Professional Documents
Culture Documents
Krzysztof Podleś1
Jan Szarliński2
Andrzej Truty3
1. WSTĘP
1
Mgr inż., Samodzielny Zakład Podstaw Konstrukcji Budowli Wodnych, WIŚ - Politechnika Krakowska,
2
Dr hab.inż., prof.PK, jw.
3
Dr inż., jw.
W referacie przedstawiono przykład wyidealizowanej konstrukcji z betonu, masywnej
płyty niezbrojonej i zbrojonej na ścinanie, dla której przeprowadzono porównawcze
obliczenia i analizę dostępnymi metodami normowymi i metodą elementów skończonych
(MES), w której zastosowano nieliniowy model betonu/żelbetu, uwzględniający
zarysowanie i zjawiska długotrwałe, takie jak skurcz betonu i zmiany temperatury oraz
pełzanie betonu. W przykładach nie uwzględniono zjawiska solidyfikacji betonu
wynikającego z jego dojrzewania (starzenia).
2. MODEL BETONU
d
d h e / N
i 1
p
i
(4)
w którym
1 dla I1 / 3 3 J 2 1 / 2
N ( ) I1
1 I1 1 (5)
2 3 3 J 2 1 cos b 1 1 dla 3 3 J 2
2 2
3.1. Płyta ciągła - czysto ścinana (od obciążeń zewnętrznych w przekroju środkowym).
SvOutPlaceObject
SvOutPlaceObject
1.20
SvOutPlaceObject
SvOutPlaceObject
SvOutPlaceObject
SvOutPlaceObject
Przykład I.
Płyta betonowa (bez zbrojenia) – jak na rys.3.
A) Obliczenia normowe:
Nośność na ścinanie w przekroju środkowym płyty jest obliczona w sposób następujący:
Według normy z 1999 r.:
Q = VRd1 = [ 1.4 k Rd (1.2 + 40 L ) + 0.15 cp ] bw d (6)
Przyjmując k = 1.0, L = 0 i cp = 0 otrzymuje się Q = 0.370MN.
Wg PN-B z 1999 r. dla nośności obliczeniowej beton nie przenosi rozciągania a więc i
momentu od Q, stąd Q = 0; (nośność char. Q = bh2 fctk /6 = 0.217MN).
Według normy PN-B z 1984 r.:
Q = 0.75 Rbbz b h = 0.75 0.70MPa 1.0m 1.0m = 0.525MN (7)
Moment na zginanie na skraju płyty od siły poprzecznej Q, wynosi:
M = Rbbz Wf = 0.70MPa 0.292m3 = 0.207MNm; M = Q lo/2 = 0.6m Q Q = 0.345MN.
Nośność płyty według wyliczenia normowego jest równa mniejszej z dwóch Q jw., a więc
Qmax,obl = 0.345MN (decyduje moment na skraju płyty od siły poprzecznej w jej środku).
Na obliczenie szerokości rysy normy nie podają wzorów.
B) Obliczenie MES:
Nośność płyty wyznaczona przy pomocy MES jest przedstawiona na rys.5 i wynosi:
Qmax,char = 1,028MN (Qmax,obl = 0.688MN). Szerokość rysy na poziomie Qchar = 0.529MN
jest (rys.4: af = 0.22mm.
1200
800
400
0
0E+0 1E-4 2E-4 3E-4 4E-4 5E-4
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
1200
800
400
0
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
0E+0 1E-4 2E-4 3E-4 4E-4 5E-4
Przykład III.
Plyta żelbetowa ze zbrojeniem podłużnym i strzemionami – jak na rys.9.
A) Obliczenia normowe:
Nośność na ścinanie w środku płyty, przy Asw1 = 0.000905m2 co 0.15m, wynosi:
Wg PN-B z 1999 r.: dla = 32.24o Qmax = VRd2 = VRd3 = 2.535MN (Q obliczeniowa).
Wg PN-B z 1984 r.: Qmax,obl = 2.014MN (siła Q obliczeniowa dla nośności granicznej).
Szerokość rysy:
Wg PN-B z 1999 r.: dla siły Qchar = 2.535MN/1.3 = 1.950MN af = 0.65mm.
Wg PN-B z 1984 r.: dla siły Qchar = 2.014MN/1.3 = 1.549MN af = 0.61mm.
B) Obliczenie MES:
Nośność płyty wyznaczona przy pomocy MES jest przedstawiona na rys.11 i wynosi:
Qmax,char = 1.437MN (Qmax,obl = 1.255MN). Na rys.10 pokazano stan zarysowania przy
obciążeniu charakterystycznym, tj. dla Qchar = 0.965MN, dla którego af = 0.18mm.
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
SvOutPlaceObject
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
1600
1200
800
400
0
Rys.9 Rys.10 0E+0 1E-4Rys.11
2E-4 3E-4 4E-4 5E-4
Przykład IV.
Płyta betonowa (bez zbrojenia) ze skurczem i pełzaniem – jak na rys.12.
W obliczeniu MES uwzględniono dwie ścieżki obciążenia – 1-szą od odkształceń
narzuconych o c, i 2-gą od obciążenia zewnętrznego.
A) Obliczenia normowe (tylko dla obciążenia zewnętrznego):
Nośność na ścinanie w środku tarczy wynosi:
Wg PN-B z 1999 r.: Nośność obl. Q = 0; (nośność char. Q = bh2 fctk /6 = 0.217MN).
Wg PN-B z 1984 r.: Qmax,obl = 0.345MN (jak w przykładzie I).
Szerokość rysy: na obliczenie szerokości rysy normy nie podają wzorów.
B) Obliczenie MES:
Nośność płyty wyznaczona przy pomocy MES jest przedstawiona na rys.14 i wynosi:
Qmax,char = 0.769MN (Qmax,obl = 0.515MN). Na rys.13 pokazano stan zarysowania przy
obciążeniu charakterystycznym, tj. dla Qchar = 0.396MN, dla którego af = 0.19 mm.
800
600
400
200
0
0E+0 1E-4 2E-4 3E-4 4E-4 5E-4
Przykład V.
Płyta żelbetowa zbrojona tylko podłużnie, ze skurczem i pełzaniem – jak na rys.15.
W obliczeniu MES uwzględniono dwie ścieżki obciążenia – 1-szą od odkształceń
narzuconych o c, i 2-gą od obciążenia zewnętrznego.
A) Obliczenia normowe jak w przykładzie II:
Wg PN-B z 1999 r.: Qmax = VRd1 = 0.400MN. Na obliczenie szerokości rysy normy nie
podają wzorów.
Wg PN-B z 1984 r.: jw. wzór (7) daje Qmax,obl = 0.525MN
B) Obliczenie MES:
Nośność płyty wyznaczona przy pomocy MES jest przedstawiona na rys.17 i wynosi:
Qmax,char = 1.130MN (Qmax,obl = 0.987MN) Na rys.16 pokazano zarysowanie płyty przy
obciążeniu charakterystycznym, tj. dla Qchar = 0.759MN, dla którego af = 0.19 mm.
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
1200
800
400
0
Rys.15 Rys.16 0E+0 1E-4 Rys.17
2E-4 3E-4 4E-4 5E-4
Przykład VI.
Płyta żelbetowa ze zbrojeniem podłużnym i strzemionami, ze skurczem i pełzaniem – jak
na rys.18.
W obliczeniu MES uwzględniono dwie ścieżki obciążenia – 1-szą od odkształceń
narzuconych o c, i 2-gą od obciążenia zewnętrznego.
A) Obliczenia normowe jak w przykładzie III:
Nośność na ścinanie w środku płyty, przy Asw1 = 0.000905m2 co 0.15m, wynosi:
Wg PN-B z 1999 r.: dla = 32.24o Qchar = VRd2 = VRd3 = 2.535MN (Q obliczeniowa).
Wg PN-B z 1984 r.: Qmax = 2.014MN (siła Q obliczeniowa dla nośności granicznej).
Szerokość rysy:
Wg PN-B z 1999 r.: dla siły Qchar = 2.535MN/1.3 = 1.950MN af = 0.65mm.
Wg PN-B z 1984 r.: dla siły Qchar = 2.014MN/1.3 = 1.549MN af = 0.61mm.
B) Obliczenie MES:
Nośność płyty wyznaczona przy pomocy MES jest przedstawiona na rys.20 i wynosi:
Qmax,char = 1.193MN (Qmax,obl = 1.042MN). Na rys.19 pokazano zarysowanie płyty przy
obciążeniu charakterystycznym, tj. dla Qchar = 0.802MN, dla którego af = 0.16 mm.
1200
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
800
SvOutPlaceObject
400
SvOutPlaceObject SvOutPlaceObject
0
0E+0 1E-4 2E-4 3E-4 4E-4 5E-4
Dane materiałowe są jak w przykładach I – VI, p. 3.1. Geometria płyty jest przedstawiona
na rys.21. Na rys. 23 i 22 pokazano odpowiednio stan nośności płyty i stan zarysowania na
poziomie obciążenia charakterystycznego.
A) Obliczenia normowe:
Nośność na ścinanie płyty, przy Asw1 = 0.000452m2 co 0.15m, wynosi:
Wg PN-B z 1999 r.: dla = 26.56o Qmax = VRd2 = VRd3 = 1.510MN (Q obliczeniowa).
Wg PN-B z 1984 r.: Qmax,obl = 1.066MN (siła Q obliczeniowa dla nośności granicznej).
Szerokość rysy:
Wg PN-B z 1999 r.: dla siły Qchar = 1.510MN/1.3 = 1.162MN af = 0.58mm.
Wg PN-B z 1984 r.: dla siły Qchar = 1.066MN/1.3 = 0.820MN af = 0.62mm.
B) Obliczenie MES:
Nośność płyty wyznaczona przy pomocy MES jest przedstawiona na rys.23 i wynosi:
Qmax,char = 1.670MN (Qmax,obl = 1.458MN). Na rys.22 pokazano stan zarysowania przy
obciążeniu charakterystycznym, tj. dla Qchar = 1.122MN, dla którego af = 0.48mm.
2000
1600
1200
800
SvOutPlaceObject
400
SvOutPlaceObject
0
0E+0 2E-3 4E-3 6E-3 8E-3 1E-2
Tablica 1.
Zestawienie porównawcze nośności granicznej i szerokości rysy dla przykładów I – VII :
Uwagi do tablicy 1:
1) Graniczną obliczeniową siłę Qmax,obl wyznaczano korygując Qmax,char stosunkiem
odpowiednich wytrzymałości obliczeniowych i charakterystycznych. Poziom
obciążenia charakterystycznego dla obliczenia szerokości rysy przyjmowano dla =
1.3.
2) Dla przykładu VI podano w nawiasie szerokość rysy odpowiadającą obciążeniu
charakterystycznemu dla przykładu III (tj. bez 0), a więc Qchar =0.965 MN.
5. WNIOSKI
6. LITERATURA
[1] Larson, Runneson „Implicit integration and consistent linearization for yield criteria of
the Mohr-Coulomb type”. Mechanics of cohesive frictional materials,1367-383 (1996)
[2] Simo J.C., Hughes T.J.R. „Computatonal Inelasticity” Springer Verlag 1998
[3] Menetrey P. „Numerical Analysis of Punching Failure in Reinforced Concrete
Structures”. These No 1279 (1994) Ecole Polytechnique Federale de Lausenne.
[4] Polska norma PN-B-03264 „Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone. Obliczenia
statyczne i projektowanie”. Styczeń 1999.
[5] Polska norma PN-84/B-03264 „Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone.
Obliczenia statyczne i projektowanie”.
Streszczenie
Summary
In the paper the authors presented comparative calculations and a limit state analysis of
the massive concrete structures subjected mainly to shear, carried out on the basis of Polish
codes and with the aid of the FEM. The two limit states of the structures were considered,
namely the ultimate limit state and the serviceability one as well (width of cracks). The
subjects of the calculations and of the analysis constituted structures with various modes of
reinforcement and having different ratio of reinforcement, both concrete and reinforced
concrete structures, the latter with only longitudinal bars or with longitudinal bars and
stirrups. The influence of imposed strains, mainly due to thermal processes in concrete, as
well as that of creep of the concrete on straining the structures and their limit states was
taken into account. The paper ends with conclusions, resulting from the calculations and the
analysis of the structures.