You are on page 1of 11

रे न वॉटर हावेस्टिं ग

हे आश्चर्यजनक तथ्य आहे की भारतात पावसाळ्यात एक क्षेत्रातील पूर पररस्थिती इतर


ठिकाणी गिंभीर दु ष्काळ आहे . पाऊस पाणी भरपूर प्रमाणात असणे असूनही दरवर्षी
एखाद्याला बुडणे आठण अनेक ठिकाणी सिंघर्षाां ची पररस्थिती जन्माला र्ेते. र्ाचे प्रमुख कारण
म्हणजे आपण प्रदान केले ल् र्ा नैसठगयक पावसाचे पाणी सािवून िे वले नाही आठण ती व्यिय
झाली आठण दू ठर्षत पाणी बनते . दु सरीकडे , मानवाच्या उत्किंिामुळे भूजलाचा अिंदाधुिंद वापर
करण्यात आला, परिं तु हे पाणी पृथ्वीवरून काढले पृथ्वीकडे परत आले नाही र्ामुळे भूजल
पातळीच्या पातळीत घट झाली आठण गिंभीर पाणी सोडले गेले. एका अिंदाजानुसार, जगाच्या
1.4 अब्ज लोकािं कडे शुद्ध ठपण्याचे पाणी नाही. ठनसगाय ने मौल् र्वान जीवनसत्त्वे सिंपत्ती 'पाणी'
एका चक्राप्रमाणे ठदली आहे . मानवी र्ा पाण्याचे चक्र एक अठवभाज्य भाग आहे . र्ा पाणी
सार्कल सतत हालचाल अठनवार्य आहे . म्हणू न, आपण ठनसगाय च्या खठजन्यातू न घेतले ल् र्ा
पाण्याने आम्हाला परत ठमळणे आवश्र्क आहे , कारण आपण स्वतःच पाणी तर्ार करू
शकत नाही. म्हणू न, आमची बिंधन पावसाच्या पाण्याचे सिंरक्षण करणे आठण नैसठगयक
जलस्रोतािं चे प्रदू र्षण रोखणे आठण कोणत्याही खचाय त पाण्यात ठमसळणे हे आमचे कतय व्य
आहे .

सिंपूणय जगाचा समुदार् पाणी सिंकटाबद्दल ठचिंतेत आहे . परिं तु र्ा समस्ये चे ठनराकरण
करण्यासािी सवय स्तरािं वर पूणय जबाबदारी आठण सचोटी राखण्यासािी एकाग्रता आठण
सचोटीची गरज आहे . आम्ही हात वर बसून पाणी सिंरक्षणाची जबाबदारी घेऊ नर्े. हे फक्त
निंतर आज हाताळणे आवश्र्क आहे आठण उद्या (वतय मान आठण भठवष्य) सुरठक्षत असेल
र्ासािी अनेक वैज्ञाठनक पद्धती आहे त, सवाय त प्रभावशाली मागय - रे न वॉटर हावेस्टिं ग -
म्हणजे पावसाच्या पाण्याचा सिंग्रह आठण सािवण आठण आवश्र्कते नुसार र्ोग्य व्यवथिापन
आठण पुरविा.र्ा प्रठक्रर्ेत, सिंपूणय सृष्टी व्याज आहे कारण जठमनीखाली सािवले ल् र्ा
पाण्याला भठवष्यात वापरले जाईल. दु सर्ाय शब्दात सािं गार्चे तर, ज्या स्वभावाने आपण
त्यातू न घेतले ले आहे ती स्वभाव स्वतः परत करणे दे खील आहे .

नननननन, ननननननन नन ननननन नननननननन नननननननन ननन


नन ननननननन नननननन ननननननन नननननननन नननननन
नननननन नननन. ननननन ननननन नननननननननन नननननननननन
ननननननन नननननन ननननननन ननननननन ननन,
नननननननननननन ननननननननननन नननन नननन ननननननन
नननन ननन नननन. नननननननन ननननननन ननननननननननन ननन
नननन नन नननननन नननन नन नननन नननननन ननन. नन
नननननननन ननननन ननननन नननननननन नन नन नननन नननन
ननननननन नननननन ननन नननननननन नननननन ननननननननन
ननननननन नननननन नननन नन ननननननननन ननननननन नननन.
नननननननन ननननननननन ननननननननन ननननन
ननननननननन नननननननन नननन ननन नननन नननननन ननन.
नननननन ननननननन ननननननन ननन नन नन नननन नन
नननननन नननन ननन ननननननन नननन ननननननननननन ननन
ननननननन ननन नननन. नननननन नननन, ननननन, नननन,
नननननन नननननननननन नननननन नननननन. नननननननन
नननन नननननननन ननननन ननन नननन ननननननन ननननननन
ननननन. ननननन नननन नननननननन, नननननननन,
नननननननननननन ननन ननननननन नननन नननन नन
ननननननननन ननन ननननननन नन नन. नननन ननननननन नन
नननननन ननननन ननन ननननन नननन नननननननननननन
नननन ननननन नननन नननन ननन ननन नननन नन ननननननन
नननन ननननन नननननन ननननननननन ननन ननन नन नन-
ननननन नननननन. ननननन ननन ननन नन नननन नननननननन
ननननननन ननननननननन नननननननननन नननननननननननन
ननननननन नननननननन ननन. ननननन नननननन
ननननननननननन नन ननननननननननन नननन नननननन ननन
नननन. ननननन नन ननननननन (ननन नननन
नननननननननननन) नन नननननन ननननन नननननन ननन
नननननन नननननननननन ननननन नननन ननननननननननन
ननननननन नननननननन नन ननननन ननन ननननन ननननननन
ननननननननन नननन नननन ननन ननन ननननन नननन
ननननननननन ननननननन ननन नननन नननन.
नननननननननननन नननननननन-नननननननन नननन नननन
नननननननन नननन नननननननननन ननन ननननननन नननननन
नननन नननन. नन ननननननन ननननन 425 ननननन नननन नन
ननननन नननननन ननननन नननननननन नननन ननन
नननननननननन नननननननन नननननन नननन ननन
ननननननननननन 4500 नननननननननननन ननननननन नननन
नननन नननन नन नननननन ननननननन नननन ननननननन
ननननन ननननननन ननननन नननन.

नननननन, नननननननन, ननन, नननननननननननननन नननन


नननननननननन ननननननन नननननननननननननन नननन ननन ननन
नननन ननन. ननन ननन ननन ननन नन ननननननननन नन
नननननननन नननननन नननननननननन नन-ननननन नननननननननन
नननन नननन. नन नननननन नननन नननननननननन ननन.
नननननननन ननननननन नननननन ननननन नननननन नननन ननननन
नन नननननन / नननननननन नननननन ननन ननननननन नननननननन
नननन ननन नननन नननननननन नननननन नननन नननननन नननन
नननन. नननन ननननन ननननन नननननन नननन ननननन ननननननन
नननन. ननननननन ननननननननननन नन न नननन नननननन ननन,
ननननन नननननन नननननन ननन नननननननन ननन. नननन नननन
ननननननननननन नन ननननननन नननननन नन नननननन ननननन
ननन ननन ननननननन नननन-न-नननन-ननन-नननननननन नननननन
ननन नननननन ननननन. ननननन नननननननन ननन नननन
नननननननन नननन नननननन नननन नननन नननन ननन नननन
ननननन नननननन नननन नननननननननन. नन नन ननननननन नननन
नन नननन नननन नननन ननननननननन नन नननननननन नननन
ननननन नननन. ननन ननन ननन ननन ननन नन ननननन ननननननन
ननननननननन नननननननन नननननननन ननननननन नननन नननन
नननन. नन नननननननन ननननननन ननननन नननन नननन ननन
नननननन ननननननननन ननन नन ननननन नननननननन नन नननन
ननननन ननननन नननन ननननननन ननननननन नननन. ननननननन
नननननन नन नननननन नन नन ननन नननननन ननननन नननन
ननननननन.

ववववव वव ववववववव ववव ववव?


ननननननननन नननन नन नननननननन ननननननन ननननन
ननननननननन ननननननननन नननननन नननननन नननननन
ननननननन. ननननननन ननननननन नननननन ननननन ननन नननन
नन ननननननननननननन ननननननननन ननननननन नननन नननननन
ननननन नननननननननन ननन ननननन नन नननन ननन ननननननन.

वववववववव
नन ननननन नननननननन नननननन नननन ननन ननन ननननन नन
ननन ननननन ननन. नननननन ननननन ननन ननननन ननननननन
नननननन नननननन नननन नननननन नन नन ननननन नननन ननन नन
नननननन नन नननननननन ननन नननन. ननननननन नननननन नननन
नन ननननन नननननन ननन नननननननननन ननन नननन ननननननन
नननन नननन नननन.

ववववववव ववववव
नननननननन: ननननननन नननननन नननननन नननन ननन नननन,
ननननन ननननननननन नन ननननन नननननननननननन ननननननन
नननन नननन नन नननननन नननननन ननननन ननन नननननन
नननननन नननन. ननन ननननननन ननननन नननननन नननन ननननन
ननननननननननन नननन नननननन ननननननन ननन: 1. ननन नननन
नननननन ननननन, 2. ननननन नननन नननननन ननननन, 3.
ननननननन / नननन नन नननननननन नननन, 4. ननननन ननननन
ननननननननन नननन, 5. नननननननन नन ननननननन , 6. ननन
नननननननन नननन नननननन नननन, 7. नननन नननन ननन नननननन
नननननननन नननन, ननन 8. नननन नन न ननननननननननन नननन,

वववव
नननननननननन ननननननन ननननन नन नननन ननन नननननन
ननननन नननन नननननननननन नननन ननन नननन ननननन ननननन
नननननननननननन नननननन ननननन नननन नननननन ननन: 1.
नननननननन ननन-नननन, 2. नननन न नननन ननन नननन, 3. ननन
ननननननन ननननन, 4 5.नननन नननननननन, 5. ननननन नननन,
ननननन ननननननन, ननन 6. नननननननन ननन, ननननन ननननननन
नननननननन नननननन नननन नन ननननननन नननन ननन नन
नननननन नननन नननननन ननन नननन ननननननननननन ननननन
नननन ननन नननन.

ववववव
ननननननननननन ननननननननननननन नननननन
नननननननननननन नन ननननन नननन ननन. ननन नननन
ननननननन ननन नननननन नननननननन नननन नन नननननननन
नन ननननन नननननन नन नननन ननननननननन ननननननन
नननननन ननननन नननननन नननननन / नननन नननन नन
नननन. ननननननन नननननननननननन ननननन ननननननन ननन
ननननन नननननन ननन नननननननन नन नननननननननननन
नननन नननन. नन ननननननन नननन ननननननननन ननन
नननननननननन ननननन नननन नननननन ननननन
नननननननननननन ननन: 1. नननन / नननननन नननननननन
ननननननन ननननननन ननन 2. 2. नननन ननननननननन नननन
ननन नननन नननन ननननन ननननन नननन ननन, 3.
ननननननननन ननननननन नननननननननननन 4. नननन
नननननननन नननननननन ननननन ननननन नननन ननननननन
नननन, 5. नननननननननन नननन ननन नननन, 6 ननन-ननन
ननन नननननननन ननन नननन नननननन नननन ननन, 7.
ननननननननननननन नननन नननननननन नननन नननननननन,
8. ननननन नननन ननननन नन 9. नन नननन ननननन
ननननननन ननन नननन, 10. नन नननन नन नननननननन
नननन ननननननन ननननननन ननननन नननन. 11. ननननननन
ननननननननननननन ननननननन नननन ननननन नननननन
नननननननननन नननन ननननन ननननननन नननन, नन नन
नननननन नननन ननननन ननननन. 12. ननननननन
ननननननननन नननननन नननननन ननननननननन नननन नन नन
ननननननननननन नननननन ननन ननन ननन ननननन. 13.
ननननननननन नन ननननन नननन ननननन नननननननन
ननननननन ननन ननन 14. ननन ननननननननननन ननननननन
नननन

ववववववववववव वववव
ननननननननन नननननननननननन नन नननननननननननननननन
नननननननननननन नन नननननन नननननन ननननननन
ननननननननननन नन नननन नननन नननननन नननन
नननननननननन ननननन नननन. नननननननन नननननननननन
ननननन ननननन ननन नननननन नननन नन. ननन नननननन
ननननन 6.95 ननन. नन. नन. ननन नन नन नननननन नननन
नन नननन नननन नननननननन ननन ननननननन ननन 6.5 नन
8.5 नननन ननननननन नन. नन. नननननननन नननन नन
ननननननन नननननननन ननननन ननननन नननन.

ववववव वववववव वववव


ननननन नननन नननननन ननन ननननन. नन
नननननननननननननन ननननननननन ननननननननननन ननननन
नननननननननन नननननननन ननननन ननननन.

1. ननन ननननननननन नन: नन नननननननननन ननननननन


नननननन नन नन ननननन नननननन ननन नननन ननननननन
ननननननननन नननन.

2. ननननन ननननन ननन नननननननननन: नन नननननननन


नननननन नननननननननन ननननननन नननन नननननननन
ननननननननन नननननन-नननन ननननन (ननननननन ननननन)
ननननननन ननननन. नन नननन ननननननन नननन नननन ननन
नननननननन नननननन नननन ननननननन ननन नननन.

3. ननननन नननननननन ननन: नननननननन नननन नननननननन


नननननन ननननननननन नननन नननन ननननननन ननननन
ननननननन ननननननननन ननननन. नन नननननननन न नननन
नननन ननननननन नननन, नन नन ननन नन नननन नननन
नननन नननन. नन नननन ननननननननन ननननननन नननन
ननननन नन नननन ननन

4. नननननननन ननननन नननननन नननननननन: ननननननननन


नननन ननननननन नननन ननननन नननन नन नननन नननननन
ननन ननननननननननननन नननननन. नननननननन नन
नननननननन ननननन नननन नननन ननननननन नननननन नननन
नननननन ननन. नननननननन नननननननननन नन नननननन
नननन नननन.

5. नननन ननन नननन: ननननननननन नननननन


ननननननननननन नननन नननननननननन नननननननन
नननननननन नननननननन ननननननन नननन नननननननन
ननननननन ननननननन ननननननन ननन नननन. नन
नननननननन नननननन नननन नन ननननन ननन नननन नननन
ननन नननन.
ननन नननन नननन

ननननननननन नननननननन नननननन नननन नन नननननननन,


नननननन ननननन नननन नननननन ननननननननननन ननननन
नननन. ननननन नन नननननन (नननन नननननननननननन)
ननननन ननन नननननन नननन: 1. नन नननन नननननन
नननननननन ननननन ननननन ननननन नननननन ननन
ननननननन ननननन, 2. नन ननननननन ननननननन ननन नन
नननन नननन ननन नन नननननन नननननन नननननननननन नन
ननननन नननननन ननननननन ननन

नन ननननन ननन ननननन ननननननन नन नननननन नन ननन


नननन नननन ननननननननन नन ननननन नननन. नननननन
ननननन नननननन 3 नन 5 ननन नननन ननन 5 नन 10 ननन
नननन ननननन ननननन. नन ननननननननन नन नननन नननन
नन ननननन नननन नननन नननन ननननन नननन नन
ननननननननन नननननन नननन नननन ननन (ननननननन),
नननन ननननन ननननननन ननन (नननन) ननन ननननननन
नननन ननननन ननन ननननन नननननन नननननननन नननन
नननन. नन ननननन नननन ननननननननन (नननननन) नननननन
नननननन ननननन ननन. नन नननननन नननननन ननन नननन.
ववववव वव ववववववव वववव वव वववववव
नन नननन ननन नननन नननन ननननन ननननननन नन नन
ननननन नननननन ननन. नननननननननननन ननननन ननन नन
ननननननन ननननननन ननननननन नननननननननन नननन नननन
ननननननन नननन ननननन ननननन नननन. नन ननननननन
नननननन ननन. नननननननन नन नननननननननन नननन
ननननन ननननन नननननन नननन. नन नन नननननन नननननन
नननननन ननननन ननन नननन.

नननननननननननननननननननन ननननन ननन नी ननननन


नननननननननन नननन नननननननननन नननननन नननननननन
ननन ननन, नननननन ननननननन न नननननननननन नननन
ननननननन नननन ननननन, नननन ननननननननन नननन,
नननननननननन नननननन ननननननन ननननननननन
ननननननननननन ननननन नननननन ननन ननन. नननननन
नननननन नन ननन नन ननननन नननननननननन नननननननन
ननननन ननन, नननन नननननन-नननननन नननननननन ननननन
ननननन नननन, ननननननन ननननननननन नननननन ननननननन
ननननननननन नन ननन ननन नननन ननननन नननन नननन नन
ननननननन ननन नननन ननन ननननन ननन ननननन. ननन
नननननन ननननन नननन नननननन नननननन नननननन ननननन
नन नननन नननन ननन नननन ननननन नननननननन ननननननन
नननन. नन नननन ननननननन नननन ननन नननननन
ननननननन-ननन, नननननन नननननन नननन नननननननननन
ननननननननन नननन नननन, नन ननननननन न नननननननन
ननननन नननननननन ननन नननननननन नननन ननननननननन
नन नननननन नननन नननन.

नननननन नननननन नननननननन नननन ननननननननननन


नननननन नननन (नननननन 92 ननननन) ननन नननन नननन
(नननननन 89 ननननन) नननन ननननननननन नननन नननन.
नननननननननननन नननननन 5 ननननन नननन ननन 2 ननननन
नननननन नन नननननननन ननननन नननन. नन नननननन
ननननननननन 3 ननननन नननन ननन 9 ननननन नननन नननन
ननननननननन नननन. ननननननननननननननननननननननन
ननननननन ननननननन ननननन ननननननन नननन ननननननननन
नननन 5 नननन ननननननन नननन ननन नननननन
ननननननननन नननननन 40 नननन नननन 2000 ननननन नन
नननननननन ननन नननन 2 नननन ननननननन नननन नननननन
नन ननननननन ननननननननन 100 नननन नननन ननन. ननन
ननननननननननननन 2025 नननननन नन ननननननननन 1500
ननननननन नननन नननन ननन नननननन ननननननननन 1.40
नननन नननन. ननन ननननननन नननननन ननननननन नन
ननननननन नननन नननननन ननन ननन नननन.

नन नननन ननन नन ननननननन ननननननननन ननननन नननन


ननननन नननन नननननन नननननननननन ननन ननननननन
ननन. ननननन नननननननन नननननन नननननननन नननन
नननन ननननन नननन ननननननननन ननननननन, ननननन नन
ननन ननननननन नननननननननन नननन. नननननननननन
नननननननननननन नन ननन, नननन ननन नननन, ननननन
नननननननननननननन नननननन 2300 नननन नन नननन नननन
नननननन ननन. ननन ननननन नननन ननननननन नननन ननन
ननननन ननननननन नननननन नननन 100 ननननननननन
नननननी ननननन नननन नननननननन नननननन 4000 नननन
नन नननन नननन नननन. नन नननन नननननननननन ननन
ननननन नननननननन नननन ननन. नननन ननननननननन 47
ननननन नननननननननन नननन नननननन ननन नननन
ननननननननन नननन ननननन नननन नननननननन नननननननन
नननननननननन ननननननननन नननन. नन नननननननन नननन,
नननननननननन, नननननननन ननन नननननननननननन
ननननननन ननननननन नननननन नननननननन नननननन
नननननन ननननन.

वववव ववववव वववववव ववववववव वववववव


ननननननननन ननननन नननननन 5 ननननन नननन ननन नन ननननन
नननननन 13 ननननन नननन ननननन नननन. नननन ननन ननननन 12
ननननन ननन नननननननन ननननननन ननननन 9 ननननन नननन
नननननन नननन. नन नननननन नननन नननननननननन नननननन
नननन नननन नननन ननन

ननननन नन ननननननन नननननन नननननननननननन, ननन,


नननननननन, नननननन ननननननन, ननननन ननन
नननननननननननननन ननननननन ननननननन नननन नननन नननन
नननन नननन नन नननननननन नननननननन ननननन नननननन
ननननन ननन. नननननननननन नन नननन नननन नननननन ननन
ननननन नन नननननन नननननन 4000 नननन नननननन नननन
ननननननन नननन. नननननन नननननन 186 9 नननन ननन
नननननननन नननननन ननननननन ननननननन नननन नननननननन
ननननननन नननननन 60 ननननन ननननन नननन. नननन नननननन
नननन नननन ननन नननननननन ननननननन. नन नननननननननननन
ननन ननननन नननननननन नननननननन नननन 690 नननन नननननन
ननननन नननन ननन 432 नननन नननननन नननन नननननन नननन.
ननन ननननननन नननन नननननन नननननन नननन नन नननननननन
ननन ननन ननननननन ननननननननननन नन ननननननन नननन
नननन नननन ननन ननन ननननन नननननननननन नन ननननननन
नननननन 82 ननन नननन नननन नननन नननननन ननन, ननन 2025
नननननन नननननन ननन ननननन ननननन. ननननन नननननन 700
नननन नन नननन नननननननन नननननननन ननन नननननन 2025
नननननन 1000 नननन नन नननन नननननन नननननननन नननननन
ननन.

वववववव ववववववव

ननननननननननननन नननन ननननन नननन नननननन ननन


ननननननन नन ननननन नननन नननननननननन नननननननन नन
ननननन नन नननननन नननननननन ननननननन ननन ननननननननन
नननन नननननननननननन ननन नननन नननननननननननन नननन नन
नननननननन नननन ननन. ननननन नननननन ननननननन नननन न
ननन नननननननन ननननन नननननन नननन ननन नननननननन
नननननन न नननननननननन नननन. नननन ननननननननननन 140
नननन नननन ननननन ननननननन नननन ननननननननन
ननननननननन नननन नननननननननननन ननननननन
नननननननननननन नननन नननननननन नननन नननन ननन. 6
नननननननननननननन नननन नननन ननननननननन ननननन ननननन
नननन
नननननननननननन नननननननननननन नननन नननननन
नननननननननननन ननननननन नननननननननननन ननननन
नननननननन नननन नननन ननन. नननननन, ननननननन, नननननन
नननननन, ननननन, ननननननन ननन ननननन नननननननननन नननन
नननननननननननन ननननननननननननन, ननननननन
नननननननननननन नननन नननननननन नननन नननन ननन.
नननननननननननन ननननननन नननननननननननन ननननननन
ननननननन नन 5 नननननननननननन 20 ननननन नननन ननननन.
नननननननननन नननननननननन ननन नननननन ननन नननननननन
नन नननननन ननन. नननननननन नननन नननननननननन ननननननन
नननननननननननन नननन नननननन ननन. नननननन ननननननननन
नन नननन नननननननन नननन ननन नननन नननननन नननननन नन
ननननननन ननननननननननननननन ननननन ननननननननननननननन
नननननननननन नननननननन ननननननन 50 ननननन नननननन
नननननननन ननननन नननन ननन. ननननन नननननननन 54 नननननन
ननन नननन नननन ननननननन 10 नननन नननन ननन 40 नन 50 नन.नन.
ननननन नननननननन नननननन नननन ननननन नननननन
नननननननननन नननननननननननन ननननननन ननननन ननननन
(ननन ननन ननन नननन नननननननननननन) नननन ननननननननननन
नननन नननन नननन. नननननननन ननननन नननन ननननन नननननन
ननननननननननन नन ननन ननननननननननननन नननननन नननन.
ननननननननन नननननननन नननननन ननननन (नननन ननननननन
नननन ननननननननननन ननननननननन नननन नननन) नननननननन
नननन नननननननननननन नननननननननन नननन नननन.

वव वववववव ववववव ववव

1. ननननननन नननननननननननन ननननननननननन नननननननननन


नननननननननननन नननननन नननननन 1400 नननननन ननननननन
नननन ननन. नननन नननन ननननन नननननन नननननन ननन नननन
ननननननननननन ननननननन नननन.
2. नननननननननन नननननन ननननननन नननन नननन 2.7 ननननन
ननन नननननन नन ननन नननननन 75.2 ननननन ननननन
ननननननननननननन ननन नननन. ननन 22.6 ननननन नननन नननननन
ननननननन ननन.

3. नननन 2.17 ननन ननननननन ननननननननन ननननन नननन नननन.

4. 1560 ननन ननननन नननन नननननन ननन ननननन नननन ननन


ननननन ननननन ननन.

5. नननननननन ननननननन नननननननन ननननननन ननननननन


नननन 31 ननननन नननननननननन नननननननन नननन नननन. नननन
नननन ननननन ननननन, ननननननननननन ननननननन ननननन

वववव ववव ववववव?

1. ननननन नननन नननननन नन नननन ननन नननननननननननन.

2. नननन नननननन नननन नन नन ननन ननन.

3. नननन नननननन, ननननन ननन नननन नननननननननन ननन न


ननननन नननन ननननन नननननन. ननन नननन

4. नन ननन नननननननननन ननननननन नननननननननन ननननननन


ननन नननन नननन.

5. ननन नननननन नननन नननननन नननननननन नननन ननन नननन

6. नननननन ननननन ननन नन नननन नननन नननननननननन


ननननननन ननननन नननननन नननन नननननननननन ननननन.

7. ननननननननन ननननन ननननननननन नननननन ननननन नननन


नननन ननननननन ननननन न नननन नननन.

You might also like