
ACB, perg. 1-2-1347. Original. Pergamí, 138 × 270 mm. Al verso: “vendicio Eruig
ad Argemir”; “LXXXIX” (S. XII); “mitja escala armari 3 n. 1347” (Caresmar); “Num...
1137” (S. XVII); “Antiquitatum II 581” (M. Mas); “1046” (F-B). Caplletra “I”: 8 línies.
ACB LA.II, n. 276, f. 91-92d-a. Rúbrica: ”Carta quod Eruigius vendid Argemiro
I petia terre apud solan, in termino de Selviano, in Palomar”. Inter columnas
verso: “n. 276”. Inter columnas recto: “anno Domini 1045”.
In nomine Domini. Ego E[r]vig vinditor sum tibi Argemir,

emptore. Per hac scriptura vindicionisa nostre vindo /2 tibi peciola I
de terra, qui est ad ipsa sala que abeo in territorio barcinonense, in
parochiab Sancti Andree, in /3 termine de Silviano. Advenit mihi per
ienitoresc mei sive per omnesque voces. Affrontadd hec1 omnia de parte
/4 circi in terra de Sancta Eulalia, de aquilonis in vin[e]a de Suner
Borele vel in vinea Sancta Eulalia,2 de meridie in /5 ereditatede Remon
Estefanus,f de occiduo in terra de Sancta Eulalia. Quantum in istas
IIII afrontacionesg /6 includunt, sic vindo tibi: iam dicta peciola I de
terra in propter precium denarios X. Et nichil de ipso precio /7 apud
me emptore non remansit. Est manifestum. Quem vero predicta terra,
que tibi vindo, iure tuo trado dominio /8 et potestate, ab omni integrita,
cum exio et regresioh suo, ad tuum proprium. Quod si ego vinditor
audi ullus-/9que homo qui contra ista vindicionej venerit pro inrum-
pendum, non hoc valeadk vindicare, set compo-/10nadl aut ego con-
ponatm tibi supra scripta terra in duplo cum suam inmelioracionem.n
Et in antea ista vin-/11dicioneo firma permanead omnique tempore.
Facta vindicione VIII kalendas februarias, anno XV regni
Henrichip regi. /12
S+num Ervig, qui ista vindicioneq feci et firmavi et testibus
firmare rogavi.
S+num Suner episcopus. /13S+num [espais en blanc: ±15].
S+num [espais en blanc: ±15]
/14 S+ Geribertus sacer, qui hec scripsi et die et anno quo supra.
1. Sota la c hi ha una o. 2. Sota la i hi ha una a.
LA. a. vinditionis. b. parrochia. c. genitores. d. affrontat. e. Bor-
rell. f. Estephanus. g. affrontationes. h. regressio. i. aut. j. vin-
ditione. k. valeat. l. componat. m. componam. n. inmelioratione.
o. vinditione. p. Herici. q. vinditione.
691
1046 febrer 24
Tedelinda, la seva filla Boneta i el seu gendre Companeci venen a Imol
una vinya situada al territori de Barcelona, al terme de Monterols,

pel preu de 14 mancusos d’or d’Enees i de rals.
ACB, perg. 1-4-143. Original. Pergamí, 125 × 350 mm. Al verso: “Munterols” (S. XIII-
XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1046” (Mas). Caplletra “I” que ocupa 4 línies.
In nomine Domini. Ego Tedelindis femina, mulier qui fuit

Lanfredo, et filia mea Boneta femina et generi meo Companecio, nos
simul in unum, venditores sumus tibi Imol femina, emptrice. Per hanc
scripturam vendicionis nostre vendimus tibi /2 vinea simul cum ipsa
terra ubi est fundata. Et est ipsa vinea in territorio barchinonensi,
in termine de Monterols. Advenit ad me hec omnia Tedelendis femi-
na per vocem viro meo nomine Lanfred, cui sit requies, et per
comparatione /3 et per meum decimum, et ad me Boneta per vocem
genitorum meorum, et ad me Compan per vocem uxori mee predicte
sive per omnesque voces. Affrontat hec omnia de parte circi in vinea
de Stefano Offertre et in terra Sancti Mikaelis Arcangeli, /4 de aquilonis
in torrente, de meridie in terra de Guillelmi Marchio et in vinea de
Guillelmi Rafardi, de occiduo in vinea de Guillelmi Rafardi. Quantum
istas quattuor affrontaciones includunt, sic vendimus tibi: predicta
omnia ab /5 integre, propter precium mancusos XIIIIcim de auro
monete Eneas et de roais a penso legitime pensatos. Quod tu emptrice
precium nobis dedisti et nos venditores manibus nostris recepimus
integriter. Est manifestum. Quem /6 vero predicta omnia, que nos tibi
vindimus, de nostrum iure in tuum tradimus dominium et potestatem
ab omni integritate, ad tuum plenissimum proprium, qum exios vel
regressios earum. Quod si nos venditores aut aliquis /7 homo utrius-
que sexus qui contra ista vendicione venerit aut venerimus ad in-
rumpendum, non hoc valeat vendicare, set componat aut nos
componamus tibi predicta omnia in duplo cum omni sua inmelio-
/8ratione. Et in antea ista vendicio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc VI kalendas marcii, anno XV regni Henrici regis.
S+num Tedelindis femina, s+num Boneta femina, /9 s+num Compa-
necio, nos qui ista vendicione fecimus et firmavimus et testes firmare
rogavimus.
S+ Arluvinus presbiter. *S+ Renardus levita*. S+num Guimarani.
/10 S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
692
1046 març 11
Guadamir i la seva germana Cusca venen a Arnau dues peces de terra
situades al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu

de Palomar, al terme de Vilapicina, a Montedells, una sota el Pou,
prop de la Tona, i l’altra al Pont, al costat de la via que va vers
Sant Andreu, a canvi de sis aimines d’ordi i 4 mancusos i mig.
ACB, perg. 1-2-78. Original. Pergamí, 242 × 157 mm. El document té foradets. Al
verso: “Siglo XI” (S. XVIII); “Antiquit. II 230”; “1046” (Mas). Caplletra “I”: 15 mm.
ACB, LA.II, n. 230, f. 79d-80a. Rúbrica: “Carta de Montedello et de Ponto in
Villapiscina”. Inter columnas verso: “n. 230” (Caresmar). Inter columnas recto:
In nomine Domini. Ego Guadamir et sorori mea Cusca femina

vinditores /2 summus tibi Arnallo. Per hanc scripturam vindicionisa
nostre vendimus tibi /3 alaudem nostrum proprium, id sunt, II
peciasb terre, separatim in singulis /4 locis: que abemus in territorio
Barchinone,1-c in parrochia Sancti Andree /5 de Palumbario, in
termine Villepiscine, in Montedellus, subtus ipsum /6 Puteum, prope
ipsam Tonnam; et aliam peciamd terre qui est ad ipsum Pontum,
iux-/7stae ipsam viam qui vadit ad Sancto Andree vel ubique. Qui
affrontat predictam /8 peciamf terre de Montedellus a parte aquilonis
in terra de Prim et de /9 uxori sue, a meridie in terra de Bonucio
Senuado et de eredibus suis, /10 ab occiduo in ipsum puteum
Montedellus vel in ipso margine, a circio /11 in terra Ermengaudus
Goltredi et de Bonsinna femina. Et aliam peciamg terre /12 ad ipsum
Pontum affrontat de orientis in ipso torrente, a meridie in ipsa /13
via, ab occiduo in terra de Adaledis femina, a circio in terra qui
fuit de Guadallo. /14 Quantum histeh affrontacionesi includunt, sic
vendimus \tibi/: iam dicta omnia, /15 qui nobis advenit per ienitorum
nostrorum vel per ullasque voces, in propter pre-/16cium eminas VI
ordei et mancusos IIII et medium, quos tu nobis dedisti. /17 Et est
manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos tibi vendimus, /18
de nostro iure in tuum tradimus domini\o/2 et potestatem,3 ad tuum
plenissi-/19mum proprium, ut facias quod volueris. Quod si nos vin-
ditores aut /20 aliquis omoj utriusque sexus qui contra histak vindi-
cionel venerit ad /21 inrumpendum, nil valeat, sed componat aut
componamus tibi predicta /22 omnia in duplo cum sua melioracione.
Et in antea hista vindiciom /23 firma maneat omni tempore.
Facta histan carta vindicioniso V idus /24 marcii, anno XV regni
Enrici regis.
S+ Guadamir, /25 s+ Cusca femina, nos qui hanc vindicionemp
fecimus et firmavi-/26mus et testes firmare rogavimus.
S+ Bernard. /27 S+ Guisalmar. S+ Cherucio. S+ Martino. /28 S+
Ervigio. *S+ Miro sub-/29diaconi*.
/30 S+ Wilielmusq levite, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
1. Sota la c hi ha una i. 2. Sota la o hi ha una lletra raspada. 3. A sota
de test hi ha quelcom raspat.
a. vinditionis. b. Sota la a hi ha una e. c. barchinonense. d. pe-
tiam. e. iuxta. f. petiam. g. petiam. h. iste. i. affrontationes.
j. homo. k. ista. l. vinditione. m. vinditio. n. ista. o. vindi-
tionis. p. vinditionem. q. Guilielmus.
693
1046 març 14
Isarn, fill de Jofre, levita, accepta, a canvi d’1 mancús d’or, les es-
criptures de venda que el seu pare va fer en favor de Bovet Renard,
d’un alou situat a Barcelona i a Provençals.
ACB, perg. 1-4-144. Original. Pergamí, 143 × 22 mm. Al verso: “Civitatis Barchinona”
(S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1046” (Mas). Caplletra “I” que ocupa 4 línies.
Ed.: FREUDENHAMMER, Griechische, p. 113-114.
In nomine Domini. Ego Isarnus, prolis condam Gaucefre-

dus, levita tibi Bovetus Renardi. Manifestum est enim quia petivi te
/2 ante bonis hominibus ut directum mihi fecisses ex alodio que fuit
patris mei, scilicet, de casalicios que sunt infra moene /3 civitatis
Barchinone, et de casas et turrem et terra que est in Provincials. Et
tu hostendisti mihi scripturas firmas et stabi-/4les, quas exinde tibi
fecit pater meus Gaucefredus venditionis. Et ego, ut audivi ipsas cartas
veridicas esse, quod tibi fecit /5 pater meus ex supra dicto alodio,
et propter consilium honestorum virorum, accepi de te mancusum
unum aureum, ut hanc que-/6rellam tibi evacuassem et ipsum iam
dictum alodium, sicuti et facio. Quapropter ego prelibatus Isarnus
tibi Bovetus /7 hanc cartulam sequritatis tibi facio, ut ab hodierno
die et tempore quietus et sequrus permaneas de predicta inquisi-/8
cione, unde tibi requirebam. Quod si ego evacuator aut aliquis homo
utriusque sexus amplius tibi inquetare pre-/9supersero aut presuper-
serit \de hac/, ad nihilum mihi vel illis eveniat et insuper componat
aut componam tibi in vinculo /10 uncias quattuor auri purissimi. Et
in antea hanc pagina sequritatis et evacuacionis firmum permaneat
/11 omni tempore.
Actum est hoc II idus marcii, anno XV regni Henrici regis.
S+num Isarnus, prolis condam Gau-/12cefredi, qui hanc eva-
cu<a>cionem feci et firmavi et testibus firmare rogavi. /13
S+num Marcucius monetarius. S+num Guislibertus Marcucii.
S+num Dominicus Vivani. /14 *Adalbertus iudex sub sss*.
/15 S+num Belliho[minu]s, cognomento Geraldus, levita, exarator,

cum litteras super positas in linea VIIII, et sss /16 sub die et anno prefixo.
694
1046 març 23
Òria i el seu fill Sunyer venen a Pere, monjo, i a la seva germana
Ermengarda, devota, una mujada de vinya situada al territori
de Barcelona, a la parròquia de Sarrià, al terme de Colà, que
tenen per compra, pel preu de 7 mancusos d’or d’Enees.
ACB, perg. 1-4-145. Original. Pergamí, 92 × 380 mm. Al verso: “cartas de Serriano”
(S. XIII-XIV); “nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1046” (Mas).
In nomine Domini. Ego Oria femina et filio meo Suniario vin-

ditores sumus vobis Pedro monacho et Ermengarda devota, sorori
sua, empto-/2res. Per ahnc scriptura vindicionis nostre vindimus vobis
modiata I de vinea nostra propria. Et est ipsa vinea in territorio bar-
chinonense, sive in pa-/3rochia de Serriano, \sive terminio Colano/.
Advenit nobis per nostra comparacione vel per quaqumque voces.
Afrontat de parte circi ipsa vinea in vinea de Sancti Iuliani, de aqui-
/4lonis in ipsa carrera,1 de meridie in vineas de Guilelm Marco et iudex,
de occiduo in vineas de Sancti Celedoni sive in vineas de iam dicti
Gui-/5lelm. Quantum infra istas quatuor2 afrontaciones includunt,
sic vindimus vobis: modiata una de vinea cum ipsa terra ubi est ipsa
vinea fun-/6data, cum exiis et regresiis earum, in propter precium
mancusos VII de auro de manu Henee, legitime pensatos, ad tuum
plenissimum propium. /7 Et est manifestum. Quem vero predicta3
vinea, que nos tibi vindimus, de nostro iure in vestro tradimus dominio
et postetatem ad omnia que volueritis facere. /8 Quod si nos vinditores
aut ullusque homo qui contra ista vindicione venerit ad inrumpendum,
no<n> hoc valead vendicare, set componat4 aut componamus /9 nos
vobis in duplo cum omnem suam inmelioracionem. Et in antea ista
carta vindicione firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta vindi-/10cione X kalendas aprelis, anno VX regni Henrici regis.
S+m Oria femina, s+m Suniario, nos qui ista carta vindicione
fecimus et tes-/11tes firmare rogavimus.
S+m Sabad. S+m Mir Suner. S+m Isarno. /12
S+ Martinus presbiter, qui scripsit cum litteras supra positas
in verso III ubi dicit “Colano” et “denarios IIII”, die et anno prefixo
per pasto (?).
1. Sota la segona r hi ha una e. 2. Abreviatura supèrflua sobre a. 3. Sota
la p hi ha una q. 4. Sota la t hi ha una r.
695
1046 abril 30
Testament d’Ervigi, que nomena almoiners Argemir, Sunyer i Bernat, el
seu germà, i deixa a Geribert, germà seu, dues peces de vinya amb
la terra on són plantades, situades al Pont, [a Palomar] i diferents
béns mobles a Argemir, amb qui té contret un deute, i a Arnau.
ACB, LA.II, n. 246, f. 83d-84a. Rúbrica: “Testamentum Eroigii qui dimisit Geriberto
fratri suo II pecias vinee ad Ponte, in Palomario”. Inter columnas verso: “n. 246”
(Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1045” (S. XVIII). Caplletra “B”
ornamentada: 5 línies.
Breve vel testamentum quod ego Eroigius iussit facere ad meos

elemosinarios, id est, Argemir et Suniario et Bernardus, frater meus.
Quod si mors mihi advenerit, antequam alium testamentum faciam,
plenam potestatem habeatis dare et distribuere omne meum avere, tam
mobile quam immobile, propter Deum et remedium anime mee. In
primis concedo ad Geribertus, frater meus, petias II vinee cum ipsa
terra in qua sunt fundatas, quod habeo ad ipso Ponte. Et de ipsum
/a fructum, quod Deus ibi dederit in isto anno, concedo ipsa medietas
per meum vestimentum. Et alia medietate concedo ad Argemir per
suum debitum, id est, quarteres III de ordeo et portadora I vindemia
et precium de quarters VIIII de vino. Et concedo Argemir barrilio I.
Et concedo ad Geribertus, frater meus, ipsas meas voces que abeo in
ipso planter de Suniario Borrelli. Et concedo ad Arnal ipsa mea
ereditate, quod abeo prope alaude Sancti Michelis, ipsa tercia parte.
Aliud meum avere, ubi invenire potueritis, concedo pro anima mea.
Facto isto testamento II kalendas mai, anno XV regnante
Henrico rege.
S+m Eruigio, qui isto testamento feci et firmavi et testibus
firmare rogavi.
S+m Bernardus. S+m Bulgara. S+m Suner. S+m Tardus.
S+ Rechosindus @presbiter@, qui isto testamento scripsi et sss
die et anno quo supra.
696
1046 maig 1
Teduira, filla del difunt Sendred, ven a Dalmau i a la seva muller
Guisla un alou situat al comtat de Barcelona, al Vallès, a la vila
del terme de Santa Agnès, pel preu de 4 sous i mig.
ACB, perg. 1-1-1924. Original. Pergamí, 124 × 433 mm. Restaurat. Al verso: “Num...
1924” (S. XVIII); “Diversorum A 1924” (Mas). Caplletra “I”: 10 mm.
In nomine Domini. Ego Teduira femina, filia de condam Sen-

dre, vinditrice sum tibi Dalmad et uxori sue Ghilia,1 emptore. Per
hanc scripturam vindicionis mee vindo tibi /2 ipso meo alaude,
chasas et curtes, sol et2 suprapositum, ab ipsas fovias et ipsas ianuas,
cum ipso alaud que ad domum pertinet, in montibus, in planis, in
/3 silvis et in garicis, cultum vel ermum, aput isos arboribus qui
infra sunt de qualecumque generis. Qui mhi advenit per ienigtori
nostro vel per omnesque voces. /4 Qui est ec omnia in comitato bar-
chinonense, in Vallense, in terminio de Sancta Agnetis vel in ipsa
vila. Qui afrontat ec omnia de orient de me comparator, de /5 (de)3
meridie simi<li>ter, de circi in aulode de filis condam Ghisballi vel
de Ermesens,4 de occiduo in ipsa strada qui perghit a domum Sancte5
Agnes. Quantum in-/6fra istas IIIIor afrontaciones includunt, sic
vindo tibi: ista ec omnia superius scripta ab integre, cum exis vel
earum regresis, a (p)6 proprio, in precium solidos /7 IIII et dimidio.
Et nichil que de ipso precio aput te emtore non remansit. Et est
manifestum. Quem vero predicta7 ec omnia, que ego tibi vindo, de
meo iure in /8 tuo trado dominio et potestatem ad omnia que
volueritis facere. Quod si me vinditore aut ullusque omo qui contra
anc ista vindicione venerit ad inrumpen-/9dum, non hoc valeat
vindicare, set componat aut <com>ponam vobis ec omnia in duplo
cum omnem suam inmelioracione. Et in antea ista vindicio firma
permaneat /10 omnique tempore.
Facta ista vindicio kalendas madii, anno XV regni Enrici rege.
S+num Teduira femina, qui ista vindicio fecit et firmare rogavit.
/11 S+num Fromia. S+num Arnarisclo. S+ Isarno Mir.
Petrono sacer, qui ista vindicio scripsit et subscripsit8 die <et>
anno quod supra.
1. Sota la segona i hi ha una g. 2. Podria ser una u ratllada o bé reaprofitada per
escriure et. 3. Repetit. 4. Abreviatura supèrflua o abreujament d’Ermesendis. 5. So-
ta la e hi ha una i. 6. Supèrflua. 7. Sota la a hi ha una e. 8. Signe especial.
697
1046 maig 28
Bonfill i la seva muller Bonadona venen a Llobató, fill de la difunta
Bonadona, la meitat d’un alou amb cases, terres, vinyes, prats,
pastures, garrigues, aigües, rius i arbres, situats al comtat de
Barcelona, al Vallès, a Vilalba, al puig que fou de Giscafred, que
tenen Bonfill per la seva muller i Bonadona per compra, pel preu
de 3 unces d’or d’Hispània.
ACB, perg. 1-4-146. Original. Pergamí, 119 × 272 mm. Restaurat. Al verso: “Vilalba”
(S. XIII-XIV); “Saeculi XI” (S. XVIII); “1046” (Mas).
In nomine Domini. Ego Bonifilii et uxori mea Bonadona

femina vinditores sumus tibi Lobatono, filium condam Bonadomna,
empto-/2re. Per hanc scriptura vindicionis nostre vindimus tibi
domos et terras et vineas, prata et pascua, silvis et garicis, aquas
et rivo\s/, /3 arbores variis generibus, cultum vel eremum, francum
vel fiscum. Qui nobis advenit ad me Bonifilii per voce uxori mea,
et ad me Bonadomna /4 femina per mea comparacione sive per
quacumque voces. Et est hec omnia in comitatum barchinonense,
in Vallense, in Villa Alba, ipso /5 puio qui fuit de Gischafre. Afrontat
iam dicta omnia supra scripta de parte orientis in flumine Cardetulo,1
de meridie in strata /6 kalciata, de hocciduo in termine de Novaliles,
de circi2 in estrata qui vadit ad forum Granularios vel quocumque.
Quantum istas /7afrontaciones includunt, sic vindimus tibi: in supra
scripta omnia ipsa medietate ab integre, cum exiis et regressiis earum
rerum, ad /8 vestrum plenissimum proprium, propter precium uncias
III de auro spaniense a nobis receptas. Et nichil de isto precio aput
te emptor /9 non remansit. Est manifestum. Quem vero iam dicta omnia,
que nos tibi vindimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et
potestate, ab omni in-/10tegritate, ut quicquit exinde facere vel iudicare
volueris, liberam in Dei nomine abeas plenam potestatem, ad tuum
plenissimum /11 proprium. Quod si nos vinditores aut ullusque omo
utriusque sexus qui contra ista vindicione venerit pro inrumpendum,
non hoc valeat vendicare, /12 set componat aut componamus tibi supra
scripta omnia in triplum cum omnem suam immelioracionem. Et in
antea ista vindicione firma /13 permaneat omnique tempore.
Facta ista vindicione V kalendas iunii, anno XV regni Henrici regi.
S+m Bonifilii, s+m Bonadona femina, nos qui ista vindicione
/14S+m Iocfre Ermengod. S+m Guitardus Dato. S+m Bernardus Mir.
/15S+ Guisadus iudex, qui hec scripsi cum litteras rasas in verso
VI, et emendatas et die ss et anno quod supra.
1. Abreviatura supèrflua. 2. A sota es llegeix occiduo.
698
1046 juny 4
Guinidilda, filla del difunt Bernat Giscafred i de Bonadona, ven a
Llobató, fill de la difunta Bonadona, una heretat amb cases,

corrals, terres, vinyes, prats, pastures, garrigues, aigües, rius i
arbres, situada al comtat de Barcelona, al Vallès, a Vilalba, al
puig que fou de Giscafred, que té pel seu pare i per la seva mare,
pel preu de 5 mancusos d’or d’Hispània.
ACB, perg. 1-4-147. Original. Pergamí, 129 × 327 mm. Restaurat. Al verso: “Carta
de Villa Alba” (S. XIII-XIV); “Saeculi XI” (S. XVIII); “1046” (Mas). Caplletra “I”: 23 mm.
In nomine Domini. Ego Guidenel femina, filia condam Ber-

nard Giscafredi et de Bonadomna femina, vinditrice sum tibi Lo-
batono, filium con-/2dam Bonadomna, emptore.1 Per hanc scriptura
vindicionis mee vindo tibi omnia hereditate in domos et curtes, ter-
ras et vi-/3neas, prata et pascua, in silvis et garicis, aquas et rivos,
arbores variis generibus, cultum vel eremum, francum vel fis-
cum. Qui mihi /4 advenit ad me Guidenel femina per vocem de
patri meo Bernard, qui est supra scripto, et per genitrice mea et
per omnesque voces. Et est /5 hec omnia in chomitatum bar-
chinonense, in Vallense, in Villa Alba, in ipso puio qui fuit de Giska-
fredi. Et afrontat iam dicta supra omnia /6 scripta de pa\r/te2 orientis
in flumine Cardetulo, de meridie in strata kalciata, de hocciduo in
termine de Novaliles, de circii /7 in strata qui vadit ad forum Gra-
nularios vel quocumque. Quantum istas afrontaciones includunt,
sic vinditrice sum tibi: ipsa mea hereditate, /8 qui est supra scripta,
quod abeo et abere debeo, tota hab integrum, cum exiis et regres-
siis earum, ad tuum plenissimum proprium, in propter /9 precium
mancusos V de auro spanense et quarta parte, a mihi receptis. Et nichil
de ipso precio aput te emptrice non remansit. Et est mani\festum/.
/10 Quem vero predicta hec [omnia], que ego tibi vindo, de meo iure
in tuo trado dominio et potestatem, ab omni integritate, ut quicquit
exinde /11 facere vel iudicare vol[uer]is, libera in Dei nomine abeas
plenam potestatem, ad tuum plenissimum proprium. Quod si ego
vinditrice aut ullusque homo /12 utriusque sexus qui contra hanc ista
carta vindicione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare,
set componat aut componam tibi /13 supra scripta omnia in triplum
cum omnem suam inmelioracionem. Et in antea ista carta vendicione
firma permaneat modo vel per omnique te<mpore>.
/14Facta ista carta vindicione II nonas iunii, anno XV regnante
Henrici regi.
S+m Guidenelle femina, qui ista carta vindicione/15feci et fir-
mavi et firmare rogavi et testes firmavi.
S+m Seniofredi. S+m Guadallo. *S Bonefilii levita*./16*S+ Su-
niarius sacer s+*.
/17S+ Remundus sacer scripsit cum litteras fusas et super

positas die et hanno prefixo ss.
1. A sota es llegeix emptrice. 2. L’escrivà posava les erres a sobre, a la interlínia.
699
1046 juny 20
Contenciós entre Arnau i Domnuç Geribert sobre un alou consistent
en una part d’unes cases, d’unes terres i d’unes vinyes, situat
al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu de
Palomar, al terme d’Horta i de Vilapicina, que havien venut a
Domnuç Sunyer i la seva muller Raquel.
ACB, LA.II, n. 209, f. 73b-c. Rúbrica: “Compositio inter Arnallum et Donutium Girberti
super honorem de Orta et Villapiscina”. Inter columnas recto: “n. 209” (Caresmar).
Exterior verso: “Anno Domini 1045” (S. XVIII). Caplletra “M” ornamentada: 11 línies.
Manifestum facimus nos, scilicet iudices subtus iniuxi, cau-

sam querelancium que coram nos fuit presentata. Unde obiurgabat
Arnallus petendo et Donnucius Geriberto contempnendo, scilicet alau-
dium illorum, totam partem in casis in terris et in vineis, quod vendidit
Sunnier et Richel uxori sue ad Donnuncius Geriberto, qui dudum
convenerunt ad supra scripto Arnallo ipsam venditionem facere.
Propter hoc et aliis causis venit Arnallus cum supra scripto Donnuncio
ad locutiones et contempciones. Quod nos iudices invitavimus discretos
et nobiles viros, qui nobiscum ipsam causam audierunt et per scrutando
iuxta legum expedierunt et secundum rationes et voces quas ex utraque
comiserunt, consilium dederunt facere, id sunt, hereditates et voces1
quas Arnallus retinebat et abebat infra termino Orta et Villapiscina,
qui fuerunt de Sinner, et definisset iam dictus Arnallus et solidasset
in potestate supra scripto Donnucio, quod itaque fecit. Et ego Don-
nucio, evacuo me et definio ipsa vinditione, que mihi fecit Sunniarius
et Richelle uxori sue, in potestate de te Arnal, que abeo in territorio
Barchinone, in parrochia Sancti Andree de Palumbario, in Villapiscina,
toto ab integre, sine ulla diminutione, ut ab hodierno die et tempore
securus possideas ea omnia, ad tuum proprium, ut facias quod volueris.
Et qui hoc inquietare aut disrumpere voluerit aut venerit, ad nichil
eveniat, sed compono aut componat tibi libram auri in vinculum. Et
in antea ista evacuatio firma maneat imperpetuum.
Hactum est hoc XII kalendas iulii, anno XV regni Henrici regis.
S+ Donnucius Geriberti, ego qui ista diffinitione et evacuatione
feci et firmavi et testes firmare rogavi.
S+num Ricardus. S+ Ermemir, levita et sacriscrini. S+ Primus.

S+ Bernardus Guilem. S+ Hisarnus Tetberti. S+ Mirone iudice sss.
S+ Reimundus monachus, qui hoc scripsit cum litteras supra
positas in verso primo et III et VIII die et anno quo supra.
1. quas ex utraque parte ... hereditates et voces al marge exterior verso.
700
1046 agost 5
Ermengol, la seva muller Quintol, els seus fills Dalmau, Guillem,
Bernat, Guisla i altres germans, venen a Ponç Honofred dues
peces de terra i un mallol situats al territori de Barcelona, al terme
de Sarrià, a la parròquia de Sant Vicenç, pel preu de 4
mancusos i mig d’Enees.
ACB, LA.II, n. 52, f. 18d-19a. Rúbrica: “Carta quod Ermengaudus vendidit Poncio
Onofred II petias terre et maiol in Serriano ad Sanctam Ceciliam”. Inter columnas
verso: “n. 52” (Caresmar). Interior verso: “LIII” (S. XIII-XIV). Inter columnas recto:
Regest: MAS, Notes, vol. IX, p. 271-272, n. 585.
In nomine Domini. Ego Ermengaudus et uxor mea Chintol

femina cum filios vel filia nostra, id est, Dalmatio et Guilelmus et
Bernardus et Guisla, utraque fratres, nos simul in unum, vendito-
res sumus tibi Poncio Honofredus, emptori. Per hanc scripturam
venditionis nostre vendimus tibi pecias II \de/ terra,1 una cum ma-
liolo noviter plantato, separatim positas. Et est hec omnia in ter-
ritorio barchinonense, in terminio de Serriano, in parrochia Sancti
Vincentii. Advenit mihi ad me Ermengaudus per voce uxor mea
predicta. Et ad me Chintol advenit ipsa terra cum ipso maliolo et
ad viro meo condam Reimundus per cartam pignoris, quod fecerunt
nobis Sanlane et Avonna femina per kaficio de hordeo, et re\n/
(d)diderunt2 nobis sextarios VI, et remanserunt alios sextarios VI,
et expectavimus eos ultra terminum minando et comonendo ut
predictum debitum nobis reddidissent, et minime fecerunt. Unde
in presencia bonorum hominum, id est, Mir Guifredus et Leopardus
et Guilara sacer et Guitardus Vitalis et Vives Salamone3 predicta
terra tibi vendimus. Et adpreciata fuit hanc terra ab eis valere
mancusos II de auro et medio. Et ipsos sestarios VI hodie valebant
plus de mancusos III. Et advenit mihi ad me Chintol alia pecia de
terra per voce viro meo Reimundus condam et per comparatione
et per decimum, et ad nos fratres supra nominatos per voce genitores
nostros sive per omnesque voces. Afrontat ipsa una pecia de terra
cum ipso malolo de parte circi et de aquilonis et de meridie in ter-

ras et vinea de te emptore, per occiduo in torrent et in terra de
tuos heres. Et affrontat alia pecia de terra de circi in terra de Mir
Galindus, de aquilonis in via, /a de meridie in terra de Avonna, de
occiduo in torrent. Quantum istas totidem afrontationes inclu-
dunt, sic vendimus tibi: iam dicta omnia supra scripta ab integre,
propter precium mancusos IIII de auro et medio monete Heneas
legitime pensatos. Quod tu emptor precium nobis dedisti et nos
venditores manibus nostris recepimus integriter. Et est manifes-
tum. Quem vero predicta omnia, que tibi vendimus, de nostro iure
in tuo tradimus dominio et potestatem, ab omni integritatem, ut
quiquid exinde facere vel iudicare volueri\tis/, (nt)4 liberam in Dei
nomine abeatis plenam potestatem, cum exios vel regressios earum,
a tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut ullusque
homo utriusque sexus qui contra ista vendicionem ad inrumpendum
venerit, non hoc valeat vindicare, set componat aut nos componamus
tibi iam dicta omnia in duplo cum omnem suam immelioratione. Et
in antea ista venditio firma permaneat omnique tempore.
Facta venditione nonas augusti, anno XVI regni Henrici regis.
S+ Ermengaudus, s+ Chintol femina, s+ Dalmatio, s+ Guilelmus,
s+ Bernardus, s+ Guisla, nos qui ista venditione fecimus et firmamus
et testes firmare rogavimus.
S+ Ervigio Fredallo. S+ Bonefilii Gratallo. S+ Guadallo Aurucii.
S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi cum litteras super
positas in verso V et in linea XIII, et sss die et anno quod supra.
1. Sota la a hi ha una e . 2. Expuntuada. 3. Sota la segona a hi ha
una o. 4. Subratllat.
701
1046 agost 12
El comte de Barcelona Ramon Berenguer I i la seva muller, la comtes-
sa Elisabet, fan donació a la Seu de Barcelona de les parròquies
de Sant Miquel de Barcelona i de Sant Vicenç de Sarrià, amb
totes les possessions que aquestes tinguin o puguin tenir, per la
salvació de les seves ànimes i les dels seus parents, tant els pre-
cedents com els venidors.
ACB, perg. 3-3-3. Original. Pergamí, 490 × 670 mm. Al verso: “Adalmus comitissa”
(s. XI); “Carta de Serriano super Sancti Mikahelis Raimundi comitis et Elisabeth”
(S. XIII); “Regum privillegiis 1046” (S. XV); “Regum privilegia. Satancia III. III” (S.
XVI), In stantia III nº III”; “Donatió de Ramon príncep y compte de Barcelona,
y de Elisabet, consort sua, a la Canonge de Santa Creu y Santa Eulàlia de Barcelona

de las iglésias de Sant Miquel de Barcelona y de Sant Vicens de Sarrià ab delmes,
primícies y altres prerrogativas y gràcias” (S. XVII); “3-3-3” (JB). Doblegat sis cops
en la direcció de llargada i cinc en la d’amplada, la intensitat fèrrica de la tinta
ha corroït algunes lletres o una part. Crismó a l’inici del text.
ACB, LA.I, n. 5, f. 4b-5a. Rúbrica: “Privilegium quod Raimundus comes Barchinone
et marchio et uxor eius Elisabeth dederunt sedi Barchinone parrochiam Sancti Michaelis
cum decimis, primiciis, alodiis, vineis, domibus, molinis, ortis et parrochiam Serriani”.
Exterior recto: “V” (S. XIII-XIV); “Sant Miquell de Barcelona Sarria”; “Canonica”; “Canonica
ordo ecclesie Barchinone” (S. XVI-XVII); “n. 5” (Caresmar). Exterior verso: “Sarria”; “Torra
a Sarria” (S. XVI-XVII). Inter columnas verso: “Anno Domini 1046” (S. XVIII). Caplletra “L”
ornamentada, tipus zoomorfa, en forma de gos, acolorida amb vermell: 10 línies.
Ms. Privilegiorum regum, n. 3, f. 7b-9d.
+a Largitatis premium divina auctoritate cernimus per universas

mundi crevisse ecclesias, quas in honore Christi fundatas videntur
fore in orbe et a fidelibus culturam christianaeb religionis subli-
mari, non ambigimus talia immutare, sed modis omnibus matrem
/2 Ecclesiam adhornare et congregationem sanctam celeberrime ad
dignitatem et honorem loci fulciri atque ad gloriam sublimitatis,
Deo favente, provehere sancimus. Cum beata et gloriosa sedes bar-
chinonensis diversis afflictionibus diutissime crassaretur et omne
clerum a cano-/3nicali auctoritate privaretur, interveniente Domi-
ni clementia, qui servos suos consolare dignatur, tunc piissimus et
serenissimus augustus noster domnus Reimundus, gracia Dei comes
et marchio, necnon et clarissima coniunx eius, Dei protegente gra-
cia, /4 domna Elisabethc comitissa, inito consilio, ob amorem Dei et
animarum suarum remedium et consanguinitatis prosapiam, et ut
memoriale nomen illorum ad hedificationem huius venerande sedis
sit in secula seculorum, decreverunt de rebus suis et de munificen-
ciis publice /5 rei, quibus olim nostrae ditioni subiecti erant, redditis
nostram ditari et sublimari canonicam, sicuti et fecerunt.
Igitur, sub Trinitatis sancte nomine divo, ego Reimundus gracia
Dei princeps, comes pariter et marchio, et Elisabeth, coniunx mea,
Deo /6 propiciante comitissa, concedimus omnibus modis pariter et
donamus domino Deo et congregationi clericali ordinis Sanctaed
Crucis Sanctaeque Eulaliae barchinonensis inclitaee Sedis omnem
parrochiam Sancti Micahelis predictaef civitatis de-/7gentem cum
omnibus decimis et frugibus primiciarum, cum omnibus affinita-
tibus et terminis eius, quantum videri et audiri potest, cum alo-
diis et munificentiis, vineis, domibus, pratis, silvis, aquis, garricis,
molendinis, ortis sive /8 arboribus diversi generis, omnem cultum
sive heremum, quicquid in presenti cernitur habere vel possidere,
vel que in futuro, Deo donante, adquisierit, in omnibus locis. Adhuc

etiam simili modo, ob hedificationem fidelium et stabili-/9mentum
sanctaeg congregationis, tradimus pariter et donamus domino Deo
et Canonice prelibataeh Sedis, Sanctae scilicet Crucis Sanctaeque
Eulaliae, aeternaliter iure fruendo comune, pro remedio anima-
rum nostrarum et consan-/10guinitatis prosapie nostrae, aecclesiam
Sancti Vincentiii de Serriano, quae non longe cernitur fore ab urbe,
cum omnibus decimis et primiciis sive oblationibus fidelium, cum
domibus et curtibus, alodiis et vineis, cultum vel heremum, /11 quic-
quid videri et audiri potest habere vel possidere in omnibus locis,
cum affinitatibus et terminis suis, quantum hodie habet vel que in
antea, Deo largiente, adquisierit. Concedimus autem huic prelibatej
canonice ipsam /12 turrem que ibi est, cum terris et vineis et domibus,
cum ortis et aquis ductibus et reductibus, cum aquarum iniciis,k cum
triliis et arboribus diversi generis, totum ab integro iure possiden-
do. Tradimus autem pariter et donamus hoc nostrael /13 largitionis
pactum ego, prelibatus comes, simul cum coniuge mea, domino
Deo et predictaem canonicae ad exaltacionem et gloriam huius su-
pra meminiten Sedis usui canonichorumo perhenniter possidendum
robore perpetuitatis, /14 tali videlicet auctoritate: ut memoriam nostri
in missarum solempniis,p vigiliis et orationibus ceterarumque bono-
rum operum exhibitionibus exequentes pro nobis Domino semper
vota persolvant. Statuimus autem in hoc nostreq largitionis /15 titulo
et iubemus ut nullus exinde prelatum aliquem constitu[aturr],2 quia
solet plerique altercatio oriri in aliquibus locis. Hoc autem aedictums
et primatum canonicis omnibus ad voluntatem illorum sponte
relinquimus, /16 ut quem ipsi elegerint modis omnibus licenciam
adipiscant. Si quis autem contra hoc pactum nostre largitionis ali-
qua occasione diabolico irretitus laqueo surrexerit et presumptive
conatus fuerit violare, non sit illi data /17 potestas in aliquo, sed tri-
plici sentencia ultione divina punitus cum Anania et Saphira, qui
mortui ad pedes apostolorum ceciderunt, qui res ecclesiet defraudati
sunt, ilico sortiatur et in die ire Domini anathema /18 cum Iuda
proditore vivus in baratrum descendat et reveletur iniquitas eius in
caelou sursum et terra adversus eum consurgat deorsum. Et si
alienatus et disperatus et derelictus a Deo infremuerit cum cor-/19
dis vesania contra preceptum Domini et exempla sanctarum scrip-
turarum, hec omnia superius adnotata tunc omnino transeat in
ius et potestate ipsius comitis, qui Barchinonam regere aggressus
fuerit. Nota quod /20 aliquid de ecclesia tolerev furtum esse, beatus
Augustinus asseveret, et patratorem tanti furti furem sacrilegum
appellet, necnon et Iudaew perdito equiperet. Et post pauca: Quare,
inquid, loculos habuit cui angeli ministraverunt, /21 nisi quia eccle-
sia ipsius loculos suos habitura erat? Ecce quibus tanti doctoris
documentis instruimur: quia quod in capite precessit, in corpore
eius, quod est Ecclesia, videtur impletum. Porro Christum et Eccle-
siam unam personam esse /22 non nescimus. Et ideo, quaex Ecclesie
est, Christi sunt, et quey Ecclesie offeruntur, Christo offeruntur, et
quae ab Ecclesia eius tolluntur, procul dubio Christo tolluntur. Ergo
futurum erat ut Ecclesia Christi nummos haberet. Si nummos, uti-
que /23 et predia et mancipia et diversarum specierumz in numerum
ornamenta. Et quia inlicitum sit ea queaa conferuntur Ecclesieab
auferri, beati Iheronimi scribentis in expositione Mathei evengelisteac
verba testantur: Onus, /24 inquid, qui stipe templi et ea que confe-
runtur in usus Ecclesie,ad abutuntur in aliis rebus quibus suam
expleant voluntatem, similes sunt scribarum et sacerdotum redi-
mentium mendatium et sanguinem Salvatoris.
Acta /25 sunt haecae sub II idus augusti et in anno XoVIo ex quo
Henricus, rex franchorum,af regnare cepit, anni autem ab Incarnatione
Christi fideliter subputantur in presenti linea mille XLVI.ag
/26 *Reimundus comes*, *+ Elisebet comitisse*, /27 qui hoc lar-
gitionis pactum voluntarie Deo ob venerationem et reverentiam
canoniceah institucionis scribere iussimus, et manibus nostris no-
mina nostra hic prenotavimus, et omnino sponte propria sancteai
congregationi /28 hoc sine aliqua differentia tradidimus, et nomina
virorum illustrium subsequentiumaj in hoc largitionis titulo ad robo-
rationem subscribere rogavimus.
Sig+num Olibae Mironis. Sig+num Bernardi Guifredi. /29 *+
Bernard*. Sig+num Bernardi, proles Amati de Claro Monte.
Sig+num Reimundus, proles Guilelmi de Montecatani. *+ Gerbertus,
prolis Mironis*. / 30 Sig+num Fulchonis, Ermengaudi proles. Sig+num
Reimundi Olibae.ak
/31 Scripsit et hoc posuit signum sss qui dictus Ysarnus.
1. La r té una cua llarga. 2. Text perdut a causa d’un foradet.
LA. a. Manca. b. christiane. c. Helisabeth. d. Sancte Crucis Sancte-
que Eulalie. e. inclite. f. predicte. g. sancte. h. prelibate sedis Sancte
scilicet Crucis Sancteque Eulalie eternaliter. i. prosapie nostre ecclesiam Sancti
Vincencii. j. prelibate canonice. k. initiis. l. nostre. m. predicte ca-
nonice ad exaltationem. n. suprameminite. o. canonicorum. p. sollemp-
niis. q. nostre. r. constitutum. s. edictum. t. ecclesie. u. celo.
v. tollere. w. Iude. x. que Ecclesie. y. que Ecclesie. z. spetierum.
aa. que. ab. Ecclesie. ac. evangeliste. ad. Ecclesie. ae. h e c .
af. francorum. ag. XL a VI. ah. canonice institutionis. ai. sancte.
aj. subsequencium. ak. Olibe.
702
1046 setembre 23
Ozi i la seva muller Gerberga venen a Mir Goltred cases, corts, terra,
figueres, vinyes i trull, tot situat al comtat de Barcelona, al Vallès,
a la parròquia de Sant Pere, dins la vila de Reixac, pel preu de
dos cafissos d’ordi.
ACB, LA.II, n. 640, f. 207a-b. Rúbrica: “Goltred emit casas, curtes, in villa de Rexag”.
Interior recto: “[C]XXIII” (S. XIII-XIV); “n. 640” (Caresmar). Exterior recto: “Anno
Domini 1046” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Ozino et uxori mea Geriberga femina

vinditores sumus tibi Mir Goltret, emptore. Per hanc scriptura
vinditionis nostre vindimus tibi casas, cum solos et superpositos,
cum curtes et porticos et ostios et ianuas et foveas et macerios
qui infra sunt, et terra cum arboribus et ficulneis et vitis et tor-
culario, hec omnia, nostrum proprium. Qui nobis advenit ad \me/
Hozi per mea comparatione, et ad me uxor iam dicta per decimum
aut per ullasque voces. Et est hec omnia iam dicta in comitatu
barchinonense, in Vallense, in parrochia Sancti Petri intus in villa
Rexag. Qui affrontat iam dicta omnia de orient in alaude de te
emptore simul cum tuos heredes vel in terra de Sancti Petri, de me-
ridie in ipsa strada publica, de occiduo in flumine Besocii, de circi
in ipso alaudio de filias qui /b fuerunt de Trasuer condam vel in
terra de Sancti Michaelis sive in ipso torrent. Quantum infra istas
quatuor affrontationes includunt, sic vindimus tibi: ista supra
scripta omnia, totum ab integre, simul cum exiis et regressiis
earum, per precium kaficios II de ordeo. Quod tu emptor precium
nobis donasti et nos vinditores ad presens manibus nostris rece-
pimus. Et est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, que nos
tibi vindimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et potes-
tatem, ab omni integritate, ad tuum proprium, sine blandimentum
de ullumque hominem. Quod si nos vinditores aut ullusque homo
utriusque sexus qui contra hanc ista carta vinditione disrumpere
voluerit, non hoc valeat vindicare, set componat aut componamus
tibi ista supra scripta omnia in duplo cum omnem suam
inmeliorationem. Et in antea ista carta vinditione firma permaneat
modo vel omnique tempore.
Actum est hoc VIIII kalendas octobris, anno XVI regni Enrici
rege.
S+num Ozi, s+num Geriberga femina, nos qui ista carta vinditio-
ne fecimus et manus nostras firmavimus et testes firmare1 rogavimus.
S+num Guilielm. S+num Rigual.2 S+num Seniofret monacho.
S+ Guifre sacer.
Auriolus sacer, qui scripsit cum litteras super positas in verse
VII, die et anno sss quod supra.
1. Sota la e hi ha una i. 2. Signatura escrita al marge exterior recto, fora de caixa.
703
1046 octubre 11
Argemir ven al prevere Geribert una peça de terra que hi ha a la
Sala, situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant
Andreu, al terme de Silvià, que té pels seus pares, pel preu de
10 diners.
ACB, perg. 1-1-2335. Original. Pergamí, 113 × 303 mm. Al verso: “LXXXII”
(S. XIII-XIV); “Num... 2335” (S. XVII); “Lib. II Antiquit. N.269”; “Diversorum A. 2335”
(Mas); “1046” (F-B). Caplletra “I”: 7 línies.
ACB, L.A, II, n. 269, f. 90a-b. Rúbrica: “Argemir vendidit Girberto presbitero
petiam terre”. Interior recto: “n. 269” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno
Domini 1046” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Argemir venditor sum tibi Geribert

presbiter, emptore. Per hac scriptura vindicionis nostre vindo tibi
peciaa I de ter-/2ra, qui est ad ipsa Salla, que abeo in territorio
barchinonense, in parochiab Sancti Andree, in termine de Silviano.
Advenit mihi per /3 ienitores mei sive per omnesque voces. Afrontat
hec omnia de parte circii in terra de Sancta Eulalia, de aquilonis
in vinea de Sunner Bor-/4rel, de meridie in ereditate de Raimon
Stefano,c de occiduo in terra de Sancta Eulalia. Quantum in istas
quatuor afrontacionesd includunt, /5 sic vindo tibi: iam dicta peciola
I de terra in propter precium denarios X. Et nichil de ipso precio
apute me emptore non remansit.f Est /6 manifestum. Quem vero
predicta terra, que tibi vindo, iure in tuo trado dominio et potestate,
ab omni integritate, cum exio vel regresio,g ad tuum /7 proprium.
Quod si ego venditor aut ullusque homo qui contra ista vendicioneh
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendichare,i set com-/8
ponat aut ego componam tibi supra scripta omnia in duplo cum
suam imelioracionem.j Et in antea ista vendicione firma permaneat
/9 omnique tempore.
Facta vendicionek V idus octuber, anno XVI regni Henrichil

regis.
S+m Argemir, qui ista vendi-/10cionem feci et firmavi et testibus
firmare rogavi. /11
S+m Guillabert.n S+m Guillemus Arioal. S+m Salla Faber. /12
S+ Ermengod sacer, qui hec scripsi et die et anno qoo supra.
LA. a. petia. b. parrochia. c. Stephano. d. affrontationes.
e. apud. f. remansi et. g. regressio. h. venditione. i. vendicare.
j. imeliorationem. k. venditione. l. Henrici. m. venditione. n. Gui-
labert. o. quo.
704
1046 octubre 21
Ferruç i la seva muller Agio venen a Vives Guillem i al seu germà
Miró un alou amb cases, corts i terres amb aigua per a regar,
arbres de diverses classes i vinyes, situat al comtat de Barcelona,
al Vallès, al terme de Martorelles de Dalt, pel preu de 6 mancusos
d’or d’Hispània.
ACB, perg. 3-27-294. Original. Pergamí, 89 × 378 mm. El document presenta una
zona bastant deteriorada en la part inferior esquerra, on hi ha alguns forats. Al
verso: “Marto” (S. XI); “Venda de cases e terres que son en Vallès, en lo terme
de Martorelles” (S. XIV); “Prepositura Gener, St. 27, no” (1936-1939); “Senyal blau,
102”; “1046” (F-B). Caplletra “I”: 3 ratlles.
In Dei nomine. Ego Ferrucio et uxori mea Agio femina vin-

ditores sumus vobis Vives Guigelmi et fratri tuo Mironi, emptores.
Per hac scriptura vindicionis nostre vindimus vobis /2 alaudem nos-
trum, id est, casas et curtes cum solos et superpositos et ostios et
ianuas, et macerias et terras, subtus rego et super rego, et ad aqua
ad inrigandum, et omnis diversis gene-/3ris arboribus seu et vitis,
tam mittendas quam vacuas, nostrum proprium. Quod abemus in
comitato barchinonensis, in Vallensis, in terminio de Marturelias
superriores. Qui mihi /4 advenit ad me Ferrucio per ienitore et per
comparacione, et ad uxori mea per suum decimum aut per ullasque
voces. Et adfrontat hec omnia de parte orientis ipsa casa\s/ cum ipsa
/5 terra simul cum ipsos arbores in terra de nos comparatores, de
meridie in terra de nos comparatores, de occiduo similiter, de circi
in terra de Guanalgot vel de filiis Ermir /6 qui est condam. Et alia\s/
pecia\s/ de terras simul ab ipsos arbores vel cum ipso bosco adfrontat
de orientis in terra de Guanalgodis Sendret vel de nos comparato-
res, de me-/7ridie in ipso monte, de occiduo in terra de nos compa-
ratores, de circi in terra de Sancta Maria. Quantum infra istas

affrontaciones includunt, sic vindimus vobis: /8 prefata hec omnia,
quod supra dicit, totum ab integrum, cum exiis et regresiis earum,
in propter precium mancusos VI de auro de Spania, quod manibus
nostris recepimus. Et est /9 manifestum. Quem vero predicta hec
omnia de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestatem, ad
vestrum plenisimum proprium. Quod si nos vinditores aut /10 ullusque
omo utriusque sexus qui contra hanc ista carta vendicione venerit ad
inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set componam aut compo-
namus /11 vobis ista hec omnia in duplo cum omne suam inmelioracione.
Et in antea firma permanead modo vel omnique tempore.
Actum est hoc XII kalendas novembris, /12 anno XVI regni
Henrici regis.
S+m Ferrucio, s+m Agio femina, qui nos ista carta vindicione
fecimus et testes firmare rogavimus.
/13 S+m Iotfret Marcucio. *S+ Gifredis presbiter*. S+m Er-
mengo[t] Amalricus. S+m Guigelmo Martin.
/14 S+ Olibanus sacer, qui ista carta scripsit et sss d[ie] et anno
quod supra.
705
1046 octubre 29
Guinidilda ven a Geribert una vinya situada al comtat de Barcelona, al
terme d’Olèrdola, al lloc dit Avellà, pel preu de 2 sous i mig de diners.
ACB, perg. 1-1-1200. Original. Pergamí, 106 × 318 mm. Al verso: “Scripta XIX”; “Olerdola”;
“Avella” (S. XIII-XIV); “1046”; “Antiquitatum IV, 295” (Mas). Caplletra “I”: 17 mm.
ACB, LA.IV, n. 295, f. 115b-c. Rúbrica: “Item emptio vinee apud Avela”. Inter
columnas recto: “n. 295” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus A: 11 línies.
In nomine Domini. Ego Guinedella femina vinditore sum tibi

Ierbert, emtore.b Per hanc scriptura vindiccionisc med vindo vobis
vinea mea /2 propria. Qui mihi advenit per ienitores meos vel per
complantacionee sive per omnesque voces. Et est ipsa vinea in
comitatum barchinonense, /3 in terminio de Olerdola, in locum que
vocant ad ipso Avellano. Et afrontatf ipsa vinea semodiata I et media
quartera\da/1 de parte aquilonis in ipsa /4 strada, de meridie in ipsa
strada publicha,g de occiduo in vinea de Maria mater mea, de circii
in vineash de ipsa Channonica.i Quantum /5 infra istas afrontacionesj
includunt, sic vindo tibi:2 semodiata I de vinea et media quarterada
ab integrum, cum exios vel regre-/6siosk earum, in propter precium

solidos II de diners et medio. Et nichil de ipso precio aputl te emterem
non remansit. Est mani-/7festum. Quem vero predicta hec omnia,
quod superius resonat, de meo iure in tuo trado dominio et potestate,
ad facere /8 omnia que volueris. Quod si ego vinditrice aut ullusque
omon qui contra hanc ista carta vindiccioneo vene-/9rit pro inrumpen-
dum, non hoc valeat vindica<re>, set componat aut componamus
tibi in duplo cum omne suam inmelio-/10racione.p Et in antea ista
carta vindiccioneq firma et stabile permaneadr omnique tempore.
Facta /11 ista carta vindicciones IIII kalendas novembris, anno
XVI regnante (VI)3 Ennericit regi.u
S+num /12 Guinedell,v qui ista carta vindiccionew fecit scribere
et firmavit et firmare rogavit.
/13 S+num Giscafred. Si+numx Mir Cannonico. S+num Oliba.
/14 S+ Mironi presbiter, qui hec scripsit cum literasy super
positas in verso III, diiz et anno quod supra.
1. El text interlineat porta un punt fet per l’escrivent per indicar on cal inserir-
lo al cos del document. 2. Abreviatura supèrflua. 3. Raspat.
LA. a. Guinedel. b. emptore. c. vinditionis. d. mee. e. complan-
tatione . f. affrontat . g. publica . h. vinea. i. Canonica. j. affron-
tationes. k. regressios. l. apud. m. emptore. n. homo. o. vinditione.
p. inmelioratione. q. vinditione. r. permaneat. s. vinditione. t. Enrici.
u. rege amb una o sota la segona e. v. Guinedel. w. vinditione. x. s+num.
y. litteras . z. die.
706
1046 novembre 9
Guislabert, bisbe de Barcelona, i els seus canonges empenyoren a Ramon,
prevere, unes terres i feu, i el bisbe rep a canvi unes vinyes situades
a Montjuïc, prop del lloc anomenat Enforcats, que havien estat
empenyorades per 10 mancusos bons, dos de vells i vuit d’argent.
ACB, LA.I, n. 373, f. 143d-144a. Exterior verso: “aloni ... inforcat”. Inter columnas
verso: “n. 373” (Caresmar). Interior recto: “Anno Domini 1046”. Caplletra “U”
ornamentada: 2 línies.
Universis hominibus patefacere volumus ego Guislibertus,

gratia Dei, hac si indignus, ecclesie barchinonensis presul, cum
omnibus canonicis mihi subiectis, qualiter Guadallus, meminite sedi
pontifex, una cum consensu clericorum suorum, sub caucionem
pigneris deposuit vineas nostre prelibate ecclesie, qui sunt ad ra-
dicem Montis Iudaici, prope locum vocitatum Inforcads, et affrontant

ex aquilonari parte in terra Raimundo Guilelmi, de meridie in via,
de circio in vineas qui fuerunt Domnucio, ad termini diem def-
finitum1 in potestatem Raimundo, presbitero nostre sedis, scolam
regens, scilicet per mancusos Xcem obtimos de manu Enee aurifice
et duos vetulos ceptis et solidos VIIII de argento mero a penso
legitimo eque trucinatos, in eo modo et ordine: ut si ipse pontifex
aut aliquis per eum supra fatum debitum non reddidisset prefato
creditori ad termini diem constitutum, hec pignoratio vendicio fuis-
set et supra fatum aurum et argentum esset precium ex ipsis vineis.
Qui et predictus pontifex post termini diem transactum defunctus
est, et supra fatum debitum creditori non est persolutum, et has
vineas in potestate Raimundi invenimus tenentem eas per sui proprii
iuris et sui propri alodii. /a Et ut ne hec vinee a iure et alodii nostre
meminite ecclesie alienentur, facimus ei cartam et filiis suis ex omni
ipso avere quod per nostram largicionem tenet ex nostra prelibata
sede, dicens ita:
In Dei nomine. Ego Gislidertus, gratia Dei episcopus, una cum
consensu clericorum nostrorum tibi Raimundo presbitero hanc
donationis cartam facimus. Per hanc scripturam donationis nostre
donamus tibi omnem terram et fevum, quod per meam largicionem
tenes ex nostra sede in eo modo et ordine: ut tu ea omnia habeas
quiete et secure quamdiu vixeris in servitio nostre matris ecclesie.
Et post obitum tuum, filiis tuis, si clerici sunt, ea omnia habeant
in servitio nostre sedi et nostro successorumque nostrorum, sicut
tu ipse ordinaveris eis. Accepimus namque a te precium vineas que
\fratres/ sunt scripte, quod Guadallus episcopus deposuit in tua
potestate, sicut supra insertum est. Post obitum vero tuum et filio-
rum tuorum, ea omnia libere et sine alicuius impedimento revertantur
in ius et dominium nostre matris ecclesie. Quod si ego donator aut
aliquis successor nostro hoc disrumpere temptaverit, ad nichilum
mihi vel illis eveniat et insuper componam vel componat tibi vel
filiis tuis libram auri purissimi. Et insuper hoc donatio firma per-
maneat omni tempore.
Actum est hoc V idus novembris, anno XVI regni Henrici regis.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +. + Petrus levita. S+
Remundi, levite et iudicis, huius rei testis sss. S+ Bomparus presbiter.
S+ Bonifilius levite. S+ Miro presbitero. S+ Guitardus levita. S+ Miro,
presbiter. S+ Stephanus levita. S+ Ermemirus presbiter. S+ Compan
levita. +m Petrus clericus. Donucio levita. S+ Guilielmus presbiter.
@+ Berengarius archidiaconus@. S+ Dalmatius sacer.
S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit cum litteras condemp-

natas in linea V ubi dicitur “creditori”, die et anno quod supra.
1. Sota la e hi ha una i.
707
1046 novembre 17
Bernat, fill de Gelmir, ven al seu germà Rigual dues peces de terra
situades al comtat de Barcelona, al Vallès, prop de Santa Perpètua,
que té pel seu pare, pel preu de 3 mancusos i mig de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-148. Original. Pergamí, 91 × 244 mm. Restaurat. Al verso: “1046”
(Mas). Caplletra “I” ornamentada: 39 mm.
In nomine Domini. Ego Be<r>nardi, proli Ielmir, venditor sum

vobis fratri meo Rigualli [±21],1 emptore. Per hanc /2 scriptura
vendicionis mee vendo vobis pecias II de terra, hec omnia meum
proprium. Qui [mihi] advenit per ienitore meo sive per /3 ullaque
voces. Et sunt ipsas pecias II de terras in chomitato barchinone<n>se,
[i]n Vallense, prope Sancta Perpetua. Et /4 afrontat predicta pecia
I de terra qui est subtus Sancta Perpetua, de parte cir[ci]i in terra
de Sancta Perpetua, et de par-/5te orienti in strada publica qui pergit
ad Barchinona, et de meridie in terra de A<r>nal Seniofret, et de
occidu in /6 terra de Sancta Perpetua. Et alia pecia de terra afron-
tat de parte vero circii in istrada publica qui pergit ad Mo-/7ledo,
et de parte orienti in terra de me emptore, et de meridie in margine
grosso, et de occiduo in terra de Arnal Senio-/8fret. Quantum istas
afrontaciones includunt, sic vendo vobis: iam dictas pecias II de
terra, totas ab integre, cum exios et /9 regresios suos, in propter
precium mancusos III et medio de Barchinona recipientis. Quod vos
emptores ipsum precium dedistis2 et ego /10 venditore manibus meis
recepi. Et est manifestum. Quem vero predicta terra, que ego vobis
vendo, de meo iure in vestra po-/11testate trado dominio et po-
testatem, ad vestrum proprium. Quod si ego venditore aut ullusque
omo vel femina qui contra hanc ista /12 carta vendicione venerit pro
inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set componat aut com-
ponam vobis iam dicta terra in /13 duplo cum omnem suam ime-
lioracionem. Et in antea ista carta vendicione firma permaneat
omnique tempore.
Facta/14ista carta vendicione XV kalendas december, anno XVI
regni Henrici regi.
S+num Bernardi, proli Ielmir, ego qui ista car-/15ta vendicione

fieri feci, firmavi et firmare rogavi.
S+num Mir Trasuer. S+num Fruia. S+num Dalmadii. /16S+num
Guilel.
Sss Guadamiri presbiter scripsit cum litteras <ras>as in linea
prima et die et anno quod supra.
1. Raspat. 2. deetistis.
708
1046 novembre 18
Quintol i el seu fill Bernat venen a Guadall i la seva muller Emma
unes cases, corts, farraginals, horts i terres amb arbres, situats
al comtat de Barcelona, al Vallès, dins la vila de Mogoda, pel
preu de 21 mancusos d’or d’Hispània.
In nomine Domini. Ego Cintol femina et fili meo Bernardi

venditores sumus vobis /2 domno Guadalli et uxori mee Ema femina,
emptores. Per hanc scriptura /3 vendicionis nostre vendimus vobis
casdas1 et curtes, cum solos et superposi-/4tos, cum ianuas et macerias
et foveas cum guttas, estillicineos et ter-/5ras, fereigenallos2 et ortos
et trilea et terras, cultum vel ermum, cum omnis /6 diversis ienere
arborum qui infra sunt, similis et disimilis. Hec omnia /7 nostrum3
proprium. Qui nobis advenit per ienitores et per comparacione sive
/8 per ullasque voces. Et est homnia in chomitato barchinonense, in
Vallen-/9se, intus in villa Mogoda. Et afrontat iam dicta omnia de parte
vero /10 circio in terra de Elies, et de4 parte orientis in terra de nos
comparato-/11res sive in domos de Oliba Mir, et de meridie in ipso
callo qui exit de ip-/12sos domos, et de occiduo in medio rio de Calles.
Quantum infra istas /13 IIIIor 5 afrontaciones includunt, sic vendimus
vobis: predicta omnia, to-/14tum ab integrum, cum exios et regresios
suos, in propter precium mancus-/15sos viginti et I de auri de Espania.
Quod vos emptores ipsum precium dedistis6 /16 et nos venditores
manibus nostris recepimus. Et est manifestum. /17 Quem vero predicta
omnia, que nos vobis vindimus, de nostro iure in vestra /18 tradimus
dominio et potestatem ad vestrum proprium. Quod si nos ven-/19
ditores aut ullusque omo vel femina qui contra hanc ista carta /20
vendicione venerit pro inrumpendum,7 non hoc valeat vendicare,
/21 set componat aut componamus8 vobis supra scripta omnia in du-
/22plo cum omnem suam imelioracionem. Et in antea ista carta ven-

/23dicione firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta /24 ista carta vendicione XIIII kalendas decembris, anno
XVI regni /25 Henrici regi.
S+num Cintol femina, s+num Bernardi, proli Iel-/26miri, nos
qui ista carta vendicione fieri fecimus firma /27 et firmare rogamus.
S+num Rigualli proli Ielmir. /28 S+num Guilelmi Arnal. S+num
Elies.
/29 Ss Guadamiri presbiter scripsit s et die et anno quod supra.
1. Per casas. 2. Davant de la g hi ha quelcom que sembla una i, també pot ser
superflu. 3. Sota meum. 4. A sota hi ha una ratlla com d’una p. 5. Sota l’últim
palot hi ha una o. 6. Després de la d hi ha una abreviatura et, la transcripció seria de-
tistis. 7. Després de l’última u hi ha una c supèrflua. 8. Abreviatura supèrflua.
709
1046 desembre 1
Raquel ven al sacerdot Geribert una peça petita de vinya amb la terra
on és plantada, situada al territori de Barcelona, a la parròquia
de Sant Andreu, al lloc que anomenen el Pontonal, pel preu de
6 diners en moneda grossa de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 177, f. 63c-d. Rúbrica: “Carta quod Richellis vendidit Giriberto
presbitero I petiam vinee apud Pontonal, in Palomar”. Exterior verso: “n. 177”
(Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1046” (S. XVIII). Caplletra “I”
ornamentada, tipus F: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Richillis femina vinditrice sum tibi

Geribertus sacer, emptore. Per hanc scripturam vinditionis mee vin-
do tibi peciola I de vinea simul cum ipsa terra ubi est fundata. Quod
habeo in territorio barchinonense, in parrochia Sancti Andree, in
loco que dicunt ad ipso Pontonal. Advenit mihi hec omnia per
genitorum meorum vel per mea ereditate sive per omnesque voces.
Affrontat hec omnia de parte circi in vinea de Guadal, de aquilonis
similiter, de meridie in terra de Bonefilio Guisandus, de occiduo
in vinea et in terra erma de Guadallus. Quantum in istas IIII
affrontaciones includunt, sic vindo tibi: supra scripta omnia, in
propter precium dinarios VI in rem valentem de monete grosse de
Barchinone. Et nichil de ipso precio apud te emptore non remansit.
Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que tibi vindo, iure tuo
trado dominio et potestate, ab omni integritate, cum exio et regressio
suo, ad tuum proprium. Quod si /d ego vinditrice aut ullusque homo
qui contra ista vinditione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat
vindicare, sed componat aut ego componam tibi supra scripta omnia
in duplo cum suam immeliorationem. Et in antea ista vinditione
firma permaneat omnique tempore.
Facta vinditione kalendas decembris, anno XVI regni Henrici regis.
S+m Richillis femina, qui ista vindicione feci et firmavi et
testibus firmare rogavi.
S+m Guitardus. S+m Suner episcopus. S+m Petrus.
S+ Guitardus levita, qui hoc scripsi et die et anno quo supra.
710
1047 gener 23
Pere, levita, fill del difunt Guillem de Castellvell, ven a Sança un alou
amb terres, vinyes, cases, corts, prats, pastures, horts, recs i aigua
per a regar, així com l’església de Sant Andreu i la seva sagrera,
situat al comtat de Barcelona, al Vallès, dins el terme de la
parròquia de Sant Esteve de Granollers, al lloc anomenat Valle
Ariolfi, pel preu de 10 unces d’or d’Hispània.
ACB, perg. 4-112-26. Original. Pergamí, 220 × 304 mm. Al verso: “16” (S. XVII);
“Granollers. Almoina Granollers, St. 112, n.” (1936-1939); “Senyal vert, 4”; “1047”
(F-B). Caplletra “I”: 31 mm.
In nomine Domini. Ego Petrus levita, filium condam Guilielmi

de Cha\s/trum Vetulo, venditore sum tibi Sancia femina, em-/2trice.
Per hanc scripturam vendicionis mee vindo tibi alodem meum
proprium, id sunt, terras et vineas /3 et omnes arbores qui infra sunt,
simul chum ipsa ecclesia Sancti Andree et omnia sacraria qui ibidem
est, et chasas /4 et churtes, solos et superpositos et foveas et pratis
et paschuis et ortis, ortalibus et regos et subtus regos et super regos
/5 et aqua ad rigandum ubi necesse fuerit, hec omnia franchum meum
proprium. Qui mihi advenit hec omnia supra scripta per ie-/6nitores
meos vel per qualichumque voces. Que est hec omnia in chomitatu
ba\r/chinonense, in Vallense, infra te\r/-/7mine de pa\r/rochia Sancti
Stefani de Granolarios, in locho vocitato Valle Ariolfi. Que affrontat
hec omnia supra /8 scripta de pa\r/te orientis in alveo que dichunt
Muientis, de meridie in strada publicha qui pergit per ipso ponte pe-
trice, /9 de occiduo in strada publicha qui pergit per Granolarios et
descendit per Palaciolo et vadit usque ad Barchinona, de circii /10 in
alode Sancti Chuchufati et in locho que dichunt Podanchara. Quan-
tum (in)1 istas affrontaciones includunt, sic vin-/11do tibi: omnes meos
alodes, simul chum ipsa ga\r/riga et omnia supra scripta que ego ibi
abeo vel abere debeo per qualiqumque voces, /12 ab integre, chum exiis
et regressiis earum, in precium uncias Xm de auro obtimo de Spania.
Et est manifestum. /13 Quem vero predicta omnia, que ego tibi vindo,
de meo iure in tuo trado dominio et potestate, ad omnia que vo-/14lueris
facere. Quod si ego venditore aut ullusque omo viventis utriusque sexus
qui contra ista vendicione venerit /15 aut ego venero ad inrumpendum,
non hoc valeat vendichare, set chomponat aut chomponam tibi hec
omnia supra /16 scripta in duplo chum omnem suam inmelioracionem.
Et in antea ista vendicione firma permaneat omnique tempore.
/17 Facta ista vendicione Xm kalendas februarii, anno XVI regni
Enrici regis.
/18 *+ Petrus levita*, qui ista vendicione feci, firmavi et testes
firmare rogavi.
/19 S+m Iocbertus, que vochant Odge\r/. S+m Undisclo. S+m
Mirone. S+m Seniullo. /20 S+m Reimundus. S+m Bernardus, chognomento
Ioannes /21 Folcho. S+m Eriballo. /22 S+ Mirone iudice sss. S+m Bonefilii.
/23 S+ Olibane presbiter, qui hec scripsit sss die et anno quod supra.
/24 Et liberavit Sancia ad Petrus levite ipso chavallo baio per
ipsum precium qui in ista cha\r/ta resonat per supra scriptum /25
alodium, in presencia Oliba presbiter et Bonefilii Odsen et Gerova\r/
da Iela et Iocbe\r/t Odge\r/ et Isovard Senfred et Gilielm Unufred
et Unnis-/26clo et Stevano et Remon et Mi\r/ de Choma et Iouan
Oliba et Iocfred et Gilielm Danla et Eribal Bonefili.
1. Ratllat.
711
1047 febrer 17
Bonuç i la seva muller Quília donen a Mir Goltred la seva heretat
de cases, terres, arbres, vinyes i aigua per regar, situat tot al
comtat de Barcelona, dins la vila de Reixac.
ACB, LA.II, n. 655, f. 210d. Rúbrica: No n’hi ha. Inter columnas verso: “n. 655”
(Caresmar) i “Anno Domini 1046” (S. XVIII). Interior verso: “CXXXVIII” (S. XIII-
XIV). Caplletra “I” ornamentada, tipus H: 11 línies.
In nomine Domini. Ego Bonucius et uxor mea Chillia donatores

sumus tibi Miro Goltret. Manifestum est enim quia bono animo
promptaque voluntate donamus tibi ipsa nostra ereditate, id sunt,
casas et terras et arboribus diversis generis et vites et aqua ad

rigandum, nostrum proprium. Quod abemus in comitatu Barchinona
intus in villa Rexac. Advenit nobis ad me Bonutio per vocem uxori
mee, et ad me Chillia per genitorum meorum vel per quacumque
voces. Affrontat namque hec omnia a parte orientis in via qui pergit
per ipsa font Sancti Petri, de meridie in torrent de Orsulio, de occiduo
in terra de Sendredis Venanca et de Ioanne, de circii in vinea de Mir
Goltred et de Ioanne. Quantum istas affrontationes includunt, sic
donamus tibi: supra scripta omnia ab integre, cum exiis et regressiis
earum, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos donatores aut
ullusque homo qui contra hanc ista donatione venerit pro inrum-
pendum, non hoc valeat vendicare, set componat aut componamus
tibi supra scripta omnia in duplo cum sua inmelioratione. Et in antea
ista donacione firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta donatione XIII kalendas marcii, anno XVI regni Henrico rege.
Si+ Bonucio, s+num Cillia, nos qui ista donacione fecimus,
firmamus et rogamus firmare.
Si+num Adalberti Sendredi. Si+num Ioan. Si+num Seniofret
monachus.
712
1047 febrer 19
Galind i la seva muller Blancúcia venen a Or [Mir] Goltred unes vinyes
situades al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant
Pere de Reixac, al lloc anomenat Albinyana, a canvi de 8 man-
cusos i un sester d’ordi.
ACB, LA.II, n. 635, f. 205d-206a. Rúbrica: “Goltredus presbiter emit vineas in
A\l/-binana”. Inter columnas verso: “n. 635” (Caresmar). Interior verso: “CXVIII” (S.
XIII-XIV). Inter columnas recto: “Anno Domini 1046” (S. XVIII). Caplletra “I”
ornamentada, tipus zoomòrfic en forma d’ocell: 26 línies.
In nomine Domini. Ego Galind et uxor mea Blanchucia

vinditores sumus tibi Auro1 Goltred, emptore. Per hanc scriptura
vinditionis nostre vindimus tibi vineas nostras proprias. Quod
abemus in comitatu Barchinona, in Vallense, in parrochia Sancti
Petri Rexag, in loco vocitato Albiiana. Advenerunt nobis supra dictas
vineas ad me Galin per vocem uxoris mee, et ad me Blanchucia
per ienitorum meorum aut per quacumque voces. Affrontant
namque ipsas vineas a parte orientis in strada et in vineas de Ioarine2

Belid et de Bonifilii sacer, de meridie in strada et in vineas de te
susceptore, de occiduo in vineas de Sancta Eulalia et de Berenger,
de circii in terras de Sancta Eulalia sive in vinea de Oliba. Quantum
iste affrontationes includunt, sic vendimus tibi: supra dictas vineas
separatim positas in tribus locis ab integre, cum exiis et regressiis
earum, in propter precium mancusos octo et sestarius I de ordio,
quod manibus nostris recepimus. Et est manifestum. Quem vero
predictas vineas, que nos tibi vindimus, de nostro iure in tuo
tradimus dominio et potestate, ad tuum plenissimum proprium.
Quod si nos venditores aut ullusque homo qui contra /a hanc ista
vinditione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set
componant aut componamus tibi supra dictas vineas in duplo cum
omnem suam inmeliorationem. Et in antea ista vinditione firma
permaneat modo vel omnique tempore.
Facta carta vinditione XI kalendas marcii, anno XVI regnante
Henrici rege.
Si+num Galin, si+num Blanchucia, nos qui ista vinditione
fecimus, firmamus et rogamus firmare.
Si+num Estrader. Si+num Guilelmus Bellader. Si+num Seniofret
monachus.
1. Molt probablement ens trobem davant d’una mala lectura del copista atesa la resta
de la documentació d’aquest indret; el nom del comprador devia ser Miro, vegeu per exemple
LA.II, n. 636, doc. 865, 1054 abr. 23. 2. Vegeu nota anterior. Creiem que el nom correcte
és Iohanne. El personatge anomenat Iohannes Belliti està profusament documentat a la zona.
713
1047 febrer 19
Bela i el seu fill Ramon donen en permuta a Ponç Unifred tres peces
de vinya i sis de terra separades, situades al territori de Barcelona,
prop de l’església de Sant Vicenç màrtir de Sarrià, a canvi d’una
altra peça de terra.
ACB, perg. 1-1-2494. Original. Pergamí, 107 × 268 mm. Al verso: “Serria” (S. XIII-XIV);
“Num... 2494”; “2494” (S. XVIII); “Diversorum A 2494” (Mas). Caplletra “I”: 26 mm.
In nomine Domini. Ego Bela femina et filio meo Remundo

comutatores sumus tibi Poncius Hunifredi. Manifestum est enim
quia comutamus t[ibi] peciolas /2 tres de vinea et sex peciolas terre
separatim positas. Quod habemus in territorio Barchinone, prope
ecclesiam Sancti Vincentii martiris de Serriano. Adve[n]it nobis /3
per vocem genitorum nostrorum vel per ullasque voces. Affrontat

predicta omnia de parte circi in terra Sancti Vincentii martiris et
Sancte Eulalie Sedis Barchinone, /4 de orientis in ipso torrente, de
meridie in vinea Bonifilio Gratal et in alodio de te predicto Pontio,
de occiduo in alio torrent.1 Quantum iste /5 affrontaciones includunt,
sic comutamus tibi: predictas peciolas VIIII infra vineas et terras
ab integre, cum exiis et regressiis earum, propter aliam /6 tuam
terram quod nobis dedisti, sicut resonat in ipsa scriptura comutacio-
nis, quod exinde nobis fecisti. Predicta omnia, quod tibi comutamus,
de nostrum iure in /7 tuum tradimus dominium et potestatem ad
tuum plenissimum proprium, ut facias exinde quodcunque volueris.
Quod si nos comutatores aut aliquis homo /8 utriusque sexus contra
hanc comutacionem venerit ad inrumpendum, nil valeat, set com-
ponat aut componamus tibi predicta omnia in dupplum /9 cum omni
sua imelioratione. Et in antea ista comutacio firma permaneat
omni tempore.
Actum est hoc XI kalendas marcii, anno XVI regni /10 Henrici regis.
S+num Bela femina, s+num Remundo, nos qui hanc
comutacionem fecimus et firmavimus et testibus firmare rogavimus.
/11 S+num Isarnus Vanarii. S+num Bellushomo Parador. /12
S+num Guilelmus Ollesindi.
/13 S+num Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator,
1. La o sembla una e i sota l’altra e hi ha una r.
714
1047 febrer 27
Les germanes Ermetruda i Guisla venen a Ramon Trasoer un alou
a Vilamajor, al lloc de Pradel, al torrent d’Ermenill i a les Valls,
a canvi de tres quarteres de blat i mitja aimina de vi.
ABC, perg. 1-4-150. Original. Pergamí, 108 × 372 mm. Restaurat. Al verso: “Villa M[ai]ore”
(S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1047” (Mas). Caplletra “I”: 26 mm.
In nomine Domini. Ego Ermetruite1 femina et sorore mea

Guisla femina vinditrice sumus vobis Raimundo Trasuer et uxo-
ri mea Ricelle femina, emptore. Per hanc scriptura vindicionis /2
nostre vindimus vobis ipsum nostrum alodium, quod abemus in
ipso Pradel et a toren<te> de Ermenillo et ad ipsas Valles, nostrum
proprium, franchum. Qui nobis advenit per patrem nostrum et
mater nostra et per a[l]ias-/3que voces. Et es[t] dictum alodium

(alodium)2 in comitatum Barchinona, in terminio de Villa Maiore.
Et afronta ipsum alodium, qui est ad ipso Pradel, de aurientis in
terra de (m)3 comite, de /4 meridie in terra de Arnallus Bernardi,
de hocciduo de filiis qui fuerunt de Salamon, et de circii in terra de
Seniofret Sonegellus. Et alia terra, qui est a torente de Ermenillo,
de aurientis in alode de comite, /5 de meridie de Oliba Egualdo, de
hocciduo in terra de Seniofret, de circii in terra de Geriberto. Et
alia qui est ad ipsas Vales, de aurientis in ipso Prado et in alode
<de> comite, de meridie in terra /6 de Oliba Equalto, de hocciduo
in terra de Mir Seniofret et in \i/pso tore<n>te, de circii similiter in
terra de Geriber. Quantum istas afrontaciones includunt, sic vin-
dimus vobis: ipsum alodium quan-/7tum abemus et abere debemus,
totum ab integrum, cum exiis et regresiis earum, quarteras III de
blad et media emina de vino. Et est manifestum. Quod si nos vindi-
trice aut aliquis omo aut4 sexus /8 femineo qui contra ista carta vene-
rit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set componat aut
componamus vobis in duplo5 cum omnem suam imelioracionem. Et
in antea /9 ista carta vindicione firma permaneat omnique tempore.
Facta carta vindicione III kalendas marcii, anno XVI regni
Henrici rex.
S+ Ermetruite femina, /10 s+ Guisla, nos qui ista carta
S+ Geriberto. S+ Bernardi Geri. S+ Arnesto.
/11 S+ Guirallus levita, qui hoc scripsit die et anno prefixo ss.
1. Abreviatura supèrflua. 2. Repetit. 3. m supèrflua. 4. Hi ha un
gargot sobre la u. 5. Abreviatura supèrflua.
715
1047 març 17
Guillem i la seva muller Bella venen a Galind, fill del difunt Duravuli,
unes cases, corts i terra, tot al comtat de Barcelona, al Vallès,
al terme de Sant Pere de Reixac, a la Calçada, pel preu de 5 sous
i 5 diners de bona moneda grossa.
ACB, LA.II, n. 629, f. 204b-c. Rúbrica: “Guilelmus et Bella vendiderunt Galindo
casas, curtes, terram apud Calciatam, in Rexag”. Inter columnas recto: “n. 629”
(Caresmar). Exterior recto: “CX[II]” (S. XIII-XIV). Exterior verso: “Anno Domini / 1046”
(S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 8 línies.

In nomine Domini. Ego Guilielmus et uxori mee Bella ven-

ditores sumus tibi Galindus, filium condam Duravuli, emptore. Per
hanc scriptura venditioni nostre vendimus tibi casas cum curtes,
cum solos et superpositos, cum ianuas et macerias, cum guttas et
stillicidiis, simul cum terra. Qui nobis advenit per genitores et per
nostra comparatione sive per ullasque voces. Et est iam dicta omnia
in comitato barchinonense, in Vallense, in termine de Sancti Petri
de Rexago, ad ipsa Calciada. Et affrontat supra dicta omnia de parte
circi in ipsa strada calciada, et de orientis in terra de Adalberto
Sendredi et de eredes suos, et de meridie /c in terra de Sancti Petri
de Rexago et de Bernardus Guifret, et de occiduo in terra de Sancti
Petri et in ipsa calciada. Quantum in istas quatuor affrontationes
includunt, sic vendimus tibi: in supra dicta omnia ipsa quarta parte,
cum exiis vel regressios earum, in propter precium solidos V et
dinarios V de bona moneta grossa placibiles et recipientes. Quod
tu emptore ipsum precium nobis dedisti et nos venditores manibus
que nos tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et
potestatem, ad tuum proprium, ad omnia ad facere quod volueris.
Quod si nos venditores aut ullusque homo qui contra ista carta
venditione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set
componat aut componamus tibi supra dicta venditione in duplo cum
omne suam inmelioratione. Et in antea ista carta venditione abeat
firmitatem omnique tempore.
Facta carta venditione die XVI kalendas aprilii, anno XVI
regnante Henrici regi.
S+n Guilielmus, s+n Bella, nos qui ista carta venditione
fecimus, firma(vi)mus1 et firmare rogavimus.
S+ Hocefret de Karerago. S+ Audegario Dogmari. S+i Mironis
Escluva. S+i Petrus Borrello.
Sss Bonusfilius presbiter scripsit sss, die et anno quod supra.
1. vi expuntuat.
716
1047 abril 3
Rossell fa escriptura de pacificació a Sunifred, anomenat Bonfill,
sacerdot, d’una peça de terra que fou del pare de l’esmentat
Rossell, després d’un gran conflicte i moltes disputes entre ells,
gràcies a la intervenció de bons homes, un cop Sunifred lliura
a Rossell mig mancús d’or. La sanció per qui contravingui

aquesta concòrdia i aquesta escriptura és de 5 unces d’or òptim.
ACB, perg. 1-1-875. Original. Pergamí, 125 × 333 mm. Al verso: “Definicio Rosel
et Seni\o/fredus pres-/biter”; “[XIIII ?]” (S. XIII-XIV); “Ne IIII” (S. XVIII); “369 (g)
Diversorum A / Liber II Antiquitatum n. 14” (Mas). Caplletra “I”: 12 mm.
ACB, LA.II, n. 14, f. 5b-c. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament del foli: “Serriani”.
Rúbrica: “Compositionis / inter Rocellum et Seniofredum super quandam / petiam
terre”. Inter columnas recto: “n. 14” (Caresmar). Exterior recto: “XIIII” (S. XIII-XIV);
“Anno Domini / 1046” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 11 línies.
In nomine Domini. Ego Rocello hanc pacificationem fatioa tibi

Seniofredo, que vocitant Bonifilio, sacer. Manifestum est enim quia
fuit inter me et te magna contenciob et abuic ex te multas querellasd
de pecia I de terra, /2 qui fuit de genitori meo. Sed intervenerunt
inter nos bonis hominibus et fecerunt nobis venire in pacificatione.
Et tu dedisti mihi pro ipsa pacificatione medio mancuso de auro
bono recipiente. /3 Idcirco facio tibi hanc securitatem et exvacua-
cionem:e ut ab odiernof die et tempore nec ego nec ullus vivens
homo nec ulla subrogata mea persona tibi de hac causa inquietare
presummat.g /4 Quod si ego aut aliquis homo utriusque sexus contra
hanc pacificationem vel exvacuationem venero aut venerit, ad
nihilum veniat et insuper componam aut componat tibi Ve h uncias
auri /5 obtimi. Et in antea ista securitate et exvacuatione sive
definitione firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc III nonas aprelis, anno XVI regni Henrici regis.
/6 S+num Roscello Sedol, qui ista pacificatione et exvacuatione
sive definitione feci et firmavi et testes firmare rogavi.
S+num Eicioni. S+num Estefanus.i S+num Alamannus. /7 S+num
Guillelmus Langovardi. S+num Adroarius. S+num Suniefredus.
/8 S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quod supra.1
1. Hi ha una ratlla que creua completament el text fins a l’extrem esquerre del pergamí.
LA. a. facio. b. contentio . c. habui . d. querelas. e. exvacua-
tionem . f. hodierno . g. presumat . h. V . i. Estephanus .
717
1047 abril 6
Bernat Guifred i la seva muller Guisla donen a Mir Goltred una peça
petita de terra situada al comtat de Barcelona, al Vallès, a la
parròquia de Sant Pere de Reixac, a tocar del riu Besòs, a canvi
de dues peces de terra, segons consta a l’escriptura.
ACB, LA.II, n. 649, f. 209b-c. Rúbrica: No n’hi ha. Inter columnas recto: “n. 649”
(Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1046” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamen-
tada, tipus F: 5 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Guifret et uxori mea Guilia

femina comutatores sumus tibi Miro Goltret. Manifestum est enim
quia comutamus tibi petiola I de terra propter alia tua terra, que
tu nobis dedisti, sicut resonat in ipsa scriptura que tu nobis fecisti.
Est namque supra dicta terra, que nos tibi comutamus, in comitatu
Barchinona, in Vallense, in parrochia Sancti Petri de Rexag, iuxta
ipso rio de Bissocio. Advenit nobis ad me Bernardus per vocem uxori
mee, et ad me Guilia per genitorum meorum seu per quacumque
voces. Affrontat de circio in terra de Enguncia soror supra dictis
Mironis, de orientis in flumine Bissocii, de meridie in Arenno de
supra dicto Bissocio, de occiduo in torrente que vocitant Chanalilles.
Quantum iste affrontationes includunt, sic donamus tibi: supra
nominata peciola de terra pro alias II pecias de terra, que tu nobis
dedisti. Et est manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos tibi
comutamus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et potestate,
totum ab integre, ut facias exinde vel quicquid facere vel iudicare
volueris. Quod si nos comutatores aut aliquis homo utriusque sexus
qui contra ista comutacione venerit aut venerimus ad inrumpen-
/cdum, non hoc valeat aut valeamus vendicare, set componat aut
componamus tibi supra dicta in triplum. Et in antea maneat firmum
omne per evum.
Actum est VIII idus aprilis, anno XVI regni Henrici regis.
S+num Bernardus Guifret, s+num Guilia femina, nos qui ista
comutatione fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+num Guilelmus Bellader. S+num Miro Suniario. S+num
Guitardus Iusto.
S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
718
1047 abril 27
Testament de Sunifred, jurat sobre l’altar de Sant Tomàs, a Sant Jaume
de Barcelona, en què fa deixes dels seus béns a la seva muller, fills
i parents i a altres persones laiques i eclesiàstiques, a la Seu, etc.
ACB, perg. 1-2-1252. Original. Pergamí, 282 × 244 mm. Estava doblegat en molts
plecs i a la part superior central presenta un esvaniment de tinta, que afecta
lleugerament la lectura. Al verso: “Mitja Escala, Armari 3, n. 1252”; “(Num... 902,

ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “C” ornamentada: 22 mm.
Condiciones sacramentorum ad quarum ex ordinacionem re-

sidebant sacerdotes Bernardus et1 Gaucefredus et iudex Raimun-
dus /2 Seniofredus levita. In presencia Bellonis et Isarni et Trasuarii
presbiterum [espai en blanc: ±5] et Guitardi Durandi levite et Gui-
llelmus Ransmiro /3 aliorumque multorum, testificant testes prolati,
quos attulerunt iudici supra dicto Ugo et Olibanus, ad comprobandam
/4 ultimam voluntatem Seniofredi quondam per testamentum editam.
Et hec sunt nomina testium qui hoc testificant sicuti /5 et iurant: Re-
cosindus et Bernardus presbiter et Olibanus [espai en blanc: ±22].
Iuramus autem nos testes predicti primo per Deum /6 trinum
in personis et in deitate unum et per altare consecratum Sancte
Tome apostoli, quod situm est in ecclesia Sancti Iacobi apostoli, infra
/7 menie Barchinone urbis, quod nos vidimus et sub nostra presencia
Seniofredus quondam, iacens in egritudine, unde obiit, /8 iussit fieri
suum testamentum, per quod constituit distributores suorum rerum
esse Ugonem et Olibanum, [espai en blanc: ±9] iniungens /9 illis ut,
si de ipsa egritudine, qua detinebatur,2 mortuus fuisset, sicuti et fuit,
antequam alium testamentum fecisset, /10 licitum fuisset illis omnem
suam substanciam aprehendere et distribuere, quemadmodum in
suo testamento invenissent ordi-/11natum. In primis concessit ad III
filios [Reimundi?], nepotes suos, mancusos III, quos illi debebant
Bonifilius Molarius et Boni-/12filius Eralli et Recosindus. Et con-
cessit ad opere Sancte Crucis Sancteque Eulalie mancuso I. Et
concessit ad ipsa Kanonica alio mancuso. /13 Et ad episcopum, pro
sua absolucione, alio mancuso. Et concessit ad Guitardum et ad
germanam suam Adalazam singulos mancusos. Et ad /14 ipsa Ka-
nonica, per suam sepulturam, mancuso I. Et concessit ad XIIIum
presbiteros Sancte Crucis Sancteque Eulalie kaficios II vini obti-
mi. Et con-/15cessit ad Olibanus Bricho sestarios II vini obtimi. Et
concessit ad Recosindum cum filio suo quarta I de vino. Et con-
cessit ad filia sua Elliar-/16dis ipsam suam domum, et post obitum
Elliardis filie sue iussit eam vindere, et ipsum precium dare pro
anima sua. Et concessit ad Erme-/17truit femina, uxori sua, cum
filia sua kaficios III vini. Et concessit ad Bernardus presbiter
sestarios II vini. Et concessit ad Petrus monac[us] /18 sestarios II
de vini. Et concessit ipsos IIII barrilios ad uxori sua cum filia sua.
Et mandavit vindere ipso cubo cum ipsa tonna /19 et ipsum precium
dare pro anima sua. Et concessit ad opera Sancte Marie mancuso
I. Et concessit ad Ermetruit cum sua filia /20 mancuso I. Alium
autem quod remansisset, ubi inveniri3 potuisset, concessit pro
anima sua. Postquam autem hec omnia ordinavit, /21 VIII kalendas
mai, anno XVI regni Henrici regis, adhuc loquelam plenam et
memoriam integram abens, post vixit modico tempore /22 et sic
in tercium diem mortuus est.
Late condiciones in Domino V kalendas mai, anno XVI regni
Henrici regis.
/23 *S+ Bernardus presbiter*, s+num Olibani, s+num Recosindi,
nos testes predicti hoc testimonium dedimus /24 et iureiurando
confirmavimus.
/25 S+n Ugoni, s+num Olibani, nos tutores et elemosinarii fuimus.
/26 S+num Bellus. S+num Isarnus. *S+ Guitardus levite*. *S+
Gaucefredus sacer*. /27 *S+ Compan levita*. *S+ Guilielmus presbiter*.
*S+ Guifredus presbiter*. /28 *S+m Petrus clericus*. /29 *S+ Remundi
levite et iudicis ss*. /30 *S+ Guitardi Speraindeo*.
/31 S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
1. A sota hi ha se. 2. Sota la d hi ha una e. 3. Sota l’última i hi ha una e.
719
1047 maig 13
Guisard Enric, el seu fill Bernat i la seva dona Desposia venen a Oliba
Miró diverses peces de terra situades al terme de Provençana,
territori de Barcelona, pel preu de 20 unces d’or vell d’Hispània.
ACB, perg. 1-1-2515. Original. Pergamí, 153 × 346 mm. Al verso: “Guisardi Aianrici
in Provinciana”; “Scripta” (S. XIII-XIV); “Num... 2515” (S. XVIII); “Diversorum A.
2515”. Caplletra “I” que ocupa 8 línies.
ACB, LA.IV, n. 76, f. 25c-d. Rúbrica: “Alodiorum in Promtiana”. Exterior verso:

“n. 70” (Caresmar).
In Christi nomine. Ego Gisardus Aienrici et filio meo Bernar-

di et uxor mea Desposia vinditoresa sumus tibi Olibane Mironi,
emptore. Per hanc scripturam vendicio-/2nisb nostre vendimus tibi
terras nostras separatim positas, cultum et heremum, in teritorio
barchinonensi, in terminio de Promptiana. Advenit nobis per com-
paratione /3 et per genitorum et per decimum vel per ullasque
voces. Affrontant predictas terras de parte orientis in alodium de te
emptori, de meridie in undas /4 maris, de occiduo in alodium de
Mirone Sendredi, de circi in strata publica. Quantum iste affronta-
cionesc includunt, sic vendimus tibi: predictas terras /5 cum kannetos
ab integre, et pratis cum exiis et regresiis earum, propter precium

uncias XX de auro vetulo spaniensi legitime pensatas a penso
hispaniensi, ex-/6ceptus aurum ceptinum, iafarinum, amurinum,
et ipsum sit sine engan. Quod tu emptor nobis dedisti integriter.
Est manifestum. Quem vero predicta omnia, /7 que tibi vendimus,
de nostrum iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ad tuum
plenissimum proprium, ut facias exinde quodcunque volueris. Quod
si nos /8 venditores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc
venditionem venerit aut venerimus ad inrumpendum, non hoc va-
leat aut valeamus vendicare, /9 set componat aut componamus tibi
predicta omnia in dupplum cum omni sua imelioratione. Et in antea
ista venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc /10 III idus madii, anno XVI regni Henrici regis.
S+num Gisardus Aienrici, s+num Bernardus, s+num Desposia
femina, nos qui hanc venditionem /11 fecimus et firmavimus et
testibus firmare rogavimus.
S+num Bernardus Petri. S+num Sendredus Mirone. *S+
Reimundus presbiter*.
/12 S+num Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator
et sss et sub die et anno prefi.
LA. a. venditores. b. venditionis. c. affrontationes.
720
1047 maig 14
Pacte entre Vivà, sacerdot i jutge, i el seu gendre Ramon sobre diversos
béns situats en diferents llocs.
ACB, LA.II, n. 23, f. 7c-8a. Rúbrica: No n’hi ha. Exterior verso: “Nichil”, escrit
en vermell; “XXIII” (S. XIII-XIV); “n. 23” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno
Domini 1046” (S. XVIII). Caplletra “N”, ornamentada, tipus B: 3 línies.
Notum sit tam presentibus quam et futuris qualiter fuit con-

veniencia facta vel pactum sive placitum fuit confirmatum inter
duobus viros, Vivanum, sacerdotem et iudicem, et generum suum
Raimundum, ut predictum Vivanum tradidisset omnes suas deci-
mas, quod tenebat de sede Sancte Crucis Sancteque Eulalie et per
beneficium nepotum suum Guislibertum, et ipsas decimas de /d
Sancti Iacobi cum ipsos alodibus qui sunt de alveum Lubricatum
usque in ipsum collum de Sabatellum, ipsa mea tercia parte qui mihi
contigit vel contingere debet per unumquemque annum, et ipsos
alodibus quod teneo per fevum de Sancte Crucis Sancteque Eulalie

vel per beneficium de nepotum meum Guislibertum. Hec omnia tibi
trado atque confirmo simul cum ipsis vineis quod teneo in cunctis-
que locis, ipsas fruges quod exierint de ipsos alodibus vel vineis,
qui mihi contingere debent, sicut superius resonat, per unumquemque
annum, ut tu asportare facias ea omnia ad domum nostrum fideliter
sine iurgia et nulla nausia vel molestia, in eius tenore et vigore non
deficiat mihi nec uxori mea panem nec vinum nec alium corredum,
quod habere poteris. Et per unumquemque annum dabis mihi ca-
pam I et gonnam I et calcas I et viternals I obtimos, et fiat iam
dicta capa vel gonna sive calcas de drapo Sancti Dionisii obtimo
ad festivitatem Natalis Domini, et kaficios III vini per vindemias.
Hec omnia tibi dono atque contrado, sicut superius resonat. Et si
ego Raimundus de hoc quod superius reson\a/t, minime fecero et
tibi et uxori tua non adimplevero, kaream ipsas II uncias auri, quod
dedit redempcionem in ipsum domum, et in antea adimpleam
quod spopondi. Et ego iam dictum Vivanum, si per fraus et malo
inienio aut ulla calumpnia tibi perpetravero ad te iam dictum
Raimundum, reddam tibi ipsas II uncias auri, quod dedistis re-
dempcionem in ipsum domum; et alias II adimpleam, si infra XXX
dies tibi emendatum non abuero; et tu simili modo nobis talem
aurum qualem resonat in ipsas impignorationes quas tu persolsisti.
Et addo filia mea Dennosa, que vocant Ermeniardis, una cum viro
tuo Raimundo ipsum meum directum, quod abeo in ipsos meos domos,
post obitum meum. Et addo tibi ipsam medietatem de ipso orto et
tu dare facias uncia I auri, quinque numos aureos ad ipsa Canonica
et II /a per mea absolutione ad episcopo de ista uncia supra scripta.
Et si mors venerit ad Ermeniardis filia mea, que vocant Dennosa, et
aliam u\x/orem duxeriis, filii qui procreati fuerint de te et illa extranei
exinde fiant de ipsas domos et neptis meis hereses exinde fiant suos
filios de Ermeniardis, que vocant Dennosa. Et ego iam dictum Vivanum
sic trado atque confirmo, sicut superius scriptum est.
Actum est hoc II idus madii, anno XVI regni Henrici regis.
S+ Vivas sacer et iudex, qui istum pactum feci, firmavi et testes
firmare rogavi.
S+num Raimundum Seniofredum, qui istum pactum firmavi
et testes firmare rogavi.
S+ Martinus presbiter. S+ Trasuer presbiter. S+num Olibanus
Mironis. S+num Bernardus Guifredus. S +num Suniario. S+num
Guislibertus Marcutio. S+num Guascheto.
S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
721
1047 maig 28
Mir i la seva muller Estefania, amb Galind, Joan, Elvira, Anna,
Bonadona i Anna, filla de Joan, venen a Ponç, anomenat Onofred,
una peça de terra situada al territori de Barcelona, a la parròquia
de Sant Vicenç de Sarrià, que tenen per compra, pel delme con-
jugal i pels seus pares, pel preu d’11 mancusos d’or d’Hispània.
ACB, perg. 1-2-1663. Original. Pergamí, 146 × 183 mm. Al verso: “Serria” (S. XII),
“mitja escala armari 3 n. 1663” (Caresmar); “Num... 1386” (S. XVII); “1047” (F-
B). Caplletra “I”: 3 línies.
In nomine Domini. Ego Mir et uxori mea Stefania femina

et Galindo et Ioannes et Adalvira femina et [Anna] /2 femina et
Bonadona femina et Anna, filia Ioannis, nos pariter in unum,
venditores sumus tibi Poncius, que [vocant] /3 Onofredi, emptore.
Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus tibi pecia I de
terra quod abemus in terri-/4[t]orio barchinonensi, in parrochia
Sancti Vincencii de Serriano vel in eius termine. Advenit ad me Miro
per mea compa-/5racione, et ad me Stefania femina per meum
decimum vel per ullasque voces, et ad nos supra scripto\s/ venditores
per genitorum nostrum /6 vel per ulla\s/que voce\s/. Affrontat predicta
terra de parte circi in terra Sancte Crucis Sancteque Eulalie, de
aquilonis in strata, /7 de meridie in terra de me emptore, de occiduo
in torrente. Quantum iste affrontacione\s/ includunt, sic vendimus
/8 tibi: predicta terra totum ab integre, simul cum exiis et regressiis
earum, in propter precium mancuso\s/ XIcim de auro de roais /9 de
Ispania bono\s/ a penso legitime pensato\s/. Quod tu emptor precium
nobis dedisti et nos venditore\s/ manibus nostris recepimus. /10 Est
manifestum. Quem vero predicta omnia que no\s/ tibi vendimus,
de nostrum iure in tuum tradimu\s/ dominium et potesta-/11tem, ab
omni integritatem, ad tuum plenissimum proprium. Quod si no\s/
venditores aut aliquis homo utrius-/12que sexus qui contra ista
vendicione venerit aut venerimus ad inrumpendum, non hoc valeat
aut valeamus /13 vendicare, set componat aut componamus tibi
predicta omnia in duplo cum omni sua inmelioracione. Et /14 in antea
ista vendicio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc V kalendas iunii, anno XVI regni Henrici /15 regis.
S+num Miro, s+num Stefania femina, s+num Galindo, s+num
Ioanne\s/, /16 s+num Adalvira femina, s+num Anna femina, s+num
Bonadona femina, s+num Anna filia /17 Ioannis, nos qui ista ven-
dicione fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
/18 S+num Mirone presbiter, qui opresit isto nomine de ista fama.
722
1047 juliol 8
Bels, la seva muller Blancúcia, Pere i la seva muller Frug donen unes
terres a Guifré i Ermessenda, situades al comtat de Barcelona, al
Maresme, terme d’Alella, a la vall Dela, que tenen per compra, per
tal que hi plantin arbres i ceps i les treballin durant sis anys, passats
els quals se les repartiran meitat per meitat entre ambdues parts.
ACB, perg. 1-1-2527. Original. Pergamí, 88 × 268 mm. Al verso: “Cartas de Cabeduz
(?) et de Alela” (S. XIII-XIV); “Num... 2527” (S. XVII); “Diversorum A. 2527” (Mas);
“1048” (F-B). Caplletra “I”: 4 línies.
In nomine Domini. Ego Bels et uxor mea Blancucia et Petro

et uxor mea Frug, nos in unum donatores sumus tibi Gifred /2 \et
Ermensendis (?)/. Donamus namque tibi teras nostras prorias at
complantandum arbores et vids. Qui est in comitato Bar<c>hinona,
in Ma-/3retima, in termine de Allela, at ipsa vale Dela. Advenid (nid)1
nobis per conparacione sive per omnesque voces. Et /4 |affrontat| ipsa
terra de orien in tera de nos donatores, de meridie in tera de te
susceptore, de occiduo in tera de Bels do-/5(do)nator,2 \de circi in tera
de Petro/. Quantum in ista\s/ afrontaciones includunt, sic donamus
tibi: ipsa tera at complantandum et be-/6(be)ne3 edificandum per ex
medietate, ud tu ad sex anos abeas (bene)4 ipsa tera bene edificata
et com-/7planta per ex medietate. Qod si nos donatores ad nullus
omo qui contra ista donacione vel complan-/8tacione faciat nulla
malignitate, componamus tibi solidos X. Quod si ego complantator
extraere vo-/9luero de ipsa convenia et ad sex anos \non/ abeo edifi-
cata, componam vobis solido X et in ante adinple-/10am cod expondi.
Facta ista precaria octavo idus iulii, anno XVII regni Engrici
regs. /11
S+m Bels, s+m Blacucia, s+m Petro, s+m Frug, no\s/5 qui ista
preca-/12ria fecimus et firmare rogavimus.
S+m Galin. S+m Rosel. /13
S+ Od sacer, qui scripsit cum lidteras super positas die et anno
quod supra.
1. nid repetit. 2. Repeteix la síl·laba do. 3. Repeteix be. 4. bene
ratllat. 5. Sota la s, abreviatura de n.
723
1047 setembre 20
Blanca empenyora al seu germà Geribert, sacerdot, uns casals, corts,
horts, arbres, pou, farraginal, colomars, terres i vinyes, situats

en el territori de Barcelona, al terme d’Horta i de Vilapicina, a
la parròquia de Sant Andreu, per un deute de 5 mancusos d’or
d’Enees que ha de retornar al cap d’un any de la festivitat de
Sant Miquel arcàngel vinent.
ACB, perg. 1-2-80. Original. Pergamí, 148 × 206 mm. Al verso: “Guadio” (s. XI);
“CVI” (s. XVI); “Nil pro Capitulo” (s. XVI-XVII); “Antiquit. II 294”; “1047” (Mas).
ACB, LA.II, n. 294, f. 96b-c. Rúbrica: “Blancha inpignoravit Girberto presbitero
casas et curtes, ortum, puteum, terras, vineas et ferragenal”. Inter columnas recto:
“n. 294” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1047” (S. XVIII). Caplletra “I”
orna-mentada, tipus F: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Blancha femina inpignoratricea sum

tibi Geribertus sacer, frater meus. Manifestum est enim quia de-
bitrice /2 sum tibi mancusos V de auro choctob monete Heneas
legitime pensatos, quod tu mihi prestasti. Est manifestum. /3 Prop-
terea inpignoroc tibi casales et curtes et horto cum arboribus et
puteo et ferragenal et palumbarios et terras /4 et vineas et cultas
et eremas. Et est hec omnia in territorio barchinonense, in terminio
de Hortad vel in Vilape-/5cina, in parrochia Sancti Andree. Advenit
mihi hec omnia per voce genitorum meorum sive per ullasque
voces. Affron-/6tat hec omnia de parte circi in ipso Holmatello, de
aquilonis in littore Bisaucii, de meridie in ipso /7 Pontonal, de occi-
duo in monte \A/guilar.e Quantum infra istas afrontacionesf inclu-
dunt, sic inpig-/8norog tibi: in iam dictas affrontacionesh ipsas \meas/
ereditatesi et omnes meas voces supra scriptas ab integre, et de /9
meo iure in tuo trado dominio et potestatem, ab omni integritatem.
Et inter tantum ego teneam per tuum beneficium et in /10 die quod
erit festa Sancti Michaelis archangeli de histaj ad aliak veniente, isto
anno revolvente, sic tibi reddere /11 faciam iam dictos mancusos
V de auro choctol et tu mihi reddere facias ista scriptura sine mora.
Et si hec /12 non fecero et diem placitis meis non adimplevero,
tunc abeas plenam potestatem hec omnia, que tibi inpignoro,m
apre-/13 hendere, tenere, vindere et omnia facere quod volueris,
cum exios vel regressios earum, a tuum plenissimum proprium.
/14 Quod si ego inpignoratricen aut ullusque omoo utriusque sexus
qui contra ista inpignoracionemp ad inrum-/15pendum venerit, non
hoc valeat vindicare, sed componat aut ego componam tibi iam
dicta omnia supra / 16 scripta in duplo cum omnem suam imme-
lioracione. q Et in antea ista inpignoracior firma perma-/17neat om-
nique tempore.
Facta inpignoraciones XII kalendas octobris, anno XVII regni

Henrici regis.
S+ /18 Blancha femina, qui ista inpignoracionet feci et firmavi
S+ Gonbertus. *S+ /19 Mironi*. S+ Bompar Bonefilii.
/20 S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi cum litteras super
positas in linea VIII et sss die et anno quod supra.
LA. a. impignoratrice. b. cocto. c. impignoro. d. Orta. e. Aquilar
f. affrontationes. g. impignoro. h. affrontationes. i. hereditates. j. is-
ta. k. altera. l. cocto. m. impignoro. n. impignoratrice. o. homo.
p. impignorationem. q. imelioratione. r. impignoracio. s. impignoratione.
t. impignoratione.
724
1047 octubre 17
Quintol i els seus fills i filles, Dalmau, Guisla, Guillem i Bernat venen
a Ponç Onofred una mujada de vinya situada al territori de
Barcelona, al terme de Sarrià, a la parròquia de Sant Vicenç,
pel preu de 6 mancusos d’or d’Enees.
ACB, LA.II, n. 74, f. 26b-c. Rúbrica: “Carta de Ia modiata vinee in Serriano, quam
Chintol vendidit Poncio Onofred”. Inter columnas recto: “n. 74” (Caresmar). Exterior
recto: “Anno Domini 1047” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 10 línies.
In nomine Domini. Ego Chintol femina cum filios vel filiabus

meis, id est, Dalmatio et Guisla et Guilelmus et Bernardi, nos simul
in unum, venditores sumus tibi Poncii Onofredi, emptori. Per hanc
scripturam venditionis nostre vendimus tibi modiata una de vinea
simul cum ipsa terra ubi est fundata. Et est ipsa vinea in territorio
barchinonense, in terminio de Serriano, in parrochia Sancti Vincencii.
Advenit mihi ipsa vinea ad me Chintol per mea comparatione et
per decimum sive per ullasque voces, et ad nos fratres supra nomi-
natos per voce genitores nostros sive per omnesque voces. Affrontat
ipsa vinea de parte circi et de occiduo in vineas de te emptore, de
aquilonis in torrent, de meridie in vineas de Bonefilii Gratallo.
Quantum istas affrontationes includunt, sic vendimus tibi: iam
dicta modiata de vinea ab integre, propter precium mancusos VI
de auro chocto monete Heneas legitime pensatos. Et fecimus hoc
pro necessitate famis. Quod vos emptores precium nobis dedistis
et nos venditores manibus nostris recepimus integriter. Est ma-
nifestum. Quem vero predicta omnia, que tibi vendimus, de nostro
iure in tuo tradimus dominio et potestatem, ab omni integrita-

tem, ut quicquid exinde facere vel iudicare volueris, liberam in Dei
nomine abeas plenam potestatem, cum exios vel regressios earum,
homo utriusque sexus qui contra hanc venditionem ad inrumpendum
tibi iam dicta vinea in duplo cum omnem suam immeliorationem.
Et in antea ista venditio firma permaneat omnique tempore.
Facta venditione XVI kalendas novembris, anno XVII regni
Henrici regis.
S+ Chintol femina, s+ Dalmatio, /c s+ Guisla femina, s+ Guilelmus,
s+ Bernardi, nos qui ista venditione fecimus et firmare rogavimus.
S+ Maier1 Monetarii. S+ Mir Ad\a/ulfo. S+ Guitardi Iusti. S+
Iohannes Adrouer.
positas in linea VI et sss die et anno quod supra.
1. Sota la M hi ha una A.
725
1047 desembre 5
Amalric Llobató, Ramon Ermemir, Miró Sunifred i Arnau Sunifred
fan donació a Ermetruit dels masos on habita Ramon Trasoer,
amb l’alou que hi ha al seu voltant i amb les vinyes de la Crosa
i del Pla, amb la Rovira.
ACB, perg. 1-4-151. Original. Pergamí, 130 × 291 mm. Al verso: “In Villa Maiore”
(S. XIII-XIV); “1047” (Mas). Caplletra “I”: 36 mm.
In nomine Domini. Ego Amalricus Lobatoni et Raimundi

Ermemirus et Mironi Seniofredi et Arnallus Seniofredi, nos simul
in unum, /2 donatores sumus (sumus)1 tibi Ermetruite femina. Per
hanc scriptura donacionis donamus tibi ipsos masos ubi abitat2 Rai-
mundo Trasuer, /3 cum ipso alode qui est in circuitu, et cum ipsas
vinea\s/ qui sunt ad ipsa Crosa, et ipsas vineas qui sunt ad ipso Plano,
cum ipsa rovira, cum ipsas affronta-/4ciones de omnesque partes,
totum ab integrum, cum exiis et regresiis earum. Sicut asserie\s/
condiciosnes3 pariter iuratum vel4 probatum abemus, /5 sic donamus
tibi, totum ab integrum. Et est manifestum. Quem vero prescriptam
(alodium)5 (o)6 hom<n>ia de nostro iure in tuo tradimus /6 dominio
et potestate, ad homnia quecumque volueris facere, in Dei nomine
abeas potestatem. Quod si nos donatores aut ullus homo /7 aut femina
qui contra ista donacione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat

vendicare quod requirit, set in duplo com-/8ponat supra scriptum
alodem. Et in antea ista scriptura donacione firma stabilis permaneat
om<n>ique tempore.
Fac-/9ta ista scriptura donacione nonas december, anni XVII
regni Henrici regi.
S+n Amalricus Lobatoni, /10 s+ Raimundo Ermemirus, s+n
Mironi Seniofredi, s+ Arnallus Seniofret, nos simul /11 in unum, qui
ista donacione fecimus et firmare rogavimus.
*S+ Suniarius sacer*. S+ Onefredi. /12 S+n Mironi Guilielmi.
S+ Guilielmi Arucio.
S+ Guirallus levita, qui ista carta donacione scripsit die et anno
prefixo ss.
1. Repetit. 2. Sobre la primera a hi ha una ratlla vertical que fa que sem-
bli una h. 3. Per condiciones. 4. Sobre raspat. 5. Mig raspat. 6. Su-
pèrflua.
726
1047 desembre 6
Igol ven a Gombau Ermemir una mujada de vinya amb terra situada
al territori de Barcelona, al terme de Sarrià, que té pel delme
conjugal i per compra, pel preu de 4 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-4-152. Original. Pergamí 135 × 260 mm. Al verso: “Serria” (S. XI-
XII)”; “In nomine Igol femina affrontat per dicta modiata I cum arboribus de
diversus generos, de parte circi in vinea de Bertran et de Bunifilius Gratallo, de
aquilonis in strata publica, de meridie in vinea de Stefano filio meo, de occiduo
in medio arenno qui discurrit” (S. XI-XII); “nil pro cap” (S. XVII); “1047” (Mas).
Caplletra de 2 ratlles.
In nomine Domini. Ego Igol femina venditrice sum tibi Gun-

deballus Ermemir, emptore. Per hanc scripturam vendicionis
mee vendo tibi modiata I vinee simul /2 cum ipsa terra ubi est
fundata, cum arboribus de diversis generi\s/, qui ibidem sunt
fundato\s/ intus in ipsa vinea. Quod abeo in territorio barchino-
nensi, in terminio de Serriano. /3 Advenit mihi per viro meo et
per comparatione et per meum decimum vel per omnesque voce\s/.
Affrontat predicta omnia supra scripta de parte circi in vinea de
Bertrandi et de Bo-/4nifilius que vocitant Gratallo, de aquilonis
in strata publica, de meridie in vinea de Stephano filio meo, de
occiduo in medio arenno qui discurrit. Quantum infra \i/stas /5
IIIIor affrontaciones includunt, sic vendo tibi: predicta omnia totum

ab integre, simul cum exiis et regressiis earum, in propter precium
mancusos IIIIor de auro ispaninesi /6 almanzorris legitime pensa-
to\s/. Quod tu emptor precium mihi dedisti et ego venditrice ma-
nibus mei\s/ recepi. Est manifestum. Quem vero predicta omnia,
que /7 tibi vindo, de meum iure in tuum trado dominium et
potestatem, ad tuum plenissimum proprium. Quod si ego venditrice
aut aliquis homo utriusque sexus qui contra /8 ista vendicione
venero aut venerit ad inrumpendum, non hoc valeat aut valeam
vendicare, set componat aut componam tibi predicta omnia in
duplo cum omni /9 sua inmelioratione. Et in antea ista vendicio
firma permaneat omni tempore.
Actum hoc VIII idus decembris, anno XVII regni Henrici
regi\s/./ 10
S+num Igol femina, qui ista vendicione feci et firmavi et testes
firmare rogavi.
S+num Lupardo. S+num Poncii Onofret. /11 *S+ Guillara pres-
biter*. S+num Bonifilio, que vocitant Fretal. S+num Geribertus.
/12 S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quod
supra.
727
1048 febrer 17
Enyec, la seva muller Gerberga i els seus fills venen a Ardman i a
la seva muller Guisla unes heretats situades al comtat de
Barcelona, al terme d’Olèrdola, al lloc anomenat Avinyó, pel preu
de 4 sous i 8 diners.
ACB, LA.IV, n. 248, f. 100a-b. Rúbrica: “Carta Avinionis, in Penitense. Primo
compre de Ardinam qui multa bona dedit sedi Barchinona”. Interior recto:
“Avinone”; “I” (S. XIII-XIV); “n. 248” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada i amb
un gos ajagut a la seva part superior, tipus H: 17 línies.
In nomine Domini. Ego Enneg et uxori mea Gerberga et filii

nostri Reimundi et Sunneri et uxori mea Livol et Richel, nos simul
in unum, vinditores sumus vobis Ardmamc et uxori mea Gilla,
emptores. Per hanc scriptura vinditionis nostre vindimus nos vobis
ipsas nostras ereditates in terras et vineas, franchum, apud ipsa
casa cum casalibus et orto cum illorum arboribus et puteum qui
infra sunt, nostrum proprium. Qui mihi advenit ad me Enneg et

ad me Sunner per vocem uxores nostras, et ad me Gerberga et Livol
et Richel per genitores nostros vel per quacumque voces. Et est
ipsa terra et vinea et ipsa hec omnia in comitatum barchi-
nonense, in termine de Olerdola, in locum que vocant Avinone.
Et affrontat ipsa hec omnia de orientis in terra de Bonefilio Bunuz,
de meridie in ipso Prad, de occiduo in terra de nostros eres, de
circii in vinea de Mir Lupsancio vel in via vel in terra de Amadus
Uldrig. Quantum infra istas affrontationes includunt, sic vindi-
mus nos vobis: ipsa hec omnia francha iam dicta cum exios vel
regressios earum, in propter precium IIII solidos et octo diners.
Et est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, que superius
resonat, quod vos vindimus, de nostro iure in vestro tradimus
dominio et potestate, ad facere vel iudicare quod volueris, ad tuum
plenissimum proprium. Quod si nos vinditores aut ullusque homo
qui contra hanc ista carta francha vinditione venerit pro inrum-
pendum, non hoc valeat vindicare, set componat aut componamus
vobis in duplo cum omnem suam immeliorationem. Et in antea
ista carta vinditione firma et stabilis permaneat modo vel omnique
tempore.
Facta ista carta vinditione XIII kalendas marcii, anno XVII
regni Enrici \re/gi.
S+num Enneg, +num Ierberga, s+num Sunner, s+ Reimundi,
s+num Richel, nos qui ista carta vinditione fecimus scribere et firma-
/bmus et firmare rogavimus.
S+num Guilielm clericus. S+num Bonefilio. S+num Guilielm
Carlo. S+num Ermumir levita.
Mironi presbiter, qui hec scripsit cum litteras fusas, die et anno
prefixo.
S+num Livol.1
1. Signatura situada en un lloc que no li correspon.
728
1048 febrer 18
Ermemir i la seva muller Sessenanda venen a Gombau Ermemir un
mallol situat al territori de Barcelona, al terme de Pedralbes i
de Santa Cecília, pel preu de 12 diners de moneda grossa de
plata.
ACB, perg. 1-4-153. Original. Pergamí, 148 × 200 mm. Al verso: “De Petris Albis”
(S. XIII-XIV); “Venda de una viña a Pedralbes”; “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1048”
(Mas). Caplletra “I”: 52 mm.
In nomine Domini. Ego Ermemir et uxor mea Sesnanda femina

venditores sumus tibi Gondeballo Erme-/2mir, emptori. Per hanc
scriptura vendicionis nostre vendimus tibi pecia una de maliolo
simul /3 cum ipsa terra ubi fundata est. Est hec om[ni]a in territorio
barchi<no>nense, in terminio de Petras Albas et de Sancta /4 Cecilia.
Advenit mihi hec omnia ad me Ermemir per voce uxor mea predicta
et ad me Sesnan-/5da per voce genitorum meorum sive per ullasque
voces. Affrontat hec omnia de parte circi in vinea de /6 Bonusfilius
Gratallo, de aquilonis in vinea de Guilelmus, de meridie in strata
publica, de /7 occiduo in maliolo de te emptore. Quantum istas
affrontaciones includunt, sic vendimus tibi: /8 iam dicto malolo ab
integre, propter precium solidos XII de denariis de monete grosse
de plata. Quod tu emp-/9tor precium nobis dedisti et nos venditores
manibus nostris recepimus integriter. Est manifestum. Quem /10 vero
predicta omnia, que tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus
dominio et potestatem, ab omni integritatem, /11 ut quiquid exinde
facere vel iudicare volueris, liberam in Dei nomine abeas plenam
potestatem, cum exios /12 vel regressios earum, a tuum plenissimum
proprium. Quod si nos venditores aut ullusque omo utriusque sexus
/13 qui contra ista vendicionem ad inrumpendum venerit, non hoc
valeat vindicare, sed componat /14 aut nos componamus tibi iam dicta
omnia in duplo cum omnem suam imelioracionem. Et in antea ista
/15 vendicio firma permaneat omnique tempore.
Facta vendicione XII kalendas marcii, anno XVII /16 regni
Henrici regis.
S+ Ermemir, s+ Sesnanda, nos qui ista vindicione /17 fecimus
S+ Pi [I]orello. S+ Ansulfi. /18 S+ Bonefilius Eralli. /19 *S+
Guilelmus*.
/20 S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi et sss die et anno
quod supra.
729
1048 març 13
Ramon Esteve i la seva mare Guisla, i Oriol venen a Geribert, sacerdot,
unes cases situades al territori de Barcelona, a la parròquia de
Sant Andreu de Palomar, sota Santa Eulàlia, pel preu de 6 man-

cusos d’or.
ACB, LA.II, n. 129, f. 48-49d-b. Rúbrica: “Carta quod Reimundus Stephani et mater
sua vendiderunt Girberto presbitero omnia que habebant in Palomar”. Inter
columnas recto: “n. 129” (Caresmar). Exterior recto: “anno Domini 1047” (S. XVIII).
Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 6 línies.
In goticis legibus repperitur scriptum ut venditio per scriptu-

ram factam plenam obtineat firmitatem. Propterea ego Reimundus
Stephani et Guisla, mater mea, et Oriolus venditores /a sumus tibi
Geribertus sacer, emptori. Per hanc quoque scripturam istius nostre
venditionis vendimus tibi casas et curtes cum solis et suprapositis,
parietes, guttis et stillicidiis, hostiis et ianuis, foveis et cloacis, orto
et puteo et torcularis et ferragenales et columbarios, terris et vineis,
cultis vel incultis, ipsa mea hereditate vel nostras voces. Quod
habemus in territorio barchinonensi, in parrochia Sancti Andre
apostoli de Palumbare, subtus Sancta Eulalia. Advenit autem mihi
ad me Reimundus prescriptus predicta omnia per genitorum
meorum, et ad me prephata Guilia per meum decimum sive per
quaslibet alias voces. Affrontat hec omnia ab oriente in littore
maris, a meridie in ipso Pontonal, ab occiduo in Monte Aquilariis,
a circio in Puio Alto de Cannellas. Quanta infra predictos qua-
tuor terminos tenemus et habemus vel qualicumque modo habere
debemus, tibi ad integrum vendimus propter precium mancusos
VI auri monete Barchinona puri. Quos tu emptor precium nobis
dedistis et nos venditores sponte accepimus. Nichilque ex predicto
precio apud te emptore remansit. Quod coram his testibus inferius
scriptis verum esse recognoscimus. Prefata quoque omnia tibi ad
integrum vendimus atque de nostrum iure in tuum dominium tra-
dimus et potestatem, cum ingressibus pariter et egressibus eorum,
et cum universis que dici vel nominari quocumque modo possunt,
ad prenominata omnia utcumque pertinentibus, ut facias exinde
quodcumque tibi placuerit, ad tuum plenissimum proprium. Si
vero nos venditores aut utriusque sexus homo vendicionem hanc
disrumpere aut infringere temptaverimus aut temptaverit, nil
prosit, sed componamus vel componat tibi in vinculum aliud
tantum de suo eiusdem precii similisque valoris, vel posteris tuis
sive propinquis qui per te et post te supra scripta omnia adierint,
facta hac compositione cum universa supra dictorum omnium
melioratione. Et postmodum hoc venditio valo-/ brem obtineat in
perpetuum.
Que est facta III idus marcii, anno XVII regni Henrici regis.
S+num Reimundus Stephani, s+ Guisla, mater mea, s+m
Oriolus, que hanc venditionem fecimus et manus proprias soli-
tisque punctis firmavimus atque testibus subscriptis eam firmari
rogavimus.
S+num Vives faber, s+num Ermengaudus, s+num Petrone, isti
sunt huius rei testes.
Guitardus levita, qui hec scripsit et die et anno quod supra.
730
1048 març 21
Sunifred, sacerdot, i els seus fills Miró, Deodat i Ramon donen i venen
a la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia de Barcelona
un molí amb les cases i terres que l’envolten, situat al comtat
de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Esteve de Vilanova,
al lloc anomenat Merdàs, pel preu de 20 sous en moneda grossa
d’argent, que equivalen a 10 mancusos d’or cuit.
ACB, LA.III, n. 80, f. 28a-b. Rúbrica: “Predictus Sinfre presbiter et sui dederunt
Sedi iam dictum molinum de Merdaz et terram et trilias et domos”. Interior recto:
“n. 80” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1047” (S. XVIII). Caplletra “I”
ornamentada, tipus B: 14 línies.
In nomine Domini. Ego Suniefredus sacer cum filiis meis Miro

et Deodatus et Raimundo, nos simul in unum, donatores atque
vinditores sumus Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque
Eulalie. Per hanc scripturam donationis (nostre)1 seu vinditionis
donamus vel vindimus supra dicte Canonice molinum unum
nostrum proprium cum ipso rego et caput rego, aquaductibus et
reductibus, simul cum ipsas casas et cum ipsas terras qui in circuitu
sunt, simul cum ipsas trilias et arboribus diversis generis, omnia
quicquid dici vel nominari potest, omnia que ibidem habemus. Est
namque predicta omnia in comitatu barchinonense, in Vallense, in
parrochia Sancti Stephani de Villanova, in loco vocitato Merdac.
Advenit nobis ad me Suniefredus per comparatione et \per/ comu-
tatione et filiis meis per genitorum ipsorum seu per qualicumque
voces. Et affrontant predicta omnia de circio in alodio predicte
Canonice, de oriente in alveo Mugent, de meridie in terras de Morato
sacer, de occiduo in ipsa strata publica. Quantum iste affrontationes
includunt, /b sic donamus vel vindimus Domino Deo et predicte

Canonice ibique servientibus canonicis: predicta omnia cum exitibus
et regressibus earum, propter precium XX solidos denariorum
monete grosse argenti valentium X mancusos auri purissimi et cocti.
Que omnia precium vos canonici predicti nobis dedistis. Et nichil
de ipso precio apud vos emptores remansit. Est manifestum. Predicta
quoque \omnia/, que nos vobis vindimus, de nostro iure in vestrum
tradimus dominium et potestatem, ad vestrum plenissimum proprium.
Quod si nos donatores vel vinditores contra hanc donationem vel
venditionem venerimus aut venerit ad inrumpendum, non hoc
valeamus aut valeat vendicare, sed componamus aut componat vobis
supra dicta omnia in triplum cum omni sua inmelioratione. Et in
antea ista donatio vel venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc XII kalendas aprilis, anno \X/VII regni Henrici
regis.
S+ Suniefredus sacer, s+ Miro, s+m Raimundo, s+ Deudato,
nos simul qui ista donatione vel venditione fecimus et firmavimus
S+m Ermengaudus Ollomar. S+ Ugo. S+ Miro Gisliberto
clerico. S+ Petrus monachus.
S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quo
supra.
1. Anul·lat mitjançant expuntuació.
731
1048 març 22
Provídia i el seu fill Ramon fan donació a Maria d’una mujada de
vinya situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant
Andreu.
ACB, LA, II, n. 275, f. 91c-d. Rúbrica: “Providia dedit Marie modiatam I vinee
in Palomar”. Exterior verso: “[L]XXXVIII” (S. XIII-XIV); “n. 275” (Caresmar). Inter
columnas verso: “Anno Domini 1047” (S. XVIII). Caplletra “R” ornamentada, tipus
B: 4 línies.
“Res donate, si in presenti tradite sunt, nullo modo repetantur

a donatore.” In nomine Domini. Ego Pruvidia femina una cum filio
meo Reimundo donatores sumus tibi Maria femina. Manifestum est
enim quia placuit animis nostris et placet, nullus cogentis imperio
nec suadentis ingenio, set propria et spontanea cum Deo bona

voluntas vobis elegit, ut carta donatione fecissemus tibi aliquid de1
proprietate nostra, sicuti et facimus. Donamus namque tibi modiata
I de vinea et amplius. Quod abemus in territorio barchinonensi, in
parrochia /d Sancti Andree. Advenit nobis iam dicta vinea per nostra
comparatione vel per ullasque voces. Affrontat iam dicta omnia de
parte circi in vinea de Dominicus vel uxori sua, de aquilonis in vinea
de Salani presbiteri vel eresque suos, de meridie in strata publica,
de occiduo in terra Sancti Andree et in via que pergit a Canneles.
Quantum iste affrontationes includunt, sic donamus tibi: predicta
vinea simul cum ipsa terra ubi sunt fundatas ipsas vites ab integre,
simul cum exiis vel regressiis earum. Et de nostro iure in tuo
tradimus2 dominium et potestatem, ab omni integritatem, ad tuum
plenissimum proprium. Quod si nos donatores aut aliquis homo
utriusque sexus qui contra hanc donationem venerimus aut venerit
ad inrumpendum, nil valeat, set componat aut componamus tibi
predicta omnia in dupl\u/m.3 Et insuper hoc maneat firmum omne
per evum.
Actum est hoc XI kalendas aprilis, anno XVII regni Henrici
regis.
S+ Pruvidia femina, s+ Reimundo, nos qui hanc donationem
S+ Tedberto. S+ Vivani Guilielmo. S+ Bernardus Guilielmo.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris super positis
in X linea die et anno quo supra.
1. Abreviatura supèrflua raspada. 2. Sota la i hi ha una o. 3. Sota la m
hi ha una o.
732
1048 abril 13
El bisbe Guislabert de Barcelona i els seus canonges donen al sacerdot
Sunifred un molí amb cases, terres, trilles i arbres de diverses
classes, situat al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia
de Sant Esteve de Vilanova, al lloc anomenat Merdàs, per tal que
el posseeixi mentre visqui. Quan ell mori, el molí tornarà a ser
propietat de la Canònica.
ACB, LA.I, n. 532, f. 197d-198a. Rúbrica: “Carta molendini de Merdatio et
domorum et terrarum in parrochia Sancti Stephani de Villanova, in Vallensi”.
Inter columnas verso: “n. 532” (Caresmar); “Anno Domini 1047” (S. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus F: 5 línies.
In nomine Domini. Ego Gislibertus, gratia Dei barchinonensis

episcopus, una cum omnibus canonicis meis donatores sumus tibi
Seniofredo sacerdote. Per hanc scripturam donationis nostre donamus
tibi molinum unum nostrum proprium cum ipso rego et capudrego,
aquaductibus et reductibus, simul cum ipsas casas et cum ipsas
terras qui in circuitu sunt et trilias et arbores variis generis, et cum
omni quod pertinet ad predictum molinum. Sunt namque hec omnia
in comitatu barchinonense, in Vallense, in parrochia Sancti
Stephani de Villanova, in loco vocitato Merdatio. Et advenerunt
nobis per comparationem sive donationem de te predicto Seniofredo
et filiis tuis. Et affrontant predicta omnia de circio in alodio nostre
canonice predicte, de oriente in alveo Mugente, de meridie in alodio
de Moratono presbitero, de occiduo in strata publica. Quantum iste
affrontationes includunt, sic donamus tibi: predicta omnia per
fevum, ut ea omnia meliores et habeas et possideas et exfructes,
quamdiu vivas, in servitio Dei et nostro, et post obitum tuum re-
vertantur predicta omnia in ius et dominationem nostre Canonice
predicte absque ullo vinculo et obiectu.
Actum est hoc idus aprilis, anno XVII regni Henrici regis.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +.
S+ Miro presbiter. S+ Ponci levite. S+ Remund(e)i1 levite et
iudicis sss. @+ Berengarius archi/adiachonus@. S+ Reimundus
presbiter. S+ Miro levita. S+ Dalmacius sacer.
S+ Miro presbitero, qui hec scripsit cum litter(i)\a/s2 super po-
sit(i)\a/s3 in linea IIII et rasas in linea VII, die et anno quod supra.
1. La segona e expuntuada. 2. La segona i anul·lada per superposició de
a. 3. La segona i expuntuada.
733
1048 abril 16
Igol, el seu fill Ponç i la seva muller Gerberga venen a Adelaida un
alou situat al comtat de Barcelona, prop de la casa de Sant
Andreu, per 3 unces d’or de moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-2-79. Original. Pergamí, 115 × 291 mm. Al verso: “Antiquitatum II.
135”; “1048” (Mas); “nil pro capº” (S. XVIII); “XIII” (S. XIV).
ACB, LA.II, n. 135, f. 50a-b. Rúbrica: “Emptio Adalades de alodio prope domum
Sancti Andree de Palomar”. Inter columnas recto: “n. 135” (Caresmar). Exterior
recto: “anno Domini 1047”. Caplletra “I” ornamentada, tipus G: 18 línies.
In nomine Domini. Ego Ichol femina et filio meo Poncio et

uxor mea Gerberga venditores sumus tibi domna Azalezis, emtrice.
Per haca scrip-/2tura vendicionisb nostre vendimus tibi alodium
nostrum, id est, terra culta cum ipsa cassa et curte, solos et
superpositos et foveas, nostrum proprium. Et abemus in /3 comitatu
barchinonense, prope domum Sancti Andree, iusta ipso suo alaude.
Et advenit ad me Poncio per voce paterna, et ad nos supra dictas
feminas per decimum vel /4 et per qualicumque voces. Afrontatc
ea omnia prescriptaa parte circii in rio qui excurrit in tempus
pluvie, de aquilonis in ipso semetario qui pergit ad do-/5mum Sanc-
ti Andree, et in terra de Providia, de meridie in margine Sancti
Andree, de occiduo in terra de me emtrice. Quantum iste omnes
afrontacionesd inclu-/6dunt, sic vendimus nos tibi: predicta terra
et chasae cum curte, tota ab integre, simul cum exiis et regressiis
earum, in aderato et definito precio uncias /7 III de auro bono et
obtimo ex moneta de Barchinona. Quod tu emtrice precium nobis
dedisti et nos venditores ad presens manibus nostris integriter /8
recepimus. Est manifestum. Quem vero prenotata omnia que nos
tibi vendimus, de nostro iure in tuo eam tradimus dominio et
potestate, a proprio. Quod si nos /9 venditores aut aliicuius viven-
tis homo utriusque sexus qui contra hac ista vendicionef venerit
ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, /10 set componat aut
componamus tibi iam dicta omnia in duplo cum omnem suam im-
melioracionem. Et in antea ista vendicio suam in omnibus obtineat
/11 firmitatem.
Facta ista cartula vendicio XVI kalendas madii, anno XVII
regni Enrici reie.g
S+num Ichol, s+num Poncio, s+num /12 Gerberga, nos ista
vendicione fecimus et firmare rogavimus.
S+num Galindo de Fonte. S+num Arnallo de Villatimim, /13
s+num Amalrice Eicio.h S+num Bernardi Bonifilii. S+m Oliba de
Grameneto.
/14 @s+Vitalis@, presbiter, qui hec scripsit die et anno quod
supra ssss.
LA. a. hanc. b. venditionis. c. affrontat. d. affrontationes. e. casa.
f. venditione. g. rege. h. Eitio.
734
1048 abril 30
Adalbert i la seva muller Orfulla venen a Ardman i a la seva muller
Guisla una terra i vinya situades al comtat de Barcelona, al terme
d’Olèrdola, al lloc anomenat Avinyó, pel preu d’1 sou i mig de
diners.
ACB, LA.IV, n. 249, f. 100b-c. Rúbrica: “Ardman emit multa bona in Avinione”.
Inter columnas recto: “n. 249” (Caresmar). Exterior recto: “+” (S. XIII-XIV). Caplletra
“I” ornamentada, tipus A: 16 línies.
In nomine Domini. Ego Adalbert et uxori mea Orsulla femina

vinditores sumus vobis Ardman (nam)1 et uxori mea Gilla, emptores.
Per hanc scriptura vinditionis nostre sic vindimus nos vobis ipsas
nostras hereditates de terra et vinea, franchum, nostrum proprium.
Qui mihi advenit ad me Adalbert per vocem uxori me et ad me Orfulla
per ienitores meos vel per omnesque voces. Et est ipsa hec omnia
in comitatum barchinonense, in terminio de Olerdola, in locum que
dicunt Avinione. Et affrontat ipsa terra et vinea de parte orientis
in terra de nos comparatores, de meridie in ipso Prad, de occiduo in
terra de nostros eres, de circi in ipsa via vel in vinea de Mir Lup-
sancio. Quantum infra istas IIIIor affrontationes includunt, sic
vindimus nos vobis: ipsa terra et vinea cum exios vel regressios
earum, in propter precium solidum I et medio de diners in rem
valentem. Et est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, quod
superius resonat, quod nos vobis vindimus, de nostro iure in vestro
tradimus dominio et potestate, ad facere vel iudicare que volueris,
ad vestrum proprium. Quod si nos vinditores aut ullusque homo qui
contra hanc ista carta francha vinditione venerit pro inrumpendum,
non hoc valeat vindicare, set componat aut componamus vobis in
duplo cum omne sua immelioratione. Et in antea ista carta vinditione
firma et stabile permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista carta vinditione pridie kalendas madii, anno XVII
regni Enrici regi.
S+num Adalbert, s+num Orfulla, qui ista carta vinditione
fecimus et firmare ro-/cgavimus.
S+num Guilielm Carlo. S+num Guilelmus2 clericus. S+num
Sennal. S+m Poncii.
<S>+ Mironi presbiteri, qui hec scripsit dii et anno prefixo.
1. Subratllat. 2. Escrit fora de caixa.
735
1048 maig 2
Guillem Morató ven a Dalmau, fill de Geribert, la seva herència,
situada al comtat de Barcelona, al Vallès, al terme de Palou, pel
preu de 12 mancusos d’or d’Enees.
ACB, per. 1-1-2293. Original. Pergamí, 120 × 338 mm. Al verso: “Num... 2293”
(S. XVII); “Diversorum A 2293” (Mas); “1048” (F-B). La caplletra ocupa 5 línies.
In nomine Domini. Ego Guilielm Morato venditor sum tibi

Dalmatii, prolis Geriberti, emptore. Per hanc scripturam vendi-
tioni mee vindo tibi ipsa mea ereditate, quod abeo in Pala-/2ciol
vel in terminis eius, id sunt, kasas cum curtes, cum solos et super-
positos, cum ostiis et ianuis, terras et vineas, cultum vel eremum,
cum omnibus generis arborum qui infra /3 sunt, et regum et caput
regum, omnia et in omnibus, meum proprium francum. Qui mihi
advenit per genitori meo et genitrice mea et per omnesque voces.
Et est yam dicta omnia /4 in comitatu barchinonense, in Vallense,
infra terminum Palaciol. Et afrontat iam dicta omnia de oriente in
alueo Mugente, de meridie in Monte Molono, de occiduo /5 in alueo
Vallense, de parte vero circi infra terminis Granollariis. Quan-
tum istas afrontationes includunt, sic vindo tibi: predicta omnia,
totum ab integre, cum /6 exiis et regressiis earum, propter precium
mancusos XII de auro cocto manu Enee legitime pensatos. Quod
ego venditor manibus meis recepi. Et nihil exinde aput te /7 emptore
de hoc pretio non remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta
omnia, que ego tibi vindo, de meo iure in tuo tradodominium et
potestatem, ad tuum plenissimum pro-/8prium, ut fatias quodcumque
volueris. Quod si ego venditor aut aliquishomo utriusque sexus qui
contra ista karta venditione venero aut venerit ad inrumpendum,
/9 non hoc valeat vendicare, set componat aut componam tibi omnia
in triplum cum omni sua inmelioratione. Et insuper ista venditione
firma permaneat omne per evuum. /10
Actum est hoc VI nonas madii, anno XVII regni Henrici
regis.
S+ Guilielm Morato, qui ista venditione feci et firmavi et testes
firmarique rogavi./11
*S+ Arlovinus sacer*. *S+ Ellemar sacer*. *S+ Reimundi
levita*. /12 *S+ Miro levita*. *S+ Riculfus levita*.
/13 S+ Miro presbitero, qui haec scripsit die et anno quod
supra.
736
1048 maig 5
Ermessenda ven a Mir la seva part, que té al camp del Pla de Reixac
que anomenen Matabous, pel preu de 6 diners de moneda grossa
de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 682, f. 217c-d. Rúbrica: No n’hi ha. Exterior verso: “[C]LXV” (S. XIII-
XIV); “n. 682” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1047” (S. XVIII).
Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 16 línies.
In nomine Domini. Ego Ermessena1 femina venditrix sum

tibi Miro, emptori. Per hanc scripturam vendicionis mee vendo
tibi ipsam meam porcionem, que abeo in ipso campo, qui est in
ipso plano de Rexag, ubi dicunt Mata Bubus. Advenit mihi per
genitrice mea vel per ullasque voces. Affrontat de parte circi in
terra de te emptore, de oriente similiter, de meridie in terra de
Stratario, de occiduo in terra Sancti Cucuphati cenobio. Quan-
tum iste affrontationes includunt, sic vendo tibi: supra dictam
meam portionem, que abeo in ipso campo, totum ab integre,
simul cum exiis et regressiis earum, in propter precium dinarios
VI monete grosse Barchinone. Quod tu emptor precium mihi
dedisti. Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que tibi
vindo, de meo iure in tuo trado dominio et potestate, ut facias
exinde quodcumque volueris. Quod si ego venditrix aut aliquis
homo utriusque sexus qui contra ista venditione venero aut
venerit ad inrumpendum, non hoc valeat aut valeam vendicare,
set componat aut com-/dponam tibi predicta omnia in duplo cum
omni sua inmelioratione. Et in antea ista venditio firma perma-
neat omni tempore.
Actum est hoc III nonas mai, anno XVII regni Henrici
regis.
S+num Ermesena femina, qui ista venditione feci et firmavi
et testes firmare2 rogavi.
S+num Stratario. S+num Guillelmus. S+num Suniefredus
monachus.
S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quod
supra.
1. Sota l’última e hi ha una o. 2. La e porta un pal que sobresurt per
sota.
737
1048 maig 6
Ermemir i la seva filla Blancúcia venen a Mir Goltred dues peces pe-
tites de vinya al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia
de Sant Pere de Reixac, a canvi de dos sesters d’ordi i mitja
aimina.
ACB, LA.II, n. 657, f. 211a-b. Rúbrica: No n’hi ha. Interior recto: “CXL” (S. XIII-
XIV); “n. 657” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1047” (S. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus G: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Ermemir et filia mea Blanchucia

femina, nos simul, venditores sumus tibi Miro Goltret, emptore. Per
hanc /b scripturam venditionis nostre vendimus tibi petiolas II de
vinea nostras. Quod abemus in comitatu Barchinona, in Vallense,
in parrochia Sancti Petri de Rexac. Advenit mihi ad me Ermemir
per vocem uxoris mee et ad me Blacutia per genitrice mea. Affrontat
de circio in vineas de te emptore, de oriente similiter, de meridie
in ipsa strata, de occiduo in vineas Berengario et de Mindonia uxor
sua. (Quantum iste).1 Et alia petiola de omnibus IIIIor suis partibus
affrontat in vineas de supra dicta Mindonia. Quantum iste affron-
tationes includunt, sic vendimus tibi: supra dictas vineas totas ab
integre, cum exiis et regressiis earum, in propter precium sestarios
II de ordeo et media emina. Quod tu emptor precium nobis dedisti
et nos venditores manibus nostris recepimus. Est manifestum. Quem
vero predicta omnia, que nos tibi vendimus, de nostrum iure in tuum
tradimus dominium et potestatem, ut facias exinde quodcumque
volueris. Quod si nos venditores aut aliquis homo utriusque sexus
qui contra ista venditione venero aut venerimus ad inrumpendum,
non hoc valeat aut valeamus vendicare, set componat aut componamus
tibi predicta omnia in duplo cum omni sua immelioratione. Et in
antea ista venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc II nonas maii, anno XVII regni Henrici regis.
S+num Ermemir, s+num Blachutia femina, nos qui ista
venditione fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+num Guilelmus Bellazer. S+num Ioannes Belliti. S+num
Suniefredus monacho.
supra.
1. Anul·lat mitjançant expuntuació.
738
1048 juny 18
Blanca fa una altra donació al seu germà Geribert, prevere, i li besa
la mà.
ACB, perg. 1-1-1936.
ACB, LA.II, n. 300, f. 98c. Sobre aquest document, que complementa una donació
anterior per part dels mateixos actors, i sobre les dades tècniques de les fonts
documentals, vegeu doc. núm. 684, de 28 de juny de 1045.
/12 Ego Blancaa femina dono a te Geribertus presbiter, frater

meus, bracada I de ipsa cintana,b ubi fuit ipso videger qui cremavit.1
Et ego volo ad /13 manus sua osculare.
Actum est hoc IIIIXc kalendas iulii, anno VIIXd regni Henrici
regis.
S+num Blancae femina, qui ista donacionef feci et /14 firmavi
S+num Mager. S+num Suner episcopo. /15 S+num Argemir.
1. La v, esmena una l convertida en u després d’afegir-hi el signe complemen-
tari.
LA. a. Blancha. b. chintana. c. XIIII. d. XVII. e. Blancha.
f. donatione.
739
1048 juliol 3
Bels i la seva muller El venen a Mir Goltred la quarta part d’una
casa i de la terra que l’envolta, situades al comtat de Barcelona,
a la parròquia de Sant Pere de Reixac, sota la Calçada, al Pla
de Reixac, a canvi de sis sesters d’ordi i 3 sous i mig.
ACB, LA.II, n. 702, f. 223a-c. Rúbrica: “De ipso plano de Rexag”. Inter columnas
recto: “n. 702” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1048” (S. XVIII). Caplletra
In nomine Domini. Ego Bels et uxor mea El femina vinditores

sumus tibi Mir Goltret, emptore. Per hanc scriptura venditionis
nostre vendimus tibi in ipsa casa et in ipsa terra qui in circuitu eius
est, quod abemus in ipso Plano de Rexag, ipsa quarta part et ipsas
casas cum solos et superpositos, guttas et cilicinios et cloachas,
et in ipsa terra similiter ipsa quarta part. Est namque predicta omnia
in comitatu Barchinona, in Vallense, in parrochia de Sancti Petri

de Rexag, subtus ipsa Calciata. Advenit nobis per genitrice mea ad
me Bels, et ad u<x>or mea per suum decimum sive per ullasque
voces. Affrontat namque ipsa hec omnia de parte orientis in terra
de Bernard Guifred et de uxor sua Guisla sive in terra de Adalbert
Sendret, de meridie in terra Sancti Petri, de occiduo in ipsa Calciata,
de circio in terra de supra dicto Azalbert. Quantum iste affrontationes
includunt, sic vendimus tibi: in ipsas casas et in ipsa terra, sicut
supra scriptum est, ipsa quarta part tota ab integre, simul cum exiis
et regressiis earum, ad tuum plenissimum proprium, in propter
precium sestarios VI de ordio et solidos III et medio de diners. Quod
tu emptor precium nobis dedisti et nos recepimus. Est manifes-
tum. Supra dicta namque omnia, que nos tibi vendimus, de nostro
iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ut facias exinde
quodcumque volueris. Quod si nos venditores aut aliquis homo
utriusque sexus contra hanc venditione venerit ad inrumpendum,
non hoc valeat vendicare, sed componat aut componamus tibi in
triplum. Et in antea ista venditio firma permaneat modo vel omnique
tempore.
Actum est hoc V nonas iulii, anno XVIII regni Henrici rege.
S+m Bels, s+m El femina, nos qui ista venditione fecimus,
firmavimus et rogavimus firmare.1
S+m Raimundus Venrel. S+m Guilielm Mustura. S+ Guifre
sacer.
S+m Ermengarda, s+m Unafilia femina, /c nos manibus nostris
firmamus et precium recepimus manibus nostris.
S+ Guilielmus subdiachonus scripsit cum litteras fusas vel
emendatas die et anno quod supra.
1. Sota la e hi ha una o.
740
1048 juliol 25
El bisbe Guislabert de Barcelona fa donació a favor de la Canònica
de la seva Seu d’una tercera part d’un alou consistent en terres,
vinyes, fonts, cases i arbres de diverses classes, situat al territori
de Barcelona, sota Montjuïc, al costat de l’església de Sant Pau,
i d’una peça de terra situada al territori de Barcelona, al lloc
anomenat Enforcats.
ACB, LA.I, n. 649, f. 241a-b. Rúbrica: “Guilabertus episcopus dedit Sedi alodium
in Monteiudaic”. Super columna a: “n. 649” (Caresmar). Exterior recto: “Anno
Domini 1048” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 15 línies. Vegeu doc.
núm. 1698, de 9 d’agost de 1048.
In nomine Domini. Ego Guislibertus, nutu Dei sancte Sedis

barchinonensis Ecclesie presul, donator sum Domino Deo et Ca-
nonice predicte sedis. Per hanc denique scripturam donationis
mee promte dono Domino Deo et prefate Canonice terciam parte
de omni ipso alodio, terris, scilicet, et vineis, cultis et heremis, et
fontibus et mansionibus et arboribus varii generis, que omnia fue-
runt Gisliberti quondam nuper baptizati. Sunt namque predicta
omnia in territorio Barchinone, ad radicem Montis Iudaici et iuxta
ecclesia Sancti Pauli. Et iterum dono Domino Deo et predicte
Canonice aliam petiam terre, que est in territorio Barchinone, in
loco vocitato Inforcads. Advenerunt predicte nostre matri Ecclesie
ob collationem genitorum meorum, Udalardi, scilicet, vicecomitis
et Richellis vicecomitisse quondam, quorum animabus sit requies
perpetua et hic indeficiens. Et affrontant predictum alodium, quod
est ad radicem Montis Iudaici, de parte orientis in ipso regario
ecclesie Sancti Pauli, de meridie in alodio Guilelmi Guilelmi et
Guadalli Cixelani, de occiduo in Monte Iudaico, de circio similiter
in Monte Iudaico et in torrente qui tempore pluviarum discurrit a
predicto monte. Et alia petia terre, que est in Inforcads, affrontat
de orientis in alodio Sancti Petri Puellarum, de meridie in alodio
qui fuit de Orseta femina condam, de occiduo in vineas Mironis
Seniofredi, de circi in strata. Quantum iste affrontationes includunt,
sic dono Domino Deo et prefate Canonice, sicut superius resonat:
iam dicta omnia integriter, cum exitibus et regressibus earum, ut
canonici prefate sedi habeant et possideant et utantur predicta omnia
quemadmodum utuntur munificentia predicte Canonice collata in
servitio Dei et sedis predicte. Quod si ego donator aut aliquis su-
cessor meus episcopus aut alius homo sexus utriusque hoc rum-
pere voluero aut voluerit, ad nichilum mihi aut illi proficiat, sed
componam aut componat Domino Deo et prefate Canonice predicta
omnia in triplum cum sua inmelioratione. Et insuper sit excomu-
nicatus a Patre et Filio et Spiritu Sancto et, ab omni consortio chris-
tianorum eiectus, in retractabili tabescat pena confusus. Et hoc
mane-/bat firmum omnem per evum.
Actum est hoc VIII kalendas augusti, anno XVIII regni Henrici
regis.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +, qui hanc donationem

feci et firmavi et testes firmare rogavi.
Udalardus vicescomes. S+ Raimundus. + Bernardus. S+m
Amatus Ratfre. S+m Geribertus Quirici.
supra.
741
1048 agost 28
Bonfill Miró i la seva muller Quíxol, amb l’assentiment del bisbe
Guislabert, venen al prevere Bonpar una peça de vinya situada
al territori de Barcelona, al terme de Montjuïc, a prop dels
Enforcats, al lloc anomenat Vinyes Episcopals, pel preu de 7
mancusos d’or d’Enees.
ACB, perg., 1-2-1213. Original. Pergamí, 138 × 356 mm. Petit forat a tocar de
l’extrem esquerre de la línia 5, que afecta una sola paraula. Al verso: “Karta Bonipari
presbiteri in Monte Iudaico”; “CCCLXIIII” (S. XIII-XIV); “Num... 1171” (S. XVII); “Mitja
escala, armari 3, n. 1213” (Caresmar); “1048” (F-B). Caplletra “I”: 9 línies.
ACB, LA.I, n. 403, f. 154c-d. Rúbrica: “Carta que Bonuspar presbiter emit vineam
apud Montem Iudaicum, prope Inforcatis, ubi dicunt Vineas Episcopales”. Exterior
verso: “n. 403” (Caresmar); “Anno Domini 1048” (S. XVIII). Caplletra “I”
ornamentada, tipus G: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Bonifilio Mirone et uxori meea Chixol

femina, una cum assensu et consilio domno Gisliberto episcopo,
venditores sumus tibi Bonipari presbiteri, emp-/2tori. Per hanc scrip-
turam venditionis nostreb vendimus vobis peciac una vinee simul
cum ipsad terra ubi est fundata. Quod habemus in territorio Bar-
chinone, in terminio de /3 Monte Iudaico, prope Inforcatos, ubi di-
cunt Vineas Episcopales. Advenit nobis per genitori et per deci-
mum et per complantationeme Sedis Sancte Crucis Sancteque
Eulalief vel per ullasque voces. Et /4 affrontat prefata vinea de circi
in vinea Guitardi et habet dextros XXII et medium [espai en blanc:
±15],g de aquilonis in vinea Sancte Crucis Sedis, et habet dextros
XXVI, /5 de meridie similiter in vineas predicteh Sedis, et habet
dextros XVIII [espai en blanc: ±10],i de occiduo in vineas de
Ermengaudus Petri, et habet dextros XXIII. [espai en blanc: ±10]j
Qu[antu]m /6 istek affrontationes includunt, sic vendimus vobis:
predicta vinea ab integre, cum exiis et regressiis eius, propter
pretiuml mancusos VII de auro cocto de manu Heneas. Quodm tu

emptori /7 nobis dedisti integriter. Est manifestum. Quem vero pre-
dicta omnia, que tibi vendimus, de nostrum iure in tuum tradimus
dominium et potestatem, ad tuum plenissimum proprium, ut facias
exinde /8 quodcumque volueris. Quod si nos venditores aut aliquis
homo utriusque sexus contra hanc venditionem venerit aut venerimus
ad inrumpendum, non hoc valeat aut valeamus vendicare, /9 set
componat aut componamus tibi predictan vinee in dupplumo cum
omni sua imelioratione. Et in antea ista venditione firma perma-
neat omni tempore.
Actum est hoc V kalendas /10 setembris, anno XVIII regni Hen-
rici regis.
S+num Bonifilio Mirone, s+num Chixol femina, nos qui hanc
venditionem fecimus et firmavimus et testibus firmare /11 rogavimus.
*+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +*. /12 *S+ Poncii levite*.
*S+ Dalmaciusp sacer*. *S+ Remundi, leviteq et iudicis. Sss*. /13 *S+
Gaucefredus presbiter*. *S+ Bonefilius presbiter*. *S+ Bonutiusr
presbiter*. /14 *S+num Bonifilios Fredall*.
LA. a. mee. b. nostre. c. peciam unam terre vinee. d. ipsam
terram. e. complantacionem. f. Eulalie. g. Manca . h. predicte
sedis. i. Manca . j. Manca . k. iste affrontaciones. l. precium.
m. quos. n. predicta vinea. o. duplum. p. Dalmatius. q. levite.
r. Bonucius. s. Bonifilius Fredal.
742
1048 setembre 3
Esteve, sacerdot, i la seva sòcia Bonafilla fan donació a Guitard i a
la seva muller Ermetruda de dues peces de terra, una que fou
d’Adaülf i una altra prop de la feixa que fou de Sendleva on hi
havia un casal, situades al comtat de Barcelona, al Vallès, al terme
de Sant Esteve de Vilanova, al lloc anomenat vila Merdàs, que
tenen per compra.
ACB, perg. 1-4-156. Original. Pergamí, 151 × 193 mm. Restaurat. Al verso:
“Luparias” (S. XIII-XIV); “1048”; “1049” (Mas). Caplletra “I” ornamentada: 19 mm.
In nomine Domini. Ego Stefanus sacer et socia tua Bonafilia

donatores /2 sumus vobis Guitardus et uxor sua Ermetruite. Mani-
fe-/3stum est enim quia plachuit animis nostris et placet ac nos elegit
cum Deo nostra /4 bona volumtas, ut tibi chartam donacionis fecis-

semus, sichuti /5 et facimus. Per hanc scriptura donacionis donamus
vobis pecia I /6 de terra qui fuit de Adaulfhus, et ali<a> prope fexa
I de terra qui fuit de Sendleva /7 ubi1 sedebat ipso chassal, et ipsa
triia qui ibi est radichata et fundata, /8 nostrum proprium fran-
chum. Quod abemus in chomitatum barchinonense, in /9 Vallense,
in terminio de (s)2 S<anc>ti Stefani de Villano<va>, in lochum quem
dichunt /10 Villa Meritaze. Advenit ad nos donatores per nostra
comparacione si-/11ve per omnesque voces. Afrontat ipsa terra, qui
fuit de Adaulfhus, de parte /12 orientis in ipsa via anticha, de meridie
in terra de Sancte Crucis sedis /13 Barchinona, de occiduo similiter,
de circi in ipsa terra de filis Ra-/14mio. Et alia terra cum ipsa triia
afrontat de parte orientis in flu-/15mine Mugent, de meridie in terra
de Sancte Crucis, de occident similiter, /16 de circi in terra de nos
donatores. Quantum infra istas (III)3 VIII afron-/17taciones includunt,
sic donamus vobis: ipsas terras et ipsa triia cum omnes ar-/18bores
de unusquisque genere et ipsas arundines, totum ab integrum, aut
/19 per abend, vindendi, donandi, chomutandi vel faciendi exinde
omnia quodcumque /20 volueritis facere, ad vestrum plenissimum
proprium. Quod si nos donatores /21 aut ullusque omo qui contra
hanc ista donacione venerit pro inrumpen-/22dum, non oc valeat
vindichare, set componat aut componamus vobis ipsas terra\s//23 et
arbores et triias in duplo cum omnem suam inmelioracionem, cum
/24 exis vel regressis earum. Et in antea ista donacione firma
permaneat /25 omnique tempore.
Facta ista donacione III nonas sebtember,4 anno XVIII /26 regni
Enrici regis.
*S+ Stefanus \sacer/*, s+num Bonafi<li>a, nos qui ista donacio-
/27ne fecimus et firmare rogavimus.
S+num Petrus. S+num /28 Richer. S+num Adalbertus.
/29 S+ Moratone sacer, qui hoc scripsit /30 die et anno quod
supra.
1. Sota la i hi ha una s. 2. Supèrflua. 3. Sembla superflu. 4. A
l’original sbtr.
743
1048 setembre 20
Mir Seniol i la seva muller Druda permuten amb l’església de la Santa
Creu dues mujades i mitja de vinya i mitja quarterada situades
al territori de Barcelona, sobre el Cogoll Antic, prop del lloc

anomenat Marunià, a canvi d’una mujada de terra i la tercera
part d’una altra.
ACB, L.A. I, n. 346, f. 135a-b. Rubrica: “Carta de duabus modiatis vinee aput
Cucullum Anticum”. Interior recto: “n. 346” (Caresmar); “CCCVII”. Exterior
recto: “Anno Domini 1048” (sigle XVII). Caplletra “I” ornamentada, tipus G: 21
línies.
In nomine Domini. Ego Miro Senuilli una cum uxore mea

Druda femina comutatores sumus Domino Deo et ecclesie Sancte
Crucis Sancteque Eulalie Sedis Barchinone. Per hanc scripturam
comutationis nostre comutamus Domino Deo et predicte Sedi eccle-
sie modiatas II de vineas et mediam quarteratam. Et ultra ipsam
stratam iuxta predictas vineas alias II partes modiate1 vinearum
et mediam quarteratam cum ipsa terra ubi sunt fundate. Que sunt
in territorio Barchinone, supra ipsum Cucullum Antiqum, prope
locum vocitatum Marunniano. Advenerunt nobis per nostram
comperationem et per decimum sive per quascumque voces. Et af-
frontant predicte due modiate et media quarterata vinearum de
oriente in vineas iudeorum et habet dextros XXXI, de meridie in
vineas Remundi Seniofredi rivi Rubensis et habet dextros XL IIIIor,
de occiduo in vineas Berengerii Orucii et habet dextros XX VII et
medium, de circio in strata publica et habet dextros XL VII. Et alias
duas partes modiate vinearum et media quarterara affrontat de
oriente in vineas Isarni Olibani et Berengeri fratrum et habet dex-
tros XVI et quatuor palmos, de meridie in strata publica et habet
dextros XXX, de occiduo similiter in strata publica et habet dex-
tros XXIIIIor et quatuor palmos, /b de circio in vineas de nobis co-
mutatoribus et habet dextros X et IX et medium. Quantum iste
affrontationes includunt, sic comutamus Domino Deo et predicte
Sedi can2 ecclesie: predictas vin\e/as propter modiatam unam terre
et terciam partem de alia quam accepimus in nostra comutacione
pro duplatione predictarum vinearum. Predictas quoque vineas,
quas comutamus Domino Deo et predicte Sedi ecclesie, de nostro
iure in ius et dominationem predicte Sedis ecclesie Sancte Crucis
Sanc-teque Eulalie barchinonensis tradimus et confirmamus, cum
exitibus et regressibus earum, ut servientes Domino Deo et predicte
Sedi faciant exinde quemadmodum de aliis munificenciis ecclesiarum.
Quod si nos comutatores aut aliquis homo utriusque sexus hanc
comutacionem rumpendum voluerimus aut voluerit, nil valeat, sed
componamus aut componat Domino Deo et predicte Sedi ecclesie
in vinculum predicta omnia in duplum cum sua inmelioratione. Et

insuper hoc maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc XII kalendas octobris, anno XVIII regni Henrici
regis.
S+Mironis, s+ Druda femina, nos hanc comutationem fieri
iussimus et firmavimus et firmare rogavimus.
S+ Alonucio levita. S+ Tudiscli Desiderii. S+ Amalrici Chama.
S+ Guitardi Ollomari. S+ Bomparus presbiter.
S+ Miro presbitero, qui hec scripsit die et anno quod supra.
1. medietat, e i a substituïdes per a i e interlineades i t expuntuada. 2. Ex-
puntuat.
744
1048 octubre 19
Geribert, sacerdot, permuta amb Bernat Bernat una terra, situada al
territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, sobre Santa
Eulàlia, sota la Tona Antiga, a canvi d’una altra terra.
ACB, perg. 1-2-42. Original. Pergamí, 111 × 216 mm. Al verso: “Comutacio
Geriberti ad Bernardus Bernar” (s. XI); “LXXIII” (s. XIII); “ne V” (s. XVI-XVII); “Saeculi
XI” (S. XVIII); “Antiquit. II 260”; “1048” (Mas). Caplletra “I”: 36 mm.
ACB, LA.II, n. 260, f. 87c-d. Rúbrica: “Girbertus presbiter commutavit Bernardus

Bernar terram propriam apud Tonnam Antiquam”. Exterior verso: “n. 260”
In nomine Domini. Ego Geribertus sacer comutatora sum tibi

Bernardus Bernardi. Manifestum est enim quia placuit animis
meis et placet /2 ut inter nos comutacionemb fecissemus de aliquid
de proprietate nostra, sicuti et facimus. Dono namque tibi in tua
comutacionec /3 terra mead propria. Quod abeo in territorio bar-
chinonense, in parrochia Sancti Andree, super Sancta Eulalia,
subtus ipsa Tonna Antiga. Ad-/4venit mihi per voce genitorum
meorum et per comparacionee sive per omnesque voces. Affrontat
de parte circi in tera1-f de Arnallo et abet dex-/5tros XVIII, de aquilonis
in terra de predicto Arnallo et abet dextros XXIIII, de meridie in terra
de iam dicto Arnallo et abet dex-/6tros XVII, de occiduo in terra de
prefato Arnallo et abet dextros XXI. Quantum istas afrontacionesg
includunt et isti dextri /7 continent, sic comuto tibi: predicta terra
ab integre, propter alia tua terra, quod tu mihi dedisti, sicut resonat
in ipsa carta comuta-/8cionis,h quod tu mihi fecisti, perenniter

abendi, do-nandi, vindendi, comutandi et omnia faciendi quodcumque
volueris, /9 a tuum plenissimum proprium, libera2 in Dei nomine
abeas plenam potestatem, cum exios vel regressios earum. Quod si
ego comuta-/10tor aut ullusque omoi utriusque sexus qui contra ista
comutacionemj ad inrumpendum venerit, non hoc valeat /11 vindicare,
sed componat aut ego componam tibi iam dicta terra in duplo cum
omnem suam immelioracione. Et in an-/12tea ista comutaciok firma
permaneat om-nique tempore.
Facta comutacionel XIIII kalendas november, anno XVIII reg-
/ ni Hencim regis.
13
S+ Geribertus sacer, filium condam Suniarii, qui ista

comutacionen fieri iussi.
S+ Arge-/14mir. S+ Guilelmus. S+ Poncius presbiter.
quod supra.
1. Sota in t hi ha quelcom il·legible. 2. Sota la l hi ha una Q.
LA. a. commutator. b. comutationem. c. comutatione. d. nostra.
e. comparatione. f. terra. g. affrontationes. h. comutationis. i. ho-
mo. j. comutationem. k. comutatio. l. comutatione. m. Henrici.
n. comutatione.
745
1048 octubre 19
Bernat Bernat permuta amb el seu oncle Geribert, sacerdot, dues
peces de terra situades al territori de Barcelona, al terme de
Vilapicina, a la parròquia de Sant Andreu, a la Ventosa, per
una altra terra.
LA.II, n. 163, f. 59d-60a. Rúbrica:”Carta de Villa Piscina et de Ventosa in parrochia
Sancti Andree”. Inter columnas verso: “n. 163” (Caresmar). Inter columnas recto:
”anno Domini 1049” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Bernardi comutator sum

tibi Geribertus sacer, avunculo meo. Manifestum est enim quia
placuit animis meis et placet ut inter nos comutationem fecisse-
mus de aliquid de propietate nostra, sicuti et facimus. Dono
namque tibi in tua comutatione petras II de terra separatim
positas. Et sunt in territorio Barchinone, in terminio de Vila Pis-
cina, in parrochia Sancti Andree. Et ipsa una petia est ad ipsa
Ventosa et alia subtus vinea de Remundus Lobetus. Advenerunt

mihi per voce genitorum meorum sive per omnesque voces. Af-
frontat ipsa una pecia de parte circi in ipsa strata, de aquilonis
in terra de te Geribertus, de meridie in terra de Sancti Michaelis,
de occiduo in terra de Bonadomna. Et affrontat alia petia de parte
circi in terra de me comutator, de aquilonis in terra de Reimun-
dus Lobetus, de meridie in terra de Donucio Bernardi, de occiduo
in terra de te Geribertus, et habet dextros in ipsas affrontationes
octuaginta. Quantum istas affrontationes includunt, sic comuto
tibi: iam dictas pecias II de terra, culta et erema, ab integre propter
alia tua terra, quod tu mihi dedisti, sicut resonat in ipsa carta
comutationis, /a quod tu mihi fecisti, perhenniter abendi, donan-
di, vindendi, comutandi et omnia faciendi quodcumque volueris,
liberam in Dei nomine abeas plenam postestatem, cum exios vel
regressios earum, a tuum plenissimum proprium. Quod si ego co-
mutator aut ullusque omo utriusque1 sexus qui contra ista comu-
tationem ad inrumpendum venerit, non hoc valeat vindicare, sed
componat aut ego componam tibi iam dicta omnia in duplo cum
omnem suam imelioratione. Et in antea ista comutatio firma per-
maneat omnique tempore.
Facta comutatione XIIII kalendas novembris, anno XVIII regni
Henrici regis.
S+ Bernardus, qui ista comutatione feci et firmavi et testes
firmare rogavi.
S+ Argemir. S+ Guilelmus. S+ Poncius presbiter.
S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi et sss die et anno quod
supra.
1. L’ordre correcte del mot és assenyalat per l’escrivà.
746
1048 novembre 9
Sinfred, fill de Rami, i la seva muller Bonadona venen a Esteve,
sacerdot, i a la seva sòcia Bonafilla unes cases amb terres, vi-
nyes, arbres i la seva garriga, situades al comtat de Barcelona,
al Vallès, al terme de vila Merdàs, pel preu de 5 mancusos d’or
de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-155 (a). Original. Pergamí, 123 × 276 mm. Al verso: “Luparias”
(S. XIII-XIV); “1048” (Mas). Caplletra “I”: 15 mm.
In nomine Domini. Ego Senfret, filium Ramio, et uxor sua Bona-

domna femina vinditores sumus ti-/2bi Stefanus sacer et socia tua
Bonafilia, emtpores.1 Per hanc scriptura vindicionis nostre /3 vin-
dimus vobis chassas cum solos et superpossitos, ostios et ianuas
et foveas et ipsas /4 macherias, et terras et vineas, ermum et chultum,
et ipsos arboribus qui ibi sunt radi-/5chati et fundati de unusquis-
que genere et ipsa garriga, nostrum proprium franchum. Quod abe-
/6(e)mus2 in chomitatum barchinonense, in Vallense, in termine
vocitatur Villa /7 Meritaze. Advenit ad me Senfret per genitorum
meorum sive per genitrice mea si-/8ve per omnesque voces, et ad
me Bonadomna per meum decimum sive per quacumque voces.
Afron-/9tant ipsas kassas et terras et vineas de parte orientis in
alveo Mugent, de meri-/10die in terra de Guitardus, de occiduo in
terra de me comparatore sive in terra de Sancte Cru-/11cis sedis
Barchinona, de circi in terra de Sancte Crucis sedis Barchinona.
Quantu<m> in-/12fra istas IIIIor afrontaciones includunt, sic vindimus
vobis: ipsas chassas, /13 terras et vineas et arbores de unusquisque
et garricis, (to)3 ipsum meum directum, to-/14tum ab integrum, in
propter precium manchussos V de auro de moneta de Barchino-/15
na. Quod vos emtpores4 precium nobis dedistis et nos vinditores
manibus nostris /16 accepimus. Et est manifestum. Quem vero pre-
dicta ec omnia, que nos vobis vindimus, /17 de nostro iure in vestro
traddo dominio et potestatem, ab omnem integritatem, ut qui-/18
quid exinde fachere vel iudichare volueris, cum exis vel regressis
earum, a prop-/19rio. Quod si nos vinditores aut ullusque omo qui
contra hanc ista vindicione venerit /20 pro inrumpendum, non oc
valeat vindichare, set componat aut componamus vobis istas / 21
terras et vineas et arbores in duplo cum omni illorum inmelio-
racione. Et in antea /22 ista vindicione firma permaneat omnique
tempore.
Facta ista vindicione V idus november, /23anno XVIII regni
Enrici regis.
S+num Senfret filium Ramio, s+n Bonna-/24domna femina, qui
ista vindicione fecit et firmare rogavimus.
S+num Mir. /25S+num Adalbertus. S+num Richer. S+n
Guilabertus.
/26 S+ Moratone sacer, qui hoc scripsit.
1. Sic, per emptores. 2. e repetida. 3. Mig esborrat. 4. Sic, per
emptores .
747
1048 novembre 14
Arnau i la seva muller Garsenda permuten amb Bernat una peça de
vinya i una altra de terra situades al territori de Barcelona, a
la parròquia de Sant Andreu apòstol, prop de l’església de Santa
Eulàlia, a canvi d’un alou.
ACB, perg. 1-2-100. Original. Pergamí, 93 × 282 mm. Al verso: “Comutacio Arnal
ad Bernard” (s. XI); “CV” (s. XVII); “Antiquit. II 293”; “1048” (Mas). Caplletra “I”:
17 mm.
ACB, LA.II, n. 293, f. 96a-b. Rúbrica: “Arnallus et Garssendis comutaverunt
Bernardus I petiam terre in Va\i/llapiscina (la primera a expuntuada i la segona
esmena una e)”. Interior recto: “n. 293” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini
1048” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 19 línies.
In nomine Domini. Ego Arnal et uxori mea Garsindis femina

chomutatores1-a sumus tibi Bernard. Manifestum est enim quia
chomutamusb tibi pecia I de /2. vinea cum ipsa terra ubi est fundata
et in alio lochoc peciad I de terra chulta.e Quod abemus in teritoriof
barchinonense, in parochiag Sancti Andree apostoli, in locum que
/3 dicunt prope domum Sancta Eulalia sive inter. Advenit nobis per
nostrah chomparacionei et per decimum et per ullasque voces.
Afrontatj peciak I de vinea de parte circi in /4 terra de Ermengod
Ebrino, de aquilonis in strada curibile,l de meridie in vinea de
Geribert presbiter, de occiduo similiter. Afrontatm pecian I de terra
/5 in alio loco de parte circi in ipso arenno, de aquilonis in terra de
Geribert, filium condam Suniario n,o de meridie in strada qui pergit
ubique, de occi-/6duo in terra de te Bernard chomutatore.p Quantum
in istas octo afrontacionesq includunt, sic donamus tibi: predicta
peciar I de vinea et alia pecias de tera,t /7 totum ab integre, cum
exiis et regresiis earum, propter tuum alium auladem, quod tu nobis
dedisti in nostra chomutacione,u sicut resonat in ipsa scriptura
chomu-/8tacionev quod exinde nobis fecisti. Quem vero predicta om-
nia, que nos tibi chomutamus,w de nostrum iure in tuum tradimus
dominium et potestate, ab omni integri-/9tate, ad tuum plenisimum
proprium. Quod si nos chomutatoresx aut aliquis homo utriusque
sexus qui contra ista comutacioney venero aut venerint ad inrum-
/10pendum, non hoc valeat vendichare,z sed chomponataa aut nos
chopomnamusab tibi predicta omnia in duplo cum omni sua ime-
lioracione. Et in antea ista /11 chomutacioneac firma permaneat
omnique tempore.
Actum est hoc XVIII kalendas december,ad anno XVIII regni

Henrichi regis.
S+m /12 Arnal, s+m Garsindis femina, nos qui ista chomutacioneae
/13 S+m Ariemir. S+m Guillemus. S+m Suniario.
/14 S+ Ermengod presbiter, qui hec scripsi et die et anno qoaf
supra.
1. Sota la h hi ha una o.
LA. a. comutatores. b. comutamus. c. loco. d. petia. e. cul-
ta. f. territorio. g. parrochia. h. Segueix comutatione expuntuat .
i. comparatione. j. affrontat. k. petia. l. curribile. m. affrontat.
n. petia. o. Manca . p. comutatore. q. affrontationes. r. petia.
s. petia. t. terra. u. comutatione. v. comutatione. w. comutamus.
x. comutatores. y. comutatione. z. vendicare. aa. componat.
ab. componamus. ac. comutatione. ad. decembris. ae. comutatione.
af. quo.
748
1048 novembre 26
Bernat ven a Arnau, fill de Vidal, una peça petita de terra cultivada,
situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu
apòstol, al lloc que anomenen el Pla, prop de Cortezeles, pel
preu de mig mancús d’Enees.
ACB, LA.II, n. 178, f. 63d-64a. Rúbrica: “Carta quod Bernardus vendidit Vitali
I petiam terre apud Planum, prope Cortezeles, in Palomar”. Inter columnas verso:
“n. 178” (Caresmar); “Anno Domini 1048” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Bernard venditor sum tibi Arnal,

proleque Vidal, emptore. Per hac scriptura venditionis mee vendo
tibi petiola I de terra culta. Que habeo in territorio barchinonense,
in parrochia Sancti Andree apostoli, in locum que dicunt ad ipso
Plano, prope de Cortezeles. Advenit mihi per ienitorum meorum
et per qualicumque voces. Affrontat de parte circi in terra de
Alaman, de aquilonis in terra de te emptore, de meridie in terra
de Sancti Petri cenobii et de Sancta Eulalia, de occiduo in terra
de Guisalmar. Quantum istas IIIIor affrontationes includunt, sic
vendo tibi: predicta terra, in propter precium medio mancuso de
manu Enes. Et nichil de ipso precio apud te emptore non reman-
sit. Est manifestum. Quod vero predita omnia, que tibi vendo,
iure in tuo trado dominio et potestate, ab omni integritate, cum

exios et regressios earum, ad tuum proprium. Quod si ego venditor
aut ullusque homo utriusque sexus qui contra ista venditione
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendicare, sed componat
aut ego componam tibi hec omnia in duplo cum omni sua ime-
lioratione. Et in antea ista venditione firma permaneat omnique
tempore.
Facta (ve-)1 karta venditione VI kalendas decembris, anno XVIII
regni Henrici regis.
S+m Bernard, qui ista venditione feci /a et firmavi et teste
firmare rogavit.
S+m Amado. S+m Bonefilio. S+m Ariemir.
S+ Ermengod presbiter, qui hec scripsi et die et anno quo
supra.
1. Escrit per equivocació.
749
1048 novembre 30
Gerberga ven a Egogorovard i a la seva muller Raquel unes terres
situades al comtat de Barcelona, al terme de Lavit (Alt Penedès),
pel preu de 2 mancusos.
ACB, perg. 4-140-1 (e). Original. Pergamí, 135 × 280 mm. Aquest pergamí estava
doblegat en plecs i, originàriament, estava compost per dues escriptures que amb
posterioritat van retallar, per això en aquest es conserven restes de lletres en
la seva part superior. Al verso: Un dibuix com un triangle del qual no hem sabut
esbrinar el significat; “Aquesta carta és de La[loe, espai en blanc: ±18, raspat]”
(S. XIII-XIV); “19 Anrich” (S. XVI-XVII); “Lavit, Stança 140, Piae Elemosinae, no 1
(e)” (1936-1939). Caplletra “I” ornamentada: 25 mm.
I<n> no<mi>ne Domini. Ego Geriberga vinditor sum vobis

Egogorovardus et uxor sua nomine Ricele,1 emtores. Per hacn
criptura2 vindicionis me /2 vindo vobis, id est, teras et vineas, cultas
et ermas, simul cum ipsos arbores qui infra sunt et cum ipsos
arundines et ipsas chasas et solos et superposi<t>os /3 et cum
ipsos ostios et ipsa curte et ipsos ortos. Et advenit3 ad me
G<e>rb<e>rga de viro meo nomine Amarig. Et ehc <e>st4 omnia
in commitatum Barchinona, /4 infra terminum5 de ipsa Vide. Et
afrontad ipsas teras et vineas de parte ori<e>ntis in tera de
Gischafret et de meridie in tera de Odgero Do-/5(do)marigo6 (de)7
et de \o/hciduo in tera de nos comparatores et de parte vero circi
in tera de Gocefret Brocha. Quantum infra istas IIII afron-/6taciones

includu<n>t, sic vindo vobis: ipsum (eu)8 meum alodem9 propium,
cum exis vel r<e>g<r>esis earum, in proper precium manchos<o>s
II in /7 rem valente. Et mihi de ipso precio non remansit. Et est
manifestum. Quem vestro predita hec omnia de nostro iuro in
vestro /8 tradimus dominio postestate, a facere omnia que volueris.
Et qui contra h<a>nc ista carta vindicione venerit ad inrumpen-
dum, /9 non hoc valeat vindichare, set componat (aut compono)10
ad componamus tibi ipsum alodem11 in duplo12 cum omnem suam
inmelio-/10racionem. Et in antea ista carta firma permaneat modo
vel omnique13 tempore.
Facta ista carta vindicione /11 pridie chalendas deenber,
XIIIIIIII regnati Enrici rege.
S+nm Geriberga, qui ista charta vindicione fe-/12cimus et
firmare rogavimus.
S+n Remondus Fruga. S+ Bernardus Gischafret. S+um /13
Gischafereet Lardarn.
/14 S+ Guilabertus presbiter +, qui sta carta cr[i]psit cum
literas fusas in ver-/15siculo14 X, die et ano q<uo>d supra.15
1. Sota la l hi ha rc. 2. Sota la p hi ha una r. 3. Sota it hi ha una
e. 4. Aquesta paraula i l’anterior estan sobreposades. 5. Sota la segona m hi
ha una e. 6. Raspat i repetit do . 7. Raspat. 8. Raspat. 9. Sota la l
hi ha una u. 10. Ratllat. 11. Abreviatura supèrflua. 12. Sota la u hi ha una
o. 13. Sota la u hi ha un traç. 14. Sota la r hi ha una l. 15. Entre la s i
la u hi ha una altra u raspada.
750
1049 febrer 15
Oliba Guifré i la seva muller Bonafilla venen a Vives Guillem i al
seu germà Miró una peça de terra situada al comtat de Barcelona,
al Vallès, al terme de Martorelles de Dalt, pel preu de 2 sous i
mig.
“Venda de una peça de terra que al terme de Martoreyes” (S. XIV); “Enricus, 8,
janer” (S. XVI); “Prep. Janer, St. 27, no” (1936-1939); “Senyal verd”; “1049” (F-B).
In nomine Domini. Ego Oliba Guifredi et uxori mea Bonafilia,

nos ambo pariter, vinditores sumus tibi Vives Guigelmi /2 et fratri
tuo Mironi, emptores. Per hanc scriptura vindicionis nostre vin-
dimus vobis pecia I de terra franca. Quod abemus in co-/3mitato
barci\no/nensis, in Vallensis, in terminio de Marturelias superrio-

res vel in ipso plano, iusta ipsa calzada. /4 Qui mihi advenit ad
me Oliba per ienitores meos et ad uxori mea per suum decimum
aut per ullasque voces. Et adffrontat /5 ipsa terra de parte orientis
in ipsa strada, de meridie in terra de filiis Ermemir condam, de
occiduo in rio Te-/6nensis, de parte vero circi in terra de Kixul
femina. Quantum infra istas afrontaciones includunt, sic vindi-
mus vobis: /7 prefata terra, totum ab integrum, cum exio et re-
gresio suo, in propter precium solidos II et medium de diners,
quod manibus /8 nostris recepimus. Et nichil exinde de ipso precio
aput vos emptores non remansit. Et est manifestum. Quem vero
pridic-/9ta terra de nostro iuramus in vestro tradimus dominio et
potestatem, ad vestrum plenisimum proprium. Quod si nos vin-
ditores aut /10 ullusque omo qui contra hanc ista carta vindicione
venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set com-/11
ponam aut componamus vobis ipsa terra in duplo cum omne suam
inmelioracione. Et in antea firma permaneat mo-/12do vel omnique
tempore.
Actum est hoc XV kalendas marcii, anno XVIII regis Henrici
regi.
S+m Oliba Guifret, /13 s+m Bonafilia, nos qui ista vindicione
/14 S+m Aganricus Arnallus. S+m Ioanne. S+m Bonusomo.
/15 S+ Olibanus sacer, qui ista carta vindicione scripsit et die
sss et anno quod supra.
751
1049 febrer 21
Pere i la seva mare Ermegúncia venen a Ermengol Oruç i a la seva
muller Bonadona un alou que ell tenia per herència i ella pel
seu marit difunt Joan, situat al comtat de Barcelona, al Maresme,
a la parròquia de Santa Maria de Civitas Fracta (Mataró), al
lloc de Mata, pel preu de 2 mancusos d’or i 8 diners.
ACB, perg. 1-2-1435. Original. Pergamí, 145 × 282 mm. Al verso: “Num... 958”
(S. XVII); “Mitja escala, armari 3, n. 1435” (Caresmar); “1049” (F/B).
In nomine Domini. Ego Petro, filium condam Ioanne, presbiter,

que nominabad Estrader, una cum matre mea Ermeguncia femina,
/2 nos simul in unum, vinditores sumus vobis Ermengodi Orus

et uxori sua Bonadonna femina, emptores. Per anc scripturas /3
vindicione nostre vindimus vobis aulodem, id sunt, casas et curtes
cum solos et superpositos, terras cultas vel ermas, et closos cum
vitis, /4 cum omnia genera arborum, glaniferis et inglandiferis,
pomiferis et infructuosos, bosco cum omnia gariga. Est prefata
omnia /5 in comitatu bar<c>hinonense, in Maritima, in parrochia
de Sancta Maria Civitas Fracta, intus in vila de Mata. Advenit /
6
a me Petro per genitores meos et per mea ereditate vel omnesque
voces, et ad me Ermenguncia per voce iam dictis Ioannes sive per
/7 luctose vel per omnesque voces. Adfronta predicta omnia de parte
circii in alodem de Guilelmi Elias et de Bonefilio Wlelmi, /8 et
de aquilonis in terra de Sancti Pauli sive de Umbert vel de gam
dicto Bonefilii, et demeridie in terra de vos emptores sive de Er-
menis-/9clo, de occiduo in terra de Sancti Felici Ierunda sive de
gam dicto Guilelmi. Quantum infra istas quatuor afrontaciones
/10 includunt, sic vindimus vobis: predicta omnia, omnes inn eis
voces et nostrum directum, quantum ibidem abemus vel abere
/11 debemus, totum ab integrum, cum medietatem de uno ulastro
sive de una alzina maiur, cum exis et regresis earum, /12 ad vestrum
plenissimum proprium, in propter precium mancosos II ex auro
purisimo de muneta Barchinona et dinesis VIII /13 et munete curri-
bili. Quod vos nobis precium integriter dedistis et nos manibus
nostris recepimus. Et est manifestum. Que vero /14 predicta, omnia
que nos vobis vindimus, de nostro iure in vestro tradimus dominio
et potestate, ad vestrum plenisimum proprium. /15Quod si nos
vinditores ad ullusque omo qui contra anc vindicione venerit ad
inrumpendum, non oc valead vindicare, set compo-/16nad adu com-
ponamus vobis predicta omnia in duplo cum omnem suam inme-
lioracionem. Et in antea ista vindicio firma permaneat /17 modo
vel omnique tempore.
Facta ista vindicione nono kalendas marcii, anno XVIII reg-
nante rege Hegenrici. /18 Sig+num Petro, sig+num Ermenguncia fe-
mina, qui nos ista vindicione fecimus et firmamus et testes firmare
ro-/19gavimus.
Sig+num Issarno Uluma. Sig+num Guilelmi Osel. Sig+num
Salla Orucio. /20
Sss Petrus presbiter, qui ista car subscripsit sss die et anno
quod supra.
752
1049 març 11
Ermetruit i la seva filla Bonadona, per tal de satisfer un deute,
empenyoren a Geribert una casa amb hort i dues peces de terra
situades al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu,
al lloc anomenat Vilapicina, sota l’església de Santa Eulàlia, que
tenen pel seu senyor Bonuç i pels seus pares.
ACB, perg. 1-4-154. Original. Pergamí 95 × 294 mm. Al verso: “pignora quam fecit
Ermetruit ad Geriber” (S. XII-XIII); “siglo XI” (S. XIX).
In nomine Domini. E[go] Ermetruit [fe]mina una cum filia mea

nomine Bonadona femina, nos simul in unum, inpignoratrices
sumus tibi Gerribert[us]. Manifestum est enim quia debitrices /2
sumus tibi [m]ancusos VIIII [et] tercia par[te a]lio mancuso de bono
auro cogto de manubenes legitimos pensatos, eminas VII et me[d]ia
de [o]rdeo nitido purgato ad mensura unde /3 tu nobis prestasti, et
migeres III de forment et escu[±1]la I quartana. Est manifestum.
Proprea inpignoramus tibi chasa cum curte, solos et superpositos,
parietes, guttas, stillicinios, oste[os] et /4 ianuas fontteas, et ipso orto
cum ipsas chintanas, et pecias I de terra separatas in singulos lochos.
Quod abemus in teritorio barchinonense, in pa[rr]ochia Sancti
Andree apostoli, in locum /5 que dicunt Villa Piscina, subtus ecclesia
Sancta Eulalia. Adveni[t] a me Ermetruit per vocem seniori meo,
nomine Boniicii, et a me Bonadona per ienitorum meorum et per
qualicumque voces. Afron-/6tat ipsa chasa pa[riet]rice circii et de
meridie et de occiduo in terra et in chasa de te sub pignoratore,
et aquilonis in ipsas chintanas. Afrontat ipsa pecia I de terra pro
parte circii /7 in terra de [±10], pro aquilo[ni]s in terra de Bernard
Bernard, pro me[ri]die in ipso torrent, pro occiduo in terra de
Blanch[a, femin]a. Alia pecia de terra afrontat de parte circi in terra
de /8 te sub pignoratore [±2]mes aquilo[ni]s similiter, pro meridie
in ipso torr[ente] qui discurrit per orta, pro occiduo in terra de supra
dicto Bernard. Quantum in istas XII afrontaciones inclu-/9dunt, sic
inpignoramus [tibi]: predicta hec omnia, totum ab integre, simul
cum exios et regresios earum. Et inter tantum nos teneamus per
tuum benificium. Et in die quod erit kalendas marcii, de ista\s//10
primas ad alias venientes, sic rendere faciamus tibi predictos
mancusos. Et in die quod erit festa Sancti Felicis Ierunda, ista prima
veniente, sic rendere faciamus tibi predicto ordeo et predicto for-
/11ment supra scrip\to/turae tu rende facias ista scriptura sine mora.
Quod si minime fecerimus et diem placitis tuis non adimpleverimus,
tunc abeas licenciam predicta hec omnia, que nos tibi / 12

inpignoramus, apreendere, tenere, vendere et omnia facere quod tu
volueris, ad tuum plenisimum proprium. Quod si nos inpignoratores
aut ullus-que homo utriusque sexus qui contra ista inpig-/13noracione
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendichare, set componat
aut nos chomponamus tibi hec omnia in duplo cum omni sua
imeliora-cione. Et in antea ista in-/14pignoratione firma permaneat
omnique tempore.
Facta inpignoracio V idus marcii, anno XVIII regni Henrichi
regis.
S+num Ermetruit femina, /15 s+num Bonadonna femina, nos
qui ista inpignoracione fecimus et firmavimus et testes firmare
rogavimus.
S+num Sanlane Fabruarii. S+num Vives Guillem. S+num
Raimon Sennrol. *S+m Anla*. S+Petris levite*
/16 *S+Ermengod presbiter, qui hec scripsi[t] et die et anno quo
supra.
753
1049 març 31
Ermetruda i la seva filla Bonadona venen a Geribert, prevere, una peça
de terra situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant
Andreu, al terme d’Horta, que tenen pel seu senyor Bonuç i pels
seus pares, pel preu de 15 diners.
ACB, perg. 1-4-157. Original. Pergamí 98 × 306 mm. Al verso: “venditio Ermetruite”
(S. XI); “siglo XI” (S. XVII); “nil pro capº” (S. XVII); “1049” (Mas).
In nomine Domini. Ego Ermetruti femina una cum filia mea

nomine Bonadona femina, nos simul in unum, venditrices sumus
tibi Geribert presbiter, proleque Sunia-/2rio, emptore. Per hac
scriptura vendicionis nostre vendimus tibi peciola I de terra erma.
Quod abemus in territorio barchinonense, in parochia /3 Sancti
Andree apostoli, in terminio de Orta. Advenit a me Ermetruti per
vocem seniorio meo, nomine Bonucio, et a me Bonadonna femina
per ienitorum meorum /4 et per qualicumque voces. Afrontat hec
omnia supra scripta pro parte circi in strada curribile qui pergit
de Orta a Barchinona, pro aquilonis in alia /5 strada qui pergit a
Barchinona, pro meridie in vinea de Rodelenis femina, pro occiduo
in ipso aragalo qui discurrit de ipso monte. Quantum in istas qua-
/6tuor afrontaciones includunt, sic vendimus tibi: predicta omnia,

totum ab integre, in propter precium dineres XV de moneta grossa.
Et nichil de ipso pre-/7cio aput te emptore non remansit. Est
manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos tibi vendimus, iure
in tuum tradimus dominium et potestate, ab omne /8 integritate,
simul cum exiis et regresiis earum, ad tuum plenisimum propium.
Quod si nos venditrices aut ullusque omo utriusque sexus qui contra
ista /9 vendicione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendichare,
set componat aut nos componamus tibi hec omnia in duplo cum
omni sua imelio-/10racione. Et in antea ista charta vendicione firma
permaneat omnique tempore.
Facta charta vendicione II kalendas aprelii, anno XVIII/11 regni
Henrichi regis.
S+num Ermetruti, s+num Bonadonna femina, nos qui ista
charta vendicione fecimus et firmavimus et /12 testes firmare
rogavimus.
/13 *S+num Vives Guillem*. S+num Sanllane faber. S+num
Bonefilio. *S+mum Mirone clericus*./14 *S+ Bernard*. *S+num
Amalrigus*.
/14 S+ Ermengod presbiter, qui hec scripsi et die et anno qo
supra.
754
1049 març 31
Guislabert Marcús defineix a favor de l’església de Sant Cugat [del
Rec] els delmes del seu alou i els que pugui tenir.
ACB, LA.I, n. 47, f. 26a. Aquest text és un complement d’un altre anterior actuat
pel bisbe Deodat, del 8 d’abril de l’any 1023, on es donen totes les dades
tècniques i es publica tot el document, del qual aquest, en la còpia dels LA,
forma part. Vegeu el doc. núm. 364.
S+ Guilaberti Marcutii, qui definivit et confirmavit omnes

decimas tocius sui alodii, quod habet aut in antea adquisiturus erit,
in potestate Dei et predicte ecclesie Sancti Cucuphatis et in manu
domni Guilaberti episcopi ad suum proprium. Et hoc manu propria
corroboravit et corroborari iussit.
Et fuit facta hec definitio et confirmatio II kalendas aprilis,
anno XVIIII regni Henrici regis, in palatio episcopali, coram viris
subterius annotatis.
S+ Bomparus presbiter. S+ Guitardus levita. S+ Bonutius

presbiter. S+ Poncii levita.
S+ Remundi, levite et iudicis, qui hanc diffinitionem et
confirmationem scripsit et die et anno quo supra sss.
755
1049 juliol 26
Testament de Guillem en el qual nomena marmessors el seu germà
Bremon i el seu oncle Adalbert; fa deixes a esglésies, especialment
a la Seu de Barcelona, a la seva família i a altres particulars laics
i eclesiàstics; mana el pagament dels seus deutes i fa donacions
per misses.
(Mas). Caplletra “I”: ±20 mm.
[In nomine Domini. Ego Guilielmus, qui?] iaceo in lectulo et

in egritudine, spero in misericordia Dei /2 et timeo ne su[bito v]eniat
repentina kassu mortis mee. Propterea iubeo atque /3 discerno ut
fiant elemosinarii mei, id est, fratri meo Bermundo et avnculo
meo /4 Adalbertus. Precipio namque vobis, iam dicti elemosinari mei,
ut, si mors mihi adve-/5nerit, antequam alium testamentum vel
memoralem faciam, plenam potestatem /6 habeatis omnem meam
facultatem apreendere et distribuere et dare pro anima /7 mea, sicut
hic inveneritis exaratum.
In primis vindere fatiatis ipso meo chavallo /8 et de ipso pretio
dare fatiatis ad opera Sancta Eulalia Sedis Barchinona untia I, et
ad /9 ipsa Chanonicha untia I. Alium precium qui remanet de ipso
chavallo, [de fetis?] percipiat /10 [iussi?]. Et concedo ad opera Sancti
Iohannis, qui est in Mitiano kas[tro?] [±14]-/11sum meum vinum, que
Deus mihi dederit ad istas primas vindemias, que habeo in isto ter-
/12mine de Planitia de Lubergato. Et concedo ut vindere fatiatis ipsa
mea mula et ipso /13 pretio dare fatiatis pro anima mea in sacrificiis.
Et concedo ad fratri me Bermundus ipso /14 meo alsebergo. Et
concedo ad Bonefilius sacer sestarios VI de ordeo. Ad Odgeri sacer,
sestarios VI de ordeo. /15 Et ad Ermemirus sacer, sestarios III de
ordeo per misas. Et ad Sancta Maria de C[...uatio?], sestarios VI
de or-/16deo in suo adificio. Et concedo ad Sancti Felicis sestarios
VI de ordeo in luminaria. Et ad Bone-/17filio, meo serviente, sesta-
rios VI de ordeo. Et concedo ad Venrello de Olorda [de que?] [illo?]
[mihi?] de-/18bet. Et solvere fatiatis ad Adalbert, avnculo meo,

sestarios II de ordeo. Et concedo ad Mir [Ber?]nar-/19dus sestarios
II de ordeo. Et concedo a Sancti Petri de Roma et ad Sancta Maria
de ipso Pugo chaficium unum /20 de ordeo, de ipso que abeo in
Valense. Ad Sancti Iachobi de Gallitia, sestarios VI de ordeo. Ad
Sancti Cucuphati /21 cenobi, ipso vino que Deus mihi dederit in
Valense. Alium ordeum, que abeo in planitia de /22 Lubergato et in
Valense, fatiatis mihi, concedo1 ad mea sepultura. Et concedo ad
fratri /23 meo Bermundus [±5] meliore. Et ad Erimbal Rechosindo
tonna I et cubo I et /24 espada I et lancea [I]. Et concedo ad fratri
meo Bermundus ipsum meum alodium quem [abeo] /25 in Planitia
[de Lubergato?] [et] in termine de Vertio et in Olorda, totum ab
integre. /26 Et concedo ad [±7] [Va]lense ipsa medietate de ipsa chasa,
qui se tenet aput ip-/27sa sua chasa, aput ipsa fexa de terra et vinea
ubi est ipsa chasa, in tale captione: /28 ut illo non habeant ibi licencia
a nullum senioraticum ad facere nisi fratri meo Bermun-/29dus. Et
item concedo ad fratri meo Bermundo in Valense modiata I de vinea
qui est super /30 casa de Belisomo, et alia modiata de vinea qui est
ante mansione de Guadallus, et ip-/31sum alodium qui est subtus ipsa
chasa de Dacho, et ipsum alodium qui est ultra /32 ipsa Serra, totum
ab integre. Et alium alodium que abeo in Valense aput ipsa ca\s//33sa,
aput ipsa ereditate de ipso orto et ipsa mea ereditate, que abeo ad
ipsa /34 Garriga, concedo ad Guilielmus Mironi ab integre, in tale cap-
tione: ut /35 illo rendeat ad Adalbert mancusos IIII, ad Mir Senfret man-
cusos II, et ipso /36 debito que debeo ad Guadallo et ad uxori sue Em.
/37 Actum est oc VII kalendas agustas, anno XVIIII regni Enrici
regis.
S+ Gui-/38lielmus, qui unc testamentum fieri iussi et firmavi
et firmare rogavi.
/39 S+ Adalbertus. S+ Bermundus. S+ Guilielm Galindo. /40
S+num Odone sacer. S+ Ermemir sacer.
/41 S+ Bonefilius presbiter, qui scripsit et die et anno prefixo.
1. La segona c és una s.
756
1049 agost 4
Sunyer Borrell, Guillem Borrell i Guislabert Marcús, en compliment
del testament del levita Ramon Borrell, donen a Déu i a la
Canònica unes cases i terres situades al comtat de Barcelona,

al terme de Provençana, a Banyols.
ACB, perg. 1-2-102. Original. Pergamí, 137 × 270 mm. Al verso: “in Bagneolis”;
“XV”; “nº XIII”; “scriptura” (S. XIII); “Antiquitatum IV, 27”; “1049”; “saeculi XI” (Mas).
Vegeu el doc. núm. 1699, de 12 de desembre de 1049.
ACB, LA.IV, n. 27, f. 9b-d. Rúbrica: “Raimundus Borrelli dimisit Canonice
domos, terras, vineas in Banols”. Inter columnas recto : “n. 27” (Caresmar), Ex-
terior verso: “Anno Domini 1049" (S. XVII). Caplletra “I” ornamentada, tipus C:
7 línies.
In nomine Domini. Nos simul in unum, Suniarius Borrelli et

Guilielmus Borrelli et Guislibertus Marchutii, donatores sumus
Domino Deo et Kannonicea Sancte /2 Crucis Sancteque Eulalie.
Manifestum est enim quia precepit nobis condamb Remundi Borrelli
levite in suum testamentum, unde nos iuditiumc obligatum tene-/
3
mus infra metus temporum asserie conditionis aeditus,d sic nobis
mandavit et ordinavit ut de suam proprietatem chartame donationem
fecissemus ad predicta /4 Kannonica,f sicuti et facimus. Ideo namque
donamus ei kasas cum curte, cum solos et superpositos, guttas et
stilliciniosg et puteo et foveas et cloacas, ostios /4 atque ianuas, et
terram qui in circuitu de ipsos domos est, et in alios plures locos
vineas, et in locum quem dicunt Bannolls terras cum diversis generis
arborum /6 et kasalicioh I (vin).1 Que est haeci omnia in comitatu
barchinonense, in terminio de Provinciana sive de Bannols. Affron-
tant quippe ea omnia de parte circij /7 in monte que vocant Orsera,
sive in ipsos montes de Olorda vel de Vercio et de Serriano, de aqui-
lonis in alueo Bisocii vel in civitate Barchinona, de meridie /8 in
litorek maris, de occiduo in alveo Lubrichato. Quantum isti termi-
ni continent et istas afrontationesl includunt, sic donamus et
contradimus ad yamm /9 dicta Kannonica.n Haeco omnia prescripta,
totum ab integre, simul cum exiis et regressiis earum, et de nos-
tro iure in predicta Kannonicap transfundimus, ut faciant /10 exinde
ipsi kannonici,q qui presentesr sunt vel adfuturi erunt, sicut et de
aliis munificentiis domus illorum pertinentibus, ad proprium, in ea
videlicet ratione: ut teneat Miro /11 Guilelmus ea omnia prescripta
ad suum proprium sine blandimento2 de ullumque omines in diebus
vite sue, post obitum vero suum remaneat integriter et delibere /12
ad predicta Kannonica.t Quod si nos donatores aut aliquis omou
utriusque sexus qui contra hanc donationem venerit pro inrupen-
dum, non hoc valeat vendicare, /13 set componamus aut componant
haecv omnia ad predicta Kannonicaw in duplo cum omni sua in-
melioratine. Et in antea ista donatione firma permaneat omnique

/14 tempore.
Facta donatione II nonas augusti, anno XVIIII regni Henrici regis.
*Suniario*, s+ Guilielmus Borrelli, /15 s+ Guislibertus Marchucii,
nos qui ista donatione fecimus et firmavimus et testes firmare
rogavimus.
/16 S+ Miro, presbiter, qui haecx scripsit die et anno quo supra.
1. Ratllat. 2. Sota la l hi ha una d.
LA. a. Kanonice. b. quandam. c. iudicium. d. editus. e. car-
tam. f. Canonica. g. stilicinios. h. kasilitio. i. hec. j. circii.
k. litore. l. affrontationes. m. iam dicta. n. Canonica. o. hec.
p. Canonica. q. Canonici. r. presenti. s. homine. t. Canonica.
u. homo. v. hec. w. Canonica. x. hec.
757
[1048-1049]
Capbreu del gra d’Esteve, sacerdot.
ACB, perg. 1-4-155 (b). Original. Pergamí, document escrit al marge esquerre del
pergamí 1-4-155 (a), en un espai deixat a propòsit, amb les línies perpendiculars
a les de l’esmentat document.
Datació: document sense dia ni mes. Vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
Anno XVIII regnante Enrici re-/2gis. Breve de ipso frumentum

quod tenet /3 Stefanus sacer in sua potestate de ip-/4sa kanonicha
et de ipso frumentum su-/5pra scriptum. In primis liberavit Bo-/6
nafilia a Guifadus traginer eminas III /7 de frumentum et punneres
II in civada de ordeo.
758
1050 febrer 3
Blanca ven al prevere Gerbert, germà seu, dues feixes de terra situades
al territori de Barcelona, al terme d’Horta, sota de Santa Eulàlia,
a la parròquia de Sant Andreu, pel preu de 3 mancusos d’or
d’Enees.
ACB, LA.II, n. 184, f. 65b-c. Rúbrica: “Carta quod Blancha vendidit Geriberto
presbitero II fexas terre in termino de Orta, subtus Sancta Eulalia”. Inter columnas
recto: “n. 184” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1049” (S. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus D: 6 línies.

In nomine Domini. Ego Blancha femina venditrice sum tibi

Geribertus presbiter, frater meus, emptori. Per hanc scripturam ven-
ditionis mee vendo tibi fexas duas de terra separatim positas. Et
sunt ipsas fexas duas de terra in territorio barchinonense, in termi-
nio de Orta, subtus Sancta Eulalia, in parrochia Sancti Andree.
Advenerunt mihi per mea comparatione et per genitorum sive per
omnesque voces. Affrontat ipsa fexa maior de terra, ubi dicunt ad
ipsos Holmos, de parte circi in terra de te emptore vel in terra de
me vinditrice, de aquilonis in terra de Bonadompna, nepota nostra,
de meridie in ipsa era ubi sedit ipso torculario et ipsa libra, de
occiduo in terra de te emptore. Et affrontat ipsa alia fexola de ter-
ra, qui est ferragenale cum duas ficulneas et ipsa holivera, de parte
circi in terra de predicta Bonadomna ad ipsa era, de aquilonis in
terra de te emptore, de meridie in ipso torrent qui discurrit per Orta,
de occiduo in ferragenale de Bernardus. Quantum istas omnes
affrontationes includunt, sic vendo tibi: iam dictas duas fexas de
terra cum ipsos arboribus, ab integre, propter precium mancusos
III de auro chocto monete Heneas legitime pensatos. Quod tu emp-
tor precium mihi dedisti et ego venditrice manibus meis recepi in-
tegriter. Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que tibi vendo,
de meo iure in /c tuo trado dominio et potestatem, ab omni integri-
tatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueris, liberam in Dei
a tuum plenissimum proprium. Quod si ego venditrice aut ullusque
homo utriusque sexus qui contra ista venditionem ad inrumpendum
venerit, non hoc valeat vindicare, sed componat aut ego componam
tibi iam dicta omnia in duplo cum omnem suam immelioratione.
Facta vinditione III nonas februarii, anno IXX regni Henrici regis.
S+ Blancha femina, qui ista venditione feci et firmavi et testes
firmare rogavi.
S+ Reimundus presbiter. S+ Mir Adaulfo. S+ Vives Fredallo.
supra.
759
1050 abril 23
Guisla i el seu marit Elies venen a Miró Queruç, levita, dues mujades
de vinya i el delme de dues mujades més, situades al territori
de Barcelona, al lloc anomenat els Arenys, pel preu de 16 man-

cusos d’or d’Enees.
ACB, perg. 1-4-158. Original. Pergamí, 125 × 270 mm. Al verso: “Ad ipsos Arens”
(S. XIII-XIV); “1050” (Mas). Caplletra “I” que ocupa 5 línies.
In nomine Domini. Ego Guilia femina una cum viro meo1 Elias
venditores sumus tibi Mironi Cherucii levite, emptori. Per hanc
scripturam /2 venditionis nostre vendimus tibi duas modiatas vinea-
rum ab ipsa terra ubi sunt fundate, \et ipsum decimum de alias
duas modiatas que sunt iuxta predictas vineas/. Sunt namque in
territorio barchinonense, /3 in loco vocitato ad ipsos Arens. Advenerunt
mihi predite Guilie per vocem scripture donationis senioris mei
Mironis condam presbiteri, et michi /4 Elie per vocem predicte uxoris
mee sive per alias quascunque voces. Et affrontant de parte orientis
in vineas de Guisliberti Marcucii et Gon-/5tarii, de meridie in alodio
Sancte Crucis Sedis Sancteque Eulalie sive in vineas Bernardi
Gelmiri, de occiduo in ipso arenio sive in strata, /6 de circi in vineas
et alodio predicte Sedis. Quantum iste affrontationes includunt, sic
vendimus tibi: predicta omnia cum exiis et /7 regressiis earum, prop-
ter precium (mancus)2 XVI \mancusos/ auri puri Henee legitime
pensatas, quas tu emptor nobis dedisti integriter. Est /8 manifestum.
Predicta quoque omnia, que tibi vendimus, de nostro iure in tuum
tradimus dominium et potestatem, ad tuum plenissimum proprium,
/9 ut facias exinde quodcunque volueris. Quod si nos venditores aut
aliquis homo utriusque sexus contra hanc venditionem /10 venerimus
aut venerit ad inrumpendum, non hoc valeamus aut valeat vendicare,
set componamus tibi predicta omnia /11 aut componat in tripplum
cum omni sua imelioratione. Et insuper hoc maneat firmum omne
per evum.
Actum est hoc X kalendas aprilis, /12 anno XVIIII regni Henrici
regis.
S+num Guilie femine, s+num Elias, nos qui hanc vendicionem
firei iussimus et /13 firmavimus et his testibus firmare rogavimus.
*+ Guislibertus, episcopus gratia Dei +*. *S+ Reimundus pres-
biter*. *+ Dalmacii*. /14 *S+ Remundi, levite et iudicis, sss*. S+num
Vivas Guilmundi. S+ Gaucefredus sacer.
/15 S+num Bellihominis, cognomenteo Gerallus, levita, exarator,
cum litteras super positas in linea II et fusas et super positas in
linea VII, et sss sub /16 die et anno prefixo.
1. Sota la o hi ha una a. 2. Ratllat.
760
1050 maig 5
Amaltruda ven a Guillem Sendred una casa i un casal amb terra
plantada d’arbres de diverses classes i trilla, llevat de la petita
peça de terra que fou de Sunyer Porc, situats al territori de Bar-
celona, al terme d’Esplugues, pel preu de 2 unces d’or d’Enees.
ACB, perg. 3-27-433. Original. Pergamí, 137 × 291 mm. El document presenta
un forat vertical a la part esquerra. Al verso: “Pabordia de Gener, St. 27” (1936-
1939); “Senyal verd, 162”; “1050” (F-B). Caplletra “I”: 53 mm.
In nomine Domini. Ego Amaltrud femina venditrice sum tibi

Guilelmus Senderedus, emptori. Per hanc scripturam vendicionis
mee vendo tibi casa /2 et casalicio, solos et superpositos, parietes
et hostios et ianuas, cum lites et foveas, et terra cum arboribus
diversis generis et trilia. Et est hec omnia in territorio /3 barchinonense,
in terminio de Espluges. Advenit mihi hec omnia per voce genitorum
meorum et per comparacione sive per omnesque voces. Affrontat
de parte circi in ca-/4sas et terras de filiis condam Ermemir de
Rosdors, de aquilonis in torrent, de meridie in trilia de te emptore,
de occiduo in terras et vineas de Sancti Petri cenobii. /5 Quantum
istas afrontaciones includunt, sic vendo tibi: iam dicta omnia ab
integre, exceptus ipsa peciola de terra qui ibi est et fuit de Sunner
Porcho, propter pre-/6cium uncias II auri chocto monete E[n]eas,
legitime pensatas. Quod tu emptor precium mihi dedisti et ego
venditrice manibus meis recepi /7 integriter. Est manifestum. Quem
v[er]o predicta omnia, que tibi vendo, de meo iure in tuo trado
dominio et potestatem, ab omni integritatem, ut /8 quiquid exinde
facere vel iudicare vo[lu]eris, liberam in Dei nomine abeas plenam
potestatem, cum exios vel regressios earum, a tuum plenissimum
proprium. /9 Quod si ego venditrice aut ullusque omo utriusque sexus
qui contra hanc vendicionem ad inrumpendum venerit, non hoc
valeat vindicare, /10 sed componat aut ego componam tibi iam dicta
omnia in duplo cum omnem suam imelioracionem. Et in antea ista
vendicio firma permaneat omnique /11 tempore.
Facta vendicione III nonas madii, anno XVIIII regni Henrici regis.
S+ Amaltrude femina, qui ista vendicione feci et firma-/12vi et
testes firmare rogavi.
S+ Oliba Atoni. S+ Durabile Estefanus. S+ Reimundus
Esperaindeo. S+ Ermemir Bonus-/13filius. S+ Guilelmo subdiaconus.
S+ Laurencius Vencemal.

quod supra.
761
1050 maig 7
Sunifred Ugó i Guillem Bernat, marmessors de Sanla Desvern, donen
a la Canònica de Barcelona un alou situat al territori de
Barcelona, a la parròquia de Sant Just, al lloc anomenat Desvern,
sota del Castell, a la Sala.
ACB, perg. 3-33-144. Original. Pergamí, 162 × 265 mm. Al verso: “Cubiculum III,
Scrinium 33, Titulum Prepositura iunii n. 144” (Caresmar); “scrip. XI” (S. XI); “De
Verz” (S. XI). Caplletra “I”: 29 mm.
ACB, LA.IV. n. 141, f. 48c-d. Rúbrica: “Seniofredus Ug saula (?) dimisit sedi alode
suum apud Verz”. Interior verso: “n. 141” (Caresmar).
In nomine Domini. Ego Seniofredus Ugoni et Guilelmus

Bernardi, nos simul in unum hanc cartulam donationis facimus
Domino Deo et Kannonicea Sancte Crucis Sancteque Eulalie. Ma-
nifestum est enim quia damus ibi medie-/2tatem de ipso alodio, qui
est in territorio barchinonense, in parrochia Sancti Iusti vocitato
Verc,b subtus ipso kastro,c ad ipsa Sala. Fuit autem hoc alodium
de quondam omined nomine Sanlani de Vercio, unde nos manu-/3
missores fuimus et iuditium obligatum est infra metame temporum
ad seriem conditionis aeditum.f Et sicut ipse prefatus auctor San-
lani cum prefate Kannoniceg dimisit in suo testamento,h ita et nos
predicti manu-/4missores donamus ibi medietatem ipius alodii sub-
terius scripti. Sunt autem haec omnia: domos et curtes, terras et
vineas et arbores varii generis, et fontes cum earum decursibus,
et trileas et ortos. Predicta /5 quoque omnia donamus domino Deo et
prefate Kannonicei cum exiis et regressiis earum et cum omnibus
earum afrontationibus,j ut faciant ex inde servientes Deo et prefate
Kannonicek quemadmodum /6 de aliis munificentiis Kannonice.l Et
de nostro iure in ius et dominationem predicte Kannonicem tradimus
et confirmamus. Quos si nos donatores aut aliquis omon sexus
utriusque hanc donationem /7 rumpere voluerimus aut voluerit,o nil
valeat, set componamus aut componat Deo et prefate Kannonicep
predicta omnia in duplum cum omni sua inmelioratione. Et insuper
haecq donatio omni tempore /8 maneat firmum.
Actum est hoc nonas madii, anno XVIIII regni Henrici regis.
/9 S+ Seniofredus Ugoni, s+ Guilelmi Bernardi, nos hanc

donationem fieri iussimus et firmavimus et firmari rogavimus.
/10 *S+ Reimundi levite*. /11 *S+ Geralli levite*. S+ Bernardi
Ioannes.r S+ Bernardus Guifredi. /12 *S+ Remundi, levite et iudi-
cis, ssss*. /13 *S+ Compan levita*. /14 *S+ Bonifilius levite*. *S+
Dalmacius1 sacer*. *S+Gaucefredus sacer*. /15 *Adalbertus sacer
ssss*.
/16 S+ Miro presbitero, qui haec scripsit die et anno quod supra.
1. Sota la c hi ha una s.
LA. a. Canonice. b. Verz. c. castro. d. homine. e. inframentum.
f. editum. g. Canonice. h. Manca dimisit. i. Canonice. j. affronta-
cionibus. k. Canonice. l. Canonice. m. Canonice. n. homo. o. no-
luerit. p. Canonice. q. hec. r. Iohannes.
762
1050 maig 26
Ermetruit fa donació als seus parents d’un alou situat al com-
tat de Barcelona, dins del castell d’Olèrdola, a Vallmoll, als
Horts, de la següent manera: ella el tindrà de per vida, després
el cedirà als seus parents Miró David i Esteve, mentre visquin,
sempre que donin anualment dues lliures de cera a la Canò-
nica de Barcelona; finalment, quan aquests morin la meitat
de l’alou que fou del seu marit i l’altra meitat de l’alou, per
la salvació de l’ànima d’Ermetruit, seran de la Canònica de
Barcelona.
ACB, perg. 1-2-1398. Original. Pergamí, 163 × 227 mm. Al verso: “Carta de Valle
Molle”; escrit sobre “Carta de Valle Molle”; “In Penitensi” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala
/ Armari 3 / n. 1398.”; “(Num... 893, ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada:
26 mm.
In nomine Domini. Ego Ermetruite femine. Manifestum est

enim quia sic placuit animis m[e]is et placet hoc: elegi cum Deo
bona volumptas ut /2 cartam donationem fecissem ad parentibus
meis de terris vel vineis, de kasas cum solos et superpositos, et foveas
et curte et petris et arbo-/3ribus. Mihi advenit de comparacione vel
per quaqumque voce. Est terris et vineas et kasas cum curte et
arbores in comitatu Barquinona, infra termi-/4num de Olerdule, in
Valle Mollis, ad ipsos Ortis. Et est ipsa terra cum ipsas vineas de
ipsa Serra, quod emit de Tresuer et de Guilielmus Adalbertus /5 cum
illorum affrontaciones. Et alia pecia de terra cum arboribus, ubi est
ipsas kasas cum curte, qui est ad ipsos Ortos, quod emit de
Malegnego condam. Et alia pecia de terra, /6 qui dicunt [a] Lingua

Bovina, emit de Guitardi. Et alia pecia de terra, qui fuit de Flamidia,
qui est prope alodio de Richelle de Mora cum illorum afronta-/7
ciones, sic dono vobis parentibus meis Mironus Davit1 et Estep\h/-
anus: ut in vitam teneam et possideam ego iam dicta Ermetruite
femine; et post /8 obitum meum concedo ad vobis iam dictus Mironis
Davit et Stephanus, ut teneatis et possideatis, simul in unum,
omnibus vite vestre diebus /9 usque ad obitum vestrum; qualis primus
fuerit mortuus, remaneat ad alium qui vivit usque ad obitum suum.
Et faciatis servicium in vita vestra /10 ad Sancte Crucis Sancteque
Eulalie per unumqueque annum libras II de cera. Et post obitum
vestrum de iam dicto Mironus David et Stephanus remaneat /11 iam
dictis terris supra scriptis et vineis cum casas et solos et superpositos
et arbores, ipsa medietate, ad ipsa Kannonika de Sancte Crucis
Sancte-/12que Eulalie de Barquinona pro animae Ermetruite femine,
ad suum alodium proprium de ipsa Kanonica, cum alia medietate
qui fui de viro meo /13 Amelius, qui est condam, totum ab integrum,
cum exitibus vel regresibus suis. Quod si ego donatrice aut ullusque
homo vel femine qui contra hanc ista car-/14ta donacione venerit ad
inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set in primis ira Dei
incurrat et cum Iuda Schariothis participacionem /15 accipiat et ad
liminibus Sancta Dei Ecclesie extraneus factus sit. Et insuper hoc
firmum permaneat omnique tempore.
Actum est hoc VII kalendas /16 iunii, anno XVIIII regnante
Enrici regis.
S+num Ermetruite femine, qui ista carta donacione fecit cum
bona vo-/17luntate et firmavi et testes firmare rogavi.
S+num Bonefilius. S+num Guilielmus. /18 S+num Guifredus.
/19 S+ @Iaucefredus@ levita, qui ista carta donacio scripsit et
sub ss die et anno2 quod supra.
1. Sota la D hi ha una o. 2. Sota la a hi ha una d.
763
1050 juliol 2
Tudiscle, la seva muller Quíxol i el seu fill Company, levita, fan donació
i venen a Baró, també fill seu, un casal amb porxo i corral, situat
al burg de la ciutat de Barcelona, prop del monestir de Sant Pere
de les Puelles, pel preu d’1 mancús d’or d’Enees.
ACB, perg. 1-1-2317. Original. Pergamí, 85 × 329 mm. Al verso: “Carta Tudiscli
/ apud Barchinonam” (S. XIII-XIV); “Num... 2317.” (S. XVIII); “Diversorum A 2317”
In nomine Domini. Ego Tudisclus et uxor mea Chixol et filio

nostro Compannus levita donatores sumus tibi et venditores fi-
lio nostro Baroni, de me Tu[dis]clo, emptori. /2 Per hanc scripturam
donationis et venditionis nostre vendimus ac donamus tibi casalem
cum portico et curte et ficulnea, solis et superpositis, parietes. Quod
abemus in burgo /3 civitatis Barchinone, prope cenobium Sancti
Petri. Advenit nobis per comparationem et per donationem vel per
ullasque voces. Et affrontat predicta omnia de circi in ortum de
Guislibertus /4 Marcucii, de orient in terra de Beliards vel in casa
et de viro suo, de meridie in pariete de nos donatores et vendito-
res et heredes nostros, de occiduo in ortum Sancti Petri cenobii.
Quantum /5 iste affrontationes includunt, sic donamus hac vendimus
tibi: predicta omnia ab integre, cum exiis et regressiis eius, propter
precium mancuso I auri cocti de manu Henee. Quod ego Compan-
nus /6 accepi a manu tua de te prescripto fratri meo Baroni. Est
manifestum. Prescripta vero omnia, que tibi vendimus hac donamus,
de nostrum iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ad
tuum ple-/7nissimum proprium, ut facias exinde quodcunque volueris.
Quod si nos donatores \aut aliquis homo utriusque sexus/ ac ven-
ditores contra hanc donationem vel venditionem venerimus aut
venerit ad inrumpendum, nil valeat, /8 set componat aut componamus
tibi predicta omnia in dupplum cum omni sua imelioratione. Et in
antea hoc firmum maneat omne per aevum.
Actum est hoc VI nonas iulii, anno XX /9 regni Henrici regis.
S+num Tudisclus, s+num Chixol femina, *s+num Compannus
levita*, nos qui hanc donationem et venditionem fecimus et fir-
mavimus et his testibus fir-/10mare rogavimus.
*S+ Guilelmus subdiaconus*. *S+ Petrus levita*. *S+ Poncio
levita*.
/11 S+num Bellihominis, cognomento Gerallus, levita, exarator,
cum litteras super positas in linea VII, et sss sub die et anno prefixo.
764
1050 juliol 22
Testament de Mir Seniol en el qual fa donació dels seus béns als
seus germans Oliba i Ramon perquè facin dir misses i per a
les obres de les esglésies que determinin els seus marmessors;

ordena que es faci una deixa de dos mancusos a la Santa Creu
i Santa Eulàlia i que cremi una llàntia durant un any a Sant
Fost.
ACB, perg. 1-4-162. Original. Pergamí, 166 × 312 mm. Restaurat. Al verso: “S. XI”
(S. XVIII); “1051 (?)” (Mas). Caplletra “I” ornamentada: 26 mm.
In n1 nomine Domini. Ego Mir Senol spero in misericordia

D\e/i, timeo ne subito repentina chasum mortis mee et precor vos
/2 elemosinarii mei, id est, Oliba Senol et Remon Senol et Mir
Guadamir, ut si mortuum fuisem, antequam alium testamen-
tum faciam, plenam /3 potestatem abuisetis ipsum meum avere,
aprendere et distribuere et dare pro anima mea, sicut ego vobis
iniuncgo per istum meum testamen-/4tuum. In primis ipsum
meum abere, tam de vetere quam de novo, dare faciatis pro ani-
ma mea in misis, in edeficis de ecclesis2 in quem vos /5 quosisetis
melior. Et ipsum meum alodem, quantum abeo vel abere de-
beo in totisque lociis, in teris, in vineis, in boscis, in garicis, in
arboribus, /6 quantum invenire potueritis, fiat totum de ipsos
meos iermanos de Oliba et de Remon Senol.3 /Et precor vos meos
iermanos, qui istum meum alodem tenetis, dare faciatis ad
Sancte Crucis Sancteque4 /10 Eulalie manchusos II, et ad Sanc-
ti Fausti sic faciatis cremare lampada I per unumquemquem
annum\.
Facto isto testamento XI kalen-/7das agustas, anno \XX regni
Enricii rex/.
Si+num Mironi Senol, qui istum testamentum fieri feci et testes
firmare rogavi.
Si+num Olib[a Se]-/8nol. Si+num Reimon Senol. Si+num
Mironi Guadamiri. Si+num Gondebal Guifre. Si+num Borel. /9
Si+num Geral.5 /11 Si+num Bernard Guadamir.
Reimundo presbiter sss, qui istum testamentum scripsit cum6
literas super positas in verso VII et alias inmendatas, die et anno
quod supra.7
1. Supèrflua. 2. Per ecclesiis. 3. Hi ha un senyal que remet al text interlineat
entre les línies 9 i 10. Nosaltres hem transcrit i numerat el text tal com està situat al
pergamí. 4. A l’original sec amb senyal d’abreviatura. 5. A continuació hi ha l’afegitó
de l’escrivent. 6. A sota die et raspat. 7. A continuació hi ha una ratlla que creua
tot el pergamí.
765
1050 agost 21
Bonfill Bonuç i la seva muller Guisla venen a Ardman i a la seva mu-
ller Guisla una terra i una casa, situades al comtat de Barcelona,
al terme d’Olèrdola, al lloc anomenat Avinyó, pel preu de 4 sous.
ACB, LA.IV, n. 260, f. 103b. Rúbrica: “Emptio Arman in Avinone”. Interior recto:
“n. 260” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus D: 10 línies.
In nomine Domini. Ego Bonefilius, prolis Bunucius, et uxori

sua Gilla femina vinditores sumus tibi Arman et uxori tua Gilla,
emptores. Per hanc scriptura vinditionis mee sic vindimus nos vobis
terra nostra francha apud ipso casal. Qui mihi advenit ad me
Bonefilio per genitores meos, et ad Gilla per meum decimum. Et
est supra dicta terra cum ipso casal in comitatum Barchinone, in
termine de Olerdola, in loco que dicunt Avinione. Et affrontat ipsa
terra de parte orientis in terra de nostro ere, de meridie in ipso Prado
vel domus Remundi comite, de occiduo in terra de nos comparatores,
de circii in via vel in terra de dompno Amadus. Quantum infra istas
affrontationes includunt, sic vindimus nos vobis: ipsa terra apud ipso
casal, totum ab integ\rum/, cum exios vel regressios earum, in
propter precium solidos IIII. Et de ipso precio apud vos emptores
non remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta hec omnia,
quod superius resonat, de nostro iuro in vestro tradimus dominio
et potestate, ad vestrum plenissimum proprium facere que volueritis.
Quod si nos vinditores aut ullusque homo vel femina qui contra hanc
ista carta vindicione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat
vindicare, set componat aut componamus in duplo cum omni sua
immelioratione. Et in antea ista carta vinditione firma et stabile
Facta ista carta vinditione XII kalendas sebtembris, anno XXo
regni Enrigi regi.
S+num Bonefilius, s+num Gilla, qui ista carta vinditione fecit
et firmavit et firmare rogavit.
S+num Gitard Sendret. S+num Ermumir levita. S+num
Bonefilius Sanla.
S+ Mironi presbiter, qui hec scripsit dii et anno quod supra sss.
Sig+num Mir Adalbert.1
1. La signatura no és al lloc que li correspon.
766
1050 setembre 17
Adelaida i el seu fill Iozbert venen a Ardman i a la seva muller Guisla
una terra situada al comtat de Barcelona, al terme d’Olèrdola,
al lloc anomenat Avinyó, pel preu d’1 mancús d’or i 1 sou de
diners.
ACB, LA.IV, n. 261, f. 103b-c. Rúbrica: “Item emptio Arman in Avinone”. Inter
columnas recto: “n. 261” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus D: 6
línies.
In nomine Domini. Ego Adalet et filio meo Iozbert vinditores

sumus tibi Ardman et /c uxori mea Gilla, emptores. Per hanc scrip-
tura vinditionis nostre sic vindimus nos vobis terra nostra francha.
Qui mihi advenit ad me Adalet per decimum et ad me Iozbert per
genitores meos vel per quacumque voces. Et est ipsa terra in
comitatum barchinonense, in terminio de Olerdola, in locum que
dicunt Avinione. Et affrontat ipsa terra de orientis in via vel in
terra de Guiliem qui es condam, de meridie in terra de Chixol qui
es condam vel in ipso Prado de dompnus Reimundi comite, de
occiduo in terra de nos comparatores, de circii in terra de domp-
no Amadus vel in ipsa via. Quantum infra istas affrontationes
includunt, sic vindimus nos vobis: ipsa terra ab integrum, cum
exios vel regressios earum, in propter precium mancoso I de auro
et solidum de diners. Et de ipso precio apud vos emptores non
remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, quod
superius resonat, de nostro iuro in vestro tradimus dominio et
potestate, facereque volueritis. Quod si nos vinditores aut ullusque
homo vel femina qui contra hanc ista carta vinditione venerit pro
inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set componat aut com-
ponamus vobis in duplo cum omnem suam immelioratione. Et in
antea ista carta vinditione firma et stabile permaneat modo vel
omnique tempore.
Facta ista carta vinditione XV kalendas octobris, anno XXo
regni Enrici regi.
S+num Adalet, s+num Iozbert, qui ista carta vinditione fecimus
et firmamus et firmare rogavimus.
S+num Giscafret. S+num Bonefilio. S+num Gondebal.
S+ Mironi presbiter, qui hec scripsit die et anno quod supra.
767
1050 octubre 11
Gerberga i el seus fills i filles, Rigual, Igega, Guisla, Adelaida i Raquel,
venen a Mir Goltred una feixa de terra situada al comtat de
Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Pere de Reixac, a
tocar de Canalies i del riu Besòs, pel preu de 4 mancusos d’or
de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 665, f. 213a-b. Rúbrica: “Carta de I fexa de terra in iungento de
Canalilias et de Besocio”. Interior recto: “[C]XLVIII” (S. XIII-XIV); “n. 665” (Caresmar).
Exterior recto: “Anno Domini 1051” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F:
5 línies.
In nomine Domini. Ego Geriberga femina et filiis meis et filias,

id sunt, Rigual et Igega et Guisla femina et Azalet et Richel, nos
simul /b in unum, vinditores sumus tibi Mir Goltret, emptore. Per
hanc scriptura venditionis nostre vindimus tibi fexa I de terra, nostra
propria. Quod abemus in comitatu barchinonense, in Vallense, in
parrochia Sancti Petri Rexag, in iungent de Chanalilias et de Besocio.
Qui nobis advenit ad me Geriberga per comparationem et ad nos
iam dictos infantes per genitores nostros aut per ullasque voces. Et
affrontat ipsa fexa de terra de orient in rio Chanalilias et in flumine
Besocio, de meridie in terra de Rodlens, de occiduo in ipsa strada,
de circi in terra de filias de Trasuer. Quantum prescripte affronta-
tiones includunt et termini ambiunt, sic vindimus tibi: prescripta
fexa de terra tota ab integre, simul cum exios et regressios suos,
in propter precium manchosos IIIIor auri barchinonensis. Et nichil
de ipso precio apud te emptore non remansit. Et est manifestum.
Quem vero predicta terra, que nos tibi vindimus, de nostro iure in
tuo tradimus dominio et potestatem, ab omni integritate, ad tuo
proprio. Quod si nos venditores aut ullusque homo utriusque sexus
qui contra hanc ista carta venditione disrumpere voluerit aut nos
voluerimus, non hoc valeat vindicare, set componat aut nos com-
ponamus tibi ipsa terra in duplo cum omnem suam immeliorationem.
Et in antea ista carta vinditione firma permaneat modo vel omnique
tempore.
Actum est hoc V idus octubris, anno XX regni Henrici rege.
S+num Geriberga, s+num Rigual, s+num Igega, s+num Guisla,
s+num Azalet, s+num Richel, nos qui ista vinditione fecimus et
firmamus et firmare rogavimus.
S+num Bunucio Cixela. S+num Petroni Cixela. S+num Vitalis.

Aureolus sacer, qui scripsit die et anno sss quod supra.
768
1050 octubre 12
Company Ermemir evacua una terra anomenada Cap de Moro, que
posseïa injustament, perquè sigui ocupada per Bonfill, prevere.
ACB, perg. 1-4-160. Original. Pergamí 102 × 172 mm. Al verso: “1050” (Mas).
Ante limina Sancti Felicis, qui est in Tiano, et in presencia

nobilium virorum, idem sunt, /2 Bremundo Mironi et Fulconi Radulfo
et Erimbal Recosindo et Odoni sacer /3 et Bernardus Ioanni et alii
plurimi viri, recognosco me ego Conpamgnus /4 Ermemir simulque
exvacuo in vestrorum presencia de ipsa terra que dicunt Capo de
Mo-/5ro, unde te Bonifilius presbiter repebam iniuste et absque lege
et videncius manifesto, /6 quod probare non possum, neque per ullam
vocem ibidem me retinere possum. Et ex omni-/7bus me exvacuo,
ut ab hodierno die et tempore nec ego nec ullus vivens homo nec
/8 ulla subrogata persona tibi appetere vel inquietare presumat. Quod
si facere presum-/9serit, non hoc valeat quod requisierit, set com-
ponad aut componam tibi auri cogti /10 libram I. Et in antea hanc
exvacuacionem firma estabilis permaneat modo vel /11 omnique
tempore.
Facta ista exvacuacione IIII idus octuber, anno XX regni /12
Henrici regis.
S+num Conpagnus Ermemir, qui ista exvacuacione fieri /13 iussi
et firmavit et firmari rogavit.
S+num Bremundo Mir./14 S+num Fulconi Radulfo. S+num
Erimbal Recosindo. S+num Bernardus /15 Ioanni.
769
1050 octubre 31
Amat Guillem bescanvia amb Bernat Guillem i la seva dona Adelaida
una peça de vinya situada al terme de Quinçà, al territori de
Barcelona, a canvi de dues peces de vinya.
(S. XVIII); “Diversorum A. 2373” (Mas); “1050” (F-B). Caplletra “I” que ocupa 8 línies.
In nomine Domini. Ego Amadus, proli Guilielmi, comutator

sum /2 vobis Bernardus, proli Guilielmi, et uxori mea Azaledis
femina. /3 Manifestum est enim quia placuit animis meis et placet
ut, nullus quoque /4 ingentis imperio nec suadentis ingenio, set ex
propria exponta /5 hoc elegit bona volumtas, in cartam comutacionis
fecissem de pe-/6cia I de vinea, sicuti et fecit. Dono namque vobis
pecia I de bona vi-/7nea, cum ipsa terra ubi sunt vitis fundatas, pro
alias II pecias de vineas. /8 Quod abeo in teritorio Barcinona, in
termine de Quinciano. Qui mihi /9 advenit ad me Amadus per geni-
torum meorum aut per qualicumque /10 voces. Qui afrontat ipsa vinea
de circii in vinea de Elliardis femina, de /11 aquilonis in torrentem
vacuit, de meridie in vinea de Bernardus comu-/12tator, de occiduo
in vinea de Ugoni et de Bernardus comutator. /13 Quantum istas
afrontaciones includunt, sic comutator vobis: ipsa pe-/14cia I de vinea
pro alias II pecias que vobis co<muta>mus, cum illorum afrontacio-
/15nes, cum exiis et regresiis earum, ad vestrum plenissimum pro-
prium. Quod /16 si ego comutator aut aliquis omo qui contra ista
carta comutacione /17 venerit pro inrumpendum, non hoc valeat
vindicare, set compono aut com-/18ponant vobis ipsa pecia I de vinea
in duplo cum suam inmelioracione. /19 Et in antea ista carta
comutacione firma permanet omnique tempore.
Fac-/20ta carta comutacione II kalendas november, anno XXmo
regnante Engel-/21rici regi.
S+ Amadus, proli Guilielmi, ego qui ista carta comuta-/22cione
fecit et firmavit et firmare rogavit.
S+ Geribertus. /23 S+ Belucio. S+ Guisadus.
/24 S+ Ansulfus presbiter, qui ista carta comutacione scripsit
25
/ sss die et anno quod supra.
770
1050 desembre 13
Galind i la seva muller Blancúcia venen a Miró Goltred una peça de
terra situada al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia
de Sant Pere de Reixac, pel preu de 10 sous de moneda de
Barcelona.
ACB, LA.II, n. 704, f. 224a. Rúbrica: “De Rexag”. Interior recto: “n. 704” (Caresmar).
Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 4 línies.

In nomine Domini. Ego Galindus et uxor mea Blangutia fe-

mina venditores sumus tibi Mironi Goltredi, emptore. Per hanc
scripturam vendicionis nostre vendimus tibi petia una de terra
nostra propria. Quod abemus in comitatu barchinonensi, in Va-
llense, in parrochia Sancti Petri de Rexag. Qui nobis advenit ad
\me/ Galindus per genitorum meorum, et ad me Blangutia per
comparatione seu per decimum sive per ullasque voces. Qui af-
frontat ipsa terra a parte orientis in terra de Adalbertus, de circio
similiter, de occiduo in ipsa Calciata sive in terra de te emptore,
de meridie in terra de te supra dicto emptore sive de me venditore.
Quantum iste affrontationes includunt, sic vendimus tibi: supra
dicta terra tota ab integre, simul cum exios et regressios suos, in
propter precium solidos X monete Barchinone. Et nichil de ipso
precio apud te emptore non remansit. Et est manifestum. Quem
vero predicta terra, que nos tibi vendimus, de nostro iure in tuo
tradimus dominio et potestate, ut facias exinde quecumque vo-
lueris. Quod si nos venditores aut aliquis homo utriusque sexus
qui contra ista venditione venerit ad inrumpendum, non hoc
valeamus aut valeat vendicare, sed componamus aut componat tibi
in triplum cum omni suo imelioratione. Et in antea permaneat
firma ista venditio.
Actum est hoc idus decembris, anno vigesimo regni Henrici
regis.
S+ Galindus, s+ Blangutia, nos qui ista venditione fecimus et
firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Bonusomo. S+ Mir Onofret. S+ Guilelm Ranstura
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit sss die et anno quo supra,
cum litteras supra positas in linea quarta et quinta et sexta et fusas
et rasas et emendatas.
771
1050 desembre 28
Esteve, sacerdot, i Bonafilla fan donació a favor de la Canònica de
la Santa Creu de la Seu de Barcelona d’un alou, consistent en
terres, vinyes, arbres de diverses classes, prats, pastures, recs,
horts, cases i corts, situat al comtat de Barcelona, al Vallès, al
terme de la parròquia de Sant Esteve de Vilanova, al lloc
anomenat Meritable o Meritude.
ACB, LA.III, n. 54, f. 22b. Rúbrica: Iste Stephanus presbiter fecit multas compras
unde habemus cartas, quas omnes dedit Canonice”. Inter columnas recto: “n. 54”
(Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1050” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus D: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Stephanus sacer una cum fideli mea

Bonafilia femina donatores sumus Domino Deo et Canonice Sancte
Crucis Sedis Barchinone. Per hanc scripturam donationis nostre,
prompto animo et bona voluntate, non ullius cogentis imperio nec
alicuius suasione, donamus Domino Deo et prephate Canonice omne
nostrum alodium, id sunt, terras et vineas, cultas et heremas, cum
arboribus varii generis, et prata et pascua et regos et subtus regos
et ortos et mansiones et curtibus et solis et superpositis et gutis et
stillicidiis, et omne quod dici vel nominari potest, quod pertineat
ad predictum alodium. Sunt namque hec omnia in comitatu Bar-
chinone, in Vallense, infra terminum parrochie Sancti Stephani
de Villanova, in loco vocitato Meritabile vel Meritude. Et advenerunt
nobis per nostram comparationem vel per quascumque voces.
Affrontant predicta omnia de parte orientis in castro Palaciolo, de
meridie in rivo qui discurrit per vallem Lupariam, de occiduo in
ipsa calciata, de circio in Mata Rotunda. Quantum iste affronta-
tiones includunt, sic donamus Domino Deo et predicte Canonice:
predictum omne nostrum alodium ob remedium animarum nos-
trarum, et de nostro iure in ius et donationem predicte Canonice
tradimus et confirmamus, cum exitibus et regressibus earum, ut
faciant exinde canonici quemadmodum de aliis munificentiis pre-
phate Canonice. Quod si nos donatores aut aliquis homo sexus
utriusque hanc donationem rumpere voluerimus aut voluerit, nil
valeat, sed componamus aut componat Domino Deo et predicte
Canonice predicta omnia in triplum cum sua inmelioratione. Et
insuper hec donatio omni robore valituro permaneat omne per
evum.
Actum est hoc V kalendas ianuarii, anno XX regni Henrici
regis.
S+ Stephanus sacer, s+ Bonafilia femina, qui hanc donationem
fieri iussimus et firmavimus et firmare rogavimus.
S+ Miro Seniofre. S+ Eroigio, frater Stephane. S+ Richario. S+
Moratone sacer. S+ Seniofredi. S+ Raimundo. S+ Mirone.
S+ Miro presbitero, qui hec scripsit die et anno quo supra.
772
1051 febrer 8
Bernat, fill de Bernat, ven al prevere Geribert una peça petita de terra
situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu,
al lloc que anomenen la Ventosa, pel preu de 12 diners en moneda
d’argent grossa de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 171, f. 62a-b. Rúbrica: “Carta quod Bernardus, filius Bernardi,
vendidit Geriberto presbitero I petiam terre in Palomar, apud Ventosam”. Interior
recto: “n. 171” (Caresmar) i exterior recto: “Anno Domini 1050” (S. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus B: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardo, filium qui fui de alio Ber-

nardo, venditor sum tibi Geriberto presbitero, emptore. Per hanc
denique scripturam vendicioni mee peciolam I de terra. Quod habeo
in territorio Barchinona, in parrochia Sancti Andree, in loco que
dicunt ad ipsa Ventosa. Advenit mihi per genitori meo vel per
ullasque voces. Affrontat predicta petiola de terra de parti vero circio
in via qui pergit ad ipso Pontonal, de aquilonis et de meridie in terra
de Remundo Lobeto et de sua uxore nomine Rodlendis, de occiduo
in alaude de te emptore. Quantum istas afrontationes includunt, sic
vendo tibi: predicta omnia, totum ab integre, cum exiis et regressiis
earum, in propter precium dinarios XII monete argentee grosse
Barchinone qui hodie currit, quod tu mihi dedisti et ego manibus
meis recepi. Et nichil de ipso precio apud te emptore non remansit.
Et est manifestum. Quem vero predicta omnia, que ego tibi vindo,
de meum iure in tuum trado dominium et potestatem ad tuum
plenissimum proprium. Quod si ego venditor aut aliquis homo
sexus utriusque qui contra ista carta venditione venero /b aut ve-
nerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendicare, sed compo-
nam aut componam tibi predicta omnia in triplum cum omni sua
immelioratione. Et in antea ista venditio firma permaneat modo vel
ultra.
Actum est hoc VI idus februarii, anno XX regni Henrici
regis.
S+ Bernardo, filium qui fui de alio Bernardo, qui ista venditione
fieri iussi, firmavi et testes firmare rogavi.
S+ Mironi clerici. S+ Ermemiro, que vocant Quira. S+
Raimundus presbiter.
773
1051 febrer 27
Ansemon i la seva muller Cusca venen a Seniol i a la seva muller
Agio mitja mujada de vinya amb la terra on és plantada, situada
al territori de Barcelona, al terme d’Agudells, a Valdeleds, pel preu
d’1 sou de diners de moneda grossa de plata.
ACB, LA.II, n. 107, f. 39c-d. Rúbrica: “Carta de Valdelets, in Acutellis”. Exterior
verso: “n. 107” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1050” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Ansemundo et uxori mea Cuscha

venditores sumus vobis Senuillo et uxori tue Agio, emptores. Per
hanc scripturam venditionis nostre vendimus vobis media modiata
de vinea cum ipsa terra ubi est fundata. Et est hec omnia in terri-
torio barchinonense, in terminio de Agudellos, ubi dicunt Val de
Leds. Advenit ad me Ansemundo per voce genitorum meorum et
ad me Cuscha per meum decimum sive per omnesque voces.
Affrontat iam dicta omnia de parte circi in vinea de Guidenelle, de
aquilonis in alaude de vos emptores, de meridie in terra de filiis
de Leds et de nos venditores, de occiduo in terra de vos emptores.
Quantum istas affrontationes includunt, sic vendimus vobis: iam
dicta media modiata de vinea ab integre, propter precium soli-
dum I de diners de monete grosse de plata. Quod vos emptores
precium nobis dedistis et nos venditores manibus nostris recepimus
integriter. Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que vobis
vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et potestatem,
ab omni integritatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueris,
liberam in Dei abeatis plenam potestatem, cum exios vel regressios
earum, a vestrum plenissimum proprium. Quod si nos venditores
aut ullusque homo utriusque sexus qui contra ista vendicionem ad
inrumpendum venerit, non hoc valeat vindicare, set componat aut
nos componamus vobis iam dicta omnia in duplo cum omnem suam
/d imelioratione. Et in antea ista venditio firma permaneat omnique
tempore.
Facta vendicione III kalendas marcii, anno XX regni Henrici
regis.
S+ Ansemundo, s+ Cuscha femina, nos qui ista venditione
fecimus et firmamus et testes firmare rogavimus.
S+ Guilelmus Marcutio. S+ Abelunio.

supra.
774
1051 març 9
Ermetruda i la seva filla Bonadona venen a Geribert, prevere, una peça
de terra situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant
Andreu, al lloc anomenat Vilapicina, que tenen pel seu senyor
Bonuç i pels seus pares, pel preu de 4 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-4-163. Original. Pergamí 117 × 238 mm. Al verso: “vendice Ermetruit
ad Geribert”; “1052” (Mas).
In nomine Domini. Ego Ermetruit femina et filia mea nomine

Bonadonna femina venditrices su-/2mus tibi Geribert presbiter,
emptore. Per hac scriptura vendicionis nostre vendimus tibi pecia
/3 I de terra culta, nostra propria. Quod habemus in teritorio bar-
chinonense, in parochia Sancti An-/4dree apostoli in locum que di-
cunt Villa Piscina, subtus Sancta Eulalia. Advenit ad me Ermetruit
per voce /5 seniori meo, nomine Bonucio, et a me Bonadonna per
ienitorum meorum et per ullasque voces. Afrontat /6 predicta terra
pro parte circii et pro aquilonis in terra de te emptore, pro meridie
in ip-/7so torent, pro occiduo in terra de Bernard. Quantum in istas
quatuor afrontaciones includunt, /8 sic vendimus tibi: predicta terra
in propter precium mancusos IIII de bono auro cogto de ma-/9
nubenes legitimas pensatos. Et nichil de ipso precio aput te empto-
re non remansit. Est mani-/9festum. Quem vero predicta omnia, que
nos tibi vendimus, iure in tuum tradimus dominium et potestate,
/10 ab omni integritate, cum exiis et regresiis (e)earum,1 ad tuum
proprium. Quod si nos venditrices aut ul-/11lusque homo utriusque
sexus qui contra ista vendicione venerit ad inrumpendum, non
hoc va-/12leat vendicare, set componat aut nos componamus tibi hec
omnia in triplum cum omni sua ime-/13lioracione. Et in antea ista
carta vendicione firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc /14 VII idus marcii, anno XXmo regni Henrichi
regis.
S+num Ermetruit femina, s+num /14 Bonadonna femina, nos
qui ista venditione fecimus et fermavimus et testes firmare /15
rogavimus.
*S+num Gaucefred. S+num Guitard. S+num Guilabert*.
*S+ Ermengod presbiter, qui hec scripsi et die et anno qo

supra*.
1. e repetida.
775
1051 abril 14
Maria, vídua d’Oliba Miró, ven a Geribert, sacerdot, una mitgera de
vinya amb la seva terra, situada al territori de Barcelona, a la
parròquia de Sant Andreu de Palomar, al lloc anomenat Fornells,
prop de la via que va a Barcelona, a Canyelles, pel preu de 8
mancusos d’or d’Enees.
ACB. perg. 1-2-132. Original. Pergamí, 210 × 240 mm. Al verso: “Comparatio
Geriberto quam fecit de Maria uxor Olibani Mironi”; “XXVIII” (S. XIV); “Nil pro
Capº” (S. XVII); “Antiquitatum II. 150”; “1050” (Mas). Caplletra: 40 mm.
ACB, LA.II, n. 150, f. 55b-c. Rúbrica: “Carta emptionis Geriberti presbiteri de
duabus modiatis vinee in Palomar ad Fornellos et ad Canellas”. Inter columnas
recto: “n. 150” (Caresmar). Exterior verso: “anno Domini 1050” (S. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus I: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Maria femina, uxor qui fui Olibanus

Mironi, qui est condam, venditrice sum tibi Geriberto sacer, /2 emp-
tori. Per hanc denique scripturam vendicionia mee sic vendo tibi
modiata I vinee pariter cum ipsa terra ubi est ipsa /3 vinea fundata.
Et est ipsa vinea in territorio Barchinona, in parrochia Sancti An-
dree de Palomaro, vel in loco que vocitant /4 Fornellos, prope ipsa
via qui pergit ad Barchinona sive ad Kannellas.b Advenit ad me Ma-
ria femina supra nominata /5 per donationem quod fecerunt mihi
Providia femina et Remundo, filio suo. Afrontat namque predicta
omnia de parte vero circio /6 in vinea de Dominico et de uxori sua,
de aquilonis in vinea Sanlani faber vel suos heres,c de meridie in
strata /7 publica, de occiduo in terra Sancti Andree et in via qui
pergit ad Kannellas.d Quantum infra istas afrontationese includunt,
/8 sic vendo tibi: predicta omnia totum ab integre, cum exitibus et
regressibus earum, in proper precium mancusos VIII mo-/9nete Enee
de auro cocto, unum ad unum legitime pensatos. Quod tu emptor
ad me venditrice dedisti et ego ma-/10nibus meis recepi. Et nihil de
ipso precio aput te emptore non remansit. Est manifestum. Quem
vero predicta omnia, /11 que ego tibi vendo, de meum iure in tuum
trado dominium et potestatem, ad tuum plenissinum proprium.
Quod /12 si ego venditrice aut aliquis omof sexus utriusque qui contra
ista kartag venditione venero aut venerit /13 pro inrumpendum, ad
nihilum ei eveniat, set componam aut componam tibi predicta omnia
in tripplumh cum omni /14 sua inmelioratione.i Et in antea ista vendi-
tio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc XVIII /15 kalendas madii, anno XX regni Henrici
regis.
S+ Maria femina, qui ista venditione fieri iussi, firma-/16vi et
his testibus firmare rogavi.
S+Vivanis Bochaievina. S+ Guilelmus Seniofret /17 S+Remundo
Sanlani. /18 S+Renardus presbiter.
/19 S+Miro, presbitero, qui haec scripsit et die et anno quod supra.
LA. a. venditioni. b. Cannellas. c. eres. d. Cannellas. e. af-
frontationes. f. homo. g. carta. h. triplum. i. inmelioracione.
776
1051 maig 26
Ponç, fill de Guitard, i els seus germans Ramon i Pere empenyoren
a Mir Queruç una casa amb hort, pou, arbres de diferents classes
i cort, situada al burg de la ciutat de Barcelona, sota les torres
de Bernat Gelmir, que tenen pels seus pares a causa d’un deute
de 4 mancusos d’or d’Enees, que tornaran al cap d’un any de
la primeria de juny vinent.
ACB, perg. 1-1-1836. Original. Pergamí, 126 × 301 mm. Al verso: “In burgo civitatis”
(S. XIII-XIV); “Num... 1836” (S. XVII); “Diversorum A. 1836” (Mas); “1051” (F-B).
Caplletra “I”: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Poncio, prolis Guitardo, una cum fra-

tres meos, id sunt, Remundo et Petro, utrique fratribus, nos pariter
in unum impignoratores, sumus tibi Mironi Cherucio. Manifestum
est enim quia debitores sumus tibi man-/2cusos IIIIor de auro cocto
monete Enee bonos recipientes a penso legitime pensatos, sine ullo
enganno. Et est manifestum. Propterea impignoramus tibi kasa
nostra propria simul cum ipso orto qui ibi est, et puteo et arboribus
diversi generis, et /3 curte, solis et superpositis, guttibus et stillicinios,
et ianuas et hosteos, cum limites et foveas et petras, et omnia
instrumenta que ad ipsa kasa et ad ipso orto pertinent. Et est haec
omnia in burgo civitatis Barchinona, subtus ipsas turres de Bernardo
/4 Gelmiro. Qui nobis advenit prefata omnia per genitorum nostrorum
sive per omnis modis voces. Afrontat predicta kasa cum ipso orto
et cum eorum pertinentia de parte vero circio in orto de Guilem

Languardo, de aquilonis similiter in ferragenale de Guilem Langobard,
/5 de meridie et de occiduo in calle publico et in orto de Miro
Cherucio. Quantum iste afrontationes includunt, sic impignoramus
tibi: predicta omnia, totum ab integre, cum exitibus et regressibus
earum, et inter tantum nos teneamus per tuum bene-/6ficium. Et
in die quod erit kalendas iunii, de istas ad alias primas venientes,
isto anno revolvente, sic fatiamus tibi reddere predictum debitum
et tu reddas nobis ista scriptura sine mora. Quod si minime
fecerimus et diem placiti tui /7 non adimpleverimus, tunc abeas
licentiam predicta omnia aprendere, tenere, vindere, facere
quodcumque velis ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos
impignoratores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra ista
impignoratione /8 venero aut venerit pro inrumpendum, ad nihilum
ei eveniat, set componam aut componamus tibi predicta omnia in
tripplum cum omni sua inmelioratione. Et in antea ista impignoratio
firma permaneat modo vel ultra.
Actum est hoc /9 VII kalendas iunii, anno XX regni Henrici regis.
*+ Poncio*, s+ Remundo, s+ Petroni, nos qui ista impignoratione
fieri iussimus manibus nostris, firmavimus et his testes firmare /10
rogavimus. /11
*S+ Dalmacius sacer*. *S+ Bonefilius sacer*. S+ Dalmatio
Bonifilio. /12
S+ Miro presbitero, qui haec scripsit die et anno quod supra.
777
1051 juliol 12
Testament sacramental d’Arbert, que va morir pel març de 1051, jurat
sobre l’altar de Sant Climent màrtir i confessor, situat a l’església
de Sant Llorenç de Llaceres, al comtat de Barcelona, en el qual nome-
na marmessors Odalguer, Berenguer i Ramon, i fa donacions a
moltes esglésies per la salvació de la seva ànima i per fer dir misses;
deixa diners a la seva família i a altres persones laiques i religioses.
ACB, perg. 1-4-169. Original. Pergamí, 134 × 520 mm. Restaurat. Al verso: “[Visum
vero videtur quod valeat?]”; “Testament”; “[....?]licio de” (S. XIII-XIV); “Nil pro
Capitulo” (S. XVI-XVII); “Enrici, 20” (S. XVIII); “1052” (Mas); “Siglo XI” (S. XX). Caplletra
“C” ornamentada: 11 mm.
Condiciones sacramentorum ad quarum ordinacione residebat

sacerdos Sperande et iudex Mirone et in presencia Marcucio et
Ihoanno et Guilielmo Querucio et Petrone et Companno et Guilielmo

Miro et Salamone et aliorum mul-/2torum adsistencium. Testificati
sunt testes quas ad testimonium obtulerunt iudici prefato Udal-
gario et Berengario et Remundo ultimam volunptatem quidam ita
dicentes:
Nos testes Sperando sacer et Bonefilio testificamus, iurantes
per Deum vivum et verum /3 super altare Sancti Clementi, martir
et confessor, qui est situs in ecclesia Sancti Laurentii, in comitato
Barchinona, in Lazaria, quia in nostra presencia ordinavit iam
dictus Arbertus suam ultimam volunptatem per testamentum edi-
tam. In eo constituit distributores rerum suarum esse /4 predictus
Udalgario et Berengario et Remundo, quibus iussit per iam dictum
testamentum distribuere facultatem suam ita: In primis concessit
a Sancti Laurentii cenobii de ipso Monte kaficio I de ordeo. Et a
Sancta Eulalia et Sancta Cruce de Barchinona in ipsa opera, sesteros
VI de or-/5deo. Et ad ipsa Cannonica, sesteros II de ordeo. A Sancti1
Laurencii2 de ipsa Valle concessit kaficio I de ordeo in ipsa opera.
Et concessit a Sancti Sebastiani in ipsa opera semodio I de ordeo.
A Sancti Michaelis de ipso Fallo, quarta I de ordeo pro anima sua.
A Sancti Petri monasterii de Barcelo-/6na, quarta I. Et concessit a
Sancti Cucufati cenobii semodio I de ordeo pro anima sua. A Sancta
Maria de Monte Serrado quarta I de ordeo pro anima sua. A Sancti
Benedicti cenobii de Bages quarta I de ordeo. Et concessit infra
Sperando sacer et Bonefilio sacer kaficio I de or-/7deo. Et concessit
a Dalmazio sacer kaficio I de ordeo. A Sancti Saturnini iusta Gallifa,
quarta I de ordeo. A Sancti Iuliani de Palaciolo in ipsa opera, quarta
I. Et concessit a Remundo Calafello semodio I de ordeo. Ad Arnallo
Floridio quartan I de ordeo. A Morelio, similiter quarta I de ordeo.
A Sancti /8 Pauli de Narbona, quarta I de ordeo. Et concessit a fratri
suo Remundo ipsum suum alaudem in terras et vineas, cultas et
ermas, cum omnia genera arboribus qui infra sunt, et chasis et
curtibus in boschos et ruviras, quod abebat infra terminos de La-
zaria. Et fecisset ad ille cantare per unumquemquem annum /9
XXXta misses pro anima sua in diebus vite sue, et progenia sua in
diebus vite illorum. Et si hoc non faciebant et ipsas missas non
faciebant cantare, remansisset a Sancti Laurencii de ipso Monte.
Et concessit a fratri suo Mirone ipsum suum alaudem, quod abebat
in Palaciolo, ipsas suas eredi-/10tates, quantum ibidem abebat, in tale
conventum: ut fecisset ille cantare, et ille et progenia, sua XXXta
misses per unumquemquem annuum pro anima sua. Et si ipsas
missas illi non faciebat cantare, remansisset a Sancta Cruce e a
Sancta Eulalia de Barchinona. Et concessit a fratres suos Guiliel-

mo et /11 Berengero ipsos suos alaudes que illi contingebat in Ar-
bucies et in Martorelies et in Primiliano in tale conventum: ut in
diebus vite illorum et progenia eorum fecissent illi cantare per unum-
quemquem annum XXXta misses pro anima sua. Et si ipsas misses
non faciebant illi cantare, reman-/12siset a Sancti Michaelis de ipso
Fallo. Et concessit a fratres suos Remundo et Mirone ipsa sua por-
cione, que abebat in Penitense, in ipsa Torre de Dela et in ipsos
alaudes quod abebat in eius termines, in tale capcione: ut illis et
progenia eorum fecissent illi cantare XXXta misses per unumquem-
quem annuum. /13 Et si ipsas non faciebant illi cantare, remansisset
a Sancti Cucufati cenobii. Et concessit a Berengario, avunculo suo,
eguas II. Et aliut quod remanebat, omnem suum abere mobile, ubi
invenire potuissent, totum dare fecissent pro anima sua et de patri
suo, totum per misses. Hec omnia nobis /14 ordinavit presentibus
iam dictus auctor per testamentum que, nobis presentibus, robo-
ravit. Et postea, nobis scientibus, non mutata hac volumptate, obiit
de hoc seculo in mense marcii, qui iam preteritus est, anno XXo
regni Henrici regi, de quo eciam iste condiciones edite sunt. L[±4
icite?] et perfecte, /15 iam dicto iudice ordinante, per super adnixum
iuramentum in Domino.
Late condiciones IIII idus iulii, anno XXoI regni Enrici regi.
S+n Udalgario, s+n Berengario, *s Remundo*, nos qui sumus
elemosinarios.
*Ss Sperando sacer*, *ss Bonefil[ius] [sa]cer*, nos /16 testes su-
mus et has condiciones iureiurando confirmavimus.
S+n Marcucio. S+n Ihoanno. S+n Guilielmo Querucio. S+m
Petrone. S+n Companno. S+n Guilielmo Miro. S+n Salamone. /17 *S+
Mirone iudice sss*.
/18 Ss Sperando sacer, qui istum iudicium scripsit sss die et
anno quo supra.
1. Sota la i hi ha una a. 2. Sota la c hi ha una t.
778
1051 juliol 23
Rigovall, Jofre, prevere, Ermetruit i Ramon Sunifred fan donació a
la Canònica de Barcelona de la meitat de l’alou que fou del di-
funt Amil, marit d’Ermetruit, situat al comtat de Barcelona, al
Penedès, al terme d’Olèrdola. Mentre Ermetruit visqui, tindrà la

meitat de l’alou i després de la seva mort passarà a la Canònica
per la salvació de la seva ànima.
ACB, perg. 1-2-1189. Original. Pergamí, 157 × 355 mm. Aquest pergamí estava
doblegat en plecs. Al verso: “Olerdola”; “ V Scrip” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala / Armari
2 / n. 1189”; “(Num... 832, ratllat)” (S. XVIII); “B” (s. XX). Caplletra “I” ornamentada:
38 mm.
ACB, LA.IV, n. 282, f. 112a-b. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de foli:
“Olerdula”. Rúbrica: “De Olerdula”. Interior recto: “VI” (S. XIII-XIV); “n. 282”
(Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus A: 16 línies.
In nomine Domini nostri Ihesu Christi, qui venturus est iudica-

re vivos et mortuos et redditurus erit in diem iudicii unicuique
secundum opera sua. Rigovallo et Gau-/2cefredusa presbiter et Er-
metruit femina et Reimundi Seniofredi donatores sumus ad Cha-
nonicab Sancte Crucis Sancteque Eulalie Sedis barqui-/3nonensis.c
Manifestum est enim quia donamus ad predicta Chanonichad terras
et vineas qui fuerunt de Amile condam. Et est iam dicto alodio in
comi-/4tatum barquinonense,f in termine de Ulerdule,g in Penitense.1
\Et advenit nobis predicti elemosinarii vel donatores per testamentumh
vel iudicium,i quod obligatumj tenemus./2 Et emit ipso alodio, qui
est prope Valle Mollis ad ipsa Serra, de condam Trasuario /5 et de
Guilielmo Adalberto. Et alio alodio, qui est ad ipsos Orts, emit de
condam Malangnaico. Et alio alodio, qui est a Lingua Bovina,
emimus de Guitar-/6do. Et alia fexa, quod emimus de Flamidia, simul
cum ipsa terra qui est prope alodio de Ricellek de ipsa Mora cum
illorum affrontacionisl includun-/7t e<t> ipsi termini ambiunt de
supra3 dictum alodium, qui fuit de chondamm Amelius et de coniux
sua Ermetruit. Supra scripta sic donamus et auc-/8toridamus:n ipsa
medietate qui ad iam dicto Amelio contigit de terras et de vineas
in omnibus locis, simul cum exiis et regresiiso earum, ad supra scri-
/9pta Chanonicha,p et predicta Ermetruit teneadq in diebus vite sue.
Et post obiti sui remaneadr ad iam dicta Canonica suam parciunculam4
/10 \de iam dicto Amelio/ propter Deum et remedium anime sue. Et
de nostre iure in suo tradimus5 \dominio et potestate, / et abeant
suis canonicis aprehendere a tenere et ad abere /11 ad suum proprium
alodium de iam dicta Canonica post hobitums Ermetruit. Quod si
nos donatores audt ullus omou viventis6 vel femina utriusque /12 sexus
qui contra ista carta donacione7-v venerit ad inrumpendum, non hoc
valeadw vindicare, set componadx audy componamus /13 in duplo8 \iam
dicto alodio/ cum omnem suam inmelioracionemz et ira Dei
incurradaa [espai en blanc: ±15]. Et in antea ista carta donacioneab

firma /14 permaneadac omne per evum.
Actum est hoc X kalendas augusti, anno XXI regni Henrici regis.
S+num Riguallo, *Gaucefredus presbiter*, /15 s+num Ermetruit,
nos qui ista carta donacionead rogavimus scribere firmare rogamus.
*S+ Reimundus presbiter*. /16 *S+ Gerrallus sacer*. *Mironis
sacer sub ss*.
/17 Gaucefredus presbiter, q9 qui hec scripsit die e<t> anno cum
literasae super positas in linea IIII vel VIIII, die et anno quod supra
ccc.10
1. Senyal de l’escrivent que indica on s’ha d’inserir el text interlineat. 2. Les
dues últimes paraules del text interlineat són a la ratlla de sota. 3. Abreviatura
supèrflua. 4. Sota la primera u hi ha una c. A continuació hi ha un senyal de l’escrivent
que indica on s’ha d’inserir el text interlineat. 5. A continuació hi ha un senyal de
l’escrivà que indica on s’ha d’inserir el text interlineat. 6. Sota la t hi ha una
e. 7. Sota do hi ha una t. 8. A continuació hi ha un senyal de l’escrivent que
indica on s’ha d’inserir el text interlineat. 9. Supèrflua. 10. Senyal de l’escrivent.
LA. a. Guicefredus. b. Canonica. c. barchinonensis. d. Chanonica.
e. Emil. f. barchinonense. g. Olerdule. h. testamento. i. iuditio. j. nos.
k. Ricelde . l. affrontationis. m. condam. n. auctorizamus. o. regres-
siis . p. Canonica . q. teneat . r. remaneat . s. obitum . t. aut .
u. homo. v. donatione. w. valeat. x. componat. y. aut . z. inme-
liorationem . aa. incurrat . ab. donatione. ac. permaneat. ad. donatio-
ne. ae. litteras.
779
1051 agost 9
Bernat fa donació a favor d’Ermengarda, filla d’Ego, d’una peça de ter-
ra amb la vinya que hi ha plantada, situada al territori de Barcelona,
dins la parròquia de Sant Andreu, al lloc anomenat Azalardi.
ACB, perg. 1-2-145. Original. Pergamí, 96 × 290 mm. Al verso: “Antiquit. II 301”;
“1051” (Mas). Caplletra “I”: 14 mm.
ACB, LA.II, n. 301, f. 98c-d. Rúbrica: “Bernardus dederit Ermengardi petiam I

vinee apud Azalard, in Villapiscina, in termini de Palomar”. Inter columnas verso:
“n. 301” (Caresmar); “Anno Domini 1051” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardi donator sum tibi Ermen-

gardis femina, filia qui fuit de Egho.a Manifestum est enim quia de
bono animo prom-/2taqueb voluntate sic dono tibi peciac I de terra,
qui complatada \est/ a vinea mea propria. Qui mihi advenidd per
ienitorume meorum et per quali-/3qumquasf voces. Et est ipsa terra

complantada in territorio Barquinona,g infra parochiah Sancti An-
dree, in lochoi vocitato Azalardi. /4 Et afront\ad/j ec omnia de parte
orientis in terra de Gheribertik sacer et de Bonucii, de meridie in
ipso ermo de eredibus meis, /5 de occiduo in terra de Reimundi Lo-
beto, de circii in ipso torrenti. Quantum infra istas IIIIor l afrontacionesm
includunt, sic do-/6no tibi: ipsa pecian de terra cum ipsa vinea qui
ibi est fundata, totum ab integre, qumo exiis et regresiis earum, a
tuum proprium. Quod si ego /7 donator aut ullusque omop qui ista
donacioneq veneridr pro inrumpendum, non oc valeads vendichare,t
setu componadv aut componam tibi /8 ipsa teraw et vinea, que ibi
est fundata, in duplo cum sua imelioracione.x Et in antea ista
donacioney firma et stabilis permaneadz /9 omnique tempore.
Actum est ocaa V idus augusti, anoab XXI regni Enriciac regi.ad
S+num Bernardi, qui ista carta donacio-/10neae fieri feci et
firmavi et testes firmare roghavi.
/11 S+num Seniofret.af S+num Poncii. S+num Mironi Arnallo.
S+num Arnallo Vidal. S+num Ghonmar.ag
/12 S+ Gheribertiah sacer, qui ocai scripsit qumaj literasak super
positas in verso II et IIII, die et anoal prefixo.
LA. a. Ego. b. promptaque. c. petia. d. advenit. e. genitorum.
f. qualicumquas. g. Barchinona. h. parrochia. i. loco. j. affron-
tat. k. Geriberti. l. or manca. m. affrontaciones. n. petia. o. cum.
p. homo. q. donatione. r. venerit. s. valeat. t. vendicare. u. sed.
v. componat. w. terra. x. imelioratione. y. donatione. z. perma-
neat. aa. hoc. ab. anno. ac. Henrici. ad. Manca . ae. donatio-
ne. af. Seniofred. ag. Gonmar. ah. Geriberti. ai. hoc. aj. cum.
ak. litteras. al. anno.
780
1051 agost 27
Jucef, hebreu, permuta amb la Seu de la Santa Creu i Santa Eulàlia
de Barcelona mitja mujada de vinya situada al territori de
Barcelona, al terme de Magòria, a canvi de mitja mujada de
terra.
ACB, LA.I, n. 439, f. 166c. Rúbrica: “Carta quod Iucifia ebret comutavit Canonice
mediam modiatam vinee apud Mogoriam”. Exterior verso: “n. 439” (Caresmar);
“Anno Domini 1051” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 11 línies.

Ed.: MIRET-SCHWAB, Documents, p. 13.
In nomine Domini. Ego Iucifia hebreo comutator sum Domino

Deo et ecclesie Sancte Crucis Sedis Sancteque Eulalie Barchinone.
Per hanc scripturam comutacionis mee comuto Domino Deo et
predicte sedi mediatam modiatam vinee et amplius cum ipsa terra
ubi est fundata. Que est in territorio Barchinone, in terminio de
Mogoria. Advenit mihi per comparationem sive per quascumque
voces. Et affrontat de oriente in vinea que fuit condam Bonucii
presbiteri ecclesie Sancti Iuliani, de meridie similiter, de occiduo
in alodium de Beliardis femina filiorumque suorum, de circio in
ipsa carrera. Quantum iste affrontationes includunt, sic dono in co-
mutatione predicte Sedi: predictam vineam et unam capam pur-
puream albi coloris optimam, propter mediam modiatam terre
quam accipio in comutatione de iure predicte ecclesie, sicut resonat
in ipsa scriptura comutationis quam exinde habeo. Predicta quoque
vinea et predicta capa optima purpurea albi coloris, quam dono in
comutacione predicte Sedi, de meo iure in ius et dominationem pre-
dicte ecclesie trado, ad suum plenissimum proprium. Quod si ego
comutator aut aliquis homo sexus utriusque contra hanc comu-
tationem venero aut venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed com-
ponat aut componam predicte sedi predicta omnia in duplum cum
omni sua imelioratione. Et insuper hec comutacio firma permaneat
omne per evum.
Actum est hoc VI kalendas setpembris, anno XXI regni Henrici
regis.
Bernardus. S+m Bonutius Vivani.
S+m Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator, cum
litteras super positas in linea V, et sss sub die et anno prefixo.
781
1051 agost 29
Guislabert, bisbe, amb el consentiment i consell dels canonges de la
Seu, ven a Anna i als seus fills Company, Bonpar, Geral, Guillem
i Bernat una terra situada al territori de Barcelona, al terme de
Pedralbes i Santa Cecília, que té per l’església i per oblació d’un
fidel, pel preu de 4 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-2-651. Original. Pergamí, 192 × 302 mm. Al verso: “Petras Albas”
(S. XII); “Mitja escala armari 2 n. 651” (Caresmar); “Num... 224”; “224”; “Venda
de terra a Pedralbes feta per lo bisbe y canonges de la Seu de Barcelona a Anna
y sos fills” (S. XVII); “1051”; “1-2-651” (AP). Caplletra “I”: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Gislibertus, gratia Dei episcopus,

una cum assensu et consilio kannonicorum meorum venditores
su-mus vobis Anna femina cum filiis tuis Compan /2 et Bonumpa-
rem et Guilelmus et Gerallus et Bernardus, emptores. Per hanc
scripturam vendicio nostre vendimus vobis terra. Et est ipsa /3
terra in territorio barchinonensis, in terminio de Petras Albas et
de Sancta Cecilia. Advenit nobis per ius nostre matris Ecclesie
Sedis predicte et ad nostre /4 matris Ecclesie ob collacione fide-
lium. Afrontat predicta terra de parte circi in alaude de Gero-
vardi et de Sancti Michaelis, de aquilonis in terra de Sancti /5
Michaelis, de meridie in alaude de Senfredus sacer, de occiduo
in alaude de vos emptores et in alaude de predicto Senfredus.
Quantum /6 istas affrontaciones includunt, sic vendimus vobis:
predicta terra ab integre, simul cum exiis et regressiis earum,
propter precium mancusos IIII de auro /7 chocto monete Heneas
legitime pensatos. Quod vos emptores precium nobis dedistis et
nos venditores manibus nostris recepimus et fideliter /8 dispen-
savimus in ipsis parietes nostre matris Ecclesie Sedis predicte.
Quem vero predicta omnia, que nos vobis vendimus, de nos-
trum iure /9 in vestrum tradimus dominium et potestatem, ab
omni integritatem, ad vestrum plenissimum proprium. Quod si
nos venditores aut aliquis /10 omo utriusque sexus qui contra
ista vendicione venerit aut venerimus ad inrumpendum, non
hoc valeat aut valeamus /11 vendicare, sed componat aut com-
ponamus vobis predicta terra in duplo cum omnem suam imelio-
racione. Et in antea ista vendicio firma perma-/12neat omnique
tempore.
Facta vendicione IIII kalendas setembris, anno XXI regni
Henrici regis.
/13 *+ Guislibertus, gratia Dei episcopus, +*, /14 nos qui ista
vendicione fecimus et firmamus et firmare rogavimus.
/15 *S+ Ermemirus levitae sacriste*. *S+ Dalmacius sacer*.
/*S+ Reimundus presbiter*\. *S+ Miro presbiter*. /16 *S+ Ber-
nardus levita*. *S+ Arluvinus sacer*. *S+ Remundi levite et iudicis
ssss*. *S+ Guislibertus levi/ta\*. /17 *S+ Miro presbitero*. *S+
Bonefilius presbiter*. *S+ Guilem levita*. /18 *S+ Mirone levi-
ta*. *S+ Guilelmus subdiaconus*. *S+ Martinus*. *S+ Bomparus
presbiter*.
quod supra.
782
1051 octubre 28
Bonfill i la seva muller Raquel venen a Tudiscle una casa amb terres,
vinyes, horts i pou, situada al burg de la ciutat de Barcelona,
al suburbi, al Cirsano, que tenen pels seus pares, pel preu de
4 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-1-2053. Original. Pergamí, 115 × 251 mm. Al verso: “cartam Tudisdi
apud Barchinonam”; “veniat qui [±3] Miros solidos” (S. XI-XII); “Diversorum A 2053”
(Mas); “1051”(F-B). La caplletra té 4 línies.
In nomine Domini. Ego Bonifilii et uxor mea Rikillis ven-

ditores sumus tibi Tudisclo, emptori. Per hanc scripturam vendi-
/2tionis nostre vendimus tibi domos cum curte, solis et supra
positis, terris et vineis, ortum et puteo. Hec omnia separatim /3
positum in burgo civitatis Barchinone et in suburbio eiusdem,
in Cirsano. Advenit nobis per genitorum vel per ullasque /4 vo-
ces. Et affrontat prescripta omnia de circi in montem de Aqutels,
de orientis in flumine Bissocii, de meridie /5 in undas maris, de
occiduo in Inforkatos. Quantum iste affrontationes includunt,
sic vendimus tibi: predicta /6 omnia ipso nostro directo et nostra
hereditate ab integre, cum exiis et regressiis earum, propter
precium mancusos IIII auri /7 cocti Barchinone legitime pensa-
tos. Quod tu emptore nobis dedisti integriter. Est manifestum.
Predicta vero omnia, /8 que tibi vendimus, de nostrum iure in
tuum tradimus dominium et potestatem, ad tuum plenissimum
proprium, ut facias exinde /9 quodcunque volueris. Quod si nos
venditores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc ven-
ditionem venerit aut /10 venerimus ab inrumpendum, nil valeat,
set componat aut componamus tibi predicta omnia in dupplum
cum omni sua /11 imelioratione. Et in antea ista venditio firma
permaneat omni tempore.
Actum est hoc V kalendas november /12 anno XXI regni Hen-
rici regis.
S+num Bonifilii, s+num Rikillis, nos qui hanc venditionem
fecimus et /13 firmavimus et his testibus firmare rogavimus.
S+num Guilelmus Ellesindus. *S+ Ellemar sacer*. /14 S+num
Mir Quc.
783
1051 desembre 28
Bonadona atorga al seu marit Adaülf la meitat de les seves possessions,
cases, corrals, horts, terres, vinyes, arbres i figueres, situades al
comtat de Barcelona, a la vila Vitemenia, al lloc de Palau, que
té pels seus pares.
ACB, perg. 1-4-249. Original. Pergamí, 96 × 377 mm. Restaurat. Al verso: “Au aud”
(S. XIII-XIV); “1069” (Mas). Caplletra “I” ornamentada: 35 mm.
In nomine Domini. Ego Bonadonna femina. Manifestum est

enim qui[a] placuit animis meis et placeat, nullus quoque agentis
imperio nec suadegentis inienio, set propria /2 expontanea mea oc
ellegit cum Deo bona voluntas ut ego Bonadonna cartam fecisem
ad viro meo, nomine Adaulfo. Donoque tibi ipsa medietate quod ego
abeo in casis, in /3 curtis, in solos et superpositos, in ortis, in terris
et vineis, in trigas, in arboribus, in ficulneis, in vascula, in omnia,
in [o]mnibus ubique invenire potueritis. Et advenit mihi per ie-/4
nitores meos sive per ullasque voces. Et est ec omnia in comitatum
Barcinona, in termine de Villa Vitemenia, in locumque Palacio. Et
adfrontad de parte orientis in domum Sancta Maria, de /5 meridie
in Igacol, de occiduo ad ipso Portel, de circii in ipso aulodem de
Arbertus \vel in ipsa Tordera/. Quantum in istas IIIIor afrontaciones
includunt, sic dono tibi: ipsa medietate, totum ab integrum, cum
exios /6 et regresios earum. Et est manifestum. Quod si ego donatrice
aut ullu[sque] omo vel femina qui contra anc ista carta donacionem
venerit pro inrumpendum, non oc valeat vindicare, set componat
/7 aut componam tibi in vinculo in duplo cum omnia sua inmelio-
racione. Et in antea ista carta donacione firmam, stabilis permanea
modo v<e>l omnique tempore.
Facta ista carta dona-/8cione V kalendas ianuarii, anno XXmo
I regnante Engelricii reie.
S+n Bonadonna, qui ista carta donacione fecit et firmavit et
firmare rogavit.
S+n Poncius. /9 S+m Seduado. S+n Iocbertus.
/10 Ss Ermumirus presbiter, qui scripsit et cum litteras super
positas in1 verso V ubi dicit “de circii in ipso aulod de Arbertus /11
vel in Tordera”, die et anno quod supra.
1. A l’original uni.
784
1052 gener 1
Company empenyora a Moçó un tros de terra situada al territori de
Barcelona, al terme de Santa Cecília, que té pels seus pares, per
pagar un deute de 2 mancusos i 2 sous.
ACB, perg. 1-4-164. Original. Pergamí 100 × 344 mm. Al verso: “Sancta Cecilia”
(S. XI); “1052” (Mas).
In nomine Domini. Ego Conpan inpignorator sum tibi Mo-

cione. Manifestum est enim quia debitor sum tibi mancusos II de
auro chocto monete heneas legitime pensatos cum illorum lucro so-
lidos II de /2 diners de monete grosse de plata. Et est manifestum.
Propterea inpignoro tibi terra. Et est ipsa terra in territorio barchino-
nense, in terminio de Sancta Cecilia. Advenit mihi per voce genitorum
meorum /3 sive per omnesque voces. Afrontat de parte circi in vinea
de Biliardis, pro aquilonis similiter, pro meridie in via, pro occiduo
in vineas de Guannal gaude. Quantum istas afrontaciones inclu-/4
dunt, sic inpignoramus tibi: iam dicta terra ab integre, et de meo
iure in tuo tradimus dominio et potestatem, ab omni integritatem. Et
in tantum1 ego teneam per tuum beneficium. Et in die quod erit/5
kalendas ianuarii, de istas ad alias venientes, isto anno revoluente,
sic tibi retdere faciamus iam dictos mancusos II et solidos II de dineros
et tu nobis retdere facias ista scriptura sine/6 [±3] Et si hoc non fe-
cerimus et diem placitis nostris non adimpleverimus, tunc abeas
plenam potestatem hec omnia, que tibi inpignoro, aprehendere, tene-
re, et omnia facere quod volueris, cum exio\s//7 vel regressios earum,
a<d> tuum plenissimum proprium. Quod si ego inpignorator aut ullus-
que omo utriusque sexus qui contra ista inpignoracionem ad inrum-
pendum venerit, non hoc valeat /8 vindicare, sed componat aut ego
componam tibi iam dicta omnia in duplo cum omnem suam imeliora-
cione. Et in antea ista inpignoracio firma permaneat omnique tempore.
Facta inpig-/9noracione kalendas ianuarii, anno XXI regni
Henrici regis.
S+ Compan, qui ista inpignoracione feci et firmavi et firmare
rogavi.
S+Geribertus Senderedus. /10 S+Bon\us/filius Erallo. S+Stefanus.
/11 S+Geribertus presbiter, qui hec scripsi et sss die et anno
quod supra.
1. Una doble t a l’inici del mot.
785
1052 gener 1
Bernat Bernat i la seva muller Ermengarda empenyoren a Geribert,
fill del difunt Sunyer, prevere de Sant Andreu, dues peces de terra
i una vinya amb la terra on és plantada, situades al territori de
Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, al lloc anomenat
Vilapicina, al capdavall de l’església de Santa Eulàlia, per un deute
de 2 mancusos d’or de Barcelona i vuit sesters i una aimina i
mitja d’ordi; els diners s’hauran de retornar de mitjan mes de
gener en un any i l’ordi per Sant Feliu de Girona.
ACB, perg. 1-2-178. Original. Pergamí, 124 × 334 mm. El document presenta dos
grans forats a la part inferior. El text perdut s’ha restituït amb la còpia. Al verso:
“Guadio” (S. XI); “au, au, au, au” (proves cal·ligràfiques en columna del S. XIII);
“CLX” (s. XVI); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “Antiquit. II 297”; “1052” (Mas).
ACB, LA.II, n. 297, f. 97c-d. Rúbrica: “Bernardus Bernardi impignoravit Girberto
presbitero II petias terre et I vineam”. Exterior verso: “n. 297” (Caresmar). Inter colum-
nas verso: “Anno Domini 1051” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Bernardi et uxori mea Er-

mengardis femina impignoratores sumus tibi Geribertus, presbiter
de Sancti Andree, prolis condam Sunner. /2 Manifestum est enim
quia debitores sumus tibi mancusos II auri cocti Barchinone legitime
pensatos, de sestarios VIII et emina et media ordei nitido purgato
/3 a mensura, quod tu nobis prestasti. Est manifestum. Propterea
impignoramus tibi petias II terre separatim posite, et vinea ab ipsa
terra ubi est fundata. Et est hec /4 omnia in territorio Barchinone,
in parrochia Sancti Andree, in locum vocitatum Villapiscinna,a
subtus ecclesiam Sancte Eulalie. Advenit nobis prescripta omnia /5
per genitorum et per comutatione et per decimum vel per ullasque
voces. Et affrontat petia una de terra et ipsa vinea de circi in terra
de te prescripto Geriberti et in vinea /6 de Raimundus Lobeti, de
aquilonis in terra de te Geribertus, de meridie in medium torrentem
qui discurrit per Orta, de occiduo in vineas de te Geribertus et de
Arnall.b /7 Alia petia terre affrontat de circi in medium torrentem,
de aquilonis in strata qui pergit ad Barchinona, de meridie in alia
strada, de occiduo in aragalo /8 qui discurrit dec montem. Quantum
iste affrontationes includunt, sic impignoramus tibi: prescripta om-
nia ab integre, cum exitibus et regressiis earum, et de nostro iure
/9 in tuum tradimus dominium et potestatem. Et inter tantum tenea-
mus ea omnia per tuum benefitium.d Et in die quod erit mediante
mense ianuarii de isto presenti ad alio primo /10 veniente sic faciamus
tibi reddere predictum debitum, et ipsum ordeum ad ista Sancti
Felicis Gerunda festa. Quod si minimee fecerimus et diem placiti
tui non adimpleverimus, /11 tunc habeasf licentiamg predicta omnia
adprehendere, tenere, vindere aut facere quodcunqueh volueris, ad
tuum proprium. Quod si nos impignoratores aut aliquis homo
utriusque /12 sexus contra hanc impignorationem venerit ad inrum-
pendum, nil valeat, sed componat aut componamus tibi predicta
omnia in dupplum cum omni sua imelio-/13ratione. E[t in ante]a1
ista impignoratioi firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc [kalendas ianuarii],2 an[no XXI regni]3 Henrici
regis.
S+m Bernardus /14 Bernard[i, s+m Ermeniardis femi]4ne, nos
qui hanc impignorationem fecim[us et firmavimus et his testibus
firma]5re rogavimus.
/15 [S+m Sanla f]6errer. S+m Rikulfusj Miro. [S+ Ermengaudus
presbiter. S]7+m Guitardusk Belaro.
/16 S+ [Bellihominis, cognomento]8 Geraldus, levita, exarator,
et sss [sub die et anno prefixo].9
1. De la còpia. 2. De la còpia. 3. De la còpia. 4. De la còpia. 5. De
la còpia. 6. De la còpia. 7. De la còpia. 8. De la còpia. 9. De la còpia.
LA. a. Villapiscina. b. Arnalus. c. Escrit sobre qui. d. beneficium.
e. Manca. f. abeas. g. licenciam. h. quodcumque. i. impignoracio.
j. Richulfus. k. Guitardis.
786
1052 gener 15
Jofre, la seva muller Maria i els seus fills Ermengol i Galceran venen
al prevere Geribert, fill de Sunyer, dues peces petites de vinya
amb la terra on són plantades, separades, situades al territori
de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, prop de Santa
Eulàlia de Mèrida, pel preu de 2 mancusos d’or d’Enees.
ACB, LA.II, n. 248, f. 84b-c. Rúbrica: “Gaucefre et uxor sua Maria vendiderunt
Gerberto presbitero II pecias vinee in Villapiscina, prope Sanctam Eulaliam”. Inter
columnas recto: “n. 248” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1051”
(S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 12 línies.
In nomine Domini. Ego Gaucefre et uxori mea Maria femina

et filios nostros Ermengod et Gauceran, nos simul in unum,
venditores sumus tibi Geribert presbiter, proleque Suner, emptore.

Per hac scriptura venditionis nostre vendimus tibi peciolas II de
vineas, separatim posite, ab ipsa terra ubi sunt fundatas. Que abemus
in territorio barchinonense, in parrochia Sancti Andree, prope
Sancta Eulalia Merita. Advenit nobis per genitorum meorum et per
qualicumque voces. Affrontat pecia I de parte circi in margene de
Raimon Lobeti, de aquilonis in vinea de Ansoat presbiter, de meridie
in terra de Raimon Lobeti, de occiduo in rasa et in vinea de Arnal.
Alia petia affrontat de parte circi in margene de Guilem Donucio,
de aquilonis in vinea de Ansoad presbiter, de meridie in vinea de
Raimon Lobeti, de occiduo in vinea de Sunier. Quantum in istas
octo affrontationes includunt, sic vendimus tibi: predicta omnia,
totum ab integre, in propter precium mancusos IIo de auro cocto
mo-/cnete Henes. Et nichil de ipso precio apud te emptore non re-
mansit. Est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, que nos
tibi vendimus, iure in tuum tradimus dominio et potestate, ab omni
integritate, cum exios et regressios earum, ad tuum proprium. Quod
si nos venditores aut ullusque homo utriusque sexus qui contra ista
venditione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, sed
componat aut nos componamus tibi hec omnia in duplo cum omni
sua inmelioratione. Et in antea ista carta venditione firma permaneat
omnique tempore.
Facta vendicione XVIII kalendas februarias, anno XXI regni
Henrici regis.
S+m Gaucefret, s+m Maria femina, s+m Ermengod, s+m
Ganceran, nos qui ista venditione fecimus et firmavimus et testes
firmare rogavimus.
S+m Guitard. S+m Sanlane faber. S+m Poncio.
S+ Ermengod presbiter, qui hec scripsi et die et anno quo
supra.
787
1052 gener 24
Bernat Bernat i la seva muller Ermengarda venen a Geribert, prevere,
unes peces de terra i altres terres situades al territori de Barcelona,
a la parròquia de Sant Andreu, al terme d’Horta, al lloc anomenat
Campamar, pel preu de 4 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-1-311. Original. Pergamí, 192 × 273 mm. Al verso: “de Palomar in
Orta”; “de Vilapiscina”; “Antiquitatum”; “LXI”; “scriptu” (S. XI-XII); ”Bernardus
Bernardi ad Gerilam (?) Campo Malo vendito quovidsec” (S. XII); “N... 311”; “Hj”
(S. XVII); “Liber II Antiquitatum N.321”; “Diversorum A. 311” (Mas); “1052” (F-
B). Vegeu el doc. núm. 1700 de [24 de gener de 1052].
ACB, LA.II, n. 321, f. 105b-c. Rúbrica: “Geribertus presbiter emit alode multum
apud campum Ademarum in Villapiscina”. Inter columnas recto: “nº 321”. Exterior
verso: “anno Domini 1051”. Exterior recto: “CV”.
In nomine Domini. Ego Bernardus Bernardi et uxor mea

Ermengardsa femina venditores sumus tibi Geribertus presbiter,
emp[tori. Per] hanc /2 scripturam venditionis nostre vendimus tibi
fexas II de terra longas et aliam brevem, et ipsam septenam partem
[de ipsas IIIb] /3 perarias ordialencas, etc unam perariam asperela
superiores, et in alio loco septenam partem de un[um nucharium]
/4 et de unam perariam verde bona et de unam ficulneam ivernale.d
Est haece omnia in territorio barchinone[nse, in parro-]/5chia Sancti
Andreae apostoli, in terminio de Orta, in locum vocitatum Campo
Amaro. Advenit nobis aecf omnia per geni-/6torum et per decimum
sive per qualicumque voces. Affrontantg namque petias IIIh terre,
separatim positas in singulos locos, /7 de parte circi affrontant in
torrente qui excurrit per orta, de aquilonis in strata publica et
in aragalio, de [meridie] /8 in torrente de ipso furno tegulario, de
occiduo in cacumine montis. Quantum infra istas quatuori affron-
tationes /9 includunt, sic vendimus tibi: supra scriptas fexas II de
terra longas et aliam brevem, et ipsam septenam partem de ipsas
/10 IIIj perarias ordialencas,k et unam perariam asprela superiores,
et in alio loco septenam partem de unum nucharium, /11 et de
unam perariam verde de bona et de unam ficulneam ivernale, et
septenam partem de ipso monte, separatim positus /12 in singulos
locos, ab integre, cum exitibus et regressibus earum, propter pre-
cium mancusos IIIIor auri cocti Barchinon[e] /13 legitime pensatos.
Quod tu emptore preciuml nobis dedisti integriter. Est mani-
festum. Predicta vero omnia, que /14 nos tibim vendimus, de nostrum
iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ad tuum plenissi-
mum proprium, quod facias ex-/15inde quodcumque velis. Quod si
nos venditores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc
venditionem venerit ad in-/16rumpendum, nil valeat, set componat
audn componamus tibi supra scripta omnia in duplum cum suam
inmelioracionem.o /17 Et in antea ista vendiciop firma permaneat
omni tempore.
Actum est hoc VIIII kalendas febroarii, anno XXI regni /18
Henriciq regis.
S+num Bernardus Bernardi, s+num Ermengardis femine, nos

qui hanc venditionem fe-/19cimus et firmavimus et his testibus
firmare rogavimus.
S+num Gauzbertus Aventinus. /20 S+num Bonifilius Felix.
S+num Dalmatius Remundi.
sss et sub die et anno prefixo.
LA. a. Ermengardis. b. tres. c. Des de et una fins a et unum nucharium
escrit a l’exterior recto. d. yvernale. e. hec. f. hec. g. affrontat.
or
h. tres. i. IIII . j. tres. k. ordialencas. l. pretium. m. vobis.
n. aut. o. inmelioratione. p. venditio. q. Enrici.
788
1052 febrer 4
Arnau Florit fa donació a favor de la Canònica de Santa Maria de
la Seu d’Urgell d’unes cases, corts, terres i vinyes, situades al
comtat de Barcelona, al terme de Badalona, al lloc anomenat Vilar
de Morgad i a Valldaura, a condició que les retindrà mentre
visqui, a canvi d’un cens anual d’una lliura de cera, però quan
mori revertiran a la Canònica.
ACB, LA.I, n. 1010, f. 353a-b. Rúbrica: “Arnallus Floridio dedit sedi urgellense
alodia et domos et cetera in Valle Oria et in Vilar de Morgad, in Bitulona”. Interior
Regest: MAS, Notes, vol. XII, p. 281, n. 2666.
In Christi nommine. Ego Arnallus Floridii donator sum Domino

Deo et Canonice Sancte Marie virginis Sedis urgellense. Per hanc
scripturam donationis mee dono predicte Canonice domos et curtes,
solis et suprapositis, terras et vineas separatim. Que est hec omnia
in comitatu barchinonensi, in /b terminio de Bitulona, in locum vo-
citatum Vilar de Morgad et in Valle Oria. Advenit michi per vocem
parentorum meorum et per comparationem vel per ullasque voces.
Et affrontat prescripta omnia de circi in Monte Aquilarem, de orien-
tis in torrentem de Canneto, de meridie in undas maris, de occiduo
in torrentem qui discurrit de Pollano. Quantum iste affrontationes
includunt, sic dono: predicta omnia ab integre, cum exitibus et re-
gressibus suis, Domino Deo et predicte Canonice, et de nostro iure
in eius transfundo dominium et potestatem in eo modo et ordine:
ut quamdiu ego vixero, teneam predicta omnia et possideam et dari
faciam censum predicte Canonice per unumquemque annum libram

unam ceram pro ipso prescripto alodio, post obitum vero meum sit
liberum iuris et dominationis prescriptum alodium prescripte Cano-
nice. Quod si ego donator aut aliquis homo utriusque sexus contra
hanc donationem venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed componat
ad componam predicte Canonice predicta omnia in duplum cum
omni sua inmelioratione. Et in antea ista donatio firma permaneat
omni tempore.
Actum est hoc II nonas februarii, anno XXI regni Henrrici regis.
S+m Arnallus Floridii, qui hanc donationem feci et firmavi et
his testibus firmare rogavi.
S+ Raimundi levita. S+ Geribertus presbiter. S+ Guilelmus
subdiachonus.
S+m Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator, cum
literas fusas et super positas in linea prima et IIa, et sss sub die
et anno prefixo.
789
1052 febrer 12
Mir, Ermengarda i Gisclavara venen a Miró unes cases situades al
comtat de Barcelona, al territori d’aquesta ciutat, al lloc ano-
menat Romanet, a la parròquia de Sant Andreu, que tenen per
compra, per donació i pel seu pare, pel preu de 12 mancusos.
ACB, perg. 1-4-165. Original. Pergamí 108 × 207 mm. Al verso: “romaned” (S. XI);
“nil pro capº” (S. XVII); “1052” (Mas). Caplletra de 3 línies.
In nomine Domini. Ego Mir et Ermengards, socrui sua, et uxor

mea Gisclavara vinditores sumus tibi Mironi, prolis Goltredi, /2 emp-
tori. Per anc scriptura vindicionis nostre vendimus tibi cassas cum
curtibus, solos et superpositos, guttos et stillicini-/3os, et puteum et
ortum et triliam et arboris diversiis generis et terras. Hec octtava
in comitato sunt Barchinone, /4 i<n> territorio eiusdem civitatis, loco
vocitato Romaned, in parrochia Sancti Andree. Advenit nobis ad me
Ermengards /5 per comparationem, et de me Mironem per donationem
quam mihi fecit socrui mea, et ad me Gisclavara per vocem patris
mei. /6 Affrontat namque predicta omnia a parte orientis in torrente
sive in vinea de me venditore, a parte vero circi /7 in supra dicto
torrente, de occiduo in terra de te emptore vel tuis eredibus, de parte
meridie in via que pergit ubique. /8 Quantum istas affrontationes
includunt et isti termini ambiunt, sic vendimus tibi: supra dicta

omnia ab integre, /9 cum ingressibus et exitibus earum, at tuum ple-
nissimu proprium, propter mancusos XIIcim precio quod de te ac-
cepimus manibus /10 nostris. Est manifestum. Supra dicta autem
omnia, que nos tibi vendimus, de nostro iure in tuum tradimus
dominium et potest-/11atem, ut facias exinde quodcumque volueris.
Quod si nos venditores aut aliquis omo utriusque sexus contra /12
anc venditionem venerimus aut venerit ad inrumpendum, non oc
valeamus aud valeat vendicare, /13 set componamus aut componat
tibi in triplum cum omni sua inmelioratione. Et in antea ista
vendicio firma/14 permaneat omni tempore.
Actum est hoc II idus februarii, anno vigesimo primo regni
Enrici regis. /15
S+ Mironis, s+ Ermengardis, s+ Gisclauare femine, nos istam
venditionem /16 fecimus et firmavimus ac testes firmari rogavimus.
S+ Ioannis. S+ Bernardi. /17 S+ Bonuci.
S+ Poncio levita, qui ec scripsit sss sub die et anno prefixo.
790
1052 febrer 22
Guitard i la seva muller Susanna, Bonfill i Garsenda venen a Guillem
i la seva muller Ermessenda un alou, amb terres i casal, situat
al comtat de Manresa, al terme d’Òdena, al Rigat, que tenen pels
seus pares, pel preu de 3 sous.
In nomine Domini. Ego Guitardi et uxo<r> sue Susanna et

Bonifilio et Gersinde, nos vinditores sumus vobis Guilielmi et uxori
sue Ermesinde, emtores. Per anc scriptu-/2ra vindicionis nostre
vindimus vobis alodem nostrum, terras cultas vel ermas et ipso
kasalo. Qui nos advenit ad nos vinditores de ienitorum sive per
qualique voce. /3 Et est ipso alode et ipso hasalo in <c>homitatum
Minorissa, in termine de Odena vel ad ipso Rigato. Et adfrontat ipsas
terras et ermas et ipso hasalo, cultum vel ermum, /4 de orientis in
ipso rivo vel in prado de Morella, et de meridie in terra de Oliba
Galin, et de occiduo in strata pluplica, et de circii in terra de Onofret
Tetui. /5 Quantum inter istas IIIIor afrontaciones includunt, sic
vindimus vobis: ipso alodem nostrum, quantum ibi abemus vel abere
de[be]mus, totum ab integrum, cum exiis vel re-/6gresii earum, in

propter precium solidos III in rem1 valentem. Et mani<fe>stum.
Quem vero iam dicta ipso alode, id2 sunt, terras cultas v[el] ermas
de nostro iure in vestro tradi-/7mus dominio ad potestatem, ad omnia
facere quod volueris, ad vestrum proprium. Quod si nos vinditores
ad ullusque homo qui contra ac ista karta vindicionis venerit /8 pro
inrumpendum, non oc valeat vindicare, set componamus vobis ipso3
alode in dupplo cum homne sua inmelioracione. Et in a<n>tea ista
karta vindicione firma per-/9maneat homnique4 tempore.
Facta ista karta vindicione octavo kalendas marcii, anno5 XXIo
regnante He[n]rici regi.
S+ Guitardi, s+ Susanna, s+n /10 Gersinde, /s+ Bonifilio\,6 [nos]
qui ista karta vindicione fecimus scribere et firmavimus et testes
firmare rogavimus.
/11 S+ Mironi Venreli, s+ Guif[r]et Sendredi, s+ Mironi Guadalli,
nos sumus testes.
/12 S+ Guadallus presbiter, qui ista karta vindicione scripsit die
et anno7 [quo]d supra ss.
1. S supèrflua. 2. Abreviatura supèrflua. 3. Sota hi ha ipse. 4. A l’o-
riginal hi ha abreviatura de qui. 5. Abreviatura supèrflua. 6. Aquesta signatura
apareix interlineada al final de la ratlla anterior, fora del seu context i sense cap senyal,
però per coherència amb la intitulació del document l’hem situada ací. 7. Abreviatura
supèrflua.
791
1052 març 8
Convinença firmada entre Guislabert, pontífex, i els canonges de la
Seu de la Santa Creu i Santa Eulàlia, d’una banda, i Pere, Bonuç
i Bonfill, fills del difunt Vivà, de l’altra, sobre diversos oficis
litúrgics que s’han de celebrar a les esglésies de Santa Maria del
Mar i de Sant Martí de Provençals.
ACB, perg. 3-4-1. Còpia. 1 gener 1079. Pergamí, 176 × 363 mm. La còpia ha
estat feta per: Bellhome escrivent. Al verso: “... (?) anno XXI Hanrio”; “convenien-
cia infra eclesiam Sancte Marie Maris et eclesiam Sancte Martini de Provincialibus”
(S. XIII); “stancia IIII, constitucions n 5”; “stancia IIII”; “.i.”; “concordia entre
lo bisbe...[segueixen 3 ratlles ±22 espais il·legibles]”; “VII”; “III” (S. XIII). Caplletra:
10 mm.
ACB, LA. II, n. 332, fol. 111. Exterior verso: “n. 332”. Inter columnas recto: “Anno
Domini 1079”. Caplletra: 20 mm.
Exemplar fideliter translatum de scriptura comveniencia,a que

est facta inter Guislibertum pontificem et canonicos Sedis Sancte
Crucis Sancteque Eulalie et Petrum et Bonuciumb et Bonifilium filii
Vvani,c qui est condam, que sic incipit. Quia legali autoritated
/2 decretum est ut scriptura in omnibus intercurrant, ideo, in Dei
omnipotentis nomine, ego Guislibertum pontificem et canonicos
Sedis Sancte Crucis Sancteque Eulalie et Petrum et Bonucium et
Bonifilium, filii Vivani, condam,e de eclesief Sancte Marie, que est
in littore maris /3 sita,g et de eclesiolamh Sancti Martini, que est sitai
in villa vocitata Provincialis, que est in apendicionej prescripte
Sancte Marie, conveniunt namque supra fati utrique fratres aput
meminitum pontificem et ad predictos canonicos ut omni tempo-
re presbiter Sancte Marie cantetk /4 eclesiolam Sancti Martini1 et ipse
presbiter, qui hanc eclesiolam Sancti Martini cantaverit, sit homo
Petri et Bonucii et Bonefilii et hanc eclesiam cantet cum eorum
beneficia. Si autem ipse presbiter Sancte Marie per se ipsum hanc
eclesiam cantare noluerit et alium /5 in loco suo ibi mittere voluerit
qui eam cantet, hoc faciat cum consilio et assensu et volumptatel
supra dictorum fratrum. Post obitum vero eorum, similiter ipse pres-
biter Sancte Marie set homo successoribus eorum cui supra dicti
fratres ecclesiamm testaverint. Et si ipse /6 clericus Sancte Marie hanc
eclesiolamn cantare noluerit aut in loco suo alium eligere noluerit
cum volumptateo et assensu atque consilio eorum cui ancp eclesio-
lamq supra scripti fratres testaverint, aut in vita eorum supra dic-
torum fratrum ipse presbiter /7 Sancte Marie noluerit cantare hanc
eclesiamr aut in loco suo alium eligere, sicut supra scriptum est,
cum consilio eorum ipsi supra dicti fratres aut successores eorum,
cui hanc eclesiams testaverint, veniant ante pontificem aut ante
canonicos /8 prefate Sedis et recitent hanc convenienciam.t Et si ipse
pontifex aut canonici2 noluerint aut non potuerint impetrare aut
ipse clericus Sancte Marie supra scriptam eclesiolamu Sancti Martini
cantet aut cantare faciat, sicut supra scriptum /9 est, cum tali
boneficio quale Gaucefredum presbiterum habuit, exinde licitum sit
eis aut successores eorum alium eligere sacerdotem qui hanc ecle-
siamv cantet. Et si ipsi supra scripti fratres aut successores eorum
aut homines qui in eorum alodium /10 stant aut steterint, aliquit
diminuerint ex directo supra fate eclesiew Sancte Marie, scilicet ex
decimis eorum et visitacionibus infirmorum et salisparsione per
eclesiamx Sancti Martini, infra primos XL dies quod eis querella-
/11tumy fuit, si ipse pontifex aut canonice recipere voluerit, sit eis
emendatum cabal; et si ipsi aut successores eorum infra primos XL
dies supra fatam querellamz emendare noluerint aut emendare no-

luerit cabal, /12 dent ad supra dictum pontificem aut cononicis prefate
sedis unciam unam auri purisimi.aa Et in antea sic faciant ipsum
directum.
Actum est hoc VIII idus marcii,3 anno XXI4 regni regis5 En-
ab 13
rici. /
Guislibertus episcopus, Raimundi presbiter, Berengarii
archidiaconus, Guifredus levita, Compagni levita, Mir levita, Guitardi
levita, Riculfi levita, Compagni levita, /14 Bonefilii levita, Bonucio
presbiter, Miro presbiter, Remon levita, Mir subdiaconus, Bernardi
Ponc levita, Guilelmus levita, Dalmacius sacer, Remon levita et
iudicis, /15 Mir presbiter, Bonipar presbiter, Donucio levita, Guilel-
mus presbiter, Ermemirusac levita et sacriste, testes et subscriptores
predicta comveniencia.
Bellihominis scriptor ipsa /16 scriptura comveniencia et subs-
criptor.
Actum est hoc kalendas ianuarii, anno XVIIII regni regis
Philipi.ad
Et litteras rasas et emendatas in linea XII.
1. Sota la i hi ha una o. 2. Sota la i hi ha una o. 3. La xifra i les dues
paraules escrites sobre raspat. 4. Espai raspat i ratllat. 5. Espai raspat i ratllat.
LA. a. conveniencia. b. Bonutium. c. Vivani. d. auctoritate.
e. quondam. f. ecclesie. g. sita. h. ecclesiolam. i. sita. j. Apen-
dicione. k. Manca des d’eclesiolam fins a alium. l. voluptate. m. ec-
clesiam. n. ecclesiolam. o. voluptate. p. hanc. q. eclesiolam.
r. ecclesiam. s. ecclesiam. t. comvenienciam. u. ecclesiolam. v. ec-
clesiam. w. ecclesiam. x. ecclesiam. y. querelatum. z. querelam.
aa. purissimi. ab. Henrici. ac. Ermeninus. ad. Philipi.
792
1052 març 14
Amat Guillem empenyora una mujada de vinya a Bernat, levita, i a
Guillem, germà seu, per raó de 3 mancusos d’or que aquests li
han prestat, situada al territori de Barcelona, a la parròquia de
Santa Eulàlia de Provençana, al lloc de Quinçà.
(S. XVII); “Mitja escala, armari 3, nº 1236” (Caresmar); “1052” (F-B). Caplletra “I”
que ocupa 4 línies.
In nomine Domini. Ego Amadus, prolis Guilelmi, inpignorator

sum vobis Bernardus levite et Guilelmi, fratri tui. Manifestum /2 est
enim quia debitor sum vobis mancusos III de auro cocto cum illorum
lucro per quarto. Propter ea sic impignoro vobis modia-/3ta I de vinea,
que abeo in territorio Barchinone1 civitatis, in parrochia Sancta
Eulalia Provinciana, in locum que dicunt Chinsano. /4 Advenit mihi
per meam comparacionem et per parentorum meorum vel et per
quequmque voces. Afrontad de parte /5 circi in vinea de Bernardus
Tedgher et suos eredes, de aquilonis in terra de me impignorator,
de meridie similiter, /6 de occiduo similiter. Quantum infra istas
quatuor afrontaciones includunt, sic impignoro tibi: iam dicta
modiata /7 de vinea, et inter tantum teneam ego per tuum beneficium,
ut in die quod erit mense mediate marcii de isto ad alio /8 primo
veniente, sic tibi rendere faciam iam dictos mancusos IIII de auro
cocto monete Barchinone legitime pensatos, et tu /9 facias rendere
ista scriptura sine mora. Quod si minime fecero et diem placitis meis
non adim-/10plevero, tunc licenciam abeas aprendere, vindere, tenere
et facere quodcumque volueris. Quod si ego impig-/11norator aut
ullusque omo qui contra ista impignoracione venerit ad inrumpendum,
non oc valead vindica-/12re, set componat aut ego componam tibi
in duplo cum omnem suam inmelioracionem. Et in antea ista
impignora-/13cione firma permaneat omnique tempore.
Facta impignoracione II idus marcii, anno XXI /14 regni Henrici
regis.
S+num Amatus, prolis Guilelmi, qui ista impignoracione fecit
et firmare roga-/15vi.
S+ Bernardus Ermemir. S+num Ermengod Alte\mir/. S+num
Sabato. *s+ Mirone presbiter sss*.
/16 S+ Martinus presbiter, qui scripsit cum litteras rasas et
emendatas in verso VIIII, die et anno prefixo.
1. Segueix s.
793
1052 març 15
Ramon Sunifred defineix a la seva germana Nèvia i al seu marit
Sunifred tota l’heretat paterna i materna, excepte l’alou de
Granollers, que els cedeix de manera vitalícia.
ACB, perg. 1-4-161. Original. Pergamí, 130 × 180 mm. El document presenta una
llarga taca vertical a la part esquerra. Al verso: “Nil pro capitulo” (S. XVI-XVII); “1051-
52” (Mas). Caplletra “I” que ocupa 6 línies.
In nomine Domini. Ego Reimundus Seniofredi tibi sorori mea

Nevia femina. Manifestum /2 est enim quia de bono animo promta-
que volumtate hanc securitatem facio tibi de omnes ere-/3ditates pa-
ternas vel maternas quod hodie teneas, abeas vel possideas aut
abuistis, quod /4 pater meus vel mater mea tibi relinquit sive do-
navit aut concessit, mobilium, scilicet, et inmo-/5bilium, exceptus
ipsum alodium qui est in \lo/co vocitatum Granalarias. Et ipsum
alaudium supra /6 scriptum de Granularios, id sunt, casas et curtis,
solos, superpositos, terras et vineas, cultas et /7 ermas, et omnes
arbores que infra sunt et molinario si\c/ me exvacuo in tua potestate,
ut tu supra /8 scripta Nevia et viro tuo, Seniofredi nomine, teneatis
eum et possideatis sine ullius blandi-/9mentum de ullumque hominem
vel feminam. Post hobitum vero vestrum remaneat in mea potestate,
/10 si vivus fuero. Et si ego mortuus fuero, remaneat in potestate
qui ego dubitavero /11 aut de filiis meis. Ac ista omnia supra scripta
sic me exvacuo de omnes meas voces, quod /12 ego ibi abeo vel abere
debeo per qualicumque voces, sicut superius resonat, in eo modo
/13 et hordine [±5]. Omnia supra scripta de Granularios, omnes ves-
tros directos quos hodie ibi /14 abeas vel ego ibi abeo, post hobitum
vero vestrum remaneat in mea potestate aut qui /15 ego dubitaverit
aud de filiis meis, sicut superius resonat. Et qui contra ista paci-
fica-/16cione vel exvacuacione venerit ad inrumpendum aut ego ve-
nero ad inrumpendum, non /17 [hoc valeat] vendicare, set componat
aut componam vobis solidos trecentos ex moneta /18 barchinonen-
se. Et in antea ista securitate firma permaneat modo vel omnique
tempore.
/19 Actum est hoc idus marcius, anno XXI regni Engilrici rege.
/20 Si sss num Remundus Seniofredus, qui ista securitate vel
pacificacione fecit fieri et fir-/21mavi et firmare rogavi.
S+num Arnal Seniofret. S+num Iocefret Mir. /22 S+num Remun
At. S+num Arnal. S+num Recosindo.
/23 S+ Ihoanes sacer, qui scripsit die et anno quod supra.
794
1052 març 16
Pere Vivà i la seva muller Guisla donen als seus germans Bonuç
i Bonfill, levita, la meitat de l’església de Sant Martí, la ter-
ra on és i una peça que hi ha al seu voltant; està tot situat
al suburbi de la ciutat de Barcelona, a la vila anomenada

Provençals.
ACB, LA.II, n. 345, f. 116c-d. Rúbrica: “Carta de ecclesia de Provencialibus
et de terra in qua est edificata”. Exterior verso: “n. 345” (Caresmar). Inter
columnas verso: “Anno Domini 1081” (S. XVIII). Caplletra “L” ornamentada, tipus
B: 7 línies.
Lex iubet ut “res donate, si in presenti tradite sunt, nullo modo

repetantur a donatore”. Quapropter ego, in Dei nomine, Petrus Vivani
et uxor mea Guisla donatores sumus vobis fratribus meis Bonu-
cius et Bonifilio levita. Per hanc scripturam donationis nostre do-
namus vobis medietatem ecclesie Sancti Martini cum ipsa terra ubi
/d est hedificata, et petia terre qui in circuitu eius est. Et est hec omnia
in suburbio Barchinone civitatis, in villa vocitata Provincials. Ad-
venit nobis per parentorum et per decimum vel per ullasque voces.
Et affrontat predicta terra de parte orientis in terra de vos prescripti
Bonucius et Bonusfilius et habet dextros VII, de meridie in terra
de nos donatores et habet dextros VIII et palmos II, de circi in strata
publica et habet dextros III minus palmos II. Quantum iste affron-
tationes includunt, sic donamus vobis: prescriptam terram ad in-
tegrum, sicut prescripti dextri continent et cum prescripta ecclesia,
sicut superius resonat, cum exitibus et regressibus suis. Et de nos-
tro iure in (unum)1 \vestrum/ tradimus dominium et potestatem,
ad vestrum plenissimum proprium, ut faciatis exinde quodcumque
volueritis. Quod si nos donatores aut aliquis homo utriusque sexus
contra hanc donationem venerit ad inrumpendum, nil valeat, set
componat aut componamus vobis predicta omnia in duplum cum
omni sua imelioratione. Et in antea ista donatio firma permaneat omni
tempore.
Actum est hoc XVII kalendas aprilis, anno XXI regni Henrici
regis.
S+ Petrus, s+num Guisla femina, nos qui hanc donationem
fecimus et firmavimus et his testibus firmare rogavimus.
S+ Bomparus presbiter. S+ Vitalis, cognomento Gaucefredus,
presbiter. S+ Renardus presbiter. Adalbertus iudex sub sss. S+
Bonefilius sacer.
S+num Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator, et
sss sub die et anno prefixo.
1. Sembla expuntuat.
795
1052 març 22
Amat Miró i la seva muller Raquel venen a Arnau Bonhom llur herència
en cases, corts, terres, vinyes, arbres fruiters i alzines, boscos i
aigües, situats al comtat de Barcelona, al terme de Vilamajor,
al mont de Cavallar, a les Buines, que Raquel té pel seu pare,
pel preu de 4 mancusos d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-1-1912. Original. Pergamí, 105 × 461 mm. Al verso: “Villa maiore”
In nomine Domini. Ego Amatus Mironi et uxori mea Ricelle

femina vinditores sumus vobis Arnallus Bonushomo, empto\r/. Per
hanc scriptura vindicionis mee vindimus tibi homnia nostra ere-/2 ditate
in kasis et cu\r/tis cum solos et superpositos, cum o<s>tios et ganuas
et limites et parietes et foveas, terras et vineas, arboribus pomiferis
et glandiferis, cum boscho, cum aquis aquarum in mon-/3te et plano,
in homnia et in omibus, et eremum et cultum, quales voces ibi abemus
aut in antea abere debemus, totum ab integrum franchum, qui fuit
de franchitate de Petrasius. Que abemus in /4 comitatum Barchinona,
in terminio de Villa Magore, in monte de Kavarallo, ad ipsas Buinas.
Qui mici advenit ad me Ricelle per ieni\to/re meo vel per alliasque
voces. Et affron-/5tad predicta homnia, qui est supra scripta, de parte
aurientis in torente de Vallemanna qui discurit, de meridie in ipsa
via qui venit de Tordaria ad Transalbes, de /6 hocciduo in serra de
Valleauriolla et vadit ad ipso pugo de ipso Kavallo, de circii in pugo
de ipso Kavallo et in aqua de Vallemana. Qantum infra istas quatuo\r/
afrontaciones inclu-/7dunt, sic vindimus tibi: predictum alodium cum
ipso elzedo, totum ab integrum, cum exiis et regresiis earum, in pre-
cium mancosos IIII de auro de Barchinona. Et est manifestum. Quem
vero predicta /8 ta1 homnia, que nos tibi vindimus, de nostro iure in
tuo tradimus dominio et potestate, ad tuum plenissimum proprium.
Quod si nos vinditores aut aliquis omo aut femina qui contra ista
carta venerit /9 ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set compo-
nat aut componamus vobis predicta homnia in duplo cum omnem
suam imelioracionem. Et in antea firma permaneat omnique tempore.
Facta carta /10 XI kalendas aprilis, anno XXI regnante Henrici
regi.
S+m Amatus, s+m Ricelle femina, nos qui ista carta (carta)2
fecimus et firmare rogavimus.
S+m Guilaberto Dela. /11 S+m Arnosto. S+m Bernardo Geri-

b<e>rto. /12
S+ Guirallus levita, qui ista ca\r/ta scripsit die et anno sss quod
supra.
1. Repetit. 2. Repetit.
796
1052 abril 9
Balluví i la seva muller Trudgarda donen a Miró, fill de Goltred, dues
peces de terra en dos llocs diferents, situades al comtat de
Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Pere de Reixac, a
canvi d’una altra terra que Miró els va donar, segons consta
a la carta de permuta que li van fer.
ACB, LA.II, n. 654, f. 210c-d. Rúbrica: No n’hi ha. Exterior verso: “[CXXX]VIII”
(S. XIII-XIV); “n. 654” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1031” (S.
XVIII). Caplletra “I” ornamentada i amb el cap d’un ocell a la part superior, tipus
F: 6 línies.
In Christi nomine. Ego Balluvinus et uxor mea Tuggards

comutatores sumus tibi Mironis, prolis Goltredi. Manifestum est
enim quia comutamus tibi terram nostram propriam, quod abe-
mus in comitatu Barchinone, in Vallensi, in parrochia Sancti Petri
Rexag. Advenit mihi ad me Balluvinus per vocem uxoris mee, et
ad me Tuggards per genitorum meorum sive per qualicumque voces.
Affrontant namque supra dicta terra in duobus locis posita a parte
orientis in torrente qui vocitatur Canolillas, de circio abet terminum
in terra de Fulco unam petiam et aliam peciolam in terra Sancti
Petri Rexag que modo tenet Vidal, a parte occidua abet terminum
supra dictas pecias duas de terra in ipsa calciata, a parte vero
meridiana abent terminum supra dictas petias II de terra in terra
de te susceptore. Quantum iste affrontaciones includunt, sic comu-
tamus tibi: supra dictas pecias IIas de terra1 pro alia tua terra, que
tu nobis dedisti, sicuti resonat in ipsa scriptura comutatione, que tu
nobis fecisti. Est manifestum. Quem vero predicta terra, que nos
tibi comutamus, in duobus locis posita, de nostro iure in tuo
tradimus dominio et potestate, ut facias exinde quecumque volueris,
simul cum exiis et regressiis earum. Quod si nos comutatores supra
nominati aut aliquis homo utriusque sexus contra hac comutatione
venerit ad inrumpendum aut nos venerimus, non hoc valeamus aut
valeat vendicare, set componamus aut componat tibi in triplum. Et

insuper ista comutatio permaneat /d firma omni tempore.
Actum est hoc V idus aprilis, anno vigesimo primo regni
Henrici regis.
S+ Balluvinus, s+ Tuggards, nos qui ac comutacionem fecimus
et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Mir Ermemir. S+ Borrelli. S+ Bonusomo Malannec. S+
Seniofredus monachus.
S+ Poncii levita, qui scripsit ec die et anno sss quo supra cum
litteras supra positas in linea III.
1. in ipsa calciata ... pecias IIas de terra al marge exterior verso, amb un senyal
de l’escrivent que indica on s’ha d’inserir.
797
1052 abril 10
Mir, levita, permuta amb Balluví i la seva muller Trudgarda una terra
situada al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant
Pere de Reixac, per una altra terra.
ACB, LA.II, n. 563, f. 189b-c. Rúbrica: “Carta que Mir et uxor sua comuntaverunt
Balluino terram in Rexag”. Exterior recto: “n. 563” (Caresmar); “Anno Domini 1031”
(S. XVIII). Sense caplletra.
n Christi nomine. Ego Mir comutator sum vobis Balluinus

et uxor tua Turgar\d/s. Manifestum est enim quia comuto vobis
terram meam propriam. Quod abeo in comitatu Barchinone, in
Vallense, in parrochiam Sancti Petri Rexag. Advenit mihi per ge-
nitorum meorum sive per qualicumque voces. Affrontat namque
supra dicta terra a parte orientis in terra de me comutatore sive
eredibus meis, de circio abet terminum in terra de Fulco sive de
te susceptore et in terra de Ermengaudi, de occiduo affrontat in ipso
semitario qui pergit ubique, a parte vero meridiana1 abet terminum
in vinea de me comutatore. Quantum iste affrontaciones includunt,
sic comuto vobis: supra nominata terra pro altera vestra terra, que
vos mihi dedistis, in duobis locis posita, sicuti resonat in ipsa
scriptura comutatione, que vos mihi fecistis. Est manifestum. Quem
vero predicta terra, que ego vobis comuto, de meo iure in vestro
trado dominio et potestate, ut faciatis exinde quecumque volueritis,
simul cum exiis et regressiis eius. Quod si ego comutator aut aliquis
homo utriusque sexus contra hac comutatione venerit ad inrum-

pendum, non hoc valeam aut valeat vendicare, sed componam aut
componat vobis in triplum. Et in antea ista comutatio firma per-
Actum est hoc IIII idus aprilis, anno vigesimo primo regni
Enrici regis.
S+ Miro levita, qui hac comutatione feci et manu mea firmavi
S+ Bonushomo. S+ Bernard Prim. S+ Mir Onofret.
S+ Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno sss quo supra,
cum litteras supra positas in linea quinta ubi dicit “in duabus locis”.
1. Sota la a hi ha una o.
798
1052 abril 10
Bel·liarda ven a Guanalgod Mir una mujada de terra plantada de vinya
situada al territori de Barcelona, prop de l’església de Santa Cecília
de Pedralbes, a la parròquia de Sant Vicenç de Sarrià (Barcelonès),
pel preu d’1 unça d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-167. Original. Pergamí, 79 × 340 mm. Restaurat. Al verso: “Petras
Albas” (S. XIII-XIV”); “1052” (Mas). Caplletra “I”: 9 mm.
In nomine Domini. Ego Beliardis femina vinditrix sum tibi

Guanalgaudo Mironis, emtori. Per hanc scripturam vendicionis mee
vendo tibi modiata una de vinea cum ipsa terra ubi est fundata.
Et est ipsa vinea /2 in territorio Barchinone, prope ecclesia Sancte
Cecilie de Petras Albas, in parrochia Sancti Vincencii. Advenit michi
per comparacionem sive per quascumque voces. Et afrontat de parte
circi et de occiduo in vineas Companni /3 et Bompar et Guilem et
Geraldi et Bernardi et Lobeta1 et Osanna femina, de aquilone in
vineas de me venditrice, de meridie in vineas Guanalgaudi Sendredi.
Quantum iste afrontaciones includunt, sic vendo tibi: predicta /4
omnia, cum exitibus et regressibus suis, (propter)2 propter precium
unciam unam auri puri Barchinone, quam tu emtor michi dedisti.
Est manifestum. Predicta omnia, que tibi vendimus, de meo iure
in tuum trado dominium /5 et potestatem, ut facias exinde quod-
cumque velis, ad tuum plenissimum proprium. Quod si ego ven-
ditrix aut aliquis homo sexus utriusque hoc rumpere voluere aut
voluerit, nil valeat, set componam au componat ubi /6 in vinculum
predicta omnia in duplum cum sua inmelioracione. Et insuper hoc

maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc IIII idus aprilis, anno vigesimo I regis Enrici.
S+ Belliardis femine, que han vendicionem /7 fieri iussit et
firmavit et testibus firmari rogavit.
/8 S+ Maruni Onorati. S+ Ermemiro.
/9 S+ Guilaberti clerici, qui hoc scripsit cum literis rasis in
quarta linea et die et anno quo supra.
1. La e sembla una o. 2. Esborrat.
799
1052 abril 11
Bonpar, la seva muller Igol, i les seves filles Ermessenda, Raquel,
Bonadona, Adelaida i Blancúcia, venen a Miró una peça de vinya
situada al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant
Pere de Reixac, al lloc anomenat Batpits, pel preu de 3 mancusos
de moneda de Barcelona i tres quarteres d’ordi.
ACB, LA.II, n. 676, f. 216a-b. Rúbrica: “De vinea de Batpits”. Interior recto: “CLVIIII”
(S. XIII-XIV); “n. 676” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1051” (S. XVIII).
Caplletra “I” ornamentada, tipus E: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Bonuspar et uxor mea Igol et filias

meas de me Igol, id sunt, Ermesendis, Richel, Bonadona, Adalet,
Blancutia, nos simul in unum, venditores sumus tibi Mironi, emptori.
Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus tibi petiam unam
de vinea, nostra propria. Quod abemus in comitatu Barchinone, in
Vallense, in parrochia Sancti Petri de Rexag, in loco vocitato Bato
Pectus. Advenit namque supra dicta vinea ad me Bobpar per vocem
uxoris mee, et ad me Igol per comparacione, et ad nos filias per
vocem patris nostri vel matris sive per qualicumque voces. Abet
namque terminum supra fata vinea a parte orientis in vineas de
Bernardi Guifredi sive uxoris sue, a parte vero circii in vinea de
te emptore, de occiduo in ipsa calciata abet terminum, de meridie
abet terminum in vineas de te emptore. Quantum iste affrontaciones
includunt, sic vendimus tibi: supra nominata vinea ab integre, cum
exitibus et regressibus eius, ad tuum plenissimum proprium, in
propter precium mancusos III monete Barchinone et quarteres III
ordei. Quod tu emptori precium nobis dedisti et ego Igol pro me
et filiabus meis manibus meis recepi. Et est manifestum. Supra

nominata namque vinea, que nos tibi vendimus et ego Blancutia,
de nostro iure in tuum tradimus dominium et potestatem. Quod si
/b ego Bobpar aut nos venditrices aut aliquis homo vel femina
utriusque sexus contra hanc venditionem venerimus aut venerit ad
inrumpendum, non hoc valeamus aut valeat vendicare, set com-
ponamus aut componat tibi in triplum cum omni sua immelioratione.
Et insuper ista venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc III idus aprilis, anno vigesimo primo regni
Henrici regis.
S+ Bobpar, s+ Igol, s+ Ermesendis, s+ Richel, s+ Bonadona,
s+ Adalet, s+ Bancutia.
S+ Petrus Cixolani. S+ Bernard Prim. S+ Mir Onofret.
S+ Poncio levita, qui hec scripsit die et anno sss quo supra.
800
1052 abril 20
Folc i la seva muller Adelaida donen a Miró una terra situada al comtat
de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Pere de Reixac,
a canvi d’una altra terra i cases, segons consta en l’escriptura
que li van fer.
ACB, LA.II, n. 630, f. 204c-d. Rúbrica: “Fulc commutavit Mironi alodium in /
Rexag\”. Exterior verso: “[C]XIII” (S. XIII-XIV); “n. 630” (Caresmar). Inter columnas
verso: “Anno Domini / 1031” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 10 línies.
In Christi nomine. Ego Fulco et uxor mea Adalaidis comutatores

sumus tibi Mironis. Manifestum est enim quia comutamus tibi
terram nostram propriam. Quod abemus in comitatu Barchinone,
in Vallense, in parrochia Sancti Petri Rexac. Advenit nobis ad me
Fulco per vocem uxoris mee, et ad me Adalaidis per ienitorum
meorum sive per qualicumque voces. Abet namque terminum a parte
orientis unam petiam terre in ipso torrente de Canaliles et aliam
petiam in ipsa calciata, a parte vero circii abet terminum unam
petiam in terra de te susceptore et aliam petiam in terra de Reimundo
comite, a parte vero occidua abet terminum /d unam petiam terre
in ipsa calciata et aliam petiam in terra de Sancta Maria de Palat,
a parte vero meridiana abet terminum in terra de te susceptore. Et
aliam petiam terre affrontat a parte orientis in strata publica, a parte
vero circii abet terminum in terra Sancti Michaelis, a parte vero

occidua in ipso torrente de Chanaliles, a parte vero meridiana in
terra de Bernardi Guifredi vel suos eres. Quantum iste affrontationes
includunt, sic comutamus tibi: iam dicta terra in tribus locis posita,
ab integre, pro alia tua terra et casas que tu nobis dedisti, sicuti
resonat in ipsa scriptura comutatione que tu nobis fecisti. Est
manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos tibi comutamus,
de nostro iure in tuo tradimus1 dominio et potestate, ut facias exinde
quecumque volueris, simul cum exiis et regressiis earum. Quod si
nos comutatores aut aliquis homo utriusque sexus contra hac co-
mutatione venerit ad inrumpendum aut nos venerimus, non hoc
valeamus aut valeat vendicare, set componamus aut componat tibi
in duplo. Et insuper hoc maneat firma omni tempore.
Actum est hoc XII kalendas mai, anno vigesimo primo regni
Enrici regis.
S+ Fulco, s+ Adalaidis femina, nos qui ista comutatione fecimus
et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Bernardus Ollofredi. S+ Boreli Unisclo.
S+ Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno sss quo supra.
1. Sota la m hi ha ra.
801
1052 maig 12
Adaülf i la seva neboda Bonadomna, filla del difunt Estrader i de
Coloma, venen a Miró, fill de Goltred, terres i vinyes situades
dins del feu del monestir de Sant Cugat, al lloc anomenat
Vallcàrquera, situat al comtat de Barcelona, al Vallès, a la
parròquia de Sant Pere de Reixac, pel preu de 9 mancusos i mig.
ACB, LA.II, n. 659, f. 211c-d. Rúbrica: “De Valle Carchara”. Exterior verso: “CXLII”
(S. XIII-XIV); “n. 659” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1051” (S. XVIII).
Caplletra “I” ornamentada, tipus C: 10 línies.
In nomine Domini. Ego Adaulf et Bonadomna, nepota mea, filia

condam Estrader et Cholumba, venditores sumus tibi Mironi, prolis
Goltret, emptore. Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus
tibi terram nostra propriam et vinea qui in ipsa terra est fundata,
hoc est, ipsam me-/ddietatem terre et vinee. Quod abemus infra
fevum Sancti Cucuphati cenobii, loco vocitato Valle Charchara. Et
est ipsa terra et vinea francha. Est namque predicta terra et vinea
in comitatu Barchinone, in Vallensi, in parrochia Sancti Petri Rexac.
Advenit nobis prefata omnia ad me Adaulf per donatione qui mihi
fecit fratri meo Adrouer, sicut continet in suo testamento vel in
suo iudicio, et ad me Bonadomna per genitorum meorum sive
per qualicumque voces. Abet namque terminum supra dicta terra
et vinea a parte orientis et de meridie in terram Sancti Cucuphati
predicti, de occiduo namque abet terminum in vinea Sancti Petri pre-
dicti, de circio vero habet terminum in terra Sancti Cucuphati
predicti sive in ipsa strata. Quantum iste affrontationes includunt,
sic vendimus tibi supra dicta terra et vinea, sicut supra scriptum
est, totum ab integre, simul cum exiis et regressiis eius, in propter
precium mancusus VIIII et medio. Quod tu emptori precium nobis
dedisti et nos venditores manibus nostris recepimus. Est manifes-
tum. Supra dicta namque terra et vinea, que nos tibi vendimus, de
nostro iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ut facias
exinde quodcumque volueris. Quod si nos venditores ad aliquis
homo utriusque sexus qui contra hac ista venditione venerit ad
inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set componat aut com-
ponamus tibi supra dicta omnia in triplum cum omne suam inme-
liorationem. Et in antea ista venditio firma permaneat omnique
tempore.
Actum est hoc IIII idus maii, anno XXI regni Henrici regis.
S+num Adaulf, s+num Bonadomna, nos qui ista venditione
fecimus, firmavimus et rogavimus firmare.
S+num Bonifilii Unisclo. S+num Ermengod. S+num Bernard
Prim.
S+ Guilielmus subdiachonus scripsit cum litteras super positas
octava linea VIIIa, die et anno quod supra.
802
1052 maig 14
Bernat Bernat i la seva muller Ermengarda venen a Geribert, prevere,
una feixa de terra situada al territori de Barcelona, al terme
d’Horta, pel preu d’1 sou de moneda grossa d’argent.
ACB, LA.II, n. 161, f. 59a-b. Rúbrica: “Emptio Girberti quam fecit de Bernardo
Bernardi in Orta”. Interior recto: “n. 161” (Caresmar). Inter columnas recto: “anno
Domini 1051”. Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 16 línies.

In nomine Domini. Ego Bernardus \Bernard/ et uxor mea Er-

meniardis venditores sumus tibi Geribertus presbiter, emptori. Per
hanc scripturam venditionis nostre vendimus tibi fexa una de
terra. Et est ipsa terra in territorio barchinonense, in terminio de Orta.
Advenit mihi hec omnia ad me Bernardus per voce genitorum
meorum et ad me Ermeniardis per meum decimum sive per omnes-
que voces. Affrontat ipsa t<er>ra de parte circi in terra de Arnallus,
de aquilonis in terra de predicto Arnallo et de suos eres, de meridie
in terra erema, de occiduo in terra de te emptore. Quantum istas
affrontationes includunt, sic vendimus tibi: iam dicta terra ab in-
tegre, propter precium solido I de diners monete grosse de plata.
Quod tu emptor precium nobis dedisti et nos venditores manibus
nostris recepimus integriter. Est manifestum. Quem vero predic-
ta terra, que tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio
et potestatem, ab omni integritatem, ut quiquid exinde facere vel
iudicare volueris liberam, in Dei nomine abeas plenam potestatem,
cum exios vel regressios earum, a tuum plenissimum proprium.
Quod si nos venditores aut ullusque omo sexus utriusque qui contra
ista venditionem ad inrumpendum venerit, non hoc valeat vindicare,
sed componat aut nos componamus tibi iam dicta terra in duplo
cum omne suam imelioratione. Et in antea ista vendicio firma
Facta vendicione II idus madii, anno XXI regni Hen-/bricis regis.
S+Bernardus, s+ Ermeniardis femina, nos qui ista venditione
fecimus et firmamus et firmare rogavimus.
S+Iohannes Guilelmus. S+Bertrandus Chilio. S+Ennego Tintorer.
S+ Geribertus presbiter, qui hoc scripsi cum litteras fusas et
superpositas in linea V, et sss die et anno quod supra.
803
1052 maig 28
Gombau Joan i el seu germà Berenguer venen a Seguí Bel·lit i a la
seva muller Bonadona una casa amb pou, a tocar dels murs de
la ciutat de Barcelona, al castell de Regomir, que tenen pels seus
pares, pel preu de 3 unces d’or.
ACB, perg. 1-4-168. Original. Pergamí 94 × 308 mm. Al verso: “Regumir” (S. XI);
“Nil pro capitulo” (S. XVII).
In nomine Domini. Ego Gondeballo Iohannes et fratri meo

Beronger venditores sumus tibi Seguino Bellito et uxori tue
Bonadonna, emptores. Per hanc scripturam ven-/2dicionis nostre

vendimus vobis casa cum curte et puteo, solos et superpositos,
parietes, guttas et stillicinios et hostios et ianuas cum limites et
foveas et cloacas. Et /3 est hec omnia infra muros civitatis Barchi-
nona, prope castrum Regumir. Advenit nobis per voce genitorum
nostrorum sive per omnesque voces. Afrontat hec omnia de parte
/4 circi in casa et curte de Gondeballo et de Guadallo Aurucii, de
aquilonis et de meridie in via et in exio comune, de occiduo in ortale
de Ermengaudus Auru-/5cii. Quantum istas afrontaciones includunt,
sic vendimus vobis: iam dicta \casa cum eius omnia apertinen-
cia, / ab integre, propter precium uncias III de auro chocto monete
heneas legitime/6 pensatas. Quod vos emptores precium nobis de-
distis et nos venditores manibus nostris recepimus integriter. Est
manifestum. Quem vero predicta omnia, que vobis vendimus, /7 de
nostro iure in vestro tradimus dominium et potestatem, ab omni
integritatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueritis, liberam
in Dei nomine abeatis plenam potestatem, /8 cum exios vel regressios
aut ullusque omo utriusque sexus qui contra ista vendicionem ad
inrumpendum vene-/9rit, non hoc valeat vindicare, sed componat aut
imelioracione. Et in antea ista vendicio firma/10 permaneat omnique
tempore.
Facta vendicione V kalendas iunii, anno XXI regni Henrici
regis.
S+Gondeballo, s+Berenger, nos qui ista vendicio-/11ne fecimus
S+Guilelmus Gondeballus. /12 S+Sisuallus Aurucii. *S+Ber-
nardus*. /13
S+Geribertus presbiter, qui hec scripsi cum litteras superpositas
in linea V, et sss die et anno quod supra.
804
1052 maig 30
Bernat Bernat i la seva muller Ermengarda empenyoren a Geribert,
prevere, una terra situada al territori de la ciutat de Barcelona,
a la parròquia de Sant Andreu apòstol, a Vilapicina, per un deute
contret amb ell d’1 mancús d’or que li hauran de satisfer el dia
1 de juny vinent, juntament amb el seu lucre (cinc quarteres

d’ordi); si no l’hi donen passarà a poder de Gerbert; ell, a canvi,
els tornarà aquesta escriptura.
ACB, perg. 1-1-783. Original. Pergamí, 125 × 254 mm. Un defecte del pergamí
que va separar, cosa d’un centímetre, el cognom del testimoni Vendrell en dues
síl·labes. Al verso: “Pignora”; “LXXXIII” (S. XIII-XIV); “Num... 783” (S. XVIII); “Liber
II Antiquitatum 270 / Diversorum A 783” (Mas). Caplletra “I”: 27 mm.
ACB, LA.II, n. 270, f. 90b-c. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de foli:
“Villapiscina”. Rúbrica: (Ber, expuntuat) Bernardus Bernardi impignoravit Girberto
presbitero / terram in Villapiscina”. Inter columnas recto: “n. 270” (Caresmar).
Exterior recto: “LXXX[III]” (S. XIII-XIV); “Anno Domini / 1051” (S. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus C: 11 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Bernardi et uxor mea

Ermengardsa femina impignoratores sumus tibi Ger[ibertu]s presbiter.
Mani-/2festum est enim quia debitores sumus tibi mancuso I auri
cocti Barchinone legitime pensatum. Propterea impignoramus tibi
terra /3 qui est in territorio Barchinone civitatis, in parrochia Sancti
Andree apostoli, in Villapiscinna.b Advenit nobis per genitorumc et
per decimum /4 vel per ullasque voces. Et affrontat prescripta omnia
de circio in semitario qui vadit ad Villapiscinna,d de orientis in terra
qui fuit /5 condam Bonucius presbiter, de meridie in torrentem, de
occiduo in terra de te Geribertus presbiter. Quantum iste affrontationes
includunt, /6 sic impignoramus tibi: predicta terra ad integrum, cum
exitibus et regressibus suis. Et de nostro iure in tuum tradimus
dominium et potestatem. /7 Et inter tantum teneamus ea terra per
tuum beneficium. Et in die quod erit kalendas iunii, de istase pro-
ximas ad alias primas venientes, sic faciamus /8 tibi reddere pres-
criptum mancusum cum suo lucro quarteras V ordei nitido et tu
nobis ista scriptura. Quod si minime fecerimus et /9 diem placiti
tui non adimpleverimus, tunc habeasf licentiamg predicta terra apre-
hendere, tenere, vindere aut facere quodcunqueh /10 volueris, ad tuum
proprium. Quod si nos impignoratores aut aliquis homo utriusque
sexus contra hanc impignorationem /11 venerit aut venerimus ad
inrumpendum, nil valeat, set componat aut componamus tibi pre-
scripta terra in dupplumi cum omni sua /12 imelioracione.j Et in antea
ista impignoratio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc III kalendas iunii, anno XXI regni Henrici regis.
/13 S+num Bernardus Bernardi, s+num1 Ermengardsk femina,
nos qui hanc impignorationem fecimus et firmavimus et his testibus
firmare /14 rogavimus.
S+num Rodballus Venrell.l S+num Guitardus Icholl.m /15 S+num

Petri Vivani.
1. Al quarter inferior esquerre de la signatura hi manca el punt.
LA. a. Ermeniardis . b. Villapiscina . c. ienitorum. d. Villapiscina .
e. ista. f. abeas. g. licenciam. h. quodcumque. i. duplum. j. ime-
lioratione. k. Ermeniardis . l. Venrel. m. Achol.
805
1052 maig 31
Guillem, prevere, ven a Geribert, fill de Bonuç, una peça de vinya
situada al comtat de Barcelona, al terme del castell d’Olèrdola,
al terme d’Avinyó (Alt Penedès), pel preu de 2 mancusos d’or
d’Enees.
ACB, perg. 1-1-2301. Original. Pergamí, 124 × 210 mm. Al verso: “Aviio” (S. XIII-
XIV), “Num... 2301” (S. XVIII); “Diversorum A [2031 ?]” (Mas). Caplletra “I”: 10 mm.
In nomine Domini. Ego Guillielm presbiter vinditor1 sum tibi

Gerbert, prolis Bonucii, emptore. Per anc scriptura /2 vindicionis
mee vindo tibi pecia una de vinea, cum ipsa terra ubi est fundata.
Qui mihi advenit per mea com-/3paratione que comparavi de Gui-
tard, prolis Sendredi, et uxor sua Sancia et Gerbert presbiter, prolis
Viviano. Et est ipsa /4 vinea in comitatu Barchinone, in terminio
de castrum Olerdola, in termine de Avinnone. Et afrontad ipsa vinea
/5 de parte orientis in vinea de te emptore Gerbert Bonucii, de meridie
in vineas de ipsa Kanonica de Sancte Crucis /6 Sancteque Eulalie,
de occiduo in ipsa strada publica, de parte vero circi in vineas de
ipsa Kanonica. Quantum /7 istas afrontaciones includunt, sic vindo
tibi: ipsa vinea predicta in propter precium mancusos II de auro2
cocto /8 monete Enee legitime pensatos. Et nichil de ipso precio aput
te emptore non remansit. Et est manifestum. /9 Quem vero predicta
hec omnia, que vindo tibi, de meo iuro in tuo trado dominio et
potestate, ab omni integritate, /10 ut quicquit exinde facere vel
iudicare volueris, abeas plenam potestatem, cum exiis vel re<gre>siis
earum. Quod si ego /11 vinditor3 aud ullusque omo qui contra ista
vindicione venerit ad inrumpendum, non hoc valeas vindi-/12care,
set componat aut componam4 tibi in duplo cum omni sua inme-
lioratione. Et in antea ista /13 vindicione firma permaneat omnique
tempore.
Facta ista vindicione II kalendas iunii,5 anno XXoI /14 regni En-
rici regis.
*S+ Guilelmus presbiter*, qui ista vinditione fecit et firmare
rogavit.
/15 *S+ Bonefilius presbiter*. *+ Guillmus*. *S+ Riculphi
levite*.
/16 S+ Poncio levita, qui oc scripisit6 die et anno sss quo supra.
1. Sota la primera i hi ha una e. 2. Sota la a hi ha una u. 3. Sota la
primera i hi ha una e. 4. Sota l’última m es llegeix ti. 5. L’última i porta un
punt davant i un darrere. 6. Per scripsit; sota la segona s hi ha una r.
806
1052 juliol 28
Rigovall, Jofre, prevere, Ermetruit i Ramon Sunifred fan donació a
la Canònica de Barcelona de la meitat de l’alou que fou del difunt
Ameli, marit d’Ermetruit, situat al comtat de Barcelona, al
Penedès, al terme d’Olèrdola. Mentre Ermetruit visqui tindrà la
meitat de l’alou i després de la seva mort passarà a la Canònica
per la salvació de la seva ànima.
ACB, perg. 1-2-1135. Original. Pergamí, 107 × 310 mm. Encara que no s’expressi
directament, aquest document sembla un trasllat del pergamí 1-2-1189, les di-
ferències entre tots dos són mínimes, la datació i un parell de testimonis. Aquest
pergamí presenta una petita mutilació a la seva part superior esquerra que afecta
la lectura de la primera ratlla. Al verso: “Cartas de Valle Mol/lis\”; “IIII” (S. XIII-
XIV); “Mitja / Escala / Armari 2 / n. 1135”; “(Num... 950., ratllat)” (S. XVIII). Caplletra
“I”: 20 mm.
In nomine Domini nostri Ihesu Christi, qui venturus est iudi-

care vivos et mortuos et redditurus erit i[n] diem iudicii uni-
cuicuique1 secundum /2 opera sua. Rigualle et Gaucefredus presbiter
et Ermetruit femina et Raimundi Seniofredi donatores sumus ad
Chan-/3nonica Sancte Crucis Sancteque Eulalie sedis Barchinone.
Manifestum est enim quia donamus ad predicta Cannonica terras
et vineas qui fuerunt de /4 condam Amelius. Et est iam dicto alodio
in comitatum barchinonense, in termine de Ulerdule, in Penitense.
Et advenit nobis predicti /5 elemosinarii vel donatores per testamen-
tum vel iudicium, quod obligatum tenemus. Et emit ipso alodio, qui
est prope Valle Mollis, ad ipsa Serra, /6 de condam Trasuario et de
Guilelmo Adalberto. Et alio alodio, qui est ad ipsos Ortos, emit de con-
dam Malagnneg. Et alio alaudio, qui est a Lingua /7 Bovina, emimus
de Guitardo. Et alia fexa, quod emimus de Flamidia, simul cum
ipsa terra qui est prope alodio de Richell de ipsa Mora, cum illorum
affrontacio-/8nes includunt et ipsi termini ambiunt de supra dictum
alaudium, qui fuit de condam Amelius et de coniux sua Ermetruit.
Supra scripta sic donamus /9 et auctoridamus: ipsa medietate qui
ad iam dicto Amelio, contigit de terras et vineas in omnibus locis
simul, cum exiis et regressiis earum, ad supra scripta /10 Channonica
et predicta Ermetruit teneat in diebus vite sue. Et post obitum suum
remanead ad iam dicta Cannonica suam parcium cum /11 de iam
dicto Amelio propter Deum et remedium anime sue. De nostro iure2
in suo tradimus dominio et potestate,3 a proprio, et abeant suis
cannoni-/12cis licencia aprehendere, tenere et ad abere, ad suum
proprium, alaudem de iam dicta Cannonica post obitum Ermetruit.
Quod si nos donato-/13res aut ullusque omo viventis utriusque sexus
qui ista carta donacione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat
vindicare, set /14 conponat aut conponamus in triplo cum omnem
suam inmelioracione et ira Dei incurrat super eum4 qui hoc dis-
rumpere voluerit. Et in /15 antea ista karta firma permaneat omne
per evum.
Actum est hoc V kalendas augusti, anno XXmo II regni Henrici
regis.
S+num Riguall, s+num Ermetruit, Gaucefredus presbiter, nos
qui ista donacione fecimus scribere, firmamus et testes firmare
rogavimus.
/16 Remon Seniofre. S+num Stefanus Mironis, presbiter, qui et
sub. S+num Iocfre.
/17 Gaucefredus presbiter, qui hec scripsit die et anno q<uo>d
supra ccc.5
1. Per unicuique. 2. Sota iu hi ha una n. 3. Sota la primera t hi ha una
s. 4. Sota la e hi ha una t. 5. Senyal d’acabament de l’escrivent.
807
1052 agost 13
Sendred i la seva muller Rolanda venen a Miró una terra situa-
da al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant
Pere, al lloc anomenat Reixac, pel preu de 5 mancusos de
Barcelona.
ACB, LA.II, n. 674, f. 215b-c. Rúbrica: No n’hi ha. Inter columnas recto: “n. 674”
(Caresmar). Exterior recto: “C[LVII]” (S. XIII-XIV). Exterior verso: “Anno Domini 1052”
(S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Sendredus una cum uxore mea Rod-

lends venditores sumus tibi Mironi, emptori. Per hanc scripturam
nostre vinditionis vendimus tibi terram nostram propriam, quam
abemus in comitatu Barchinone, in Vallense, in parrochia Sancti
Petri, in loco vocitato qui dicitur Rexag. Advenit nobis ad me
Sendredum per vocem uxoris mee predicte Rodlen et ad me Rodlen
per genitorum meorum sive per qualescumque voces. /c Affrontat
namque predicta terra de parte orientis in flumine Bisocii, de meri-
die in terra de te emptore, de occiduo in strata publica, de circio
in1 terra de Primo sive de uxore sua. Quantum iste affrontaciones
includunt, sic vendimus tibi: in predictam terram ipsum nostrum
directum, totum integriter, cum exiis et regressiis eius, propter
precium mancusos V monete Barchinone, quos tu emptor nobis
dedisti et nos venditores de tu manibus recepimus. Et est manifestum.
Hanc supra dictam terram, quam tibi vendimus, de nostro iure in
tuum tradimus dominium et potestatem, ut facias exinde quodcumque
volueris, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores
aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc scripturam nostre
venditionis venerimus advenerit ad inrumpendum, non hoc valeamus
aut valeat vendicare, set componamus aut componat tibi predictam
terram in duplo cum omni sua immelioratione. Et in antea hec
venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc idus augusti, anno XXII regni Henrici regis.
S+ Sendredi, s+ Rodlens, nos hanc venditionem fecimus et
S+ Guilielmus subdiachonus.
S+ Vivani levite, qui hoc scripsi et die et anno quo supra.
1. Sota la n hi ha una a.
808
1052 agost 24
Ramon ven a Guitard Bonell una peça de terra situada al comtat de
Barcelona, al terme de Desvern.
ACB, LA.IV, n. 131, f. 46a-b. Rúbrica: “Reimundo vendidit Guitardo Bonel precie
terre apud Verz”. Interior recto: “n. 131” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F: 23 línies.
In nomine Domini. Ego Reimundo vinditor sum tibi Guitardus

Bonel, emptores. Per hanc scipturam vinditionis mee vindo tibi
pecia Ia de terra cum ipsa vinea ubi est fundata, mea propria. Quod
habeo in comitatu Barchinona, in terminio de Vercio. Advenit mihi
per mea comparacionem sive per ullasque voces. Et affrontat de
parte circii in vinea de Guitardus, de aquilonis in ipso exio et in
terra de Guifred, de meridie in terra de mi comparatore, de occi-
duo in ipso torrentem. Quantum istas affrontationes includunt, sic
vindo tibi: ipsa coma, totum ab integre, cum exios vel regressios
suos, in propter precium ipsu Sagrer, que est in cemiterio de Sancte
Iuste, quod manibus meis (recepit).1 Et est manifestum. Que vero
predicta ei omnia de meo iure in tua trado Domino et potestatem,
ad tuum plenissimum proprium, ad omnia facere quod volueris.
Quod si ego vinditor ad ullusque homo qui contra hac ista carta
vinditionem venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vidicare, set
componat aut compono tibi ipsa ec omnia in duplo cum omnem
suam inmeliorationem. Et in antea ista carta firma permanea a
modo vel omnique et tempore.
Facta ista carta vinditio VIIII kalendas setember, anno XXII
regni Enrici regi.
S+m Reimundo, qui ista carta fecit et firmavi et ea firmare rogavi.
S+ m Bovet. S+m Bonefilius. S+m Oliba Gilielmus.
S+num Reimun levita, quod scripsit die et anno prefixo.
1. Repetit.
809
1052 setembre 14
Teodor, abat de Sant Martí d’Insula Gallinaria, i els seus monjos
permuten amb la Canònica de la Seu de Barcelona una terra,
situada a tocar i davant de la porta de la Catedral, a canvi d’una
casa amb hort i mig pou, situat tot al burg de la ciutat de
Barcelona, al lloc anomenat els Arcs.
ACB, perg. 1-2-1278. Original. Pergamí, 276 × 257 mm. Aquest pergamí presenta
una petita mutilació al seu angle superior dret que afecta la lectura del co-
mençament de les dues primeres ratlles. Al verso: “Carta comutacionis”; “CCLXXX”
(S. XIII-XIV); “Mitja Escala, Armari 3, n. 1278.”; “(Num... 861, ratllat)” (S. XVIII);
“Antiquitatum I 319” (Mas). Caplletra “I” mutilada: ±28 mm.
ACB, LA, I, n. 319, f. 127b-c. Rúbrica: “Carta quod abbas Sancti Martini de Albegena
comutavit Canonice terram ante hostium sedis”. Inter columnas recto: “n. 319”
(Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 5 línies.
[In nomine Domi]ni. Ego Theodorus, gratia Dei abbas cenobium

Sancti Martini de Insula Gallinaria, una cum assensu et consilio
fratrum meorum monachorum, /2 [Gua]dallus prepositus et alioruma
subterius roborati, comutatores sumus Domino Deo et Cannonice
Sedis Sancte Crucis Sancteque Eulalie Barchi-/3none. Per hanc
scripturam comutationis nostre comutamus predicte Cannoniceb
terra ex nostro prelibato cenobio, qui est iusta et1 ante /4 hostium
predicte sedis. Advenit nostre matris Ecclesie \ob/ collatione Gui-
fredus condam midionensis, cui sit requies, et ad nos per vocem
/5 predicto nostro cenobio vel per ullasque voces. Et affrontat pre-
dicta terra de circi in exios comunes Fulchonusc Guisadi et /6 Bernar-
du\s/2 Amati, de aquilonis et meridie in terra et domum predicte
sedis, de occiduo in via publica. Quantum /7 iste affrontaciones
includunt, sic comutamus Domino Deo et predicte Cannonice:d
prescripta terra ad integrum, cum /8 exitibus et regressibus suis, ad
suum proprium. Accepimus nos in nostra comutacionee domus et
ortum et arbo-/9res et medium puteum. Que est hec omnia in burgo
civitatis Barchinone, in locum vocitatum ad ipsos Archos, sicut /10
resonat in nostra comutacione per scripturam factam. Quod si nos
comutatores aut aliquis homo utriusque sexus /11 contra hanc comu-
tacionemf venerimus aut venerit ad inrumpendum, nil valeat ven-
diccare,g set componat /12 aut componamus predictaeh Cannonice
prescripta terra in duplum cum omni sua imelioracione.i Et in antea
/13 hoc firmum per3 maneat omne per evum.
Actum est hoc XVIII kalendas octobris, anno XXII regni Hen-
ricij /14 regis.
*+ Teodorus, gratia Dei abas,k ss*, *+ Adam monacus,*l *+
Lanfredus monacus*, / 15 *Guadaldus, prepositus cenobium
Sancti Martini prescripti*, *+ Iohannes monachus,*m *Iohan-
nes, musico atque mo\naco/, /16 Giraldus monacus, *+ Andreas
monacus*.
/17 S+ Petrus presbiter, qui hec scripsit et sss cum litteras supra
positas in linea IIII ubi dicit: “ob” et in linea XIII rasa[s, die et]
anno /18 quo supra.
1. La e majúscula. 2. Sota la u hi ha una i. 3. Raspat.
LA. a. Sota li hi ha una a. b. Canonice . c. Fulconus . d. Ca-
nonice . e. comutatione . f. comutationem . g. vendicare . h. predic-
te . i. imelioratione. j. Hennrici . k. abbas . l. monachus . m. mo-
nacus.
810
1052 setembre 26
Bernat Bernat i la seva muller Ermengarda venen al sacerdot Geribert,
fill del difunt Sunyer, quatre peces de terra i part d’un hort, un
pou i un farraginal, situats al territori de Barcelona, al terme
d’Horta, a Vilapicina, pel preu de 22 mancusos d’or d’Enees.
ACB, perg. 1-2-215. Original. Pergamí, 150 × 265 mm. Al verso: “Venditio quam
fecit Bernardus Bernardi Geriberto” (S. XI); “[Paraula de tres lletres il·legible] VII
et medio” (S. XIII); “CI” (S. XVII); “Antiquit. II 289”; “1052” (Mas). Caplletra “I”:
50 mm.
ACB, LA.II, n. 289, f. 95a-b. Rúbrica: “Bernardus Bernardi vendidit Geriberto IIII
petias terre et ortum et puteum et cetera”. Interior recto: “n. 289” (Caresmar);
exterior recto: “Anno Domini 1052” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B:
19 línies.
In nomine Domini. Bernardus Bernardi et uxor mea Ermeniardis

venditores sumus tibi Geribertus sacer, filium condam /2 Suniarii,
emptori. Per hanc scripturam vendicionisa nostre vendimus tibi
pecias IIII de terra cum setena parte de hor-/3tob et puteo et de
ferragenal separatim positis. Et est hec omnia in territorio barchi-
nonense, in terminio de Horta,c in /4 Villapecina. Advenit mihi hec
omnia ad me Bernardus per voce genitorum meorum sive per ullas-
que voces et ad me Ermen-/5iardis per meum decimum sive per
omnesque voces. Afrontatd hec omnia de parte circi in via de Hortae
qui pergit ad Sancti Andree, /6 de aquilonis in terras de Remundi
Lobeti et de uxor sua, de meridie in via qui pergit ad Barchinona,
de occiduo similiter. /7 Quantum istas afrontacionesf includunt, sic
vendimus tibi: iam omnia ab integre, propter precium XXII man-
cusos de auro choctog /8 monete Heneas legitime pensatos. Quod
tu emptor precium nobis dedisti et nos venditores manibus nostris
recepimus integriter. /9 Est manifestum. Quem vero predicta omnia,
que tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et
potestatem, ab omni integrita-/10tem, ut quiquid exinde facere vel
iudicare volueritis, liberam in Dei nomine abeas plenam potestatem,
cum exios vel regressios earum, /11 a tuum plenissimum proprium.
Quod si nos venditores aut ullusque omoh utriusque sexus qui contra
ista vendicionemi ad in-/12rumpendum venerit, non hoc valeat
vindicare, sed componat aut nos componamus tibi iam dicta omnia
in duplo cum omnem /13 suam imelioracionem.j Et in antea ista
vendiciok firma permaneat omnique tempore.
Facta vindicione VI kalendas octobris, anno XXII /14 regni

Henrici regis.
S+ Bernardus, s+ Ermeniardis femina, nos qui ista vendicionel
fecimus et firmamus /15 et firmare rogavimus.
S+ Gaucefredus Argofredus. S+ Gotmar Gelrig.m S+ Gocelmus
Gotmar. /16 S+ Guilelmus subdiaconus.
quod supra.
a. venditionis. b. orto. c. Orta. d. affrontat. e. Orta. f. af-
frontationes. g. cocto. h. homo. i. venditionem. j. imeliorationem.
k. venditio. l. venditione. m. Gelrig.
811
1052 octubre 14
Amat Elderic empenyora dues feixes de terra separades que van
pertànyer a Palau Antic, situades al territori de Barcelona, al terme
de Micià, a la parròquia de Sant Joan. Amat les va comprar a
Oliba Sendred pel deute que té amb ell de 16 unces d’or d’Enees
que haurà de pagar la festa de Tots Sants vinent.
ACB, perg. 1-4-170. Original. Pergamí, 106 × 288 mm. Al verso: “1052” (Mas).
In nomine Domini. Ego Amatus Heldericus inpignorator sum

tibi Holiba Sinderedus. Manifestum est enim quia debitore sum tibi
uncias XVI de auro chocto menete1 /2 Heneas sine [e]ngan, legitime
pensatas, unum ad unum mancuso. Et est manifestum. Propterea
inpignoro tibi fexas duas de terra separatim positas simul /3 cum
ipsas parietes qui fuerunt de Palacio Antico. Advenit mihi hec omnia
per mea comparacione sive per omnesque voces. Et sunt ipsas terras
in territorio barchi<no>-/4nense, in terminio de Micano, in parrochia
Sancti Iohannis. Afrontat ipsa una fexa, ubi sunt ipsas Parietes
Antigas, de parte circi in terras de Sancti Poncii, /5 de aquilonis
similiter, de meridie in terra de Sancti Poncii et in terra de Guadallus
Adalbertus, de occiduo in terra de Gaucebertus vel de suos eres. Et
afrontat /6 alia fexa de terra de parte circi et de aquilonis in terra
de predicto Gaucebertus, de meridie in terra de Bonefilii Guilelmi,
de occiduo ultra alveo /7 Lubricato. Quantum istas omnes afrontaciones
includunt, sic inpignoro tibi: iam dictas fexas II de terra cum ipsas
parietes, ab integre, et de meo iure /8 in tuo trado dominio et
potestatem, ab omni integritatem. Et inter tantum ego teneam per
tuum beneficium. Et in die quod erit festa Omnium Sanctorum,

de ista ad alia venien/te\, /9 isto anno revolvente, sic tibi retdere
faciam iam dictas uncias XVI de prefato auro et tu mihi retdere
ista scriptura sine mora. Et si hoc /10 non fecero et diem placitis
meis non adimplevero, tunc abeas plenam potestatem hec omnia,
que tibi inpignoro, aprehendere, tenere, vindere et omnia facere
/11 quod volueris, cum exios vel regressios earum, a tuum plenis-
simum proprium. Quod si ego inpignorator aut ullusque omo
utriusque sexus qui contra ista inpigno-/12racionem ad inrumpen-
dum venerit, non hoc valeat vindicaret, sed componat aut ego
componam tibi iam dicta omnia in duplo cum omnem suam /13
melioracionem. Et in antea ista inpignoracio firma permaneat
omnique tempore.
Facta inpignoracionem II idus october, anno XXII regni Henrici
/14 regis.
S+ [A]matus, qui ista inpignoracione feci et firmavi et firmare
rogavi.
S+ Mir Seniullo. S+ Reimun. /15 *S+ Guilelmus subdiaconus*.
*S+ Donucio levita*.
/16 S+ Ger[bert?]us presbiter, qui hec scripsi cum litteras mu-
latas et emendatas, et sss die et anno quod supra.
1. Per monete.
812
1052 novembre 14
Guislabert, bisbe de Barcelona, amb l’assentiment dels seus canonges,
dóna a Guifré Joan una terra situada al territori de Barcelona,
al lloc anomenat Torturola perquè hi planti vinya en el termini
de set anys, durant els quals les dues parts es repartiran els seus
fruits meitat per meitat, llevat d’un en què Guifré Joan se’ls podrà
quedar tots. Passats els set anys, la vinya serà repartida entre
ambdues parts a mitges; la Canònica tindrà, però, el dret de
primera opció de compra sobre l’altra meitat.
ACB, LA.I, n. 378, f. 146a-b. Rúbrica: “Carta quod canonica dedit Guifredo Iohanni
terram ad plantandum apud Turturolam”. Interior recto: “CCCXXXVIIII” (s. XIII).
Inter columnas recto: “n. 378” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1052”
(S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus A: 17 línies.

In Christi nomine. Ego Gislibertus, gratia Dei episcopus sancte

sedis Barchinone, una cum assensu et consilio cannonicorum
meorum donatores sumus tibi Guifredus Iohannes. Manifestum est
enim quia donamus tibi terra ad complantandum vinea per precaria
ex nostre canonice. Et est ipsa terra in territorio Barchinone, in
locum vocitatum ad ipsa Torturola. Advenit nostre Canonice ob
callatione fidelium vel per ullasque voces. Et affrontat prescripta
terra de circio in terra de Ysaac hebreo suosque heres, de aquilonis
in strata, de meridie in vinea de Salomoni hebreo, de occiduo in
maliolo Sancti Petri cenobii. Quantum iste affrontationes includunt,
sic donamus tibi: prescripta terra ad plantare ad hos annos VII, ut
eam bene facias plantare et advineare de bonas vitis, ut dicant veri
homines quod optime est complantata et hedificata, sicut decet bona
vinea. Fructus tamen, quod Deus ibidem dederit per hos annos VII,
dividere faciamus per medium, exceptus anno uno quod ad opus
tui reservamus per tua vinad. Et quando fuerint isti septem anni
completi et ista terra advineata et hedificata, sicut decet bon\a/ vinea,
et circumvallata, sic dividamus eam per medium, ut una medietas
sit nostra, alia medietas sit tua et tue proienies, in eo modo et /b
ordine: ut, si vestra porcione eam venumdare volueritis, non sit vobis
licitum nisi ad canonicos aut ad prepositum prescripte Canonice;
et si noluerint eam emere per directum, licitum sit vobis vindere
et omnia facere quod volueritis, cum exitibus et \r/egressibus suis,
ad vestrum plenissimum proprium. Quod si nos donatores minime
fecerimus et nos abstrahere voluerimus de hoc conventu, ad ni-
chilum nobis eveniat, et insuper componamus vobis uncias III auri
cocti. Et in antea hoc firmum maneat. Et si nos laboratores minime
fecerimus aut si nos extraxerimus de hoc conventu supra scripto,
componamus vobis donatores uncias III auri cocti, et insuper
adimpleamus prescripto conventu.
Facta precaria XVIII kalendas decembris, anno XXII regni
Henrici regis.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +, s+ Compannus levita,
s+ Bernardi levita, @+ Berengarius archidiachonus@. S+ Dalma-
tius sacer. S+ Geralli levite. S+ Bonucius presbiter. S+ Compan-
nus levita. S+ Miro levita. S+ Bernardus levita. + Guilelmus levita.
S+ Remundi, levite et censoris, sss. S+ Miro presbiter. S+ Miro
presbitero.
S+m Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator, et sss
sub die et anno prefixo.
813
1052 novembre 30
Pere i la seva muller Beliarda venen unes cases amb cort i hort, terra
i vinyes, situades al territori de Barcelona, al terme de Cirsà, prop
del cenobi de Sant Pere de les Puelles, per una quantitat de
moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-171. Original. Pergamí, 173 × 272 mm. Restaurat. Aquest pergamí
presenta grans mutilacions a la part central i als seus extrems superiors, que
impedeixen part de la seva lectura. Al verso: “In territorio Barchinone / in burgo”
(S. XIII-XIV); “1052” (Mas).
[In nomi]ne Domini. Ego Petri et uxori mea Belliardis vin-

dito[res sumus tibi] [±18], emtore. Per ahnc scriptura vindi-/2[cione
nos]tre vindimus tibi domos et curte, orto [±25]itis, parietes, foveas,
terram et vinea\s/, /3 [cum te]rras ubi sunt fundate, hec omnia
separatim p[±15] [in territorio Bar]chinone, in termine de Cirsano
et in /4 [±6] prope cenobium Sancti Petri. Advenit n[obis] [±25]
[sive pe]r ullasque voces. Et afrontat per /5 [±5] de circio in1 cacu-
mine montis qui dicitur [±25] [, de] meridie in undas maris, de
occidu[o] /6 [in Info?]rcatos et in Serriano. Quantum ist[as afron-
taciones includunt, sic vindimus] tibi:2 predi<c>ta homnia ab integre,
/7 [totum q]uantum ibi habemus vel abere deb[emus], [±25] [de
nost]ro iure in tuum tradimus domi[nio] /8 [et potestate, a]d ves-
trum plenisimum proprium, i[n propter precium] [±25]ti Barkino-
ne legtime. Quod tu /9 [emptore nobis] dedisti et nos vinditores
manibus [nostris recepimus][±25] [. Quem v]ero predicta homnia
predicta /10 [±5] [om]nia, que nos tibi3 vindimus, in omnia et [in]
[±25] ab integre vel abere debemus ad tuum /11 [±6]. Quod si nos
vinditore aut aliquis homo u[triusque sexus?] [q]ui [contra] ahnc4
ista carta vindicione venerit /12 [ad inrum]pendum aut nos vene-
rimus, non hoc valeac vind[icare, sed] componat aut nos compona-
mus tibi iam dicta ipsa hec /13 omnia in duplo5 cum omnem suam
inmelioracione. Et in ant[ea ista ca]rta vendicione firma permaneat
modo vel homni /14 tempore.
Facta ista carta vindicione II kalendas decembris, [ann]o
XX II (ano)6 regnante Henricii regi.7
mo o
S+num Petri, /15 s+num Beliards, nos qui ista carta vindicione
fecimus scribere et firmamus et firmare rogamus.
S+num Utdalar-/16dus. S+num Leduvicus. S+num Petro prolis
Tudisclo. S+num Ervigio.
/17 +++ Petrus presbiter, qui ista carta vindicione scripsit sss
die et anno prefixo.
1. Sota la i hi ha una o. 2. Abreviatura supèrflua. 3. Abreviatura
supèrflua. 4. Abreviatura supèrflua. 5. Abreviatura supèrflua. 6. Raspat.
814
1052 desembre 6
Galind Odesind ven a Guillem i a la seva muller Bonadona unes cases
amb vinyes situades al territori de Barcelona, al terme de Sarrià,
que té per compra i pel seu fill Joan, pel preu de 12 diners d’argent.
ACB. perg. 1-1-2255. Original. Pergamí, 175 × 270 mm. Al verso: “Num... 2255”
(S. XVII); “Diversorum A 2265” (Mas); “1052” (F-B). Caplletra “I”: sis línies.
In nomine Domini. Ego Galindo Audesindo venditor sum vobis

Guilelmo et uxori tua Bonadomna femina, emptoribus. Per hanc
denique scripturam ve[nditioni] /2 mei sic vendo vobis kasas et
curtibus, solis et superpositis, guttibus et stillicinios, et foveas
et cloacas, hosteos et ianuas, et terras et vineas, cultas et eremas,
/3 simul cum ipsas terras ubi sunt ipsas vineas fundatas, pronum
et planum. Et est haec omnia in territorio Barchinona, in terminio
de Serriano. Qui mihi advenit /4 per mea comparacione et per vocem
condam Iohannes, filium meum, per causam luctuosam sive per om-
nesque voces. Et afrontat predicta omnia de parte vero circio in terra
/5 de Gelmiro presbitero sive de suos heredes, de aquilonis in alau-
de Sancte Crucis Sancteque Eulalie et in torrente, de meridie in
alaude de Avunna sive de suos eredes et in Puic /6 de Culvera, de
occiduo in torrente de Petrulers. Quantum iste afrontaciones inclu-
dunt, sic vendo (tibi):1 vobis predicta omnia, totum ab integre, cum
exitibus et regres-/7sibus suis, in propter precium dinarios duodecim
monete argentee grosse Barchinone qui hodie currit. Quod vos
emptores mihi dedistis et ego manibus meis /8 recepi. Et nihil de
ipso precio aput vos emptoribus non remansit. Et est manifestum.
Quem vero predicta omnia, que ego vobis vendo, de meum iure in
vestrum trado dominium /9 et potestatem, ad vestrum plenissimum
proprium. Quod si ego venditor aut aliquis homo sexus utriusque
qui contra ista karta venditione venero aut venerit pro in-/10rrum-
pendum, ad nihilum ei eveniat, set compona aut componam vobis
prescripta omnia in duplo cum omni sua inmelioracione. Et in antea
ista karta venditio firma per-/11maneat omnique tempore.
Actum est hoc VIII idus decembris, anno XXII regni Henrici
regis.
S+Galindo Audesindo, qui ista karta venditione /12 fieri iussi
firmavi et testes firmare rogavi.
S+ Suniofredo Daniel. S+ Iscardo Magister. S+ Durando Gonter.
1. Ratllat.
815
1052 desembre 21
Bernat, fill de Bernat, i la seva muller Ermengarda venen a Vidal Mestre
el seu dret sobre dos colomars situats al territori de Barcelona,
al terme de Santa Eulàlia de Vilapicina, que té Bernat pel seu
pare i Ermengarda per delme conjugal, pel preu de mig mancús
d’or d’Enees.
ACB, perg. 1-2-935. Original. Pergamí, 117 × 234 mm. Al verso: “Villapiscina” (S. XII);
“mitja escala armari 2 n. 935” (Caresmar); “Num... 1084” (S. XVII); “1052” (F-B).
ACB, LA. II, n. 249. fol. 84c-d. Rúbrica: “Bernat Bernat vendidere Vitali Magistro
ipsum directum de II colum”. Exterior verso (Caresmar). Inter columnas verso:
“anno 1052”. Caplletra “I”: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardo, prolis Bernardo, et uxori

mea Ermeniardis femina venditores sumus tibi Vitalis /2 Magister,
emptori. Per hanc denique scripturam vendicionisa nostre sic ven-
dimus tibi ipsas nostras voces et ipsum nostrum /3 directum, quod
abemus in duos columbarios. Est haec omnia in territorio Barchinona,
in terminio de Sancta Eulalia /4 de Villa Pecinna.b Qui mihi advenit
ad me Bernardo prescripto per genitori meo, et ad me Ermeniardis
femina per meum /5 decimum et per quascumque voces. Et afrontantc
predictos columbarios, de parte circio et de aquilonis in chasa\s/d
et in era /6 antiqua et in alaude de Geriberto presbitero, de meridie
in riera qui vadit ad Bisocio, de occiduo in strata publica. Quan-
/7tum iste afrontacionese includunt, sic vendimus tibi: prescripta
omnia, totum ab integre, cum exitibus et regressibus /8 suis, in
propter precium medio mancuso de auro cocto monete Enee sine
ullo enganno. Quod tu nobis dedisti et nos /9 manibus nostris
recepimus et nihilf de ipso precio aputg te emptore non remansit.
Et est manifestum. Quem vero predicta /10 omnia, que nos tibi
vendimus, de nostrum iure in tuum tradimus dominium et

potestatem, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos /11
venditores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra (ista)1 kartah
vendicionei venero aut venerit pro inrum-/12pendum, ad nihilum ei
eveniat, set componam aut componamus tibi prescripta omnia in
duplo cum omni sua inmelioracione.j /13 Et in antea ista vendiciok
Actum est hoc XII kalendas ianuarii, anno XXII regni Hen-/
14
rici regis.
S+ Bernardo, prolis Bernardo, s+ Ermeniardis femina, nos qui
ista impignoracionel fieri iussimus /15 et firmavimus et testes firmare
rogavimus.
/16 S+ Suniofredom Guadamiro. S+ Vivani levite. S+ Reimundus
levita.
1. Repetit.
LA. a. venditionis. b. Villa Piscina. c. affrontant. d. casas. e. af-
frontationes. f. nichil. g. apud. h. carta. i. venditione. j. in-
melioratione. k. venditio. l. impignoratione. m. Suniefredo.
816
1052 desembre 28
Bonuç Ferrer i la seva muller Quíxol venen a Bonfill i a la seva muller
Em una terra situada al territori de Barcelona, al terme d’Horta
o Montaguilar, pel preu d’1 mancús d’or d’Enees.
Scrinium 23, Palomar, n. 35” (Caresmar). Cf. doc. núm. 1701, del 4 de gener de
1053. Caplletra “I”: 8 ratlles.
In nomine Domini. Ego Bonucius Faber et uxor mea Chixol

venditores sumus tibi Bonefilii et uxori tue Em femina, emptores.
Per hanc /2 scripturam vendicionis nostre vendimus vobis terra. Et
est ipsa terra in territorio barchinonense, in terminio de Horta sive
/3 de Monte Agilar. Advenit nobis per donacione quod fecit nobis
Ervigio Sunner sive per omnesque voces. Afrontat hec /4 omnia de
parte circi in terra de Geribertus presbiter, de aquilonis similiter,
de meridie in terra de Alaman, de occiduo in vinea de Ber-/5nardus.
Quantum istas afrontaciones includunt, sic vendimus vobis: iam
dicta terra ab integre, propter precium mancuso I /6 de auro chocto
monete Heneas legitime pensato. Quod vos emptores precium nobis
dedistis et nos venditores manibus nostris /7 recepimus integriter.

Est manifestum. Quem vero predicta terra, que vobis vendimus, de
nostro iure in vestro tradimus dominio /8 et potestatem, ab omni
integritatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueris, liberam
in Dei nomine abeatis plenam /9 potestatem, cum exios vel regressios
aut ullusque omo utrius-/10que sexus qui contra ista vendicionem ad
inrumpendum venerit, non hoc valeat vindicare, sed componat /11
aut nos componamus vobis iam dicta omnia in duplo cum omnem
suam melioracionem. Et in antea ista v[en]-/12dicio firma permaneat
omni tempore.
Facta vendicione V kalendas ianuarii, anno XXII regni Henrici
/13 regis.
S+ Bonucius, s+ Chixol femina, nos qui ista vendicione fecimus
et firmare rogavimus.
/14 *S+ Renardus presbiter*. S+ Hollomar Faber. S Stefanus.
quod supra.
817
1053 gener 16
Sabat i la seva muller Neulenna venen a Mir Goltred una terra amb
horts, figueres, vinyes i arbres de diverses classes, situada al
comtat de Barcelona, al Vallès, dins la vila de Reixac i a la vall
anomenada Ventenac, pel preu de 2 sous en moneda de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 525, f. 180b-c. Rúbrica: “Carta de Ventenag quod Sabat vendidit
Goltredo terram in Rexag”. Inter columnas recto: “n. 525” (Caresmar). Exterior
verso: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Sabad et uxor mea nomine Neulenna

femina venditores sumus tibi Mir Goltret. Manifestum est enim quia
vendimus tibi terram nostram propriam, quod abemus in comitatu
barchinonense, in Vallense, intus in villa Rexag, id sunt, ortis,
ortalibus cum ficulneis et vitibus et alia genera arborum, et ipsa
ruvira, nostra ereditatem tibi vendimus integriter, et in ipsa valle
vocitata Ventenag nostram portionem vendimus tibi. Hec omnia
supra nominata advenit mihi ad me Sabad per vocem uxoris mee,
et ad me Neulenna femina per genitorum meorum sive per qua-
licumque voces. Abent namque terminum predicta omnia a parte
orientis in pug de Malanec sive in terra de Sancti Michelis vel Sancti

Petri, a parte meridiana in pug de Scida sive in fonte Tabulata,
de occiduo vero in terra de te emptore vel eres tuos sive in vinea de
Vidal, a parte vero circii abent terminum in terra de te emptore vel
tuos eres sive in ipso(s)1 qual de Columba. Quantum iste affrontatio-
nes includunt, sic vendimus tibi: /c in ipsa villa de Rexac sive de
Ventennac omnem nostram ereditatem simul cum exiis et regressiis
earum, ut facias exinde quodcumque volueris, in propter precium
solidos II de diners monete Barchinone. Quod tu emptori pre-
cium nobis dedisti et nos manibus nostris recepimus. Est manifes-
tum. Supra dicta namque omnia, que nos tibi vendimus, de nostro
iure in tuo tradimus dominio et potestate. Quod si nos venditores
aut aliquis homo utriusque sexus contra hac venditione venerit ad
inrumpendum, non hoc valeamus aut valeat vendicare, sed com-
ponamus aut componat tibi in duplo cum omni sua inmelioratione.
Et in antea hec vendicio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc XVII kalendas februari, anno XXII regni Henrici
regis.
S+ Sabad, s+ Neulenna femina, nos qui ista venditione fecimus
et punctim firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Bonsom Malannec. S+ Bernard Prim.
S+ Poncio levita, qui hec scripsit die et anno sss quo supra.
1. s expuntuada.
818
1053 gener 29
La comtessa Ermessenda, amb el consentiment del comte Ramon
Berenguer I, el bisbe Berenguer de Girona i tots els monjos del
monestir de Sant Pol de Mar, ven a Bernat Ramon un hort petit
situat a la ciutat de Barcelona, pel preu de 25 mancusos d’or
de Barcelona. La comtessa destina el producte de la venda per
apaivagar la fam i la penúria dels monjos del monestir.
ACB, perg. 1-1-876. Original. Pergamí, 172 × 330 mm. Al verso: “Ne V” (S. XVIII);
“368 (f) Diversorum A” (Mas). Al recto: a sota mateix de l’any del regnat, escrit
amb xifres aràbigues del S. XVII, es troba una operació matemàtica de suma per
calcular la reducció de l’any del rei Enric: 1032 + 22 = 1054, un sistema que
pot donar un resultat erroni, com és el cas. Caplletra “I”: 49 mm.
In nomine Domini. Ego Ermesindis, divino permissu comitissa,

una cum assensu et consilio domni Remundi Berengeri chomitis et
Berengeri, gerundensis episcopi, et omnium monachorum Sancti

Pauli Maritime /2 cenobii, venditrix sum tibi Bernardo Remundi.1
In presenti namque pateat et futuro quia pro \ma/xima famis
oppressione [qui] prefati cenobii opprimuntur monachi et ab illius
parietum instau-/3racionem dirutorum, sicut multis patulum instat,
vendo tibi quendam ortulum in Barchinona urbe situm, iuxta
alterum tuum ortulum. Qui iuris est cenobii predicti Sancti /4 Pauli
Maritime et illi advenit ab collacionem fidelium. Habet quoque
terminum de orientali et meridiana parte in tuo ortulo et in mansione
filiorum Olibani Mironis, qui fuit /5 condam, sive in calle publico,
et de occidua similiter in mansionibus et ortulo filiorum predicti
Olibani, de circio in ortulo cenobii Sancte Marie Rivipollentis sive
in mansionibus tui emp\to/ris.2 /6 Sicut vero his terminis ambitur,
vendo tibi predictum ortulum propter precium XXV mancusorum
aeque pensatorum auri puri Barchinone. Quos mihi dedisti et
expendi in necessariis victibus /7 monachorum predicti cenobii et
in restauracione illius domorum. Predictum vero ortulum, quem tibi
vendo, de iure predicti cenobii in tuum ius et dominium trado cum
subterius robo-/8ratorum (set)3 potestatum consilio, ut facias exinde
quodcumque velis, ad tuum4 proprium.5 Quod si ego venditrix aut
aliquis homo sexus utriusque hoc rumpere voluero aut voluerit, /9
nil valeat, set componam aut componat tibi in vinculum predicta
omnia in tripplum cum sua inmelioracione. Et insuper hoc maneat
firmum omne per evum.
Actum est hoc IIIIo kalendas /10 febroarii, anno XXoIIo regis
Henrici.
*+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +*.
/11 *+ Ermesindis, gratia Dei comitissa +*, que hanc vendicionem
fieri iussit et firmavit et teste\s/6 firmari rogavit.
/12 *Reimundus comes, qui ut hec vendicio fieret assentivi et
volui et iussi*.
/13 *Guifredus, prime Sedis narbonensis episcopus ss +*. /14 *+
Berengarius episcopus*. *Ermengaudus monachus*. *Raimundus
monachus*. /15 S+ Umberto Odo. S+ Udalardo Gaucefredo. *Primus
presbiter \ss/*. *Guilelmus Sendredus*. /16 *+ Ioannes, Sancte Marie
clericus*. *Vivas monachus*. *Arnallus7 monachus*.
/17 S+ Miro presbitero, qui haec scripsit cum litteras super
p[osi]tas in linea II ubi dicit “pro maxima” et in linea V ubi dicit
“tui emptoris”, die et anno quod supra.
1. Sota la i hi ha una o. 2. Abreviatura supèrflua. 3. Raspat. 4. Sota

la segona u hi ha una a. 5. Sota la u hi ha una a. 6. Sota es hi ha ibus,
ratllat. 7. Sota les ll hi ha una r i el començament d’una n.
819
1053 gener 30
Gal·lí i la seva muller Blancúcia venen a Miró Goltred la tercera part
d’una casa i una cort amb una peça de terra, situat tot al comtat
de Barcelona, al Vallès, a Reixac, pel preu de 4 mancusos d’or de
Barcelona.
ACB, LA.II, n. 631, f. 204d-205a. Rúbrica: “Goltredus emit terciam partem unius
domus et I peciam terre in Rexag”. Inter columnas verso: “n. 631” (Caresmar).
Interior verso: “CX[IIII]” (S. XIII-XIV). Interior recto: “Anno Domini / 1052” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Galinnus et uxori mea Blancuca

vinditores sumus tibi Mironi Goltredi, emptore. Per hanc scriptura
vinditionis nostre vindimus tibi tercia parte de una domo et Ia curte
cum petia una de terra. Quod abemus in comitatum Barchino-
ne, in Vallense, id est, in Rexag. Advenit namque iam dicta omnia
ad me Galinno per genitorum meorum vel per comparacione, set ad
me Blancuca per meum decimum vel per ullasque voces. Et af-
frontant hec omnia de /a parte orientis in via et in terra de Bernardi
Guifredi vel in ipsas casas de te emptore, de meridie similiter in
terra de te predicto emptore, de occiduo in ipsa calcata, de sep-
temtrionis quoque parte qui circius dicitur in terra de te iam dicto
emptore. Quantum iste affrontationes includunt, sic vindimus tibi:
predicta omnia, totum ab integre, ut prescriptum est, cum exiis et
regressiis earum, in propter precium mancusos IIII de auro Bar-
chinone. Est manifestum. Quem vero predicta omnia de nostro iure
in tuo tradimus dominio et potestate, ad tuum proprium alaudium.
Quod si nos vinditores aut ullusque homo vel femina utriusque sexus
qui contra ista carta vinditionis venerit pro inrumpendum, nullam
abeat licenciam faciendi, set componat aut componamus tibi pres-
cripta omnia in duplum cum omni earum immelioratione. Et insuper
ista carta vinditionis firma consistat omne per evum.
Actum est hoc III kalendas februarii, anno IIo post XX regni
Henrici regis.
Sig+num Galinni, sig+num Blancuce, nos qui ista carta
vinditionis fecimus, firmavimus et testes firmare rogavimus.
Sig+num Bonohomini. Sig+num Bernardi Primi. Sig+num

Ballovini. Sig+num Mironi Honofredi.
S+ Arnalli sacer et scriba, qui hec scripsit et ssss sub die et
anno quod supra.
820
1053 febrer 25
Joan i la seva muller Guinidilda empenyoren a Bernat Guillem una
peça de vinya, excepte el cens de Santa Eulàlia d’1 diner, situada
al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Pere
de Reixac, a Albinyana, per un deute que tenen amb ell de 2
mancusos i mig de Barcelona a pes legítim, pagador ans del dia
u de març; si l’eixuguen, els retornarà l’escriptura, en cas contrari,
la peça de terra passarà a mans de Bernat Guillem.
ACB, LA.II, n. 677, f. 216b-c. Rúbrica: “De Albinana”. Inter columnas recto: “n.
677” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1052” (S. XVIII). Caplletra “I”
In nomine Domini. Ego Ioan et uxor mea Guizenel femina

impignoratores sumus tibi Bernard Guilem.1 Manifestum est enim
quia debitores sumus tibi mancusus II et medio de Barchinona a
pes legitimo, quod tu nobis prestasti. Et est manifestum. Propte-
rea impignoramus tibi petia I de vinea nostra propria, exceptus
ipso censo de Sancta Eulalia diner I. Quod abemus in comitatu
barchinonense, in Vallense, in parrochia de Sancti Petri de Rexag
vel in Albinana. Advenit ad me Ioan per vocem uxor mea nomine
Bonadonna femina et ad me Guizenel per decimum vel per ullasque
voces. Affrontat namque ipsa vinea de parte orientis in ipsa strada,
de meridie in vinea de Bonefilii sacer, de occiduo in vinea de Mir
Goltret, de circii similiter. Quantum iste affrontationes includunt,
sic impignoramus tibi: ipsa vinea iam dicta tota ab integre, cum
exiis et regressiis suis, in ea ratione: ut in die quod erit kalendas
marcii, si nos tibi persolserimus mancusus II et medio de Barchinona,
et tu rendere ad nos ista scriptura sine mora; et si minime fecerimus
et tibi non persolserimus ad tuum placitum, tu abeas plenam
potestatem ipsa vinea /c aprehendere, vindere, tenere, donare, omnia
quod volueris facere, libera in Dei nomine abea plenam potestatem.
Quod si nos impignoratores aut ullusque homo utriusque sexus qui
contra hanc ista impignoratione venerit pro inrumpendum aut nos
venerimus, componant aut componamus tibi ipsa vinea in triplum

cum omne suam inmeliorationem. Et in antea ista impignoratione
Actum est hoc V kalendas marcii, anno XXII regni Henrici rege.
S+num Ioan, s+num Guizenel femina, nos qui ista impigno-
ratione fecimus, firmavimus et rogavimus firmare.
S+num Ermengod Prim. S+num Guifret sacer. S+num Remon
Marchuc. S+num Ermenard.
S+ Guilielmus subdiachonus scripsit cum litteras fusas vel
emendatas, die et anno quod supra.
1. Sota la m hi ha un pal.
821
1053 març 5
Ramon Ponç, la seva muller Guisla i Ermetruit venen a Geribert,
prevere de Sant Andreu apòstol, unes cases, corts, terres, vinyes,
horts, hortals, farraginals i pous, situats al territori de Barcelona,
al terme d’Horta, al lloc anomenat Vilapicina, sota l’església de
Santa Eulàlia, a la parròquia de Sant Andreu apòstol, que tenien
pels difunts Bonuç, prevere, i la seva filla Bonadona, pel preu
de 6 mancusos, endemés dels 3 mancusos i un quartà menys
mitja quartera d’ordi amb què el comprador redimí d’Arnau
d’Horta el que havia comprat.
ACB, perg. 1-4-172. Original. Pergamí, 149 × 360 mm. Al verso: “Comparatio
Geriberti de Remundus Poncii” (S. XIII-XIV); “1053” (Mas).
In nomine Domini. Ego Remundus Poncii et uxor mea Gila

et Ermetruitis femine venditores sumus tibi Geribertus, presbiter
Sancti Andree apostoli, emptori. Per hanc scripturam vendi-/2tionis
nostre vendimus tibi casis et curtis cum solis et suprapositis, terris
et vineis, cultum et heremum, ortos, ortalibus et ferragenals et
puteos. Et est hec omnia in /3 territorio Barchinone, in terminio de
Orta, in locum vocitatum Villa Piscinna, subtus ecclesiam Sancte
Eulalie, in parrochia Sancti Andree apostoli. Advenit nobis per
vocem /4 condam Bonucius presbiter et filie sue condam Bonedomne
femine, unde iudicium obligatum tenemus, vel per ullasque voces.
Et affrontat1 prescripta omnia2 de parte orientis /5 in ipsum collum
de Fenestrellas, de meridie in undas maris, de occiduo in pugio de
Mager et in Villatrad, de3 circi in ipsa strata qui pergit per Olmatell.
/6 Quantum iste affrontationes includunt, sic vendimus tibi: pres-

cripta omnia ad integrum, cum exitibus et regressibus suis, propter
precium mancusos VI. Quod tu emptor /7 nobis dedisti integriter.
Est manifestum. Et insuper redemisti prescripta omnia de Arnallus
de Orta mancusos III et quartam ordei minus media quartera. Est
manifestum. /8 Prescripta omnia, que tibi vendimus, de nostrum iure
in tuum tradimus dominium et potestatem, ad tuum plenissimum
proprium, ut facias exinde quodcumque volueris. Quod si nos /9
venditores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc vendi-
tionem venerit aut venerimus ad inrumpendum, nil valeat, set
componamus aut componat tibi /10 prescripta omnia in dupplum
cum omni sua imelioratione. Et in antea ista venditio firma per-
maneat omni tempore.
Actum est hoc III nonas marcii, anno XXII regni Henrici /11
regis.
S+m Remundus Poncii, s+m Gila femina, s+m Ermetruitis
femine, nos qui hanc venditionem fecimus et firmavimus et his
testibus firmare rogavimus. /12
S+ Compan levita. S+ Guilelmus levita. S+ Vivani levite. /13
S+m Bellihominis, cognomento Gerallus levita, exarator, et sss
sub die et anno prefixo.
1. Sota la n hi ha una lletra indesxifrable. 2. Sota la o hi ha una lletra
indesxifrable. 3. Segueixen dues lletres titllades il·legibles.
822
1053 març 10
Guitard Plad ven a Guitard Bonell una peça de terra amb ceps que
tenia per compra i per altres raons, situada al comtat de Bar-
celona, al terme de Sant Just Desvern, pel preu de 21 diners.
ACB, perg. 1-4-173. Original. Pergamí, 155 × 270 mm. Al verso: “Verz” (S. XIII-
XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1053” (Mas). Caplletra “I”: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Guitardo Plado vinditor sum tibi

Aguitardus Bonel, emtorre. Per anc <s>crip-/2tura vindiccionis me
vindo tibi pecia I de tera cum ipsas vitis qui ibidem sunt, que abeo
in comitato /3 Barquilona, in terminio de Vercio. Advenit mihi per
meam comparacionem sive per ullasque voces. Et afrontat /4 ipsa
tera de parte circi in tera de me comparatore et abet dextrus X et
medio, de aquilonis in ter-/5ra de me vinditor et abet dextrus XXXXX
et IIII, de meridie in ipso aren de Vercio et abet dextr-/6s II,
de ociduo in ipso torrent et abet dextrus XXXX e<t> octo. Quantum

istas quatuor afrontaciones in-/7cludunt, sic vindo tibi: ipsa ec omnia
gamdicta, totum ab integre, cum exios vel regresios earum, /8 in
propter precium dinarios XX et I, que de manibus meis recepit. Et
est manifestum. Quem vero predicta ec omnia /9 de nostro vero in
tua trado dominio et potestatem, ad tum plenissimum proprium,
ad omnia facere quod voluer-/10ris. Quod si ego vindictor ad ulluque
omo qui contra anc ista carta vindiccione venerrit pro inrum-/11
pendum, non oc valleat vindicarre, set componat aut compono tibi
ipsa ec omnia in duplo cum omnem /12 suam inmellioracionem. Et
in antea is<ta> carta firma permaeat modo vel omnique tempore.
Facta ista /13 carta vindicionem sesto idus marcias, ano XXII
reni Enrici regi.
S+m Guitardus, qui /14 ista carta fecit et firmavi et affirmare
rogavi.
S+m Reimun Plado. S+m Bo-/15fil. S+m Bonisi Mo.
/16 S+m Reimundo levita, quod scripsit die ano prefixo sss.
823
1053 març 16
Bonadona dóna a Déu i a la Canònica de la Santa Creu i de Santa
Eulàlia de la seu de Barcelona dues peces de vinya, situades al
territori de Barcelona, al lloc anomenat Monterols, i una peça
de terra situada al territori de Barcelona, al lloc anomenat
Banyols, a canvi de rebre cada any durant la festivitat de la Passió
de Sant Joan (1 de setembre) un porc, una vaca, mig de farina
i un quartà de vi; també demana que una vegada morta, si es
troba a Barcelona, el seu cos sigui enterrat al claustre de la
Canònica.
ACB, perg. 1-1-1834. Original. Pergamí, 157 × 325 mm. Carta partida: A, B, C...
Z. Al verso: “Carta donacione terre in Monterols” (S. XI-XII); “Num... 1834” (S. XVII);
“Liber II. Antiquitatum Nº. 71”; “Diversorum A 1834” (Mas); “1053” (F-B).
ACB. LA.II, n. 71, f. 25a-c. Rúbrica: “Carta que Bonadonna dedit Sedi II petias
vinee aput Monterols et I petiam terre in Bagneole”. Interior recto: “nº 71”. Exterior
recto: “XXV”. Exterior verso: “anno 1052”.
In nomine Domini. Ego Bonadonna femina promptoa animo

et bona voluntate donatrix sum Domino Deo et Chanonice Sancte
Crucis velb Sancteque Eulalie Sedis Barquinone.c Per hanc scripturam
donacionis mee dono predicte Kannoniced /2 duas peciolas vinee mee

bone, partim culte partim ereme, quas mihi concessit vir meus
Bonefilius Iohannis levita sub tali racione:e ut per unumquemque
annum per festivitatem passionis Sancti Iohannis, que celebratur /3
in kalendas setembris, dedissem receptum prefatef Kannonice,g
unum scilicet porcum et quartarium unum de vacha et mig I
frumenti farine et quartam I vini optimi. Et ego causa amoris Dei
et pro ablucioneh pecattorum /4 predicti viri mei et [meorum] dono
delibere et proprialiter predictas II pecias vinee, cum ipsa terra ubi
sunt fundate, Domino Deo et predicte Kannonicei perpetim abituras,
et nullam vocem ibi ad meum opus retineo, set volo ut abincebs
kknnonicij /5 Kannonice prefate eas abeant et exfructent proprialiter.
Sunt autem predicte IIk pecie vinee in territorio Barquinone,l in loco
vocitato Munterols. Iterum dono Domino Deo et prefatem Kannonicen
peciam I terre optime, que est in terri-/6torio Barquinone,o in loco
vocitato Bagneolis, et tenet in longitudine de I via usque ad alia,
et est iuxta alodium Bernardi Egibus, cui sit requies, et iuxta alodium
Guilelmi Remondi de Matrona et Gischafredi, /7 cognati eius et
nepotum eius, et iuxta alodium Guitardi de Mata. Hoc modo et
ordine dono prefatep Kannoniceq predictam peciam terre: ut omnibus
diebus vite mee eam teneam et possideam et exfructem per
beneficium /8 predicte Kannonice,r et post meum obitum delibere
et proprialiter remaneat ad predictam Kanno\ne/cam,s et sepeliant
corpus meum infra claustra Kannonice,t \si Barchinone mortua
fuero/. Predicta quoque omnia pariter cum omnibus suis affron-
tationibus, secundum /9 predictum modum, dono Domino Deo et
prefateu Kannonicev delibere et proprialiter. Et de meo iure in ius
et donacionemw predicte Kannonicex trado atque confirmo. Quod
si ego donatrix aut aliquis homo sexus utriusque hoc /10 rumpere
voluero aut voluerit, nil valeat, sed componam aut componat predicte
Kannonicey iam dicta omnia in duplo cum sua inmelioracione. Et
insuper hoc maneat firmum omne per evuum.
/11 Quod est hactumz VIIXaa kalendas aprilii, anno XXII regis
Enrici.ab
/12 S+ m Bonedonne1 femine, que ancac donacionemad fieri iussit
et firmavit firmarique rogavit.
/13 *S+ Miro presbiter*. *S+ Ermemirus presbiter*. /14 *S+ Miro
levita*. *+ Vilielmusae levita*. *S+ Mirone levita*. *S+ Riculphi levite*.
/15 S+ Remundi, levite et iudicis, cuius instantiaaf actum est hoc
et cuius instantiaag et predictorum hic roboratorum Bonadomna
predicta, postquam hanc donationis scripturam tradidit canoni-

cis predicte Canonice Mironi, /16 scilicetah Guilelmiai et Ermemiro
bovis. Postea accepit predictam petiam terre que est in Bagneolis
premanum et beneficium predicte Canonice et predictorum
canonicorum.
/17 Bonefiliu levita scripsit cum litteras super positas in linea
VIII, sub die sss et anno quod supra.
1. Abreviatura supèrflua sobre la o.
LA. a. propmto. b. Manca. c. Barchinone. d. Canonice. e. ra-
tione. f. prephate. g. Canonice. h. ablutione. i. Canonice. j. Ka-
nonica. k. Manca . l . Barchinone. m. prephate. n. Canonice.
o. Barchinone. p. prephate. q. Kanonice. r. Kanonice. s. Kano-
nicam. t. Canonice. u. prephate. v. Canonice. w. dominium.
x. Canonice. y. C a n o n i c e . z. actum. aa. XVII. ab. Henrice.
ac. hanc. ad. donationem. ae. Guilielmus. af. instancia. ag. instancia.
ah. scilica. ai. Guilielmi.
824
1053 març 19
Testament de Gonberg en el qual fa deixes a institucions religioses,
parents i altres persones, tant laiques com eclesiàstiques.
ACB, perg. 1-4-174. Original. Pergamí, 273 × 120 mm. Restaurat. Aquest document
és de lectura molt difícil, gairebé impossible. Es troba molt mutilat i deteriorat.
Són pràcticament il·legibles les ratlles 1, 2, 3, 17, 18, 19, 30 i 31. El document
està partit en tres trossos; restaurat degudament, el primer tall és a l’alçada de
la línia 17 i el segon, a la de la línia 30. Al verso: “1053” (Mas).
/1 [±10] e [±20] /2 [±10] e e [±18] /3 [±10] mo [±20] /4-mentum

sive planam potest [±10] ore [±2] /5 [±6]cione a procederet e [±2]
e pro [±1] te [±5] /6 [-ti I] [±4]s concedo predicta Canonica uncia
I [±2] /7 de auro <et> kabra I et emina I de blad ad [±4] /8 [±3]
[tenio?] similiter et ad Sancti Cucufati bo-/9[vo?] [±3] dedit Dalmaz
a [suum] [±3] [ago] /10 [±9] [infra?] fa [±2] kabra I [±7] /11 [±6] istis,
alia ad Ermemir sacer, ka-/12[ficio?] I a Ponci, alia ad Arbert, alia
ad /13 Adalbert, alia infra Ermemir [±5] et ad Al-/14bert sestari I de
blad a [±10] filio [±4] /15 [± 8] blad, a Rodlen bovo I [± 4] /16 [±
8] [sa?]crario [±16] /17 [±30] /18 [±30] /19 [±30] /20 ni [±4] Adalbert
tripli a Kanonika /21 [±10] flads II de li de ipsas kana-/22 [±4] et [de
ouveles] ipsa medietate [per iuro?] meo /23 ipsas alias similiter, alia
medietate [per?] /24 Raimundum [Wilelmo?] quarterada I de /25 [terr]a
ad Illiards filiola maionella I /26 optima alifafa I maroza d’ordii eis
[±2] /27 ipsa laboracione qui mihi advenit ip-/28sos debitos solvant
alium quod r[±6] /29 eredietate pro anima mea [±10] /30 [±14] et michi
[±12] /31 [±4]ta I de [±18].
/32 Actum est XIIII kalendas aprilii, /33 anno XXII regnavit Henrii
34
/ regis.
S+ Gonbe[±4]r1 ego /35 [qui?] hunc testamentum feci et fir-/
36
mari et firmare rogavi.
/37 S+ Gifred Guilelm. S+ /38 Gilara. S+ [±7] /39 Adalbert [±4].
/40 Adalbert presbiter, qui hunc /41 testamentum ss scripsi-/42t.
1. El nom del testador no és gens clar, potser també podria ser Geribert, però amb
el llum de Wood sembla que es vegin les lletres que hem transcrit.
825
1053 abril 18
Bernat Bonfill i la seva muller Adalgarda venen a Udalard, vescomte
de Barcelona, i la seva muller la vescomtessa Guisla cinc mu-
jades de vinya, amb la terra on és plantada, al territori de Bar-
celona, a la parròquia de Sant Genís d’Agudells, pel preu de
42 mancusos d’or.
ACB, LA.II, n. 119, f. 42c-d. Rúbrica: “Bernardus Bofil vendidit Walardo vicecomiti
V modiatas vinee, in Acutellis”. Exterior verso: “n. 119” (Caresmar). Inter columnas
verso: “Anno Domini 1052” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus E: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Bonifilii1 et uxor mea

Adalgardis femine venditores sumus tibi Odolardo vicecomite et
uxori tue Gila vicecomitissa, emptoribus. Per hanc scripturam
venditionis nostre vendimus vobis modiatas V vinee, ab ipsa terra
ubi sunt fundate, cum arbores varii generis. Sunt namque hee vinee
in territorio Barchinone, in parrochia Sancti Genesii de Agudels.
Advenit nobis per ienitorum et per comparatione vel per ullasque
voces. Et affrontant prescripte V modiatas vinee separatim positum
in quatuor locis de parte circi in ipsa terra et vinea de Lanies et
de Sanla, de orient in torrent in ipsa via, de meridie in vinea de
Garsies et in torrente, de occiduo in vinea de Garsies. Quantum iste
affrontationes includunt, sic vendimus vobis: prefate vinee ad
integrum, id sunt, modiatas V cum ipsum decimum, cum exitibus
et regressibus earum, propter precium mancusos XLII auri cocti
legitime pensatos, quod vos emptores nobis dedistis integriter. Est
manifestum. /d Prescripta omnia, que vobis vendimus, de nostrum
iure in vestrum tradimus dominium et potestatem, ad vestrum ple-

nissimum proprium, ut facias exinde quodcumque volueritis. Quod
si nos venditores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc
venditionem venerit aut venerimus ad inrumpendum, non hoc valeat
vendicare, set componat aut componamus vobis prescripta omnia
in duplum cum omni sua immelioratione. Et in antea ista vendicione
Actum est hoc XIIII kalendas madii, anno XXII regni Henrici
regis.
S+num Bernardus Bonifilii, s+num Adalgardis femine, nos qui
hanc venditionem fieri iussimus et firmavimus et his testibus firmare
rogavimus.
S+ Olonucio levita. S+ Reimundo levita. S+ Guilielmi presbiteri.
S+num Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator, et
1. Sota la primera i hi ha una e.
826
1053 abril 27
Arnau ven a Adelaida Ermemir una feixa de terra que tenia per carta
de penyora, situada al territori de Barcelona, a la parròquia de
Sant Andreu, a Vilapicina, pel preu de 5 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-2-1571. Original. Pergamí, 100 × 393 mm. Al verso: “In Villapicina”
(S. XIII-XIV); “Num... 1399” (S. XVII); “Mitja escala, armari 3, n. 1571” (Caresmar);
“1053” (F/B). Caplletra “I” que ocupa 3 línies.
In nomine Domini. Ego Arnallus vinditor sum tibi Azalet Er-

memir, emtrice. Per hanc scriptura vindicionis mee vendo tibi fexa
I de terra. Que est ec omnia in territorio barquinonen-/2se, in
parochia Sancti Andree, in Vilapiscina. Et afrontad de parte orientis
in terra de Bonadona, de meridie in ipsa via et in terra de Gheriberti,
de occiduo in terra de /3 Bonadona, de circii in terra de Blancha.
Et advenit mihi ista omnia per chartam impinnoracionis quod mihi
fecit Bernardi per manqusos II de moneda Eneas et sestarios II de
or-/4dio et quartera I, quod ego ei prestavi. Et ille mihi debuerat
reddi a placitum constitum et minime fecit. Et \ad/monivi eum
propter \ea/ plures vices et nichil mihi profuit. /5 Idcircho, insistente
Guisadus iudice et onestis viris, id est, Ermengaad Folchardi et
Mironi Senolli et Orucii et Quitardi Quscha et Vives Mir et Richolfi
/6 Mir, vindo tibi predicta fexa de terra, simul qum exiis et regresiis
earum, in aderato et difinito precio manqusos V de auro legitimos
pensatos. Quod tu emtrice precium mihi /7 dedisti et ego integriter
manibus meis recepi. Est manifestum. Quem vero predicta omnia,
que ego tibi vindo, de meo iuro in tuo trado ad tuum proprio. Quod
si ego vinditor aut ullus-/8que omo utriusque sexus qui contra ista
vindicione venerid ad inrumpendum, non oc valead vindichare, set
componad aut componam tibi iam dicta omnia in duplo qum omne
suam imelio-/9racione. Et in antea ista vindicione firma permanet
omnique tempore.
Actum est oc V kalendas madii, ano XXII regni Enrici regi.
S+num Arnallus, qui ista vindicione /10 feci et firmavi et testes
firmare rogavi.
S+num Ermengod. S+num Mironi. S+num Orucii. S+num
Quitardi. S+num Vives. S+num Richolfi. /11 s+ Vidal. S+ Guisadus
iudex sss. *s+ Petro clericii, que vocant Arnallus*.
/12 S+ Gheriberti sacer, qui oc scripsid die et an<no> prefixo.
827
1053 abril 30
Isarn, la seva muller Raquel, Bernat i la seva muller Bel·lúcia venen
a Sendred i a la seva muller Guisla deu peces petites de terra
amb les vinyes que hi són plantades i arbres de tota mena,
situades al comtat de Barcelona, al Vallès, al terme de Sant
Sadurní de la Roca, al lloc anomenat Mata-rodona, pel preu de
3 mancusos d’or i 2 sous i mig de diners.
ACB, perg. 1-1-237 (b). Còpia en pergamí de 4 juliol de 1195. Aquest document
es troba compartint pergamí amb el document 1-1-237 (a), però ocupant-ne la
part inferior. Caplletra “H”: 9 mm.
Hoc est translatum fideliter1 transcriptum cuius series sic se

habet.
In nomine Domini. Ego Issarnus et uxor sua Richel et Ber-
nardus et uxor sua Bellucia femina vinditores su-/2mus vobis Sendret
et uxor sua Ghisla femina, emtorres. Per hac scriptura vinditionis
nostre vindimus vobis peciolas X de terras cum ipsas vineas qui ibi
sunt fundatas, cum /3 omnes arbores de unusquisque genere, nostrum
proprium francum. Quod habemus in comitatu barchinonense, in
Vallensem, in termine Sancti Saturnini de Rocha, ad ipsum locum
qui voci-/4tatur Mata Rotunda. Advenit ad nos vinditores per ge-

nitorum nostrorum sive per genitrice nostras sive per complanta-
tione sive per omnesque voces, et ad nos feminas /5 per nostros
decimos sive per omnesque voces. Afrontat ipsas terras et vineas
\de parte orientis in terras et vineas de/ de2 Gheribertus et de Mager
sive in terra de Sendret Mir, de meridie in terra de nos com-/6
paratores vel eres sive in terra de Remundus Lobeto vel eres, de
occiduo in terra de Sancte Crucis sedis Barchinona, de circii in
terra de Sancta Maria sedis Ger[unda]. /7 Quantum infra istas IIII
afrontationes includunt, sic vindimus vobis: ipsas terras et vineas
et arbores, totum ab integrum, in propter precium manchussos III
de a[uro] /8 et solidos II de dinarios et medio. Quod vos emt<o>r-
r<e>s precium nobis dedistis et nos vinditores manibus nostris
recepimus. Et est manifestum. Quem vero predi[cta] /9 ec omnia,
que nos vobis vindimus, de nostro iure in vestro traddo dominio
et potestatem, ab omnem integritatem, cum exis vel regressis
earum, a proprio. Quod si nos vinditores aut [ullus]/10que omo qui
contra hanc ista vinditione venerit pro inrumpendum, non oc va-
leamus vindichare, set componat aut componamus vobis ipsas
terras et vineas et arbores in d[uplo] /11 cum omni illorum inme-
lioratione. Et in antea ista vinditione firma permaneat omnique
tempore.
(Facta ista venditione firma permaneat omnique tempore.)3
Facta /12 ista vinditione II kalendas madii, anno XXII regni
Enrici regis.
S+num Issarnus, s+num Bernardus, s+num Richel femina,
s+num Bel-/13lucia, nos firmiter qui ista vinditione fecimus et testes
firmavimus et firmare rogavimus.
S+num Oliba. S+num Argela. S+num Argela. /14 S+num
Domenicho. S+num Gelmir.
/15 Moratone sacer, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
*Sig+ Raimundi presbiteri*, /16 *s+ Raimundi presbiteri*, *s+
Raimundi presbiteri*, s+ Guilelmi de Subarbaro, s+ Petri de Pro-
vinciana, /17 s+ Petri de Mirambello, nos qui huic translationi pre-
sentes adfuimus.
/18 S+ Petri de Corron, qui hoc scripsit translatum cum litteris
in linea Va super positis et dampnatis in XIa, IIII nonas iulii, anno
Domini MoCoXCVo.
1. Sota la d hi ha una e. 2. Repetit. 3. Ratllat.
828
1053 maig 4
Adelaida ven a Arnau Vidal i a la seva muller Garsenda un alou situat
al territori de Barcelona, al terme de Vilapicina, prop de l’església
de Santa Eulàlia, pel preu de 20 mancusos d’or d’Enees i una
peça de vinya amb la terra on és plantada, que anomenen “vinya
de Quitida”, situada al costat de les vinyes que foren del difunt
Adroer.
ACB, perg. 1-2-217. Original. Pergamí, 147 × 249 mm. Al verso: “Villapiscina” (S. XI);
“Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “Antiquit. II 207”; “1053” (Mas). Caplletra “I”: 20 mm.
ACB, LA.II, n. 207, f. 72d-73a-b. Rúbrica: “De Villapiscina”. Inter columnas verso:
“n. 207” (Caresmar). Inter columunas recto: “Anno Domini 1052” (S. XVIII). Caplletra
“V” ornamentada: 4 línies.
Vendicio,a qui per vim et metuum non fuerit extorta, in omnibus

obtineat firmitatem.
/2 In nomine Domini. Ego Azalaidis femina vinditrice sum tibi
Arnallis Vitalis et uxor tua Gersindisb femina, hemptores.c Per hanc
/3 scripturam vindicionisd mee vindo vobis alaudem meum proprium.
Advenit mihi per vocem vir meus Tedberti condam, quia exinde /4
carta mihi fecit propter alaudium meum quod ille vendidit, que pater
meus mihi donavit. Est supra nominato aludio in terri-/5torio
barquinonense,e in terminio vocitatu Vilapecina, prope domum
Sanctef Eulalia. Affrontat supra nominato /6 alaudio de parte orientis
in torrent, de meridie in via sive in terra de vos hemptores,g de
hocciduo in via sive /7 in terra de vos comparatores, de parte circii
in via sive in vineas et terras de vos hemptores.h Quantum istas
affron-/8tacionesi includunt, sic vindo vobis: supra scripto alau-
dio cum exiis et regressiis earum, ab integre, propter precium /9
mancussosj XX de bono auro de manu Heneas legitime pensatos
et amplius peciak I de vinea aputl ipsa terra, /10 ubi est fundata, que
cognominant vin\e/a de Quitida, qui est iustam vineas qui fuerunt
de Adroarii condam. Quod vos /11 hemptoresn supra scripto precio
mihi dedistis et ego vinditrice integriter recepi. Quem vero prefato
alaudio, /12 que ego vobis vindo, de meo iure in vestro trado dominio
et potestate, ut faciatis exinde quodcumque volueritis. /13 Quod si
ego vinditrice aut aliquis homo utriusque sexus qui contra ista
vindicioneo venerit pro inrumpendum, /14 non hoc valeat vindicare,
sed componat aut ego componam vobis prescripto aladio in duplo
cum suam inmelio-/15racioone.p Et in antea ista vindicioneq firma

Actum est hoc IIII nonas /16 madi, anno XXII regni Henricis
regi.
S+m Azalaidis, qui ista vindicioner fecit et firmavit /17 et firmare
rogavit.
S+m Isarni Tedberti, qui conscius fui in hanc vindiciones et
18
/ vinditore.
S+m Reamballi Ermemiri. /19 S+m Vivas Mironi. S+ Sancii
subdiaconust sss. S+m Seguini.u
/20 S+ Adroario sacer exaravi et sub die et anno prefixo sss.
LA. a. venditio. b. Garsindis. c. emptores. d. vinditionis. e. bar-
chinonense. f. Sanctae. g. emptores. h. emptores. i. affrontationes.
j. mancusos. k. petia. l. apud. m. iuxta. n. emptores. o. vin-
ditione. p. inmelioratione. q. vinditione. r. vinditione. s. vinditio-
ne. t. subdiachonus. u. Sequini.
829
1053 juny 8
Baró Batlle ven a Pere Joan un alou situat al comtat de Barcelona,
al terme del castell de Benviure que anomenen Bisbal, pel preu
de 10 unces d’or de Barcelona.
plegat en plecs. També presenta dues mutilacions, una a l’angle superior dret i
l’altre a la part superior central, que afecten la lectura de les dues primeres ratlles.
Al verso: “De Benviure, in Sancto Baudilio”; “Guilelmi Bremundi”; “Scrip X” (S. XIII-
XIV); “Mitja Escala / Armari 3 / n. 1486”; “(Num... 842, ratllat)” (S. XVIII).
ACB, LA.IV, n. 157, f. 54d-55a. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de foli:
“Sancti Baudili”. Rúbrica: “Baro vendidit Petro Iohanni mansum apud Beviure
qui dicitur / Episcopale”. Inter columnas verso: “n. 157” (Caresmar). Caplletra “I”
ornamentada, tipus I: 12 línies.
[In nomin]e Domini. Ego Baroa Baiulus vinditores1-b sum vobis

Petro Ioannic emtorem.d P[er hanc scrip]turam vendicionise mee
vindo vobis mansum /2 [u]num, meum propiumf alodium francum,
cum casas, cum solos et suprapositos, cum terris et vi[neis] et
arboribus diversis generibus, cum fontibus2 /3 et aquis et pascuis,
cum vieductibus et reductibus, cum garicisg et pascuis, cum petris
et petrinis, omnia et in omnibus, qui ad ipsum /4 mansum pertinent
vel pertinere debent. Qui mihi advenit per compra vel per omnesque
voces. Et est hec omnia in comitatu bar-/5chinonense, in terminio

de castro Benevivere quem vocant Episcopale. Et afrontadh eci omnia
a parte orientis in via plubicaj in ter-/6erminio3 castri Rivi Rubii,k a
meridie in alodio episcopale, de hocciduo4-l in terra de Petro Ollegis
sive de Castisimam et de /7 suos eredes,n de circi in alodio de Adalo
Cavaler qui iam dudum ob\i/it et de suos heredes.5 Quantum predicte
afrontacioneso /8 includunt prefati mansi Canatelli, sic vindo vobis:
in propter precium decemp hunciasq auri de auro coctor de
Barchininonas /9 a pense legitimet pensatas.6-u Quo mihi dedistis et
ego venditor de manibus mei recepi. Est manifestum. Quem vero
predic-/10ta omnia, que vobis vindo, de meo iure in vestrum trado
ad vestrum plenisimumv propiumw alodium francum,x ab omni
integri-/11tate,7 in vestra potestate, simul cum exisy vel regressiis
aearum,z sine ulla fraude. Quod si ego venditor auaa aliquis omoab
qui con-/12tra ista vindicioneac venerit ad inrumpendum, non hoc
valeat vindicare, set componat aut ego componam vobis predictum
/13 alodead in duplo cum omnem suam melioracionem.ae Et in antea
ista vindicioaf firma permaneadag omnique tempore.
Facta /14 ista vindicioneah VI idus iunii, anno XXII regni Henrici
regis.
S+ Baro Baiulus, qui ista vindicioneai /15 fecit et firmavit et testes
firmare rogavit.
S+ Rosi. S+ domni Raimundi Guielmi.aj S+ domna Guilia. /16
S+ Raimundus Lozoicus. /17 *+ Guislibertus, gratia Dei, episcopus
+*. *S+ Bomparus presbiter*. *S+ Geralli levite*. /18 *S+ Bonifilius
levita.ak* *S+ Bernard levita.al* *S+ Donucioam levita.an* *S+ Guitardus
sacer*. /19 *S+ Remundi levite et iudicis*.
/20 S+ Petri Arnalli, qui hoc scripsit cum literisao fusis et
emandatis,ap die et anno quo supra.
1. La s sembla ratllada. 2. Sota ib es llegeix es. 3. Per terminio. 4. Sota
l’última o hi ha una e. 5. Sembla ratllat. 6. Entre la t i la a hi ha os ratllat.
7. Hi ha una abreviatura de er supèrflua i expuntuada.
LA. a. Abreviatura supèrflua. b. vinditor i a continuació es raspat. c. Io-
hanni. d. emptorem. e. venditionis. f. proprium. g. garricis. h. af-
frontat . i. hec . j. publica . k. Abreviatura supèrflua. l. occiduo .
m. Castissima . n. heredes . o. affrontationes . p. X . q. uncias .
r. cogto. s. Barchinona. t. legitimo. u. Sota l’última a hi ha una o.
v. plenissimum. w. proprium. x. franchum. y. exiis. z. ea-
rum . aa. aut . ab. homo . ac. vinditione . ad. alodem . ae. melio-
rationem . af. vinditio . ag. permaneat. ah. vinditione . ai. viditione .
aj. Guilelmi. ak. levita. al. levite. am. Donutio. an. levite. ao. lit-
teris . ap. emendatis.
830
1053 juny 27
Bernat Bonhom empenyora a David, jueu, una terra situada al territori
de Barcelona, al terme de Montjuïc, prop de les Fontanelles, a
causa d’un deute de 4 unces d’or de moneda d’Enees que ha de
tornar al cap d’un any, a primers de juliol.
ACB, perg. 1-1-2325. Original. Pergamí, 128 × 319 mm. Al verso: . És
a dir: “El camp de...” (S. XI); “In Monte iudaico” (S. XIII-XIV); “2325”; “Num... 2325”
(S. XVII); “Diversorum A. 2325” (Mas); “1053” (F-B). Caplletra “I”: mm.
In nomine Domini. Ego Bernardus Bonus[homo] impignorator

sum tibi David ebreo. Manifestum est enim quia debitor sum tibi
uncias IIIIor de auro co[cto et] puro monete Heneas legitime /2 pen-
satas sine ullo enganno. Et est manifestum. Propterea impignoro
tibi terra. Et est ipsa terra in territorio Barchinone, in terminio de
Monte iudaico, prope ipsas Fontelas. Advenit mihi haec omnia /3 per
vocem genitorum meorum sive per omnesque voces. Affrontat haec
omnia de parte circio in terra de filiis de Olibano Miro, de aquilonis
in ipsas Fontanellas, de meridie in terra de Miro Guadallo, de occiduo
/4 in terra de predicto Miro. Quantum iste afrontaciones includunt,
sic impignoro tibi: iam dicta terra tota ab integre, cum exitibus et
regressibus suis. Inter tantum ego teneam per tuum beneficium. /5
Et in die quod erit kalendas iulias, de istas ad alias primas venientes,
isto anno revolvente, sic fatiam tibi rendere predictum debitum et
tu rendas mihi ista scriptura sine mora. Quod si minime /6 fecerimus
et diem placitu tui non adimpleverimus, tunc habeas licentiam pre-
dicta omnia ap<re>hendere, tenere, vindere, facere quodcumque
volueris, ad tua propria. Quod si ego impignorator /7 aut aliquis homo
sexus utriusque qui contra ista karta impignoratione venero aut ve-
nerit pro inrumpendum, ad nihilum ei eveniat, set componat aut
componam tibi predicta omnia in duplo /8 cum omne sua inmelioratione.
Et in antea ista impignoratio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc V kalendas iulii, anno XXIIIo regni Henrici
regis. /9
S+ Bernardus <Bonus>homo, qui ista impignoratione fieri
iussi, firmavi et testibus firmare rogavi. /10
S+ Eriballo Echfret. S+ Amalrico Sunnello. S+ Bonard Boni-
filio. /11
Et istas uncias IIIIor, quod superius sunt scriptas, sic stent sine
ullo lucro usque in unum mensem quod veniat ipsa hoste. Et si isto
mense, postquam veniat ipsa oste, transhactam fuisset, scriptum (?)

/12 istas uncias quatuor iam dictas cum illorum lucro per quarto
usque ad annum. /13
S+ Miro presbitero, qui haec scripsit die et anno quod supra.
831
1053 juliol 4
Bernat Bernat i la seva muller Ermengarda venen al sacerdot Geribert
una petita peça de vinya amb la terra on és plantada, situada
al territori de Barcelona, al terme d’Horta, a la parròquia de Sant
Andreu, al lloc anomenat Vilapicina, pel preu de 8 mancusos
i mig d’or en moneda d’Enees.
diverses taques en la part central. Al verso: “Vendicio Bernardus Bernardi ad
Geriberto”; “Peciola Bernardus Bernardi per comutacio et in Vilapicina, de circi
in vinea et terra de Remun Lubet, [de aquilonis] in strata, de meridie et de occiduo
in vinea de te emptore” (S. XI); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “Antiquit. II 172”;
“1054” (Mas). Caplletra “I”: 31 mm.
ACB, LA.II, n. 172, f. 62b-c. Rúbrica: “Carta quod Bernardus Bernardi vendidit
Girberto presbitero I petiam vinee in Palomar, in termini de Orta, apud
Villampiscinam”. Inter columnas recto: “n. 172” (Caresmar). Exterior verso: “Anno
Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada amb sanefes geomètriques, tipus
H: 11 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Bernardi una cum uxori mea

Ermengardisa femina venditores sumus tibi Geribertus sacer, emptore.
Per hanc scripturam vendicionisb nostre /2 vendimus tibi peciolam
unam vinee simul cum ipsa terra ubi est fundata. Quod habemus
in territorio barchinonensi, in terminio de Orta, vel in parrochia
Sancti Andree, in locum vocitatum /3 Vilapiscina. Advenit nobis per
commutationem1-c et per decimum vel per ullasque voces. Affrontadd
hec omnia de parte circi in vinea et in terra de Remun Lubet, de
aquilonis in strata qui pergit /4 de Barchinona ad Sancti Cucufati,e
de meridie et de occiduo in vinea\s/ de te emptore. Quantum iste
affrontationes includunt, sic vendimus tibi: iam dicta omnia ab
integre, simul cum /5 exiis vel regresiisf earum, in propter precium
mancusos VIII et medium de auro puro manu Enee legitime
pensatos. Quas tu emptor precium nobis dedisti et nos ad presens
manibus nostris /6 recepimus. Et est manifestum. Quem vero predicta
omnia, que nos tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus
dominium et potestatem, ab omni integritatem, ad tuum plenis-/

7
simum proprium. Quod si nos venditores aut aliquid homo sexus
utriusque qui contra hanc vendicionemg (vendicionem)2-h venerimus
aut venerit ad inrumpendum, nil /8 valead,i sed componat aut com-
ponamus vobis3 predicta omnia in duplum cum omni sua inmelio-
racione.j Et insuper hoc maneadk firmum omne per evum.
Actum est hoc IIII nonas /9 iulii, anno XXIII regni regis Henrici.
S+ Bernardus Bernardi, s+ Ermengardisl femina, nos qui ista
vendicionem fecimus et firmavimus et testes /10 firmare rogavimus.
S+ Dalmatio Bernardi. S+ Bofil Sinfre. S+ Bernardus presbiter.
/11 *S+ Renardus presbiter*.
/12 S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
1. A sota de mu, hi ha una p. 2. Repetit. 3. A sota de vo es llegeix ti.
L.A. a. Ermeniardis. b. venditionis. c. compar\mut/tationem amb par
expuntuat . d. Affrontat. e. Cucuphati. f. regressiis. g. venditionem.
h. comparacione també repetit. i. valeat. j. inmelioratione. k. maneat.
l. Ermeniardis. m. venditione.
832
1053 [febrer-juliol]
Jofre i Vives Rossell juren sobre l’altar de Santa Maria de l’església
de Sant Joan, al territori de Barcelona, prop del riu Llobregat,
el testament sacramental de Bonadona, en el qual la testadora
deixa la meitat dels seus béns al seu germà Duran i a la seva
dona Àguila; l’altra meitat, la deixa a Ermetruit.
ACB, perg. 1-2-686. Original. Pergamí. Partit en dos trossos a un terç del marge
esquerre a causa de la humitat, amb pèrdues que afecten totes les ratlles del text
en una amplada desigual, que és possible avaluar sols aproximadament (25 a 90
mm), l’espai perdut és bastant més ample que no pas el que ofereix després de
la restauració (15-50 mm). 131 × 254 mm. Al verso: “Restauració nº 213 - 3 /
5 / 82”; “1053”; “1-2-686” (JB). Caplletra “C”: 13 mm.
Datació: vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
Condiciones sacramentorum ad quarum ex ordinationem re-

sidebat sac[...] terius roboratorum /2 aliorumque multorum. Testifi-
cant testes prolati quas attulerunt iudi[ces ...]ne et Durandus ad /3
conprobandam ultimam voluntatem Bonedomne femine condam per
testament[um ...]nt Gaucefredus et /4 Vives Rossell.
Iuramus nos testes predicti primo per Deum trinum in per[sonis
... vir]ginis, quod situm est in ecclesia /5 Sancti Iohannis in territorio
Barchinone, prope alveum Lubricati, quod n[...] lectulo in egretudine,

/6 unde1 obiit, iussit fieri suum testamentum constituens per eum
distrib[uere ... B]onadona Ermetruitis /7 et frater suus Durandus,
mandansque illis ut si mortis eventus illi adven[erit, ...]tum fuisset
illis omnem suam /8 hereditatem apprehendere et distribuere et
ordinare, quemadmod[um ... Rai] mundus Poncii et /9 Aguila, uxor
sua, de ipsa sua hereditate que ei remansit de patri suo, [...]agenals
et in casas et curtibus /10 et in ipsos colomers et in ortos. Et alia
medietate ad Ermetruitis [... ann]o XXII regni Henrici regis, /11 sic
fuit mortua in eodem mense febroarii.
Late condiciones in Domino [...].
[S+num Gauce]fredus, s+num Vives Rossello, /12 nos testes
sumus et hunc sacramentum iureiurando iuramus in Domino.
/13 *S+ Ioanes presbiter*, *s+ Bertran Poncii*, /14 nos tutores
qui et helemosinarii sumus.
S+num Iocbert, s+num Durandus. /15 S+num [...], nos qui sumus
auditores.
/16 S+num Bellihominis, cognominato Geraldus, levita, exarator,
cum litteras [... die et anno pre]fixo.
1. La u és una esmena de t.
833
1053 agost 11
Testament de Guillem abans de partir a fer la guerra contra els sarraïns,
en el qual fa deixes als seus parents i a altres persones laiques
i eclesiàstiques dels seus béns, i donacions pietoses a diferents
entitats religioses, sobretot a Sant Julià de Torre.
ACB, perg. 1-1-2171. Original. Pergamí, 116 × 600 mm. Restaurat. A la part inferior
del pergamí hi ha dues petites mutilacions que dificulten lleugerament la lectura
de les últimes ratlles. Al verso: “De cappellis”; “(Sancto Iuliano, lletra d’altra mà)
de Turre. Et sunt / IIIIor instrumenta”; “Testamentum” (S. XIII-XIV); “Num... 2171”
(S. XVIII); “Diversorum A 2171” (Mas). Caplletra “I” ornamentada: 40 mm.
In nomine Domini. Ego G[ui]lelmus volo pergere in partibus

Spania contra gentem sarracenorum, spero in misericordia Dei,
timeo ne subito ut non veniat mihi repentina chasu morti mee. Et
ideo iubeo atque discerno ut sint elemosinarii mei, id sunt, Vivas,
frater mei, et Dalmacio Gontardi et uxori mee Maria. /2 Precipio
vobis predicti mei elemosinarii ut, si in isto iterato aut in alio locho
mors mihi advenerit (o)1 aut antequam alium testamentum faciam,
firmis et stabilis permaneat istum usque dum alium faciam, et

licenciam habeatis omnem meum abere ad distribuere, sicut ego
precipio vobis per istum meum testamentum.
In primis concedo /3 ad Sancti Iuliani de ipsa Turre ipsum
meum alodium, quod ego abeo ad ipso termine, cum ipsos arboribus
qui infra sunt, simul cum ipsa vinea que ego comparavi de Borrel
Falchosindo, que laborat Tedmundi, in tali capcione ut abeant ipsa
espleta ipsos clericis qui decantaverunt Sancti Iuliani predicti; et
si nullus homo vel clericis non facit decantari Sancti Iu-/4liani, fiat
de propinqui mei in tali capcioni vel abeant in ipso sui servicio et
faciunt decantari, sicut supra dictum est. Et vindere faciatis ipso
meo mulo et ipso somero ferrando cum ipsa somera qui fuit de Ugo,
et de ipso precio solvere faciatis ipsos meos debitos. Et ipsas uncias
VI de auro quod mihi debet Remundi Mironi, requirere faciatis et
\de/ ipsas quat-/5tuor uncias de auro faciatis sicut Senegundis, uxori
mee, qui fuit condam, dubitavit2 per suo verbo, unde iudicium est
obligatum; et de alias duas uncias, quod remanent, dare faciatis ad
ipsa Kannonica Sancte Crucis mancusos IIII, ad ipsa Kannonica
Sancta Maria Kalidis mancusos III, ad ipsa opera Sancta Maria
predicta mancusos II, ad Sancti Michaelis de /6 ipso Faio mancuso
I, ad Sancti Iuliani de ipsa Turre mancusos II in suo edificio, ad
Sancti Martini de Martoreias mancusos II. Et concedo ad uxori mee
Maria ipsa mea mula cum ipsa pullina asinina. Et ad filia mea
Belliards ipsum meum directum de ipsa somera que tenet Amalrichus
Faber. Et ad Senegondis, filia mea, ipsa somera que tenet Gerallo
Corbacio. /7 Alium meum mobile quod remanet, ipsa tercia parte
pro anima mea; et de ipsa tercia parte dare faciatis ad Sancti Petri
Rome mancuso I, ad Sancta Maria de ipso Puio mancuso I, ad Sancti
Chucufati cenobio mancuso I. Et de ipso pane et vino, quod Deus
dederit, et de bestias maiores vel minores, exceptus supra scriptas
bestias, et de ipsos chubos et tonnas ipsa tercia par-/8te pro anima
mea. Et de supra \dicta/ tercia parte dare faciatis ad Ierbertus
subdiaconus mancusada I, ad Bonusfilius sacer mancusada I, ad
Bonusomo sacer mancusada I, infra Guinardus et Poncio levitas
mancusada I, ad ipso presbiter qui decantat Sancti Martini de
Martoreias mancusada I, ad ipso presbiter qui decantat Sancti Iuliani
de ipsa Turre mancusada I, /9 ad Sendredus levite mancusada I, ad
Godmar Sanla mancusada I, ad Chorrono mancusada I, ad Bompar
mancusada I, ad Bonusfilius Iover mancusada I, infra Bonifilii Sanla
et suo frater Remundi mancusada I, ad Amallaeto mancusada I, ad
Godaio mancusada I, ad Guinardeto mancusada I, ad Remundi
Ierberti man-/10cusada I, infra Adalaidis Arnallo et Adalaidis Trasuer
mancusada I, infra Rodlendis et sui frater Poncio Guitar[d]i man-

cusadas II. Alium quod remanet pro anima mea per missas. Et
concedo ad Dalmacio Gontardi ipso meo alsbergo que ille tenet in
chomanda, et ad Guilabertus Guilelmi ipso alsbergo quod ille tenet
per mea chomanda. Et si remansis-/11sent de ipsos debitos quod non
fuissent persoltos, faciatis v[inde]re ipso meo alsbergo per ipsos
debitos. Et si fuissent persoltos ipsos debitos de ipso mulo et somero
cum ipsa somera, dare faciatis ipso alsbergo ad seniori meo domno
Mironi Geriberti. Et vindere faciatis ipsa mea mula quod abet
Remundi Amalrici, et de ipso precio dare faciatis ad Ermengaudi
Oli-/12ba mancusos II, alium precium quod remanet fiat de predicti
Remundi. Et ipsas meas filias cum uxori mee predicta remaneant
in potestate Dei misericordie et in guarda de Vivani, frater mei, et
in suo addergimento et in guarda domno Mironi seniori meo et in
guarda de domno Udalgarii et de filiis Guitardus Arnalli. /13 [±40:
una ratlla sencera, en blanc]. Cetera vero que remanet, kasis et curtis,
solis et superpositis, molinis cum omnia illorum usebilia, terris et
vineis et trileis, arboribus, boschos et garriciis, mobile aut immobile,
omnia et in omnibus, quantum invenire pot[u]eritis, remaneat ad
predicta uxori mee Maria et ad filias mea Belliardis et Senegondis
in tali capcione: ut predicta /14 (dicta)3 uxori mee in diebus vite sue
teneat et possideat cum filias meas, si bene tenuit suam dignam
viduitatem; et si non tenuit suam dignam viduitatem, extranea fiat
de supra dicta omnia, exceptus \de/ ipsas meas chasas cum terras
et vineas et trileas, cultas et ermas, cum ipsos molinis quod ego
abeo in Martoreias. Hec omnia in tali capcione: ut in diebus vite
sue te-/15neat et possideat sine blandimentum de ullumque ominem
vel femina. Et post hobitum suum remaneat \totum/ ad predictas
filias meas in tali capcione: ut si mortem advenerit ad4 (te)5 unam6
ante etatem perfectam, remaneat ad alteram; et si ad ipsas mortem
advenisset ante etatem perfectam, cremaneat ad Vivas, frater mei,
et ad uxori mee Maria in tali capcio-/16ne: ut in diebus vite illorum
teneant et possideant. Et post obitum illorum remaneat ipsa supra
dicta omnia de Martoreias ad Sancti Martini in tali capcione: ut
ipsis clericis qui decantaverunt Sancti Martini predicti ab[e]ant ipsa
espleta. Alium meum alodium de Ruvinione remaneat ad Sancti
Iuliani de ipsa Turre pro anima mea et pro animas Vivas, frater
mei, et uxori mee Ma-/17ria et de Senegondis condam. Alium totum
meum alodium remaneat infra ipsa Kannonicha Sancte Crucis et
ipsa Kannonica Sancte Mar[i]e Chalidis et Sancti Laurencii cenobii
pro animas illorum et pro anima mea.
Facto testamen[t]o III [i]dus agustas, anno XXIII regnante

Henricho regi.
S+n Guilelmus, qui isto testamento fieri feci firmavi et /18 testes
firmare rogavi.
S+n Bonifilii Sanla. S+n Chorr[o]no, que vocant Belsomo. S+n
Godmar Sanla. S+n Remundi Ermenardi.
/19 Sss Sendredus levite scripsit ss et die et anno quo supra.
1. Al damunt hi ha una mena de senyal d’abreviació o potser d’anul·lació.
2. Abreviatura supèrflua. 3. Repetit. 4. A sota es llegeix an. 5. Superflu i
expuntuat. 6. Sota la u hi ha una a.
834
1053 setembre 12
Bernat i la seva muller Ermengarda empenyoren a Arnau una peça
de vinya amb la terra on és plantada, situada al territori de
Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, al terme d’Horta, prop
de Santa Eulàlia de Mèrida, per un deute de 3 mancusos d’or
d’Enees i nou mitgeres d’ordi de lucre, que retornaran al cap d’un
any, a mitjan setembre.
ACB, LA.II, n. 261, f. 87d-88a. Rúbrica: “Bernardus impigneravit petiam vinee prope
Sanctam Eulaliam, in termino Palomar”. Inter columnas verso: “n. 261” (Caresmar)
i inter columnas recto: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardi et coniux mea Ermeniardis

impinnoratores sumus tibi Arnallus. Manifestum est enim quia
debitores sumus tibi mancusos III de auro de moneda Enes, pensatos
senes engan, et per illorum lucro migeras VIIII de ordio. Propterea
impignoramus tibi petia I de vinea cum terra ubi est fundata, nostra
propria. Qui nobis advenit a me Bernardi per ienitorum meorum,
et a me Ermeniardis per carta donationis qui mihi fecit Bernardi
prescripti vel per omnesque voces. Et est hec omnia in territorio
Barchinona, in parrochia Sancti Andree, in termineo de Orta, prope
Sancta Eulalia Merita. Et affrontat de parte orientis in terra de
Geriberti sacer, de meridie in terra de Alaman, de occiduo in vineas
de Adalbertus Ollomar, de circii in terra erma. Quantum istas af-
frontationes includunt, sic /a impignoramus tibi: iam dicta omnia
ab integre, et de nostro iuro in tuum tradimus dominio et potesta-
tem, ab omni integritatem, et inter tantum nos teneamus per tuum
beneficium. Et a die quod erit mediante septembris, isto anno

revolvente, nos tibi solvamus iam dictos mancusos et ipso ordio
prescripto et tu nobis reddere facias ista scriptura sine mora. Et
si hoc non fecerimus et die placitis nostris non adimpleverimus, tunc
abeas plenam potestatem ec omnia, quod impignoramus, aprehendere,
tenere, vindere et omnia facere quod volueris, cum exios et regressios
earum, a tuum plenissimum proprium. Quod si nos impignoratores
aut ullusque homo utriusque sexus qui contra ista impignoratione
ad inrumpendum venerit, non hoc valeat vendicare, sed componat
aut nos componamus tibi iam dicta vinea in duplo cum sua in-
melioratione. Et in antea ista impignoratione firma permaneat
omnique tempore.
Actum est hoc II idus septembris, anno XXIII regni Enrici regi.
S+m Bernardi, s+m Ermeniardis, nos qui ista impignoratione
facimus et firmamus et firmare rogavimus.
S+num Argemir. S+num Dalmad Geribert. S+num Martino
Goltred.
S+ Geriberti sacer, qui hoc scripsit die et anno prefixo.
835
1053 setembre 23
Pere i la seva muller Bonadona venen a Esteve, sacerdot, i la seva
sòcia Adelaida unes cases, corts, terres, vinyes i arbres situats
al comtat de Barcelona, al Vallès, al terme de Sant Esteve de
Vilanova, a la Vila Merdàs, pel preu d’1 unça d’or de moneda
de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-175. Original. Pergamí, 135 × 342 mm. Al verso: “Luparias” (S. XIII-
XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1053” (Mas). Caplletra “I”: 21 mm.
In nomine Domini. Ego Petro1 et uxori mea Bonadona femina

vinditores sumus vobis Stefanus sacer /2 et socia sua Adaledis femina,
emtores. Per hanc scriptura vindicionis nostre vindimus vobis cha-
/3sas cum curtes, solos et superpositos, ostios et ianuas et macerias,
et terras et vineas, qui est in cir-/4cuitu ab ipsos arbores2 qui ibidem
sunt, nostrum proprium francum. Quod abemus in chomitato
Barchino-/5na, in Vallense, in terminio de Sancti Stefani de Vilanova
sive in villa Meritade. Advenit ad me Petro /6 per ienitori meo et
ad me Bonadona per decimo vel per ullasque voces. Et afrontad ec
omnia de parte /7 orientis in terra Sancta Eulalia sedis Barchinona,
de meridie similiter, et de circi similiter, et de occiduo /8 similiter.

Quantum infra istas IIII (fro)3 afrontaciones includunt, sic vindimus
vobis: ipsa ec omnia, quod /9 superius resonat, totum ab integrum,
in propter precium uncia I de auro de moneda de Barchinona.
/10 Quod vos emtores a nobis precium dedistis et nos vinditores
manibus nostris recepimus. Et est manife-/11stum. Quem vero
predicta omnia, quem nos a vobis vindimus, de nostro iuramus in
vestro tradimus dominio et pote-/12statem, ab omnem integritatem,
cum exis vel regresis earum, ad vestrum plenissimum proprium.
Quod si nos /13 vinditores aut ullus omo fuerit qui contra hanc ista
charta vindicione venerit pro inrumpen-/14dum, non oc valeat
vindichare, set componat aut componamus vobis in duplo cum
omnem suam inmeliora-/15cione. Et in antea ista charta vindicio
firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista /16 charta vindicione VIIII kalendas octobrii, anno
XXIII regni Enenrici regi.
S+num Petro, /17 s+num Bonadona femina, nos qui ista charta
/18 S+num Richario. S+num Adalbertus. S+num Reimun.
S+num Mironi.
/19 S+ Guilielmus sacer, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
1. La o sembla una u. 2. Sota la o hi ha una e. 3. Raspat.
836
1053 octubre 11
Testament de Bernat Gelmir, jurat sobre l’altar de Sant Pastor de
l’església de Sant Just de Barcelona, en el qual reparteix els seus
béns immobles, situats a Barcelona i al seu territori, i al Vallès,
entre la seva muller Aigana i els seus fills Gerard, Arbert, Nèvia
i Ermengarda.
ACB, perg. 1-4-185. Original. Pergamí, 495 × 476 mm. Al verso: “Iudicium Bernardi
Gelmiri qui nil valet” (S. XI); “D.C.(b) 185. Car. 1”; “1054” (Mas). Caplletra “C”:
12 mm.
Condi\ci/ones sacramentorum ultime voluntatis cuiusdam

hominis, nomine Bernadus Gelmiri, verbis tantumodo ordinatam,
quod intercidente casu in curie scribere non licuit nec voluit
testamentum, set in tabula lignea verbis quod ordinavit scr\i/bere
iussit /2 et manu propria solito signo litteris firmavit. Ibi precipiens
mandavit ut, quandocumque illi mors advenisset, antequam testa-

mentum fecisset, potestatem habuisent sui helemosinari distribuen-
di omnibus rebus suis, sicut precepit eis coram testibus subterius
/3 anotati. Et precipiens ut sui fuissent tutores et helemosinarii, id
est, Gislibertum pontificem, qui et vicecomes, et Guielmus Gui-
fredi, episcopus ausonensis, qui tunc erat archilevita, Gondeballum
bissorensi et Remundum Borelli et Ermengaudus Orucii et Guila-
bertum /4 Marcucii et Companus Marcucii et Aiganem, uxorem suam,
et Gerallum levitam, filium suum, et Guitardus Orpini. Et nomina
vero testium, qui hoc testificant sicuti et iurant, id est, Petrus clericus
et Ellemarus sacer et Gerallus Compannus et Bonucius pres\bi/ter et
Ihoannes /5 nutritus.
Nos vero prescripti testes, id est, Ellemarus sacer et Gerallus
Compa\n/nus, unum damus testimonium. Iurandi autem dicimus
primo per Deum patrem omnipotentem et per Ihesum Christum,
filium eius, Sanctumque Spiritum, confitentes hanc Trinitatem unum
et verum esse Deum, sive /6 super altare consecratum in honore
Domini et Sancti Pastoris, qui est situs in ecclesia Sancti Iusti, infra
moenia urbis Barchinona, supra cuius sancto altario has condiciones
manus nostras continemus et iurando contangimus, quia nos pres-
cripti testes bene scimus videndo et /7 audiendo quando prescriptus
Bernadus, qui fuit condam, ordinavit suam ultimam voluntatem
et precipiens predicte uxori sue Aigane et Gerallo, filio suo, et Gis-
libertus Marcucii et Ermengaudus Orucii ut distributores fuisent
suarum rerum, sicut in hac condicione /8 de ipsa tabula lignea
prescripta est translatum fideliter et absque ulla deminutione. In
primis concessit1 ad Gerallum et Arbertum, filios suos, ipsas suas
domos ubi habitabat, id sunt, duas tures et duos muros et ipso solario
noviter hedificato, qui est /9 ad ipsa porta, et ipsas curtes cum ipsos
domos qui in medio earum sunt, et afrontant de meridianis partibus
in domos qui fuerunt de Guitardi Greci, de circio in ortum suum
et murum qui est iusta predictam turem, simul cum ipso suo ortulo
qui est subtus ipso suo muro, /10 ubi est ipsa sua palma et ipso suo
feragenal, quod fuit plantatum trila, simul cum ipsas casas et omnia
genera arborum qui ibidem sunt, simul cum alio feragenal qui est
iusta litore maris. Et item concesit eis ipso feragenal cum ipso orto
et ipsa cenania cum casa et cum /11 omnia que ibidem abebat. Et
item concessit eis ipsum suum alodium quod abebat ad ipsa Celata,
que illi advenit per vocem genitorum eius. Et afrontat de parte
orientis in terra qui fuit de Deoti et in ipsa carera, de meridie in
terras et vineas comitales, de occiduo in ipso torente, /12 de circii
in ipsa strata de ipsa aquaria. Hec omnia eis concesit simul cum
ipsos domos et ipsa ture qui in ipso alodio est heficata, et ipsas vi-
neas qui sunt subtus ipso rego qui se iungunt cum prefato alodio,
et ipsam peciam vinee quam Stefanus Curt plantavit, et alia /13 pecia
de vinea qui est iusta vineam Sancti Petri cenobii. Et item concessit
eis peciam I de vinea, quod emit de Sunearius Monec, simul cum
ipsa terra quod de illo comparavit. Et item concessit eis pariliata
I de terra, quod abebat ad ipso Pino, simul cum ipsa casa et ipso
orto /14 et2 ipsos arbores et ipsas vineas, quod abebat ad ipsos Arenns,
qui sunt fundatas in terra qui fuit de Guifredus negociator. Et
afrontant de parte circi in margine de alias suas vineas. Hec omnia
supra scripta concessit prescriptis filiis suis causa melioracionis, /15
in eo modo et ordine: ut licitum non fuisset eis, nec uni nec alteri,
vendere neque donare neque comutare neque per emendacionem
componere aliquit ex ea omnia supra scripta et semper, quando
vixerunt, sequere posidere. Et post obitum vero Geralli pre-/16scripta,
remansisent prescripta omnia ad Arbertum, filium suum, aut ad
filios Arberti, qui ex legitimo coniugio fuisent procreati et ad ipsius
neptis. Et si, vivente Gerallo, Arbertus obierit et reliquerit filios in
minori etate sive neptis, remansiset, cum prescripta /17 omnia que
pars Arberti debetur, in tuicione et baiolia supra scripti Geralli. Et
si Arbertus obierit sine liberis de \le/gitim\o/3 coniugio vel filiis
filiorum, revertatur prescripta omnia in potestate Aiganem, uxorem
suam, si viva fuiset, et de Ermengaudus, filio suo. Et post /18 obi-
tum vero illorum, remansiset prefixa omnia ad filium vel filios de
Ermengardis, filie sue. Si autem Ermengardis prescripta filium
ad filios masculos non relinquiset, remansiset prescripta omnia ad
filium vel filios filie sue Nevie masculos. Si4 autem filii mascule
defuisent, /19 remansiset prefata omnia omni sue posteritati, qui
gradu proximiores eis fuisent. Et concessit ad Aiganem, uxorem
suam, ipsam suam turem et ipsa talada cum ipsos domos quod
abebat in Licano, simul cum omnes alodios, terras scilicet et vineas,
boscos et ruiras, /20 trileas, aquis et pratis, qui fuerunt de Tedbertus,
quod ille comparavit de filios et filias suas, simul cum alias suas
comparaciones quod in eius termine fecit, et alio suo alodio quod
abebat in vallis Ariolfi et ipso mulino qui fuit de Sisval, et modiatas
III de vineas /21 in suburbio Barchinone, ad ipsos Arenns, in tali
conventu: ut ea omnia quiete et sequre posideat, quando vixerit, si
digne in viduitate permansiset. Post obitum vero suum, supra scrip-
ta omnia, quod ei consesit, dimisit ad supra scriptos filios suos /22
Gerallum et Arbertum, sicut et prescriptam melioracionem. Et item
concesit prescriptis filiis suis Gerallum et Arbertum ipsum suum

alodem quod abebat in Licano subteriore, que illi advenit per vocem
matris sue et parentum suorum, simul cum duos molinos superiores.
Et /23 item concessit ad Gerallum et ad Arbertum et Ermengau-
dum, filios suos, ipsas suas vineas de ipsos Arenns, exceptus ipsas
quod iam testatus erat et dedit ad prescriptam uxorem suam et
filiam suam Neviam et in prescriptam melioracione Gerallum et Ar-
bertus. Hec omnia /24 dimisit ad Gerallum et Arbertum, filios suos,
per eorum ereditatem. Et dimisit prescriptis filiis suis Gerallum et
Arbertum et ad presciptam uxorem suam Aiganem ipsam ecclesia
Sancti Christofori de Licano, cum omnibus rebus sibi pertinen-
tibus, eo tenere: ut uxor sua, dum /25 vixiset, habuiset in prescriptam
ecclesia ipsam medietatem et in suis rebus pertinentibus. Aliam vero
medietatem habuissent eam Gerallus et Arbertus prescriptis. Post
obitum vero matris eorum, prescriptam ecclesia prescriptis filiis suis
Gerallum et Arbertum posedisent /26 et filiis Arberti. Et si Arbertus
filios non relinquiset, remansiset ad Ermengaudum, filium suum.
Et si ipse mortuus fui\s/set, ad filios Ermengardem, filiam suam, re-
mansiset, qui fuisent masculos. Et concessit ad filia sua Ermengardis
ipso suo alodio de Mogoria, /27 terra et vinea et casa et curte cum
sex modiate vinee, quod dedit ei pro sua hereditate. Et concessit
ad Nevie, filie sue, et ad Ermengaudum, filium suum, trans scilicet
atque vinee, domibus et curtis, quod \h/abebat de alveo Lubricati
usque ad ipso torent de ex /28 Podola et de ripam maris usque in
montem Urse, exceptus ipsum alodium et ipsa casa quod emit de
filiam Deoati de ipsa Gavara, que concessit separatim a filio suo
Ermengaudus, simul cum ipso campo de villam Sanctis. Et concessit
aput scripto filio suo /29 Ermengaudo ipso suo orto et muro et ture
qui est prope domos qui fuerunt de Guilmundo Baiarici, cum suo
exio in strada et medietatem de ipso feragenall quod emit de
Guadallus de Sancti Vincentii, et ipsa tera quod abebat ad ipso
Cucullo, /30 qui afrontat de omnesque partes in vias, et peciam I tere
qui fuit de Gitca piscator. Et si Ermengaudus obierit sine filiis de
legitimo coniugio, remansiset prescriptam suam hereditatem ad
matrem suam Aiganem et ad filios suos Gerallum /31 et Arbertum,
si vivi fuerint. Et si mortui fuerunt sine legitimis filiis, remaneat5
prescriptam hereditatem Ermengaudi ad prescriptas sorores illorum
sive ad filios eorum. Et ipsum suum alodium de Sabadel iussit
vindere, ut fuisent /32 soluti inde suos debitos. Et si filii sui emere
eum voluisent, habuisent licenciam, sicut iuste adpreciatum fuisset.
Et de hoc quod remansiset de ipso debito, dare fecissent pro anima
sua in quo melius vidisent. Et concessit ad Ihoannem, nutritum

suum, /33 ipso orto qui fuit de Guilmundus Baiarici, et ipsa vinea
quod plantavit de Guitca et filio suo. Et concessit ad uxorem suam
Aiganem ipso orto qui fuit de Scubiliarius sacer. Ea omnia supra
scripta, quod dimissit ad prescriptam uxorem suam Aiganem, in /34
tali conventu et racione: si digne in sua viduitate6 steterit, teneat
et possideat, quando vixerit, sine cuius inpedimento; et si virum
apprehendi\s/set aut aulterium fecisset, ea omnia prescripta, quod
ei dimisit, revertisset in iure et dominacione pre-/35scriptis filiis suis
Gerallum et Arbertum, sicut supra testatum est. Et concessit ad
filiam suam Ermengardem ipso medio feragenal quod emit de
Guadallus de Sancti Vincentii. Et concessit a filia sua Nevia de ipsam
suam medietatem de ipso castro de /36 ipso Caldario cum terminis
et omnibus pertinenciis suis ipsam medietatem, tam de feuum quam
de alodium, eo tenore et ordine sicut ille adquesivit eum de Guitar-
di abbati. Aliam suam medietatem, quod sequestravit, concessit ad
Gerallum et /37 Arbertum et Ermengaudum, filiis suis, eo modo et
ordine quod ille eam adquisivit ex supra scripti donatores. Et si
prescriptis filiis suis et filie sue Nevie mortui fuerint sine filiis de
legitimo \con/giugio aut sine nepos ad neptis, revertisset /38 prescriptum
castrum cum prescriptis suis pertinenciis in potestate Ermengardis,
filie sue, sive de filiis suis vel de filios illorum. Et ipso suo alodio
de Saltels concessit ad domum Sancti Chucufati cenobii. Alium suum
alodium, quod hic testatus non est et /39 invenire potuissent,
remansisset equaliter inter filios suos masculos. Et ipso suo alodio
quod emit de Sunearius presbiter, id est, casa, terris et vineis et ruiras
et arbores, que est hec omnia in Licano prescripto, post mortem
predicti Sunearii /40 dimisit eum ab integre ad predictam Aiganem,
uxorem suam, in eo modo et eo tenore: ut in diebus suis tenuisset
et possedisset sine ullius blandimento; et de ipsa expleta quod inde
exisset, fescisset elemosinas aut aliut quod inde voluiset /41 facere
fecisset. Et post obitum vero suum, remansisset ipsa expleta ad
domum Sancte Marie de ipsa Capela, si facta ibi fuisset, ad ipsos
clericos aut clericum qui decantasent ipsam I capelam pro animabus7
nostris. Et si ipsa capella non era facta, /42 ad ipsam suam turem
de Licano, post mortem iam dicte Aigane8 uxori sue, remansisset
prescripta omnia ex9 prescripto alodio prescripti Sunearii ad pres-
criptum Arbertum, filium suum. Et voluit atque iussit ut omnes filios
suos masculos /43 fuissent in potestate et tuicione supra fate uxori
sue Aigane, si digne in viduitate stetisset aut si virum apprehendisset,
omnibus diebus vite sue cum omni suo alodio quod supra testavit
filiis suis vel filias suas. Et si evenerit10 /44 ut, viventem uxorem suam11
Aiganem, Arbertus filiis suis uxorem apprehendisset et concordare
non potuisset cum supra scripte matris sue, dedisset ei mater ipsius
iam dictam omne suam hereditatem quod ei sequestravit, tam de
melioracionem /45 quam de hereditate, exceptus ipsum alodium
quod ad eam testavit in vita sua, id est, ipsum alodium de Licano.
Omnia12 sua vascula, maiora vel minora, dimisit ad supra fatem
uxorem suam Aiganem et ad filios suos masculos. Et /46 postquam
hec omnia ordinavit, predictus Bernadus Gelmiri, loquela plena et
memoria integra habens, sic levavit voluntatem suam per suis
solummodo verbis et precepit et dixit ad Aiganem uxorem suam et
ad Guislabertum Marcucium /47 et ad Geradlum, filium13 predicti
Bernadi, ut potestatem habuissent testificandi et coroborandi et
legaliter ordinandi ipsis verbis quod illis comendavit, sicut hic scrip-
tum fuerit. In primis iussit quod ipsum suum chastrum de Licano
et /48 omnem suum alodium quod predictus conditor habebat infra
terminos de prescripto Liciano subteriore, ad integrum remansis-
set ad Arbertum, filium suum, exceptus ipsum alodium qui fuit
Aiganem, matrem predicti Bernadi, et ipsum fuisset /49 Gerallus, filio
suo. Et iterum iniuncxit14 per suis verbis quod, si Arbertus pres-
criptus obierit sine filiis de legitimo coniugio, revertatur prescripto
castro cum predicto alodio et omne hoc quod testavit ad Arbertum,
filium suum, integrit\er/ /50 a Gerallum, filium suum. Et iterum
precepit eis in suis verbis quod ipsum alodium quod testavit filie
sue Ermengardis, quod illa non tenuit, iussit remanere ad Ermen-
gaudum, filium Bernadi predicti. Et iterum addidit per suis verbis
ut ipsam /51 terciam partem de omnem suum15 mobile, exceptus duos
cubos meliores, quod precepit I remanere ad Gerallum et alterum
ad Arberti, dedisent suis tutoribus pro anima sua. Et prescrip-
tum alodium et castrum dimisit prescriptam uxorem /52 suam
Aiganem in vita sua.
Factum fuit ipsum testamentum, quod scriptum fuit in ipsa
tabula lignea, quod supra translatum est, XII kalendas februarii,
anno XVII regni Henrici regis. Et a prescripto die et anno vixit pre-
/53dictus conditor, usque dum ordinavit prescriptis verbis, quinque
annis et menses III et quindecim die. Et ordinavit prescriptis verbis
ad Aiganem prescriptam et ad Guilabertum Marcucii et Gerallum,
filium suum. Et postea supervixit /54 XI diebus. Et sic fuit mortuus
idus maii, anno XXIII regni prescripti regis.
Late condiciones in Domino V idus octobris, anno XXIII regni
Henrici regis.
S+num Aiganem feminam, s+m Guilabertum Marchucii, /55 s+m

Geralli, levita et sacrista, hec sunt tutores et helemosinarii, quibus
prescriptis verbis iniucti fuerunt et omnia coroborabi atque firmari
per Deum verum et istarum sanctarum reliquiarum.16
S+m Gerallus Compann, /56 s+m Ermengaudus Aiulfi, nos testes
sumus et hos verbis comendari vidimus Bernadi prescripti, conditori,
in potestate Aiganem et Gilaberti et Geralli, in suo sensu et memoria
integra et loquela,17 per Deum patrem om-/57nipotentem et istarum
sanctarum reliquiarum.18
S+m Gerallus Compann, s+m Mellemar sacer, hec sunt testes
Gerallus et Ellemarus sacer, quibus presentibus, Bernadus prescriptis,
conditor, instituit et scribere iussit in tabula /58 lignea prescriptam
voluntatem et manu prop\r/ia firmavit cum literis suis et postea
mutavit hec quod supra scriptum est in suis verbis.
S+m Ermengaudus. S+m Companus levita. S+m Reimundi
levita. S+m Bernadi. /59 S+m Guielmi presbiter. S+m Guielmi iudex.
S+m Bellihominis, cognomento Gerallus, levita, cum literis fu-
sas in variis locis in sex locis et super positis in tribus locis, et sss
sub die et anno prefixa.
1. Lletra titllada, indesxifrable, entre con i cessit. 2. Precedeix et ip, esbor-
rat. 3. Sota la primera i hi ha una e. 4. Sota la S hi ha una E. 5. mansiset
ratllat entre re i maneat. 6. e titllada entre u i i. 7. Segueix vero, titllat.
8. Abreviatura supèrflua de n sobre ne. 9. Segueix ceptus, titllat. 10. Segueix
ut, titllat. 11. a titllada entre s i u. 12. Segueix autem, titllat. 13. Segueix
suum, titllat. 14. Paraula titllada, indesxifrable, entre in i iuncxit. 15. Segueix in
titllat. 16. g titllada, entre reli i quiarum. 17. g titllada entre lo i quela. 18. g
titllada entre reli i quiarum.
837
1053 octubre 18
Llobet, Gelabert, Guitard i Guillem juren sobre l’altar de Sant Llorenç,
situat al territori de Barcelona, al terme de Palomar, a l’església
de Sant Andreu apòstol, que foren testimonis del testament del
difunt Geribert, en què foren nomenats marmessors Tedlenda,
Sanla, Domènec i el sacerdot Geribert, i es repartiren els béns,
mobles i immobles, del difunt entre els seus familiars i diverses
esglésies, tant de la ciutat com del territori barceloní.
ACB, LA.II, n. 295, f. 96c-d-97a-b. Rúbrica: “Iuditium Giriberti de Fenestrellis qui
dimisit filiis suis terras, vineas, casas et cetera”. Exterior verso: “n. 295” (Caresmar).
Inter columnas recto: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “C” ornamentada,
tipus G: 3 línies.
Condiciones sacramentorum at quarum ex ordinacione resi-

debant sacerdotes Mironi et Renardus et iudice Reimundo et in pre-
sencia de Guitardus faber et de Odoni et de Radolfo et de Bonifilio
et aliorum bonorum hominum qui ibidem aderant. Testificant testes
prolati, quas proferunt Geribertus presbiter et uxor defunti Geribertus
condam et Sanlani faber et Dominico in faciem de supra dictos sacer-
/ddotes vel iudice, ad comprobandam causam elemosinaria de con-
dam Geriberto. Et hec1 sunt nomina testium qui hec testificant, sicuti
et iurant, sed Lobeto et Guisliberto et Guitardo et Guilelmi.
Iurati autem dicimus per Deum Patrem Omnipotentem et per
Ihesum Christum, filium eius, Sanctumque Spiritum, qui est in
Trinitate unus et verus Deus, et per hunc locum venerationis Sancti
Laurencii, martir Domini, cuius baselica sita est in territorio bar-
chinonense, in terminio de Palomar, in domum Sancti Andree apos-
toli, supra cuius sacrosancto altario has conditiones manibus nostris
continemus vel iurando contangimus, quia nos supra scripti testes
scimus et in veritate sapemus et de presente eramus et oculis nostris
vidimus et auribus nostris audivimus ad ea hora quando iacebat
Geribertus in sua egritudine, unde obiit, adhuc loquela plena et
memoriam bonam abens, et tunc nos videntes vel audientes sic
comendavit vel iniuncxit omnem suam elemosinam ad istos predictos
suos elemosinarios, ut, si de predicta egritudine mortui fuisset, sicut
et fuit, plenam potestatem abuissent predicti sui elemosinarii suam
elemosinam distribuere, sicut illis precipiebat per suum testamentum.
In primis concessit ad opera Sancti Andree mancusos II. Concessit
ad opera Sancta Eulalia mancuso I. Et ipsos mancusos supra scriptos
debebat eos Sanlani faber. Concessit per suum cimiterium eminas
III de ordeo. Concessit ad Ansovallo et Geriberto presbiter et a Miro
presbiter mancusos II. Concessit ad muliere sua ipsum suum
alodium quod abebat, id sunt, terras et vineas et casas et curtes,
cultas et eremas, cubos et tonnas, vascula maiore vel minore, in
diebus vite sue teneat et possideat sine blandimentum de ullum
filium vel filiam, post obitum suum remaneat ad filios suos vel filias
qui sunt creati de illo et illa. Et con-/acessit ad opera Sancta Maria
de Mar mancuso I. Et concessit ad ipsa Canonica mancuso I. Et
concessit ad ipsos mancusos II supra scripto/s\2 (s)3 vaca4 I.5 Alium
quod remanet de ista vaca, concessit pro anima sua per missas.
Concessit ad filiolo suo Petro Geribertus sestario I de ordeo. Et
concessit ad Sancti Laurencii, qui est ad Sancti Andree, mancusos
II ad ipsa opera. Et concessit ad filio de Lobeto emina I de ordeo,
quod ille ad eum debebat. Et concessit ad fratri suo Lobatono

migeras III de ordeo, quod ille ad eum debebat, et capa I. Et concessit
a Bonadomna, germana sua, migera I de ordeo. Et concessit ad filias
de Dominico Venduto sestarios VI de vino. Et si mors ad eum venerit,
concessit per suum vestimentum mancuso I. Et concessit pro anima
sua porco I et porcellos II. Et cum hec omnia ordinavit, sic migravit
de hoc seculo in mense iulii, qui iam preteritus est. Et nos
elemosinarii sic iuramus in omnia et in omnibus, quia quantum isti
testes testificaverunt in isto iudicio, verum est et nulla fraus nec
malum ingenium hic impressum non est, sed secundun voluntatem
istius conditoris est factus vel editus. Et ea que scimus, recte et
veraciter testificamus atque iuramus per super adnecxum iuramentum
in Domino.
Late conditiones XV kalendas novembris, anno XXIII regni
Henrici regis.
S+m Tedelendis femina, s+m Sanlane faber, s+m Dominicus,
s+ Geribertus sacer, nos elemosinarii sumus et h(a)\u/nc6 sacramentum
fideliter iuravimus.
S+m Renardus presbiter, s+m Lobeto, s+m Guislibertus, s+m
Guitardus, s+m Guilelmi, nos testes sumus et hec sacramentum
fideliter in Domino iuravimus.
S+m Mironi presbiter, s+m Guitardus faber, s+m Odoni, s+m
Radolfo, s+m Bonifilio, nos ad presens sumus.
S+m /b Remundi levite et iudicis, quod iustum est hic corro-
borantis sss.
S+m Guilelmus levita, qui hec scripsi cum litteras super positas
in duobus locis, et sss die et anno quod supra.
1. Abreviatura supèrflua sobre h. 2. Sota la o hi ha una a. 3. s
expuntuada. 4. va i ca separats per un punt. 5. Sota la I una lletra
indesxifrable. 6. a expuntuada.
838
1053 novembre 2
Adelaida ven a Miró, sacerdot, una peça de vinya situada al territori
de Barcelona, al lloc anomenat Sarrià, al Coll, que té pel seu difunt
marit, pel preu de 2 mancusos d’or i un sester d’ordi.
ACB, perg. 1-2-1352. Original. Pergamí, 85 × 252 mm. Al verso: “Serria” (S. XII);
“mitja escala, armari 3, n. 1352” (Caresmar); “Num... 1132” (S. XVII); “1053” (F-
B). La caplletra ocupa set línies.
In nomine Domini. Ego Adaleiz vinditor sum tibi Mironi sacer,

emtprie. Per hanc scriptura vindictionis mee vindo tibi /2 pecia I
de vinea cum ipso solo de ipsa vinea. Qui mihi advenit de viro meo
qui est condam, vel pro qualicumque voce. Et est ipsa vinea iam
/3 dicta in territorio Barchinone, in locum que vocant Seriano, ad
ipso Collano. Et affronta ipsa vinea de aquilonis in vinea /4 de filiis
de condam Seniofredi Riu Rubensis, de meridie in vinea Sancti Petri
et in vinea de filiis iam dicta Seniofredi, de occiduo /5 in ipsa carrera,
de circi in vinea Sancti Michaelis. Quantum iste afrontationes
includunt et isti termini ambiunt, sic vindo tibi: /6 ipsa vinea cum
ipsa terra ubi est fundata, ab integrum, cum exeiis et regresiis ea-
rum, in propter precio moncosos II de auro et /7 sestareum I de
ordeo. Quod manus mea recepi et receptum abeo. Et est manifestum.
Quem vero predicta omnia de meo iuro in tuo trado do-/8minio et
potestatem, ab omni intigritatem, ad agendum aut faciendu quod-
cumque volueris, ad tuum plenissimum proprium. Quod si ego vin-
/9ditor aut ullusque omo utriusque sexus qui contra hac ista carta
vindictionis venerit ad rupendum, non hoc valeat vindicare, set com-
/10ponat aut ego componant tibi prefata omnia in duplo cum omne
suam inmeliorationem. Et in antea ista vindictio firma perma-/11nea
Facta vinditione IIII nonis novembris, anno XXIII Eienricis
regis.
S+num Adaleiz, /12 qui ista carta fecit et firmavit et firmare
rogavit.
S+num Bonuspars. S+num Mir Guifred. /13 S+num Lopard.
Willelmus sacer, qui ista carta scripsit et sub sss die et anno
quod supra.
839
1053 [novembre] 6
Guanalgod i Guillem, germans, venen a Balluví Miró i a la seva muller
Trudgarda un alou situat al comtat de Barcelona, al Maresme,
al terme d’Argentona, prop de Sant Martí, pel preu de 5 mancusos
d’or.
ACB, LA.II, n. 509, f. 173b-c. Rúbrica: “Guanalgol et Guillem fratres vendiderunt
sedi alodium in Argentonam”. Inter columnas verso: “n. 509” (Caresmar). Exterior
verso: “anno Domini 1053” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus C: 30 línies.
Datació: pel que fa al mes, vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
In nomine Domini. Ego Guanalgol et Guilelmus, nos utrique

fratres, simul in unum, venditores sumus tibi Balluvino Mirone et
uxor tua, nomine Trugardis, emptores. Per hanc scripturam venditionis
nostre vendimus vobis alodium nostrum, id sunt, terras et casaliciis
et arbores diversis generis, cultum et ermum, silvis, garricis, pascuis,
aquis aquarum, vieductibus1 et reductibus, prono et plano, petris
et petrinis, hec omnia nostrum proprium. Qui nobis advenit per
genitorum nostrorum vel per quacumque voce. Et est hec omnia
in comitatu Barchinona, in Maritima, in terminio de Argentona,
prope Sancti Martini. Et affrontat predicto alodio de parte orientis
in ipso puio de Ciresa, de meridie in terra de Racolfo, sacer, in ipsa
serra, de occiduo in ipso rio de Argentona in aqua de Cornudel sive
Maians, de circi in ipso puio de Gamiza. Quantum infra istas IIIIor
affrontaciones includunt, sic vendimus vobis: predicto alodio totum
ab integrum, cum exiis et regressiis earum, in propter precium man-
cusos V de auro monete Barchinone. Quod vos emptores precium
nobis dedistis et nos venditores de manibus nostris recepimus. Et
est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, que vobis vendimus,
de nostro iure in vestra tradimus dominio et potestate, ad omnia
que volueritis facere, cum sua franccitate. Quod si nos venditores
aut ullus homo vel femina utriusque sexus qui contra ista venditione
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendicare, sed componat
aut componamus vobis hec omnia /c in duplo cum omnem suam
inmeliorationem. Et in antea ista vendicio firma et stabilis permaneat
Facta ista venditione VIII idus decembris novembris, anno
XXIII regnante Henrici regis.
S+ Guanalgol, s+ Guilelmus, nos qui ista venditione fecimus
et firmavimus et firmare rogavimus.
S+ Sisual, S+ Guitardus, nos qui cocius fuimus in ista scriptura.
S+ Seniofredus Bonushomo. S+ Gelmir Mirone. S+ Ermengod.
PS+ Vivas presbiter, qui hoc scripsit et sss die et anno quo
supra et cum litteras superpositas in verso VII, que in exemplari
posite sunt.
S+ Berengarius Guilelmi, qui hoc scripsit cum litteris supra
positis in linea VIIII, que in exemplari posite sunt in linea VII, et
cum rasis et emendatis et suprapositis in scripturis superius positis
in diversis locis.
1. c supèrflua, interlineada sobre ti.
840
1053 novembre 6
Guanalgod i Guillem, germans, venen a Balluví Miró i a la seva muller
Trudgarda un alou situat al comtat de Barcelona, al Maresme,
al terme d’Argentona, prop de Sant Martí, pel preu de 5 mancusos
d’or.
ACB, LA.II, n. 510, f. 173c-d. Rúbrica: “Item de supradicto honore de Argentona”.
Exterior verso: “n. 510” (Caresmar). Inter columnas verso: “anno Domini 1053”
(S. XVII). Es tracta bàsicament del mateix document que l’anterior (ACB, LA. II,
n. 509, f. 173b-c), si bé conté dues addicions noves. Caplletra “I” ornamentada
en forma d’ocell: 23 línies.
In nomine Domini. Ego Guanalgod et Guilelmus, nos utrique

fratres, simul in unum, venditores sumus tibi Balluvino Mirone et
uxor tua, nomine Tru\d/gardis, emptores. Per hanc scripturam ven-
ditionis nostre vendimus vobis alodium vestrum, id sunt, terras et
casaliciis et arbores diversis generis, cultum et ermum, silvis, garricis,
pascuis, aquis aquarum, vieductibus et reductibus, prono et plano,
petris, petrinis, hoc omnia nostrum proprium. Qui nobis advenit per
genitorum nostrorum vel per quacumque voce. Et est hec omnia in
comitatu Barchinona, in Maritima, in terminio de Argentona, prope
Sancti Martini. Et affrontat predicto alodio de parte orientis in
ipso puio de Ciresa, de meridie in terra de Ricolfo sacer in ipsa serra,
de occiduo in ipso rio de Argentona, de circi in ipso puio Gamiza.
Quantum infra istas IIIIor affrontaciones includunt, sicut vendimus
vobis: predicto alodio totum ab integrum, cum exiis et regressiis
earum, in propter precium mancosos V de auro monete Barchinone.
Quod vos emptores precium nobis dedistis et nos venditores \de/
manibus nostris /d recepimus. Et est manifestum. Quem vero predicta
hec omnia, que vobis vendimus, de nostro iure in vestra tradimus
dominio et potestate, ad omnia que volueritis facere, cum sua franc-
citate. Quod si nos venditores aut ullusque homo vel femina utriusque
sexus qui contra ista venditione venerit pro inrumpendum, non hoc
valeat vendicare, sed componat aut componamus vobis hec omnia
in duplo cum omnem suam inmeliorationem. Et in antea ista venditio
Facta ista venditione VIII idus novembris, anno XXIII regnante
Henrici regis.
S+ Guanalgod, s+ Guilelmus, nos qui ista venditione fecimus
S+ Sisual, s+ Guitard, nos qui conscius sumus in ista

scriptura.
S+ Riculfus, presbiter. S+ Seniofred Bonushomo. S+ Gelmir
Mirone. S+ Ermengod.
S+ Vivas presbiter, qui hoc scripsit et sss die et anno quod
supra, et cum litteras super positas in verso VII.
841
1053 novembre 25
Una dona (el nom de la qual no ens consta), Domnuç, Trasoer i
Sunifred, venen unes peces de terra amb arbres, situades al
territori de Barcelona, al Vallès, sota Vilalba, a la Ribalta, que
tenen pels seus pares.
ACB, perg. 1-4-176. Original. Pergamí, 131 × 180 mm. Restaurat. Al verso: “saecu-
li XI” (S. XIX); “Vilalba” (S. XVIII). Les quatre primeres línies estan mutilades, a
més de tota la banda esquerra.
[In nomine Domini. ±9]nere uxori tue femina [±26] /2 [±11]

Barcino [±29] /3 [±13]ubi pecias totas de terras cultas et [±25] /4
[±13]ciarum viaductis vel reductis arborib[±9]unera arbo[ri-] /5
[±15]bis advenit per ienitorum m[e]orum sive per ullasqu[e] voces.
Que est ipsa [me-] /6 [±9 in territorio barch]ionense, in Valense,
subtus Villa Alba, ad ipsa Riba Alta vel in eius termino /7 [±19]am
de orientis in ipsa sera, de meridie in ipso rosedore sive in ipso
prad[o] /8 [±21]do vel suos eres, de occiduo in flumine de Cardetulo,
de circi in ipso /9 [±23] Quantum infra istas IIIIor afrontaciones
includunt, sic vindimus /10 [±25]scripta de ipso allaude ipsas nos-
tras ered\i/tates qualescumque ibidem /11 [±27] ab integrum, cu[m
e]xiis et regresiis earum, in propter precium mancosos /12 [±27]. [Et
est man]ifestum. De meo iuramus in tuo tradimus dominio et po-
testatem, ad tuum /13 [plenissimum proprium. Quod si vobis emp]to-
res1 aut ullusque homo inquietare voluerit, componat in duplo /14
[cum omnem suam inmelioratio]nem. Et in antea ista carta vin-
diccione suam in omnibus obtineat fir-/15[mitatem et permaneat
omnique tempore].
[Facio vendi]cio VII kalendas decembris, anno XXIII regni
Enrici regis.
S+m /16 [±27] femina, s+m Donucio, s+m Trasvero, s+m Seniofre
/ 17
[±15, qui ista vendi]ccione fecimus et firmare rogavimus.
S+m Bonifilio Loba-/18[±27] Lobatoni. S+m Iaucefredo Ariovado

(?).
S+m Enrig-/19[±27] et sub sss cum literas superpositas in tercia
(?) rasas linea et fusas in linea III.
1. Entre p i tores, na, ratllat.
842
1053 novembre 30
Guillem Sendred permuta amb Balluví i la seva muller Trudgarda un
alou situat al comtat de Barcelona, al terme d’Argentona, al
Maresme, al lloc anomenat Sant Martí, a canvi d’un alou que
tenen a Combarros.
ACB. LA.II, n. 507. f. 173-174d-a. Rúbrica: “Iste Ballovinus, pater fuit Mironis
Ballovi, clerici, et dedit ei predictum honorem de Argentona”. Inter columnas verso:
“n. 507” (Caresmar). Inter columnas recto. “anno Domini 1033” (S. XVII). Caplletra
“H” ornamentada, tipus A: 15 línies.
Hoc est exemplar fideliter translatum ex cartis quas Miro Ba-

lluvini habet in Barchinona, qui ita incoatur.
In nomine Domini. Ego Guilelmus Sendred comutator sum tibi
Balluvino et uxor tua nomine Trugardis femina. Per hanc scripturam
comutationis mee sic comuto vobis ipsum meum alodem, id sunt,
terras et vineas, cultum et heremum, et arbores diversis generis et
garricis et fontes, aquis aquarum, vieductibus et reductibus, rego
et subtusrego, ipsa mea hereditate vel voces. Qui mihi advenit per
genitores meos sive per omnesque voces. Et est hec omnia in
comitatu Barchinona, in terminio de Argentona, in Maritima, in loco
vocitato prope Sancti Martini. Et affrontat predicto alodio de parte
orientis in ipso torrent que vocant Cornudels, de meridie in ipso
riunculo de Rumpi Bragas qui discurrit tempus pluviarum, de
occiduo in rio de Argentona, de circi in ipso torrent de Malanis.
Quantum infra istas IIIIor affrontationes includunt, sic comuto vobis:
ipsum meum alodem totum ab integrum, cum exiis et regressiis
earum, pro ipso tuo alode quod tu habes in Combarros, quod mihi
comutationem facis et in ipso plano. Et de meo iure in vestra trado
dominio et potestate, ad omnia que volueritis facere, ad vestrum
proprium, sine ullius inquietudine, cum sua francitate. Quod si ego
comutator aut ullusque homo vel femina qui contra ista car-/ata
comutatione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendicare,
set componat aut componam vobis hec omnia in duplo cum omni
sua inmelioratione. Et in antea ista comutatio firma et stabilis
Facta ista comutatione II kalendas decembris, anno XXIII
regnante Henrici regis.
S+ Guilelmus Sendredus, qui ista comutacione fecit et firmabo
et firmare rogavit et de ipso alio alode de fratres meos per fide
tenmenare sive engan.
S+ Seniofret Bonushomo. S+ Ugo. S+ Berenger.
S+ Vivas presbiter, qui hec scripsit et sss die et anno quod supra.
843
1053 desembre 12
Oruç i la seva muller Raquel donen a Déu i a la Canònica de la Santa
Creu i Santa Eulàlia el seu alou situat al comtat de Barcelona,
al Maresme, sota la parròquia de Sant Pere de Premià.
ACB, LA.II, n. 471, f. 163a-b. Rúbrica: “Orutius et Richelle dederunt Sedi alodia,
terras, domos, vineas et cetera in Primiliano”. Interior recto: “n. 471” (Caresmar).
Caplletra “I” ornamentada, tipus H: 25 línies.
In nomine Domini. Ego Orucius una cum coniuge mea Richelle

femina donatores sumus Domino Deo et Canonice Sancte Crucis
Sancteque Eulalie Sedis Barchinone. Per hanc scripturam donationis
nostre promto animo et bona voluntate, non nullius cogentis imperio
nec alicuius suasione, donamus Domino Deo et predicte Canonice
omne nostrum alodium, id sunt, terras et vineas, cultas et eremas,
cum arboribus varii generis, et prata et pascua, et regos et subtus
regos, et ortos et mansiones et curtibus et solidos et superpositis
et guttis et stillicidiis, et omne quod dici vel nominari potest, quod
pertineat ad predictum alodium. Sunt namque hec omnia in co-
mitatum Barchinona, in Maritima, infra parrochiam Sancti Petri
primiliansensis. Et advenerunt nobis per nostram comparacionem
vel per quascumque voces. Affrontat namque predicta omnia de parte
orientis in Vilacar, de meridie in littore maris, de occiduo intus in
ipsa riera de Teliano, de septemtrionis quoque parte qua circi dicitur
sursum in ipsa serra Sancti Mathei. Quantum iste affrontationes
includunt, sic donamus Domino Deo et predicte Canonice: predictum
omnem nostrum alodium, quales voces ibi habemus vel habere
debemus, ob remedium animarum nostrarum, de nostro iure in ius

et donationem predicte Canonice tradimus et confirmamus, integri-
ter, cum exitibus et regressibus earum, ut faciant exinde Canonici
quemadmodum de aliis munificentiis prephate Canonice. Quod si
nos donatores aut aliquis homo sexus utriusque hanc donationem
rumpere voluerimus aut voluerit, nil valeamus aut valeat, sed com-
ponamus aut componat Domino Deo et predicte Canonice predicta
omnia in triplum cum sua inmelioratione. Et insuper hec donatio
omni robore valitura permaneat omne per evum.
Actum est hoc II idus decembris, anno III post XXo, regis
Henrici.
Sig+num Orucii, sig+num Richille, qui istam donationem
fecimus, firmavimus /b et firmare rogavimus.
Sig+num Mironis Altemiri. Sig+num Adalberti Belucii. Sig+
Mironis Bernardi. S+ Bernardi levite. S+ Geralli levite et sacriste.
S+ Guifredi levite.
S+ Arnalli, sacer et scriba, qui hec carta iubente donatore
scripsit et sss sub die et anno quod supra.
844
1053 desembre 14
Bernat, fill de Bernat, i la seva muller Ermessenda venen a Geribert
Sunyer un mallol amb terra situat al territori de Barcelona, al
terme d’Horta, al lloc anomenat Vall, pel preu de 6 mancusos
d’or.
ACB, LA.II, n. 156, f. 56c-57a. Rúbrica: “Comparatio Geriberti que fecit de Bernardo
Bernardi de mallelolo de ipsa Valle”. Inter columnas verso: “n. 156” (Caresmar);
“anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 14 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus, filium condam Bernardus,

et uxori mea Ermeniardis venditores sumus tibi Geribertus Sunner,
emptori. Per hanc scripturam venditionis nostre vendimus tibi
maliolo simul cum ipsa terra ubi est fundato. Et est hec omnia in
territorio barchinonense, in terminio de Orta, in locum vocitatum
ad ipsa Valle. Advenit hec omnia ad me Bernardus per voce geni-
torum meorum, et ad me Ermeniardis per meum decimum sive per
omnisque voces. Affrontat hec omnia de parte circi in torrente, de
aquilonis in maliolo de Bonefilius Senfredus, de meridie in terra
erema de Alaman Ugoni, de occiduo in camumine montis. Quantum

istas affrontationes includunt, sic vendimus tibi: iam dicta omnia
ab integre, propter precium mancusos VI de auro chocto monete
Barchinona, a penso legitime pensatos. Quod tu emptor precium
nobis dedisti et nos venditores manibus nostris recepimus integriter.
Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que tibi vendimus, de
nostro iure in tuo tradimus dominio et potestatem, ab omni integri-
tatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueris, liberam in Dei
homo utriusque sexus qui contra ista venditionem ad inrumpendum
venerit, non hoc valeat vindicare, sed componam aut nos compona-
mus tibi iam dicta omnia in duplo cum omne suam meliorationem.
Facta venditione XVIIII kalendas ianuariii, anno XXIII regni
Henrici regis.
S+Bernardus, s+Ermeniardis femina, nos qui ista venditione
S+num Remon presbiter. S+Reimundus presbiter, prolis Vitalis.
S+ Ervigio Ermemir. S+ Bernardus /a levita, qui istum signum
impressit.
supra.
845
1053 desembre 23
Domnuç, la seva muller Ermengarda i el seu fill Isovard venen a
Nevolend i a la seva muller Sessenanda un alou franc treballat
i erm que tenien per compra, pel delme conjugal, pels seus pares
i per altres raons, situat al comtat de Manresa, al terme de
Rosdors, al lloc que anomenen Comes, pel preu de 6 sous de diners
en espècie.
ACB, perg. 1-4-338 (a). Còpia. Pergamí, 171 × 232. Al verso: “Loquitur de ayanse
de cumbis per raó de fondas e de ffarrerons” (S. XIII-XIV); “Farrarons”; “Farrarons”
(s. ?); nº 335 (S. XVI-XVII); 1059 (Mas). Cf. perg. 1-4-338 (b), de 22.3.1094 (núm.
1604), on es recull el nom del notari que efectuà la còpia.
In Dei nomine. Ego Domnutio et uxori me Ermengars et filio

nostro Isovardo vinditores sumus vobis Nevolendi et eius con-/2iux
Sesnana, emptores. Per hanc scriptura vinditionis nostre vindimus
vobis alodium francum, cultum vel ermum, cum ruvira /3 et limites,

nostrum propium. Qui nobis advenit per comparatione et per deci-
mum vel per genitores vel per ullasque voces. Et est hec omnia /4
in comitatu Minorisa, in termine de Rosdors, in locum que dicunt
Combas. Et affrontat hec omnia de orientis /5 et de meridie in
torrento que dicunt Malo, de occiduo et de circi in feo de Rosdors.
Quantum in istas /6 affrontationes includunt, sic vindimus vobis: ipsa
hec omnia, quod superius resonat, ab integrum, cum exis et regres-
/7sis earum, in precium solidos VI denariorum in rem valentem. Et
est manifestum. Que vero predicta hec omnia, quod vobis /8 vin-
dimus, de nostro iure in vestro tradimus dominio potestate, ad facere
quod volueritis. Quod si nos vinditores aut /9 ullusque homo qui
contra hanc ista carta vinditione veneret ad inrumpendum, non
hoc valeat vindicare, set compo-/10namus vobis in duplo cum om-
nem suam inmeliorationem. Et in antea ista scriptura firma sit in
eternum.
Facta ista /11 scriptura vinditione X kalendas ianuari, XXIII
anno regnante Enrici regi.
S+num Donutio, s+num Ermen-/12gars, s+num Isovardi, qui ista
scritura vinditione scribere fecimus et firmavimus.
S+num Miro. S +num Bernardi. /13 S+num Ierberti.
Deodatus sacerdi scripsit et sub die et anno quod supra.
846
1053 desembre 28
Bernat Ansulf ven a Udalard, vescomte de Barcelona, i la seva muller,
la vescomtessa Guisla, una peça de terra, la meitat d’un colomar
i la meitat d’un sagrer, situat tot al territori de Barcelona, al lloc
que anomenen Agudells, pel preu de 5 mancusos d’or pur de
ACB, LA.II, n. 118, f. 42b-c. Rúbrica: “Bernardus Ansulfi vendidit Walardo
vicecomiti omnia alodia supra dicta”. Inter columnas recto: “n. 118” (Caresmar).
Exterior recto: “XIIII” (S. XIII-XIV). Exterior verso: “Anno Domini 1050” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Bernardus Ansulphi venditor sum tibi

Udalardo vicecomitis et uxori tue Guilia, emptores. Per hanc
scripturam vinditionis mee vindo vobis petia I de terra culta, et
medietatem de uno palombario, et medietatem de uno sacrario. Et

est hec omnia in territorio Barchinone, ubi dicunt Agudels. Adve-
nerunt mihi iam dicta omnia per comparatione et per testationem
socre mee, que mihi concessit in suo testamento. Affrontat namque
iam dicta petia de terra de oriente in solario vel in domos de me
venditore, de meridie in strada publica, de occiduo in terra Bernardi
Bonifilii et sue matri, de parte vero circi in vineam Poncii Ermemiri
que fuit Mironi Olibani. Quantum iste affrontaciones includunt et
isti termini ambiunt, sic vindo vobis: predicta pecia de terra cum
iam dictas medietates de ipso sacrario atque columbario integriter,
cum ingressibus et exitibus eorum, propter precium mancusos V auri
puri et cocti ex Barchinonis monete. Quos vos precium mihi do-
nastis. Est manifestum. Predicta autem pecia de terra, ut /c supra
scriptum est, de meo iure in vestrum trado dominium et potestatem,
ad vestrum proprium, ut faciatis exinde quodcumque volueritis.
Quod si ego venditor aut ullus homo sexus utriusque hanc cartam
vinditionis rumpere voluero aut voluerit, nil valeam aut valeat, set
componam aut componat vobis iam dicta omnia in triplum cum
sua inmelioratione. Et insuper hanc cartam maneat firmam omne
per evum.
Actum est hoc V kalendas ianuarii, anno III post XX regis
Henrici.
Sig+num Bernardi, qui istam vinditionem feci et istam cartam
firmavi et firmare rogavi.
Sig+num Seguini Belidi. Sig+num Arnalli Ogeri. Sig+num
Guilaberti Marcucii. Sig+num Guilelmi Thinelli.
S+ Arnalli, sacer et scriba, qui hec scripsit et ssss sub die et
anno quod supra.
847
1053 desembre 31
Gerberga i els seus fills Geribert i Ermengarda venen a Enric, que
anomenen Joan, mitja mujada de vinya, situada al comtat de
Barcelona, al terme d’Olèrdola, al lloc anomenat Sant Pere
d’Avinyó, pel preu d’1 mancús d’or.
ACB, LA.IV, n. 256, f. 102a-b. Rúbrica: “Item emit Enricus alodium in Avino<ne>”.
Interior recto: “IX” (S. XIII-XIV); “n. 256” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada,
tipus D: 18 línies.
In nomine Domini. Ego Gueriberga femina et filiis meis, id est,

Gueribret et Ermengardis vinditor sum tibi Engerico, que vocant
Ioan, emptores. Per hanc scriptura vinditionis nostre vindimus vo-
bis semodiata I de vinea. Qui nobis advenit ad me Cheriberga per
genitores meos, et ad me Cheribret et Ermengardis per genitore meo
sive per quacumque voces. Et est ipsa vinea in comitatum Bar-
chinona, in terminio de Olerdula, in locum que dicunt ad Sancti
Petri de Avingono. Et affrontat ipsa semodiata de vinea de orientis
de Amado Olirgo, de meridie in vinea Mir Lupsancio, de occiduo
similiter, de circii in vinea de Sancti Sebastiani. Quantum istas
affrontationes includunt, sic vindimus vobis: iam ipsa semodiata de
vinea tota ab integrum, cum exio vel regressio suo, in propter /b
mancoso I de auro. Et est manifestum. Quem vero predicta ipsa
vinea.1 Quod si nos vinditores aut ullusque homo qui contra hanc
ista carta venerit pro inrumpere, non hoc valeat vindicare, set
componat aut componamus tibi in duplo cum omnem suam im-
meliorationem. Et in antea ista carta vinditione firma, stabilis
Facta vinditione IIe kalendas ienuarii, anno XXIII regnante
Enricii rege.
S+num Gueriberga, s+num Gueribret, s+num Ermegardis, qui
nos ista carta vinditione fecimus et firmare rogavimus.
S+num Ermumir. S+num Guilmundo. S+num Reimun.
S+ Guitard sacer, qui ista carta scripsit die et anno quod supra.
1. El text d’aquesta frase del formulari s’estronca així.
848
1054 gener 12
Ermessenda i el seu fill Guillem venen a Bernat Guillem una peça
de terra situada al comtat de Barcelona, a la parròquia de Sant
Andreu, vora la via pública, pel preu de 4 mancusos d’or de
Barcelona.
ACB, LA.II, n. 152, f. 56a-b. Rúbrica: “Item de Palomar”. Interior recto: “n. 152”
(Caresmar). Exterior recto: “anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus G:18 línies.
In nomine Domini. Ego Ermesinda femina et filius meus

Guilelmus vinditores sumus tibi Bernardo Guilelmi, emptori. Per
hanc scripturam vinditionis nostre vendimus tibi petia I de terra,

que advenit ad me Ermesenna per vocem viro meo Gelmir et ad
me Guilelmo per vocem patris mei supra nominati Gelmir. Et est
supra dicta terra in comitatu Barchinona, in parrochia Sancte An-
dree, iuxta ipsa estrada publica. Et affrontat ista nostra terra propia
a parte orientis in ipsa estrada publica supra dicta, de meridie in
ipso alodio de Azaledis femina, de occiduo et de circii in terra de
Primi. Quantum iste affrontationes circumveunt vel ambiunt, sic
vendimus tibi: ista terra supra scripta, totum ab integrum, cum exiis
et regressiis earum, in propter precium mancusos IIIIor de auro de
Barchinone, quem tu emptor manibus tuis donasti et nos vendi-
tores recepimus. Et est manifestum. Quem vero predicta omnia de
nostro iuro in tuo tradimus dominio et potestate, ad tuum proprium.
Quod si nos venditores aut ullusque homo vel femina qui contra
hanc istam cartam venditionis ad inrumpendum invenerit, non hoc
valeat vindicare, sed componat ei in duplo cum omnia /b sua
melioratione. Et hec carta venditionis firma permaneat modo vel
omnique tempore.
Factum est hoc II idus ianuarii, anno XXIII regni Henrici regi.
Sig+m Ermesenna, sig+m Guilelmo, nos qui istam cartam
venditionis fecimus, firmamus et firmare rogavimus.
Sig+m Ricolph. Sig+m Cheruce. Sig+m Bernardi Seniofredi.
Bonefilii levita, qui hec scripsit sub die ssss et anno quod
supra.
849
1054 gener 16
Dominica, filla de Llopard, ven a Vives i a la seva muller Bonadona
la quarta part de mitja mujada de vinya amb la terra on és
plantada, situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant
Andreu, pel preu de 12 diners en moneda d’argent grossa de
Barcelona.
ACB, perg. 1-2-218. Original. Pergamí, 99 × 188 mm. Al verso: “Nil pro Capitu-
lo” (S. XVI-XVII); “CXXII” (S. XVII); “Antiquit. II 310”; “1054” (Mas). Caplletra “I”:
36 mm.
ACB, LA.II, n. 310, f. 102b-c. Rúbrica: “Domenga vendidit Vivani quartam partem
in I modiata vinee in termino de Palumbare”. Inter columnas recto: “n. 310”
(Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamen-
In nomine Domini. Ego Dominica femina, filia qui fui Lopardo,

venditrice sum vobis Vivani et uxori tua Bonafemina, emptoribus.
/2 Per hanc denique scripturam venditioni mee sic vendo vobis ipsam
quartam partem quod abeo in unam semodiatam vinee, /3 simul cum
ipsa terra ubi est ipsa vinea fundata. Est namque predicta vinea in
territorio Barchinona, in parrochia Sancti Andree. /4 Qui mihi advenit
ad me Dominica femina haeca omnia supra scripta per genitorum
meorum sive per omnesque voces. Et afrontatb predictam /5 quartam
partem de iam dicta semodiatam vinea de parte circio in vineas de
Geriberto sacer Sancti Andree, de aquilonis in vineas /6 qui fuerunt
Sanlani faber, qui est condam, et modo sunt de suo genere, de
meridie in strata publica, de occiduo in vineas de Geriberto sacer
Sancti An-/7dree. Quantum ista afrontationesc includunt, sic vendo
vobis: perdictam quartam partem de unam semodiatam vinea,
quantum ibi abeo /8 vel habered debeo per omnesque voces, cum
exitibus et regressibus suis, in propter pretiume dinarios XII mo-
nete argentee grosse /9 Barchinone quod hodief currit. Quod vos
emptores michi dedistis et ego manibus meis recepi. Et nihil de
ipso precio aput vos emp-/10tores non remansit. Et est manifestum.
Quem vero predicta omnia, que ego vobis vendo, de meum iure
in vestrum trado dominium /11 et potestatem, ad (t)vestrum1 plenis-
simum proprium. Quod si ego venditrice aut aliquis homo sexus
utriusque qui contra /12 ista chartag venditione venero aut venerit
pro inrumpendum, ad nihilum eis aut illis eveniat, set insuper com-
ponam /13 vobis prescripta omnia in duplo cum omni sua inmeliora-
tione.h Et in antea ista kartai venditio firma permaneat omnique /14
tempore.
Actum est hoc XVII kalendas februarii,j anno XXIII regni
Henrici regis.
S+ Dominica femina, qui ista /15 chartak venditione fieri iussi,
firmavi et testes firmare rogavi.
/16 S+ Felix, prolis Oliba. S+ Bonic Reemballo.l s+ Bernardo
Guilem.
/17 S+ Miro presbitero, qui hec scripsit die et anno quod
supra.
1. Sota la v hi ha una u expuntuada.
LA. a. hec. b. affrontat. c. affrontationes. d. abere. e. pre-
cium. f. odie. g. carta. h. immelioratione. i. carta. j. febriis, s
expuntuada. k. carta. l. Reamballo.
850
1054 gener 16
Testament sacramental de Mir Llopsanç, jurat a la basílica de Santa
Eulàlia de Banyeres, sobre l’altar del mateix mon, en el qual deixa
el castell de Banyeres i altres possessions a la seva muller Quíxol,
al seu germà Ponç i a Miró Sunifred; també fa donacions a moltes
persones, tant laiques com eclesiàstiques, i a institucions reli-
gioses, sobretot a l’església de Santa Eulàlia de Banyeres.
ACB, LA.IV, n. 328, f. 130a-d. Rúbrica: “Testamentum Mironis Lupisancii qui
redidit sedi castrum de Banneriis, quod iniuste abstulerat”. Interior recto: “De
Bagnariis” (S. XIII-XIV); “n. 328” (Caresmar). Exterior recto: “Nostro” (S. XIII-XIV);
“Banyeres” (S. XVI-XVII). Caplletra “C” ornamentada, tipus B: 6 línies.
Ed.: URPÍ-RESINA, El castell, d. VIII, p. 430-433.
Conditione sacramentorum ultime voluntatis cuiusdam hominis

nominis Mironis Lubsancii condam, quod in presencia Guilelmi
Marchi iudicis et ceterorum virorum subterius adnotati super altare
consecratum in honore Sancte Eulalie iurisiurando testificaverunt
hos testes, quos ad testimonium1 attulerunt tutoris et helemosinarii
predicti Mironis. Nomina vero testium qui hoc testificant, sicuti
et iurant, hec sunt: Petrus Hiedall et Gaucefredus, prolis Isarn, et
Ollemar Lobet et Gaucefret Salamon.
Nos vero predicti testes, unum dantes testimonium, iurando
primo per Deum Patrem omnipotentem, et in personis trinus et in
deitate unus, et super altare consecratum in honore Sancte Eulalie,
cuius basilica sita est in comitatum Barchinona, prope castrum
Bagnarias, quia nos prescripti testes vidimus et audivimus, et coram
omnibus nobis presentibus ordinavit prescriptus conditor Mironi
ordinavit suam ultimam voluntatem roborata per suum testamentum,
quod illi digito suo puntatim firmavit, ubi constituit distributores
suarum rerum2 esse idem Mironi3 Seniofredi et Bernardus Mironi
et uxor sua Cuixulo et Guilelmus Ermenard et Guitard Guilelmi.
Et precepit eis et dixit ubi, si mors illi adveniebat in ipso anno aut
antequam aliud testamentum fecisset, plenam potestatem habuis-
sent sui prescripti tutores et helemosinarii omnibus rebus suis
ita distribuere, sicut in ipso testamento resonat, ubi prescripti hele-
mosinarii et testes resonant. In primis concessit ad Sancta Eulalia
Bagnarias ipsa pareliata Redonna apud suo directo de vinea qui ibi
est, et alias vineas vel ipso alodio quem de Sancta Eulalia, que hodie
tenet, totum remaneat ad illa, simul cum decimis et primiciis de

ipsas suas dominicaturas, et ipsos ortos que iam tenebat Sancta
Eulalia, et /b ipsas decimas de ipso Albornar similiter cum primiciis,4
ut ecclesia Sancte Eulalie bene fiat cantada vel illuminata apud
adiutorium de ipsos vicinos et cantada de duos presbiteros. Et ipsa
supra scripta omnia sic dimisit ad predicta Sancta Eulalia: propter
Deum et remedium anime sue et patri suo et matri sua et fratri
suo et omnibus parentibus suis, tam vivis quam defunctis. Concessit
ad Sancta Maria de Serratex modiatas duas de vineas qui sunt in
n’Avinon, ad ipsa Aladernossa. Et concessit ad Sancta Maria Montis
Serrati ipsum alodium de Torre Dela, exceptus ipsa pareliata qui
est super via, et ipsos ortis, ortalibus, apud aqua et regos et capud
regos et ipsum suum directum que illi ibi habebat et habere debebat.
Et concessit ipsum suum castrum de Bagnarias, que habebat per
mercedem Deo et Sancta Eulalia, remaneat ad uxori sua Cuixol et
Mironi Seniofredi et fratri suo Poncio in tale conventu: ut teneat
uxor sua in vita sua apud Mironi et Poncii, et dare faciant per
unumquemque annum eminas III de frumenti et sextarios VI de
vino sano et migera una de oleo aut XV libres de cera ad Sancta
Eulalia de Barchinona, ad ipsa Canonica. Et ipsum districtum vel
mandamentum de ipsum castrum iam dictum et de ipsos homines
et feminas totum remaneat ad uxor sua et Mironi Seniofret. Et
concessit de ipsas suas dominicaturas ipsa medietate apud modiatas
VI de vineas et ipsa Coma, qui est ad ipso Poz, ad uxori sua, et
alia medietate, quod remanet, concessit ad Mironi Seniofredi. Et
concessit ipsum alodium de Aspromont et de Magrinna ad uxor sua
et Mironi Seniofredi in tale convenio: ut per unumquemque an-
num faciant anniversarium pro anima sua et pater suus et mater
sua et parentibus suis, qui sunt condam, et dare faciant ad Sanctum
Michaelis Olerdula mancoso uno aut modiata una de vinea per
alodio. Et concessit ad Eg, sorore sua, modiatas IIIIor de vinea, qui
sunt en Avinon, et en Avela et en Aladernosa in tale conventum: ut
in vita sua teneat et possideat et post obitum suum /c remaneat a
Rodger. Et alium alodium, que remanet in Avelan et in Avinon et
en Aladernosa, apud ipsas manssiones, concessit a Rodger in tale
captione: ut ille iam dicto Rodger donet ad uxori sua et ad Mironi
Seniofredi uncias V de auro de Barchinona. Et de ipso auro iam
dicto dare faciant a Raimun Mir uncia una, ad Guilelmus Mironi
alia, et ad Sancti Petri de Avino ad eius edifitio alia, et alias duas
uncias, qui remanent, dare faciant ad Isarn Ato per cavallo suo pel
de gat. Et concessit ad Ermessendis ipsum cavallum pel de gat. Et
concessit a Bernard Ermenardus, que vocant Bernard Mir, ipsum

castrum de Font Talaida apud ipsos terminos, quod emit de Bernardo
Raimun, ipsum suum directum, que illi ibi habebat et habere de-
bebat per ullasque voces remaneat a Bernard Ermenard, que vocant
Mir, apud uxor sua, in tale convenio: ut illos dare faciant ad suos
helemosinarios uncias V de auro de Barchinona. Et concessit ipso
castro de Tomabui apud suos terminos ad uxori sua et Mironi
Seniofredi, et illos dare faciant ad successores Sancti Cucuphati
ipsum censum,5 sicut resonat in sua carta, et ipsum castrum de
Tomabui teneat Enard in illorum servitio. Et de ipsas quinque un-
cias, quod superius resonat, de Bernard Mir, concessit a Petro Hedall
uncias II, et ad Amelio de Olerdola uncia una, et alia a Guciphian
per debito, et a Baron mancusos IIIIor, et alium que remanet pro
anima sua. Et concessit ad Ermetruit ipsas vineas, que emi de
Guisfret vel heres, apud egua una et filios suos cavallos obtimos et
in baiulia domna sua Cuixol. Et concessit a Reimon Mir pareliata
una, qui est super ipsas vineas de Guadamir6 Moraton, pro anima
sua. Et concessit ad Ermessens egua una et ad Sicards alia. Et ipsa
medietate de suo mobile remaneat pro anima sua, alia medietate
ad uxori sue. Et ipsum alodium, qui fuit de Audegario Flavio, rendere
faciatis ad filiis suis vel filie. Et iussit suis helemosinariis supra
scriptos ipsos suos debitos7 reddere fecissent, quod in veritate /d scire
potuissent, et comendavit illis et dixit ut Deus fuisset inter illum
et illos. Et postquam hec omnia ordinavit prescripta, suo sensu et
memoriam retinens, vicxit XIIIIcim dies et mense uno. Et sic obiit
in mense octobris, iste primus et tranhactus. Et nos prescripti testes
et que scimus et iuramus et testificando vera esse profitemur per
super adnexum iuramentum in Domino. Et nos prescripti helemo-
sinarii sic iuramus in Dominum quia, in quantum recurrit conscientia,
quod isti testes testificaverunt, nulla fraus aut nullum ingenium ibi
impressa non est, set voluntatem prescripti conditoris hic fideliter
transacta.
Late conditiones XVII kalendas februarii, anno XXIII regni
Henrici reis.
S+num Petrus Hetdall, s+num Gaucefret prolis Isarn, s+num
Ollomar Lobet, s+num Guilelmi Mir, hec sunt testes qui supra
scriptum sacramentum fideliter iuraverunt.
S+num Mir Seniofret, s+num Bernard Mir, s+num Chuixol, uxor
sua, s+num Guiliel Ermenard, s+num Guitard Guilelmus, hec sunt
helemosinarii qui supra scriptum testimonium auctorizaverunt.
S+num Raimun Oliba, s+num Enard, s+num Adalbert, s+num

Arnal Oliba, s+num Saburid, s+num Gerovard, s+num Ardencho,
s+num Caucelmus Guilelm, s+num Berenger Guilelm, s+num
Berenger Suner, s+num Guilelm Guifret, s+num Raimun Ermenard,
s+num Geral Onofret, hec sunt auditores.
S+ Guilelmus iudex.
Bernardus sacer, qui has conditione scripsit ssss die et anno
quod supra.
1. Sota la primera m hi ha una o. 2. A continuació dos espais
raspats. 3. Sota la o hi ha una i. 4. Sota l’última i hi ha una a. 5. Escrit
sobre raspat. 6. Sota la m hi ha una a. 7. La d i la b estan amuntegades.
851
1054 gener 24
Bernat i la seva muller Cusca venen a Bremon Miró i la seva muller
Atireda una mujada de terra amb vinya i mallol, i dues sorts
de terra amb vinya situades al comtat de Barcelona, al terme de
Sant Just Desvern, pel preu de 6 mancusos i 6 diners.
ACB, perg. 1-4-181. Original. Pergamí, 112 × 275 mm. Al verso: “Saeculi XI” (S. XVI-
XVII); “1054” (Mas). Caplletra “I”: 10 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus et uxorri sue Cusca femina

vinditores sumus tibi Bermundo fillium Mirone /2 et uxori sue Atiret
femina, emtorre. Per anc <s>cripturra vindiccionis me vindimus tibi
modiata I de ter-/3ra cum ipsa vinea et malliolo, cosortes II de terra
cum ipsa vinea ubi est fundata, nostrum proprium. Quod abemus
in co-/4mitato Barquilona, in terminio de Vercio. Advenit mihi per
mea comparacionem et ad uxor mea per decimum /5 sive per ullasque
voces. Et afrontat ipsa ec omnia gam dicta afrontat de parte circi
in vineas de Govan, /6 de aquilonis in vineas de Adalbert, de merridie
in ipsa istrada, de occiduo in vinea de Adalbert et in ipsa /7 terra
gan dicto Adalbert. Quantum istas afrontaciones includunt, sic
vindimus vobis: ipsa ec omnia /8 gam dicta, totum ab integre, cum
exios vel regresios earum, in propter precium mancus VI et dinarios
/9 VI, que de manibus vestris recepimus. Et de ipso precium nihil
non remansit. Et est manifestum. Quem vero /10 predicta ec omnia
de nostro iuro in vestra tradimus dominio et potestatem, ad vestrum
plenisimum propium, /11 ad omnia facerre quod vollueris. Quod si
nos vinditores ad ullusque omo qui contra anc ista carta /12 vin-
dicionem venerit pro inrumpendum, non oc valleam vindicarre,
set componat aut componamus vo-/13bis ipsa ec omnia in duplo cum

omnem suam inmelioracinem. Et in antea ista carta firma perma-
/14neat modo vel omnique tempore.
Facta ista carta vindicionem nono kalendas februarrias, /15 ano
XXIII regni Enrici regi.
S+m Bernard, s+m Cusca, nos qui ista car-/16ta fecimus et
S+m Bovet Lopard. /17 S+m Adalbert. S+m Bofil Oliba. S+m
Guilielmus Guilmundo. /18
S+m Reimun levita, quod scripsit die et ano prefixo.
852
1054 febrer 6
Ramon i la seva germana Bonadona venen a Vivà i a la seva muller
Bonadona mitja mujada de vinya situada al territori de Barce-
lona, a la parròquia de Sant Andreu de Palomar, que tenen pels
seus pares, pel preu de 2 diners.
ACB, perg. 1-4-182. Original. Pergamí 81 × 288 mm. Al verso: “siglo XI” (s. XVIII);
“1054” (Mas).
In nomine Domini. Ego Remundus, prolis Labardo, et sorori

mea Bonadomna [femina] venditores sumus vobis Vivani et uxori
tue Bonafemina, emptoribus. Per hanc do[±6] /2 scripturam venditionis
nostre sic vendimus vobis ipsum nostrum dotum1 et ipsa hereditate,
quod habemos in una semodiata vinee simul cum ipsa terra ubi est
fundata. Est /3 namque predicta vinea in territorio Barchinona, in
parrochia Sancti Andree de Palomaro. Qui nobis advenit haec om-
nia supra scripta per parentorum nostrorum sive per omnesque
voces. /4 Et afrontat predicta omnia de parte circio in vinea de
Geriberto presbiter Sancti Andree, de aquilonis in vinea de Miro
Sanlani et de suo cognato Guitardo faber, de meridie in strata
pub-/5lica, de occiduo in vinea de Geriberto sacer iam dicto. Quan-
tum iste afrontationes includunt, sic vendimus vobis: predicta om-
nia, totum ab integre, cum exitibus et regressibus suis, in /6 propter
pretium solidos II de dinarios monete argentee Barchinone, qui
hodie currit. Quod vos emptoribus nobis dedistis et nos manibus
nostris recepimus. Et nihil de ipso pretio /7 apte vos emptoribus non
remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos
vobis vendimus, de nostrum iure in vestrum tradimus dominium
et potestatem, ad vestrum plenissimum/8 proprium. Quod si nos ven-

ditores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra ista venditione
venerit pro inrumpendum nil valeat, set insuper componamus vobis
prescripta omnia /9 in duplo cum omni sua inmelioratione. Et in
antea ista venditio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc VIII idus februarii, anno XXIII regni Henrici
regis.
/10 S+Remundus prolis Lopardo, s+Bonadomna femina, nos qui
ista venditione fieri iussimus et firmaviums et testes firmare
rogavimus.
/11 S+Sandani prolis Ermemiro. S+Petro Leo. S+Gontard prolis
Oliba.
1. Entre la d i la o hi ha tres lletres esborrades.
853
1054 febrer 7
Guitard, prevere, Domènec i Bonadona, filla de Trasoer, venen a
Bremon i a la seva muller Atireda una vinya, sense especificar
la situació, que ho tenen Guitard i Domènec per veu de Guitard
Esteve mitjançant judici i Bonadona pels seus pares, pel preu
de 5 mancusos i mig.
importants mutilacions i taques d’humitat a tota la part inferior, també hi ha
diverses zones amb tinta despresa, sobretot a les primeres ratlles, que en difi-
culten la lectura. Restaurat. Al verso: “1054” (Mas). Caplletra “I”: 57 mm.
In nomine Domini. Ego Guitardus [p]resbite[r] e[t] [D]ominicus

et Bonadona, filia de Trasuer, n[os] [simu]l in unum, vindi-/2torres
sumus tibi Bermundo e[t] ux[o]r[i] sue Teret femina, emtorre<s>.
Per an<c> <s>criptur[a] [vi]ndiccionis me<e> vin-/3dimus tibi ipsa
vinea et ipsa terra ubi est fundata. Advenit ad me Guitardu[s] et
a [D]ominicus per verbum /4 de Guitardus Estevanus, unde iudicium
obligatum tenemus, et a Bonadona p[er] genitorres meos sive per
ul-/5lasque voces. Et afrontan<t> ipsa terra et vinea, afrontat de parte
circi in vineas de me [c]omparatorre et /6 de Adalbertus, de aquilonis
in tera de Adalbertus, de merridie in ipso torre<n>t in ip[sa] estrada,
de occi-/7duo in ipso torrent. Quantum istas quatu<o>r afrontaciones
includunt, sic vindimus vobis: ipsa ec om-/8nia, totum ab integre,
cum exios vel regresios earum, in proter precium mancussus

V et mig, quod manibus /9 nostris recepimus.1 Et de ipso precium
nihi<l> non remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta ec
omnia de nostro /10 iurro in vestra tradimus dominio et potestatem,
ad vestrum plenis<sim>um proprum, ad omnia facere quod
vollu-/11erris. Quod si nos vinditorres ad ullusque omo qui contra
anc ista vindiccionem venerrit pro inrumpendum, non /12 oc valleam
vindicarre, set componam aut componamus tibi ipsa ec omnia in
duplo cum omnem suam inmelliora-/13cionem. Et in antea ista carta
firma permaneam modo vel omnique tempore.
Facta ista carta vindiccionem sep-/14timo idus februarri, ano
XXIII reni Enrici regi.
S+m Guitardus presbiter, s+m Dominicus, s+/15m Bonadona,
nos qui ista carta vindiccionem fecimus et firmavimus et testes
firmare rogavimus.
S+/16 Mir. S+m Rihel. S+m Reimundo. S+m Arnal. S+m Arnal
Gulielmus. S+m /17 Hixol. *Wilielm[us] sacer*.
/18 S+m Reimundus [le]vita, quod scripsit die et anno [prefixo].
1. Sota la c hi ha una e.
854
1054 febrer 17
Testament sacramental de Pere Vivà jurat sobre l’altar de Sant Cugat
del Camí en el qual fa deixes a la seva muller, als seus fills i
a altres persones, a Sant Martí de Provençals, Santa Maria del
Mar, a la Seu, etc., de béns mobles diversos i immobles, situats
aquests a Torre Blanca, Sant Martí de Provençals i la Celada.
ACB, perg. 1-2-406. Original. Pergamí, 584 × 210 mm. Al verso: “Iudicium Petri
Vivani”; “XV” (S. XIII-XIV); “Testament sacramental”; “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII);
“Mitja Escala, Armari 2, n. 406” (S. XVIII); “Diversorum B 406”; “II Antiquitatum
344” (Mas). Caplletra “C” ornamentada: 16 mm.
ACB, LA, II, n. 344, f. 115c-116c. Rúbrica: “Sacramentalis Petri Vicini qui dimisit
Canonice”. Exterior verso f. 115: “XV” (S. XIII-XIV); “n. 344” (Caresmar). Exterior
verso f. 116: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Vegeu doc. núm. 1702, de 19 de febrer
de 1054. Caplletra “C” ornamentada, tipus B: 4 línies.
Conditionesa sacramentorum ad quarum ex ordinationem

residebat sacerdos Miro et iudex Re-/2mundus Seniofredi levita. In
presentiab virorum subterius roboratorum testificantur /3 testes pro-

lati, quos attulerunt iudici supra dicto Bonutius Vivani et Bonifilius
clericus, /4 frater eius, et Guisla femina et Bonifilius, suus filius, ad
comprobandam ultimmam volun-/5tatemc Petri Vivanid condame
per testamentum editam. Et haecf sunt nomina testium /6 qui hoc
iureiurando testificantur: Berengerus levita et Gocfredus Aet.
Iuramus nos /7 testes predicti primo per Deum et per altare
consecratum Sancti Cucufatis,g Christi martiris, cuius ecclesia sita
est /8 in suburbio Barchinone, in loco vocitato Chaminus, quia nos
vidimush et sub nostri presentiai /9 Petrus Vivani condam, iacens in
egritudine, qua et obiit, iussit fieri suum testamentum, /10 per quod
constituit distributores suarum rerum esse Bonutium Vivani et
Bonifilium, fratrem /11 suum, et Guislam feminam, uxorem suam,
et Bonifilium, suum filium, iniungens illis ut, si mortisj even-/12tus
illi advenisset pro ipsa egritudine qua detinebatur, sicuti et fecit,
licitum fuisset illis /13 suam substantiamk aprehendere et ordi-
nando distribuere quemadmodum in suo testamento invenis-/14sent
ordinatum. In primis concessit ad domum Sancti Martini de Pro-
vincials ipsam vineam quam /15 plantavit Bonutius et frater suus
Durandus, et ipsum maliolum quem plantavit Bonifilius, et ipsam
/16 terram et vineam quam comparavit de Guitardo Orucii iudicis,
et quarterada una de terra /17 in sepultura mortuorum propter
Deum et remedium anime sue, et ipsa chasa et curte quam /18
comparavit de Guimara et Gislamar, ubi abitet ipse presbiter qui
cantaverit Sanctum Martinum. /19 Haecl omnia, que supra scripta
sunt, concessit ad domum Sancti Martini integriter, simul cum ipsis
vocibus /20 de ipsis precarariis,m ita ut nullus potuisset eas voces
emere nisi filius suus Bonifilius /21 sacer. Et ad ipsa opera Sancti
Martini medietatem ipsius precii de ipso suo mulo. Aliam vero
medie-/22tatem iussit dare in sacerdotibus et in pauperibus, aut in
quo melius vidissent. Predicta omnia /23 quod concessit ad domum
Sancti Martini, simul cum ipsa ecclesia, dimisit in potestate Dei et
supra dicti fratris sui /24 et uxoris sue1 Guisle et filii sui Bonifilii
et Bernardi, filii sui, si reversus fuerit. Et iussit vindere /25 ipsum
suum saumarium et de ipso pretion dare pro sua sepultura mancusos
II ad domum Sancte Marie /26 de littore Maris, ubi se iussit sepelire.
Et alioso duos ad ipsa opera Sancte Marie. Et aliut precii, /27 quod
remansisset de ipso saumario, concessit ad ipsa Kannonicap Sanc-
te Eulalie. Et iussit vindere ipsum /28 ferragenal, quod comparavit
de Geriberto, et de ipso pretioq dare singulos mancusos ad ipsos
ebdomo-/29darios.r Et iussit vindere ipsam suam spatam et ipsum
pretiums dare per missas pro anima sua. Et concessit ipsum /30 suum
alsberg ad filium suum Bernardum, si venerit. Et si non venisset
usque ad quindecim annos, iussit eum /31 vindere et ipsum pretiumt
dare pro anima sua et suiss2 et in memoria filie sue Ermengardi,u
quod tempore /32 nuptiarumv dedit ei terram que fuit Aventini pres-
biteri et modiatas III vinearum que sibi advenerunt /33 per vocem
genitorum suorum, et domos et curte que fuerunt condamw An-
daleci, et de suo mobile dedit ei in /34 rebus velentibus untiatasx
XXVe auri cocti. Haecy omnia dedit ei pro omni sua ereditati.z Et
fuisset in /35 memoria filie sue Eculine quod iam dederat ei tempore
nuptiarum:aa domum et curtem que fuit Geriberti /36 condam, et
inter vestimentum et alium avere valentem untiasab duas auri. Et
postmodum, quando reversus /37 fuit de Sancto Sepulcro, dedit ei
untiasac Ve ad auri, quas recepit vir suus per suum mandamentum.
Et modo concessit /38 ei ipsam terram, quam comparavit de Ermen-
gaudo Orucii in termino de Turre Blancha. Et item concessit ei /39
peciam unamae de terram, que fuit de Olibano Isarni, iuxta ipsam
stratam superiorem quam dicunt ipsam Bar-/40cheram Guifredi
Iovarii, et modiatam unam vinee ad ipsa Mata aut minus de modiata
que /41 fuit deaf genitori suo. Haecag omnia dimisit ei pro omni sua
ereditate. Et concessit ad filiam suam Ger-/42bergam ipsam terram
que fuit Olibani Isarni et uxori sue Orfete, simul cum ipsa curte
et chasa /43 et orto et puteo et omnem eis pertinentiam.ah Est haecai
omnia in termine de Turre Blancha. In eo modo /44 et ordine: ut
si ipsa reversaaj fuisset in hac terra, aut filius vel filii sui abuissent
supra scriptum /45 alodium pro omni sua hereditate; et interhimak
usquequo venisset aut venissent, prefata omnia tenuisset /46 prescripta
uxor sua Guilia cum filiis suis Bernardo et Bonifilio. Et concessit
ad filios suos Bernardum /47 et Bonifilium pro illorum inmelioratione
ipsas suas domos de Provincials simul cum quatuor modia-/48tas
terre, que in circuitu sunt, cum arboribus et puteo et solis et
suprapositis, et ortos duos et modiatas /49 tres infra vineas et maliolo
simul cum ipsas voces de ipsis precarariis,al et ipsam domunculam
et orto /50 et puteo et arbores varii generis, et ipsos domos que3 sunt
iuxta Sanctum Martinum, et medie-/51tatem ecclesie Sancti Martini.
Et item concessit eis terram que4 fuit de ebreis ad ipsa Celada et
ipso /52 exio communeam de Provincials, et duas peciolas terre ad
ipsa Marina, et una peciola vinee /53 subtus ipsam stratam. Haecan
omnia dimisit eis pro illorum hereditate. Et ipsam suam partem de
ipsa /54 cenia simul cum ipso orto et ipsum suum directum de ipsis
domibus, ubi abitabat, et de ipsis vineis /55 in omnibus locis. Et
concessit predicte uxori sue et filiis suis Bernardo et Bonifilio,

quamdiu /56 vixissent, ipsam terram que fuit de Els Piscatore. Post
obitum vero suum concessit ad domumao Sancti Petri /57 Puellarum
cenobii. Et concessit prefate uxori sue et filiis suis Bernardo et
Bonifilio ipsos /58 suos cubos et tonnas et omnia sua vascula, maiora
vel minora, et sua ferramenta et chal-/59darias et padela. Si autem
reversus non fuisset filius suus Bernardus, omni\s/ sua melioratio
/60 et omnis sua hereditas remansisset ad filium suum Bonifilium
integriter. Et concessit ad fratres /61 suos Bonutiumap et Boni-
filium ipsum suum alodium de Palazol, cum ipso molino, cum
omnes suas compa-/62rationes quas ibi fecit, et modiatam unam
terre in Provincials prope illorum curte, et ipsam terram /63 que fuit
de Amalrig et de Madrona et de Borrello, et ipsam partem de ipsa
Turre Blancha. Et (con)5 /64 concessit pro anima sua ipsum vinum
de ipsa tonna de Provencals et ipsum fust ad opperaaq Sancti Mar-
/65tini melioris. Supra dicta omnia, que dimisit filiis filiabusque suis,
concessit predicte uxori /66 sue, quamdiu vixisset simul cum filiis
suis Bernardo et Bonifilio, si in viduitate permansisset. /67 Post obi-
tum vero suum fuissent predicta omnia de filiis filiabusque suis,
sicut supra dictum est. /68 Aliut autem quod remansisset, mobilear
sive immobile,as concessit predicte uxori sue et filiis suis /69 Bernardo
et Bonifilio et fuisset Deus inter se et illos. Postquam autem hec
omnia ordinavit, pridie /70 kalendas ianuarii, anno XXIII regisat
Henrici,au adhuc loquelam plenam et memoriam /71 integram habens,
post vixit modico tempore et sic eodem ipso mense predicto ianuario
/72 mortuus est.
Late conditionisav in Domino XIII kalendas marcii, anno XXIII
aw
regis Henrici.
/73 S+ Gocfredi Aet, *s+ Berengarii levite*, /74 qui testes fuerunt
et hoc testimonium iureiurando confirmaverunt.
/75 *S+ Bonefilius levita*. *S+ Renardus presbiter*. /76 S+ Bo-
nutiusax Vivas. *S+ Reimundus presbiter*. *S+ Reimundus sacer*.
/77 *S+ Vitalis, cognomento Gaucefredus, presbiter*. S+ Geriberto.6-ay
/78 *S+ Bonutiusaz presbiter*. *S+ Bonefilius sacer*. /79 S+ Guisle
femine. S+ Remundi.
/80 *S+ Remundi,ba levite et iudicis, qui his conditionibus instans
subscripsit ss*.
/81 S+ Miro presbitero,bb qui hec scripsit die et anno quod
supra.
1. Una i convertida en e. 2. Una s sobre una i. 3. Una i convertida

en e. 4. Una i convertida en e. 5. Repetit. 6. La primera e sembla una o.
LA. a. condiciones . b. presencia . c. A continuació vo superflu.
d. Vicini. A sobre, amb letra cursiva que pot ser posterior, hi diu Vivani, amb un senyal
indicatiu. e. quondam. f. hec . g. Cucuphatis . h. A continuació et
audivimus. i. presencia. j. Sota mortus, que l’escrivent esmena puntejant el
primer palot de la u i allargant el segon fins que sembli una i. k. substanciam. l. hec.
m. precariis . n. precio o. alias . p. Channonica. q. precio. r. eb-
domedarios . s. precium . t. precium . u. Ermeniardi . v. nupcia-
rum . w. quondam . x. unciatas . y. hec . z. hereditati . aa. nup-
ciarum. ab. uncias. ac. uncias. ad. V. ae. I. af. \de/. ag. Hec.
ah. pertinenciam . ai. hec . aj. reversus . ak. interim . al. preca-
riis. am. comune. an. Hec. ao. A continuació suum expuntuat. ap. Bo-
nucium. aq. opera. ar. mobilis. as. imobile. at. regni. au. A con-
tinuació regis. av. condicionis. aw. regni. ax . Bonucius . ay. Giriber-
to . az. Bonucius. ba. Remudi . bb. presbiter.
855
1054 febrer 22
Pere i la seva muller Raquel venen a Ramon i a Guillem, fills d’Ar-
nau, una peça de vinya situada al comtat de Barcelona, al Vallès,
al terme de Lloberes, al lloc de Loberca, prop del camp de
Maluara, que tenen per compra, pel preu de 6 mancusos i 1
sou.
In nomine Domini. Ego Pedro et uxor mea Richelle [vi]nditores

sumus tibi Reimundo et Guilielmus, /2 proles Arnallo, emptores.
Per ac scrip[t]ura vindic[cio]nis nostre vindimus vobis pecia I de
vinea /3 francha, qui nobis advenit per nostra comparacio[n]e et
per ulla\s/que voces. Et est ipsa vinea in /4 chomitato barchinonense,
in Vallense, in terminio de Luparies, in locum Loberca-/5no, iusta
ipso kampo de Maluara. Et afrontad de parte orientis in ipsa gari-
ga /6 de Pedro Pedres vel eredes, de meridie similiter sive in ipso
boscho, de occiduo in ipsas vineas /7 de Bernardo vel eredes, de
circi similiter. Quantum istas afrontaciones includunt, sic vin-
/8dimus vobis: ipsa terra cum ipsa vinea, qui ibi est fundata, ab
integrum, cum exio et regressio /9 suo, in precium manchosos VI
et solido I. Quod vos emptores manibus vestris1 dedistis et mani-
/10bus nostris recepimus. Et est manifestum. Quem vero predicta
ec omnia, que vobis vindimus, de /11 nostro iure in vestro tradimus
dominio et potestatem, ad vestrum proprium. Quod si no\s/ /12
vinditores aut ullusque omo qui contra ac vindiccione venerit2 pro
inrumpendum, /13 non oc valead vindicare, set componad aud

componamus vobis ipsa vinea in duplo cum omnem /14 suam
inmelioracionem. Et in antea ista vindiccione firma permanead
modo et omnique tempore.
/15 Facta ista vindiccione VIII kalendas marcii, anno XXIII
regnante Enricii rex.
S+ Pedro, /16 s+ Richelle, qui ista vindiccione fecimus et firmare
rogavimus.
/17 S+ Gisado.3 S+ Geriberto. S+ Mocone.
/18 Ss Ioannes presbiter, qui scripsit ss die <et> anno quod
supr\a/.4
1. Sota la v hi ha una n. 2. Sota la i hi ha una e. 3. Sota la o hi ha
l’abreviatura de us. 4. Al marge inferior esquerre del pergamí, sota el signe s, hi ha
unes cinc lletres que no hem identificat.
856
1054 març 7
Bonadona dóna al seu fill Gerard Atilà, levita, una terra amb cort,
situada al terme de Banyols, al territori de Barcelona.
ACB, perg. 1-1-2368. Original. Pergamí, 120 × 245 mm. Hi ha un important forat
al centre del document. Al verso: “Gerall Atile in Bagneolis” (S. XIII-XIV); “Num...
2368” (S. XVIII); “Diversorum A. 2368” (Mas); “1048” (F-B). Caplletra “I” que ocupa
10 línies.
In nomine Domini. Ego Bonadomna femina donatrice sum

tibi Gerallo Atalani, filio meo. Pateat omnibus quia libenti animo
et sponte, nullius quoque /2 cogentis imperio nec suadentis ingenio,
volo tibi aliquid dare [±4] alodio,1 sicuti et do. Per hanc scripturam
donationis mee dono tibi terra /3 aut curte, que habeo in territorium
barchinonense, in term[inio de Ba]gneolis. Et advenerunt michi per
comparatione vel per meum decimum sive per /4 ullascumque voces.
Affrontant namque predicta terra cum cur[te ±6 de aqui]lonis in terra
condam Guitardi Greci et Bernardi Agib, de meridie /5 et de occiduo
in medio regario, de septemtrionis quoque part[±20] que fuit condam
Guitardi Greci et condam Bonifilii sive de Bernardi /6 Agib. Quantum
iste affrontationes includunt, et isti ter[mini sic ambiunt sic dono]
tibi: predicta terra cum curte, totum ab integre, totum meum di-
/7rectum, quod ibi habeo seu habere debeo, simul cum exiis et
[regressiis. Et de] meo iure in tuum trado dominium et potestatem,
ut facias exinde /8 quodcunque volueris. Quod si ego donatrix pres-
cripta aut aliquis homo [sexus utri]usque hanc carta donationis

rumpere voluero aut voluerit, nil va-/9leam aut valeat, sed componam
aut componat tibi aut tue [posterita]ti predicta omni tripliciter. Et
/10 Actum est hoc nonas marci, anno III post XXum regis
Henricis.
Sig+num Bonedomne femine, que hanc cartam donationis
scribere iussi, manu /11 propria firmavi et firmare rogavi.
*S+ Ermengaudus+*. *S+ Bernardus levita*. *S+ Martinus
levita*, /12 *s+ Guilelmus levita*. *S+ Sindredus levita*. *S+ Ber-
nardus presbiter*. *S+ Mironus presbiter*. /13 *S+ Compan levita*.
/14 S+ Arnalli sacerdotis et scribe, qui hec scripsit et sss sub
die et anno quod supra.
1. Sota la o hi ha una i.
857
1054 març 14
Guillem Gombert, Aeci Morgat i Iolanda, com a marmessors del difunt
Joan Oruç, fan donació a favor de la Seu de la Santa Creu i
Santa Eulàlia de Barcelona i de Gerard, el seu archiscrinius,
d’una peça de terra i d’una altra de vinya amb la terra on és
plantada, situades al comtat de Barcelona, a la ciutat de Mataró,
al costat de l’església de Santa Maria.
ACB, LA.II, n. 431, f. 148a-b. Rúbrica: “Guilelmus Gomberti et Eicius Morgat
dederunt sedi peciam terre et aliam vinee prope ecclesia Sancte Marie civitatis
Fracte”. Interior recto: “n. 431” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini
1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Guilelmus Gonberti et Eicius Morgati

et Ioclendis femina, nos pariter, donatores sumus Domino Deo et
ecclesiam Sancte Crucis Sancteque Eulalie. Per hanc scripturam
donationis \nostre/ donamus predicte ecclesie et domno Giraldo
archiscrinio petiam unam terre et petiam unam vinee cum eadem
terra in qua est fundata. Et est hec omnia in comitatum Barchinonam,
in civitate Fracta, iuxta ecclesiam Sancte Marie. Et advenerunt no-
bis per vocem manumissurie condam Iohanni Orutii, qui precepit
nobis in suum testamentum omnia sua distribuere et iam dictam
petiam de terra et vineam predictam dare pro animam suam et \ut/
obsequium fuisset factum per unumquemque annum pro animam

suam. Affrontat namque predicta petia de terra de parte orientis et
de circi in terram Sicardis femina, de meridie in terram Sancte
Marie, et de occiduo similiter. Quantum iste affrontationes includunt
et isti termini ambiunt, sic donamus Domino Deo et iam dicte
ecclesie et iam dicto archiscrinio: predicta terra integriter et predicta
vinea cum eadem terra in qua est fundata. Que habet terminos de
parte aquilonis in torrente Castellario, et de meridie in vinea vel
terra de netos iam dicti Iohannis condam, et de occiduo in torrente
de Puteo, de septentrionis quique parte qua circius dicitur in terram
Sancte Marie. Et de nostro iure in dominium tradimus predicte
ecclesie vel predicti archiscrinii, ea scilicet ratione: ut per unum-
quemque annum canonici prefate Sedis faciant obsequium pro
anima iam dicti Iohannis. Et de ista hora in antea predicta terra
et vinea in ius et donationem consistat predicte ecclesie ad suum
proprium alodium, simul cum exiis et regressiis earum. Quod si nos
donatores aut aliquis homo vel femina sexus utriusque hanc car-
tam donationis ausu temerario rumpere voluerit aut voluerimus,
adnichiletur, sed componat aut componamus predicte ecclesie iam
dicta terra et vinea in triplum. Et insuper hoc maneat firmum omne
per evum.
Actum est hoc II idus marcii, anno III post XXum regis Enrici.
Sig+num Guilelmi, s+ Eicii, s+ Ioclendis, /b nos simul in unum,
qui hanc cartam donationis scribere iussimus, firmavimus et firmare
rogavimus.
Sig+num Honofredi Adroarii. Sig+num Guilelmi Brianti.
Sig+num Mironis Primi.
S+ Arnalli, sacerdotis et scribe, qui hec scripsit cum rasas
et emendatas literas in omnibus locis, et sss sub die et anno quo
supra.
858
1054 març 14
Gerard, archiscrinius de la Seu de la Santa Creu i Santa Eulàlia de
Barcelona, dóna a Guillem Gombert i a Aeci una peça de terra
i una altra de vinya, situades al comtat de Barcelona, a la ciutat
de Mataró, per tal que la treballin i en donin anualment a la
Seu la quarta part dels fruits.
ACB, LA.II, n. 432, f. 148b-c. Rúbrica: “Stabilimentum de supra dicto honore

et vinea per censum quartum”. Inter columnas recto: “n. 432” (Caresmar); “Anno
In Christi nomine. Ego Geraldus, archiscrinius ecclesie Sancte

Crucis Sancteque Eulalie barchinonensis, donatores sumus vobis
Guilelmo Gonberto et Eicio. Per hanc scriptura donationis mee
dono vobis petia una de terra et alia petia de vinea. Que habeo in
comitatum Barchinone, in civitate Fracta. Et advenerunt mihi
per cartam donationis que mihi fecistis pro anima Iohanni Orutii
condam. Affrontant namque iam dicta terra et vinea de parte
aquilonis in torrente de Puteo, et de meridie in litore maris, et de
occiduo in domum Sancte Marie, de septentrionis, quique parte qua
circius dicitur, in terram Sicardis femine et Sancte Marie. Quantum
iste affrontationes includunt, sic dono vobis et vestre posteritati:
predicta petia de terra et iam dicta petia de vinea cum eadem terra
in qua est fundata, ea scilicet ratione: ut vos et vestra posteritas post
vos hoc laboretis in Dei servitio et iam dicte ecclesie et donetis mihi
et iam dicte ecclesie per unumquemque annum quartam partem
eiusdem terre et vinee frugibus. Quod si ego donator aut aliquis
homo vel femina sexus utriusque hanc cartam donationis rumpere
voluero aut voluerit, adnichiletur, sed componat aut componam
vobis in vinculo quinque uncias auri puri. Et insuper hoc maneat
Actum est hoc II idus marci, anno III post XXum regis
Enrici.
S+ Geralli levite, archiscrinii, qui hanc cartam donationis feci,
Sig+num Bernardi Beleti. Sig+num Honofredi Adroarii. S+
Raimundi levite.
S+ Arnalli, sacerdotis et /c scribe, qui hoc scripsit cum literas
rasas et emendatas in omnibus locis, et sss sub die et anno quo
supra.
859
1054 març 22
Odesind i la seva muller Ermessenda venen a la seva mare Cusca una
cort amb parets i pedres situada al territori de Barcelona, a
Montjuïc, que tenen per compra i pel delme conjugal, pel preu
de 8 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-2-1425. Original. Pergamí, 187 × 221 mm. Al verso: “in Monte Iudayco”
(S. XII); “mitja escala armari 3 n. 1425” (Caresmar); “Num...1090” (s. XVII); “1054”
(F-B). Caplletra “I”: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Odsen et uxor mea Ermessindis ven-

ditores sumus tibi Chusca, genitrix mea, emptrice. Per hanc /2
scripturam venditionis nostre vendimus tibi chasa\s/ cum curte, cum
solo et superposito, hosti\o/s et ianuis, petris et parietibus, /3 guttis
et stillicidiis, foveis et cloachis, hec omnia nostrum proprium,
quod habemus in territorio Barchinone, in Mon-/4te Iudaico. Et
advenerunt iam dicta omnia michi Odsen per mea comparatione,
et michi Ermessindis per /5 meum decimum vel per quascunque
voces. Affrontant namque iam dicta omnia de parte orientis in nos-
tras cur-/6tes, et de meridie in via que pergit ad Sancto Iuliano, de
occiduo in terra vel curtes Ermengaudi Petroni, /7 de septemtrio-
nis, quoque parte qua circius dicitur, in ferragenalos iam dicti
Ermengaudi. Quantum /8 iste affrontationes includunt et isti ter-
mini ambiunt, sic vendimus tibi: predicta omnia in-/9tegriter, et
de nostro iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ad tuum
plenissimum proprium, /10 simul cum ingressibus et exitibus earum,
propter precium manchusos VIII auri Barchinone puri, quod /11
a te manibus nostris accepimus. Est manifestum. Quod si nos
venditores aut aliquis homo vel /12 femina sexus utriusque hanc
cartam venditionis rumpere voluerimus aut voluerit, nil va-/13
leamus aut valeat, sed componamus aut componat tibi iam dicta
omnia in triplum. Et in-/14super hoc maneat firmum omne per
evum. \Sed/ in eo modo hanc tibi facimus vinditionem, ut post /15
obitum tuum in iamdicta omnia similiter hereditem, sicut unus
ex fratribus meis.
Actum est hoc XI kalendas /16 aprilis, anno III post XXum regis
Henrici.
Sig+num Odsendi, sig+num Ermessindis, nos qui /17 ista carta
vinditionis scribere iussimus et firmare roga[vi]mus.
Sig+num Guiliel-/18mi Godmari. Sig+num Poncii Seniofredi.
Sig+num Poncii Duranni.
/19 S+Arnalli sacerdotis et scribe, qui hec scripsit et superposuit
literas in linea XIIII /20 ubi dicitur “sed”, et ssss sub die et anno
quod /supra\.
860
1054 març 24
Guillem, fill de Bernat, i la seva muller Ermengarda permuten amb
Domnuç, fill de Bernat, i la seva muller Adelaida la meitat de
diversos alous, situats en diferents indrets dels comtats de Bar-
celona i Manresa, a canvi de la meitat del castell anomenat
Callús.
ACB, perg. 1-2-220. Original. Pergamí, 112 × 337 mm. El document és esquinçat
per la seva part esquerra. Al verso: “Carta comutacione sive donacione” (S. XI),
“Scripta” (S. XIII), “Agermament y comunicacio o societat de bens entre Guillem
Bernat y Donucio Bernat” i “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII) i “Antiquit. III 295”
ACB, LA.III, n. 295, f. 112b-d. Sense rúbrica. Inter columnas recto: “n. 295”
(Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 7 línies.
In nomine Christi. Ego Guilielmo,a proli Bernardi, et uxori mea

Ermengardis comutatoresb sumus vobis1-c Donucio,d proli Bernardi,
et uxori sua Adalendis. Manifestum est enim quia placuit /2 animis
nostris et placet, nullius quogentise imperio nec suadentis inienio,
setf propria et spontanea hoc elegit nobis cum Deo bona voluntas,
ut tibi Donuciog predicto et uxori tua predicta scrip-/3turam comu-
tacionish fecissemus, sicuti et facimus. Donamus namque vobis in
nostra comutacionei ipsam nostram medietatem de ipsos alidios.j
Quod abemusk in comitatu barchinonense et in comitatu /4 minorense.
Quod mihil Guilielmusm dimisit ienitorn meus Bernardo et mater mea
Guilia. Sunt namque predictos alodios in locum que dicitur Val de
Fremosa;o et alio alode in loco que dicitur Sancti Aciscli de Boies;
/5 et in alio loco ipsum alodium qui est ad Sancti Ienesiip de Baies,q
ad ipso Podol; et in alio loco in comitatu barchinonense, in Vallense,
ipso alode (Sancti Iohannis)2 qui est in parrochia Sancti Iohannis
Orencana; /6 et in alio loco ipso alode qui est in parrociar Sancti
Petri de Biges, et ipso alode qui est ad ipsos Fornos; et in alio loco
ipso alode qui est Avia Alba, et ipso alode qui est in Palares, ad ipsa
/7 Nogera; et in alio loco ipso alode qui est ad ipsa Spina; et in alio
loco ipso alode qui est in Palacios Dalmanla, in parochiat Sancti
Saturnini; et in alio loco ipso alode qui est in Cabrilos; et in alio
/8 loco ipso alode qui est in Orta; et ipsum alodem qui est a Pro-
vincialos; et in alio loco ipso alode qui est ad ipsa Perela; et ipsos
alodios qui sunt de Besocio usque in Lubricato; et ipsos alodes qui
sunt in par-/9rociau Sancti Baudilii; et ipsos domos qui sunt infra
muros civitate Barchinona. Supra scriptis namque alodibus cum

eorum pertinenciis et affrontacionibusv et aiacenciis sic donamus
vobis3 et comutamus: /10 ipsam nostram medietatem, et quantum
ibi abemusw et aberex debemus, per ipsam vestram medietatem de
ipsum castrum que dicitur Castluc cum terminis et pertinenciis
suis, sicut resonat in ipsa scriptura comu-/11tacionisy et donacionis,z
quod vos Donuciusaa et uxori tua mihiab Guilielmusac fecistis supra
nominatis autem alodibus. Que ego Guilielmus et uxori mea Ermen-
gardis de nostro iure in vestrum tradimus /12 dominium et potes-
tatem, \ad vestrum propium/, ad faciendum quodcumque volueritis.
Quod si nos comutatores et donatores ad ullusque vivens omoad
utriusque sexus contra hac scripturam comutacionisae /13 et4 dona-
cionisaf venerimus aut venerint ad inrumpendum, non hoc valeant
aut valeamus vindicare, sed componant aut componamus [espai
raspat: ±15] supra scriptos alodios /14 in duplum cum illorum inme-
lioracione.ag Et in antea hec nostra comutacioah et donacioai firma
persistad5-aj omnique tempore.
Facta comutacioneak et donacioneal VIIII kalendas aprilis, anno
XXIII /15 regnante Enriciam rege.
S+an Guilielmus,ao proli Bernardi, s+ Ermengardis, qui ista (do)6
comutacioneap et donacioneaq fieri iussimus.
S+ Bernard Borel.ar S+ Berenger, /16 s+ Bertran Arluvino. S+
Poncio Arnal. S+ Mir Sinfret. S+ Mir Bernard. S+ Petrus Bernard.
S+ Geral Poncio. S+ Isovard Guadal./17 S+ Guilelmas Ermumir.
*+Ermengaudus iudex sss*. *S+ Guilielmusat iudex*.
/18 S+ @Maiolus sacer@, qui ista comutacioneau et donacioneav
scripsit cum lidterasaw fusas et rasax ubi vides sssay die et anno quodaz
supra.
1. Sota la v es llegeix ti. 2. Raspat. 3. Sota la v es llegeix ti. 4. Restituït
gràcies a la còpia. 5. Sota la segona s hi ha una t. 6. Ratllat.
LA. a. Guilelmo. b. commutatores. c. tibi. d. Donutio. e. co-
gentis. f. sed. g. Donutio. h. comutationis. i. comutatione. j. alo-
dios. k. abemus. l. michi. m. Guilelmus. n. genitor. o. Fermosa.
p. Genesii. q. B a g e s . r. parrochia. s. Palatio. t. parrochia.
u. parrochia. v. affrontationibus. w. habemus. x. habere. y. co-
mutationis. z. donationis. aa. Donutius. ab. michi. ac. Guilel-
mus. ad. homo. ae. comutationis. af. donationis. ag. inmelioratione.
ah. commutacio. ai. donatio. aj. persistat. ak. comutatione.
al. donatione. am. Henrici. an. S+num. ao. Guilelmus. ap. comu-
tatione. aq. donatione. ar. Borrel. as. Guielm. at. Guilelmus.
au. comutatione. av. donatione. aw. literas. ax. rasas. ay. Manca.
az. quo.
861
1054 març 30
Arnau i la seva muller Gersenda permuten amb Guillem Domnuç una
peça petita de terra, situada al territori de Barcelona, a la
parròquia de Sant Andreu de Palomar, prop de Santa Eulàlia
de Vilapicina, a canvi d’una altra peça petita, situada a prop de
l’anterior.
doblegat en plecs i presenta importans taques que en dificulten la lectura. Al
verso: “Mitja / Escala / Armari 3 / (21, ratllat) / n. 1672”; “(Num... 1381, ratllat)”
(S. XVIII)”. Caplletra “I”: 23 mm.
In nomine Domini. Ego Arnallus et uxor mea Gersindis co-

mutatores sumus tibi Guilielmo Donnucio. Per hanc scripturam
commutatio-/2nis nostre comutamus tibi peciolam unam terre, nos-
tra propria, que habemus in territorium Barchinone, in parrochiam1
Sancti Andrea de Pa-/3lomar, prope Sancta Eulalia de Villapicinna.
Et advenit nobis per comparatione vel per quascunque voces. Affron-
tat namque iam dicta /4 peciola terre de parte orientis et de meridie
in terra de te Guilielmo comutatore, et de occiduo in terram Arge-
miri, de /5 septemtrionis quoque parte qua circii dicitur in terram
Reimundi Lobeti et Guilielmi Borrelli. Quantum iste affrontationes
inclu-/6dunt et isti termini ambiunt, sic commutamus2 tibi: iam dicta
peciola de terra propter alia tua peciola de terra /7 que est prope ista.
Et de nostro iure in tuum tradimus dominium et potestatem, a in-
tegriter, simul cum ingressibus et exitibus /8 suis. Est manifestum.
Quod si nos comutatores aut aliquis homo vel femina sexus utriusque
hanc comutationis kartam rumpere /9 voluerimus aut voluerint, adni-
chiletur, sed componat aut componamus tibi iam dictam peciolam
terre in triplum. Et insuper /10 hoc maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc III kalendas aprilis, anno III post XXum regis Henrici.
Sig+num Arnalli, /11 sig+num Gersindis, qui hanc comutationis
kartam scribere iussimus, firmavimus et firmare rogavimus.
/12 Sig+num Petri Arnalli levita. Sig+num Durandi Blandrig.
Sig+num Guitardi Amalrig. /13 Sig+num Oddo Reimundi. *S+
Gaucefredus sacer*. *S+ Mire clericus*.
/14 S+ Arnalli sacerdotis et scribe, qui hec scripsit cum rasura
literarum in linea VI ubi dicit “comutamus”, et sss sub /15 die et
anno quod supra.
1. Sota ia hi ha un gargot. 2. commuta escrit sobre raspat.
862
1054 abril 6
Cusca empenyora al seu fill Bernat la meitat de les cases i cort que
foren del seu fill Odesind, situades al territori de Barcelona, al
terme de Montjuïc, que té per compra, a causa d’un préstec de
2 mancusos d’or d’Enees i tres aimines d’ordi, que ha de tornar
l’any que ve, el dia 8 d’abril.
ACB, perg. 1-1-2332. Original. Pergamí, 125 × 328 mm. Al verso: “In Monte Iudaico”
In nomine Domini. Ego Cuscha impignoratrice sum tibi Ber-

nardus filio meo. Manifestum est enim quia debitrice sum ti<bi>
mancussos II de auro cogto de monete Eneas, a penso legi-/2timo
pensatos, cum suo1 lucro eminas III de ordio, quod tu mihi prestasti.
Est manifestum. Propterea impignoro tibi ipsa medietate de casas
et curte que fuit de Ausindi, filio meo, que abeo /3 in territorio bar-
chinonense, in terminio de Monte Iudaicho. Advenit mihi per mea
comparacione sive per omnesque voces. Afrontad hec omnia de parte
circi in terra de Er-/4mengaudus Petroni, de aquilonis in chasa et
in curte de me inpignoratrice vel filiis meis, de meridie in exio2
chomune, de occiduo in chasas3 et curte de Ermengaudus. /5 Quan-
tum istas afrontaciones includunt, sic impignoro tibi: iam dicta
omnia ab integre, simul cum exiis et regresiis earum, et de meo
iure in tuo trado dominio et potestatem. /6 Et inter tantum ego teneo
per tuum beneficium. Et in die quod erit octavo dies intrante aprilii,
de isto ad alio veniente, anno isto revolvente, sic facio tibi rendere
iam dicta /7 mancusos II de auro cogto et eminas III de ordio. Quod
si hoc non fecero et tibi non persolvero, tunc abeas predicta omnia
apreheendere per ipsum precium quod superius est scriptum, tenere,
/8 vindere, comutare et omnia que volueris facere, ad tuum ple-
nisi(si)mum4 proprium. Quod si ego impignoratri\ce/ aut ullusque
homo utriusque sexus qui contra hac ista im-/9pigneracione venerit
pro inrumpendum, non hoc valeat vendichare, set componat aut
compono tibi prefata omnia in duplo cum omne suam inmeliora-
cionem. Et in antea ista /10 impignoracio firma permaneat omnique
tempore.
Facta impignoracione VIII idus aprilii, anno XXIII regni
Henrici regis.
S+m Cuscha femina, /11 ego qui ista impignoracione feci et
S+m Suniarius, filiu<s> Oria. S+m Odoni. *S+m Ioanes sub-

/12dihconus*. /13
S+ Mirone presbiter, qui hec scripsit et dies et annos quo supra
sss.
1. Sota la u hi ha una o. 2. Sota la e hi ha una u. 3. Segueix una a
raspada. 4. Repetit.
863
1054 abril 9
Galind Durable i la seva muller Blancúcia venen a Miró Goltred,
prevere, una peça petita de terra situada al comtat de Barcelona,
al Vallès, a la parròquia de Sant Pere de Reixac, prop de la
Calçada, a canvi de 2 mancusos d’or pur de Barcelona i tres
mitgeres d’ordi.
ACB, LA.II, n. 651, f. 209d-210a. Rúbrica: “De Calcada”. Inter columnas verso:
“n. 651” (Caresmar); “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Interior verso: “CXXXIIII”
(S. XIII-XIV). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 11 línies.
In nomine <Domini>. Ego Galindus Durabil et uxor mea Blan-

chucia femina venditores sumus tibi Mirono Goltredi presbitero. Per
hanc scripturam venditionis nostre vendimus tibi peciolam unam
terre, nostra propria. Que abemus in comitatum Barchinone, in
Vallense, in parrochiam Sancti Petri Rexag prope ipsa calcada.
Advenit hec terra ad me Galindo per genitorum meorum et per
comparatione, et ad me Blanchucia per meum decimum vel per
quascumque voces. Affrontat namque iam dicta terra de parte
aquilonis in ipsa calcada, de meridie in terram Sancti Cucuphati,
de occiduo in terram Sancti Petri, de parte vero circi in terram Sancti
Cucuphati. Quantum iste affrontationes includunt et isti termini
ambiunt, sic vendimus tibi: iam dictam peciolam terre, et de nostro
iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ad tuum proprium,
integriter, simul cum exitibus et ingressibus suis, propter precium,
quod a te accepimus, mancusos II auri Barchinone puri et migeres
III de ordio. Estque manifestum. Quod si nos venditores aut aliquis
homo vel femina sexus utriusque hanc cartam venditionis rumpere
voluerimus aut voluerit, \nil/ adnichiletur, set componat aut com-
ponamus tibi iam dicta terra in triplum. Et insuper hoc maneat
Actum est hoc V idus aprilis, anno III post XXum regis Henrici.
Sig+num Galindi, sig+num Blanchutie, qui ista carta venditionis

scribere iussimus, firmavimus et firmare rogavimus.
Sig+num Bonihominis Malanec. Sig+num Lobeti Malannicg.
Sig+num.1
S+ Arnalli /a sacerdotis et scribe, qui hec scripsit et ssss sub
1. Sembla superflu.
864
1054 abril 18
Judici en el qual Guislabert, bisbe de Barcelona, reclama a Guillem
Oliva, de Salsà, unes cases i una sagrera construïda al cementiri
de Sant Boi, al comtat de Barcelona, vora el riu Llobregat, al
lloc anomenat Castelló. La sentència del plet és favorable a
Guillem.
ACB, LA.IV, n. 154, f. 53-54d-b. Rúbrica: “Per istam cartam perdidit sedis
Barchinona cimiterium ecclesie Sancti Baudilii”. Inter columnas verso. “n. 154”.
Caplletra “I” ornamentada, tipus G: 24 línies.
In presentia plurimorum hominum, videlicet Berengarii

archidiacono et Geralli sacriste et Ermengaudi Orutii et aliorum
hominum qui ibi aderant, et in iudicio Adalberti Eldemari iudicis,
notum fuit placitum inter domnum Guislibertum, barchinonensem
episcopum, et Guilelm Olive, de Salsanis, eo quod querebat illi
prenominatus episcopus domos et sacraria constructa in ciminterio
Sancti Baudilii, cuius ecclesia fundata est in comitatu barchino-
nense, iuxta flumen quod dicitur Lupricatum, in locum qui vocatus
Castilione. Et dicebat ideo prefatus episcopus quia iam dicta eccle-
sia Sancti Baudilii simul cum suo ciminterio iuris erat sancte ec-
clesie barchinonense sedis. Et monstravit iam dictus episcopus
scripturam donationis, in quam descriptum erat qualiter Guilelmus
condam, filius condam Galindo, dederant iam nominatam ecclesiam
Sancti Baudilii cum suis pertinentiis et possesionibus Sancte eccle-
sie sedis Barchinona, sicut in scriptura venditionis descriptum erat,
quam fecerat Miro comes Galindo cuidam. Et iudicatum fuit ut supra
nominatus Guilelmus, si potuisset, monstraret scripturam vendi-
tionis, per quam ad quam adquisierat Galindus ecclesiam Sancti
Baudilii a potestate Mironis comitis. Quod et ita fecit. Et perlecta
fuit ipsa scriptura in ipso placito et per ipsam scripturam non ven-
didit ecclesiam Sancti Baudilii Miro comes Galindo cum aliis alodiis
neque cum ciminterio, set tantum cum decimis et primiciis ad
ipsam ecclesiam pertinentibus. Adhuc autem supra factus episco-
pus, diligentissime veritatem rei inquirere \cupiens/, die dominica,
congregatis parrochianis, misit domnum Berengarium archidiaco-
num et domnum Vivanum, canonice prepositum barchinonensis, et
per eos et per suas litteras monuit et excomunicavit /a supra dictos
parrochianos, ut nec veritatem ipsius rei celarent, nec mendatium
aliquod dicerent, set dicent si ipsum ciminterium esset iuris ipsius
ecclesie Sancti Baudilii, aut si essent iuris Gilelmi Olibe vel uxoris
eius Ermengardis. Et testati sunt et dixerunt que Guilelmus vel
coniux eius iam dicta et antecessores eius semper tenuissent ipsum
ciminterium per suum alaudem, et que ipsi viderunt vineas circa
parietes ecclesie Sancti Baudilii sepius nominati terminantes in pa-
rietes Sancti Baudilii et ipsas vineas et omne ciminterium usque
in parietes ipsius ecclesie semper tenuerunt iam dicte Ermgardis
et pater eius Guilelmus per proprium alaudem. Compertur vero alli-
qui dum a prefato episcopo veritatem rei et, ut dictum est, diligen-
tissime inquisita, iudicavit Adalbertus Ellemari iudex, eo quod non
posset episcopus neque per testimonia neque per ulla iudicia scrip-
turarum monstrare, quod cimiterium iam dictum iuris fuisset sue
ecclesie set semper ab Ermengade iam dicta et patre eius Guilielmo
per proprium alode possessum, ut ipsum cimiterium iam dictum
irrevocabiliter in potestate vel dominio permaneat iam dicti Guilelmi
Olive de Salsanis et uxoris eius Ermengardis iam dicte per pro-
prium alaudem, manente tantummodo antequam consuetudine ut
mortui in prefato ciminterio absque ulla contrarietate et redemptione
sepeliantur non infra ianuas aut hostia domorum set congruis tan-
tum in locis.
Idcirco, in nomine Domini, Ego Guislibertus sacer, Ecclesie
barchinonensium episcopus, cum congregatione clericorum \sub/
religionis milicia nostra sede degentium, tibi Guilelmo Olibe et uxori
tue Ermengardi iam dicte facio hanc scripturam cessionis seu
evacuationis, ut nec ego nec ullus utriusque sexus homo predictum
cimiterium aut aliquid de predicto cimiterio vobis vel vestri succes-
soribus querelare, tollere aut inquietare presumam aut presumat.
Quod si presumpsero aut presumpserit, predictum alodem in du-
plo componam aut componat vobis aut vestre parti. Et insuper
prescriptum iudicium et evacuatione vel /b cessio atque placitum
firmitatem obtineat, manente perpetualiter in predicto cimiterio
antiquo consuetudine sepeliendi mortuos, ut superius scriptum est,

congrius in locis absque aliqua redemptione vel contrarietate. Neque
enim sit licitum tantas ibidem construere domos aut sacraria, ut
penitus ipsa aboleantur cimiteria.
Facta scriptura iuditii et cessionis vel evacutionis XIIII kalen-
das maiarum, anno XXIII regni Henrici regis.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus+, s+ Guilielmus Olibani
de Salsas.
S+ Ermengardis femina. S+ Reimundus Sendredi. S+ Beren-
garius Em. S+ Isarnus Arnalli. S+ Ademar Olleuig. Adalbertus iudex
sub(scripsit)1 sss scripsit. S+gnum Guilelmi clerici +. S+ Petri, clerici
vel iudicis, sss.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris super positis
in VII linea et cum litteris fusis ut XIIII et XXIII, die et anno quo
supra.
1. scripsit ratllat.
865
1054 abril 23
Galind i la seva muller Blancúcia venen a Miró Goltred, sacerdot, el
dret que tenen sobre unes cases amb pou situades al comtat de
Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Pere de Reixac, pel
preu d’11 mancusos.
ACB, LA.II, n. 636, f. 206a-b. Rúbrica: “Item Goltred presbiter emit terram, domos
et cetera in Rexag”. Interior recto: “CXVIIII” (S. XIII-XIV); “n. 636” (Caresmar).
Exterior recto: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B:
8 línies.
In nomine Domini. Ego Galind1 et uxori mea Blanchutia

femina, nos simul, vinditores sumus tibi Mironi sacer, prolis
Goltredi. Manifestum est enim quia vendimus tibi terram nostram
propriam simul cum ipsum nostrum directum, que abemus in ipsos
domos cum ipso puteo. Hec omnia est in comitatu Barchinone, in
Vallense, in parrochia Sancti Petri de Rexac. Advenit nobis ad me
Galind per ienitorum meorum vel per comparatione seu per quali-
cumque voces, et ad me Blancutia per decimum sive per qualicum-
que voces. Affrontat namque supra dicta terra et casas a parte
orientis in terra de Bernard Guifret vel uxori sue, de meridie in terra
Sancti Petri supra dicti, de occiduo in ipsa kalciata, a parte vero

circii in terra de te emptore. Quantum iste affrontaciones includunt,
sic vendimus tibi: supra dictum alodium simul cum ipsas casas, cum
solos et suprapositos et cum ipsos fustos que ibidem sunt, omnia
integriter, simul cum exiis et regressiis earum, ad tuum plenissimum
proprium, in propter precium mancusos XI. Quod tu emptor pre-
cium nobis dedisti et nos manibus nostris recepimus. Est mani-
festum. Supra nominata vero omnia, que nos tibi vendimus, de
nostro /b iure in tuo tradimus dominio et potestate. Quod si nos
venditores aut aliquis homo utriusque sexus qui contra ac venditione
venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set componat
aut componamus tibi in triplum cum omni sua immelioratione. Et
in antea hec venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc nono kalendas madii, anno XXIII regni Enrici
regis.
S+ Galind, s+ Blancutia, nos qui ista venditione fecimus et
S+ Bernard Prim. S+ Guilelmus presbiter. S+ Guitardus levita.
S+ Guilaberti clerici.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit die et anno sss quo supra.
1. Sota la d hi ha una e raspada.
866
1054 abril 30
Guillem Jofre i la seva muller Fruio venen a Seniol i a la seva muller
Agio una peça de terra erma, situada al territori de Barcelona,
al terme d’Agudells, a la parròquia de Sant Genís, pel preu
d’1 mancús d’or de moneda de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 116, f. 41d-42a. Rúbrica: “Item Senuillus emit pecia terre, in
Acutellis”. Inter columnas verso: “n. 116” (Caresmar). Interior verso: “XII” (S. XIII-
XIV). Inter columnas recto: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Guilelmus Gaucefredus et uxori mea

Fruio venditores sumus tibi Senuillo et uxori tue Agio, emptore. Per
hanc scripturam venditionis nostre vendimus vobis pecia I de terra
erema. Et est ipsa terra in territorio barchinonense, in terminio de
Agudellos, in parrochia Sancti Genesii. Advenit ad me Guilelmus per
voce genitorum meorum, et ad me Fruio per meum decimum sive

per omnesque voces. Affrontat ipsa terra de parte circi et de aquilonis
et de meridie in terra de vos emptores, de occiduo in alaude de
Truidle et de suos eres. Quantum istas affrontationes includunt, sic
vendimus vobis: iam dicta terra ab integre, propter precium mancuso
uno de auro cocto monete Barchinone. Quod vos emptores precium
nobis dedistis et nos venditores manibus nostris recepimus integriter.
Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que vobis vendimus,
de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestatem, ab omni
integritate, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueritis, liberam
in Dei nomine abeatis plenam potestatem, cum exios vel regressi-
/aos eius, a vestrum plenissimum proprium. Quod si nos venditores
aut ullusque homo utriusque sexus qui contra ista venditionem ad
inrumpendum venerit, non hoc valeat vindicare, set componat aut
nos componamus vobis iam dicta omnia ab integre et in duplo cum
omnem suam meliorationem. Et in antea ista venditio firma per-
Facta vinditione II kalendas madias, anno XXIII regni Henrici
regis.
S+ Guilelmus, s+ Fruio femina, nos qui ista venditione fecimus
S+ Vitalis Durandi. S+ Compannus levita. S+ Reambaldus levite.
S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi cum litteras fusas in
linea prima, et sss die et anno1 quod supra.
1. Sota la a hi ha una o.
867
1054 juny 17
Testament de Sendred Livol, en el qual fa deixes a la seva esposa, als
seus fills, parents i a la Canònica de Barcelona, de béns mobles
i immobles, situats aquests a Canalies, Pinells, Estalella, Lliçà
d’Amunt, Osona, Provençana, etc.
ACB, perg. 1-2-1540. Original. Pergamí, 206 × 535 mm. Estava plegat en molts
plecs. Al verso: “Scripta”; “Canalies scripte”; “Testamentum Sendredi Livol qui
dimisit alodium suum de Canalies ad Canonice” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala, Armari
3, n. 1540”; “(Num...1191.)” (S. XVIII). Cf. el doc. núm. 1703, de 20 de juliol de
1054. Caplletra “I” ornamentada: 68 mm.
ACB, LA.III, n. 183, f. 66c-67a. Rúbrica: “Testamentum Sendredi Livoli qui di-
misit \Sedi/ alodium in Canalies”. Exterior verso: “n. 183” (Caresmar). Inter co-
lumnas recto: “Anno Domini 1053” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F:
7 línies.
In Dei aeternia nomine. Ego Sendredus Livoli iaceo egrotusb

et metuo ne michi aeveniat repentino mortis casu. Tamen spero in
Dei misericordia. Et memoria integer dum me sencio,c qualiter
omnia mea distribuantur scribere volo. Iubeo enim atque discerno
ut fiant helemosinarii mei /2 omnes filios meos et uxor mea Iema.
Precipio vobis iam dicti elemosinarii mei ut si de ista aegritudined
mortuus fuero aut priusquam alium testamentum fatiam,e ut omnia
mea aprehendatis et ita distribuatis, sicut in hunc testamentum
inveneritis exaratum, et sicut ego hic vobis iniungo, /3 ita in omnia
et in omnibus semper obtineat firmitatem.
In primis concedo ipsum meum alodium de Kanaliliesf ad
filium meum Guilielmumg et post obitum eius remaneat ad Sancta
Cruce Sedis Barchinone et ad Sancta Eulalia. Et concedo tertiamh
partem de omne meum mobile pro anima /4 mea, et alias duas quas
remanent ad iam dicta uxor mea et ad filios vel filias meas. Et
concedo ad filio meo Bernardo ipsum alodium, quem comparavi de
Guitardo Lobatonis in Pinels, totum ab integre, cum suas voces et
dominationes, aput ipso Pugio ipsa medietate. /5 Et alia medietate
de iam dicto alodio de Pinels que remanet, concedo ad filios meos,
id sunt, Peregrinum et Berengarium et Raimundum, in ea videlicet
ratione: ut eis non liceat predicta medietate de ipso alodio vindere
vel alienare nisi ad Bernardum filium meum vel ad /6 posterita sua.
Et concedo ad filium meum Peregrinum ipsum alodium de ipsa
Macana et ipsa medietate de Estelela cum medietate eiusdem alodii
propter ipsum suum kavallum,i qui fuit datum in Cervilione. Et
concedo ad filio meo Berengario ipsum meum alodium de /7 Licano
Supirano,j totum ab integre, et ipsum alodium de Ausona, totum
similiter ab integre, pro sua ereditate.k Et concedo ad filio meo
Guilielmo clerico ipsum meum alodium de Mogoria, terras scilicet
et vineas et curte, totum ab integre, per suam ereditatem.l /8 Et
concedo ad filio meo Raimundo ipsum meum alodium de Promp-
ciana,m totum ab integre, pro sua ereditate.n Et mando vindere ipso
meo kavalloo curto et de ipso precio solvere ipsos meos debitos, et
donetis de ipso precio de iam dicto cavallo uncia una /9 pro mea
sepultura, et ad ipsa Kannonicap uncia Iq et pro absolutione de mea
sepultura uncia Ir pro anima mea. Et concedo ipsas meas domos
de Barchinona, qui sunt prope Sancti Iusti et Pastoris, ad filio meo
Guilielmo clerico, totas ab integre. Et concedo ad filio /10 meo Be-

rengario ipsa mea domo de ipsos Archos. Et concedo ad neto meo
Poncio ipsum meum alodium de Campo Senteges,s et ipsa fexa de
terra que habeo ad Sancta Eulalia de ipso Campo, et ipso meo maso
que habeo in Tyzana.t Iterum concedo ad filio meo Gui-/11lielmo
ipsum meum alodium de Orta. Et concedo ad filia mea Sancia ipsum
meum alodium quem emi de Iema vel suos eredes.u Et alium meum
alodium, que remanet in cunctisque locis, remaneat ad mulier mea,
totum ab integre. Et hec omnia supra scripta rema-/12neat ad mulier
mea ut teneat et possideat omnibus diebus vite sue sine nulli homini
vel femina blandimento. Supra scripto autem alodio, quod concedo
ad neto meo Poncio, non sit licitus iam dictus Poncius predictum
alodium advindere nec inali\a/e-/13nare nisi ad predictum Guilelmum,
filium meum; et si ipse Guilelmus mortuus fuerit, iterum1 non vendat
iam dictus Poncius ipsum alodium quod illi concedo, nec inalienet
nisi ad filios meos. Similiter ipsum supra scriptum alodium de
Baniols,v quod concedo ad filia mea Sancia, /14 si illa Sancia mortua
fuerit absque liberos, remaneat ad filios meos supra scriptos.
/15 Actum est hoc XV kalendas iu\l/ii,3 anno XXIII regis Enrici.
Sig+num Sendredi Livoli, qui hunc testamentum feci, firmavi
Sig+num Ugberti Ardmanni. Sig+num Gerberti Mironis. /16
Sig+num Sendredi Raimundi.
/17 S+ Arnallus sacer et scriba, qui hunc testamentum scripsit
et ssss sub die et anno quod supra.
1. Sota la i hi ha una c. 2. Sota la l hi ha una n i un primer intent fallit
de l més prima per esmenar-la.
LA. a. eterni. b. egrotus. c. sentio. d. egritudine. e. faciam.
f. Canaliles. g. Guielmum. h. terciam. i. cavallum. j. Supira-
ne. k. hereditate. l. hereditatem. m. Provinciana. n. hereditate.
o. cavallo. p. Canonica. q. una. r. una. s. Senteies. t. Tiza-
na. u. heredes. v. Iuniols.
868
1054 agost 13
Guislabert, bisbe, i els seus canonges donen de per vida a Geribert
i a la seva muller Estregod unes cases, situades al comtat de
Barcelona, al Maresme, al terme de Premià, a tocar de la casa
de Sant Pere i Sant Tomàs, apòstols, però després de la mort
dels seus fills les cases tornaran a la Canònica.
ACB, LA.II, n. 482, f. 164d-165a. Rúbrica: “Stabilimentum de honoribus

Primiliani”. Inter columnas verso: “n. 482” (Caresmar). Inter columnas recto: “anno
Domini 1084”. Caplletra “I” ornamentada, tipus A: 13 línies.
In nomine eterni Dei et Salvatoris atque pii. Ego Guislabertus,

nutu Dei episcopus, una cum omni caterva chanonicorum donatores
sumus tibi Geriberto et uxori tua Stregod, susceptores. Manifes-
tum est enim quia venisti ad nos et exquisisti nos\tris/ chasalibus
de nostre Chanonice Sancte Crucis et Sancteque Eulalie ad domos
rehedificandum et erigendum atque construendum per precaria.
Propterea donamus vobis ipsius chasalibus qui sunt in comitato
barchinonense, in Maretima, intus in villa Primiliano, iusta domum
Sancti Petri et Sancti Thome apostolis. Qui /b nobis adveniunt per
iam dicte nostre Chanonice. Et affrontant ipsius casalibus, que vobis
donamus ad rehedificandum, de oriente in cimiterio Sancti Petri
et Sancti Thome prelibatos, de meridie similiter in ipso cimiterio
passos III longe de predictum domum, de occiduo in via qui pergit
per ipsa villa, de circi affrontant in terra de filiis qui fuerunt de
Domnucii Geriberti. Quantum infra istas IIII affrontationes includunt,
sic donamus vobis: ipsis chasalibus ad domos rehedifacandum et
erigendum et ad construendum, in ea videlicet ratione: ut vos teneatis
et possideatis omnibus diebus vite vestre et ad obitum vestrum
concedatis ad unum de filiis vestris, quale vos eligere volueritis; et
ipse similiter teneat et possideat omnibus diebus vite sue et ad obi-
tum suum restituat ad prelibate Chanonice; et non abeatis licencia
nec vindere nec inalienare nec alium senioraticum facere, set in
nostra sugeccione teneatis et abeatis. Et si nos donatores de ista
ora in antea extrahere nos voluerimus de ista convenientia et vobis
abstulere voluerimus, non hoc valeamus vindicare, sed componamus
vobis uncias II de auri et in antea adimpleamus quod convenimus.
Et si nos edificatores de ista ora in antea extrahere voluerimus et
non rehedificamus ipsos domos, similiter componamus vobis uncias
II de auri purissimi et in antea adimpleamus hoc quod expondimus.
Et ista precharia firma permaneat omnique tempore.
Facta precharia idus augusti, anno XXIIII regni Henrici
regis.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +. S+ Dalmatius sacer.
S+ Mirone levita. S+ Reimundus presbiteri. S+ Geralli levite. S+
Reimundi levite. S+ Vivas levita. S+ Poncio levita. S+ Gaucefredus
sacer.
S+ Guifredus sacer, qui ista precharia scripsit cum litteras

super positas in verso II et III ubi dicti “vobis et de meridie, die
et anno quod supra.
869
1054 setembre 7
Auxili i la seva muller Ermegod venen a Joan una casa situada a la
ciutat de Barcelona, als Arcs Antics, pel preu de 12 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-1-2333. Original. Pergamí, 176 × 208 mm. Al verso: “in burgo apud
Arenas”; “CVI” (S. XI-XII); “Num... 2333” (S. XVII); “Diversorum A 2333”; “Liber I
Antiquitatum N. 104” (Mas); “1054” (F-B).
ACB, LA.I, n. 104, f. 49b-c. Rúbrica: “Carta de domibus ad ipsos Archos Anticos
in burgo Barchinone”. Exterior verso: “Anno Domini 1054”. La caplletra ocupa
quatre línies.
In nomine Domini. Ego Ausilio et uxor mea Ermegotis nomine,

venditores sumus tibi Iohannes, emptori. /2 Per hanc scripturam
venditionis nostre vendimus tibi casals \et curte/ cum solis et
suprapositis, parietes, guttis /3 ianuas, foveas. Est namque prescripta
omnia in burgo civitatis Barchinone, ad ipsos Archos Anti-/4quos.
Advenit nobis per (genitorum)1 \comparatione/ et per decimuma vel
per ullasque voces. Et affrontat prescripta omnia de parte /5 aquilonis
in casa et curte Sancte Marie de littore maris, de meridie in exio
comune, de occiduo et circiob /6 in ferragenale de Christianus Sclu-
vani. Quantum iste affrontacionesc includunt, sic vendimus tibi: /7
predicta omnia ad integrum, cum ingressibus et regressibus earum,
propter precium mancusos XII auri cocti /8 Barchinone legitime
pensatos. Quod tu emptor nobis dedisti integriter. Est manifestum.
Prescripta omnia, que /9 tibi vendimus, de nostro iure in tuod tradi-
mus dominium et potestatem, a tuum proprium, ut facias exinde
quodcunque /10 volueris. Quod si nos venditores aut aliquis homo
sexus utriusque contra hanc venditionem venerit aut /11 venerimus
ad inrumpendum, nil valeat, set componat aut componamus tibi
predicta omnia in dupplume /12 cum omni sua immelioratione. Et
in antea ista venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc /13 VII idus septembris, anno XXIIII regni Henrici
regis.
S+num Ausilio, s+num Ermegotis femine, nos /14 qui hanc
venditionem fecimus et firmavimus et firmare rogavimus.
/15 S+num Reimundus Seniulli. S+num Gondballus Vivani.

S+num Galindonis Vitalis. /16 S+num Iohannes Atoni.
cum litteras fusas et super positas in linea IIII /18 et in secunda linea,
1. genitorum esborrat.
LA. a. Manca decimum. b. circio et occiduo. c. affrontationes.
d. tuum. e. dupplum.
870
1054 setembre 18
Amalric Aeci, Maressenda, Guillem Amat i Ramon Amat, marmessors
de la difunta Raquel, donen a Déu i a la Canònica de la Seu
una mitgera de terra i mitja mitgera de vinya situades a la
carretera de Barcelona, davant de la porta del sagrer d’Ansulf,
prevere, a Provençana.
ACB, LA.IV, n. 68, f. 22b-d. Rúbrica: “Richelle dimisit Sedi modiatam terre et
semodiatam vinee prope ecclesiam Provintiane”. Inter columnas recto: “n. 68”
(Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus C: 10 línies.
In nomine Domini. Nos tutores qui et elemosinarii sumus

Richillis femina condam, Amalricus Aicii et Matrisinda femina et
Guilelmus Amati et Reimundus, frater eius, donatores sumus Domi-
no Deo et Canonice /b Sancte Crucis sedis Barchinona. Manifes-
tum est enim quia precepit nobis Richillis femina condam per suum
testamentum unde iuditium obligatum tenemus infra me(n)tam1
temporum ad seriem conditionis editum, ordinante iudice Reimundo
Seniofredi \levita/, ut cartam donationis fecissemus Domino Deo et
predicte Canonice de modiata I terre elaborate et semodiata una
vinee bone, que est iuxta stratam de Barchinona, antem portam
sacrarii Ansulfi presbiteri, sicuti et facimus. Ideoque per hanc
scripturam donationis nostre donamus Domino Deo et predicte Ca-
nonice modiatam I de terra laborata et semodiata I vinee bone
iusta stratam de Barchinone, sicut supra dictum est. Sunt predicta
omnia in territorio Barchinona prope ecclesiam Sancte Eulalie de
Promtiana. Et advenerunt nobis per predictam vocem tuicionis
sive manumissorie predicte Richillis femine condam. Et affrontat
predicta terra et vineam de parte orientis in sacrariis Ansulfi pres-
biteri et Geriberti Gischafredi, de meridie in alodio que fuit predicte
Richillis, de occiduo similiter, de circio in strata publica qua iter ad

Barchinonam. Quantum is terminibus concluditur, sic donamus
Domino Deo et predicte Canonice predictam terram et vineam, et
de nostro iure in ius et dominatione predicte Canonice tradimus,
ad faciendum exinde quodcumque velint servientes Domino Deo,
quemadmodum de aliis munificentiis sibi comissum est. Quod si
nos donatores aut aliquis homo sexus utriusque hoc disrumpere
voluerimus aut voluerit, nil valeamus aut valeat, sed componamus
aut componat Domino Deo et predicte Canonice predicta omnia in
duplo cum omni sua inmelioratione. Et insuper hec donatio firma
Actum est hoc XIIII kalendas octobris, anno XXIIII regni regis
Henrici.
S+Amalricus Aicii, s+ Matrisinda femina, s+ Guilelmus Amati,
s+ Reimundus, qui hanc donationem fieri iusserunt et firmaverunt
et firmari rogaverunt.
S+ Ansulfus presbiter. S+Josbertus presbiter. S+ Mironi
Candidi. S+ Ermemirus Audegari. S+ Reimundi, levite et iu-/ddicis,
sss.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris fusis in linea
XI et cum litteris rasis in linea XIIII, die et anno quo supra.
1. Expuntuat.
871
1054 novembre 2
Ramon, comte i marquès, dóna a Guisad Sunifred de Lluçà una terra
amb cases i arbres situada al comtat d’Osona, al terme del castell
de Lluçà.
ACB, perg. 3-21-79. Original. Pergamí, 430 × 165 mm. Caplletra: 30 mm. “1053”,
“13. reg Hen”; “quomodo... més una serie de paraules il·legibles” (S. XI); “donacio
de las cases de Serarols per en Ramon fil den Berenguer caxer fa per limit”; “Sant
Marti del Bas” (S. XVIII); “Cubiculum III, Llusa scrinium 21, n. 79”; “Nº II”; “2”
(Caresmar). Les esmenes escrites a l’interlineat són obra contemporània.
Datació: pel que fa al dia, vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
In Dei nomine. Lex precepit in conlaciones regie (et)1 potestatis,

\que/ in quibuscumque personis conferuntur, in eorum iure persis-
tant, in quorum \posse eas/ potestas contulerit regia, ea condicione
ut huius conlacio adtributa in nomine /2 eius qui hoc promeruit,
transfusa permaneat, ut quiquid facere \ex hoc/ voluerit, liberam
abeat facultatem, quia non oportet principium statuta convelli.

Igitur, in Dei omnipotentis nomine, ego Reimundus, /3 filius Beren-
garius, commes hac marchio, divina gratia largiente, donator sum
tibi Guisado Seniofredo de Luciano. Per hunc firmamentum scrip-
ture dono tibi aliquid de terra mea, /4 sunt ipsas casas de Soler\i/
olis,2 atque terras et vineas, eremas atque cultas, cum omni genera
arborum, fructifera vel infructifera, atque \cum/ pratis vel aquis
eorum pertinenciis atque necessariis, atque omne /5 fe\vum/3 vel
censum citra villa de Soler\i/olis4 atque \ex/ ceteris causis (sic)5 hic
conclusum erit. Qui mihi advenit per prosapiam generis mei sive
per culmem regni atque per quacumque vocem vel modo.6 Et est
hec omnia /6 in comitatum Ausona, in terminio de Kastro Luciano,
per diversa loca. Et abent affrontaciones de parte aurientis in rio
Gavarese iusta ecclesiam Sancti Martini, a latere vero meridiane
/7 ad ipso olmatel, a parte vero occiduo in Campo Magro, de parte
vero circi ad ipsam ecclesiam de Sancta Eulalia. Quantum os termi-
nos ambiunt et concludunt, sic dono vobis vel confirmo: /8 a\d/
vestrum proprium7 franchitatis, ut ab odierno die in antea in vestro
dominio abeatis et possideatis proprialiter, cum omne censu atque
redibicionis8 vel functionis atque possessionis, que in-/9fra iam dictas
affrontaciones ad me vel cuiuslibet potestati per quacumque modo
pertinet, et sic de meo iure in vestro trado potestatem ad faciendum
quodcumque volueritis, simul cum /10 exiis et regresiis earum, sine
ullo cogentis imperio et suadentis ingenio. Per fidem rectam meam
hoc ad te confirmo. Et ideo, si ego a\u/d ullus omo cuiuslibet per-
sonae vel sexus hoc /11 disrumpere vel in alicho ledere voluerit, pre-
dictam omnia in duplo vobis componat. Et hec firmitatis scriptura9
omnibus modis stabilis permaneat.
Facta pacta scriptura, sicut predictum est, VI nonas novembris,
anno XXIIII regni Henrici regis.
*Reimundis comes*.
/12 Adalbertus arkidiac\onus/ qui et /prepositus\.
Sss Guilielmus levita, Reimundus Guifredi sss. Sig+num
Oliba Reimundi. Sig+num Seniofredi Guitard. /13 Sig+num Mironi
Folcheti.
Sss Guilelmus, sacerdos et iudex, qui hoc confirmavit et emen-
dando in primo et in secundo et in quarto versu /14 literas supra
posuit et in aliis in aliquibus locis rasit et emendavit ssss.
/15 S+ @Guifredus presbiter@, qui ista carta donacionis vel
franchitatis scripsit et sub ssss die et anno quo supra.
1. Raspat. 2. Sota la i hi ha una o. 3. Sota la i hi ha una o. 4. Esmenat

feo. 5. Raspat. 6. La segona o ha estat esmenada per convertir-la en una
d. 7. A sota d’um hi ha una o. 8. Sota la i hi ha una e. 9. Sota la a hi
ha una e.
872
1054 novembre 6
Bernat Tedegard i la seva muller Emma empenyoren a Bernat
Ermengol una feixa de terra amb una vinya, que tenien pels
seus pares i per delme conjugal, situada al territori de Barcelona,
al terme de Quinçà, per 2 mancusos d’or de Barcelona que
hauran de tornar, amb mig mancús més, la festa de Sant Martí
confessor vinent.
In nomine Domini. Ego Bernardus Tedegario et uxori mea Ema

femina impignoratores /2 sumus vobis Bernardus Ermengaudi.
Manifestum est enim que adebitores sumus tibi mancusos II /3 de
aurio de Barcinona cocto et mundo et rodio, quod tu nobis prestasti
et nobis manibus tuas /4 recepimus. Et est manifestum. Propterea
inpignoramus tibi fexia I de terra cum vinea ubi /5 sunt vitis fundatas.
Quod abemus in territorio Barcinona, in terminio de Quinciano. Qui
nobis /6 advenit per genitores meorum et per decimum aut per
qualicumque vocis. Qui afrontat prefata terra /7 cum vinea de circii
in vinea de filiis de Bernardi Vilielmi, que est condam, de aquilonis
in ipso torren-/8tem vacuum, de meridie in vinea de filiis de Bernardi
Vilmiri, de occiduo in vinea de Erme-/9sindis femina. Quantum istas
afrontaciones includunt, sic inpignoramus tibi: pre-/10dicta omnia
iam scripta tota ab integre, simul cum exiis et regresiis earum, in
ea /11 vidilice racione: ut quando venerit ad festa sancti Martini
confessoris Domini, de isto ad alia /12 proxima ventura veniente, sic
tibi rendere facias mancusos II et medio de auro, et tu nobis /13
rendere facias ista scriptura sinem moram; et si minime hoc
fecerimus et a predic-/14to placito sic tibi non persolverimus isto
debito iam dicto, tunc abeas plenam potesta-/15tem ipsa terra cum
vinea aprehendere, tenere, vindere, comutare aut facere quod vo-
/16 lueris. Et qui ista impignoracione venerit pro inrumpendum, non
hoc valeat /17 vindicare, set compono aut componamus vobis predicta
omnia in duplo cum suam inme-/18lioracione. Et in antea ista
impignoracione firma permanet omnique tempore.
Facta im-/19pignoracione VIII idus november, anno XXIIII

regnante Engelrico rege.
S+ /20 Bernardus Tedegarii, s+ Emma femina, nos qui ista
impignoracione /21 fecimus et firmare rogavimus. /22
S+ Fulconi Petroni. *SVives*. /23 Geribertus Bonusomo.
/24 S+ Angulfus presbiter scripsit die et anno /25 quot supra.
873
1054 novembre 20
Ramon [Berenguer I] i la seva muller Almodis, comtes de Barcelona,
decreten la inviolabilitat de tots els drets, béns i possessions dels
canonges de la Seu de la Santa Creu i Santa Eulàlia de Barcelona.
ACB, LA.I, n. 7, f. 5c-d. Rúbrica: “Decretum Raimundi comitis et Almodis
comitissae quod bailus, vicharius vel saio domini regis vel curie nullo modo audeat
aliquid forciare vel extrahere sive emparare in domibus clericorum sedis
Barchinone”. Exterior verso: “VI”; “Nota XL canonici” (S. XIII-XIV); “n. 7” (Caresmar).
Interior verso: “Anno Domini 1054” (S. XVIII). Caplletra “A” ornamentada, tipus A,
de color vermell i perfilada amb blau: 6 línies.

ACB, LA.I, n. 197, f. 84c-d. Rúbrica: “Carta Raimundus comes quod nullus baiulus
vel vicarius vel saio audeat emparare vel extrahere aliquid de domibus clericorum”.
Exterior verso: “n. 197” (Caresmar); “V. n. 7”; “Nota de XL canonicis” (S. XVIII).
Inter columnas verso: “1054” (S. XVIII). Caplletra “A”: 9 línies.
Ed.: Ms. Privilegiorum regum, n. 5, f. 11c-12d; MARCA, Marca hispanica, d. CCXLI,

c. 1103.
Apud sanctam barchinonensis ecclesie1 Sedem execrabilis pe-

nitus et radicitus abolindus inoleverat usus, quem sacri omnimodo
cannones detestantur, scilicet ut vinum virisa cannonicorum Sancte
Crucis Sancteque Eulalie seu aliud quodlibet possidendum potestati
illorum subiectum a dominiob sui separaretur, adeo ut invasores
domos illorum ingrederentur et quicquid delectabile esset vis[i]u2
seu vinum seu alia quelibet possessio secum diripiendo auferrent.
Unde placuit gloriosissimis barchinonensium principibus, Remundoc
videlicet, inclito comiti, coniugique sue nobilissime Adalmodis, ut
hoc vicium funditus extirparetur et a possessionibus chanoni-
corumd procul segregaretur. Atque insimul hoc decretum statuerunt
pro amore summi regis et pro redempcione suarum animarum, quod
ita se habet:
In nomine divino summo et trino. Nos, divina providente cle-

mencia barchinonensium principes, Remunduse comes et Adalmodis
comitissa, hoc decretum pariter sanccimus, ut nemo hominum, quod
iuris esse cernitur channonicorumf Sedis Sancte Crucis Sancteque
Eulalie, violare amplius audeat, qui sunt numero XL, neque aliene
peccunieg invasor domos eorum ab hodierno die et deincebs amplius
audeat ingredi et aliquid illorum subditum potestati seu vi seu clam
secum auferre hoc videlicet modo: ut nemo eorum adquirendarum
peccuniarum gratia alterius vinum vel possessionem aliquam suam
dicat esse; quod si fecerit et comprobatum fuerit, ab hoc edic-/dto
vel donatione procul pellatur; et ipse qui in hoc convitio inventus
fuerit, in hoc decreto non habeatur. Quod si nos aut aliquis
succedenciumh in principatu nobis nisi fuerimus hoc decretum vel
pactum adnullare, anathematis vinculo constringamusi ac Sancti
Spiritus gladio feriamus.j
Actum est hoc XII kalendas decembris, anno Incarnationis
Domini nostri Ihesu Christi LIIIIo post millesimum, regni vero regis
Henrici XXo\IIII/.k
+l Reimundus comes. + Guislibertus, gratia Dei episcopus.
Wilelmus,m gratia Dei episcopus Ausonensis ecclesien +. S+ Almodis,
Dei gratia comitissa. + Berengarius, Dei gratia Gerundensis episco-
pus +. S+ Remundi Guilelmi. S+ Raimundi comes.o Guifredus, sancte
prime ecclesie3 sedis Narbonensisp episcopus /ss +\.q + Raimbaldusr
archiepiscopus ss.
S+ Miro presbitero, qui hec scripsit die et anno quod supra.s
1. Aquesta paraula porta un senyal per situar-la correctament al text. 2. Un
punt d’expuntuació afegit sota la u. 3. Aquesta paraula porta uns senyals que
n’indiquen la posició correcta al text, la qual cosa la fa coincidir amb la signatura autògrafa
d’aquest bisbe, per exemple, dels pergamins ACB, 3-3-4 i 3-3-8, doc. núm. 886 i 977.
LA. a. juris. b. domino. c. Reimundo. d. canonicorum. e. Rei-
mundus. f. canonicorum. g. pecunie. h. succedentium. i. constrin-
gamur. j. feriamur. k. XX IIII. l. Manca +. m. Guilelmus. n. auso-
nensi sede. o. Manca S+ Raimundi comes. p. sancte prime sedis narbonensis
ecclesie. q. Manca ss +. r. Reamballus. s. Manca S+ Miro... quod supra.
874
1054 desembre 5
Pere, abat de Santa Maria de Ripoll, amb l’assentiment dels monjos
del monestir i a causa de la manca de blat i vi en els predis del
monestir, ven a Bernat Ramon i a la seva muller Ermengarda
una petita part de la cort que el monestir té al costat de les

cases dels compradors, dins la ciutat de Barcelona, al costat
de l’església de Sant Miquel, pel preu de 28 mancusos d’or de
Barcelona.
ACB, perg. 1-4-187. Original. Pergamí, 254 × 422 mm. Al verso: “De domibus
Sancti Michaelis” (S. XIII-XIV); “De domibus prope ecclesiam Sancti Michaelis” (S.
XVI-XVII); “1054” (Mas).
In Christi nomine. Ego Petrus, abbas cenobii1 Sancte Marie

rivipollensis, cum omnibus monachis in eodem cenobio consistentibus
venditores sumus /2 tibi Bernardo Remundi et uxori tue Ermengardi.
Quia instituta canonum docent ut res Aecclesie minus utiles propter
utilitatem /3 et necessitatem Ecclesie cuius fuerint abbas cum assen-
su Pontificis habeat distraendi licentiam, idcirco, cogente necessitate
propter /4 inopiam frumenti et vini, quod defecit hoc anno in prediis
supra dicti cenobii, vendimus \v/obis2 intus in civitate Barchinone,
iuxta /5 aecclesiam Sancti Mikahelis, parvam particulam nostre curtis
que est coniuncta domibus vestris. Et habet in longitudine dextros
V et palmos V; /6 et in latitudine in capite, quod est prope supra
dictam ecclesiam Sancti Mikahelis, habet dextrum I; et in alio capite,
quod heret domui vestre, habet unum /7 dextrum et semis. Habet
eciam affrontaciones a parte oriente in domo vestra, [de meridie]
in orto et in curte Sancte Marie predicte, de occiduo in domo et in
curte ipsius Sancte Marie3 et in dom\o/ vestra,4 /8 de circi5 in domibus
vestris.6 Quantum iste affrontaciones includunt et isti predicti dextri
continent, vendimus vobis ad vestrum proprium, ad quod volueritis
faciendum, /9 propter precium, quod a vobis accipimus, videlicet,
XXVIII mancusos barchinonenses optimi auri. Et sic de iure nostre
Eclessie tradimus vobis in vestro dominio et po-/10testate, ad facien-
dum exinde quodcunque volueritis. Quod si nos venditores aut ali-
quis homo sexus utriusque contra hanc venditionem venerit aut /11
venerimus ad inrumpendum, nil valeat, set componat aut com-
ponamus vobis predictam particulam curtis in tripplum cum omni
sua immelioratione. /12 Et in antea ista venditio firma permaneat
omni tempore.
Actum est hoc nonas december, anno XXIIII regni Henrici
regis. /13
Salomon +.7 Petrus monachus sss.8 *Isarnus monachus*. /14 *+
Petrus abba*. *Guilabertus monachus +*. *Eurardus monachus ss*.
*+ Wadallus monachus*. *Guilabertus \monachus/ +*. /15 *Remundus
monachus sss*. *Guilelmus monachus +*. *Matfredus monachus +*.
/16 *Gerallus monachus +*. /17
Guilelmus, sacerdos et iudex, qui hoc et dictavit et firmavit

et in VIImo et VIIIvo versu afrontaciones meliorando radere et
emendare /18 fecit sss. /19
Guilelmus monachus +. Oliba monachus ssss. *Tassius
monachus +*. Miro monachus +. Guitardus monachus +. /20
S+m Bellihominis, cognomento Gerallus, levita, exarator cum
litteris rasis et emendatis in linea VII et VIII, et sss sub die et anno
prefixo.
1. Sota la i hi ha una u i abreviatura de m supèrflua. 2. Sota la o es llegeix
ti. 3. oriente in domo ... ipsius Sancte Marie escrit sobre quelcom de raspat. 4. et
in domo vestra depassa el marge esquerre de la caixa. 5. de circi depassa el marge
dret de la caixa. 6. in domibus vestris escrit sobre quelcom de raspat. 7. Salomon
+ escrit cap per avall. 8. Petrus monachus sss escrit cap per avall.
875
1054 desembre 17
Guislabert, bisbe de Barcelona, amb l’assentiment dels seus canonges,
ven al sacerdot Sunifred Bonfill una mujada de terra erma situada
al territori de Barcelona, al terme de Pedralbes, prop de l’esglesiola
de Santa Cecília, pel preu de 9 sous de Barcelona en moneda grossa.
ACB, perg. 1-2-948. Original. Pergamí, 246 × 306 mm. Al verso: “Petras Albas”
(S. XI); “Num... 1108” (S. XVII); “Mitja Escala, Armari 2, n. 948” (Caresmar); “L.
Ant. II nº 60”; “1054” (F-B). Caplletra “I” que ocupa 7 ratlles.
ACB, LA.II, n. 60, f. 21b-c. Rúbrica: “Carta que Canonica vendidit Seniofredi
presbitero I modiatam terra aput Petras Albas, prope Sanctam Ceciliam”. Inter
columnas recto: “n. 60” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1054” (S. XVIII).
Caplletra “I” que ocupa unes vint-i-quatre ratlles.

Ed.: PUIG, Episcopologio, ap. XLV, p. 387.
In nomine Domini. Ego Gislibertus, gratia Dei episcopus sancte

Sedis Barchinone, una cum assensu et consilio cannonicoruma meo-
rum venditores sumus tibi /2 Seniofredus Bonifilii sacer, emptori.
Per hanc scripturam venditionisb nostre vendimus tibi modiatam
unam de terra herema ex nostra sede /3 Sancte Crucis Sancteque
Eulalie. Qui est in territorio Barchinone, in terminio de Petras Albas,
prope ecclesiolam Sancte Cecilie. Advenit predicte /4 nostre Sedis ob
collatione fidelium vel per ullasque voces. Et affrontat predicta terra
de parte orientis in terra de te emptori et in vinea /5 de Beliardsc
femina et de filiis suis et in via, de meridie1 in vinea de te emptori
et in via et in vinea de Anna femina et de filiis suis, de occiduo
/6 in via et in terra de te emptori et in terra Sancti Petri cenobii,

de circii in terra de te emptori et in via. Quantum iste affrontacionesd
in-/7cludunt, sic vendimus tibi: predicta terra ad integrum, cum
ingressibus et exitibus, propter precium novem solidos de dinarios
mo-/8nete grosse Barchinone. Quod nos accepimus et (nos)2 expen-
dimus in opus predicte Sedis, scilicet, in ipsis parietibus. Et hoc nobis
/9 et aliis hominibus notum est. Quapropter prefatae terra, que tibi
vendimus, de ius nostre matris Aecclesief in tuum transfundimus
/10 dominium et potestatem, a tuum proprium, ut facias exinde quod-
cumque volueris. Quod si nos venditores aut aliquis homo sexus
utriusque /11 contra hanc venditionem venerimus aut venerit ad
inrumpendum, nil valeat, set componat aut componamus tibi pre-
dicta terra in /12 tripplumg cum omni sua immelioratione. Et in antea
ista venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc XVI kalendas ianuarii, anno XXIIII /13 regni
Henrici regis.
/14 *+ Guislibertus, gratia Dei episcopus, +*. /15 *+ Berengarius
archidiaconus*. /16 *S Vivas, levit atque prepositus, sss*. *S+ Miro
presbiter*. *S+ Reimundi levite*. /17 *S+ Bonuciush presbiter*. S+
Mironi levite. /18 *S+ Guitardus, cognomento Bonefilius, sacer*. *S+
Reimundi levita*. *S+ Stephanus presbiteri*. /19 S+ Riculphi levite.
S+ Gulaberti levite. *S+ Ellemar sacer*. *Guarinus Francigena*. /20
S+ Bonuspar Oliba. S+ Miro presbitero. S+ Bernardus presbiter. *+
Mironus*. S+ Vivani levite. S+ Geribertus presbiter. /21 S+ Poncii
levita.i /22 S+ Gaucefredus sacer. S+ Remundi, levite et iudicis, sss.
S+ Guifredi levite. *S+ Reimundus presbiter*. *S+ Miro sacer*. /23
*S+ Poncii levita*, S+ Petrus levita. S+ Compan levita. /24 *S+ Geralli,
levite et sacriste*. *S+ Gerbert\u/s presbiter*. *+ Vilielmusj levita*.
/25 S+m Bellihominis, cognomento Gerallus levita, exarator cum
litteras emendatas in linea V et dampnatas in linea VIII, et sss sub
die et anno /26 prefixo.
1. Escrit sobre raspat. 2. Ratllat i expuntuat.
LA. a. canonicorum. b. vendicionis. c. Belliards. d. affrontationes.
e. prephata. f. Ecclesie. g. triplum. h. Bonutius. i. s+ Poncii levite
manca. j. Guilielmus.
876
1054 desembre 18
Ervigi, la seva muller Ermilda i el seu fill Mir fan donació a favor
de la Canònica de la Santa Creu de la Seu de Barcelona d’un
alou, consistent en cases, terres, horts i arbres de diverses classes,

situat al comtat de Barcelona, al Vallès, dins el terme de la
parròquia de Sant Esteve de Vilanova.
ACB, LA.III, n. 50, f. 21c. Rúbrica: “Eroigius dedit multa bona sedi Barchinone
in Villanova”. Exterior verso: “n. 50” (Caresmar); “Anno Domini 1054” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Eroigii una cum uxore mea Ermellis

femina et filio meo Mironi donatores sumus Domino Deo et canonice
Sancte Crucis sedis Barchinone. Per hanc scripturam donationis
nostre, prompto animo et bona voluntate, non ullius cogentis imperio
nec alicus suasione, donamus Domino Deo et prefate Canonice omne
nostrum alodium, id sunt, casas cum curtes, cum solos et superpositos,
hostios et ianuas, terras, cultas vel heremas, cum arboribus varii
generis et ortos cum fonte, et omne quod dici vel nominari potest,
quod pertinet ad predictum alodium. Sunt namque hec omnia in
comitatu barchinonense, in Vallense, infra terminum parrochie Sancti
Stephani de Vilanova. Et advenerunt nobis hec omnia per comparatione
et per decimum vel per ullasque voces. Affrontat predicta omnia de
parte orientis et de meridie et de occiduo sive de circio in alaudio pre-
dicte Canonice. Quantum iste affrontationes includunt, sic donamus
Domino Deo et predicte Canonice: predictum omne nostrum alodium
ob remedium animarum nostrarum, et de nostro iure in ius et dominio
predicte Canonice tradimus et confirmamus, cum exitibus et regres-
sibus earum, ut faciant exinde canonici quemadmodum de aliis mu-
nificentiis prefate Canonice. Quod si nos donatores aut aliquis homo
sexus utriusque hanc donationem rumpere voluerimus aut voluerit,
nil valeat, sed componamus aut componat Domino Deo et predicte
Canonice iam dicta omnia in triplum cum omni sua inmelioratione.
Et insuper hoc maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc XV kalendas ianuarii, anno XXIIII regni regis
Henrici.
S+ Eroigii, s+ Ermellis femina, s+ Mironi Eroigii, nos qui hanc
donationem fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Mir Bernardus. S+ Guitardus. S+ Gundeballus. S+
Belliohominis Paradur. S+ Guilelmus Arrufa. S+ Renardus presbiter.
S+ Mir Gazu. S+ Stephanus presbiter.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum literis super positis
in linea V et cum literis rasis et emendatis in linea XII, die et anno
quo supra.
877
1054 desembre 31
Odeguer, descendent d’Ató, i la seva muller Raquel, venen a Miró
Queruç la tercera part d’una vinya situada al territori de Bar-
celona, al lloc anomenat Arens, pel preu de 20 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-1-1410. Original. Pergamí, 114 × 315 mm. Al verso: “ad ipso Arens”
(S. XI-XII ); “carta Audegarii filii Atoni, an<no> 24 <regni> Henrici”; “Num..
1410” (S. XVII); “Diversorum A 1410” (Mas); “1054” (F-B). La caplletra ocupa
quatre línies.
In nomine Domini. Ego Audegarii, prolis Atoni, una cum uxori

mea Richillis femina, venditores sumus tibi Mironi Cherucii, emp-
tore. Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus tibi ipsam
terciam /2 partem de peciam unam vinee, quod habemus inter fratres
in territorio barchinonensi, in loco vocitato ad ipsos Arens, exceptus
ipsum decimum. Advenit mihi ad me Audegarii per vocem uxori mee
iam dic-/3te, et ad me Richellis per vocem genitorum meorum vel
per ullasque voces. Affrontad iam dicta omnia de circi in vineas de
Amatus Oldrici, de aquilonis in vineas de Reimundus caputscole,
de me-/4ridie in vineas de Seniofredus Gaudetmir et in terras et
vineas de Sancte Crucis, de occiduo in ipso Aren vel in via. Quantum
iste affrontaciones includunt, sic vendimus tibi: iam dictam terciam
/5 partem de supra scriptam peciam vinee, simul cum ipsa terra ubi
est fundata, ab integre, in propter precium mancusos XX de auro
puro Barchinone legitime pensatos. Quod tu emptor precium no-
bis /6 dedisti et nos ad presens manibus nostris recipimus. Et est
manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos tibi vendimus, de
nostro iure in tuo tradimus dominium et potestatem, ab omni
integritatem, ad tuum /7 plenissimum proprium, simul cum exiis vel
regresiis earum. Quod si nos venditores aut aliquid homo sexus
utriusque qui contra hanc vendicione venerimus aut venerit ad
inrumpendum, nil valead, /8 sed componad aut componamus tibi
iam dicta omnia in duplum cum omni sua inmelioratione. Et insuper
hoc manead firmum omne per evum.
Actum est hoc II kalendas ianuarii, anno XXIIII regni regis /9
Henrici.
S+ Audegarii, prolis Atoni, s+ Richellis femine, nos qui hanc
vendicionem fieri iussimus et firmavimus et testes firmare
rogavimus.
/10 S+ Guilielmus Ostal de Asino. S+ (num Petrus Adallari).1
S+ Ermemir Ellemar.
/11 S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris rasis et

emendatis in linea V, die et anno quo supra.
1. Ratllat.
878
1055 gener 4
Giscafred i la seva muller Adelaida donen a Déu i a la Canònica de
la Santa Creu i de Santa Eulàlia uns alous situats al territori
de Barcelona, al lloc anomenat Esplugues.
ACB, LA.IV, n. 126, f. 44a-b. Rúbrica: “Gischafre dedit Sedi terras, vineas apud
Speluncas”; “n. 126” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus A: 22 línies.
In nomine Domini. Ego Guischafredi et uxor mea Adailidis do-

natores sumus Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque
Eulalie obemedium animarum nostrarum. Donamus Domino Deo
alodium nostrum, id sunt, terris et vineis et chasalicis et arboribus
qui infra sunt, quod habemus in territorio Barchinone, loco vocitato
Espluges. Advenerunt nobis iam dicta omnia per comperatione sive
per decimum vel per qualicumque voces. Habent namque terminum
supra scripta omnia a parte orienti in alodio de Umberto Odoni sive
Sancte Crucis, de circio in torrent de Gotremon, de meridie in vineas
et terras de Ugberti archilevite, de occiduo in vineas de Leugodo
et de suos heredes. Et alia vinea affrontat de orient in alodio Sancti
Michaelis, de meridie in vinea de Pascual et de suos heredes, de
occiduo in vinea de Suniario Ferrario, de circii in vineas de Leu-
godo et de Transgutia. Quantum istas affrontaciones includunt,
sic donamus Domino Deo et predicte Canonice: supra dictas terras
et vineis simul cum exiis et regressiis earum, ut faciant exinde
servientes Domino Deo et predicte Canonice sicuti de aliis muni-
ficentiis faciunt predicte Canonice. Supra dicta (namque)1 omnia,
que nos damus Domino Deo et predicte Canonice, de nostro iure
in illorum tradimus dominium et postestatem. Quod si nos donatores
aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc donatione venerit ad
inrum-/bpendum, non hoc valeat vendicare, set componat aut nos
componamus Domino Deo et iam dicte Canonice supra dicta omnia
in triplum cum omni sua inmelioracione. Et in antea ista donatio
firma permaneat omne per evum.
Actum est hoc II nonas ianuari, anno XXIIII regni regis Henrici.
S+ Gischafredi, s+ Adalaidis, nos qui ista donatione fecimus

S+ Guilelmus Guischefret. S+ Gondeballus, presbiter. Guifredus
levita. S+ Bomparus presbiter. S+ Mironis sacer.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit die et anno prefixo.
1. Anul·lat.
879
1055 gener 16
Assemon i la seva muller Cusca venen a Seniol i a la seva muller
Agio una mujada de vinya i terra erma, situada al territori de
Barcelona, al terme d’Agudells, al lloc anomenat Valdeleds, pel
preu de 2 mancusos d’or bo.
ACB, LA.II, n. 115, f. 41c-d. Rúbrica: “Senuillus emit modiatam vinee et terre apud
Valdelets, in Acutellis”. Exterior verso: “De Leds” (S. XIII-XIV); “n. 115” (Caresmar).
Inter columnas verso: “Anno Domini 1054” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Ansemon et uxori mea Cuscha

vinditores sumus vobis Senuillo et uxori tue Agio, emtores. Per hanc
scripturam vinditionis nostre vendimus vobis modiata I infra vinea
et terra erma. Et est hec omnia in territorio barchinonense, in
terminio de Agudellis, ubi dicunt Val de Leds. Advenit ad me
Ansemundo per genitore meo, et ad me Cuscha per meum decimum
sive per omnesque voces. Affrontat iam dicta omnia de parte circii
in vinea de Guinedelle, de aquilonis in alaude de vos emptores, de
meridie in terra de filiis de Leds et de nos venditores, de occiduo
in terra de vos emptores. Quantum in istas affrontationes includunt,
sic vendimus vobis: iam dicta modiata I infra vinea et terra ab
integrum, propter precium mancusos II de bono auro placibulo a
pense legitimo. Quod vos emtores precium nobis dedistis et nos
venditores manibus nostris recepimus integriter. Est manifestum.
Quem vero predicta omnia, que vobis vendimus, de nostro iure in
vestro tradimus dominio et potestatem ab omni integritatem, ut
quiquid ex-/dinde facere vel iudicare volueris, liberam in Dei abeatis
plenam potestatem, cum exios vel regressios earum, a vestrum
plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut ullusque homo
utriusque sexus qui contra ista venditionem ad inrumpendum
vobis iam dicta omnia in duplo cum omnem suam immelioratione.
Et in antea ista vinditio firma permaneat omnique tempore.
Facta venditione VIIX kalendas februarii, anno XXIIII regni
Henrici regis.
S+ Ansemundo, s+ Cuscha femina, nos qui ista venditionem
fecimus et firmamus et testes firmare rogamus.
S+ Bernard Bonefilio. S+ Ioan Gimara. S+ Sunnario Savarigo.
S+ Bonefilio levita, qui hec scripsit.
880
1055 gener 20
Vidal i la seva muller Guisla venen a Geribert, sacerdot, la setena part
de dos colomars amb les aus que hi ha, situats al territori de
Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, al terme d’Horta, sota
de Santa Eulàlia, pel preu de 2 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-4-139. Original. Pergamí 80 × 346 mm. Al verso: “CXXVIII” (S. XII);
“nil pro cap” (S. XVII). Caplletra que ocupa tota la llargària del document.
ACB, LA.II, n. 316, f. 103d-104a. Rúbrica: “Vitalis vendidit Suniario presbitero
VIIa partem de duabus columbariis in termino de Orta”. Inter columnas verso:
“n. 316” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1054” (S. XVIII). Caplletra
“I” onamentada tipus B: 10 línies.
In nomine Domini. Ego Vidal et uxori meea Gilia femina

venditores sumus tibi Geriberti sacer, proleque Suniario, emtori. Per
hanc denique scripturam vendicionisb nostre/2 vendimus tibi in ipsas
parietes et superpositis de duos columbarios cum guttis et stilliciniis,
cum ipsas aves, septimam partem. Et est hec omnia in teritorio
barchi-/3nonense, in parrochia Sancti Andree,c in termine Horta,d
subtus Sancta Eulalia. Advenit nobis per nostra comparacionee etf
per decimum et per qualicumque voces. Et affrontant/4 predictas
parietes et super\p/ositis cum guttis et stilliciniis sive cum ipsas aves
de predictos columbarios de parte circi et de aquilonis in chasa et
in era antiga/5 et in alaude de te emptore, de meridie in riera qui
exchuritg a Bisaucii, de occiduo in estrada publicha.h Quantum infra
iste affrontaciones/6 includunt, sic vendimus tibi: prescrita homniai
tota ab integrum, simul cum exiis etj regressibus hearum, in propte\r/
precium manchusosk II de auro cocto legitime pensa-/7tos senes
enganno, quod tu nobis dedisti et nos manibus nostris recepimus.

Et nichil de ipso precio aput te emptore non remansit. Est ma-
nifestum. Quem vero predicta/8 omnia, que nosl tibi vendimus, de
nostro iure in tuum tradimus dominio et postestate, ab omni inte-
gritate, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut
ali-/9quis homo sexus utriusque, qui contra hanc ista vendicionem
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendichare,n sed co<m>po-
nat aut nos componamus tibi hec omni\a//10 in duplo cum omni sua
immelioracione.o Et in antea ista carta vendicionep firma permaneat
om<n>ique tempore.
Facta carta vendicione XIII kalendas/11 februarii, anno XXIIII
S+num Vidal, s+num Gilia femina, nos qui ista vendicione
fecimus et firmavimus et testes firmare/12 rogavimus.
S+num [espai en blanc: ±26]. S+num [espai en blanc: ±26].
S+num [espai en blanc: ±21].
S+ Miro sacer, qui hec scripsit die et anno quo supra.
LA. a. mee. b. venditionis. c. Andree. d. Orta. e. comparatione.
f. vel. g. et currit. h. publica. i. omnia. j. vel regressiis ea-
rum. k. mancusos. l. Manca. m. venditione. n. vendicare. o. im-
melioratione. p. venditione.
881
1055 febrer 23
Mir Folc, sacerdot, dóna a la Canònica de la Santa Creu i Santa Eu-
làlia de la Seu de Barcelona diverses cases amb terres i vinyes,
situades a Reixac, i unes cases, a Barcelona, a més de terres i
vinyes, al territori d’aquesta ciutat.
ACB, LA.II, n. 729, f. 229a-d. Rúbrica: “Testamentum [ratllat] Mir \donator/ qui
dimisit Sedi domos multas terras, vineas, molina et multa alia in Rexag”. Interior
recto: “n. 729” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1054” (S. XVIII).
Caplletra “N” ornamentada, tipus A: 3 línies.
Regest: MAS, Notes, vol. X, p. 317-318, n. 693.
Novimus Christi non ignorare sequaces quod actenus comunis

vite bonos viguit christianos vita et adhuc gratia Dei viget, et maxime
in his qui in sorte Domini sunt helecti, id est, clericis. Sicut in Actibus
Apostolorum multitudini credencium erat cor unum et anima una
in Domino et nec quisquam eorum que possidebat aliquid suum esse
dicebat, sed erant illis omnia comunia. Et virtute magna reddebant
apostoli testimonium resurrectionis Ihesu Christi, Domini nostri,

gratiaque magna erat in omnibus illis. Neque enim quisquam egens
fuit inter illos. Quotquot enim possessores erant prediorum vel
domorum vendentes afferebant precia eorum que vendebant et
ponebant ante pedes apostolorum. Dividebantur autem singulis,
prout cuique opus erat. Memoratis (autem)1 ergo augmentationibus
ac cultibus in tantum ecclesie, quibus episcopis president, Domino
adminiculante, prevaluerunt et tantum maxima pars earum habundat
rebus ut nullus in eis sit indigens comunem vitam degens, sed omnes
omnia necessa-/bria ab ecclesia ministris percipiant. Talium igitur
saluberrimis ego Miro Fulcus exemplis elegi de propriis facultatibus
Christi ecclesiam locupletari et de transeuntibus emere manencia,
ut in celestis patrie mansionibus merear, Christo opitulante, repe-
rire receptacula. Ob facinorum igitur meorum ablutionem et celestis
patrie desidevit dono Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sanc-
teque Eulalie domos tres, quas habeo in Rexag, cum solis et super-
positis et cum omnibus earum pertinentiis, cum terris que sunt in
circuitu, cum vitis et arboribus diversi generis et cum ipsis ruviris
quas ibidem habeo, simul cum ipsis garricis, necnon cum fontibus,
cum ingressibus et egressibus eorum. Item dono Deo et predicte
Cannonice domos duas, quas habeo in Ventenag, cum solis et super
positis et cum omnibus earum pertinentiis vel adiacentiis, cum trileis
et oliveto, silvis et garricis, cum arboribus varii generis, cum fon-
tibus, cum ortis, regos et caput regos, cum introitibus et exitibus
illorum. Et in loco qui dicitur Baldret dono Domino Deo et prefate
Canonice domiculam cum solo et superposito, cum trilea, cum terris
cultis et incultis, que in circuitu sunt, cum arboribus varii gene-
ris, cum fonte et aquis et cum omnibus ad eandem domiculam per-
tinentibus, cum introitibus et exitibus. Item dono Domino Deo et
iam dicte Canonice domos quas habeo secus Sancti Petri ecclesiam,
cum solis et superpositis, guttis et stillicidiis, cum ingressibus et egres-
sibus earum. Necnon dono eidem Canonice cupas duas et tonnas
IIas et cetera vascula que in predictis habeo domibus iusta prefatam
ecclesiam. Item dono predicte Canonice duas domos quas emi de
quodam homine, nomine Hodinus, et de uxore sua, quas habeo in
loco prenominato Rexag, cum trileis et arboribus varii generis et
cum terris que in circuitu earum domorum sunt, simul cum ingres-
sibus et egressibus earum. Et /c item dono Domino Deo et prelibate
Canonice duo molina que sunt in ipsa planitie Rexag, et regos et
capud regos, cum omnibus ad iam dicta molina pertinentibus, tali
videlicet modo: ut quamdiu vixerint Primus, cognatus meus, et
soror mea Enguncia, teneant unum de predictis molinis et possideant;

mox vero ut obierint, uterque revertatur ad ius prefate canonice.
Item dono ipsas domos quas habeo in planitie de Rexag, in quibus
habitat Bonushomo, Domino Deo et iam dicte Canonice cum terris
que in circuitu illarum sunt, cum solis et superpositis et guttis et
stillicidiis et cum omnibus illarum pertinentiis domorum, cum in-
gressibus simul et egressibus. Et item dono eidem Canonice modiatas
tres vinee et paulo plus quas habeo in planitie de Rexag, in loco
qui dicitur Albiniana. Et in alio loco, in prenominata planitie de
Rexag, dono Domino Deo et predicte Canonice ipsa terra quam emi
de Odino et de sua uxore, de Lobeto et de sua coniuge, de Anna
et de suis filiis. Item dono prefate Canonice peciam unam terre que
est in Matabous, quam emi de Adalaize de Montescatano. Et in alio
loco, que vocatur Batpits, dono predicte Canonice modiatas duas
vinee. Similiter etiam dono iam dicte Canonice modiatam unam vi-
nee quam habeo in loco qui dicitur Valliscarcara. Item dono Do-
mino Deo et Canonice supra nominate domos quas habeo in loco
qui dicitur Rufia, cum terris que in circuitu domorum sunt, cum
puteo et cum quinque modiatis vinee, sive cum terris que in circuitu
domorum, cum cupa una et tonna una. Item dono prefate Canonice
domos quas habeo in Romaned, quas emi de Mirone et de uxore
suam et de socru sua, simul cum trilea et arboribus et malleolo et
vineas et orto et puteo et terra que est circa domos. Item etiam dono
Domino Deo et Canonice predicte domos quas habeo infra menia
Barchinone urbis, secus Sedem Sancte Cru-/dcis Sancteque Eulalie,
cum solis et suprapositis, guttis et stillicidiis, foveis et cloacis, et
cum omni genere vasorum ad serviendum domui huic deditorum,
et cum omnibus illarum pertinentiis, cum ingressibus simul et
egressibus earum. Et item dono predicte Canonice modiatas quatuor
terre et media et modiatas quatuor vinee cum eadem terra in qua
sunt fundate, quas habeo in territorio Barchinone, non longe ab urbe.
Item dono eidem Canonice peciam unam vinee quam habeo secus
urbem prefatam ad ipsos Archos. Hec igitur omnia hic exarata sive
superius annotata dono Domino Deo et Canonice Sancte Crucis
Sancteque Eulalie iure perpetuo, cum omnibus illorum adiacentiis
sive pertinentiis, cum ingressibus et egressibus. Quod si aliquis, quod
absit, ausu temerario nisus fuerit hec violare vel a iure Canonice
predicte alienare vel in suos quibus suam expleat voluntatem usus
transferre, nullo modo valeat et talis temptatio ad nichilum
redigatur. Et insuper qui hec disrumpere conatus fuerit, Sancti
Spiritus gladio feriatur et a societate fidelium pellatur atque quia
non unius sed multorum conatur evertere profectum, multorum

comunione careat et ab Ecclesie, cuius causam impedire satagit,
arceatur liminibus.
Actum est hoc VII kalendas marcii, anno IIII post XXum regis
Henrici.
S+ Mironi sacerdotis, qui hanc donationem Domino Deo et
predicte canonice feci et testes firmare rogavi.
+ Guilielmus levita.
S+ Arnalli, sacerdotis et scribe, qui hoc scripsit et sss sub die
et anno quod supra.
1. Expuntuat.
882
1055 març 4
Guislabert, bisbe de Barcelona, amb l’assentiment dels seus canonges
dóna a Ervigi i al seu fill Miró una peça de terra amb la casa
i els arbres que hi ha, situada al comtat de Barcelona, al terme
de Lloberes, al lloc de Rovira, mentre visquin, a canvi d’una lliura
de cera anual.
ACB, LA.III, n. 61, f. 23c-d. Rúbrica: “Stabilimentum unius peciam alodii in manso
de Rovira per censum I libram cere”. Exterior verso: “n. 61” (Caresmar). Interior
verso: “Anno Domini 1054” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus D: 11 línies.
In nomine Dei eterni. Ego Gislebertus, gratia Dei episcopus,

una cum assensu chanonicorum meorum donatores sumus vobis
Ervigio et filio tuo Mironi. Per hanc scripturam donationis nostre
donamus vobis petiam unam terre cum casa et arboribus que infra
sunt. Quam habemus in comitatu barchinonensi, in terminio de
Loberes, in loco vocitato qui dicitur Ruvira. Advenit nobis seu nostre
Canonice ob collationem fidelium. Habet terminum predicta petia
terre de circio in pratello, de aquilonis parte in ipso nostro alodio,
de meridie in torrente qui discurrit, de occiduo in alodio nostre Ca-
nonice. Quantum isti termini ambiunt, damus vobis totum inte-
griter, cum ingressibus et egressibus, propter donum quod vos nobis
/d facitis de vestro alodio, quod secus ipsum nostrum alodium est,
tali videlicet modo ut teneatis et possideatis hec omnia quamdiu
vixeritis, et detis iam dicte Canonice omni anno libram unam de
cera. Post mortem vero vestram, revertantur supra dicta omnia
delibere ad nos et ad nostram Canonicam. Quod si nos donatores

aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc donacionem venerimus
aut1 venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed componat aut com-
ponamus vobis predicta omnia in duplum. Et in antea ista donatio
firma permaneat modo vel ultra.
Actum est hoc IIIIo nonas marcii, anno XXIIII regni Henrici
regis.
+ Gislabertus, gratia Dei episcopus +. + Beregarius archi-
diachonus. S+ Poncii levite. S+ Vivas, levita et prepositus, sss. S+
Geralli, levite et sacriste. S+ Mirone levita.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum literis fusis in linea
IIIa, die et anno quo supra.
1. hanc donacionem venerimus aut escrit sobre raspat.
883
1055 març 12
Convinença feta entre Vives Guillem i el sacerdot Guifré sobre un alou,
consistent en cinc peces de terra, una casa amb cort i la tercera
part d’un molí, situat al comtat de Barcelona, al Vallès, al lloc
anomenat Martorelles, a les Corts, que el primer havia venut al
segon.
ACB, perg. 3-27-306. Original. Pergamí, 239 × 230 mm. Al verso: “Carta
conveniencie” (S. XI); “Carta de un alou qui es a Martoreyes” (s. XIV); “Prepositu-
ra Janer, St. 27, nº” (1936-1939); “Senyal vert, 35”; “1055” (F-B). Caplletra “I”:
34 mm.
In nomine Domini. Haec est convenientia quem facit Guifredus

sacer Vivano Guilelmi de ipso suo alodio, quod habet /2 in comitatu
barchinonense, in Vallense, in loco vocitato Marturelias, ad ipsas
scilicet Curtes, de ipso /3 per nomen quod Vivano Guilelmi vendidit
ad Guifredum predictum. Sunt namque haec omnia in iam dicto
/4 loco quinque pecias terre separatim positas et chasam unam cum
curte et solos et superpositos, et terciam partem /5 unius molini mi-
nus quarta parte cum regos et caputregos et cum suis instrumentis
quibus molinum /6 molere debet. Advenerunt mihi haec omnia per
comparatione sive per quascumque voces. Et affrontat pecia /7 una
de terra de parte orientis in flumine Bisocii sive in alodio de me
vinditore, de meridie in alodio /8 de te emptore, de occiduo in ipsa
strata calciata, de circio in alodio de Gocfredo Espidii vel de suis
ere-/9dibus. Et alia pecia de terra afrontat de parte orientis in flumine
Bisocii sive in alodio de me vinditore, /10 de meridie in alodio Goc-

fredo Espidii vel suos eres, de occiduo in terra de Chixol femina
vel suos eres, de circio /11 in terra de te emptore. Et alia pecia de
terra, qui est ad ipsos Pradells, afrontat de parte orientis in ipso
rego /12 molinario, de meridie in terra de Chixol femina, de occiduo
in strata calciata, de circio in terra de Richellis femina /13 sive de
Chixol femina. Et alia pecia de terra afrontat de parte orientis in
alodio Sancti Michaelis de ipso Fallo, /14 de meridie in terra filiorum
Ermemiri condam, de occiduo in alodio Sancti Michaelis de ipso
Fallo, de circio in terra /15 filiorum Ermemiri condam. Et alia pecia
de terra, qui est trans ipsa calciata, afrontat de parte orientis in
margine /16 grosso, de meridie in terra Iocfredo Espidii, de occiduo
in flumine Tenes, de circio in alodio Sancti Michaelis sive Sancti
/17 Vincencii. De predicto omni1 alodio, quod concluditur his afron-
tacionibus, facit predictus Guifredus sacer hanc talem convenientiam
/18 predicto Vivano: quod non sit illi licitum predictum alodium vin-
dere nec impignorare nec in extraneam personam trans-/19ferre nisi
ad Vivanum predictum, si tamen predictus Vivanus iuxte voluerit
eum comparare aut peccuniam ei prestare, /20 si illi necesse fuerit,
infra L dies quibus Guifredus predictus eum requisierit de hoc. Et
si Guifredus predictus aliut facere /21 voluerit de predicto alodio, aut
eum in extraneam personam aliter transferre voluerit, statim fuisset
predictum alodium /22 integriter iuris et proprietatis2 predicti Vivani
ad suum proprium. Verumptamen si in predicto remanebat quod
noluis-/23set predictum alodium comparare iuxte ad\te/ accipere in
pignus, si Guifredo opus esset infra predictum terminum quod
Guifre-/24dus eum de hoc requisisset, statim fuisset licitum predicto
Guifredo de predicto alodio facere quodcumque voluisset. Etenim
preter hoc /25 convenit Guifredus predictus ad Vivanum predictum
ut, si Vivas eum super (eum)3 vixerit, teneat ipse Vivas in vita sua
predictum /26 alodium et possideat, et post obitum suum remaneat
ad ipsum cui Guifredus predictum eum alodium testatus fuerit.
/27 Actum est hoc IIII idus marcii, anno XXIIII regni Henrici
regis.
/28 *S+ (q)4 Gifredis presbiter, qui ista conveniencia fecit
scribere, firmavi et testes firmare /29 rogavi*.
/30 S+ Bernard. *S+ Mironi levite*. S+ Odegario, prolis Ato.
1. A sota d’om es llegeix al. 2. Sota la segona r hi ha una lletra indesxifra-
ble. 3. Ratllat. 4. Escrit per equivocació.
884
1055 març 17
Bonadona i el seu marit Joan donen a la Canònica de la Santa Creu
i de Santa Eulàlia de Barcelona diversos béns que tenia per la
concessió que el primer marit de Bonadona li havia fet en el seu
testament, situats al territori de Barcelona, a Montjuïc i a
Monterols.
ACB, perg. 1-2-1436. Original. Pergamí, 78 × 361 mm. Al verso: Tres alfabets
comparats, un llatí i dos variants del grec. “Alpha, betha, gama, delta, hei,
zeta, yta, cita, yota, kapa, landa, mi, ni, ci, o, pi, ro, sigma, tau, ui, si, xi,
pxi, otamiga”. Paraules tallades (s. XI); “Bagneolis”; “Scripta” (S. XIII -XIV); “Num.
951” (s. XVII); “Mitja escala, armari 3, num. 1436” (Caresmar); “1055” (F-B).
ACB, LA.IV, n. 64, f. 20b-d. Rúbrica: “Bonadomna et Iohanes dederunt Sedi

alodium in Bagnols”. Inter columnas recto: “N. 64” (Caresmar).
Regest: MAS, Notes, vol. X, p. 19, n. 726.
In Dei nomine. Ego Bonadomna femina una cum viro meo

Iohanne1 donatores sumus domino Deo et Canonicama Sancte Crucis
Sancteque Eulalie Sedis Barchinone. Certum quidem vel manifestum
est qualiter ego Bonadomna predicta feci predicte /2 Cannonice
cartam donationis ex unam peciam terre, que est in territorium
Barchinone, in Bagneolis, sicut terminatur de una via usque alia.
Sed hoc totum est quod non sponte sed ad invitis feci. Nunc autem
quod cannonicib predicte sedis una cum /3 assensu domni Guislaberti
episcopi reddunt nobis ipsam cartam donationis, quam feci iam
dicte Cannonicec ex predictam peciam terrem. Libenter donamus
Domino Deo et prefate Cannoniced domum unam cum curte, cum
solis et superpositis, guttise et stillicidiis, /4 foveis et ianvis, et terra
culta vel erema que in ciurcuitu eius est, et mediam modiatam vinee
ma-liole cum eadem terram in qua est fundata, et orto et variif
generis arborum intra sistentium.g Est enim hoc omnia in territorium
Barchinone, in /5 Monte Iudaico. Et advenerunt mihi per condam
virum meum Bonumfilium, qui mihi hoc consessit in suum testa-
mentum. Affrontant namque predicta omnia de parte aquilonis in
terram condamh Seniofredi, de meridie in via, de occiduo in terra
et in /6 orto condam Rechosindi,i de septemtrionis quoque parte
qua circius dicitur in terram predicti Seniofredi condam. Quantum
iste affrontationes includunt et isti termini ambiunt, sic donamus
domino Deo et predicte Cannonice:j predicta /7 omnia cum univer-
sa eorum pertinentia vel adiacentia integriter, pariter cum copia
petrarum infra sistentium unde iam hedificastis et adhuc hedificetis

parietivus predicte Cannonice, simul cum ingressibus et egressibus
earum. Et de nostro /8 iure in ius et dominationem tradimus prefate
Cannonice et servientibus ei, ut faciant exinde quodcunquek
voluerint. Quod si nos donatores aut aliquis homo vel femina sexus
utriusque hanc donationis cartam rumpere voluerimus aut /9
voluerint, ad-nulletur, sed componant aut componamus predite
Cannonicel et Deo in ea famulantibus supra scripta, que ei donamus,
omnia tripliciter cum omni earum imelioracione.m Et insuper hec
donationis carta valitura perma-/10neat omne per evum.
Actum est hoc XVI kalendas aprilis, anno IIII post XXum n regis
Henrici.
Sig+num Iohanni, sig+num Bonedomne, nos pariter qui hanc
donationis cartam scribere iussimus, firmavimus et his testibus /
11
firmare rogavimus.
Et insuper addimus iuris predicte Cannoniceo peciolas duas
bone vinee et hereme in Monterolos, quemadmodump mihi, predicte
Bonedomne, concessit vir meus condamq Bonusfilius in suum tes-
/12 tamentum. Et, ut predictum est, firmamus et firmare rogamus.
1. Sota la o hi ha una h.
LA. a. Canonice. b. canonici. c. Canonice. d. Canonice. e. gu-
tis. f. variis. g. sistencium. h. quondam. i. Recosindi. j. Canonice.
k. quodcumque. l. Canonice. m. melioracione. n. XXII. o. Cano-
nice. p. quemamodum. q. quondam.
885
1055 abril 14
Bell i la seva muller Blancúcia fan donació a favor de la Canònica
de la Santa Creu i Santa Eulàlia de la Seu de Barcelona d’un
alou consistent en casals, terres, vinyes i arbres de diverses
classes, situat al comtat de Barcelona, al terme d’Alella i Cabuç,
al lloc que anomenen Vall Lledó.
ACB, LA.II, n. 425, f. 146a-b. Rúbrica: “Bellus et Blacucia dederunt Sedi alodium in
Alela, in Cabucio et in Valle Ledonis”. Interior recto: “n. 425” (Caresmar) i inter columnas
recto: “Anno Domini 1054” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 4 línies.
In nomine Domini. Ego Bellus et uxor mea Blancutia femina

donatores sumus Domino Deo et Canonicam Sancte Crucis Sancteque
Eulalie Sedis Barchinone. Scimus namque et didicimus a Sanctis
Scripturis qualiter ab inicio catholice fidei ob amorem Regis eterni

et sancte religionis stabilitate beatissimi patres sanctas hereditare
ecclesias. Idcirco nos predicti donatores, horum exempla secuti ho-
rumque vestigia immitati, libenter donamus Domino Deo et predicte
canonice alodium nostrum proprium, videlicet, casalibus, terris et
vineis, cultis vel heremis, montibus, planitiis et torrentes et trilas
et arborum varii generis, fructuosum vel infructuosum, aquis aqua-
rum, vieductibus vel reductibus. Sunt namque hec omnia in comita-
tu Barchinone, in terminium de Alela et Cabutii, et ubi dicunt Valle
Lodonis. Advenerunt nobis predicta omnia per comparatione et per
genitorum nostrorum vel per quacumque voces. Affrontant namque
predicta omnia de parte orientis in torrentem Vallis Lodonis, qui
ascendit sursum in monte Mada vel in ipsa serra de Telia, de meridie
in litore maris, de occiduo in ipsa aquaria sive in terminium Tizane,
de parte vero circi in torrentem Guitardi et in Mata Rotunda. Quan-
tum iste affrontationes includunt et isti termini ambiunt, sic dona-
mus Domino Deo et predicte canonice: supra scripta omnia, que ibi
habemus, integriter, cum universa eorum pertinencia vel adiacentia,
pariter cum ingressibus et egressibus earum. Et de nostro iure in ius
et donationem tradimus predicte canonice, propter Deum et remedium
animarum nostrarum nostrorumque parentum. Quod si nos donatores
predicti aut aliquis homo vel femina sexus utriusque hanc donationis
cartam rumpere voluerit ad voluerimus, adnichiletur, sed componamus
aut componant predicte canonice et servientibus ei predicta omnia
tripliciter. Et insuper hec donationis carta inconcussa atque impavida
consistat omne per evum.
Actum est hoc XVIII kalendas mai, anno IIII post XXum regis
Enrici.
/b Sig+num Bellus, sig+num Blancutie, nos pariter qui hanc
donationis cartam scribere iussimus, manibus propriis sponte
firmavimus et his testibus firmare rogavimus.
Sig+num Lobeti Abelunii. Sig+num Suniarii Vennud. S+ Ot
sacer. Sig+num Olibani Richarii. Sig+num Seniofredi Chintilani.
Sig+num Rosselli monachi.
886
1055 abril 17
El comte de Barcelona Ramon Berenguer I, la seva muller, la comtessa
Almodis, i el bisbe Guislabert de Barcelona fan donació a la
Seu de les parròquies de Sant Miquel de Barcelona i de Sant

Vicenç de Sarrià, amb totes les possessions que aquestes tinguin
o puguin tenir, per la salvació de les seves ànimes i les dels seus
parents, tant els antecessors com els successors.
ACB, perg. 3-3-4. Original. Pergamí, 430 × 335 mm. Aquest pergamí estava doblegat
amb plecs i presenta mutilacions a la part superior i al mig que afecten la lectura
de les ratlles 1, 2, 3, 9 i 10. Al verso: “Privileg[ium] IIII”; “De quibusdam ecclesiis
datis a comitibus ecclesie Barchinone” (S. XIII-XIV); “Stancia III”; “In stancia III,
n. 4”; “Regnum anno XXIIII Henrici”; “Donacio de Ramon princep de Barcelona
y Almodis consort sua y Guilabert bisbe a la Canonge de Santa Creu de las Iglesias
de Sant Miquel de dita ciutat y de Sant Vicens de Sarria et cetera” (S. XVII-XVIII).
Cf. doc. núm. 1704, de 17 d’abril de 1055. Caplletra “I”: 53 mm.
ACB, perg. 1-1-1809. Còpia, 19 gener 1244. Pergamí, 183 × 328 mm. El document
presenta diverses taques d’humitat. Al verso: “Hic comes dat ecclesiam Sancti
Michaelis”; “Translat de carta de donació feta per lo comta en Ramon per la
comtessa Almodi muller sua de las sgleyas de Sant Michael de Barchinona e de
Sant Vicens de Sarria” (S. XIII-XIV); “Est in processu” (s. XVI); “Num... 1809” (s. XVII);
“Diversorum A. 1809” (Mas); “1055” (F-B). Caplletra “H”, 8 mm.
ACB, LA.I, n. 6, f. 5a-c. Rúbrica: “Privilegium quod Raimundus comes et Almodis
comitissa et Guislabertus episcopus dederunt Canonice ecclesiam Sancti Michaelis
cum omnibus suis pertinentibus et turrem de Serriano cum omnibus”. Interior
Ms. Privilegiorum regum, n. 4, f. 10a-11c; Ed.: MAS, Notes, vol. XIII, ap. XX,
p. 251-253.
In Dei omnicreatoris ac omnitenentis nomine divo. Nos [celesti

prerogativa barchinonensium principes Reimun]dus, comes [et mar-
chio, et] Almodis /2 [comitissa] necnon et Guislibertus, [divinali]
numine eius[dem sancte sedis barchinonensis antistes, concedimus]
omnibus [modis pariter et] donamus /3 Domino Deo et congregationi
clericalis [ordinis Sancte Crucis Sancteque Eulalie omnem]
parrochiam Sancti Michaelis, [que est sita] infra moe-/4niaa’ predicte
urbis, cum omnibus decimis et frugibus primiciarum, cum omnibus
affinitatibus et terminis eius, quantum videri et audiri potest, /5 cum
alodiis et munificenciis, vineis, domibus, pratis, silvis, aquis, garricis,
molinis, ortis sive arboribus diversi generis, cum omni /6 alodio culto
sive heremo, quod in presenti cernitur habere vel possidere vel quod
in futuro, Deo donante,a adquisierit in omnibus /7 locis. Adhuc etiam
simili modo, ob amorem Dei et animarum1 nostrarum remedium
et consanguinitatis prosapiam, /8 tradimus pariter et donamus
Domino Deo et Channonicaeb’ prelibate Sedis Sancte Crucis, scilicetc’
Sancteque Eulalie ecclesiam Sancti /9 Vincenciid’ de Serriano, que
non longe cernitur fore ab urbe, [cum omnibus] decimis et primiciis

sive oblacionibuse’ fidelium, cum /10 domibus et curtibus, vineis et
alodiis, cultis vel incultis [et cum omni] quod videtur habere vel
possidere in omnibus locis, cum /11 affinitatibus et terminis suis, et
cum omnibus que hodie habet vel que in antea, Deo largiente,
adquisierit. Concedimus /12 etiam huic prelibate Channonicaef’ ipsam
t\u/rrim2 que ibidem est cum terris et vineis et domibus, cum ortis
et aqueductibus, /13 cum aquarum iniciis,g’ cum triliis et arboribus
diversi generis, integre et delibere possidendo iure. Largimur etenim
in-/14simul atque atribuimush’ hoc nostre largitionis munus ego
prenominatus comes una cum coniuge mihi commi<ti>ssai’ Adalmodi,
/15 cum Guilaberto pariter, huius Sancte sedis pontifice, Domino Deo
et predictaej’ Channonicae,k’ ad exaltationem et gloriam huius /16
prefate sedis perhenniter possidendum robore perpetuitatis, tali
videlicet modo: ut memoriam nostri in missarum psollemniis,l’ /17
vigiliis et orationibus, ceterorumque bonorum operum exibitionibus
illic Deo fammulantesm’ indesinenter faciant. Si quis /18 autem contra
hoc nostraen’ largitionis pactum, aliqua occasione diabolicis irretitus
laqueis,b assurgere nisus fuerit et au-/19dacter adnullare temptaverit,
nullo modo valeat, set tripplicem sentenciamo’ cum Anania et Saffira
sortitus ac /20 ultione divina punitus anathematis iaculo feriatur et
in die furoris Domini cum Iuda proditore vivus descendat in /21
inferni voraginem.
/22 *Guifredus, sancte prime sedis Narbonensis ecclesie episcopus,
ss +*.
/23 Actum est hoc XV kalendas madii, anno XXIIII regis Henrici.
*Reimundus comes*. /24 *+ Guislibertus, gratia Dei episcopus
+*. *Almodis comitisa*. /25 *Udalardus vicehomes*. Sig+num
Berengarii Remundi. /26 *+ Mirone*. Sig+num Bonifilii Guilelmi.
Sig+num Guilelmi Bernardi. /27 Sig+num Arnalli Guitardi. Sig+num
Guisadi Senfredi. Sig+num Bernardi Amati.
/28 S+ Miro presbitero, qui haecp’ scripsit die et anno quod supra.c
1. Sota la primera a hi ha una c. 2. Sota la u hi ha una r damunt d’una
altra u, sobreres.
Perg. 1-1-1809 a. dante. b. laqueus. c. Segueixen les signatures de la
còpia: Sig+num Petri Marchesii, notarii. Sig+num Romei de Sancto Cucuphate, notarii.
Sig+num Berengarii de Sancto Christoforo, barchinonensis canonici et ebdomadarii.
Sig+num Iacobi de Podiolo, notarii. Ego Bernardus de Colle, presbiter altaris Sancti
Iacobi, subscribo. Sig+num *Raimundi presbiteri*. Sig+num + Bernardi de Turre
presbiteri*. Sig+num *Arberti presbiteri*, nos qui huius tranlavi testes sumus.
Sig+num Petri de Bages, notarii publici Barchinone. Sig+num Petri Vives, qui hoc
translatum fideliter ab originali scripsit precepto Petri de Bagiis, notarii publici
Barchinone, quartodecimo kalendas februarii, anno Domini Mo CCo quadragesimo

tercio.
LA. a’. menia. b’. Canonice. c’. s. d’. Vincentii. e’. oblationi-
bus. f’. Canonice. g’. initiis. h’. attribuimus. i’. comissa. j’. predicte.
k’. Chanonice. l’. psollempniis. m’. famulantes. n’. nostre. o’. senten-
tiam. p’. hec.
887
1055 abril 24
Vidal, fill de Duran, i la seva muller Guisla venen al sacerdot Geribert
la setena part de dos colomars i de les aus que hi ha, situats
al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu de
Palomar, al lloc anomenat Vilapicina, pel preu de 2 mancusos
d’or cuit de moneda d’Enees de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 255, f. 85a-b. Rúbrica: “Vitalis Durando vendidit Girberto presbitero
VIIam partem duorum columbariorum in Villapiscina”. Interior recto: “n. 255”
tipus F: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Vitalis, prolis Durando, et uxori mea

Guilia femina venditores sumus tibi Geribertus sacer, emptori. Per
hanc denique scripturam venditionis nostre sic vendimus tibi
septenam partem de superposito et de parietes de duos columbarios,
et septenam partem de ipsas aves que ibi erant nutritas et que
Deus ibidem dederit per qualicumque voces. Est quippe hec omnia
in territorio Barchinona, in parrochia Sancti Andree apostoli de
Palomar, et in loco vocitato Villapicina. Qui nobis advenit per com-
paratione et per decimum et per omnesque voces. Et affrontat
predicta omnia de parte vero circio in era, de aquilonis in alaudem
de te emptore, de meridie in torrente, de occiduo in strata publica.
Quantum iste affrontaciones includunt, sic vendimus tibi: predicta
omnia, totum ab integre, cum exitibus et ingressibus suis, in prop-
ter precium mancusos duos monete Enee auri cocti Barchinone,
pensatos legitime a penso, quod tu emptor nobis dedisti et nos ma-
nibus nostris recepimus. Et nichil de ipso precio apud te emptore
non remansit. Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos
tibi vendimus, de nostrum iure in tuum tradimus dominium et
potestatem, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores
aut aliquis homo sexus utriusque qui contra ista carta venditione
venerimus aut venerit pro inrumpendum, nil valeat, sed insuper
componamus tibi prescripta omnia in duplo cum omni sua in-
melioratione. Et in antea ista carta venditio firma permaneat om-

nique tempore.
Actum est hoc VIII kalendas madii, anno XXIIII regni Henrici
regis.
S+ Vitalis, prolis Durando, s+ Guilia femina, nos qui ista carta
venditione fieri iussimus, firmamus et testes firmare rogavimus.
S+ Ricolfo Mironi. S+ Remundus levite.
S+ Miro presbitero, qui hec scripsit die et anno quo supra.
888
1055 juny 25
Adelaida dóna a la Canònica de la Santa Creu i de Santa Eulàlia de
Barcelona diversos béns procedents del comte Ramon de Bar-
celona, situats a la parròquia de Sant Andreu i al terme de
Fornells, i un llibre Charoli, és a dir, la vida de Carlemany.
ACB, perg. 1-1-287. Original. Pergamí, 382 × 377 mm. Al verso: “Carta Adaladis
Montis Catani” (S. XIII-XIV); “ne III” (S. XVI-XVII); “Num... 287” (S. XVIII); “Lib II Antiq.
141”; “Diversorum A. 287” (Mas); 1056 (F-B).
ACB, LA.II, n. 141, f. 52d-53c. Rúbrica: “Carta que Adaledis dedit Canonice multa
et magna beneficia in Fornels, in parrochia Sanci Andree de Palomar, et duos
libros caroli”. Intercolumnas verso: “n. 141” (Caresmar). Exterior recto: “Anno
domini 1050” (S. XVIII).
Pro superni Regis amore et celestis patrie desiderio atque

adeptione fideles, sicut in voluminum paginis sacrorum a patribus
sanctissimis dudum editorum plenius ac uberius /2 reperitur inser-
tum, sanctam sancto tacti flamine voluerunt Ecclesiam propriis
facultatibus locupletem reddere, opinantes felicia admodum esse
talia commercia cum pro tran-/3sitoriis manenciaa et pro terrenis
adquiruntur celestia, illud quam maxime recto oculo cordeque
devoto considerantes quod in magna egestate sunt divites, iustitieb
opes /4 et sapientie tesauros non habentes. Qui autem Domino mi-
litant, ea bona adquiruntur que perire non possunt. Tantorum itaque
ego Adalaidis femina divini amoris igne suc-/5censa, non immemor
patrum exemplorum diligentius ac curiosius exequendorum, pre-
optans esse magnopere imitratrix eorum et vestigia sectari illorum,
concupiscens /6 toto iusu connumerari in gloriosissima sorte ipso-
rum, facio Domino Deo et Canonice Sante Crucis Sancteque Eu-
lalie, ex his que superant et que meis non indiget usus, donum. /7
Dono igitur atque atribuo Domino Deo et prelibate Canonice

aliqua mea predia, videlicet domos cum omnibus ad illas pertinentibus,
et terras et vineas et viridiarium nuper-/8rime plantatum. Advenerunt
namque mihi hec omnia per comparacionemc quam feci de dono
et largicioned quam mihi domnuse Reimundus, barchinonensium
princeps, imperatitus est. /9 Sunt autem hec cuncta in territorio
barchinonensi, in parrochia Sancti Andree apostoli, que sita est a
sinistro latere predicte urbis secus ipsam ecclesiam, et in loco cui
nomen Fornels. /10 Habent quoque terminum prefata omnia de parte
circii in cacumine moncium, ab aquilonarif vero parte habent ter-
minum in flumine Bisocii, de meridie in via que est sub ipsa /11
ecclesia vel qua itur ad urbem, de occidentali autem parte in ipsis
arenis que tendunt a villula Orta usque ad ipsum mare que discur-
runt tempore pluviarum. Quantum isti termini /12 amplectuntur
atque includunt, dono Domino Deo et Kanonice prefate: cuncta que
superius sunt scripta sive que inferius sunt addita, videlicet domos
que site sunt secus ipsam /13 ecclesiam, cum terris et vineis et
viridario nuper edificato, cum garricis et pascuis, et cum omnibus
terris, cultis vel incultis, cum ingressibus et egressibus eorum. Et
de meo iure trado in ius /14 et dominium plelibate Canonice ad
plenissimum proprium eiusdem Kanonice,g ut faciant exinde canonici
quod faciunt de aliis possessionibus vel munificenciish prefate Cha-
nonice.i /15 Hec vero que superius inserta sunt, largior atque impercio
Domino Deo et Canonice prelibate, tali videlicet modo et ordine:
ut quandiu in presenti saeculo vixero, teneam hec et abeamj /16 sine
blandimento ullius hominis; postquam enim ex hoc saeculo contigerit
me obire, similiter filius meis Bernardus teneat hec et habeat atque
possideat sine ullius hominis blan-/17dimento. Hoc videlicet ordine:
ut demus ipsi Kanonicek per unumquemque annum sexl libras cere
pro censu atque recognicione;m cum vero filius meus Bernardus ab
hoc migraverit /18 saeculo, universa hec veniant in ius et dominium
prescipte Canonice et obtineat scriptura hec vigorem valiturum
atque robur incorruptum et possideant cuncta hec, que superius
/19 sunt scripta, canonici prescipte Canonice solide atque delibere cum
domibus, terris, vineis, garricis et cum vasis diversis et cum omni
inmelioracionen vel adquisicione,o quam in omnibus his supe-/20rius
scriptis Bernardus prescriptus adquisierit vel abuerit. /21 Insuper
etiam ob facinorum meorum virique mei domni Guilielmi ablu-
cionem,p dono Domino Deo et Ecclesie Sancte Crucis Sancteque
Eulalie Librum Charoli, Sancte Ecclesie utillimum, in tribus corpori-
bus divisum, /22 quatenus presentes vel futuros non pigeat pro nostris
abluendis facinoribus exorare Altissimum, ut hoc donum sit nobis

remedium et deprecacioq aputr omnipotentem Dominum. /23 Si enim
interims mihi libuerit tenere uat habere hunc librum aut alios qui
viris cernuntur esse predicte Sedis, nullus temptet me proibere ab
his, sed pociust tenendi et habendi mea voluntasu impleatur \in eis/.
/24 Si vero, quod absit, aliquis vivenciumv corde tumido menteque
impavida conatus fuerit hoc adnullare vel in aliquo dimovere, aut
si ego qualibet ocasione nefanda temptavero /25 hoc disrumpere,
nullo modo valeadw aut valeam, sed componat aut componam Deo
et iam dicte Canonice universa hec in duplum pro temporali pena.
Et insuper quia Christo oblata /26 nisus fuerit in suos ussus transferre,
anatematisx iaculo feriatur ignibus mancipandus perpetuis. Et post-
modum hoc donationis scriptum robur optineat perpetuum cuncta
/27 per tempora valiturm.
Facta scriptura donationis VII kalendas iulii, anno V post XXm
regni regis Henrici.
S+ Adalidis femina, qui hanc donationem prompto animo /28
bonaque voluntate feci et firmavi et testibus firmare rogavi.
*+ Bernardus subdiaconus*. S+ Adalbertus Sendredi. /29 S+
Bernardus Adalberti. /30 *+ Bereengariusy archidiachonus*. *S+
Mironis sacer*. *S+ Ermemirus presbiter*. *S+ Miro presbiter.*
emendatis in linea XVII, die et anno quo supra.
LA. a. manencia . b. iusticie . c. comparationem . d. largitione .
e. dompnus. f. aquilonarii. g. Canonice. h. munificentiis. i. Canonice.
j. habeam. k. Canonice . l. VI . m. recognitione . n. inmelioratione.
o. adquisitione . p. ablutionem . q. deprecatio . r. apud . s. intim .
t. potius. u. volutas. v. viventium. w. valeat. x. anathematis. y. Be-
rengarius .
889
1055 juliol 3
Llobet i els seus fills, Igiga i Bonfill, venen a Guifré, levita, fill de
Sunifred, més de mitja mujada de vinya amb la terra on és
plantada a Provençana, a la parròquia de Santa Eulàlia, al
territori de Barcelona, pel preu d’1 mancús i mig d’or en moneda
de Barcelona.
ACB, perg. 1-1-2529. Original. Pergamí, 92 × 370 mm. Al verso: [sis línies il·legibles
que marquen afrontacions] (S. XI); “Scripta de Provinciana” (S. XIII-XIV); “Num... 2529”
(S. XVIII); “Diversorum A. 2524” (Mas); “1051” (F-B). Caplletra “I” que ocupa 11 línies.
ACB, LA.IV, n. 78, f. 26a-b. Rúbrica: “Guifredus clericus emit semodiatam vinee
in Provenciana”. Interior recto: “n. 78” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus
C: 23 línies.
In nomine Domini. Ego Lobetus et filiis meis, id est, Igiga et

Bonefilii, nos simul in unum, venditores sumus tibi Guifredus levite,
prole Seniofredi, emptori. Per hanc scriptura vindicionisa nostre
vendimus tibi semodia- /2 ta I de vinea et amplius, simul cum ipsa
terra ubi est fundata. Quod abemus in territorio Barchinone, in
Promciana,b in parrochia Sancte Eulalie virginis. Advenit ad me
Lobet per complantacionec quod ego feci in terra /3 domno Seniofredi
Riorubensi, et ad nos iam dicti fratres per ienitorum nostrorum sive
per decimum vel per ullasque voces. Adfrontatd iam dicta vinee de
parte circii in terra sive vinea de \te/ emptore vel tuos eres,e de
aquilonis in terra /4 et casas Gerbertof Ugoni, de meridie in terra
et vinea Geribertus Gischafretg vel eresh suos, de occiduo in terra
et vinea Gerberto iam dicto. Quantum iste affrontacionesi includunt,
sic vendimus tibi: iam dicta /5 vinea ab integre, simul cum exiis vel
regressiis earum, propter preciumj mancuso I et medio de auro
monete Barchinone. Quod tu emptori preciumk nobis dedisti et
nos venditores manibus nostris accepimus. /6 Et est manifestum.
Quem vero prefata omnia, que nos tibi vendimus, de nostro iure
in tuum tradimus dominio et potestatem, ab omni integritatem,
ut quicquid exinde facere vel iudicare volueris, liberam /7 in Dei
nomine abeasl plenam potestatem, ad omnia facere quod volueris,
ab tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut ali-
quis homo vel femina utriusque sexus qui contra hanc vendicionem
venerit pro in-/8rumpendum, non hoc valeat vendicare, sed com-
ponat aut nos componamus tibi ea omnia in triplum cum omnem
suam immelioracione.n Et in antea ista carta firma permaneat
omnique tempore.
/9 Facta ista vendicioneo V nonas iulii, anno XXV regni Henrici
regis.
S+num Lobetus, s+num Igiga, s+num Bonefilii, nos pariter
simul in unum, qui ista vendicionep fecimus et firma-/10mus et testes
firmare rogavimus.
S+num Guilelmus Amalrig. S+num Mironi Bonefilii. S+num
Bernardus Bernardi. S+ Guilaberti levite.q
/11 S+ Poncius, presbiter, qui hec scripsit cum litterasr super-
positas in linea III SSS die et anno quod supra.
LA. a. scripturam venditionis. b. Promtiana. c. complantatione. d. Af-

frontat. e. heres. f. Arberto. g. Gischafre. h. heres. i. affrontationes.
j. pretium. k. pretium. l. habeas. m. venditionem. n. meliorationem.
o. venditione. p. venditione. q. levite. r. Manca.
890
1055 setembre 6
Guillem Arnau i la seva muller Bonadona venen a Bernat Ansulf llur
heretat i llur dret en unes cases situades fora de les muralles de
la ciutat de Barcelona, prop de les d’Ervigi Fredall, pel preu de
4 mancusos d’or de Barcelona.
Scrinium 29, Titulum Prepositura Martii, n. 34” (Caresmar). Caplletra “I”: 6 ratlles.
In nomine Domini. Guilielmus Arnalli una cum uxori mea

Bonadona femina venditores sumus tibi Bernardus Ansulfi, emptore.
Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus tibi ipsa nostra
ere-/2ditate et ipsum nostrum directum quod habemus in ipsas
mansiones. Quod habemus foris muro civitatis Barchinone, prope
mansiones de Eroigio Fredalli. Advenit nobis hec omnia per vocem
genitorum /3 nostrorum vel per ullasque voces. Affrontad hec omnia
de parte circi1 in Merdanciano, de aquilonis in orto de nos venditores
et de nostros eres, de meridie in carrera vel in /4 exio comune, de
occiduo in mansiones de Eroigio Fredallo et de Frug femina.
Quantum iste affrontaciones includunt, sic vendimus tibi: iam dicta
omnia simul cum ipsum /5 nostrum directum de ipsa vascula, maiora
vel minora, qui est in ipsa mansione supra scripta, integriter, simul
cum exiis vel regresiis earum, in propter precium mancusos IIII /6
de auro puro Barchinone. Quod tu emptor precium nobis dedisti
et nos ad presens manibus nostris recepimus. Et est manifestum.
Quem vero predicta omnia, que nos tibi vendimus, de nostro iure
/7 in tuo tradimus dominium et potestatem, ab omni integritatem,
ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut aliquis
homo sexus utriusque qui contra hanc vendicione vene-/8rimus aut
venerit ad inrumpendum, nil valead, sed componad aut componamus
tibi iam dicta omnia in duplum cum omni sua inmelioracione. Et
insuper hoc manead firmum omne /9 per evum.
Actum est hoc VIII idus septembris, anno XXV regni regis
Henrici.
S+ Guilielmus Arnalli, s+ Bonadona femina, nos qui hanc
vendicione fecimus et firmavimus /10 et testes firmare rogavimus.
S+ Andreu Bernard. S+ Donucius Honorati. S+ Bernard

Gischafre.
/11 S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris fusis in III
linea die et anno quo supra.
1. Segueix in mansione ratllat.
891
1055 setembre 20
Publicació sacramental feta per Ramon Gelabert, Dalmau, Isarn Florit
i el prevere Ramon del testament de la difunta Adelaida, davant
els sacerdots Seniol, Ermengol, Gerard, escrivent, i Guillem Marc,
jutge, els quals juren sobre l’altar de l’església de Sant Vicenç,
situada a Vilalba, haver estat testimonis del dit testament, en el
qual la testadora nomenà almoiners seus Llobató, el seu marit,
Jofre Ermengol i Guitard Llobató, i repartí els seus alous, situats
a Vilalba, i els seus béns mobles entre els seus parents més
propers, com el seu marit i els seus fills i néts, fent deixes a la
Canònica de Barcelona, a les esglésies de Santa Maria de
Cardedeu i de Sant Marçal i al monestir de Sant Cugat.
ACB, LA.III, n. 171, f. 60d-61b. Rúbrica: “Sacramentale Adaleidis”. Inter columnas
verso: “n. 171” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1055” (S. XVIII). Caplletra
“C” ornamentada: 3 línies.
Conditione sacramentorum ad quarum ordinatione residebant

sacerdotes, id est, Seniollo et Ermengaudo et Gerallo scriptori et
Guilelmo Marcho iudice, in presentia ceterorum virorum subterius
annotati ex parte. Testificant testes quas atulerunt iudici prefato
tutores et helemosinarii condam Adaledis femina, ad comprobandam
ultimam suam voluntatem per testamento editam, quod illa digito
suo puncto firmavit. Unde constituit distributores suarum rerum
esse Lub\a/(u)tono,1 viro suo, et Iaucefredo Ermengaudo et Guitardo
Lubatuno, precipiens eis atque iniungens ut, si de ipsa egritudine,
qua detinebatur, mortua fuisset, sicut et fuit, potestatem habuis-
sent omnibus rebus suis ita distribuere sicut in suo supra scripto
testamento resonat. Nam vero testium, qui hec testificant et iurant,
hec sunt: Raimon Guilabert et Dalmat et Isarno Floridio et Raimundo
presbitero.
Nos vero testes iurando unum dantes testimonium per Deum
vivum2 et verum, in personis trinum et in deitate unum, quia nos
vidimus et audivimus quando Adaleidis femina, uxor qui fuit predicti

Lubatoni, iacens in suo lecto in egritudine detenta, unde obiit. Sic
nos viden-/ates et audientes, iniunxit et ordinavit suam ultimam
voluntatem, sicut in suo prememorato testamento resonat. Nos vero
prescripti testes, manus nostras has conditiones continentes, iurando
super altare consecratum in honore Sancti Vincenti, cuius basilica
sita est intus in Villa Alba, quia ita verum est, sicut in prescripto
testamento resonat, ubi dicit: in primis concessit ad ipsa Canonica
de Barchinona bovem unum. Et ad Sancta Maria de Cardetulo, ad
edifitio de ecclesia, mancusos duos. Et ad Sancti Vincentii mancusos
III ad ipsa dedicatione. Et ad Senioli presbiter bove I, et alios clericos
de Sancta Maria intra oves et capras VI et porcos duos. Et ad
Bonefilio capellan, mancusos II per missas. Et ad Sancti Cucuphati
cenobii, mencusadas II inter pane et vino. Et ad Bernard, filio suo,
equa I. Et ad Iaufre Ermengaudo egua cuca remansisset. Et ad
Guitard Lobaton, bove unum. Et ad Sancti Marcialis, mencusada
I. Et ad Ermengaud, filio suo, pulina cavalina. Et ad Raimon
Lobaton, vacca una. Et ad Raimon Guilabert, mancusadas III. Tercia
parte de pulin cavallino remansisset a Lobaton, viro suo. Bernard
Raimon remaneat mancusadas IIIIor. Et ad Bonefilio Lobaton,
mancusada I de blad. Et ipsa sua tertia parte de cavallus et de mulus
et de asinos remansisset a Lobaton, viro suo. Et ipso suo alaude
de Merdatio remansisset a Bernard, filio suo, et filia sua Stephania
et ad Ermengaudo Lobaton. Et ad Bernard Remun et ad Estepha-
nia et ad Bernard Bernard remansisset ipsum suum alaudem, qui
est in terminio de Villa Alba. Et de ipsas suas voces de alaude qui
fuit de Bardina, remaneat a Lobaton viro suo, in totos locos. Et ad
Raimon presbiter, oves tres. Et ad Ermengaudo presbiter, mancuso
uno per misses. Et Adaleiz, neta sua, pe-/blicia una. Et a Gerierga,
filia sua, alia pelica. Et ad Ermengards, gonela una. Et a te Iengua,
rembal I et pelicia una et emines III de blad. Et a Bonadona, pelicun
unum nou. Et ipsa vascula maiora vel minora remansisset a Lobaton,
viro suo, et ipsa sua tertia parte. Et de ipso suo avere qui remansisset,
fiant per solutos ipsos suos debitos. Et alium qui remaneat, vadat
pro anima sua in missas et in totis officiis qui perteneat pro anima
sua. Et postquam hec omnia ordinavit supra scripta Adalezis, sicut
in prememorato testamento resonat, sic obiit de hoc seculo in
mense madio, IIIIor dies ante kalendas iunii, iste primus qui iam
preteritus est. Et nos vero supra scripti testes ea que testificamus
et iuramus in has conditiones, vera esse profitemur per super an-
nexum iuramentum in Domino. Et nos helmosinarii sic iuramus per
Deum quia quantum isti testes testificant in has conditiones,

scienti nostro, nulla fraus est inpressa ibi in eas, sed fideliter sunt
translate.
Late conditiones XII kalendas octobris, anno XXV regni Henrici
regis.
Sig+m Raimon Guilabert. Sig+m Dalmad. Sig+m Isarn Floridio.
Raimundo presbiter sss. Sig+m Lobaton. Sig+m Iaucefre Ermengaud.
Sig+m Guitard Lobaton. Sig+m Mir Sinfre. Sig+m Ermengaud
Samarel. Sig+m Guilelm Bernard. Sig+m Giscafre. Sig+m Bonefilio
Lobaton. Sig+m Onofre. Sig+ Isarn Floridio. Sig+m Bascon. S+m
Senuillo sacer sss. S+ Guilelmus iudex.
Gerallus sacer, qui scripsit has conditiones cum literas super
positas VIo versu et in XXo IXo et cum literas emendatas in plures
locos, sss et die et anno quo supra.
1. u expuntuada. 2. Sota ivu es llegeix uru.
892
1055 octubre 25
El bisbe Guislabert de Barcelona i els canonges de la seva Seu fan
establiment a Mir Sunifred i a Quíxol i als seus descendents del
castell de Banyeres (Baix Penedès), a cens, confirmant l’escriptura
que va fer el bisbe de Barcelona Guadall a Mir Llopsanç i a
l’esmentada Quíxol.
ACB, perg. 3-3-6. Original. Pergamí, 323 × 138 mm. Al verso: “Regum Privilegia
VI”; “de castro de Begnariis” (S. XIII-XIV); “X”; “anno XXV Henrici regis” (S. XIV-
XV); “In Stancia III”; “Stantia III, no VI”; “Establiment fet per Gilbert bisbe de
Barcelona y per lo Capitol a Miro Sinofredo del castell y terme de Banyeres sots
senoria y alou de la Canonge y Mensa Capitular ab prestació de cert /cens\” (S. XVI-
XVII). El document fa referència al doc. núm. 480. Caplletra “I”: 60 mm.
Ms. Privilegiorum regum, n. 6, f. 13a-14a.
In Christi nomine. Ego Guislibertus, gratia Dei pontifex, una

cum assensu /2 channonicorum Sancte Crucis Sancteque Eulalie
volumus ut notum fiat cuntis, /3 presentibus atque futuris, et nobis
succedentibus, ut tibi Mironi /4 Seniofredi et Chixol firmitatem vo-
bis obtineat ipsam scripturam, /5 quod Guadallus pontifex fecit
Mironi Lupisancii et predicta /6 Chixol, uxor sua, de ipsum chastrum
de Bagnariis cum omnibus pertinentiis /7 suis, ut ita habeat vobis
et posteris vestris firmitatis vigorem, sicut /8 resonat in ipsa scriptura
predicta. Et neque ego Guislibertus prescrip-/9tus pontifex neque
ullus meorum succedentium pontificorum ad futurum /10 per ipsam

potestatem, quod vos mihi dedistis de predicto chastro, amplius
vobis /11 requirat potestatem de predicto chastro, set ita teneatis et
possidea-/12tis, sicut in predicta scriptura resonat. Et vos et posteri
vestri et per-/13solvatis ipsum censum que ibi resonat nostre matris
ecclesie predicte. /14 Et si, quod absit, si ullus succedentium meorum
pontificum requirere /15 vobis aut posteris vestris, qui resonant in
prelibata scriptura, potes-/16tatem de predicto chastro, adnichiletur
voluerit.
Actum est hoc /17 VIII kalendas novembris, anno XXoVo regni
Henrici rege.
/18 *+ Guilibertus, gratia Dei /19 episcopus +*. /20 *+ Ber<e>ngarius
archilevita*. /21 *S+ Geralli, levite et sacriste*. *+ Mironi subdiaco-
/22ni*. *S+ Mironi levite*. /23 *+ Guilemmus levita*. *S+ Gaucefredus
sacer*. /24 *S+ Riculphi levite*. /25 *S+ Bernardi diaconus*. *S+
Reimundi levite*. /26 *S+ Erme\mi/rus presbiter*. *S+ Poncii levita*.
/27 *S+ Guilelmus Reimundus*. *S+ Poncius /caputscole\*. /28 *S+
Stephanus presbiteri*. /29 *S+ Guilielmus presbiter*. /30 *S+ Dalmacius
sacer*. /31 *S+ Guifredi levite*. *S+ Bomparus presbiter*. /32 *Bernade
levite1*. /33 *Ermegadus X*. /34 *Sig+num Guiilielmus iudex*.
893
1055 octubre 25
Lantfred i la seva difunta muller Adelaida havien empenyorat al germà
d’aquesta, Mir Bernat, un alou situat al comtat de Barcelona,
al Penedès, al terme de Pacs, pel deute d’un modi d’ordi, abans
que anessin a Borriana, quan els homes del lloc marxaven cap
a Lleida. Es renova l’escriptura d’empenyorament perquè Mir
Bernat l’havia perduda. Si Lantfred retorna el modi d’ordi abans
del mes d’octubre l’esmentat Mir restituirà l’alou i l’escriptura.
ACB, LA.IV, n. 323, f. 126a-b. Rúbrica: “Lantfredus impignoravit Miro Bernardi
suum mansum de Pax qui Mir postea dedit ipsum alodium Canonice”. Interior
recto: “n. 323” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus H: 17 línies.
In Dei nomine. Ego Lantfredus1 impignorator sum tibi Miro

Bernardi. Pateat quidem cunctis qualiter debitor sum tibi modium
unum ordei, quod tu mihi prestasti per quintum et ad uxorem

meam Adalaudem, sororem tuam, cui sit requies. Et agnosco quia
debeo tibi illum de diebus illis quando pergebant homines nostre
patrie ad Leritam per annonam usque nunc. Ego autem predictus
Lantfredus cum predicta uxore mea fecimus tibi inpignerationis
cartam ex universum nostrum alodium, quod habebamus in co-
mitatu barchinonense, in Penitense, in terminium de Pax. Et hoc
fecimus priusquam ad Burriana fuissent. Idcirco quia dicis te per-
ditam habere ipsam impignorationis cartam, quam tibi eo tempore
fecimus, adhuc libenti animo fatio atque impignoro tibi iam dicto
Miro propter predictum debitum omne meum alodium, quod
habui et habeo per quocumque modo in comitatum barchinonen-
si, in terminio de Pax, in terram Penitense, exceptus ipsum quod
foras subscriptas affrontationes habeo. Impignoravimus enim tibi,
adhuc impignoro tibi manso I cum curte atque curtilio, cum solis
et superpositis, hostiis et ianuis, et aream cum pariliatam unam
terre, et modiatas II vinee cum omnia eorum pertinentia vel
adiacentia, eo modo et ordine: ut si adhuc potuero tibi predictum
ordeum reddere cum suo lucro per quintum usque ad kalendas
octobris primas que veniunt post istas, hunc revolventem annum,
tu mihi reddas hanc impignorationis cartam absque ulla mora, et
iures mihi quod aliam impignorationem, quam tibi feci illo tempore,
nec habeas eam neque scias eam neque habere eam potes per ullum
modum. Ego autem, si minime fecero et si predictum debitum usque
ad supra scriptum terminum persolutus non fuero, tunc habeas
plenam licentiam et potestatem hunc omne alodium adprehendere
et tenere et facere quodcumque volueris. Sicuti terminatur ab oriente
in ipso rivo de Pax, et de meridie in vineas de Bag, et de occiduo in
vinea Bonifilii, de parte vero circi in vineam Ledgardis. Quantum
iste affrontationes includunt et /b isti termini ambiunt, sic impignoro
tibi, ut supra dictum est: predictum alodium cum universis eius
pertinentiis et adiacentiis. Advenit enim mihi per genitorum meorum
vel per quascumque voces. Si enim ego impignorator aut quolibet
homo vel femina sexus utriusque hanc impignorationis cartam
rumpere voluerit aut voluero, adnulletus, set componat aut componam
tibi predicta omnia tripliciter. Et insuper hanc impignorationis carta
firma et inconcusa permaneat omne per evum.
Actum est hoc VIII kalendas novembris, anno V post XXm regis
Henrici.
Sig+num Lantfredi, qui hanc impignorationis cartam scribere
iussi, manu propria libenter firmavi et his testibus firmare rogavi.
Sig+num Guilelmi Molarii. Sig+num Bonifilii Ermemiri. Sig+

Christovali negotiator.
S+ Arnalli sacerdotis et scribe, qui hec scripsit cum litteris
supra2 positis in linea VIIII et ssss sub die et anno quod supra.
1. Sota la e hi ha una a. 2. També podria ser super, perquè té totes dues
abreviatures.
894
1055 novembre 23
Ramon Seniol i la seva muller Fruilo venen a Geribert, fill de Sunyer,
tres feixes de terra i 2 de vinya i altres béns, situat tot al territori
de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu apòstol, al terme
d’Horta, al lloc dit Campamar, pel preu de 6 mancusos d’or de
ACB, perg. 1-1-2369. Original. Pergamí, 122 × 187 mm. La tinta d’aquest pergamí
està força malmesa. Al verso: “Comparatio Geriberti quam fecit de Remundo Seniol
/ in Campomalo”; “tate”; [lletres indesxifrables: ±6] (S. XIII-XIV); “Num... 2369.” (S. XVIII);
“Diversorum A 2369” (Mas). Caplletra “I” ornamentada: 47 mm.
In nomine Domini. Ego Raimon Seniol et uxori mea Fruilo

femina vinditores sumus tibi /2 Geribert proleque Suniarii,1 emptori.
Per hanc scripturam vend[i]tionis nostre vendimus tibi /3 fexas III
de terra et alias II de vineas, simul cum ipsa terra ubi [e]st ipsas
vineas fundatas, /4 de ipsam septenam partem de ipsas perarias, et
de unum nucharium et septenam partem de ip-/5so monte. Est hec
omnia in territorio barchinonense, in parrochia Sancti Andree
apostoli, in /6 terminio de Orta, in locum vocitatum Campo Amaro.
Advenit nobis hec omnia per nostra comparacione /7 et per decimum
et per qualicumque voces. Afrontant namque ista hec omnia de parte
vero circi in toren-/8tem qui exchurrit subtus vineas de Ansoallo
presbitero, de aquilonis in alio toren\te/ qui exchurrit per Or-/9ta (de)2
sive in ipsa strata qui pergit a Barchinona, de merididie in alio
torente ubi est ipso /10 furno tegulario, de aquilonis in chachumine
montis. Quantum infra istas IIIIor affronta-/11ciones includunt, sic
vendimus tibi: predictas fexas III \de terra/ et alias II de vineas
separatim /12 positas in singulos locos, quod superius resonat, in
propter precium manchusos VI auri coc-/13ti monete Barchinone.
Quod tu emtor precium nobis dedisti et nos venditores manibus /14
nostris recepimus integriter. Est manifestum. Quem vero predicta
hec omnia, que nos tibi vendi-/15mus, de nostro iure in tuum tradimus
dominio et potestatem ab omni integritate, cum exios /16 vel regres-

sios hearum, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores
aut aliquis homo /17 utriusque sexus qui contra ista vendicionem
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendichare, sed com-/18
ponat aut componamus tibi ista hec omnia in duplo cum omni sua
immelioracione. Et in antea /19 ista vendicione firma permaneat
omnique tempore.
Facta vendicione VIIII kalendas decembris, /20 anno XXV regni
Henrici regis.
S+num Raimon, s+num Fruilo femina, nos qui ista ven-/
21
dicione fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
/22 S+num Tedbal Rigual. S+num Sanla Gilmon. S+num Arluino
Gauce/fredi\.3
/23 S+ Miro presbiter, qui hoc scripsit cum litteras super positas
in linea XI die et anno quo supra.
1. Sota la i hi ha una o. 2. Per ratllat. 3. L’escrivent marca amb un senyal
la unitat d’aquesta paraula.
895
1055 desembre 26
Ponç i la seva muller Letícia empenyoren a Bernat Guifré i a la seva
muller Guisla nou mujades de terra i dues mujades i una quar-
terada de vinya situades al territori de Barcelona, a la parròquia
de Sant Vicenç de Sarrià, que tenen Ponç per compra i Letícia
per delme conjugal, a causa d’un deute de cinc cafissos d’ordi,
que han de tornar per Sant Feliu de Girona, és a dir, a primers
d’agost de l’any vinent.
ACB, perg. 1-2-1313. Original. Pergamí, 121 × 346 mm. Al verso: “Serria” (S. XI);
“Num... 917” (S. XVII); “Mitja Escala, Arm. 3, n. 1313” (Caresmar); “1055” (F-B).
In nomine Domini. Ego Poncius et uxor mea Leticia femina

impigneratores sumus tibi Bernardo Guifredi et uxori tue Guilia.
Pateat quidem quia debitores sumus vobis quinque /2 kafficios ordei
puri et nitidi et recipiente ad mensuram de vestra domo. Idcirco
impignoramus vobis modiatas VIIII de terra et modiatas II de
vinea et quarterada I, nostrum proprium, quod /3 habemus in
territorium Barchinone, in parrochiam Sancti Vincencii serria-
nensis. Et advenerunt nobis mihi Poncio per mea comparacione vel
per quascunque voces et mihi Leticia per /4 meum decimum vel per
ullasque voces. Affrontant namque predicta om<ni>a de parte aqui-

lonis in istrata publica, de meridie in terram Sancte Eulalie et in
vineam Donnucii Bernardi et in terra /5 et vinea Sancti Cucuphati,
de occiduo in torrente, de parte vero circi in terram Sancti Vincentii.
Quantum iste affrontaciones includunt et isti termini ambiunt, sic
impinora-/6mus vobis: predictas modiatas VIIII de terra et duas et
quarterada I de vinea cum eadem terra in qua sunt fundate, eo,
videlicet, modo: ut usque ad festam Sancti Felicis Gerunde primam,
/7 que est die kalendarum augustarum, hunc revolutum annum, nos1
vobis persolvamus predictum ordeum, quod sunt quinque kafficios
inter simplo et lucrum et ad iam dictam tuam mensuram, /8 et2 vos
nobis reddatis hanc impignoracionis kartam absque ulla diminutione.
Verumtamen si hoc non fecerimus et si usque ad iam dictum
terminum predictum debitum vobis persoluti non fuerimus, /9 tunc
habeatis plenam licentiam predicta omnia, que vobis inpignoramus,
ad aprehendere, tenere, venundare et facere quodcunque volueritis.
Quod si nos impignoratores aut aliquis /10 homo vel femina sexus
utriusque hanc impignorationis kartam rumpere voluerimus aut
voluerint, adnulletur, sed componat aut componamus vobis predicta
omnia, que vobis /11 impingnoramus, tripliciter. Et insuper hec carta
impignerationis inconcussa permaneat omne per evum.
Actum est hoc VII kalendas ianuarii, anno V post XXum regi\s/
Henrici.
/12 Sig+num Poncii, sig+num Leticia, nos pariter qui hanc im-
pignoracionis kartam scribere iussimus et firmavimus et his testibus
firmare ro-/13gavimus.
Sig+num Mironis Suniarii. Sig+num Iohanni Ermemiri. Sig+num
Bernardi Poncii. Sig+num Arberti Belliti. /14 *S+ Compan levita*.
/15 S+ Arnalli sacerdotis et scribe, qui hec scripsit cum litteras3
fusas in linea VIIa et VIII, et sss sub die et anno quod supra.
1. Segueix tibi ratllat. 2. Segueix tu ratllat. 3. Segueix super positas
raspat.
896
1056 gener 4
Màger, la seva muller Raquel, Sunifred Daniel i Estefania, la seva
muller, venen a Isarn Llobetó i a Eiçulina, esposos, una peça
de terra cultivada i erma situada al territori de Barcelona, a la
parròquia de Sant Vicenç de Sarrià, al puig Aguilar, que Màger
té per la seva muller, Raquel, Sunifred Daniel pels seus pares,

i Estefania per delme conjugal, pel preu de 4 mancusos d’or de
Barcelona.
ACB, perg. 1-4-189. Original. Pergamí, 101 × 419 mm. Al verso: “Nil pro Capitulo”
(S. XVI-XVII); “1056” (Mas).
In nomine Domini. Ego Ma[ie]r et uxor mea Rechildis et [eg]o

Seniofredus Daniheli et uxor mea Stephania venditores sumus tibi
Ysarno Lobatoni et uxori (mea)1 \tue/ Eiçulina femina, emptoribus.
Per hanc scripturam venditionis nostre /2 vendimus vobis peciam
unam terre, culta et herema, que habemus in territorium Barchi-
none, in parrochiam Sancti Vincentii serrianensis, in pui\o/2 quod
dicunt Agilar. Advenit mihi Mager per predictam uxorem meam, et
mihi Rechildis /3 per genitorum meorum, et mihi Seniofredo per
genitorum meorum, et mihi Stephania per meum decimum vel
per quascunque voces. Affrontat namque predicta pecia terre de
parte aquilonis in ipsa via vel in alodium filiorum Gui-/4liarani
condam, de meridie similiter, de occiduo in alodium Petri Plaziani
heredumque suorum, de parte vero circi in ipsa via et in terram
Neulenne femine. Quantum iste affrontationes includunt et isti
termini /5 ambiunt, sic vendimus vobis: predicta pecia de terra, culta
vel herema, et de nostro iure in vestrum eam tradimus dominium
et potestatem, ut faciatis exinde quodcunque volueritis, sicut de
vestrum proprium alodium, una cum /6 ingressibus et egressibus
eius, propter precium quod a vobis accipimus quatuor manchusos
auri Barchinone cocti. Estque manifestum. Quod si nos venditores
aut aliquis homo vel femina sexus utriusque hanc venditionis kar-
/7tam rumpere voluerimus aut voluerit, adnulletur, sed componant
aut componamus vobis predictam peciam terre tripliciter cum omni
eius imelioratione. Et insuper hec carta venditionis inconcussa /8
permaneat omne per evum.
Actum est hoc II nonas ianuarii, anno Vo post XXum regis
Henrici.
Sig+num Maier, sig+num Rechildis, sig+num Seniofredi,
sig+num Stepha-/9nie, nos pariter, qui hanc venditionis kartam
scribere iussimus, firmavimus et his testibus eam firmare ro-
gavimus.
Sig+num Reimundi Maier, sig+num Eroi-/10gii Seniofredi,
sig+num Guilielmi Seniofredi, sig+num Companii, nos conscii
sumus in hac venditione.
Sig+num Bernardi Sendredi. *S+ Mirone sacer sss*. /11
S+ Arnalli sacerdotis et scribe, qui hec scripsit et sss sub die

et anno quod supra.
1. Ratllat al doc. 2. Sota la o, interlineada, hi ha una a titllada.
897
1056 gener 21
Udalard, vescomte de Barcelona, i la seva muller, la vescomtessa
Guisla, venen a Bremon cinc mujades de vinya, amb la terra on
és plantada, al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Genís
d’Agudells, pel preu de 42 mancusos d’or.
ACB, LA.II, n. 120, f. 42d-43a. Rúbrica: “Et Walardus vicecomes vendidit predictas
V modiatas vinee, Bremundo canonico”. Inter columnas verso: “n. 120” (Caresmar).
Interior verso: “N. 203” (Mas). Inter columnas recto: “Anno Domini 1055” (S. XVIII).
ACB, LA.II, s. n., f. 72a. És un fragment. Manca la rúbrica i la caplletra ja que
es tracta només de la repetició de la meitat final (tota la columna a) del doc.
LA.II, n. 120, a partir de “cocti”. Amb la diferència que aquest fragment data el
document un any més tard respecte al document sencer. Interior recto: “n. 120”
(Mas). Inter columnas recto: “Anno Domini 1058” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Udalardo1 vicecomes et uxor mea Gilla

vicecomitissa vinditores sumus tibi Bremon. Per hanc scriptura
vinditio nostre vindimus nos tibi modiatas V vinee, ab ipsa terra
ubi sunt fundate, cum arbores varii generis. Sunt namque hee vinee
in territorio Barchinona, in parrochia Sancti Genesii de Agudels. Et
advenit nobis de comparatione vel per ullasque voces. Et affrontant
prescripte V modiatas vinee, separatim positum in quatuor locis,
de parte circi in ipsa terra et vinea de Lanies et de Sanla, de oriente
in torrente, in ipsa via, de meridie in vinea de Garsies et in torrente,
de occiduo in vinea de Garsies. Quantum iste affrontaciones
includunt, sic vindimus tibi: prefate vinee ab integrum, cum ipsum
decimum, cum affrontationes atque pertinencias earum et cum exiis
et regressiis, propter precium XLII auri /a cocti legitime pensatos,
quod tu emptore nobis dedisti integrum. Et est manifestum. Quod
si nos vinditores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc
vinditionema venerit aut venerimus, non hoc valeat vindicare, set
componat tibi in duplo cum omni sua inmelioratione.b Et in antea
ista vinditione firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc XII kalendas februarii, anno XXVc regni Enrricid
regis.
Udalardus vicecomes, sig+num Gilla vicecomitissa, qui hanc

carta rogavimus scribere et testes firmare et manus nostras
firmavimus.
Sig+num Berengarius Bonifilii. Sig+num Raimon Guilabert.e
Sig+num Gilelm Arnal.
Arnallus presbiter, qui hanc carta rogatus scripsit sss die et
anno quod supra.
1. Sota la o es llegeix us.
LA. a. vinditione. b. immelioratione. c. XXVI. d. Henrici. e. Gi-
labert .
898
1056 gener 31
Vivà, sacerdot, i la seva esposa Ermengoda venen a Berenguer Arnau
un alou propi i franc situat al comtat de Barcelona, al Maresme,
al terme de Vilassar i de Premià, al lloc que anomenen Cisa, pel
preu de 2 unces d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-188. Original. Pergamí, 160 × 274 mm. Al verso: “Cartes antigues
de la compra de la val de la caza”; “Item actum est hoc. Item confitetu aytambere
que ab illa die”; “In Domino confido” (S. XIII-XIV); “Saeculi XI” (S. XVI-XVII); “1055”
(Mas). Caplletra “I”: 16 línies.
In nomine Domini. E[go Vi]vanus sacer et sponsa et consolare

mea Ermengode femina venditores sumus tibi Berengario Arnal,
emtore. /2 Per ahnc scrip[tur]a vendicionis nostre vindimus tibi
au[l]odium nostrum proprium francum, id sunt, terris [et v]ineis et
trilias, chultum vel /3 eremum, et [garri]cis et stipari[s] et arbores
que infra aulodium sunt radichati et fundati diversis [g]eneris, tam
fructuosis quam in-/4fructuosis, aquis aquarum et fontes, regos et
chaput regos et subtus et super regos, vieductibus et reductibus,
montes et valles tam in /5 prono quam in plano. Quod nobis advenit
ad me Vivanus sacer per vocem uxori mea vel per comparacione
et ad me Ermegode per ienitores /6 meos vel per comparacione vel
per ullasque voces. Et est ehc omnia in chomitato Barchino[ne, in]
Maretima, in terminio /7 de Villacazr sive de Primiliano, in locho
vocitato ipsa Cia sive in eius terminos. Et afrontad predicta ipsa
ehc omnia de au-/8rient in ipsa arena que exiit de Chabrils que
dischurit a mar, de meridie in undas maris, de occiduo in ipsi arena
que /9 exiit de Taliano et dischurit a mar, de circi in ipsa serra de
Sancti Matei apostoli et pervadit a Sancti Salvatoris. Quantum /10
infra istas afrontaciones includunt, sic vindimus tibi: predicta hec

omnia, totum ab integrum, eexceptum ipsum nostrum mobile /11
quod ibi abemus, id sunt, cubs et tonnas et ipsas bicas quod infra
alodium sunt de ipsa Cia, cum exiis vel regresiis earum, in propter
pre-/12cium uncias II de auro de Barchino monete obtime sine engan.
Quod tu empore precium nobis dedisti et nos venditores mani-/13bus
nostris recepimus. Et aput te emtore de ipso precio nichil remansit.
Et est manifestum. Quem vero predicta ipsa ehc omnia, /14 que nos
tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et potestate,
ab omni integritate, ab tuum aulodem proprium, /15 exceptus ipso
nostre mobile supra scripto. Quod si nos venditores aut ullusque
invens omo utriusque sexus vene(ne)rid1 pro /16 inrumpendum aut
nos venerimus, non oc valead vendichare, sed componad aut nos
componamus tibi in duplo cum omne /17 illorum inmelioracionem.
Et in antea ista vendicione firma permanead omnique tempore.
Facta ista charta /18 vendicione II kalendas frebuarii, anno XXV
regni [Enri]ci reie.
(S+ Vivas)2 /19 S+ Vivas presbiter, s+num Ermegode femina,
nos qui ista vendicionne fecimus et firmavimu<s> firmarique /20
rogavimus.
S+num Grifii. S+num Oliba Estevano. S+num Vives /Ansalom\.
21
/ S+num Guilielmo Oliba. S+num Guiliem Alier.
/22 S+ Oliba sacer, qui ehc scripsit sub die et anno quod supra.
1. ne repetit. 2. Raspat.
899
1056 març 4
Arsenda i els seus fills Miró Bonhom i Bernat venen a Rubèn Bellit,
jueu, una terra situada al territori de Barcelona, al terme de
Montjuïc i de les Fontanelles, que Arsenda té per compra i pel
seu difunt marit i els seus fills per llurs pares i per compra,
pel preu de 26 unces d’or en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-1-258. Original. Pergamí, 108 × 348 mm. El document presenta un
forat en la seva part inferior dreta. Al verso: . És a dir: “Bernard
Bonsom” (S. XI), “In Monte Iudaico, ad Fontanelas” (S. XIII-XIV), “Venditio facta
per Arsendis [-simam, segueix ratllat] et filios suos Rubenni Bellico ebreo de
tota illa petia terra sita in territorio barchinonense, in termino de Monte Iudaico,
de qua constat instrumento recepto 4 nonas mar-cii anno 25 regni Enrici re-
gis”; “no 258” (S. XVII); “Diversorum A. 258” (Mas); “1056” (F-B). Caplletra “I”:
9 línies.
In nomine Domini. Ego Arsindis femina cum filiis meis Mironi

Bonushomo et Bernardus venditores sumus tibi Ruben Bellito ebreo,
emptori. Per hanc scripturam vendici[o]n[is] nostre /2 vendimus
tibi terra. Et est ipsa terra in territorio barchinonense, in terminio
de Monte Iudaico et de ipsas Fontanelas. Advenit ad me Arsindis
ipsa terra per mea comparacione et per /3 voce viro meo condam
sive per omnesque voces, et ad nos fratres Miro et Bernardus per
voce genitorum nostrorum et per comparacione sive per omnesque
voces. Affrontat de parte circi in terra de Pon-/4cio Oliba et de
suos eres, de aquilonis in terra et in prato de Arnallo Guitardo et
de suos eres, de meridie et de occiduo in terra de Mir Guadallo.
Quantum istas afrontaciones in-/5cludunt, sic vendimus tibi: iam
dicta terra ab integre, propter precium uncias XXVI de auro chocto
monete Barchinone, legitime pensatas de mancusos decem in uncia.
Quod /6 tu emptor precium nobis dedisti et nos venditores manibus
nostris recepimus integriter. Est manifestum. Quem vero predicta
terra, que tibi vendimus, de nostro iure in tuo /7 tradimus dominio
et potestatem, ab omni integritatem, ut quiquid exinde facere vel
iudicare volueris, liberam in Dei nomine abeas plenam potestatem,
cum exios vel regressios /8 earum, a tuum plenissimum proprium.
Quod si nos venditores aut ullusque omo utriusque sexus qui contra
ista vendicionem ad inrumpendum venerit, non hoc valeat vin-/9
dicare, set componat aut nos componamus tibi iam dicta terra in
duplo cum omnem suam melioracionem. Et in antea ista vendicio
Fac-/10ta vendicione IIII nonas marcii, anno XXV regni Henrici
regis.
S+ Arsindis, s+ Mironi, s+ Bernardi, nos qui ista vendicione
fecimus /11 et firmamus et firmare rogavimus.
S+ Stefania, uxor Reimundi Isimbertus, s+ Ermetruite, uxor
Guadallo Guadallo, nos conscias1 sumus /12 in ista vendicione et hec
confirmamus omnes nostras voces. /13
S+ Bonusfilius Senfret, vicario de ipsa Granada. /14 *S+ Gui-
lelmus sacer*. *+ Witardus presbiter*. *S+ Seniofredus presbiter*.
/15 S+ Reimundi Isimberti. S+ Nevia femina, uxor \Reimundi/
Isimberti. /16
S+ [±3]ertus presbiter, qui hoc scripsi et sss die et anno quod
supra.
1. Sota la c hi ha una s.
900
1056 març 4
Arsenda i el seu fill Miró Bonhom venen a Rubèn Bellit, jueu, un tros
de terra situada al territori de Barcelona, al terme de Montjuïc
i de les Fontanelles, pel preu de 26 unces d’or de moneda de
Barcelona.
diferents taques i despreniments de tinta que dificulten la lectura de diverses ratlles.
Aquest document i l’anterior són substancialment el mateix, però amb elements
propis de cada un que els fan diversos. Al verso: “In Monte Iudaico”; “[Aeci cano
?]”; [lletres indesxifrables: ±10] (S. XIII-XIV); “Mitja Escala / Armari 3 / n. 1701.”;
“Num... 1243.” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada: d’uns 30 mm.
In nomine Domini. Ego Arsindis femina cum filio meo Mironi

Bonushomo venditores sumus tibi Ruben Bellito /2 [hebreo?], emtori.
Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus t[ib]i terra nostra.
Et est ipsa terra in territorio /3 ba[r]chinonense, in terminio de Monte
Iudaico et de ipsas Fontanelas. Advenit ad me A\r/sindis ipsa terra
per /4 me[a] comparacione et per vocem viro meo qui est condam
sive per omnesque voces, et ad me Mironi per vocem geni-/5torum
meorum et per comparacione sive per omnesque voces. Affrontat de
parte circi in terra de Poncio Oliba et de /6 suos eredes, de aquilonis
in terra et in prato de Arnal Guitard et de suos eredes, a meridie
et de hociduo /7 in terra de Mir Guadal. Quantum istas affrontaciones
includunt, sic vendimus tibi iam dicta terra /8 ab integre, propter
precium uncias XXVI de auro cocto monete Barchinone legitime
pensatas de /9 mancusos decem in uncia. Quod tu emtor precium nobis
dedisti et nos venditores manibus nostris recepi[mu]s /10 integriter.
Est manifestum. Quem vero predicta terra, que tibi vendimus, de
nostro iure in tuo tradimus /11 doninio1 et potestatem, ab omni integri-
tatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueris, /12 liberam in
Dei nomine abeas plenam potestatem, cum exios vel regressios2 earum,
ad tuum plenissimum /13 proprium. Quod si nos venditores aut ullusque
homo utriusque sexus qui contra ista vendicionem ad in-/14rumpendum
tibi iam dicta terra in du-/15plo cum omnem suam melioracionem.
Et in antea ista vendicione firma permaneat omnique tempore.
Facta ven-/16dicione IIII nonas marcii, anno XXV regni Henrici
regis.
S+ Arsindis, s+ Mironi, /17 nos qui hista vendicione fecimus et
S+ Estefania uxor3 /18 or4 Remundi Isimbertus, s+ Ermetruite

uxor Guadallo Guadallo, nos conscias sumus.
/19 S+ Bonefilius Senfret vicario. S+ Reimundi Isimberti. S+
Nevia femina uxo\r/ /Isimbert\. /20 S+ Bernardus Bonusomo.
/21 S+ Blandrig sacer, [qui?] hec scripsit die et an<n>o qo
supra.
1. Per dominio. 2. Sota la segona r hi ha una e. 3. or molt amuntegat,
per això ho trobem repetit a continuació. 4. Repetit.
901
1056 maig 11
Company Malanyec i la seva muller Engilberga venen a Sendred
Ballomar una vinya situada al comtat de Barcelona, al Vallès,
al terme de Perafita, a la parròquia de Sant Julià (Vallès Oriental),
a canvi de cinc sesters d’ordi de mesura legítima de Granollers
i d’1 mancús d’or d’Enees.
ACB, perg. 1-4-190. Original. Pergamí, 114 × 306 mm. Al verso: “Nil pro Capitulo”
(S. XVI-XVII); “1056” (Mas). Caplletra “I”: 50 mm.
In nomine Domini. Ego Compan Malangecus et uxori mea

Enguilberga venditores sumus tibi Senderedus Ballomar, emptori.
Per hanc scripturam vendicionis nostre ven-/2dimus tibi pecia una
de vinea simul cum ipsa terra ubi est fundata. Et est hec omnia
in territorio barchinonense et in comitatum, in Vallense, in terminio
de Petra Fita, /3 in parrochia Sancti Iuliani. Advenit hec omnia ad
me Compan per voce uxori mea et ad me Enguilberga per voce
genitorum meorum sive per omnesque voces. Affrontat hec /4 omnia
de parte circi in ipso Pugio, de aquilonis in alaude de Sancti
Michaelis, de meridie in vinea de Reimundi Seniulli et in vinea et
terra de Sancti Michaelis, de occiduo in ipso /5 semitario qui pergit
ad ipsa Serra, ad ipsos Clapers, in terra Sancti Michaelis. Quantum
istas afrontaciones includunt, sic vendimus tibi: iam dicta pecia de
vinea ab integre, /6 propter precium sestarios V de bono hordeo
placibile ad mensura legitima de Granoliarios et mancuso I de auro
chocto monete Heneas legitime pensato. Quod /7 tu emptor precium
nobis dedisti et nos venditores manibus nostris recepimus integriter.
Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que tibi vendimus, de
/8 nostro iure in tuo tradimus dominio et potestatem, ab omni
in Dei nomine abeas plenam potesta-/9tem, cum exios vel regressios
earum, a tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut

ullusque \o/mo1 utriusque sexus qui contra ista vendicionem ad in-
/10rumpendum venerit, non hoc valeat vindicare, set componat aut
nos componamus tibi iam dicta vinea in duplo cum omnem suam
melioracionem. Et in an-/11tea ista vendicio firma permaneat omni-
que tempore.
Facta2 vendicione V idus mai, anno XXV regni Henrici regis.
S+ Compan, s+ Enguilber-/12ga femina, nos qui ista vendicione
S+ Teduira femina, qui conscia sum in ista vendicione et hic
confirmo /13 omnes meas voces et omnem meum directum que ibi
abeo vel abere debeo.
S+ Gerbertus Mironi. *S+ Bernardus presbiter*. S+ Borrellus
Pa/rader\. /14 *Stefanus fecit firmare ad Tetuira ista carta*.
quod supra.
1. Abans de la m hi ha una o plena de tinta. 2. La t sembla una c.
902
1056 maig 16
El bisbe Guislabert fa donació a favor de la Canònica de la Santa
Creu de la Seu de Barcelona de l’església de Sant Salvador, situada
al comtat de Barcelona, al Vallès, al lloc que anomenen Polinyà,
amb els seus alous, terres, vinyes, delmes i primícies, i d’un camp,
situat al burg de la ciutat de Barcelona, al costat de l’església
de Santa Maria, vora mar.
ACB, LA.III, n. 272, f. 105a-b. Rúbrica: “Guilabertus episcopus dedit panistro
canonice ecclesiam Puliniani cum alodiis, decimis et primicis et I campum in
Barchinona”. Interior recto: “n. 272” (Caresmar). Caplletra “S” onamentada:
6 línies.
Sub Trinitatis nomine sacro. Ego Guislibertus, nutu divino

sancte Sedis barchinonensis ecclesie presul, afflatus sancti flaminis
rore, ob remedium anime mee ac parentum meorum, presertim quia
non diffiteor me fore inscium sanctorum regule cannonum, quibus
iubetur de rebus ecclesiasticis ditari cannonicam ac remunerari,
hortatusque iugi prece humilique rogatu ab omni cetu canonico-
rum mihi subiecto, donator sum Domino Deo toto cordis affectu et
Canonice Sancte Crucis Sedis Barchinone ecclesiam in honore Sancti

Salvatoris dicatam, que est sita in comitatu Barchinone, in Vallense,
in loco vocitato Polinano, cum suis alodiis, terris scilicet et vineis,
et cultis et heremis, et sacrariis et mansionibus, et decimis et pri-
miciis et oblationibus, et cum omnibus suis proprietatibus et rebus
que dici ac nominari possunt, quas hodie habet aut ab hac die et
deincebs, largiente divina misericordia, quibuscumque modis adqui-
situra est. Item dono Domino Deo et predicte Canonice Sancte Crucis
sedis ipsum campum terre obtime, qui est in burgo Barchinone
civitatis, situs iuxta ecclesiam Sancte Marie, que est in litore maris,
et que est iuris predicte Canonice, sicut est circumseptus, et cum
ipsis casulis et ortis, que infra predictum campum sunt, et cum ipsis
olivetis et arboribus varii generis. Habet namque predictus termi-
num campus a parte orientis in calle publico et in parietibus ecclesie
Sancte Marie predicte, a meridiei quoque parte in parietibus predicte
ecclesie et in calle publico quo itur ad ecclesiam Sancte Marie
predicte et reditur ad civitatem Barchinone predictam, ab occidui
vero parte in predicto calle et in ortulis et mansum clericis Gerberti
Bonutii et Durandi Blandtici, a circio denique in alio calle publico
quo itur ubique. Quantum his /b namque concluditur finibus, et sicut
supra dictum est, dono Domino Deo et predicte Canonice iam dicta
omnia, et de iure nostre matris Ecclesie sedis Barchinone in ius
et dominationem trado predicte canonice atque confirmo proprialiter,
ut faciant exinde servientes Domino Deo et predicte Sedi canonici
quemadmodum de aliis munificentiis predicte canonice a Christi
fidelibus collatis agere satagunt. Quod si ego aut aliquis successor
meus episcopus aut alius aliquis homo sexus utriusque hanc nostram
largitionem infringere temptaverit aut nisus aliquo modo evertere,
nil valeat, sed componam aut componat Domino Deo et predicte
canonice iam dicta omnia in triplum. En insuper ab omni christiane
religionis separatus cetu, in baratri voragine mersus ac cum Iuda
Scharioth suisque sequacibus associatus perpetuo tabescat pena
confusus. Et omni robore firmum hoc nostre largitionis omne per
evum maneat munus.
Quod est actum XVII kalendas iunii, anno regis Enrici XXV.
+ Guilibertus, gratia Dei episcopus, qui hanc cartam largitionis
firmo + sub anathemate vinculo, ut nullus sit ausus que supra dicta
sunt disrumpere.
+ Bernardus, barchinonensis episcopus, qui hanc largitionem
confirmo et in vinculo anathematis stabilio.
+ Guilelmus levita. Matfredus ss archidiachonus. Udalardus

vicecomes. + Berengarii archilevita. Ss Guarnerii. S+ Dabnatius
sacer. S+ Guifredi levite. Reimundus. S+ Miro presbiter. S+ Poncii
levita. S+ Poncii capitiscole. S+ Gaucefredus sacer. S+ Guitardi le-
vite. Umbertus. S+ Raimundus levita.
903
1056 maig 18
El bisbe Guislabert i els seus canonges donen per precària a Jofre i
a la seva muller Adelaida una peça de terra situada al comtat
de Barcelona, al Vallès, prop de Santa Leda, a canvi de la tasca
anual dels seus fruits.
ACB, LA.III, n. 248, f. 96b-c. Rúbrica: “Stabilimentum de predicto honore in
Molleto”. Inter columnas recto: “n. 248” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini
In nomine Domini. Ego Gislibertus, gratia Dei episcopus, una

cum caterva canonicorum michi subdita donatores sumus vobis
Gaucefredus et uxori tue Adalaidis. Manifestum est enim quia
donamus vobis petiam unam terre per precaria. Advenit nobis per
vocem nostre matris Ecclesie sive ob collatione fidelium. Et est ipsa
terra in comitatu barchinonense, in Vallense, prope Sancta Leda.
Et affrontat iam dicta terra de parte orientis et de meridie et de
occiduo vel de circi in terra Sancti Cucuphati cenobii. Quantum iste
affrontationes includunt, sic donamus vobis: predicta terra simul
cum exiis vel regressiis suis, ea videlicet ratione et ordine, modo:
ut teneatis vos et posteritas vestra, et non liceat vobis nec posteri
vestri vindere nec donare nec alienare nec alium senioraticum facere
nisi nos presentes vel successores nostros, et de ipsum fructum, quod
Deus ibidem dederit, ipsam tascham fideliter nobis donetis tam vos
quam posteritas vestra. Quod si nos donatores aut aliquis homo
utriusque sexus qui contra hanc donatione venerimus aut venerit
ad inrumpendum, nil valeat, sed componamus aut componat /c vobis
iam dicta omnia in dupplum. Et in super hoc maneat firmum omne
per evum. Et si vos susceptores minime feceritis et sicut supra
scriptum est non adimpleveritis, similiter componatis nobis predicta
omnia in duplum. Et insuper sic adimpleatis hoc quod spopondistis.
Actum est hoc XV kalendas iunii, anno V post XX regni regis
Henrici.
+ Gislibertus, gratia Dei episcopus, +. S+m Vivas, levita at pre-

positus. S+ Ermenirus presbiter. S+m Dalmacius sacer. S+m Poncii
levite. S+num Guilaberti levite. S+m Poncii levite. S+m Mironis
sacer. S+m Bonefilius sacer.
S+m Arluvini sacer, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
904
1056 maig 22
Testament sacramental de Miró Queruç en el qual nomena marmessors
Otger, abat, Miró, prevere, i Miró, sacerdot. Les deixes principals
són: un alou situat a Pollà, a la parròquia de Santa Maria de
Badalona i cinc mujades de vinya a Monterols, al territori de
Barcelona, per a la Canònica de la Santa Creu; la casa on habitava
i sis mujades de vinya per a Joan, el seu fill petit, que queda
sota la tutel·la de Miró Guillem i Nunyo Goltred fins que arribi
a l’edat de quinze anys; l’església de Santa Eugènia de Terrassa,
en usdefruit, per al seu germà Ramon, després de la mort del
qual passarà al monestir de Sant Llorenç, i l’alou situat als llocs
de Subarbar, al riu Molnell i a Castellar, per a les filles de
Blidgarda, anomenades Maria, Lluciana i Blidgarda.
ACB, LA.II, n. 413, f. 140c-d-142a. Rúbrica: “Sacramentale Mironis Cherucii qui
dimisit Sedi alodium apud Pulam, in Bitulona et V modiatas vinee apud Monterols
et cetera”. Inter columnas verso: “n. 413” (Caresmar). Vegeu doc. núm. 905, de
[22 de maig de 1056], que conté un breu extracte amb paraules literals del testament
i on s’esmenta la font originària. Caplletra “C”: 3 línies.
Conditiones sacramentorum ad quarum ex ordinationem

residebat sacerdos Bernardus Bonusfilius, in presentia Guisadi
iudicis et Poncii et Berengarii et Reimundi Cherucii et Mironis
Bernardi et Gundeballi et aliorum hominum qui ibidem aderant.
Testificati sunt testes prolati, quos ad testimonium protulerunt,
Audegarius abba et Mironis Guilelmi et Mironis Gultredi ad com-
probandam ultimam voluntatem Mironis Cheruci. Et hec sunt
nomina testium qui hoc testificant, sicuti et iurant: Remundi Che-
rucii et Poncius levita et Seniofredus et Guifredus.
Iurando autem dicimus nos supra dicti testes primo per Deum
pariter omnipotentem et Ihesum Christum, filium eius, atque per
Sanctum Spiritum, confitentes hanc Trinitatem unum Deum et
verum esse, super altare consecratum Sancte Marie, quod sita est
infra muros urbis Barchinone, quia nos vidimus quando supra

dictus Miro quiescebat in lecto suo inegritudine, unde obiit, adhuc
loquela plena et memoria integra habebat, et tunc fieri iussit
suum testamentum atque per eum decrevit ut, si de ipsa egritudine
mortuus fuisset, sicuti et fuit, licentiam habeant supra dicti sui
helemosinarii omnem suam facultatem distribuere, queadmodum
exaratum vel ordinatum invenissent in suo prefato testamento,
propter Deum et remedium anime sue. In primis concessit Domino
Deo et Sancte Marie et Sancti Michaelis et Sancti Laurentii cenobii,
cuius altare sita sunt in cacumina montium, iusta Terracia, ipsas
vineas quas emit de Seniofredo Petri, exceptus unam modiatam
quam concessit Domino Deo et Sancti Cucuphati cenobii. Et iterum
concessit Domino Deo et supra dicto cenobii Sancti Laurentii ipsam
terram quam emit de Bonutio Vivas et Bonefilio, utrique fratris, et
tonnam unam continentem caficios VIII et cupam I continentem
XIIII sumadas. Et concessit Domino Deo et Canonice Sancte Crucis
ipsum suum alodium quod habebat ultra alveum Bisocii, in loco
vocitato Pula, id sunt, terris et vineis, casis, casalibus, ortis, ortalibus,
fontes et omnia genera arborum, cum trileis, silvis et guarricis, que
dici vel nominari potest, hec omnia in /a parrochia Sancte Marie
que vocant Bitulona, simul cum ipsam cupam et ipsam tunnam qui
ibidem sunt. Et item concessit Domino Deo et \supra/ dicta Canonice
modiatas V de vineas quas habebat in territorio Barchinone, in loco
vocitato Munterols, simul cum ipsa terra qui est iuxta ipsas vineas.
Et iterum concessit predicte Canonice tonnam suam maiorem et
cupam maiorem et cubello uno et barrilio uno. Et iterum dedit
Domino Deo et supra dicte Canonice fructum de ipsa laboratione
quam habebat facta in ipsa sua terra, et parilio uno de bubos simul
cum suo aperi. Et iterum concessit Domino Deo et predicte Canonice
numos XXXIIII, quas illi debebat Raimundus comes et Almodi
comitisse, quas illi dispensavit in supra dicte Canonice per illorum
iussione. Et iterum dedit Domino Deo et predicte Canonice man-
cusos XIX, quas illi debebat Blancutia Monedera, et recepit de illi
propter precium horum numerum CC libras cere. Et iterum dedit
Domino Deo et predicte Canonice mancusos VII, quas illi debebat
Gerallus sacriste, quas illi prestitit, et hoc vidit Compagnus Elies.
Et concessit ad Iohannem, filiolum suum, ipsos suos domos ubi
habitabat, cum solos et suprapositos et ortulum unum, quas emit
de Poncii Guitardi, et est iuxta casulam predicte Canonice, et vi-
neas modiatas IIIIor qui fuerunt de Mironis Manuferrea, et alias duas
modiatas vinee quas emit de Blancha et de filiis filiabusque suis.
Hoc ordine concessit ei hec supra dicta omnia: ut Mironis Guilelmi

et Mironis Gultredi teneant et faciant eum erudire literis et tribuant
ei omnia que illi necesse fuerit usque quo perveniat ad XV annos;
postquam vero transierint XV annos, si supra dictus Iohannes vivus
fuerit, teneat et possideat in diebus suis. Et tonnas II et cupum I
quas emit de Seniofredo Petri, et cavags II et podadores II et parilios
II de portadores et cubello uno, folador et torcular cum omni sua
utensilia. Hec omnia supra scripta teneat Iohannes predictus
omnibus diebus vite sue, solide ac delibere, exceptus supra dictus
/b XV annos, post obitum vero suum remaneat ad iam dicta canonica.
Et rogavit domini sui episcopi et omnes canonici ego Miro, servulus
vester, ut predicto Iohanni imperciatis ei omnia que illi necesse fuerit
et in vestro consortio retineatis, quia vos scitis quomodo ego eum
adquisivi. Et concessit ad fatrem suum Remundum ecclesiam Sancte
Eugenie, qui est in Terracia, cum casas et vineas et terras ubi sunt
fundatas, et alias terras omnem suum directum, et in ipso mulino
de ipsa Insula V dies et noctes, quas illi habebat ibi simul cum ipso
alodio quod ad iam dictos dies pertinet. Supra dicta omnia teneat
Raimundus omnibus diebus vite sue et post obitum suum remaneat
ad Sancti Laurentii cenobii. Et iterum concessit ad Reimundum,
fratrem suum, IIIIor uncias auri, quas illi debebat Gerbertus Bonucii,
de octo mancusos in uncia. Et concessit ad fratrem suum Guifredi
ipsum directum quas habebat in Mulino Vetulo, et mancusos V et
iovin quas ipse illi debebat, et duos quas illi debebat Gilmun. Et
concessit ad Guiliam, sororem suam, ipsam suam portionem quas
habebat in ipsas vineas cum illa, ad ipsa Cudina. Et ad filios suos
vel filias, cafitio uno ordei et mancusos XIIII. Et concessit ad
Ermisindem, nepotem suam, quarteram I ordei et mancusos IIIIor.
Et concessit ad Guilelmum, fratrem suum, similiter. Et concessit
ad Pere, fratrem suum, sestarios II ordei et mancusos II. Et conces-
sit ad Sicardis, uxor Renardi, ipsum alodium quas emit de Blancutia,
et cafitio uno ordei et mancusos VII. Et ad Guinedillis, Deo devota,
cafitio I ordei et mancusos XII. Et iterum concessit ad Sicards ipsum
suum directum quas habebat in ipso muli que vocant Puculul. Et
concessit ad Maria et a Luciana et a Blidgards, filias qui fuerunt
de Blidgards, omnem alium suum alodium quas habebat in Subarbar
et in rivo Mulnel et in Castelar, id sunt, terris et vineis, ruviris,
olmeta, molinis cum illorum pertinenciis, casis, casalibus, ortis,
ortalibus et omnia genera arborum qui infra sunt, regos et capud
regos, omnia que dici vel nominari potest, vascula minor vel maior
cum cafitios VIII ordei, et vaccas tres et /c omnes suas oves vel capras
quas habebat in diversis locis, et porcos vel trugas quas habebat

in Subarbar et in Castelar, et drapos VI de lecto. Et concessit ad
Guilabertus mancusos V. Et concessit ad Pere Argemir sestarios VI
ordei et mancusos IIIIor. Et concessit ad Bonusparus sestarios III or-
dei. Et concessit ad Guinedellis sestarios II ordei et IIIIor vini. Et
concessit ad Elliardis, nepotam suam, cafitio uno ordei et mancusos
II, quam ipsa illi debebat. Et iterum concessit ei sestarios III ordei.
Et concessit ad Poncius Fructuosi ipsam suam casam, quas emit
de Leticia, simul cum ipsa medietate de ipsa curte, ut exoret Deum
pro facinoribus suis et, in quantum potest, erudiatur Iohannes literis.
Et hoc teneat in diebus suis securi et quiete, post obitum vero suum
remaneat ad supra dictum cenobii Sancti Laurencii. Et concessit
aliam casam ad Guifredi, fratrem suum. Et ad Guislam, sororem
suam, cum alia medietatem de ipsam curtem, ut simul teneat in
diebus suis, post obitum vero illorum remaneat ad supra dicto
cenobio. Et concessit ad filiolem suum, filium Gaucberti, mancuso
I. Et concessit ad Sicards de Castelar et ad Raimundum, virum eius,
mancusos VIIII, quas illis ei debebant. Et concessit ad Sancti Petri
de Roma mancusos IIIIor. Et ad Sancti Petri cenobii Barchinone
mancusos III. Et ad Sancte Marie de Litore Maris, ad ipsa opera,
mancusos VII. Et concessit ad Sancti Michaelis, cuius ecclesie sita
est infra menia urbis Barchinone, mancusos VII ad tegumentum
eius. Et ad Sancte Marie de ipso Puio mancusos VII. Et Sancti Iacobi
mancusos II. Et ad domnum Gislibertum pontificem mancusos VII,
ut exoret Deum pro facinoribus suis. Et concessit ad domno
Audegario abba mancusos VII. Et ad Mironi Guilelmi similiter. Et
ad monacos Sancti Laurencii cenobii unum superlectum de palleo
et mancusos III, ut exorent Deum pro facinoribus suis. Et ad ipsos
monachos Sancti Cucuphati cenobii mancusos IIII, ut exorent Deum
pro illo et pro caritate. Et ad ipsos monachos Sancti Michaelis
cenobii de ipso Falo similiter. Et concessit ad ipsos presbiteros de
Sancta Cruce binos mancusos. Et ad alios de ipsa civitate, singulos
mancusos. Et concessit ad \supra/ predicta Canonica ipsam suam
mulam nigram et aliam mu-/dlam ad Mironi Gultredi. Et supra
dictum alodium quod concessit ad Maria et a Luciana et a Blidgards,
si obierint ex hoc seculo qualicumque sine infantes de legitimo
coniugio, remaneat ad alias sive ad alia qui superstes fuerint aut
fuerit. Et si omnes obierint sine proles de legitimo coniugio,
remaneat ad Guifredus et ad Raimundus et ad Guilia in diebus vite
illorum. Post obitum vero illorum remaneat ad cenobii Sancti
Laurencii. Et iterum concessit ad fratrem suum Reimundum, de
ipsas vineas de Monterols, modiatas II, simul cum alias II modiatas

terre qui sunt iuxta eas, eo ordine: ut in diebus teneat et possideat
et donet ipsam tascham ad iam dictam Canonicam, post obitum vero
suum remaneat ad ipsam Canonicam. Et iterum concessit ei ipsam
suam terram, quas habebat ad ipso Genestar, eo ordine: ut similiter
teneat in diebus suis et donet ipsam tascham ad Sancti Laurencii,
post obitum vero suum remaneat ad predicto cenobio. Et concessit
ad Sancti Vincentii de Iuncheres et ad Sancti Iuliani et ad Sancti
Stephani mancusos VI, quos illi debebat Gislibertus Oliba, ad
predicti presbiteros de supra dictas ecclesias per misses. Et rogavit
amicis suis Audegarius abba et Mironi Guilelmi et Mironi Gultredi
ut omne quodcumque invenire potuerint, donent pro anima sua.
Postquam autem ita ordinavit suum predictum testamentum VIII
kalendas mai anno XXV regni Henrici regis, adhuc loquela plena
et memoria integra habens, postea vixit dies IX et sic migravit de
hoc seculo in mense mai in quo hodie sumus. Et nos testes ea que
dicimus, recta et vera esse profitemur, et ulla fraus aut ullum malum
ingenium hic inpressum non est, sed secundum voluntatem predicti
conditoris per sup<ra>dictum testamentum editum est factum et
ordinatum. Et nos tutores qui et helemosinarii in Deum et per Deum
iuramus quia quantum isti testes in isto iuditio testificaverunt, verum
est et ulla fraus aut ullum malum ingenium non est impressum in
isto iuditio, nobis scientibus aut consentientibus, sed secundum
voluntatem prefati conditoris est hoc factum vel editum.
Late conditiones XI kalendas iunii, anno XXV regni regis Enrici
supra scripti.
S+ Reimundi levite, s+ Poncii levita, + Seniofredus +, nos tes-
/ates qui hoc testimonium dedimus et iure iurando confirmamus.
Odgarius, gratia Dei abba, s+ Miro presbiter, s+ Mironis
sacer, nos tutores qui et helemosinarii, qui hos testes ad tes-
timonium protulimus et iure iurando eorum testimonium
confirmavimus.
+ Guilelmus levita, sss Erovigius sacerdos, s+ Bernardus
presbiter, s+num Mironi Bernardi, s+ Gundeballus Sanla, s+
Gislibertus Guielmi, nos ad presens sumus.
S+ Berengarii levite, S+ Guisadus iudex, sub cuius presentia
hoc actum est et publicatum est.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum literis fusis in linea
I et cum litteris rasis in linea XVIIII, die et anno quo supra.
905
[1056 maig 22]

Disposicions testamentàries de Miró Queruç amb les quals deixa a
la Canònica de la Santa Creu un alou que té al lloc de Pollà,
a la parròquia de Santa Maria de Badalona, així com unes vinyes
al lloc de Monterols, dins el territori de Barcelona. D’altra banda
deixa al seu fillol Joan les cases on habitava, amb el seu hortet.
ACB, LA.II. n. 379, f. 128c. Sense rúbrica. Exterior verso: “n. 379” (Caresmar).
És un extracte del testament publicat al número anterior, a base de transcriure
frases exactes —amb variacions només de lletres— de llocs diversos i dóna la
procedència de l’original, el monestir de Sant Llorenç de Munt. Per això el posem
en número a part. Caplletra “M” ornamentada: 3 línies.
Miro Cheruci concessit Domino Deo et Chanonice Sancte Crucis

ipsum suum alodium, quod habebat ultra alveum Bisocii, loco
vocitato Polla, id sunt, terris et vineis, kasis, kasalibus, ortis,
ortalibus, fontes et omnia genera arborum, cum trileis, silvis et
garricis, que dici vel nominari potest. Hec omnia in parrochia Sancte
Marie que vocatur Bitulona. Et iterum concessit Domino Deo et
supra dicte Kanonice modiatas V de vineas, quas habebat in
territorio barchinonense, in loco vocitato Munterols, simul cum ipsa
terra qui est iuxta ipsas vineas. Et concessit ad Iohannem, filiolum
suum, ipsas suas domos ubi habitabat, cum solos et suprapositos,
et ortulum unum quem emit de Poncii Guitard et est iusta kasulam
predicte chanonice, et vineas modiatas IIIIor qui fuerunt de Mironis
Manuferrea, et alias II modiatas vinee quas ille emit de Blanca et
de filiis filiabusque suis, hoc ordine: ut post obitum suum remaneat
ad iam dictam Kanonicam.
Testamentum istius Mironis est apud Sanctum Laurentium de
Monte.
906
1056 maig 30
Adroer, amb el consentiment de la seva esposa Bonadona, fa donació
a la Canònica de Barcelona de tres mujades i mitja de vinya,
situades al territori de Barcelona, al lloc anomenat les Arenes.
ACB, perg. 1-2-1526. Original. Pergamí, 281 × 248 mm. Al verso: “Karta de Adouer,
[lletra d’una altra mà] / qui dimisit suum alodium / Canonice”; “Aput Arenas”;
“CCLVII” (S. XIII-XIV); “10” (S. XVI-XVII); “Mitja Escala / Armari 3 / n. 1526”; “(Num...
1025, ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “I”: 49 mm.
ACB, LA.I, n. 287, f. 115b-d. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de foli:
“Barchinona”. Rúbrica: “Carta Adroarii qui dedit Canonice III / modiatas et media
vinee ad ipsas Arenas”. Inter columnas recto: “n. 287” (Caresmar). Exterior recto:
“CCLVII” (S. XIII-XIV). Exterior verso: “Anno Domini / 1035” (S. XVIII). Caplletra “I”
In Dei omnipotentis nomine. Ego Atroarius, amorisa igne

succensus divini et saluberrimis sanctorum precedentiumb patrum
fultus /2 monitis, illorum diligentiusc obtans herere vestigiis, una cum
coniuge mihi phoedere nubtialid commissa,e elegi de propriis faculta-
/3tibus meis, mihi Deo largiente concessis, Ecclesiam Dei locupletare
et de pereuntibus manentiaf emere felicia, existimans admodum /4
commercia pro terrenis celestia et pro perituris commutareg eterna,1
mallens Christo famulari a mundanis rebus exutus quam his iniareh
/5 laqueis multi (s)2 modis implicitus. Dono atque atribuo, cum assensu
coniugis mee, nominaei Bonadomna, Domino Deo et Channo-/6nicaej
Sancte Crucis Sancteque Eulalie Sedis barchinonensis modiatas III
et mediam vinee, cum ipsa terra in qua sunt fundate, simul cum
/7 una cupa et cum una tonna. Advenerunt mihi per comparationem
sive per alias voces. Sunt autem in territorio barchinonensi, /8 in
loco qui vocatur ad ipsas Arenas. Et habent terminum due mo-
diate istarum vinearum a parte circii in vineis Boniparis Ste-/9pha-
ni, de aquilonari vero parte habent terminum in vineisk Guitardi
Sperantisindeo vell filiorum suorum, a meridiana vero parte /10 ha-
bent terminum in vineis Boniparis Stephani, de occidua igitur parte
in ipsis Arenis vel in via que ducit ad ecclesiam Sancti /11 Vincentiim
martiris. Modiata itaque tercia vinee et mediaetas alterius habent
terminum de circio in vineis Sancte Eulalie Sedis pre-/12fate,n de
aquilone in Arenis vel in via qua itur ad ecclesiam Sanctio Vincentii,p
de meridie in terra Sancti Petri vel in terra filiorum Sen-/13dredi
Livuli, de occiduo in vinea Belliardis coniugis dudum Gondeballi
Ermemiri. Quantum isti termini amplectuntur atque /14 includunt,
dono Domino Deo et Channonicaeq prenominate intengerrimer atque
fideliter, simul cum ingressibus et egressibus, ad plenis-/15simum
proprium eiusdem Channonicae,s ad faciendum exinde quicquid
placuerit channonicist predicte Channonicae. Si vero ego do-/16nator
aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc donationis chartam
venero aut venerit ad inrumpendum, nullo modo valeam /17 aut
valeat, set componam aut componat Deo et iam dicte Channonicaeu
haecv omnia in duplum cum omni sua immelioratione. /18 Et post-
modum in futuris generationibus hoc donationis scriptum robur
obtineat perpetuum omne per evum.
Actum est hoc /19 III kalendas iunii, anno V post vigesimum
regis Henrici.w
S+ Atroarii, ego huius donationis auctor sum /20 atque assertor.
S+ Bonaedomnae,x cuius assensu atque permissu haecy donatio facta
3
est et Domino Deo /21 atque Channonice predicte contradita.

/22 *S+ Bonefilius sacer*. *S+ Reimundi levite*. *S+ Bernardus
levita*. *S+ Reimundi levite*. /23 *S+ Ermengaudi Reimundi clerici*.
S+ Guitardi prolis Gondemari. S+ Guislibertus Pistor. /24 *S+
Guilaberti levite*.z *S+ Reimundi clerici*.
1. Sota lletres de difícil interpretació. 2. s raspada. 3. Manquen els punts
de la signatura.
LA. a. A continuació amoris ratllat. b. precedencium. c. diligencius.
d. nubciali. e. comissa. f. manencia. g. comutare. h. inaere. i. no-
mine. j. Cannonice. k. Escrit al marge amb un senyal de l’escrivà que indica on
cal inserir-ho, filiorum suorum, a meridiana vero parte habent terminum in vineis
Boniparis Stephani. l. Guitardi Sperantisindeo vel escrit sobre raspat. m. Vin-
cencii. n. prephate. o. Sota la S hi ha una a. p. Vincencii. q. Cha-
nonice . r. intergerrime . s. Chanonice. t. chanonicis . u. Chanonice .
v. hec. w. Hennrici. x. Bonedomne. y. hec. z. Aquesta signatura està
situada en darrer lloc.
907
1056 juny 23
Blanca, amb els seus fills Ramon, Guisla, El·liarda i Raquel, ven a
Miró Guillem, sacerdot, una vinya amb terra situada al territori
de Barcelona, al terme d’Arenys, que tenen Blanca pel seu difunt
marit Bonfill i per delme conjugal, i els seus fills pels seus pares,
pel preu de 25 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-2-1360. Original. Pergamí, 171 × 274 mm. Al verso: “carta de Blanca”
(S. XIII); “mitja escala armari 3, n. 1360” (Caresmar); “Num... 1135” (S. XVII); “1056”
(F-B). Caplletra “I”: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Blancha femina cum filio vel filias

meas, id sunt, Reimundi et Guila et Elliardis \et Richelle/, nos simul
in unum venditores sumus tibi Mironi Guilelmus sacer /2, emptori.
Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus tibi vineam simul
cum ipsa terra ubi est fundata. Et est hec omnia in territorio
barchinonense, in termi-/3nio de ipsos Arens. Advenit hec omnia ad
me Blancha per vocem viri mei Bonefilii, conda, et per decimum,
sive per omnesque voces, et ad nos fratres supra /4 nominatos per
voce genitorum nostrorum, sive per ullasque voces. Afrontat ipsa
vinea de parte circi in vinea de Bomparen et de Reimundi sacer,
de aquilonis in vineas de Rei-/5mundi presbiter, de meridie in vineas

qui fuerunt de Guilaberti Marcucii, de occiduo in via. Quantum istas
affrontaciones inclu-/6dunt, sic vendimus tibi: in iam dicta omnia
ipsam terciam partem et ipsum decimum ab integre, propter pre-
cium mancusos XXV de auro chocto monete /7 Barchinone legitime
pensatos. Quod tu emptor precium nobis dedisti et nos venditores
manibus nostris recepimus integriter. Est manifestum. Quem vero
predic-/8ta omne, que tibi vendimus, de iure in tuo tradimus do-
minium et potestatem, ab omni integritatem, ut quiquid exinde
facere vel iudicare volueris, liberam /9 in Dei nomine abeas plenam
potestatem, cum exios vel regressios earum, a tuum plenissimum
proprium. Quod si nos venditores aut ullusque omo utriusque sexus
qui contra /10 ista vendicionem ad inrumpendum venerit, non hoc
valeat vindicare, set componat aut nos componamus tibi iam dicta
omnia in duplo cum omnem /11 suam melioracionem. Et in antea
ista vendicio firma permaneat omnique tempore.
Facta vendicione VIIII kalendas iulii, anno XXV regni Henrici
regis. /12
S+ Blanca femina, *s+ Reimundus Bonefilii*, s+ Guila, s+
Richelle, s+ Elliardis, nos qui ista /13 vendicione fecimus et firmamus
et firmare rogavimus.
/14 *S+ Poncii levita*. *S+ Reimundi levite*. *S+ Berengarii
levite*. *+ Viliemus levita*.
/15 S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi cum litteras super
positas in linea prima, et sss die et anno quod supra.
908
1056 setembre 9
Bremon, fill del difunt Ullesend, ven a Miró, a Berenguer i als seus
germans, fills del difunt Guadall, un alou situat al comtat de
Barcelona, al Penedès, a la parròquia de Sant Miquel, del castell
d’Olèrdola, al lloc anomenat Vallmoll, pel preu de 112 mancusos
d’or pur de moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-2-1499. Original. Pergamí, 217 × 361 mm. Estava doblegat en
molts plecs. Al verso: “Vallemol” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala, Armari 3, n. 1499”;
“(Num... 899, ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada: 44 mm.
In nomine Domini. Ego Bremundi, filium condam Ullesendi,

vinditor sum vobis Mironi et Berengario, uterque fratres filius
condam Guadalli, emtores. Per /2 hanc scripturam vindicionis me
vendo vobis alaudem, idem sunt, chasas, cum curtes, solos et

superpositos et chasalicis, terris et vineis, cultes vel ermas, /3 cum
aquis aquarum, pratis et pascuis, aquaductibus et reductibus. Est
prefata omnia in chomitatum Barchinona, in Penitense, in parochia
Sancti Michaelis /4 de chastrum Olerdula, in loco quem dicunt
Vallemolle. Advenit mihi1 per ienitores meos vel per comparacione
vel per omnesque voces. Afrontat prescripta om<n>ia /5 de parte circii
in strada qui vadit per ipsa Granada qui est calcada, de aguilonis
in alodem de Bernardus Ermenardus sive de Umbertus archilevita
sive /6 de Sendredus Mironi et de uxori sue Stefania, de meridie in
alodem qui fuit de Adalbertus2 Guaser et de vos emtores, de hocciduo
in alodem /7 de vos emtores. Quantum infra istas quatuor afrontacio-
nes includunt, sic vindo vobis: prescripta omnia, totum ab integre, cum
ingresibus et exiti-/8bus earum, ad vestrum plenisimum proprium,
cum ipsas voces meas de ipsos plantarios cum omnes meas voces
et meos directos, quod abeo aut abere debeo in iam /9 dicto termino,
ubi invenire potueritis, in tale videlice racione: ut non abeatis licencia
ad aliam posteritas vindere nec donare nec alienare /10 nisi ad nos
aut posteritas nostra, in propter precium centum duodecim manchosos
auri purisimi legitime pensatos moneta Barchinona a penso /11 de
ipsa moneta. Quod vos emtores precium mihi3 dedistis et ego vinditor
a presens manibus meis recepit et nichil de ipso precio aput vos
emtores /12 non remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta
omnia, que ego vobis vendo, de meo iure in vestro trado dominium
et potestatem, ut fa-/13ciatis exinde quod volueritis, ad vestrum
plenisimum proprium, quomodo supra scriptum est. Quod si ego
vinditor aut aliquis omo utriusque se-/14xus qui contra hanc
vendicione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set
componat aut ego componam vobis iam dicta omnia in /15 duplo
cum omni sua inmelioracione. Et in a<n>tea ista vindicione firma
Facta vendicione V idus septembris, /16 anno XXVI regni Enrici
regis.
S+num Bremundi, qui ista vendicione fecit et firmavit et
firmare rogavit.
/17 S+num Mir Guitardus. *S+ Ermengaudius +*. *S+num
Bernardus presbiter*. *S+m Gerala*.
/18 S+ Guilelmus sacer, qui hec scripsit et ss anno quod supra.
1. Abreviatura supèrflua. 2. Sota la b hi ha una t. 3. Abreviatura su-
pèrflua.
909
1056 setembre 29
Bernat Bernat i Estefania, també anomenada Teudeta, fills d’Adelaida,
defineixen a Llop de Vilalba tots els alous que han estat de la
seva mare, de Bernat, el seu pare, de Guillem Adalbert i Bardí,
marits d’Adelaida, a excepció de diverses possessions que es
reserven i de l’alou de Merdàs que Llop els dóna per aquesta
definició, consistents en cases, corts, horts, terres, vinyes, arbres,
boscos, prats i fonts, situats al comtat de Barcelona, al Vallès,
al lloc que anomenen de Vilalba, dins els termes de les parròquies
de Santa Maria de Cardedeu, de Santa Agnès, Santa Perpètua,
Sant Fost i Sant Pere de Reixac.
ACB, LA.III, n. 166, f. 58b-d. Rúbrica: “Bernardus Bernardi et Stephania difinierunt
Lobatono alodia \et/ alias res multas”. Inter columnas recto: “n. 166” (Caresmar).
tipus C: 12 línies.
In Christi nomine. Ego Bernardus Bernardi, filius qui fui

Adaledis femine, et ego Stephania, germana huius Bernardi, filia que
fui eiusdem femine, que altero nomine dicor Teudeta, nos predicti
ambo fratres, grato animo et propria atque spontanea nostra vo-
luntate, per rectam fidem et sinceram pariter definimus tibi Loba-
toni de Villa Alba omnes alodes qui fuerunt predicte matris nostre
Adaledis et esse debuerunt. Et definimus tibi predicto Lobatono
omnes illos alodes qui fuerunt Bernardi, patris nostri, quos tu pre-
dictus Lobatono hodie tenes et habes, exceptis his alodiis Ber-
nardi predicti, quos hodie nos Bernardus et Stephania predicti
tenemus et habemus; hos nobis servamus et retinemus. Et definimus
tibi predicto Lobatono omnes illos alodes qui fuerunt Guilelmi
Adalberti, mariti predicte Adaledis, excepta illa terra que eiusdem
Guilelmi fuit, que est in predicta Villa Alba, super viam qua itur
ad torrentem. Et nos predicti Bernardus et Stephania, fratres,
simul definimus tibi predicto Lobatono omnes illos alodes qui fue-
runt Bardine, mariti predicte Adaledis, matris nostre, excepto
alode de Merdac, quem tu Lobatono nobis donas pro definitione ho-
rum omnium alodiorum predictorum. Et nos predicti Bernardus
et Stephania pariter definimus tibi Lobatono omnes res mobiles,
maiores et minores atque mediocres, que fuerunt Bernardi, patris
nostri predicti, et que fuerunt predicte matris nostre Adaledis et que
fuerunt Guilelmi Adalberti predicti et que fuerunt Bardine prescripti;
he res fuerunt et sunt: eque, caballi et muli, boves et vacce et asini

et asine et vascula maiora et minima, oves et porci et capre et volati-
lia et drapi et aurum et argentum et omnia domus utensilia que
/c ad possessionem hominis pertinent. Sunt igitur isti alodes predicti,
quos tibi Lobatono predicto definimus, in comitatu barchinonensi,
in Vallensi, in predicto loco qui dicitur Villa Alba, intra terminos
par-rochie Sancte Marie Cardedul, et intra terminos parrochie
Sancte Agnes, et intra terminos parrochie Sancte Perpetue, et intra
ter-minos parrochie Sancti Fausti, et intra terminos parrochie Sancti
Petri de Rexac. Sunt igitur predicta alodia: cases, casales, curtis,
curtalis, orti, ortales clausi, linares, cannebares, terre et vinee, ar-
bores, cultum et heremum, silve, garrice, prata, pascua, aque, fontes,
petre molendine, uriguum, superius et inferius. Sicut concludunt
et continentur predicta alodia intra predictos locos et terminios et
intra proprias quatuor affrontationes, orientalem et meridianam
et occidentalem et septentrionalem, sic nos predicti Bernardus et
Stephania tibi predicto Lobatono pariter definimus ea omnia pre-
dicta alodia, cum eorum omnibus pertinenciis, terminis et limitibus
et introitibus et exitibus, exceptis his que superius eiecta sunt ab
hac definitione, ut ab hodierne die et tempore tu predictus Lobatono
securus et quietus teneas in pace omnia predicta alodia, que tibi
nunc definimus. Similiter et posteritas tua teneat et possideat pre-
dicta omnia. Et omnes res mobiles supra scriptas tu prescriptus
Lobatono et tua posteritas similiter teneatis et possideatis. Et in
istis supra scriptis omnibus rebus, quas tibi definimus, nos pres-
cripti Bernardus et Stephania omnes nostras voces extinguimus,
ut umquam amplius probis non loquamur. Quod si nos prescripti
Bernardus et Stephania venerimus contra hanc definitionem, in
triplo componamus supra dicta omnia tibi Lobatono aut posteritati
tue, que tibi nunc definimus. Et postea sit firma hec definitio omni
tempore. Preterea nos predicti Bernardus et Stephania definimus
tibi Lobatono predicto ipsas rancuras, quas habemus de ipso alodio
de Fontaned et Cornelano, et venditiones et precium tibi definimus.
Scripta /d est hec definitionis scriptura III kalendas octobris,
anno XXVI regni Henrici regis.
Sig+m Bernardi, sig+m Stephanie, qui hanc definitionem
pariter fecimus et presentem scripturam signis puncti firmavimus
Sig+m Geribert Guitard. Sig+m Adalbert Bonushomo. Sig+m
Mirone Sonifredus. Sig+m Ermengod Samarel. Sig+m Guitardus
Lobatono. Signum Bonifilio. Sig+m Bascol. Sig+m Dalmatio. Sig+m

Bernardus Bonifili. S+m Richer.
Sss Guitardus levita et iudex hanc definitionem firmavi.
Sss Sonifredus sacerdos, qui hanc definitionis scripturam
scripsi subscripsi cum literis super positis in tercio versu et VIIIo,
910
1056 octubre 5
Gerbert, Guillem i Emma, germans, pacifiquen, evacuen i defineixen
a Blancúcia, muller de Sanla, llur difunt pare, la meitat d’un alou
situat al territori de Barcelona, al terme dels Vinyals, prop dels
molins comtals, que tenen per llur pare. Blancúcia posseirà aques-
ta meitat, que el seu marit li deixà de paraula, mentre visqui
i passarà quan ella mori als seus fillastres.
ACB, perg. 1-4-191. Original. Pergamí, 149 × 204 mm. Restaurat. Al verso. “Ad
Vineals” (S. XIII-XIV); “1056” (Mas).
In Dei omnipotentis nomine. Ego Gerbertus et Guilelmus et

Emma femina, nos simul in unum, fratres, pacificatores et exvacua-
/2tores et deffinitores sumus tibi Blancucia femina, mulier qui fuisti
patris nostri Sanlani, qui est condam. Per hanc scriptura pacifica-
/3tionis et deffinitionis et exvacuationis pacificamus et deffinimus
tibi medietatem de ipso alodio qui fuit patris nostri, vir tuus, /4
nomine Sanlani, ipsa medietate quod patris nostri iam dicti dimisit
vobis per suis verbis, unde iudicium abligatum habemus. Est /5 autem
prescriptum alodium in territorio barchinonensis, in terminio de
ipsos Vinales, prope ipsos molinos comitales. Advenit nobis /6 haec
omnia prescripta per vocem patris nostri iam dicti vel per ullasque
voces. Haec autem prescripta omnia, que tibi pacificamus et /7
deffinimus, sic pacificamus tibi et exvacuamus, in tali videlicet modo
et hordine: ut tu teneas et possideas per nos vel /8 per nostrum
benefitium supra scriptum alodium omnibus diebus vite tue sine
nostro blandimento vel ullius hominis viventis, et /9 post hobitum
vero tuum revertatur in ius et dominium nostrum, cum omni
integritate, ad nostrum plenissimum proprium. Quod si nos /10
pacificatores et exvacuatores et deffinitores aut aliquis homo utrius-
que sexus qui contra hanc pacificationis et exva-/11cuationis et
definitionis venerit ad inrumpendum, nil valeamus aut valeat, set
componat aut componamus tibi /12 tres libras auri puri in vinculum.
Et insuper hoc maneat firmum omnem per evum.
Actum est hoc III nonas octobris, /13 anno XXVI regni Henrici
regis.
S+ Gerbertus, s+ Guilelmus, s+ Emma femina, /14 nos simul
in unum, qui ista charta pacificatione sive exvacuatione vel
deffinitione fieri iussimus et his /15 testes firmare rogavimus.
/16 S+ Petrus Iohannes. S+ Guisadus Elias. /17 *S+ Compannus
levita*. *S+ Mironi Ermecondus1 (?)*. S+ Umbertus Ecuarii (?).
1. Abreviatura supèrflua de m sobre us.
911
1056 octubre 29
Bernat Ramon i la seva muller Ermengarda venen al jutge Guisad unes
vinyes amb les terres on són plantades, situades sota la Pedra
Blanca, al territori de Barcelona, al terme de Magòria, que tenen
per compra i per delme conjugal, pel preu de 61 mancusos d’or
en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-192. Original. Pergamí, 180 × 285 mm. Al verso: “Cartas de Mogoria
de qui fuit de Bernardus Remundo” (S. XIII-XIV); “Nil pro capitulo” (S. XVI-XVII);
“1056” (Mas).
In nomine Domini. Ego Bernardus Reimundi et uxori mea

Ermeniardis femina venditores sumus tibi Guisadus iudex, emptori.
/2 Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus tibi vineas simul
cum ipsas terras ubi sunt fundatas, qui sunt subtus via, subtus ip-
sa Pe-/3tra Blanca, qui fuerunt de Atanolfo et uxori sua Maria et
de Filmera et de filio suo Mir et de te emptore Guisado iudice et de
Bonefilio Petroni /4 et de uxori sua, ipsas qui fuerunt de Sancio
Canudo, et sunt in territorio barchinonense, in terminio de Mogoria.
Advenerunt nobis per nostra compa-/5racione et per decimum sive
per omnesque voces. Affrontant ipsas vineas de parte circi in via
qui pergit per ipso Pontonar subtus vineas de me /6 Bernardus
venditor et in terra qui fuit de Barucio et in peciola de vinea qui
fuit de Iouan Petro, de aquilonis in vineas1 de /7 Reimundi Bonefilii
et de filiis Emma et in terra de Sancio, de meridie in terra qui fuit
de Sunner et de Goda, de occiduo in via qui pergit ad Sanctos et
/8 ubique et in peciola de vinea qui fuit de Iouan Petro. Quantum
istas omnes afrontaciones includunt, sic vendimus tibi: iam dictas

vineas ab /9 integre, propter precium mancusos sexsaginta et unum
de auro chocto monete Barchinone, legitime pensatos. Quod tu
emptor precium /10 nobis dedisti et nos venditores manibus nostris
recipimus integriter. Est manifestum. Quem vero predictas vineas,
que tibi vendimus, /11 de nostro iure in tuo tradimus dominio et
potestatem, ab omni integritatem, ut quiquid exinde facere vel
iudicare volueris, liberam in Dei nomine abeas /12 plenam potestatem,
cum exios vel regressios earum, atque plenissimum proprium. Quod
si nos venditores aut ullusque omo utriusque sexus /13 qui contra
ista vendicionem ad inrumpendum venerit, non hoc valeat vindicare,
set componat aut nos componamus tibi iam dictas /14 vineas in duplo
cum omnem suam melioracionem. Et in antea ista vendicio firma
Facta vendicione /15 IIII kalendas november, anno XXVI regni
Henrici regis.
S+ Bernardus, s+ Ermeniardis femina, nos qui ista vendicione
/16 fecimus et firmamus et firmare rogavimus. /17
S+ Bonusfilius Guilelmi. *S+ Guitardus levita*. *S+ Bonifilius
presbiter* *+ Mironi*. /18 S+ Bernardus presbiter.
/19 S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi cum litteras rasas
in linea VI, et sss die et anno quod supra.
1. Segueix una paraula indesxifrable raspada pel mateix escrivent.
912
1056 novembre 15
Testament sacramental d’Ebrí Riquer, jurat davant l’altar de Santa
Maria de l’església de Sant Jaume de Barcelona, en el qual no-
mena marmessors Oliba Riquer, Isovard Delà, Albert Bonhom
i Iolanda, dona de l’esmentat Ebrí. Entre altres deixes, concedeix
el seu alou al seu fill Vivó, infant, si arriba a l’edat de 15 anys;
mentrestant, en tindrà la custòdia la seva mare, la tasca del qual
es repartiran la Canònica de la Seu i Sant Cugat.
ACB, LA.II, n. 396, f. 134d-135b. Rúbrica: “Sacramentale Ebrini Richarii qui dimisit
Sedi et Sancto Cucuphati tascham per medium”. Inter columnas verso: “n. 396”
(Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1056” (S. XVIII). Caplletra “C” ornamen-
tada: 4 línies:

Condiciones sacramentorum ad quarum ex ordinatione resi-

debant sacerdotes Arluvinus, usus scriptori, et Bernardus sacer et
Guilielmus Marchi iudicis ceterorumque virorum, ex parte subterius
annotati et per eorum litteras firmati, et aliorum hominum qui
ibidem aderant. Testificant testes prolati, quos ad testimonium pro-
tulerunt Oliba Richario et Isovardus Dela et Adalbertus Bonushomo
et Iozlendis femina, ad comprobandam ultimam voluntatem Ebrinus
Richario. Et hec sunt nomina testium qui hoc testificant, sicuti et
iurant: Reimundus Guitardi et Bonefilius Guifredi et Bellitus Tapier.
Iurando autem dicimus supra dicti testes primo per Deum
patrem omnipotentem et Ihesum Christum, filium eius, atque per
Sanctum Spiritum, confitentes hanc Trinitatem unum Deum et
verum esse, super altare consecratum Sancte Marie, quod fundatum
est in ecclesia Beati Yacobi apostoli, que sita est infra muros urbis
Barchinone, quia nos vidimus quando Ebrinus Richario ordinavit
per suum testamentum, quod ille digito suo puncto firmavit, unde
constituit distributores suarum rerum esse prescriptam elemosinarii
et vestivit eos et dedit eis potestatem ita distribuere rerum suarum,
mobilium et immobilium, sicut in prescripto testamento resonat,
quod ille scribere iussit ad ultimam suam voluntatem. In primis
concessit Domino Deo et canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie
Sedis per sua sepultura uncias II auri Barchinone. Et mandavit
vindere ipso suo serraceno. Et de ipso precio dare fecissent ad Sancta
Maria de ipso Puio mancuso I, et ad Sancte Michaelis de ipso Fallo
alio, et ad Sancto Matheo alio, et ad Sancta Maria Bitulona alio,
et ad Sancti Martini de Villa Rudal /a mancuso I, et ad Guidemarus
presbiter alio, et ad Sancti Petri Roma mancuso I. Et concessit
prefatis suis elemosinariis sumaria I et vachas II. Et prefatas duas
uncias auri, quod concessit per sua sepultura, fiant de ipso chavallo
quod ille prestavit seniori suo, dompno Reimundo Lobet. Et con-
cessit pro anima sua, tam de vetere quam de novo veniente de panem
et vinum, ipsam terciam partem. Et tercia parte de ipsis porcis et
oves et kapris pro anima sua. Omnia sua vascula, magna et minutta,
concessit prefata uxori sua Iozlen et filio suo Vivano. Et concessit
prefata uxori sua modiatas II vinee ab ipsa terra ubi sunt fundate,
que fuit hec de Durandus Adalena. Post obitum vero suum re-
mansisset ad filio suo Vivano, si vivus fuerit. Alium vero suum
alaudem, quod habebat in cunctisque locis, domibus et curtis et
ortis et ortalibus et aquis et terris et vineis, cultum vel eremum,
pronum et planum, silvis et garricis, pratis, concessit prescripto filio
suo Vivano in tali conventu: ut teneat prefatum alaudium matri sua
Iozlen usque ad etatem veniat XV annorum ipse illorum filius, si

vivus fuerit, sine cuiusque impedimento ipsum alaudem; si autem
vivus non fuisset prescriptus filius suus, teneat prescriptum alau-
dem prefata uxori sue in diebus suis integriter; post obitum suum
remansisset hec prefata omnia ad fratres suos Olibani Richario et
Adalmatius in tali conventu: ut per unumquemque tempus donent
fratres suos prefatis et proienies eorum ipsam tascham fideliter ipsi
et proienes eorum Domino Deo et Sedis Sancte Crucis Sancteque
Eulalie et cenobii Sancti Cucuphati, ut equaliter dividant, pro anima
sua. Et concessit ad prefata uxori sua bovo falvo. Et concessit
prescripta uxori sua et ad filium eius duas partes de ipsis porcis
et de ovibus et capris, et ipsas duas partes de panem et vinum, et
alios suos boves /b et vaccas pro anima sua. Et concessit ad Bonefilio
mancuso I. Alium quod remansisset de sex mancusos, per suum
corpus conredare1 iussit de vestitum, et hec quod ibi opus fuerit.
Et donavit ad nepotem suum Rudlando suo elmo. Et aliud quod
remansisset et invenire potuissent pro anima sua sive de prefato
chavallo, quod prestavit seniori suo Reimundus Lubeti et Adalbertus
sacer, mancuso I. Et dimisit uxori sua et filio suo in baiulia Dei
et dompno Umberto Odo et dompnus Reimundi Lubeti. Et sit Deus
inter me et vos.
Actum est hoc testamentum V idus november, anno XXVI regni
regis Henrici.
Postquam hec omnia ordinavit, adhuc loquela plena et memoria
integra, vixit modicum et defunctus est tercia die. Nos predicti testes
ea que supra testificamus, vera esse profitemur per super adnexum
iumentum in Domino. Et nos elemosinarii iuramus in Dominum et
per Deum quia quantum isti testes testificant in hac condicione,
scienti nostro, in quantum nostra recolit conscienciam, fraus
imppressa non est.
Late condiciones XVII kalendas decembris, anno VI post XX
regni regis Henrici et anno supra scripto.
S+ Bonefilio Guifredi, s+ Belliti Tapier, s+ Reimundus Guitardi,
hec sunt testes qui testificant prescripta omnia.
S+ Oliba Richario, s+ Isuvardus Dela, s+ Adalbertus Bonushomo,
s+ Iozlendis femina, hec sunt elemosinarii, qui prescripta conditione
fideliter auctorizantes.
S+ Guitardus Sendredi. S+ Bernardus presbiter. S+ Bonifilius
presbiter. S+ Bonefilius Languardi. S+ Guadallus Richer. S+ Gui-
lielmus iudex.
S+ Arluvinus sacer, qui hec scripsit cum litteris rasis et

emendatis in VI linea et cum litteris rasis in VIII linea, die et anno
quo supra.
1. Sota la d hi ha una i.
913
1056 novembre 27
Ramon Seniol i la seva muller Fruilo venen a Geribert, fill de Sunyer,
tres feixes de terra, dues de vinya, la quarta i la cinquena part
de les pereres, d’un noguer, d’una figuera d’hivern i la quarta
i la cinquena part del mont, tot situat al territori de Barcelona,
a la parròquia de Sant Andreu, al terme d’Horta, al lloc anomenat
Campamar, pel preu de 9 mancusos d’or pur de moneda de
Barcelona legítimament pesats.
ACB, perg. 1-4-193. Original. Pergamí, 72 × 341 mm. Restaurat. Al verso: “CXXX”;
“Vendicione Remundi Seniolli / quam fecit ad Geribert” (S. XIII-XIV); “Nil pro
Capitulo” (S. XVI-XVII); “1056”; “Diversorum C (b) 193 / Capsa 2” (Mas); “Siglo XI”
(S. XX). Caplletra “I”: 21 mm.
ACB, LA, II, n. 318, f. 104b-c. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de foli:
“Villa Piscina”. Rúbrica: “Raimundus Seniol vendidit Gireberto III fexas terre et
II de vineis”. Inter columnas recto: “n. 318” (Caresmar). Exterior verso: “Anno
Domini 1056” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus G: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Reimundusa Senioldi et uxori mea,

nomine Fruilo,1 venditores sumus \tibi/ Geribert, proleque Suniarii,
emptori. Per hanc scripturam vendicio-/2nisb nostre vendimus tibi
fexas III de terra et alias II de vineas simul cum ipsa terra in qua
sunt fundatas, et quartam atque quintam partem de /3 ipsas pera-
rias,c et de unum nucharium, et de una ficulnea ivernale, et quintam
atque quartam partem de ipso monte. Quod habemus in territorio
barchinonensi, in /4 parrochia Sancti Andree, in terminio de Orta,
in locum vocitatum Campo Amaro. Advenit nobis hec omnia per
nostra comparacione, quam fecimus de fratribus tuis Bernardum
/5 atque Ervigium, et per quacumque voces. Affrontant namque
predicta omniad ab aquilone in riera et in strata qui pergit a
Barchinona, de meridie in ipsa serra, /6 ab occiduo in garriga de
Ervig Esteges et de Guadamir Mor, a circio similiter in ipso aragal
sive in ipsa riera. Quantum intra istas /7 quatuor affrontacionese
includunt, sic vendimus tibi: predictas fexas III de terra et alias II
de vineas, et quartam atque quintam partem in ipsas pera-/8rias,f

et in unum nucharium et in una ficulnea ivernale, et quintam atque
quartam partem de ipso monte, in propter precium mancusos VIIII
auri cocti /9 monete Barchinone legitime pensatos. Quod tu emptor
precium nobis dedisti et nos venditores manibus nostris accepimus
integriter. Sicut est manifestum. Et de /10 nostrum iure in tuum
tradimus dominium et potestatem, ab omni integritate, cum exios
vel regressios earum, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos
venditores aut aliquis /11 homo sexus utriusque qui contra ista ven-
dicioneg venerimus aut venerit ad irrumpendum,h nil valeat, set
componamus aut componat tibi predicta omnia in duplum cum
omni /12 sua illius melioracione.i Et postmodum hoc maneat
perhenniter firmum.
Facta vendicionej V kalendas decembris, anno XXVI regni
Henrici regis.
S+num Re-/13mundus Senioldi, s+num Fruilo femina, qui hanc
vendicionem fecimus et firmamus et testes firmare rogavimus.
S+ Tedbal Rigual. S+num Sanla Gilmon. /14 S+num Arluvino
Gaucefre.
S+ Wadallusk presbiter, qui hoc rogatus scripsit et die et anno
quo supra cum literisl supra positis.
1. Sota la l hi ha una c.
LA. a. Remundus. b. venditionis. c. pereras. d. Escrit sobre vinea,
ex-puntuat. e. affrontationes. f. pereras. g. venditione. h. inrumpen-
dum. i. melioratione . j. venditione. k. Guadallus. l. litteris .
914
1056 desembre 2
El comte de Barcelona Ramon Berenguer I, la seva muller, la comtessa
Almodis, i el bisbe Guislabert de Barcelona fan donació a la seu
de Barcelona de les parròquies de Santa Maria de Badalona i de
Santa Coloma de Gramenet, amb totes les possessions que
aquestes tinguin o puguin tenir.
ACB, perg. 3-3-7. Original. Pergamí, 210 × 518 mm. Al verso: “Cartas Raimundi
Berengarii comitis et Adalmodis comitisse de eclesiis Bitulone et sancte Columbe,
quas dederit Sancte + [...]”; “De ecclesia de Leda[...]” (s. XIV); “[Privile]gium anno
XXVI Henrici” (s. XV); “XXI [...]” (S. XVI?); “VII Regii Privilegia. Stancia III.” (S.
XVII); “In stantia III nº VII. Donació de Ramon compte y de Almodis consort
sua a Gilabert, Bisbe de Barcelona, de las Iglesias de Santa Maria de Badalona
y Santa Coloma de Gramanet a la canonge de la Seu de Barcelona ab delmes

y primícies” (S. XVIII ). El pergamí té un defecte natural a la darrera línia de ma-
nera que la signatura del notari presenta la paraula “levite” separada en dues
parts després de la primera síl·laba en una amplada de 32 mm. Caplletra “I”:
121 mm.
ACB, LA.I, n. 20, f. 10b-c. Rúbrica: “Privilegium quod Raimundus comes et
Almodis comitissa et Guilabertus episcopus dederunt Canonice ecclesiam
Bitulone et ecclesiam Sancte Columbe”. Inter columnas recto: “n. 20” (Caresmar).
Exterior verso: “Badalona” i “Gramanet” (S. XVI-XVII) i “Anno Domini 1054” (S.
XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F, de color blau i perfilada amb vermell:
4 línies.
Ms. Privilegiorum regum, n. 7, f. 14bd-15b.
In Dei omnicreatoris ac omnitenentis nomine divo. Nos, celesti

prerogativaa barchinonensium principes, Reimundus,b comes et
marchio, et Almodis comitissa, /2 necnon Guislibertus, divali numine
eiusdem sanctec Sedis barchinonensis antistes, concedimus omni-
bus modis pariter et donamus Domino Deo et congregacionid cleri-
calis ordinis \Canonice/1-e Sancte Cru-/3cis Sancteque Eulalie omnem
parrochiam Sanctef Marie de Bitulona cum omnibus decimis et
frugibus primiciarum, cum omnibus affinitatibus et terminis eius,
et cum ipsa ecclesia Sancteg Columbe /4 simul cum suis decimis et
primiciis et alodiis, cultis vel incultis, quod in presenti cernitur
habere vel possidere vel quod in futuro, Deo donante, adquisierit
in omnibus /5 locis. Si quis autem contra hoc nostre largicionish
pactum aliqua occasione diabolicis irretitus laqueis assurgere nisus
fuerit et audacter adnullare temptave-/6rit, nullo modo valeat, sed
componat aut componant auri purissimi libras C. Et insuper hoc
donum firmissimum permaneat omne per evum, et triplicem sen-
/7 tentiami cum Anania et Saffira sortitus ac ultionej divina punitus,
anathematis iaculo feriatur et in die furoris Domini cum Iuda
proditore vivus descendat /8 in inferni voraginem.
/9 Actum est hoc IIII nonas decembris, anno XXVI regis
Henrici.
@Reimundus comes@, @Almodis comitissa@.
/10 S+ Pontiok Geraldi. S+ Reimundi Fulconi. + @Berengarius
aba@. @Bernard@. *S+ Bernardi levite*. /11 *+ Guislibertus, gratia
Dei episcopus, qui hec voluntarius firmo +*. @+ Guerallus@. S+
Guilielmus levita. @Umbert +@. /12 *Wilielmus, gratia Dei episcopus
ausonensis ecclesie +*. *+ Berengarius, Dei gratia gerundensis
episcopus +*.
/13 S+ Vivani levite,l qui hec scripsit die et anno quo supra cum
litteris supra positis in linea secunda ubi dicit “Canonie”.
1. Canonice, interlineat.
LA. a. prerogativa. b. Raimundus. c. sancte. d. congregationi.
e. Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie. f. Sancte Marie de Bitulona.
g. Sancte Columbe. h. largitionis. i. sentenciam. j. ulcione. k. Pon-
cio. l. levite.
915
1056 desembre 19
Testament sacramental de Sunifred, prevere, jurat sobre l’altar de Sant
Tomàs apòstol de l’església de Sant Jaume de Barcelona, en el
qual fa deixes a la Canònica de Barcelona de cinc peces de terra
situades al territori de Barcelona, a Cubelles i al Trull comtal.
ACB, LA.II, n. 27, f. 8d-9c. Rúbrica: “Sacramentalis Sinfredi presbiteri qui dimisit
Canonice V petias terre ad Cubeles et ad Trul Com/tal\”. Inter columnas verso:
“n. 27” (Caresmar). Interior verso: “XXVII” (S. XIII-XIV). Exterior verso: “Anno Domini
1056” (S. XVIII). Caplletra “C” ornamentada, tipus A: 4 línies.
Conditiones sacramentorum ad quarum ex ordinationem resi-

debat sacerdos Bernardus Bonifilio et iudex Guilelmo Marcho /a et
in presencia ceterorum virorum clericorum et laicorum subterius
roboratorum. Testificant testes prolati quas attulerant iudici su-
pra dicto Petrus presbiter, ad comprobandam ultimam voluntatem
Seniofredus sacer condam per testamentum aeditam. Et hec sunt
nomina testium qui hoc testificant, sicuti et iurant, id est, Guilelmus
presbiter et Sendredus levita.
Iuramus nos testes predicti primo per Deum vivum et verum
et per altare consecratum Sancti Thome apostoli, quod situm est
in ecclesia Sancti Iacobi apostoli, quod nos vidimus et sub nostra
presencia Seniofredus presbiter, abens egritudinem, iussit fieri suum
testamentum, constituens per eum distributores suorum rerum esse,
id est, Remundus capudscole et Durandus Blandrici et Petrus, filius
eius, mandansque illis ut, si mortis illi eventus advenisset in ipsa
egritudine aut de alia, anteaquam alium testamentum fecisset,
licitum fuisset illis omnem substanciam suam apprehendere et dis-
tribuere et ordinare, quemadmodum in suo testamento invenissent
ordinatum. In primis concessit a Domino Deo et ad ipsa Canonica
Sancte Crucis Sancteque Eulalie pecias quinque de terra separatim
positas. Et sunt in territorio barchinonense, in locum que dicunt

Cubelas vel ad ipso Torculario Comitale. Affrontat ipsa una pecia
de terra de parte circii in terra de condam Barucio vel suos heres
sive in margine et habet dextros XIII, de aquilonis similiter et habet
dextros XLVI et medium, de meridie in exio comune et habet dextros
XIII, de occiduo in via et habet dextros L et medium. Affrontat alia
pecia de terra de parte circii in terra de Sancta Maria et habet dextros
VI et quarta parte de dextro, de orientis in torrente et habet dextros
XV, de meridie in predicto torrente et habet dextros III, de occiduo
in terra qui fuit de predicto Barutio et uxor eius sive heredibus
illorum et habet dextros XVIII. Affrontat alia pecia de terra de parte
circii in terra qui fuit /b de iam dicto Barucii vel suis heredibus et
habet dextros XIII et tercia parte, de orient in torrente et habet
dextros XVIIII et medium, de meridie in via et habet dextros VII
et medium, de occiduo in terra de Miro et de fratres eius et habet
dextros XXVI minus tercia parte de uno dextro. Et affrontat alia
pecia de terra de parte circii in terra de predicto Barucio et de heres
suos et habet dextros XI, de orient in terra de prefato Miro suisque
heredibus et habet dextros XXXIIII et medium, de meridie in ipso
semitario et habet dextros X minus quarta pars, de occiduo in terra
de predicto Miro vel suos heres et habet dextros XXXI et tercia parte.
Et affrontat alia pecia de terra cum ipso puteo et duas olivarias, de
parte circii in exio comune et habet dextros IIII et tercia pars,
de aquilonis in terra de Miro suisque heredibus et habet dextros
VII, de meridie in terra de iam dicto Miro et habet dextros II et
medium, de occiduo in strata et habet dextros X. In tale conventum
dimisit supra scriptas pecias V de terra a supra scripta Canonica:
ut in diebus vite sue tenuisset et possedisset eas sine blandimentum
de ullumque hominem, et post obitum suum remansissent supra
scriptas pecias de terra ad Petrus, filio suo, et ad mater sua, ut in
diebus illorum tenuissent eas et possedissent sine blandimentum de
ullumque hominem, et in diebus vite illorum, ad ipsos annos que
de eas exierit espleta, dedissent ad ipsa Canonica ipsam tascam; post
obitum illorum, remansissent supra scriptas terras ad ipsa Cano-
nica a proprio. Et item concessit a supra scripta Canonica unciam
unam auri de precio de uno mulo que vendidit ad Speraindeo, et
debebat illi ipsa uncia, qui est scripta ad ipsa Canonica. Et per sua
absolutione a dompno episcopo, solidos VIIII et dinarios IIII, que
ei debebat Stephanus Erallo, et istos solidos fuerunt de precio /c de
kaficios V de vino suo. Et concessit ad predicto Petro et ad mater
sua ipsos suos alaudes, id sunt, terras et vineas, cultas et heeremas,
cum arboribus diversi generis et boscos, garricis, casis, curtis et

ecclesie Sancte Cecilie, qui est in parrochia Sancti Vicencii, et omnia
et in omnibus que habebat in cunctisque locis que invenissent, hoc
totum, a proprio, exceptus hoc quod dimisit ad ipsa Canonica. Et
iussit ut redemissent supra scriptos alaudes de potestate sorori sua.
Et si mortuus esset Petrus predictus antequam mater sua, remansissent
ea omnia ad mater sua. Et si mortua fuisset Ermeniard(i)s,1 mater
sua, antequam Petrus filio suo, remansissent prefata omnia ad iam
dictus Petrus. Et iussit dare medietatem de ipso suo vino, quod Deus
ei dedisset, in Midiona et in Barchinona et in alios suos locos, pro
anima sua in missas, et alia medietate a Petrus et ad mater sua et
fuisset Deus inter se et illos. Postquam autem hec omnia ordinavit
die VI kalendas iulii, anno XXVI regni Henrici regis, sic supervixit
in ipsa egritudine a predicto die et anno et sic fuit mortuus III idus
augusti, anno supra scripto.
Late conditionis in Domino XIIII kalendas ianuarii, anno
prescripto regis Henrici.
S+ Guilelmus sacer, s+ Sinderedus levita, nos testes sumus et
hunc testamentum fideliter iuramus.
S+ Petrus presbiter, tutor qui et elemosinarius. S+ Guilielmi
presbiteri. S+num Raimundi presbiter. S+ Bernardus presbiter. +
Guigeimus. S+ Ademarus levita. S+num Remundus Gaucefredi.
Sig+num Guilielmus iudex.
S+num Bellihominis, cognomento Gerallus, levita, exarator,
cum litteras fusas in linea II et sss sub die et anno prefixo.
1. La segona i, expuntuada.
916
1056 desembre 19
Guillem Bernat de Queralt i la seva muller Ermessenda, per la remissió
dels seus pecats i els dels seus parents, donen a Bernat Bonfill,
sacerdot, la meitat d’una terra situada dins de la ciutat de
Barcelona, prop de l’església de Sant Just i Sant Jaume apòstol,
davant de la casa dels donadors, que tenen per compra i per delme
conjugal; l’altra meitat, situada a la part meridional, la venen
pel preu de 6 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-1-881. Original. Pergamí, 135 × 365 mm. Al verso: “cartas de domibus
Petri Arnalli ante ecclesiam Sancti Iusti” (S. XI-XII); “ne XI” (S. XVII); “1056” (F-
B); “368 (c) Diversorum A” (Mas).
Res donate, si in presenti tradite sunt, nullo modo repetantur

a donatore. Igitur, in Dei nomine, ego Guilelmus Bernardi de Che-
ralt /2 simul cum coniuge mea Ermessindis donatores sumus tibi
Bernardus Bonofilio, sacerdoti. Per hanc denique scripturam dona-
tionis nostre /3 damus tibi terra cum aliquid parietibus qui in
circuitu sunt infra urbis Barchinone, prope ecclesias Sancti Iusti
et Sancti Iacobi apostoli, et ante domos /4 de nos donatores. Et
advenit nobis prefata omnia per nostra comparatione et per de-
cimum vel per ullasque voces. Et affrontat prescripta omnia de par-
te aqui-/5lonis in gu[ttas do]morum de Udalgarii et in terra de
Arnallus Guitardi et in calle, de meridie in calle publico iuxta domos
filiorum condam Alamagni, de /6 occiduo in via qui transiit ante
domos de nos donatores, de circii in guttas domorum prefato Udal-
garii. Quantum iste affrontaciones includunt, /7 sic damus tibi: ex
predicta terra et parietibus ipsam medietatem integriter, ad tuum
propium alodem, in ipsa parte qui se iungit cum domibus Udalga-
rii, /8 ut facias exinde quodcunque volueris, proper Deum et suis
sanctis et remissionem omnium peccatorum nostrorum et ani-
mas parentum nostrorum; aliam vero medie-/9tatem, que est ad
partem meridiei, vendimus tibi proper precium mancusos VI auri
puri Barchinone pensatos legitime, quos tu nobis dedisti. Est ma-
nifestum. /10 Predicta quoque omnia, que tibi vendimus et damus,
de nostro iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ut facias
exinde quodcunque volueris, ad tuum plenis-/11simum proprium.
Quod si nos venditores et donatores hanc donationem et venditio-
nem rumpere voluerimus aut voluerit, nil valeat, set componamus
aut /12 componat tibi predicta omnia in dupplum cum sua i\n/me-
lioratione. Et insuper hec donatio et venditio firma permaneat omni
tempore.
Actum est hoc XIIII kalendas iannuarii, /13 anno XXVI regis
Henrici.
/*Guilelm :: *\, s+num Ermessindis femina, nos qui hanc dona-
tionem et venditionem fieri iussimus et fir-/14mavimus et firmare
rogavimus.
*S+ Adalbertus Sendredi*, *s+ Bernardus Petri*, *s+ Guitardus
Igelani*, nos ad /15 presens fuimus et istam cartam firmare vidimus
prefato Guilelmo et uxori sua et tradere ad prefato Bernardo
sacerdoti.
/16 S+num Bellihominis, cognominato Gerallus, levita, exarator,
917
1057 gener 4
Testament d’Ermengarda en el qual deixa béns situats al Pontonar,
Torre Blanca, Banyols i Gallecs, i diners a la Canònica de
Barcelona, al bisbe Guislabert i altres persones.
ACB, LA.IV, n. 66, f. 22d-23b. Rúbrica: “Et habet testamentum huius iudicii
Bernardus Guilelmi de Claro Monte de vinea de Pontonar et ad Turrem Blancam
et in Galecus alodes multa”. Inter columnas verso: “n. 66” (Caresmar). Caplletra
“I” ornamentada, tipus A: 32 línies.
In nomine Domini. Ego Ermengardis femina, meo impediente

peccato, egritudine detenta, set nutu divino mente integra, sperans
in misericordia Dei pavensque metum mortis humane, quem scio
aliquando non evadere, iubeo fieri hoc (unc)1 testamentum, per quod
constituo distributores mearum rerum esse Mironem Goltredi et
Vivanum Guilelmi et Bernardi Guifret et Reimundum Seniofredi
iudicem et Lobetam, eius coniugem, iniungens illis ut si mortis
eventus mihi advenerit hac egritudine quam detineor, prius quam
aliud testamentum faciam, licitum sit illis meam facultatem dis-
tribuere quemadmodum in hoc testamento invenirent ordinatum.
In primis concedo Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque
Eulalie pro mea sepultura modiatam unam de vinea cum ipsa terra
ubi est fundata, que est ad ipsum Pontonar prope ipsa turrem et
que affrontat de parte circii in strata publica, in loco vocitato
Promtiana. Et concedo predicte Canonice peciam unam de terra
prope predictam vineam cum ficulnea una que ibi est. Et item
concedo predicte Canonice ipsam mea hereditatem qui habeo in ipsa
pariliata alodii, que est ante curtem iudicis Reimundi. Et item
concedo predicte Canonice ipsam hereditatem quam habeo ad ipsam
Turrem Blancam. Et item concedo predicte canonice pro ablutione
peccatorum meorum totum ipsum alodium quod habeo vel habere
debeo in Vallense, loco vocitato Galex, terras scilicet et vineas, cultas
et eremas, et trilias et prata et pascua et desviationes aquarum
earumque decursus et arbores diversi generis et mansiones. Et
concedo domno Guisberto episcopo in loco vocitato Promtiana ip-
sam hereditatem, quam habeo aut habere de-/abeo in ipsam turrem
et in ipsis mansionibus et in omni ipso alodio, quod est in circuitu
predicte turris, que fuerunt genitorum meorum, pro remedio anime
mee et pro mea absolutione. Et concedo Domino (Domino)2 Deo et
ecclesia Sancti Vincentii ipsum alodium meum de ipso monte. Et
concedo ab Bernardi Bonefilii presbiter tres peciolas terre que sunt

ad ipsos Areniis, hoc modo et ordine: ut eos habeat omnibus diebus
vite sue et exoret Deum pro facinoribus meis et offerat sacrifitium
Deo pro anima mea in servitio Dei et Sancti Iacobi sine blandimento
ullius vicarii aut capellani, et post obitum suum habeat predictum
alodium supra dicto ordine alius presbiter, cui Bernardus predictus
presbiter hoc testatus fuerit, et sic vadat de uno in alterum per omne
seculum. Et item concedo predicto Bernardo presbitero, solide et
delibere, unam modiatam de vinea cum ipsa terra ubi est fundata,
que est ad ipsos Arens prope predictas pecias terre, hoc modo et
ordine ut quamdiu vivat, offerat sacrificium Deo pro anima mea et
per unumquemque annum decantet XXX missas pro anima mea.
Et concedo ad Bernardum Guifredum ipsam meam hereditatem, qui
habeo aut habere debeo in ipsas tracturas de ipso prato et in ipso
prato eremo, ut ita habeat partem in ipsas tracturas sicut et in ip-
so prato eremo, quod est in Bagneolis. Et concedo ad Reimundum
Seniofredi iudicem et ad Lobetam, eius coniugem, solide et delibere,
ipsam fexam de terram que est in Bagneolis cum ipsis arboribus
que ibi sunt, et que est iuxta alodium filiorum Amati et filiorum
Bonifilii condam. Et concedo duos cafitios vini, quos habeo in Galex,
et IIos mancusos, quos debet mihi Blancutia, et sex oves quas habet
Durandus de ipsa Turre, pro pantus ad meam sepulturam. Et
concedo de predictis VI ovibus, III ad Guilelm presbiterum Sancti
Iusti. Et redimat Lobera femina ipsum clausarium auri et ipsa
sabanam sirici. Et aliud quod remanet, quod invenire potuerint mei
manumissores, donent pro anima mea.
Actum est hoc II nonas ianuarii, anno XXVI regni regis Henrici.
S+ Ermegardis femine, que hec testamentum fieri iussit et
firmavit et fir-/bmari rogavit.
S+ Lupi Sancii textoris. S+ Guilielmi sive Guitardi sacer. S+
Bardina.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit die et anno prefixo.
1. Subratllat. 2. Repetit.
918
1057 gener 21
Udalard, vescomte, i la seva muller Guisla, vescomtessa, venen a Bernat
Ramon, fill d’El·liard, dos masos, situats al comtat de Barcelona,
dins els termes de Sant Genís, que anomenen Agudells, pel preu
de 100 auris.
ACB, LA.II, n. 205, f. 72b-c. Rúbrica: “Udalardus vicecomes vendidit Bernardo
Raimundo, clerico, II mansos in Acutellis et alia alodia”. Exterior verso: “n. 205”
(Caresmar); “Anno Domini 1056” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B:
23 línies.
In nomine Domini. Ego Udalardus vicecomes et Gilla vice-

comitissa, coniux mea, vinditores sumus tibi Bernardo Raimon,
filio Elliardi, qui iam fuit. Per hanc scriptura vinditionis nostre
vindimus nos tibi mansos II, nostros proprios, cum ipso alodio quod
abemus vel abere debemus, id sunt, terris et vineis, cultis et eremis,
pratis, pascuis, vieductibus vel reductibus, garricis, petris petrarum,
fontis fontanulis, aquis aquarum, vineis, cum onni ienera arborum,
pomiferis vel impomiferis. Et advenit nobis de comparatione sive
per ullasque voces. Et est ipsa hec omnia iam dicta in comitatu
Barchinona, infra fines Sancti Genesii, que dicunt Agudels. Et af-
frontat hec omnia iam dicta de I parte in torrente discurrens, et
de IIa in terra de Seniol vel de nos vinditores, de IIIa in via publica
qui pergit ubique, de IIIIa in petra Aquilarum. Quantum hos terminos
ambigunt et retinunt et infra includunt, sic vindimus nos tibi: in
propter precium placibile aureos C in rem valentem, et cum terminis
et affrontationes atque pertinencias earum, et cum exiis et regressiis.
Et est manifestum. Quod si nos vinditores aut posteritas nostra vel
cuiuslibet omo qui hanc carta inquietare voluerit, in duplo tibi
componat. Et in antea hanc cartam suam abeat firmitatem omni
per evo.
Facta hanc carta vinditio XII kalendas februarii, anno XXVI
Enricus rex.
Sig+m Udalardus, sig+m Gilla, qui hanc carta rogavimus
scribere et testes firmare et manus nostras firmavimus. Udalardus
vicecomes.
Sig+m Raimon Gilabert, sig+m Berengarius Bonifilii, sig+m
Raimon Isarn, nos testes sumus.
Raimon Ollomar et Ermengaud Ollomar et Raimon Mir, nos
auditores sumus.
Arnallus presbiter, qui hanc carta rogatus scripsit sss die et
anno quod supra.
919
1057 gener 22
Udalard, vescomte de Barcelona, i la seva muller la vescomtessa
Guisla, venen a Bremon una peça de terra, la meitat d’un co-
lomar i la meitat d’un sagrer, situat tot al territori de Barce-
lona, al lloc que anomenen Agudells, pel preu de 5 auris d’or
pur.
ACB, LA.II, n. 117, f. 42a-b. Rúbrica: “Walardus vicecomes vendidit Bremundo
peciam terre et columbarium et sacrarium, in Acutellis”. Interior recto: “XIII”
In nomine Domini. Ego Udalardo vicecomitis et uxori mee

Gilla vicecomitissa vinditores sumus tibi Bermon. Per hanc scrip-
tura vinditionis nostre vindimus nos tibi pecia I de terra culta, et
medietatem de Io palumbario,1 et medietatem de I sacrario. Et est
hec omnia in territorio Barchinone, ubi dicunt Agudels. Advenerunt
mihi2 \nobis/ iam dicta omnia per comparacione vel per ullasque
voces. Affrontat namque iam dicta pecia de terra de oriente in solario
vel in domos de Bernardi Ansulfi, de meridie in strada publica, de
occiduo in terra Bernardi Bonifilii et sue matri, de parte vero circi
in vineam Poncii Ermemiri que fuit Olibani.3 Quantum iste af-
frontationes includunt et isti termini ambiunt, sic vindo vobis:
predicta petia de terra cum iam dictas medietates de ipso sacrario
atque columbario integriter, cum exiis et regressiis, propter precium
aureos V auri puri. Et est manifestum. Predicta autem pecia de terra,
ut supra scriptum est, de nostro iuro in tuo tradimus dominio et
potestatem ad vestrum, ut facia-/btis exinde quodcumque volueris.
Quod si nos vinditores aut ullus homo sexus utriusque hanc cartam
vinditionis rumpere voluero aut voluerit, nil valeat, set componat
in duplo cum sua immelioratione. Et insuper hanc cartam maneat
firmam omne per evum.
Actum est hoc XI kalendas februarii, anno XXVI regni Enrici.
Udalardus vicecomes, sig+num Gilla, qui hanc carta rogavimus
scribere et firmare et manus nostras firmavimus.
Sig+num Raimon Ollemar. Sig+num Ermengaudi Ollomar.
Sig+num Raimun Ysarn.
Arnallus presbiter, qui hanc cartam rogatus scripsit4 sss die et
anno quod supra.
1. Sota la p hi ha una b. 2. Subratllada. 3. Sota la segona i hi ha una a.

4. Sota la p hi ha una b.
920
1057 gener 29
Andreu, abat de Sant Cugat màrtir, i la seva congregació fan do-
nació a favor de la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia
màrtir d’unes cases amb cort, situades dins els murs de Bar-
celona, al costat de l’esmentada Canònica, a canvi de 57 man-
cusos en moneda de Barcelona, destinats a recuperar unes
altres cases del monestir, ubicades també dins els murs de la
ciutat.
ACB, perg. 1-1-2330. Original. Pergamí, 194 × 297 mm. “karta de donacio\ne/ vel
vendicio\ne/ de domibus Sancti Cucufati quas Andreas abas fecit ab kanonicos
Sancte Crucis” (S. XII-XIII); “Num... 2330” (S. XVII); “Diversorum A 2330” (Mas);
“1057” (F-B). Caplletra “I”: 5 línies.
ACB, LA.I, n. 627, f. 232a-b. Rúbrica: “Carta que monachi Sancti (Michelis)
\Cucuphatis/ [esmenat pel Caresmar] dederunt canonice domos prope canonicam”.
Interior recto: “n. 627” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1056”
In nomine Domini. Ego Andreas, nutu Dei abbas, una cum

cuncta congregatione almi martiris Cucuphatis donatores sumus
domino Deo et Sancte Crucis Sancteque /2 Eulalie martiris ser-
vientesque ipsius predicte Kannonicea kasas cum solos et super-
positos et curte. Quod habemus infra muros civitatis Barchinone,
iusta predic-/3ta Kannonica.b Habent namque affrontacionesc kasas
predictas cum curte et cum solos et superpositos de parte orientis
et de meridie in domos almi martiris Cucuphatis /4 cenobii predicti,
de occiduo in kasas de Raimundo Guifredi et in kasas de Raimundo
iudice, de circio namque in kasas de Raimundo predicto iudice vel
in predic-/5ta Kannonica.d Quantum iste affrontacionese includunt,
sic donamus nos vobis predictis, hec omnia predicta per hanc kartam
donationis et de nostro iure in vestro /6 tradimus dominio et po-
testate a proprio. Et accepimus nos a parte vestra mancusos L et
VII monete Barchinone per hanc largitionem,1 quod dispensavimus
/7 in recuperatione domos ex nostro cenobio, que sunt infra muros
Barchinone et in hedificio vel in necessitate nostri cenobii. Quod
si nos donatores aut /8 aliquis homo, qui contra hanc kartam
largitionis venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vindicare, sed
componat aut componamus vobis predicta omnia in du-/9plo cum

omni sua melioratione. Et in antea ista karta largitionis suam in
omnibus obtineat firmitatem.
Facta ista kartaf donationis IIII kalendas /10 februarii, anno
XXVI regni Henrici regis.
/11 *+ Guilibertus, gratia Dei episcopus+*. *Andreas abba*. +
*Iohannes monachus sss*. *Remundus monachus sss*. /12 *Renar-
dus monachus+ *. *Warinus monachus sss*. *Arnallus monachus*.
*Oliva monachus*. *Ermelgaudusg monachus*. /13 *Guifredus mo-
nachus sss*. *Gerbertus monachus*. *Tedbalus monachus sss*.
*Ennego monachus*. *Miro monachus*. *Remundus monachus*.
/14 *Remundus monachus*. *Guilelmus monachus*. *Bernardush
monachus*. *Petrus monachus*. *s+ Guilelmus monachus*. *Amatus
monachus*.
/15 *Senderedus* monachus, qui ista karta donationis scripsit
1. Sota la m hi ha una s.
LA. a. Kanonice. b. Kanonica. c. affrontationes. d. Kanonica.
e. affrontationes. f. carta. g. Ermengaudus. h. Manca.
921
1057 gener 31
Martí i la seva dona Gerberga empenyoren a Bonfill Sunifred unes
cases amb hort situades al comtat de Barcelona, a la parròquia
de Sant Pere de Vilamajor, al lloc anomenat Binas, que tenen
per compra i per herència.
ACB, perg. 1-4-194. Original. Pergamí 114 × 260 mm. Al verso: “in Villa Maiore”
(S. XIII-XIV); “nil pro capº” (S. XVIII); “1056” (Mas). Caplletra de 5 línies.
In nomine Domini. Ego Martinus et uxori mea Gerberga femina

inpig[no]ra[to]res sumus tibi /2 Bonefilii Sonifredi. Manifestum est
enim quia prestasti nobis migeres V [de] bla[do]. Et est manifes-
tum. /3 Propter hoc inpignoramus tibi kasas, curtes cum solos et
superpositos, hostios et ganuas, foveas, terras /4 et vineas, cultum
adque eremus, arboribus, boscis, aquis, quantum abemus per mea
comparacione /5 et per nostra ereditate, totum ab integrum, fran-
chum. Et est iam dicta homnia in comitatum Bar-/6chinone, intra
parochie ecclesie Sancti Petri Villa Magoris, in loco que dicunt ad
ipsas Binas. /7 Qui nobis advenit ad me Martino et ad me Gerberga
per nostra comparacione et ad me Gerberga /8 per mea ereditate

vel per alliasque voces. Et afronta iam dicta homnia de parte ho-
rientis /9 in ipso torrente qui discurit, de meridie in ipsa strada qui
vadit Valoriola, de hocciduo /10 in ipsa Arananeda, de circii in ipsa
serra de Kaval et de Albiol. Sicut isti termini am-/11biunt et iste
iam dicte quatuor afrontaciones includunt, sic impignoramus tibi:
ip-/12sas kasas et aliter et ipsas terras et vineas et ol[zedos], quan-
tum ibi abemus, ab [in]tegrum, franchum, /13 qui fuit de franchitate
de Petrasii, cum exiis et regresiis earum, videlicet, racione ut in die
/14 quod erit festa Sancta Maria, mediante augusto, ista prima
veniente, sic nos rendamus tibi ip-/15so blad qui est supra scripto.
Quod si minime hec fecerimus et a diem placitum tibi non per-
solverimus, /16 licencia abeas ista alode aprendere et tenere et vin-
dere. Et nos facimus cum vos tale con-/17ventum: ut nos, si vindere
voluerimus istum alodem, tibi vendamus; et si ad alio /18 homine
aut femina lexabimus isto alode, similiter non habeat licitum vin-
dere nisi ad te; /19 et si vos emere nolueritis isto alode infra triginta
dies, nobis rendatis ista /20 scriptura; et si num (?) emetis, non tan-
tum sicut alios homines. Et de nostro iure /21 in vestrum tradimus
et teneamus per vestrum beneficium. Quod si nos impignorato-
res aut /22 aliquis homo aut femina qui hec disrumpere voluerit,
nicil valeat, set componat in /23 duplo cum omnem suam imeliora-
cionem. Et in antea ista scriptura firma permaneat /24 homni per
hevum.
Facta inpignoracione II kalendas februarii, anno XXVI regni
Enrici /25 regi.
Sig+num Martino, sig+num Gerberga, nos qui ista inpignoracio-
/26ne fecimus et firmamus et firmare rogavimus.
Sig+num Mironi /27 Sonifret. Sig+num Remungimara. Sig+num
Alte/miro\.
/28 S+ Geraldus presbiter, qui hec scripsit die et hanno sss quod
supra.
922
1057 febrer 5
Isarn i la seva muller Cecília venen a Salamó una peça de vinya situada
al comtat de Barcelona, al terme del castell de Cervelló, al
Montpedrós, prop de Santa Coloma, que tenen per aprisió i
plantació, pel preu d’1 mancús d’or.
ACB, perg. 1-4-195. Original. Pergamí, 88 × 274 mm. Al verso: “In termino castri
de Cervilione”; “Cerveio” (S. XIII-XIV); “1057” (Mas). Caplletra “I”: 6 mm.
In nomine Domini. Ego Isarnus et uxori sua Cecilia vinditores

sumus tibi Salamon, emptore. Per hac scriptura vindicionis nos-
tre vindimus tibi pecia I de /2 vinea, que abemus in comitatum
Barhcinona, infra termine castrum Cervelione, ad Monte Petroso,
prope Sancta Columba. Qui nobis advenit per prisionem sive per
/3 planter vel per quecumque voces. Et afrontat de oriente in ipsa
terra erema, de me<ri>die in torrent, de occiduo in terra erema de
Sancta Columba, de circii /4 in via qui vadit et regredit de Sancta
Columba. Quantum istas afrontaciones includunt, sic vindimus tibi:
ipsas nostras voces, quantum ibi abemus, ab in<t>egre, cum exiis
et /5 (et)1 regresiis earum, in precium mancuso I de auro placibile.
Quod tu emptor precium nobis dedisti et nos vinditores de pre-
sente manibus nostris accepimus.2 Et nihil de ipso /6 precio aput
me emptore non remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta
omnia, que nos tibi vindimus, de nostro iure in tuo tradimus do-
minium et /7 potestatem, ab omni integrietate, ut quiquit exinde fa-
cere vel iudicare volueris, in Dei abeas potestatem, ad tuum proprium,
exceptus ipsa tahca. Quod si /8 nos vinditores aut ullus omo aut
femina qui ad ista vindicione venerit ad inrumpendum, non oc valeat
vindicare, set componat aut componamus tibi ip-/9sas predictas voces
in duplo3 cum omnem suam inmelioracionem. Et in antea istas vo-
ces vindicionis firmas et stabilis perseveret omnique tempore.
/10 Facta ista vindicione voce nonas februarii, anno XXVI
regnante Enrici regis.
S+ Isarni, s+ Cecilia uxori sua, nos qui istas voces vindicione
/11 fecimus et firmamus et firmare rogavimus.
S+ Em, qui eo firmat. /12 S+ Quiricus Miro. S+ *Geribertus
Balloma/r\*. S+ *Sanla4 Esteva.*5 S+ *Amadus*. /13 S+ Gerbert Tassio.
S+ Gerbert Senfredus. S+ Guadallus Remun.
/14 S+ @Rosselus@ presbiter, qui hec scripsit.
1. Repetit. 2. Sota la m hi ha una s. 3. Sota la o hi ha una e. 4. Abre-
viatura supèrflua. 5. Abreviatura supèrflua.
923
1057 febrer 7
Sengoll i la seva muller Aggio venen al vescomte Udalard i a la seva
muller Guisla, vescomtessa, un alou consistent en un mas amb
cases, casals, horts, terres, vinyes, arbres, prats, pastures i aigües,

situat al comtat de Barcelona, dins els termes de Sant Genís,
al lloc que anomenen Agudells, pel preu de 100 mancusos d’or
de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 204, f. 72a-b. Rúbrica: “Sengoldus vendidit Udalardo vicecomite
mansum I et terras, vineas et multa alia in Acutellis”. Interior recto: “n. 204”
(Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1056” (s. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus A: 14 línies.
In nomine Domini. Ego Sengollo et uxori mea Aggio femina,

nos simul in unum, vinditores sumus vobis Udalardo, vicecomite,
et coniux eius Gilla, femina, vicecomitissa, emptores. Per hanc
scriptura vinditionis nostre vindimus vobis alaudem nostrum pro-
prium, id est, maso I de terra cum casas et casalibus, cum solos
et superpositos et cortilios et parietes et petras, macximas vel mi-
nimas, et foveas et hostios et ianuas, et ortis, ortalibus et terras et
vineas, cultas vel ermas, cum arboribus et pomiferis diversis gene-
ribus, glandiferis vel inglandiferis, garricis, pratis, pascuis, vieductibus
et reductibus, aquis aquarum. Qui nobis advenit per comparatione
sive per qualicumque voces. Et est ipsa hec omnia supra scripta
in comitatu Barchinona, infra fines Sancti Genesii, in locum que
dicunt Agudels. Et affrontatt ipso alaude supra scripta de parte vero
orientis in ipso torrent qui discurrit per totum tempus, et de meridie
in alaude de nos vinditores, et de occiduo in via publica qui /b per-
git in omnesque partes, et de circi in alaude de Ledo condam et de
eredibus suis. Quantum infra istas quatuor affrontationes includunt,
sic vindimus vobis: ipso maso I de terra cum casas et casalibus,
cum solos et superpositos et cortilios et parietes et petias, macximas
vel minimas, et foveas et ostios et ianuas, ortis, ortalibus et terras
et vineas, cultas vel ermas, cum arboribus et pomiferis cum diver-
sis generibus, et ficulneas, glandiferis vel inglandiferis, garricis,
pratis, pascuis, vieductibus et reductibus, aquis aquarum, quomo-
do terminavimus et piduavimus, nostrum proprium, ipsas nostras
voces, totum ab integrum, cum exiis vel regressiis earum, in propter
precium mancusos C de auro de Barchinona, cocto a peso legitimo.
Et nichil exinde apud vos emptores non remansit. Et est manifestum.
Quem vero predicta ipsa hec omnia de nostro iuramus in vestro
tradimus dominio et potestate a facere ad omnia quod volueris, ad
vestrum plenissimum proprium. Quod si nos vinditores aut ullusque
homo qui contra anc ista carta vinditione inquietare voluerit, non
hoc valeat vindicare, sed componat aut componamus vobis in triplo
cum omne suam inmelioratione. Et in antea ista carta vinditione

Facta ista carta vinditione VII idus februarii, anno XXVI
regnante regni Henrici regi.
Sig+num Sengollo, sig+m Aggio femina, qui ista carta vinditione
Sig+num Gerallo. Sig+num Seniofredus Bonsomo. Sig+num
Guilielmo Borello.
@Guilelmus@ sacerdote, qui ista carta vinditione scripsit die
sss et anno quod supra.
924
1057 febrer 13
Gerberga, la seva filla Maria i el marit d’aquesta, Ramon Sendred,
defineixen a Pere Senfred i a la seva mare Ermengarda un deute
que havia contret el difunt Senfred, pare de Pere; després d’un
empenyorament no plenament satisfet, vençut el termini, els
definidors es reserven, de la peça empenyorada, una mujada de
vinya que havien comprat als definits.
ACB, LA.II, n. 15, f. 5c-d. Rúbrica: “Carta un\a/ modiata vinee apud Viam
Antiquam”. Exterior verso: “n. 15” (Caresmar). Interior verso: “Anno Domini 1056”
In nomine Domini. Ego Gerberga femina, una cum filia mea

nomine Maria et viro suo nomine Remundus Sendredi, pacificatores
et definitores et evacuatores sumus tibi Petrus Seniofredi et matri
tue nomine Ermeniardis. Per hanc denique scripturam definitionis
nostre definimus et evacuamus vobis omne debitum quod nobis
debebat pater tuus de te prefatus Petrus. Et misit mihi Gerberga
prefatu suum pignus per scripturam pro ipso debito prescriptus
Seniofredus propter quinque kaficios ordei et sestarios VI et media
emina1 et uncias IIII aur(e)i2 puri Barchinona. Et de istum debi-
tum, quando fuit mortuus prefatus Seniofredus, fratri meo de me
Gerberga femina, non debebat mihi nisi kaficios III ordei et uncias
II auri. Vos autem pro prescripto debito dedistis nobis modiatam
unam vinee ab ipsa terra ubi est fundata optima ad ipsa Via An-
tiqua, pro hoc: ut omne prefatum debitum vobis diffinissemus et
evacuassemus, sicut scriptum est in ipsa carta pignoris, sicuti et fa-
cimus, ut ab hodierno die et tempore quieti et securi inde perma-

neatis tam nos quam omnes homines qui possessuri erunt utrius-
que sexus prescriptum alodium, quod resonat in ipsam cartam
pignoris, exceptus prescriptam modiatam vinee, quod exinde nobis
dedistis et vendidistis. Si quis contra hoc pactum sequritatis venerit
aut venerimus pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut
componamus vobis in vinculo libram I auri puri Barchinona. Et
insuper ista definitio et evacuatio firma permaneat omne per evum.
Prescripta carta pignoris retinuimus nos definitores prescripti, ob
metu prescripto, modiata vinee quod nobis dedistis propter omne
debitum, quod omne tempus inde simus securi et sine pavore, quod
vos neque vestre posteritati audeat nos interpellare de prefata
modiata vinee neque aliquis homo utriusque /d sexus. Quod si fecerit
aliquis, reddidissemus ad vestrum pignus et adprehendissemus eum.
Actum est hoc idus februarii, anno XXVI regis Henrici.
S+num Gerberga femina, s+num Maria femina, s+num Re-
mundus Sendredi, nos qui hoc pactum securitatis fieri iussimus et
S+ Bertrando presbitero. S+ Seniofredus presbiter. S+ Remon pres-
biter. S+ Bernardus levita. S+ Remundus levite. Willelmus sacer sss.
S+num Bellihominis, cognomento Gerallus, levita exarator et
1. Sota la e hi ha una o. 2. e expuntuada.
925
1057 febrer 18
Vives Guadall, levita, fa donació a favor de Déu i la Canònica de la
Santa Creu i Santa Eulàlia d’un alou consistent en una casa
amb cort, trilla, arbres i la terra que hi ha al seu voltant i dues
mujades de vinya amb la terra on són plantades, situat al comtat
de Barcelona, al Vallès, al lloc que anomenen Canalies.
ACB, LA.III, n. 175, f. 65a-b. Rúbrica: “Vivanus Guadalli, clericus, dedit Sedi
alodium, domos, terras, vineas II modiatas in Canalies et cetera”. Interior recto:
“n. 175” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1056” (s. XVIII). Caplletra
“I” ornamentada, tipus I: 12 línies.
In nomine Domini. Ego Vivanus Gadalli levita donator sum

Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie alaudem
meum proprium, id sunt, casa cum curte et trilia, cum arbores

diversi generis et terra qui est in circuitu de ipsa mansione, cum
modiatas duas vinearum, simul cum ipsa terra ubi sunt fundatas.
Est hec omnia in comitatu barchinonensi, in Vallense, in locum que
dicunt Canalies. Advenit mihi hec omnia per causam meliorationis,
quas mihi dimisit pater meus, qui est condam. Affrontant namque
pres-cripta omnia de circi in terra et vinea de Ermengardis vel de
suos heres, de aquilonis in strata publica, de meridie in terras et
vineas de me donatore vel de meos heres, de occiduo in rivo que
vocant Canalies. Quantum isti termini amplectuntur atque includunt,
sic dono Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sanctque Eulalie:
supra scripta omnia integriter, simul cum exiis vel regressiis earum,
ad proprium iam dicte Canonice. Quem vero prescripta omnia, que
dono Domino Deo et Canonice iam dicte, de meo iure in ipsius trado
dominium et potestatem, ab omni integritatem, ad suum plenissimum
proprium. Quod si ego donatore aut aliquis homo sexus utriusque
qui contra hanc donationem venero aut venerit ad inrumpendum,
nil valeat, sed componat aut componam iam dicte Canonice pres-
cripta omnia in duplum cum omni sua inmelioratione. Et insuper
hoc maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc XII kalendas marcii, anno VI post XX regni regis
Enrici.
+ Vivas levita, qui hanc donationem feci et firmavi et testes
firmare rogavi.
S+ Mironi Riculfi.
S+ Emma femina, qui hoc consentio et firmo.
Sss Guadamiri presbiter. Sss Arnallus /b presbiter. Sss Reimundus
presbiter.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
926
1057 febrer 18
Guinidilda ven a Ramon Bremon una vinya amb la terra on és
plantada, situada al territori de Barcelona, al terme d’Agudells,
a Valdeleds, pel preu de 2 mancusos i mig d’or de moneda de
Barcelona.
ACB, LA.II, n. 105, f. 39a. Rúbrica: “Guinedelle vendidit sedi apud Vallem Letos
alodia multa, in parrochia Acutellis”. Interior recto: “n. 105” (Caresmar). Inter
columnas recto: “Anno Domini 1056” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus
H: 27 línies.
In nomine Domini. Ego Guidenelle femina venditrice sum tibi

Remundi Bremundi, emptori. Per hanc scripturam venditionis mee
vendo tibi vinea, simul cum ipsa terra ubi est fundata, et garricis
et arboribus diversis generis. Et est hec omnia in territorio bar-
chinonense, in terminio de Acutellos, in Valle Letos. Advenit mihi
hec omnia per voce genitorum meorum sive per omnesque voces.
Affrontat hec omnia de parte circi in vinea de te emptore, de
aquilonis in via, de meridie in vinea de te emptore, de occiduo in
garriga et in alaude de filiis de Leds. Quantum istas affrontationes
includunt, sic vendimus tibi: iam dicta omnia ab integre, propter
precium mancusos II et medio de auro chocto monete Barchinona
legitime pensatos. Quod tu emptor precium mihi dedisti et ego
venditrice manibus meis recepi integriter. Est manifestum. Quem
vero predicta omnia, que tibi vendimus, de nostro iure in tuo
tradimus dominio et potestatem, ab omni integritatem, ut quiquid
exinde facere vel iudicare volueris, liberam in Dei nomine habeas
plenam potestatem, cum exios vel regressios earum, a tuum plenis-
simum proprium. Quod si ego venditrice aut ullusque homo utrius-
que sexus qui contra ista venditionem ad inrumpendum venerit, non
hoc valeat vindicare, set componat aut ego componat tibi iam dicta
omnia in duplo cum omnem suam meliorationem. Et in antea ista
venditio firma permaneat omnique tempore.
Facta venditione XII kalendas marcii, anno XXVI regni Henrici
regis.
S+ Guidenelle, qui ista venditione feci et firmavi et firmare rogavi.
S+ Bonusfilius Geralli. S+ Bernardus Bonusfilius. S+ Bonusfilius
Sunner. S+ Ermemir Bonefilii.
supra.
927
1057 març 13
Amat Guillem empenyora a Borrell Gimarà una peça de vinya i una
de terra, situades als termes de Carrera i Quinçà, al territori de
Barcelona, per un deute de 2 mancusos d’or de Barcelona, de 10
en unça, que han de ser retornats el primer d’abril vinent;

mentrestant, Amat té les terres per benefici del prestador.
ACB, perg. 1-1-2374. Original. Pergamí, 127 × 210 mm. Al verso: “Et ego Borrellus
manleve ad Amatus Guilielmus somas duas de vindemia et media portadora”
(S. XI); “Num... 2374” (S. XVIII); “Diversorum A. 2374” (Mas); “1057” (F-B). Caplletra
“I” que ocupa 5 línies.
In nomine Domini. Ego Amatus Guilelmi inpignorator sum tibi

Borrellus Gimara. Manifestum est enim quia /2 debitor sum tibi man-
cusos II de auro chocto monete Barchinone de decem in uncia.
Propterea inpignoro tibi /3 pecia una de vinea, simul cum ipsa terra
ubi est fundata, et pecia una terre que est iusta iam dicta vinea. Et
est hec omnia /4 in territorio barchinonense, in terminio de ipsa
Karrera vel de Quincano. Advenit mihi hec omnia per mea conparacio-
/5ne sive per omnesque voces. Afrontat ipsa terra et vinea de parte
circi in terra et vinea de te Borrello, de aquilonis in torrent, /6 de
meridie in terra de me inpignorator et in vinea de \filiis/ Bernardi
Guilelmi et de Ermengaudus Aurucii, (de occi)1 /7 de occiduo in vinea
de Bernardi Guilelmi et de uxor sua Arsindis. Quantum istas afron-
tacines includunt, sic in-/8pignoro tibi: iam dicta pecia de vinea et
de terra ab integre. Et de meo iure in tuo trado dominium et potes-
tatem ab omni /9 integritatem. Et inter tantum ego teneam per tuum
beneficium. Et in die quod erunt kalendas aprilis, ista proxima
ventura, sic tibi raedere fa-/10ciam iam dictos mancusos II de prefato
auro et tu mihi raedere facias ista scriptura sine mora. Et si hoc non
fecero et diem pla-/11citis meis non adimplevero, tunc abeas plenam
potestatem hec omnia, que tibi inpignoro, aprehendere, tenere, vinde-
re et omnia facere quod /12 volueris, cum exios vel regressios earum,
a tuum plenissimum proprium. Quod si ego inpignorator aut ullusque
omo utriusque sexus qui con-/13tra ista inpignoracionem ad inrumpen-
dum venerit, non hoc valeat vindicare, set conponat aut ego conponam
tibi iam dicta /14 vinea et terra in duplo cum omnem suam melioracio-
nem. Et in antea ista inpignoracio firma permaneat omnique tempore.
Facta inpig-/15noracione III idus marcii, anno XXVI regni
Henrici regis.
S+ Amatus, qui ista inpignoracione feci et /16 firmavi et firmare
rogavi.
S+ Geralli Galindi. /17 S+ Guilelmus sacer. S+ Arnallo Sunner.
/18 S+ Geribertus presbiter, qui hoc scripsi cum litteras super
positas in linea VI, et sss die et anno quod supra.
1. de occi expuntuat.
928
1057 març 17
Mir Geribert, la seva muller Guisla i el seu fill Bernat, clergue, amb
Sunyol Guillem cedeixen a la Canònica de la Seu un alou repartit
entre diversos llocs del suburbi i el territori de Barcelona.
ACB, LA.I, n. 345, f. 134c-135a. Rubrica: “Carta quod Mir Geribert dedit
Canonice I pareliatam terre et IIIIor modiatas vinearum apud Durrios et I peciam
terre et vineas apud Lacunam”. Exterior verso: “n. 345” (Caresmar). Inter
columnas verso: “Anno Domini 1056” (S. XVII). Caplletra “I” ornamentada, tipus
H: 12 línies.
In Dei omnipotentis nomine. Ego Miro Geriberti et meaque

coniux nomine Guisla necnon et filio nostro Bernardo clerico
simulque Signuldus Guilelmi concedimus omnibus modis pariter et
donamus Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie
omnibusque servientibus ibi, sub clericali ordine constituti, alodium
quod est in suburbium vel in territorio Barchinona, variis in locis
situm, id sunt, terris scilicet et vineis quod fuit Ermeniardis, con-
dam, matris mee, vel Fulconis, fratris mei. Illa autem dimisit supra
dictum alodium pro remedium anime sue. Nos autem predicti, ego
Miro cum coniuge mea Guisla et filiis noster Bernardus clericus
et supra nominatus Signuldus, qui fuit elemosinarius iam dicta Er-
meniardis, videmus bonum et rectum esse dare Domino Deo et
predicte Canoni-/dce et eius servientibus supra dictum alodium. Est
autem una pariliata de supra dictum alodium non longe positum
a civitate. Habet namque terminum a parte orientis in ipso arenario,
de circio in strata publica, de occio in alodium de iam dicta Can-
nonica, de meridie in littore maris. Et IIIIor modiatas vinearum, que
sunt in loco vocitato Durrios, cum illorum affrontationes, et alias
vineas nuper hedificatas que sunt subtus ipsa strata vocitata
Francisca cum illorum affrontationibus, et alias vineas que sunt ad
ipsam Lacunam necnon et ipsam terram ubi fundate sunt supra dicte
vinee cum illorum affrontationibus, et unam aliam peciam terre que
est ad iam dictam Lacunam cum suis affrontacionibus. Supra scripta
namque omnia donamus Domino Deo et supra meminite Canno-
nice promto animo et bona voluntate, ob amorem Dei et remedium
anime patris mei et matris mee et fratribus meis et pro reme-
dium nostrorum peccatorum, ut Deus omnipotentis dimittat illis et
nobis omnia delicta nostra. Eo videlicet modo et ordine donamus
supra notata omnia cum exitibus et regressibus earum: ut nullus
episcopus vel princeps aut aliquis homo utriusque sexus vel ordines
sit ausus huius scripture donationis disrumpere idem donare, co-
mutare vel subpignorare, neque per fevum donare, neque in aliquo
quocumquemodo transferre. Et si et si, quod absit, aliquis, suadente
diabolo, ausus fuerit insurgere contra nostre largitionis donum,
primum iram Dei omnipotentis incurrat et anathematis iaculo
feriatur et in die furoris Dominum cum Iuda proditore vivus des-
cendat in inferni voragine. Et insuper supra dicta omnia revertatur
ad nos sive ad posteritatis nostre. Quod si nos donatores aut aliquis
homo utriusque sexus hoc disrumpere voluerimus aut voluerint, nil
valeat nobis vel illis, sed componamus aut componant hoc totum,
quod supra insertum, est in triplum cum sua inmelioratione. Et
insuper hoc maneat firmum omne per evuum.
Actum est hoc anno incarnationis dominice MLVII, XVI ka-
lendas aprilis, regnante Henrico rege anno VI post XXo.
+ Mirone, /a s+num Guisla, s+num Signuldus, s+ Bernardi levite,
nos qui hanc donatione fecimus et firmavimus et testes firmare
rogavimus.
S+num Arnaldus Arluinus. S+num Mironi Guitardi. S+num
Geriberti Ademar. S+num Gonbaldi Mironis. S+ Guilabertus levite.
S+ Remundi Seniofredi levite.
Signum Iohaens, indignus monachus, qui hoc scripsit cum
litteras fusas et supra scriptas in diversis locis et die et anno quod
supra.
929
1057 març 18
Ramon i la seva muller Ermessenda venen a Guillem Sendred i a la
seva muller Trudlenda cinc quarterades de terra, amb la vinya
que hi ha plantada, situades al territori de Barcelona, al terme
de les Esplugues, pel preu de 9 mancusos de Barcelona.
ACB, perg. 3-27-436. Original. Pergamí, 97 × 277 mm. Al verso: “Pabordia de
Gener, St.27” (36-39); “Senyal verd, 165”; “1057” (F-B). Caplletra “I” ornamentada:
38 mm.
In nomine Domini. Ego Raimundus et uxori mea Ermesindis

femina venditores sumus vobis Guilielmus Sendredi et uxori tue /2
Trudlen, emtores. Per hanc scriptura vendicionis nostre vendimus
vobis quarteradas V de terra, cum ipsa vnea qui ibi est fun-/3
data. Quod abemus in territorio barchinonense, in termine de ipsas

Espellunchas. Advenit ad me iam dictus Raimundus /4 per vocem
uxori mee supra nominata et ad me predicta Ermesindis per viro
meo condam nomine Dalmaz vel per mea comparacione sive /5 per
qualicumque voces. Quia afrontad ipsa terra cum ipsa vinea de parte
circii in vineas de Arsindis femina, uxore Bernardus /6 Guilielmi,
et de Sancti Petri cenobi Puellarum, de aquilonis et de meridie et
de occiduo in vineas de vos emtores. Quantum /7 infra istas afron-
taciones includunt vel suis terminis ambiunt, sic vendimus vobis:
iam dicta terra cum ipsa vinea fundata, totum /8 ab integrum, cum
exiis et regressiis earum, in propter precium manchos VIIII de Bar-
chinona. Quod vos emtores precium nobis dedistis /9 et a presens
de manibus nostris accepimus. Et nichil de ipso precio apud vos
emtores non remansit. Et est manifestum. Quem vero pre-/10dicta
terra cum vinea, sicut superius resonet, de nostro iure in vestro
tradimus dominio et potestate, ad vestrum alaudem proprium, /11
ad omnia facere quod volueritis. Quod si nos venditores aut ullusque
homo utriusque sexus qui contra hanc ista carta ven-/12dicione
venerid ad inrumpendum, non hoc valead vindicare, set componat
aut componamus vobis ipsa terra et vinea in duplo /13 cum omnem
suam inmelioracione. Et in antea ista carta vindicione firma per-
manead mo vel omnique tempore.
Facta ista /14 carta vendicione XV kalendas aprilii, anno XXVI
regis Henricii.
Sig+num Raimundus, sig+num Ermesindis, /15 qui ista carta
vendicione fecimus scibere, firmavimus et firmare rogavimus.
Sig+num Reimundus Miro-/16ni. Sig+num Lobeto. Sig+num
Ioann Ennegoni.
/17 Gerallus sacer, qui ista carta vendicione scripsit et sub sss
930
1057 març 26
Ermengarda i el seu marit Bonfill empenyoren a Gerard Atila, levita,
diversos béns per un deute de 5 mancusos d’or pur de Barcelona,
legítimament pesats, de 10 en unça, situats als llocs de Quart
i Banyols, al terme de Santa Eulàlia de Provençana, al territori
de Barcelona. El deute, amb el seu lucre, s’ha de tornar en el
termini d’un any; mentrestant els deutors gaudeixen dels béns

empenyorats per benefici del prestador.
ACB, perg. 1-1-1835. Original. Pergamí, 130 × 260 mm. Al verso: “In Bagnolis”
(S. XIII-XIV); “Num... 1835” (S. XVIII); “Diversorum A. 1835” (Mas); “1057” (F-B).
Caplletra “I” que ocupa 6 línies.
In nomine Domini. Ego Ermengards femina una cum viri meo

Bonifilio inpignoratores sumus tibi Gerallus Atila levita. Manifes-
tum est enim /2 quia debitores sumus tibi mancusos V auri puri
Barchinone legitime pensatos de decem in uncia. Propterea impig-
noramus tibi domibus et curtibus, /3 solis et supra positis, ortus,
artalibus, arbores, terris et vineis, cultum et heremum. Que est hec
omnia in territorio Barchinone, in terminio de Sancta Eulalia de
Prom-/4ciana, in locis vocitatis Quart et Bagneolis. Advenit mihi
prescripta Ermengardis femina per genitori mei vel per ullasque
voces. Et affrontat prefata omnia de /5 parte circi in montibus de
Ursa, de aquilonis in ipsiis qudinas, de meridie in undas maris, de oc-
ciduo in collum de ipsa Gavarra et in Lubricato. Quantum /6 iste
affrontaciones includunt, sic pignoramus tibi: predicta omnia, ipsam
nostram hereditatem, integriter, cum ingressibus et exitibus. Et de
nostro iure in tuo tradimus /7 dominium et potestatem. Et inter tan-
tum teneamus ea omnia per tuum beneficium. Et in die quo erit
VIII kalendas aprilis, de isto presenti ad alio primo veniente, sic
faciamus /8 tibi reddere predictum debitum. Et si ad isto termino
non tibi persolverimus istum debitum, stet cum suo lucro per quar-
tum, quantum tibi placuerit. Quod si minime fecerimus /9 et diem
placiti tui non adimpleverimus, tunc habeas licentiam predicta
omnia apprehendere, tenere, vindere aut facere quodcumque volueris,
ad tuum proprium. /10 Quod si nos inpignoratores aut aliquis homo
sexus utriusque hac rumpere voluerimus aut voluerit, nil valeat, set
componat aut componamus tibi predicta /11 omnia in dupplum cum
omni sua inmelioratione. Et in antea ista impignoratio firma
Actum est hoc VII kalendas aprilis, anno XXVI regis /12 Henrici.
S+num Ermengardis femina, s+ Bonifilio, nos qui hanc impig-
norationem fieri iussimus et firmavimus et testes firmare roga-/13
vimus.
/14 *S+ Sindredus presbiter*. *S+ Reimundus subdiaconus*.
S+num Trasver Felix.
931
1057 març 27
Moçó, fill de Baldric, i la seva muller Ermengarda venen a Guillem
un alou situat al comtat de Barcelona, a la parròquia de Sant
Boi, al terme de Lorel, a Tapioles, pel preu de 2 sous de moneda
d’argent grossa de Barcelona i per 3 diners d’aquesta moneda.
ACB, perg. 1-2-219. Original. Pergamí, 79 × 302 mm. Al verso: “ in loco Sancti
Bausalii” (S. XIII); “scriptura VI” (s. XV); “nil pro capº” (S. XVIII). “Antiquitatum IV,
153”; “1057” (Mas).
ACB, LA.IV, n. 153, f. 53c-d. Rúbrica: “Venditio alodii apud Lorel”. Exterior verso:
“153” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus H: 17 línies.
In nomine Domini. Ego Mucioni,a prolis Baldrigo, et uxori mea

Ermegod femina venditores sumus tibi Guilelmus sacer, emptori.
Per hanc denique scripturam venditionis nostre sic vendimus /2 tibi
alodium nostrum proprium, id est, peciam unam vinee simul cum
ipsa terra ubi est ipsa vinea fundata. Est quippe predictam peciam
vinee in comitatu Barchinona, in parrochia Sancti /3 Baudelii, in
terminio de ipso Lore sive de Tapiolas. Qui mihi advenit haecb vinea
supra scripta ad me Mucionic per vocem uxori mea Ermegod femina
et ad me Ermegod, femina per genitorumd /4 meorum sive per
omnesque voces. Et affrontat namque prescriptam peciame vinee,
simul cum ipsa terra ubi est fundata, de parte vero circio in vinea
de te emptore, de aquilonis in margine qui descendit /5 in ipsa terra
de Miro Guadal et de suo fratre Berengario, de meridie in terra de
Sancti Cucufati cenobii, de occiduo in strata publica. Quamtum istaef
afrontationesg includunt, sic vendimus tibi: supra /6 scripta vinea ab
integre, simul cum ingressibus et exitibus suis, in propter pretiumh
solidos II monete argenteei grosse barchinonae, qui hodie currit de
dinarios, et pro ipso pastu dinarios III /7 de iam dicta moneta. Quod
tu emptore pretiumj nobis dedistis et nos venditores manibus nostris
recepimus. Et nichil de ipso pretiok aputl te emptore non remansit.
Et est manifestum. Quem vero predicta /8 vinea, que tibi vendimus,
de nostrum iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ut facias
exinde quodcumque velis facere ad tuum plenissimum proprium.
Quod si nos venditores aut aliquis homo se-/9xus utriusque qui contra
ista chartam venditione venerimus aut venerit pro inrumpendum, nil
valeat, set componam aut componamus tibi prescripta omnia in
tripplum cum omni sua inmelioratione. Et in antea /10 ista chartan
venditioo firma permaneat omnique tempore.
Actum est \hoc/ VI kalendas aprilii, anno XXVI regni Henrici

regis.
S+ Muncionis,p prolis Baldrigo, s+ Ermegod femina, nos qui
/ ista chartaq venditione fieri iussimus, firmavimus et testes firmare
11
rogavimus.
/12 S+ Guitard Guilara. S+ Ermemiro Ennego. *S+ Petro levite*.
LA. a. Mutioni. b. hec. c. Mutioni. d. ienitorum. e. petiam.
f. iste. g. affrontationes. h. precium. i. argente. j. precium. k. Man-
ca . l. apud. m. carta. n. carta. o. venditione. p. Mutionis.
q. carta.
932
1057 abril 6
Guislabert, bisbe, i els seus canonges donen a Bernat Bonuç, a la seva
muller Ermessenda i als seus fills dues mitgeres i mitja de terra,
situada al territori de Barcelona, al lloc anomenat Cirsa, a canvi
del pagament d’1 unça d’or i d’un cens d’un quart dels fruits
per a la Seu.
ACB, LA.I, n. 343, f. 134a-b. Rúbrica: “Carta quod Canonica dedit Bernardo Bonucii
et suis alodium aput Cirsa”. Interior recto: “CCCIIII”; “n. 343” (Caresmar). Exterior
recto: “Anno Domini 1056” (segle XVII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 20 línies.
In nomine Domini. Ego Gislibertus, gratia Dei episcopus, una

cum collegio canonicorum meorum mihi subdita donatores sumus
vobis Bernardus Bonucii et uxori tue Ermesindis femina et filiorum
vestrorum, qui sunt aut fuerint procreati de vos ambobus. Manifestum
est enim quia donamus vobis modiatas II et mediam terra erema
ad complantandum vinea per precaria. Quod habemus in territorio
barchinonensi, in locum que vocant Cirsa. Advenit nobis predictam
terre per ius nostre matris Ecclesie Sancte Crucis Sancte Eulalie et
ad prefate Ecclesie ob collacione fidelium vel per ullasque voces. Et
affrontant iam dictas modiatas II et mediam terre, de circi in margine
de Vives Lev, de oriente in alaude de Bonefilius Bernardi, de meridie
in vineas Sancti Petri cenobii et de supra scripte Sedis, de occiduo
in via publica. Quantum iste affrontaciones includunt, sic donamus
vobis: prefata terra, ut eam bene plantare faciatis et advineare
et circumvallare, ut dicant veri homines quod bene est fundata, et
advineata et hedificata, in tale conventum: ut de ipsum fructum,
quod Deus ibidem dederit omnibus diebus vite vestre et filiorum

vestrorum, qui sunt aut erunt de vos ambobus, donare faciatis ad
nostram prelibatam sedem ipsam quartam partem et ipsam de
cimam sine fraude; et vos habeatis et filiorum vestrorum, qui sunt
aut erunt de vos ambobus, reliquas tres partes ab integre omnibus
diebus vite vestre sine aliquo impedimento; et post obitum vestrum
remaneat predicta terra et vinea ab integre ad supra scriptam Sedem,
ad proprium, sine ulla querela. Quod si nos donatores minime
fecerimus et diem placitis nostris non adimpleverimus aut si nos
abstraxerimus de isto conventu et vobis abstulerimus aut filiorum
vestrorum predicta terra et vinea, componamus vobis unciam unam
auri cocti. Et in antea non sit nobis /b licitum ut eam vobis tollamus.
Et si nos predictus Bernardus et Ermesindis aut filiorum nostrorum
minime fecerimus et ad VI annis primos venientes prephatam ter-
ram eam obtime non edificaverimus, componamus vobis unciam
unam auri cocti. Et in antea hoc adimpleamus quod expondimus.
Actum est hoc VIII idus aprilis, anno VI post XX regni regis
Henrici.
+ Guilibertus, gratia Dei episcopus +. S+Dalmacius sacer. S+
Bernardus levite. S+ Compan levita. S+ Guifredi levite. + Guilelmus
levita. + Guilelmus subdiaconus.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris superpositis
in linea VII et VIII et cum litteris fusis in linea XII, die et anno
quo supra.
933
1057 abril 22
Guislabert, bisbe de Barcelona, els canonges de la Seu, i Mir Geribert,
la seva muller Guisla i el seu fill Bernard Mir donen a Arnau
Arluví la torre que anomenen Miralpeix, que està inhabitable, una
meitat com a alou propi i l’altra meitat com a feu, situada al
comtat de Barcelona, dins del terme del castell de Ribes, a la vora
de la mar.
ACB, LA.IV, n. 378, f. 160d-161b. Trasllat sense datació. Rúbrica: “Episcopus dedit
turrem de Miralpex populatoribus medietatem per alodium et medietatem per
fevum”. Inter columnas verso: “n. 378” (Caresmar). Interior verso: “Miralpex” (S.
XIII-XIV). Caplletra “H” ornamentada, tipus B: 8 línies.

Ed.: CARRERAS, Lo Montjuich, ap. doc. XXIV, p. 416-417; FONT, Cartas, dipl. 27,
p. 50-51.
Hoc est exemplar cuiusdam scripture donationis fideliter trans-

latum in presentia clericorum inferius anotata, que nec minus nec
amplius in se continet quam in prefata donationis scriptura, que
ita incipit:
In nomine Domini. Ego Guislibertus, gratia Dei episcopus, una
cum cuncta congregatione canonicorum meorum Sedis Sancte
Crucis Sancteque Eulalie et Mironis Geriberti et coniux mea Guilia
et Bernardus Mironi, filio nostro, nos simul in /a unum, donatores
sumus tibi Arnallo Arluvini. Certum quidem et manifestum est enim
quia donamus tibi ipsam nostram turrem que vocant Miralpex, que
est inhabitabile, simulque cum domibus et casalibus et curtis et ortis
cum ortalibus, pratis et pascuis, silvis et garricis, terris et vineis,
eremum et cultum, pronum et planum, cum petriciis, aquis aquarum,
vieductibus et reductibus, simul cum arboribus variis generis, que
infra predicto alaudio sunt, et omnia quicquid dici vel nominari
potest, que infra termino est de predicto turre. Advenit ad me
Guislibertus episcopus simulque cum meis canonicis predicta omnia
per vocem nostre matris Ecclesie predicte, et ad Mironus Geriberti
et Guilia, uxori mea, et Bernardo, filio meo, advenit nobis predicta
omnia per predictam ecclesiam seu per genitorum nostrorum sive
per donationem de ipso episcopo predicto. Est namque predicta
omnia in comitatu barchinonensi, infra termine de castro Ribes,
prope ipsa mare. Habet namque terminum predicta turre cum suis
pertinenciis de parte orientis in ipsa mare vel in quardia de ipsos
Becons et pergit per ipsa limite qui vadit ad ipso pugio de Cagalela
et vadit per ipso torrent usque ad sumitatem de ipso Pedrosel, de
meridie in medium maris, de occiduo in ipso Fitore Rubeo et vadit
ad ipsa quardia de Lacilobs,1 de parte vera circii affrontat in ipsa
Erola et vadit per ipsa serra ad ipsum Pedrosel. Quantum infra iste
affrontationes includunt et isti termini ambiunt, sic donamus tibi:
predicta omnia cum exitibus et regressibus earum, sive cum suis
omnibus supra nominatis, medietatem ad tuum proprium alaudem
et alia medietate per fevum. Ipsis namque decimis et primiciis qui
de eodem termino, Deo adiuvante, exierint, donamus tibi medietatem
ad tuum proprium et alia medietate per fevum. Hec omnia supra
nominata sic donamus tibi in /b tale conventu: ut mitas ibi homines
qui ibi habitent et ibi laborent; et bene facias predicta omnia
hedificare et meliorare et ad culturam perducere; et non liceat tibi
de predicta omnia alium seniorem eligere nisi Mironus Geriberti
aut posteritati sue nec proclamare neque tu neque ipsum vel ipsos
cui tu dubitaveris predicta omnia; et non fiat tibi licitum vindere nec
donare ad nostros similes neque meliores vobis, neque tu neque

posteritas tua. Quod si nos donatores aut aliquis homo utriusque
sexus hoc disrumpere voluerimus aut voluerint, ad nichilum illis
proficiat, set componamus aut componant tibi predicta omnia in
duplo cum omni sua melioratione. Et insuper hoc maneat firmum
omne per evum.
Actum est hoc X kalendas madii, anno XXVI regni Henrici
regis.
Guislibertus episcopus, Mironi Geriberti, Bernardi levite, Guilia
femina, qui hanc largitionem fecerunt et firmaverunt et testes firmari
rogaverunt.
Miro subdiachoni, Gomballi Mironi. Andreas abba, Mironus
sacer, Guielmus levita, Mironis iudicis, Geriberti Quirici. Berengarii
Onofredi. Guitardi Guilelmi. Oliver Mir. Bernardi Durandi. Amati
Guitardi. Guilelmi Raimundi. Otoni Guifredi. Mironi Bonushomo.
Odgarii Arluvini. Gomballi Mironi. Arnalli Olibani. Raimundi Senio-
fredi, levite et scriptoris.
Sig+num Poncii presbiteri, qui hanc exemplar scripture scripsit
1. La i sembla raspada.
934
1057 abril 24
Moçó i la seva muller Ermengarda venen a Guillem, prevere, una peça
de vinya situada al comtat de Barcelona, a la parròquia de Sant
Boi (avui del Llobregat, Baix Llobregat), a Tapioles, que tenen
pels seus pares, per permuta que feren amb els seus germans,
per carta precària i per delme conjugal, pel preu de 15 diners
de moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-196. Original. Pergamí, 129 × 240 mm. Al verso: “Sancti Baudilii”
(S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1057” (Mas). Caplletra “I”: 14 mm.
In nomine Domini. Ego Mozonne et1 uxori sua Ermegodo

femina vinditores sumus tibi Guilielmus presbiter, emptore. Per hac
scrip-/2tura vindicionis nostre vindimus tibi peciola I de vinea, cum
terra ubi est fundata. Que abemus in comitatum Barhcinona, in
/3 parrochia Sancti Baudilii, in Tapiolas. Qui nobis advenit per
ienitorum nostrorum et per2 comutacione que fecit aput fratres
meos, sive /4 complantacione vel per decimum sive per omnesque
voces. Et afrontat de parte orient ipsa terra et vinea in strada publica,

de meridie /5 in vineas de Sancta Crucis sive de ipso Lauro, de
occiduo in vineas Sancta Crucis et de ipso Lauro, de circii in terra
et vinea de Arnallus /6 Ermegod. Quantum istas afrontaciones in-
cludunt vel ambiunt, sic vindimus vobis: vinea iam dicta et terra
ab integre, cum exiis et regre-/7siis earum, in propter precium diners
quindecim de moneda de Barhcinona et in avere placibile. Quod
tu emptore precium nobis dedisti et /8 nos vinditores ad presens
manibus nostris accepimus. Et nihil de ipso precio aput me emptore
non remansit. Est manifestum. Quem /9 vero predi<cta> terra et
vinea, que nos tibi vindimus, de nostro iure in tuo tradimus domi-
nium et potestatem, ab omni integrietate, /10 ut quiquit exinde fa-
cere vel iudicare volueris, in Dei nomine abeas potestatem, ad tuum
plenissimum proprium. Quod si nos vinditores /11 aut ullus omo aut
femina aut utriusque sexus qui ad ista carta vindicione venerit aut
nos venerimus ad inrumpen-/12dum, non oc valeat vindicare, sed
componat aut componamus tibi ipsa supra taxata omnia in duplo
cum omnem suam /13 inmelioracionem. Et in antea ista vindicione
firmam et stabilem permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista /14 carta vindicione VIII kalendas madii, anno XXVI
regnante Enrici regi.
S+ Mozoni, s+ Ermegod uxo-/15ri sua, nos qui ista carta
vindicione fecimus et firmamus et firmare rogavimus.
/16 S+ Ermomir Baldrigo, \qui oc inpresit et firmavit/. S+
Hcixulo, qui oc firmamus et inpresimus. /17 S+ Remon3 Sanla. S+
Estevallus Vivani. S+ Senfredus Ennego. S+ Oliba Ennego.
/18 S+ @Rosselus@ presbiter, qui hec scripsit.
1. Des del començament fins aquí les paraules han estat resseguides amb tinta
d’intensitat més forta. 2. per interlineat sobre et. 3. Sota la m hi ha una i.
935
1057 abril 29
Amat i la seva muller Guisla, Ansolf i la seva muller Ermetruit, Bon-
hom i la seva muller Ermengarda juntament amb Bonadona i
Miró venen a Miró Bernard una peça de terra situada al comtat
de Barcelona, al territori de Desvern, pel preu de 3 mancusos
d’or de Barcelona.
ACB, LA.IV, n. 137, f. 47b-c. No té rúbrica. Inter columnas recto: “n. 137”
(Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 26 línies.
In nomine Domini. Ego Amad et uxor mea Guisla femina

et Ansolfus et uxori mea Ermetruit femina et Bonushomo cum
uxori mea Ermengarda femina et Bonadonna et Mironi, nos simul
in unum, vinditores sumus tibi Mironi Bernardi, emptore. Per
hanc scripturam vinditionis nostre vindimus tibi pecia una de
terra apud ipsa vinea qui ibi est fundata, nostri proprii. Quod
habemus in comitatu Barchinona, in termine de Vercio. Advenit
mihi Amad per vocem uxori mea, et ad me Guisla per genitorum
meorum, et ad me Ansolfus per genitorum meorum, et ad me
Ermetruit per vocem viro meo, et ad me Bonushomo per vocem
uxori mea, et ad me Ermengarda per genitorum meorum, et ad
me Bonadomna per genitorum meorum sive per ullasque voces.
Affrontat prefixa hec omnia supra scripta de parte circii in vineas
de Bremunt Mir, de aquilonis in terra de Boecii Leopardi, de
meridie in ipsa via vel in terra de Boecii, de occiduo similiter.
Quantum infra istas affrontaciones inclundunt, sic vindimus tibi:
predicta terra apud ipsa vinea supra scripta, totum ab integrum,
simul cum exios vel regressiis earum, impropter precium man-
cusos III de auro cocto de Barchinona. Quod tu emptore precium
nobis dedisti et nos vinditores de manibus nostris recepimus. Et
est manifestum. Quem vero prenotata hec omnia supra scripta,
quod nos tibi vindimus, de nostro iuro in tuo tradimus dominio
et potestate ab omni integritate, /c ad tuum proprium, ad omnia
facere quod volueris. Quod si nos vinditores1 aut ulliusque homo
vel femina disrumpere voluero ad voluerit, nil valeat vindicare,
set componat aut componamus tibi in duplo cum omne suam in-
meliorationem. Et in antea ista carta vindicione firma consistat
omne per evuum.
Actum est hoc III kalendas madii, anno XXVI regni Enrici
regi.
S+m Amad, s+ Guisla, s+num Ansolfus, s+m Ermetruit,
s+m Bonushomo, s+m Ermengarda, s+m Bonadonna, femina,
nos qui ista carta vinditione fecimus et firmavimus et firmare
rogavimus.
S+m Mir. S+m Iocebertus Guadal. S+m Bernardus Lanfret. S+
Guilielm Olibani.
S+ Olibani presbiter, qui scripsit die et anno prefixo.
1. Sota la i hi ha una o.
936
1057 abril 30
El·liarda i la seva germana Morena venen a Ramon terres, situades
al comtat de Barcelona, al terme de Kalizas (Caldes de Montbui?),
sobre de Montmajor, al Pinell, pel preu de 4 sous de diners.
ACB, perg. 1-2-1409. Original. Pergamí, 133 × 280 mm. Al verso: “Mitja Escala,
Armari 3, n. 1409”; “(Num... 1115, ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “I”: 23 mm.
In nomine Domini. Ego Elliardis et sorori mea Morena vin-

ditores sumus tibi Remundo emptore. Per hac scriptura vindicione
/2 nostre vindimus tibi terras, cultas et ermas, et ruviras et cum
omnia genera arboribus qui infra, sunt et petras, hec omnia fran-
/3cum. Qui nobis advenit per geni\to/res nostros sive per ullasque
voces. Et est hec omnia supra scripta in comitato Barchinona,
infra ter-/4mines de Kalizas, supra Monte Magore, ad ipso Pinello.
Et affrontat hec omnia supra scripta de parte orientis in ipso riun-
/5culo qui escurrit de Fonte de Chilio, de meridie in ipso torrente
de Channelles, de occiduo in terra de Salamone, de circii in ipso
/6 fischo de Remundo Donnucio. Quantum istas affrontaciones
includunt, sic vindimus tibi: hec omnia supra scripta, totum ab
inte-/7grum, cum exios et regressios earum, in propter precium
solidos IIII or de denarios, quod nos recepimus. Et est manifestum.
Quem vero predicta /8 hec omnia, que nos vindimus tibi, de nostro
iuro in tuo tradimus dominio et potestatem, ad omnia que vo-
lueris facere, ad /9 tuum proprium. Quod si nos vinditores aut
ullusque omo qui contra ista carta vindicione venerit pro inrum-
pendum, non hoc valeat /10 vindichare, set componat aut com-
ponamus tibi iam dicta omnia in duplo cum omnia sua inmelio-
racione. Et in antea ista carta /11 vindicione firma permaneat
omnique tempore.
Facta ista carta vindicione II kalendas madii, anno XXVI regni
Henricii re-/12gii.1
S+n Elliardis, s+n Morena, nos qui ista carta vindicione fecimus
/13 S+n Arnnallo Floridio. S+n Ermengaudus Bernnardo. S+n
Arnnallo Remundo.
/14 Ss Bonefilio sacer, qui ista carta vindicione scripsit ss die
et anno quod supra.
1. L’última i també podria ser una s a mig fer.
937
1057 maig 1
Ermengol i la seva muller Adelaida venen a Guillem diferents béns
situats al comtat d’Osona, a la parròquia de Sant Martí
d’Aiguafreda, a Valldossera, prop de Sant Mamet, a canvi d’una
quantitat de moneda d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-1-1162. Original. Pergamí, 89 × 330 mm. Aquest document està
bastant mutilat. Presenta forats a la meitat superior i li manca tot un tros de
la banda esquerra del pergamí que afecta l’acabament de totes les línies. A més
a més, hi ha taques d’humitat que han esvanit la tinta i l’han feta desprendre.
Al verso: “Parrochie de Aquafrigida [in terra?] en Soler e en / Seboric” (S. XIII-
XIV); “Diversorum A 1728 1161” (Mas). Caplletra “I”: uns 12 mm.
In nomine Domini. Ego Er[men]gaudus et uxor mea Adaleizo

[femina] vindi[t]ores su[m]us tibi Guilelmus prole [±6], emptore. Per
hanc scriptura vindicionis nostre v[indimus] [tibi pecia I de terra
?] /2 cum curtes, solos et superpositos, ostios et ianuas, et tor[cu]lario
et o[r]tis, or[tali]bus et arboribus qui in[fra sunt], simul cum ipso
alaude qui in circuitu est [±14]. /3 Qui mihi advenit ad me Er-
mengaudus per vocem uxori me[e] et ad me prefat[a] Adaleizo per
viro meo, qui fuit condam, nomine Vidal, aut per ullasque voces.
Et es[t hec omnia in comitatu] /4 Auso[na i]n parrochia Sancti
Martini de Aquafrigida, in Valle Orsera prop[e] Sancti Mametis. Et
afrontat iam [dic]t[a terra] francha de oriente in terra vicecomi-
tale [±18] /5 in ip[±6] de Falchone Remon, de meridie in vinea de
Guilaberto et de Enneg [v]el suis eredis, de occiduo in ipso feo de
Guadal que dicunt Gueta, de circii in ipso alaud[e] [±?]. /6 Qua[ntum
i]nter istas quatuor afrontationes includunt, sic vindimus tibi: supra
dicta omnia, francha, nostra propria, tota ab integre, cum exiis vel
regresiis suis, a proprio, in propt[er] [precium mancusos, ±6] /7 de
auro chocto de Barchinona. Et est manifestum. Quem vero predicta
hec omnia, quod superius resonat, de nostro iuro in tuo tradimus
dominio et potestatem, ad tuum proprium franchum. [Quod si nos
vendito-]/8res aut ullusque omo qui contra ista carta vinditione
venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vendicare, set componam
tibi supra dicta omnia in duplo cum omnem suam [immelioratione].
/9 Et in antea ista ca[r]ta vinditione stabilis et firma permaneat
omnique tempore.
Factas ista carta vindicione die kalendas madii, anno XXVI
regni Henrici r[egis].
[S+num Ermen-]/10gaudus, s+num Adaleizo femina, nos qui ista
carta vinditione fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+num Lobatone Adal[a] [S+num ±6]-/11fredus Adala. S+num

Arnal Gerallo. S+num Mir Cixela. S+num Senfred Fogoth.
/12 S+ Guilielmus subdiaconus, qui hoc scripsit die et anno quod
supra.
938
1057 maig 3
Ervigi fa donació a la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia d’una
terra amb vinya al Maresme, al lloc de Teià, que en part és del
seu germà captiu.
ACB, LA.II, n. 423, f. 144c-d. Rúbrica: “Eroigius dedit Sedi alodium in Taiano
pro animabus patris et fratris sui”. Exterior verso: “n. 423” (Caresmar). Inter
columnas verso: “Anno Domini 1056” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus
D: 9 línies.
In nomine Domine. Ego Erovigio donator sum Domino Deo

et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie. Manifestum est enim
quia dono a Domino Deo et predicte Canonice terras scilicet et vineas
qui fuerunt iure fratris mei Mironis, qui fuit ductus in captivitate.
Et iterum dono Domino Deo et iam dicte Canonice terram quam
pater meus dimisit pro anima sua, quando obiit ex hoc seculo, sicuti
resonat in suo testamento et in suo iudicio, eo videlicet modo et
ordine: dimisit pater meus supra dicta terra et vinea ut sui manu-
missores omni tempore fecissent aniversarium pro anima sua, et ipsi
nichil horum fecerunt supra dicta namque terram, quam pater meus
dimisit pro anima sua, sicuti iam dictum est, in pignore erat. Et
ego iam dictus Erovigio redemi eam ex meo proprio avere et iuri,
quia satis est servire Deo bonum. Ideo dono et concedo et trado
iam dicta terram et vineam, quam pater meus dimisit pro anima
sua, sicuti iam supra insertum est, et portionem fratris mei Mironis,
qui in captivitate ductus est, (i)ad1 iam dictam canonicam, pro amore
Dei et pro redemptione animarum eorum et mee. Est namque supra
dictum alodium in comitatu Barchinone, in Maritima, in loco
vocitato Taiano. Habent namque terminum iam dictas terras et
vineas a parte orientis in termine de Primiano, de meridie in litore
maris, de occiduo in termine de Alela, de circio in ipsa serra qui
pergit a Sancti Mathei. Quantum iste affrontationes includunt et isti
/d termini amplectivitur, dono Domino Deo et predicte Canonice et
eius servientes iam dicta omnia, ut faciant exinde quod faciunt de
illis eorum munificentiis, cum exitibus et regressibus earum, ad illo-

rum proprio. Quod si ego donator aut aliquis homo sexus utriusque
qui contra ista donatione venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed
componat aut ego componam supra inserta omnia in triplum. Et
insuper hoc maneat firmum omnem per evum.
Actum est hoc V nonas madii, anno VI post XXm regni Henrici
regis.
Sig+num Ervigio, qui ista donacione feci et firmavi et testes
firmare rogavi.
S+ Od sacer. S+ Ramundi levite. S+ Poncii levita. S+ Martinus
presbiter.
Bonefilius sacerdos scripsit cum literas supra positas in linea
VII, ubi iam dicit “iam dicta omnia”, die et anno sss quo supra.
1. i expuntuada.
939
1057 maig 8
Gotmar i la seva muller Otula venen a Borrell Guimerà i a la seva
muller Orúcia el mas de Malvitge amb totes les seves pertinences,
consistents en prats, pastures, cases, arbres de diverses classes
i una església, situat al comtat de Barcelona, a la parròquia de
Santa Eulàlia de Provençana, al lloc que anomenen Mas de
Malvitge, pel preu de 30 unces d’or.
ACB, LA.IV, n. 88, f. 29a-b. Sense rúbrica. Interior recto: “n. 88” (Caresmar). Exterior
recto: “+ Quod in antea” (S. XIII). Caplletra “H” ornamentada, tipus A: 4 línies.
Hoc est translatum fideliter translatatum. In nomine Domini.

Quod ego Gomar et uxor mea Otula femina vindimus vobis Borrello
Gimerani et uxor tua Orutia ipsum mansum de Malvige, cum totis
ipsis pertinentiis et tenedonibus et ipsis terminis, cum pratis et
pascuis, et domos cum solos et suprapositos, et cum arboribus de
diversis generibus et ecclesia. Et est ipsum mansum in comitatu
Barchinone, in parrochia Sancte Eulalie Provinciane, in loco que
vocant mansum de Malvige. Tali pacto vindimus vobis predictum
mansum cum omnibus suis pertinentiis qui ad ipsum mansum
(mansum)1 pertinere debent: salvos franchedam de comite. Terminatur
autem predictum mansum ab oriente in alodio Gombal Guiscafredi
et in alodio de Berenger Bernad de Columbario et in alodio Sancti
Petri rodensis et in alodio de Ermengaudi Guiriberti de Arigine et

in ipso rigano, de meridie in ipso rigano de Bertulera et in alaudio
de Bernardi Raimundi clives, de occiduo in alaudo de Bonifilii
Oriz et in alaudio de Pirofredi de Roda Milani et in alaudio Sancti
Cucuphati, de parte circii in via Polvega qui venit de Lanera et vadit
ad ipsas Cutinas. Quantum istas affrontationes includunt et ter-
minatur, sic vindimus vobis: supra scriptum mansum, ut bene ha-
beatis et teneatis per vestram comparationem per totum tempus,
propter precium, quod accepimus nos venditores, XXX uncias de
auro cocto. Et habeat ipsa decima de predicto manso Sancte Cru-
cis et ipsa primitia Sancte Eulalie Provinciane, ut canent missas.
Et domino comite accipio unum mulum fulvum propter ipsa com-
paratione. Et tradimus de nostro iure in vestro tradimus dominium
et potestatem, ad facere eam quem volueritis. Si quis hoc fregerit, in
duplo componat. Et in antea firmum permaneat omnique tempore.
Actum est hoc VIII idus madii, /b anno XXVI Henricis regis.
S+num Gomadar, s+m Otula, nos qui carta vinditionis fecimus
scribere et firmare et testes firmare rogamus.
S+ Seniofredus. S+m Gilla femina. S+m Mironi Comitale. S+m
Marcutio. S+m Sabato.
S+ Arsulfus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
S+m Guilelmi Rivirubii, s+m Arnalli presbiteri, s+m Arnalli
presbiteri, s+m Guilelmi Pictoris, s+ Berengarii Pictoris, nos qui huic
translationi presentes adfuimus.
S+m Guilelmi de Corron, qui hoc translatum fideliter scripsit
cum literis emendatis in linea XVI, XIII kalendas octobris, anno
Domini Mo Co LXXX IIIIo.
1. Repetit.
940
1057 maig 17
Guillem, la seva filla Ponça i Domnuça venen a Vives, prepòsit de
la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia de la Seu de Bar-
celona, i a la resta de canonges un alou, consistent en cases,
corts, terres i arbres de diverses classes, situat al territori de
Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Esteve de Vilanova,
al terme anomenat Meritable, pel preu de 12 mancusos d’or en
ACB, LA.III, n. 48, f. 20d-21b. Rúbrica: “Canonica emit alodium multum in termino
Villenove, apud Meritabile”. Interior recto: “n. 48” (Caresmar); “Villanova” (S. XVIII).
Inter columnas recto: “Anno Domini 1056” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Guilelm, simul cum filia mea nomine

Poncia, et Domnutia femina venditores sumus tibi Vivas, prepositus
Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie Sedis barchinonensis,
simul et omnibus ceteris canonicis prelibate sedis, alaudem qui est
in territorio barchinonense, in Vallense, scilicet in parrochia Sancti
Stephani de Villanova, in loco et termine vocitato Meritabile. Est
quippe hoc alodium: domos et curtes et terras, super rego et subtus
rego, simul cum arboribus diversi generis et cum aquarum decursibus.
Advenit nobis hec alodio prescripto per vocem parentorum nostrorum
sive per quascumque voces. Affrontant quippe meminita omnia de
parte vero orientis in ipso rego qui pergit a Congostel, de meridie
in terra de Martino, de parte vero circio in terra de Guisliberto et
in terra Sancte Crucis Sedis, de occiduo in strata publica qui pergit
ubique. Quantum iste affrontationes includunt et superius nominatum
est, sic vendimus vobis: in prephata omnia duas partes, totum ab
integre, simul cum ingressibus et exitibus suis, in propter precium
mancusos XII auri cocti et puri monete Barchinone, quod nos
venditores manibus nostris recepimus sine aliqua diminutione. Et
est manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos vobis vendimus,
de nostrum iure in vestrum tradimus dominium et potestatem, ut
faciatis exinde quodcumque velitis facere, ad vestrum plenissimum
proprium. Quod si nos venditores aut aliquis homo sexus utrius-
que qui contra ista carta venditione venerit aut venerimus pro
inrumpendum, ad nichilum nobis illis proficiat, et insuper com-
ponamus vel componat vobis prescripta omnia in triplum cum omni
sua inmelioratione. Et in antea hec venditio firma permaneat modo
Facta ista venditio XVI kalendas iunii, anno XXVI regni Henrici
regis.
S+ Guilelm, s+ Poncia femina, filia de prescripto Guilelm, S+
Domnutia femina, nos qui hanc ven-/bditionem fecimus, firmavimus
et firmare rogamus.
S+ Richario Vitale. S+ Gondeballo Vitale. S+ Stephanus sacer.
S+ Miro presbitero, qui hec scripsit cum literas supra positas
in linea VIIIIa et in Xa ubi dicit “kalendas iunii”, die et anno quo supra.
941
1057 maig 20
Bremon Miró i la seva muller Terès donen en feu a Mir Bernat un alou
amb vinyes situat al comtat de Barcelona, al terme de Desvern, a
canvi que Mir Bernat les treballi i els en doni la meitat dels fruits.
ACB, LA.IV, n. 138, f. 47c-d. No té rúbrica. Exterior verso: “n. 138” (Caresmar).
In nomine Domini. Ego Bermundi Mironi et uxori mea Teres

femina donatores sumus tibi Mir Bernardus. Manifestum est enim
quia placuit animis nostris et utique placet ut dedissemus tibi
ipsum nostrum alaudium, qui est in Vercio, que fuit de Vives
Madeler, id sunt, terris et vineis, cultum vel eremum, cum illorum
arboribus qui infra sunt. Quod habemus in comitatu Barchinona,
in termine de Vercio. Qui nobis advenit per comparatione sive per
ullasque voces. Affrontat prefixa omnia supra scripta omnia parte
circii, in arenio de Vercio, de aquilonis in vinea de Sancti Petri ce-
nobii Puellarum, de meridie in vineas de domno Bonefilii\s/ Gui-
lelmus et de Guifret Camel, de occiduo in vinea de Reimun Mir et
de Guadal Pulunia. Quantum infra istas affrontationes inclundut,
sic donamus tibi: ipsa omnia supra scripta, ut benefacias ipsas vineas
laborare omnes suas laboratione, id est, exabrire, podare, fodere,
morgonare; et fructus quod Deus ibi dederit, abeas tu ipsa medietate
et nobis alia medietate absque fraude; et nobis donamus tibi a diebus
nostris et de filiis nostris, a quale nobis laxaverimus, a diebus vite
tue et ad illi homine que tibi voluisti laxare, ut similiter faciant
laborare, ego Bermundi cum uxori mea /d donamus tibi semodiata
I de vinea a fevum. Quod si nos donatores aut filiis vel filias nostras
autque hominem vel femina de ipsa conveniencia abstraxero, voluero
ad voluerit, nil valeat vind\ic/are, set componat aut componamus
tibi in vinculo untia una de auri; et tibi Mironi, si abstraxeris de
istas laborationes supra scriptas, similiter componas uncias I de auri.
Et in antea hoc adimpleas quod spopondi.
Facta ista carta donacione XIII kalendas gunii, anno XXVI regni
Enrinci regi.
S+ Bermundi, s+m Teres, nos qui ista carta donatione fecimus
S+m Gaucebertus. S+m Arnal Guilielmus. S+m Gaucebertus
Guadal. S+m Guadal Pulunia.
S+ Olibani presbiter, qui scripsit die et anno prefixo.
942
1057 juny 15
Blanca, amb els seus fills Ramon, El·liarda, Guisla i Raquel, venen
a Geribert, sacerdot, una peça de terra situada al territori de
Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, al terme d’Horta, al
lloc anomenat Vilapicina, que tenen pels seus pares, pel preu de
8 mancusos d’or pur.
ACB, perg. 1-4-197. Original. Pergamí 114 × 260 mm. Al verso: “venditio Blanca”,
“scripta” (s. XII). També “nil pro cap” (S. XVIII).
ACB, LA.II, n. 320, f. 105a-b. Rúbrica: No n’hi ha. Interior recto: “De Villa Piscina”
(S. XIII-XIV); “n. 320” (P. Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1056” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Blancha femina una cum filio meo

Raimundo filiabusque meas, id est, Elliardis femina et Guislia fe-
mina et Richellis femina, nos pariter in unum, venditores /2 sumus
tibi Geribertus sacer, emptori. Per hanc deniquaea scripturam
venditionis nostraeb sic vendimus tibi alodium nostrum proprium,
id est, peciamc unam terre culta. Est quippe /3 predictam peciam
terraed in territorio Barchinona, in parrochia Sancti Andree, in
terminio de Orta, in locum quem dicunt Villa Pecinna.e Qui mihi
advenit ad me Blancha /4 femina haecf peciamg terraeh superius
scripta per vocem genitorum meorum et per omnesque voces, et ad
nos infantes supra scriptos similiter per genitorum nostrorum sive
per quales-/5cunquei voces. Et affrontat prescriptam peciam terraej
culta de parte vero circio in terra de Arnallo et in terra de Remundo
Lobeto, de aquilonis similiter in terra /6 de Remundo Lobeto et in
terra de te emptore, de meridie et de occiduo in terra de te emptore.
Quantum istaek affrontationes includunt, sic vendimus tibi:
prescriptam /7 peciaml terraem culta tota ab integrae,n simul cum
ingressibus et exitibus suis, in propter pretiumo mancusos VIII auri
cocti et puri monete Barchinonae.p Quod /8 [tu]q emptor preciumr
nobis dedistis. Et nos venditores ad presens manibus nostris
recepimus et nichil de ipso pretio aput te emptore non remansit.
Et est manifestum. /9 [Et]s fiant supra scriptos octo mancusos
pensatos unum ad unum a penso de decem in uncia. Quem vero
predictam peciamt terrae,u que nos tibi vendimus, de nostrum
iure/10 [in tuum]v tradimus dominium et potestatem, ut facias exinde
quodcumque velis facere, ad tuum plenissimum proprium. Quod si

nos venditores aut aliquis /11 homo sexus utriusque qui contra ista
charthaw venditione venerimus aut venerit pro inrumpendum, nil
valeat, set componat aut nos componamus /12 [tibi pre]scriptax omnia
in duplum cum omni sua inmelioratione. Et in antea ista charta
Actum est hoc XVII /13 kalendas iulii, anno XXVI regni Henrici
regis.
S+ Blancha femina, *s+Reimundusy Bonefilii*, s+Elliardis fe-
mina/14 s+ Guislia femina, s+ Richellis femina, nos qui ista chartaz
venditione fieri iussimus, firmavimus et testes firmare rogavimus./15
S+ Bonifilio Felix. S+ Vitalis, prolis Durando, qui in ista chartaaa
venditione conscius sum. *S+ Guilelmus presbiter*.
/16 S+ Miro presbiter,ab qui haecac scripsit die et anno quod
supra.
LA. a. denique. b. nostre. c. patiam. d. terre. e. Picinna.
f. hec. g. petiam. h. terre. i. qualescumque. j. terre. k. iste. l. pe-
tiam. m. terre. n. integre. o. precium. p. Barchinone. q. tu. r. pre-
tium. s. Et. t. petiam. u. terre. v. in tuum. w. carta. x. tibi
prescripta. y. Remundus. z. carta. aa. carta. ab. presbitero. ac. hec.
943
1057 juny 15
Publicació sacramental del testament d’Ermengarda, filla del difunt
Aeci, feta a l’altar de Sant Tomàs apòstol, a Barcelona.
ACB, perg. 1-2-1244. Original. Pergamí, 404 × 362 mm. Al verso: “Iudicium
Ermengardis que dimisit omnia que habebat alodia canonice tam in Galecs quam
in aliis locis.”; “Hec carta scribatur in titulo ? Barchinone et Vallense”;
“CCCLXXXXVII” (S. XIII-XIV); “Num... 821” (S. XVII); “Mitja escala, armari 3, n. 1244”
(Caresmar); “1058” (F-B). Caplletra “C” que ocupa dues ratlles.
Conditiones sacramentorum ultime volumptatis cuiusdam Er-

mengardis femine, filiam condam Aeicioni, quam illa scribere iussit
et manu sua propria /2 punctim firmavit. Unde constant distribu-
tores rerum suarum esse Mironi Goltredi et Vivanum Guilielmum
et Bernardi Guifredi et Reimundum Seniofredi /3 iudicem et Lo-
betam, eius coniugem, ut ipsi abuissent potestatem rerum suarum
ita distribuere et dare pro animam suam, sicut illa eis precepit per
supra memi-/4nitum testamentum. Nomina vero testium qui hoc
testificant et iurant hec sunt: Guitardus sacer et Bernardus sacer
et Lupi Santii textoris et Bardina /5 et Poncii Fructuosi. Nos, pres-
cripti testes, unum damus testimonium, iurando primum per Deum

Patrem omnipotentem, qui in Trinitate unus est Deus, et super altare
con-/6secratum in honore Sancti Tome apostoli, qui est situs infra
menia urbis Barchinone, supra cuius altare has condiciones manus
nostras continemus et iurando contangimus. /7 Quia nos prescripti
testes vidimus et audivimus quando perscripta Ermengardis, iacens
in egritudine, ordinavit suam volumptatem per suum testamentum,
/8 quod illa firmavit et nobis firmare iussit. Precipiens suis iam
dictis elemosinariis ut omnium rerum suarum, mobilium et immo-
blilium, ita habuissent potesta-/9tem distribuendi, sicut supra retu-
limus in pre nominato testamento. In primis concessit domino Deo
et Chanonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie pro sua sepultura
/10 modiatam I de vinea, cum ipsa terra ubi est fundata, que est ad
ipsum Pontonar, prope ipsam turrem, et que affrontat de parte circii
in strata publica, in loco vocitato /11 Promciana. Et concessit predicte
Chanonice peciam I de terra prope predictam vineam, cum ficulnea
I que ibi est. Et item concessit predicte Chanonice ipsam suam eredi-
/12tatem, quam abebat in ipsa pariliatam alodii, que est ante cur-
tem iudicis Reimundi. Et item concessit predicte Chanonice ipsam
ereditatem, quam abebat ad ipsam tur-/13rem Blancam. Et item
concessit predicte Chanonice pro ablutione peccatorum suorum
totum ipsum alodium, quod abebat aut aberi debebat in Vallense,
in loco vo-/14citato Gallex, terra scilicet et vineas cultas et eremas,
et trileas et prata et pascua, et derivationes aquarum earumque de
cursus, et arbores varii gene-/15ris et mansiones. Et concessit domno
Guisliberto episcopo, in loco vocitato Promciana, ipsam ereditatem,
quam abebat aud abere debebat in ipsam turrem et in ip-/16sis
mansionibus et in omni ipso alodio, quod est in circuitu predicti
turris, que fuerunt genitorum suorum, pro remedio anime sue et
pro sa absolutione. Et concessit /17 domino Deo et ecclesiam
Sancti Vincencii ipsum alodium suum de ipso Mont. Et concessit
ad Bernadi Bonofilii presbitero tres1 peciolas terre, qui sunt ad ipsos
Arens, /18 hoc modo et ordine: ut eas abeat omnibus diebus vite sue
et exoret Deum pro facinoribus suis et offerat sacrificium Deo in
servitio Deo et Sancti Yacobi, sine blandimento /19 ullius vicarii et
chapellani; et post obitum suum abeat predictum alodium supra
dicto ordine alius presbiter, qui Bernardus presbiter hoc testatus
fuerit. Et si\c/ fiad de uno in alterum /20 per omne saeculum. Et item
concessit a predicto Bernard presbitero, solide et delibere, unam
modiatam de vinea, cum ipsa terra ubi est fundata, que est ad ipsos
Arens, /21 prope predictas pecias terre, hoc modo et ordine: ut,
quamdiu vivat, offerat sacrificium Deo pro anima sua et per unum-
quemque(m)2 annum decantet XXX missas pro ani-/22ma sua. Et
concessit a Bernardum Guifredum ipsam suam ereditatem, quam
abebat au abere debebat in ipsas tracturas de ipso prato et in ipso
prato eremo, ut ita abeat /23 partem in ipsas tracturas, sicut et in
ipso prato eremo, quod est in Bagniolis. Et concessit ad Reimundi
iudicem et ad Lobetam, eius coniugem, solide et delibere, ipsam
fexam /24 de terra que est in Bagniolis, cum ipsis arboribus que ibi
sunt, et que est iuxta alodium filiorum Amadi et filiorum Bonefilii
condam. Et concessit duos kaficios vini, qua abebat in /25 Galex, et
duos mancusos, quas debebat illi Blancutia, et sex oves, quas abet
Durandus de ipsa Turre, pro pannis ad ipsa sepultura. Et concessit
de predictis sex ovi-/26bus III ad Guilielmum, presbiterum de Sancti
Iusti. Et iussit redimere ad Lobeta femina ipsum suum clausarium
auri et ipsam sabanam sirici. Et aliut quod remanet, quod inve-/27
nire potuerint, sui manumissores donent pro anima sua.
Et nos prescripti testes ea que iuramus vera esse profitemur
per super anexum iuramentum in Domino /28 late condiciones XVII
kalendas iulii, anno XXVII regni regis Henrici.
/29 S+ Lupi Sancii textoris, s+ Bardina, *s+ Bernardus presbi-
ter*, *+ Gitardi presbiter*, /30 nos testes sumus et hoc sacramentum
fideliter iuravimus.
*S+ Mironis sacer*, s+ Bernardi Guifredi, /31 et nos tutores et
helemosinarii sumus et hoc sacramentum fideliter iuravimus.
/32 *S+ Gaucefredus sacer*, s+ Bernardi3 Bellidi, s+ Bonushomo
Franchi, /33 nos aut presens sumus.
/34 S+ Guisadus iudex sss.
/35 S+ Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
1. teres. 2. m expuntuada. 3. Bernarddi.
944
1057 juliol 23
Miró Sunyell i la seva muller Druda venen a Baró Tudiscle un pou
amb l’aigua que hi ha, situat al burg de la ciutat de Barcelona,
prop de l’església del monestir de Sant Pere de les Puelles, que
el venedor té per compra i per la seva muller, i la venedora per
compra i pels seus pares, pel preu de 2 mancusos d’or en moneda
de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-198. Original. Pergamí, 186 × 289 mm. Al verso: “In burgo
Barchinone” (S. XIII-XIV); “1057” (Mas).
In nomine Domini. Ego Miro Suniello et uxori mea Druda femi-

na venditores sumus tibi Barone Tudisclo, emptore. Per hanc deni-
quae scripturam venditionis nostrae /2 sic vendimus tibi puteo uno
cum ipsa aqua qui ibi est. Est quippe predicto puteo in burgo civitatis
Barchinona, prope domum Sancti Petri cenobii puell\arum/. Qui mi-
hi advenit /3 haec puteo prescripto ad me Miro Suniello per mea
comparatione et per vocem uxori mea Druda, et ad me Druda femina
per mea comparatione et per genitorum meorum /4 et per omnesque
voces. Et afrontat prescripto puteo simul cum suo edifitio de parte
circio et aquilone in exio commune, de meridie et de occiduo in orto
/5 et in parietes de te emptore. Quantum istae afrontationes includunt,
sic vendimus tibi: in predicto puteo et in ipsa aqua et in ipso exio
ipsum nostrum /6 directum, quantum ibi abemus vel habere debemus
per aliquem modum, simul cum exiis et regressiis suis, in propter
precium mancusos II auri cocti /7 et puri monete Barchinonae. Quod
tu emptor pretium nobis dedistis et nos venditores manibus nostris
pensatos legitime prescriptos mancusos recepi-/8mus. Et nichil de ipso
precio aput te emptore non remansit. Et est manifestum. Quem vero
predicto puteo simul cum sua aqua et suis edificiis et ipso exio, /9
que nos tibi vendimus, de nostrum iure in tuum tradimus dominium
et potestatem, ut fatias exinde quodcumque velis facere, ad tuum
plenissimum proprium. /10 Quod si nos venditores aut aliquis homo
sexus utriusque qui contra ista charta venditione venerimus aut venerit
pro inrumpendum, nil valeat, set com-/11ponat aut nos componamus
tibi prescripta omnia in tripplum cum omni sua inmelioratione. Et
in antea ista charta venditio firma permaneat omnique /12 tempore.
Actum est hoc X kalendas augusti, anno XXVII regni Henrici
regis.
S+ Miro Suniello, s+ Druda femina, nos qui ista charta /13
venditione fieri iussimus, firmavimus et testes firmare rogavimus.
/14 S+ Suniello. *S+m Remon presbiter*. S+ Guilielmus faber.
945
1057 juliol 25
Jofre, fill de Guitard, el seu germà Esperandeu i els altres germans
donen a Baró Tudiscle un pou amb la seva aigua situat al burg
de la ciutat de Barcelona, prop de l’església del monestir de Sant

Pere de les Puelles.
ACB, perg. 1-2-1464. Original. Pergamí, 104 × 289 mm. Al verso: “Carta Baronis
Tudiscle apud Barchinonam” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala, Armari 3, n. 1464.”;
“(Num... 972, ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “R”: 9 mm.
Res donate et in presenti tradite sunt nullo modo repetantur

a donatore. Igitur, in Dei nomine, ego Iocfredus, prolis Guitardo,
et fratri meo Sperandeo, utrique fratribus, nos pariter in unum, /2
donatores sumus tibi Barone Tudisclo. Manifestum est enim quia
placuit animis nostris et placet nullus, quogentis imperio nec
suadentis ingenio, set propria expontanea hoc elegit nobis cum Deo
/3 bona voluntas, ut chartam donationem tibi fecissemus de aliquit
de proprietate nostra, sicuti et facimus. Donamus namque tibi puteo
uno in nostra donatione, simul cum ipsa aqua qui ibi est, /4 et cum
ipso1 edifitio unde est ipso puteo constructo. Est quippae predicto
puteo in burgo civitatis Barchinona, prope domum Sancti Petri
coenobii Puellarum. Qui nobis advenit haec puteo prescripto per
geni-/5torum nostrorum sive per quascunque voces. Et affrontat
prescripto puteo, simul cum suo edifitio, de parte circio et de aquil-
one in exio commune, de meridie et de occiduo in orto et in parietes
/6 de te Barone. Quantum istae affrontationes includunt, sic donamus
tibi: in predicto puteo et in ipsa aqua et in ipso exio ipsum nostrum
directum, quantum ibi habemus vel habere debemus /7 per aliquem
modum, simul cum ingressibus et exitibus suis, ut facias exinde
quodcumquae velis facere, ad tuum plenissimum proprium. Quod
si nos donatores aut aliquis homo sexus utriusque /8 qui contra ista
charta donatione venerimus aut venerit pro inrumpendum, nil valeat,
set componat aut nos componamus tibi prescripta omnia in tripplum
cum omni sua inmelioratione. /9 Et in antea ista charta donatio firma
permaneat omnique temporae.
Actum est hoc VIII kalendas augusti, anno XXVII regni Henrici
regis.
S+ Iocfredus, prolis Guitardo, /10 s+ Speraindeo, nos qui ista
charta donatione fieri iussimus, firmavimus et testes firmare
rogavimus.
/11 S+ Vivas Fredalle. S+ Bonifilio Fredalle. S+ Dominico
Stephano.
/12 S+ Miro presbitero, qui haec scripsit die et anno quod
supra.
1. Sota la i hi ha una e a mig fer.
946
1057 juliol 25
Joan i la seva muller Bella venen als canonges de la Santa Creu i
Santa Eulàlia de la Seu de Barcelona unes terres, garrigues, horts
amb trilles i arbres de diverses classes, pel preu d’1 unça d’or.
ACB, LA.II, n. 732, f. 230b-c. Rúbrica: “Mir Goltred presbiter emit alodium in
Rexag”. Inter columnas recto: “n. 732” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini
In Christi nomine. Ego Iohannes et uxor mea Bella venditores

sumus Domino Deo et canonicos Sancte Crucis Sancteque Eulalia.
Manifestum est enim quia vendimus vobis terras, cultas vel heremas,
et garricis et ortos subreganeos, cum trileis et arboribus varii generis,
hereditatem nostram. Quantum michi contigit ad me supra dicta
Bella per vocem patris mei vel matris mee, id est, quintam partem
de illorum alodio, sicuti iam supra scriptum est. Et advenit ad me
Iohannes per vocem uxori mee predicte sive per quascumque voces.
Habent namque terminum supra dicta omnia de parte circii in tor-
rente de Valleiuncona sive in pugio de Bellid, de aquilonis in alau-
dem de supra dicta canonica, de meridie /c in terra de Ricolfo Guielm,
de occiduo in via qui pergit ad ipso mont que vocant Castelar. Quan-
tum iste affrontationes includunt, sic vendimus vobis: supra dicta
omnia in alodium, qui fuit parentorum meorum, ipsam quintam
partem, et de nostro iure in vestrum tradimus dominium et potesta-
tem, ad faciendum exinde sicuti facitis de aliis munificentiis vestre
canonice, simul cum exiis vel regressiis earum, et recepimus a vobis
in propter precium unciam unam auri satis nobis plac\i/(a)bile1 et
dedit eam nobis Miro Goltredi, minister vester. Est manifestum. Quem
vero predicta omnia, que nos vobis vendimus, de nostro iure in vestro
dominio et potestate. Quod si nos venditores aut aliquis homo sexus
utriusque contra hanc venditione venerit ad inrumpendum, nil va-
leat, sed componat aut nos componamus vobis supra meminita om-
nia in triplum. Et insuper hoc maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc VIII kalendas augusti, anno XXVII regni regis
Henrici.
S+ Iohannes, s+m Bella, nos qui ista venditione fecimus et
S+m Rodball. S+ Reimundi. S+m Mir Bernard. S+ Seniofredi.
S+m Bonushomo Malaneg. S+m Petro Argemir.
S+m Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
1. a expuntuada.
947
1057 octubre 28
Marcús Guifré i la seva muller Maria venen a Déu i a l’església de
la Santa Creu una mitgera i mitja de vinya situada al territori
de Barcelona, al lloc anomenat d’Espudula pel preu de 10 man-
cusos d’or pur de Barcelona.
ACB, LA.IV, n. 51, f. 16d-c. Rúbrica: “Marcutio Gocfred vendidit Canonice
modiatam et mediam vinee ad Espodoie”. Exterior verso: “n. 51” (Caresmar).
In nomine Domini. Ego Marcucio Guntefredo una cum uxori

mea Maria femina venditores sumus Domino Deo et Sancte Crucis
Sancteque Eulalie et kanonici eiusdem Sedis, emptores. Per hanc
scripturam venditionis nostre vendimus vobis modiatam Iª et me-
diam vinee, simul cum ipsa terra ubi est fundata, quod habemus
in territorio barchinonensi, in locum que vocant Espudula. Advenit
mihi hec omnia ad me Marcutio per mea comparatione, et ad me
Maria per vocem viri mei Ginulf, qui est condam, et per mea com-
paratione vel per ullasque voces. Affrontat hec modiatam et mediam
vinee de circi in via publica, de aquilonis in vineas prescripte sedis,
de meridie in via qui pergit ad Lanera, de occiduo in vineas iadicte
Sedis. Quantum isti termini amplectuntur atque includunt, sic ven-
dimus vobis: iam dicta omnia integriter, simul cum exiis vel regres-
siis earum, in propter precium mancusos X de auro puro monete
Barchinona. Quod vos emptores precium nobis dedistis per manus
Mironis Gotredi et nos ad presens manibus nostris recepimus. Et
de nostro iure in vestrum tradimus dominium et potestatem, ab omni
integritate, ad vestrum plenissimum proprium. Quod si nos venditores
aut aliquis homo sexus utriusque qui contra hanc venditione ve-
nerimus aut venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed componat aut
componamus vobis iam dicta omnia in duplum cum omni sua in-
melioratione. Et insuper hoc maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc V kalendas novembris, anno VII \post XX/ regni
regis Henrici.
S+m Marchucio Guntefredo, s+ Maria femina, nos qui hanc
venditionem fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Sisuallus. S+ Stefanus. S+ Ugone presbiter.

S+ Arluvi-/dnus sacer, qui hoc scripsit cum litteris super positis
in VI linea sive in III, die et anno quo supra.
948
1057 octubre 29
Els germans Ponç Guitard, Pere Guitard i Ramon Guitard venen als
canonges de la Santa Creu i Santa Eulàlia dues peces de vinya
separades, situades al territori de Barcelona, al lloc anomenat
els Vinyals, que tenen per llur pare, el qual les tenia per llur avi,
i per precària atorgada per les esglésies de Santa Maria i Sant
Just, pel preu de 2 unces d’or en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-2-952. Original. Pergamí, 132 × 329 mm. Al verso: “Als Vinals”
(S. XI); “De Vinials”; “C LX IIII” (S. XIII-XIV); “Num... 1101” (S. XVII); “Mitja Escala,
Armari 2, n. 952” (Caresmar); “Antiquit. II. 69” (Mas); “1057” (F-B). Caplletra “I”:
7 línies.
ACB, LA.II, n. 69, f. 24c-d. Rúbrica: “Carta quod Poncius et Petrus et R. Guitardi
fratres vendiderunt Sedi II petias vinee apud Vineals”. Exterior verso: “n. 69”
(Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1057” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Poncii Guitardi et Petrus Guitardi et

Reimundi Guitardi, nos uterque fratres, venditores sumus Domino
Deo et canonici Sancte Crucis Sancteque Eulaliae. Mani-/2festum est
enim quia vendimus vobis pecias duas de vinea, separatim positas.
Quod habemus in territorio Barchinonae,a loco vocitato ad ipsos
Vinnals. Habet namque terminum /3 a parte orientis ipsa maior pecia
ubi habet quincqueb quarterades in ipsa stratac publica, ded parte
vero meridiana habet terminum in vineas qui fuerunt de Guitard
Ananias /4 et modo sunt de Guidenel, de circio habet terminum in
vineas de Bonefiliie Vivani, de occiduo in vinea de Sancti Iusti; aliam
peciolam vinee habet terminum in vinea de iam dicto /5 Bonefilii,
de meridie habet terminum in vineas de iam dicta Canonica, de circio
habet terminum in ipso margine, de occiduo habet terminum in
vineas de Guifredi Iohannis. /6 Quantum istaef afrontationesg inclu-
dunt, sic vendimus vobis: prenominatas vineas in propter precium
uncias II auri monete Barchinone, quod vos nobis donastis per
manus Mironi /7 Goltredi et nos manibus nostris recepimus. Est ma-
nifestum. Advenerunt nobis iam dictas vineas per vocem patri nostri,
et illi advenerunt per vocem patri sui, avii nostri, et per vocem
precariam,h /8 quam acceperunt a vestris ecclesiis Sancte Marie et

Sancti Iusti. Quem vero predicta omnia, que nos vobis vendimus,
de nostro iure in vestrum tradimus dominium et potestatem, simul
cum exitibus et regressibus /9 earum, ad vestrum proprium, ut
faciatis exinde quod de aliis munificenciisi vestre canonice facitis.
Quod si nos venditores audj aliquis homo utriusque sexus qui contra
ista vendicionek /10 venerit ad inrumpendum, nil valeat, set compo-
nat audl nos componamus vobis supra dicta omnia in duplum cum
omni sua immelioratione. Et insuper hoc maneat firmum omne
/11 per evum.
/12 Actum est hoc IIII kalendas novembris, anno VII post XXm
*+ Poncii*, s+m Petrus Guitardi, s+ Reimundus Guitardi, /13
nos qui ista vendicionem fecimus et firmavimus et firmare rogavimus.
S+m Bonadona, que vocant Ermengot,1 qui omnes meas voces
ibi confirmunt atque exvacuo.
/14 S+ Guitard Godmar. S+m Guilabert. S+m Mir Bernard. *+
Berengarius archilevita*.
/15 S+ Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
1. Abreviatura de n raspada sobre ot.
LA. a. Barchinone. b. quinque. c. stra\d/a, d amb la t expuntuada.
d. a. e. Bonifilii. f. iste. g. affrontaciones. h. prechariam. i. mu-
nificentiis. j. aut. k. venditione. l. aut. m. venditione.
949
1057 novembre 5
Mir Geribert, la seva muller Guisla i el seu fill Bernat, clergue de la
Canònica de Barcelona, fan donació d’una peça de terra petita,
situada al suburbi o al territori de la ciutat de Barcelona, més
enllà de l’església de Sant Cugat màrtir, per la salvació de les
seves ànimes.
ACB, LA.I, n. 320, f. 127c-d. Rúbrica: “Carta de alodio et terra quam Miro Giriberti
dedit Canonice super ecclesiam Sancti Cucuphatis”. Exterior verso: “CCLXXXI”
(S. XIII -XIV); “n. 320” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini 1057”
(S. XVIII). Caplletra “Q” ornamentada, tipus A, de color vermell i perfilada amb
blau: 4 línies.
Quoniam deternorum premia gaudiorum et ineffabilium

atque inscrutabilium reconpensationem munerum nullatenus a
remuneratore ac retributore fidelium Ihesu Christo Domino recipere

hesitamus, si sue Sancte Ecclesie et eis qui ibidem devocius eidem
famulantur Domino adminicula suffragando tribuimus et illis in
quibuscumque valemus miserando atque opitulando subvenimus,
ideo ego Miro Geriberti et coniux mea Guilia et filius noster Ber-
nardus clericus Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie
quoddam nostrum prediolum, ob animarum nostrarum adipiscendum
remedium damus. Largimur quoque prelibate Canonice quandam
peciolam terre, quam habemus in suburbio sive territorio Barchi-
none civitatis, supra ecclesiam Sancti Cucuphati martiris. Advenit
autem nobis ob largitionem pontificis barchinonensis, quam con-
sequti sumus in adquisitione ecclesie Sancti Yacobi apostoli, que
sita est intra menia Barchinone urbis. Fecimus autem hoc ideo, quia
insertum atque traditum sacris paginis reperitur ut ex ecclesiis
subditis census atque profectus sedi proprie augeatur et universe
ecclesie eidem sedi subiecte sibi parendo famulentur. Habet autem
terminum a parte orientali in terra cenobii Sancti Petri, ab occidua
quoque in terra Geraldi Atile, a septemtrionali quidem in strata
publica qua itur sive reditur ad urbem, a meridiana vero1 in prefati
cenobii terra. Quantum predictorum ambitibus terminorum cingitur
atque concluditur, Deo et prelocute Canonice damus et de nostro
iure in eius dominium et potestatem canonicorum, que inibi Deo
obsequencium plenissime contradimus, ut faciant exinde canonici
iam dicte Canonice quod /d faciunt de ceteris munificenciis prefate
Canonice, ad illorum plenissimum proprium. Si vero nos donatores
aut cuiuslibet sexus homo hanc donacionem disrumpere aut dimo-
vere in aliquo temptaverimus vel temptaverit, minime valeamus seu
valeat vendicare, set componamus (aut)2 \vel/ componat in vincu-
lum hanc possessiunculam prelibate Canonice suisque canonicis in
duplum cum omni sua immelioratione. Et postmodum, presentibus
sive futuris temporibus, hoc largitionis nostre scriptum robur ob-
tineat valiturum in perpetuum.
Actum est hoc nonas novembris, anno VII post XXm regni
Henrici francorum regis.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +, + Mirone, s+ Bernardi
levite, s+m Guilie femine, nos pariter hanc donationem fecimus et
firmavimus et testes ad hanc firmandum accedere rogavimus.
S+ Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
1. Terminum a parte orientali ... meridiana vero està escrit al marge exterior
verso i al text hi ha un parell de senyals que indiquen on s’ha d’inserir. 2. Expuntuat.
950
1057 novembre 26
Vives Bonhom i la seva muller Bonadona venen al sacerdot Geribert
Sunyer una vinya amb la terra on és plantada, situada al territori
de Barcelona, al terme de Fornells, a la parròquia de Sant Andreu,
pel preu de 5 sous en moneda grossa.
ACB, LA.II, n. 179, f. 64a-b. Rúbrica. “Carta vinee de Fornels quam Vives
Bonushomo vendidit Suner presbitero in Palomar”. Interior recto: “n. 179”
(Caresmar); “Anno Domini 1057” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 6
línies.
In nomine Domini. Ego Vives Bonushomo et uxori mea Bona-

femina venditores sumus tibi Geribertus Sunner sacer, emptori. Per
hanc scripturam venditionis nostre vendimus tibi vinea, simul cum
ipsa terra ubi est fundata. Et est ipsa vinea in territorio barchino-
nense, in terminio de Fornelos, in parrochia Sancti Andree. Advenit
ad me Vives per voce uxori mea et per comparatione, et ad me
Bonafemina per voce genitorum meorum et per decimum suum per
ullasque voces. Affrontat hec omnia de parte circi in vinea de
Guitardus Crispio, de aquilonis in strata publica, de meridie in vinea
de te emptore, de occiduo similiter. Quantum istas affrontaciones
includunt, sic vendimus tibi: iam dicta omnia ab integre, propter
precium solidos V de diners curribiles monete grosse. Quod tu
emptor precium nobis dedisti et nos venditores manibus nostris
recepimus integriter. Est manifestum. Quem vero predicta omnia,
que tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominium et
potestatem, ab omni integritatem, ut quicquid exinde facere vel
iudicare volueris, liberam in Dei nomine abeas plenam potestatem,
ab omni integritatem, cum exios vel regressios earum, a tuum ple-
nissimum proprium. Quod si nos venditores aut ullusque homo
utriusque sexus qui contra ista venditione ad inrumpendum venerit,
non hoc valeat vindicare, sed componat aut nos componamus tibi
iam dicta omnia in duplo cum omnem suam meliorationem. Et in
antea ista venditio firma permaneat omnique tempore.
Facta venditione VI kalendas decembris, anno XXVII regni
Henrici regis.
S+ Vives, s+ Bonafemina, nos qui ista vendicione fecimus et
firmamus et firmare rogavimus.
S+ Bomparem Bonutii. S+ Geribertus Felix. S+ Pascuale Bomperar.
/b S+ Geribertus presbiter, qui hec scripsi et sss die et anno

quod supra.
951
1058 gener 25
Convinença feta entre Folc Ermengol i Berenguer Llobet pel castell
d’Oló.
ACB, perg. 1-4-332. Còpia. Pergamí, 151 × 252 mm. Al verso: “De castro de Olo”
(S. XIII-XIV); “Nº 109” (S. XVI-XVII); “1058, carpeta 12178” (Mas?). Caplletra “H”:
2 línies.
Hoc est translatum cuiusdam instrumenti quod sub istis con-

tinetur verbis.
Hec est conveniencia inter Fulconi, prolis Ermengaudi, et Be-
rengarii Lobet. Talis est: /2 Comando tibi ipsum castrum de Olo, et
dono tibi ipsa cavaleria de Feverio, et ipsa cavaleria de Sancta Maria,
et ipsum mansum de Amenola, et ipsum \mansum/ de Borreles, et
ipsum ortum que solo tenere /3 castellanum, et terciam partem de
ipsis placitis, exceptus de meas dominicaturas et de meos clericos
et de meos baiulos, et dono tibi erba sive tala et fexo I de paia in
totos mansos /4 de mea onorem. Et propter hoc dono convenio tibi
Berengarii Lobet ad seniori meo Fulconi Ermengaudi, que fiat omo
tuo et faciat fidelitatem, sicut omo debet facere /5 ad suo melior
seniori, et donet michi potestatem de castrum Olo, quantasque vices
ego requisiero per me ut per meos nuncios. Et ego Fulconis Er-
mengaudi facio staticam /6 in ipsum castrum, quantum ego voluero.
Et quando ego Fulconis Ermengaudi non facio staticam, recuperaverit
ipsum castrum Berengario Lobet, et guardo bene sine /7 engan. Et
ego Berengario Lobet convenio tibi Fulconi Ermengaudi que siat
tuum solium contra cuntos omines vel feminas, et faciat vobis ostes
de meum corpus et cavalcadis /8 et curtes et placitos et seguimentos
et presteds de cavallos et de mulos. Et de ista convenientia rem
frangerit et non atenderit, ut aliam mala facta fecerit in ipsa ono-
/9rem, restituam per directum aut per laudamentum bonorum
ominum infra XXX diebus que seniori meo michi demandaverit.
Facta ista conveniencia VIII kalendas februarii, /10 anno XXVII
regni Aianrici regi.
S+num Berengarii Lobet, qui ista conveniencia fecit et firmavi
et testes firmarique rogavi.
S+num Fulconis Ermengaudi. /11 S+num Guilielmo Bernardo.

S+num Raimundi Isarni. S+num Arbertus Franconi.
Arnaldus sacer, qui hec scripsit die et anno quo supra sss.
/12 Ego Iohanes de Torrentibus, canonicus vicensi et officiale
et iudex ordinarius domini episcopi vicensi, qui huic translato
fideliter de suo originali sumpto auctoritate prescripta confirmo +.
/13 Sig sss num Petrus de Ayreis, vicensii canonici et publici
ville Vici notarii.
/14 S+num Berengarii de Stagno, scriptoris iurati, qui hec
translatum fecit fideliter translatari ac scribi et clausit mandato Petri
de Ayreis, publici vicensi notario, cum /15 dictione supras posita in
II linea ubi dicitur “mansum”, VIIo idus septembris, anno Domini
Mo CCo LXXo octavo.
952
1058 febrer 1
Enric i la seva muller Guisla venen a Bernat Guillem un alou con-
sistent en cases, corts, vinyes i arbres fruiters, situat al comtat
de Barcelona, al lloc anomenat Gramenet o Zuitazano, que tenen
Enric pels seus pares, per compra i per donació testamentària
del seu germà Gotmar i Guisla per delme conjugal, pel preu de
28 unces d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-199. Original. Pergamí, 139 × 352 mm. Al verso: “nil pro Capitulo”
(S. XVI-XVII); “1057” (Mas).
ACB, LA.II, n. 133, f. 50b-c. Rúbrica: “Carta emptionis Bernardi Guilelmi de alodiis
de Gramened et de Zuitazono”. Inter columnas recto: “n. 133” (Caresmar). Exterior
verso: “Anno Domini 1057” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Enricus et uxori mea Guisla venditores

sumus tibi Bernardo Guilelmi, emptor. Per anca scripturam vendicionis
nostre vendimus tibi alodium nostrum proprium francum,b cultum
vel ermum,c cum casas et curtes, solos et superpositos, foveas, /2
hostiis et ianuis et trilias et vineas et arbores de multis generibus
qui sunt radicati et fundati, cum boscos et garicis,d montes et va-
lles, cum torrentes, cum petris petrinis magnis et minimis. Qui
nobis advenit ad me Enricus per vo-/3ces genitorum meorum vel
per comparacionese seu per dimissionem quod mihi fecit frater
meus Gonmar per suum testamentum, et ad me mulier per meum
decimum sive per ullasque voces. Est hec omnia in comitatu Bar-
chinona, in loco vocitato Gra-/4mened seu Zuitazano. Et affrontat
hec omnia supra scripta de parte orientis in torrente de Geriberto
seu de Valle Carcerenna qui discurrit per tempus pluviarum, de
meridie in terra de Iuliana et de Tedbalf Seniofret sive de Rai-/5mun
Lobeti vel de eres eius, de occiduo in ipsa via qui pergit a Sancta
Columba vel ad ipsos molinos de Raimun Lobeti seu in aulodeg de
Berengario Iodfreth vel de Raimun Lobeti supra scripti, de parte
vero circii in pug d’Agiles sive ad /6 ipsas cannamarsi sive \in terra/
de Adalberti Bonefili seu in ipsa garriga propria de Mir Guilelm.
Quantum iste affrontacionesj circumeunt vel ambiunt, sic ven-
dimus tibi: ista omnia supra nominata, quam ibi abemus vel abere
debemus, ipsum /7 nostrum directum, totum ab integrum,1 cum exios
vel regressios earum, in propter precium uncias XXti octok de auro
de Barchinona in rem valentem. Quod tu emptor manibus tuis
nobis dedisti et nos venditores manibus nostris recepimus. /8 Et est
manifestum. Quem vero predicta omnia de nostro iure et dominio
et potestate in tuo tradimus dominio et potestate, ad tuum proprium,
ad omnia quodcumque exinde facere volueris. Quod si nos venditores
aut ullusque homo aut utrius-/9que sexus venerit ad inrumpendum,
nil valeat, sedl componat aut componamus tibi in duplo cum omne
sua melioracione.m Et in antea ista carta vendicionisn firma per-
maneat modo vel omnique tempore.
Facta carta /10 vendicioniso kalendas februarii, anno XXVII
regni Enrici regis.
Sig+m Enricus, sig+m Guiia, nos qui ista carta vendicionisp
fecimus, firmamusq et testes firmare rogamus.
Sig+m /11 *Guilielmus presbiter*. Sig+m Iohannes Olibane.
Sig+m Bernardi Adalberti. Sig+m Gaudamir Viader. *Gauda-
llus sacer sss*. /12 Sss Petro Guifredi. Sig+m Raimun Guilelm.
Sig+m Mir Guilelm. Sig+m Balluvino. Sig+num Adalberti Bone-
filii. /13
Bonefilius sacerdos scripsit cum litteras super positas in
lintea VIr ubi dicit “in terra de Adalberti”, sub die sss et anno
quod supra.
1. Sota la u hi ha una e.
LA. a. hanc. b. franchum. c. eremum. d. garricis. e. com-
parationes. f. Tedbad. g. alode. h. Iodfred. i. channamars. j. af-
frontationes. k. VIII to . l. set. m. melioratione. n. venditionis.
o. venditionis. p. venditionis. q. firmavimus. r. VI a.
953
1058 febrer 1
Pere Aventí i la seva muller Ledgarda venen a Bernat Guillem una
peça de terra situada al comtat de Barcelona, a la parròquia de
Santa Coloma, al terme de Gramenet, que tenen pels seus pares
i per delme conjugal, pel preu de 8 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-2-976. Original. Pergamí, 100 × 210 mm. Al verso: “mitja escala armari
2 n. 976” (Caresmar); “Num... 807” (S. XVII); “1058” (F-B). Caplletra “I”: 4 línies.
In nomine Domini. Ego Petrus Aventino et uxori mea Ledgardis,

nos vero pariter venditores sumus tibi Bernard Guillem, emptor. Per
anc scrip-/2turam vendicionis nostre vendimus tibi pecia I de terra,
nostra propria, franca, culta. Qui nobis advenit ad me Petrus per
ienitorum et ad me /3 mulier per decimum sive per ullasque voces.
Est hec omnia in comitatu Barchinona, in parrochia Sancta
Columba, in termine de Gra-/4mened. Et affrontat ipsa terra de parte
orientis in ipso torrent qui discurrit per tempus pluviarum, de
me[ridie in v]ia qui pergit ad Sancta Columba /5 vel ubique sive in
terra de Berengario Iodfret vel de heres suos sive in ipsa via qui
pergit ad ipsos molinos de Raimundi Lobeti, de occiduo /6 in ipsa
via suprascripta qui pergit ad ipsos molinos, a parte vero circii in
terra de Ermengardis, soror mea. Quantum iste affrontaciones /7
circummeunt vel ambiunt, sic vendimus tibi: ipsam nostram ere-
ditatem vel directum, totum ab integrem, cum exis vel regressis
earum, quantum /8 ibi abemus vel abere debemus, in propter precium
mancusos octo de Barchinona. Quem tu emptor manibus tuis nobis
dedistis et nos venditores /9 manibus nostris recepimus. Et est
manifestum. Quem vero predicta omnia de nostro iure et dominio
in tuo tradimus dominio et potestate, ad tuum ple-/10nissimum
proprium, exinde facere quodcumque volueris. Quod si nos venditores
aut ullusque homo aut utriusque sexus qui contra anc ista /11 carta
vendicionis (firma)2 venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed com-
ponat aut componamus tibi in duplo cum omne sua melio-/12racione.
Et in antea ista carta vendicionis firma permaneat modo vel omnique
tempore.
Facta ista carta vendicionis kalendas februarii, /13 anno XXVII
regni Enrici regis.
Sig+num Petrus, sig+m Ledgardis, nos qui ista carta vendicionis
fecimus firmamus /14 et testes firmare rogamus.
Sig+m Petri Guifredi. Sig+m Adalberti. Sig+m Geralli. Sig+m.
/15 Raimunat Bonefilius, sacerdos, scripsit sub die sss et anno

quod supra.
1. Ratllat.
954
1058 febrer 8
Guisad, jutge, i la seva muller Eiçulina venen a Adalbert i la seva
muller Quíxol una peça de terra situada al territori de Barcelona,
al terme de Cubelles i Bederrida, que tenen Guisad per la seva
muller i Eiçulina pels seus pares, pel preu de 6 mancusos d’or
i el past.
ACB, perg. 1-4-200. Original. Pergamí, 192 × 234 mm. Al verso: “Bederrida”
(S. XIII -XIV”); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1058” (Mas). Caplletra “I”: 30 mm.
In nomine Domini. Ego Guisadus iudex una cum uxori mea

Eculina femina venditores sumus vobis Adalbertus et uxori tue /2
Chixul femina, emptores. Per hanc scripturam vendicionis nostre
vendimus vobis terra nostra propria. Quod habemus in territorio
/3 barchinonensi, in terminio de Cubeles et de Bederrida. Advenit
mihi ad me Guisadus prenominatus per vocem uxori mee iam /4 dicte,
et ad me Eculina per vocem genitorum meorum vel per ullasque
voces. Affrontat prefata terra iam dicta de circi in /5 terra de Mir
et in malol de filiis Audegarii, de aquilonis similiter, de meridie in
maleolo Sancti Petri cenobii et in /6 vinea qui fuit Honofredi, de
occiduo in1 vinea Sancti Mac\a/helis et de P\e/trus Gundemari et de
filiorum condam Honofredi. /7 Quantum isti termini amplectuntur
atque includunt, sic vendimus vobis:2 iam dicta terra integriter, simul
cum exiis /8 vel regresiis earum, in propter precium mancusos VI
(et medium),3 simul cum ipso past. Quod vos emptores precium
nobis dedistis /9 et nos ad presens manibus nostris recepimus. Et
de nostro iure /10 in vestrum tradimus dominium et potestatem, ab
omni integritatem, ad vestrum plenissimum proprium. Quod si nos
ven-/11ditores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra hanc
vendicione venerimus aud venerit ad inrumpendum, /12 nil valead,
sed componat aut componamus vobis4 iam dicta omnia in duplum
cum omni sua inmelioracione. Et in-/13super hoc manead firmum
omne per evum.
Actum est hoc VI idus februarii, anno VII post XX regni regis
Henrici.
/14 *S+ Guisadus iudex*, s+ Eculina femina, nos qui hanc

vendicionem fecimus et firmavimus et testes /15 firmare rogavimus.
S+ Reimundus Seniofredi. S+ Mironi Guifredi. /16 S+ Oliba
Sartur. *S+ Guilelmus presbiter*. *S+ Bonefilius presbiter*.
/17 S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteras rasis in linea
VIII, die et anno quo supra.
1. La n és un signe especial. 2. Sota vobis hi ha tibi. 3. Raspat. 4. Sota
vobis hi ha tibi.
955
1058 febrer 9
Bernat, prevere, ven a Ermemir, prevere, una terra tancada i un pou,
situada dins de la ciutat de Barcelona, prop de l’església de Sant
Just i de Sant Jaume apòstol, al davant de les cases de Bernat
Guifré, que té per donació que li feren Guillem Bernat de Queralt
i la seva muller Ermessenda i per compra, pel preu de 18
mancusos d’or en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-201. Original. Pergamí, 172 × 385 mm. Al verso: “Kartes de Petro
Arnalli” (S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “Siglo XI” (S. XIX); “1058” (Mas).
In nomine Domini. Ego Bernardus presbiter venditor sum tibi

Ermemirus presbiter, emptori. Per hanc deniquae scripturam vendi-
tionis maee vendo tibi terra cum parietibus qui in circuitu sunt et
puteo, infra urbis /2 Barchinonae, prope ecclesiam Sancti Iusti
et Sancti Iacobi apostoli, ante domos Bernardi Guifredi. Et advenit
mihi prefata omnia ad me Bernardus presbiter per chartam
donationem, quod mihi fecit Guilelmus /3 Bernardi de Cheralto et
eius coniux nomine Ermesindem feminam, et per comparationem
et per omnesque voces. Et affrontat prescripta omnia de parte
aquilonis in guttas domorum de Udalgarii /4 et in terra de Arnallus
Guitardi et in calle, de meridie in calle publico, iuxta domos filiorum
condam Alamagni, de occiduo in via qui transit ante domos Ber-
nardi Guifredi, de /5 circi in guttas domorum prefato Udalgarii. Quan-
tum istae affrontationes includunt, sic vendo tibi: predicta omnia
integriter totum, simul cum ingressibus et exitibus suis, /6 in propter
praetium mancusos XVIII auri cocti et puri monete Barchinonae,
pensatos decem in untia a penso. Quod tu emptor precium mihi
dedistis et ego venditore manibus /7 meis recepi. Et nichil de ipso
precio aput te emptore non remansit. Et est manifestum. Quem vero
predicta omnia, que ego tibi vendo, de meum iure in tuum trado
dominium et potesta-/8tem, ut fatias exinde quodcumque velis facere,

ad tuum plenissimum proprium. Quod si ego venditore aut aliquis
homo sexus utriusque qui contra ista charta venditione ve-/9nero aut
venerit pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut componam
tibi praescripta omnia in tripplum cum omni sua inmelioratione.
Et in antea ista charta venditione /10 firma permaneat omnique
temporae.
Actum est hoc V idus febroarii, anno XXVII regni Henrici regis.
*S+ Bernardus presbiter*, qui ista charta venditione fieri iussi,
manibus /11 meis nomen meum scripsi et testes firmare rogavi.
/12 *S+ Petroni levita*. *S+ Bernardi subdiachoni*. *S+ Geralli
levite et sacriste*. *S+ Poncii levita*. /13 *S+ Reimundi levite*. *S+
Compan levita*.
956
1058 abril 3
Blanca ven al sacerdot Geribert, germà seu, dos casals amb quintana,
colomar, hort, pou, farraginal i peces de terra, situats al territori
de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu de Palomar, al terme
d’Horta, al lloc que anomenen Vilapicina, pel preu de 18 man-
cusos d’or en moneda de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 189, f. 67a-b. Rúbrica: “Blancha vendidit Girberto presbitero
alodium, domos, terras, vineas apud Villampiscinam, in termino Palomar”. Interior
In nomine Domini. Ego Blancha femina vinditrix sum tibi

Geribertus, fratri meo, sacer, emptori. Per hanc denique scripturam
venditioni mee vendo tibi casales II cum ipsa chintana et columbario
et orto et puteo et ferragenale, et alias petias de terras, separatim
positas in variis locis, et vias et torrentes. Est namque iam dicta
omnia in territorio Barchinona, in parrochia Sancti Andree de
Palomaro, in terminio de Orta, in locum vocitatum Villapicina. Qui
mihi advenit ad me Blancha femina hec alodio superius scripto per
genitorum meorum et per mea comparatione et per omnesque voces.
Et affrontant supra scripta omnia de parte vero circio in duas stratas
forchatas: unam qui vadit ad Sancti Cucuphati cenobii Vallense et
alteram qui vadit ad Ortam, de aquilonis in alodio de Remundum

Lobeti et in alodium de Guilelmus Borrelli, de meridie in ipsa strata
quem appellant Ventosa, de occiduo in ipsa valle que vocitant
Donnidio. Quantum istas affrontationes includunt, sic vendo tibi:
supra scripto alodio totum ab integre, simul cum ingressibus et
exitibus suis, quantum ibi habeo vel abere debeo in supra scripto
alodio, cultum vel eremum, exceptus vineas, in propter precium
mancusos XVIII auri cocti et puri monete Barchinone, pensatos bene
decem in uncia. Quod tu emptor precium mihi dedistis et ego
venditrice manibus meis recepi. Et nichil de ipso precio apud te
emptore non remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta
omnia, que ego venditrix tibi vindo, de meo1 iure in tuum trado
dominium et potestatem, ut facias exinde quodcumque velis facere,
ad tuum plenissimum proprium. Quod si ego venditrice aut aliquis
homo sexus utriusque qui contra ista car-/bta venditione venero aut
venerit pro inrumpendum, nil valeat, sed componam aut componam
tibi prescripti omnia in triplum cum omni sua inmelioratione. Et
in antea ista carta venditio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc III nonas aprilii, anno XXVII regni Henrici regis.
S+ Blancha femina, qui ista carta venditione fieri iussi, firmavi
S+ Elliardis femina, s+ Richillis femina, s+ Guislia femina, nos
sumus conscias et auctorizamus istam cartam venditione.
S+ Bernardus Ansulfo. S+ Odgerato. S+ Bernardus Ermemiri.
S+ Reimundus Bonefilii.
S+ Miro presbitero, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
1. Sota la o hi ha una m.
957
1058 maig 1
Bernat Guifard ven a Miró Guadall un alou situat al territori de
Barcelona, a la parròquia de Sant Just Desvern, pel preu de 20
ACB, perg. 1-4-202. Original. Pergamí, 170 × 283 mm. Al verso: “Verz” (S. XIII-
In nomine Domini. Ego Bernardum, prolis Guifardo, venditor

sum tibi Mironem Guadaldi, emptore. Per hanc denique scripturam
/2 vinditionis mee vendo tibi alodium meum proprium, id est, sala
cum chasaliciis et trilia, cum omni genere arborum qui infra /3 sunt,
et terra culta et herema qui in circuitu est, et fontes cum dirivationes
aquarum. Est quippae iam dicta omnia in territorio /4 barchinonen-
se, in parrochia Sancti Iusti, intus in ipsa valle de Verzio. Qui mihi
advenit haec omnia supra scripta ad me iam dicto Ber-/5nardo
Guifardo per vocem genitorum meorum et per omnesque voces. Et
affrontant namque iam dicto alodio de parte vero circii in /6 rocha
que vocitant Pinnola vel in alodio de me vinditore,1 de aquilonis in
vineas de me venditore qui fuerunt de Guitardus Bonello, /7 de
meridie in arenno de Vercio, de occiudo in torrente vel in terra
de te emptore sive in terra de me venditore. Quantum infra /8 istas
affrontaciones includunt, sic vendo tibi: supra scripto alodio totum
ab integre, simul cum ingressibus et exitibus suis, in /9 propter
precium mancusos XX auri cocti et puri monete Barchinonoe,
pensatos unum ad unum a penso decem in untia. Quod tu emptor
/10 precium mihi dedistis et ego venditore manibus meis recepi. Et
nichil de ipso precio aput te emptore non remansit. Et est ma-
nifestum. /11 Quem vero predicta omnia, que ego tibi vindo, de meum
iure in tuum trado dominium et potestatem, ut facias exinde quod-
cumque /12 velis facere, ad tuum plenissimum proprium. Quod si
ego venditore aut aliquis homo sexus utriusque qui contra ista charta
ven-/13ditione venero aut venerit pro inrumpendum, nil valeat, set
componat aut componam tibi prescripta omnia in tripplum cum
omni /14 sua inmelioratione. Et in antea ista charta venditio firma
Actum est hoc kalendas madii, anno /15 XXVII regni Henrici regis.
S+ Bernardum Guifardum, qui ista charta venditione fieri iussi
et firmavi et ipsas /16 decimas et primicias de supra scripto alodio
integriter vendidi, firmavi et testes firmare rogavi. /17
*S+ Ermengaudus +*. *S+ Petrus levita*. S+ Bernardi sub-
diachoni. S+ Poncio clerici.
1. Sota la segona i hi ha una o.
958
1058 maig 16
Berenguer Miró dóna a Déu i a la Canònica de la Santa Creu el castell
de Port amb totes les pertinences. Imposa la condició que no
l’han de vendre ni alienar.
ACB, LA.IV, n. 55, f. 17a-b. Rúbrica: “Bernardus Mir dedit mense sedis Castrum
de Port cum omnibus pertinentiis, suis taliter non alicui possint dare, etc”. Interior
recto: “n. 55” (Caresmar). Dibuix d’un castell. Interior recto: dibuix d’un castell.
Caplletra “I” ornamentada, tipus I:7 línies.
Ed.: CARRERAS, Lo Montjuich, ap. doc. XXIII, p. 415-416.
In nomine sumi et imcomparabilis regis Dei excelsi. Ego

Bernardus Mironi donator sum Domino Deo et comunitatis Canonice
sedis Sancte Crucis Sancteque Eulalie virginis barchinonensis. Per
hunc pactum stabilitatis vel donationis scripture dono /b Domino
Deo et predictos canonicos sede Sancte Crucis et Sancte Eulalie
barchinonensis ipsum castrum que vocant Porto, cum omnibus
affinitatibus et termini eius, et cum omnibus alodiis et munificentiis,
vineis, domibus, trileis, pratis, silvis, aquis, garri(g)tiis,1 ortis sive
arboribus diversis generis, omne cultum sive heremum, quicquid in
presenti cernitur habere et possidere, exceptus ipsum fevum quod
ego Bernardus predictus teneo per predictam sedem. Affrontat
predictum castrum cum suis pertinentiis de orientali parte in flumine
Bisocii, de australi parte in monte que vocant Orsa, de meridiale
parte in ipsa mare, de occiduale vero parte in flumine Lupricati.
Advenit mihi Bernardo hec omnia supra scripta per testationem et
lacxacionem avuncculi mei Fulchoni et per comparationem et per
omnes voces. Quantum istas quatuor affrontationes includunt et isti
termini ambiunt, sic dono: \ea/ omnia supra scripta Domino Deo
et ad ipsam Canonicam Sancte Crucis sicut superius insertum est,
cum ingressibus et exitibus suis, eo modo et ordine: ut non sit vobis
nec aliis qui post vos ibi servientes fuerint, licitum aliquid de supra
dicta omnia vendere vel alienare vel in alienum ius transducere nisi
ad me largitor aut propinquis meis. Quod si hoc, sicut supra dictum
est, ipsi canonici non obedierint et ad illorum expensis non reti-
nuerint, revertatur in dominium parentibus vel propinquis meis.
Quod si ego donator aut aliquis homo utriusque sexus fuerit qui
hoc disrumpere voluerit, nil valeat, sed in ira Dei incurrat et anatema
fiat et insuper componat in vinculo C libras auri puri. Et insuper
hoc maneat firmum modo vel omni tempore.
Actum est hoc XVII kalendas iunii, anno XXVII regni Henrici
regis.
S+ Bernardi levite, qui hanc donationem fieri iussi et manu
propria firmavi et testibus firmare rogavi.
S+ Guitardi levite. S+ Reimundi levite.
S+ Guilelmus presbiter, qui hoc scripsit die et anno quo supra.

1. g ratllada.
959
1058 juny 8
Orúcia empenyora a Ramon Domnuç unes terres, vinyes i cases,
situades al comtat de Barcelona, dins els termes de Llacera, a
la Terva, a causa d’un deute d’onze sesters i una mitgera d’ordi
i 1 mancús d’or de moneda de Barcelona.
ACB, LA.III, n. 40, f. 18b-c. Rúbrica: “Item impignoratio de ipso Terve in Lacera”.
Inter columnas recto: “n. 40” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1057” (S.
XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 5 línies.
In nomine Domini. Ego Orutia femina impignoratrice sum tibi

Raimundo Donnutio. Manifestum est enim quia debitrice sum
tibi sestarios XI et migera una de ordeo et mancoso uno de auro
ex monete Barchinona. Propterea impignoro tibi terras et vineas,
cultas et ermas, et ruviras et olsedos, et omnia genera arboribus
qui infra sunt, et casas cum curtibus, cum solos et superpositos et
torcular. Qui michi advenit per mea comparatione et plectuose et
per meum decimum sive per ullasque voces. Et est hec omnia supra
scripta in comitato Barchinona, infra termines Lazaria, ad ipsa
Terve. Et affrontat hec omnia supra scripta de parte orientis in terra
de Isarno Sunnier, de meridie in terra de Guitardo Andalego, de
occiduo in terras et vineas de Ermengaudo Ebrino, de circii in terras
et vineas de Lengaido. Quantum istas affrontationes includunt, sic
impignoro tibi: hec omnia supra scripta, totum ab integrum, cum
exios et regressios earum, in ea videlicet ratione: ut inter tantum
ego teneam per tuum benefitium; et in die quod erit festa Sancti
Laurentii martir, de ista prima que venit usque ad aliam, isto anno
revolvente, sic rendere faciam tibi sestarios XI et migeriam unam
de ordeo et mancoso uno de auro ex monete Barchinona cum suo
lucre, et (quia)1 tu rendere facias michi ista scriptura sine mora.
Quod si ego non persolvero tibi ipso debito usque ad placito cons-
tituto, tunc habeas potestatem de ista hec omnia supra scripta appre-
hendere, vindere, donare, commutare sive omnia ad facere quod
volueris, libera in Dei nomine abeas potestatem. Quod si ego impig-
noratrice /c aut ullusque homo qui contra ista impignoratione venerit
pro inrumpendum, non hoc valeat vindicare, sed componat aut
compono tibi iam dicta omnia in duplo cum sua inmelioratione.

Et in antea ista impignoratione firma permaneat omnique tempore.
Facta ista impignoratione VI idus iunii, anno XXVII regni Hen-
rici regis.
S+ Orutia femina, qui ista impignoratione feci et firmavi et
firmare rogavi.
Ermengaudus Bernardo. S+ Raimundo Ennego. S+ Guifre
Madero.
Sss Bonefilio sacer, qui ista impignoratione scripsit die et anno
quo supra.
1. Expuntuat.
960
1058 juny 15
Testament sacramental d’Ermengarda, jurat pels testimonis Guitard,
sacerdot, Bernat, sacerdot, Llopsanç, teixidor, Bardina i Ponç
Fructuós, sota l’altar de Sant Tomàs apòstol, en el qual deixa
a la Canònica per la seva sepultura, entre altres coses, una
mujada de vinya que té al Pontonar i un alou situat al Vallès,
i al bisbe Guillem la seva heretat de Provençana.
ACB, LA.I, n. 437, f. 165b-d. Rúbrica: “Sacramentatum Ermeniardis que dimisit
Canonice I modiatam vinee aput turrem de Pontonare et I petiam terre et que
habebat aput turrem blan et cetera”. Inter columnas recto: “n. 437” (Caresmar).
Inter columnas verso: “anno Domini 1057” (S. XVII). Caplletra “C” ornamentada:
5 línies.
Condiciones sacramentorum ultime voluntatis cuiusdam Er-

meniardis femine, filiam condam Aeicioni, quam illa scribere iussit
et manu sua propria punctim firmavit. Unde constituit distributores
rerum suarum esse Mironi Goltredi et Vivanum Guilelmum et Ber-
nardi Guifredi et Reimundum Seniofredi iudicem et Lobetam eius
coniugem, ut ipsi habuissent potestatem rerum suarum ita distri-
buere et dare pro animam suam, sicut illa eis precepit per supra
meminitum testamentum. Nomina vero testium qui hoc testificant
et iurant hec sunt: Guitardus sacer et Bernardus sacer et Lupi Sanctii
textoris et Bardina et Poncii Fructuosi.
Nos prescripti testes unum damus testimonium, iurando pri-
mum per Deum Patrem omnipotentem, qui in Trinitate unus est
Deus, et super altare consecratum in honore Sancti Thome apostoli,

qui est situs infra menia urbis Barchinona, supra cuius altare has
conditiones manus nostras continemus et iurando contangimus,
quia nos prescripti testes vidimus et audivimus, quando prescripta
Ermeniardis, iacens in egritudine, ordinavit suam voluntatem per
suum testamentum, quod illa firmavit et nobis firmare iussit, pre-
cipiens suis iam dictis elemosinariis ut omnium rerum suarum, mo-
bilium et immobilium, ita habuissent potestatem distribuendi, sicut
supra retulimus in prenominato testamento. In primis concessit
Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie pro sua
sepultura modiatans Iª de vinea, cum ipsa terra ubi est fundata, que
est ad ipsum Pontonar prope ipsam turrem, et que affrontat de parte
circi in strata publica, in loco vocitato Provinciana. Et concessit
predicte Ca-/cnonice peciam unam de terra prope predictam vineam,
cum ficulnea I que ibi est. Partitem concessit predicte Canonice
ipsam suam hereditatem, quam habebat in ipsam pariliatam alodii,
que est ante curtem iudicis Reimundi. Et item concessit predicte
Canonice ipsam hereditatem, quam habebat ad ipsam Turrem Blan-
cham. Et item concessit predicte Canonice pro ablucione peccatorum
suorum totum ipsum alodium, quod habebat aut habere debebat
in Vallense, in loco vocitato Gallex, terras scilicet et vineas, cultas
et heremas, et trileas et prata et pascua et derivationes aquarum
earumque decursus et arbores varii generis et mansiones. Et
concessit domno Guisliberto episcopo in loco vocitato Provinciana
ipsam hereditatem, quam habebat aut habere debebat in ipsam
turrem et in ipsis mansionibus et in ipso omni alodio quod est in
circuitu predicti turris, que fuerunt genitorum suorum, pro remedium
anime sue et pro sa absolutione. Et concessit Domino Deo et
ecclesiam Sancti Vincentii ipsum alodium suum de ipso Mont. Et
concessit ab Bernardi Bonefilii presbitero tres peciolas terre, qui sunt
ad ipsos Arens, hoc modo et ordine: ut eas abeat omnibus diebus
vite sue et exoret Deum pro facinoribus suis et offerat sacrificium
Deo in servitio Deo et Sancti Yacobi, sine blandimento ullius
vicarii et capellani, et post obitum suum abeat predictum alodium
supra dicto ordine alius presbiter qui Bernardus presbiter hoc tes-
tatus fuerit, et sic fiat de uno in alterum per omne seculum. Et item
concessit a predicto Bernard presbitero, solide et delibere, unam
modiatam de vinea, cum ipsa terra ubi est fundata, que est ad
ipsos Arens, prope predictas pecias terre, hoc modo et ordine: ut
quamdiu vivat, offerat sacrificium Deo pro anima sua et per unum-
quemque annum decantet XXX missas pro anima sua. Et concessit
ad Bernardum Guifredum ipsam suam hereditatem, quam /d habebat

aut abere debebat in ipsas tracturas de ipso prato et in ipso prato
eremo, ut ita abeat partem in ipsas tracturas, sicut et ipso prato
eremo, quod est in Bagniolis. Et concessit ad Reimundi iudicem et
ad Lobetam, eius coniugem, solide et delibere, ipsam fexam de terra,
que est in Bagniolis, cum ipsis arboribus que ibi sunt, et que est
iuxta alodium filiorum Amadi et filiorum Bonefilii condam. Et con-
cessit duos kaficios vini quas abebat in Galex, et duos mancusos
quos debebat illi Blancucia, et VI oves quas habet Durandus de ipsa
turre pro pannis ad ipsa sepultura. Et concessit de predictis sex ovibus,
III ad Guilelmum presbiterum de Sancti Iusti. Et iussit redimere
ad Lobeta femina ipsum suum clausarium auri et ipsam sabanam
sirici. Et aliud quod remanet, quod invenire potuerint sui manumis-
sores, donent pro anima sua. Et nos prescripti testes eaque iuramus,
vera esse profitemur per super anexum iuramentum in Domino.
Late conditiones XVII kalendas iulii, anno XXVII regni regis
Henrici.
S+ Lupi Sancii textoris, S+ Bardina, s+ Bernardus presbiter,
+ Guitardi presbiter, nos testes sumus et hoc testamentum fideliter
iuravimus.
S+ Mironis sacer, s+ Bernardi Guifredi et nos tutores et
helemosinarii sumus et hoc testamentum fideliter iuravimus.
S+ Gaucefredus sacer, s+ Bernardi Bellidi, s+ Bonushomo
franchi, nos aut presens sumus.
S+ Guisadus iudex ssss.
S+ S+ Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
961
1058 juny 17
Udalter, fill de Bonuç, per amor de Déu i per la salvació de la seva
ànima fa donació a la Canònica de Barcelona de la terra que
va comprar a Guilmó Baiaric, situada al suburbi de Barcelona,
sota l’església del monestir de Sant Pere de les Puelles, a tocar
de l’església de Sant Cugat.
ACB, LA.I, n. 316, f. 126c-d. Rúbrica: “Carta quod Gualter dedit Canonice terram
suam subtus cenobium Sancti Petri prope Sanctum Cucuphatem de Rego”. Exterior
verso: “CCLXXVII” (S. XIII-XIV); “n. 316” (Caresmar). Inter columnas verso “Anno
Domini 1057” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus C, de color vermell i
perfilada amb verd i blau: 10 línies.
In Christi nomine. Ego Udalter, prolis Bonucii, donator sum

Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie pro amore
Dei et ablucione facinorum meorum. Dono namque iam dicte
Canonice ipsam meam terram quam emi de Guilmon Baiarich. Est
namque predicta terra in suburbio Barchinone, subtus ecclesiam
Sancti Petri cenobii Puellarum et iuxta ecclesiam Sancti Cucuphatis.
Affrontat namque predicta terra a parte orientis in orto Bernardi
Reimundi, de meridie in orto sive in terram Sancti Petri cenobii
iam dicti, de occiduo affrontat in domos sive in triliam Sancti
Benedicti cenobii quam modo tenet Bernardi Gisliberti, de circio
affrontat in terram Sancti Petri iam dicti cenobii sive in terram Ber-
nardi Reimundi iam dicti. Quantum istas affrontaciones includunt
/d dono ego iam dictus Udalger1 Domino Deo et predicte Canonice
supra dictam terram. Et de meo iure in suo trado dominio et
potestate, ut faciant exinde cannonici Sancte Crucis quod de aliis
munificenciis illorum Canonice faciunt, simul cum exiis et regressiis
earum. Quod si ego donator aut aliquis homo utriusque sexus contra
hanc donationem venerit ad inrumpendum aut ego venero, nil
valeam aut valeant, set componam aut componant Domino Deo et
iam dicte Canonice in duplum. Et insuper hec donatio firma \per-
ma/neat2 omni tempore.
Actum est hoc XV kalendas iulii, anno XXVII regni Enrrici rege.
S+ Udalier, qui hec donatio feci et firmavi et testes firmare
rogavi.
S+ Ermengaudus +. S+ Dalmatius sacer. S+ Bernardus levita.
S+m Compagnus levita, qui manu propria hoc non valui firmare,
set punctim firmavi et omnes meas voces Domino Deo dedi et
Canonice Sancte Crucis. S+num3 Gerallus, prolis Compagnus. S+
Orucia femina.
S+ Vivani levite, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
1. Sota la a hi ha il. 2. Aquesta paraula porta un senyal que indica la posició
del text interlineat i que a la vegada fa de separació amb la paraula anterior. 3. Manquen
els punts de subscripció.
962
1058 juny 26
Bernat Ramon dóna en permuta al bisbe Guislabert de Barcelona
i als seus canonges una peça de terra situada al suburbi de
la ciutat de Barcelona, no gaire lluny de l’església de Sant

Cugat, al lloc anomenat Vilanova, però no s’especifica a canvi
de què.
ACB, LA.I, n. 318, f. 127a-b. Rúbrica: “Carta quod Bernardus Raimundi comutavit
Canonice petiam terre in Villa Nova, prope Sanctum Cucuphatem de Rego”. Interior
recto: “CCLXXIX” (S. XIII-XIV); “n. 318” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini
1058” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus G, de color vermell i perfilada
amb verd: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Reimundi et uxor mea

Ermeniardis femina vobis domno Gisliberto, gratia Dei barchinonensi
episcopo, et omni Sancte Crucis Sancteque Eulalie canonicorum
collegio comutatores sumus. Manifestum est enim quia comutamus
vobis quandam peciam terre, quam habemus in suburbanio civitatis
Barchinone, non longe ab ecclesia Sancti Cucuphatis, in loco qui
vocatur Villa Nova. Advenit autem mihi Bernardo per comparationem
et mihi Ermeniardi femine per meum decimum. Habet autem
terminum predicta petia terre a parte circii in terra Sancti Petri et
habet dextros VI, ab aquilonis vero parte in terra nostra et habet
dextros X, a m<er>idie quoque in terra quam a vobis in comutatione
accipimus et habet dextros VIII et dimidium, ab occiduo in terra
Sancti Petri sive vestre Canonice et habet dextros IX. Quantum
isti termini concludunt, vobis et vestre Canonice comutamus et de
nostro iure in vestre Canonice dominium et potestatem tradimus,
ad vestrum plenissimum proprium, cum ingressibus simul et egres-
sibus eius, ut faciatis exinde quod ex ceteris ecclesie munificenciis
atque Canonice facitis. Quod si nos comutatores aut utriusque
sexus homo hoc disrumpere voluerimus aut voluerit, nil valeat, set
componamus aut componat vobis hoc omne in duplum cum omni
illius immelioratione. Et postmodum hoc maneat firmum omne per
evum.
Fac-/bta carta comutationis VI kalendas iulii, anno XXVIII regni
regis Henrici.
S+ Bernardi Reimundi, s+ Ermeniardis femine, nos hanc
comutacionem facimus et firmamus et testes hanc firmare
rogamus.
S+ Guilelmus presbiter. S+ Amalricus presbiter. S+ Oliba
Onofredi.
S+ Vivani levite, qui hec scripsit die et anno quo supra.
963
1058 juny 29
Giscafred de Castellví i la seva muller Adelaida, després de l’expulsió
del seu fill Guillem, clergue, de la Canònica de Barcelona, de-
manen que sigui readmès i, posat cas que fos expulsat per segona
vegada pels seus demèrits, renuncien a la part dels seus alous
que li donaren com a dot, quan el bisbe Guislabert de Barcelona
el va rebre per formar part de la Canònica.
ACB, perg. 1-2-874. Original. Pergamí, 115 × 138 mm. Al verso: “Carta de Guilelmi
Giscafredi” (S. XIII-XIV); “Donació feta per Giscafredo a la Canonge de un fill i part
de sos bens” (S. XVI-XVII); “No 252”; “Mitja Escala, Armari 2, n. 874” (S. XVIII). Caplletra
“O”: 7 mm.
Omnibus notum sit hominibus quomodo Giscafredus Castrive-

tuli et coniunx eius, Adaledis nomine, miserunt, /2 favente domno
Gisliberto pontifice et universo sibi subdito canonicorum conventu,
filium suum /3 Guilielmum clericum in Canonicam Sancte Crucis
Sancteque Eulalie et dederunt quandam partem sui alodii /4 ipsi
Canonice pro\pter/ immissionem filii sui in eamdem Canonicam,
sicut continetur in scriptura dona-/5cionis, quam ab eis prefatus
presul et canonici prescripte Canonice acceperunt. Accidit autem /6
postmodum, exigentibus culpabilibus predicti Guilielmi meritis, ut
a collegio et a com-/7muni societate fratrum exorssieret, quem qui-
dem erat eius pravitas cunctis honerosa, quam /8 nemo cetororum
tolerare valebat. Interea predicto Guilielmo penitudinem pro culpis
/9 quas commisit gerente et genitore eius atque genitrice precibus
prefatum presulem et cunctum /10 canonicorum cetum exorantibus,
receperunt eundem Guilielmum secundo in societate communi /11
fratrum sicut prius, asserentibus patre eius et matre atque poscentibus
cum eodem pariter Guilielmo /12 ut, si prelocutus filius illorum talem
culpam vel facinus ibidem commiserit, unde iudicetur recte /13 foras
eici debere, ipse Guilielmus extraneus a collegio canonicorum fiat
et in /14 gradum pristinum numquam redeat, et ereditatem paternam,
quam predicta Canonica /15 consecuta est illius causa, nullatenus
postmodum recipiat. Pater vero eius et mater [espai en blanc: ±4,
raspat] /16 [espai en blanc: ±7, raspat] si ita contigerit, sicut dictum
est, hanc hereditatem evacuant1 in iure prefate /17 Canonice atque
consignant2 sive definant, ita ut frato tempore nullo modo eam
requirant /18 nec ipsi nec homo nec femina vel homines vel feminae
propter eos.
Actum III iulii kalendas, anno /19 XXVIII regni Henrrici.
S+ Giscafredi, s+ Adaledis feminae, nos hanc securitatem /et

evacuacionem atque consignacionem facimus\ /et firmamus et testes
hanc firmare rogamus\.
/20 *S+ Guilelmus clericus*. /21 S+ Giriberto Quiricus. S+ Rei-
mundus Geriberto. S+ Bernart Giscafret.
1. Sota la segona a hi ha una e. 2. Sota la a hi ha una e.
964
1058 juny 29
Adelaida, abadessa del monestir de Sant Pere de les Puelles, i la seva
comunitat de monges donen en permuta a Guislabert, bisbe de
Barcelona, i als seus canonges una peça de terra situada al
suburbi de la ciutat de Barcelona, no gaire lluny de l’església de
Sant Cugat, al lloc anomenat Vilanova, però no s’esmenta què
reben a canvi.
ACB, LA.I, n. 312, f. 125c-d. Rúbrica: “Carta quod abbatissa Sancti Petri et
conventus comutaverunt Canonice petiam alodii in Villa Nova, prope Sanctum
Cucuphatem de Rego”. Exterior verso: “CCLXXIII” (S. XIII-XIV); “n. 312” (Caresmar).
Caplletra “I” ornamentada, tipus F, de color morat i perfilada amb vermell: 6 línies.
In nomine Domini. Ego Adaledis, cenobii Sancti Petri abatissa,

una cum collegio puellarum mihi subditarum vobis Gisliberto, gratia
Dei episcopo barchinonensi, et cuncte congregationi canonicorum
Sancte Crucis Sancteque Eulalie comutatrices pariter sumus.
Manifestum est enim quia comutamus vobis quandam peciam terre
nostri cenobii, quam habemus in suburbanio civitatis Barchinone,
non longe ab ecclesia Sancti Cucuphatis martiris, in loco qui vocatur
Villa Nova. Que etiam peciam terre accidit nostro cenobio vel nobis
ob largitionem fidelium. Habet autem terminum prefata pecia terre
a parte orientis in alodio Bernardi Remundi sive Sancti Petri vel
Amalrici Etii seu Guifredi Seniofredi et habet dextros XXVI, de
circio in terra vestre Canonice que fuit Udalgarii et habet dextros
XXII, de occiduo in terra Sancti Benedicti sive in terra Sancti
Cucuphatis et habet dextros XXVIIII, de meridie in exitu Bernar-
/ddi Remundi et in domibus Sancti Cucuphatis et habet dextros VI.
Quantum isti termini concludunt, vobis comutamus et de nostro
iure in vestrum dominium et potestatem tradimus, cum ingressi-
bus pariter et egressibus, ut faciatis exinde quod ex ceteris vestre
Canonice munificenciis vobis facere competit, ad vestrum ple-
nissimum proprium. Quod si nos comutatrices aut utriusque sexus

homo disrumpere vel dimovere in aliquo voluerimus hanc comuta-
tionem aut voluerit, nil prosit, set componamus aut componat vobis
et vestre Canonice hoc omne in duplum cum omni sua immelioratione.
Et postmodum hoc maneat firmum omne per evum.
Facta carta comutationis III kalendas iulii, anno XXVIII regni
regis Hennrici.
Adaleza, gratia Dei abbatissa, Elliardis deodicata, Malbergina
deodicata, Adalaisda deodicata, Ermesindis deodicata.
S+ Vivani levite, qui hec scripsit cum litter\a/(i)s1 super posi-
t\a/(i)s2 in loco ubi dicitur “de meridie” et “in domibus Sancti
Cucuphatis”, die et anno quo supra.
1. i expuntuada. 2. i expuntuada.
965
1058 juliol 12
Bernat Guifard ven a Déu i a la Santa Creu quatre mujades de vinya
situades al territori de Barcelona, al terme de Desvern, per 35
mancusos.
ACB, LA.IV, n. 135, f. 46d-a. No té rúbrica. Inter columnas verso: “n. 135”
(Caresmar). Caplletra “I” ornamenda, tipus H: 20 línies.
In Christi nomine. Ego Bernardus Guifardi venditor sum Do-

mino Deo et canonico\s/ Sancte Crucis Sancteque Eulalie. Manifestum
est enim quia vendo vobis modiatas quatuor de vineas, quod
complevit Guitardus Bonel vel suos eres, simul cum ipsa terra ubi
ipsas vineas sunt fundatas. Est hec omnia in territorio Barchinone,
in terminio de Verzii. Advenit mihi per genitorum meorum vel per
quascumque voces. Affrontat prefata omnia de parte circii in roca\s/
Pinnola, de aquilonis in ipso torrent vel in ipsas terras et vineas de
iam dicto Guitardi vel heres suos, de meridie in ipso arenio de Vercii,
de occiduo in terra de me venditore vel ad ipsa riba de Lantil.
Quantum istas affrontationes includunt, sic vindo vobis: supra
nominatas IIIIor modiatas vinearum et amplius, totum ab integre,
simul cum exiis et regressibus earum, in propter precium mancusos
/a XXXV a penso de decem in untia. Quod vos emptores mihi precium
dedistis et ego manibus meis recepi. Et est manifestum. Quem vero
predicta omnia, que ego vobis vindo, de meo iure in vestro trado
dominio et potestate, ut faciatis exinde quodcumque volueritis, ad

vestrum plenissimum proprium. Quod si ego venditor aut aliquis
homo utriusque sexus qui contra hanc venditione venerit ad ir-
rumpendum aut ego venero, nil valeat mihi vel illis, set compo-
nam aut componant vobis iam dictas vineas in duplo cum illorum
inmelioratione. Et postmodum maneat hoc firmum omne per
evuum.
Actum est hoc IIII idus iulii, anno XXVIII regni Henrici regis.
S+ Bernardus Gifardi, qui ista vinditione feci et firmavi et testes
firmare rogavi.
S+ Guadaldus Adalberti. S+ Pasqual Sancii. S+ Guitardus
Vivani. S+ Bonifilius Mironii.
966
1058 juliol 14
Ramon Domnuç ven a Bertran Sendret i a la seva muller Ermengarda
un alou situat al comtat de Barcelona, a les parròquies de Santa
Maria de Martorelles i de Sant Martí, pel preu de 8 mancusos
d’or de Barcelona.
ACB, perg. 3-27-292. Original. Pergamí, 125 × 465 mm. Al verso: “Martoreies”
(S. XI); “Prep. Janer, St. 27, no” (1936-1939); “Senyal blau, 100”; “1059” (F-B).
Caplletra “I”: 4 ratlles.
In nomine Domini. Ego Reimundo, proli condam Domnucio,

venditore sum vobis Bertran Sendred et uxori sue Ermeniardis
femina, emtore. Per hanc scripturam /2 vindicionis mee vindoque
vobis ipsum meum alaudium,1 cassas cum solos et superpositos et
ostios et ianuas, et curtes et foveas et terras et vineas et trilas cum
/3 illorum arboribus qui infra sunt, pomiferis vel inpomiferis, et silvis
et garicis, petris,2 petricis et prono et plano, et ortos et fontes et
ipso mulino cum ipso /4 suo caput rego et subtus rego, cum suis
apertinenciis, aquis et pratis, meum proprium, quantum ibi abeo
vel abere debeo, quantum omo nominare posunt.3 Et est in co-/5
mitatum Barquinona, in parrochia de Sancta Maria de Martoreles
vel de Sancti Martini. Et advenit mihi per ienitores4 meos vel per
omnimodasque voces. Et afrontad hec omnia /6 de orient in Vila
Ricard usque directa linea Castrum Radulfo, \de meridie/ usque
cacuminam seram direc linea usque ad Montem Irato, de circii in
ipsa estratra calciata qui pergit ubique, de occit-/7duo in ipsa eclesia

de Sancti Fausti de Camposenteges usque in Cabanas. Quantum istas
afrontaciones includunt et isti termini ambiunt, sic vindo vobis:
ipsa hec omnia supra /8 scripta cum exiis et regresiis earum, propter
precium mancos VIII de auro de Barquino. Et nichil de ipso precio
aput vos emtores non remansit. Et ego manibus meis recepit. Et
est mani-/9festum.5 Quem vero predicta hec omnia de meo iure in
vestro trado dominio et potestate, ut quiquit exinde facere vel
iudicare volueris, liberam in Dei nomine abeas potes-/10tatem. Quod
si me vinditore aut ullusque6 omo utriusque sexus qui ista carta
vindicione venerit pro inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set
componat aut componam vobis ipsa hec /11 omnia in duplo cum
omnem suam inmelioracionem. Et in antea ista carta vindicione
Facta ista carta vindicione II idus iulii, anno XXVIII regni
Enrici regis.7
/12 Sss Remundo Domnucio, qui ista carta vindicione fecit et
firmavit et testes firmare rogavi.
S+m Reimundo Guilelmus. S+m Gerbertus clericus.
S+m Gerallus /13 Bertran. S+m Gerallus Gerbertus. S+m
Guilelmus Mironi.
/14 S+ Ioanes sss presbiter, qui hec scripsit cum litteras supra
positas in verso VI, die et anno quod supra.
1. Sota la d hi ha una o. 2. Sota la s hi ha una lletra il·legible. 3. Abreviatura
supèrflua sobre o. 4. Sota la r hi ha una s. 5. Sota la m hi ha una e. 6. ul
té l’abreviatura de vel per equivocació. 7. XXVIII regni Enrici regis, al marge inferior
dret, en tres columnes.
967
1058 juliol 15
Bernat i Bonuç, germans, venen als canonges de la Santa Creu i Santa
Eulàlia mitja mujada de vinya situada al comtat de Barcelona,
al Vallès, a la parròquia de Sant Julià de Palou, al lloc anomenat
Olzinelles o Espidells, pel preu de 3 mancusos.
ACB, LA.III, n. 28, f. 12d-13a. Rúbrica: “Emptio de modiata vinee apud Olzinelles,
in Palaciolo”. Inter columnas verso: “n. 28” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno
Domini 1054” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 5 línies.
In Christi nomine. Nos uterque fratres Bernardus et Bonutius

venditores sumus Domino Deo et canonicos Sancte Crucis Sancteque
Eulalie. Manifestum est enim quia vendimus vobis semodiata una

de vinea et amplius, nostra propria. Quod habemus in comitatu
Barchinone, in Vallense, in parrochia Sancti Iuliani /a de Palaciol,
loco vocitato Olzenelles vel Espidels. Advenit nobis iam dicta vinea
per comparatione sive per quascumque voces. Affrontant namque
iam dicta vinea de oriente in vineas de vos emptores quas dimisit
vobis Berengarius Geriberti, de meridie similiter, de occiduo in terra
Sancti Saturnini, de circio similiter in terra de vos emptores sive Sanc-
ti Saturnini. Quantum istas affrontationes includunt, sic vendimus
vobis: iam dicta vinea ab integre. Et de nostro iure in vestrum
tradimus dominium et potestatem, ut faciatis exinde que de aliis
munificentiis vestre Canonice facitis. Et accepimus a vobis precium
mancusos tres, quod vos nobis dedistis et nos manibus nostris rece-
pimus. Et est manifestum. Quod si nos venditores aut aliquis homo
sexus utriusque venerit ad inrumpendum aut nos venerimus, nil
nobis prosit vel illis, sed componant aut nos componamus vobis in
triplum. Et insuper hoc firma permaneat omne per evum.
Actum est hoc idus iulii, anno VIII post XX regni regis Enrici.
S+m Bernardus, s+m Bonutius, nos qui hanc venditione
fecimus et firmavimus et firmare rogavimus.
S+m Gelmir. S+m Ballofred. S+m Geriberti. S+m Mir Bernard.
Sss Guitard presbiter.
S+ Poncii levita, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
968
1058 juliol 19
Bernat Guifard Enric ven als germans Mir Guadall i Berenguer terres
i vinyes, cultivades i ermes, amb torres, prats, pastures, cases,
trilles, casals, horts, fonts, recs i cap-recs, arbres fruiters, roques
i garrigues, situats en diversos llocs, al territori de Barcelona,
a la parròquia de Sant Just Desvern, que té pels seus pares, a
canvi d’un bon cavall, que val 30 unces d’or de Barcelona, i de
5 unces d’or.
ACB, perg. 1-4-207. Original. Pergamí, 147 × 426 mm. Al verso: “De Verc”; “Verci”
(S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1059” (Mas).
In Christi nomine. Ego Bernardus Gifardi Aienrici venditor sum

vobis Miro Guadalli et fratri tuo Berengario, emptoribus. Per hanc
scripturam venditionis mee vendo /2 vobis terris et vineis, cultum
et heremum, pronum et planum, puio cum aliquid turris, pratis et

pascuis, casis, triliis, casals, ortos, ortalibus, fontibus, regos et capu-
tregos, arboribus /3 de diversi generibus, rocas, cultum et heremum,
garricis. Et est hec omnia separatim positum in variis locis, in
territorio barchinonensi, in parrochia Sancti Iusti de Vercii. Et
advenit /4 mihi prescripta omnia per vocem parentum meorum vel
per ullasque voces. Et affrontat prenotata omnia de parte aquilonis
in ipsa serra de Vallis Vitraria et in Monte de Orsa, de meridie /5 in
torrentem de Gotremon vel in Sancta Maria de Speluncas, de oc-
ciduo in flumine Lubricati, de circii in ecclesia Sancte Crucis de
Olorda et in ipsa serra. Quantum iste affrontaciones inclu-/6dunt et
isti termini ambiunt, sic vendo1 vobis: prescripta omnia cum ipsis
decimis, cum ingressibus et regressibus earum, integriter, propter
precium kavallum unum optimum, valente vigin-/7ti quinque uncias
auri puri barchinonensi, et insuper quinque uncias de prefato auro.
Quod vos emptoribus mihi dedistis prenotato precio integriter. Est
manifestum. Prescripta quoque /8 omnia, que vobis vendo, de meo
iure in vestro trado dominium et potestatem, ad vestrum plenissimum
proprium, ut faciatis exinde quodcunque volueritis. Quod si ego ven-
ditor aut aliquis homo /9 sexus utriusque contra hanc venditionem
venero aut venerit ad inrumpendum, nil valeat, set componam aut
componat vobis prescripta omnia in dupplum cum omni sua immelio-
ratione. /10 Et in antea ista venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hec venditio XIIII kalendas augusti, anno XXVIII
regis Henrici.
S+m Bernardus Gifardi Aienrici, /11 qui hanc venditionem feci
et firmavi et his testibus firmare rogavi.
S+m Miro Guitardi. /12 S+m Bertrandus Sendredi. S+m Sen-
dredus Miro. *S+ Reimundi levite*. S+ Poncii levita. /13 *S+ Geralli,
levite et sacriste*. *+ Oliba*. /14
S+m Bellihominis, cognomento Gerallus, levita, exarator, cum
litteras fusas in linea VI et sss sub die et anno prefixo.
1. Sota la o hi ha una i, seguida de mus, ratllat.
969
1058 agost 6
Geribert i Ermessenda venen a Arbert, fill de Bovet, unes cases, amb
corral, pou, terra, vinya i arbres, situades al comtat de Barcelona
dins dels termes del castell d’Olèrdola (Alt Penedès), prop la

Rovira Episcopal, pel preu de 6 unces d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-203. Original. Pergamí, 109 × 438 mm. Restaurat. Al verso: “Cartas
.B.”; “De Penitense”; “Arbert” (S. XIII-XIV); “saeculi XI” (S. XVIII); “1058” (Mas).
Caplletra “I” ornamentada: 51 mm.
In nomine Domini. Ego Geribert et uxori sue Ermesens vin-

ditores sumus tibi Arbert, proli Bovet[o], emptore. Per hanc scriptura
vindiccionis nostre vindimus nos tibi casas cum curtes, solos et /2
superpositos, ostios et ianuas et foveas et puteum, terra et vinea
aput ipsa terra hubi est [f]undata, et arbores qui infra sunt, pomi-
feris vel inpomiferis, nostrum proprium. Qui nobis advenit /3 ad me
Geribert per comparacione mea et ad me Ermessens per decimum
vel per ullasque voces. Et est hec omnia supra nominata in comi-
tat\u/1 Barchinona, infra termineos de castro Ollerdule, prope ipsa
/4 Ru\v/ira Episcopale. Et afrontant hec omnia supra scripta de parte
(a)2 orientis3 in terra de Sancti Cucufati4 cenebii,5 de meridie in
strada publica vel in terra de Sunier condam, de occiduo in terra
de Sancti /5 Cucuphati, de parte vero circii in terras vel in vineas de
Oliba vel de h[er]edes suos. Qantum infra istas supra dictas
afrontaciones includunt, sic vindimus nos tibi: ipsas terras et vineas
/6 cum supra iam dicta omnia, totum francum, cum exitibus vel re-
gressiis eorum, a propter precium uncias VI de auro de Barchinona.
Quod tu emptore nobis dedisti et nos vinditores manibus nostris
rece-/7pimus. Et nichil de ipso precium aput me emptore non reman-
sit. Et est manifestum. Quem vero predicta hec omnia, quod superius
ressonat, de nostros iure in tuo tradimus dominio et potestate, ad
/8 omnia facere quo volueris, ad tuum proprium alodem6 francum.
Quod si nos vinditores ad ullusque omo vel femina qui contra hac
ista carta vindicione venerit ad disrumpendum, non hoc valeat /9
facere, set componat aut componamus tibi ipsa supra dicta omnia
in duplo cum omnem suam inmelioracionem. Et in antea firma ista
carta vindicione firma et stabilis perseveret modo /10 vel omnique
tempore.
Facta ista carta vindicione VIII idus a\u/gusti, anno XXVIII
regnante Henrico rege.
Sig+num Geribert, sig+num Ermessens, nos qui ista /11 carta
vindicione fecimus scribere et firmamus et testes firmare rogamus.
/12 *S+ Bertrando presbitero*. Sig+num Geribert. Sig+num Mir
Gonmar. Sig+num Bertrando. Sig+num Gombal, sub dicens, qui
nescit scribere.
/13 Seniofredus levita, qui ista carta vindicione scripsit et subs-

cripsit7 sub die et anno quod supra s.
1. Després de l’última t hi ha una o. 2. Expuntuada. 3. Sota la o hi ha
una u. 4. Sota la f hi ha una p. 5. Per cenobii. 6. Sota la l hi ha una b
i sobre la d una abreviatura supèrflua. 7. Hi ha una i, potser un senyal d’abreviatura
supèrflua.
970
1058 agost 24
Domènec fa donació a la Canònica de la Santa Creu i de Santa Eulàlia
d’un alou situat al Maresme, al terme de Pomar, a la parròquia
de Santa Maria de Badalona.
ACB, LA.II, n. 395, f. 134b-d. Rúbrica: “Carta quod Dominicus dedit canonice
alodium in Bitulona, apud Pomar”. Exterior verso: “n. 395” (Caresmar). Exterior
verso: “Anno Domini 1058” (S. XVIII). Caplletra “N” ornamentada, tipus A: 2 línies.
Notum sit tam presentibus quam (futuris)1 posteris quia ego

Dominicus, ut abluar a peccatis et fruar celestis donis, propterea
dono Domino Deo et canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie
ipsum meum alodium, quod habeo in comitatu Barchinone, in
Maritima, in vico Bitulone, in parroechie Sancte Marie, in termine
Pomar. Advenit ad me per mea comparatione sive per genitorum
meorum aut per ullasque voces. Id sunt domos, terris et vineis, cum
arboribus de diversis generis, cum illorum pertinenciis atque
agacentiis. Affrontat namque ipsos domos de oriente in via, de
meridie in terra de Gelmir, de occidente in torrent de Pomar qui
discurrit usque ad mare, de circii vero in carraria antiqua. Aliis terris
et vineis affrontant de oriente in ipso torrent de ipsa Oliva, de meridie
in aulodium Tedbal, de occidente in torrent de Pomarii, de circii
vero in terra de Gelmir vel de suos eres. Et in alio loco modiata
una vinee et media que affrontat de oriente in serra de Petro, de
meridie in vinea de Ricolphi Ramio, de occidente similiter, de circii
vero in vinea de Bertran. Quantum istas affrontationes includunt
et isti termini ambiunt, sic dono atque trado: ad vestrum proprium
alodium et ipsis canonicis et intra tantum accipiatis recognitionem
ipsam tascham. Quod si ego donator aut ullus homo aut femina qui
hec disrumpere voluerit, nil valeat, sed componat aut componant
omnia in triplum cum omne sua melioratione. Et in antea ista carta
donationis firma permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista carta donationis VIIII kalendas september, anno

XXVIII octavo regni Henrici regis.
Sig+m Dominicus, qui ista carta donationis feci et firmavi et
Sig+num Geribert Ledor. Sig+m Guifret Liula. Sig+m Guillelmi
Tolsa. Sig+m Lobatoni Bonushomo. S+ Guicefredus sacer. S+ Com-
pan levite.
Bonefilius sacerdos scripsit sub die sss et anno quod supra.
1. Expuntuat.
971
1058 setembre 21
Isarn, fill de Sanla, i la seva mare Beliarda fan donació a favor de
la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia de la Seu de Bar-
celona d’un alou consistent en terres i vinyes, situat al comtat
de Barcelona, al Vallès, al lloc anomenat Figueroles, a la
parròquia de Sant Salvador de Polinyà.
ACB, LA.III, n. 280, f. 107a-b. Rúbrica: “Isarnus Sanla dedit Sedi alodium apud
Figeroles, in Polinano”. Interior recto: “n. 280” (Caresmar). Caplletra “R” que ocupa:
3 línies.
Res data et in presenti tradita nullo modo repetatur a donatore.

Igitur, in Dei nomine, ego Isarnus, prolis Sanlani, una cum matre
Bellardis femina donatores sumus Domino Deo et Canonice Sanc-
te Crucis Sanctque Eulalie. Manifestum est enim quia donamus
Domino Deo et predicte canonice alodium nostrum proprium, id
sunt, terras scilicet et vineas, cultum et ermum. Est quippe hec omnia
in comitatu Barchinone, in Vallense, in loco vocitato Figeroles, in
parrochia Sancti Salvatore de Polinna. Advenit mihi, ad me Belliardis
femina, hec omnia prescripta per mea comptaratione, et ad me
Isarnus per genitoris mei sive per quascumque voces. Affrontat
prescripto alodio de parte orientis in ipso torrente, in alodium de
Ermengaudi filium condam Olibani, de circio in alodio Sancti
Michaelis vel in ipsa rasa, de meridie in torrente qui discurrit, de
occiduo in alaude de me Belliardis femina predicta et de filia mea
nomine Adalaizis sive in ipso aragallo. Quantum iste affrontationes
includunt, sic donamus Domino Deo et predicte Canonice: prescriptum
alodium sive cum ingressibus et exitibus suis, ad faciendum exinde
quodcumque voluerint, sicuti et aliis munificentiis predicte canonice

faciunt. Quod si nos donatores aut aliquis homo sexus utriusque qui
contra ista carta donatione venerit pro inrumpendum, nil valeat, sed
insuper componamus aut componat Domino Deo et predicte Cano-
nice predicta omnia in triplum cum omni sua inmelioratione. Et
in antea ista carta donatio firma permaneat modo et omni tempore.
Actum est hoc XI kalendas octobris, anno /b XXVIII regni Enrici
regis.
Sig+m Belliardis femina, nos qui ista carta donatione fieri
iussimus, firmamus et testes firmare rogavimus.
S+ Isarnus levite. Sig+m Bonefilio Dacho. Sig+m Miro Malanego.
Sig+m Seniofredi Malanego. Sig+m Mir Gondemar. Sig+m Bonus-
homo Malaneg. S+ Bonushomo Mir. Sig+m Durandi, filium condam
Guadamir.
Raimundus sacerdos, qui hoc scripsit et sss die et anno quod
supra.
972
1058 octubre 21
Pere i la seva muller El·liarda venen a Guifré i a la seva muller
Bonadona una peça de vinya d’una mujada, situada al comtat
de Barcelona, al terme de Sant Esteve de Palau, que tenen Pere
per la seva muller i per compra i El·liarda pel seus parents, pel
preu de 12 mancusos òptims de Barcelona.
In nomin[e] Domini. Ego Petrus et uxori mee (u)1 ([S]esna[n]da)2

\Ulliards/ venditores sumus vobis Guifredus et uxo[ri tua] B[on]a-
dona, emtores. Per hanc scri-/2ptura venditionis nostre vendimus
vobis pecia I de vinea nostra propria [espai en blanc: ±13]. [Et] est
ipsa vinea in comitatu barhci-/3nonensse, in terminio de Sancti
Stefani de Palacio. Et advenit ad me Petre per vocem uxori mea
vel per comparatione vel per qualescumque /4 voces, et ad uxori mea
per parentorum suorum. Et [dictus] Guifredus, qui est supra
scriptus, sic collego uxori mea, nomine Bonadona, in tale videlicet
/5 ratione: ut non ereditent alios infantes nisi quod de mei uxore
sunt procreati. Et afrontat ipsa vinea de orientis in ipsa3 strata
misadera, de /6 (de)4 meridie afrontat in vinea de Alaman vel de suos
eredes, de hocci[d]uo afrontat in ipso torrent qui discurrit per ipsa

Sureda, de parte vero /7 circi afrontat in vinea de Guilemus Sendre-
dus. Quantum infra [is]tas IIIIor afrontationes includunt, sic vendi-
mus vobis: ipsa vinea totam /8 ab integram, cum exiis vel regressiis
earum. Et est ipsa vinea una modiata. Et est ipso precio XII man-
cusos optimos de Barh<c>inona. /9 Et est manifestum. Quem vero
hec omnia superius scripta de nostro iuro in vestro tradimus domi-
nia, potestate, ad faciendi omnia quodcumque /10 volueris. Quod si
nos venditores aud ullus [homo] vel femina qui contra hanc ista
scriptura venditione venerint ad inrum-/11pendum, non hoc valead
vendikare quod requirit, set componant aud componamus ipso
alodio in duplo cum suas melioratio-/12nes. Et in antea ista karta
venditione firma permanead modo et omnique tempore.
Facta ista karta venditione XII kalendas /13 november,5 anno
XXVIII regni Enrrici rege.
Sig+num Petre, sig+num Ulliards, qui ista venditione fecit,
firma-/14vit et firmare rogavimus.
Sig+num Guilelmus. Sig+num Vives. Sig+num Gaucebertus.
Sig+num Galindus. /15 *Sig+num Geruc*.
/16 Ss Goltredus6 levita, qui ista venditione scripsit cum literas
super positas in r[e]gulo primo, die et anno quod supra.
1. Ratllada. 2. Ratllada. 3. Sota la i hi ha una s. 4. Repetit. 5. A
l’original novimber. 6. Abreviatura supèrflua.
973
1058 novembre 18
Dotalia de l’Església de Barcelona. Relata que la ciutat de Barcelona
fou recuperada de mans sarraïnes per Lluís el Pietós i que més
tard es tornà a perdre, i com foren destruïdes moltes esglésies
i llocs sagrats, dels quals es reparaven les destrosses. Després de
la restauració de la seu per obra del bisbe Guislabert i el comte
Ramon Berenguer I i la seva muller, la comtessa Almodis,
decidiren realitzar l’acte de consagració en aquesta data. Amb
l’anuència de l’arquebisbe de Narbona i la presència de molts
més bisbes i primats, es confirmen les possessions i límits del
bisbat de Barcelona, incloent-hi els bisbats de les illes Balears,
de Dénia i d’Oriola, segons constava en un privilegi donat per
Alí, i el seu difunt pare Muheid, reis sarraïns de Dénia.
ACB, perg. 3-4-2. Trasllat en pergamí de 7 de juliol de 1230. 396 × 395 mm. Aquest
pergamí havia estat doblegat en plecs. Al verso: “Dodalia ecclesie Barchinone” (S.
XIII-XIV); “Consegracio de la seu de Bar[celona] y designacio dels límits del bisbat”
(S. XVI-XVII); “Constitucions”; “Stancia quarta”; “IIII, num. II” (S. XVII-XVIII). Caplletra
“H” ornamentada: 42 mm. La caplletra del segon paràgraf és una “P” majúscula
ornamentada: 14 mm.
ACB, LA.I, n. 29, f. 14d-16b. Rúbrica: “Hec est dodalia sedis Barchinone quam
fecerunt Raimundus Berengarii comes et Almodis comitissa et Guislabertus
episcopus in anno MoLVIII quando fuit dedicata”. Foli 14, inter columnas verso:
mà dibuixada (S. XIII-XIV); “n. 29” (Caresmar). Interior verso: mà dibuixada i “XXX”
(S. XIII-XIV). Foli 15, interior recto: mà dibuixada (S. XIII-XIV). Exterior recto: “+ 18
novembris”; “Dedicata sedis Barchinone fuit [unes vuit lletres de difícil lectura]
1058”; “Dubitatur sed rotensis” (S. XVI-XVII). Exterior verso: “Canoci”; “Canonica”
(S. XVI-XVII). Caplletra “P” ornamentada, tipus B, de color verd i perfilada amb
vermell: 10 línies.
ACB, LA.I, n. 29 bis, f. 16b-17c. Rúbrica: No n’hi ha. Foli 16, inter columnas recto:
“29 (2)” (Mas). Exterior recto: “Repetitur duplicata est” (S. XVI-XVII); “V. n. 29” (Mas).
Caplletra “P” ornamentada, tipus B, de color blau i perfilada amb vermell: 9 línies.
Ed.: SÁENZ DE AGUIRRE, Collectio, vol. IV, p. 416-417; MARCA, Marca hispanica, d.
CCXLVIII, c. 1113-1116; BOFARULL, Los condes, tom II, p. 82-87; VILLANUÑO, Summa
conciliorum, p. 423-525 (ed. parcial); TEJADA, Colección, vol. III, p. 110-112; MAS,
Notes, vol. I, ap. 5, p. 99-103; vol. XIII, ap. III, p. 192-198; PUIG, Episcopologio,
ap. XLVII, p. 388-391; Catalunya romànica, vol. XX, p. 158.
Hoc est translatum sumptum fideliter a quadam dodalia1

ecclesie barchinonensis, tenor cuius talis est:
Postquam imperator caelia-a’ ac terre, devicto mortis principe,
ut aperiretb mortalibus ianuam vite, glorificata per resurrectionem
sui corporis carne, quam ex /2 nobis pro nobis assumpsit de matre
semper virgine, ascendit ad palacium2 caelestec-b’ cum Patre et Spiritu
Sancto victurus et regnaturus sine fine, adimpleta Sancti Spiritus
promissione, sonus apostolorum exivit in universum orbem terre
et christiani nominis vocabulum primum apud anthiochenamc’ /3
ecclesiam coepitd-d’ esse, et sic deinde per omnem mundum in diver-
sis locis facte sunt ecclesie, ut a solis ortu usque ad occasum nomen
Domini esset laudabile. Hoc videns invidus humani generis inimi-
cus suasit suis ministris paganis ac gentilibus3 ut persequerentur
/4 et occiderent fideles Christi gladiis et multis cruciatibus et
destruerent ecclesias tam in urbibus quam in aliis mundi partibus,
quod et factum est in barchinonense civitate antiquis temporibus
a barbaris Hispaniam intrantibus, peccatis christianorum exigen-
tibus. Sete-e’ Christus, quamvis peccatricem /5 miseratus christianam
plebem, excitavit Ludovicum Pium regem, qui expulit hismaeliticam

gentem et liberavit barchinonensem urbem, et christianisf-f’ populus
sic reparavit destructam barchinonensis ecclesie Sedem. Cumque
idem rex mortis persolvisset debita et volvente mundi /6 rota veter-
nosa temporum pertransissent secula, iterum propter hominum
peccata gens invaluit pagana et capta est Barchinona, et interfecti
sunt habitatores eius, et destructa sumaria,g’ et cum sacri ordinis
ministris eversa sunt altaria.h’ Seti’ etiamj’ Christus, misereri para-
/7tus, predictam urbem postea recuperavit fidelibus, expulsis pesti-
feris gentilibus, et per successionem hereditatis tradidit christianis
comitibus. De quorum linea vel genealogia naturali venit gloriosus
comes ac marchio Reimundusg-k’ Berengarii, factus est propug-/8nator
et murus christiani populi et per eius victoriam cum auiutorioh-l’
Christi facti sunt ei tributarii pagani christianorum adversarii, quos,
plusquam omnes antecessores sui comprimens et faciens profu-
gios,i-m’ multos victorie fecit trihumphosj-n’ et christianorum ampli-
ficavit ter-/9minos. Iam vero divina gracia cum ipse comes ac mar-
chio ampli honoris principatum optinuisset in terra,o’ largitoris
omnium bonorum recognovit benefitiak-p’ et pro tanto honore, repen-
dens ei multa servicia,q’ iuste et pie consideravit de Ecclesia, que
Christi /10 est sponsa et mater est nostra. Unde in principali trono
sui honoris intra moenial-r’ barchinonensis civitatis, cum vidisset
aulam episcopali Sedis iam deficere vetustate operis et ex parte
destructam a barbaris, indoluit causa divini amoris et eam renova-
ri et res-/11taurari fecit et annuit a fundamentis ad honorem Christi
et nomen Sancte Crucis Sancteque Eulalie, indigene martyris et
virginis, et in renovatione et restauratione predicte Sedis habuit
consortem cooperatorem et factorem pium atque benignum Guila-
bertum, prefates’ presulem /12 urbis. Postquam autem magnificust’
comes ac marchio Raimundusm-u’ atque nobilis eius uxor dompnan-v’
Almodis et idem pontifex barchinonensis, intergectao-w’ evolutione4
annosi tempus,p-x’ vidissent desideratam perfectionem5 coeptiq-y’
operis pro premiis eterne retributionis, coeperuntr-z’ cogitare /13 de
die consecrationis, ut perfectius potuissent Deo placere de perfectione
laboris et de comuni voto dedicationis.
Igitur tantus princeps et tam nobilis comitissa tamque pius
et benignus episcopus constituerunt consecrationis insigne opus, et
quartus decimus dies kalendarum /14 decembrium est constitutus,
et facta est ipso die dedicatioaa’ ad millesimi quinquagesimi octavi
ab Incarnatione Domini tempus, secundum eram nonagesimam
sextam, inditionems vero undecimam, propriis notam temporibus.
Et in ope et in opere dedicationis huiust invitatus est ab eis reve-

rentissimus /15 narbonenciumu-ab’ archiepiscopus urbis me<t>ropolitane
Guifredus et religiosissimus primas arelatensis ecclesie Rayenbal-
dusv-ac’ archiepiscopus aliique episcopi, quorum numerus subscriptis
declarabitur nominibus. Et congregatus est infinitus diverse etatis
ac sexus populus,ad’ permixtisae’ clericorum et lai-/16corum ordinibus,
ut magni gaudii et festivitatis esset celebris conventus et anniversaria
memoria diei huius in futuris non cessaret temporibus, publicata
etiam per seriem dotis huius factam et confirmatam ab ipsis archi-
episcopis atque pontificibus /17 et ab ipso comite et comitissa aliisque
principibus, clericis videlicet acw laicis, videntibus, que modo verbis
sic incipit talibus:
In nomine sancte et individue Trinitatis. Ego Guifredus, ar-
chiepiscopus narbonensis, et ego Rayemballus,x-af’ archi-/18episco-
pus arelatensis, et ego Guilelmus, episcopus urgellensis, et ego alius
Guilelmus, episcopus ausonensis, et ego Berengarius, episcopus ge-
rundensis, et ego Arnaldus,y-ag’ episcopus elnensis, et ego Paternus,
episcopus civitatis tortosen-/19sis, et ego Guilabertus, episcopus bar-
chinonensis, una cum consensu ac iussu dompniz-ah’ Raimundi,aa-ai’
principis barchinonensis et comitis gerundensis et marchionis au-
sonensis, et cum assensu sue coniugis, nomine Almodis, comitisse
nobilis, subarrantes /20 anulo divine legis celesti regi sponsam
ecclesiam barchinonensis Sedis, donamus et confirmamus predicte
sedi omnes ecclesias et universa sua predia, et omne deditum6 sibi
iuste debitum, et omnem censum et redditum, quantumcumque et
quan-/21documque et ubicumque iuste adquisitum et adquirendum,
ut secure et libere habeat et possideat in perpetuum,ab-aj’ et nulla
potestas hocak’ habeat vel aliquis homo per virtutem vel per ingenium
preter episcopi ipsius sedis vel cleri-/22corum assensu.ac-al’ Preterea
nos supra dicti omnes, excomunicando sub anathematis interdic-
tione, confirmamus Mayorcasad-am’ et Minorcasae-an’ insulas Baleares
et episcopatum civitatis Denie et episcopatum civitatis Orioleaf et
earum /23 ecclesias omnes et quantum pertinet ad clericatus ordines,ag
ut omnes episcopi, pre<s>biteri et diachoni aliique clerici, in pre-
libatis insulis et in prefatis locis commorantes,ao’ a minimo usque
ad maximum et a puero usque ad senem, ab hodierno /24 die et
deinceps minime conentur deposcere ab alio aliquo pontificum7
ullius ordinationem clericatus neque crismatis sacreah-ap’ confessio-
nemai-aq’ neque aliquem cultum ullius clericatus nisi ab episcopo
barchinonensi, aut ab illoaj-ar’ cui ipse preceperit sive permiserit, sicut
illa scriptura /25 testatur quam inde Muiehid et filius eius Aly,ak-as’
hismaeliteal quondam,at’ fecerunt et Guilaberto episcopo barchinonensi

dederunt et tradiderunt. Insuper etiam admonemus atque mandamus
ut barchinonensis Sedis ecclesia omnino sit libera et semper gaudeat
franchi-/26tate seccura,am-au’ et chanonician-av’ simul cum ipsa Canonica
cum rebus ad eandem Canonicamao-aw’ pertinentibus. Terminos
quoque episcopatusax’ sancte sedis barchinonensis ita volumus esse
distinctos et ab ausonensi et gerundensiap episcopatu esse discretos,
sicut per an-/27ticosaq-ay’ novimus populos et sicut debite constituti
sunt contra orientalem et septemtrionalem plagam, sive per plana
seu per colles devexos atque montes excelsos, et contra meridiem
longe per gurgites maritimos, et contra occidentem /28 versus
Dertosam annotatos Balagarii locos, ut quicquid intra et extra
predicta sedes adquisivit vel adquisierit, per iuste largitionis modos
habeat confirmatum per nos predictos episcopos et manu nostra
roboratum8 sive per alios, atque per /29 me Remundum comitem et
per me comitissam Almodem et successores nostros, filios et nepotes
et pronepotesaz’ et deinceps alios. Nam et providencia nostra illud
solerterar-ba’ providere curavit ut, si Terrago, que diu elanguit, adhucbb’
/30 per nos principes aut per successores nostros, largiente Deo,
viresbc’ convalescendi habuerit et \in/ pristini honoris statumbd’ Deus
reduxerit, per nos et successores nostros non perdat quod iuste
habuit et habere debebit et debite recuperare /31 poterit. Setas et
propter honorem Christi9 et sancte Crucis gloriam, ut sicut regi
Costantinoat-be’ sic nobis de barbaris per crucis triumphum det
victoriam, constituimus huius diei aniversariamau-bf’ de securitate et
tranchillitateav-bg’ gaudere memoriam, in /32 qua nemo per VIIIaw-bh’
dies aniversarie10-bi’ memorie huius consecracionis,ax-bj’ quatuor quidem
qui precedent et quatuor qui subsequentur, interpositum nonumbk’
diem festive rememorationis11 istius sancte dedicationis, audeat
tollere vel faciat tolli rem /33 alicuius advenientis vel redeuntis, vel
assalliat vel assalliri faciat vel noceat quocumque modo malignitatis,
vel toloneum accipiat vel accipi faciat cuiuscumque hominis per hos
dies convenientis sive revertentisbl’ neque in ipso eodem die future
/34 rememoracionisay-bm’ istius consacracionis.az-bn’ De ipsa quoque ter-
ra vel universis ecclesiis aut parrocheisba-bo’ vel qualibuscumque12-bp’
prediis, que ad Canonicam Sancte Crucis Sancteque Eulalie perti-
nent, videlicet que hodie iuste possidet vel ab hincbq’ per universa
tempora /35 iuste possederit vel adquisierit, per auctoritatem beati
Petri, apostolorum principis, et per ordinem nostrum excomunicamus
et interdicimus ut nullus homo cuiuslibet potestatis aut sexus aut
ordinis aliquid inde audeat tollere aut alienare vel ad /36 dampnum
predicte Canonice13 quolibet modo transferre vel commutare,br’ nemo

predia ipsius ecclesie ubicumque debita illi noverit celare audeat,
setbb-bs’ mox ubi cognoverit, ad profectum illius confestim manifestare
non pigeat. Interdicimus quoque iuxtabt’ statu-/37ta sanctorum can-
nonumbu’ et auctoritatembv’ sanctorum antiquorum patrum ut nullus
quorumlibet pontificum infra fines ipsius episcopatus ecclesiam
consecrare vel penitentes14-bc eiusdem episcopibd-bw’ i15 suscipere nec
eius clericos ordinare presumat, nisi forte presul prenominate /38
sedis assensum spontanee prebeat.
/39 Igitur hanc universam nostrebe constitutionis dotem superius
promulgatam perhenni lege valituram censemus; omnemque
hominem, illam observantem et ut stabilis permaneat adiuvantembx’
proposse, benedicimus; et utbf diuturnitatem viceby’ /40 presentis et
perpetuitatem semper manentis obtineat, preoptamus. Statuimus
autem sub divini iudiciibg ob(s)testatione16 et anatematisbh-bz’ inter-
dictione ut, si quislibet homo cuiuscumque potestatis aut ordinis
hanc disrumpere vel violare nisus fuerit aut /41 disrumperitbi aut
violaverit, hic de parte Dei omnipotentis et beati Petri apostoli
omniumque sanctorum et nostra excommunicatusbj-ca’ permaneat,
et a conventu sancte ecclesie et omnium christianorum alienus
existat, tartareisquebk vinculis innodatus inferorum poenasbl-cb’ /42
aternaliter17-bm-cc’ senciat. Quod si ab incepto desistat et digna peni-
tudine simul et emendatione satisfaciat, ab haccd’ excomunicatione
solvatur. Et haec18-bn-ce’ nostra constitutio inrefragabilis et inconvulsa
perpetualiter habeatur.cf’
/43 Raimbaldus archiepiscopus ss. + Guislibertus, gratia Dei
episcopus +. + Berengarius, Dei gratia gerundensis episcopus +.
Patronus,bo gratia Deibp tostuensis19-bq episcopus ss.
/44 S+ Miro presbitero, qui haecbr scripsit cum litteras rasas et
emendatas et supra positas in linea XXI et in XXVIIa et in XXXII
et in XLI, die et anno quo supra.
/45 *Signum Raimundi de Ortis presbiteri +*. *S+ignum Ber-
nardi presbiteri*. *Sig+num Guilelmi presbiteri*. *+ Guilelmi presbi-
teri*. *Sig+num Arnaldi quod et presbiteri*. *Sig+num Raimundi
de Sancto Iacobo presbiteri*. /46 *Sig+num Petri de Palomera
presbiteri*.
/47 Sig+num Petri de Bages, notarii publici Barchinone, qui hoc
translatum sumptum ab originali scribi fecit et clausit, cum litteris
emendatis in linea prima,20 nonas iulii, anno Domini millesimo CC
tricesimo.
1. Sota la segona d hi ha una t. 2. Sobre la u hi ha una ratlla. 3. Sota

li hi ha una b. 4. Sota ev es llegeix ol, raspat. 5. Sota la segona e hi ha una i.
6. Sota la segona d hi ha una b. 7. Sota la segona i hi ha una u. 8. La prime-
ra r està escrita aprofitant una l anterior. 9. Sota la X hi ha una e. 10. Sota l’última
e hi ha una altra e. 11. Sota la segona m es llegeix or. 12. A sota d’us hi ha una e.
13. Sota la o hi ha una i. 14. Abreviatura supèrflua. 15. Raspada. 16. La
primera s ratllada i sota la segona hi ha una n. 17. Sota la primera a hi ha una
d. 18. Sota la h hi ha una a. 19. La primera s por correspondre a una r però
no està prou ben diferenciada. 20. Fora de l’errada indicada a la nota 1, no hem trobat
cap altra correcció que justifiqui l’explicació del notari Pere de Bages.
LA.I, n. 29, f. 14d-16b. a. celi. b. aperisset. c. celeste. d. cepit.
e. sed. f. christianus. g. Remundus. h. adiutorio. i. profugos. j. trium-
phos. k. beneficia. l. menia. m. Remundus. n. domna. o. interiecta.
p. temporis. q. ceptis. r. ceperunt. s. inditione. t. eius. u. narbonen-
sium. v. Raienballus. w. atque. x. Raiemballus. y. Arnallus. z. dom-
ni . aa. Remundi . ab. imperpetuum . ac. assensum . ad. Maiorgas.
ae. Minorgas. af. Escrit sobre raspat. ag. Escrit sobre raspat. ah. sacri.
ai. confectionem. aj. Escrit sobre raspat i a continuació o expuntuada. ak. Hali.
al. hysmaelite . am. secura . an. canonici . ao. Chanonicam . ap. ie-
rundensi . aq. antiquos . ar. sollerter . as. sed . at. Constantino .
au. anniversariam. av. tranquillitate. bw. octo. ax. consecrationis. ay. re-
memorationis . az. consecrationis. ba. parrochiis. bb. sed. bc. peniten-
tem. bd. episcopii. be. nostram. bf. Manca. bg. iuditii. bh. anathe-
matis. bi. disruperit. bj. excomunicatus . bk. tartareusque. bl. penas.
bm. eternaliter . bn. hec . bo. Paternus . bp. Dei gratia . bq. to\r/
(s)tuensis amb la s expuntuada. br. hec.
LA.I, n. 29bis, f. 16b-17c. a’. celi. b’. celeste. c’. Antiocenam. d’. cepit.
e’. sed. f’. christianus. g’. scumaria . h’. adtaria . i’. sed. j’. iam .
k’. Remundus. l’. adiutorio. m’. profugos. n’. triumphos. o’. terram.
p’. beneficia. q’. servitia. r’. menia. s’. A continuació sedis expuntuat. t’. A
continuació is expuntuat. u’. Remundus. v’. domna. w’. interiecta. x’. tem-
poris. y’. cepti. z’. ceperunt. aa’. dedicacio. ab’. narbonensium. ac’. Raie-
ballus. ad’. populis. ae’. per mixtiis amb la primera i ratllada. af’. Raiemballus.
ag’. Arnallus. ah’. domni. ai’. Remundi. aj’. imperpetuum. ak’. Manca.
al’. assensum. am’. Maiorgas. an’. Minorgas. ao’. comorantes. ap’. sacri.
aq’. confectionem. ar’. Sota la i hi ha una a. as’. Hali. at’. condam. au’. se-
cura. av’. canonici. aw’. Chanonicam. ax’. A continuació sui, expuntuat.
ay’. antiquos. az’. Manca et pronepotes. ba’. solleter. bb’. aduc. bc’. iures.
bd’. Sota la u hi ha int raspat. be’. Constantino. bf’. anniversariam. bg’. tran-
quillitate. bh’. octo. bi’. anniversarie . bj’. consecrationis. bk’. novit.
bl’. vel assalliat vel assalliri faciat vel noceat quocumque modo malignitatis vel toloneum
accipiat vel accipi faciat cuiuscumque hominis per hos dies convenientis sive revertentis,
manca. bm’. rememorationis. bn’. consecrationis. bo’. parrochiis. bp’. quali-
bus quinque . bq’. icit. br’. comutare. bs’. sed. bt’. iusta. bu’. ca-
nonum . bv’. auctoritate . bw’. episcopii . bx’. adiuvante . by’. vite .
bz’. anathematis. ca’. excomunicatus. cb’. penas. cc’. eternaliter. cd’. ac.
ce’. hec. cf’. Aquí fineix el text.
974
1058 novembre 19
Guillem Bernard ven a Llobet de Vilalba unes cases amb corrals, terres,
vinyes, aigües, fonts, prats i arbres, excepte el vuitè de la seva
germana Guasca, situades al comtat de Barcelona, al Vallès, a

la parròquia de Santa Maria de Cardedeu, al lloc que anomenen
Vilalba, al puig de Figa Amar que fou de Bernard Juscafred i
de la seva muller Bonadona, que té pels seus pares, a canvi d’un
cavall al preu de 5 unces d’or pur de Barcelona, d’un escut, una
llança, una espasa, una sella i un fre.
ACB, perg. 1-4-205. Original. Pergamí, 184 × 260 mm. Restaurat. Al verso: “Carta
Lobaton in Villa Alba” (S. XIII-XIV); “Venda del mas Vilalba feta per Guillem Bernat
a Lobato de Vilalba” (S. XVI-XVII); “Saeculi XI”; “1058” (S. XVIII); “1058” (Mas).
Caplletra “I” ornamentada: 55 mm.
In nomine Domini. Ego Guilelmus Bernard venditor sum tibi

Lobato de Villa Alba, emptore. Per hanc scripturam vendicionis mee
vendo /2 tibi casas cum curtes, terras et vineas et trilia, cultum vel
eremum, aquis aquarum, vieductibus et reductibus, fontis aquarum
et pratis, pronum et pla-/3num, arboribus diversis ieneris, et foveas
et cloacas, ostios et ianuas atque limites, cum omnia que ad ipsum
domum pertinet. Est hec omnia in comi-/4tatu Barchinona, in
Vallense, in parrochia de Sancta Maria de Cardedol, in locum que
dicunt Villa Alba et puio de Figa Amar, ipso puio qui fuit de Bernar-
/5dus Iuscafre et de uxor sua Bonadomna. Advenit mihi supra dicta
omnia per genitorum meorum sive per ullasque voces. Afrontad iam
dicta omnia de parte /6 circi in ipsa strata qui pergit de Barchinona
et de Granolarios ad Sancta Maria de Cardetulo, de parte aquilonis
in rivi vel in riera de Cardetulo /7 et in terra de te emptori Lobato,
de meridie in strada publica qui vadit de Barchinonam a Gerunda
et vadit per Septem Serres, de occiduo in ipsa serra /8 de Navalilas
vel in alaude de Geribertus Guitardus et de Riguallo Navio. Quantum
istas afrontaciones includunt, sic vendo tibi:1 supra dicta omnia,
quantum /9 fuit de pater meo Bernardus Iuscafredus et de mater
mea Bonadomna, exceptus ipsa octava parte qui est de sorori mea
Gua\s/ca, propter precium ecum unum /10 qui valebad uncias V auri
puri Barchinona monete, \et scutum unum et lancea et espada et
sela et freno./ Quod tu emptor precium mihi dedisti et2 ego venditor
manibus meis recepi cum magna vo-/11lumptate. Est manifestum.
Quem vero predicta omnia, que ego tibi vendo, de meo iure in tuo
trado dominium et potestatem, ab omni integritatem, ut /12 quiquid
exinde facere vel iudicare volueris, liberam3 in Dei nomine abeas
plenam potestatem, cum ingresibus exitibus, a tuum plenissimum
proprium. Quod si ego /13 venditor aut aliquis homo sexus utriusque
contra ista vendicione pro inrumpendum venerit, nil valead, set
componad aut ego componam /14 tibi iam dicta omnia in duplo cum
omni suam melioracione. Et in antea ista vendicio firma permanead

omnique tempore.
Actum est hoc XIII kalendas /15 december, anno XXVIII regni
Henrici regis.
S+num Guilielmus, qui ista \vendi/cio[ne]4 feci et firmavi et
testes firmare rogavi.5
/16 S+num Iuscafredus Ysarno. S+num Guta\r/dus Lobatono.
*S+num Seniullo sacer s*. S+num Gerallus Guisadus. /17 *Ssnum
Guilielmi sac<er> [et Atoni?].6* S+num Remon Oliba. S+num
Gonball[us] [±3]bertus. S+num Umbertus Ardmaro. /18 S+num
Arnallo Adrouer. /19 *S+ Guisadus iudex ss*.
/20 S+ Guilelmus sacer, qui hec scripsi cum litteras super positas
in linea X et fusas in linea XV, et ss die et anno quod supra.
1. Sobre vobis. 2. Una e seguida de x partida amb una ratlleta. 3. Davant
de la l hi ha una e plena de tinta. 4. A sota de vendi hi ha dona ratllat. 5. Aquesta
paraula va ajuntada a l’anterior amb un palot al mig que considerem sobrer. 6. També
podria ser Matoni.
975
1058 novembre 29
Guitard Bernat fa donació d’un alou al seu fill Ramon, i els germans
d’aquest, Miró i Pere, l’hi defineixen. Es tracta de diversos béns
situats a la parròquia de Santa Eulàlia de Provençana, a Es-
pudula, i a la parròquia de Llavaneres.
ACB, perg. 1-2-1484. Original. Pergamí, 212 × 367 mm. Al verso: “Scripta XLIII”
(S. XIII-XIV); “Num... 843” (S. XVII); “Mitja escala, armari 3, n. 1484” (Caresmar);
“Lib. Ant. IV, 54”; “1058” (F-B). Caplletra “I”: 27 mm. Caplletra “I”: 5 línies.
ACB, LA.IV, n. 54, f. 17a-b. Rúbrica: “Guitardus Bernardi et filiis suis dedit filio
suo Raimundo clerico alodio ad Espodola”. Inter columnas recto: “N. 54”
(Caresmar). Exterior verso: dibuix d’un castell. Caplletra “I”: 102 mm.
In nomine Domini. Ego Guitardus Bernardi, una cum assensu

filiorum meorum, Mironis et Petrus, donator sum tibi, filio meo,
Remundoa levite. Et nos, prenominati fratres, Miro /2 atque Petrus,
pacificatores et definitores simul et evacuatores sumus tibi, fratri
nostro Remundo prenominato. Manifestum est enim et cognitum
pluribus quod ego Guitardus dono /3 et nos Miro atque Petrus
pacificamus et definimus ac evacuamus tibi Remundo omne ipsum
alodium quod ego Guitard habeo et uxor mea Sancia habuit in
territorio barchinon-/4nensi, in parrochia de Provinciana, in loco

vocitato Espodola, totum integriter, illud quod est subtus ipsa
esstrata qua itur per Cutinas ad Sanctam Eulaliam. Simili etiam
modo dono /5 ego Guitardus et nos predicti fratres tui evacuamus
tibi Remundo ipsam terciam partem illiusb alodii quod est suprac
ipsam stratam supra scriptam, in predicta parrochia Sancte Eulalie
de /6 Provinciana,d in loco vocitato Espodola, videlicet in terris et
vineis atque domibus et curtibus, ortis, cultum vel eremum. Advenit
autem mihie Guitardo per comparationem, /7 et nobis fratribus tuis
per vocem genitorum nostrorum sive aliis quibuscumque modis.
Secundum quod superius scriptum est, donamus et evacuamus
pariter ac definimus tibi Remundo omne illud /8 alodium supra
scriptum, quod est sub ipsa strata, et terciam partem omnis illius
alodii quod est supra ipsam stratam in predicto territorio sive
parrochia, ut ab hodierno die et tempore securus /9 exinde maneas.
In predicto igitur comitatu barchinonense, in parrochia de Lavanarias,
pacificamus pariter et definimus atque evacuamus tibi Remundo
terras et vineas, /10 cultas vel eremas, cum medietate de ipso boscho
Arnallo et ipsum mansum qui est in ipsa valle, cum omnibus suis
pertinenciis,f quod venit Sancie, matris nostre, per vocem de Igiga,
viro suo, et per /11 successionem filiorum suorum, ut ab hodierno
die et tempore securus ex his omnibus supra scriptis permaneas
atque cuietus. Si vero nos aut utriusque sexus homo disrumpere aud
inquietare seu in a-/12liquo dimovere scripturam hanc voluerimus
aut voluerit, nil prosit, set componamus aut componat tibi in
vinculum XL unciasg auri puri. Et insuper hoc maneat firmum omne
per evum.
/13 Actum est hoc III kalendas decembris, anno XXVIII regni
rege Henrici.
S+ Guitardi Bernardi, s+m Mironis Guitardi, s+m Petri Gui-
tardi, /14 nos pariter in unum hanc donationem atque pacificationem
et definicionemh sive evacuationem facimus et firmamus et testes
firmare rogamus.
S+m Amatus [Gaucefre]di. /15 *S+ Bernardus levite*. *S+ Gi-
sadus iudex sss*. *S+ Bonefilius levita*. *S+ Bonefilius sacer*. /16
*S+ Geralli levite et sacriste*. *S+ Compan levita*. *S+ Guitardi
levite*. *S+ Reimundus Dalmacii*. *S+ Riculphi levite*. /17 S+m
Onofredi. S+m Sanlani. S+m Agal/bert\. *S+ Ermengaudus +*. S+m
Guilielm Giscafredi.
/18 S+ Poncii levite, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
LA. a. Raimundo. b. ipsius. c. super. d. Provintiana. e. michi.

f. pertinentiis. g. untias. h. definitionem.
976
1058 novembre 30
Ramon, levita, defineix a favor de Miró i Pere, germans seus, dues
parts de l’alou situat al territori de Barcelona, a Provençana, al
lloc d’Espudula. També els defineix les dues terceres parts de les
cases situades a Barcelona sota el castell de Regomir.
ACB, perg. 1-2-1500. Original. Pergamí, 183 × 367 mm. Al verso: “Num... 885” (S. XVIII);
“Mitja escala, armari 3, n. 1500” (Caresmar); “1058” (F-B). Caplletra “I”: 24 mm.
In nomine Domini. Ego Remundus levita evacuator et definitor

sum vobis Mironi atque Petro, fratribus meis. Manifestum est enim
quod evacuo atque defino vobis /2 ipsas duas partes illius alodii quod
est in territorio barchinonensis, in Provinciana, in locho qui vocatur
Espodola, quod est supra ipsam stratam qua pergitur per Cutinas
/3 ad Sanctam Eulaliam de Provinciana. Insuper etiam evacuo atque
definio vobis ipsas domos nostras que sunt in Barchinona, subtus
chastro de Regumir, excepta /4 ipsa tercia parte quam retineo ad
meum opus de predictis domibus. Sicut superius scriptum est, vobis
hoc evacuo atque definio, ut abincebs securi exinde nullam /5 ex hoc
pertimescatis calumniam. Si vero ego evacuator aut utriusque sexus
homo disrrumpere hoc voluero aut voluerit, nil valeat, set compo-
/6nam aut componat vobis XX uncias auri in vinculum. Et post-
modum hoc maneat firmum perhenniter.
Actum est hoc II kalendas decembris, anno /7 XXVIII regni
Henrici regis.
*S+ Reimundi levite*, qui hanc evacuationem et definicionem
fieri iussi et testes firmare rogavi. /8
*S+num Amalricus presbiter*. *S+ Reimundus subdiaconus*.
*S+ Ermegaudus.
/9 S+ Poncii levite, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
977
1058 desembre 26
Alí, rei de Dénia, fill de Mugehid, confirma a Guislabert, bisbe de
Barcelona, el privilegi que li havia atorgat el seu pare, en el sentit
que els bisbats de Dénia, Mallorca i Menorca, amb les seves pos-
sessions i el seu clergat, s’han de sotmetre al bisbe esmentat i
s’inclouen dins el bisbat de Barcelona.
ACB, perg. 3-3-8. Trasllat en pergamí de 7 de juliol de 1230. 326 × 416 mm. Aquest
pergamí estava doblegat en plecs. Al verso: “Regum privilegia”; “VIII”; “Stancia
III”; “Quomodo ecclesia mayoricensis subdita est ecclesie bachinonensis”; “III”
(S. XIII-XIV); “Regum”; “1058”; “In stantia III, no VIII”; “Donacio feta per Ali duch
de Denia y de Mallorca y Menorca a Guilabert bisbe de Barcelona y successors
que los christians de Denia y ditas isles fossen subjecte al bisbe de /Barcelona\.”
(S. XVI-XVII); “1230” (Mas). Caplletra “H” ornamentada: 18 mm.
ACB, LA.I, n. 8, f. 5d-6a. Rúbrica: “Privilegium Denie et Maiorcharum quod Ali
dux Denie filius Mugeyd dedit et subdidit insulas Baleares et totum episcopatum
Denie sedi Barchinone et omnes ecclesias et clericos ipsius episcopatus”. Inter
columnas verso: “n. 8” (Caresmar); “Anno Domini 1058” (S. XVIII). Interior verso:
“Mallorques” (S. XVI-XVII). Caplletra “N” ornamentada, tipus A, de color blau i
perfilada amb vermell: 5 línies. Sembla una còpia sobre l’original i no conté els
textos d’introducció i subscripció corresponents a aquesta categoria documental.
No conté el text en àrab.

ACB, LA.I, n. 8bis, f. 6b-c. Exterior recto: “Repetitur praefixa Mallorques duplicata
nam idem est cum precedenti” (S. XVI-XVII); “V. n. 8 (Mas). Caplletra “N”
ornamentada, tipus B, de color vermell i perfilada amb blau: 5 línies. Vegeu
l’advertiment sobre la tipologia a la còpia anterior. No conté el text en àrab.
Regest: MAS, NOTES, vol. XII, p. 282, n. 2670.
Ms. Privilegiorum regum, n. 8, f. 15c-17a. Sense el text en àrab.

Ed.: MARCA, Marca Hispanica, d. CCXLIX, col. 1116-1117. Sense el text en àrab:
BOFARULL, Los condes, tom II, p. 81-82; VILLANUÑO, Summa conciliorum, p. 425 (ed.
parcial); FLÓREZ, España Sagrada, vol. VII, doc. 3; CHABÁS, Mochéhid, p. 428-430.
Text en llatí i àrab, i reproducció del text en àrab i la seva transcripció amb tipus
d’impremta; CHABÁS, Episcopologio; CHABÁS, Historia, p. 195-197. Text en llatí i
traducció castellana. Sense el text en àrab: FUENTE, Historia, ap. 6, p. 557-558;
PUIG, Episcopologio, ap. XLVI, p. 387-388; MAS, Notes, vol. XIII, ap. X, p. 222-
225; DIAGO, Historia, f. 108v-109r, només el text d’Alí.
Hoc est translatum sumptum fideliter a quodam instrumento

cuius series talis est:
Noticie plurimorum, tam instantiuma-a’ quam posterorum, tra-
dere satagimus qualiter, superno opitulante numine, Sedes Sancte
Crucis Sancteque Eulalie barchinonensis anno Dominice Incarnatio-
nis LVIIIo b-b’ post mille-/2simum, in\si/stentibus gloriosissimi presulis
eiusdem sedis Gislaberti intercessibus, insularum Balearum clericatus
atque ordinum necnon urbis Denie adepta est donum. Dux quoque
predicte urbis Denie, dum viveret, nomine Mugehid, interventu iam
dicti pontificis revocavit atquec’ subdidit insulas /3 prelibatas Ba-
leares, quas nunc vulgo Mayoretasc-d’ et Minoretas vocant, sub iure
et diocesi sancte prefate Sedis barchinonensis, statuens ac iubens

ut omnis clericorum gradus, in predictis degens insulis, a nullo
pontificum auderet expetere ordinem alicuius clericatus, neque sacri
/4 crismatis unctionem vel electionem,1-d-e’ neque ecclesie dedicationem,
neque ullius clericatus cultum aliquem, excepto antistite barchi-
nonensi. Huius itaque largitionis filius predicti2 ducis Mugehid,
astructor atque imitator, nomine Ali,e-f’ dedit ac subdidit \omnes/
ecclesias \et/ episcopatum prefatarum /5 insularum et predicte urbis
Denie iuri3-f et diocesi sancte sedis barchinonensis, eodem videlicet
modo4 quo genitor suus Mugehid precatu prenominati pontificis
impertivit universa hec sedi prelocute. Inpertitionisg autem pre-
dictarum ecclesiarum et episcopatus earumdem istoriah-g’ digna
cognitu /6 ita se habet:
In Dei omnipotentis nomine. Ego Ali,i dux urbis Denie et
insularum Balearum, Mugehid iam dicteh’ urbis olim ducis proles,
assensu5 filiorum meorum et ceterorum ismaelitarum in meo palatioj
maiorum, contrado atque largior Sedi Sancte Crucis Sancteque
Eulalie barchinonensi /7 et predicto presuli omnes ecclesias et
episcopatum regni mei, que sunt in insulis Balearibus et in urbe
Denia, in perpetimk-i’ abincepsl-j’ maneant sub diocesi predicte urbis
barchinonensis et ut omnes clerici, presbiteri et diachoni, in locis
prefatis comorantes,m-k’ a minimo usque ad maximum, a /8 puero
usque ad senem, ab odiernon-l’ die et tempore minime conentur
deposcere ab aliquo pontificum ullius ordinationem clericatus,
neque crismatis sacri confectionem, neque cultum aliquem ullius
clericatusm’ nisi ab episcopo barchinonensi aut ab ipso cui ille
preceperit. Si aliquis, quod /9 absit, hoc largitionisn’ donum improbo
nisu anullareo vel disrumpere conatus fuerit, celestis6 regis iram
incurrat et ab omni lege penitus exors fiat. Et postmodum hoc
maneat indiscussum atque firmum omne per evum.
Facta carta donationis VIIo p-o’ kalendas /10 ianuarii, anno
prescripto apud urbem Deniam, iussu Ali et assensu filiorum suorum
maiorumque suorumq inferius corroboratorum.r-p’
/14 Raimbaldus, archiepiscopus Sedis aralatensiss +.t Arnaldus,

episcopusu magdalonensis.v Guifredus, sancte prime Sedis narbonensis
ecclesie archiepiscopusw-q’ ss +. Froterius episcopusx +. /15 Guilelmus,
gratia Dei Urgellensis episcopus +.
/16 S+ Arlovinusy sacer, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
/17 *Signum Raimundi de Ortis, presbiteri +*. *S+ignum Bernar-
di presbiteri*. *Sig+num Guilelmi presbiteri*. *+ Guilelmi presbiteri*.
*Sig+num Arnaldi quod et presbiteri*. *Sig+num Raimundi de Sancto
Iacobo, presbiteri*. /18 *Sig+num Petri de Palomera, presbiteri*.
/19 Sig+num Petri de Bages, notarii publici Barchinone, qui hoc
translatum sumptum ab originali scribi fecit et clausit nonas iulii,
anno Domini millesimo CC tricesimo.
1. Sota la l hi ha una t. 2. Sota la primera i hi ha una u. 3. Sota la
segona i hi ha una e. 4. Sota la m hi ha una a. 5. A sota les ss hi ha una t.
6. A sota de ti hi ha una a.
Traducció del text en àrab: Ho ratifica i obrarà en conseqüència, si Déu vol,
Mohamed ben Alí, i Mochehid ben Alí, i Abdelaziz ben Abdala, i Hixem ben Mohamed
ben Zeyan. Ho fa testificar Ichalo Daula (Déu l’ajudi) sobre el qual Guislabert, bisbe
de Barcelona, accepta que sigui memorat en les oracions públiques que els cristians de
totes les seves províncies facin a les seves esglésies, i això és el que es conté en el text
de sobre. Això fou en Xawal de l’any 49. Abdala ben Ahmed, Abdelaziz ben Mohamed
ben Mocabel, Alam client d’Almoáfec, Ahemed ben Mohamed ben Jálaf a Almaferi, Abdala
ben Abi Aljacen, Selma, client d’Almoàfec. (Segons la traducció enviada per Roc Chabàs
i publicada per MAS, Notes 13, p. 224, un xic modernitzada. Hem de dir que tant la
transcripció com la traducció primera al castellà va ser obra de Julián Ribera, segons
indica el mateix Chabàs a Mochéhid, p. 429 n. 1. N’hi ha una còpia a l’Arxiu Secret
Vaticà, considerada “ruin copia” pel mateix autor, i a la p. 427 en dóna la cita arxivística
“Act. Arm. IX Cax. XI, núm. I”).
LA.I, n.8, f. 5d-6a. a. instancium. b. LVIII. c. Maioretas. d. con-
fectionem . e. Hali . f. iurei . g. impertitionis. h. historia . i. Hali
j. palatio . k. ut perpetim. l. abincebs . m. commorantes . n. hodier-
no. o. adnullare. p. VII. q. Escrit al marge amb un senyal indicant la seva
posició correcta al text maiorumque suorum. r. Les línies amb caràcters aràbics
manquen a la còpia. s. arelatensis. t. frater. u. Escrit sobre raspat Arnaldus
episcopus. v. magalonensis. w. episcopus. x. Manca. y. Arluvinus.
LA.I, n. 8bis, f. 6b-e. a’. instancium. b’. LVIII. c’. A continuació ordinum
expuntuat. d’. Marioretas. e’. confectionem. f’. Hali. g’. hystoria. h’. die-
te . i’. ut perpetim . j’. abincebs . k’. commorantes . l’. hodierno .
m’. Sota la u hi ha una a. n’. largicionis. o’. VII. p’. Les línies amb
caràcters aràbics manquen a la còpia. q’. episcopus.
978
1059 gener 10
Guislabert, bisbe, dóna a la Canònica de la Santa Creu una terra
situada al comtat de Barcelona, a Montcada, en un lloc anomenat
Pedrabruna.
ACB, LA.III, n. 225, f. 85a. Rúbrica: “Guislabertus episcopus dedit Canonice alodem
apud Petram Brunam in Monte Catano”. Interior recto: “n. 225” (Caresmar). Inter
columnas recto: “Anno Domini 1050” (S. XVII). Caplletra “I” ornamentada, tipus
H: 23 línies.
Ed. PUIG, Episcopologio, ap. XLVIII, p. 391.
In nomine Domini. Ego Gislibertus, gratia Dei episcopus, do-

nator sum Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie.
Manifestum est enim quia dono predicte Canonice terram meam,
quam habeo in comitatu barchinonensi, in termino Montis Scatani,
in loco vocitato Petra Bruna. Advenit autem mihi per vocem nostre
matris ecclesie sive ob collationem fidelium. Habet autem termi-
num predicta terra de circio in strada publica, de parte orientis in
molino Adaledis femine sive in via, de meridie in flumine Bosocii,
de occiduo in monte de Iorba. Quantum isti termini concludunt,
dono Domino Deo et prefate Canonice et canonicis eiusdem Ca-
nonice. Et de meo iure in illorum trado dominium et potestatem,
ut faciant ex ea quod ex ceteris ecclesie munificentiis faciunt, ad
utilitatem prescripte Canonice. Accepi autem ex rebus predicte Ca-
nonice pro hac terra caficios sex ordei, quod expendi in dedicatione
nostre matris Eclesie in expensis necessariis. Si vero ego donator
aut aliquis homo utriusque sexus hanc donationem disrumpere vo-
luero aut volueris, nil valeat, set huius donationis violator, in baratri
voragine collocandus sempiternisque cruciatibus mancipandus,
perpetuo confusos pena tabescat. Atque hec donatio eternaliter
valitura consistat.
Actum est hoc IIII idus ianuarii, anno VIII post XX regni regis
Henrici.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +
S+ Arluvivus, sacer, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
979
1059 gener 29
Geribert Adalbert i la seva dona Ermengarda venen a Bernat Ramon
i la seva muller Ermengarda dues peces de vinya que tenien per
compra, per delme conjugal i per altres motius, situades al
territori de Barcelona, al terme de Montjuïc, pel preu de 29 man-
cusos d’or pur.
ACB, perg. 1-1-2051. Original. Pergamí, 125 × 242 mm. Al verso: “De Monte
Iudaico”; “De vineas de Monte Iudaico” (S. XIII-XIV); “Num... 2051” (S. XVIII);
“Diversorum A. 2051” (Mas). Caplletra “I”: mm.
In nomine Domini. Ego Geribertus Adalbert et uxori mea

Ermeniardis femina venditores sumus vobis Bernardus Reimundi
et uxori tue Ermeniar-/2dis femine, emptoribus. Per hanc scripturam
vendicionis nostre vendimus vobis pecias II de vineas, simul cum
ipsa terra ubi sunt fundatas, /3 separatim positas in duobus locis.
Et sunt ipsas vineas in territorio barchinonense, in terminio de
Monde Iudayco. Advenit nobis per nostra /4 comparacione et per
decimum sive per ullasque voces. Afrontat iam dicta pecia I de vinea
de parte circi in vinea de Cusca et de filiis /5 suis, de aquilonis
similiter, de meridie in ipso monte, de occiduo in vinea de Sancta
Eulalia sive in ipso monte. Et afrontat alia pe-/6cia de vinea de circi
in vinea de Audesindo, de aquilonis in terra de Sancta Eulalia, de
meridie in vinea de Ermemir et de filiis suis, de occiduo in /7 vinea
de Cusca. Quantum istas afrontaciones includunt, sic vendimus
vobis: iam dicta omnia ad integrum, in propter precium mancusos
/8 XXVIIII auri puri. Quod vos emptores precium nobis dedistis et
nos venditores manibus nostris recepimus integriter. Est manifestum.
/9 Quem vero predicta omnia, que nos vobis vendimus, de nostro
iure in vestro tradimus dominium et potestatem, ab omni integri-
tatem, ut quicquid exinde /10 facere vel iudicare <vo>lueris, cum
exios et regressios earum, ad vestrum plenissimum proprium. Quot
si nos venditores aut ullusque /11 homo sexus utriusque contra ista
vendicione pro inrumpendum venerit, nil valeat, set componat aut
nos componamus /12 vobis iam dicta omnia in duplo cum omni sua
melioracione. Et in antea ista vendicio firma permaneat omnique
tempore. /13
Actum est hoc IIII kalendas februarii, anno XXVIII regis
Henrici.
S+num Geribertus, s+num Ermeniardis femina, /14 nos qui ista
vendicione fecimus et firmamus et testes firmare rrogavimus. /15
S+num Dacho. S+num Amatus. S+num Bonefilio. /16

S+ Guilelmus sacer, qui hec scripsi et sss die et anno quod
supra.
980
1059 gener 30
Sicarda i la seva germana Ermessenda fan donació a favor del monestir
de Sant Pere de les Puelles d’uns predis situats al comtat de
Barcelona, al lloc que anomenen Pinells, per la remissió dels seus
pecats.
ACB, perg. 4-102-1. Original. Pergamí, 216 × 275 mm. Al verso: “Karta de Pinels”;
“Sicardis” (S. XI); “In stantia CCII Pie Elemosine” (S. XIV); “Palau Tordera”; “I”
(S. XVI); “Palau, Stancia CII, nº 1” (S. XVII); “Senyal vert, 1” (F-B). Caplletra “Q”:
11 mm.
Quoniam aeternalium premia gaudiorum a domino nostro

Ihesu Christo minime recipere ambigimus, si sue Sanctae Ecclesie
viritim opem ferimus, /2 ideo ego Sichardis femina et soror mea
Ermesindis donum facimus Domino Deo et cenobio sanctimonialium
puellarum Sancti Petri, apostolorum prin-/3cipis, cuius ecclesia sita
est secus urbem Barchinonam, ad septentrionalem plagam prefate
urbis. Donamus namque pariter prefato /4 cenobio quedam nostram
predia, que habemus in comitatu barchinonensi, in loco qui voccatur
Pinells. Advenerunt autem nobis /5 per vocem parentum sive aliis
quibuscumque modis. Habent autem terminum a parte orientali in
torrente de Pinells qui discurrit, /6 de meridie in strata de Triginta
Passibus, de occiduo in torrente de Senata, de circio in Villa Maiore
et in alodio cenobii Sancti /7 Cucufatis. Quantum istis terminis
concluditur \et in prefato loco habemus vel habere debemur,/
Domino Deo et prefato coenobio, pro nostrorum ablucione delictorum
nostrorumque propinquorum, /8 ad integrum damus, cum omnibus
que intrinsecus sunt ad predictum alodium pertinentibus, et de
nostro iure in dominium et potestatem /9 prescripti cenobii tradimus,
cum ingressibus simul et egressibus suis, ut faciant exinde prenominati
cenobii puelle quod ex ce-/10teris ecclesie munificenciis faciunt, ad
plenissimum proprium preloquuti cenobii, hoc videlicet hordine
reservato: ut /11 omnibus diebus omnibusque temporibus, quibus
prefatum monasterium persteterit, habeamus in nostra vice et lo-
co unam sanctimonialem feminam /12 Deo votam aput predictum
cenobium, quam incessanter non pigeat exorare Omnipotentem
Dominum cum ceteris omnibus pro nostris abluendis /13 facinoribus.
Si vero nos donatrices et huius donationis assertrices aut utriusque

sexus homo contra hanc donationem /14 venerimus aut venerit ad
disrumpendum sive dimovendum eam in aliquo, nullatenus fieri
posset, set componamus aut /15 componat predicta omnia prefato
monasterio in duplo cum omni sua inmelioratione. Et postmodum
hoc donum robur /16 obtineat valiturum omne per evum.
Facta charta donationis istius III kalendas februarii, anno VIII
post vigesimum /17 regni regis Henrici.
S+ Sichardis femine, s+ Ermesindis femine, nos hanc donationem
fecimus et fir-/18mavimus et testes hanc firmare rogavimus.
/19 S+ Guilielmi Ysarni. S+ Guanalgodi Guitardi.
*S+ Riculphi levite*. *S+ Petro levita*.
/20 S+ Miro presbitero, qui haec scripsit cum litteris supra
positis ubi dicitur “et in prefato loco” die et anno quod supra.
981
1059 [febrer 8]
Giscafré i la seva muller Adelaida venen a Bernat, sacerdot, i a
Egritudo, dona, una quartera de vinya situada al comtat de
Manresa, al terme d’Artés, pel preu de 2 sous.
ACB, perg. 1-4-334. Original. Pergamí, 95 × 305 mm. Al verso: “Compra Bernard
Guifre lo ...? de ca rieria ?” (S. XIII-XIV); “1059” (Mas). Caplletra “I”: 6 línies.
Datació: pel que fa al dia i al mes, vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
In nomine Domini. Guischafre et uxori sue Adaleto vinditores

sumus vobis Bernardo sacer et Egritudo femina, /2 emtores. Per hanc
scripturam nostre vindicionis vindimus vobis quartera I de vinea
ab ipsa terra ubi est edifica-/3ta, que nobis advenit de ienitores
nostros vel comparacione vel per qualicumque voces. Et est ipsa
quartera I de vinea /4 ab ipsa terra in comitatum Minorissa, in
terminio de Arteso. Affrontat ipsa vinea de orient in vinea de /5 nos
comparatores, de meridie in vinea de nos vinditores, de occiduo in
terra de Riculfo vel in rio Lato, de circi in /6 vinea de nos com-
paratores. Quantum in istas afrontaciones inclunt sic vindimus
vobis: ipsa quartera I de vinea, /7 ab ipsa terra ubi est edificata, ab
integrum, cum exiis et regresiis earum, in proter precium solidos
II de dinarios in res /8 valentem. Et est manifestum. Quem vero
predicta hec omnia de nostro iuro in vobis tradimus dominio po-
testate a facere /9 quod volueritis. Quod si nos vinditores aut ullusque
omo inquietare voluerit, non hoc valeat vindicare, set componat [±5
in du-]/10plo cum sua inmelioracione. Et in antea ista carta vindicione
firma, estabilis modo omnique tempore.
Facta /11 ista carta vindicione VI idus kalendas februarii, anno
vigesimo VIII regnante Ennerricho rege.
S+num /12 Guischafre, s+num Adaleto, qui ista carta vindicione
S+num Petro. S+num /13 Reimundo. S+num Ioiefre.
Riculfus sacer scripsit sss die super et anno.
982
1059 febrer 16
Joan Adroer i la seva muller Adelaida venen a Guillem Guifré i a la
seva muller El·liarda unes cases amb cort situades al burg de
la ciutat de Barcelona, als Arcs Antics, que tenen per compra
i per delme conjugal, pel preu de 28 mancusos d’or en moneda
de Barcelona.
ACB, perg. 1-1-2362. Original. Pergamí, 84 × 396 mm. Al verso: “In burgo” (S. XIII-
XIV); “Num... 2362” (S. XVII); “Diversorum A. 2362” (Mas); “1059” (F-B). Caplletra
“I”: 55 mm.
In nomine Domini. Ego Iouan Adrover et uxori mea Adalaidis

venditores sumus tibi Guilelmus Guifredi et uxori tue Elliardis,
emptores. Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus vobis
casas cum curte, /2 solos et superpositos, parietes, guttas et stilli-
cinios, et hostios et ianuas, cum limites et foveas et cloacas. Et est
hec omnia in burgo civitatis Barchinona, ad ipsos Archos Anticos.
Advenit \nobis/ per nostra comparacione /3 et per decimum sive per
omnesque voces. Afrontat hec omnia de parte circi et de occiduo
in ferragenale de Christiano et de suos eres, de aquilonis in casa
et curte de Sancta Maria de littore maris, de meridie in exio comune.
Quan-/4tum istas afrontaciones includunt, sic vendimus vobis: iam
dicta omnia ab integre, propter precium mancusos XXVIII de auro
chocto monete Barchinone, legitime pensatos de decem in uncia.
Quod vos empto-/5res precium nobis dedistis et nos venditores
manibus nostris recepimus integreter. Est manifestum. Quem vero
predicta omnia, que vobis vendimus, de nostro iure in vestro tra-
dimus dominium et potestatem, ab omni in-/6tegritatem, ut quiquid
exinde facere vel iudicare volueritis, liberam in Dei nomine abeatis
plenam potestatem, cum exios vel regressios earum, a vestrum

plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut ullusque /7 omo
utriusque sexus qui contra ista vendicionem ad inrumpendum
vobis iam dicta omnia in duplo cum omnem suam melioracionem.
/8 Et in antea ista vendicio firma permaneat omnique tempore.
Facta vendicione XIIII kalendas marcii, anno XXVIII regni
Henrici regis.
S+ Iouan, s+ Adalaidis femina, nos qui ista vendicione /9 fecimus
S+ Senderedus Ferreolus. *+ Eroigio*. *S+ Reimundi levite*.
S+ Ausilii. /10
positas in linea secunda et sss die et anno quod supra.
983
1059 febrer 18
Joan, fill de Guitard, amb la seva germana Maria i la seva mare
Ermessenda venen a Miró Bernat un alou situat al territori de
Barcelona, al terme de Desvern, a la parròquia de Sant Just, pel
preu de 7 mancusos d’or pur d’Enees.
ACB, LA.IV, n. 143, f. 48d-49a. Rúbrica: “Iohannes Guitard vendidit Mir presbiter
clerico alode apud Verz”. Inter columnas verso: “n. 143” (Caresmar). Interior verso
“XIII”. Caplletra “I” ornamentada, tipus I: 13 línies.
In nomine Domini. Ego Iohannes, prolis Guitardi, una cum

sorori Maria femina et mater nostra Ermesenna femina, nos simul
in unum, venditores sumus tibi Mironi Bernardi, emptore. Per hanc
scripturam venditionis nostre vendimus tibi ipsum nostrum alodium,
id sunt, terris et vineis, et arboribus variis generis qui ideo sunt,
simul cum casaliciis qui /a (qui)1 intus sunt in ipso alodio. Est hec
omnia in territorio barchinonensi, in terminio de Verz et in parrochia
de Sancti Iusti. Advenit nobis hec omnia per vocem paternam et
per comparatione seu per decimum vel per ullasque voces. Affrontat
hec omnia de circi in riera qui dicurrit per tempis pluviarum, de
aquilonis in vineis de Bremundus, de meridie similiter in vineis de
Bremundus, de occiduo in terra de Guadalliis Ugoni. Quantum isti
termini amplecfuntur atque includunt, sic vendimus tibi iam dicta
omnia simul integriter, cum exiis vel regressiis earum, in propter

precium mancusos VII de auro puro manu Enee legitime pensatos.
Quod tu emptor precium nobis dedisti et nos ad presens manibus
que nos tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominium
et potestatem, ab omni integritatem, ad tuum plenissimum propium.
Quod si nos venditores aut aliqui homo sexus utriusque qui contra
hanc venditione venerimus aut venerit ad inrumpendum, nil valeat,
set componat aut componamus tibi iam dicta omnia in duplum cum
omni sua inmelioratione. Et insuper hoc maneat firmum omne per
evum.
Actum est hoc XII kalendas marcii, anno XXVIII regis Henrici.
S+ Iohannis, proli\s/ Guitardi, s+ Maria femina, s+ Ermesena
femina, nos qui hanc venditionem fecimus et firmavimus et testes
firmare rogavimus.
S+ Gisbertus Çabatarii. S+ Mager moneder. S+ Mir Romeriner
auditus. S+ Renium Gafalasu. S+ Martinus presbiter,
1. Repetit.
984
1059 febrer 20
Ramon Jofre i la seva muller Ermessenda, i els germans d’aquest,
Bernat i Ermengarda, venen a Sunyell i a la seva muller Agio
una peça de terra erma situada al territori de Barcelona, al terme
d’Agudells, pel preu de mig mancús d’or pur de moneda de
Barcelona.
ACB, LA.II, n. 108, f. 39d-40a. Rúbrica: “Item carta de Acutellis”. Inter columnas
verso: “n. 108” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1058” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Remundum Gocfredi et uxori mea

Ermesindis femina et Bernardum Gocfredi et Ermenardis femina,
fratribus et de me iam dictum Remundum Gocfredi, nos pariter in
unum, venditores sumus tibi Sunielli et uxori tue Agio femina,
emptoribus. Per hanc denique scripturam venditionis nostre vendimus
vobis alodium nostrum proprium, id est, petiam unam terre erema.
Est quippe predictam petiam terre erema in territorio Barchinona,
in terminio de Acutellos. Qui mihi advenit hec petiam terre ad me

Remundum Gocfredi per genitorum meorum, et ad me Ermesindis
femina per meum decimum, et ad nos fratribus Bernardum Gocfredi
et Ermeniardis femina per genitorum nostrorum sive per omnesque
voces. Et affrontat prescriptam petiam terre de parte vero aquilonis
in terra de Bremundo et de Truitillis femina, qui est condam, de
circio similiter in terra de Bremundo, de meridie in terra qui fuit
de Truitillis femina condam, de occiduo in terra de Bofil Bernard.
Quantum istas affrontationes includunt, sic vendimus vobis: pre-
scriptam petiam terre erema totam ab integre, simul cum ingressibus
et exitibus suis, in propter precium medio mancuso auri cocti et
puri monete Barchinone. Quod vos emptores precium nobis dedistis
et nos venditores manibus nostris recepimus. Et nichil de ipso precio
apud vos emptores non remansit. Et est manifestum. Quem vero
predictam peciam terre, que nos vobis vendimus, de nostrum iure
in vestrum tradimus dominium et potes-/atatem, ut faciatis exinde
quodcumque velitis facere, ad vestrum plenissimum proprium. Quod
si nos venditores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra ista
carta venditione venero aut venerimus pro inrumpendum, nil val\e/
at, set componat aut nos componamus vobis prescripta omnia in
triplum cum omni sua immelioratione. Et in antea ista carta venditio
Actum est hoc X kalendas marcii, anno XXVIII regni Henrici
regis.
S+ Remundum Gocfredi, s+ Ermesindis femina, s+1 Bernardum
Gocfredi, s+ Ermeniardis femina, nos qui ista carta venditione fieri
iussimus, firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Bernardum Bonifilio. S+ Iovan Gimara. S+ Amato Lopardo.
1. Manquen els punts de subscripció.
985
1059 març 8
Maressenda, el seus fills Gotmar i Miró i les seves filles Vigília, Emma
i Raquel venen a Bernat Guifré i la seva muller Guisla cases,
corrals, vinyes, terres i arbres situats al territori de Barcelona,
al terme i a la parròquia de Sant Vicenç de Sarrià, pel preu de
29 mancusos d’or de moneda de Barcelona pesats un per un al
pes legítim d’aquesta moneda.
presenta un forat a la seva part central, que dificulta la lectura de les ratlles 15
i 16. Al verso: “Serria” (S. XIII-XIV); “Venda de una casa y terras a Sarria”; “Nil
facit pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1059” (Mas). Caplletra “I”: 36 mm.
In nomine Domini. Ego Matersinda femina unam cum filiis

filiabusque meis, is nominibus, Gondemaro et Mironem et Vigilia
/2 femina et Ema femina et Richillis femina, nos pariter in unum,
venditores sumus tibi Bernardum Guifredi et Guisliae, uxori tuae,
/3 emptoribus. Per hanc denique scripturam venditionis nostrae sic
vendimus vobis chasas et curtibus, solis et supraposi-/4tis, guttibus
et stillicinios, et terris et vineis, cultis et heremis, cum omni genere
arborum qui ibidem sunt. Est quip/5pae iam dicta omnia in territorio
Barchinona, in termine et in parrochia Sancti Vincentii de Serriano.
Qui mihi /6 advenit haec alodio supra scripto ad me Matersinda
femina per mea comparatione et per omnesque voces, et ad /7 nos
infantes supra scriptos per genitorum nostrorum sive per omnis
modis voces. Et affrontat prescripto alodio /8 de parte vero orientis
in torrente, de meridie in alodio Sancte Crucis sedis, et in alodio
Sancti Vincentii, de occiduo /9 in alodio de Guadallo Guilelmi et
in alodio qui fuit de Galindo, de circio similiter in alodio Sancte
Crucis sedis /10 sive in alodio qui fuit de Galindo. Quantum istas
affrontationes includunt, sic vendimus vobis: prescriptum alodium
/11 totum ab integre, simul cum ingressibus et exitibus suis, ad
vestrum plenissimum proprium, in propter pretium mancusos /12
XXVIIII auri cocti et puri monete Barchinonae, pensatos unum ad
unum a penso legitime de ipsa moneta. /13 Quod vos emptores pre-
tium nobis dedistis integriter et nos manibus nostris recepimus et
nichil de ipso pretio aput vos /14 emptores non remansit. Et est
manifestum. Quem vero predicta omnia, que nos1 vobis vendimus,
de nostrum iure in vestrum /15 tradimus dominium et potestatem,
ut faciatis [exinde?] [quo]dcumque velitis facere, ad vestrum ple-
nissimum proprium. Quod /16 si nos venditores aut aliquis homo
[sexus utriusque qui con]tra ista charta venditione venerimus aut
venerit /17 pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut nos
componamus vobis2 prescripta omnia in tripplum cum omni /18 sua
inmelioratione. Et in antea ista charta venditio firma permaneat
omnique tempore.
Actum est hoc /19 VIII idus marcii, anno XXVIII regni Henrici
regis.
S+3 Matersinda femina, s+ /20 Gondemaro, s+ Miro, s+ Vigilia
femina, s+ Emma femina, s+ Ri-/21chillis femina, nos qui ista
charta venditione fieri iussimus, firmavimus et testes firmare

rogavimus.
/22 S+ Ema femina, s+ Ermeniardis femina, nos qui ista
venditione conscia /sumus et de ipsum pretium nostrum directum
recepimus.\
/23 *S Oliba Remundus clericus*. *S+ Ermengaudus +*. *S+
Mirroni Ermecaudi*.4 /24 S+ Bernardus Guifredi. S+ Renardum
Boveti. S+ Guilelmi Sendredi. /25 *S+ Guilelmi presbiter*. *S+
Sendredus*. *S+ Richell*. *S+ Bernardus presbiter*. /26 S+ Anna
femina.
1. Sota la n hi ha una v. 2. Sota la v es llegeix ti. 3. El puntejat d’algunes
de les signatures d’aquest document són obra d’una mà molt tremolosa. 4. Sota
d’aquesta signatura hi ha restes de tinta enganxades, corresponents a les paraules nos qui
ista vend, de la línia 22, conseqüència del plegament del pergamí.
986
1059 abril 4
Ramon, sacerdot, fa donació a favor de la Canònica de la Santa Creu
i Santa Eulàlia d’unes cases amb corts, terres, vinyes, rovires,
arbres fruiters i la trilla que les envolta, situades al comtat de
Barcelona, al terme de Terrassa, a la parròquia de Sant Quirze,
al lloc anomenat Pelagus Limpidum, que té per compra, per la
remissió dels seus pecats.
ACB, perg. 1-2-1354. Original. Pergamí, 159 × 326 mm. Al verso: “Raimundus
presbiter dedit suum alodium Canonice in Sancto Quirici”; “Car[ta] de Ramo[n
Su]nier de Terracia” (S. XI); “Scripta” (S. XIII-XIV); “Num... 1131” (S. XVII); “Mitja
Escala, Armari 3, n. 1354” (Caresmar); “Antiquit. III. 366” (Mas); “1059” (F-B).
ACB, LA.III, n. 366, f. 40d-41a. Rúbrica: “De honore Pelagi in termino Sancti Quirici
in Terracia”. Inter columnas verso: “n. 366” (Caresmar).
In Dei Omnipotentis nomine. Ego Reimundusa sacerdos do-

nator sum Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie.
Volo equidem notum esse omnibus qualiter dono Domino Deo et
predicte /2 Canonice casas cum curtibus et solario, cum trilia que
in circuitu est, cum terris et vineis et ruviris et diversi generis
arboribus. Que habeo in comitatu barchino-/3nensi, in termino Ter-
racie, in parrochia Sancti Quirici, in loco vocitato Pelagus Limpidum.
Advenerunt autem mihi hec omnia per meam comparacionem.b

Habent quoque terminum /4 a parte orientis in alodio Amati Ratfredi,
a parte meridiana in torrente atque trilia Sancti Cucufatisc cenobii
quam tenet Mager, a parte circii in terra Salomonis, /5 a parte occidua
in terra cuiusdam viri nomine Reimundi. Quantum isti termini
concludunt, dono Domino Deo et prefate Canonice propter cano-
nichiam et locum quem in predicta /6 Canonica cum ceteris fratribus
meis habeam, et propter abolicionemd meorum facinorum abluen-
dorum, et de meo iure in dominium et potestatem trado predicte
canonice, cum /7 ingressibus pariter et egessibuse suis, ad integrum,
ut faciant exinde canonici quod ex ceteris Canonice munificenciisf
faciunt ad utilitatem eiusdem Canonice. /8 Quod si ego donator aut
aliquis homo sexus utriusque qui contra hanc donationem disrum-
pere voluero aut voluerit, nil prossit,g sed, anatematish /9 iaculo
perculsus,i perpetuo tabescat pena confusus, omne quod supra
scriptum est in duplum redditurus. Et insuper hoc maneadj firmum
omne per evum.
/10 Actum est hoc II nonas aprilis, anno VIII post XX regni
regis Henrici.k
*S+ Bernardi levite*.
/11 *Signum Remundus presbiter, qui ancl donacionemm feci
et firmavi et testes firmare rogavi +*.
/12 *S+ Miro presbiter. S+ Vivas levita adquen prepositus sss*.
*S+ Mironi sacerdotis*. /13 *Adalbertus sacer sss*.
/14 S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit die et anno quo
supra.
LA. a. Raimundus. b. comparationem. c. Cucuphis. d. abolitionem.
e. egressibus. f. munificentiis. g. prosit. h. anathematis. i. perculso.
j. maneat. k. Enrici. l. hanc. m. donationem. n. atque.
987
1059 abril 4
Guislabert, bisbe de Barcelona, fa donació a Déu i a la Canònica de
la Santa Creu i Santa Eulàlia de Barcelona d’una peça de terra
situada al suburbi de la ciutat de Barcelona, vora mar, a la banda
de llevant, a tocar de l’església de Santa Maria del Mar.
ACB, LA.IV, n. 370, f. 158a-b. Rúbrica: “Guilabertus episcopus dedit Canonice
I pareliatam prope Sanctam Maria Maris et IIIIor pareliatas et V modiatas vinee
in termino Ripis”. Interior recto: “Nostro” (S. XIII-XIV); “n. 370” (Caresmar). Caplletra
In nomine Domini. Ego Gislibertus, gratia Dei barchinonensis

episcopus, donator sum Domino Deo et Canonice Sancte Crucis
Sancteque Eulalie. Manifestum est itaque quia dono Domino Deo et
prelibate Canonice petiam unam terre, quam habeo in suburbanio
civitatis Barchinone, in marino litore, ad plagam orientalem secus
ecclesiam Sancte Marie. Notificatum est autem canonicis prelocute
Canonice et aliis viris quampluribus qualiter idem canonici venerunt
coram me, residente in choro sedis predicte, et eflagitantes pariter
summa cum devotione ut darem filio Reimundi Seniofredi, Ermen-
gaudo nomine, ipsum fevum quem pater ipsius per me tenebat, quo-
rum annuens precibus dedi ipsum fevum ipsi Ermengaudo Reimundi
filio, excepta prescripta petiam terre quam exinde retinui ipsamque
prefate Canonice dedi. Advenit autem mihi hec terra per predictam
retentionem supra comemoratam ex prescripto fevvo. Habet quoque
terminum ab oriente in ipso Arenario rivi sive torrentis qui discur-
rit tempore pluviarum, ab occidente in via sive in terra iam dicte
Canonice, a meridie in litore maris, a septemtrione in ipso rivo
Merdanciano. Item dono predicte Canonice IIIIor pariliatas terre et
modiatas VI vinearum, quas habeo in castro de Ripis, quas mihi retinui
ad meum opus cum adquisivi ipsum castrum. Quantum predicti
termini concludunt atque circumeunt, dono Domino Deo et prelocute
Canonice, simul cum ipsa terra et ipsis vineis de Ripis, cum earum
omnibus undique affrontationibus, et de meo iure in dominium et
potestatem trado supra memorate Canonice /b cum omnibus ingressibus
et egressibus eorum, ut faciant exinde canonici quod ex ceteris
Canonice munificentiis faciunt, ad utilitatem eiusdem Canonice. Si
vero ego donator aut aliquis successorum meorum pontificum vel
utriusque sexus homo donationem hanc disrumpere voluero aut
voluerit, nil prosit, set anathematis iaculo perculsus perpetuo tabescat
pena confusus, omne quod supra scriptum est in duplum redditurus.
Et insuper hoc maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc II nonas aprilis, anno VIII post XX regni regis
Henrici.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus. + Berengarius archi-
diachonus. S+ Dalmacius sacer. S+ Vivas, levita atque prepositus,
ssss. S+ Miro presbiter.
988
1059 abril 18
Compromís de restitució fet entre Guifré i Ramon Guifré, germans,
d’una casa i altres béns situats a Barcelona.
ACB, perg. 1-4-346. Original. Pergamí, 279 × 355 mm. Restaurat. Document
mutilat en la banda dreta. Al verso: “1058” (Mas) i unes paraules il·legibles
(S. XI).
Anno XXVIII regni Henrici regis, per eum diem domini-

cum quando ca[ntatur] /2 evangelium “Ego sum pastor bonus”,
in presencia Guilelmi Marchi[±5] /3 et Reimundi Bonifilii simi-
liter iudicis et domini Dalmaci Ger[±4] /4 et Adalberti presbiteri,
et Reimundi Guitardi et Guilielmi Doniu[±2] [Er-]/5mengaudi
Bernardi et Gaucefredi Vitalis atque Companni tuo[± 4] /6 et Bo-
nefilii Seniofredi et unius militis predicti Reimundi iudicis [at-
que Ber-]/7nardi Amati et Eriballi ac Neviae, sororis Guifredi
clerici, [±4]/8li atque aliorum multorum utriusque sexus homi-
num, fuerunt Reimun[di Gui-]/9fredi et Guifredus, uterque fra-
tres, in ospicium prefati Guifredi, quod [est in ter-]/10meni de1
civitatis Barchinone, intus in solario iam dicti A[± 4]. /11 Et ibi
ante supra scriptos homines (sed)2 prelocutus Reimund[i Gui-
fre-]/12di reddidit et dimisit iam dicto fratri suo Guifredo \ea/
ama[±6] /13 Guifredus olim definierat aut aliquando dederat pre-
dic[to Rai-]/14mundo, tam ex suo \fevo quam/ ex alodiis atque
mobilibus rebus, iam fato Gui[fredo] /15 debitis voce suorum pa-
rentum, et ex fructibus qui exierunt ex i[llis] /16 alodiis a tempore
obitus illorum parentum, rupto illo scrip[±4] /17cuacionis, quod
prefatus Guifredus fecerat pretaxato fratri [±4] /18 iniuste defini-
cionis. Et hoc sit factum eo tenore et modo / 19 ut, placitando et
videndo iudicia et scripturas eorum /20 patris et matris, tantum
unusquisque habeat quantum suc-/ 21cessione illorum parentum
iuste sibi poterit vendicare.
/22 *S+ Dalmacius sacer*. /23 *Adalbertus sacer et clericus*. *S+
Reimundus*. /24 *S+ Ermegardus*. /25 S+ Compan levite. S+ [±5]. /26
S+ Nevie femine. S+ Eriballus.
/27 S+ Arlovinus sacer, qui hoc scripsit cum litte[ris] /28 super
positis die et anno quo supra.
1. Sota la d hi ha una e. 2. Ratllat.
989
1059 abril 22
Guifré, anomenat Narbonell, ven als canonges i a la Canònica de la
Seu de Barcelona un violari que va crear el seu oncle Aventí,
clergue, a favor seu sobre un alou situat al territori de Barcelona,
al costat esquerre de Montjuïc, pel preu de 42 numos.
ACB, perg. 1-1-1886. Original. Pergamí, 149 × 254 mm. Al verso: “In Monte
Iudaico”; “CCCLXXV” (S. XIII-XIV); “Num... 1886.” (S. XVIII); “Liber I Antiquitatum
n. 414 / Diversorum A 1886” (Mas). Caplletra “P”: 11 mm.
ACB, LA.I, n. 414, f. 158a-b. Còpia de la meitat del S. XIII. Encapçalament del
foli: “Barchinona”. Rúbrica: “Carta quod Gacefredus vendidit Canonice / violarium
quod abebat in alode Canonice apud / Montem Iudaicum”. Interior recto:
“CCCLXXV” (S. XIII-XIV); “n. 414” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini
/ 1058” (S. XVIII). Caplletra “P” ornamentada: 7 línies.
Presentibus namque cunctis atque omnibus etiam posteris

patescat modum v\i/ndicionisa quam ego Guifredus, Narbonellus
vocatus, facio Canonice Sedis /2 Sancte Crucis et ipsius loci canonicis.
Dum tempus resolucionisb avunculi mei Aventini clerici imminuit,
unde et obire contigit, ob remedium suorum /3 peccatorum, alodium
quod habebat in territorio Barchinone, in sinistro latere Iudaici
Montis, Deo et predicte Chanonice dimisit tali videlicet racione:c /
4
ut ego causa violarii in diebus vite mee haberem, post obitum vero
meum in ius1 et dominio prelocute Chanonice absque diminucioned
dimitterem. Ideo igitur, /5 in Christi nomine, ego iam dictus Guifre-
dus in presenciarum vindo iam dictume ipsius alodii violarium pre-
locute Chanonice et vobis prefatis chanonicis et accipio ex /6 propriisf
vestre Chanoniceg sumptibus XLII numos. Quare de meo iure, cum
exiis et regresiish suis et utrarum parcium affrontacionibus,i in
vestrum ius et do-/7minium perpetualiter trado habiturum, ut faciatis
inde ut ex aliis vestris munificenciis secundum vestrum libitum. Quod
si ego aut2 aliquis homo sexus utriusque /8 disrumpere hoc voluero
aut voluerit, nil valead,j sedk hanc vendicioneml ipsius alodii in duplo
restituam aut restituat. Et insuper hoc firmum /9 perpetue persistat.
Actum est hoc X kalendas mai, anno VIII post XXm regni regis
Henrici.
*S+ Guifredus levite*, qui hanc vendicio-/10nemm feci et firmavi
/11 *S+ Guifredi levite*. *S+ Ermengaudus +*. *S+ Berengarii
levite s.n* /12 S+ Guilielmus Salomoni. *S+ Bernardus levite.o*

emendatis in linea VI et VII, die et anno quo supra.
1. La i sembla una c. 2. Sota de la a hi ha una d.
LA. a. vinditionis . b. resolutionis . c. ratione . d. diminutione .
e. dict\u/m i sota la m hi ha una o. f. propriiis. g. Canonice. h. regres-
siis . i. affrontationibus . j. valeat. k. set. l. venditionem. m. ven-
ditionem. n. Manca. o. levita.
990
1059 juny 26
Geribert, la seva muller Estregoda i llurs fills Guillem i Domènec venen
a la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia una peça de terra
amb un casal enrunat i els arbres que hi ha, situada al comtat
de Barcelona, al Maresme, a la vila de Premià, pel preu de 4 man-
cusos d’or de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 443, f. 154a-b. Rúbrica: “Girbertus vendidit Sedi Ia peciam terra
apud Primianum”. Interior recto: “n. 443” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno
In Dei nomine. Ego Geribert et uxori mea Estregode femina

et filios nostros Guilielm et Domenico vinditores sumus vobis Deo
et Sancte Crucis et Sancteque Eulalie et vobis canonicis, emptore.
Per hanc scriptura venditionis nostre vindimus vobis sort I de terra
cum ipso casal destructo et ipsos arboribus qui infra sunt, nostrum
proprium francum. Quod nobis abemus in comitato Barchinona, in
Maretima, in villa Primilia. Advenit nobis per comparatione vel per
quacumque voces. Et affrontat supra scripta omnia de aurient in
terra de nos vinditores vel de Berenger Arnal, de meridie in terra
de predicto Berenger, de circi in vestro aulodio de vos emptores,
de occiduo in ipso torrent qui discurrit per tempus pluviarum a mar.
Quantum infra istas affrontationes includunt, sic vindimus vobis:
supra scripta omnia, totum ab integrum, cum exiis vel regressiis
earum, in propter precium mancusos IIII de auro de Barchinona.
Et nichilque de ipso precio apud vos emptores non remansit. Et est
manifestum. Quem vero predicta ipsa hec omnia, que nos vobis
vindimus, de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestate,
ab omni integritate, ad vestrum aulodem proprium. Quod si nos
vinditores aut ullusque vivens homo vel sexus femineo venerit pro
inrumpendum aut nos venerimus, non hoc valeat vendicare, sed
componat aut nos componamus vobis vel ad ipsa chanonica vel
successoribus nostris in duplo cum omne suam inmeliorationem.

Et in antea ista carta vinditione firma et stabilis permaneat modo
Facta ista carta vinditione VI kalendas iulii, anno XXIX regni
Enrici reie.
S+m Geribert, s+m Estregode femina, s+m Guilielm, s+m
Domeneg, nos qui ista vinditione fecimus et firmavimus firmarique
rogavimus.
S+m Berenger Baro. S+m Guilielm /b Suniarii. S+m Sinfre
Suniarii.
S+ Olibanus sacer, qui hec scripsit sub die et anno quod supra.
991
1059 juny 26
Gaucebert Vidal i la seva muller Canuda, que anomenen Trasegòncia,
venen a Guislabert i a la seva muller Adelaida la meitat d’una
feixa, que tenen amb Guislabert, mestre de Barcelona, situada
a Banyols, pel preu de 8 mancusos d’or de Barcelona i un pessic
per mancús.
In nomine Domini. Ego Gaucbertus Vidal et uxor sua Canuda,

que vocant Tresgoncia, vinditores sumus tibi Guilabert et uxor tua
Azalaid, emtores. Per hanc scriptura /2 vindicionis nostre vendimus
vobis medietatem de ipsa fexa que ego abeo cum Gilabert, magister
de Barchinona, in Baniols. Et est ec omnia in comitatu Barchinona,
in ter-/3minio de Baniols. Et advenit ad me Gaucebertus per mea
comparacione, et ad me Canuda, que vocant Tresgoncia, per meum
decimum sive per omnesque voces. Afrontad ipsa terra /4 de circii
in strada puplica, de orientis in terra de Gitard Sancius et de eredes
suos, et de meridie in terra de Ermengaudus Orucii, de occiduo in
terra de filiis /5 Gisardi Aenrici et de eredes suos. Quantum infra
istas totas afrontaciones includunt, sic vendimus vobis: in iam dicta
omnia supra scripta ipsa medietate, /6 que nobis abemus et abere
debemus, ab integre, propter precium mancusos VIII et pilliciu I
per mancuso I de auro cocto puro barchinonensi de decem unciam
auri a pen-/7so legitime pensatos. Quod vos emtores precium nobis
dedistis et nos venditores manibus nostris recepimus integriter. Et
/8 de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestatem, ab omni
integritatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueritis, liberam
in Dei nomine abeatis plenam /9 potestatem, cum exios vel regressios
earum, a vestrum plenisimum proprium. Quod si nos venditores aud
ullusque homo utriusque sexus qui contra hanc vendicione venerit
ad in-/10rumpendum, non hoc valeat vendicare, set componat aud
inmelioracionem. Et in antea ista vendi-/11cio firma permaneat
omnique tempore.
Facta vendicione VI kalendas iuli, anno XXVIIII regni Aenrico
rege.
S+num Gaucebert Vidal, s+num Canuda, que vo-/12cant
Tresgoncia, nos qui ista carta vendicione fecimus et firmamus et
testes firmare rogavimus.
S+num Poncius Ustales. S+num Poncius Duran. S+num Petrus
Pella.
/13 Dogbertus levita, qui hec scripsit die quod supra.
992
1059 juliol 15
Ramon Guifré i la seva muller Adelaida venen a Gas Guillem i a la
seva muller Aissulina llur heretat en unes cases i corts, uns casals
i una torre amb terres, cultivades i ermes, i arbres de diverses
classes, que hi ha al Puig i els seus termes, i una peça de terra
cultivada que hi ha sota el camí que porta de la torre de Ramon
Llobet fins a la torre dels venedors, situats al comtat de Barcelona,
al Maresme, al poble de Badalona, a la parròquia de Santa Maria,
al Puig i al terme de Llefià, pel preu de 8 mancusos d’or de
Barcelona.
Scrinium 23, Titulum s. Andreu de Palomar, n. 18” (Caresmar). Caplletra “I”:
8 línies.
In nomine Domini. Ego Raimundus Guifredi et uxori mea

Auzaledis femine, nos uterque, venditores sumus vobis Was Guilelmi
et uxori sua Aizsulina femine, emptores. Per hanc scripturam
vendicionis /2 nostre vendimus vobis ipsa nostra hereditate quod
habemus in casas et curtes, in casalicis et in ipsa turre, cum solos
et superpositos, et foveas et clausuras, cum terras, cultas et ermas,

cum /3 arbores de diversis generis, qui sunt ad ipso Pug et eius
termines; et in alio loco, subtus estrada qui pergit de turre Raimundi
Lobeti usque ad turre de nos venditores, pecia I de terra culta, /4
nostrum proprium francum. Advenit nobis per genitorum vel per
comparacione vel per decimum eius mulieri seu per qualicumque
voces. Est hec omnia, separatim posita in duos locos, in comitatu
Barchinona, in Mari-/5tima, in vico Bitilune, in parrochie Sancte
Marie, ad iam dicto Pugo vel in termine Nifiano. Affrontat prephata
hereditate de ipso Pug cum petras magnas et minimas de parte
oriente in terra de nos vendi-/6tores vel in ipso margine seu \in terra/
de nostros heres, de meridie in ipsas vineas, de occiduo in terra
qui fuit [de A]nna femina et modo est de Goldregodis vel de filiis
suis, de circii in terra de Duran. Et alia pecia subtus /7 estrada af-
frontat de oriente in terra de Bozlendis femine, de meridie in undas
maris, de occiduo in terra de Duran, a parte vero circii similiter
in terra de Duran seu in via. Quantum iste affrontaciones includunt
/8 et isti termini ambiunt, sic vendimus vobis: predicta omnia,
exceptus ipsa hereditate qui fuit de Guizenellis, totum ab integre,
quantum ibi abemus vel abere debemus nos aut ullusque homo vel
/9 femina per nostras voces, cum exiis vel regressiis earum, in propter
precium mancosos octo de auro curribile de Barchinona, quod vos
emptores nobis dedistis et nos venditores manibus nostris recepimus.
/10 Et est manifestum. Quem vero predicta omnia de nostro iuro in
vestro tradimus dominio et potestate, ad vestrum plenissimum
proprium aulodium. Quod si nos venditores aut ullusque homo
utriusque sexus /11 qui hoc inrumpere temptaverit, nil valet, sed
componant aut componamus vobis omnia in triplo cum omne sua
melioracione. Et in antea ista carta vendicionis firma permaneat
modo vel /12 omnique tempore.
Facta ista carta vendicionis idus iulii, anno XXVIIII regni Enrici
regis.
Sig+m Raimundi Guifredi, sig+m Auzaledis, nos qui ista karta
vendicionis /13 fecimus, firmamus et testes firmare rogamus.
Sig+m Mir Adavulpho. Sig+m Gaudamir Baroni. Sig+m Duran
Baroni. Sig+m Gerbert Du-/14ran. *Ermengaudus subdiaconus
sss*.
/15 Bonefilius sacer scripsit cum litteras super positas in linea
sexta ubi dicit “seu in terra de nostros heres”, sub die sss et anno
quod supra.
993
1059 agost 7
Testament de Bovet, fill de Renard, en el qual fa deixes a la seva muller,
als seus fills i parents, a Sant Miquel i a la Canònica de Barcelona,
de béns mobles i immobles, situats a Provençals, Llanes, Banyols,
etc.
ACB, perg. 1-2-1424. Original. Pergamí, 216 × 289 mm. Estava doblegat en diferents
plecs. Al verso: “Testamentum Boecii” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala, Armari 3, n. 1424.”;
“(Num... 1095, ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “I”: 29 mm.
In Dei omnipotentis nomine. Ego Boveti, prolis Rinardi, spero

in misericordia Dei, timeo ne subito mihi veniat mors. Et ideo iubeo
ut sint elemosinarii mei, id sunt, Ermengaudus Orucii et Vivanus
Andries /2 et Eg, uxori mea, et filio meo Guitardo. Precipio vobis
prefatis elemosinariis meis ut, si mors mihi advenerit, antequam
alium testamentum faciam, plenam potestatem habeatis /3 ad
distribuere omnem meam facultatem, sicut ego iniungo in hunc
testamentum vel per verbis meis.
In primis concedo ad domum Sancte Marie, qui est in littore
Maris, peciam unam vinee /4 quod habeo ad ipsa Laguna. Et ad ipsa
Canonicha pro mea sepultura, mancusos IIII. Et pro sacrificiis,
mancusos II. Et ad ipsa cubertura de (ips)1 ipsa ecclesia Sancti
Mac\h/aelis, /5 mancusos II. Et concedo ad filio meo Guitardo ipsa
mansione cum casalicio2 et curte et orto cum ferragenal, quod habeo
in Provincialis, que tenet de ipso Val et vadit pro ipso /6 semder,
qui est ad occidentalem partem usque ad ipsa via, propter suam
melioracionem. Et iubeo ut sit vendita ipsam fexam terre, qui est
separata in tribus locis, quod habeo in Provincialis, /7 in locum que
dicunt Clera, et donent de ipso precio ad [conredum?] meum corpus
et mee sepulture, et aliud quod remanet pro anima mea. Alium autem
alodium, quod remanet in Provincialis, /8 concedo ad filiis meis, id
sunt, Guitardus clericus et Renardus et Odoni, exceptus hoc quod
filia mea tenet. Et ad Guilia, filia mea, concedo ipsas vineas que
hodie tenet, /9 quas ei consensi propter suam ereditatem. Et iterum
concedo ei modiatam unam terre quas ei consensi, qui est in
Provincialis, eo modo: ut si requisierit ipsam fexam terre quam habeo
/10 (in Bagneolis)3 in locum que vocant ipsas Lannes, revertatur ipsam
modiatam terre supra scripta illis cui ego concedo ipsam fexam terre
de ipsas Lannes, et habet affron-/11tacionem de circi usque ad ipso
Valle4 Antico. Et concedo ad filiis meis, id est, Guitardus et Renardi

et Odoni hec omnia quod habeo in Provinciana, id sunt, casa /12 cum
curte et ortos et fexam unam terre, qui ibidem est, quod habeo in
Quart, et fexam unam terre de ipso prato de ipso Valle Antico in hac
qui5 est ad ipsas Lannes. Et simili /13 modo concedo filiis meis, id
sunt, Guitardus et Renardus et Odoni, ipsam fexam terre de ipsas
Lannes de ipso6 Valle Antico et pervadit a parte meridiei usque ad
ipsa via qui /14 vadit ad regario de Amalviga. Et concedo ad Renardus
ipsa mansione, quod habeo infra muros civitatis Barchinone, ubi
est ipsa palea, simul cum ipsa buada /15 et cum medietate de ipso7
curtel cum caput de ipsos casales, ambos integriter. \Et iterum
concedo ad Odone ipso cellario cum medietate de ipsa curte et cum
ipso exio/. Et concedo ipsa tonna meliore propt<er> ipsos mancu-
sos de mea sepultura, et ipso cubo /16 meliore, propter ipsos duos
mancusos Sancti Michaelis. Et ipso meo torculario cum sua per-
tinencia ad filio meo Guitardo, ut donet ipsos duos mancusos per
mis-/17sas. Et iterum concedo ei tonnam meliore cum barrilios
maiore et minore. Et concedo ad Odone alia tunna. Et ad Renardus,
cubo I. Et concedo de me\um/8 /18 pane et vino ad novo veniente
ipsam terciam partem pro anima mea, simul cum ipsas oves. Hec
omnia supra scripta, que concedo filiis meis, dimitto /19 ad uxori
mea supra scripta, ut teneat et possideat omnibus diebus vite sue
sine blandimento ullius hominis viventis. Post obitum vero eius
revertatur /20 ad filiis meis vel suis, sicut supra testatum habeo. Et
si unus ex filiis meis vel suis tollere voluerint aut tulerint ad uxori
mea de hec quod illa dimitto, /21 non habeat licenciam, sed inde
extraneus9 fiat et ad potestatem componat uncias II auri. Et insuper
hoc maneat firmum omne per evum.
/22 Actum est hoc VII idus augusti, anno VIIII post XX regni
regis Henrici.
S+ Boveti prolis Renardi, qui hunc testamentum feci et firmavi
/23 et testes firmare rogavi.
S+ Unufred Muratoni. *S+ Guilielmi presbiteri*. *S+ Bernardus
presbiter*. *S+ Miro clericus*. /S+ Bonefilius Bernardi.\ /24 S+
Reimundus Cabater. *S+num Amalricus presbiter*. *S+num Iovan
Senfre*. *Ego Amalricus, qui istos nominis scripsit*.
/25 Supra notata fexa de Clera in tribus locis separata, ego
Bovetus muto meam voluntatem de illa: iubeo ut non sit vendita,
sed habeant tres filii /26 mei Guitardus et Renardus et Odo et donent
supra insertos VIII mancusos propter mea sepultura et pro sacrificio
et ad ipsa cubertura de iam dicta /27 ecclesia Sancti Micaelis. Iterum

autem concedo eis ipsam vineam, quod habeo ad ipso Cucullo.
/28 S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris fusis in linea
X et cum litteris super positis in linea XV, die et anno quo supra.
1. Segueix ips ratllat. 2. Sota la primera c hi ha una s. 3. Ratllat. 4. Hi
ha un traç vertical sobre la a. 5. Sota la q hi ha una d. 6. Sota de la o hi ha
una a. 7. Sota la o hi ha una a. 8. A sota hi ha una o ratllada. 9. Sota la
segona e i la u, lletres no identificades.
994
1059 octubre 11
Ermetruit evacua i pacifica a favor d’Ermengol Oruç un alou que fou
d’Ermemir Drudà i Mir Pere, situat al territori de Barcelona, al
Perelló, prop del Clot que anomenen Cemel.
ACB, LA.II, n. 193, f. 68a-b. Rúbrica: “De Perilione que dicunt Celmel in Palomar”.
Interior recto: “n. 193” (Caresmar); inter columnas recto: “Anno Domini 1059” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Ermentruit femina evacuatrix et

pacificatrix sum tibi Ermengaudus Orucii. Propter hanc scripturam
pacificationis pacifico et evacuo tibi omnem alaudem, qui fuit
Ermemirus Drudani et Mironi Petri. Est in territorio Barchinona,
ad ipso Perilione, prope ipso croso que dicunt Cemel. Cum illorum
affrontationes, sicut supra insertum est, sic evacuo et pacifico tibi:
supra dictum alaudem, ut ab hodierno die et tempore nullus eum
inquietare presumat, sed securs et quietus inde permaneas. Si quis
autem hoc pactum securitatis disrumpere voluerit, adnichiletur, sed
componat aut componam tibi libram I auri puri. Et insuper hoc
pactum maneat firmum omne per evum.
Actum est hoc V idus octobris, in XXVIIII anno regni Henrici
regis.
S+m Ermentruit femina, qui hanc pactum securitatis et
evacuationis facio et firmo et testes firmare rogo.
S+m Mironi Bernad, s+m Andreas Bernad, nos sumus auctores
unc pactum evacuationis, que facit mater nostra supra scripta.
S+ Compan levita. S+ Guilelmus levita. S+ Bonefilius sacer. S+
Mironi Ermengaudi.
S+ Poncio subdiachoni, qui hec /b scripsit die et anno quo supra.
995
[1032-1060] febrer 28
Bremon Mir ven a Guitard unes cases amb vinyes situades al comtat
de Barcelona, al terme de Desvern, pel preu de 3 mancusos d’or
i mig veiculo de Barcelona.
ACB, LA.IV, n. 132, f. 46a-b. Rúbrica: “Bremundus Mir vendidit Guitardo Bonel
domos, terras, vineas apud Verz”. Interior recto: “n. 132” (Caresmar). Caplletra
“I” ornamentada, tipus H: 11 línies.
Regest: MAS, Notes, vol. X, p. 41-42, n.773.
Datació: és incompleta, no hi consta l’any. Vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
In nomine Domini. Ego Bremundo Mir vinditor sum tibi

Guitardo, emptore. Per an criptura vinditionis mee vindo tibi casas
cum curtes, sollos et suprapositos, foveas et ostiarios, terras et
vineas, cultum vel ermum, cum arboribus vel pomifariis fruituossiis
vel infructuosis, totum ab integre. Quod habeo in comitato Barchinona,
in terminio de Vercio. /b Advenit nobis per meam comparationem
vel per omnesque voces. Et affrontat in ipsa hec omnia supra scripta
de parte circii in ipso eremo, de aquilonis in torrent in terra de
Bremun, de meridie in terra de Sancte Petre, de occiduo in terra
de Vives vel in terra que fuerunt de filiis Ugone. Quantum istas IIIIor
affrontationes includunt, sic vindo tibi: ipsa hec omnia, totum ab
integre, cum exios vel regressios suos, in propter precium manc(u)-
sosiis1 III de auro I et medio veiculo et allio emedio de Barchinona,
quod manibus nostris recepimus. Et est manifestum. Quem vero
predicta ea omnia de meo iure in vestra tradimus2 dominio et
potestate, ad vestrum plenissimum proprium, ad omnia facere quod
volueris. Quod si nos vinditorem ad ullusque homo qui contra hac
carta vinditionem venerit pro inrumpendum, non oc valeat vindicare,
set componant aut componamus tibi ipsa hec omnia in duplo cum
omnem suam inmeliorationen. Et in antea ista firma permaneam
Facta ista carta vinditionem II kalendas marcias, anno regnante
Enrici rege.3
S+m Bremun, qui ista carta fecit et firmavi et firmare rogavi.
S+ m Godemar. S+ Govan. S+ Dominico. S+ Reimundo
Adalbert.
S+ Reimundo levita, quod scripsit die et anno prefixo.
1. u expuntuada. 2. Sota la i hi ha una o. 3. Sota la e hi ha una i; sense
el numeral de l’any.
996
1060 març 4
Graciosa, Gerberga i Bonadona venen a Ardman i a la seva muller
Guisla una terra i vinya situada al comtat de Barcelona, al
terme d’Olèrdola, al lloc anomenat Avinyó, pel preu d’1 mancús
d’or.
ACB, LA.IV, n. 262, f. 103c-d. Rúbrica: “Item emit Arman terram et vineam in
Avino”. Exterior verso: “n. 262” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus D:
8 línies.
In nomine Domini. Ego Gratiosa femina et Ierberga et Bona-

dona vinditrices sumus tibi Ardman et uxori tua Gilla, emptores.
Per hanc scriptura vinditionis nostre sic vindimus vobis ipsa nos-
tra hereditate de terra et de vinea. Qui nobis advenit per genitores
nostros vel per quacumque voces. Et est / d ipsa terra et vinea in
comitatum Barchinona, in termine de Olerdula, in locum que di-
cunt Avinione. Et affrontat ipsa terra et vinea de oriente in terra
vel in vinea de nos comparatores, de meridie in ipso Prado, de
occiduo in terra de dompno Raimundi comite, de circii in ipsa
via. Quantum infra istas affrontationes includunt, sic vindimus
nos vobis: ipsa hec omnia ab integrum, cum exios vel regressios
earum, in propter precium mancoso I de auro, quod vos nobis
donastis et nos de presente manibus nostris recepimus. Et est
manifestum. Quem vero predicta hec omnia, quod superius reso-
nat, de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestate, ad
vestrum plenissimum proprium. Quod si nos vinditrices aut ullus-
que homo qui contra hanc ista carta vinditione venerit pro inrum-
pendum, non hoc valeat vindicare, sed componat aut componamus
vobis in duplo cum omne sua immelioratione. Et in antea ista
carta vinditione firma et stabile permaneat modo vel omnique
tempore.
Facta ista carta vinditione IIII nonas marci, anno XXIX regni
Enrici regi.
S+num Graciosa, s+num Gerberga, s+num Bonadona, qui ista
carta vinditione fecimus et firmare rogavimus.
S+num Iouan. S+num Bonefilio. S+ Girbertus presbiter.
S+ Mironi presbiter, qui hec scripsit die et anno quod
supra.
997
1060 abril 15
Amat Guillem empenyora a Ermengol Oruç una terra amb casa i amb
tota mena d’arbres, situada al territori de Barcelona, al lloc
anomenat Quinçà, que té pels seus pares i per compra, com a
pagament d’un deute de 6 mancusos d’or i cinc mitgeres d’ordi,
fins el primer d’abril, en què Amat Guillem tornarà el deute, i
Ermengol Oruç la casa i la terra.
ACB, perg. 1-1-882. Original. Pergamí, 128 × 272 mm. Al verso: “nº XI” (S. XVII);
“376 (m) Diversorum A” (Mas); “1060” (F-B). Caplletra “I”: 3 línies.
In nomine Domini. Ego Amatus Guilelmi impignorator sum tibi

Ermengaudus Orucii. Manifestum est enim quia debitor sum tibi
mancusos VI /2 de auro chocto monete Barchinone legitime pensatos
et migeres V de ordeo a mensura de tuo domo, quod tu mihi prestati.
Et est manifestum. /3 Propterea impignoro tibi terra, culta et herma,
cum casaliciis et cum omni genere arborum qui ibidem sunt. Et
est prefata omnia in territorio /4 barchinonensi, in loco que dicunt
Quiciano. Advenit mihi hec omnia per genitorum meorum et per
comparatione vel per ullasque voces. Et affrontat /5 hec omnia de
parte circi in terra de Borellus, de aquilonis in torrent, de meridie
in iam dicto torrent et in vinea de Bernard, de occiduo in vinea[s]
/6 de iam dicto Bernard et de te prestator sive de Marcoval et de
me impignorator. Quantum infra istas IIIIor affrontaciones in-/7
cludunt, sic impignoro tibi: supra scripta omnia, totum ab integre,
cum ingressibus et exitibus earum, et inter tantum perteneo per
tuum benefi-/8cium, et in die qo erit kalendas aprelis, istas primas
venientes, sic reddo tibi supra scriptum debitum, et tu mihi reddas
ista scriptura sine /9 mora. Et si minime fecero et die placiti tui
non addimplevero et supra scriptum debitum tibi non persolvero,
licenciam abeas iam dictum pig-/10nus apreendere, tenere, vindere
aut facere quodcumque volueris. Quod si ego impignorator aut
aliquis homo sexus utriusque /11 hoc rumpere voluero aut voluerit,
nil valeat, sed componam tibi ista omnia in tripplo cum omni sua
immelioracione. Et in antea ista im-/12pignoracio firma permaneat
omni tempore.
Actum est hoc XVII kalendas, madii anno XXVIIII regis
Henrici.
S+num Amatus /13 Guilelmi, qui ista impignoracio feci et
firmavi et his testes firmare rogavi.
S+num Iohannis Parasolf. S+num Bonucius Tinell.

/14 S+ Bernardus levita, qui hec scripsit die et anno quod supra.
998
1060 abril 24
Mir i la seva muller Ermegoda venen a Emma una peça de vinya
situada al comtat de Barcelona, al Vallès, al terme de Santa
Perpètua, a l’Olmed, que tenen per carta precària i pel delme
conjugal, pel preu de 5 mancusos.
In nomine Domini. Ego Mir et uxori mee Ermegodo venditor-

/2res summus tibi Ema, emtrice. Per hanc scriptura ven-/3dicionis
nostre vendimus tibi pecia I de vinea, cum ipsa /4 terra ubi est
fundata. Qui nobis advenit per complata-/5cione et per decimum sive
per ullasque voces. Et est hec omnia in /6 chomitato barchinonense,
in Vallense, in termine de Sancta /7 Perpetua, in Olmedo. Et afrontat
predicta vinea, cum ip-/8sa terra ubi est fundata, de parte orientis
in vineas de /9 Sendret Lopardi, et de meridie in vineas de nos
venditores Mir /10 et uxor sua, et de ochciduo et de circii in terras
de filii Ema /11 predicta. Quantum iste IIIIor afrontaciones includunt,
sic1 /12 vendimus nos tibi: iam dicta vinea, cum ipsa terra2 ubi est
/13 fundata, ab integrum, cum exios et regresios suos, in propter
/14 precium mancusos V. Et nihil de ipso precio3 non remansit. Et
est /15 manifestum. Quem vero predicta homnia, que nos tibi ven-
dimus, /16 de nostro iure tua t(ra)radimus4 dominio et potestatem,
ad tu[um] /17 proprium. Quod si nos venditores aut ullusque homo
utriusque /18 sexus qui contra hanc ista carta vendicione venerit pro
inrum-/19pendum, no hoc valeat vendicare, sed componat aut com-
ponam-/20mus tibi supra dicta omnia in duplo cum omne suam
inmelioracio-/21ne. Et in antea ista carta vendicione firma permaneat
mo-/22do vel omnique5 tempore.
Facta ista carta vendicione VIII /23 kalendas madii, anno
XXVIIII regni Henrici regi.
S+num Mir, /24 s+num Ermegodo, nos qui ista carta vendicione
fieri fe-/25cimus, firmamus et firmare rogavimus.
S+num Dome/neg\. /26 S+num Ebrino Bonefilio. /27 S+num Gui-
lelmi Vivas. /28 S+num Oliba Ramio.
/29 Ss Guadamiri presbiter scripsit /30 et die et anno quod

supra.
1. Sota la i hi ha una c. 2. Abreviatura supèrflua. 3. La o sembla una c.
4. Lletres repetides i mig esborrades. 5. Abreviatura supèrflua.
999
1060 maig 5
Guitard i la seva muller Ermessenda donen a la Canònica de la Santa
Creu un alou situat al comtat de Barcelona, a la parròquia de
Sant Just Desvern.
ACB, perg. 1-1-800. Original. Pergamí, 117 × 267 mm. Al verso: “IIII scrip”; “Verz”
(S. XI-XII); “Num...800” (S. XVII); “Liber IV Antiquitorum 134”; “Diversorum A 800”
(Mas); “1060” (F-B). La caplletra ocupa 6 línies.
ACB, LA.IV, n. 134, f. 46c-d. Exterior verso: “IIII”; “n. 134”.

In nomine Domini. Ego Guitard et uxor mea Ermesen dona-

tores sumus Domino Deo et Cannonicea Sancte Crucis. Manifestum
est enim quia bono animo /2 proptaqueb voluntate, nullus quogentisc
imperio nec suadentis ingenio, sed propria et spontanea voluntate
hoc elegimus ut cartam do-/3nacionis1 fecissemus Domino Deo et
iam dicte Cannoniced de omne nostrum alodium, quod habemus in
commitatue Barchinone, in parrochia Sancti Iusti /4 Deverz, id sunt,
domos, terras et vineas, cultas vel eremas, trileas cum arboribus
diversis generis, et omnia que ad ipsos domos per-/5tinent. Advenit
nobis aliquid per parentorum nostrorum et alium per comparacionef
vel per qualicumque voces. Affrontant namque supra dicta omnia
/6 a parte orientis in terra de Guifret et de Bellucii, de meridie in
vineas de Berenger Guadal, de occiduo in terra de Remon, de circi
/7 in vinea et in terrag de Guitard. Quantum istas affrontacionesh
includunt, sic donamus supra dicta omnia Domino Deo et supra
meminite Canno-/8nice,2-i et de nostro iure in suo transfundimus
dominio et potestate, ut faciant exinde quodcunquej voluerint
cannonici,3-k simul cum exiis et /9 regressiis earum. Quod si nos
donatores aut aliquis homo utriusque sexus contra hanc donacione
veneritl ad inrumpendum, aut nos /10 venerimus, componat aut nos
componamus supra notata omnia in triplum. Et insuper maneat hoc
firmum omne per evuum.
Actum est hoc /11 III nonas mai, anno XXVIIII regnante regis
Henrici.
S+ Guitard, s+ Ermesen, nos qui ista carta /12 donacionem

fecimus et firmamus et testes firmare rogamus.
S+ Mironi Bernardi. /13 S+ Bernardus Pistor. S+ Bonifilii.
/14 S+ Vivani levite, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
1. Sota la segona i hi ha una e. 2. Sota la segona i hi ha una e ratllada. 3.
Sota la segona i hi ha una e.
LA. a. Canonice. b. promtaque. c. cogentis. d. Canonice. e. co-
mitatu. f. comparatione. g. in terra et in vinea. h. affrontationes. i. Ca-
nonice. j. quodcumque. k. Canonici. l. venerint. m. donatione.
1000
1060 maig 6
Miró Bernat dóna a Déu i a la Canònica de la Santa Creu i de Santa
Eulàlia un alou situat al comtat de Barcelona, al Vallès, a la
parròquia de Sant Just Desvern.
ACB, LA.IV, n. 139, f. 46d-47a. No té rúbrica. Inter columnas verso: “n. 139”.
Caplletra “I” ornamentada, tipus A: 18 línies.
In Christi nomine. Ego Mironis Bernardi donator sum Domino

Deo et Canonice Sante Crucis Sancteque Eulalie. Manifestum est
enim quia bono animo promtaque voluntate, nullus cogentis imperio
nec suadentis ingenio, sed propria et spontanea voluntante, hoc elegi
cum Deo in carta donationis fecissem Domino Deo et iam dicte
Canonice de omnem meum alodium, quod habeo in comitatu
Barchinone, in variis locis positum, id est, in Vallense et in alio loco,
in parrochia Sancti Iusti de Verz, id sunt, domos, terras et vineas,
cultas et eremas, trileas cum arboribus diversi generis, et omnia que
ad ipsos domos pertinent, cum aquis, fontibus, puteis, omnia que
ibi hodie habeo vel in antea, auxiliante Deo, ibi adquisiero. Et item
dono Domino Deo et supra meminite Canonice terras et vineas,
quas habeo in iam dicto Valense, in Canaliles, vel quod in antea
ibi adquisiero, et terras et vineas et arboribus diversi generis, aquis
et casalibus, que habeo in villa que vocitatur Martorelas. Et item
dono Domino Deo et supra nominate Canonice kaficios III ordei,
et pariolo I de bous, et oves XV, et capras V, et cupas II, et tonnas
II. Hoc totum /a dono Domino Deo et iam dicte Canonice. Advenerunt
mihi iam dictas terras et vineas, que iam supra scripte sunt, per
comparacione vel per vocem parentum meorum vel per quascumque
voces. Habent namque terminum supra notatas domos et terras et
vineas, qui iam supra scripte sunt, quos habeo in Verz, a parte orientis
in monte Orsa, a meridiana vero parte in ecclesia Sancte Marie de
Cornela, de occiduo namque in alveo Lupricati, de circio vero in Olor-
da. Et alias terras et vineas, que iam supra reculimus, quas habeo
in diversis locis in Vallense, habent terminum a parte orienti in Castro
vocitato Rad\o/lph et pergit per cacumina moncium usque in rivi
Bissocii, a meridiana vero parte in Castro vocitato Montis Catani, de
occiduo vero in alveo Rivipolentis, a septemtrionali vero parte habent
terminum in alveo vocitato Tenes. Quantum iste affrontationes inclu-
dunt, sic dono Domino Deo et Cannonice Sancte Crucis: omnia quam
ibi hodie habeo vel in antea, Deo annuente, adquisiero, et de meo
iure in dominium et potestatem supra dicte Canonice trado, ut faciant
ex inde Canonice quod de aliis munificentiis Canonice faciunt, simul
cum ingressibus et exitibus earum. Quod si ego donator vel aliquis
homo sexus utriusque, instigante diablo, hoc disrumpere temptavero
aut alius disrumpere voluerit, nil mihi vel illis prosit, set cum Iuda
proditore partem accipiat, et postmodum in triplum componat. Et
insuper omne per evum hoc donatio inconvulsa permaneat.
Actum est hoc II nonas may, anno VIIII post XX regni Henrici
regis.
S+ Mironis, prolis Bernardi, qui hanc donationem bono animo
bonaque voluntate ob remedium anime mee feci et puncti firmavi
Sisssnum Reimundus Seniofredi. s+ Adalbertus Oldemarii. S+
Remundi Guilielmi. S+ Gondeballus. S+ Bonushomo. S+ Guitardi
Argemir, presbiter.
1001
1060 maig 9
Arnau Florit i la seva muller Bonadona venen a Ramon Sunyer i a
la seva muller Guinidilda dues mujades i mitja de vinya situades
al comtat de Barcelona, al Maresme, a Badalona, a la parròquia
de Santa Maria, al terme de Sistrelles, pel preu de 16 mancusos
d’or corrent de Barcelona.
ACB, LA.I, n. 1009, f. 352d-353a. Rúbrica: “De duabus modiatis vinee aput Sistrellis,
in Bitulona”. Inter columnas verso: “n. 1009” (Caresmar). Inter columnas recto:
“Anno Domini 1059” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus C: 15 línies.
In nomine Domini. Ego Arnallus Floridio et uxori mea Bona-

donna femine, nos pariter venditores sumus vobis Raimun Sunner
et uxori sua Guizenellis femine, emptores. Per hanc scripturam
venditionis nostre vendimus vobis modiatas duas et media de vineas
fundatas, cum terra ubi edeunt, nempe vineas nostras proprias
franchas. Advenit nobis, ad me Arnal per genitorum, et ad me mulier
per comparatione vel per decimum seu per qualisque voces nobis
advenerit. Sunt autem predictas vineas in comitato Barchinona, in
Maritima, in vico /a Bitulona, in parrochia Sancte Marie, in termine
Sistrels. Affrontant namque modiatas duas et media de vineas de
oriente in vinea de Arnal Onisclo, de meridie similiter in vineas
de Arnal vel in via, de occiduo in vineas de Mir Gaudamir vel in
eius via, a parte vero circii in vinea de Sancta Maria urgellensis.
Quantum iste affrontationes includunt et isti termini ambiunt, sic
vendimus tibi: totum ab integre, cum exios vel regressios earum,
in propter precium XVI mancusos de auro curribile de Barchinona.
Quod vos emptores nobis dedistis et nos venditores manibus nostris
recepimus. Et est manifestum. Quem vero predicta omnia de nostro
iuro tradimus in dominio et potestate ad vestrum plenissimum
proprium alodium, ad omnia quicquid facere volueritis. Quod si nos
venditores aut ullusque homo utriusque sexus qui hoc inrumpere
temptaverit, nil valeat, sed componat aut componamus vobis in
triplo cum omne sua melioratione. Et in antea ista carta vinditionis
Facta ista carta venditionis VIIo idus madii, anno XXVIIII regni
Enrici regis.
Sig+ Arnal Floridio, sig+num Bonnadonna femine, nos qui ista
carta venditionis fecimus, firmamus et testes firmare rogavimus.
Sig+num Maganifret Gisdal. Sig+num Amad Bonefilii. Sig+
num Guadallus Guilelmus. Sig+num Raimon Guadamir. Guifre
subdiachonus.
Sss Bonefilius sacer scripsit cum literas fusas in linea IIII ubi
dicit “de oriente”, sub die sss et anno quo supra.
1002
1060 maig 12
Guislabert, bisbe de Barcelona, i els seus canonges fan donació a Miró
Bernat d’un alou situat al comtat de Barcelona, en diferents llocs
del Vallès.
ACB, perg. 1-2-741. Original. Pergamí, 266 × 360 mm. Al verso: “Scrip. X”; “In
Verz, in Vales, / in Canalies, in Martoriles. / Hec carta est Val de Bona” (S. XIII-
XIV); “Donacio feta per lo bisbe y Capitol de la Seu de Barcelona a Miro Bernardi
/ de terras en lo Valles y de casas y terras en Sant Just Desvern ab / pacte que
des-pres de sa mort tornassen a la Canonge” (S. XVI-XVII); “(No. 217, ratllat)” (S. XVII);
“Mitja Escala / Armari 2 / n. 741” (S. XVIII); “Antiquitatum IV 140” (Mas). Caplletra
“I” ornamentada: 77 mm; “Christi”, caplletra amb un crismó inserit. “Nomine”
i “Ego” també amb caplletra.
ACB, LA.IV, n. 140, f. 48b-c. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de
foli: “Vercium”. Rúbrica: Hi manca però s’observen dues ratlles en blanc al
final de la columna a. Inter columnas recto: “n. 140” (Caresmar). Exterior recto:
“X” (S. XIII -XIV). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 21 línies.
In Christi nomine. Ego Gislibertus, gratia Dei episcopus, una

cum caetua cannonicorumb meorum mihi subditorum donatores
sumus tibic Mironi Bernardi. Manifestum /2 est enim quia donamus
tibi alodium nostrum proprium. Quod habemus in commitatud bar-
chinonense,e in variis positum locis, id sunt, in Vallense et in alio
loco in parrochia Sancti Iusti de Verz.f /3 Id sunt, domus, terre et
vinee, culte scilicet vel ereme, trilieg quoque cum diversorum gene-
rum arboribus, et ea omnia que pertinent ad ipsas domus, cum aquis
fontibusque ac puteis. Et iterum dona-/4mus tibi terras vineasque
quas habemus in iam dicto Vallense, in loco qui vocatur Canaliles,
et terras et vineas quas habemus1 in vocitato loco Martoreles cum
diversis generis arboribus, aquis si-/5ve casalibus. Advenerunt nobis
hec omnia, que supra scripta nominatim discernuntur, per donacio-
nemh quam tui voluntarie Miro Bernardi Domino Deo et Cannonicej
Sancte Crucis Sancteque Eulalie do-/6nasti. Terminantur ea omnia
que habemus in territorio de Verz, id sunt, domus terrequek hac vinee
a orientis parte in Monte Orsa, a meridiana vero terminanturl parte
in ecclesiam Sancte /7 Marie de Cornela, ab occiduana namque par-
te in Lubricatim finitur alveo, de circio autem concluditur in Olorda.
Iterum autem terre sive vinee quas iam supra retulimus in loco Val-
/8lense, in diversis locis posite,n quas nobis a te sunt donate, ter-
minantur ab orientis parte in Castro Radolph vocitato et usque in
Bisocii rivo per moncium discurrit cacumine, a meri-/9dianis namque
partibus in castro Montis Catani vocitato, in occiduis vero partibus
in Rivipollentis alveo, a septemtrionali namque parte in alveo Tenes
vocitato. Quantum vero /10 iste affrontacioneso includunt et quod nos
a te recepimus, totum tibi donamus integriter, excepta ipsa tascha
quam nobis retinemus, ut teneas per nostrump beneficium in vita
tua; et non sit tibi licitum ibi /11 alium facere baiulum aut alium
senioraticum nisi nos donatores aut nostrosque successores; post

obitum vero tuum revertatur nobis aut successoribus nostris in ius
nostre Cannonicae.q /12 Quod si nos donatores vel aliquis sexus
utriusque homo hoc disrumpere voluerimus2 aut voluerit, nec nobis
nec illi prosit. Insuper autemr hec donacios firma permaneat.
Actum est hoc /13 IIII idus madii, anno XXVIIII regnante rege
Henrico.
/14 *S+ Dalmacius sacer*. *+ Guislibertus, gratia Dei episcopus
+*. *Berengar\i/us archidiaconus*.t /15 *S+ Guifredi levite*. *S+ Miro
presbiter*. *S+ Poncii sacriscustus*. *S+ Guitardi levite*. /16 *S+
Guilelmus levita*. *S+ Mironis sacerdotis*. *S+ Stehpanusu levite*.
/17 *S+ Reimundi levite*. /18 *s+ Vivas, levita adque prepositus, ssss*.
1. Sota la m hi ha una t. 2. Sota la m hi ha una t.
LA. a. cetu. b. canonicorum. c. A continuació Ber ratllat. d. co-
mitatu . e. Sota l’última n hi ha una a . f. V<er>z. g. Sota la segona i hi
ha una e. h. donationem. i. quantum. j. Canonice. k. Entre la e i
la q hi ha una s expuntuada. l. terminatur. m. Lupricato. n. positae.
o. affrontationes. p. Sembla vestrum. q. Canonice. r. A continuació autem
repetit. s. donatio. t. A continuació hi ha la signatura de Dalmacius sacer.
u. Stefanus.
1003
1060 maig 17
Bell i la seva muller Blancúcia fan donació a favor de la Canònica
de la Santa Creu i Santa Eulàlia de Barcelona d’un alou,
consistent en terres, vinyes, cases, corts, horts, aigües i arbres
de diverses classes, situat al comtat de Barcelona, al Maresme,
a la parròquia de Sant Feliu d’Alella, al lloc anomenat Cabeuz.
ACB, LA.II, n. 442, f. 153c-154a. Rúbrica: “Bellus et Blancutia dederunt Sedi
alodium apud Cabeduz, in Alela”. Exterior verso: “n. 442” (Caresmar). Interior verso:
“Anno Domini 1059” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 15 línies.
In Christi nomine. Ego Bellus et uxor mea Blancutia femina,

nos pariter, donatores sumus Domino Deo et Canonice Sancte Crucis
Sancteque Eulalie. Per hanc scripturam donationis nostre donamus
namque Deo et predicte canonice Barchinone alodium nostrum, id
est, terre culte vel hereme, sive vineis cum terris ubi sunt fundatis,
nempe vineis in pluribus locis, domus, curtes, cum solis et super-
positis, cum ortis ac ortalibus, cum aquarum /c cursibus ac diversa-
rum arborum generibus, montes ac garrice, prona ac planitia,

pascua, nostrum proprium franchum. Quod abemus in comitatu
Barchinone, in Maretima, in parrochia Sancti Felicis de Alela, in
vocitato loco Cabeuz. Terminantur hec supra dicta alodia ad orientis
parte in carraria de Pebrel, a meriziana vero parte in torrente unde
discurrit aqua sive in terra Guitardi Reimundi, in occiduo quoque
in torrente de Val Bar unde concurrit aqua, ex circio vero in via
que pergit ad ecclesiam Sancti Mathei vel in serra de Avelano.
Quantum in istis terminis concluditur, quod est nostrum proprium,
sic Deo donamus et predicte canonice, quod in presenti abemus vel
in futuro, Deo iuvante, adquisierimus, cum earum exiis ac regressibus.
Insuper autem Deo et predicte canonice tribuimus vascula vestra,
tam maiora quam minora, excepto uno cupo maiori et una tonna
minori que Trudegardi donamus. Omnia autem hec supra scripta
ex nostrorum quoque iure in potestate tradimus Deo et predicte
Canonice ac clericali ordini servienti ecclesie Sancte Crucis Sancteque
Eulalie, ut exinde faciant suum velle quod et de comuni proprietate.
Quod si nos donatores vel utriusque sexus homines hoc disrumpere
voluerimus temptantes aut voluerint subripientes, nil valeamus nec
valeant, sed in triplo componamus aut componant et in baratri vora-
gine descendant aut cum Iuda traditore localiter porcionem accipiant.
Iterum autem hec firma permaneant et omni tempore proficiant.
Hec namque donationis omnia sunt peracta XVI kalendas iunii,
anno quoque videlicet nono post XXo rege regnante Henrico.
Sig+m Belli, sig+m Blancutie femine, nos qui istam donationem
facimus, firmamus et testes firmare rogamus.
Sig+m Lobeti. Sig+m Belli Rosseli. Ermengaudus subdiaconus
sss. S+ Guilaberti levite.1
Bonefilius sacer scripsit hec, que supra /a scribuntur, cum
litteris que supersunt emendatis, sub die sss et anno quod supra.
1. s+ Guilaberti levite escrit al marge interior del verso.
1004
1060 juliol 13
Raquel, filla de Raquel, ven cinc peces de terra i vinyes, situades al
territori de Barcelona, al terme de Pedralbes i de Bederrida, que
té pels seus pares, pel preu d’11 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-1-785. Original. Pergamí, 150 × 250 mm. Al verso: “Bederruida” (S. XI-XII);
“Num...785” (S. XVII); “Diversorum A 789” (Mas); “1061” (F-B). Caplletra “I”: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Richelle femina, filia qui fuit Richelle,

qui est condam, venditrix sum tibi (tibi)1 Maria, /2 sorori mea, emp-
trice. Per hanc scripturam vendicionis mee vendo tibi pecias V infra
terras et vineas. Et sunt /3 in territorio barchinonense, in terminio
de Petras Albas et de Bederrida. Qui mihi advenit predicta omnia per
genitorum /4 sive per ullasque voces. Afrontat predicta omnia de parte
circi in ipsos montes, de aquilonis in ipso torrente /5 [de M]onterolos,
de meridie in via antiqua, de occiduo in ipso torrente de Bederrida.
Quantum istas afrontacio-/6[nes inc]ludunt, sic vendo tibi: in iam
dicta omnia, ipsum meum directum, et omnes meas voces, ab inte-
grum, in propter precium /7 mancusos XI auri puri monete Barchi-
nona legitime pensatos. Quos tu emptrice precium mihi de[disti ±4]
/8 et ego venditrice manibus meis recepi integriter. Est manifestum.
Que vero predicta omnia, que tibi vendo, de meum iu-/9re in tuum
trado dominium et potestatem, ut quiquit exinde facere vel iudicare
volueris, cum ingressibus et exi-/10tibus, a tuum plenissimum pro-
prium, liberum abeas velle. Quod si ego venditrice aut aliquis homo
sexus utriusque /11 contra ista vendicione pro inrumpendum venerit,
nil valeat, set componat aut ego componam tibi iam dicta omnia
/12 in duplo cum omni sua immelioracione. Et in antea ista vendicio
Actum /13 est hoc III idus iulii, anno XXX regni Henrici regis.
S+num Richelle femine, qui hanc vendicio-/14ne fiere scripsi
et firmavi et constestibus firmare rrogavi.
/15 S+ Guilelmus presbiter. *S+num Amalricus presbiter*.
S+num Iohannes Ricario. /16 S+num Mir Tozaleg. S+num Gontardus.
/17 S+num Guilelmus sacer, qui hec scripsi et sss die et anno
quod supra.
1. Repetit.
1005
1060 juliol 15
Ermengol Oruç, Conam i Ebrí, marmessors de la difunta Aiga, fan
efectiva la donació ordenada per Aiga a la Canònica de Barcelona
d’una mujada de vinya situada al comtat de Barcelona, al seu
territori, al Cogoll.
ACB, perg. 1-2-909. Original. Pergamí, 242 × 260 mm. Al verso: “Ad Cucullum”;
“CCCXXV”; “De orient in terra de Garal et de suo frater, de meridie in vineas
[espai en blanc: ±14], de occiduo in vineas [espai en blanc: ±8] et istrata public,
de cirtio in strata publica et in vineas de Berenger Oruc” (S. XIII-XIV); “Mitja Escala,
Armari 2, n. 909”; “(Num... 877, ratllat)” (S. XVIII); “Antiquitatum I, 364” (Mas).
ACB, LA.I, n. 364, f. 141a-b. Rúbrica: “Carta quod Aige femina dimisit Canonice
in suo testamento modiatam vinee apud Cucullum”. Interior recto: “CCCXXV” (S.
XIII-XIV) i “n. 364” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1060” (S. XVIII). Caplletra
In nomine Domini. Ego Ermengaudus Orucii et Conam et frater

meus1 Ebrinus, nos elemosinarii cuiusdam femine nomine Aige,
donatores sumus Domino /2 Deo et Cannonice Sedis Sancte Crucis
Sancteque Eulalie et cannonicisa ipsius sedis illic servientibus.
Manifestum est enim quia indixit nobis quedam femina tempore /3
obitus, nomine Ega, ut ex suis possesiunculis, quibus illo tempore
quo obiit utebatur, predicte Cannoniceb et famulantibus ibi aliquid
dedisemus,2-c /4 si mori illi contigisset, sicuti et contigit. Nos vero
illius iussionibus benigne hoc temperantes ac obligatum iuditiumd
apute nos ex ipsius /5 ultima voluntate habentes, donamus iam dicte
Cannonicef et prelocutis cannonicis modiatam I vinee, a proprium
predicte Cannonice,g /6 ex iure ipsius femine olim defuncte. Est hec
modiata vinee in commitatuh barchinonensi et in territorio Bar-
chinone, ad ipsum Cucullum. /7 Habet vero terminum de orientali
parte in terra Geralli et fratris sui Arberti, de meridiano vero climate
habet terminum in vineasi [espai en blanc: ±10], /8 de occidentali
igitur parte desinit in vineas [espai en blanc: ±33], de circio terminat
in stratam publicam et in vineas Beren-/9garii Orucii. Quantum isti
termini amplectuntur, predicte Cannonicej et prefatis cannonicis
damus, eiusdem iussionibus femine fulti, hac potes-/10tative per
omnia tradimus, ut faciatis exinde sicut de ceteris possessionibus
predicte Cannonicek quod vobis libuerit, ad vestrum plenissimum
/11 proprium, cum ingressibus et exitibus eius. Quod si nos donatores
aut aliquid homo utriusque sexus hanc scripturam adnullare3
voluerimus /12 aut voluerit, ad nichilum redigatur nostra vel illius
presumptiol atque questio. Et postmodum hoc datum maneat
firmum omne per evum, com-/13ponentibus predicte Cannonicem et
iam dictis cannonicisn hoc omne in triplum cum omni sua
immelioratione volentibus irrumpere hoc datum.
/14 Actum est hoc idus iulii, anno XXX regni \H/enrici regis.
*S+ Ermengaudus +*, /15 s+ Conam, nos qui hanc donacionem
fecimus et firma-/16vimus et testes firmare rogavimus.
S+ Reimundi Sendredi. S+ Dalmat Mir.
1. Sota la m hi ha una i. 2. Sota la primera s hi ha una c. 3. Sota la
d hi ha una n.
LA. a. canonicis. b. Canonice. c. dedissemus. d. iudicium. e. apud.

f. Canonice. g. Canonice. h. Comitatu. i. A continuació, escrit al marge,
de occidentali igitur parte desinit in vineas, de circii terminat in stratam publicam et
in vineas Beren. j. Canonice. k. Canonice. l. presumpcio. m. Canoni-
ce. n. canonicis.
1006
1060 juliol 25
Convinença feta entre Miró Geribert i la seva muller Guisla amb
Geribert Ademar, pel castell de Montbui.
ACB, perçg. 1-4-211. Original. Pergamí, 96 × 160 mm. Al verso: “1060” (Mas).
Caplletra “A”: 2 línies.
Anno XXX regni Henrici regis, VIII kalendas augustii, sic

fecerunt domnus Mironi Geriberti et domne Guilie, eius /2 coniugs,
conveniencia cum Geriberto Ademari de ipso chastro de Muntbui.
Convenit Geriberto Ade-/3mari supra dictis senioribus ut bene guar-
det ipsum chastrum de Muntbui contra cuntos homines /4 vel feminas,
et bene aspiciat ad illorum fidelitatem de supra dictis senoribus VI
menses in anno, id est, maio et iunio /5 et iulio et augusto et sebtem-
ber et october. Et propter hoc domnus Mirone Geriberti et domne
Guilie, eius coniugs, /6 deder[unt] predicto Geriberto per ipsam
guardam de predicto chastro ipsam dominicaturam quod abent
infra parrochia /7 Sancti Felicis de Cudines, totam ab integre, et
per unumquemque annum kaficio I de ordeo et alio de espelta,
et ka-/8ficios V de vino obtimo, et sestarios III de froment, et porcs
VI. Et ut abeat Geribertus predicti ipsos accaptes, /9 quod mea
mesnada solet abere in ipsis franchedis. Et hoc fuit factum in
presencia Geribert /10 Arnal et Ugo Guilielmi et Adalbert Duran
et Arbert Berenger et Bernard Guilielmi Fedac aliorumque /11
multorum. /12
S+ Guilie, nos qui /13 ista conveniencia fecimus et firmamus.
S+ Ugoni Guilielmi. /14 S+ Gonballi Ademari. S+ Bernardi
Fedachi. S+ Gerbert Arnalli.
/15 S+ Remundi Seniofredi et levite, qui hoc scripsit cum die
et anno quo supra.
1007
1060 agost 9
Berenguer, fill de Bernat, i la seva muller Ponça venen a Guisla Gom-
bau un alou amb terres, vinyes, aigua, cases i corrals, situat al
comtat de Barcelona, al Penedès, al lloc anomenat la Pera, pel
preu de 7 unces d’or i 1 mancús.
ACB, perg. 1-4-212. Còpia en pergamí de 27 de març de 1218. 156 × 312 mm.
Al verso: “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1060 circa” (Mas). Caplletra “I”: 10 mm.
Datació: pel que fa a l’any, vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
Hoc est translatum fideliter translatatum.

In1 nomine Domini. Ego Berrengarii, prolii Bernardi, una cum
uxori mea nomine Poncia, nos in unum, venditores sumus tibi
domna Guilia Gonballi, emptrice. Per hanc scripturam vindicionis
nostre /2 vindimus tibi alodem nostrum proprium, id sunt, terris cum
vineis, cultum vel heremum, pronum et planum, aquis aquarum,
vieductibus et reductibus, casas et curtes, solos et suprapositos,
foveas sive quantum dici vel nominari potest, qui infra /3 predicto
alodio est. Advenit nobis ad me predicto Berrengario per vocem
genitorum meorum et per ullasque voces, et ad me meminita Poncia
per mea empcione et per meum decimum sive per ullasque voces.
Est hec omnia in comitatu /4 barchinonense, in Penitense, in voci-
tatum locum ad ipsa Pera. Abet affrontaciones a parte orientis in
termine de ipsa Granada, de meridie in termine de Castro Moz, de
occiduo in termine de castro Pax, de circii in /5 termine de castrum
Sancti Martini. Quantum infra istas totidem affrontaciones includunt
et isti terminis ambiunt, sic vindimus tibi: predicta omnia integriter
aput ipsum directum vel voces quam habemus in ipsa /6 ecclesia
Sancti Valentini, simul cum decimis et primiciis et oblacionibus et
omnibus pertinenciis qui ad predictam2 ecclesiam pertinent, simul
cum exitibus et regressiis earum, in propter precium huncias VII
auri cocti et mancuso /7 I. Quod tu nobis dedistis integriter. Et est
manifestum. Quem vero predicta omnia, qui tibi vindimus, franchum
de nostro iure in tuo tradimus dominio et potestate, ab omni
integritate, quantum ibi habemus vel in antea habere /8 debemus per
aliquem modum, ut faciatis exinde quodcumque volueretis, a ves-
trum plenissimum proprium, simul cum exitibus et regressiis earum.
Quod si nos vinditores aut ullusque homo vel femina utriusque
persone qui contra hanc ista /9 carta vindicione venerimus ad ir-
rumpendum, nil valeamus vindicare, set conponamus aut conponant
aut conponat vobis predicta omnia in duplo cum omnem suam

inmelioracionem. Et in antea ista carta vin-/10dicione firma et stabilis
Facta ista carta vindicione V idus augusti, anno XXXo regni
Henrici regis.3
S+num Berrengarii proli Bernardi, s+num Pon-/11cia femina,
nos in unum, qui ista carta vindicione fieri iussimus et firmamus
et testibus firmare rogavimus.
S+num Arnall Arlovi. S+num Raimundi Aianric. S+num Amati
/12 Guitardi. S+num Mironi Guadalli. S+num Bernardi Aalberti.
S+num Arnalli Richolfi. S+num Bernardi Bonefilii.
/13 S+ Guislibertus levite, qui hoc scripsit.
/14 S+ Bernardus, clerici de Granata, qui hoc confirmo.
*Sig sss num Iacobi, clerici Sancti Cucuphatis de Garricis*.
S+num Petri presbiteri.
/15 Sig+num Petri de Palomera presbiteri, qui hoc scripsit in
VI kalendas aprilis, anno Domini MCCXVIII, precepto Bernardus,
clerici de Granata, die et anno quo supra.
1. Situació de la caplletra. 2. Sota am sembla que hi havia una m. 3. El
rei Enric va morir el 4 d’agost de l’any 1060. Aquest document fou redactat cinc dies després
de la seva mort.
1008
1060 agost 21
Folc, fill de Bernat, ven a Guisla quatre mujades de terra situades al
comtat de Barcelona, al Penedès, a la Pera (avui les Cabanyes,
Alt Penedès), que té pels seus pares, pel preu de 16 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-4-213. Trasllat en pergamí de 27 de març de 1218. 140 × 210 mm.
Restaurat. Al verso: “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1060 circa” (Mas). Caplletra
“H”: 10 mm.
Datació: vegeu el perquè de l’any a l’estudi cronològic de la introducció.
Hoc est translatum fideliter translatatum cuius series sic ordinatur.

In nomine Domini. Ego Fulconi, proli Bernardi, vinditor sum
tibi domna Guilia, emptrice. Per hanc scrip-/2turam vindicionis mee
vindo tibi modiatas IIIIa de terra, cultum vel heremum, franchum
meum proprium, qui michi advenit per genitorum meorum sive
per ullasque /3 voces. Est hec omnia in comitatu barchinonense,
in Penitense, ad ipsa Pera. Affrontat a parte orrientis in terra de
Gaucelmi Guilelmi, de meridie in via /4 publica, de occiduo in terra

de Gombaldi et fratri suo Guilelmi, de circii in terra de te emptrice.
Quantum infra istas IIIIor affrontaciones includunt et isti /5 terminis
ambiunt, sic vindo tibi: predicto alodio simul cum exitibus et re-
gressiis earum et ecclesia Sancti Valentini, cum omnes meas voces
et directos quos ibi habeo et abere /6 debeo in omnibus suis per-
tinenciis et adiacenciis, in propter precium mancusos XVI auri cocti,
quod tu mihi dedisti integrum. Et est manifestum. Quem vero
predicta omnia /7 de meo iure in tuo trado dominio et potestate,
cum decimis et primiciis et adiacenciis et omnes pertinenciis, ab
omni integritate, ut facias exinde quodcumque /8 volueris, a tuum
plenissimum proprium. Quod si ego vind[it]o[r] aut aliquis homo
vel femina utriusque persone qui contra hanc ista carta vindicione
venerit ad irrum-/9pendum, nil valeat aud valeam1 vindicare, set
conponam vel conponat tibi predicta omnia in duplo cum omnem
suam inmelioracionem. Et in antea ista car-/10ta vindicionis firma
et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista [car]ta vindicione XII kalendas septembris, anno
XXX regnante Enrici regis.2
/11 Ss+num Fulconi, prolii Bernardi, qui ista carta vindicione
fieri [iu]ssi et firmavi et testibus firmare rogavi.
S+num Arnalli Arlovini. /12 S+num Guilelmi Raimundi. S+num
Raimun Aianrici. S+num Arnalli Ricolfi. S+num Bernardi Guilelmi.
S+num Mi-/13roni Fedach.
/14 S+ Guilabertus levite, qui ista carta vindicione scripsit die
et anno quod supr ss a.
/15 S+num Bernardi, clerici de Granata, qui hoc confirmo.
*Signum Bernardi sacerdotis sss*. *S+ Petri presbiteri*.
/16 Sig+num Petri de Palomera, presbiteri, qui hoc translatum
fideliter scripsit in VI kalendas aprilis, anno Domini MCCXVIII,
precept[o Ber]nardi, clerici de Granata, /17 di[e et] anno quo supra.
1. Una t transformada en una m. 2. El rei Enric va morir el 4 d’agost de l’any
1060. Aquest document està redactat disset dies després de la seva mort.
1009
1060 agost 29
Bernat Raimon i la seva muller Ermengarda permuten amb el bisbe
Guislabert de Barcelona i els canonges de la seva Seu una peça
de vinya situada al territori de Barcelona, al terme de Monterols,

i 10 mancusos de moneda de Barcelona, a canvi d’una peça de
terra la situació de la qual no s’especifica.
ACB, perg. 1-2-811. Original. Pergamí, 157 × 330 mm. Al verso: “Carta de Sa[lletres
il·legibles: +-6]”; “Munterols” (S. XIII-XIV); “Permuta ab la qual Bernat Ramon dona
als canonges una vinya en lo terme de Munterols, territori de Barcelona” (S. XVI-XVII);
“Mitja Escala, Armari 2, n. 811”; “(No 92, ratllat)” (S. XVIII). Caplletra “I”: 47 mm.
ACB, LA.II, n. 83, f. 28c-d. Rúbrica: “Carta de una vinea in Monterols quam Bernar-
dus Raimundi comutavit sedi”. Exterior verso: “n. 83” (Caresmar). Inter columnas
verso: “Anno Domini 1060” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B-E: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Reimundo et coniux mea

nomine Ermeniardis comutatores sumus vobis domno Guilaberto
vestrisque cannonicis.a Manifestum est enim quia comutamus vobis
/2 petiamb unam vinee in territorio Barchinone, in terminio de
Munterols. Advenit nobis per nostra comparatione vel per ullasque
voces. Et affrontat ipsa vinea de orientis in vi-/3neas Bonucius
Guilerani, de meridie in vineas Cannonicec Sancte Crucis, de occiduo
et de circi in vineas Mair hebreo. Quantum iste affrontacionesd
includunt, sic co-/4mutamus vobis: prescriptam petiame vinee, cum
ipsa terra ubi est fundata, cum ingressibus et exitibus, propter
vestram petiamf terre quam nobis dedistis in nostra comutacione,g
sicut resonat in co-/5mutacione quam exinde nobis fecistis, et propter
mancusos decem monete Barchinone. Prefatah quoque vinea, ab ipsa
terra ubi est fundata, que vobis comutamus, de nostro iure in ves-
trum /6 tradimus vestreque Cannonicei dominium et potestatem, ad
agendum quiquid volueritis inde faciatis. Quod si nos1 comutatores
aut aliquis homo sexus utriusque hoc rumpere voluerint /7 aut
voluerimus, nil valeat,j sed componant aut componamus vobis pre-
scripta omnia in duplum cum omni sua imelioratione. Et in antea
ista comutacionek maneat firma omni tempore.
/8 Actum est hoc IIII kalendas septembris, anno XXX regni regis
Henrici.
S+ Bernardus Reimundi, s+ Ermeniardis, nos qui ista comu-
tacione fecimus et /9 firmamus et testes firmare rogamus.
S+ Reimundus Capannada. S+ Ecio Guilielm. S+ Bernardus
Guifredi. /10 S+ Reimundi Guitardi. S+ Ermumir Eldemar. S+ Arnal
Oliba. S+ Guitard Vidal.
1. Sobre raspat.
LA. a. canonicis. b. peciam. c. Canonice. d. affrontationes. e. pe-
ciam. f. peciam. g. commutatione. h. Prefata. i. Canonice. j. va-
leant. k. comutatione.
1010
1060 [juny-agost]
Berenguer i la seva dona Ponça venen a Duran un alou situat al lloc
de la Roca, al Penedès, a prop del terme del desaparegut Castellmós
i de l’actual de la Granada, pel preu de 7 unces d’or i 1 mancús.
ACB, perg. 1-2-775. Còpia del S. XIII. Fragment. Pergamí, 235 × 165 mm. Al verso:
“1060”; “1-2-775” (JB). Molt perjudicat per la humitat, que ha provocat la pèrdua
de gran part del marge esquerre en una amplada molt variable, de 15 a 83 mm,
des de l’extrem superior fins a 190 mm. Restaurat.
Datació: manquen el dia i el mes; vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
Hoc est translatum fideliter translatatum cuius series sic [±33

Berengarius et uxor] /2 mea nomine Poncia, nos in unum venditores
sumus tibi Do-[±40 vinditio-] /3 nis nostre vindimus tibi alodem
nostrum proprium, id sunt, terris [±45] /4 aquarum vieductibus et
reductibus, cassas et curtes, solos et suprapositos [±35 in-] /5 fra
predicto alodio est. Advenit nobis ad me, predicto Berengario, per
[±30 et ad] /6 me, meminita Poncia, per meam epcionem et per meum
decimum sive per ullasque voces [±30] /7 se in Penitense, in
vocitatum locum ad ipsa Petra. Abet affrontaciones [±30], /8 de
meridie in termine de Castro Moz, de occiduo in termine de Castrum
[±40] /9 ni. Quantum infra istas totidem affrontaciones includunt
et isti termini [±30] /10 integriter aput ipsum directum vel voces quam
habemus in ipsa ecclesia Sancti Valentini [±20] /11 et oblacionibus
et omnibus pertinenciis qui ad predictam ecclesiam pertinent, simul
cum exitibus et [±20] /12 huncias VII auri cocti cum mancuso I, quod
tu nobis dedisti integriter. Et est manifestum. [±13] /13 que tibi
vindimus francum, de nostro iure in tuo tradimus dominio et
potestate, ab omni integritate [±10] /14 vel in antea habere debemus
per aliquem modum, ut faciatis exinde quodcumque volueritis [±20]
/15 simul cum exitibus et regressiis earum. Quod si nos vinditores,
aut ullusque homo vel femina [±14] /16 qui contra hanc ista carta
vindicione venerimus ad irrumpendum, nil valeamus vindicare, [set
componam aut com-]/17ponamus vobis predicta omnia in duplo cum
omnem suam inmelioracionem. Et in antea [ista vinditione fir-]/18ma
et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista carta vendicionis [±17 anno] /19 XXXº regni Henrici
regis.
S+num Berengarii, proli Bernardi, [s+num Poncie], /20 nos in
unum, qu ista carta vindicione fieri iussimus et firmamus et testes
[firmare rogavimus].
/21 S+num Arnall Arlovi. S+num Raimundi Aienric. S+num [±13]
22
/ S+num Mironi Guadalli. S+num Bernardi Adalberti. S+num [±8.
S+num] /23 Bernardi Bonefilio.
/24 S+ Guislabertus levite, qui hoc scripsit [±15].
/25 Sig+num Bernardi, sacerdotis sss.
/26 S+num Bernardi, clerici de Granata, qui scripsit hoc
translatum [±15] /27 XIII, die et anno quo supra.
1011-1012
21060 setembre 21
Guislabert, bisbe de Barcelona, i els canonges de la Seu fan donació
a Ramon, levita, d’una terra situada al suburbi de la ciutat de
Barcelona, al carrer que va a Santa Maria, a l’arc que hi ha
construït en aquest carrer, perquè hi faci cases.
ACB, perg. 1-2-714. Original. Pergamí, 186 × 290 mm. Un forat rodó de 15 mm.
d’origen entre les línies 5 i 8 a tocar del marge esquerre. Al verso: “In calle Sancte
Marie / Maris”; “CCXCII”; “CCXCII” (S. XIII-XIV); “Donació feta per lo bisbe y
canonges al canonge / levita de un tros de terra al call ahont edificas casa / y
despres de sa mort tornas als canonges” (S. XVI-XVII); “(No 106, ratllat)” (S. XVII);
“Mitja / Escala / Armari / 2 / n. 714” (S. XVIII); “Antiquitatum I 331” (Mas). Caplletra
“I”: 48 mm.
ACB, LA.I, n. 331, f. 130c-d. Còpia de mitjan segle XIII. Encapçalament de foli:
“Barchinona”. Rúbrica: “Carta quod Canonica dedit Raimundus levite terram / iuxta
Archum”. Superior verso: “F.III.s” (S. XIII-XIV). Exterior verso: “CCXCII” (S. XIII-XIV);
“n. 331” (Caresmar). Inter columnas verso: “Anno Domini / 1060” (S. XVIII). Pel
que fa a l’any, vegeu l’estudi cronològic de la introducció. Caplletra “I” ornamen-
tada, tipus G: 5 línies.
In Dei omnipotentis nomine. Ego Gislibertus, gratia Dei barchi-

nonensis episcopus, simulque cum cuncta nostrorum cannonicorum
congregacione donatores /2 summusa tibi,b fratri nostro Remundo,
levita. Manifestum est enim quia, non suadentis ingenio nec cogentis
imperio, set sponte et libentissi-/3me, donamus tibi aliquid terre iuris
nostre Cannonice. Est hec terra in suburbio civitatis Barchinone,
in calle unde gra-/4diuntur et regrediuntur ad Sanctam Mariam, iuxta
Archum qui in hoc calle est constructus (iuxta Archum).1 Tali vide-
licet /5 tenore et ordine: ut habeas et possideas iam dictam terram
omnibus vite tue diebus, et facias ibi domos, et secure et quiete /6
abites eas et, dum vi\c/xeris,c possideas; post obitum vero tuum,
libere absque ullo impedimento, cum omnibus instrumentis /7 et
edificiis ad ius et dominium nostre Cannonice revertatur et nostrum
et successorum nostrorum. Affrontadd namque /8 iam dicta terra a
parte orientis in terra de nobis donatoribus, a meridiana vero parte
in orto et in domibus de Gerbertus /9 Bonucii, a parte vero occidui
in calle qui ubique discurrit, a septemtrione in domibus et in orto
Seniofredi Guadamiri. /10 Predicta namque omnia, eo videlicet ordine
et tenore ut scripsimus, de nostro iure in tuo tradimus dominio et
potestate, cum ingres-/11sibus et exitibus suis et omnibus ad ipsam
terram et domos, quas ibi construxeris, pertinentibus, \ita ut non
sit tibi licitum ibi alium senioraticum facere nece ad(a)clamare2/.3
Quod si nos donatores audf aliquis /12 utriusque sexus homo
venerimus audg venerit hanc donacionemh ad inrumpendum audi
anichilandum, nil proficiat nobis audj illi, /13 set componamus audk
componat tibi in duplo. Et insuper hec donaciol immobilis et firma
permaneat modo et imperpetuumm /quamdiu vicxeris\.
/14 Actum est hoc XIo kalendas octobris, anno XXXo n regni
Henrici regis.
/15 *+ Guislibertus, gratia Dei episcopus +o*. /16 *+ Guilelmus
/levita\*.p *S+ Poncius caputscole*. *S+ Reimundi levite*. /17 *S+
Guitardi laevite*.q /18 *S+ Oliba clericus*. *S+ Guifredi levite*. *S+
Guilelmus levite*. *S+ Mironis sacerdotis*. /19 *S+ Reimundi levite*.
*S+ Vivas levita*. *S+ Berengarii levite*.
/20 S+ Poncio subdiachoni, qui hec scripsit cum4 litteras supra
positas et fusas in linea IIII et in XI, die et /21 anno quod supra.
1. Ratllat. 2. La segona a raspada. 3. El text interlineat continua pel
marge esquerre del pergamí fins per sota de la línia 13, amb unes ratlles de separació i
un senyal de l’escrivà que indica on s’ha d’inserir. 4. Sota la m hi ha una s.
LA. a. sumus. b. vobis. c. vixeris. d. affrontat. e. ne. f. aut.
g. aut. h. donationem. i. aut. j. aut. k. aut. l. donatio. m. in
perpetuum i nota quamdiu vixeris. n. XXX. o. Manca. p. \levita/. q. levite.
1013
1060 octubre 2
Causa moguda davant el jutge Guillem Marc, en presència del sacerdot
Ponç, escrivent, i molts bons homes i dones, per Bonfill Odesind
i la seva muller Sança contra Guislabert, pontífex, el prepòsit

Vivà i els altres homes que tenen cases al voltant de l’església
de Sant Salvador [de Polinyà], terrenys que el matrimoni reclama
com a alou seu, en contra de l’opinió de l’altra part, que creu
que formen part de la sagrera de l’església i dels testimonis cridats
a declarar.
ACB, perg. 1-1-2358. Original. Pergamí, 239 × 537 mm. Al verso: “Kartas Sancti
Salvatoris de Poliniano” (S. XI); “Ave Clindila” (?) (S. XIII-XIV); “Num... 2358” (S.
XVII); “Diversorum A. 2358” (Mas); “1060” (F-B).
Condicciones1 sacramentorum ad quarum hordinacione resi-

debat Guillaberto pontifice /2 et Poncio sacerdote, scriptore, et Gui-
lelmo Marcho, iudice, in presencia multorum bonorum /3 virorum,
nobilium et mediocrum, id sunt, Adalberto Guitardo et Berengario
Remundi, de castrum /4 Barberano, et Remundi Seniofret riorubensi
et Maier Odesindi et Mironi Amalrici /5 et Guilelmus, fratri suo, et
Guilelmus Arnalli, de ipsa Ruvira, et Remundi Richulfo /6 et Gaucbert
Odger et Gaucbert Remundi et Remundi Mironi, de Sancta Maria,
et Mironi /7 Godmar et Isarn Sanla et aliorum multorum hominum
ex parte subterius adnotati. /8
In supra dictorum namque presencia et aliorum multorum
virorum hac mulierum, corum nomina /9 scribere longum est, mota
fuit causacio inter Bonifilio Odesindo, agens vicem /10 uxori sue
Sancia, et Guilaberto pontifice et Vivano preposito ceterisque ho-
minibus /11 qui habentes in circuitu ecclesie Sancti Salvatoris
domos sive aliquid edificia. Dicebat namque /12 prescriptus Bonifilius
et querellabat et requirebat quod ipsos domos et ipso alodio, qui
est in circui-/13tu predicte ecclesie Sancti Salvatoris, suum proprium
alodium deberet esse per vocem uxori sue prescripte per scrip-/14
tura,1 quia alodium proprium fuit matri sue et parentum suorum.
Ad hanc querellam respondens Vivanus, /15 prepositus Cannonice
Sancte Crucis, et aliis hominibus qui abent domos in circuitu
ecclesie, quia in /16 hoc quod requirebat predictus Bonifilius per
vocem uxori sue predicte, non erat ita suum, sicut ille dicebat, /17
sed usque ad ipso vallo antico, qui fuit in circuitu ipsa ecclesia, et
quantum ipso vallo in circuitu ipsa /18 ecclesia continebat, omnia
ab integrum deberet esse ab integrum, sacrariam Sancti Salvatoris
absque /19 ulla diminucione. Predictus autem iudex requisivit a
predictus prepositus Vivanum et ad ipsos homi-/20nes qui possessores
sunt aut aliquid tenent in circuitu predicta ecclesia, si possent
comprobare quia ita /21 fuisset verum, sicut ipsi dicebant sive per
scripturas ostendere. Ipsis autem in suis responsis dixerunt: /22 “Nos
autem non abemus scripturas de hoc quod nobis requiritis, sed parati
sumus per viridicos testes /23 comprobare, quia amplius quam
triginta annos vidimus et audivimus quia quantum infra ipsos /24
vallos anticos in circuitu ipsa ecclesia continet, omnia ab integrum
debere esse sacrariam Sancti Salva-/25toris, et tenuerunt ipsos
homines qui ibi aliquid tenuerunt per directum et sacrariam predicti
altaris.” Predictus /26 autem iudex, audiens hec que preponebant
predictos homines et prepositus, dixit eis et iudicavit, quia \si/ ita
/27 testificabant, sicuti dicebant, bene et recte debere esse sacrariam
et directum predicti altaris, et Bo-/28nifilius et uxori sue debebant
se exvacuare in potestate Dei et Sancti Salvatoris de quantum infra
ipsos /29 vallos anticos in circuitu ipsa ecclesia requirebant. Hoc
iudicio audito, electi sunt omnes dicentes /30 et insinuantes quantum
tenuit et unde fuit ipsum vallum in circuitu predicta ecclesia. Ipsi
qui hoc insinua-/31verunt, sunt illorum nomina Gulmir Faber et
Bonifilius Dacho et Lopard Maria et Durandi Guadamir et Belliardis
/32 femina. Isti omnes insinuaverunt ipsum vallum supra dictum, de
isti quatuor electi sunt duo Gulmir Faber et Lopard /33 Maria, qui
iurisiurando testificati sunt ita dicentes: “Iuramus nos testes, Gul-
mir et Lopard, primo /34 per Deum trinum et unum et per altare
consecratum in onore Sancti Salvatoris, supra cuius altare has
condi\c/ciones /35 manus nostras contangimus iurando, quia nos,
prescripti testes Gulmir et Lopard, vidimus et audivimus /36 per hos
triginta annis presentes et amplius tenere et possidere per suum
directum ad Sancti Salvatoris et ad ipsos /37 homines qui aliquid
tenuerunt in circuitu prescripta ecclesia, infra ipsos vallos prescriptos,
qui designati et in-/38sinuati sunt a nobis prescripti et ad aliis per
directum et sacrariam Sancti Salvatoris et suum proprium, et
sacrariam debere esse /39 Sancti Salvatoris. Habet affrontaciones hoc
quod nos testificamus, a parte orientis in alodio Mironi Gonmari
/40 et abet palmos legitimos triginta, a parte meridiana2 in alode
predicti Bonefilii et uxori sue Sancie et de3 parie-/41te4 ecclesie
predicte usque in alodium prescripti Bonifilii et uxori sue, abet
palmos legitimos septuaginta, a parte /42 occiduo in alode Nepcios
Ecioni et in alode Sanla Petro et suos eres et abet palmos a pariete
ipsa ecclesie usque a predictum /43 alodium XLa palmos legitimos,
a parte circii in alode Nepcios Ecioni et abet palmos usque ad
parietem ecclesie sex-/44saginta legitimos. Nos vero, prescripti testes
Gulmir et Lopard, ea que iuramus et testificamus vera esse
profitemur /45 per super hadnexum5 iuramentum in Domino.”
Late condicciones VI nonas octobris, anno XXX regni Henrici

regis.
/46 S+m Gulmir Faber, s+m Lopard Maria, nos qui hunc
sacramentum iure iurando confirmamus.
/47 S+m Adalbertus Guitardo, s+m Berenger Remundi, s+m
Remundi Seniofret, s+m Maier Odesindi, /48 Mironi Amalrici, s+m
Guilelmus Amalrici,6 s+m Guilelmus Arnal, s+m Remundi Richulfo,
/49 s+m Gaucbert Odger, s+m Gaucbert Remundi, s+m Remundi
Mironi, s+m Mironi Godmar, /50 *si- sss num Remundus Senio-
fredi*, *s+m Isarnus levite*, s+m Bonifilio Dacho, /51 s+m Mironi
Malanneg, s+m Durandi Guadamir, s+m Belliards femina, s+m
Seniofret Malanneg, /52 *s+ Bremundus subdiaconus*, /53 s+m
Bonifilio Odesindi, s+m Sancie femina, nos qui hoc testimonium
haccepimus et de supra scripta sacraria /54 Sancti Salvatoris nos
exvacuamus.
/55 *S+ Guilielmus iudex*.
/56 S+ Poncius presbiter, qui hec scripsit cum litteras rasas in
linea XIII sss die et anno quod supra.
1. tura surt de caixa. 2. Sota la a hi ha una e. 4. Sota la d hi ha una
a. 5. Sota la p hi ha una b. 6. Sota la d hi ha escrit nc. 7. Escrit sobre
quelcom indesxifrable.
1014
1060 octubre 29
Testament sacramental de Miró Geribert, jurat sobre l’altar de Sant
Martí, de l’església del monestir de Sant Sebastià dels Gorgs, en
el qual fa deixes dels castells de Subirats, Lavit, Sant Martí i
Olèrdola i altres béns, principalment a la seva esposa i als seus
fills, i afavoreix altres persones i institucions, com el monestir
de Sant Sebastià dels Gorgs, completant el seu testament ordenat
vuit anys abans.
ACB, LA.IV, n. 379, f. 161b-162c. Rúbrica: “Testamentum Mir Girberti qui
dimisit filiis suis castrum de Ripis”. Inter columnas recto : “n. 379” (Caresmar).
Foli 162, interior recto: “Nostro” (S. XIII -XIV). Caplletra “I” ornamentada, tipus
C: 12 línies.
Ed.: CARRERAS, Lo Montjuich, ap. doc. XXVIII, p. 422-425; PLADEVALL i altres, El

monestir, doc. 3, p. 93-95; Catalunya romànica, vol. XIX, p. 80.
In Christi nomine. Hec sunt conditiones sacramentorum ultime

voluntatis cuiusdam hominis Mironis Geriberti dive memorie, quod
ille scribere iussit Reimundo levite et cum literis suis manu propria
firmavit. Unde constituit distributores suarum rerum esse Guilia,
uxori suae, et Reimundo Lobeti et Arnallo Arluvini et Guanalgaudi
Sendredi et condam Mironi Bonihominis. /c Precipiens illis atque
iniungens ut, si mortis eventu illi evenisset in ipso itinere quo pergere
volebat ad visitandam limina Beati Iacobi apostoli Gallicie aut in
alio loco, antequam aliud testamentum fecisset, plenam potestatem
habuissent sui prescripti tutores et helemosinarii ita omnium rerum
suarum, mobilium atque immobilium, ita donare et distribuere, sicut
eis precepit et iniuncxit per supra scriptum testamentum. Unde
atulerunt prescripti tutores testes coram Guilelmo Marcho iudice
et aliis viris idoneis subterius anotati, ex parte quorum nomina
sunt: Reimundo levite et Ricardi Ellemari et Amato Guitardi, qui
iurisiurando testificati sunt ita dicentes:
Nos vero prenominati testes, unum dantes testimonium, primo
per Deum trinum et unum et super altare consecratum in honore
Sancti Martini, qui est situm intus in ecclesiam Sancti Sebastiani
cenobii, supra cuius sacrosancto altare has conditiones manus
nostras continemus iurando, quia nos prescripti testes vidimus et
audivimus, quando Mironi Geriberti prescripti, qui est condam,
fecit scribere suum testamentum, sicut supra retulimus, et prece-
pit per suum testamentum prescriptum ad suos prescriptos tutores
et helemosinarios ita distribuere omnium rerum suarum, sicut in
prescripto testamento resonat. In primis precepit suis tutoribus ut
dedissent Sancto Sebastiano ipsa casa de Bag cum suis terris et vi-
neis, et ipsa mansione de Agela cum suis terris et vineis, et de ipsa
strada de ipso Gorg Negre sicut vadit a Sancto Paulo usque ad ipso
torrente qui est subtus mansione de condam Guilelmo Levegelli et
vadit ad ipsum pratum, terris et vineis, casis et casalibus, quod ad
illum pertinebant, exceptus ipsum solarium. Et dedit ad Sanctum
Petrum de castro Subiradz pariliata una de terra qui est ad ipsum
collum, cum ipsa mansione qui est infra ipsa pariliata, et modiatas
III de vineis que sunt subtus mansione de Guimara Magistro. Et
ipsa ostoldad1 qua tenebat Guimara Magistro ipsum servitium, que
inde /d debet exire, remansisset ad Sanctum Petrum prescriptum ea
ratione: ut unus presbiter fuisset electus qui stetisset in servitium
Sancti Petri prescripti, et per unumquemque diem fecisset ministe-
rium pro anime sue et patris sui et matri et parentibus suis; et ipsa
electione fuisset de uxori sue, dum viva fuisset, post obitum suum
fuisset de eos qui tenuissent castro Subiradz. Donavit ad Sanctam

Mariam de castro Sancti Martini pariliata una de terra que est ad
ipso cursus, et modiatas duas de vineis que sunt ad ipsum puteum,
et ipsa petia de terra que tenebat Guilabertus levita que est ad ipsum
puteum cum ipso orto qui ibi est. Donavit ad Sanctum Petrum et
ad Sanctum Martinum pariliata una de terra que tenebat Bernardus
Guadalli, que est ad ipso Puiol, et modiatas quatuor de vineis que
tenebat Adalbertus de Lubricato. Donavit ad Sanctum Michaelem
de Olerdula modiatas duas de vineis que fuerunt de Bernardo
Botlarii. Donavit uxori sue Guilie ipsum suum castrum de Subiradz,
et medietatem de ipso castro que vocatur Vitis cum medietate de
ipso termino, et ipsa medietate de decimis et primiciis et aiacenciis
et pertinenciis que pertinebant ad predictum castrum Vitis, et me-
dietatem de omnibus causis, quicquid dicere vel nominari potuisset
homo, que infra termino est de predicto castrum Vitis. Et ipsum
castrum Vitis (et ipsum castrum s Vitis)2 et ipsum castrum Sancti
Martini et ipsum castrum de Cezma et ipsum castrum Olerdula et
ipsum castrum Erapruna et ipsum castrum Ribes et ipsum castrum
Port cum illorum pertinentiis de predictis tenuisset et possedisset
predicte Guilie uxori sue, si in viduitate digna permansisset, sine
blandimento de filiis aut filiabus de predicto Miro et Guilie; si autem
in viduitate non permanserit, revertisset predictam suam hono-/arem
ad filios suos masculos, sicut ille Miro predicto disposuit eius in
suum testamentum prescriptum. In primis concessit ad Bernar-
dum, filium suum, et ad Arnallum, filium suum, ipsum castrum de
Subiradz cum terminis et adiacentiis earum et omnia quantum
pertinet ad predictum castrum, et medietatem de ipso castro de ipsa
Vid cum medietate de ipso termino et de suis adiacentiis et de suis
pertinenciis, que superius est scriptum. Similiter concessit ad pre-
dictos filios suos Bernard et Arnal ipsum castrum de Eraprunna in
servitio Dei et de ipso comiti. Et similiter concessit ipsum castrum
de Ribes ad predictos filios Bernardo et Arnallo, ut habuissent eum
in servitio Dei et de ipso episcopo. Et predictos castros Subirads
et medietatem de ipsa Vid et Eraprunna et Ribes teneat Bernardus
predictus, filius suus, omnibus diebus vite sue in tale conventu: ut
non fuisset illi licitum vendere nec donare nec inalienare neque pro
episcopatu neque per aliquem modum aliquid de predicto honore,
et post obitum suum remansisset predictam honorem ad Arnallum,
filium suum; et si Arnallus predicti mortuus fuisset, antequam proles
habuisset de legitimo coniungio, remansisset predictam honorem
Reimundo, fratri suo; et si Reimundus mortuus fuisset, remansisset
ad Gondeballum, filium suum; et si voluisset habere Bernardus,

filius suus, predictam honorem, quomodo superius esset insertam,
fecisset cartam legitimam Reimundo, fratri suo, de ipso castro de
Port, ut habuisset eum Reimundo, fratri suo, post mortem Bernardi.
Et Reimundus, filius suus, habuisset ipso fevo episcopale quod ille
habebat et tenebat (et tenebat)3 de alveo Bisaucii4 usque ad castrum
Cubeles, et Reimundus predictus filius suus remansisset in baglia Dei
omnipotentis et de Bernardo fratri suo. Et mandavit ad suos caste-
llanos, qui tenebant predictam suam honorem, ut non dedissent
potestatem predicto filio suo Bernardo usque quo Bernardus filius
suus habuisset sacramentum factum Arnallo, fratri suo, ut habuisset
predictos castros Arnallus predicti /b post mortem Bernardi, fratri
sui;5 et si Bernardus, filius suus, se abstraxisset et noluisset facere
predictum sacramentum Arnallo, fratri suo, et predictam cartam
(cartam)6 de Port Reimundo, fratri suo, remansisset predictam hono-
rem Arnallo, fratri suo, sine ulla dubitatione. Et hoc habeat factum
infra XXX dies. Et concessit ipsum castrum Sancti Martini cum suis
terminis et suis pertinenciis, et ipsum castrum de Cedma cum
suis terminis et suis pertinenciis Gondeballo, filio suo. Et similiter
concessit Gondeballo, filio suo, ipsum castrum de Olerdula cum suis
aiacenciis et suis terminis et suis pertinenciis, ut habuisset in servitio
Dei et de ipso comiti. Et dedit prescriptus Miro Adalaidis, filie sue,
ipsum suum alaudem cum ipsa turre de Ventaiols in tale conventu:
ut deffinisset omnes voces, quos requirere potuisset, in honore
predicti Mironis; quod si facere noluisset, revertisset predicta turre
et predicto alaudio de Ventaiols ad ipsum suum filium qui tenuisset
castrum Sancti Martini. Et concessit ipsas suas eguas ad predictam
Guiliam, uxorem suam. Et concessit Sancto Sebastiano ipsas deci-
mas de ipsos pulinos et pulinas quod Deus dedisset omni tempore
de predictas eguas. Et de alio suo mobile, quod remansisset, solvere
fecissent ipsos suos debitos; et alium, quod remansisset, ipsas duas
partes concessit pro anima sua et terciam partem concessit uxori
sue prescripte. Et concessit ipso fevo de Quartel et ipso alaudio de
Mata Gondeballo, filio suo. Et iussit ut remansisset omnem suam
honorem et uxori sua et filiis in badlia Dei omnipotentis et de ipso
comiti et comitisse et de Guisliberto, episcopo, et de Guilelmo,
episcopo ausonensi. Et postquam ordinavit suam voluntatem, ut
supra retulimus, mutavit voluntatem suam de ipso castro Sancti
Martini, quod dedit uxori sue prescripte, sicut resonat in sua
scriptura quod ille ei fecit et firmavit. Postquam autem hec omnia
ordinavit, predictus Miro vixit postea annis sex minus VIIII menses
et medium, et fuit interfectus a sarracenis in civitate Tortuosa cum

filio suo et /c hominibus suis. Publicata fuit hoc voluntas secundum
legis gotice ubi dicit: “Morientium extrema voluntas, sive sit auctoris
et testium manu subscripta sive utrarumque partium signis extiterint
roborate, infra sex menses coram quolibet sacerdote pateant publi-
cande”, sicut et iste fuerunt coram Guilelmo, pontifice ausonensi, et
Guiliberto, episcopo barchinonensi, et Guilelmo Remundi, iudex
et sacerdos ausonensi, et coram multis aliis idoneis viris.
Late conditiones IIII kalendas novembris, anno XXX regni
Henrici regis.
S+ Remundi levite, s+num Richardi Ellemari, s+num Amati
Guitardi, nos qui hunc sacramentum fideliter iuramus.
S+ Guilie femine, s+ Raimundi Lobeti, s+ Arnalli Arluvini, hec
sunt helemosinarii et tutores.
Remundi Guadamiri, Geralli Bertrandi, Rodballi, Ricolfi Odgarii,
Remundi Mironi, Arnalli Oliba, Ollirig Bonefilii, Guinabal, Bernardi
Guilelmi, Bernard Guielm Fedach, Bertran Girbert, nos qui vidimus
predicta omnia corroborrari.
Guilelmus iudex resonabat in predicto testamento Mironis VI
idus decembris, anno XXIIII regni Henrici rege.
Remundi Seniofredi et levite, qui hoc scripsit cum die et anno
quo supra.
1. Sota la segona o hi ha una d. 2. et ipsum castrum s Vitis repetit i
ratllat. 3. et tenebat repetit. 4. Sota la u hi ha una a raspada. 5. Sota la i
hi ha una o. 6. Repetit i ratllat.
1015
1060 octubre 31
Guislabert, bisbe de Barcelona, dóna a Guisla i als seus fills Gombau,
Arnau i Ramon el feu episcopal que tenien els difunts Gombau
de Besora i Mir Geribert, pare i marit respectivament de Guisla,
això és, el castell de Ribes, i les parròquies de Sant Boi, Madrona,
Sant Jaume de Barcelona, Sant Joan Despí i Sant Boi, Santa
Perpètua de Mogoda, Sant Sadurní de Palau Dalmanla (Mon-
tornès), Sant Genís de l’Ametlla, Sant Andreu de Samalús, Vila-
nova (de la Roca) i Sant Feliu de Codines, axí com un feu que
té Orúcia al comtat d’Osona, i la parròquia de (Santa Eulàlia de)
Ronçana, amb la condició que ells i els seus descendents facin
homenatge, host i cavalcada al bisbe i als seus successors, i que

estableixin un clergue a l’església de la Santa Creu i Santa Eulàlia.
ACB, LA.IV, n. 369, f. 157c-158a. Rúbrica: “Guilabertus episcopus dedit ad mensam
sedis IIIIor pareliatas terre et V modiatas vinee in termino Ripis”. Exterior verso:
“n. 369” (Caresmar). Interior verso: “Nostro” (S. XIII-XIV). Caplletra “S” ornamentada,
tipus B: 4 línies.
Ed.: CARRERAS, Lo Montjuich, ap. doc. XXIX, p. 425-426.
Sub tali convenientia donat Guislibertus episcopus ipso fevo

episcopali, quos tenebat Gondeballus Bisaurenci a die obitus sui et
Mironi Geriberti a die obitus sui, ad domnam Guiliam et filiis /d suis
Gondeballo et Arnallo et Raimundo, id est, ipsum castrum de Ribes
cum suis terminis et suis pertinenciis, exceptis hoc quod dedit Guis-
libertus episcopus ad ipsam Canonicam, pariliatas IIIIor de terra et
modiatas Vque de vineas, que est infra terminos de predicto castri,
et ipsa parrochia Sancti Baudilii cum duabus partibus decimarum
que pertinent ad predictam parrochiam, et ipsa parrochia de Madrona
cum duabus partibus decimarum, et ipsa parrochia Sancti Iacobi de
Barchinona cum duabus partibus decimarum quas habet in parrochia
Sancti Iohannis de Pino et in parrochia Sancti Baudilii, et ipsa ecclesia
de Mogoda, que vocatur Sancta Perpetua, et cum duabus partibus de-
cimarum, et ipsa ecclesia Sancti Saturnini de Palacio Dalmanla cum
duabus partibus decimarum, et ipsa parrochia Sancti Genesii de l’A-
menla cum duabus partibus decimarum, et Sancti Andree de Samaluz
cum duabus partibus decimarum, et ipsa parrochia de Villa Nova cum
duabus partibus decimarum, et ipsa parrochia Sancti Felicis de Cu-
dines cum duabus partibus decimarum, et ipso fevo quod tenet Orutia
femina in comitatu ausonensi quod est de Sancta Cruce et de Sancta
Eulalia, et ipsa parrochia de Oronciana cum duabus partibus decima-
rum. Ista omnia supra scripta, quos tenebat Gondeballus et Mironus
predictis a die obitus illorum in omnibus locis, sic donat predictus
episcopus Guilie predicte et filiis suis predictis per fevo sub tali con-
ventu: ut stent in hominiatico de supra dicto episcopo et albergen
cum predicto episcopo in hostes et in cavalcatas, dum vivus fuerit,
post obitum quoque eius similiter faciant (cum)1 successoribus suis,
et stabiliant unum clericum in servitium Sancte Crucis Sancteque
Eulalie. Et hoc fuit factum in presentia Geriberti Gitardi et Arnallus
Arluvini et Gerberto Quirici et Richardo Ollomari et Guilaberto Adroa-
rii, Adalberto presbitero, Bernardo Seniofredi, Berengario Udalardi
et Guilaberto Geriberti et Ricolfi Odgarii.
Actum est hoc II kalendas novembris, anno XXX regni Hen-

/arici regis.
S+num Geriberti Guitardi. + Guislibertus, gratia Dei episcopus
+. S+ Guilaberti levite. S+num Arnalli Arluvini. S+num Geriberto
Quirici. S+num Ricolfi Odgarii.
S+ Reimundi Seniofredi et levite, qui hec scripsit die et anno
quo supra.
1. Expuntuat.
1016
1060 [novembre 13]
Annarig i la seva muller Adelaida venen a Ardman i a la seva muller
Guisla una vinya situada al comtat de Barcelona, al terme
d’Olèrdola, al lloc anomenat Avinyó, pel preu de 4 sous.
ACB, LA.IV, n. 250, f. 100c. Rúbrica: “Emptio Ardinam in Avinone”. Exterior verso:
“n. 250” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 11 línies.
Datació: sobre el dia i el mes, vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
In nomine Domini. Ego Annarig et uxori sua Adaled vinditores

sumus tibi Ardman et uxori tua Gilla, emptores. Per hanc scriptura
vinditionis nostre vindimus nos vobis petia I de vinea, apud ipsa
terra ubi es fundata, nostra propria. Qui nobis advenit per nostra
comparatione vel per quacumque voces. Et est ipsa vinea in comi-
tatum Barchinona, in terminio de Olerdula, in locum que vocant
Avinione. Et affrontat ipsa vinea de orientis in vinea de Amadus qui
es1 condam, de meridie in vinea de Rodger, de occiduo in vinea de
Sancti Sebastiani, de circii in terra de Amadus qui es condam.
Quantum infra istas affrontationes includunt, sic vindimus nos vobis:
ipsa vinea ab integrum, cum exios vel regressios earum, in propter
precium solidos IIII. Et nichil de ipso precio non remansit. Et est
manifestum. Quem vero predicta hec omnia, quod superius resonat,
de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestate, ad vestrum
plenissimum proprium. Quod si nos vinditores aut ullusque homo
qui contra hanc ista carta vinditione venerit pro inrumpendum, non
hoc valeat vindicare, set componat aut componamus vobis in duplo
cum omne sua immelioratione. Et in antea ista carta vinditione firma
et stabile permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista carta vinditione idus kalendas novembris, anno I
regni Felici regi.
S+m Annarig, s+m Adalet, qui ista vindicione fecimus et

firmare rogavimus.
S+num Iouan. S+num Guilielm diaconus.
S+ Mironi presbiter, qui hec scripsit dii et anno quod supra.
1. Abreviatura supèrflua ratllada.
1017
1060 desembre 1
Pere Ermemir i la seva muller Olovara venen a Bonfill Pedró una peça
de terra culta, situada al territori de Barcelona, prop de la vila de
Provençals, que tenien el venedor pels seus pares i la venedora per
delme conjugal i per donació del seu marit, pel preu de dos cafissos
i un sester d’ordi i 45 mancusos d’or en moneda de Barcelona.
petit forat en la part inferior dreta, restaurat. Al verso: “Provincials” (S. XIII-XIV);
“Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “Siglo XI” (S. XIX); “1060” (Mas).
In nomine Domini. Ego Petrus Ermemiri et uxori mea Ollovara

femina venditores sumus tibi Bonifilii Petroni, emptori. Per hanc
denique scripturam venditionis nostrae sic vendimus /2 tibi peciam
unam terre culta. Est quippae iam dictam peciam terre in territorio
barchinonensi, prope villam Provincialis. Qui mihi advenit haec
peciam terre iam dicta /3 ad me Petrus Ermemiri per genitorum
meorum sive per omnesque voces, et ad me Ollovara femina per
meum decimum et per largitionem quod mihi inde fecit viro meo
Petro et per /4 omnesque voces. Et affrontat prescriptam peciam terre
de parte orientis in terra Geribertus Guimarani, de meridie in ipsa
strata publica et habet dextros XXXVI \minus III/ /5 \palmos II/, de
circi in alodio Bonucius Vivani et de Bonifilio, fratre suo, de occiduo
in terra de nos venditores. Quantum istas affrontationes includunt,
sic vendimus tibi: /6 prescriptam peciam terre totam ab integre, simul
cum ingressibus et exitibus suis, in propter pretium kaficios II de
ordeo et sestario I ad mensura magna legi-/7tima et mancusos XLV
de auro cocto monete Barchinone, pensatos unum ad unum a penso
de ipsa moneta. Quod tu emptor pretium nobis dedistis et nos
venditores /8 manibus nostris recepimus. Et nichil de ipso pretio aput
te emptore non remansit. Et est manifestum. Quem vero predictam
peciam terre, que nos tibi vendimus, de nostrum /9 iure in tuum
tradimus dominium et potestatem, ut facias exinde quodcumque

velis facere, ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores
aut aliquis homo sexus /10 utriusque qui contra ista charta venditione
venerimus aut venerit pro inrumpendum, nil valeat, set componat
aut nos componamus tibi prescripta omnia /11 in duplum, in talem
locum ubi similem tibi possit obtinere valorem, cum sua inmeliora-
tione. Et [in] antea ista charta venditio firma permaneat omnique
/12 tempore.
Actum est hoc kalendas december, anno XXX regni Henrici
regis.
*S+m Petrus*, s+ Ollovara femina, nos qui ista charta
venditione /13 fieri iussimus, firmavimus et testes firmare rogavimus.
*S+ Compan levite*. *S+ Vivas levite*. *S+ Reimundi levite*.
S+ Gaucefredus sacer. /14 *S+ Stephanus levite*. S+ Bernardus levite.
S+ Bonucius Ferriol. S+ Compagni Arnallo. /15
S+ Miro presbitero, qui haec scripsit cum litteras supra possitas
in linea IIII et Va die et anno quod supra.
1018
1060 desembre 23
Ermengarda empenyora al bisbe Vives una mujada de vinya situada
al comtat de Barcelona, al Vallès, al terme de Martorelles de Dalt,
al lloc de Terra Alba, i es compromet a pagar-li tres sesters i una
quartera d’ordi la festa de Sant Feliu vinent per tal de no perdre
la penyora.
“Empenyorament de una peça de terra que es al terme de Martorelles” (S. XIV);
“Enricus, 30, janer” (S. XVI); “Prepositura Gener, St. 27, no” (1936-1939); “Senyal
blau, 98” (B); “1060?” (A). S’esmenta un bisbe de nom Vives que no figura en
els episcopologis catalans en aquesta data; sobre l’any, vegeu l’estudi cronològic
de la introducció. Caplletra “I”: 60 mm.
In nomine Domini. Ego E\r/mengardis femina inpignorator

sum domno Vivane episcopo. Per ahc scriptura inpignoracioni me
inpignoro tibi semodiata I de vinea. Qui mihi1 advenid per paren-
torum. Et est /2 ipsa vinea in comitatum Barcinona, in Valense, in
terminio de Marturelias subterioras, in locum que vocant Terra Alba.
Et afrontad de parte orientis in vinea de Iovanis, et de meridie in
/3 vinea de me receptore, et de occiduo similiter, et de circi similiter.
Quantum in istas afrontaciones includunt, sic2 inpignoro tibi: ipsa
vinea iam supra dicta, in tale videliced racione: quod ad festa /4

Sancti Felicis prima veniente abeo persolutum sestarios III et I \de
ordeo/ quartera; et si non abeo persolutum, licenciam abeatis
apreendere et facere que volueris. Quod si me inpignorator aut
utriusque /5 sexus qui contra ahc ista inpignoracione venerit pro
inrumpendum, non ohc valead vindicare, set componad in duplo
cum omne suam inmelioracione. Et in antea ista firma per-/6manead
Facta ista inpignoracione X kalendas ianuarii, anno XXX
regnante Enricii regi.
Sign+um Ermengardis3 femina, qui ista inpignoracione fecid
7
/ et testes firmare rogavid.
Sign+um Franconi Mironi. Sign+um Ceruz. Sign+um Guilelmi
Gissad.
/8 *Ierbertus* levita rogitus cripsit in die et sss anno quod supra.
1. La h esmena una b. 2. Sota la i hi ha una o. 4. El primer pal de la
m sembla una e.
1019
1061 febrer 1
Adelaida, abadessa de Sant Pere de les Puelles de Barcelona, i les seves
monges, aconsellades pel comte Ramon, evacuen, pacifiquen i
defineixen a Bonfill Pedró i a la seva mare Guillema l’alou que
fou del difunt Pedró Vivà, situat al territori de Barcelona, a tocar
de Torreblanca, a canvi que els tornin una escriptura que els
havien fet d’unes vinyes i terra que són vora la llacuna Lantània.
Tot això fou fet al palau del comte Ramon.
ACB, LA.II, n. 355, f. 119c-d. Rúbrica: “Diffinit abbatissa Sancti Petri Bonefilio
Petroni alodium de Turre Alba”. Exterior verso: “n. 355” (Caresmar). Inter columnas
verso: “Anno Domini 1061” (S. XVIII). Caplletra “F” ornamentada, tipus A: 7 línies.
Factum definitionis que facio ego Adalaidis abbatissa cum

assensu et iussioni dompno Remundo comiti de quadam alodii, qui
fuit quondam Petroni, olim defuncti. In Dei cunctipotentis nomine.
Ego Adalaidis, gratia Dei abbatissa, una cum assensu puellarum mihi
providente Domino comissarum in cenobio Sancti Petri, evacuatrix
et pacificatrix necnon et definitrix sum vobis Bo-/dnifilio Petroni et
matri tue Guilelme femine. Propter hanc scriptum pacifico et evacuo
atque extingo voces et directum quas habebamus in alodio qui fuit

Petroni Vivani. Est quippe prenominato alodio in pago barchino-
nensi, iuxta Turris Alba. Advenit nobis prescripto alodio per cartam
largitionis quam exinde fecistis Domino Deo et nostro cenobio. Et
nos reddidimus eam vobis. Vos autem reddidistis nobis scriptum
que habebamus vobis factum de quasdam vineas et terra que est
iuxta Laguna Lantanna. Et hoc fuit factum in palatio Barchinone
coram dompno Reimundo comite et ceteris ydoneis viris. Propter
hoc autem evacuamus et pacificamus et definimus omnes voces et
directum, quas ibi habebamus per predicta scriptura que nobis
fecistis, ut ab hodierno die et tempore nullus ausu temerario
inquietare presumat. Quod qui fecerit, componat vobis predicta terra
in duplo cum sua immelioratione. Et insuper hoc pactum maneat
Actum est hoc kalendas februarii, in Io anno regni regis Philippi.
Adaleza, gratia Dei abbatissa, Malbergina deodicata,1 Elliardis
deodicata, Reimundus comes, Udalardus vicecomes, Adalaidis deo-
dicata, s+ Adalbertus Guitardi, Guilelmus sacer sss, + Guilelmus
levita, nos qui hanc pactum definitionis facimus et firmamus et testes
firmare rogamus.
+ Ermegordus. S+ Arluvinus sacer. S+ Guitardus levita.
1. Aquesta paraula apareix escrita dicata deo, no sabem si és errada de l’escrivent
o del copista dels LA.
1020
1061 febrer 22
Seniol ven a Sexet unes cases amb cort i dues peces de terra amb arbres
fruiters i pou, situades al territori de Barcelona, al terme de
Romanet, a la parròquia de Sant Andreu [de Palomar], que té per
compra, pel preu de 22 mancusos d’or en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-215. Original. Pergamí, 90 × 317 mm. Al verso: “Carta de Romaneto”
(S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “Siglo XI” (S. XIX); “1061” (Mas).
In nomine Domini. Ego Seniullo venditor sum tibi Sexeto

emptore. Per hanc scripturam vendicionis mee vendo tibi casas cum
curte et quoquinea, solos et superpositos, parie-/2tes, guttas et sti-
llicinios, et hostios et ianuas cum limites, et foveas et cloacas, et
pecias duas de terra separatim positas, qui ibi sunt, cum arboribus
diversis generis et puteo. /3 Et est hec omnia in territorio barchinonen-
se, in terminio de Romaned, in parrochia Sancti Andree. Advenit mihi

hec omnia per mea comparacione sive per omnesque voces. /4 Afrontat
hec omnia de parte circi cum una pecia terre in via, de aqui-lonis
similiter et in terra de Reiamballi, de meridie in torrent, de occiduo
in torrent. Et afrontat /5 alia pecia terre de parte circi in via, de
aquilonis in terra de Vitalis, de meridi\e/ in terra de predicto Reiam-
ballo, de occiduo in terra de te emptore et in terra de Bonifilii Che-
/6rucii. Quantum istas omnes afrontaciones includunt, sic vendo tibi:
iam dicta omnia ab integre, propter precium mancusos XXII de auro
chocto monete Barchinone, /7 legitime pensatos de decem in uncia.
Quod tu emptor precium mihi dedisti et ego venditor manibus meis
recepi integriter. Est manifestum. Quem vero pre-/8dicta omnia, que
tibi vendo, de meo iure in tuo trado dominium et potestatem, ab omni
in /9 Dei nomine abeas plenam potestatem, cum exios vel regressios
earum, a tuum plenissimum proprium. Quod si ego venditor aut ullus-
que omo utrius sexus qui contra ista /10 vendicionem ad inrumpen-
dum venerit, non hoc valeat vendicare, set componat aut componam
tibi iam dicta omnia in duplo cum omnem suam melioracionem. /11
Et in antea ista vendicio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc VIII kalendas marcii, anno primo regnante Filipo
rege.
S+ Seniullo, qui ista vendicio-/12ne feci et firmavi et firmare rogavi.
S+ Iouan Seniullo. S+ Adalbertus Senfret. /13 *S+ Geribertus
sacer*. *S+ Bernardus levita*. *S+ Guilelmus sacer*. *S+ Reimundus
presbiter*. /14
supra.
1021
1061 març 9
Guislabert, bisbe de Barcelona, i Berenguer, ardiaca, donen a Llobet
Ermemir, mitjançant un establiment a precari de set anys, una
peça de terra erma situada al territori de Barcelona, al terme de
Monterols, perquè hi planti vinyes.
ACB, LA.II, n. 78, f. 27b-c. Rúbrica: “Carta quod Canonica stabilivit I petiam terre
apud Monterols”. Inter columnas recto: “n. 78” (Caresmar). Exterior verso: “Anno
In Christi nomine. Ego Guislibertus, gratia Dei episcopus, et Be-

rengarius archidiachonus donatores sumus tibi Lobatone Ermemiro
tueque proienies. Per hanc scripturam donationis nostre damus tibi
peciam unam1 terre herema causa precaria plantandi. Et est quippe
predictam peciam terre in territorio Barchinone, in termine de
Monterols. Et advenit nobis prefata terra ex nostre ecclesie Sancti
Iusti vel per ullasque voces. Et affrontat prefata terra de parte circi
in vinea de Ruben Bellito ebreo, de aquilonis in via, et de meridie in
vinea de Bernardus Faber, de occiduo in vineas de Remundo Cherucii
et in vinea de Miro Tianario. Quantum iste affrontaciones includunt,
sic damus tibi: prefata terra sub tali conveniencia: ut eam optime
plantes et advinees de bonas vites ad hos annos primos VII venientes,
et labores bene et circumvalles, et infra isto termino prescripto ex
his fructibus, quoddam ibi dederit, habeas tu inde medietatem, aliam
medietatem sit nostra et successores nostros, exceptus unam vinadem
quod tibi damus uno anno integriter; et quando fuerit expletum tem-
pus VII annorum, si optime fuerit advineata, dividere faciamus tibi
prefata terra per medium, ita ut una medietas sit tua, alia medietas
sit nostra, ita tamen ut pars tua non sit tibi licitum vindere nec in-
alienare nisi nobis et successores nostros, si emere eam voluerimus
per directum; et si noluerimus aut noluerint facere infra primos XL
dies postquam commoniti fuerimus, sit tibi licitum ex tua portione quic-
quid volueritis facere facias. Quod si nos donatores aut aliquis homo
sexus utriusque hoc rumpere2 voluerimus aut voluerit, nil valeat, set
componat aut componamus tibi prescripta omnia in duplum cum om-
ni sua inmelioratione. Et insuper hoc firmum maneat omne per evum.
/c Actum est hoc VII idus marci, anno I regnante Philippo rege.
+ Guislibertus, gratia Dei episcopus. +S Berengarius archi-
diachonus. S+m Petrus. S+ Poncii sacriscustos. S+ Guitardi levite.
S+ Reimundi levite. Ch Gerbertus presbiter. S+ Poncii levite. S+
Vivas levita. S+ Guilaberti levite. S+ Guilelmi levite. S+ Bomparus
presbiter. S+ Compan levite. + Guilelmus subdiaconus.
1. Sota la u hi ha una n. 2. Abreviatura supèrflua.
1022
1061 març 9
Ermengol Ebrí i la seva muller Beliarda venen a Dalmau Geribert un
alou consistent en terres, vinyes, trilles, arbres de diverses classes,
boscos, rovires, garrigues, fonts, aigües, prats, pastures i cases,

situat al comtat de Barcelona, al terme de Llacera, al lloc dit
Gavarret, a l’Eramala, pel preu de 70 mancusos d’or en moneda
de Barcelona.
ACB, perg. 1-2-222. Original. Pergamí, 208 × 219 mm. Al verso: “Lazera, Gavarred”
(S. XI); “Scripta” (S. XIII); “Nil pro Capitulo” (s. XVI-XVII); “Antiquit. III 38”; “1061”
ACB, LA.III, n. 38, f. 17c-18a. Rúbrica: “Ermengaudus Ebrini vendidit Dalmatio

Girberti clerico alodia multa in Gavarreto”. Exterior verso: “n. 38” (Caresmar);
In nomine Domini. Ego Ermengaudus Ebrino et uxori mea

Belliardis femina venditores sumus tibi Dalmacius /2 Geriberti, emp-
tori. Per hanc denique scripturam venditionis nostraea vendimus tibi
alodium nostrum /3 proprium, id sunt, terris cultis et heremis, et vineis
ab ipsa terra ubi sunt fundatas, et trilias et arboribus /4 multis generis
et boschis et ruviras et garricis et fontis et aquis et pratis, pascuis
et petras /5 et chasasb cum solos et superpositos et foveas et torculares,
hosteos, ianuis et parietes et ruviras. /6 Est quippaec predicta omnia
in duobus locis separatim positum in comitatu barchinonense, in
terminio de Lacera et in locum quem dicunt Gavarred sive in Era-
mala. Qui mihi advenit haecd omnia /7 superius scripta ad me Ermen-
gaudus Ebrino per genitorum meorum et per omnesque voces, et ad
me Belliar-/8dis femina per meume decimum et per quascunquef voces.
Et affrontat predicto alodio de parte orientis in /9 collo de Galiffag
sive in ipsas Avelanes, de circi in ruvire Bello et in ipsa olzina de
Bonumir, /10 de meridie in rivo de Aguilar qui discurrit per tempus
pluviarum, de occiduo in ipso Cegerol sive in mon-/11te Chalvell.
Quantum istas affrontationes includunt, sic vendimus tibi: prescriptum
alodium totum ab in-/12tegre, simul cum ingressibus et exitibus suis,
in propter pretiumh mancusos LXX auri cocti et puri /13 monete
Barchinone, pensatos bene a penso de decem in untiai sine engan.
Quod tu emptor pretiumj /14 nobis dedistis et nos venditores manibus
nostris recepimus. Et nichil de ipso pretiok aputl te emptore /15 non
remansit. Et est manifestum. Quem vero predictom alodio,n que nos
tibi vendimus, de nostrum iure in tuum /16 tradimus dominium et
potestatem, ut fatiaso exinde quodcumque velis facere, ad tuum
plenissimum proprium. /17 Quod si nos venditores aut aliquis homo
sexus utriusque qui contra ista chartap venditione venerimus /18
aut venerit pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut compo-
namus tibi prescripta1 omnia in tripplumq /19 cum omni sua inme-
lioratione. Et in antea ista chartar venditio firma permaneat omnique

tempore.
/20 Actum est hoc VII idus marcii, anno I regnante Philippos rege.
S+ Ermengaudus Ebrino, /21 s+t Belliardis femina, nos qui ista
chartau venditione fieri iussimus, firmavimus et testes firma-/22re
rogavimus.
S+ Bo\ne/filius Sanlani. S+ Berengarius Ermemiro. S+ /23 Boni-
filius Ermemiro. S+ Arbertus Berengario. S+ Guilemov Ermemiro.
S+ /24 Suniario de Puteo. S+ Iohannes Donnucio.w S+ Gischafredi
Stephani. S+ /25 Ermemiro Folchario.
/26 S+ Miro presbitero, qui hec scripsit die et anno quodx supra.
1. Abreviatura de m esborrada sobre a.
LA. a. nostre. b. casas. c. quippe. d. hec. e. Manca. f. quas-
cumque. g. Galifa. h. precium. i. uncia. j. precium. k. precio.
l. apud. m. predicta. n. alodia. o. facias. p. carta. q. triplum.
r. carta. s. Filippo. t. s+m. u. carta. v. Guilelmo. w. Don-
nutio. x. quo.
1023
1061 març 21
Bernat Sendred, la seva muller Ermengarda, Arnau Llopsanç, la seva
muller Beliarda i els germans Ramon Domnuç, Guillem Domnuç
i Berenguer Domnuç permuten amb Arnau Oliba i la seva muller
Ermessenda un alou situat al comtat de Barcelona, a la parròquia
de Sant Pere de Premià, a canvi d’una heretat d’Ermessenda
situada a Llacera, a Martorelles.
ACB, LA.II, n. 484, f. 165b-d. Rúbrica: “Comitatio de honoribus Primiani”. Inter
columnas recto: “n. 484” (Caresmar). Exterior verso: “anno Domini 1061” (S. XVII).
In Dei nomine. Ego Bertrando Sendredi et coniux mea Er-

meniardis et Arnallo Lubsancii et coniux mea Biliardis et Remundi
Donucio et Guilielmi Donucio et Berengario, pariter frates, vobis
Arnallo Olibani et coniux tua Ermesindis, nos simul in unum,
comutatores vel comutatrices sumus vobis omnem nostrum alodium,
quod abemus in parrochia Sancti Petri de Primiliano, id sunt, terras
cultas et eremas et garricis et vineas et arboribus varii generis et
mansiones et aquis et regum et capudregos et ortis et ortalibus et
/c torculariis et curtes, qui sunt apud iam dictas mansiones, et ostios
et ianuas et foveas, nostrum proprium, qui nobis advenit. Advenit
ad me Bertrando et Arnallo per voces iam dictas convices nostras
iam dictas sive per omnesque voces, et ad nos frates et sorores

predictis per genitores nostros vel per quacumque voces. Et est hec
omnia in comitatu Barchinona, in loco vocitato Primiliano. Qui
affrontat prefata omnia de parte orientis in Sancta Maria de civitate
Freta, de meridie in media mare, de occiduo in Sancti Andree de
Palomar, de parte vero circi in flumine qui dicunt Muient. Quantum
iste affrontationes includunt et isti termini ambiunt, sic comutamus
vobis: ipsas nostras hereditates, sicut superius dicit, quantum nos
hodie ibi abemus et nostrum directum est et in antea hereditate
debemus, ab integre, propter tuam hereditatem de te Ermesindis
que abes in Lacera et in Martorilias, qui tibi advenit per ienitores
nostros. Quod si nos comutatores sive comutatrices aut aliquis homo
utriusque sexus qui ad ista comutatione sive exvacione venerit ad
inrumpendum aut nos venerimus, nil valeat, set componant aut
componamus vobis pretaxata omnia in duplo cum omni sua
inmelioratione. Et insuper hoc maneat firmum omne per evum. Et
de nostro iure in vestro tradimus dominio et potestatem, a facere
omnia que volueritis, cum exitibus et regressibus suis, propter iam
dictam tuam hereditatem, qui vobis advenit de patri tui Donucio
Geriberti et genitrice tua Em.
Actum est hoc XII kalendas aprilii, anno primo regni Philippi regi.
S+ Bertrando, s+ Ermeniardis, s+ Arnallo, s+Biliardis, s+ Re-
mundi, s+ Guilielmi, s+ Berengario, nos pariter qui ista comutatione
vel exvacuatione rogavimus scribere et firmavimus et firmatores
firmare rogavimus.
S+ Remundi Guadamiri. S+ Bernard Guilielmi. S+ Reamballi
sss, Remundo Donucio, + Guilelmus subdiachonus.
S+ Durande sacer, qui hec scripsit die /d et sss anno prefixo.
1024
1061 abril 7
Miró, fill de Ramon, i la seva muller Ermengarda venen a Bernat Elle-
fred, a la seva muller Guisla, a Gondeball Ademar i a la seva muller
Eiçulina terres, ermes i cultivades, vinyes amb les terres on són
plantades, cases, corts, horts, pastures, prats, fonts i arbres de
diverses classes i l’església de Sant Fruitós a Montjuïc, situats
al territori de Barcelona, a diversos llocs de Montjuïc i de Banyols,
que Miró té per la seva mare Aigane i Ermengarda per delme
conjugal, pel preu de 63 mancusos d’or en moneda de Barcelona.
un forat en la part inferior esquerra. Al verso: “In Monte Iudaico et in Bagneolis”
In nomine Domini. Ego Mironis, prolis Raimundi, et uxori

mea Ermeniardis femina venditores sumus vobis Bernardus Elle-
fredi et uxori tue Guilie femine et Gonde-/2ballus Ademari et uxori
tue Eiculina femina, emptoribus. Per hanc denique scripturam ven-
ditionis nostrae sic vindimus vobis terras, cultas et heremas, et /3
vineas ab ipsas terras ubi sunt fundatas, et chasis et curtibus, solis
et suprapositis, guttibus et stillicidiis, hosteos, ianuas et chasaliciis,
hortis, ortalibus, /4 pratis et pascuis et fonte et arboribus multis
generis; et item ecclesiam Sancti Fructuosi, qui est sita in Monte
iudaico, cum suis pertinenciis et adiacentiis, /5 et ferragenales. Est
autem predicta omnia in territorio Barchinona, in Monte Iudaico
et in Bagneolis, separatim positum in diversis locis. Qui nobis
advenit /6 prescripta omnia ad me Miro per genitrice mea Aigane
femina, et ad me Ermeniardis femina per meum decimum et per
ullasque voces. Et affrontant namque prescripta omnia /7 de parte
circi in strata publica qui vadit de ipsa civitate et transit per collo
de Inforchatos et pervadit ad ipsa Gavarra, de aquilonis in alveo
Bisaucii, de /8 meridie in littore maris, de occiduo in alveo Lubrichati.
Quantum istas affrontationes includunt, sic vendimus: prescripta
omnia, totum ab integre, simul /9 cum ingressibus et exitibus suis,
in propter pretium mancusos LXIII auri puri monete Barchinone,
pensatos bene a penso de decem in untia. Quod vos emptores /10
pretium nobis dedistis et nos venditores manibus nostris recepimus.
Et nichil de ipso pretio aput vos emptores non remansit. Et est
manifestum. Quem vero predicta /11 omnia, que nos vobis vendimus,
de nostrum iure in vestrum tradimus dominium et potestatem, ut
fatiatis exinde quodcumque velitis facere, ad vestrum plenissimum
proprium. /12 Quod si nos venditores aut aliquis homo sexus utrius-
que qui contra ista charta venditione venerimus aut venerit pro in-
rumpendum, nil valeat, set compo-/13nat aut nos componamus vobis
prescripta omnia in tripplum cum omni sua inmelioratione. Et in
antea ista charta venditio firma permaneat omnique tempore. /14
Actum est hoc VII idus aprilis, anno I regnante Philippo rege.
S+ Mironis prolis Raimundi, s+ Ermeniardis femina, nos qui ista
charta /15 venditione fieri iussimus et testes firmare rogavimus. /16
* Guillemus sacer sss*. *Rudulfus sacer sub sss*. /17
1025
1061 abril 18
Seniol, la seva muller Agio i el seu fill Bernat venen a Bremon Ramon
dos sagrers situats al territori de Barcelona, davant les portes
de Sant Genís d’Agudells, i una peça de vinya amb la terra on
és plantada situada sota la via, pel preu de 16 mancusos d’or
de moneda de Barcelona de deu l’unça.
ACB, LA.II, n. 106, f. 39a-c. Rúbrica: “Senuillo et sui vendidit sedi alodium multum
et domos et vineas et cetera, in termino de Acutellis”. Inter columnas recto: “n.
106” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1060” (S. XVIII). Caplletra “I”
In nomine Domini. Ego Seniullo et uxori mea Agio et filio

nostro Bernardi venditores sumus tibi Bremundi Reimundi, emptori.
Per hanc scripturam venditionis nostre vendimus tibi sacrarios duos,
cum curte et ipso abelar, cum ipsas apes et parietes et superpositos,
hostios et ianuas, cum limites et foveas et cloacas, et petia una vinee
simul cum ipsa terra ubi est fundata. Et sunt ipsos sacrarios in ter-
ritorio barchinonense, ante hostium Sancti Genesii de Agudels. Et
est ipsa petia de vinea latus ipsas tuas vineas, qui fuerunt de Ber-
nardi Bonefilii, subtus ipsa via. Advenit nobis ipsos sacrarios per nos-
tra condirectione et ipsa vinea per nostra (com)paratione1 et per
genitorum et per decimum sive per omnesque voces. Affrontant ipsos
sacrarios de parte circi in ipso cimiterio de Sancti Genesii, de
aquilonis in exio comune, de meridie in via, de occiduo similiter.
Et affrontat ipsa vinea de circi in vineas de te emptore, de aquilonis
in terra et vinea de emptore, de meridie in terra de nos venditores,
de occiduo similiter. Quantum istas omnes affrontaciones includunt,
sic vendimus tibi: iam dicta omnia ab integre, cum eius omnia
apertinencia, propter precium mancusos XVI de auro cocto monete
Barchinone legitime pensatos de decem in uncia. Quod tu emptor
precium nobis dedisti et nos venditores manibus nostris recepimus
integriter. Est manifestum. Quem vero predicta omnia, que tibi
vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominium et potestatem,
ab omni integritatem, ut quiquid exinde facere vel iudicare volueris,
liberam in Dei nomine abeas plenam potestatem, cum exios vel
regressios earum, a tuum plenissimum proprium. Quod si nos
venditores aut ullusque homo utriusque sexus qui contra ista
venditionem ad inrumpendum venerit, non hoc valeat vindicare, set
componat aut nos componamus tibi iam dicta omnia in duplo cum
omnem suam meliorationem. Et in antea ista venditio firma per-

/c Actum est hoc XIIII kalendas maias, anno primo regni
Philippo regi.
S+ Senuillo, s+ Agio, s+ Bernardi, nos qui ista venditione
S+ Adalbertus Senfret. S+ Remundi Isarni. S+ Guilelmus
sacer.
supra.
1. com expuntuat.
1026
1061 juny 29
Ramon Gombau i la seva muller Guisla venen a Ponç Cristià un solar
situat al burg de Barcelona, prop del fòrum, que tenen per llurs
pares i per donació, pel preu de 17 mancusos d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-219. Original. Pegamí, 220 × 180 mm. Al verso: “1063” (Mas).
In nomine Domini. Ego Reimundus1 Gonballi et uxori mea

Guila femina ven-/2ditores sumus tibi Poncius Christiani, emptori.
Per hanc scripturam ven-/3ditionis nostre vendimus tibi solarium
cum subtalo, cum solis et supra positis, cum /4 guttis et stillicidiis
et hostiis et cloachas. Et est prescripta omnia in burgo Bar-/5chinone,
prope ipso foro. Advenit nobis per vocem parentum nostrorum et
per cartam do-/6nationis et per omnimodas voces. Affrontat prefata
omnia de circi in via publica /7 qui pergit ad Portam Maiorem, de
aquilonis in ipso calle, de meridie in casa de Duran-/8dus Blandrici,
de occiduo in curte et casa de Imol femina et de filio suo Bonefilio.
/9 Quantum iste affrontaciones includunt, sic vendimus tibi: prefata
omnia integriter, /10 cum ingressibus et exitibus, propter precium
mancusos XVII auri puri Barchi-/11none, de decem in untia, qos
tu emptor nobis dedisti integriter. Est manifestum. /12 Prescripta
omnia, que tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus dominium
/13 et potestatem, a tuum proprium, ut facias exinde quodcumque
volueris. Quod si nos ven-/14ditores aut aliquis homo sexus utriusque
hoc rumpere voluerimus aut vo-/15luerit, nil valeat, sed componat
aut componamus tibi prefata omnia in dupplum cum /16 omni sua
imelioratione. Et in antea ista venditio firma permaneat omnique

/17 tempore.
Actum est hoc III kalendas iulii, anno II regnante Philippo rege.
/18
*S+ Reimundi levite*, s+m Gila femina, nos qui hanc ven-/19
dicionem fecimus et firmavimus et testes firmare ro-/20gavimus.
Sig+num Guifredi levita. /21 S+m Bernardus Guiffredi. S+m
Gaucebertus Aventini. /22 S+m Guilelmus Guiffredi. /23
S+ Bernardus levita, qui hec scripsit die et sss anno /24 quod
supra.
1. Reimundus, abreviatura supèrflua de n sobre la primera u.
1027
1061 juliol 27
Ramon Sunifred fa definició al seu germà Guifré, clergue, d’un alou
que li havien deixat els seus pares.
ACB, 1-2-295. Original. Pergamí, 630 × 188 mm. Aquest pergamí presenta un forat
al centre de la part inferior, que afecta la lectura de les ratlles 64-66. El document
té caplletres que ocupen el marge dret. Al verso: “CCLXIX”; “Carta Raimundi
Seniofredi diffinicionis quam fecit fratri suo” (S. XIII-XIV); “Siglo XI” (S. XX); “1062”;
“Antiquitatum I, 308” (Mas). Caplletra “P” ornamentada: 23 mm.
ACB, LA.I, n. 308, f. 122c-123b. Rúbrica: “Iudicium inter Bernardus et Raimundus

Guifre fratres super hereditates illorum patrimonii”. Exterior verso: “[CCL]XIX”
Caplletra “P” ornamentada, tipus B, de color blau i perfilada amb vermell: 5 línies.
Pactum securitatis, definicionisa atque evacuacionisb gratanter

Barchinone in episcopali domo /2 perhactumc inter Remundum
Senfredi et Guifredum clericum, eius fratrem. In predicta vero urbe
et /3 loco coram positis episcopis domno Guilelmo ausonensi et
domno Gislaberto barchinonensi, /4 predictorum fratrum senioribus
atque huius placiti fidissimis districtoribus; iudicibus autem Gui-
/5lelmo Marchi et Bremundo Guifredi atque Isarno; magnatibus vero,
tam ecclesiastici hordinisd /6 quam aetiam laicalis, Andrea atque
Berengario, utroque abbate, necnon vero Berengario archi-/7diacho-
no et Guilelmo Guifredi sive aetiam Vivano preposito et Poncio
sacriscrinio /8 atque Dalmatio aliisque quampluribus clericis; laicis
autem Mirone Riculfi et Remundo Castri /9 Vetuli et Bernardo
Guifredi seu aetiam ex utraque parte innumerabili laicorum multi-
/10tudine, predictus Guifredus querimoniam intulit de fratre suo

Remundo prefato his verbis: /11 “Ecce, beatissimi domini et amici,
querelam longeuvame ante vestram facio presentiamf de fratre meo
/12 Remundo qui tollit mihi meum alodium, quod fuit patris mei et
matris mee, nescio quo pacto /13 autg auctoritate, et iniuste sibi
violenter retinet, quamvis eius frater sim, a die obitus mei /14 patris
et matris usque ad presens.” Remundus iam dictus ad hec: “Quia,
inquid, alodium quod frater /15 meus a me tam audacter1 exigit, iuris
mei est et esse debet donacioneh scilicet mei patris /16 et matris, sicuti
in eorum testamentis ultimis et in condicionibusi iudiciorum exinde
fideliter editis /17 et in scriptura melioracionis,j quam mihi mater
mea promptak voluntate fecit et tradidit, /18 continetur.” Prefati vero
presules et iudices iudicaverunt ut omnes scripture certitudinis /19
huius rei primum placito paterentur quatenus hec dificilis contencio
posset ab ipsis /20 dilucidius et cerciusl determinari. Quod et factum
est. Retectis atque patefactis /21 postmodum huius noticie scriptis,
quibus non valuit iam dictus Remundus legaliter opti-/22nere que sibi
a suo obiciebantur fratre, tandem2 hoc assensum prefati pontifices
et iudices /23 utrique dederunt parti,3 non tantum iudicando quam
aetiam consulendo, ut predictus Remundus /24 retineret sibi duas
partes de omnibus alodiis que olim sibi pater suus et mater sua die
obitus /25 sui dimiserant ullo modo ab ipsis profligatis atque ad-
quisitis, et terciam partem omnium horum /26 taliter atribueret suo
fratri Guifredo ad proprium, qualiter in arbitrio eius semper con-
sisteret quicquid /27 exinde agere voluisset. Quod utrique complacuit
fratri.
Quapropter ego Remundus /28 predictus trado atque consigno
seu aetiam omnino definiom omnem terciam partem iam dicti /29
alodii, quod mihi ullo modo accidit donacione,n vendicioneo atque
dimissione tam /30 patris mei quam aetiam et matris mee, tibi fratri
meo Guifredo ad proprium, ut ab /31 hodierno die et deincebs libera
facultas sit tibi exinde facere quicquid volueris /32 ad tuam
voluntatem, excepta domo que est in Malagnanico que fuit mei patris
/33 et matris, in qua nunc sto, et ecclesia que ibi est cum rebus
omnibus que pertinent vel perti-/34nere debent predicte aecclesie,p
et mansione et alodio quod fuit Arnalli Sinfredi, quod est /35 in
parroechia Sancti Felicis Arraone et in parroechia Sancti Vincenciiq
de Iuncariis. /36 Item ego Remundus prescriptus dono atque trado
tibi Guifredo predicto omnem partem /37 quam habeo in domo que
est Barchinone in qua tu stas, et in orto et in cunctis /38 que pertinent
predictaer domui, ut libere absque mea inquietudine et repeticione
/39 seu alicuius hominis teneas hoc totum et possideas ad tuam

voluntatem, dum vivus fueris. /40 Post mortem autem tuam hec mea
porcio proprie revertatur ad me, si superfuero, /41 sin autem sit meis
infantibus. Hoc preterea adicio ego prescriptus Remundus tibi fratri
/42 meo Guifredo prefato, iudicio scilicet iam dictorum presulum sive
iudicum, textu huius /43 scripture atque similiter ad proprium trado,
sicut ea que superius scripta sunt tradidi, /44 ut quicquid ex alodiis
prefatis, quae mihi acciderunt ullo modo voce meorum parentum
iam dic-/45torum, vendidi, dedi, oppignoravi seu aliquo modo im-
pedivi, illud ergo computem ad meas /46 duas partes atque retineam,
et tantum quantum tercia pars omnium horum iusta fuerit exti-/47
mata tibi sine malo ingenio emendem in locis tibi congruentibus.
Si ego predictus Remundus /48 contra hoc pactum definicioniss atque
evacuacionist quocumque tempore venero sive aliquis homo cuius-
quam /49 hordinisu sexus atque aetatis venerit, nullo modo valeam
vel valeat adquirere quod /50 male requisiero sive requisierit, set
composita ad integrum duplacione huius rei /51 tibi ab his qui hoc
male agere temptaverint cum omni melioracionev que inibi fuerit
facta. /52 Perhenniter in postmodum hec scriptura definicionis atque
evacuacionis indissolubilem /53 optineat firmitatem. /54
Ad ultimum autem complacuit his predictis fratribus atque
invicem convenerunt sibi ut si, Deo dante,w /55 aut uterque aut aliquis
horum quocumque tempore potuerit aliquid adquirere ex alodiis4
que fuerunt /56 patris illorum et matris, quaex modo non habent, et
ibi necesse fuerit ullam5 pecuniamy /57 vel aliquid lucrum illis dare,
Remundus iam dictus \det/ duas partes iam dictaez pecunie vel lucri
in hoc /58 et habeat duas partes ex his ad proprium et Gifredus, frater
eius, det terciam partem eodem modo /59 et habeataa terciam partem
similiter ad proprium. Et6 hoc sit factum ex utraque parte sine malo
/60 ingenio.
Actum est hoc VI kalendas augusti, anno regni regis Phi-
lippi II.
/61 *Si sss Remundus Seniofredi*, qui hoc pactum definicio-
62 ab
/ nis atque evacuationis feci, firmavi et testes firmare roga/vi\.
/63 *+ Guislibertus, gracia Dei episcopus /+\*.ac /64 *Wilielmus,
g[ratia De]i episcopus ausonensis ecclesie +*. /65 S+num Adalbertus
Eld[emari]. [S]+num Remundi Bonifilii. /66 *+ Ream[ballus]. [S]+num
Eriballi.
/67 S+ Poncii subdiachoni, qui hoc scripsit cum litteris subterius
in quinquagesimo7 versumad super po-/68sitis, die et anno quod supra.
1. Sota la d hi ha una c. 2. Sota la n hi ha una i. 3. Sota la r hi ha

una t. 4. Sota la segona i hi ha una e. 5. Sota la a hi ha una u. 6. Abreviatura
supèrflua o ratllat de l’escrivà? 7. En aquesta ratlla no hem sabut trobar l’errada que
comenta l’escrivent, potser es refereix al text interlineat a la línia 57.
LA. a. definitionis. b. evacuationis. c. actum. d. ordinis. e. lon-
gevam. f. presenciam. g. auc. h. donatione. i. conditionibus. j. me-
liorationis. k. promta. l. certius. m. Sota la e hi ha una i. n. donatione.
o. venditione. p. ecclesie. q. Vincentii. r. predicte. s. definitionis. t. eva-
cuationis. u. ordinis. v. melioratione. w. date. x. que. y. peccuniam.
z. dicte. aa. duas partes ex his ad proprium et Gifredus frater eius det terciam
partem eodem modo et habeat manca. ab. definitionis. ac. Manca. ad. versu.
1028
1061 agost 6
Bernat Altemir ven a Bellhom, anomenat Guerau, unes cases i altres
béns situats al territori de Barcelona, al terme de la parròquia
de Santa Eulàlia de Provençana, pel preu de 8 mancusos d’or.
ACB, LA.IV, n. 77, f. 25d-26a. Rúbrica: “Bernardus Altemir vendidit Geraldo levite
domos terras vineas etc in Provenzana”. Caplletra “I” ornamentada, tipus F: 15 línies.
In nomine Domini. Ego Bernardus Altemiri venditor sum tibi

Bellihominis, cognomento Gerallus, levita, emptori. Per hanc scripturam
venditionis mee vendo tibi domos et curte cum solis et suprapositis,
ianuis, foveas, columbario et puteo, terris et vineis, separatim positum
in territorio Barchinone et in terminio et in parrochia Sancta Eulalia
de Promptiana. Et advenit mihi prefata omni per mea comparatione
et per genitorum et per omnimodas voces. Et affrontat prescripta
omnia de parte circi in Cacumina Montium que dicunt Orsa, de
aquilonis in ipsa Cudinas, de meridie in ipsa strata de Laniaria, de
occiduo in ipsa strata de ipsa Cartaria. Quantum iste affrontationes
includunt, sic vendo tibi: predicta omnia integriter, cum ingressibus
et exitibus, in propter precium mancusos VIII auri puri Barchinone,
quos tu emptor mihi dedisti integriter. Est manifestum. Prescripta
omnia quoque tibi vendo, de meo iure in tuo trado dominium et
potestatem, a tuum proprium, ut facias exinde quodcumque volueris.
Quod si ego venditor aut aliquis homo sexus utriusque hoc rumpere
voluero aut voluerit, nil valeat, /a sed componat aut componamus tibi
prefata omnia in duplo cum omni sua melioratione. Et in antea ista
venditio firma permaneat omni tempore.
Actum est hoc VIII idus augusti, anno II regnante Philippo rege.
S+num Bernardus Altemiri, qui ista inpignoratione feci et
firmavi et his testes firmare rogavi.
S+ Raimundi presbiter. S+ Guilelmus sacer. S+ Sinfredus levita.

S+ Bernardus levita, qui hec scripsit die et sss anno quo supra.
1029
1061 setembre 24
El bisbe de Barcelona [Guislabert] i els seus canonges fan donació
a Guillem Bellit, sacerdot, i al seu fill Ramon Guillem, clergue
de la Seu i canonge, de terres i vinyes situades al territori de
Barcelona, als llocs anomenats Romanet, Provençals, Or Trobat
i Vilar de Sant Pere, perquè les tinguin mentre visquin, pagant-
ne el delme a la Seu, i quan ells morin retornarà tot a la Seu.
ACB, perg. 1-2-901. Original. Pergamí, Fragment 132 × 246 mm. Al verso: “1-2-
901”; “Restauració nº 211, 3/5/82” (JB). Pergamí fragmentari, encara que en bones
condicions pel que fa al text escrit conservat; són set els forats ocasionats amb
pèrdues de text, de mides diverses, a més de tota la zona esquerra, tret d’una
llenca curta i estreta i un trosset minúscul. S’ha completat la lectura a base del
text de la còpia. Caplletra “I” de 26 mm.
ACB, LA.II, n. 340, f. 114c-d. Rúbrica: “Carta de Romaned et de Provincialibus
de terris et vineis quas Canonica dedit Guilelmus”. Exterior verso: “n. 340”
In nomine Domini. Ego gratia Dei barchinonensis [Sedis epis-

cop]us et omnis congrega[tio channonicorum eiusdem Sedis mihi
subditorum, pariter in unum,] /2 donatores sum[us tibi G]uilielmoa
Belliti sa[cerdoti et filio t]uo Remundo Guilielm[ib clerico, nostre
Sedis chanonico. Manifestum est enim quia damus] /3 vobis terras
et v[ineas], cultas vel incultas, i[uris nostre Canon]ice,c qui advenerunt
nostramd [Chanonice per donationem gratuitam, quam vos exinde
fe-] /4 cistis Deo et nostree Ch[an]onice, vel ali[is] quibusli[bet modis.
Sun]t autemf haecg omnia in terri[torio barchinonensi, in loco
vocitato Romaned et in alio] /5 loco qui vocatur [Pro]vincialis. Sun[t
q]uidem inh sup[ra dicto territo]rio de Romaned modiat[e tres
vinearum et dimidia. Et in prenominato loco Provin-]/6cialis sunt
modiat[e] XI [inter ter]ras et vineas. Et [in duobus a]liis locis,
quorum unus voca[tur ad Aurum Inventum et alter vocatur villar
Sancti Petri, sunt] /7 modiate quinquei [terr]e c[ulte. Ha]bent [i]am-
quej terminum pre[dicta] omnia a parte orientis in r[ivo Bisocii
descendendo ad ipsam mare, a meridie in ipso] /8 mari ascendend[o
u]sq[ue ad ipsam C]elata[m], ab occident[ali ver]o par[te] in predicta
Celada [usque ad cacumina illius montis qui nominatur Ulmatels],

/9 a parte autem cir[cii in predicto U]lmatellsk descendo [usque]
ad [ipsum c]ollum de Fenestrell[is et usque ad ipsam ripam iam
dicti Bosocii. Quantum intra pre-]/10nominatos quatuo[r] termino[s
habemu]s propter predictam vestram [do]nat[ionem, quam Deo]
et nostre Ch[annonice fecistis, vobis ad integrum damus, cum
ingressibus pariter] /11 et egressibus suis. Atque de iur[e] nostre
Channonicael sive [nost]ro [in vestrum dominium] et po[testatem
ad integrum tradimus tali videlicet modo atque tenore]: /12 ut teneas
tu, o1 Guilielmem prenominata, omnia et habeas atque p[ossideas
quamdiu vixe]ris [et dones nostre Cannonice decimum ex omnibus
prenominatis. Post] /13 obitum vero tuum revertantur haecn omnia
in ius atque dominium [nost]r[e Channonice, soli]de atque [deli-
bere, absque ullius contrarietatis obstaculo, cum omni illorum] /14
melioratione. Post obitum vero tuum similiter teneat haeco om[nia
supra nom]inat[a] prescriptus [filius tuus Remundus, et habeat et
teneat atque] /15 possideat quamdiu vixerit, et donet nostre Channonicep
d[e]cimam pa[rt]em ex omnibus prenominatis. [Atque post] o[bitum
eorum revertantur ad nostram Channonicam] /16 cum omni illo-
rum melioratione. Si vero nos donatores aut cuiuslibet sexus vel
ordinis h[omo] don[ationem hanc disrumpere aut infringere] /17
temptaverimus sive temptaverit, nil prosit, set componamus aut
componat tibi et filio tuo [predi]cta om[nia in duplum cum omni
sua illorum meliora-]/18tione. Atque postmodum hoc maneat firmum,
sicut superius est comprehensum.
Quod factum est VIII [kalendas] octob[ris, a]nno [II regni Phi-
lippi regis].
/19 S+ Mironis presbiteri, qui haecq scripsit die et anno quod supra.
1. Sembla supèrflua.
LA. a. Guilelmo. b. Gilelmi. c. Canonice. d. nostre. e. Chanonice
nostre. f. aut. g. hec. h. in territorio supra dicto. i. autem. j. Ve.
k. Ulmatels. l. Chanonice. m. Guilelme. n. hec. o. hec. p. Chan-
nonice. q. hec.
1030
1061 novembre 1
Cristià Esclua i la seva muller Ermessenda venen a Guillem Esquic
i a la seva dona El·liarda un hort amb pou, situat al burg de
Barcelona, als Arcs Antics, que tenen pels seus pares i per delme
conjugal, pel preu de 21 mancusos d’or pur.
ACB, perg. 1-1-296. Original. Pergamí, 144 × 221 mm. Al verso: “Archos Antichos”;
“LXXII”; “Antiquitate” (S. XI-XII); “Num...296”; “nº VIIII” (S. XVII); “Diversorum A
296” (Mas); “1061” (F-B). Caplletra “I”: 3 línies.
In nomine Domini. Ego Christianus Escl[u]vani et uxor mea

Ermessindis venditores sumus vobis Guilelmus /2 Eschic et uxori tue
Elliards, emptoribus. Per hanc scripturam venditionis nostre vendimus
vobis unam /3 peciam ortum cum vites et puteo. Et est hec omnia
in burgo civitatis Barchinone, ad ipsos Archos Antiqos. Ad-/4venit
nobis per vocem parentum nostrorum et per decimum et per
omnimodas voces. Et affrontat perscripta omnia de parte /5 circi in
ortum de nos1 venditores, sicut modo est cantera de vestro domo
de vos emptoribus et cantera de Remundus Senuildi /6 et uxor sua
de illorum domo, de aquilonis in casas de vos emptoribus, de meridie
in calle publico, de occiduo in casas de Remun-/7dus Seniuldi.
Quantum iste affrontaciones includunt, sic vendimus vobis: prescripta
omnia integriter, cum ingressibus et /8 exitibus, propter precium
mancusos XXI auri puri Barchinone pensatos de decem in untia et
ipso pastu. Quod vos emp-/9tores nobis dedistis integriter. Est
manifestum. Prescripta qoque omnia, que vobis vendimus, de nostro
iure in vestrum tra-/10dimus dominium et potestate, a vestrum
proprium, ut faciatis exinde quodcumque volueritis. Quod si nos
venditores aut ali-/11quis homo sexus utriusque hoc rump[ere]
voluerimus aut voluerit, nil valeat, sed componat aut componamus
vobis pre-/12scripta omnia in dupplum cum omni sua [in]melioracione.
Et in antea ista venditio firma permaneat omni tempore. /13
Actum est hoc kalendas november, anno II regnante Philippo rege.
S+num Christianus Escluvani, /14 s+num Ermessindis femina,
nos qui hanc venditionem fecimus et firmavimus et his testibus
firmare rogavimus. /15
S+num Oselus Christiani. S+num Galindus Vitalis. S+num Mir
Durandi. /16
S+ Bernardus levita, [qui] hec scripsit die et sss anno quod supra.
1. Sota la n hi ha una v.
1031
1061 novembre 21
Rigual i la seva muller Bonadona empenyoren dues peces de terra amb
cases, casals i totes les pertinences situades al comtat de Bar-
celona, al Vallès, prop de l’església de Santa Perpètua de Mogoda,
que tenen pels seus pares i per delme conjugal, a Mir, la seva
muller Ermegoda i el seu fill Arnau, lector, pel deute que tenen
amb ells de tretze sesters, tres mitgeres d’ordi, tres aimines i tres
quarteres de forment i 7 mancusos i mig, pagadors la festa de
Sant Fèlix de Girona vinent.
In nomine Domini. Ego Rigualli et coniuge sua Bonadonna

[i]npinnoratores summus vobis Mir et uxor sua /2 Ermegodo et filio
suo Arnal lector. Manifestum est enim quia debitores summus vobis
sestarios XIII, et migeres /3 III de ordio, et eminas III de forment
et quarteres III, et mancusos VII et medio recipientis sine ingenio.
Propter-/4ea inpinnorammus vobis pecias II de terras et chasas et
chasalibus, qui sunt iusta Sancta Perpetua, et lito I eschanal /5 et
archa I et bancos II et tabula I. Hec omnia nostrum1 proprium. Qui
nobis advenit per ienitores et per decimum sive per ullasque /6 voces.
Et est hec omnia in chomitato barchinonense, in Vallense,2 prope
domum Sancta3 Perpetua. Et afrontat4 /7 hec omnia ex parte orientis
in estrada5 Barcolnes et de meridie in alia estrada qui pergit ante
domum Sancta Per-/8petua, et de ochciduo et de circii in terras de
Sancta Perpetua sive de filiis Ema. Quantum iste quattuor /9
afrontaciones includunt, sic inpinnorammus vobis:6 supra scripta
omnia, totum ab integrum, cum exios vel regre-/10sios earum, in ea
videliced racionem: ut ad festa Sancti Felicis Ierunda, ista proxima
ventura, sic rendere nos vobis fa<ci>-/11mus supra dictum debitum;
et si minime non fecerimus, no licead nos innalienare aut aliqui omo
vel femina nisi ad vos /12 supra dictos prestatores Mir et uxor sua
et filio suo7 Arnal lector. Et supra dictum debitum fiat per pre-/13cium
de supra dicto alodio vel omnia qui superius resonat. Quod si no<s>
inpinnoratores aut ullussque omo utrusque sexus /14 qui contra hanc
ista carta inpinnoracione venerit pro inrumdpendum, non hoc va-
leat vendicare, sed componat aut /15 componnamus vobis su(su)pra8
scripta omnia in duplo cum omnem suam inmelioracionem. Et in
antea ista carta inpinno-/16racione firma permaneat omnique tempore.
Hactum est hoc XI kalendas december, anno II regni Filipo
regi.
S+num /17 Rigualli, s+num Bonadonna, nos qui ista carta
inpinnoracione fieri fecimus, firmamus et firmar[e]9 [roga?]-/18
vimus.
S+num Guilelmi Arnalli. S+num Mir Marcucio.
/19 Ss Guadamiri presbiter scripsit et die et anno quod supra.

1. Sota la r hi ha una u. 2. Sota la a hi ha una ll. 3. Sota l’última a
hi ha una e. 4. A l’original afortat. 5. Es llegeix in in stada, amb la s grossa i
esmenada. 6. Sobre tibi. 7. Sota la o hi ha una u. 8. su repetit. 9. A
l’original frimare.
1032
1061 desembre 17
Gerberga juntament amb Assemon i la seva muller Raquel venen a
Sunyer Borrell i a la seva muller Ermessenda un terreny situat
a la ciutat de Barcelona, prop de l’església de Sant Just, pel preu
de 12 mancusos d’or pur de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-217. Original. Pergamí, 134 × 149 mm. Al verso: “Antonega?” (S. XIII-
In nomine Domini. Ego Gerberga femina una cum Assemundo

et Richillis, /2 uxor sua, venditores sumus vobis Suniarius Borelli
et uxori tue /3 Ermessindis femina, emptoribus. Per hanc scripturam
vendicionis nostre /4 vendimus vobis solarium cum solis et suprapositis,
guttis et stillicidiis, ianuas, in-/5fra urbis Barchinone, prope ecclesiam
Sancti Iusti. Advenit nobis ad me Gerber-/6ga per voce viro meo
condam Guitardo, et ad nos Assemundo et Richillis per cartam /7
pigneris et per omnimodas voces. Affrontat prefato solario de parte
circi et de /8 aquilonis in casa et curte de vos emptores, de meridie
in calle, de occiduo in casa /9 de Remundus Lobeti. Quantum iste
affrontaciones includunt, sic vendimus /10 vobis: prescripto solario
cum prescripta omnia integriter, cum ingressibus et /11 exitibus,
propter precium mancusos XII auri puri Barchinone, quod vos emp-
to-/12res nobis dedistis integriter. Est manifestum. Ego vero prescripta
Gerberga /13 vendidi prefata omnia propter ipsum debitum et prop-
ter inopia famis necesitate. Et /14 hoc notum est multis. Prescripta
quoque omnia, que vobis vendimus, de nostro iure in /15 vestro
tradimus dominium et potestatem, a vestrum proprium, ut faciatis
exinde quodcumque /16 volueritis. Quod si nos venditores aut aliquis
homo sexus utriusque hoc rumpere /17 voluerimus aut voluerit, nil
valeat, sed componat aut componamus vobis prefata /18 omnia in
dupplo cum omni sue immelioracione. Et in antea ista vindicio fir-
/19ma permaneat omni tempore.
Actum est hoc XVI kalendas ianuarii, anno II reg-/20nante
Philippo rege.
S+num Gerberga femina, s+num Asemundo, /21 s+num Richillis

femina, nos qui hanc vendicionem fecimus et firmavimus /22 et his
S+ Rumbaldus levite. /23 S+num Bonefilius Geralli.
/24 S+ Bernardus levita, qui hec scripsit die et sss /25 anno quod
supra.
1033
1062 gener 9
Amat Eldric, Cavaller i Enyec, marmessors del difunt Odalguer, fan
donació a favor de la Canònica de la seu de Barcelona d’unes
cases, dins la ciutat de Barcelona, al costat de l’església de Sant
Jaume apòstol, i d’unes altres que hi ha al costat del cementiri
de Sant Just, d’una terra situada als Molins, d’unes vinyes al
lloc anomenat Pontonar i d’unes altres a Cirsà, i d’un alou a
la Llacuna, d’un altre als Arenys, i un tercer a Magòria, llevat,
però, de l’onzena part dels fruits, que seran per al sacerdot
Geribert, germà del difunt Odalguer, mentre visqui.
ACB, LA.I, n. 631, f. 233b-d. Rúbrica: “Testamentum Udalgerii qui dimisit Canonice
domos prope ecclesia Sancti Yacobi et alias iusxta Sanctum Iustum et terram apud
Molins et ad Lacunam et vineas ad Pontonar et Cirisanum et ad Arens et Mogoriam
et ortos et cetera.” Inter columnas recto: “n. 631” (Caresmar). Inter columnas verso:
“Anno Domini 1062” (S. XVIII). Caplletra I ornamentada, tipus F: 5 línies.
In nomine Domini. Ego Amatus Eldrici et Chavallarius et

Ennego, distributores et elemosinarii sive manumissores cuiusdam
viri nomine Udalgarii, volumus patefacere et manifestare omnibus
quia precepit nobis prefatus Udalgarius ad suam ultimam volunta-
tem per suum testamentum, unde iudicium legaliter corroboratum
habemus infra tempus legibus constitutum editum, quod si conti-
gisset illum mori de ipsa egritudine, qua tunc temporis detinebatur,
sicuti et contigit, antequam aliud testamentum illi facere licuisset,
quod minime licuit, plenariam postestatem habuissemus distribuendi,
dandi seu manumitendi universam facultatem suam, sicut ipse
nobis per sue ultime voluntatis testamentum, manu sua corrobora-
tum, iniuncxit, quod idem, loquelam plenam et memoriam habens
integram, fecit et scribi iussit. Unde nos prenominati per potes-
tatem atque iussionem, quam ipse vivens nobis exinde dedit et
fecit, donamus Domino Deo et Chanonice barchinonensi per istius
scripture textum ipsas domos que sunt infra menia Barchinone

urbis, secus ecclesiam Sancti Yacobi apostoli. Que advenerunt
predicto Udalgario per comparacionem, quam exinde fecit de Vivano
iudice et coniuge sua Igol, cum aliis domibus in quibus modo est
ipsum cellarium, simul cum ipso orto usque ad cimiterium Sancti
Iusti, quod cunctum emit predictus Udalgarius de Emma femina
et de Ermengaudo Bernardi. Item damus predicte Channonice ipsam
terram que est ad ipsos Mulinos, quam emit prephatus Udalgarius
de Sanccia, uxore cuiusdem viri nomine Sentelli; et cum ipsis vineis,
que sunt in loco qui vocatur Pontonar,1 de quodam viro, cui nomen
Maneges, et de uxore sua Casta et de Mirone rogata et de uxore
filia supra dicte Caste; cum ipso pariter alodio, quod est ad Lacunam
Lanteranam, quod emit prenominatus Udalgarius de Sanccia, uxore
cuiusdam viri nomine Sentelli; et cum ipsis vineis, que sunt in loco
qui vocatur Pontonar, quas emit predictus Udalgarius de Ervigio
Esteges; necnon cum ipsis vineis, que sunt in Cirisano, quas ibidem
emit de Godmare quodam. Item damus prefate Channonice ipsum
alodium quod /c est ad ipsos Arens, quod sepe dictus Udalgarius emit
de Oliba Romegera, in quo sunt modo vinee plantate; cum ipso simul
alodio de Mugoria, quod emit tociens dictus vir de ebreo quodam,
cui nomen erat Mahir; pariter cum ipsis ortulis qui sunt ad Mer-
dancianum. Hec universa superius comprehensa largimur pariter
et contradimus Deo et prelocute Cannonice per potestatem atque
iussionem quam idem Udalgarius vivens nobis exinde dedit et fecit,
ut ab hodierno die et tempore licitum sit channonicis iam dicte Chan-
nonice facere ex omnibus supra nominatis quod ex ceteris Ecclesie
munificentiis. Habet autem terminos universa hec ab oriente in alveo
Bisocii, a meridie in marino littore, ab occiduo in amne Lubricati,
a septentrione in ipsis montibus. Quantum infra istos IIIIor predictos
terminos habebat et tenebat atque possidebat sepe dictus Udalgarius
ad diem qua obiit, damus iam dicte Channonice ad integrum, sicut
continetur in eiusdem Udalgarii testamento, cum ingressibus pariter
et egrissibus eius, cum omnibus suis terminis et pertinenciis, atque
in dominium et potestatem predicte Channonice tradimus ad suum
plenissimum proprium, ut faciant exinde channonici sepe fate Chan-
nonice quod faciunt ex ceteris munificentiis Ecclesie, nominatim
in terris et vineis, domibus et ortis, hoc tantum ordine reservato in
omnibus superius comprehensis: ut Geribertus, iam dicti Udalgarii
frater, qui et sacerdos, teneat hec cuncta supra nominata quamdiu
vixerit et donet supra scripte Channonice undecimam partem fide-
liter ex omnibus fructibus, qui ex supra dictis omnibus qualicumque
modo colligentur; atque post obitum suum, universa integra et inte-

merata, absque ullius diminutionis obstaculo, in ius et dominium
prephate Channonice perpetim mansura revertantur. Si vero cuiuslibet
etatis, sexus atque hordinis homo donationem hanc disrumpere aut
in aliquo dimovere temptaverit imperterrite, universa hec in duplum
prenominate Channonice restituat atque ipse presumptor invectio-
nibus channonicis subiaceat. Et postmodum scriptura hec donationis
istius /d robur inconvulsibile perhenniter obtineat.
Que est acta V idus ianuarii, anno II regni regis Philippi.
S+ Amati Eldrici, s+ Ennegonis, nos distributores et helemosi-
narii prenominati Udal(ardii)garii,2 per illius iussionem, donacio-
nem hanc, per scripturam factam, facimus et firmamus et testes eam
firmare rogamus.
S+ Mironis presbiteri, qui hec scripsit die et anno quod supra.
1. r amb abreviatura expuntuada. 2. ardii anul·lat mitjançant subratllat.
1034
1062 febrer 5
Folc, fill de Bernat, ven a Guisla tres mujades de terra i mitja mujada
de vinya situades al comtat de Barcelona, dins del terme del
castell d’Olèrdola, a canvi de dos cafissos d’ordi menys cinc
quarteres.
ACB, perg. 1-1-1530. Còpia de 28 de maig de 1213. Pergamí, 192 × 180 mm. Al
verso: “Num...1530” (S. XVIII); “Diversorum A 1530” (Mas). Caplletra “I”: 14 mm.
ACB, perg. 1-1-2324. Còpia de 26 de març de 1218. Pergamí, 145 × 206 mm.
Intitulació del trasllat: “Hoc est translatum fideliter translatatum cuius series sic
ordinatur”. Testimonis del trasllat: “\*S+num Bernardus clerici de Granata, qui
hoc confirmo*./ *S+num Petri presbiteri*”. Escrivà: “Sig+num Petri de Palomera
presbiteri, qui hoc scripsit in VII kalendas aprilis, anno Domini MCCXVIII, pre-
cepto Bernardus clerici de Granata / die et anno quo supra”. Al verso: “Num... 2324.”
(S. XVIII); “Diversorum A 2324” (Mas). Caplletra “H”: 6 mm. També a la primera
ratlla, caplletra “I”: 11 mm.
In nomine Domini. Ego Fulconi, prolisa Bernardi, venditorb sum

tibi domne Guilie emptricem.c Per hanc scripturam vinditionisd /2
mee vindo tibi modiatas \III/ de terra culta, et semodiatame I de
vinea aput ipsa terra ubi est fundata, meum proprium /3 franchum.f
Quod habeo in comitatumg Barchinone, infra terminum Olerdule
castro.h Advenit mihi per ienitorumi meorum sive /4 per ullasj voces.
Affrontat predicta terra a parte orientis in via qui pergit a Castro1
Moz, de meridie in vinea /5 de Pontiok Arnalli,l de occiduo in terra
de te emptrice,m de circii in via. Et ipsa semodiata de vinea affrontat

/6 a parte orientis in vinea de te emptrice,n de meridie in ipso marie,o
de occiduo in vinea de me vinditori, /7 de circii in vineas de te emptrice.
Quantum iste affrontationesp includunt et isti terminis ambiunt, sic
vindimusq /8 tibi: predicta omnia, totum ab integrum, cum decimis
et primitiis,r in propter precium kaficios II de ordio minus quarteras
V. Quod /9 tu mihi dedisti integre. Et est manifestum.s Quem vero
predicta omnia de meo iure in tuo trado dominio et potestate, /10 ab
omni integritate, ut facias exinde quodcumque voluerist a tuum
plenissimumu proprium. Quod si ego venditorv aut ullus-/11que homo
utriusque sexus qui contra hanc ista carta venditionew venero velx
venerint ad irrumpendum, nil valeamus /12 vindicare, set componam
aut componant \tibi/ predicta omnia in duplo cum omnem suam
meliorationem.y Et insuper hoc ma-/13neat firmum omne2 per evum.
Actum est hoc nonas februarii,z anno secundoaa Philipi regis.
S+num Fulconi prolii Bernardi, /14 qui ista carta vinditioneab
fieri iussi etac firmare rogavi testibus.
S+num Raimundi Gaufredi.ad S+num Domenico /15 Rocharet.
S+num Raimundiae Vidal. S+num Guilielmaf sacer. S+num Guitard
Esperandeo.
/16 S+ Guislibertus levite, qui hoc scripsit.
/17 *Signum Bernardus sacerdotis sss*.
/18 Sig+num Egidii presbiteri, qui hoc tran\s/latum3 fideliter
translatavit cum emendatis in IIII linea, VI kalendas iunii, anno /19
Domini MCCXIIIo, cum appositis in II et XII linea.
1. Les paraules via qui pergit a Castro estan escrites sobre raspat. 2. Abreviatura
afegida. 3. Sota la l hi ha una t.
Perg. 1-1-2324. a. prolii . b. vinditor . c. eptrice . d. vindicionis .
e. semodiata. f. francum. g. comitatu. h. kastro. i. genitorum. j. ullas-
que. k. Poncio. l. Arnaldi. m. emtrice. n. emtrice. o. mont. p. af-
frontacionis. q. vindo. r. primiciis. s. Sota la u hi ha una e. t. volueritis.
u. plnissimum. v. vinditor. w. vindicione. x. aut. y. inmelioracionem.
z. fabruarum. aa. II. ab. vindicione. ac. Des d’aquí fins al final d’aquesta
signatura: firmavi et testibus firmare rogavi. ad. Gaucefredi. ae. Raimonelli.
af. Guilielmi.
1035
1062 febrer 15
Adelaida dóna a Déu i a la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia
la seva heretat, situada al comtat de Barcelona, a la parròquia
de Sant Andreu, al lloc anomenat Romanet.
ACB, LA.II, n. 136, f. 51b-c. Rúbrica: “Carta quod Adaledis dedit Canonice suam
hereditatem”. Inter columnas recto: “n. 136” (Caresmar). Exterior recto: “anno
Domini 1062” (S. XVIII). Caplletra “C” ornamentada: 4 línies.
Cunctis noticiam sacrarum scripturarum habentibus liquido

patet quod fideles, fidei ardore succensi et Sancti Spiritus calore
amanti, sanctam locupletem de propriis substanciarum rebus fe-
cerunt ecclesiam, eligentes ex caducis et transitoriis eternum sibi
emere regnum, cuius lucidissimis sedibus possent alacres perfrui
post huius labentis vite terminum. Hoc igitur ego Aledis femina,
capta desiderio ac fisa suffragio, dono Domino Deo et Canonice
Sancte Crucis Sancteque Eulalie quandam meam hereditatem, quam
habeo in comitatu barchinonensi, in parrochia Sancti Andree, in loco
qui vocatur Romanet. Que michi advenit per vocem parentum
meorum sive quibuslibet aliis modis. Est autem nominatim hec mea
prephata hereditas, quam predicte Canonice contrado, in terris et
vineis et domibus dirutis cum arboribus varii generis intrinsecus
ortis atque enutritis. Habet autem terminum ab oriente in torrente
de Romaned, a meridie in via que itur de Villula, cui non /c orta,
ad ecclesiam Sancti Andree, ab occiduo in rivo de Orta, a sep-
temtrione in cacuminibus montium. Quantum infra hos quatuor
terminos habeo vel habere debeo iam dicte Chanonice ad integrum
dono, atque de meo iure in prescripte Canonice dominium et
potestatem trado, et canonicis prenominate Canonice licenciam
largior, ut faciant exinde quod faciunt ex ceteris munificentis pre-
memorate Canonice. Si vero ego donatrix aut utriusque sexus vel
etatis homo donationem hanc disrumpere aut in aliquo dimovere
vel infringere temptavero sive temptaverit, ad nichilum redacta mea
vel illius peticione, componam aut componat sepe dicte Canonice
hoc omne in duplum cum omni illius melioratione. Et postmodum
hoc perhenniter maneat firmum.
Quod est actum XV kalendas marcii, anno II regni regis
Philippi.
S+num Adaledis femine, que hanc istius donationis cartam fieri
iussit et firmavit et testes eam firmare rogavit.
S+num Mironi Trasuer. S+num Bonushomo Malaneg. S+num
Sanlani Sendret.
S+ Poncii subdiachoni, qui hoc scripsit sss die et anno quo
supra.
1036
1062 abril 1
Ermengarda empenyora al bisbe Vives mitja mujada de terra amb la
vinya que hi ha plantada, situada al comtat de Barcelona, al
Vallès, al terme de Martorelles de Dalt, al lloc que anomenen Terra
Alba, i es compromet a lliurar-li la festa de Sant Feliu vinent
cinc aimines, una quartera i un quartà d’ordi.
“Impigneracio facta domino episcopo de la terra que est in termino de Martorelles”
(S. XIV); “Prepositura Gener, St. 27, no” (1936-1939); “Senyal verd, 56”; “1062” (F-
B). Caplletra “I”: 30 mm.
Datació: pel que al bisbe Vives, vegeu el que es diu al doc. núm. 1018.
In nomine Domini. Ego Ermengards femina inpinnorator sum

tibi domno Vivane episcopo. Per ahn scriptura inpinnoracionis /2 me
inpinnoro tibi semodiata de terra cum vinea qui ibi est fundata. Qui
mihi advenid per parentorum aud per qua-/3licumque voces. Et est ipsa
omnia in comitato barcinonensa, in Vallense, in termino de Marturelias
subterio-/4ras, in locum que vocant Terra Alba. Et afrontad ipsa omnia
predicta de parte oriente in vinea de Iouan de Mar-/5turelias, de meridie
in arena de Terricaga, de occiduo in vinea de me recebtore, de circi
similiter sive in via qui /6 vadit ubique. Quantum infra istas afron-
taciones includunt et isti termini ambiunt, sic inpinnoro tibi: ipsa /7
vinea iam dicta tota ab integrum, cum exiis et regresiis etarum, in tale
videlicet racione: quod ad festa /8 Sancti Felicis prima veniente abeo
persolutum emines V et quartera I et quartana I de ordio; et si non
abeo perso-/9lutum ipsa omia predicta, licenciam abeatis apreendere
et facere quodcumque volueritis. Quod si me inpinnorator /10 a ullusque
omo aut utriusque sexus qui contra hac ista inpinnaracione venerid
pro inrupendum, non hoc valead ven-/11dicare, set componad aud me
compono in duplo cum suam immelioracione. Et in antea ista inpin-
noracione firma perma-/12nead modo vel omnique tempre.
Facta ista inpinnoracione die kalendas aprili, anno segundo
regnate Filipo regi.
/13 Sin+num Ermengards femina, qui ista inpinnoracione fecid
et firmavit et testes firmare rogavit.
/14 Sin+num Franconi Mironi. Sin+nun Ceruz. Sin+num Gelmir.
/15 *Ierbertus* levita (iura)1 rogitus scripsit in die et anno sss
quod supra.
1. Ratllat.
1037
1062 juny 1
Bonadona i els seus fills Bernat, Oliba, Ermessenda i Guisla venen a
Ramon Gombau una peça de vinya amb la terra on és plantada,
situada al territori de Barcelona, al terme del Cogoll, que tenen
per llurs progenitors, pel preu de 35 mancusos d’or en moneda
de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-218. Original. Pergamí, 144 × 314 mm. Restaurat. El document
té la part superior central malmesa. Al verso: Caràcters hebraics (restes de lletres
hebrees il·legibles) (S. XI); una sanefa (S. XIII-XIV); “1082” (Mas).
In Christi nomine. Ego Bonadomna femina cum filiis et filias

[meas, id est,] Bernardus et Oliba et Ermesi[ndis et Guila], nos simul
in unum, venditores sumus tibi Raymundi /2 Gondeballo, emptori.
Per hanc scripturam vendicionis nostre vendimus tibi peciam unam
vinee cum ipsa terra ubi est fundata. Et est ipsa vinea in territorio
Barchinona /3 civitate, in terminio de ipso Cucullo. Et advenit nobis
predicta omnia per ienitorum nostrorum sive per ullasque voces.
Et affrontad prescripta omnia de circi in vineas qui fuerunt
Ermengaudus Orucii et frater /4 suo Berengarii, de aquilonis et de
meridie in vineas de te emptori et de Bonavida ebreo, de occiduo
in terra et vinea de Bonavida et de te emptori. Quantum istas
afrontaciones inclu-/5dunt, sic vendimus tibi: iam dicta omnia ab
integre, in propter precium mancusos XXXV auri puri monete
Barchinona legitime pensatos. Quos tu emptor precium nobis
dedistis et nos venditores /6 integriter recepimus. Est manifestum.
Prescripta quoque omnia, que tibi vendimus, de nostrum iure in
tuum tradimus dominium et potestatem, ut quicquit exinde fa-
cere vel iudicare volueris, cum ingres-/7sibus et exitibus, a tuum
plenissimum proprium. Quot si nos venditores aut aliquis homo
sexus utriusque contra ista vendicione pro inrumpendum venerit,
nil valeat, set compo-/8nat aut componamus tibi predicta omnia in
duplo cum omni sua melioracione. Et in antea ista vendicio1 firma
Actum est hoc kalendas iunii, anno II /9 regni Philipo rege.
S+m Bonadomna femina, s+m Bernardi, s+m Ermesindis, s+m
Guila, *+Oliba*, /10 nos qui ista vendicione fecimus et firmamus et
S+m Gotfre Flecher. S+m Arnallo Geribertus. /11 s+m Andalecus
Martinus. *S+ Vitalis, cognomento Gaucefredi, presbiter*. /12
S+ Guilelmus sacer, qui hec scripsi cum litteras rasas et

emendatas in linea VIII, et sss die et anno quod supra.
1. in antea ista vendi sobre raspat.
1038
1062 juny 3
Testament sacramental de Guislabert, bisbe de Barcelona, jurat sobre
l’altar de Sant Climent de l’església de Santa Maria del Pi de
Barcelona, en el qual fa deixes de béns mobles, d’argent, caval-
cadures i llibres, i immobles, com les esglésies de Sant Miquel
de Montserrat, Monelelles i Collbató, els castells de Cabrera i de
Castellet, a la Canònica de Barcelona, a Sant Cugat del Camí,
als seus fills i a moltes altres persones.
ACB, LA.IV, n. 239, f. 94a-95a. Rúbrica: “Testamentum Guilaberti episcopi qui
dimisit sedi Barchinone ecclesiam Sancti Michaelis Montis Serrati et \II/ ecclesias
alias”. Interior recto: “n. 239” (Caresmar). Caplletra “C” ornamentada, tipus B: 5
línies.
Ed.: PUIG, Episcopologio, ap. XLIX, p. 391-393.
Condiciones sacramentorum ad quarum ex ordinationem

residebat iudex Guisadus et sacerdotes sive levite subterius
comprehensi.1 In presentia Gaucefredi Uriale sacerdotis et Guilelmi
(e)2 Ramiri sacerdotis et Reimundi levite et aliorum multorum,
quorum nomina ex parte annotata sunt, testificati sunt testes
Reimundus3 presbiter et Ermemirus sacerdos de Minorisa, quos ad
testimonium protulerunt Berengarius archidiachonus et Dalmatius
Geriberti et Poncius Erine et Petri sacrista et Remundus Seniofredi
et Isovardus Guadalli, manumissores Guilaberti episcopi, ad com-
probandam ultimam voluntatem Guisliberti episcopi per suum testa-
mentum editam, qui iureiurando testificati sunt ita dicentes:
Iuramus nos testes primo per Deum patrem omnipotentem et
per Ihesum Christum filium eius atque per Sanctum Spiritum,
confitentes hanc Trinitatem unum et verum Deum esse, per altare
consecratum Sancti Clementis martyris, quod est fundatum in
ecclesia Sancte Marie de ipso Pino, quod nos vidimus qualiter
Guislibertus episcopus iacebat in sua egritudine et ordinavit suam
ultimam voluntatem per suum testamentum vel per suis verbis.
Et tunc precepit per suum testamentum vel per suis verbis suis
elemosinariis iam dictis, quando mors illi advenisset, plenam po-
testatem habuissent ad distribuere omne suum avere pro anima sua,

sicut ille ipse iniuncxit.
In primis iussit ut fuissent solutos omnes suos debitos. Et item
concessit ad calicem Sancte Crucis Sancteque Eulalie uncias XL auri
puri et ad tabula iam dicte Sedis uncias X Et concessit ad Canoni-
cam Sancte Crucis suos ciphos meliores argenteos. Et ad Sanctum
Michaelem de Barchinona, ad crucem faciendam, L manchusos. Et
concessit ad iam dictam Canonicam ipsa sua conca simul cum ipso
suo urceo et ipsas calleras et padellas et cupas et tonnas et omnia
sua vascula et mapas et tovalas. Iterum concessit ad domum Sancti
Michaelis de Monte /b Serrato ipsam ecclesiam de Amenolellas et
aliam ecclesiam Sancti Cornelii, qui est in Collo Betone, sicut iam
supra dictum est, cum eorum terminis et adiacentiis, cum ipsas
ecclesias qui ibidem sunt, cum decimis et primitiis et oblationibus
et illorum alodiis et cum omnes censos et exios, quod supra dictis
locis exeunt aut exire debent. Et supra dictam ecclesiam Sancti
Michaelis de Monte Serrato et ipsam ecclesiam de Amenolellas et
aliam ecclesiam Sancti Cornelii qui est in Collo Betone, sicut iam
supra dictum est, cum illorum terminis, sic concessit Domino Deo
et Canonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie et canonici faciant
cantare et illuminare supra dictas ecclesias. Et supra dictum alodium
Collis Betoni concessit tenere Ermengaudo Iohannis, suo nepoti, tali
ratione: ut habeat eum per manum cannonicorum Sancte Crucis
Sancteque Eulalie, dum vivus fuisset, et fideliter dedisset tascham
ipsius alodii iam dicte Canonice et predictis canonicis, et ipse iam
dictus Ermengaudus firmasset iam dictum alodium et omnino di-
misisset in potestate prefate Canonice et iam dictorum canonicorum;
si autem noluisset firmare predictum alodium, hoc donum dimissionis
nichil illi valeat neque habeat, set solide fuisset et libere iam dicte
Canonice. Post mortem vero iam dicti Ermengaudi, si, sicut su-
pra scriptum est, predictus Ermengaudus firmaverit et attenderit,
remansissent supra scripta omnia ad iam dictam Canonicam. Et
concessit ad Sanctum Cucuphatem Caminis Barchinona V uncias
auri Barchinone, ad crucem faciendam. Et concessit ad Mironem
Guilaberti mulum suum meliorem. Et ad Fulconem Guisadi, uncias
II auri. Et ad Guitardum Vitalis, I. Et ad Isovardum Guadaldi, L
numos auri monete Barchinona. Et ad Guilelmum Ricardi, mancusos
IIII auri. Et ad Isarnum, unam unciam auri. Et ad Tedmundum,
mancusos III. Et ad fratrem suum, I. Et ad Ferrandum, IIII numos.
Et ad Mariam Apiarie deovotam, numos IIII. Et ad Bernardum Gua-
rini, uncias II. Et ad Fruia, numos II. Et concessit ad Remundum
Seniofredi /c Rivo Rubii L numos aurei monete Barchinone. Et

concessit ad presbiteros per missas C mancusos auri. Et concessit
ad Canonicam Sancte Crucis ipsum alodium Civitatis Fracte quod
tenet Sicardis Castri Vetuli, et habeat eum Miro Guilaberti per
manum predictorum canonicorum, dum vivit. Et concessit ad Sanc-
tum Cucuphatem cenobii octaviensis uncias V auri, et ad Sanctum
Petrum cenobii Puellarum V uncias auri. Et ad Ermemirum Elde-
mari unciam I auri, excepto debito quod illi debebat, quod voluit
ut illi fuisset redditum. Et ad Sanlam, suum ministrum Apiarie, et
ad uxorem eius, X numos auri. Et concessit ad Dalmatium Geriberti
suam pellitiam cum superpellitio et cotam. Et concessit ad sedem
Sancte Crucis suum botonen et suum anulum meliorem et camputam,
ut habuisset hoc successor suus, qui post mortem illius venturus
esset, semper in servitio Dei et ipsius Sancte Crucis tali tenore et
ordine: ut semper habeat hoc supra dictum in hac Sancte Crucis
Sancteque Eulalie Sede, et interdicto excomunicationis precepit ut
non fuisset ausus extrahere extra hanc Barchinone civitatem. Et
concessit ad Berengarium, archidiachonum suum, pellicionem ve-
rum. Et ad Remundum Seniofredi, suam capam veram. Et concessit
ad Guifredum Seniofredi clericum suam pelliciam meliorem arme-
niam. Et ad Remundum Seniofredi, fratrem eius, suas copas ar-
genteas. Et concessit ad Poncium sacristam uncias V auri. Et ad
Mironem Goltredi, unciam I auri. Et ad Mironem Guilelmi, aliam
unciam. Et ad Albertum bergitanensis, mancusos III. Et ad Com-
pagnum Tudiscli, suum superpellitium. Et concessit ad Tedmun-
d\u/m4 de ipsa Granata parilium I bovis, quod illum tenebat. Et suum
capellum cebellinum concessit ad successorem suum. Et concessit
ad Mironem Petri mancusos IIII. Et concessit ad Pontium sacristam
suam pelliciam vulpinam, ut faciat cantare pro anima sua C missas.
Et duo tapetia sua meliora concessit ad Sanctam Crucem et ad
Sanctam Eulaliam. Et /d ad Remundum Seniofredi concessit super-
lectum suum meliorem et pelles suas lupi, cervarii et bolzas meliores
cum salma et estrai.5 Alium superlectum, ad Sanctum Cucupha-
tem camini Barchinone. Inter Petrum monachum et sororem eius
Ermengardam monacham, IIII mancusos. Et ad Isovardum Guadaldi,
asinum I cum bolzis et salma. Supra dicta omnia que concessit ad
Remundum Seniofredi, ea conventione habeat: ut faciat cantare pro
anima sua C missas. Et concessit ad Sanctum Laurentium suum
mulum, que vocant Zarafa. Et ad Baronem Tudiscli, alium mulum,
quem ipse habebat eo tenore: ut dedisset suis elemosinariis uncias
II et, si sua voluntas fuisset, accepisset ex eis II. Et ad Remundum
Vitalis, suum bambacium. Et ad Poncium Olive, suas tobias pelleas.6

Et ad Albertum de Ioncheres, capam suam Sancti Onisii. Item con-
cessit ad filium suum Mironem7 et ad filiam suam Ermesindaem, eius
sororem, castrum que vocatur Cabrera, atque illud que vocitatur
Castelet, cum illorum terminis atque cum eorum omnibus pertinenciis.
Iterum petiit suos karissimos domno Remundo comiti et domna
Almodis comitissa ut ita fuissent adiutores de Cabrera et de Caste-
let et de illo omni quod habent ad Mironem, filium suum, et ad
Ermesindem, eius sororem, sicut illis illi promiserant. Et Miro et
sorores illius iussit ut fuisset in baiulia et patrocinio Dei et illis, sicut
erat illi fidutia in Deum et in illis. Et concessit ad Sanctam Crucem
et Sanctam Eulaliam cunctos suos libros quos habebat. Et obnixe
rogavit domnam suam Almodem comitissam ut restauraret suum
librum Iudicum sue ecclesie matris. Et nimium petiit dilectissimis
domini et seniores per caritatem Dei et per eam fidutiam, quam
semper in illos habuit, ut illud omne suum avere, quod illi debebant
et adhuc debitores erant, ita supra dictis helemosinariis suis dedissent,
ita ut possint exinde voluntatem eius facere, sicut eis ille iniuncxit,
ad servitium Dei. Itemque obsecravit amantissimi seniores ut illud
omne suum /a avere quod invenire potuissent in potestate aliorum
hominum aut per debitum aut per comendationem, quod sit ex eius
iure, ut cunctum requirant et faciant illud venire in prefatorum
helemosinariorum suorum potestate ut, sicut eis precepit, ita possint
dare pro anima eius. Aliud omne mobilium rerum, quod ullo modo
invenire potuissent, dedissent pro anima sua in quibuscumque rebus
melius videant in servitio Dei et Sancte Crucis Sancteque Eulalie.
Postquam autem hec omnia ordinavit, memoriam integram atque
mentem bonam habens, confirmavit suum testamentum manu pro-
pria, nomen suum scribendo, III nonas decembris. Et vixit postmodum
usque nonas decembris, qua etiam die obiit.
Actum est hoc III nonas iunii, anno II regni regis Philippi.
S+ Reimundus presbiter, Ermemiri sacerdoti +, qui hoc iureiu-
rando testi\fi/cati sunt secundum modum superius comprehensum
per supra fixum iuramentum.
S+ Gaucefredus sacer, s+ Guilelmus presbiter, s+ Reimundi
levite, s+ Reimundi levite, s+ Guilaberti levite, s+ Riculfi levite, s+
Ermengaudi \Raimundi/ clerici, isti sunt huius rei auditores.
Guisadus (o)8 iudex.
S+ Poncii subdiaconi, qui hoc scripsit cum omnibus supra
positis quibusdam extinctis, die et anno sss quo supra.
1. Sota la i hi ha una u raspada. 2. Raspada. 3. Sota la primera u hi

ha una a. 4. Sota l’última m hi ha una o. 5. Sota la i hi ha una l raspa-
da. 6. Sota la segona e hi ha una i. 7. onem sobre raspat. 8. Raspada.
1039
1062 octubre 11
Amat Guillem ven un alou que tenia pels seus pares, situat al territori
de Barcelona, al lloc anomenat Quinçà, a canvi de 8 mancusos
d’or de moneda de Barcelona, tres aimines i mitja quartera d’ordi
i 20 diners de moneda de plata de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-220. Original. Perg. 123 × 436. El pergamí està esquinçat en la
part superior esquerra. Al verso: “Nil pro Capitulo” (s. XVI-XVII); Siglo XI (S. XIX?);
“1062” (Mas).
In nomine Domini. Ego A[matus Guilelmi, ±47, t]ue Ermeniardis

femina, emptoribus. Per hanc denique scripturam venditionis mee
sic vendo vobis alodium meum proprium, /2 id est, pecia [±17] chasas
[±19] arborum qui ibidem sunt. Est prefata omnia in territorio
Barchinona, in loco vocitato Quinciano. Et advenit mihi pre-/3scripta
om[nia ±13 gen]itorum meorum [±13]. Et affrontat prescripta omnia
de parte circi in terra de Borello et in Genestar, de aquilonis in
torrente, de meridie in iam-/4dicto torren[te ±10] de vos emptores,
de occiduo in [±8 de] vos emptores et in vinea de Marchovall. Quan-
tum istas IIIIor affrontationes includunt, sicut vendo vobis: prescripto
alodio totum /5 ab integre, sim[mul cum in]gressibus et exitibus suis,
in propter precium mancusos VIII auri cocti monete Barchinone,
pensatos bene, et eminas III de ordeo et media quartera ad mensura
vetera /6 et dinarios XX [mon]ete argentee Barchinone. Quod vos
emptores precium mihi dedistis et ego venditore manibus meis re-
cepi. Et nihil de ipso precio aput vos emptores non remansit. /7 Et
est manifestum. Quem vero predicta omnia, que ego vobis vindo,
de meum iure in vestrum trado dominium et potestatem, ut faciatis
exinde quodcumque velitis facere, ad vestrum /8 plenissimum pro-
prium. Quod si ego venditor aut aliquis homo sexus utriusque qui
contra ista charta venditione venero aut venerit pro inrumpendum,
nil valeat, set componat /9 aut ego componam vobis prescripta omnia
in tripplum cum omni sua inmelioratione. Et in antea ista charta
Actum est hoc V idus /10 octobris, anno III regni Philippi regis.
S+ Amatus Guilelmi, qui ista charta venditione fieri iussi, fir-
mavi et testes firmare rogavi. /11
*Signum Petrus +*. S+ Bernardus Guilielmi. *S+ Berengarii

levite*. *S+m Ellemar sacer*. *S+ Reimundi levite*. /12
S+ Mironis presbeteri, qui hec scripsit die et anno quod supra.
1040
1062 novembre 28
Queruç i la seva muller El·liarda venen a Ermengol Llobató una vinya
situada al comtat de Barcelona, al Vallès, al terme de Santa Agnès,
prop del Corgo Rodó, pel preu de 10 mancusos.
ACB, perg. 1-4-221. Original. Pergamí, 131 × 408 mm. Restaurat. Al verso: “A Corgo
Reidon et de orientis in aqua qui discuri de Villaba et de meridie in ipsa vine
de Lobato / et de occiduo similiter et de circi in terra de feu vel in vinea de Iozfret”;
“X” (S. XI); “De Sancta Agnes” (S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1062”
(Mas); “Siglo XI” (S. XX). Caplletra “I” ornamentada: 51 mm.
In nomine Domini. Ego Cheruc et uxori sua Eliardis femina

vinditores sumus tibi Ermengaudi Lobatoni, emptore. Per hanc
scriptura vindicionis mee vindimus /2 tibi pecia I [espai blanc: ±2]
de vinea simul cum terra ubi est fundata franga. Et advenit nobis per
parentorum sive per comparacione sive per ullasque voces. Et est hec
omnia /3 in comitatu barchinonense, in Vallense, in terminio Sancte
Agnetis, ad ipso Corgo Redon. Et affrontat de orient in aqua qui discurit
de Villalba, /4 et de meridie in ipsa vinea de Lobato, et de occiduo
similiter, et de circi in vinea de feu vel in vinea de Iozfret Ermegaudi.
Quantum infra /5 istas IIII affrontaciones includunt, sic v\i/ndimus tibi:
ipsa omnia supra scripta, totum ab integrum, cum exios vel regressios
earum, ad tuum proprium, in propter /6 precium ma<n>cosos X. Et
de istum (non)1 precium non remansit. Et est manifestum. De nostro
iuro in tuo trado dominio ad potestate, ad (e)2 facere que volueris.
/7 Quod si nos vinditores aut u(u)llusque3 omo vel femina qui contra
hanc ista carta vindicione venerit ad inrumpendum, non hoc valeat
vindicare, /8 sed componat in duplo cum omnem suam inmelioracione.
Et in antea ista4 carta vindicione firma permaneat omnique tempore.
Facta ista /9 carta vindicione IIII kalendas decimbris, anno ter-
cio regni Philipi regi.
Sig+num Cheruc, sig+num Eliardis,5 nos qui /10 ista carta
vindicione fecimus scribere et firmamus et firmare rogavimus.
Sig+n Truter. /11 Sig+n Eneg. Sig+num Ebrinus.
/12 Erm[e]ngaud presbiter,6 qui ista carta vindicione scripsit sub
die et anno quod + supra.
1. Raspat. 2. Ratllada. 3. Repetit. 4. Abreviatura supèrflua. 5. So-

ta la e hi ha una altra e minúscula. 6. Sota la p hi ha una q.
1041
1062 desembre 28
Guillem, fill de Juscafred, i el seu fill Pere donen a Orúcia, muller
del primer, mitja mujada de vinya erma, situada al territori de
Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, sota el coll de Fines-
trelles, amb la condició que la treballi i que conreï també mitja
mujada de vinya dels donadors, situada al costat de la primera.
La donació no serà vàlida si Orúcia no compleix aquesta con-
dició. Posat cas que Orúcia tingués un fill de Guillem, la mitja
mujada de vinya seria per a ella i el seu fill, però en cas contrari,
Orúcia gaudiria de la vinya mentre visqués i després de la seva
mort seria de Pere, fill de Guillem.
ACB, LA.II, n. 264, f. 88c-d. Rúbrica: “Guilelmus Giscafre dedit Orutie, uxori sue,
modiatam vinee subtus colle de Finestrellis”. Exterior verso: “n. 264” (Caresmar).
tipus C: 14 línies.
In nomine Domini. Ego Guilielmi, prolis Iuscaf\r/et, cum filio

meo Petro donatores sumus tibi Orutia femina, uxori mea. Per hanc
scripturam donationis nostre damus tibi, prompto animo et promta
voluntate, semodiata I de vinea erema simul cum ipsa terra ubi est
fundata. Est denique prefata omnia terra et vinea in territorio
barchinonense, in parrochia Sancti Andree, subtus collo de Fenestreles
a parte meridie. Et affronttat predicta omnia de parte circio in ipsa
strata publica, de aquilonis in vinea Suniario Borrello et uxori sua,
de meridie in vineas Sancti Cucuphati cenobii vallense, de occiduo
/d in vinea de nos donatores. Quantum infra istas IIII affrontationes
includunt, sic donamus tibi: ipsa mediam modiatam vinee simul
cum terra ab integre, pro hoc ut bene eam laboretis et ad cultu-
ram perducatis ipsam tuam mediam modiatam et aliam mediam
modiatam, qui est iuxta tuam, qui est nostra. Quod si vero hoc non
feceris et ad culturam ipsam nostram mediam modiatam bene
non adduxeris, invalidum tibi sit ista donationem prefatam. Et ipsa
mediam modiatam terre et vinea erema, quod nos tibi Aurucia
damus, in tali captione damus tibi: ut si abebis infantem ex me
Guilielmo, donamus tibi ipsam mediam modiatam ut sit tuam et
suam ex vestrorum propio de te et de tuo infante quod abueris
mecum; et si infantem ex me non abueris, teneas hoc omnia in

diebus vite tue et possideas, post obitum tuum sit de prefato filio
meo Petro. Quem vero predicta hec omnia, que nos tibi damus, de
nostrum iure in tuum tradimus dominium et potestate, ad tuum
proprium, sicut prescriptum est. Quod si nos donatores ad aliquis
homo sexus utriusque qui contra ista donatione venerit pro
inrumpendum aut nos venerimus, ad nichilum eis vel nos eveniat
vel eveniant, sed componat aut nos componamus tibi predicta omnia
donatione in duplo cum omne suam meliorationem. Et in antea ista
donatione firma permaneat omnique tempore.
Facta donatione V kalendas ianurias, anno III regni Filippo
rege.
S+m Guilielmo, s+m Petro, nos qui ista donatione fecimus et
S+m Aurucio Odger. S+ Mir levita. S+m Bonifilio faber.
S+ Mironi sacer, qui hec scripsit die et sss anno quo supra.
1042
1063 gener 22
Ermemir, sacerdot, empenyora a Vivà Godfred i a la seva mare Amada
unes cases i una cort amb hort, pou i arbres de diverses classes,
situats dins les muralles de la ciutat de Barcelona, al costat de
l’església de Sant Jaume apòstol, que té per compra, a causa d’un
deute de 25 mancusos d’or en moneda de Barcelona, que promet
retornar a primers de març de l’any vinent.
ACB, perg. 1-4-222. Original. Pergamí, 114 × 325 mm. Restaurat. Al verso: “Ante
ecclesia Sancti Iacobi” (S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “Siglo XI” (S. XIX);
“1063”.
In nomine Domini. Ego Ermemirus sacer impignorator sum

vobis Vivanum Gocfredi et mater tua Amata femina. Manifestum
est enim quia debitor sum vobis mancusos XXV auri cogti mone-
/2te Barchinonae, pensatos legitime a penso de decem in untia sine
ullo engan. Et est manifestum. Propterea impignoro vobis chasas
et curte, solis et suprapositis, guttibus et stillicinios /3 hosteos, ianuis,
parietibus et foveas et cloacis et orto et puteo et arboribus multis
generis. Est quippae predicta omnia infra muros civitatis Barchinone,
iuxta ecclesiam Sancti Yacobi /4 apostoli. Qui mihi advenit haec
omnia superius scripta ad me iam dictus Ermemirus sacer per mea
comparatione et per omnesque voces. Et affrontat prescripta omnia
de parte circi in /5 domos Geribertus Bonucii, de aquilonis et de

meridie in cimiterio Sancti Iusti et Sancti Celedonii, de occiduo in
calle et in domos Bernardum Guifredi. Quantum istas affrontationes
includunt, /6 sic impignoro vobis: prescripta omnia, totum ab integre,
simul cum ingressibus et exitibus earum; et inter tantum ego teneam
per vestrum benefitium; et in die quod erunt kalendas marcii, /7 de
istas ad alias primas venientes, isto anno revolvente, sic fatiam vobis
rendere prefatum debitum, sicut superius est scriptum, et vos
rendatis mihi ista scriptura sine mora. Quod /8 si minime fecero et
diem placiti1 \vestri/ non adimplevero, tunc habeatis licentiam pre-
scripta omnia, que vobis impignoro, haprehendere, tenere, vindere,
alienare, facere quodcumque velitis fa-/9cere, ad vestrum plenissi-
mum proprium. Quod si ego impignorator aut aliquis homo sexus
utriusque qui contra ista charta impignoratione venero aut venerit
pro inrumpendum, nil /10 valeat, set componat aut ego componam
vobis prescripta omnia in tripplum cum omni sua inmelioratione.
Et in antea ista charta impignoratio firma permaneat omnique
tempore. /11
Actum est hoc XI kalendas febroarii, anno III regni Philippi regis.
*Ermemirus sacerdoti ss*, qui ista carta impignoratione fier
iussi, nomen meum in manibus meis /12 scripsi et testes firmare rogavi.
*S+ Archivinus (?) sacer*. S+ Ermemirus Fronte (?). S+ Gui-
lelmus caputscole. S+ Guilelmus Durandi. /13
S+ Mironis presbiteri, qui haec scripsit die et anno quod supra.
1. Segueix tui ratllat.
1043
1063 febrer 8
Anna i els fills Company i Bernat venen a Ramon Guitart un tros
de terra amb vinya situada al territori de Barcelona, a la par-
ròquia de Sant Vicenç i Santa Cecília, a Sarrià, que tenen pels
seus pares i per compra, pel preu de 10 mancusos d’or.
ACB, perg. 1-4-223. Original. Pergamí, 113 × 265 mm. Al verso: “siglo XI” (S. XVII-
XVIII); “1063” (Mas).
In nomine Domini. Ego Anna femina una cum filiis meis id

est Compagno et Bernardo, nos pariter in unum, venditores sumus
tibi Remundum Guitardi, emptori. Per hanc /2 denique scripturam
venditionis nostre sic vendimus tibi peciam unam vinee ab ipsa terra
in quo est fundata. Est quippae iam dictam peciam vinee in terri-
/3torio Barchinona, in parrochia Sancti Vincencii de Serriano, ad
Sancta Cecilia. Qui mihi advenit haec peciam vinee [a]d me Anna
femina per genitorum et per /4 mea comparatione et per omnesque
voces, et ad nos filiis Compagno et Bernardo per genitorum et per
parentorum nostrorum et per omnesque voces. Et affrontat pre-/5
scriptam peciam vinee, ab ipsa terra ubi est fundata de parte aqui-
lonis1 et de meridie in terra de nos venditores, de circi in vinea de
Gerallus Compag-/6ni, de occiduo in vineas de Guilelmus Guifredi.
Quantum istas affrontationes includunt, sic vendimus tibi: prescriptam
peciam vinee ab ips[a terra] /7 in quo est fundata, totam ab integre,
simul cum ingressibus et exitibus suis, in propter precium mancusos
X auri cogti puri monete Bar-/8chinone, pensatos bene a penso decem
in untia. Quos tu emptor precium nobis dedistis et nos venditores
manibus nostris recepimus. Et nihil /9 de ipso precio aput te emptore
non remansit. Et est manifestum. Quem vero predictam peciam
vinee, que nos tibi vendimus, de nostrum iure /10 in tuum tradimus
dominium et potestatem, ut facias exinde quodcumque velis facere,
ad tuum plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut ali-/11
quis homo sexus utriusque qui contra ista charta venditione vene-
rimus aut venerit pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut
nos /12 componamus tibi prescripta omnia in tripplum cum omni
sua inmelioratione. Et in antea ista charta venditia firma permaneat
omnique /13 tempore.
Actum est hoc VI idus febroarii, anno III regni Philippi regis.
S+ Anna femina, s+ Compagno, s+ Ber-/14nardo, nos qui ista
charta venditione fieri iussimus, firmavimus et testes firmare
rogavimus. /15
S+Bonefilius Ademari. S+Guilelmus Guifredi. S+Gerallus Com-
pagni. S+ Pepibofil.
/16 S+ Mironis presbiter, qui haec scripsit die et anno quod
supra.
1. Segueix in esborrat.
1044
1063 març 31
Bernat Remon i la seva muller Ermessenda permuten amb Ponç
Ermemir, sagristà, i el seu germà Riambau un alou, consistent
en terres i vinyes, cultivades i ermes, amb casals, horts i arbres,

situat al comtat de Barcelona, al lloc anomenat Horta, a canvi
d’un altre alou. Els primers afegeixen, a més, a aquesta permuta
5 mancusos d’or en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 3-38-14 (a). Original. Pergamí, 131 × 362 mm. Al verso: “CLXXXI”;
“De Orta”; “Carta antiga de les honos que la pabordia de novembre ha a Orta”
(S. XIV); “Novembris, estancia - XXXVIII, no XVII” (S. XVI); “Prepositura Novembre,
St. 38, no 14 (a)” (1936-1939). Caplletra “I”: 4 línies.
In Dei Omnipotentis nomine. Ego Bernardus Remundi necnon

et Ermesindis, mea coniunx, comutatores sumus vobis, videlicet,
Poncio Ermemiri, qui et sacriste, atque Ream-/2ballo, tuo fratri. Per
hanc denique scripturam nostre comutacionis comutamus vobis
alodium nostrum proprium, quod habemus in comitatu Barchinone,
in loco vocitato Orta, id est, /3 terras et vineas, cultas et heremas,
cum casalibus et ortalibus, et cum omni genere arborum qui ibidem
sunt, fructuosum sive infructuosum, et cum pertinenciis omnibus
eorum. /4 Advenerunt nobis prefata hec omnia per vocem parentorum
meorum et per comparacionem sive per omnesque voces. Affrontant
namque hec omnia a parte orientis in torrente /5 qui exiit de Valle
Fulcimanna, de meridie in collo de Portel, de occiduo in collo de
Agudels, de circio in riera Sancti Mediri. Quantum iste af-/6fron-
taciones includunt, sic comutamus vobis: prescripta omnia cum
eorum ingressibus atque eorum egressibus integriter, et de nostro
iure in vestrum tradimus dominium /7 et potestatem, ut exinde fa-
ciatis quodcumque volueritis,1 propter alium alodium quod vos co-
mutatores nobis donastis in nostra comutacione quam nobis facitis.
Insuper et nos addimus vobis quinque man-/8cusos aureos monete
Barchinone, legitime pensatos, in \h/ac comutacione. Quod si nos
comutatores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra istam
/9 scripturam comutacionis venerit aut venerimus ad irrumpendum,
anichiletur, set componat aut componamus vobis prescripta omnia
in duplum cum omni sua /10 melioracione. Et postea comutacio ista
per evum omne maneat firma.
Facta comutacio II kalendas aprilis, anno regni regis Philippi
tercio.
/11 S+m Bernardi Remundi, s+m Ermesindis, nos qui istam
comutacionem facimus et testes firmare rogavimus.
S+m Ege, que2 in ista comutacione /12 hac vendicione consenciens
sum.
S+m Gondeballi. S+m Guifredi. S+m Bonucii. S+m Gerberti.
/13 *Sss Iohan çace\r/ +*. *Guifredus sacer sss*.
/14 S+ Poncii subdiachoni, qui hoc scripsit cum litteris in

sinistro pagine conscriptis tantum signatis die et anno sss quo supra.
1. quodcumque volueritis al marge dret. 2. q amb abreviatura supèrflua de
qui.
1045
1063 març 31
Guisla, filla del difunt Esclua, ven a Bernat Joan i a la seva muller
Estefania tres peces de terra cultivada amb una casa, corts, pous
i arbres de diverses classes, situades al territori de Barcelona, a
Banyols, pel preu de 39 mancusos i mig d’or en moneda de
Barcelona.
ACB, perg. 1-2-296. Original. Pergamí, 177 × 308 mm. Al verso: “CCCXLVIII” (s. XIII);
“Venda de casas als Banys”; “Nil pro Capitulo” (S. XVI); “Antiquit. I 387”; “1063”
ACB, LA.I, n. 387, f. 148d-149b. Rúbrica: “Vendicio de III petiis terre alodii in
Bagneolis”. Inter columnas verso: “n. 387” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini
In nomine Domini. Ego Guilia femina, filiam condam Escluva,

venditrice sum vobis Bernardus Iohannis et uxori tue Stephanie
femine, emptoribus. Per hanc denique /2 scripturam venditioni\s/a
mee sic vendo vobis pecias tribus de terra culta et chasa,b et curtes,
solos et suprapositos, guttibus et stillicinios, hosteos /3 et ianuis et
parietibus, et orto et puteos et arboribus multis generis. Sunt namque
iam dictas pecias tribus de terra, in tribus locis separatim positas,
in terri-/4torio Barchinona, in Bagneolos. Qui mihi advenit haecc
omnia superius scripta ad me Guilia femina per genitorum meo-
rum et per mea hereditate et per omnesque /5 voces. Et affrontat
prescriptam unam peciam terre, ubi est ipsa chasad et arbores et
puteos, de parte aquilonis in terra de Bonucius Gu\i/larani, de circi
/6 in strata publicha,e de meridie in prato de Rocherol, de occiduo
in alodio de Bonucius Guilarani. Aliam peciam terre affrontat de
parte aquilonis /7 in terra de Bonucius Guilarani, de circi in strata,
de meridie in prato de Rocheroll,f de occiduo in alaude de Er-
mengaudus Petronis. Aliam vero peciam terre /8 affrontat de parte
aquilonis in chasalis de Pontiusg Rechosindi, de circi in strata, de
meridie in prato de Rocherol, de occiduo in alodio de Bonucius /9
Guilarani. Quantum istas omnes affrontationes includunt, sic vendo
vobis: prescripta omnia, totum ab integre, simul cum ingressibus

et exitibus suis, /10 in propter pretiumh mancusos XXXVIIII et medio
auri puri monete Barchinone, pensatos bene a penso de decem in
uncia. Quod vos emptores pretiumi mihi /11 dedistis et ego venditrice
manibus meis recepi. Et nihil de ipso pretioj aputk vos emptores non
remansit.l Et est manifestum. Quem verom predicta omnia, que ego
/12 venditrice vobis vindo, de meum iure in vestrum trado dominium
et potestatem, ut faciatis exinde quodcumque velitis facere, ad
vestrum plenissimum proprium. Quod si ego /13 venditricen aut
aliquis homo sexus utriusque qui contra ista charta venditione
venero aut venerit pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut
ego /14 componam vobis prescripta omnia in tripplumo cum omni
sua inmelioratione. Et in antea ista charta venditio firma permaneat
omnique tempore.
Actum est /15 hoc II kalendas aprilis, anno III regni Philippi
regis.
S+ Guilia femina, qui ista charta venditione fieri iussi, firmavi
/16 S+ Guitardus Oliba. S+ Donucius Credoindeum. *Mir levita
sss*. S+ Reimundus levita. /17 S+ Bonefilius Fredale.
/18 S+ Mironis presbiteri, qui haecp scripsit die et anno quod
supra.
LA. a. vendicionis. b. casa. c. hec. d. casa. e. publica. f. Ro-
cherol. g. Poncius. h. precium. i. precium. j. precio. k. apud.
l. Segueix in debito. m. veros, amb la s expuntuada. n. Segueix vobis vindo
anul·lat mitjançant subratllat. o. triplum. p. hec.
1046
1063 abril 1
Geribert, Bonhom i Ramon juren sobre l’altar de Sant Miquel de
l’església del monestir de Sant Pol de Mar haver estat testimonis
de com els difunts comtes Ramon [Borrell] i Ermessenda pos-
seïren durant més de trenta anys uns boscos, situats a la
parròquia de Sant Martí d’Arenys, al comtat de Girona, que són
objecte de litigi entre Guillem Llobató, batlle del monestir i del
comte Ramon Berenguer I de Barcelona, i el prevere Ermengol.
ACB, perg. 1-4-224. Original. Pergamí, 438 × 314 mm. Restaurat. Al verso: “De
honoribus de Areyns” (s. XIII ); “De Areyns, nichil valet” (S. XVI); “D.C.(b) 224,
Car.1”; “1063” (Mas). Vegeu doc. núm. 1705, de 30 de maig de 1063. Caplletra
“N”: 9 mm.
Nos testes, his nominibus: Guilabertus et Bonushomo et Rai-

mundus, iuramus super altare, quod est consecratum in honorem
Sancti Mikaelis ar-/2changeli, quod est situm in aecclesia Sancti Pauli
apostoli de Maritimis, cuius ecclesia et cenobium sitas in comitatu
gerundensi, iuxta mare, ubi vide-/3licet in iam dicto altari as
condiciones iurando tangimus, quia nos vidimus et audivimus
presentes inter Reimundum, comitem barchinonensem, /4 et uxorem
eius Ermesindam comitissam, qui fuerunt condam, tenere et abere
et possidere per eorum proprium, per XXXta annos et eo amplius,
omnes forests /5 et boscos et silvas, cum terra in qua sedent, que
sunt in contencione inter Guilelmum Lobatoni, predicti cenobii
Sancti Pauli ministrum et baiulum per vocem Sancti Pau-/6li pre-
dicti et comitis Reimundi Berengarii, predictas res repetentem, et
Ermengaudum presbiterum. Iste forests et boscs et silve prescripte,
cum terra /7 in qua sedent, et quam piduavimus se cernentes atque
comprobantes eam ad partem abendam predicti Sancti Pauli, sunt
in comitatu gerundensi, in-/8tra terminos parrochie Sancti Martini
de Arens. Et afrontant et terminantur predicte res de parte orientis
in torrente et terra Borrelli /9 et eredum suorum et in alaude Sancti
Pauli predicti, de meridie afrontant et terminantur predicte res in
ipso Pug de Castelar et in vineis /10 de Bo et in Mataredonna, de
occiduo affrontant et terminantur predicte res e Montalt et in via
qua itur ad Sanctum Iulianum et ad ipsum /11 Spinalb, de circio
terminantur et afrontant predicte res in ipsis cortis et in alaudio
Sancti Pauli. Sicut concluduntur et continentur predicte res in-/12tra
predictos terminos et predictas quatuor afrontationes, nos predicti
testes iurantes per presentes condiciones in iam dicto altari testi-
/13ficamur: quia per XXXta annos expletos et eo amplius sic vidimus
et audivimus easdem res omnes ab integro teneri et aberi et possideri
/14 a predictis comite et comitissa per eorum proprium. Et vidimus
et audivimus predicti \comitis/ et comitisse baiulos Ansulfum et
Bernardum Ovasii /15 et Pedres et Gaufredum Adrac de predictis
rebus omnibus apreendere libere et potestative censum, id est, tascas
et bracadches de ipsis /16 blads, que inde exierunt, et pascuaria (tam)1
de porcis, et denarios et solas et alias res utiles et clandes et tutones
per censum predi-/17tarum rerum. Et vidimus et audivimus predictos
baiulos custodire et defendere predictas res inter omnes tricennali
tempore. /18 Preterea iurantes testificamur quia vidimus et audivimus
quando predictus Ermengaudus predictas res abstulit a iure et po-
/19testate predicti Sancti Pauli et a iure et potestate comitis Reimundi
barchinonensis, presentis, qui nunc est comes. Nos igitur /20 predicti
testes predicta omnia, que vidimus et audivimus, sicut determinavimus

et piduavimus et demonstruavimus verbis /21 et manibus, sicuti supra
dicti termini ambiunt et afrontaciones terminant, nostra iuracione
confirmamus coram Guitardo iu-/22dice per hanc condicionum
sacramentorum seriem.
Scripte condiciones kalendas aprilis, anno tercio regni Philippi
regis. /23
Sig+num Guilaberti, sig+num Bonushomo, sig+num Reimundus,
testium qui supra dicta iuravimus.
/24 Sig+num Umbert Od. Sig+num Sicards, uxoris eius. Sig+num
Guilelm Sendred. Sig+num Iozbert Pe-/25dres. Sig+num Guilelm
Lobato. Sig+num Bernard Asolf. Sig+num Geral2 Carbonel. Bernar-
dus Ber\e/n-/26garius. Sig+num Guitard Marcuç. Sig+num Umbert.
Sig+num Guilelm. Sig+num Ponç. Sig+num Guilabert.
/27 Ego igitur, prescriptus Guitardus iudex, Ermengaudo pres-
bitero prescripto subtraente se de meo iudicio sine meo consultu,
tunc /28 temporis quando debui recipere hoc testimonium predictorum
testium, hos testes suscepi et illas res, quas presenti testimonio suo
/29 firmaverunt, predicto Sancto Paulo et eius basilice per presentem
consignacionis3 (scriptam)4 scripturam mea instancia consignavi per
licentiam et precep-/30tum legis illius que continetur in libro secundo
legum. Que lex inter alia sic loquitur: “Si vero, ordinante iudice, una
pars testes adduxe-/31rit et, dum oportuerit eorum testimonium
debere recipi, pars altera de iudiciose absque iudicis consultu
subtraxerit, lic\eat/(tia)5 vi-/32lenter se de iudicio sustulti. Producere
testem alium omnino erit illicitum.” Et alia que secuntur eiusdem
legis. Ego, prescriptus iudex, /33 prescriptum Guilelmum Lobatoni,
predictas res repetentem per predictum Sanctum Paulum et per
vocem comitalem, et prescriptum Ermengaudum presbiterum, cau-
/34santes et contendentes adinvicem, pro supra dictis rebus testificatis
et iuratis fideiussoribus alligavi in placito Umberti Odonis /35 et uxo-
ris eius Sicardis et in presentia omnium supra dictorum hominum
diem et tempus statui, in quo disc[u]terem negocium. Acce\s/si /36
ad tempus statutum et predictus Ermengaudus hostendit mihi fictas
scripturas quasi veridicas, quia protulerat michi iam scripturas /37
in primis negociis, continentes quod auctor abebat et abere debebat
in his que ei vendiderat. Unde iudicavi ut predictus /38 Guilelmus
ostenderet michi voces et documenta que predictus Sanctus Paulus
et comes requirebant in supra dictis rebus. Idem Wilel-/39mus exibuit
michi hos testes supra dictos. Et ego dixi Ermengaudo ut hostenderet
suos testes, qui firmarent res suarum /40 scripturarum ut, utriusque
visis testibus partis, eligerem meliores testes. Idem Ermengaudus
dixit mihi non habere se /41 ullos testes pro predictis probandis rebus
ad partem sui neque auctorem scripturam novellarum [espai raspat:
±16] /42 [espai raspat: ±15]. Hec est causa et racio quare supra dictos
testes susceperim. Si melius et rectius invenero, sequar. Conti-/43
netur vero quiddam legale in fine libri Xmi legum: “Cum autem
proprietas fundi nullis certissimis signis aut limitibus probatur, /44
quid debeat observari eligat inspectio iudicantium, quos parcium
consensus elegerit, ita ut iudex quos certiores et seni\o/6 /45 viderit,
faciat eos sacramenta prebere quod terminos absque ulla fraude
demonstraverint” (tamen null).7 Isti testes /46 prius ostenderunt (et)8
fines fundi Sancti Pauli predicti et postea prebuerunt sacramenta
supra dicta, deficientibus testibus ex /47 altera parte et auctore. His
legibus roboratur tricennale supra dictum tempus, positis in fine
libri decimi “ut omnes /48 cause tricennio concludantur”. Item alibi:
“Nam quod, XXX quisque annis expletis, absque interruptione
temporis /49 possi-det, nequaquam ulterius per repetentis calumniam
amittere potest”. Item alibi: “Nec contra hunc numerum, /50 in quo
et iam veritas perfecte completur etatis, atemtet comoveri vox cuius-
cumque petionis”.
Scriptum est hoc /51 supra dictis kalendis, anno predicto, tes-
tibus eisdem.
Sss Guitardus, levita et iudex.
/52 Guilelmus monachus, qui hanc scripturam consignacionis
et sacramentalium condicionum scripsi et subscripsi die et /53 anno
quo supra +.
1. Raspat. 2. Sota la l hi ha una r. 3. Hi ha una lletra il·legible titllada
entre si i gna. 4. Raspat. 5. tia anul·lat i eat interlineat. 6. Sota la s hi ha
una c. 7. Ratllat. 8. Raspat.
1047
1063 juliol 23
Marcovall ven a Bernat Ramon i a la seva dona Ermengarda dues
peces de vinya de mallol, situades al territori de Barcelona, a la
parròquia de Santa Eulàlia de Provençana, al lloc anomenat
Quinçà, pel preu de 9 mancusos d’or.
(S. XVII); “Mitja escala, armari 2, n. 1509” (Caresmar); “1064” (F-B). Caplletra “I”:
36 mm.
In nomine Domini. Ego Marchovallo, prolis Bernardi, venditor

sum tibi Bernardi Remundi et uxori tue Ermenyardis femine,
emptoribus. Per hanc denique scripturam /2 venditionis mee sic
vendo vobis pecias II vinee, ab ipsa terra in quo sunt fundata, et
ab ipso malol quod ibi se tenet. Et sunt predictas pecias II vinee
de /3 ipso malol, qui ibi est, in duobus locis separatim positum, in
territorio Barchinona, in parrochia Sancte Eulalie de Promptiana,
in loco vocitato Quinciano. Et /4 advenit mihi prescriptas vineas ad
me Marchovallo per meam comparatione et per omnesque voces.
Et adfrontant prescriptas vineas ab ipso malol de parte /5 orientis
et de circi et de meridie et de occiduo in vineas et in terra de vos
emptores. Quantum istas affrontationes includunt, sic vendo vobis:
presciptas /6 vineas, haec omnia in duobus locis separatim positas,
ab integre, simul cum ingressibus et exitibus earum, in propter
precium mancusos VIIII auri /7 puri monete Barchinone, pensatos
bene a penso de decem in untia. Quod vos emptores pretium mihi
dedistis et ego venditore manibus meis recepi. /8 Et nihil de ipso
pretio aput vos emptores non remansit. Et est manifestum. Quem
vero predicta omnia, que ego vobis vindo, de meum iure in vestrum
trado dominium /9 et potestatem, ut faciatis exinde quodcumque
velitis facere, ad vestrum plenissimum proprium. Quod si ego
venditor aut aliquis homo sexus utriusque /10 hoc rumpere voluero
aut voluerit, nil valeat, set componat aut ego componam vobis
prescripta omnia in tripplum cum omni sua inmelioratione. Et /11
in antea ista charta venditio firma permaneat omnique temore.
Actum est hoc X kalendas augusti, anno IIII regni Philippi regis.
S+ Mar-/12covallo, qui ista charta venditione fieri feci, firmavi
/13 S+ Bellucii Bonuci. S+ Bernard Guillem. S+ Guifredus
Laurencii. S+ Galindus Vitalis.
/14 S+ Mironis presbiter, qui hanc scripsi die et anno quod
supra.
1048
1063 setembre 8
Isarn Tedbert, Sunyer Savaric, Ag i Bernat Seniol, tutors i almoiners
testamentaris de Seniol Daniel, venen a Bremon Ramon i a la
seva muller Ermengarda un alou, situat al territori de Barcelona,
a la parròquia de Sant Genís d’Agudells, al lloc anomenat Coma
de Fels, pel preu de 9 unces d’or pur de Barcelona i 3 mancu-

sos de 10 l’unça.
ACB, LA.II, n. 112, f. 40d-41a. Rúbrica: “Raimundus Bremundi emit honorem de
Coma de Fels, in Acutellis”. Inter columnas verso: “n. 112” (Caresmar). Inter
columnas recto: “Anno Domini 1064” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus
F: 11 línies.
In Dei omnipotentis nomine. Ego Ysarnus Tedberti et Suniarius

Savarici et Ag femina et Bernardus Seniulli, pariter in unum, tutores
et elemosinarii Senuilli Danielis, venditores sumus tibi Bremundo
Reimundi et uxori tue Ermeniardi femine, ementibus. Manifestum
est enim quia precepit nobis predictus Senuillus ad suam ultimam
voluntatem per suum testamentum, unde iudicium obligatum te-
nemus per seriem conditionum legaliter editum, ut vendidissemus
propter sua debita ipsum alodium, quod habebat in territorio bar-
chinonensi, in parrochia Sancti Genesii de Acutellis, in loco qui
vocatur Cuma de Fels. Unde nos tutores eius et elemosinarii per
ipsius iussionem atque testationem vendimus vobis prescriptum
alodium, terras videlicet et vineas, cultum et incultum, diversique
generis arbores et ipsum casalem intrinsecus situm. Habet autem
terminum predictum alodium ab oriente in strata qua itur ad urbem
Barchinonam, de meridie in alodio de Bernardus Reimundi, de
occiduo in alodio Mironis Guadalli et vestro, de circio in vestro
similiter alodio. Quantum isti termini ambiunt atque circumeunt,
vobis ad integrum vendimus, cum ingressibus pariter et egressibus
suis, atque de nostro iure in vestrum dominium et potestatem
tradimus, ut faciatis exinde quodcumque vobis placuerit, ad ves-
trum plenissimum proprium. Accepimus autem a vobis propter hoc
alodium VIIII uncias auri Barchinone puri precium et mancusos III
in mancusis /a de X in uncia, uno ad unum pensatis. Quod vos
ementes precium nobis dedistis et nos1 vendentes manibus nostris
accepimus. Nichilque ex predicto precio apud vos remansit. Et est
manifestum. Si vero nos venditores aut utriusque sexus homo
venditionem hanc disrumpere aut in aliquo dimovere temptaverimus
aut temptaverit, nil valeat, set componamus aut componat vobis hoc
omne in duplum cum omni sua melioratione. Et postmodum hoc
maneat firmum omne per evum.
Quod est actum VI idus septembris, anno IIII regni Philippi regis.
S+ Ysarnus Tedberti, s+ Suniarius Savarico, s+ Ag femina, s+
Bernardus Seniulli, nos qui hanc venditionem fecimus et firmavimus
et testibus firmare rogavimus.
S+ Riculphi levite. S+ Geriberti sacer. S+ Bertrandus Argemiri.

S+ Bonefilius Bernardus. S+ Bernardus Isarni.
1. Abreviatura supèrflua ratllada.
1049
1063 setembre 17
Marcovall ven a Bernat Ramon i a la seva muller Ermengarda una
vinya situada al territori de Barcelona ciutat, al terme de Quinçà,
al lloc anomenat la Carrera, a la parròquia de Santa Eulàlia de
Provençana, que tenia per compra i per altres raons, pel preu
de 6 mancusos d’or pur de moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-226. Original. Pergamí, 129 × 256. Al verso: “Nil pro capitulo” (s. XVI-
XVII); “1063” (Mas).
In Christi nomine. Ego Marcovallo venditor sum tibi Bernardus

Raymundi et uxori tue Ermeniardis femina, emptoribus. Per hanc
scripturam vendicio-/2nis mee vendo vobis vinea hab ipsa terra ubi
est fundata. Et est ipsa vinea in territorio Barchinona civitate, in
terminio de Chinciano, in loco vo-/3citato ipsa Carrera, in parrochia
Sancta1 Eulalia de Promciana. Et advenit mihi predicta omnia per
comparacione sive per ullasque voces. Et afron-/4tat predicta omnia
de circi in vinea de Sancta Eulalia, de orient in vineas de Poncii
Bernardo, de meridie in vineas de vos emptores, de occiduo in ipsa
/5 strata. Quantum istas afrontaciones includunt, sic vendo vobis:
iam dicta omnia ad integrum, in propter precium mancusos VI auri
puri monete Barchino-/6na, legitime pensatos de decem in uncia.
Quod vos emptores precium mihi dedistis et nos integriter recepimus.
Est manifestum. Prescripta quoque omnia, /7 que vobis vendo, de
meum iure in tuum trado dominium et potestatem, ab omni inte-
gritatem, ut quiquit exinde facere vel iudicare volueritis, /8 cum exiis
et regresiis earum, ad vestrum plenissimum proprium. Quot si ego
venditor aut aliquis homo sexus utriusque contra ista vendi-/9cione
venero aut venerit pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut
ego componam vobis predicta omnia in duplo cum omni sua melio-
/10racione. Et in antea ista vendicio firma permaneat omnique
tempore.
Actum est hoc XV kalendas octuber, anno IIII reni /11 Filipo
rege.
S+num Marcovallo, qui ista vendicione feci et firmavi et testes

firmare rogavi.
/12 S+ Guilelmus presbiter. S+num Ermengaudus Miro. S+num
Berengarii Remon. S+num Bernardus Constabile. /13 S+. *+ Guilelmlus
Raimundi*.
/14 S+ Guilelemus sacer, qui hec scripsi et sss die et anno quod
supra.
1. Esmenada pel mateix escrivent la paraula abreujada Scta per Sca.
1050
1063 setembre 20
Mir, la seva muller Ermegod i llur fill Arnau venen a Viçà Guadall,
levita, dues peces de terra i cases amb casals que són a prop
de l’església de Santa Perpètua, situades al comtat de Barcelona,
al Vallès, a canvi d’un cafís d’ordi i 7 mancusos d’or de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-228. Original. Pergamí, 125 × 421 mm. Restaurat. De la línia 20
fins a la 30 es troben escrites al marge esquerre del pergamí, en un espai deixat
a propòsit. Al verso: “1063” (Mas). Restaurat i reforçat a base de setze trossets
de pergamí. Algunes lletres estan rosegades per peixets de plata i hi ha una taca
que impedeix la lectura d’algunes lletres dels noms dels testimonis. Caplletra “I”:
54 mm.
In nomine Domini. Ego Miro et uxor mea Ermegod femina et

filius noster Arnallus vendit[o]res s[u]mus tibi Vitiano Guadalli
levite, emptori. Manifestum est enim quia /2 per hanc scripturam
istius nostre vendicionis vendimus tibi, pariter in unum, pecias
du[a]s terre et domos cum casalibus, que sunt iuxta ecclesiam Sancte
Perpetue. Sunt autem /3 hec omnia in comitatu barchinonensi, in
Vallense, in parrochia iam dicte virginis. Advenerunt autem nobis
hec cuncta per cartam pigneris atque per pignoracio-/4nem, quam
nobis fecit vir quidam, nomine Rigual, et uxor eius Bonadomna.
Unde expectavimus eos ultra terminum constitutum atque prefi-
nitum duobus annis /5 et amplius, atque sepe admonuimus eos ut
redimerent suum illorum pignus, quod nobis per cautionem scrip-
ture deposuerant. Set quia accedere ad re-/6demptionem pigneris
noluerunt, neque admonitionibus nostris aurem prebere voluerunt,
insistentibus viris idoneis inferius corroboratis, secundum quod ipsi
pignus /7 ipsum posse valere extimaverunt, vendimus tibi predictas
duas pecias terre cum domibus et casalibus. Que omnia sunt in
comitatu prescripto et parrochia prefata. /8 Habet autem terminum
pecia una terre ab oriente1 in strata publica, a meridie in alodio

Poncii Olibe, ab occiduo in alodio et in sacrariis2 Sancte Per-/9petue,
a circio in alodio Remundi Bon\i/filii3 (e).4 Item alia pecia terre habet
terminum ab oriente in strata publica, a meridie in alodio predicti
Remundi,5 ab oc-/10ciduo in sacrariis, a circio in tuo alodio here-
dumque tuorum. Iterum habent terminum ipse domus cum ipsis
casalibus ab oriente in ecclesia et in exitu Sancte Perpetue, /11 a
meridie et occiduo in callibus ipsorum sacrariorum, a circio in
sacrario Guilielmi Mironis. Quantum isti termini concludunt atque
circumeunt, /12 tibi ad integrum vendimus, cum ingressibus pariter
et egressibus suis. Atque de nostro iure in tuum dominium et
potestatem tra[d]imus, cum omnibus suis terminis et /13 pertinenciis
et cum cunctis, que dici vel nominari possunt, ad iam dicta omnia
quocunque modo pertinentibus, ut facias exinde quodcumque tibi
placuerit, /14 ad tuum plenissimum proprium. Accepimus autem a
te kaficium I ordei in precium et mancusos VII auri Barchinone.
Quos tu emptor precium nobis dedisti et nos /15 venditores mani-
bus nostris accepimus, sicut est manifestum. Nichilque ex predicto
precio aput te emptorem remansit. Si vero nos (nos)6 venditores aut
utriusque sexus homo /16 venditionem hanc infringere aut in aliquo
rescindere temptaverimus aut temptaverit, nil valeat, set compo-
namus aut componat tibi hoc omne in duplum cum /17 omni sua
melioracione. Et postmodum hoc maneat firmum omne per evum.
Quod est actum XII kalendas octobris, anno IIII regni Philippi
regis.7
S+num Mironis, /18 s+num Ermegod femine, s+num Arnalli, qui
hanc vendicione fecerunt et firmaverunt et testes eam firmare
rogaverunt.
/19 *S+ Guitardus levita*. *Arnallus presbiter*.
/20 S+ni Guilielmi8 Mironis. /21 S+ni Bonifilii Ondisdi.9 /22 S+num
Ebroini Bonifilii. /23 S+num Eme femine. /24 S+num Guilielmi [fln].
/25 S+num Arberti. /26 S+num Guilielmi10 [civi].11 /27 Isti sunt huius
rei tes-/28tes atque interfuerunt /29 huic negocio /30 presentes.
/31 S+ Poncii subdiachoni, qui hoc scripsit atque sub ss scripsit
die et [a]nno quo supra.
1. La primera e sembla una o. 2. Sobra la primera i i sota la segona i hi ha
una q. 3. Sota la primera i hi ha una p. 4. Ratllada. 5. La lletra final sembla
una e. 6. Repetit. 7. Sota hi ha una s d’un començament de signatura. 8. Sota
la segona i hi ha una c. 9. Potser Ondiscli. 10. Sota la u hi ha una o. 11. Gai-
rebé a la fi de les línies 25-27 hi ha una taca i només es veuen unes quantes lletres.
1051
1063 octubre 24
Ramon Guifreu i la seva muller Ermessenda donen a Guifré Llobató
i a la seva muller Guisla la meitat d’una parellada de terra, d’un
casal, d’un pou, d’una pila i d’un prat, situat tot al comtat de
Barcelona, al lloc anomenat Cubili de Asinos.
ACB, perg. 1-4-227. Original. Pergamí, 116 × 273 mm. Al verso: “Ad Cuvilem de
Asinis” (S. XIII-XIV); “1063” (Mas). Caplletra “I” ornamentada: 40 mm.
In nomine Domini. Ego Reimundus Grifii et uxori mea Er-

mesindis femina donatores sumus vobis Guifredus Lobatoni et
coniux tue Guilia. /2 Manifestum est enim quia prompto animo
promptaque voluntates et placuit in animis meis et placet, nullius
quoque genti imperio nec /3 suadenti ingenio, neque per vim nec
propter metu, sed per meam spontanea voluntate, hoc elegit mihi
cum Deo bona voluntas, ut cartam /4 donationis fecissemus vobis
supra dictos Guifredus et Guilia, sicuti et facimus. Donamus denique
vobis medietate \de/ pareliatam unam terre, /5 partem cultam par-
temque eremam, et medietate casalitio, qui ibidem est, cum solo
et supraposito, et medietate de diversa genera arborum, que ibidem
/6 sunt, et medietate puteum et de pila et de prato, nostrum proprium.
Advenit ad me predicto Reimundi per donationis muliere mea
Ermessindis /7 et ad me Ermesindis per comparatione aut per
ullasque voces. Est denique predicta omnia in comitatu Barchinona,
ad locum que nucupant /8 Cubili de Asinos. Affrontad eciam1 iam
dicta omnia de circio in strata de Lanaria, de aquilonis in terra de
nos donatores aut in limite, /9 de meridie in ipso Prato et in terra
erema Chixol femine, de occiduo in terra Altemiri et Geribertus
Giscafredi. Quantum vero infra iam /10 dictas affrontationes includunt,
sic donamus vobis: ipsa omnia supra scripta, cum exitibus et
regressibus earum, ad vestrum proprium alodium. /11 Quem vero
predicta hec omnia de nostro iure in vestro tradimus dominio et
potestate, ut vobis sit licitum habendi, tenendi et exfructuandi et fa-
cien-/12dum omnia quecumque volueritis \vos et posterita vestra/.
Ita quod si nos donatores aut alia qualibet personam hominis, tam
maioris ordine quam minore, vel utriusque /13 femineo sexus istam
cartam inquietare aut disrumpere voluerimus aut voluerit, ad
nichilum deveniat eius presumptio, sed componad /14 aut componat
supra nominatam terram cum alia omnia predicta in triplo cum
omnes eius inmeliorationes. Et deincebs istam cartam firma et
incon-/15vulsa permaneat modo et omnique tempore.
Facta ista carta donatione VIIII kalendas novembris, anno IIII

Philippi regis francorum.
/16 Sig+num Reimundus Grifii, sig+num Ermesindis femine,
sig+num Arbertus Dalmad,2 sig+num Sichardis femine, nos qui /17
istam cartam fecimus scribere et manus nostras libenter firmavimus
firmarique rogavimus.
Sig+num Bonefilio Ygela. Sig+num /18 Scluane. Sig+num.3
/19 Mirone subdiachonus, qui hoc scripsit cum litteras rasis in
XVI regulo sub ss prephato die et anno.
1. Per etiam. 2. Escrit sobre raspat. Sols s’endevinen una l i una o. 3. A
continuació hi manca el nom.
1052
1063 desembre 5
Adelaida i El·liarda venen a Guillem Domnuç una peça de vinya amb
la terra on és plantada, situada al territori de Barcelona, a la
parròquia de Sant Andreu [de Palomar], al lloc que anomenen
Vilapicina, prop de la casa de Santa Eulàlia, que tenen per
compra, pel preu de 2 mancusos en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-4-229. Original. Pergamí, 110 × 392 mm. Al verso: “Siglo XI” (S. XIX);
“1053” (Mas).
In nomine Domini. Ego Adaledis femina et Elliardis femina

venditores sumus tibi Guilelmus Donucii, emptore. Per hanc
scripturam vendicionis nostre vendimus tibi peciam unam vinee,
nostra propria, simul cum ipsa /2 terra in qua est fundata. Quod
habemus in territorio barchinonense, in parrochia Sancti A<n>dree,
in locum que vocitant Villa Piscinna, prope domum Sancta Eulalia.
Advenit nobis per nostra comparacione et per1 /3 ullasque voces.
Affrontant namque de parte circi in vinea de te emptore, de aquilonis
in vinea de Geribertus,2 de meridie in vinea de Remon Lobet, de
occiduo in vinea de3 Arnallo. /4 Quantum vero infra istas quatuor
afrontaciones includunt, sic vendimus tibi: in propter precium
mancusos II ex monete Barchinone legitime pensatos. Et nichil de
ipso precio aput te /5 emptore non remansit. Est manifestum. Quem
vero predicta hec omnia, que nos vendimus tibi, de nostro iure in
tuo tradimus dominio et potestate, ad integrum, cum exiis et
regressiis earum, /6 ad tuum proprium. Quod si nos venditores aut
ullusque homo aut feminas utriusque sexus qui contra ista vendicione
venero aut venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vendicare, /7

set componat aut componamus tibi hec omnia in duplo cum omni
sua melioracione. Et in antea ista vendicio firma permaneat omnique
tempore.
Actum est hoc nonas decembris, anno /8 regni regis Philippi
IIII.
S+m Elliardis femina, s+m Adaledis femina, nos qui ista
venditione fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
/9 S+m Gaucefredus Sinner. *S+ Reimudus subdiaconi*. *S+m
Reimundus subdiachono*. /10 S+m Arlluvinus. S+m Narcissus. S+m
Bernardus Marcuti.
/11 S+ Poncii subdiaconi, qui hoc scripsit4 die sss et anno quo
[su]p[ra].
1. Sota la p hi ha una q. 2. Sota la e hi ha una a. 3. Sota la d hi ha
una s. 4. Sota la s hi ha una t.
1053
1064 gener 2
Guislabert, anomenat Miró, i la seva muller Guicenell empenyoren una
peça de terra amb vinya situada al comtat de Barcelona, al Vallès,
al terme de Canalies, que tenen Guislabert per carta precària que
li van fer Gual, quòndam, i la seva muller Emma, i pels seus
pares, i Guicenell per delme conjugal, a Vivà Gual, pel deute que
tenen amb ell de cinc aimines d’ordi a la mesura de Guadamir,
que fou prevere, i 2 mancusos i mig pagadors la festa de Sant
Fèlix de Girona vinent.
In nomine Domini. Ego Guilabertus, que vocan Mironi, et uxori

mee, nomine Guizenell,1 inpignoratores sumus vobis Vivani Gualli.
Manifestum est enim qua d<e>bitores sumus tibi2 emmines V
de ordeo ad mensura de /2 Guadamiri, qui fuit presbiter, et mancusos
II et med\i/o. Propterea inp\i/gnoramus tibi3 pecia I de vinea cum
ipsa terra ubi ipsa vinea est fundata. Adveni ad me Guilabertus per4
cartam precariam qui mihi /3 fecit G\o/all\i/, qui est condam, et uxori
sue Ema et p<e>r genitorum eorum sive p<e>r ullasqe voces,
et ad me Guicenell5 p<e>r meum decimum. Et est ipsa vinea in
comitatum barchinonense, in Vallense, in termi-/4ne [Cana?]ligas. Et
afrontad predicta vinea de parte orientis in rio que vocant Olmed,

de meridie in vinea de me susceptore, de circii in vineas de Er-
mengaudi6 Ellemari, de occiduo7 in estra-/5da p[ub]lica. Quantum
(IIII)8 stas IIIIor afrontaciones includunt et isti termini ambiunt,
sic inpignoramus tibi: ista vinea supra nominata, totum ab integrum,
cum exios et regeresios ea-/6rum, in ea videlicet racione: ut ad die
quod erit festa Santi Felicis Gerunda, ista proxima ventura, sic
rendere faciamus istum debitum usque ad placitum costi<tu>tum;
et si minime fecerimus, abeas9 potestatem vin-/7dere, tenere, comu-
tare vel inalienare aut facere quod volueris, a tuum plenissimum
propium. Quod si nos inpignoratores aut ulliusque omo utriusque
sexus qui contra anc ista inpignoracione /8 venerimus aut venerit
pro inrumpendum, non oc valead vindicare, sed coponat aut com-
ponamus tibi ista omnia in duplum cum omnem suam inmelioracio-
nem. Et in antea (ista)10 carta fi<r>ma p<e>r-/9manead mod<o>
(mod)11 vel omnique tempore.
(Facta)12 Actum est oc IIII nonas ganuarii, ano IIII regni Filpi
rex.
S+num Guilabertus, s+num Guzenell,13 nos qui ista /10 inpigno-
racione fieri fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+num Guilem. S+num Cherucii. S+num Artalli.
/11 S+ R[a]imundi pr<e>sbiter, qui ista carta scripsit cum literas
rasas vel emendatas die et ano quod supra.
1. Escrit sobre raspat. 2. Abreviatura supèrflua. 3. Abreviatura supèrflua.
4. A l’original perr. 5. Escrit sobre raspat. 6. Sota la g hi ha una d. 7. Abre-
viatura supèrflua. 8. Ratllat. 9. Abreviatura supèrflua. 10. Repetit. 11. Re-
petit. 12. Ratllat. 13. Escrit sobre raspat.
1054
1064 gener 8
Oliver Bernat ven a Adalbert Ramon un alou situat al comtat de
Barcelona, al castell de Font-rubí, al terme de Morrocurt, al lloc
anomenat Aranyó, pel preu de 12 unces d’or de moneda de
Barcelona.
ACB, LA.I, n. 707, f. 262a-b. Rúbrica: “Hec carte sunt altaris Sancte Marie de
ipso presbitero quam Raimundus de \Rosanis ibi constituit/”. Interior recto: “n.
707” (Caresmar). Exterior recto: “Anno Domini 1064” (S. XVIII). Caplletra “S”

Scriptum est in libro legis goticis quinto, titulo quarto: “Ven-

ditio que per vim et metum extorta non fuerit, plenam habeat
firmitatem.” In nomine Domini. Ego domnus Olivarii Bernardi
venditor sum tibi Adalbertus Raimundus, emptore. Per hanc scrip-
turam vinditionis mee vindo tibi alaudem meum proprium, id sunt,
terras et vineas et casas cum solis et suprapositis et cum omni genere
arboribus qui infra eius sunt, pratis et pascuis, aquis ductibus vel
reductibus, meum proprium. Qui mihi advenit ad me Olivarii per
genitores meos vel per ullasque voces. Et est ista hec omnia in
comitatum Barchinone, infra huius termine de castrum Fonte Rubia,
in apenditio Morrocurt, in loco que nuncupant ad ipso Arano.
Affrontat ipso alaude, qui est supra scriptum, a parte orientis in ipso
torrente qui discurrit per tempus pluviarum vel in ipsa Ruvira, de
meridie in ipso alaude qui fuit de Liula, et de occiduo in ipsa strata
publica qui vadit ubique vel in ipsa Serra, de parte vero circii in
alaude de me venditore. Quantum infra istas totas affrontationes
includunt vel resonant et isti termini continent, sic vindo tibi: de
ipso alaude, quod est supra scriptum, ipsa medietate de terris et
vineas et de casas et de ortis et de pratis et de pascuis et de aquis
et de omni genere arboribus qui infra sunt, de cultum vel heremum,
totum ab integrum, cum exiis vel regressiis earum, in aderato vel
definito precio, propter precium quod inter me et te convenit, id
sunt, uncias XII de auro monete Barchinona. Et est manifestum.
Quem vero hec omnia, quod superius resonat, de meo iuro in tuo
trado dominio et potestatem, ad tuum proprium alaudem. Si quis
contra hanc ista carta francha vinditionis venerit /b ad inrumpendum
aut ego vinditore aut ullusque homo vel femina qui ista carta
vinditione inquietare vel disrumpere voluerit, in duplo tibi componat
aut componere faciat cum omne sua immelioratione. Et in antea
ista carta firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista vinditione VI idus post kalendas ianuarii, anno IIII
regnante Philippo rege.
S+m Olivario, qui ista carta fecit scribere et firmavi et firmare
rogavi.
S+m Berengarii Raimundi. Si+m Ebrino. Si+m Guitardus
Gelani. Si+num Guilelmus Reimundi. Si+m Gerbertus Sendredi.
Si+m Raimundi Raimon. Si+m Berengario Kalca sac<er>. Si+m
Bonushomo. Si+m Stephano.
S+num Bernardus sacer, qui ista carta scripsit sss die et anno
prefixo.
1055
1064 gener 31
Ervigi i Engúncia, la seva dona, venen a la Canònica de la Santa Creu
i Santa Eulàlia un alou consistent en terres i vinyes, situat a
la vila de Pollà, al terme de la parròquia de Santa Maria de
Badalona, pel preu de 3 unces de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 378, f. 128a-c. Rúbrica: “Carta quod Erovigius vendidit canonice
alodium terras et vineas et alia culta in maritima in vico Bitulone, in villa Poianno”.
Interior recto: “n. 378” (Caresmar). Exterior verso: “Anno Domini 1064” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Erovigio et uxori mea Enguncia femina,

nos pariter, venditores sumus Domino Deo et Chanonice Sancte
Crucis atque /b Eulalie. Per hanc scripturam venditionis nostre ven-
dimus namque alodium nostrum, id sunt, terras, cultas et eremas,
cum montes et garricis, pronum vel inpronum, terras et vineas et
trilias et arbores de cunctisque generibus, ubi sunt fundatas nempe
vineas et trilias seu arboribus, cum ortos, ortalibus, cum fontes et
aqua ad rigandum, cum casas et curtes et columbarios, solos et su-
perpositos et foveas, hostiis et ianuis et limites cum petras magnas
vel minimas, nostrum proprium franchum. Advenit ad me iam dicto
Erovigio per genitorum vel comparatione, et ad me, mulier iam dicte
Enguncia, per comparatione vel per decimum seu per qualicumque
voces. Est nempe omnia separatim positi in diversisque locis in
comitatu Barchinone, in Maritima, in vico Bitulone, in parrochie
Sancte Marie, in termine eius seu in villa Poiano. Abet namque
affrontationes supra scripte omnia de orientis in castrum Montirat
et pergit per linea directa usque in Montgat, de meridie in undas
maris et pergit per linea usque ad Sancti Adriani seu in flumine
Bisocii, de occidente in iam dicto Bisocio et pergit per linea usque
ad ecclesiam Sancte Engracie sive in torrent de Valle Vinchana et
pergit per linea usque in castrum Lexad seu in Era Bona. Quantum
iste affrontationes includunt et isti termini ambiunt, sic vendimus
ad iam dicte Chanonice: ipsum nostrum directum et ipsas nostras
voces, quantum ibi abemus vel abere debemus nos, aut ullusque
homo vel femina per nostras voces, totum ab integre, cum exiis vel
regresiis earum, in propter precium uncias III de auri Barchinone.
Ac predicte Chanonice dedit nobis et nos venditores manibus nostris
recepimus. Et est manifestum. Quem vero predicta omnia de nostro
iure in potestate iam dicte chanonice tradimus ad suum proprium
alodium. Quod si nos venditores aut ullusque homo utriusque sexus

qui hoc inrumpere temptaverit, nil valet, sed componat aut com-
ponamus vobis a predicte Canonice /c predicte omnia in triplo cum
omne sua melioratione. Et in antea ista karta vendicionis firma
Facta ista carta venditionis II kalendas februarii, anno IIII regni
Filippo regis.
Sig+m Erovigio, sig+m Enguncia femine, nos qui ista charta
venditionis fecimus, firmavimus et testes firmare rogavimus.
Sig+m Raimundo Guamiro. Sig+m Miro Guadamiro. Sig+m
Riculfi Guilelmi. Sig+m Seniofredi Preciosa. Bonefilius sacer sss.
Ermengaudus subdiachonus scripsit sub die et sss anno quod
supra.
1056
1064 febrer 13
Geribert, prevere, i la seva muller Raquel venen a Guillem Domnuç
una peça de vinya amb la seva terra, situada al comtat de
Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu, al terme d’Horta, al
lloc anomenat Trullar, que tenen per compra i per delme conjugal,
pel preu de 2 sous i 8 diners de Barcelona.
ACB, perg. 1-2-1188. Original. Pergamí, 152 × 219 mm. Al verso: “mitja escala
armari 2, n. 1188” (Caresmar); “Num...837”; “1064” (F-B). Caplletra “I”: 8 línies.
In nomine Domini. Ego Geribertus presbiter et uxori mea

Richellis femina, nos simul in unum, vendictores /2 sumus tibi
Guilelmus Donucii, emptore. Per hanc scripturam vendicionis nostre
vendimus tibi /3 peciolam unam vinee simul cum ipsa terra in qua
est fundata. Est hec omnia in comitatu /4 Barchinona, in parrochia
Sancti Andree, in terminio de Orta, in loco vocitato ad ipso Truliare.
/5 Advenit nobis per nostra comparatione et per decimum sive per
ullasque voces. Affrontant namque iam dic-/6ta vinea cum ipsa terra
in qua est fundata, de orientis in vinea de Reambaldus Ansovalli,
de meridie /7 in vinea de Remon Lobet et de uxor sua, de occiduo
in vineis de te emptore, de circi similiter. /8 Quantum infra istas
quatuor affrontaciones includunt, sic vindimus tibi: iam dicta vinea
inte-/9griter, cum exiis et regressiis earum, in propter precium solidos
II et denarios VIII monete Barchinone. /10 Et nichil de ipso precio
aput te emptore non remansit. Est manifestum. Quem vero predicta
hec /11 omnia, que nos tibi vendimus, de nostro iure in tuo tradimus
dominio et potestatem, ad tuum plenissimum /12 proprium. Quod
si nos venditores aut aliquis homo qui contra hanc venditionem
venero aut venerit ad /13 inrumpendum, non hoc valeat vendicare,
set componat aut nos componamus tibi in duplo cum /14 omni sua
melioracione. Et in antea ista venditio firma permaneat omni
tempore.
Actum est hoc /15 idus februarii, anno IIII regni Philippi regis.
*S+Geribertus sacer*, s+num Ri-/16chellis femina, s+num Ermen-
gaudus Gaucefredi, s+num Gaucerandi, nos /17 qui hanc vendicionem
fecimus et firmavimus et testes firmare rogamus.
/18 S+num Gaucefredus Sunier. S+num Orucio. S+num Martino.
*Fulcho subdiaconus*
/19 S+ Poncii subdiaconi ssss, qui hoc scripsit die et anno quo
supra.
1057
1064 març 2
Joan, prior de Sant Miquel del Fai, i els seus monjos permuten amb
Sexet una terra i una vinya, cultivada i erma, situada al comtat
de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu de Palomar, al lloc
anomenat Romanet, a canvi d’uns molins.
ACB, LA.I, n. 533, f. 198a-b. Rúbrica: “Carta de Romaned, in parrochia Sancti
Andree de Palomar”. Interior recto: “n. 533” (Caresmar). Inter columnas recto: “Anno
Domini 1064” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus C: 14 línies.
In nomine Domini. Ego Iohannes, gratia Dei prior Sancti Mi-

chaelis fallensis, cum fratres meos monachos comutatores sumus
tibi Sexeto. Manifestum est enim quia comutamus tibi terra et vi-
nea, culta et herema. Qui nobis advenit per vocem Sancti Michaelis.
Est namque prescripta terra et vinea in chomitato barchinonense,
infra ipsa parrochia Sancti Andree de Palumbario, in loco vocitato
Romanedo. Et affrontat prescripta terra et vinea a parte orientis in
vine(i)\a/s1 de Sancte Crucis et Sancte Eulalie, de meridie in Torren-
tem Profundum, de occiduo in terra de Reamballo et in ipsa via,
de parte vero circi in alodio de Vitalis vel in ipsa via. Quantum iste
affrontationes includunt, sic comutamus tibi: prescripta terra et
vinea ab integrum, cum ingressibus et exitibus suis, propter ipsos
tuos mulinos que tu dones ad predicto domo, sicut in nostra cartula

resonat. Et est manifestum. Prescripta quoque omnia, que nos tibi
comutamus, de nostro iure in tua tradimus dominio et potestatem,
ad tuum plenissimum proprium, ut facias exinde quecumque vo-
lueris. Quod si nos comutatores aut aliquis homo utriusque sexus
qui contra hanc ista comutacione venerit ad inrumpendum, non hoc
valeat vendicare, sed componat aut componamus tibi prescripta
comutatione in duplo cum omni sua inmelioratione. Et insuper
hec comutacio firma persistat omnique tempore.
Facta comutatione VI nonas marcii, anno IIII regnante Filippi
regi.
Sig+num Iohannis prioris sss. Si-/bgnum Compagnus mona-
chus, Sig+ Wilelmus. Sig+num Arduinus monachus. Sig+num Petrus
monachus. Sig+num Arnulfus monachus.
Sss Sendredus levita, qui scripsit sss et die et anno quo supra.
1. i anul·lada per una a interlineada.
1058
1064 març 6
Olibà, fill de Sunifred, i la seva muller Sicarda venen a Adalbert un
alou, situat al comtat de Barcelona, al castell de Font-rubí, al
terme de Morrocurt, al lloc anomenat Aranyó, pel preu de 7 unces
i 1 mancús de moneda de Barcelona.
ACB, LA.I, n. 708, f. 262b-c. Rúbrica: “Carta de Aranyone, in termine Fontis Rubei,
in Penedes”. Inter columnas recto: “n. 708” (Caresmar). Exterior recto: “Fonti Rubi”
(S. XVI-XVII). Exterior verso: “Anno Domini 1064” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus A: 24 línies.
In Dei nomine. Ego Olibani, proli Seniofredi, et uxori mee

Sichardis vinditores sumus tibi Adalbert, emptore. Pro hac scriptura
vinditionis nostre vindimus tibi alodium nostrum proprium, fran-
chum et linteum, id sunt, terras et vineas, cultas et eremas, kasas,
casalibus et curtes et ortis, ortalibus, guttis et stillicidiis, petris
petrarum, mobiles vel immobiles, cum diversis genera arboribus
qui infra sunt, pratis, pascuis, vieductibus et reductibus, quiquid
dici vel nominari potest. Qui mihi advenit ad me Olibani prefati
per genitorum meorum et per comparatione, et ad me Sichardis per
meum decimum vel per qualicumque voces. Et est hec omnia supra
nominata in comitatu Barchinona, infra termine de castrum Fonte

Rubia, in apenditio Guardiole, in locum que dicunt Arannone. Et
abet affrontationes predictum alodium a parte orientis in torrente
qui discurrit per tempus pluviarum vel in termine Pinels, et de
meridie in ipsa estrada /c qui vadit pro ipsa sede\rra/ et pergit ad
castrum Granata, de occiduo in terra qui fuit de Durandi condam
sive in alodio domno Olivarii, a parte circii affrontat in alodium Sanc-
te Marie cenobii Montem Serratum vel in alodium domno Olivarii.
Quantum infra istas affrontationes includunt vel isti prefati termini
ambiunt, sic vendimus tibi: in prefatum alodium ipsa medietate,
ab integrum, cum exiis et regressiis earum, in propter precium
uncias VII et mancoso I monete Barchinone in rem valentem. Et
est manifestum. Que vero predicta ista hec omnia, quod superius
resonat, de nostro iure in tuo tradimus dominio et potestate, ad
facere quod volueris, a proprium. Quod si nos vinditores aut ullus-
que homo utriusque sexus qui contra ista venditione venerit aut
venerimus ad inrumpendum, non hoc valeat vindicare, sed componat
aut componamus tibi ipsa hec omnia supra nominata in duplo cum
omne sua immelioratione. Et in antea ista vendicione firma et stabilis
Facta ista carta venditione II nonas marcii, anno IIII regnante
Philippi regis.
S+num Olibani Seniofredi, s+num Sichardis, qui ista carta ven-
ditione fecimus scribere et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+num Girbert Sendret. S+num Bonushomo Sennollo. S+num
Guifret Atoni. S+num Berengario Raimon. S+num Ebroinus de Fonte
Rubia. S+num Guilelmus prolis Raimundi. S+num Raimundi
Olibani.
S+ Senderedus sacer, qui ista carta scripsit et in die sss et anno
prefixo.
1059
1064 maig 17
Testament sacramental de Bernat Guifré, jurat sobre l’altar de Sant
Tomàs que hi ha a l’església de Sant Jaume, a la ciutat de
Barcelona, en el qual fa una deixa a la Seu de la ciutat men-
cionada d’unes vinyes situades a Tortorola, però disposa que el
gruix de les seves possessions passi a mans de la seva muller
i dels seus fills.
ACB, LA.II, n. 99, f. 34c-35a. Trasllat de 5 d’abril de 1076. Rúbrica: “Testamentum

Bernardi Guifre qui dimisit sedi vineas ad Tortorolam”. Exterior verso: “n. 99”
(Caresmar). Inter columnas recto: “1064”; “Anno Domini 1064” (S. XVIII). Caplletra
“C” ornamentada, tipus B: 4 línies.
Regest: MAS, Notes, vol. X, p. 49-50, n.789.
Conditiones sacramentorum ultime voluntatis cuiusdam ho-

mini, nomine Bernardi Guifredi. Unde constituit distributores rerum
suarum fuissent Berengarius Remundi et Poncii Olive, qui et ca-
putscole, et Guilie femine, uxor qui fuit Bernardi Guifredi defuncti,
et filios suos masculos. Precipiens illis atque iniungens per suum
testamentum, quod ille digito suo firmavit puncto solito et scribere
iussit a Pontio levite, quod, si mortis eventu illi eveniebat, sicut et fecit,
plenam potestatem habuissent sui predicti distributores et elemosinarii
omnem rerum suarum, mobilium et immobilium, ita distribuere,
dare et stabilire, sicut ille precepit eis per supra meminitum testa-
mentum. Unde allati sunt testes, quos atulerunt predicti tutores,
Guilelmo Marcho iudice et Guilelmo sacerdoti Sancti Mi-/dchaelis.
Qui testis iurisiurando testificati sunt ita dicentes:
Nos testes Vivano Guilelmo et Poncii levite exarator iuramus
primum1 per Deum trinum et unum et super altare consecratum in
honore Sancti Thome apostoli, cuius domus fundata est in ecclesia
Sancti Iacobi, sita infra menia urbis Barchinone, supra cuius al-
tare has conditiones manus nostras continemus iurando, quia nos
prescripti testes bene scimus videndo et audiendo, quando predictus
Bernardus Guifredi, qui est condam, iacebat in egritudine, unde
obiit, intus in sua domo, adhuc loquela plena et memoria in se
retinentem, sic iussit scribere suum testamentum et firmavit eum,
ut supra retulimus, et nobis firmare precepit. Et per ipsum dedit
potestatem suis predictis helemosinariis ita faciendi et stabiliendi
de rebus suis, sicut in ipso testamento resonabat. In primis concessit
ad Canonicam Sancte Crucis ipsas vineas, qui sunt ad ipso torrente
vocitato Tortorolla.2 Et item concessit ad ipsa Canonica mancusum
I. Et concessit ad uxor sua Guilie ipsas suas domos, quas habebat
in omnibus locis, et omnibus suos ortos et terras et vineas, quas
ille habebat in omnibus locis, ut tenuisset et possedisset secure et
delibere omnibus diebus vite sue; et post obitum suum ipsas suas
domos, ubi ille habitabat, cum ipso orto et cum ipsas domos, ubi
Chixol habitabat, cum omnia que pertinebat ad ipsos domos,
remansisset ad Pontio filio suo, simul cum ipsa parielata, quod ille
emerat de Sancta Maria cenobii rivipullentis et de suos monachos,
simul cum ipso alodio, id sunt, terris et vineis et domos, que ille
habebat in parrochia Sancti Vincentii de Serriano. Et concessit ad

filio suo Berengario ipsum suum alodium, quod ille habebat de
alveo Lubricati usque ad collum de Fenestreles. Et item concessit
ad Berengario, filio suo iam dicto, ipsas suas vineas, quos emerat
ille de Guilie, socrui sue. Et item concessit ad Berengario, filio suo,
ipsum suum alodium quod ille emerat de Gaucebertus Aven-/atini,
et ipsum quos emit de Bernardus Remundi, et ipsum alodium quos
emerat de filiis Bonefilii Iohannis. Et concessit ad Pontio, filio suo,
ipso domo cum ipso ferregenal et cum omni genera arborum, qui
ibi sunt, quod ille emit de Guitardo Rigato et de aliis quamplures.
Et concessit ad filio suo Berengario ipsas suas domos, qui fuerunt
de Bernardi Sendredi, quos ille emit de Guilelmo, filio suo, simul
cum ipso orto. Et concessit ad filia sua Gerberga, que vocant Rossa,
ipsas suas domos, qui fuerunt de Miro Scubil(l)ario,3 et cum ipsos
ortos et ipsos domos et ortos, qui fuerunt de Guilia, socrui sua, et ipsos
do-mos et orto, qui fuerunt de Francho, et triginta uncias auri. Et
concessit ad Iohannes Martini ipsas domos cum ortulo, qui fuerunt
Sancti Benedicti4 cenobii, ut teneat in diebus suis et5 post obitum
suum remansisset ad Pontio Bernardi. Et concessit ad opera de ipsa
galilea uncias IIIIor. Et ipso suo alodio, quod habebat in Rexag, con-
cessit ad filios suos et ad filia sua iam dicta. Factum fuit ipsum
testamentum IIII kalendas decembris, anno IIII regni regis Philippi.
Post prescripta omnia, quod ille ordinavit, predictus Bernardus,
conditor predicte voluntatis, vixit postea X dies et fuit mortuus in
mense decembris. Et nos testes ea que testificamus et iuramus, vera
esse profitemur per supra adnexum iuramentum in Domino.
Late conditiones XVI kalendas iunii, anno supra dicto regni
Philippi regis.
S+ Vivani Guilelmi, s+ Poncii levite, qui et testis.
S+ Guilelmi Santio. S+ Guilelmi Lobatoni. S+ Berengarii Re-
mundi. S+ Guilie. S+ Renardus Boetii. S+ Arberti. S+ Carbonelli.
S+ Guitardi Belaroni. S+ Petroni Adalberti. S+ Guitardus Lingua-
deocca. S+6 Artalli.
Facta est autem hec translatio nonas aprilis, anno XVI regni
Philippi regis.
S+ Remundus levite, qui et iudicis.
S+ Iohannis levite, qui hoc scripsit et die sss et anno quo supra.
1. Abreviatura supèrflua. 2. La segona l, expuntuada. 3. La segona l, ex-
puntuada. 4. Hi ha un senyal de l’escrivà que indica on s’ha d’inserir al text. 5. Sota
et hi ha una e. 6. Manquen els punts de subscripció.
1060
1064 maig 18
Testament de Bernat, en el qual fa deixes als seus fills i filles de béns
situats entre el Llobregat i el coll de Finestrelles, a Sarrià i Reixac,
i d’altres llocs no ben especificats.
ACB, perg. 1-4-231. Original. Pergamí, fragment 284 × 140 mm. Restaurat: nº 25
de 3/3/76. Malmès a causa de la humitat, que hi ha format taques sense diluir
gaire la tinta, però que ha fet desprendre la part superior d’unes dotze línies; dues
s’han perdut del tot i de les altres deu en resta una franja al marge dret d’un
centímetre a dalt i uns quatre a baix. És impossible llegir el text d’aquestes deu
línies tot i que en resta uns quatre centímetres del marge esquerre que corresponen
a les línies 11 i 12, llegibles en bona part. Al verso: “scripta” (S. XII-XIII); “saeculi”
(S. XIX); “1064” I “D.C.(b) 231, cap 3” (Mas); “1-4-231” (AP).
(...) /9 Tortorola. Et t[±64] /10 ipsas suas domos quas habe[±64]

/ habebat in omnibus locis [±64] /12 vite sue et post obitum suum
11
ipsas suas cum[±25] orto et cum ip-/13sas domos, ubi Chixol habitat,
cum omnia que per[±9 ip]sos domos remansisset /14 ad Pontio, filio
suo, simul cum ipsa parielata quod ille emerit de Sancta Maria
cenobii Rivi-/15pullentis, et de suos manchusos simul cum ipso
alodio, id sunt terris et vineis et domos, que ille /16 habebat in
parrochia Sancti Vincentii de Serriano. Et concessit ad filio suo
Berengario /17 ipsum suum alodium, quod ille habebat de alveo
Lubricati usque ad collum de Fenestreles. /18 Et item concessit ad
Berengario, filio suo iam dicto, ipsas suas vineas, quos emerat ille
de Guilie, /19 socrui sue. Et item concessit ad Berengario, filio suo,
ipsum suum alodium quod ille emerat /20 de Gaucebertus Aventini,
et ipsum quos emit de Bernardus Remundi, et ipsum alodium quos
emerat /21 de filiis Bonefilii Iohanis. Et concessit ad filio suo Pontio
ipso domo cum ipso ferregenal /22 et cum omni genera arborum,
qui ibi sunt, quod ille emit de Guitardo Rigato et de aliis quamplures.
/23 Et concessit ad filio suo Berengario ipsas suas domos, qui fuerunt
de Bernardi Sendredi, /24 quos ille emit de Guilelmo, filio suo, simul
cum ipso orto. Et concessit ad filia sua Gerberga, /25 que vocant
Rossa, ipsas suas domos, que fuerunt de Miro Scubilario, et cum
ipsos ortos /26 et ipsos domos et ortos, qui fuerunt de Guilia, socrui
sua, et ipsos domos et orto, /27 qui fuerunt de Francho, et triginta
uncias auri. Et concessit ad Iohanes Martini /28 ipsas domos cum
ortulo, qui fuerunt Sancti Benedicti cenobii, ut teneat in diebus suis
/29 et post obitum suum remansisset ad Pontio Bernardi. Et concessit
ad opera de ipsa galilea /30 untias IIII. Et ipso suo alodio, quod
habebat in Rexag, concessit ad filios suos et /31 ad filia sua iam dicta.
Factum fuit ipsum testamentum IIII kalendas decembris, anno IIII

/32 regni regis Philippi. Post prescripta omnia quod ille ordinavit
predictus Bernardus, /33 conditor predicte voluntatis, vixit postea X
dies et fuit mortuus /34 in mense decembris. Et nos testes ea que
testificamus et iuramus, vera esse profite-/35mur per supra ad nexum
iuramentum in Domino.
Late conditionis XV kalendas iunii, /36 anno supra dicto regni
Philippi regis.
S+ Vivani Guilielmi./37 S+Pontii levite, qui et testis. S+ Guilelmi
Santio /38 S+ Guilelmi Lobatoni. S+ Berengarii Remundi./39 S+Guilie.
S+ Renardus Boetii. S+ Arberti. S+ Carbonel/li\. /40 S+ Guitardi
Belaroni. S+ Petroni Adalberti. S+ Guitardus /41 lingua de occa. S+
Artalli. /42
Facta est autem hec translatio nonas aprilis, anno XVI regni
Philippi regis.
/43*S+Remundus levite, qui et iudicis*. /44
S+ Iohanis levite, qui hoc scripsit et die sss et anno quo supra.
1061
1064 maig 22
El bisbe Berenguer i la congregació de canonges de la Santa Creu i Santa
Eulàlia de la Seu de Barcelona donen a Mir Ervigi i la seva muller
Estefania una terra amb bosc situada al comtat de Barcelona,
al Vallès, al terme de Sant Esteve de Vilanova, a la Rovira, per
tal que hi plantin vinyes i donin anualment a la Canònica la
quarta part de tots els fruits.
ACB, LA.III, n. 62, f. 23d-24a. Rúbrica: “Item statuit Canonica aliam peciam terre
et boscum in manso de Roira per censum quartum”. Inter columnas verso: “n. 62”
(Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1064, Philipi 4” (S. XVIII). Caplletra
In Christi nomine. Ego Berengarius, Dei gratia episcopus, cum

omni congretatione canonicorum Sancte Crucis Sancteque Eulalie
Sedis barchinonense, tam istis presentis quam alios succedentis,
donatores sumus vobis Mir Ervig et uxori tua Stephania. Manifes-
tum quia1 est enim quia venistis ad nos (u)\e/t2 peti\s/tis ut cartam
precariam vobis fecissemus, sicuti et facimus. Donamus namque
vobis terram cum boscho de ipsa Canonica, quod supra retulimus,
propria francha, quod iam vineam plantastis vel in antea adiuvante

plantaveritis et advinearetis. Quod est hec omnia in comitatum bar-
chinonense, in Vallense, in terminio Sancti Stephani de Villanova,
sive ad ipsa Ruvira. Quod nobis advenit (ad)3 per ipsa Canonica supra
scripta. Qui affrontat hec omnia supra scripta de parte orientis in
alaudio de ipsa Canonica vel in ipsas duas partes petras super
positas, de meridie in ipsa casa de ipsa Canonica ubi habitat Odger,
de occiduo in ipsa via que exiit de domo ubi habitat Mir et vadit
ad ipsa ubi habitat Esmerad, de parte vero circi in vinea de Sancti
Stephani. Quantum infra istas IIIIor affrontationes includunt, sic
donamus vobis in tali conventu: ut vineas plantetis et edificetis et
bene laboretis, sicut de-/acet, bonas vineas et arboribus de qualicum-
que genere; et de ipsos fructos, quod Deus ibidem dederit, quartam
partem nobis dare faciatis per unumquemque annum, tam de istas
quod plantastis quam de istis, adiuvante Deo, plantaveritis vel edifi-
caveritis. Et si vos dividere volueritis nobiscum, medietas iam dictas
vineas sint vestras, alia medietas sint nostras. Et non licet vobis
vindere vel alienare, nec alium senioraticum facere, nec baiolum
adclamare, nisi nos aut successores nostros. Et si nos ad successores
nostros emere noluerimus infra XX dies quod vos nos amonueritis,
postea habeatis licentia ad vindere ad vestrum consimilem, quod
nobiscum similiter teneat. Et ista donatio supra scripta sic donamus
vobis et proieniis vestris: quantum plantare volueritis, sicut supra
scriptum est. Quod nos donatores aut ullusque homo fuerit qui
contra ista carta donatione venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed
componat aut componamus vobis in duplo cum omnem suam
inmelioratione. Et in antea ista carta precaria et donatione firma
Facta ista \carta/ precaria XI kalendas iunii, anno ab incarnatione
Domini MLXIIII, anno IIII Philipo regnante.
Berengarius episcopus. S+ Dalmacius sacer. Miro presbiter. S+
Poncii sacriscustus. + Bernardus archidiachonus. S+ Guilaberti levite.
S+ Mironis sacerdotis. S+ Guitardi presbiteri. S+ Mironis presbiteri.
1. Expuntuat. 2. u expuntuada. 3. Expuntuat.
1062
1064 juliol 18
Gid i la seva muller Bel·lúcia venen a Guillem i la seva muller
Ermessenda un molí, que tenien pels seus pares, per compra i
per altres raons, situat al comtat d’Osona, al castell de Besora,

al riu Foradada, pel preu de 3 sous.
ACB, perg. 1-4-234. Original. Pergamí, 56 × 305. Al verso: “1065” (Mas).
In nomine Domini. Ego Gid et uxori sua Beluca vinditores

sumus vobis Gilelem et uxori sua Ermesen, emtore. Per anc scriptura
vindicio-/2nis me vindimus vobis molino molente, cum ipso caput
aquis, cum suo rego, cum sua feramenta, cum tota sua usabilia, que
ad mo-/3lino adpertinet, ab integrum. Qui nobis advenit de genitores
nostros vel de comparacione vel de qualesque voces. Et est ipsa ec
omnia /4 in comitatu Ausona, in castrum Bisora, in rio Foradada.
Et afrontat de parte orientis in tera de nos comparatores, de meri-
/5die et de occiduo in rio Foradada, de circii in tera de nos com-
paratores. Quantum infra istas quatuor afrontaciones includunt,
/6 sicut vindimus nos vobis: ipsa omnia, quod superius resonat, ab
integrum, cum exio vel regresis earum, in propter precium solidos
III Et est /7 manifestum. De nostro iuro in vestro trado dominio et
potestate, ad propio. Quod si nos vinditores aud ulusque omo qui
contra /8 anc ista carta vindiccione venerit pro inrupen, non oc valeat
vindicare, set componat in duplo. In antea ista carta /9 firma
Facta ista carta quinto decimo calendas agustas, anos V
regnante Fili-/10po rege.
S+num Gid, s+num Beluca, qui sta carta fecimus et testes
firmare rogavit.
S+num Guilelem. /11 S+num Remun. S+num Mir.
Bonefilio sacer, qui <is>ta carta scripsit die et ano quod supra.
1063
1064 agost 19
Bonfill Gerard pacifica, defineix i evacua en favor dels seus germans
Bernat i Ponç l’alou que va ser del seu pare Gerard, situat al
lloc anomenat Banyols, al territori de la ciutat de Barcelona, i
les vinyes que el seu pare tenia al lloc anomenat Magòria, al ter-
ritori de Barcelona, juntament amb les cases que posseïa al
suburbi d’aquesta ciutat.
ACB, perg. 1-1-1439. Original. Pergamí, 250 × 224 mm. Al verso: “Carta Bonifilli
Geralli in Bagneolis” (S. XIII-XIV); “Num... 1439” (S. XVIII); “Diversorum A. 1439”
(Mas); “1064” (F-B). Caplletra “I” que ocupa 5 línies.
In nomine Domini. Ego Bonifilius Geraldi pacificator et de-

finitor atque evacuator sum vobis, /2 fratribus meis, Bernardo atque
Poncio. Per hanc scripturam istius mee pacificacionis definio /3 et
evacuo vobis omnem illud alodium, quod fuit patris nostri Geral-
di, quod est in territorio /4 Barchinone urbis, in loco qui vocatur
Bagneolis. Est autem nominatim in turre /5 facta ex petra et calce,
in domibus et cortibus, solis et supra positis, pratis et pascuis, /6
culto et inculto, cum omnibus, que dici vel nominari quecumque
modo possunt, ad predictum /7 alodium pertinentibus. Habet autem
terminum predictum alodium ab oriente in Monte Iudaico, /8 a
meridie in litoribus maris, ab hocciduo in alveo Lubricati, a circio
in strata publica /9 Sancte Eulalie de Provinciana qua itur ad urbem
Barchinonam. Quantum igitur \h/abetis vel qua-/10licumque modo
habere debetis intra predictos quat\u/or terminos, aut ego ibi habeo
vel qua-/11licumque modo abere debeo, vobis ab integrum pacifico
et definio atque evacuo cum omni-/12bus suis terminis et pertinenciis,
ut faciatis exinde quodcumque vobis placuerit, ad vestrum
plenissimum /13 proprium. Si vero ego huius rei auctore aut utriusque
sexus homo disrumpere voluerit /14 opus hoc aut infringere, nil prosit,
set componam aut componat vobis hoc omne in duplum1. Sub /15
hac quoque definicione atque vinculo pacifico et evacuo vobis: ipsas
vineas quas pater noster habuit, /16 et habebat tunc temporis quando
obiit in loco qui vocatur Mogoria, in territorio urbis iam dic-/17te,
cum ipsis domibus quas idem pater noster habebat in suburbanio
prefate urbis, que advenerunt prescripto /18 patri nostro per compa-
racionem. Si autem ego huius rei auctor contra hoc pactum defini-
cionis huius venero, /19 componam vobis hoc omnem in duplum2
cum omni sua illius melioracione. Et postmodum hoc maneat
firmum /20 omne per evum.
Quod est hactum IIIIX kalendas sebtembris, anno V regni Filipi
regis.
*S+ Bonefilius*, /21 qui ista definicione vel pacificacione firmo
et testibus firmare rogo.
*S+ Petrus presbiter*. /22 *S+ Compan levita*. *S+ Guitardi
levite*. Sig+num Bereger Sendret. /23 Sig+num Bonucio Tedger.
Sig+num Iozfred. Sig+num Ermesindis /femina\. /24 Sig+num Ar-
chimbal. *+ Guilabertus levita*. Sig+num Guilelm Gitard. /25
@Oliba sacer@, qui ista definicione scripsit die et anno quo supra.
1. Sota um hi ha una o. 2. Sota um hi ha una o.
1064
1064 agost 28
Bonuç Sunifred, Joan Seniol i Guadamir Guillem venen a Sexet Ularic
una peça de terra cultivada, situada al territori de Barcelona, a
la parròquia de Sant Andreu, al lloc que anomenen Romanet,
que tenen per la marmessoria del difunt Seniol, pel preu de 3
ACB, perg. 1-4-232. Original. Pegamí, 127 × 400 mm. Restaurat. Al verso: “[Advenit
nobis per manu]missoria de condam Seniulli unde iudicium obligatum abemus
infra metas temporum a sserie condicionis actum vel aeditum seu per qualicumque”
(S. XI); “Bonucius Cinfredo”; “Canonegas” (S. XIII-XIV); “Venda de terra de Sant
Andreu de Gramanet”; “Nil pro Capitulo” (S. XVI-XVII); “1064” (Mas).
In nomine Domini. Ego Bonucio Seniofret et Iova Seniulli et

Guadamiro Guilelm venditores sumus tibi Sexeto Ularico, \empto-
re/. Per hac denique scriptura vindicionis nostre vindimus tibi
peciam unam terre culta, quod abemus /2 in territorio barchinonense,
in parrochiam Sancti Andree, in locum que dicunt Romaneto. Ad-
venit nobis per manumissoria de condam Seniulli, unde iudicium
obligatum abemus infra metus temporum asserie condi/3-cionis
actum vel aeditum, seu per qualicumque voces. Afrontat namque
predicta peciam terre de parte circio in terra de Iovan Seniullo1 et
de Bertranno, de aquilonis in torrente qui excurrit per imbrem et in
terra2 de te emp-/4tore, de meridie in terra de Iovan predicto, de
occiduo similiter in terra de Iouan et de eresque sui. Quantum infra
istas quatuor afrontaciones includunt, sic vendimus tibi: predicta
omnia tota ab integre, simul cum exios /5 et regressios earum, in
propter precium mancusos III de bono auro chocto monete Bar-
chinone, a penso legitimo sine enganno. Et nichil de ipso precio
aput te emptore non remansit. Est manifestum. Quem vero predicta
/6 omnia, que nos tibi vendimus, de nostrum iure in tuum tradimus
dominium et potestatem, ab omni integritate, ad tuum plenissimum
proprium. Quod si nos venditores aut aliquis omo sexus utriusque
qui contra ista carta vendicione /7 venerit pro inrumpendum aut nos
venerimus, nil valeat, set componat aut nos componamus tibi
predicta omnia in duplo cum sua melioracione. Et in antea ista karta
vendicione firma permaneat modo et /8 omnique tempore.
Facta ista carta vendicione V kalendas september, anno V regni
regis Filipi.
S+m Bonucio, s+m Iovan, s+m /9 Guadamiro, nos qui ista carta
vendicione fecimus (et firmavimus)3 et firmavimus et testes firmare
rogavimus.
S+m Bernardo Trasuer. /10 S+m Leopardus Erumir. S+m Eru-

mir Guilelm. /11
S+ Bernardus presbiter, qui hoc scripsit cum literas supra
positas in linea I et fusas in linea VIIII, die et anno quo supra.
1. Sota la u hi ha una o. 2. Sota la a hi ha una e. 3. Ratllat.
1065
1064 octubre 21
Adelaida Sanla fa donació a favor de la Canònica de la Santa Creu
i Santa Eulàlia d’una peça de terra de dues mujades situada al
comtat de Barcelona, a Terrassa, al lloc anomenat Bonvilar, al
coll Orí, que té per compra.
ACB, perg. 1-2-1463. Original. Pergamí, 91 × 371 mm. Al verso: “Adalais Sanla
qui dedit alodium summ Canonice in Terracia” (S. XI); “Scripta” (S. XIII-XIV); “Num...
975” (S. XVII); “Mitja Escala, Armari 3, n. 1463” (Caresmar); “Antiquit. III. 358”
(Mas); “1064” (F-B). Caplletra “I”: 8 línies.
ACB, LA.III, n. 358, f. 138a-b. Rúbrica: “Adaladis dedit Sedi II modiatas terre
apud Bonvilar et ad collum Orio in Terracia”. Exterior recto: “n. 358” (Caresmar).
In Dei Omnipotentis nomine. Ego Adalaidis Sanlani donatrice

sum Domino Deo et Sancte Crucis Sancteque Eulalie et ad ipsa
Canonica. Manifestum est enim quia dono ibi peciama unam terre,
qui sunt duabus modiatas, francab /2 mea propria, quas habeo in
comitatu barchinonensi, in Terraca,c in locum vocitatum Bovilar
et ad collo Orio. Advenit mihi hec terra per mea comparacioned
vel per ullasque voces. Affrontante hec terra de circi in terra /3
de Seniofredus Leopardi, de oriente in terra de Sancti Laurencii, de
meridie et de occiduo in terra de Riba Talada. Quantum iste af-
frontacionesf includunt, sic dono: prelocuta terra Domino Deo et
Sancte Crucis Sancteque Eulalie et ad ipsa /4 Canonica, ut faciant
exinde quodcunqueg voluerint, sicut de aliis alodiis prelocute
chanoniceh ipsis kanonicis.i Quem vero predicta terra de meo iure
in potestate Domino Deo et ad ipsa Canonica vel ipsis clericis eam
trado, ut faciant exinde /5 quodcunquej voluerint, ad illorum pro-
prietate. Talem v\i/nculum taxacionisk in hanc cartam donacionisl
vobis impono: ut si ego donatrice aut aliquis homo vel femina sexus
utriusque hec cartamm donacionisn rumpere voluero aut vo-/6luerint,
omnis modis adnihiletur,o set componat aut componam prelocute
kanonicep vel clerici predicta terra tripliciter, in talem locum ubi si-
milem vobis possit obtinere valorem infra prefatum locum. Et in antea

hanc donacionisq /7 carta inconcussa permaneat omne per evum.
Actum est hoc XII kalendas novembris, anno V regnante
Phylippor rege.
S+ Adalaidis Sanlani, ego qui hanc donacionems feci et firmavi
/8 *+ Guilelmust levite*. *S+ Berengarii*. S+ Guitardi levite.
/9 S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
a. petiam. b. francha. c. Terracia. d. comparatione. e. affron-
tat. f. affrontationes. g. quodcumque. h. canonice. i. canonicis.
j. quodcumque. k. taxationis. l. donationis. m. carta. n. donationis.
o. adnichiletur. p. canonice. q. donationis. r. Philippo. s. donatio-
nem. t. Guielmus.
1066
1064 octubre 23
Testament d’Arnau en el qual fa deixes a diferents persones, tant laiques
com eclesiàstiques, i també afavoreix diverses institucions
religioses entre les quals destaca Sant Pere de Vilamajor, on, a
més d’altres donacions, institueix una llàntia.
ACB, LA.II, n. 516, f. 175d-176b. Rúbrica: “Hoc testamentum est de Sancto Petro
Ville Maioris ubi iste Arnallus statuit I lampadam omni tempore”. Inter columnas
verso: “n. 516” (Caresmar). Interior verso: “IIII”; “Nichil” (S. XIII-XIV). Interior recto:
“Sancti Petri de Villa Maior I lampada” (S. XIII-XIV). Exterior recto: “Anno Domini
In nomine Domini. Ego Arnallus iaceo in lectulo meo in

egritudine et timeo aut non veniat super me repentina casu mortis.
Et preco amicos meos, id est, Mironi Sonifredi et Ermengaudi
Samarel-/ali et Sonifredi sacer ut, si mihi finis evenit, distribuere
faciant omne rebus meum avere, sicut ego eis precipio. In primis
iubeo scriptura donationis facere a domum Sancti Petri Ville Maiori
de ipso meo alodio, quod emi de Arnallus Bernardi, et de ipsos
arbores et de ipsas vites qui ibi sunt, et cum ipsos torrentes et aquis
aquarum quod ibi habeo. Et si Arnallus Bernardi vult dare usque
ad ista Pascha prima veniente mancusos XII ad opera Sancti Petri,
prescriptus ipso alodio fiat de Arnallus Bernardi. Et si noluit dare
ipsum aurum ad domnum Sanctum Petrum ad sua opera, ipso alodio
prescripto dimitto ad domnum Sanctum Petrum prescriptum. Ad

Sancta Maria del Pug, mancuso I. Ad Sancti Petri Roma, mancuso
I. Ad Cannonica Sancte Marie Gerunde, mancuso I. Ad Cannonica
Sancte Crucis et ad Sancti Cucuphati, mancusos II. Ad Sancti
Stephani de Palacio ad sua opera, mancuso I. Ad Sancta Susanna
ad sua opera, mancuso I. Ad Sancti Marcialis ad sua opera, mancuso
I. Ad domum Sancti Petri Ville Maiori dimitto ipsa vinea cum terra,
quod emi de Gaucefredi Marcuci et uxor sua Kixul et de illorum
eredes, in tale videlicet ratione: ut Bonifilii Sonifredi teneat ipso
alodio cum ipsa vinea et, interdum vivit, in sanctum quadragesimum
faciat lampada I ardere ante predictum Sanctum Petrum, et ad
obitum suum sic eligat unum hominem qui ipsum servitium faciat,
et sic fiat unus post alium usque in finem seculi. Ad Reimundus
sacer, mancuso I et barrila \mea/ una, qui est in ipso Monte, et
sestarius I de blad. Ad Gelmirus sacer, mancuso I et ipsa mea capa.
Ad Gidone, mancuso I. Ad Guirallus sacer, mancuso I et emina I
de blad. Ad Sonifredi sacer, ipso meo manso, ubi ego habito, cum
ipso clauso quod emi de Reimundus sacer. Ad Bonifilii Sonifredi
dimitto ipso meo alodio, quod hab<e>o de1 \in/ Cavallar, id sunt,
mansos, curtis, curtalis, ortis, ortalis, terras, vineas, cultum et
heremum, et omni genera arborum, aquis aquarum, viaductibus vel
reductibus, quantum ibi habeo per ullasque voces, in tale videlicet
ratione: ut in potes-/btate meos elemosinarios donet mancusos IIII
infra XXX dies post obitum meum. Ad domina mea Ermetruit,
sestarios IIII de ordeo et mancuso I et IIII parilios de caponos. Ad
soror mea Rikellis, mancusos II et migeres VIIII de ordeo. Ad Gilla,
mancusos II et sestarius I de ordeo et barril I et porco I. Ad Mironi
Sonifredi, mancusos IIII. Ad Guadal, mancusos IIII. Ad Ermengod
Samarel, mancusos IIII. Ad Trudgardis dimitto ipsa mea vinea cum
terra, quod emi de Fredlanna, et IIII alnas de drap de sendonis. Ad
Reimun Recosinde, barrila I. Ad Gilla, oves II. Ad Puorel, emina
I de ordeo. Ad Ermengod Samarel, ipsa fexa de terra quod emi de
Sonifredi et de Engilrada et suos eredes, et servit me di diner ad
manso de Ermetruit, et donet Ermengod alnas X de linteo. Alium
meum avere, qui remanet, dimitto propter remedium anime mee
et mando vindere ipso meo kavallo et meo al\s/berg propter ipsum
aurum prescriptum, cum ipsum aurum quod Guadallus mihi debet.
Factum hunc testamentum X kalendas novembris, anno
XXXIIII regni Enrici regi.
Sig+num Arnallus, qui istum testamentum fecit, firmavit et
firmare rogavit.
Sig+num Adebrandi. Sig+num Puorel. Sig+num Guitard.

Sss Sonifredus sacer, qui hunc testamentum scripsit et sub sss
1. Aquesta paraula sembla supèrflua, malgrat que l’escrivà no ho assenyala.
1067
1064 novembre 17
Arnau, fill de Vidal, fa donació a favor de la Canònica de la Santa
Creu i Santa Eulàlia de la Seu de Barcelona del seu fill Pere amb
la seva herència, consistent en l’església de Santa Eulàlia i altres
béns, situada al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant
Andreu de Palomar, al lloc anomenat Vilapicina, per tal que el
seu fill sigui canonge.
ACB, perg. 1-1-2396. Original. Pergamí, 209 × 363 mm. Al verso: “Donacio Arnalli
Vitalis de ecclesia Sancte Eulalie de Villa Piscina” (S. XI); “Carta Arnalli de Orta de
ecclesia Sancte Eulalie de Villapiscina quam dedit nostre canonice cum filio suo Petro
Arnalli” (S. XIII-XIV); “Num... 2396” (S. XVII); “Diversorum A. 2396” (Mas); “1064” (F-B).
ACB, LA.II, n. 225, f. 78a-c. Rúbrica: “Carta Arnalli de Orta de ecclesia Sancte
Eulalie de Villa Piscina quam dedit nostre Canonice cum filio suo Petro Arnalli”.
Inter columnas recto: “n. 225” (Caresmar). Exterior recto: “V. n. 213” (S. XVIII). In-
terior verso: “Anno Domini 1065” (S. XVIII).
ACB, LA.II, n. 213, f. 74d-75a. Còpia d’un trasllat sense data. Rúbrica: “Arnallus
Vitalis dedit Sedi Petrum filium suum in canonicum et ecclesia Ville Piscine et
cetera”. Inter columnas verso: “n. 213” (Caresmar); “V. n. 225” (S. XVIII). Inter
columnas recto: “Anno Domini 1065” (S. XVIII). Caplletra “I”: 4 línies.
Ina’ nomine Domini. Ego Arnallus, prolis Vidali, donator sum

Domino Deo et Kanoniceb’ Sancte Crucis Sancteque Eulalie Sedis
Barchinone. Manifestum facio universis quia, /2 prompto animo et
bona voluntate, dono ad serviendum Deo et iam dicte sedis et
predicte Chano\ni/cea-c’ Petrus, filius meus, cum sua ereditate,b-d’ hoc
est, ecclesiam Sancte Eulalie cum do-/3mos et cortes atque sacraria,
cum solis et suprapositis, ostiis et ianuis, et cum universis ad easdem
domos quocumque ordine pertinentibus, ortos et ortales cum ipsos
arbores /4 qui infra sunt, et puteum cum aqua et ipsa bassa cum
ipsa chintana, terras et vineas pariter et ipsam terram in qua eadem
vinee sunt fundate, meum proprium. Que abeo in territorio /5
Barchinone, in parroechiac-e’ Sancti Andree de Palumbario, in loco
vocitatu Villa Piscina. Advenit mihi per comparacionemd-f’ et per
ullasque voces. Affrontat namque predicta /6 omnia ab oriente in
torrente pluviali tempore decurentee-g’ qui venit de Romaned, et in

via que ducit ad ecclesiam Sancti Andree vel ubique; a meridie in
predicta via et in alo-/7dio tam Rodlendis quam Adaledis, et in via
qua itur ad urbem Barchinonam vel ubique,h’ et in terra Rodlendis
femine; ab occiduo in terra Sancte Eulalie iam dicte, et in terra /8
vel domibus prefate Rodlendis,i’ et in sacrariis tam Rodlendis quam
Adaledis, et in terra iam dicte Rodlendis;j’ a circio in ipso margine
super iam dictam ecclesiam, vel in ip-/9saf rasa qui se incoat a iam
dictok’ margine, sive in via qui venit de Romaned, et in alia via que
ducit ad domum Gerbertus Primi. Quantum histeg-l’ affronta-/10
cionesh-m’ includunt, sic dono: ad serviendum Deo et iam dicte sedis
et predicte Chanonicei-n’ iam dictus Petrus filius meus, cum iam
dicta omnia, et precor ut prenominatus Petrus, /11 filius meus, esset
kanonicusj-o’ eiusdem sedis et predicte Chanonicek-p’ et abeat ibi suum
locum, sine ullius contrarietatis obstaculum, omnibus diebus vite
sue, et teneat predic-/12ta omnia ab integre omnibus diebus vite sue,
et post obitum vero suum revertatur iam dicta omnia predicte
Chanonice,l-q’ et teneat toto ab integr\e/, cum exiis et /13 <reg>resiis
earum. Quod si ego donatorr’ aut aliquis omom-s’ utriusque sexus qui
contra hanc histan-t’ carta donacioniso-u’ venero a\d/p veneritv’ ad
inrumpendum, nil valeat, /14 set componoq aut componat predicte1
chanonicew’ iam dicta omnia in duplo cum omni sua melioracio-
ne.r-x’ Et insuper histas-y’ donaciot-z’ firma maneat /15 in perpetuum.
Factaaa’ histau-ab’ carta donacionisv-ac’ XV kalendas decembris,
anno V regni Philippi regis.
S+m Arnal, ego qui hanc donacionemw feci, firmavi /16 et testes
firmare rogavi.ad’
*S+ae’ Ermenardiaf’ presbiter*. *S+ag’ Reimundus presbiter*.
*S+ Guilielmusai’ levite*. /17 *+aj’ Stephani levite*. *S+ak’ Remundi
ah’
Seniofredi etal’ levite*. S+am’ Guilelmi levite, qui et caputscole. /18

*S+an’ Dalmaciusx sacer*. *S+ao’ Remundiap’ levite, qui et iudicis*.aq’
/19 S+m Aialberti diachoni, qui hec scripsit cum litteras
emendatas in verso X et XII, die et anno quo supra.ar’
1. Escrit sobre quelcom de raspat.
LA.II, n. 225, f. 78a-c. a. Canonice. b. hereditate. c. parrochia.
d. comparationem. e. decurrente. f. Segueix sacraria anul·lat mitjançant subratllat.
g. iste. h. affrontationes. i. Canonice. j. canonicus. k. Canonice.
l. Canonice. m. homo. n. ista. o. donationis. p. aut. q. compon\o/,
segueix at anul·lat mitjançant subratllat. r. melioratione. s. ista. t. dona-
tio. u. ista. v. donationis. w. donationem. x. Dalmatius.
LA.II, n. 213, f. 74d-75a. a’. Precedeix Hec est translatio de ipsa scriptura donacionis
que fecit Arnallus de Orta ad canonicam sedis Barchinone. b’. Canonice. c’. Ca-
nonice. d’. hereditate. e’. parrochiam. f’. comparationem. g’. decurrente.

h’. vel ubique manca. i’. Segueix quam Adaledis anul·lat per expuntuació. j’. Se-
gueix femine anul·lat per expuntuació. k’. a iam dicto substituït per ab ipso. l’. iste.
m’. affrontationes. n’. Canonice. o’. canonicus. p’. Canonice. q’. Ca-
nonice. r’. e expuntuada. s’. homo. t’. ista. u’. donationis. v’. ad
venerit manca . w’. Canonice. x’. melioratione. y’. ista. z’. donatio.
aa’. Segueix est. ab’. ipsa. ac’. donationis. ad’. S+m Arnal ... firmare rogavi
manca . ae’. Manca . af’. Ermenardus. ag’. et. ah’. et. ai’. Gui-
lam. aj’. et. ak’. et. al’. Manca. am’. Manca. an’. et. ao’. Manca.
ap’. Remundus. aq’. Segueix Hoc supra scriptis confirmatis et Adalbertus scriptor
levite. ar’. S+m Aialberti ... anno quo supra manca.
1068
1064 desembre 7
Pedró Ermemir i la seva muller El·levara venen a Bonfill Pere, sacerdot,
una peça de terra, situada al territori de Barcelona, al terme
de Provençals, a Torreblanca, pel preu de 6 mancusos i mig de
moneda d’or de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 356, f. 119d-120a. Rúbrica: “Carta de Turre Alba in Provencialibus
quod de Bonefilius Petri emit I petiam terre”. Inter columnas verso: “n. 356”
(Caresmar). Inter columnas recto: “Anno Domini 1065” (S. XVIII). Vegeu doc. núm.
1706, de 12 de desembre de 1064. Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 7 línies.
In nomine Domini. Ego Petronis Ermemiri et uxori mea

Ellevara femina venditores sumus tibi Bonefilius Petri sacer, emp-
tori. Per hanc denique scripturam venditionis nostre sic vendimus
tibi petiam I terre. Et est in territorio Barchinona, in termine de
Provincialis, ad ipsam Turrem Albam. Et advenit mihi prescriptam
petiam terre ad me Petronis Ermemiri per genitorum meorum et
per omnesque /a voces, et ad me Ellevara femina per meum decimum
et per omnismodis voces. Et affrontat prescriptam petiam terre de
parte aquilonis in alodio de Bonucius Vivani et in alodio de filiis
Bonifilii Aurucii, de circi in alodio de Vivanum Guilelmi, de meridie
in strata publica, de occiduo similiter in strata publica. Quantum
istas affrontationes includunt, sic vendimus tibi: prescriptam petiam
terre ab integre, simul cum ingressibus et exitibus suis, in propter
precium mancusos VI et medium auri puri monete Barchinone,
pensatos bene a penso de decem in uncia. Quos tu emptor precium
nobis dedistis et nos venditores manibus nostris recepimus. Et nichil
de ipso precio apud te emptore non remansit. Et est manifestum.
Quem vero predictam petiam terre, que nos tibi vendimus, de
nostrum iure in tuum tradimus dominium et potestatem, ut facias
exinde quodcumque velis facere, ad tuum plenissimum proprium.

Quod si nos venditores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra
ista carta venditione venerimus au venerit pro inrumpendum, nil
valeat, set componat aut nos componamus tibi prescripta omnia in
triplum cum omni sua inmelioratione. Et in antea ista charta
Actum est hoc VII idus decembris, anno V regni Philippi regis.
S+m Petrus, s+ Ollovara femina, nos qui ista carta venditione
fieri iussimus, firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Bernardus. S+ Reimundus. S+ Guilelmus presbiter. S+num
Amalricus presbiter. S+ Bonucius Ferriolo.
S+ Mironis presbiteri, qui hec scripsit die et anno quod supra
cum litteras supra positas in linea I ubi dicit “sacer”.
1069
1064 desembre 23
Anna i els seus fills Company i Bernat venen a Pere Sunifred, sacerdot,
dues peces petites de terra erma situades al territori de Barcelona,
a la parròquia de Sant Vincenç de Sarrià, al terme de Santa
Cecília, pel preu de 2 sous i mig de diners de plata de Barcelona.
ACB, LA.II, n. 20, f. 6d-7a. Rúbrica: “Quod Anna vendidit Petro Sinfre presbitero
IIas petias terre in Serriano, in termine Sancte Cecilie”. Inter columnas verso: “n.
20” (Caresmar). Exterior verso: “XX” (S. XIII-XIV). Inter columnas recto: “Anno Domini
In nomine Domini. Ego Anna femina una cum filiis meis, id

est, Compagno et Bernardo, nos pariter in unum, venditores sumus
tibi Petrus Seniofredi sacer, emptori. Per hanc denique scripturam
venditionis nostre sic vendimus tibi peciolas II terre hereme,
separatim positas in duobus locis. Et sunt in territorio Barchinona,
in parrochia Sancti Vincencii de Serriano, in termine Sancte Cecilie.
Et advenit mihi ad me Anna femina prescriptas II pecias terre
hereme, separ\at/im positas in duobus locis, per viro meo Ecioni
condam et per omnesque voces, et ad nos infantes, supra scriptos
Compagno et Bernardo, per parentorum nostrorum et per omnismodis
voces. Et affrontat prescripta pecia I terre de parte aquilonis et de
meridie et de occiduo in terra et vinea de te emptore, de circi in ter-
ram Remundum Gitardi. Aliam vero peciolam terre affrontat de
parte aquilonis in vinea de Petrus Gondemari et de Friul femina,

de circi et de occiduo in vinea de te emptore, de meridie in vineas
de Guilia femina, uxor qui fuit condam Guanalgodi. Quantum istas
affrontationes includunt, sic vendimus tibi: prescriptas pecias II
terre, separatim positas in duobus locis, totas ab integre, simul cum
ingressibus et exitibus earum, in propter precium solidos II et medio
denariorum monete argentee Barchinone, qui modo currit. Quos tu
emptor precium nobis dedistis et nos venditores manibus nostris
recepimus. Et nichil de ipso precio apud te emptore non remansit.
Et est manifestum. Quem vero pre-/adictas pecias II terre, que nos
tibi vendimus, de nostrum iure in tuum tradimus dominium et
potestatem, ut facias exinde quodcumque velis facere, ad tuum
plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut aliquis homo
sexus utriusque qui contra ista carta venditione venerimus aut ve-
nerit pro inrumpendum, nil valeat, set componat aut nos componamus
tibi prescripta omnia in triplum cum omni sua inmelioratione. Et
in antea ista carta venditio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc X kalendas ianuarii, anno V regni Philippi regis.
S+ Anna femina, s+ Compagno, s+ Bernardus, nos qui ista carta
S+ Guilelm Arnal. S+ Ioannes. S+ Guilelmi Ferrandi. Guillelmus
sacer sss.
1070
1064 desembre 28
Berenguer Arnau i la seva muller Adelaida venen a Ramon Ermemir
i a Guadall Guillem, que anomenen Astraball, un alou consistent
en terres, vinyes i prats, situat al comtat de Barcelona, dins els
termes de la parròquia de Santa Maria de Badalona, pel preu
de 113 unces d’or en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 4-92-39. Original. Pergamí, 192 × 410 mm. Al verso: “Badalona, St.
92, p.e. n.” (1936-1939); “Senyal blau, 39”; “1064” (F-B). Caplletra “I”: 62 mm.
In nomine Domini. Ego Berengarius Arnalli una cum coniuge

mea Adalaidis venditores sumus vobis Reimundus Ermemiri et
Guadallus Guilielmi, /2 que vocant Astraballo, emptores. Per hanc
scripturam vendicionis nostre vendimus vobis alaudem nostrum
proprium. Qui mihi advenit ad me Berengarium /3 prescriptum per
pignus quas mihi deposuit Amatus Ellicri,1 sicut resonat in ipsam

cartam pignoris, quam mihi fecit et firmavit; et mihi Adaleidis
prescripta /4 per decimum, quod mihi dedit v\i/ri mei Berengarii iam
dicti. Sunt namque predictos alodios in comitatu barchinonense,
infra terminos parrochie Bitulone Sancte /5 Marie. Est namque
predictos alodios terris et vineis, cultis et eremis, pratis. Affrontant
iam dicta omnia de circi in serra de ipsa Archa /6 et in alaude Sancte
Crucis Sancteque Eulalie, de aquilonis in alaude de Durandus
Baroni, de meridie in littore maris, de occiduo in rivo Bissocii.
/7 Quantum iste affrontaciones includunt, sic vendimus vobis: pre-
scriptum alaudium integriter, absque ulla reservacione, simul cum
exiis earum, propter /8 precium uncias CXIII auri puri monete
Barchinone, unum ad unum mancusum pensatas a penso de novem
et medium in uncia. Unde ego Berengarius prescriptus /9 amonui
Reimundum Mironem baiulum, qui est filum Amatum prescriptum
et Adalaidem, uxorem qui fuit Amati prescripti, u\d/ redemissent
prescriptum pignus et reddidis-/10sent mihi iam dictas Cm XIII
uncias, et minime fecerunt et nihil mihi profuit. Insuper expectavi
eos semper amonendo, ultra ipsum placitum constitum, quod pre-
/11scriptus Amatus reddere debuerat quatuor annis et amplius, et
nihil mihi reddiderunt. Idcirco, insistente Guilielmo Marcho iudice
ceterisque /12 viris idoneis superius annotati, apreciatum fuit ab
eis hunc pignus valere non tantum qu\a/ntum fuit iam dictum
debitum. Quem vero iam dicta omnia, que vobis ven-/13dimus, de
nostro iure in vestrum tradimus dominium et potestatem, ab omni
integritatem, ad vestrum plenissimum proprium. Quod si nos ven-
ditores aut aliquis homo sexus /14 utriusque qui contra hanc vendi-
cione venerimus aut venerit ad inrumpendum, nil valeat, sed com-
ponad aut componamus vobis iam dicta omnia in duplum /15 cum
omni sua inmelioracione. Et insuper hoc maneat firmum omnem
per evum.
Actum est hoc V kalendas ianuarii, anno V regnante Phylippo
rege.
S+ Berengarius /16 Arnalli, s+ Adalaidis femina, nos qui hanc
vendicionem fecimus et firmavimus et testibus firmare rogavimus.
S+ Bomparus presbiter. /17 S+ Guadallus Guilielmi.2
S+ Geribertus Lodur. S+ Arnallus Miro. S+ Olibanus Mironi.
S+ Gaucebertus /Ebrino\.
/18 *S+ Guilielmus iudex*.
/19 Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris fusis in linea
XVII die et anno quo supra.
1. Sota la i hi ha una c. 2. Ratllat.
1071
1064 desembre 29
Guifré, clergue, i la seva muller Ledgarda venen a Bernat, sacerdot,
diversos béns que tenien pels seus pares, per compra i per altres
raons, situats al comtat de Manresa, al terme d’Artés i a la Vall,
pel preu de 12 sous.
ACB, perg. 1-4-335. Original. Pergamí, 102 × 310. Restaurat i reforçat amb quatre
peces de pergamí. Al verso: “Compra de mansum de valle que vocant Tiribola
en terma de Artés”; “De Artés, de Tiriboles et Arundere” (S. XIII-XIV); “Pro intrata
de valle de Artes”; “Nº 138”; “Nº 2”; “Nº 16” (s. XVI-XVII); “1064”; “D.C.(b) 335 capsa
3” (Mas); “1-4-335” (AP).
In nomine Domini. Ego Wifredus clericho et uxori Ledcarda

vinditores sumus tibi Bernardo sacer, emtores. Per hanc scripturam
/2 vindicionis nostre vindimus tibi chasas cum solos et super-
positos et curte et portichos, et ortis, ortalibus et terras et /3 vineas,
cultas et ermas, et fo fonte et ficuleas et boscacio et omnium
ienere arboribus. Qui nobis advenit de genito-/4res nostros vel de
comparacione vel per qualicumque voces. Et est ipsa hec omnia
supra scripta in comitatum Minorissa, in /5 terminio de Artesso, in
ipsa Valle. Et affrontat de orient in vin\e/as episcopales, de meridie
in serra de Challario, de occiduo /6 in alode de Ermetruite vel suos
eres, de circii in rio Balterubio. Quantum in istas afrotaciones in-
clunt, sic vindimus /7 tibi: ipsa hec omnia supra scripta et barrilia
I et cubo I, totum ab integrum, cum exiis et regresiis earum, in
propter precium solidos XIIm /8 in rem valentem. Et est manifestum.
Quem vero predicta ipsa hec omnia de nostro iuro in tuo tradimus
dominio potestate, /9 a facere quod voluerit. Quod si nos vinditores
aut ullusque omo inquietare voluerit, non hoc valeat vindicare, set
componat in /10 duplo cum sua inmelioracione. Et in antea ista carta
vindicone firma estabilis modo omnique tempore.
Facta ista carta vindi-/11cione IIII kalendas ienuarias, anno V1
V regnante Filipi rege.
S+num Wifredus, s+num Ledcarda, qui ista carta vindicio-/12
ne fecimus et firmare rogavimus.
S+num Arnallo. S+num Seniofred. Guifretdus presbiter et sub sss.
Et est ipso ser-/13vicio quarteres III de ordio a domino pontifice,

et per ipsa barrilia et cubo supra scripto ipso precio sestarium I
de ordio.
Riculfus sacer /14 scripsit sss die super exaratum.
1. Tacat amb la mateixa tinta.
1072
1065 gener 15
Seniol Ató ven a Miró Goltred, canonge de la Santa Creu, una parcel·la
de vinya que tenia a precari, situada al terme de Barcelona, al
lloc anomenat Puig de Màger, pel preu de 5 mancusos de
Barcelona.
ACB, LA.IV, n. 136, f. 47a-b. No té rúbrica. Interior recto: “n. 136” (Caresmar).
In nomine Domini. Ego Senuillus Atoni venditor sum tibi

Mironis Goltredi vice canonicorum Sancte Crucis. Manifestum est
enim quia vendo tibi porcionem vinee mee, quam mihi contigit
precariam per vocem quam accepi de alodio Sancti Michelis. Est
namque predicta vinea in territorio Barchinona, in loco vocitato Puio
de Mager. Habet namque terminum predicta vinea de parte orientis
in vinea Guifredi Olibani, a meridiana vero parte in vinea Sancti
Michaelis, ab occiduo in vinea Raimudi Cuc, a septemtrionem vero
partem in vinea Gondemarus Bonutii. Quantum iste affrontationes
includunt, sic vendo tibi: iam dicta vinea, et de meo iure trado in
iure tuo et cunctorum canonicorum Sancte Crucis, ut faciatis exinde
sicut de aliis munificentiis vestre canonice facitis, et accepi propter
precium predicte vinee de manu supra dicti Mironis mancusos V
monete Barchinone. Hec vero predicta vinea, que vobis trado, de
meo iure in vestro trado dominio et potestate, simul cum /b exiis
et regressiis eius. Quod si ego venditor aut aliquis homo sexus
utriusque contra hac venditione venerit ad inrumpendum, nil prosit
mihi aud illis, set componam aut componant vobis supra inserta
omnia in triplum. Et insuper maneat firmum omne per evuum.
Actum est hoc XVIII kalendas februarii, anno V regni Filippi
regis.
S+num Senillus Atoni, qui hanc venditionem feci et firmavi et
S+num Odegarii. S+num Reimundus Bonefilii. S+ Guilelmus

levita. S+ Raimundus. S+ Mironi subdiaconi. S+ Berengarii.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit ssss die et anno quo supra.
1073
1065 gener 27
Guillem i la seva muller Aissulina venen a Ardman i a la seva muller
Guisla una peça de terra situada al comtat de Barcelona, al terme
d’Olèrdola, al lloc anomenat Avinyó, pel preu de 2 sous i mig de
diners de Barcelona.
ACB, LA.IV, n. 251, f. 100c-d. Rúbrica: “Item emit Ardinam alodium in Avino<ne>”.
Exterior verso: “n. 251” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus D: 5 línies.
In Christi nomine. Ego Guilelm et uxor mea nomine Eizulina,

proli condam Guilelm, venditores sumus tibi Ardman et coniux eius,
nomine Guilia, empto-/dres. Per hanc scriptura vinditionis nostre sic
vindimus nos vobis petia I de terra francha, nostra propria. Et
advenit ad me Guilelm per vocem uxori mea, et ad me Eizulina per
genitores meos sive per quacumque voces. Et est ipsa terra in
comitatum Barchinona, sive in termine de Olerdula, sive in loco que
vocant Avigo. Et affrontat ipsa petia de terra de parte orientis in
ipso alaudio de Santia de Cleria\na vel/ de Bernard Sunner vel de
Biliardis, de meridie in terra de Sancte Crucis Sancteque Eulalie
vel in terra de comite sive in ipso torrente qui discurrit vel in ipsa
estrada, de occiduo et de circii de vos emptores. Quantum infra istas
affrontationes includunt, sic vindimus nos vobis ipsa petia de terra
ab integrum, cum exios vel regressios earum, in propter precium
solidos II e mig de diners de Barchinona. Et de ipso precio apud
vos emptores non remansit. Et est manifestum. Quem vero predicta
hec omnia, sicut superius resonat, de nostro iure in vestro tradimus
dominio et potestatem, ad vestrum plenissimum proprium, ad facere
quod volueritis. Quod si nos vinditores venerimus aut ullusque homo
vel femina utriusque sexus qui contra hanc ista carta vinditione
venerit ad inrumpendum, non hoc valeat vindicare, set componat
aut componamus vobis in duplo cum omnem suam immelioratione.
Et in antea firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore.
Facta ista carta VI kalendas februarias, anno V regni Philippo
rege.
S+ Guilelm, s+m Eizulina, nos qui ista carta fecimus scribere

et manibus nostras firmamus et testes firmare rogavimus.
S+ Oliba Sunier. S+ Guitard Sedret. S+m Iouan Ferriol. S+m
Gomar Ferriol.
S+ Guilabertus presbiter, qui ista carta subrogatus scripsit in
linea VI et subscripsit, die et anno sss quod supra.
1074
1065 febrer 5
Emma i els seus fills Gerard i Guillem venen a Bernat Ramon i a
la seva muller Ermengarda una peça de vinya amb la terra on
és plantada, situada al territori de Barcelona, al lloc anomenat
Quinçà, que Emma té per donació del seu marit i per delme
conjugal i els seus fills per llur pare, pel preu de 2 mancusos
i mig d’or en moneda de Barcelona.
ACB, perg. 1-1-2309. Original. Pergamí, 145 × 361 mm. Al verso: “Cartas Bernardi
Raimundi, patris Berengarii Bernardi canonici”; “Scripta XXVIII” (S. XIII-XIV);
“Num... 2309” (S. XVII); “Lib. IV. Antiquit. N. 39”; “Diversorum A. 2309” (Mas);
“1065” (F-B).
LA.IV, n. 39, f. 13a-b. Rúbrica: “Empcio unius vinee in Quitiano”. Interior recto:
“n. 39” (Caresmar); “XXVIII” (s. XIII). Caplletra “I”: 3 línies.
In nomine Domini. Ego Emma una cum filiis meis Gerallus

et Guilelmus venditores sumus vobis Bernardo Remundo et coniunx
tue Ermeniardis, emptores. Per hanc scripturam venditionis ven-/2
dimus vobis petiama unam vinee cum ipsa terra ubib est fundata,
que est in terminio de Barchinona, in loco vocitatu Quinciano.c
Advenit nobis ad me Emma per lax<at>ionemd maritus meus et per
/3 meame decimum, et ad nos venditores similiter pro nostro patre
vel per ullasque voces. Habet autem predictam petiamf vinee, cum
ipsa terra ubi est fundata, terminum ex cunctis1 affrontationibusg
in terris et /4 vineis de vos emptores. Quantumh isti termini inclu-
dunt, vobis ad integrum vendimus, propter preciumi mancusorum
duorum et medium auri puri monete Barchinone, de decem in uncia.
/5 Quos vos emptores pretium nobis dedistis et nos venditores
apud nos recepimus. Sicut est manifestum. Hanc quoque supra2
dictam petiamj vinee, cum ipsa terra ubik est fundata, de nostro iure
/6 in vestrum tradimus dominium et potestate, ad integrum, propter
pretium prescriptum, cum ingressibus et egressibus eius, ut faciatis
quodcumque vobis placuerit, ad vestrum plenissimum proprium. Si

vero /7 nos venditores aut utriusque sexus homo venditionem hanc
fringere voluerit, nil valeat, sed componnamus aut componant vobis
hoc omne in duplum cum melioratione.l Et in antea /8 maneat firmum
omne per evum.
Actum est hoc nonas februarii, anno V regni regis Philippi.
S+ Emma femina, s+ Gerallus, s+ Guilelmus, nos qui hanc /9
venditionem fecimus et manu propria punctis firmamus et testes
firmare rogamus.
*Signum Petrus Remundim +*. S+ Bernardus. /10 S+ Poncius.
S+ Bellucii. /11
S+ Vivanus levite, qui hanc venditionem scripsit die et anno
quo supra.
1. Sota d’is hi ha or. 2. Abreviatura de ra sobre abreviatura de re.
LA. a. peciam. b. in qua. c. Quitiano. d. laxationem. e. meum.
f. peciam. g. affrontacionibus. h. Qantum. i. pretium. j. peciam.
k. in qua. l. melioratione. m. Remondi.
1075
1065 març 6
Arquimbau juntament amb el seu fill Geribert i la seva concubina
Ledgod venen a Miró Goltred, sacerdot, en nom dels canonges
de la Santa Creu de Barcelona, una petita peça de terra, situada
al comtat de Barcelona, al Vallès, a la parròquia de Sant Esteve
de Vilanova, al lloc anomenat Rio Meritabile, pel preu de 3 man-
cusos.
ACB, LA.III, n. 49, f. 21b-c. Rúbrica: “Mir Goltred canonicus emit peciam alodii
apud Meritabile, in Villanova”. Inter columnas recto: “n. 49” (Caresmar). Exterior
recto: “Villanova”; “Anno Domini 1065” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus
B: 13 línies.
In nomine Domini. Ego Archimballus et Gerbertus, filio meo,

et Ledgod, concubina mea, venditores sumus tibi Mironis Goltredi
sacerdoti, emptori, vice canonicorum Sancte Crucis. Manifestum est
enim quia vendimus tibi petiolam unam terre, quod habemus in
comitatu Barchinone, in Vallense, in parrochia Sancti Stephani de
Vilanova, loco vocitato Rio Meritabile. Advenit ad me Archimballo
per genitorum meorum sive per comparatione, et ad me Gerbertus
per vocem patris mei vel per qualicumque voces, et ad me Ledgod
per vocem Archimballi iam dicti seu per qualicumque voces. Habet
namque terminum iam dicta terra a parte orientis in via seu in alodia
de ipsa Canonica, a meridiana vero parte in terra iam dicte Canonice
sive in ipsa aqua qui discurrit, de occiduo vero in alodium Berengarii
Arnalli, de circio namque in alodio predicte Canonice. Quantum iste
affrontationes includunt, sic vendimus tibi: predictam peciolam
terre, vice canonicorum Sancte Crucis, et de nostro iure in tuo seu
in illorum dominio tradimus et potestate, ad faciendum quodcumque
volueritis, simul cum exiis et regressiis eius, in propter precium
mancusos III, quod tu supra dictus Miro nobis dedisti et nos manibus
nostris recepimus. Est manifestum supra meminita. Quod si nos
venditores aut aliquis homo sexus utriusque qui contra ista ven-
ditione venerit ad inrumpendum aut nos venerimus, nil valeat aut
valeamus, sed componant aut componamus vobis supra dicta terra
in triplum. Et insuper hec venditio maneat firma omni tempore.
Actum est hoc II nonas marcii, anno V regni Philippi regis.
S+m Archimballi, s+m Gerbertus, s+m Ledgod, qui hanc ven-
ditionem fecimus et firmavimus et testes firmare rogavimus.
S+ Bernardus Sendredus. S+m Mironi Eroigii. S+m Fulcho.
S+ / Guilelmus Seniofredi. Sig+m Carbonellus, Raimundus sacer.
C
1076
1065 març 18
Bernat Sendred fa donació a la Canònica de la Santa Creu i Santa
Eulàlia d’una peça de terra a la vila de Pomar, a la parròquia
de Santa Maria de Badalona.
ACB, LA.II, n. 376, f. 127c-d. Rúbrica: “Carta quod Bernardus Sendre dedit canonice
I petiam alodii in maritima in vico Bitulone in Pomar sive Campum de Alsava”.
Exterior verso: “n. 376” (Caresmar). Interior verso: “Anno Domini 1063” (S. XVIII).
In nomine Domini. Ego Bernardi, prolis Sendredi, donatore

sum Domino Deo et Chanonice Sancte Crucis Sancteque Eulalie.
Certum quidem et manifestum est enim quia placuit animis meis
et placet, nullus quoque agentis imperio nec suadentis ingenio, et
propria expontanea hoc mihi elegi, ut cum Deo bona voluntas cartam
donationis fecisse, sicuti et facio. Per hanc scripturam donationis
mee dono namque ad iam dicte Chanonice petia I de terra culta,

mea propria, franca. Advenit mihi per genitores et per quascumque
voces. Est prescripta petia terre in chomitato /d Barchinone, in
Maritima, in vico Bitulone, in parrochie Sancte Marie in termine
villa Pomar, in locum que dicunt Campum de Alsava. Affrontat petia
terre de oriente in terra Argodmar, de meridie in terra Gelmir, fratri
iam dicti Bernardi, de occidente in torrent de Pomar qui discurrit
ad mare, a parte vero circii in via que pergit Auçana. Quantum iste
affrontaciones includunt et isti termini ambiunt, sic dono ad iam
dicte Chanonice: totum ab integre, cum exiis et regressiis earum.
Et est manifestum. Quem vero predicte petie terre de meo iuro in
potestate Domino Deo et predicte eius Chanonice trado, ad suum
plenissimum proprium alodium tenendi et possidendi et eius bene-
ficium abendi. Quod si ego donator aut ullusque homo utriusque
sexus qui hoc inrumpere temptaverint aut temptaverit, nil valet, sed
componam ad supra dicte Chanonice in triplo cum omne sua me-
lioracione. Et in antea carta ista donacionis firma permaneat modo
Facta carta donacionis XV Kalendas aprilii, anno V regni
Philippi regis.
Sig+m Bernardi Sendret, qui ista carta donationis feci firmavi
Sig+m Dominico Vetulo. Sig+m Bernard Orutio. Sig+m Gelmir
supra scripti, fratri Bernardi.
Bonefilius sacer scripsit sub die et sss anno quod supra.
1077
1065 abril 5
Testament sacramental de Bernat Ermengol en el qual fa deixes a la
Canònica dins del territori de Barcelona, d’un mas al Pi i sis
mujades de vinya al Cogoll, i diferents possessions al monestir
de Sant Pere de les Puelles de Barcelona.
ACB, LA.I, n. 121, f. 58b-59a. Rúbrica: “Sacramentale Berengarius Ermengaudi
qui dimisit Canonice I mansum ad ipsam Pinum et VI modiatas vinee ad
Cucullum”. Foli 58, inter columnas recto: “n. 121” (Caresmar). Exterior recto: “Nota”
(s. XIV-XV). Exterior verso: “Cogoll” (S. XIII-XIV). Foli 59, inter columnas recto: “Anno
Domini 1065” (S. XVIII). Caplletra “C” ornamentada, tipus zoomòrfic en forma de
gos, de color blau i perfilada amb vermell: 6 línies.

Conditiones sacramentorum quarum ordinationi interfuit Gui-

lelmus iudex et sacerdotes atque levite inferius subscripti, in quorum
conspectu helemosinarii atque distributores rerum sive facultatum
Bernardi Ermengaudi, Dalmatius scilicet Geriberti et Miro Guilelmi
et Miro Goltredi atque Guitardus Boveti attulerunt testes, ad com-
probandum predicti Bernardi voluntatem ultimam per testamentum
editam, quorum testium nomina sunt: Petrus presbiter et Oliva levita
et Remundus atque Remundus Fruia et Poncius, huius conditionis
scriptor, qui hoc testificantur atque iureiurando confirmant ita
dicentes:
Iuramus nos prenominati testes per sanctam et individuam
atque ineffabilem Trinitatem, Patrem et Filium et Spiritum Sanctum,
et per altare quod est consecratum in honore Sancti Iohannis, quod
etiam altare situm est in ecclesia Sancte Crucis sedis barchinonensis,
supra cuius sacrosanctum altare has condiciones tangendo manus
nostras iureiurando ponimus, quia nos vidimus et audivimus atque
veraciter novimus tunc temporis quo predictus Bernardus egritudine
detentus, loquelam plenam et memoriam habens integram, iussit
prefatis suis helemosinariis atque rogavit, eos iniungendo eis suam
ultimam voluntatem per suum testamentum, ut, si mors contigisset
eum de ipsa egrotatione, qua tunc temporis detinebatur, sicuti et
contigit, aut antequam aliud testamentum /c faceret, quod minime
fecit, liberam potestatem haberent omne suum mobile sive immobile
aprehendendi et dandi pro anima sua, sicut ipse illis iniuncxit in
suo testamento. Primo concessit Domino Deo et Canonice Sancte
Crucis Sancteque Eulalie ipsum suum mansum cum terris et vineis,
terminis et pertinentiis, que habebat in territorio Barchinone, loco
vocitato ad ipsam Pinum, cum ipsis suis vineis modiatis1 VI, quas
habebat ad ipsum Cucullum, iuxta vineas Berengarii et secus terram
que fuit Marcutii Greti. Concessit cenobio Sancti Petri Puellarum
petiam I terre, quam habebat ante ecclesiam Sancte Eulalie et iun-
gitur cum terra Sancte Eulalie et cum terra Berengarii (O)2 Orutii.3
Item concessit prefato cenobio aliam petiam terre, que iungitur cum
terra iam dicti Berengarii et Durandi Blandrici. Item concessit ei
terram et vineam, quam habebat sub rego et super regum et iungitur
cum terra et vinea Remundi comitis et cum terra Durandi Blandrici.
Item concessit ei petiolam I terre in Provincialis cum alia petiola
terre, que est sub domibus filiorum qui fuerunt Boniparis, heredumque
suorum, ipsam suam portionem quam ibi habebat. Concessit sorori
sue, Ermeniardi nomine, ipsas suas domos quas habebat Barchinona,
id sunt, turres II et muros II et omnes domos cum omnibus que
pertinent ad ipsas4 domos, et illum ortum qui est sub ipso muro,
cum arboribus et ipsum ferragenal quod iungitur cum ferragenalibus
que fuerunt Bernardi Gelmiri. Concessit sorori sue Sancie ipsam
suam portionem quam habebat in domibus que fuerunt Seguini
Belliti, et ipsum directum quod habebat in domo et in orto et in
ferragenali, que sunt ante ecclesiam Sancte Marie, et ipsas suas voces
in domo et terra quam pater eius et mater emerunt de Guilelmo
Rodgarii et uxore sua nomine Trudgarde ad ipsos Vineales, et in
burgo civitatis Barchinone domos cum buada et ortos /d cum
arboribus qui copulatur cum orto qui fuit Sendredi Livol. Item
concessit ei in Maritima omne suum alodium quod habebat in
parrochia Sancte Marie Civitatis Fracte vel per quascumque voces
debebat habere, et suum directum quod habebat in modiata ipsius
vinee que est ad ipsum Pontonar super ipsam stratam. Concessit
sorori sue filie Ermetruit femine ipsam domum que fuit Guadalli
Orutii cum ipso suo directo quod habebat in ipso manso qui fuit
Aurofacte femine, et petiam I terre ad ipsum Perelo, et aliam petiam
terre ad Aurum Inventum, et ad ipsos Vineales petiam I terre que
iungitur cum terra Berengarii Orutii, et petiam I vinee ad torrentem
Bellutii, et ipsam suam vineam que vocitatur Fruia. Item concessit
Ermeniardi sorori sue petias II terre, quas laborabat Geribertus
Gimaram sub villa de Provincialis. Concessit Remundo Geriberti
petiam I terre cum ipso malleolo, quem laborabat pater eius
Geribertus, et aliam petiam, quam plantabat Miro Salomonis. Alium
suum directum quod habebat in Provincialis concessit Bonofilio
Petri. Concessit dedicationi Sancti Michaelis de Mata ipsum suum
blad et vinum, quod ibi habebat. Concessit Sancto Michaeli de Castro
Vetulo ad ipsam Canonicam ipsum suum vinum cum ipsa tonna et
ipso cupo, que habebat in Lorint. Concessit Guitardo Boveti ipsam
suam tonnam, quam habebat in Barchinona, cum ipso cupo.
Concessit Dalmatio Geriberti mulam I. Concessit Mironi Guilelmi
equam I, et Mironi Goltredi alteram. Vivano Guadalli concessit
tonnam I cum ipso cupo meliore. Domno Berengario5 pontifici
concessit tonnam I, que erat in ipsa turre, et bachonem I et estral
I et cupum I, exceptis duobus melioribus meliorem. Abbatisse Sancti
Petri concessit ipsum suum mulum et ipsam sarracenam6 et ipsas
bolzas. Remundo Guilelmi,7 quartam I ordei. Aliud ordeum, quod
remanebat, concessit /a Poncio Geriberti. Concessit Gitardo Boveti
per suum debitum ulnas VI de drapo, quas habebat Bonavita
hebreus. Guifredo de ipso Pino, sestarius I ordei, quod illi debebat.
Aliud quod superesset, iussit dari pro anima sua. Postquam autem
hec omnia ordinavit, VIII kalendas aprilis, anno V regni Philippi

regis,8 loquelam plenam et memoriam habens integram, vixit usque
ad noctem sequentis diei. Atque ex hoc nullatenus postmodum suam
voluntatem mutavit, set secundum quod hic scripta est, hec ultima
voluntas predicti defuncti evidentissime vera est. Nos prenominati
testes ita iureiurando hoc confirmamus atque testificamur, nullam-
que fraudem vel malum ingenium hic impressum novimus, set se-
cundum voluntatem prefati testatoris hec per actum scimus per
supra nominatum in Domino iuramentum.
Facta sacramentalis conditio nonas aprilis, anno V regni prefati
regis.
S+ Poncii levite. S+ Raimundus. S+ Petrus presbiter. S+num
Mironis Seniulli. S+num Adalberti Seniofredi. S+ Bomparus presbiter.
S+ Reimundus presbiter. S+ Compagni levite. Sig+num Guilelmus
iudex.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit sss die et anno quo supra.9
1. Sota l’última i hi ha una a raspada. 2. Expuntuada; a sota hi ha una
e. 3. Sota la o hi ha una u. 4. La a és una esmena de o. 5. Sota la o hi
ha una i. 6. Sota la segona a hi ha una e. 7. Sota la segona i hi ha una
o. 8. 25 de març de 1065. 9. D’aquest testament hi ha un pergamí original, però
que no és testament sacramental, servat a l’AMSPP, perg. 30, de 25 març de 1065.
1078
1065 abril 5
Testament sacramental de Guifré Sunifred, fet a la Seu de Barcelona,
en el qual deixa a Déu i a la Canònica de la Santa Creu uns
alous situats a Sarrià, Santa Maria d’Olesa i al castell de Riu
Roig.
ACB, LA.II, n. 13, f. 4b-5b. Rúbrica: “Testamentum quod Guifredus Sifre dimisit
Canonice multa bona in Serriano, Ollesa, in Grameneto, in riu Rog, in Solsona,
in Penedes, in Cerdanya”. Inter columnas recto: “n. 13” (Caresmar). Interior recto:
“anno Domini 1065” (S. XVIII). Caplletra “S” ornamentada: 6 línies.
Sacramentalis hec est conditio cuius ordinationi interfuit iudex

Guilelmus et sacerdotes atque levite inferius subscripti, in quorum
conspectu helemosinarii atque distributores rerum sive faculta-
tum Guifredi Seniofredi, /c domnus scilicet Miro Goltredi et Miro
Guilielmi et uxor eius Nevia, attuleru<n>t testes, ad comprobandum
predicti Guifredi voluntatem ultimam per testamentum editam.
Quorum hec sunt nomina testium: Petrus scilicet presbiter et Oliva
levita et Martinus presbiter et Iohannes Mironis et Vivanus levita,

qui hoc testificantur atque iure iurando confirmant ita dicentes:
Iuramus nos prenominati testes per Deum in substancia unum
et in personis trinum et per consecratum altare Sancti Iohanis, quod
situm est in ecclesia Sancti Crucis sedis barchinonensis, supra cuius
sacrosanctum altare manus meas, has conditiones tangendo, ponimus,
quia veraciter novimus videndo et audiendo tunc temporis quo
predictus Guifredus, egritudine detentus, loquelam plenam et me-
moriam habens integra, fecit suum testamentum disponendo res
suas omnes in illo et iussit prefatis suis helemosinariis atque roga-
vit eos caritate Dei et proximi ut, si mors illi advenisset de ipsa
egritudine, sicuti et fecit, iniunxcxit in suo testamento. Primum
namque concessit Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque
Eulalie ipsam suam partem illius alodii quam habebat vel habere
debebat in Serriano, et illam quam habebat vel habere debebat in
parrochia Sancte Marie Eulese. Insuper autem concessit Deo et
predicte Canonice illud alodium quod habebat in Gramened, quod
emit de fratre suo Remundo. Item concessit predicte canonice ipsas
vineas malleolas que sunt ante castrum Rivi Rubei, ad torrentem
qui vocatur Fulcimanna. Et ipsum mansum ubi habitabat Guilelmus
Eschalunna cum terris et vineis, quas idem Giuifredus illic habebat.
Et ipsam mansionem quam tenebat Ermemirus molinarius cum
terris et vineis. Et cunctum alodium quod habebat in termino
predicti Rivi Rubei, simul cum ipso molino et omnia instrumenta
ad ipsum molinum pertinencia, cum rego et capiteregi, excepto /d ipso
manso ubi habitabat Udalardus, quem tenebat eum Remundus
Bonifilii simul cum terris et ortis et pratis. Et ipso manso quem
tenebat Guifredus de ipso Puio cum terris et vineis et ortis et rego
et capiterego. Et ipso alodio, terris “scilicet” et vineis et triliis que
tenebat Guilielmus Pelliciarius, que concessit et donavit Domino Deo
et cenobio Sancti Cucuphatis libere et solide. Concessit prephate
Canonice ipsum suum alodium quod habebat vel habere debebat
in urgellensi comitatu, “scilicet” in termino \de/ Solsone, in Villa
Lenga sive Molius. Et ipsum alodium quod habebat vel habere
debebat in Penitensi, terram videlicet et vineam in termino de
Cegunoles. Et ipsas vineas quas habebat in comitatu Minorise, in
villa Ordei, simul cum ipsa terra, et ipsum alodium quod habebat
vel habere debebat infra menia civitatis Barchinone simul cum omni
structura quam ibidem fecit. Atque omne suum alodium quod
habebat vel hebere debebat in territorio in Cerritania, in terminio
Villadur, sive in diversis locis aliis. Concessit sorori sue Nevie omnes
suas domos quas habebat vel habere debebat infra menia civitatis
Barchinona, simul cum omni structura quam ibidem fecit. Atque
omne suum alodium quod habebat vel habere debebat in territorio
iam dicte civitatis, in diversis locis, in Bagneolis et in Provinciana
et in Sanctis et in Terrariis Albis, similiter in variis locis. Et ipsum
alodium de Malananeges quod ibi habebat vel habere debebat sive
in termino de ipsa Rocha, in parrochia Sancti Saturnini sive Sancte
Agnetis. Et ipsum quod habebat in Ausona, in villa Tolosa ubique,
ut teneret predicta Nevia hec universa et possideret secure et delibere
omnibus diebus vite sue. Post obitum vero eius, remanerent prefate
Canonice incunctanter atque delibere. Concessit fratri suo Remundo
ipsam suam hereditatem quam /a habere debebat in castro Arraone
sive in eius terminis. Et ipsam suam porcionem quam habebat in
termino de Muntanola. Et ipsam quam habebat in Berchitano, in
Ciurana, concessit Domino Deo et cenobi Sancte Marie de Serratex.
Concessit fratri suo Remundo uncias IIII auri, unde illi debitor erat.
De ipsa sua annona, quam habebat in Malananeges, concessit
Eriballo sestario I ordei, et alium tritario et Eminama, uxori Guitardi
Lobatoni, et aliam uxori Mironis Gaucefredi, et mediam eminam
uxori Poncii. Aliud ordei et frumenti et omne vinum, quod ibi
habebat, concessit sorori sue Nevie. Et ipsum vinum, quod habebat
in Bagneolis et in Gramened et in Rivo Rubeo, concessit prefate
sorori sue. Ipsum vero, quod habebat in Penitensi et in Eulesa et
in villa de Ordeo, simul cum ipso blado quod tenebat Guifredo
Seniofredi, dimisit prenominate Canonice, cum ipsa tonnam quam
habebat in Gramened, et ipsis vasis sive vasculis que habebat in Rivo
Rubeo, et ipsa tonna quam habebat in Urgello, quam tenebat
Remundus, minister eius, simul cum pane et vino quod ibi habebat.
Concessit prefate sorori sue omnia sua vascula que habebat Bar-
chinone et in Malananeges in diebus suis. Post obitum vero suum,
iussit ut remanerent predicte Canonice. Ipsam quoque suam mulam
concessit prenominate Canonice. Postquam autem hec omnia
ordinavit VI idus marcii, anno V regni Philippi regis, loquelam
plenam et memoriam habens integram, vixit usque in quarto idus
marcii. Atque ex hoc nullatenus postmodum suam volutatem mu-
tavit, sed, secundum quod hic scripta est, hec ultima voluntas
predicti defuncti evidentissime vera est. Nos autem pronominati
testes ita iureiurando hoc confirmamus atque testificamus, nullamque
fraudem, nil malum ingenium hic impressum novimus, sed secundum
voluntatem prefati testa-/btoris hoc peractum scimus per supra
nominatum in Domino iuramentum.
Factam sacramentalis conditio nonas aprilis, anno V regni

prefati regis.
+ Oliva levita. S+ Petrus sacer. Guilielmus iudex. S+num Mi-
ronis Semulli. S+m Remundi Guitardi. S+ Raimundus. S+ Gilelmus.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit die sss et anno quo supra.
1079
1065 abril 12
Testament sacramental d’Odó Boeci en el qual deixa béns situats al
Cogoll, Provençana i Provençals, les seves armes i altres béns,
a la Canònica de Barcelona, al seu germà i a altres persones.
ACB, LA.IV, n. 69, f. 22-23d-a. Rúbrica: “Testamentum Odoni Boecii qui dimisit
Sedi peciam vinee apud Cucullum”. Inter columnas verso: “n. 69” (Caresmar).
Caplletra “C” ornamentada: 4 línies.
Conditiones sacramentorum ultime voluntatis ciusdam ho-

minis nomine Odoni Boecii, unde constituit distributores rerum
suarum fuissent Guitardus sacerdote, fratre eius, et Vivanus Andries.
Precipiens namque illis atque iniungens per suum testamentum,
quod ille digito suo puncto firmavit solito, quod si mortis eventus
illi eveniebat de ipsa egritudine, quo detinebatur, sicut et fecit, ante-
quam alium testamentum fecisset, plenam potestatem habuissent
suis predictis tutores et elemosiariis omnem rerum suarum mobilium
et imobilium ita distribuere, dare sicut ille eis precepit per supra
meminitum testamentum, quod illi firmavit et Arluvino sacerdote
scribere iussit. Nomina vero testium qui hoc testificant, sicuti et
iurant, hec sunt: Sendredus sacer et Arluvinus sacerdote et Iohanes
Mironi clericus. Cui testes testificati sunt coram Guilelmo Marcho
iudice et in presentia sacerdotis et testes subterius anotati auc-
toritzando ita dicentes:
Nos predicti testes, unum dantes testimonium, iurando per
Deum trinum et unum et super altare consecratum in honore Sancti
Tome apostoli, cuius baselica sita est infra menia civitatis Barchinona,
in ecclesia Sancti Iacobi apostoli, supra cuius altare has condi-
tiones manus nostras continemus et iureiurando contangimus, quia
nos testes bene scimus videndo, audiendo et ibi assistendo, (quan)1
quando predictus Odoni iacebat intus in ipsa mansione de Guitardus,
prescriptus fratrer eius, in egritudine detentus, unde obiit, adhuc
loquela et memoria habens, sic iussit scribere suum testamentum
et firmavit eum, ut supra retulimus, et per ipsum testamentum dedit

potestatem suis predictis tutores et elemosinariis de omnium rerum
suarum, mobilium et immobilium, ita faciendi, sicut in prelocuto
testamento invenissent scriptum, que sic incipit. In primis con-/
a
cessit ad Canonicam Sancte Crucis peciam unam vinee, quod est
ad ipso Cucullo. Et concessit ipsam fexam terre, quam habebat in
Promtiana, qui erat super ipsam viam ante mansionem de Renardus,
frater eius, ad Sancte Marie de ipso Mare. Aliam autem fexam terre,
que erat subtus viam ipsam, ad sororem suam Guilia. Ipsas suas
domos, qui erant infra muros civitatis Barchinona, concessit ad
Renardus, frater eius, simul cum ipsa sua portione de aliam fexam
vinee, quam habebat ad ipso Cucullo, et ipsum ordei, quas illi
debebat. Et concessit ad Guitardus, frater eius, omnem suum
alodium, quod habebat in Provincialis, id sunt, terris et vineis, totum
ab integre quod ibi habebat vel habere debebat pro qualicumque
voce simul cum ipso suo mulo, eo modo ut ille induisset eum et
donasset ad ipsa Canonica, unde ille colligessent. Et concessit ad
Reimundus Poncii ipso suo pullino simul cum ipsas suas armas. Et
iussit ut fuisset venditum ipsum suum vinum et donassent ipsum
precium ad presbiteris, exceptis duobus mancusos quas concessit
ad Sancti Petri Romam. Et alio vino, ad Meschis. Et Arluvinus
sacerdote, migeram unam ordei. Alium ordeum, quod remansisset,
pro anima sua. Sextarios V ordei, quod illi debebat Bonadona, pro
anima sua. Et ad novo veniente ipsum panem et vinum que exierit
ex suis alodiis prescriptis concessit pro anima sua. Ipsum fustum
de ipsa sua tonna concessit pro anima sua. Alia autem vascula,
maiora vel minora, concessit ad frater suus Guitardus prescripti.
Concessit ad Iohannes mediam eminam de milio. Aliud, quod
remansisset, pro anima sua. Et postquam Odoni Boecii, defunctus
prescriptus, ordinavit prescripta omnia, sicut supra testatum est, in
suo censu et memoria adhuc retinentem, vixit postea dies IIIIor et
fuit mortus II nonas marcii, anno V regnante Filipo rege. Et nos
predicti testes iuramus in Deum per Deum quia predictus Odoni
defunctus ita nobis iniunxit testificari et auctorizari prescripta
omnia per suum testamentum suam ultimam voluntatem, sicut
supra insertum est. /b Et ea que dicimus et testificamus, vera esse
profitemur per super adnexum iuramentum in Domino. Et nos
elemosinarii supra scripti iuramus in Deum et per Deum quia
quantum isti testes in isto iuditio testificati sunt, scienti nostro, fraus
ibi inpressa non est, in quantum nostra recurrit conscientia per
Deum et istarum sanctarum reliquiarum.
Late conditiones II idus aprilis, anno V regnante Filipo rege.

S+ Sindredus presbiter, s+ Signum Arlovines, nos testes
predicta omnia fedeliter testificamus et auctorizamus.
S+ Bonifilii Sagoni, s+ Guitardi, presbiteri, s+ Vivanus Andries,
nos elemosinarii sumus et prescripta omnia fideliter testificamus et
auctorizamus.
S+ Petrus presbiter. S+ Guilaberti levite. + Signum Joan
diacono. S+ Guisadus Guisadi. S+ Reimundus Ermemiri. S+
Bernardus stabulario. Signum Guilielmus iudex.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit die et anno quod supra.
1. Ratllat.
1080
1065 maig 6
Sendred Miró fa testament i deixa a la seva muller un alou a la par-
ròquia de Cornellà, que després de la seva mort passarà a la
Canònica. També deixa a la Canònica 3 unces d’or per a la se-
va sepultura i un alou a Olèrdola, al lloc anomenat Vallmoll.
ACB, LA.IV. n. 109, f. 37-38d-c. Rúbrica: Sendre Mironis dedit Sedi filium suum
Raimundum et II paraliatas terre et IIII modiatas vinee”. Inter columnas verso:
“n. 109" (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus A: 24 línies.
In nomine Domini. Ego Sendredi Mironis iaceo in lectulo meo

in egritudine,1 spero in misericordia Dei, timeo ne subito mihi veniat
mors. Et ideo hunc testamentum facere decrevi, ut quicquid in hunc
testamentum ordinavero, firmum et stabilis perseveret modo vel
omnique tempore. Et ideo iubeo atque discerno ut sint helemosinarii
mei: Mironis Goltredi et Stefanus Adalberti et uxori mea Stefania
femina et Guifredus Balaroni et Petrus Baronis. Precipio vobis
prefatis helemosinariis meis ut, si mors mihi advenerit in ista egru-
dine aut antequam alium testamentum faciam, plenam potestatem
habeatis aprehendere omnem meum avere et donare propter Deum
et remedium anime mee, sicut ego vobis iniuncxero in hunc
testamentum vel per verbis meis. In primis concedo Domino Deo
et Canonica Sancte Crucis Sedis ipsum meum alodium quod emi
de Fabro, id sunt, pariliatas II de terra et IIIIor modiatas vinee ab
ipsa terra in qua sunt fundatas, quod fuit de Guifardo Ananrici et
de eius uxore, tali conventu: ut sit canonicus filio meo Remundo
et colligant eum in iam dicta Canonica; et si iam dicto filio meo

Raimundo obierit, similiter sit canonicus Bertrando, filio meo, et
colligant eum in prefata Canonica. Item concedo ad prefata Canonica
alium meum alodium, qui fuit de Miro Ramii, qui est in parrochia
Sancte Marie de Corneliano, tali ratione: ut teneat cum uxori mea
iam dicta omnibus diebus vite sue, post obitum vero eius remaneat
ad iam dicta Canonica propter Deum et remedium anime nostre.
Et concedo pro mea sepultura untias III auri Barchinone ad prefata
Canonica et ad Mironis Goltredi uncia I pro mea anima. Et istas
IIII untias fiant de meum debitum, quod mihi debet Umbertus
archilevita. Item relinquo ad supra dicta Canonica ipsum meum
alodium, quod habeo in termine de Olerdula, /a in loco quem dicunt
Valle Mollis, id sunt, terris et vineis et casis et pratis et aqualis et
aquis, exceptus ipsas vineas qui sunt ad ipsos ortis et illas vineas,
qui sunt tres ipsa villa, quos ego dedi sive ad filia mea. Et istum
prefatum alodium, qui est in Valle Molle, relinquo prefate Canonice
tali tenore: ut teneant cum uxor mea iam dicta similiter cum filio
meo, qui erit in ipsa Canonica omnibus diebus vite illorum, et post
obitum vero illorum remaneat integriter ad prefata Canonica. Et
concedo meum alodium, quod habeo in Peleiano, ad uxori mea iam
dicta, qui fuit de Rotlando, ut teneat et habeat eum cunctis diebus
vite sue, post o2 obitum vero suum remaneat integriter ad filio meo
Mironis; et si filio meo Mironis obierit antequam uxor mea,
remaneat aut unus ex filiis meis cui uxor mea elegerit aut dimiserit.
Iterum concedo ad filio meo Mironis ipsum meum alodium, quod
habeo in terminio de Castrum Voltrera, simul cum alodio meo alio
que sic quod habeo in terminio de Castrum Vetulo. Et concedo ad
uxori mea ipsum meum alodium quod habeo in terminio de Castrum
de Gelida, tali convento: ut teneat eum cunctis diebus vite sue et
post obitum suum remaneat ad filio meo Bertrando; et si Bertrando
antequam uxori mea obierit, remaneat ad unum filium meum cui
uxori mea elegerit et dimiserit. Et concedo ipsos meos debitos
quos me debet Geribertus Quirico, et debitum quod michi debet
Guilelmus Ermenardi, et debitum quod mihi debebat Remundum
Remundi de Apierola, unde est mihi in plurium Ermengaudo
Lobatonis, relinquo istos debitos omnes ut veniant in manibus
manumissoris meis et dividant eos equaliter in tres partes et donent
duas ad uxori mea iam dicta simul cum filiis meis, aliam partem
ad prefatam Canonicam in operas aut in edificis qui ibi fuerint facti.
Et concedo meas equas inter uxori mea et filiis meis, Mironis et
Reimundi et Bertrando. Et concedo /b duas meas mulas inter uxori
mea et filias meas Guilia et Mannasindis feminas. Et concedo meos

porcos et meas oves et meas vaccas duas partes ad uxori mea simul
cum filios meos, aliam partem pro anima mea. Et concedo pro anima
mea de meum panem et vinum, tam de novo quam de vetero, terciam
partem pro anima mea, alias duas partes qui remanent concedo ad
uxori mea simul cum filios meos et faciant solvere et solvant
Dedisarnum Atonis II untias et ad Petrus Iohanis alias II untias et
ad Bertrandum Guisado mancusos VI. Et istos meos debitos fiant
persolutos in comune, antequam dividant et donet ad Sancta Maria
de Corneliano in opera aut in edificii untias II auri et ad Sancti
Petri de Breda uncias II ad ipsa opera. Et concedo ad Mironis Petri
sacerdotem mancusum I. Et isto alodio \meo/ supra scripto, quod
habeo in Voltrera, concedo ad uxori mea, ut habeat eum in diebus
vite sue, post obitum suum remaneat ad filio meo Mironis. Et
concedo ad ipsa Canonica ipso meo alodio, qui est in Vercio, in
parrochia Sancti Iusti, qui mihi concessit Mironis Guadaldi. Et debeo
ad Stefanum Adalberti uncias IIIIor, unde tenet pignus de Umberto
archilevita. Et si Umbertus non solverit mihi octo uncias auri, re-
maneat ipsa pignora ad iam dicta Canonica, id sunt, enapos II ar-
genteos, et recuperet iam dictum Stefanum de ipsa pignora uncias
IIII. Et alias IIII, que remanent, fiant II pro mea sepultura ad ipsa
Canonica et unam unciam ad episcopum pro mea absolutione et
aliam untiam ad Mironis Goltredi. Alium meum avere, quod invenire
potueritis, concedo terciam partem pro anima mea, alias II ad uxori
mea simul cum filiis meis.
Facto isto testamento II nonas madii, anno V regni Filippi regis.
S+ Sendredi Mironis, qui isto testamento fieri iussi firmavi et
testibus firmare rogavi.
S+ Petre sacer. S+ Stefanus Guitardi. S+ Guadallo Lupus
Sanccii. S+ Stefanus, levita.
S+ Mironis presbiteri, qui hec /c scripsit cum litteras fusas in
linea V ubi dicit “quod fuit” et in linea X fusas ubi dicit “Guifredus
Bellaronis”, die et anno quod supra.
1. Sota la i hi ha una e. 2. o supèrflua.
1081
1065 maig 11
Testament sacramental de Bonfill Sunifred jurat sobre l’altar de Sant
Joan de l’església de Sant Esteve de Granollers en el qual reparteix
els seus béns mobles i immobles, aquests darrers situats a les

Boïgues, Cabalcià, Brugueres i Sanata, entre els seus parents i
amics i diverses institucions eclesiàstiques, de les quals destaca
especialment la Canònica de la Santa Creu i Santa Eulàlia de
la Seu de Barcelona.
ACB, LA.III, n. 133, f. 47a-c. Rúbrica: “Testamentum Bonifilii, qui dimisit sedi
paternam et maternam hereditatem et alode apud Boinas”. Interior recto: “n. 133”
(Caresmar). Exterior verso: “Llantia a Vilamajor”; “Anno Domini 1065” (S. XVIII).
Caplletra “C” ornamentada: 3 línies.
Conditiones sacramentorum quarum ordinationi interfuit

Guilelmus iudex et sacerdotes atque levitas inferius subscripti, in
quorum conspectu helemosinarii atque distributores rerum sive
facultatum Bonifilii Seniofredi, Reimundus Guitardi et Seniofredus
Goltredi et Miro Goltredi, atulerunt testes ad comprobandam pre-
dicti Boni-/bfilii voluntatem ultimam per testamentum editam.
Quorum testium nomina sunt: Archimbal et Adalbert et Belletia et
Seniofredus, huius conditionis scriptor, qui hoc testificantur atque
iureiurando confirmant ita dicentes:
Iuramus nos prenominati testes per sanctam et individuam
atque ineffabilem Trinitatem, Patrem et Filium et Spiritum Sanctum,
et per altare quod est consecratum in honore Sancti Iohannis, quod
etiam altare situm est in ecclesia Sancti Stephani de Granolers, supra
cuius sacro sanctum altare has conditiones tangendo manus nostras
iureiurando ponimus, quia nos vidimus et audivimus atque veraciter
novimus tunc temporis quo predictus Bonifilius, egritudine detentus,
loquelam plenam et memoriam habens integram, iussit prefatis suis
helemosinariis atque rogavit eos, iniungendo eis suam ultimam
voluntatem per suum testamentum, ut, si mori contigisset eum de
ipsa egritudine qua tunc temporis detinebatur, sicuti et contingit,
aut antequam aliud testamentum faceret, quod minime fecit, liberam
potestatem haberet omne suum, mobili sive immobile, apprehendendi
et dandi pro anima sua, sicut ille illis iniuncxit in suo testamento.
Primo concessit Domino Deo et Canonice Sancte Crucis Sancteque
Eulalie ipsos suos alodios, quod ad ille adveniebat per genitori suo
et genitrice sua. Ad Trudgardis, filia qui fuit de Trasgoncia, dimisit
omnes suos alodios, quod habebat ad ipsas Buinas, in tali modo:
ut teneat et possideat omnibus diebus vite sue et ad obitum suum
remaneat predicte Canonice. Ad Guadallus, frater suus, dimisit
omnes suos alodios de Senata. Et dimisit ipso suo mulo ad Mirone
Goltredi et ad Reimundus Guitardi et ad Mironem, frater suus, et
ad Seniofredus presbiter. Ad Sanctum Petrum dimisit untia una de

pretio de suo alsberg, et quod exinde remanet dimisit per suos debitos.
Et ista untia fiat de auro purissimo et iussit mitere eam in cruce ad
Sanctum Petrum Ville Maiori. Et sua egua dimisit ad genitrice sua.
Ad presbiteros Sancti Petri, singulas mancusadas de bestias, quod
habebat in ipsas Buinas. Ad unum presbiterum Sancte Marie
Cartitulo, mancusadas II. Ad Sanctum /c Paulum Narbona, mancuso
uno. Ad Sancta Fides, mancuso uno. Ad Sancta Maria del Pug,
mancuso I. Ad Sancti Petri Rome, mancuso uno. Ad Sanctum
Iacobum, mancuso uno. Ad Sanctum Marcialem, medio mancuso I.
Et per hoc iussit vindere suas bestias, quod habebat in ipsas Buinas
et in Cabalciano et suo cub qui est ad ipsa ecclesia et alio quod habebat
in Brugeres. Et iussit dare mancusos duos pro suo tumulo adsolvere.
Et dimisit ad Trudgardis prescripta ipsas vineas et terras, quod
Arnallus ille dimisit, in tali modo: ut, interdum vivit, faciat lampada
una ardere ante Sanctum Petrum in Quadragesime, et post obitum
suum eligat qui ita faciat omni tempore. Et de suas laborationes
medietatem pro sua anima, alia ad Trudgardis. Postquam autem hec
omnia ordinavit XV kalendas aprilis, anno V regni Philippi regis,
loquelam plenam et memoriam habens integram, vix XXV dies. Atque
ex hoc nullatenus postmodum suam voluntatem mutavit. Et secundum
quod hic scripta est, hec ultima voluntas predicti defuncti evidentissime
vera est. Nos prenominati testes ita iureiurando hoc confirmamus
atque testificamus, nullamque fraude vel malum ingenium hic
impressum novimus, et secundum voluntatem prefati testatoris hoc
per actum scimus per supra nominatum in Domino iuramentum.
Facta sacramentalis conditio V idus mai, anno V regni Philippo
regis.
Sss Seniofredus, exarator et testis, sig+m Archimbal, sig+m Adal-
bert, sig+m Ermengaud, sig+m Bernardus Bonifilii, si Geral g+m, sig+m
Adebran, sig+m Eribal, sig+m Guilelm Vimella, hec sunt auditores.
Guielmus iudex.
Sss Seniofredus presbiter, qui has conditiones scripsit et
testificavit et sub sss die et anno quo supra.
1082
1065 juny 16
Ermemir, sacerdot, fa donació, a favor de la Canònica de la Santa
Creu i Santa Eulàlia de la Seu de Barcelona i del sacerdot Pere
Arnau, d’unes cases amb hort, arbres i pou, situades dins els
murs de la ciutat de Barcelona, davant l’església de Sant Just.
forat no gaire gran a la seva part inferior esquerra. Al verso: “Ante ecclesia Sancti
Iusti” (S. XI); “CCCXII” (S. XIII); “Siglo XI” (S. XIX); “Antiquit. I 351”; “1065” (Mas).
Caplletra “R”: 8 mm.
ACB, LA.I, n. 351, f. 137a-b. Rúbrica: “Carta quod Ermemirus sacer dedit Canonice
domos suas ante ecclesiam Sancti Iusti”. Interior recto: “n. 351” (Caresmar).
Caplletra “R”: 4 línies.
Res donate, si in presenti sunt tradite, nullo modo postmodum

repetantur a donatore. Igitur, in Christi nomine, ego Ermemirus
/2 sacer donator sum Domino Deo et Channonicaea Sancte Crucis
Sancteque Eulalie Sedis Barchinonae necnon et Petro Arnalli
sacerdoti. Per hanc /3 denique scripturam donationis mee placide
hac delibere dono predictaeb Channonicaec et tibi iam dicto Petro
Arnalli domos meas proprias /4 cum solos et suprapositos, quos habeo
infra muros civitatis Barchinonae,d ante ecclesiam Sancti Iusti, cum
ipso orto et arboribus qui ibidem sunt, /5 et puteo et parietibus, cum
guttis et stillicidiis et hostiis et ianuis, totum ab integrum, propter
Deum et anime mee remedium et fidelium omnium /6 defunctorum.
Advenit mihi haece prescripta omnia per comparationem sive per
quascumque voces. Affrontant namque predicta omnia a parte
orientis et1 /7 de meridie in cimiterio Sancti Iusti et Sancti Celedonii,
de occiduo in calle et in domosf Bernardi Guifredi, de circi in domos
Geribertus Bonucii. Quan-/8tum istas affrontationes includunt, sic
dono Domino Deo et predictaeg Channonicaeh atque tibi Petro Arnalli
prescripto: iam dicta omnia tali modo et hor-/9dine:i ut eas omnibus
diebus vite tue teneas et possideas in servitio Christi Dei et remedium
omnium fidelium defunctorum hacj anime mee; post obitum /10 vero
tuum remaneant predictos domos uni clerici, quem tu in vita tua
elegeris; et ita fiat exinde ab uno clerico in alium omne per evum.
Praedicta autem haeck /11 omnia, que tibi iam dicto Petro dono simul
et vendo, de iure meo atque dominio in tuum traduco atque
transfundo dominio et potestatem, ab omni integritate, /12 cum
ingressibus pariter et egressibus suis, et cum universis que dici vel
nominari quolibet modo possunt ad easdem domos quocumque
hordinel pertinentibus, ut fa-/13cias exinde quod supra scriptum est.
Quod si vero ego donator aut ullusque homo utriusque sexus contra
hanc ista chartam donationis vel venditionisn venero /14 aut venerit
pro inrumpendum, nil valeat, sed componat aut ego componam tibi
predicta omnia in tripplumo cum omni sua melioratione,p et insuper

feriatur /15 iaculo baratri,q nullo tempore succedente remedii. Postea
omne per evum maneat firmum.
Facta ista scriptura donationis simul et venditionis /16 XVI
kalendas iulii, anno Vo regni Philippi regis.
*S+ Ermemiri sacerdoti sss, ego qui ista carta donacio-/17nisr
simul et vendicioniss scribere iussi et firmavi et testes firmare
rogavi.*
*+ Dalmacius clericus*. /18 *S+ Ermengodus*. *S+m Ellemar
sacer*. S+ Vivani levite. S+ Guilaberti levite. /19 S+ Martinus
presbiter. S+ Reimundus presbiter. S+ Mironi Ballovini.
/20 S+ Mironis presbiteri, qui haect scripsit die et anno quod supra.
1. A sota, in.
LA. a. channonice. b. predicte. c. canonice. d. Barchinone. e. hec.
f. ibus expuntuat . g. predicte. h. chanonice. i. ordine. j. ac.
k. hec. l. ordine. m. carta. n. vendicionis. o. triplum. p. me-
lioracione. q. Interlineat sobre tartari, expuntuat. r. donationis. s. venditio-
nis. t. hec.
1083
1065 juny 20
Emma i el seus fills Guifré i Bernat venen a Berenguer Adroer una
peça de vinya situada al territori de Barcelona, al lloc de Be-
derrida, a les Corts, pel preu de 6 mancusos d’or pur de moneda
de Barcelona ben pesats a pes de deu en unça.
ACB, LA.II, n. 30, f. 10a-b. Rúbrica: “Emit Berengarius Adroarii petiam unam
terre in Bederrida apud Curtes”. Interior recto: “XXX” (S. XIII-XIV); “n. 30”
tipus F: 5 línies.
In nomine Domini. Ego Emma femina una cum filiis meis

Guifredo et Bernardo utrique fratribus, nos pariter in unum,
venditores sumus tibi Berengarius Adroarii, emptori. Per hanc
quippe scripturam venditionis nostre sic vendimus tibi peciam unam
vinee ab ipsa terra in quo est fundata. Et est in terri-/btorio
Barchinona, in loco vocitato Bederrida, ad ipsas Curtes. Et advenit
mihi hec vinea prescripta ad me Emma femina per complantationem
et per viro meo Seniofredi, et ad nos filiis supra scriptis Guifredo
et Bernardo per genitorum nostrorum et per omnesque voces. Et
affrontat prescriptam peciam vinee, ab ipsa terra ubi est fundata,

de parte aquilonis in vineas de Petrus Barucii, de circi in vineas
de te emptore, de meridie similiter in vineas de Petrus Barucii, de
occiduo in torrente. Quantum istas affrontaciones includunt, sic
vendimus tibi supra scriptam peciam vinee, ab ipsa terra ubi est
fundata, totam ab integre, simul cum ingressibus et exitibus suis,
in propter precium mancusos VI auri puri Barchinone monete,
pensatos bene a penso de X in uncia. Quos tu emptor precium nobis
dedistis et nos venditores manibus nostris recepimus. Et nichil de
ipso precio apud te emptore remansit. Et est manifestum. Quem
vero predictam peciam vinee, ab ipsa terram in quo est fundata,
que nos tibi vendimus, de nostrum iure in tuum tradimus dominium
et potestatem, ut facias exinde quodcumque velis facere, ad tuum
alodium proprium. Quod si nos venditores aut aliquis homo sexus
utriusque qui contra ista carta venditione venerimus aut venerit pro
inrumpendum, nil valeat, set componat aut nos componamus tibi
prescripta omnia in triplum cum omni sua inmelioratione. Et in
antea ista carta venditio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc XII kalendas iulii, anno V regni Philippi regis.
S+ Emma femina, s+ Guifredo, s+ Bernardo, nos qui ista carta
S+ Petrus presbiter. S+ Ermegaudus Bonifilii. S+ Andreus
Guilabertus. S+ Vivanus levite. S+ Guilaberti levite.
1084
1065 juliol 12
Ponç Recosind i la seva muller Ermengarda donen a la Canònica de
Barcelona un alou situat al burg de la ciutat de Barcelona, al
clos que hi ha a tocar de l’església de Santa Maria del Mar, a
canvi d’un altre alou la ubicació del qual no consta.
ACB, LA.I, n. 327, f. 129b-c. Rúbrica: “Carta quod Poncius Recosindi et uxor sua
comutaverunt Canonice alodium suum in burgo prope ecclesiam Sancte Marie
de Mari”. Inter columnas recto: “n. 327” (Caresmar). Exterior recto: “CCLXXXVIII”
(S. XIII-XIV). Exterior verso: “Anno Domini 1066” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus F, de color blau i perfilada amb vermell: 6 línies.
In Christi nomine. Ego Poncius Recosindi una cum coniuge

mea, Ermeniardis nomine, comutatores sumus Domino Deo et
Canonice Sancte Crucis Sedis Barchinone. Manifestum est enim quia

comutamus canonicis predicte Canonice alodium nostrum proprium,
quod habemus in burgo civitatis Barchinone, in ipsum clausum quod
est iuxta ecclesiam Sancte Marie Maris, per aliud alodium. Advenit
nobis predictum alodium, quod nos vobis comutamus per alium
alodium quod est iuxta nos, per comparationem sive per quascumque
voces. Affrontat namque hoc alodium de circio et de oriente et de
meridie de vobis comutatori-/cbus, de occiduo in orto nostro. Et
habet predictum alodium quod vobis comutamus in longitudine
dextros X et medium, in latitudinem dextros III et medium. Quantum
iste affrontaciones includunt, sic comutamus vobis: prescriptum
alodium, sicuti resonat in ipsa carta, quam vos mihi fecistis, et de
nostro iure in vestrum tradimus dominium et potestatem, ad vestrum
plenissimum proprium. Quod si nos comutatores aut aliquis homo
utriusque sexus qui contra istam cartam venerit aut venerimus ad
inrumpendum, nil valeat, set componat aut componamus prescriptum
alodium in triplum cum omni sua melioracione. Et in antea comu-
tacio ista per evum omne maneat firma.
Quod actum est IIII idus iulii, anno VI regni regis Philippi.
S+num Poncii Recosindi, s+num Ermeniardis, nos qui istam
cartam commutacionis facimus, firmamus et testes subscriptos
firmare rogamus.
S+num Iohannes Durandi. S+num Mironi Guilellmi. S+num
Remundi Gonballi. S+num Dominici Odegarii. S+num Durandi
Blandrici. S+num Guitardi Guisadi. S+num Geribertus Gimarani.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit sss die et anno quo supra.
1085
1065 agost 6
Guadall, fill de Bonhom, i la seva muller Em venen a Guitard i
a la seva muller Maria una terra amb la vinya, trilla i els ar-
bres que hi són plantats, situada al comtat de Barcelona, al
Vallès, a la parròquia de Santa Maria d’Antiga, al lloc que
anomenen Olmet, pel preu de 8 mancusos en moneda de
Barcelona.
ACB, LA.III, n. 316, f. 123a-b. Rúbrica: “Item venditio de eodem manso de Olmeto”.
Interior recto: “n. 316” (Caresmar). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 4 línies.
In nomine Domini. Ego Guadallus, prolis Bonushomo, et uxor

mea Em femina venditores sumus tibi Guitardi et uxor tua Maria,
emptores. Per hanc scrip-/bturam venditionis nostre vendimus
vobis terra cum vinea et trilea et arboribus, hec omnia, cultum et
heremum, nostrum proprium franchum. Advenit ad me Guadallus
per genitores meos et per omnesque voces, ad me Em femina per
decimum seu per ullasque voces. Est namque hec omnia in comitatu
barchinonense, in Vallense, in parrochia Sancta Maria Antiqua,
in locum quem dicunt Olmeti. Affrontat de oriente in terra de Si-
cardis et de Berengarii Raimundi, de meridie in terra qui fuit de
Geriberti Bonutii et de Guilelmi Guilelmi, de occidente in rivi
de Olmeti, a parte circi in a(a)ragaio1 et in terra de Sancto Michaele.
Quantum iste affrontationes includunt, sic vendimus vobis quan-
tum ibi habemus vel habere debemus, totum ab integre, cum exiis
vel regressiis earum, in propter precium mancusos VIII monete
barchinonense, quod nos venditores recepimus. Est namque mani-
festum. Quem vero predicta omnia, quem vobis vendimus, de nostro
iure in vestrum dominio et potestate, ad vestrum proprium fran-
chum. Quod si nos venditores aut ullusque homo qui contra hanc
venditione venerit ad inrumpendum aut nos venerimus, nil valeat,
sed componat aut componamus vobis predicta omnia, que vobis
vendimus, in duplo cum omne sua inmelioratione. Et in antea hanc
venditione firma permaneat modo et omnique tempore.
Acta est hec VIII idus augusti, anno VI regni Philippi regis.
Sig+m Guadallus Bonushomo, sig+m Em femina, nos qui ista
venditione facimus, firmamus firmarique rogamus.
Sig+m Bonefilii Lobet. Isarnus levita sss. Sig+m Berengarii
Raimundi. Sig+m Bernardi Uilmir.
Raimundus sacerdos, qui hec scripsit et sss die et anno quod
supra.
1. a repetida.
1086
1065 agost 17
Amat Eldric, Cavaller Ermengol i Enyec, tutors i marmessors
testamentaris d’Odalguer, fan donació a la Canònica de Barcelona
de totes les possessions que té el testador des del riu Llobregat
fins al Besòs i des de les muntanyes fins al mar.
ACB, LA.I, n. 95, f. 44d-45b. Rúbrica: “Testamentum Walgarii in quo dimisit

Canonice omnia que habebat infra Lubricatum et Bisocium”. Inter columnas verso:
“n. 95” (Caresmar). Interior verso: “Nono [lletres indesxifrables]” (S. XIII-XIV). Exterior
recto: “Anno Domini 1066” (S. XVIII). Caplletra “L” ornamentada, tipus B, de color
blau i perfilada amb vermell: 5 línies.
Lex privilega de scripturis valituris et informandis ac defunc-

torum voluntatibus conscribendis evidenter intonat “ut morientium
extrema voluntas sive sit auctoris et testium man\u/(e)1 subscripta
sive utrarumque parcium signis extiterit roborata, omni perhenni-
ter valore persistat”. Item in eodem libro: “Pacta vel placita que per
scripturam legitime ac iustissime facta sunt, dummodo in his dies
vel annus sit evidenter expressus, non permittantur imm(i)\u/tari2
ullatenus.” Propterea, in nomine Domini, ego Amatus Eldrici et
Cavallarius Ermengaudi et Ennego, tutores et elemosinarii atque
distributores rerum sive facultatum cuiusdam boni viri, nomine
Udalgarii, donatores sumus Domino Deo et Canonice Sancte Crucis
Sancteque Eulalie. Est etenim manifestum. Quoniam precepit nobis
prefatus Udalgarius ad suam ultimam voluntatem per testamentum
editam, unde iudicium legaliter apud nos habetur editum infra VI
mensium spacium legitime corroboratum, ut, si mori contigisset
illum, antequam licuisset ei facere aliud testamentum, quod minime
licuit, potestatem habuissemus plenariam ab illo nobis concessam
dandi et ordinandi atque distribuendi omnes suas illius facultates
pro anima eius, quemadmodum ipse testator nobis iniunxcxit in suo
testamento. Quapropter per illius iussionem atque iniunctio-/anem,
qua ipse nobis iniuncxit suarum rerum ordinationem3 atque dis-
tributionem, damus Domino Deo et prefate Canonice omne quod
idem testator habebat vel qualicumque modo habere debebat ab
alveo Lubricati usque ad amnem Bisocii et a moncium iugis usque
ad littus maris, terras videlicet et vineas, domos et cortes, ortos et
ferragenales, cum omnibus que dici vel nominari quocumque modo
possunt, ad prefata omnia utcumque pertinentibus, tam intrinsecus
quam forinsecus, cum ingressibus pariter et eorum egressibus,
quemadmodum continetur in eorumdem omnium scripturis sive
vocibus, quibus idem testator illa adquisivit vel eum contingebant,
dum ei vivere licuit. Prenominata quoque omnia donamus Domino
Deo et prefate Canonice per supra scripti testatoris preceptionem
atque ultimam voluntatem, unde sacramentalem legaliter ha-
bemus conditionem, ut faciant exinde canonici prescripte Canonice
quod faciunt ex ceteris eiusdem munificenciis Canonice. Si autem
cuiuslibet etatis sexus vel ordinis homo donationem hanc quolibet

tractu vel studio sive meditatione impavidus infringere vel rescindere
aut in aliquo dimovere sive disrumpere conatus fuerit, incurrat
sententiam illius toletani concilii quarti ubi precipitur ut quicumque
amodo sanctam Dei Ecclesiam rebus suis exuerit aut aliquid quod
suum esse cernitur usurpaverit, anathema sit in conspectu Dei Patris
et Filii et Spiritus Sancti et sanctorum angelorum et apostolorum
atque Christi martyrum et ab Ecclesia catholica, quam rebus propriis
exuere nisus fuerit, efficiatur extraneus et ab omni comunione
christianorum alienus neque partem iustorum habebat, set cum dia-
bolo et angelis eius eternis suppliciis condempnetur una cum omni-
bus suis comparticipibus, quia oportet ut una pena teneat obnoxios
quos similis error invenerit implicitos. Precipitur etiam in eisdem
sacris canonibus ut qui oblationes defunc-/btorum aut negant ec-
clesiis aut cum dificultate reddunt, tanquam egencium necatores
excomunicentur. Unde et quidam patrum hoc scriptis suis inseruit
congruente sentencia qua ait: “Amico quippiam rapere furtum est,
ecclesiam quoque fraudare sacrilegium”.
Facta huius scriptura donationis XVI kalendas setembris, anno
VI regni Filippi regis.
S+num Amati Eldrici, s+num Ennegonis, isti fecerunt hanc
donationem per supra scripti testatoris ordinationem atque iussionem
et scripturam hanc firmaverunt more solito et testibus eam firmari
rogaverunt.
1. Expuntuada. 2. Expuntuada. 3. Sota la e hi ha una h mig raspada.
1087
1065 agost 23
Testament sacramental de Bernat Guerau en el qual deixa la torre de
Banyols i diners a la Canònica de Barcelona, reparteix els seus
béns entre la seva mare, germans i altres persones.
ACB, LA.IV, n. 47, f. 14d-15c. Rúbrica: “Iudicium Bernardi Geraldi clerici qui
dimisit Sedi quartam partem turris et alodiis in Ba”. Inter columnas verso: “n. 47”
(Caresmar). Interior recto: “XXV”. Caplletra “C” ornamentada: 3 línies.
Conditiones sacramentorum ultime voluntatis cuiusdam ho-

minis, nomine Bernardus Geralli, et levite. Unde constituit distribu-
tores rerum suarum fuissent Mironi Gultredo et Petrus Seniofredi

et mater sua Ermessendis de iam dicto defuncti. Precipiens namque
illis atque iniungens per suum testamentum, quod ille manu sue
proprie firmavit scribendo, ut si mortis eventus illi veniebat de ipsa
egritudine quo detinebatur, sicut et fecit, autequam alium /a testa-
mentum fecisset, plenam potestatem habuissent suis predictis
tutores et elemosinariis omnem rerum suarum, mobilium et inmo-
bilium, ita distribuere clare, sicut ille eis precepit per supra memi-
nitum testamentum, quod ille firmavit et Petrus sacerdote scribere
iussit. Nomina vero testium, quod hoc testificant, sicuti et iurant,
hec sunt: Petrus Arnalli presbiter et Petrus sacer, tutor \teste/. Et
\cui/ testes testificati sunt coram Guilelmo Marcho iudice ita
dicentes:
Nos predicti testes, unum dantes testimonium, iurando per
Deum trinum et unum et super altare consecratum in honore Sancti
Tome apostoli, cuius baselica sita est infra menia civitatis Barchinona,
in ecclesia Sancti Iacobi apostoli, supra cuius altare has conditiones
manus nostras continemus et iureiurando contangimus, quia nos
testes bene scimus videndo et audiendo et ibi adsistendo, quando
predictus Bernardus iacebat intus in ipsa mansione de Poncius
Geralli, frater suus, qui est in burgo civitatis Barchinona, in egri-
tudine detemptus, unde obiit, adhuc loquela et memoria habens,
sic iussit scribere suum testamentum et firmavit eum, ut supra
retulimus, et per ipsum testamentum dedit potestatem suas predictis
tutores et elemosinariis de omnium rerum suarum, mobilium et
inmobilium, ita faciendi, sicut in prelocuto testamento invenissent
scriptum, que sic incipit. In primis concessit Domino Deo et ad
Chanonicam Sancte Crucis Sancteque Eulalie ipsam quartem partem
de ipsam turrem et de ipsas mansiones et de ipso alaude qui ibidem
est cum omnes arbores que habebat in Bagneolis, ad ipsam turrem
prescriptam, et modiatam unam vinee que habebat in Mugoria.
Et concessit ad Poncio, fratri suo, ipso alaude, que habebat in alio
loco in Bagneolis, ad ipsam curtem, ipsum suum directum. Et item
concessit ad ipsam Canonicam Sancte Crucis ipsa medietate de ipso
orto que habebat in Barchinona, ante domum Sancte Marie de
ipso mare, in tali modo: ut tenuisset mater sua omnibus diebus vite
sue et /b post obitum suum remansisset ad ipsa Canonica. Et con-
cessit ad fratri suo Bonefilii modiatas II vinearum que habebat in
Mugoria, que tenebat Odger, et modiatam I vinee ad ipsa carrera.
Et item concessit ad Poncio, fratri suo, ipsa medietate de ipso alodio,
qui erat ad ipsa curte comtale, post obitum matris mee. Et item
concessit ad matris sue et ad iam dicto Poncio, fratri suo, ipsas suas
mansiones, que habebat in burgo civitatis Barchinona, cum ipso orto
qui ibidem erat. Et item concessit ad matris sue ipso ferragenal qui
erat ad Sancti Petri, et post obitum vero matris sue remansisset ad
Sancti Petri cenobii Puellarum. Et item concessit ad matris sue et
ad fratri suo Poncio totum suum alaudium quod remansisset, terris
et vineis, exceptus ipso alodio quod iam supra destinatum habebat.
Et item concessit ad Berengario episcopo mancusos III. Et concessit
ad Mironen Gultredi mancusos IIII. Et concessit ad Petrus Seniofredi
mancusos III. Et concessit ad Petrus Arnalli mancusos II. Et
concessit ad ipsos ebdomadarios Sancte Crucis Sancteque Eulalie
singulos mancusos ad unumquemque per missas. Et concessit ad
Reimundus Bonefilii mancuso I et ad Reimundus presbiter Sancte
Marie mancuso I. Et concessit ad Martino Ermemir mancuso I. Et
item concessit ad matre sua unciam I auri, quod illa ei debebat.
Et item concessit ad fratri suo Bonefilii untiam I auri et bove I et
ad Poncio fratri suo. Et concessit ad Leticia femina, amica sua,
mancusos IIII. Et concessit ad Poncio, fratri suo, medietatem de
ipsa tunna, et ipsos suos directos de ipsos cubos ad mater sua et
ad Poncio, fratri suo. Et concessit pro anima sua de pane et vino ad
novo veniente, quod Deus illi dedisset, ipsum suum directum pro ani-
ma sua. Et concessit ad nutricem suam mancuso I. Aliud vero que
remansisset pro anima sua. Factum fuit prescriptum testamentum
VI kalendas aprilis, anno V regnante Philipo rege.
Et nos predictii testes iuramus in Deum et per Deum quia
prescriptus Bernardus ita nobis iniuncxit testificari et auctoriza-/cri
per suum testamentum suam ultimam voluntatem, sicut supra
insertum est, et ea que dicimus et testificamus, vera esse profitemur
per supra nexum iuramentum in Domino. Et nos predicti elemosiarii
iuramus in Deum et per Deum quia in quantum isti testes in hac
conditione testificati sunt scienti nostro fraus ibi hic inpressa <non>
est, sed secundum voluntatem istius conditoris est factus vel editus.
Et postquam Bernardus, defunctus prescriptus, ordinavit prelocuta
omnia, sicut supra insertum est, in suo sensu et memoria adhuc
retinentem, vixit postea ipsum diem et sic obiit de hoc seculo in
hac nocte prima quod post ipsum diem.
Late conditiones X kalendas setembris, anno VI Philipo rege
regnante.
S+ Petrus presbiter, s+ Petri presbiteri, tutor et teste, nos testes
prescripti omnia fideliter testificamus et auctorizamus.
S+ Ruculi, s+Gislibertus sutori, s+ Guitardus, s+Gundaballus,

s+ Ermesindis femina, nos elemosinarii sumus et iam dicta omnia
feliter testificamus \et autorizamus/.
S+ Guitardi presbiteri, hec sunt auditores.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litoris rasis et
emendatis in linea IIII et in XI et in XVI et in XVIIII et cum litteris
rasis in XXIII et cum litteris rasis et emendatis in linea XXVI, die
et anno quo supra.
1088
1065 agost 28
Miró Guifré ven a Berenguer Adroer dues mujades de vinya i una
quarterada de terra situades al territori de Barcelona, al terme
de Bederrida, al lloc anomenat Santa Cecília, pel preu de 35
mancusos de moneda de Barcelona de deu l’unça.
doblegat. Al verso: “XXVIII”; “Bederrida” (S. XIII-XIV); “Nil pro Capitulo” (S. XVI-
XVII); “Siglo XI” (S. XX); “1065”; “Antiquitatum II, 28” (Mas). Caplletra “I”: 26 mm.
ACB, LA.II, n. 28, f. 9c-d. Rúbrica: “Mir Guifredi vendidit Adroarii II modiatas
et I quarteratam vinee in Bederrida”. Exterior verso: “[X]XVIII” (S. XIII-XIV); “n.
28” (Caresmar). Interior verso: “Anno Domini 1066” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamen-
In nomine Domini. Ego Mironus Guifredi venditor sum tibi

Berengarius Adroarii, emptori. Per hanc scripturam venditionis mee
vindo tibi modiatas duas vinee et quarteratam unam et amplius,
/2 cum ipsa terra ubi sunt fundatas. Qui mihi advenit per mea
comparatione. Est hec omnia in territorio Barchinone, in terminio
Bederida et in loco vocitato Sancte Cecilie. Affrontat /3 namque
predicta omnia de parte orientis in vineasa Barcellai hebreo, a
meridiana vero parte in vineas predicti Barcellai, de occiduo nanque
in torrente, de circio in vinea Sancti /4 Petri et in vinea de Geribert.
Quantum istas quatuor affrontationes includunt, sic vindo tibi:
prescriptas modiatas duas vinee et quarteratam1-b unam et amplius,
pariter cum ipsa /5 terra ubi sunt fundatas, cum ingressibus et earum
exitibus, ab integro, propter pretiumc mancusorum triginta quinque
\monete Barchinone de decem in uncia/. Et est manifestum. Quem
vero predicta omnia de meo iure in tuo /6 trado dominium et
potestatem. Quod si ego venditor aut ullusque homo sexus utriusque
qui contra istam cartam venditionis venerit aut venero pro inrum-
pendum, nil valeat, /7 sedd componat aut componam ego ea omnia
prescripta in triplum cum omni melioratione. Et in antea ista ven-
ditio firma permaneat omnique tempore.
Actum est hoc V kalendas sep-/8tember,e anno VI regni regis
Phylippi. f
S+ Mironus Guifredi, qui hanc cartam venditionis fecit,2 firma-
vit et testes firmare rogavit.
S+ Petrus Gondemari. /9 *S+ Bernardus*. S+ Petrus Guilelmi.
S+ Bonifilius Olibani. *Willelmus sacer sss*.
/10 S+ Vivanus levite, qui hoc scripsit cum litteras supra positas
in linea V in loco ubi dicit “ma<n>cusorum triginta V”, die et anno
quo supra.
1. Sota la m hi ha una s. 2. Sota la t hi ha una s.
LA. a. La segona i expuntuada. b. s expuntuada. c. precium. d. set.
e. septembris. f. Philippi .
1089
1065 setembre 29
Ermengarda dóna a la Canònica de la Santa Creu de Barcelona una
peça de terra i vinya, situada al comtat de Barcelona, al Vallès,
a la parròquia de Santa Maria d’Antiga.
ACB, perg. 1-2-663. Original. Pergamí, 138 × 307 mm. Al verso: “Cartas de
Canalias”; “Scripta” (S. XIII-XIV); “N.o 207”; “Donacio feta per Armeniardis a la
Canonge de la Seu de Barcelona de dos pessas de terra al valles, a la parrochia
de Santa Maria Antiga” (S. XVII); “Mitja escala, armari 2, n. 663” (Caresmar);
“Antiquit. III 180” (Mas); “1065” (F-B). Caplletra “I”: 25 mm.
ACB, L.A.III, n. 180, f. 66a-b. Rúbrica: “Ermeniardis dedit sedi pecie terre et vinee
apud Sancta Maria de Antiqua”. Interior recto: “N. 180” (Caresmar). Inter columnas
recto: “Anno Domini 1066” (S. XVIII). Caplletra “I”: 83 mm.
In Christi nomine. Ego Ermeniardis femina donatrix sum domi-

no Deo et Cannonicea Sancte Crucis Sancteque Eulalie Barchinone.
Manifestum est enim quia pla-/2cide ac voluntarie dono predicte
cannoniceb peciamc unam terre et vinee cum arboribus que ibidem
sunt. Est autem hec pecia terre atque vi-/3nee in comitatu Barchinone,
in Vallense, in parrochia Sancte Marie Antiqua. Advenit mihi hec
peciad terre et vinee predicte /4 mihi Ermeniardi per comparacioneme
sive laxationem viri mei nomine Sanle. Affrontat namque predicta
peciaf terre et vinee ab oriente in via /5 publica sive in alodio predicte

Cannonice,g a meridie in terra predicte cannonice,h a occiduo in rio
de Canaliles,i de circio in /6 terra et vinea Bonedompne filie mee.
Quantum iste quattuor affrontacionesj includunt, sic voluntarie ac
delibere dono /7 predicte cannonice:k ad eius proprietatem, et de meo
iure trado in ius predicte cannonice,l cum ingressibusm et eius
egressibus. Quod si ego /8 aut aliquis homo sexus utriusque contra
istam cartam donationis venero aut venerit ad inrumpendum, nil
valeat, set componam aut /9 componat hec omnia in duplo cum omni
sua melioracione.n Postea vero venditio ista in evo maneat firma.
Facta donationis /10 carta III kalendas octobris, anno regni
Philippi regis VI.
S+num Ermeniardis, que hanc donationis cartam feci, firma-
/11vi ac testes subscriptos firmare rogavi.
S+num Guitardi Atile. S+num Guitardi Radolfi. S+num Gon-
/12deballi. S+num Guifredi Olive.
/13 S+ Poncii levite, qui hoc scripsit die et anno sss quo supra.
LA. a. canonice. b. canonice. c. petiam. d. petia. e. com-
parationem. f. petia. g. canonice. h. canonice. i. Canalies. j. af-
frontationes. k. canonice. l. canonice. m. ingresibus. n. melioratione.
1090
1065 novembre 29
Guillem i la seva muller Ledgarda empenyoren a Ramon, fill de Domnuç,
terres i vinyes amb arbres i un sagrer, a tocar de Sant Martí, situades
al comtat de Barcelona, dins del terme de Terrassa i de Castellar,
a la Vila d’Ali, a les Canals, a canvi de sis sesters d’ordi de la seva
mesura pagadors per la festa de Santa Maria de mitjan agost.
té dos petits despreniments de tinta que afecten la lectura de les tres prime-res
ratlles. Al verso: “1065” (Mas); “Siglo XI” (S. XX). Caplletra “I” ornamentada: 57 mm.
In nomine Domini. Ego Quil[le]m et uxori mea Legchars im-

pinnoratores sumus tibi Remun, proli Donucio. Manifestum /2 est
enim quia1 [debitor]es sumus2 tibi sestarios VI de ordio a tua
mensura. Propterea sic impinnoramus tibi terras et (vi)3 /3 vineas,
cult[a]s [et] ermas, cum omni genere arborum qui infra sunt, et
arundines et ipso sacrario iusta Sancti /4 Martini, ehc omnia nos-
trum proprium francum sive taskalium. Qui nobis advenid per
comparacione et per genitores /5 et per decimum et per qualicumque
voces. Est iam dicta omnia in chomitato Barghinona, infra termine

Terracia sive de Kas-/6tellar, in villa de Alii vel ad ipsas Kanals. Et abet
afrontaciones iam dicta omnia de orient in Rio Pullo, de me4 /7 meridie
similiter, de occiduo in torrent de Sancti Martini que dicunt Para-
punnes, de circii in terras de Amati /8 et de Renardi Remun. Quantum
infra istas IIIIr afrontaciones includunt et isti termini ambiunt, sic
im-/9pinnoramus tibi: iam dicta omnia, totum ab integrum, cum exis
et regresis earum,5 in ea, alicet, racione: (ud)6 /10 ad festa Sancta
Maria mediate aghusti sic redamus tibi iam dictum debitum et tu
redas nobis ista scriptura sine /11 mora; et si ad istum terminum
iam dictum persolutus non fuero iam dictum debitum, tunc abeas
potestatem ista /12 omnia iam dicta aprendere, vindere, tenere a tuo
proprio, facere quod volueris. Quod si nos impinnoratores ad ali-
/13quis omo vel femina sexus utriusque venerid ad inrumpendum,
nil valead vindikare, set componamus aud componam /14 vobis ista
omnia iam dicta in triplum cum omni earum imelioracione. Et in
antea ista impinnoracione firma con-/15sistad omnem per evum.
Facta ista impinnoracione III kalendas december, anno VI
regnante Filipo rege.
Si+num /16 Quillem, si+num Legchars, (i)7 nos qui ista impin-
noracione fecimus, firmavimus et firmare rogavimus.
/17 Si+num Ermomir. Si+num Remun, prolis Borrel. Si+num
Mager Senfre.
/18 Borrellus sacerdos, qui ehc scripsi et die et anno quod su
ss pra.
1. Abreviatura supèrflua ratllada. 2. Abreviatura supèrflua. 3. Repetit.
4. Repetit. 5. Abreviatura supèrflua. 6. Sembla expuntuada. 7. Supèrflua.
1091
1065 desembre 15
Ramon Guitard i la seva muller Guisla venen a Pere Sunifred, prevere,
i a la seva mare Ermengarda cases i corts al territori de Barcelona,
a la parròquia de Sant Vincenç, prop de l’església de Santa Cecília,
pel preu de 12 mancusos d’or pur de moneda de Barcelona
legítimament pesats.
ACB, LA.II, n. 26, f. 8c-d. Rúbrica: “Emit Petrus Sinfre presbiter domos et multa
alia in Serriano”. Exterior verso: “[X]XVI” (S. XIII-XIV); “n. 26” (Caresmar). Interior
verso: “Anno Domini 1066” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus B: 9 línies.
In nomine Domini. Ego Reimundus Guitardi una cum uxor mea

Guilie femine venditores sumus vobis Petrus Seniofredi et genitrici
tue Ermengardis, emptores. Per hanc scripturam venditionis nostre
vendimus vobis casas1 cum curtis, cum solis et superpositis et
arboribus et /d terra, cui in circuitu eius est, nostrum proprium, quas
habemus in territorio barchinonensi, in parrochia Sancti Vincencii,
prope ecclesiam Sancte Cecilie. Advenit nobis hec omnia per nostra
comparatione et per decimum vel per ullasque voces. Affrontat pre-
locuta omnia a parte circi in terra de Gerallus Compagni et de Anna
femina, de aquilonis similiter, a meridie in terra de vos emptores,
de occiduo in terra de vos emptores et in vinea de vos venditores.
Quantum isti termini ambiunt atque includunt, sic vendimus vobis:
prescripta omnia integriter, quantum intrinsecus et extrinsecus per-
tinet ad ea, propter precium mancusos XIII auri puri monete Bar-
chinona legitime pensatos. Quas vos emptores precium nobis dedistis
et nos ad presens manibus nostris recepimus. Et est manifestum.
Quem vero prelocuta omnia, que vobis vendimus, de nostro iure in
vestrum tradimus dominium et potestatem, ab omni integritatem, ad
vestrum plenissimum proprium. Quod si nos venditores aut aliquis
homo sexus utriusque qui contra hanc venditione venerimus aut
venerit ad inrumpendum, nil valeat, set componat aut componamus
vobis iam dicta omnia in duplum cum omni sua inmelioratione. Et
Quod est actum XVIII kalendas ianuarias, anno VI regnante
Filippo rege.
S+ Reimundus Guitardi, s+ Guilie femine, nos qui hanc
venditionem fecimus et scribi iussimus et punctis firmavimus atque
testes eam firmare rogavimus.
S+ Gerbertus Isarni. S+ Guitardus levita. S+ Reimundus
presbiter. S+ Martinus presbiter.
S+ Arluvinus sacer, qui hoc scripsit cum litteris condempnatis
in linea VII die et anno quo supra.
1. Sota la segona a hi ha una i.
1092
1065 desembre 16
El canonges de la Seu de Barcelona estableixen a Pere Rovellats i Bernat
Amat un alou, situat en llocs diferents dins els termes dels castells
de Ribes i de Subirats, perquè l’espletin de per vida, pel cens anual,
pagador per la festa de Sant Miquel, de cinc sesters de forment

o deu sesters d’ordi a la mesura major que corri pels mercats
d’aquesta terra, excepte el primer any, que només els hauran de
lliurar tres sesters de forment o sis d’ordi.
ACB, LA.IV, n. 376, f. 160a-c. Rúbrica: “Stabilimentum alodiorum in Ripis per
censum V sestarios frumenti in festo Sancti Michaelis”. Inter columnas recto: “n.
376” (Caresmar). Caplletra “O” ornamentada, tipus G: 4 línies.
Omnis coadunatio canonicorum Sancte Crucis Sancteque Eulalie

donatores sumus vobis, videlicet Petro Roveiati et Bernardo Amati.
Manifestum est enim quia donamus vobis omne nostrum alodium, tam
terrarum quam vinearum, quod habemus infra terminum castri de
Ribes, in variis locis separatum, ut bene laboretis illud et habeatis omne
expletum quod inde exierit tali modo et ordine: ut vos donetis nobis
omnibus diebus vestris, per unumquemque annum, Vque sextarios fru-
menti obtimi et nitidi aut X sextarios ordei, et hoc ad mensuram maio-
rem que hodie discurrit per omnes mercatus istius terre, excepto isto
primo anno, quod non donetis nobis nisi tres sextarios frumenti aut
sex ordei. Terminum autem istius donationis frumenti aut ordei sit
factum aut festivitatem Sancte Michaelis per unumquemque annum,
omne per evum, et infra terminum castro Subirads, quomodo supra
scriptum est. Sic iam dicta omnia damus vobis et illis quibus vos ea
concesseritis similibus vestris laboratoribus, qui hanc prefatam dona-
tionem frumenti aut ordei nobis atendant. Quod si nos donatores aut
ullus utriusque sexus hominis hoc vobis disrumperimus aut disrumperit,
nil valeat, set donemus vobis propterea sex uncias auri puri monete
Barchinone. Et in antea donatio ista per evum omne maneat firma.
Et si nos huius alodii donationis receptores aut illis quibus nos ea
concesserimus post obitum vestrum, ut supra scriptum est, non aten-
derimus aut atenderint, similiter donemus vobis aut successoribus
vestris VI uncias auri puri. Et insuper atendamus supra dicta omnia
aut atendant. Hoc namque ex utrisque partibus sit factum sine engan,
ut superius est scriptum.
Quod actum est XVII kalendas ianuarii, anno regni Filippi
regis VI.
+ Bernardus archidiachonus, s+ Dalmacius sacer, s+ Guilaberti
levite, s+ Dalmacii clerici, s+ Vivani levite, s+ Mironis presbiteri, +
Guilelmus levita, s+ Petrus sacer, s+ Compagni levite, s+ Guilelmus,
/c s+ Bonefilius sacer, s+ Guitardus levita, s+num Petro Roveati,
s+num Bernardo Amati, nos qui hanc convenientiam fecimus cum
predictis canonicis et firmavimus coram supra dictis senioribus.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit cum literis supra positis in linea
VIII et rasis et emendatis in linea IIII et V,1 die et anno sss quo supra.
1. Expuntuat.
1093
[1064-1065]
Sunifred, de la família Esclua, la seva muller Trasegòncia i Raquel
empenyoren a Arnau Oliba unes terres i vinyes, situades al comtat
de Barcelona, al Maresme, al terme de Premià, per deu sesters,
tres quarteres i tres quartans d’ordi.
ACB, LA.II, n. 469, f. 161a-b. Rúbrica: “Item de Primiano”. Interior recto: “n. 469”
(Caresmar). Exterior recto: “anno Domini 1065” (S. XVII). Caplletra “I” ornamentada,
tipus B: 14 línies.
Datació: no hi consten ni dia ni mes; vegeu l’estudi cronològic de la introducció.
In nomine Domini. Ego Sinfre, prolis Esclue, et uxor mea Tras-

gontia femina et Rihel femine impignoratore sumus tibi Arnal Oliba
susceptore. Manifestum est quiniam debitores sumus tibi sestarios X
de ordio et unam nitido et purgato. Propterea impignoramus tibi terras
cum vineas, orts cum arboribus, casas cum curtis, solos et superpositos,
orts cum arboribus, tam fructos mitentes quam vacuos, et reg et cabreg
et aqua ad regandum. Advenit nobis per genitorum et ad uxor per
decimum vel per genitorum vel per quacumque voces. Est in comitato
Barchinona, in Maretima, in termine de Primiliano vel in eius terminos.
Et affrontat ipsa omnia supra nominata de circi in sumis montium
de Sancti Mathei, de oriente in arenio de Vilazar, de meridie in undas
maris, de occiduo in arena de Tala. Quantum in istas affrontationes
includunt, sic impignoramus tibi: ipsa omnia supra nominata, in ea
videlicet ratione: ut in die quod erit festa Sancti Felix, isto anno
veniente, sic tibi rendimus sestarios X et quarteras III et quartanies
III, et tu rendas ista scriptura sine mora (et tu rendas ista scripturam
sine mora).1 Et nos facimus tibi dono Arnal in istum conventum: ut
non habeamus licentia istum alodium vindere neque inalienare nisi
a tibi Arnal et ad posteritas tua. Et quod si ullus homo inpignoratione
inrumpere voluerit, non hoc valeat vendicare, set nos componamus
tibi in duplo cum omnem suam inmelioratione. Et in antea ista
inpignoratio firma permaneat omnique tempore.
Facta ista in-/bpignoratio (firma permaneat omnique tempore),2
anno quinto regnante Philippo rex.
S+ Sindred, s+num Trasgontia, s+num Richel, nos qui ista

impignoratione fecimus et firmamus et firmare rogavimus.
S+num Ermirmir. S+num Lobatonus. S+num Ug Gilem.
S+ Od, sacer, scripsit et supra scripsit die et anno quod supra sss.
1. Repetit. 2. Repetit.
1094
1066 gener 3
Gerberga i els seus fills Bernat, Arnau, Estefania i Guisla venen a Pere
Sunifred, sacerdot, una casa amb pou, situada dins els murs
de la ciutat de Barcelona, sota la torre de Guislabert Fruià, prop
de la Canònica, pel preu de 21 mancusos d’or de Barcelona, de
deu l’unça.
ACB, LA.I, n. 286, f. 114d-115b. Rúbrica: “Emptio Petri Seniofredi presbiteri”.
Inter columnas verso: “n. 286” (Caresmar). Interior verso: “CCLVI” (S. XIII-XIV).
Exte-rior recto: “Anno Domini 1066” (S. XVIII). Caplletra “I” ornamentada, tipus
F, de color blau i perfilada amb vermell: 5 línies.
In nomine Domini. Ego Gerberga femina et filii mei Bernardus

atque Arnallus et filie mee Stephania atque Guilia, pariter in unum,
venditores sumus tibi Petro Seniofredi sacerdoti, emptori. Per hanc
quoque scripturam istius nostre venditionis vendimus tibi casam
nostram sive domum propriam cum cortali et solo atque supraposito,
guttis et stillicidiis,1 hostiis et ianuis, limitibus et parietibus, /a foveis
atque cloacis, puteo atque pila et diversorum modorum petris. Sunt
autem hec omnia intra muros Barchinone urbis, sub turribus Gui-
laberti Fruiani intrinsecus, prope ipsam Canonicam. Advenerunt
autem mihi Gerberge prefate hoc universa prelocuta per testacionem
viri mei Audegarii defuncti et per meum decimum, et nobis filiis
atque filiabus prescriptis per testacionem atque vocem eiusdem
genitoris nostri vel quibuslibet aliis modis. Habent autem terminum
prephata omnia a parte circii in domibus Guilaberti Fruiani sive
filiorum eius, ab oriente in domibus et cortali Chusche femine et
filii filiarumque eius et in domibus tuis, a meridie in calle publico,
ab occiduo in domibus predicti Guilaberti sive filiorum eius.
Quantum isti termini concludunt atque circumcingunt, tibi ad
integrum vendimus, atque de nostro iure in tuum dominium et
potestatem pariter tradimus, cum ingressibus pariter et egressibus
eius, atque universis que dici vel nominari quecumque modo
possunt, ad cuncta supra scripta utcumque pertinentibus, ut facias

exinde quodcumque tibi placuerit, ad tuum plenissimum proprium.
Accipimus namque a te precium propter universa supra nominata,
que tibi vendimus, mancusos auri Barchinone, de decem in uncia
legitime pensatos, XXI. Quos tu emptor precium nobis dedisti et
nos venditores manibus nostris accepimus. Nichilque ex predicto
precio aput te remansit. Quod est manifestum. Facimus autem hoc
propterea quia cogit nos magna famis necessitas atque inopia et
cuncte nostre utilitatis nobis profuture indigencia atque penuria,
universis nostris vicinis et terris omnibus valde nota. Ut autem hec
venditio per scripturam facta plenam obtineat firmitatem, placuit
eam muniri atque fulciri auctoritatibus legum, quibus precipitur ut
in minoribus annis constituti, si testari de rebus suis vel alias quas-
cumque definitiones facere seu per scripturam sive per idoneum
testem in quibuscumque personis elegerint infra quartum decimum
annum, tunc illis si licencia erit, si gravis languor occurrerit per
quem eos fortasse mori suspitio sit. Quod si eos necessitas huius
cause com-/bpresserit, utrisque a decimo etatis ipsorum anno, fa-
ciendi quod cum voluerint libertas plena manebit. Item alibi: Si
vero pro venie ut his qui in tuitione est, mortali langore vexetur,
quod de sibi debitis rebus iudicare elegerit, a decimo etatis sue anno
habeat plenissimam potestatem. Si autem nos venditores aut utrius-
que sexus homo venditionem hanc infringere aut disrumpere sive
in aliquo dimovere temptaverimus aut temptaverint, nil prosit, set com-
ponamus aut componat tibi hec omnia in duplum cum omni sua
illorum melioratione et postmodum hoc maneat perhenniter firmum.
Quod est actum III nonas ianuarii, anno VI regni regis Philippi.
S+num Gerberge femine, s+num Bernardi, s+num Arnalli, s+num
Stephanie femine, s+num2 Guilie femine, qui insistente famis necessitate,
per quam eos mori suspitio erat, hanc venditionem fecerunt et punctis
solitis firmaverunt et testibus eam firmari rogaverunt.
S+num Dodonis francigene, s+num Guilelmi Odegarii, s+num
Ermemiri Poncii, s+num Remundi Bernardi, s+num Petri Guilelmi,
s+ Vivani levite, isti sunt huius rei testes atque his omnibus hec
necessitas nota est.
S+ Guilaberti levite. S+ Berengarii levite.
S+ Poncii levite, qui hoc scripsit et sub sss scripsit die et anno
quo supra.
1. Sota la segona l hi ha una i. 2. Manquen els punts de la subscripció.

Diplomatario Catedral de Barcelona III - 2006

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Diplomatario Catedral de Barcelona III - 2006

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DIPLOMATARI DE L’ARXIU CAPITULAR

Director tècnic: Josep Maria SANS I TRAVÉ

Amb la col·laboració de: Jordi Fernàndez i Cuadrench, Jordi

Edició i estudi a cura de

Res donate, si in presenti tradite sunt, nullo modo reperantur

S+num Bellihominis, cognomento Geraldus, levita, exarator,

In nomine Domini. Ego Loboni et uxori sua Gerbercha femina

In nomine Domini. Ego Guttardus,1-a gratia Dei abba,b cum

Sancte Crucis. Quantum inter istas afrontacionesg /5 includunt, sic

In nomine Domini. Ego Goltred et uxor mea Singer femina

scriptura vinditionis nostre vindimus tibi petias II de terra in duos

In nomine Domini. Ego Guitardus, gratia Dei abba, simul cum

Regest: MAS, Notes, vol. IX, p. 267, n. 574.

In nomine Domini. Ego Anna femina et filio meo Ferriol et

In nomine Domini. Ego Blacutia femina et filio meo nomine

Regest: MAS, Notes, vol. IX, p. 268, n. 576.

In nomine Domini. Ego Iocfret Vidal et uxori sue Kixol pig-

In nomine Domini. Ego Gondeballo Ermemir et uxor /b mea Be-

S+ Arluvinus presbiter. S+ Guitardus Guitardi. S+ Henardus

In nomine Domini. Ego Seniofredus et uxori mea Ermel fe-

/18 S+ Seniofred, s+ Ermel, nos qui ista carta vindicione fecimus

In eterni Regis nomine celsa et una1 qui continet ultra a prin-

nostrorum delictis et filiorum nostrorum, scilicet Berengarii et

In nomine Domini. Ego Blancaa femina vinditrice sum tibi

In nomine Domini. Ego Amadus, prolique condam Iotoni,

In nomine Domini. Ego domno Alaman, prolique condam

componamus vobis supra taxata omnia in duplo, ubi similiter valeat,

In Christi nomine. Ego Remundusa-a’ levita recognosco me nimis

penas eterni iudicii,b et tamen non difisus de misericordia Christi,

ratione: ut teneat ad suum proprium iam dictus Miro Guilelmi ad

Cardona. Et ipso pane et vino et porcos et tonna que abea in

abeo in Lordano, in eius terminio, ad ipsa Petra de Vincenti,

ca . cf. alaudem. cg. Ermessendis. ch. Manca . ci. aniversarium.

In nomine Domini. Ego Boveti Hollofredi et uxor mea Eg

tunc abeas plenam potestatem hec omnia, que tibi inpignoramus,

In Dei nomine. Ego Bernardus et uxori mea Gerberga et

In nomine Domini. Ego E[r]vig vinditor sum tibi Argemir,

una vinya situada al territori de Barcelona, al terme de Monterols,

In nomine Domini. Ego Tedelindis femina, mulier qui fuit

situades al territori de Barcelona, a la parròquia de Sant Andreu

In nomine Domini. Ego Guadamir et sorori mea Cusca femina

In nomine Domini. Ego Isarnus, prolis condam Gaucefre-

/15 S+num Belliho[minu]s, cognomento Geraldus, levita, exarator,

In nomine Domini. Ego Oria femina et filio meo Suniario vin-

Breve vel testamentum quod ego Eroigius iussit facere ad meos

In nomine Domini. Ego Teduira femina, filia de condam Sen-

In nomine Domini. Ego Bonifilii et uxori mea Bonadona

Llobató, fill de la difunta Bonadona, una heretat amb cases,

In nomine Domini. Ego Guidenel femina, filia condam Ber-

/17S+ Remundus sacer scripsit cum litteras fusas et super

Manifestum facimus nos, scilicet iudices subtus iniuxi, cau-

S+num Ricardus. S+ Ermemir, levita et sacriscrini. S+ Primus.

In nomine Domini. Ego Ermengaudus et uxor mea Chintol

cum ipso malolo de parte circi et de aquilonis et de meridie in ter-

y de Elisabet, consort sua, a la Canonge de Santa Creu y Santa Eulàlia de Barcelona

+a Largitatis premium divina auctoritate cernimus per universas

vel que in futuro, Deo donante, adquisierit, in omnibus locis. Adhuc

In nomine Domini. Ego Ozino et uxori mea Geriberga femina

In nomine Domini. Ego Argemir venditor sum tibi Geribert

Facta vendicionek V idus octuber, anno XVI regni Henrichil

In Dei nomine. Ego Ferrucio et uxori mea Agio femina vin-

ratores, de circi in terra de Sancta Maria. Quantum infra istas

In nomine Domini. Ego Guinedella femina vinditore sum tibi

ab integrum, cum exios vel regre-/6siosk earum, in propter precium